PPC / ppc

text_structure.xml 996 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Małgorzata Kidawa-Bońska, Małgorzata Gosiewska, Ryszard Terlecki i Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Aleksandrę Szczudło, Filipa Kaczyńskiego, Roberta Gontarza i Daniela Milewskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Aleksandra Szczudło i Filip Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Aleksandra Szczudło i Robert Gontarz.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół 32. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe,</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o partiach politycznych,</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">— o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1304, 1258, 1296, 1256 i 1294.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">— o gatunkach obcych.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Sprawozdania te to odpowiednio druki nr 1291 i 1253.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Grupy posłów przedłożyły wnioski o odwołanie pana posła Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Wnioski to odpowiednio druki nr 1305 i 1306.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń imieniu klubów i kół w dyskusjach nad punktami porządku dziennego, w tym w łącznej dyskusji nad wnioskami o odwołanie pana posła Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie działań podejmowanych przez ministra rodziny i polityki społecznej w zakresie polityki demograficznej zmierzających do poprawy dzietności w Polsce, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">W związku z tym bardzo proszę, pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Minuta, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W zeszłym tygodniu na tajnym posiedzeniu Sejmu doszło do bezpodstawnego zawyżenia klauzuli tajności. Dlatego na podstawie ustawy o informacji niejawnej, art. 9, żądamy ujawnienia stenogramu z tego posiedzenia po to, żeby wszyscy obywatele mogli usłyszeć i zobaczyć, przeczytać ten bełkot, który mieliśmy okazję usłyszeć w zeszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełAdamSzłapka">Oprócz tego wnoszę o przerwę i — po tej przerwie — pełną informację jawną premiera Morawieckiego o aferze mailowej, informację o tym, czy ABW wszczęła kontrolę poświadczenia bezpieczeństwa ministra Dworczyka. Wszyscy doskonale wiecie, że to jest afera, która paraliżuje funkcjonowanie państwa…</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełAdamSzłapka">…że dysponenci tych maili będą…</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj, siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełAdamSzłapka">…codziennie terroryzować prace rządu kolejnymi informacjami z waszych prywatnych maili. Nie ma innego wyjścia niż dymisja…</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełAdamSzłapka">…osób zamieszanych w tę aferę. A poza wszystkim odwołajcie dzisiaj ministra Kamińskiego, to przestaniecie się bać korzystać…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAdamSzłapka">… z domeny gov.pl i będziecie mogli…</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Panie pośle, informuję… Informuję pana, panie pośle, że nie ma podstawy prawnej do odtajnienia obrad. Nie ma podstawy prawnej do odtajnienia obrad, panie pośle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Art. 9 ustawy o informacjach niejawnych…)</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">To nie dotyczy tego wniosku o utajnienie obrad, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Czyli my nie możemy odtajnić, ale w Internecie mogą odtajnić?)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Proszę przeczytać sobie konstytucję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę, z wnioskiem formalnym pan Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj związki zawodowe PGE z OPZZ zaapelowały do nas, do 460 posłów, żebyśmy mówili jednym głosem w sprawie Turowa.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A wczoraj…)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanuszKowalski">Jest rzeczywiście tak, że jeżeli pan wicepremier Jacek Sasin jedzie i rozwiązuje sprawę Turowa, to na pewno wniosek o jego odwołanie nie pomaga Rzeczypospolitej. I to jest wilcze prawo opozycji składać taki wniosek, ale apeluję do pana przewodniczącego Borysa Budki, aby ten wniosek dzisiaj wycofał do czasu zakończenia sprawy w Turowie, ponieważ pana argumentacja niestety zostanie…</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Janusz… Ciebie nawet rząd PiS wycofał.)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJanuszKowalski">…wykorzystana w sprawie formalnej przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. To nie jest czas na debaty polityczne na ten temat, porozmawiajmy o tym po zakończeniu sprawy w Turowie.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Przecież ta sprawa już jest załatwiona.)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJanuszKowalski">Dlatego wspieram zdecydowanie związki zawodowe z OPZZ i apeluję jednak o lojalność wobec Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wazelina.)</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJanuszKowalski">Wtedy kiedy atakowane jest polskie państwo, mówmy jednym głosem.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJanuszKowalski">Panie przewodniczący, ja panu dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Premier…)</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A co premier załatwił?)</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJanuszKowalski">…składam to pismo OPZZ, licząc, że zachowa się pan w sposób odpowiedzialny i wycofa ten wniosek, przynajmniej do czasu zakończenia sprawy w Turowie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Janusz, ale Turów…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałek! Składam wniosek formalny o przerwę, zwołanie Konwentu Seniorów i włączenie do porządku obrad informacji ministra edukacji i nauki i wyjaśnień, które należą się Wysokiej Izbie. Wyjaśnień, dlaczego po raz kolejny w dniu dzisiejszym minister edukacji dopuścił się szczucia i obrażania obywateli legalnie realizujących swoje konstytucyjne prawo do zgromadzeń,…</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">…dlaczego nazwał osoby uczestniczące w sobotniej paradzie równości…</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">…osobami nienormalnymi, dlaczego minister edukacji szczuje także na uczniów, także na uczniów LGBT+, którzy również uczestniczyli w tej paradzie. Wyjaśnień wymagają także…</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">…informacje, które docierają do Wysokiej Izby, że minister Przemysław Czarnek próbuje podporządkować sobie w sposób radykalny i totalny funkcjonowanie każdej szkoły. Groźby więzienia dla dyrektorów, zamiana kuratorów oświaty w prokuratorów oświaty, ograniczanie prawa rodziców…</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: W Polsce obowiązuje konstytucja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł. Pani poseł, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">O głos poprosił minister edukacji pan Przemysław Czarnek.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Znakomicie, że się spotykamy wszyscy, wróciliśmy…</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Morawiecki się z pana śmieje.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">…do normalności. Ale do normalności nie wraca Lewica ani pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">Pani poseł, ja mam wniosek formalny, żeby pani raz jeszcze wysłuchała mojej wypowiedzi i przestała kłamać bezczelnie.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">Polacy widzą…</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">…Polacy widzą waszą narrację, pełną…</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">…chamstwa, pełną kłamstwa, fałszowania rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeproś.)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny…)</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#MinisterEdukacjiiNaukiPrzemysławCzarnek">Jeśli pani nie rozumie języka polskiego, to jest pani problem, ale nie mój, i ja pani nie będę wyjaśniał słów w języku polskim.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To jest wina systemu edukacji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, ponieważ dwa razy padł ten sam wniosek, a nie ma takiej możliwości, przegłosujemy wniosek o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę. Ponieważ padł wniosek formalny o przerwę, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Pani poseł, był już jeden wniosek o przerwę…</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszałek">…pani zgłosiła go po raz kolejny…</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszałek">…pani go zgłosiła po raz kolejny niezgodnie z regulaminem, więc…</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#Marszałek">…przegłosujemy wniosek o przerwę, żeby nie było kolejnych wniosków o to samo.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Pani marszałek, ale pani posłanka ma prawo…)</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#Marszałek">Za chwileczkę, najpierw przegłosujemy wniosek formalny, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem formalnym o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#Marszałek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 196 — za, 233 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#Marszałek">Wniosek nie uzyskał większości.</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#Marszałek">Z wnioskiem formalnym…</u>
          <u xml:id="u-12.22" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Pani marszałek, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-12.23" who="#Marszałek">W trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-12.24" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Panie Ministrze! Powiedział pan słowa następujące: Przecież wszyscy Polacy widzą, co się dzieje na ulicach, i wiedzą, na czym polega tolerancja. Przecież to, co się tam działo, nie ma nic wspólnego z tolerancją i równością. Polacy widzą, kto jest normalny, a kto nie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Panie Ministrze! Panie ministrze, nie jest pana prawem, nie jest pana kompetencją odmawianie uczniom, młodzieży, nauczycielom ani żadnej…</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">…mniejszości korzystania, prawa do korzystania…</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do mikrofonu!)</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tylko mniejszości mają prawa.)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">…z konstytucyjnego prawa do gromadzenia się i wyrażania własnych poglądów. Panie ministrze, jedyny język, jak pan zna, to język nienawiści, język szczucia i język, który prowadzi do tego, że uczniowie, na straży których powinien pan stać, popełniają samobójstwa, dokonują samookaleczeń i krzywdzą samych siebie.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Pani poseł, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bis.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie słyszeliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#Marszałek">Proszę, z wnioskiem formalnym pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Czy pani marszałek nie wstyd?)</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#Marszałek">Przypominam, panie pośle, że wniosek o przerwę już przegłosowaliśmy. Drugi raz ten sam wniosek nie może paść.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zmiana prowadzenia obrad.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Może mam trochę poważniejszy wniosek niż poprzedni.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Ja zgłaszam też wniosek o przerwę w celu zwołania Konwentu Seniorów…</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Już był.)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełMichałUrbaniak">…w bardzo konkretnej sprawie, w celu uzupełnienia porządku obrad o informację ministra obrony narodowej w sprawie rozporządzenia z 21 maja, którym to rozporządzeniem de facto zabrał jedyne źródło utrzymania setkom polskich rybaków z Wybrzeża i Zalewu Wiślanego. Chciałbym, żeby pan minister odpowiedział nam, jak teraz ci rybacy mają żyć, skoro nie było dla nich nawet odszkodowania, a łowiska są zamknięte. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Nie głosujemy nad tym wnioskiem, bo to jest tożsamy wniosek.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek o odroczenie obrad do jutra, do godz. 9, zwołanie Konwentu Seniorów i wprowadzenie do porządku posiedzenia punktu dotyczącego informacji pana premiera na temat tego, dlaczego dwie skrajne organizacje związane z panem Robertem Bąkiewiczem, czyli stowarzyszenie Straż Narodowa i Stowarzyszenie „Marsz Niepodległości”, otrzymały w sumie 3 mln publicznych pieniędzy na swoją działalność.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Są to organizacje skrajne, które każdego roku demolują Warszawę. Nie może być tak, że Polacy chcą rozwiązania Stowarzyszenia „Marsz Niepodległości”…</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełHannaGillPiątek">…a państwo z Funduszu Patriotycznego, o który wnioskował pan premier i pan wicepremier Gliński, po prostu sponsorujecie zwykłych chuliganów. Tak po prostu nie może być.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełHannaGillPiątek">Proszę o to, żebyśmy usłyszeli od pana premiera informację na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Padł wniosek formalny o odroczenie posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. 186 — za, 229 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#Marszałek">Przypominam, że Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni złożył wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o punkty:</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#Marszałek">— Informacja Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego na temat działań podejmowanych przez prokuraturę w okresie od dnia 4 marca 2016 r. w celu wydania postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia; umorzenia śledztwa lub dochodzenia; cofnięcia aktu oskarżenia; skierowania do sądu wniosku, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2016 r. poz. 1070) we wszystkich sprawach, w których podejrzanym lub oskarżonym był Daniel Obajtek — obecny Prezes Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A.,</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#Marszałek">— Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat decyzji rządu w sprawie przyjęcia 2050 roku jako daty granicznej osiągnięcia przez Polskę neutralności klimatycznej.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#Marszałek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam kolejno pod głosowanie wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji ministra sprawiedliwości — prokuratora generalnego na temat działań podejmowanych przez prokuraturę.</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Eee…)</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Za szybko!)</u>
          <u xml:id="u-18.22" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Latos: Za szybko, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-18.23" who="#Marszałek">Za szybko?</u>
          <u xml:id="u-18.24" who="#Marszałek">Proszę państwa, okazuje się, że za szybko czytam.</u>
          <u xml:id="u-18.25" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-18.26" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-18.27" who="#Marszałek">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-18.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba się było skupić na głosowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-18.29" who="#Marszałek">Proszę państwa, ponad 100 posłów nie oddało głosu.</u>
          <u xml:id="u-18.30" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-18.31" who="#Marszałek">Ogłaszam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-18.32" who="#Marszałek">Proszę Konwent do ciemnego saloniku.</u>
          <u xml:id="u-18.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.34" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 22 do godz. 10 min 33)</u>
          <u xml:id="u-18.35" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-18.36" who="#Marszałek">Głosowało 321 posłów. 170 — za, 151 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-18.37" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-18.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.39" who="#Marszałek">Proszę państwa, jednocześnie poprosiłam szefa informatyków, żeby sprawdził, jak to jest możliwe, że ponad…</u>
          <u xml:id="u-18.40" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-18.41" who="#Marszałek">Chwileczkę. Proszę państwa, ja bardzo…</u>
          <u xml:id="u-18.42" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-18.43" who="#Marszałek">Pani poseł, proszę nie dyskutować ze mną. Uznałam wyniki głosowania. Proszę dać mi powiedzieć, jakie są wyniki posiedzenia…</u>
          <u xml:id="u-18.44" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie lubią Ziobry.)</u>
          <u xml:id="u-18.45" who="#Marszałek">…Konwentu i moich decyzji. Prosiłam o to, żeby to sprawdzić. Mamy nowy system, wróciliśmy do normalnego, stacjonarnego głosowania, w związku z tym ja też muszę wiedzieć, czy od razu mogę powiedzieć „dziękuję” i są wyniki, czy musimy chwilę czekać. Uznaję to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-18.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.47" who="#Marszałek">Przystępujemy do kolejnego głosowania, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-18.48" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-18.49" who="#komentarz">(Głos z sali: Wygraliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-18.50" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I z czego się cieszycie?)</u>
          <u xml:id="u-18.51" who="#Marszałek">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie neutralności klimatycznej.</u>
          <u xml:id="u-18.52" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.53" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.54" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.55" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-18.56" who="#Marszałek">Czekam. Proszę państwa, nie zakończyłam głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.57" who="#Marszałek">Czy u wszystkich państwa działa?</u>
          <u xml:id="u-18.58" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa.)</u>
          <u xml:id="u-18.59" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: To trzeba nacisnąć.)</u>
          <u xml:id="u-18.60" who="#Marszałek">Nikt nie zgłasza problemów, tak? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.61" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak się ma ręce czyste, to działa.)</u>
          <u xml:id="u-18.62" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 209 — za, 226 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-18.63" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-18.64" who="#Marszałek">Proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się następujące posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Etyki Poselskiej — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Zdrowia — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Gospodarki i Rozwoju — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Odpowiedzialności Konstytucyjnej — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Spraw Zagranicznych — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — o godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— do Spraw Unii Europejskiej — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Infrastruktury — o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Kultury i Środków Przekazu — o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — o godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Finansów Publicznych — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Łączności z Polakami za Granicą — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Finansów Publicznych — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Obrony Narodowej — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Polityki Społecznej i Rodziny — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Zdrowia — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — o godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#SekretarzPosełAleksandraSzczudło">Posiedzenie Parlamentarnego Zespół Strażaków odbędzie się o godz. 16. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, tylko krótki komunikat. Ten punkt, który przegłosowaliśmy w poprzednim głosowaniu, będzie rozpatrywany jutro na koniec posiedzenia Sejmu. Od razu uprzedzam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1188 i 1212).</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Urszulę Rusecką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1188.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Marszałek Sejmu zgodnie z regulaminem Sejmu skierowała, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, w dniu 19 maja 2021 r. powyższy projekt ustawy…</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę państwa posłów, którzy nie biorą udziału w tej części posiedzenia, o opuszczenie sali i pozwolenie pani sprawozdawcy na przedstawienie uzasadnienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">W dniu 19 maja 2021 r. powyższy projekt ustawy trafił do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Celem projektu jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych i jego racjonalizacja, w tym wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kontekście gospodarki finansowej, oraz rozliczeń z płatnikami składek.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Na etapie stosowania obowiązujących przepisów pojawiły się również rozbieżności interpretacyjne, które projekt eliminuje. Chodzi o ujednolicenie zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz ich wypłaty. I tak: ujednolicenie zasad objęcia ubezpieczeniami wspólników jednoosobowych spółek z o.o. oraz wspólników spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej — w aktualnym stanie prawnym powstają wątpliwości interpretacyjne w stosunku do osób prowadzących działalność będących wspólnikami spółek: jawnej, komandytowej lub partnerskiej oraz jednoosobowej spółki z o.o.; proponuje się uzależnienie obowiązku ubezpieczeń społecznych od statusu wspólnika; ujednolicenie zasad wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego w systemie ubezpieczeń społecznych i zaopatrzenia tzw. służb mundurowych; ujednolicenie zasad postępowania przy prawie do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego i chorobowego; uproszczenie zasad podlegania ubezpieczeniom dobrowolnym; zrównanie form wypłaty świadczeń długoterminowych; prawo do potrącania nieopłaconych należności z tytułu składek ze świadczeń wypłacanych przez zakład i do potrącania świadczeń emerytalno-rentowych z wypłacanych zasiłków oraz doprecyzowanie przepisów dotyczących możliwości dochodzenia nienależnie pobranych świadczeń; uproszczenie procedury przy dokumentowaniu prawa do rodzicielskich świadczeń uzupełniających; elektronizacja składania wniosków o wydanie zaświadczeń A1.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Ustawa obejmuje również zmiany w ustalaniu prawa do świadczeń. I tak, inny sposób waloryzacji składek oraz kapitału początkowego dla osób, które występują o emeryturę w czerwcu. To bardzo oczekiwana zmiana. Proponuje się, by na stałe wprowadzić rozwiązanie przyjęte na 2020 r. dotyczące zasad ustalania wysokości nowych emerytur przyznawanych w czerwcu, począwszy od roku 2021, w tym waloryzacji kapitału początkowego i składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego w taki sam sposób jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju br., jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Proponuje się zwiększenie zakresu ochrony rentowej osób, które stały się całkowicie niezdolne do pracy w okresie pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna bądź po ustaniu prawa do tych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Proponuje się ujednolicenie przepisów m.in. w zakresie przeliczania emerytur z tzw. starego i nowego systemu emerytów kontynuujących aktywność zawodową; zmianę zasad zawieszenia renty socjalnej w przypadku wykonywania aktywności zawodowej; zmianę w zakresie prawa do świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Przepisy, które zawarte są w ustawie, mają usprawnić obsługę i uporządkować działania płatników składek w celu stabilizacji stanów kont płatników i ubezpieczonych. Proponuje się ograniczenie przekazywania korekt dokumentów ubezpieczonych do lat 5; zmiany w obszarze umarzania należności z tytułu składek nienaliczania odsetek z tytułu składek z przyczyn leżących po stronie zakładu i wydawania zaświadczeń o niezaleganiu spadkobiercom. Proponuje się modyfikację pojęcia „rodzaj działalności według PKD”, a także obowiązek założenia PUE przez wszystkich płatników składek.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Jeżeli chodzi o usprawnienie obsługi prowadzonych rozliczeń z płatnikami składek, proponuje się wprowadzenie przepisu jednoznacznie definiującego, jakie zdarzenia na potrzeby różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe są uznawane za wypadek przy pracy, a zatem jakie wypadki pracodawca powinien ujmować w informacji ZUS IWA. Brak sukcesji wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w przypadkach przekształceń, łączenia lub podziału płatników składek. Proponuje się doprecyzowanie sposobu ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przez płatnika w okresie przejściowym, tj. do czasu uzyskania z urzędu statystycznego zaświadczenia o wpisie do rejestru REGON zawierającego informację o rodzaju działalności według PKD.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Proponuje się w rzeczowej ustawie również zmiany w zakresie prowadzonej przez ZUS gospodarki finansowej. I tak, proponuje się likwidację funduszu rezerwowego. Zapewnienie współmierności przychodów i kosztów FUS. Tryb dokonywania i zatwierdzania zmian w planie finansowym zakładu. Proponuje się wprowadzenie możliwości umorzenia, odroczenia lub udzielenia ulg w spłacie należności cywilnoprawnych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Proponuje się nowe zasady powoływania Rady Nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PosełSprawozdawcaUrszulaRusecka">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 27 maja 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1188 i 1212.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">O celu projektu mówiła już pani poseł sprawozdawca. Teraz przekażę główne zmiany. Projekt ustawy zawiera m.in. następujące propozycje. Ujednolicenie zasad objęcia ubezpieczeniami wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej. Obowiązek ubezpieczeń społecznych powstanie od dnia wpisania spółek do KRS-u albo od dnia nabycia udziału w spółce, natomiast ustanie z dniem wykreślenia spółki z KRS-u albo zbycia wszystkich udziałów w spółce z wyłączeniem okresu zawieszenia działalności spółki.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Następna propozycja zmiany to uproszczenie zasad podlegania dobrowolnym ubezpieczeniom. Podleganie ubezpieczeniom dobrowolnym następować będzie od dnia wskazanego w formularzu zgłoszenia do dnia wskazanego w formularzu wyrejestrowania. Przy czym objęcie lub ustanie ubezpieczenia dobrowolnego będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż odpowiednie zgłoszenie, wyrejestrowanie zostanie złożone w ZUS. Zgłoszona osoba będzie podlegać temu ubezpieczeniu nawet w przypadku opłacenia składki po terminie lub nieopłacenia jej wcale. Będzie istniała możliwość ubiegania się o świadczenie z tytułu ubezpieczenia chorobowego również w przypadku opłacenia składek po terminie, a w przypadku osób, których niezdolność do pracy zaistnieje w okresie, w którym będą miały one zaległości z tytułu składek, nowo wprowadzone regulacje umożliwią ubieganie się o świadczenie po spłacie zadłużenia na zasadach analogicznych jak w przypadku świadczeń z ubezpieczeń wypadkowych.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Potrącenie z opłaconych należności z tytułu składek ze świadczeń wypłaconych przez ZUS będzie prowadzone przez zminimalizowanie kosztów dochodzenia. Teraz takich spraw jest ok. 170 tys. na kwotę blisko 170–200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Doprecyzowanie przepisów dotyczących możliwości dochodzenia nienależnie pobranych świadczeń. W przypadku wykonywania pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy lub wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia zachodzą przesłanki do uznania świadczeń za nienależnie pobrane, ZUS wydaje decyzje odmawiające prawa do zasiłku i zobowiązujące do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Zmiany w zakresie form wypłaty świadczeń długoterminowych. Od 1 stycznia 2022 r. świadczenia te będą przekazywane w formie bezgotówkowej lub za pośrednictwem podmiotów prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń. Przy czym bez zmian proponuje się pozostawić obecne regulacje przy świadczeniach krótkoterminowych — chodzi o zasiłki chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze, świadczenia rehabilitacyjne.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Dodatkowo prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Będą nowe zasady zliczania okresów niezdolności do pracy do jednego okresu zasiłkowego. Będą do niego zaliczone zarówno okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak i okresy niezdolności do pracy, które zaistniały przed przerwą i po przerwie, jeżeli przerwa ta jest nie dłuższa niż 60 dni i jeżeli niezdolność ta nie występuje w okresie ciąży. Nie zmieni się długość okresu zasiłkowego przysługującego w okresie ubezpieczenia — wynosi on nadal co do zasady 182 dni i 270 dni w przypadku niezdolności zaistniałej w okresie ciąży i w przypadku gruźlicy. Skróceniu ulegnie natomiast okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia — przyjęto, że nie będzie on dłuższy niż 91 dni.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Nowe zasady będą dotyczyły powoływania Rady Nadzorczej ZUS. Przy czym zasady te będą obowiązywały od zakończenia obecnej 5-letniej kadencji rady nadzorczej, tj. od października 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Obowiązek założenia PUE ZUS przez wszystkich płatników składek. Obecnie zwolnieni z obowiązku zakładania profilu informacyjnego ZUS są pracodawcy zatrudniający do pięciu osób. Według nowych zasad od 1 stycznia 2023 r. będą musieli zrobić to wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera procedowany projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Frydrych, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJoannaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełJoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy wprowadza zmiany w zakresie m.in.: zasad przyznawania emerytur czerwcowych, zasad wypłacania zasiłków chorobowych, zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym osób będących wspólnikami spółek jawnej, komandytowej lub partnerskiej oraz jednoosobowej spółki z o.o., zasad przeliczania emerytur z tzw. starego i nowego systemu emerytów kontynuujących aktywność zawodową oraz likwidacji funduszu rezerwowego. Pozostałe zmiany mają charakter porządkujący.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełJoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmiotowa ustawa zakłada skrócenie okresu zasiłkowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia ze 182 dni do 91 dni. Czy projektodawcy konsultowali ten przepis ze służbami medycznymi? Czy w okresie 3 miesięcy jest możliwość wyleczenia depresji, która powstała na skutek rozwiązania stosunku pracy?</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełJoannaFrydrych">Ustawa przewiduje również w stosunku do okresów niezdolności do pracy powstałej po przerwie nieprzekraczającej 60 dni od ostatniej niezdolności do pracy zaliczanie tych okresów do jednego okresu zasiłkowego, nawet wtedy gdy niezdolność do pracy przed przerwą i po przerwie była spowodowana inną jednostką chorobową. Wyobraźmy sobie teraz sytuację: pracownik stał się niezdolny do pracy z powodu złamania kości udowej — skomplikowana choroba — wykorzystał pełny okres zasiłkowy 182 dni, po miesiącu okazało się, że wykryto u niego nowotwór. Drodzy państwo, taka osoba nie skorzysta już z prawa do zasiłku chorobowego, bo rząd dzisiaj chce przepchnąć ograniczenia skracające okresy zasiłkowe. Przepis ten jest wyjątkowo nieprzemyślany i ukierunkowany jedynie na oszczędności. W imieniu klubu Koalicja Obywatelska złożę w tej sprawie poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełJoannaFrydrych">Kolejna zmiana. Ustawa obejmuje wspólników jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólników spółek komandytowej, jawnej i partnerskiej obowiązkiem podlegania, opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Czy rząd zastanawiał się nad tym, że w czasie po pandemii wiele firm odbija się po kryzysie, a wy chcecie obciążyć je dodatkowymi kosztami? Jak będzie wyglądać składka zdrowotna, gdy wprowadzony zostanie Nowy Ład? Coraz częściej mówicie o emeryturze obywatelskiej, w Krajowym Planie Odbudowy mówicie o dłuższej aktywności zawodowej. Szanowni państwo, niech rząd podejmie wreszcie debatę, niech zaprosi ekspertów, skorzysta z nauki i badań naukowych i zaproponuje coś jasnego i czytelnego dla obywatela. W tym miejscu również składam poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełJoannaFrydrych">W odniesieniu do nowych zasad przyznawania emerytur dla osób, których wnioski zostały złożone w ZUS w czerwcu, jest to dobre rozwiązanie. Jednakże ustawa nie przewiduje możliwości przeliczenia według nowych zasad dla osób, które uzyskały prawo do emerytury w czerwcu od 2009 r. do 2019 r. Przepis ma charakter niekonstytucyjny i nie jest zgodny z zasadą równego traktowania. W związku z czym składam poprawkę dotyczącą możliwości przeliczenia emerytur czerwcowych według nowych zasad dla osób, które nabyły prawo do emerytury w czerwcu od 2009 r. do 2019 r. Poprawka ta wyjdzie naprzeciw zasadzie równego traktowania, a emeryci będą mieć poczucie sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełJoannaFrydrych">Projektowane zmiany przewidują ujednolicenie możliwości przeliczania emerytur przyznanych ze starego systemu i nowego systemu. Zmiany te spowodują, że pracujący emeryt, który pobiera emeryturę ze starego systemu, będzie mógł przeliczyć swoje świadczenie raz w roku, a nie, jak do tej pory, raz na kwartał, czyli cztery razy w roku. Zmiany te są niekorzystne dla aktywnych emerytów. W tym miejscu nasuwa się pytanie: Czy rząd dąży do podwyższania emerytur dla aktywnych zawodowo emerytów, czy zablokuje im tym samym możliwość podwyższania świadczeń? Tym samym zniechęca ich do aktywności i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Tutaj również złożymy poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełJoannaFrydrych">Proponowany projekt ustawy przewiduje likwidację funduszu rezerwowego. Fundusz ten jest stworzony jako fundusz rezerwowy dla funduszy: rentowego, chorobowego i wypadkowego, a tworzony jest przez ZUS ze środków pozostających w dniu 31 grudnia każdego roku na rachunku bankowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu tej zmiany czytamy, że występuje ciągły niedobór środków w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i istnieje konieczność dotowania tego funduszu ze środków z budżetu państwa. Ale patrząc na sprawozdania finansowe, widać, że co roku na koncie FUS pozostaje ok. 2 mld zł. W mojej ocenie likwidacja tego funduszu spowoduje zaciemnienie przejrzystości. W tej kwestii również złożymy poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełJoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska poprze przedmiotowy projekt ustawy, ale pod warunkiem że zostaną przyjęte nasze poprawki. W przeciwnym razie będziemy głosować przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Rząd po raz pierwszy otwarcie mówi, że trzeba oszczędzać na tych, którym zdrowie szwankuje. Przepisy zaproponowane w tej ustawie nie uzyskają poparcia klubu parlamentarnego Lewicy. Stoimy tutaj na stanowisku wspólnie z Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych. Myślę, że rząd nie wsłuchuje się w opinie partnerów społecznych, którzy w sposób jednoznaczny odrzucają próbę ograniczenia właśnie świadczeń chorobowych. To, co państwo proponujecie, oznacza również ograniczenie, skrócenie okresu ochronnego przed rozwiązaniem stosunku pracy w kontekście art. 53 Kodeksu pracy. Nie ma zgody Lewicy na to. Mamy w tej sprawie poprawki. Jeśli chcemy przyjąć tę ustawę — to prawda: ważną, porządkującą pewne kwestie, regulującą, doprecyzowującą — powinniśmy jednak szukać porozumienia. Czy w okresie pandemii, tak trudnym okresie wychodzenia z niej — mam na myśli teraz kryzys gospodarczy — trzeba również wprowadzać tak restrykcyjne zmiany, tak niekorzystne dla ubezpieczonych, tych, którzy korzystają z zasiłków chorobowych? Uważamy, że nie jest to dobry okres.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Rozwiązania zawarte w ustawie, dotyczące chociażby kwestii ujednolicenia przepisów w zakresie przeliczania emerytur z tzw. starego i nowego systemu emerytalnego dla tych, którzy kontynuują aktywność zawodową i rozliczają świadczenia, są też proponowane w dół, czyli będzie gorzej. W tej chwili mają oni możliwość po zakończeniu każdego kwartału, cztery razy w roku, złożyć wniosek o rozliczenie. Rząd mówi: ujednolićmy te dwa systemy, stary i nowy, i zróbmy to raz w roku. To odbędzie się po raz kolejny z niekorzyścią dla tych, którzy kontynuują aktywność zawodową.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kolejna sprawa to kwestia ujednolicenia przepisów dotyczących aktywności zawodowej, o której wspomniałem, a także wprowadzenie bezgotówkowej formy świadczeń długoterminowych. Dziś według danych ZUS-u 81% świadczeniobiorców korzysta z systemu bankowego, czyli można powiedzieć: dokonywane są przelewy. W uzasadnieniu projektu rządowego pokazywane są rodzaje tych świadczeń, np. te wprowadzone dla matek 4+, niecałe 37% z nich korzysta z systemu bankowego. Musimy brać pod uwagę, że wielu świadczeniobiorców jest niesamodzielnych, mieszka w środowiskach małych, wiejskich, gdzie nie ma dostępu do Internetu. Dzisiaj mówienie o tym, że trzeba ich przymusić do tego, aby swoje konstytucyjne prawo do emerytury mogli odebrać przez posiadanie właśnie tego konta i takie rozliczanie, uważamy za niewłaściwe.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Rezygnacja z obligatoryjnego dostarczania decyzji administracyjnych w procesie masowym jest uzasadniona wtedy, kiedy świadczenia, tak jak np. trzynasta emerytura, są przyznawane dla wszystkich jednakowe. Ale kiedy mamy jednorazowe świadczenie, tzw. czternastą emeryturę, zróżnicowaną, wówczas powinniśmy dostarczać tę decyzję również na wniosek samego ubezpieczonego. Budzi wątpliwości również propozycja dotycząca rozszerzenia katalogu służb i instytucji, które dzisiaj są uprawnione do zapoznawania się z informacjami zgromadzonymi na koncie ubezpieczonych i na koncie płatnika. Tutaj mówi się o dwóch służbach, mianowicie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. To też uważamy za nieuzasadnione. Klub Lewicy wniósł projekt ustawy, który mówił, że nie wolno karać za chorobowe, czyli za L4 powinno być w 100% płacone.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Konkludując, przedstawiam stosowne poprawki do projektu ustawy. Jednoznacznie mówimy o tym, że nie wolno oszczędzać na osobach, które są w trudnej sytuacji i korzystają z chorobowego. Jeśli poprawki nie uzyskają akceptacji Wysokiego Sejmu, klub będzie głosował przeciw tej ustawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Parlamentarzyści! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści mam przyjemność przedstawić państwu stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z druku nr 1188.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Po analizie tej ustawy i konsultacjach zarówno z Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów, jak i z przedsiębiorcami, uważamy, że proponowane rozwiązania w większości są do zaakceptowania. Jest jednak wiele przepisów projektowanej ustawy, które budzą poważne wątpliwości. Chodzi np. o przepis dotyczący wypłat świadczeń długoterminowych w formie bezgotówkowej oraz o tzw. emerytury czerwcowe.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Propozycja wprowadzenia obligatoryjności bezgotówkowej formy wypłaty świadczeń długoterminowych jest co do zasady oczywiście słuszna — jest bezpieczniejsza dla świadczeniobiorców i tańsza. Należy jednak zauważyć, że w grupie świadczeniobiorców są osoby, które z różnych przyczyn wolą jednak tradycyjną formę dostarczania świadczeń. Są osoby, które nie miały, nie mają i nie będą miały konta. Dalej w ustawie czytamy, że po uzyskaniu zgody ZUS będzie istniała możliwość odstąpienia od przelewu bankowego na wniosek zainteresowanego. Tutaj rodzi się pytanie: Jakie kryteria i jakie okoliczności ustawodawca ma na myśli? W ustawie nie ma o tym mowy. Uważam, że należy pozostawić możliwość wyboru samym zainteresowanym.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">W odniesieniu do emerytur czerwcowych należy wskazać, że w 2020 r. przyjęto jednorazowo rozwiązanie ustalające zasady obliczania ich wysokości — taka jak w maju. Proponowany projekt przewiduje wprowadzenie powyższej zasady na stałe, jednak tylko w stosunku do emerytur przyznawanych od czerwca br. Rozwiązanie to nie uwzględnia sytuacji osób pobierających emerytury czerwcowe z lat ubiegłych, które pozostaną trwale obniżone. Jest to krzywdzące dla tej grupy osób i budzi wątpliwości konstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Przedmiotowa ustawa zakłada zmniejszenie okresu zasiłkowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia ze 182 dni do 91 dni. Złożymy w tym zakresie stosowną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PosełBożenaŻelazowska">Proponowana nowelizacja obejmuje wspólników jednoosobowych spółek z o.o., spółek komandytowych i spółek jawnych. Nakłada obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu i opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełBożenaŻelazowska">Podsumujmy, drodzy państwo. Czytając te zapisy, nasuwa się nieodparte wrażenie, że rząd nerwowo szuka pieniędzy, ponieważ nijak nie spina się budżet funduszu ZUS. Ustawa ma ułatwić ZUS ściągalność składek z tytułu nienależności pobranych świadczeń. Stracą na tym oczywiście Polacy. Pamiętajmy, że mamy już drugi rok pandemii. W tym czasie wiele polskich firm upadło. Polacy starają się jak mogą wiązać koniec z końcem. Przypominam, że w zamrażarce sejmowej od kilku lat leżą projekty naszych ustaw zgłoszonych przez Polskie Stronnictwo Ludowe. Chodzi o dobrowolny ZUS i emeryturę bez podatku, którą państwo wpisaliście do Nowego Ładu. Mam nadzieję, że ten pomysł wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PosełBożenaŻelazowska">Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Koalicja Polska poprze projekt po uwzględnieniu poprawek. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle, o założenie maseczki. Obowiązek noszenia maseczek w Sejmie jeszcze nie został zniesiony.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wszystkich państwa posłów, którzy nie mają masek, proszę o ich założenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełArturDziambor">Pani Marszałek! Przedstawicielka Koalicji Obywatelskiej również nie miała maseczki.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełArturDziambor">Szanowni Państwo! Ustawa dotycząca ZUS-u, którą państwo wprowadzacie, jest ogromna, zawiera ogrom różnych zmian, które wprowadzacie. Chciałbym skupić się na kilku najważniejszych.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełArturDziambor">Po pierwsze, zdążyliście już zabić spółki komandytowe. Chodzi o to, co zrobiliście w ubiegłym roku. Doprowadziliście do tego, że spółki komandytowe dodatkowo opodatkowane są w tym momencie wyjątkowo nieatrakcyjną formą prowadzenia działalności. Doprowadziliście do tego. Teraz w ramach Nowego Ładu zapowiadacie kolejne obostrzenia i dodatki, dodatkowe opodatkowanie dla ludzi prowadzących jednoosobowe działalności. Jakąś formą ucieczki od tego było prowadzenie spółki. Właśnie wprowadzacie opodatkowanie, ozusowanie wspólników, więc jest to działanie jednoznacznie przeciwko ludziom, którzy prowadzą jakąkolwiek własną działalność. Oczywiste, jasne i czytelne jest to, że po prostu walczycie z ludźmi, którzy prowadzą własne firmy. Jak każdy rząd, jak wasi poprzednicy po prostu nienawidzicie ludzi, którzy potrafią coś zrobić samemu i nie muszą pracować ani w spółce Skarbu Państwa, ani w jakimś urzędzie. Tak już po prostu macie i jest to widoczne w tej ustawie jak byk.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełArturDziambor">Druga rzecz. Chodzi o obowiązek rejestracji w systemie elektronicznym dla wszystkich. Doskonale wiemy, że wiele osób nie prowadzi działalności gospodarczej w sposób, który pozwala się zarejestrować. Wiele osób z tej formy nie korzysta. Wiele osób w tym momencie prowadzi swoją działalność w sektorach, których funkcjonowanie nie bazuje na Internecie, nie korzystają na co dzień z komputerów. Będzie to więc wielka operacja zmuszania ludzi do tego, żeby rejestrowali się w systemie, w którym ich w tym momencie nie ma i nie byłoby, gdybyście ich do tego nie zmusili. Będzie trzeba zastanowić się nad tym, jak oni sobie z tym poradzą, ponieważ oczywiście ten system łatwy nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PosełArturDziambor">Kolejna rzecz to skrócenie okresu ubezpieczenia w przypadku niezdolności do pracy z 6 do 3 miesięcy. To jest tak czytelne, że bardziej się nie da. Jest to po prostu szukanie przez was oszczędności. Uderzenie w ludzi, którzy są w pewnym momencie niezdolni do pracy. To jest dosyć ciekawe z waszej strony, jako że jesteście partią, która przedstawia się jako prospołeczna, prosocjalna, partia, która chce pomagać ludziom będącym w złej sytuacji, a tutaj jest takie jednoznaczne „strzelenie w nos” ludziom, którzy są niezdolni do pracy, skrócenie im okresu ubezpieczeniowego z 6 do 3 miesięcy. Tak że brawo dla was. Mam nadzieję, że zostanie to odpowiednio odczytane przez waszych wyborców, bo to właśnie są ludzie, do których zazwyczaj odnosicie się z projektami socjalnymi — a to jest projekt socjalny, który odpowiednio w nich uderza.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełArturDziambor">Kolejna rzecz to zmiana sposobu naliczania składek. Chciałbym powiedzieć: jest taka święta zasada — prawo nie działa wstecz. Jako że prawo nie działa wstecz, to jakiekolwiek zmiany zasad naliczania składek mogą dotyczyć ludzi, którzy dopiero wejdą w ten system, a nie tych, którzy w tym systemie już są. Niezależnie od tego, jak długo w nim są, ponieważ państwo polskie przyjmując człowieka do systemu — młodego człowieka, który wkracza pierwszy raz na ścieżkę zawodową — oskładkowując go, podejmuje z nim pewną umowę. Umowę, która oczywiście nie jest pisana, nie jest w żaden sposób zakontraktowana; tak sobie po prostu ten ZUS nielegalnie działa, w taki właśnie sposób, bo w prywatnym sektorze trzeba jednak coś podpisać, na coś się zgodzić. Państwo zawiera pewną umowę z młodym człowiekiem, że na podstawie pewnych warunków będzie zbierać składki, a następnie kiedyś wypłaci mu emeryturę. Wy tą ustawą zmieniacie zasady w trakcie. Tego nie tyle że nie powinno się robić, tego się normalnie nie robi. Jest to absolutnie niedopuszczalne, żeby coś takiego robić, ale z drugiej strony Prawo i Sprawiedliwość przyzwyczaiło nas do tego, że robi takie rzeczy, na które żaden inny rząd by sobie nie pozwolił.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PosełArturDziambor">Na koniec muszę powiedzieć, proszę państwa, że tutaj nie ma zasad wolnorynkowych. To, że teraz zmieniacie zasady w systemie ubezpieczeń, że wprowadzacie te ograniczenia, że chcecie dodatkowo ozusować ludzi prowadzących swoje działalności w innej formie niż jednoosobowa działalność gospodarcza, to, że chcecie skrócić okres ubezpieczenia zdrowotnego, wszystkie te rzeczy powodują, że — gdyby nie to, że ZUS jest monopolistą i państwo ma wyłączność na zbieranie składek emerytalnych swoich obywateli, gdyby nie to, że nie istnieje prywatny system, w którym każdy obywatel mógłby się ubezpieczyć zgodnie z własną wolą — nie mielibyście klientów. Po prostu nie mielibyście po takim ruchu klientów, ponieważ gdyby prywatna firma, w której się ubezpieczam, w której składam swoje pieniądze na dodatkowe ubezpieczenia, poinformowała mnie, że z dnia na dzień zmieniają się, skrajnie źle, warunki przetrzymywania moich pieniędzy na ich kontach, to bym te pieniądze po prostu odebrał. Wy natomiast Polakom na to nie pozwalacie.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PosełArturDziambor">Konfederacja będzie głosowała przeciwko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, nie zauważyłam, że pani poseł przemawiała bez maseczki. Przypominam: wszyscy na sali muszą mieć maseczki. I naprawdę nie będę dla nikogo robiła żadnego wyjątku.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Ustawa przewiduje pewien rodzaj udogodnień, ujednolicenia zasad, ale z drugiej strony wprowadza też wiele dość kontrowersyjnych zapisów; o niektórych mówili moi poprzednicy. W projekcie proponuje się m.in. objęcie ubezpieczeniami wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółek jawnych, partnerskich, komandytowych, niezależnie od okoliczności, w których funkcjonują.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Rozumiem, że to jest sposób Prawa i Sprawiedliwości na uzupełnienie kasy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pytanie, jak to koresponduje z rzeczywistością — bo faktycznie może doprowadzić do tego, że znowu niektórzy przedsiębiorcy będą musieli robić jakieś sztuczne zmiany, wypisywać część swoich wspólników, którzy np. nie są rzeczywiście w życie spółki w żaden sposób zaangażowani itd.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Obecnie, w starym systemie emerytalnym, emeryt i rencista wykonujący pracę zarobkową i z tego tytułu podlegający ubezpieczeniu może zgłosić cztery razy w roku wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia z doliczeniem okresów składkowych. Modyfikujecie te przepisy i proponujecie, by taki wniosek można było złożyć raz w roku, co spowoduje zrównanie przepisów w starym i nowym systemie emerytalnym. Jak rozumiem, ma to z kolei ograniczyć wypływ z kasy, bo wiadomo, że złożenie wniosku raz w roku, a nie cztery razy w roku sprawi, że te dodatkowe naliczenia będą wpływały do kieszeni obywateli później. Więc z jednej strony mówicie, że dbacie o interes emerytów, ale ten przepis pokazuje pójście w drugą, zupełnie inną stronę.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">I najbardziej kontrowersyjny przepis. Projektowane zmiany przewidują też nowe zasady zaliczania okresów niezdolności do pracy. Będą do niego zaliczone zarówno okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy niezdolności do pracy, które zaistniały przed przerwą i po przerwie, jeżeli ta przerwa nie jest dłuższa niż 60 dni i jeżeli niezdolność nie występuje w okresie ciąży.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Nie zmieni się długość okresu zasiłkowego przysługującego w okresie ubezpieczenia i on dalej będzie wynosić 182 dni, ale już skróceniu ulegnie okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia. Przyjęto, że zostanie on skrócony ze 182 dni do 91 dni.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Ministrze! To chyba nie są czasy na wprowadzenie tego typu zmian. Jak rozpoznać chorego w trakcie ubezpieczenia i chorego po upływie okresu ubezpieczenia. Jak można różnicować ich prawa? Jednak mimo wszystko choroba jest wystarczającym problemem dla wielu osób, więc wprowadzanie dodatkowych problemów związanych z brakiem dochodu podstawowego i możliwością utrzymania się w trakcie choroby to rzecz, która — w tak trudnych czasach, jakie mamy dzisiaj, w czasie wciąż podtrzymywanego stanu epidemii — trochę dziwi, biorąc pod uwagę, że uważacie, że dbacie o prawa pracujących obywateli i przyszłe emerytury.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Mamy jeszcze wprowadzenie obligatoryjnej, bezgotówkowej formy świadczeń. Tego typu rozwiązania budzą wątpliwości dotyczące ich wpływu na osoby uprawnione, zarówno w zakresie organizacyjnym jak i finansowym. W uzasadnieniu nie ma odniesienia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W projekcie wprowadza się także potrącenie, a polega to na tym, że składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata nieopłacone w terminie będą potrącane ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To też budzi nasze wątpliwości. Jeśli chodzi o zmianę w zakresie domniemania objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem, to też będziemy wnosić stosowną poprawkę. Dla nas jest to nie do przyjęcia. Po wprowadzeniu tej zmiany nie będzie ważne, czy płatnik składek zapłacił je czy też nie, ale to czy płatnik składek wyrejestrował się z ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że osoby, które nie złożą formularza w określonym terminie, będą dłużnikami ZUS, czyli znowu chcecie zwiększyć wpływy do budżetu. Chcecie karać ludzi za niezłożenie dokumentu, czyli mnożycie biurokrację, albowiem w okresie od dnia przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego do dnia złożenia wniosku o wyrejestrowanie będą naliczane opłaty.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Mam kilka poprawek i oczywiście od przyjęcia tych poprawek, ale także tych zmian, o których mówili poprzednicy, będziemy uzależniać nasze poparcie dla tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Określam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie czasu.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pierwszy pan poseł Dariusz Olszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W świetle prac prowadzonych nad zmianą przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym pragnę zapytać, i prosić o wyjaśnienie, czy osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu odprowadzająca składki ubezpieczeniowe do ZUS-u, a jednocześnie posiadająca dużą działkę na terenach wiejskich, o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego, nadal ma obowiązek opłacać składki ubezpieczeniowe w obu firmach, to znaczy w ZUS-ie i w KRUS-ie. Czy w przypadku odprowadzania składek do obu firm ubezpieczeń społecznych, do ZUS-u i do KRUS-u, ubezpieczony może w przyszłości liczyć na wypłatę świadczeń emerytalnych pochodzących z obu firm czy tylko z jednej? Zadaję to pytanie, bo wiele takich pytań zostało zadanych przez mieszkańców okręgu wyborczego obwarzanka warszawskiego, obiecałem więc, że takie pytanie padnie. Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Znam pana jako działacza związkowego prezentującego swe poglądy tutaj, w tej Wysokiej Izbie, który w jednoznaczny sposób opowiadał się za tym, aby ochrona pracowników wynikająca z Kodeksu pracy była na odpowiednim poziomie. Natomiast tutaj państwo proponujecie rozwiązania dotyczące jednolitego liczenia czasu, 60 dni, co jest związane z ochroną wynikającą z Kodeksu pracy oraz ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Czyli to rozwiązanie pogorszy sytuację, jeśli chodzi o ochronę stosunku pracy. Czy to jest zamiar rządu przewidziany tą nowelizacją? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dla mnie osobiście to dość zaskakujący projekt, ale zaskakujący w wydaniu autora, czyli PiS, partii, która jest bardzo populistyczna, bardzo prosocjalna. Rozumiem, że te rozwiązania muszą wybrzmieć również w środkach publicznych, bo pewno dla wielu Polaków będą dość zaskakujące. Są rozwiązania, które należy pochwalić, natomiast zupełnie dla mnie niezrozumiały jest czas wprowadzania tych rozwiązań. Osobiście znam wiele osób, które po pandemii, po przejściu choroby COVID-owej z jednej strony bardzo się obawiają utraty zatrudnienia, a z drugiej strony potrzebują bardzo wiele czasu, by dojść do siebie — ze stanem zdrowia, z depresją.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">W związku z tym chcę zadać takie pytanie, chociaż wydaje mi się, że ono jest retoryczne, bo te rozwiązania wynikają z faktu, że w systemie nie ma pieniędzy i być może prędzej czy później zaczniemy również rozmawiać o wieku emerytalnym. Dlaczego chcecie państwo ograniczyć możliwość przeliczenia emerytury dla osób z tzw. starego systemu emerytalnego sprzed 1999 r., dla osób, które nadal pracują? Dlaczego ogranicza się możliwość korzystnego przeliczenia emerytur dla osób, które przeszły na emeryturę w latach 2009–2019? Zadam pytanie wprost, panie ministrze. Czy te zmiany są związane z problemami dotyczącymi środków finansowych w systemie ubezpieczeniowym? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję i bardzo proszę o dyscyplinę czasową, bo dzisiaj mamy bardzo długi dzień.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W państwa uzasadnieniu czytamy, że przygotowywane rozwiązania mają uszczelnić system ubezpieczeń społecznych. Jednak czytając projekt ustawy, nie widzę tego do końca. Jakim uszczelnieniem systemu jest planowana zmiana Rady Nadzorczej ZUS? Czy to jest uzasadniona zmiana czy raczej to jest upolitycznienie i działania mające na celu to, aby zawłaszczyć kolejną instytucję? Dlaczego chcecie pozbawić organizacje pracodawców właściwej reprezentacji w radzie nadzorczej? Do tej pory było to sześć osób, sześciu członków, w tej chwili chcecie, żeby to było trzech członków. Sobie również zmniejszacie, tylko tutaj o 50%, a tutaj o 25%. Do tej pory każda organizacja pracodawców w kraju posiadała reprezentatywne jedno miejsce. Wiele branż w tarczach antykryzysowych, widzimy to, niestety nie uzyskała wystarczającej pomocy. Wydaje mi się, że ta zmiana to kara dla przedsiębiorców za to, że mieli odwagę protestować i głośno wskazywać wasze niekompetencje i złe decyzje, brak realnej pomocy dla nich. Niestety, ale z e-maili prawdy również dowiadujemy się, że centra handlowe i galerie były zamknięte właśnie w wyniku protestów przedsiębiorców, a nie w wyniku sytuacji epidemiologicznej i COVID-owej w kraju. Znów pudrujecie rzeczywistość, zamiast zrobić realne zmiany przepisów, aby nie narastało tak naprawdę ubóstwo emerytów.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Wystąpienia grupowe już były.)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">Uzupełniacie swoje dziurawe budżety…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">…których nie potraficie zaplanować, a szastacie pieniędzmi na prawo i lewo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMałgorzataNiemczyk">Zacznijcie kochać Polskę i Polaków i przestańcie ich traktować w sposób feudalny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę o dyscyplinę, bo nie chcę nikomu przerywać.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić uwagę na trzy kwestie, które według mnie są bardzo niepokojące w tej ustawie. Chodzi przede wszystkim o zmiany dotyczące dorabiających emerytów i rencistów, zmiany, które nie premiują aktywności zawodowej, do której powinniśmy zachęcać osoby starsze. Te zmiany będą niekorzystne.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełMichałSzczerba">Druga kwestia to emerytury czerwcowe. Dlaczego zapomnieliście o tych emerytach, którzy przechodzili na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Wy wtedy rządziliście.)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełMichałSzczerba">Chcę się dzisiaj o te osoby upomnieć, ponieważ te przepisy, które proponujecie…</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Rządziliście wtedy, coście zrobili?)</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PosełMichałSzczerba">Niezauważanie tej grupy osób przypomina mi tak naprawdę tę sprawę, której nie potrafiliście załatwić przez długi okres, czyli sprawę kobiet z rocznika 1953.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#PosełMichałSzczerba">I trzecia sprawa…</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A skąd się te kobiety pojawiły?)</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#PosełMichałSzczerba">Niech pani nie przeszkadza, pani poseł Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Z waszej ustawy z 2012 r.)</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#PosełMichałSzczerba">Pani marszałek, pani Bartuś mi zabrała…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę też panią poseł o spokój.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMichałSzczerba">Panie Ministrze! I trzecia sprawa, która bulwersuje, to rada nadzorcza ZUS, która będzie powołana na nowo w 2022 r. Chodzi o kwestię, dlaczego ograniczacie przedstawicielstwo organizacji pracodawców do trzech osób…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMichałSzczerba">…chociaż tych organizacji reprezentatywnych jest zdecydowanie więcej.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełMichałSzczerba">I kolejna sprawa: Dlaczego jest tylko jeden przedstawiciel ogólnopolskiej reprezentacji emerytów i rencistów? Wydaje się, że w tak dużej, 10-osobowej radzie nadzorczej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełMichałSzczerba">…tych przedstawicieli seniorów powinno być zdecydowanie więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Naprawdę, bardzo proszę o przestrzeganie czasu, bo będę musiała za chwileczkę wyłączać mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przepraszam za to, że odzywam się z miejsca, na którym siedzę, ale trudno wytrzymać…</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Niech się pani powstrzyma.)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełBarbaraBartuś">…kiedy poseł z Platformy Obywatelskiej powołuje się na kobiety z rocznika 1953, a właśnie ten rocznik został pokrzywdzony przez ustawę, którą Platforma z PSL-em uchwaliły w 2012 r. Wtedy ten rocznik bez ostrzeżenia został pozbawiony swoich praw, o czym orzekał Trybunał Konstytucyjny. I to, co złego zrobiliście wy, my dopiero naprawiamy.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Ale mam pytanie do pana ministra o ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych to taki filar wszystkich innych rozwiązań dotyczących różnych świadczeń. Ustawa ta jest z października 1998 r., była wielokrotnie nowelizowana i teraz jest kolejna, duża nowelizacja. Myślenie, jeśli chodzi o system ubezpieczeń społecznych, też od tego roku wielokrotnie się zmieniało. Różne grupy wchodziły do systemu ubezpieczeń, jeśli chodzi o zaopatrzenie emerytalne, lub wychodziły z niego, np. MSWiA. I mam pytanie.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Ministrze! Czy ta ustawa będzie na nowo pisana? Czy nie należy stworzyć nowego aktu prawnego, który ureguluje ten dzisiejszy system ubezpieczeń społecznych na nowo, w pełni? Chodzi o to, żeby przejrzeć to, co dotąd było, a co zostanie uregulowane na nowo w jednej ustawie, bo teksty jednolite to nie do końca jest to, o co mi chodzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Po pierwsze, jeśli chodzi o skreślenie art. 110a. W uzasadnieniu ustawy czytamy, że przepis ten miał charakter przejściowy i osoby, które chciały z niego skorzystać, już to zrobiły. Na jakiej podstawie wysuwają państwo takie wnioski? Czy mają państwo jakieś dane, z których to wynika? Skąd państwo wiedzą, że wszyscy, którzy chcieli skorzystać z tego przepisu, rzeczywiście to zrobili? To jest bardzo ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełMagdalenaBiejat">I druga sprawa dotycząca zmian w prawie do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Piszą państwo w uzasadnieniu projektu, że taka regulacja ograniczy ewentualne nadużycia. Mam pytanie: Dlaczego traktują państwo wszystkich obywateli, obywateli, którzy chorują, którzy chorują przewlekle, jak potencjalnych oszustów? To po stronie państwa leży kontrola prawidłowości i przestrzegania prawa. Zresztą obserwujemy to również na rynku pracy: pomimo kolejnych apeli Lewicy nie decydują się państwo na wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy w tym zakresie. Tutaj rzecz należy do ZUS-u. Dlaczego traktują państwo obywateli jak oszustów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście przedmiotowy projekt ustawy zawiera takie rozwiązania, które trudno uznać za sprzyjające ludziom aktywnym, ludziom przedsiębiorczym. To jest zastanawiające, bo powstaje takie wrażenie, że rząd Prawa i Sprawiedliwości niezbyt sprzyja tym ludziom, którzy chcą pracować, panie ministrze. Warto się jeszcze nad tym zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast mam też pytanie dotyczące trochę innego projektu, ale ważnego dla przyszłych emerytów. Chodzi o projekt, który przewiduje defraudację 15% środków, które Polacy zgromadzili na otwartych funduszach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie w tym punkcie.)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Przypomnę, że cały czas ten projekt leży w parlamencie. Przypomnę, że najbardziej na przyjęciu tego projektu ucierpi pokolenie czterdziestolatków, pięćdziesięciolatków, pokolenie trzydziestolatków. Teraz państwo de facto wprowadzają rozwiązanie, które spowoduje, że emerytury będą zwolnione z opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Mam jedno pytanie: Czy i kiedy rząd wycofa się z tego projektu, który ma za zadanie zdefraudować środki zgromadzone przez Polaków w OFE, i kiedy wprowadzicie przepisy, które zlikwidują tę szkodliwą prowizję z tytułu przekształcenia OFE w nowe OFE? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, proszę o założenie maseczki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pana posła Gramatykę też bardzo proszę o założenie maseczki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiele uwag i wątpliwości dotyczących projektu ustawy zostało już wyrażonych. Z całą pewnością te rozwiązania nie są korzystne dla pracowników i z całą pewnością nie jest to właściwy czas na ich wprowadzanie, ale uchwalanie ustaw to jest jedno, a praktyka to drugie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Chciałbym zapytać pana ministra: Czy pan minister dysponuje takimi danymi, a jeśli pan minister nie dysponuje takimi danymi, to prosiłbym o udzielenie odpowiedzi na piśmie, w ilu przypadkach w 2020 r. decyzjami ZUS-owskimi odmówiono przyznania prawa do emerytury i ile z tych odmów było skutecznie zaskarżonych do sądu? Pytam dlatego, że bardzo często zwracają się do mnie, do mojego biura mieszkańcy, którym ZUS odmówił prawa do emerytury, a następnie na drodze postępowania sądowego tę emeryturę przyznano. Bardzo często powstaje takie wrażenie, że ZUS przez tę praktykę próbuje ograniczyć wypłatę emerytur. Bardzo bym prosił o udzielenie odpowiedzi na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powiem wprost: PiS chce obciąć zasiłki chorobowe o połowę. Ten szkodliwy PiS-owski projekt po 31 latach ogranicza zasiłek chorobowy ze 182 dni do 91.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: To jest nieprawda, nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Nadal jesteśmy w trakcie ogólnoświatowej pandemii koronawirusa. Wiele osób, które przechorowały COVID-19, walczy o powrót do zdrowia, mierząc się ze skutkami i powikłaniami ten poważnej choroby. Jedną z chorób, na którą cierpią ludzie po pandemii, jest także depresja, z której nie da się wyleczyć w ciągu 91 dni. Wiele osób, również przewlekle chorych, w trakcie szczytu pandemii było kompletnie odciętych od możliwości leczenia w normalnym trybie. Oni też potrzebują czasu, aby wrócić do zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Dlatego mam pytanie: Panie ministrze, dlaczego rząd PiS tak okrutnie traktuje obywateli? Odpowiedź jest chyba tylko jedna: bo po prostu nie macie pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak to jest, że zawsze robicie tak, że jedną ręką dajecie, a drugą ręką zabieracie? W tej ustawie widać to naprawdę bardzo dobrze. Z jednej strony dajecie możliwość przeliczenia czy też ustalenia wysokości emerytury na podstawie miesiąca korzystniejszego, maja, ale z drugiej strony zabieracie możliwość waloryzacji tej emerytury czy też zwiększenia wskaźnika raz na 3 miesiące w sytuacji, kiedy ktoś pobiera emeryturę i pracuje, zabieracie możliwość właśnie tego kwartalnego przeliczenia, dajecie tylko taką jednorazową możliwość.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Ale to, co jest najbardziej skandaliczne, to to, że rzeczywiście skracacie okres zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudniania ze 182 dni do 91. Przecież już od 1990 r. była taka możliwość, kiedy było bezrobocie strukturalne, kiedy były kryzysy gospodarcze, ale żaden rząd do tej pory nie podniósł ręki na to, aby zmniejszyć ten zasiłek, i to o połowę, a wy to robicie.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Pytanie jest jedno: Panie ministrze, ile na tym zaoszczędzicie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ustawa, którą wprowadzacie, jest ustawą antyspołeczna, działającą niekorzystanie na pracowników i prawa pracownicze. Skrócenie zasiłku chorobowego ze 181 dni do 91 to jest po pierwsze. Ale po drugie, szanowni państwo, wszyscy wiemy, jak dzisiaj działa Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Działa źle. Jest mnóstwo skarg, jest mnóstwo spraw sądowych, które są spowodowane złym orzecznictwem w ZUS-ach.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełMartaWcisło">Moje pytanie brzmi: Czy jesteście państwo świadomi tego, jak to jeszcze bardziej zdezorganizuje prace ZUS-u? Stanie się tak, ponieważ ktoś, kto jest przewlekle chory i nie ma prawa do świadczenia chorobowego, oczywiście skieruje sprawę do sądu. Czy państwo na tyle usprawniliście działalność ZUS-u, aby zmieniać przepisy, które zdezorganizują pracę ZUS-u, ale przede wszystkim są antyspołeczne i działają na szkodę pracowników? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie zadaje pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, że ta ustawa oczywiście jest jakimś kolejnym skokiem na kasę ludzi prowadzących działalności, ale też ubezpieczonych w przyszłości i ubezpieczonych obecnie, i emerytów, to już sobie ustaliliśmy, to już wybrzmiało tutaj w wystąpieniach wszystkich moich poprzedników, a i ja też o tym mówiłem w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełArturDziambor">Ale w związku z tym, że to już sobie ustaliliśmy i że to dosyć jasno wybrzmiewa z tej ustawy, z zapisów mówiących o dodatkowym opodatkowaniu, o skróceniu okresu ubezpieczenia itd., mam jedno bardzo konkretne pytanie: Jaki jest w tym momencie stan ZUS-u, jaka jest kondycja Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jakie są braki, jak wielka jest kwota, którą w tym momencie państwo musi gdzieś uciułać, żeby załatać dziurę, która jest od państwa wymagana, którą państwo musi wpłacić, ponieważ się zobowiązało? Jakie to są kwoty? Chcielibyśmy to, myślę, wszyscy usłyszeć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pana ministra Stanisława Szweda.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za dyskusję dotyczącą zmiany ustawy o ubezpieczeniach społecznych, która popularnie zwana jest ustawą o racjonalizacji, gdyż taki jest cel tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Odnosząc się do dyskusji, która oczywiście była też prowadzona na poziomie komisji, chcę powiedzieć, że nie jest naszym celem utrudnianie w jakikolwiek sposób funkcjonowania firm czy też życia pracownikom bądź pracodawcom. Głównym celem jest to, abyśmy ten system spróbowali uporządkować. Zmiany nie są tylko wynikiem ostatniego roku, roku 2020, czyli okresu covidowego, ale mówi się o tych zmianach już od wielu, wielu lat. Przygotowując się do tych rozwiązań, pracowaliśmy już wcześniej nad propozycjami dotyczącymi takich zmian systemu, żeby z jednej strony można było go uszczelnić, a z drugiej strony, żeby mógł on racjonalnie funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Pierwsze niezrozumienie — od razu dementuję te wszystkie stwierdzenia — dotyczy kwestii ubankowienia. Nie ma w ustawie zmian, jeśli chodzi o wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych. W dalszym ciągu jest tak jak dzisiaj: wypłata może następować poprzez konto bankowe, jak również może być doręczana przez listonosza. W tym zakresie nic się nie zmienia, nie wprowadza się żadnej zmiany. Zmiana dotyczy tylko i wyłącznie bezgotówkowych wypłat przewidzianych dla osób przebywających poza granicami kraju. Tylko w tym zakresie jest przewidziana zmiana. W przypadku osób przebywających w kraju nie ma żadnych zmian. Dzisiaj, wypełniając druk dotyczący przejścia na emeryturę lub rentę, będziemy zaznaczać, czy chcemy korzystać z konta bankowego — należy wówczas podać numer konta — czy chcemy korzystać z doręczeń przez pocztę, i oczywiście wtedy świadczenie dostarczy listonosz, tak jak dzisiaj. Tak więc w tym zakresie nie ma żadnej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Druga bardzo ważna kwestia dotyczy emerytur czerwcowych. Zgodnie z szacunkami dotyczącymi emerytur czerwcowych, w ostatnich 11 latach liczba osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu wyniosła 124 tys. Przypomnę, że problem emerytur czerwcowych pojawił się w roku 2009, bo wtedy zostały wprowadzone te zmiany, natomiast dzisiaj próbujemy to uporządkować. Już w ubiegłym roku wprowadziliśmy jednorazowo zmianę związaną z COVID po to, żeby świadczenia były naliczane na takich samych zasadach jak zasady stosowane w innych miesiącach, natomiast teraz chcemy to wprowadzić systemowo.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Oczywiście pojawiła się propozycja, abyśmy wyrównali kwoty za okres tych 11 lat, ale nie zdecydowaliśmy się na takie działania. Oczywiście to jest związane z kwestią środków, jakie musielibyśmy mieć na takie rozwiązanie, a jest to kwota ponad 4 mld zł. Wstępnie wyliczyliśmy po dyskusjach, jakie toczyły się w komisji, że taki byłby koszt tej zmiany. Jeżeli Trybunał Konstytucyjny stwierdzi, że to jest niezgodne z konstytucją, to wtedy oczywiście będziemy wspólnie zastanawiać się nad tym, jak tę sprawę rozwiązać. Dzisiaj zaproponowaliśmy rozwiązanie, które będzie dotyczyło osób przechodzących na emeryturę i rentę już w tym roku, czyli jeżeli ktoś przejdzie na emeryturę w tym miesiącu — w czerwcu — to również będzie miał wyliczone świadczenie według nowych zasad, nawet jeżeli ustawa wejdzie w życie po tym miesiącu. W ten sposób rozwiązujemy tę sprawę. Tak jak powiedziałem, wyznacznikiem jest 2009 r., jeśli chodzi o kwestie związane z emeryturami czerwcowymi.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o kwestie związane z funduszem chorobowym i ze zmianami, które proponujemy, to oczywiście trzeba te przepisy, czyli zmiany, które wprowadzamy, jeśli chodzi o wypłatę zasiłku chorobowego, czytać łącznie. 182 dni liczone są łącznie, to jest zasadnicza zmiana. Oczywiście w sytuacji gdy kobieta jest w ciąży, nie zmieniamy zasad, przerwa musi być na poziomie 60 dni, żeby można było nabyć kolejne prawo do świadczeń chorobowych. Dzisiaj nagminnie zdarzały się sytuacje, kiedy ktoś przed 180 dniem zwolnienia lekarskiego z tytułu innej choroby otrzymywał kolejne 180 dni zwolnienia. Z drugiej strony proponujemy zmianę polegającą na wprowadzeniu okresu 91 dni po ustaniu ubezpieczenia. I w jednym, i w drugim przypadku po tym okresie, jeżeli kończy się prawo do zasiłku chorobowego, osoba może skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego opłacanego przez rok, co umożliwia powrót do pracy.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Bardzo ważną kwestią, nie ma co ukrywać, jest kwestia finansowa, jeśli chodzi o fundusz chorobowy. Podam dane dotyczące wydatków z funduszu chorobowego w okresie ostatnich lat. 2016 r. — 19 mld zł, 2019 r. — 23 mld zł, 2020 r. — 29 mld zł. Ten ostatni rok jest szczególny ze względu na COVID. Jeśli chodzi o zasiłki chorobowe — tutaj liczby robią wrażenie — to w 2016 r. przeznaczyliśmy ponad 10 mld zł na zasiłki chorobowe wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, mówimy o tej części, którą opłacają również pracodawcy, w 2020 r. — 14 mld zł. To są dane, które wskazują, że musimy w tym systemie dokonywać zmian. Jeśli chodzi o absencję chorobową, to od 2017 r. liczba dni absencji chorobowej opłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi rocznie prawie 150 mln. W 2016 r. — 146 mln dni, w 2019 r. — 143 mln dni, w 2020 r. — 154 mln dni. To jest olbrzymi przyrost. Z ciekawych danych, o których warto tutaj powiedzieć, wynika, że w 2020 r. zwolnienia lekarskie wystawiano przeważnie na okres od 11 do 30 dni, dotyczyło to prawie 40% ogółu zwolnień. Czyli tutaj też we wspomnianym okresie wydłużany był okres zwolnienia lekarskiego. To jest jedna z informacji, z których musimy wyciągać wnioski.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">W pytaniach pojawiła się kwestia zwolnień lekarskich z tytułu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, m.in. z tytułu depresji. W tym zakresie też jest ogromny przyrost w stosunku do poprzednich lat, okres zwolnienia również się wydłuża, stąd też zmiany, które wynikają z różnych względów. W tym zakresie także próbujemy dokonać zmian.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o kwestię spółek komandytowych, to tutaj nie dokonujemy zmian. Te zmiany są podyktowane też orzecznictwem Sądu Najwyższego i wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który w swoim orzecznictwie mówi, że musimy doprecyzować przepisy, żeby były jasne przy rozstrzyganiu różnego rodzaju sporów. Takie rozwiązania tutaj w tym zakresie są.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Pani poseł Bartuś pytała o kwestię całej nowelizacji ustawy czy nowego projektu ustawy. Oczywiście będziemy systematycznie przekazywać do parlamentu kolejne projekty ustaw dotyczących choćby automatyzacji, czyli tych działań, które mają w znaczny sposób poprawić funkcjonowanie po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale też przedsiębiorców i płatników, żeby te działania były spójne i żeby ukrócić nieprawidłowości, o których tutaj mówimy.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Sytuacja z przechodzeniem na emeryturę jest taka, że jeżeli ktoś spełnia dzisiaj w Polsce warunki, czyli gdy kobieta ma skończone 60 lat, a mężczyzna 65 lat, to w obecnym systemie emerytalno-rentowym jest tak, że nie ma możliwości odmówienia przydzielenia emerytury i renty. Wystarczy przepracować jeden dzień i tak jest w tym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Rusiecki: …w warunkach szczególnych.)</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Chyba że są warunki szczególne, to jest inna sytuacja, tutaj pan poseł ma rację. W takim przypadku trzeba sprawdzić, czy ten okres np. 15 lat w warunkach szkodliwych jest udokumentowany. W takich sytuacjach może dochodzić do różnych niejasności, stąd też w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych są tzw. doradcy emerytalni, którzy mogą pomóc, bo wiemy, że w takim przypadku, żeby przejść na emeryturę, trzeba rozwiązać umowę o pracę i stąd robią się czasami problemy, które później są rozstrzygane na drodze sądowej.</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Pan poseł też pytał o świadczenie ZUS-owskie i KRUS-owskie. To są dwa świadczenia. Świadczenie z ZUS-u może być nabywane zawsze, a z KRUS-u po spełnieniu określonych warunków.</u>
          <u xml:id="u-73.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o kwestie związane z radą nadzorczą, to tu nie ma żadnego zamachu na stronę pracodawców. Do tej pory w radzie nadzorczej był zachowany konsensus, czyli jest równowaga, jeśli chodzi o przedstawicieli związków zawodowych i organizacji pracodawców, plus zawsze jest organizacja emerytów i rencistów i strona rządowa. Taki był układ rady nadzorczej. Ale przez te lata w Polsce powstały już cztery dodatkowo spełniające warunki reprezentatywne organizacje pracodawców, stąd również zgodnie z ustawą organizacje pracodawcy mają swojego przedstawiciela, organizacje związkowe są na tym samym poziomie, czyli organizacje związkowe są reprezentatywne.</u>
          <u xml:id="u-73.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Były dwa rozwiązania, żeby wyrównać — że tak powiem — jednakowy poziom reprezentacyjny pracodawców i związków zawodowych. Można albo podnieść liczbę członków organizacji związkowych, ale to jest droga donikąd, bo mogą powstawać kolejne organizacje, albo po prostu wprowadzić równą liczbę. Postanowiliśmy, że dla wszystkich stron będzie równa liczba, a więc będzie trzech przedstawicieli strony związkowej, trzech przedstawicieli pracodawców, czyli z tego grona muszą siebie wyłonić, strona emerytów i rencistów zawsze miała jednego reprezentanta i tak pozostanie, i trzech przedstawicieli strony rządowej, to będzie łącznie 10 osób. Wprowadziliśmy też przepis mówiący o tym, że obecna rada w starym składzie działa do końca października 2022 r., a więc nie będziemy tutaj dokonywać zmian w trakcie.</u>
          <u xml:id="u-73.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Podsumowując, tak jak już powiedziałem, głównym celem jest racjonalizacja wydatków, ale też poprawa sytuacji osób, które korzystają z usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie ma tutaj żadnych zakusów na to, żeby komuś cokolwiek utrudniać czy wręcz — jak tu padały ostre słowa — żeby komuś coś zabierać. Nie zabieramy, tylko racjonalizujemy ten system.</u>
          <u xml:id="u-73.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi jeszcze o stary i nowy system, to oczywiście utrzymujemy tu, że będzie możliwość przeliczania emerytur. Wyrównujemy, tak że w starym i nowym systemie przeliczanie emerytur będzie się odbywało na tych samych zasadach. Poprzednio było tak, że w starym systemie były korzystniejsze warunki przeliczania niż w obecnym, stąd też ta kwestia jest uporządkowana.</u>
          <u xml:id="u-73.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Starałem się tutaj odpowiedzieć państwu na te pytania. Jeden z posłów pytał o dane dotyczące stanu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. O funduszu chorobowym mówiłem, a jeśli chodzi o Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, to wydatki i fundusz są na poziomie ok. 300 mld zł — to dwieście dziewięćdziesiąt kilka mld zł — a dotacja z budżetu państwa jest na poziomie ponad 40 mld zł. Corocznie przy okazji omawiania budżetu państwa te dane są podawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wczoraj również Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawiał te informacje z wykonania budżetu na rok 2020 na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Tam są też dokładne, szczegółowe dane, które przedstawiał Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-73.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">To tyle. Jeszcze raz bardzo dziękuję za tę dyskusję i proszę o uchwalenie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego…</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, jeszcze pani poseł wnioskodawca.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełUrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałam bardzo podziękować, szczególnie panu ministrowi Stanisławowi Szwedowi i zespołowi, za pracę nad tą ustawą. Ta ustawa była oczekiwana, wiele rzeczy, tak jak już wspomniał pan minister, racjonalizuje, usprawnia, czego oczekiwano są już od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełUrszulaRusecka">Ta ustawa w żaden sposób, panie pośle, nie utrudnia pracodawcom funkcjonowania, więc proszę nie uprawiać tutaj demagogii. Są tam ważne zapisy, które mają ułatwić funkcjonowanie zarówno Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, jak i świadczeniobiorcom. Wiele przepisów wynika, tak jak już powiedział pan minister, z orzecznictwa Sądu Najwyższego czy Trybunału Konstytucyjnego. W związku z powyższym bardzo proszę, żeby państwo — zwracam się tutaj do posłów opozycji — w swoim zacietrzewieniu nie uprawiali demagogii, tylko naprawdę czytali ze zrozumieniem to, co jest w ustawie, jakie zmiany są wprowadzane. Przykładem może być tu chociażby kwestia emerytury czerwcowej. Przypomnę, że właśnie teraz w przypadku tej ustawy jest czas na to, żeby te złe przepisy, które funkcjonowały od lat, zmienić. Było to bardzo wyczekiwane.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełUrszulaRusecka">Jeszcze raz bardzo dziękuję, panie ministrze, i proszę o uchwalenie przedmiotowej ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (druki nr 1018 i 1248).</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk nr 1018.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaDąbrowskaBanaszek">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 31 maja 2021 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania. Projekt dotyczy przedłużenia kadencji organów statutowych związków zawodowych, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 lub do 30 dni po odwołaniu danego stanu, do czasu wyboru organu statutowego związku zawodowego, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaDąbrowskaBanaszek">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2021 r. wnosi o przyjęcie ww. projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pierwsza głos zabierze pani poseł Danuta Nowicka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełDanutaNowicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk nr 1018.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełDanutaNowicka">Przedstawiony projekt przewiduje przedłużenie kadencji organów statutowych związków zawodowych, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy, jeżeli kadencja tych organów upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 lub do 30 dni po odwołaniu danego stanu, do czasu wyboru organu statutowego związku zawodowego, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełDanutaNowicka">O kwestii przedłużenia kadencji organów statutowych związków zawodowych oraz organizacji pracodawców dyskutowano z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców oraz reprezentatywnymi organizacjami związków zawodowych. Akceptację na wprowadzenie takich rozwiązań legislacyjnych wyraziły m.in.: Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, Związek Pracodawców Business Centre Club, Pracodawcy RP, Konfederacja Lewiatan, Związek Rzemiosła Polskiego, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych oraz NSZZ „Solidarność”. Przedłożony projekt został pozytywnie oceniony przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełDanutaNowicka">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2021 r. wnosi o uchwalenie go przez Wysoki Sejm.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PosełDanutaNowicka">W związku z powyższym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie omawianego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełEwaKołodziej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druki nr 1018 oraz 1248.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełEwaKołodziej">Ze względu na stan epidemii utrzymujący się ponad rok organy statutowe wielu organizacji, tj. związków zawodowych, organizacji przedsiębiorców, ale również jeśli chodzi o społecznych inspektorów pracy, nie mogły przeprowadzić planowo wyborów statutowych nowych organów w swoich organizacjach. Sytuacja ta wymaga zatem uregulowania prawnego, stąd omawiany projekt przewiduje przedłużenie kadencji organów statutowych związków zawodowych, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełEwaKołodziej">Przedłużenie kadencji trwać będzie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego z powodu COVID-19 lub do 30 dni po jego odwołaniu do momentu wyboru organu statutowego, nie dłużej jednak niż 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełEwaKołodziej">W procedowanym projekcie ustawy nie został uwzględniony organ samorządu zawodowego, a zatem proponujemy rozszerzenie brzmienia art. 14i poprzez dodanie po słowach „społecznego inspektora pracy” słów „lub organu samorządu zawodowego”. Jest to kolejna grupa przedstawicieli konkretnego środowiska, która ze względu na pandemię nie jest w stanie przeprowadzić planowo wyborów nowych organów statutowych zgodnie ze swoimi statutami.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełEwaKołodziej">W związku z powyższym składam dzisiaj stosowną poprawkę i w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska po moim wystąpieniu pozwolę sobie przekazać pani marszałek stosowną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PosełEwaKołodziej">Projekt, nad którym dziś procedujemy, wydłuża wskazane kadencje na czas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19 i wychodzi zdecydowanie naprzeciw oczekiwaniom przedstawicieli tych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PosełEwaKołodziej">Prezentowane rozwiązania legislacyjne uzyskały pozytywną opinię rządu oraz następujących organizacji: Forum Związków Zawodowych, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, głównego inspektora pracy, NSZZ „Solidarność”, jak również Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, Związku Pracodawców Business Centre Club, Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, Konfederacji Lewiatan oraz Związku Rzemiosła Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PosełEwaKołodziej">Dodam, że rozwiązanie, którego do tej pory brakowało, jest w obecnej sytuacji konieczne i bardzo wyczekiwane przez zainteresowane strony. Z danych GUS wynika, że w Polsce działa 12,5 tys. związków zawodowych i ok. 400 organizacji pracodawców. Jak słusznie zauważają wnioskodawcy, ich statuty w zdecydowanej większości nie przewidują możliwości przeprowadzania wyborów czy podejmowania uchwał przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#PosełEwaKołodziej">Pragnę przy tej okazji przypomnieć, iż uniknęlibyśmy nie tylko dzisiejszej debaty, ale z pewnością moglibyśmy zapobiec chaosowi w wielu organizacjach, których istnienie jest tak ważne dla dialogu społecznego w Polsce, gdyby większość sejmowa rozpatrzyła jeszcze w ubiegłym roku jedną z naszych, Koalicji Obywatelskiej, poprawek zgłaszanych do ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Myśmy taką sytuację, szanowni państwo, przewidzieli i już wcześniej, już w zeszłym roku takie propozycje składaliśmy. Jednak ta propozycja nie znalazła uznania większości parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#PosełEwaKołodziej">Reasumując, przedstawiając niniejsze stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska, chciałabym wyrazić pozytywną opinię w sprawie przedłożonego projektu ustawy. Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska będzie zatem głosować za przyjęciem niniejszego projektu zawartego w drukach nr 1018 oraz 1248. Dziękuję pięknie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#PosełEwaKołodziej">Pani marszałek, stosowna poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, który stworzył klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów jest oczywistą odpowiedzią na potrzeby wszystkich tych organizacji i związków zawodowych, które w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i następujących w tym czasie obostrzeń nie mogą wybrać swoich ciał statutowych. Dlatego zaproponowaliśmy wydłużenie tych kadencji do czasu odwołania tego stanu i określonego czasu po nim.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełDariuszKlimczak">W tym miejscu chciałbym bardzo serdecznie podziękować Forum Związków Zawodowych, a szczególnie pani przewodniczącej Dorocie Gardias — za inicjatywę, z którą wyszła, aby powstała tego typu propozycja legislacyjna. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim tym, którzy wzięli udział w opiniowaniu tego projektu ustawy, na czele z Forum Związku Zawodowych, OPZZ, głównym inspektorem pracy, NSZZ „Solidarność” i wieloma, wieloma innymi organizacjami pracodawców, przedsiębiorców, wszystkich tych, którzy zainteresowali się tą kwestią. Jestem im niezmiernie wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Bardzo serdecznie chciałbym podziękować także państwu legislatorom sejmowym, którzy wspierali nas we właściwym procedowaniu nad tą ustawą i w stworzeniu poprawek, które wynikają z konsultacji. Dziękuję stronie rządowej za przychylenie się i współpracę.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Dlatego zgłaszam dwie poprawki. Jedna techniczna, dotycząca dnia wejścia w życie, gdzie proponujemy zmiany, że ustawa wchodzi w życie z dniem następnym po dniu ogłoszenia. Druga, która wynika z zainteresowania innych podmiotów — tutaj uzupełniamy — związków pracodawców, ich federacji i konfederacji, oraz zmieniamy jedno słowo, przy stanie epidemii zamieniamy „lub” na „albo”.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Chciałbym powiedzieć, że w trakcie procedowania nad tą ustawą oczywiście odzywały się inne organizacje, które dowiedziały się o tym procedowaniu. Wiem, że jeden z klubów parlamentarnych także zgłasza stosowną poprawkę. Jeżeli będzie taka możliwość, na pewno się przychylimy do jej poparcia. Bardzo serdecznie dziękuję w imieniu klubu za procedowanie wszystkich nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych po przedstawieniu sprawozdania komisji odnośnie do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Sam projekt dotyczy przedłużenia kadencji organów statutowych związków zawodowych, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 lub do 30 dni po odwołaniu danego stanu, do czasu wyboru organu statutowego związku, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Oczywiście jest to pomysł, projekt, który nawiązuje do praktyki legislacyjnej utrwalonej w czasie stanu epidemii, z czym mieliśmy do czynienia w okresie ostatniego półtora roku. Można się zastanawiać, na ile jest to aktualny problem, jednak pragnę zwrócić uwagę na fakt, że zarówno sytuacja w zakresie szczepień, jak i, powiedziałbym, pewnego ogłoszenia sukcesu w walce z epidemią może spowodować, że np. w okresie jesieni będziemy mieli do czynienia z niejako nawrotem sytuacji, która będzie uniemożliwiała normalne funkcjonowanie różnego rodzaju organizacji, w tym organizacji związkowych, tych, o których mowa w tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym, że jest to możliwe, sam pomysł oceniamy pozytywnie. Jako Koło Parlamentarne Polska 2050 będziemy ten pomysł wspierać i sam projekt popierać. Myślę, że na uwagę zasługuje fakt, iż jest to w pewien sposób projekt wyjątkowy. Jest to projekt klubu opozycyjnego. W ostatnich latach takie sytuacje zdarzają się niezmiernie rzadko. Jeżeli powiem, że jest to jeden pewnie z dwóch, może trzech projektów w ciągu ostatnich 6 lat, które zostały czy są procedowane przez parlament jako projekty autonomiczne i których autorami są posłowie opozycji, to będzie pokazywało, jak wyjątkowa to sytuacja. Ale tak jak powiedziałem, jeżeli chodzi o stronę merytoryczną, jest to oczywiście projekt idący w dobrym kierunku. W związku z powyższym, tak jak już zaznaczyłem, Polska 2050 będzie ten projekt wspierać na dalszej ścieżce legislacyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">A pana posła Berkowicza proszę o założenie maseczki.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie Pośle, maseczki, maseczki. Nie, panie pośle, nie oszukujmy się. Traktujmy się poważnie. Dajemy Polakom przykład, jak się zachowujemy na sali. Proszę założyć maseczkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Zaszczepił pan się chociaż, panie pośle, że pan nas tak tutaj naraża wesoło?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę. Obowiązuje zarządzenie pani marszałek Sejmu. My dajemy przykład Polakom. Bardzo proszę założyć maseczkę albo wyjść z sali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełMagdalenaBiejat">Szanowni Państwo! Lewica popiera omawiany projekt ustawy. Szkoda, że zdecydowano się włączyć go do porządku obrad tak późno. Szkoda, że Zjednoczona Prawica nie przyszła z tą inicjatywą wcześniej. Jest to inicjatywa, która odpowiada na potrzeby związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosełMagdalenaBiejat">Podobne rozwiązanie udało się wprowadzić w ustawach COVID-owych w przypadku organizacji społecznych, nie było więc żadnego powodu, żeby pomijać związki zawodowe w tej regulacji. Ona umożliwia rzeczywiście wydłużenie kadencji organów tam, gdzie regulamin nie przewiduje możliwości zdalnego obradowania i zdalnego podejmowania decyzji. To jest na pewno regulacja nadal potrzebna, choć tak późno się pojawia, już po ponad półtora roku epidemii, bo rzeczywiście nie mamy żadnej pewności, że epidemia wkrótce się skończy. Nie mamy żadnej pewności, że będziemy na pewno, w 100% bezpieczni, co udowadniał przed chwilą swoją postawą jeden z kolegów posłów.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PosełMagdalenaBiejat">A więc zdecydowanie będziemy za tą ustawą, będziemy ją wspierać. Mamy nadzieję, że pojawią się dyskutowane na posiedzeniu komisji w tej sprawie konieczne poprawki, bo pewne poprawki są potrzebne. Te poprawki również będziemy popierać. Mam nadzieję również, że uda się ją jak najszybciej wprowadzić w życie, żeby ułatwić organizacjom społecznym i zawodowym funkcjonowanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów posłów chce się jeszcze zgłosić do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nikt, zamykam…</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Zgłaszałem się jeszcze do wystąpienia klubowego.)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę zapisywać się wcześniej, bo nie był pan zgłoszony.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze jedno wystąpienie klubowe.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Niezliczona była liczba przypadków, kiedy nowelizowane były specustawy COVID-owe. Dziś kolejny taki przypadek w sprawie szczegółowej, natomiast ja pozwolę sobie powiedzieć kilka słów na temat spraw ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Przez Polskę w tej chwili przelewa się fala bezprawia, bezprawia związanego z nadużyciami prawnymi dokonywanymi pod pretekstem specjalnych regulacji prawnych czy sanitarnych dokonywanych w związku z chorobą COVID-19. Konfederacja w ostatnich dniach przedstawiła remedium na te nadużycia. To ustawa: stop segregacji sanitarnej. Nad projektem ustawy: stop segregacji sanitarnej dziś powinniśmy tutaj obradować. Zapraszam wszystkich posłów do podpisywania tego projektu. Jeżeli ktoś jest rzeczywiście za tym, żeby bezpodstawnie łamać prawo obywatelskie, żeby popierać segregację sanitarną, to powinien się z imienia i nazwiska w tej Izbie ujawnić, pokazać wyborcom i powiedzieć: to ja chcę łamać wasze prawa obywatelskie, Polacy, to ja stoję za tym, żeby rząd mógł naruszać prawa tych, którzy pracują dla naszego państwa — żołnierzy, funkcjonariuszy służb, grozić wstrzymywaniem awansów, grozić usunięciem ze służby tylko za to, że np. ktoś korzysta z praw, które nawet rząd teoretycznie popiera, czyli z dobrowolności przyjęcia lub nieprzyjęcia szczepienia na COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Długo by można było mówić o absurdach związanych z niszczeniem działalności gospodarczej w Polsce. W tej chwili, mimo rekordowo niskiej liczby zachorowań, ciągle utrzymywany jest kuriozalny stan epidemii. Drogi rządzie, uchylcie ten stan epidemii. Drogi rządzie, pójdźcie po rozum do głowy i zacznijcie stosować jednakowe zasady dla wszystkich. Dlaczego w tej chwili rzekomo obowiązuje zakaz zgromadzeń powyżej 150 osób, a przez Warszawę właśnie przeszła wielka parada równości? Okazuje się, że jak ktoś wywiesi tęczową flagę, to dla tego rządu, rzekomo prawicowego, jak tutaj mówiła pani Biejat, że to rząd Prawicy, podobno nawet Zjednoczonej, mimo że wzajemnie próbują się zniszczyć w tej chwili z Gowinem i Bielanem, manifestacje pod tęczową flagą są nietykalne. Stan epidemii? A gdzie tam. 150 osób? A niech idzie i 15 tys., byle pod tęczową flagą, bo mają ochronę ambasady amerykańskiej, bo wywiesili tęczową flagę. To jest dla was punkt odniesienia. Ale jak idą zwykli obywatele, którzy chcą poprosić o to, żeby ich prawa szanowano, przedsiębiorcy, ludzie w przypadku innych tematów, wtedy są pały, gaz i policja. I opozycja wtedy przyklaśnie, prawda, że słusznie. Chyba że chodzi o aborcję. Wtedy opozycja nie przyklaśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, ale chyba o innym druku rozmawiamy w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Reprezentujecie, szanowni państwo, w tej Izbie dwójmyślenie, charakterystyczne dwójmyślenie, jakie wykształca się w totalitaryzmach. Polacy znają to z czasów komunizmu. Byli partyjni, którzy mieli co innego do powiedzenia na okoliczności publiczne i co innego na okoliczności prywatne. Dzisiaj mamy partyjnych z rządu, partyjnych z opozycji. Podwójna moralność w każdej kwestii. Uchylmy stan epidemii, skończmy z tym absurdem. Zamiast specustawami COVID-owymi wydłużać w tej chwili kadencje w różnych organizacjach, zajmijmy się rzeczywistym bezprawiem.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Następna sprawa. Parki rozrywki na świeżym powietrzu maksymalnie do 50% obłożenia. Dlaczego? Ile jeszcze miesięcy będziemy niszczyć ludzi, którzy zainwestowali prywatny majątek, żeby innym sprawić trochę radości?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Następna sprawa. Obiekty sportowe, nawet te na świeżym powietrzu, do 50%. Co to za bzdury? Co to za absurd? W Sejmie 100%, a na świeżym powietrzu 50%? Na poprzednim posiedzeniu w tych ławach opozycyjnych widziałem byłego szefa Platformy bez maseczki, jednego z liderów Lewicy bez maseczki, a do mediów ganiacie w maseczkach. Chcecie dalej gnębić Polaków. Kim jesteście? Opozycją? Czy wspieracie rząd w bezprawiu?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełKrzysztofBosak">Następna sprawa. W części pozostałych obostrzeń już występuje segregacja sanitarna. W kościołach rzekomo ma być 75% osób, ale nie dotyczy to osób w pełni zaszczepionych. Ale kto to sprawdza? Policjantów postawicie przy wejściu do kościoła, żeby sprawdzali, czy ludzie są zaszczepieni czy nie? Będą musieli sobie na czoło przykleić te certyfikaty szczepienne?</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Następna sprawa. Zadzwonił do mnie obywatel w ostatnich dniach, że był szczepiony w Stanach Zjednoczonych, gdzie przechorował COVID. I okazuje się, że on się do waszego systemu nie jest w stanie zapisać. Nieprzewidziany przypadek. Ping-pong z ministerstwem, z placówkami ochrony zdrowia. Nic z tego nie wynika. Stworzyliście system iście kafkowskiego absurdu, w który wprzęgnięci są obywatele. Opozycja jak cielę wpatrzona jest w te ekrany telewizorów. Dopóki dziennikarze będą to wszystko traktować poważnie, wy będziecie to traktować poważnie. Retorycznie jesteście przeciwko rządowi, walicie w pulpity, jak coś przez przypadek uda wam się przegłosować, a nie potraficie postawić się w sprawach elementarnych. Tu pojawia się Konfederacja jako jedyna prawdziwa opozycja.