PPC / ppc

text_structure.xml 1020 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 08)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata Gosiewska i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarza dzisiejszych obrad powołuję posła Daniela Milewskiego, który prowadzić będzie protokół i listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół 27. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Informuję, że na podstawie art. 198a ust. 2 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o przeprowadzeniu 28. posiedzenia Sejmu z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">6 kwietnia zmarła nasza koleżanka pani poseł Anna Wasilewska, poseł na Sejm VIII i bieżącej IX kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">O zabranie głosu proszę pana posła Cezarego Tomczyka.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCezaryTomczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 6 kwietnia w wieku 63 lat odeszła od nas posłanka Koalicji Obywatelskiej Anna Wasilewska. Urodziła się w Ostrowcu Świętokrzyskim, ale całe swoje dorosłe życie związała z Olsztynem, którego była wiceprezydentem, oraz z warmińsko-mazurskim samorządem, w którym pełniła m.in. funkcję wicemarszałka województwa.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełCezaryTomczyk">Była posłanką na Sejm VIII i IX kadencji, wiceprzewodniczącą Komisji do Spraw Petycji, była zaangażowana w prace Komisji Kultury i Środków Przekazu. Jako parlamentarzystka była szanowana za aktywność, merytoryczność oraz dążenie do kompromisów.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełCezaryTomczyk">Była blisko ludzi. Starała się pomóc każdemu, kto szukał u niej wsparcia. Zajmowała się edukacją, tą szczególnie trudną i piękną — pracą z dziećmi z niepełnosprawnościami. Kochała sport, uprawiała go regularnie, a sportowcy zawsze mieli szczególne miejsce w jej sercu. Zresztą tak jak ludzie kultury, z którymi spotykała się często w ostatnich miesiącach, w okresie pandemii, i pomagała im przetrwać trudne chwile. Była wrażliwa, ciepła, zawsze uśmiechnięta, niezwykle lubiana i szanowana. Piękny człowiek — wszystkim nam będzie jej bardzo brakowało.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełCezaryTomczyk">Uczcijmy jej pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełCezaryTomczyk">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, 31 marca br. — bardzo proszę państwa o powstanie — zmarła Izabella Sierakowska, poseł na Sejm X kadencji oraz na Sejm I, II, III, IV i VI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Uczcijmy jej pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Obecnie przystąpimy, proszę państwa, do stwierdzenia kworum.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">W obradach bierze udział 426 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie wsparcia i wyrównania szans osób w spektrum autyzmu, druk nr 1081.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">Projekty to odpowiednio druki nr 1073 i 1070.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące pierwsze czytania tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszałek">Słyszę sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: 1073.)</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszałek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem do skrócenia terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu, sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgody na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu, w przypadku projektu ustawy zawartego w druku nr 1073, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 230 — za, 202 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszałek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej,</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1061, 1069, 1037 i 1079.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95 regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, a także o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1036 i 1057.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#Marszałek">— o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym,</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1075, 1066, 1078, 1067 i 1077.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#Marszałek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzającymi zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, druk nr 1076.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#Marszałek">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedłożyła opinię w sprawie kandydatów na rzecznika praw obywatelskich, druk nr 1074.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#Marszałek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie stanu służby zdrowia w dobie trzeciej fali pandemii, o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie wsparcia i wyrównania szans osób w spektrum autyzmu (druk nr 1081).</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#Marszałek">Witam przy okazji obecnych na galerii przedstawicieli Fundacji JiM. Witamy państwa.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#Marszałek">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie wsparcia i wyrównania szans osób w spektrum autyzmu”</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, mając na uwadze troskę o potrzeby ponad miliona obywateli — osób w spektrum autyzmu, ich rodzin i opiekunów, uznaje, że państwo powinno stwarzać im godne warunki do życia i pracy. Żeby to umożliwić, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wspiera rozwiązania systemowe pozwalające na kreowanie kompleksowej polityki skierowanej do wszystkich tych osób.