PPC / ppc

text_structure.xml 736 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 10)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Włodzimierz Czarzasty, Piotr Zgorzelski, Małgorzata Gosiewska, Małgorzata Kidawa-Błońska i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Roberta Gontarza i Marcina Duszka, którzy prowadzić będą protokół i listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzem będzie poseł Robert Gontarz.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół 50. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Informuję, że na podstawie art. 198a ust. 2 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o przeprowadzeniu 51. posiedzenia Sejmu z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Bardzo proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Kolejna smutna wiadomość. W tym roku, w tej kadencji mamy ich wyjątkowo wiele. W dniu 19 marca br. zmarł Marian Zembala, poseł na Sejm VIII kadencji, minister zdrowia, wybitny kardiochirurg, profesor nauk medycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Uczcijmy jego pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech odpoczywa w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">(Posłowie: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Proszę państwa, obecnie przystąpimy do stwierdzenia kworum.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział 447 posłów, czyli mamy kworum.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pilnych rządowych projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej,</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2092 i 2101.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">W związku z tym, na postawie art. 74 regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027, druk nr 2065.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">— o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych,</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">— o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2095, 2088 i 2094.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby w dyskusji nad pierwszymi czytaniami projektów ustaw dotyczących zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym Sejm wysłuchał w łącznej dyskusji 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie pogarszającej się sytuacji ekonomicznej Polaków w związku z konfliktem zbrojnym na Ukrainie, o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Służb Specjalnych — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Etyki Poselskiej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z Komisją Zdrowia — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Spraw Zagranicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Zdrowia — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Zdrowia — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej wspólnie z Komisją Infrastruktury — godz. 15.45,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SekretarzPosełRobertGontarz">— Regulaminowej i Spraw Poselskich — godz. 16. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Pani poseł Izabela Leszczyna, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Składam wniosek o przerwę w obradach, podczas której minister finansów premier Mateusz Morawiecki przygotuje dla Wysokiej Izby informację na temat prawdziwego stanu finansów państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Od 6 lat słyszymy, że finanse publiczne są w świetnej kondycji, że pieniądze są i będą na wszystko. I nagle po tym, gdy Sejm i Senat w wyniku ponadpartyjnej zgody przyjęły ustawę o obronie Ojczyzny, premier Kaczyński powiedział, że na uzbrojenie i modernizację polskiej armii pieniędzy nie ma i nie będzie, że trzeba zmienić konstytucję, bo jest zagrożenie przekroczeniem konstytucyjnego limitu długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Co za kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Chcemy wiedzieć, kiedy kłamaliście. Czy wtedy, kiedy mówiliście, że jest dobrze, czy wtedy, gdy mówiliście, że jest źle?</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Robert…</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pani marszałek, wniosek przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Pan premier Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jeszcze nic nie powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Na stojąco.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówJarosławKaczyński">Moja odpowiedź jest prosta. Niczego takiego nie powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Śmiszek, Lewica, z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Pani Marszałek! Wnoszę o odroczenie posiedzenia do czasu, aż pan premier Morawiecki przedstawi Sejmowi informację, jak dziś wygląda współpraca rządu z instytucjami unijnymi w sprawie wsparcia Polski w kwestii kryzysu uchodźczego i humanitarnego.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Do Polski przybyło już 2 mln uchodźców wojennych. Ci ludzie muszą coś jeść, muszą gdzieś spać, muszą być zaopiekowani. Pytam: Z jakimi instytucjami jesteście w kontakcie? Czy w ogóle rozmawiacie z Unią Europejską? Czy wystąpiono już do unijnej agencji do spraw azylu, tak jak zrobiła już Rumunia? Co z relokacją uchodźców?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Samorządy i społeczeństwo zdają dzisiaj egzamin z humanitaryzmu celująco.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Co samorządy same robią?)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Teraz czas na rząd. Polska powinna dostać wspólnotowe wsparcie, tak jak niedawno dostała Turcja. Lewica zaproponowała: 500 euro miesięcznie na uchodźcę z budżetu Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Wspaniale.)</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Do roboty. Do rozmów z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Do roboty. Dość jedynie mydlenia oczu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Panie pośle, pan żyje chyba w zupełnie innej rzeczywistości niż my wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan minister Paweł Szefernaker.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Ja z wnioskiem przeciwnym, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Rozmawiamy, pomagamy i będziemy dalej to robić, bez względu na to, czy będziecie nam w tym przeszkadzać czy nie.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Robert Kwiatkowski, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgłaszam się z wnioskiem formalnym o odroczenie obrad do momentu, w którym Wysoka Izba uzyska od ministra cyfryzacji, ministra finansów, prezesa Rady Ministrów — te wszystkie kapelusze naraz nosi pan Mateusz Morawiecki — wyczerpujące, konkretne informacje na temat stanu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Mamy za chwilę wysłuchać informacji na temat złej sytuacji ekonomicznej Polaków. Ale jaka, Wysoka Izbo, jest sytuacja ekonomiczna państwa? W budżecie na ten rok zaplanowano inflację w wysokości 3,3% a Narodowy Bank Polski prognozuje, że ta inflacja będzie 3–4 razy wyższa. To ma swoje konsekwencje, zwłaszcza jeśli chodzi o wpływ VAT, i będzie istotne w kontekście rozpatrywania wniosków, o których mówił prezes Rady Ministrów, dotyczących zmiany konstytucyjnego poziomu zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Paweł Zalewski, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełPawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Zgoda narodowa powinna opierać się na prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełPawełZalewski">Otóż mam pytanie: Dlaczego pan premier wprowadził partie polityczne podczas ostatniego spotkania, w poniedziałek w błąd, informując, że niezbędna jest konstytucyjna zmiana definicji długu, gdyż fundusz wspierający polską armię, modernizujący polską armię, którego operatorem ma być BKG, nie wchodzi w zakres tej definicji długu?</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełPawełZalewski">I kolejna sprawa. Wizyta w Kijowie. Wielka symboliczna wizyta. Bardzo dobrze, że się odbyła. Ale propozycja misji pokojowej budzi wiele pytań. Jaki ma być cel tej misji? Czy istnieje możliwość, że wojska NATO zostaną zaatakowane przez wojska Federacji Rosyjskiej? Czy możliwe jest rozszerzenie tego konfliktu na terytorium NATO?</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełPawełZalewski">Wnoszę o uzupełnienie obrad, pani marszałek, o informację premiera…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">To nie jest wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełPawełZalewski">…w ramach której odpowie na te wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełPawełZalewski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">To nie jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Opozycjo! Chcecie rozmawiać o pieniądzach — bardzo dobrze. A więc dogadajmy się w jednej sprawie: pełna jawność majątków polityków w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJanuszKowalski">Wszyscy politycy złożyli oświadczenie majątkowe, a więc, panie Borysie,…</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJanuszKowalski">…proszę namówić dzisiaj Donalda Tuska do złożenia oświadczenia majątkowego.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: I premiera Morawieckiego też.)</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełJanuszKowalski">Nie znamy jego oświadczenia od 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Waldemarze, prosimy o oświadczenie majątkowe Waldemara Pawlaka.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Mam na imię Władysław.)</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PosełJanuszKowalski">Nie znamy takiego oświadczenia od 8 lat.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełJanuszKowalski">Chcemy wiedzieć, jak jacykolwiek politycy Platformy Obywatelskiej, PSL-u…</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A co z Morawieckim?)</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełJanuszKowalski">…współpracowali z fundacjami niemieckimi, z rosyjskimi firmami. Mamy prawo to wiedzieć. Złóżcie dzisiaj oświadczenia majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#komentarz">(Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Pani marszałek, z wnioskiem przeciwnym.)</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PosełJanuszKowalski">Jeżeli ich nie złożycie, będzie to znaczyło, że macie coś do ukrycia. Pełna jawność oświadczeń majątkowych, PIT-y na stół. Donald Tusk, Waldemar Pawlak — PIT-y na stół.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nic głupszego nie dało się wymyśleć.)</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale to był wniosek formalny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Wniosek przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#Marszałek">Wniosek przeciwny.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo, z wnioskiem przeciwnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy ujawnicie majątek żony premiera, który obiecaliście ujawnić przed wyborami w 2019 r.?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A co żona premiera ma do sytuacji…)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Kiedy ujawnicie majątki tłustych kotów, które obsiadły spółki Skarbu Państwa, samych swoich i wszystkich, którzy od świtu do nocy żerują? Kiedy ujawnicie wszystkie przekręty finansowe i wszystkie afery za waszych rządów? Oczekujemy powołania komisji śledczej do zbadania tych spraw.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tygrysi skok.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Ale na długo nam ta zgoda wystarczyła.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Może to będzie wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od wielu dni trwa wojna w Ukrainie. Mówimy o tym, żeby odciąć się od ropy, mówimy, żeby odciąć się od węgla, od gazu, szanowni państwo, a w Polsce dzisiaj zamroziliśmy totalnie energetykę odnawialną. Nasz klub złożył wniosek o to, abyśmy odmrozili natychmiastowo energetykę lądową, energetykę wiatrową, abyśmy odeszli od tych zmian w energetyce prosumenckiej, bo dzisiaj w Polsce musimy budować bezpieczeństwo energetyczne, rozproszoną energetykę, musimy dywersyfikować i uniezależniać się od zewnętrznych źródeł energii. Dlatego, pani marszałek, Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Głos z sali: I tak robimy.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełJarosławRzepa">…wnioskujemy o natychmiastowe przystąpienie do prac, po to żeby Polacy byli bezpieczniejsi, żebyśmy mogli tę energetykę robić tutaj, w Polsce i przez Polaków. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">I pan poseł Konrad Berkowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełKonradBerkowicz">Szanowni Państwo! Tu poseł Śmiszek wystąpił dzisiaj, apelując o to, domagając się, żeby rząd domagał się od Unii Europejskiej pieniędzy na uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełKonradBerkowicz">Jest to wybitnie obłudne w sytuacji, kiedy pańska, panie pośle, koleżanka z Wiosny Sylwia Spurek w pierwszy dzień agresji Rosji na Ukrainę złożyła petycję o nałożenie unijnych sankcji na Polskę i zagłosowała przeciwko dodatkowym funduszom dla Polski w związku z przyjęciem uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełKonradBerkowicz">Łatwiej byłoby Polsce negocjować pieniądze, żeby odzyskać pieniądze, które płacimy w składkach, gdybyście nie donosili na Polskę w Unii Europejskiej, gdybyście nie oczerniali Polski, gdybyście nas nie zdradzali…</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Na Kreml.)</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełKonradBerkowicz">…w Brukseli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Z wnioskiem przeciwnym jeszcze pan minister jako ostatni.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Ja z wnioskiem przeciwnym. Powiem szczerze, że w sytuacji, w której polska dyplomacja na wszystkich możliwych frontach podejmuje działania…</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nie ma polskiej dyplomacji.)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">…obliczone na żądanie twardych sankcji wobec Rosji, obliczone na wsparcie dla Ukrainy, zarówno humanitarne, jak i bronią defensywną, obliczone na to, żeby Unia Europejska wykazywała solidarność zarówno z Ukrainą, jak i wspierała finansowo te polskie wysiłki, które niesiemy Ukrainie — państwo przecież te działania musicie widzieć…</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Kiedy zatrzymacie tiry?)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">…o nich jest mowa w mediach, to są wiadomości publicznie dostępne — państwo w tej sytuacji zadajecie pytania, co robi polski rząd, co robi polska dyplomacja, zamiast wspierać polski rząd w tej właśnie trudnej sytuacji geopolitycznej. Padają tutaj pytania, ale padają też oskarżenia, i ja tym oskarżeniom chciałem się przede wszystkim przeciwstawić — w sytuacji, w której pan przewodniczący Kosiniak-Kamysz tutaj uprawia politykę wewnętrzną. Być może robi to dlatego, że chce odciągnąć uwagę od tego, że wysocy, prominentni politycy poprzedniej koalicji rządzącej, właśnie PSL-u, że pan Waldemar Pawlak, były premier, w styczniu, 2 miesiące temu, podważał sensowność realizacji inwestycji Baltic Pipe, a państwo teraz namawiacie do rozsądnej polityki energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal.)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">To jest kompromitacja.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, żaden z tych wniosków nie był wnioskiem formalnym, bo przerwę uzależniacie państwo od zdarzeń, których nie będzie — bo nie będzie uzupełnienia porządku dziennego o to, o co państwo przed chwileczką z tej trybuny wnioskowaliście.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej (druki nr 2089 i 2092).</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#Marszałek">Proszę pana posła Radosława Fogla o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#Marszałek">Minuta przerwy, panie pośle, żeby posłowie, którzy idą na posiedzenia komisji, mogli opuścić spokojnie salę posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 28 do godz. 10 min 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, witam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Osoby, które mają zamiar zostać na sali — bardzo proszę. Jeżeli ktoś chce wyjść, to uprzejmie proszę o opuszczenie sali.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Radosława Fogla o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełSprawozdawcaRadosławFogiel">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełSprawozdawcaRadosławFogiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej, druk nr 2089.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PosełSprawozdawcaRadosławFogiel">Marszałek Sejmu w dniu 16 marca skierowała projekt do komisji cyfryzacji do pierwszego czytania. Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu projektu na posiedzeniu w dniu 18 marca 2022 r. wnosi, by Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ponownie bardzo proszę pana posła Radosława Fogla, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, o zajęcie stanowiska i zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełRadosławFogiel">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełRadosławFogiel">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełRadosławFogiel">Jego przedłożenie wynika przede wszystkim z poprawek Senatu do tej ustawy, które przyjęliśmy kilka tygodni temu, a jego pilność wynika z faktu, że już niedługo te zmiany technologiczne będą faktem. Chodzi o to, żeby umożliwić Polakom skorzystanie z dofinansowania. Jakie są najważniejsze punkty tego projektu? Chodzi o wprowadzenie nowej definicji, ponieważ Senat zastąpił wyrazy „dekoder telewizyjny” wyrazami „odbiornik cyfrowy”. W dużym uproszczeniu odbiornik cyfrowy może być dekoderem, jak również może być wyposażony w ekran, czyli może być, mówiąc najzwyklej, telewizorem. Zależna od tego jest kolejna zmiana wprowadzana w tej ustawie. Wysokość dofinansowania dekodera pozostaje na poziomie 100 zł, a odbiornika telewizyjnego — 200 zł. Istota ustawy jest cały czas taka sama. Chodzi o to, żeby zapobiec wykluczeniu technologicznemu osób, które oglądają telewizję naziemną, w sytuacji gdy z uwagi na zmianę technologii nadawania ich dotychczasowe odbiorniki byłyby niezdolne do odbioru.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełRadosławFogiel">Większość o tej ustawie została już powiedziana przy jej uchwalaniu. W związku z tym powiem tylko, że Prawo i Sprawiedliwość oczywiście popiera projekt tej nowelizacji. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Mam problem. Czy nikt z Koalicji Obywatelskiej się nie zgłosił?</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Napieralski: Nie, ja jestem.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A właśnie, pan poseł. Coś nie mamy pana posła…</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale poseł jest i chętnie się zgłasza.)</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, to pana poproszę w takim razie.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Napieralski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Co prawda jest pan podpisany — nie wiadomo dlaczego — Lewica, ale zapraszam pana serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Dawne przyzwyczajenia.)</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, też ze Szczecina. Damy radę.)</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Aż się wstydzi.)</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie tego to dotyczyło. Nie chciałem pana posła urazić. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełGrzegorzNapieralski">To całkiem miłe. Wcale nie protestuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Dyskutujemy o ważnym projekcie, moim zdaniem jednym z bardziej istotnych w ostatnim czasie, chociaż co do optymizmu pana posła sprawozdawcy, również patrząc na ławy rządowe… To jest bardzo mocno spóźnione, niestety. System nadawania telewizji naziemnej, który tak naprawdę daje bardzo dużo udogodnień i nowych możliwości, będzie wprowadzony już niebawem, w maju, a wiemy o tym co najmniej od 2 lat. I znów na siłę, na szybko robimy ustawę, żeby pomóc Polkom i Polakom.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Ta pomoc oczywiście jest ważna. W pierwszym przedłożeniu czy w trakcie pierwszej dyskusji, którą prowadziliśmy tutaj, w Sejmie, rozmawialiśmy tylko o dekoderach. Właśnie wtedy opozycja zwracała uwagę na to, że przecież można objąć dopłatą też inne odbiorniki. Jak pan poseł sprawozdawca powiedział, prosto można je nazwać telewizorami. Mieliśmy uwagi, mieliśmy tak naprawdę zastrzeżenia co do tej ustawy dotyczące dystrybucji tych środków. Ta ustawa jest obciążona grzechem pierwotnym, panie ministrze, szanowni państwo. Uważaliśmy, że tak naprawdę sprawiedliwe dystrybuowanie tych środków powinno się odbywać za pomocą samorządów i ośrodków pomocy społecznej, bo to one najlepiej wiedzą, kto w danym miejscu jest biedny, kto potrzebuje takiej pomocy i kogo na to nie stać. Ta ustawa tego dokładnie nie precyzuje. Oczywiście trzeba będzie napisać oświadczenie. Wy chcecie to scentralizować, zrobić to centralnie, na szybko. Mamy naprawdę niewiele czasu, więc jak wszyscy się rzucą z tymi oświadczeniami, z tym wszystkim i będą prosić o te zasiłki, to powstaje pytanie, czy państwo da radę. Nie wiem, skąd u was taka niechęć do samorządu, i nie wiem, skąd jest taki problem, żeby to oddać samorządom. Wszystko chcecie tak naprawdę centralizować.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Uważamy jednak, że ta ustawa jest ważna, tym bardziej że my proponowaliśmy te poprawki. Cieszę się bardzo, że te poprawki, które zostały zgłoszone w Senacie, również w Sejmie zostały zaakceptowane. I stąd nasz klub, Klub Parlamentarny Koalicji Obywatelskiej, i myślę, panie marszałku, że Lewicy również — skoro już jestem tak podpisany — zagłosuje za tym projektem, bo on jest potrzebny. Mam głęboką nadzieję, że te środki będą sprawiedliwie dystrybuowane, że wszystko będzie na czas. Mam też nadzieję, że kiedy będzie nadzwyczajny popyt na te dekodery, to ich nie zabraknie i nagle nie wzrośnie diametralnie ich cena. A wiemy, że możliwe są takie działania poszczególnych dystrybutorów.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Dlatego też rekomendujemy projekt i będziemy głosowali za tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dowiemy się za chwilę, jak będzie głosowała Lewica, bo zbliża się pani posłanka Małgorzata Prokop-Paczkowska z tejże Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy znów pilny rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Gdy miesiąc temu dyskutowaliśmy o tym pomyśle, my jako opozycja nie mogliśmy inaczej do tego podejść, niż skrytykować i mówić, że to bubel prawny. Na szczęście tym razem minister cyfryzacji był otwarty, posłuchano naszych uwag i w komisji wprowadzono najpilniejsze zmiany. Ustawa, która jest procedowana na szybko, nie może być ustawą doskonałą, ale chociaż teraz jest trochę lepsza. Nie ma już np. punktu, w którym przewidywano karanie obywatelek i obywateli, jest za to punkt, który mówi o tym, że będą karani nieuczciwi przedsiębiorcy. Zmieniło się też to, o co wnioskowaliśmy — można prosić o 100 zł na dekoder, ale też, tak jak mamy w tym projekcie, o 250 zł na telewizor, czyli wyświetlacz obrazu. To wszystko nas cieszy i mimo że jest to robione naprędce, Lewica poprze tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Poprzednio pytałam też o kampanię informacyjną. Kto ogląda telewizję, pewnie zauważył, że coś tam się pojawia w ramach tej kampanii informacyjnej. Dowiadujemy się, że niebawem nastąpi zmiana systemu nadawania, a dla części Polski będzie to już za 5 dni, bo 28 marca, więc trzeba bardzo szybko kupić dekodery i je zamontować. Niedziela nie jest niedzielą handlową, więc na zakup zostało dosłownie parę dni. Więc z tej kampanii reklamowej, informacyjnej obywatele i obywatelki powinni dowiadywać się również, jak należy tę zmianę przeprowadzić i do kogo, gdzie zwrócić się o dofinansowanie.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">A więc, podsumowując, Lewica poprze ten projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Nowogórska, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełUrszulaNowogórska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełUrszulaNowogórska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko swojego klubu, klubu Koalicji Polskiej — PSL, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów Marka Biernackiego, w odniesieniu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełUrszulaNowogórska">Co do zasady mój klub popiera ten projekt ustawy. Rzeczywiście jest to ważny projekt, który, myślę, w krótkim czasie pozwoli dokonać osobom, które mają problemy finansowe, zakupu czy to dekodera, czy nadajnika telewizyjnego. Natomiast rzeczywiście chcieliśmy powiedzieć, że nie powinno być tak, że w takim szybkim tempie odbywa się procedowanie nad tą ustawą, tym bardziej że wiadomo już było wcześniej, że te zmiany będą następowały i do tych zmian trzeba będzie się dostosować.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełUrszulaNowogórska">Dla uogólnienia chciałam tylko powiedzieć — żeby państwo, którzy oglądają obrady Sejmu, wiedzieli — że wprowadzone zostanie rozróżnienie wysokości dofinansowania w zależności od tego, czy uprawniona osoba ubiega się o pomoc polegającą na nabyciu telewizora czy nabyciu dekodera. Jeżeli ktoś będzie chciał nabyć telewizor, otrzyma dofinansowanie w wysokości 250 zł, natomiast w przypadku nabycia dekodera wpłata dofinansowania wyniesie 100 zł. Szkoda, że samorządy nie będą mogły pomagać w szybkim rozwiązywaniu tych wszystkich problemów, które wynikają z problemów technicznych. Rzeczywiście ta centralizacja chyba nie do końca jest dobrze przemyślana.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PosełUrszulaNowogórska">Natomiast co do zasady, tak jak powiedziałam, mój klub będzie popierał tę ustawę, dlatego że jest to ustawa ważna, ponieważ daje mieszkańcom, Polakom i Polkom, możliwość dostępu do informacji publicznej. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Krystiana Kamińskiego, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa powinna się nazywać: rozdawnictwo w czystej postaci. Wyrzucamy pieniądze, których nie mamy, bo można. Bo można. W dalszym ciągu nie poprawiliście niczego w tej ustawie. Miesiąc temu, jak rozmawialiśmy o tej ustawie, żartowaliśmy z kolegami, że pewnie zaraz dopiszecie telewizor, a może jeszcze playstation. Dzisiaj jesteśmy przy telewizorze. Nie ma żadnego uzasadnienia, żadnego logicznego uzasadnienia, dlaczego te pieniądze rozdajemy. Mało tego, w projekcie ustawy nawet nie potrafiliście określić, komu właściwie te pieniądze rozdajemy. W dalszym ciągu artykuł, który mówi o tym, komu to przysługuje, jest absurdalny. Przeczytajmy go, art. 15 ust. 1 pkt 3: oświadczenie osoby uprawnionej o tym, że trudna sytuacja materialna gospodarstwa domowego tej osoby uniemożliwia samodzielne poniesienie kosztów nabycia odbiornika cyfrowego w celu zapewnienia odbioru przez to gospodarstwo domowe naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie wymienionym bez uszczerbku dla podstawowych potrzeb życiowych gospodarstwa domowego tej osoby. To jest naprawdę napisane. Jeśli spojrzymy przez pryzmat wprowadzenia Polskiego Ładu, podwyżek cen paliw, podwyżek cen gazu, to ta ustawa będzie dotyczyła prawie 10 mln gospodarstw. A wy przewidzieliście to — teraz, tym razem, dookreśliliście — tylko dla 2270 tys. gospodarstw. Zwiększyliście limit z 280 mln do 620 mln, ponieważ pomnożyliście te 2270 gospodarstw przez 250 i dodaliście 50 mln zł na obsługę programu. Przy tym minimum, które założyliście wtedy, 280 mln, jakby tylko na dekodery była stówa, to ten program kosztowałby 20 zł na każde wydane 100 zł. Nie ma drugiego tak drogiego programu w Polsce. Po prostu koszty obsługi na każde 100 zł to by było 20 zł dodatkowo. Czy ktoś w ogóle nad tym pomyślał? Na co te pieniądze miałyby pójść w ramach tego programu? 50 mln? Naprawdę ten program wygląda źle, wygląda po prostu na zwykłe rozdawnictwo, bez żadnego uzasadnienia. A w momencie gdy potrzebujemy pieniędzy, kiedy sami mówiliście, że zwiększamy wydatki na wojsko do 3% PKB, kiedy potrzebujemy wszystkich pieniędzy, po prostu rozdajecie 600 mln, tak sobie wydajecie. A potem płacz, że nie ma tych pieniędzy tam, gdzie potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełKrystianKamiński">Dlatego jako Konfederacja zgłaszamy wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt jest pilny. Projekt jest rządowy, przede wszystkim pilny. Kiedy czytam takie druki jak ten, to przychodzi mi do głowy tylko jedno pytanie: po co my w ogóle wracamy do tej sprawy? Przecież pomysł na taką modyfikację ustawy pojawił się 8 lutego podczas posiedzenia komisji cyfryzacji. Poprawkę, która rozszerzała działanie ustawy na odbiorniki z ekranem, czyli telewizory, złożyła Polska 2050, ale nie tylko, bo i Koalicja Obywatelska, i moi przyjaciele z Lewicy, ale wtedy państwo byli głusi na nasze argumenty. 8 lutego przeprowadzili państwo wszystkie trzy czytania i doprowadzili do głosowania nad tą ustawą w Sejmie. Zmiana jest oczywiście słuszna, dopłata musi obejmować także telewizory, bo ograniczenie jej tylko do dekoderów nie pozwala w pełni wykorzystać możliwości standardu HEVC, który zawiera bardzo znaczące udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami, w szczególności tych, które są niedowidzące, tych, które są niedosłyszące. Bardzo dobrze, że wprowadzono rozróżnienie finansowania na dekodery i na telewizory, to jest również racjonalne. Bardzo dobrze, że wprowadzono zabezpieczenie przed sprzedażą tzw. usług powiązanych, to również nosi znamiona racjonalności. Tylko po co było marnować ten miesiąc? Przecież można było do tego podejść porządnie, popracować nad tą ustawą, skonsultować ją społecznie, przyjąć racjonalne poprawki zgłaszane przez koła i kluby poselskie i załatwić to za jednym razem, a nie wracać do Sejmu po raz kolejny.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełMichałGramatyka">Oczywiście z dużą satysfakcją poprzemy ten projekt. Satysfakcja wynika szczególnie z tego, że podniesione przez nas argumenty zyskały uznanie w oczach wnioskodawców. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan Robert Kwiatkowski, Polska Partia Socjalistyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyznaję, mam kłopot z tą ustawą, bo jak to mówią, dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane. Niewątpliwie pomysłodawcom towarzyszyły dobre chęci i — o czym wystarczająco długo i kompetentnie mówił pan poseł Gramatyka — wreszcie przekonali się, że te poprawki zgłaszane wówczas przez opozycję mają sens, są potrzebne i trzeba je wdrożyć. I taki jest sens tego kolejnego pilnego rządowego przedłożenia.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełRobertKwiatkowski">No ale przecież między jedną, tą zasadniczą ustawą, przyznającą, wprawdzie jeszcze bez odbiorników, dofinansowanie osobom niezamożnym a dzisiejszym przedłożeniem rządowym nie minęły 3 czy 4 tygodnie, tylko minęła cała epoka. Popatrzmy na chronologię. 24 lutego, tzn. w dniu napaści Rosji na Ukrainę, ta ustawa wróciła po poprawkach senackich do Sejmu i zaraz po tym, niezależnie oczywiście od tego przedłożenia, pojawiły się dyskusje i plany w sprawie dodatkowych wydatków budżetowych, bo ojczyzna w potrzebie. Tego, że ojczyzna w potrzebie, pewnie nikt nie kwestionuje, to, jaki powinien być poziom i jakie metody zwiększania wydatków na polskie Siły Zbrojne, to już był i pewnie będzie temat do dodatkowej dyskusji, no ale przecież ta ustawa będzie nas kosztować, jak mówi rząd, ponad 650 mln zł. To już są konkretne pieniądze. Warto być może także i przy tej okazji zadać to jedno fundamentalne pytanie: Czy nas w obecnej sytuacji stać na tego typu wydatki? Bo one na pewno są potrzebne i na pewno ludzie niezamożni skorzystają, a przynajmniej będą mieli szansę skorzystać z tego typu dofinansowania, ale zbyt rzadko moim zdaniem w tej Izbie pojawia się pytanie, czy nas na to stać. Rząd cały czas udziela twierdzącej odpowiedzi, sygnalizując tylko przy okazji, że nie wszystko jest w budżecie, nie wszystko jest ujawnione, że są liczne fundusze pozabudżetowe. A ostatnio słyszymy coraz częściej i coraz głośniejsze wypowiedzi sugerujące, że zapisany w konstytucji limit zadłużenia powinien zostać zmieniony, bo w obecnej sytuacji 60% długu w odniesieniu do PKB to jest za mało.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PosełRobertKwiatkowski">Wobec tego, drodzy przedstawiciele rządu, jeśli jacyś tu jesteście, jest pan minister, zastanówcie się i odpowiedzcie, proszę, czy w obecnej sytuacji stać nas na to, czy nie. Od odpowiedzi na to pytanie, panie marszałku, Koło Parlamentarne PPS uzależnia decyzję w sprawie poparcia bądź nie tego przedłożenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, zgłosiło się 16 osób do zadania pytań i dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do projektu ustawy z druku nr 2089, który dotyczy wsparcia gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej, dołączona została jedna jedyna opinia — przynajmniej ja taką odnalazłem — ministra cyfryzacji Mateusza Morawieckiego, podpisana przez pana Janusza Cieszyńskiego, a skierowana do pana ministra Łukasza Schreibera. Jest to projekt rządowy i to jest jakby własna opinia do własnego projektu. Mam pytanie, czy rząd zwracał się dodatkowo np. do Biura Analiz Sejmowych z wnioskiem o jakąś opinię dotyczącą tej ustawy, czy jest to jedyna i wyłączna, można powiedzieć, autorska opinia dotycząca tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miesiąc temu omawialiśmy projekt tej ustawy. Kiedy przyjmowaliśmy tę ustawę, była mowa o dopłacie do dekoderów, teraz jest mowa o dopłacie do telewizorów. Otóż mam do rządu pytanie, czy za miesiąc nie będziemy po raz kolejny poprawiali tej ustawy. I bardzo uprzejmie proszę o wyjaśnienie na piśmie, jak mam rozumieć to, komu przysługuje dopłata do zakupu odbiorników telewizyjnych. Przytoczę treść art. 3 ustawy: Świadczenie na zakup odbiornika cyfrowego przysługuje jednej pełnoletniej osobie, zameldowanej na terytorium Polski na pobyt stały lub czasowy, jeśli trudna sytuacja materialna gospodarstwa domowego tej osoby uniemożliwia samodzielne poniesienie kosztów nabycia odbiornika cyfrowego, w celu zapewnienia odbioru przez to gospodarstwo domowe naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie, bez uszczerbku dla podstawowych potrzeb życiowych gospodarstwa domowego tej osoby, zwanej dalej „osobą uprawnioną”. A zatem czy ta odpłatność przysługuje wszystkim Polakom, czy tylko tym Polakom, którzy są w trudnej sytuacji materialnej, i jak będziemy to wyliczali? Uprzejmie proszę rząd o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Golbik, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełMartaGolbik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełMartaGolbik">Mam dwa pytania, panie ministrze. Pierwsze pytanie dotyczy osób, które już zakupiły — często pod wpływem kampanii informacyjnej, która miała już miejsce — dekoder. W wielu przypadkach są to osoby starsze, których nie stać na kupno, natomiast dowiedziały się one z reklamy, że te kwoty będą zwrócone. Czy jest przewidziany, będzie przewidziany mechanizm zwrotu dla takich osób? Drugie pytanie, moim zdaniem bardzo zasadne, dotyczy sprawy już tu poruszanej. Co oznacza pojęcie: trudna sytuacja materialna? W jaki sposób to ma być definiowane i kogo to będzie dotyczyło? Jak państwo będą weryfikowali tę trudną sytuację materialną i jak państwo chcą zapobiec nadużyciom i oszustwom? Bo można takie przypadki zakładać przy tak niejasnej definicji. Dotyczy to zwłaszcza dalszego zapisu: uniemożliwiającą funkcjonowanie. To może dotyczyć absolutnie każdego. Co mieliście na myśli i jak chcecie to weryfikować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Artur Dziambor, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełArturDziambor">Szanowni Państwo! Ta ustawa jest o tyle ciekawa, że jest niekompletna. Bo jeżeli traktujemy telewizję jako coś, co każdemu się należy, to Sejm po prostu powinien przegłosować, że będzie rozdawał każdemu, kto się zgłosi, telewizory, i mielibyśmy po sprawie. A może traktujemy to jako dobro narodowe? Jeżeli taktujemy to jako dobro narodowe, to mamy np. kanał TVP World. Aby można było dobrze odbierać go w ramach streamingu, potrzebna jest najlepsza karta graficzna, a nie przewidziano w tej ustawie dopłaty do zakupu nowej karty graficznej. Może czas na jakąś autopoprawkę? Podobnie jest ze zbliżającą się premierą nowego „Wiedźmina”, który jest przecież naszym dobrem narodowym, a dopłaty do playstation 5 jakoś w ustawie nie zapisano, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojej.)</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełArturDziambor">Poza tym podstawą egzystowania jest telefon, który każdemu jest chyba potrzebny, a jak się zbije szybka, jak mamy stary model, to w ogóle nie można niektórych rzeczy oglądać, a więc gdzie są zapisy dotyczące dopłaty do telefonów? Tę ustawę należy odrzucić, tak samo jak poprzednią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Obaz, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Marta Golbik: To xbox, a nie playstation. Co wy macie z tym playstation?)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Nie wiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełRobertObaz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Tu lobbing jest.)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Absolutnie nie.)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PosełRobertObaz">Lobbing w sprawie playstation już się skończył.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#PosełRobertObaz">Panie Ministrze! Jak zamierzacie prowadzić całą tę procedurę, żeby ludzie zgłaszali się po te pieniądze, te dodatki, i żeby to jak najbardziej płynnie przebiegało? Mamy dzisiaj akcję nadawania numerów PESEL dla naszych gości z Ukrainy, jest to dosyć skumulowana akcja, i zaraz mamy, od maja, kwestię tych dodatków. To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#PosełRobertObaz">I drugie: Jak można się ustrzec przed wszystkimi naciągaczami, którzy mogą się pojawić? A wiemy, że przy tego typu wymianach, szczególnie w mniejszych miejscowościach, na wsiach, do osób starszych docierają osoby, które naciągają na różne rzeczy. Czy jest jakiekolwiek zabezpieczenie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełEwaKołodziej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś debatujemy nad pilnym rządowym projektem ustawy, natomiast, szanowni państwo, mieliście 2 lata na wdrożenie tej ustawy bez zbędnej zwłoki. Moje pytanie jest bardzo proste i oczywiste: Dlaczego państwo nie zaangażowaliście samorządu terytorialnego w realizację tej ustawy? Dziś będziemy mieli drożej i wszystko będzie realizowane w chaosie, dlatego że jest to wszystko zarządzane centralnie. Samorząd terytorialny ma spenetrowane potrzeby swoich obywateli, funkcjonują GOPS-y i MOPS-y, które wiedzą najlepiej, kto potrzebuje pomocy, dlatego zupełnie nie rozumiemy, a w szczególności my, parlamentarzyści, którzy mamy przeszłość samorządową, dlaczego nie wykorzystujecie tego, co funkcjonuje bardzo dobrze od wielu, wielu lat. Proszę o odpowiedź na piśmie, dlaczego nie wykorzystujecie samorządu terytorialnego do pomocy we wdrożeniu tej ustawy. To jest oczywiste, to się samo prosi o to, żeby wykorzystać te instytucje. Zupełnie nie rozumiemy, dlaczego ma być drożej i wszystko ma być realizowane w chaosie. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję ślicznie również.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta Izba za obecnych rządów słynie z pisania ustaw na ostatnią chwilę, mamy tego kolejny przykład. Pierwszy etap zmiany standardu nadawania telewizji naziemnej planowany jest już 28 marca, a nad nowelizacją przepisów zakładających dofinansowanie zakupu sprzętu procedujemy dopiero teraz. Ustawa w pierwszej formie słusznie doczekała się głosów krytyki, bo zaproponowane przez was kwoty były absolutnie niewystarczające. W tej sytuacji proszę o odpowiedź na pytanie: Jak w ciągu tych kilku dni zamierzają państwo przeprowadzić kampanię informacyjną w województwach lubuskim i dolnośląskim, żeby osoby, które będą musiały wymienić dekoder lub telewizor w związku z wejściem nowego standardu nadawania telewizji, w ogóle dowiedziały się, że istnieje możliwość dofinansowania zakupu ww. sprzętu, czyli 100 zł do dekodera i 250 zł do telewizora? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Przemysław Koperski, klub parlamentarny Lewica. Pan poseł z Bielska-Białej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma już posła Dziambora, szkoda. Nie chciałbym, żeby tutaj w jakiś sposób dyskredytował grę „Wiedźmin” i jej fanów, bo to chyba nie miejsce, żeby krytykować, ale raczej, żeby chwalić. Uważam, że ustawa, która przewiduje wsparcie na zakup nowych odbiorników, powinna wspierać również tych, którzy oglądają telewizję za pomocą laptopów, telefonów czy komputerów, i stąd moje pytanie do pana ministra: Czy przewidujecie również objęcie dopłatami tunerów telewizyjnych, dekoderów telewizyjnych, które podłącza się do komputerów? To jest moje pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">I drugie. W związku z tym, że w Polsce jest bardzo popularny producent telewizorów Samsung, a wiemy, że ma on swoją fabrykę również pod Moskwą i produkuje dziesiątki tysięcy telewizorów, czy państwo w jakiś sposób przewidujecie wyłączenie samsungów produkowanych na terenie Federacji Rosyjskiej z dopłat przewidzianych tą ustawą? Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry, Gniezno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ta ustawa po nowelizacji może kosztować budżet państwa 620,5 mln zł, ale jak piszecie państwo w uzasadnieniu, gdyby ponad 4 mln polskich gospodarstw rodzinnych, które oglądają telewizję naziemną, wystąpiło o tę dotację w wysokości 250 zł, to może być i 3,5 mld zł, tak wynika z uzasadnienia projektu rządowego. Wobec powyższego chciałbym zapytać, na jakiej podstawie państwo oceniliście, że to zwiększenie, czyli możliwość zakupu odbiornika telewizyjnego do oglądania telewizji cyfrowej naziemnej, będzie kosztować 620,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie dotyczy osób, które od momentu wejścia w życie ustawy do momentu nowelizacji dokonały zakupu odbiornika telewizyjnego spełniającego kryteria do oglądania telewizji naziemnej. Czy te osoby również będą mogły otrzymać te 250 zł? Bo one dokonały zakupu, nie wiedząc, że nie będzie tej refundacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Berkowicz, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełKonradBerkowicz">Rząd chce z pieniędzy zagrabionych w podatkach podatnikom, ludziom kupić im domowe maszynki do wyświetlania propagandy. Mówię: propagandy, dlatego że, przypomnijmy, zgodnie z polskim prawem w telewizji może nadawać albo telewizja wprost rządowa, która siłą rzeczy nadaje rządową propagandę, albo telewizja, która dostała koncesję od systemu, a więc musi nadawać treści, które nie zagrażają temu systemowi, musi nadawać prosystemową, proestablishmentową propagandę. Jeśli chcielibyście faktycznie dać ludziom dostęp do tzw. informacji publicznej, jak tu pięknie tę propagandę nazywacie, to przekazalibyście te pieniądze, skoro już musicie czyjeś pieniądze wydawać na nie swoje potrzeby, na to, żeby ułatwić ludziom dostęp do Internetu. W Internecie też można oglądać telewizję, ale tam jest jeszcze względny wybór i można przy okazji oglądać inne, niekoncesjonowane źródła informacji. Dlatego wszystkie kluby parlamentarne poza Konfederacją popierają tę ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pierwsze pytanie dotyczy kwoty 250 zł. Zastanawiające jest, z czego wynika jej wysokość. Czy państwo dysponujecie konkretnymi analizami? Dzisiaj wiemy, że średniej klasy telewizor to wydatek rzędu 1 tys. zł. Stąd też pytanie: Dlaczego akurat 250 zł? Jeżeli wsparcie dedykowane jest osobom najbardziej potrzebującym, to dobrze, że ta kwota się pojawia, ale jest ona niewystarczająca. Skąd zdobyć pieniądze na zakup sprzętu? Proszę też o informację, czy dysponujecie państwo jakimiś analizami dotyczącymi tego wyliczenia. Jak będzie wyglądała weryfikacja? Chodzi o to, komu bezpośrednio będą przekazywane środki. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła z wielką przyjemnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełMichałGramatyka">Czcigodny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wykładam prawo karne. Za każdym razem kiedy opowiadam moim studentom o prawie karnym, odwołuję się do starorzymskiej zasady: nullum crimen sine lege, czyli nie ma przestępstwa bez ustawowej dyspozycji. Mówię o tym, że ustawowe dyspozycje muszą być bardzo precyzyjne. Prawo karne jest tym obszarem prawa, w którym wszystko musi być dokładnie określone.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełMichałGramatyka">Ta nieszczęsna ustawa zawiera dwa przepisy karne. Jeden z nich dotyczy oświadczenia o stanie majątkowym, które beneficjent składa, kiedy ubiega się o dopłatę. Nie ma tam żadnych konkretów. Jedynym konkretem w tym przepisie jest to, że złożenie oświadczenia niezgodnego z prawdą jest zagrożone odpowiedzialnością karną. Jeszcze gorzej jest z przepisem, który w tej ustawie stricte nazywa się przepisem karnym. Chodzi o zaliczenie płatności na tzw. inny cel. Tam również nie ma żadnych konkretów oprócz tego, że grozi za to kara do 2 lat więzienia. Jak chcecie kształtować prawo, skoro nawet jeśli chodzi o najważniejszy obszar, który związany jest z wolnością jednostki, nie potraficie spisać go w odpowiedni sposób?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę zapytać o kwestię łączenia usług, czyli de facto o zakaz łączenia usług, i o pobieranie opłaty za taką formę dostarczenia sprzętu. Panie ministrze, pierwsze pytanie: W jaki sposób będzie to weryfikowane, żeby rzeczywiście nie dochodziło w tym obszarze do nadużyć?</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Druga kwestia, o którą chcę zapytać, to usługi, które są bezpośrednio związane z dostarczeniem np. odpowiedniego dekodera, który podpina się do odbiornika telewizyjnego i który później należy skonfigurować. Czy przy okazji dostarczenia dekodera taka usługa będzie możliwa, czy to również będzie niedopuszczalne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Babalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Telewizja to często jedyne źródło informacji i rozrywki. Dzieje się tak szczególnie na terenach wiejskich i szczególnie wśród rodzin niezamożnych. Dotyczy to również osób, które w wyniku niepełnosprawności są przywiązane do miejsca zamieszkania. To bardzo dobry projekt. Chciałbym pana zapytać, jak ten projekt przełoży się ewentualnie na faktyczną pomoc dla rodzin, które z tych dopłat skorzystają. Jeśli jest to możliwe, panie ministrze, czy mógłby pan określić mniej więcej, jak ta pomoc będzie się rozkładała terytorialnie? Chodzi w szczególności o mój region, czyli województwo warmińsko-mazurskie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To już jest czwarta, jeśli dobrze liczę, tak duża zmiana standardu nadawania. Trzy poprzednie zmiany były rozłożone w czasie, ta natomiast z przyczyn technicznych, czyli z powodu zmiany sposobu kodowania, musi być przeprowadzona jednorazowo. Nie będzie możliwości równoczesnego odbierania sygnału kodowanego w sposób dotychczasowym i w nowy sposób. W związku z tym mam do pana ministra pytanie: Czy ta dopłata wystarczająco uzupełnieni dochody i umożliwi wszystkim z dnia na dzień dostosowanie się do nowych standardów? Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zmiana standardu nadawania telewizji naziemnej wymaga dostosowania odbiorników do nowego standardu nadawania. To rodzi konkretne koszty dla gospodarstw domowych. Bardzo serdecznie chciałabym podziękować rządowi, przedstawicielom ministerstwa za to, że w tych trudnych czasach, kiedy na różnych frontach pomagamy osobom potrzebującym, osobom, które może bardziej niż wspierane gospodarstwa domowe potrzebują pomocy, nie zapominają o ludziach, którzy maja prawo do rzetelnych informacji. Umożliwiacie im zakup dekoderów czy odbiorników telewizyjnych, aby mogli takie informacje uzyskiwać. To jest cenna poprawka, cenna nowelizacja, za co bardzo serdecznie dziękuję, bo rzeczywiście dopłata 250 zł do zakupu odbiornika telewizyjnego może stanowić ważne wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Panie Ministrze! Mam pytanie: Kiedy będzie można składać wnioski o dopłatę i czy osoby, które już zakupiły tego typu odbiorniki telewizyjne, mogą ubiegać się o tę dopłatę?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na państwa pytania odpowie sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan minister Adam Andruszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Parlamentarzyści! Odpowiem po kolei na państwa pytania, postaram się odnieść do nich chronologicznie.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Otóż jeśli chodzi o opiniowanie tego projektu ustawy, to procedowano nad nim jako nad projektem pilnym. W związku z powyższym państwo wiecie, że to szczególny, szybki tryb. Uznaliśmy, że takim forum, na którym będziemy debatować i zbierać opinie na temat tej ustawy, jest parlament, a także komisją cyfryzacji, w czasie prac której przyjęliśmy przecież poprawki. Poprawki zostały jednogłośnie przegłosowane, poparte przez rząd, zatem wydaje się nam, że to kworum w postaci wszystkich sił parlamentarnych i stałych ekspertów komisji było wystarczające w tym kontekście.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Pan poseł, zadając drugie pytanie, prosił o odpowiedź na piśmie, zatem taką odpowiedź oczywiście otrzyma.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o pytania w kontekście tego, co zrobić w sytuacji, kiedy ktoś zakupił sobie wcześniej np. nowy telewizor spełniający wymagania nowego systemu DVB-T2/HEVC, to chcę powiedzieć, że wówczas nie przewidujemy takiej rekompensaty. Uznaliśmy, że obywatele, których nie będzie stać na zakup nowego dekodera bądź nowego telewizora, otrzymają od nas tę rekompensatę w momencie, kiedy uruchomimy program rządowy.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o to, kto będzie decydował, którzy obywatele otrzymają wsparcie ze strony rządu w postaci dopłaty do zakupu telewizora lub dekodera, to odpowiedź padła już w czasie tej debaty. Przede wszystkim to sam obywatel składała takie oświadczenie. My ufamy obywatelom. Wierzymy, że jeśli ktoś uważa, że nie stać go na zakup dekodera i potrzebuje dopłaty w kwocie 100 zł lub potrzebuje dopłaty na zakup telewizora w kwocie do 250 zł — a podniesienie tej kwoty to ukłon w stronę wielu obywateli — to wówczas takie oświadczenie złoży i nam takie oświadczenie, obwarowane odpowiedzialnością, wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Do pytań Konfederacji odniosę się na końcu, bo widzę, że już chyba panów posłów nie ma.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o to, jak będzie realizowana ta ustawa, to chcę powiedzieć, że przede wszystkim realizowana będzie przez placówki Poczty Polskiej, aby zapewnić pomoc osobom, które są wykluczone cyfrowo, które potrzebują wsparcia bezpośrednio ze strony osoby, która przedstawi im, jak może taki wniosek złożyć. Dla osób, które nie mają problemu z cyfryzacją, uruchomiono oczywiście specjalny system na portalu gov.pl, czyli na naszej polskiej bramie cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Wprowadziliśmy również zapisy o penalizacji. Będą nam one pomagały w weryfikowaniu, czy dany sprzedawca nie wprowadza celowo konsumenta w błąd. Również tutaj sięgamy po wsparcie UOKiK-u.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące wykorzystania samorządów, szanowni państwo, to chcę odpowiedzieć, że rząd przygotował tutaj bardzo dobry system, który już sprawnie funkcjonuje. Będzie wspólnie, przy pomocy Poczty Polskiej, sprawnie realizował te wnioski. Natomiast również samorządy sygnalizowały nam, że mają obecnie bardzo wiele innych zadań, związanych także z wojną, więc myślę, że tutaj jako rząd poradzimy sobie. Bardzo często współpracujemy z samorządami i myślę, że te zarzuty są absolutnie chybione.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Kampania informacyjna o tym, że nastąpi zmiana sposobu nadawania cyfrowej telewizji, była prowadzona już od zeszłego roku, od połowy zeszłego roku, natomiast od 16 marca, szanowni państwo, prowadzona jest już szczegółowa kampania informacyjna w mass mediach o tym, że rząd będzie rekompensował zakup dekodera oraz dawał wsparcie przy zakupie telewizora. Mam nadzieję, że wszystkie osoby potrzebujące będą te informacje otrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi, szanowni państwo, o kategoryzację modeli odbiorników telewizyjnych czy dekoderów pod względem poszczególnych marek, to takiej kategoryzacji ta ustawa nie wprowadza.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o pytanie nr 9, to już na nie odpowiedziałem, ponieważ pani poseł Golbik zadała tożsame pytanie.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Szanowni Państwo! Jeśli chodzi o ustalenie kwoty 250 zł, to na taką kwotę pozwala nam budżet w kwestii wsparcia przy zakupie telewizora. To i tak jest zwiększona kwota, więc mamy nadzieję, że będzie to większe wsparcie. Wiemy również, że obywatel jest w stanie kupić dekoder, który umożliwia odbiór nowego systemu nadawania, za kwotę ok. 100 zł, więc jeśli kogoś nie stać na telewizor, to będziemy zachęcać go po prostu do zmiany dekodera. Jeśli chodzi o zaufanie do obywateli, o to, czy będą składać oświadczenia zgodnie z prawdą, to my w pełni będziemy ufać obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Pan poseł Suchoń również zadawał pytania, ale nie widzę pana posła, więc odpowiem panu posłowi również na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Pan poseł Babalski pytał o to, ile dokładnie osób będzie korzystało z tej pomocy. Będziemy mieli taką wiedzę po tym, jak zakończymy program. Wówczas naturalnie przedstawimy panu posłowi dane z pana rejonu, z ziemi warmińsko-mazurskiej, jakie to są konkretnie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Chciałbym również odnieść się do pytania, czy jest to kwota wystarczająca. Tak jak już mówiłem wcześniej, z pewnością wystarczy na zakup dekodera.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Odpowiadam pani poseł Szczurek-Żelazko: od 21 marca można składać wnioski.</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o pytania Konfederacji, to widzimy, panie marszałku, że posłowie Konfederacji nie są obecni na sali, zadali pytania i sobie poszli, tak że wydaje mi się, że chyba nie oczekują naszej odpowiedzi. Jak widzimy, Konfederacji bardzo dobrze wychodzi atakowanie osób ubogich, którym rząd chce pomagać. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, a co z dopłatami do…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proponuję, aby Sejm nie odsyłał tego projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Następna teczka.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (druki nr 2090 i 2095).</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Trochę mi panowie przeszkadzacie.</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Zdzisława Sipierę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, druki nr 2090 i 2095.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 17 marca tego roku powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do pierwszego czytania. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 22 marca tego roku wnosi, aby Wysoki Sejm…</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przepraszam serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panowie Posłowie! Polska 2050! Posłuchajcie, naprawdę przeszkadzacie panu. Proszę was uprzejmie, grzecznie, serdecznie: chcecie pogadać, wyjdźcie albo usiądźcie koło siebie. Trochę nam przeszkadzacie.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Głos z sali: My chwaliliśmy posła sprawozdawcę, że tak ładnie mówi.)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak, ale wie pan, panie pośle — jednego i drugiego bardzo szanuję, tak jak wszystkie posłanki i wszystkich posłów — jakbyście tu byli, byście słyszeli, że to nie pomaga. Tak że uprzejmie proszę.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, bardzo proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Komisja wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy z druku nr 2090 bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Teraz kilka informacji. Wynik głosowania nad tym komisyjnym projektem zmiany ustawy wynosił: 29 posłów za, 0 przeciwnych, 1 wstrzymujący się.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">W tej ustawie zmieniają się tylko tak naprawdę dwa zapisy. Pierwszy, najważniejszy, dotyczy skreślenia wyrazu „bezpośrednio”. Chodziło o to, żeby nie określać tego jasno w ustawie, tylko dać możliwość, żeby nie było zapisu: bezpośrednio z terytorium Ukrainy. Są różnego rodzaju przypadki, które zastały Ukraińców poza granicami. I to zostało w tej ustawie zaproponowane. Został również doprecyzowany zapis, który mówi, że nie „wjechał”, a „przybył” na terytorium Polski. To są dwie główne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Podkreślam, komisja bardzo prosi, żeby Wysoki Sejm przyjął tę ustawę bez poprawek, żeby nie było przedłużania. Chodzi o czas i chodzi o to, żeby nie było wątpliwości co do tego, jaki ma status Ukrainiec, który przybywa do Polski z terenu objętego wojną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Kaleta, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełPiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowa ustawa to jest ustawa, która mówi o pomocy obywatelom Ukrainy, którzy z oczywistych względów, ze względów wojennych, dotarli w tej chwili do naszej ojczyzny i będą tutaj, przynajmniej przez jakiś czas, z nami przebywali, żeby w bezpieczny sposób przeczekać tę straszną sytuację, w jakiej się znaleźli.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełPiotrKaleta">Pan poseł sprawozdawca już powiedział, o co tak na dobrą sprawę chodzi w tej nowelizacji, że podchodzimy do tego tematu tak, żeby można było obywateli Ukrainy, którzy próbują przedostać się do naszej ojczyzny także z innych miejsc niż tylko bezpośrednio z terenu Ukrainy, także, można powiedzieć, czasami naokoło, przez inne państwa, również objąć pomocą, która jest przewidziana w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, tu taka refleksja, myślę, że chyba wszyscy się z tym zgodzimy. Ustawa w sumie jest nowelizowana bardzo szybko po jej wprowadzeniu.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Bo nie słuchaliście nas.)</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PosełPiotrKaleta">To dobrze, ponieważ to pokazuje, że polski rząd jest otwarty na wszystkie działania, które niestety przynosi nam życie. Jestem przekonany, myślę, że za chwilę może dojść do kolejnych nowelizacji właśnie z bardzo prostego względu — ponieważ wydarzenia, które mają miejsce na Ukrainie, są nieprzewidywalne. W związku z tym dobrze, że reagujemy szybko, dobrze, że reagujemy sprawnie, i dobrze — jak zresztą powiedział pan poseł sprawozdawca — że reagujemy w sposób, można powiedzieć, ponadpolityczny. Poprawki, które zostały zgłoszone, zostały zgłoszone w trybie poprawek komisyjnych, a więc po to, żeby ścieżka legislacyjna miała charakter szybki i przede wszystkim skuteczny. Bo przecież właśnie tego oczekują od nas mieszkańcy Ukrainy, ale także przede wszystkim tego oczekują od nas Polacy, bo również oni niejako są beneficjentami zapisów, które funkcjonują w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, myślę, że nikt z nas nie ma jakichkolwiek wątpliwości, że pomoc tym osobom, pomoc przede wszystkim… Jak wskazują statystyki, jak wskazują konkretne wyliczenia, to właśnie kobiety z dziećmi w tej chwili są przede wszystkim goszczone w naszych domach, goszczone w naszej ojczyźnie i ta pomoc właśnie im jest dedykowana. Dobrze, żeby to wszystko szło w tym kierunku, żebyśmy mogli udzielać tej pomocy jak najszybciej i jak najskuteczniej osobom, które w sposób oczywisty jej potrzebują. Dlatego uważam, że też dobrym pomysłem jest to — zresztą zasugerował to pan minister w czasie naszego spotkania z prezydium Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale wydaje mi się, że to jest także przede wszystkim wymoga chwili, wymoga potrzeby — abyśmy mogli stworzyć coś w rodzaju może nie zespołu, ale żeby prezydium Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji było w permanentnym kontakcie z ministrem spraw wewnętrznych i administracji. Chodzi o to, abyśmy mogli reagować, jeżeli życie, sytuacja na Ukrainie, także sytuacja w Polsce podpowiedzą, że konieczne są inne rozwiązania, które trzeba zastosować w sposób sprawny i szybki.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, nie chcąc przedłużać, bo wydaje mi się, że ta sprawa jest oczywista i ona została dogłębnie przedyskutowana, przeanalizowana w czasie prac komisji, chciałbym w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości zadeklarować, że w pełni popieramy tę propozycję ustawy, i jednocześnie zadeklarować, że będziemy popierać inne propozycje, które się pojawią i które będą szły w tym kierunku, aby pomagać Ukrainie, a także pomagać Polakom, którzy niosą pomoc Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#PosełPiotrKaleta">Klub Prawa i Sprawiedliwości, jeszcze raz podkreślam, popiera proponowany projekt ustawy. Panie marszałku, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Szymański, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">O, będzie miał pan, panie pośle, teraz okazję, żeby pogadać.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełTomaszSzymański">A pan będzie lepiej słyszał, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak, to prawda, lata lecą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełTomaszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, rozmawialiśmy w kuluarach na temat tej ustawy z panem posłem Zimochem jako członkowie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Nie będziemy oczywiście kwestionować zapisów tej ustawy. Wszak ta ustawa, ta zmiana ustawy jest jakby kwintesencją naszych poprawek, panie ministrze, z czym się pan zgodzi. Podczas czytań w komisji pan jasno mówił, że jest pan przeciwny rozszerzaniu zakresu ustawy, i de facto ta ustawa jest zawarta w dwóch artykułach, o których mówiliśmy. Jako opozycja wnosiliśmy poprawki dotyczące zastępowania nazewnictwa — „wjechał”, „przybył” — a przede wszystkim mówiliśmy o bezpośredniości. Nie tylko w komisji, ale też na tej mównicy sejmowej te poprawki były wnoszone, były apele do rządu, do pana, panie ministrze. Można powiedzieć, że cieszymy się, że wsłuchaliście się w to, o czym mówiliśmy. Ale proszę uwierzyć, to nie było na zasadzie, żeby wetknąć kij w szprychy. Myśmy mieli to przeanalizowane, myśmy mieli informacje od samorządowców, jaka jest sytuacja, jak to faktycznie wygląda. Mamy cały czas informacje od samorządowców, mamy cały czas informacje od organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, że na granicy brakuje was, rządzie, cały czas was brakuje.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik: Na granicy?)</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełTomaszSzymański">Tak. Nie mówię oczywiście o oficerach Straży Granicznej, o policjantach. Serdecznie im dziękuję i będziemy po wielokroć mówić o tym, że jeśli chodzi o pracę i służbę na granicy, poświęcenie funkcjonariuszy i funkcjonariuszek jest bezgraniczne i za to się należą serdeczne słowa uznania. Jednak brakuje rządu w typowych sprawach, w organizowaniu pracy, w organizowaniu służby i pomocy uchodźcom na granicy. W minionym tygodniu byłem na granicy w Dorohusku, spotykałem się z wolontariuszami, spotykałem się z organizacjami pozarządowymi. Oni cały czas mówili o tym, że brakuje koordynacji, brakuje pomocy, wszystko spoczywa na barkach osób, które de facto powinny robić co innego, jednak w formie wolontariatu pomagają uchodźcom w tak tragicznym czasie.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PosełTomaszSzymański">Zapisy ustawy są, proszę państwa, bardzo oczywiste i nie będziemy dyskutować nad tym, nie będziemy składać żadnych poprawek. Wszak usłyszeliśmy o tym, o czym mówił poseł Kaleta, zresztą wczoraj na posiedzeniu komisji również poruszaliśmy ten wątek, że ta ustawa będzie po wielokroć otwierana, że nad tą ustawą będziemy po wielokroć pracowali, będziemy ją uzupełniali. I jestem w stanie zaryzykować tezę, że wszystkie te poprawki, które Koalicja Obywatelska składała podczas prac nad tą ustawą, będą miały rację bytu i znajdą się w kolejnych wersjach tej ustawy. Bo doskonale pan wie, panie ministrze, że to nie jest tak, że myśmy sobie to wymyślili. Spływają do nas głosy samorządowców i organizacji pozarządowych i my to po prostu zapisujemy w formie konkretnych, dobrych poprawek. Mam nadzieję, że nie będzie pan mówił, że ta poprawka nie ma sensu, że jest ona bezprzedmiotowa, że wykracza poza zakres ustawy, tylko wsłucha się pan. A zresztą do pana również będą trafiały informacje od wojewodów, że warto tę ustawę poprawiać — nie dlatego żeby uczynić zadość opozycji, tylko dlatego że te poprawki są niezbędne, żeby pomoc uchodźcom w samorządach była efektywna, żeby to miało sens, żeby to czemuś służyło. Nie możemy składać tej pomocy wyłącznie na barki samorządowców i organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PosełTomaszSzymański">Mam nadzieję, że podczas kolejnej debaty nad tą ustawą, przy okazji jej otwarcia… Kolejne jej otwarcie będzie dzisiaj, za chwilę, w kontekście ministerstwa polityki społecznej i pracy. Tak, za chwilkę będziemy dalej pracowali nad tą ustawą, po raz kolejny w tym obszarze polityki społecznej ją otwieramy, panie ministrze, żeby pan wiedział. Będziemy dalej mówili na temat transportów, które mają miejsce na granicy polsko-ukraińskiej, transportów gabarytowych, czyli chodzi o te tiry, które stoją na granicy. Naprawdę warto się nad tym pochylić. Ja wiem, że to może wykracza poza zakres tej ustawy, ale proszę mi wierzyć, że to też spędza sen z powiek wielu osobom.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#PosełTomaszSzymański">Tak że, szanowni państwo, żeby nie przedłużać — oczywiście będziemy popierali tę ustawę, będziemy popierali tę poprawkę do niej. I zachęcam jeszcze raz rząd do tego, żeby się przyjrzał tym poprawkom, które pierwotnie odrzucał, tym poprawkom, które były zgłaszane, które czyniły zadość oczekiwaniom organizacji pozarządowych, a przede wszystkim samorządów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Wiesław Szczepański, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Ministrze! Nie będę krytykował rządu, dlatego że wszyscy uczymy się na błędach. Nikt z nas nie wiedział, że do Polski trafi tak wiele milionów uchodźców, i myślę, że każdy dzień przynosi kolejne rozwiązania, z którymi jako komisja będziemy musieli się zmierzyć, a pan jako minister będzie nam musiał przedstawiać propozycje poprawek.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Przypominam, panie pośle, że jednak ta poprawka, o której państwo dzisiaj mówicie, po raz pierwszy wyszła ze strony pani poseł Kotuli, ona jako pierwsza zgłosiła to na posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, kiedy było pierwsze czytanie. Potem poprawkę zgłosił pan Tomasz Zimoch. Panie pośle, pan był za panią, proszę, niech pan cofnie się do stenogramu. A potem, ponieważ koledzy z Platformy mówili, że zgłoszą swoje poprawki na posiedzeniu Sejmu, zgłosiliście je, koleżanki i koledzy, w drugim czytaniu i oczywiście w Senacie zostały…</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Szymański: Taka była umowa.)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PosełWiesławSzczepański">Taka była umowa, ale pierwsza poprawka wyszła od koleżanki Kotuli.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Dzisiaj mogę powiedzieć tak. Cieszę się, panie ministrze, że ten projekt ma charakter ponadpartyjny i jest projektem komisyjnym. Rozmawialiśmy o nim i mam nadzieję, że w trybie pilnym go uchwalimy, że nie będzie do niego poprawek. Ten projekt ustawy daje szansę bardzo wielu osobom, które przekroczyły granice — chodzi nie tylko o granice polskie, o tych osiem przejść, ale chodzi również o Mołdawię, Rumunię, Węgry czy Słowację. Dzisiaj tych osób jest bardzo wiele. Myślę, że nikt z nas nawet nie wie, czy to będzie 20, 30, 50, czy może 100 tys. W dniu, w którym te osoby pojawią się w gminie, aby uzyskać PESEL, okaże się, ile rzeczywiście osób przekroczyło te granice i uzyska pomoc.