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PosełKrzysztofBosak">Stop segregacji sanitarnej — nasz projekt ustawy. Zapraszam, panie pośle, do podpisywania. Pokażcie czynami, a nie słowami. Czynami pokażcie, że jesteście opozycją i że zasługujecie na zaufanie Polaków, których my dziś bronimy.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Bosak! Jeżeli chodzi o paradę równości, to było kilkadziesiąt zgromadzeń publicznych, które połączyły się w jedno. I bardzo dobrze, bo Polska musi być otwarta, tolerancyjna i włączająca, a nie wykluczająca.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełMichałSzczerba">Ale rozmawiamy o ustawie COVID-owej, która została uchwalona 2 marca 2020 r. Szanowni państwo, poza tym, że wspieramy ten postulat, który się pojawił, dotyczący przedłużenia kadencji, to zwracamy również uwagę na patologię tej ustawy. I to będzie konkretne pytanie do panów ministrów. To jest raport Najwyższej Izby Kontroli, który mówi o tym, że w Ministerstwie Zdrowia, wykorzystując ustawę COVID-ową, omijaliście Prawo o zamówieniach publicznych. Tak kupowane były chociażby laptopy. Chodzi o 100 laptopów dla Ministerstwa Zdrowia w grudniu ub.r.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełMichałSzczerba">Jaki to ma związek z przeciwdziałaniem COVID-owi? Te patologie cały czas funkcjonują. Kiedy zostanie zmieniony — to jest konkretne pytanie — art. 6a ustawy COVID-owej, zgodnie z którym do zamówień na usługi lub dostawy niezbędne do przeciwdziałania COVID-owi nie stosuje się prawa zamówień publicznych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! To jest oczywiście fragment całości, który stanowi o zmianach, jeśli chodzi o COVID, o obostrzenia czy wprost o sytuacje, które powodują dysfunkcyjne działanie wielu organizacji społecznych. Dlatego z całą pewnością poprzemy to, aby przedłużać kadencje podmiotów społecznych, organizacji pracodawców, związków zawodowych, szeregu instytucji, które zgłaszają się do nas i proszą również o to, aby przesunąć wszystkie wymagania statutowe, wymagania przewidziane prawem. To jest oczywistość, żeby w pandemii dać na to szansę, i będziemy popierać projekt ustawy zgłoszony przez kolegów z Koalicji Polskiej, z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełPiotrBorys">Odpowiadając na te sugestie pana posła Bosaka, chcę powiedzieć, że parada równości jest i była miejscem okazującym tolerancję Polaków, łączenie wszystkich obywateli i niewykluczanie nikogo. I to jest najistotniejsza informacja, która powinna także przyświecać nam, posłom na polski Sejm. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kolejna nowelizacja ustawy COVID-owej — potrzebna, wskazana i oczekiwana. Niestety, ustawa nie zawiera i nie obejmuje wszystkich organizacji, jeśli chodzi o możliwość przedłużenia kadencji. Nie obejmuje bowiem związków zawodowych organizacji przedsiębiorców, a także nie ma słowa w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych. Ale nim przejdziecie państwo do kolejnej nowelizacji, która będzie dotyczyła ustawy COVID-owej, moje pytanie brzmi: Co z projektem ustawy COVID-owej dotyczącym przedsiębiorców, art. 15ze, czyli najemców w galeriach handlowych, i czterech lockdownów, które ich wykańczają i narzucają zobowiązania finansowe, przez co tracone są miejsca pracy i zamykane firmy? Projekt trafił do komisji i leży w zamrażarce. Bardzo proszę o odpowiedź pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Co do samego projektu ustawy trudno mieć uwagi, rzeczywiście on idzie w dobrym kierunku, natomiast chciałbym zapytać przedstawicieli rządu — ponieważ on odwołuje się również do tej pierwotnej ustawy w zakresie tzw. stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii — czy jest planowane zniesienie takiego stanu. Pomijam już fakt — bo tutaj akurat jest jeden z nielicznych przykładów, gdzie mogę zgodzić się z panem posłem Bosakiem — że w moim przekonaniu wprowadzenie tego stanu i na jego podstawie ograniczenie chociażby wolności działalności gospodarczej czy wolności zgromadzeń jest absolutnie niezgodne z konstytucją i prawdopodobnie w najbliższym czasie, w najbliższych latach będziemy mieli mnóstwo pozwów sądowych, myślę, że wygranych w tym zakresie. Natomiast wydaje się, że należałoby już rozpocząć dyskusję, rozmowę na temat zlikwidowania tego stanu epidemicznego. W związku z tym mam pytanie do rządu, kiedy nastąpi likwidacja tego stanu, który trwa od marca ub.r. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje pytania będą szły w tym samym kierunku, bowiem pandemia jest czasem przejściowym i taki charakter powinna mieć ta ustawa. To powinna być ustawa o charakterze przejściowym, a nie stałym. Pierwsze pytanie powtórzę za panem posłem: Kiedy nastąpi usunięcie tego stanu? Przecież wszystkie wskaźniki są pozytywne, pan minister mówi, że jesteśmy na dobrej drodze, ale może być kolejna fala czy jeszcze kolejna. W związku z tym jakoś trzeba określić granice czasowe. Tymczasem w tej ustawie jest tylko mowa o tym, że do 90 dni po usunięciu, po likwidacji, po ogłoszeniu, iż zakończony jest stan pandemiczny. Ale kiedy? Bo w przeciwnym wypadku powstaje jednak takie poczucie i niebezpieczeństwo, że te kadencje będą przedłużane właściwie nie wiadomo jak długo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełJoannaFabisiak">I moje pytanie dotyczące spółdzielni mieszkaniowych. Czerwiec to czas, kiedy w spółdzielniach mieszkaniowych są walne zgromadzenia. Zatem czy tu także mają być przedłużone kadencje — bo do tego przecież prezesi się przygotowują, do sprawozdań — czy też nie? Proszę o jednoznaczną odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ramach pytań kilka informacji. Pierwotnie ten projekt ustawy obejmował tylko związki zawodowe, organizacje przedsiębiorców i społecznego inspektora pracy. W trakcie oficjalnych konsultacji i zgłaszania opinii doszły uwagi przedsiębiorców, ich federacji i konfederacji, i postanowiliśmy jako klub taką poprawkę zgłosić poprzez uzgodnienia z rządem i z legislatorami. Natomiast później okazało się, że inne organizacje typu spółdzielcy, weterynarze, PTTK itd. się zgłaszają, ale proszę nie mieć do nas żadnego żalu, my wystąpiliśmy w imieniu tych, którzy zgłosili się na początku.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Druga sprawa. Obiecałem, że nie będę narzekał w oficjalnej wypowiedzi, ale też uważam, że można było to zrobić szybciej. Mam nadzieję, że za chwilę nie będziemy mieć stanu zagrożenia epidemicznego.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełDariuszKlimczak">I ostatnia sprawa — maseczki. Rzeczywiście, jak przejrzymy pisma naukowe, najbardziej prestiżowe typu brytyjski „Lancet”, to tam jest napisane, że jeżeli mamy podwójne szczepienie, nie ma szans się zakazić, więc mam nadzieję i apeluję do Prezydium Sejmu, żebyśmy tutaj, w ramach wykonywania obowiązków — jesteśmy w pracy — ci, którzy się zaszczepią, nie musieli nosić maseczek, bo jak idziemy do telewizji czy gdziekolwiek indziej, to tam nikt od nas nie wymaga maseczek, a jesteśmy w identycznym gronie jak tutaj. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowny panie pośle, nie ma nigdzie stwierdzenia, że nawet po dwóch szczepieniach nie można zachorować na tę chorobę. Można, tylko lżej się ją przechodzi. Po to jest szczepienie. To nie jest tak, że jak jesteśmy zaszczepieni, to już nigdy nie zachorujemy. Możemy zachorować, tylko przechodzimy tę chorobę lekko i nie musimy iść do szpitala.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Klimczak: Proszę porozmawiać z pani kolegą, posłem Hardie-Douglasem.)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nawet w naszym Sejmie są osoby, które były dwukrotnie szczepione i przechodziły tę chorobę.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełWojciechSaługa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełWojciechSaługa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Przysłuchuję się tym obradom, tej dyskusji. Mówimy o związkach zawodowych i innych rzeczach, a czy myślimy o stowarzyszeniach, fundacjach, spółdzielniach, partiach politycznych, walnych zgromadzeniach w spółkach? Dlaczego tak wybiórczo? Czy z innych stron nie słyszymy informacji, że ludzie przez to, że nie mogą się spotykać, po prostu nie mogą się wybierać? Czy te rzeczy były brane pod uwagę i nie zyskują dzisiaj aprobaty? Czy to w jakichś innych przepisach jest uregulowane? Co z innymi gremiami, które przez pandemię nie mogą się wybierać? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie zadaje pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z ustawy COVID-owej w dalszym ciągu wynika obowiązek instalowania specjalnej aplikacji przez osoby, które zostaną skierowane na kwarantannę. Nie jest tajemnicą, że ta aplikacja gromadzi dane o użytkowniku, w tym dane lokalizacyjne. Z obowiązku instalowania aplikacji są zwolnieni ci, którzy oświadczą, że nie są abonentami sieci telekomunikacyjnych, i ci, którzy stwierdzą, że nie są w stanie zainstalować tej aplikacji z racji niewłaściwego widzenia. Ich oświadczenie jest składane pod odpowiedzialnością karną, państwo grożą odpowiedzialnością karną za złożenie nieprawdziwego oświadczenia. Moje pytanie: Co z osobami, które są abonentami sieci telekomunikacyjnych, ale nie posiadają smartfonów, korzystają np. z telefonów 10- albo 12-letnich? Takich osób jest w Polsce bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełMichałGramatyka">Moje drugie pytanie: Kto przetwarza te dane? Jak długo te dane są przechowywane? Kiedy zostaną zniszczone? Po co wam te dane? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii pana Marka Niedużaka o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Powiem w ten sposób: dzisiaj jestem upoważniony i przygotowany w granicach tego przedłożenia, a pytania, które tutaj padły, są bardzo szerokie. Tak na moje oko mamy tutaj w dużej mierze pytania z właściwości ministra zdrowia, ale również ministra sprawiedliwości, chyba ministra cyfryzacji i być może całej Rady Ministrów, szczególnie jeśli chodzi o pytania dotyczące stanu epidemii. Dlatego w tym zakresie miałbym prośbę o możliwość przygotowania odpowiedzi na piśmie, w ramach konsultacji czy uzgodnienia z tymi resortami, które są właściwe.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Pan poseł Suchoń słusznie zauważył, że tutaj rzadko spotyka się sytuację, kiedy przedłożenie jest zgłoszone przez partię opozycyjną, a rząd ma pozytywne stanowisko. Właśnie niektórym pytającym chciałbym zwrócić uwagę, że to nie jest przedłożenie rządowe. Natomiast dlaczego rząd je kierunkowo popiera? Dlatego że ono tak naprawdę wynika z jakichś ustaleń na forum Rady Dialogu Społecznego. Strona związkowa taką potrzebę zasygnalizowała i ten projekt w dużej mierze realizuje postulaty związków zawodowych. To też tłumaczy w jakiejś mierze zakres tego projektu, bo jeżeli on jest pochodną tych postulatów, to z tego powodu nie dotyczy jakichś innych dziedzin życia.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Było kilka pytań o inne organizacje, nie tylko o związki zawodowe. Czy o nich pamiętano, czy nie? Tak jak powiedziałem, w tym wypadku — przy postulatach tej strony — siłą rzeczy te postulaty dotyczyły przede wszystkim strony związkowej. Aczkolwiek nie tylko, bo większość, choć nie wszystkie, organizacji pracodawców na forum RDS-u również ten projekt popierała i również wyrażała taką potrzebę. Chociaż, tak jak mówię, tutaj jednomyślności po stronie pracodawców akurat nie było.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Było pytanie dotyczące tych rozwiązań w dziedzinie np. spółek handlowych. Tutaj z pamięci mogę powiedzieć, że akurat przy spółkach handlowych już wiosną 2020 r. udało się wprowadzić rozwiązania, które pozwalają im podejmować decyzje właśnie na poziomie korporacyjnym, czyli organów spółek, w tym organów właścicielskich, poprzez komunikację na odległość. Tak że w tym wypadku tych problemów nie ma. Pamiętam też rozwiązania dla niektórych grup zawodowych. Tam samorządy prawnicze to wskazywały. Z reguły historia tych regulacji jest taka, że impuls wychodzi od zainteresowanej grupy, która sama wskazuje, że faktycznie ma taką potrzebę. Wydaje mi się, że były też rozwiązania dla spółdzielni, ale mówię z głowy i dlatego bym poprosił o to, żeby była możliwość się skonsultować. Akurat w zakresie tych rozwiązań właściwy jest minister sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Jest mi bardzo miło, że możemy to rozwiązanie poprzeć. Tak jak mówię, ono kierunkowo jakoś tam zostało wypracowane w ramach RDS-u. Natomiast co do innych kwestii prosiłbym o możliwość udzielenia odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Aha, jeszcze przypomnę — to też jest, jak się wydaje, okoliczność pozytywnie mówiąca o tym projekcie — że na forum komisji, gdzie odbyło się pierwsze czytanie, właściwie 29 na 31 głosów było za. To też cieszy — taka szeroka aprobata tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiMarekNiedużak">Bardzo dziękuję. Tak jak powiedziałem, stanowisko rządu tutaj jest pozytywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe (druki nr 1236 i 1304).</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Andrzeja Kosztowniaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedłożenia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych z druku nr 1304 o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe z druku nr 1236.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Sejm na 31. posiedzeniu w dniu 15 czerwca 2021 r., zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych celem rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić ten projekt ustawy. Nadmienię, że w trakcie prac komisji zostały złożone trzy poprawki, które uzyskały akceptację komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Sylwester Tułajew, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełSylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i wielki honor przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość co do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe. To sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych zostało zawarte w druku sejmowym nr 1304.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełSylwesterTułajew">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera te rozwiązania, popiera te bardzo dobre pomysły, które zostały przedstawione przez przedsiębiorców, przez rzecznika małych i średnich przedsiębiorców i poparte właśnie przez Ministerstwo Finansów oraz zaproponowane w tym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PosełSylwesterTułajew">Przypomnijmy, że te zmiany dotyczą przede wszystkim ustawy o podatku od towarów i usług — tych zmian jest 12 — ale bardzo ważne, istotne są również zmiany dotyczące ustawy — Prawo bankowe, m.in. możliwość przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na składki na ubezpieczenie rolników. W mojej ocenie jest to bardzo istotna zmiana, bardzo istotny punkt i ułatwienie. I to właśnie znalazło się w tym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PosełSylwesterTułajew">Podczas prac w komisji miałem zaszczyt zgłosić dwie poprawki, które uzyskały akceptację wysokiej komisji i znajdują się w tym przedłożeniu. Dotyczą one ustawy o podatku od towarów i usług. Chodzi o pewną modyfikację zmiany 8. i tak naprawdę kolejne korzystne dla podatników rozwiązania. Te uwagi, te propozycje zostały przyjęte przez wysoką komisję, jak wspomniałem. Podobnie drobne zmiany w zakresie przepisów przejściowych również zostały przyjęte przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PosełSylwesterTułajew">Tak jak wspomniałem, ten projekt ustawy był szczegółowo omawiany podczas pierwszego czytania. Te zmiany dokonane podczas posiedzenia komisji miały charakter niezwykle kosmetyczny, legislacyjny, więc tak naprawdę ten projekt nie uległ podczas pracy w komisji radykalnej zmianie. To pokazuje również, że został on dobrze przygotowany w Ministerstwie Finansów, za co bardzo serdecznie dziękuję. Przede wszystkim zwracam jednak uwagę na to, że jest to odpowiedź na postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PosełSylwesterTułajew">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę do Wysokiej Izby o to, aby ten projekt ustawy przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełWojciechSaługa">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełWojciechSaługa">Panie ministrze, nie było pana wczoraj niestety na posiedzeniu komisji, a prawie do każdego artykułu była bądź uwaga Biura Legislacyjnego, bądź były właśnie zgłaszane poprawki. Więc krótkie osiem stron, a zmian dość dużo. Mamy wrażenie, że trochę na kolanie to jest pisane, więc nie zgadzam się tu z przedmówcą, że to super było przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PosełWojciechSaługa">Pytanie: Gdzie się spieszymy? Jeżeli przedsiębiorcy oczekują, że przepisy prawa będą proste i stabilne, a główną wadą jest komplikacja właśnie tych przepisów i problemy z ich interpretacją, to może trzeba sobie dawać więcej czasu na takie przygotowywanie projektów ustaw, żeby chociażby legislatorzy aż tylu błędów nie wytykali. Jeśli robimy coś na kolanie, to powielamy właśnie te wady, które przeszkadzają w prowadzeniu przedsiębiorstw i zniechęcają do przedsiębiorczości. To jest często powtarzane — to, że polski system podatkowy zniechęca przedsiębiorców do prowadzenia działalności gospodarczej, a te przepisy nie są dla ludzi, dla zwykłych ludzi, choć to zwykli ludzie prowadzą przedsiębiorstwa, ale często dla prawników z korporacji, doradców podatkowych bądź samych urzędników, którzy te przepisy interpretują. Chcemy oczywiście wierzyć, że pakiet tych zmian ułatwi prowadzenie działalności, ułatwi życie przedsiębiorcom. Mówię: chcemy wierzyć, bo potem niejednokrotnie życie nas przekonuje, że kłopoty właśnie z interpretacją przepisów, ze zrozumieniem prawa są czasami, mimo dobrych chęci, jeszcze gorsze niż przed jakimikolwiek nowelami.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PosełWojciechSaługa">Wpłynęło też stanowisko Związku Banków Polskich. Rząd wczoraj nie umiał się do tego stanowiska odnieść, bo go nie znał. Pytanie: Czy już dzisiaj pan minister to stanowisko poznał? Jest ono w tym samym tonie co poprzednio. Związek Banków Polskich zwraca uwagę na niedociągnięcia tej ustawy, na coś, co może przeszkadzać, jak chociażby to, że trzeba systemy informatyczne przygotować do tego, żeby rozpoznawały przelewy z KRUS, więc Związek Banków Polskich mówi o przedłużeniu terminu wejścia w życie przepisów tej ustawy z tym związanych. Pyta też o kurs walut, według którego trzeba przeliczać korekty transakcji w przypadku transakcji międzynarodowych, czy też o sposób dostarczania i zakres informacji, jeśli chodzi o powiadomienie naczelnika urzędu skarbowego, które ma być wysyłane odnośnie do byłych klientów banku. Banki nie wiedzą, co robić. Czy minister ma co do tego stanowisko? Tu proces legislacyjny praktycznie się kończy, zostaje Senat. Czy jest to problem, czy tylko „wydumany” problem? Mówię: wydumany w cudzysłowie, bo taka odpowiedź może paść. Jeżeli ktoś czegoś nie rozumie, jeżeli ktoś zwraca uwagę, to po co się tak spieszymy? Tydzień temu pierwsze czytanie, wczoraj posiedzenie komisji, pana ministra na posiedzeniu komisji nie ma, szereg zmian, drugie czytanie — no i zobaczymy, jak będzie to interpretowane, interpretowane w praktyce, w życiu.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#PosełWojciechSaługa">Jeszcze raz: chcemy wierzyć, że to jest dobrze napisane i że przedsiębiorcy z tego naprawdę skorzystają. Dlatego zamierzamy poprzeć te rozwiązania, zwracając uwagę na ten tryb prowadzenia legislacji, żeby nie spieszyć się, nie pisać na kolanie i na tyle konsultować, reagować, badać, żeby wygładzać te przepisy, żeby one były przyjazne przedsiębiorcom, żeby przedsiębiorcy przestali mówić, że w prowadzeniu działalności gospodarczej przeszkadzają im przepisy obowiązujące w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Trela, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełTomaszTrela">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko w imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełTomaszTrela">Tak jak mówiłem podczas pierwszego czytania, każdy projekt ustawy, który ulepsza, poprawia czy ułatwia funkcjonowanie przedsiębiorców, jest godny poparcia. I tak będzie również z tym projektem ustawy. Lewica go poprze. Poprze oczywiście te poprawki, które były wczoraj zgłaszane na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Niemniej jednak pozwolę sobie trochę się nie zgodzić z tym, że to projekt bardzo dobrze przygotowany i niebudzący żadnych wątpliwości. On może fundamentalnych wątpliwości nie budzi, natomiast pytań na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych było bardzo wiele, przedstawiciela Ministerstwa Finansów czy ministra finansów nie było, na te pytania nie miał kto odpowiedzieć. Wpłynęło, zdaje się, wczoraj czy 2 dni temu stanowisko środowiska bankowego. Na to też nie było żadnej odpowiedzi. A więc z tym pośpiechem co do oceny jakości przedkładanych projektów ustaw pozwoliłbym sobie się nie zgodzić. Również niespecjalnie zgadzam się z nadmiernym pośpiechem, dlatego że nawet ustawy techniczne, które doprecyzowują pewne rzeczy czy wskazują bardziej szczegółowy ich zakres, powinny być opracowywane i powinny być dyskutowane zdecydowanie dłużej, nawet jeżeli nie budzą wątpliwości sprawy ich fundamentu. Ale to tak na marginesie. Natomiast co do zakresu przedmiotu i kierunku działań w takich sprawach należy to poprzeć. Oczywiście bezsporną kwestią jest to, że projekt ustawy też dostosowuje pewne rzeczy, jeżeli chodzi o kwestie Unii Europejskiej, sprawy wspólnotowe, chociażby te, które dotyczą wyjścia z Unii Europejskiej Wielkiej Brytanii.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PosełTomaszTrela">Jeszcze raz w imieniu koalicyjnego klubu parlamentarnego deklaruję poparcie dla tego projektu ustawy wraz ze złożonymi poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Czesław Siekierski złożył oświadczenie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe po przedstawieniu sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Jak już tu wielokrotnie zostało zauważone, w przedstawionym projekcie rząd wskazał, iż celem tych rozwiązań są zmiany w rozliczaniu przez podatników podatku od towarów i usług. Przedstawione Wysokiej Izbie rozwiązania nazwano pakietem Slim VAT 2 i rzeczywiście wypada się zgodzić, że zawartość tego pakietu jest w wersji slim. Oczekiwalibyśmy od rządu zdecydowanie bardziej odważnych działań, jeżeli chodzi o upraszczanie, o likwidowanie zbędnej biurokracji, o wdrażanie takich mechanizmów, które sprzyjają prowadzeniu działalności. Bo dzisiaj wydaje się, że jednym z najważniejszych problemów, ale też i wyzwań po stronie przedsiębiorców, po stronie pracowników jest uczynienie zadość tym wszystkim obowiązkom biurokratycznym, które są codziennie nakładane przez rząd i kolejne urzędy, urzędy skarbowe i inne urzędy, które wymyślają coraz to nowe ścieżki biurokratyczne, które muszą zostać pokonane, żeby osiągnąć jakiś efekt dotyczący relacji z urzędem.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym, panie ministrze, oczywiście to dobrze, że powstają takie rozwiązania sprzyjające przedsiębiorcom. Niestety w parlamentarnej zamrażarce, w komisjach parlamentarnych jest bardzo wiele projektów autorstwa również rządu Prawa i Sprawiedliwości, które komplikują tę gospodarczą rzeczywistość. I mam taki apel do pana ministra, aby jednak spróbować te działania w jakiś sposób omówić w ramach prac rządu, tak aby charakter tych zmian był zawsze jednoznacznie upraszczający, jednoznacznie ułatwiający działanie polskim firmom, polskim przedsiębiorcom, pracownikom. Z jednej strony dzisiaj widzimy, że jest projekt, który niejako idzie w tym kierunku, ale tak jak powiedziałem, jest wiele innych projektów, które wprost przeciwnie, te warunki prowadzenia działalności komplikują, a tak być nie powinno, i tamte projekty oceniamy pod tym względem jako negatywne. Zresztą nawet dzisiaj mieliśmy do czynienia z taką sytuacją, że w projekcie ustawy, który dotyczył systemu ubezpieczeń społecznych, postulowane tam przez rząd zmiany nasuwały refleksję, że rząd nie lubi ludzi, którzy są przedsiębiorczy, którzy ciężko pracują, którzy wykonują swoją pracę codziennie z myślą o swoich rodzinach, o swojej przyszłości, więc warto by było, aby zdecydował, czy jest za przedsiębiorczością, za ludźmi pracy, za tymi, którzy codziennie ciężko pracują, czy wprost przeciwnie — woli urzędników, którzy komplikują życie tym ciężko pracującym ludziom.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast sam projekt, tak jak zostało już wspomniane, rodzi pewne wątpliwości, które najszerzej zostały wyartykułowane w stanowisku Związku Banków Polskich. Dotyczą one m.in. kwestii dostosowania systemów teleinformatycznych do wymagań przepisów zaproponowanych w tym projekcie. I, panie ministrze, wczoraj te wątpliwości, które podniósł Związek Banków Polskich, nie zostały rozwiane i to jest bardzo poważny element, który oczekujemy, że pan minister tutaj wyjaśni. Czy rzeczywiście jest tak, jak mówią banki, że w tym terminie, który jest zapisany w ustawie, te systemy informatyczne nie będą dostosowane do tych wymagań. Bo jeżeli rzeczywiście tak się stanie, to — szczerze mówiąc — te zmiany na nic, ponieważ, jak słusznie wskazuje Związek Banków Polskich, żeby można było w sposób jasny, oczywisty i czytelny je wprowadzić i aby one mogły działać, musi zostać wykonana jakaś praca. Nie wiadomo, czy jest to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Drugą rzeczą, o której chcę powiedzieć, jest to, że Polska 2050 składa poprawkę do tej ustawy. Wynika ona również ze stanowiska Związku Banków Polskich. Jej ratio legis jest ułatwienie dokonania pewnych operacji związanych z uwalnianiem środków właśnie na rzecz przedsiębiorców. W związku z tym na ręce pani marszałek składam tę poprawkę. Bardzo proszę o jej przyjęcie, ponieważ wychodzi naprzeciw oczekiwaniom zarówno Związku Banków Polskich, jak i polskich firm, które posiadają tego typu rachunki bankowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Konrad Berkowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełKonradBerkowicz">Szanowni Państwo! Na początku wyjaśnię, dlaczego jestem w maseczce, co wskazywałoby, że straciłem resztki zdrowego rozsądku. Otóż zwracam uwagę, że w Polsce już od dłuższego czasu Polacy siedzą legalnie w restauracjach bez maseczek. Tutaj jesteśmy w wielkiej, klimatyzowanej sali plenarnej, w której obecnie znajduje się może kilkanaście osób, ale mimo to pani marszałek mnie wyprosiła, kiedy pojawiłem się tu bez maseczki, i zastanawiam się, czy to jest zwykła hipokryzja, bo poza kamerami już wszyscy nieco inaczej się zachowują, czy to jest po prostu stawianie bezpieczeństwa posłów wyżej niż bezpieczeństwa zwykłych Polaków.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełKonradBerkowicz">Natomiast co do VAT-u i podatków VAT. Szanowni państwo, chciałbym powiedzieć o rzeczy podstawowej do zwykłych ludzi, którzy nie siedzą w szczegółach legislacji, żebyśmy dobrze zrozumieli, co to jest podatek VAT. To nie jest jakiś specjalistyczny podatek nakładany na przedsiębiorców. To jest zwykły, powszechny haracz nakładany na wszystkich, bo na konsumentów. Państwo, jak idziecie do sklepu i kupujecie jakikolwiek artykuł spożywczy czy idziecie do fryzjera i korzystacie z usług, to płacicie średnio 16% w cenie podatku, za każdym razem. Przedsiębiorcy, usługodawcy, handlarze są tylko przymusowo poborcami tego podatku VAT, a wy za każdym razem ten VAT płacicie. W Stanach Zjednoczonych jest taka praktyka, że wszystkie ceny są podane z podatkiem i bez podatku, u nas to się zdarza w wyjątkowych okolicznościach. U nas stara się to ukryć, tak że, szanowni państwo, pamiętajcie: jak dostajecie 500+ i się z tego cieszycie, to nie zapominajcie, że przy każdych zakupach oddajecie te 500+ z nawiązką. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę, pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Lista zmian wprowadzanych w nowelizacji podatku VAT, którą przedkłada rząd, przyprawia o zawrót głowy i uświadamia, jak skomplikowany jest system podatkowy. Odczytam tylko dziewięć z tych zmian, które tutaj wynotowałem. Pełniejsza neutralność VAT w transakcjach międzynarodowych, umożliwienie rozliczającemu podatek z tytułu importu bezpośrednio w deklaracji podatkowej dokonania korekty, gdyby w pierwotnej deklaracji nie rozliczył prawidłowej wysokości podatku. Trzecie, wydłużenie czasu na skorzystanie z ulgi na złe długi i poszerzenie zastosowania. Czwarte, ułatwienie odliczania VAT na samochody wykorzystywane w działalności gospodarczej, 100% odliczeń od wydatków poprzez wydłużenie terminu na złożenie informacji o poniesieniu pierwszego wydatku na pojazd. Piąte, umożliwienie odliczenia VAT po upływie terminu na odliczenie na bieżąco, rozszerzenie liczby okresów rozliczeniowych, w których podatnik będzie mógł dokonać odliczenia poprzez korektę deklaracji. Szóste, dopuszczenie możliwości składania zgodnego oświadczenia dostawcy i nabywcy o wyborze opodatkowania nieruchomości w akcie notarialnym. Siódme, uregulowanie kwestii uwalniania środków przeksięgowanych z zamykanego rachunku VAT na tzw. rachunek techniczny. Ósme, umożliwienie wydania zgody na uwalnianie środków z rachunku VAT, jeśli posiadane przez podatnika zaległości podatkowe zostały odroczone lub rozłożone na raty. Dziewiąte, umożliwienie przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na uregulowanie składki na rzecz KRUS.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Nic dziwnego, że ludzie potrzebują doradców podatkowych, żeby prawidłowo płacić podatki. Przypomnijmy, że podatek VAT jest harmonizowany na poziomie Unii Europejskiej, w związku z tym te zasady, które tutaj, w Polsce, mamy, również są przedmiotem uzgodnień międzynarodowych, a to oznacza, że nie tylko kadra podatkowa Ministerstwa Finansów, ale również eurokraci czuwają nad tym, byśmy się w tym nie pogubili.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Jednak trzy zmiany, które ministerstwo zapowiadało i które wydawały się korzystne dla przedsiębiorców, zniknęły z tego projektu. O ile te wcześniej wymienione zmiany wydają się pozytywne i korzystne dla przedsiębiorców, to korzystając z obecności przedstawiciela Ministerstwa Finansów siedzącego w ławach rządowych, ministra Sarnowskiego, pragnę zwrócić uwagę na te trzy zmiany, które zniknęły. A więc zapowiadana była likwidacja obowiązku odpowiedniego oznaczenia faktur oraz faktur korygujących. „Dziennik Gazeta Prawna” informował, że w lutym na konferencji prasowej właśnie pan wiceminister podkreślał, że takie wymogi są wyłącznie w trzech krajach unijnych: Francji, Holandii i Polsce, i że zasadniczo są niepotrzebne. Ostatecznie państwo od tego odstąpiliście.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PosełKrzysztofBosak">Druga sprawa. Zrezygnowano również z planowanego zniesienia ograniczeń w wystawianiu zbiorczych faktur korygujących. Pierwotnie Ministerstwo Finansów zapowiadało, że podatnicy będą mogli je wystawiać nie tylko w odniesieniu do całych faktur, ale także do konkretnych pozycji, co miało przyspieszyć, uelastycznić proces wystawiania zbiorczych korekt. To też zniknęło.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Trzecia i ostatnia sprawa, którą chciałem podkreślić. Z projektu zniknęła też zmiana mająca na celu wydłużenie terminu na wcześniejsze wystawianie faktury jeszcze przed transakcją. Obecnie jest 30 dni, miało być 60 dni, to także z projektu wyparowało.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PosełKrzysztofBosak">Jako Konfederacja zadajemy pytanie: Dlaczego te, wydaje się, racjonalne pomysły wyparowały z projektu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania? Mamy posłów do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, 1 minuta na zadanie pytania i zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełWojciechSaługa">Panie Ministrze! Gdzieś w Internecie czy w prasie czytałem, że w 2018 r. wydano 34 indywidualne interpretacje podatkowe. Chciałem pana ministra zapytać, czy mamy dane za 2019 r. i 2020 r., ile jest tych interpretacji podatkowych. Ile w ogóle liczy ten rejestr, który jest na stronach ministerstwa, rejestr wszystkich interpretacji? Przede wszystkim można zwariować, bo takiej ilości, jeżeli byłaby to prawda… To tylko świadczy o rozchwianiu i skomplikowaniu naszego systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełWojciechSaługa">Pytanie. Kiedyś były 3 miesiące na wydanie indywidualnej interpretacji. Przepisy COVID poszerzyły to, jeżeli dobrze pamiętam, nawet do 9 miesięcy. Czy teraz jest tak, że przedsiębiorca czeka aż 9 miesięcy, czy to był tylko taki margines, a te 3 miesiące, jak to było pierwotnie, są dotrzymywane? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Sylwester Tułajew, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełSylwesterTułajew">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełSylwesterTułajew">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu klubowym podkreślałem bardzo duży i bardzo znaczący udział przedsiębiorców, którzy zgłaszają się do Ministerstwa Finansów i proponują dobre rozwiązania, ułatwienia na rzecz bezpośrednio prowadzenia przez nich działalności gospodarczej. To bardzo dobrze, że w tym projekcie te ich postulaty zostały uwzględnione. Mówiliśmy o tym podczas pierwszego czytania, ale dzisiaj, podczas drugiego czytania, chciałbym usłyszeć zapewnienie pana ministra i potwierdzenie tego, że tak rzeczywiście było, że te postulaty wynikały i pochodziły od przedsiębiorców, że bardzo dużą aktywność wykazał tutaj rzecznik małych i średnich przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest ustawa, która idzie w dobrym kierunku, ale to za mało, panie ministrze. Dzisiaj mamy w Polsce taką sytuację, że są setki nowelizacji, setki poprawek, mamy coraz grubsze ustawy, a przedsiębiorcy oczekują zupełnie czegoś innego. Przedsiębiorcy oczekują czytelnych i krótkich przepisów prawnych, żeby mogli rozwijać własne biznesy. To jest jeden element. Drugi bardzo niepokojący element to interpretacja przepisów prawnych. Ona jest zbyt dowolna, czasami na tę interpretację trzeba czekać bardzo długo i niestety ona czasami jest skierowana przeciwko przedsiębiorcom. Jeśli chodzi o łatwość prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, Polska jest wciąż na bardzo niskim miejscu. Ta pozycja Polski niestety w ostatnich latach spada.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">I jeszcze dane, które również powinny nas niepokoić. Poziom inwestycji mamy najniższy od 25 lat. Zatem powinniśmy tworzyć warunki, by polscy przedsiębiorcy chcieli inwestować w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Minister Kościński, zapowiadając pakiet Slim VAT 2, stwierdził, że rozwiązania zawarte w ustawie przygotowane zostały jako odpowiedź na postulaty zgłaszane przez rynek. Rynek ten jednak najbardziej by się ucieszył z perspektywy obniżki stawek VAT z 23% do 22% i z 8% do 7%. Szliście z tą obietnicą na sztandarach do wyborów w 2015 r. Kiedy doszliście do władzy, temat szybko zniknął. VAT nie został obniżony nawet w okresie najlepszej koniunktury. Źle się stało, że projekt dotyczący tzw. pakietu SLIM VAT 2 został odchudzony. Proszę o odpowiedź na pytanie: Dlaczego z noweli zniknęły zapowiadane wcześniej uproszczenia dotyczące fakturowania? Dlaczego omawiany projekt został w błyskawicznym tempie przyjęty 26 maja przez Radę Ministrów wbrew zapisanemu w wykazie prac legislacyjnych planowanemu terminowi? Co jest powodem tego nagłego pośpiechu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ilość zapisów w ustawie o VAT jest oszałamiająca, ale brakuje tych kluczowych. Otóż, szanowni państwo, SLIM VAT 2 miał poprawić SLIM VAT 1, natomiast nie poprawił, ponieważ nie ma w ustawie o SLIM VAT 2 zapisów o duplikacie, o fakturze zbiorczej, o uproszczeniach w rejestrowaniu. W ustawie o SLIM VAT 2 płatności MPP i oznaczenie ich w jednolitym pliku kontrolnym… Faktury, które mają odroczoną płatność, muszą być wielokrotnie korygowane, czyli podatnik musi siedzieć, poprawiać faktury, jeśli ma rozłożoną płatność. Tak usprawniacie pracę przedsiębiorcom. Pytam: Dlaczego wycofaliście się z kluczowych zapisów tak istotnych dla przedsiębiorców? Chyba dlatego, żeby utrudnić życie i funkcjonowanie firm, które rzetelnie chcą płacić podatki, albo dlatego, żeby je karać, bo niepoprawienie faktury, która ma odroczoną płatność, generuje problemy i generuje kary dla podmiotów gospodarczych, a tak być nie powinno.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ponieważ wczoraj podczas posiedzenia komisji pan minister był uprzejmy nie zaszczycić swoją obecnością, to chciałem prosić o odpowiedź na dwa bardzo ważne pytania, które pojawiły się w stanowisku Związku Banków Polskich. Pierwsze dotyczy dostosowania systemów teleinformatycznych. Chodzi o to, że jeżeli środki mają być przeznaczane na płatności KRUS, to przelew powinien być odpowiednio oznaczony. Związek Banków Polskich informuje i alarmuje, że na dzisiaj nie ma wytycznych dotyczących tego, w jaki sposób ten problem rozwiązać. W związku z tym pytam, co tutaj proponuje ministerstwo.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Drugie pytanie dotyczy korekt in minus w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Pytanie — oczywiście w relacjach wewnątrzwspólnotowych — brzmi: Jakie należy zastosować kursy walutowe w ramach tych przeliczeń? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jana Sarnowskiego o odpowiedź na pytania.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pierwszych słowach chciałem bardzo podziękować Wysokiej Izbie za bardzo ciepłe przyjęcie tego pakietu i za bardzo wiele miłych słów na temat proponowanych rozwiązań oraz pracy Ministerstwa Finansów. Cieszymy się, że możemy wspólnie realizować te projekty i po prostu wdrażać w życie postulaty, które trafiają do nas z rynku. Rzeczywiście jest to projekt, którego założenia były przygotowane wspólnie na linii Ministerstwo Finansów — rzecznik MŚP, natomiast o ile duża część propozycji wpłynęła bezpośrednio od niego, o tyle były one zgłaszane również przez Konfederację Lewiatan i Polską Organizację Handlu i Dystrybucji. To są podmioty najaktywniejsze w zgłaszaniu nam możliwych kierunków działania, również kierunków w zakresie uproszczeń systemu podatkowego, za co chciałbym także tutaj, na tej sali, przy państwu posłach najserdeczniej podziękować.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Przechodzę do uwag zgłoszonych przez Związek Banków Polskich. Ze Związkiem Banków Polskich konsultowano się na temat proponowanych zmian i przesłał on nam swoje uwagi w ramach prekonsultacji. Przeprowadziliśmy spotkania i ze Związkiem Banków Polskich, i z poszczególnymi jego członkami. Termin związany z dostosowaniem systemów informatycznych po stronie banków nie powinien być w żadnym stopniu zagrożony. Specjalnie po to, żeby ułatwić dostosowanie systemów bankowych do nowych rozwiązań, rozłożyliśmy ich wdrażanie w czasie, tak że od 1 października wejdzie w życie możliwość uwalniania środków z rachunków technicznych, a dopiero 1 stycznia z rachunków VAT-owskich na rzecz KRUS-u, na rzecz płatności w tym kierunku. Tak że trudno zauważyć jakiekolwiek argumenty, które byłyby za tym, żeby dokonywać dalszych przesunięć i dalszych zmian w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Pojawiło się bardzo dużo pytań dotyczących elementów pakietu SLIM VAT 2, komunikowanych przez Ministerstwo Finansów. SLIM VAT 2 to jest pakiet uproszczeń, natomiast nie muszą one być realizowane przez jeden projekt ustawowy.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Odnośnie do ostatniego pytania: oznaczenie MPP na fakturach, w JPK-ach — ten element zostanie zrealizowany drogą rozporządzenia Ministerstwa Finansów. Treść tego rozporządzenia już jest widoczna na stronach Rządowego Centrum Legislacji. To rozporządzenie wejdzie w życie od 1 lipca tego roku, czyli zrealizujemy w ten sposób tę zapowiedź nawet dużo wcześniej niż ta procedowana teraz przez Wysoką Izbę ustawa.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Odnośnie do elementów dotyczących oznaczania faktur duplikatami, ewentualnie tego, że faktura jest korektą, odnośnie do zbiorczych faktur korygujących oraz wydłużenia terminu na wystawienie faktury, to biorąc pod uwagę fakt, że jest to projekt dotyczący fakturowania, jest on procedowany przez Ministerstwo Finansów wraz z projektem e-faktury. Oznacza to, że trafi w najbliższych tygodniach pod obrady Rady Ministrów, ale to też oznacza, że ścieżka legislacyjna tego projektu według planu Ministerstwa Finansów zostanie zakończona w perspektywie października tego roku, a przepisy wejdą w życie w styczniu, razem z większością rozwiązań zawartych w tej konkretnej ustawie. Tak że tutaj nie ma żadnego zagrożenia dotyczącego przyjęcia tych założeń, zostaną one zrealizowane tak, jak o tym komunikowaliśmy w pierwszym kwartale tego roku, w całości.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Powodem błyskawicznego przyjęcia przez Radę Ministrów omawianego dzisiaj pakietu jest bardzo dobre przyjęcie jego założeń przez rynek w ramach prekonsultacji, które realizowało Ministerstwo Finansów. Tak że po prostu zależało i cały czas zależy nam na tym, żeby te rozwiązania jak najszybciej przeszły nie tylko etap rządowy, lecz także ścieżkę parlamentarną, i żeby jak najszybciej weszły w życie, bo będzie to działanie na korzyść polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanSarnowski">Ostanie pytanie dotyczyło indywidualnych interpretacji, a mianowicie ich liczby w ostatnich latach, tego, ile interpretacji jest w rejestrze i jaki jest okres oczekiwania na wydanie takiej interpretacji, jeśli weźmie się pod uwagę sytuację COVID-ową. Ministerstwo Finansów dysponuje takimi informacjami i odpowiedzi na to pytanie oraz na inne pytania, na które tutaj nie odpowiedziałem, oczywiście udzielimy na piśmie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panowie Ministrowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełCzesławSiekierski">Z początkiem 2021 r. zaczął obowiązywać pakiet zmian dotyczących podatku VAT, nazwany slim VAT. Miał on na celu uszczelnienie tego podatku oraz wprowadzenie uproszczeń dla podatników. Praktyka pokazała, że nie wszystko działa tak, jak trzeba, i uznano, że konieczne są kolejne zmiany. Ich celem jest dalsze uproszczenie rozliczania podatku od towarów i usług przez podatników.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełCzesławSiekierski">Wprowadzone w ostatnich latach, w tym przez rząd PO-PSL, narzędzia uszczelniające VAT oraz związane z tym efekty w zakresie walki z nadużyciami dotyczącymi VAT pozwoliły na weryfikację rozwiązań dotyczących rozliczania VAT, obowiązujących w niektórych przypadkach od 2004 r. Rozwiązania prawne, informatyczne i technologiczne w zakresie rozliczeń podatkowych usprawniają dokonywanie rozliczeń przez podatników oraz ułatwiają prowadzenie procesów ich weryfikacji przez organy podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełCzesławSiekierski">Wprowadzenie nowych regulacji w ustawie o VAT jest także istotne z punktu widzenia wystąpienia Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej. Umowa o wystąpieniu określa okres przejściowy, który skończył się 31 grudnia 2020 r. Obecnie przepisy UE w zakresie podatku VAT nie mają zastosowania do Wielkiej Brytanii. W konsekwencji w relacjach pomiędzy UE i Wielką Brytanią nie występują takie transakcje jak wewnątrzwspólnotowa dostawa i wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz sprzedaż wysyłkowa. Dlatego za zasadne uznano wprowadzenie zmian legislacyjnych, z których jasno wynikałoby, w jaki sposób przepisy VAT będą stosowane w relacjach z Wielką Brytanią i Irlandią Północną po 31 grudnia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PosełCzesławSiekierski">Wysoki Sejmie! Nowe brzmienie przepisów procedowanej ustawy wskazuje m.in., że fiskus nie może żądać odsetek od przedsiębiorcy, który wykaże podatek od wewnątrzwspólnotowego nabycia bądź importu usług dopiero po 3 miesiącach. Dotychczasowy limit 3 miesięcy zostanie zniesiony. Jest to efekt wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PosełCzesławSiekierski">Inne zmiany obejmują regulacje dotyczące opodatkowania handlu zagranicznego, które mają być uzupełnione o przepis, który pozwoli na dokładne przypisanie wysyłki lub transportu do konkretnej dostawy, czyli konkretnej czynności opodatkowanej. Ma to dotyczyć zarówno eksportu, jak i dostaw wewnątrzwspólnotowych. Podatnicy, którzy korzystają z opcji rozliczania importowego VAT w deklaracji podatkowej, uzyskają możliwość korekty tej deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#PosełCzesławSiekierski">Ponadto ma się zwiększyć elastyczność stosowania specjalnych rachunków VAT przez podatników stosujących metodę podzielonej płatności, a inny nowy przepis będzie dotyczył opodatkowania nieruchomości. Otóż w przypadku gdy podatnik ma wybór co do zastosowania VAT zamiast podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie mógł on złożyć stosowne oświadczenie, które ma być zawarte w akcie notarialnym.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#PosełCzesławSiekierski">Kolejna wprowadzana zmiana zakłada dostosowanie instytucji tzw. ulgi na złe długi do wymogów unijnych. Skorzystanie z ulgi na złe długi będzie możliwe również w przypadku transakcji prowadzonych z kontrahentami będącymi konsumentami, czyli osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, oraz podatnikami zwolnionymi z VAT. W nowelizacji zaproponowano wydłużenie terminu przewidzianego na skorzystanie z ulgi na złe długi do 3 lat — obecnie są 2 lata — od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#PosełCzesławSiekierski">Panie i Panowie Posłowie! W nowelizacji ustawy zaproponowano również zmianę przepisów ustawy — Prawo bankowe, polegającą na umożliwieniu przekazywania środków zgromadzonych na rachunku VAT na inny rachunek VAT posiadacza, także wtedy gdy rachunki VAT są przypisane do rachunków podatnika prowadzonych przez różne banki. Obecnie takie przekazanie środków jest możliwe wyłącznie pomiędzy rachunkami VAT posiadacza prowadzonymi w tym samym banku.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#PosełCzesławSiekierski">Pierwszy pilotażowy program slim VAT, który wszedł w życie z początkiem 2021 r., był odpowiedzią na postulaty rynku i wychodził naprzeciw oczekiwaniom biznesu. Znosił zbędne i nadmiarowe obowiązki utrudniające prowadzenie działalności. Z kolei nowe rozwiązania w zakresie ustawy slim VAT 2 w dużej mierze wpisują się w odpowiedzi na postulaty przedsiębiorców w związku z potrzebą przeciwdziałania negatywnym skutkom społeczno-gospodarczym pandemii COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#PosełCzesławSiekierski">Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie nowelizacji tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1132 i 1258).</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią poseł Katarzynę Marię Piekarską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania efektu prac Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw z druku nr 1132. Sprawozdanie zaś znajduje się w druku nr 1258.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Szanowni Państwo! To jest taki projekt ustawy, że jeśli budzi jakiekolwiek emocje, to tylko pozytywne. Jest to projekt, który był oczekiwany od bardzo dawna, i to nie tylko przez funkcjonariuszy, którzy opiekują się swoimi zwierzętami, które ich wspomagają, czyli psami i końmi, ale także, jak mi się wydaje, przez wszystkich ludzi, którzy kochają zwierzęta. W projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw zaproponowano uregulowania dotyczące statusu prawnego zwierząt wykorzystywanych w poszczególnych służbach.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Sytuacja wygląda tak: w Policji i Straży Granicznej do służby są wykorzystywane psy i konie, w straży pożarnej i Służbie Ochrony Państwa — psy, w Siłach Zbrojnych — psy i konie oraz w Służbie Więziennej — psy. Oczywiście najwięcej zwierząt, które są wykorzystywane do służby, tych czworonożnych funkcjonariuszy, jest w dyspozycji Policji — 915 psów oraz 54 konie, Straż Graniczna posiada 252 psy oraz 8 koni, straż pożarna — 25 psów ratowniczo-służbowych, z czego 15 ma specjalność poszukiwawczą.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Dziś w zasadzie trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie służby, takiej jak Policja i pozostałe przez mnie wymienione, bez wspomagania jej przez tych czworonożnych funkcjonariuszy. Nawet ta sala dzisiaj, zanim zajęliśmy miejsca, była sprawdzona przez psy, które są w dyspozycji Straży Marszałkowskiej. To były dwa psy, jeden już odszedł na emeryturę. Docelowo w dyspozycji Straży Marszałkowskiej będą cztery psy.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Ta ustawa, tak jak wspomniałam, kompleksowo określa status zwierzęcia na służbie: od momentu doboru np. psa do służby, poprzez czas realizacji zadań w poszczególnych służbach, aż do momentu wycofania go ze służby. Psy wspomagają funkcjonariuszy w zakresie zapewniania bezpieczeństwa i spokoju. Psy używane przez służby ratują życie i zdrowie w ramach akcji poszukiwawczych, pomagają wyszukiwać narkotyki czy innego rodzaju kontrabandę i są nieocenione, jeżeli chodzi o wyszukiwanie ładunków wybuchowych, a także pomagają w działaniach wykrywczych związanych z poszukiwaniem sprawców przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Historia psów i koni w szeroko rozumianych służbach policyjnych sięga 1890 r. Pierwszy pies, jaki w ogóle pełnił służbę, nazywał się Topper. To był foksterier, jeśli dobrze pamiętam, i służył on w Policji londyńskiej. Pierwsza szkoła dla psów policyjnych została otwarta w Bawarii. Natomiast jeśli chodzi o Polskę, to na naszych ziemiach w 1913 r., czyli jeszcze przed uzyskaniem niepodległości, w Krakowie był taki doberman, który służył w Policji. A pierwszy szwadron policji konnej powołany został w 1920 r. w Łodzi. Tak więc jest to dosyć długa historia i, tak jak powiedziałam, dzisiaj trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie służb bez pomocy psa.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Ustawa określa wymogi dla opiekuna, któremu powierza się zwierzę pod opiekę w poszczególnych formacjach. Określa też bardzo dokładnie obowiązki tego opiekuna, czyli to, w jaki sposób ma o tego psa dbać, zapewnić mu odpowiednią karmę, odpowiednie wyżywienie, odpowiednią kondycję, odpowiednią pielęgnację. Ustawa określa także zasady żywienia zwierząt na służbie, a także zasady kontroli tego, czy ta opieka jest właściwie sprawowana. Opiekun takiego zwierzęcia będzie otrzymywał wyżywienie w naturze lub stosowny ekwiwalent pieniężny. Ustawa, jak już mówiłam, przewiduje też wycofywanie zwierząt ze służby. Chodzi o uregulowanie statusu zwierząt wycofanych, czyli, jak często kolokwialnie określają to media, psie emerytury. Wydaje mi się, że zwierzęta, które przez całe swoje życie służą człowiekowi, zasłużyły na to, żeby zapewnić im właściwe warunki w okresie, kiedy zostały wycofane ze służby, kiedy są stare i chore.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Zwierzęta zostają wycofane ze służby na skutek trwałej utraty sprawności użytkowej, wystąpienia choroby nierokującej poprawy, wystąpienia narowów u konia, braku postępów w szkoleniu. Psa będzie można wycofać po ukończeniu przez niego 9 lat, a konia po ukończeniu lat 15.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Ustawa bardzo dokładnie określa, kto będzie mógł zostać opiekunem zwierzęcia wycofanego ze służby. Zasada jest taka, że w pierwszej kolejności, co wydaje się słuszne, będzie to opiekun tego zwierzęcia. Wiadomo, że relacje z taką osobą są najlepsze, zwierzę po prostu ją zna. Nie zawsze jednak taka osoba będzie mogła wziąć zwierzę pod swoją opiekę, dlatego ustawa dokładnie przewiduje, kto w następnej kolejności może zostać jego opiekunem. Jeżeli taka osoba się nie znajdzie, to wówczas opiekunem może zostać organizacja pozarządowa, której celem jest ochrona zwierząt, opieka nad zwierzętami. To jest bardzo dobre rozwiązanie. Jest ono bardzo dobre również dla schroniska weterana. Proszę państwa, pod Poznaniem jest schronisko, które prowadzi emerytowany funkcjonariusz, opiekun zwierząt. Stworzył on takie miejsce, ale nie ukrywajmy, bardzo trudno jest prowadzić tego rodzaju schronisko bez żadnego wsparcia. Po przyjęciu tego projektu ustawy sytuacja będzie wyglądała zupełnie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Tak jak powiedziałam, jest to projekt rządowy, ale myślę, że gdyby on wpłynął jako projekt poselski, to można by się było pod nim podpisywać ponad politycznymi, klubowymi podziałami. Sądzę, że większość zdecydowanie podpisałaby się pod tym projektem. Tak jak powiedziałam, jest to po prostu dobry projekt. Był on oczekiwany do dawna.</u>
          <u xml:id="u-143.10" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">W trakcie prac komisji zostały złożone poprawki. Większość z tych poprawek, czyli 49, to poprawki legislacyjno-redakcyjne. Kolejne poprawki nie budzą wątpliwości. Doprecyzowują one np. pewne definicje. Jest jedna poprawka, która jest bardzo ważna. Panie ministrze, w tym projekcie przeoczyliście nasze kochane psy sejmowe. Bardzo dobrze, że zostało to naprawione. Jest poprawka, dzięki której psy, które są na stanie Straży Marszałkowskiej, również zostaną objęte ustawą.</u>
          <u xml:id="u-143.11" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Ustawa ma jeszcze jeden bardzo dobry zapis. Komendant danej jednostki będzie mógł złożyć wniosek o objęcie psią i końską emeryturą także tych zwierząt, które zakończyły służbę przed wejściem w życie ustawy. Mam nadzieję, że z tego właśnie dobrego rozwiązania skorzysta wspomniane już przeze mnie schronisko weterana pod Poznaniem. W tej chwili jest tam 17 takich zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-143.12" who="#PosełSprawozdawcaKatarzynaMariaPiekarska">Szanowni Państwo! Tak jak powiedziałam, to jest dobry projekt, chociaż to projekt rządowy. Panie ministrze, oczywiście, to jest żart. W imieniu moich koleżanek i kolegów z komisji proszę Wysoką Izbę o jak najszybsze uchwalenie tej ustawy. Czworonożni funkcjonariusze i ich opiekunowie na to czekają. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza pani poseł Agata Katarzyna Wojtyszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 29 kwietnia. 4 maja pani marszałek skierowała go do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Pierwsze czytanie odbyło się 14 czerwca. Prawo i Sprawiedliwość, tak jak z resztą cała Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, w pełni popiera projekt ustawy. Projekt był szczegółowo omawiany w komisji i z pełną aprobatą przyjęty przez wszystkich członków komisji.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Ustawa reguluje status zwierząt w służbach nadzorowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, czyli w Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Ochrony Państwa oraz zwierząt, które pracują w Silach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i w Służbie Więziennej.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Pomimo znacznego postępu, rozwoju nowych technologii, zwierzęta nadal odgrywają i będą odgrywać znaczną rolę, wspierając funkcjonariuszy w wykonywaniu ich ustawowych zadań. To właśnie zwierzęta stanowią realne wsparcie dla funkcjonariuszy, a w niektórych przypadkach są wręcz niezastąpione. Zatem konieczne i społecznie oczekiwane było uregulowanie statusu zwierząt w służbach.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">W projekcie ustawy wprowadzono możliwość używania psów służbowych lub koni służbowych w celu realizacji określonych zadań ustawowych: ochrony życia, zdrowia i mienia ludzi, ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, prowadzenia działań kontrterrorystycznych, wykrywania przestępstw i wykroczeń, ścigania ich sprawców, realizacji zadań reprezentacyjnych, zapewnienia porządku i bezpieczeństwa w zakładach karnych i aresztach i wreszcie ochrony obiektów stanowiących siedziby członków Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Aktualnie we wszystkich formacjach podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji służy łącznie 1,2 tys. psów i ponad 60 koni. Rocznie ok. 10% zwierząt jest wycofywanych ze służby i przechodzi na emeryturę. Zaproponowane w ustawie rozwiązania dotyczą zwierząt od momentu ich doboru do służby, poprzez czas realizacji zadań w poszczególnych formacjach, aż po czas ich wycofania ze służby i pobyt na emeryturze.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">W projekcie ustawy określone zostały obowiązki opiekunów zwierząt, w tym w szczególności związane z zapewnieniem prawidłowego utrzymania zwierząt obejmującego: racjonalne żywienie oraz stały dostęp do czystej i świeżej wody, dbanie o stan zdrowia i kondycję, pielęgnację, utrzymanie zwierząt w czystości i zapewnienie warunków utrzymania dostosowanych do potrzeb biologicznych. Jednocześnie określony został mechanizm przydzielania przez poszczególne formacje zwierząt wycofywanych z użycia opiekunom, przy założeniu, że zwierzę w dalszym ciągu będzie pozostawać na stanie formacji, a pierwszeństwo w przejmowaniu opieki będzie miał dotychczasowy opiekun, o ile wyrazi taką wolę.</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera projektowaną ustawę, która zawiera dziesięć artykułów. Chcę jednocześnie złożyć poprawkę do art. 2, który dotyczy zwierząt pracujących w Siłach Zbrojnych. Poprawka obejmuje tytuł, który jest dodawany, w brzmieniu: Psy i konie w Siłach Zbrojnych. Poprawka określa status zwierząt używanych w Siłach Zbrojnych. Dotyczy dbania o zdrowie tych zwierząt i szkolenia. Zawarte są również zapisy mówiące o sposobie żywienia i opiece, w tym lekarsko-weterynaryjnej. Określa się nadzór nad psami, które pracują w Siłach Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Ustawa, o której rozmawiamy, wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Ustawodawca jednak przewidział możliwość realizacji zapisów tej ustawy już wcześniej, a więc zwierzęta wycofywane ze służby będą mogły być objęte szczególną ochroną jeszcze przed jej wejściem w życie.</u>
          <u xml:id="u-145.9" who="#PosełAgataKatarzynaWojtyszek">Przyjęcie projektowanych rozwiązań stanowi realizację oczekiwań społecznych, w tym oczekiwań samych funkcjonariuszy i żołnierzy, a więc proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy ponad podziałami, z pełną aprobatą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw zawartego w druku nr 1132.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Podstawowym celem projektu jest uregulowanie statusu prawnego zwierząt w służbach nadzorowanych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji, Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i Służbie Więziennej poprzez zapewnienie dożywotniego utrzymania i opieki weterynaryjnej psom i koniom, które będą pozostawały na stanie danej jednostki także wtedy, gdy przejdą na tzw. emeryturę. To drugie podejście w trwającej kadencji Sejmu do tego zagadnienia. Pierwsze miało miejsce w grudniu 2019 r. Wówczas tzw. mały projekt został wniesiony w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przez posłankę Katarzynę Piekarską, która została sprawozdawczynią obecnego projektu.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełMałgorzataPępek">W służbach znajduje się ok. 1 tys. psów oraz kilkadziesiąt koni. Rocznie blisko 10% tych zwierząt jest wycofywanych ze służby. Do tej pory to, co dzieje się z psem czy koniem po zakończeniu służby, zazwyczaj budziło najwięcej kontrowersji. Co jakiś czas w mediach pojawiały się informacje o usypianiu psów z powodu braku chętnych do sprawowania nad nimi opieki.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełMałgorzataPępek">W projekcie ustawy przewidziano rozwiązania regulujące sytuację zwierząt od momentu ich doboru, poprzez czas realizacji zadań w poszczególnych formacjach, aż po ich wycofanie z realizacji zadań służbowych. W projekcie określono wszystkie obowiązki, jakie opiekun zwierzęcia ma wykonać w stosunku do swojego czworonożnego podopiecznego. Ponadto jednoznacznie określony zostanie mechanizm przydzielania przez służby wycofywanych zwierząt opiekunom, przy założeniu, że zwierzę w dalszym ciągu będzie pozostawać na stanie formacji, a pierwszeństwo w przejmowaniu opieki będzie miał dotychczasowy opiekun, o ile wyrazi taką zgodę. W przypadku gdy żadna uprawniona osoba nie wyrazi woli przejęcia opieki nad zwierzęciem, opieka ta będzie sprawowana w ramach określonej jednostki lub komórki organizacyjnej danej formacji. Zaproponowano ponadto możliwość powierzenia przez jednostkę organizacyjną danej formacji opieki nad zwierzęciem wycofanym z użycia organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PosełMałgorzataPępek">W trakcie prac w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych uzupełniono przepis tak, aby objęto nim również psy służące w Straży Marszałkowskiej. Projekt ustawy nie przewiduje jednak rozwiązań regulujących sytuację zwierząt służących w ochotniczych strażach pożarnych. Dotyczy on tylko psów ratowników stanowiących własność osoby fizycznej będącej członkiem podmiotu włączonego do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego lub podmiotu, z którym zawarto umowę cywilnoprawną. Należy zwrócić również uwagę na fakt, iż przepisami nie objęto zwierząt służących w Krajowej Administracji Skarbowej. Co prawda służba ta uregulowała te sprawy w osobnym rozporządzeniu, niemniej jednak warto by było, żeby zapisy były jednakowe dla wszystkich psów należących do tych służb.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koalicja Obywatelska popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw zawarty w druku nr 1132. Wierzymy, że zostanie on przyjęty ponad podziałami politycznymi i będzie wyrazem troski o zwierzęta. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1132 i 1258.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Od tysięcy lat niektóre zwierzęta służyły ludziom. Broniły nas i naszego dobytku, służyły w celach transportowych. I tak pozostało do dzisiaj. W niektórych przypadkach zdolności psa nie zastąpi nowoczesna technika. Zadaniem zwierząt służących w służbach mundurowych jest pomoc w wykonywaniu zadań służbowych przez funkcjonariuszy. Ratują one życie i zdrowie. Używane są przy zabezpieczeniu porządku publicznego, wykonują zadania patrolowe, tropią ślady ludzkie, wykrywają zapachy, niebezpieczne ładunki, narkotyki, szukają ludzi pod gruzowiskami.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Jak podaje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, w marcu br. w Policji służyło 915 psów i 54 konie, w Straży Granicznej — 252 psy i 8 koni, a w Państwowej Straży Pożarnej służyło 25 psów. Utrzymanie tych zwierząt podczas służby regulują akty wewnętrzne. Brak jest uregulowań prawnych w zakresie postępowania w przypadku zwierząt wycofanych ze służby. Nie ma mechanizmów nadzoru nad dobrostanem zwierząt, nie jest prowadzona żadna obserwacja, nie ma informacji w tym zakresie. Tylko w Państwowej Straży Pożarnej istnieje partycypacja w kosztach utrzymania psów. Niestety zdarzały się przypadki, że po zakończeniu służby niektóre zwierzęta były usypiane, a konie — oddawane na rzeź. W marcu Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych w ramach swoich prac zapoznała się z sytuacją zwierząt służących w służbach mundurowych podległych resortowi ministerstwa spraw wewnętrznych. Już wówczas ministerstwo zapowiadało ten projekt. Cieszę się, panie ministrze, że po niecałych 3 miesiącach możemy dzisiaj nad nim debatować. Projekt wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom. Jak wiemy, prace były prowadzone we współpracy ze wszystkimi służbami mundurowymi.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Przedłożony projekt ustawy reguluje status zwierząt służących w służbach mundurowych, tj. Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Ochrony Państwa, Żandarmerii Wojskowej i Służbie Więziennej, od momentu doboru zwierzęcia do służby do czasu wycofania go z tej służby. W trakcie prac komisji przy aprobacie rządu do ustawy wpisano również psy służące w Straży Marszałkowskiej. Nie było akceptacji, tak jak mówiła moja koleżanka, czego również żałuję po rozmowie zarówno z panią minister Rzeczkowską, jak również z dyrektorem departamentu Ministerstwa Finansów, aby również psy służące w tej formacji objąć zapisami ustawy. Według otrzymanej odpowiedzi uzyskanej z resortu finansów sprawy te są regulowane w stosownym rozporządzeniu, podobnym do tej ustawy. Jednak warto by było, żebyśmy wszystkie służby mundurowe mieli w jednej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#PosełWiesławSzczepański">W omawianej dzisiaj ustawie zostały określone wymogi, które powinien spełniać opiekun zwierzęcia oddanego mu na emeryturę. Określone zostały obowiązki opiekunów zwierząt. Ustawa określa również zasady żywienia zwierząt, badań i profilaktyki oraz leczenia tych zwierząt. Doprecyzowuje przypadki, kiedy zwierzęta będą wycofane ze służby. Według ustawy zwierzęta nawet wycofane ze służby będą nadal pozostawały pod opieką formacji. Określony został również nadzór nad opiekunem zwierzęcia wycofanego ze służby. Pierwszeństwo w opiece nad zwierzęciem wycofanym ze służby będzie miał dotychczasowy opiekun, inny funkcjonariusz, pracownik jednostki, a w przypadku braku zainteresowania zajmie się nim stowarzyszenie bądź fundacja zajmująca się opieką nad zwierzętami. W przypadku śmierci opiekuna opiekę nad zwierzęciem będzie mogła przejąć rodzina opiekuna, jeśli wykaże takie zainteresowanie. Na te zwierzęta opiekunowie będą otrzymywać świadczenia żywieniowe w naturze, organizacje społeczne — ekwiwalent w formie ryczałtu. Zwrot kosztów leczenia będzie następował na podstawie rachunków od weterynarza bądź za kupione leki. Zakazane będzie rozmnażanie zwierząt na emeryturze bądź używanie ich do celów zarobkowych. Kierownik jednostki będzie sprawował nadzór, czy opiekun sprawuje właściwą opiekę nad oddanym mu zwierzęciem, czy też ta opieka nie jest właściwa.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych jednogłośnie zaaprobowała przedłożony przez rząd projekt ustawy. Mój klub będzie głosował za jego uchwaleniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wystąpienie w imieniu Koalicji Polskiej przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Marek Biernacki.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMarekBiernacki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi honor zaprezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści w sprawie sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. To są druki nr 1132 i 1258.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełMarekBiernacki">Podstawowym celem projektu jest kompleksowe uregulowanie statusu prawnego zwierząt w służbach nadzorowanych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji w Siłach Zbrojnych i Służbie Więziennej. Kierunek zmian wytyczonych w przedstawionym projekcie jest bez wątpienia słuszny. W zasadzie muszę powiedzieć, że jest to jeden z bardzo nielicznych przypadków, gdy możemy stwierdzić, że przedłożenie rządowe jest przez nas w pełni akceptowalne. W powszechnej świadomości nie zauważa się chyba, że oprócz policjantów, strażników granicznych czy strażaków naszego bezpieczeństwa strzegą też zwierzęta. Psy i konie policyjne, niezbędne z punktu widzenia sprawnej realizacji ustawowych zadań przez służby, są widoczne wtedy, gdy znajdują się na pierwszej linii. Potem, gdy wiek lub stan zdrowia nie pozwala już na ich wykorzystywanie, nagle nikną z pola widzenia rządzących. Rządzących — bo ich dotychczasowi opiekunowie w znakomitej większości decydują się na zapewnienie godnego życia i tym zwierzętom emerytom.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełMarekBiernacki">Nie oznacza to oczywiście, że nie można mieć do zaproponowanych rozwiązań szeregu uwag. Zasadniczo można uznać, że zasady pozyskiwania i wykorzystywania w służbie zwierząt — w praktyce odnosi się to do psów i koni — zostały określone w projekcie wystarczająco precyzyjnie. Wzięto pod uwagę opinie specjalistów, którzy z tym zagadnieniem mają do czynienia praktycznie od początku funkcjonowania formacji wykorzystujących zwierzęta w swoich działaniach. Ewentualne propozycje zmian są zatem nieznaczne.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PosełMarekBiernacki">Można choćby rozważyć wprowadzenie przepisu, który rozszerzałby katalog osób, którym można powierzyć wycofanego z użycia psa służbowego lub konia służbowego wycofanego z użycia. Chodzi tu o możliwość, by opiekunem psa służbowego wycofanego z użycia lub konia służbowego wycofanego z użycia mógł zostać także w uzasadnionych przypadkach funkcjonariusz innej służby wykorzystującej te zwierzęta na identycznych zasadach jak funkcjonariusz służby, w której zwierzę było wykorzystywane. Zwierzęta pozostawałyby w kręgu służb i pod opieką osób mających doświadczenie w kontaktach z takimi właśnie zwierzętami emerytami.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#PosełMarekBiernacki">Kolejnym bardzo istotnym zagadnieniem, którym należałoby się, być może, zająć w przyszłości, jest ustanowienie analogicznych do przewidzianych w dyskutowanej właśnie ustawie praw zwierząt wykorzystywanych przez straże gminne i miejskie, a także ochotnicze straże pożarne do skutecznego prowadzenia działań związanych z ochroną porządku publicznego. Tu problemem byłoby nie tyle sformułowanie przepisów — można to uczynić w sposób analogiczny do przyjętego w przypadku pozostałych służb — ile wskazanie źródła finansowania obowiązku utrzymywania emerytowanych zwierząt. Być może należałoby się zastanowić nad dotacją celową przewidzianą na te cele.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#PosełMarekBiernacki">Przypomnę, że nie są to jedyne obszary, gdzie w imię zapewnienia bezpieczeństwa publicznego wykorzystuje się zwierzęta. W przyszłości należałoby się zastanowić nad kompleksowym rozwiązaniem tego problemu, które dotyczyłoby nie tylko wymienionych przeze mnie kwestii. Na pewno przyjęcie projektowanych rozwiązań będzie stanowiło realizację oczekiwań społecznych, a tym samym i funkcjonariuszy oraz żołnierzy, mających swoje podłoże w poczuciu etycznego obowiązku zapewnienia godnej egzystencji zarówno psom i koniom w trakcie wykonywania przez nie ich zadań, jak i zwierzętom emerytom wycofywanym z ich użycia w formacjach MSWiA i MON.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#PosełMarekBiernacki">Koalicja Polska popiera oczywiście ten projekt. Dziękujemy, panie ministrze, za to, że jest on kompleksowy. Wiem, że starał się pan jeszcze bardziej to rozszerzyć, ale to, co pan mógł zrobić, zrobił pan, ten zakres został uwzględniony, i za to panu dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Hanna Gill-Piątek.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka lat temu Internet obiegło wzruszające zdjęcie pochodzące z Indii. Oddział żołnierzy żegna na nim labradora, który przez wiele lat służył w tym oddziale i uratował życie wielu ludzi, którzy znaleźli się pod zawalonymi w wyniku trzęsień ziemi budynkami. Słyszymy wiele historii o zwierzętach, które w bohaterski sposób pomagały w takich sytuacjach. Dla wielu z nich to codzienna praca wymagająca wyszkolenia, uwagi, panowania nad instynktami. Ich umiejętności i wyostrzone zmysły są wykorzystywane w pracy służb mundurowych.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Aktualnie we wszystkich formacjach podległych MSWiA służy łącznie ok. 1200 psów i ponad 60 koni, a rocznie ok. 10% tych zwierząt jest wycofywanych ze służby i przechodzi na emeryturę. I tak jak ludzie zasługują te zwierzęta na godną jesień życia, tym bardziej że treścią ich życia jest służba, często w ryzykownych i trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PosełHannaGillPiątek">W tym kontekście cieszy, że omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw ma zapewnić naszym czworonogom godną starość po odbyciu służby. Jest to jedna z rzadkich ustaw, w przypadku których prawo idzie za życiem, za potrzebami, umożliwia rozwiązywanie problemów zamiast ich stwarzania. Nieczęsto zdarza się, żeby w tak twardych obszarach jak obszary działania Sił Zbrojnych, Policji czy innych formacji uwzględniano aspekt emocji. Projektodawca poszedł tu za emocjami i potrzebami zwierząt: przywiązaniem do przewodnika, a jeśli go zabraknie, do osoby, z którą zwierzę zamieszkuje.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Ustawa nie pozostawia również osamotnionymi zwierząt, które nie zostały adoptowane po służbie. W przypadku gdy żadna uprawniona osoba, np. inny funkcjonariusz czy pracownik cywilny fundacji lub emerytowany funkcjonariusz, nie wyrazi woli przejęcia opieki nad zwierzęciem, opieka ta będzie sprawowana w ramach określonej jednostki lub komórki organizacyjnej danej formacji. Można będzie również przekazać psa lub konia organizacji społecznej, ale tylko takiej, która statutowo zajmuje się ochroną praw zwierząt. Projekt zapewnia też dobre warunki emerytowanym czworonogom: wyżywienie, zabiegi profilaktyczne, leczenie, podstawowy standard, jaki w cywilizowanym państwie powinny otrzymać. A przecież te 9 lat dla psa i 15 lat dla konia, bo taki wiek emerytalny określają przepisy, to czasem dopiero połowa ich życia.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Kiedy projekt ustawy był jeszcze w trakcie konsultacji rządowych, zapytaliśmy o zdanie zaprzyjaźnione organizacje. Ich reakcja była jednoznacznie pozytywna, a uwagi, jak np. dotyczące corocznej kontroli u weterynarza, finalnie znalazły miejsce w rozporządzeniu wykonawczym załączonym do projektu. Dobrym pomysłem było też poszerzenie zakresu formacji o Siły Zbrojne i Służbę Więzienną jeszcze na etapie prac rządowych.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Polska 2050 przyjmuje projekt przedkładanej ustawy z dużym zadowoleniem. Może on liczyć na nasze poparcie. Chcielibyśmy jednak, aby również inne zwierzęta w Polsce, nie tylko te pracujące w służbach mundurowych, były traktowane w godny i jak najlepszy sposób. Wciąż czekamy na przepisy uwalniające je zza ciasnych klatek, zza małych kojców, zza krótkich łańcuchów. Procedowany projekt poprawi byt tysięcy psów i koni, które co roku będą odchodzić ze służby, ale pamiętajmy, że 10 mln zwierząt w Polsce jest każdego roku bezsensownie zabijanych na futra, a jeszcze więcej wciąż czeka na przepisy lepiej chroniące je przed okrucieństwem i złym losem.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#PosełHannaGillPiątek">Ta ustawa to krok w dobrą stronę. Mało takich ustaw pozostawimy po sobie w tej kadencji. Ale ciągle jest szansa, że jeszcze ten Sejm zrobi więcej w kwestii praw zwierząt i że z tego zostaniemy wszyscy zapamiętani. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Koło Poselskie Polskie Sprawy, pan poseł Paweł Szramka.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełPawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, w jaki sposób traktujemy zwierzęta, bardzo wiele o nas mówi. W tej ustawie mówimy o zwierzętach szczególnych, ponieważ to one bardzo często ratowały ludzkie życie, okazywały się nie do przecenienia podczas poszukiwań osób zaginionych, miały bezpośrednio wpływ na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełPawełSzramka">Wątpię, że teraz te zwierzęta oglądają tę debatę. Myślę, że nie mają też aż takiej świadomości, jak ogromną rolę odegrały w naszym życiu. Natomiast my tę świadomość mamy. I myślę, że pojawienie się tej ustawy w Sejmie, jak również głosowanie za nią będzie najlepszym dowodem naszego szacunku i wdzięczności dla nich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W rozdziale 8 art. 136 procedowanego projektu zostały wymienione osoby, instytucje, organizacje, które mogą sprawować opiekę nad wycofanym z użycia psem służbowym lub koniem służbowym. W dalszej części wymieniono, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby zapewnić prawidłowe utrzymanie zwierzęcia po odbytej służbie.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">To bardzo dobry projekt, ale mam pytanie do ministerstwa. Czy nie warto byłoby rozszerzyć katalogu instytucji, którym można by było przekazać służbowe konie na tzw. zasłużoną emeryturę, o szkoły rolnicze? Oczywiście te, które spełniają warunki właściwego utrzymania zwierząt i mają odpowiednią bazę. Prócz edukacji — chodzi o humanitarny stosunek do koni, empatię, wrażliwość — młodzież miałaby możliwość nauki racjonalnego żywienia, dbania o stan zdrowia i kondycję koni, pielęgnację i utrzymanie zwierzęcia w czystości. A przede wszystkim bezpośredni kontakt z żywą istotą z pewnością zaprocentowałby na przyszłość. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście ustawa dotycząca tzw. emerytur dla psów wykorzystywanych do celów specjalnych to odpowiedni krok, który wspieramy. Natomiast pytanie, które będę chciał zadać, dotyczy innych propozycji rządowych związanych z ochroną zwierząt, które, w mojej opinii, powinny się pojawić. Czy rząd pracuje nad kwestiami związanymi z zakazem wykorzystywania zwierząt w cyrkach? Czy rząd pracuje nad kwestiami związanymi z obowiązkiem identyfikacji, czipowania psów oraz utworzenia centralnego rejestru, który by zapewniał to, że zwierzę zagubione będzie mogło być łatwo odnalezione przez właściciela?</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełMichałSzczerba">Obszar ochrony zwierząt jest bardzo ważny. Dzisiaj zajmujemy się tymi zwierzętami, które były wykorzystywane, które służyły społeczeństwu, natomiast jeszcze jest kwestia tak naprawdę doprecyzowania wielu zapisów, które pozwolą powiedzieć, że mamy w Polsce dobrostan zwierząt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący komitetu do spraw bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nareszcie pies, który przez lata pomaga ludziom, tropi przestępców, wykrywa narkotyki, ratuje z katastrof będzie miał prawo do emerytury i zasłużonego odpoczynku. To długo oczekiwana i bez wątpienia potrzebna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Ale skoro już poruszamy temat dobrostanu zwierząt, to gdzie reszta od dawna zapowiadanych przez prezesa partii rządzącej zmian? Wiem, że za ludźmi nie przepada, ale podobno kocha zwierzęta, więc: Co z zakazem hodowli na futra, z zakazem występowania zwierząt w cyrkach, z końcem rytualnego męczenia i zabijania zwierząt na mięso, z odejściem od męczenia psów i trzymania ich na łańcuchu? Co się stało z tak szumnie zapowiadaną piątką dla zwierząt?</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Odmiennie niż pani posłanka Klaudia Jachira zakładam optymistyczny rozwój zdarzeń i zakładam, że jest to pierwszy z wielu, wielu projektów, które będą indywidualnie przedkładane jako piątka dla zwierząt. Tego życzę wszystkim nam.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Natomiast odnośnie do tego konkretnego projektu chciałabym zapytać, czy projektodawcy mogą dodać wszystkie konie i wszystkie psy, które służą w służbach, a nie zostały objęte tym projektem. Mam na myśli psy, które służą na terenie lotnisk, pomagają służbom celnym. Słyszę, że celnicy twierdzą, że mają to w rozporządzeniu. Ale jest ustawa, ona powinna regulować prawa wszystkich psów i koni, które wykonują takie, a nie inne zadania. Są także są psy — chodzi o dogoterapię — które służą w szpitalach, w placówkach opieki, także geriatrycznej. Są wreszcie i psy, i konie w strażach gminnych. Dobrze, żeby ta ustawa objęła też straże gminne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że jak się skończył ten lockdown… To ja sobie albo wyrobię tężyznę fizyczną, albo padnę na zawał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Polecam skoki spadochronowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Ministrze! W sprawie tej ustawy. Oczywiście ustawa jest bardzo fajna, bardzo dobra i oczekiwana, ale moim zdaniem popełniamy jakiś błąd, bo jednak powinna ona obejmować wszystkie psy, konie i inne zwierzęta, które służą w służbach państwowych. Powinny być też uwzględnione Służba Celna i KAS, czyli Krajowa Administracja Skarbowa. Tak, dowiedzieliśmy się w komisji, że Krajowa Administracja Skarbowa ma swoje własne przepisy dotyczące tych zwierząt. Równie dobrze może być tak, że akurat teraz dyrektorem czy dyrektorką jest tam ktoś, kto kocha zwierzęta lub je szanuje, a może być tak, że przyjdzie kiedyś ktoś, kto nie czuje takich emocji do zwierząt i nie będzie o to dbał. Państwowa służba powinna być ujęta w jednej ustawie i raczej dążyłbym do tego, żeby te instytucje też tam były. Bo może być coś takiego, że jedne psy będą miały lepiej, drugie gorzej, jak się jedne dowiedzą, to może drugie zaczną strajkować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gelert: Psy czy służby?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Jest to ustawa oczekiwana, która stanowi element empatii, tego, co możemy oddać zwierzętom, które są w służbie i często ratują życie nas, obywateli. Mówimy o psach, mówimy o koniach w służbie, mówimy o instytucjach, w których zwierzęta pełnią te funkcje właściwie przez całe swoje życie: o Policji, o Siłach Zbrojnych, o innych instytucjach. Apelowałbym o to, aby dołączyć tu straże miejskie, które również dysponują końmi. Część ochotniczych straży pożarnych ma także do dyspozycji psy tropiące. Ale przede wszystkim chodzi o to, żeby w ramach całego pakietu opieki nad zwierzętami w trakcie pełnienia służby nie zapominać o tym, co dzieje się ze zwierzętami po odbyciu służby — w przypadku psów po 8 latach, w przypadku koni po 14 latach. Otóż powinny być większe emerytury, aby po zakończeniu służby znaleźć im stosowne miejsca, w których te zwierzęta mogłyby dalej żyć, godnie przeżyć emeryturę, a także mieć możliwość pełnej opieki. Chodzi o monitorowanie miejsc, do których trafiają zwierzęta. O to także byśmy do państwa apelowali. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuje, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełAndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jestem przekonany, że przedmiotowa nowela będzie przyjęta pozytywnie przez wszystkich parlamentarzystów ponad podziałami politycznymi. Zwierzęta takie jak psy i konie, które poświęcają całe swoje życie dla służby, są traktowane przez opiekunów i innych funkcjonariuszy formacji mundurowych jak partnerzy, których w wielu działaniach nie zastąpią zaawansowane technologie i które zasługują na godną egzystencję po wycofaniu ze służby. Moje pytanie jest takie: Czy ta ustawa jest początkiem jakiejś mapy drogowej, jeżeli chodzi o dobre praktyki legislacyjne, tak żeby sprawa innych psów objętych służbą była zabezpieczona, była regulowana nie w formie rozporządzeń, tylko żeby to wszystko było po prostu w jednej ustawie? I nie mam wątpliwości, że to będzie dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełAndrzejSzewiński">Jeszcze jedno pytanie: Jaka jest liczba zwierząt, które są na tzw. emeryturze? I ostatnie pytanie: W skali roku ile środków trzeba zabezpieczyć, aby ta ustawa w sposób skuteczny weszła w życie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełMonikaRosa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszymy z tego projektu ustawy i z tych zapisów, ale jednocześnie pytamy, kiedy zakaz hodowli zwierząt na futra, kiedy zakaz trzymania zwierząt na stałej uwięzi. Ale także mamy pytanie odnośnie do tego projektu ustawy: Kiedy albo czy będą uwzględnione także inne zwierzęta na służbie, np. psy w Straży Ochrony Kolei, psy w Krajowej Administracji Skarbowej? W SOK-u takich psów jest ok. 100, są to głównie wilczury. Jest więc pytanie, czy takie zwierzęta także z taką systemową ochroną się spotkają.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełMonikaRosa">I druga kwestia, kwestia pseudohodowli. Chciałam się spytać, czy państwo jakoś zamierzacie kontrolować to, czy psy, które są wykorzystywane w służbie dla państwa, pochodzą z normalnych, zdrowych, pełnowartościowych hodowli. Czy nie są to pseudohodowle, gdzie zwierzęta żyją i rozmnażają się w fatalnych warunkach? Czekamy na konkrety.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest po prostu dobry projekt ustawy i absolutnie należy go popierać. Natomiast tak jak już mówili moi przedmówcy, mam nadzieję, że jest to początek pewnej drogi, albowiem zwierząt, które służą nie tylko w instytucjach rządowych, ale także samorządowych, chociażby w strażach miejskich, jest bardzo wiele. Wydaje się, że nie powinno być tu rozróżnienia: psy, konie czy inne zwierzęta, które służą chociażby w Policji, i na te, które służą w służbach samorządowych. Jestem przekonany, że to jest krok w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Natomiast chciałbym zapytać, jaką kwotę rząd zabezpieczył na rok bieżący i na rok przyszły, aby zapewnić skuteczne wykonanie tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To jest czas, aby złożyć podziękowania wszystkim osobom z wszystkich ugrupowań politycznych, jak również panu ministrowi za wspólną pracę włożoną w ten projekt. Uchwalenie tej ustawy jest oczywiście naszym ponadpartyjnym obowiązkiem i sądzę, że nikt nie będzie polemizował z tak postawionym pytaniem.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełJanSzopiński">Ponadpartyjna debata i wspólna praca posłów z rządem musi budzić uznanie. Mam jednak pytanie do rządu: Czy ustawa nie powinna obejmować wszystkich zwierząt: psów i koni wykonujących prace w polskich służbach? Jaka kwota powinna być zagwarantowana w roku 2021, aby wprowadzenie tej ustawy w życie okazało się sukcesem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! To ważny projekt, zwłaszcza że budowany w szerokim porozumieniu, ponad podziałami politycznymi, wyznaczający też określone standardy dla innych służb publicznych, które wykorzystują psy i konie na potrzeby służby. Jeśli dzisiaj ten projekt nie obejmuje właśnie m.in. psów i koni, które funkcjonują w służbach, np. w strażach miejskich, to też wyznaczamy określone standardy, z których te jednostki mogą również korzystać. Ja chciałbym zapytać o koszt wdrożenia tejże ustawy. W uzasadnieniu do projektu jest mowa o tym, że koszt związany z wycofywaniem z Policji psów i koni to jest ok. 2,5 mln rocznie. Ile będzie wynosiło to w całości, jeśli chodzi o zabezpieczenie tejże ustawy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Gdy kilkanaście lat temu siedząca tutaj Katarzyna Piekarska wnosiła ustawę o ochronie zwierząt i domagała się, żeby psy spuszczać z łańcucha, to prawie połowa sali się śmiała. Dzisiaj mamy ogromny postęp w tej dziedzinie, jeżeli chodzi o ochronę zwierząt, i za to chwała i tej Izbie, i sposobowi myślenia w naszym kraju. Natomiast w służbach zawsze jest tak, że jak coś nie jest uregulowane, to jest stosunkowa dowolność w postępowaniu. Ja chciałbym się dowiedzieć, jak do tej pory były rozwiązywane te problemy, jeżeli chodzi o zwierzęta, które skończyły służbę. W jakiej skali one były usypiane, np. konie po skończeniu tej służby, i w jakiej skali były usypiane psy? Po prostu czy to była praktyka powszechna, czy jednak one podlegały jakiejś ochronie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak powszechnie wiadomo, psy wykorzystywane w służbach, dobrze wyszkolone potrafią zastąpić pracę wielu ludzi i okazują się często szybsze i skuteczniejsze od urządzeń lokalizacyjnych. W przypadku straży pożarnych w Polsce zwierzęta te pełnią służbę w jednostkach ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej i w jednostkach ochotniczych straży pożarnych. W uzasadnieniu czytamy, że procedowana ustawa to odpowiedź na poczucie etycznego obowiązku zapewnienia godnej egzystencji zwierzętom wycofanym z użycia. Dlaczego zatem nie przewiduje się rozwiązań regulujących sytuację wszystkich psów służących w ochotniczych strażach pożarnych, lecz tylko psów w tych jednostkach, które są włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego? Z etycznego punktu widzenia byłoby wskazane, żeby wszystkie psy służące mogły być traktowane jednakowo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I ostatnie pytanie, pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełElżbietaGelert">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym dopytać może o to, o czym przed chwilą mówiła moja koleżanka, żeby to było dobrze zrozumiane i żeby ci, którzy mają być objęci tą ustawą, tym uregulowaniem, również mogli to jasno wiedzieć. Chodzi o status psów. Co do Państwowej Straży Pożarnej, wiadomo, że w tym projekcie ustawy jest to uregulowane, natomiast co do OSP nie jest to wprost zapisane. Czy należy uważać, że pies kontraktowy to również pies, który służy w OSP? Tu bardzo bym prosiła pana ministra, żeby odpowiedział na to pytanie. No i oczywiście już kilka razy przywoływane były konie. Tutaj też chciałabym zapytać i jak gdyby podkreślić to, co mówili przedmówcy: Czy konie w straży miejskiej nie powinny również zostać objęte tą regulacją? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O odpowiedź na pytania pań i panów posłów bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Błażeja Pobożego.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym bardzo podziękować wszystkim państwu za konstruktywną dyskusję podczas pierwszego czytania w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, a także za tę dzisiejszą debatę, za wszystkie pytania, sugestie, wszystkie głosy. Bardzo za to jednoznacznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Bardzo również chciałbym podziękować za to — jednoznacznie pozytywnie oceniam ten fakt — że tą najważniejszą, kluczową i chyba jedyną w pełni merytoryczną poprawką była inicjatywa objęcia naszą regulacją również psów służbowych Straży Marszałkowskiej. Przy tym od razu powiem: my czekaliśmy po prostu na taką poprawkę i dobrze, że ona się pojawiła. Proszę pamiętać, że pierwotnie projekt dotyczył tylko zwierząt odbywających służbę w formacjach podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, zresztą będę o tym za chwilę mówił.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">I przede wszystkim chciałbym podziękować za to, że podczas pierwszego czytania nasz projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw został przyjęty jednogłośnie. Rzeczywiście jest tak, że rzadko przedstawiciel rządu ma przyjemność usłyszeć tyle dobrych słów o rządowym przedłożeniu, bo wszyscy tak naprawdę ten projekt poparli i wyrazili to nie tylko w swoich wystąpieniach, ale także w głosowaniu, za co bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Szanowni Państwo! Zadaniem zwierząt znajdujących się w służbach jest wspomaganie funkcjonariuszy w realizacji ustawowych zadań. I rzeczywiście jest tak, że pomimo znacznego postępu oraz rozwoju nowych technologii zwierzęta nadal odgrywają istotną, kluczową rolę, stanowiąc realne wsparcie funkcjonariuszy, a w niektórych przypadkach są wręcz niezastąpione. Wspomagają realizację zadań związanych z ratowaniem zdrowia i życia ludzkiego w ramach akcji poszukiwawczych, prowadzą działania wykrywcze związane z poszukiwaniem sprawców przestępstw lub ofiar tych przestępstw, prowadzą działania zapobiegawcze dotyczące wykrywania niebezpiecznych substancji. Wreszcie, o czym też powinniśmy pamiętać, odgrywają istotną rolę ceremonialną podczas rozmaitych oficjalnych uroczystości państwowych.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">W ocenie kierownictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotychczasowe rozwiązania dotyczące sytuacji zwierząt w formacjach mundurowych były i nadal są niewystarczające. Właśnie dlatego kilka miesięcy temu zdecydowaliśmy o rozpoczęciu prac nad kompleksowym uregulowaniem statusu zwierząt wykorzystywanych w służbach mundurowych podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, zarówno w odniesieniu do zwierząt używanych do wsparcia realizacji zadań ustawowych, jak i tych — bo od początku ta idea nam przyświecała — wycofanych ze służby.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Z ogromną satysfakcją i nieukrywaną radością obserwowaliśmy, jak na kolejnych etapach prac legislacyjnych i wcześniej jeszcze — kiedy podczas pierwszej konferencji prasowej zapowiedzieliśmy w ministerstwie rozpoczęcie takich prac — do naszej propozycji przyłączały się kolejne formacje. Przypomnę, pierwsza wersja dotyczyła tylko i wyłącznie uregulowania statusu zwierząt w służbach podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji. Każda kolejna formacja wzbudzała naszą ogromną radość i satysfakcję. Dopełnieniem było to, co stało się na ostatnim posiedzeniu komisji, kiedy poprawka, tak jak powiedziałem, objęła tymi przepisami również psy służące w Straży Marszałkowskiej. Mówiono we wszystkich niemal wystąpieniach, że psy i konie służą w Policji, Straży Granicznej, w Siłach Zbrojnych, a psy w Służbie Ochrony Państwa, Służbie Więziennej i w Straży Marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Szanowni Państwo! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym wyraźnie podkreślić — bo ten wątek się tutaj nie pojawił, ale wydaje mi się, że dobrze, aby wybrzmiał z tej mównicy — że niniejszy projekt nie wyłączy stosowania przepisów ustawy o ochronie zwierząt. On stanowi jej dopełnienie, odnosząc się do zwierząt wykorzystywanych do celów specjalnych. Zgodnie z art. 4 pkt 20 wspomnianej ustawy o ochronie zwierząt poprzez zwierzęta wykorzystywane do celów specjalnych rozumie się zwierzęta, których profesjonalna tresura oraz używanie odbywa się na podstawie odrębnych przepisów regulujących szczegółowe zasady działania służb oraz zasady szkolenia i wykorzystywania psów. Natomiast do tej pory brakowało odrębnych przepisów — one tą ustawą są wprowadzane. Wszystkie dotychczasowe uregulowania miały charakter rozproszony, znajdowały się w aktach niższego rzędu, takich jak wewnętrzne decyzje czy zarządzenia, i co do zasady pomijały sytuację zwierząt po wycofaniu ze służby, z użycia w formacjach.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">W naszym projekcie zaproponowano rozwiązania regulujące sytuację zwierząt od momentu doboru ich do służby, poprzez cały okres trwania tej służby, aż po wycofanie z użycia w formacjach. Natomiast w dalszym ciągu zastosowanie będzie miał przykładowo art. 15 ustawy o ochronie zwierząt, określający zasady postępowania ze zwierzętami wykorzystywanymi do celów specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Szanowni Państwo! Przechodząc do krótkiego omówienia głównych założeń projektu, należy wskazać, że w określono w nim warunki, jakie powinien spełniać opiekun, któremu przydziela się zwierzę w poszczególnych formacjach; obowiązki opiekunów zwierząt; zasady żywienia zwierząt; zasady poddawania zwierząt zabiegom profilaktycznym i leczeniu oraz sposób ich finansowania; zasady postępowania w sytuacjach nagłych, w których zagrożone jest zdrowie lub życie zwierząt; wreszcie przypadki wycofania zwierząt z użycia w poszczególnych formacjach; bardzo szczegółowo rozpisany mechanizm powierzania opiekunom zwierząt wycofanych z użycia przez służby — przy założeniu, i to jest zmiana kluczowa, że na zawsze pozostaną one na stanie i pod opieką formacji, w której dotąd służyły. Ma to znaczenie dlatego, że jeden z podstawowych deficytów wcześniejszych, tych ledwie szczątkowych regulacji wewnętrznych w poszczególnych służbach dotyczył sprawowania nadzoru. Teraz ta ustawa określa również zasady sprawowania nadzoru ze strony poszczególnych formacji nad tym, jak ta opieka nad powierzonymi zwierzętami wycofanymi ze służby jest sprawowana.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">A zatem, w kontekście wspomnianego nadzoru i innych kwestii, które wymieniłem, należy wskazać, że ten projekt ma charakter uzupełniający względem rozwiązań przyjętych w ustawie o ochronie zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Już na bardzo wstępnym etapie, nawet przed pracami w komisji, pojawiło się pytanie o to, co ze zwierzętami, które zostały wcześniej wycofane ze służby. Chcę powiedzieć, że wszystkie takie głosy wychodzące od interesariuszy zewnętrznych, wewnętrznych, z samych służb i wszystkie postulaty — my sami też odczuwaliśmy taką potrzebę — były przez nas włączane do tego projektu. Pierwsze czytanie miało zgodny i koncyliacyjny charakter, bo my te poprawki — w cudzysłowie poprawki — uwzględnialiśmy już na tamtym etapie.</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Właśnie zdecydowaliśmy o tym, że w przypadkach uzasadnionych dobrem zwierząt na wniosek opiekuna komendanci określonych służb i formacji będą mogli objąć tymi przepisami także zwierzęta, które zostały wycofane ze służby przed wejściem w życie tej ustawy. To jest kluczowa sprawa, zwłaszcza dla takich instytucji i organizacji społecznych, których celem jest ochrona zwierząt, jak wspomniana przez m.in. panią poseł sprawozdawcę ta organizacja, to schronisko, ten azyl, o którym mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-187.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Pozwolę sobie teraz odnieść się do wniosków i pytań, które zostały przez państwa zgłoszone. Po pierwsze, bardzo dziękuję za głosy jednoznacznie wspierające i deklarujące poparcie dla tej ustawy. Pojawiło się kilka kwestii, które miały wspólny charakter, więc pozwólcie państwo, że potraktuję i omówię je bardziej problemowo, a nie będę odnosił się do indywidualnych pytań, bo większość z nich się powtarzała, były one nieco inaczej formułowane, ale tak naprawdę dotyczyły tych samych aspektów.</u>
          <u xml:id="u-187.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Pierwszy taki wątek, który się przewijał, dotyczył służby celno-skarbowej. Pojawiały się pytania, dlaczego ta sytuacja nie została uregulowana. Po pierwsze, chcę jeszcze raz przypomnieć, że wyjściowo był to projekt dotyczący zwierząt wykorzystywanych w służbach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Tak jak powiedziałem, z radością przyjmowaliśmy kolejne formacje, które przyłączały się do naszego projektu: siły zbrojne, służbę więzienną. Natomiast jeśli chodzi o służbę celno-skarbową, to ten wątek był szczegółowo wyjaśniany przeze mnie i przez przedstawicieli Ministerstwa Finansów już na posiedzeniu komisji. Zgodnie z art. 64 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, który określa sytuację zwierząt służbowych używanych w ramach kontroli celno-skarbowej, w drodze rozporządzenia uregulowano ich status oraz warunki, w których pozostają one pod opieką opiekunów. Taka była wola, takie było stanowisko określonego resortu, aby przepisy zostały utrzymane w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-187.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Drugi wątek, który się pojawiał, dotyczył tego, dlaczego w projekcie nie ujęto straży gminnych.</u>
          <u xml:id="u-187.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Panie i Panowie Posłowie! Zgodnie z art. 2 ustawy o strażach gminnych straż gminną może utworzyć rada gminy i ten sam organ może ją rozwiązać. Nie można nakładać na organy gminy dodatkowych obowiązków finansowych, zwłaszcza w kontekście realizowania przez nie zadań o charakterze fakultatywnym. Jest to jednostka organizacyjna gminy. Koszty związane z funkcjonowaniem straży pokrywane są z budżetu gminy, mówi o tym art. 5 ustawy o strażach gminnych. W związku z tym trudno byłoby nam nakładać na władze gminne obowiązki o charakterze stałym. Ale — ja bym się przyłączył do takiego apelu — niech stąd, z tej Izby dziś po naszym przedłożeniu wyjdzie wniosek, pomysł, aby poszczególne samorządy regulowały tę sprawę we własnym zakresie. Myślę, że mamy dziś możliwość dać dobry przykład i jeśli poszczególne samorządy będą chciały pójść za tymi rozwiązaniami, to będzie bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-187.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Często też pojawiał się wątek dotyczący psów, które nie są własnością Państwowej Straży Pożarnej ani nie są tam na stanie, na służbie, a wykorzystuje się je do akcji ratowniczych. Istotnie wszystkie psy kontraktowe będą objęte tymi przepisami. Natomiast tylko te — i to jest moim zdaniem naturalne w przypadku takiego charakteru przepisów — które proponujemy, trwale realizują zadania w zakresie, o którym mówi ustawa.</u>
          <u xml:id="u-187.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Proszę państwa, na pytania, które miały charakter bardziej indywidualny, dotyczące finansowania, bo ta kwestia też się kilkakrotnie pojawiła, odpowiadam. Finansowanie będzie w ramach obowiązujących limitów w poszczególnych formacjach. Mamy zapewnienia — ten projekt był przecież na bieżąco wypracowywany przy wsparciu, z głosem wszystkich formacji, zarówno tych podległych MSWiA, jak i pozostałych — że wszystkie służby mają świadomość tego, że to obciąży ich budżety i to jest, tak myślę, sytuacja uczciwa. Wtedy, gdy ktoś decyduje się na włączenie dodatkowego zwierzęcia, bierze na siebie ten koszt.</u>
          <u xml:id="u-187.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym raz jeszcze podkreślić, że ten projekt wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom, oczekiwaniom samych funkcjonariuszy, ale nie tylko ich. Wszystkie te oczekiwania, myślę, mają swoje źródło w poczuciu naszego wspólnego etycznego obowiązku zapewnienia godnej egzystencji zwierzętom w służbie i tym wycofywanym ze służby.</u>