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#Marszałek">Biorąc pod uwagę zobowiązania wynikające z uchwał: Karta Praw Osób z Autyzmem oraz Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje za ważną realizację strategii niwelowania barier mentalnych, organizacyjnych i finansowych przez rozwinięcie obecnego systemu opieki nad osobami w spektrum autyzmu, tak aby urzeczywistnić ich prawa we wszystkich obszarach życia z uwzględnieniem poziomu ich funkcjonowania. Każdej osobie w spektrum autyzmu należy umożliwić godne i możliwie samodzielne funkcjonowanie w dorosłości, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji włączającej, równych szans na rynku pracy oraz nowoczesnego systemu opieki i wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, stwierdzając, iż powyższe zobowiązanie wynika z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych, Konwencji o Prawach Dziecka, Standardowych Zasad Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych oraz innych aktów prawa międzynarodowego i wewnętrznego, popiera wszelkie działania mające na celu rozwijanie rzeczonej strategii”.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#Marszałek">Bardzo proszę, byśmy mogli przyjąć przez aklamację tę uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">Szanowni Państwo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Infrastruktury — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 17.15,</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 19,</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#SekretarzPosełDanielMilewski">Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Zwracam się teraz do pana posła Brauna.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Panie pośle, stwierdzam, że nie przestrzegając zarządzenia marszałka Sejmu w sprawie szczególnych rozwiązań porządkowych dotyczących posiedzenia Sejmu, narusza pan porządek.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę o nałożenie maseczki, ewentualnie o opuszczenie sali. Mamy inne sale, ma pan możliwość zdalnego uczestnictwa w posiedzeniu Sejmu. Proszę nie narażać zdrowia i życia innych osób, jeśli nie boi się pan sam o siebie. Proszę mieć na względzie wszystkich swoich kolegów, którzy są obecni na sali plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wzywam panią marszałek do przestrzegania prawa.)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">…na podstawie art. 175 ust. 3 regulaminu Sejmu przywołuję pana do porządku.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wzywam panią marszałek do przestrzegania prawa.)</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">Proszę o założenie maseczki. Proszę o założenie maseczki.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wzywam do przestrzegania prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej.)</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">Panie pośle, na podstawie art. 175 ust. 4 — przypominam, że to jest kara finansowa — regulaminu Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jest pan katolikiem, nie powinien pan narażać innych.)</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">…przywołuję pana do porządku i stwierdzam, że uniemożliwia pan prowadzenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wzywam do wnikliwego zapoznania się ze stanem prawnym, który obowiązuje w Rzeczypospolitej.)</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">Panie pośle, ponieważ nadal uniemożliwia pan prowadzenie obrad, na podstawie art. 175 ust. 5 podejmuję decyzję o wykluczeniu pana z posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Zgodnie z regulaminem Sejmu proszę opuścić salę posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest prowokacja.)</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o autostradach…</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Trochę szacunku.)</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">Przepraszam, przepraszam. Macie państwo rację, przepraszam, wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">Pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">1 minuta, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o przerwanie obrad do godz. 12, zwołanie Konwentu Seniorów i wprowadzenie do porządku obrad pilnej informacji rządu na temat realizacji programu szczepień.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBorysBudka">Dzisiaj nie ma ważniejszej sprawy w Polsce jak szczepienie Polek i Polaków. Tymczasem ponad 2 mln szczepionek zalegają w magazynach. Nie chcecie szczepić w miejscach, które są przygotowane do tego. Samorządowcy w wielu miejscach w Polsce zgłaszają gotowość, mają przygotowane punkty. Tymczasem Polska jest w ogonie Europy, jeżeli chodzi o liczbę szczepień i liczbę testów. Jednocześnie znajdujemy się na podium, na niechlubnym podium, jeśli chodzi o liczbę zgonów.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBorysBudka">Proste pytanie do pana premiera Morawieckiego: Dlaczego nawet w tak istotnej kwestii gracie zdrowiem i życiem Polaków?