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#PosełWiesławSzczepański">W czasie rozmów z panem ministrem i z wojewodami wczoraj, na posiedzeniu podkomisji, dokonaliśmy jeszcze zmiany uzasadnienia, dlatego że samorządowcy, mówię głównie o wojewodach, do końca nie wiedzą, czy osoby, które przyleciały z urlopów, przyjechały z podróży służbowych — przecież przekraczały granicę ukraińską przed 24 lutego, ale na pieczątkach jest wyjazd 15 czy 17 lutego, a powrót do Polski po 24 lutego — również będą miały prawo do pomocy, jaką mają dzisiaj te osoby, które przekroczyły granicę polsko-ukraińską. Za wspólną zgodą uzupełniliśmy uzasadnienie. Pan minister przygotuje również opinię prawną, która pozwoli wojewodom, ale również gminom, które dzisiaj będą przyjmowały uchodźców, na skorzystanie z dobrodziejstwa ustawy.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#PosełWiesławSzczepański">Jednocześnie w tej ustawie za zgodą Biura Legislacyjnego, a właściwie za namową, a potem za zgodą rządu, zmieniliśmy słowo „wjechał” na słowo „przybył”, dlatego że bardzo wiele osób, wtedy kiedy podjęto decyzję o powszechnym poborze na Ukrainie, wysiadało z samochodów i tłumnie, tysiącami przekraczało polską granicę. One przybyły do Polski, a nie wjechały, w związku z czym chodziło o to, żeby to uszczegółowić. Chodziło o to, żeby osoby, które zarówno przyleciały, przyjechały pociągiem, przyjechały również samochodami, jak i weszły za polską granicę, na teren Polski, były objęte tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#PosełWiesławSzczepański">W związku z tym mam nadzieję, że ta ustawa będzie dzisiaj uchwalona w szybkim trybie, ale jednocześnie, panie ministrze, jako komisja deklarujemy chęć współpracy, abyśmy również kolejne poprawki, które były wnoszone przez wszystkie kluby, które pokazywały, że jednak jest potrzeba nowelizacji — ona będzie potrzebna z każdym dniem, bo życie przynosi różne rozwiązania — we wspólnym konsensusie, na ile to jest możliwe, po prostu przyjęli i jak najszybciej nad nimi procedowali. Wiemy, że za 2 tygodnie według pana ministra powinniśmy mieć dużą nowelizację. Jak mówił kolega z klubu Koalicji Obywatelskiej mamy już nowelizację ustawy o pieczy zastępczej, którą przygotowuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, a więc część tego, co myśmy mieli, mamy pomoc dla polskich firm transportowych, mówię o kwestiach kolejowych, infrastruktury czy gospodarki morskiej, czyli pomocy Ukraińcom. Nad tym wszystkim będzie debatować Komisja Infrastruktury. Wiemy również, że wczoraj pojawiła się też poprawka Komisji Zdrowia, którą też trzeba przyjąć, bo okazuje się, że Ministerstwo Zdrowia, a właściwie Narodowy Fundusz Zdrowia, nie do końca wie, czy na bazie PESEL-i będzie można świadczyć usługi zdrowotne. Tak więc informacje o potrzebach będą w każdej chwili do nas spływały i jako komisja deklarujemy, że w tym zakresie jesteśmy gotowi pracować szybko, ponad podziałami, co pokazała ta nowelizacja.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#PosełWiesławSzczepański">W związku z tym chciałem powiedzieć, że to są kwestie, o których ujęcie zabiegał również mój klub, choć wiemy, że nie rozwiązuje to wszystkich problemów, bo są rodziny, w których rodzice byli obcokrajowcami, dzieci mają obywatelstwo ukraińskie i, powiedzmy, jedni mają status uchodźcy, pomoc… Ta kwestia też powinna się tu znaleźć, być może w innych rozwiązaniach, ale mam nadzieję, że pan minister do tego dojrzeje i tę poprawkę również zaakceptuje. Mój klub będzie głosował za przyjęciem tego projektu ustawy, tej propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Marka Biernackiego, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMarekBiernacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści oczywiście w pełni popiera nowelizację projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełMarekBiernacki">Jest to nowelizacja komisyjna, co jest bardzo istotne, ustawy, która niesie pomoc dla uchodźców z Ukrainy. Cieszę się bardzo, jestem bardzo rad, że rząd wspólnie z komisją doszli do konsensusu, że można było tę nowelizację dzisiaj przeprowadzić. Jest to bardzo istotne. Pod względem formy jest to nowelizacja mała, nawet mikra, byśmy powiedzieli, ale pod względem podmiotu, tego, kogo to dotyczy, obejmuje kilka tysięcy ludzi. Wiem to, ponieważ od razu po uchwaleniu tej ustawy zwróciło się do mnie szereg wolontariuszy i przedstawicieli samorządów z prośbą o to, żeby zmienić zapis, który był pierwotnie, i żeby właśnie wyglądał on tak, jak wygląda dzisiaj. Co ciekawe, mogę powiedzieć też, że byli policjanci z Centralnego Biura Śledczego, nawet ci, którzy walczyli z łódzką ośmiornicą, bardzo zaangażowali się w ten wolontariat, w pomoc dla Ukrainy i właśnie od nich otrzymałem informację i prośbę o tego typu zmianę.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PosełMarekBiernacki">Umówiliśmy się wszyscy razem, że ten projekt będziemy przeprowadzali bardzo dynamicznie, szybko, bez zbędnych dyskusji i poprawek, zakładam też, że sama ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa będzie szereg razy nowelizowana. Sytuacja jest nieprawdopodobna, wydawałoby się w XXI w. wraz z rozwojem cywilizacyjnym, że nie będzie takich sytuacji, że nie dojdzie do czegoś tak okropnego jak niszczenie cywilnych miast przez imperium. Cały świat to widzi i ogląda, przygląda się temu i może tylko pomagać, może pomóc, nieść pomoc. Ludzie jako wolontariusze tę pomoc niosą. Dlatego też ta ustawa, która była pisana pierwotnie bardzo szybko, de facto ad hoc, bo inaczej nie mogła być i nie miała pierwowzoru, będzie poprawiana, bo musi być poprawiana.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#PosełMarekBiernacki">Dziękuję, panie przewodniczący, za deklarację, za deklarację ze strony pana ministra, że nie będziemy się licytowali, tylko będziemy wspólnie ten projekt poprawiali. Samorząd już zgłosił nam bardzo dużo zmian, które należałoby wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#PosełMarekBiernacki">Nie ukrywam, że będę, zresztą podejrzewam, że większość posłów na sali również, starał się, żeby zakresem podmiotowym objąć też uchodźców z Białorusi. Dzisiaj takiej poprawki nie zgłaszamy, ponieważ umówiliśmy się, żeby, chociaż techniką salami, konkretnie poprawiać ustawę, bo ta ustawa jest ważna dla kilku tysięcy osób.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#PosełMarekBiernacki">Na zakończenie chciałem z troszeczkę innego punktu widzenia spojrzeć na całą sprawę naszej pomocy dla Ukrainy, dla braci z Ukrainy, którzy samotnie walczą z agresorem rosyjskim. Mam nadzieję, że te sankcje, które są nałożone, będą też bardzo skuteczne w Polsce. Mam nadzieję, że ministerstwo spraw wewnętrznych czy bardziej służby finansowe dokonują weryfikacji firm, podmiotów gospodarczych, których właścicielami są oligarchowie rosyjscy, bo tacy są. Te firmy są, w Polsce one funkcjonują, te firmy nie zostały dotknięte sankcjami. Nie możemy też pozwolić na to, żeby ta sytuacja nadal tak wyglądała. Nie może być tak, że właścicielem jednej z największych firm jest zausznik Putina, jego kumpel od finansów i od wódeczki. Ta sytuacja jest nie do przyjęcia i państwo polskie nie powinno tolerować takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#PosełMarekBiernacki">Ale to jest inny zakres niż ten przedmiotowy. Tę nowelizację Klub Parlamentarny Koalicja Polska, tak jak mówiłem, popiera. Dziękuję panu przewodniczącemu. W przeciwieństwie do wszystkich podziękuję też panu ministrowi za to, że mogliśmy to przepracować, bo naprawdę ileś tysięcy ludzi oczekiwało właśnie na naszą szybką, skuteczną pracę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tuduj, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Działamy obecnie w pozytywnym, emocjonalnym uniesieniu. Unosimy się własną wspaniałością. Nie ma wątpliwości, że pomoc uchodźcom ukraińskim jest słuszna moralnie, uzasadniona prawnie. Wszyscy jesteśmy w tej materii zjednoczeni, wbrew różnemu medialnemu, że tak powiem, dorabianiu gęby, m.in. nam. Jednak trzeba analizować również ekonomiczne skutki wprowadzonych regulacji. Pytanie, czy my to robimy zarówno w materii przedmiotowej regulacji, jak i ogólnie. Na obecną chwilę dynamika przekraczania granicy Ukrainy z Polską maleje. Natomiast pytanie, co będzie dalej, pytanie, czy ten trend się nie zmieni, czy to się nie zaogni, jeżeli sytuacja jeszcze będzie eskalować. Na to musimy zwracać uwagę.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Regulacja rozszerza udzielanie pomocy na osoby, które niebezpośrednio przybyły do Polski. Chodzi o te osoby, które były na wakacjach, przybyły przez Mołdawię. Jednak kierunek rozszerzania pomocy obejmuje i będzie obejmował też uchodźców, którzy już są w innych krajach, znaleźli bezpieczne schronienie w Rumunii czy na Węgrzech. Pytanie, czy powinniśmy rywalizować pod względem wsparcia, pod względem pomocy socjalnej z innymi krajami, czy tutaj próbujemy jakoś łatać demografię, czy po prostu realizować marzenie obecnych rządów w zakresie ściągania pracowników. Jakie tutaj są rzeczywiste intencje? Bo jeżeli ci uchodźcy znaleźli już bezpieczne schronienie, to powinni już z niego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PosełKrzysztofTuduj">Tak duży i nagły przepływ ludności nie powinien doprowadzić do destabilizacji sytuacji politycznej. Powinniśmy mieć na względzie również to, powinniśmy wybiegać w przyszłość z naszymi regulacjami, a nie tylko patrzeć na to, co jest dzisiaj, powinniśmy odpowiedzialnie podchodzić do zarządzania państwem polskim. M.in. dlatego składam poprawkę. Konfederacja składa poprawkę w zakresie przyznawania obywatelstwa, która przesuwa okres prawa do nabywania obywatelstwa z 2 do 5 lat, żebyśmy po prostu nie mieli takiej sytuacji, że będzie destabilizacja sytuacji politycznej w kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest 5 lat?)</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie mogłeś tego prędzej zrobić? Trzeba komisję zwołać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Najpierw słowa uznania do posła sprawozdawcy za rzetelne sprawozdanie z posiedzenia komisji, jak zawsze wielkie brawa.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Ministrze! Jak w słowach piosenki znanej przed laty: nie warto było, nie warto było z opozycją się droczyć, warto było skorzystać z podpowiedzi przy procedowaniu nad ustawą kilkanaście dni temu. Dzisiaj ta nowelizacja w ekspresowym tempie nie byłaby potrzebna. Koło Parlamentarne Polska 2050 zgłaszało poprawkę, by pomoc udzielana była nie tylko tym uchodźcom, którzy dotarli do nas bezpośrednio z Ukrainy. Na posiedzeniu komisji administracji i na posiedzeniu plenarnym kierował pan wtedy zdanie przeciwne. Ale z pewnym uznaniem, panie ministrze, należy przyjąć zmianę pana stanowiska. Dobrze, że dzisiaj w ustawie wykreślamy słowo „bezpośrednio”, a słowo „wjechał” zastępujemy słowem „przybył”. Pomoc dotrze także do uchodźców, którzy dotarli do Polski m.in. ze Słowacji.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełTomaszZimoch">Zmiana stanowiska, nastawienie pana to także nadzieja na efektywniejszą sejmową pracę przy koniecznej kolejnej nowelizacji. Ona wjeżdża, a właściwie, zgodnie z nowelizacją, przybywa już do Sejmu. Polska 2050, nasze koło parlamentarne, nadal będzie składać poprawki, podpowiadać, dyskutować, by stworzyć dobre, przejrzyste potrzebne przepisy.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PosełTomaszZimoch">My dzisiaj, zgodnie z umową, nie złożymy poprawki, ale uważamy, że w kolejnej nowelizacji warto, aby w art. 1 nadano w jednym z ustępów brzmienie, że ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelu Ukrainy, rozumie się przez to także nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego małżonka lub wstępnego obywatela Ukrainy, o ile przybył on na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PosełTomaszZimoch">Dlaczego tak uważamy? Oto bowiem w ustawie o obywatelstwie Ukrainy z 18 stycznia 2001 r. jest wyraźnie wprowadzony katalog przypadków tzw. prawa ziemi, to znaczy, że obywatelstwo można uzyskać poprzez sam fakt urodzenia się na terytorium Ukrainy. Dzieje się tak m.in. w takim przypadku, gdy dziecko urodziło się w Ukrainie w rodzinie uchodźcy lub azylanta i nie otrzymało obywatelstwa żadnego innego państwa lub uzyskało wyłącznie obywatelstwo państwa, z którego pochodzi rodzic, któremu przyznano status uchodźcy w Ukrainie. W szczególności warto zwrócić uwagę właśnie na ten przypadek, gdyż dotyczy on uchodźców politycznych, którzy przybyli do Ukrainy z Rosji i Białorusi. Znane są już z praktyki przypadki, gdy tacy uchodźcy z małymi dziećmi przybyli w ostatnich dniach do Polski. W myśl artykułu ustawy w obecnym brzmieniu dochodzi do absurdalnej sytuacji, w której dziecko jest objęte przepisami specustawy i otrzyma taką pomoc, a jego rodzic już nie. W takich przypadkach będą powstawały liczne kontrowersje, a przyjęcie takiej poprawki będzie naszym zdaniem istotnym krokiem w kierunku realizacji zasad humanitaryzmu i równości wobec prawa.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#PosełTomaszZimoch">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#PosełTomaszZimoch">Jednocześnie, panie ministrze, pan wie, że także Stowarzyszenie Wietnamczyków w Polsce zwróciło się z takim apelem i z taką prośbą do nas, do wszystkich posłów, by taka poprawka, by taki przepis znalazł się w specustawie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Mam takie pytanie, czy panu ministrowi udało się coś wynegocjować z panem posłem w sprawie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik: Chciałbym zabrać głos, jeśli można, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wie pan co, przyjdzie pana czas, powiem szczerze, chyba że jest to tak ważne, że musi pan w tej chwili. Ale będą najpierw pytania.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Rozumiem, że pan poseł z Konfederacji myśli w sprawie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Super, dziękuję panu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Wycofałeś?)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie naciskajcie, każdy ma prawo do wszystkiego. Poprosiliśmy, żeby pomyślał. Jest okej.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Poczekajmy.)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zgłosiło się 35 osób.</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zapisać?</u>
          <u xml:id="u-97.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-97.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-97.15" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Rafała Adamczyka z klubu parlamentarnego Lewicy o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-97.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-97.17" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-97.18" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-97.19" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowny Panie Ministrze! Chciałbym z tego miejsca złożyć bardzo serdeczne podziękowania panu przewodniczącemu Wiesławowi Szczepańskiemu i prezydium komisji za wprowadzenie tej poprawki. Te podziękowania należą się panu ministrowi również za to, że pan minister zmienił zdanie, albowiem w trakcie prac w komisji te poprawki prezentowaliśmy. Prezentowaliśmy je i mówiliśmy o tych poprawkach. Dzisiaj słyszymy, że polski rząd jest otwarty. My pamiętamy tę otwartość. Wiemy, jaka była otwartość w przypadku tej ustawy. Ta otwartość nazywała się: bezkarność+. W związku z tym w następnych pracach nad tą ustawą będziemy o tym, panie ministrze, pamiętali.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełJanSzopiński">Mam pytanie do pana ministra: Czy został znaleziony choć jeden polski samorząd — i może pan wymieni nazwę tego samorządu — który proponował w tej ustawie zapis dotyczący bezkarności+? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, rzadko się to zdarza w Sejmie, w związku z czym chyba powinieniem o tym poinformować: pan poseł z Konfederacji wycofał swoją poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Monika Wielichowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełMonikaWielichowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze, mówię do pana. Powinien pan usłyszeć dziś kilka gorzkich słów, wziąć je po prostu po męsku na klatę i powiedzieć: przepraszam. 2 tygodnie temu, 9 marca, podczas procedowania nad tą specustawą o uchodźcach z tego miejsca apelowałam do pana i za pana pośrednictwem do rządu o wykreślenie bezpośredniości z projektu, zapisu, który eliminował ze wsparcia, z pomocy tysiące uciekających przed wojną uchodźców z Ukrainy, głównie kobiet, dzieci i seniorów. Rząd nie słuchał. Pan, panie ministrze, nie słuchał. Dlatego że to była nasza uwaga i przez nas złożona poprawka, potraktował pan sprawę politycznie i po prostu nieludzko. Panie ministrze, warto było już wcześniej posłuchać opozycji. Dziś uniknęlibyśmy, po pierwsze, pilnej nowelizacji, a przede wszystkim, to po drugie, takiego niepotrzebnego bałaganu w urzędach i dodatkowego stresu dla uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełMonikaWielichowska">Cieszę się, że zrozumieliście swój błąd, bo lepiej, panie ministrze, późno niż wcale. My często jesteśmy wolontariuszami, a nasze biura są otwarte na sprawy uchodźców, którym pomagamy i których wspieramy. Wiemy, z jakimi problemami borykają się urzędy, organizacje pozarządowe czy też sami uchodźcy. Ta codzienna praca nasuwa, panie ministrze, dobre rozwiązania. Po prostu warto jest nas czasem tak po ludzku posłuchać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja też chcę bardzo podziękować za to, że dzisiaj w tych ciężkich warunkach dochodzi do porozumienia, współpracy. Jeszcze jest długa droga i wiele rzeczy trzeba zmienić. Chcę też powiedzieć, jak było na poprzednim posiedzeniu, kiedy ja, no cóż, przez jednego z posłów PiS zostałam skrytykowana za to, że przeczytałam SMS, którego dostałam. Chodziło właśnie o osoby przebywające w naszym kraju, które się bardzo, bardzo bały o to, co z nimi będzie, dlatego że nie przybyły bezpośrednio z Ukrainy do Polski. To się na szczęście zmienia, z czego się cieszę. Mam nadzieję, że już takich niesympatycznych komentarzy nie będzie jak te, które wtedy usłyszałam, np. takiego zdania: w związku z tym nie troszczmy się za bardzo o to, że tamci ludzie mają jakiś problem. Oczywiście chodziło o nasze kraje sąsiednie. Nie róbmy tego więcej.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Tylko jedno zdanie, jeśli pan marszałek pozwoli.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Bardzo dużo pracy nas czeka, bo chodzi np. o osoby, które miały ochronę międzynarodową. Nie mogą wrócić do swojego kraju, bo mają status uchodźcy, a w swoim kraju nie czułyby się bezpiecznie. To jest kolejny temat, którym też trzeba się będzie zająć. Wierzę, że to się stanie jak najszybciej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie ministrze, nie odnosząc się już do pana uporu dotyczącego słowa „bezpośrednio”, chcę powiedzieć, że jest jeszcze jedno słowo w ustawie, które trzeba wykreślić. Tym słowem jest „może”. I dotyczy ono wojewodów, bodajże w § 11, gdzie jest mowa, że wojewoda może udzielać pomocy uchodźcom. To powinno być jednoznaczne. W sytuacji kiedy nikt nie może, to wojewoda musi. Trzeba to zapisać jednoznacznie, bo ten problem musi mieć swojego jednoznacznie określonego gospodarza. To również oznacza konieczność dopisania, że wojewoda odpowiada za relokację uchodźców. W sytuacji wyczerpania zasobów mieszkaniowych…</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełRyszardWilczyński">Wiem, że pan się nie zgadza, ale wtedy, jeśli chodzi o słowo „bezpośrednio”, też się pan nie zgadzał, żeby je wykreślić. Proszę to rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełRyszardWilczyński">Mówimy też o kwestiach praktycznych. Nowelizacja tej ustawy daje tę szansę. Proszę poprosić ministra edukacji, aby pilnie wyliczył, ile może dostać gmina na jeden oddział przygotowawczy. Chodzi o to, że edukacja poprzez dopisywanie dzieci, które nie znają polskiego, do poszczególnych oddziałów szkolnych nie idzie. Muszą być tworzone oddziały przygotowawcze. Niedługo będziemy mieli koniec miesiąca, dlatego trzeba do SIO dopisać oddziały przygotowawcze. To jest pilna sprawa, bo inaczej miesiąc ucieknie. A gminy się boją, bo nie mają pieniędzy. To jest bardzo praktyczna rzecz, dlatego o to proszę. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł… Gabriela Lenartowicz — przepraszam, język mi się poplątał — Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Moje imię i nazwisko stanowią zawsze wyzwanie dla emisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie, tym razem, pani poseł, padłem na imieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Tak. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Chciałabym wszystkim wątpiącym pokazać taki prosty przykład, z jakim absurdem mieliśmy do czynienia w poprzednim zapisie. Zacytuję list, który do mnie wpłynął.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Od 9 marca pomagam ośmioosobowej rodzinie z Ukrainy, która przybyła na terytorium RP z Odessy. Są to cztery kobiety i czwórka dzieci. Dwie młode mamy i dzieci w wieku 9 miesięcy, dwie dziewczynki — 3, 4 lata oraz dziesięciolatka, a także dwie panie w średnim i starszym wieku. Na Ukrainie kobiety pozostawiły swoich mężów, synów i wnuków. Rodzina przybyła na terytorium Polski swoimi samochodami. Z racji geograficznego położenia Odessy młode kobiety będące kierowcami wybrały trasę z Polski przez Mołdawię, Rumunię i Słowację. Przed wyjazdem z Odessy rodzina przebywała w schronie. Co istotne, wybór trasy do Polski był podyktowany względami bezpieczeństwa. Z Odessy do granicy z Mołdawią rodzina jechała przez terytorium Ukrainy 80 km, zaś w przypadku bezpośredniej drogi do Polski musiałaby jechać przez terytorium Ukrainy 900 km. I to jest zasadnicza różnica. Te rodziny od razu chciały przyjechać do Raciborza, bo tam mieszka ich ciocia. I zaznaczam: jedna z tych młodych kobiet jest doświadczoną w walce z pandemią lekarką, która od razu zaczęła służyć pomocą Polakom w oddziale zakaźnym raciborskiego szpitala.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Teraz zapraszam panią posłankę Wandę Nowicką, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy wiemy, że ta ustawa będzie jeszcze nie raz nowelizowana, bo wymuszą to okoliczności, których jeszcze nie znamy i o których jeszcze nie wiemy. Jednak przy tej okazji musimy przypomnieć, że w przypadku tej poprawki, pracując nad tą ustawą, wiedzieliśmy zawczasu, że ten problem będzie i że trzeba go będzie rozwiązać. Bardzo dobrze, że pan minister i rząd zmienili swoje zdanie w tej sprawie i ta poprawka została przyjęta, jednak trzeba przypomnieć, że wiedzieliśmy o tym problemie zawczasu, i dobrze by było, żeby takich błędów w przyszłości unikać.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełWandaNowicka">Ale mam dwa konkretne pytania do pana, panie ministrze. Mianowicie czy nie widzi pan potrzeby zmiany zapisu, który mówi o tym, że osoba, która ma zamiar ubiegać się o przyznanie numeru PESEL, powinna to zrobić w ciągu 60 dni od przybycia? Wiemy już, jak wygląda sytuacja dotycząca nadawania numeru PESEL. Chodzi o wielką liczbę osób o to występujących, słabą infrastrukturę i brak zasobów ludzkich w tym zakresie. A więc czy taką zmianę też rozważacie i czy ona będzie brana pod uwagę?</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PosełWandaNowicka">Druga sprawa. Wiadomo, że ta ustawa ma być nowelizowana za jakieś 2 tygodnie. Czy mógłby pan uchylić rąbka tajemnicy, co w tej ustawie planujecie? Jakie zmiany rozważacie tam zapisać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Riad Haidar, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Miło cię, Riad, widzieć w zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witamy serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełRiadHaidar">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełRiadHaidar">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełRiadHaidar">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zabiorę głos być może w zupełnie w innej kwestii. Wiadomo, że kwestia bezpieczeństwa i traktowania uchodźców z Ukrainy jest kwestią codzienną, ale chciałbym dotknąć problemu, który się pojawił w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Mianowicie chodzi o los studentów studiujących prywatnie, za swoje pieniądze, pochodzących z innych krajów, z różnych krajów świata. Ci studenci też trafiają teraz do Polski. Chodzi o to, że mają oni 15 dni na to, żeby opuścić teren naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełRiadHaidar">A więc, panie ministrze, czy to nie jest tak po ludzku po prostu logiczne i nawet ekonomiczne, żeby tych studentów… To nie są imigranci, którzy chcą zalać świat swoimi ideologiami. Oni chcą po prostu kontynuować studia. Po pierwsze, będzie z tego dodatkowy dochód dla nas i też być może dodatkowy dochód i miejsce zatrudnienia dla nauczycieli z Ukrainy. Bardzo bym prosił, żeby zwrócić uwagę na ten temat, bo dla tych ludzi to jest naprawdę dramat. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Nie będę dziękował za tę nowelizację panu ministrowi, dlatego że to jest obowiązek naprawić błędy, których byliśmy świadkami. Obowiązkiem było również posłuchanie głosów opozycji. Chciałbym wierzyć, że te zaproszenia do tego, byśmy wspólnie zmieniali to prawo, i deklaracje, które padają dzisiaj z ust polityków Prawa i Sprawiedliwości, że będą słuchane głosy opozycji, były prawdziwe, chociaż doświadczenie uczy, że wciąż jeszcze uważacie państwo, że wiecie lepiej i że opozycji słuchać nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Tak zastanawiam się, czy wiedzieliście o tym, że już od 4 marca, czyli wiele dni przed podjęciem tej ustawy, obowiązywała decyzja wykonawcza Rady Unii Europejskiej, która jasno mówiła o tym, w jaki sposób należy postępować w tej sprawie, że prawo musi być symetryczne we wszystkich krajach europejskich, że uciekinierzy powinni swobodnie przemieszczać się po terytorium Unii Europejskiej…</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Mogą.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">…zanim ostatecznie wybiorą miejsce swojego przeznaczenia.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile przyjęli uchodźców?)</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Przez moje biuro przetoczyła się cała masa zaniepokojonych Polaków, ludzi opiekujących się rodzinami Ukraińców, którzy opowiadali o tym…</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile przyjęliśmy uchodźców?)</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">…jakim problemem było opuszczenie terytorium Ukrainy. Opowiadali o sytuacji, w której ludzie uciekali po prostu po to, żeby uniknąć przejeżdżania przez terytorium pod bombami spadającymi z nieba wprost na nich, wybierali najkrótszą drogę. I tym ludziom wtedy państwo powiedzieliście, że nie mają prawa liczyć na pomoc w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Cieszę się, że również ci uciekinierzy z objętej wojną Ukrainy, którzy wyjeżdżali z zamiarem dostania się do Polski, przedostali się do swoich członków rodzin, ale dostali się przez granicę inną niż polsko-ukraińska, będą mogli liczyć na pomoc, że nie będą traktowani inaczej niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Obaz, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełRobertObaz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z tego miejsca chciałbym serdecznie podziękować wszystkim samorządowcom, samorządowcom z Jeleniej Góry, Legnicy, Zgorzelca, Bolesławca, Kamiennej Góry, Jawora, Polkowic czy innych gmin w całej Polsce za to, że robią wszystko, aby ugościć naszych przyjaciół z Ukrainy, którzy dzisiaj znaleźli się w sytuacji, w której nikt z nas nie chciałby się znaleźć, która jest niewygodna.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełRobertObaz">Panie Ministrze! Zapowiada pan kolejne modyfikacje tej ustawy i wszyscy zdajemy sobie sprawę, że musimy to robić. Chciałbym spytać, jak wygląda współpraca z samorządami, z tymi, którzy są najbliżej, z wojewodami. Czy te głosy, które od nich docierają, będą ujęte w kolejnych nowelizacjach tejże ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiliśmy na tej sali, że objęcie pomocą tylko tych Ukraińców, którzy przybywają do Polski bezpośrednio, jest złe. Rząd dwa razy miał szansę, żeby się z tego wycofać: najpierw uwzględniając poprawkę opozycji, a później uwzględniając stanowisko Senatu, ale nie posłuchaliście i przez te 2 tygodnie Ukraińcy, którzy dotarli do Polski przez Rumunię, Mołdawię, Słowację, nie mogli liczyć na pomoc.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda! Mieli zapewnioną pomoc. Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Ministrze! Oni ukrywają paszporty albo nawet rozważają powrót na Ukrainę i ponowne przejście do Polski, by nie czuć się tutaj uchodźcami drugiej kategorii.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełKlaudiaJachira">Dlaczego nie chcieliście przez te 2 tygodnie uwzględnić tej poprawki? Bo co? Baliście się, że przez Rumunię będą przechodzić obywatele o innym kolorze skóry, a może, o zgrozo, nawet innego wyznania? Jesteście rasistami i jak widać, nawet wojna u naszych granic nie jest w stanie tego zmienić.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, panie marszałku, proszę przywołać do porządku tę niemądrą osobę.)</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PosełKlaudiaJachira">Nie obchodzi was los uchodźców. Cały czas na granicy polsko-białoruskiej, panie ministrze, są łamane prawa człowieka. I uprawiacie politykę segregacji rasowej. Wstyd na cały świat, panie ministrze i cały PiS-ie.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanko, nie powinienem niczego komentować, ale myślę, że to nie jest chyba dobra atmosfera.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Ale jest prawdziwa, panie marszałku, i nie można przymykać oka naprawdę, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Podaj przykład.)</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie będę kwestionował pani słów, bo nie mam takiego prawa…</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">…ale proszę uprzejmie, zresztą wszystkich, siebie również, o umiar.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanka Katarzyna Kretkowska, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W odniesieniu do tego, o czym mówiła pani posłanka Klaudia Jachira, chcę powiedzieć, że jest prawdą, że na naszej polsko-białoruskiej granicy codziennie dochodzi do łamania praw człowieka i że tam także są uchodźcy, uchodźcy m.in. z Syrii, kraju, który ze strony tego samego agresora doświadczył tego samego, czego teraz doświadcza Ukraina.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Chciałabym natomiast, nawiązując już do samej ustawy, powiedzieć, że decyzja wykonawcza Unii Europejskiej z początku marca tego roku dotyczy wszystkich uciekających z Ukrainy, nie tylko obywateli Ukrainy, dotyczy także cudzoziemców, którzy mieli kartę pobytu na terenie Ukrainy, którzy ułożyli sobie tam życie.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Do mojego biura poselskiego trafił np. obywatel Jemenu, który w żaden sposób nie może wrócić do Jemenu, bo grozi mu tam śmierć, który od 9 lat mieszkał na terenie Ukrainy i prowadził tam normalne życie. Podobnie jest z innymi osobami, z cudzoziemcami, którzy po prostu mieli ułożone życie na Ukrainie i nie mogą wrócić do kraju swojego pochodzenia. Trzeba będzie tę kwestię uregulować, tak żeby oni mogli się odnaleźć tutaj, w Polsce i prowadzić normalne życie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Przemysław Koperski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Koperski: Poseł z Bielska-Białej.)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak, to prawda. Wiem o tym i szanujemy to.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest poseł Wiesław Szczepański. On już wiele komplementów dostał, ale myślę, że warto podkreślić jego umiejętności, jego pracowitość, jego wrażliwość i umiejętność przekonywania do swoich racji. Tak że jeszcze raz wielkie ukłony, panie pośle, za to, co pan zrobił, i za tę nowelizację, ponieważ do mojego biura poselskiego w Bielsku-Białej również docierały sygnały, przychodzili mieszkańcy, którzy pomagali osobom, które dotarły do naszego kraju w sposób pośredni, a nie bezpośredni. Dzisiaj jest szansa na to, żeby tę sprawę w końcu załatwić. I niezależnie od tego, czy ktoś bezpośrednio, czy pośrednio trafił do Polski, to otrzyma to wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełPrzemysławKoperski">Mam pytanie przy tej okazji do strony rządowej. Czy rozważacie państwo — bo również takie pomysły się pojawiają, wydaje mi się, że one są jak najbardziej słuszne — żeby transport towarowy odbywający się tirami zatrzymać na granicy polsko-białoruskiej, a to wszystko, co ma trafić na Wschód, przewozić przez przejścia graniczne z Ukrainą?</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PosełPrzemysławKoperski">Myślę, że to byłby ciekawy pomysł, żeby właśnie tiry jadące do Rosji przejeżdżały przez Lwów, przez Kijów, jeżeli chcą dotrzeć do Moskwy czy dalej. Myślę, że strona ukraińska będzie doskonale wiedziała, co z tym zrobić. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ten projekt ustawy, ta nowelizacja specustawy jest właśnie wymiarem współdziałania, współdziałania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, której szefem jest pan poseł Wiesław Szczepański, i strony rządowej, którą reprezentuje pan minister Wąsik. Myślę, że w tych czasach tę ustawę powinniśmy w takiej zgodności uchwalać, aby szybko rozwiązywać sprawy, które są ważne dla uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Ta ustawa również rozwiązuje problem tych, którzy wrócili z zagranicy, obywateli Ukrainy, którzy wypoczywali w różnych miejscach na terenie całego świata.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Wobec powyższego chciałbym zapytać pana ministra, czy na dzień dzisiejszy są takie dane, ile takich osób będzie dotyczyło to nowe rozwiązanie, osób, które przyleciały i są u nas, i będą mogły korzystać z tej specustawy.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Druga rzecz, o której mówiła już pani poseł Katarzyna Kretkowska. Chciałbym prosić w tej sprawie o pisemną informację, jaki jest status osób, które przed wojną w Ukrainie uciekły do Polski, a nie są obywatelami Ukrainy. Mam na myśli studentów, pracowników i wszystkich innych. Bo do naszych biur zgłaszają się ci ludzie. A więc ta informacja na piśmie będzie nam bardzo przydatna w działalności parlamentarnej. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak słucham słów uznania dla pana posła Wiesława Szczepańskiego i myślę, że chcę być taki jak poseł Szczepański.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Wojciechowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jest wojna za naszą granicą. Do Polski zaczynają napływać uchodźcy potrzebujący pomocy, ludzie przerażeni, bez żadnego bagażu, którzy uciekli pod wpływem działań wojennych. To sytuacja katastroficzna. A gdzie był nasz rząd, który prawdopodobnie wcześniej wiedział o tej napaści? Nie było, proszę państwa, bo zbliżał się weekend.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jezus… weekend.)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełAnnaWojciechowska">I całe szczęście, że ludzie, Polacy otworzyli swoje serca i zaopiekowali się tymi uchodźcami. Wzięli ich do swoich domów pod swoje dachy, dzielili się wszystkim, co mieli, budząc podziw całego świata, nie patrząc, nie myśląc, co będzie za tydzień, dwa czy trzy. Po prostu zobaczyli, że stoi ktoś, kto potrzebuje pomocy.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełAnnaWojciechowska">Ile osób tak naprawdę przekroczyło naszą granicę, nikt tego nie wie, bo wszyscy byli zaaferowani pomocą. Nie można było tego żądać od naszego społeczeństwa, natomiast rząd chował się pod stół.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Który?)</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełAnnaWojciechowska">Dobrze, że dzisiaj ta poprawka została wprowadzona, dlatego że budziło to wiele kontrowersji. Ale dlaczego dopiero stało się to przy nowelizacji? Można było to od razu za pierwszym razem uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie do premiera Mateusza Morawieckiego. Dlaczego tak się musiało stać, że na obecnym posiedzeniu Sejmu naprawiamy to, czego nikt z rozsądnych parlamentarzystów nie chciał zepsuć? Przecież opozycja apelowała o to, aby nie wprowadzać różnic i nie dzielić ludzi na lepszych i gorszych.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Jak się dziś czuje pan wiceminister spraw wewnętrznych, zwolennik ograniczania pomocy związanej z uchodźcami? Kilka dni temu podczas konferencji prasowej pan wiceminister wyjaśnił, że Polska jako kraj nie jest w stanie zapewnić 100% uchodźców z Ukrainy odpowiednich świadczeń, że inne kraje: Słowacja, Węgry, Rumunia, do których trafiają uchodźcy, mają pewne obowiązki wobec nich. Otóż pomocą finansową przewidzianą w ustawie wspieramy również Polaków, którzy przyjmują do swoich domów obywateli Ukrainy. To Polacy swoją ludzką postawą wyręczają państwo w realizacji zadania udzielania pomocy i wsparcia gości z Ukrainy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym raz jeszcze wyrazić swoje słowa największego szacunku, uznania i podziękowania dla wszystkich tych, którzy w tak piękny sposób wspierają naszych przyjaciół z Ukrainy. Mieszkam w Chełmie, 20 km od granicy. Jestem codziennie albo na granicy, albo na przejściu granicznym, albo na dworcu, albo w punkcie recepcyjnym. Teraz przyjeżdżają inne osoby. Ci, którzy przyjeżdżali na początku, mieli samochody, mieli środki finansowe, w wielu wypadkach byli już wcześniej w Polsce. Dzisiaj przyjeżdżają osoby, które widziały tragedię tej wojny, które zostały okaleczone. W ostatnią niedzielę rozmawiałem z rodziną z Mariupola, która przez tydzień podróżowała. Nie chcę mówić, w jakim stanie oni byli, ale w podobnym stanie są dzisiaj praktycznie wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Dzisiaj my jako państwo i naród stajemy przed wielkim wyzwaniem, przed egzaminem z człowieczeństwa. Dlatego apeluję do pana, panie ministrze, by te poprawki, które zgłasza opozycja, brać bardzo poważnie pod uwagę. Wiele z tych poprawek naprawdę jest dzisiaj nam potrzebnych. Gdybyście państwo uwzględnili tę poprawkę na poprzednim posiedzeniu Sejmu, dzisiaj nie trzeba by było nad tym punktem debatować. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wojna na Ukrainie pokazała wielką solidarność z tym krajem, nas, Polaków, i nie tylko, i wielką pomoc. Jednak słabe ogniwa tej pomocy niestety leżą po stronie rządu i tym słabym ogniwem jest, panie ministrze, granica. Wiem, bo jeżdżę na Ukrainę, wysyłam tam pomoc. Aby wysłać pomoc i aby wrócić, trzeba, szanowni państwo, przejść przez osiem bramek. Jest to naprawdę trudne, by zmieścić się w ciągu jednej doby, a zwłaszcza uciec przed tzw. godziną policyjną. I nie wynika to ze złej woli celników, ale z braku koordynacji i współpracy ze stroną ukraińską. Naprawdę bardzo o to proszę.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełMartaWcisło">Druga kwestia. Nie mogę naprawdę zrozumieć tych kolejek kobiet z dziećmi na granicy, zwłaszcza po stronie ukraińskiej.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to po stronie ukraińskiej.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełMartaWcisło">Kolejny przykad braku koordynacji. Czy naprawdę nie można zadbać o to, aby tym kobietom i tym dzieciom na głowy nie leciał deszcz czy nie padał śnieg?</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ukraińska straż graniczna.)</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PosełMartaWcisło">Więc od tego są służby rządowe, aby ta koordynacja była.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka koordynacja?)</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#PosełMartaWcisło">I ostatni punkt, szanowni państwo, to brak koordynacji w relokacji uchodźców już od momentu przekroczenia granicy. Naprawdę, ci ludzie nie wiedzą, gdzie jadą, ani co z nimi będzie. Proszę o to, panie ministrze, aby te trzy punkty skoordynować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Już na etapie procedowania nad ustawą przed kilkoma dniami zwracaliśmy uwagę na potrzebę innego formułowania przepisów i wykreślenia bądź dodania. Zresztą to także były postulaty samorządów. Dzisiaj samo życie wymusza dokonywanie takowych zmian. Zwrócę tylko uwagę na jeden przykład z życia wzięty z Sosnowca, gdzie przybyła drużyna piłkarska z Ukrainy. Niestety nie może ona uczyć się wspólnie z uczniami szkoły sportowej, którą mamy w mieście, ponieważ przepisy to uniemożliwiają, bo nie można tworzyć oddziałów przygotowawczych m.in. właśnie w szkołach sportowych czy w szkołach artystycznych, a szkoła spełnia wszelkie warunki, jest gotowa do przyjęcia tych uczniów. Dlatego też prośba o to, byśmy przystąpili do uelastycznienia tych przepisów i umożliwienia podejmowania takich decyzji przez samorządy, bo to właśnie życie wymusza dokonywanie takich zmian.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełMateuszBochenek">I stąd też moje pytanie: Kiedy przystąpimy do dalszego procedowania i kolejnych nowelizacji przepisów? Bo to jest tylko jeden z wielu przykładów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do mojego biura w Bielsku-Białej również zgłaszali się uchodźcy z Ukrainy, którzy w pierwszej kolejności trafili na Węgry. Ale oni nie chcieli tam zostać. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, dlaczego nie chcieli tam zostać, więc ten przepis, nad którym dzisiaj Wysoka Izba proceduje, jest jak najbardziej uzasadniony. Nie możemy uchodźców z Ukrainy zostawiać w łapach rosyjskiego pomagiera, a tym de facto jest Orbán. Więc te przepisy od razu powinny być takie, jakie będą dzisiaj po tej zmianie. I oczywiście dziękuję za tę zmianę podejścia.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast pytanie dotyczy sytuacji w szkołach. Otóż niestety ukraińscy uczniowie są zmuszani do tego, aby wybierać pomiędzy lekcjami online z Ukrainy a lekcjami w Polsce, które dzieją się w tym samym czasie. Bardzo proszę o jasne stanowisko rządu, który będzie stał za elastycznością, tak żeby dzieci ukraińskie nie traciły godzin lekcji on-line u siebie w macierzystej szkole. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Adam Woźniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełGrzegorzAdamWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wielkie słowa podziękowania za szybką nowelizację ustawy. Na pewno takich działań będzie jeszcze wiele, bo działamy w gorącym temacie, na gorącym organizmie. Reakcja jest bardzo ważna. I za to, co w ogóle państwo przygotowujecie i robicie dla uchodźców, za skoordynowanie.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełGrzegorzAdamWoźniak">Miałem taki przypadek, że 2 tygodnie temu wyjechały zachęcone do tego dwie rodziny z mojego powiatu — akurat były w mojej miejscowości — dwie mamy z czwórką dzieci. Wyjechały do jednego z państw zachodniej Europy, a w tę niedzielę wróciły. Pytam osobę, u której goszczą, dlaczego. Zostaliśmy ulokowani w ośrodku z uchodźcami, imigrantami z Bliskiego Wschodu i z Afryki — mówią — i nie mogliśmy sobie poradzić razem w jednej dużej grupie, a tutaj mieliśmy jednak bezpieczeństwo i zagwarantowane warunki bezpiecznego funkcjonowania. Na pewno będzie wiele takich działań, wiele różnych zmian potrzebnych i za to serdecznie dziękuję, ponieważ to jest bardzo ważne, żebyśmy tworzyli warunki, w których oni czują się bezpiecznie jako osoby, które potrzebują wsparcia, szczególnie kobiety i dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMarekSowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa i jej nowelizacja jest niezwykle konieczna. Ale warto pamiętać, że nie musielibyśmy się tą ustawą dzisiaj zajmować, gdyby nie ośli upór ministra Wąsika niespełna 2 tygodnie temu, to ta kwestia byłaby załatwiona.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co? Po co?)</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełMarekSowa">Panie Ministrze! Pan musiał o tym wiedzieć, że np. w Rabce jest od 1 marca ponad 30-osobowa grupa z domu dziecka, która przekroczyła granicę przez Słowację. Pan musiał o takich przykładach po prostu wiedzieć. I dlaczego pan się upierał, jak prosiliśmy, aby tego po prostu nie robić?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełMarekSowa">Posłowie PiS-u! Dlaczego nie przyjmowaliście naszej argumentacji i trzykrotnie odrzucaliście nasze poprawki — i te z Senatu, i te w trakcie prac komisyjnych? Efektem ustawy uchwalonej 2 tygodnie temu w tym kształcie jest to, że w ubiegłym tygodniu tysiące osób jechało z różnych kątków Polski na granicę polsko-ukraińską, po to żeby na 5 minut albo godzinę, albo 3 godziny przejść granicę i wrócić do Polski. To jest efekt waszej pracy.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co ta złośliwość?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Berkowicz.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pomoc obywatelom Ukrainy jest konieczna i pilna. Procedujemy nad tą ustawą, nowelizujemy ustawę dopiero co uchwaloną. Nie powinno to mieć miejsca. Pracujący w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych posłowie zgłaszali poprawki, których nie chcieliście przegłosować. Oczywiście byliście, panie ministrze, przeciwni. Po co było to całe zamieszanie? Do czego to było potrzebne? Komu to jest potrzebne, że tracimy tyle czasu, żeby teraz siedzieć i procedować nad tą ustawą? Należą się ogromne wyrazy uznania i szacunku dla funkcjonariuszy i funkcjonariuszek, a nade wszystko dla organizacji pożytku publicznego. Dobrze by było, żebyście zaczęli słuchać samorządowców, bo jakoś słabo słyszycie ich głos. Uważam, że wypłata 40 zł na osobę dopiero po 30 dniach to jest zdecydowanie za długi czas oczekiwania.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełMałgorzataPępek">I druga sprawa. Dla uchodźcy, który może otrzymać pomoc w wysokości 300 zł, to, że musi założyć konto w banku, jest też kolejnym dużym utrudnieniem. Natomiast jednostki samorządu terytorialnego na pewno świetnie by sobie poradziły z dystrybucją tych środków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMarekDyduch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Minęło 10 dni od kompromisu w sprawie wojny na Ukrainie. To strasznie długi czas, aż 10 dni wytrzymaliśmy, żeby nie było wojny polsko-polskiej. Co to za wyczyn. Pamiętam, jak w 1997 r. była powódź tysiąclecia, opozycja codziennie atakowała rząd, że czegoś nie zrobił. Opozycja wiedziała lepiej, co woda zrobi z miastami w Polsce. Dzisiaj opozycja wie lepiej, jak w 30 dni zagospodarować 2 mln ludzi. Wszyscy wiedzą lepiej. No czemu my nie możemy mieć jakiegoś porozumienia w ważnych dla Polski sprawach? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełMarekDyduch">Po drugie, chciałem zapytać pana ministra, jakie świadczenia są w innych krajach, które przyjęły Ukraińców. Bo jeżeli nie ma takich świadczeń jak w Polsce, np. PESEL-u, możliwości leczenia się, chodzenia do szkoły itd., to oni przyjdą tutaj, np. 500 tys. — nie 10, a 500 tys. I wtedy jest pytanie, jak tych ludzi zagospodarować. To będzie 2600 tys. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Babalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że po tej dyskusji trzeba przypomnieć, że to jest projekt komisyjny. Tam był konsensus, tam była pełna zgoda. Po co te złośliwości i po co to wypominanie? Czy wszyscy jesteście rzeczywiście tacy świetni, nigdy się nie mylicie albo nie macie wątpliwości? Po co to? Wytrzymujecie tylko moment, żeby się po prostu na kimś nie odegrać. „A, mówiłem” — to jest takie niskie. To jest takie niskie. Powtarzam, projekt komisyjny, tam była zgoda. I doskonale państwo wiecie, tu padały te słowa, że dynamiczna sytuacja na Ukrainie, w ogóle nieprzewidywalna, będzie powodowała, że ta nowelizacja nie jest pierwsza ani nie będzie ostatnia, tylko będzie ich mnóstwo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Ministrze! Dziękuję panu za gotowość pochylenia się, może i po krótkim czasie, nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PosełZbigniewBabalski">Pytanie na koniec: Czy znamy skalę, liczbę osób, których dotyczyć będzie ta poprawka? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od 24 lutego świat się zmienił, już nigdy nie będzie taki, jak był wcześniej. Dla jednych czas płynie szybko, szczególnie dla tych, którzy pomagają, bo chcieliby zrobić jeszcze więcej, a czasu jest za mało. Dla tych, którzy przybyli do naszego kraju, czas płynie wolno, klatka po klatce odtwarzane są zdarzenia, to, co przeżyli.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowni Państwo! Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na bieżąco reaguje, przygotowuje takie rozwiązania, które ułatwiają samorządowcom, Polakom, organizacjom pozarządowym jak najbardziej skuteczne udzielanie wsparcia tym, którzy tego wsparcia potrzebują. Samorządy wywiązują się ze swoich obowiązków. Ja chciałabym tutaj złożyć serdeczne podziękowania samorządowi powiatu brzeskiego, który to powiat — niecałe 100 tys. — przyjął już w tej chwili ponad 2,5 tys. uchodźców i sprawnie zarządza wsparciem. Dziękuję wszystkim ochotniczym strażom pożarnym, które na bieżąco wspierają uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Panie Ministrze! Ja mam takie pytanie. Do mojego biura poselskiego zgłaszają się obywatele Ukrainy, którzy przybyli wcześniej do Polski i kończą im się zgody na pobyt w Polsce. Co z takimi osobami? Czy będą mogły też liczyć na takie wsparcie, jak określa ustawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obecny stan prawny jest zgodny z prawem międzynarodowym, z odpowiednimi konwencjami i umowami i wynika z różnych innych przepisów prawa międzynarodowego. Ta poprawka wychodzi ponad ten standard międzynarodowy, wymaga pewnej analizy, a nawet konsultacji w Unii Europejskiej, czasami też z krajami spoza Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Ministrze! Czy są planowane jeszcze jakieś dalsze poprawki, zmiany w tym zakresie? Bo rozumiem, że ta ustawa była dosyć szybko procedowana i nie było czasu na te poprawki, na wyjście poza prawo międzynarodowe, natomiast pewne względy historyczne wskazują na to, że powinniśmy pewien wyższy standard zapewnić tym ludziom, niż zapewnia prawo międzynarodowe. Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Lewica. Pan przewodniczący tego klubu, mój szef.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym spróbować dodać do naszej dyskusji kwestię jednej określonej grupy, mówię o studentach i absolwentach studiów wyższych. Pojawia się coraz więcej głosów, że studenci, którzy kończą studia, którym kończy się ten czas pobytu, nie mają wsparcia i nie są objęci dodatkowymi przepisami, które regulowałyby ich pobyt w Polsce. Dodatkowo przybywa też duża część rodzin studentów, m.in. studentów studiujących w Bydgoszczy czy w wielu innych polskich metropoliach. Ci studenci próbują ściągać do siebie swoje rodziny, co jest dość naturalne, i tam, na miejscu, pozyskiwać numer PESEL. Niestety są często problemy dotyczące tego, że ta przestrzeń czasowa się wydłuża, chciałem więc zapytać, jakie ministerstwo prowadzi działania, żeby te wnioski można było składać szybciej i żeby ta cała procedura szybciej się odbywała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Sytuacja rzeczywiście jest bardzo dynamiczna. Uchodźcy wojenni uciekający z Ukrainy dzięki nowelizacji tej ustawy uzyskają pomoc niezależnie od miejsca przekroczenia granicy. Jeśli zechcą mieszkać, włączyć się w życie w Polsce, wszyscy będą mieli jednakowe szanse. Moje pytanie dotyczy czasu, jaki może upłynąć od chwili przekroczenia granicy w innym kraju do chwili zamieszkania w Polsce. Czy są określone jakieś terminy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Także podziękowania dla wybitnego przewodniczącego sejmowej komisji administracji posła Wiesława Szczepańskiego.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Ministrze! Nie zabierajcie nam czasem Wiesława do rządu, a gdyby ktoś chciał kaperować do innej komisji…</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełTomaszZimoch">…to od razu mówię, że takiego przewodniczącego my, posłowie komisji administracji, nie oddamy nikomu.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, uprzejmie pana informuję — nie ma takiej możliwości, żeby pan Szczepański poszedł do rządu. Ucinam te dywagacje.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś jest na rzeczy, panie przewodniczący, chyba.)</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto wie, kto wie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełTomaszZimoch">Ale, jeśli można, panie ministrze, trzy pytania. Pan wie, że nasze koło przygotowuje mnóstwo poprawek, przedstawi je, ale trzy pytania od wyborców, w trakcie tej dyskusji. Pierwsze pytanie, radca prawny: Czy możecie państwo posłowie, a także poseł Maciej Wąsik, pocisnąć ZUS pytaniem o to, kiedy będzie formatka na 500+ dostosowana do ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy? Na razie jest ogólna dla cudzoziemców, która wymaga m.in. załącznika w postaci dokumentu potwierdzającego uprawnienie.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełTomaszZimoch">Kolejne pytanie: Co z nostryfikacją dyplomów odnośnie do szkół artystycznych? Mamy podobno rzeszę nauczycieli, którzy mogliby w szkołach artystycznych uczyć.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełTomaszZimoch">I jeszcze pytanie związane z tym, co sygnalizowałem już przed tygodniem na posiedzeniu komisji — dzisiaj jest to pytanie od samorządowców z terenów przygranicznych. Czy nie warto wprowadzić w k.p.a. fakultatywnej możliwości zawieszenia postępowania administracyjnego na okres do 120 dni właśnie na terenie gmin, w których znajdują się przejścia graniczne? Ci samorządowcy są obarczeni w tej chwili masą dodatkowej pracy i masą innych obowiązków. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełAnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Goszczę u siebie w domu cztery osoby z Ukrainy, tj. mamę, babcię i dwoje dzieci. Uważam, że to jest najlepszy sposób pomocy tym ludziom, ponieważ to pozwala im na szybką asymilację tutaj, w Polsce. Z tego miejsca chciałabym zwrócić uwagę pana ministra, że jest potrzebne usprawnienie procesu przyjmowania uchodźców w domach Polek i Polaków, bo tych miejsc jest po prostu za mało i wielu uchodźców śpi np. w salach gimnastycznych. Samorządy zmagają się z wieloma wyzwaniami logistycznymi i to na ich barkach leży również znalezienie domów dla uchodźców. Uważam, że rząd i wojewodowie powinni pomóc gminom, biorąc na siebie część zadań koordynacyjnych. I tutaj zgłaszam trzy konkretne postulaty: po pierwsze, wprowadzenie jednolitego kwestionariusza zgłoszeń dla wszystkich gmin, po drugie, elektroniczne bazy noclegowe dla poszczególnych województw, bo bazy na poziomie gmin są po prostu za małe, i, po trzecie, kampania informacyjna skierowana do Polek i Polaków, ponieważ wiele osób chciałoby przyjąć uchodźców, ale po prostu ma pewne obawy. Trzeba przygotować chociażby taką listę najczęstszych pytań i odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lepiej późno niż wcale. Dobrze się stało, że wróciliśmy do poprawki Koalicji Obywatelskiej. Dobrze się stało, że procedujemy tę ustawę, bo nie można rozróżniać uchodźców z Ukrainy, dzielić ich na tych, którzy bezpośrednio przekroczyli granicę z Polską, i na tych, którzy przekroczyli granicę od strony innych państw. Dobrze się stało, tylko szkoda tych kilkunastu dni, szkoda, że uchodźcy, którzy już byli w Polsce, musieli jeszcze raz przekraczać granicę. Ale dobrze, że procedujemy tę ustawę, i mam nadzieję, że zostanie ona jak najszybciej przyjęta przez Wysoką Izbę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę, drogi Piotrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełPiotrBorys">Dziękuję bardzo, szanowny panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełPiotrBorys">To dobrze, że poprawiamy ustawę, źle, że się nie słuchamy w komisji — to kieruję do pana ministra Wąsika — bo myśmy te wszystkie uwagi zgłaszali. Komisja stanęła na wysokości zadania i poprawia ustawę, aby dać szansę wszystkim tym, którzy przekroczyli granicę inną niż polsko-ukraińska. I za to wielkie podziękowania dla całej komisji. Po drugie, chciałbym także podziękować wszystkim tym, którzy świadczą pomoc, także pomoc dla tych, którzy dzisiaj nie mają uprawnień. W powiecie lubińskim np. prowadzimy centrum w miejscowości Osiek, ponad 300 t w ramach pomocy przekazano na granicę, ale także w coraz większym stopniu pomagamy tym, którzy są na miejscu. Działają tysiące takich centrów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełPiotrBorys">I tutaj pytanie do pana ministra. Wiele osób mówi o tym, pyta, co będzie po 2 miesiącach. W czasie tych 2 miesięcy te świadczenia będzie przyznawał wojewoda. Dla przykładu: gmina Ząbkowice Śląskie — 70% wszystkich uchodźców jest w domach naszych obywateli, którzy nie mają pewności, czy wojewoda będzie przedłużał ewentualnie w czasie kryzysu udzielanie tej pomocy. Proszę o odpowiedź w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PosełPiotrBorys">A wszystkim wolontariuszom — ogromne podziękowania za wielką, wielką pracę na rzecz uchodźców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Dziękuję za dobre słowo, już się przestraszyłem, że pan marszałek chce zająć mój fotel i chce, żebym usiadł tam. Jeśli chce się zamienić ze mną…</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha! Dobre.)</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A to ciekawe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, ja panu powiem coś takiego: są czasy wojny, musi być stabilność.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas biegnie.)</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, ma pan głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Szanowni Państwo! Chciałem się tylko odnieść do kwestii tej poprawki. Otóż nad tą poprawką można byłoby głosować już w zeszłym tygodniu. Przypominam, że ustawę mogliśmy uchwalić w piątek. W poniedziałek rozmawialiśmy z panem ministrem — mówię o zeszłym tygodniu — i gdyby było posiedzenie Senatu, to ta ustawa byłaby już poprawiona w zeszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Nie było posiedzenia Senatu, Senat dopiero dzisiaj obraduje. Byliśmy gotowi jako komisja, żeby to rozpatrzyć w zeszłym tygodniu, gdyby było posiedzenie Senatu. Takiej możliwości nie było.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PosełWiesławSzczepański">Natomiast mam prośbę i pytania do pana ministra o dwie kwestie. Otóż, panie ministrze, mamy wydane rozporządzenie odnośnie do tej opłaty 40 zł. Jest tam jednak niestety dowolność, w związku z czym mam pytanie, czy rząd nie powinien jednak tego uszczegółowić, tak żeby wojewodowie mieli równe prawa. Bo tam jest napisane, że każdy wojewoda będzie mógł różnie interpretować to, komu dać po prostu kwotę większą od tych 40 zł. Czy nie powinno być to jednak jakoś podzielone na kategorie, tak żeby nie było dowolności, bo w jednym województwie będzie to 100 zł, w drugim — 70 zł, w trzecim… Czy są po prostu jakieś wytyczne, zgodnie z którymi jest jakaś kwota, której nie można, powiedzmy, po prostu przekroczyć?</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Kolejne pytanie. Kiedy możemy oczekiwać — mówił pan o tym na komisji — miliona albo większej liczby ulotek skierowanych do Ukraińców, informujących o alarmowym numerze telefonu, gdzie zadzwonić, gdzie trafić? To jest najbardziej potrzebne, tak żeby ci ludzie po prostu wiedzieli, w jaki sposób poruszać się dzisiaj w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W opinii BAS czytamy, że konsekwencją przyjęcia tych zmian będzie przyznawanie praw przewidzianych w tych przepisach obywatelom, którzy od dnia 24 lutego 2022 r. przybyli do Polski z terytorium Ukrainy za pośrednictwem innych państw. Nowelizowane przepisy dotyczą zatrudnienia bez konkursów na uczelni, w Polskiej Akademii Nauk, instytucie badawczym, Centrum Łukasiewicz lub w instytucie działającym w Sieci Badawczej Łukasiewicz.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Ministrze! Czy są już jakieś szacunki dotyczące tego, jakiej grupy osób, uchodźców będą dotyczyły w tym zakresie te przepisy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ostatnie pytanie, pan poseł Paweł Rychlik, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełPawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać przede wszystkim o liczbę obywateli Ukrainy, którzy przekroczyli granice Unii Europejskiej niebędące granicami Polski i których dotyczy ta poprawka.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełPawełRychlik">Druga kwestia. Panie ministrze, nadawane są teraz obywatelom Ukrainy numery PESEL. Wśród tych już ponad 2 mln obywateli, których bardzo duża część, 700 tys., to dzieci, są również osoby, które mogłyby zasilić rynek pracy. I tutaj pytanie: Czy prowadzony jest research, czy prowadzone są ankiety po to, żeby zsynchronizować to z potrzebami rynku, z działaniem urzędów pracy, tak aby osoby, które są potrzebne, na które czeka praca, bez zbędnej zwłoki tę pracę znajdowały? Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Macieja Wąsika.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku bardzo chciałbym wszystkim państwu, w szczególności członkom Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji i prezydium, podziękować za szybkie działanie za zrozumienie, za to, że mogliśmy w zgodzie tak szybko przystąpić do tej pilnej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Oczywiście padło tutaj, głównie pod moim adresem, wiele dosadnych i gorzkich słów. Powiem tak — powiedziałem to na posiedzeniu komisji — nie grzechem jest błądzić, grzechem jest tkwić w błędzie. Przedstawione argumenty są przekonujące i w wyniku konsultacji z wojewodami, z samorządowcami, z naszym zapleczem politycznym, bo mieliśmy też mnóstwo telefonów od posłów, podjęliśmy taką decyzję i przystąpiliśmy wspólnie… Chodzi tu oczywiście nie tylko o posłów naszego obozu, ale także o posłów opozycji, o ich telefony w tej sprawie. Postanowiliśmy tę sytuację zmienić. Dziękuję komisji za bardzo szybkie, bardzo sprawne działanie. Jest to, jak myślę, warte zauważenia. Bardzo dziękuję panu posłowi za wycofanie tej poprawki, co pozwoli tak naprawdę na sprawniejsze przyjęcie tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Powiem tak: oczywiście ta ustawa za 2 tygodnie będzie nowelizowana. I chciałem państwu przypomnieć pracę nad tą ustawą. Pracowaliśmy dosyć szybko na poprzednim posiedzeniu Sejmu. To nie było tak, że rząd powiedział, że to jest ustawa i ani w lewo, ani w prawo, nic. Przyjęliśmy bardzo dużo poprawek, zarówno Lewicy, Platformy czy Koalicji Obywatelskiej, jak i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Było też sporo poprawek pana Tomasza Zimocha, który rzeczywiście przyszedł z imponującym pakietem. Nie wszystkie były dobre, panie pośle. My oczywiście słuchamy opozycji, ale proszę pamiętać, że to właśnie poprawka pana klubu zamykała dostęp do zawodów medycznych dla Ukraińców.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Nieprawda, nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">My to otwieraliśmy, a pan złożył poprawkę, która to de facto zamykała.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Dlatego warto nad tymi poprawkami dyskutować, warto je analizować. Nie wszystkie poprawki, które pańscy prawnicy czy pańscy wyborcy panu przygotują, są idealne, ale będziemy, tak jak rozmawialiśmy… Warto rozmawiać, warto to przygotowywać, szczególnie w takiej sytuacji, w jakiej się znajdujemy. Konsensus jest istotny. Uważam, że jest to ważne.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Dlatego zapowiadam, że rzeczywiście za 2 tygodnie planujemy nowelizację. To nie będzie nowelizacja, która przewróci tę ustawę. To będzie nowelizacja, która usprawni pewne przepisy, która załata luki, które pojawiają się w normalnej, codziennej praktyce. Słuchamy tutaj i samorządowców, i wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Szanowni Państwo! Od wybuchu wojny mijają chyba 4 tygodnie, jeśli dobrze liczę. Mamy już ponad 2150 tys. ludzi, którzy przekroczyli granicę ukraińsko-polską. Odpowiem od razu na pytania, które padały z sali. Nie wiemy, ile osób przyjechało do nas przez Rumunię, Węgry, Mołdawię czy Słowację. Nie wiemy, bo na granicy ze Słowacją czy z Czechami nie mamy systemu granicznego. Nie mamy tego, co mamy na granicy zewnętrznej Unii, gdzie rejestrowana jest każda osoba, która przyjeżdża z Ukrainy. Przynajmniej w teorii, bo w niektórych sytuacjach mogły być odstępstwa, kiedy był duży tłok na granicy i była to odprawa przyspieszana, w szczególności wobec kobiet i dzieci. I nie wiem, ale policzymy to, m.in. po to jest system PESEL, są inne systemy, jak rejestr Straży Granicznej, żeby to wszystko policzyć i uporządkować. Stąd też fundusz, który przyjęliśmy, jest funduszem otwartym. On nie ma górnego limitu, mogą być wpłaty. Czekamy także na wpłaty z Unii Europejskiej, bo według informacji, które posiadam, żadne wpłaty nie nastąpiły mimo zadeklarowania przez Unię niedużych kwot. To zdecydowanie za mało. Ale będziemy rozmawiać i rozmawiamy z naszymi partnerami unijnymi i na ten temat. Wiemy, ile dostała Turcja w 2015 r. i później, i oczekujemy, że Polska w tym zakresie dostanie adekwatne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Chciałbym państwu powiedzieć, że ta ustawa musiała tak szybko wejść w życie, bo samorządowcy, wojewodowie i NGOs czekali na pieniądze. Jako rząd zamówiliśmy mnóstwo usług, za które trzeba zapłacić. Nie możemy sobie pozwolić na to, żeby te osoby czekały na pieniądze. W piątek została wysłana pierwsza transza przelewów do wojewodów, a następnie do samorządów. To było, szanowni państwo, 750 mln zł. 750 mln zł zostało przekazane na pierwsze potrzeby, które trzeba zaspokoić. Ale powtarzam: to sytuacja, która nigdy jeszcze nie miała miejsca w żadnym konflikcie zbrojnym, tak ogromna migracja ludzi, tak wielu uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">W bardzo wielu państwa wypowiedziach padło słowo „relokacja”. Otóż my jako rząd polski sprzeciwiamy się temu, co było w 2015 r., czyli przymusowej relokacji. Szanowni państwo, codziennie z Przemyśla, Krakowa, Katowic czy Warszawy odjeżdżają pociągi do Niemiec, do Monachium. Odjeżdżają autobusy nawet do Szwajcarii, do innych krajów. I one odjeżdżają, ale sprzeciwiamy się przymusowej relokacji, zdając sobie sprawę…</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Ale relokacja musi być.)</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Ale ta relokacja jest cały czas, cały czas jest prowadzona. Zdajemy sobie sprawę, że dzisiaj mamy na granicy… To są dane z przedwczoraj, wczoraj jeszcze — pewnie mam gdzieś w SMS-ach, ale nie przeczytałem — mieliśmy 30 tys. ludzi na granicy, czyli spadek mniej więcej do poziomu dwa razy większego niż w normalnych czasach. Szczyt na granicy to jest 142 tys., przedwczoraj mieliśmy 30 tys. Sytuacja jest uspokojona.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Na wszystkich dworcach jest straż pożarna, która kieruje ruchem, zapewnia płynność, odpowiednie warunki. Wojewodowie zapewniają autobusy. Mamy mnóstwo problemów z ludźmi. To są tylko ludzie, często przyjeżdżają w szoku. Niekiedy uzyskali różne dziwne informacje, że można tu mieszkać w hotelach, i kiedy przyjeżdżają do domu ludowego w gminie, to są trochę rozczarowani. Takie sytuacje są, takie sytuacje będą, zdajemy sobie z tego sprawę. Chciałbym powiedzieć tak: jedynym miejscem, gdzie rzeczywiście jest taki duży obóz, jest Nadarzyn, gdzie mamy ok. 10 tys. osób. Unikamy na razie takich rzeczy, zdając sobie sprawę, że w perspektywie długiego czasu nie jesteśmy w stanie… Będzie to dla tych ludzi potwornie męczące.</u>
          <u xml:id="u-176.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Zdajemy sobie sprawę z tego, że najlepsze miejsca to są oczywiście miejsca u polskich rodzin, które przyjmują tych ludzi, dlatego mamy świadczenie 40 zł dla Polaków, żeby ich wesprzeć w tym trudnym dziele. To najważniejszy sposób na ulokowanie tych osób. To świadczenie przewidziane jest na 2 miesiące z kilku względów: A — to kosztuje ogromne pieniądze, a nie mamy na razie wsparcia Zachodu; B — chcemy, żeby ci ludzie się usamodzielnili. Docelowo muszą się usamodzielnić, jeżeli sytuacja na Ukrainie potrwa dłużej. Zdajemy sobie sprawę z tego, że otworzyliśmy dla nich rynek pracy i oni będą musieli z tego korzystać. Zobaczymy, jak będzie, mamy dużo czasu. Chciałbym uspokoić państwa.</u>