          <u xml:id="u-187.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiBłażejPoboży">Mając na względzie powyższe, liczę na poparcie przez państwa przedkładanych przez nas regulacji. Wierzę, tak jak wspomniałem podczas pierwszego czytania projektu w czasie prac komisji, że ze względu na społeczną, ale także polityczną akceptację projekt regulujący status zwierząt w służbach zostanie przyjęty ponad podziałami politycznymi i będzie wyrazem naszej troski o braci mniejszych. Pamiętajmy, że miarą naszego człowieczeństwa jest przecież nasz stosunek do zwierząt. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Domyślam się, że i poseł sprawozdawca, czyli pani poseł Katarzyna Piekarska, będzie chciał zabrać głos, odpowiadając na pytania postawione przez panie i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Szanowna Pani Marszałek! Koleżanki i Koledzy! W zasadzie pan minister odpowiedział już na wszystkie pytania, które były zadane. Natomiast mam taką oto refleksję, że gdyby było tak, że przy innych projektach również, panie ministrze, szanowni państwo posłowie, w zasadzie posłanki, z koalicji rządzącej, pracowalibyśmy tak merytorycznie i z takim szacunkiem do siebie, jak pracowaliśmy w komisji, i to tej komisji, na posiedzeniu której był przedłożony projekt, ale także wcześniej, na posiedzeniu komisji 23 marca, która była zwołana na mój wniosek, kiedy pan minister przedstawił założenia do tego projektu, to pewnie prawo stanowione przez tę Izbę byłoby po prostu lepsze. Ja za tę debatę również dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Bardzo ciekawy wątek poruszyła pani posłanka Rosa, mianowicie chodzi o pozyskiwanie psów.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Panie Ministrze! Mam taką prośbę, żeby służby, które będą się tym zajmowały, rzeczywiście dopilnowały tego, aby psy, które trafiają do funkcjonariuszy, były z wzorcowych hodowli, żeby to nie były te tzw. pseudohodowle. To już po prostu trudno nawet nazwać hodowlą, bo to produkcja zwierząt, gdzie zwierzęta po prostu cierpią. Mam prośbę, żeby tego właśnie dopilnować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1259 i 1296).</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Annę Kwiecień o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie, druk nr 1296, Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1259.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">W dniu wczorajszym odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia, na którym rozpatrywany był przytoczony projekt. W toku prac komisja zgłosiła osiem poprawek, z czego trzy zostały zaopiniowane pozytywnie, natomiast pięć poprawek zostało odrzuconych.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">W związku z tym uprzejmie proszę Wysoką Izbę, Wysoki Sejm o przyjęcie sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pani poseł Katarzyna Czochara.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 1259.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PosełKatarzynaCzochara">Proponowane zmiany w ustawie z dnia 21 lutego 2019 r. o Agencji Badań Medycznych obejmują zakres pakietu rozwiązań przeciwdziałających negatywnym skutkom społecznym, gospodarczym i zdrowotnym COVID-19. Proponowane zmiany dotyczą m.in. rozszerzenia zakresu działalności agencji o eksperymenty badawcze, wspierania przez agencję oprócz badań klinicznych także nowych eksperymentów badawczych i doprecyzowania regulacji dotyczących funkcjonowania agencji, których dotychczasowe stosowanie powodowało utrudnienia w sprawnej realizacji zadań ustanowionych przez agencję.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PosełKatarzynaCzochara">Rozszerzenie zakresu zadań agencji o wspieranie działalności innowacyjnej w ochronie zdrowia przez możliwość udzielania dofinansowania na realizację eksperymentów badawczych będzie miało istotne znaczenie w pozyskiwaniu nowych rozwiązań z zakresu ochrony zdrowia, zwiększających m.in. możliwość zapobiegania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19. Dzięki proponowanemu rozwiązaniu można będzie uzyskać wsparcie finansowe z agencji nie tylko na badania kliniczne, ale także na eksperymenty badawcze, co może znacząco wpłynąć na pobudzenie tego rodzaju działalności, a tym samym przyczynić się do wprowadzenia nowych rozwiązań w zakresie ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pragnę z tego miejsca również podkreślić, iż proponowane zmiany ww. ustawy były wielokrotnie podnoszone przez przedstawicieli środowisk medycznych jako postulat rozszerzenia przedmiotu zadań agencji również o wspieranie działalności innowacyjnej w ochronie zdrowia w przypadku eksperymentu badawczego. Proponowana zmiana jest także zgodna z kierunkiem realizowanej polityki w zakresie innowacyjności w ochronie zdrowia, dla której strategicznym odniesieniem jest przyjęty przez rząd dokument „Polityka lekowa państwa”.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#PosełKatarzynaCzochara">Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej i nie wymaga przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii albo uzgodnienia projektu. Projektowana ustawa będzie miała także pozytywny wpływ na rozwój innowacyjnych rozwiązań w dużych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje ww. ustawę i rekomenduje jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Również w imieniu klubu parlamentarnego pragnę przedłożyć sześć poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska głos zabierze pan poseł Rajmund Miller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełRajmundMiller">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełRajmundMiller">Są wpisane założenia poszerzenia działania i zakresu działania agencji, która co prawda została powołana raptem 2 lata temu, ale tak naprawdę dzisiaj nie mamy żadnych wyników pracy tej agencji, mimo że mija już 1,5 roku, a przekazane środki były duże. W uzasadnieniu, jeżeli chodzi o to, co przedstawiła moja przedmówczyni, mówi się o wpływie tych badań, które są zakładane, na gospodarkę, na zdrowie, na różne inne dziedziny życia publicznego w naszym kraju. Szanowni państwo, zgoda, jeżeli chodzi o założone cele, tylko że szczegóły tkwią w zapisach. Przede wszystkim, jeżeli państwo przeanalizujecie opinię BAS-u, opinia BAS-u jest krytyczna wobec zapisów tej ustawy. Po pierwsze, nie może być tak, że eksperci będą powoływani nie na zasadzie ustawy o zamówieniach publicznych, tylko tak sobie. Nie trafia do nas wyjaśnienie, że nie ma ekspertów na rynku. Druga sprawa, w przypadku której mamy zastrzeżenia. Dlaczego ten sam ekspert, który będzie opiniował celowość danych badań, będzie również kontrolował te badania?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PosełRajmundMiller">To są główne zastrzeżenia. O pozostałych powie pani poseł Elżbieta Gelert, która uzupełni moją wypowiedź, dlatego że mamy również wiele innych wątpliwości co do zapisów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PosełRajmundMiller">Proszę państwa, mam zaszczyt przedłożyć pani marszałek dwie poprawki do tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełRajmundMiller">Natomiast to, jak będziemy głosować nad tym wszystkim, zależy od tego, czy zostaną przyjęte poprawki i czy zostaną wyjaśnione zastrzeżenia, które mamy, dotyczące również niezgodności pewnych zapisów z przepisami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W drugiej części wystąpienia koalicji głos zabierze pani poseł Elżbieta Gelert.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PosełElżbietaGelert">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nasze wątpliwości budzi również zapis o eksperymentach medycznych. Na dzisiaj nie powstała jeszcze ustawa o badaniach klinicznych. Tak szeroko była o niej mowa, faktycznie od kilku lat mówi się, że powstanie, a już doprowadzamy do tego, że do badań klinicznych, które nie są uregulowane prawem, dopisujemy eksperymenty medyczne. I to budzi nasze wielkie wątpliwości. Prosilibyśmy o odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PosełElżbietaGelert">I następna bardzo duża wątpliwość. Na posiedzeniu Komisji Zdrowia państwo mówili, że przecież NIK badał działalność agencji, która okazała się prawidłowa. Finansowo wszystko pasuje. Owszem, proszę państwa, finansowo w każdym zakładzie będzie pasowało, jeżeli się bada plan po korektach. Jeżeli korekty są zrobione w odpowiednim czasie, to nie ma problemów, wtedy wszystko jest zgodnie z planem. Natomiast chciałabym zauważyć, mówił o tym poprzedni kolega, że są to pieniądze, które pochodzą z Narodowego Funduszu Zdrowia, proszę państwa. I zamrożenie teraz niewydanych pieniędzy z Narodowego Funduszu Zdrowia jest bardzo niekorzystne dla pacjentów, przede wszystkim dla pacjentów. Są to nasze składki, więc bardzo byśmy prosili, żeby tu powiedzieć, dlaczego te pieniądze mają być zamrożone. Wydaje mi się, że to wynika właśnie z badań NIK-u, gdzie za rok 2020, proszę państwa, agencja miała 83 mln naddatku, tzn. nie wydała 83 mln, bo po prostu był to pierwszy rok działalności, jak się tłumaczy. Jeżeli w następnych latach nie będzie wydawała jeszcze więcej, to dlaczego te pieniądze, które mogą być przeznaczone na leczenie, są właściwie zamrażane i pozostają w agencji?</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PosełElżbietaGelert">Kolejna sprawa, z którą też bardzo trudno nam się zgodzić, więc też byśmy prosili o podanie nam przyczyny, dotyczy tego, dlaczego dopuszcza się wydatkowanie środków z dotacji celowej na inwestycje agencji. Co to znaczy? O jakie właściwie inwestycje chodzi? Nie dostaliśmy odpowiedzi od państwa na posiedzeniu Komisji Zdrowia, o jakie inwestycje chodzi. Czy zmiana tego zapisu nie spowoduje, że właściwie agencja będzie głównym konsumentem środków na badania naukowe?</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#PosełElżbietaGelert">I tak jak powiedział kolega, bardzo prosimy o odpowiedź na te pytania, pani minister. Podejście do naszych poprawek będzie warunkowało nasze stanowisko co do projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zdrowie nie powinno mieć ceny. Pandemia spowodowana wirusem COVID-19, z którą walczymy od 1,5 roku, jest tego najlepszym przykładem. Batalia o powrót do zdrowia całego społeczeństwa powinna być prowadzona w sposób przemyślany, w sposób systemowy. Niestety należy przyznać, że tej systemowości, gdy mówimy o kwestiach zdrowotnych, często brakuje. Działania rozrzucone są po wielu ministerstwach, instytucjach, agencjach. Ich działania bardzo często są nieskoordynowane. To wszystko obniża z jednej strony skuteczność podejmowanych działań, a z drugiej zwiększa koszty tychże działań.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełMarekRutka">Agencja Badań Medycznych jest instytucją pożyteczną i na pewno warta jest rozwijania. Pytanie jednak: Czy wszystkie proponowane w przedłożeniu zmiany zmierzają w kierunku właściwym? Przykładem tego jest zapis w art. 19 ust. 8. Zapis ten przyznaje prezesowi agencji prawo do jednoosobowego, arbitralnego rozpatrywania odwołań i protestów. Stąd też klub Lewicy podczas pierwszego czytania złożył poprawkę, która obliguje prezesa agencji do tego, aby decyzja w przypadku protestu została podjęta po zasięgnięciu opinii rady. Poprawka miała na celu zwiększenie demokratyzacji całego procesu, a na pewno zwiększenie transparentności podejmowanych decyzji. Niestety głosami rządzącej większości została odrzucona. Stąd pytanie: Dlaczego Zjednoczona Prawica obawia się tego, aby prezes nie podejmował decyzji jednoosobowo, w sposób arbitralny? W grę wchodzą przecież znaczne pieniądze, znaczne kwoty publicznych środków, a doświadczenie uczy, że jednoosobowe podejmowanie decyzji w kwestiach finansowych może nasuwać szereg zastrzeżeń, a przynajmniej wątpliwości, żeby nie powiedzieć: podejrzeń.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełMarekRutka">Agencja ogłosiła w ubiegłym roku nabór wniosków dotyczący sytuacji epidemicznej związanej z COVID-19 w ramach niekomercyjnych badań klinicznych. Prace badawczo-rozwojowe dotyczą m.in. opracowania, jak czytamy w ogłoszeniu, skutecznej szczepionki na COVID-19. Można byłoby dodać: narodowej szczepionki. Chciałbym przy tej okazji na chwilę przy tej szczepionce i przy tym całym projekcie się zatrzymać. Całkowity budżet, jakim agencja dysponowała, wynosił 1036 mln zł. Ten budżet został rozdysponowany na 87 projektów. Tak że to wychodzi 12 mln zł na projekt. Nie jest to dużo, ale to są publiczne pieniądze. Mówimy: jednostkowo to nie jest dużo. I teraz odniosę to do kosztów, jakie poniesiono czy jakie rządy krajów poniosły na opracowanie skutecznych, działających już i wdrożonych do produkcji szczepionek przeciw COVID-19. Budżet Stanów Zjednoczonych wydał 2,2 mld dolarów — mówimy o samym budżecie, a nie o firmach komercyjnych — to jest ponad 8,5 mld zł. Przypomnę: całkowity budżet agencji to 1 mld. Natomiast jeśli podliczymy wszystkie wydatki, jakie poniosły rządy Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Wielkiej Brytanii, a więc tych krajów, które opracowały i zarejestrowały skuteczne szczepionki, mówimy o kwocie 22 mld zł. Te kwoty wyglądają zdecydowanie inaczej, oczywiście bardziej imponująco, niż cały budżet agencji.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PosełMarekRutka">Tutaj warto skupić się na tym, aby te środki publiczne, nie tak duże, ale jednak znaczne, były wydatkowane w sposób właściwy. Mamy doświadczenia chociażby z projektem budowy polskich samochodów elektrycznych, których miało już po naszych drogach jeździć ok. 1 mln. Okazało się, że spółka ElectroMobility Poland, która tak dumnie ogłaszała, że będziemy mieli polski samochód elektryczny… Polski — to jest tylko nazwa, ponieważ jest to wspólne dzieło inżynierów z Niemiec, z Włoch, natomiast jeśli chodzi o Polskę, zostały pieniądze i marka. No i pytanie: Czy w przypadku tej szczepionki z Polski to nie będzie tylko fiolka? Tak wygląda sytuacja z wydatkowaniem środków, co zresztą też zawarte jest w raporcie Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PosełMarekRutka">Klub Lewicy oczywiście nie jest przeciwny funkcjonowaniu Agencji Badań Medycznych, jednak decyzję ostateczną podejmie, gdy zorientujemy się, jak większość parlamentarna podejdzie do tych poprawek, które zgłosiliśmy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Agencja Badań Medycznych jest stosunkowo nową instytucją, ale generalnie opinię ma dobrą, dobrze jest oceniana. Dzisiaj są proponowane zmiany, nowelizacja ustawy. Ja uważam, taka jest moja filozofia działania, że tego typu zmian trzeba dokonywać, trzeba oceniać funkcjonowanie instytucji i szybko to robić, jeżeli to wpływa oczywiście na usprawnienie w odniesieniu do zadań i samej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Uważam, że możliwość uzyskania wsparcia finansowego nie tylko na badania kliniczne, w tym niekomercyjne, ale także na eksperymenty badawcze jest posunięciem dobrym. Zastanawiam się nad tym — rozmawialiśmy o tym w komisji i mówili o tym moi poprzednicy — że niezwykle ważną sprawą jest zdefiniowanie eksperymentu badawczego i uzyskanie opinii o zgodności z prawem europejskim. Nie podoba mi się wprowadzanie dobrowolności przy wyborze ekspertów, generalnie to, co państwo proponujecie, ta dobrowolność, wskazywanie tych, których uważacie za słusznych, którzy będą współpracować z agencją. W ogóle taki wybór ekspertów przypomina mi dobór ekspertów z komisji pana Macierewicza. Nie chciałbym, żeby w tak poważnej instytucji tego typu zjawiska miały miejsce, tym bardziej że znamy bardzo wiele różnych innych instytucji, w tym samorządowych, gdzie dobiera się ekspertów i nie ma żadnego problemu w oficjalnym ogłaszaniu naborów i przeprowadzaniu procedury konkursowej w trybie zamówień publicznych, tym bardziej że Prawo zamówień publicznych jest naprawdę bardzo elastyczne i można z tego skorzystać, a wtedy jesteśmy transparentni. Tym bardziej przy instytucji tak specjalistycznej i tak specyficznej, która wymaga ogromnego bezpieczeństwa, i tym bardziej że z dużym trudem przeznaczamy pieniądze na jej działalność i wszyscy chcielibyśmy, nie tylko w tej Izbie, ale w całym społeczeństwie, żeby była właściwa kontrola nad wydatkowaniem tych pieniędzy. Na potwierdzenie moich słów jest opinia Biura Analiz Sejmowych, która już w pierwszych słowach swojej treści nie zostawia suchej nitki i trudno z nią w ogóle dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Jeżeli chodzi o tzw. niewygasy, uprawnione jest stwierdzenie, że w tak specjalistycznej instytucji, gdzie wszystko powinno być precyzyjnie zaplanowane, trudno jest o wprowadzanie przepisów o wykorzystaniu środków z odpisu niewykorzystanych w danym roku kalendarzowym. Tym bardziej że tych pieniędzy naprawdę nie ma zbyt wiele, więc ich wydatkowanie powinno być planowane bardzo precyzyjnie i szczegółowo. Osobnym wątkiem jest cała druga część ustawy, po co jest to w tym momencie wprowadzane. Pani minister próbowała bronić swojej tezy i podawać argumenty, że w tym momencie jest to bardzo potrzebne, natomiast uważam, że powinniśmy podnosić standardy legislacji w parlamencie. Jeżeli jest potrzeba standaryzacji prawa wykonywania zawodów i innych przepisów, które dotyczą pielęgniarek, fizjoterapeutów, diagnostów itd., itd., to powinniśmy to po prostu robić. To żadna różnica, gdybyśmy to zrobili w innym akcie legislacyjnym. To są nasze uwagi i od przyjętych poprawek, odpowiedzi na zadane pytania i wątpliwości zależy nasza decyzja klubowa. Uważamy, że od samego początku można było inaczej poprawić nowelizację tej ustawy, niepotrzebnymi sprawami państwo naruszacie wizerunek tej nowej, dosyć dobrze ocenianej instytucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Koła Poselskiego Konfederacja głos zabierze pan poseł Janusz Korwin-Mikke.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mówimy o Agencji Badań Medycznych, która może i powinna pełnić bardzo ważne funkcje, bo badania są bardzo ważne. Badania muszą być oparte na naukowych wzorach, prowadzone zgodnie z naukową metodą, to nie ma być, rozumiem, transmisja od decyzji polityków i potem tłumaczenie ludziom, dlaczego politycy mieli rację albo nie mieli racji, tylko po prostu mają być badania. Podzielam obawy wielce czcigodnego posła Klimczaka, że dobór ekspertów to może być to, co już mieliśmy nie tylko u Antoniego Macierewicza, ale i w innych instytucjach, gdzie rządzi PiS i gdzie byli zatrudniani bardzo dziwni ludzie. I tutaj nie ma niestety innego rozwiązania, jak tylko wierzyć w uczciwość ludzi, którzy to robią, zakładając, że nie jest to robione ani po linii politycznej, ani po linii samorządu, że tak powiem zawodowego, który też ma swoje racje.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Najważniejsze, żeby to były badania naukowe, a więc żeby były obiektywne, dlatego też np. nie wyobrażam sobie, żeby w naukowej instytucji połowa badaczy to nie byli, załóżmy, proszczepionkowcy, a połowa antyszczepionkowcy. Jeżeli wyniki mają być w miarę obiektywne i żeby można było na nie wpływać, trzeba zatrudniać ludzi z każdego kierunku. Przypominam, że w swoim czasie Einsteinowi przedłożono księgę podpisaną przez wszystkich niemieckich fizyków, że teoria względności nie ma racji, ale on powiedział, że on jest jeden i on ma rację. Otóż to, że większość ludzi w tej chwili wyznaje jedną teorię, nie znaczy, że oni mają rację. To mają być badania, powtarzam jeszcze raz, z których to badań ma wynikać pewna prawda obiektywna. Natomiast nie krępowałbym tej instytucji w jednej materii. Tam jest już zresztą poluzowana sytuacja, że można przesuwać środki z jednego roku na inny. Ale, Wysoka Izbo, w badaniach naukowych istotne jest to, na co wydajemy pieniądze, a cenzura roczna jest bez żadnego znaczenia. Co ma robić agencja, która przeznaczyła na coś tam ileś tam milionów i z jakichś powodów w tym roku tego zrobić nie może i te pieniądze trzeba na gwałt wydać. Te pieniądze trzeba zostawić agencji, żeby wydała w roku przyszłym, i być może na ten projekt, a być może będzie jakaś ważniejsza sprawa, np. zamiast szczepionek na COVID pojawi się lekarstwo na COVID i trzeba będzie badać, co jest znacznie ważniejsze, np. lekarstwo na COVID. Tak że pod tym względem miałbym zaufanie do tej firmy, bo pamiętam, byłem tłumaczem książki Barry’ego Goldwatera, słynnego senatora z Arizony w latach 50., który opisywał, co się stało w Ameryce, kiedy też co roku trzeba było oddawać niewydawane pieniądze. Co robiono? Pod koniec roku robiono dębowe drzwi, wymieniano, żeby tylko wydać te pieniądze, bo jak się ich nie wyda, to potem się nie dostanie w roku następnym. Więc ten rok powinien mieć wyłącznie znaczenie sprawozdawcze, natomiast nie powinien być żadną barierą do zmiany decyzji, przesuwania decyzji, przedłużania decyzji, rok nie powinien być żadną, powtarzam, żadną cezurą w tego typu pracach naukowych.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Proszę państwa, badania, powtarzam, naukowe. Tutaj padały takie opinie, że ci eksperci to będą na pewno dobrzy eksperci, bo są obiektywne kryteria i jak będą obiektywne kryteria, to będą dobrzy eksperci. Proszę państwa, najwięksi cwaniacy spełniają kryteria obiektywne, załatwiają sobie specjalnie, co trzeba, żeby mieć spełnione te kryteria, a potem mogą nic nie wiedzieć, mogą umieć tylko jedno: spełniać obiektywne kryteria. Dlatego też trzeba jednak mieć zaufanie do kierownika tej agencji, dać mu jak największą szansę, żeby on, odpowiadając przed ludźmi, mógł sobie dobierać ekspertów nieskrępowany jakimiś tam sztucznymi wymogami. Natomiast trzeba rozliczać go potem z efektów. Bo jak mówi Pismo Święte, po owocach ich poznacie. Życzę agencji jak najlepiej. To, że chce robić eksperymenty badawcze, jest bardzo słuszne, bardzo słuszne. Żeby tylko pod tym płaszczykiem nie kryło się właśnie tworzenie jakichś specjalnych programów, przy których miałaby się pożywić rządząca aktualnie partia polityczna. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Wojciech Maksymowicz w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie tworzymy nigdy idealnych przepisów mimo najwyższych chęci. W związku z tym każda ustawa wymaga co pewien czas weryfikacji z powodu rozsądku. Również ta o Agencji Badań Medycznych, jak widać z przedłożenia rządowego, wymaga poprawy, uzupełnienia. Są podnoszone liczne głosy dotyczące poszczególnych punktów w sumie w tych dwóch artykułach, bo akurat w tej ustawie, w tym projekcie tylko dwa artykuły dotyczą Agencji Badań Medycznych — żeby było jasne. One oczywiście były dyskutowane, wymagają na pewno rozwagi. Uważam akurat, że generalnie zmierzają one ku rozszerzeniu możliwości dobrego funkcjonowania agencji. Są oczywiście takie kwestie, które budziłyby z naszego doświadczenia wątpliwości dotyczące właśnie procedowania w trybie przetargowym, np. powoływania kogoś, kogo w ogóle rzeczywiście nie tak łatwo pozyskać. To było argumentowane. Są więc pewne rzeczy, które może też będą dalej niedoskonałe, aczkolwiek jeżeli chodzi o sam eksperyment badawczy, jest to rzecz oczywiście zupełnie zrozumiała, regulowana w polskim prawodawstwie w ustawie o zawodzie lekarza, opisana, zdefiniowana.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Jeżeli chodzi o troskę o to, żeby nie było gorzej niż w Europie, to właśnie o to chodzi, żeby nie było gorzej w ogóle niż w świecie, żebyśmy tutaj mogli otworzyć się na to. Natomiast rzeczą, która budzi najwięcej wątpliwości, jest to, że ni stąd, ni zowąd w ustawie o Agencji Badań Medycznych pojawiło się kilka artykułów — w sumie na dziewięć artykułów…</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Siedem, siedem.)</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PosełWojciechMaksymowicz">…siedem artykułów niedotyczących w żadnym wypadku Agencji Badań Medycznych. Skwitowano to rozszerzeniem tytułu: i w innych ustawach. Szczęśliwie dotyczy to w ogóle zagadnień związanych z opieką zdrowotną, a nie z jakimiś zupełnie innymi sprawami, ale dotyczy to też sprawy trudnej, o tyle trudnej, tzn. już nie trudnej… Po prostu dotyczy to uprawnień samorządów zawodowych zawodów medycznych. Wydawanie prawa wykonywania zawodów medycznych jest jednym z podstawowych zadań samorządów zawodów medycznych opisanych ustawowo wcześniej. Ustawa o dokumentach publicznych, uchwalona ponad 2,5 roku temu, była opublikowana wystarczająco wcześnie, wchodziła w życie z półrocznym vacatio legis, w niektórych aspektach dłuższym, żeby można było to dobrze przygotować i zrobić ewentualnie odpowiednią nowelizację, ale właściwą, a nie doklejoną do tego. Jest to naprawdę bardzo niesolidne legislacyjnie, świadczy niestety raczej o niedoskonałości urzędniczej i takim błędzie, że ni stąd, ni zowąd w trybie awaryjnym doklejono do tej ustawy — pewnie dlatego, że to jest kwestia w tym samym departamencie, a nie z żadnych innych powodów — takie zapisy.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Najgorsze jest to, że w żadnym wypadku nie uzyskano opinii żadnego z samorządów zawodów medycznych, które zostały pozbawione pewnych uprawnień. Minister, jak napisano, może — podkreślam: może, co prawnie dużo znaczy — dać uprawnienie. Jest to znacznie gorsza sytuacja, niż była przez 32 lata. W 1989 r. ustawa o izbach lekarskich, w wyniku której współtworzyłem wtedy pracę jako sekretarz naczelnej rady lekarskiej, otworzyła takie możliwości. Szanowano samorząd, szanowano ludzi. W tej chwili jest to nic innego jak pomieszanie nieudolności z arogancją wobec setek tysięcy polskich lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych. Naprawdę nie powinno to mieć miejsca. Szkoda, że tak się dzieje, bo rzeczywiście była okazja, żeby kolejny raz to uszanować.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Natomiast w związku z tym, że uważamy, że nie powinno to mieć miejsca, chciałem przedłożyć pani marszałek poprawkę koła dotyczącą właśnie skreślenia tych artykułów, co zresztą proponowałem też na posiedzeniu komisji. Myślę, że również dla wnioskodawców, pomysłodawców lepiej by było, żeby to przepracować i w zupełnie innym trybie procedować nad uzgodnieniem tego z samorządami, bez niepotrzebnego rzeczywiście odsunięcia ich od wpływu na swoje zadania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Koła Poselskiego Polskie Sprawy pan poseł Andrzej Sośnierz.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ramach dyskusji o ustawie o Agencji Badań Medycznych chciałem się odnieść do bardziej ogólnej sprawy. Dyskutujemy w tej chwili o lepszych lub gorszych rozwiązaniach szczegółowych i niektóre z nich same w sobie wydają się rzeczywiście pożyteczne. Natomiast chciałem się odnieść do bardziej zasadniczej sprawy związanej z Agencją Badań Medycznych. W taki sposób tutaj dyskutujemy nad tym, jak podzielić coś nie do końca legalnie zdobytego i czy to jest dzielone sprawiedliwie, czy mniej sprawiedliwie. Różne są na ten temat przysłowia: kradzione nie tuczy itd. Chciałem się odnieść do pewnej kwestii. Chodzi o to, z jakich środków finansowana jest Agencja Badań Medycznych. Ona powstała, funkcjonuje, ktoś powie, że jest pożyteczna, ma od dobre opinie itd. Agencja Badań Medycznych finansowana jest przede wszystkim z pieniędzy, które ubezpieczeni zbierają na swoje leczenie, na świadczenia medyczne. To środki Narodowego Funduszu Zdrowia. Co jakiś czas odzywają się głosy, że brakuje na leczenie tego lub innego pacjenta. Jeżeli te lub inne świadczenia nie są finansowane, to miejmy świadomość, że kilkaset milionów złotych przeznaczonych na leczenie pacjentów bez ich zgodny — oczywiście Sejm jako reprezentant tych pacjentów to zalegalizował — przeznaczanych jest nie na ich leczenie, tylko na badania i eksperymenty medyczne. To jest grzech pierworodny. Swoją drogą, nawet w przypadku pożytecznej agencji, pożytecznej instytucji nie powinno tak być. Robimy publiczne zbiórki na leczenie tego czy innego dziecka, pacjenta, wszyscy się składają, a wzięliśmy kilkaset milionów złotych przeznaczonych na finansowanie leczenia pacjentów i przeznaczyliśmy je na eksperymenty i badania medyczne. To powinno być finansowane z zupełnie innych środków, z budżetu państwa, ewentualnie przez inne instytucje. To nie powinno podlegać ministrowi zdrowia. Beneficjenci są różni, mogą być zadowoleni. Jeśli otrzymają te środki, to nawet wystawią dobre opinie. Chodzi tylko o źródło. Diabeł tkwi w szczegółach.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełAndrzejSośnierz">Już podczas tworzenia tej agencji popełniliście zasadniczy błąd i dlatego nie będziemy do tego podziału łupów — bo tak to wygląda — przykładali ręki, nawet jeśli dzielone łupy są przeznaczane na rzeczy pożyteczne. W związku z tym będziemy przeciwni jakimkolwiek działaniom związanym z Agencją Badań Medycznych, dopóki nie zostanie rozwiązany problem jej finansowania. Powinny to być środki z budżetu państwa, a nie środki przeznaczone na leczenie pacjentów. Na pewno tych kilkuset milionów złotych na leczenie pacjentów brakuje. Koło Polskie Sprawy będzie przeciwko jakimkolwiek działaniom związanym z tą agencją dopóki ta sprawa nie zostanie uczciwie załatwiona. Pomijam już to, o czym mówił pan poseł prof. Maksymowicz. Powiedział on, że tej ustawie znów zaproponowano rozwiązania zupełnie niezwiązane z jej przedmiotem, ale to jest drobiazg. Zasadniczy problem to ten, o którym wspomniałem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełMichałSzczerba">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Temat jest niezwykle ważny, ponieważ chodzi o 213 mln zł rocznie. To są środki z naszych składek zdrowotnych. Z tych środków pochodzi budżet Agencji Badań Medycznych, co oznacza uszczuplenie środków na świadczenia zdrowotne. 213 mln zł rocznie to dwa razy więcej niż wynosi budżet Polskiej Akademii Nauk.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowni Państwo! Czym są badania medyczne? Przede wszystkim chodzi o grube pieniądze. Mówi się, że Agencja Badań Medycznych to dziecko pana ministra Szumowskiego. Dzisiaj dzień ojca, więc musi być również syn, czyli jego współpracownik, pan Sierpiński, który został prezesem tej agencji. Ta nowelizacja ma przede wszystkim uczynić wydawanie tych środków jeszcze bardziej nietransparentnym. Chcecie wyłączyć z zamówień publicznych wybór ekspertów zewnętrznych do oceniania wniosków. Chcecie również ograniczyć możliwość złożenia protestu od wyników konkursów. Wreszcie, chcecie rozszerzyć eksperymenty badawcze na eksperymenty medyczne przeprowadzane na ludziach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełMichałSzczerba">…również w formule przedsięwzięć prywatno-publicznych, które są bardzo niebezpieczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, naprawdę już dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełMichałSzczerba">Będziemy wnioskować o otoczenie działalności tarczą antykorupcyjną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Gelert.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Trzymajmy się czasu, szanowni państwo. Dobrze?</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Dobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełElżbietaGelert">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Bardzo bym prosiła o konkretną odpowiedź. Chodzi o wskazanie, o jakie inwestycje własne chodzi w agencji. W tym projekcie ustawy zapisane jest, że dopuszcza się wydatkowanie środków z dotacji celowej na inwestycje agencji związane z badaniami naukowymi, ale również własnymi i na bieżące koszty agencji. Bardzo proszę o wskazanie, o jakie inwestycje chodzi. Proszę państwa, przed chwilą kilka razy było już podkreślane, że są to pieniądze Narodowego Funduszu Zdrowia, pieniądze składkowe. One nie mogą zalegać, dlatego że nie są wykorzystane. Brakuje nam pieniędzy na leczenie.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Joński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełDariuszJoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełDariuszJoński">Pani Marszałek! W 2019 r. pan minister Szumowski powołał Agencję Badań Medycznych z budżetem do 1 mld zł. Szefem został jego były doradca, pan Sierpiński. Kiedy z panem posłem Szczerbą zapukaliśmy do drzwi tej agencji w 2020 r., okazało się, że brat pana ministra Szumowskiego, który zainwestował w jedną spółkę, został udziałowcem kolejnej. Złożył wniosek i 18 dni później ta firma dostała dofinansowanie w wysokości 1 mln zł. Kiedy to wszystko wyszło na jaw, umowa nie została podpisana, chociaż firma wygrała konkurs. Jak mamy wam zaufać? Teraz do ustawy o Agencji Badań Medycznych jest dopisywane, że wyłącza się stosowanie ustawy o zamówieniach publicznych w odniesieniu do angażowania ekspertów do oceny wniosków o dofinansowanie. Mało tego, ci którzy nie dostaną dofinansowania, nie będą mogli odwołać się od tej decyzji. Czy to jest prywatna firma pana ministra Szumowskiego i PiS-u, która będzie rozdawała miliardy złotych na prawo i lewo? Co to w ogóle jest? Jeszcze dodatkowo chcecie prowadzić eksperymenty na ludziach. Pytam też o te eksperymenty. Chciałbym usłyszeć od pani minister, o jakie konkretnie eksperymenty chodzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Typowa sytuacja. Sam pomysł, żeby zwiększyć uprawnienia Agencji Badań Medycznych, jest jak najbardziej dobry. Czekamy na technologie innowacyjne, na postęp. Mamy do dyspozycji bardzo zdolnych, ambitnych naukowców, a nawet gdzieniegdzie niezłą bazę laboratoryjną. Taka jest przyszłość, dotyczy to chociażby Funduszu Odbudowy. Nie ma jednak ustawy o eksperymentach medycznych i badaniach, zatem tym ważniejsza jest rola ekspertów, którzy mają być zatrudniani na podstawie arbitralnych decyzji prezesa, a nie przetargu. To oni będą decydowali, co im się podoba, a co nie, i być może uwzględniając aspekty polityczne czy nawet religijne, będą również nadzorowali, po zaopiniowaniu, wydatki inwestycyjne, np. na środki trwałe, wartości niematerialne i prawne. Rola tych arbitralnie zatrudnianych ekspertów będzie bardzo ważna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu projektu tej ustawy czytamy: Dzięki proponowanemu rozwiązaniu możliwe będzie uzyskanie wsparcia finansowego z agencji nie tylko na badania kliniczne, ale także na eksperymenty badawcze, co może znacząco wpłynąć na pobudzenie tego rodzaju działalności, a tym samym przyczynić się do wprowadzenia nowych rozwiązań w zakresie ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełJanSzopiński">Czy ewentualne nakładanie na Agencję Badań Medycznych zadań związanych z tworzeniem szczepionki oraz leków na COVID-19 nie będzie aby działaniem spóźnionym o 2 lata, przejawem megalomanii władzy, przykładem propagandy sukcesu za wszelką cenę, bez uwzględnienia czynników ekonomicznych? Jeżeli Polska ma ambicję bycia producentem szczepionek, to istnieje dużo prostsza metoda niż zaczynanie badań od zera. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy rozszerza zakres działalności Agencji Badań Medycznych. Cel jest słuszny, ale przedstawione zapisy ustawy są bardzo złe, wręcz korupcjogenne. To po prostu dzielenie łupów. Ustawę krytycznie oceniło Biuro Analiz Sejmowych. Brak w ustawie jest jakichkolwiek bezpieczników i zabezpieczeń finansowych publicznych środków, a te środki, które szeroko płyną z NFZ, to ogromna kwota: 1036 mln zł na 87 projektów, czyli na jeden projekt przypada 12 mln. Po prostu żyć nie umierać. I te decyzje odnośnie do tych środków mogą być podejmowane, na podstawie ust. 8 art. 19, przez pana prezesa jednoosobowo. Agencja będzie powoływała ekspertów, którzy nie będą musieli spełniać żadnych kryteriów, po prostu na ładne oczy. Te i inne, te wszystkie zapisy rodzą, szanowni państwo, pole do wielu nadużyć, mimo że cel jest słuszny. Czy o to aby chodziło?</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kiedy tworzyła się Polska demokratyczna, sprzedawaliśmy na lewo i prawo wiele elementów polskiego przemysłu, w tym przemysłu farmaceutycznego. Zabrakło wyobraźni, nie przewidziano, że może wybuchnąć jakaś pandemia, taka jak COVID, i że trzeba będzie te leki kupować za granicą albo od innych producentów. Zabrakło wyobraźni, nie zastanawiano się, skąd mielibyśmy mieć leki, jakby był np. stan wojny, jakby wybuchła jakaś wojna. To wszystko roztrwoniliśmy. I tu jest moje pierwsze pytanie: Czy agencja mogłaby zająć się odbudową pewnych sektorów związanych z systemem służby zdrowia, w tym przemysłu farmaceutycznego?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PosełMarekDyduch">I drugie pytanie. Badania, eksperymenty medyczne zawsze… Ja już nie mówię o finansach, ale też mogą być nadużycia dotyczące osób fizycznych. Czy jest jakiś system kontroli nad sposobem przeprowadzania tych badań, nie tylko nad wydawaniem środków? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Ewa Cicholska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A, to na piśmie. Przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Szanowni Państwo! Oczywiście jesteśmy przeciwko uszczuplaniu środków z naszych składek, na nasze leczenie zdrowotne i przekazywaniu ich do Agencji Badań Medycznych, tym bardziej że mają one być dalej wydawane bez respektowania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, czyli przekazywane kolegom.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Mam pytanie. W planie na 2020 r. — chodzi tu o projekt m.in. ze strony ministerstwa, projekt własny Agencji Badań Medycznych — są ujęte opracowanie szczepionki na SARS-CoV-2, udział w tym polskich ośrodków naukowych i opracowanie rekombinowanych szczepionek nowej generacji. I ja się pytam: Co się dzieje w tej kwestii? Jakie osiągnięcia ma ta agencja? Ile pieniędzy zostało na to przeznaczonych? Bardzo proszę o wykazanie, na co mają iść pieniądze, które są przeznaczone w budżecie na 2021 r. dla tej agencji. Przypominam, że cały budżet tej agencji to jest aż 470 mln zł. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt dotyczy rozszerzenia zakresu zadań Agencji Badań Medycznych o wspieranie działalności innowacyjnej w ochronie zdrowia. Pragnę przypomnieć, że w lutym br. wspólnie z grupą posłów zwróciliśmy się do Ministerstwa Zdrowia z pytaniem, czy zamierza refundować możliwość terapii za granicą w przypadku chorób onkologicznych i rzadkich, gdy terapie dostępne w Polsce nie uratują zdrowia lub życia pacjenta. Resort zdrowia poinformował nas wówczas, że nie widzi możliwości takiej refundacji, chce za to rozwijać i szerzyć wiedzę na ten temat. Pragnę podkreślić, że ulotkami finansowanymi z budżetu państwa, audycjami radiowymi rząd nie pomoże pacjentom.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">Proszę zatem o odpowiedź na pytanie, kiedy Polki i Polacy uzyskają dostęp do refundowanego, innowacyjnego, nowoczesnego, ratującego ludzkie życie leczenia dostępnego za granicą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poseł Konrad Berkowicz, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełKonradBerkowicz">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że te wszystkie ustawy to gmeranie w systemie, który nie ma szans dobrze działać. Jest pozbawiony konkurencji. Błąd genetyczny tego systemu polega na tym, że pieniądze są przydzielane szpitalom z góry. Szpitale już te pieniądze mają i nie muszą konkurować o pieniądze, które szłyby za pacjentem, jakością usług i efektywnością wykorzystania tych środków. W efekcie większość tych pieniędzy po prostu się marnuje. Im więcej się dorzuca do systemu ochrony zdrowia, tym więcej się marnuje.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełKonradBerkowicz">Czas usunąć komunę z ochrony zdrowia, tak jak usunięto komunę z żywności w Polsce. Jak komuna była w żywności, to były wielkie kolejki, tak jak dzisiaj w ochronie zdrowia, i mały, delikatnie mówiąc, wybór asortymentu — tak jak dzisiaj w ochronie zdrowia. Trzeba pozbyć się komuny w ochronie zdrowia i wtedy będziemy mieli szansę na normalny system ochrony zdrowia. W tym momencie to jest tak, jakby mieć chorobliwie grubego grubasa i przypudrować mu nosek, zamiast go odchudzać, żeby ratować mu zdrowie i życie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Joński: Niech tyle nie je.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W nowelizacji ustawy o Agencji Badań Medycznych przewiduje się możliwość finansowania eksperymentów badawczych, na co przewiduje się, w opisie ustawy, przeznaczyć od 20% do 40% środków pochodzących z odpisu z NFZ. A czy państwo robiliście symulacje dotyczące tego odpisu w kontekście dzisiaj obowiązującej składki na NFZ? Czy przeprowadzono symulację dotyczącą tego, o czym mowa w dokumencie Polski Ład, czyli zwiększenia składki zdrowotnej? Ile będzie wówczas wynosił ten odpis i na co w agencji zostanie przeznaczony?</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Druga rzecz to pomoc osobom, rodzinom będącym w trudnej sytuacji, a walczącym chociażby, jeśli chodzi o małe dzieci, z taką chorobą jak SMA. Tutaj rodzice robią wszystko, zbierają za pomocą fundacji środki finansowe. Muszą mieć 5 mln zł, żeby uratować własne dziecko. Państwo stoi z boku. Państwo w takiej sytuacji przygląda się i nie pomaga. Czy jest nadzieja, że to się zmieni?</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Kwiecień, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełAnnaKwiecień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PosełAnnaKwiecień">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Agencja Badań Medycznych powstała, aby lepiej wykorzystać w Polsce potencjał rozwoju badań medycznych i naukowych dotyczących zdrowia, zwłaszcza w zakresie niekomercyjnych badań klinicznych, które przed powstaniem agencji stanowiły 2% wszystkich zarejestrowanych badań. To naprawdę znikomy procent w porównaniu z innymi państwami. Dla porównania w krajach Europy Zachodniej wskaźnik ten wynosi ok. 40%. Celem agencji jest zwiększenie odsetka niekomercyjnych badań klinicznych do poziomu co najmniej 30%. W związku z tym agencja musi funkcjonować sprawnie — właśnie temu służy nowelizacja tej ustawy — bez zbędnych ograniczeń, do których należy m.in. brak możliwości wykorzystania środków w roku następnym, gdy środki nie zostały wykorzystanie w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#PosełAnnaKwiecień">Dlatego bardzo proszę panią minister o ponowne przedstawienie argumentów, które przemawiają za tym, aby pozostały tzw. niewygasy, czyli środki, które w danym roku nie zostały wykorzystane, a które można wykorzystać w roku następnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dla pieniędzy wydatkowanych na naukę mówimy: tak, dla pieniędzy wydatkowanych na badania naukowe mówimy: tak, ale dla pieniędzy, które mają być wydatkowane przez Agencję Badań Medycznych, pieniędzy pochodzących z NFZ, które agencja chce wydawać bez żadnej procedury, bez żadnego przetargu, bez żadnego nadzoru, mówimy stanowczo: nie. Chcemy mieć wiedzę i móc skontrolować, na co zostały wydane pieniądze, jakich ekspertów powołujecie i jakie ci eksperci mają kwalifikacje.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Druga kwestia: eksperyment medyczny. Bardzo proszę o informację, czy zapisy, które znajdują się w projektowanej ustawie, dotyczące właśnie eksperymentów są zgodne z ustawodawstwem unijnym, z prawem Unii Europejskiej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W związku z negatywnymi skutkami rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19 kluczowe znaczenie mają wszelkie działania stymulujące konkurencyjność i innowacyjność przemysłu farmaceutycznego. Wobec tego mam pytanie: Czy Agencja Badań Medycznych planuje wzmocnić potencjał rozwojowy polskiego przemysłu farmaceutycznego?</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PosełMarekRutka">Polskie firmy są potentatem w skali europejskiej w dziedzinie produkcji substancji czynnych. Warto podkreślić, że w pierwszej fazie epidemii koronawirusa wiosną ub.r. najwięksi wytwórcy substancji czynnych na świecie, a więc Chiny i Indie, wstrzymali eksport komponentów do produkcji leków i tylko dzięki polskim firmom farmaceutycznym nie doszło do załamania się dostaw leków stosowanych m.in. w terapii respiratorowej. Zamiast wydawać pieniądze na opracowanie polskiej szczepionki na COVID-19, rozwijajmy w Polsce to, co robimy dobrze.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, Polskie Sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełPawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mój kolega z Koła Poselskiego Polskie Sprawy poseł Andrzej Sośnierz mówił o tym, że środki na działanie agencji pochodzą z naszych składek zdrowotnych. Nie jestem przekonany co do tego, czy Polacy zgadzają się z takim stanem rzeczy. Dlatego bardzo proszę stronę rządową o odpowiedź na pytanie: Czy istnieje sposób na zmianę finansowania tej agencji, aby środki na jej działalność nie pochodziły z budżetu przeznaczonego na ochronę zdrowia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na pytania postawione przez panie i panów posłów odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pani minister Anna Goławska.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy ma na celu usprawnienie i uelastycznienie pracy Agencji Badań Medycznych, która — jak tutaj wielokrotnie padło — jest bardzo ważną instytucją, jeśli chodzi o rozwój nauk o zdrowiu, rozwój firm farmaceutycznych czy rozwój nowoczesnych terapii leczenia chorób, które są bardzo skomplikowane, rzadkie i na które niejednokrotnie dotychczas nie wynaleziono sposobu leczenia.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Podnoszone uwagi dotyczące wyboru ekspertów są nie do końca słuszne z uwagi na to, że ta procedura jest już opisana na stronach internetowych. To nie jest tak, że brak zastosowania ustawy — Prawo zamówień publicznych powoduje, że eksperci są wybierani w sposób niejawny, niejasny czy nieklarowny. Otóż są określone zasady, kryteria naboru ekspertów. Każdy, kto spełnia wymogi określone przez Agencję Badań Medycznych, może się zgłosić i brać udział w pracach związanych z wyborem, oceną, rozliczaniem projektów czy dokonywaniem analiz. Takie zasady stosowane są nie tylko w przypadku ekspertów wybieranych w Agencji Badań Medycznych, lecz również np. w przypadku środków europejskich, w odniesieniu do których nie jest stosowana ustawa — Prawo zamówień publicznych, a jest otwarty nabór, są określone kryteria, komisja ocenia, czy eksperci spełniają wymogi, jest tworzona lista tych ekspertów i potem ci eksperci są w sposób jawny wybierani do oceny projektów. Dodatkowo eksperci podpisują oświadczenia o bezstronności każdorazowo, przed każdym projektem, który dostają do oceny, więc nie ma ryzyka, że ktoś może nie być bezstronny bądź nieuczciwie dokonywać oceny.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Kwestie dotyczące eksperymentów medycznych są uregulowane w ustawie o prawie farmaceutycznym oraz ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Już dzisiaj są przepisy, które mówią, w jaki sposób należy prowadzić badania kliniczne czy eksperymenty medyczne. Mają one służyć przede wszystkim leczeniu, zastosowaniu nowoczesnego leczenia u osób, które cierpią na bardzo skomplikowane choroby, choroby rzadkie. Tutaj nacisk kładziemy również na choroby kardiologiczne oraz onkologiczne. Jest to niejednokrotnie szansa na uratowanie życia osobom, dla których dotychczas nie wynaleziono odpowiedniego leczenia.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Chciałabym też od razu odnieść się do kwestii finansowania działalności Agencji Badań Medycznych ze składki, z odpisu z Narodowego Funduszu Zdrowia. Otóż te środki również służą leczeniu pacjentów, a zatem nie można powiedzieć, że zabieramy pacjentom środki na leczenie. Przepisy dotyczące finansowania agencji są już uchwalone, a więc — jak rozumiem, państwo posłowie również głosowali, kiedy procedowaliśmy nad ustawą o Agencji Badań Medycznych — w tym zakresie nie dokonujemy aktualnie żadnej zmiany. Jedyną zmianą odnośnie do środków finansowych jest uelastycznienie wydatkowania środków przez Agencję Badań Medycznych. Chodzi o to, że środki są wydatkowane na projekty 6-letnie. Projekty są realizowane przez poszczególnych beneficjentów tych środków i zwyczajnie mogą zdarzyć się sytuacje, w których z różnych obiektywnych przyczyn harmonogramy projektów będą przesuwane w czasie, będą one ulegały zmianie. Mogą one przesunąć się, zmienić się w trakcie roku. W związku z tym, zamiast oddawać pieniądze do budżetu, proponujemy, aby przesunąć je na kolejny rok, dzięki czemu te projekty będą mogły zostać w pełni zrealizowane i nie będą musiały być realizowane kosztem kolejnych inicjatyw, które są zaplanowane, uwzględnione w budżecie Agencji Badań Medycznych. Takie rozwiązanie jest przyjęte chociażby w odniesieniu do środków europejskich, których również w przypadku niewydatkowania nie trzeba zwracać z końcem roku. Dodam jeszcze, co bardzo istotne, że te środki muszą być wydatkowane na ten konkretny cel, na który zostały przeznaczone pierwotnie. Agencja nie będzie miała możliwości zmiany celu wydatkowania środków, a więc zostają zachowane pierwotne założenia, pierwotne cele. Tylko w uzasadnionych przypadkach, kiedy beneficjenci nie zdążą zrealizować zadania, środki zostaną przesunięte na kolejny rok.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Środki na inwestycje w Agencji Badań Medycznych będą przeznaczane z dotacji celowej, czyli będzie ściśle określony cel wydatkowania tych środków. Środki te pochodzą z budżetu państwa, a nie z odpisu z Narodowego Funduszu Zdrowia. Aby Agencja Badań Medycznych sprawnie funkcjonowała, musi posiadać chociażby systemy informatyczne czy sprzęt komputerowy. I to są środki, które mają służyć sfinansowaniu podstawowych funkcji Agencji Badań Medycznych, tak jak w przypadku każdej innej instytucji, która funkcjonuje i musi ponosić wydatki na sprzęt czy związane z funkcjonowaniem pracowników w normalnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Jeżeli chodzi o pozostałe przepisy dotyczące prawa wykonywania zawodu, podkreślam, że wszystkie samorządy zawodowe są z nami w stałym kontakcie i mają świadomość wprowadzanych zmian. Są one wynikiem przepisów ustawy o dokumentach publicznych, które wskazują jako emitenta dokumentów ministra zdrowia. Dotychczas emitentem były samorządy, które decydują o nadaniu prawa wykonywania zawodu, jak również wydają prawo wykonywania zawodu. Zawsze było to ich zadanie własne. Chcielibyśmy, aby to zadanie było realizowane dokładnie w taki sam sposób, w związku z czym w przepisie znalazła odzwierciedlenie propozycja, aby minister zdrowia mógł upoważnić konkretny samorząd zawodowy do tego, aby wydawał dokument prawa wykonywania zawodu zgodnie z wymogami określonymi w ustawie o dokumentach publicznych. Jest to o tyle istotne, że dokumenty te będą wydawane już od 1 stycznia i muszą spełniać wymogi określone w ustawie, przede wszystkim związane z brakiem możliwości ich sfałszowania czy wykorzystywania przez niewłaściwe osoby.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Nie ma, pani marszałek, odpowiedzi na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Wypowiedź wolna.)</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Odniosę się teraz do kwestii protestów, które mogą być składane, dotyczących wyników oceny. Otóż protesty będą składane w przypadku negatywnej oceny wniosku o finansowanie badania. Ma to na celu wyeliminowanie sytuacji, kiedy ktoś odwołuje się np. od tego, że otrzymał zbyt mało środków. To jest powszechnie stosowana procedura, że jest składany protest w przypadku negatywnej oceny projektu. Nie będzie on rozpatrywany jednoosobowo, może być cofnięty w celu dokonania oceny przez komisję oceniającą projekty.</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Pytanie dotyczące leczenia SMA. Po pierwsze, planowane jest ogłoszenie konkursu na temat chorób rzadkich oraz psychiatrii i neurologii, a więc będzie można składać wnioski dotyczące leczenia SMA. Natomiast już dzisiaj refundowane są leki, które umożliwiają leczenie tych osób. Leczeniem jest objętych ok. 700 osób, które mają zdiagnozowaną tę chorobę. Tak więc nie jest prawdziwa informacja o tym, że nie jest w tej chwili finansowane leczenie osób chorych na SMA.</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Podkreślając ponownie rolę Agencji Badań Medycznych w rozwoju terapii lekowych, innowacyjnych leków oraz innowacyjnych terapii leczenia, należy jak najbardziej wspierać agencję, zwłaszcza że jest ona bardzo dobrze oceniana. Raport NIK nie wykazał żadnych nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Wykazał.)</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Raport NIK nie weryfikuje jedynie analizy finansowej, ale weryfikuje także wszystkie procedury, które są stosowane w agencji. Tak więc należy podkreślić, że projekty są wybierane w sposób rzetelny, transparentny, obiektywny, zgodnie z przyjętymi procedurami, które są opisane na stronie internetowej, w dokumentacji konkursowej przez osoby, które są bezstronne w procesie, nie mają żadnych powiązań z wnioskodawcami.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale proszę odpowiedzieć na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pytania proszę odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale odpowiada pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpowiada na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-245.18" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Chyba państwo nie rozumiecie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na żadne pytanie nie odpowiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Chyba nie rozumiecie państwo.)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani minister, proszę kończyć. Została 1 minuta i 40 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGoławska">Tak, więc jeszcze raz podkreślam, że kwestie dotyczące badań klinicznych oraz eksperymentów medycznych są już dzisiaj uregulowane w przepisach, więc badania i eksperymenty są przeprowadzane zgodnie z tymi przepisami. Jest wskazana wprost procedura, kto i na jakich zasadach może je realizować. Jest również niezbędna opinia komisji bioetycznej, więc wszystko jest realizowane zgodnie z zasadami i przepisami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale przepraszam bardzo, pani minister nie wymieniała żadnego nazwiska, więc nie widzę trybu…</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Celowo to zrobiła.)</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, ale… przepraszam…</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Nie mogę?)</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">…w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W trybie formalnym…)</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale, przepraszam, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-248.10" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W regulaminowym. W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-248.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To proszę podać, bo nie znam takiego. Nie zostało wymienione nazwisko.</u>
          <u xml:id="u-248.12" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, projekt jeszcze będzie procedowany w komisji…</u>
          <u xml:id="u-248.13" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-248.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">…i zawsze będzie szansa na dopytanie.</u>
          <u xml:id="u-248.15" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych to dobry projekt. Z uwagą wysłuchałam opinii klubów. Czy te zmiany przyczynią się do usprawnienia jej działalności i czy wpłyną na podniesienie jakości badań związanych ze skutkami COVID-19? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Ale pani marszałek, zadałam proste pytanie. Proszę odpowiedzieć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani minister odpowiedziała tak, jak uznała za stosowne i miała na to 15 minut.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To po co zadajemy pytania, skoro nie dostajemy odpowiedzi?)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Będziemy procedować…</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Przepraszam…)</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, pani poseł. Nie.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, proszę…)</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, zamykam dyskusję. W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki…</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Pytałam dokładnie o szczepionki przeciwko COVID.)</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł… Pani poseł, pani utrudnia prowadzenie obrad. Nigdy to się nie zdarzyło. Jestem zdziwiona, pani poseł, pani zachowaniem.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: A ja pani.)</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania…</u>
          <u xml:id="u-250.11" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Przepraszam, pani marszałek, ja — pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-250.12" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł… To jesteśmy wzajemnie zdziwione, ale to ja prowadzę obrady.</u>
          <u xml:id="u-250.13" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Doskonale pani wie, że…)</u>
          <u xml:id="u-250.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono…</u>
          <u xml:id="u-250.15" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: My siedzimy, przygotowujemy się…)</u>
          <u xml:id="u-250.16" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">…do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-250.17" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-250.18" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-250.19" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych (druki nr 1231 i 1256).</u>
          <u xml:id="u-250.20" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Arkadiusza Mularczyka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-250.21" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: To nie wiadomo, po co my te pytania zadajemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałem przedstawić sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych, druk nr 1231.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Komisja Ustawodawcza przeprowadziła pierwsze czytanie projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 11 czerwca i rozpatrzyła go na posiedzeniu w dniu 22 czerwca. Komisja wnosi o to, ażeby projekt ten został uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Chcę podkreślić, że projekt nowelizacji ustawy o partiach politycznych dotyczy wyeliminowania z niej zapisów, które ujawniają dane o adresach zamieszkania osób uprawnionych do reprezentacji partii politycznych. W czasie prac w komisji na posiedzeniu w dniu 22 czerwca zostały złożone przez przedstawiciela partii panią poseł Joannę Muchę dwie poprawki, które wykraczały poza przedłożony projekt zmian. Opinia Biura Legislacyjnego była negatywna, ponieważ zakres przedłożonych poprawek nie dotyczył obszaru, który wynikał z projektu nowelizacji. Poprawki zostały więc odrzucone. Pani poseł zgłosiła je jako wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">W związku z powyższym wnosimy, ażeby Wysoka Izba uchwaliła przedłożony projekt nowelizacji po poprawkach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Kazimierz Smoliński.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełKazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PosełKazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu zmiany ustawy o partiach politycznych, druk nr 1231.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#PosełKazimierzSmoliński">Wysoki Sejmie! Ustawa o partiach politycznych jest z 1997 r. i w niektórych aspektach nie przystaje do aktualnego stanu prawnego. Dlatego posłowie wnioskodawcy stwierdzili, że należy dokonać zmiany art. 18 tej ustawy, który zakłada jawność ewidencji partii politycznej, co jest ze wszech miar potrzebne, natomiast elementy tej jawności idą za daleko. Ta ewidencja jest jawna w zakresie adresów zamieszkania osób, które wchodzą w skład władz partii oraz osób, które są uprawnione do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu partii, a także adresów na listach osób, które są założycielami, popierają założenie partii. Dlatego projekt ingeruje w tę ustawę i wykreśla możliwość ujawniania tych danych. Mamy już całkowicie nowe przepisy unijne w zakresie ochrony danych osobowych, w tych latach również zmieniały się bardzo nasze przepisy krajowe, wobec tego ustawa, czy projekt ustawy w trochę zmienionym kształcie w stosunku do pierwotnego, nadal w sprawozdaniu komisji z druku nr 1256 zawiera trzy artykuły. Art. 1 obejmuje szczegółowe informacje, które mają się znaleźć w ewidencji; do tej pory znajdowały się one w rozporządzeniu i nie było podstaw prawnych do tego, żeby takie dane w ewidencji umieszczać. Został więc szczegółowo wymieniony zakres informacji, które zawierają się w ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#PosełKazimierzSmoliński">Natomiast istotna jest zmiana art. 18. To jest właśnie ta zmiana, która mówi o tym, że ewidencja wraz z tekstami statutów partii jest jawna, z wyłączeniem informacji o adresach zamieszkania osób fizycznych, i to zarówno tych osób, które wchodzą w skład organów uprawnionych, jak również osób zgłaszających partię do ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#PosełKazimierzSmoliński">Zmieniono również zapis, który jednoznacznie stwierdza, że jawne informacje zawarte w ewidencji podlegają udostępnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej sądu, w przypadku czego zdaniem prawników rzeczywiście wcześniej nie było podstaw prawnych wprost, dlatego uzupełniono projekt w tym zakresie. On zdaniem klubu Prawo i Sprawiedliwość zasługuje na poparcie i będziemy go popierać, ponieważ te zmiany są naszym zdaniem konieczne, aby chronić te dane osobowe, które nie powinny podlegać ujawnieniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Arkadiusz Myrcha, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełArkadiuszMyrcha">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PosełArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak jak przedstawił to pan poseł Mularczyk, projekt ustawy nie wzbudza kontrowersji o tyle, że wychodzi naprzeciw pewnym oczekiwaniom, bo nie dość, że zostaje uregulowana kwestia jawności adresów zamieszkania osób, które są uprawnione do reprezentowania partii politycznych i zaciągania zobowiązań, a pamiętajmy, że to są też osoby, które nie muszą być jednocześnie osobami publicznymi, które nie muszą być aktywnymi politykami, więc jest to zmiana, której kierunek jest dobry, to jeszcze zostają też jednocześnie wprowadzone pewne takie kwestie porządkowe dotyczące jawności, dotyczące publikacji chociażby dokumentów dotyczących partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PosełArkadiuszMyrcha">A więc Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska nie zgłasza zastrzeżeń do przedstawionego projektu ustawy. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jawność i uczciwość. Jawności i uczciwości w życiu publicznym potrzeba nam jak przysłowiowego dżdżu. Poziom zaufania społecznego jest w Polsce dramatycznie niski, niższy od średniej europejskiej. Obserwujemy już negatywny kapitał społeczny, negatywne zaufanie objawiające się w nasilającej się korupcji i klientelizmie. Statystyczny Polak zakłada brak dobrej woli po stronie instytucji państwa i po stronie jego przedstawicieli. Nie ufamy ani państwu, ani parlamentowi, ani partiom.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Nie wiem, czy państwo czytacie Fukuyamę czy Rothsteina, może chociaż Sztompkę, nie wiem, czy w postępującym braku zaufania, zgeneralizowanego, instytucjonalnego, dostrzegacie kryzys podstaw demokracji, ale na pewno przeglądacie wyniki badań opinii publicznej i oglądacie relacje z polskich ulic, gdzie okrzyki kierowane wobec polityków, zwłaszcza wobec polityków partii rządzącej, wskazują na niski kapitał społecznego zaufania, a od frustracji tylko krok do eskalacji przemocy.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Ubiegłoroczne badanie CBOS na temat zaufania społecznego pokazało, że 3/4 społeczeństwa wyznaje pogląd, że w relacjach z innymi ludźmi należy być bardzo ostrożnym. Co ciekawe, najbardziej nieufny wobec innych jest wasz elektorat, a największe zaufanie do innych mają ludzie o lewicowym światopoglądzie. Wiem, że żerujecie na nieufności waszego elektoratu, ale Polska jest częścią Europy i tęskni za tym, co tak pięknie opisał kiedyś Kapuściński — za Europą, czyli światem pozbawionym cwaniactwa, opryskliwości, chamstwa i właśnie wrogiej nieufności. Także wasz prawicowy elektorat tęskni za tą europejską normą. To było widoczne tu, na tej sali dzisiaj, kiedy przegraliście głosowanie, bo posłowie chcieli pełnej informacji o interesach pana Obajtka.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Dostrzegacie zbliżającą się klęskę wyborczą, bo Polacy mają dość kumoterstwa i obsadzania rodzinami i znajomymi królika spółek Skarbu Państwa i wszelakich rad nadzorczych. Ponieśliście klęskę propagandową, bo ani ordynarne tyrady na sali plenarnej, ani wszystkie media tzw. publiczne nie dały rady poszczuć jeszcze bardziej obywateli na znienawidzone przez was instytucje. Ponad dwa razy więcej Polaków ufa Unii Europejskiej niż polskiemu parlamentowi. Temu opluwanemu na tej sali rzecznikowi praw obywatelskich też ufa niemal dwa razy więcej Polaków niż parlamentowi. Ludzie śmieją się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale, pani poseł, do rzeczy. Mówimy o konkretnym projekcie ustawy, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Smoliński: To nie ten projekt.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Pani Marszałek! Mam prawo do wypowiedzi w imieniu klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, pani ma prawo odnosić się do projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Ludzie śmieją się z tych żałosnych wpadek typu pana Bielana, który za siedzibę własnej partii obrał biuro poselskie lewicowej posłanki. Paradoksalnie więc dobrze, że chcecie, by niejawne stały się adresy kluczowych członków partii politycznych, bo to zakończy ten lumpiarski zwyczaj szukania słupów, ale likwidowanie zapisów generujących nadużycia i kombinatorstwo nie wystarczy, bo dostęp do informacji o państwie, partiach i sposobie zarządzania mieniem wspólnym trzeba poszerzać, a nie ograniczać.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: O czym pani w ogóle mówi?)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Złożyłam w imieniu Lewicy stosowny projekt ustawy. Wystarczy zacząć nad nim procedować.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Pani chyba wzięła ze sobą złą kartkę.)</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Kolejne projekty przyniesione przez stronę społeczną czekają w sejmowych zamrażarkach. Ustawę o partiach politycznych trzeba zmieniać w wielu aspektach. Partie nie mogą być trampolinami do żerowania na majątku publicznym. Partie nie mogą być bytami mafijnymi. Tu przypominam wam przegrany proces z prof. Sadurskim, który zdiagnozował PiS-owski styl uprawiania partyjnej polityki.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Lewica chce dalszego procedowania nad tym projektem i chce jego poszerzenia o zapisy gwarantujące, że Polacy będą mogli na powrót zaufać swojemu państwu, swojemu parlamentowi, drugiemu człowiekowi, a do tego jest potrzebna jawność i uczciwość, bo bez tego kolejne miliony wyjadą z kraju, a ostatni zgasi światło na tym padole frustracji, nienawiści i traktowania drugiego człowieka jako potencjalnego źródła zła i zarazy.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#PosełAnitaKucharskaDziedzic">Panie Pośle Mularczyk! Do dzieła. Wykazał pan już dobrą wolę na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej. Teraz czas, by przyjął pan uwagi opozycji czy Lewicy, także wnioski mniejszości. Niech zostanie po was coś dobrego, choć jedna rzecz zrobiona dla dobra kraju i jawności, a nie dla dobra partyjnych kolegów i koleżanek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: Co to było? A gdzie poprawki?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, czasami warto przeczytać projekt ustawy i do niego się odnosić.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Kurzawa w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści zaprezentować nasze stanowisko w sprawie zmiany ustawy o partiach politycznych, druki nr 1231 i 1256.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełDariuszKurzawa">W ustawie tej modyfikujemy zwłaszcza art. 17 poprzez dodanie art. 17a uściślającego kwestie dotyczące ewidencji. Chodzi m.in. o nazwę partii, datę założenia, symbole, nazwiska i adresy założycieli oraz reprezentantów i inne istotne informacje. Zmiana polega przede wszystkim na wpisaniu do art. 18 ust. 1 zapisu o jawności wspomnianej ewidencji, z wyłączeniem informacji o adresach zamieszkania osób fizycznych. Po ust. 3 dodajemy ust. 3a o udostępnieniu informacji jawnych w Biuletynie Informacji Publicznej sądu.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PosełDariuszKurzawa">Proponowane zmiany w ustawie są naszym zdaniem uzasadnione. Wrażliwe dane osobowe, do jakich należy bez wątpienia adres zamieszkania, są chronione w wielu postępowaniach i dokumentach. Ta sama zasada powinna również mieć zastosowanie w ustawie o partiach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PosełDariuszKurzawa">Powszechne udostępnienie danych adresowych w Internecie jest niebezpieczne i stwarza duże zagrożenie dla sfery prywatnej polityka i jego najbliższych. Chodzi również dualizm legislacyjny. Posłowie i senatorowie są chronieni w tej sferze w ustawie o wykonywaniu mandatu, a w drugiej, tj. o partiach politycznych, tej ochrony już nie ma. Zmiana likwiduje tę sprzeczność.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PosełDariuszKurzawa">Przytaczany, również w uzasadnieniu, argument o brutalizacji życia publicznego jest trafny, ale chciałbym nieśmiało przypomnieć, że do tej brutalizacji doszło zwłaszcza w ostatnich 5 latach za sprawą mediów publicznych i niektórych najważniejszych osób w naszej polityce. Tym niemniej proponowane zmiany w tej ustawie są konieczne i pożyteczne oraz wspierane przez wielu legislatorów. Dlatego mój klub Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści popiera wspomniane zmiany i będzie głosować za. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Mucha w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełJoannaMucha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełJoannaMucha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zanim przejdę do omówienia tego projektu, projektu zawartego w druku nr 1231, pozwolę sobie na parę słów wstępu.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PosełJoannaMucha">Byłabym wdzięczna, pani marszałek, gdyby pani nie cenzurowała mojej wypowiedzi, bo mam prawo do tego, żeby sformułować ją w dowolny sposób. Bardzo proszę o brak cenzury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę tylko pamiętać, że nie jest to oświadczenie poselskie, tylko wystąpienie klubowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełJoannaMucha">Doskonale o tym pamiętam, pani marszałek. Mam 5 minut na to, żeby swobodnie wypowiedzieć się na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale ten czas płynie, więc proszę skupić się na wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełJoannaMucha">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełJoannaMucha">Otóż mamy dzisiaj w Polsce wiele problemów, np. suszę. Dzisiaj rolnicy mówią o tym, że za chwilę będzie tragedia. Służby mówią o tym, że chwilę zaczną płonąć lasy. Mamy inflację, która dla ludzi oznacza po prostu drożyznę. Dla pana prezesa Glapińskiego nie jest to ważne, co za każdym razem podkreśla w swoim wystąpieniu. Mamy problem mieszkań. Mamy problem opieki nad seniorami, nad osobami niesamodzielnymi. Mamy problem przemocy. Mamy problem opieki nad seniorami, nad osobami niesamodzielnymi. Mamy problem przemocy. Mamy problem braku usług publicznych na poziomie odpowiadającym naszemu rozwojowi i naszym aspiracjom. Kolejki do lekarza zagrażają życiu ludzkiemu. Są szkoły, przedszkola, żłobki i wszystkie te miejsca, którym trzeba pomagać. Trzeba nad tym pracować. Można byłoby długo mnożyć tematy, którymi powinien zajmować się polski Sejm. Mogłabym wymieniać przez 5 minut listę tylko tych tematów, którymi się polski Sejm powinien zajmować.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To niech pani zgłosi projekty ustaw.)</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PosełJoannaMucha">Tymczasem my się zajmujemy adresami osób, które tworzą partie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: 8 lat rządziliście.)</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#PosełJoannaMucha">Osiem lat rządziliśmy i wprowadziliśmy Polskę na zupełnie inny poziom cywilizacyjny. Chciałam panu przypomnieć, że wy rządziliście 2 lata i po 2 latach Polacy wam podziękowali.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#PosełJoannaMucha">Tymczasem my się zajmujemy adresami polityków. Nie wiem, ten rząd chyba musi po prostu wypełnić czas sejmowy, czas, w którym obradujemy, jakimiś dowolnymi, zupełnie dowolnymi tematami. Załóżmy, że potraktowalibyśmy ten temat poważnie, że chcielibyśmy coś w tych partiach politycznych poprawić. W związku z tym zgłosiliśmy poprawki. Pierwsza poprawka mówi o tym, żeby poza sprawozdaniami finansowymi składać też sprawozdania merytoryczne z działalności partii politycznych. Druga poprawka mówi o możliwości zdalnego podejmowania decyzji, tak jak jest to umożliwione w tej chwili stowarzyszeniom i fundacjom. Ale pan poseł Mularczyk prowadzący prace nad tą ustawą uznał najwyraźniej, że jeśli coś jest wymyślone poza PiS-em, to jest to po prostu myślozbrodnia.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#PosełJoannaMucha">Panie Pośle! Proponuję, żeby pan sobie odświeżył lekturę Orwella, bo naprawdę zbliżacie się państwo już nie tylko do tych postaci, ale do ich karykatur.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#PosełJoannaMucha">Zagłosujemy za tą ustawą, ale uważamy, że skandaliczne jest to, że Sejm zajmuje się tak nieważnymi dla ludzi tematami, kiedy ważne tematy nie są zaadresowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: Ważne też są robione.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krystian Kamiński w imieniu Koła Poselskiego Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełKrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Najpierw chciałbym zwrócić uwagę na pewne kuriozum. Przy tak drobnym projekcie każdy klub i każde koło ma 5 minut, a przy umowach międzynarodowych, chociażby przy umowie o współpracy obronnej ze Stanami Zjednoczonymi — tylko 3 minuty. Jest to jakaś absurdalna sytuacja i uważam, że powinniśmy zdecydowanie przemyśleć tryb procedowania, tryb dyskusji nad takimi rzeczami i ustalić, jakie mamy priorytety.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dobrze mówi.)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PosełKrystianKamiński">Do rzeczy, do rzeczy. Od samego początku zmierzam do rzeczy. Ten poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych jest niekontrowersyjny, bo co miałoby być kontrowersyjnego. I pewnie w takiej formie zostanie uchwalony. Jednak tym, czego naprawdę potrzebujemy, są zmiany systemowe, a tych Prawo i Sprawiedliwość nie potrafi przygotować, ponieważ nasz skostniały system polityczny trzeba zmienić. My nie mamy, tak jak często to państwo określają, jakiejś demokracji, tylko mamy oligarchię partyjną, gdzie prezesi poszczególnych partii wyznaczają, kto dostanie jedynkę i w związku z tym, kto ma zostać posłem. Trzeba zmienić nasze prawo wyborcze, tak aby realnie posłowie, którzy pracują w swoich okręgach, którzy są znani, mogli mieć możliwość, że zostaną wybrani, bez tego, że będą musieli podlizywać się prezesowi swojej partii. Zdecydowanie ułatwiłoby to życie nam wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#PosełKrystianKamiński">Dodatkowo, jeśli chodzi o obszar finansowania partii politycznych, finansowania chociażby biur poselskich, to dlaczego tak jest, że poseł jest coraz bardziej uzależniony od swojej partii. Bo to partie dostają ogromne subwencje, a posłowie w biurach nawet nie mają odpowiednich pieniędzy, żeby zamówić ekspertyzy, żeby zatrudnić ekspertów w danych dziedzinach. Przecież posłowie pracują w ważnych komisjach, jak chociażby ja pracuję w Komisji Spraw Zagranicznych, samorządu terytorialnego i wypadałoby, żeby odpowiednie pieniądze były przeznaczone na to, żeby każdy poseł mógł zamówić ekspertyzy w danej dziedzinie, miał w danej dziedzinie eksperta. I na to są potrzebne pieniądze. Jeśli państwo nie wiedzą, z czego to finansować, to bardzo proste, obetnijmy subwencje i dajmy te pieniądze właśnie na ekspertyzy i ekspertów. Bo Polacy od nas oczekują nie wyrażania swoich emocji, tylko merytorycznej pracy dla nich. A jak wykonywać merytoryczną pracę, jeśli nie ma pieniędzy właśnie na zatrudnianie ekspertów i zamówienia ekspertyz? Takich zmian oczekują wyborcy i takie zmiany przygotuje Konfederacja, a jeśli zostanie wybrana, to również je wprowadzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Bosak w drugiej części wystąpienia Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Wysoki Sejmie! Pani Marszałek! Mój przedmówca, poseł Krystian Kamiński, słusznie zwrócił uwagę na to, że mamy w polskiej polityce deficyt środków na pracę ekspercką. Jest to w ustawie o partiach politycznych zdefiniowane, ale myślę, że można dość łatwo zrozumieć, dlaczego tak jest. Otóż odpowiedź tkwi w niechęci do projektu, który przedstawiliśmy już 5 lat temu, i solidarnie wszystkie partie polityczne przestraszyły się, nabrały wody w usta. To był projekt o finansowaniu polskiej polityki i działalności w debacie publicznej z zagranicy. Dziś mainstreamowe partie polityczne od PiS-u przez Platformę po Lewicę, PSL pracują za pieniądze niemieckich fundacji politycznych, robią wspólne projekty, a to tzw. prawica z Fundacją Konrada Adenauera, lewica ma odpowiednie fundacje lewicowe, liberałowie — liberalne, tak zwani centrowcy. W żaden sposób wam to nie przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Robiliście wielką aferę wokół pani Ludmiły Kozłowskiej, że finansowana jest z zagranicy, że będzie organizować polski Majdan. Ale przecież ona dostawała pieniądze legalnie. Dlaczego? Bo nie zdecydowaliście się nigdy zmienić prawa w ten sposób, żeby ktoś działalności wywrotowej w Polsce nie mógł finansować. Działalność szpiegowska, jak ktoś przywiezie pieniądze w walizce, jest zakazana, ale jak ktoś przeleje prosto na konto fundacji pani Kozłowskiej, jest całkowicie legalna. Dlatego nie zależy wam na tym, żeby była finansowana działalność ekspercka z funduszy politycznych na partie polityczne, bo macie je skądinąd.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PosełKrzysztofBosak">A jeżeli chodzi o te kwestie, o których dzisiaj rozmawiamy, wykreślenie publikacji prywatnych adresów, polityków, jest to oczywista sprawa. To pokazuje tylko, jak anachroniczna jest ustawa o partiach politycznych. Przypomnę, że były prowadzone w wielkim pośpiechu nowelizacje Kodeksu wyborczego. Ustawy o partiach politycznych nikt nie ruszył. Ta ustawa jest w wielu punktach kompletnie niedopasowana do dzisiejszych czasów. Ona jest swego rodzaju prawnym reliktem. Należałoby zrobić okrągły stół partii politycznych, napisać tę ustawę od początku. Zobaczyć, jak partie polityczne powinny działać nowocześnie w XXI w., gdzie w tej chwili cały szereg narzędzi, które stosuje się współcześnie, związanych z Internetem, z finansami jest skrępowany. Ale wam na tym nie zależy, bo sobie wszystko finansujecie jak nie z Polskiej Fundacji Narodowej, to ze spółek Skarbu Państwa, to z kancelarii premiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Marnotrawicie pieniądze podatników, a anachroniczne prawo wam nie przeszkadza, tylko żeby ochronić swoje adresy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań. Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, panie pośle, czas minął…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełKrzysztofBosak">…zmieniacie jeden przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie przedstawicielom rządu, właściwie też Państwowej Komisji Wyborczej. Pytanie jest związane z ustawą o partiach politycznych. Może pan przewodniczący, gdyby był w stanie, choć pytanie nie należy do łatwych… Czy partie polityczne zgodnie z ustawą mogą posiadać majątek? W tej chwili są różnego rodzaju programy rządowe, np. fotowoltaika. Czy żeby zamontować na budynku partii politycznej fotowoltaiki, partia polityczna może otrzymać dofinansowanie, które otrzymują inne podmioty na zamontowanie fotowoltaiki, na budynkach będących własnością partii politycznej? Podkreślam, nie jest to prowadzenie działalności gospodarczej. Bo gdyby było to prowadzenie działalności gospodarczej, automatycznie jest to przyczyna do nieotrzymania subwencji z budżetu państwa., bo to jest zakazane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po wprowadzeniu tej nowelizacji ewidencja wraz z tekstami statutów partii politycznych będzie jawna, natomiast adresy przywódców partyjnych jawne nie będą. Rozumiem, że każda grupa polityczna dba o własne interesy, ale posłowie zgromadzeni na tej sali powinni przede wszystkim zadbać o interesy wyborców, a dopiero później o interesy własne. Utajnienie adresów zamieszkania władz partii, których prezesi mogą swoimi decyzjami zniszczyć życie milionów ludzi, moim zdaniem powinno nastąpić w drugiej kolejności, po utajnieniu adresów członków stowarzyszeń, fundacji, a przede wszystkim przedsiębiorców, z których podatków finansuje się działalność partii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzisiaj mamy taką sytuację, że partie polityczne, które weszły do parlamentu, są finansowane z budżetu państwa. Panowie posłowie z Konfederacji mówili, że pieniądze powinniśmy przeznaczyć na ekspertów, a nie na inną działalność. Możemy to uregulować. Proponuję, żeby 50% dotacji dla tych partii politycznych, które są w Sejmie, mogło iść na wybory, a 50% zostawić na edukację polityków, na dokształcanie ich, jeżeli chodzi o ekspertyzę, ich wiedzę, ich kulturę polityczną, bo dzisiaj tak naprawdę partie polityczne, które są w Sejmie — i to jest różnica, bo różnicują się w ten sposób, mają preferencje — finansują swoje wybory ze środków państwowych. Zmieńmy to i zainwestujmy w polityków. Zainwestujmy w lepszą jakość uprawiania polityki, bo to jest istota.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PosełMarekDyduch">A ta poprawka, ta nowelizacja jest potrzebna. Ja bym jej nie lekceważył, bo dzisiaj uprawianie polityki to jest stan, zawód wyższego ryzyka, bo polityka można opluć, kiedy się chce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście nie mam absolutnie żadnych uwag do tego projektu ustawy, natomiast mam takie ogólne pytanie dotyczące techniki prawotwórczej, dlatego że już dzisiaj słyszymy na tej sali, że są inne propozycje dotyczące zmian w ustawie o partiach politycznych. Rzeczywiście dość kuriozalne jest to, że prowadzimy tutaj półgodzinną dyskusję i dyskusje na posiedzeniach komisji, żeby zmienić jeden artykuł. Jeżeli są już w przestrzeni publicznej czy parlamentarnej jakieś pomysły dotyczące innych zmian w ramach tej samej ustawy, to wydaje się rozsądne, żeby wstrzymać się z tą ustawą i przyjąć jedną… Nie nowelizować jednej ustawy na każdym posiedzeniu Sejmu. Chciałbym zapytać, jak to wygląda ze strony rządu i ze strony Komisji Ustawodawczej. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Domyślam się, że na pytania chętnie odpowie pan poseł Arkadiusz Mularczyk jako sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem przedstawicielem wnioskodawców. Większość dyskusji, która się tutaj toczyła, dotyczyła zupełnie innych zagadnień, a nie projektu ustawy. To był projekt poselski, nie był to projekt rządowy. Jak rozumiem, każdy z klubów, które uczestniczą w tej dyskusji, debacie, ma prawo przygotować nowelizacje, które uważa za stosowne. Jesteśmy otwarci na dyskusję, także o ustawie o partiach politycznych. Każdy z klubów ma taką możliwość.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Co do tych poprawek, o których wcześniej rozmawialiśmy, pani poseł Muchy, to niestety te poprawki zostały zgłoszone do przedłożenia, które dotyczyło zupełnie innego, incydentalnego problemu. Wydaje mi się, że tę sprawę po prostu trzeba uregulować. Natomiast jeśli chodzi o większe, szersze nowelizacje, jesteśmy otwarci. Proszę zgłosić propozycje projektów ustaw czy zmian ustaw. Będziemy o nich dyskutować. Dzisiaj oczywiście bardzo łatwo szermować argumentami, że coś trzeba zmienić, ale proszę po prostu przygotować konkretne projekty ustaw i wtedy będziemy mogli o nich rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Chcę podziękować wszystkim klubom za deklarację poparcia tej inicjatywy, która oczywiście ma charakter incydentalny. Wydaje się, że jest to nowelizacja potrzebna i konieczna, biorąc pod uwagę chociażby kwestię daleko idących rozwiązań, jeśli chodzi o dane osobowe naszych obywateli. Uważam, że ta sprawa powinna być jak najszybciej uregulowana. Dziękuję za poparcie, dziękuję za dyskusję i chcę podkreślić, że jesteśmy otwarci na dyskusję o kolejnych zmianach w ustawie o partiach politycznych. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny (druki nr 1125 i 1218).</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny, druki nr 1125 i 1218.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Marszałek Sejmu na 30. posiedzeniu Sejmu w dniu 20 maja 2021 r. na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała powyższy projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia. Komisja Nadzwyczajna w dniu 9 czerwca 2021 r. rozpatrzyła projekt ww. ustawy. W toku prac komisji odbyła się dyskusja oraz wniesiono poprawki.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Przypomnę, że w projekcie przewidziano dodanie w Kodeksie cywilnym zapisów, zgodnie z którymi najbliższej rodzinie poszkodowanego, który np. wskutek wypadku doznał trwałego uszkodzenia ciała, przysługiwać będzie odszkodowanie za naruszenie więzi rodzinnej. Na przestrzeni ostatnich lat w orzecznictwie sądów powszechnych ukształtowało się przeważające stanowisko, że tego rodzaju krzywda podlega naprawieniu przez zapłatę odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia. Stanowisko to zostało potwierdzone orzecznictwem Sądu Najwyższego. Zgodnie z tym kierunkiem judykatury sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu. W praktyce sądowej można jednak odnotować przypadki prawomocnego oddalenia powództwa najbliższych członków rodziny poszkodowanego o zapłatę zadośćuczynienia za zerwanie więzi rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Tego rodzaju rozstrzygnięcia są uzasadnione tym, że zadośćuczynienie za zerwane więzi rodzinne nie może być dochodzone ani na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego, gdyż nie stanowią klasycznego dobra osobistego w rozumieniu art. 23 Kodeksu cywilnego, ani na podstawie art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego, ponieważ przepis ten dotyczy wyłącznie przypadków krzywdy, a następnie śmierci poszkodowanego.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Ujawniona rozbieżność i zmiana kierunku rozstrzygania o bardzo istotnych społecznie roszczeniach nie są pożądane z punktu widzenia zasad demokratycznego państwa prawa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej oraz zasady zaufania do państwa i tworzonego przez niego prawa.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Słuszna jest zapłata zadośćuczynienia, gdy najbliższy członek rodziny doznał poważnego uszczerbku na zdrowiu skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach po rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 9 czerwca 2021 r. wnosi, by Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Lorek w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedstawiony przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, druk nr 1125.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Projekt przewiduje dodanie w Kodeksie cywilnym zapisów, zgodnie z którymi najbliższej rodzinie poszkodowanego, który np. wskutek wypadku doznał trwałego uszkodzenia ciała, przysługiwać będzie odszkodowanie za naruszenie więzi rodzinnej. W razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Potrzeba zmian, jak zostało to przedstawione w sprawozdaniu, wynika z rozbieżności w orzecznictwie sądowym. Ujawniona rozbieżność i zmiana kierunku rozstrzygania o bardzo istotnych społecznie roszczeniach nie jest pożądana z punktu widzenia zasad demokratycznego państwa prawa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej oraz zasady zaufania do państwa i tworzonego przez niego prawa.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Słuszna jest zapłata zadośćuczynienia, gdy najbliższy członek rodziny dozna poważnego uszczerbku na zdrowiu skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Prezydencki projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#PosełGrzegorzLorek">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zdecydowanie rekomenduję ww. projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz poproszę panią poseł Barbarę Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł. Z przyzwyczajenia chciałem powiedzieć: marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy jest konsekwencją luki prawnej, z jaką mieliśmy do czynienia w przypadku zadośćuczynienia pieniężnego za ciężkie i trwałe uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PosełBarbaraDolniak">W praktyce sądowej w wielu przypadkach zarówno sądy powszechne, jak i Sąd Najwyższy uznawały, że mamy do czynienia z dobrem osobistym, o którym mowa w art. 23 Kodeksu cywilnego, i zasądzały, jeżeli uznały ku temu podstawy, zadośćuczynienie pieniężne, właśnie na podstawie art. 23 Kodeksy cywilnego w związku z art. 448 Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PosełBarbaraDolniak">Były jednak orzeczenia zarówno sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego, w tym ostatnia uchwała Sądu Najwyższego podjęta w składzie siedmiu sędziów, które wskazywały, że nie ma podstawy prawnej do zadośćuczynienia właśnie w takim przypadku, którego dotyczy przedmiotowy projekt ustawy, i kończyło się to oddaleniem powództwa.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PosełBarbaraDolniak">Taka sytuacja rozbieżności jest dla obywatela nie do zaakceptowania, powoduje bowiem niepewność prawną, sytuację, w której obywatel nie ma pewności, jak sąd rozstrzygnie konkretną sprawę, w której występuje on z roszczeniem pieniężnym, w tym przypadku z pozwem o zadośćuczynienie pieniężne. Na istnienie luki prawnej wskazywała już w 2018 r. pierwsza prezes Sądu Najwyższego pani prof. Małgorzata Gersdorf w wystąpieniu o stwierdzonych nieprawidłowościach i lukach w prawie. Tam właśnie mówiła o tym, że kwestia zadośćuczynienia pieniężnego w razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia wymaga regulacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#PosełBarbaraDolniak">Przedmiotowy projekt ustawy wypełni, po uchwaleniu go przez Sejm i Senat, lukę prawną i pozwoli już, jak w przypadku art. 4464 Kodeksu cywilnego, który dotyczy zadośćuczynienia w przypadku śmierci osoby najbliższej, najbliższego członka rodziny, stosować konkretny przepis i unikać takich rozbieżności, że pojawiają się orzeczenia, w których jedne sądy zasądzają należność, a w drugich dochodzi do oddalenia powództwa.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#PosełBarbaraDolniak">Tym samym projekt ten pozwoli na eliminowanie wszelkich wątpliwości dotyczących podstawy prawnej i orzekanie sądów, zarówno powszechnych, jak i Sądu Najwyższego, w przypadku gdy spełnione są oczywiście przesłanki wynikające z tego przepisu, o zasądzeniu stosownego zadośćuczynienia pieniężnego w sytuacjach wyjątkowo traumatycznych. Nie ulega bowiem wątpliwości, że sytuacje, o których mowa w tym projekcie ustawy, są wyjątkowo trudne zarówno dla osoby poszkodowanej, jak i dla bliskich, najbliższych członków rodziny poszkodowanego. Mówimy tu o śpiączce pourazowej lub stanie wegetatywnym członka rodziny, ale także o np. uszkodzeniu dziecka w czasie porodu, co rodzi brak możliwości nawiązania więzi rodzinnej. Oczywiście mówimy o sytuacjach, które są jednoznaczne. Tu nie może być wątpliwości, że może to dotyczyć sytuacji przejściowych, tymczasowych. Nie, przepis jest jednoznaczny i mówi o ciężkim i trwałym uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia skutkującym niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej. Wszystkie te przesłanki, które wymienione są w przepisie, muszą zaistnieć, by sąd mógł zasądzić stosowne zadośćuczynienie, a przy uchwaleniu tej ustawy zostanie wypełniona luka prawna i nie będzie już wątpliwości, który przepis w konkretnej sytuacji należy zastosować. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos ma pani poseł Katarzyna Ueberhan, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie prezydenckiego projektu ustawy z druku nr 1125 oraz sprawozdania komisji o pracach nad projektem z druku nr 1218.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">W dniu wypadku Katarzyna J. miała 17 lat, była licealistką. Kolega, który prowadził Renault Megane, stracił nad nim panowanie i rozbił się na drzewie, a po tygodniu zmarł. We krwi miał morfinę i amfetaminę. Dziewczyny nie przebadano z uwagi na jej ciężki stan. Doznała rozległych obrażeń, a lekarze ocenili jest stan jako wegetatywny. Od tamtego czasu wymaga całodobowej opieki w każdym aspekcie swojego życia, a szanse na poprawę są nikłe.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Edyta B. od chwili wypadku drogowego, w wyniku którego doznała ciężkiego urazu mózgu, znajduje się w stanie głębokiego wyłączenia świadomości, w stanie wegetatywnym. Nie ma możliwości nawiązania z nią kontaktu, została ubezwłasnowolniona całkowicie, a przy obecnym stanie wiedzy medycznej nie jest możliwa poprawa jej stanu zdrowia. W dniu wypadku miała 34 lata, była mężatką, matką 6-letniego syna. Pracowała jako lekarka, dermatolożka, pisała pracę doktorską. Jest jedynym dzieckiem swoich rodziców.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Młoda matka samotnie wychowująca dzieci w wieku 3 i 4 lat na skutek błędu medycznego doznaje obrzęku mózgu, a następnie pozostaje w utrwalonym stanie wegetatywnym. W świetle opinii biegłych strata matki destrukcyjnie wpływa na rozwój psychiczny dzieci, prowadząc do trudności adaptacyjnych, emocjonalnych, uczuciowych.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">To tylko kilka historii ludzkich tragedii, w przypadku których sąd musiał rozstrzygać o przyznaniu lub odmowie przyznania zadośćuczynienia bliskim ofiar przestępstw. Postępowania trwały latami, a rozstrzygnięcia bywały różne. A przecież w takich sytuacjach nie można czekać, nie można i nie trzeba. Nie trzeba czekać na wybudzenie osoby w śpiączce, by stwierdzić, że ona i jej najbliżsi cierpią. Nie trzeba i nie można czekać, by za to cierpienie zadośćuczynić. Członkowie rodziny, których bliscy zapadają w śpiączkę pourazową czy stan wegetatywny, cierpią często nie mniej niż w momencie, gdy bliska im osoba umiera. Dlatego takie zadośćuczynienie musi wprost gwarantować prawo.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Przyznanie zadośćuczynienia członkom rodziny poszkodowanego ma być możliwe w przypadku ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia skutkującego zerwaniem lub niemożnością nawiązania więzi rodzinnych. Wprowadzenie takiej zmiany przewiduje niniejsze przedłożenie. Proponowana zmiana przepisów ma pomóc w rozstrzygnięciu rozbieżności orzeczniczych, które pojawiły się w ostatnich latach, i to na poziomie zarówno sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Obecnie w Kodeksie cywilnym wprost umożliwia się sądowi przyznanie najbliższym członkom rodziny odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jedynie w przypadku osoby bliskiej zmarłej wskutek czynu niedozwolonego. Przepisy nie precyzują szczegółowo kwot. W praktyce problemy związane z przyznawaniem członkom rodziny zadośćuczynień zaczynają się w momencie, gdy dana osoba doznaje ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Dlatego w projekcie zaproponowano, by podstawa prawna normatywna tego typu rozstrzygnięć została wyrażona wprost w dodanym art. 4462 Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Jak wskazano w uzasadnieniu, przepisy miałyby zastosowanie jedynie do przypadków najcięższych, właśnie takich jak zerwanie więzi rodzinnych w wyniku śpiączki pourazowej, stanu wegetatywnego czy stanów związanych z uszkodzeniem mózgu. Choć nie sposób wycenić czy wartościować cierpienie i krzywdę, to wypłata zadośćuczynienia w takich sytuacjach powinna być możliwa, a możliwość ta powinna być gwarantowana przez prawo. Co ważne, przedmiotowa nowelizacja może mieć zastosowanie nie tylko do zdarzeń, które nastąpiły dopiero po zmianie przepisów. Członkowie rodzin, których roszczenia nie zdążą się przedawnić, również mogliby się zwrócić o zapłatę zadośćuczynienia, jeśli spełniliby wymienione kryteria.</u>
          <u xml:id="u-297.8" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Ze względu na znaczenie społeczne problemu, z uwagi na fakt, że w toku prac komisji nie zostały wprowadzone zmiany, które zmieniłyby zamysł wnioskodawcy wyrażony w przedłożonym projekcie, klub Lewicy podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w pierwszym czytaniu i uważa, że powyższe rozwiązania zasługują na poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pan poseł Krzysztof Paszyk w imieniu Koalicji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Państwo Ministrowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści chciałbym przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania komisji o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny, druki nr 1125 i 1218.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Klub Parlamentarny Koalicja Polska, tak jak i kluby prezentujące swoje stanowiska przed naszym klubem, jest jak najbardziej pozytywnie nastawiony do prezydenckiego projektu nowelizacji Kodeksu cywilnego polegającego na dodaniu art. 4462, który stwierdza, że za doznaną krzywdę w postaci zerwanej więzi rodzinnej w następstwie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia poszkodowanego, takiego jak spowodowanie u poszkodowanego stanu wegetatywnego, najbliższym członkom rodziny poszkodowanego przysługuje zadośćuczynienie. Cel ten jest realizowany przez stworzenie w Kodeksie cywilnym właściwej podstawy prawnej do zasądzenia przez sąd zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">W pełni podzielam argumentację, którą wyraziły również panie posłanki przedmówczynie, natomiast chciałbym zaznaczyć, że nie jest tak, że do tego projektu nie ma drobnych uwag, np. nie podano katalogu zamkniętego zdarzeń, które mogą być podstawą żądania. Do takich zdarzeń na pewno możemy zaliczyć stan wegetatywny, śpiączkę lub ciężkie uszkodzenie mózgu. Ocena, czy zaszły przesłanki do przyznania zadośćuczynienia, czy nie, w razie sporu będzie leżała w gestii sądów, a można by pokusić się o zamknięty katalog takich sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Ponadto regulacja powinna być tak skonstruowana, by członkowie rodziny z góry wiedzieli, na jaką wypłatę mogą liczyć w danej sytuacji. Bez takiej regulacji zadośćuczynienia pozostaną w dużym stopniu nieprzewidywalne. Dowodem na to są np. rozbieżności w orzecznictwie w różnych regionach kraju. W bardzo podobnych przypadkach orzekane zadośćuczynienia różnią się między sobą nawet cztero-, pięciokrotnie.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Wątpliwości budzi też sformułowanie: trwały uszczerbek na zdrowiu, które nie ma prawnej definicji. W uzasadnieniu do nowelizacji jest użyte określenie: nieodwracalne upośledzenie funkcji życiowych, a to określenie znacznie lepiej oddaje charakter regulowanej kwestii. Pozostaje również pytanie, który podmiot będzie uprawniony do stwierdzenia, że stan poszkodowanego jest trwały w rozumieniu nieodwracalności upośledzenia funkcji życiowych.</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Nie wiadomo też, co będzie się działo w przypadku, gdy najbliżsi członkowie rodziny otrzymają zadośćuczynienie z tytułu zerwania więzi rodzinnych, a następnie osoba poszkodowana umrze. Art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego przyznaje zadośćuczynienie bliskim z tytułu śmierci. Proponowany przepis nie rozstrzyga relacji między wymienionymi przepisami. Ubezpieczyciele obawiają się, że najbliżsi członkowie rodziny będą mogli dwukrotnie zgłaszać roszczenie.</u>