</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełBorysBudka">Pani marszałek, to nie powinna być nigdy polityka. Samorządy są przygotowane do tego, by pomóc rządowi. Tymczasem największą przeszkodą do szczepienia Polaków jest wasz rząd, ponieważ nawet dystrybucji szczepionek nie potraficie zorganizować.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Panie pośle, na temat szczepionek codziennie dostajemy mnóstwo informacji bardzo szczegółowych, ale nie zwołam w tej sprawie ani Konwentu, ani Prezydium, bo były temu poświęcone, panie pośle. Ponieważ złożył pan wniosek o przerwę, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Ale jeszcze raz mówię, że zwołanie Konwentu i Prezydium to jest moje uprawnienie i ich nie zwołam. W związku z tym…</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Poseł Hanna Gill-Piątek: Ja też składam wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Pani też z wnioskiem o przerwę, tak?</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">No to tożsamy wniosek. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Proszę bardzo, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">Zgłoszony został wniosek formalny o przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">Proszę państwa, przepraszam, czy było: kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale po co? Komu to przeszkadzało?)</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 204 — za, 228 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Niewiele brakowało.)</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">Z wnioskiem formalnym pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek formalny o odroczenie obrad do czasu aż wysłuchamy informacji premiera Morawieckiego w sprawie Krajowego Planu Odbudowy. 15 stycznia klub Lewicy złożył wniosek o to, żebyśmy takiej informacji mogli wysłuchać. 3 miesiące — żadnych reakcji. Dzisiaj wieczorem podczas głosowań mamy podejmować decyzję, czy rzeczywiście powinniśmy premiera wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani marszałek, teraz powinniśmy zmienić porządek i doprowadzić do tego, że to głosowanie się odbędzie i wysłuchamy informacji premiera, bo nad KPO, Krajowym Planem Odbudowy, rząd już debatował dwukrotnie. Lewica zgłosiła pakiet poprawek do Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Chcieliśmy zmian. Nie ma żadnych odpowiedzi. PiS zdejmuje punkt o ustawie o funduszu z porządku posiedzenia Sejmu. Jesteście najbardziej antyeuropejską partią. Nie chcecie pieniędzy z Unii Europejskiej. Chcecie doprowadzić do tego, że zmarnujemy szansę rozwojową Polski. Dość tego!</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań krzyczeć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle. Nie trzeba tak krzyczeć. Mikrofony dobrze zbierają, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Ponieważ padł wniosek o odroczenie posiedzenia, poddam go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 203 — za, 236 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#Marszałek">Pan poseł Janusz Kowalski z wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#Marszałek">Minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Solidarna Polska 7 miesięcy temu złożyła projekt uchwały w sprawie Nord Stream 2. Chodzi o to, by wezwać Republikę Federalną Niemiec do zaprzestania realizacji tego projektu z Władimirem Putinem. Konsekwentnie składamy takie wnioski. W dniu wczorajszym w porządku posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych nie znalazł się punkt dotyczący tej sprawy. W związku z tym uprzejmie panią marszałek prosimy o uwzględnienie tego punktu w obecnym porządku obrad, aby ten głos ważny z punktu widzenia nie tylko polskiej racji stanu, ale również solidarności energetycznej w Unii Europejskiej w końcu zabrzmiał. Głos polskiego Sejmu jest ważny dla Ukrainy, która dzisiaj przeżywa ogromne problemy w relacjach z Rosją, ale również dla administracji Stanów Zjednoczonych, która konsekwentnie wspiera zablokowanie tego projektu. Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle. Sprawa jest niezmiernie ważna, ale — wybaczy pan — gospodarzem tego projektu jest Komisja Spraw Zagranicznych. Nie mam sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Jaki to był wniosek formalny?)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">W związku z tym nie mogę tego uwzględnić w porządku tego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek formalny o odroczenie obrad do 15 kwietnia do godz. 9 i wprowadzenie do porządku obrad wyjaśnienia pana premiera na temat tego, dlaczego 11 kwietnia zmarnowano aż 1 tys. szczepionek. Narodowy program szczepień stał się narodowym programem wylewania szczepionek do zlewu. Od grudnia tych zmarnowanych dawek jest prawie 9 tys. Rozumiem, że marnujemy część dawek dlatego, że ktoś się nie zgłosił itd. Ale dlaczego 11% z tej sumy poleciało do zlewu jednego dnia? 11 kwietnia wylaliście do zlewu 1 tys. szczepionek.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dlaczego pani chce przez to zablokować obrady Sejmu?)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Chcemy…</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Zaistnieć.)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełHannaGillPiątek">…żeby to zostało wyjaśnione. Polska 2050 składa ten wniosek. Prosimy o jego przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Pani poseł, zgodnie z regulaminem ten wniosek w ogóle nie powinien być zgłoszony, ponieważ już głosowaliśmy nad wnioskiem o odroczenie. Doskonale pani o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1073).