          <u xml:id="u-176.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Padła tutaj, bodajże ze strony pana przewodniczącego Szczepańskiego, taka sugestia, żeby dać bardzo ścisłe wytyczne wojewodom. My daliśmy wytyczne, ale musimy im zostawić pewną swobodę, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji, bo podejmowano je w tysiącu samorządach. Niektóre samorządy na początku kontraktowały miejsca za 100 zł, za 120 zł. Mamy im nie zapłacić za to? Nie. Mamy im zapłacić, rozumiejąc tę sytuację, która była. Mamy stawkę 40 zł z możliwością niektórych odstępstw, bo jest ta możliwość odstępstw. Jest, bo zdajemy sobie sprawę z tego, że lepiej, gdy nie będziemy tych ludzi co tydzień przerzucać, bo zmieniają się warunki cenowe. Czasami warto dopłacić 5 zł albo poprosić kogoś, samorząd czy innego sponsora, prywatnego, żeby dopłacił pensjonatowi za to, że przetrzyma tych ludzi. Mamy mnóstwo sytuacji, nie ma dwóch takich samych, dlatego pewna elastyczność musi być.</u>
          <u xml:id="u-176.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Chciałbym podziękować tutaj, szanowni państwo, pewnej grupie osób, o których często mówimy, ale którym rzadko dziękujemy. To są nasi wojewodowie. To są ludzie, którzy w tym czasie naprawdę pracowali po 24 godziny na dobę przez 7 dni, którzy koordynowali mnóstwo rzeczy. Czasem lepiej, czasem gorzej, ale wydaje mi się, że ta sytuacja, którą teraz opanowali, skoordynowali, wygląda dobrze, nawet bardzo dobrze. Nigdzie nie mamy takich sytuacji, o których można byłoby mówić, że jest to katastrofa humanitarna. Nie, byliśmy daleko od tego.</u>
          <u xml:id="u-176.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMaciejWąsik">Bardzo chciałbym podziękować prezydentom miast za ogromną pracę, dobrą koordynację. Często było nerwowo. Wiadomo, te sytuacje są różne, ale współpracujemy bez względu na to, czy jesteśmy stąd, stąd czy stąd. Jest praca, słuchamy ich, oni nas słuchają, wymieniamy się poglądami, koordynujemy. I oczywiście wolontariusze, NGOs. Mrówki, które na co dzień harują w wielu miejscach. To ich wielki sukces — też ogromne podziękowania. Chciałbym też podziękować państwu parlamentarzystom za ogromnie ciężką pracę w ostatnich dniach. Jestem przekonany, że tej pracy będziemy mieli za chwilę jeszcze więcej, i liczę na dobrą współpracę — mam nadzieję, że w jak największym konsensusie pomimo różnic, które nas dzielą. Bardzo dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-176.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, mógłby też pan podziękować marszałkowi Sejmu, który dał panu 6 minut więcej. Chciałem tylko to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik: Pierwszy raz.)</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pierwszy raz, bo pan zasłużył. Nie, to taki żart, może nie najśmieszniejszy.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprawozdawca komisji, pan poseł Zdzisław Sipiera.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ma pan ochotę zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Tak, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótko. Od samego początku mam zaszczyt być, zgodnie z decyzją komisji, sprawozdawcą tej tak ważnej ustawy i mogę tylko prosić, żebyśmy to, co robiliśmy od samego początku — potwierdzam współpracę przewodniczącego, prezydium i członków komisji oraz dobrą atmosferę — utrzymali jak najdłuższej. To, proszę państwa, jest wyzwanie dla Polski, wyzwanie, którego nikt nie podjął. My się tego podejmujemy jako kraj, jako Polska, i to, co pan minister Wąsik w tej chwili zrobił, dziękując wielu podmiotom, wielu osobom, jest jak najbardziej słuszne. Bo po prostu jako Polska absolutnie sprostaliśmy temu wyzwaniu i jest to wielka rzecz, którą nie tylko my sami doceniamy, ale patrzy też na nas świat — to nie są wielkie słowa, taka jest prawdziwa sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełZdzisławSipiera">Na pewno, proszę państwa, to jest ogromna rzesza ludzi, która do Polski przyjechała nie dlatego, że chciała sobie pojechać na wakacje. To jest zmuszenie sytuacją. Klucz do tego, co będzie działo się w najbliższych dniach i tygodniach, nie jest w Warszawie, nie jest nawet w Berlinie czy w Waszyngtonie, tylko jest w Moskwie. Miejmy świadomość, że współdziałanie całej cywilizacji, która jednak chce spokoju i pokoju na świecie, ma ogromne znaczenie. Dlatego też jako poseł sprawozdawca proszę — utrzymujmy to jak najdłużej. Nie szukajmy różnic, bo naprawdę będzie tych problemów jeszcze bardzo dużo. Natomiast dawajmy sygnał, że jesteśmy w tym stanie pracować dalej, a to, co pan minister… Pracuję i widzę, i tak samo z panem przewodniczącym widzimy, to, że jest przyjmowanych wiele naprawdę sensownych poprawek, ale też są takie, które wychodzą może za daleko, dlatego nie są przyjmowane przez większość parlamentarną. To nie jest zła wola, to jest po prostu współpraca i szukanie maksymalnego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PosełZdzisławSipiera">Tak że, panie marszałku, dziękuję bardzo za tę możliwość zabrania głosu i też podtrzymuję, żebyśmy naprawdę trwali przy tej deklaracji, która już padała. Ze słów pana przewodniczącego, pana ministra wynika, że będziemy zapewne jeszcze nie raz musieli się nad tą ustawą pochylić, żeby odpowiadać na zapotrzebowanie sytuacji, która będzie miała miejsce. Dlatego też tak ważne jest, żebyśmy jak najdłużej wytrzymali w konsensusie i nie szukali tutaj różnic. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, żebyśmy się nie pokłócili, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jesteśmy w czasie, mamy nawet 5 minut zapasu, ale mimo to rozpoczniemy następny punkt.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (druki nr 2100 i 2101).</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Urszulę Rusecką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny dotyczące pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Sprawozdanie to druk nr 2101.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Projekt ustawy ma na celu stworzenie szczególnej regulacji zapewniającej podstawę prawną do prowadzenia w systemie teleinformatycznym ewidencji małoletnich obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi, oraz małoletnich obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i przed przybyciem byli umieszczeni w pieczy zastępczej na terytorium Ukrainy. Regulacja dotyczy małoletnich obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Konieczne stało się opracowanie rozwiązań umożliwiających ewidencjonowanie tych dzieci, a także monitorowanie ich pobytu w Polsce. Niniejszy projekt ustawy stanowi próbę odpowiedzi ustawodawcy na problemy, jakie w wyniku tej sytuacji powstały w sferze dużego napływu małoletnich obywateli Ukrainy pozbawionych opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi oraz małoletnich obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i przed przybyciem byli umieszczeni w pieczy zastępczej na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Marszałek Sejmu, zgodnie z regulaminem Sejmu, skierowała powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w dniu 22 marca 2022 r. Na wczorajszym posiedzeniu Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przeprowadziła pierwsze czytanie oraz rozpatrzyła powyższy projekt ustawy i jednogłośnie rekomenduje Wysokiej Izbie jej uchwalenie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Teresę Wargocką z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełTeresaWargocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, druk nr 2100.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełTeresaWargocka">Wysoka Izbo! W dniu 24 lutego doszło do bezprecedensowej napaści putinowskiej Rosji na Ukrainę. W wyniku tych zdarzeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przybyło już ponad 2 mln obywateli Ukrainy. Są to głównie osoby starsze, kobiety z dziećmi. Osoby te szukają bezpieczeństwa, szukają schronienia, szukają nadziei na szybki powrót do swojego kraju. Ale tu i teraz obowiązkiem państwa jest zorganizowanie systemu opieki dla uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełTeresaWargocka">Ustawa matka, w przypadku której dzisiaj wprowadzamy zmiany w związku z kolejną już potrzebą wynikającą z funkcjonowania tej ustawy, została w Wysokiej Izbie uchwalona ponad podziałami politycznymi. Od momentu wpłynięcia tej ustawy do Sejmu do podpisania jej przez pana prezydenta minęły 4 dni. To jest ogromny dowód na to, że wszyscy rozumiemy, w jak poważnej sytuacji jest nasza ojczyzna, jak trudny mamy problem do rozwiązania i jak bardzo potrzeba współpracy wszystkich: rządu, samorządu, organizacji pozarządowych, każdego obywatela, aby w obszarze organizacji pobytu uchodźców w Polsce podjąć działania, jakie są przypisane każdej z tych grup.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełTeresaWargocka">I tak w ustawie, nad którą procedowaliśmy w Wysokiej Izbie 8, 9 i 12 marca, stworzyliśmy podstawy do tego, żeby dać specyficzną podstawę prawną do zalegalizowania pobytu uchodźców z Ukrainy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Stworzyliśmy Fundusz Pomocy w celu finansowania i dofinansowania wielu zadań na rzecz pomocy Ukrainie. Przyjęliśmy szczególne rozwiązania, które dotyczą powierzania pracy na terenie Rzeczypospolitej, szczególne zasady przedłużenia legalnego pobytu dla tych obywateli, którzy na terenie Rzeczypospolitej znajdowali się w momencie wybuchu wojny, a także niektóre uprawnienia dla studentów, nauczycieli akademickich i pracowników naukowych. Przyjęliśmy też szczególne wytyczne dotyczące kształcenia, wychowania, opieki, także dotyczące uczniów i dodatkowych zadań oświatowych, oraz szczególne zasady organizacji funkcjonowania uczelni i zapewnienia miejsc dla studentów. Stworzyliśmy warunki do prowadzenia, zakładania działalności gospodarczej. To jest ogromny obszar zmian. I te zmiany wprowadzone ustawą matką weryfikuje w tej chwili doświadczenie, życie, potrzeba, która wynika z konkretnych sytuacji, jakie mają miejsce.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełTeresaWargocka">Ten projekt nowelizacji, który mamy przed sobą, pani poseł sprawozdawca komisji już w taki bardzo ogólny sposób scharakteryzowała. Ja mam tylko kilka zdań poparcia dla tego rozwiązania. Szanowni państwo, chodzi o uchodźców z Ukrainy, małoletnich uchodźców, którzy w swoich państwach byli we wszystkich rodzajach pieczy zastępczej, a miały miejsce również takie przypadki, że granice przekraczały małoletnie dzieci bez opiekuna, rodzica bądź opiekuna dorosłego. Te wszystkie sytuacje muszą podlegać szczególnej regulacji i szczególnej odpowiedzialności państwa za bezpieczeństwo tych dzieci na terenie Rzeczypospolitej. Pani minister i ministerstwo są w stałym kontakcie z konsulatem, z przedstawicielami rządu Ukrainy. Wiemy, że ewakuacją dzieci z sierocińców, z domów dziecka zajęły się organizacje pozarządowe z Polski, z Unii Europejskiej, z Ukrainy. Jest ogromna potrzeba, aby polski rząd podjął się zadania zewidencjonowania wszystkich małoletnich uchodźców, którzy przybyli na teren Rzeczypospolitej Polskiej. To są bardzo ważne zmiany, zmiany, które zapewnią ochronę tym dzieciom, bezpieczeństwo i szczęśliwy powrót do swojej ojczyzny po zakończeniu wojny.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełTeresaWargocka">Oczywiście klub Prawa i Sprawiedliwości popiera projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Aleksandrę Gajewską, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełAleksandraGajewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, że rosyjska inwazja na Ukrainę postawiła nasze państwo przed wieloma wyzwaniami, z którymi nie mieliśmy nigdy wcześniej do czynienia. I oczywiste jest też, że wiele kwestii musimy uporządkować. Żałujemy jedynie, że nie identyfikowano tych problemów, nawet hipotetycznie, po pierwszych sygnałach, które rząd otrzymał ponad 100 dni temu. Wówczas należało przeanalizować konsekwencje tego kryzysu humanitarnego.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: 100 dni temu?)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełAleksandraGajewska">Ale pracujemy nad tym, co tu i teraz. Projekt ustawy dotyczy przede wszystkim ewidencjonowania dzieci wjeżdżających z terytorium Ukrainy do Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki oraz takich, w stosunku do których konieczne jest niezwłoczne ustanowienie opiekunem tymczasowym tej osoby, która sprawowała pieczę zastępczą na terenie Ukrainy, w celu zapewnienia bezpieczeństwa tym dzieciom. Zgadzamy się z główną tezą. Chodzi o to, że nasze państwo ma sprawować nad takimi dziećmi opiekę tymczasową — na czas konfliktu zbrojnego — a nie włączać je w pełni do naszego systemu, który od systemu ukraińskiego diametralnie się różni. W Ukrainie jest więcej niż w Polsce instytucjonalnych form sprawowania pieczy.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełAleksandraGajewska">Projekt ten jest pilnie potrzebny, nie mamy co do tego wątpliwości, jednak szczegółowe rozwiązania, które wprowadza, naturalnie budzą nasze wątpliwości. Przede wszystkim w uzasadnieniu projektu ustawy znajduje się wyraźne wskazanie, że nie jesteśmy w stanie oszacować skali problemu. Nie jesteśmy w stanie oszacować skali, czyli trudno ocenić, czy takie instytucje jak powiatowe centra pomocy rodzinie poradzą sobie z ewidencjonowaniem i kierowaniem wsparcia. Rodzi się pytanie, co według ustawodawcy oznacza wspieranie przez prowadzone przez ośrodki pomocy społecznej PCPR nadzoru nad prawami i obowiązkami opiekunów tymczasowych.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełAleksandraGajewska">W kolejnym punkcie znajduje się być może swoiste rozwinięcie tego pojęcia, jednak i tutaj napotykamy pewne niejasności. Mamy bowiem dość mgliste określenie: pomoc organizacyjna. Pani minister, co to oznacza? Nie znamy skali problemu, nie wiadomo, czy proponowane rozwiązanie ma racje bytu chociażby w takim ośrodku, jakim jest Warszawa. Jeśli skala problemu będzie tak duża, a obowiązki zostaną scedowane na jeden główny PCPR — w tym przypadku WCPR — a nie na dzielnicę, to może to doprowadzić do paraliżu. W tym przypadku nie wydaje się logiczne lokowanie tego zadania w jednym miejscu. Będzie to po prostu daleko od miejsca zamieszkania tych osób, do których kierujemy konkretne wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#PosełAleksandraGajewska">Kolejne, bardzo ważne pytanie: Czy to będzie zadanie zlecone dla samorządów? Jeśli nie, to jednostki samorządu terytorialnego będą musiały wygospodarować na to środki własne.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#PosełAleksandraGajewska">Niejasna pozostaje także kwestia występowania o świadczenia w imieniu opiekuna tymczasowego, który wcześniej sprawował nad małoletnimi pieczę zastępczą, przyjmowanie tych świadczeń na rachunek bankowy powiatu i wypłacanie ich potem np. w formie rzeczowej czy w formie opłaty za usługi. Nie jest dookreślone, co to oznacza. Opłata za usługi jest dla nas oczywista, pani minister, ale o co chodzi z formą rzeczową? Można wywnioskować, że PCPR powinien robić zakupy opiekunom tymczasowym. Przybiera to formę pewnego ubezwłasnowolnienia tych osób. Dla PCPR jest to dodatkowe zadanie, które wymaga pewnie dodatkowego finansowania. A przecież samodzielni opiekunowie mogą te zadania wykonywać we własnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#PosełAleksandraGajewska">Samorządy zwracają uwagę, że przyjęcie proponowanego projektu ustawy stworzy konieczność wyznaczenia nowych zadań. Chodzi przede wszystkim o nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi udzielającymi pomocy prawnej obywatelom Ukrainy. Pytanie: Czy to mają być konkursy? Jeśli tak, to to trwa.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#PosełAleksandraGajewska">Konieczne wydaje się także zatrudnianie osób wspierających opiekunów tymczasowych w zakresie organizacyjnym. Nie ma opracowanych standardów wsparcia. Konieczne będzie ich wypracowanie. To też będzie trwało. Jednostki będą poszukiwać osób do pomocy. Teraz ciężko ocenić, jak dużej, bo nie znamy skali zjawiska. Przyjęcie przez nas przedstawionej ustawy prawdopodobnie stworzy konieczność zatrudnienia psychologa znającego język ukraiński, a także zapewnienia dostępności tłumacza w przypadku zaistnienia potrzeby skorzystania z jego usług dla prawidłowej realizacji celów i zadań. Wszystko to, o czym mówię, prowadzi do następującego wniosku: nie można pomijać konsultacji z organizacjami pozarządowymi i samorządami. Takich konsultacji w tym przypadku państwo nie przeprowadziliście. Teraz w pośpiechu próbujecie to nadgonić. Rozumiemy, że te rozwiązania trzeba wprowadzić jak najszybciej, ale to jest naprawdę wyjątkowo wrażliwy obszar funkcjonowania państwa. Praktycy, czyli samorządowcy i aktywiści od lat zajmujący się tymi problemami, wiedzą najlepiej, jak sprostać czekającym na nich wyzwaniom. Eksperci, praktycy są gotowi, pani minister, na rozmowy i konsultacje nawet w przyspieszonym trybie.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#PosełAleksandraGajewska">Pozwolę sobie powiedzieć jeszcze jedną drobną rzecz. To wybrzmiało wczoraj podczas pierwszego czytania projektu w komisji. Pojawił się tam głos strony społecznej, mówiący o wielkim ryzyku pedofilii i handlu dziećmi, a w związku z tym o konieczności dołączenia do wniosku dotyczącego kandydata na opiekuna zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Zwrócono również uwagę na brak odpowiedniej procedury, jeśli chodzi o opiekę na dziećmi, które nie mówią i nie mają żadnych dokumentów, zatem nie można w żaden sposób ustalić ich tożsamości. Mam nadzieję, że odniosą się dzisiaj państwo do problemu wskazanych nam wczoraj zagrożeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Magdalenę Biejat o przedstawienie stanowiska klubu poselskiego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jutro minie równo miesiąc od rozpoczęcia inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Od tego czasu do Polski przybyło ponad 2 mln uchodźców. Większość z nich to kobiety i dzieci. Polacy udzielili uciekającym przed wojną sąsiadom pomocy w sposób imponujący. Inicjatywa, dobra wola i empatia, którą nieustannie wykazują się na co dzień zwykli ludzie i wolontariusze, którzy przekazują dary dla potrzebujących, przyjmują uchodźców pod swój dach, oferują schronienie w prywatnych pensjonatach, opiekują się uchodźcami na dworcach oraz w punktach tymczasowego pobytu, zapiera dech w piersiach.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełMagdalenaBiejat">Niestety, istnieją problemy, którym nie są w stanie sprostać organizacje pozarządowe i odruchy serca zwykłych obywateli. Wśród tych 2 mln uchodźców znajdują się bowiem także najbardziej bezbronne ofiary wojny, czyli sieroty z ewakuowanych domów dziecka oraz dzieci przekraczające granicę bez opieki. W ubiegłym tygodniu liczbę ewakuowanych w Polsce osób z domów dziecka szacowaliśmy na około 3 tys. Należy spodziewać się, że z każdym dniem działań wojennych, bombardowań i ostrzałów, o których wiemy, że często są wymierzone w ludność cywilną, w szkoły, przedszkola i szpitale, ta liczba będzie rosła.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełMagdalenaBiejat">Udzielenia schronienia najbardziej bezbronnym z wojennych ofiar, zaofiarowanie im wsparcia i właściwej opieki jest naszym moralnym obowiązkiem. Dlatego ta ustawa jest tak ważnym i pilnie potrzebnym rozwiązaniem. Musimy pomóc tym dzieciom i musimy to zrobić najlepiej, jak potrafimy. Należy pamiętać, że ewakuacji nie podlegają całe instytucje. Wraz z dziećmi do Polski przybywa najczęściej tylko niewielka grupa opiekunów. Mieliśmy już przykłady, gdy z kilkunastoma, a nawet z kilkudziesięciorgiem dzieci w wieku do lat 3 z pociągu w Warszawie wysiadały jedna lub dwie opiekunki. Jednym z największych wyzwań jest więc nie tylko znalezienie dla tych dzieci dachu nad głową, ale także natychmiastowe zapewnienie im odpowiedniej opieki.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełMagdalenaBiejat">W proponowanej nowelizacji nie przewiduje się niestety umieszczania dzieci w wieku do lat 3, które przebywały w domach dziecka, pod opieką rodzin zastępczych, co byłoby najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia ich rozwoju i zapewnienia im odpowiedniej opieki. Możemy oczywiście dyskutować o kwestii nierozdzielania tych grup, które przybyły do Polski z Ukrainy, i to jest jakiś argument, niepokoi nas natomiast to, że w nowelizacji przewiduje się zaskakująco niski standard: jeden opiekun na 15 dzieci niezależnie od tego, w jakim wieku są dzieci i czy w danej grupie są niemowlaki. Nie ma takiej możliwości, żeby jedna osoba była w stanie odpowiednio zaopiekować się malutkimi dziećmi w tak dużej grupie. Takie dzieci wymagają stałej opieki, karmienia, przewijania, utulenia do snu.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełMagdalenaBiejat">Pomagając podopiecznym ukraińskich domów dziecka, którzy znaleźli u nas schronienie przed wojną, powinniśmy starać się, aby Polska, która przecież jest autorką konwencji o ochronie praw dziecka, świeciła dobrym przykładem także teraz, opiekując się z troską i empatią dziećmi, które zdane są dziś na naszą pomoc. Oczywiście zapewnienie wysokiego standardu opieki dzieciom pozostającym w pieczy jest wyzwaniem. Polski system pieczy zastępczej niestety pozostawia wiele do życzenia i od dawna wymaga gruntownej reformy. Szkoda, że reforma, nad którą już w tej kadencji ministerstwo pracowało, w dalszym ciągu nie została przeprowadzona. Byłoby nam dzisiaj dużo prościej, gdyby udało się ją zacząć wprowadzać już niemal 2 lata temu, kiedy dzięki ogromnemu wysiłkowi organizacji społecznych i ekspertów powstawała strategia deinstytucjonalizacji. To, jak bardzo była i jest potrzebna reforma, widzimy teraz, zmagając się z kryzysem uchodźczym.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełMagdalenaBiejat">W pracach nad tamtą strategią brało udział wiele organizacji pozarządowych i wielu ekspertów, których wiedza i doświadczenie mogą stanowić nieocenioną pomocą przy stworzeniu odpowiednich rozwiązań. Apeluję, żebyście państwo wysłuchali ich uwag przed kolejną nowelizacją. Macie do nich telefony, macie kontakty. Ich doświadczenie z pewnością uchroni nas przed popełnieniem błędów, które mogłyby się odbić na sytuacji dzieci zarówno polskich, jak i ukraińskich.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PosełMagdalenaBiejat">Ustawa to jest tylko pierwszy krok. Ważne będzie to, w jaki sposób jej zadania zostaną zrealizowane, czy samorządy i organizacje pozarządowe będą uzyskiwały wsparcie w takiej formie, jaka będzie potrzebna, czy nie będą po drodze napotykały problemów formalnych, czy na udzielenie pomocy najmłodszym uchodźcom zostaną przeznaczone odpowiednie środki, o czym wielokrotnie już tutaj mówiono, jak również na wczorajszym posiedzeniu komisji, wreszcie czy efektywnie wykorzystamy w tym zakresie wsparcie finansowe uzyskane z instytucji międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PosełMagdalenaBiejat">Lewica oczywiście poprze dziś tę ustawę, ale apeluje do rządu, aby za nią poszły odpowiednie rozporządzenia i aby przy ich tworzeniu szczególnie zadbać o jakość proponowanych rozwiązań. Apeluję także do rządu, aby udzielając pomocy sierotom z Ukrainy, nie bał się prosić Unię Europejską, ONZ i UNICEF o pomoc, nie bał się zaangażować tych instytucji w pomoc nie tylko finansową, ale i instytucjonalną, rzeczową, pomoc, jeśli chodzi o ludzi, procedury i o wypróbowane w innych rejonach konfliktów na całym świecie rozwiązania. Te dzieci już tu są i musimy im pomóc jak najlepiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawi pani poseł Bożena Żelazowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawiam stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, druk nr 2101.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Od miesiąca za naszą wschodnią granicą na terenie Ukrainy trwa wojna, okrutna wojna, w której agresorem jest putinowska Rosja. Lufy karabinów, czołgów, ataki bombowe są skierowane przeciwko nawet tym najsłabszym. Giną nie tylko żołnierze, ale i starcy, kobiety, dzieci. Bombardowane są szpitale, bombardowane są sierocińce. Każdego dnia od kul agresora ginie kilkanaścioro dzieci, a wiele z nich doznaje ran. Nie sposób dzisiaj stwierdzić, jak długo będą goiły się rany, jakie powstały w psychice najmłodszych. Od początku tej wojny zginęło już ponad 100 dzieci. Wiele z nich wraz z opiekunami szuka schronienia w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Polacy od początku tej wojny z wielką empatią i bezinteresownością pomagają uchodźcom. Już od pierwszego dnia wojny pomoc samorządów, wolontariuszy, organizacji pozarządowych, rolników, ochotników strażaków, przedsiębiorców, wszystkich zaangażowanych Polek i Polaków jest nieoceniona. I za nią z całego serca wam, drodzy rodacy, dziękuję, za zaangażowanie i serce oddane obywatelom Ukrainy w tym dramatycznym dla nich czasie.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">Ustawa, którą przyjęliśmy na poprzednim posiedzeniu, rozwiązała wiele problemów. Dzięki niej można było uruchomić pomoc państwa w tym zakresie, ale musimy być przygotowani na ciągłe jej nowelizacje, zmiany, dzięki którym będziemy mogli skuteczniej pomagać uchodźcom. W tej nowelizacji Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej proponuje przepisy umożliwiające prowadzenie w systemie teleinformatycznym ewidencji ukraińskich dzieci, które wjechały do Polski bez opieki lub zostały przeniesione np. z ukraińskich domów dziecka.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Prawnicy już od pewnego czasu alarmują, że sytuacja w Ukrainie uaktywniła handlarzy ludźmi i podziemie adopcyjne. Na portalach społecznościowych jest coraz więcej pytań o możliwość adopcji ukraińskich dzieci, które przyjechały do Polski bez rodziców. Odpowiedzią na zagrożenie ma być specustawa. Wprowadza ona nową instytucję opiekuna tymczasowego, ale też przepisy dotyczące pieczy zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PosełBożenaŻelazowska">Projekt ma na celu stworzenie szczególnej regulacji prawnej, zapewniającej podstawę prawną do prowadzenia w systemie teleinformatycznym ewidencji małoletnich obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Polski bez opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi, lub małoletnich, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i bezpośrednio przed przybyciem byli umieszczeni w pieczy zastępczej na terytorium Ukrainy. Projekt zakłada, że polski rząd będzie zbierał informacje dotyczące ich przemieszczania się na terenie Polski oraz monitorował sposób i jakość udzielonej im opieki. Wiedza ta jest niezbędna, aby zapewnić tym dzieciom bezpieczeństwo i umożliwić im świadczenie skutecznej pomocy. Stworzenie ewidencji pozwoli także Polsce na przekazanie stronie ukraińskiej informacji, jeśli chodzi o liczbę dzieci, które przekroczyły polską granicę, oraz miejsce ich pobytu na terytorium Polski. Po zakończeniu konfliktu zbrojnego w Ukrainie dane te mogą okazać się również niezbędne dla strony ukraińskiej.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#PosełBożenaŻelazowska">W myśl tego projektu ewidencja dzieci będzie prowadzona przez ministra rodziny i polityki społecznej oraz powiatowe centra pomocy rodzinie. Powiatowe centra pomocy rodzinie będą miały obowiązek wspierania ośrodków pomocy społecznej, centrów usług społecznych albo innych jednostek organizacyjnych przy sprawowaniu przez nie nadzoru nad realizacją praw i obowiązków opiekunów tymczasowych oraz przebywających pod ich opieką małoletnich obywateli Ukrainy. Dodatkowo powiatowe centra pomocy rodzinie będą zapewniały pomoc prawną, organizacyjną i psychologiczną opiekunom tymczasowym…</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#PosełBożenaŻelazowska">Jeszcze chwileczkę, panie marszałku, jeżeli mogę.</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#PosełBożenaŻelazowska">…oraz przebywającym pod ich opieką dzieciom ukraińskim. Dlatego Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe będzie głosował za przyjęciem tych rozwiązań, które są dzisiaj bardzo potrzebne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pani poseł Hanna Gill-Piątek, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z tego miejsca przede wszystkim pragnę podziękować wolontariuszom Polski 2050 i innych organizacji pozarządowych, którzy zajęli się w pierwszych dniach konfliktu zbrojnego bardzo szybką ewakuacją dzieci z domów dziecka na Ukrainie. To są setki godzin pracy w trudnych warunkach i za to wszystko z tego miejsca bardzo wam dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Chciałam również podziękować samorządom i wojewodom za to, że kiedy te dzieci już przyjeżdżały do Polski, w sposób błyskawiczny znajdowały tutaj schronienie i opiekę, a wiemy, że nie było to łatwe, bo były to czasem grupy nawet kilkusetosobowe.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Ta ustawa, nad którą dzisiaj pracujemy, jest potrzebna na już. Szczególnie chodzi o system ewidencji, dlatego że on bardzo pomoże wszystkim organizacjom i samorządom, wszystkim podmiotom w tym, żeby te dzieci mogły bezpiecznie przekraczać granicę i żebyśmy bezpiecznie mogli zapewnić im opiekę. Z drugiej strony chodzi o to, żeby te wszystkie dzieci były policzone, żeby były w systemie, żeby były zewidencjonowane. Dlatego też dziękuję bardzo pani minister za to, że te przepisy trafiły do Sejmu tak szybko.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Ze strony Polski 2050 deklaruję — chociaż przygotowaliśmy oczywiście poprawki do tej ustawy, których nie złożymy teraz, w tym czytaniu, lecz poczekamy z nimi do większej nowelizacji — że nad tą częścią ustawy będziemy jeszcze pracować. Chodzi np. o poprawę warunków w przypadku organizacji pozarządowych, bo uważamy, że one powinny te pieniądze dostawać w trybie pozakonkursowym, a nie konkursowym.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Na koniec powiem o skali wyzwania. Według naszych szacunków, które pokrywają się z szacunkami ministerstwa, dzieci pozostających w pieczy na Ukrainie jest 200 tys., szanowni państwo. 200 tys. to jest trzy razy więcej niż liczba dzieci pozostających we wszystkich rodzajach pieczy, w pieczy instytucjonalnej, rodzinnej, którą mamy w Polsce. A więc to jest ogromna skala wyzwania. Dlatego tak ważna jest pomoc międzynarodowa, o którą w tej chwili zabiega ministerstwo, jak się dowiedzieliśmy z informacji uzyskanych na wczorajszym posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Ustawa jest niedoskonała, ale poprzemy ją w takiej formie i będziemy później nad nią pracować. Jak rozumiem, chodzi o czas i priorytetem jest wprowadzenie tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#PosełHannaGillPiątek">Natomiast ostatnie słowo… Panie marszałku wiem, że mi się czas kończy, ale ostatnie słowo chciałam skierować do rodzin zastępczych. Zgłaszacie się do nas jako do posłów. Wiemy, że wasze rodziny, wasze domy są otwarte na dzieci z Ukrainy, jednak z informacji, którą uzyskałam od pani minister, wynika, że na tę chwilę ta piecza będzie rozdzielona. Nie jest w tej chwili możliwe, żeby dzieci ukraińskie trafiały bezpośrednio do polskich rodzin zastępczych. Oczywiście jest to decyzja trudna do zrozumienia, dlatego że już w tej chwili piecza instytucjonalna w Polsce jest niejako przepełniona i rodziny zastępcze mogłyby być dla niej odciążeniem. Bardzo proszę jednak wszystkie osoby, które pracują w rodzinach zastępczych, o udzielanie np. innej formy pomocy, jeżeli takie dzieci z Ukrainy będą gdzieś w waszym powiecie, w waszym zasięgu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz jest ten moment, w którym jeśli ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze się dopisać do listy osób zadających pytania, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt zakłada utworzenie ewidencji małoletnich obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi, oraz małoletnich obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a bezpośrednio przed przybyciem byli umieszczeni w pieczy zastępczej na terenie Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Mam takie pytanie do pani minister: Czy samorządy, które wykonywałyby w ramach tej ustawy zadania związane z jej realizacją, otrzymają subwencję i środki na wykonywanie wszystkich tych zadań? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zadanie pytania pana posła Jana Szopińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że rząd zaczął czytać media społecznościowe, gdzie od 3 tygodni omawiany problem stał się chyba jednym z najbardziej tragicznych obrazów wojny wywołanej przez Rosję, które docierają do naszych obywateli. Mamy do Polski ściągnięte kompletne domy dziecka ze wszystkimi podopiecznymi, a często i z opiekunami. Mamy polskie rodziny poszukujące rodziców, którzy pracowali w Polsce, a ich dzieci trafiły do naszego kraju po śmierci rodziny na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym zapytać, bo do teraz rząd nie udzielił takiej informacji, jaka jest skala tego problemu. Ile ukraińskich dzieci zostanie objętych wsparciem i pomocą? I w końcu chciałem zapytać, czy będzie to zadanie zlecone, czy własne samorządu. Czy samorządy uzyskają na pomoc dzieciom z Ukrainy należne wsparcie od rządu? Uprzejmie poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest konieczna, natomiast to, co niepokoi w tej ustawie, to bardzo niski standard opieki nad dziećmi, bo na piętnaścioro dzieci, każde w innym wieku, w innej sytuacji, jeden opiekun czy opiekunka to naprawdę jest bardzo, bardzo mało i obawiam się, że jakość tej opieki będzie niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełWandaNowicka">Ale jeszcze bardziej niepokoi mnie sytuacja zatrudnienia kolejnej osoby po przekroczeniu liczby 15 osób. Jeżeli będzie 16 osób, jest możliwość zatrudnienia kolejnej osoby: opiekuna czy opiekunki. Tu jest zapisane w ustawie, że ta osoba może być zatrudniona na co najmniej 8 godzin 5 dni w tygodniu. Pytam się, kto będzie sprawował tę dodatkową opiekę w weekendy, poza tymi 8 czy, nie wiem, 10 godzinami. Przecież te dzieci wymagają opieki 24 godziny. Czy nie widzą tutaj panie potrzeby i możliwości, żeby jednak rozszerzyć tę opiekę sprawowaną przez tego dodatkowego opiekuna właśnie na czas weekendu? Bo nie wiem, kto będzie zajmował się tymi dziećmi dodatkowo w weekendy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Ustawa reguluje bardzo ważny obszar dotyczący pieczy zastępczej w odniesieniu do dzieci przybywających z Ukrainy. Rząd, przygotowując ten projekt ustawy, oczywiście doskonale wie, że tylko i wyłącznie współdziałanie z samorządem powiatowym, sektorem pozarządowym może skutecznie zrealizować jej zapisy.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać o proces adopcyjny dzieci, który został rozpoczęty na Ukrainie. Jeśli te dzieci przemieściły się ze swoimi opiekunami do Polski, to według jakich zasad będzie on kontynuowany? Czy według zasad państwa ukraińskiego, czy według prawa polskiego?</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">I druga rzecz. Państwo piszecie, że w tej chwili trudno oszacować skutki finansowe realizacji zadań przez powiatowe centra pomocy rodzinie. Wiadomo, że to będą zadania z zakresu administracji rządowej zlecone samorządowi, więc prędzej czy później te środki tam trafią. Chciałem zapytać, czy są jakieś szacunki dotyczące tych kosztów i kiedy można się spodziewać, że te środki trafią do samorządów prowadzących powiatowe centra pomocy rodzinie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pierwszym tygodniu po wybuchu wojny na Ukrainie chciałam zgłosić rodzinę ukraińską do ewidencji w mieście, ale nie zrobiłam tego. Dlaczego? Bo nie miałam gdzie, ponieważ nie było żadnych przepisów, ponieważ było to po weekendzie, a ja już mówiłam, jak zachowywał się nasz rząd w tym momencie — po prostu go nie było — ponieważ nie było żadnych wytycznych. Codzienne odprawy z wojewodą to był totalny chaos. Codziennie inne zalecenia, które były kompletnie sprzeczne.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">Teraz chciałam zapytać o coś innego, bo usłyszałam również historię o kobiecie, która przekroczyła granicę z siedmiorgiem dzieci i dopiero na samej granicy powiedziała, że tylko trójka to są fizycznie jej dzieci, natomiast jeśli chodzi o czworo pozostałych dzieci, to sąsiadka staruszka, która sprawowała nad nimi opiekę, wybłagała ją, żeby je ratowała, bo jest wojna, a ona już jest stara i nie da rady przekroczyć granicy, więc ona wzięła czworo dzieci, nawet nie znając ich daty urodzenia, bo nie było na to czasu.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#PosełAnnaWojciechowska">Chciałam zapytać, czy wiemy, ile tak naprawdę mamy dzieci w naszym kraju. Nie. Jakie działania rząd podejmie w przypadku dzieci zagubionych na granicy? Bo to się zdarzało, już o tym słyszeliśmy. Ewidencja pieczy zastępczej nie wykaże dzieci, które zostały przeprowadzone przez granicę przez osoby zupełnie przypadkowe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Iwonę Marię Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Codziennie przyjmujemy nowych uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy. Część z nich to dzieci będące w pieczy zastępczej. Są to bardzo duże grupy, nawet kilkudziesięcioosobowe. Na pomoc ruszyły samorządy, udostępniając swoje budynki, które doraźnie mogą być dla małoletnich schronieniem. Docierają do mnie sygnały, że rachunki za ogrzewanie tych miejsc będą dla jednostek samorządowych bardzo duże, horrendalnie wysokie.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Jak wskazują samorządowcy, bardzo duża część udostępnianych obiektów ogrzewana jest olejem opałowym — paliwem, które z niezrozumiałych przyczyn nie znalazło się na liście produktów objętych pomniejszonym podatkiem VAT w tarczy antyinflacyjnej 2.0. Koszt ogrzewania takich budynków wzrósł dwukrotnie. Dodatkowo ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu nie uwzględnia samorządowych jednostek budżetowych prowadzących działalność sportową. Ustawa miała zabezpieczyć taryfy dla szkół, przedszkoli czy instytucji kultury. O halach sportowych zapomniano. Właśnie one często są wykorzystywane jako tymczasowe schronienie dla dużych grup. A nie sposób teraz nie ogrzewać tych pomieszczeń.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Zwracam się za pośrednictwem pani minister z pytaniem do rządu: Jakie kroki zostaną podjęte, aby uregulować tę sytuację, trudną i kosztowną dla samorządów i osób, które prowadzą taką działalność? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Grabczuka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To jest bardzo potrzebny projekt. Temat jest niezwykle delikatny, wrażliwy, ale jednocześnie bardzo trudny. Chciałbym zapytać: Według państwa danych ile dzieci dzisiaj przybyło z Ukrainy do Polski i ile jest dzieci, które nie mają dzisiaj opieki prawnej? Uważam, że jeśli chodzi o tę dalszą opiekę, w tym celu trzeba wykorzystać wyspecjalizowane jednostki, fundacje, ale również trzeba wykorzystać jednostki samorządu terytorialnego, a także trzeba zabezpieczyć środki finansowe. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Adama Woźniaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli go nie ma, to pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Oczywiście naszym celem nie jest reforma systemu pieczy zastępczej w Ukrainie, ale mam trzy pytania dotyczące projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełMonikaRosa">Po pierwsze, czy nie warto by zbierać informacji także o stanie zdrowia dzieci? Nie mówię tylko o kwestiach niepełnosprawności fizycznej, ale także o tym, jakiego specjalistycznego wsparcia potrzebują, np. jeśli mają autyzm albo schizofrenię czy inne rodzaje, formy zaburzeń i będą potrzebowały po prostu specjalistycznego wsparcia. Czy taka informacja nie będzie potrzebna, żeby takie wsparcie w Polsce zapewnić?</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PosełMonikaRosa">Punkt drugi to jest kwestia współpracy z krajami Unii Europejskiej odnośnie do wyjazdu dzieci w grupach zorganizowanych do innych krajów, bo wiemy, że liczba dzieci, które będą w Polsce, będzie bardzo duża. Z jakimi krajami taka rozmowa jest prowadzona? Jakie są szanse? I czy strona ukraińska wyraża zgodę na to, żeby dzieci mogły także w innych krajach zostać przyjęte i zaopiekowane?</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PosełMonikaRosa">I punkt trzeci. Myślę, że dzieciom, które mają kilka, kilkanaście miesięcy, nie zależy na byciu w grupie, nie jest dla nich priorytetem bycie w grupie 50 innych ukraińskich dzieci, ale ważne jest to, żeby być utulonym, ważne jest to, żeby być zaopiekowanym przez rodzinę. Czy nie warto byłoby jednak dać możliwości, żeby te najmniejsze dzieci miały szansę trafić na jakiś czas — krótki zapewne, mam nadzieję — do rodzin zastępczych i tam być zaopiekowane? To jest dla nich najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada teraz pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ewidencja dzieci przekraczających granicę polską jest konieczna. Właśnie dzisiaj wysyłałam do Włoch autokar, w którym na 10 matek było 40 dzieci. Nikt nie wiedział, jakie to są dzieci, jak się nazywają. Gdy sporządzałam listę, była to rzecz najtrudniejsza. Chodzi o sporządzanie listy, jak się nazywają dzieci, ile mają lat, aby wysłać je z pełną świadomością. W Polsce nawet samochód ma swoją metryczkę i można się dowiedzieć, kto był właścicielem, czy miał stłuczkę czy nie. Czy nie jest rzeczą pierwszą, aby każde dziecko przekraczające granicę było zapisane i aby było wiadomo, gdzie to dziecko wyjeżdża? Bowiem różne kraje dają różne warunki pobytu dzieci. Jeśli matka np. będzie miała zapewniony byt na 3 miesiące, a po 3 miesiącach znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej, to te dzieci mogą być matce odebrane. Zatem powinniśmy przy relokacji przede wszystkim wiedzieć, gdzie dziecko jedzie, jakie to jest dziecko, jakie są gwarancje, że będzie ono bezpieczne w kraju, do którego je wysyłamy. Zatem ta ustawa, bardzo dobra i potrzebna, jest dalece niewystarczająca, aby zabezpieczyć byt i los, właściwie przyszłość dzieciom ukraińskim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Ewa Kozanecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełEwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzeczywiście obecne przepisy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nie wprowadzają dla ministra właściwego do spraw rodziny zadań w zakresie koordynacji i monitorowania miejsca pobytu i opieki, jeśli chodzi o dzieci z Ukrainy, które pozostają bez opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi, nie upoważniają też do utworzenia i prowadzenia rejestru z danymi osobowymi tych dzieci. Ta ustawa to zmienia.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełEwaKozanecka">Pani Minister! Mam pytanie: Czy rzeczywiście stworzenie takiego rejestru i ewidencji pozwoli na przekazanie stronie ukraińskiej pełnej informacji dotyczącej liczby dzieci, które przekroczyły granicę, oraz miejsca ich pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które to dane będą niezbędne dla władz Ukrainy już po zakończeniu konfliktu zbrojnego, gdy zostanie podjęta decyzja o tym, że dzieci mają powrócić na Ukrainę? I czy przepisy zapewnią dzieciom bezpieczeństwo poprzez właśnie monitorowanie czasu, miejsca, sposobu udzielania im opieki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełMarekDyduch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak wiemy, w Polsce brakuje psychiatrów dziecięcych, młodzieżowych. Te osoby, te dzieci, które przyjadą z Ukrainy, już są w sytuacji niekomfortowej, ponieważ przebywały w różnych ośrodkach, które się nimi opiekowały. Będą też dzieci z rodzin, które mogły stracić, więc opieka psychiatryczna będzie bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełMarekDyduch">Jest też adaptacja do nowych warunków, adaptacja do innego kraju. Wiemy, że było wiele sytuacji w Polsce, kiedy nie wyglądało to idealnie — dzieci nieraz cierpiały w rodzinach zastępczych czy w instytucjach, które się nimi opiekowały. A więc jest to bardzo ważny psychologiczny moment, też drażliwy, dlatego że mówimy o dzieciach z innego państwa. Jest pytanie, czy w sposób szczególny te dzieciaki będą zaopatrzone, jeżeli chodzi o opiekę psychiatryczną. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta nowelizacja ustawy o pomocy dla obywateli Ukrainy tworzy kolejny, trzeci rejestr dla obywateli Ukrainy, tym razem pozostających w pieczy zastępczej. Mamy już rejestr, który prowadzi szef, komendant główny Straży Granicznej, mamy rejestr ministra administracji i spraw wewnętrznych i teraz będzie kolejny rejestr dla dzieci i młodzieży pozostających w pieczy zastępczej, który będzie prowadzony przez ministra właściwego do spraw rodziny i pomocy społecznej. I teraz pytanie: Czy będą mnożone kolejne rejestry, np. dla osób niepełnosprawnych albo osób starszych, które będą musiały trafiać np. do domów opieki społecznej? Proszę się nad tym zastanowić, bo wydaje się, że zaczynamy mieć nadmiar. To jest pierwsza uwaga.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełRyszardWilczyński">Druga uwaga jest taka: Czy będziecie mieli rejestr osób, które sprawują opiekę tymczasową? Bo skądś trzeba wiedzieć… Czy to jest ten rejestr?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełRyszardWilczyński">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PosełRyszardWilczyński">I teraz pytanie o docelowy model działania PCPR-ów w stosunku do Ukraińców i rodzin ukraińskich. Czy to ma się tylko ograniczyć do zatrudniania osób, które miałyby sprawować opiekę tymczasową powyżej tego limitu 15 — znowu pytanie, dlaczego akurat taki limit — czy też idziemy szerzej?</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PosełRyszardWilczyński">Ostatnie, przepraszam, panie marszałku, pytanie, jest o zakres pomocy organizacyjnej. Powiedzmy, że mamy grupę młodzieży i ona potrzebuje telefonów do komunikacji. Opiekun tymczasowy potrzebuje się z nimi komunikować. Jest to w środkach czy nie ma tego w środkach? Proszę o odpowiedź na takie pytania.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełPawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska dziś w opinii wielu instytucji międzynarodowych jest przykładem, wzorem do naśladowania w poradzeniu sobie z problemem, można powiedzieć, ogromnym problemem, migracyjnym, uchodźczym. 2 mln kobiet i dzieci zostało przyjętych pod dachy polskich domów, polskich instytucji. Polska poradziła sobie z tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Jeszcze sobie nie poradziliśmy. Dopiero zaczynamy.)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełPawełRychlik">Niestety w przeciwieństwie do zachodniej Europy, która w ciągu 5 lat nie potrafiła sobie poradzić z problemem 2 mln rosłych mężczyzn, którzy nie uciekali przed wojną, ale szukali łatwego i wygodnego życia.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełPawełRychlik">To przede wszystkim zasługa Polaków i ich bezgranicznej pomocy, to zasługa instytucji pozarządowych, to zasługa samorządów, ale to również ogromna zasługa polskiego rządu i instytucji państwowych. Dlatego też niegodne jest wykorzystywanie tej tragedii uchodźców do walki politycznej przez opozycję. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Pytanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W placówkach opiekuńczo-wychowawczych w Łodzi jest już 81 dzieci pieczowych, w tym 22 dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Łódzcy wolontariusze pracują często do 3 w nocy. Wspólnie z łódzkim magistratem wyremontowali placówkę przy ul. Marysińskiej, która jest gotowa na przyjęcie kolejnych 80 dzieci. Niestety wciąż brak decyzji, pani minister. Dzieci przyjeżdżające do Polski potrzebują wsparcia i opieki w bardzo wielu obszarach. Przeprowadzone badania lekarskie pokazują, że dzieci ukraińskie przyjechały do nas z wieloma problemami. W ustawie jest tylko zapis, że Skarb Państwa będzie finansować opiekę. Niestety to tylko ogólnik i do dzisiaj, mimo że od wejścia w życie ustawy mija 10 dni, nadal nic nie wiadomo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">A moje pytania są proste i poproszę o odpowiedź na piśmie. Finansowanie nie jest rozstrzygnięte. Kiedy, ile, kto i jak? Placówki potrzebują też środków na dodatkowe koszty, potrzebują zatrudnić m.in. wychowawców ukraińskich, tłumaczy, psychologów ukraińskich. Pani minister, jaka kwota będzie płacona na utrzymanie dzieci? Czy to będą zadania zlecone? Kto będzie płatnikiem? Czy koszty ponoszone przez samorządy będą zwrócone? Kto i kiedy dokona w końcu wyliczeń? Oraz dodatkowe pytanie, panie marszałku, bardzo ważne: Czy ukraińskie rodziny będą mogły być zastępczymi rodzinami dla dzieci ukraińskich w celu sprawowania pieczy zastępczej? Jeśli tak, to w jakiej wysokości będzie zapewnione to finansowanie i przez kogo? Jaką liczbę dzieci z pieczy zastępczej planuje się objąć opieką w Polsce i jaka liczba dzieci z pieczy zastępczej jest już objęta opieką? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Istotnie to jest ważne zagadnienie, ciekawe do rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A pytanie teraz zada pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam kilka konkretnych pytań i też bardzo proszę o konkretne odpowiedzi na piśmie. Czy podczas postępowania dotyczącego opieki tymczasowej obligatoryjnie ma być obecny tłumacz? Czy dokumenty mają być tłumaczone i czy małoletnie dziecko ma reprezentować tylko kurator? To pierwsze pytania.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Specustawa nie mówi nic na temat postępowania odwoławczego w przypadku oddalenia wniosku, nie ma też odesłania do Kodeksu postępowania cywilnego, więc nie wiemy, w jakim trybie miałoby się to odbyć. Też poproszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">I temat losowania sędziów. Akurat w tym przypadku powinno być ono wyłączone. Znacznie przyspieszyłoby rozpatrywanie wszystkich tych spraw, gdyby był oddelegowany jeden sędzia do konkretnej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Problemem jest też czas trwania opieki, ponieważ nie ma żadnego trybu dotyczącego jej zakończenia. Co w sytuacji, jeżeli ustanowiony jest opiekun tymczasowy, np. babcia, a za kilka miesięcy przyjadą rodzice, przyjedzie mama? Czy to postanowienie traci moc z urzędu? Czy jest potrzeba specjalnego wniosku o uchylenie? Czy jest też jakaś inna forma, którą państwo zakładacie?</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">Ostatnia sprawa — kwestia wyrażenia przez sąd zgody na złożenie wniosku o PESEL. Wszak zabezpieczenie… Tak przynajmniej przyjmują to niektóre urzędy, uzależniają możliwość nadania PESEL-u od ustanowienia formalnej opieki, a wtedy pojawia się ryzyko, że nie zdąży się zarejestrować dziecka w terminie 60 dni. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie teraz zada pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełTeresaWargocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Jeżeli mówimy o wojnie, to chyba najtragiczniejszym obrazem wojny jest właśnie obraz dziecka, dziecka rannego, dziecka, które zmarło wskutek ran poniesionych w czasie wojny, i dziecka, które przybywa do obcego kraju bez swoich rodziców i opiekunów, dziecka, które jedzie w pociągu samotnie w nieznane strony. Wiemy, że na Ukrainie zginęło do tej pory ponad 100 dzieci, kilkaset jest ciężko rannych. Matki tych dzieci, które zostały w miastach, a miasta są niszczone systematycznie metr po metrze, wypisują swoim dzieciom na rączkach grupy krwi, żeby udzielać im pomocy w razie tragedii. Chciałam zapytać, jaka jest skala przyjazdu dzieci bez opiekunów, rodziców czy opiekunów prawnych z terenu Ukrainy. Chodzi mi o doświadczenia państwa i punktu recepcyjnego w Stalowej Woli, który pani minister tworzy i odpowiada za jego działanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od prawie 30 dni obserwujemy wojnę za naszą wschodnią granicą. Już ponad 2 mln osób tę granicę przekroczyło w poszukiwaniu schronienia. Spotykają się one z wspaniałą pomocą setek tysięcy wolontariuszy, wolontariuszek z Polski, którym raz jeszcze z tego miejsca bardzo, bardzo dziękuję. Polki i Polacy zdają egzamin z solidarności, ale wciąż czekamy na wsparcie rządu. Brakuje np. pomocy systemowej, brakuje pomysłu na kwestię mieszkań. To dzisiaj również było omawiane na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, na którym usłyszeliśmy, jak Najwyższa Izba Kontroli zmiażdżyła program „Mieszkanie+”. Ale brakuje również po prostu podstawowych kwestii, takich jak przestrzeganie praw człowieka zarówno na granicy ukraińskiej, jak i białoruskiej. Zacznijcie więc działać systemowo, ale to, co da się zrobić tu i teraz… Zacznijcie działać, przestańcie łamać prawa człowieka, przestańcie wypychać ludzi tam, a szanować ludzi na granicy ukraińskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Pani Minister! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jeszcze konkretne pytanie dotyczące jednego z zapisów ustawy. Chodzi mi o zapis mówiący o tym, że powiatowe centrum pomocy rodzinie zapewnia pomoc prawną, organizacyjną i psychologiczną opiekunom tymczasowym i przebywającym pod ich opieką małoletnim. Mam pytanie: Dlaczego nie znalazło się tutaj miejsce też dla opieki, pomocy rehabilitacyjnej? Mam również pytanie o standard tej pomocy: Czy planują państwo uwzględnić zapisanie konkretnych standardów takiej pomocy może w rozporządzeniu, może w kolejnej nowelizacji? Myślę, że to by było bardzo ważne, żeby wiedzieć, na jaki konkretny wymiar i na jakiego rodzaju jakościową pomoc te domy dziecka mogą liczyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W związku z nadzwyczajną sytuacją na Ukrainie, związaną z brutalną agresją na ten kraj przez reżim Putina, Sejm przyjął w trybie pilnym ustawę zapewniającą podstawę prawną do prowadzenia w systemie teleinformatycznym ewidencji małoletnich obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski bez opieki osób sprawujących faktyczną pieczę nad nimi. Zmiany zaproponowane w omawianym projekcie ustawy zakładają nałożenie na powiatowe centra pomocy rodzinie obowiązku wsparcia ośrodków pomocy społecznej, centrów usług społecznych oraz innych jednostek organizacyjnych przy sprawowaniu przez nie nadzoru nad realizacją praw i obowiązków opiekuna tymczasowego. W związku z tym kieruję pytania do pani minister: Jaka jest skala tego zjawiska? Ile dotychczas takich dzieci przybyło do Polski i jakie są prognozowane skutki regulacji tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Napieralskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Moje pytanie jest następujące: Czy rozważaliście, czy myśleliście o takim oto systemie pomocy dzieciom? Bo dzieci są tak naprawdę najważniejsze i one najbardziej przeżywają skutki wojny. Jako ojciec dwójki dzieci wiem dokładnie, co w głowach dzieci może się dziać, jak są pod ciągłą presją, a szczególnie kiedy trwa bombardowanie czy strzelanie. Wiemy dokładnie, że w Polsce jest problem, jeżeli chodzi o psychologów i psychiatrów dziecięcych. Ten system dzisiaj nie da rady tak naprawdę pomóc również dzieciom z Ukrainy. Czy zastanawialiście się nad tym, żeby… Przecież przyjeżdża do nas bardzo wiele kobiet, na pewno wśród nich są psychologowie, są na pewno psychiatrzy. Czy nie można by było zrobić takiego systemu, żeby włączyć je tak naprawdę do całego systemu ochrony zdrowia, oczywiście przeszkolić też językowo — chodzi o język polski — jeżeliby chciały? One mogłyby pomagać dzieciom z Ukrainy, a później mogłyby pomagać również Polkom i Polakom, którzy takiej pomocy potrzebują, bo ta wojna wpływa również na nasze dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące tematu opieki nad dziećmi, chociaż ono jest troszeczkę, mam takie odczucie, obok tego głównego nurtu, o którym rozmawiamy. To wynika z doświadczeń związanych z funkcjonowaniem mojego biura poselskiego, gdzie zjawiła się rodzina, która musiała dokonać aktu powierzenia opieki w formie aktu notarialnego w związku z powrotem matki na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Mam pytanie. Czy rząd w jakikolwiek sposób próbował rozmawiać, próbował dialogu z samorządem notarialnym, aby w takich trudnych sytuacjach, które są w żaden sposób niezawinione, w których dochodzi do takich dramatycznych decyzji i wyborów, mogło to być np. zwolnione z opłaty notarialnej? Czy były jakiekolwiek wnioski w tej sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska, zamyka listę osób zapisanych do pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wielu uchodźców z Ukrainy napotyka problem przy tworzeniu konta. Po pierwsze, chodzi o utworzenie numeru PESEL, po drugie, żeby korzystać z pomocy państwa, musi być założone konto w banku w Polsce. Niestety banki honorują tylko albo ukraiński zagraniczny paszport, albo ukraiński dowód osobisty, ale ten plastikowy, wydany po 2016 r. Wcześniej Ukraińcy mieli dowody na wzór dowodów, jakie my kiedyś mieliśmy — dowody książeczkowe. Dzisiaj banki odmawiają założenia konta, w związku z tym Ukraińcy nie mogą korzystać chociażby z tej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełStefanKrajewski">Czy jest możliwość przyspieszenia tych prac, żeby każdy dokument upoważniał do założenia konta? Mamy do czynienia z sytuacją ekstraordynaryjną i trzeba to zmienić, trzeba przyspieszyć to działanie, żeby głównie matki z dziećmi mogły założyć konto w banku i mogły korzystać z pomocy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym wyczerpaliśmy listę osób, które zapisały się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani minister Barbara Socha.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się krótko odnieść do tych licznych pytań, które tutaj padły z sali.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Ale zanim zacznę, to chciałam przede wszystkim podziękować wszystkim stronom za zrozumienie, za okazaną dojrzałość i odpowiedzialność. Bardzo dziękuję też stronie samorządowej, szczególnie panu Markowi Wójcikowi ze Związku Miast Polskich. Po wczorajszej komisji dotyczącej dzisiejszego posiedzenia przeprowadziliśmy długie rozmowy dotyczące szczegółów zapisów tego procedowanego projektu i zgodziliśmy się, że w kilku miejscach wymaga on doprecyzowania, wymaga zmiany przepisów. Natomiast świadomi konsekwencji, jakie niesie ze sobą dzisiaj dyskutowanie nad poprawkami, zgodziliśmy się, że nad wszelkimi poprawkami do tego projektu będziemy procedować przy najbliższej okazji, kolejnej, czyli na następnym posiedzeniu Sejmu taką nowelizację zgłosimy, nowelizację szerszą. Mam nadzieję, że wiele tych wątpliwości, nieścisłości, które dzisiaj państwo też zgłaszaliście, również w tych przepisach zostanie doprecyzowanych, bo wiele z nich jest jak najbardziej uzasadnionych.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Tym samym jeszcze raz bardzo wszystkim dziękuję za to, że mamy tutaj świadomość, że dzisiaj zgłaszanie poprawek doprowadziłoby do opóźnienia procedowania nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Jeżeli chodzi o system pieczy zastępczej, to to jest przedmiot tego projektu. Te regulacje, które dzisiaj wprowadzamy, służą wąskiej grupie. Jeżeli patrzymy na całe grono uchodźców z Ukrainy, które trafiło już do Polski, to my teraz zajmujemy się tą grupą dzieci, które były w pieczy zastępczej bezpośrednio przed przybyciem do Polski, i dziećmi, które trafiły do Polski zupełnie bez opieki, bez faktycznej opieki. To jest grupa szczególna. To jest także grupa szczególna dla strony ukraińskiej. My bardzo blisko pracujemy ze stroną ukraińską, z Ministerstwem Polityki Społecznej Ukrainy, które komunikuje nam bardzo jasno swoje życzenia, swoją prośbę, byśmy w sposób jak najlepszy, najlepiej jak potrafimy, zaopiekowali się dziećmi, które przybywają do Polski z ukraińskich placówek pieczy zastępczej. Jest życzeniem strony ukraińskiej, by grupy, które do nas przybywają, w możliwie tym samym składzie powróciły na Ukrainę wtedy, kiedy będzie to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Nie jest absolutnie naszym celem reforma systemu ukraińskiej pieczy zastępczej w Polsce, a zatem nie zmierzamy w tym kierunku, by kierować dzieci do polskiej pieczy zastępczej, do polskich placówek czy do polskich rodzin zastępczych. Oczywiście nie wykluczamy takich sytuacji jednostkowych, bo tak jak państwo doskonale wiecie, życie dzisiaj pisze bardzo zaskakujące scenariusze. Oczywiście przepisy naszej ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej obowiązują jak najbardziej, natomiast specustawa daje nam pewne specjalne narzędzia i one idą w kierunku takim, jakiego życzy sobie strona ukraińska.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Strona ukraińska bardzo docenia wprowadzoną przez nas instytucję opiekuna tymczasowego, bo jest to dla nich gwarancja tego, że dzieci nie zostaną podzielone na różne podgrupy czy nie trafią pojedynczo do różnych placówek czy rodzin w Polsce, ale będą mogły w tych grupach, w których do nas przyjeżdżają, pozostawać. Ja się oczywiście zgadzam co do tej obawy tutaj komunikowanej, że jedna osoba na piętnaścioro dzieci to jest niski standard. Tak, szanowni państwo, w stosunku do naszego systemu pieczy zastępczej, obowiązującego w Polsce — tak, natomiast to jest standard ukraiński, a my oczywiście dajemy możliwość zatrudniania większej liczby opiekunów i m.in. temu też służy ta ustawa i to procedowanie.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Padało pytanie o finansowanie, o środki. Oczywiście samorządy otrzymają środki na wykonywanie tych zadań. Tu znowu zgadzam się, że pojęcie opieki czy wsparcia organizacyjnego, psychologicznego lub innego jest niedoprecyzowane. Nad tym będziemy, wierzę, też wspólnie, razem pracować.</u>
          <u xml:id="u-236.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Stan zdrowia dzieci, stopień niepełnosprawności to są kwestie bardzo istotne. W ewidencji małoletnich, w tym rejestrze, nad którym pracujemy, są one potrzebne do tego, by te dzieci trafiły finalnie do miejsc, które są dostosowane do ich potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-236.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Pytanie o mnożenie rejestrów. Ten rejestr zasadniczo różni się od danych, które przechowuje Straż Graniczna czy system PESEL, w którym nie ma żadnych danych co do sytuacji rodzinnej, co do tego, kto jest opiekunem danego dziecka, z jakiej instytucji pochodzi i gdzie aktualnie przebywa. Chcemy, by strona ukraińska mogła od nas otrzymywać precyzyjne informacje, gdzie dane grupy przebywają dzisiaj i jakie są losy tych dzieci do momentu również relokowania ewentualnego tych grup za granicę. Wiemy, że było naszym wspólnym życzeniem, by te dzieci znalazły opiekę w Polsce, ale wiemy też, że wiele tych grup, które do nas trafiają, chce jechać do krajów trzecich, i strona ukraińska w tych konkretnych przypadkach wyraża na to zgodę. Rejestr pomoże nam skoordynować przepływ informacji w tych sprawach, zapewni, że nie będziemy tego przeprowadzać ręcznie, tak jak to ma miejsce dzisiaj, i że te informacje będą trafiać do odpowiednich służb, również ukraińskich, w odpowiednim czasie, a my będziemy mieć pewność, że odpowiednio poinformowaliśmy strony.</u>
          <u xml:id="u-236.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Skala zjawiska. Szanowni państwo, szacujemy, dzisiaj ta liczba już padała, że ok. 3 tys. dzieci z pieczy zastępczej już przebywa w Polsce. To, ile ich będzie finalnie, oczywiście jest dzisiaj niemożliwe do oszacowania, bo to będzie przecież, jak wszyscy zdajemy sobie sprawę, zależało od tego głównie, jak będzie się rozwijała sytuacja na Ukrainie. Musimy też brać pod uwagę scenariusz bardzo niepokojący związany z tym, że w momencie kiedy problem zaostrzy się i inwazja rosyjska będzie eskalowała również w zachodniej części Ukrainy, to, jak wiemy, nastąpi to w sytuacji, w której już dzisiaj jest ewakuowanych bardzo wiele sierocińców z części wschodniej, te dzieci są dziś w całym regionie lwowskim. Już nie licząc nawet mieszkańców tego regionu, tam są tysiące dzieci z sierocińców, które przebywają tymczasowo i które na razie nie chcą opuszczać terytorium Ukrainy, ale zdajemy sobie sprawę, że jeżeli sytuacja się pogorszy, to może się tak zdarzyć i wtedy ta fala na pewno będzie duża. Oczywiście zabiegamy tutaj o pomoc międzynarodową. Myślę, że moje koleżanki i koledzy z wielu resortów spotykają się z naszymi odpowiednikami z bardzo różnych krajów, z całej Unii Europejskiej i nie tylko, po to by właśnie rozmawiać o tym, jak dzisiaj zapewniamy, organizujemy pomoc, co nam jest najbardziej potrzebne i jakiego wsparcia międzynarodowego oczekujemy. Jestem przekonana, że deklaracje, które słyszymy codziennie z ust naszych odpowiedników w różnych krajach, będą wypełnione i że takie wsparcie międzynarodowe się pojawi.</u>