          <u xml:id="u-299.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">To są wątpliwości, które oczywiście pozostają. Tak jak powiedziałem, one nie przesądzają o pozytywnej opinii klubu Koalicji Polskiej o projekcie. Mimo pewnych niedoskonałości z pewnością go w takiej formie poprzemy, chociaż — tu patrzę w stronę przedstawicieli pana prezydenta — być może jeszcze jest czas, aby dopracować ten projekt tak, żeby był on pełny, odpowiadał na całe spektrum wątpliwości i sytuacji, które mogą się pojawić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pan poseł Michał Urbaniak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziwię się, że taki projekt trafia do polskiego Sejmu dopiero teraz. To prawo, które wprowadza instytucję zadośćuczynienia dla najbliższych członków rodziny poszkodowanego, istnieje w zasadzie od 2008 r. Niestety przez 13 lat, czyli w okresie rządów PiS-u i Platformy, nikt nie próbował tego doprecyzować, a szkoda. Po prostu szkoda.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Praktyka sądowa pokazuje, że kompensacja krzywdy wyrządzonej rodzinie przez brak możliwości kontynuowania bądź nawiązania więzi była często zasądzana i to się działo. Ale niestety nie była to reguła, mamy też tutaj przykłady oddalenia takich roszczeń. To nie stawia niestety naszego sądownictwa czy powagi państwa polskiego w najlepszym świetle.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Taki rozdźwięk mamy często w sytuacjach bardzo podobnych. Szkoda że — myślę, że można to powiedzieć wprost — w imię ratowania pewnego PR-u, tutaj pana prezydenta, musimy zajmować się akurat takimi tematami, jakbyśmy nie byli w stanie dokonać tego w tym Parlamencie szybciej, np. w poprzednich kadencjach. Zamiast prowadzić realną politykę, zarówno wewnątrz państwa, jak i na zewnątrz, trzeba się zajmować tym.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Narzędzia, które ma prezydent, są ograniczone. Jest jedynie możliwość dialogu czy właśnie to załatwianie spraw dla Polaków. Dalej wiele spraw stoi w miejscu. Warto byłoby przypomnieć o frankowiczach czy o reformie NFZ, bo sam pan prezydent mówił o tym, że też jest za likwidacją NFZ bądź co najmniej za jego radykalną reformą. Tutaj taka prezydencka wiarygodność może być nadwątlona przez to, jak zachował się wobec funduszu zadłużenia, który PiS razem z Lewicą przegłosował w Sejmie, a on potem to wszystko podpisał.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Nie zmienia to faktu, że akurat ten projekt był po prostu potrzebny, więc my też jako Konfederacja będziemy go popierać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Koło Parlamentarne Polska 2050 po raz kolejny wyraża poparcie dla projektu tej ustawy. Dobrze, że pojawia się propozycja prawnego rozwiązania zapłaty zadośćuczynienia, kiedy najbliższy członek rodziny dozna poważnego uszczerbku na zdrowiu skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej. Projektodawca porównuje to do krzywdy określonej w Kodeksie cywilnym w art. 446 § 4. Ma na myśli szczególnie dramatyczne sytuacje, kiedy w następstwie ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu nie jest już możliwe występowanie więzi rodzinnej. Istotne będzie jednak określenie, co jest więzią rodzinną i między kim ona rzeczywiście występuje.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PosełTomaszZimoch">Koło Polska 2050 proponuje nie rewolucyjną, ale ewolucyjną, nowoczesną zmianę. Upieramy się: postawmy odważnie krok. Nowoczesne demokracje według nas tego wymagają. Składamy zatem, pani minister, Wysoki Sejmie, ponownie poprawkę, by w art. 1 ustawy nowelizującej określenia „najbliższym członkom rodziny” zastąpić w dodawanym art. 4462 wyrazami „osobom najbliższym” i w konsekwencji w art. 2 ustawy nowelizującej wyrazy „najbliższych członków rodziny” również zastąpić wyrazami „osób najbliższych”. W uzasadnieniu podkreślamy, że propozycja poprawki ma na celu dostosowanie projektowanego brzmienia przepisu do terminologii prawa cywilnego i wykluczenie wątpliwości pojawiających się na gruncie pojęcia „najbliższy członek rodziny”.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#PosełTomaszZimoch">Dyskusyjna jest w doktrynie, co podkreślaliśmy, możliwość przyznania odszkodowania konkubentom, wychowankom zmarłego, narzeczonym czy innym osobom niepozostającym w relacji pokrewieństwa, powinowactwa, czy przysposobienia. Zwracamy uwagę, że Sąd Najwyższy wskazał w wyroku z 21 marca 2013 r., że w każdym przypadku osób wspólnie zamieszkujących ze sobą możliwe jest występowanie takiej więzi emocjonalnej, która uzasadni przypisanie im statusu osób najbliższych. Są i tacy przedstawiciele doktryny — ponownie podkreślamy — którzy uważają, że do rodziny w rozumieniu przepisu art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego należy też zaliczyć wychowanków, narzeczonych, konkubentów, jeżeli ich związek ma charakter dostatecznej trwałości i cechuje się dostatecznie silną wspólnością gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#PosełTomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera projekt. Uważamy za słuszne przyznanie zadośćuczynienia, ale rzeczywiście osobom najbliższym poszkodowanemu, z którym nie występuje już więź. Dlatego składamy tę poprawkę. Pamiętamy słowa pani minister wyrażone tutaj, w Sejmie, o poszanowaniu i równości prawa. Upór i odwaga potrzebne są dzisiaj nie tylko polskim piłkarzom, ale także i tym, którzy piszą prawo i je stanowią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosiło się dwoje państwa posłów, właściwie dwóch panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę osób zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Sylwester Tułajew.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełSylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo mocno podkreślić, jak ważna i jak potrzebna to ustawa. Rodzina, więzi rodzinne to podstawa naszego życia. I bardzo dobrze, że jest projekt pana prezydenta Andrzeja Dudy, że jest kolejny projekt, kolejna aktywność prezydencka właśnie podkreślająca, w sposób jednoznaczny dająca możliwość sądom przyznania odszkodowania, zadośćuczynienia za utracone więzi rodzinne. A więc chciałbym serdecznie podziękować za tę kolejną inicjatywę pana prezydenta, których w ostatnim czasie jest naprawdę wiele. To nie tylko ta sprawa, to również ustawa o usługach płatniczych. Ale ta konkretna ustawa, mówiąca o więziach rodzinnych, jest niezbędna, jest potrzebna i daje ona sądom jednoznaczne możliwości w zakresie przyznania odszkodowania, zadośćuczynienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zalegalizowana formalnie rodzina jest tylko jednym ze związków, w których ludzie prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Ustawa zatem powinna jednak szerzej traktować grono osób uprawnionych do wypłat wspomnianej rekompensaty. Powinny być to osoby zaliczone do grona osób najbliższych poszkodowanemu, a nie tylko członkowie jego rodziny.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełJanSzopiński">Więzi międzyludzkie stanowią fundament prawidłowego funkcjonowania każdego związku, w tym również rodziny. Poza sferą uczuciową istnieją również więzi ekonomiczne, pozwalające na właściwe funkcjonowanie rodziny i związków. Nagłe zerwanie tych więzi powinno być łagodzone przez zapłatę odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia, ale ustawa ta powinna jednak szerzej traktować grono osób do tego uprawnionych. I z takim wnioskiem, z taką prośbą zwracam się do pani minister. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Katarzyna Frydrych.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy podziękować panu prezydentowi za tę inicjatywę ustawodawczą. Nie będę chyba w tej opinii odosobniona, zresztą to już wybrzmiało na tej sali, jak ważny jest to projekt, jak uzupełnia on lukę prawną istniejącą w naszym systemie prawa. W obecnym bowiem stanie prawnym brak jest jasnej, jednoznacznej regulacji, która stanowiłaby podstawę prawną przyznania najbliższym członkom rodziny bezpośrednio poszkodowanego zadośćuczynienia w sytuacji, gdy wskutek czynu niedozwolonego odniósł on ciężki i trwały uszczerbek na zdrowiu, skutkujący niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej z poszkodowanym. Chciałabym zaznaczyć, że to jest bardzo ważny projekt ustawy, w związku z powyższym nie ma żadnych wątpliwości, że Wysoka Izba powinna go przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pan sprawozdawca lub przedstawiciel wnioskodawcy chcą zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Lorek: Pani minister. Ja dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaMałgorzataPaprocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolą państwo, że na początku wyrażę w imieniu pana prezydenta podziękowanie za jednogłośne, jednolite poparcie dla prezydenckiej inicjatywy nowelizacji Kodeksu cywilnego. Pozwolą państwo, że odniosę się dosłownie do kilku kwestii, ponieważ projekt był przedmiotem długiej i szczegółowej dyskusji podczas posiedzenia komisji i odniosłabym się w kilku słowach również do propozycji jej poprawek i do pytania pana posła Szopińskiego.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaMałgorzataPaprocka">Pan poseł Paszyk, deklarując poparcie dla prezydenckiej inicjatywy, zwrócił uwagę na kilka kwestii, m.in. brak katalogu zdarzeń uzasadniających uzyskanie zadośćuczynienia, padały pytania o wysokość zadośćuczynienia, o organ, który miałby oceniać stan poszkodowanego. Te kwestie były przedmiotem dyskusji podczas posiedzenia komisji i króciutko odniosę się do tego. Z pełną świadomością, mając przede wszystkim na uwadze fakt, że są to regulacje Kodeksu cywilnego, a więc systematykę Kodeksu cywilnego, brak definicji legalnych, a także doprecyzowywanie i wykładnie tych przepisów w drodze orzecznictwa sądowego, w tym w szczególności orzecznictwa Sądu Najwyższego, w ocenie urzędu prezydenckiego brak jest możliwości utworzenia zamkniętego katalogu zdarzeń. Mówimy o bardzo poważnych sytuacjach, kiedy dochodzi do stanu wegetatywnego. Uważam, panie pośle, że dzisiaj brak jest możliwości sformułowania takiego zamkniętego katalogu zdarzeń i musi to być pozostawione orzecznictwu sądowemu, dlatego że życie jest bogatsze w takie również tragiczne sytuacje. Po stronie sądów w ocenie urzędu prezydenckiego powinna być zarówno kwestia wysokości zadośćuczynienia, jak i ocena stanu poszkodowanego, chociażby ze względu na mechanizmy, którymi sam dysponuje, np. możliwością skorzystania z fachowej wiedzy biegłych.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaMałgorzataPaprocka">Pan poseł Zimoch, ale to również wybrzmiało w pytaniu pana posła Szopińskiego, podnosi kwestie zmiany katalogu osób uprawnionych, czyli wraca propozycja zmiany sformułowania „najbliższy członek rodziny” na „osobę najbliższą”. Ta kwestia była dyskutowana zarówno podczas pierwszego czytania, jak również podczas posiedzenia komisji i pragnę państwa zapewnić, że była to kwestia również bardzo dokładnie sprawdzana i analizowana w Kancelarii Prezydenta. Posiłkowaliśmy się szeregiem orzeczeń sądowych od poziomu sądów pierwszej instancji aż po orzecznictwo Sądu Najwyższego i w przekonaniu urzędu prezydenckiego jednak sformułowanie „najbliższy członek rodziny” jest sformułowaniem najbardziej odpowiednim i pozwolą państwo, że na poparcie tego przytoczę kilka tez. Przede wszystkim ewentualne zastąpienie sformułowania „najbliższy członek rodziny” sfomułowaniem „osoba najbliższa” spowodowałoby rozróżnienie katalogu osób uprawnionych do zadośćuczynienia w przypadku stanów wegetatywnych, o których mówimy w tym przepisie, projektowanym i proponowanym przez pana prezydenta, a sytuacją zadośćuczynienia w przypadku śmierci. I to katalog w przypadku tych stanów wegetatywnych byłby w takiej sytuacji szerszy.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaMałgorzataPaprocka">Po drugie, w tych sprawach mówimy o braku możliwości nawiązania czy kontynowania więzi rodzinnych i ze względu właśnie na ochronę więzi rodzinnych wydaje się, że to sformułowanie „najbliższy członek rodziny” jest najbardziej odpowiednie, a — proszę pozwolić — tylko na podstawie analizy orzecznictwa, o której wspominałam, ten katalog jest dość szeroko rozumiany przez sądy i wchodzą w to małżonkowie, dzieci, rodzeństwo, rodzeństwo rodziców, przyrodnie rodzeństwo, w niektórych przypadkach dziadkowie, konkubenci, powinowaci. Co jest istotne, sądy w każdej sprawie tę kwestię badają indywidualnie i pokrewieństwo nie jest wyłącznym kryterium dla zasądzania tego zadośćuczynienia. Wydaje mi się, że to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaMałgorzataPaprocka">Jeszcze raz, Wysoka Izbo, dziękuję za jednolite poparcie prezydenckiej inicjatywy. Dziękuję uprzejmie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego (druki nr 1090 i 1210).</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego z druku nr 1090.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 25 marca br. jako inicjatywa Komisji Ustawodawczej. W dniu 20 maja na posiedzeniu Sejmu odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy, a następnie pani marszałek skierowała projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, a ta z kolei skierowała projekt do swojej Podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Podkomisja po kilku godzinach pracy w dniu 8 czerwca przyjęła sprawozdanie zawierające wniosek o przyjęcie projektu w formie tekstu jednolitego projektu z wniesionymi poprawkami, który to projekt został w dniu następnym przyjęty przez komisję, i załączone jest do sprawozdania komisji przedstawionego w druku nr 1210.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015 r. wydanego w sprawie pod sygnaturą akt P46/13, w którym przesądzono, że art. 156 §2 Kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Kluczowe jest, że przywołany wyżej wyrok jest wyrokiem zakresowym, odnoszącym się do wąskiego zagadnienia przedstawionego trybunałowi. W związku z tym w ramach swoich prac Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach uznała za zasadne zajęcie się szerszym wymiarem przedstawionego przez sąd konstytucyjny problemu, w sposób zapewniający równowagę pomiędzy konstytucyjnymi zasadami legalizmu oraz pewności prawa.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Podczas posiedzeń podkomisji i komisji, po rozważeniu szeregu poprawek, zdecydowano o dodaniu sytuacji, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2, w której doszło do wydania decyzji bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, do dotychczasowego katalogu okoliczności, w których stwierdzenie nieważności jest możliwe w okresie do 10 lat od doręczenia lub ogłoszenia decyzji, a po upływie którego stwierdza się wyłącznie wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Przyjęto też poprawkę wprowadzającą do projektu nowy, 30-letni termin na rozpatrywanie spraw dotyczących nieważności decyzji, po upływie którego wniosek w tym przedmiocie stanie się niedopuszczalny i zostanie przez organ odrzucony. Na skutek proponowanej regulacji co do decyzji wydanych w okresie pomiędzy 10 a 30 lat wstecz będzie więc możliwe uzyskanie stwierdzenia organu o wydaniu zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa, ale decyzja nie będzie mogła być uchylona.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z bogatego dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego wynika wprost, że nieograniczona w czasie wzruszalność ostatecznych decyzji administracyjnych nie jest zasadą konstytucyjną, a ograniczenie terminów zaskarżania prawomocnych decyzji administracyjnych jest uzasadnione względami bezpieczeństwa prawnego. Z klauzuli państwa prawnego wynikają bowiem w szczególności zasada ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasada bezpieczeństwa prawnego, które mają dla ustawodawcy charakter wiążący.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">W związku z powyższym, jak również oceniając wagę zagadnienia, komisja uważa za konieczne wprowadzenie też regulacji międzyczasowych zawartych w treści art. 2. Niewątpliwie bowiem zmiana regulacji objętych projektem odniesie bezpośredni skutek dla szeregu postępowań pozostających na biegu w dniu wejścia w życie ustawy. W tym stanie rzeczy zadaniem ustawodawcy jest przewidzenie rozwiązania gwarantującego uzyskanie merytorycznego rozstrzygnięcia podmiotom, które przed upływem 30 lat od wydania kwestionowanej przez siebie decyzji skorzystały z możliwości jej zaskarżenia, a do wejścia w życie ustawy nie uzyskały jeszcze rozstrzygnięcia — niezależnie od tego, że do tego czasu minie 30 lat od daty wydania kwestionowanego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Z drugiej strony konieczne jest zapewnienie stabilności systemu prawnego poprzez jego zabezpieczenie przed zalewem wniosków wyłącznie dla skorzystania z obwiązującej obecnie regulacji i niezależnie od merytorycznych podstaw do ich złożenia. Stąd też uznano za zasadne, aby wszelkie postępowania wynikające z zaskarżenia decyzji po upływie ponad 30 lat od jej wydania uległy umorzeniu z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-313.8" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Niewątpliwie termin 30 lat pozostaje w polskim systemie prawnym jednym z najdłuższych terminów powodujących określone ustawami skutki prawne, takie jak choćby możliwość nabycia nieruchomości przez zasiedzenie. Znamienne jest, że okres przedawnienia roszczeń cywilnych wywołanych zbrodnią lub występkiem ustalony został na 20 lat. Stąd też zakreślenie 30-letniego terminu dla dochodzenia praw w drodze administracyjnych postępowań nadzwyczajnych przez podmioty zainteresowane będzie realizowało zasady państwa prawnego i praworządności, dając równocześnie podstawę dla trwałości wydanych orzeczeń.</u>
          <u xml:id="u-313.9" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Podczas prac komisyjnych wydłużyliśmy też vacatio legis z proponowanych 14 dni do standardowo przyjętych przy nowelizacjach kodeksów 30 dni i proponujemy, aby ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-313.10" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym podziękować wszystkim członkom naszej komisji i ministerstwu, ministerstwom za sprawną oraz merytoryczną pracę. W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalił projekt ustawy zawarty w druku nr 1210. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pani poseł Barbara Bartuś w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt i przyjemność przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego, zawartym w druku nr 1210.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ramach prac poselskich niejednokrotnie przychodzi nam mierzyć się z zagadnieniami, w których nie ma miejsca na podejście minimalistyczne i konieczne jest szersze spojrzenie na analizowany problem prawny — po to, aby tworzone prawo nie było martwe i aby przede wszystkim skutecznie służyło interesowi publicznemu i interesowi obywatela. Taka sytuacja niewątpliwie wyłoniła się w trakcie prac nad komisyjnym projektem ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Reguła trwałości decyzji służy realizacji istotnych wartości, jakimi są ochrona porządku prawnego, stabilności obrotu prawnego, zaufania do organów państwa i samego prawa, a przede wszystkim — ochrona praw nabytych.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Prowadzenie postępowań nadzwyczajnych zmierzających do wyeliminowania z obrotu prawnego wszelkich decyzji, zwłaszcza wydanych przed kilkudziesięciu laty, niesie za sobą ogromne ryzyko, zarówno ze względu na rosnące trudności dowodowe, jak i problem dotyczący braku dostępu do akt spraw pierwotnych. Często decyzje o stwierdzeniu nieważności są wydawane uznaniowo, w oparciu o wybrakowany materiał dowodowy i bez możliwości dokonywania pogłębienia analizy faktycznego stanu prawnego. Pamiętajmy, że obowiązują nas przepisy o brakowaniu akt. Jeśli chodzi o sprawy sprzed kilkudziesięciu lat, często w archiwach pozostaje tylko sama decyzja, bez tego materiału źródłowego. Nie bez znaczenia pozostają również potencjalne zmiany w wykładni przepisów prawa oraz ocenie zdarzeń ze sfery faktycznej, które stały u podstaw wydawanego rozstrzygnięcia. Sytuacje takie, zamiast doprowadzać do stanu zgodnego z prawem, rodzą faktyczne zagrożenie naruszenia interesu prawnego zarówno podmiotów indywidualnych, jak i społeczności różnego szczebla. Zauważyć przy tym należy, że od przemian ustrojowych lat 1989–1990, w szczególności znoszących szczególną pozycję państwa w sferze prawnej, minęło ponad 30 lat. W tym czasie niewątpliwie nie istniały przeszkody w dochodzeniu swoich praw na podstawie obowiązującej obecnie regulacji. Dlatego też proponowany krańcowy czas na podjęcie działań zmierzających do uchylenia skutków prawnych wadliwych orzeczeń administracyjnych ocenić należy jako wystarczający, zwłaszcza wobec obserwowanego rozwoju form komunikacji oraz powszechnego dostępu do informacji, w tym informacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Zaznaczam przy tym, że ewentualne odniesienia do instytucji zasiedzenia i przedawnienia nie mają tu wymiaru analogii, a stanowią wyłącznie zwrócenie uwagi na przyjęte przez ustawodawcę okresy wywołujące daleko idące skutki prawne. Skoro po upływie 30 lat możliwa jest ingerencja w prawo własności, które to prawo wskazywane jest jako najsilniejsze prawo majątkowe, to przyjęcie takiego samego terminu do możliwości kwestionowania rozstrzygnięć administracyjnych — nie zawsze wywołujących skutek rzeczowy — musi być uznane za racjonalne i wyważone.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej jako ustawa zasadnicza ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w naszym państwie. Podstawowym skutkiem wejścia w życie projektowanych regulacji będzie uzupełnienie regulacji Kodeksu postępowania administracyjnego, która nie spełnia wymogów konstytucyjnych, o rozwiązanie prawne, które w należytym stopniu będzie odzwierciedlać wnioski płynące z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 maja 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-315.6" who="#PosełBarbaraBartuś">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość deklaruję poparcie dla zaprezentowanej nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-315.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Super.)</u>
          <u xml:id="u-315.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Jaśkowiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska wobec projektowanej zmiany ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego przedstawionej w drukach nr 1090 oraz nr 1210.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Chciałabym przekazać, że merytoryczne rozwiązania przedstawione w tym projekcie nie budzą w zasadzie wątpliwości. Projektowana ustawa ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015 r., który stwierdził niezgodność art. 156 § 2 ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego z konstytucją. Trybunał orzekł, że przywołany artykuł w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PosełJoannaJaśkowiak">W konkluzji wyroku Trybunał podniósł, że stabilizacja stanów faktycznych po upływie określonego czasu leży w interesie porządku publicznego i w tym pozostajemy zgodni. Natomiast zastrzeżenia budzą przedstawione w art. 2 ust. 1 oraz w art. 3 proponowane rozwiązania. Pierwsze dotyczy tego, że do postępowań administracyjnych w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ostateczną decyzją lub postanowieniem stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Drugie zastrzeżenie dotyczy krótkiego terminu wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#PosełJoannaJaśkowiak">W związku z tym składamy na ręce pana marszałka dwie poprawki. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Decyzja klubu odnośnie do głosowania zależeć będzie od losu tych poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów i Konserwatyści chciałbym przedstawić nasze stanowisko wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego, druki nr 1090 i 1210.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Projekt, co najważniejsze, dotyczy dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego P 46/13, który orzekł, że art. 156 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Trybunał Konstytucyjny 12 maja 2015 r. orzekł to, co wyżej wskazałem. Wobec niepodjęcia przez ustawodawcę stosownych działań legislacyjnych w reakcji na ww. wyrok orzecznictwo sądowe od blisko 6 lat mierzy się z problemem dopuszczalności i sposobu jego uwzględniania w konkretnych sprawach administracyjnych. Mierzy się ono z jednej strony z problemem braku bezpośredniego skutku prawotwórczego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, z drugiej strony — z potrzebą zapewnienia zgodnej z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ochrony prawnej dla podmiotów, które znalazły się w sytuacji podobnej, analogicznej do tej, która stanowiła kanwę wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Właśnie minęło równo 6 lat tego chaosu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Jak podkreślają eksperci, to niezwykle ważna zmiana dla administracji publicznej, dla obywateli zainteresowanych decyzjami chociażby wywłaszczeniowymi. Gdyby zaczął obowiązywać przepis, który został zaproponowany w projekcie, nieważność wydanych decyzji zostałaby wyłączona. W świetle dotychczasowych zaniechań ustawodawcy wniesioną obecnie do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej inicjatywę ustawodawczą należy ocenić pozytywnie. Należy jednak zapytać o ten czas, który upłynął od orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Należy również zapytać, co takiego spowodowało tak gruntowne przeformułowanie pierwotnych zapisów projektu na etapie prac komisji, z którym mieliśmy do czynienia. Wreszcie należy też zapytać, czy w myśl tego projektu wszystkie decyzje należy wrzucić do jednego worka. Bo co np. z tymi sprawami, które są w toku? Wydaje się, że będzie to dosyć dziwne, jeżeli chodzi o swoje skutki.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Nie mówimy: nie temu projektowi. W zależności od tego, jakie rozwiązania przyniosą dalsze prace nad tym projektem, jako klub parlamentarny będziemy dostosowywać do tego nasze stanowisko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dobra i zła wiadomość dla pana. Dobra: że pan naszą poprawkę i nasze działanie w komisji zauważył. Zła, bo myślał pan, że dzisiaj nie złożymy poprawki. Złożymy ją. Ale by nie powtarzać tego, co już zostało powiedziane, proponujemy skrótowo, czyli: mini, maks — minimum słów, maksimum dobrego prawa.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PosełTomaszZimoch">Polska 2050, koło parlamentarne, proponuje poprawkę, by w art. 1 w pkt 2 w dodawanym § 3 w art. 158 wyrazy: 30 lat zastąpić wyrazami: 10 lat. Przyjęto bowiem bardzo długi, bo aż 30-letni, termin na wzruszenie decyzji wydanych z rażącym naruszeniem prawa, które były podstawą nabycia prawa lub stwarzały uzasadnione oczekiwanie nabycia prawa. Termin 30-letni jest aż trzykrotnie dłuższy od 10-letniego terminu przewidzianego w art. 156 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Proponujemy zatem, aby wprowadzić w tym przypadku właśnie termin 10-letni, taki sam jak w przypadku innych przesłanek stwierdzenia nieważności decyzji z art. 156 k.p.a. Według nas należy zauważyć, że 30-letni termin należy do najdłuższych terminów znanych polskiemu prawu. Wydaje się, że wprowadzenie tak długiego terminu nie wypełnia intencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który dążył do kompromisu między zasadami legalizmu a zasadą zaufania obywatela do państwa. Termin 30-letni przyznaje ewidentnie w dalszym ciągu zdecydowany prymat zasadzie legalizmu, skoro pozwala wzruszać decyzje zapadłe pokolenie wcześniej. Podważanie takich decyzji niemal zawsze będzie prowadziło do pogłębiania się chaosu prawnego i konieczności kaskadowego unieważniania kolejnych czynności prawnych podejmowanych już wiele lat temu, często przez osoby fizyczne już nieżyjące lub osoby prawne już nieistniejące.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PosełTomaszZimoch">Dlatego na ręce pana marszałka zgłaszamy poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krystian Kamiński, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj debatujemy o koniecznym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego. Co do proponowanych zmian, są one potrzebne, wynikają zresztą z konieczności implementacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego do systemu prawa. Ale nie można ich przyjąć w takiej formie. Zaproponowane zmiany wykraczają daleko poza sentencję wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który dotyczył decyzji wydanych z rażącym naruszeniem prawa, dotyczących nabycia prawa lub ekspektatywy. W tym projekcie zostały one rozciągnięte również na decyzje wydane bez podstawy prawnej lub wydane z rażącym naruszeniem prawa, niebędące jednocześnie podstawą nabycia prawa bądź jego ekspektatywy.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełKrystianKamiński">Ponadto w zaproponowanym kształcie ustawa zakłada umorzenie z mocy prawa toczących się już postępowań — wszczętych po upływie 30 lat od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji lub postanowienia i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Zapis ten w istocie narusza art. 2 konstytucji, którego naruszenie dotyczyło wydanego przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia. Wątpliwości budzi również stosunkowo krótki, bo 10-letni, termin umożliwiający uzyskanie przez wnioskodawcę nieważności decyzji administracyjnej, co jest istotne w związku z powszechnie występującą przewlekłością postępowań.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PosełKrystianKamiński">Mając na uwadze konieczność wprowadzenia zmian w tym zakresie, jak również wadliwość zaproponowanych rozwiązań, a także możliwość uznania ich za niekonstytucyjne, jako Konfederacja jesteśmy zdziwieni i mamy nadzieję, że zostaną one naprawione.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#PosełKrystianKamiński">W tym aspekcie, w aspekcie tej nowelizacji, warto jeszcze powiedzieć o jednym skandalicznym i oburzającym fakcie: przedstawiciel dyplomatyczny nie najwyższej rangi innego państwa strofuje panią marszałek, poucza, jak my w Polsce mamy kształtować naszą legislację. Nie jesteśmy kolonią amerykańską, nie jesteśmy 51. stanem. Jakaś wyznaczona przez prezydenta osoba nie będzie decydowała, jak my mamy prowadzić naszą legislację. Pokazuje to również, że temat, który państwo chcieli zamieść pod dywan — mówię o roszczeniach żydowskich — jest w dalszym ciągu na tapecie, jeżeli chodzi o amerykańskie władze, co widać po zachowaniu przedstawiciela amerykańskiego w Polsce. Gdyby tak nie było, toby się tym tematem nie zajmował, a przypominam, że obywatelski projekt ustawy jest w komisji i nie chcą państwo nad nim procedować. Uważam, że państwo polskie nie powinno dopuszczać, żeby przedstawiciel obcego państwa wpływał na naszą legislację. I nasza reakcja powinna być bardzo, bardzo stanowcza. Musimy bronić dobrych stosunków polsko-amerykańskich przed wasalizacją, dlatego nie możemy zostawić tak bezczelnego zachowania bez reakcji z naszej strony. I takiej reakcji stanowczej oczekuję od polskiego rządu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Magdalena Biejat, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Wysoka Izbo! Procedowana dziś zmiana Kodeksu postępowania administracyjnego realizująca wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2015 r. jest rozwiązaniem, które będzie miało realny i namacalny wpływ na życie tysięcy obywateli, funkcjonowanie przedsiębiorstw i organizacji różnego typu. Każdy: czy to osoba prywatna, czy też przedsiębiorca, który otrzymuje decyzję urzędową w swojej sprawie, w sprawie swojej własności, musi mieć nie tylko możliwość zaufania temu rozstrzygnięciu. Musi mieć co do niego pewność i móc swobodnie podejmować dalsze działania, decyzje życiowe i inwestycje. Sytuacja przeciwna, która ma miejsce obecnie, gdzie decyzja wydawana z naruszeniem prawa może zostać cofnięta na wniosek strony trzeciej, nawet po upływie kilkudziesięciu lat, jest nie tylko drastycznym naruszeniem autorytetu państwa, podważeniem zaufania do instytucji publicznych i prawa jako takiego, ale jest też po ludzku, po prostu poniżająca dla obywatela.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PosełMagdalenaBiejat">Zaufanie społeczne, prawdomówność, odpowiedzialność za decyzje i kroki, jakie podejmujemy wobec innych, stanowią fundament relacji międzyludzkich. Państwo nie może łamać tych podstawowych i ogólnie przyjętych zasad etycznych, dlatego nowelizacja art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego, choć wydaje się kwestią techniczną z zakresu prawa, jest tak ważna i porusza dużą część społeczeństwa. Chodzi bowiem nie tylko o jej namacalne działanie, o to, czy młoda rodzina może bezpiecznie kupić mieszkanie, czy dostanie na nie kredyt hipoteczny, chodzi nie tylko o lokatorów kamienic i bloków, do których są roszczenia, o firmy, które chcą inwestować, czy o ludzi, którzy wybudują sobie dom i mogą po wielu latach nagle dowiedzieć się, że muszą go rozebrać lub przebudować. Chodzi o elementarne poczucie sprawiedliwości, o pewność otaczającej nas rzeczywistości i swobodę podejmowania życiowych decyzji. Nowela art. 156 k.p.a. to krok w kierunku państwa prawa, któremu możemy zaufać, w którym każdy i każda może bezpiecznie podejmować życiowe decyzje.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#PosełMagdalenaBiejat">Warto, by to prawo, które służy naprawieniu dotychczasowych przepisów, było napisane dobrze, dlatego chciałabym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na kwestię trybu, w jakim mają być wygaszane postępowania o unieważnienie wadliwej decyzji. Intencją autorów ustawy było to, aby wszystkie postępowania były automatycznie wygaszane na mocy prawa, o czym mówi art. 2 ust. 2 obecnie procedowanego projektu. Taka konstrukcja nie występuje nigdzie indziej w postępowaniu administracyjnym. Co za tym idzie, brakuje jednolitej wykładni dotyczącej jej realizacji. W praktyce więc spowoduje to, że część organów będzie wydawać decyzję o umorzeniu postępowania, inne będą zawiadamiać strony o tym, że postępowanie zostało umorzone z mocy prawa, a jeszcze inne nie zrobią nic. Aby uniknąć dalszego chaosu i w pełni zrealizować słuszną intencję projektodawców, należałoby dodać przepis, który wskazywałby, że organ nie wydaje decyzji o umorzeniu postępowania, a jedynie zawiadamia strony o tym, że zostało ono umorzone z mocy prawa. Taką właśnie poprawkę jako klub Lewicy złożymy i bardzo polecam ją uwadze ministerstwa i większości parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#PosełMagdalenaBiejat">Oczywiście jednym z kluczowych aspektów tej zmiany przepisów, o której nie sposób nie wspomnieć, jest kwestia wygaszenia roszczeń reprywatyzacyjnych. To rozwiązanie oznacza zakończenie trwającego od 30 lat horroru lokatorów oraz impasu, w jakim znajdują się właściciele i nabywcy mieszkań na osiedlach z wielkiej płyty, które stoją na gruntach, do których również pojawiają się roszczenia. To rozwiązanie jest jedynym słusznym rozwiązaniem — zakończeniem wreszcie tej niekończącej się gehenny, zlikwidowaniem ciągle wiszącego nad obywatelami miecza.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#PosełMagdalenaBiejat">Tego rozwiązania oczekuje od Wysokiej Izby ogół społeczeństwa, dlatego bardzo cieszy fakt, że nowela zyskała tak szerokie poparcie już w pierwszym czytaniu. Mam nadzieję, że to poparcie jednak się utrzyma, dlatego też apeluję do wszystkich klubów i kół parlamentarnych oraz do Senatu o jak najszybsze jej uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#PosełMagdalenaBiejat">Nie możemy jednak zapomnieć, że reprywatyzacja jest problemem daleko bardziej złożonym, wykraczającym poza Warszawę i dekret Bieruta czy część gruntów rolnych, których ta nowelizacja może również dotyczyć. Apeluję więc także: nie spoczywajcie na laurach i nie poprzestawajcie na zmianie jednego przepisu k.p.a. Nadal czeka na rozpatrzenie projekt ustawy reprywatyzacyjnej Lewicy, który kompleksowo rozwiązuje wszystkie związane z roszczeniami problemy. Nadal pozostają kwestie dotyczące wyceny reprywatyzowanych nieruchomości, a co za tym idzie — wysokości odszkodowań, weryfikacji prawdziwości roszczeń, uwzględniania ich faktycznego stanu czy obciążenia hipotecznego oraz przede wszystkim handlu roszczeniami. Także te kwestie wymagają pilnej uwagi Sejmu. Rozwiązanie przygotowane przez Lewicę leży i czeka. Liczymy, że krok w dobrym kierunku, jakim jest realizacja wyroku trybunału i zmiana art. 156 k.p.a., nie będzie krokiem ostatnim, a na kolejny obywatele i samorządy nie będą musieli czekać następnych 30 lat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosiło się trzech panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Pan źle odnotował. Chciałem w sprawie Kodeksu postępowania cywilnego, a to jest Kodeks postępowania administracyjnego. Błąd, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Rozumiem, czyli pan rezygnuje.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Ja w sprawie kolejnej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Okej.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyrok Trybunału Konstytucyjnego stanowiący podstawę projektowanej zmiany został wydany 12 maja 2015 r. Przez 6 lat od dnia wejścia w życie orzeczenia dotyczącego tzw. pominięcia prawodawczego obowiązywał i nadal obowiązuje stan prawny wprowadzony wraz z wejściem w życie w 1960 r. Kodeksu postępowania administracyjnego. Unia Metropolii Polskich zwróciła się do Sejmu, zwróciła się do ministerstwa, że nie ma przekonujących argumentów, by nie można było wydłużyć vacatio legis do 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, co pozwoli stronom postępowania na przyswojenie nowej regulacji prawa.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełJanSzopiński">W związku z powyższym pytanie do pana ministra: Dlaczego w pracy nad tą ustawą pominięto tę propozycję związaną z 6-miesięcznym vacatio legis w przypadku funkcjonowania tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Chciałbym powiedzieć, że to jest bardzo ważna ustawa, tak oczekiwana. Przyszedł moment na jej uchwalenie. Bardzo dobrze, że nad nią tu procedujemy i zamierzamy ją uchwalić. W interesie państwa polskiego leży, żebyśmy ją uchwalili. I nic nie jest zamiatane pod dywan. Państwo polskie, Sejm działają w ramach demokracji, podejmują wyzwania i je realizują.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Chciałbym zadać pytanie. W toku dyskusji pojawiają się różne argumenty w przypadku okresu dłuższego, krótszego. Jakie są argumenty za jednym i za drugim? Bo trudno na podstawie tej naszej dyskusji powiedzieć, co jest najlepszym rozwiązaniem. Uważam, tak jak powiedziałem na wstępie, że ustawa jest niezmiernie ważna. Bardzo się cieszę, że ją uchwalamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos ma sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Sebastian Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Otwarte drzwi do reprywatyzacji przez lata były, oprócz tej nadziei na przywrócenie krzywd, które wyrządzone zostały systemem komunistycznym, niestety drzwiami, przez które przemknęło się dużo niesprawiedliwości, cierpienia, bezduszności i niepewności. Konsekwentnie od kilku lat zamykamy te drzwi, wyrzucamy za nie oszustów, czyścicieli kamienic, zapewniamy spokój i bezpieczeństwo Polakom, którzy przez ten proces i niektóre osoby utracili zaufanie do naszego państwa. Sam proces reprywatyzacji, tak jak powiedziałem na wstępie, niósł nadzieję na naprawienie krzywd. Jednak po 30 latach można powiedzieć, że rachunek nie do końca jest taki, jaki spodziewano się na początku transformacji. Jednocześnie te 30 lat to był okres, w którym to, co się stało, powinno być już zamknięte. Dlatego ten projekt kompleksowo odnosi się zarówno do oczekiwań tych, którzy przez 30 lat oczekiwali naprawienia krzywd, jak i do tych, którzy przez 30 lat ponieśli nowe krzywdy. Dlatego też chciałbym powiedzieć, że ten projekt jest elementem pewnych zmian, które polski parlament przeprowadza w zakresie racjonalnego, odpowiedzialnego zamknięcia m.in. problemu reprywatyzacji, bo wyrok Trybunału Konstytucyjnego do tego się odnosił. Ale problem wzruszania decyzji administracyjnych po wielu latach, w przyszłości, kiedy już żyjemy w pełni demokratycznej Polsce, może przynieść inne niepożądane skutki. Dlatego ta ustawa jest bardzo ważna. Cieszy mnie, że od początku prac nad tym projektem unosił się duch odpowiedzialności za nasze państwo ze strony wszystkich klubów parlamentarnych. Wydaje mi się, że przyjęcie tego projektu nie jest końcem porządkowania spraw reprywatyzacyjnych, ponieważ jest jeszcze szereg innych aspektów, które wymagają uwagi, ale jest krokiem bardzo ważnym, który czyni sytuację milionów Polaków stabilną w wielu obszarach ich codziennego życia.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Chciałbym podziękować pani poseł Barbarze Bartuś, która z wielką determinacją od wielu miesięcy przekonuje do prac nad tym projektem. Chciałbym podziękować przedstawicielom innym klubów i kół parlamentarnych, z którymi pracowaliśmy w komisji nad wypracowaniem najbardziej właściwego brzmienia przepisów, żeby w pełni realizowały zarówno wyrok Trybunału Konstytucyjnego, jak i te oczekiwania, które wobec klasy politycznej formułuje społeczeństwo. Dlatego też w imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości wyrażam pełne poparcie dla tego, co zostało przez komisję wypracowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pani poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W tym moim końcowym wystąpieniu przytoczę jeden z ostatnich akapitów uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z maja 2015 r. Trybunał stwierdza: Z uwagi na zakres kontroli konstytucyjności, obejmujący pominięcie ustawodawcze, trybunał nie przesądził o tym, czy właściwym sposobem realizacji tego postulatu jest przewidziany aktualnie w art. 156 § 2 k.p.a. 10-letni termin prekluzyjny, który ogranicza stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnych obarczonych niektórymi innymi wadami. Ustawodawca dysponuje swobodą w wyborze instrumentów prawnych służących realizacji wskazanych przez trybunał wartości konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Ten akapit był takim punktem wyjścia do prac w komisji, w podkomisji nad przedstawionym przez Komisję Ustawodawczą projektem, który był ściśle wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego, wyroku zakresowego. Dlatego też, o czym mówiłam w swoim wystąpieniu, przystąpiliśmy do całościowej nowelizacji tego art. 156 § 2, który był tutaj przedstawiony, a tak naprawdę dotyczyło to przesłanek określonych w paragrafie wcześniejszym, i uznaliśmy, że 10-letni okres to będzie jednak ten okres właściwy, po którym już nie uchyla się decyzji. Tutaj część z państwa mówi: okres za długi, za krótki.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Przyjęliśmy też dla wszystkich tych wad, o których jest mowa, dla których jest ustanowiony okres 10-letni, żeby jednak po 30 latach już nie prowadzić postępowania. Zrobiliśmy to w duchu wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ponieważ trybunał wskazywał też na to, że przecież te dokumenty źródłowe też są niepełne. Chodzi o to, o czym mówiłam wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Pan poseł zwracał się do ministra z pytaniem, dlaczego nie uwzględniliśmy opinii, wniosku związku miast metropolitalnych o wydłużenie vacatio legis chociażby o pół roku. Pan poseł zwracał się do ministra. To nie minister ustala vacatio legis, tylko ustawodawca. Na posiedzeniu komisji przyjęliśmy właśnie to 30-dniowe vacatio legis, a to z tego powodu, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego stwierdził, że brak takiego terminu, takiego ograniczenia możliwości uchylania decyzji jest niekonstytucyjny, jest niezgodny z konstytucją, którą przyjęliśmy w 1997 r. I już dzisiaj część sądów administracyjnych na podstawie tego wyroku oddalało np. pozwy, które zwracały uwagę na ten okres, stwierdzając, że jednak mamy zasadę legalizmu, ale część sądów administracyjnych już dzisiaj traktowało to, że po 10 latach nie można uchylić decyzji. Dlatego też ta wiedza, to, że od tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego minął taki okres, było przesłanką przyjęcia tych przepisów przejściowych, gdzie stwierdzamy: wszystko to, co dotyczy tak bardzo dawnego okresu, niezależnie od tego, czy doszło do nabycia praw, czy nie, zostaje umorzone.</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Jeśli chodzi o kwestię tego, jak to umorzenie będzie wyglądało, będziemy rozpatrywać poprawki na posiedzeniu komisji, które zostały złożone. Na pewno zastanowimy się nad tym. Dzisiaj przyjęliśmy to z mocy prawa, nie dookreślając, co to oznacza. Ale jeżeli poprawki, które zostały złożone, będą wnosiły do naszego projektu takie zmiany, które mogą jeszcze ulepszyć ten projekt, przyszłą ustawę, na pewno nad tymi poprawkami się pochylimy.</u>
          <u xml:id="u-335.6" who="#PosełBarbaraBartuś">Jeszcze raz dziękuję wszystkim za pracę. Tak jak pan minister powiedział, dla mnie to jest ważny projekt, bo dotyczy spraw, które znam, dotyczy niesprawiedliwości, która na ten moment się dzieje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1222 i 1291).</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Marka Asta o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekAst">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam przyjemność przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1222 i 1291.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekAst">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozpatrzyła rządowy projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 22 czerwca. Projekt nie budził kontrowersji, jest implementacją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, tak że komisja zgodnie pracowała nad tym projektem i po przeprocedowaniu wnosi do Sejmu o uchwalenie wyżej wspomnianego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Marek Ast w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełMarekAst">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość oczywiście popiera rządowy projekt. Projekt rzeczywiście ma prokonsumencki charakter, jest wykonaniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednak będziemy wnosić do tego projektu jedną poprawkę, ponieważ na etapie prac rządowych zapis, który proponujemy w poprawce, się w nim znajdował. Zapis, który ponownie chcemy wprowadzić do ustawy, ma prokonsumencki charakter. Jego celem jest wzmocnienie i ochrona konsumentów, a więc będziemy oczywiście na etapie prac w komisji zabiegali o to, aby ta poprawka została uwzględniona.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PosełMarekAst">Oczywiście jako klub popieramy projekt w całości i liczymy na przyjęcie poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt jest realizowany w związku z koniecznością implementacji do polskiego porządku prawnego wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłych w czterech sprawach, w tym w sprawie, która dotyczyła również Polski, o sygn. C-545/17. Ten projekt ustawy obejmuje zmiany aż w sześciu aktach prawnych i dotyczy różnych kwestii odnoszących się do konsumenta czy też ogólnych dotyczących zmian np. w kwestii składania pism procesowych do sądu. Teraz będzie możliwe przesłanie pisma procesowego do sądu za pośrednictwem także innych operatorów, innych doręczycieli niż tylko Poczta Polska. Warunkiem jest wpisanie przez przedsiębiorcę do rejestru podmiotu zajmującego się doręczaniem jako operatora pocztowego w tym zakresie. Warunkiem jest ponadto nadanie przesyłki listem poleconym, ale to akurat będzie skutkować pozytywnie dla stron postępowania, gdyż w tej sytuacji gdy przesyłka zaginie, co może oczywiście się zdarzyć, łatwo będzie można wykazać, że przesyłka ta została skierowana we właściwym terminie i do właściwego sądu.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Regulacje zawarte w tym projekcie obejmują również rozwiązania dotyczące pewnych zmian, jeżeli chodzi o terminy do wniesienia zarzutów w postępowaniu nakazowym, biorąc pod uwagę osoby mieszkające na terenie Polski, na terenie krajów Unii Europejskiej czy wreszcie poza Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#PosełBarbaraDolniak">Wprowadzone zostaje również rozwiązanie, które obniża wysokość opłaty od zarzutu do maksymalnej kwoty 750 zł w przypadku, kiedy pozwanym jest konsument.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#PosełBarbaraDolniak">Wreszcie w projekcie zawarte jest rozwiązanie dotyczące wprowadzenia obowiązku polegającego na tym, że sąd rozpoznający sprawę powinien każdorazowo dokonać oceny umowy, na podstawie której roszczenie kierowane przeciwko konsumentowi zostało zabezpieczone wekslem pod względem występowania w takiej umowie klauzul niedozwolonych. Przedsiębiorca będzie miał obowiązek doręczenia wraz z pozwem umowy głównej, która była zabezpieczona wekslem. Możliwe również będzie, zostało bowiem doprecyzowane, istnienie po stronie wnioskodawcy uprawnienia do ubiegania się o zwrot kosztów tłumaczenia koniecznych dokumentów uzasadniających wniosek o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ustawy z 17 grudnia 2004 r. o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonych w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#PosełBarbaraDolniak">Te rozwiązania, skierowane głównie w stronę konsumenta, mają poprawić sytuację konsumenta właśnie w postępowaniu sądowym i jako takie przyczynić się do poprawy w zakresie tego postępowania. Niestety nie znamy kolejnej poprawki, którą kieruje klub większościowy funkcjonujący w obecnym Sejmie, w związku z tym trudno do niej się odnieść, ale poznamy ją jutro na posiedzeniu komisji nadzwyczajnej i wtedy będziemy mogli ocenić zasadność treści tej poprawki. Miejmy nadzieję, że wpisze się ona w całokształt tego projektu ustawy, by nie doszło do momentu, w którym, mimo że projekt jest przyjmowany przez wszystkie kluby poselskie, pojawia się rozwiązanie, które takiej akceptacji nie uzyskuje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność ponownie przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy z druku nr 1222 i sprawozdania komisji z druku nr 1291 z prac nad przedłożonym projektem.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Obowiązkowa kontrola umowy, a nie tylko weksla, dłuższy termin przewidziany na odwołanie oraz niższe opłaty sądowe mające wzmocnić obywateli w sporach z przedsiębiorcami i zwiększyć ochronę konsumentów przed działaniami dużych firm, w tym banków — takie zmiany przewiduje rządowy projekt noweli Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Podstawowy cel zmiany ustawy wynika z obowiązku wdrożenia wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie tzw. postępowania nakazowego z weksla w sporach przeciw konsumentom. Zgodnie ze wskazaniami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej krajowym sądom cywilnym, w tym orzekającym w nim referendarzom, zmienione przepisy stwarzają możliwości kontroli umowy, którą zabezpieczał weksel przedstawiony sądowi, i załączników, i to jeszcze przed wydaniem nakazu zapłaty. Wszystko po to, aby wychwycić niedozwolone postanowienia umowne. Należy pamiętać, że wydawany na posiedzeniu niejawnym do wydziału pozwanego, a nawet bez jego pisemnego stanowiska, nieprawomocny nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia wykonalny bez nadania mu klauzuli, a jest to dla osoby pozwanej prawie tak samo dotkliwe jak zajęcie komornicze.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Projekt poszerza też zakaz przenoszenia praw z weksla wystawionego przez konsumenta na inne osoby, np. firmy windykacyjne, i obejmuje nie tylko, jak do tej pory, kredyty konsumenckie, ale wszelkie umowy konsumenta z przedsiębiorcą. Taka ochrona ma obejmować nie tylko samego dłużnika, tj. stronę umowy zawartej z przedsiębiorcą, ale i poręczycieli. Występujący z pozwem nakazowym będzie musiał przedłożyć sądowi umowę zabezpieczoną wekslem. Bez tego sąd nie wyda nakazu i skieruje sprawę do zwykłego procesu, więc pozwany konsument uzyska możliwość prezentacji swoich racji przed wydaniem końcowego orzeczenia. W szczególnych przypadkach ma też wystarczyć samo oświadczenie pozwanego przed sądem o tym, że jest konsumentem, choć obarczone grzywną do 300 zł.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Przedmiotowa zmiana ujednolica również terminy na odwołanie się od nakazu zapłaty, tzw. zarzuty, do 1 miesiąca, jeśli dłużnik przebywa na terenie Unii Europejskiej, oraz 3 miesiące, gdy doręczenie ma nastąpić poza Unią Europejską. Aby uniknąć komplikacji, terminy mają dotyczyć zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Nowe rozwiązania umożliwią też oddanie pisma procesowego z zachowaniem powyższych terminów w formie przesyłki poleconej w placówce dowolnego operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne. Opłata od zarzutu nakazu zapłaty, którego przedmiotem było roszczenie przeciw konsumentowi, zgodnie z przedłożeniem nie będzie mogła przekraczać 750 zł. To znacznie mniej niż obecnie w zwykłym postępowaniu. Do weksli wystawionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosować się mają dotychczasowe przepisy. Projekt dostosowuje polskie przepisy do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłych na kanwie spraw wniesionych z Polski oraz Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Dzięki proponowanym rozwiązaniom zwiększy się ochrona prawna obywateli. Konsumenci i inne strony postępowania cywilnego będą mogli korzystać z porównywalnego w całej Unii Europejskiej poziomu ochrony swoich praw. Zmiany zgłoszone w toku prac komisji miały charakter głównie redakcyjno-legislacyjny i nie budziły zastrzeżeń, uzyskując poparcie komisji.</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Jeśli poprawka zgłoszona teraz w drugim czytaniu nie wpłynie na charakter i zapisy przedłożenia, to klub Lewicy tak jak do tej pory będzie podtrzymywał poparcie dla niniejszego przedłożenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Koalicja Polska, który mam przyjemność reprezentować, zawsze chętnie wspiera te projekty, które wychodzą naprzeciw potrzebom konsumenckim, a tak naprawdę naprzeciw potrzebom Polek i Polaków podejmującym codziennie decyzje w obrocie gospodarczym. Ten projekt wydaje się właśnie takim projektem. Myślę, że jeśli na ostatnim etapie procedowania nic się nie stanie, to uzyska również nasze poparcie.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Natomiast chciałbym, panie ministrze, podobnie jak przy pierwszym czytaniu, zwrócić uwagę na jedną rzecz czy poprosić o refleksję, jeśli chodzi o zmiany w zakresie pism procesowych nadawanych w placówkach operatora pocztowego. Czy nie warto — tak jak już mówiłem szerzej podczas pierwszego czytania — pomyśleć o odmiejscowieniu? Dzisiaj świat idzie do przodu. Może warto, aby Polska w sposób odważny pomyślała, oczywiście na gruncie prawnym, aby te pisma procesowe również można było nadawać u operatorów, którzy świadczą tego typu usługi mobilnie. To nie zmienia oczywiście faktu pozytywnej opinii o tym projekcie ze strony naszego klubu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera projekt tej ustawy. Cieszy nas dostosowanie wyroków TSUE do polskiego prawa. Cieszy uznanie wyroków TSUE przez polski rząd. Cieszy uznanie przez ministra sprawiedliwości wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PosełTomaszZimoch">I oby tak było zawsze, w każdym innym przypadku z wyrokami TSUE. Ale cieszy też debata przy tym projekcie. Była dyskusja, było spokojne rozwiewanie wątpliwości, a to bardzo rzadki obraz w ostatnich miesiącach w sejmowych pracach, chociaż hasło „gramy razem” dzisiaj dotyczy innej sfery. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosiło się trzech panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! I teraz jest Kodeks postępowania cywilnego. Dzięki rozgrywającej się ostatnio aferze dotyczącej wycieku służbowych e-maili pana ministra Dworczyka temat elektronicznej korespondencji budzi bardzo duże emocje. Tym bardziej warto w kontekście rozpatrywanego przedłożenia wspomnieć o osieroconym art. 165 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, który zawiera normę wprowadzenia pisma do systemu teleinformatycznego sądu.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PosełMichałGramatyka">Ze sprawozdania komisji sprawiedliwości wynika, że projektodawcy nie dotknęli tego wyzwania, i to mimo już obowiązujących norm w ustawie o doręczeniach elektronicznych, która przygotowuje nas na cyfrową komunikację, m.in. z sądami. Prosta, przyjazna użytkownikowi, a przede wszystkim bezpieczna elektroniczna korespondencja jest warunkiem niezbędnym dla rozwoju naszej gospodarki. Stąd proszę potraktować moje wystąpienie jako zaadresowanie tego, żeby temat elektronicznego dostarczania pism do sądów został jak najszybciej zagospodarowany. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analizując proponowane zmiany, a zwłaszcza uzasadnienie, odnoszę wrażenie, że nowelizacja polskiego prawa odbywa się na zasadzie gaszenia pożarów. Gdzie zobaczymy dym, tam kierujemy wozy strażackie, które doraźnie rozwiązują problem. Brakuje tu działań systemowych oraz korelacji z innymi przepisami. Mamy przecież w polskim prawodawstwie jasno określone zasady dotyczące skutków umów zawartych z naruszeniem prawa czy odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Pytanie, dlaczego więc tworzymy oddzielne przepisy dla każdego zjawiska gospodarczego, które zostało zakwestionowane, np. przez TSUE, miast stosować do niego istniejące, obowiązujące prawo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Przemysław Koperski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Konsekwencją zmian wprowadzonych do prawa procesowego będzie rozszerzenie ochrony konsumenta na gruncie prawa materialnego. Ochrona ta była i jest jeszcze niewystarczająca w sytuacji, gdy kredyt konsumencki lub inna umowa zabezpieczone były wekslem in blanco. Obecnie sądy nie mają prawa badać samej umowy i wydają nakaz zapłaty niemal automatycznie. Prezentowane przepisy, które dostosowują nasze prawo do wyroku TSUE, w końcu to zmieniają. Powód będzie miał obowiązek dołączenia do pozwu umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami, jeżeli dłużnikiem jest konsument, a sąd będzie musiał tę umowę zbadać. Co więcej, pozew taki będzie można wysłać nie tylko przez Pocztę Polską, ale również w innych uprawnionych jednostkach nadawczych, a także poza granicami Polski.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">Tutaj, panie ministrze, wracam do mojego pytania z pierwszego czytania. Chciałbym się dowiedzieć, czy udało się panu załatwić, żeby mieszkańcy Bielska-Białej nie musieli jechać ze swoimi przesyłkami za granicę, do Republiki Czeskiej. Kiedy placówki pocztowe w byłych miastach wojewódzkich będą otwarte 24 godziny na dobę? Może udało się panu tę sprawę w końcu wyjaśnić. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie w związku z poprawką. Pewnie ta poprawka, złożona przez klub Prawo i Sprawiedliwość, została skonsultowana w ministerstwie. Czy aby nie wykracza ona poza przedłożenie? Projekt ustawy dotyczył sześciu ustaw. Wśród nich nie ma ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a poprawka składana jest już w drugim czytaniu. Zresztą mówiłam o tym chwilę temu w swoim wystąpieniu. Pytałam, czy aby nie zostanie złożona poprawka, która niejako wpłynie na ocenę tego projektu w zakresie tej zmiany. Mam więc pytanie: Jak mamy ocenić to działanie, skoro ustawa, której dotyczy poprawka, nie mieści się w projekcie? Przynajmniej ja nie znajduję tam tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Okazuje się, że w polskim parlamencie nieraz trzeba reagować szybciej niż na boisku piłkarskim.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PosełTomaszZimoch">Pan przewodniczący Marek Ast. Panie Marku, wczoraj wszyscy podawaliśmy sobie rękę, a dzisiaj pan przyszedł tutaj z jakiejś tajnej narady i proponuje pan poprawkę, o której pan nawet nie wspomniał. Pani poseł Barbara Dolniak powiedziała, jak ta poprawka naszym zdaniem powinna być oceniona. Panie ministrze, wczoraj również pan wszystkim dziękował i podawaliśmy sobie rękę. A więc słowa o tym, że tak fajnie było podczas debaty nad projektem tej ustawy, cofam.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PosełTomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 w tym momencie nie popiera projektu tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana ministra Sebastiana Kaletę, sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa jest bardzo ważna dla konsumentów, wzmacnia ich ochronę na etapie postępowania sądowego wobec przedsiębiorców ich pozywających. Cieszy mnie, że nad tym przedłożeniem rzeczywiście procedowano w sposób, który przyniósł wypracowanie w mojej ocenie najlepszej możliwej wersji projektu, która podniesie standard ochrony konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">W przypadku pierwszej kwestii, która była poruszona, chciałbym odnieść się do tego, że ten projekt wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Mówiłem podczas pierwszego czytania i powtórzę, panie pośle, że rząd Rzeczypospolitej, wybierany przez aktualną większość parlamentarną, szanuje wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, szanuje rozstrzygnięcia wydawane przez organy Unii Europejskiej, o ile wydawane są one na podstawie kompetencji, które w traktatach unijnych zostały przekazane organom Unii Europejskiej. Ochrona konsumentów w istocie jest kompetencją opisaną w art. 169 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Z tego powodu w tym przypadku kooperacja z organami Unii w celu zwiększania ochrony konsumentów na rynku wewnętrznym nas jak najbardziej wiąże i to szanujemy. A spory, które toczymy z organami Unii Europejskiej, z moim ubolewaniem bez pełnego poparcia tej Izby, wynikają ze spraw, które w ocenie polskiego rządu nie zostały przyznane Unii Europejskiej. Tego dotyczą ewentualne spory, które między wierszami można było odczytać z pana wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Druga kwestia dotyczy operatorów i możliwości mobilnego nadawania przesyłek. Ustawa rozszerza procedurę dotyczącą możliwości realizowania usług pocztowych na wszystkie zarejestrowane odpowiednio podmioty. Zatem to od nich zależy, w jaki sposób zorganizują tę usługę swoim klientom. Jeśli konkretne firmy, które mogły świadczyć takie usługi, zdecydują się na wprowadzenie konkretnej usługi, o którą pan poseł wnioskuje, w świetle brzmienia tych przepisów będzie to dopuszczalne. O ile oczywiście, zgodnie z tymi zezwoleniami, które aktualnie te firmy posiadają, będzie to realizowane.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Kwestia dotycząca składania elektronicznie spraw. Może to wybiega trochę poza tę ustawę, natomiast chciałbym tutaj, z uwagi na odpowiedni moment, podkreślić, że 1 lipca startuje elektroniczny Krajowy Rejestr Sądowy. I każdy, jeśli prowadzi tam stosowne sprawy, będzie mógł wszystko załatwić drogą elektroniczną, podpisem, profilem zaufanym. Ta rewolucyjna zmiana w polskim sądownictwie niedługo będzie wdrożona. Jest to bardzo duża, poważna operacja i zachęcam do korzystania z tej usługi. Pragnę przypomnieć, że od 2018 r. również wnioski dotyczące ksiąg wieczystych są kierowane w formie elektronicznej, więc to postępuje i już około 30% spraw w polskich sądach jest realizowane drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Poseł Szopiński zwracał uwagę na kwestię dotyczącą… przepraszam, nie zapisałem chyba zbyt dobrze, być może w innym momencie się odniosę.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Pan poseł Koperski mówił o placówkach pocztowych, co jest poza zakresem kompetencji Ministerstwa Sprawiedliwości, bo określa się sposób pracy placówek pocztowych. Niemniej pan poseł ma stosowne instrumentarium wynikające z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, by do odpowiednich ministerstw w tym zakresie się zwracać.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">I pytanie pani poseł Dolniak dotyczące przedłożonej poprawki. Pan poseł Ast wskazał, że to, co jest w poprawce, znajdowało się w pierwotnym projekcie Ministerstwa Sprawiedliwości. Z uwagi na fakt, że ustawa zwiększa ochronę konsumentów i ochronę uczciwej konkurencji w ramach postępowań sądowych, takie brzmienie było w pierwotnym projekcie, ponieważ ustawa dotyczy właśnie lepszych warunków realizowania ochrony konsumentów i uczciwej konkurencji. Z tego też powodu uprawnienie wskazane w tej poprawce, ażeby można było realizować uprawnienia wynikające również z prawa unijnego, a nie tylko polskiej ustawy, jest kierunkowo dobre. Do komisji parlamentu będzie należało rozstrzygnięcie, czy ta pierwotna propozycja Ministerstwa Sprawiedliwości w tej ustawie winna się znaleźć — z pewności na jutrzejszym posiedzeniu komisji, bo wiem, że jest zaplanowane w związku z tym, że została złożona poprawka.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">To rzeczywiście będzie realizowane, więc mam nadzieję, panie pośle, że będziemy konsekwentnie dzisiaj i jutro grać razem i ta poprawka spotka się również z pana uznaniem — jeśli będzie stosownie przedyskutowana jutro na posiedzeniu komisji. Była przedmiotem prac nad tym projektem, więc dobrze się stało, że ona też finalnie będzie procedowana w komisji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ale… na boisku, a nie w Sejmie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Ast, sprawozdawca komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełMarekAst">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście jako poseł sprawozdawca nie jestem upoważniony przez komisję do tego, aby się odnosić do zgłoszonej poprawki. Mogę więc jedynie podziękować za te deklaracje wsparcia dla projektu przez państwa posłów, członków komisji. I wyrazić nadzieję, że po takiej dogłębnej analizie na posiedzeniu komisji zgłoszonej poprawki jednak podtrzymacie państwo poparcie, również pan poseł Tomasz Zimoch, dla tej dobrej ustawy. Tak że jeszcze raz chciałem podziękować za tę wspólną pracę w komisji. I wyrazić nadzieję, że ta konstruktywna praca nad ustawą będzie kontynuowana jutro. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Dolniak — w trybie sprostowania własnych słów?</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Nie, nie własnych, tylko pana ministra w związku z moją wypowiedzią. Mogę?)</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę bardzo — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, nie pytałam o pierwotny projekt rządowy. Co tam się znajdowało, to jest zupełnie inna kwestia. Pytałam o projekt, który znalazł się w Sejmie. W tym projekcie nie było ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W związku z tym pytałam o odniesienie do projektu, który znalazł się w Sejmie, a nie do projektu, który państwo gdzieś kiedyś przygotowywaliście i usunęliście z niego tę właśnie ustawę. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1307.</u>
          <u xml:id="u-364.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-364.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Marszałek Sejmu proponuje, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-364.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-364.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-364.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1276 i 1307).</u>
          <u xml:id="u-364.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Wojciecha Zubowskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych na posiedzeniu, które odbyło się dzisiaj, rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw. Komisja przyjęła poprawki w większości o charakterze legislacyjnym. Były też poprawki merytoryczne, rozszerzające nieco pierwotny zakres ustawy, umożliwiające wytwórcom energii elektrycznej i mocy dostosowanie się do zmieniających się przepisów. Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania rekomenduje, wnioskuje o uchwalenie załączonego projektu ustawy wraz z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Kilka słów na temat samego projektu. Projektowane zmiany wynikają z dostosowania polskiego prawa do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej. Przepisy tego rozporządzenia weszły w życie z dniem 4 lipca 2019 r. i bezpośrednio na ich podstawie odbyła się już pierwsza aukcja mocy w roku 2020.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Polski rynek mocy został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej 7 lutego 2018 r. Zgodnie z rozporządzeniem rynkowym istniejące już regulacje prawne dotyczące mechanizmów mocowych zdolności wytwórczych, takie jak rynek mocy funkcjonujący w Polsce, powinny być dostosowane do przepisów ww. rozporządzenia, i to niniejszym staramy się czynić.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Rozporządzenie rynkowe ustanawia przepisy mające zapewnić funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii oraz wymogi dotyczące polityki ochrony środowiska, w tym limitów emisji CO2, dwutlenku węgla, w odniesieniu do zdolności wytwórczych objętych mechanizmami zdolności wytwórczych. Rozporządzenie to wprowadza również zmiany w zasadach uczestnictwa jednostek wytwórczych w mechanizmach mocowych funkcjonujących w państwach członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-365.5" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Z perspektywy rynku mocy w Polsce kluczowym zagadnieniem jest uregulowanie na poziomie ustawodawstwa krajowego zasad udział w rynku mocy, począwszy od 1 lipca 2025 r., jednostek emitujących powyżej 550 g dwutlenku węgla pochodzącego z paliw kopalnych na kilowatogodzinę wytworzonej energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-365.6" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Szanowni Państwo! Mając na uwadze te zagadnienia, celem i zamierzeniem tych prac legislacyjnych i tej ustawy jest wprowadzenie i osiągnięcie takich rezultatów, jak: dostosowanie przepisów ustawy do rozporządzenia rynkowego, wyeliminowanie niepewności po stronie uczestników rynku mocy w zakresie jego funkcjonowania po wejściu w życie rozporządzenia rynkowego w kontekście jego bezpośredniego stosowania, określenie rozwiązań w zakresie sposobu uwzględnienia limitu emisji w procesach rynku mocy oraz wyjaśnienie wątpliwości interpretacyjnych i usprawnienie funkcjonowania procesów rynku mocy.</u>
          <u xml:id="u-365.7" who="#PosełSprawozdawcaWojciechZubowski">Na koniec, Wysoki Sejmie, panie marszałku, prosiłbym, by parlamentarzyści opozycji, którzy będą próbowali zabierać głos w tejże sprawie, oddzielili kwestie dotyczące bezpieczeństwa energetycznego od polityki, bo niestety wśród tych głosów merytorycznych na posiedzeniu komisji, jak również po posiedzeniu komisji pojawiały się takie, które nie miały nic wspólnego ze stanem faktycznym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Jan Warzecha, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego PiS przedstawić stanowisko dotyczące zmiany ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#PosełJanWarzecha">Proponowane w ustawie rozwiązania mają gwarantować sprawne funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii oraz spełnienie unijnych wymogów w zakresie polityki ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#PosełJanWarzecha">Wśród najistotniejszych rozwiązań w nowelizacji jest spełnienie unijnych wymogów w zakresie polityki ochrony środowiska. Chodzi m.in. o odstąpienie od dopuszczenia do udziału w rynku mocy jednostek wysokoemisyjnych, tj. emitujących powyżej 550 g CO2 na kilowatogodzinę i średniorocznie poniżej 350 kg CO2 na kilowat.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#PosełJanWarzecha">Na dzisiejszym posiedzeniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz podczas pierwszego czytania ustawy posłowie koalicji rządzącej zaproponowali dwie poprawki. Mocno akcentowali, że obecnie jednostki wytwórcze emitujące powyżej 550 g CO2 na kilowatogodzinę stanowią większość pośród wszystkich jednostek wytwórczych w krajowym systemie elektroenergetycznym i jednocześnie stanowią większość pośród wszystkich jednostek uczestniczących dotychczas w rynku mocy. Postulowali ostrożność i takie rozwiązania, które nie pogrążyłyby polskich elektrowni opartych na węglu. Przypominali, że w czasie transformacji sektora elektroenergetycznego nadal będą istotne dla zachowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. Kierownictwo Ministerstwa Klimatu uspokajało, że przedłożony projekt ustawy będzie obejmował zmiany niezbędne do wdrożenia przepisów rozporządzenia rynkowego, a przyszłe funkcjonowanie jednostek emitujących powyżej 550 g CO2 na kilowatogodzinę będzie przedmiotem odrębnych prac analitycznych i legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#PosełJanWarzecha">Zapisy nowelizujące w ustawie wprowadzają również nową formułę naliczania opłaty mocowej dla odbiorców o tzw. stabilnym profilu zużycia energii, takich, którzy nie generują skoków zapotrzebowania w godzinach szczytowych.</u>
          <u xml:id="u-367.5" who="#PosełJanWarzecha">Wysoka Izbo! Pragnę przypomnieć, że w 2018 r. w Polsce wprowadzono rynek mocy, który spowodował przejście z rynku jednotowarowego, tylko energii, na rynek dwutowarowy, energii i mocy. Rozwiązania miały spowodować modernizację znacznej części majątku wytwórczego potrzebnego do prawidłowego bilansowania mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym oraz budowę nowych bloków.</u>
          <u xml:id="u-367.6" who="#PosełJanWarzecha">Obecne zapisy ustawy o rynku mocy mają zmotywować nowych uczestników rynku, m.in. inwestorów planujących budowę magazynów energii. Mają wzmocnić bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej i zmniejszyć ryzyko tzw. blackoutu, bo jak wiemy, najdroższa energia to ta niedostarczona. Jak pokazuje praktyka, koszty rynku mocy są dla biznesu niższe niż potencjalne straty związane z ryzykiem przerw w dostawie energii elektrycznej, które mogą generować milionowe straty wynikające z każdorazowego braku energii.</u>
          <u xml:id="u-367.7" who="#PosełJanWarzecha">Związana z wprowadzeniem rynku mocy tzw. opłata mocowa, doliczana do rachunków odbiorcy energii od stycznia 2021 r., to inwestycja w budowę nowych oraz modernizację i utrzymanie już istniejących jednostek wytwórczych, a także wsparcie dla elektrowni w dostosowaniu się do norm ekologicznych. W projekcie nowelizacji ustawy o rynku mocy zaproponowana została zaakceptowana przez Komisję Europejską nowa formuła naliczania opłaty mocowej.</u>
          <u xml:id="u-367.8" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowane rozwiązania są odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców, zwłaszcza przez tzw. odbiorców energochłonnych. Co ważne, mają one zastosowanie do wszystkich odbiorców, a zatem nie podlegają zarzutom o nieuprawnione stosowanie pomocy publicznej. Nowa propozycja naliczania opłaty mocowej nie wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej, przyczyni się do zwiększenia stabilności systemu elektroenergetycznego, będzie premiować stabilny pobór energii i jej zużywanie w godzinach pozaszczytowych i pozwoli odbiorcom obniżyć ponoszone przez nich opłaty za energię. Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, za wyjątkiem art. 6, który wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-367.9" who="#PosełJanWarzecha">W związku z tym, że zaproponowany mechanizm jest kluczowy dla zachowania konkurencyjności polskiego przemysłu i zachowania miejsc pracy małych i średnich przedsiębiorców, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość rekomenduje przyjęcie tej ustawy i przejście do następnych prac nad ustawą. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-367.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Omawiamy dziś zmiany ustawy do ustawy, która została wprowadzona, uchwalona w 2017 r., natomiast weszła w życie 18 stycznia 2018 r. Była to ustawa o rynku mocy. Trzeba powiedzieć, że w Polsce to nie był jakiś ewenement, to funkcjonowało w Unii Europejskiej. Wzorowaliśmy się wtedy na Wielkiej Brytanii. Generalnie system miał nam poprawić bezpieczeństwo, dać środki finansowe na to, żeby energia elektryczna produkowana z węgla mogła jeszcze funkcjonować, żeby kopalnie mogły się rozwijać, dostosowywać. Ponadto te środki pochodzące z rynku mocy miały również doprowadzić do tego, żeby powstawały nowe elektrownie, nowe elektrownie czysto spalające, o określonych parametrach. Ustanowienie rynku wtedy dwutorowego miało doprowadzić do tego, że mieliśmy płacić zarówno za energię, którą produkowała dana elektrownia, jak i za gotowość zabezpieczenia mocy danej elektrowni w sytuacji, gdyby trzeba było zwiększyć tę moc.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Jak to dzisiaj wygląda? Po tej ustawie, która wtedy tak hucznie weszła w życie, jak dzisiaj słyszymy, odbyło się 5 aukcji. Czy nam się udało wygenerować nowe źródła, nowe elektrownie? Sami słyszeliśmy, że dalej system energetyczny Polski oparty jest w 2/3 na elektrowniach konwencjonalnych. Cały czas mówiliśmy o tym, że ten węgiel jest taki wspaniały, taki dobry, a nic nie robiliśmy, żadnych kolejnych kroków do przodu, żeby próbować zastąpić elektrownie konwencjonalne nowymi blokami, choćby gazowymi. Dzisiaj stoimy u progu konieczności budowania nowych elektrowni gazowych, a może i elektrowni działających w kogeneracji. I tak się dzieje, ale dzieje się to bardzo powoli. Dzieje się to dlatego, że rząd nie przygotował odpowiedniej reformy, transformacji energetycznej Polski. Dziś dokładnie nie wiemy, jakimi mocami będziemy dysponować po roku 2049 — wtedy likwidujemy węgiel, co na razie jest oczywiście tylko umową społeczną, bo brak jest akceptacji Unii Europejskiej na tego typu działania — i czy to bezpieczeństwo energetyczne będziemy mieli zapewnione.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ale dzisiaj celem omawianego projektu ustawy jest zapewnienie zgodności przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy, jak mówiłem wcześniej, z rozporządzeniem, które weszło w życie, zostało uchwalone 5 czerwca 2019 r. Chodzi o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2019/943 w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej, tzw. rozporządzenie rynkowe. Zgodnie z tym rozporządzeniem jesteśmy zmuszeni do ograniczenia udziałów w mechanizmie mocowym. Chodzi również — i już w roku 2019 była mocna dyskusja na ten temat — o ograniczenie tego udziału w mechanizmie mocy jednostek emitujących powyżej 550 g CO2 pochodzącego z paliw kopalnych na 1 kWh, i oczywiście średnio rocznie — powyżej 35 kg CO2 pochodzącego z paliw kopalnych na 1 kW mocy elektrycznej zainstalowanej. Co to oznacza? Oznacza to, że po roku 2050 elektrownie konwencjonalne, czyli opalane węglem, nie będą mogły wejść w system rynku mocy. Czy to dobrze, czy źle — dzisiaj trudno jednoznacznie powiedzieć, bo ministerstwo nic nam dzisiaj nie powiedziało na posiedzeniu komisji, w jakiej formule ma to wszystko funkcjonować i jak jest zabezpieczony rynek mocy.</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">I drugi element, bardzo ważny, oczekiwany od roku 2017, kiedy pojawiła się ustawa. Chodzi przede wszystkim o obniżenie opłaty mocowej dla jednostek o tzw. płaskim profilu zużycia energii, czyli zużywających podobne ilości prądu przez całą dobę przez 7 dni w tygodniu. Na to czekały zwłaszcza przedsiębiorstwa energochłonne. Tu wyraźnie trzeba powiedzieć, że chodzi m.in. o huty, zakłady chemiczne, cementownie, papiernie. Te przedsiębiorstwa od początku domagały się stworzenia takiego mechanizmu, który w jakiś sposób będzie je również promował i chronił. Dzisiaj mam nadzieję, że uda się nam to zrobić i ten mechanizm zafunkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#PosełKrzysztofGadowski">Oczywiście jeśli popatrzymy na cały mechanizm związany z rynkiem mocy, to zauważymy, że aukcje miały doprowadzić do tego, że ta cena miała być konkurencyjna. W 2017 r., kiedy Prawo i Sprawiedliwość projektowało ten system, była mowa o tym, że ta energia będzie taniała, a my od początku obserwowaliśmy jej wzrost, od 30%. To, czego się uczyliśmy od Wielkiej Brytanii, legło w gruzach, bo tam rzeczywiście ta cena spadała, a u nas rosła.</u>
          <u xml:id="u-369.5" who="#PosełKrzysztofGadowski">Klub Koalicji Obywatelskiej po wysłuchaniu jeszcze ostatniej dyskusji z panem ministrem ma nadzieję, że poprze ten projekt ustawy. Mamy nadzieję, że rzeczywiście usłyszymy, w jaki sposób będzie się bilansował rynek mocy, skoro mówiliśmy o tym, że…</u>
          <u xml:id="u-369.6" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Dobrze mówi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…w systemie ma się pojawić od 6 do 10 mld zł. Zobaczymy, jak to się będzie bilansowało i jakie moce energetyczne zostaną zachowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Beata Maciejewska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście dzisiaj odbyło się kilkugodzinne posiedzenie komisji, na którym omawialiśmy ten projekt ustawy. Zmiany, które zostały zaproponowane, w naszej opinii idą w dobrym kierunku. Natomiast muszę powiedzieć, że na bardzo wiele pytań rzeczywiście nie otrzymaliśmy odpowiedzi podczas posiedzenia tej komisji. Nie otrzymaliśmy informacji na temat tego, w jaki sposób dotychczas sprawdzał się rynek mocy, nie mieliśmy żadnych informacji na ten temat. Zabrakło też informacji na temat tego, w jaki sposób gospodarstwa domowe będą reagowały na zwiększoną opłatę mocową. Nie mamy informacji na temat tego, w jaki sposób Unia Europejska ustosunkuje się do tego, że w umowie społecznej mamy wycofanie się z węgla dopiero w 2049 r. To są po prostu nasze życzenia, negocjacje trwają, ale się nie zakończyły, więc tych pytań jest bardzo wiele.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#PosełBeataMaciejewska">Sama ustawa, która dostosowuje nasze prawo do prawa unijnego, jest kolejną w całym systemie ustaw, które dzisiaj przyjmujemy, ale trzeba powiedzieć, że system, jeśli chodzi o dobrą transformację energetyczną, nadal jest dziurawy. Nadal nie ma dobrego, progresywnego pomysłu na to, żebyśmy mieli jak najniższe ceny energii, żebyśmy mieli jak najczystsze powietrze i żeby te przemysły, które są energochłonne, które dzisiaj zatrudniają bardzo wielu pracowników — jak mówili przedstawiciele tego przemysłu, ponad pół miliona osób pracuje dzisiaj w przemysłach energochłonnych — zagwarantowały tym pracownikom ścieżkę dalszej pracy i dalszej możliwości utrzymania siebie i swoich rodzin. Te pytania ciągle pozostają otwarte, zdajemy sobie sprawę z tego, że transformacja energetyczna, którą już przechodzimy, jest jednym z najbardziej skomplikowanych, trudnych i finansowo obciążających procesów, jakie w Polsce dzisiaj przechodzimy, ale z drugiej strony nie mamy odpowiedniego zaangażowania, wiedzy i merytorycznego podejścia, jeśli chodzi o te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#PosełBeataMaciejewska">Jako klub Lewicy prawdopodobnie poprzemy ten projekt. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszyscy prawdopodobnie poprą ten projekt ustawy, bo nie było takiego zdecydowania w komisji. Były minister i obecny minister mieli bardzo rozbieżne zdania na ten temat, a to nie jest tak, że nie powinniśmy dyskutować. W tej dyskusji musi być też krytyka, to nie jest tak, że jest wszystko pięknie, cacy i nie wolno powiedzieć nic innego niż to, co myśli PiS, panie pośle. Nie, to nie o to chodzi…</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dyskusja merytoryczna jest pożądana…)</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">To jest trudny temat, bardzo poważny temat, bo to dotyczy każdego Polaka, każdego odbiorcy i powinniśmy szukać dobrych rozwiązań. Okazuje się, że ciężko było do tej pory znaleźć jakieś zdecydowane rozwiązanie, które dałoby szansę naszym przekształceniom w energetyce. A ta niezależność energetyczna, jak sami powtarzacie, jest ważna dla Polski. Już coraz częściej zaczyna zdarzać się, że zaczyna nam brakować energii. Prąd mamy w gniazdkach, z tym że on już pochodzi od zewnętrznych dostawców, i to jest bardzo niebezpieczne. Do blackoutu może nie dochodzić, ale my go kupujemy, stajemy się zależni energetycznie. Podejmowane działania, również te ustawowe, nie są zdecydowane, nie są pewne i nie są wiarygodne. Przykład ustawy prosumenckiej i opustów. To było zaskoczenie z dnia na dzień, w tej chwili trawa powszechna dyskusja, wszyscy chwalili się jeszcze nie tak dawno, tydzień czy miesiąc, 2 miesiące temu, jak wspaniale się to rozwija, i nagle bum, ściana, trzeba to wszystko obciąć. Nie można takich rzeczy robić, bo zniechęca się Polaków do włączenia się w cały system przekształceń, bo to ludzie muszą za to zapłacić. Odbiorcy indywidualni zapłacą więcej. Pytanie, ile więcej zapłacą za tę ustawę mocową. Tego też nie usłyszeliśmy. Przemysł energochłonny, jak dobrze to się zorganizuje, zapłaci mniej, ale odbiorcy indywidualni poniosą koszty. Panie pośle, nie można powiedzieć, że będą niższe ceny za energię elektryczną. Nie, według tego, co zostało przedstawione, indywidualni odbiorcy zapłacą wyższą cenę. Na ile wyższą? Dzisiaj i tak ta cena jest już dość wysoka. 9,5% za ostatni rok do roku, więc to nie jest mało. Pytanie, kiedy to się zatrzyma, czy jest szansa na zatrzymanie. W czym jest rzecz? Jeżeli już Polacy ponoszą wyrzeczenia, muszą więcej płacić, to niech ten system, który chcemy stworzyć, będzie przewidywalny. Niech on daje szansę stworzenia, tak jak powiedziałem, niezależności energetycznej, a przede wszystkim niech przyspieszy nasze przekształcenia, jeżeli chodzi o przejście z węgla na czystą energię, bo to z kolei ma podwójne znaczenie, bo nasze zdrowie i zanieczyszczenie środowiska jako wtórna rzecz, klimat i te wszystkie rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Też powiem, że do końca nie wiem, czy poprzemy te rozwiązania tak jak poprzednicy, bo w czasie dyskusji były wątpliwości. Pan poseł to powiedział, pani poseł również. I myśmy dziwnie się czuli na posiedzeniu tej komisji. Brak zdecydowania, do końca nie wiadomo, czy to jest dobre rozwiązanie, czy złe, bo to są trudne i skomplikowane rzeczy, ale ktoś powinien to zdecydowanie przeprowadzać, a przede wszystkim stworzyć wiarygodność. Mówimy, że nie będzie podwyżek, a podwyżki są; że będziemy ograniczać węgiel, a za tydzień mówimy: nie, jednak będziemy utrzymywać się przy węglu; że będziemy wprowadzać atom, a nic się nie dzieje w tym zakresie. I teraz to wszystko traci jakąś ciągłość i stabilność. Panie marszałku, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Ta nowelizacja ustawy o rynku mocy robiona jest głównie po to, żeby dostosować zasady do rozporządzeń Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o rynek mocy, bo do tej pory Polska po prostu nie spełniała wszystkich wymogów, np. jeżeli chodzi o limity emisji dla elektrowni, które mogą dostawać wsparcie. Projekt więc wprowadza przede wszystkim właśnie te limity emisyjności określone rozporządzeniem rynkowym, że tak powiem, rychło w czas. Nareszcie.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Mamy oczywiście też uwagi, rynek mocy miał z założenia promować powstawanie nowych elektrowni, podczas gdy w zasadzie stał się trochę kroplówką dla węgla i przez to nie stymuluje faktycznie transformacji energetycznej, jak oczekiwano.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Koszty rynku mocy widzimy od tego roku na swoich rachunkach. Dla gospodarstw domowych to jest ok. 10 zł miesięcznie, więc wydaje się, że niewiele, natomiast tak naprawdę głównym płatnikiem są tu przedsiębiorstwa i instytucje, które zużywają 75% prądu w Polsce. I to tam głównie osadzony jest ten koszt, a koszt osadzony w tym miejscu sprawia, że jesteśmy coraz mniej konkurencyjni. Mówiłam już o tym na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Najgorsze jest to, że choć dostosowujemy się do wymagań Unii Europejskiej, przedstawiciele rządu wciąż nie odpowiedzieli nam na pytanie, jak chcą zapewnić bezpieczeństwo energetyczne państwa po 2025 r., kiedy już nie będzie można wspierać elektrowni węglowych.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Nowelizacja zostawia też ewidentną furtkę — i o to też pytałam na posiedzeniu komisji i nie dostałam odpowiedzi — na dodatkowe wsparcie dla wytwórców poza rynkiem mocy. Pytanie, bo nie wiemy, kogo, w jakiej wysokości i jakie technologie rząd planuje wspierać. Dobrze by było, by na kolejnym etapie procedowania nad ustawą przedstawiciele rządu odpowiedzieli w końcu na to pytanie. Bo jeśli chodzi o to, że energetyka węglowa odchodzi w niebyt wraz z kolejnymi decyzjami spółek o wyłączeniu, chyba już nikt nie ma wątpliwości. Zresztą problemy środowiskowe też to wymuszają, a co za tym idzie, wymogi Unii Europejskiej, ale kosmetyczne zmiany ustawy o rynku mocy tak naprawdę nie rozwiązują problemu z brakiem paliwa do transformacji całego sektora.</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Więc potrzebujemy jak najszybciej wzmocnić ścieżkę odejścia od węgla i plany zastąpienia mocy wytwórczej tak, żeby utrzymać bezpieczeństwo energetyczne w kolejnych latach, bo w gruncie rzeczy ten spadek mocy wytwórczej jest już mocno oszacowany. Wiemy, jaki jest. Pytanie, czym go uzupełnimy, bo jeżeli nie uzupełnimy nowymi inwestycjami i pomysłami na wytwarzanie energii w inny sposób niż z węgla, to po prostu będziemy coraz więcej energii importować, a więc też będziemy coraz bardziej podatni na cenę energii importowanej i jej zachwiania.</u>
          <u xml:id="u-377.6" who="#PosełPaulinaHennigKloska">A więc nowelizacja to jest plaster na zawał serca, który nie rozwiąże naszych podstawowych problemów. I oczywiście musiało się jeszcze coś znaleźć ciekawego w ustawie, czyli lex Ostrołęka. Ustawa wprowadza przepisy umożliwiające konwersję projektów na mniej emisyjne, ograniczając przy tym kary za niewykonywanie obowiązków mocowych. Taki projekt, panie ministrze, mamy jeden, nazywa się Ostrołęka i dobrze by było, żeby pan przyznał, że w ten sposób rozwiązujecie problem wysokich kar.</u>
          <u xml:id="u-377.7" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Muszę się przyznać, że zgadzam się z posłem Warzechą właśnie w kontekście zwłaszcza Ostrołęki, że najdroższa energia to ta niedostarczona. Tak, panie pośle, najdroższa energia to ta niedostarczona, bo rodzi ryzyko przestojów, niedostarczania prądu do gospodarstw domowych, do fabryk. Więc co do tego się zgodzimy. Również zgadzam się z ministrem Tchórzewskim, który mówił, że w naszym interesie ogólnokrajowym, wszystkich sił politycznych jest to, by w końcu przeprowadzić w Polsce transformację energetyczną i by przestać udawać, że nie mamy problemu.</u>
          <u xml:id="u-377.8" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ostatnia rzecz to fotowoltaika prosumencka. Przy okazji zapytam już, panie ministrze, dlaczego ograniczacie inwestycje, zniechęcając potencjalnych inwestorów nowymi planami legislacyjnymi ograniczającymi uzysk dla indywidualnych klientów z tego typu instalacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosiło się czworo państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pytanie zada poseł Krzysztof Gadowski.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszeń do pytań.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Rzeczywiście mieszkańców, Polaków nie interesuje, jak się spiera obecny minister z byłym ministrem, który sobie wprowadził tę ustawę o rynku mocy, i tym, który dzisiaj chce ją zmieniać, ale interesuje, panie ministrze, czy wzrośnie po raz kolejny opłata mocowa, bo ona została wprowadzona w tym roku, i czy na rachunkach gospodarstwo domowe dostanie więcej. To jest najważniejsze i to dotyczy Polaków i prosiłbym o taką odpowiedź od pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Moi wyborcy z Rybnika chcieliby uzyskać kolejną informację: Co dalej z elektrownią Rybnik? W jaki sposób będzie modernizowana? W okręgu wyborczym mamy również elektrownię Łaziska. Ta elektrownia też jest w potrzebie. Mówi się o jej likwidacji. Chcielibyśmy usłyszeć, jakie są plany i jak państwo dalej będziecie zmierzać w tym procesie restrukturyzacji czy transformacji elektroenergetyki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawiono nam bardzo obszerny i naszpikowany specjalistycznymi terminami projekt. Tymczasem statystyczny Polak, który mało, że znajduje się w ogonie Unii Europejskiej pod względem płac, to jeszcze każdego miesiąca po otrzymaniu rachunku za energię elektryczną dostaje palpitacji serca. Rząd natomiast uspokaja Polaków i mówi, że 25 lat będzie lepiej. Dużo rzadziej rząd wspomina o 2 mld wydanych na bloki energetyczne, które teraz za kolejny 1 mld trzeba rozebrać. Nie wspomina o 30-letniej umowie z górnikami, na mocy której będziemy wypłacać im uposażenie, w sytuacji gdy inni Polacy na przebranżowienie dostają rok albo i mniej. Dlaczego z tych pieniędzy nie są też finansowane rekompensaty za podwyżki cen prądu dla wszystkich Polaków? Uprzejmie proszę, panie ministrze, o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ocenie skutków regulacji do tej ustawy, o której mówimy, czytamy: ustanawia przepisy mające zapewnić funkcjonowanie rynku energii oraz wymogi polityki ochrony środowiska, w tym także limitów emisji CO2.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Szanowni Państwo! Już nie wywiązaliście się z umówionego z Unią Europejską limitu do 2020 r., teraz z odnawialnych źródeł energii, teraz nie wywiążecie się do 2030 r., gdzie mamy następny konieczny próg. Kolega zapytał: Czy udało się wygenerować nowe źródła energii? Ja również zadaję to pytanie, ponieważ jak na razie nie udało się, natomiast zabiliście energetykę wiatrową, teraz…</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#PosełMałgorzataChmiel">…fotowoltaikę, chcecie ograniczenia uzysku dla ewentualnych klientów. Po 2025 r. elektrownie na węgiel przestają funkcjonować. Jakie państwo z rządu mają plany w tym zakresie? Bo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">…jak koleżanka powiedziała, najważniejsze jest, żebyśmy mieli jak najniższe ceny energii i jak najczystsze powietrze.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Zubowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PosełWojciechZubowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie ministrze, kilka pytań. Prosiłbym tylko o potwierdzenie, bo padły zapytania i pewne chyba wymagające sprostowania informacje dotyczące pierwotnej ustawy o rynku mocy. Po pierwsze: Czy niewprowadzenie tych rozwiązań z roku 2018 mogłoby spowodować, jak szacowano wtedy straty sięgające ok. 10 mld zł rocznie? To jest raz. Po drugie, panie ministrze: Czy wprowadzenie rynku mocy pozwoliło przedsiębiorcom produkującym energię elektryczną na rozpoczęcie inwestycji, na zapewnienie stabilności, jeżeli chodzi o finansowanie? I po trzecie, panie ministrze, proszę również o informację: Czy wprowadzenie rynku mocy, wprowadzenie tzw. opłaty mocowej pozwoliło na spowolnienie wzrostu cen energii przede wszystkim teraz zależnych od kosztów związanych z emisją dwutlenku węgla? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Beata Maciejewska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie o te kwestie finansowe i gospodarstwa domowe. Czy będą miały zwiększoną opłatę mocową? Czy państwo możecie powiedzieć, w jakiej wysokości czy w jakim procencie w odniesieniu np. do dzisiejszych cen? I z drugiej strony: W jaki sposób też wpłynie to, czy macie państwo też takie szczegółowe informacje, na ten rynek gospodarki energochłonnej? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan Piotr Dziadzio.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Postaram się odnieść do pytań bardzo kompleksowo, aczkolwiek niektóre pytania trzeba potraktować indywidualnie.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Po pierwsze, pytanie, pan poseł Gadowski: Czy wzrośnie opłata mocowa? No tak, oczywiście, że wzrośnie. I wiemy, rozmawialiśmy na ten temat i mamy tutaj pewną jasność.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Drugie pytanie: Co dalej z Rybnikiem? Więc czekamy, aż te jednostki wszystkie wejdą do rynku mocy tak naprawdę, więc zobaczymy, jaka będzie sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Kolejne pytanie, Łaziska. Mamy plan inwestycji związanej również z umową społeczną w Łaziskach. Myślę, że to jest satysfakcjonujące, bo następuje progres rozwojowy.</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Odpowiedź na pytanie pana posła Szczepańskiego miała zostać udzielona na piśmie. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-391.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Pytanie pani poseł Chmiel. Tak, generalnie rzecz biorąc, wszystkie prace rządu w zakresie odnawialnych źródeł energii są traktowane bardzo kompleksowo i priorytetowo. Rozwój fotowoltaiki, rozwój offshore, rozwój innych odnawialnych źródeł energii jest promowany i będzie rekomendowany, jeśli chodzi o wszystkie działania rządu i państwa. Wszystkie te zagadnienia są opisane bardzo dokładnie w polityce energetycznej państwa. To jest kompas, który wytycza nam ścieżkę transformacji energetycznej. Oczywiście, wszystko odbywa się przy uwzględnieniu bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-391.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o pytania na temat wzrostu cen, chciałbym potwierdzić, że dzisiaj wzrost opłat z tytułu rynku mocy kształtuje się pomiędzy 1,72 zł a 10 zł, w zależności od odbiorcy. Jeśli chodzi o odbiorcę indywidualnego, wzrost w skali miesiąca wyniesie ok. 50 gr. Jeżeli chodzi o odbiorców energochłonnych — to bardzo istotny element funkcjonowania tej części gospodarki — to koszty związane z rynkiem mocy spadną średnio o 80%. Czyli dzisiaj cena 1 kWh to 0,7 gr, natomiast spadnie ona do ok. 0,2 gr, więc ten profil obniży się o ok. 80%. Nasze przedsiębiorstwa energochłonne staną się więc bardziej konkurencyjne na rynku europejskim.</u>
          <u xml:id="u-391.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Odniosę się do pytania pana posła Zubowskiego. Po pierwsze, czy brak rynku mocy mógł spowodować straty na poziomie 10 mld zł. Tak, odpowiadam: tak. Gdyby go nie było, to straty w energetyce mogłyby nastąpić. Dzięki rynkowi mocy nastąpiły zmiany i nastąpił rozwój inwestycji. Inwestycje, które były planowane, zostały zrealizowane. Większość inwestycji, o których mówimy, które są sfinansowane dzięki rynkowi mocy — chodzi np. o Kozienice, Jaworzno, Opole, Turów, Dolną Odrę — to właśnie ten element, który pozwolił nam na to… Te inwestycje zostały sfinansowane dzięki rynkowi mocy.</u>
          <u xml:id="u-391.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Pytanie Lewicy. Muszę sobie tylko sprawdzić… Już na to odpowiedziałem. Jak wpłynie rynek mocy na gospodarstwa? Powiedziałem już, że wzrost wynosi ok. 50 gr.</u>
          <u xml:id="u-391.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Odpowiedziałem też na pytanie dotyczące konkurencyjności. Przedsiębiorstwa utrzymają swoją konkurencyjność na rynku.</u>
          <u xml:id="u-391.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Myślę, że na wszystkie pytania zostały…</u>
          <u xml:id="u-391.11" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Na moje pan nie odpowiedział.)</u>
          <u xml:id="u-391.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-391.13" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Zubowski: O Ostrołękę.)</u>
          <u xml:id="u-391.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Aha, Ostrołęka. Dobrze. Jeśli chodzi o Ostrołękę, to tak samo jak wszystkie pozostałe inwestycje uczestniczy ona w rynku mocy. To jest normalne. Działania już zostały podjęte. Ostrołęka tak naprawdę już uczestniczy w rynku mocy.</u>
          <u xml:id="u-391.15" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Ja pytałam, dlaczego obniżacie…)</u>
          <u xml:id="u-391.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Nie, nie obniżamy.</u>
          <u xml:id="u-391.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Wydaje mi się, że na wszystkie pytania udzieliłem już odpowiedzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-391.18" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 2018 r. Polska podjęła decyzję o wprowadzeniu rynku mocy, czyli o przejściu z rynku jednotowarowego: tylko energii na rynek dwutowarowy: energii i mocy. Rynek mocy pozwolił na modernizację znacznej części majątku wytwórczego potrzebnego do prawidłowego bilansowania mocy w ramach krajowego systemu elektroenergetycznego oraz umożliwił budowę nowych bloków i uzyskanie pozytywnych wyników ekonomicznych. Ponadto rynek mocy sprzyja rozwojowi odnawialnych źródeł energii oraz aktywizuje nowych uczestników rynku, m.in. inwestorów planujących budowę magazynów energii.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PosełTomaszKostuś">Przedmiotowa nowelizacja wynika z konieczności dostosowania przepisów krajowych do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PosełTomaszKostuś">1. Czy zmiany wprowadzane na mocy procedowanego projektu wpłyną na wysokość tzw. opłaty mocowej?</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#PosełTomaszKostuś">2. Jakie narzędzia wsparcia realizacji nowych niskoemisyjnych źródeł wytwarzania energii są ujęte w przedmiotowym projekcie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#Marszałek">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 11. i 12. porządku dziennego: Wniosek o odwołanie pana Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, przerwa toaletowa.)</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Minuta przerwy.)</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#Marszałek">Minuta przerwy? Dobrze, ogłaszam minutę przerwy.</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale po co?)</u>
          <u xml:id="u-394.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Siedzimy tutaj od…)</u>
          <u xml:id="u-394.7" who="#komentarz">(Głos z sali: 3–5 minut przerwy.)</u>
          <u xml:id="u-394.8" who="#Marszałek">W takim razie, proszę państwa, ogłaszam 15 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-394.9" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 28 do godz. 18 min 46)</u>
          <u xml:id="u-394.10" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-394.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 11. i 12. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-394.12" who="#Marszałek">Grupy posłów, na podstawie art. 10a ust. 5 regulaminu Sejmu, złożyły wnioski o odwołanie pana posła Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-394.13" who="#Marszałek">Proszę pana posła Tomasza Zimocha o przedstawienie uzasadnienia wniosku z druku nr 1305.</u>
          <u xml:id="u-394.14" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Pani marszałek, bardzo dziękuję za wyrażenie zgody. Będziemy podzieleni. Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-394.15" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełTomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Bezpośrednią przyczyną złożenia wniosku o odwołanie wicemarszałka Ryszarda Terleckiego była jego wypowiedź polityczna. Pozostańmy jednak dzisiaj w scenerii sportowej, przynajmniej na początku. Sport uczy szacunku do rywala, do przeciwnika. Gloria victis, chwała zwyciężonym, nie biada zwyciężonym, panie marszałku. Chwała zwyciężonym, czyli szacunek dla rywala. Można te słowa przenieść i do świata polityki. Można rywala politycznego nie lubić, nie zgadzać się z nim, ale należy tego politycznego rywala szanować. W Sejmie marszałek Sejmu szacunek powinien okazywać każdemu posłowi, a Ryszard Terlecki dał się w ostatnich latach poznać jako symbol złych standardów zarządzania parlamentem i lekceważenia praw opozycji.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PosełTomaszZimoch">Można by wspomnieć wydarzenia z sali kolumnowej z grudnia 2016 r. Przecież pan, panie marszałku, złożył zeznania, w których stwierdził pan wprost, że salę zorganizowano wówczas tak, aby nie dopuścić posłów opozycji do stołu prezydialnego.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#PosełTomaszZimoch">Pozostańmy jednak przy wydarzeniach z tej kadencji. W listopadzie 2020 r. wicemarszałek Terlecki nie stanął w obronie posłanki Barbary Nowackiej, wobec której policja użyła gazu łzawiącego. Nie stanął także w obronie posłanki Małgorzaty Biejat.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Magdaleny.)</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#PosełTomaszZimoch">Magdaleny Biejat. Przepraszam, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nawet nie zna nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-395.6" who="#PosełTomaszZimoch">Znam, nazwisko znam.</u>
          <u xml:id="u-395.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nazwisko zna, imienia nie zna.)</u>
          <u xml:id="u-395.8" who="#PosełTomaszZimoch">A przecież to było w oczywisty sposób naruszenie nietykalności jednej i drugiej posłanki.</u>
          <u xml:id="u-395.9" who="#PosełTomaszZimoch">W tej kadencji wicemarszałek Terlecki został ukarany przez komisję etyki za słowa: puknij się w czoło skierowane do wybitnego posła Pawła Zalewskiego.</u>
          <u xml:id="u-395.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-395.11" who="#PosełTomaszZimoch">A to przecież już w ramach recydywy, bo należy nadmienić, że i w poprzedniej kadencji komisja etyki zwróciła uwagę na niestosowne zachowanie marszałka Terleckiego wobec posła Sławomira Nitrasa, którego nazwał wtedy pajacem.</u>
          <u xml:id="u-395.12" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-395.13" who="#PosełTomaszZimoch">15 kwietnia 2020 r. na posiedzeniu Sejmu Ryszard Terlecki przeszkadzał w wypowiedziach, a prośbę posłanki Katarzyny Kretkowskiej, by przywrócił jej należny czas, skomentował słowami: żadna strata.</u>
          <u xml:id="u-395.14" who="#PosełTomaszZimoch">27 października 2020 r. w sali sejmowej skierował pan, panie marszałku, do posłanek następujące słowa: Z pewną przykrością stwierdzam, że na sali wśród posłów Lewicy i Platformy Obywatelskiej są posłowie, którzy mają maseczki ze znakami do złudzenia przypominającymi symbole Hitlerjugend i SS.</u>
          <u xml:id="u-395.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-395.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-395.17" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A nie? Tak było.)</u>
          <u xml:id="u-395.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak było.)</u>
          <u xml:id="u-395.19" who="#PosełTomaszZimoch">15 sierpnia 2020 r. po wystąpieniu posłanki Klaudii Jachiry wicemarszałek Terlecki stwierdził: Na głupotę nie ma rady.</u>
          <u xml:id="u-395.20" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-395.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-395.22" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A słuchał pan tego wystąpienia?)</u>
          <u xml:id="u-395.23" who="#PosełTomaszZimoch">A 4 maja 2021 r. świadomie nie dopuścił pan do głosu ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry w toku dyskusji nad ratyfikacją decyzji Rady Unii Europejskiej w sprawie systemu zasobów własnych Unii, pomimo wyrażanej przez niego woli zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-395.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-395.25" who="#PosełTomaszZimoch">A wczoraj, panie marszałku, ostentacyjnie wyszedł pan z uroczystego spotkania.</u>
          <u xml:id="u-395.26" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-395.27" who="#PosełTomaszZimoch">Jedna z sejmowych sal otrzymywała imię wybitnej posłanki Olgi Krzyżanowskiej. Dlatego że jej córka mówiła coś dla pana niekorzystnego?</u>