</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Proszę sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów panią Magdalenę Rzeczkowską o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od 1 lipca 2020 r. szef Krajowej Administracji Skarbowej przejął zadanie poboru opłat drogowych i prowadzi prace zmierzające do wdrożenia w Polsce nowoczesnego systemu poboru opłaty elektronicznej dla pojazdów ciężkich opartego na technologii pozycjonowania satelitarnego. System ten zastąpi obecnie wykorzystywany system viaTOLL. Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy będzie stanowił podstawę do stworzenia jednolitego systemu poboru wszystkich opłat drogowych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Kierujemy się przede wszystkim korzyścią dla obywateli: przedłożony projekt pozwoli na odejście od dotychczasowej metody poboru opłaty opartej na bramkach autostradowych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Obecnie szef KAS pobiera opłatę za przejazd autostradą na dwóch odcinkach autostrad płatnych: A2 — Konin — Stryków, A4 — Bielany Wrocławskie — Sośnica. To właśnie na tych odcinkach w pierwszej kolejności 1 grudnia br. zostaną podniesione szlabany i wdrożona zostanie nowa metoda poboru opłaty za przejazd autostradą. Taki termin jest związany z wygaśnięciem dotychczasowych umów na obsługę bramek. Przedłużenie tych umów wiązałoby się z koniecznością poniesienia wielomilionowych wydatków na ich modernizację, utrzymanie, wymianę sprzętu…</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy można prosić o umożliwienie wystąpienia pani minister?</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam, jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Projekt przewiduje dwie możliwości opłacania przejazdu autostradą: poprzez zakup biletu autostradowego i na podstawie danych geolokalizacyjnych, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku pojazdów ciężkich. Bilet autostradowy będzie można kupić nie tylko poprzez nowoczesne kanały dystrybucji online, ale też na stacjach paliw, w kiosku. To będzie wygodne dla osób, które nie korzystają z rozwiązań cyfrowych. Nie zapominamy o takich osobach.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Projekt nie wprowadza obowiązku przechowywania, przekazywania danych geolokalizacyjnych czy instalowania aplikacji, i chciałabym to podkreślić. To po stronie obywateli jest wybór formy wnoszenia opłaty. W przypadku zakupu biletu autostradowego Krajowa Administracja Skarbowa nie będzie znała tożsamości kierującego.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Projektowane przepisy wprowadzają również możliwość zmiany metody poboru opłat na odcinkach koncesyjnych autostrad A1, A2 i A4. Konieczność ujednolicenia systemu poboru opłat drogowych również na tych odcinkach była wskazywana przez Najwyższą Izbę Kontroli i projekt w tym zakresie realizuje zalecenia izby. Taka zmiana będzie możliwa na wniosek, za zgodą koncesjonariuszy, tym samym nie uchybiając zobowiązaniom Skarbu Państwa wynikającym z zawartych już umów. Nawet jeżeli koncesjonariusze nie zdecydują się na zmianę sposobu poboru opłat, to rozwiązanie w zakresie biletu zwiększa interoperacyjność, wygodę obywateli.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Dopuszczenie przedsiębiorców do dystrybucji biletów autostradowych pozwoli, aby z wykorzystaniem tych samych narzędzi, np. aplikacji mobilnych, został dokonany zakup biletu na państwową autostradę, ale chodzi też o wniesienie opłaty na odcinku koncesyjnym. Obowiązek wniesienia opłaty za przejazd autostradą będzie spoczywał na właścicielu, posiadaczu, użytkowniku pojazdu. Analogicznie jak w przypadku biletów komunikacji miejskiej czy opłat za parkowanie niewniesienie opłaty będzie skutkowało nałożeniem opłaty dodatkowej. Opłata nie zostanie pobrana, jeżeli w ciągu 3 dni od zakończenia przejazdu zostanie zakupiony bilet elektroniczny za nieopłacony przejazd.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Podkreślam też, że przedłożony projekt przewiduje ułatwienia w rejestracji przewoźników w systemie e-TOLL. Zmniejszamy zakres danych, które będą konieczne do rejestracji. Znosimy przede wszystkim obowiązek podawania numerów rejestracyjnych przyczep i naczep. Projektowane przepisy umożliwią też wykonywanie części obowiązków związanych z uiszczaniem opłat drogowych przez dostawcę kart flotowych. To będzie np. rejestracja czy aktualizacja danych. Analogicznie jak dystrybutor biletów autostradowych dostawca kart flotowych będzie zawierał umowę z szefem KAS. Do tej umowy na jednolitych warunkach będzie mógł przystąpić każdy podmiot świadczący tego typu usługi. Budując system e-TOLL, Krajowa Administracja Skarbowa angażuje przedsiębiorców w celu zapewnienia dogodnej obsługi obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Przepisy przewidują też rozwiązania mające na celu utrzymanie szczelności systemu poboru opłat poprzez objęcie kontrolą prawidłowości uiszczenia opłat drogowych przez wszystkich użytkowników. Kontrole te będą przeprowadzać funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, uzupełniająco funkcjonariusze Policji i inspektorzy inspekcji transportu drogowego. Weryfikacja prawidłowości obowiązku wnoszenia opłat za przejazd odcinkami płatnymi autostrad będzie dokonywana także w oparciu o dane przekazane z systemu kamer zainstalowanych na tych odcinkach.