          <u xml:id="u-236.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Kończąc, bardzo serdecznie jeszcze raz dziękuję wszystkim za zrozumienie. Będziemy pracować nad tą ustawą i doprecyzowywać wszelkie przepisy w najbliższej nowelizacji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy pani posłanka sprawozdawca zechce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełUrszulaRusecka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja również dołączam się do podziękowań, które przed momentem wyraziła pani minister, dla wszystkich klubów parlamentarnych za bardzo zgodne procedowanie tego projektu nowelizacji specustawy. My zajmujemy się w tym projekcie naprawdę bardzo wąską grupą, ale jakże pokrzywdzoną przez los, bo projekt dotyczy dzieci, które już były w pieczy zastępczej na Ukrainie, przybywają do nas i muszą być szczególnie zaopiekowane. Rozumiem troskę i to, że chcemy, aby dzieci skorzystały z naszego systemu pieczy zastępczej, ale, jak tutaj podkreśliła już pani minister, nie możemy też przyjmować takich zadań i standardów, które będą wbrew temu, czego oczekuje od nas strona ukraińska, musimy pracować w porozumieniu. Nasze ministerstwo ma ten kontakt ze stroną ukraińską i prowadzi rozmowy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję klubom, które wycofały swoje poprawki, ponieważ ta nowela jest nam potrzebna jak najszybciej. Tak jak powiedziała pani minister, wrócimy na przyszłym posiedzeniu do kwestii większej noweli tej ustawy i wtedy wszystkie te poprawki, problemy, o których dyskutowaliśmy na wczorajszym posiedzeniu komisji, zapewne zostaną uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PosełUrszulaRusecka">Chcę również podziękować… Tutaj wiele podziękowań padło dla mieszkańców naszego kraju, stowarzyszeń, organizacji pozarządowych, samorządów. Chcę też przypomnieć o ogromnej roli naszego rządu i poszczególnych ministerstw, podkreślić ją. Chcę przypomnieć, że o godz. 3.45 Rosja napadła na Ukrainę, a o godz. 6 wojewodowie już mieli rozdysponowane swoje zadania zgodnie z wcześniejszymi przygotowaniami. Już o godz. 11 uruchamiały się pierwsze punkty recepcyjne, reakcja była tak naprawdę natychmiastowa. I proszę państwa, proszę zrozumieć skalę: w ciągu 3 tygodni ponad 2,1 mln uchodźców. I tak to tutaj zostawię. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: To Polki i Polacy.)</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Wszyscy jesteśmy Polakami i wszyscy pracujemy, naprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy (druki nr 2093 i 2094).</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Piotra Króla o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, druk nr 2094.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Projekt dotyczy dopuszczenia wydłużenia czasu pracy obsady pociągów przewożących osoby poszkodowane w wyniku konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy z terytorium Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z niewynikającym z rozkładu jazdy pociągu wydłużonym czasem odprawy granicznej oraz wprowadzenia rozwiązań umożliwiających w przypadku niedoboru maszynistów ze znajomością szlaków w odniesieniu do konkretnych odcinków linii kolejowych uruchomienie bez zbędnej zwłoki pociągów pasażerskich przeznaczonych do przewozu osób, które przemieszczają się z terytorium Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także dopuszczenia do prowadzenia pociągów pasażerskich przez maszynistę posiadającego uprawnienia ograniczone wyłącznie do prowadzenia pociągów towarowych tym samym typem pojazdu, na którym maszynista ma autoryzację na prowadzenie pociągów towarowych.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1, skierowała w dniu 21 marca 2022 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Komisje: Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Infrastruktury, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 22 marca 2022 r., wnoszą, by Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Kacper Płażyński, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełKacperPłażyński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Szanowni Państwo Posłowie! Trwa konflikt — Rosja zaatakowała Ukrainę. Jak jest, wiemy. Wiemy też, jak bardzo Polacy i rząd polski, wspólnie, bardzo często teraz, w końcu, ponad podziałami politycznymi pomagają Ukraińcom, a ten wymiar pomocy, jak pokazuje projekt ustawy, nad którym teraz debatujemy, te formy pomocy bywają szerokie. Widać, jak różne odcinki prawa trzeba zmienić, żeby wszystko było sprawne i odbywało się zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełKacperPłażyński">Projekt, o którym teraz rozmawiamy, to m.in. próba urealnienia dzisiejszej sytuacji, tego, że polscy kolejarze, chociażby jadąc na granicę, często nie wiedzą, ile na granicy pociągi będą czekać. Musimy dostosować przepisy prawa pracy do tego, żeby nie narazić na odpowiedzialność ich i przewoźników, i w taki sposób to unormować, żeby oni rzeczywiście mieli później czas na odpoczynek.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PosełKacperPłażyński">Tak więc to jest szereg przepisów dotyczących kwestii pracowniczych, kwestii tego, aby można było wykonywać pracę w sposób bezpieczny. Jest szereg przepisów, które odformalizowują proces pomocy w formie wymiany, dostarczania czy przybywania uchodźców do Polski za pośrednictwem kolei czy też środków ruchu drogowego. Są też bardzo ważne zachęty, zachęty finansowe dla ofiarodawców, dla Polaków, dla organizacji pozarządowych, które chcą wspierać Ukrainę tam, na miejscu, wysyłając różnego rodzaju dary. Zachęty polegające na tym, że to państwo polskie w znacznej mierze będzie pokrywać kwoty, jakie przewoźnicy kolejowi chcą pobierać w zamian za udostępnienie swoich usług przewozowych. To sprawi, że pomoc będzie szybciej i łatwiej trafiać tam, na miejsce, na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PosełKacperPłażyński">Drodzy Państwo! Jest to też kwestia tego, jak dzisiaj wygląda Ukraina. Na terenie Ukrainy, jak państwo wiecie, urzędy często po prostu nie działają. Szczególnie jeżeli chodzi o wybrzeże Morza Czarnego, to już jest zupełna katastrofa. Poza niektórymi ośrodkami takimi jak Odessa większość tego wybrzeża obecnie niestety jest w stanie wojny. W związku z tym chociażby takie grupy jak marynarze, wśród których Ukraińców jest bardzo duża liczba, nie mogą przedłużać kończących się certyfikatów, więc teoretycznie mogłaby nagle skończyć im się możliwość wykonywania zawodu, a ten zawód często wykonują u europejskich armatorów, polskich armatorów, często pod polską banderą. Chcemy więc przedłużyć automatycznie na 2 lata te certyfikaty, o ile marynarze są w stanie udowodnić, że wykonywali swój zawód na danym typie jednostek.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PosełKacperPłażyński">Takich zmian jest więcej, jak chociażby kwestie uprawnień do kierowania pojazdów, przedłużania praw do prowadzenia pojazdów, samochodów. To są kwestie, wydawałoby się, w tej skali, z którą mamy do czynienia, nie najważniejsze, ale one tak naprawdę dotyczą każdego, który do na przybywa, i poważnie ułatwiają życie. Dlatego jak najbardziej rekomendujemy przyjęcie tego projektu ustawy, uchwalenie prawa, które służy temu, żeby pomoc docierała szybciej, sprawniej, lepiej i żeby Ukraińcom w Polsce czy również podróżującym na Zachód było łatwiej podróżować.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#PosełKacperPłażyński">Jednocześnie, panie marszałku, składam w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości siedem poprawek. Pięć poprawek dotyczy kwestii zupełnie technicznych, które zostały omówione na ostatnim wspólnym posiedzeniu komisji gospodarki morskiej i Komisji Infrastruktury. To są kwestie legislacyjne, więc nie będę państwu przytaczał tych treści.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PosełKacperPłażyński">Ale dwie poprawki merytoryczne, jedna z nich dotyczy kwestii przewoźników, z którymi współpracuje polska strona po stronie ukraińskiej, tzn. przewoźników ukraińskich, którzy bardzo często z uwagi na tę dynamiczną, bardzo trudną sytuację mogą funkcjonować lub nie. W związku z tym chcemy odformalizować proces możliwości współpracy z tymi przewoźnikami, aby w dość płynny sposób przewoźnicy, którzy nie mają już możliwości działać na terenie Ukrainy, mogli wejść w ich miejsce, tak aby pewna dynamika nie została zachwiana i żeby ten proces był jak najbardziej procesem ciągłym, szczególnie jeżeli chodzi o kwestie wyjazdu uchodźców z Ukrainy na zachód do Polski.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#PosełKacperPłażyński">Druga kwestia dotyczy, drodzy państwo, przedłużenia zgody na pobyt w Polsce. Będziemy automatycznie przedłużać pobyt Ukraińcom, którzy w Polsce są do końca 2022 r. Nie będą musieli, szanowni państwo, się o to martwić. To odformalizowanie procedur i ściąganie ciężarów biurokratycznych z Ukraińców, którzy przed wojną ze swojej ojczyzny niestety muszą uciekać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Cezary Grabarczyk, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Gdy Rosja zaatakowała Ukrainę, niepodległe państwo, wszystko się zmieniło — świat nie jest już taki sam. Każdy konflikt to ofiary. W tym przypadku ofiar cywilnych jest bardzo wiele. I trudno się dziwić, że społeczeństwo ukraińskie, nasi sąsiedzi, nasze siostry i nasi bracia szukają schronienia w gościnnej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Tysiące, dziesiątki tysięcy, a wiemy już, że w sumie ponad 2 mln uchodźców schroniło się w polskich domach. Docierali do nas różnymi środkami transportu. Na szczęście kolej stanęła na wysokości zadania i przewiozła największą rzeszę obywateli Ukrainy. Rząd, dostrzegając ten potencjał, stanął na wysokości zadania, przygotował dobrą ustawę, która wprowadza rozwiązania pozwalające na zwiększenie kolejowego potencjału, zarówno po stronie przewoźników — chodzi o wydłużenie czasu pracy obsad składów pociągów — jak i po stronie zarządców. Pozwala to zrefundować inwestycje, które ci czynią, usprawniając szlaki kolejowe. Tak że te rozwiązania, które dotyczą dokumentów takich jak prawa jazdy czy certyfikaty dla marynarzy, mogą spotkać się z pochwałą.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Jedna sprawa budzi wątpliwości. Mamy już 28. dzień wojny, którą toczy Rosja z Ukrainą, z narodem ukraińskim, a wciąż na teren Federacji Rosyjskiej docierają tiry z zaopatrzeniem dla armii agresora.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Wczoraj na posiedzeniu komisji upominałem się o to: liczyłem, że pan minister przyjdzie dziś na posiedzenie z autopoprawkami, które zatrzymają te tiry na polskiej granicy. Nie słyszałem, aby przedstawiciel klubu stanowiącego zaplecze dla rządu sfomułował tego rodzaju poprawkę, dlatego w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej składam poprawki, które, po pierwsze, zobowiązują Radę Ministrów nie później niż w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do wystąpienia do właściwych organów Unii Europejskiej o podjęcie działań mających na celu wprowadzenie ograniczeń w obszarze międzynarodowego transportu drogowego pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej a Federacją Rosyjską i Republiką Białorusi. Najwyższa pora, żeby zatrzymać tiry, które zaopatrują armię najeźdźcy.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Po drugie, wiemy też z informacji przedstawionych na wczorajszym posiedzeniu komisji, że także polscy przewoźnicy uczestniczą w tym zaopatrywaniu Rosji, polscy przewoźnicy też wykonują transport do Białorusi i Federacji Rosyjskiej. Chcemy, żeby ci, którzy zrezygnują z tej działalności, mieli prawo do rekompensaty. Został powołany fundusz pomocy i można z tego funduszu wypłacić rekompensaty tym przewoźnikom, którzy zrezygnują z realizacji kontraktów zawartych jeszcze przed 24 lutego. Poprawka w tym zakresie znajduje się w pakiecie poprawek, które składam. Chcemy też, żeby rekompensaty mogli otrzymać także ci przewoźnicy, którzy w związku z działaniami wojennymi nie mogą wjechać na teren Ukrainy, bo tam jest niebezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Liczę, że te poprawki zostaną poparte także przez większość parlamentarną i pozostałe kluby opozycyjne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Wiesław Szczepański, który przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Przepraszam, to jest oryginał.)</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A tamto oddać?</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Oryginał jest tutaj. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu poselskiego Lewicy mamy zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko odnośnie do projektu ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy. To projekt ustawy, który jest dziś niezbędny, dlatego że widzimy, jak olbrzymia liczba osób z terenu Ukrainy wjeżdża na teren Polski, ale również ile osób wyjeżdżało wcześniej na Ukrainę, żeby walczyć.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełWiesławSzczepański">W dniu 24 lutego wybuchła wojna na Ukrainie. Wojska rosyjskie wkroczyły na terytorium Ukrainy i zaczęła się de facto gehenna tamtejszej ludności. Można powiedzieć, że do dzisiejszego dnia do godz. 11 na terytorium Polski wjechało 2180 tys. osób. Znaczna część z tych osób przyjechała tu również koleją. Jako członek Komisji Infrastruktury miałem możliwość być na przejściu granicznym. Byliśmy w Przemyślu, obserwowaliśmy pociągi, które wjeżdżały na terytorium Polski. Pociągi te powinny zabierać 500, 600 pasażerów, a przyjeżdżało nimi 2 tys. osób. I trudno się było dziwić, że niestety te pociągi miały opóźnienia, że kursowały poza rozkładem jazdy. Wiadomo, że te pociągi musiały być odprawiane, Straż Graniczna musiała te osoby sprawdzać, dlatego czasami przyjeżdżały z godzinnym, dwugodzinnym opóźnieniem i ten czas pracy maszynistów się po prostu wydłużał. W związku z tym potrzebna jest ta zmiana, która mówi o wydłużeniu czasu pracy maszynistów. Wiemy również, że te pociągi kursują poza rozkładem jazdy, w związku z czym czasami potrzebni są maszyniści nie jeżdżący na co dzień pociągami pasażerskimi. Do przewozu tych osób trzeba używać, w cudzysłowie, trzeba obsadzać te pociągi maszynistami, którzy jeżdżą pociągami towarowymi. Oczywiście jeżdżą oni ze zwolnioną prędkością, ale po prostu są w stanie obsługiwać te pociągi. Pociąg towarowy, jak wiemy, ma dłuższą drogę hamowania, a więc ten maszynista po prostu będzie woził tych pasażerów bezpieczniej.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Natomiast równie ważną rzeczą, która tutaj się pojawiała i to jest plus dla rządu, jest to, że rząd pomyślał nie tylko o uchodźcach, ale również o firmach i ludziach, którzy zajmują się tymi uchodźcami. Mówię tu o firmach kolejowych, o PKP, o wszystkich przewoźnikach, którzy wykonywali zarówno kursy poza kursami z rozkładu jazdy, jak również kursy z pomocą humanitarną. I cieszyć się należy, że te firmy będą miały obniżone albo zniesione koszty dostępu do linii kolejowych. Ale z drugiej strony wiemy też, że PKP PLK jest spółką prawa handlowego, w związku z czym powinno jej to być zrekompensowane, bo przecież utrzymuje cały tabor kolejowy. Mówię o całej tej obsłudze. A więc tu rząd stanął na wysokości zadania i rzeczywiście ta pomoc jest słuszna.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Ponadto w projekcie tej ustawy, o którym dzisiaj mówimy, jest mowa również o kwestiach związanych z uzyskaniem przez kierowców ukraińskich, obywateli ukraińskich wykonujących transport drogowy możliwości przedłużenia ważności świadectw kierowców. To jest niezmiernie ważne, dlatego że wiele z nich traci lub straciło te uprawnienia i dziś te osoby nie mogłyby wykonywać przewozów transportowych. Jest to ważne, zwłaszcza że widzimy, jak wyglądają dzisiaj branże transportowa i budowlana. Po wyjeździe wielu kierowców branża transportowa utraciła bardzo wielu pracowników i jest problem z kierowcami. Myślę, że rozwiązanie, które jest proponowane, rzeczywiście pozwoli tej branży troszeczkę odetchnąć, bo mamy dzisiaj problem w ogóle z jej obsadą.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#PosełWiesławSzczepański">Jednocześnie projekt ustawy w jakimś zakresie mówi o możliwości pomocy również marynarzom i rybakom, którzy, powiedzmy, te świadectwa też powinni mieć. Choć nie wiem, co miał na myśli mój poprzednik — mówię o panu pośle z Prawa i Sprawiedliwości — gdy mówił, że każdy statek z załogą ukraińską będzie wpływał do Polski, dopływał do polskich portów i prosił o przedłużenie ważności tego świadectwa. Myślę, że chodzi tutaj przede wszystkim o marynarzy, którzy znajdują się w polskich portach i których statki wpłynęły, kursowały albo dotarły do Polski. Natomiast to, co mówił mój kolega, mógłbym zrozumieć jako wezwanie wszystkich statków z obsługą ukraińską do tego, aby wpływały do Polski, bo marynarze dostaną przedłużenie ważności świadectw do wykonywania zawodu.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Jednocześnie na pewno plusem jest to, co jest w układzie innych rozwiązań specustawy. Specustawa przewiduje, że wyjazd obywatela Ukrainy poza granicę Polski na miesiąc automatycznie spowoduje, że on straci te uprawnienia. W ustawie państwo zapisujecie, że jeśli chodzi o rybaków i marynarzy, to te przepisy nie będą obowiązywały. Wiadomo, że w wielu przypadkach oni po prostu mają czasami dwu-, trzymiesięczny urlop po półrocznym czy rocznym funkcjonowaniu.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#PosełWiesławSzczepański">Na pewno zgadzam się z tym — już kończę — co mówił mój przedmówca, że potrzebne są rozwiązania, które zablokują tiry jeżdżące na Białoruś. Na pewno, panie pośle, klub Lewicy poprze tę poprawkę, bo uważamy, że powinniśmy zatrzymać transport wspierający Rosję, jeśli chodzi o walkę z Ukrainą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi za przedstawienie stanowiska klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz głos zabierze pan poseł Stefan Krajewski, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarski morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, druki nr 2093 i 2094.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełStefanKrajewski">Projekt ustawy wprowadza szczególne regulacje dotyczące przewozów kolejowych wykonywanych w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, dokumentów stosowanych w transporcie i ruchu drogowym w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy i odnowieniem przez administrację Rzeczypospolitej Polskiej dyplomów kwalifikacyjnych marynarzy wydanych przez administrację Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PosełStefanKrajewski">Po 24 lutego zmienił się zupełnie charakter tych przewozów wykonywanych przez kolejarzy, przez transport drogowy, przez marynarzy. Wiemy, że dzisiaj ważną rzeczą jest zabezpieczenie i przewiezienie ludności, ale też dostaw z pomocą humanitarną, dostarczenie wyżywienia, dostarczenie różnych produktów pierwszej potrzeby, dostarczenie leków. I faktycznie dobrze, że pojawiają się te zmiany, bo dzisiaj musimy zrobić wszystko, by właśnie proceduralne blokady nie zatrzymywały tej pomocy, tego wsparcia. Bardzo dobrze, że to się pojawia. Trzeba to ocenić pozytywnie. Wiele jest jeszcze obszarów do naprawienia, do zmienienia, ale dobrze, że poszczególnymi obszarami się zajmujemy. To oczywiście znajduje poparcie we wszystkich klubach w polskim parlamencie, bo taka jest dzisiaj potrzeba chwili, to powinniśmy zmienić. Oczywiście musimy to robić w taki sposób, by bezpieczeństwo też było ważne. Ważne są chociażby te ograniczenia dotyczące zmniejszania prędkości. Widzimy też, że polskie koleje i koleje poszczególnych samorządów, chociażby Koleje: Mazowieckie i Dolnośląskie, przewoziły uchodźców z terenu Ukrainy. Wszyscy wspólnie działali, by jak najlepiej i jak najsprawniej ten proces się odbywał.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PosełStefanKrajewski">Jako Koalicja Polska popieramy te rozwiązania. Oczywiście będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy, ale będziemy też głosować za proponowanymi poprawkami. Pan poseł Grabarczyk to przedstawiał. Faktycznie jako mieszkaniec województwa podlaskiego widzę te sznury tirów na białoruskich tablicach rejestracyjnych, na rosyjskich tablicach rejestracyjnych, które jadą w kierunku granicy. To trzeba bezwzględnie ograniczyć. Oczywiście trzeba pomyśleć o naszych przewoźnikach. Tam, gdzie znaczny dochód jest osiągany właśnie z tych połączeń i kontraktów dotyczących terenów Rosji czy Białorusi, trzeba bezwzględnie przygotować wsparcie dla tych firm, zastosować tarcze, które niejednokrotnie były przygotowywane dla takich właśnie przewoźników. To jest ważne. Oczywiście trzeba mieć na uwadze to, ile transportów wykonuje się właśnie na tym wspomnianym przeze mnie obszarze i poza nim. To dzisiaj powinno być wstrzymane. Wiemy, że to jest trudne działanie, ale chociażby naprawdę dobre kontrole, które będą trwały długo na granicy, już dużo dobrego zrobią po drodze. Dzisiaj nie może być mowy o tym, że ktoś straci na tym, że jego transport będzie wycofany z Rosji. Wiemy, czemu to służy, co i w jaki sposób jest w wielu tych ciężarówkach przewożone. To trzeba bezwzględnie zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PosełStefanKrajewski">Tak jak powiedziałem, będziemy głosować za przyjęciem ustawy, będziemy popierać poprawki zgłaszane wcześniej przez poprzedników. Oby to nasze wspólne działanie dało wymierne korzyści zarówno dla uchodźców z Ukrainy, jak i polskich firm, które funkcjonują na tym obszarze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Urbaniak przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na samym wstępie zaznaczę, że mam wrażenie, że kolejny raz coś w przypadku tej ustawy jednak zostanie przemycone, ale to wyjaśnię za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Otóż omawiany projekt ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarski morskiej w związku z konfliktem na terytorium Ukrainy wnosi kilka istotnych i potrzebnych zmian. Jest to np. dopuszczenie wydłużenia czasu pracy i zwiększenie obsady w pociągach przewożących osoby poszkodowane. Właściwym zapisem jest też dopuszczenie do prowadzenia pociągów pasażerskich przez maszynistów, którzy mają standardowe uprawnienia wyłącznie do prowadzenia pociągów towarowych. To takie przesunięcie. Uproszczenie tego prawa w mojej opinii jest akceptowalne i dopuszczalne, by ratować ludzkie życie. Umożliwienie walidacji dokumentów marynarskich z Ukrainy również nie powinno przynosić nam przecież jakichś specjalnych szkód, a może komuś pomóc. Jest to działanie w tym wypadku zupełnie racjonalne, zupełnie potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Projekt zakłada też, że po wprowadzeniu ustawy pomoc finansową z Funduszu Pomocy otrzymają PKP Intercity, PKP PLK, Polregio czy inni przewoźnicy. W ocenie skutków regulacji opisują państwo, że to dofinansowanie jest dzisiaj obarczone sporym marginesem błędu, że np. wsparcie należne PKP Intercity przyrasta dziennie od 1700 tys. zł do 1300 tys. zł. Teoretycznie ustawa ogranicza wsparcie tylko do tego deficytu, ale właśnie PKP Intercity może tu być wyjątkiem, bo ten deficyt może przecież wzrosnąć również na skutek zwiększenia pracy eksploatacyjnej. Mam pewną wątpliwość i wyrażam ją publicznie: Otóż czy przy okazji nie będzie próby pokrycia strat, jakie Intercity miało w 2020 r.? To było przecież 193 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Wiemy, z czego wynikały te straty. Być może nie były one winą Ministerstwa Infrastruktury, lecz raczej ogólnej polityki rządu w kwestii tego, jak podchodzono do przejazdów publicznych, w których ograniczano liczbę miejsc. To naturalnie też zwiększało koszty eksploatacyjne i nie ma siły, żeby w tym wypadku spółka nie miała tych strat. Ale czy to znaczy, że trzeba przy okazji coś tutaj dopychać do tej konkretnej ustawy? Tu mam sporą wątpliwość. Mówię o tym, ponieważ państwo już próbowali, choćby pod płaszczykiem pomocy Ukraińcom, dokładać sobie przepisy o bezkarności. Stąd chciałbym wiedzieć: Jaki to ma ostateczny cel i jak będą państwo realnie obliczać te zwroty dla spółek?</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#PosełMichałUrbaniak">W naszej opinii powinno to działać tak, że spółka dostaje pieniądze dopiero po wykonanej usłudze, dopiero po obliczeniu realnych kosztów i wnikliwej analizie, a tego tutaj nie widzę. Chciałbym wiedzieć, jak to będzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Suchoń, który przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Przedstawiony przez rząd projekt zawiera wiele rozwiązań dotyczących uproszczeń w zakresie transportu w relacjach pomiędzy Polską a Ukrainą i w sprawach uprawnień obywateli Ukrainy, w szczególności kierowców i marynarzy, w Polsce w sytuacji wojny, a w zasadzie w sytuacji brutalnej agresji faszystowskiego reżimu rosyjskiego na Ukrainę. Generalnie to pozytywne zmiany, wprowadzające także pewną elastyczność i podstawy finansowe udzielania pomocy. W związku z tym oceniamy ten projekt od tej strony pozytywnie i uważamy, że te zmiany są dziś konieczne.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Jednak jeszcze ważniejsze jest to, czego nie ma w tym projekcie, mówiącym przecież o transporcie w sytuacji trwania rosyjskich zbrodni na Ukrainie. Nie ma tu ani jednego słowa o zablokowaniu rosyjskiego i białoruskiego transportu, który de facto jak lawa porusza się po Polsce. Na to nie można, panie ministrze, się godzić. Dziś rząd mówi, że w kwestii sankcji na transport nic nie może zrobić ze względu na Unię Europejską, ale przecież przez 6 lat, panie ministrze, ten sam rząd twierdził, że może wszystko. Pamiętamy wszystkie zmiany prawa, które na pewno były w poprzek przepisów europejskich. Wtedy to rządowi nie przeszkadzało. Dziś, kiedy trzeba zatrzymać ten zbrodniczy reżim, kiedy przecież możemy samodzielnie decydować o tym, kogo wpuszczamy do Polski, a kogo nie wpuszczamy, słyszymy od rządu Prawa i Sprawiedliwości, że nic nie można zrobić. To oczywista bzdura.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Dlatego w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 składam poprawki, które zablokują tę wojenną kontrabandę. Po ich przyjęciu żaden rosyjski czy białoruski transport po prostu nie wjedzie na terytorium Rzeczypospolitej. Jeżeli ktoś złamie ten zakaz, zapłaci słoną karę i na własny koszt zostanie odprowadzony na tę granicę, z której przyjechał.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Ta poprawka przewiduje również utworzenie systemowego wsparcia dla polskich firm transportowych. To jest niezwykle ważne, bo na pewno część firm już ucierpiała, a część jeszcze ucierpi. To bardzo istotne, aby nasze firmy samodzielnie nie ponosiły tych kosztów, które są związane z tymi porządnymi i pożądanymi zachowaniami wobec rosyjskiego agresora.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Dlatego też dziś z tej mównicy w parlamencie wzywam rząd Rzeczypospolitej do większego zaangażowania polskich firm transportowych w przewozy w spółkach Skarbu Państwa. To jedna z dróg pomocy, którą można uruchomić, natomiast oczywiście potrzebne są kolejne. Zresztą, panie ministrze, to już dawno powinno zostać zrobione i polskie firmy transportowe z sektora prywatnego powinny zostać w większym wymiarze zaangażowane w te przewozy na rzecz polskich spółek Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#PosełMirosławSuchoń">Wzywam też rząd do odwagi i do działania zgodnego z interesem Polski. Proszę wszystkie kluby i koła o poparcie propozycji wprowadzenia ograniczeń dla działań rosyjskich i białoruskich firm transportowych w Polsce. Niniejszym na ręce pana marszałka składam poprawkę, która te przepisy przewiduje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze dopisać się do listy? To jest właśnie ten moment.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę, ustalając czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt ustawy dotyczy m.in. dopuszczenia do prowadzenia pociągów pasażerskich przez maszynistę posiadającego uprawnienia ograniczone wyłącznie do prowadzenia pociągów towarowych tym samym typem pojazdu, na który maszynista ma autoryzację na prowadzenie pociągów towarowych.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Ministrze! Z uwagi na to, że takie rozwiązanie jest wprowadzane w projekcie ustawy, prosiłbym o informację, ilu maszynistów z uprawnieniami do prowadzenia pociągów pasażerskich brakuje na tę chwilę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Posłowie nie mieli zbyt dużo czasu na zapoznanie się z tym projektem. Z pospiesznej analizy wynika, że jest to chyba jeden z nielicznych projektów, który nie przemyca innych, niezwiązanych z nim treści i jest spójny wewnętrznie, co zawdzięczamy chyba również temu, że nie zdążyli dobrać się do niego specjaliści od przeprowadzanych cichaczem zmian ustrojowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełJanSzopiński">Nie wiem, czy proponowane w tym projekcie stawki kwotowe są realne i wystarczające, stąd też moje pytania. Pytanie pierwsze: Czy oraz z jakimi przewoźnikami rząd konsultował to zagadnienie? I pytanie drugie: Jak rząd zamierza zablokować białoruski i rosyjski transport? Bo to jest dzisiaj chyba faktyczne działanie przeciwko rosyjskiemu agresorowi. Uprzejmie poproszę pana ministra o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o ułatwieniach dla transportu kolejowego w związku z dużą liczbą uchodźców, jednak chciałabym przy tej okazji zapytać o transport kołowy i tiry na granicy polsko-białoruskiej. Tylko przez pierwsze 2 tygodnie wojny w stronę Rosji przejechało 36 tys. tirów. Obecnie są one blokowane oddolnie. Ale jak to możliwe, że ludzie dobrej woli, przedstawiciele organizacji pozarządowych są bardziej skuteczni niż całe państwo polskie?</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Minister infrastruktury pan Adamczyk powiedział, że zamknięcie granicy nie jest sprawą prostą i wymaga interwencji Unii Europejskiej. Mam w takim razie pytania: Czy rozmawiacie o tym z Unią? Czy poczyniliście jakieś starania? Przecież to się samo nie zrobi. Może najwyższy czas zrezygnować z niszczenia praworządności w Polsce i rozpocząć prawdziwy, skuteczny dialog z Brukselą. Wszystkim nam to wyjdzie na dobre.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście nie trzeba zamykać granic, żeby skutecznie ograniczyć transport w przypadkach, w których jest on w Polsce niepożądany. Polska jako suwerenne państwo może samodzielnie decydować o tym, kogo wpuszcza na teren Rzeczypospolitej Polskiej, a kogo nie wpuszcza. Wystarczy się nie bać. Panie premierze, panie ministrze, wystarczy się nie bać i zastosować te mechanizmy, które Polska jako suwerenne państwo może zastosować, i wtedy żaden: ani białoruski, ani rosyjski tir do Polski nie wjedzie. Tylko trzeba trochę odwagi.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast, panie ministrze, mam pytanie dotyczące finansowania biletów dla obywateli Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, dla uchodźców. Pierwotnie termin zakończenia tych bezpłatnych przejazdów został określony niemalże na koniec marca. Czy na podstawie przepisów, które uchwalimy, bo one pewnie zostaną uchwalone, i to dobrze, będzie możliwa kontynuacja tego programu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ostatnie tygodnie pokazały, jak ważny jest transport kolejowy. W ustawie jest szereg rozwiązań, które są krokiem w dobrym kierunku, jednak jest sporo „ale”. Wiele problemów wynika z tego, że polski transport zbiorowy jest od wielu lat konsekwentnie zaniedbywany. Cały czas uparcie wolicie finansować budowę autostrad, a kolej traktujecie jako inwestycję drugiej kategorii. Pandemia i obecny kryzys ujawniają wasze systemowe zaniedbania, m.in. brakuje tysięcy maszynistów. Wielokrotnie z tego miejsca mówiłem, jak trudna jest sytuacja osób zatrudnionych na kolei. Dlaczego ignorujecie pracowników i pracownice PKP, PKP Cargo i Polregio, którzy od wielu miesięcy protestują? Dlaczego w takiej sytuacji nie zapewnicie im godziwych warunków pracy? Dlaczego nie zaproponujecie programu dodatkowej rekrutacji? Dlaczego zamiast tego wydłużacie czas pracy maszynistom i dodatkowo ich obciążacie?</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Teraz widzimy, że pociągi dosłownie ratują życie. Dlatego zacznijcie wreszcie dbać o ludzi, dzięki których pracy mogą one jeździć. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Grabarczyka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proszę odpowiedzieć na pytanie: Czy rząd chce pomóc Ukrainie? Czy rząd chce zatrzymać dostawy zaopatrzenia dla armii agresora z Rosji? Jeżeli tak, to proszę powiedzieć, czy rząd poprze poprawki, które zostały złożone dzisiaj podczas drugiego czytania. Mają one ograniczyć wjazd tirów rosyjskich, białoruskich, ale także polskich z pomocą dla armii najeźdźcy.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">I jeszcze jedno pytanie. Proszę o dokładną liczbę. Ile tirów z polskimi tablicami rejestracyjnymi przekracza w ciągu doby granicę z Białorusią bądź Federacją Rosyjską? To ważne informacje, które polscy obywatele powinni znać. Bo oni upominają się o zatrzymanie tirów z pomocą dla Rosji.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt przewiduje wydłużenie czasu pracy obsady pociągów przewożących osoby poszkodowane w wyniku konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Po pierwsze, chciałem zapytać, czy to wydłużenie czasu pracy nie będzie narażało na niebezpieczeństwa. Po drugie, czy w związku z wydłużeniem czasu pracy pociągu są przewidziane również ekstra rozwiązania dotyczące wynagradzania tych osób, które będą pracować ponad ten nowy, ustawowo dopuszczalny wymiar czasu? Po trzecie, mówi się również o tym, że obsady pociągów pasażerskich mogą być uzupełniane przez osoby posiadające uprawnienia do prowadzenia pociągów towarowych. Jaka tu jest różnica w systemie szkoleń? Czy nie ma pewnego niebezpieczeństwa związanego, krótko mówiąc, z różnicą między prowadzeniem pociągów towarowych a prowadzeniem pociągów pasażerskich?</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Ostatnia kwestia dotyczy zwolnienia z opłaty za korzystanie z infrastruktury kolejowej przez przewoźników. Rozumiem, że dotyczy to wszystkich przewoźników, w tym również Przewozów Regionalnych oraz tzw. pociągów specjalnych, np. uruchamianych z Krakowa do granicy naszego kraju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Małgorzatę Niemczyk z Koalicji Obywatelskiej o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chodzi o transport kolejowy, kołowy, morski. W wyniku konfliktu zbrojnego w ostatnim czasie zostały uruchomione dodatkowe składy kolei. Chciałabym wiedzieć — i poproszę o informację na ten temat — ile dodatkowych składów uruchomiły nasze spółki przewozowe i na jakich trasach, które kierunki i jak bardzo były obciążone. Jakie są w tej chwili potrzeby dodatkowe, jeśli chodzi o kolejne składy, i jakich kierunków to dotyczy? Jaki jest potencjał naszych przewoźników, jeśli chodzi o możliwość zwiększenia tych przewozów? Jakie koszty do tej pory zostały poniesione i jakie jeszcze koszty są przewidywane? I pytanie, z którym zwracają się do mnie, do biura, nasi obywatele: Dlaczego rząd pomaga Rosji i dlaczego tym samym rząd nie pomaga Ukrainie? Wiele osób dopomina się, aby transport kołowy, kolejowy dla rosyjskich przewoźników został na terenie Polski zamknięty. Z czym jadą tiry, pociągi do Rosji? Obywatele domagają się, aby przestały one jeździć polskimi drogami i polskimi kolejami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, nad którą procedujemy, zakłada m.in. wydłużenie czasu pracy obsady pociągów przywożących osoby poszkodowane w wyniku konfliktu zbrojnego. Z tego względu przewiduje się zrekompensowanie powstałej różnicy między przysługującą przerwą w pracy a faktycznym jej wykorzystaniem, tak aby można było zachować tygodniowe rozliczenie czasu pracy zgodnie z Kodeksem pracy. Oczywiste jest, że należało doprecyzować tę kwestię w związku z obecnymi ogromnymi opóźnieniami niewynikającymi z rozkładu jazdy. Natomiast proszę o odpowiedź na pytanie: Czy ustawodawca przewiduje również rekompensaty finansowe dla obsady tych pociągów, które nie ze swojej winy zmuszone są ponosić konsekwencje w związku z aktualną sytuacją na kolei? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania. Po pierwsze, obywatele Ukrainy mogą za okazaniem paszportu otrzymać miejscówkę na przejazd do dowolnego miejsca w Polsce. Mam pytanie, ilu Ukraińców zostało w ten sposób przewiezionych i jaki koszt z tego tytułu poniosła PKP. Po drugie, zwiększony został ruch na kolei. Niedawno mieliśmy awarię systemu. Zakładam, że mogło to wynikać ze zwiększonego ruchu, i w tym kontekście chciałbym zapytać — potencjalnie trzeba przewidzieć, że ruch będzie zwiększony — czy system, który mamy dzisiaj, zapewnia bezpieczeństwo pasażerów i jak to wygląda. I trzecie pytanie. Padło tu ze 100 pytań na temat przewozu kołowego. Zakładam, że rząd z jakichś powodów nie może zatrzymać ruchu kołowego na Białoruś i do Rosji. Stawiam pytanie i proszę o wytłumaczenie, dlaczego nie możemy zareagować jako państwo i czy jest to związane z decyzjami Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Joannę Fabisiak z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To jest nowelizacja specjalna, szczególna, bo warunki są specjalne. Będę pytała nie o to, co jest w tej ustawie, bo to wszystko jest potrzebne, ale o to, czego nie ma, a co też jest potrzebne. Otóż wiele osób mówiło o zatrzymaniu tych tysięcy tirów, zatrzymaniu choćby po to, żeby dać możliwość właściwego przejazdu. Myślę o transporcie samochodowym przewożącym leki. Mam już sygnały, że leki stały się przeterminowane, bo transport był bardzo wolny. Wiele krajów rozwiązuje to w ten sposób, że zapewnia eskortę policyjną samochodów, autokarów przewożących różne rzeczy na Ukrainę, a przede wszystkim leki.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełJoannaFabisiak">I druga rzecz. Zabrakło mi w tej ustawie troski. Dobrze, że pojawiła się troska o kierowców samochodów, o osoby kierujące pociągami, ale zabrakło mi troski o tych, którzy jadą do Polski — już kończę, panie marszałku — dwie lub trzy doby, którzy przebywają potem w punktach recepcyjnych i których czeka następnie koszmarna podróż — koszmarna podróż — autokarami. Nie dlatego koszmarna, że czegoś nie zapewniamy, bo Polacy zapewniają wszystko, packed lunch, dobre warunki w autokarze, myślę głównie o transporcie. Natomiast ta podróż bywa straszna, bo jest do miejsca dalekiego, do innego kraju. Czy nie byłoby można pomyśleć o tym, by zatrzymać tiry, a dać szczególną eskortę, choćby policyjną, dla tych ludzi tak straszliwie umęczonych, żeby ta podróż do miejsca docelowego przy relokacji odbywała się szybciej, by trwała krócej niż wiele, wiele godzin. Będę prosiła o odpowiedź na piśmie, jak ten problem, zarówno problem ludzki, jak i problem leków, zostanie rozwiązany w przyszłości, bo rozumiem, że na razie to są działania w pewnym chaosie i tymczasowe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ustawa jest bardzo potrzebna i wszyscy z tym się zgadzamy. Wprowadza ona szeroki zakres pomocy dla organizatorów pomocy humanitarnej poprzez zwolnienie z konieczności ponoszenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej, za dodatkowe składy pociągów, poza czasem rozkładowym, za dodatkowe wagony, a nawet za remont infrastruktury kolejowej.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełZofiaCzernow">Jednocześnie w uzasadnieniu ustawy czytamy, że na ten cel w ogóle, generalnie, na cały okres przewidziane jest 130 mln zł i pomoc będzie udzielana do wyczerpania tej kwoty. I moje pytanie: Na ile wystarczy tej pomocy? Na jaki czas? Ale aby na to sobie odpowiedzieć, przynajmniej indywidualnie, jeśli chodzi o posłów, to prosiłabym jednocześnie pana ministra, żeby odpowiedział, jak ministerstwo szacuje miesięczną pomoc na podstawie dotychczasowej sytuacji, która miała miejsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Od niemal miesiąca rosyjscy zbrodniarze mordują dzieci, mordują kobiety, mordują bezbronnych ludzi, bombardują i niszczą miejsca ich zamieszkania. Od samego początku Polacy okazują wielkie serce, udzielając wsparcia i pomocy. Dlatego też dzisiaj w duchu odpowiedzialności wszyscy wspólnie razem musimy przeciwstawić się oprawcy, z jednej strony w bezlitosny sposób nakładając twarde sankcje po stronie polskiej, po stronie wolnego świata. To jest dzisiaj rzecz absolutnie bezwzględna, nie ma miejsca na kalkulacje, na zastanawianie się, na „doktoryzowanie się”. Dzisiaj te sankcje muszą czym prędzej dotkliwie odczuć oligarchowie i sam Putin. Dlatego też przedkładamy poprawkę dotyczącą zatrzymywania tirów z zaopatrzeniem, które stanowi wsparcie dla Rosji. Chodzi o Ukrainę. Czym prędzej musimy przyjąć tę poprawkę, czym prędzej musimy zablokować te dostawy, bo ludzie umierają i dzisiaj absolutnie wspólnie razem musimy te działania oprawcy zakończyć. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada teraz pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście problem przejazdów uchodźców na terenie Polski jest bardzo istotny. W tym zakresie wielka odpowiedzialność jest po stronie PKP, po stronie PKP Intercity, spółek Grupy PKP. Natomiast moje pytanie jest takie: Czy w tej sprawie ministerstwo współpracuje z Przewozami Regionalnymi? Bardzo istotną rzeczą jest to, aby także samorządy w tej sprawie włączyły się w działania. Być może warto by było również potencjał samorządów, jeżeli chodzi o przewozy kolejowe, wykorzystać do tego, ażeby udrożnić ten ruch na terenie kraju.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełDariuszWieczorek">I druga rzecz. Chodzi o marynarzy. Pytanie jest takie: Czy mamy wiedzę, czy pan minister ma wiedzę, ilu osób dotyczy problem uprawnień i przedłużenia dyplomów marynarskich w Polsce, i czy te osoby, które już są na terenie Polski, będą mogły podejmować pracę u polskich armatorów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz pytanie zada pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełPawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polscy i ukraińscy kolejarze sprostali ogromnemu zadaniu — największej akcji ewakuacyjnej od czasów II wojny światowej. Setki tysięcy obywateli Ukrainy uciekających przed wojną właśnie dzięki Polskim Kolejom Państwowym, polskim pociągom, znalazło spokój i chwilę wytchnienia od wojny. Chwała im za to.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełPawełRychlik">Chciałem zapytać, panie ministrze, o system zachęt dla polskich przewoźników w ramach dalszej akcji ewakuacyjnej dotyczącej uchodźców z Ukrainy. Opozycja pyta, drodzy państwo, co polski rząd zrobił w sprawie blokady i wyhamowania wymiany gospodarczej z Rosją na granicy polsko-białoruskiej. Ja chciałem zapytać, droga opozycjo, co zrobił nasz człowiek w Warszawie, jak go określał Władimir Putin, pan Donald Tusk w tej sprawie. Przecież teraz pojechał do Brukseli załatwić kasę z KPO, więc pewnie bez problemu mógłby tę granicę zamknąć.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełPawełRychlik">I moje pytanie, panie ministrze: Co z funkcjonującymi na terenie Unii Europejskiej firmami transportowymi, które należą do oligarchów rosyjskich, zaplecza Putina? Czy jest możliwość również ograniczenia ich działalności na terenie Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Andrzej Bittel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślałem, że będzie jeszcze więcej pytań, coś musiałem przeoczyć.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Po pierwsze, chciałem podziękować za bardzo dobrą, konstruktywną dyskusję na temat tego projektu ustawy, która szczególnie miała swoje odzwierciedlenie w wystąpieniach klubowych. Ta dobra opinia była w większości wystąpień indywidualnych, dziękuję za to. Niektóre traktuję jako taką klasyczną sejmową działalność, ale w tej sytuacji nie będę na te zaczepki w żaden sposób odpowiadał.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Starając się podsumować tę część naszej debaty, chciałem powiedzieć, że te przepisy, które realizujemy w trybie ekstraordynaryjnym — za co dziękuję Wysokiej Izbie, połączonym komisjom, dziękuję za tę możliwość, za odstępstwo od terminów — są bardzo ważne i istotne. One na tyle, na ile można było to zrobić w tym krótkim czasie, w jakim były przygotowywane, zostały skonsultowane z rynkiem. Mam na myśli to, że było pytanie, z jakimi przewoźnikami.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Odbyły się dwa spotkania ze wszystkimi polskimi przewoźnikami pasażerskimi i organizatorami transportu zbiorowego — marszałkami bądź reprezentantami marszałków. Ogólny kształt tych przepisów, który mamy w tym momencie, został wypracowany w sposób koncyliacyjny, w porozumieniu. Oczywiście zwracam uwagę, że zwracamy koszty, nie stwarzamy zachęt, tylko zwracamy koszty funkcjonowania transportu kolejowego ze względu na to i w uzasadnieniu… Chodzi o konieczność dokonania notyfikacji tych przepisów. Wojna czy nie, DG COMP działa i kontroluje nasze działania w tym zakresie. Na to też zawracam państwa uwagę.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">To był segment dotyczący wsparcia. Chodzi o kwoty ryczałtowe, szacunkowe. Było pytanie o to, jak to będzie rozliczane. Ten proces jest opisany w ustawie. Bardzo dużo czasu zostało poświęcone na to, żeby został on opisany w sposób jak najbardziej precyzyjny.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Jeśli chodzi o kwestie związane z maszynistami i z czasem ich pracy, to były przeprowadzone krótkie konsultacje ze stroną społeczną. Jest przyjazne stanowisko wobec tych zmian. Oczywiście traktujemy to jako wyjątek, a nie jako zasadę funkcjonowania w tym czasie. To wyjątek od reguły. Jeżeli będą możliwości skonstruowania pracy drużyn trakcyjnych w taki sposób, by nie zmieniać dotychczasowych zasad, to oczywiście każdy przewoźnik tak postrzega swoje funkcjonowanie… Chodzi o to, żeby realizować to w ten sposób. Należy to traktować w sposób ściśle zawężający.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Na koniec chcę powiedzieć kilka słów na temat tego, czego według państwa nie ma w tej ustawie. Chciałbym powiedzieć, że wszystkie zachęty do działania podejmujemy oczywiście bez wskazywania, które tutaj miało miejsce. Zwracam państwa uwagę na to, że z poziomu ministra transportu odbyło się wiele spotkań i konsultacji w tym zakresie dotyczących kwestii morskich, drogowych i kolejowych. Jedno na pewno państwo dostrzegli. Chodzi o wizytę komisarz Unii Europejskiej do spraw transportu Adiny Vălean oraz ministrów Niemiec, Francji, Czech i Austrii w Krakowie, a później na granicy — w Przemyślu, w Hali Kijowskiej koło Korczowej. Myśmy to wszystko pokazali. Rozmawialiśmy na ten temat. Na pewno państwo słyszeliście, a jeśli nie, to teraz usłyszycie, o zdalnym spotkaniu z ministrami państw nadbałtyckich i Finlandii. Efektem tego spotkania jest wspólny wniosek czterech państw do pani komisarz o to, aby zająć się transportem drogowym i morskim w ramach sankcyjnych działań na poziomie Komisji Europejskiej. O tym muszą zdecydować premierzy w ramach Rady Unii Europejskiej. Państwo to doskonale wiecie. Zresztą poprawka, która została złożona, która mówi, żeby wystąpić w ciągu 7 dni, nic nie zablokuje. Ona tylko spowoduje, że być może powstanie jakieś pismo. My podejmiemy wszystkie działania, które są skuteczne, które są uzgodnione, które są realizowane wspólnie. To jest wspólna rzecz. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jednocześnie proszę o wyciszenie rozmów telefonicznych, które czasami przeszkadzają w wystąpieniach.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę państwa, proszę Wysokiej Izby, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Właściwa Komisja przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Karta Nauczyciela, druk nr 2106.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-285.10" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-285.11" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (druki nr 1969 i 1994).</u>
          <u xml:id="u-285.12" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Jacka Protasa o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-285.13" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełSprawozdawcaJacekProtas">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełSprawozdawcaJacekProtas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie z prac komisji nad zmianą ustawy o samorządzie gminnym, druki nr 1969 i 1994.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełSprawozdawcaJacekProtas">Projekt trafił do nas za pośrednictwem Komisji do Spraw Petycji. Jest to projekt obywatelski. Projekt jest krótki — zawiera jeden artykuł. Na posiedzeniu komisji w konsensusie trochę go zmodyfikowaliśmy. Chodzi o to, żeby wyczerpał wszelkie potrzeby dotyczące tych zmian. Chcę powiedzieć, że podczas posiedzenia komisji uznaliśmy, że nad tym króciutkim projektem obywatelskim będziemy procedować szybko i sprawnie, Natomiast w związku z tym, że do budżetów obywatelskich i do ich funkcjonowania jest cały szereg uwag, pomysłów na ulepszenie funkcjonowania tego narzędzia, komisja w najbliższym czasie zajmie się kompleksowo pracą nad tymi rozwiązaniami. Dlatego dzisiaj komisja rekomenduje, żeby przyjąć ten projekt bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Informuję Wysoką Izbę, że Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Andrzej Kryj, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełAndrzejKryj">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, druki nr 1969 i 1994, projektu bardzo krótkiego, ale ważnego z punktu widzenia lokalnych społeczności.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełAndrzejKryj">Projekt ten zgłoszony został przez Komisję do Spraw Petycji, a następnie przepracowany przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Jego celem jest stworzenie bardziej elastycznych zasad podziału budżetu obywatelskiego w tych gminach, które nie są podzielone na jednostki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełAndrzejKryj">Dlaczego ten projekt jest tak ważny? Bo dotyczy budżetu obywatelskiego, bardzo ważnego elementu, który wzmacnia lokalne więzi i umacnia podstawy społeczeństwa obywatelskiego. Budżet obywatelski to demokratyczny proces, w ramach którego sami mieszkańcy współdecydują o przeznaczeniu części budżetu jednostki samorządu terytorialnego w wyznaczonym przez organy samorządu procencie wydatków publicznych w danym roku budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PosełAndrzejKryj">Znaczenie budżetu obywatelskiego wyraża się w tym, że z jednej strony służy aktywizacji mieszkańców w życiu publicznym i wzrostowi zainteresowania społecznego funkcjonowaniem samorządu, a z drugiej strony sprzyja większej otwartości organów samorządu terytorialnego na potrzeby danej wspólnoty oraz większej trafności podejmowanych decyzji inwestycyjnych. Budżet obywatelski ma więc bardzo istotną funkcję społeczną, zwiększa poczucie identyfikacji mieszkańców z daną wspólnotą oraz zaufanie do wybranych organów przedstawicielskich.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#PosełAndrzejKryj">Kluczowym pojęciem związanym z budżetem obywatelskim jest pojęcie partycypacji, zresztą budżet ten nazywany jest także budżetem partycypacyjnym. Partycypacja, czyli uczestnictwo, jest jednym z podstawowych elementów obywatelskości. Określa ona prawa obywateli do pełnego i równego uczestniczenia w sprawowaniu władzy w mieście lub innych jednostkach samorządowych. Partycypacja obywatelska jest jednym z trzech elementów obywatelskości obok praw indywidualnych jednostki oraz przynależności narodowej.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#PosełAndrzejKryj">Budżet obywatelski szeroko i sprawnie realizowany może okazać się lekarstwem na brak interakcji pomiędzy samorządem a członkami wspólnoty terytorialnej, na zwiększenie stopy partycypacji publicznej, wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego. Wszyscy, którzy omawiają procedurę realizacji budżetu partycypacyjnego, podkreślają, że podstawowym elementem obecnym na wszystkich etapach postępowania jest dialog prowadzony między lokalnymi włodarzami a projektodawcami wniosków i ogółem mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#PosełAndrzejKryj">Aby budżety obywatelskie mogły spełniać swoją rolę, konieczne jest, aby przepisy regulujące ich powstawanie były precyzyjne i gwarantowały jak najszersze możliwości ich wprowadzania w jednostkach samorządu terytorialnego. Na niewystraczająco precyzyjne regulacje ustawowe budżetu obywatelskiego zwróciła w swoim raporcie uwagę Najwyższa Izba Kontroli, która w 2019 r. skontrolowała 22 urzędy miejskie w sześciu województwach. Także sporo ciekawych uwag przyniósł raport Miasta2077 opublikowany w marcu 2019 r. W przywołanych dokumentach znalazł się m.in. wniosek, aby zostały wypracowane elastyczne rozwiązania prawne umożliwiające funkcjonowanie budżetu obywatelskiego w różnorodnych wspólnotach samorządowych, tak aby stał się narzędziem zwiększania partycypacji społecznej oraz budowy silnego społeczeństwa obywatelskiego. Takie zmiany mogłyby przyczynić się do znaczącego poszerzenia grupy gmin miejskich i miejsko-wiejskich inicjujących budżety partycypacyjne i podejmujących się prowadzenia autentycznego dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#PosełAndrzejKryj">Proponowana przez komisję petycji, a następnie przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zmiana art. 5a ust. 6 ustawy o samorządzie gminnym wychodzi naprzeciw takim sugestiom i daje radom gmin możliwość dokonywania podziału środków budżetu obywatelskiego w sposób bardziej elastyczny, dostosowany do warunków danej gminy. I to podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej było mocno podkreślane. Dyskutanci odnosili się choćby do przypadku Radomia, gdzie były pewne problemy z realizacją tego budżetu…</u>
          <u xml:id="u-288.8" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Nie problemy z realizacją.)</u>
          <u xml:id="u-288.9" who="#PosełAndrzejKryj">…powiedzmy: z akceptacją przez regionalną izbę obrachunkową, a ten projekt na pewno ułatwi wdrażanie tego budżetu. Oczywiste jest, że taki zapis będzie działał pozytywnie na aktywizowanie lokalnych społeczności, które będą mogły bardziej angażować się w sprawy najbliższego otoczenia.</u>
          <u xml:id="u-288.10" who="#PosełAndrzejKryj">Mając to na uwadze, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem powyższego projektu ustawy i czekał na te zapowiedziane przez przedstawiciela komisji kolejne zmiany. One na pewno będą dobrze odbierane przez samorządowców i przez mieszkańców poszczególnych gmin. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ponownie pan poseł Jacek Protas, tym razem w roli przedstawiciela Klubu Parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełJacekProtas">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełJacekProtas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy wprawdzie nad bardzo krótkim projektem ustawy, ale dotykającym bardzo ważnego zagadnienia czy też ważnego narzędzia pracy samorządów w postaci budżetu obywatelskiego. Jest to bez wątpienia narzędzie rozwoju lokalnego, a partycypacja społeczna jest ważnym elementem praktyki samorządowej w Polsce. Przede wszystkim upodmiotawia obywateli, sprawia, że czują się oni odpowiedzialni za swoje małe ojczyzny, odpowiedzialni za gospodarkę finansową miasta, gminy, powiatu czy województwa.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#PosełJacekProtas">Budżety obywatelskie to stosunkowo nowe narzędzie. Wprawdzie, co ciekawe, pierwszy raz zostało zastosowane w 1989 r. w Porto Alegre w Brazylii, ale niebawem też trafiło do Europy i w XXI w. było stopniowo wprowadzane — najpierw w Europie Zachodniej, a od 2011 r. po raz pierwszy w Polsce. Pierwsze doświadczenia w tej kwestii zawdzięczamy miastu Sopot.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#PosełJacekProtas">Szanowni Państwo! Wiele się dyskutuje na temat budżetu obywatelskiego. Można powiedzieć, że to jest w ostatnim czasie dość modne narzędzie i dużo o nim dyskutują przedstawiciele organizacji pozarządowych, które bardzo często są też beneficjentami tych budżetów. Powstaje pytanie, czy jest to już doskonałe narzędzie, czy też należałoby cokolwiek jeszcze zmieniać w zapisach ustawowych, które regulują funkcjonowanie budżetu obywatelskiego. Pozwólcie państwo, że przytoczę kilka zdań z raportu Fundacji Batorego, która zajmowała się badaniem budżetu obywatelskiego. Fundacja podała siedem punktów takiego dobrego czy wręcz idealnego budżetu obywatelskiego. Po pierwsze, decyzje mieszkańców są wiążące dla władzy. Po drugie, proces tworzenia i zarządzania budżetem obywatelskim jest przejrzysty i otwarty. Po trzecie, budżet umożliwia włączenie się wszystkim chętnym, zaś procedury są proste i zrozumiałe dla większości mieszkańców. Po czwarte, zapewnia przestrzeń do dyskusji. Po piąte, wspiera aktywność mieszkańców. Po szóste, jest planowany na lata, a po siódme, jest rozsądnie wysoki. Podoba mi się szczególnie to ostatnie określenie: rozsądnie wysoki. Na ten temat są oczywiście prowadzone dyskusje bardzo szeroko, bo te procenty, które są określone w ustawie, są procentami na poziomie minimum, a rada gminy, powiatu czy województwa może je powiększać.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#PosełJacekProtas">Szanowni Państwo! Tak jak już dzisiaj tutaj mówiliśmy, chcemy jako Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przy współudziale przedstawicieli samorządu z korporacji — tak się umówiliśmy również z przedstawicielami korporacji — w najbliższym czasie pochylić się nad dopracowaniem czy udoskonaleniem zapisów w ustawie o samorządzie gminnym dotyczących budżetu obywatelskiego. Zdajemy sobie sprawę, że dzisiaj wszyscy żyją troszeczkę czym innym, ale przyjdzie czas na to, żeby również pochylić się nad tymi zapisami.</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#PosełJacekProtas">Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska będzie głosował za tą krótką ustawą i bardzo prosimy inne kluby i koła o jej poparcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Monika Falej, która przedstawi stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewicy zaprezentować opinię w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PosełMonikaFalej">Budżet obywatelski to cenny element dobrej praktyki samorządności. Jest on przejawem partycypacji mieszkanek i mieszkańców w gospodarowaniu środkami lokalnej społeczności, ale — co równie ważne, a być może nawet bardziej istotne — daje też możliwość diagnozowania potrzeb i problemów widzianych z pozycji samych mieszkańców. Któż lepiej niż oni sami wie, gdzie przydałby się nowy teren rekreacyjny, gdzie szwankuje system oświetlenia czy stan lokalnych osiedlowych uliczek? Któż jak nie sami mieszkańcy wie lepiej, jakiej oferty kulturalnej potrzebują, jaki problem społeczny chcieliby rozwiązać i w jaki sposób uda się to zrobić najskuteczniej?</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#PosełMonikaFalej">Budżet obywatelski, niebezpodstawnie zwany też partycypacyjnym, to skuteczne narzędzie aktywizujące członków lokalnej społeczności do udziału w jej życiu. Jest demokratycznym procesem, w ramach którego mieszkańcy współdecydują o wydatkach publicznych w perspektywie kolejnego roku budżetowego. Proces ten powinien być nieustannie wzmacniany, i to na wielu płaszczyznach. Przedstawione zmiany w rozpatrywanym projekcie ustawy są tego najlepszym przykładem. Z radością przyjmuję postęp prac i powszechną zgodę na wdrażanie zmian. W uzasadnieniu złożonego projektu ustawy czytamy, że ma on służyć stworzeniu, cytuję: bardziej elastycznych zasad podziału budżetu obywatelskiego w gminach, szczególnie w tych, które nie są w całości podzielone na jednostki pomocnicze. To jest właśnie dobry kierunek, jednak to tylko jedno z narzędzi do realizacji celów. Potrzeba ich moim zdaniem zdecydowanie więcej.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#PosełMonikaFalej">Uważam, że powinniśmy dołożyć starań, by budżet obywatelski jako narzędzie partycypacji był z roku na rok wzmacniany. Należy wzmocnić świadomość społeczną dotyczącą tego narzędzia i partycypację mieszkanek i mieszkańców w tym procesie. Należy także zachęcić samorządy, by częściej i na większą skalę korzystały z tej formy partycypacji mieszkańców w życiu gminy, powiatu czy województwa.</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#PosełMonikaFalej">Wraz ze wzrostem efektywności stosowania budżetu obywatelskiego powinna wzrosnąć jego skala, a więc procentowy udział budżetu obywatelskiego w skali całego budżetu gminy. Jako aktywistka, działaczka społeczna byłam jedną z inicjatorek powołania Olsztyńskiego Budżetu Obywatelskiego w regionie warmińsko-mazurskim. Wiele samorządów również wprowadzało wówczas takie rozwiązanie. Znam w związku z tym trudności legislacyjne dotyczące procesu wdrażania tego narzędzia, specyfikę współpracy z samorządem oraz relacji z mieszkankami i mieszkańcami. Widzę też, jak ewoluował budżet obywatelski w moim regionie.</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#PosełMonikaFalej">Proponowany podział środków na mikroobszary wewnątrz jednostek pomocniczych gmin jest właśnie dobrym przykładem tego, że będzie to lepsze rozwiązanie niż dotychczasowe. Dlatego cieszę się, że jest ono powszechnie doceniane i ma szansę na przyjęcie w procesie legislacyjnym. Praca nad tym projektem może być dobrą okazją do wniesienia wielu innych cennych zmian w organizacji budżetu obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#PosełMonikaFalej">Dlatego zgodnie z osobami, które również pracowały w komisji, wnioskuję o zainicjowanie dalszych prac nad poszerzeniem partycypacji i usprawnieniem efektywnego wykorzystania tego instrumentu z udziałem mieszkanek i mieszkańców w życiu wspólnoty samorządowej. Proponuję, by została powołana podkomisja, która będzie mogła szerzej przyjrzeć się uwagom, propozycjom, które spływają m.in. też z mojego regionu, chociażby z Elbląga, Iławy czy Olsztyna, by usprawnić ten proces i funkcjonowanie budżetu obywatelskiego w poszczególnych samorządach. Należy dołożyć wszelkich starań, by w pracach nad wzmocnieniem roli budżetu obywatelskiego bardziej partycypowały organizacje pozarządowe, regionaliści i samorządowcy.</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#PosełMonikaFalej">Samorządom powinno zależeć na tym, by aktywizować mieszkańców gminy w proces udziału w budżecie obywatelskim, zarówno poprzez zgłaszanie projektów, ich popularyzację, jak i sam udział w wyborze projektu, bo to jest też dosyć słaby punkt, jeżeli chodzi o sposób wybierania projektów. Wychodzi coraz częściej na to, że jest to pewna forma głosowania, czyli tak naprawdę konkurs piękności na liczbę głosów, a nie chodzi rzeczywiście o potrzeby, które powinny być zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#PosełMonikaFalej">Dlatego też klub Lewicy będzie głosować za powyższymi poprawkami i rozwiązaniami. Bardzo się cieszę, że taki projekt jest, i liczę na to, że będziemy dalej pracować nad tym, żeby budżet obywatelski spełniał swoją rolę w samorządzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani posłanka Bożena Żelazowska, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w tym roku będzie obchodziła jubileusz 25-lecia istnienia. Chcę tutaj zaznaczyć, że zarówno pan marszałek Piotr Zgorzelski, jak i moi koledzy i koleżanki z klubu Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego są inicjatorami i organizatorami tegorocznych obchodów. Rozdział VII tej konstytucji poświęcony jest właśnie samorządom i ich wpływowi na sprawowanie władzy w naszym kraju. Zmiana konstytucji, a także reformy lat 90. zapoczątkowały rozwój samorządu oraz społeczeństwa obywatelskiego. Z perspektywy już ponad 20 lat reformy są oceniane jako te, i tak zresztą słyszymy, jak rozmawiamy z mieszkańcami, które udały się najbardziej. Służą państwu polskiemu i służą obywatelom. Dzięki tym reformom samorządy uzyskały dużą autonomię. Dla nas i dla samorządowców z Polskiego Stronnictwa Ludowego te zmiany były bardzo ważne. To właśnie z szeregów Polskiego Stronnictwa Ludowego wywodzi się wielu wybitnych samorządowców, którzy niewątpliwie przyczynili się do rozwoju swoich małych ojczyzn. Zależy nam na samorządzie otwartym i innowacyjnym. Pracę samorządu opieramy na dialogu z mieszkańcami. Tak pojmowana samorządność inspiruje do działania.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Dlatego poprawka zgłoszona do ustawy, która jest projektem komisyjnym, jest dobrze oceniana i wręcz wyczekiwana przez samorządy gminne. Dzięki niej gmina będzie mogła bardziej elastycznie dzielić środki budżetu obywatelskiego pomiędzy poszczególne regiony, części gminy. Celem ustawy, którą przygotowała sejmowa Komisja do Spraw Petycji jest stworzenie bardziej elastycznych zasad podziału budżetu obywatelskiego w gminach, szczególnie w tych, które nie są w całości podzielone na jednostki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami środki wydatkowane w ramach budżetu obywatelskiego mogą być dzielone na pule obejmujące całość gminy i jej części w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych. Zdaniem autora petycji, która zainspirowała komisję do podjęcia prac legislacyjnych, aktualne przepisy nie służą społeczeństwu i ograniczają rady gminy. Wskazał on, że mimo iż w wielu gminach istnieją historycznie lub terytorialnie ukształtowane wsie, dzielnice, sołectwa czy inne obszary, z którymi utożsamiają się mieszkańcy, to najczęściej nie są one jednostkami pomocniczymi odzwierciedlonymi w statucie. W tej sytuacji rady wielu gmin nie mogą dokonywać podziału środków przeznaczonych na budżet obywatelski pomiędzy poszczególne regiony, części gminy.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">Aktualny przepis w brzmieniu uchwalonym 11 stycznia 2018 r. nie stwarza dużych utrudnień jedynie w sytuacji, gdy cała gmina jest podzielona na jednostki pomocnicze. Dlatego, jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu, istotą zmiany jest skreślenie w art. 5a ust. 6 ustawy wyrazów: w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych. W ten sposób projektowana ustawa umożliwi radom gminy dokonanie podziału środków budżetu obywatelskiego w sposób znacznie bardziej elastyczny, dostosowany do uwarunkowań w konkretnej gminie. Pozwoli to także na większe zaangażowanie mieszkańców w procedurę wyboru finansowanych projektów, niż w sytuacji gdy budżet obywatelski nie jest dzielony na poszczególne części gminy.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Konsultowałam tę poprawkę z samorządowcami w moim okręgu wyborczym, którzy są jak najbardziej za jej wprowadzeniem. Dlatego Klub Parlamentarny Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem tej poprawki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł, także za podkreślenie jubileuszu, który będziemy obchodzili. 2 kwietnia upływa 25 lat od momentu, kiedy Zgromadzenie Narodowe przyjęło obowiązującą konstytucję, najdłużej obowiązującą ze wszystkich demokratycznych konstytucji, jakie Rzeczpospolita miała.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Poseł Bożena Żelazowska: Jest ważny.)</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Krzysztofa Tuduja o przedstawienie stanowiska Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, co zasługuje na podkreślenie, to ładne procedowanie nad tym projektem: wniosek obywatelski trafiający do komisji parlamentarnej, przedłożony Wysokiej Izbie i zapewne przegłosowany. Tak że mamy tutaj do czynienia z podwójnym podkreśleniem proobywatelskich postaw. I właśnie te budżety obywatelskie — myślę, że to łączy wszystkie siły polityczne — podkreślają rolę świadomych Polaków, świadomych i aktywnych, którzy biorą odpowiedzialność za swoje wspólnoty lokalne. Tak że jest to dobry, właściwy wzór. A sama regulacja, przedłożenie uelastycznia gospodarowanie budżetem gminnym w związku z budżetami obywatelskimi i jako taka jest niekontrowersyjna.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Natomiast czas, w jakim debatujemy, czas, w jakim nasuwają nam się refleksje o samorządzie gminnym, sugerowałby, żeby pochylić się nad kwestiami związanymi z zarządzaniem kryzysowym i obronnością. Mianowicie zgodnie z ustawą o zarządzaniu kryzysowym każda gmina powinna mieć plan zarządzania kryzysowego, co więcej, aktualizowany co 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#PosełKrzysztofTuduj">Pojawia się pytanie, czy obecnie te plany zarządzania kryzysowego są intensywnie i szybko aktualizowane. Jak to zadziałało w przypadku kryzysu na granicy polsko-białoruskiej oraz jak to zadziałało w przypadku sytuacji z kryzysem na granicy polsko-ukraińskiej? I tutaj pojawia się pytanie, czy nasze plany zarządzania kryzysowego są naprawdę planami pełnymi wielowariantowej wyobraźni, czy raczej są zrobione w gminach na odwal się jako po prostu niepotrzebny dokument. Myślę, że to jest bardzo istotne w tym czasie, w którym jesteśmy. Tak że czy one są aktualne, czy są? Ale również kto pracuje w gminach, w powiatach także, na stanowiskach związanych z zarządzaniem kryzysowym? Czy są to ludzie kompetentni, czy są to ludzie, którzy mają po prostu dołożone zadania z tego zakresu, które nie są przedmiotem ich głębszych refleksji?</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#PosełKrzysztofTuduj">To też prowadzi nas do pytań trudnych, ale ważnych dzisiaj, jak wyglądają stany magazynowe obrony cywilnej, co tam ciekawego byśmy znaleźli. Niestety mówię to z drżeniem w głosie. Pytam również pod kątem obiektów, które mogą służyć jako schrony przeciwlotnicze. Pytanie, czy mamy inwentaryzację takich obiektów.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#PosełKrzysztofTuduj">Tak że to są pytania pod kątem obronności, pod kątem zarządzania kryzysowego, które dzisiaj trzeba stawiać w kontekście samorządu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Hanna Gill-Piątek, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozwiązania, które proponuje projekt, nie są jakieś kontrowersyjne i nie będziemy im się przeciwstawiać, niemniej chcę powiedzieć, że zaproponowane zmiany do budżetów obywatelskich nie są wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Przypomnijmy, że przepisy o budżecie obywatelskim wprowadzono w życie ustawą z dnia 11 stycznia 2018 r. Były one niejako wprowadzone z pewnej potrzeby politycznej, więc były wprowadzone dość szybko. Podejmowano takie próby ulepszenia ich przez te 4 lata, od kiedy funkcjonują. Były podejmowane próby przez Związek Miast Polskich, Unię Metropolii Polskich i Forum Praktyków Partycypacji. Niestety te próby nie były skuteczne. Dlaczego? Dlatego że budżet obywatelski w swojej takiej pierwotnej formie, choćby w Porto Alegre, skąd w ogóle budżety się wywodzą, nie jest plebiscytem, w którym zwycięża tylko silniejszy, ale polega na partycypacji, na dyskusji, na tym, że mieszkańcy siedzą ze sobą, rozmawiają i sami wybierają projekty — to jest taki ideał budżetu obywatelskiego — niekoniecznie w głosowaniu, gdzie zwyciężają tylko ci, którzy są w stanie zgromadzić większą liczbę głosów, ale w deliberacji, w takim pogłębionym procesie decydowania, które uczy ludzi obywatelskości. Ta ustawa, kiedy została uchwalona w 2018 r., pojawiła się w takim momencie, w którym w niektórych miastach, np. w Gorzowie Wielkopolskim, budżety obywatelskie wyglądały już właśnie w ten sposób, że głosowanie było niepotrzebne, dlatego że mieszkańcy danej dzielnicy czy danej jednostki wewnętrznej miasta siadali sobie i sami deliberowali na temat tego, co wybierają na ten rok, jakie projekty są im potrzebne. Ustawa natomiast narzuciła pewien żelazny rygor i niestety przywróciła to plebiscytowe działanie.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Do budżetów obywatelskich trzeba by tak naprawdę powołania takiego szerokiego zespołu, w którym byliby praktycy z samorządów, w którym byliby aktywiści, w którym przy odrobinie dobrej woli dałoby się otworzyć tę ustawę na rozwiązania lepsze niż te, które w niej się znajdują, tak żeby mieszkańcy, też ci, którzy dojrzeli do głębokiej dyskusji, byli z budżetów obywatelskich zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Polska 2050 oczywiście poprze ten projekt, niemniej uważamy, że jest on daleko niewystarczający. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Listę mówców w zakresie wystąpień w imieniu klubów i kół zamyka pan poseł Stanisław Żuk, który przedstawi stanowisko koła Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełStanisławŻuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w art. 5a ust. 6 o treści: „Środki wydatkowane w ramach budżetu obywatelskiego mogą być dzielone na pule obejmujące całość gminy i jej części lub kategorie kwotowe projektów dotyczące całości obszaru gminy lub jej części” pozwoli na stworzenie bardziej elastycznych zasad podziału budżetu obywatelskiego w gminach, szczególnie w tych, które nie są w całości podzielone na jednostki pomocnicze. Aktualna treść art. 5a ust. 6 ustawy o samorządzie gminnym: „Środki wydatkowane w ramach budżetu obywatelskiego mogą być dzielone na pule obejmujące całość gminy i jej części w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych” — ogranicza działania radom gmin i nie służy społeczeństwu, co mogę potwierdzić jako wieloletni samorządowiec. Pomimo że w wielu gminach istnieją historycznie lub terytorialnie ukształtowane wsie, sołectwa czy inne obszary, z którymi utożsamiają się mieszkańcy, to najczęściej nie są one jednostkami pomocniczymi. Powoduje to, że rady wielu gmin nie mogą dokonywać podziału środków przeznaczonych na budżet obywatelski pomiędzy poszczególne rejony gmin. Tych utrudnień nie ma jedynie w sytuacji, gdy cała gmina jest podzielona na jednostki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełStanisławŻuk">Skreślenie w dotychczasowym art. 5a ust. 6 ustawy wyrazów „w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych” umożliwi radom gminy dokonanie podziału środków z budżetu obywatelskiego w sposób znacznie bardziej elastyczny, dostosowany do uwarunkowań i potrzeb w konkretnej gminie. Pozwoli to także na większe zaangażowanie mieszkańców w procedurę wyboru finansowanych projektów niż w sytuacji, gdy budżet obywatelski nie jest dzielony na poszczególne części gminy. Prawdą jest, że mieszkańcy znacznie bardziej interesują się projektami, gdy wiedzą, że dokonują wyboru projektu, który ma być realizowany w ich najbliższym sąsiedztwie lub bezpośrednio ich dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PosełStanisławŻuk">Jako Koło Poselskie Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia, mając na względzie m.in. fakt, iż proponowane rozwiązania pozwolą radom gmin na większe możliwości podziału środków przeznaczonych na finansowanie budżetu obywatelskiego i równomiernej dystrybucji tych środków między różne tereny gminy oraz zwiększenie efektywności mieszkańców w procedurze wyboru projektów, popieramy proponowane rozwiązania i jesteśmy za przyjęciem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do pytań zapisało się 16 osób.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze do tej listy się dopisać?</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam ją.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tradycyjnie już, można powiedzieć, jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk z Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym poszczególne gminy mogą wydatkować środki w ramach budżetu obywatelskiego, a zmiany zawarte w nowelizacji ustawy zdecydowanie uelastycznią podział tych środków budżetowych. Mam pytanie: Czy pan minister ma wiedzę, w ilu gminach poprawią się warunki rozdysponowywania tych środków w ramach budżetów obywatelskich po wprowadzeniu tej zmiany? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">O, jako drugi, prawie przy każdym punkcie, pan poseł Jan Szopiński, także z Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęte rozwiązania muszą prowadzić do następującego pytania: Kto i na jakiej podstawie ma dzielić budżet obywatelski na nowe kategorie, jaki ma obowiązywać podział procentowy? Na sam koniec pytanie zasadnicze, które musi paść: Czy tworzenie kategorii pod zamówienie nie wypacza idei budżetu obywatelskiego? Otóż moim zdaniem problem funkcjonowania budżetu obywatelskiego wymaga dalszych prac, by aktywizować udział obywateli w tym budżecie, aby też wypracować w tej Izbie najlepsze rozwiązania, które w budżecie obywatelskim mogą zostać wypracowane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Wanda Nowicka, także z Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżety obywatelskie to jest ważny element naszego życia społecznego, dający obywatelom poczucie sprawczości, zaangażowania się i decyzyjności o tym, co się wokół nich dzieje. To jest bardzo dobra część tego projektu, tego instrumentu, tego narzędzia. Ale też można zwrócić uwagę na to, że budżety obywatelskie często mają charakter akcyjny, czasem może trochę przypadkowy, choć oczywiście też ich zaletą jest fakt, że ludzie sami o sobie decydują.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełWandaNowicka">Mam pytanie do inicjatorów, którzy się tym interesują, tą kwestią. Czy nie byłoby dobrze, żeby samorządy, już w ramach pewnej polityki strategicznej, prowadziły jakieś strategie edukacyjne wobec swoich obywateli i obywatelek, tak żeby przygotowywanie i myślenie o tym, co się dzieje wokół, było nie tylko akcyjne, ale też rozwiązywało często szerzej te problemy? Tak że myślę, że warto myśleć dalej, co dalej z budżetami partycypacyjnymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełKonradFrysztak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Bardzo cieszę się, że ponad politycznymi podziałami udało się poszerzyć zakres wniosku wniesionego poprzez Komisję do Spraw Petycji, bo on załatwiał część problemu, który został niestety wygenerowany przez tę część sali w 2018 r., kiedy założono twardy kaganiec i ramy na to, jak budżet obywatelski powinien być prowadzony, niestety z wieloma błędami wrodzonymi, które w tym projekcie się wtedy znalazły. My przywracamy pewnego rodzaju normalność w budżecie obywatelskim, bo chciałbym podkreślić, że w moim rodzinnym mieście, w Radomiu, budżet obywatelski jest realizowany od 2013 r. Po każdej edycji budżetu obywatelskiego są warsztaty ewaluacyjne i w ramach tych warsztatów doszliśmy do świetnego tworu, jaki chcieliśmy dalej realizować, ale niestety regionalna izba obrachunkowa dopatrzyła się błędów w uchwale, na podstawie której ten budżet był realizowany, bo ta uchwała nie była zgodna z zapisami, które w 2018 r. uchwaliła poprzednia Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PosełKonradFrysztak">Teraz wracamy do normalności. Będziemy mogli dzielić projekty w budżecie obywatelskim na projekty ogólnomiejskie i osiedlowe, okręgowe, a w ramach tych okręgowych — na projekty do pewnych kwot, do 50 tys. i do 1 mln, tak aby mały projekt montażu ławki nie konkurował z wielkim projektem infrastrukturalnym, np. budową ścieżki rowerowej. Zatem zachęcam wszystkie panie i wszystkich panów posłów do tego, by zagłosowali za tą poprawką. Dziękuję również z tego miejsca pani poseł Annie Kwiecień, która zgodziła się w ramach prac komisji podpisać pod wspólną poprawką. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę pana posła Krzysztofa Truskolaskiego.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy pan poseł Przemysław Koperski jest na sali?</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem proszę o zabranie głosu panią poseł Iwonę Marię Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma wątpliwości co do słuszności przyjęcia zmiany, której celem jest stworzenie bardziej elastycznych zasad podziału budżetu obywatelskiego dostosowanego do uwarunkowań w konkretnych gminach. To z kolei pozwoli na większe zaangażowanie mieszkańców w procedurę wyboru finansowanych projektów niż w sytuacji, gdy budżet obywatelski nie jest dzielony na poszczególne części gminy. Jest bowiem oczywiste, że mieszkańcy bardziej interesują się projektami, gdy widzą, że dokonują wyboru pomiędzy tymi, które mają być realizowane w ich najbliższym otoczeniu. Najwyższy czas na docenienie roli samorządów w życiu lokalnych społeczności. To samorządy okazały się jednym z największych osiągnięć ustrojowych naszych przemian po 1989 r. Obecny kryzys związany z napływem obywateli z Ukrainy pokazuje ogromną rolę samorządowców, którzy każdego dnia dają świadectwo, jak bardzo są potrzebni i jak bardzo należy samorządy lokalne wspierać. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Faktycznie ta nowelizacja jest bardzo potrzebna, ale potrzebne są także inne działania mające na celu zwiększenie partycypacji tej aktywności obywateli w życiu publicznym.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PosełMateuszBochenek">Te zmiany, które weszły w życie w 2018 r., wprowadzające przepisy, które dzisiaj nowelizujemy, sprawiły dużo problemów. Sam jako samorządowiec wiem, ile musieliśmy się natrudzić, żeby dokonać zmian w regulaminach funkcjonowania budżetu obywatelskiego i jak wiele to wywołało komplikacji. Dlatego dobrze, że te zmiany dzisiaj następują. Apeluję do Izby o to, żeby tworzyć takie ramy w parlamencie, aby ułatwiać i zachęcać obywateli do angażowania się w życie publiczne, a nie tworzyć ram, które ograniczają, które w jakiś bardzo wąski sposób ustalają granice funkcjonowania. To samorządy, społeczności lokalne najlepiej wiedzą, jak w danej miejscowości budżet obywatelski, chociażby budżet, powinien funkcjonować. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Generalnie budżety obywatelskie są niezwykle przyjaznym, istotnym, powiedziałbym, narzędziem. Kiedyś, pełniąc funkcję z wyboru, funkcję przewodniczącego rady osiedla, również inspirowałem, z całą radą inspirowaliśmy, proponowaliśmy różne rozwiązania. Budżety obywatelskie podlegają pewnej ocenie, i dobrze, społeczności mieszkającej na danym terenie. Istnieją takie jednostki pomocnicze jak np. właśnie rady osiedli.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym mam pytanie: Czy rząd planuje może wzmocnienie rad osiedli w zakresie uprawnień i kompetencji w kwestiach finansowych, tych dotyczących takich, powiedziałbym, najbardziej przyziemnych, najbardziej bliskich ludziom spraw, czyli spraw związanych z remontami w zakresie infrastruktury? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! To mieszkańcy gminy zamieszkujący odpowiednie terytorium tworzą wspólnotę samorządową. Ta wspólnota samorządowa dzięki rozwiązaniom prawnym od 2009 r. zna również inną formę budżetu partycypacyjnego, jaką jest fundusz sołecki. Ten fundusz sołecki został wprowadzony w 1527 gminach na 2174 gminy, w których funkcjonują sołectwa, czyli w blisko 70% gmin, gdzie funkcjonują sołectwa, jest ten budżet partycypacyjny. Łącznie wydatkowano w nim prawie 700 mln zł, z czego pomoc wynosiła 130 mln zł. Czy wobec powyższego rząd nie rozważa również częściowej refundacji ze środków budżetu państwa środków wydawanych przez gminy w ramach budżetu partycypacyjnego na podobnych zasadach jak w przypadku funduszu sołeckiego? Byłoby to wsparcie gmin.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wspominał pan przed chwilą o ważnym jubileuszu, który czeka nas 2 kwietnia. Miałem zaszczyt być jednym z członków Zgromadzenia Narodowego, które 2 kwietnia uchwalało Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, bardzo panu dziękuję za tę informację. To wielki zaszczyt być członkiem Zgromadzenia Narodowego, które uchwala konstytucję. Proszę czuć się zaproszonym na obchody 2 kwietnia i kolejne, o których w odpowiednim czasie poinformuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Petycja, której efektem jest niniejszy projekt ustawy, złożona została w Sejmie pod koniec roku 2019. Obecnie mamy rok 2022 i dopiero w styczniu wpłynęła pod obrady. Dlaczego tak późno? Gdyby dotyczyła ona bardzo skomplikowanych kwestii wymagających obszernych analiz, to byłoby zrozumiałe, ale dotyczy prostej sprawy: podziału budżetu obywatelskiego w jednostkach samorządu terytorialnego. Przykład ten pokazuje, jak rządowi zależy na wprowadzaniu pozytywnych zmian na poziomie gmin. Pokazuje też, jakie obecna władza ma podejście do obywatela, bo budżet obywatelski ma bezpośredni wpływ na mieszkańców, jakość ich życia w danej miejscowości. Dobrze się składa, że właśnie dzisiaj procedujemy nad tą ustawą i że będzie ta zmiana, ale mogło być to zdecydowanie wcześniej. Mam pytanie: Kiedy rząd zamierza rozpocząć pracę nad doprecyzowaniem rozwiązań budżetu obywatelskiego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Wysoka Izbo! Dzisiaj pochylamy się nad doskonaleniem sposobu wydatkowania budżetu obywatelskiego. W tym miejscu chciałbym przypomnieć, w szczególności pustej prawej stronie sali, obozu rządzącego, PiS-owi, że od ponad 2 lat, od 11 marca, czyli od dnia sołtysa, 2020 r. leży w zamrażarce sejmowej projekt ustawy wzmacniającej sołectwo, ustawy nowelizującej ustawę o samorządzie gminnym. Chcę również przypomnieć, że odrzuciliście na posiedzeniu komisji samorządu terytorialnego propozycję nowelizacji ustawy o funduszu sołeckim, gdyż w minionym roku nie dopłaciliście w stosunku do limitów ustawowych gminom aż 94 mln zł, aż 94 mln. Zamiast zwracać w poszczególnych progach — 40%, 30%, 20%, zwracacie 24%, 18% i 12%. To jest skandal. Najwyższa pora się nad tą kwestia pochylić. Jednocześnie przypominam przewodniczącemu komisji samorządu terytorialnego, że był uprzejmy zobowiązać się, wyjaśnić w ministerstwie, jak wyglądają prace nad tym zagadnieniem. Nadal ani słychu, ani widu. A więc troszcząc się o budżet obywatelski, zatroszczcie się o podobne rozwiązanie dla obszarów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po zmianie ustroju w Polsce, jak tworzyliśmy samorządy, tworzyliśmy samorządność, jednym z elementów działań było też budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Chcieliśmy, żeby jak najwięcej osób uczestniczyło czy współuczestniczyło w podejmowaniu decyzji do dołu do góry. Wiadomo, że na górze zawsze wszystko jest upolitycznione, tam na dole lepiej wiedzą, co trzeba zrobić. Oczywiście fundusz obywatelski wychodzi temu naprzeciw, wielu ludzi działa w organizacjach, w różnych obszarach społecznych, ale wielu ludzi ma to wszystko w nosie. Ten fundusz jest pewnym bodźcem, że ktoś może zadecydować o sobie, o inwestycji w danej wsi itd.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełMarekDyduch">W przypadku funduszy sołeckich gmina np. mówi: macie tyle, my dołożymy tyle i, dla przykładu, zbudujemy chodnik, zrobimy jakąś ławeczkę. W tym projekcie jest tak, że decyzja odnośnie do funduszu obywatelskiego może być dla całej gminy. Chciałem się zapytać, w jakim trybie — odwróćmy tę sytuację — wypowiedzą się mieszkańcy, jeżeli powiem, żeby fundusz, który już istnieje, dać na jakiś cel jednej gminie, w jaki sposób to będzie podejmowane oddolnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Krzysztof Gawkowski.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W trosce o społeczeństwo obywatelskie chciałem do tego koszyka dołożyć sprawy dotyczące młodzieży, a dokładnie młodzieżowych rad miasta. Bardzo dużo młodzieżowych rad miasta i młodzieżowych rad gmin powoływanych jest w jednostkach samorządu terytorialnego, ale często pozostają one bez środków finansowych. Młodzież, która pracuje, musi prosić wójta, burmistrza, prezydenta — czekać na zgodę rady i specjalne zapisy w budżecie — o jakiekolwiek środki. Czy nie warto by było, rozmawiając o nowoczesnym samorządzie, takim który daje poczucie misji obywatelskiej, zapewnić młodzieżowym radom miasta wsparcie systemowe, które będzie pozwalało na to, żeby określone środki dla miast i gmin, które powołają młodzieżowe rady miasta, były dla tej młodzieży wydzielone. Jednocześnie żeby w takich miastach jak Inowrocław, Bydgoszcz, Tuchola, wszędzie tam, gdzie rady są bądź będą, była szansa, żeby pieniądze były z góry określone i nikt nie musiał o nie walczyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ta zmiana jest dosyć drobna, ale dosyć rewolucyjna. Wydaje się, że potrzebna jest pewna kampania informacyjna, kampania, która pozwoli poznać możliwości, adresowana do tych, którzy mogą ten budżet realizować — to jest jedna rzecz. Druga rzecz, o którą chciałem zapytać: teraz znacznie mniejsze jednostki będą mogły ubiegać się o pieniądze. Czasami jest tak, że przydałyby się jakieś większe pieniądze — może w tym roku chcemy zrezygnować, a na drugi rok chcemy wziąć ich więcej. Budżet jest rozliczany rocznie i nie ma takiego przejścia. Dotychczas było tak, że samorządy się dogadywały: wy nam pomożecie w tym roku, my wam na drugi rok. Czy w tym zakresie są jakieś sugestie, plany rządu? Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, jeżeli chodzi o finansowanie samorządów, to mamy dzisiaj do czynienia z wielkim problemem. Przypomnę tylko, że Polski Ład zabiera samorządom kwotę między 11 a 15 mld zł. Do tego dochodzi sytuacja międzynarodowa i wielkie obciążenie samorządów, jeżeli chodzi o przyjmowanie uchodźców z Ukrainy. Moje pytanie jest takie: Czy rząd planuje zmiany w systemie finansowania samorządów, tak żeby samorządy miały rzeczywiście większe środki finansowe na swoją bieżącą działalność?</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Drugie pytanie. Oczywiście projekt ustawy zmierza w dobrym kierunku, jeżeli chodzi o budżet obywatelski. Natomiast pytanie jest takie: Czy analizujecie państwo jako ministerstwo, jak do tej pory były realizowane te budżety obywatelskie? W ilu gminach i samorządach, szczególnie tam, gdzie nie ma obowiązku, żeby te budżety realizować, i jak były one realizowane? Jakich zadań i jakich kwot dotyczyły? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ostatnie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z jednej strony rozmawiamy dzisiaj o rozwiązaniach, które pozwolą na bardziej elastyczne korzystanie z budżetów obywatelskich. Z drugiej strony przyjęta na poprzednim posiedzeniu Sejmu ustawa tworzy ryzyko, że te budżety będą likwidowane. Dlatego z tego miejsca chcę zaapelować do wszystkich samorządowców: nie zamrażajcie budżetów obywatelskich. Partycypacja jest świętem nowoczesnej demokracji, dzięki któremu w miastach powstają inwestycje, których naprawdę ludzie potrzebują, a wiele osób czuje się dzięki temu częścią lokalnej wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Teraz pomoc dla Ukraińców i Ukrainek jest organizowana z wykorzystaniem wielu miejsc, które powstały właśnie dzięki budżetom obywatelskim, jak świetlice, hale sportowe, domy kultury itd. Budżety partycypacyjne są doskonałym narzędziem, by ta pomoc i integracja społeczna były jeszcze lepsze. W najbliższym czasie będzie to szczególnie potrzebne. To nie jest kwestia pieniędzy i oszczędności, ale świadomości, że mieszkańcy mają prawo współdecydować o swoich lokalnych budżetach, o budżecie swojego miasta. Nie wolno ich tego prawa pozbawiać. Zatem panie i panowie radni ze wszystkich miast, miasteczek i wsi w całej Polsce proszą was: nie podnoście ręki na budżety obywatelskie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O udzielenie odpowiedzi na postawione pytania uprzejmie proszę ministra — członka Rady Ministrów Michała Cieślaka.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Budżet obywatelski, zwany również budżetem partycypacyjnym, to mechanizm pozwalający mieszkańcom lokalnej społeczności na współdecydowanie o wydatkowaniu części środków finansowych, która w obszarze władania, funkcjonowania gminy jest do dyspozycji samorządowej, ale w tym wypadku — również społecznej.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">O budżecie obywatelskim możemy mówić wyłącznie wtedy, gdy w trakcie demokratycznego procesu, dyskusji, debaty i podejmowania decyzji mieszkańcy mogą decydować, w jakim celu, w jaki sposób i na jakie przedsięwzięcia część tych środków chcą wydatkować. Tym samym biorą oni udział w ustalaniu priorytetów i planowaniu wydatków publicznych. Obecnie zgodnie z obowiązującymi przepisami, a ściślej — z art. 5 ust. 6, środki wydatkowane w ramach budżetu obywatelskiego mogą być dzielone jedynie na pule obejmujące całość gminy i jej części w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych. Celowe wydaje się więc, aby podział na obszary był indywidualny w przypadku każdej jednostki i dostosowany do jej specyfiki oraz potrzeb, tak aby jak najlepiej uwzględniać potrzeby danej społeczności lokalnej.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Mając na względzie przedstawione tutaj przez państwa dzisiaj uwagi oraz procedowany projekt, uznajemy za absolutnie zasadne doprecyzowanie ww. przepisów, które służą w tym konkretnym przypadku mieszkańcom danej jednostki samorządu terytorialnego oraz lokalnemu społeczeństwu. Tym samym rekomendujemy skierowanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, druki nr 1969 i 1994, do dalszych prac.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Jednocześnie pragnę podziękować Komisji do Spraw Petycji oraz komisji samorządu terytorialnego za przychylne stanowisko w tej sprawie. Oczywiście dziękuję również w zasadzie wszystkim kołom i klubom, które wyraziły dzisiaj gotowość poparcia przedmiotowego projektu. Dziękuję również za tę merytoryczną dyskusję, za wszystkie pytania, które państwo do mnie skierowali. Na znaczną część tych pytań postaram się odpowiedzieć pisemnie lub ustnie, jeżeli państwo będą sobie tego życzyć. Odniosę się jedynie do pojedynczych wypowiedzi, dlatego że część tych pytań oczywiście należy kierować do autorów projektu.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Chciałbym odnieść się do pytania pana posła Adamczyka, który pytał, czy i na jaki procent gmin i samorządów będą miały wpływ wprowadzone regulacje. Zarówno w ocenie autorów projektu, jak i mojej będą miały one wpływ w zasadzie na 100% samorządów, ponieważ uelastyczniają w znaczny sposób możliwości oraz gwarantują większą swobodę w zakresie projektowania wydatków w zasadzie każdemu samorządowi.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Pani poseł Wanda Nowicka wspominała o edukacji. Oczywiście, pełna zgoda.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Ta edukacja jak najbardziej powinna być stosowana i powinniśmy wszyscy czynić starania, aby edukować młodzież, szczególnie społeczność lokalną, w zakresie budżetów partycypacyjnych. Jest mnóstwo środków, również dla NGOs i różnego rodzaju instytucji pozarządowych, które mogą z nich korzystać i przeprowadzać tego typu szkolenia i akcje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Pan poseł Suchoń wspominał o tym, że wspólnoty osiedlowe często w znacznym stopniu są ograniczane w procesach dotyczących tych budżetów, budżetowania. Oczywiście tutaj również należy wyrazić opinię, że te rozwiązania wpłyną w istotny sposób na tego typu działania.</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Były także rozmowy funduszu sołeckim — 70% gmin. Pytano, czy rząd planuje refundację tych środków. Pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, że prowadzimy prace po szerokich konsultacjach projektu „Samorząd 3.0 — rozwój bez barier”. Większość samorządów, instytucji, związków i organizacji w 30-lecie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie ministrze, proszę zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">…funkcjonowania samorządu na ziemiach polskich skierowała do nas uwagi. Pracujemy nad rozwiązaniami, które pozwolą nam stworzyć komisję kodyfikacyjną, tak aby wspólnie to tworzyć, likwidować te bariery rozwojowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę już kończyć, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Pani marszałek, jeszcze dosłownie dwa słowa.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Co do reszty chciałbym podziękować panu posłowi Gawkowskiemu. Młodzież jest bardzo ważna, jak najbardziej przychylamy się do tego, aby ustawiać młodzież na pierwszej linii w zakresie współżycia samorządowego, rad samorządowych, tych środków, o których pan poseł tutaj mówił. Jak najbardziej próbujemy znaleźć jakieś rozwiązania w tym obszarze, aby one były skuteczne i trwałe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówMichałCieślak">Bardzo państwu dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (druki nr 2041 i 2061).</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedstawiam sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Projekt jest zawarty w druku nr 2041, a wpłynął do Sejmu 9 lutego tego roku. Został skierowany do Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i na wspólnym posiedzeniu obu tych komisji w dniu 8 marca tego roku odbyło się jego pierwsze czytanie. Komisje niezwłocznie przystąpiły do szczegółowych prac nad projektem, a po jego przepracowaniu przedstawiają Wysokiej Izbie niniejsze sprawozdanie w druku nr 2061.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy przewiduje nowelizację art. 32 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia. Obowiązek ten spoczywa na właściwej gminie. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego wyznaczyła datę 31 grudnia 2021 r. jako graniczną dla stosowania tegoż przepisu. Trzeba tu jednak wyjaśnić, że podany termin był wielokrotnie nowelizowany, przedłużany kolejnymi nowelizacjami. W art. 1 przedmiotowego projektu proponuje się zmianę tego terminu 31 grudnia 2021 r. na termin do dnia 31 grudnia 2024 r., czyli przedłużenie o kolejne 3 lata. Trzeba tutaj zauważyć, że to zjawisko przekwaterowywania lokatorów ma charakter wygasający, jednak występuje i należy, że tak powiem, na to reagować.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Można powiedzieć, że problem, z którym mamy tutaj do czynienia, jest pozostałością po słusznie minionym ustroju. Po II wojnie światowej zasiedlono w miastach bardzo wiele budynków, jednak nie stworzono mechanizmu finansowego odnawiania tego zasobu. Po kilkudziesięciu latach nieremontowane, zdekapitalizowane budynki wymagają wyburzenia albo remontu, czego najczęściej się nie da przeprowadzać w obecności lokatorów. Przepis, o którym tutaj mówię, dotyczy także lokatorów kamienic zwracanych w wyniku reprywatyzacji i dla tych lokatorów jest ratunkiem.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Przedkładany projekt ustawy zakłada objęcie działaniem przepisów okresu od 1 stycznia 2022 r. Ważne jest bowiem zachowanie ciągłości istniejących od lat rozwiązań. Jak mówiłam, ten termin wielokrotnie był przedłużany. Proszę państwa, to na gminie dotychczas, czyli do 31 grudnia 2021 r., spoczywał obowiązek zapewniania najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia. A zatem jest zasadne utrzymanie takich samych rozwiązań dla sytuacji, które mogą mieć miejsce, mogłyby mieć miejsce od 1 stycznia 2022 r. do dnia wejścia w życie omawianej ustawy. Projekt dotyczy często osób w złej sytuacji materialnej, w złej sytuacji życiowej. A zatem skoro władze publiczne mają możliwość zapewnienia obywatelom zabezpieczenia społecznego, powinno się taką możliwość utrzymać i władze publiczne powinny z tego korzystać — mówię tu o władzach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Skrócony okres vacatio legis projektu ustawy jest podyktowany potrzebą szybkiego przyjęcia proponowanej regulacji. W zasadzie byłoby dobrze, gdyby ona była przyjęta jeszcze w roku 2021. W oczywisty sposób to rozwiązanie służy zabezpieczeniu interesów lokatorów i skraca do minimum okres braku ciągłości realizacji zadań gmin w przedmiotowym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Wysoka Izbo! W trakcie szczegółowych prac nad projektem połączone komisje przyjęły dwie poprawki. Pierwsza z nich dodaje art. 2, przy czym nastąpiła tutaj zmiana numeracji. Art. 1a został przenumerowany w związku z koniecznością uporządkowania legislacyjnego, redakcyjnego projektu. Ta poprawka czy ten dodawany artykuł przedłuża termin na wydanie przepisów wykonawczych do ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Druga poprawka jest konsekwencją legislacyjną pierwszej poprawki i modyfikuje, precyzuje przepis dotyczący wejścia w życie stanowionych przepisów. Dodam, że chodzi o 21 rozporządzeń, które są w kompetencji kilku ministrów, które powinny zostać wydane do 21 września tego roku. Istnieje zatem pewne ryzyko, że mogą nie zostać wydane, a musimy się starać uniknąć próżni prawnej, stąd te dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-340.7" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani marszałek, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-340.8" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Obydwie poprawki zostały przyjęte bez głosów przeciwnych. Pierwsza — 38 głosami za, przy 17 wstrzymujących się. Druga — 42 głosami za, przy 16 wstrzymujących się. Konsekwencją jest także zmiana tytułu ustawy. Całość projektu ustawy zawarta w sprawozdaniu połączonych komisji z druku nr 2061 została przyjęta 46 głosami za, przy 10 głosach wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury oraz komisji samorządu terytorialnego proszę o uchwalenie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, zawartego w sprawozdaniu połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł, bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Szymon Pogoda.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełSzymonPogoda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, druk nr 2041 oraz druk nr 2061.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełSzymonPogoda">Procedowany projekt jest co prawda krótkim projektem, jednak rozwiązuje bardzo ważny problem. Przewiduje on m.in. nowelizację art. 32 wskazanej ustawy i ma na celu zapewnienie najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycie kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia. W przypadku wykwaterowania lokatorów ze względu na zły stan techniczny lokalu w budynku obowiązek zapewnienia lokalu zamiennego do 31 grudnia 2021 r. spoczywał na gminie. Dziś obowiązek ten tak naprawdę na gminy nie jest nałożony, z końcem roku wygasł. Zgodnie z zapisami projektu ustawy, o której rozmawiamy, proponuje się przedłużenie tego terminu z dnia 31 grudnia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. De facto mówimy o przedłużeniu terminu o kolejne 3 lata i nałożenie obowiązków na gminę w celu zapewnienia najemcom lokalu zastępczego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#PosełSzymonPogoda">Wysoka Izbo! Przyjęcie proponowanej zmiany jest konieczne m.in. ze względu na ochronę zdrowia i życia lokatorów budynków zagrożonych katastrofą budowlaną. Brak stosownych przepisów spowoduje, że obowiązek zapewnienia lokalu zamiennego spocznie wyłącznie na właścicielach nieruchomości, którzy w większości nie będą w stanie się z niego wywiązywać. Są to bardzo często osoby fizyczne, które nie dysponują zasobem mieszkaniowym czy środkami finansowym na nabycie lokali, do których mogliby zostać przeniesieni lokatorzy nieruchomości wymagających opróżnienia. Może to niejednokrotnie doprowadzić do sytuacji, w których życie lub zdrowie osób zajmujących te lokale będzie zagrożone.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#PosełSzymonPogoda">Tak więc wydłużenie wskazanego terminu jest konieczne i bardzo ważne, zarówno dla najemców, jak i właścicieli budynków, które wymagają rozbiórki lub remontu. Gwarantuje on wielu lokatorom ochronę przed nagłą utratą mieszkania oraz przeciwdziała bezdomności. W związku z tym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie popierał procedowany projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Michał Krawczyk.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, druk nr 2041.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PosełMichałKrawczyk">Przedmiotowa ustawa polega na nowelizacji ustawy z dnia 21 czerwca 2021 r., a dokładnie art. 32. Artykuł ten przewiduje, że to na gminie spoczywa obowiązek zapewnienia najemcom lokalu zamiennego i pokrycia kosztów przeprowadzki w przypadku konieczności remontu lub rozbiórki budynku, w którym znajduje się lokal. Ustawa ta przewidywała jednak, że ten obowiązek będzie spoczywał na gminie do 31 grudnia 2021 r., a przedmiotowa nowelizacja wydłuża ten termin do 31 grudnia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#PosełMichałKrawczyk">Choć przedłużenie wspomnianego terminu ma oczywiście swoje uzasadnienie w ochronie lokatorów, to pojawiają się dwa kluczowe pytania. Pierwsze pytanie dotyczy tego, dlaczego dopiero 9 lutego 2022 r., a więc ponad miesiąc po tym, jak przepis zapisany w tej ustawie przestał obowiązywać, państwo złożyliście projekt nowelizacji tej ustawy. Dlaczego zostawiliście państwo samym sobie, w niepewności lokatorów, którzy obecnie nie są chronieni w przypadku przeprowadzenia koniecznego remontu lokalu, który zajmują? Obecnie gmina nie jest zobowiązana do pokrycia kosztów przeprowadzki i zapewnienia lokalu zastępczego. Dlaczego nowelizacja ustawy w tak istotnej kwestii nie wpłynęła przed tym, jak skończył się czas obowiązywania aktualnej ustawy? Dlaczego nowelizacja, która dotyczy samorządu lokalnego — to jest drugie pytanie — z tym samorządem nie była konsultowana? Wiem, że ten przepis obowiązuje już ponad 20 lat, natomiast to nie znaczy, że nie można tej sprawy skonsultować z samorządem gminnym. Otóż mam takie wrażenie, że państwo nagle się zorientowaliście, że wygasł z końcem roku przepis, który jest bardzo potrzebny, i w trybie gaszenia pożaru złożyliście państwo poselski projekt ustawy. Nasuwa się jednak pytanie, co będzie się działo z lokatorami od momentu zakończenia obowiązywania tego terminu, czyli od końca zeszłego roku, do momentu kiedy ustawa zostanie przez nas uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#PosełMichałKrawczyk">I druga kwestia, którą chciałbym poruszyć. Państwo jakoś tak lekko przechodzicie do tej poprawki, którą zgłosiliście na etapie pierwszego czytania w komisji. Otóż przypomnę, że wprowadziliście państwo do przedmiotowego projektu ustawy nowy artykuł, który pozostaje całkowicie bez związku z materią tego projektu ustawy. Nie potrafili tego skomentować nawet państwo prawnicy, mecenasi z Biura Analiz Sejmowych, gdyż tak byli zaskoczeni tym, co państwo zaproponowaliście podczas obrad komisji. Mam więc pytanie, czy wprowadzenie artykułu niezgodnego z merytoryką przedłożonej ustawy i nowelizującego zupełnie inną ustawę jest zgodne ze sztuką legislacji i czy jest zgodne z prawem. Czy w celu znowelizowania innej ustawy zmiany nie powinno być wprowadzone w innym druku? Moim zdaniem tak powinno być. Natomiast nowelizacja, którą państwo zapisaliście w tym artykule, obejmuje art. 66 ustawy dotyczącej programu „Dostępność +”. Nowelizacja ta polega na wydłużeniu okresu 36 miesięcy, czyli 3 lat, do 60 miesięcy, czyli okresu 5 lat. A więc wydłużacie państwo o 2 lata okres przewidziany na przygotowanie i wdrożenie niezbędnych rozporządzeń, które wynikają z tej ustawy. A zatem państwo już zakładacie, że w ciągu 3 lat nie przygotujecie tych rozporządzeń, i wydłużacie termin przewidziany na przygotowanie tych rozporządzeń o 2 lata. Mam zatem pytanie, dlaczego nie przygotowaliście państwo do tej pory tych rozporządzeń i na jakiej podstawie wiecie, że ich przygotowanie zajmie kolejne 2 lata. Przypomnę, że ta ustawa i te rozporządzenia dotyczą przygotowania sektora publicznego do zapewnienia co najmniej minimalnej dostępności, która gwarantuje dostępność podmiotu publicznego poprzez projektowanie nowych rozwiązań oraz usuwanie istniejących barier. Chodzi o dostępność architektoniczną, dostępność cyfrową i dostępność informacyjno-komunikacyjną dla osób zagrożonych wykluczeniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Falej w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełMonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, druki nr 2041 i 2061.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PosełMonikaFalej">Projekt ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego przewiduje nowelizację art. 32 ustawy z 2021 r. Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia. Obowiązek ten spoczywa właśnie na gminie. Proponowana zmiana jest konieczna i ma na celu przywrócenie ciągłości ochrony praw lokatorskich. Powinna ona zostać przyjęta w 2021 r., jednak roztrząsanie tego faktu co do zasady w tej chwili jest bezzasadne, dlatego skupmy się na samej propozycji i jej skutkach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PosełMonikaFalej">Oczywiście jako Lewica zawsze będziemy wspierali działania mające na celu ochronę praw lokatorów i zapewnienie im dostępu do lokali komunalnych nie tylko w wyjątkowych sytuacjach losowych, na jakich dziś skupimy się w związku z omawianym projektem. Natomiast zawsze będziemy postulować, by lokale komunalne były szerszym, efektywnym narzędziem polityki społecznej gminy. Aby tak się stało, potrzebne są systemowe zmiany umożliwiające budowę większej ich liczby oraz zapewnienie gminom środków na remonty już istniejących lokali.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#PosełMonikaFalej">Skupiając się na dzisiejszym projekcie ustawy i odnosząc się do jego zapisów, chcę powiedzieć, że poprzemy te propozycje. Oczywiście w pełni zgadzamy się z uwagami Biura Legislacyjnego, które wskazało, że zmiany w prawie o charakterze epizodycznym powinno się wprowadzać poprzez dodanie nowej jednostki redakcyjnej, a nie poprzez nowelizację przepisu, którego czas obowiązywania już wygasł. Jednak ze względu na to, że jest to kolejna nowelizacja tego zapisu oraz że jest to rozwiązanie korzystne dla lokatorów, Sejm powinien ten projekt przyjąć. I klub Lewicy również będzie głosował za tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Stefan Krajewski w imieniu Koalicji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, druki nr 2041 i 2061.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełStefanKrajewski">Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia. Obowiązek ten spoczywa na właściwej gminie. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego wyznaczyła datę 31 grudnia 2021 r. jako datę graniczną dla stosowania powyższego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PosełStefanKrajewski">Była tu mowa o skróconym vacatio legis projektowanej ustawy. Jest to związane z potrzebą szybkiego przyjęcia proponowanej regulacji z uwagi na fakt, że powinna być ona przyjęta jeszcze w 2021 r., i jest uzasadnione potrzebą właściwego zabezpieczenia interesów lokatorów oraz koniecznością skrócenia do minimum okresu braku ciągłości realizacji zadań gmin w przedmiotowym zakresie. I doskonale wiemy, że to już powinno być zrobione dużo wcześniej, na co zwraca uwagę rzecznik praw obywatelskich, który przestrzegał przed konsekwencjami. W ocenie rzecznika ten stan, który był po ostatnim dniu 2021 r., mógł prowadzić do negatywnych konsekwencji, zarówno dla lokatorów, jak i właścicieli budynków, które wyłączono z eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#PosełStefanKrajewski">Jeżeli stan prawny nie zmieni się, obowiązek zapewnienia lokatorom lokali zamiennych spocznie wyłącznie na właścicielach budynku. Jak można zasadnie przypuszczać, w większości nie będą oni w stanie się z niego wywiązać. Tu jest potrzebna współpraca oczywiście właścicieli budynków z odpowiednimi samorządami.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#PosełStefanKrajewski">Dobrze, że pojawia się ta nowelizacja. Trzeba ją jak najszybciej przyjąć. Oczywiście te poprawki, do których też były różnego rodzaju obiekcje na posiedzeniach komisji, trzeba faktycznie jeszcze przedyskutować. Pewnie je przyjmiemy, natomiast takie wrzucanie, o czym była mowa wcześniej, jest czymś niewłaściwym, na co wiele osób zwracało uwagę.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#PosełStefanKrajewski">Oczywiście poprzemy tę ustawę ze względu na to, że czekają na to mieszkańcy lokalów, które będą zmuszeni opuścić. Dzisiaj musimy oczywiście to przyjąć. Dziękuję bardzo. Będziemy głosować za jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek w imieniu koła Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Tutaj nie ma żadnej kontrowersji, czy przyjąć ten przepis, bo on jest po prostu potrzebny. Ważniejsze jest pytanie, dlaczego my go uchwalamy. Bo jeśli ten przepis trzeba przedłużać, to znaczy, że tysiące ludzi w Polsce mieszka w walących się, gnijących, zagrzybionych kamienicach.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Zajmuję się mieszkalnictwem, ale nie rozumiem, dlaczego ciągle żyjemy w kraju, w którym w takich warunkach wychowują się dzieci. Dlaczego ciągle żyjemy w kraju, w którym seniorzy boją się, że dach spadnie im na głowę? Dlaczego państwo jest w stanie ciągłej wojny z samorządami, której ofiarami są lokatorzy? Bo choć pieniądze na remonty są w funduszu dopłat, to zawsze część z nich zostaje, bo prawo jest zbyt sztywne, żeby gminy wykorzystały ten fundusz w pełni. Bo poległo z hukiem Mieszkanie+. Dziś na posiedzeniu komisji wysłuchaliśmy epitafium autorstwa NIK-u dla tego programu.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wysłuchaliście, tylko usiłowaliście je wygłosić.)</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Dostępne energooszczędne i tanie mieszkania są potrzebne teraz, a nie tylko przepisy, które mówią o wyprowadzaniu ludzi z ruin. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełStanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ma na celu zapewnienie najemcom opłacającym czynsz regulowany prawa do lokalu zamiennego oraz kosztów pokrycia przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku, który wymaga opróżnienia.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PosełStanisławŻuk">Obowiązek ten spoczywa na właściwej gminie, a ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego wyznaczyła datę 31 grudnia 2021 r. jako graniczną do stosowania powyższego przepisu. Przedkładany nam projekt zakłada przedłużenie stosowania zamiennego przepisu o 3 lata, to jest do 31 grudnia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#PosełStanisławŻuk">Wiadome jest, że projekt będzie miał wpływ na budżety jednostek samorządu terytorialnego, przy czym nie ma możliwości jego oszacowania, ponieważ nie jest znana liczba budynków — stanowiących własność osób fizycznych — zasiedlonych przed laty w trybie administracyjnym, jak również nie jest znany ich stan techniczny.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#PosełStanisławŻuk">Przekładany projekt ustawy słusznie zakłada objęcie swym zakresem okresu od 1 stycznia 2022 r. Wynika to z konieczności objęcia regulacją ewentualnych sytuacji, w których to na gminie spoczywał dotychczas obowiązek zapewnienia najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki z uwagi na remont lub rozbiórkę budynku wymagającego opróżnienia, a które mogły mieć miejsce od 1 stycznia 2020 r. do dnia wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#PosełStanisławŻuk">Projekt dotyczy często osób w złej sytuacji materialnej i życiowej. Państwo zaś, mając możliwości zapewnienia zabezpieczenia społecznego obywatelom, powinno wykorzystać te możliwości. Jako koło Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia jesteśmy za przyjęciem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Zacznijmy od rzeczy prostych. Jesteśmy, gdzie jesteśmy, nie ma co zaczynać od trudnych tematów. Więc prosty fakt, jest 23 marca roku pańskiego 2022. Ustawa, którą jakiś zły człowiek przyniósł do tego Sejmu, przedłuża termin, który już upłynął 31 grudnia zeszłego roku, do 31 grudnia 2024 r. — prawie 3 miesiące po tym, jak ten przepis po prostu wygasł. Nie, my nie wprowadzamy go tutaj na nowo, tylko w ustawie z 2019 r. przedłużamy działanie tego przepisu przejściowego, tak jakby on nigdy nie przestał obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Jeśli przyjmiemy ten przepis w takiej formie, to ustawa będzie udawała, że to się nie wydarzyło. I naprawdę Bóg jeden wie, do czego nas to doprowadzi i co z tym okresem pomiędzy, a może nawet Bóg tego nie wie, bo filozofowie twierdzili, że nawet dla Boga jest niemożliwe uczynić niebyłym to, co się już wydarzyło. A w tym Sejmie to się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Słuchajcie państwo, obawiam się, że podróże w czasie za bardzo wyprzedzają naszą epokę, zastopujcie z tym trochę. W tej części wszechświata można podróżować jedynie z teraźniejszości w przyszłość, i to w tempie 60 sekund na minutę, ani więcej, ani mniej. Podróże wstecz są zabronione całkowicie. To jest niestety kolejny raz, kiedy jedziecie ustawodawczo po bandzie, kiedy ta legislacyjna partanina wychodzi na wierzch. Uchwalanie ogromnych ustaw w 2 dni, mieliśmy to już wiele razy: bez czytania, bez refleksji, natrętne dorzucanie do ustaw niezwiązanych z nimi poprawek, w tej ustawie znowu to mamy. Oryginalna technika ustawodawczego bigosu stosowana przy tzw. tarczach, polegająca na zbieraniu różnych doraźnych zmian w niepowiązane pakiety, ignorowanie konstytucyjnych terminów, oddawanie kompetencji do Brukseli niekonstytucyjną większością głosów i teraz jeszcze uchwalanie przepisów wstecz. To wszystko jest naprawdę nieprawdopodobnym dziadostwem, psuciem prawa i psuciem państwa. Jak prawo ma budzić szacunek obywateli, jeśli sami traktujecie je w ten sposób?</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#PosełDobromirSośnierz">A co do meritum to nie ma żadnego powodu przedłużania tego kolejnego socjalnego przywileju. Niektórzy ludzie zyskują przywilej przeprowadzania się na koszt pozostałych. Naprawdę traktowanie wynajmowania lokali jako jakiegoś powodu roszczeń w stosunku do innych ludzi jest lewicową aberracją, którą niestety powtarzacie.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Mieszkanie jest towarem, nie żadnym prawem. Jeśli umowa się kończy, w tym przypadku z powodu np. konieczności rozbiórki czy remontu, to po prostu strony wracają do momentu, w którym dobrowolnie przecież tę umowę zawarły, i rozchodzą się w pokoju. Jeśli wynajmującego mieszkanie czynimy tylko z tego tytułu, że to mieszkanie komuś wynajął, jakimś opiekunem ludzi, którym to mieszkanie wynajmuje, to nie dziwmy się, że wszyscy potem od takich umów uciekają, próbują uciekać w stronę rozwiązań bardziej elastycznych.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#PosełDobromirSośnierz">Więc potrójne nie. Nie dla tej ustawy, nie dla legislacyjnych podróży w czasie, nie dla poprawek niezwiązanych z tematem i nie dla przywilejów socjalnych dla lokatorów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze, pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obradujemy dzisiaj nad zmianą ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Ma być zmieniony art. 32, który wydłuża ochronę lokatorów do 31 grudnia 2024 r. Chciałem zadać pytanie, dlaczego taka data, być może warto by było zastanowić się nad wydłużeniem tej ochrony lub uczynieniem jej bezterminowej. Jeszcze drugie pytanie: Co się wydarzyło w ciągu tych 3 miesięcy, czy były sytuacje, i czy ma pan taką wiedzę, że lokatorzy nie byli chronieni przez styczeń, luty i prawie cały marzec 2022 r.? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jakkolwiek projekt ten ze społecznego punktu widzenia jest bardzo potrzebny, to jednak cisną się na usta dwa pytania. Pytanie pierwsze: Czy w czasie wychodzenia kraju z problemów ekonomicznych wywołanych pandemią oraz bardzo poważnymi perturbacjami związanymi z wojną toczącą się za naszą wschodnią granicą nie byłoby celowe wydłużenie okresu ochronnego przynajmniej do roku 2026? I pytanie drugie, pytanie do pana ministra, chyba najbardziej potrzebne z tych pytań: Dlaczego trzeci, kolejny miesiąc w naszym kraju takie rozwiązanie nie funkcjonuje? Czyli nie funkcjonuje w tej sprawie nic. Kto to zaniedbał i dlaczego rząd dopiero teraz przychodzi i chce zmieniać ustawę o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego? Panie ministrze, poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełWandaNowicka">Ustawa o ochronie praw lokatorów jest najlepszym symbolem tego, jak prawa lokatorów w Polsce, od lat zresztą, traktowane są po macoszemu. Ta ochrona lokatorów jest właściwie iluzoryczna i w zasadzie nieistniejąca. Sprawy ciągną się latami, ludzie żyją w niegodnych warunkach i to, co właściwie robimy, to głównie przedłużanie terminu. Ale chciałam się zapytać, czy może w tej sytuacji nie byłoby zasadne usunięcie w ogóle terminu, do którego ta ustawa ma obowiązywać, czyli wpisanie po prostu, że gmina zapewnia temu najemcy pokrycie kosztów, że to spoczywa na właściwej gminie już bezterminowo. Bo obawiam się, że my tego terminu 2024 r. też nie dotrzymamy i znowu trzeba będzie nowelizować ustawę. Więc może po prostu zlikwidujmy ten termin, którego i tak najprawdopodobniej nie zrealizujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Dzisiaj rozmawiamy o ważnych przepisach służących ochronie lokatorów, a ja chciałbym zapytać o to, kiedy rząd zdecyduje się też chronić właścicieli lokali. Kiedy państwo przygotujecie projekt, który zniesie przepis, który obowiązuje od 2 lat, zakazujący bezwzględnie eksmisji na czas trwania pandemii? Chcę powiedzieć o tym, że prosi o to rzecznik praw obywatelskich, proszą o to samorządy, apelują o to, by móc po wydaniu prawomocnych wyroków eksmisji wyprowadzać lokatorów, którzy nie płacą czynszów. Czy to jest sprawiedliwe, czy można w Polsce nie płacić czynszów? Często — a wiem to jako wieloletni samorządowiec, doświadczony samorządowiec — dotyczy to takich lokatorów, którzy przez całe swoje życie nie płacili czynszów, albo np. lokatorów, którzy demolują lokale. Myślę, że już najwyższy czas, żeby ten przepis bezwzględnie zakazujący eksmisji, wykonywania prawomocnych wyroków w Polsce znieść. Bardzo proszę o informację, kiedy rząd zamierza to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Przemysław Koperski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stało się wręcz tradycją, że rząd ofiarowuje Polkom i Polakom szereg różnego rodzaju świadczeń kosztem samorządów. Ta zmiana wpisuje się w przyjęty zwyczaj finansowego wykorzystywania tych samorządów. Przytoczę fragment uzasadnienia projektu w czystej odsłonie: Projekt nie powoduje skutków finansowych dla budżetu państwa. Projektowana zmiana będzie miała wpływ na budżety jednostek samorządu terytorialnego, przy czym nie ma możliwości jego oszacowania, ponieważ nie jest znana liczba budynków stanowiących własność osób fizycznych zasiedlonych przed laty w trybie administracyjnym. Nieznany jest również ich stan techniczny.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Ten projekt nie był konsultowany z samorządami lokalnymi, bo jest projektem poselskim. Pytanie: Dlaczego prace nad proponowaną regulacją nie rozpoczęły się wcześniej, w 2021 r.? Bardzo dziękuję…</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Cofnijmy się do 2015 r. Dyskusja nad tym projektem ustawy wyglądała dokładnie tak samo. Nie było konsultacji, nie było rozmowy z samorządami, nie było jakiejś głębszej refleksji na temat tego, czy te przepisy tak dalej powinny wyglądać, czy powinien powstać jakiś inny mechanizm. Muszę powiedzieć po przeczytaniu stenogramu z 15 grudnia 2015 r., że to jest dokładnie ta sama dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym mam pytanie do pana ministra. Dlaczego przez te 7 lat — za chwilę będzie 7 lat — rząd nie przeanalizował tego rozwiązania w taki sposób, czy można je np. ulepszyć, zmienić ten system na jakiś inny, a jeżeli nie ma możliwości zmiany i to musi pozostać, to dlaczego systematycznie, czasem co roku, Sejm zajmuje się tym przepisem, przedłużając jego obowiązywanie o kolejny rok? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W myśl procedowanej ustawy gminy będą musiały przez następne 3 lata ponosić koszty przeprowadzek osób, które mieszkają w budynkach przeznaczonych do remontu lub rozbiórki. Nikt nie ma wątpliwości, że należy chronić prawa lokatorów, a państwo, mając możliwości zabezpieczenia społecznego obywateli, powinno z nich korzystać, ale ta pomoc powinna być konkretna i powinna przynosić realne efekty. Dlaczego w ustawie nie zawarto żadnej rekompensaty dla jednostek samorządu terytorialnego?</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Kolejna sprawa. Procedowana ustawa powinna być przyjęta jeszcze w 2021 r. z uwagi na potrzebę zabezpieczenia interesów lokatorów, a procedujemy nad nią dopiero teraz. Co jest powodem tak dużego opóźnienia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ta ustawa, mimo że działa wstecz, działa w dobrej wierze w ochronie obywateli, którzy najmują swoje mieszkania, m.in. płacąc czynsz regulowany. Ta ochrona moim zdaniem powinna wejść na stałe do polskiego systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">W tej debacie pojawiła się również sprawa dotycząca znikomej liczby mieszkań komunalnych na wynajem czy niskiego standardu tychże mieszkań. Lewica przedstawiła w czasie debaty nad Krajowym Planem Odbudowy plan budowy m.in. 75 tys. mieszkań na wynajem. Ta propozycja Lewicy została przyjęta przez rząd, wprowadzona do Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Wobec powyższego chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, kiedy rząd zamierza rozpocząć realizację tego programu, bo jak wynika z informacji rządu, inne segmenty Krajowego Planu Odbudowy są już finansowane z budżetu państwa mimo braku jeszcze decyzji w tej sprawie Komisji Europejskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełJanuszKowalski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Jako wiceprezydent miasta Opole odpowiedzialny za sprawy komunalne, w tym m.in. za mieszkaniowy zasób komunalny, w 2015 r. przeprowadziłem ogromną reformę w tym zakresie w Opolu przy poparciu Lewicy, Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości. Jestem wielkim zwolennikiem szukania tutaj mądrego konsensusu, bo sprawa dotyczy wszystkich samorządów.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełJanuszKowalski">Nie ukrywam, że mój pogląd na ten temat jest bardzo jasny. Uważam, że mieszkaniowy zasób gminy powinien być traktowany w taki sposób, że nie powinien być nigdy prywatyzowany, i mieszkania powinny ze względu na kryteria dochodowe być rozdzielane właśnie tym grupom społecznym, które najbardziej tego potrzebują. Ja przyjmowałem w każdy piątek mieszkańców, matki samotnie wychowujące dzieci niepełnosprawne, matki, których dzieci zostały opuszczone przez ojców, rodziny wielodzietne. Polskie państwo musi mieć mechanizmy wsparcia dla takich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#PosełJanuszKowalski">Ale bardzo ważne jest wprowadzenie również kryterium dochodowego, weryfikacji, do czego będę zachęcał oczywiście ministerstwo, bo jest tak, że po 5, 10, 15 latach wiele rodzin uzyskuje lepszy status materialny i w moim przekonaniu powinno opuścić mieszkanie komunalne, które powinno trafić do bardziej potrzebujących. Ale w tej sprawie powinien być ponadpolityczny konsensus. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przez 30 lat szukamy sposobu na rozwiązanie problemów polskiego rynku mieszkaniowego. Na początku było kilka podmiotów, które dysponowały mieszkaniami. Były mieszkania komunalne, spółdzielcze, zakładowe. Później zakładowych się przeważnie wyzbyto, przekazano je gminom i powiedziano: radźcie sobie. Substancje w wielu miastach, ja to widzę pod Dolnym Śląsku, są bardzo przestarzałe. Niektóre miasta mają po 700 lat. Nie mówię już nawet o konserwatorach zabytków, którzy pilnują pewnego porządku, jeżeli chodzi o utrzymanie tych miast w starym stylu, ale to kosztuje. I teraz wracam do tego: po każdej zmianie rządu wszyscy mówią, że rozwiążą ten problem. A to TBS-y, a to tanie mieszkania na wynajem, a to inne rozwiązania, „Mieszkanie+”, a tak naprawdę nie ma poważnej debaty w tej sprawie między rządem a samorządami, żeby ten problem rozwiązać. Bez niej będziemy tylko mówić o nieszczęściu ludzi, którzy, jak mówił pan poseł Sośnierz, nie muszą zawierać umowy. Nie muszą, tylko nie będą mieli gdzie mieszkać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 31 grudnia ub.r. minął czas obowiązywania ustawy, która gwarantuje osobom, których lokal musi być poddany remontowi, zapewnienie przez gminę lokalu zamiennego i pokrycie kosztów przeprowadzki. Prawdopodobnie w kwietniu zacznie obowiązywać ustawa, która znów wprowadzi ten przepis, działając wstecz.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PosełMichałKrawczyk">Jestem w stanie wyobrazić sobie taką sytuację, że ktoś, kto poniósł koszty przeprowadzki, prawdopodobnie będzie mógł zwrócić się do gminy — tak to sobie wyobrażam — o zwrot tych kosztów. A co z osobami, które wczoraj, dziś albo jutro zostaną zmuszone do opuszczenia swojego lokalu, bo ich budynek grozi zawaleniem albo musi być poddany remontowi zgodnie z wolą gminy? Co w takiej sytuacji, panie ministrze — pytam także państwa posłów, którzy jesteście autorami tej spóźnionej o kilka miesięcy ustawy — kiedy ktoś się dziś dowiedział, że musi opuścić swój lokal, a gmina zgodnie z obowiązującym prawem nie jest zobowiązana do tego, żeby zaproponować mu lokal zastępczy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Urszula Pasławska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełUrszulaPasławska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PosełUrszulaPasławska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Ja również mam pytanie w kontekście zapewnienia lokali zastępczych osobom z opróżnianych mieszkań, ale nie tylko. Chodzi mi przede wszystkim o kwestie zagospodarowania pustostanów. Są różne szacunki mówiące o liczbie tych pustostanów, co świadczy również o braku inwentaryzacji tego zjawiska. My szacujemy, że jest ok. 200 tys. pustostanów na terenach wiejskich i 46 tys. na terenach miejskich, które są oczywiście zdecydowanie lepiej zinwentaryzowane.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#PosełUrszulaPasławska">Teraz pytanie do pana ministra: Czy przewidujecie państwo wspólnie z rządem przygotowanie przepisów, które umożliwiłyby zagospodarowanie tych pustostanów w tej bardzo ekstraordynaryjnej sytuacji, kiedy musimy zapewnić mieszkania, byt naszym sąsiadom z Ukrainy? Wydaje mi się, że to też jest sposób na równomierne rozlokowanie w Polsce osób, które do nas przybywają. Myślę, że te wyludniające się wsie są również dobrym miejscem na znalezienie nowego domu dla przybyszy z Ukrainy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Falej, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełMonikaFalej">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Ja mam pytanie, ponieważ, tak jak już wiele osób tutaj powiedziało, ustawa działa wstecz. Przepisy miały obowiązywać do końca roku, a teraz będą obowiązywać do 2024 r. Czy w tym czasie planujecie państwo pracę nad jakimś systemowym rozwiązaniem, tak żeby nie było takiej sytuacji, że za moment znowu się spotkamy i będziemy się zastanawiać, jak naprawić sytuację, która będzie miała miejsce, i znowu działać wstecz? Dla mnie jest istotne, czy jest przewidywany jakiś system, czy będą trwały prace nad rozwiązaniem długofalowym, a nie tylko ad hoc, jak przepisy stracą moc. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełMateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj nad nowelizacją ustawy o ochronie praw lokatorów zamieszkujących zasoby gminne. Ja jednak chciałbym dopytać o mieszkańców spółdzielni mieszkaniowych. Przypomnę, że ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 wprowadziła przepis, który doprowadził de facto do zakazu organizacji walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych, co rodzi pewne konsekwencje i przynosi skutki w postaci chociażby uniemożliwienia podejmowania decyzji o termomodernizacji czy wyboru prezesów spółdzielni mieszkaniowych. Dzisiaj sytuacja się poprawia, w związku z czym chciałbym dopytać: Kiedy nastąpią te luzowania obostrzeń? Kiedy te zmiany zostaną wprowadzone, ażeby znów mogły normalnie odbywać się te walne zgromadzenia?</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełPawełRychlik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Procedowany projekt ustawy zabezpiecza interesy lokatorów. Ten problem dotyczy przede wszystkim mieszkańców dużych miast: Warszawy, Krakowa, Łodzi, Poznania, Gdańska. Opozycja zarzuca dzisiaj, że to projekt poselski, projekt spóźniony, ale, szanowni państwo, posłowie Prawa i Sprawiedliwości spełnili ten poselski obowiązek wobec obywateli. Z kolei wy, skoligaceni bardzo mocno z prezydentami tych miast, które wymieniałem, nie zrobiliście w tym zakresie nic. Dlatego też dziękuję panu posłowi Pawłowi Lisieckiemu, który zainicjował ten projekt i procedowanie nad nim, i proszę, żebyście państwo w tym momencie nie przeszkadzali w pracach nad tym projektem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O udzielenie odpowiedzi na postawione pytania uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pana ministra Piotra Uścińskiego.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiele z tych pytań było de facto pytaniami do posła wnioskodawcy, bo to projekt poselski, a nie rządowy. Proszę mi wierzyć, że naprawdę został przygotowany przez pana posła czy grupę posłów. W tym zakresie w ministerstwie nie mieliśmy sygnałów o tym, że jest to duży problem. Pan poseł w swoim biurze poselskim, rozumiem, spotyka się z takimi sprawami. My mamy informację o tym, tak jak pani poseł sprawozdawca powiedziała, że obecnie jest to problem marginalny, ale nawet jeżeli dotyczy tylko kilku osób, to i tak warto się nad nim pochylić, dlatego dziękujemy panu posłowi za przygotowanie tego projektu. Z naszego punktu widzenia ten projekt w takim zakresie zasługuje na poparcie, bo faktycznie osoby, które korzystają obecnie z tych mieszkań, w których kiedyś były zakwaterowane na zasadach komunalnych, potem w jakiś sposób trafiły po reprywatyzacji tych budynków do systemu najmu w gruncie rzeczy obecnie rynkowego. Ta ochrona lokatorska w tym momencie jeszcze w niektórych przypadkach może się przydać i przedłużenie tego terminu na pewno nikomu nie zrobi krzywdy, a niektórym osobom, części osób, może pomóc.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Myślę, że poselska poprawka, która pojawiła się na etapie procedowania nad tymi przepisami, jest bardzo cenna i z tego powodu ten projekt zasługuje na poparcie. Szanowni Państwo! Było — pani poseł sprawozdawca o tym powiedziała — 21 projektów rozporządzeń przygotowywanych w różnych resortach w związku z ustawą, która ma zapewnić lepszą dostępność dla osób o szczególnych wymaganiach. W moim resorcie jest przygotowane np. rozporządzenie w tym zakresie dotyczące warunków technicznych, jakim mają odpowiadać budynki. Jedną z takich najistotniejszych, głównych zmian jest zwiększanie dostępności dla osób niepełnosprawnych. Nowe warunki techniczne w zakresie budynków będą wymagały, np. jeśli chodzi o budynki wielorodzinne, windy już od trzeciej kondygnacji, która ma mieć odpowiednie wymiary, tak żeby mógł tam wjechać wózek, żeby mógł się odpowiednio obrócić, w przypadku budynku usługowego — nawet od drugiej kondygnacji. Będą też szersze podjazdy dla niepełnosprawnych. W tych różnych rozporządzeniach mają się pojawić tego typu nowe rozwiązania. Termin teoretycznie jest do września.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">W obecnej sytuacji, kiedy faktycznie szukamy lokali w całej Polsce — i samorządy, i właściciele prywatni, i my nad tym myślimy — i w obiektach rządowych… Wszędzie szukamy, myślimy, gdzie możemy przyjąć uchodźców i jak zwiększyć ten zasób mieszkaniowy. W tej sytuacji pewnym ryzykiem byłoby wprowadzanie tych warunków technicznych, o których mówię. Zresztą gdyby państwo chcieli zobaczyć, w którą stronę te warunki techniczne… One były konsultowane jeszcze parę tygodni temu, więc można zobaczyć, jaki projekt był konsultowany. On się tam nieco zmienił po tych konsultacjach, ale jest, można powiedzieć, gotowy. Ale jest pewne ryzyko. Gdybyśmy go teraz wprowadzali we wrześniu… A w sytuacji, kiedy naprawdę szukamy dodatkowych lokali, chcemy, żeby gdzieś były adaptowane jakieś lokale na potrzeby mieszkaniowe, przedłużenie tego terminu na pewno zmniejsza to ryzyko związane z takimi utrudnieniami. Bo jednak inwestor, który będzie miał nowe warunki techniczne — one są dobre dla niepełnosprawnych, bardzo dobre i szczycimy się tym jako Polska, że chcemy w tę stronę podążać… Ale jednak jeśli te warunki byśmy teraz wprowadzili, może dojść do pewnych perturbacji, które czasami uniemożliwią pewne działania pozytywne, których wymaga od nas ten moment historii. Potrzeba ulokowania tysięcy uchodźców to jest, myślę, bardzo ważny temat.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Myślę, że pytania dotyczące terminu, które najczęściej się pojawiały, to najlepsze pytania do pana posła. Dlaczego to mają być 3 lata, a nie dłużej czy krócej? To oczywiście jest inicjatywa poselska, taki pomysł poselski. Dla mnie jako dla sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii to jest jakiś okres wybrany. Czy to będą 2 lata, czy 5 lat, to po prostu tyle czasu dłużej to będzie trwało. Myślę, że za 3 lata też pewnie państwo posłowie — czy z prawej, czy z lewej strony sali — zastanowią się, czy już powinno wejść w życie, czy ten termin jeszcze przedłużać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosi przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Paweł Lisiecki.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełPawełLisiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Może uda mi się odpowiedzieć na kilka pytań, które zostały zadane.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#PosełPawełLisiecki">Dlaczego dopiero 9 lutego 2022 r.? Powiem tak. Jest to projekt poselski, każdy poseł, każda grupa posłów, 15 posłów, ma prawo złożyć taki wniosek. My go złożyliśmy, inni posłowie — chociażby ci, którzy zadawali takie pytania — takiego wniosku nie złożyli i mogę tutaj odbić pytaniem na pytanie, dlaczego państwo tego nie złożyliście.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#PosełPawełLisiecki">Problematyka związana z art. 32 ustawy o ochronie praw lokatorów tak naprawdę rzeczywiście dotyczy dużych miast, chociaż zdarzają się sytuacje w małych miejscowościach. Ale jak to się stało, że ten przepis znalazł się w ustawie w 2001 r.? Otóż w wyniku komunalizacji w 1990 r. samorządy otrzymały nieruchomości, m.in. nieruchomości razem z lokatorami. W budynkach tych mieszkały osoby, i często mieszkają, które zawarły umowy z samorządem albo zawarły je jeszcze w okresie PRL. Osoby te zawarły te umowy w dobrej wierze z przedstawicielem instytucji publicznej. Następnie w wyniku decyzji administracyjnych, np. opartych na dekrecie Bieruta, ale także innych aktach prawnych z lat 40. XX w., budynki te zostały zwrócone czy przekazane osobom, które były następcami prawnymi byłych właścicieli. Czasami zdarzało się, że to nawet nie byli następcy prawni byłych właścicieli tylko zwykli złodzieje, ale to już afera reprywatyzacyjna w Warszawie pokazała, że takie przypadki miały miejsce. Razem z lokatorami przekazywano te budynki. W związku z tym wówczas ustawodawca uznał, że w przypadku gdy stan techniczny danego budynku jest zły… Zarządca komunalny zgodnie z prawem nie mógł za bardzo inwestować w taki zasób, w związku z tym zwracał go w bardzo złym stanie technicznym. Mamy do czynienia z furtką, która pozwalała na powrót tych osób do zasobu komunalnego. Przywracała pewien porządek. Osoby miały umowy najmu z przedstawicielem czy z samorządem. Zostało to przekazane w prywatne ręce łącznie z umowami, łącznie z danymi osobowymi. Tak naprawdę była to — i nadal jest — jedna z nielicznych furtek, jeśli chodzi o powrót do zasobu komunalnego osób, które miały w dobrej wierze podpisane umowy na lokalne komunalne z samorządem.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#PosełPawełLisiecki">Padło tu pytanie — właściwie był to zarzut — dlaczego znowu obciąża się samorząd. Szanowni państwo, na samorządzie spoczywają pewne obowiązki. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawa o samorządzie gminnym mówią, jakie są to obowiązki. Wypadku gminy jest to tworzenie warunków do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej. To należy do zadań własnych gminy. Gmina, na zasadach i w przypadkach określonych w ustawie, zapewnia lokale w ramach najmu socjalnego i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#PosełPawełLisiecki">Kończąc, chcę powiedzieć, że ten przepis pozwala przywrócić pewien stan, jeśli chodzi o lokatorów zwróconych razem z kamienicami np. w ramach warszawskiej reprywatyzacji, ale także w ramach działań w innych dużych miastach. Jednocześnie pozwala on doprowadzić do sytuacji, w której właściciel, który prawnie odzyskał taką nieruchomość, może zająć się tak naprawdę jej remontem bez zapewniania lokali komunalnych, przepraszam, lokali zamiennych byłym lokatorom komunalnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosi również sprawozdawca komisji pani poseł Anna Paluch.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PosełAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie będę powtarzała odpowiedzi, których udzielili pan minister i przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Lisiecki. Padło pytanie o sytuację lokatorów pomiędzy 1 stycznia 2022 r. a terminem wejścia w życie ustawy. Mówi o tym dokładnie art. 2, który brzmi: Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2022 r. Zachowana jest ciągłość obowiązku gminy. Jest to zabieg legislacyjny, który może nie jest jakimś osiągnięciem sztuki legislacyjnej, mówiąc delikatnie, ale jednak spełnia swoje zadanie, czyli chroni lokatorów. Dlaczego nie było tego wcześniej? Gminy nie paliły się do tego, żeby o tym alarmować, chociaż są zasobne. Może nie chciały wydawać pieniędzy. To lokatorzy są tutaj zainteresowaną stroną, ale może nie są na tyle zorganizowani.