          <u xml:id="u-395.28" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Już nie mówcie panu marszałkowi, co ma robić.)</u>
          <u xml:id="u-395.29" who="#PosełTomaszZimoch">Powyższe przypadki wskazują na to, że wicemarszałek Ryszard Terlecki nie sprawuje godnie swojej funkcji. Jego wypowiedzi godzą w rację stanu, są obraźliwe wobec posłów, zaś sposób wykonywania przez niego obowiązków narusza prawa zarówno opozycji, jak i członków Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-395.30" who="#PosełTomaszZimoch">Drogie Panie Posłanki! Pani marszałek Gosiewskiej, która ciągle tutaj komentuje, przypomnę, że zgodnie z art. 10 ust. 3 regulaminu Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-395.31" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A do kogo się pan teraz zwraca?)</u>
          <u xml:id="u-395.32" who="#PosełTomaszZimoch">…wicemarszałkowie Sejmu zastępują marszałka w zakresie przez niego ustalonym. Do obowiązków marszałka należy zgodnie z art. 10 stanie na straży godności, powagi i praw Sejmu oraz reprezentowanie Sejmu, godne reprezentowanie.</u>
          <u xml:id="u-395.33" who="#komentarz">(Głos z sali: A jak jesteś ubrany?)</u>
          <u xml:id="u-395.34" who="#PosełTomaszZimoch">W świetle powyższych faktów nie ma wątpliwości, że Ryszard Terlecki nie daje rękojmi należytego wykonywania tych obowiązków, choćby dlatego, panie marszałku, że tak cenione w świecie sportu słowa gloria victis, chwała zwyciężonym, są panu niestety obce tu, w parlamencie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#Marszałek">Obecnie proszę pana posła Krzysztofa Śmiszka o przedstawienie również uzasadnienia wniosku z druku nr 1305.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Lewicy wraz z kołem Polska 2050 zdecydował się na złożenie wniosku o odwołanie pana Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka polskiego Sejmu z wielu powodów. Pan poseł Tomasz Zimoch wymienił kilka z nich. Postaram się powiedzieć o tym, który jest bezpośrednią przyczyną naszego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Pan Ryszard Terlecki już od dawna przyzwyczajał nas do swoich aroganckich wypowiedzi. Pół biedy, że obrażał w ten sposób posłów i posłanki opozycji. Mówi się: psy szczekają, karawana idzie dalej. Ale arogancja pana Terleckiego nie zna żadnych granic. Dokładnie w ten sam sposób pan Terlecki obraża obywateli, sejmowych dziennikarzy czy ostatnio przedstawicieli białoruskiej opozycji prześladowanych przez autorytarny reżim, na którego czele stoi arogancki i butny satrapa, który myśli, że wszystko mu wolno, arogancki i butny satrapa, który chciałby koncesjonować opozycję i mówić ludziom, co im wolno, a czego nie wolno. Brzmi znajomo? Zresztą to nie jest tylko przypadłość pana Ryszarda Terleckiego. Pan jest tylko twarzą pewnej choroby, która dotknęła Prawo i Sprawiedliwość, choroby, która toczy całą waszą formację. Kiedyś mieliście hasło: pokora, praca, umiar. Zamieniliście je na: arogancja, nepotyzm i rozpasanie. PiS, rząd, posłanki, posłowie i wasze pociotki w spółkach Skarbu Państwa. Wy już nie znacie granic. Skoro możecie wszystko, to myślicie, że faktycznie wszystko wam wolno, ale to nieprawda. Pan, panie marszałku, zapomniał, że jako jednej z najważniejszych osób w państwie wolno panu mniej, a nie więcej, bo pana głos, o zgrozo, może być postrzegany jako głos polskiego państwa, a pana twarz jako twarz tego rządu formacji rządzącej. I bardzo często to państwo i ten rząd pan kompromituje na arenie wewnętrznej i międzynarodowej. W innej sytuacji można byłoby komuś takiemu poradzić, żeby zanim się odezwie na głos, dwa razy się zastanowił, czy warto, albo żeby nie pisał szybciej, niż myśli — widocznie w przypadku pana marszałka Terleckiego ręce są zdecydowanie szybsze niż głowa — ale pan Ryszard Terlecki w kwestii arogancji jest recydywistą, i to niereformowalnym. Ktoś, kto po prostu nie potrafi zachować się inaczej niż arogancko, nie powinien pełnić funkcji marszałka polskiego Sejmu. Ktoś, kto nie rozumie, że interes białoruskiej opozycji jest zbieżny z polską racją stanu, że powinniśmy ją wspierać ponad podziałami, powinien zniknąć z polskiej polityki i sam poszukać pomocy w Moskwie, bo ktoś, kto dezawuuje dramatyczną walkę białoruskiej opozycji, podważa szczere intencje odważnych działaczy, a zwłaszcza działaczek, jest tylko pożytecznym pomagierem Putina. To, co powiedział i napisał pan Terlecki, po prostu podcięło skrzydła tym, którzy walczą z reżimem, tym, którzy płacą za swoją walkę pobiciami, gwałtami, bezprawnym pozbawianiem wolności czy torturami, niekiedy życiem.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Kilka tygodni temu miałem okazję spotkać się we Wrocławiu z rodzicami Ramana Pratasiewicza. Widziałem ich łzy, widziałem ich rozpacz, ich rodzicielską troskę o życie i los ukochanego syna. Widziałem także wdzięczność za to, co Polska robi na rzecz ich kraju, a także ich syna. Widziałem także nadzieję, że ten koszmar kiedyś się skończy, bo kraje Zachodu stoją po stronie demokracji, wolności i praw człowieka, bo na Polskę można liczyć, bo stoi po stronie tego wszystkiego, o co walczy ich syn. A potem jedną wypowiedzią jednej z najważniejszych osób w państwie ta nadzieja znika, bo wicemarszałek Sejmu wplątuje Swiatłanę Cichanouską, działaczkę opozycji demokratycznej, w polskie piekiełko, w partyjny jazgot, który nie bierze jeńców, który nie zważa na to, że tuż za polską granicą mamy do czynienia z Koreą Północną Europy, bo najważniejsze dla niego jest to, czy Cichanouska spotka się z polską opozycją, czy też nie. Swiatłana Cichanouska jeździ po świecie, nie poddaje się w walce o swój kraj, włącza w tę walkę kolejne państwa i kolejne rządy, kolejne międzynarodowe instytucje i organizacje. Nieustannie mobilizuje instytucje Unii Europejskiej, w tym jakże aktywny Parlament Europejski. W każdym demokratycznym kraju przyjmowana jest jak prezydentka elektka, z należnym jej szacunkiem, tylko u nas spotyka ją despekt, tylko u nas spotyka się z brakiem szacunku, tylko u nas wplątuje się ją w polityczne i partyjne piekiełko.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale co to są za bzdury?)</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Tylko u nas wicemarszałek polskiego Sejmu odsyła ją do Putina, tego samego, który ręka w rękę z Łukaszenką gotuje piekło Białorusinom. Wstydzę się, kiedy spotykam Białorusinów, kiedy prowadzę z nimi rozmowę o tym, co jeszcze możemy dla nich zrobić. Bo zamiast planów wsparcia muszę się tłumaczyć, czy Polska jest z demokratyczną opozycją białoruską, czy też zamyka oczy na tragedie i na nieprawości dziejące się na Wschodzie. Muszę ich uspokajać, że marszałek Terlecki to nie cała Polska, bo Polki i Polacy wiedzą doskonale, gdzie leży dobro i prawda, a te są tam, gdzie są wolni i odważni Białorusini, którzy są wspierani przez odważnych i prawych Polaków.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Słowa marszałka Terleckiego godzą w polską rację stanu, w coś, co do tej pory było uważane za ponadpolityczne i ponadpartyjne, w coś, co wymykało się z podziału na opozycję i koalicję rządzącą. A taką racją stanu była demokratyczna, stabilna i wolna Białoruś. Pan marszałek Terlecki wplątał swoją wypowiedzią kwestię białoruską w bieżącą polską politykę i tym samym odbiera nadzieję tysiącom działaczek i działaczy białoruskiej opozycji. Te słowa dziwią tym bardziej, że pan marszałek Terlecki sam kiedyś był opozycjonistą. W latach 70., 80. sam poszukiwał wsparcia u tych, którzy wtedy mieszkali po demokratycznej stronie świata.</u>
          <u xml:id="u-397.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale nie mieszał do tego innych państw.)</u>
          <u xml:id="u-397.7" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Zatem tą wypowiedzią przekreśla także swój życiorys. Bo historyczne zasługi i bycie kombatantem nie zwalniają od tego, żeby być przyzwoitym, aby rozumieć procesy polityczne i demokratyczne, które dziś zachodzą u naszych wschodnich sąsiadów.</u>
          <u xml:id="u-397.8" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Pan marszałek po międzynarodowej burzy spotkał się z panią Cichanouską. Zapewnił ją, że Polska wspiera dążenia demokratyczne — to dobrze. Ale niestety mam głębokie wrażenie, które podzielane jest przez wielu Polaków, a także Białorusinów i opinię międzynarodową, że odbyło się to za późno i niestety w złym stylu.</u>
          <u xml:id="u-397.9" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Dzisiaj to Litwa przejmuje stery, jeśli chodzi o wspieranie Białorusinów. Do Polski traci się zaufanie. I być może pani Cichanouska zapewniała pana marszałka Terleckiego podczas spotkania, że nie chowa urazy, że wszystko jest okej, ale zaufanie zostało nadszarpnięte. Pytanie, do kogo zwróci się demokratyczna opozycja w kolejnych dniach, miesiącach i latach. Do Litwy czy do Polski?</u>
          <u xml:id="u-397.10" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Ale nie tylko działaczka opozycji białoruskiej padła ofiarą mądrości pana Terleckiego. Były też inne grupy. Pamiętacie państwo słowa: a co, oni są normalni? To o osobach LGBT. Patrząc na poranne sceny w Sejmie, można śmiało powiedzieć, że niestety, ale standardami nie odbiega pan od naczelnego homofoba Polski, Przemysława Czarnka. Za słowami powinna iść odpowiedzialność, dlatego zwracam się do posłów Zjednoczonej Prawicy, do was, bo z wami wielokrotnie rozmawiam na korytarzach sejmowych i w kuluarach. Ile razy jeszcze chcecie świecić oczami za pana Ryszarda Terleckiego? Czy nie warto chociaż raz postawić interes Polski ponad interesem partyjnym?</u>
          <u xml:id="u-397.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nigdy nie świeciliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-397.12" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Przecież i tak część z was — o czym już powiedziałem — przyznaje w duchu, że ktoś taki jak pan Ryszard Terlecki bardziej wam szkodzi, niż pomaga. Macie okazję zachować się przyzwoicie.</u>
          <u xml:id="u-397.13" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">A teraz, kończąc, nie powiem już jak pan Ryszard Terlecki: siadaj, pajacu. Tylko powiem tyle: Lewica z przyjemnością zagłosuje za wnioskiem o odwołanie pana Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka polskiego Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-397.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie kompromitujcie się.)</u>
          <u xml:id="u-397.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#Marszałek">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Borysa Budkę, o przedstawienie uzasadnienia wniosku z druku nr 1306.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełBorysBudka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Już sam sposób wyznaczenia tej debaty pokazuje, jak traktujecie polski parlament, jak traktujecie podejście do obowiązków, jak traktujecie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jak?)</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#PosełBorysBudka">Pan wicemarszałek Terlecki stał się symbolem, symbolem waszej pogardy dla każdego, kto ma inne zdanie, dla każdego, kto śmie myśleć, czuć inaczej, niż chce tego obecna władza. Ale pan marszałek Terlecki nie jest odosobniony. To nie jest zwykły poseł, który sprawuje tę funkcję przez przypadek. Pan marszałek jest szefem waszego klubu.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jest profesorem.)</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#PosełBorysBudka">Pan marszałek jest jednym z najważniejszych funkcjonariuszy tego obozu władzy. Kiedy zabiera głos, wiemy doskonale, że to nie jest odosobniony głos. To jest linia waszej partii wyznaczana przez prezesa Kaczyńskiego. Gdybyście chociaż raz odcięli się od tych słów, gdybyście choć raz posypali głowę popiołem i powiedzieli: tak, przesadził. Przesadził, kiedy obrażał działaczkę białoruskiej opozycji. Przesadził, kiedy z pogardą, butą i arogancją zwracał się do parlamentarzystek i parlamentarzystów z innych frakcji politycznych. Ale nie. Wy zawsze brniecie w zaparte. Wy zawsze bronicie rzeczy nie do obrony. Dlaczego? Dlatego że pycha, arogancja i buta stały się sposobem na rządzenie. Stały się waszą legitymacją, stały się symbolem tej władzy.</u>
          <u xml:id="u-399.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Ma pan chyba lusterko.)</u>
          <u xml:id="u-399.8" who="#PosełBorysBudka">Dzisiaj, kiedy bronicie pana posła wicemarszałka Terleckiego, krzyczycie z tych ław, dogadujecie.</u>
          <u xml:id="u-399.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie…)</u>
          <u xml:id="u-399.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Słuchamy z przejęciem.)</u>
          <u xml:id="u-399.11" who="#PosełBorysBudka">Bo to jest wasz jedyny sposób na prowadzenie dialogu politycznego. Dzisiaj nie odważycie się wypowiedzieć bardzo prostego słowa.</u>
          <u xml:id="u-399.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-399.13" who="#PosełBorysBudka">Słowa: przepraszamy.</u>
          <u xml:id="u-399.14" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Za co? Za wasze 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-399.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Za co?)</u>
          <u xml:id="u-399.16" who="#PosełBorysBudka">Wy niestety w swojej… — nie chciałbym używać mocnych słów — w tym zacietrzewieniu tak daleko się posunęliście, że przysłania wam to myślenie o Polsce.</u>
          <u xml:id="u-399.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Pierwszy raz o Polsce…)</u>
          <u xml:id="u-399.19" who="#PosełBorysBudka">Kiedy pan wicemarszałek Terlecki w sposób absolutnie niedopuszczalny odniósł się do prezydentki elekta, Swiatłany Cichanouskiej, to zamiast przeprosić, zamiast poprosić o honorową dymisję, brnęliście w to dalej.</u>
          <u xml:id="u-399.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-399.21" who="#PosełBorysBudka">I cieszcie się…</u>
          <u xml:id="u-399.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Z czego?)</u>
          <u xml:id="u-399.23" who="#PosełBorysBudka">…że na czele białoruskiej opozycji stoi osoba, która wyciągnęła rękę, by ratować waszego marszałka. Zrobiła to dla stosunków polsko-białoruskich. Nie patrzyła na to, że obrażaliście naród białoruski wołający o wolność.</u>
          <u xml:id="u-399.24" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-399.25" who="#PosełBorysBudka">Nie patrzyła na to, że odsyłaliście ją do Putina, nie patrzyła na to, że słowa pana wicemarszałka Terleckiego cytowały rosyjskie i białoruskie agencje, tylko wyciągnęła rękę, dlatego że w przeciwieństwie do was jej zależy na jej kraju, jej zależy na dobrych stosunkach z Polską.</u>
          <u xml:id="u-399.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.27" who="#PosełBorysBudka">Jej zależy na czymś, czego wy nie rozumiecie. Straciliście absolutnie ten słuch społeczny. Nie wiecie, co to jest dialog. Nie wiecie, co to jest parlamentaryzm. Nie będę powtarzał tych słów, które wypowiadał pan wicemarszałek Terlecki, tego, jak zwraca się do posłów, z jaką pogardą, bo ja nie wymagam od was szacunku do siebie. Nie wymagam szacunku do moich koleżanek i kolegów, bo wystawiacie świadectwo sobie, ale jedno, czego żądam na tej sali, to szacunek do wszystkich wyborców.</u>
          <u xml:id="u-399.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.29" who="#PosełBorysBudka">Postawa pana marszałka Terleckiego to nie jest obrażanie tylko tej części sali, ale to jest obrażanie każdej Polki i każdego Polaka, którzy mają inne zdanie niż wasz obóz władzy.</u>
          <u xml:id="u-399.30" who="#PosełBorysBudka">Oczywiście mam przed sobą mnóstwo cytatów. Nawet o swoim koledze z klubu mówi: Jest szkodnikiem. Tak, o panu senatorze Jackowskim. Pal licho, że to mówi o nas, ale nawet o waszym koledze mówi tak: Jest szkodnikiem.</u>
          <u xml:id="u-399.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Co w tym złego?)</u>
          <u xml:id="u-399.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-399.33" who="#PosełBorysBudka">Nie będę z wami polemizował, dlatego że polemika z tej sali dawno zniknęła, właśnie odkąd tę funkcję pełni pan marszałek Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-399.34" who="#PosełBorysBudka">Ale wczoraj zdarzyła się rzecz, która absolutnie przekreśla możliwość zasiadania pana posła Terleckiego na tym zaszczytnym stanowisku. Otóż wczoraj pokazaliście kwintesencję tego, z jaką hipokryzją podchodzicie nawet do symboli, które zwykle macie na sztandarach. Wczoraj, w 3. rocznicę śmierci marszałek Olgi Krzyżanowskiej była wyjątkowa uroczystość, która połączyła wszystkie frakcje polityczne, połączyła wszystkich na tej sali. Chcieliśmy wspólnie oddać cześć osobie wybitnej. Olga Krzyżanowska podczas wojny była harcerką Szarych Szeregów. Za walkę z okupantem otrzymała Krzyż Walecznych. W roku 1980 wstąpiła do „Solidarności”. Zasiadała w komisji koordynacyjnej służby zdrowia właśnie „Solidarności”. Później przez wiele lat była posłanką na Sejm, wicemarszałkiem Sejmu o określonych wartościach — do wczoraj myślałem, że wspólnych dla nas wszystkich. Co się okazuje? Kiedy pan wicemarszałek Terlecki słyszy kilka słów prawdy o wykorzystywaniu prokuratury czy sądownictwa do celów politycznych z ust jej córki, której ojciec zginął w stalinowskim więzieniu, to co robi? Ostentacyjnie wychodzi.</u>
          <u xml:id="u-399.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-399.36" who="#PosełBorysBudka">Szanowni Państwo! To jest rzecz bez precedensu. Możemy pominąć wszystkie nasze spory. Możemy zapomnieć wszystkie słowa, którymi zwracał się do posłanek i posłów opozycji, ale tym gestem obraził symbole, które do tej pory były święte dla nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-399.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-399.38" who="#PosełBorysBudka">Obraził symbole Armii Krajowej. Obraził symbole Polski Walczącej.</u>
          <u xml:id="u-399.39" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Terlecki: Bezczelny jesteś.)</u>
          <u xml:id="u-399.40" who="#PosełBorysBudka">Obraził wielkie ofiary, które ponosili nasi rodacy w ciężkich czasach, bo właśnie przez tę bezczelność, panie marszałku…</u>
          <u xml:id="u-399.41" who="#komentarz">(Głos z sali: Bezczelnością to jest to, co pan teraz mówi.)</u>
          <u xml:id="u-399.42" who="#PosełBorysBudka">…przez to niezrozumienie tego najważniejszego, tego, czym jest dialog…</u>
          <u xml:id="u-399.43" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale pan powiedział, że pan nie będzie prowadził z nami dialogu.)</u>
          <u xml:id="u-399.44" who="#PosełBorysBudka">…czym jest porozumienie, pan ostentacyjnie opuścił salę. Dzisiaj pan zatracił możliwość reprezentowania nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-399.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.46" who="#PosełBorysBudka">Bo pan nie jest na tej sali wicemarszałkiem PiS-u. Pan nie jest na tej sali, kiedy zajmuje pan miejsce pani marszałek, posłem PiS-u, szefem klubu PiS.</u>
          <u xml:id="u-399.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko?)</u>
          <u xml:id="u-399.48" who="#PosełBorysBudka">Pan, siedząc na tym miejscu, pełni funkcję marszałka Sejmu, marszałka całego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-399.49" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A kim jest marszałek Sejmu? To nie poseł? Nie wybrany człowiek?)</u>
          <u xml:id="u-399.50" who="#PosełBorysBudka">A pan w sposób absolutnie bezczelny odbiera głos, komentuje, obraża. Pan wystawia świadectwo całej klasie politycznej i na to nie ma zgody posłanek i posłów opozycji.</u>
          <u xml:id="u-399.51" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.52" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-399.53" who="#PosełBorysBudka">Pan nie ma prawa reprezentować polskiego parlamentu. Pan nie ma prawa reprezentować osób, którymi pan gardzi. Proszę pamiętać, że godność człowieka zapisana w art. 30 konstytucji jest niezbywalna. Godność człowieka powinna wyznaczać wartości, w oparciu o które będziemy wspólnie pracować, a pan jest w stanie…</u>
          <u xml:id="u-399.54" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-399.55" who="#komentarz">(Głos z sali: I pan nas będzie o wartościach uczył?)</u>
          <u xml:id="u-399.56" who="#komentarz">(Głos z sali: Kultury trochę.)</u>
          <u xml:id="u-399.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Opamiętaj się. Opanuj się.)</u>
          <u xml:id="u-399.58" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan opowiada o wartościach? O szacunku, o wartościach?)</u>
          <u xml:id="u-399.59" who="#komentarz">(Głos z sali: Co ty mówisz, chłopie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, zalecam, jeszcze trochę wytrzymajmy. Jeszcze trochę wytrzymajmy.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełBorysBudka">A pan, panie wicemarszałku, pokazuje prawdziwą twarz tej władzy.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bezczelny.)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brak kultury.)</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#PosełBorysBudka">Jeżeli pan nie jest w stanie odciąć się od haniebnych słów ministra Czarnka obrażających Polki i Polaków, jeżeli pan jest w stanie tylko to potwierdzać, to wystawia pan sobie świadectwo.</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-401.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Manipulacja!)</u>
          <u xml:id="u-401.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-401.7" who="#PosełBorysBudka">Dzisiaj niestety zajęliście miejsca w tych ławach, żeby bronić rzeczy nie do obronienia.</u>
          <u xml:id="u-401.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy takie prawo. Wybrali nas. Ludzie nas wybrali.)</u>
          <u xml:id="u-401.9" who="#PosełBorysBudka">Dogadujecie, przekrzykujecie, tylko potwierdzając, że ten wniosek jest zasadny.</u>
          <u xml:id="u-401.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Zobaczymy.)</u>
          <u xml:id="u-401.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jaki wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-401.12" who="#PosełBorysBudka">Wy odwykliście od debaty parlamentarnej. Zniszczyliście debatę parlamentarną, bo boicie się prawdy.</u>
          <u xml:id="u-401.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-401.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę o przerwę.)</u>
          <u xml:id="u-401.15" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Ja się nie dziwię, bo dzisiaj tą debatą, w trakcie której jesteśmy, wystawiacie sobie świadectwo. Wy myślicie o polemice? Przecież zachowujecie się tak, że tylko potwierdzacie, że przykład idzie z góry. Ale jak możecie nie popierać swojego partyjnego kolegi, jak macie zwykłych ludzi w głębokiej pogardzie?</u>
          <u xml:id="u-401.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-401.17" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Kto ma ludzi w pogardzie?)</u>
          <u xml:id="u-401.18" who="#PosełBorysBudka">Przecież to wasz prezes wjeżdżał limuzyną na zamknięty cmentarz, kiedy wszyscy inni siedzieli w domach, nie mogli uczcić pamięci swoich ludzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę jednak wrócić do rzeczy, dobrze? Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełBorysBudka">I dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, pani cenzuruje wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest wniosek o odwołanie posłów z PiS-u.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę… Obrady prowadzę ja, nie pan. I chciałam panu tylko przypomnieć, że na każdym posiedzeniu Sejmu proszę państwa o to, żeby nie przekrzykiwać się. Państwo nie reagujecie. A w tej chwili pan żąda, żeby tam była kompletna cisza?</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pan takie…)</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#Marszałek">Panie pośle, belkę…</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to jest pani obowiązek…)</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#Marszałek">Panie pośle, drzazgę widzicie w cudzym oku, ale w swoim belki nie widzicie.</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani jest bezstronna.)</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#Marszałek">Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełBorysBudka">Więc jeśli dzisiaj przed tą debatą ktokolwiek miał jakiekolwiek wątpliwości, czy wniosek opozycji o odwołanie pana wicemarszałka był zasadny, czy też nie, to myślę, że przebieg tej debaty pokazuje, że pan marszałek uosabia wszystkie najgorsze cechy parlamentaryzmu, które wnieśliście do tej Izby. Raz jeszcze chcę podkreślić, że zamieniliście miejsce debaty, miejsce sporu politycznego w arenę jedynej słusznej partii.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak…)</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#komentarz">(Głos z sali: No i kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#komentarz">(Głos z sali: No nie…)</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#PosełBorysBudka">Wy nie rozumiecie, czym jest dialog, wy nie rozumiecie, czym jest parlamentaryzm.</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie wy?)</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#PosełBorysBudka">Wy najchętniej zamknęlibyście tę Izbę i głosowali z Nowogrodzkiej, wszystkie swoje głosy oddalibyście jednemu człowiekowi, który by tam naciskał. Wam nie jest potrzebny parlament.</u>
          <u xml:id="u-405.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-405.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy zaufanie.)</u>
          <u xml:id="u-405.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Herezje.)</u>
          <u xml:id="u-405.10" who="#PosełBorysBudka">I dzisiaj, kiedy mówimy o wniosku o odwołanie pana wicemarszałka Terleckiego,…</u>
          <u xml:id="u-405.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-405.12" who="#PosełBorysBudka">…miałem nadzieję, pani marszałek, że pani w imieniu waszej większości parlamentarnej przeprosi za to zachowanie, że będziecie w stanie…</u>
          <u xml:id="u-405.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#Marszałek">Chyba pan żartuje, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełBorysBudka">…że będziecie w stanie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#Marszałek">Co pan w ogóle wygaduje?</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To, co mówi.)</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani nie jest recenzentem. To nie szkoła.)</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#Marszałek">Ale spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To nie jest szkoła. Pani nie jest dyrektorką szkoły.)</u>
          <u xml:id="u-408.6" who="#Marszałek">To jest przykład. To jest przykład właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełBorysBudka">Ale…</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Już czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#PosełBorysBudka">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Borys. I tak cię nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#PosełBorysBudka">Ta debata pokazuje, że nawet nie trzeba było uzasadniać tego wniosku, bo pani marszałek odgrywa rolę, która nie jest rolą marszałka Sejmu, tylko rolą wyznaczoną przez waszego guru partyjnego. Ubolewam nad tym, że życiorys, który kiedyś mógł być dla mojego pokolenia wzorem, pan przekreślił w ostatnich latach właśnie przez tego typu arogancję i butę.</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A co jest wzorem?)</u>
          <u xml:id="u-409.6" who="#PosełBorysBudka">Naprawdę nie jestem w stanie zrozumieć, jak człowiek z taką przeszłością, jak człowiek, który kiedyś walczył o ideały, jak człowiek, który kiedyś walczył o polską wolność…</u>
          <u xml:id="u-409.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie walczy.)</u>
          <u xml:id="u-409.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: O ideały i wartości, których wy nie macie.)</u>
          <u xml:id="u-409.9" who="#PosełBorysBudka">…dzisiaj stał się symbolem właśnie tego, jak można walczyć z własnymi obywatelami. Nie jestem w stanie zrozumieć, że człowiek z takim życiorysem może przez ostatnie lata przekreślić wszystko, co osiągnął. Ale niestety ta debata pokazuje też, że nie ma z waszej strony żadnej refleksji. Mówiliście kiedyś o pokorze, mówiliście kiedyś o pracy, a dzisiaj tym, co was wyróżnia, stały się pycha, arogancja i buta.</u>
          <u xml:id="u-409.10" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: O honorze Grodzkiego porozmawiajmy.)</u>
          <u xml:id="u-409.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy Grodzki…)</u>
          <u xml:id="u-409.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo to trzeba mieć honor.)</u>
          <u xml:id="u-409.13" who="#PosełBorysBudka">I możecie państwo jeszcze wiele krzyczeć, możecie państwo jeszcze nas obrażać, ale nie zmieni to faktu, że wicemarszałek Sejmu pan Ryszard Terlecki stracił moralne prawo do pełnienia tej zaszczytnej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-409.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-409.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-409.16" who="#PosełBorysBudka">Funkcja wicemarszałka Sejmu to jest niesamowity prestiż.</u>
          <u xml:id="u-409.17" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tak. I dlatego należy się panu profesorowi.)</u>
          <u xml:id="u-409.18" who="#PosełBorysBudka">To jest zobowiązanie wobec całej Izby. To jest przede wszystkim zobowiązanie wobec wyborców, że jest się w stanie reprezentować Wysoką Izbę ponad politycznymi podziałami. Jednym wpisem przekreślił pan 30 lat polskiej polityki wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-409.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-409.20" who="#PosełBorysBudka">Odesłał pan liderkę opozycji do Moskwy, a potem nie powiedział pan nawet słowa „przepraszam”. Pan po prostu musi odejść.</u>
          <u xml:id="u-409.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-409.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Dwa, jeden, zero!)</u>
          <u xml:id="u-409.23" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Borys, słabo ci klaszczą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#Marszałek">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#Marszałek">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Małgorzata Gosiewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#Marszałek">Proszę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Uspokójmy tę debatę i porozmawiajmy merytorycznie. O Białorusi porozmawiajmy, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Od ostatnich prezydenckich wyborów na Białorusi…</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Terlecki gorzej.)</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…sfałszowanych w taki sposób, że było to widoczne dla całego świata, obserwujemy, jak reżim Łukaszenki nasilił agresywne działania wobec swoich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ciszej.)</u>
          <u xml:id="u-411.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak to ciszej?)</u>
          <u xml:id="u-411.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Może o Terleckim?)</u>
          <u xml:id="u-411.8" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Białorusini, którzy mają już dość promoskiewskiego dyktatora, odważyli się dać temu wyraz w masowych demonstracjach i protestach. Reżim odpowiedział represjami i prześladowaniami, bezprawnym zatrzymywaniem, aresztowaniem wielu osób, torturami, doszło też do aktu państwowego terroryzmu, porwania samolotu, aresztowania białoruskiego opozycjonisty pana Protasiewicza. Łukaszenkowskie represje bardzo mocno dotykają też naszych Polaków, naszych rodaków ze Związku Polaków na Białorusi. Dochodzą do nas bardzo niepokojące informacje na temat stanu zdrowia Andrzeja Poczobuta i Andżeliki Borys.</u>
          <u xml:id="u-411.9" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Chcę mocno podkreślić, że Polska bardzo poważnie traktuje wydarzenia na Białorusi. Stoimy po stronie białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego. Polska wspierała i wspiera procesy demokratyczne u naszych sąsiadów. I, szanowni państwo, w tak trudnej, dramatycznej sytuacji, w jakiej znalazła się Białoruś, uaktywniły się w Polsce osoby czy ugrupowania, które chcą na tym skorzystać, zbić kapitał polityczny, wykorzystując do tego białoruską opozycję. Wstyd!</u>
          <u xml:id="u-411.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-411.11" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Wstydźcie się.)</u>
          <u xml:id="u-411.12" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Tak właśnie zrobił wasz polityk, Rafał Trzaskowski, który…</u>
          <u xml:id="u-411.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-411.14" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…który za pieniądze niemieckiej Fundacja Konrada Adenauera…</u>
          <u xml:id="u-411.15" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Po co pani kłamie?)</u>
          <u xml:id="u-411.16" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…organizuje antyrządową inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-411.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-411.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda boli.)</u>
          <u xml:id="u-411.19" who="#PosełMałgorzataGosiewska">I wszystko po to, szanowni państwo, by wyrąbać swoje miejsce w tonącej Platformie Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-411.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-411.21" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Trzeba to jasno powiedzieć: organizuje działania, które — to nie jest tajemnica — mogą być zaczątkiem nowej partii politycznej.</u>
          <u xml:id="u-411.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wstyd wam?)</u>
          <u xml:id="u-411.23" who="#PosełMałgorzataGosiewska">I tego się boicie.</u>
          <u xml:id="u-411.24" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Do swojej indywidualnej, prywatnej kariery świadomie, celowo, bezczelnie i cynicznie, jednym słowem, totalnie wykorzystał Swiatłanę Cichanouską, liderkę białoruskiej opozycji demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-411.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-411.26" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Wstyd, szanowni państwo!</u>
          <u xml:id="u-411.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-411.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydźcie się.)</u>
          <u xml:id="u-411.29" who="#PosełMałgorzataGosiewska">I to jest ten kontekst, na który trzeba zwrócić uwagę w całej tej sprawie…</u>
          <u xml:id="u-411.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego pani nie reaguje?)</u>
          <u xml:id="u-411.31" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…bo, szanowni państwo, każdą ideę można wypaczyć i skrzywić. I to właśnie zrobił wasz polityk Rafał Trzaskowski…</u>
          <u xml:id="u-411.32" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I to jest na temat, pani marszałek? Tak?)</u>
          <u xml:id="u-411.33" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…zapraszając panią Cichanouską na Campus Polska Przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-411.34" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani zastanowi się, co pani robi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#Marszałek">Pan chce recenzować wypowiedź klubową? Proszę jej nie recenzować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Bardzo przykre jest to, że w sposób przedmiotowy…</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Duma ruska.)</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…traktuje, a raczej wykorzystuje, osobę, która walczy o wolność swojego kraju, o wolność swoich rodaków.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#PosełMałgorzataGosiewska">W tym kontekście wpis wicemarszałka Ryszarda Terleckiego, nacechowany wzburzeniem, odnosił się do tak poważnej sprawy, jak manipulacyjne wykorzystywanie idei wolności obywateli Białorusi przez opozycyjnego, polskiego polityka.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Przypomnę: Prawo i Sprawiedliwość wspiera obywateli Białorusi w ich dążeniu do wolności i niepodległości, nie wykorzystując do własnych działań politycznych, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-413.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-413.8" who="#PosełMałgorzataGosiewska">To rząd Prawa i Sprawiedliwości szybko i sprawnie, od razu, od początku masowych protestów, zorganizował pomoc dla represjonowanych.</u>
          <u xml:id="u-413.9" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Przypomnę tylko kilka działań: ułatwienia przy wjeździe do Polski i dostępie do pracy, stypendia dla wydalanych studentów, pomoc niezależnym mediom i organizacjom pozarządowym wspierającym społeczeństwo obywatelskie na Białorusi. Wartość programu pomocowego dla Białorusi, który przygotował rząd to ile? 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-413.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale to my wszyscy…)</u>
          <u xml:id="u-413.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Jacy wy wszyscy?)</u>
          <u xml:id="u-413.12" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Pakiet pomocowy „Solidarni z Białorusią” i wsparcie studentów oraz pracowników naukowych.</u>
          <u xml:id="u-413.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy dawaliście…)</u>
          <u xml:id="u-413.14" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Nie chcecie tego słyszeć. Nie chcecie tego widzieć.</u>
          <u xml:id="u-413.15" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie dawać złotówki…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#Marszałek">Pani marszałek, przepraszam bardzo. Doliczę pani czas.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Godzinę niech pani doliczy, bo o Trzaskowskim…)</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#Marszałek">Proszę państwa, to jest klasyczny przykład przeszkadzania, ale jak potem z tej strony są głosy, państwo bardzo protestujecie.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, pani decyduje…)</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę, żeby zachować spokój i dać możliwość wypowiedzenia się mówcy do końca, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani nie recenzuje.)</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: A dlaczego pani nie recenzuje głosu? To jest na temat?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Mogę?</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Mogłabym tych działań wymieniać wiele. Wspomnę też o domu, 600 m2, z przeznaczeniem na nową siedzibę Fundacji „Białoruski Dom”. Klucze zostały przekazane w ubiegłym roku komu? Pani Swiatłanie Cichanouskiej.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#PosełMałgorzataGosiewska">A co wy robiliście?</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Czas, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#PosełMałgorzataGosiewska">A co wy robiliście w okresie swoich rządów? Przypomnę, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani marszałek, czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-415.6" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Słynna sprawa Alesia Bialackiego…</u>
          <u xml:id="u-415.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-415.8" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…czyli ujawnienie białoruskiemu reżimowi przez polską prokuraturę danych tego opozycjonisty.</u>
          <u xml:id="u-415.9" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Czas minął, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-415.10" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Jaki był skutek? 4,5 roku więzienia, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-415.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-415.12" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Nie wstyd wam?</u>
          <u xml:id="u-415.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-415.14" who="#PosełMałgorzataGosiewska">3 miesiące po skazaniu Bialackiego…</u>
          <u xml:id="u-415.15" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-415.16" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…przez białoruski sąd polski MSZ pod kierownictwem waszego ministra Radosława Sikorskiego…</u>
          <u xml:id="u-415.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal, hańba!)</u>
          <u xml:id="u-415.18" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…wysłał ok. 30 białoruskim opozycjonistom deklaracje podatkowe PIT z danymi wrażliwy. Korespondencja wysłana listem poleconym z logo ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-415.19" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani marszałek, to dzisiaj jest jakiś no limit?)</u>
          <u xml:id="u-415.20" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Część korespondencji była już otwarta, kiedy oni ją dostali.</u>
          <u xml:id="u-415.21" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A wy chcecie marszałka… Zastanówcie się.)</u>
          <u xml:id="u-415.22" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Powiedzmy sobie szczerze: daliście Łukaszence na tacy informacje, które wprost uderzyły w opozycję białoruską.</u>
          <u xml:id="u-415.23" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Nie, pani marszałek, wszyscy są równi. Albo pani zabiera czas wszystkim, albo nie.)</u>
          <u xml:id="u-415.24" who="#PosełMałgorzataGosiewska">I nie wstyd wam za to? Nie pamiętacie?</u>
          <u xml:id="u-415.25" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Kolejna sprawa. Pamiętacie sprawę Andreja Żukowca?</u>
          <u xml:id="u-415.26" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani marszałek, jakiś limit? Ja nie będę czekał. Albo wszyscy jesteśmy równi…)</u>
          <u xml:id="u-415.27" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Czarek, nie, są równi…)</u>
          <u xml:id="u-415.28" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Białoruski uchodźca skazany na 3 lata więzienia przez polskie sądy w Białymstoku za waszych rządów na podstawie waszych działań.</u>
          <u xml:id="u-415.29" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-415.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, jest minuta po czasie. Można zmierzać do końca?)</u>
          <u xml:id="u-415.31" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Boli? Boli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#Marszałek">Pani marszałek, proszę zmierzać do końca, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Zmierzam do końca.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełMałgorzataGosiewska">W ostatnim czasie pan marszałek Terlecki…</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Już jest na Ukrainie?)</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…spotkał się ze Swiatłaną Cichanouską. Sprawa została wyjaśniona, czego nie raczyliście zauważyć. Po tym spotkaniu sama zainteresowana powiedziała: Ryszard Terlecki, Marek Pęk, Włodzimierz Bernacki odwiedzili mnie dzisiaj w Wilnie i wyrazili pełne poparcie dla białoruskiego ruchu demokratycznego. Ogłosili kontynuację programów stypendialnych dla naszych studentów. Zapewnili mnie, że wszystkie partie w Polsce stoją za Białorusią. Ja się tylko zastanawiam, czy rzeczywiście wszystkie? Bo my to robimy, a wy tylko krzyczycie.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#PosełMałgorzataGosiewska">A więc, szanowni państwo, może wreszcie zróbmy coś razem. Spotkajmy się pod ambasadą Białorusi.</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-417.7" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Przygotowywana jest kolejna manifestacja i bądźmy tam razem…</u>
          <u xml:id="u-417.8" who="#komentarz">(Głosy z sali: Czas, czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…tak jak my kiedyś wspieraliśmy was, kiedy byliśmy w opozycji…</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W nosie macie zasady, co widać po tym wystąpieniu.)</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…w walce właśnie o demokrację na Białorusi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełMałgorzataGosiewska">Panie Robercie Tyszkiewicz! Pamięta pan jak razem to robiliśmy…</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#PosełMałgorzataGosiewska">…jak razem wspieraliśmy Żukowca, mimo że to wy rządziliście? Nie atakowałam was, tylko walczyłam o Żukowca.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani marszałek, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Dwie minuty i czterdzieści dwie.)</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Gdzie pan idzie? Niech pan siada. Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#Marszałek">Panie pośle, co to jest?</u>
          <u xml:id="u-422.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-422.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Siadaj, Terlecki!)</u>
          <u xml:id="u-422.8" who="#Marszałek">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-422.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Przecież takie zwyczaje tu mamy.)</u>
          <u xml:id="u-422.10" who="#Marszałek">Panie pośle, co to jest? Co to znaczy? Co to za zachowanie?</u>
          <u xml:id="u-422.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-422.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, co to znaczy?)</u>
          <u xml:id="u-422.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Złaź stąd!)</u>
          <u xml:id="u-422.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani marszałek, ja byłem przekonany…)</u>
          <u xml:id="u-422.15" who="#Marszałek">Czy ja panu udzieliłam głosu?</u>
          <u xml:id="u-422.16" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: To był cytat.)</u>
          <u xml:id="u-422.17" who="#Marszałek">Chwileczkę. Czy ja udzieliłam panu głosu? Proszę zejść z mównicy. Nie udzieliłam panu głosu.</u>
          <u xml:id="u-422.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Ty chamie…)</u>
          <u xml:id="u-422.19" who="#Marszałek">Proszę zejść z mównicy. Jeszcze pana nie poprosiłam.</u>
          <u xml:id="u-422.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-422.21" who="#Marszałek">Jeszcze pana nie poprosiłam.</u>
          <u xml:id="u-422.22" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Złaź!)</u>
          <u xml:id="u-422.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Złaź z tej mównicy)</u>
          <u xml:id="u-422.24" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I tak powiem to samo.)</u>
          <u xml:id="u-422.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Pajac.)</u>
          <u xml:id="u-422.26" who="#Marszałek">Proszę bardzo, głos ma pan poseł Sławomir Nitras, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-422.27" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-422.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Damski bokser.)</u>
          <u xml:id="u-422.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeproś.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełSławomirNitras">Nie przypominam sobie takiej samej reakcji, kiedy podobnych słów używał pan marszałek Terlecki: przecież ja nie wiedziałem, że on wstanie, nie wiedziałem, że on wyjdzie, nie wiedziałem, że nie będzie siedział.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Damski bokserze!)</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#PosełSławomirNitras">Słuchajcie państwo, pani Gosiewska mówiła 9 minut…</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale sensownie.)</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#PosełSławomirNitras">…i 10 razy wymieniła nazwisko: Trzaskowski. Ani razu nie wymieniła nazwiska: Terlecki. Ani razu. Jak go broniła? Jakie ma argumenty? Pan Terlecki nie chciał siedzieć, podobnie zresztą jak ja. Natomiast chcę powiedzieć tak: on jest historykiem… Pamiętamy to wszystko, pamiętacie państwo — rozmawiamy o tej Izbie — jak zwracał się do parlamentarzystów, jak mówił do parlamentarzystek. A czy pamiętacie państwo, jak wyrywał mikrofon i kabel z kamery dziennikarzowi na korytarzu? Wyrywał. A pamiętacie, jak podjął uchwałę o wyrzuceniu dziennikarzy z Sejmu? Czy dziennikarze pamiętają, kto wyrzucił ich do baraku obok budynku? To nasza determinacja sprawiła, że dziennikarze mogą relacjonować prace Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-423.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-423.6" who="#PosełSławomirNitras">Bo wy sprowadzilibyście ten Sejm do Sejmu relacjonowanego przez Orlen media. Chcielibyście, żeby tak to wyglądało. Czym to się różni od Białorusi? Chodzi też o to, co pani zrobiła przed chwilą: pani jednym przedłuża czas, a drugim ciągle przerywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#Marszałek">A skąd pan wie, że panu nie przedłużę czasu, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełSławomirNitras">Pani się uczy od Terleckiego. A panu Terleckiemu…</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PosełSławomirNitras">Niech pani mi nie przerywa. Niech mi pani nie przerywa.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#PosełSławomirNitras">A panu Terleckiemu mam do powiedzenia jedną rzecz.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Damski bokser.)</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź.)</u>
          <u xml:id="u-425.5" who="#PosełSławomirNitras">Pani Cichanouska pomogła Terleckiemu wyjść z dramatycznej sytuacji dotyczącej Polski, w trudnej sytuacji dla polskiej dyplomacji zachowała się tak, jak należy, pomogła wam wyjść z waszego problemu.</u>
          <u xml:id="u-425.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-425.7" who="#PosełSławomirNitras">Problem polega na tym, że to Polska powinna pomagać Białorusi, a nie białoruska opozycja — polskim ministrom i polskim marszałkom,…</u>
          <u xml:id="u-425.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-425.9" who="#PosełSławomirNitras">…którzy zachowują się jak Łukaszenka, tak jak Łukaszenka na PGR. Ja panu Terleckiemu, który jest przecież historykiem, który o swoim ojcu może mówić, jak chce, ale do posłów ma zwracać się z szacunkiem, chcę przypomnieć jedną rzecz: on przejdzie do historii. Byli różni marszałkowie, byli marszałkowie wielcy, byli marszałkowie, którzy przeszli do historii w sposób kompromitujący.</u>
          <u xml:id="u-425.10" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Byli damscy bokserzy.)</u>
          <u xml:id="u-425.11" who="#PosełSławomirNitras">Zacytuję wam taką parafrazę wielkiego dzieła polskiej kultury: Miły panie, po co pytos, przecież Gucwa to nie Witos.</u>
          <u xml:id="u-425.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Damski bokser.)</u>
          <u xml:id="u-425.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Damski bokser.)</u>
          <u xml:id="u-425.14" who="#PosełSławomirNitras">Przejdziesz, człowieku, do historii jako epizod, niechlubny epizod polskiego parlamentu. Ja mam nadzieję, pani marszałek — również dla pani dobra, żeby panią nie rządził, tak jak rządzi do tej pory — że ten epizod skończy się dzisiaj, bo nawet posłowie Konfederacji mówią, że ten sposób sprawowania władzy jest czymś kompromitującym dla Izby. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-425.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-425.16" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Uuu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A jak was lubić, jak wy w czasie meczu debatę robicie. Tak po ludzku.)</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#Marszałek">Proszę, głos ma pan poseł Tomasz Lenz, Koalicja Obywatelska. Kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Następny bokser.)</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Rozumiem, że mogę liczyć na przedłużenie czasu wystąpienia o troszeczkę, tak? Bo pani Gosiewska też….)</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#Marszałek">Ja bym chciała, żebyście państwo jednak przyjęli do wiadomości, że ja prowadzę obrady i ja podejmuję decyzje.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Ja to przyjmuję.)</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#Marszałek">Nie, bo słyszę bez przerwy: jakim prawem, w jakim trybie… A jakim prawem państwo próbujecie zamiast mnie prowadzić obrady?</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Ja tego nie robię.)</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#Marszałek">Proszę mówić, panie pośle, zobaczy pan, jaka będzie moja decyzja.</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Mówię tylko, że pani Gosiewska mówiła dość długo, dlatego się pytam. Ja się uprzejmie zapytałem.)</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#Marszałek">Proszę przemawiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełTomaszLenz">Dziękuję pani bardzo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bokser!)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PosełTomaszLenz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać posłów Prawa i Sprawiedliwości o jedną zasadniczą rzecz: Kto wypowiada się w Sejmie w taki sposób? Puknij się w czoło — do Pawła Zalewskiego.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#PosełTomaszLenz">Na głupotę nie ma rady — do Klaudii Zachiry.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto to Zachira?)</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#PosełTomaszLenz">Opozycja bredzi. Opozycja jak zwykle łże.</u>
          <u xml:id="u-427.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-427.8" who="#PosełTomaszLenz">Ale nie przerywajcie mi, posłuchajcie, użyjcie swoich zwojów mózgowych przez chwilę, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-427.9" who="#PosełTomaszLenz">Opozycja łże, opozycja bredzi. Dzisiejsze szmaciarstwo — do osób, które próbują ocenić wydarzenia po 1945 r. Siadaj, pajacu. To jakiś świr — o synu Jarosława Gowina. Otóż wypowiada się tak marszałek Ryszard Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-427.10" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale nie bije ludzi jak ty.)</u>
          <u xml:id="u-427.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczery do bólu.)</u>
          <u xml:id="u-427.12" who="#PosełTomaszLenz">I, pani marszałek Witek, jakkolwiek nie ocenialibyśmy prowadzenia przez panią obrad, to takich słów nie używa ani pani, ani wicemarszałek Zgorzelski, ani pani marszałek Kidawa-Błońska, ani pan marszałek Czarzasty, ani pani Gosiewska, która w swoim wystąpieniu też pokazała… Niestety, mówiła nie na temat i bardzo nas rozczarowała.</u>
          <u xml:id="u-427.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A jaki jest temat?)</u>
          <u xml:id="u-427.14" who="#PosełTomaszLenz">Zmierzam do tego, że jedynie pan Ryszard Terlecki jest o kilka poziomów niżej niż pozostali członkowie Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-427.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.16" who="#PosełTomaszLenz">I po prostu nasz Sejm ciągnie w dół.</u>
          <u xml:id="u-427.17" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-427.18" who="#PosełTomaszLenz">W jednym z filmów Stanisława Barei padło takie stwierdzenie: wszystkie Ryśki to fajne chłopaki.</u>
          <u xml:id="u-427.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha.)</u>
          <u xml:id="u-427.20" who="#PosełTomaszLenz">Chyba jednak wtedy Stanisław Bareja nie spodziewał się, że do polskiego parlamentu trafi Ryszard Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-427.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.22" who="#PosełTomaszLenz">A pod jego miłą i sympatyczną twarzą kryje się takie monstrum, które, szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-427.23" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Czy to monstrum, które popchnęło posła Leśniaka?)</u>
          <u xml:id="u-427.24" who="#PosełTomaszLenz">Niech pani nie przeszkadza, niech się pani tak nie emocjonuje.</u>
          <u xml:id="u-427.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Spokojnie tam.)</u>
          <u xml:id="u-427.26" who="#PosełTomaszLenz">…które buduje swoją pozycję na radykalizmie, na obrażaniu innych parlamentarzystów, obrażaniu dziennikarzy, obrażaniu opozycjonistów z innych krajów. Taki cham siedzi w Prezydium polskiego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-427.27" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie!)</u>
          <u xml:id="u-427.29" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ojeju, jak możesz?)</u>
          <u xml:id="u-427.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie siedzi, bo wyszedł.)</u>
          <u xml:id="u-427.31" who="#komentarz">(Głos z sali: A pan jaki jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#Marszałek">Dosyć tego. Odbieram panu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełTomaszLenz">A Prawo i Sprawiedliwość…</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Do komisji etyki.)</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#Marszałek">Panie pośle, przekroczył pan tutaj granice. Zawsze mówiłam: można oceniać zachowanie, ale nie człowieka. To, co pan przed chwilą zrobił, jest niedopuszczalne. Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Ale ja jeszcze…)</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#Marszałek">Nie, nie ma pan już głosu. 33 sekundy miał pan… Nie. Absolutnie nie.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jak pan się zachował w tym momencie?)</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#Marszałek">To jest skandaliczne i to się spotka z moją reakcją.</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#Marszałek">Pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Oddaj mandat.)</u>
          <u xml:id="u-430.8" who="#Marszałek">Panie pośle, koniec pańskiej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-430.9" who="#Marszałek">Pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-430.10" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Damski bokser.)</u>
          <u xml:id="u-430.12" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Ale pan poseł ma jeszcze 2 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-430.13" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Pani marszałek, pozwoli pani…)</u>
          <u xml:id="u-430.14" who="#Marszałek">Nie, nie pozwolę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-430.15" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Pani Gosiewska przekroczyła swoim wystąpieniem…)</u>
          <u xml:id="u-430.16" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Marszałek Gosiewska mówiła o ważnych sprawach dla naszego kraju.)</u>
          <u xml:id="u-430.17" who="#Marszałek">A pan przekroczył granice.</u>
          <u xml:id="u-430.18" who="#komentarz">(Głos z sali: A Gosiewska nie.)</u>
          <u xml:id="u-430.19" who="#Marszałek">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-430.20" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Lenz: Granice przekracza marszałek Terlecki, a pani uważa, że cytowanie jego słów jest przekroczeniem?)</u>
          <u xml:id="u-430.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-430.22" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nie bij tylko naszej pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-430.23" who="#Marszałek">Proszę pani, proszę wejść. Proszę wejść. Proszę wejść na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-430.24" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-430.25" who="#Marszałek">Pani poseł Magdalena Biejat.</u>
          <u xml:id="u-430.26" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł. Zapraszam. Pani poseł, zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-430.27" who="#Marszałek">Rezygnuje pani z wypowiedzi, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-430.28" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Biejat: Nie rezygnuję.)</u>
          <u xml:id="u-430.29" who="#Marszałek">To bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-430.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Tak, wiem, że mamy dzisiaj mówić o Ryszardzie Terleckim. Ja jednak chciałabym wykorzystać chwilę, którą teraz mam, żeby powiedzieć o kimś znacznie ważniejszym — o Białorusinkach i Białorusinach, którzy nadal dzielnie walczą o swoje prawa.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I można? Można.)</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PosełMagdalenaBiejat">Chcę mówić o działaczce opozycyjnej i polityczce Swiatłanie Cichanouskiej…</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Polityczce.)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PosełMagdalenaBiejat">…która mimo całej machiny propagandowej, mimo braku niezależnych mediów i środków docierania do wyborców, mimo strachu przed represjami była w stanie przekonać do siebie ogromną większość społeczeństwa białoruskiego. 9 sierpnia ub.r. wygrała pierwszą turę wyborów prezydenckich na Białorusi, stała się twarzą wołania o demokrację w Europie Wschodniej i choć została zmuszona do opuszczenia kraju, nie zaprzestała walki.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#PosełMagdalenaBiejat">Aleksander Łukaszenka nie zgodził się oddać władzy. Zamiast tego wypowiedział wojnę białoruskiemu społeczeństwu. Kiedy mówię: wojna, nie mam na myśli wojny symbolicznej, walki politycznej, ścierania się idei. Mam na myśli fizyczną przemoc stosowaną przez władzę wobec obywateli, siłowe pacyfikowanie protestów, porwania, bicie i zastraszanie.</u>
          <u xml:id="u-431.6" who="#PosełMagdalenaBiejat">Do tego momentu wiadomo na pewno o czterech ofiarach śmiertelnych, ale może być ich znacznie więcej. Pierwszą był Alaksandr Tarajkouski, zabity przez milicję na ulicy podczas pierwszych sierpniowych protestów. Alaksandr Wichor, 25-latek, został śmiertelnie pobity przez milicjantów kilka dni później. Jego matka mówi, że nawet nie brał udziału w protestach, po prostu jechał do dziewczyny i przypadkiem znalazł się w nieodpowiednim miejscu w nieodpowiednim czasie. Kolejny był Giennadij Szutow, postrzelony w głowę na demonstracji. Wreszcie w listopadzie zeszłego roku na posterunku zakatowano na śmierć Ramana Bandarenkę, artystę, który odnawiał mural przedstawiający i symbolizujący opozycję, walkę opozycji o demokrację przeciwko władzy Łukaszenki. Zaledwie miesiąc temu w więzieniu zmarł Witold Aszurak, więzień polityczny, odsiadujący 5-letni wyrok za organizację zeszłorocznych protestów. Miał 50 lat, był zdrowy. Władze podają, że przyczyną śmierci był atak serca. Nie ma wyników sekcji.</u>
          <u xml:id="u-431.7" who="#PosełMagdalenaBiejat">To mogą nie być wszystkie ofiary śmiertelne, wieści niełatwo przedostają się przez granicę. Od sierpnia ub.r. z całą pewnością aresztowano, torturowano i prześladowano tysiące ludzi. I niech to wybrzmi dziś na tej sali. To się teraz dzieje na Białorusi, teraz umierają tam ludzie, nie gdzieś daleko, na drugim końcu świata, ale w Mińsku, 500 km od Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-431.8" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dlatego, po pierwsze, chciałabym uczcić ofiary białoruskiego reżimu, Tarajkouskiego, Wichora, Szutowa, Bandarenkę i Aszuraka, minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-431.9" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-431.10" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.11" who="#PosełMagdalenaBiejat">Po drugie, chciałabym powiedzieć panu marszałkowi Terleckiemu: Atakowanie w tym momencie białoruskiej opozycji, brak wsparcia dla jej liderek i liderów ze względu na jakieś małe, żenujące wojenki z polską opozycją jest po prostu poniżej standardów, których należałoby oczekiwać od polityków w demokratycznym państwie. Pańska postawa przynosi wstyd nie tylko panu, ale także całemu Sejmowi. Dlatego Lewica wraz z Polską 2050 złożyła wniosek o odwołanie pana z funkcji wicemarszałka i zachęcamy państwa wszystkich do zagłosowania za. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-431.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Przeciw.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#Marszałek">Głos ma poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Od początku tej debaty towarzyszy mi takie przygnębiające wrażenie, że to chyba jest jeden z najsmutniejszych momentów w historii współczesnego parlamentaryzmu polskiego. I wiemy, jaki jest powód tej debaty — słowa wypowiedziane przez pana marszałka Terleckiego do liderki białoruskiej opozycji…</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: O wsparciu?)</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">…żeby pomocy szukała w Moskwie.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Nie będę się pastwił nad słowami i działaniami pana marszałka Terleckiego. Znamy jego nieokrzesaną osobowość i brak elementarnej kultury wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#komentarz">(Głos z sali: No coś podobnego.)</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przeginaj.)</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#PosełJacekProtasiewicz">Ale jest on profesorem historii. Jako profesor historii powinien wiedzieć, że spośród narodów, które tworzyły Rzeczpospolitą Polską Obojga Narodów, Białorusini od początku byli najbardziej przyjaznym nam narodem, język starobiałoruski był językiem kancelarii, oficjalnym, urzędowym, Wielkiego Księstwa Litewskiego, z nimi nasi przodkowie tworzyli jedno wielkie, wspaniałe, europejskie państwo. Jest to naród, z którym napięć na tle etnicznym i religijnym prawie nie znajdziemy. Nie znajdziemy w historii relacji polsko-białoruskich takich momentów, tragicznych momentów, jakie możemy znaleźć na Wołyniu czy w historii Wołynia. Pan prof. Terlecki musi o tym wiedzieć i musi wiedzieć, że dzisiejsi Białorusini — w tym również prawie 0,5 mln Polaków mieszkających na Białorusi, nie imigrantów, nie Polonii, ale Polaków tam urodzonych,…</u>
          <u xml:id="u-433.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-433.8" who="#PosełJacekProtasiewicz">…którzy nie chcieli nigdy z tamtego kraju wyjechać — marzą o demokratycznym, wolnym, niezależnym państwie, które będzie miało dobre relacje z Rzecząpospolitą Polską.</u>
          <u xml:id="u-433.9" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pan prof. Terlecki musi to wiedzieć i nie jestem w stanie zrozumieć, skąd wzięły się najpierw w jego głowie, a następnie w jego ustach słowa: idźcie po pomoc do Moskwy. Bo Białoruś jako obszar i Białorusini, ich serca, ich umysły, byli zawsze przedmiotem rywalizacji, a nawet, powiedziałbym, walki pomiędzy nami a Rosją, pomiędzy Zachodem i Wschodem. Białorusini dali wyraz temu, gdzie jest im bliżej, podczas ostatnich wyborów prezydenckich. Bliżej im jest do Zachodu, bliżej im jest do Polaków. I wysyłanie ich do Moskwy to jest wysyłanie ich w łapy, w których nie chcą się znaleźć, bo zbyt długo w tych łapach byli i zbyt długo te łapy ich ciemiężyły.</u>
          <u xml:id="u-433.10" who="#PosełJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Tak powiem, mam nadzieję, że jeszcze tylko przez parę godzin. Nie wiem, jak raz powiedziałem, skąd to się u pana wzięło, ale przywołam słowa pana politycznego przyjaciela, partyjnego i politycznego mentora, który cytując Kornela Ujejskiego, mówił: inni szatani byli tam czynni. Tam musieli być jacyś szatani czynni. Niech pan tych szatanów ze swojego serca, ze swojego umysłu, ze swojej działalności przepędzi.</u>
          <u xml:id="u-433.11" who="#komentarz">(Głos z sali: O matko!)</u>
          <u xml:id="u-433.12" who="#PosełJacekProtasiewicz">Bo ci szatani trują polską politykę, zatruwają relacje polsko-białoruskie i sprawiają, że to, co jest dla naszego narodu, dla naszego państwa kluczowe, czyli poczucie bezpieczeństwa, jest narażone na szwank. Powiem więcej, jest narażone na szwank poczucie nie tylko Polaków i nie tylko Rzeczypospolitej Polskiej, tej współczesnej, którą z takim trudem, wysiłkiem, my — nasi rodzice i za chwilę nasze dzieci — budujemy. Zagrażają bezpieczeństwu Europy.</u>
          <u xml:id="u-433.13" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pan to musiał wiedzieć, więc niech pan się z tymi szatanami rozprawi. Niech pan mi ich nie zabiera na tę salę, niech pan ich nie sadza obok siebie i niech panu nie podpowiadają. Bo na świecie jest dużo dobra. Czesław Niemen śpiewał, że ono zwycięży. Jestem przekonany, że ono zwycięży, i chciałbym, żeby pan znalazł się kiedyś po stronie zwycięskiego dobra, a nie przegranego, przeklętego zła. Ale żeby tych szatanów przepędzić, potrzebna jest panu przerwa w wykonywaniu obowiązków marszałka Sejmu. Dlatego klub Koalicji Polskiej, którego Unia Europejskich Demokratów obok PSL-u i Konserwatystów jest częścią, zagłosuje za pana odwołaniem w przekonaniu, że to będzie dobre dla Polski, dla polskiego parlamentu i dla pana.</u>
          <u xml:id="u-433.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#Marszałek">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełRobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Marszałku Terlecki! Hipisie, opozycjonisto, historyku, naukowcu, profesorze, pośle, marszałku, karząca ręko Jarosława Kaczyńskiego skierowana na odcinek sejmowy, mistrzu bezemocjonalnej impertynencji. Będziemy głosowali za pańskim odwołaniem. Będziemy głosowali za pańskim odwołaniem, ale nie tylko ze względu na ową bezemocjonalną impertynencję, która niestety ma niekiedy tendencję do przeradzania się również na tej sali, również w sprawowaniu tej funkcji w bucowatość.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dlatego że współpracujecie z Platformą, będziecie głosować za odwołaniem marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PosełRobertWinnicki">Ale, panie marszałku, będziemy głosowali, ponieważ pańskie sprawowanie tej funkcji jest najlepszą miarą tego, jak fasadowy stał się ten parlament, jak fasadowe stało się obradowanie w tym parlamencie, w którym najważniejsze tematy państwa, najważniejsze tematy, wokół których powinna się koncentrować debata, albo nie są poruszane, albo są przepychane kolanem. Ten parlament, w którym oczywiście standardy, przepraszam za wyrażenie, chamstwa już dawno zostały bardzo wysoko postawione, a ustanowił je…</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jest 2:2.)</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Brawo, Polska!)</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-435.7" who="#PosełRobertWinnicki">A ustanowił je… 2:1?</u>
          <u xml:id="u-435.8" who="#komentarz">(Głos z sali: 2:2.)</u>
          <u xml:id="u-435.9" who="#PosełRobertWinnicki">2:2… Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-435.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jeden.)</u>
          <u xml:id="u-435.11" who="#PosełRobertWinnicki">Ustanowił je, przepraszam państwa, nie kto inny, jak wicemarszałek tego Sejmu Stefan Niesiołowski z Platformy Obywatelskiej. I ten poziom chamstwa będzie ciężko przebić, naprawdę, nawet marszałkowi Terleckiemu.</u>
          <u xml:id="u-435.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale pan chce do koalicji z Platformą.)</u>
          <u xml:id="u-435.13" who="#PosełRobertWinnicki">Więc to, co dzisiaj jest tutaj wypowiadane, tyle słów ze strony Platformy Obywatelskiej, naprawdę jest dosyć daleko posuniętą hipokryzją.</u>
          <u xml:id="u-435.14" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Jeszcze jeden.)</u>
          <u xml:id="u-435.15" who="#PosełRobertWinnicki">Ale, ale proszę państwa, to parlament, który nie potrafi podjąć realnej debaty, takiej wieloaspektowej, nad kierunkiem polskiej transformacji energetycznej, parlament, który jest traktowany przez rządzących jak maszynka do głosowania, również parlament, w którym nie ma żadnego sensownego namysłu nad polską polityką zagraniczną. Bo gdyby był taki namysł i gdyby była taka przestrzeń do debaty, której państwo nie stwarzają — podobnie jak poprzednicy, ale to nie jest żadna zasługa, że nie jest się lepszą jakością — to ten parlament również oceniłby naszą politykę od 30 lat wobec Białorusi, wobec państwa białoruskiego. Ta polityka wobec państwa białoruskiego od — dajmy nie 30, a 20–25 ostatnich lat, czyli rządy Łukaszenki — to jest wszystko krew w piach zarówno jeśli chodzi o popieranie opozycji, jak i jeśli chodzi o te momenty, w których czy to Sikorski, czy to Karczewski lecieli, chcieli się dogadywać z Łukaszenką. To tak samo było krew w piach — i jedno, i drugie.</u>
          <u xml:id="u-435.16" who="#PosełRobertWinnicki">Dlaczego? Dlatego że Polska nie ma rozstrzygających argumentów wobec sytuacji na Białorusi: gospodarczych, politycznych ani militarnych. Prawda jest taka, szanowni państwo, że nadmierne inwestowanie w taką czy inną ekipę na Białorusi przez ostatnie 25 lat po prostu się nie sprawdziło, po prostu poniosło porażkę. Tym bardziej, jeśli słyszymy — w sierpniu ubiegłego roku, w apogeum protestów — z wiarygodnych źródeł bardzo jasny przekaz płynący z Berlina, z Brukseli, z Waszyngtonu, że zależność, w jaką Łukaszenka wpędził Białoruś wobec Rosji, sprawia, że Zachód oczekuje od Moskwy, że to ona będzie rozwiązywała problemy na Białorusi, bo dzisiaj tak wielka jest zależność tego państwa od Moskwy. I jeśli to słyszymy i to wiemy, chodzi o te wszystkie czynniki, i mamy 25 lat doświadczenia w relacjach z tym państwem, to musimy sobie odpowiedzieć jedno: że jedynym możliwym do osiągnięcia priorytetem, który był w zasięgu ręki — pod warunkiem że jest najważniejszym priorytetem w naszych relacjach z tym państwem — jest walka o prawa kulturowe i oświatowe naszej mniejszości na Białorusi. To jest to, co jest w zasięgu i co pod stałą presją całej klasy politycznej, niezależnie od tego, jaki będzie rząd, jest możliwe do uzyskania, ale musi to być priorytetem numer jeden, bo żadnego innego nie jesteśmy w stanie zrealizować. Taka jest po prostu ponura prawda.</u>
          <u xml:id="u-435.17" who="#PosełRobertWinnicki">Prawda jest też taka, szanowni państwo, że niektórzy z was mówią o tym, że jeśli dzisiaj będziemy inwestować w bardzo dobre relacje z opozycją białoruską, to jak oni kiedyś przejmą władzę, to będą wobec Polski życzliwi. Kończę, pani marszałek, tylko parę chwil przedłużenia. Prawda jest taka, szanowni państwo, że najlepsi przyjaciele, którzy wobec nas zaciągną jak najlepsze zobowiązania, rządzący w innym państwie, będą się na nas orientowali i będą nasze interesy brali pod uwagę tylko pod jednym warunkiem: że będziemy czynnikiem siły. Najlepsi przyjaciele będą nas ignorowali, jeśli będziemy słabi, a najwięksi wrogowie będą musieli brać nas pod uwagę, jeśli będziemy silni. I przede wszystkim to — a nie sentymenty takie czy inne — powinno decydować o polityce wobec Białorusi. Solidaryzm narodowy wobec Polaków na Białorusi i budowa silnej, odpowiedzialnej polityki państwa polskiego i siły wewnętrznej państwa polskiego, która będzie promieniować na inne państwa.</u>
          <u xml:id="u-435.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełJoannaMucha">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PosełJoannaMucha">Dziękuję również za ten wybuch radości.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#PosełJoannaMucha">Panie Marszałku Terlecki! Chciałabym na początek zadać panu pytanie bez agresji. Chciałabym pana zapytać — jak tylko uda mi się — zapytać pana bez agresji, jak pan by się poczuł, gdyby ktoś tutaj na tej Izbie…</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na Izbie?)</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#PosełJoannaMucha">…powiedział do pana: siadaj, pajacu.</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Przed chwileczką właśnie tak powiedziano do pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#PosełJoannaMucha">Jak pan by się poczuł, gdyby ktoś w tej Izbie powiedział do pana: puknij się w czoło? Jak pan by się poczuł, gdyby ktoś o pana dziecku powiedział: to jakiś świr? Jak pan by się poczuł, gdyby po pana wypowiedzi ktoś powiedział: na głupotę nie ma rady? To są cytaty z pana wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A jak poseł Platformy…)</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#PosełJoannaMucha">Chcę panu powiedzieć, że w ostatnich wyborach zdobył pan 10 tys. głosów, a dokładnie 10 327, natomiast osoba, do której pan powiedział: siadaj, pajacu, czyli Sławek Nitras, zdobyła 78 500 głosów. Klaudia Jachira zdobyła chyba 6,5 tys. głosów, startując z 14. miejsca, jeśli dobrze pamiętam.</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale co to ma do rzeczy?)</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#PosełJoannaMucha">Barbara Nowacka, której pan nie bronił, zdobyła prawie 89 tys. głosów.</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Co to ma do rzeczy?)</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#PosełJoannaMucha">Magda Biejat, której również pan nie bronił, zdobyła 19,5 tys. głosów. Pan nie obraża tych posłów, pan obraża łącznie ok. 200 tys. ludzi, którzy na nich głosowali.</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.14" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A wy obrażacie miliony.)</u>
          <u xml:id="u-437.15" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Obrażacie 8 mln wyborców Prawa i Sprawiedliwości.)</u>
          <u xml:id="u-437.16" who="#PosełJoannaMucha">W 1989 r. rozpoczął się w Polsce proces zmian, który można podsumować czterema słowami: demokratyzacja, urynkowienie, samorządność, Europa. To pierwsze słowo: demokratyzacja oznaczało tworzenie nieraz od zera lub przekształcanie instytucji państwa, na których opierają się demokratyczne systemy polityczne — praworządność, trójpodział władzy, pluralizm polityczny. Wśród zadań, które wtedy były przed nami, przed Polakami, w 1989 r., było też odbudowanie znaczenia Sejmu po latach komunizmu, kiedy to ten Sejm odgrywał rolę fasadową. W 2015 r. wszystkie te procesy zostały zawrócone. Rozpoczął się demontaż demokracji, demontaż rynku, demontaż samorządności i demontaż polskiej pozycji w Europie i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-437.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Demontaż rozumu.)</u>
          <u xml:id="u-437.18" who="#PosełJoannaMucha">Moglibyśmy odwołać pana, panie marszałku Terlecki, za niewłaściwe wpisy na Twitterze, za prostackie, aroganckie, prymitywne czasami, opryskliwe traktowanie posłów i posłanek, ale zasłużył pan na odwołanie, bo jest pan jednym z najbardziej odpowiedzialnych za demontaż instytucji polskiego parlamentaryzmu,…</u>
          <u xml:id="u-437.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.20" who="#PosełJoannaMucha">…a tym samym trójpodziału władzy. I tak zostanie pan zapamiętany przez historię. Sejm przestał być miejscem debaty i poszukiwania najlepszych dla Polaków rozwiązań ustawowych, stał się atrapą…</u>
          <u xml:id="u-437.21" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To słabe, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-437.22" who="#PosełJoannaMucha">…jedną z wielu atrap instytucji polskiego, dumnego państwa, takich jak Trybunał Konstytucyjny — również jest atrapą — KRS i różne inne.</u>
          <u xml:id="u-437.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapomniała pani, jak śpiewała pani na tej mównicy?)</u>
          <u xml:id="u-437.24" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Może pani zaśpiewa? Będzie ciekawiej.)</u>
          <u xml:id="u-437.25" who="#PosełJoannaMucha">Przypominam panu, że demokracja to rządy większości, ale przy poszanowaniu praw mniejszości. Wy cały czas o tym zapominacie, że demokracja jest rządami większości, ale przy poszanowaniu praw mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-437.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.27" who="#PosełJoannaMucha">Jeśli nie ma poszanowania praw mniejszości,…</u>
          <u xml:id="u-437.28" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-437.29" who="#PosełJoannaMucha">…to taki ustrój nazywa się tyranią większości. To ma swoją nazwę politologiczną, to jest tyrania większości.</u>
          <u xml:id="u-437.30" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-437.31" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To Madonna.)</u>
          <u xml:id="u-437.32" who="#PosełJoannaMucha">Wielokrotne łamanie konstytucji przez ten Sejm, głosowanie nad ustawami mającymi wyraźne konstytucyjne wady…</u>
          <u xml:id="u-437.33" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Przez obecną, totalną opozycję.)</u>
          <u xml:id="u-437.34" who="#PosełJoannaMucha">Pani marszałek, czy mogłabym prosić o uspokojenie posłów z pani formacji politycznej?</u>
          <u xml:id="u-437.35" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-437.36" who="#PosełJoannaMucha">Będę bardzo wdzięczna.</u>
          <u xml:id="u-437.37" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: O szklankę wody.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#Marszałek">Pani poseł, proszę mówić.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę śpiewać.)</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę mówić.)</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełJoannaMucha">Wielokrotne łamanie konstytucji, głosowanie nad ustawami mającymi wyraźne konstytucyjne wady…</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Madonno, zaśpiewaj.)</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#PosełJoannaMucha">…łamanie ustaw, łamanie regulaminu Sejmu, procedur, tradycji, dobrych obyczajów wypracowanych przez lata, skracanie czasu wypowiedzi do absurdalnych, liczonych w sekundach wystąpień, odrzucanie choćby najbardziej racjonalnych uwag, nocne obrady, że nie wspomnę o głosowaniu nad budżetem w sali kolumnowej, stosowanie trybu poselskiego, żeby nie przeprowadzać konsultacji społecznych, brak odpowiedzi na pytania, brak odpowiedzi na interpelacje lub traktowanie tych interpelacji w sposób lekceważący — to wszystko są wasze zasługi.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A co jest pani, pani minister, zasługą?)</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#PosełJoannaMucha">Powiem tak: Panie marszałku Terlecki, wydaje się, że jest pan dzisiaj Ryszardem wszystko mogę Terleckim.</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Aaa…)</u>
          <u xml:id="u-439.7" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Jednak wolę, jak śpiewasz.)</u>
          <u xml:id="u-439.8" who="#PosełJoannaMucha">Ale zostanie pan zapamiętany i za jakiś czas będzie się mówiło: Nigdy więcej, marszałku Terlecki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełJoannaMucha">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę o zabranie głosu pana marszałka Ryszarda Terleckiego.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełRyszardTerlecki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nie będę odpowiadać na to, co tu usłyszeliśmy, bo nie wszyscy z tych, co występowali, powinni mówić to, co mówili. Chcę wyjaśnić dwie kwestie: jedna to taka, o której można dyskutować, druga jest obrzydliwą insynuacją. Jeżeli chodzi o pierwszą, to dotyczy pani Cichanouskiej. Pani Cichanouska spotykała się z różnymi środowiskami opozycji, zarówno z Platformą, jak i z Lewicą. Ja, jak bywałem na Białorusi, spotykałem się zawsze z liderami opozycji. Uważałem to za coś oczywistego i normalnego. Natomiast czym innym było, gdy osoba, która weszła do polityki, jawnie, otwarcie opowiada się po stronie sporu politycznego w Polsce i deklaruje udział w antyrządowym przedsięwzięciu, które organizuje wiceprzewodniczący opozycyjnej partii.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, pan nic nie zrozumiał.)</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Za niemieckie pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PosełRyszardTerlecki">I to było powodem tego, przyznaję, ostrego wystąpienia. Gdy spotkałem się z panią Cichanouską w Wilnie, wyjaśniłem to jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeprosiła pana.)</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#PosełRyszardTerlecki">To nie jest odpowiednia rola dla osoby, która pozyskuje poparcie dla swojego narodu, swojego ruchu w walce z dyktaturą. To, że opowiedziała się za tym, zadeklarowała udział w przedsięwzięciu antyrządowym w kraju, w którym rząd wspiera opozycję w sposób, powiedziałbym, zasługujący na uznanie…</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest demokratyczna opozycja.)</u>
          <u xml:id="u-443.7" who="#PosełRyszardTerlecki">…bo to premier naszego rządu upominał się w Unii Europejskiej o wsparcie dla opozycji białoruskiej, to jest coś niewłaściwego. Jeżeli sobie na to pozwoliła i…</u>
          <u xml:id="u-443.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: …powiedzieć: przepraszam?)</u>
          <u xml:id="u-443.9" who="#PosełRyszardTerlecki">Nie zamierzam czy nie zamierzałem tych słów wycofywać. Chciałem je tylko pani Cichanouskiej wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-443.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Przeprosić pan chciał?)</u>
          <u xml:id="u-443.11" who="#PosełRyszardTerlecki">Myślę, że to wyjaśnienie zrozumiała.</u>
          <u xml:id="u-443.12" who="#PosełRyszardTerlecki">Ale tu pojawiło się też coś drugiego. Pan Budka…</u>
          <u xml:id="u-443.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pan poseł.)</u>
          <u xml:id="u-443.14" who="#PosełRyszardTerlecki">…pozwolił sobie na wyjątkową bezczelność…</u>
          <u xml:id="u-443.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-443.16" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-443.17" who="#PosełRyszardTerlecki">…wyjątkowo bezczelne wystąpienie, w którym odniósł się do incydentu z wczoraj czy z przedwczoraj.</u>
          <u xml:id="u-443.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-443.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie no, pani marszałek, proszę zwrócić uwagę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#Marszałek">Na co? Na co?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełRyszardTerlecki">Mianowicie na posiedzeniu Prezydium Sejmu pojawił się problem, pomysł nazwania jednej z sal w naszym parlamencie imieniem wybitnej polityk, nieżyjącej już, śp. Olgi Krzyżanowskiej, córki wielkiego bohatera Polski, „Wilka”. Po pierwsze, na tym posiedzeniu Prezydium wszyscy opowiedzieliśmy się za tym, że tę salę rzeczywiście należy tak nazwać. Po drugie, wzięliśmy udział w otwarciu, można powiedzieć, oficjalnym nazwaniu tej sali imieniem pani Olgi Krzyżanowskiej. W czasie tego otwarcia miały miejsce dwa wystąpienia: pani marszałek Sejmu, a także bardzo godne uznania wystąpienie pani marszałek Kidawy-Błońskiej. Te wystąpienia podkreślały znaczenie tej postaci, której poświęcona była sala, i wyjaśniały, dlaczego tak należało tę salę nazwać. Po nich wystąpiła trzecia osoba, która uznała, że jest to dobra okazja, żeby nas obrazić, obrazić mnie…</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawdę powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Pan nie dosłuchał do końca.)</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#PosełRyszardTerlecki">…obrazić osoby, które były na tej sali, bo nie byłem jedynym przedstawicielem naszego obozu…</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Słuchajcie.)</u>
          <u xml:id="u-445.7" who="#PosełRyszardTerlecki">…obrazić w sposób bezczelny, używając kłamstw, ordynarnych kłamstw pod adresem naszej partii.</u>
          <u xml:id="u-445.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kto to mówi? Kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-445.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Powiedziała prawdę, gdzie była jej matka.)</u>
          <u xml:id="u-445.10" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To ona ma salę, nie pan.)</u>
          <u xml:id="u-445.11" who="#PosełRyszardTerlecki">Uznałem, że to wystąpienie kwalifikuje się do tego, żeby tego wystąpienia dalej nie słuchać, i dlatego opuściłem…</u>
          <u xml:id="u-445.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Kiedy mówiła o tym, kiedy prokuratura stalinowska zamordowała jej ojca…)</u>
          <u xml:id="u-445.13" who="#PosełRyszardTerlecki">Pan Budka opowiada tu o tym, że to oznaczało lekceważenie zarówno pani marszałek, jak i jej ojca. To jest, panie Budka, ordynarna nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-445.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-445.15" who="#PosełRyszardTerlecki">Właściwie na tym mógłbym skończyć, ale chciałbym jeszcze powiedzieć coś, co powinienem powiedzieć, wyrazić moje zaskoczenie, zaskoczenie pozytywne. Bardzo gratuluję pani z Lewicy tego wystąpienia, które tu usłyszałem, bo ono odnosiło się do bardzo ważnych kwestii. A to, że pani przychyla się do wniosku o moje odwołanie, to jest kwestia oczywiście polityczna. Ma pani do tego prawo. Ale nie było tutaj ani chamstwa…</u>
          <u xml:id="u-445.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstw.)</u>
          <u xml:id="u-445.17" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Wyrywania mikrofonu. Wyłączania mikrofonu.)</u>
          <u xml:id="u-445.18" who="#PosełRyszardTerlecki">…ani kłamstw, które usłyszałem od przedstawicieli Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-445.19" who="#komentarz">(Oklaski, część posłów wstaje)</u>
          <u xml:id="u-445.20" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Obrażania.)</u>
          <u xml:id="u-445.21" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: W trybie sprostowania, pani marszałek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#Marszałek">Do głosowania nad wnioskami przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale jest sprostowanie, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#Marszałek">Ogłaszam przerwę do godz. 20.15…</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Proszę mi powiedzieć, czemu pani po raz kolejny łamie regulamin. Jest sprostowanie, pani marszałek. On zarzucił mi kłamstwo, zarzucił mi manipulację, pani…)</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#Marszałek">Proszę, w trybie sprostowania pan poseł Borys Budka.</u>
          <u xml:id="u-446.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Przerwa jest.)</u>
          <u xml:id="u-446.8" who="#Marszałek">Ma pan na sprostowanie minutę.</u>
          <u xml:id="u-446.9" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-446.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodźcie, wychodzimy, nie będziemy słuchać…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełBorysBudka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To właśnie te słowa pana posła Terleckiego pokazują, że nic nie zrozumiał z tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#PosełBorysBudka">Wyszedł z wyjątkowego wydarzenia po słowach, w których córka pani marszałek Olgi Krzyżanowskiej opisywała, co dzieje się w państwie, w którym prokuratura i sądy wykorzystywane są przeciwko przeciwnikom politycznym.</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Sądy tak.)</u>
          <u xml:id="u-447.5" who="#PosełBorysBudka">Mówiła o tym, w jaki sposób został zamordowany jej ojciec.</u>
          <u xml:id="u-447.6" who="#komentarz">(Poseł Henryk Kowalczyk: Sądy, to się zgadza.)</u>
          <u xml:id="u-447.7" who="#PosełBorysBudka">Ostrzegała i przestrzegała przed wykorzystywaniem prokuratury i sądów do spraw politycznych. Dzisiaj pan poseł Terlecki mówi o tym, że inicjatywa polityczna jest wymierzona w rząd, ma na celu obalenie rządu. To pokazuje, że wy naprawdę niczego nie zrozumieliście. Nie rozumiecie państwo, czym jest dyskurs polityczny, czym jest spór polityczny, czym jest coś, co jest normalne w parlamencie. Jeżeli dzisiaj potraficie zarzucić liderce opozycji białoruskiej to, że spotyka się z innymi politykami, którzy organizują antyrządowe wydarzenie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełBorysBudka">Pani marszałek, chodzi o ten cytat.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PosełBorysBudka">To jest dokładnie retoryka Putina i Łukaszenki.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Już po czasie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełBorysBudka">Dzisiaj pan marszałek Terlecki staje się rzecznikiem Putina i Łukaszenki.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#Marszałek">Panie pośle, chciałam powiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#Marszałek">Ogłosiłam przerwę do godz. 20:15, ale już w tej przerwie, nieoficjalnie…</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#Marszałek">Panie pośle, byłam na tej uroczystości.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Budki nie było i bredzi.)</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Ja też byłem)</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#Marszałek">Powiem panu tak, przy tej propozycji był konsensus, to jest prawda. Ktoś powiedział tutaj, że nie obraża się gościa. Proszę państwa, gość nie powinien obrażać gospodarza, który go zaprasza.</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście, że tak.)</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#Marszałek">Obrażona zostałam ja, nie pan marszałek Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: To świadczy o pani kulturze.)</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#Marszałek">Nie odwróciłam się na pięcie i nie wyszłam, ale to wystąpienie było naprawdę żenujące.</u>
          <u xml:id="u-452.11" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Było bardzo dobre.)</u>
          <u xml:id="u-452.12" who="#Marszałek">Bo pani odnosiła się wprost… Doskonale państwo o tym wiecie.</u>
          <u xml:id="u-452.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-452.14" who="#Marszałek">To się wydarzyło. Zamykam drzwi i nie wracam do tego. Natomiast, proszę państwa, to było obraźliwe, obrażało mnie wprost. Nie zasłużyłam sobie na to, żeby akurat córka pani Olgi Krzyżanowskiej mnie w ten sposób…</u>
          <u xml:id="u-452.15" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Wykorzystujecie to.)</u>
          <u xml:id="u-452.16" who="#Marszałek">Jeszcze jedno, jest przerwa. Państwo bez przerwy…</u>
          <u xml:id="u-452.17" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-452.18" who="#Marszałek">To właśnie jest przykład. Pani poseł daje przykład. Państwo powołujecie się ciągle na regulamin, więc przypomnę, że marszałek Sejmu, bez względu na to, który marszałek tutaj siedzi…</u>
          <u xml:id="u-452.19" who="#Marszałek">Pani poseł, pani łamie regulamin regularnie. Widzi pani, to jest właśnie pani zachowanie. Podoba się pani takie zachowanie? Podoba się pani? Bo mi nie, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-452.20" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Mnie się zachowanie Terleckiego nie podoba.)</u>
          <u xml:id="u-452.21" who="#Marszałek">Jeżeli domagacie się przestrzegania regulaminu, to najpierw, proszę państwa, sami się do tego regulaminu stosujcie. Rozumiem temperaturę wypowiedzi. To jest miejsce, gdzie możemy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-452.22" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-452.23" who="#Marszałek">Wszyscy powinniśmy znać granice, to po pierwsze. A po drugie, marszałek Sejmu, bez względu na to, czy to jest pani marszałek Kidawa-Błońska, czy pan marszałek Czarzasty, mają przycisk, pilnują czasu i są zobowiązani do tego, żeby przestrzegać regulamin.</u>
          <u xml:id="u-452.24" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: No i co? Nie zachowują się jak Terlecki.)</u>
          <u xml:id="u-452.25" who="#Marszałek">Państwo są zobowiązani do tego, żeby temu regulaminowi się podporządkować i słuchać poleceń marszałka. Państwo je notorycznie ignorujecie, podchodzicie do nich w sposób nonszalancki, tak jak się wam podoba.</u>
          <u xml:id="u-452.26" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Co pani w ogóle opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-452.27" who="#Marszałek">Proszę państwa, nie na tym polega stosowanie się do zapisów regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-452.28" who="#Marszałek">Przerwa do godz. 20.15.</u>
          <u xml:id="u-452.29" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 05 do godz. 20 min 22)</u>
          <u xml:id="u-452.30" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-452.31" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji — Mariusza Kamińskiego (druki nr 1261 i 1279).</u>
          <u xml:id="u-452.32" who="#Marszałek">Proszę pana posła Marcina Kierwińskiego o przedstawienie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełMarcinKierwiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziwna to praktyka zaiste, aby minister nie stawiał się wtedy, gdy ma się odbyć głosowanie nad wotum nieufności wobec niego.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#PosełMarcinKierwiński">Pan minister Wąsik w komisji, gdzie głosowano nad tym wnioskiem, gdzie był on przedstawiany, obiecywał, że pan minister będzie. Tak to jest z obietnicami PiS-u. Ale zaiste, pani marszałek, dziwna to praktyka.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Gdzie jest premier w ogóle?)</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#PosełMarcinKierwiński">Widać premier nie zamierza bronić swojego ministra.</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#PosełMarcinKierwiński">Szanowni Państwo! Podstawą do złożenia tego wniosku był raport na temat wyborów kopertowych, przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. O tym będę mówił za chwilę, ale to, co jest zapisane w tym raporcie, to jest tak naprawdę kolejna odsłona, to są kolejne objawy choroby, którą znamy z przeszłości. Całkowite łamanie prawa, buta i arogancja wobec elementarnej sprawiedliwości i wreszcie traktowanie państwa jak prywatnego folwarku. Należało się tego spodziewać, w końcu takie samo zachowanie pana ministra Mariusza Kamińskiego w latach poprzednich doprowadziło do tego, że został on skazany na 3 lata więzienia i 10 lat zakazu pełnienia funkcji publicznych.</u>
          <u xml:id="u-453.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.7" who="#PosełMarcinKierwiński">Gdyby nie ingerencja głowy państwa, byłego partyjnego kolegi, pan Kamiński nigdy ministrem by nie był. To, co zrobiono, to był przejaw buty, ale przede wszystkim przejaw lekceważenia prawa i zasad rządzących w normalnym, demokratycznym państwie.</u>
          <u xml:id="u-453.8" who="#PosełMarcinKierwiński">Czy pan minister Kamiński przeprosił kiedykolwiek za to, co robił wtedy, gdy za pierwszym razem był ministrem? Nie. Czy wyraził skruchę? Nie, zawsze był tak samo butny, zawsze był tak samo arogancki. A to ułaskawienie spowodowało u niego tylko i wyłącznie jeszcze większe poczucie bezkarności, jeszcze większe poczucie pychy i efekty tego widzimy.</u>
          <u xml:id="u-453.9" who="#PosełMarcinKierwiński">Powodów do odwołania pana ministra Kamińskiego jest bardzo, bardzo wiele. Każdy z nich sam w sobie, mógłby stanowić w normalnym demokratycznym państwie prawa powód do dymisji pana Kamińskiego, tylko w każdym normalnym demokratycznym państwie pan Kamiński nigdy nie byłby ministrem, i to jest podstawowy problem.</u>
          <u xml:id="u-453.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.11" who="#PosełMarcinKierwiński">Bo pan minister Kamiński nie ma moralnego mandatu, a zdaniem sądu przez 10 lat nie może sprawować funkcji w administracji centralnej.</u>
          <u xml:id="u-453.12" who="#PosełMarcinKierwiński">Szanowni Państwo! Wybory kopertowe, tak jak powiedziałem, to podstawa naszego wniosku. Raport Najwyższej Izby Kontroli nie pozostawia żadnych złudzeń. Pan Mariusz Kamiński wraz z panem Jackiem Sasinem, panem ministrem Dworczykiem i wreszcie panem Morawieckim naruszyli prawny i konstytucyjny porządek Rzeczypospolitej. Wnioski z tego raportu można streścić w czterech bardzo prostych słowach: wielokrotne łamanie prawa i konstytucji. W ten sposób pan minister Kamiński dołączył do niechlubnego panteonu PiS-owskich urzędników, którzy już nie raz złamali i prawo, i konstytucję. Pan minister Kamiński wziął udział w wielkim marnotrawstwie publicznych pieniędzy. Minister, którego rolą, którego obowiązkiem jest dbać o interesy ekonomiczne kraju, uczestniczył w procederze rabowania budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-453.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.14" who="#PosełMarcinKierwiński">I to są fakty, to jest to, co zrobił minister Kamiński, to, co zrobili ministrowie rządu PiS-u przy wyborach kopertowych. Minister, który ma nadzorować łapanie przestępców, sam uczestniczył w nielegalnych działaniach. To jest przejaw upadku państwa pod rządami PiS. Taki ktoś w normalnym demokratycznym państwie powinien zasiąść na ławie oskarżonych, to naturalne, i zasiądzie. To z resztą nie jest dla pana ministra Kamińskiego niczym nowym.</u>
          <u xml:id="u-453.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.16" who="#PosełMarcinKierwiński">Działania, które podejmowali ministrowie rządu PiS w związku z wyborami kopertowymi, w tym pan minister Mariusz Kamiński, doprowadziły do gigantycznych strat w budżecie państwa. Ale gdyby nawet ta strata wynosił jedną tylko symboliczną złotówkę, to taki minister powinien być natychmiast odwołany, a wy powinniście się tego domagać, wy jako rządząca większość.</u>
          <u xml:id="u-453.17" who="#PosełMarcinKierwiński">Wreszcie bardzo charakterystyczne jest to, co zapisano w raporcie NIK-u: w ministerstwie nie ma jakiegokolwiek dokumentu — maila czy notatki — który dotyczyłby wydawania poleceń dotyczących wyborów kopertowych, niczego. Wszystkie polecenia wydawane były ustnie, tak jakby minister Kamiński już wtedy wiedział, że przyjdzie mu za to odpowiadać, tak jak gdyby nie chciał zostawiać śladu. To jest działanie ministra konstytucyjnego państwa polskiego? Nie, to jest działanie, które bardziej przypomina działania zwykłych ordynarnych przestępców.</u>
          <u xml:id="u-453.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.19" who="#PosełMarcinKierwiński">Minister Kamiński doskonale wiedział, że wszystko to, co robił w związku z wyborami kopertowymi, jest nielegalne. Nie podpisał umowy z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych, ponieważ bał się. Bał się, że ten podpis, podpis na tej umowie będzie formalnym powodem do tego, aby stawiać mu zarzuty. Ale te zarzuty i tak prędzej czy później będą postawione. Dziś będzie odpowiedzialność polityczna, a prędzej czy później będzie odpowiedzialność karna.</u>