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Korzyści wynikające z planowanej koncepcji wdrożenia poboru opłaty za przejazd autostradą to przede wszystkim zmniejszenie korków dzięki temu, że brak jest konieczności zatrzymania pojazdów przed bramkami w celu uiszczenia opłaty za przejazd, i otwartość na interoperacyjność na poziomie krajowym we współpracy z koncesjonariuszami. Będzie tu możliwość objęcia jednolitym systemem poboru opłat odcinków autostrad koncesyjnych. Oznacza to brak konieczności ponoszenia kosztów rozbudowy i utrzymania placów poboru i bramek autostradowych, poprawę komfortu kierowców ze względu na skrócenie czasu przejazdów, wprowadzenie wygodnych metod płatności za płatne autostrady i ułatwienia dla profesjonalnych przewoźników. Dziękuję bardzo i proszę Wysoką Izbę o rozpatrzenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę zatem o zabranie głosu pana posła Jerzego Paula, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyPaul">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do projektu ustawy z druku nr 1073.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJerzyPaul">Przyjęcie proponowanej ustawy będzie służyło przede wszystkim użytkownikom dróg płatnych i umożliwi od 1 grudnia 2021 r. likwidację bramek na początku na odcinkach autostrad: Konin — Stryków, jest to autostrada A2, i Wrocław — Sośnica, autostrada A4. Ruch będzie mógł odbywać się płynnie, bez zatrzymania przed tzw. szlabanami. Zmniejszy się zakres wymaganych danych do rejestracji w systemie e-TOLL. Wprowadzony zostanie jednolity elektroniczny system poboru opłat e-TOLL dla pojazdów ciężkich i lekkich. Wprowadzona zostaje także możliwość uiszczenia opłaty za przejazd autostradą poprzez zakup elektronicznego biletu autostradowego lub na podstawie danych geolokalizacyjnych dzięki bezpłatnej aplikacji e-TOLL.pl. Użytkownik takiego biletu będzie określał początek i koniec podróży na odcinkach autostrad płatnych oraz czas rozpoczęcia przejazdu. Jednorazowy bilet autostradowy będzie ważny przez 48 godzin na określonym odcinku autostrady. Zapis wykrycia przejazdu będzie weryfikowany w systemie kontroli SPOE, czyli SPOE KAS, System Poboru Opłaty Elektronicznej Krajowej Administracji Skarbowej, a przypisany do pojazdu bilet nie będzie mógł być wykorzystany ponownie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJerzyPaul">Zakupiony bilet będzie można zwrócić przed deklarowaną datą i godziną rozpoczęcia podróży. W czasie przejazdu autostradą, w przypadku zmiany planu podróży, będzie istniała możliwość zakupu dodatkowego biletu, np. w miejscu obsługi podróżnych czy na stacji benzynowej. Zapewnienie użytkownikom pojazdów tak szerokich możliwości zakupu biletu autostradowego, nie tylko w nowoczesnych kanałach dystrybucji on-line, np. w serwisach internetowych, terminalach samoobsługowych i w aplikacji mobilnej własnej czy dostarczonej przez firmy zewnętrzne, lecz również w formie wydrukowanego biletu zakupionego na stacji paliw czy w kiosku, zagwarantuje możliwość uiszczenia opłaty również osobom niekorzystającym z rozwiązań cyfrowych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełJerzyPaul">Niektóre korzyści wynikające z przedstawionego projektu: zlikwidowanie tworzących się zatorów przy istniejących obecnie punktach poboru opłat, pominięcie konieczności skomplikowanej i kosztownej integracji systemów, SPOE KAS z MSPO, czyli Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej Krajowej Administracji Skarbowej z manualnym systemem poboru opłat, obniżenie wysokich kosztów utrzymania MSPO, wprowadzenie wygodnych metod płatności i skrócenie czasu przejazdu, zmniejszenie kosztów utrzymania wyeksploatowanej infrastruktury MSPO. Przepisy będące obecnie przedmiotem obrad Wysokiego Sejmu wprowadzą ułatwienia dla korzystających z dróg publicznych i będą jednocześnie źródłem oszczędności zarówno dla użytkowników, jak i dla finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJerzyPaul">Mając powyższe na uwadze, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy w całości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł, pan marszałek Cezary Grabarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Na samym początku trzeba podkreślić, że system elektronicznego poboru opłat sprawia Prawu i Sprawiedliwości wiele kłopotów. Koalicja PO-PSL uporała się z tym problemem w ciągu 3 lat. Został wdrożony system viaTOLL — system, który przyniósł już Krajowemu Funduszowi Drogowemu kilkanaście miliardów złotych na rozwój sieci autostrad i dróg ekspresowych. Tymczasem Prawo i Sprawiedliwość, wiedząc, że w 2018 r. upływa termin pierwszej umowy na obsługę systemu, nie poradziło sobie z tym problemem. Do dnia dzisiejszego tak naprawdę ten problem nie został rozwiązany. Najpierw system został odebrany Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i przekazany Inspekcji Transportu Drogowego. Inspekcja Transportu Drogowego ogłaszała, unieważniała postępowania przetargowe. Po drodze mieliśmy upełnomocniony Instytut Łączności, który także nie poradził sobie z tym systemem. W końcu minister finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przejmują kompetencje w zakresie pobierania opłat za przejazd autostradami i drogami ekspresowymi. To jest jakaś paranoja. Dlaczego? Dlatego że w 2020 r. — nie mam jeszcze danych za 2021 r. — przychody z elektronicznego systemu poboru opłat wyniosły prawie 2 mld zł. I cały aparat skarbowy ma dla 2 mld rozpraszać swoją uwagę, nie koncentrować jej na poborze podatku VAT, podatku CIT, podatku PIT, akcyzy, tylko ma kontrolować tych, którzy korzystają z autostrad i dróg ekspresowych. To jest wyjątkowa rozrzutność. Czy chodzi w takim razie o te 2 mld przychodów dla Krajowego Funduszu Drogowego? Nie. Cel tej ustawy jest zgoła odmienny. Chodzi o stworzenie satelitarnego systemu szpiegowania kierowców. Chodzi o stworzenie systemu powszechnej inwigilacji.