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#PosełAnnaPaluch">Jeśli chodzi o postulat Lewicy dotyczący zapewnienia gminom środków na odnowę i powiększenie zasobu komunalnego, to chcę zwrócić uwagę państwa posłów na to, że mamy ustawę z 10 grudnia 2020 r. — to był sejmowy druk nr 534 — o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa. Uchwaleniu tej ustawy sprawiło, że bardzo wielkie środki, które są do dyspozycji w Banku Gospodarstwa Krajowego, otrzymują właśnie samorządy. Ustanowiony został Rządowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa — chodzi o 1,5 mld zł — który został ulokowany w BGK. Jest też Fundusz Dopłat, który ma taką samą pulę środków. Przypomnę, że zgodnie z unormowaniami tej ustawy, o której wspominam, na budownictwo socjalne, komunalne, na rewaloryzację starego zasobu, zarówno zasiedlonego, jak i niezasiedlonego, na przebudowę budynków przeznaczonych na pobyt ludzi, ale nie do celów mieszkalnych, żeby zaadoptować je do celów mieszkalnych podmioty komunalne, czyli gminy, związki gmin i powiaty, mogą otrzymać 80% dofinansowania. To jest bardzo, że tak powiem, mocny program. Pozwala on gminom rozbudowywać zasoby komunalne. W tym kontekście stwierdzenia jednej z pań posłów, że państwo jest w ciągłym konflikcie z samorządami, są po prostu, proszę państwa, bezpodstawne. Chciałbym mieć z kimś konflikt, który polega na tym, że ten ktoś w 80% dotuje moje zadania własne.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#PosełAnnaPaluch">Proszę państwa, jeszcze jedna kwestia. W pytaniach, które padały… Lokal zastępczy to jest zupełnie co innego niż lokal zamienny. Zgodnie z ustawą jeśli gmina wykwaterowuje lokatora, to ma obowiązek zapewnienia mu lokalu zamiennego, którego standard nie odbiega od standardu lokalu, w którym lokator zamieszkiwał. Natomiast lokal zastępczy ma standard dużo niższy. Niestety, państwo myliliście te dwa pojęcia.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#PosełAnnaPaluch">Dziękuję bardzo klubom i ich przedstawicielom za deklarację poparcia tego projektu. On będzie służył ludziom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych (druki nr 2073 i 2088).</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Roberta Gontarza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertGontarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji: Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#PosełSprawozdawcaRobertGontarz">Celem projektu ustawy jest usprawnienie zasad realizacji zadań administracji publicznej w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych. Zadania te są regulowane przepisami prawa. Zmiana zasad ich realizacji nie jest możliwa bez podjęcia inicjatywy legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełSprawozdawcaRobertGontarz">W czasie pierwszego wspólnego posiedzenia komisji 17 marca przeprowadzono dyskusję nad projektem. W czasie prac zgłoszono pięć merytorycznych poprawek, nad którymi pracowaliśmy 22 marca. Wszystkie poprawki zostały pozytywnie zaopiniowane przez większość członków komisji.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#PosełSprawozdawcaRobertGontarz">Komisja Infrastruktury wraz z Komisją Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii pozytywnie opiniuje przedstawiony projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych i wnosi o jego przyjęcie wraz z zaproponowanymi poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Jerzy Bielecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełJerzyBielecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych, druki nr 2073 i 2088.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#PosełJerzyBielecki">Przedstawiony projekt dotyczy usprawnienia zasad realizacji zadań administracji publicznej poprzez zwiększenie efektywności działań Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej oraz szybszej i kompleksowej realizacji centralnej ewidencji kierowców. Celem zmian w ustawie — Prawo o ruchu drogowym jest jak najszybsze uruchomienie projektu budowy CEK 2.0, a także zapewnienie możliwości jego etapowego wdrożenia. Dlatego projekt umożliwia właściwemu ministrowi zlecenie dwóm podmiotom publicznym: Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i Centralnemu Ośrodkowi Informatyki prac w zakresie budowy, rozwoju, wdrożenia i utrzymania systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Do tej pory przepis taki obejmował wyłącznie centralną ewidencję pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#PosełJerzyBielecki">Ustawa umożliwi również powierzenie ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji prowadzenia w nowym systemie ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. W ramach rozwoju tego systemu w miejsce aktualnie wykorzystywanego oprogramowania SI Pojazd udostępniona zostanie aplikacja webowa systemu CEPiK 2.0 oparta na architekturze tzw. cienkiego klienta. Aplikacja będzie obejmować procesy realizowane przez organy rejestrujące, samorządy oraz umożliwi komunikację z innymi systemami teleinformatycznymi.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#PosełJerzyBielecki">Projektowana ustawa da ministrowi możliwość wydawania odpowiednich komunikatów związanych z określeniem zarówno terminów, jak i zakresów wdrożenia rozwiązań technicznych, co umożliwi etapowe uruchomienie nowego systemu odpowiednio do przyrostu jego funkcjonalności. Projektowane zmiany dotyczące ustawy o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej zmierzają do usprawnienia procesów utrzymania i prawidłowego funkcjonowania sieci oraz uzupełnią zadania operatora OSE.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#PosełJerzyBielecki">Wnioskodawcy zauważają, że Ogólnopolska Sieć Edukacyjna może stanowić doskonałą platformę dla upowszechnienia lub wdrażania działań w obszarze cyfryzacji systemu edukacji. W związku z tym proponuje się uzupełnienie katalogu zadań operatora OSE o działania wspierające cyfryzację systemu oświaty i objęcie nim organów prowadzących szkoły. Proponowane zmiany wprowadzą ułatwienia dla operatora OSE w pozyskiwaniu usług transmisji danych na potrzeby poszczególnych szkół.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#PosełJerzyBielecki">Celem dalszych zmian jest umożliwienie bezpośredniego zlecenia przez operatora OSE prac w zakresie tworzenia i utrzymywania narzędzi teleinformatycznych przez Centralny Ośrodek Informatyki. Projekt proponuje zezwolić operatorowi OZE…</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#komentarz">(Poseł Karolina Pawliczak: OZE?)</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#PosełJerzyBielecki">OSE, tak, OSE oczywiście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#PosełJerzyBielecki">…na wykorzystanie środków z kar umownych wyegzekwowanych od nierzetelnych kontrahentów, do realizacji zadań operatora OSE.</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#PosełJerzyBielecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wprowadzane zmiany ocenia pozytywnie i będzie popierał poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych, druki nr 2073 i 2088. Dodatkowo chciałbym złożyć trzy poprawki do tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paluch, pan poseł Piecha, jeśli państwu przeszkadzamy, to możecie państwo wyjść i przenieść rozmowy poza salę plenarną.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Grzegorz Napieralski.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych. Chciałbym przedstawić nasze stanowisko wobec tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Ten projekt zakłada dwie główne zmiany. Pierwsza to możliwość zlecenia realizacji centralnej ewidencji kierowców 2.0, systemu teleinformatycznego, bez przetargu, możliwość zlecenia albo wydawcy dokumentów, albo zakładowi budżetowemu. Druga zmiana — rozszerzenie możliwości realizacji typów projektów przez Ogólnopolską Sieć Edukacyjną, a także rozluźnienie wymogów przeprowadzania postępowań konkurencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Szanowni Państwo! Po raz kolejny mamy projekt poselski. Projektem poselskim wprowadzane są tak istotne i tak ważne zmiany. Te zmiany, te przepisy dotyczą co najmniej kilku obszarów działalności państwa, w tym Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Edukacji i Nauki, a także samorządów, które zarówno wydają dokumenty, jak i są organami założycielskimi dla szkół. Żadne zewnętrzne zdarzenia nie uzasadniają pilnej konieczności wprowadzenia tych zmian. Tak szerokie pod względem wpływu zmiany powinny być wprowadzone ścieżką rządową, a nie jako quasi-projekt poselski z wrzucanymi — to chcę podkreślić bardzo mocno — przed posiedzeniem komisji kolejnymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Chciałbym też odnieść się, szanowni państwo, do tego, co powiedział poseł sprawozdawca, który tak przedstawił prace naszej komisji, jakby one toczyły się bardzo spokojnie, jakbyśmy mogli dyskutować. Otóż nie, nie mogliśmy dyskutować. Przerwa była tylko dlatego, że Biuro Legislacyjne nie zdążyło przygotować swojej opinii, a próba dyskusji została w sposób brutalny przerwana przez posłankę Prawa i Sprawiedliwości, która zwróciła się z wnioskiem o zakończenie dyskusji, i zostaliśmy jako opozycja przegłosowani. I tak się dzieje. Przed chwilą też widzieliśmy, szanowni państwo, że mimo iż jest to projekt poselski, mimo iż mówiono nam, że jest on przedyskutowany, przemyślany, znów do tego projektu są składane kolejne trzy poprawki. To oznacza, że to nie jest przygotowany projekt, nie jest skonsultowany i znów tak naprawdę musimy na szybko nad nim pracować.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Wnioskodawcy wskazują, że wyłączenie systemu centralnej ewidencji kierowców z rygoru ustawy o zamówieniach publicznych jest niezbędne do prawidłowego realizowania projektu i wykorzystania zwinnej metodyki projektowej. Nawet odkładając na bok kłótnie, spory i polemikę, warto zauważyć, że samorządy muszą sobie radzić z realizacją podobnych i równie skomplikowanych zadań. Samorządy dają sobie radę, a tu ministerstwo czy rząd musi po prostu szybko uciekać jakąś dziwną ścieżką, bo nie daje sobie rady.</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Skoro minister uważa, że ustawa o zamówieniach publicznych jest zła i niewystarczająco elastyczna, to proponuję, aby zająć się właśnie tą ustawą i o niej dyskutować, żeby ta ustawa była przygotowana pod rygorem kolejnego zamówienia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Rozszerzenie zakresu zadań możliwych do realizacji przez ogólnopolską sieć edukacyjną m.in. o modernizację sieci w szkołach jest kolejnym przykładem centralizacji, takiej bardzo gwałtownej, jasnej centralizacji. To mi przypomina bardzo złą politykę, politykę w najgorszym stylu: damy swoim szkołom, damy swoim samorządom, bo w uzasadnieniu wskazano, że m.in. dzięki temu OSE, czyli ogólnopolska sieć edukacyjna, będzie mogła wykorzystywać środki z KPO na inwestycje w szkołach. Tymczasem te pieniądze z powodzeniem mogłyby być wydawane przez samorządy, a niektóre inwestycje byłyby możliwe do realizacji przez lokalne firmy.</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Kolejna rzeczą, na którą chciałem zwrócić uwagę, jest to, że proponowane wyłączenie konieczności przeprowadzenia postępowań na dzierżawę łączy przez OSE jest kolejnym generalnym zapisem ograniczającym konkurencję i wprowadzającym uznaniowość.</u>
          <u xml:id="u-398.9" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Nie bez znaczenia też jest fakt — to chciałem powiedzieć na sam koniec i bardzo mocno podkreślić — że oddalibyśmy te wszystkie pieniądze, a to są olbrzymie pieniądze, w ręce tylko jednego ministra, bez żadnej społecznej ani rynkowej kontroli, a przypominam, że mieliśmy w czasie pandemii przekazywanie takich pieniędzy, i wiemy, co się wydarzyło z olbrzymimi zakupami. Do dzisiaj te sprawy mamy niewyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-398.10" who="#PosełGrzegorzNapieralski">W związku z tym rekomenduję głosowanie przeciwko tej ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Karolina Pawliczak, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Założenia być może były i słuszne, ale w trakcie dyskusji nad tym projektem w czasie obrad komisji pojawiło się sporo wątpliwości. Celem zmiany ustawy jest bowiem umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji zlecenia prac w zakresie budowy, rozwoju, wdrożenia i utrzymania systemu teleinformatycznego obsługującego zarówno centralną ewidencję pojazdów, jak i centralną ewidencję kierowców. Do tej pory przepis obejmował wyłącznie centralną ewidencję pojazdów i w celu poprawnego wdrożenia centralnej ewidencji wmawia się nam, że konieczne jest objęcie zakresem projektu całego systemu teleinformatycznego obsługującego obie ewidencje, a nie wyłącznie jedną z nich.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Wyjaśniano również w trakcie prac komisji, że przepisy umożliwią budowę jednolitych rozwiązań w zakresie obsługi procesów związanych z rejestracją pojazdów oraz wydawaniem dokumentów stwierdzających uprawnienia, analogicznie do tego, co ma miejsce w przypadku systemu rejestrów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">Projekt ten ma też wprowadzić zmiany do ustawy o ogólnopolskiej sieci edukacyjnej w ramach usprawnienia procesów utrzymania i prawidłowego funkcjonowania tej sieci.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Pierwsza nasza wątpliwość, wyrażona również na posiedzeniu komisji, dotyczy właśnie bardzo szybkiej ścieżki legislacyjnej i totalnej centralizacji tego systemu. Pan minister był uprzejmy powiedzieć, że ma to służyć usprawnieniu zasad realizacji zadań administracji publicznej, a w związku z pojawiającym się ryzykiem cyberprzestępczości centralna ewidencja daje gwarancję bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">Nie wypowiadałabym się na pana miejscu negatywnie o pracy samorządów, a to wybrzmiało z państwa słów. Tak przynajmniej pan powiedział, że samorządy tego bezpieczeństwa nie gwarantują, a wypowiadał się pan również o innych jednostkach, które pracują na tym systemie, a które w ramach swojej kompetencji, z zachowaniem przecież wszelkich obowiązujących przepisami zasad i norm, dbają o ten ważny aspekt. W trakcie prac komisji to absolutnie wybrzmiało.</u>
          <u xml:id="u-400.5" who="#PosełKarolinaPawliczak">Druga dużo istotniejsza kwestia, którą warto tutaj podnieść, to to, że daje się ministrowi potężne narzędzia w formie scentralizowanych systemów i ogromne środki do dyspozycji w ramach KPO, których kontrola w tym obszarze będzie bardzo ograniczona. Warto tu wspomnieć ku przestrodze o druzgocącej dla państwa kontroli systemu CEPiK, która została przeprowadzona przez NIK w 2018 r. Przypominam to właśnie ku przestrodze i w dobrej wierze, że wiele z tym systemem w przeszłości było problemów, zatem przekazanie tak potężnych narzędzi w ręce jednego ministra może przynieść zgoła odwrotny efekt.</u>
          <u xml:id="u-400.6" who="#PosełKarolinaPawliczak">I jeszcze jedno ważne pytanie: Czy w ogóle konsultowaliście ten projekt z podmiotami korzystającymi z tego systemu i czy macie jakiekolwiek sygnały dotyczące jego akceptacji ze strony samorządowej? Proszę o informacje na ten temat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt poselski w ważnych sprawach obejmuje zmiany dotyczące edukacji oraz funkcjonowania życia publicznego, w tym w zakresie ewidencji pojazdów i kierowców.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PosełJanSzopiński">Dlaczego jest to projekt poselski, dlaczego nie jest to projekt rządowy? Dlaczego nie jest on procedowany przez rząd i dlaczego w tej sprawie nie mamy opinii rządu? Dlaczego jest przyjęta taka szybka ścieżka w kwestii dotyczącej wprowadzania tej ustawy? Chciałbym zapytać, czy rząd przewiduje zmiany w oprogramowaniu obowiązującym w wydziałach komunikacji. Czy będzie to przetarg, czy zostanie wyłoniony jakiś inny wykonawca i w inny sposób? Jednak najważniejszy, jak się wydaje, projekt i najważniejsza opinia, która wypływa z tej propozycji, którą państwo tak doskonale przygotowaliście, że przed chwilą już zgłosiliście do własnego projektu poprawki… Jakżeż w Polsce można w ten sposób procedować nad ustawą, która za chwilę swym zakresem będzie obejmowała wszystkich Polaków?</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PosełJanSzopiński">Otóż moim zdaniem gdy za pół roku jedna z baz danych zmieni swoją nazwę, to kolejny raz 20 posłów z ramienia PiS-u będzie ślęczało nad przygotowaniem kolejnej nowelizacji ustawy. Dlaczego państwo marnujecie własny czas, że o czasie Wysokiej Izby już nie wspomnę? Dlaczego nie jest to projekt rządowy? Dlaczego właśnie taka a nie inna wasza twórczość spowodowała to, że w Polsce mamy najbardziej opasłe tomy ustaw, często niespójnych, a nawet sprzecznych ze sobą?</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#PosełJanSzopiński">Gdyby pan minister odpowiedział na piśmie mojemu klubowi, jaka jest opinia rządu w sprawie tej ustawy, byłbym bardzo zobowiązany. Dziękuję bardzo. Tym warunkujemy głosowanie nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści stanowisko wobec sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych, druki nr 2073 i 2088.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#PosełStefanKrajewski">Wśród tych zmian, o których tu była mowa wcześniej, wśród ustaw, które mają zostać zmienione po uchwaleniu projektu, jest m. in. Prawo o ruchu drogowym. Zmiana w tej ustawie według uzasadnienia projektu ma na celu jak najszybsze uruchomienie projektu budowy centralnej ewidencji kierowców 2.0, a także zapewnienie możliwości jego etapowego wdrażania. Inna zmiana dotyczy systemu CEPiK, rozszerzenia funkcjonalności systemu, aplikacji, z której będą korzystać organy właściwe do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami. Projekt obejmuje także zmiany dotyczące usprawnienia procesów utrzymania prawidłowego funkcjonowania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej oraz uzupełnienie zadań operatora OSE. W projekcie znajdują się także propozycje zmian związanych z terminami realizacji poszczególnych systemów i ich części. Dodatkowo w trakcie prac komisji zostały zgłoszone poprawki, które dają możliwość bardziej elastycznego kształtowania terminu zakończenia realizacji tych systemów. W myśl tych zmian właściwy minister będzie mógł ogłaszać informacje o uruchomieniu poszczególnych funkcjonalności w komunikacie i nie będzie musiał dostosowywać się do zapisanych w ustawie terminów. Tak jak było mówione tu już wcześniej, jest to robione naprędce, jest to robione na kolanie. Już samo to, że minister będzie mógł przesuwać terminy, pokazuje, że to jest kolejny projekt niedoprecyzowany, niesprawdzony, nieprzedyskutowany. Tak to dzisiaj wygląda. Po to tak szybko procedujemy nad poszczególnymi projektami ustaw, by za chwilę do nich wracać, przyjmować kolejne nowelizacje, kolejne zmiany. Czy nie można zrobić czegoś raz a dobrze?</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#PosełStefanKrajewski">Jeżeli byśmy to mieli przygotowane i odpowiednio sprawdzone, pewnie nie zastanawialibyśmy się dzisiaj, po co i jak jest to wprowadzane. Jednak rząd Zjednoczonej Prawicy zdążył nas już do tego przyzwyczaić, że wszystko jest robione w szybkim tempie, nie ma czasu na komisje, poprawki są wprowadzane od razu przy okazji składania projektu, przy okazji prac komisji, a najwięcej poprawek składają ci, którzy projekt mieli przygotowywać. A więc widać, jak to jest robione. Oczywiście, nie mamy powodów, by nie popierać. Skoro chcecie nowelizować i zmieniać, poprzemy to, ale na koniec wy weźmiecie za to odpowiedzialność. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy ceną regulacji jest stworzenie podstaw prawnych do, cytuję, kompleksowego zlecenia i podjęcia realizacji prac w zakresie budowy, rozwoju, wdrożenia i utrzymania systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców oraz zwiększenie efektywności działania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej. Skupię się na tej pierwszej części. Chodzi tu o budowę nowych systemów obsługujących rejestry kierowców i pojazdów oraz systemów umożliwiających wykonywanie zadań przewidzianych przepisami. Skutkiem przyjęcia tych przepisów będzie konieczność budowy kolejnych, nowych systemów, które obsłużą interesariuszy, urzędy, firmy, służby, pewnie co najmniej dziesiątek takich systemów.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Ten projekt pozwala na to, aby minister cyfryzacji bez żadnego trybu konkurencyjnego, bez przetargu, bez stosowania Prawa zamówień publicznych mógł zlecać wykonanie zadań z zakresu informatyzacji, wydając de facto według uznania dziesiątki, a może i setki milionów złotych. Co z tego, że może to zlecać firmom państwowym? Nawet Biuro Analiz Sejmowych wskazało, że to może być niezgodne z prawem. To dotyczy też Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej. Już nie wspomnę o zdrowym podejściu do publicznych pieniędzy. Ten projekt to przykład tworzenia najgorszej patologii w wydawaniu środków publicznych i trzeba to tutaj otwarcie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Ale to nie wszystko. Faktycznym skutkiem przyjęcia tej ustawy i budowy nowych systemów będzie wyrzucenie na śmietnik systemów stosowanych do tej pory. Co gorsza, nikt nie jest w stanie oszacować, ile setek milionów złotych pójdzie do kosza. 13 listopada 2017 r. rząd chwalił się, że ruszyła nowa wersja systemu CEPiK. Przy okazji wyszło na jaw, że projekt, na który pierwotnie założono 150 mln zł, będzie kosztował nawet 300 mln. Z systemami obsługującymi interesariuszy, znowu urzędy, służby, firmy, to jest dużo, dużo więcej. I zasadniczo trafi to do kosza — kilkaset milionów złotych, także samorządowych, tak wynika z tego projektu. Czy Wysoka Izba świadomość, z czym przyszedł pan minister, że ta ustawa nie powinna być projektem poselskim, o jakich kwotach mówimy? Po pierwsze, czy Polskę stać na wyrzucenie do kosza kilkuset milionów złotych? Pomimo tego, że mają powstać nowe systemy, w uzasadnieniu czytamy, że projekt nie pociąga za sobą obciążeń finansowych. Nie wiem, to chyba magia. Mają powstać nowe systemy, nie wiadomo za ile, nie wiadomo ile, ale za darmo, nie wiadomo kiedy, bo tutaj też nie ma harmonogramu. No ale będzie można wydać miliony złotych bez przetargu. Nieoczywistym skutkiem tej ustawy będzie pozbawienie samorządów części kompetencji w zakresie utrzymywania baz lokalnych. Razi brak konsultacji z samorządami.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Składamy poprawki, których skutkiem ma być usunięcie tych zmian, które będą skutkować patologiami w zakresie wydawania środków publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Stanisław Żuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo proszę o ich przyjęcie i na ręce pan marszałek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełMirosławSuchoń">…składam te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełStanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych, druk nr 2073, zawiera propozycje zmian, które wprowadzają: uruchomienie projektu budowy centralnej ewidencji kierowców wraz z etapowym wdrażaniem, realizację zadań związanych z rejestracją pojazdów w systemie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, rozszerzenie możliwości Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w celu realizacji zadań dotyczących nadawania uprawnień, usprawnienie działania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PosełStanisławŻuk">Według propozycji zawartych w projekcie w celu prawidłowego wdrożenia centralnej ewidencji kierowców konieczne jest, aby projekt całego systemu informatycznego obejmował nie tylko ewidencję kierowców, ale także ewidencję pojazdów. Należy dodać, że Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców to system odpowiedzialny za zbieranie informacji o kierowcach i pojazdach w całym kraju. Gdy będzie taki system, powstanie możliwość reagowania na nieprawidłowości w zakresie posiadanych uprawnień kierowców i ewidencji eksploatowanych pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#PosełStanisławŻuk">W przypadku funkcjonowania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej zachodzi konieczność doprecyzowania procedur korzystania przez operatora Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej z infrastruktury telekomunikacyjnej i usług transmisji danych. Mając na względzie nieskuteczne postępowanie przetargowe w zakresie zakupu usług transmisji danych dla poszczególnych szkół, proponuje się nadanie uprawnienia operatorowi Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, chodzi o możliwość zlecenia usługi Centralnemu Ośrodkowi Informatyki, który jest jednostką budżetową podległą ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#PosełStanisławŻuk">Jako koło Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia uważamy, że procedowany projekt jest potrzebny, ale wymaga szczegółowego omówienia w komisji w celu wyeliminowania ewentualnych nieprawidłowości. Opowiadamy się za dalszym procedowaniem nad projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Robert Kwiatkowski w imieniu PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Słyszałem do tej pory o diecie cud, ale ustawy cud to nie widziałem. A zdaje się, że na taką nazwę zasługuje ten poselski projekt, o którym teraz debatujemy. Jest to projekt podejmowany w dziedzinie, która powszechnie, także przez przedstawicieli rządu, uznawana jest za bardzo kosztowną i kapitałochłonną. Dość przypomnieć, że nie tak dawno, ze 2 czy 3 miesiące temu, procedowaliśmy nad bardzo pilnym projektem przedłożenia rządowego ustanawiającym specjalne dodatki i wynagrodzenia dla osób pracujących w sektorze rządowym, a zajmujących się informatyką. Podobne zresztą rozwiązania proponował minister rolnictwa, który w agencji modernizacji i rozwoju wprowadzał możliwość utworzenia specjalnej spółki, po to żeby dodatkowo wynagrodzić tych, którzy w sektorze IT z ramienia rządu pracują. A tutaj czytamy, że projekt ustawy — to cytat z uzasadnienia tego projektu — nie pociąga za sobą obciążenia budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Jak nie z budżetu, ani jednego, ani drugiego, to pytam się skąd? Bo chyba nie jesteśmy tak naiwni, żeby zakładać, że przyjdą krasnoludki z sektora IT i nam to wszystko zrobią za darmo. Co to znaczy: wszystko? Systemy teleinformatyczne są rzecz jasna kosztowne, skomplikowane i bardzo potrzebne, choć zarządzanie i opieka nad tymi systemami, zwłaszcza nad systemem CEPiK, już niejednemu rządowi jakby ujmowały popularności. Bo drodzy państwo, jeśli dobrze rozumiem to przedłożenie poselskie, dochodzi do cichego złożenia do grobu dotychczasowego systemu CEPiK. Być może jakieś jego elementy, raczej na pewno, będą wykorzystane, ale oto nowymi siłami tych, którzy są zwłaszcza w Centralnym Ośrodku Informatyki i w PWPW zatrudnieni, dojdzie do stworzenia zupełnie nowego systemu ewidencji pojazdów i systemu ewidencji kierowców. Ciśnie się w związku z tym na usta pytanie, ile pieniędzy myśmy stracili na skutek tej decyzji, bo jak sądzę, te kwoty są olbrzymie. I nie satysfakcjonuje mnie tu wyrozumiałe podejście pana posła Suchonia, który mówił, że nie wiadomo ile. Ja bym oczekiwał od przedstawicieli rządu na piśmie informacji na temat tego, ile do tej pory system CEPiK nas kosztował.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#PosełRobertKwiatkowski">Z tych i bardzo wielu innych powodów — nie wspomniałem tutaj jeszcze o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, która też, zgodnie z zasadą najsłabszego ogniwa, zasługuje na kilka krytycznych sformułowań — informuję, że…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">…jesteśmy przeciwko temu przedłożeniu poselskiemu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie dziwi fakt, że tak intensywny, szybki jest tryb procedowania nad tą ustawą — projekt jest poselski, a wypadałoby, żeby był rządowy. Natomiast nasuwa się pytanie: Dlaczego jest taki pośpiech, po co jest taki pośpiech i czy rzeczywiście ministerstwo w tym przypadku przewiduje jakieś zmiany w oprogramowaniach w poszczególnych wydziałach komunikacji gminnych czy starostw powiatowych? Bardzo bym prosił o odpowiedź na piśmie na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych — w skrócie można powiedzieć Polakom, że Sejm jest zmuszony uchwalać ustawy, które nakładają na poszczególne urzędy obowiązek stosowania systemów informatycznych. Jak rozumiem, gdyby nie ta ustawa, to urzędnicy nadal posługiwaliby się glinianymi tabliczkami i wysyłaliby sygnały dymne do swoich kolegów. Otóż moim zdaniem takie decyzje jak ta powinny być podejmowane nie na forum Sejmu, ale na poziomie ministerstw i winny być modyfikowane w zależności od bieżących potrzeb. Natomiast można o tej ustawie powiedzieć jedno: że dzięki niej kilkaset milionów złotych zostanie wyrzuconych do kosza w ramach istniejących już rozwiązań i kilkaset milionów złotych będzie można wydać bez przetargów. Polska to bogaty kraj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Ministrze! Proszę o odpowiedź na piśmie na pytanie, jaka jest opinia resortu w sprawie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, zwinne metodyki prowadzenia projektów zakładają transparentność, udział interesariuszy, bieżące przekazywanie informacji. Państwo w uzasadnieniu napisali, że ten projekt będzie właśnie w ten sposób prowadzony. Zaskakuje jednak brak konsultacji z samorządami, brak konsultacji z interesariuszami, którzy na co dzień pracują w tym systemie. To tak, jakby państwo mówili: tak, będziemy robić świetnie, ale tak naprawdę robili bardzo źle. Dlaczego nie było konsultacji, dlaczego to nie jest projekt rządowy? Dlaczego pan minister doprowadził do tego, że jest on przedstawiony jako projekt poselski, chociaż wszyscy wiemy, że został przygotowany w ramach rządu, bo miał stanowić poprawkę do innej ustawy? Dlaczego nie ma stanowiska rządu, dlaczego nie ma stanowiska ministra właściwego do spraw transportu? Wreszcie dlaczego ten projekt nie był konsultowany w Komisji Trójstronnej? To są podstawowe pytania, jeżeli chodzi o projekty i transparentność. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PosełAndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kolejny projekt ustawy wprowadza w życie złe praktyki, a mianowicie bezprzetargowy tryb wydatkowania środków publicznych i wyłanianie wykonawcy z wyłączeniem wymogów ustawy o zamówieniach publicznych. Chodzi mi o realizację centralnej ewidencji kierowców 2.0. Przecież można przygotować rzetelną specyfikację istotnych warunków zamówienia i wyłonić wykonawcę w sposób transparentny i objęty kontrolą. Przypomnę, iż w ostatnich miesiącach rząd czy też posłowie Prawa i Sprawiedliwości wnosili do laski marszałkowskiej wiele ustaw pozwalających na wyłonienie wykonawcy w trybie bezprzetargowym. Przykładem mogą być zapisy zawarte w ostatnio procedowanej ustawie o obronie Ojczyzny, zapisy dotyczące wyłonienia wykonawcy, jeśli chodzi o budowę muru na granicy polsko-białoruskiej. Pytanie: Dlaczego kolejny projekt ustawy wyłącza wykonawcę spod rygorów ustawy o zamówieniach publicznych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłanki i Posłowie! Państwo funkcjonuje dopóty, dopóki działają krytyczne systemy, a te systemy nie mogą obejść się bez danych. W Polsce od wielu lat takie dane są przechowywane wyłącznie w krajowych serwerowniach. Raczej nie korzystamy w naszym kraju z usług chmurowych, są chlubne wyjątki. Rząd zapowiadał stworzenie takiej usługi, powstanie systemu tzw. wspólnej infrastruktury informatycznej państwa, ale mam wrażenie, że ten projekt nie wszedł jeszcze w stadium realizacji. Pierwsze pytanie brzmi: Kiedy ten projekt zostanie zrealizowany?</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PosełMichałGramatyka">I drugie pytanie. Czy w związku z trwającą wojną za naszą wschodnią granicą przewidują państwo możliwość przechowywania danych w systemach chmurowych, które są zlokalizowane za granicą, w państwach wspólnego obszaru gospodarczego, oczywiście na serwerach, które spełniają wszystkie normy w zakresie bezpieczeństwa? Dziś w polskim prawie zapisów dotyczących takich możliwości nie ma, a pamiętajmy, że nie ma na świecie serwerowni, które byłyby odporne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PosełMichałGramatyka">…na ogień artylerii albo na naloty bombowe.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Na temat tego poselskiego projektu ustawy przedłożona została opinia Biura Analiz Sejmowych, w konkluzji której stwierdza się, że ta ustawa w dwóch kwestiach podlega badaniu zgodności z prawem Unii Europejskiej. Po pierwsze, w zakresie, w jakim ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji zleca się z wyłączeniem stosowania przepisów dotyczących zamówień publicznych zadania związane z budową, rozwojem, wdrażaniem i utrzymaniem systemu teleinformatycznego obsługującego: po pierwsze, centralną ewidencję pojazdów, po drugie, centralną ewidencję kierowców i oczywiście wytwórców dokumentów publicznych w rozumieniu ustawy o dokumentach publicznych. Po drugie, chodzi o to, co umożliwia operatorowi OSE korzystanie z infrastruktury telekomunikacyjnej lub bazy danych bez zachowania otwartej, przejrzystej procedury zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">W związku z powyższym chciałbym zapytać, jakie jest stanowisko rządu co do zgodności tego projektu z prawem Unii Europejskiej w zakresie zamówień publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Miałem zaszczyt być w Szwecji, gdzie oglądaliśmy taki system ewidencji ludności i wszystkiego, co się w Szwecji dzieje w związku z mieszkańcami tego kraju. Są dwa ogromne serwery, które są schowane w górach. Mają prawie całą wiedzę o każdym obywatelu od urodzenia do śmierci. Tam to jest przemyślane, tam to jest bezpieczne, tam to jest skonsultowane z najlepszymi fachowcami na świecie. I to działa. A u nas, kto się rano obudzi, ten sobie wprowadza jakiś system: a to ewidencji CEPiK, a to ewidencji pojazdów, a to ewidencji kierowców. Jaki my kraj budujemy? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#PosełMarekDyduch">Po drugie, wyobraźmy sobie, że deputowani w Bundestagu, deputowani francuscy, angielscy czy kongresmeni wnoszą taki projekt. Ciekawe, co na to by powiedział rząd. To przecież jest skandal, co wy wyprawiacie. To się z niczym nie kojarzy. To jest bałagan, jeden wielki bałagan.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewica, ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zjednoczona Prawica rządzi już 7. rok. Rodzi się pytanie, co się takiego stało, że pojawia się projekt poselski dotyczący systemów teleinformatycznych. Przecież to jest bardzo skomplikowana techniczna sprawa. To jest kwestia rozwiązań informatycznych, to jest kwestia cyberbezpieczeństwa, to jest kwestia szeregu działań, które administracja państwowa i administracja samorządowa musi podjąć. Jaki jest powód, że dzisiaj namawiacie posłów, żeby podpisali taki projekt ustawy? Co się takiego stało, że trzeba w trybie pilnym taką ustawę wdrażać? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Drugie pytanie: Jakie budżet państwa poniósł nakłady, żeby system ewidencji pojazdów i kierowców już zrealizować? Bo rozumiemy, że tą ustawą ten system został wywalony w powietrze.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#PosełDariuszWieczorek">I trzecia rzecz: Jakie są planowane nakłady na wdrożenie tego nowego systemu? Ile milionów, setek milionów złotych planujemy wydać bez przetargu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytania sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pana ministra Adama Andruszkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o pytania dotyczące stanowiska rządu odnośnie do tego poselskiego przedłożenia, naturalnie możemy państwu także odpowiedzieć na piśmie. W całym procesie legislacyjnym, na wszystkich etapach tego projektu procedowania, również na posiedzeniach komisji sejmowych, był obecny pan minister Cieszyński. Dzisiaj również ja jestem obecny. Nasze stanowisko jako rządu Rzeczypospolitej Polskiej do tegoż poselskiego przedłożenia jest niezmiennie pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Pan poseł Kwiatkowski również pytał o koszty funkcjonowania systemu CEPiK. Prosił o odpowiedź na piśmie. Oczywiście takiej odpowiedzi panu posłowi udzielimy. Były również pytania o koszty i zakres zmian w oprogramowaniu. Także była prośba, żeby odpowiedzieć na piśmie. Oczywiście taka odpowiedź zostanie panu posłowi udzielona.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Pan poseł Suchoń również pytał o stanowisko rządu. Na to pytanie de facto odpowiedziałem, jeśli chodzi o rzekomy brak możliwości konsultacji. Bodaj też pan poseł Suchoń o tym mówił. Projekt poselski był publicznie dostępny przez 3 tygodnie również na stronie Sejmu, także organizacje samorządowe się z nim zapoznawały. Wiemy, że żadnych uwag do tego projektu obecnie nie wniosły.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Szanowni Państwo! Jeśli chodzi o pytania, dlaczego te systemy teleinformatyczne, które będą budowane, będziemy zlecać naszym wykonawcom, chociażby rządowym, uważamy, że w przypadku takich strategicznych systemów teleinformatycznych dla państwa polskiego rzeczywiście najlepiej, kiedy będą je realizować informatycy oraz struktury państwowe, a nie podmioty komercyjne, chociażby podmioty z obcym kapitałem. To są kwestie bezpieczeństwa naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi o pytanie na temat wdrożenia wspólnej infrastruktury informatycznej państwa, chyba pan poseł Gramatyka to pytanie zadawał, projekt jest ciągle realizowany. Chcemy go zakończyć tak finalnie do roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeśli chodzi również o pytanie pod kątem zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej, jako rząd absolutnie uważamy, że ten projekt jest zgodny, żadnej kolizji w zakresie Prawa zamówień publicznych z prawem Unii Europejskiej nie widzimy.</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówAdamAndruszkiewicz">Jeszcze raz podkreślę, że kwestia dotycząca strategicznych systemów teleinformatycznych naszym zdaniem powinna być w rękach polskiego państwa. Przedkładanie tego ponad możliwość dania większego prawa Unii Europejskiej uważamy nawet za kwestię dotyczącą bezpieczeństwa państwa. Chcielibyśmy, żeby to zdecydowanie pozostało w rękach naszego kraju. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosił również sprawozdawca komisji pan poseł Robert Gontarz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PosełRobertGontarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na samym początku odniosę się do pana posła, który powiedział, że dyskusja nie była możliwa do przeprowadzenia w pełnym wymiarze. Rzeczywiście było pewne głosowanie, ale nie pamiętam, żebyśmy w momencie, w którym rozmawialiśmy o poprawkach, w sposób szczególny musieli — ja jako wnioskodawca czy też osoby z ministerstwa — odpowiadać na pytania, bo tych pytań wcale nie było, więc to nie do końca tak, że ta dyskusja miała się nie odbywać.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#PosełRobertGontarz">Pojawiło się dużo pytań, dlaczego to jest wyłączone, część tych zamówień może być wyłączona z Prawa zamówień publicznych. Otóż, szanowni państwo, w pierwszej kolejności pragnę zwrócić uwagę na to, że istnieje art. 100a ust. 5, który mówi o wyłączeniu z Prawa zamówień publicznych. To nie jest tak, że wprowadzamy cokolwiek nowego w związku z tym, że chcemy stworzyć pewną całkowitą jedność, taki jeden komplementarny system, który będzie dotyczył zarówno ewidencji kierowców, jak i ewidencji pojazdów. Dokładamy do tego jeszcze centralną ewidencję pojazdów. To nie jest tak, że tworzymy coś nowego. Oczywiście wyłączenie z Prawa zamówień publicznych może budzić pewne kontrowersje, jeśli się słucha, ale jeśli się na pewno przeczyta tę ustawę, to tych kontrowersji nie tyle nie musi być, co wręcz ich nie może być ze względu na to, że jeśli chodzi o wytwarzanie i personalizację dokumentów takich jak dowody rejestracyjne czy też prawo jazdy, monopolistą, jeśli chodzi o wytwarzanie tych dokumentów, jest PWPW, i to nie budzi żadnych kontrowersji, bo jeśli chcemy zapewnić bezpieczeństwo, to musimy dać pewien monopol właśnie Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, i to nikogo nie dziwi, i to nikogo nie dziwiło, co do tego nie było ani jednego słowa, żeby to podważyć. A z drugiej strony, gdybyśmy chcieli wdrożyć Prawo zamówień publicznych i pełną konkurencyjność, to mamy sprzeczność z monopolem PWPW, co należało dowieść. W związku z tym argumenty o tym, że to powinno być w Prawie zamówień publicznych, są w rzeczy samej irracjonalne.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PosełRobertGontarz">Pojawiło się także pytanie, dlaczego w przypadku OSE, tj. Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, też będzie można w pewnym sensie wyjść poza konkurencyjność. Otóż, szanowni państwo, chyba wszyscy się zgodzimy z tym, że Ogólnopolska Sieć Edukacyjna działa bardzo dobrze i jest bardzo potrzebna, ale niestety zdarzają się szkoły, do których Internet szerokopasmowy nie może dojść, m.in. ze względu na zbyt dużą odległość, ze względu na to, że prywatne podmioty zgłaszają takie stawki, które w ramach przetargów po prostu nie mogą przejść, są zbyt wysokie. I żeby uniknąć kolejnych i kolejnych, i kolejnych przetargów, które i tak nie wyłaniają żadnego operatora, który zajmowałby się dostarczeniem Internetu szerokopasmowego, wprowadzamy taką zasadę, żeby jednak te szkoły miały możliwość korzystania z Internetu szerokopasmowego. Jeśli ktoś sprzeciwia się temu, żeby Internet szerokopasmowy był w szkołach, to gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#PosełRobertGontarz">Z drugiej strony też pojawiło się pytanie, dlaczego, jeśli chodzi o dzierżawę, o przedłużanie tego… Podobnie, w tym momencie część z tych umów, które zostały podpisane, zaczyna powoli wychodzić. W związku z tym chcemy wprowadzić taką możliwość, żeby dać szansę przedłużenia umowy, która w tym momencie funkcjonuje, ale tutaj od razu odpowiadam tym wszystkim, którzy byli bardzo mocno oburzeni w związku właśnie z tą kwestią, że my jako wnioskodawcy sami nakładamy ograniczenie, samoograniczenie. To ograniczenie dla ministerstwa, że nie może sobie kreować stawek takich, jakie mu się podoba. Jest w tym projekcie ustawy taki przepis, który jasno i wyraźnie mówi o tym, że ta umowa musi być podpisana w sposób komplementarny, zarówno pod kątem technicznym, jak i finansowym.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#PosełRobertGontarz">To samoograniczenie jest nałożone. Tak na ludzki język, jeśli ktoś świadczył usługę, przyjmijmy za 100 zł, i umowa w tym momencie wygasa, to przedłużenie może być wykonane, ale nie może być wykonane na takiej zasadzie, że koszt wzrasta 10-krotnie i jest teraz 1000 zł zamiast tych 100 zł. Prawo — ten przepis to jest ust. 1c, jasno i wyraźnie mówi — że takie samoograniczenie też nakładamy.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#PosełRobertGontarz">Tutaj pojawiło się stwierdzenie, jakoby negujemy zasady cyberbezpieczeństwa w samorządach. To jest całkowita nieprawda. Pani poseł, do której mówię, a która zadawała to pytanie, teraz nie słucha, a wręcz stawiała taki zarzut. Tylko, szanowni państwo, zgodnie ze statystyką, dużo większe prawdopodobieństwo złamania jakiegoś protokołu związanego z cyberbezpieczeństwem, jakiejś higieny pracy jest w przypadku, przyjmijmy, 50 tys. osób aniżeli 500 osób. To jest dosyć naturalne. Dlatego chcemy stworzyć jedną bazę danych, która będzie pozwalała w sposób komplementarny funkcjonować. Nie będzie to trzysta kilkadziesiąt baz danych, tylko będzie jedna baza danych, która pozwoli wszystkim wspólnie funkcjonować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niniejszy projekt obejmuje wprowadzenie szeregu rozwiązań prawnych, których zadaniem jest usprawnienie zasad realizacji zadań administracji publicznej. Proponowane zmiany przewidują m.in. jak najszybsze uruchomienie projektu budowy CEK2.0, a także zapewnienie możliwości jego etapowego wdrażania.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#PosełTomaszKostuś">Jednym z rozwiązań ujętych w projekcie jest rozszerzenie funkcjonalności systemu CEPiK o aplikację, z której będą korzystać organy właściwe do wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami — do realizacji zadań związanych z prowadzeniem spraw dotyczących nadawania uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#PosełTomaszKostuś">W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Jakie będą koszty wdrożenia i uruchomienia tej aplikacji? Jaki jest planowany termin jej udostępnienia do użytkowania? Czy organy uprawnione do korzystania z aplikacji zostaną wyposażone w środki finansowe przeznaczone na organizację szkoleń z użytkowania nowego oprogramowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Infrastruktury celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ogłaszam 5 minut przerwy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 55 do godz. 18 min 11)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, przystąpimy teraz do sprawdzenia kworum.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#Marszałek">W związku z tym bardzo proszę wszystkich państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#Marszałek">W posiedzeniu bierze udział 447 posłów.</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#Marszałek">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie popełniania zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości oraz łamania praw człowieka przez Rosję w Ukrainie, druk nr 2104.</u>
          <u xml:id="u-444.6" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-444.7" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-444.8" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-444.9" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-444.10" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2107.</u>
          <u xml:id="u-444.11" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-444.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie popełniania zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości oraz łamania praw człowieka przez Rosję w Ukrainie (druk nr 2104).</u>
          <u xml:id="u-444.13" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-444.14" who="#Marszałek">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie popełniania zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości oraz łamania praw człowieka przez Rosję w Ukrainie”</u>
          <u xml:id="u-444.15" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stanowczo potępia akty długotrwałej przemocy, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciw ludzkości, akty ludobójstwa, systemowe naruszenia praw człowieka oraz inne przestępne naruszenia prawa międzynarodowego, których dopuszczają się na terytorium suwerennej Ukrainy siły zbrojne Federacji Rosyjskiej wraz z sojusznikami na rozkaz dowódców wojskowych pod bezpośrednim zwierzchnictwem prezydenta Władimira Putina.</u>
          <u xml:id="u-444.16" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wzywa wszystkie państwa, które uznają suwerenność, integralność terytorialną i prawo do samostanowienia Ukrainy, do wsparcia wszelkimi środkami wszczęcia i prowadzenia postępowań przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości oraz Międzynarodowym Trybunałem Karnym, a także do wykorzystania swoich uprawnień we wszelkich organizacjach międzynarodowych, których są członkami, w celu pociągnięcia Władimira Putina, członków rosyjskiej Rady Bezpieczeństwa i dowódców sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej do odpowiedzialności za kierowanie zbrodniami wojennymi, zbrodniami przeciw ludzkości, aktami ludobójstwa oraz systemowymi naruszeniami praw człowieka, których dopuszczają się oni na terytorium suwerennej Ukrainy. Publicznie dostępne dowody tych zbrodni uzasadniają uznanie już dziś Władimira Putina przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i przez międzynarodową społeczność za zbrodniarza wojennego.</u>
          <u xml:id="u-444.17" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej apeluje do parlamentów demokratycznych państw na całym świecie oraz do Parlamentu Europejskiego o uznanie Władimira Putina, członków rosyjskiej Rady Bezpieczeństwa i dowódców sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej za osoby bezpośrednio odpowiedzialne za te czyny oraz objęcie ich jak najdalej idącymi sankcjami.</u>
          <u xml:id="u-444.18" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża niezachwianą solidarność z wolnym narodem ukraińskim i demokratycznym państwem Ukrainy”.</u>
          <u xml:id="u-444.19" who="#Marszałek">Proszę, żebyśmy przyjęli tę uchwałę przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-444.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-444.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Sława Ukrainie!)</u>
          <u xml:id="u-444.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Chwała!)</u>
          <u xml:id="u-444.23" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję państwu posłom.</u>
          <u xml:id="u-444.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie popełniania zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości oraz łamania praw człowieka przez Rosję w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-444.25" who="#Marszałek">Proszę państwa, mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-444.26" who="#Marszałek">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-444.27" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym złożyć wniosek formalny o przerwę i zwołanie Konwentu Seniorów po to, pani marszałek, aby poszerzyć porządek obecnego posiedzenia Sejmu o prace nad uchwałą Sejmu RP, którą dzisiaj złożył klub Koalicji Polskiej, wzywającą rząd do przejęcia aktywów rosyjskich oligarchów i funkcjonariuszy, znajdujących się w Rzeczpospolitej Polskiej. Nie trzeba, Wysoka Izbo, zmiany konstytucji, nie trzeba odwoływania się do innych krajów UE, aby majątek osób współpracujących z reżimem Putina dzisiaj skonfiskować. Proponujemy bardzo mocne narzędzie, jakim jest dla Wysokiej Izby uchwała wzywająca rząd do skonfiskowania tego majątku. Zobaczcie państwo: niektóre kraje europejskie nie potrzebowały zmiany konstytucji, żeby zaanektować jachty oligarchów. Idźmy tą drogą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#Marszałek">Cenna inicjatywa, ale wpłynęła późnym popołudniem i nie jesteśmy tego w stanie w tej chwili zrobić.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#Marszałek">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Są dzisiaj z nami pan minister Kamiński, pan minister Adamczyk, pan minister Rau, pan premier, pan premier Kaczyński. To dobry czas, żeby poprosić państwa o działania, które mogłyby zamknąć drogę dla rosyjskich i białoruskich tirów przez Polskę. To dobry czas,…</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PosełKrzysztofGawkowski">…żebyśmy się zwrócili do UE, uzgodnili jakieś stanowisko, które naprawdę pozwoli na to, żeby te transporty hańby nie jechały przez Polskę. Prowadzimy działania, które wspierają Ukrainę, ale dajemy też poczucie, że cały czas Federacja Rosyjska i Białoruś mogą na tej wojnie korzystać. Te tiry przewożą nie wiadomo co. Na pewno niosą śmierć, są wymierzone przeciwko społeczeństwu ukraińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Premierze! To naprawdę dobry czas, żebyśmy powiedzieli jako parlament, ale też jako rząd: dość handlu przez Polskę z Rosją i z Białorusią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Król: Pani marszałek, z wnioskiem formalnym.)</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełPiotrKról">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! W sytuacji, w której Polacy dokonują najbardziej heroicznego wyczynu w dziejach ludzkości, bo nigdy żaden kraj nie przyjął 2 mln uchodźców, szuka się dziury w całym.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I to w takich okolicznościach.)</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PosełPiotrKról">Rozumiem, że nie każdy musi być członkiem Komisji Infrastruktury. Ja bym chciał pana uprzejmie poinformować, że 3/4 ciężarówek, które wyjeżdżają z Niemiec, z Francji, z Holandii, to nie są rosyjskie ciężarówki, ale jadą do Rosji. Państwo się ciągle chwalicie, że państwo macie taki europejski sznyt. Gdyby pan był łaskaw przekonać przedsiębiorców i rządy tych krajów: Niemiec, Francji, żeby oni tych ciężarówek nie napełniali, to problem się rozwiąże.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To zadanie rządu.)</u>
          <u xml:id="u-449.6" who="#PosełPiotrKról">To jest pierwsza rzecz. Druga rzecz jest taka. Ja z geografii miałem tylko trójkę — swoją drogą serdecznie pozdrawiam mojego nauczyciela — ale chciałbym pana uprzejmie poinformować, że Polska posiada granicę, np. z takim miastem, które się po polsku nazywa Królewiec, niektórzy mówią na nie Kaliningrad, więc ta ciężarówka może tam pojechać, a następnie może wjechać na Litwę, do Łotwy albo Estonii. Ciężarówka może również wjechać na Litwę. Proszę państwa, zlikwidujcie to, żeby nie sprzedawano Rosjanom towarów, i nie będzie wtedy opowiadania takich bzdur w sytuacji, w której większość polskich rodzin ciężko pomaga Ukraińcom.</u>
          <u xml:id="u-449.7" who="#komentarz">(Głos z sali: My? My?)</u>
          <u xml:id="u-449.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To zadanie rządu.)</u>
          <u xml:id="u-449.9" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Rząd! Rząd!)</u>
          <u xml:id="u-449.10" who="#PosełPiotrKról">Wynajduje się dziurę w całym, bo Niemcy, Francuzi i Holendrzy sprzedają towary. Wróćcie do rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-449.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-449.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to rząd…)</u>
          <u xml:id="u-449.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan powie: opozycja czy rząd.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, przypominam, że jesteśmy przy wnioskach formalnych.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#Marszałek">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#Marszałek">Wniosek formalny, rozumiem? Jak to nie będą wnioski formalne, będę wyłączać mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Proszę o korektę językową w tekście uchwały, którą przed chwilą przegłosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Wszystko jest w porządku, tylko mówi się: na Ukrainie, tak, na Białorusi, na Węgrzech, na Litwie.</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie!)</u>
          <u xml:id="u-451.7" who="#PosełDobromirSośnierz">Nie mówi się: w Ukrainie, to nie jest po polsku. Sejm powinien dawać przykład, używać poprawnej polszczyzny.</u>
          <u xml:id="u-451.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-451.9" who="#PosełDobromirSośnierz">Przepraszam, dokończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#Marszałek">Panie pośle, jedna i druga forma jest prawidłowa. Chcę pana o tym poinformować, powinien pan o tym wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Nie słyszę, co pani mówi.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A to są wnioski formalne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#Marszałek">Wniosek formalny, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełDobromirSośnierz">To jest wniosek formalny o poprawkę, bo mamy uchwałę z błędem językowym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#Marszałek">Nie ma wniosku formalnego o poprawkę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z mównicy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Czy jak będzie wojna na Węgrzech, to będziemy mówić: w Węgrzech? No na litość boską!</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Walczymy z Rosją za pomocą przyimków? No co wy robicie? No nie psujcie języka. Na miłość boską, szanujcie chociaż język polski.</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-457.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: O czym pan mówi w takiej sytuacji, jak giną ludzie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#Marszałek">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Ponieważ będziemy głosować nad poprawkami, które wprowadzają sankcje na rosyjskie i białoruskie tiry, zwracam się do pani marszałek z wnioskiem formalnym o zmianę sposobu głosowania — o głosowanie imienne. Jeżeli w tej Izbie nie zapadnie decyzja o sankcjach na rosyjskie i białoruskie tiry, to niech obywatele wiedzą, kto głosował przeciw. Są dwie poprawki, które przewidują…</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#PosełMirosławSuchoń">…wprowadzanie sankcji. Nie zwalać winy, panie pośle — gdzie jest pan poseł Król — na Niemców, nie zwalać winy na Francuzów, tu trzeba podjąć decyzję. To Polska ma suwerenne prawo określać, kto może przejeżdżać przez nasz teren.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pięknie.)</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#komentarz">(Głos z sali: No nareszcie!)</u>
          <u xml:id="u-459.6" who="#PosełMirosławSuchoń">I dzisiaj jest ten moment, kiedy trzeba podjąć decyzję, a nie chować głowę w piasek. Czy jesteście na tyle odważni, czy macie odwagę, żeby zamknąć nasze drogi dla rosyjskich i białoruskich tirów, czy nadal będziecie pozwalać, żeby woziły rzeczy, które być może trafiają na wojnę?</u>
          <u xml:id="u-459.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-459.8" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#Marszałek">Panie pośle, nie trzeba krzyczeć, mikrofony dobrze zbierają głos.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#Marszałek">A poza tym dobrze by było, żeby w każdej sprawie Polska miała prawo rządzić się własnym prawem, prawda?</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Ma, pani marszałek, ma to prawo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#Marszałek">Pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ukraina walczy. Ukraina walczy także za Polskę. Była o tym mowa niedawno, podczas Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pewno nie za Sikorskiego.)</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Za wasze błędy.)</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Ukraina walczy za całą Europę, za europejskie wartości. Dziś przypomniano, że armia agresora jest wciąż zaopatrywana, że tiry rosyjskie, tiry białoruskie zaopatrują armię Putina. Ktoś próbował zwalić winę na Niemców i Francuzów, ale hańbą jest to, że także polskie tiry wożą to zaopatrzenie.</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-463.6" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Wczoraj na posiedzeniu komisji pan minister Bittel potwierdził, że polskie tiry jeżdżą z zaopatrzeniem na Białoruś i do Rosji. W związku z tym dziś będziemy głosować nad poprawką, która wprowadza rekompensaty dla tych przewoźników krajowych, którzy zaprzestaną tej haniebnej praktyki. Poprzyjcie to.</u>
          <u xml:id="u-463.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#Marszałek">Ale po co pan tak krzyczy, przecież wszystko słychać.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Żeby zaakcentować wagę problemu.)</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#Marszałek">Pan minister Wawrzyk.</u>
          <u xml:id="u-464.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Tak, panie pośle, Polska ma suwerenne prawo, ale jest członkiem Unii Europejskiej. Dopóki na poziomie Unii Europejskiej decyzje o zamknięciu obrotu handlowego z Rosją nie zapadną, Polska nie może tego zrobić, bo decyzje w tej sprawie stanowią domenę Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Mówimy o rekompensatach dla polskich przewoźników.)</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Poprawka jest…)</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeżeli chcecie państwo to zrobić, to proszę wpłynąć na swoich koalicjantów politycznych w innych krajach, żeby poprali ten wniosek na poziomie Unii Europejskiej. Wtedy możemy to zrobić. My jesteśmy przygotowani, żeby to zrobić, ale musi być decyzja Unii Europejskiej. Jeżeli nie będzie takiej decyzji, to dojdzie do łamania prawa unijnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Praworządność się kłania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan minister Andrzej Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#MinisterInfrastrukturyAndrzejAdamczyk">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Dzisiaj brałem udział w posiedzeniu sejmowej Komisji Infrastruktury i miałem nadzieję, że wszyscy ci, którzy zabierają głos i zgłaszają postulaty w sprawie restrykcji, które zostałyby i tak, zostaną nałożone na transport samochodowy, także transport morski… Miałem nadzieję, że te informacje do posłów i kół parlamentarnych czy też klubów parlamentarnych za ich przyczyną dotarły. Okazuje się, że nie. Okazuje się, że chcecie panowie posłowie zabrać głos tylko i wyłącznie po to, żeby na kanwie tragedii na Ukrainie wprowadzić zamęt i zamieszanie.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: W Ukrainie.)</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#MinisterInfrastrukturyAndrzejAdamczyk">Otóż nie przyjęliście do wiadomości, nie słyszeliście, że informowałem, iż Komisja Europejska otrzymała postulaty nie tylko polskiego rządu, ale także ministrów transportu Łotwy, Litwy i Estonii, aby w trybie ekstraordynaryjnym, specjalnym, wprowadzić sankcje w zakresie międzynarodowego transportu samochodowego i transportu morskiego. Nie słyszeliście tego, kiedy dzisiaj o tym mówiłem? Nie dotarło to do was? Nie dotarło do was, że Polska z Białorusią ma tylko trzy przejścia drogowe, natomiast Łotwa, Litwa i Estonia mają pozostałych 11? Nie dotarło to do was? Nie dotarło do was, co mówiłem na posiedzeniu Komisji Infrastruktury?</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Co to ma do rzeczy?)</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#MinisterInfrastrukturyAndrzejAdamczyk">Chodzi o to, że chociażby na granicy Estonii z Rosją kolejka samochodów ciężarowych liczy ponad 20 km. Nie dotarło do was, że samochody, które nie przejadą przez polską granicę, przejadą przez inne przejścia graniczne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-467.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to za formuła?)</u>
          <u xml:id="u-467.9" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zatrzymajcie polskie tiry.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2090.</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-468.5" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2090, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-468.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-468.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-468.8" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 442 — za, 11 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-468.9" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.</u>
          <u xml:id="u-468.10" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.</u>
          <u xml:id="u-468.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-468.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2101.</u>
          <u xml:id="u-468.13" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-468.14" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2101, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-468.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-468.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-468.17" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 456 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-468.18" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.</u>
          <u xml:id="u-468.19" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-468.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-468.21" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2092.</u>
          <u xml:id="u-468.22" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-468.23" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość propozycji komisji.</u>
          <u xml:id="u-468.24" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-468.25" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-468.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-468.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-468.28" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 38 — za, 415 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-468.29" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-468.30" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-468.31" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2092, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-468.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-468.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-468.34" who="#Marszałek">Głosowało 458 posłów. 437 — za, 17 — przeciw, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-468.35" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-468.36" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-468.37" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2094-A.</u>
          <u xml:id="u-468.38" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-468.39" who="#Marszałek">Proszę pana posła Piotra Króla o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-468.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Sejm na 51. posiedzeniu w dniu 23 marca 2022 r., zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2094 do Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisje: Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Infrastruktury po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 23 marca 2022 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm był łaskaw uchwalić poprawki nr 1, 2, 3, 4, 6 i 10 oraz odrzucić poprawki nr 5, 7, 8 i 9. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2094.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#Marszałek">W 1. poprawce do art. 2 wnioskodawcy proponują zmiany w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-470.4" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki od 2. do 4.</u>
          <u xml:id="u-470.5" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-470.6" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-470.7" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.8" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek od 1. do 4.?</u>
          <u xml:id="u-470.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.11" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 456 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-470.12" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-470.13" who="#Marszałek">W 5. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 7a.</u>
          <u xml:id="u-470.14" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się 7. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-470.15" who="#Marszałek">Będziemy nad nimi głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-470.16" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-470.17" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.18" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 5. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-470.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.21" who="#Marszałek">Głosowało 459 posłów. 223 — za, 232 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-470.22" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-470.23" who="#Marszałek">W 6. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 12a.</u>
          <u xml:id="u-470.24" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-470.25" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.26" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-470.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.29" who="#Marszałek">Głosowało 459 posłów. 456 — za, 2 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-470.30" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-470.31" who="#Marszałek">W 8. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 15b.</u>
          <u xml:id="u-470.32" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-470.33" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.34" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-470.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.37" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 218 — za, 238 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-470.38" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-470.39" who="#Marszałek">W 9. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 15a i art. 15b oraz art. 15c.</u>