          <u xml:id="u-453.20" who="#PosełMarcinKierwiński">Szanowni Państwo! Pan minister Kamiński zasłynął także tym, że pod jego rządami policja zachowuje się w sposób niebywale brutalny. Chyba nikt na tej sali nie ma żadnych wątpliwości, że wszystko to dzieje się z polecenia, a przynajmniej za aprobatą pana ministra Kamińskiego. Wszyscy pamiętamy te sceny, gdy funkcjonariusze, tzw. tajniacy, funkcjonariusze bez mundurów, używając pałek teleskopowych, bili polskie kobiety. Wszyscy pamiętamy, jak ci sami funkcjonariusze pryskali gazem łzawiącym w kierunku posłanek: posłanki Biejat, mojej koleżanki klubowej Barbary Nowackiej, mojej koleżanki Moniki Wielichowskiej. Za to wszystko…</u>
          <u xml:id="u-453.21" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Jak strzelali, też pamiętamy. W Jastrzębiu to był Donald Tusk.)</u>
          <u xml:id="u-453.22" who="#PosełMarcinKierwiński">Za to wszystko, pani poseł, odpowiada pan minister Kamiński, bo to on te działania inspirował. Każdy minister spraw wewnętrznych ma obowiązek przestrzegać, dążyć do tego, aby policja zachowywała się w sposób adekwatny.</u>
          <u xml:id="u-453.23" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Sienkiewiczowi to powiedz.)</u>
          <u xml:id="u-453.24" who="#PosełMarcinKierwiński">Zastanówmy się, czy adekwatne jest pryskanie gazem w kierunku posłanki, która pokazuje legitymację poselską. Czy adekwatne jest bicie pałką teleskopową kobiety, która spokojnie stoi na pokojowej demonstracji? Na te pytania sobie dzisiaj musicie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-453.25" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: A strzelanie do robotników jest?)</u>
          <u xml:id="u-453.26" who="#PosełMarcinKierwiński">Mając wielki szacunek do ciężkiej pracy codziennej policjantów, trzeba bardzo mocno powiedzieć: tę pałkę teleskopową w sposób symboliczny trzymał pan minister Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-453.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.28" who="#PosełMarcinKierwiński">Ze służb mundurowych pan minister Kamiński uczynił policję polityczną. Policję, która bardziej dba o jednego obywatela niż o bezpieczeństwo wszystkich Polaków. Przecież wszyscy pamiętamy te obrazki, jak setki policjantów broniły jego szefa politycznego, Jarosława Kaczyńskiego. Nie broniły bezpieczeństwa Polaków, broniły jego szefa politycznego. Te wszystkie kordony naokoło pewnego bunkra na Nowogrodzkiej — to wszystko doprowadza do tego, że etos pracy w Policji spada.</u>
          <u xml:id="u-453.29" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Wasza bezsilność doprowadza was do szaleństwa.)</u>
          <u xml:id="u-453.30" who="#PosełMarcinKierwiński">Pan minister Kamiński odpowiada za to, że na polskich ulicach pojawiły się obrazki rodem ze stanu wojennego. To jest jego odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-453.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.32" who="#PosełMarcinKierwiński">Pan Kamiński przez 3 lata swojego urzędowania postanowił przypomnieć Polakom, jak wyglądała i jak działałą Milicja Obywatelska rządzona przez totalitarny reżim. To jest zasługa pana ministra Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-453.33" who="#PosełMarcinKierwiński">I wreszcie chyba rzecz najgorsza, bo uderzająca bezpośrednio w etos pracy policjantów. Ta presja, ta patologiczna presja na policjantów i proste wyznaczanie, kto może awansować, a kto awansować nie może. Kto dobrze służy władzy, a kto źle służy władzy. Ta słynna sprawa wieszaków… Chodzi o policjantów, odnośnie do których wnioskowano, żeby ich ukarać, dlatego że nie zdjęli wieszaków zawieszonych na ogrodzeniu bunkra pana Kaczyńskiego. Takie tak naprawdę są teraz symbole tego, co robi pan minister Kamiński. Trzeba to nazwać bardzo, bardzo jasno: to jest zbrodnia dokonywana na Policji. To jest zbrodnia na honorze policyjnym i na wizerunku Policji. Policja przez 30 lat odbudowywała swój wizerunek, cieszyła się wielkim zaufaniem społecznym. Do kiedy? Do momentu, kiedy ministrem został pan Mariusz Kamiński. To on personalnie odpowiada za zniszczony wizerunek polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-453.34" who="#PosełMarcinKierwiński">Pan minister Kamiński lubi chwalić się, lubi podkreślać swoją przeszłość opozycyjną. I chwała mu za to, to były trudne czasy. Ale tak czysto po ludzku zastanawiam się, czy panu ministrowi Kamińskiemu nie jest po prostu wstyd za to, co widział na polskich ulicach i za co odpowiada, za ten nowy styl działania polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-453.35" who="#PosełMarcinKierwiński">Do tych obrazków naprawdę sprowadził pan polską Policję.</u>
          <u xml:id="u-453.36" who="#PosełMarcinKierwiński">Dalsze utrzymywanie na stanowisku pana ministra Mariusza Kamińskiego to będzie dalsza degradacja wizerunku polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-453.37" who="#PosełMarcinKierwiński">Nie napisaliśmy tego we wniosku, ale trudno o tym nie wspomnieć. Ostatnia afera mailingowa, afera, która dotknęła najważniejszych polityków PiS-u: pana premiera Morawieckiego, pana ministra Dworczyka. I jest coś bardzo charakterystycznego w tej aferze. Po raz kolejny służby specjalne zarządzane przez pana ministra Kamińskiego dowiadują się o aferze albo z mediów, albo z rosyjskiego komunikatora, albo z telewizji. Nie są w stanie nigdy działać w interesie bezpieczeństwa państwa. Zawsze coś prześpią, zawsze czegoś nie zauważą. I to jest cała prawda o tym, w jaki sposób służbami specjalnymi zarządza Mariusz Kamiński. Polacy płacą panu Kamińskiemu za to, żeby służby specjalne działały w interesie ich bezpieczeństwa. Tymczasem te służby działają jak trzy anegdotyczne małpki: nic nie widzą, nic nie słyszą i na koniec nic nie mówią, bo nigdy, po żadnej aferze służby specjalne rządzone przez PiS tak naprawdę nic nie powiedziały.</u>
          <u xml:id="u-453.38" who="#PosełMarcinKierwiński">Nieudolność w zarządzaniu służbami specjalnymi. Niszczenie polskich służb specjalnych, niszczenie polskiego kontrwywiadu, niszczenie Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego — to są fakty. Przecież od tego zaczął urzędowanie pan minister Kamiński. Dziś mówicie, że ABW prowadzi śledztwo w sprawie afery mailingowej. Przecież wy zamykaliście delegaturę ABW. To wy robiliście wszystko, aby ABW było bezbronne, żeby było bezbronnym narzędziem, jeżeli chodzi o walkę z obcymi wywiadami. Cała działalność ministra Kamińskiego to jest jeden wielki proces niszczenia polskich służb specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-453.39" who="#PosełMarcinKierwiński">Ale jest jedna rzecz, którą pan minister Kamiński zrobił dla służb specjalnych, tylko nie wiem, czy obywatele mogą się z tego cieszyć. Zresztą pan minister Kamiński nie ma odwagi, aby się do tego przyznać. Pytaliśmy wielokrotnie o system Pegasus, system masowej inwigilacji. System, który stanowi swoistą broń podwójnego przeznaczenia, bo to system, którego serwery są w innym kraju. Nigdy pan minister Kamiński, nigdy pan minister Wąsik nie potrafili stanąć przed parlamentem i powiedzieć: tak, kupiliśmy ten system. Zawsze kluczyli, zawsze kłamali, zawsze oszukiwali.</u>
          <u xml:id="u-453.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.41" who="#PosełMarcinKierwiński">Więc może teraz panowie ministrowie powiecie: Kupiliście ten system. Panie ministrze Wąsik, ja wiem, że to pana śmieszy. Tylko nie śmieszy tych, którzy są podsłuchiwani. Nie śmieszy tych, którzy są inwigilowani, a przypomnę, że pan i pan Kamiński już raz za to byliście skazani.</u>
          <u xml:id="u-453.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.43" who="#PosełMarcinKierwiński">I na sam koniec, szanowni państwo: są pewne bardzo charakterystyczne wyznaczniki sukcesów pana ministra Kamińskiego, wystawione tak naprawdę nie przez polityków opozycji, nie przez media, tylko przez kolegów pana ministra Kamińskiego w tym rządzie.</u>
          <u xml:id="u-453.44" who="#PosełMarcinKierwiński">Pierwsza sprawa to kwestia ochrony wicepremiera do spraw bezpieczeństwa pana Jarosława Kaczyńskiego. Okazuje się, że pan wicepremier nie chce korzystać z SOP-u, tak heroicznie budowanego i reformowanego przez Mariusza Kamińskiego. Woli płacić za prywatną ochronę, woli wykorzystywać Policję, bo boi się efektów własnych reform, boi się efektów pracy Mariusza Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-453.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.46" who="#PosełMarcinKierwiński">To Jarosław Kaczyński mówi, że wszystko to, co robi Mariusz Kamiński, jest tak naprawdę do niczego. I to jest fakt.</u>
          <u xml:id="u-453.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.48" who="#PosełMarcinKierwiński">Posłuchajcie swojego prezesa. Zobaczcie, jak się zachowuje.</u>
          <u xml:id="u-453.49" who="#PosełMarcinKierwiński">I jest wreszcie drugi, także bardzo wymierny wyznacznik: kwestie inwigilacji, kwestie tego, że zwykły polski obywatel ma wielkie podejrzenia, czy nie jest w sposób nielegalny podsłuchiwany. To ta afera e-mailowa. Również pan premier Morawiecki z panem ministrem Dworczykiem wolą wysyłać e-maile ze skrzynki prywatnej, żeby tylko się nie archiwizowało, żeby tylko do tych danych archiwizowanych dostępu nie miał pan minister Kamiński, bo jeszcze będzie ich inwigilował. Jeszcze będzie sprawdzał, co napisali w mailach. To jest poziom, tak naprawdę, braku zaufania, was, waszych ministrów do waszego…</u>
          <u xml:id="u-453.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.51" who="#komentarz">(Głos z sali: Słabo. Słabo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję bardzo. 15 minut pan miał, 15 minut, a dopiero niedawno…</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: A poseł Gosiewska? Ile miała czasu?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełMarcinKierwiński">Jeszcze jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#Marszałek">Jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełMarcinKierwiński">Dlatego, szanowni państwo, i zwracam się do posłów prawicy, wiem, że lojalność partyjna, że jesteście do tego często zmuszani, żeby tak głosować, ale zastanówcie się nad tym, czy bronienie człowieka, który codziennie sprowadza niebezpieczeństwo na Polaków, jest dobrą formułą. Pomyślcie chociaż raz o państwie polskim, które jest zrujnowane przez tego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem… Przepraszam bardzo, nie ta kartka.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze nie.)</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprawozdawca komisji.)</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#Marszałek">Proszę pana posła Zdzisława Sipierę o przedstawienie opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przedstawiam opinię Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w sprawie poselskiego wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 15 czerwca 2021 r. powyższy wniosek do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu zaopiniowania.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, po rozpatrzeniu tego wniosku, na posiedzeniu w dniu 21 czerwca tego roku postanowiła przedłożony wniosek zaopiniować negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 116 ust. 1a regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów oraz minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński. Nie są dopuszczalne pytania jako odrębne elementy debaty.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#Marszałek">Głos ma pani poseł Barbara Nowacka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Nie było odważnego?)</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie było odważnych w PiS-ie.)</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Argumentów zabrakło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie ministrze, pana tu naprawdę nie powinno być. Ja doceniałam to, że ma pan świadomość, że jeszcze przez 5 lat formalnie powinien być pan pozbawiony praw publicznych. Szkoda, że zabrakło panu tej refleksji, że naprawdę to nie jest miejsce dla pana.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#PosełBarbaraNowacka">Lecz skoro pan już jest, to pan pozwoli, że zwrócę się również do pana kolegów, ale też i do pana. Jest pięć powodów, dla których nie powinno tu pana nadal być, nie powinien pan zasiadać w Wysokiej Izbie. To są wybory kopertowe, gdy łamał pan art. 7 konstytucji, zresztą nie pierwszy raz, mówiący, że władza publiczna działa na podstawie i w granicach prawa. Ten artykuł nie po raz pierwszy pan złamał. Art. 44 ustawy o finansach publicznych i art. 231 Kodeksu karnego, czyli przekroczenie uprawnień. Znowu dobrze znany panu artykuł do łamania.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#PosełBarbaraNowacka">Poważne sprawy, bo dotyczą fundamentów demokratycznego państwa prawa, czyli tego, jak zorganizowane są wybory. Pan wiedział. Pan wolał nie zadawać pytań i pan wolał niczego nie podpisać. Zabrakło tej legendarnej odwagi? Gdzie ta siła z opozycji? Pamiętam, jak pan mówił tyle o honorze i godności, ale to były czasy, kiedy nie był pan ministrem od podsłuchiwania i inwigilacji.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#PosełBarbaraNowacka">Jednak prawdziwą winą, którą ponosi pan wobec społeczeństwa polskiego, jest to, co Policja robiła z protestującymi. Z protestującymi przedsiębiorcami i protestującymi kobietami.</u>
          <u xml:id="u-461.6" who="#PosełBarbaraNowacka">Panie ministrze, pan był aktywistą — kiedyś. Pan mówił, że trzeba działać i że każdy ma prawo wyrażać opinie tak, jak chce — wtedy, kiedy był pan oskarżany o działania przeciwko Aleksandrowi Kwaśniewskiemu czy ministrowi Wiatrowi. Wtedy rozumiał pan prawa obywatelskie. A co się stało teraz? A teraz wysyłał pan agresywną, źle wyszkoloną policję na protestujące kobiety. Godził się pan, żeby pałkami teleskopowymi były bite dzieciaki.</u>
          <u xml:id="u-461.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-461.8" who="#PosełBarbaraNowacka">Słyszał pan o panu Maćku, czternastolatku z Krapkowic? Policja przyszła do niego i go zastraszała, bo udostępnił post o proteście. A może słyszał pan o „Moli”, dziewiętnastolatce z Warszawy, której policja złamała rękę w czasie protestu?</u>
          <u xml:id="u-461.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Fałsz.)</u>
          <u xml:id="u-461.10" who="#PosełBarbaraNowacka">Czy może słyszał pan o czternastolatce z Olsztyna, którą w czasie protestu policja goniła, wyciągnęła, zastraszała i postawiła pod sądem za rzekomą organizację protestów?</u>
          <u xml:id="u-461.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-461.12" who="#PosełBarbaraNowacka">Przypomnę, mamy prawo protestować, mamy prawo bronić swoich praw i godności…</u>
          <u xml:id="u-461.13" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Ale nie rzucać kamieniami.)</u>
          <u xml:id="u-461.14" who="#PosełBarbaraNowacka">…a pan ma prawo jako minister stać również na straży praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-461.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.16" who="#PosełBarbaraNowacka">I tego, co zrobił pan wtedy, w czasie protestów z polskim społeczeństwem, polska młodzież panu nie zapomni.</u>
          <u xml:id="u-461.17" who="#PosełBarbaraNowacka">Parę dni temu słyszałam młodego chłopaka, który wyszedł na demonstrację pod ministerstwem edukacji przeciwko innemu z pana niegodnych kolegów, panu Czarnkowi. Mówił, że jego pierwsze zderzenie z państwem było takie, że został zatrzymany i przesłuchany przez policję, obrażany i lżony. Czy to jest Rzeczpospolita, którą chcecie budować?</u>
          <u xml:id="u-461.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.19" who="#PosełBarbaraNowacka">Czy to jest Rzeczpospolita dla młodych? Oni wam tego nie zapomną. Straciliście młode pokolenie właśnie przez takie działania.</u>
          <u xml:id="u-461.20" who="#PosełBarbaraNowacka">Kolejna rzecz, w przypadku której nie powinien pan być ministrem, to jest to, co pan zrobił ze służbami i policją. Policjanci zaczęli się wstydzić mundurów, nie chcieli pałować kobiet, nie chcieli brać udziału w demonstracji, często przeciwko ich żonom, matkom i córkom. To jest to, czego minister nigdy nie powinien robić: hańbić munduru i zmuszać innych do jego hańbienia.</u>
          <u xml:id="u-461.21" who="#PosełBarbaraNowacka">Kolejna rzecz to respiratory. Raport NIK wyraźnie stwierdza, że pan doskonale wiedział, panie ministrze, że firma związana z handlarzem bronią ma powiązania z czarną listą ONZ-u, a wydał pan rekomendację.</u>
          <u xml:id="u-461.22" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Cienkie to wszystko. Jakie cienkie.)</u>
          <u xml:id="u-461.23" who="#PosełBarbaraNowacka">Została wydana rekomendacja, że firmy handlarzy zostały pozytywnie zaopiniowane przez CBA, a oferent znajdował się na liście rekomendowanych przez Agencję Wywiadu dostawców spółek Skarbu Państwa. Panie ministrze, jak pan nadzoruje te służby, skoro handlarz bronią miał taką możliwość? Dlaczego tak się dzieje, że przymykaliście oko na przekręty w czasie, kiedy Polki i Polacy umierali i potrzebowali respiratorów?</u>
          <u xml:id="u-461.24" who="#PosełBarbaraNowacka">I ostatnia sprawa. Minister Dworczyk. Przecież pan wie, panie ministrze, dlaczego oni używają prywatnych skrzynek. Bo nie chcą, żeby pan ich podsłuchiwał na służbowych.</u>
          <u xml:id="u-461.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.26" who="#PosełBarbaraNowacka">I to jest kolejna rzecz, którą niszczycie państwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-461.27" who="#PosełBarbaraNowacka">Państwo Posłowie i Posłanki Prawicy! Wiecie, że on was podsłuchuje, wiecie, że szuka na was haków.</u>
          <u xml:id="u-461.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.29" who="#PosełBarbaraNowacka">Wychodzicie i ze łzami w oczach o tym przypominacie. Dzisiaj pewnie się złamiecie, ale pamiętajcie, że my stoimy również po stronie waszych praw i tego, żebyście byli bezpieczni w Polsce, tak jak każdy z nas.</u>
          <u xml:id="u-461.30" who="#PosełBarbaraNowacka">A pana tu nie powinno być.</u>
          <u xml:id="u-461.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#Marszałek">Proszę pana posła Zdzisława Sipierę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełZdzisławSipiera">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Wniosek podpisany przez prawie 70 posłów Koalicji Obywatelskiej jest wnioskiem, który opiera się na dwóch założeniach: w pierwszym wysnuwają informację, którą NIK przygotował, a w drugim grillują ministra Kamińskiego z tego powodu, że działa jako minister i nadzoruje policję.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#PosełZdzisławSipiera">Z 11 stron 3 strony zajmują wyłącznie wnioski z kontroli NIK-u, która była prawdopodobnie podstawą tego podpisanego wniosku. Reszta to jest właśnie grillowanie za działania policji. Są tutaj założone czy postawione zarzuty wobec pana ministra Kamińskiego, które kompletnie nie mają odzwierciedlenia w faktach.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#PosełZdzisławSipiera">Zresztą, proszę państwa, jak ktoś przeczytał dokumenty, to w informacji NIK-u nie stawia się żadnych zarzutów. To jest tylko informacja ogólna, która zwraca uwagę, sugeruje. Proszę państwa, jest fantastyczna konkluzja. Ona sugeruje, żeby w państwie polskim przestrzegać prawa. Rewelacyjna informacja, którą NIK w tym raporcie przedstawił.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie czytał pan.)</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#PosełZdzisławSipiera">To są wszystko elementy socjotechniczne, które państwo stosujecie od dawna w sposób przemyślany. Powiem tak: wybory, proszę państwa, to święto demokracji. Stawianie zarzutów premierowi i ministrom, w tym ministrowi Mariuszowi Kamińskiemu, że podjęli obowiązkowe działania związane z przeprowadzeniem wyborów, jest niedorzeczne i pozbawione logiki.</u>
          <u xml:id="u-463.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-463.7" who="#PosełZdzisławSipiera">Informacja NIK-u, na której posłowie oparli swoje zarzuty, jest porażająca swoją stronniczością, albowiem nie uwzględnia podłoża pandemii w tamtym okresie.</u>
          <u xml:id="u-463.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Trzeba było nie wybierać stronniczego szefa NIK-u.)</u>
          <u xml:id="u-463.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-463.10" who="#PosełZdzisławSipiera">Wniosek części posłów klubu Koalicji Obywatelskiej to czysta socjotechnika oparta na insynuacjach, sugestiach albo przeinaczeniach. Państwo na jednej szali stawiacie bardzo istotną kwestię ciągłości państwa polskiego, albowiem konieczność wyboru prezydenta RP dotyczy ciągłości państwa polskiego, a na drugiej stawiacie wątpliwości z tego raportu, czy tę informację podpisał, nie podpisał, kiedy i w jakiej formie. Proszę państwa, to jest śmieszne. Jak można w ogóle taką rzecz robić? To jest niepoważne. Według wnioskodawców urzędnik nie może podejmować samodzielnie decyzji, albowiem za niego mają podejmować je inni. Całe szczęście, szanowni państwo, że mamy takiego premiera i takich ministrów jak Mariusz Kamiński, którzy potrafią podejmować takie decyzje, dlatego że te decyzje są dobre i trwałe dla naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-463.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy pan w to wierzy?)</u>
          <u xml:id="u-463.12" who="#PosełZdzisławSipiera">Wnioski z informacji NIK-u, na które powołują się posłowie wnioskodawcy, są kompletnie miałkie i bezzębne. Nie stawia się w nich żadnych zarzutów, tylko sugeruje, jak mówiłem, aby przestrzegać w Polsce prawa. Nie ma żadnych informacji, żadnych, dosłownie. Niech państwo wskażą w swoim wniosku, że ten raport mówi o naruszeniu prawa i postawieniu komuś jakichś zarzutów. Nie ma czegoś takiego. Można więc postawić tezę, że informacja o wynikach kontroli NIK-u jest mięsem armatnim, które podano opozycji do grillowania rządzących, z czego wnioskodawcy z Koalicji Obywatelskiej skwapliwie korzystają. I tu rodzi się pytanie: Jak mocno można rozbujać naszą polską łajbę dla osiągnięcia celu przejęcia władzy w Polsce bez wyborów? To opozycja zachęcała podczas pandemii do wychodzenia na ulicę. Ta subtelna kobieta na barykadach podczas protestów w sposób wulgarny wykrzykiwała: To jest wojna. Ulica obali ten rząd.</u>
          <u xml:id="u-463.13" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A Przyłębska?)</u>
          <u xml:id="u-463.14" who="#PosełZdzisławSipiera">Tak dla przypomnienia, 800 osób pacyfikowanych w akcji „Widelec” jest państwa udziałem, który w historii zapisał się fatalnie. Stymulowanie akcji prowokacyjnych wobec policji, chęć zastraszenia policjantów, sugerowanie, aby policja nie interweniowała i nie podejmowała stosownych, przewidzianych prawem działań. Dzisiaj zresztą były w przemówieniu pana posła Kierwińskiego właśnie takie sugestie. Apelowanie, aby policja nie była wykorzystywana do celów politycznych i aby policjanci odmawiali wykonywania poleceń służbowych oraz działania zgodnie z prawem, zapewniania Polakom bezpieczeństwa, ładu i porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-463.15" who="#PosełZdzisławSipiera">Minister Mariusz Kamiński stoi na czele ministerstwa, które zapewnia Polakom i Polkom możliwość pokojowego manifestowania i wyrażania swoich opinii i przekonań, ale w ramach istniejącego prawa. Jestem przekonany, że nie dopuści on do tego, żeby ten porządek był zmieniony, chociaż jest ogromne oczekiwanie, aby tak się stało i żeby ten brak bezpieczeństwa w polskim państwie zafunkcjonował.</u>
          <u xml:id="u-463.16" who="#PosełZdzisławSipiera">Szukanie tzw. winnych na siłę. Władza ma być grillowana, ma się obawiać. Lansowanie przekazu: będziesz siedział. To właśnie padło: będziesz siedział. To jest cały czas ta mantra, którą państwo powtarzacie.</u>
          <u xml:id="u-463.17" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Kamiński będzie siedział.)</u>
          <u xml:id="u-463.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan może nie.)</u>
          <u xml:id="u-463.19" who="#PosełZdzisławSipiera">Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość stoi na stanowisku, że wniosek o wotum nieufności wobec ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Mariusza Kamińskiego jest całkowicie bezzasadny, i będzie głosował za jego odrzuceniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Maciej Gdula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PosełMaciejGdula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! Podobno członkowie rządu obawiają się pana ze względu na władzę i wiedzę, które pan posiada. Ja myślę, że to nie jest największy problem. Uważam, że największym problemem jest pana poczucie, że broni pan bezpieczeństwa Polski, a tak naprawdę utożsamił pan bezpieczeństwo państwa z interesem i bezpieczeństwem swojej partii, Prawa i Sprawiedliwości. Myślę, że to jest największy problem. Z tego wynika to, że co kilka miesięcy powracają kryzysy bezpieczeństwa. Przecież już kolejny raz rozmawiamy o naruszeniu bezpieczeństwa, zagrożeniu bezpieczeństwa. To się nie dzieje przypadkiem.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PosełMaciejGdula">Kiedy PiS zadecydował, że chce zorganizować wybory kopertowe, żeby wykorzystać niski poziom zakażeń, jednocześnie obawiając się, że jego zwolennicy nie pójdą do tradycyjnych wyborów, odbyła się rzecz karygodna: przy stole ustalono, że przeznaczone na to zostaną środki spółek publicznych. Przekroczono uprawnienia. Pan premier wszedł w buty Państwowej Komisji Wyborczej. Nastąpiło naruszenie ładu prawnego. Czy w takiej sytuacji, kiedy koledzy przy stole dogadują się co do tak ważnych rzeczy, możemy założyć, że publiczne pieniądze są bezpieczne, gdy pilnuje ich Mariusz Kamiński? Moim zdaniem nie możemy.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#PosełMaciejGdula">Na jesieni, kilka miesięcy później, Trybunał Konstytucyjny swoim wyrokiem zabrał polskim kobietom wolność. Na ulice wyszły setki tysięcy ludzi. Prawdopodobnie to były największe protesty w historii Polski po II wojnie światowej.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: No chyba pan żartuje.)</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#PosełMaciejGdula">Na serio.</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan ma habilitację, panie doktorze.)</u>
          <u xml:id="u-465.7" who="#PosełMaciejGdula">Taka jest prawda. Na ulicach pojawiła się także policja.</u>
          <u xml:id="u-465.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Moje gratulacje. Ojciec panu nie powiedział, jak wyglądał stan wojenny?)</u>
          <u xml:id="u-465.9" who="#PosełMaciejGdula">Większość osób myślała, że policja będzie je chronić. Co się działo? Policja wystąpiła w interesie rządzących, uderzając w protestujących. W Małopolsce 900 osób jest nękanych wnioskami do sądu za udział w protestach. Czy obywatele, którzy byli zamykani w kotłach, obywatele, którym łamano ręce, obywatele, którzy byli traktowani gazem, mogą czuć się bezpiecznie, kiedy minister Kamiński ich pilnuje? Moim zdaniem nie mogą.</u>
          <u xml:id="u-465.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-465.11" who="#PosełMaciejGdula">Proszę państwa, ostatnia sprawa, związana z wyciekiem informacji. Przecież od kilku miesięcy było wiadomo, że konta polityków są przedmiotem ataków. Był atak na konto minister Maląg, były ataki na konta posła Suskiego. Nie wytworzono atmosfery powagi wokół ochrony danych, wokół prac rządu, które odbywają się w świecie wirtualnym. To zaniedbano.</u>
          <u xml:id="u-465.12" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-465.13" who="#PosełMaciejGdula">Co się stało po kolejnym ataku? Rząd mówi, że za atak odpowiedzialna jest Rosja, a wszyscy, którzy wskazują na błędy, na niedopatrzenia, są pokazywani jako ci, którzy sprzyjają rosyjskim interesom. Nie można uznać, że to jest poważna odpowiedź na ten kryzys. Natomiast można zapytać, czy bezkarni mogą czuć się ministrowie pilnowani przez Mariusza Kamińskiego. Moim zdaniem mogą się czuć bezpiecznie. I to jest nasz największy problem z ministrem Kamińskim: on jest przekonany, że robi bezpieczne wybory, że broni bezpieczeństwa na ulicach, że broni Polski przed atakami zewnętrznymi. A jakie są efekty? Powracające co kilka miesięcy kryzysy. Obywatele, którzy czują się coraz mniej bezpieczni. Obywatele, którzy nie ufają policji. Zaufanie do policji drastycznie spadło, jak nigdy w historii.</u>
          <u xml:id="u-465.14" who="#PosełMaciejGdula">W tej sytuacji, kiedy bardzo obawiamy się nadużyć, do których dochodzi w poczuciu niewinności, a kto wie, może nawet czegoś więcej, poświęcenia, nie możemy nie poprzeć wniosku o odwołanie ministra Kamińskiego z pełnionej funkcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-465.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#Marszałek">Pan poseł Marek Biernacki, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PosełMarekBiernacki">Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziś mamy całą serię debat dotyczących wotum nieufności wobec marszałka i ministrów. Tu koncentrujemy się na wotum nieufności wobec ministrów w związku z wynikami kontroli, jaką przeprowadziła Najwyższa Izba Kontroli, dotyczącej słynnych wyborów tzw. kopertowych, wyborów prezydenckich, które miały odbyć się 10 maja. I to jest element, który jest bardzo istotny, ponieważ Wysoka Izba powinna zająć się tamtym okresem. Wysoka Izba powinna zająć się pomysłem i przebiegiem wyborów kopertowych, jak to wyglądało,…</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#PosełMarekBiernacki">…jest to po prostu najwyższa konieczność. I całe szczęście, że ta debata trwa, ponieważ jak słyszałem przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości, to nagle doszedłem do wniosku, że może te wybory się odbyły 10 maja. One się chyba jednak nie odbyły. Czy ktoś poniósł konsekwencje za to, że przeprowadził w ten sposób tę całą procedurę? Nie! I tu nie chodzi tylko o pieniądze. Tych wyborów nie można było przeprowadzić z powodów organizacyjnych. Nasze państwo polskie nie jest przygotowane do przeprowadzenia wyborów korespondencyjnych. W ogóle nie wiem, kto na ten pomysł mógł wpaść. 40 dni, bo 40 dni dano sobie na przeprowadzenie wyborów korespondencyjnych przy polskiej infrastrukturze. Szwajcarzy robili to 30 lat, Estończycy z małym państwem przygotowywali się ileś lat i to robili w formie elektronicznej. Amerykanie do dzisiaj narzekają na ten cały system. Jak mogła zapaść taka decyzja? W Polsce, gdzie infrastruktura komunikacyjna funkcjonuje tak jak funkcjonuje, było to nierealne do przeprowadzenia. Wiecie państwo, z czego to wynika? Z ignorancji, a ta ignorancja wypływa z arogancji.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#PosełMarekBiernacki">Nie słucha się nikogo.</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#PosełMarekBiernacki">Jest to poważny problem. Musimy też pamiętać, że wyborów prezydenckich nie przelicza się na pieniądze. To nie jest tylko pieniądz. To jest duma, to jest największe wydarzenie w Polsce co kilka lat. I złamano konstytucję, złamano w tym momencie prawo tylko po to, bo zapadła gdzieś decyzja i to prawdopodobnie najpierw pana prezesa, później pana premiera. Dobrze w ministerstwie o tym wiedziano, że tą decyzją się łamie, ponieważ nikt nie chciał się podpisać w wewnętrznej procedurze. W sprawach nadzoru nie ma dokumentów. Dlaczego? Bo każdy, bo, przepraszam, ludzie w ministerstwie mają wiedzę, orientują się w tym. Pan minister też o tym dobrze wiedział, że to wszystko jest trochę na piechotę albo i więcej, że jest to łamanie konstytucji, łamanie prawa. A były inne środki. Może chodziło o to, żeby nie płacić przedsiębiorcom odszkodowania, gdyby został wprowadzony stan klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.8" who="#PosełMarekBiernacki">I na koniec, proszę państwa, jedna bardzo istotna też rzecz, tu muszę nawiązać do tego. Chcę państwu przytoczyć fragment pewnego reportażu, nie robię tego, ale to chyba warto. Ktoś od miesięcy włamuje się na konta w mediach społecznościowych ministrów, posłów, dziennikarzy, żołnierzy. Do sieci trafiają półnagie ogłoszenia prostytutek, fake newsy o reaktywnej chmurze znad Litwy. Co łączy te ataki? Tropy, jak ustalili dziennikarze Fundacji Reporterów, analizujący dezinformacje w sieci, wiodą do grupy hakerskiej Ghostwriter, która realizuje cele rosyjskie. Przejętych kont są już tysiące, to tykająca bomba, twierdzą źródła polskich służb specjalnych. Akcje dezinformacyjne z użyciem zhakowanych kont powtarzają się już regularnie co kilka tygodni, ale wzbudzają jedynie chwilowe zainteresowanie mediów, choć niezidentyfikowanym hakerom udało się przejąć konta pani marszałek Sejmu, kilku członków rządu, grupy posłów, w tym członka Komisji do Spraw Służb Specjalnych, i samorządowców. Politycy wciąż nie traktują tego zagrożenia poważnie. Jest to artykuł Anny Gielewskiej i Konrada Szczygła, to muszę podać, bo to oni to napisali do tego… śledztwa. Tylko, proszę państwa, jest jeden mały problem, zagadka: Kiedy ten artykuł był napisany? Kiedy ten artykuł napisano? 6 kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-467.9" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Za czasów Tuska.)</u>
          <u xml:id="u-467.10" who="#PosełMarekBiernacki">6 kwietnia. I pani tak mówi, pani jest posłem? Pani jest osobą tak poważną? Co zrobił pani rząd od tych miesięcy, przez 2 miesiące?</u>
          <u xml:id="u-467.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.12" who="#PosełMarekBiernacki">Czy zrezygnowano z korespondencji mailowej? Nie. Nie zrezygnowano z prywatnej korespondencji mailowej. Zrobiono działania prewencyjne? Nie. Wie pani, jakie teraz wypływają informacje? Jakie będą wypływać?</u>
          <u xml:id="u-467.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Pożyteczne.)</u>
          <u xml:id="u-467.14" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: No jakie? A pan wie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PosełMarekBiernacki">Wiem, wiem. Teraz oczywiście to jesteście… To jest właśnie wasz sposób działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełMarekBiernacki">Waszą niekompetencję i arogancję próbujecie ukryć, posługując się takim chamskim atakiem.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#Marszałek">Czy pan mnie słyszy?</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Panie pośle, po panu bym się więcej spodziewała.)</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oskarżenie pod adresem ministra spraw wewnętrznych to poważna sprawa i trzeba mieć poważne argumenty. Nie jest poważnym argumentem, że ktoś się włamał do prywatnej skrzynki pana ministra. Można mieć 40 skrzynek, o których ABW nie wie, i jak ABW ma to ochronić?</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#komentarz">(Głos z sali: E tam.)</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Ja mam 15 i…</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Gorzej, gdy ma tam dokumenty rządowe.)</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">…mam w różnych krajach, oczywiście. Jakoś mi się nie włamano, o ile wiem. Tak samo jest niepoważnym oskarżeniem… Gdyby ktoś, ten tłum demonstrantów włamał się do willi Jarosława Kaczyńskiego i zdemolował, i rozwalił, to wtedy by minister odpowiadał, a nie przez to, że powtrzymał tych ludzi. Natomiast najważniejsza sprawa jest inna. Wy się po prostu bawicie, wy nie chcecie go oskarżyć, wy udajecie opozycję, idziecie z nimi ręka w rękę. Oczywiście, że tak. Wiecie doskonale, że ten wniosek padnie, zgłosiliście to dla poklasku ludzi, robicie to tylko i wyłącznie po to. Gdybyście chcieli naprawdę to zrobić, to złóżcie wniosek o Trybunał Stanu. 115… My to poprzemy. Ale to jest coś konkretnego, a wy grozicie, że jak dojdziecie do władzy, to wy go tam. Przecież wy tego nie zrobicie, prawda, bo rąsia rąsię myje. Tak że podpiszcie wniosek o Trybunał Stanu i proszę bardzo, my to poprzemy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#Marszałek">Kontynuuje pan poseł Dobromir Sośnierz w imieniu Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Po pierwsze, w lipcu 2020 r. w tygodniku „Najwyższy Czas” ukazał się tekst odsłaniający kulisy ataku wywiadowczego na Konfederację ze strony służb kierowanych przez pana ministra Kamińskiego. Chodzi o akcję pod kryptonimem „Sputnik”, która miała służyć wsparciu takiej PiS-owskiej narracji, PiS-owscy politycy często lubią wywoływać taki temat, że Konfederacja ma rzekomo jakieś związki z Rosją.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma.)</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#PosełDobromirSośnierz">W styczniu 2020 r. pan premier Morawiecki stwierdził np. coś takiego: proszę zauważyć, jak w ostatnich tygodniach zamilkli, a nawet bardzo dziwnie komentują to, co się dzieje, politycy Konfederacji. To potwierdza ich związki w dużym stopniu z Rosją. To pana wypowiedź, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#PosełDobromirSośnierz">To było po tym, jak wszyscy politycy Konfederacji skrytykowali tamtą wypowiedź — bo chodziło o tę nieszczęsną wypowiedź Putina, idiotyczną — wszyscy to skrytykowali. Pan potem, bezczelnie kłamiąc, mówi, że myśmy dziwnie zamilkli. I jaki jest tego efekt? Czy pan premier przeprosił? My pokazaliśmy zresztą zestawienia naszych wypowiedzi w mediach. Czy pan premier przeprosił? Nie. Pan premier poszedł do pana Mariusza Kamińskiego i powiedział mu, żeby jednak czegoś poszukał. I stąd miał moje akcje Sputnik. Cytuję tygodnik „Najwyższy Czas!”: w ramach sprawy Sputnik inwigilowano konfederatów, członków ich rodzin, asystentów i związane z nimi osoby. Tam nagrywano m.in. asystenta posła Brauna. Chodziło o znalezienie czegokolwiek, czym można byłoby uprawdopodobnić powiązania z Rosją. Czyli akcja z góry, na polityczne zlecenie. I co znaleźliście? Słucham, proszę się w końcu wyspowiadać. Co w wyniku tej akcji znaleźliście?</u>
          <u xml:id="u-475.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Bo nie było akcji.)</u>
          <u xml:id="u-475.6" who="#PosełDobromirSośnierz">Nigdy się pan minister nie wytłumaczył z tego, co podsłuchiwał, co tam nagrał i jakim prawem to robił.</u>
          <u xml:id="u-475.7" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Ruscy trolle.)</u>
          <u xml:id="u-475.8" who="#PosełDobromirSośnierz">Po drugie, wybory kopertowe. Mafijne zarządzanie na gębę, zmuszanie kolejnych instytucji do udziału w tej bezprawnej hucpie. Panie pośle Sipiera, skoro to wszystko było takie legalne, to czemu oni nie chcieli się podpisać pod tymi zarządzeniami? Dlaczego nie chcieli z imienia i nazwiska podpisać się pod tym? Raport NIK jest miażdżący, nie pozostawia wątpliwości, że rząd — w tym minister Kamiński — z pełną świadomością działał bezprawnie.</u>
          <u xml:id="u-475.9" who="#PosełDobromirSośnierz">Po trzecie, Policja dwóch prędkości. Powolna, bierna, nieudolna wobec lewicowych zadym w całym kraju, a prowokacyjna, nadgorliwa, agresywna w stosunku do demonstracji przeciw terrorowi sanitarnemu, wobec marszów niepodległości i tym podobnych demonstracji. Bo to nie są komunikaty z alternatywnej rzeczywistości, jak pan poseł Kierwiński opowiada, że demonstracje były brutalnie pacyfikowane — było dokładnie odwrotnie. Nielegalne demonstracje, łamiące dopiero co uchwalone przecież przy wsparciu posłów Platformy, Lewicy zaostrzone rygory sanitarne, były de facto ochraniane przez Policję. Policja torowała im drogę. Zwykły obywatel, jak przejdzie w niedozwolonym miejscu przez jezdnię, to dostaje mandat, a ci ludzie blokowali ulice w całym kraju. Tutaj, w Warszawie, siedziały sobie Julki na środku asfaltu i co? I Policja pilnowała, żeby kierowcy tam czasem nie podjechali, legalnie mający prawo korzystać z tej drogi. To po czyjej stronie wy jesteście? W Katowicach pod katedrą stał po jednej stronie wyjący z nienawiści tłum żądny krwi nienarodzonych, z drugiej strony garstka ludzi, którzy bronili katedry. Kto jest dzisiaj przesłuchiwany? Kto jest wzywany na Policję? Ktoś z tych demonstrantów rzucających w nas wtedy kamieniami? Czy ci demonstranci, których było kilkunastu, kilkudziesięciu, po kolei dostają wezwania na Policję i są oskarżani o udział w nielegalnym zbiegowisku? To jest pośmiewisko.</u>
          <u xml:id="u-475.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-475.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle, dziękuję. Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Minister odpowiedzialny za bezpieczeństwo wewnętrzne powinien być czysty jak łza, absolutnie bez zarzutu. Nie mam najlepszych wieści dla pana ministra — ciężar każdego z tych zarzutów jest tak poważny, że każdy z nich z osobna mógłby stanowić podstawę wniosku o odwołanie.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Zacznijmy od wyborów kopertowych. To historia działania poza prawem. Jednym z bohaterów jest właśnie minister Kamiński, jednak korzeni musimy szukać wiele lat wstecz. W 2015 r. Mariusz Kamiński został przez sąd uznany za winnego przekroczenia uprawnień. Wyrok nie był prawomocny, ale wtedy pan prezydent Andrzej Duda uznał, że resocjalizacja nie jest potrzebna i pana ministra Kamińskiego ułaskawił. Dziś widzimy, jak wielki to był błąd. Bo minister Kamiński nie wyciągnął absolutnie żadnych wniosków. Jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, rząd, próbując obejść Państwową Komisję Wyborczą, działał poza granicami prawa, łamiąc i depcząc konstytucję, która mówi wprost, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Żaden przepis nie upoważnia kogokolwiek do zastąpienia Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Nie wykonywał żadnych czynności komisji wyborczej.)</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#PosełMirosławSuchoń">To istota demokracji i wolnych wyborów, panie ministrze. W Polsce wybory przeprowadza Państwowa Komisja Wyborcza, a nie samozwańcza grupa ministrów. Ale to nie wszystko w tej sprawie. Jak wskazuje ten raport, wszystkie polecenia były wydawane ustnie. Dziś pytamy, które organizacje tak robią, że wszystko jest na gębę, że bez żadnych dowodów.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: KGB.)</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Czy tak postępuje minister konstytucyjny, panie ministrze Kamiński? Raport Najwyższej Izby Kontroli pokazuje, jak potężna jest ta afera Prawa i Sprawiedliwości — ponad 56 mln zł szkody. Wielka szkoda finansowa wyrządzona Poczcie Polskiej i Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych. 56 mln zł, panie premierze, to jest skala tej afery. Panie ministrze Kamiński, był pan członkiem grupy, która do tej afery doprowadziła. Już samo to wystarczy, żeby odwołać pana z tego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Ale oczywiście to nie wszystko. Kolejna rzecz to nadzór nad podległymi służbami. To jest w ogóle problem za rządów Prawa i Sprawiedliwości, wystarczy przypomnieć tragiczną sprawę Igora Stachowiaka, zamiatanie tej sprawy pod dywan, ale to pana ministra Kamińskiego niczego nie nauczyło. Pan minister nie uznał za stosowne odpowiednio reagować, kiedy dochodziło do nieadekwatnego zachowania służb wobec osób, które wyrażały swoje poglądy, korzystając z praw wyrażonych choćby w art. 54 konstytucji. Wszyscy widzieli agresywne grupy bijące kobiety, młodzież, przedsiębiorców, a po czasie okazywało się, że to są nieoznaczeni funkcjonariusze. Widzieliśmy skandaliczną agresję wobec posłów.</u>
          <u xml:id="u-477.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś niesamowitego.)</u>
          <u xml:id="u-477.8" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: My widzieliśmy plucie na policjantów i obrażanie ich.)</u>
          <u xml:id="u-477.9" who="#PosełMirosławSuchoń">Widzieliśmy, kiedy inwigilowano nastolatków i agresywnie nachodzono ich w domach. Upolitycznił pan, panie ministrze Policję, a funkcjonariusze dzisiaj wstydzą się za to, co pan zrobił.</u>
          <u xml:id="u-477.10" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Okna pańskich gabinetów zwrócone są za bardzo na wschód, bo to są właśnie tamte wzorce. Tak że to wystarczy, aby zagłosować za pańskim odwołaniem.</u>
          <u xml:id="u-477.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.12" who="#PosełMirosławSuchoń">I jeszcze jedna sprawa. Wcale nie mniej ważna, ponieważ uderzająca w sedno naszej tożsamości. Kierowany przez pana resort chciał pozbawić strażaków ochotników godności strażaka.</u>
          <u xml:id="u-477.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-477.14" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-477.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-477.16" who="#PosełMirosławSuchoń">I nie ma w sprawie OSP większego grzechu niż uderzyć w te tradycje pielęgnowane od dziesiątek lat.</u>
          <u xml:id="u-477.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-477.18" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! To jest polityczny grzech śmiertelny i to jest stara polityka.</u>
          <u xml:id="u-477.19" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To jest polityczne wystąpienie.)</u>
          <u xml:id="u-477.20" who="#PosełMirosławSuchoń">Stara polityka, skompromitowana polityka. Panie ministrze, nie chcemy takiej polityki. My chcemy polityki uczciwej.</u>
          <u xml:id="u-477.21" who="#komentarz">(Głos z sali: No jest.)</u>
          <u xml:id="u-477.22" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A my nie chcemy takich kłamstw.)</u>
          <u xml:id="u-477.23" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcemy polityki, której historia pisana jest z troską o obywatela, a nie o partyjny układ.</u>
          <u xml:id="u-477.24" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Interesy kolesi.)</u>
          <u xml:id="u-477.25" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcemy polityki, w której konstytucja jest dokumentem wyznaczającym zasady postępowania, a nie pustym prawem napisanym, żeby go nie przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-477.26" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: I zrzutki milionowe.)</u>
          <u xml:id="u-477.27" who="#PosełMirosławSuchoń">Niestety, panie ministrze, prawdopodobnie dziś koledzy pana obronią. Obronią, ponieważ jest pan gwarantem, że ta władza będzie trwać. Jedni się pana boją, inni dzięki panu mogą robić to, co uznają za stosowne. Jest pan gwarantem tego, że niewygodne dla rządu fakty zebrane przez podległe służby nie ujrzą światła dziennego.</u>
          <u xml:id="u-477.28" who="#PosełMirosławSuchoń">Jednak Polacy zasługują na ministra, dla którego najwyższą wartością jest dobro państwa i dobro obywateli, a nie dobro partii. Przed chwilą wykazałem, panie ministrze, że pan rażąco nie spełnia tego warunku. Nie spełnia pan tego warunku i nie powinien pan piastować funkcji ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dlatego Koło Parlamentarne Polska 2050 zagłosuje za pańskim odwołaniem. I niech się tak stanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Mariusza Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Skoncentruję się na sprawach bezpośrednio związanych ze złożeniem wniosku o wotum nieufności. Nie zamierzam odpowiadać na żadne ataki personalne wobec mojej osoby. To jest wasze prawo. To jest kwestia kultury osobistej i kultury politycznej. Zwrócę też uwagę, że mieszacie państwo pewne role.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Nie słychać dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Jestem również koordynatorem służb specjalnych, ale dzisiaj rozmawiamy o funkcji ministra spraw wewnętrznych w kontekście wyborów, które nazywacie wyborami kopertowymi, a które tak naprawdę były próbą ratowania Polski przed kryzysem, jaki nam groził.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Szanowni Państwo! Chcę wyjaśnić pewne mity związane z działaniami ministra spraw wewnętrznych, z działaniami Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i z decyzją pana premiera, który powierzył podległej mi spółce pewne zadania.</u>
          <u xml:id="u-479.6" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">16 kwietnia 2020 r. pan premier Morawiecki wydał decyzję polecającą Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych podjęcie zadania będącego realizacją przygotowań do wyborów korespondencyjnych w naszym kraju. Uważacie państwo, że była to decyzja nielegalna. Na mocy tej decyzji…</u>
          <u xml:id="u-479.7" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Oczywiście, że tak. Najwyższa Izba Kontroli…)</u>
          <u xml:id="u-479.8" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Zaraz do tego przejdę. Premier zobowiązał ministra spraw wewnętrznych do zawarcia umowy z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych dotyczącą refundacji kosztów, jakie spółka miałaby ponieść w związku z realizacją tego polecenia. Istotą czynionego mi zarzutu w tym kontekście z waszej strony — czytałem uzasadnienie tego wniosku — jest to, zacytuję fragment waszego uzasadnienia…</u>
          <u xml:id="u-479.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Głośniej.)</u>
          <u xml:id="u-479.10" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…że jako minister spraw wewnętrznych nie dopełniłem ciążącego na ministrze spraw wewnętrznych i administracji obowiązku określonego w ww. decyzji premiera, polegającego na podpisaniu umowy i zapewnieniu refundacji kosztów poniesionych przez PWPW w związku z przygotowaniem wyborów prezydenckich, które się nie odbyły. Innymi słowy, żądacie państwo mojej dymisji, bo wedle was nie wykonałem nielegalnej waszym zdaniem decyzji premiera. Sami przyznajcie, że jest to kompletny absurd, że jest to nonsens. A co by było, gdybym podpisał tę umowę? Znając wasze wyrafinowanie polityczne, jestem całkowicie przekonany, że czytałbym w uzasadnieniu zarzut, że przekroczyłem swoje uprawnienia, podpisując umowę będącą nielegalnym poleceniem premiera.</u>
          <u xml:id="u-479.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale gnębisz premiera.)</u>
          <u xml:id="u-479.12" who="#komentarz">(Głos z sali: …teczki z pieniędzmi.)</u>
          <u xml:id="u-479.13" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Czyli niezależnie od tego, czy podpisałbym umowę, w wypadku gdybym podpisał umowę, stawialibyście mi zarzut przekroczenia uprawień. Gdy tej umowy nie podpisałem, a zaraz wyjaśnię dlaczego, stawiacie mi zarzut niedopełnienia obowiązków. Jest to kompletny nonsens. Nie ma żadnej wartości tego typu argumentacja z waszej strony.</u>
          <u xml:id="u-479.14" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Ale chcę wam powiedzieć jasno, bardzo jasno, że jestem przekonany, uważam i uważałem, że decyzja, jaką podjął pan premier Morawiecki, była decyzją w pełni legalną.</u>
          <u xml:id="u-479.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-479.16" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…i podjętą w poczuciu głębokiego interesu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-479.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-479.18" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Jak głęboka?)</u>
          <u xml:id="u-479.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-479.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydźcie się.)</u>
          <u xml:id="u-479.21" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Jeszcze raz chcę podkreślić, że w tamtym czasie groził nam dramatyczny kryzys konstytucyjny związany z niemożnością przeprowadzenia wyborów prezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-479.22" who="#komentarz">(Głos z sali: O to wam chodziło.)</u>
          <u xml:id="u-479.23" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Skala pandemii w tamtym czasie w naszym kraju była duża, a nikt na świecie nie był w stanie przewidzieć, jak rozwinie się epidemia. W Polsce i na świecie. Nikt.</u>
          <u xml:id="u-479.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Nikt w to nie wierzy.)</u>
          <u xml:id="u-479.25" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">W czarnym scenariuszu groziła nam sytuacja, że nasze państwo pozostanie bez prezydenta: zakończy się kadencja funkcjonującego prezydenta, nie można przeprowadzić wyborów — nie ma w Polsce prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-479.26" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Konstytucja.)</u>
          <u xml:id="u-479.27" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">To była kwestia odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-479.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-479.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-479.30" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Odpowiedzialności, żeby podjąć działanie w imię demokracji, w imię tego, żeby obywatele wybrali głowę państwa. Taka była intencja premiera, taka była intencja rządu. Wzięliśmy na siebie tę odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-479.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaruzelski też…)</u>
          <u xml:id="u-479.32" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Chcę państwu powiedzieć, że jako minister spraw wewnętrznych, po otrzymaniu tej decyzji pana premiera, zwróciłem się do Zarządu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, w jaki sposób zamierza zrealizować tę decyzję. Otrzymałem pisemny plan od zarządu, oceniłem go jako poważny i profesjonalny i chcę państwu powiedzieć jasno: Osobiście jako minister spraw wewnętrznych złożyłem podpis zatwierdzający działania planowane przez PWPW. Dałem PWPW zielone światło dla podjęcia tych działań.</u>
          <u xml:id="u-479.33" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Nie podpisał pan umowy.)</u>
          <u xml:id="u-479.34" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Zamierzałem umowę podpisać.</u>
          <u xml:id="u-479.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-479.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-479.37" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Ale jest rzeczą oczywistą, że żeby podpisać umowę, która miała polegać na tym, żeby refundować koszty poniesione przez spółkę, musiałbym wiedzieć, jakie to są koszty. Żeby wiedzieć, jakie to są koszty, musiałbym wiedzieć, czy będzie druga tura wyborów, bo taka ewentualność zawsze wchodzi w grę.</u>
          <u xml:id="u-479.38" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Panie ministrze, no nie żartujmy.)</u>
          <u xml:id="u-479.39" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Uważam, że było to działanie racjonalne. Zarząd PWPW miał gwarancję tego i miał promesę w postaci zatwierdzenia przeze mnie planu działania, że taka umowa będzie podpisana. Tu nie ma niczego nadzwyczajnego w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-479.40" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: I podpisał pan później tę umowę? Podpisał pan później tę umowę?)</u>
          <u xml:id="u-479.41" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Nie ma niczego nadzwyczajnego w tej sytuacji. Nie mogłem podpisać tej umowy, ponieważ wybory się nie odbyły, szanowny panie pośle. Nie odbyły się.</u>
          <u xml:id="u-479.42" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-479.43" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Przecież to przez was nie odbyły się te wybory i to wy odpowiadacie za ten wydatek.)</u>
          <u xml:id="u-479.44" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">I Sejm, Wysoka Izba podjęła decyzję, w drodze ustawy, że wszystkie koszty, które poniosły podmioty w związku z koniecznością przygotowań do wyborów korespondencyjnych, będą pokryte z budżetu Krajowego Biura Wyborczego, co też się stało w grudniu ub.r.</u>
          <u xml:id="u-479.45" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Chcę zapewnić Wysoką Izbę, że podległa ministrowi spraw wewnętrznych spółka państwowa PWPW nie poniosła żadnych strat w związku z przygotowaniami do tych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-479.46" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Budżet państwa poniósł stratę, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-479.47" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Takie były decyzje Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-479.48" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-479.49" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Panie przewodniczący, jak pan…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#Marszałek">Teraz ma głos pan minister.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#Marszałek">Panie pośle, teraz ma głos pan minister.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#komentarz">(Głos z sali: …siedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Proszę odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…chcę powiedzieć państwu tak: Oczywiście mógłbym się odnosić do jakichś różnych mniej lub bardziej absurdalnych zarzutów, jak choćby zarzut pana posła Sośnierza, który gdzieś coś przeczytał w swojej gazetce, w swoim biuletynie „Najwyższy Czas”…</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Widziałem.)</u>
          <u xml:id="u-481.4" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…i obwieścił nam tu z trybuny sejmowej prawdę objawioną o operacji Sputnik.</u>
          <u xml:id="u-481.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-481.6" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Sputnik jest, rzeczywiście jest takie rosyjskie medium, które prowadzi wojnę hybrydową z naszym krajem, i różnego typu dziwne postacie wypowiadają się tam, przedstawiając w sposób odpowiednio korzystny dla strony rosyjskiej różnego typu narracje polityczne i historyczne. Tak, taki Sputnik istnieje rzeczywiście.</u>
          <u xml:id="u-481.7" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Pozwał pan autora tego tekstu?)</u>
          <u xml:id="u-481.8" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Mógłbym odnosić się do każdego z tych zarzutów, chociaż, tak jak mówię, w części nie dotyczą one ministra spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-481.9" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Ale powiem państwu jedną rzecz: Państwo przytaczacie tutaj różnego typu medialno-polityczne incydenty tak naprawdę sprzed roku. Odwołujecie się do wydarzeń sprzed roku. Za chwilę będzie rocznica tych wydarzeń. Proszę państwa, rozmawialiśmy o tym w Sejmie, w komisji administracji, dostaliście szczegółowe informacje i od ministra, i od komendanta głównego Policji. Powinniście się wstydzić. Jeżeli po roku znowu przytaczacie te same medialno-polityczne incydenty…</u>
          <u xml:id="u-481.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Listopad, grudzień, styczeń.)</u>
          <u xml:id="u-481.11" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…jako zarzut wobec ministra czy wobec polskiej Policji, to znaczy, że jesteście bezradni, to znaczy, że nie macie żadnych argumentów.</u>
          <u xml:id="u-481.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Te sprawy trwają, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-481.13" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Jeżeli was tak bardzo to bulwersowało, dlaczego rok temu nie złożyliście wniosku o wotum nieufności wobec ministra spraw wewnętrznych?</u>
          <u xml:id="u-481.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-481.15" who="#komentarz">(Głos z sali: My się…)</u>
          <u xml:id="u-481.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan nie pamięta.)</u>
          <u xml:id="u-481.17" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Z jakichś powodów pan nie pamięta, któryś raz się pan już tłumaczy.)</u>
          <u xml:id="u-481.18" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Chcę państwu powiedzieć jednoznacznie: Powinniście się wstydzić za ataki na polską Policję. To jest brak elementarnej lojalności państwowej z waszej strony.</u>
          <u xml:id="u-481.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-481.20" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Ale my…)</u>
          <u xml:id="u-481.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Policja powinna…)</u>
          <u xml:id="u-481.22" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">To, że zarówno z lewa, jak i z prawa Policja jest atakowana, świadczy o jej bezstronności. To, że czasami są takie sytuacje jak chociażby ograniczenia pandemiczne, że Policja musi…</u>
          <u xml:id="u-481.23" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Złamana ręka, pałki teleskopowe?)</u>
          <u xml:id="u-481.24" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…egzekwować pewne ograniczenia, które nie są popularne społecznie…</u>
          <u xml:id="u-481.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Łamanie rąk nie jest popularne społecznie, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-481.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Incydenty.)</u>
          <u xml:id="u-481.27" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Proszę nie przeszkadzać i nie przerywać.</u>
          <u xml:id="u-481.28" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">To, że Policja musi podejmować takie działania…</u>
          <u xml:id="u-481.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Łamać ręce?)</u>
          <u xml:id="u-481.30" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…jest dowodem na jej państwowe działania i państwowy charakter.</u>
          <u xml:id="u-481.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Łamać ręce?)</u>
          <u xml:id="u-481.32" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">I ataki na Policję są z waszej strony godne najwyższego pożałowania. Wstydźcie się za to.</u>
          <u xml:id="u-481.33" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Ataki… na obywatelki.)</u>
          <u xml:id="u-481.34" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Chcę powiedzieć z trybuny sejmowej, w kontekście tych różnego typu głupich, niemądrych…</u>
          <u xml:id="u-481.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydu nie masz.)</u>
          <u xml:id="u-481.36" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…i nielojalnych państwowo ataków, do funkcjonariuszy Policji.</u>
          <u xml:id="u-481.37" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Pałowanie obywatelek.)</u>
          <u xml:id="u-481.38" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Za to, że musieliście wykonywać często obowiązki, które nie były popularne społecznie, ale które były niezbędne z punktu widzenia zdrowia publicznego, bezpieczeństwa publicznego — za to składam wam jako minister spraw wewnętrznych podziękowania.</u>
          <u xml:id="u-481.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-481.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-481.41" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">To wszystko, co mam w tej sprawie do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-481.42" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">I proszę nie komentować mojej odwagi czy mojego honoru…</u>
          <u xml:id="u-481.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę nie komentować.)</u>
          <u xml:id="u-481.44" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">…bo nie jest pani osobą, która miałaby do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-481.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-481.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów pana Mateusza Morawieckiego.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Ja proszę o sprostowanie, pan mnie wywołał.)</u>
          <u xml:id="u-482.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.5" who="#Marszałek">Nie…</u>
          <u xml:id="u-482.6" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: No nie, byłem wywołany z nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-482.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Sputnik siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.8" who="#Marszałek">Panie pośle, pan też powoływał się na…</u>
          <u xml:id="u-482.9" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Nie szkodzi, jest takie prawo, że mogę się do tego odnieść. Zostałem wywołany z nazwiska i proszę o sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-482.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ostrzegły pana w sprawie…)</u>
          <u xml:id="u-482.11" who="#Marszałek">Panie pośle, nie.</u>
          <u xml:id="u-482.12" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: To po tej wypowiedzi, tak?)</u>
          <u xml:id="u-482.13" who="#Marszałek">Proszę usiąść.</u>
          <u xml:id="u-482.14" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Nie, nie, chciałbym sprostować, bo zostałem wywołany.)</u>
          <u xml:id="u-482.15" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Sputnik siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.16" who="#Marszałek">Pan nie został wywołany.</u>
          <u xml:id="u-482.17" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Zostałem wywołany, z imienia i nazwiska zostałem wywołany.)</u>
          <u xml:id="u-482.18" who="#Marszałek">Panie pośle, dlatego że pan minister odpowiadał na państwa wystąpienia…</u>
          <u xml:id="u-482.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z mównicy.)</u>
          <u xml:id="u-482.20" who="#Marszałek">…więc się odwoływał i mówił o tym, o czym pan mówił.</u>
          <u xml:id="u-482.21" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.22" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę siadać, proszę nie dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-482.23" who="#Marszałek">Panie premierze, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-482.24" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Trzeba głosować na rzecznika praw obywatelskich, wtedy będzie łatwiej.)</u>
          <u xml:id="u-482.25" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Przecież jest prawo do sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-482.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.27" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Co to za odzywki… Do psa tak wołaj.)</u>
          <u xml:id="u-482.28" who="#Marszałek">Panie premierze, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-482.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj opozycja, chyba ze względu na to, że mamy rok olimpijski, postanowiła pobić rekord bezzasadnych wniosków o wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Trzy wnioski, które bardzo szybko można by właściwie zbyć jednym podstawowym argumentem o konieczności przeprowadzenia tamtych wyborów, i za chwilę do tego jeszcze nawiążę.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Też będziesz za to siedział.)</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale ponieważ padło tutaj bardzo wiele kalumnii, oskarżeń pod adresem pana ministra Kamińskiego, to do kilku zasadniczych kwestii chciałbym się odnieść. Otóż, po pierwsze, służby podległe panu ministrowi Kamińskiemu odegrały fundamentalną i bardzo pozytywną rolę w zabezpieczeniu życia społecznego w czasie największej tragedii ostatnich lat, COVID-19. Policjanci dbali o to, żeby utrzymać porządek publiczny w czasie, kiedy nielegalne demonstracje, podsycane zresztą z tej strony sceny politycznej, doprowadzały — bo to trzeba podkreślać, szanowni państwo — do wielu zgonów kilka tygodni później.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Co za bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-483.6" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Przecież jest rzeczą oczywistą, że wówczas organizowane demonstracje, w szczycie drugiej fali, prowadziły do wzajemnych zakażeń, a w ślad za tym, kilka tygodni później, do zgonów.</u>
          <u xml:id="u-483.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: To pan mówił, że wygraliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-483.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.9" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Proszę teraz nie klaskać, bo to bardzo smutna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-483.10" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Wirusa już nie ma, nie ma się czego bać.)</u>
          <u xml:id="u-483.11" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To jest prawda, która powinna was kłuć w wasze serca. Pan minister Kamiński starał się temu zapobiegać. Jeżeli ja miałbym jakąś uwagę do tego, to raczej uważam dzisiaj, już na zasadzie ex post…</u>
          <u xml:id="u-483.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: To pan chciał wojsko wyprowadzać.)</u>
          <u xml:id="u-483.13" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…że może powinniśmy jeszcze więcej interweniować, aby nie dochodziło do tych demonstracji…</u>
          <u xml:id="u-483.14" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: A możne wojsko pan chciał wyprowadzać, to pan?)</u>
          <u xml:id="u-483.15" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…bo one doprowadzały do zgonów. I to jest rzecz, która również powinna zapaść głęboko w wasze serca.</u>
          <u xml:id="u-483.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-483.17" who="#komentarz">(Głos z sali: To hańba!)</u>
          <u xml:id="u-483.18" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale Policja i służby graniczne także bardzo intensywnie działały nad utrzymaniem porządku w zasadniczych kilku sferach. Po pierwsze, służby graniczne bardzo przyczyniły się do tego, że powstrzymane zostały liczne fale przychodzące do nas z zagranicy, począwszy właśnie od tej marcowo-kwietniowo-majowej z zeszłego roku, poprzez drugą falę. To Straż Graniczna.</u>
          <u xml:id="u-483.19" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Później Policja, która prócz utrzymania porządku publicznego weryfikowała to, czy osoby, które powinny być poddane kwarantannie, rzeczywiście się na kwarantannie znajdują. To setki tysięcy weryfikacji, działań dziennie, czasami setki tysięcy, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-483.20" who="#komentarz">(Głos z sali: 100 tys.)</u>
          <u xml:id="u-483.21" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To wiele przypadków, drodzy rodacy, gdzie policjanci poprzez kontakt z osobami zwykle starszymi ratowali im życie, jak w przypadku 80-letniej kobiety w Kłodzku czy 83-letniego mężczyzny we Włocławku. Mężczyzna zasłabł i gdyby nie interwencja policji, to straciłby życie. Takich przypadków było więcej.</u>
          <u xml:id="u-483.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Stachowiak, tak?)</u>
          <u xml:id="u-483.23" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To służby podległe panu ministrowi Kamińskiemu bardzo wydatnie pomagały w opanowaniu tej strasznej zarazy, która nas rzeczywiście dotknęła.</u>
          <u xml:id="u-483.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-483.26" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale, szanowni państwo, mówiliście, tutaj padały takie sformułowania: pałka teleskopowa, jakieś interwencje. Chyba mierzycie swoją własną miarą, bo coś wam dzisiaj przypomnę właśnie w kwestii tego, jak wy zachowywaliście się wobec demonstrantów. Otóż pamiętacie może akcję „Widelec”, którą „Gazeta Wyborcza” opisała jako skuteczną pacyfikację? Mój Boże, gazeta, która utuczyła się, urosła na szyldzie „Solidarności”…</u>
          <u xml:id="u-483.27" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pana utuczył zachodni kapitał.)</u>
          <u xml:id="u-483.28" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…na idei solidarności, ma czelność pisać, że to pacyfikacja.</u>
          <u xml:id="u-483.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-483.31" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Takiego słowa użyła: pacyfikacja kibiców Legii Warszawa. Otóż wiecie, co tam było robione podczas tej akcji „Widelec”? Używano gazu wewnątrz zamkniętego samochodu.</u>
          <u xml:id="u-483.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Barbarzyństwo.)</u>
          <u xml:id="u-483.33" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Kazano ludziom robić przysiady nago. Poczytajcie sobie zeznania tych ludzi, którzy zostali wtedy bestialsko pobici, bestialsko potraktowani przez, tak, policję i służby specjalne w waszych czasach, czasach waszych polityków.</u>
          <u xml:id="u-483.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-483.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Niesłychane.)</u>
          <u xml:id="u-483.37" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I wy ponosicie za to odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-483.38" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Otóż przypomnijcie sobie — adresuję to do posłów Konfederacji, którzy zarzucali interwencję naszemu panu ministrowi — rok 2011 i ówczesne bicie, kopanie demonstrantów, brutalne interwencje przeciwko polskim patriotom, którzy chcieli zademonstrować swoją miłość do ojczyzny w rocznicę odzyskania niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-483.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak było.)</u>
          <u xml:id="u-483.40" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pan to osobiście doradził?)</u>
          <u xml:id="u-483.41" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Tak było. Przypomnijcie sobie, jeśli mówicie już o używaniu sprzętu, demonstracje ze stycznia czy lutego w Jastrzębiu czy w Zabrzu…</u>
          <u xml:id="u-483.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-483.43" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…kiedy używaliście, rząd Platformy Obywatelskiej używał przeciwko górnikom broni gładkolufowej, armatek wodnych.</u>
          <u xml:id="u-483.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.45" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-483.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-483.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Do ludzi strzelaliście.)</u>
          <u xml:id="u-483.48" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To są wasze interwencje.</u>
          <u xml:id="u-483.49" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I, drodzy rodacy, szanowni państwo, tę różnicę, rzeczywiście trzeba powiedzieć, powściągliwość w interwencjach…</u>
          <u xml:id="u-483.50" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pan nie był doradcą rządu?)</u>
          <u xml:id="u-483.51" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…w porównaniu z tym, co robił rząd Platformy Obywatelskiej, trzeba zaznaczyć i trzeba mieć na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-483.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-483.54" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">A może chcecie też przykładów, jak zachowują się policje: niemiecka, francuska, holenderska, belgijska? Podczas protestów żółtych kamizelek zginęło kilkanaście osób, 2 tys. osób było rannych.</u>
          <u xml:id="u-483.55" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: W sprawie praworządności.)</u>
          <u xml:id="u-483.56" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Armatki wodne używane przez Niemców. Skuci, w kajdankach, z rękoma do tyłu, leżący twarzą do ziemi kobiety i mężczyźni. Niemiecka policja.</u>
          <u xml:id="u-483.57" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: O Kamińskim.)</u>
          <u xml:id="u-483.58" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Konno wjeżdżający policjanci holenderscy. To chyba daleko bardziej brutalne interwencje ze strony tamtej policji. Jak możecie w ogóle wysuwać takie argumenty? W tej trudnej, dramatycznej sytuacji minister Kamiński starał się znaleźć złoty środek, po to żeby zabezpieczyć zdrowie i życie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-483.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.60" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale chcę też panu ministrowi Kamińskiemu podziękować z tego miejsca za coś jeszcze. Otóż, szanowni państwo, właśnie teraz w tych dniach obchodziliśmy 15-lecie powołania Centralnego Biura Antykorupcyjnego. To jest wielka zasługa pana ministra Kamińskiego,…</u>
          <u xml:id="u-483.61" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.62" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…pana prezesa Jarosława Kaczyńskiego — w tamtym czasie powołana służba. Wtedy rzeczywiście zaczęliśmy żyć w innym kraju, ponieważ ta zmora III Rzeczypospolitej, jaką była korupcja, przynajmniej w bardzo znacznym stopniu została ograniczona.</u>
          <u xml:id="u-483.63" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Jak Banaś.)</u>
          <u xml:id="u-483.64" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To jest wielka zasługa tego, co pan minister Kamiński całe życie robił. Pan minister Kamiński jest, dzisiaj byśmy powiedzieli, przede wszystkim państwowcem. Wiem, że to słowo rzadko pada z waszych ust, nie bardzo jesteście w stanie je zrozumieć, ale, szanowni państwo, pan minister Kamiński dba o jakość instytucji, o to, żeby życie publiczne było jak najbardziej uczciwe. Tego możecie być pewni. Możecie być oczywiście pewni, że nasze państwo powinno być jeszcze silniejsze. Powinniśmy lepiej zabezpieczać się przed cyberatakami ze strony Rosji i służb rosyjskich. Powinniśmy lepiej się zabezpieczać w sensie prewencji, jeśli chodzi o różnego rodzaju nielegalne demonstracje, potrafić interweniować, ale deficyty, które musimy nadrabiać na skutek tej wielkiej zapaści, jaką było traktowanie państwa jak piątego koła u wozu, jak nocnego stróża co najwyżej w czasach rządów liberałów, neoliberałów, to deficyty, które trzeba nadrabiać latami.</u>
          <u xml:id="u-483.65" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-483.66" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Co do wyborów, szanowni państwo, do których jeszcze się odniosę za chwilę podczas dyskusji nad pozostałymi dwoma wnioskami, chcę powiedzieć, że pan minister Kamiński zachował się również jak państwowiec, ponieważ wybory i wybory prezydenckie to jest obowiązek konstytucyjny. A jeżeli ktoś wtedy nie dopełnił jakichś obowiązków, to przede wszystkim nie dopełniły ich samorządy, na których ciążyły bardzo specyficznie określone obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-483.67" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-483.68" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Oddajcie 70 mln.)</u>
          <u xml:id="u-483.69" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Brak ich dopełnienia groził anarchią, chaosem, niewykonaniem konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-483.70" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: NIK ma inne zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-483.71" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Przeczytajcie konstytucję. Trzeba mieć odwagę i determinację, aby realizować konstytucję, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-483.72" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.73" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Tak, niech żyje konstytucja.</u>
          <u xml:id="u-483.74" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.75" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Konstytucja! Konstytucja! Konstytucja!)</u>
          <u xml:id="u-483.76" who="#komentarz">(Głos z sali: Przed sądem też pan to powie.)</u>
          <u xml:id="u-483.77" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Dlatego, szanowni państwo, bardzo dziękuję panu ministrowi Kamińskiemu za to, że rok temu uczynił to, co trzeba było, to, co do niego wtedy należało, żeby te wybory mogły się odbyć, choć nie odbyły się.</u>
          <u xml:id="u-483.78" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: I kto za to zapłaci?)</u>
          <u xml:id="u-483.79" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Jeszcze do tego nawiążę z innych względów podczas mojego kolejnego wystąpienia, natomiast chcę podziękować z tego miejsca za działania zdecydowane, odważne, ale zarazem rozważne służb podlegających panu ministrowi, a także za jego wspomnianą tutaj drogę życia, którą, owszem, warto w tym miejscu przypomnieć, bo to jest ważna dyskusja nad panem ministrem Kamińskim. To też powinniście mieć na uwadze, kiedy dyskutujecie o jego osiągnieciach, jego determinacji, jego działaniach. Chciałbym z tego miejsca za tę jego drogę w okresie ostatnich 40 lat, w latach stanu wojennego, latach 80. i późniejszych, podziękować i poprosić Wysoką Izbę o głosowanie według waszego sumienia. Wiecie doskonale — także ta strona sali sejmowej — że pan minister Kamiński dobrze wypełnia swoje obowiązki. Pan minister Kamiński stara się nadrabiać, redukować te wszystkie deficyty, do których bardzo często wy niestety doprowadziliście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-483.80" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.81" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#Marszałek">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Aktywów Państwowych — Jacka Sasina (druki nr 1262 i 1302).</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#Marszałek">Proszę pana posła Cezarego Tomczyka o przedstawienie uzasadnienia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-484.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko nie śpiewaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PosełCezaryTomczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiamy dziś akt oskarżenia wobec ministra aktywów państwowych pana Jacka Sasina, który zasiada tutaj obok. Akt oskarżenia powinien być odczytany przed niezawisłym sądem przez niezależnego prokuratora i tak byłoby w każdym demokratycznym państwie. Ta sprawa w każdym demokratycznym państwie po tym, co się stało w Polsce, po wyborach, które się nie odbyły, stanęłaby przed sądem.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PosełCezaryTomczyk">Mamy szereg zarzutów, tylko jeden z nich dotyczy wyborów.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PosełCezaryTomczyk">Jacek Sasin jest ministrem tego rządu, to jest jasne, ale jest też jego symbolem. Wiemy, że cokolwiek powie, jest na opak, dokładnie jak w rządzie Morawieckiego. Jak państwo mówią, że będzie obniżka podatków, to wiemy, że podatki będą podwyższone. Jak mówiliście, że z TVP zrobicie polską BBC, to wiemy, co się z tym stało. Jak mówiliście, że naprawicie Trybunał Konstytucyjny, to wiemy, co się stało z Trybunałem Konstytucyjnym. Nie działa.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Został naprawiony.)</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#PosełCezaryTomczyk">Ten rząd jest symbolem marnotrawstwa, symbolem partactwa, ale jest też symbolem korupcji. Dlaczego korupcji? Dlatego, że pan Jacek Sasin, minister aktywów państwowych, odpowiada za każdego nominata partyjnego, który zasiada w spółkach Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#PosełCezaryTomczyk">I mam dla państwa, drodzy posłowie i panie posłanki z PiS-u, prośbę i zadanie. Proszę, żeby rękę podniósł każdy, kogo rodzina, bliscy nie pracują w spółce Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-485.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-485.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nie będziemy na pana rozkaz działać.)</u>
          <u xml:id="u-485.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Oho ho.)</u>
          <u xml:id="u-485.10" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale pani mąż pracuje w fundacji…)</u>
          <u xml:id="u-485.11" who="#PosełCezaryTomczyk">Teraz po kolei. Widzieliśmy, jaka jest statystyka. Mąż Jadwigi Emilewicz — Orlen. Jest pani Jadwiga Emilewicz? Córka posła Cymańskiego — tam jest pan poseł Cymański — Energa. Syn posła Smolińskiego — Energa. Brat poseł Golińskiej — jest pani poseł Golińska — Energa.</u>
          <u xml:id="u-485.12" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Prezes.)</u>
          <u xml:id="u-485.13" who="#PosełCezaryTomczyk">Prezes. Szwagierka ministra Sasina — jest pan minister Sasin — lotnisko Lublin.</u>
          <u xml:id="u-485.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie zna szwagierki.)</u>
          <u xml:id="u-485.15" who="#PosełCezaryTomczyk">Nominacja wysokich lotów, można powiedzieć. Partnerka Daniela Obajtka — tu idziemy prawie na rekord — cztery rady nadzorcze.</u>
          <u xml:id="u-485.16" who="#komentarz">(Głos z sali: No nie.)</u>
          <u xml:id="u-485.17" who="#PosełCezaryTomczyk">Cztery rady nadzorcze.</u>
          <u xml:id="u-485.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-485.20" who="#PosełCezaryTomczyk">Ale uwaga, momencik, są lepsi. Są lepsi. Żona posła Sobolewskiego — pięć rad nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-485.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-485.22" who="#PosełCezaryTomczyk">Pięć rad nadzorczych: Pekao, Anwil, lotnisko Goleniów, KGHM, Orlen Paliwa. Rzeczywiście rekord.</u>
          <u xml:id="u-485.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-485.24" who="#PosełCezaryTomczyk">Mąż posłanki Solidarnej Polski Szczudło — wiceprezes PGNiG Obrót Detaliczny. Żona Zbigniewa Ziobry — dyrektor w Link4, PZU.</u>
          <u xml:id="u-485.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-485.26" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Brat.)</u>
          <u xml:id="u-485.27" who="#PosełCezaryTomczyk">Na koniec partnerka europosła Tarczyńskiego — rada nadzorcza spółki zajmującej się produkcją maszyn pneumatycznych.</u>
          <u xml:id="u-485.28" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Bo on jest młot pneumatyczny.)</u>
          <u xml:id="u-485.29" who="#PosełCezaryTomczyk">To wszystko z waszej nominacji, to zasługa ministra Jacka Sasina. Szanowni państwo, jak w soczewce widzimy, że nie żyjemy w normalnym kraju. Politycy PiS po prostu czują się bezkarni, Polska tonie w korupcji. Wy proponowaliście Nowy Ład, ale to na pewno nie jest polski ład. To jest właśnie nowy ład. To, co proponujecie, te wszystkie nominacje, minister Czarnek, minister Sasin — to jest wasz nowy ład. W każdym normalnym państwie — w każdym — Jacek Sasin wraz z ministrami zasiadłby na ławie oskarżonych, dlatego że wydał 70 mln na wybory, które się nie odbyły.</u>
          <u xml:id="u-485.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.31" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nielegalne.)</u>
          <u xml:id="u-485.32" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A jakie to jest normalne państwo?)</u>
          <u xml:id="u-485.33" who="#PosełCezaryTomczyk">Panie Ministrze Sasin! Czy pan wie, jak o panu mówią? Mówią o panu odwrócony Midas. Wszystko, czego pan dotknie, zamienia się… Na pewno nie zamienia się w złoto.</u>
          <u xml:id="u-485.34" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: W Turów.)</u>
          <u xml:id="u-485.35" who="#PosełCezaryTomczyk">Największym oskarżeniem przeciwko temu rządowi jest kłamstwo. Kiedyś Jacek Kurski, też wasz nominat, powiedział, że ciemny lud kupi wszystko. To jest wasza dewiza. To się stało waszą dewizą i waszym mottem, waszym działaniem każdego dnia. Sprawdźmy na przykładzie Jacka Sasina, jak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-485.36" who="#PosełCezaryTomczyk">No to sprawdźmy. Co mówił pan Jacek Sasin o kontroli NIK w sprawie wyborów kopertowych? Wiecie państwo, co mówił Jacek Sasin? 13 maja 2021 r.: jestem spokojny o wynik kontroli. Szanowni państwo, tu jest wynik kontroli i jest napisane tak: działania ministra Sasina były pozbawione podstawy prawnej. Złamał konstytucję, przekroczył uprawnienia, złamał ustawę o finansach publicznych. Szanowni państwo, uwaga: on sam zaprojektował kartę do głosowania. Nie wiedziałem, że ma pan tyle talentów. Nie wiedziałem, że jest pan też grafikiem komputerowym. Jacek Sasin osobiście zaakceptował wzór karty do głosowania, pomijając Państwową Komisję Wyborczą, biuro wyborcze. Zrobił to po prostu sam. Szanowni państwo, dobrze, że jeszcze wyników nie wydrukował. Nie zdążył.</u>
          <u xml:id="u-485.37" who="#PosełCezaryTomczyk">24 października 2019 r., Jacek Sasin, cytat: Marian Banaś jest człowiekiem potrzebnym Polsce. 29 listopada 2019 r., Jacek Sasin, ten sam, cytat: oczekujemy dymisji Mariana Banasia. No to jak to jest? Jak to jest? To jest państwowiec czy jednak niepaństwowiec? Czy warto uwzględniać kontrole Najwyższej Izby Kontroli, czy jednak nie? Idziemy dalej. 5 kwietnia 2020 r., Jacek Sasin — uwaga, chciałbym, żeby pan minister słuchał: podam się do dymisji, jeśli do wyborów 10 maja nie dojdzie. No nie doszło. Nie doszło.</u>
          <u xml:id="u-485.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-485.40" who="#PosełCezaryTomczyk">Wybory się nie odbyły.</u>
          <u xml:id="u-485.41" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Czy mówimy o maju w tym roku, czy o historii sprzed roku?)</u>
          <u xml:id="u-485.42" who="#PosełCezaryTomczyk">Teraz cytat z pana ministra Sasina z 20 maja 2020 r. Jacek Sasin: nie widzę powodu, dlaczego miałbym podawać się do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-485.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-485.44" who="#PosełCezaryTomczyk">Okej, idziemy dalej. 14 grudnia 2018 r., Jacek Sasin: nie będzie podwyżek cen prądu ani dla klientów indywidualnych, ani dla firm, ani dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-485.45" who="#PosełCezaryTomczyk">Rok 2021, portal Money.pl: rachunki za prąd wzrosną nawet o 700 zł na jedno gospodarstwo domowe. To jest wasza weryfikacja.</u>
          <u xml:id="u-485.46" who="#PosełCezaryTomczyk">Tu dochodzimy do kolejnego ważnego punktu — kopalnia w Turowie. Czy państwo wiedzą, kto w Polsce jest odpowiedzialny za górnictwo?</u>
          <u xml:id="u-485.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Sasin.)</u>
          <u xml:id="u-485.48" who="#PosełCezaryTomczyk">Jacek Sasin. Wysłali najlepszego człowieka. Turów. To ten człowiek zawalił negocjacje z Czechami, i to przed decyzją Trybunału. Mówi się, że człowiek uczy się na błędach, ale trzeba przyznać, że pan Sasin w tym naprawdę już przesadza. Teraz uwaga: kto został odpowiedzialny za negocjacje w sprawie Turowa po decyzji Trybunału? Najlepszy człowiek. Rzucili najlepszego człowieka. Jacek Sasin.</u>
          <u xml:id="u-485.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-485.51" who="#PosełCezaryTomczyk">I co się wydarzyło, szanowni państwo? Chyba jest to do przewidzenia. Tweet Jacka Sasina, godz. 7.30: Jestem w drodze do Turowa, mam dobre informacje. Godz. 12, premier Czech: Nic nie wiem o porozumieniu, pozwu nie wycofuję.</u>
          <u xml:id="u-485.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.53" who="#PosełCezaryTomczyk">No jak to się miało skończyć? No, panie premierze, no. Szanowni państwo, jak to się miało skończyć? Dziś poseł Kowalski mówił, że to zły moment na odwołanie Sasina, bo toczą się negocjacje w sprawie Turowa. To jest najlepszy moment na odwołanie Sasina, bo toczą się negocjacje w sprawie Turowa!</u>
          <u xml:id="u-485.54" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.55" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-485.56" who="#PosełCezaryTomczyk">Przecież jak tak dalej pójdzie, to my nie będziemy płacić 5 mln euro dziennie, tylko 6. Bo wysłaliśmy tam najlepszego człowieka, Jacka Sasina.</u>
          <u xml:id="u-485.57" who="#PosełCezaryTomczyk">Co mówi Jacek Sasin o hutnictwie? Przecież hutnictwo też mu podlega. Pan minister ma szerokie kompetencje. Jacek Sasin, 15 czerwca 2019 r.: myślę, że uda się zahamować proces wygaszania krakowskiej huty ArcelorMittal. Do przewidzenia jest wynik, prawda? Rok 2020, październik: wielki piec krakowskiej huty wygaszony. Jacek Sasin.</u>
          <u xml:id="u-485.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.59" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-485.60" who="#PosełCezaryTomczyk">To nie wszystko. Elektrownie — to też kompetencje Jacka Sasina. Wszystkie spółki Skarbu Państwa: górnictwo, gazownictwo i elektrownie. Jacek Sasin, luty 2020 r.: elektrownia Ostrołęka na pewno powstanie.</u>
          <u xml:id="u-485.61" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-485.63" who="#PosełCezaryTomczyk">2021 r., ruszyła rozbiórka Ostrołęki. Jacek Sasin.</u>
          <u xml:id="u-485.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.65" who="#PosełCezaryTomczyk">Nie wiem, czy państwo wiedzą — ja nie wiedziałem — ale powstał nawet specjalny termin: sasinić. W słowniku slangu — sprawdziłem — oznacza to, cytat: planować osiągnięcie sukcesu, pozytywnego wyniku, jednak w efekcie zrobić coś źle, byle jak lub nieudolnie.</u>
          <u xml:id="u-485.66" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.67" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-485.68" who="#PosełCezaryTomczyk">Mam dzisiaj taką tezę, wydaje mi się, że to jest jakby oczywiste, że Jacek Sasin powinien dzisiaj zostać odwołany. Ale, na Boga, kto stał za tym, że wy go powołaliście na to stanowisko?</u>
          <u xml:id="u-485.69" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Dzisiaj będziecie chcieli go obronić. On też się nie obroni.)</u>
          <u xml:id="u-485.70" who="#PosełCezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wróćmy na chwilę do wyborów kopertowych. Teraz bardzo poważnie odniosę się do tego, co mówił pan premier Morawiecki. Wy nie broniliście ludzi, nie broniliście kraju. Wy w maju 2020 r., jako grupa polityków, zamierzaliście przeprowadzić gabinetowy zamach stanu, który miał doprowadzić do nielegalnego wyboru prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. I to się wam nie udało, ale pieniądze zostały stracone. Pieniądze zostały stracone. Najwyższa Izba Kontroli pierwszy raz w historii oskarża premiera i ministrów o łamanie prawa. I co się w tej sprawie wydarzyło? Co zrobiło polskie państwo po oskarżeniach Najwyższej Izby Kontroli? Tu jest raport. Nic. Były jakieś oskarżenia publiczne, prokuratura się tym zajęła, było jakieś śledztwo. Pan minister Ziobro po 15 minutach na konferencji prasowej powiedział, że sprawy nie ma, że sprawa została wyjaśniona, że nie będzie śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-485.71" who="#PosełCezaryTomczyk">Prawda jest taka, że zmarnował pan, panie ministrze Sasin, 70 mln zł. To dokładnie tyle, ile zebrała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy na pomoc ludziom w czasie pandemii COVID. Tyle pan zmarnował. Gdyby ułożyć jedna na drugiej wszystkie karty do głosowania, które pan wydrukował, to ta wieża Sasina, liczyliśmy to, byłaby wysoka na 29 km. Zmarnował pan tyle papieru.</u>
          <u xml:id="u-485.72" who="#PosełCezaryTomczyk">Prawda jest taka, że razem z rządem pana premiera Morawieckiego dopuściliście się przestępstwa na demokracji. Najpierw wspólnie i w porozumieniu zabraliście Państwowej Komisji Wyborczej możliwość przeprowadzenia wyborów, a później bez podstawy prawnej podjęliście próbę ich przeprowadzenia. Art. 7 konstytucji mówi jasno: organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Sprawdźmy to. Mówił o tym premier Morawiecki. Rząd zlecił druk i przygotowanie dystrybucji pakietów do głosowania korespondencyjnego choć — uwaga — nie było ustawy, która by na to pozwalała. Pan minister Sasin powiedział, że działał na podstawie ustawy COVID-owej. Ta ustawa weszła w życie 2 dni później. Tego się nie da obronić.</u>
          <u xml:id="u-485.73" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.74" who="#PosełCezaryTomczyk">To jest po prostu nie do obrony.</u>
          <u xml:id="u-485.75" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Bezprawie.)</u>
          <u xml:id="u-485.76" who="#PosełCezaryTomczyk">Na koniec trzeba wspomnieć, że nawet nie podpisał pan umowy. Bał się pan odpowiedzialności. Wiedział pan, że coś jest nie tak. Nie podpisał pan umowy, bo się pan po prostu bał. Chciał pan uciec od odpowiedzialności, zrzucić odpowiedzialność na Pocztę Polską i na Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-485.77" who="#PosełCezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed przyszłą władzą stoi wielkie wyzwanie dotyczące rozliczenia tej władzy. Nie mam co do tego najmniejszych wątpliwości. Dziś w imieniu całej Koalicji Obywatelskiej chcę złożyć solenną obietnicę, że każda z tych spraw, którą dzisiaj na tej sali omawiamy, zostanie wyjaśniona. Chciałbym, że pan minister Sasin dzisiaj, tutaj, z tej mównicy powiedział, kto odpowie za zmarnowanie 70 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-485.78" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Powinna za to odpowiedzieć Platforma.)</u>
          <u xml:id="u-485.79" who="#PosełCezaryTomczyk">Czy oddacie to z pieniędzy z kasy PiS-u? Weźmiecie to ze swoich synekur? Skąd weźmiecie te pieniądze? Te pieniądze powinny zostać zwrócone do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-485.80" who="#PosełCezaryTomczyk">Na koniec przywołam słowa pana prezesa Jarosława Kaczyńskiego, który jest tutaj. Panie prezesie, jeśli pan pozwoli, powiedział pan: Ten pomysł wyborów kopertowych był mój.</u>
          <u xml:id="u-485.81" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.82" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-485.83" who="#PosełCezaryTomczyk">Tak, panie premierze. Powiem więcej, panie premierze, całe to korupcyjne towarzystwo, to mafijne państwo oparte na wzajemnych zależnościach, cały ten bałagan, chaos, to wszystko, do czego dopuściliście, zmarnowane 70 mln zł, całe to marnotrawstwo, Ostrołęka i to wszystko, o czym mówiłem, to też pana zasługa. To jest pana zasługa.</u>
          <u xml:id="u-485.84" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.85" who="#PosełCezaryTomczyk">Co nie zwalnia z odpowiedzialności pana Sasina.</u>
          <u xml:id="u-485.86" who="#PosełCezaryTomczyk">Mam jeszcze kilka słów do posłów PiS. Powiedzmy sobie to jasno. Chciałbym, żeby to jasno wybrzmiało i myślę, że wszyscy na tej sali myślimy podobnie: to, co robicie od 6 lat, to nie jest norma w demokracji. To jest patologia.</u>
          <u xml:id="u-485.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.88" who="#PosełCezaryTomczyk"> To jest po prostu czysta patologia, jeśli chodzi o marnotrawstwo, nepotyzm, kolesiostwo i to wszystko, o czym mówiliśmy. Prawda jest taka, że podczas dzisiejszego głosowania nad odwołaniem Jacka Sasina de facto będziecie bronić siebie, a nie Jacka Sasina. Będziecie bronić waszych posad, waszych rad nadzorczych, waszych synekur, waszych kuzynów, waszych ciotek, waszych matek, ludzi, którzy są zatrudnieni w spółkach Skarbu Państwa. Tego dzisiaj będziecie bronić, bo z polskiego państwa zrobiliście swoją własność. Skarbonkę dla pociotków, żon, szwagrów.</u>
          <u xml:id="u-485.89" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Dla siebie.)</u>
          <u xml:id="u-485.90" who="#PosełCezaryTomczyk">Polska tonie w korupcji i kolesiostwie.</u>
          <u xml:id="u-485.91" who="#PosełCezaryTomczyk">Na koniec powiem tylko tyle: Polacy wam to wszystko odbiorą. Odbiorą wam jeszcze więcej w następnych wyborach. Im szybciej, tym lepiej. Dlatego składamy wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra aktywów państwowych pana Jacka Sasina. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.92" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.93" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę teraz panią poseł Iwonę Arent o przedstawienie opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w sprawie poselskiego wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra aktywów państwowych pana wicepremiera Jacka Sasina, druki nr 1262 i nr 1302.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 15 czerwca 2021 r. powyższy wniosek do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu zaopiniowania.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Posiedzenie komisji odbyło się 22 czerwca 2021 r. Chciałabym państwu posłom przedstawić, co działo się na posiedzeniu, zwłaszcza że większości z państwa na nim nie było.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Na początku poseł przedstawiciel wnioskodawców przedstawił uzasadnienie. Oczywiście już na samym wstępie zaznaczył, że ten wniosek to wyraz sprzeciwu wobec działań ministra, w szczególności działań dotyczących nadzoru nad podległą Agencją Rezerw Materiałowych, organizacji wyborów prezydenckich i zapaści górnictwa. Wniosek Platformy Obywatelskiej opiera się też na informacjach zaczerpniętych z NIK-u, o czym mówił przedstawiciel wnioskodawców. Po wystąpieniu posła przedstawiciela wnioskodawców głos zabrał pan minister Maciej Małecki i wyjaśnił, że zarzut wobec pana premiera Jacka Sasina dotyczący nadzoru nad Agencją Rezerw Materiałowych jest całkowicie nietrafiony. Ministerstwo aktywów państwowych nie nadzoruje Agencji Rezerw Materiałowych od 20 marca 2020 r., co więcej, 17 grudnia 2020 r. Sejm przyjął ustawę o przekształceniu Agencji Rezerw Materiałowych w Rządową Agencję Rezerw Strategicznych. Zatem wniosek, jak stwierdził pan minister, jest nieudolnie przygotowany, niestaranny i zawiera zawstydzające błędy, o których państwo posłowie powinniście wiedzieć, tym bardziej że to Sejm przyjmował ustawę o zmianie. Wnioskodawcy nie wiedzą, jak się nazywa i komu podlega Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych. Następnie pan minister ocenił, że wniosek nie ma żadnego uzasadnienia merytorycznego, jest czysto polityczny. Mówił, że opozycja chce odwołać wicepremiera Jacka Sasina, bo prowadzi skuteczny i efektywny nadzór nad spółkami Skarbu Państwa, które osiągają wysokie wyniki, których brakowało…</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…za czasów rządu PO-PSL. Bo recepta rządu Donalda Tuska — ja cały czas cytuję, co się działo na posiedzeniu komisji — była krótka: zamykać spółki, prywatyzować i wyprzedawać.</u>
          <u xml:id="u-487.6" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Pani poseł, moim obowiązkiem jako sprawozdawcy jest przytoczyć to, co się działo na posiedzeniu komisji, bo większości z państwa na niej nie było.</u>
          <u xml:id="u-487.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-487.8" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Pan minister mówił, że pod nadzorem premiera Jacka Sasina spółki Skarbu Państwa w czasie kryzysu pandemii COVID wspierały Polaków. Mimo trudnej sytuacji nakłady na inwestycje w spółkach były na historycznie wysokim poziomie. Od czasów istnienia Ministerstwa Aktywów Państwowych wartość spółek wzrosła o ponad 20 mld zł. Udział Skarbu Państwa zyskał…</u>