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Chciałbym przytoczyć konstytucję, to nie jest akt prawny lubiany przez Prawo i Sprawiedliwość. „Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw” — art. 31 ust. 3 konstytucji. Czy któraś z tych przesłanek przy wprowadzaniu systemu totalnej inwigilacji kierowców korzystających z autostrad i dróg ekspresowych została spełniona? Żadna.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełCezaryGrabarczyk">I teraz: Czy gdzieś na świecie stosuje się system satelitarnej geolokalizacji do poboru opłat? Instytut Staszica stwierdza: Nie ma takiego kraju, gdzie tego rodzaju rozwiązanie byłoby stosowane w przypadku samochodów osobowych. Owszem, w przypadku przewozu towarów tego rodzaju rozwiązania są stosowane.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dlatego Koalicja Obywatelska, jako klub stojący na straży wolności i praw obywateli, w szczególności tych zagwarantowanych w konstytucji, opowiada się za odrzuceniem tego projektu, projektu szkodliwego dla wolności obywateli, już w pierwszym czytaniu. Szczegółowo na posiedzeniu komisji, w przypadku gdy ten wniosek nie zostanie uwzględniony, będziemy zgłaszali także propozycje poprawek. Ale jeszcze raz powiem: Wolności trzeba bronić. I wówczas gdy opresyjna władza chce tę wolność ograniczać, trzeba się sprzeciwiać. Dlatego składam wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Z wnioskiem formalnym zgłosił się pan poseł Krystian Kamiński, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym poinformować o spisku. Bo czy to przypadek, że akurat nad posłami Konfederacji przecieka dach i zlatuje na nas woda? Czy możemy we wniosku formalnym wnioskować o to, żebyśmy chociaż parasolki dostali? Przecież to jest, naprawdę, nieodpowiednia sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przerwa, przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełKrystianKamiński">Uważam, że jest to spisek skierowany przeciwko naszemu kołu. Naprawdę chcę, żeby marszałek w tym momencie zainterweniował. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, myślałem, że ten wniosek będzie miał charakter bardziej poważny. Oczywiście, jeżeli posłom Konfederacji faktycznie pada deszcz na głowę…</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wiatr w oczy.)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">…to zgłosimy ten problem Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko klubu parlamentarnego Lewica przedstawi pan poseł Wiesław Szczepański.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Procedujemy w iście ekspresowym tempie nad ustawą, która — wraz z uzasadnieniem — liczy kilkadziesiąt stron, ustawą, w przypadku której nie ma żadnych opinii ekspertów. Według przedłożonego uzasadnienia ustawa ma doprowadzić do zwiększenia przepustowości i ograniczenia zatorów na autostradach płatnych. Chodzi o odcinki Konin — Stryków i Wrocław — Sośnica. Znikną bramki i szlabany na autostradach. Zmniejszy się emisja spalin.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Nowy sposób poboru opłat będzie funkcjonował w ramach systemu poboru opłat elektronicznych KAS e-TOLL. Ma on zastąpić dotychczasowy system viaTOLL. Kierowca będzie musiał zarejestrować się w systemie, zainstalować i uruchomić urządzenie OBU — zewnętrzny system lokalizacyjny — oraz bezpłatną aplikację mobilną e-TOLL. Możliwy będzie również zakup biletu on-line lub w formie wydruku.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Wprowadzenie opłat na podstawie danych geolokalizacyjnych z wykorzystaniem aplikacji ma tę zaletę, że nie powoduje opóźnień. Ma również wadę: z takiego sposobu realizowania płatności nie korzysta się chyba dzisiaj na żadnym odcinku autostrad.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełWiesławSzczepański">Według rządu plusy proponowanych rozwiązań to: umożliwienie płynnego przejazdu autostradą, brak kosztów utrzymania infrastruktury służącej do pobierania opłat, zwolnienie ludzi. Są również minusy: przed wjazdem na płatny odcinek autostrady trzeba będzie uruchomić aplikację i nie wolno jej będzie wyłączyć aż do momentu opuszczenia drogi. Jeśli aplikacja się popsuje, zawiesi, będziemy musieli skierować się do najbliższego zjazdu. Będziemy mogli kontynuować przejazd dopiero po dopełnieniu obowiązku uiszczeniu opłaty, np. po naładowaniu telefonu. Chodzi o zakup jednorazowego e-biletu. Jeśli opłata będzie realizowana w systemie geolokalizacyjnym, a podczas jazdy autostradą kierowcy rozładuje się telefon i nie będzie miał możliwości, żeby go naładować, czeka go dodatkowa kara o wysokości 500 zł, chyba że w ciągu 3 dni ureguluje należność za przejazd. Jeśli samochodu używa kilka osób w rodzinie, to każda z nich musi pobrać aplikację. Szczelność systemu poboru opłat będą kontrolować: Służba Celno-Skarbowa, inspekcja transportu drogowego oraz Policja.