          <u xml:id="u-470.40" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-470.41" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. poprawki, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-470.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.45" who="#Marszałek">Głosowało 459 posłów. 219 — za, 238 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-470.46" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-470.47" who="#Marszałek">W 10. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 16a.</u>
          <u xml:id="u-470.48" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-470.49" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-470.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-470.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.53" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 454 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-470.54" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-470.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-470.56" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2094, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-470.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-470.58" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-470.59" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 444 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-470.60" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-470.61" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2107).</u>
          <u xml:id="u-470.62" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-470.63" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji?</u>
          <u xml:id="u-470.64" who="#komentarz">(Poseł Robert Winnicki: Tak, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-470.65" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Winnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełRobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczoraj odbyło się ważne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej…</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie się nie odbyło.)</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#PosełRobertWinnicki">…podczas którego to posiedzenia była debatowana sprawa zmiany zarządzenia w sprawie modernizacji Sił Zbrojnych RP w latach 2021–2035.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandaliczne.)</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#PosełRobertWinnicki">Okazało się, szanowni państwo, na posiedzeniu komisji, że posłowie, którzy mieli brać udział w tym posiedzeniu, dostali kilka godzin wcześniej informację o tym, że żeby zapoznać się z tym zarządzeniem, mają się udać do kancelarii tajnej i tam mogą zapoznać się ze zmianą tego zarządzenia. Na chwilę przed rozpoczęciem posiedzenia komisji okazało się, że na 40 posłów komisji z tym zarządzeniem zapoznało się czterech, literalnie czterech: przewodniczący Jach, pan poseł Grzegorz Braun i dwóch innych posłów.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do której godziny? Bo to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-471.7" who="#PosełRobertWinnicki">Co się stało na posiedzeniu komisji? Pan poseł Grzegorz Braun zwrócił uwagę, że w sytuacji, w której na 40 posłów zmianę zarządzenia zna czterech, obradowanie nad tym jest niepoważne.</u>
          <u xml:id="u-471.8" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-471.9" who="#PosełRobertWinnicki">W związku z tym państwo dzisiaj chcecie Grzegorza Brauna usunąć z Komisji Obrony Narodowej, bo ujawnił to, że nie pracujecie, jak trzeba.</u>
          <u xml:id="u-471.10" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-471.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-471.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-471.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-471.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#Marszałek">Panie pośle, pan poseł Braun został wykluczony z posiedzenia komisji, utrudniał jej pracę. Komisja musiała się zebrać dzisiaj. Nie jest to pierwszy przypadek, kiedy pan poseł Braun przychodzi na posiedzenia komisji nie tylko tych, których jest członkiem, ale także innych.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#Marszałek">Po prostu uniemożliwia prowadzenie normalnej pracy posłom.</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-472.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale naprawdę, proszę, bo ja jestem członkiem tej komisji…)</u>
          <u xml:id="u-472.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Głosujmy.)</u>
          <u xml:id="u-472.7" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: A czytałeś zarządzenie?)</u>
          <u xml:id="u-472.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-472.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-472.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2107, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-472.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-472.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-472.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-472.14" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 438 — za, 10 — przeciw, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-472.15" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-472.16" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-472.17" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-472.18" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 55 do godz. 18 min 56)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (druki nr 2022 i 2065).</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Andrzeja Gawrona o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji: do Spraw Unii Europejskiej oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027, druk sejmowy nr 2022, sprawozdanie połączonych komisji to jest druk nr 2065.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGawron">Ten duży projekt zawierający 144 artykuły dotyczy głównie rozwiązań w zakresie realizacji umowy partnerstwa, w tym wdrażania programów polityki spójności i wprowadzenia zmian, które organizują wydawanie środków z Krajowego Planu Odbudowy. Projekt ustawy, którego dotyczy sprawozdanie, wpłynął do Sejmu 21 lutego. Pierwsze czytanie odbyło się 3 marca na sali plenarnej. Wtedy projekt ustawy został skierowany do połączonych komisji: do Spraw Unii Europejskiej oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Połączone komisje na posiedzeniu w dniu 10 marca rozpatrzyły projekt ustawy. Było to kilka godzin merytorycznych prac, z dyskusją, ze zgłaszanymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGawron">Tutaj warto podziękować szczególnie organizacjom pozarządowym, które też aktywnie uczestniczyły w tym posiedzeniu komisji. Oczywiście podziękowania dla przedstawicieli Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, dla legislatorów, ale też przede wszystkim dla posłów, członków połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGawron">Reasumując, przedkładam Wysokiej Izbie sprawozdanie, druk nr 2065, zawierający cztery wnioski mniejszości, które głównie mówią o postulatach zgłaszanych przez stronę społeczną, i wnoszę, aby Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PosełAndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości w sprawie projektu ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027, druk nr 2022, sprawozdanie — druk nr 2065.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#PosełAndrzejGawron">Jak już podkreślałem w pierwszym czytaniu projektu ustawy, dzięki sprawności negocjacyjnej rządu Prawa i Sprawiedliwości i premiera Mateusza Morawieckiego w lipcu 2020 r. udało się uzyskać rekordowe wsparcie dla Polski z Funduszy Europejskich w kwocie 770 mld zł. To ogromne środki, które muszą być sprawnie zarządzane. Chcę również podkreślić, że Polska jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej jest bezwzględnie uprawniona do otrzymania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#PosełAndrzejGawron">Procedowana ustawa ma wyznaczyć ramy oraz określić instrumenty, aby skutecznie wprowadzić fundusze europejskie oraz przygotować się do sprawnego ich wydatkowania. Skorzystają na tym jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorcy, organizacje społeczne, a przede wszystkim zwykli obywatele. Przepisy, nad którymi pracujemy, są analogiczne do przepisów już stosowanych w ramach polityki spójności w perspektywie finansowej 2014–2020. Konieczność ich opracowania wynika m.in. z nowo rozpoczętej perspektywy finansowej, jak również z nowych rozporządzeń Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#PosełAndrzejGawron">Sam projekt ustawy koncentruje się wokół Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Funduszu Spójności, określa ramy instytucjonalne oraz zasady rozliczeń z Komisją Europejską, a także system monitorowania projektów. W wyraźny sposób określona została rola ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, analogicznie do poprzedniej perspektywy finansowej, co pozwoli na sprawną i opartą na wypracowanych już doświadczeniach współpracę między Polską a Komisją Europejską.</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#PosełAndrzejGawron">Utrzymujemy funkcjonujący w Polsce zdecentralizowany system realizacji polityki spójności. Składają się na ten system programy krajowe oraz 16 programów regionalnych. Jeśli chodzi o rozwiązania, to z perspektywy wnioskodawców pozytywnie można ocenić rozwiązanie dotyczące określenia minimalnego czasu trwania naboru wniosków: 40 dni przy konkurencyjnym wyborze ofert, jak również rozwiązanie zakładające możliwość wprowadzenia zmian w projekcie objętym finansowaniem, jeżeli zmiany nie wpływają na rezultat oceny projektu. To jest dosyć istotna zmiana, ponieważ właśnie czas trwania projektu, jego planowania, a później wykonania, powoduje, że należy wprowadzić pewne zmiany. Elastyczność w ocenie projektów jest istotna dla ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#PosełAndrzejGawron">Następna pozytywna zmiana dotyczy ograniczenia w dokonywaniu zmian regulaminu projektu czy wprowadzenia możliwości skorygowania oczywistej omyłki z urzędu. Inną pozytywną zmianą jest wprowadzenie usprawnień i możliwości elektronicznego zgłaszania przez beneficjenta zastrzeżeń do stwierdzonych nieprawidłowości pokontrolnych czy określenie terminu, w jakim instytucja kontrolująca po rozpatrzeniu zastrzeżeń jest zobowiązana do sporządzenia ostatecznej informacji pokontrolnej celem przyspieszenia tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#PosełAndrzejGawron">Jako szczegółowe instrumenty wsparcia projektodawca przewidział m.in. zintegrowane inwestycje terytorialne. Jest to znany mechanizm, cieszący się uznaniem samorządów.</u>
          <u xml:id="u-476.7" who="#PosełAndrzejGawron">Określone w projekcie ustawy zasady dotyczące wyboru projektów charakteryzują się przejrzystością, rzetelnością, bezstronnością, a także zakładają równe traktowanie wnioskodawców. Komisje ds. oceny projektów, które są powoływane jako organ pomocniczy przy instytucjach, mają za zadanie właściwą ocenę projektów. Przewidziano także system odwoławczy, umożliwiający odwołanie się od wydanych decyzji. Szczegółowa procedura jest określona w rozdziale 16.</u>
          <u xml:id="u-476.8" who="#PosełAndrzejGawron">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość przedkłada w drugim czytaniu sześć poprawek, które głównie doprecyzowują projekt ustawy, i opowiada się za uchwaleniem przepisów stanowiących kompletny systemem regulacji, który pozwoli sprawnie zarządzać środkami unijnymi w perspektywie czasowej 2021–2027. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.9" who="#PosełAndrzejGawron">Przekazuję pani marszałek zestawienie poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Jacka Protasa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#PosełJacekProtas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Debatujemy od kilku tygodni nad bardzo ważnym aktem prawnym, który poprzez zmianę zapisów w kilkunastu ustawach ma umożliwić wdrażanie programów ze wsparciem europejskim w latach 2021–2027. Chodzi o kwotę ponad 100 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#PosełJacekProtas">Szanowni Państwo! Wielokrotnie z tej trybuny, jak również na posiedzeniach komisji padały wezwania do tego, ażebyśmy w tej trudnej sytuacji wznieśli się ponad podziały i działali wspólnie, a także wsłuchiwali się w swoje głosy i przemyślenia. My w Koalicji Obywatelskiej tak postępujemy, ale, jak to się mówi, do tanga trzeba dwojga. Bardzo serdecznie prosiliśmy już podczas pierwszego czytania o uwzględnienie naszych poprawek do projektu tej ustawy. Niestety w czasie procedowania na posiedzeniach komisji praktycznie żadna nasza poprawka nie została uwzględniona.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#PosełJacekProtas">Panie Ministrze! O ile do części, która dotyczy prowadzenia polityki spójności w latach 2021–2027 i jest niejako kopią analogicznej ustawy z lipca 2014 r., mamy niewiele uwag, o tyle do instrumentu dotyczącego odbudowy i zwiększenia odporności, który przekłada się u nas na Krajowy Plan Odbudowy, mocno scentralizowany plan odbudowy, mamy kilka poprawek — dosłownie pięć — i apelujemy o to, żeby pan minister je przyjął.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#PosełJacekProtas">Zwrócę uwagę na poprawkę dotyczącą poszerzenia katalogu podmiotów gospodarujących funduszami zwrotnymi w ramach Krajowego Planu Odbudowy oraz poprawkę do ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej wprowadzającą zasadę dwuinstancyjności, gwarantowanej przecież w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Mówiliśmy o tym bardzo szeroko w komisji. Wskazywałem na to, że obecne zapisy ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej niosą ze sobą duże zagrożenia dla stabilności finansowej, szczególnie samorządów wojewódzkich, które są instytucjami zarządzającymi 40% środków w budżecie europejskim na kolejne lata.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#PosełMarekSowa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Proszę potraktować te poprawki jako coś, co w sposób naprawdę rzetelny poprawi jakość i transparentność przynajmniej części dotyczącej Krajowego Planu Odbudowy. Panie ministrze, nie ma żadnego powodu do obaw i nie powinien pan mieć żadnych obaw przy przyjęciu tych poprawek, gdyż standard, który Polska osiągnęła na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, wdrażając fundusze europejskie, powinien dotyczyć tak naprawdę wszystkich elementów. Dlatego składamy poprawkę dotyczącą poszerzenia zadań i kompetencji komitetu monitorującego. Tak aby np. komitet monitorujący mógł zatwierdzać kryteria wyboru projektów w ramach Krajowego Planu Odbudowy, aby mógł monitorować proces wyboru przedsięwzięć czy zatwierdzać kryteria udzielenia pomocy bezzwrotnej. To są bardzo ważne elementy i nie ma żadnych powodów, aby pan się tego obawiał.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#PosełMarekSowa">Chcemy również usunąć w art. 126 poprawkę, którą państwo wprowadziliście w trakcie prac komisyjnych. Tam jest zapis o tym, że jeśli z jakiegokolwiek powodu nie będą do Polski napływały środki na finansowanie Krajowego Planu Odbudowy, to państwo sfinansujecie to z emisji obligacji. To zła droga. Zresztą myślę na bazie ostatnich doniesień, że być może również ta poprawka posłów PiS-u jest już po prostu nieaktualna. Naprawdę warto tę poprawkę usunąć.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#PosełMarekSowa">Trzecia poprawka, bardzo ważna. Chcemy, aby artykuły zapisane w rozdziałach od 14 do 16 — tam mówimy o umowach, o wyborze projektów — też dotyczyły tych projektów, przedsięwzięć, które będziemy finansowali z Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#PosełMarekSowa">Panie Ministrze! Naprawdę nie możecie tych środków traktować jako kieszonkowe poszczególnego ministra. Nie może być tak, że minister zgłasza sobie reformę, zgłasza sobie plan, zgłasza sobie projekty, które będzie finansował, i nikt nie będzie go sprawdzał, nikt nie będzie mu patrzył na ręce.</u>
          <u xml:id="u-480.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#PosełMarekSowa">Bardzo proszę, jeszcze jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#PosełMarekSowa">Nie zgłaszamy poprawek dotyczących organizacji pozarządowych, bo popieramy wszystkie wnioski mniejszości. Nie ma powodów, panie ministrze, by bać się większego udziału strony społecznej przy wdrażaniu funduszy europejskich.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#PosełMonikaFalej">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewicy zaprezentować stanowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#PosełMonikaFalej">Chciałam powiedzieć, że deklarowaliśmy na posiedzeniu komisji współpracę w tym zakresie, tak by ten dokument był naprawdę odpowiedzią na potrzeby i tak żeby wszystkie strony, w tym również społeczna, miały satysfakcję i współudział w tym, co się będzie działo, jeżeli chodzi o realizację zadań finansowanych ze środków europejskich. Niestety, te propozycje strony społecznej nie zostały uwzględnione, dlatego też zostały one złożone jako wnioski mniejszości. Mam jednak nadzieję, że będziemy pozytywnie nad nimi procedować, bo myślę, że uwagi ze strony społecznej powinny być uwzględnione, bo akurat są słuszne. Liczę więc na to, że mimo negatywnej odpowiedzi pana na posiedzeniu komisji był jednak czas na refleksję i czas na to, by te poprawki zostały uwzględnione i też pozytywnie przegłosowane.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#PosełMonikaFalej">Mam zatem nadzieję, że dzięki temu będzie to dokument pełniejszy, będzie to też dokument, który będzie odpowiadał na potrzeby, i będzie również tym dokumentem, który pokaże, że rzeczywiście środki unijne będą rozdysponowane transparentnie, będą również miały szansę na to, żeby nie dawały jakichkolwiek podtekstów do tego, że będzie to kwestia związana z tym, że będzie to rozdawanie swoim. To jest dla nas bardzo istotna sprawa. Odniosę się też do tego, że strona społeczna, obecna podczas konsultacji społecznych, wielokrotnie zwracała uwagę, że projekt ustawy daje zbyt silną rolę instytucjom centralnym, osłabiając stronę samorządową, odbierając partycypację organizacjom pozarządowym. Stąd właśnie również propozycje poprawek. Trzeba też mieć świadomość, że ustawa w niedostateczny sposób określa funkcjonowanie komitetu monitorującego realizację programu. Zwracam też uwagę na to, że w komitetach monitorujących strona społeczna nie ma jednak takiej reprezentacji, jakiej by oczekiwała, tak by mieć wpływ na to, jak te środki są rozdysponowywane.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#PosełMonikaFalej">Należy także podkreślić, że w składzie komitetu monitorującego obligatoryjnie powinni znaleźć się przedstawiciele, przedstawicielki podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, w tym w szczególności organizacji pozarządowych, które zajmują się chociażby monitorowaniem zasad horyzontalnych określonych w art. 9 rozporządzenia ogólnego. Martwi mnie także marginalizowanie w zapisach ustawy przedstawicieli organizacji pozarządowych, które zajmują się daną tematyką, mają doświadczenie na etapie programowania, a także monitorowania polityk publicznych, które będą stać na straży standardów realizacji, w tym zasad, w kontekście funduszy europejskich. Jest to jasne, że jest to kluczowe przy wykorzystaniu alokacji. To rzeczy, które są niezwykle ważne, i mam nadzieję, że jednak państwo się nad tym pochylicie.</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#PosełMonikaFalej">Tak jak rozmawialiśmy, poprawki, które państwo zgłosiliście również już na samym posiedzeniu komisji… Mam wątpliwość co do zapisu art. 137, który choć przy dobrej woli jest słuszny podczas realizacji, to pozostawia pole do nadużyć. Określiłam to na posiedzeniu komisji i tutaj to powtarzam, w cudzysłowie oczywiście: przyklepywanie działań realizowanych przed wejściem w życie ustawy, które ta ustawa ma legitymizować. To niestety dalej budzi wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-484.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! W istocie zgadzam się ze słowami posła sprawozdawcy mówiącego o tym, że mamy do czynienia z jedną z ważniejszych ustaw, nad którą właśnie pracujemy w Sejmie. Może ona nie jest spektakularna, ale dotyczy zasad dysponowania ogromną kwotą środków europejskich przyznanych Polsce na nową perspektywę budżetową w latach 2021–2027 z kilku dobrze znanych już polskim przedsiębiorcom, a zwłaszcza polskim samorządowcom, instrumentów europejskich, jakimi są Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Nie zgadzam się natomiast z opinią, którą chyba ten sam poseł nie w roli sprawozdawcy komisji, ale w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości sformułował, iż istnieje jakaś unijna opieszałość w rozdysponowaniu tych środków, a zwłaszcza nienależącego może do tej kategorii, o której mówimy, ale dodatkowego ekstrainstrumentu finansowego, jakim jest fundusz odbudowy i rozwoju dla Polski, bowiem ta opieszałość leży niestety po polskiej stronie, a dokładnie rzecz biorąc, po stronie polskiego rządu. Wystarczyłoby zrealizować orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, czyli sądu najwyższego, powiedziałbym, Unii Europejskiej, i środki z KPO już w zeszłym roku mogłyby pracować na rzecz polskiej gospodarki, na rzecz rozwoju, realizacji projektów w samorządach i na rzecz rozwoju Polski, pomagając polskim przedsiębiorcom przezwyciężyć skutki tego trudnego okresu pandemicznego, spowolnienia, zamknięcia czy ograniczenia działalności.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Ponieważ mamy do czynienia z ustawą, która ma uruchomić możliwość korzystania z tych środków, to jesteśmy za jej przyjęciem, aczkolwiek zgłaszamy szereg uwag, które częściowo zostały już wypowiedziane we wcześniejszej debacie i sformułowane w poprawkach już złożonych czy zapowiedzianych.</u>
          <u xml:id="u-486.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">Chcemy tylko podkreślić, że zależy nam na tym, ażeby, po pierwsze, poprawić przejrzystość, transparentność procesu dysponowania, alokacji tych europejskich środków. Dlatego uważamy, iż w oparciu o istniejący od lat i sprawdzony już kodeks partnerstwa należałoby zapewnić podmiotowy i prawdziwie rzetelny udział w opiniowaniu rozdziału środków przez rząd ze strony samorządów, partnerów społecznych, przedsiębiorstw czy przedstawicieli sektora gospodarczego, w tym w szczególności — jeśli mówimy o partnerach społecznych — organizacji, które są zrzeszone w radzie pożytku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-486.5" who="#PosełJacekProtasiewicz">Po drugie, uważamy, że postulat, który zgłasza właśnie ta strona społeczna, ażeby wydłużyć okres na przygotowanie swojego własnego stanowiska i przeprowadzanie konsultacji, z 14 do 30 dni — to jest art. 5 ust. 4 — powinien być uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-486.6" who="#PosełJacekProtasiewicz">Uważamy również, że należy dodać punkt wzmacniający regionalne fundusze rozwoju ze środków pochodzących z instrumentów zwrotnych. Tu w przeciwieństwie do pana ministra Budy nie uważamy, iż nie będzie zainteresowania dla obsługi tych funduszy i korzystania z nich. Uważamy, że te środki mogą równie dobrze jak i dotacje pracować na rzecz polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-486.7" who="#PosełJacekProtasiewicz">Bardzo podtrzymujemy apele czy zgadzamy się z apelami ze strony organizacji, właśnie partnerów społecznych, w tym zwłaszcza przedstawicieli sektora samorządowego. Chodzi o apele mówiące o tym, iż powinna być wzmocniona pozycja beneficjentów wobec instytucji audytujących poprzez możliwość odwołania do sądu i poprzez możliwość zapewnienia odrębnych protokołów i ustaleń z przeprowadzonego audytu oraz obowiązkowego dostarczenia wyników tego audytu do zainteresowanego. Albowiem zbyt często okazuje się, że jeśli chodzi o instytucje audytujące w imieniu Krajowej Administracji Skarbowej, to ich opinie nie znajdują później potwierdzenia nawet w opinii instytucji audytujących europejskich. To niestety jest przykra praktyka polskiego gospodarowania środkami europejskimi. I taką poprawkę do art. 118 tej ustawy zgłosimy.</u>
          <u xml:id="u-486.8" who="#PosełJacekProtasiewicz">I wreszcie mamy pewną wątpliwość dotyczącą pkt 136, dodanego w ostatniej chwili przez rząd, ażeby do wydatków w ramach Krajowego Programu Odbudowy zaliczyć inwestycje realizowane od lutego 2021 r. To ze względów statystycznych wygląda ładnie, okaże się, że środki już są wykorzystywane. Ale nie powinno tak być. Te inwestycje nie podlegały procesowi transparentnego opiniowania przez partnerów społecznych. Dlatego uważamy, że z tego rozwiązania należy się wycofać.</u>
          <u xml:id="u-486.9" who="#PosełJacekProtasiewicz">Przedstawiam w imieniu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">…klubu Koalicji Polskiej poprawkę, którą pani marszałek przekazuję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Hanna Gill-Piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Ta ustawa powinna zacząć działać jak najszybciej, więc nie będę zabierać czasu. To ustawa wdrożeniowa, nie ma tu nad czym dyskutować. Środki europejskie, te zwykłe, nie z KPO, powinny w Polsce zacząć funkcjonować jak najszybciej. Dziękuję bardzo organizacjom pozarządowym za aktywny udział podczas pracy w komisji. W imieniu Polski 2050 składam jedną poprawkę do art. 87, uzgodnioną z organizacjami, które zajmują się działaniami antydyskryminacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Oczywiście możemy uchwalić najlepsze prawo na tej sali i możemy mieć najlepszą ustawę, ale to, jak państwo będziecie wydawać te środki, czy będziecie je wydawać w sposób transparentny, uczciwy, zgodnie z tymi zasadami, które dyktuje zarówno honor, jak i oczywiście prawo, to już okaże się w przyszłości. Tego tą ustawą nie zagwarantujemy w stu procentach. Jako Polska 2050 będziemy z pewnością bacznie przyglądać się temu, w jaki sposób wykorzystywane są w Polsce środki europejskie z następnej perspektywy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podczas procesu legislacyjnego Konfederacja Lewiatan wyraziła swoją opinię, składając kilkadziesiąt uwag do projektu ustawy. Było ich 20. OPZZ również wyraziło swoją opinię. Stwierdziło, że w trakcie procedowania nad ustawą nie było dialogu z partnerami społecznymi. Jest to złamanie zasady partnerstwa. Panie ministrze, bardzo bym prosił, żeby odniósł się pan do tych dwóch przytoczonych przeze mnie opinii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dobrze, że mamy tak szczegółowe zapisy, jeśli chodzi o reguły podziału środków europejskich przysługujących naszemu krajowi oraz kontrolę nad nimi. Niestety, ciągle nie wiemy, czy jakiekolwiek fundusze unijne zostaną uruchomione. Nie wiemy też, też w jakim zakresie będą one zgodne z ustalonym wcześniej podziałem. Mamy w naszym rządzie koalicjanta oraz grono posłów z głównego nurtu władzy, którzy skutecznie blokują uruchomienie przysługujących nam miliardów złotych. Chciałbym zapytać pana premiera: Czy w związku z owym obstrukcyjnym działaniem części swojego rządu przewiduje pan jakieś działania? Czy obywatele mogą liczyć na spójne działania rządu i spełnienie obietnic prezesa Kaczyńskiego w kwestii dostosowania się do unijnych standardów, jeśli chodzi o praworządność? Czy wobec osób uporczywie uniemożliwiających otrzymanie przez nasz kraj należnych środków przewiduje się wyciągnięcie konsekwencji służbowych? Takie pytania do pana premiera musiały paść dzisiaj z tego miejsca. Oczekuję w tej sprawie odpowiedzi na piśmie, panie premierze. Nie wiem, czy się ich doczekam. O odpowiedzi na te pytania, panie premierze, proszą Polacy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Truskolaski.</u>
          <u xml:id="u-495.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Także nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-495.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Poseł Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-495.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Także nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-495.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o projekcie ustawy, która ubiera w konkretne procedury wydawanie miliardów euro z funduszy unijnych. Już wkrótce będziemy wiedzieli, jak wydawać unijne fundusze, ale ciągle nie wiemy, panie ministrze, czy będziemy mieli co wydawać. Przypomnę, że 1,5 roku temu po powrocie ze szczytu w Brukseli pan premier Mateusz Morawiecki z tego miejsca mówił, że jest to moment historycznego zwycięstwa Polski. Mówił także o tym, a może nie mówił, ale wiedzieliśmy o tym, że poparł także mechanizm: pieniądze za praworządność. Podczas szczytu zapadła zarówno decyzja o przyznaniu Polsce 700 mld zł, jak i decyzja dotycząca mechanizmu, o którym mówię. Problem polega na tym, że Polska tego nie przestrzega założeń wynikających z tego mechanizmu. Tracimy 20 mld zł, które mogliśmy dostać jako zaliczkę już w zeszłym roku. Teraz możemy stracić 700 mld zł, które mogą w ogóle do Polski nie trafić. Polska jest jedynym — obok Węgier — krajem, do którego fundusze unijne mogą w ogóle w przyszłości nie trafić. I to, że w tak ciężkich czasach Polska nie dostała jeszcze ani jednego euro z funduszy unijnych, to jest wina wyłącznie polskiego rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu ds. ezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Lubicie kasę i nagrody, bo przecież wam się należą. Lubicie posady w spółkach Skarbu Państwa, limuzyny na koszt podatnika, płatną wazelinę w rządowych mediach i latanie samolotami, nawet jeśli jesteście jedynymi pasażerami. To lubicie. Ale jeszcze bardziej niż pieniądze lubicie gnębienie tych, którzy mówią wam prawdę, mają inne poglądy niż wy albo ośmielili się stanąć na straży prawa, ograniczając tym samym waszą wszechwładzę. Dlatego wolicie zablokować 770 mld zł unijnej pomocy dla Polek i Polaków, w których najpierw uderzyła pandemia, a teraz wojna i którzy wzięli do swoich domów 1 mln uchodźców. Wasz interes partyjny jest ważniejszy niż te pieniądze. PiS-owski statku, przywróćcie praworządność i odblokujcie pieniądze z Unii.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tzw. ustawa wdrożeniowa będzie regulowała w naszym kraju nową siedmioletnią perspektywę finansową Unii Europejskiej. Przeanalizowana została dokładnie przez wiele organizacji i instytucji, czego efektem są dość liczne uwagi. Zarzuty dotyczą nawet braku spójności ustawy z kilkoma rozporządzeniami Parlamentu Europejskiego. Niemniej jednak proszę o odpowiedź na pytanie: Czy te uwagi zostały przeanalizowane? Ile z nich wzięto pod uwagę na dalszym etapie prac nad projektem? Chciałam zapytać, kiedy rozpocznie się finansowanie projektów. Mamy już dziewięciomiesięczne opóźnienie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anita Sowińska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#PosełAnitaSowińska">Szanowna Pani Marszałkini! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zgodnie z założeniami Funduszu Odbudowy nowa Europa, czyli również nowa Polska, ma być bardziej przyjazna dla środowiska, bardziej cyfrowa i odporniejsza na kryzysy. W związku z tymi celami mam pytanie do pana ministra: Czy i w jaki sposób komitet monitorujący będzie kontrolował, czy dana inwestycja przyczyni się do redukcji gazów cieplarnianych lub co najmniej będzie neutralna klimatycznie? Interesuje mnie szczególnie opis procedury odwoławczej w odniesieniu do wydatkowania środków z Unii Europejskiej na inwestycje, które ewidentnie niszczą środowisko. Chodzi np. o betonowanie rzek albo wyciągi narciarskie na terenach chronionych. Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałam zapytać o ZIT-y. W tej kończącej się już perspektywie ZIT-y mają status instytucji pośredniczącej. Biorą one udział w podejmowaniu kluczowych decyzji w procesie zarządzania programami operacyjnymi, kierowaniu środków, wprowadzaniu zmian w harmonogramach itp. ZIT-y się sprawdziły, oceniane są bardzo wysoko nie tylko w kraju, ale także przez Komisję Europejską. Niestety teraz powstał taki pomysł, aby odsunąć ZIT-y czy zabrać im status instytucji pośredniczącej. Pytam się: Dlaczego? Dlaczego coś, co dobrze działa, co dobrze funkcjonuje, ma zostać ograniczone? Oczywiście w większości to są dążenia urzędów marszałkowskich, ale uważam, że rząd powinien zająć jasne stanowisko w tej sprawie. I prosiłabym o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Widziałam przed chwilą pana posła, ale dobrze.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W takim razie pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Cieszę się, że tu jesteście, bo wasza obecność i procedowanie nad tym projektem ustawy świadczy o ogromnym optymizmie. Was, waszą trójkę widzę jako ten front pozytywnych zmian, które — mam nadzieję — obejmą resztę polskiego rządu i w końcu środki finansowe zostaną Polsce przekazane, 770 mld zł. Wtedy będzie ta ustawa miała sens, bo bez pieniędzy trudno przygotowywać przepisy prawa.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">Natomiast mam wątpliwości co do przepisów art. 77, który zakłada, że w przypadku gdy procedura wyboru projektu została przeprowadzona z naruszeniem prawa, a skończyły się środki finansowe, które są przeznaczone na rozpatrywanie ewentualnych odwołań, taka skarga przez sąd administracyjny zostaje oddalona. I moje pytanie: Czy nie warto jednak zmienić tego przepisu, żeby ktoś, projektodawca, który został pokrzywdzony, który złożył wniosek, a jego projekt został odrzucony ze złamaniem prawa, jednak miał szansę na dofinansowanie? Bardzo proszę, żebyście to panowie przemyśleli. Mamy swoje doświadczenia z poprzednich perspektyw. Wydaje się, że ta propozycja jest zdroworozsądkowa. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym zapytać, czy panu nie wstyd. Czy panu nie wstyd, że przez cały ubiegły rok opowiadał pan, że będą środki z Krajowego Planu Odbudowy, środki z nowej perspektywy? I co? Nie ma. Dzisiaj są zagrożone wypłaty z tej perspektywy, a także zmarnowaliśmy możliwość otrzymania zaliczek, tych 27 mld zł. Te 27 mld zł naznaczone jest pana nazwiskiem i wstydem dla rządu. Jeszcze żadne euro z tej perspektywy nie wpłynęło do Polski. Wszystkie projekty, które realizujemy, są z perspektywy 2014–2020. Skierowałam prośbę w interpelacji poselskiej, abyście państwo przedstawili dokument, że państwo zrealizujecie wszystkie zobowiązania, które są dzisiaj przeszkodą w wypłacaniu środków europejskich, na które czeka Polska. Za te 27 mld zł to państwo powinniście… Czy ze wstydu nie potraficie się zdobyć na powiedzenie prawdy? Chodzi o powiedzenie, że jesteście nieudolni i przez to Polacy nie mają pieniędzy. Żadne euro nie wpłynęło do Polski.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Od 2004 r. do 2021 r. wpłynęło do Polski 210 mld euro dotacji unijnej. Myśmy wpłacili do budżetu unijnego 68 mld euro. Zyskaliśmy 142 mld euro, tj. 630 mld zł. To są ogromne pieniążki, które zmieniły polskie rolnictwo, infrastrukturę, gospodarkę i spowodowały ogromny rozwój Polski. To mówię tym, którzy twierdzą, że dokładamy do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#PosełMarekDyduch">Natomiast chciałem się dowiedzieć, ile z tych pieniędzy, z tych 600 mld zł zostało zanegowanych przez Unię Europejską jako źle wydane, jeżeli chodzi o polski rząd i polskie samorządy. Jaki procent, jaki odsetek z tych środków został podważony? Po drugie, chciałem podkreślić, że my mamy pretensje, że te środki nie wpływają z Unii Europejskiej, bo one faktycznie powinny służyć Polsce, ale jestem przekonany, że one wpłyną. Polska jest bardzo ważnym krajem w Unii i na pewno one tu będą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PosełAndrzejGawron">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!Dziękuję za te merytoryczne pytania, które padają tutaj, z mównicy sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#PosełAndrzejGawron">Była też mowa o wstydzie. Wstyd, to powinni odczuwać ci posłowie, którzy na tej trybunie, tutaj, w polskim parlamencie cieszą się z tego, bo są głosy zadowolenia, że my tych środków z Unii Europejskiej nie dostaliśmy. To jest wstyd. Wstyd, panie i panowie posłowie, że takie głosy tutaj, z tej mównicy, padają.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kowalski.)</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#PosełAndrzejGawron">Panie Ministrze! Mam konkretne pytanie dotyczące Krajowego Planu Odbudowy. Czy te przepisy prawne, które już teraz obowiązują, i te, które chcemy wprowadzić tą ustawą, pozwalają na to, żeby projekty w Krajowym Planie Odbudowy mogły być już teraz przygotowywane, żeby później sprawnie je realizować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wstyd jest rządu, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wstyd jest rządu, że tak…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Chciałbym zapytać pana ministra Budę, który był tutaj przedstawicielem rządu w trakcie prac nad Krajowym Planem Odbudowy. Jest też osobą, która na poziomie technicznym negocjuje ten plan w Komisji Europejskiej. To też w kontekście wypowiedzi pana ministra Nowaka z wczorajszego dnia, że już jesteśmy blisko decyzji Komisji Europejskiej o przyznaniu i uruchomieniu Krajowego Planu Odbudowy, i odpowiedzi rzecznika rządu, że nie ma porozumienia politycznego z Komisją Europejską i że minister Nowak nie prowadzi tych negocjacji, tylko właśnie pan na poziomie technicznym i na poziomie politycznym pan premier. Na jakim etapie są te negocjacje i czy to jest fakt, że wszystko zależy od polskiego rządu, czyli likwidacji Izby Dyscyplinarnej, i przywrócenia sędziów?</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie dotyczące Krajowego Planu Odbudowy, jego uruchomienia formalnego również, jeżeli chodzi o poszczególne elementy, już teraz. Jakie elementy zostają uruchomione bez środków z Krajowego Planu Odbudowy, z Komisji Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo ważna wdrożeniowa ustawa w zakresie KPO. Pieniądze z KPO, pieniądze z Unii powinny już dawno trafić do Polski, powinny pracować w Polsce. Na te pieniądze czekają przedsiębiorcy, samorządy, rolnicy, wszyscy. Ale tych pieniędzy nie ma, mimo że te pieniądze obiecywaliście. Przygotowujecie dzisiaj ustawę, która z jednej strony rozszerza kompetencje rządu w zakresie wydatkowania tych środków, a z drugiej strony ogranicza kompetencje organów monitorujących. Pytam: Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PosełMartaWcisło">Kolejne pytanie. Kiedy te środki, te 770 mld, trafią do Polski wobec faktu, że wasi posłowie i wasi europosłowie mówią, że te pieniądze są nam niepotrzebne, że Polska sobie bez tych pieniędzy poradzi? To jaka jest prawda, panie ministrze? Po co jest ta ustawa? Będą te pieniądze czy ich nie będzie? Kto mówi prawdę? Dlaczego te pieniądze do tej pory nie trafiły do Polski? Dlaczego kłamiecie, że jest to wina opozycji?</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozmawiamy dziś o Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, który ma pomóc w odejściu od węgla i zatrzymaniu kryzysu klimatycznego. Jest to wielka szansa. Ale czy jesteście przygotowani, by z niej skorzystać?</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Panie ministrze, konkretne pytania. Jak długo jeszcze mamy czekać na harmonogram odejścia od węgla i przekwalifikowania pracownic i pracowników z tego sektora? Jak chcecie pomóc mieszkańcom terenów najbardziej dotkniętych działalnością kopalń i zmianami klimatu? Tysiące osób ze Śląska, Lubuskiego, Pojezierza Wielkopolskiego i innych miejsc już dzisiaj cierpi przez waszą bezczynność. Widzieliście wysychające jeziora w Wielkopolsce, widzieliście pomosty, które wystają kilkanaście metrów nad poziom wody. Turystyka i rolnictwo umierają, a wy odwracacie od tego wzrok. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji to szansa dla energetyki, krajobrazu i jakości życia w Polsce i na tej planecie, ale ta szansa może być wykorzystana pod warunkiem, że wyjmiecie głowę z piachu, zakończycie wojenkę z Komisją Europejską i zaczniecie z nią współpracować. Piłka jest po stronie rządu PiS.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#PosełFranciszekSterczewski">Bierzcie się do roboty, bo młodzi nie godzą się, byście dalej sprzedawali ich przyszłość w imię źle pojętego interesu politycznego czy jakiegokolwiek innego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej pana ministra Waldemara Budę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję przede wszystkim za pracę nad tym projektem, ponieważ, tak jak tutaj zostało już wskazane, ta praca była rzeczywiście względnie merytoryczna. Przez kilka godzin mocno pochylaliśmy się nad tymi przepisami i sporo uwag wysłuchaliśmy, w tym krytycznych. Analizowaliśmy wszystkie przypadki, które były zgłaszane przez trzeci sektor, przez parlamentarzystów opozycji. Rozmawialiśmy z każdym z państwa.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Projekt, który wyszedł z komisji, w zasadzie niewiele odbiega od tego, który przedłożyliśmy jako strona rządowa. Ale też trzeba pamiętać dlaczego. Dlatego że on był poprzedzony bardzo szerokimi konsultacjami na etapie międzyresortowym, ale też z wszystkimi partnerami zainteresowanymi na wcześniejszym etapie. Nie chciałbym tego powtarzać, ale mieliśmy posiedzenie komisji wspólnej rządu i samorządu. Samorządy zaopiniowały pozytywnie projekt ustawy. Tutaj kilka osób stawiało się w roli obrońców samorządu. To komunikuje, że opinia w tym zakresie była pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Było szereg decyzji czy też forów, Rada Dialogu Społecznego, które wypowiadały się na temat projektu ustawy. My byliśmy bardzo elastyczni, staraliśmy się wychodzić naprzeciw tym propozycjom, jeżeli one wpisywały się w pewien system, który był na początku zaplanowany.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Co do zgłoszonych poprawek to od razu chciałbym zwrócić uwagę na to, że my w przypadku części uwag, które padły na posiedzeniu komisji, sugerowaliśmy, żeby stały się przedmiotem potencjalnych poprawek, i takowe poprawki przedstawiciel, jak dostrzegłem, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość złożył, więc one w części wychodzą naprzeciw tym oczekiwaniom, jak chociażby ta dotycząca terminu składania opinii o wytycznych, które w ramach procesu uzgodnieniowego mają miejsce i które są zapisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Przechodzę do poszczególnych pytań. Jest oczywiście jedno główne pytanie. Przygotowujemy całą nomenklaturę i system wdrażania środków europejskich, ale nie jest pewne, czy te środki się pojawią. Jest pewna wątpliwość, czy się pojawią, w jakiej kwocie. W takiej perspektywie dłuższej muszę państwa uspokoić — one muszą trafić do Polski, one trafią do Polski. Nie będę się spierał o termin, bo to nie jest moja rola, czy to będzie tydzień, dwa, miesiąc czy trzy. Ale one ostatecznie trafią do Polski, bo muszą trafić. Rozporządzenie jest jasne: żadnego kraju, który aplikuje o te środki, nie można ich pozbawić, to by przewróciło cały system finansowania, refinansowania i zwrotu tych środków, bo oczywiście one są pożyczkowe. W związku z tym nie ma takiej możliwości. Co do tego, kiedy to nastąpi, państwo pewnie pierwsi będą o tym wiedzieć. Na pewno w tej sprawie będziemy, pan premier Mateusz Morawiecki będzie komunikował się bardzo szeroko.</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Co do tej ustawy to pamiętajmy, że ona pokazuje instrumenty wykorzystania trzech różnych źródeł płynących ze środków europejskich. Jest to Krajowy Plan Odbudowy, ale to nie jest podstawowy instrument. Jest jeszcze cała polityka spójności, czyli nowa perspektywa na kolejne lata, 2021–2027, i rezerwa pobrexitowa. Czyli można powiedzieć, że w tej ustawie zawarte są trzy elementy.</u>
          <u xml:id="u-520.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Jeśli chodzi o politykę spójności, te europejskie środki, które znamy, to nie ma żadnych najmniejszych wątpliwości, że te środki do nas trafią. One trafią terminowo. Muszę państwu powiedzieć, że dzisiaj mieliśmy przedstawicieli Komisji u nas w ministerstwie, gościliśmy ich, rozmawialiśmy na żywo i jesteśmy bardzo bliscy zawarcia porozumienia w ramach umowy partnerstwa, podczas gdy połowa krajów w ogóle tej umowy nie złożyła. A więc my jesteśmy tutaj, jeśli chodzi o dynamikę. Tak jak dość dynamicznie i jako jeden z pierwszych krajów złożyliśmy Krajowy Plan Odbudowy, to umowy partnerstwa nie złożyliśmy, ale mamy ją praktycznie całą przenegocjowaną. Więc tutaj żadnych opóźnień z naszej strony nie ma. Oczywiście był pewien problem po stronie Komisji z przygotowaniem rozporządzeń. Przypomnę, że one pojawiły się bardzo późno, w czerwcu, a w lipcu weszły w życie, czyli po rozpoczęciu perspektywy, i to opóźniło proces przygotowania umowy partnerstwa, a później programów. My natychmiast byliśmy gotowi, równolegle prowadziliśmy te prace i już 15 grudnia umowę złożyliśmy, a jesteśmy już u progu jej wynegocjowania końcowo.</u>
          <u xml:id="u-520.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Szanowni Państwo! Co do szczegółowych uwag to tutaj pojawiło się pytanie, czy będą środki, ale już o tym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-520.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Było pytanie o mechanizm praworządności, warunkowości. Szanowni państwo, mechanizm warunkowości czy praworządności się rozstrzygnął. Wiemy, w jakiej formule, w jakim kształcie będzie obowiązywał, i to jest formuła, którą od początku wskazywaliśmy. On będzie ograniczony, zredukowany do ryzyk związanych z naruszeniem interesów finansowych Unii Europejskiej. I z tego punktu widzenia tak rozumianego mechanizmu warunkowości się nie obawiamy.</u>
          <u xml:id="u-520.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Nawiązując do kolejnego pytania: poseł Dyduch pytał, ile środków było przedmiotem postępowań i nieprawidłowości w wydatkowaniu środków europejskich. Muszę państwu powiedzieć, że to nawet jest czwarta czy piąta liczba po przecinku 1%. My jesteśmy trzeci, czwarci od początku listy, jeśli chodzi o liczbę nieprawidłowości, najmniejszą liczbę nieprawidłowości. W związku z tym nasz system, który w dużej mierze tutaj powielamy, jest przykładowy, wzorowy, jeśli chodzi o wydatkowanie środków europejskich, dlatego chcieliśmy na nim bazować. To jest nasz wspólny dorobek, polski, od czasów wejścia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-520.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Co do ochrony środowiska to tutaj padła informacja, jak będziemy dbali w tych projektach o ochronę środowiska. Szanowni państwo, na cały program jest nałożony marker klimatyczny, prawie 400-procentowy. Te środki w 400% muszą być wydatkowane na działania poprawiające jakość powietrza, klimat, środowisko, emisję, natomiast cała reszta projektów zgodnie z zasadą do no significant harm nie może szkodzić temu środowisku. Czyli żaden projekt, jeżeli nie przyczynia się do poprawy, to przynajmniej nie może szkodzić środowisku. W związku z tym nie mam żadnych wątpliwości, że te środki przysłużą się pozytywnie tym zmianom, na którym nam wszystkim zależy.</u>
          <u xml:id="u-520.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Pani poseł Jachira… Ale może przejdę dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę zbliżać się do końca, panie ministrze, bo czas się kończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Pani poseł Pępek wskazywała na uwagi NGOs. Szanowni państwo, naprawdę w dużym stopniu wykorzystaliśmy uwagi, które pojawiały się na wcześniejszym etapie. Wykorzystaliśmy je w projekcie ustawy. One są zaszyte już w projekcie ustawy. Oczywiście pragmatyka życia jest taka, że nie wszystkie, ale naprawdę duża część jest w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Jest tutaj bardzo poważna poprawka pana posła Protasa, który wskazał na posiedzeniu komisji na potrzebę procedury odwoławczej od mechanizmu audytowego, od procedury audytowej. Analizowaliśmy to już wstępnie, na posiedzeniu komisji mówiłem, że może być z tym rozwiązaniem problem z punktu widzenia przepisów europejskich. Rzeczywiście tak jest. Polega to na tym, że niestety te rozstrzygnięcia audytowe muszą być ostateczne i bezwzględne i nie może być procedury odwoławczej. To jest pewien materiał, który później Komisja Europejska ocenia. I ona może wysłać swoje służby, oceniając ten materiał audytowy. Nie może być podane w jakąś wątpliwość, czy jest ostateczny, czy nie. Wobec tego niestety nie będziemy mogli się przychylić do tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Padło tu pytanie o to, i sporo uwag, skąd mechanizm, który pozwala na wcześniejsze finansowanie inwestycji z KPO jeszcze przed jego uruchomieniem. Tak, jest taki mechanizm, chcemy go zostawić bardzo świadomie. Nie jesteśmy zdani tutaj na decyzję szybszą czy powolniejszą ze strony Komisji Europejskiej, chcemy te inwestycje realizować, stąd prefinansowanie Polskiego Funduszu Rozwoju w tej sprawie. Natomiast to prefinansowanie przede wszystkim jest przewidziane na sytuacje już w trakcie wdrażania Krajowego Planu Odbudowy, ponieważ proszę pamiętać, że w ramach Funduszu Odbudowy finansowane są reformy, a nie inwestycje. I może być duży rozdźwięk między terminowością wprowadzania reform i inwestycji. My na to pozwolić sobie nie możemy. Jeżeli jest uruchomiona jakaś inwestycja kolejowa, to ona musi postępować. Wypłaty zaliczki muszą postępować zgodnie z umową zawartą z wykonawcą bez względu na reformy, które w międzyczasie niejako są procedowane. Często są to projekty ustaw, w związku z czym to prefinansowanie jest tutaj konieczne.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Było pytanie o JTF, czyli środki na transformację energetyczną. Szanowni państwo, te środki mamy gwarantowane, prawie 4 mld, one będą dobrze spożytkowane. Pan poseł Sterczewski martwił się o Wielkopolskę. Tak, przewidujemy udział Wielkopolski również w JTF, nawet bardzo poważny, wynoszący kilkaset milionów euro. Mamy już plan, jak te środki wykorzystać. One na pewno przyczynią się do zrealizowania tych celów, o których pan poseł mówił.</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Odpowiedzi na resztę pytań — rozumiem, że mam ograniczony czas — udzielimy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-522.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Bardzo dziękuję i wnoszę o procedowanie nad tym projektem z poziomu rządowego w kształcie po pracach w komisji z poprawkami zaprezentowanymi, złożonymi przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-522.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ma za zadanie ustanowienie podstawy dla realizacji umowy partnerstwa, w tym wdrażania programów dotyczących polityki spójności w perspektywie finansowej 2021–2027, a także Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#PosełTomaszKostuś">W procesie prac nad ustawą pojawiały się liczne głosy obejmujące uwagi i postulaty dotyczące zapisów procedowanej ustawy. Proszę u dzielenie odpowiedzi na poniższe pytania wynikające ze zgłoszonych uwag. Czy procedowana ustawa wdrożeniowa uwzględnia postulat miast na prawach powiatu, w tym m.in. Opola, dotyczący możliwości pozyskiwania środków w perspektywie finansowej 2021–2027, z przeznaczeniem na realizację inwestycji na drogach krajowych przez nie zarządzanych?</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#PosełTomaszKostuś">Jakie było uzasadnienie dla wydania rozstrzygnięcia przedstawionej kwestii? Czy projekt uwzględnia również stanowisko Związku Województw RP dotyczące roli BGK jako monopolisty przy wydatkowaniu tzw. części pożyczkowej Krajowego Planu Odbudowy? Województwa proponują rozszerzenie katalogu instytucji tam wskazanych o jednostkę wspierającą plan rozwojowy, czyli podmiot, któremu w drodze porozumienia albo umowy zawartych z instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji została powierzona realizacja zadań w ramach inwestycji, w szczególności samorząd województwa. Czy przedmiotowa uwaga została uwzględniona? Jakie było uzasadnienie dla wydania rozstrzygnięcia przedstawionej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Karta Nauczyciela (druki nr 2099 i 2106).</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Lidię Burzyńską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PosełSprawozdawcaLidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Karta Nauczyciela, druk nr 2106.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#PosełSprawozdawcaLidiaBurzyńska">Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na swym posiedzeniu w dniu 23 marca br. prosi Wysoki Sejm o uchwalenie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Gapińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PosełElżbietaGapińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podwyżki dla nauczycieli. Tyle było obietnic w stosunku do nauczycieli. Ostatnio minister Czarnek zapewniał, że rząd przewiduje 3 mld zł na ten cel, bo przecież podwyżki im się należą. I co? Teraz chcecie, żeby się cieszyli z 4,4%? Tak jak mówiłam na posiedzeniu komisji: słoń urodził mysz.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#PosełElżbietaGapińska">Poza posłami PiS nikt nie jest zadowolony z tej, mówiąc w cudzysłowie, podwyżki. Dzisiaj podczas posiedzenia komisji wyraźnie mówili o tym przedstawiciele wszystkich związków zawodowych, także dotąd życzliwej wobec rządu „Solidarności”, której obiecaliście godziwe podwyżki od 2020 r. Nawet podpisaliście z nimi stosowne porozumienie. Dzisiaj przedstawicielka związku nie kryła rozczarowania, w ostrych słowach krytykując wasze propozycje. Nie dotrzymaliście nawet obietnicy złożonej „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#PosełElżbietaGapińska">Mój klub popierał projekt obywatelski, który miał wprowadzić rozwiązania systemowe, tak aby wynagrodzenie nauczycieli było powiązane z wynagrodzeniem w gospodarce, aktualnymi wskaźnikami gospodarczymi i ekonomicznymi. Proponowana podwyżka miała wynosić 20%. W rezerwie budżetowej na ten rok państwo zaplanowaliście kwotę 3,8 mld zł, z czego część przeznaczono na pomoc psychologiczno-pedagogiczną, ale nadal w rezerwie jest powyżej 3 mld zł. To dlaczego, na litość boską, na podwyżkę zaplanowano zaledwie 1671 mln zł? Gdybyście zdecydowali się przeznaczyć na ten cel całą rezerwę, to podwyżka od maja do grudnia wynosiłaby ok. 8,5%.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#PosełElżbietaGapińska">Dlaczego nie chcecie dać tych pieniędzy nauczycielom, nauczycielom, którzy są jedną z najlepiej wykształconych grup zawodowych i jednocześnie jedną z najgorzej wynagradzanych? Dokładacie im zadań, ciągle się dokształcają, często za własne pieniądze, dokupują ze skromnych środków pomoce naukowe, w trakcie pandemii często kupowali sprzęt komputerowy. Teraz dochodzą nowe zadania. Muszą zaopiekować się skrzywdzonymi przez wojnę na Ukrainie dziećmi. W Polsce przebywa obecnie ok. 700 tys. dzieci z Ukrainy, z czego zapisanych do szkoły jest obecnie 90 tys. A przecież wiemy, że może być ich znacznie więcej.</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#PosełElżbietaGapińska">W ubiegłym roku inflacja wyniosła prawie 10%. Prognozy w tym roku wskazują, że może być jeszcze wyższa. Rok do roku wzrost wynagrodzenia w gospodarce wyniósł prawie 12%. Tymczasem państwo proponujecie żenujące podwyżki, które związkowcy nazywają wprost — cytuję — upokarzającą ich jałmużną, kpiną ze środowiska nauczycieli, żartem na prima aprilis, policzkiem dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-528.5" who="#PosełElżbietaGapińska">Rząd PiS twierdzi, że mamy znakomitą sytuację gospodarczą, szef NBP zapewnia, że mamy nieprzebrane ilości gotówki i jej nie zabraknie. To dlaczego nie podzielić się z tymi, którzy zarabiają mało, a bez nich niemożliwe jest funkcjonowanie polskiej oświaty? Jak chcecie pozyskać młodych, wykształconych, pełnych pasji ludzi do szkoły? A takich właśnie nam potrzeba i jestem przekonana, że chcielibyście, aby tacy nauczyciele uczyli wasze dzieci i wnuki. Już teraz brakuje ich szczególnie w dużych miastach, ale trudno się temu dziwić, skoro nauczyciel stażysta zarabia niecałe 3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-528.6" who="#PosełElżbietaGapińska">Jeżeli temu nie zaradzimy teraz, już ani w bliżej nieokreślonym czasie, grozi nam odejście nauczycieli do pracy w gospodarce. Już obecnie młodzi, wykształceni ludzie szukają miejsca zatrudnienia poza szkołą, a w przypadku takich przedmiotów jak matematyka, fizyka, chemia czy nauka zawodu brakuje nauczycieli, szczególnie w dużych miastach.</u>
          <u xml:id="u-528.7" who="#PosełElżbietaGapińska">Co jest przyczyną takiej sytuacji, oprócz oczywiście wynagrodzeń? Jednym z głównych powodów jest obniżenie prestiżu zawodu nauczyciela, a także niegodne potraktowanie nauczycieli podczas strajku w 2019 r., kiedy atakowani byli nauczyciele i prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego przez prominentnych polityków PiS i media rządowe.</u>
          <u xml:id="u-528.8" who="#PosełElżbietaGapińska">Franklin Delano Roosevelt powiedział: szkoła musi być ostatnim wydatkiem, na którym Ameryka chce oszczędzać. Weźcie z niego przykład. Poddaję wam ten cytat pod rozwagę. Usiądźcie jeszcze raz, przemyślcie swoją decyzję i dajcie godne podwyżki nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-528.9" who="#PosełElżbietaGapińska">Koalicja Obywatelska przygotowała poprawki, które teraz zgłaszam w imieniu klubu, i przypomnę, że polska szkoła, nauczyciele to ostatni wydatek, na którym powinniście oszczędzać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Lewica domaga się godnych płac dla nauczycieli. Chcemy podwyżek w oświacie, powiązania wynagrodzeń nauczycieli ze średnimi płacami w gospodarce i finansowania ich z budżetu państwa. Takie było, takie jest i takie będzie nasze stanowisko. Mówimy w tej sprawie jednym głosem z nauczycielami i pracownikami oświaty, ze związkami zawodowymi, a także z rodzicami uczniów, którzy są zaniepokojeni, że jak tak dalej pójdzie i nic się nie zmieni, to nie będzie miał kto uczyć ich dzieci. I właśnie dlatego, że Lewica od dawna domaga się realnego wzrostu płac nauczycieli, musimy przedstawiony projekt ustawy skwitować krótko: za późno, za mało i nie tak jak trzeba.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Za późno, bo kryzys kadrowy w oświacie pogłębia się w Polsce od lat. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli w latach szkolnych 2018/2019 i 2020/2021 blisko połowa dyrektorów szkół zgłaszała trudności ze znalezieniem i zatrudnieniem nauczycieli. Doświadczeni nauczyciele odchodzą z zawodu. Młodzi nie garną się do pracy w szkole. Tysiące nauczycielskich wakatów to krajobraz, w jakim rozpoczął się także ten trwający rok szkolny. Rok, w którym do polskich szkół, jak się okazało, oprócz uczniów polskich, trafią także tysiące dzieci ukraińskich. I choć zatrudnieni w szkołach nauczyciele dwoją się i troją, żeby sprostać kolejnemu już po edukacji zdalnej w czasie pandemii wyzwaniu, to trzeba powiedzieć jasno: polska szkoła nie jest przygotowana tak, jak mogłaby być, gdyby rząd wcześniej nie pozostawał głuchy na apele i postulaty dotyczące koniecznego wzrostu nauczycielskich płac.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Za mało, bo wzrostu o 4,4% nie sposób nazwać podwyżką. To nawet nie jest waloryzacja wynagrodzeń. To co najwyżej pół waloryzacji, a i to nie dla wszystkich nauczycieli, bo nauczyciele stażyści nawet na tyle nie mogą liczyć w tym projekcie. Tymczasem inflacja w styczniu tego roku wyniosła ponad 9%. A według prognoz marcowych w najbliższych miesiącach może przekroczyć poziom 10, a nawet 12%. Drożeje wszystko: od paliwa po żywność, od rachunków po koszty usług komunalnych. Prawdziwe podwyżki, żeby móc je podwyżkami nazwać, nie mogą być niższe niż 10%. Co więcej, powinny być znacznie wyższe, bo przecież także oczekiwania wobec nauczycieli rosną wraz z zapełnianiem się szkół nowymi uczniami, i to nie tylko z Polski, ale także z Ukrainy, i rosnąć będą. Już dziś w ustawie o pomocy uchodźcom wojennym Sejm uchwalił możliwość zwiększania liczby nauczycielskich godzin pracy. I nauczyciele są do tej pracy gotowi, ale musza być za nią w końcu godnie wynagradzani. Dlatego składam w imieniu Lewicy poprawki gwarantujące wzrost nauczycielskich płac o 20%. I serdecznie proszę posłanki, posłów i ministrów z rządu Prawa i Sprawiedliwości, zanim się oburzycie, że to za dużo, że się nie należy, przypomnijcie sobie, proszę, o 40-procentowych, 50-procentowych, a nawet 60-procentowych podwyżkach wynagrodzeń polityków. Nie przypominam sobie waszych ubolewań, że to za dużo, że nie potrzeba. Jeśli ministrom należało się 60% podwyżki, to z całą pewnością 20% należy się nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">I w końcu: nie tak jak trzeba. Projekt ustawy jest procedowany jako poselski. Trafił do Sejmu wczoraj, dziś odbyło się pierwsze czytanie na posiedzeniu komisji, teraz debata, jutro głosowanie. A gdzie konsultacje społeczne? Gdzie dialog z nauczycielami, z pracownikami oświaty? Decydując ponad głowami nauczycieli, nie podniesiecie prestiżu tego kluczowego zawodu, nie zatrzymacie odpływu pedagogów, w końcu nie zadbacie o uczniów. Dlatego bez względu na dalsze losy tego projektu apeluję do posłów partii rządzącej i do ministra edukacji oraz do rządu: przestańcie z nauczycielami walczyć, zacznijcie nauczycieli szanować. Polska szkoła, polskie i nie tylko polskie dzieci, a także polskie państwo dziś potrzebują tych nauczycieli jeszcze bardziej niż wczoraj. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa dotyczy podwyżek dla nauczycieli i teoretycznie nie powinna budzić emocji. Niestety budzi. Budziła także podczas posiedzenia komisji. W moim przekonaniu z dwóch powodów, które łączą się ze sobą. Po pierwsze, to wysokość tych podwyżek, a po drugie, styl prezentacji tych podwyżek z wyczuwalną butą i pychą. Uważam, że to było niepotrzebnie tak zaprezentowane. Kiedy my jako opozycja pytaliśmy się, dlaczego te podwyżki są takie skromne, padały dość konfrontacyjne odpowiedzi, które de facto można streścić w jednym zdaniu: darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby. Chyba jednak trzeba zajrzeć, ponieważ jeżeli chodzi o wysokość, to pan minister, kiedy zapowiadał podwyżki, nie obiecywał konia, tylko słonia. Miały być ponad 3 mld przeznaczone na podwyżki, a nie połowa tego, jeżeli chodzi o kwotę, którą mamy zapisaną w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Związki zawodowe nie zostawiły na tej propozycji suchej nitki, i to nie tylko Związek Nauczycielstwa Polskiego, ale także „Solidarność”. Pewnie dla państwa jest bardzo bolesne to, co mówiła przedstawicielka tych związków. Kiedy zapytałem o niezwykle ważną i istotną kwestię dotyczącą subwencji oświatowej, jak mają postępować samorządy, czy ta subwencja w postaci ponad 1600 mln wystarczy, żeby pokryć tą deklarowaną podwyżkę, też nie dostałem jasnej odpowiedzi. Odpowiedź była konfrontacyjna: co sobie samorządy myślą, przecież odpowiedzialność jest podzielona. Jakbyśmy komuś chcieli zrobić na złość. Przecież to robimy wspólnie dla nauczycieli, dla funkcjonowania tych szkół, już nie mówiąc o dzieciach. To jest prawdziwy cel. Jeżeli chodzi o prestiż zawodu, także dużo mówiliśmy na ten temat. Z ubolewaniem trzeba powiedzieć, że jeżeli chodzi o nauczyciela stażystę, dalej jesteśmy w tym samym miejscu, mamy ten sam problem. Taki nauczyciel dalej będzie zarabiał poniżej 3000 netto. Tak jak słusznie zauważono w tej komisji, w niektórych największych miastach samodzielnie trudno jest wynająć i utrzymać mieszkanie za tę kwotę. Jeżeli chcemy zrobić krok do przodu, naprawdę powinniśmy go zrobić odważniej.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Przez całe posiedzenie komisji nasuwało się podstawowe pytanie: Dlaczego tak skromnie? Zewsząd słyszymy, że budżet jest w znakomitej kondycji, że jest nadwyżka budżetowa, że na nic nie brakuje pieniędzy, więc dlaczego tak skromnie? O to pewnie pytają nauczyciele, kiedy analizują te 150- i kilkusetzłotowe podwyżki, szczególnie konfrontując je z tym, co państwo zafundowali im poprzez Polski Ład i błędną politykę, która doprowadziła do narastania spirali, która odbija się na portfelach. Każdy dostał po portfelu na początku roku, nauczyciel wie, ile dostał, i teraz wie także, ile może dostać dzięki podwyżce. Argumentów za tym, żeby nie było skromnie, tylko bardziej odważnie, jest bardzo wiele, przede wszystkim chodzi o koszty życia i powtarzane od wielu lat słowa o prestiżu nauczyciela, szczególnie tego, który po raz pierwszy kieruje swoje kroki do szkoły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Dlaczego w Sejmie nie obradujemy nad wysokością wypłat np. dla ekspedientek albo fryzjerek? Dlatego, że PiS rządzi dopiero siódmy rok i jeszcze nie znacjonalizował wszystkiego, jeszcze nie mamy holdingu spożywczego, nie mamy państwowych Biedronek, nie mamy państwowych zakładów fryzjerskich, nie mamy ministerstwa aprowizacji i ministerstwa dobrej fryzury narodowej. Wszystko to może kwestia czasu, ale to, że zastanawiamy się nad wysokością pensji dla tej czy innej grupy zawodowej, dla nauczycieli, jest właśnie głupie i konfliktogenne, to się kończy roszczeniowymi postawami, to się kończy rozdzielnikiem, według którego wszyscy nauczyciele zarabiają tyle samo, niezależnie od tego, czy są dobrzy, czy źli, czy dobrze uczą, czy rodzice ich chcą, czy nie chcą, niezależnie od wyników, od niczego. System zostaje taki sam, tylko po raz kolejny dolewamy wody do tego dziurawego wiadra.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Gdzie zapowiadane przez ministra Czarnka podniesienie pensum? Dalej będziemy męczyć się z półmilionową armią nauczycieli i dziwić się, że zarabiają mało. Nie stać nas na utrzymanie pół miliona nauczycieli na dobrym poziomie, po prostu nauczycieli jest za dużo, programy są przeładowane, uszczęśliwiamy na siłę miliony ludzi wiedzą, której on nie potrzebują, nie chcą, której nie potrafią się nawet nauczyć. System zostaje, dolewamy wody.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Gdzie jest idea bonu oświatowego, co z pomysłem prywatyzacji tego chorego systemu? W sprywatyzowanych szkołach moglibyśmy płacić bonem oświatowym i dzięki temu różnicować pensje w szkołach, gdzie nauczyciele są tacy, że rodzice są z nich zadowoleni, i w tych szkołach, z których rodzice nie są zadowoleni z wyników. Gruntowna deregulacja, gruntowne zmniejszenie programu nauczania przeładowanego zupełnie niepotrzebnie. Wtedy będziemy potrzebowali mniej nauczycieli i wtedy będzie nas stać na to, żeby móc im płacić więcej. W tym systemie nie da się tego po prostu porządnie zrobić. Oczywiście zawsze przy każdej takiej okazji opozycja wychodzi z programem: więcej pieniędzy na wszystko, to się łatwo mówi, ale nie pokazuje się, skąd je wziąć, nie pokazuje ludzi, którym trzeba zabrać, żeby dać nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Powtarzam: w tym systemie nie da się tego zrobić dobrze i wszyscy to wiecie, tylko boicie się narazić tej ogromnej grupie pół miliona nauczycieli, którym takie reformy by się po prostu nie spodobały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Facebookowa grupa „Nie dla chaosu w szkole”, czytam komentarze pod informacją o omawianej dzisiaj ustawie: kpina, ochłap, żenada, ignorancja, bezczelność, manipulacja i wiele innych — nie wszystkie z nich nadają się do cytowania w Sejmie. Dziwią was takie opinie? Niesłusznie, proponujecie podwyżkę na poziomie nieco ponad 5%, poniżej poziomu inflacji, czyli de facto obniżkę. Nawet po tej podwyżce, zarobki nauczycielek i nauczycieli będą w dalszym ciągu zbliżone do minimalnej krajowej. To podsumujmy: inflacja w Polsce wynosi ok. 10%. Pensje nauczycielskie są zamrożone od kilku lat, polscy nauczyciele zarabiają najgorzej w Europie, są w ogonie zarobków w tej grupie zawodowej w całej Europie. Po partyzancku starają się zapewnić godną edukacje ukraińskim dzieciom, bo czują wagę swojej misji. Systemowego wsparcia z góry nie ma, bo pan minister edukacji niczym imperator Palpatine w „Gwiezdnych wojnach” przygotowuje kontratak swojego lex Czarnek. Z pracy nauczyciela, trudnej i ciężkiej roboty, naprawdę chcecie państwo zrobić ekskluzywne hobby.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełMichałGramatyka">Andrzej Duda: Te zarobki są skandaliczne, bo społeczeństwo zarabia coraz lepiej, a zarobki tej grupy zawodowej nie wzrosły od 1997 r. Jak myślicie, mówi o nauczycielach? Nie, mówi o posłach i senatorach. W sierpniu ubiegłego roku podniesiono nam zarobki o niemal 50%, nauczycielom dziś proponujecie wzrost o nieco ponad 4%. Litości.