          <u xml:id="u-487.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-487.10" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…na wartości 9 mld zł. Pan minister powiedział także o rozmowach premiera Jacka Sasina ze stroną społeczną. Premier Jacek Sasin rozmawia z górnikami, a nie każe strzelać do górników gumowymi kulkami.</u>
          <u xml:id="u-487.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-487.12" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Także dzięki premierowi Sasinowi udzielono pomocy publicznej firmie polskiej LOT, która w obliczu pandemii stanęła rzeczywiście na skraju niebezpieczeństwa. Dzięki dofinansowaniu umożliwiło się spółce dalsze funkcjonowanie, bo za rządów pana premiera Donalda Tuska LOT-owi groził upadek, a ówczesny rząd nie chciał ratować polskiego przewoźnika.</u>
          <u xml:id="u-487.13" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-487.14" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Następnie pan minister przytoczył przykłady sukcesów Ministerstwa Aktywów Państwowych pod kierownictwem pana Jacka Sasina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Skowrońska!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">To wszystko, pani poseł, działo się na posiedzeniu komisji i ja to przytaczam.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale w czterysta dziewiątym…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Skowrońska!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Jeszcze raz powtórzę, bo państwo mnie przekrzykujecie: Ministerstwo Aktywów Państwowych pod kierownictwem pana Jacka Sasina ma takie sukcesy, jak: odzyskanie 6 mld zł od rosyjskiego Gazpromu…</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…budowa Centrum Leków Onkologicznych w Polfie Tarchomin…</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Poseł Rajmund Miller: Budowa promu.)</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…w 2020 r. KGHM osiągnął rekordowy zysk, zainicjowanie budowy koncernu multienergetycznego, który będzie w stanie realnie konkurować na światowych rynkach — chodzi o fuzję, oczywiście państwo wiecie, Orlenu, LOTOS-u i PGNiG. Repolonizacja, konsolidacja aktywów z korzyścią dla spółek oraz polskiej gospodarki. Na koniec pan minister zaznaczył, że kapitał ma narodowość, a polską racją stanu jest inwestowanie i rozwijanie polskich spółek oraz wspieranie polskich pracowników.</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.6" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Następnie podczas posiedzenia komisji wiele osób zadawało pytania. Przytoczę tylko kilka, bo nie jestem w stanie przytoczyć wszystkich, gdyż posiedenie trwało ponad 3 godziny. Część pytań oczywiście była zupełnie niemerytoryczna, ciężko było się do nich odnosić. Jeden z posłów mówił jednak o braku pomocy spółek Skarbu Państwa w czasie pandemii COVID, na co pan minister odpowiedział, że takie zarzuty są fałszywe i krzywdzące, bowiem chociażby Polfa Tarchomin produkowała tlen, zabezpieczała maseczki i sprzęt, KGHM inwestował w zakupy maseczek, Polski Holding Hotelowy przygotowywał miejsca na izolację dla chorych, a spółki Skarbu Państwa w czasie pandemii w pierwszej kolejności były zaangażowane w ratowanie ludzi.</u>
          <u xml:id="u-491.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.8" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Następnie padła prośba jednego z posłów o wycofanie wotum nieufności, bo trwają właśnie rozmowy w Czechach w sprawie Turowa, a to wpływa na obniżenie pozycji negocjacyjnej naszego rządu w sprawie TSUE. Na to pytanie odpowiedział wnioskodawca, życząc bardzo dobrych negocjacji, s następnie stwierdził, że chce mówić o NIK-u i raporcie, bo to jest sprawa zasadnicza, a nie sprawa Turowa.</u>
          <u xml:id="u-491.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-491.10" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Było też następne pytanie o sprawę Gazpromu, o której wcześniej wspominałam. Minister wyjaśnił, że odzyskanie 6 mld zł od Gazpromu to sukces premiera Jacka Sasina, bowiem PO nigdy takiego wniosku nie złożyła, a tylko dzięki skutecznym działaniom pana premiera Jacka Sasina te pieniądze z Gazpromu popłynęły do nas i są dzisiaj inwestowane w naszych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-491.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale był nasz wniosek!)</u>
          <u xml:id="u-491.12" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Następne pytanie dotyczyło…</u>
          <u xml:id="u-491.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.14" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…kondycji KGHM za czasów Platformy Obywatelskiej…</u>
          <u xml:id="u-491.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-491.16" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…PO, gdzie była strata 12 mld zł. Wtedy prezesem Najwyższej Izby Kontroli był Krzysztof Kwiatkowski, były poseł Platformy Obywatelskiej. I pytanie: dlaczego wtedy nie przeprowadzono kontroli, dlaczego NIK nie zrobił kontroli, mimo że rzeczywiście były merytoryczne podstawy do tego? Na posiedzeniu komisji odpowiedź nie padła, więc trudno mi tutaj mówić, jaka powinna być. Następny poseł ocenił, że wniosek jest zupełnie merytorycznie niezasadny i wspomniał, że kiedyś pani marszałek Kidawa-Błońska powiedziała o Marianie Banasiu, że powinien być odsunięty od wszelkich kontroli, a dzisiaj PO powołuje się na kontrolę Mariana Banasia…</u>
          <u xml:id="u-491.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to Banaś…)</u>
          <u xml:id="u-491.18" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">… następnie ten poseł ocenił, że wniosek jest absurdalny.</u>
          <u xml:id="u-491.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Co pani opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-491.20" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Ja mówię to, co się działo na posiedzeniu komisji. To nie ja mówię, ja mówię to…</u>
          <u xml:id="u-491.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Banaś…)</u>
          <u xml:id="u-491.22" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…co się działo na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-491.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.24" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">To nie są moje słowa.</u>
          <u xml:id="u-491.25" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Niech pani poseł nie krzyczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Ale ja naprawdę przytaczam…</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Poczytajcie regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…żebyście państwo wiedzieli…</u>
          <u xml:id="u-493.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Niech pani poseł nie pokrzykuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…żebyście państwo wiedzieli, co się działo na posiedzeniu komisji. Podczas posiedzenia zabierało głos jeszcze wielu…</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Możemy sobie obejrzeć transmisję.)</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">…wielu posłów. Część pytań stanowiły te nie zawsze merytoryczne, a część to były wygłoszone opinie i tyrady. Przedstawiciele ministerstwa starali się szczegółowo odpowiadać na pytania, na które dało się odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest ocena. Pani ocena.)</u>
          <u xml:id="u-495.4" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Na koniec w głosowaniu w sprawie poselskiego wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra aktywów państwowych pana premiera Jacka Sasina Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych postanowiła przedłożony wniosek zaopiniować negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-495.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-495.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-495.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale pani pomanipulowała.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że zgodnie z art. 116 ust. 1a regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów oraz minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Nie są dopuszczalne pytania jako odrębny element debaty.</u>
          <u xml:id="u-496.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pan poseł Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Chciałoby się powiedzieć, że wniosek o wotum nieufności wobec premiera, wicepremiera czy ministra to poważna sprawa, ponieważ to są osoby odpowiedzialne za losy kraju, społeczeństwa. Tak powinno być. Ale z czym tu mamy do czynienia? Mamy do czynienia z wnioskiem politycznym, a kiedy słuchaliśmy uzasadnienia pana przewodniczącego, to odnosiłem wrażenie, że nie jest to wniosek poważny. Wystąpienie było raczej w charakterze kabaretu, a nie poważnej debaty.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kabaret to był.)</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Stand-up.)</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Dziękuję pani poseł Arent, bo przedstawiła bardzo dokładnie, choć w skrócie, to, co było na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Swoją opinię przedstawiła.)</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#PosełMarekSuski">Nie, to było dokładnie… Zgodnie z regulaminem poseł sprawozdawca ma nie tylko prawo, ale i obowiązek przekazać, co działo się na posiedzeniu komisji, i pani poseł to przekazała. Rozumiem, że prawda w oczy kole i będziecie przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Co czytamy w tym uzasadnieniu? Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec wiceprezesa Rady Ministrów Jacka Sasina jest wyrazem sprzeciwu wobec działań ministra. Ale jest to sprzeciw wobec działań rządu Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ premier Jacek Sasin realizuje politykę gospodarowania majątkiem Skarbu Państwa, pomnażania jego aktywów, o czym mówiła pani poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla Obajtka.)</u>
          <u xml:id="u-497.8" who="#PosełMarekSuski">Tak, jeśli przyjrzymy się chociażby dochodom Orlenu, to widzimy, że w ciągu roku miał on więcej dochodów niż przez 8 lat waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-497.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.10" who="#PosełMarekSuski">Tak, szanowni państwo, bo my podchodzimy do majątku jako do zasobu, którym trzeba gospodarować i który ma przynosić dochody naszemu krajowi.</u>
          <u xml:id="u-497.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozkraść.)</u>
          <u xml:id="u-497.12" who="#PosełMarekSuski">Rozkradanie to było za waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-497.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.14" who="#PosełMarekSuski">Tutaj można przytoczyć przykład tych tysięcy samochodów, cystern, które wjeżdżały do Polski nieopodatkowane, które po prostu drenowały nasze kieszenie.</u>
          <u xml:id="u-497.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-497.16" who="#PosełMarekSuski">Dopiero nasz rząd to zmienił.</u>
          <u xml:id="u-497.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.18" who="#PosełMarekSuski">Dzięki tym pieniądzom można było chociażby uruchomić taki program jak 500+. Wyście tego nie zrobili. Wyście nawet nie próbowali tego zrobić.</u>
          <u xml:id="u-497.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam, człowieku!)</u>
          <u xml:id="u-497.20" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! O co w gruncie rzeczy chodzi w tym wniosku? Można tu zacytować jedną zdolną panią reżyser: Żeby było tak, jak było. Żeby różne prywatne, może nawet i mafijne, spółki zarabiały ogromne pieniądze…</u>
          <u xml:id="u-497.21" who="#komentarz">(Głos z sali: W Ministerstwie Finansów Banasia.)</u>
          <u xml:id="u-497.22" who="#PosełMarekSuski">…a Skarb Państwa nie miał na nic, żeby trzeba było ludziom zabrać pieniądze z OFE, żeby załatać dziurę w budżecie. Tak rządziliście.</u>
          <u xml:id="u-497.23" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A skąd te dochody Orlenu? Z naszych…)</u>
          <u xml:id="u-497.24" who="#PosełMarekSuski">Pani poseł Arent mówiła o tym, jak spółki Skarbu Państwa pod zarządem premiera Sasina pomagały Polakom w czasie pandemii, jak kupowały sprzęt, finansowały szpitale, przychodnie, DPS-y. Tak, te spółki wspierały naszych obywateli. A co robiły spółki za waszych rządów? Finansowały libacje waszych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-497.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam, człowieku. Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-497.26" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: I Morawieckiego. Morawiecki też tam był.)</u>
          <u xml:id="u-497.27" who="#PosełMarekSuski">Tak, finansowały libacje waszych ministrów. Pamiętamy, jak minister Jan Bury uchlał się w pewnym hotelu, a zapłaciła za to spółka Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-497.28" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.29" who="#PosełMarekSuski">Tak zarządzaliście majątkiem, tak go wykorzystywaliście. My z tego majątku korzystamy dla naszych obywateli. To jest odpowiedzialność za państwo. Tak naprawdę działania ministra Sasina zasługują na laurkę, a nie na to, żeby go odwoływać.</u>
          <u xml:id="u-497.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.31" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Mówicie o wyborach. Padło nawet takie zdanie, że pani marszałek wycofała się z wyborów dlatego, że miały być kopertowe. Ale wszyscy pamiętamy, że wycofała się dlatego, że miała katastrofalne wyniki i chcieliście zmienić kandydata.</u>
          <u xml:id="u-497.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.33" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamiesz!)</u>
          <u xml:id="u-497.34" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Co za bezczelność po prostu.)</u>
          <u xml:id="u-497.35" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To była wasza bezczelność.)</u>
          <u xml:id="u-497.36" who="#PosełMarekSuski">A wasi samorządowcy odnawiali sale na przeprowadzenie wyborów.</u>
          <u xml:id="u-497.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Chcieliście urny pod Orlenem ustawić. Takie wybory chcieliście zrobić.)</u>
          <u xml:id="u-497.38" who="#PosełMarekSuski">A co do tych kopert, o które macie tak dużo pretensji, to one były po to, żeby ratować zdrowie i życie naszych obywateli. Za to chcecie odwołać Jacka Sasina. To odwołajcie swojego marszałka. Tamten też miał pewne koperty, o których mówił, że mają ratować życie i zdrowie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-497.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam, Suski.)</u>
          <u xml:id="u-497.40" who="#PosełMarekSuski">Tylko tam były pieniądze, które przyjmował jako łapówki.</u>
          <u xml:id="u-497.41" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I za to pójdziesz do sądu.)</u>
          <u xml:id="u-497.42" who="#PosełMarekSuski">Tego marszałka odwołać nie chcecie. Tamte koperty są dobre, te są złe.</u>
          <u xml:id="u-497.43" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Ten wniosek jest absurdalny.</u>
          <u xml:id="u-497.44" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest nieabsurdalny.)</u>
          <u xml:id="u-497.45" who="#PosełMarekSuski">Minister Jacek Sasin bardzo dobrze wywiązuje się ze swoich zadań i należy go pozostawić na tym stanowisku.</u>
          <u xml:id="u-497.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Odwołać.)</u>
          <u xml:id="u-497.47" who="#PosełMarekSuski">Prawo i Sprawiedliwość będzie przeciwko temu idiotycznemu wnioskowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-497.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos ma pani marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier powiedział, że jest rok olimpijski i że jest taka rywalizacja. Gdyby była taka dyscyplina w łamaniu prawa i konstytucji, mielibyście zapewniony złoty medal.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Nasz wniosek o wyrażenie wotum nieufności to wyraz naszej oceny dotychczasowych działań ministra Jacka Sasina, ministra wyjątkowego, o czym mówił pan przewodniczący. Rzeczywiście, czego się nie dotknie, to zepsuje. Nawet współczuję panu ministrowi, bo musi się źle czuć rano, wiedząc, że na pewno coś złego się wydarzy i coś zostanie w naszym kraju zmarnowane.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Oceniając liczne grzechy pana ministra, stwierdziliśmy, że jednak jego udział w organizacji wyborów prezydenckich w maju 2020 r. był chyba największy.</u>
          <u xml:id="u-499.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: To trzeba odwołać panią marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-499.6" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Nie dość, że wykazał się nieudolnością, to w trakcie pierwszej fali pandemii doprowadził do zupełnie niepotrzebnego chaosu wyborczego, konstytucyjnego i demokratycznego w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-499.7" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Nie wprowadzili państwo stanu nadzwyczajnego ani wówczas, ani potem. Na siłę parliście do wyborów mimo braku podstaw prawnych do takiego przeprowadzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-499.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.9" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Były problemy z kompletowaniem komisji wyborczych i przede wszystkim narażanie życia i zdrowia obywateli.</u>
          <u xml:id="u-499.10" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Panie Ministrze! Ludzie mówią między sobą, jest takie powiedzenie, można znaleźć w Internecie: oby ci Sasin nigdy nie życzył dobrze. Cała Polska wie, że czego się pan dotknie, okazuje się niewypałem.</u>
          <u xml:id="u-499.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-499.13" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Gwarantował pan Polakom rekompensatę za prąd. Do tej pory jej nie ma. Ogłaszał pan, że jedzie do Turowa z dobrą wiadomością. Teraz mówi pan, że nie przewiduje bardzo szybkiego zawarcia porozumienia. W lutym obiecywał pan Polakom, że ruszy polska linia produkująca szczepionki na COVID. Mamy czerwiec, wydano 40 mln zł, a rozlewni nie ma.</u>
          <u xml:id="u-499.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-499.15" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">I to pan gwarantował, że wybory kopertowe zostały dobrze przygotowane i są zgodne z prawem. A potem sąd i NIK stwierdziły, że z legalnością nie miały nic wspólnego. I co teraz mówi Najwyższa Izba Kontroli? Zarzuca po raz pierwszy w historii naszego kraju premierowi, szefowi MSWiA, ministrowi aktywów państwowych i KPRM złamanie prawa. Oto szef polskiego rządu wydał dwie decyzje administracyjne dotyczące wyborów korespondencyjnych bez podstawy prawnej. To jest naprawdę poważny problem. Panie ministrze, to wszystko działo się pod pańskim okiem. To pan na podstawie bezprawnej decyzji premiera, potwierdził to sąd, podjął ustalenia z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych i Pocztą Polską dotyczące druków kart. I robił to pan zupełnie świadomie, bo nawet ekspertyzy Departamentu Prawnego KPRM jednoznacznie wskazywały na bezprawność tych działań.</u>
          <u xml:id="u-499.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.17" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Wiedzieliście o tym, że to jest bezprawne, a jednak to robiliście.</u>
          <u xml:id="u-499.18" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Z raportu NIK wyłania się pokaz niekompetencji, chaosu i podejmowania ustnych decyzji. Czy wobec tych wszystkich faktów uważa pan swoje decyzje za legalne? Schował pan głowę w piasek. Nie pojawił się pan na posiedzeniu komisji. Bał się pan odrzucać zarzuty. Panie ministrze, jest pan słabym człowiekiem, bo nawet w tej sytuacji próbował pan zwalać odpowiedzialność na premiera. Jeżeli pan zwala odpowiedzialność na premiera, to znaczy, że nie nadaje się pan na ministra rządu, bo nie potrafi pan wziąć sprawy na klatę i przyznać się do błędu.</u>
          <u xml:id="u-499.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.20" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Powiedział pan, że demokracja kosztuje. To prawda. Demokracja jest bezcenna, dlatego dla jej ochrony potrzebna jest odpowiedzialność, potrzebna jest uczciwość, potrzebna jest odwaga i potrzebne jest działanie dla dobra wspólnego, a pańskie działania nie miały nic wspólnego z troską o dobro wspólne. Pańskie działania to koszty poniesione za nieudolność i bezprawie, które ani z demokracją, ani z prawidłowym procesem wyborczym nie mają nic wspólnego. Wydaliście miliony pieniędzy, kiedy Polacy musieli mierzyć się z wielkimi trudnościami. Odebraliście uprawnienia Państwowej Komisji Wyborczej. To także jest bezprawne. Słyszę ze strony posłów PiS-u, że za ten cały chaos ma odpowiadać opozycja. Moje nazwisko jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Boicie się się prawdy? Tak, stałam na straży konstytucji i zawsze będę to robić.</u>
          <u xml:id="u-499.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.22" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-499.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-499.24" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">I teraz powinniście dziękować, że do tych wyborów kopertowych nie doszło, bo mielibyśmy nielegalnie wybranego prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-499.25" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Dzięki pani, tak?)</u>
          <u xml:id="u-499.26" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Dzięki pani.)</u>
          <u xml:id="u-499.27" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Pan minister rzeczywiście nie ma w życiu szczęścia i nie powinien być ministrem naszego rządu, bo nie stać nas na tak drogiego ministra. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-499.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto to pani przygotował, pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-499.30" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale przeczytała bezbłędnie. Nie wymagajmy za dużo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos zabierze pani poseł Beata Maciejewska w imieniu klubu parlamentarnego Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyszło wojsko Jarosława Kaczyńskiego i siedzi w rządowych ławach. Wśród nich sierżant Sasin, wierny żołnierz prezesa. Ale nie zameldował pan wykonania zadania, panie sierżancie. Nie wyszło panu wykonanie wyborów kopertowych. Tak się pan starał, tak pan kluczył, tak pan szastał pieniędzmi i nic. Wybory kopertowe się nie odbyły, mimo że było polityczne zlecenie prezesa Kaczyńskiego i był jasno wyznaczony cel…</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Konstytucja wyznacza.)</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#PosełBeataMaciejewska">…zwycięstwo Andrzeja Dudy w wyborach prezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">(Głos z sali: I wygrał.)</u>
          <u xml:id="u-501.4" who="#PosełBeataMaciejewska">Czego byście nie zrobili, żeby on wygrał te wybory? Wszystko. Cała PiS-owska zorganizowana grupa nie cofnęła się przed niczym. To, że łamaliście prawo, potwierdziły analizy prawne zamówione przez was samych, potwierdziły to sąd administracyjny i Najwyższa Izba Kontroli. NIK opisał prosto ten proceder: Działania podjęte w celu przygotowania wyborów prezydenckich, które się nie odbyły, skutkowały niegospodarnym wydatkowaniem ze Skarbu Państwa kwoty 56 450 406 zł i 16 gr oraz powstaniem szkody finansowej w spółkach o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa: Poczcie Polskiej oraz Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Jest pan ministrem aktywów państwowych, który na polityczne zlecenie niszczy aktywa państwowe. Za to naszym zdaniem, zdaniem Lewicy, należy się panu kryminał. W cywilizowanym kraju cały rząd PiS powinien podać się do dymisji…</u>
          <u xml:id="u-501.5" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Chcielibyście.)</u>
          <u xml:id="u-501.6" who="#PosełBeataMaciejewska">…a niegospodarne wydawanie pieniędzy państwowych powinno być osądzone na podstawie Kodeksu karnego. Ale my nie żyjemy w cywilizowanym państwie, my żyjemy w państwie PiS. W państwie PiS nie mówicie: naraziliśmy kraj na szkody finansowe. Mówicie: ponieśliśmy koszty demokracji.</u>
          <u xml:id="u-501.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-501.8" who="#PosełBeataMaciejewska">W państwie PiS nie mówicie: samorządy nie chciały brać udziału w nielegalnych działaniach. Mówicie: doszło do obstrukcji ze strony samorządu. W państwie PiS nie mówicie: zorganizowaliśmy wybory niezgodnie z prawem. Mówicie: to była wyższa konieczność. I rzeczywiście, dla was to jest wyższa konieczność, bo tak wam każe prezes. Tak funkcjonuje armia Kaczyńskiego — zorganizowana grupa działająca na zlecenie polityczne na szkodę państwa.</u>
          <u xml:id="u-501.9" who="#PosełBeataMaciejewska">Ja panu powiem, sierżancie Sasin, co można było zrobić z tymi 70 mln zł, co je pan wyrzucił w błoto. Te 70 mln zł to jest 90 karetek z wyposażeniem, to jeden szpital powiatowy, to 3,5 tys. zabiegów in vitro, to 4 mln obiadów dla dzieci w szkołach, to ponad 10 żłobków, to w końcu roczne wynagrodzenie dla ponad tysiąca pielęgniarek i ratowników medycznych, którym na tej sali ostatnio odmówiliście podwyżek.</u>
          <u xml:id="u-501.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-501.11" who="#PosełBeataMaciejewska">A to ci ludzie najbardziej narażali swoje życie i zdrowie, gdy wy wbrew pandemii forsowaliście przeprowadzenie wyborów i zamiast zajmować się pandemią zajmowaliście się partyjnymi układankami. Jest pan biernym żołnierzem tej PiS-owskiej, zorganizowanej grupy, sierżancie Sasin.</u>
          <u xml:id="u-501.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To zaszczyt.)</u>
          <u xml:id="u-501.13" who="#PosełBeataMaciejewska">Posłuszeństwo i interes partii ponad wszystko. Dlatego armia PiS stoi dzisiaj za panem. Ale przyjdzie taki czas, gdy nie będziemy już żyli w państwie PiS.</u>
          <u xml:id="u-501.14" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: My żyjemy w państwie polskim, proszę pani.)</u>
          <u xml:id="u-501.15" who="#PosełBeataMaciejewska">To będzie czas, kiedy politycy będą płacić za swoje błędy i zaniechania, kiedy będą ponosić osobistą odpowiedzialność za swoje czyny, kiedy będą odpowiadać przed wymiarem sprawiedliwości, tak samo jak odpowiada zwykły Kowalski…</u>
          <u xml:id="u-501.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Już się boję. Ekskomuna.)</u>
          <u xml:id="u-501.17" who="#PosełBeataMaciejewska">…kiedy nie będzie się bagatelizowało kary 22 mln zł dziennie nałożonej na Polskę przez TSUE, kiedy nie będzie się naśmiewało ze zmian klimatycznych ani nie będzie się mamiło górników, jednocześnie importując węgiel z Rosji. Jest pan szefem takiego wspaniałego ministerstwa, a tak bardzo niszczy pan Polskę. Przecież chodzi tu zarówno o dzisiejszych Polaków, jak i o przyszłe pokolenia. I dlatego powinien pan zostać zdymisjonowany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-501.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale bzdury.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawne państwo. Czy ktoś z państwa na tej sali pamięta takie hasło?</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Otóż to. Sprawne państwo — to było hasło Prawa i Sprawiedliwości, kiedy sięgało po władzę. Wtedy „sprawne państwo” było odmieniane przez wszystkie przypadki. Dzisiaj jest znakomita okazja, żeby na przykładzie działalności pana ministra Jacka Sasina…</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pokazać.)</u>
          <u xml:id="u-503.4" who="#PosełDariuszKlimczak">…sprawdzić to i odpowiedzieć sobie na zasadnicze pytanie: Jaka jest różnica między teorią a praktyką? Bierzemy jako przykład górnictwo i energetykę. Bełchatów. W maju tego roku doszło tam do takiej awarii, jakiej w Polsce jeszcze nie było. Wysiadło 10 bloków energetycznych na 11 możliwych. W powietrze poszły 4 GW. Dlaczego tak się stało? Na posiedzeniu komisji sejmowej przedstawiciel Polskich Sieci Elektroenergetycznych powiedział, cytuję: ktoś po swojemu dokonywał uziemienia w rozdzielni prądu. To jest sprawne państwo? Czy pan minister Jacek Sasin ma dzisiaj odwagę powiedzieć Polakom, ile milionów trzeba było zapłacić Niemcom, Czechom i Słowakom za to, że w Polsce zabrakło prądu? Czy pan minister ma odwagę powiedzieć, że to wszystko pokryto z naszej kieszeni?</u>
          <u xml:id="u-503.5" who="#PosełDariuszKlimczak">Ale to nie wszystko. Kilka dni później w Bełchatowie wybuchł wielki pożar taśmociągu, który dostarcza węgiel do elektrowni. Fachowcy twierdzą zgodnie: zwykłe zaniedbanie eksploatacyjne. Tak wygląda sprawne państwo? Ja nie wspomnę już o tym, że w przypadku Bełchatowa to macie zupełnego pecha, bo mniej więcej w tym samym czasie spalił się nawet jupiter na stadionie GKS.</u>
          <u xml:id="u-503.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I jeszcze spadli do drugiej ligi.)</u>
          <u xml:id="u-503.7" who="#PosełDariuszKlimczak">Notabene GKS spadł do drugiej ligi. Ja bym o tym nie wspominał, gdyby dzisiaj premier nie poruszał wątków sportowych i gdybyśmy nie pamiętali, co kiedyś obecny prezydent Andrzej Duda powiedział o polskim sporcie: Stan polskiego sportu, zwłaszcza gier zespołowych, jest smutnym odzwierciedleniem stanu polskiego państwa. Czy państwo z PiS zgadzają się z tym stwierdzeniem? I nie mówię o dzisiejszym odpadnięciu z mistrzostw Europy. Jeżeli będziecie dalej tak rządzić, Bełchatów i inne miasta, które stoją na węglu, będą polskim Detroit. Musicie wziąć się za robotę.</u>
          <u xml:id="u-503.8" who="#PosełDariuszKlimczak">Ale perły w koronie sprawnego państwa PiS stanowią Ostrołęka i Turów. Turów to jest idealny symbol, obraz, jakim jesteście liderem Grupy Wyszehradzkiej. Ostrołęka — wypisz, wymaluj pomnik sprawnego państwa PiS, waszej gospodarności. I dzisiaj, przed tą debatą mówicie: trzeba uniknąć krytyki Jacka Sasina, uniknijmy tego wotum nieufności, bo inaczej osłabimy pozycję negocjacyjną w rozmowach z Czechami. To da się jeszcze osłabić pozycję negocjacyjną w rozmowach z Czechami?</u>
          <u xml:id="u-503.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ha, ha, ha.)</u>
          <u xml:id="u-503.11" who="#PosełDariuszKlimczak">Ale ja mam pomysł. Jest dobry sposób, żeby poprawić pozycję negocjacyjną w rozmowach z Czechami. Odwołajcie dzisiaj z nami pana ministra Jacka Sasina i od razu jesteśmy wygrani.</u>
          <u xml:id="u-503.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.13" who="#PosełDariuszKlimczak">A teraz jeszcze powiedzmy o prądzie, bo to dotyczy wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-503.14" who="#PosełDariuszKlimczak">Oto historia, to, co mówił pan minister Jacek Sasin o podwyżkach prądu. Proszę państwa, pod koniec 2019 r., w listopadzie, kiedy przyszło widmo dużych podwyżek prądu, pan minister Sasin mówi, że podwyżki nie obejmą indywidualnych gospodarstw. Miesiąc później mówi, że będą, ale nieduże. W styczniu pan minister mówi, że będą rekompensaty. Kiedy w maju się dopytują, mówi, że już jest gotowa ustawa. Niestety, w grudniu pan minister powiedział, że nie będzie żadnych rekompensat, i mamy to, co mamy: wielkie podwyżki cen prądu.</u>
          <u xml:id="u-503.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.16" who="#PosełDariuszKlimczak">Nie wspomnę o tym, czego brakuje w polskiej energetyce. Nie można doprosić się o przyłącza. Ciągłe awarie.</u>
          <u xml:id="u-503.17" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I najdroższy prąd.)</u>
          <u xml:id="u-503.18" who="#PosełDariuszKlimczak">Pamiętamy kilka dni temu w Łodzi. Żeby wybudować GPZ, nie można się doprosić, samorządowcy poprosili, żeby schować linię energetyczną i móc rozszerzyć miasto — na to wszystko nie ma pieniędzy. Ale za to w spółce obok dobrze się bawią. W Orlenie powstał Orlen Press. Nowa spółka pod nadzorem pana Jacka Sasina wzięła się za to, żeby reformować prasę lokalną, bo okazuje się, że w prasie lokalnej dotychczas za mało było bajek o sprawnym państwie Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-503.19" who="#PosełDariuszKlimczak">Uważam, że jeżeli chodzi o podwyżki prądu, bo to najbardziej boli Polaków, tę dyktę pan jako elektryk wysokich napięć powinien nosić za karę, jako pokutę,…</u>
          <u xml:id="u-503.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.21" who="#PosełDariuszKlimczak">…żeby ludzie dowiedzieli się, jak pan rządzi polską energetyką. Jacek Sasin powinien zostać odwołany.</u>
          <u xml:id="u-503.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krystian Kamiński, koło Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Parafrazując, jest pan ministrem na miarę możliwości państwa PiS. Jest pan egzemplifikacją tego, jak wyglądają ministerstwa pod rządami PiS. Gdyby pan tutaj dzisiaj nie siedział, to powiedziałbym, że jest pan projekcją marzeń posłów Platformy Obywatelskiej. Minister, o którym nie da się nic dobrego powiedzieć, a da się wiele złego.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#PosełKrystianKamiński">Powiedzmy o trzech takich głównych zarzutach. Po pierwsze, co było wielokrotnie mówione, ale państwo się bronią — wybory kopertowe. Raport NIK miażdży pańską działalność. Brak legitymizacji, brak podstawy prawnej, strata ponad 70 mln. Jakaś refleksja? Nie sądzę.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#PosełKrystianKamiński">Drugi temat — Ostrołęka. Tutaj wydatki wynoszą ponad 1 mld zł. Najpierw budujemy węglową elektrownię w Ostrołęce, potem ją burzymy i robimy gazową, nie mając infrastruktury do przesyłu.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#PosełKrystianKamiński">Co pan powiedział w tej sprawie, w sprawie Ostrołęki? To jest pomnik zmieniającej się bardzo szybko i w sposób niemożliwy do przewidzenia polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Serio? Bo kiedy ta inwestycja była planowana, kiedy zaczęła się jej budowa, wydawało się, że elektrownia węglowa może powstać i może pracować.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-505.5" who="#PosełKrystianKamiński">Panie ministrze, to jest przede wszystkim pomnik nieudolnej polityki energetycznej PiS-u. A na ten miliard, który trzeba będzie zapłacić, zrzucą się właściciele spółek komandytowych, ludzie, którzy utracili ulgę abolicyjną, którzy płacą podatek cukrowy. To oni sfinansują tę pańską nieudolność. Ale czy będą z tego zadowoleni? Nie sądzę.</u>
          <u xml:id="u-505.6" who="#PosełKrystianKamiński">No i trzeci temat — Turów. Jak się dowiedziałem, że został pan głównym negocjatorem naszego państwa, to zastanawiałem się, co poszło nie tak. Czy to jakiś czeski film? Był pan w Pradze i uczestniczył w rozmowach z czeskim ministrem środowiska. Nie do końca jest to pana wina. Tak naprawdę to kamyczek do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, bo od ponad roku nie mamy ambasadora w Czechach i on dyplomatycznie już to powinien był dawno załatwić.</u>
          <u xml:id="u-505.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-505.8" who="#PosełKrystianKamiński">To jest podstawowy problem. Nie pan tutaj akurat jest winien, aczkolwiek nie sądzę, że pan negocjacyjnie coś tutaj załatwi.</u>
          <u xml:id="u-505.9" who="#PosełKrystianKamiński">Jednej rzeczy nie rozumiem. Dlaczego podkopuje pan swojego przełożonego pana premiera? Niedawno pan premier Morawiecki mówił, że Czechy zgodziły się wycofać wniosek do TSUE w sprawie elektrowni w Turowie, a pan teraz mówi, że sytuacja jest trudna i sprawa nie skończy się szybko. Sądzi pan, że pan premier kłamał? Wie pan co? Jest w Piśmie Świętym taki cytat: Jeśli jakieś królestwo wewnętrznie jest skłócone, takie królestwo nie może się ostać. I mam wrażenie, że zdezorganizowana prawica się nie ostanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Ta kadencja przejdzie do historii jako kadencja Sasina. Ponieważ Jacek Sasin to jest figura, która dużo lepiej opisuje istotę rządu PiS-u niż nawet Jarosław Kaczyński. Dlaczego? Najpierw o dwóch sprawach, mimo wszystko mniejszego kalibru niż ta trzecia najważniejsza.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan Jarosław Kaczyński.)</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#PosełRobertWinnicki">Po pierwsze — wybory kopertowe to była działalność, panie premierze, radykalnie antypaństwowa i myśmy mówili to waszym emisariuszom, kiedy nagabywaliście nas, żeby głosować za wyborami kopertowymi. To byłoby podważenie legitymizacji demokratycznej w państwie polskim. Mieliście całkowicie legalną możliwość przesunięcia tych wyborów stanem wyjątkowym zapisanym w konstytucji. Nie skorzystaliście z tego. Nie chcieliście z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Na ile? Na 2 lata? Na ile?)</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#PosełRobertWinnicki">Chcieliście pójść na rympał. Chcieliście pójść na podważenie demokratycznej legitymizacji wyborów w Polsce i to było najbardziej radykalnie antypaństwowe działanie, jakie mogliście podjąć. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-507.5" who="#PosełRobertWinnicki">Po drugie — całkowicie skapitulowaliście w sprawie polskiej energetyki, suwerenności energetycznej na forum Unii Europejskiej. Jesteście państwo tak totalnie prounijni, jak tylko można. Idziecie pod dyktando Niemiec i Francji. Względem energetyki skapitulowaliście na każdym froncie. Nie mamy atomu, likwidujemy węgiel, gaz za chwilę już będzie płynął z Rosji via Niemcy. To jest efekt waszej polityki energetycznej. Zero suwerenności, zero myślenia. I w tym jest również Sasin.</u>
          <u xml:id="u-507.6" who="#PosełRobertWinnicki">Wreszcie trzecia rzecz, najistotniejsza. Jacek Sasin jest symbolem imposybilizmu tej ekipy, jest symbolem państwa będącego bardzo prostą kontynuacją III RP…</u>
          <u xml:id="u-507.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tak naprawdę to pan jest tym symbolem.)</u>
          <u xml:id="u-507.8" who="#PosełRobertWinnicki">…jest symbolem państwa, w którym jedyną zreformowaną instytucją jest administracja skarbowa, i to tylko dlatego, że zrobił to Banaś, którego wnioski są dzisiaj podstawą do tego, żeby stawiać wam zarzuty. To jest miara kapitulacji, dlatego że obsadziliście całe państwo swoimi ludźmi, ale nie stworzyliście ani jednej, poza tą administracją skarbową, silnej instytucji i jak odejdziecie od rządów, to wszystko rozsypie się jak domek z kart. To jest właśnie miara i symbol waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-507.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potomni wyryją motto pobytu Jacka Sasina na stołku wicepremiera i ministra aktywów państwowych następującymi złotymi zgłoskami: Wszystkiego nie da się zepsuć, ale spróbować warto.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Trzeba jednak przyznać ministrowi Sasinowi, że wyszło mu kilka rzeczy. Stał się ikoną popkultury, żywym internetowym memem, symbolem obłudy i bezkarności nowych PiS-owskich elit, papierkiem lakmusowym błędnych decyzji oraz jednostką miary nie tylko zmarnowanych funduszy. Capo bastone Sasino, jeden z najpotężniejszych szefów PiS-owskiego układu władzy, jest ostoją dla tysięcy żołnierzy dobrej zmiany poupychanych na lukratywnych stanowiskach, aparatczyków bogacących się na majątku Skarbu Państwa Najjaśniejszej Rzeczypospolitej pod czujnym okiem don presidente del consiglio di amministrazione Jarosława Żoliborzańskiego.</u>
          <u xml:id="u-509.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Co za… dowcipy. Nie da się tego słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-509.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Nie mam nadziei, że wniosek o wotum nieufności wobec wicepremiera Sasina uzyska większość w głosowaniu, bo ta dymisja oznaczałaby odejście człowieka symbolizującego zamknięty układ władzy. W tym potężnym, paramafijnym układzie pozycja Jacka Sasina jest niepodważalna. Jest człowiekiem od brudnej roboty. Zawsze realizuje polecenia partyjnych przełożonych. Dla swoich jest lojalny i lojalności wymaga.</u>
          <u xml:id="u-509.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Po katastrofie smoleńskiej, gdy Jacek Sasin stracił posadę w Pałacu Prezydenckim, przygarnął go Ryszard Madziar, ówczesny burmistrz Wołomina. Szybko tamtejszy samorząd stał się wielką przechowalnią ludzi PiS. Wtedy nie mieli władzy, a potrzebowali pieniędzy. Po wyborczym zwycięstwie modelowy układ wołomiński stał się podukładem systemu centralnego. Sasin był hojny, bliżsi i dalsi współpracownicy, ich krewni i żony znajdowali intratne posady w państwowych spółkach. Z pieniędzy podatników na ich pensje szły setki tysięcy złotych. Kwalifikacje, wyniki pracy nie miały znaczenia. Polska rządzona przez Zjednoczoną Prawicę została zawłaszczona przez takie układy zamknięte. Pewne stanowiska państwowe zawłaszczył zakon PC, inne — ziobryści, jeszcze inne — gowinowcy.</u>
          <u xml:id="u-509.6" who="#PosełHannaGillPiątek">Dziś rośnie liczba milionerów, którzy zarabiają gigantyczne pieniądze w zarządach spółek Skarbu Państwa. Mechanizm jest ten sam. Liczy się to, kto jest swój, a nie to, czy podatnik straci. PiS już dawno przestał mieć jakiekolwiek hamulce. Nieudolni państwowi menedżerowie, którym patronuje Jacek Sasin, narażają podatników na gigantyczne straty. Te zmarnowane 71 mln na wybory kopertowe to tylko wierzchołek góry lodowej. Trzy razy więcej, bo 210 mln, nadzorowany przez Jacka Sasina Orlen wydał na zakup wydawnictwa Polska Press. Spółka paliwowa inwestuje w umierającą branżę prasową. To są kolejne pieniądze wyrzucone w błoto i najpewniej wydane wbrew prawu. 1 mld zł zmarnowano na budowę elektrowni węglowej w Ostrołęce, a gigantyczne betonowe bloki trzeba było zburzyć. Te bloki przywołują skojarzenie z dwoma wieżami, które PiS chciał wznieść w Warszawie przy Srebrnej. Te wieże to symbol układu, którego główny patron to Jarosław Kaczyński. Ten układ zawłaszcza państwo i żywi się nim. Potrzebuje takich ludzi jak Jacek Sasin, karnych i lojalnych. Przez ten układ PiS ma mnóstwo pieniędzy, daje stanowiska, bierze w zamian sowite, rzekomo dobrowolne składki. Stać go na drogie ekspertyzy, badania opinii publicznej, na zewnętrzne opinie prawne. Cudze pieniądze wydaje się łatwo. W układzie płyną miliardy złotych, które trafiają do kasy partii i prywatnych kieszeni.</u>
          <u xml:id="u-509.7" who="#PosełHannaGillPiątek">Koło Parlamentarne Polska 2050 zdaje sobie sprawę, że głosowanie nad tym wotum nieufności właściwie ma znaczenie symboliczne, ale jest to symbol ważny. Jesteśmy przekonani, że kiedyś uda nam się rozbić ten paramafijny układ zamknięty. Wystarczy wprowadzić czytelne i w pełni transparentne zasady naboru do spółek państwowych, w urzędach, w instytucjach. Oddajmy Polskę Polkom i Polakom, ekspertom, którzy znacznie lepiej będą zarządzać państwowymi firmami, bo mają kompetencje, o których PiS-owskie żubry mogą tylko pomarzyć. Koniec zawłaszczania Polski. Każdy głos za wotum nieufności wobec Jacka Sasina to głos za obroną resztek państwa, które nam jeszcze zostały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-509.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos zabierze pan premier Jacek Sasin.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że jestem bardzo mocno rozczarowany wystąpieniem pana posła Tomczyka, który prezentował ten wniosek, bo jego wystąpienie zupełnie rozminęło się z treścią wniosku.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: My jesteśmy rozczarowani pana pracą.)</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">To nie była prezentacja, to był kabaret, który pan poseł Tomczyk postanowił odegrać na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-511.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Nie dziwię się, że nie odniósł się do treści wniosku, który złożył wraz ze swoimi kolegami, bo musiałby się tutaj kompletnie skompromitować. Po pierwsze, musiałby wytłumaczyć Wysokiej Izbie, jak to jest, że Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatelska chce pozbawić mnie stanowiska za niewłaściwy nadzór nad instytucją, której nie nadzoruję. To rzeczywiście kompletna kompromitacja. Kto wam pisał, szanowni państwo, ten wniosek? Powinniście go zwolnić z pracy.</u>
          <u xml:id="u-511.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: I zatrudnić żonę Sobolewskiego.)</u>
          <u xml:id="u-511.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale pan jest…)</u>
          <u xml:id="u-511.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Po drugie, po raz drugi już chcecie mnie… Szanowni państwo, po raz drugi już próbujcie mnie odwołać za organizację wyborów prezydenckich w ubiegłym roku, w 2020 r. A więc może po raz kolejny państwu wyjaśnię, bo być może tym razem to do państwa trafi…</u>
          <u xml:id="u-511.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale trafiło.)</u>
          <u xml:id="u-511.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…chociaż nie mam wielkiej nadziei co do tego, żebyście państwo byli w stanie przyjąć do siebie, przyjąć do swojej wiadomości najprostsze z możliwych faktów, które, myślę, znają dzieci w szkole, które wiedzą, jak zorganizowane jest nasze państwo. Ale państwo, widać, tego nie potraficie poznać. Otóż najwyższym prawem w Polsce jest konstytucja.</u>
          <u xml:id="u-511.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-511.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Tak wiele razy krzyczeliście: konstytucja. Tak wiele razy na konstytucję się powoływaliście. To może przeczytalibyście art. 128 konstytucji, który wyraźnie określa, kiedy odbywają się wybory prezydenckie.</u>
          <u xml:id="u-511.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To zacznijmy od art. 7.)</u>
          <u xml:id="u-511.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Może byście, szanowni państwo, przypomnieli sobie, że marszałek Sejmu w oparciu o konstytucję wyznaczyła termin wyborów prezydenckich na 10 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-511.14" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Ale panu? Ale panu?)</u>
          <u xml:id="u-511.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Stanęliśmy jako rząd, jako Rada Ministrów, która ponosi odpowiedzialność za Polskę i za Polaków, przed niezwykle trudnym zadaniem, jak dotrzymać tego konstytucyjnego terminu, a jednocześnie nie narażać w obliczu pandemii koronawirusa zdrowia i życia Polaków. Wam to było obojętne. Dla was liczył się tylko wasz interes polityczny. Dla was liczyło się tylko to, że wasza kandydatka, którą przedstawiliście jako kandydatkę na prezydenta, miała w pewnym momencie 3% poparcia w sondażach.</u>
          <u xml:id="u-511.16" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Proszę nie opowiadać takich bzdur.)</u>
          <u xml:id="u-511.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Chcieliście narazić zdrowie Polaków i życie Polaków tylko po to, żeby podmienić swojego kandydata. Jeśli dzisiaj stawiacie zarzut mnie albo komukolwiek z naszego rządu, że nie doszło do tych wyborów, to przypomnę wam wasze słowa. Pani marszałek, może pani sobie przypomni swoje słowa, które pani wygłosiła 8 czerwca 2020 r. Wtedy pani mówiła — cytuję — wywaliłam wybory majowe.</u>
          <u xml:id="u-511.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.19" who="#komentarz">(Głos z sali: O właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-511.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-511.21" who="#komentarz">(Głos z sali: O Mierzei Wiślanej.)</u>
          <u xml:id="u-511.22" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Brawo, bo dzisiaj byśmy nie mieli prezydenta.)</u>
          <u xml:id="u-511.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Nielegalne wybory.)</u>
          <u xml:id="u-511.24" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Może sobie państwo przypomnicie słowa pana prezydenta Trzaskowskiego, który 28 czerwca ub.r. dziękował Senatowi — tak, waszemu Senatowi, tam, gdzie macie większość — i samorządowcom z Platformy Obywatelskiej, że sparaliżowali te wybory…</u>
          <u xml:id="u-511.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-511.26" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Tak jak pan Ostrołękę sparaliżował.)</u>
          <u xml:id="u-511.27" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…i że one się nie odbyły właśnie dzięki ich wysiłkom.</u>
          <u xml:id="u-511.28" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Przestrzegali prawa.)</u>
          <u xml:id="u-511.29" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">To wy odpowiadacie za to, że zostały wydane pieniądze na przygotowanie do tych wyborów. Bo wy te wybory zablokowaliście.</u>
          <u xml:id="u-511.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-511.32" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Wy złamaliście konstytucję. I wy powinniście dzisiaj stać pod pręgierzem, być oskarżani o to, że podeptaliście demokrację. Bo podeptaliście konstytucję, chcieliście Polakom odebrać prawo do wyboru prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-511.33" who="#komentarz">(Głos z sali: Pseudowyborów, które się nie odbyły.)</u>
          <u xml:id="u-511.34" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Chcieliście w Polsce chaosu. Chcieliście doprowadzić do takiej sytuacji, że w Polsce nie będzie prezydenta. Bo wy żywicie się tylko chaosem. Wy tylko w chaosie dobrze się czujecie.</u>
          <u xml:id="u-511.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic by się nie stało.)</u>
          <u xml:id="u-511.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest teraz prezydent?)</u>
          <u xml:id="u-511.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy ktoś widział prezydenta?)</u>
          <u xml:id="u-511.38" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Was interes Polski zupełnie nie obchodzi.</u>
          <u xml:id="u-511.39" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">I dalej, szanowni państwo. Zarzucacie w tej debacie niewłaściwą politykę kadrową w spółkach Skarbu Państwa…</u>
          <u xml:id="u-511.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Rodzinną.)</u>
          <u xml:id="u-511.41" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…która to rzekomo doprowadza do tego, że polscy podatnicy są narażeni na straty. No to ja państwu powiem, jak wygląda kondycja spółek Skarbu Państwa zarządzanych przez tych rzekomo złych menedżerów.</u>
          <u xml:id="u-511.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Od stoczni w Szczecinie zacznij.)</u>
          <u xml:id="u-511.43" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: W jakiej spółce pracuje siostra pani poseł Arent?)</u>
          <u xml:id="u-511.44" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Otóż powiem państwu tak: odkąd w listopadzie 2019 r. powstało Ministerstwo Aktywów Państwowych, wartość spółek Skarbu Państwa wzrosła o ponad 20 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-511.45" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Najpierw podzieliliście…)</u>
          <u xml:id="u-511.46" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Z tego udziały Skarbu Państwa w tych spółkach — o 9 mld zł. 20 spółek Skarbu Państwa odnotowało wzrost dochodów o ponad 30%, w tym takie spółki jak KGHM czy Polimex Mostostal — o prawie 100%.</u>
          <u xml:id="u-511.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie kłam, człowieku.)</u>
          <u xml:id="u-511.48" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Nigdy nawet nie zbliżyliście się w czasie swoich rządów do takich wyników, mimo że tymi spółkami w czasie waszych rządów według waszego wyobrażenia zarządzali znakomici fachowcy. No jakoś im nie szło.</u>
          <u xml:id="u-511.49" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: …ceny aktywów.)</u>
          <u xml:id="u-511.50" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Jeśli mówicie państwo o tym, że my źle zarządzamy mieniem, to jak ocenić wasze zarządzanie? Dodam do tego, że w międzyczasie od listopada 2019 r. mieliśmy — pewnie państwo o tym wiecie — pandemię koronawirusa. A pomimo to procentowy wzrost wartości spółek Skarbu Państwa to jest 7,9% w tym czasie, licząc również okres koronawirusa.</u>
          <u xml:id="u-511.51" who="#komentarz">(Głos z sali: 2015…)</u>
          <u xml:id="u-511.52" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Dla porównania… Bo powiecie być może za chwilę, że to wszystkie spółki rosną. Otóż nie, szanowni państwo, spółki spoza sektora spółek Skarbu Państwa w tym czasie odnotowały spadek o 0,7%. Więc jak to jest? Dobrze zarządzają menedżerowie, którzy zostali mianowani do tych spółek w czasie naszych rządów, czy źle?</u>
          <u xml:id="u-511.53" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Katastrofalnie.)</u>
          <u xml:id="u-511.54" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Czy wy się na tym lepiej znacie, czy potraficie to lepiej ocenić, czy inwestorzy, którzy inwestują w te spółki i powodują to, korzystają na tym, że wzrost wartości spółek następuje w takim tempie, jak powiedziałem?</u>
          <u xml:id="u-511.55" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Szanowni Państwo! Jeśli chcemy dzisiaj myśleć o tym, aby wyjść w skuteczny sposób z kryzysu, który jest spowodowany pandemią koronawirusa — chociaż skala tego kryzysu w Polsce dzięki działaniom naszego rządu, również dzięki tym inicjatywom, które przedstawiał pan premier Mateusz Morawiecki, jest znacznie mniejsza niż w innych krajach Unii Europejskiej…</u>
          <u xml:id="u-511.56" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo ludzi więcej umarło.)</u>
          <u xml:id="u-511.57" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Bo przypomnę państwu, że w Polsce odnotowano spadek PKB o 2,8%, podczas kiedy w Niemczech o 5%, we Francji — o 8%, a już nie mówię o krajach południowej Europy: Hiszpanii czy Włoszech.</u>
          <u xml:id="u-511.58" who="#komentarz">(Głos z sali: To zastanów się dlaczego.)</u>
          <u xml:id="u-511.59" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Żeby wyjść jednak z tego spowolnienia, chwilowego spowolnienia, potrzebne są wielkie inwestycje. Te wielkie inwestycje w polskich warunkach to są również inwestycje, które są realizowane przez spółki Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-511.60" who="#komentarz">(Głos z sali: Przekop mierzei.)</u>
          <u xml:id="u-511.61" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Otóż chcę państwa poinformować, że o ile w roku 2020 inwestycje przedsiębiorstw, wszystkich przedsiębiorstw, spadły o 13%, o tyle inwestycje realizowane przez spółki Skarbu Państwa osiągnęły niemal 44 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-511.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież to ściema jest.)</u>
          <u xml:id="u-511.63" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">To był wzrost o 19% w stosunku do tego, co było w poprzednim roku.</u>
          <u xml:id="u-511.64" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Polska Press.)</u>
          <u xml:id="u-511.65" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Państwo nie jesteście tego oczywiście w stanie przyjąć, bo to są twarde liczby.</u>
          <u xml:id="u-511.66" who="#komentarz">(Głos z sali: Ostrołęka jest…)</u>
          <u xml:id="u-511.67" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">A państwo potraficie tylko i jedynie pływać w demagogii, tylko w tym jesteście dobrzy.</u>
          <u xml:id="u-511.68" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Kiedy rozmawiamy o liczbach, wtedy milczycie, wtedy nie macie nic do powiedzenia, bo to łamie waszą narrację. Wśród tych wielkich inwestycji realizowanych przez spółki Skarbu Państwa są takie inwestycje jak budowa kompleksu Olesin w Płocku, którą realizuje Orlen za 13,5 mld zł, wielka inwestycja, dzięki której wzrośnie efektywność energetyczna, spadnie emisja CO2, a wpływy gotówkowe koncernu Orlen z działalności operacyjnej wzrosną o ok. 1 mld zł rocznie. To jest największa inwestycja petrochemiczna w Europie.</u>
          <u xml:id="u-511.69" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Druga inwestycja, Polimery Police. Wartość tej inwestycji to 7,5 mld zł. To pozwoli nam zasypać deficyt, który jest do tej pory…</u>
          <u xml:id="u-511.70" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Może odwrotnie.)</u>
          <u xml:id="u-511.71" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…w obszarze tworzyw sztucznych, które musimy importować. Czy wreszcie wspomniana tutaj już w dyskusji budowa przez Polfę Tarchomin nowoczesnej fabryki leków onkologicznych za 450 mln zł. Tego nie dostrzegacie, bo rzeczywiście…</u>
          <u xml:id="u-511.72" who="#komentarz">(Głos z sali: Najniższy poziom inwestycji.)</u>
          <u xml:id="u-511.73" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…nie pasuje do waszego obrazu, który tutaj z takim zacięciem realizujecie.</u>
          <u xml:id="u-511.74" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">I wreszcie energetyka i górnictwo. Postawiliście państwo w tym swoim, pożal się Boże, wniosku zarzut zapaści polskiego górnictwa, które rzekomo jest również moim udziałem. Rozumiem, że państwo tak próbujecie demonizować moją osobę. Przeze mnie Agencja Rezerw Materiałowych, która mi podlega, działa źle, za polskie sieci energetyczne, które mi nie podlegają, też w dyskusji obarczaliście mnie odpowiedzialnością, prywatna huta zagranicznego podmiotu to też wina Sasina.</u>
          <u xml:id="u-511.75" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Tak, nic panu…)</u>
          <u xml:id="u-511.76" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Stadion GKS-u Bełchatów to też Sasin, że się tam lampy zepsuły. No można oczywiście w ten sposób. Można również mnie oskarżać o zapaść górnictwa, ale macie problem, bo wicepremier waszego rządu Elżbieta Bieńkowska tak mówiła w „Sowie i Przyjaciołach” do pana Wojtunika:</u>
          <u xml:id="u-511.77" who="#komentarz">(Głos z sali: Morawiecki…)</u>
          <u xml:id="u-511.78" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Ministerstwo Gospodarki generalnie w d…, tu już nie będę całego słowa używał, miało całe górnictwo przez całe 7 lat. Były pieniądze, a oni wiesz…</u>
          <u xml:id="u-511.79" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To nie jest ruska prowokacja, tak?)</u>
          <u xml:id="u-511.80" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…pili, lulki palili, swoich ludzi poobstawiali, sam wiesz, ile zarabiali i nagle to wszystko upadło, chociaż użyła bardziej dosadnego słowa, którego nie chciałbym tutaj ze względu na tę salę, w której jesteśmy, używać.</u>
          <u xml:id="u-511.81" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Mówicie państwo, że nie ma dialogu z górnikami, piszecie w swoim wniosku, że nie zapewniamy górnikom dobrej przyszłości. To ja państwu pokażę, jak wyglądał dialog w państwa wykonaniu. Proszę bardzo, to jest zdjęcie z Jastrzębia-Zdroju z początku 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-511.82" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.83" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Kto wtedy rządził? Prawo i Sprawiedliwość? Nie! To jest drugie zdjęcie, tak prowadziliście dialog z górnikami.</u>
          <u xml:id="u-511.84" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Wstydźcie się!)</u>
          <u xml:id="u-511.85" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Wtedy rządziła premier Ewa Kopacz i wasza minister spraw wewnętrznych pani Piotrowska.</u>
          <u xml:id="u-511.86" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-511.87" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-511.88" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Taki wy dialog prowadziliście, a dzisiaj zarzucacie nam brak dialogu…</u>
          <u xml:id="u-511.89" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Mistrzowie dialogu.)</u>
          <u xml:id="u-511.90" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…kiedy my rozmawiamy z górnikami w tej trudnej sytuacji, w jakiej znalazło się polskie górnictwo z powodu polityki klimatycznej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-511.91" who="#komentarz">(Głos z sali: Powiedzcie to pielęgniarkom.)</u>
          <u xml:id="u-511.92" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">My rozmawiamy, ponad 20 plenarnych rozmów ze związkami zawodowymi działającymi w górnictwie. Setki spotkań w mniejszych formatach.</u>
          <u xml:id="u-511.93" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Zero wyników.)</u>
          <u xml:id="u-511.94" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Efektem tych rozmów jest porozumienie społeczne podpisane pomiędzy rządem a wszystkimi związkami górniczymi, które gwarantuje wygaszanie górnictwa do 2049 r. w spokoju społecznym i w zapewnieniu górnikom dobrego zabezpieczenia socjalnego, dobrej przyszłości. Bo my w ten sposób rozwiązujemy spory, a nie za pomocą gazu łzawiącego, armatek wodnych i broni gładkolufowej, tak jak to wy robiliście.</u>
          <u xml:id="u-511.95" who="#komentarz">(Głos z sali: Gazu? Powiedzcie to protestującym kobietom.)</u>
          <u xml:id="u-511.96" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">W tym jesteście rzeczywiście specjalistami. I szanowni państwo, powiem tak. Zastanawiam się, czy państwo jesteście rzeczywiście tak nieudolni, żeby stworzyć taki nieudolny wniosek, taki wniosek pełen nieścisłości…</u>
          <u xml:id="u-511.97" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ciekawe, czemu pan prezes…)</u>
          <u xml:id="u-511.98" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…pełen zawstydzających rzeczywiście błędów, których można byłoby uniknąć, gdyby tylko zajrzeć na chwilę do Internetu, i tego nawet nie byliście w stanie zrobić. Czy też tak naprawdę chodzi o coś innego, że chcecie mnie odwołać z zupełnie innego powodu. Otóż nie podejrzewam, że jesteście aż tak nieudolni i że nie jesteście w stanie sprawdzić podstawowych faktów, więc zapewne chodzi o coś innego. Pewnie właśnie chodzi o to, żeby zablokować te zmiany i te procesy, które dzisiaj się toczą w obrębie ministerstwa, którym zarządzam, że chcecie zablokować. Tak, szanowni państwo, nieraz o tym mówiliście, że chcecie…</u>
          <u xml:id="u-511.99" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Gorzej nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-511.100" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">… zablokować fuzję Orlenu, Lotosu i PGNiG.</u>
          <u xml:id="u-511.101" who="#komentarz">(Głos z sali: Prywatyzacje…)</u>
          <u xml:id="u-511.102" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Bo nie chcecie, żeby powstał wielki polski koncern energetyczny, który będzie mógł skutecznie rywalizować na rynkach europejskich nie tylko w Polsce, ale na rynkach…</u>
          <u xml:id="u-511.103" who="#komentarz">(Głos z sali: Chcecie sprzedać stacje.)</u>
          <u xml:id="u-511.104" who="#komentarz">(Głos z sali: Infrastrukturę Lotosu chcecie Rosjanom sprzedać.)</u>
          <u xml:id="u-511.105" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…europejskich, będzie mógł stanowić rzeczywiście skuteczną konkurencję z podmiotami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-511.106" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Pan mówi tutaj, że Rosjanom Lotos.</u>
          <u xml:id="u-511.107" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak…)</u>
          <u xml:id="u-511.108" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">To przypomnę, komu wy chcieliście sprzedać Lotos.</u>
          <u xml:id="u-511.109" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jak stocznie sprzedaliście.)</u>
          <u xml:id="u-511.110" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">To wy chcieliście sprzedać Lotos Rosjanom, wy wpuściliście Rosjan do Azotów, wy chcieliście sprzedać LOT. Wy? Już wam powiem, kto to jest wy, panie pośle Nitras.</u>
          <u xml:id="u-511.111" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ja wiem, kim jestem.)</u>
          <u xml:id="u-511.112" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Donald Tusk. Donald Tusk w 2013 r.: Najwyższy czas zerwać z doktryną, że LOT to jest firma, którą należy ratować za wszelką cenę…</u>
          <u xml:id="u-511.113" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak było.)</u>
          <u xml:id="u-511.114" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…niezależnie od realiów, tylko dlatego że nazywa się LOT i ma piękną tradycję. I wy nie zmieniliście tej polityki, wy dalej chcecie wyprzedawać polski majątek narodowy.</u>
          <u xml:id="u-511.115" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Bredzi.)</u>
          <u xml:id="u-511.116" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Dlaczego tak uważam? Ano całkiem niedawno Jacek Rostowski. No chyba się nie odetniecie…</u>
          <u xml:id="u-511.117" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale poszło 400 mln? Poszło?)</u>
          <u xml:id="u-511.118" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…od tego pana, to w końcu wicepremier w waszych rządach.</u>
          <u xml:id="u-511.119" who="#komentarz">(Głos z sali: Od pana odetnie się PiS po tej kadencji, zobaczy pan.)</u>
          <u xml:id="u-511.120" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Przed miesiącem dokładnie w wywiadzie dla portalu wiadomo co powiedział: Sądzę, że jak upadnie PiS, to trzeba będzie wyciągnąć wnioski z tego, co stało się w spółkach Skarbu Państwa i je sprywatyzować. No, szanowni państwo, za dobrze idzie tym spółkom Skarbu Państwa. Rzeczywiście was to boli, że spółkom…</u>
          <u xml:id="u-511.121" who="#komentarz">(Głos z sali: O to chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-511.122" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…Skarbu Państwa idzie dobrze, że ich wartość rośnie, więc…</u>
          <u xml:id="u-511.123" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydźcie się!)</u>
          <u xml:id="u-511.124" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…trzeba je sprzedać za niewielkie pieniądze, najlepiej zagranicznym podmiotom, tak żeby już niczego w Polsce nie było, co będzie polską własnością.</u>
          <u xml:id="u-511.125" who="#komentarz">(Głos z sali: Żeby sobie pan premier Morawiecki mógł dorobić jak w Santanderze.)</u>
          <u xml:id="u-511.126" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Tak jak sprzedaliście, wasz kolega, pan premier Jerzy Buzek, swego czasu, no chyba się też nie wyprzecie, że jest waszym kolegą partyjnym…</u>
          <u xml:id="u-511.127" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kaczyński był u niego ministrem.)</u>
          <u xml:id="u-511.128" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…sprzedał bank PKO SA włoskiemu inwestorowi tylko chyba po to, żeby inny wasz kolega…</u>
          <u xml:id="u-511.129" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan.)</u>
          <u xml:id="u-511.130" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…Jan Krzysztof Bielecki mógł być prezesem tego banku, na pewno zarabiać duże pieniądze, ale nie mieć większego wpływu, bo za sznurki pociągał zagraniczny właściciel. Tylko po to sprzedaliście, żebyśmy my musieli ten bank odkupować, żeby zapewnić Polsce bezpieczeństwo również w sektorze bankowym.</u>
          <u xml:id="u-511.131" who="#komentarz">(Głos z sali: Żeby tam Ziobro miał robotę.)</u>
          <u xml:id="u-511.132" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Tak, musieliśmy przepłacić, bo sprzedaliście ten bank poniżej wartości. Rzeczywiście wyprzedawaliście majątek poniżej wartości i dalej to chcecie robić. A ponieważ nasz rząd, rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego…</u>
          <u xml:id="u-511.133" who="#komentarz">(Głos z sali: A coś o Ostrołęce?)</u>
          <u xml:id="u-511.134" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…i ja jako minister aktywów państwowych, nie będziemy wyprzedawać polskiego majątku narodowego…</u>
          <u xml:id="u-511.135" who="#komentarz">(Dzwonek, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.136" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-511.137" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…dlatego państwo chcecie mnie odwołać i tak wściekle mnie atakujecie. Ten atak, który przypuściliście na mnie, atak, w którym było…</u>
          <u xml:id="u-511.138" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak Gomułka.)</u>
          <u xml:id="u-511.139" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">…bardzo wiele kłamstw, półprawd, przeinaczeń. Myślę, że po wystąpieniu pana posła Tomczyka powstanie nowe określenie „tomczykować”, czyli mijać się z prawdą, podawać nieprawdziwe fakty, mieszać fikcję z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-511.140" who="#komentarz">(Głos z sali: Genialnym zresztą wystąpieniu.)</u>
          <u xml:id="u-511.141" who="#komentarz">(Głos z sali: To Morawiecki ma wynik za to.)</u>
          <u xml:id="u-511.142" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Sama prawda.)</u>
          <u xml:id="u-511.143" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Tak, rzeczywiście, ten atak państwo na mnie przypuściliście właśnie dlatego, że wiecie, że dzisiaj spółki Skarbu Państwa zarządzane są dobrze, dzisiaj polski majątek narodowy jest w dobrych rękach, nie będzie wyprzedawany, a Polacy mogą czuć się bezpiecznie i mogą dzisiaj żyć w przeświadczeniu, że to nasze wspólne dobro nie będzie rozkradane, a będzie służyło wszystkim Polakom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.144" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-511.145" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.146" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Oddaj kasę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pan premier Mateusz Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nie ma prezesa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Myślę, że wniosek pana posła Tomczyka rzeczywiście jest niekompletny. Jest niekompletny, bo zabrakło jeszcze oskarżenia pana premiera Sasina o porażkę ze Słowacją, a jeśli chodzi o karnego dla Hiszpanii, to chyba też pan premier Sasin jest winny. Może jeszcze dzisiejszy mecz byście dodali, gdybyście ten wniosek pisali odpowiednio późno.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I pan.)</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wina Tuska.)</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale właśnie w taki sposób chcę wyrazić głębokie zniesmaczenie tym stekiem nieprawd, półprawd, fałszu i bzdur, które tam się znalazły. Otóż znalazło się tam również bardzo wiele sprzeczności, bo z jednej strony macie pretensje do pana premiera Sasina nadzorującego Ministerstwo Aktywów Państwowych o to, że za wolno transformuje górnictwo i zbyt długo będzie trwać dojście do neutralności klimatycznej, żeby właściwie w tym samym ciągu wyrazić jednocześnie swoje ogromne zaniepokojenie transformacją górnictwa i tym, co dzieje się z polskim górnictwem.</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Otóż, szanowni państwo, tak jak powiedziałem podczas mojego poprzedniego wystąpienia, właśnie my transformujemy, zmieniamy górnictwo w zgodzie społecznej, staramy się robić to w zgodzie społecznej. A zapytajcie górników, na czym polegała wasza polityka wobec górnictwa, kiedy strzelaliście, wasz rząd Platformy Obywatelskiej…</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-513.6" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…z broni gładkolufowej do górników w Jastrzębiu i w Zabrzu.</u>
          <u xml:id="u-513.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy dzieciom ręce łamiecie.)</u>
          <u xml:id="u-513.8" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy do kobiet…)</u>
          <u xml:id="u-513.9" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Otóż, szanowni państwo, jeśli popatrzymy na zarządzanie spółkami Skarbu Państwa, to od czasu powołania Ministerstwa Aktywów Państwowych, czyli od momentu, od którego pan premier Sasin jest za nie odpowiedzialny, wartość spółek Skarbu Państwa wzrosła, i to pomimo pandemii, o 20 mld zł, w tym udział Skarbu Państwa o ok. 10 mld zł. To jest miara skuteczności zarządzania aktywami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-513.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.11" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale także w tym trudnym roku COVID-owym chciałbym przywołać pewną liczbę, która jest bardzo ważna i bardzo pomogła w amortyzacji wzrostu gospodarczego czy jeżeli chodzi o jedną z najniższych recesji, które mieliśmy w Unii Europejskiej. Otóż spółki Skarbu Państwa zainwestowały 46 mld zł w różnego rodzaju projekty inwestycyjne, jednocześnie redukując…</u>
          <u xml:id="u-513.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska Press.)</u>
          <u xml:id="u-513.13" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…deficyt w handlu chemią, produktami petrochemicznymi i doprowadzając do poprawy bilansu handlowego i bilansu na rachunku bieżącym. A te dwa parametry świadczą jednocześnie o tym, że w mniejszym stopniu zadłużamy się wobec zagranicy, jesteśmy mniej zależni od zagranicy. Spółki Skarbu Państwa pod rządami pana premiera Sasina również się do tego przyczyniły. Za to zarządzanie aktywami chciałem bardzo serdecznie panu premierowi podziękować.</u>
          <u xml:id="u-513.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.15" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Ale przejdę teraz do głównego elementu wniosku, który pan poseł Tomczyk sformułował. Otóż warto wyjaśnić rzeczywiście od A do Z, przywołując jednocześnie odpowiednie artykuły konstytucji, na czym polegał ówczesny problem.</u>
          <u xml:id="u-513.16" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Szanowni Państwo! Art. 127 konstytucji jasno określa, że kadencja prezydenta trwa 5 lat, a w art. 128 ust. bodajże 2 konstytucja mówi o tym, że wybory muszą się odbyć…</u>
          <u xml:id="u-513.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Art. 7.)</u>
          <u xml:id="u-513.18" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…nie wcześniej niż na 100 dni przed upływem kadencji prezydenta i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-513.19" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Panie Lenz, pan potem będzie prosił, żeby panu cofnąć karę, prawda?)</u>
          <u xml:id="u-513.20" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Co to oznacza? To oznacza, że skoro kadencja prezydenta Andrzeja Dudy kończyła się 6 sierpnia, to odliczmy sobie te 100 dni i 75 dni i były tylko trzy możliwe daty przeprowadzenia wówczas tych wyborów. 3 maja — z oczywistych względów pani marszałek nie zdecydowała się na ogłoszenie tej daty, 10 maja i 17 maja. Wybrana została data pośrodku, a jednocześnie data, która, akurat tak się złożyło, była dokładnie tą samą datą, w której wybierany był prezydent 5 lat wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-513.21" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">A więc, Wysoka Izbo, drodzy rodacy, warto podkreślić, że wykonywaliśmy konstytucję według naszej najlepszej wiedzy i w najlepszej wierze. I zlecenia, które, za moim poleceniem, pan premier Sasin, pan minister Kamiński przekazali dalej do odpowiednich podmiotów, które miały realizować techniczną stronę, a dokładnie rzecz ujmując, produkcję kopert i produkcję kart wyborczych, były właściwym posunięciem, wykonującym przepisy konstytucji. A jeżeli we wniosku sformułowana jest supozycja, że być może prowadziłoby to do chaosu, to przypomnijcie sobie, szanowni państwo, jedne wybory, które powinny być powodem wielkiego wstydu dla państwa. Bo nie było takich wyborów w czasach III Rzeczypospolitej, gdzie 2,5 mln głosów było nieważnych — 2,5 mln głosów zostało zmarnowanych! To w waszych czasach zorganizowaliście w taki sposób — bez COVID-19 — wybory samorządowe w 2014 r., że…</u>
          <u xml:id="u-513.22" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Tak jest. Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-513.23" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…2,5 mln głosów zostało zmarnowanych.</u>
          <u xml:id="u-513.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-513.26" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Tak, to były, można powiedzieć, od strony organizacyjnej rzeczywiście haniebne wybory. My staraliśmy się zorganizować wybory tak, jak mogliśmy najlepiej i przygotowaliśmy je od strony technicznej, a wy zrobiliście wszystko, żeby one się nie odbyły w terminie konstytucyjnym. To kto bronił konstytucji, my czy wy?</u>
          <u xml:id="u-513.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek Kidawa-Błońska.)</u>
          <u xml:id="u-513.28" who="#komentarz">(Głos z sali: My.)</u>
          <u xml:id="u-513.29" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Oczywiście my staliśmy, szanowni państwo, po stronie konstytucji i również pan premier Sasin realizując to, co do niego wtedy należało, stał po stronie konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-513.30" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: A co sąd na to?)</u>
          <u xml:id="u-513.31" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I to trzeba cały czas podkreślać. Dlatego, szanowni państwo, chciałem podziękować także za to panu premierowi, że właśnie wówczas, kiedy świat stanął, został sparaliżowany przez COVID-19, kiedy wiedzieliśmy, że w innych krajach wybory korespondencyjne za pośrednictwem poczty mogą się odbywać, zdecydowaliśmy się na taki wariant. I to obstrukcja samorządów, głównie waszych, doprowadziła do tego, że te wybory…</u>
          <u xml:id="u-513.32" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: I Senatu.)</u>
          <u xml:id="u-513.33" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…nie mogły się odbyć…</u>
          <u xml:id="u-513.34" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Sąd orzekł inaczej.)</u>
          <u xml:id="u-513.35" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…czym później się chwaliliście i czemu również dała wyraz ówczesna kandydatka na prezydenta, pani marszałek Kidawa-Błońska. Taka jest prawda o wyborach zeszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-513.36" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I na koniec, szanowni państwo, powiem, że…</u>
          <u xml:id="u-513.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Premiera, który ma wyrok za kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-513.38" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…to bardzo ciekawe, na podstawie czego ten wniosek sformułowała Platforma Obywatelska…</u>
          <u xml:id="u-513.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Faktów.)</u>
          <u xml:id="u-513.40" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">….Otóż dużo się mówi ostatnio, że jest u was kryzys przywództwa, nie sądziłem jednak, że przywołacie na pomoc pana Mariana Banasia. Ale rozumiem, że to jest efekt tej samej waszej polityki…</u>
          <u xml:id="u-513.41" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Nie Banasia, ale NIK.)</u>
          <u xml:id="u-513.42" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…by robić wszystko, co jest przeciwko Prawu i Sprawiedliwości. Jakby sam Belzebub wystąpił przeciwko nam, to byście…</u>
          <u xml:id="u-513.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Najwyższa Izba Kontroli to nie Banaś.)</u>
          <u xml:id="u-513.44" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…go przywitali jak brata zapewne.</u>
          <u xml:id="u-513.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-513.47" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Dlatego, szanowni państwo, jest dla nas rzeczą oczywistą, że z punktu widzenia zarówno zarządzania mieniem państwowym…</u>
          <u xml:id="u-513.48" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Przecież pan mówił: kryształowy Banaś.)</u>
          <u xml:id="u-513.49" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…jak i zarządzania całym procesem wyborów sprzed ponad roku pan premier Sasin zasługuje na wyrazy uznania i zaufania, którym go darzymy.</u>
          <u xml:id="u-513.50" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Wcześniej jeden z posłów raczył skrytykować naszych piłkarzy. Ja chciałem im raczej podziękować za tę bardzo ciężką walkę. Nie udało się na koniec, ale i tak bardzo im za to dziękuję. Skłonili mnie jednak do tego, żebym na zakończenie spytał: Czym się różni, szanowni państwo, drużyna dobra od drużyny słabej? Otóż ta słaba jak nie ma koncepcji programowej, jak nie ma pomysłu, to przede wszystkim fauluje. Przestańcie faulować, zacznijcie…</u>
          <u xml:id="u-513.51" who="#komentarz">(Głos z sali: To właśnie wy to robicie przez cały czas.)</u>
          <u xml:id="u-513.52" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…uprawiać prawdziwą politykę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-513.53" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.54" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-513.55" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Panie marszałku, panie marszałku…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra — członka Rady Ministrów, Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów — Michała Dworczyka (druki nr 1263 i 1280).</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Sławomira Nitrasa o przedstawienie uzasadnienia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-514.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Dziewczyny, uwaga na torebki, Nitras…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#PosełSławomirNitras">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Dworczyk! Nie wiem, czy pan minister jest. Jest pan minister. Zacytuję, panie ministrze, panu kilka zdań: „Minister — członek Rady Ministrów, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk działając na szkodę podstawowych praw i wolności, zasad…</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#PosełSławomirNitras">…demokratycznego państwa prawa oraz — zachowajcie powagę, to są poważne sprawy — przekraczając…</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha ha ha!)</u>
          <u xml:id="u-515.4" who="#PosełSławomirNitras">…swoje uprawnienia…</u>
          <u xml:id="u-515.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Uwaga na torebki.)</u>
          <u xml:id="u-515.6" who="#PosełSławomirNitras">…dopuścił się działań zmierzających do organizacji zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. wyborów prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego. Suma czynności podejmowanych przez ministra Dworczyka doprowadziła do absolutnego chaosu wyborczego, konstytucyjnego i demokratycznego w Polsce”.</u>
          <u xml:id="u-515.7" who="#PosełSławomirNitras">To jest też do pana, panie premierze, który tak łatwo mówi o tych wyborach, bo pan nie ma żadnych kompetencji do tego, żeby w Polsce przeprowadzać wybory prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-515.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.9" who="#PosełSławomirNitras">Pan wychodzi i pan mówi: No ale jak, wziąłem ten samochód i pojechałem, bo przecież trzeba było dzieci na wakacje zawieźć. Ale to nie pana samochód! To nie pana samochód, proszę pana.</u>
          <u xml:id="u-515.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.11" who="#PosełSławomirNitras">Nawet nie pańskiej żony.</u>
          <u xml:id="u-515.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Pod prąd.)</u>
          <u xml:id="u-515.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tym samochodem co pod prąd pan wjechał?)</u>
          <u xml:id="u-515.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Pod prąd na autostradzie.)</u>
          <u xml:id="u-515.15" who="#PosełSławomirNitras">Wracam do cytatu: „Postępowanie ministra Dworczyka, w szczególności polegające na przedstawieniu do podpisu premiera obarczonych głębokimi wadami prawnymi decyzji w zakresie organizacji tych wyborów, świadczy o kierowaniu się przez niego wyłącznie partykularnym interesem politycznym, a także o braku wiedzy, doświadczenia oraz poszanowania litery prawa”.</u>
          <u xml:id="u-515.16" who="#PosełSławomirNitras">Panie Ministrze! Mieliśmy okazję rozmawiać wtedy, w tych gorących dniach w kancelarii premiera. Mówiliśmy panu, że kiedyś przyjdą konsekwencje, że wasze działania są bezprawne. Bez względu na to, co tu będą krzyczeć panie posłanki i panowie posłowie, przyjdzie taki dzień, że pan będzie musiał ponieść odpowiedzialność. I ten dzień to jest początek, bo na te pytania trzeba będzie odpowiedzieć przed niezależnym prokuratorem, niewykluczone, że przed Trybunałem Stanu.</u>
          <u xml:id="u-515.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojej.)</u>
          <u xml:id="u-515.19" who="#PosełSławomirNitras">Bo to jest zamach na wolne wybory. To jest zamach na konstytucję. To jest zamach stanu.</u>
          <u xml:id="u-515.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.21" who="#PosełSławomirNitras">I nie jest tak, jakby chciał mówić pan Morawiecki, że to są słowa jakiegoś pana Banasia. Nie, to są słowa, które wypowiadają kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli, ludzie, którzy pracują tam od lat, ludzie, z których wielu pracowało z prezydentem Lechem Kaczyńskim, kiedy był prezesem Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-515.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-515.24" who="#PosełSławomirNitras">Pamiętam, jak kiedyś z tej sali prezydent Lech Kaczyński, pan prezes, wyszedł. Był obrażany przez posłów, kiedy przedstawiał — pan premier na pewno to pamięta — raport NIK-u.</u>
          <u xml:id="u-515.25" who="#PosełSławomirNitras">Prezes Najwyższej Izby Kontroli, instytucji konstytucyjnej, pisze takie słowa. Panie ministrze, nie wierzę, że to na panu nie robi wrażenia, i to nie tylko dlatego, że pan ma poczucie odpowiedzialności za te słowa, ale również dlatego, że dotyczą one pana osobiście. To naprawdę jest początek rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-515.26" who="#PosełSławomirNitras">Przypomnę wam coś. Panie premierze, panu przypominam. Wybory w Polsce przeprowadza niezależna Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-515.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.28" who="#PosełSławomirNitras">I nie może ich przeprowadzać premier, wicepremier, nawet jak mu każe prezes. Po prostu nie może. Myśmy nie bronili wtedy jakiegoś kandydata. Myśmy nie występowali przeciwko Dudzie, prezydentowi Dudzie. Myśmy bronili wolnych wyborów. A co robiliście wy? Wy się baliście, że przegracie wybory. Baliście się, że pandemia spowoduje zmianę nastrojów społecznych i przegracie wybory.</u>
          <u xml:id="u-515.29" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Wasza kandydatka…)</u>
          <u xml:id="u-515.30" who="#PosełSławomirNitras">Panie Ministrze Dworczyk! Bez względu na to, co będzie pani poseł Paluch tutaj mówić, pan uczestniczył w procederze tylko dlatego, żeby pana formacja polityczna miała większe szanse wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-515.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.32" who="#PosełSławomirNitras">Wszyscy wiemy, panie prezesie, że to pan podejmował decyzje. Ma pan odwagę się do tego przyznać. I pan również będzie ponosił za to odpowiedzialność konstytucyjną.</u>
          <u xml:id="u-515.33" who="#PosełSławomirNitras">Ale przyszło opamiętanie. Skąd ono przyszło? Ono przyszło z waszej koalicji. Ono przyszło od premiera Gowina. To premier Gowin, oczywiście przy naszym wsparciu… Trzeba to uczciwie powiedzieć, gdyby nie Gowin i jego parlamentarzyści, w Polsce odbyłyby się nielegalne wybory robione przez premiera Morawieckiego zamiast przez Państwową Komisję Wyborczą. I trzeba mu oddać szacunek.</u>
          <u xml:id="u-515.34" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: No i byłoby fajnie.)</u>
          <u xml:id="u-515.35" who="#PosełSławomirNitras">I powiem panu, panie ministrze Dworczyk, że pan powinien podziękować Gowinowi. Gdyby nie Gowin, pan odpowiadałby za przeprowadzone nielegalne wybory, a nie tylko za próbę. Polska spotkałaby się z przeprowadzonymi wyborami na wzór Łukaszenki, a nie tylko z próbą. Gowinowi trzeba podziękować, pan musi podziękować. Tak naprawdę trzeba powiedzieć to szczerze na tej sali. Możemy się różnić, ale on w tej sytuacji zachował się tak, jak powinien się zachować.</u>
          <u xml:id="u-515.36" who="#PosełSławomirNitras">Pewnie poznamy więcej szczegółów w przyszłości, bo dzisiaj ich poznać nie możemy. Na posiedzeniu komisji o tym rozmawialiśmy. Pana ministra nie było. Notatki, słynne notatki, które przygotowały Prokuratoria Generalna oraz Biuro Prawne — panie premierze, to jest też wniosek tak naprawdę w pana sprawie — Kancelarii Rady Ministrów. Co zrobiliście z tymi notatkami? Co tam napisali? Panie premierze, tam panu napisali prawicy z Prokuratorii Generalnej i pana prawnicy z Kancelarii Premiera, że pan nie ma prawa tych działań podejmować, że żadne prawo panu nie daje podjąć takich działań, nawet to, którego jeszcze nie zdążyliście uchwalić. Utajniliście te dokumenty. Utajniliście je, ale przecież one kiedyś zostaną odtajnione. Macie wybór: albo wy je odtajnicie, albo odtajnią je w Internecie i przeczytamy je z waszych e-maili.</u>
          <u xml:id="u-515.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.38" who="#PosełSławomirNitras">To jest wasz realny wybór. Wspomnę, bo wie pan, to brak przyzwoitości. Panie premierze, ja wiem, że dla pana 200 tys. to jest nic. 100 baniek pan kolegom rozdawał.</u>
          <u xml:id="u-515.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań pajacować.)</u>
          <u xml:id="u-515.40" who="#PosełSławomirNitras">200 tys. wydać na opinie prawne tylko po to, żeby mieć podkładkę po fakcie… Wie pan, 200 tys. zł to jest 3-letnia pensja parlamentarzysty w Polsce. Wydał pan ot tak tylko po to, żeby mieć podkładkę. To też o panu bardzo źle świadczy.</u>
          <u xml:id="u-515.41" who="#PosełSławomirNitras">Słuchajcie, szanowni państwo, dowiadujemy się niestety, mówię to z przykrością, o tym, co się dzieje w Polsce, panie ministrze Dworczyk, z przecieków, z e-maili. Zwróćcie uwagę na wspomnianą już tu dzisiaj w przypadku pana Sasina kwestię Orlenu. Słuchajcie. Jak można przed opinią publiczną ukryć, że przez 2 miesiące największa rafineria w Polsce nie produkuje ropy, że nie mamy ropy? Jak można to ukryć przed opinią publiczną? Marszałek Zgorzelski pytał o to w Sejmie. Nie odpowiedzieliście. Ukryliście fakt. Myśmy się o tym dowiedzieli z e-maili, a wy mówicie: nie wolno czytać e-maili. Ale nie było tego Orlenu? Był ten Orlen. To się zdarzyło. I to, że będziecie mówić, że mamy nie czytać e-maili, nie znaczy, że będziemy na to przymykać oko. Przecież to jest prawda. Stworzyliście państwo, w którym musimy się z przecieków dowiadywać, co się w tym państwie dzieje? Gdyby to była studzienka w Warszawie po burzy, to TVP Info mówiłoby o tym przez 6 tygodni, ale ponieważ to była największa rafineria w Polsce i Polska była pozbawiona ropy, to kogo to interesuje, z e-maili musimy się tego dowiadywać.</u>
          <u xml:id="u-515.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.43" who="#PosełSławomirNitras">Dlaczego mamy wam wierzyć w tej sprawie? Dzisiaj przychodzicie tutaj i mówicie, że mamy wam wierzyć, bo to rosyjska prowokacja. Ale przecież dokładnie takie same prowokacje czynicie wobec nas. Dokładnie tak samo. Podsłuchujecie nas, chodzicie za nami.</u>
          <u xml:id="u-515.44" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-515.45" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Jakieś obawy, panie pośle? Obawy, zwidy.)</u>
          <u xml:id="u-515.46" who="#PosełSławomirNitras">Nie śmiejcie się, bo nie wiecie, czy za wami już nie chodzą. Jeżeli jesteście posłami PiS-u i za wami nie chodzą, to znaczy, że nigdy nie złamaliście dyscypliny klubowej. Jeżeli złamaliście dyscyplinę klubową, to za wami chodzą.</u>
          <u xml:id="u-515.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.48" who="#PosełSławomirNitras">Panie Ministrze Dworczyk! Moim zdaniem w panu jest mimo wszystko trochę więcej powagi niż w tych w pierwszych rzędach, i tych z siwymi włosami, i tych z ondulacją.</u>
          <u xml:id="u-515.49" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Panie pośle…)</u>
          <u xml:id="u-515.50" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-515.51" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Kończ pan, wstydu oszczędź.)</u>
          <u xml:id="u-515.52" who="#PosełSławomirNitras">Ale powiem panu tak. Skoro wobec nas stosujecie te metody… Pan pamięta tę publikację. Do polityków albo adwokatów, przypomnijcie sobie — halo, słuchajcie — w Polsce wchodzą służby specjalne Kamińskiego i coś mu zarzucają. Stawiają tych ludzi przed sądem, sąd ich zwalnia, a za 2 dni TVP Info pokazuje ich prywatną korespondencję. Przecież to są fakty w Polsce. Po 2 dniach od zatrzymania — gdzie sąd nie zgodził się na areszt — w TVP Info podawane są informacje. Przecież to są ruskie metody.</u>
          <u xml:id="u-515.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.54" who="#PosełSławomirNitras">Skoro wobec nas stosujecie ruskie metody… Przecież my wiemy, jakie relacje panują w koalicji. Przecież my wiemy, co pan, panie Kaczyński, robi z Gowinem.</u>
          <u xml:id="u-515.55" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Dobry kabaret.)</u>
          <u xml:id="u-515.56" who="#PosełSławomirNitras">Przecież my wiemy, panie Morawiecki, że pan chciał odwołać pana Kamińskiego za nieudolność. Kibicowaliśmy panu. My wiemy. Przecież my wiemy, co robiliście z panem posłem Maksymowiczem…</u>
          <u xml:id="u-515.57" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Co?)</u>
          <u xml:id="u-515.58" who="#PosełSławomirNitras">…jakie podłe metody stosowaliście. Przecież wiemy, co powiedziała posłanka PiS, wychodząc z gabinetu od pana Terleckiego po tym, jak źle głosowała. Powiedziała, że jej rodzina za to zapłaci.</u>
          <u xml:id="u-515.59" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To kto kogo podsłuchuje?)</u>
          <u xml:id="u-515.60" who="#PosełSławomirNitras">To są wasze metody. Skoro stosujecie te metody, to dlaczego mamy wierzyć, że mówicie prawdę.</u>
          <u xml:id="u-515.61" who="#PosełSławomirNitras">Dlaczego mam wierzyć, panie premierze, że po tym, jak pan chciał… Dlaczego mam nie uważać, że po tym, jak pan chciał odwołać Kamińskiego — kibicowałem panu wtedy — on nie zrobił prowokacji przeciwko panu, przeciwko pana otoczeniu, nie uderzył w Dworczyka po to, żeby pana osłabić, tak jak wcześniej wyrzucił panu Jagiełłę, który był pana prawą ręką, jeśli chodzi o gospodarkę?</u>
          <u xml:id="u-515.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie mierz innych swoją miarą.)</u>
          <u xml:id="u-515.63" who="#PosełSławomirNitras">Dlaczego mamy uważać, że to jest niemożliwy scenariusz, skoro wy to robicie na co dzień. Kijami się okładacie, służby specjalne wykorzystujecie, a jak jesteście w gigantycznym kryzysie, to mówicie: Ruscy nas biją.</u>
          <u xml:id="u-515.64" who="#PosełSławomirNitras">To jest niepoważne, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-515.65" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.66" who="#PosełSławomirNitras">Dlaczego pan wprowadził, zmusił pana Dworczyka do tego, żeby pisać prywatne maile? Bo się pan bał służb. Bo się pan bał, że Kamiński, który zrobił prowokację przeciwko Lepperowi, może ją zrobić przeciwko panu. Bo jak pan straci… Pamięta pan zdanie, które powiedział pan Kaczyński? Dopóki będę go wspierał, będzie rządził. A co by było, gdyby przestał pana wspierać i chciał pana takimi metodami utrącić? Takie państwo stworzyliście.</u>
          <u xml:id="u-515.67" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.68" who="#PosełSławomirNitras">Takie państwo stworzyliście i od takiego państwa dzisiaj giniecie.</u>
          <u xml:id="u-515.69" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nasłuchał się pan taśm u Sowy.)</u>
          <u xml:id="u-515.70" who="#PosełSławomirNitras">Zaraz będzie o taśmach u Sowy, niech się pani uspokoi.</u>
          <u xml:id="u-515.71" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-515.72" who="#PosełSławomirNitras">Mówicie o rosyjskich prowokacjach. A właśnie, czy pamiętacie te taśmy u Sowy?</u>
          <u xml:id="u-515.73" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tak, co wasi ministrowie mówili.)</u>
          <u xml:id="u-515.74" who="#PosełSławomirNitras">Pamiętacie. Ewidentnie pisane cyrylicą. Przecież Falenta, ten Falenta… Pan Sasin dzisiaj się chwali polskimi spółkami. Wiecie, że polskie porty największe obroty mają na ruskim węglu? Ale kiedyś polskie porty wywoziły polski węgiel, a dzisiaj przywożą ruski.</u>
          <u xml:id="u-515.75" who="#PosełSławomirNitras">Przecież Falenta pracował dla ruskich, przecież to wszyscy wiemy, został skazany, a pan się tu dzisiaj powołuje na Falentę i na Sowę.</u>
          <u xml:id="u-515.76" who="#PosełSławomirNitras">Wiecie, kiedy ostatni raz… Przecież to była rosyjska prowokacja.</u>
          <u xml:id="u-515.77" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak?)</u>
          <u xml:id="u-515.78" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, poważnie?)</u>
          <u xml:id="u-515.79" who="#PosełSławomirNitras">Wiecie, kiedy ostatni raz graliście taśmami u Sowy? 20 lipca 2020 r., czyli 6 lat po… Jak mieliście jakikolwiek problem, to zawsze w TVP Info pojawiały się taśmy u Sowy. I wiecie co? Popatrzcie na te ławy. Wszyscy, jeśli chodzi o taśmy u Sowy, zostali ukarani. Wszyscy, z wyjątkiem jednego, który został premierem.</u>
          <u xml:id="u-515.80" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.81" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Miska ryżu.)</u>
          <u xml:id="u-515.82" who="#PosełSławomirNitras">Panie Premierze! Miska ryżu — pamięta pan ten cytat? Miska ryżu. A pamięta pan Kubicę i jak się pan cieszył, że dwie ręce połamał?</u>
          <u xml:id="u-515.83" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Czy przypadkiem nie uzasadnia pan odwołania Dworczyka?)</u>
          <u xml:id="u-515.84" who="#PosełSławomirNitras">To nie kosztowało nas miskę ryżu, te pana słowa kosztowały nas wszystkich 50 baniek, bo tyle pan musiał zapłacić, żeby Kubica nie miał do pana pretensji i żeby nie było z tego afery.</u>
          <u xml:id="u-515.85" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.86" who="#PosełSławomirNitras">To są fakty, panowie!</u>
          <u xml:id="u-515.87" who="#PosełSławomirNitras">A pamięta pan, jak pan synowi pana posła Czarneckiego robotę załatwiał? Pamięta pan? To wszystko jest Sowa. A wie pan, on się dzisiaj stara o stanowisko szefa Polskiego Związku Piłki Nożnej i mówią, że pan Chłopik mu to ogarnia. Ten, który jest na tych waszych mailach.</u>
          <u xml:id="u-515.88" who="#PosełSławomirNitras">To była rosyjska prowokacja, gracie nią do dzisiaj. A od nas oczekujcie lojalności.</u>
          <u xml:id="u-515.89" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozumu.)</u>
          <u xml:id="u-515.90" who="#PosełSławomirNitras">My nie przesądzamy, czy to jest rosyjska prowokacja, czy nie. Ja nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-515.91" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To chińska, a nie ruska.)</u>
          <u xml:id="u-515.92" who="#PosełSławomirNitras">Mówię do pana ministra Dworczyka, proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-515.93" who="#PosełSławomirNitras">Panie Ministrze! Ja nie przesądzam, czy to jest rosyjska prowokacja. Ja nie przesądzam, czy to jest pańska niefrasobliwość i udostępnienie kodów swoim współpracownikom. Ja nie wiem, czy to nie jest prowokacja Kamińskiego, choć przyznaję, ku tej teorii się skłaniam. Wiem jedno: pan ujawnił nazwisko polskiego agenta. Pan w prywatnej poczcie pisał o przetargach wojskowych, o sprzedaży broni. O czym jeszcze — to pan wie, a my się pewnie dowiemy.</u>
          <u xml:id="u-515.94" who="#PosełSławomirNitras">Ja nie przesądzam, ale zobaczcie, jak wy postępujecie: wniosek o wotum nieufności wobec Tuska, 6 lat Kaczyński się cieszy, bo 6 lat grał Sową.</u>
          <u xml:id="u-515.95" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan Kaczyński.)</u>
          <u xml:id="u-515.96" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan premier.)</u>
          <u xml:id="u-515.97" who="#PosełSławomirNitras">6 lat grał Sową, a dzisiaj mówi, że go Rosjanie atakują.</u>
          <u xml:id="u-515.98" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-515.99" who="#PosełSławomirNitras">Nie słyszę, co pan mówi, bo pod maską słabo pana słychać.</u>
          <u xml:id="u-515.100" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-515.101" who="#komentarz">(Głos z sali: Żebyś się kultury nauczył.)</u>
          <u xml:id="u-515.102" who="#PosełSławomirNitras">A teraz pogadajmy o agenturach rosyjskich — ostatnia rzecz.</u>
          <u xml:id="u-515.103" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale my nie gadamy, to jest wystąpienie w Sejmie.)</u>
          <u xml:id="u-515.104" who="#PosełSławomirNitras">Wiecie co, agentura rosyjska wpływa na polskie wybory od 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-515.105" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-515.106" who="#PosełSławomirNitras">Wtedy pojawiły się w Polsce trolle. One zawsze mają biało-czerwoną flagę, wspierają PiS, kochają Kaczyńskiego, kochają Dudę, są polskimi patriotami, nienawidzą mniejszości, wyzywają obcych, sieją nienawiść, mówią, że LGBT to jest największy polski problem.</u>
          <u xml:id="u-515.107" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech się pan obudzi.)</u>
          <u xml:id="u-515.108" who="#PosełSławomirNitras">Mówią, że tylko pod tą flagą… I szczują, szczują, szczują. Problem polega na tym…</u>
          <u xml:id="u-515.109" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-515.110" who="#PosełSławomirNitras">To wyście ich sprowadzili, dzięki nim wygrywacie wybory. Problem polega na tym, że przejęliście ich język.</u>