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Projekt stwarza również możliwość likwidacji punktów poboru opłat i bramek na odcinkach koncesyjnych. W tym przypadku koncesjonariusze na własne życzenie będą musieli zrezygnować z samodzielnego pobierania opłat, co oczywiście wiąże się ze zmianą dotychczasowych umów. Chodzi o to, żeby przenieść na KAS odpowiedzialność za pobór opłat i otrzymać rekompensatę za utracone korzyści. Czyli państwo przejmie na siebie obowiązek pobierania opłat i będzie płacić koncesjonariuszom za to, że po ich autostradach jeżdżą samochody.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełWiesławSzczepański">Duże wątpliwości w związku z tą ustawą i sposobem jej realizacji zgłasza Forum Transportu Drogowego, które zrzesza kilkadziesiąt organizacji gospodarczych, jeśli chodzi o firmy transportowe. Wskazuje ono przede wszystkim na brak konsultacji. Wnosi również o zmodyfikowanie założeń systemu. Chodzi o zapewnienie użytkownikom dróg nieograniczonego dostępu do bezpłatnego urządzenia pokładowego OBU, które miałoby być udostępniane za kaucją przez operatora systemu, jako podstawowej formy uiszczenia opłaty elektronicznej za użytkowanie dróg płatnych w Polsce. Forum wnosi również o wprowadzenie okresu przejściowego — od 6 do 12 miesięcy — podczas którego zawieszone będzie pobieranie opłaty drogowej od pojazdów ciężarowych i autobusów. Chodzi o okres od wyłączenia systemu viaTOLL, które ma nastąpić w czerwcu 2021 r., do momentu pełnego przygotowania do uruchomienia i przetestowania systemu e-TOLL. W tym zawiera się również dopuszczenie do systemów operatorów EETS i kart flotowych. Inne postulaty to: modyfikacja zasad dotyczących nakładania kar za nieuiszczoną opłatę drogową w taki sposób, że przed ich nałożeniem wzywa się użytkowników systemu e-TOLL do uiszczenia nieopłaconej należności, odstąpienie od planowanej corocznej podwyżki opłat drogowych o wskaźnik inflacji — nie jest to powiązane z rzeczywistymi kosztami utrzymania i rozwoju sieci drogowej — oraz przeprowadzenie z odpowiednim wyprzedzeniem rzetelnej kampanii informacyjnej dotyczącej nowego systemu poboru opłat e-TOLL adresowanej do użytkowników systemu.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełWiesławSzczepański">Ustawa nakłada na pracodawców obowiązek wyposażenia ich samochodów w urządzenia. Rządu nie interesuje, że muszą oni kupić 0,5 mln smartfonów, 0,5 mln urządzeń. Kierowcy nie będą przecież korzystali z własnych telefonów, żeby włączyć aplikację. Daliście państwo aplikację, a ty się człowieku martw. Chciałbym zapytać: Kto wyprodukuje w tak krótkim czasie tak dużą liczbę urządzeń? Kto za nie zapłaci?</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełWiesławSzczepański">Zmarnowaliście państwo czas, a dziś chcecie go nadrobić. Likwidujecie jeden system, wprowadzacie drugi, a koszty chcecie przerzucić ustawą na użytkowników dróg. Dlaczego nie chce państwo zgodnie z dyrektywą wyposażyć przedsiębiorców w te urządzenia? Odpowiem: bo ministerstwo nie poniesie odpowiedzialności za to, że nie działają, a ukarani zostaną przedsiębiorcy. Do tego wszyscy przy pomocy wszystkich i wszędzie będą inwigilowani.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Mój klub poprze wniosek Platformy o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawi pan poseł Stefan Krajewski.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1073.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełStefanKrajewski">Celem projektowanych przepisów jest wprowadzenie nowoczesnego i efektywnego poboru opłat za przejazd autostradą w sposób nieograniczający przepustowości ruchu przez likwidację szlabanów. Ma to zapewnić niezakłócony, płynny przejazd bez konieczności zatrzymania w miejscu poboru opłat.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełStefanKrajewski">Główne zastrzeżenia wobec proponowanego rozwiązania wiążą się z obawą o jego inwigilacyjny charakter.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełStefanKrajewski">O ile rozwiązanie pozwalające na śledzenie transportu ciężkiego można jeszcze wytłumaczyć tym, że chodzi o dążenie organów państwa do zapobiegania wyłudzeniom VAT-u, przemytowi, innym przestępstwom skarbowym, o tyle w przypadku kierowców samochodów osobowych wydaje się to nadmierną kontrolą państwa nad mobilnością obywateli.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełStefanKrajewski">Jednym z podstawowych praw w Unii Europejskiej jest prawo do prywatności, którego nikt nie powinien naruszać. Proponowany projekt daje organom państwa pełną kontrolę nad przemieszczaniem się obywateli i możliwość wykorzystania tych danych w niewiadomych celach.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełStefanKrajewski">Niestety nie można obecnie powiedzieć, że działania organów państwowych powodują wzrost zaufania do nich, co widzimy chociażby przy wykorzystaniu systemu Pegasus niezgodnie z jego przeznaczeniem albo przy krytyce rządowej aplikacji około-COVID-owej.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełStefanKrajewski">Zbierane dane są nadmiarowe, co rodzi podejrzenie, że będą wykorzystywane w innych celach, w nieuprawniony sposób.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełStefanKrajewski">Jednocześnie rząd rezygnuje z zapowiedzianej niedawno przez ministra infrastruktury technologii poboru opłat, która jest pozbawiona wszystkich ww. wad, za to jest wdrożona przez koncesjonariuszy i dobrze odbierana, akceptowana przez kierowców. Mowa oczywiście o videotollingu i poborze opłat za pomocą odczytywania tablic rejestracyjnych, połączonych z automatycznym obciążaniem karty płatniczej użytkownika zapisanej w aplikacji.