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#PosełMichałGramatyka">W 2010 r. wynagrodzenie nauczyciela wynosiło ok. 150% płacy minimalnej, 11 lat później to jest ok. 105%. To jest obraz degeneracji płacowej tej grupy zawodowej, jednej z najlepiej wykształconych grup zawodowych w Polsce. I wy mówicie o budowaniu prestiżu zawodu? Wy mówicie o budowaniu etosu tego zawodu? Jak chcecie zwracać w takich warunkach uwagę na szczególną jakość kształcenia? Wy się powinniście modlić do św. Judy Tadeusza, żeby resztka doskonałych nauczycieli nie odeszła z pracy.</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełZbigniewDolata">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Karta Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#PosełZbigniewDolata">Nowelizacja sprowadza się do podwyższenia nauczycielskich pensji, co jest przez środowisko nauczycielskie oczekiwane i jest wyrazem doceniania roli nauczycieli w Polsce przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Mamy bardzo trudny czas, kiedy nauczyciele musieli mierzyć się z nauczaniem zdalnym w okresie pandemii, co wymagało bardzo dużego wysiłku. Obecnie mamy napływ dzieci i młodzieży z Ukrainy, co niesie kolejne wyzwania. Tak więc podwyższenie nauczycielskich pensji jest niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PosełZbigniewDolata">Nie jest to działanie incydentalne, bo rząd Prawa i Sprawiedliwości podwyższał pensje nauczycielskie. Przypomnę w roku 2017 to była waloryzacja o 1,3%, w 2018 r. — 5,35%, w 2019 r. były łącznie dwie podwyżki — 10%, w 2020 r. — 6%, czyli między 2018 r. a 2020 r. pensje nauczycielskie wzrosły o 28,5%. Jeśli doliczymy do tego podwyżkę, o której tutaj debatujemy, to będzie to ponad 34%. Do tego oprócz tych podwyżek pensji wzrastały wydatki oświatowe. Subwencja wzrosła z 40 mld zł w roku 2015 do 53,4 mld zł w roku bieżącym. W celu sfinansowania tych podwyżek zagwarantowano wzrost subwencji o 1670 mln zł. Przypomnę też, że wprowadziliśmy dodatek dla wychowawcy klasy w wysokości 300 zł, świadczenie na start, 1 tys. zł dla nauczycieli stażystów. Zlikwidowaliśmy godziny karciane, które były tak naprawdę przecież darmową pracą narzuconą nauczycielom przez rząd Platformy i PSL-u.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#PosełZbigniewDolata">Czy jesteśmy z wysokości tych podwyżek zadowoleni? Oczywiście nie. Chcielibyśmy, aby podwyżki były bardziej znaczące, co jest oczywiste. Ja sam jestem nauczycielem, moja żona jest nauczycielką, znam te problemy. Zresztą nauczyciele, wbrew temu, co mówi opozycja, nigdy nie zarabiali dużych pieniędzy. Ja pracowałem w szkole od 1990 r. do 2005 r. Zawsze płace nauczycielskie były za niskie i zawsze byliśmy w ogonie Europy. Chcemy więcej, ale dzisiejsza sytuacja jest szczególna. Musimy podchodzić racjonalnie do wydatków budżetowych, ponieważ wydarzenia za naszą wschodnią granicą, agresja Rosji na Ukrainę, niosą za sobą dużo niebezpieczeństw. Myślę, że nie muszę tutaj rozwijać tego tematu, aby większość zrozumiała, że jest to sytuacja trudna.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#PosełZbigniewDolata">I teraz jeżeli chodzi o tych, którzy nas najbardziej atakują, czyli o polityków Platformy, którzy licytują się z Lewicą, o ile to procent zwiększyliby płace, gdyby rządzili, to warto, aby sobie przypomnieli wypowiedzi chociażby minister edukacji z rządu Platformy i PSL-u pani Kluzik-Rostkowskiej z 2014 r. Ona wtedy powiedziała: nie mam żadnych wątpliwości, że Karta Nauczyciela powinna być wyrzucona. Jeśli PO wygra wybory, zlikwiduję Kartę Nauczyciela. A potem powiedziała: w budżecie nie ma środków, które umożliwiałyby przyznanie podwyżek nauczycielom w 2016 r. I teraz proszę zwrócić uwagę, co powiedziała dalej: nawet gdyby były jakieś pieniądze w przyszłości, to nie ma sensu dosypywać pieniędzy do tego systemu. Gdyby rządziła Platforma i gdyby miała się mierzyć z tymi wyzwaniami, z którymi musi się mierzyć rząd Prawa i Sprawiedliwości, nie byłoby żadnych podwyżek dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#PosełZbigniewDolata">Tak więc w tym kontekście, na tym tle podwyżki w wysokości 4,4%, czyli takie jak w całej sferze budżetowej, jawią się jako może rzeczywiście nie satysfakcjonujące, ale jednak jako działanie, które zmierza do tego, żeby nauczyciele w Polsce zarabiali godnie. W następnych latach rząd Prawa i Sprawiedliwości w dalszym ciągu będzie podwyższał płace nauczycieli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Cieszę się, że pan dotarł na salę. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy — Karta Nauczyciela. I tutaj mamy projekt, który dotyczy zapewnienia nauczycielom podwyżki od 1 do 31 grudnia, od 1 maja — w wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego. Rzeczywiście ta propozycja jest minimalna, można powiedzieć: niezauważalna.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Tymczasem nauczyciele, otrzymując co miesiąc wynagrodzenia, widzą inną rzecz i czują się pokrzywdzeni. Panie ministrze, miałbym serdeczną prośbę, żeby pan siadł z ministrem Czarnkiem i zastanowił się, jak nauczyciele, którzy wyrabiają godziny nadliczbowe, mają mieć ograniczoną stratę. Ponieważ bardzo często zdarza się tak, że większość z wypracowanych nadgodzin i ze środków, które im się należą, jest odprowadzana w formie podatku. I dobrze by było w końcu rozwiązać ten problem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Cieszę się, że pan minister w połowie tej debaty w końcu dotarł na tę salę. Chciałem powiedzieć, że sposób zainteresowania ze strony posłów PiS, dwie panie na tej sali, to jest jakaś żenada wobec nauczycieli, ale to jest przecież docenienie przez was wagi i roli nauczycieli w polskiej szkole. To jest dzisiaj rzeczywiście fakt waszej dużej odwagi, że aż tak ogromnie wiele was przyszło. I nauczyciele muszą wiedzieć, jak ich znakomicie doceniacie. W Polsce inflacja wynosi 10%, wy dajecie 4,4% podwyżki. No nauczyciele będą z tego tytułu ogromnie zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PosełJanSzopiński">Słowa uzasadnienia tego projektu mówią o poszanowaniu zawodu nauczyciela. Przecież to ponury żart, biorąc pod uwagę, że kwota bazowa dla nauczycieli po 8 latach studiów jest o 400 zł wyższa niż dla pracownika fizycznego. Pytanie do pana ministra oświaty: Kiedy pan minister przestanie zajmować się krzewieniem cnót niewieścich i na poważnie zajmie się wynagrodzeniem ludzi, od których zależy przyszłość naszego kraju? Poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Proszę państwa, o tym, jak PiS jest dumny z tej podwyżki, świadczy fakt, że jest trzech posłów PiS, wiceminister, ministra nie ma, i fakt, że odwołują się głównie do tego, co działo się za czasów ich poprzedników. Rządzicie od 7 lat. Najwyższy czas wziąć odpowiedzialność za swoje rządy. Ale jeżeli już przypominamy poprzedników, to wtedy podwyżki wyniosły w sumie 50%. W związku z tym musielibyście jeszcze w ostatnim roku podnieść je o 12%, żeby dogonić tamten rezultat.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Ale wracając do tej podwyżki. Mówicie dużo o prestiżu zawodu nauczyciela, to powiedzmy śmiało: ten prestiż zawodu nauczyciela oceniacie dokładnie na mniej niż połowę inflacji. Oznacza to, że wychodzicie z założenia, że ten prestiż jest coraz niższy, ponieważ zarobki przy galopującej inflacji są coraz niższe w stosunku do zarobków w innych dziedzinach, jak również w stosunku do cen.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Dlaczego musieliście podnieść pensję? No chociażby po to, żeby nauczyciel stażysta nie zarabiał poniżej najniższej krajowej. Jak zachęcić kogokolwiek, żeby został nauczycielem, jeżeli na początek proponuje mu się najniższą krajową?</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, jak PiS podnosi prestiż zawodu nauczyciela, podsumowała na posiedzeniu komisji przedstawicielka „Solidarności”, która powiedziała: w 7. roku waszych rządów nauczyciel stażysta zarabia mniej niż woźna w szkole z 20-letnim stażem i po waszej podwyżce będzie zarabiał również mniej niż woźna z 20-letnim stażem. To jest wasze podejście do zawodu nauczyciela. Chcę jeszcze powiedzieć, że to będzie zarobek na poziomie płacy minimalnej. Przez cały 2021 r. nauczyciele nie otrzymali podwyżki. 4 marca minister edukacji obiecywał, że na podwyżki płac nauczycieli przeznaczy 3 mld zł. A ile przeznacza? 1600 mln! Co zrobiliście z tymi pieniędzmi, które miały być przeznaczone na płace nauczycieli? Płacicie pensje ministrów?</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo z PiS bardzo często wycieracie sobie usta stwierdzeniem, tak było też dzisiaj na posiedzeniu komisji, że podnosicie prestiż zawodu nauczyciela. W ramach tego podnoszenia prestiżu zawodu nauczyciela proponujecie państwo nauczycielom w 2022 r. podwyżkę 4,4%, ale od maja. Oznacza to niecałe 3% wzrostu wynagrodzeń nauczycieli w skali całego roku. Przy 10-procentowej inflacji lub nawet wyższej, która jest prognozowana w 2022 r., oznacza to realny spadek wynagrodzeń nauczycieli w skali całego 2022 r. I to jest to wasze podnoszenie prestiżu? Trochę ponad 100 zł podwyżki dla nauczyciela stażysty, który przychodzi po studiach do pracy w szkole i często otrzymuje minimalne wynagrodzenie za pracę? Przy takim podejściu, przy takim braku szacunku dla ludzkiej pracy, przy takim braku szacunku dla pracy nauczyciela w polskiej szkole nic nie zmieni się na lepsze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PosełMateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To właśnie dzisiaj w Wysokiej Izbie powinniśmy odbyć debatę dotyczącą zawodu nauczyciela. Powinniśmy odbyć debatę dotyczącą odpowiedniego, właściwego wynagradzania nauczycieli. Tych, którzy dbają o przyszłe pokolenie, o przyszłość Polski. Ale niestety tak nie jest. Dzisiaj nie debatujemy o tym, jak zmienić system, który mógłby sprowadzić się do tego, że nauczyciel będzie zarabiał tyle, ile wynosi średnie…</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Najniższe.)</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#PosełMateuszBochenek">…wynagrodzenie na podstawie sytuacji gospodarczej kraju. Niestety tak dzisiaj się nie dzieje. Wczoraj rozmawiałem z jedną z nauczycielek, której córka kilka miesięcy temu ukończyła studia wyższe, która zachęca swoją córkę do podjęcia właśnie pracy w szkole. I ta powiedziała: Mamo, ja nie pójdę do szkoły, bo mnie zwyczajnie na to nie stać. Ja chcę założyć rodzinę, chcę kupić sobie w przyszłości mieszkanie, ale to wynagrodzenie, jakie dzisiaj oferuje się nauczycielom, jest tak żenująco niskie, że po prostu mnie na to nie stać.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Mnie też nie było stać, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-550.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ale dowcipny.)</u>
          <u xml:id="u-550.6" who="#PosełMateuszBochenek">Mamy ogromny problem z nauczycielami odchodzącymi z zawodu i mamy ogromny problem z tymi, którzy powinni dzisiaj przystąpić do zawodu nauczyciela, bo zwyczajnie sytuacja finansowa jest bardzo trudna, dlatego należy to zmienić. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiona w projekcie propozycja podwyżek dla nauczycieli w żaden sposób nie nawiązuje do obietnicy ministra edukacji i nauki, która miała przynieść wzrost wynagrodzeń o ponad 1 tys. zł. Zapisane w ustawie zwiększenie płacy o 4,4% to nic innego jak kosmetyczny wybieg mający za zadanie tylko i wyłącznie uspokojenie nastrojów. Taka propozycja jedynie obraża nauczycieli. Jak można, biorąc pod uwagę obecny stopień inflacji, mówić o podwyżkach w takiej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Pośle! Niech pan przestanie się produkować. Nie wstyd wam przedstawiać takie propozycje? Kiedy zaczniecie słuchać postulatów nauczycieli?</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Słuchamy.)</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#PosełMałgorzataPępek">Dlaczego nie było konsultacji społecznych z nauczycielami? A tak naprawdę to gdzie jest minister Czarnek…</u>
          <u xml:id="u-552.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Jest minister, jest minister.)</u>
          <u xml:id="u-552.5" who="#PosełMałgorzataPępek">…który powinien tutaj siedzieć? Na sali raptem dwóch posłów.</u>
          <u xml:id="u-552.6" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie, trzech.)</u>
          <u xml:id="u-552.7" who="#PosełMałgorzataPępek">O, trzech, pomyliłam się.</u>
          <u xml:id="u-552.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Czterech.)</u>
          <u xml:id="u-552.9" who="#PosełMałgorzataPępek">Tak interesujecie się problemem nauczycieli. Tak traktujecie nauczycieli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-552.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-552.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: U was też szału nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Poselski projekt ustawy w tak ważnej sprawie jest niedopuszczalny. Nigdy tak nie było, żeby za pomocą poselskiego projektu ustawy dysponować rezerwami budżetu państwa. Pytam: Dlaczego rząd nie chce zająć oficjalnego stanowiska w sprawie podwyżek dla nauczycieli? Czy dlatego, że się wstydzi poziomem tych podwyżek, bo to nie są żadne podwyżki? Czy mu głupio, że oszukał nauczycieli, bo o innych kwotach była mowa? Czy dlatego, żeby uniknąć konsultacji społecznych?</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#PosełZofiaCzernow">A może ja się mylę? Może my się mylimy, proszę państwa, krytykując? Być może na kolejnym posiedzeniu Sejmu rząd zaproponuje projekt ustawy i szybką legislację podwyższającą w odpowiednim procencie wynagrodzenia dla nauczycieli. Dlaczego nie, skoro rządu tutaj nie ma? Może to się zdarzyć, czego chyba życzymy nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Chcielibyśmy tak.)</u>
          <u xml:id="u-554.3" who="#PosełZofiaCzernow">To jest, proszę państwa, niedopuszczalne, aby tak traktować zawód nauczyciela w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-554.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rząd od wielu miesięcy lekceważy postulaty nauczycieli i nauczycielek, którzy oczekują godnych pensji. Ta ustawa jest przyznaniem się do porażki. Proponowanie podwyżek w wysokości 4,4% samo w sobie jest podłym żartem. Inflacja wynosi już ponad 8,5%, co oznacza, że nauczyciele i nauczycielki nawet po podwyżce będą zarabiać mniej niż rok temu. To ma być wasz szacunek do tych ludzi? To waszym zdaniem są podwyżki? Wywołaliście potężny kryzys w edukacji. Brakuje nauczycieli i nauczycielek, bo kto przy takich pensjach chciałby pracować w szkole?</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: O czym pan w ogóle mówi?)</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PosełFranciszekSterczewski">W niemal wszystkich szkołach te braki łatane są nadgodzinami, ale to nie rozwiązuje problemów.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nauczyciele chcą nadgodzin, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#PosełFranciszekSterczewski">W szkolnictwie potrzebna jest stabilność. Jak w tej sytuacji mamy poradzić sobie z przyjęciem setek tysięcy dzieci z Ukrainy? Zakończcie chaos w szkole. Zacznijcie szanować nauczycieli i nauczycielki, pozwólcie im godnie wykonywać swoją pracę, a jeśli nie potraficie, to razem z panem ministrem Czarnkiem na czele, który jest nieobecny, podajcie się do dymisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Stop hipokryzji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełRafałGrupiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Największym wrogiem wiedzy nie jest niewiedza, tylko wiedza połowiczna.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Wielowiedza, wielowiedza w oryginale.)</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#PosełRafałGrupiński">Tak samo jest z państwa pomysłem pseudopodwyżek. Najgorzej jest, kiedy mówi się podwyżkach, a tak naprawdę daje się po prostu żałosne resztki z pańskiego stołu. W istocie tą niewielką podwyżką próbujecie pokryć 1/3 kosztów inflacji, w sytuacji kiedy na samo zagospodarowanie pewnej łąki w Polsce chcecie przeznaczyć 35 mld. Czyli ponad trzydziestokrotnie więcej chcecie wydać na to niż na podniesienie prestiżu polskiego nauczyciela. 75% nauczycieli uważa, że prędzej czy później będzie musiało porzucić zawód z powodu niskich płac. Tych nauczycieli dzisiaj w szkołach polskich brakuje z powodu niskich płac i braku prestiżu nauczyciela, także przez to, a to jest też w istocie kwestia przyszłości naszej edukacji i naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ta propozycja poselska akceptowana przez rząd jest de facto świadomym obniżeniem wartości nabywczej płacy nauczycieli o 7%, biorąc pod uwagę lata 2021 i 2022. Waloryzacja rent i emerytur w ubiegłym roku wyniosła 4,24%, w tym roku wynosi 7%, czyli razem daje to 11,4%. W ubiegłym roku nie było regulacji płac dla nauczycieli. Jeśli od 11,4% odejmiemy 4,4%, to wyjdzie świadome obniżenie wartości nabywczej płacy nauczyciela o 7%, biorąc pod uwagę tylko wskaźnik rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie dotyczy zabezpieczenia środków dla samorządów w ramach tej regulacji. Czy w subwencji są zabezpieczone środki na regulację, którą przewiduje projekt poselski? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Elżbieta Gapińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełElżbietaGapińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PosełElżbietaGapińska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Zamiast odbyć poważną debatę nad poważnymi kwotami podwyżek dla nauczycieli, byliśmy obrażani przez całe posiedzenie komisji, a teraz poseł sprawozdawca z PiS na koniec swojego wystąpienia miał także zarzuty do opozycji. Czy myślicie państwo, że to spowoduje, że nauczyciele dostaną większe podwyżki?</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: A od krytyki Platformy dostaną więcej?)</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#PosełElżbietaGapińska">Dlaczego państwo niepoważnie traktujecie samych siebie? Rozumiem, że się wstydzicie, bo was tu dziś na sali nie ma. Nie ma też ministra edukacji, który obiecał, że 3 mld zł zostaną przeznaczone na podwyżki dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Jest minister.)</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Jest minister.)</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#PosełElżbietaGapińska">Ja mówię o ministrze Czarnku.</u>
          <u xml:id="u-562.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł, są komisje.)</u>
          <u xml:id="u-562.8" who="#PosełElżbietaGapińska">Mam pytanie do pana ministra Piontkowskiego, z którym nie mogliśmy się podczas posiedzenia komisji połączyć. Panie ministrze, na co planujecie przeznaczyć resztę tej rezerwy subwencji oświatowej. Na co planujecie to przeznaczyć?</u>
          <u xml:id="u-562.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra Piontkowskiego, które de facto padło na posiedzeniu komisji, a jego autorką była przedstawicielka Związku Zawodowego „Solidarność”, dotyczące umowy, którą zawarliście ze związkami zawodowymi. Miała być wypełniona do 2020 r. Co dalej z tą umową?</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ale to pytanie już było.)</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PosełDariuszKlimczak">I mała uwaga, kiedy mówi, zabiera głos i wypowiada się na temat danej ustawy przedstawiciel związków zawodowych, to komu jak komu, ale wiceministrowi, byłemu ministrowi edukacji nie wypada się ostentacyjnie śmiać z tego, co on mówi. Tym bardziej że te same argumenty przedstawiała później właśnie przedstawicielka „Solidarności” i wtedy się pan już nie śmiał. Taka mała uwaga. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PosełJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#PosełJoannaBorowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trudno wyjść ze zdumienia, kiedy słyszy się taką hipokryzję, jaką dziś uprawia opozycja. 3,8% proponowane nauczycielom przez Platformę i PSL to nie było za mało. 4,4% to za mało. To żart.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: 50% w 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#PosełJoannaBorowiak">4 lata zamrożenia pensji za czasów Platformy, PSL-u też było okej. Odświeżyć pamięć? Bardzo proszę: Nie ma pieniędzy na podwyżki, bo dosypywanie pieniędzy do systemu nie ma sensu i nic nie da — minister edukacji Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Kłamstwo ma krótkie nogi.)</u>
          <u xml:id="u-566.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: To będziecie wolno chodzić.)</u>
          <u xml:id="u-566.6" who="#PosełJoannaBorowiak">Proponowaliście też likwidację Karty Nauczyciela, ale dzisiaj nabieracie wody w usta. Według was to było w porządku. Tak Platforma i PSL podnosiły prestiż zawodu nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-566.7" who="#PosełJoannaBorowiak">Dzisiaj udajecie troskę o nauczycieli. Dzisiaj nagle sobie przypominacie, że to jest bardzo wysoko wykształcona grupa zawodowa. Ale swoją troskę pokazaliście, kiedy rządziliście. Wtedy waszym mottem było: pieniędzy nie ma i nie będzie. Chcemy, żeby nauczyciele więcej zarabiali.</u>
          <u xml:id="u-566.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nie trzeba chcieć, tylko robić.)</u>
          <u xml:id="u-566.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: I nam się udaje.)</u>
          <u xml:id="u-566.10" who="#PosełJoannaBorowiak">Podnosimy systematycznie prestiż tego zawodu. Robimy to krok po kroku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-566.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-566.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Po czynach was poznamy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PosełArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#PosełArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak zaczynałem pracę nauczyciela, to jako stażysta dostawałem dwa przelewy. Jeden przelew to była pensja, a drugi przelew to było wyrównanie do najniższej krajowej. Ten system był tak obrzydliwy, że potrafił ustalić pensję nauczyciela poniżej najniższej krajowej. Nawet tego wtedy rządy nie potrafiły dopełnić, a to zresztą były lata waszych pierwszych rządów. Więc chociaż tyle się zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#PosełArturDziambor">Dzisiejsza dyskusja jest oczywiście na pewnym poziomie oparów absurdu, ponieważ rząd proponuje podwyżkę o 4,4%, opozycja mówi, że ta podwyżka powinna wynosić najlepiej 50%. Jakby odbywała się dyskusja, walka o wyborców, a nie o poziom nauczania. A poziom nauczania może zmienić się tylko wtedy, gdy dojdzie do pewnego urynkowienia szkolnictwa i gdy te pensje będą wypuszczone, bo tak samo absurdalną dyskusję będziemy tutaj toczyli już za pół roku, gdy się okaże, że ta podwyżka nic nie dała. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W prezentowanym projekcie ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela jest mowa o wynagrodzeniach średnich, a nie zasadniczych, a to jest znacząca różnica, bo w kwocie średniej jest ok. 14 dodatków np. odprawa emerytalna, której przecież nie dostaje co roku każdy nauczyciel, np. nauczyciel stażysta. Więc jak, ministrowie, chcecie zwiększyć wynagrodzenie nauczycielom, tak by te dodatki, które nie obejmują wszystkich nauczycieli, były im w jakiś sposób zrekompensowane.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#PosełMonikaFalej">Projekt dotyczy też zapewnienia nauczycielom podwyżki od dnia 1 maja 2022 r. do końca grudnia 2022 r., więc też mam pytanie, co się będzie działo przed tym okresem i co się będzie działo po tym okresie, jeśli chodzi o wyrównanie. Ponieważ jest to wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia, ale nauczyciele nie pracują na minimalną stawkę, tylko maksymalnie dają z siebie wszystko, więc myślę, że to wynagrodzenie powinno być adekwatne do ich pracy.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bodajbyś cudze dzieci uczył — to mówi już samo za siebie. Zawód nauczyciela jest naprawdę bardzo ciężki i mamy deficyt na rynku. Dlaczego? Bo jest mało atrakcyjny. Problemy wychowawcze, które rodzice przenoszą na szkołę, nie ułatwiają pracy, i do tego jest to zawód mało płatny. To nauczyciele odpowiadają za poziom nauczania, ukształtowanie naszych dzieci, a tym samym ich przyszłość. To od nich zależy poziom naszych specjalistów, naukowców i później naszych firm, które są motorem gospodarki. Powinni być dobrze wynagradzani, to powinna być dobra inwestycja w naszą przyszłość. 5% to jest jałmużna i to jest żenujące, zwłaszcza że podstawowe energia i gaz podrożały prawie o 100%.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Jaka płaca, taka praca. Inflacja 10% i wkrótce ten zawód może zaniknąć w ogóle. I co wtedy?</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#PosełZbigniewDolata">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Słyszymy tutaj z ust opozycji nieustannie głos: za niska podwyżka w relacji do inflacji, to jest zdecydowanie za mało. Powiem tak: to jest podwyżka niewielka, rzeczywiście, mówiłem o tym w wystąpieniu klubowym, powinno być więcej, ale mamy takie czasy, że nie możemy zaoferować więcej. Natomiast z drugiej strony zupełnie zapominacie o tym, jaka była inflacja za waszych rządów. Przypomnę: w roku 2008–4,2%. W roku 2009–3,5%, w roku 2010–2,6%.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Przestań już przypominać.)</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: W sumie 50%.)</u>
          <u xml:id="u-574.3" who="#PosełZbigniewDolata">W roku 2011–4,3%, w roku 2012–3,7% inflacji.</u>
          <u xml:id="u-574.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: 7 lat.)</u>
          <u xml:id="u-574.5" who="#PosełZbigniewDolata">I teraz, moi drodzy, okazuje się, że w tym 2012 r. podwyżka 3,8, czyli o 0,1. Nauczyciele odczuli taką podwyżkę? Oczywiście, że nie odczuli.</u>
          <u xml:id="u-574.6" who="#PosełZbigniewDolata">Najwyższa podwyżka była za czasów rządu Prawa i Sprawiedliwości — 10% przy inflacji…</u>
          <u xml:id="u-574.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-574.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Czas się skończył.)</u>
          <u xml:id="u-574.9" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: W sumie 50%.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd zaproponował podwyżkę dla nauczycieli w wysokości 4,4% od 1 maja tego roku. Podwyżka w tej wysokości nie jest waloryzacją nawet o wskaźnik inflacji, która w tym roku, według słów prezesa NBP, może przekroczyć 10%. Średnie wynagrodzenie od 2015 r. wzrosło o 40%…</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie, nie. 44.)</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">…a w tym samym czasie pensje nauczycieli wzrosły o 28,5%. Skąd taka rozbieżność? To pokazuje, że wynagrodzenia nauczycieli nie są priorytetem dla obecnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-576.4" who="#PosełMałgorzataChmiel">W uzasadnieniu ustawy projektodawcy napisali, że chcą przywrócić godność zawodu nauczyciela. W jaki sposób? Dając kilkadziesiąt złotych podwyżki miesięcznie przy tak szalejącej inflacji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-576.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-576.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ojejku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy wystąpienia posłów.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pan Dariusz Piontkowski.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany poselski projekt ustawy daje szanse na podwyższenie chociaż w minimalny sposób wynagrodzeń nauczycieli. Państwo mówicie o pewnej historii, a jednocześnie krytykujecie, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości do historii się odwołują. Mówiąc o historii, mówicie o wydarzeniach z ostatnich kilkunastu miesięcy…</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nie, z 4 marca.)</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">…kiedy pojawiły się propozycje Ministerstwa Edukacji i Nauki dotyczące możliwości podwyższenia wynagrodzeń nauczycieli o trzydzieści kilka procent, zwłaszcza nauczycieli rozpoczynających pracę, bo zgadzamy się — i co do tego, myślę, nie ma sporu — że zwłaszcza nauczyciele rozpoczynający pracę powinni zdecydowanie więcej zarabiać.</u>
          <u xml:id="u-578.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wkrótce postaramy się przedstawić projekt ustawy, który będzie z jednej strony zmieniał nieco warunki awansu zawodowego nauczycieli, a z drugiej upraszczał i przewidywał dodatkowe wzrosty wynagrodzeń nauczycieli rozpoczynających pracę. Co do tego elementu akurat nie ma chyba sporu, chcielibyśmy, aby wszyscy zarabiali więcej, w tym także nauczyciele. Natomiast trudno nie zgodzić się z kolei z tym, o czym mówił pan poseł Dolata, że nie można abstrahować w przypadku jednego zawodu, jednej grupy zawodowej, od ogólnej sytuacji oraz od tego, w odniesieniu do jakiego poziomu mówi się o wzroście wynagrodzeń. Państwo próbujecie uciekać od tego, co działo się przez 8 lat waszych rządów, ale to przecież poziom wynagrodzeń nauczycieli, jaki po was pozostał, doprowadził m.in. do protestów nauczycieli i do strajków.</u>
          <u xml:id="u-578.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Stażysta — 1,26.)</u>
          <u xml:id="u-578.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł, proszę pozwolić.)</u>
          <u xml:id="u-578.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">To był jeden z elementów, który spowodował bunt nauczycieli. Dziś też uważam, że należy doprowadzić do znacznie większego wzrostu wynagrodzeń, i takie były pierwotne propozycje, brak było jednak zgody strony społecznej na to, aby na poważnie rozmawiać o szerszej perspektywie, a nie tylko i wyłącznie o automatycznym podwyższaniu wynagrodzeń. Na to nie ma tak naprawdę zgody politycznej. W tej chwili jest mowa o tym, że jeżeli ma nastąpić bardzo poważny wzrost wynagrodzeń, musi to się wiązać także ze zmianami w pragmatyce zawodowej. Nie było na to takiej zgody, stąd w obecnej wojennej sytuacji, bo tak trzeba wyraźnie o tym mówić, nie jesteśmy w stanie przy takich wydatkach, jakie będą związane z neutralizacją wydarzeń wojennych na Ukrainie, dać nagle kilkudziesięcioprocentowej podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-578.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Na pewno do tematu trzeba wracać i tak jak państwo posłowie z Prawa i Sprawiedliwości mówili, na pewno do tego tematu będziemy wracali. Jak sądzimy, państwo także będziecie popierali propozycje, które będą zmierzały ku wzrostowi wynagrodzeń. To dlatego dzisiaj nie ma tej trzydziestokilkuprocentowej podwyżki, jest zaledwie kilkuprocentowa, gdyż nie było zgody na szeroką rozmowę na temat zmian w zawodzie nauczyciela. Jak rozumiem, ten projekt ustawy przewiduje, że pieniądze z rezerwy 29. — ponad 1,5 mld zł — zostaną przesunięte do subwencji oświatowej, i to będą te środki, które pozwolą na pokrycie wydatków dotyczących wynagrodzeń nauczycieli subwencjonowanych, czyli tych, których obejmuje subwencja.</u>
          <u xml:id="u-578.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Na co została przewidziana rezerwa? Część tej rezerwy została już wydatkowana, m.in. 180 mln zł na dodatkowe zajęcia psychologiczne w szkołach. Mogą one dziś np. być wykorzystywane choćby w tej sytuacji wojennej. Takich zajęć być może potrzebują dzieci polskie, a jeszcze bardziej dzieci i młodzież z Ukrainy. Część tych środków ma być przeznaczona na wzrost standardów zatrudnienia psychologów i pedagogów.</u>
          <u xml:id="u-578.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ale to było poza.)</u>
          <u xml:id="u-578.10" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł…)</u>
          <u xml:id="u-578.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jest przygotowywany projekt ustawy, która tę kwestię będzie regulować.</u>
          <u xml:id="u-578.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: To było poza 3 mld.)</u>
          <u xml:id="u-578.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dziś w budżecie państwa musimy szukać dodatkowych środków na zabezpieczenie pomocy uchodźcom, bo jak na razie Unia Europejska nie spieszy się z wydatkowaniem jakichkolwiek środków z budżetu europejskiego, a skądś te pieniądze trzeba wziąć. Mam nadzieję, że państwo rozumieją, że pieniądze nie rosną na drzewach, tylko trzeba po prostu sięgnąć do budżetu i do różnych pozycji. Budżet uchwalany był przecież w momencie, kiedy nie wiedzieliśmy, że wybuchnie wojna. Dziś świat wygląda zupełnie inaczej i trzeba do tego dostosować także realia budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-578.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Część z państwa odnosiła się do sytuacji na posiedzeniu komisji. Potrzebne jest tu krótkie wyjaśnienie. Ze względów technicznych nie było możliwe połączenie głosowe. Jedna z pań poseł po prostu po raz kolejny próbuje fałszować rzeczywistość i przekłamuje rzeczywistość. Tak więc, pani poseł — do pani się zwracam — odrobina uczciwości. Nie wypowiedziałem ani jednego słowa, a pani oskarża mnie o to, że śmieję się z tego, co się działo na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-578.15" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Tak, bo pan się śmiał.)</u>
          <u xml:id="u-578.16" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To jest skandal.)</u>
          <u xml:id="u-578.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nawet pani nie wie, o czym rozmawiałem.</u>
          <u xml:id="u-578.18" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Śmiał się pan.)</u>
          <u xml:id="u-578.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ale czy jest zabronione uśmiechanie się?</u>
          <u xml:id="u-578.20" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ale pan się śmiał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jak rozumiem, pani poseł nigdy nie uśmiecha się na posiedzeniu komisji ani na sali sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nie, uśmiechać się można, ale nie można się śmiać.)</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Być może rzeczywiście nie ma pani powodów do uśmiechu. Natomiast zwykli ludzie, także ministrowie, czasami mają prawo do tego, aby się uśmiechnąć.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Po takim ministrowaniu na pewno.)</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Natomiast pani nie ma prawa do tego, aby kłamać i fałszować rzeczywistość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pani poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Lidia Burzyńska, Prawo i Sprawiedliwość, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#PosełLidiaBurzyńska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Cóż, pan minister bardzo spokojnie przedstawił argumenty, które świadczą o tym, że rząd Prawa i Sprawiedliwości… Konkretnie poselski projekt podwyżki dla nauczycieli w taki sposób został przedstawiony: państwo ironizowaliście, jeżeli chodzi o dostrzeżenie tego w tej sytuacji, w czasie wojny, w czasie po-COVID-owym. Ja tylko chcę powiedzieć, że jeden z posłów przedstawił słowotok, jaki jest na forach społecznościowych. Nie użyję tych określeń, które tutaj padały. To chyba, szanowni państwo, którzy tak szanujecie nauczycieli, nie jest język prawdziwego nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#PosełLidiaBurzyńska">Dla mnie nauczyciele to są osoby wykonujące zawód, którego nazwa jest wymawiana przez duże „N”, a państwo z tej mównicy przedstawiacie ich jako grupę zawodową, która nie potrafi wyrażać się kulturalnie.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#PosełLidiaBurzyńska">Proszę państwa, jeszcze jedno. Nie wiem, nieraz mówię, że mam wrażenie, że my pracujemy na dwóch różnych drukach przy wielu, wielu projektach ustaw. Państwo uważacie, że to rząd Prawa i Sprawiedliwości jest winien temu, że jest koronawirus, że to rząd Prawa i Sprawiedliwości nie docenia, że jest taka inflacja. Szanowni państwo, dlaczego nawet w takim momencie, w takiej sytuacji — Polska, jak ja już tyle lat żyję, nie była w takiej sytuacji — państwo zaczynacie zakłamywać rzeczywistość?</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#PosełLidiaBurzyńska">I jeszcze tylko jedno. Kiedy państwo będziecie słuchać nauczycieli? — wybrzmiewa to z tej mównicy. Ano trzeba było zadać to pytanie wtedy, kiedy pani minister z waszego rządu, gdy nauczyciele prosili o podwyżkę, powiedziała: ja nie jestem ministrem nauczycieli, ja jestem ministrem uczniów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-582.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-583.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To pani poseł Kluzik-Rostkowska powiedziała, bo pani taką zdziwioną minę robi.)</u>
          <u xml:id="u-583.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-583.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-583.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-583.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23 marca br.</u>
          <u xml:id="u-583.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-583.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze dopisać się do tej listy?</u>
          <u xml:id="u-583.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-583.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-583.12" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk z klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do mieszkańców Polski są rozsyłane materiały propagandowe zachwalające korzyści mające płynąć z tzw. Polskiego Ładu. W związku z powyższym kolejny raz publicznie pytam: Kto jest zleceniodawcą akcji propagandowej na temat Polskiego Ładu? Jaki podmiot ile złotych i z jakich środków zapłacił za tę akcję? Ile złotych wyniósł łączny koszt wydruku i kolportażu ulotek rozprowadzanych na terenie całego kraju? Ile ulotek zostało skierowanych do dystrybucji w naszym województwie śląskim i w innych województwach? Jaka firma otrzymała zlecenie druku ww. ulotek propagandowych oraz w jakim trybie ta firma została wyłoniona? Jaka firma otrzymała zlecenie kolportażu tych ulotek? Myślę, że kiedyś Polki i Polacy o tym się dowiedzą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aktualne przepisy ustawy — Prawo oświatowe wykluczają możliwość przedłużenia powierzenia stanowiska dyrektora. Co do zasady po upływie kadencji dyrektora obowiązkowe jest przeprowadzenie konkursu. Wyjątki od tej zasady nie są jednak obce szeroko pojętemu Prawu oświatowemu. Również w okresie pandemii koronawirusa pracodawca dopuścił taką możliwość. Czy w związku z pojawieniem się w polskich szkołach i przedszkolach dużej liczby dzieci i uczniów — uchodźców z Ukrainy, ofiar wojny wywołanej przez Rosję, i tym samym koniecznością sprostania nowym zadaniom organizacyjnym Ministerstwo Edukacji i Nauki rozważy przywrócenie tymczasowych, obowiązujących w czasie pandemii rozwiązań, które do 2 września 2021 r. pozwalały na powierzenie funkcji dyrektora szkoły bez konkursu także w innych przypadkach niż wymienione w ustawie — Prawo oświatowe, tj. jedynie w przypadku gdy do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata? Wprowadzenie możliwości przedłużenia powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub przedszkola dyrektorom, którym 31 sierpnia br. kończy się kadencja, pozwoliłoby im oraz organom prowadzącym skupić się na bieżących wyzwaniach organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#PosełJanSzopiński">Mam pytanie do pana ministra edukacji: Czy przewiduje pan minister wprowadzenie możliwości przedłużenia powierzenia stanowiska dyrektora placówki dla dyrektorów przedszkoli i szkół, którym 31 sierpnia br. kończy się kadencja? Uprzejmie proszę pana ministra o analizę tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Rządzący! W obliczu wojny w Ukrainie powinna być między nami współpraca, jedność. Nie czas na awantury polityczne. Najważniejsze jest dobro i bezpieczeństwo ogółu. Ale państwo nie słuchacie naszych uwag, uwag opozycji, ani naszej opinii. Nie robicie nic, żeby odzyskać stracone zaufanie. Każde posiedzenie Sejmu jest na to dowodem. W ustawy niezwykle ważne i pilne wrzucacie swoje interesy, licząc na to, że pod presją czasu uda się wam je przegłosować. Chodzi np. o bezkarność+. Teraz próbujecie manipulować przy konstytucji. Przychodzą do mnie ludzie i pytają: Co teraz będzie? Co dalej z aferami? Rozliczycie rząd? Przecież PiS odebrał prawa kobietom, walczył z niezależnymi mediami, chciał wprowadzić lex Czarnek, pod pretekstem COVID-19 wyprowadził publiczne pieniądze na swój użytek, buduje drogi mur do ochrony przed uchodźcami, a na koniec wprowadza jeszcze Polski Ład, który krzywdzi bardzo dużą część Polaków, w tym samotne matki. Był jeszcze Pegasus, czyli podsłuchiwanie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Tracimy olbrzymie pieniądze z UE, bo rząd nie chce zlikwidować Izby Dyscyplinarnej i przywrócić do pracy niezawisłych sędziów. Nieważne jest łamanie prawa, bo przyjmujemy uchodźców. Mówicie: niech Tusk załatwi w UE. Nie możecie zrozumieć, że łamanie prawa to nie jest coś, co można załatwić.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">Prawdopodobnie rząd wiedział o planowanej agresji Putina na Ukrainę i nie reagował. Zaprzeczacie związkom z proputinowskimi partiami, z których przedstawicielami jeszcze pod koniec stycznia spotykał się premier Morawiecki. Najchętniej też wymazalibyście z naszej pamięci obelgi w kierunku UE. Mówię o panu Suskim, Morawieckim, Dudzie czy pani Pawłowicz. Teraz znalazła się flaga UE.</u>
          <u xml:id="u-588.3" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Kaczyński! Mówił pan w 2015 r. o demokracji. Dzisiaj wiadomo, że wasze rządy niewiele mają wspólnego z demokracją. W Polsce decyduje Kaczyński i jego PiS.</u>
          <u xml:id="u-588.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Co też pani mówi?)</u>
          <u xml:id="u-588.5" who="#PosełAnnaWojciechowska">Działacie wyłącznie w imię swoich interesów. Społeczeństwo nie da się jednak nabrać. Prounijna narracja i patetyczne konferencje prezydenta, premiera, ministra Dworczyka nie pomogą. Realna pomoc ukraińskim uchodźcom płynie przede wszystkim z serc Polaków. Przeznaczają na nią swoje prywatne pieniądze, pieniądze od samorządów, którym odebraliście środki, i pieniądze od organizacji i stowarzyszeń, które jeszcze przed chwilą chcieliście wygonić ze szkół.</u>
          <u xml:id="u-588.6" who="#PosełAnnaWojciechowska">Pamiętamy, kto tak naprawdę zafundował nam inflację. Pamiętamy, kto zamykał gospodarkę w czasie pandemii COVID-19. Miało to nas uchronić przed zakażeniami, ale jak pokazuje doświadczenie, nie ochroniło. Nie radzicie sobie z problemami. Nie widzicie problemów. Nie przekupicie wszystkich. Kiedyś Winston Churchill powiedział: Jeżeli idziesz przez piekło, nie zatrzymuj się. Idź dalej. Wszystko się kiedyś kończy.</u>
          <u xml:id="u-588.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako Sejm przyjęliśmy ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jakże istotnym jej elementem jest niesienie pomocy najmłodszym uchodźcom — dzieciom, które przybywają do nas zazwyczaj w niepełnych rodzinach. Część z nich przyjeżdża tylko z jednym rodzicem, innym członkiem rodziny, bądź tylko ze znajomym. Część z nich trafia do nas z ukraińskich domów dziecka, a więc bez jakiejkolwiek bliskiej im osoby. Dlatego tak ważne jest, by mieli odpowiednią opiekę faktyczną oraz prawną.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#PosełMonikaFalej">W projekcie ujęto rozwiązanie dotyczące opiekuna tymczasowego, czyli rozwiązanie, które daje szansę na to, by dzieci miały reprezentację, ale też by miały osobę, która będzie o nie dbać. Dziś proponujemy absolutne minimum. Musimy zapewnić tym dzieciom także pomoc rehabilitacyjną. Wsparcie prawne, organizacyjne i psychologiczne musi być wzmocnione. W projekcie nie będzie to zagwarantowane. Powiatowe centra pomocy już dziś borykają się z niedoinwestowaniem i brakami kadrowymi.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#PosełMonikaFalej">Dziś musimy zawalczyć o jak najszerszy parasol ochronny dla dzieci z Ukrainy. Dziś jest to także czas na pilną pracę nad reformą polskiej polityki społecznej w obszarze pieczy, pieczy zastępczej i wszelkich usług społecznych świadczonych dzieciom w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#PosełMonikaFalej">Niech ten czas kryzysu humanitarnego w Ukrainie, ten czas wielkiego wyzwania dla polskiej polityki społecznej, zdrowotnej, szczególnie tej dotyczącej zdrowia psychicznego, będzie czerwonym światłem alarmującym o konieczności wprowadzenia zmian.</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#PosełMonikaFalej">W obliczu kryzysu bieżące konflikty i spory straciły na znaczeniu. Wykorzystajmy ten czas na współpracę. Wypracujmy nowe standardy i ich finansowanie. Apeluję także, by wreszcie potraktować poważnie stronę społeczną. Zaprośmy organizacje społeczne, które wiedzą, jak pomagać, i wiedzą, gdzie system jest niewydolny. Wysłuchajmy także pracowników poradni zdrowia psychicznego, dyrektorów i pracowników szpitali psychiatrycznych. W ubiegłym tygodniu byłam w wojewódzkim szpitalu psychiatrycznym w Olsztynie. Wiem, z jakimi problemami boryka się ten szpital i podobne mu placówki.</u>
          <u xml:id="u-590.5" who="#PosełMonikaFalej">Czas na systemowe zmiany, na finansowanie i kształcenie specjalistów. Dziś sytuacja jest trudna, z każdym kolejnym dniem będzie trudniejsza, a dalej jest już tylko katastrofa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-591.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-591.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Już myślałem, że nikogo nie będzie do końca.</u>
          <u xml:id="u-591.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do naszych biur poselskich wpływają różne listy. Jeden z nich chciałem dzisiaj przeczytać:</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Samotni rodzice i Polski Ład.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Dzień dobry, w ciągu ostatnich tygodni wszyscy patrzymy w stronę Ukrainy i Ukraińców. Angażujemy się w aktywną pomoc i zbiórki. My, samotne matki, jesteśmy całym sercem z ukraińskimi matkami. Wspieramy zbiórki, działamy w wolontariatach na rzecz matek i ich dzieci uciekających przed dramatem wojny. Nie ma nic gorszego niż wojna i krzywda dotykająca dzieci. We współczuciu, które okazujemy, nie tworzymy jednak podwójnych standardów, jak to robi polski rząd. Wiele Polek, samotnych matek pozbawionych przez Polski Ład dużej części swojego dochodu, wciąż ma łzy w oczach. Dlaczego rząd nadal nie zmienił zapisów w Polskim Ładzie tak bardzo krzywdzących samotne matki?</u>
          <u xml:id="u-592.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Zostałyśmy w Polskim Ładzie pozbawione opieki ze strony państwa, którą hojnie otrzymują małżeństwa i pełne rodziny. Samodzielnie, w pojedynkę wychowuję córkę od 15 lat. Mąż i ojciec zostawił nas, gdy mała miała roczek. Ojciec dziecka nie interesował i nie interesuje się swoją córką. Zaległość alimentacyjna ojca mojej córki to 40 tys. zł. Jest w cudzysłowie bezrobotnym, bez prawa do zasiłku. Prawo i sprawiedliwość go nie tyka. Porzucona przez męża w 2009 r., po dojściu jako tako do siebie zawzięłam się, zebrałam się, aby rozwiązać swoje problemy. Ciężko pracowałam, podejmując pracę na pełnym etacie. Postanowiłam, że będę pracować za dwoje kosztem swojego życia, aby moje malutkie dziecko miało opiekę, kiedy ja pracowałam, aby miało dostęp do prywatnej opieki medycznej. Samotny rodzic nie miał szans dostać się do państwowej przychodni, gdzie osobiście trzeba było czekać w środku nocy kilka godzin po numerek. Chodziło o to, aby moje dziecko mogło mieszkać w mieszkaniu, w którym ma swój pokój, aby mogło realizować swoje pasje, aby mogło wyjeżdżać na wakacje i chodzić do kina. Przez lata odpowiedzialnie zarządzałam budżetem domowym, aby wydatki były dostosowane do posiadanych środków. Byłam jednak pewna środków, jakie posiadam i z jakimi zamknę rok budżetowy. Mieszkam i pracuję w Warszawie, daleko od najbliższej rodziny. Tu koszty życia są bardzo wysokie. Nagle z dnia na dzień jedną wrzutką poselską do Polskiego Ładu straciłam półtorej pensji. Jestem za bogata, bo pracuję za dwoje. Dlatego też pytam, kiedy dostanę to, co wcześniej miałam. Dlaczego dostałam od Polskiego Ładu podwójnie po głowie?</u>
          <u xml:id="u-592.4" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Tak pisze pani Joanna z Warszawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-592.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W obliczu wojny na Ukrainie parlament polski uchwalił ustawę o obronie Ojczyzny, która zakłada m.in. większe finansowanie i doposażenie polskiej armii. W 2016 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości odstąpił od umów na zakup śmigłowców bojowych H225M Caracal dla Wojska Polskiego. Jednym z powodów tej decyzji, jak wówczas mówiono, była chęć wyboru innego modelu, który byłby produkowany w Polsce, o czym zapewniał minister Antoni Macierewicz w Świdniku na spotkaniu z załogą. Pani premier Beata Szydło także w Świdniku na spotkaniu z załogą, ze związkami zawodowymi mówiła zaś: Obowiązkiem polskiego państwa jest bronić interesów polskiej gospodarki. My stawiamy dzisiaj na to, żeby sprzęt dla polskiej armii był produkowany w Polsce. Proszę mi wierzyć, że zakupy dla armii zostaną dokonane bardzo szybko. Tak mówiła pani premier.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#PosełMartaWcisło">Od tamtej pory, od tamtych deklaracji, minęło 6 lat. Nie wydarzyło się absolutnie nic w tym zakresie. Śmigłowców bojowych z PZL-Świdnik jak nie było, tak nie ma. Są natomiast zamówienia z PZL-Świdnik dla armii amerykańskiej, ale nie dla polskiej. Dziś trudno nie zauważyć, jak ogromną rolę w konflikcie zbrojnym odgrywają wielozadaniowe śmigłowce bojowe. Sytuacja na Ukrainie jasno pokazuje, że Polska nie może pozwolić sobie na dalszą bierność w tej kwestii. Tym bardziej że w 2015 r., podczas kampanii wyborczej Prawa i Sprawiedliwości, pracownicy PZL-Świdnik byli zapewniani o rychłych zamówieniach na śmigłowce zadaniowe i bojowe dla Wojska Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-594.2" who="#PosełMartaWcisło">Oświadczam, że cała społeczność, pracownicy, związkowcy oczekują i domagają się realizacji zamówień, realizacji obietnic, wykorzystywania możliwości produkcyjno-technicznych zakładów w Świdniku, a tym samym utrzymania miejsc pracy, technologii, licencji, która bez zamówień utraci swoją ważność. W obliczu wojny w Ukrainie, w obliczu wojny za naszą wschodnią granicą, w obliczu ogromnego zagrożenia dla bezpieczeństwa Polek i Polaków, domagam się i proszę o spełnienie swoich obietnic i o zamówienie w PZL-Świdnik. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-594.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Pieczarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#PosełAnnaPieczarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę gorąco podziękować ministrowi sportu i turystyki za znaczne zwiększenie w roku 2022 środków finansowych na rządowy program „Klub” skierowany do organizacji prowadzących szkolenie dzieci i młodzieży, w tym do szkolnych klubów sportowych. Od wielu lat w mediach sporo uwagi poświęca się sportowi zawodowemu, takim czy innym sukcesom sportowców. Ale to właśnie w tych małych klubach, często na terenach wiejskich, rodzą się największe talenty, późniejsze gwiazdy sportu. Jeśli chce się osiągnąć sukcesy na arenach międzynarodowych, trzeba rozpoczynać szkolenie już od najmłodszych lat, najlepiej od pierwszych klas szkół podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#PosełAnnaPieczarka">W ostatnich latach rozwinęła się infrastruktura sportowa również w sąsiedztwie placówek oświatowych. Ale nie jest tajemnicą, że często brakuje pieniędzy na organizację zajęć sportowo-rekreacyjnych na odpowiednim poziomie. Dlatego tak ważny i potrzebny jest rządowy program „Klub”, który umożliwia ogólnodostępne, bezpłatne zajęcia dla dzieci i młodzieży w różnych dyscyplinach. Dzięki niemu uprawianie sportu od najmłodszych lat staje się powszechne.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#PosełAnnaPieczarka">Kwota pieniędzy przeznaczonych na program „Klub” w roku 2022 jest rekordowa, wynosi przeszło 66 mln zł. To wzrost nakładu w porównaniu z 2016 r., w którym ten program został uruchomiony, o 180%. Jak wielkim zainteresowaniem cieszy się program „Klub”, wiem na przykładzie mojego tarnowskiego okręgu wyborczego. Stale rośnie liczba składanych wniosków dotyczących organizacji dodatkowych zajęć sportowo-rekreacyjnych i uczestniczy w nich coraz więcej młodych ludzi, także takich, których rodziców nie byłoby stać na opłacenie swoim pociechom treningów w celu realizacji sportowych pasji. Ma rację Ministerstwo Sportu, uzasadniając zwiększenie finansów na program „Klub” tym, że droga na szczyt zaczyna się od małych sportowych społeczności. Tak, ten program jest właściwą odpowiedzią na realne potrzeby tysięcy lokalnych środowisk sportowych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Ewa Kozanecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#PosełEwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 24 lutego wojska rosyjskie dokonały brutalnej i barbarzyńskiej inwazji na terytorium Ukrainy. Atak natychmiast spowodował ogromne straty wśród ludności cywilnej, która wciąż jest narażona na ogromne niebezpieczeństwo. Bombardowane i ostrzeliwane są miejsca, gdzie zamieszkuje i przebywa głównie ludność cywilna, a więc rodziny, dzieci, kobiety, osoby starsze i chore. Wojska rosyjskie wkraczające do Ukrainy dokonują ostrzału przedszkoli, szkół i domów, powodując konieczność natychmiastowej reakcji. Setki tysięcy Ukraińców opuszczają swoje domy, rośnie liczba potrzebujących pomocy. Osoby poszkodowane w wyniku zbrojnej agresji na Ukrainę, które przybywają z terytorium tego kraju do Polski, otrzymują wsparcie od wielu podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#PosełEwaKozanecka">Pomoc finansowa i materialna niesiona jest zarówno przez wolontariuszy będących osobami fizycznymi, jak i przez fundacje, stowarzyszenia, organizacje pożytku publicznego i inne organizacje społeczne, ale także przez osoby prywatne, firmy prywatne i spółki Skarbu Państwa. Pomagamy w dostarczaniu paczek żywnościowych, higienicznych, koców, śpiworów, leków, materiałów opatrunkowych, medycznych i innych produktów niezbędnych do przeżycia. Ale są to też takie chociażby rzeczy jak piekarniki do pieczenia chleba, termofory, materace czy samochody i sprzęt strażacki. Najważniejsze jest dla nas wsparcie grup najbardziej wrażliwych, a więc osób starszych, kobiet i dzieci. Dzięki współpracy z różnymi ludźmi i podmiotami możemy skutecznie do nich docierać.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#PosełEwaKozanecka">Dziękuję rządowi, premierowi Mateuszowi Morawieckiemu za ogromną pracę tu, w Polsce, i za granicą, by powstrzymać agresję na Ukrainę i organizować pomoc uchodźcom. Dziękuję bardzo za ważną ustawę o pomocy uchodźcom z Ukrainy, która zapewnia legalny pobyt Ukraińców w Polsce, wsparcie dla nich i przyjmujących uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-598.3" who="#PosełEwaKozanecka">Dziękuję wam, Polacy, za wasze wielkie serca i wszystkim, którzy pomagają uchodźcom, również tym osobom, instytucjom, firmom z mojej ziemi bydgoskiej. To wasze zaangażowanie, ofiarność, empatia są świadectwem, że solidarność w tak dramatycznych sytuacjach, które dotykają drugiego człowieka, jest wielka i niezawodna. Dziękuję za współpracę z moim biurem poselskim, z innymi biurami poselskimi i posłami i wspólną pomoc naszym sąsiadom zza wschodniej granicy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 19 marca br. w Gawłuszowicach odbyła się uroczysta inauguracja roku Ignacego Łukasiewicza w województwie podkarpackim. Był to dzień 200. rocznicy chrztu świętego wynalazcy lampy naftowej i twórcy przemysłu naftowego. Na program uroczystości składało się złożenie wiązanek pod tablicą poświęconą Ignacemu Łukasiewiczowi w Zadusznikach, miejscu jego urodzenia, msza św. w kościele pw. św. Wojciecha w Gawłuszowicach pod przewodnictwem jego ekscelencji biskupa diecezji sandomierskiej Krzysztofa Nitkiewicza oraz odsłonięcie okolicznościowej tablicy we wspomnianym kościele obok chrzcielnicy, przy której został ochrzczony późniejszy wynalazca. Podczas tej uroczystości miałem zaszczyt reprezentować marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej panią Elżbietę Witek, która wystosowała piękny i przejmujący okolicznościowy list do jej organizatorów oraz uczestników.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#PosełFryderykKapinos">Obchody roku Ignacego Łukasiewicza w województwie podkarpackim, gdzie się urodził, w szczególny sposób wpisują się w obchody ogólnopolskie. W dniu 29 października 2021 r. na 40. posiedzeniu IX kadencji Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę w sprawie ustanowienia Ignacego Łukasiewicza patronem roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#PosełFryderykKapinos">Jak wskazano w treści uchwały, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, szczególnie ze względu na wielkie i niezwykłe zasługi Ignacego Łukasiewicza dla przemysłu i gospodarki Polski, a także jego zaangażowanie w walkę o niepodległość ojczyzny oraz dbałość o pracowników, ustanawia rok 2022 rokiem Ignacego Łukasiewicza. Warto wspomnieć, że w obecnym roku przypada także 140. rocznica jego śmierci.</u>
          <u xml:id="u-600.3" who="#PosełFryderykKapinos">Z tego miejsca chciałbym bardzo serdecznie podziękować pani marszałek Elżbiecie Witek za odpowiedź na zaproszenie organizatorów obchodów roku Ignacego Łukasiewicza w województwie podkarpackim. Wspomniany list okolicznościowy bardzo ucieszył organizatorów oraz uczestników uroczystej inauguracji, która odbyła się w ubiegłą sobotę w Gawłuszowicach. Wiele to dla nas, mieszkańców Podkarpacia, znaczy, że marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej doceniła wagę tego wydarzenia, a tym samym rolę, jaką odegrał Ignacy Łukasiewicz w historii Polski i świata. Był to przecież nie tylko wybitny naukowiec i wynalazca, ale również człowiek oddany idei niepodległości Polski oraz pomocy innym ludziom.</u>
          <u xml:id="u-600.4" who="#PosełFryderykKapinos">Korzystając z okazji, chciałbym także serdecznie podziękować panu marszałkowi Władysławowi Ortylowi oraz pracownikom Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego za organizację obchodów roku Ignacego Łukasiewicza w województwie podkarpackim. Bardzo dziękuję za państwa zaangażowanie i dbałość o odpowiednie uczczenie pamięci o tym wybitnym przedstawicielu ziemi podkarpackiej. To bardzo ważne, aby pamięć o nim przetrwała dla kolejnych pokoleń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś wygłoszę oświadczenie na temat wizyty premierów Mateusza Morawieckiego i Jarosława Kaczyńskiego w Kijowie.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Premier Polski Mateusz Morawiecki, wicepremier Jarosław Kaczyński, premier Czech Petr Fiala i premier Słowenii Janez Janša swoją wizytą w Kijowie nadali przepotężny impuls do wzmocnienia dynamiki działań państw zachodnich dla Ukrainy. Był to także wspaniały gest solidarności i odwagi. Premier Czech stwierdził, iż wizyta w Kijowie nie byłaby możliwa bez Mateusza Morawieckiego i że Polska zasługuje na wsparcie strony czeskiej. Pochlebnie o wizycie wypowiadały się światowe media, niemalże wszystkie poza tymi mainstreamowymi, ogólnopolskimi. Jest mi niezmiernie wstyd, że niektórzy redaktorzy nazwali wizytę błazenadą. Wstydzę się za was, bo nie wiem, czy wiecie, że ta błazenada była zorganizowana w porozumieniu z przewodniczą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen i przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem. Czy ich także nazwiecie błaznami lub głupcami? Ojkofobia zbiera u nas potężne żniwo, i to w czasie, gdy wszystkie narody prześcigają się w solidarności, pomimo dzielących ich różnic. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dzisiaj powiedzieć o trudnej sytuacji w polskim rolnictwie, która ma miejsce i która zmusza nas do pewnych działań, które powinniśmy podjąć. Wojna w Ukrainie spowodowała, szanowni państwo, duże wahnięcia na światowych rynkach, jeśli chodzi o zboże. Produkcja w Rosji i w Ukrainie to jest ok. 25% światowej produkcji pszenicy i jęczmienia. Czy to wpłynie bezpośrednio na polskie rolnictwo? Otóż jeżeli chodzi o produkcję, nie. Ale jeżeli już popatrzymy na hodowlę, tak. Co się stanie, szanowni państwo? Bardziej zamożne kraje będą szukały zbóż, będą szukały w pierwszej kolejności tych zbóż w Polsce. Co to spowoduje? Spowoduje to ogromny wzrost kosztów. Dlatego też dzisiaj apeluję z tego miejsca do naszego resortu rolnictwa o podjęcie działań, aby zabezpieczyć hodowców bydła, trzody chlewnej i drobiu przed znaczącymi wzrostami kosztów cen pasz, co się z kolei przełoży bezpośrednio na zwykłego Kowalskiego. Czy będzie go za kilka miesięcy stać na to, żeby kupić kurczaka za 20 zł za 1 kg czy też półkilogramowy bochenek chleba za ponad 10 zł? To jest pytanie, które dzisiaj pewnie u wielu Polaków budzi niepokój. To jest jedna sytuacja. Z tego możemy sobie niedługo zdać sprawę. Dzisiaj potrzebna jest nam reakcja.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#PosełJarosławRzepa">Druga sprawa, szanowni państwo, dotyczy tego, co się stało na rynku nawozów. Kilka miesięcy temu nie mogliśmy pojąć, że te nawozy zdrożały o 300%. 2800 zł za 1 t saletry amonowej. Jaka jest dzisiaj cena? 6100 zł. O 500% zdrożała w ciągu kilku miesięcy cena saletry. I co robią rolnicy? Rolnicy, którzy powinni dzisiaj obsiać każdy hektar ziemi, stosują pół dawki albo nie stosują wcale. Do czego to doprowadzi? Do niższych plonów, do niższej jakości. Myślicie państwo, że ktoś zapłaci im więcej? Jak im nie zapłaci więcej, to mniej zarobią. A jak mniej zarobią, to za chwilę zapukają ci, którzy dali im kredyty na maszyny, na ziemię, na nawozy. A za nimi przyjdą ci, którzy będą licytować ich gospodarstwa. Czy o to nam naprawdę chodzi? To jest kolejna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#PosełJarosławRzepa">Następna sprawa to zielony ład. Szanowni państwo, komisarzem do spraw rolnictwa Unii Europejskiej jest Janusz Wojciechowski. To on proponuje nam zielony ład. Warto wrzucić to do kosza. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 6 marca 1942 r. w Zgierzu, który był wtedy częścią tzw. Kraju Warty, gestapo przeszukiwało mieszkanie Józefa Mierzyńskiego. Ten były pancerniak działał w konspiracyjnej polskiej sile zbrojnej. Podczas przeszukania jego mieszkania Mierzyński zastrzelił dwóch gestapowców i uciekł z niewoli. To wyzwoliło w nazistowskim okupancie ogromny terror. Aresztowano setki osób. Rozpoczęły się brutalne, krwawe przesłuchania. Ale to nie był koniec. Niemiecki okupant, a konkretnie Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy, wydał rozkaz rozstrzelania 100 Polaków — 50 za każdego zabitego gestapowca. Z aresztowanych osób wybrano 100, w większości patriotów związanych z polską konspiracją — 96 mężczyzn i 4 kobiety. Zostali w piątkowy ranek 20 marca 1942 r. przewiezieni na Plac Stodół w Zgierzu. Na placu było już ok. 6 tys. Polaków ze Zgierza i okolicznych miejscowości siłą spędzonych na miejsce zdarzenia, które okryło hańbą wojsko niemieckie, a które miało zastraszyć ludność cywilną i podziemie walczące z nazistowskim okupantem. Więźniów powiązano, z tłumu wybrano 100 osób, które miały być dodatkowo rozstrzelane w przypadku jakiegokolwiek oporu w trakcie przeprowadzenia egzekucji polskich patriotów. 30-osobowy pluton egzekucyjny ustawił się na zgierskim placu. Polaków po 15 przeprowadzano przed lufy mauserów. Zginęło 100 Polaków — mężczyźni i kobiety, więźniowie niemieckiego najeźdźcy, ludzie niewinni. Wszyscy zostali pochowani w Lesie Lućmierskim, kilka kilometrów od miejsca zbrodni. Była to największa egzekucja ludności cywilnej w Kraju Warty.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Plac Stodół po wojnie przemianowano na Plac Stu Straconych. Do dziś jest to miejsce, obok którego ciężko przejść ot tak, po prostu. Skala mordu poraża po dziś dzień. Wydawało się, że zbrodnie ludobójstwa II wojny światowej wryły się w pamięć narodów Europy, że jest to nauka, która sprawi, że nie będzie nigdy więcej faszyzmu, nigdy więcej wojny. Dziś, gdy putinowska Rosja powtarza nazistowskie zbrodnie, mordując ludność Ukrainy, musimy tym głośniej przypominać tragedie, które wydarzyły się w Polsce w czasie II wojny światowej. Pamiętamy, kto był zbrodniarzem. Pamiętamy i wspominamy też ofiary — bohaterów naszego narodu. Cześć ich pamięci. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Wydarzenia marcowe lub Marzec 1968. Geneza tego, co wydarzyło się prawie 54 lata temu, jest trudna do uchwycenia. Historycy zajmujący się polskimi dziejami po 1945 r. są zdania, że ów wielopłaszczyznowy i trudny do ostrego zdefiniowania kryzys społeczny rozpoczął się już w 1967 r., a wygasł dopiero latem 1968, rok później. Nie można choć nie wspomnieć o głównym wątku tego kryzysu, jakim było rozczarowanie społeczeństwa powolnym, ale niezwykle skutecznym kurczeniem się obszaru swobód obywatelskich i oczywiście elementów demokracji po ważnych wydarzeniach i przemianach w roku 1956. Jednakże najważniejszym i najmocniejszym akcentem wydarzeń marcowych były wystąpienia studenckie w wielu miastach akademickich.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Iskrą, która rozpaliła owe protesty, była sprawa Dejmkowskich „Dziadów”. To przedstawienie w brawurowej reżyserii Kazimierza Dejmka z kreacją Gustawa Holoubka jako Gustawa, wystawiane w Teatrze Narodowym uznane zostało przez kierownictwo PZPR za religianckie, antyrosyjskie i antyradzieckie. Jako niebezpieczne zostało zawieszone z dniem l lutego. Na ironię zakrawa fakt, że ta inscenizacja zebrała doskonałe recenzje w traktujących o teatrze periodykach radzieckich.</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Młodzież po ostatnim spektaklu 30 stycznia, na którym były tłumy, sformowała pochód, który z teatru udał się pod pomnik Adama Mickiewicza, skandując hasła przeciwko ingerencji cenzury i domagając się powrotu spektaklu. Milicja zatrzymała 35 uczestników pochodu pod zarzutem zakłócania porządku, a mimo to już od następnego dnia grupa studentów z Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęła akcję zbierania podpisów pod petycją skierowaną do Sejmu, protestującą przeciwko decyzji zdejmującej z afisza „Dziady” Dejmka.</u>
          <u xml:id="u-608.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Należał do tej grupy m.in. Antoni Macierewicz, który później w związku z dalszymi protestami studenckimi został aresztowany, przez co przez kilka miesięcy był zawieszony w prawach studenta.</u>
          <u xml:id="u-608.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Opresyjne działania władz zwróciły uwagę i wywołały reakcje środowisk intelektualnych. Ostatniego lutego tacy twórcy jak m.in. Jerzy Andrzejewski, Paweł Jasienica, Stefan Kisielewski na Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu Warszawskiego Oddziału Związku Literatów Polskich doprowadzili do uchwalenia rezolucji potępiającej politykę kulturalną prowadzoną przez ludzi Władysława Gomułki. Kiedy zaś z uczelni relegowano Adama Michnika i Henryka Szlajfera, co miało być karą za ich udział w demonstracji 30 stycznia, wydarzenia zaczęły przyśpieszać. Na wiecu protestacyjnym 8 marca 1968 r. kilka tysięcy studentów przyjęło właściwie przez aklamację rezolucję stwierdzającą, co następuje: „My studenci uczelni warszawskich (…) oświadczamy: Nie pozwolimy nikomu deptać Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Represjonowanie studentów, którzy protestowali przeciwko haniebnej decyzji zakazującej wystawienia „Dziadów” w Teatrze Narodowym, stanowi jawne pogwałcenie art. 71 Konstytucji. Nie pozwolimy odebrać sobie prawa do obrony demokratycznych i niepodległościowych tradycji Narodu Polskiego. Nie umilkniemy wobec represji”. Studencką demonstrację rozbił tzw. aktyw robotniczy oraz ORMO i milicja. W obronie studentów i przeciwko naruszeniu autonomii uczelni interweniowali profesorowie Czesław Bobrowski i Stanisław Herbst. Wielu studentów relegowano z uczelni prosto w objęcia wojskowych komend uzupełnień.</u>
          <u xml:id="u-608.5" who="#PosełGrzegorzLorek">Nie ma tu czasu, aby opisać wszystkie okoliczności owych wydarzeń. Jak wspomniałem na początku, ich tło jest poniekąd niejasne, jednak jakkolwiek było, większość tych młodych ludzi, którzy w nich uczestniczyli, wierzyła, że mogą dokonać jakiegoś wyłomu w tamtym nieludzkim ustroju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do dnia 24 marca 2022 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 21)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>