          <u xml:id="u-515.111" who="#komentarz">(Głos z sali: 3, 2, 1…)</u>
          <u xml:id="u-515.112" who="#PosełSławomirNitras">Jak się słucha Sasina, Czarnka, Dudy…</u>
          <u xml:id="u-515.113" who="#komentarz">(Głos z sali: …stop!)</u>
          <u xml:id="u-515.114" who="#PosełSławomirNitras">…Terleckiego…</u>
          <u xml:id="u-515.115" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#PosełSławomirNitras">…to jest to język…</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#PosełSławomirNitras">Może pozwoli mi pani skończyć zdanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#Marszałek">Proszę kończyć zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#PosełSławomirNitras">Jak się słucha waszego języka… To jest język rosyjskiej propagandy. Wy siejecie w Polsce rosyjską propagandę.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo pana posła Piotra Kaletę o przedstawienie opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 21 czerwca w samo południe zebrała się Komisja Spraw Wewnętrznych i Administracji, która rozpatrywała beznadziejnie merytorycznie przygotowany wniosek przedstawiany przez beznadziejnie merytorycznie przygotowanego posła Sławomira Nitrasa.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest sprawozdawca?)</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">To swoiste déj? vu, bo to wystąpienie, które miało miejsce przed chwilą, niejako utwierdza w przekonaniu… Wysoka Izba sobie może wyobrazić, jak przebiegały obrady sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Tak swoją drogą, na marginesie, ponieważ tutaj…</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#komentarz">(Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Sprawozdanie, a nie marginesy, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-521.6" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Proszę pani, bardzo proszę o chwilę spokoju, bo chciałbym się jednak ująć za całą Wysoką Izbą, ponieważ tu, na tej sali są kulturalne posłanki, porządne posłanki, kulturalni posłowie, ale jest także Sławomir Nitras, jest Borys Budka, pan poseł Tomczyk czy pan poseł Szłapka.</u>
          <u xml:id="u-521.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-521.8" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Proszę państwa, chciałbym powiedzieć, tak jak już zasugerowałem, że ten wniosek jest merytorycznie beznadziejny. Trudno było nad nim dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-521.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Do brzegu.)</u>
          <u xml:id="u-521.10" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Wysoka komisja, jak to się kolokwialnie mówi, zmiażdżyła go, ponieważ nie było tam żadnej merytorycznej treści.</u>
          <u xml:id="u-521.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tak jak na tajnym posiedzeniu.)</u>
          <u xml:id="u-521.12" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Były obelgi, były inwektywy i inne słowa, których tutaj nie godzi się cytować. W związku z tym…</u>
          <u xml:id="u-521.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań gadać głupoty.)</u>
          <u xml:id="u-521.14" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Panie pośle, bardzo proszę o choćby odrobinę kultury, chociaż wiele się po panu nie spodziewam.</u>
          <u xml:id="u-521.15" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Proszę państwa, ja wiem, że można by było tutaj mówić długo. Wrócę tu jeszcze do pewnej istoty. Padało wiele słów, porównań, nawiązań do nazwisk. Przemawiał do nas wówczas poseł, który też charakteryzuje się takimi przymiotami. Nie wiem, czy państwo przypominacie sobie czas puczu z 2016 r. Od tego się to przecież wzięło: ktoś nitrasi po sali albo: uwaga, bo ktoś może coś komuś zanitrasić.</u>
          <u xml:id="u-521.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-521.17" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Proszę państwa, żeby nie przedłużać…</u>
          <u xml:id="u-521.18" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-521.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan siada.)</u>
          <u xml:id="u-521.20" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKaleta">Dyskusje państwa zarówno na posiedzeniu plenarnym, jak i wtedy, na posiedzeniu wysokiej komisji, były żenujące, ale demokratyczna większość w ramach komisji zachowała się przyzwoicie i stosunkiem głosów 18 do 14 wysadziła ten idiotyczny wniosek o odwołanie pana ministra Dworczyka w powietrze. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-521.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#Marszałek">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#Marszałek">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Łukasz Schreiber w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#PosełŁukaszSchreiber">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Warto byłoby na początku zadać pytanie, czego tak naprawdę dotyczy ten wniosek. Jakby ktoś przysłuchiwał się debacie, czy tu, na sali plenarnej, czy na posiedzeniu komisji, i nie wiedziałby tego, to myślę, że miałby poważne wątpliwości, aby wskazać istotę rzeczy, bo tak naprawdę ten wniosek dotyczy stanu frustracji największej partii opozycyjnej — Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#PosełŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! Usłyszeliśmy wiele zdań, które nie mają nic wspólnego… Wydrukowałem go nawet, choć nie jest wart papieru, na którym został spisany.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A karty do głosowania?)</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#PosełŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! O co tak naprawdę jest oskarżany minister Michał Dworczyk? Czy nie o to, że robił wszystko, tak jak rząd, by zachować ciągłość władzy? Czy nie o to, że nie sprzeniewierzył się przysiędze na konstytucję, którą składał i jako poseł, i jako minister? Mówimy tu i o art. 127, i o art. 128 konstytucji. Czy nie o to, że… Bo tutaj pada zarzut zamachu stanu. Wysoka Izbo, to jest próba odwrócenia wszelkich pojęć. Nie chcę przypominać tamtego czasu, ale chcę powiedzieć jasno i wyraźnie jedno: gdyby nie działania podjęte przez takich ludzi jak ówczesny i obecny szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan minister Michał Dworczyk, to obok kryzysu, który uderzył w zdrowie i życie Polaków, obok kryzysu gospodarczego, mielibyśmy permanentny kryzys konstytucyjny. Przez rok trwałaby dyskusja o tym, kiedy zorganizować wybory. Do tego udało się nie doprowadzić, realizacji tego scenariusza, który państwo pisaliście, udało się zapobiec.</u>
          <u xml:id="u-523.4" who="#PosełŁukaszSchreiber">Zapomniano tu także, Wysoka Izbo, o podstawie prawnej. Nie mówi o tym wnioskodawca, nie ma tego w samym wniosku, zapomniano o tym nawet w raporcie Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-523.5" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Nie było takiej podstawy.)</u>
          <u xml:id="u-523.6" who="#PosełŁukaszSchreiber">A chodzi o art. 11 ust. 3 w związku z art. 2 i 2a tzw. ustawy COVID-owej, na podstawie której prezes Rady Ministrów podejmował decyzje, ale nikogo na tej sali, nikogo z państwa nie interesuje przecież dyskusja na temat prawnych aspektów tej decyzji, nikogo to nie interesowało na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-523.7" who="#PosełŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! Czy też może ten atak na ministra Michała Dworczyka jest związany z tym, że podjął się jednej z najtrudniejszych spraw w ostatnich miesiącach…</u>
          <u xml:id="u-523.8" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Wysyłania maili.)</u>
          <u xml:id="u-523.9" who="#PosełŁukaszSchreiber">…czyli pracy nad programem szczepień? Tak, Wysoka Izbo, o tym także warto pamiętać, kiedy dzisiaj ten wniosek jest składany.</u>
          <u xml:id="u-523.10" who="#PosełŁukaszSchreiber">Ale mówiłem o tym stanie frustracji, od tego wyszedłem. Wysoka Izbo, należy to jakoś zrozumieć. Ten wniosek oczywiście dotyczy wyborów, o których pewnie wolelibyście zapomnieć, przy czym chodzi nie o to, że je przegraliście. Tak bywa w demokracji, tak bywa w sporcie. Dzisiaj Polacy przegrali, ale walczyli do końca. Nie chodzi o kampanię wyborczą. Chodzi o to, co próbowaliście zrobić, by uniknąć tych wyborów. Mówiłem wówczas z tej mównicy, że mieliście do wyboru hańbę albo klęskę. Wybraliście hańbę, a klęska i tak do was przyszła. Dzisiaj próbujecie to wyprzeć z pamięci. Znowu trudno się dziwić, no bo jeżeli wziąć pod uwagę różnicę wyników pomiędzy waszym magicznym dream teamem, panem przewodniczącym Schetyną, panią przewodniczącą Kopacz i panem przewodniczącym Budką i drużyną pana prezesa, pana premiera Jarosława Kaczyńskiego, to jest to 7:0. No to jest różnica dość duża.</u>
          <u xml:id="u-523.11" who="#PosełŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! Jeżeli wziąć pod uwagę sposób, w jaki są oceniani kandydaci na premiera, np. dzisiejszy sondaż, to ten wynik starcia pana premiera Mateusza Morawieckiego z panem przewodniczącym Budką to jest 27:0. Ja rozumiem tę frustrację, ona jest nawet tak po ludzku jasna.</u>
          <u xml:id="u-523.12" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: 27:1, pomylił się pan.)</u>
          <u xml:id="u-523.13" who="#PosełŁukaszSchreiber">Tylko nie jest jasne to, co próbujecie państwo powiedzieć. Jedyne, na co się powoływaliście, to wniosek Najwyższej Izby Kontroli. To jest wystąpienie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli z dnia 31 grudnia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-523.14" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani marszałek, pani przerywała każdemu z naszych posłów. Proszę o to samo w stosunku do posła Schreibera.)</u>
          <u xml:id="u-523.15" who="#PosełŁukaszSchreiber">Wnioski można przeczytać: Mając na uwadze fakt, że działania objęte kontrolą dotyczą sytuacji ekstraordynaryjnej, która ma znikome szanse na powtórzenie się, Najwyższa Izba Kontroli odstępuje od formułowania wniosków pokontrolnych w zakresie nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-523.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-523.17" who="#PosełŁukaszSchreiber">Co się zmieniło pomiędzy końcem roku a kilkoma miesiącami później, to jest pytanie rzeczywiście interesujące.</u>
          <u xml:id="u-523.18" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani jest marszałkiem Sejmu. Mogę prosić o interwencję?)</u>
          <u xml:id="u-523.19" who="#PosełŁukaszSchreiber">Ten wniosek jest bezpodstawny. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował przeciwko niemu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Wysyłaliście sobie Polskę mejlem na prywatne skrzynki, ale państwo polskie to zbyt poważna sprawa, żeby bawił się nim pan minister Dworczyk z kolegami. Dziś nie wiemy, czy były jakieś ataki, co jest waszą propagandą, a co faktycznym zagrożeniem. Osłabiliście tak bardzo zaufanie Polaków do siebie, do władzy, do państwa, że nie można wam uwierzyć, gdy mówicie o bezpieczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Jeżeli to prawda, że minister polskiego rządu, człowiek odpowiedzialny za kluczowe projekty w administracji publicznej, polityk posiadający certyfikat bezpieczeństwa tak nonszalancko traktuje swoje hasła dostępu do skrzynki, to mamy do czynienia z ruiną powagi tego państwa. Jak to się stało, że nie został pan w tej sprawie nawet przesłuchany? Że nie został panu odebrany certyfikat bezpieczeństwa? I wreszcie, skąd pan zna szczegóły postępowania służb w tej sprawie? Kto udziela panu informacji?</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">A jeśli na tej skrzynce prywatnej omawiał pan najważniejsze sprawy dla państwa polskiego, przyjmował CV najważniejszych urzędników, jeśli to prawda, to trzeba powiedzieć dobitnie, że wygrał pan konkurs na największego dzieciaka w obozie tej władzy.</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Muszę tu przeprosić wszystkie polskie dzieci, które na lekcjach informatyki uczą się pilnie o bezpieczeństwie w sieci. Może warto na głównego swojego doradcę powołać nauczyciela informatyki, może nawet wychowawcę V klasy szkoły podstawowej — niech pan to rozważy.</u>
          <u xml:id="u-525.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-525.7" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Ale ta nonszalancja wpisuje się w całą pańską działalność. Jej apogeum to tak naprawdę wybory kopertowe, o których już była mowa. Bo to pan jest współodpowiedzialny za wyrzucenie w błoto ponad 100 mln zł pieniędzy polskich podatników. Przyznaje pan otwarcie, że znał pan krytyczne raporty i postanowił pan szukać do skutku, aż jakiś przyjazny władzy ekspert klepnie wam te wybory. Był pan zapewne przekonany, że w dobie pandemii nikt nie będzie was rozliczał z kombinowania, bo kiedy przerażonych ludzi zaatakował nieznany wirus, wy poczuliście klimat do kombinowania. Jedni szukali łatwego zarobku, jak przy respiratorach, a inni, tak jak pan, skupili się na tym, jak wykombinować wybory tak, żeby nie było ryzyka przegranej. I taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-525.8" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Mówi pan: nie życzę nikomu być w takiej sytuacji jak ja wtedy. W nikim pan tu współczucia nie wzbudzi. Trzeba sobie powiedzieć jasno — w sytuacji takiego państwowego kryzysu, w jakiej znalazł się m.in. pan, jako wysoki rangą urzędnik tym bardziej powinien się pan wykazywać odpowiedzialnością i przyzwoitością. Pandemia nie zwalnia z uczciwości, pandemia tej uczciwości wymaga. Niech pan sobie przypomni, co działo się w wyniku waszych działań — miliony poszły w błoto, karty wyborcze z białym, polskim orłem walały się po ulicach, Polacy za granicą dostawali pakiety wyborcze nawet miesiąc po terminie. I pan teraz jest przekonany, że te skandale ujdą panu na sucho — nie ujdą. A ja panu powiem na koniec dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-525.9" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Wojciech Młynarski napisał kiedyś o takich jak pan, choć nie wiedział, że to konkretnie wy się tej naszej Polsce przydarzycie, „Balladę o tych, co się za pewnie poczuli: „Kierując w niełatwy czas/ Na przykład autem czy krajem/ Zapinaj pas, szanuj gaz,/ Gdy stromej drogi gnasz skrajem.// Bo choć wspaniały był start/ Nim koniec uwieńczy dzieło,/ Może zamienić się w marny żart/ Co się tak pięknie zaczęło”. Wie pan co? Życzę Polsce jak najmniej takich marnych żartów na wysokim stanowisku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gospodarny jak Sasin, wiarygodny jak Kamiński, rzetelny jak Dworczyk — oto trzej królowie niekompetencji tego rządu, którzy rzecz tak ważną jak wybory prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zamienili w partyjne jasełka. A nad całością honorowy mecenat roztoczył premier Mateusz Morawiecki,…</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">…prawdomówny jak zawsze. Możecie to lekceważyć, panie i panowie z Prawa i Sprawiedliwości, ale to jest bardzo poważna sprawa, bo i bardzo poważne są zarzuty, jakie ciążą na trzech konstytucyjnych ministrach PiS. Mamy do czynienia z sytuacją bez precedensu. Dziś debatujemy nie nad odwołaniem jakiegoś ministra, który nie podoba się opozycji. Mówimy o trzech ministrach, którym Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła konkretne zarzuty: przekroczenia uprawnień, działania bez podstawy prawnej, przestępstwa urzędniczego, narażania Skarbu Państwa na straty. Ta sama Najwyższa Izba Kontroli skierowała też odpowiednie wnioski do prokuratury. Poważniej już się nie da. Jeżeli do tej listy dodamy premiera Morawieckiego, mamy do czynienia ze zorganizowaną grupą — jaką, to sobie już dopowiedzcie — której działania naraziły Skarb Państwa na straty w wysokości ponad 70 mln zł. Gdyby podobnego przestępstwa dopuściła się grupa osób bez legitymacji Prawa i Sprawiedliwości, to jestem przekonana, że o godz. 6 rano do ich drzwi zapukałaby policja, służby i prokuratura z samym ministrem Ziobro na czele, z kamerami TVP również.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">Raport NIK jest dla was druzgocący. Cała procedura organizacji wyborów kopertowych odbyła się z naruszeniem wszystkich konstytucyjnych zasad, a osoby zaangażowane w tę organizację wielokrotnie złamały prawo. I proszę nie zasłaniać się żadnymi wyjątkowymi okolicznościami. Wszyscy mówili wam, że organizacja wyborów kopertowych to szaleństwo i nie ma prawa się udać. Tylko wy tego nie słuchaliście…</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Kandydata trzeba było zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-527.6" who="#PosełKarolinaPawliczak">…aroganccy, butni i zadufani we własne możliwości. A wyszło jak zawsze. Ale mam dla rządu PiS złą informację. Polska to nie prywatny folwark premiera, a decyzje o przeprowadzeniu wyborów nie mogą zapadać, bo prezes kazał.</u>
          <u xml:id="u-527.7" who="#PosełKarolinaPawliczak">A propos prezesa pozwolę sobie na taki oto cytat: Wygrywamy i wygramy, ale pod dwoma warunkami. Pierwszy z nich to to, że dotrzymamy zobowiązań, a drugi, że nasze rządy będą przeciwieństwem rządów prawa.</u>
          <u xml:id="u-527.8" who="#PosełKarolinaPawliczak">Te słowa wymowne i symboliczne wygłosił prezes Kaczyński na kongresie PiS w 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-527.9" who="#PosełKarolinaPawliczak">Upłynęło już trochę czasu, a PiS nadal konsekwentnie drenuje państwo według zasady: chronimy swoich.</u>
          <u xml:id="u-527.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-527.11" who="#PosełKarolinaPawliczak">Korzysta z tego skwapliwie również minister Dworczyk, który swoją jakże wybuchową karierę zaczynał dość wcześnie, bo przecież już w latach 90. przechowywał w budynku wielorodzinnym w swoich piwnicach arsenał broni. Został skazany za nielegalne jej posiadanie…</u>
          <u xml:id="u-527.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-527.13" who="#PosełKarolinaPawliczak">…na 1,5 roku więzienia, a z odsieczą przybył mu nie kto inny, a Antoni Macierewicz. A dziś minister Dworczyk okazuje mu swoją dozgonną wdzięczność. Dziś też wiemy, że kompetencje ministra Dworczyka to fasada, PR-owa wydmuszka, finansowana m.in. z miliardów płynących na propagandę TVP, bo to właśnie Michał Dworczyk jest osobiście odpowiedzialny za nieudane wybory kopertowe i grabież dziesiątków milionów złotych z publicznej kasy. To złodziejstwo w białych rękawiczkach, które winno być natychmiast srogo ukarane.</u>
          <u xml:id="u-527.14" who="#PosełKarolinaPawliczak">Lewica, widząc waszą niemoc, już dawno złożyła wniosek o powołanie komisji śledczej w sprawie wyborów kopertowych. Jeśli nie macie sobie nic do zarzucenia, poprzyjcie powstanie tej komisji, odczyśćcie się z zarzutów, pokażcie, jakie były wasze prawdziwe intencje. Ale tego przecież nie zrobicie, bo państwo PiS i jego funkcjonariusze są bezkarni i minister Dworczyk również do niczego się nie przyzna…</u>
          <u xml:id="u-527.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Do czego ma się przyznać?)</u>
          <u xml:id="u-527.16" who="#PosełKarolinaPawliczak">…bo każdy kłamca będzie się zarzekać, że to nie jego słowa, każdy złodziej będzie mówił, że to nie on ukradł, a każdy partacz będzie mówił, że to nie jego wina, tylko zdecydowała wyższa konieczność.</u>
          <u xml:id="u-527.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Propaganda, że głowa mała.)</u>
          <u xml:id="u-527.18" who="#PosełKarolinaPawliczak">Wiem i mam pewność, że wasza bezkarność i bezczelność kiedyś się skończy. Jeśli nie dziś, to zapewniam, że przyjdzie taki czas rozliczeń z każdej waszej decyzji, z każdej wydanej bezprawnie złotówki, z każdego niezgodnego z prawem działania.</u>
          <u xml:id="u-527.19" who="#PosełKarolinaPawliczak">Lewica popiera wniosek o wotum nieufności wobec ministra Michała Dworczyka i naszym zdaniem jest to wstęp do Trybunału Stanu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-527.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-527.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#Marszałek">Proszę pana posła Krzysztofa Paszyka, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Przychodzi mi zabrać głos w sprawie wotum nieufności dla trzeciego bohatera tragikomicznej historii pod roboczym tytułem: wybory kopertowe. To taki trochę nasz gang Olsena, z tym że w przeciwieństwie do bohaterów duńskiego filmu, nieco śmiesznych, nieco zabawnych, ci bohaterowie rodzimi nie są ani zabawni, ani śmieszni. Po lekturze raportu Najwyższej Izby Kontroli trzeba powiedzieć, że są niebezpieczni, bo według kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli złamali prawo, ale śmieją się i temu organowi, i Polakom w twarz.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie ministrze, chciałbym panu przypomnieć pańskie słowa wypowiedziane w styczniu 2019 r. podczas jednego z wywiadów, dokładnie w „Rzeczpospolitej”. Cytuję. Minister Dworczyk: Dzisiaj w Polsce wszyscy są równi wobec prawa i nie ma żadnej taryfy ulgowej. Jeśli ktoś łamie prawo, musi liczyć się z konsekwencjami.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Tak pan powiedział. Z tym że dzisiaj te słowa, wobec analizy pańskich poczynań w ostatnim czasie, brzmią jak kpina. Czy pan sobie, panie ministrze, wyobraża dzisiaj, że jakikolwiek urzędnik, nawet najniższego szczebla, w jakimkolwiek urzędzie gminy, starostwie powiatowym podejmie działania związane z przetargiem i popełni błąd albo wyda decyzję administracyjną z naruszeniem przepisów prawa, będzie mógł tak jak pan dzisiaj z tego żartować? Nie, ten urzędnik nie posiedzi na swoim stanowisku ani tygodnia dłużej. Czy pan, panie ministrze, wyobraża sobie, że jakikolwiek urzędnik w jakiejkolwiek instytucji w Polsce mimo obowiązujących procedur będzie korzystał z prywatnej skrzynki i dowolnie za pomocą tej skrzynki przesyłał, kopiował i używał jej do celów służbowych? Nie zagrzeje on miejsca ani tygodnia, ani miesiąca dłużej. W pana przypadku nic się nie dzieje wbrew temu, o czym zapewniał pan opinię publiczną przed dwoma laty.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo często, panie ministrze, odwołuje się pan do symboliki, do idei harcerstwa, do wartości i symboli związanych z polską armią. Zarówno w harcerstwie, jak i w Wojsku Polskim od wielu lat w ramach tego pięknego wielopokoleniowego etosu występuje słowo: honor. Myślę, że warto dzisiaj, panie ministrze, skutecznie sięgnąć do tych wartości, które są panu bliskie, i być może wyciągnąć z tego wnioski, niekoniecznie czekając na to, jaką decyzję w pana sprawie podejmie ta Izba.</u>
          <u xml:id="u-529.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Jeśli chodzi o Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści, nie widzimy powodu, by bronić pana ministra Michała Dworczyka przed odwołaniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec pana, panie ministrze. Został on uzasadniony głównie tym, jak zachował się pan przy wyborach kopertowych, które faktycznie nigdy się nie odbyły, a na które wydaliście dziesiątki milionów złotych — pieniądze Polaków. Raport NIK dowodzi, że jest pan odpowiedzialny ręka w rękę z panem premierem za to, jak zakończyła się ta farsa. Wydaliście, panowie, publiczne pieniądze, nie mając do tego podstawy prawnej, nie mając nawet poparcia społecznego ani słuszności moralnej. Kancelaria zaprzęgła do pracy Pocztę Polską, Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych, próbowaliście zaprząc także samorządy, a wszyscy na tej sali — i nie tylko — wiemy, że jedynym organem, który może organizować w Polsce wybory, jest Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Po takim blamażu zarówno pan, jak i pan premier oraz pan minister Sasin powinniście podać się do dymisji, ale to nie nastąpiło. Trudno. Ostatnie wydarzenia potwierdziły całkowitą niedojrzałość, brak elementarnej wiedzy, profesjonalizmu, bo podczas realizacji zadań przez ministra Dworczyka miał miejsce skandal związany z wyciekiem informacji mailowych, które znajdowały się w jego prywatnej skrzynce, a były to informacje ważne. Człowiek odpowiedzialny i posiadający certyfikat dostępu do akt niejawnych o najwyższym stopniu niejawności tłumaczy się w dziecinny sposób, że był to cyberatak i że stoją za tym inne służy. Być może, tylko skoro z doniesień, jakie docierają, wynika, że był to fishing, to z pana strony też musiała być jakaś aktywność, jakaś odpowiedź na to, co zostało do pana przesłane. W takim razie nie wiem, w co pan klikał. Może w informację o wygranej w szczepolotka organizowanego przez was, może w coś innego, a okazało się, że jednak to nieprawdziwe, trudno powiedzieć. Prywatnie nawet panu współczuję, naprawdę, ale nie o prywatę tutaj chodzi, tylko o to, że umieścił pan wrażliwe dane w prywatnej skrzynce mailowej, a powinien pan zdawać sobie doskonale sprawę z tego, że po czymś takim sam powinien pan usunąć się honorowo, bo naraził pan bezpieczeństwo Polski.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Należy postawić pytanie, jakie konsekwencje może to przynieść w przyszłości dla Polski i jej bezpieczeństwa. Saper myli się tylko raz, pan popełnił wiele błędów, a ten być może był saperski. Czy zdaje pan sobie sprawę z tego, jak w innych służbach by to wyglądało, np. gdyby policjant dokonał takiego czynu jak pan? Bankowo byłoby postępowanie dyscyplinarne, zapewne wraz z wydaleniem ze służby czy postępowaniem karnym. W przypadku ministra sprawa powinna być znacznie bardziej poważna, jak wspomniałem: dymisja bądź postępowanie w prokuraturze. Tutaj powinna być konieczność, a nie takie uniki jak dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#PosełMichałUrbaniak">I zwracam się do pana, panie premierze. Pan broni tutaj zażarcie swoich pracowników. Ja to rozumiem, bo pan wie, że zapewne będzie pan następny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#Marszałek">Kontynuuje pan poseł Krzysztof Bosak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Panowie i Panie Ministrowie, Członkowie Rady Ministrów! Konfederacja poprze wniosek o odwołanie ministra Dworczyka. Uważamy, że praktyki, których dopuściliście się państwo w rządzie, wykraczają poza granice i naszego ustroju, i praworządnego zachowania, a nie tego oczekujemy od rządu. Myślę, że to jest oczywiste, nie będę tego uzasadniał, bo wszystkie argumenty już wybrzmiały. Natomiast pozwolę sobie wykorzystać tę minutę na to, żeby powiedzieć, czego oczekujemy, jeżeli nie zostaniecie odwołani. Oczekujemy poważnego potraktowania sytuacji, jaka zdarzyła się z wyciekiem danych. Oczekujemy, że spróbujecie chociaż nas jako partie opozycyjne przekonać, że macie jakąkolwiek koncepcję zarządzania komunikacją całej klasy politycznej w bezpieczny sposób. Oczekujemy, że instytucje państwowe odpowiadające za bezpieczeństwo odezwą się do nas nie po to, żeby nam wysłać ulotkę czy przekazać numer telefonu do niezorientowanego urzędnika, ale po to, żeby urządzić jakieś profesjonalne szkolenia. Oczekujemy, że wykażecie odrobinę zaangażowania, a nie będziecie próbowali wyłącznie rozmasować temat medialnie, co w tej chwili robicie, przeczekać i zobaczyć, komu spadnie głowa.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Oczekujemy, siedzący w ławach rządowych i w ławach poselskich politycy PiS, że nie będziecie tylko patrzeć na siebie nawzajem, na to, kto na tym zyska, a kto straci, która koteria się u was wzmocni, tylko pokażecie odrobinę ducha państwowego, którego u was nie widzimy. Nawet nie próbowaliście nas przekonać, że on ciągle jest u was obecny.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#Marszałek">Proszę, pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie Ministrze! Organizacja wyborów przez Pocztę Polską bez udziału Państwowej Komisji Wyborczej była jawnym naruszeniem prawa i przekroczeniem uprawnień. Art. 233 został bardzo dobrze, panie ministrze, tutaj opisany. A fakt, że całą tę dzisiejszą debatę próbujecie przykryć niezwykle ważnym meczem polskiej reprezentacji i zamęczyć nas długością jej trwania, pokazuje, jak bardzo boicie się tego, co jest tutaj napisane.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Organizacja wyborów kopertowych była narażeniem obywateli na utratę zdrowia i życia, i to, uwaga, w imię interesu partyjnego. Była też próbą złamania konstytucyjnych zasad mówiących, że wybory na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej są powszechne, równe i bezpośrednie i przebiegają w głosowaniu tajnym. Najgorsze jest to, że nie wyciągnęliście z tego żadnych wniosków. I nie dlatego wybory kopertowe się nie odbyły, ale dlatego, że nie mieliście większości w tej Izbie, by przepchnąć procedurę i doprowadzić do ich organizacji.</u>
          <u xml:id="u-535.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W ramach walki z dezinformacją, ale nie wywiadu rosyjskiego, tylko polskiego rządu, oczekuję, panie ministrze, ujawnienia obywatelom wszystkich materiałów dotyczących organizacji wyborów kopertowych, łącznie z opiniami leżącymi w pana szufladzie. Czas, by obywatele je poznali.</u>
          <u xml:id="u-535.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Premierze! Jedna uwaga też do pana. W konstytucji jest coś takiego jak stan klęski żywiołowej. Wystarczyło go wprowadzić, a nie powtarzać teraz ten przekaz dnia i zdartą płytę o ciągłości władzy.</u>
          <u xml:id="u-535.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Po 6 latach waszych rządów nie wierzę wam. Dziś nas straszycie, że wywiad Rosji ma nasze maile, ale nie mam pewności, że to wywiad rosyjski. Od początku cyberataków afera mailowa jest przez was rozgrywana politycznie. Zamiast zajmować się bezpieczeństwem Polek, Polaków i państwa polskiego, zajmujecie się własnym PR-em. Ale tu nie chodzi o wasz wizerunek, a o bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. Chodzi też o to, czy — a w zasadzie dlaczego — pan minister Dworczyk znowu złamał art. 231 Kodeksu karnego, nie dopełniając swoich obowiązków. To pana drugi grzech, panie ministrze. Tak, nieprzestrzeganie praktyk służbowych także jest naruszeniem art. 231 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-535.6" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Od paru dni próbujemy ustalić, jakie standardy obowiązują dzisiaj w KPRM-ie w zakresie cyberbezpieczeństwa, ale to też schowaliście pod dywan w ramach własnej dezinformacji. Bo przecież nie chodzi o to, czy poseł lub minister korzysta z prywatnej skrzynki, ale o to, czy tajne informacje, objęte obowiązkiem szyfrowania, ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa polskiego na tę skrzynkę trafiają. Panie ministrze Dworczyk, od wielu miesięcy narażał pan interes Rzeczypospolitej Polskiej i zagrażał suwerenności państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-535.7" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Chwalicie się świetnymi wynikami w zakresie narodowego program szczepień. Liczba obywateli zaszczepionych co najmniej jedną dawką nie przekracza 40% populacji. To prawie dwa razy za mało, żeby uchronić nas, uwaga, przed czwartą, jesienną falą pandemii.</u>
          <u xml:id="u-535.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczepienia są dobrowolne.)</u>
          <u xml:id="u-535.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Twoje ciało, twój wybór.)</u>
          <u xml:id="u-535.10" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Grzech trzeci ministra Dworczyka. Skupieni na utrzymaniu władzy i własnym wizerunku, nie potraficie przekonać Polaków do tego, by chcieli się zaszczepić.</u>
          <u xml:id="u-535.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Maseczka na nos.)</u>
          <u xml:id="u-535.12" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W Wielkiej Brytanii codziennie przybywa 10 tys. chorych, ale umiera niewiele: 25 osób dziennie. W Polsce nowych przypadków mamy zaledwie 165. A ile umiera? 40–60, nawet jednej doby. Jeśli jesienią ponownie przeżyjemy koszmar, który znamy z trzeciej fali pandemii, i będziemy obserwować karetki na podjazdach szpitali, będziecie ponosić osobistą odpowiedzialność za każdą śmierć, za każde niepotrzebnie utracone życie.</u>
          <u xml:id="u-535.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczepienia są dobrowolne.)</u>
          <u xml:id="u-535.14" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Koło Polska 2050 poprze wniosek o pana odwołanie, panie ministrze, bo naprawdę ciężkie zarzuty na panu dziś ciążą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-535.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu ministra — członka Rady Ministrów, szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pana Michała Dworczyka.</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Wysoka Izbo! Chciałbym na początku odnieść się do jednej informacji, absolutnie nieprawdziwej, która tutaj pojawiła się, padła kilka razy. Chciałbym bardzo wyraźnie podkreślić, że nie istnieją żadne tajne dokumenty, jak twierdziliście z tej mównicy, dotyczące wyborów, które miały miejsce w roku 2020.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To są tylko notatki.)</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, wszystkie materiały zostały udostępnione zgodnie z obowiązującym prawem zarówno parlamentarzystom kontrolującym Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, jak i Najwyższej Izbie Kontroli. Na początku chciałem wyjaśnić tę konkretną kwestię.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Szanowni Państwo! Każdy z nas, składając przysięgę poselską, wiedział, że będzie musiał podejmować trudne decyzje. Wiedział to każdy, kto wybrał politykę i jednocześnie podjął służbę jako urzędnik państwowy, minister, sekretarz stanu. Każdy z nas musiał również liczyć się z tym, że być może przyjdzie mu zmierzyć się z takimi problemami, z którymi nigdy wcześniej nikt nie miał do czynienia. Właśnie z takim problemem, wyzwaniem z kategorii tych najtrudniejszych, mierzyliśmy się wiosną ub.r., kiedy stanęliśmy przed niespotykanym zagrożeniem, czyli pandemią COVID-19, oraz koniecznością zorganizowania wyborów na urząd prezydenta Rzeczypospolitej w czasie jej trwania. Mam wrażenie, że część uczestników dzisiejszej debaty, część osób będących na tej sali nie pamięta, z czym wówczas musieliśmy się mierzyć.</u>
          <u xml:id="u-537.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobrze pamiętamy.)</u>
          <u xml:id="u-537.5" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Przypomnę wam, szanowni państwo, że w pierwszych miesiącach 2020 r. fala pandemii uderzyła w nasz kraj i w całą Europę. Ta niezwykła sytuacja, ten stan zagrożenia na moment nas zjednoczył. Znowu potrafiliśmy być wspólnotą. Jako klasa polityczna potrafiliśmy ponad wszelkimi podziałami wspólnie stawić czoła zagrożeniu, jakie sprowadziła na nasz kraj ta zaraza. Niestety, trwało to bardzo krótko. Po kilku tygodniach, kiedy Zjednoczona Prawica robiła wszystko, by powstrzymać katastrofalne skutki zdrowotne i gospodarcze pierwszego uderzenia pandemii, Platforma Obywatelska miała już tylko jeden cel. Chciała wykorzystać ten czas w sposób polityczny, działać w myśl cynicznej zasady, że im gorzej tym lepiej. W trakcie walki o zdrowie i bezpieczeństwo Polaków Platforma myślała wyłącznie o własnym interesie politycznym.</u>
          <u xml:id="u-537.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-537.7" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, to jest jedna z podstawowych różnic w naszym myśleniu o państwie i dobru wspólnym.</u>
          <u xml:id="u-537.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-537.9" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Kiedy stanęliśmy przed koniecznością przeprowadzenia w konstytucyjnym terminie wyborów prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów w czasie pandemii, uznaliście, że to jest właściwy moment, aby wejść na drogę konfrontacji. Kiedy zobaczyliście, że wasza kandydatka na ten urząd, pani marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska nie ma szans na sukces w wyścigu wyborczym, postanowiliście zrobić wszystko, aby wybory się nie odbyły.</u>
          <u xml:id="u-537.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-537.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak było. To wy nie kłamcie.)</u>
          <u xml:id="u-537.12" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Byliście gotowi pogrążyć Polskę w chaosie. Ile słyszeliśmy o tym, że przeprowadzenie wyborów w ustawowym…</u>
          <u xml:id="u-537.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-537.14" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Nie bądź Morawieckim.)</u>
          <u xml:id="u-537.15" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">…terminie, który przypadał na maj, to śmiertelne zagrożenie? Ile razy Polacy słuchali haseł dotyczących tego, że wybory stwarzają zagrożenie dla życia milionów obywateli?</u>
          <u xml:id="u-537.16" who="#komentarz">(Głos z sali: A ile razy słyszeliśmy, że wirusa już nie ma?)</u>
          <u xml:id="u-537.17" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Wirus jest w odwrocie.)</u>
          <u xml:id="u-537.18" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Każdy, kto będzie chciał zrobić wybory 10 maja, będzie miał krew na rękach. Pamiętacie, kto to mówił? Przewodniczący Platformy Obywatelskiej, pan Borys Budka.</u>
          <u xml:id="u-537.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-537.20" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Rozumiem, że wówczas liczyliście na to, że kryzys zdrowotny obniży notowania prezydenta. Proponowaliście wybory jesienią właśnie dlatego, żeby zwiększyć swoje szanse. Gdzie było wówczas wasze hasło: konstytucja?</u>
          <u xml:id="u-537.21" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: A u nas było cały czas…)</u>
          <u xml:id="u-537.22" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Co stałoby się z przepisem o kadencji prezydenta? Mówiliście, że idziemy po trupach do celu, mówiliście, że tylko szaleniec przeprowadziłby wybory w maju, zasłanialiście się troską o zdrowie Polaków, straszyliście, że każdy, kto będzie w komisji, będzie narażony na niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-537.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Ustawa o klęsce żywiołowej.)</u>
          <u xml:id="u-537.24" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, o co tak naprawdę wam chodziło? O co się troszczyliście? Przekonaliśmy się o tym niedługo potem, kiedy wybory przesunięto na czerwiec. Przedmiotem waszej troski, rzeczywistej troski Koalicji Obywatelskiej było pozbycie się kandydatki na prezydenta, która nie miała szans na uzyskanie…</u>
          <u xml:id="u-537.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-537.26" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">…dobrego wyniku.</u>
          <u xml:id="u-537.27" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Przestań, przestań człowieku.)</u>
          <u xml:id="u-537.28" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Chodziło o zastąpienie pani marszałek prezydentem Rafałem Trzaskowskim. Gdy to się dokonało, argumenty o pandemicznym niebezpieczeństwie w dziwny sposób zniknęły. Nie tylko wy, lecz także przychylne wam media przestały je przywoływać. Naprawdę tego nie pamiętacie? To było kilkanaście miesięcy temu.</u>
          <u xml:id="u-537.29" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: O swoich mailach opowiedz wreszcie.)</u>
          <u xml:id="u-537.30" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, wówczas Polska potrzebowała prezydenta, potrzebowała równowagi, by móc dalej skutecznie walczyć z pandemią.</u>
          <u xml:id="u-537.31" who="#komentarz">(Głos z sali: O mailach.)</u>
          <u xml:id="u-537.32" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Działaliśmy i podejmowaliśmy decyzje w warunkach absolutnie wyjątkowych.</u>
          <u xml:id="u-537.33" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: O mailach. O bezpieczeństwie.)</u>
          <u xml:id="u-537.34" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Nigdy wcześniej żaden rząd nie stanął przed tego rodzaju wyzwaniem, z którym przyszło się nam zmierzyć. Niestety, po stronie Koalicji Obywatelskiej zamiast chęci podjęcia dialogu w tak istotnej dla funkcjonowania państwa sprawie była wyłącznie chęć konfrontacji. Jestem przekonany, że niezależnie od tego, co byśmy wówczas zrobili, dzisiaj krytykowalibyście nas za tę decyzję.</u>
          <u xml:id="u-537.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-537.36" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, czy były to proste decyzje? Dzisiaj o tym właśnie dyskutujemy. Czy to były proste decyzje? Nie, to były decyzje bardzo poważne i bardzo skomplikowane. Czy były różnice zdań i różne pomysły na to, jak radzić sobie w tej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-537.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawo.)</u>
          <u xml:id="u-537.38" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Tak, tak było. Czy należało zwlekać, odkładać te wybory? Absolutnie nie. W czasie pandemii trzeba działać zdecydowanie i szybko dla dobra wszystkich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-537.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-537.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-537.41" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-537.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla siebie, tak?)</u>
          <u xml:id="u-537.43" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Kierując się dobrem oraz nadrzędnym, jednoznacznie zapisanym w konstytucji obowiązkiem przeprowadzenia we właściwym terminie wyborów, podjęliśmy stosowne i właściwe decyzje. Podjęliśmy te decyzje w duchu odpowiedzialności za państwo, po to, aby nie doszło do naruszenia ciągłości władzy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-537.44" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Proszę państwa, musimy dzisiaj patrzeć w przyszłość. Do dzisiaj w Polsce wykonaliśmy ok. 27 mln szczepień.</u>
          <u xml:id="u-537.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-537.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojej.)</u>
          <u xml:id="u-537.47" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">To wciąż niewystarczająca liczba, zgoda.</u>
          <u xml:id="u-537.48" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyja to wina?)</u>
          <u xml:id="u-537.49" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Potrzebujemy systematycznej, wytężonej i spokojnej pracy w kluczowych dla nas wszystkich kwestiach. Potrzebujemy brania za Polskę odpowiedzialność. O tę odpowiedzialność apeluję dzisiaj do całej opozycji. Chodzi o każdy z tematów dotyczących bezpieczeństwa Polski i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-537.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech się podał do dymisji, a nie apeluje.)</u>
          <u xml:id="u-537.51" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Możemy różnić się poglądami, natomiast w kwestiach fundamentalnych dla naszego państwa cała klasa polityczna powinna wznieść się ponad własne interesy.</u>
          <u xml:id="u-537.52" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie, właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-537.53" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMichałDworczyk">Przygotowanie i przeprowadzenie bezpiecznych dla Polaków wyborów prezydenckich w zeszłym roku było właśnie takim przedsięwzięciem.</u>
          <u xml:id="u-537.54" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów pana Mateusza Morawieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj jest smutny dzień dla polskiej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Od 6 lat jest smutny.)</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Wyobraźmy sobie, co by się stało, gdyby bardzo wysoki urzędnik we Francji czy urzędnik publiczny, państwowy w Niemczech albo w Wielkiej Brytanii został zaatakowany przez służby obcego państwa.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Przez własną niekompetencję.)</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A w Stanach?)</u>
          <u xml:id="u-539.6" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Otóż z całą pewnością ogromna większość lub całość klasy politycznej w tych państwach zjednoczyłaby się w obronie takiego urzędnika, zjednoczyłaby się w obronie przed takim atakiem, który dotknąłby to państwo. To się dzieje na naszych oczach właśnie teraz w Niemczech i w innych krajach zachodniej Europy. Aby tak się stało, potrzeba mieć pewien zmysł państwowości. A wy? Wy poruszacie się w takim obszarze, znacie pewnie to powiedzenie Władysława Konopczyńskiego, orgii partyjności. Jest to orgia partyjności. Patrzycie tylko przez pryzmat tego, co dotyczy waszego bardzo krótkoterminowego interesu. Jeżeli rzeczywiście patrzymy za Konopczyńskim i innymi, co doprowadziło do upadku I Rzeczypospolitej, to przede wszystkim to: brak zmysłu państwowości, brak dbałości o instytucje państwa i o naprawę tych instytucji. I dlatego, Wysoka Izbo, warto dzisiaj zadać sobie takie pytanie: Dlaczego akurat minister Dworczyk został ostatnio tak ostro zaatakowany spoza państwa polskiego, ze strony Federacji Rosyjskiej?</u>
          <u xml:id="u-539.7" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Przez własna głupotę.)</u>
          <u xml:id="u-539.8" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Stawiam taką prostą tezę, która z punktu widzenia wrogich nam państw jest oczywista. Z punktu widzenia Platformy Obywatelskiej niestety też jest oczywista.</u>
          <u xml:id="u-539.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Niestety.)</u>
          <u xml:id="u-539.10" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Otóż po prostu prowadzicie dość konsekwentną politykę uderzania tam, gdzie nasze państwo naprawia się szybko, gdzie jesteśmy mocni. I warto podkreślić, że minister Dworczyk właśnie w ostatnich kilku miesiącach odpowiadał za skonstruowanie i wdrożenie skomplikowanego, bardzo skomplikowanego, zalecam spojrzenie na szczegóły tego systemu, narodowego systemu szczepień.</u>
          <u xml:id="u-539.11" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Błąd systemu był. Pamięta pan?)</u>
          <u xml:id="u-539.12" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Obiecywaliśmy na przykład, że do końca czerwca wykonamy 20 mln szczepień. Otóż, szanowni państwo, do końca czerwca wykonamy 30 mln szczepień.</u>
          <u xml:id="u-539.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-539.15" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I tylko od woli polskich obywateli, do których wspólnie powinniśmy apelować o szczepienie, zależy to, czy w krótkim tempie będziemy mogli osiągnąć odporność zbiorową. Narodowy program szczepień jako pierwszy filar skutecznego, sprawczego państwa w okresie pandemii to wielkie dzieło ministra Dworczyka.</u>
          <u xml:id="u-539.16" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">I drugi temat, którym na pewno od 10 miesięcy minister Dworczyk kłuje w oczy i przeszkadza bardzo wielu za naszą wschodnią granicą, to konsekwentne upominanie się o wolną i demokratyczną Białoruś.</u>
          <u xml:id="u-539.17" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Razem z Terleckim się upominają.)</u>
          <u xml:id="u-539.18" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To minister Dworczyk od 20 lat walczy o to, żeby za naszą wschodnią granicą było więcej wolności, więcej demokracji i dbałości o Polaków, którzy tam mieszkają.</u>
          <u xml:id="u-539.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.20" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Więcej Terleckiego.)</u>
          <u xml:id="u-539.21" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">To są dwie podstawowe przyczyny, w przypadku których ostatnio został bardzo ostro zaatakowany, właśnie w sposób, o którym tutaj dyskutujemy. Wiemy doskonale, że jest to atak, który dotyczył nie tylko jego.</u>
          <u xml:id="u-539.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Starczy już.)</u>
          <u xml:id="u-539.23" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Z oświadczeń, które zostały przekazane opinii publicznej przez nasze służby, wiemy, że ten atak dotknął bardzo wielu osób, w tym polityków obecnie zasiadających w ławach poselskich i byłych posłów, byłych senatorów. Wiemy, że jest to szeroki atak ze strony Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-539.24" who="#komentarz">(Głos z sali: To tajne informacje.)</u>
          <u xml:id="u-539.25" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">W takiej sytuacji, Wysoka Izbo, mamy prawo oczekiwać solidarności, bo do tego zobowiązuje podstawowa lojalność wobec państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-539.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.27" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Czy wiecie, co to jest podstawowa lojalność wobec państwa polskiego?</u>
          <u xml:id="u-539.28" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Co ty bredzisz, człowieku? Kubicy chciałeś ręce połamać.)</u>
          <u xml:id="u-539.29" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Właśnie dlatego, szanowni państwo, trzeba zdać sobie sprawę z tego, że w takiej sytuacji, w jakiej działał minister Dworczyk w przypadku organizacji wyborów korespondencyjnych i w przypadku obecnej sytuacji, mogą się zdarzyć jakieś potknięcia, mogą się zdarzyć jakieś błędy.</u>
          <u xml:id="u-539.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Prywatne maile.)</u>
          <u xml:id="u-539.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Prezes pana wymieni.)</u>
          <u xml:id="u-539.32" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Nikt nie jest perfekcyjny, nawet maszyny nie są perfekcyjne, ale ludzie, którzy pracują jak maszyny, zasługują na odrobinę szacunku.</u>
          <u xml:id="u-539.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.34" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-539.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Dworczyk na premiera.)</u>
          <u xml:id="u-539.36" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Dlatego, szanowni państwo, jeżeli macie w sumieniu trochę uczciwości, jeżeli potraficie popatrzeć na to, co zrobił minister Dworczyk w ostatnich latach…</u>
          <u xml:id="u-539.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Co zrobił?)</u>
          <u xml:id="u-539.38" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">…a w szczególności w ostatnich miesiącach w przypadku walki z pandemią, skutecznej walki z pandemią, walki o wolną i demokratyczną Białoruś, żeby Polacy nie byli tam prześladowani…</u>
          <u xml:id="u-539.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Szpital we Wrocławiu.)</u>
          <u xml:id="u-539.40" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Należy jego działania docenić.</u>
          <u xml:id="u-539.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-539.43" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Należy docenić to, że nie bojąc się narażać wielkim, potężnym przeciwnikom, prowadził konsekwentnie taką, a nie inną politykę.</u>
          <u xml:id="u-539.44" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydu nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-539.45" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Dlatego, Wysoka Izbo, dzisiaj chciałbym, żeby wszyscy posłowie, również ci, którzy składali wniosek o wotum nieufności, bardzo głęboko zastanowili się podczas tych głosowań, wszystkich tych trzech głosowań, bo chcecie głosować za odwołaniem prawdziwych patriotów, którzy robią wszystko, żeby polskie instytucje i państwo polskie działały jak najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-539.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydu nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-539.47" who="#PrezesRadyMinistrówMateuszMorawiecki">Prawo i Sprawiedliwość, Zjednoczona Prawica będzie głosowała za zdecydowanym odrzuceniem wszystkich tych trzech jałowych wniosków o brak zaufania do naszych ministrów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-539.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.49" who="#komentarz">(Głos z sali: Na Rzeczpospolitą partyjną będziecie głosować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#Marszałek">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy za chwileczkę w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Stajecie przy Dworczyku, a przy premierze nie?)</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Wniosek o odwołanie Pana Ryszarda Terleckiego z funkcji Wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Sekundka, muszę aktywować kartę.)</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#Marszałek">Zanim panowie posłowie wyrobią karty, chciałabym tylko przypomnieć, że po zakończeniu głosowań w ciemnym saloniku zwołuję Konwent, dobrze? Zaraz po głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-540.7" who="#Marszałek">Widzę, że już wszystko w porządku. Jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-540.8" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Wniosek o odwołanie Pana Ryszarda Terleckiego z funkcji Wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-540.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-540.11" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.12" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 10a ust. 5 regulaminu Sejmu Sejm odwołuje wicemarszałka Sejmu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-540.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.14" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odwołanie z funkcji wicemarszałka Sejmu posła Ryszarda Terleckiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-540.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Cała sala.)</u>
          <u xml:id="u-540.16" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Terlecki pewnie się wstrzymał.)</u>
          <u xml:id="u-540.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.19" who="#Marszałek">Pytanie: Czy u wszystkich działało?</u>
          <u xml:id="u-540.20" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-540.21" who="#komentarz">(Głos z sali: To się okaże.)</u>
          <u xml:id="u-540.22" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. Za — 211, przeciw — 235, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.23" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów odrzucił wniosek o odwołanie posła Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-540.24" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-540.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia…</u>
          <u xml:id="u-540.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Waldek!)</u>
          <u xml:id="u-540.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kompromituj się.)</u>
          <u xml:id="u-540.29" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Wniosek o odwołanie Pana Ryszarda Terleckiego z funkcji Wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-540.30" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.31" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 10a ust. 5 regulaminu Sejmu Sejm odwołuje wicemarszałka Sejmu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-540.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odwołanie z funkcji wicemarszałka Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-540.34" who="#komentarz">(Głos z sali: To już było.)</u>
          <u xml:id="u-540.35" who="#Marszałek">Ale były dwa wnioski, proszę państwa. Głosujemy nad drugim wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-540.36" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odwołanie z funkcji wicemarszałka Sejmu posła Ryszarda Terleckiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-540.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Odwołajcie go.)</u>
          <u xml:id="u-540.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz jest za.)</u>
          <u xml:id="u-540.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.41" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jest szansa dla premiera Gowina.)</u>
          <u xml:id="u-540.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Andzel koszulkę będzie…)</u>
          <u xml:id="u-540.43" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Teraz ściągamy koszulkę.)</u>
          <u xml:id="u-540.44" who="#komentarz">(Głos z sali: Waldek, ściągaj koszulkę.)</u>
          <u xml:id="u-540.45" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 212 — za, 236 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.46" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.47" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów odrzucił wniosek o odwołanie posła Ryszarda Terleckiego z funkcji wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-540.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.49" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji — Mariusza Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-540.50" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 159 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Sejm wyraża wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-540.51" who="#Marszałek">Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-540.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.53" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-540.54" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszyscy Polacy.)</u>
          <u xml:id="u-540.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.56" who="#komentarz">(Głos z sali: Rosjanie.)</u>
          <u xml:id="u-540.57" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.58" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 212 — za, 235 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.59" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-540.60" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.61" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania wymaganej większości głosów odrzucił wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi spraw wewnętrznych i administracji Mariuszowi Kamińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-540.62" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Aktywów Państwowych — Jacka Sasina.</u>
          <u xml:id="u-540.63" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 159 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Sejm wyraża wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-540.64" who="#Marszałek">Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-540.65" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.66" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra aktywów państwowych Jacka Sasina, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-540.67" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.69" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.71" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa, działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.72" who="#komentarz">(Głos z sali: 3:0.)</u>
          <u xml:id="u-540.73" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 213 — za, 235 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.74" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.75" who="#komentarz">(Część posłów wstaje i skanduje: Jacek! Jacek! Jacek!)</u>
          <u xml:id="u-540.76" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania wymaganej większości głosów odrzucił wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi aktywów państwowych Jackowi Sasinowi.</u>
          <u xml:id="u-540.77" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra — członka Rady Ministrów, Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów — Michała Dworczyka.</u>
          <u xml:id="u-540.78" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 159 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Sejm wyraża wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-540.79" who="#Marszałek">Komisja zaopiniowała wniosek negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-540.80" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-540.81" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra — członka Rady Ministrów, szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michała Dworczyka, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-540.82" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.83" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.84" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 210 — za, 237 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.85" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.86" who="#komentarz">(Głos z sali: 4:0.)</u>
          <u xml:id="u-540.87" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-540.88" who="#komentarz">(Część posłów wstaje i skanduje: Michał! Michał! Michał!)</u>
          <u xml:id="u-540.89" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania wymaganej większości głosów odrzucił wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi — członkowi Rady Ministrów, szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michałowi Dworczykowi.</u>
          <u xml:id="u-540.90" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jeden!)</u>
          <u xml:id="u-540.91" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co wam to było?)</u>
          <u xml:id="u-540.92" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-540.93" who="#Marszałek">Informuję, że zgłosili…</u>
          <u xml:id="u-540.94" who="#Marszałek">Przepraszam, informuję, że ogłaszam 5-minutową przerwę i zwołuję Konwent do ciemnego saloniku.</u>
          <u xml:id="u-540.95" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-540.96" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 00 min 16 do godz. 00 min 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie? Bo mamy tych osób 10, już 11.</u>
          <u xml:id="u-541.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykamy listę. Zapisanych jest 11 osób.</u>
          <u xml:id="u-541.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nikt się nie zgłasza. Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-541.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Olszewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-541.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Naród, który nie szanuje swej przeszłości, nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości — mówił marszałek Józef Piłsudski. 76 lat temu 21 czerwca 1945 r. 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego z gen. Okulickim na czele usłyszało wyrok wydany w pokazowym procesie w Moskwie. Po bezprecedensowym porwaniu przez NKWD w marcu 1945 r. przywódcy podziemnej Polski zostali przewiezieni do Moskwy i osadzeni w więzieniu na Łubiance. Przez kolejne 3 miesiące byli tam intensywnie przesłuchiwani w ramach przygotowania do pokazowego procesu.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PosełDariuszOlszewski">Proces rozpoczął się 18 czerwca, odbywał się według wzorów radzieckich, które nie miały oczywiście nic wspólnego z procesem sądowym znanym z zasad demokratycznego państwa. Był on jawnym pogwałceniem międzynarodowych umów, które nie uznają sądzenia władz państwowych jednego państwa przez organa sądowe innego państwa na mocy jego przepisów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#PosełDariuszOlszewski">W akcie oskarżenia sformułowanym na podstawie radzieckiego kodeksu karnego Polakom zarzucono nielegalną działalność w Armii Krajowej, radzie ministrów i Radzie Jedności Narodowej oraz przygotowywanie i dokonywanie na tyłach Armii Czerwonej aktów dywersji i zabójstw członków radzieckich sił zbrojnych, utrzymywanie na tyłach wojsk radzieckich nielegalnych radiostacji i dopuszczanie się innych czynów przestępczych. A dodatkowo gen. Okulicki został oskarżony o szpiegostwo i kierowanie wywiadem na tyłach Armii Czerwonej.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#PosełDariuszOlszewski">Na koniec prokurator gen. Afanasjew wygłosił mowę oskarżycielską, w której nakreślił stalinowską wizję historii Polski. Stwierdził, że proces podsumował zbrodniczą działalność reakcji polskiej, która walczyła w ciągu wielu lat przeciwko Związkowi Radzieckiemu i zaprzedała interesy swego narodu. Akt oskarżenia był więc jasnym stwierdzeniem, że władze polskie niezależne od Moskwy są nielegalne, a przyszła Polska ma być krajem zależnym od ZSRR.</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#PosełDariuszOlszewski">21 czerwca 1945 r. o godz. 16.30 gen. Wasilij Ulrich odczytał wyrok wydany przez Kolegium Wojskowe Najwyższego Sądu ZSRR. Na karę więzienia od 4 miesięcy do 10 lat skazano 12 oskarżonych. Gen. Leopolda Okulickiego skazano na 10 lat, Jana Stanisława Jankowskiego na 8 lat, Adama Bienia na 5 lat. Trzech uniewinniono, a Antoniego Pajdaka skazano w odrębnym procesie na 5 lat więzienia. Trzech zaaresztowanych nigdy nie wróciło do Polski. W więzieniu zmarli: gen. Leopold Okulicki, Jan Stanisław Jankowski i Stanisław Jasiukowicz. Czwarty — Kazimierz Pużak zmarł w więzieniu już po powrocie do Polski. Po odbyciu kary część skazanych wróciła do kraju, część zaś udała się na emigrację.</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#PosełDariuszOlszewski">Wysoki Sejmie! Cześć i chwała bohaterom, którzy życie za wolną Polskę oddali. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 23 czerwca 1943 r. na Zamojszczyźnie rozpoczął się drugi etap akcji wysiedleńczo-pacyfikacyjnej. Akcja Werwolf — akcja Wilkołak — została przeprowadzona przez Niemców w czerwcu i sierpniu 1943 r. Podczas niej wysiedlono 30–60 tys. Polaków ze 171 wsi. Przesiedlenia w ramach akcji Werwolf były najbrutalniejszymi działaniami niemieckiej administracji na tym terenie i miały na celu całkowite oczyszczenie terenu z Polaków pod niemiecką i ukraińską kolonizację. Akcja była praktyczną realizacją nazistowskiego planu Generalplan Ost, zakładającego zdobycie przestrzeni życiowej dla Niemców. Jej celem było całkowite wysiedlenie ludności polskiej z terenu Zamojszczyzny i zasiedlenie go Niemcami. Akcja była trzecią z kolei próbą niemieckiej kolonizacji tych terenów dokonaną w czasie okupacji. Zasiedlane przez Niemców wioski miały być dodatkowo otaczane pasem miejscowości zamieszkiwanych przez Ukraińców i volksdeutschów. Miały one stanowić strefę ochronną, odgradzając rasę panów od ewentualnych ataków polskich partyzantów.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Operacja zakrojona była na szeroką i niespotykaną do tej pory skalę w okupowanej Polsce. W akcji wzięły udział dwie dywizje rezerwowe Wehrmachtu, bataliony siedmiu pułków policji, dywizjony policji konnej, zmotoryzowane bataliony żandarmerii, bataliony Ostlegionów, a nawet eskadry lotnictwa. W operację zaangażowano duże siły żandarmerii wojskowej, SS, pomocniczą policję ukraińską oraz w sumie ok. 10 tys. żołnierzy Wehrmachtu. W trakcie akcji Werwolf doszło do wielu morderstw, rabunków i gwałtów na ludności cywilnej. Egzekucje jako narzędzie masowego terroru przeprowadzano w tzw. Rotundzie Zamojskiej, gdzie rozstrzelano ok. 8 tys. osób. Ogółem wysiedlono 30–60 tys. osób ze 171 wsi w powiatach: biłgorajskim, tomaszowskim, zamojskim i hrubieszowskim. Większość trafiła do obozów koncentracyjnych, m.in. w Lublinie na Majdanku. 4454 dzieci zostało wywiezionych do III Rzeszy, gdzie zostały zgermanizowane.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Prowadzona przez niemieckie władze okupacyjne w latach 1941–1943 akcja wysiedlania ludności polskiej z obszaru Zamojszczyzny była częścią zakrojonego na dużą skalę planu nowej kolonizacji zajętych przez Niemców terenów Europy Środkowo-Wschodniej. W latach 1939–1944 łącznie wysiedlono z tych terenów ok. 110 tys. Polaków z 297 wsi. Pamiętamy. To nasza historia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Baszko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełMieczysławBaszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obchodzimy dzisiaj Dzień Służby Publicznej. To święto obchodzone corocznie właśnie 23 czerwca, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 grudnia 2002 r. Pierwsze obchody odbyły się w 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełMieczysławBaszko">Obchody dnia mają na celu podkreślenie znaczenia usług publicznych i osiągnięć służby na rzecz społeczności oraz jej działalności dla rozwoju gospodarczego, demokracji i pokoju na całym świecie. Ten dzień ma służyć docenieniu pracy służby publicznej i zachęceniu młodych ludzi do rozpoczęcia kariery w sektorze publicznym.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#PosełMieczysławBaszko">Sektor publiczny to ogół podmiotów gospodarki narodowej grupujących własność państwową, własność jednostek samorządu terytorialnego lub samorządowych osób prawnych oraz własność mieszaną z przewagą kapitału podmiotów sektora publicznego. Aktywność sektora publicznego opiera się przede wszystkim na zapewnieniu obywatelom pomocy społecznej, gwarantowaniu bezpieczeństwa narodowego, planowaniu zagospodarowania przestrzeni.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#PosełMieczysławBaszko">W Dniu Służby Publicznej wszystkim osobom zatrudnionym w tym sektorze życzę dużo sił, wytrwałości, empatii dla innych, realizacji wielu przedsięwzięć dla dobra ludzi.</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sylwester Tułajew, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełSylwesterTułajew">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 26 czerwca obchodzić będziemy piękną rocznicę, 38. rocznicę śmierci wyjątkowej osoby, szczególnej osoby, wielkiego patrioty, wielkiego bohatera. Po raz kolejny wspominam żołnierza niepodległości, wyjątkową osobę dla mnie osobiście, ale przede wszystkim wyjątkową osobę z punktu widzenia odzyskanej niepodległości. 26 czerwca mija 38. rocznica śmierci mojego pradziadka, starszego ogniomistrza Pawła Tułajewa, żołnierza niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#PosełSylwesterTułajew">Paweł Tułajew wstąpił do I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego 5 sierpnia 1915 r. Rozpoczął służbę w 7. pułku piechoty, a następnie w roku 1916, po jego rozwiązaniu, rozpoczął służbę i dalej działał, dalej walczył w 5. pułku piechoty. W roku 1917, wtedy kiedy przyszedł czas kryzysu przysięgowego, za namową Józefa Piłsudskiego odmówił złożenia przysięgi na wierność cesarza Wilhelma II. To spowodowało, że 16 lipca 1917 r. został internowany, najpierw w Szczypiornie, a następnie w Beniaminowie.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#PosełSylwesterTułajew">Został zwolniony z ośrodka internowania 25 października 1918 r. Powrócił do Lublina, ale nie zamknął się w swoim domu. Nie ukrył się, ale dalej walczył. Dalej walczył o wolną i niepodległą Polskę. Brał udział w rozbrojeniu Austriaków w Lublinie, a następnie, po kilku dniach, tj. 14 listopada 1918 r., wyruszył na front wschodni, ażeby walczyć o wschodnią granicę Rzeczypospolitej. Podobnie jak w Legionach Polskich Józefa Piłsudskiego, również podczas tej wojny polsko-bolszewickiej brał udział we wszystkich walkach, we wszystkich bitwach. Został ranny pod Magierowem.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#PosełSylwesterTułajew">Wspominam rok 1932, kiedy to żołnierz niepodległości, starszy ogniomistrz Paweł Tułajew został odznaczony przez prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego Krzyżem Niepodległości za pracę w dziele odzyskania niepodległości. Paweł Tułajew został również odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, a także Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921. Paweł Tułajew został również odznaczony Odznaką „Za wierną służbę”. Jest to odznaka I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Prawdopodobnie została mu wręczona osobiście przez Józefa Piłsudskiego. Został również odznaczony odznaką za Szczypiorno oraz Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#PosełSylwesterTułajew">Kolejny raz z ogromną dumą, jako prawnuk żołnierza niepodległości, starszego ogniomistrza Pawła Tułajewa, wspominam tego niezwykłego człowieka, mojego pradziadka, który walczył o wolną Polskę, który tak pięknie wpisał się w dzieło odzyskania niepodległości. Zostało to potwierdzone poprzez te odznaczenia, które w kolejnych latach otrzymywał.</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#PosełSylwesterTułajew">Jestem niezwykle dumny, że dziś jako prawnuk tak wielkiego patrioty i żołnierza niepodległości, jako poseł Rzeczypospolitej Polskiej mogę mówić o moim pradziadku, o żołnierzu niepodległości z tego miejsca, z trybuny sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-548.6" who="#PosełSylwesterTułajew">Cześć jego pamięci!</u>
          <u xml:id="u-548.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Ewa Cicholska, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 20 czerwca br. w mojej rodzinnej miejscowości Lekowo w powiecie ciechanowskim uroczyście odsłonięto miejsce pamięci 17-letniego Adama Rzewuskiego, ps. „Burza”. Pamięć Adasia Rzewuskiego jest wciąż żywa wśród mieszkańców naszej okolicy.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#PosełAnnaEwaCicholska">W ostatni dzień marca 1944 r. w trakcie wykonywania przez Adama powierzonego mu zadania doszło do wymiany ognia z niemieckim patrolem. Zastrzelony został niemiecki żandarm. Niestety, ciężko rannego Adasia zabrano na miejscowy posterunek w Lekowie. Adam, po brutalnym przesłuchaniu przez gestapo, zdawał sobie do końca sprawę z beznadziejnego położenia. Nie wydał jednak nikogo. Do dnia dzisiejszego nie wiadomo, co Niemcy zrobili z ciałem bohaterskiego żołnierza.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#PosełAnnaEwaCicholska">W pobliżu leśniczówki Klin znajduje się głaz narzutowy z mosiężną tablicą położony we wrześniu 1969 r. „Tu 31 marca 1944 r. padł w walce Adaś Rzewuski, ps. „Burza”. Ujęty przez gestapo, zmarł następnego dnia po torturach w Lekowie”. Tablicę tę ufundowało Towarzystwo Miłośników Ziemi Ciechanowskiej. Członkowie towarzystwa od wielu lat organizują uroczystości rocznicowe w tym miejscu z udziałem rodzin kombatantów, oficjalnych delegacji władz państwowych i samorządowych oraz mieszkańców gminy. W uroczystościach biorą licznie udział uczniowie naszych szkół i harcerze.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Teraz w Lekowie dzięki inicjatorom, tj. pani wójt i radnym gminy Regimin, szczególnie dzięki radnemu panu Mariuszowi Barańskiemu, została ufundowana tablica w pobliżu miejsca, gdzie Adam Rzewuski był torturowany i gdzie zmarł. Jest ona wyrazem naszej wdzięczności i szacunku do bohaterów tamtych dni. Oddajemy hołd młodemu człowiekowi, młodemu żołnierzowi Armii Krajowej, który dla ukochanej, najjaśniejszej Rzeczypospolitej oddał to, co miał najcenniejszego — własne życie.</u>
          <u xml:id="u-550.5" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Niezwykle wzruszający był program patriotyczny w wykonaniu dzieci ze szkoły podstawowej w Regiminie. To niezwykle budujące, że dzięki pracy nauczycieli dzieci i młodzież czynnie uczestniczą w takich wydarzeniach. Poznają nie tylko historię, ale jednocześnie prawdziwy sens patriotyzmu. Postawa i oddanie ich kolegi sprzed ponad 70 lat daje im powód do dumy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawie 80% lasów w Polsce administrują Lasy Państwowe. To jest największy obszarnik współczesnej Europy. Mieszkańcy zwracają uwagę na zintensyfikowaną w ostatnich latach wycinkę lasów. Te zalegające drzewa budzą grozę u wielu. Bardzo ważna jest ochrona lasów aglomeracji miejskich, parków krajobrazowych i trzeba ograniczyć pozyskiwanie tego drewna na cele komercyjne, tylko zostawić, jeśli chodzi o parki krajobrazowe i lasy aglomeracji miejskich, na cele pielęgnacyjne.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Prace leśne, w tym wycinka drzew, wykonywane są w oparciu o tzw. plan urządzenia lasu, który jest przygotowywany raz na 10 lat. Jednak polskie prawo nie daje społeczeństwu możliwości zaskarżenia tych dokumentów, a co za tym idzie — pozbawia obywateli realnego wpływu na funkcjonowanie tych lasów. Na ten problem zwróciła uwagę Komisja Europejska, zalecając wprowadzenie do polskiego systemu prawnego możliwości zaskarżenia właśnie tego planu urządzenia lasu.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Komisja Europejska wobec 2-krotnej odmowy na interwencję w tej sprawie polskiego rządu skierowała przeciwko Polsce w grudniu 2020 r. sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ja byłam 2-krotnie, składając tzw. interwencję poselską u premiera Morawieckiego i u ministra Szymańskiego, który odpowiada za sprawy europejskie w tej sprawie, o udostępnienie dokumentów i korespondencji między polskim rządem a Komisją Europejską. Dokumentów tych mi nie udostępniono. Będę próbowała do skutku.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#PosełMałgorzataChmiel">Szanowni Państwo! PiS straszył kiedyś wyimaginowaną prywatyzacją przez rząd PO-PSL Lasów Państwowych, a sam zrobił z nich prywatny folwark, w którym rządzą ludzie niestety od pana Zbigniewa Ziobry. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 65 lat temu, 28 czerwca 1956 r., w Zakładach Hipolita Cegielskiego, wówczas noszących nazwę im. Józefa Stalina w Poznaniu, wybuchł pierwszy w PRL strajk generalny, który przerodził się w demonstracje uliczne krwawo stłumione przez wojsko i milicję.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Historię poznańskiego Czerwca zna wiele osób, chciałbym jednak dziś zwrócić uwagę i oddać hołd i najwyższy szacunek adwokatom, niezłomnym obrońcom uczestników tamtych wydarzeń. Tego zadania podjął się m.in. adwokat dr Stanisław Hejmowski, który na sali sądowej oskarżył władze państwowe o wywołanie demonstracji i śmierć ofiar.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Adwokat Stanisław Hejmowski urodził się 22 czerwca 1900 r. w Lipawie w Kurlandii. W 1924 r. ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1928 r. zdał egzamin sędziowski i rozpoczął pracę jako asesor, a następnie prokurator Sądu Okręgowego w Poznaniu.</u>
          <u xml:id="u-554.3" who="#PosełGrzegorzRusiecki">W roku 1930 został wpisany na listę adwokatów. W roku 1946 wraz z adwokatem Janem Kręglewskim podjął się obrony z urzędu Namiestnika Rzeszy w Kraju Warty Arthura Greisera. Zanim się zgodził, dwukrotnie odmawiał, tłumacząc to osobistymi krzywdami, takimi jak wypędzenie z Poznania w 1939 r. czy śmiercią dwóch braci.</u>
          <u xml:id="u-554.4" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Największą sławę i miejsce w historii przyniosła mu jednak wspomniana już obrona protestujących na poznańskich ulicach w czerwcu 1956 r. Podczas procesu wykazał się niezłomnością charakteru, talentem prawniczym i krasomówczym. W mowie końcowej mówił: Każdy wyrok jest wyrokiem ostatnim dla sędziów, którzy go wydali. Oskarżeni mają dalsze instancje, sędziowie nie mają żadnych i dlatego przed zapadnięciem tej dla was, panowie sędziowie, nieodwołalnej decyzji niech nastąpi godzina wielkiego duchowego skupienia. Wniknijcie w głąb swoich serc, w głąb swoich sumień, a wówczas przed waszymi, panowie sędziowie, oczami niechaj załopocze sztandar biało-czerwony trzymany w rękach polskiego dziecka.</u>
          <u xml:id="u-554.5" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Jego mowa obrończa przeszła do historii, a jego obywatelska niezłomność i profesjonalna wirtuozeria prawnicza w znacznym stopniu przyczyniły się do wycofania komunistycznej władzy z odwzorowanych sowieckich procesów pokazowych.</u>
          <u xml:id="u-554.6" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Od końca lat 40. mec. Hejmowski był obiektem zainteresowania UB. Inwigilacja nasiliła się w marcu 1956 r. Po procesie robotników stał się jednym z głównych celów Urzędu Bezpieczeństwa. W 1961 r. przesłuchano większość jego dotychczasowych klientów. W lipcu 1961 r. na podstawie decyzji ministra sprawiedliwości zawieszono go w wykonywaniu obowiązków zawodowych, jednocześnie w mediach rozpoczęła się nagonka na adwokata Hejmowskiego.</u>
          <u xml:id="u-554.7" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Media państwowe donosiły, że zawyżał opłaty adwokackie i przyjmował łapówki. Wydział Finansowy Rady Narodowej podjął decyzję o domiarze podatkowym, co doprowadziło Hejmowskiego do utraty całego majątku. Odebrano mu również prawo patronatu, prowadzenia szkolenia dla aplikantów i ich egzaminowania. Zawieszenie wygasło w maju 1963 r., jednak mec. Hejmowski nie wrócił już do czynnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-554.8" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Zmarł 31 maja 1969 r. w Poznaniu. Pochowany jest na cmentarzu Junikowskim.</u>
          <u xml:id="u-554.9" who="#PosełGrzegorzRusiecki">W 2001 r. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej przyznało mu pośmiertnie odznakę „Adwokatura Zasłużonym”, a w 50. rocznicę wydarzeń czerwcowych nadano jednej z poznańskich ulic jego imię. W 2006 r. został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2010 r. w Poznaniu odsłonięto pomnik Adwokatów Czerwca ’56. Napis na pomniku brzmi: „Adwokatom niezłomnym obrońcom w procesach czerwca 1956 i procesach politycznych”.</u>
          <u xml:id="u-554.10" who="#PosełGrzegorzRusiecki">W świetle dość zgodnej opinii liderami wśród licznej ławy obrończej oprócz dr. Stanisława Hejmowskiego byli także adwokaci Gerard Kujanek, Michał Grzegorzewicz czy Janusz Waliszewski. Zwłaszcza w tym szczególnym czasie także im należy się najwyższy szacunek i pamięć.</u>
          <u xml:id="u-554.11" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Niezależna adwokatura wtedy i dziś to gwarancja praw i wolności obywatelskich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldemar Andzel, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam oświadczenie na temat działań Wojsk Obrony Terytorialnej w ostatnich dniach.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Chciałbym wyrazić najszczersze uznanie dla działań żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej w ostatnich dniach. Żołnierze pomagają pogorzelcom w Białej Błotnej: porządkują teren pogorzeliska, zajmują się dystrybucją środków pierwszej potrzeby i żywności. Dziękuję, że jesteście wsparciem dla mieszkańców, których dotknęła przeogromna tragedia. Jednocześnie żołnierze WOT działają w Poznaniu. W zalanym szpitalu klinicznym przenoszą pacjentów i przygotowują placówkę do otwarcia.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PosełWaldemarAndzel">Wojska Obrony Terytorialnej okazały się niesamowicie pomocne w trakcie pandemii koronawirusa. Żołnierzy było widać wszędzie: w szpitalach, w domach pomocy społecznej i w punktach szczepień. Pojawia się pytanie: Co w tym czasie zrobiły osoby, które twierdziły, że Wojska Obrony Terytorialnej są niepotrzebne? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Stanisław Bukowiec, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełStanisławBukowiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 8 lat temu, 23 czerwca 2013 r. kopalnia soli w Bochni została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Tym samym została doceniona unikatowość oraz naturalne i unikalne wnętrze bocheńskiej żupy.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#PosełStanisławBukowiec">To najstarszy zakład wydobywczy w Europie, który działał nieprzerwanie od 1248 r. do początku lat 90. XX w. W początkowym okresie, jako przedsiębiorstwo królewskie, przynosił olbrzymie dochody. Należy podkreślić, iż sól była wówczas towarem strategicznym królestwa, który odpowiedzialny był za 25% jego przychodów. To właśnie sól sfinansowała polską rewolucję Kazimierza zwanego później Wielkim. W XV w. i XVI w. nastąpił znaczący rozwój kopalni, która zatrudniała w tym czasie blisko 500 osób. W XVII w. za przyczyną wojen, m.in. potopu szwedzkiego, a w ich następstwie upadku gospodarczego, nastąpiło zahamowanie rozwoju przedsiębiorstwa. Po roku 1771 kopalnia wraz z miastem znalazła się w zaborze austriackim. Powstały wówczas nowe szyby i nowe pokłady. Kopalnia funkcjonowała także po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, choć w XX w. następowało sukcesywne zmniejszanie wydobycia soli ze względu na jej opłacalność. W 1981 r. kopalnię wpisano do rejestru zabytków, natomiast w 1990 r. zaprzestano przemysłowego wydobycia soli. Od tej pory rozpoczął się dla tego najstarszego zakładu wydobywczego nowy, trwający do dziś rozdział działalności związanej z turystyką.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#PosełStanisławBukowiec">Produkcja soli sprawiła, iż Bochnia stała się jednym z najważniejszych ośrodków gospodarczych średniowiecznej Małopolski. Niemal w każdym stuleciu dawał się odczuć jej wyraźny wpływ nie tylko na rozwój ekonomiczny miasta i jego okolic, ale również na rozwój przemysłu i transportu. Była ważnym motorem przemian przestrzennych, funkcjonalnych, społecznych i kulturowych. Wieże wyciągowe szybów Campi, Sutoris i Trinitatis, a także inne obiekty naziemne żupy do dzisiaj kształtują krajobraz Bochni. Salinarna przeszłość miasta znajduje swoje odbicie również w charakterystycznym i oryginalnym nazewnictwie ulic.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#PosełStanisławBukowiec">To właśnie w bocheńskiej kopalni starano się unowocześnić metody wydobywcze, wprowadzając nierzadko nowatorskie rozwiązania techniczne, jak choćby kieraty, których używano jako maszyny wyciągowe, a w 1930 r. zainstalowana została maszyna parowa wyprodukowana w roku 1909 w Hucie Laura w Chorzowie. Doskonale zachowaną można ją podziwiać również dziś.</u>
          <u xml:id="u-558.4" who="#PosełStanisławBukowiec">Obecnie kopalnia soli w Bochni jest prawdziwą perłą wśród zabytków południowo-wschodniej Polski. Jest bardzo autentyczna, a wobec braku muzealnego charakteru sprawia wrażenie niedawno zakończonej produkcji, co w połączeniu z multimedialnymi hologramami stwarza bardzo ciekawy efekt. Dużym zainteresowaniem cieszy się także podziemna przeprawa drewnianymi łodziami, przejazd kolejką górniczą czy zjazd 140-metrową zjeżdżalnią. Warto w tym miejscu podkreślić, iż przebywanie w wyjątkowym mikroklimacie podziemnych wyrobisk niweluje objawy alergii oraz korzystnie wpływa na stan zdrowia osób z chorobami dróg oddechowych.</u>
          <u xml:id="u-558.5" who="#PosełStanisławBukowiec">Dzisiejsza rocznica jest okazją do podziękowań wszystkim tym, którzy przyczynili się do wpisania kopalni na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jako poseł ziemi bocheńskiej nie kryję zadowolenia i radości z posiadania na moim terenie takiej wartości kulturowej i historycznej. Dziękuję również rządowi Zjednoczonej Prawicy za dotychczasowe wspieranie działalności bocheńskiej kopalni i proszę o dalsze wsparcie, szczególnie w kontekście trwającej pandemii, która na wiele miesięcy zahamowała ruch turystyczny, a tym samym znacząco obniżyła przychody kopalni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pod hasłami sprzeciwu wobec planowanego przez ministra edukacji i nauki upartyjnienia polskich szkół i destrukcji oświaty protestują dzisiaj nauczyciele, pedagodzy, starsi uczniowie, rodzice, aktywiści oświatowi i samorządowcy z całej Polski. Protestują, bo szkoła ma kluczowy wpływ na przyszłość młodych ludzi. Kształtuje ich osobowość, rozwija zainteresowania i pasje. Warunkiem nowoczesnej europejskiej szkoły są nowoczesne obiekty, programy, a także pedagodzy, pasjonaci, jest też indywidualne podejście do ucznia, nowoczesne metody nauczania, uczenie dzieci i młodzieży tolerancji wobec rówieśników o różnych kolorach skóry, wierzących w różnych bogów lub niewierzących, a także o różnych orientacjach seksualnych w czasie wchodzenia w dorosłość.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PosełJanSzopiński">Janusz Korczak napisał: „Wszystkie dzieci są dziećmi bożymi”. Nie wiedział niestety, że niektóre dzieła boże nie spodobają się niektórym politykom Prawa i Sprawiedliwości. Wiadomo, że na jakość nauczania i wychowania w polskich szkołach szczególny wpływ mają twórczy i odważni dyrektorzy, cieszący się poparciem rodziców i zaufaniem samorządów. Żadnego wpływu nie ma natomiast minister edukacji i jego kuratorzy, którzy, jak pokazuje przykład olsztyński czy krakowski, są czynnymi politykami i partyjnymi funkcjonariuszami, a nie pedagogami rozumiejącymi szkołę i uczniów.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#PosełJanSzopiński">Dlatego parlamentarzyści Lewicy i społeczność szkolna wielu placówek z oburzeniem przyjęła informację o planach ministra Czarnka i ministra Piontkowskiego zastąpienia takich właśnie twórczych i kompetentnych dyrektorów aktywistami i marionetkami lokalnych struktur Prawa i Sprawiedliwości czy partii satelickich. Jeżeli nowe przepisy oświatowe wejdą w życie, to właśnie politycy PiS z polskich wsi i miast będą mieli decydujący głos przy wyborze dyrektora szkoły. Nawet gdyby nie zgadzały się z tym organy prowadzące, rady pedagogiczne, rodzice czy niezależne od rządu związki zawodowe. Prosta stąd droga do mianowania na dyrektorów szkół typowych osób miernych, biernych, ale politykom wiernych. To także pokusa dla politycznych kuratorów, by łatwo i szybko odwołać każdego, kto nie spodoba się lokalnych politykom, rodzinom polityków czy proboszczom. Tym samym gmina będzie organem prowadzącym jedynie z nazwy, a dyrektor będzie dyrektorem bez samodzielności programowej, organizacyjnej i decyzyjnej.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#PosełJanSzopiński">Dlatego polscy samorządowcy i cała społeczność szkolna apelują do pana ministra Czarnka o opamiętanie i zaniechanie destrukcji polskiej oświaty, bo ze szkołą jest tak jak z lasem — spalić i zniszczyć łatwo, ale zniszczenia odbudowuje się latami. A często wcale nie daje się odbudować tego, co pochopnie zniszczono. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! W dniu 19 czerwca 2021 r. w Boguchwale odbyły się przełożone z miesiąca maja z powodu pandemii Gminne Obchody Dnia Strażaka połączone z ceremonią poświęcenia i przekazania do użytku remizy OSP w Boguchwale oraz ceremonią poświęcenia i przekazania do użytku nowego samochodu bojowego marki Scania dla miejscowej jednostki OSP.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Koszt remontu remizy to ok. 1 mln zł, w całości sfinansowany ze środków własnych gminy Boguchwała, natomiast samochód bojowy wartości około 1 mln zł zakupiono ze środków Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie i Rzeszowie, gminy Boguchwała, prywatnych sponsorów oraz środków własnych ochotniczej straży pożarnej w tej miejscowości. Miałem przyjemność uczestniczyć w tym ważnym dla społeczności lokalnej wydarzeniu.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#PosełZbigniewChmielowiec">W uroczystości tej uczestniczyli również: nadbrygadier Andrzej Babieć — Podkarpacki komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Rzeszowie, proboszcz parafii w Boguchwale ks. Dziekan Mariusz Mik, starszy brygadier Krzysztof Filip — zastępca komendanta miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Rzeszowie, pan Józef Jodłowski — starosta rzeszowski wraz z radnymi, pan Wiesław Kąkol — burmistrz Boguchwały, pan Piotr Pustelny — przewodniczący Rady Miejskiej w Boguchwale wraz z radnymi, druhowie z jednostek OSP gminy Boguchwała oraz mieszkańcy. Spotkanie otworzył prezes Zarządu Gminnego w Boguchwale Kazimierz Siorek.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Podczas uroczystości zostały wręczone złote, srebrne i brązowe medale za zasługi dla pożarnictwa oraz odznaczenia „Strażak wzorowy” dla druhów ochotników z terenu gminy Boguchwała.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Uroczystość uświetniła kompania honorowa OSP z gminy Boguchwała, a oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Dęta Gminy Boguchwała z Mogielnicy.</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Gratuluję druhom z OSP w Boguchwale pozyskania nowego samochodu bojowego, o który starali się kilka lat, niech służy on przez długie lata. Został on zakupiony ze środków zabezpieczonych w ustawie modernizacyjnej, z której finansowane są zakupy samochodów, m.in. dla OSP. Bardzo się cieszę, że NFOŚ i WFOŚ dostrzegają również potrzebę finansowania takich inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Dziękuję kolegom parlamentarzystom z podkarpacia za zgodną i owocną współpracę dzięki której jednostki z naszego regionu otrzymują pomoc na zakupy sprzętu, remonty strażnic itd. Również nasza współpraca z komendantem wojewódzkim PSP w Rzeszowie nadbrygadierem Andrzejem Babcem układa się bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-562.7" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szczególne słowa uznania kieruję na ręce pana burmistrza Wiesława Kąkola oraz radnych rady miejskiej w Boguchwale za fundusze przeznaczone na zakup tego samochodu. Nieoceniona pomoc w pozyskanie samochodu wnieśli: Mariusz Gajdek — komendant gminny w Boguchwale oraz Maciej Świst — naczelnik OSP w Boguchwale. Jest to kolejny samochód dla jednostek OSP z Podkarpacia i na tym nie koniec. W najbliższym czasie będą następne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#PosełBeataStrzałka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bitwa pod Osuchami uznawana jest za jedną z największych bitew partyzanckich na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej. W czerwcu 1944 r. Niemcy przeprowadzili dwie akcje pod kryptonimami „Sturmwind I” i „Sturmwind II”. Ich celem było zlikwidowanie oddziałów Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej działających na terenie Lubelszczyzny i lasów Puszczy Solskiej. Rezultatem akcji „Sturmwind II” była bitwa pod Osuchami, zwana także bitwą nad Sopotem, stoczona 25 czerwca 1944 r. Partyzanci skutecznie paraliżowali niemiecką komunikację, uniemożliwiali dostęp do okolicznych wsi, a czasem nawet większych miast, lecz przede wszystkim organizowali liczne i skuteczne akcje odwetowe i bojowe. Niemcy, zdając sobie sprawę z zagrożenia, jakie stanowią dla nich liczne oddziały partyzanckie zgromadzone w Puszczy Solskiej, skierowali do walki ok. 30 tys. żołnierzy, broń pancerną i lotniczą. Skala akcji była ewenementem w Generalnym Gubernatorstwie, gdyż nigdy wcześniej ani nigdy później do walki na terenie GG nie zaangażowano tak dużych sił, jak w czerwcu 1944 r. W wyniku bitwy zginęła niemal cała zgromadzona w tamtejszej okolicy polska kadra dowódcza i kilkuset żołnierzy AK i BCh. Te tragiczne wydarzenia, bohaterstwo i martyrologię polskich żołnierzy upamiętnia m.in. cmentarz w Osuchach, na którym spoczywa ponad 300 poległych. Jest to największa partyzancka nekropolia w Europie.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#PosełBeataStrzałka">Szacuje się, że w walkach na terenie Puszczy Solskiej śmierć poniosło od 375 do 700 żołnierzy polskiego podziemia. Udało się zidentyfikować z imienia, nazwiska oraz pseudonimu ok. 430 walczących. Dane te są jednak niekompletne. Do tej liczby należy doliczyć partyzantów, których ciał nigdy nie udało się odnaleźć lub zostali pochowani bezimiennie na terenie cmentarza w Osuchach.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#PosełBeataStrzałka">Choć bitwa pod Osuchami jest największą bitwą partyzancką na terenie Polski, nie mówi się o niej zbyt wiele, mimo iż jedna z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza dedykowana jest właśnie tej bitwie. Na jej temat milczą podręczniki do historii, próżno szukać filmów opowiadających historię bohaterskiej walki żołnierzy polskiego podziemia pochodzących z tego terenu.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#PosełBeataStrzałka">Co roku w ostatnią niedzielę czerwca w Osuchach — wiosce znajdującej się na terenie gminy Łukowa w powiecie biłgorajskim odbywają się uroczystości upamiętniające bitwę z 1944 r. Centralnym wydarzeniem obchodów jest msza święta w intencji ofiar, w której uczestniczą bliscy i członkowie rodzin poległych, członkowie licznych stowarzyszeń i organizacji patriotycznych i kombatanckich oraz wszyscy, którzy pragnął oddać hołd poległym.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#PosełBeataStrzałka">W Osuchach, tuż obok cmentarza znajduje się dom pamięci wybudowany przed laty z inicjatywy mieszkańców gminy i rodzin poległych. W tym roku dzięki środkom pozyskanym w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych rozpocznie się modernizacja budynku dawnej szkoły, w której powstanie Muzeum Partyzantów Polskich Osuchy ’44, oddział Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Wybór budynku nie jest przypadkowy. Dawna szkoła jest przedwojennym zabytkiem, w jej murach swego czasu miała siedzibę żandarmeria wojskowa odpowiedzialna za przetrzymywanie i okrutne torturowanie partyzantów.</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#PosełBeataStrzałka">Dzięki wieloletnim staraniom przedstawicieli Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego „Osuchy 1944”, władzom gminy Łukowa i powiatu biłgorajskiego z wykorzystaniem środków pozyskanych z Rządowego Funduszu Inicjatyw Lokalnych powstanie muzeum, które będzie naszym podziękowaniem i hołdem dla żołnierzy, którzy oddali swe życie w służbie ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-563.6" who="#PosełBeataStrzałka">Niech pamięć o bohaterach i ich ofierze nigdy się nie zatrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 20 czerwca 2021 r. w Kazimierzu Dolnym miało miejsce odsłonięcie pamiątkowej tablicy poświęconej pamięci mjr. Mariana Bernaciaka ps. Orlik.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Marian Bernaciak to bohater ziem nadwiślańskich, uczestnik wojny obronnej 1939 r., żołnierz ZWZ, potem AK, wreszcie żołnierz niezłomny, dowódca jednego z największych na Lubelszczyźnie zgrupowań partyzantki niepodległościowej działającego na terenie powiatów: garwolińskiego, puławskiego, łukowskiego, lubartowskiego, kraśnickiego i kozienickiego. Zgrupowanie to dokonało wielu akcji zbrojnych przeciwko władzom komunistycznym. Orlik zginął w walce w dniu 24 czerwca 1946 r. koło wsi Piotrówek w powiecie garwolińskim.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Program uroczystości obejmował mszę św. w intencji żołnierzy wyklętych, która odbyła się w Kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja Apostoła w Kazimierzu Dolnym, odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej, przemówienia okolicznościowe i składanie kwiatów oraz zniczy pod tablicą.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#PosełKrzysztofSzulowski">W uroczystości uczestniczyli m.in. żyjący kombatanci, przedstawiciele rodziny Orlika, parlamentarzyści reprezentujący Sejm i Senat, reprezentanci wojewody i marszałka województwa lubelskiego, przedstawiciele IPN, samorządowcy, służby mundurowe, poczty sztandarowe, mieszkańcy Kazimierza Dolnego i goście. Uroczystości odbyły się w asyście wojskowej kompanii reprezentacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Tablica zawisła w sąsiedztwie tablicy poświęconej pamięci prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego małżonki Marii Kaczyńskiej, którzy zginęli śmiercią tragiczną pod Smoleńskiem w dniu 10 kwietnia 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Pragnę złożyć z tego miejsca szczególne wyrazy uznania i podziękowania dla Światowego Związku Żołnierzy AK i WiN Koło Puławy, a także dla parafii pw. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja Apostoła w Kazimierzu Dolnym oraz wszystkich tych, którzy przyczynili się do powstania tablicy oraz organizacji tej podniosłej uroczystości.</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Majorze Marianie Bernaciaku! Orliku! Cześć twojej pamięci. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O kilku miesięcy obserwujemy skonsolidowany atak opozycji i prowadzenie brudnej kampanii przeciw budowie silnego koncernu multienergetycznego w ramach Grupy PKN Orlen. Celem ataków posłów opozycji jest zablokowanie przejęcia przez PKN Orlen Polska Press z rąk Niemców, a także fuzji z gdańską Grupą Lotos. Na nic zgoda Komisji Europejskiej na fuzję, na nic tłumaczenia prezesa spółki, że połączenie Orlenu z Lotosem nie ma nic wspólnego z prywatyzacją, o której mówią błędnie politycy Platformy. Nie trafiają argumenty, że łącząc dwie firmy, zbudujemy stabilny koncern multienergetyczny, któremu będzie łatwiej przetrwać transformację energetyczną, który będzie rozwijał polską gospodarkę i któremu łatwiej będzie konkurować z innymi koncernami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#PosełJanWarzecha">W grudniu 2020 r. spółka PKN Orlen podpisała umowę przedwstępną na nabycie 100% akcji koncernu Polska Press, który posiada 20 z wydawanych w naszym kraju 24 dzienników regionalnych, 120 tygodników lokalnych i ok. 500 różnego rodzaju witryn on-line.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#PosełJanWarzecha">Tego rodzaju transakcja polegająca na przejęciu z rąk niemieckiego właściciela znaczącego segmentu prasy papierowej, a także portali internetowych przez polską spółkę, w której większościowym udziałowcem jest Skarb Państwa, powinna wywołać wręcz aplauz w Sejmie, a tymczasem politycy opozycji mają w tej sprawie nie tylko wątpliwości, ale wręcz atakują za jej przeprowadzenie rząd i władze koncernu paliwowego. Jeden z posłów Koalicji Obywatelskiej stwierdził, że „przejmując media, rząd chce kontrolować Polaków” i że „media regionalne są pierwszym etapem przejmowania przez PiS niezależnych redakcji”.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#PosełJanWarzecha">Prezes Daniel Obajtek podkreślał, że transakcja znacząco wzmocni część detaliczną koncernu. Przypomniał, że wcześniej koncern przejął Grupę Energa i Grupę Ruch odpowiadającą za kolportaż prasy, a także jej sprzedaż detaliczną. Argumentował, że niemiecki koncern był zainteresowany sprzedażą, a Orlen kupnem. Do transakcji doszło, a zakup kilkudziesięciu tytułów prasowych i kilkuset portali internetowych jest częścią strategii jego koncernu.</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#PosełJanWarzecha">Przyszedł czas, kiedy opozycja przekroczyła wszelkie granice absurdu, propagując bojkot Orlenu. „Pamiętajcie: nie tankujemy na Orlenie!” — napisał na Twitterze poseł Adam Szłapka.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To wszystko dzieje się, kiedy PKN Orlen nawet w dotkniętym kryzysem pandemii 2020 r. wypracował 3,4 mld zł zysku netto, zaś w latach rządów Zjednoczonej Prawicy 2016–2020 osiągnął ponad 26,2 mld zł zysku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest do dnia 24 czerwca 2021 r., do godz. 9.00.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do widzenia. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 0 min 51)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>