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełStefanKrajewski">Kolejną kwestią budzącą niepokój są finanse zarówno od strony kalkulacji kosztów poniesionych lub przewidzianych do poniesienia przez Skarb Państwa na wdrożenie, utrzymanie i zarządzanie systemem SPOE KAS, jak i od strony kosztów ponoszonych przez użytkownika oraz finansowych aspektów współpracy z dostawcami poszczególnych usług.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PosełStefanKrajewski">Wysoka Izbo! Jest też tutaj problem z kwestią zarządzania tymi danymi, bo już niejednokrotnie widzieliśmy, że tam gdzie państwo przygotowuje, rząd przygotowuje takie rozwiązania, te dane niekoniecznie muszą być bezpieczne. Teraz nie mamy pewności, że te dane będą pobierane tylko podczas przejazdu po tych odcinkach płatnych, bo jeśli aplikacja będzie na dobre zainstalowana w telefonie, to jest to też informacja w ogóle o naszej aktywności, w których godzinach się przemieszczamy, w których godzinach jesteśmy w domu, kiedy jesteśmy w pracy, jaką drogę pokonujemy.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PosełStefanKrajewski">Tu też należałoby zastanowić się nad tym, dlaczego rząd proponuje tylko i wyłącznie jedno rozwiązanie. Przecież są inne aplikacje, są możliwości zrobienia zdjęcia na wjeździe i na zjeździe, tutaj nie ma tak naprawdę kontroli całego ruchu pojazdów. Jest jedno rozwiązanie, do tego procedowane w tak szybkim czasie, co też wzbudza dodatkowe obawy. Bo czym jest to powodowane, że mamy już pierwsze czytanie, prace w komisji, drugie czytanie? Wszystko jest robione na łapu-capu, a nie ma chyba tutaj potrzeby takiego przyspieszenia.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PosełStefanKrajewski">Kiedy dyskutowaliśmy o tym, że viaTOLL-e będą zastąpione nowym rozwiązaniem, padały z tej mównicy pytania o to, czy to nie będzie rozszerzone o auta osobowe, o auta lekkie. I padła odpowiedź, że nie, że to dotyczy tylko transportu, głównie tych samochodów ciężarowych. Dzisiaj słyszymy coś innego. Słyszymy o płatnych odcinkach autostrad. Być może za chwilę liczba tych odcinków, jak już nie trzeba będzie wprowadzać systemowego rozwiązania, znacząco się wydłuży.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PosełStefanKrajewski">Kolejna rzecz to pytanie, kiedy w końcu poznamy prawdę, jakie są założenia i dlaczego tak szybko jest to procedowane.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PosełStefanKrajewski">Oczywiście jako klub będziemy zgłaszać poprawki i pytać na posiedzeniu komisji o to, czy jest możliwość zastosowania innego rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu panów w następującej kolejności: pan poseł Dobromir Sośnierz jako pierwszy, a następnie pan poseł Artur Dziambor.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panowie posłowie przedstawią stanowisko Koła Poselskiego Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Witam państwa zdalnie. Mam nadzieję, że mnie słychać. Tu przynajmniej z dachu nie kapie, tak że jest pewien plus.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Zacznijmy od prostego pytania: Kto by przypuszczał, kto mógł przypuszczać, że bramki na autostradach będą powodowały korki? Czy naprawdę ci geniusze, ci planiści, którzy pracują od 30 lat nad tymi naszymi autostradami, którzy je budują, nie byli w stanie tego przewidzieć? Czy kolejne rządy, które te programy wdrażały przez te wszystkie lata, nie obudziły w sobie jakichś wątpliwości, nie zapaliła się jakaś lampka w którymś momencie? Czy naprawdę trzeba było czekać, aż już będziemy pomału dobiegać do końca budowy tej naszej siatki autostradowej — jest to wprawdzie siatka dwa na jeden, ale zawsze jakaś tam siatka — żeby skorygować to błędne, fatalne założenie ze wstępu? Naprawdę nie dało się pomyśleć wcześniej? To jest pytanie do wszystkich, również do obecnej opozycji.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Drugie pytanie: Skąd w ogóle pomysł, żeby autostrady były drogami dodatkowo płatnymi? Jakie względy skłaniają do karania kierowców dodatkową opłatą akurat za jazdę autostradą, czyli najbezpieczniejszym, najbardziej ekonomicznym rodzajem drogi? Przecież z punktu widzenia bezpieczeństwa, ekologii, ekonomii, z każdego punktu widzenia lepiej, żeby kierowca wybrał autostradę niż równoległą drogę jakiegoś gorszego typu. A więc w imię czego zniechęcacie kierowców do racjonalnego działania? Przecież jeśli ktokolwiek z powodu tych wysokich opłat wybierze drogę krajową, wojewódzką, drogę lokalną zamiast autostrady, to będzie dla wszystkich gorzej, a nie lepiej. A więc co poza chciwością rządzących uzasadnia pobieranie tego haraczu od kierowców?</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Podatek drogowy w cenie paliwa to jest jedyna sprawiedliwa opłata za korzystanie z dróg, wszelkich dróg, również autostrad. Nie potrzebujemy żadnej inwigilacji, żadnego elektronicznego pastucha, żadnej elektronicznej smyczy, którą tutaj państwo nam fundujecie. A jeśli nawet z jakiegoś powodu musielibyśmy pobierać opłaty za korzystanie akurat z autostrad, to winieta i tak jest prostszym, tańszym i pozbawionym narzędzi inwigilacji sposobem pobierania tych opłat.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Trzecie pytanie. Dlaczego rok temu, kiedy analogiczny system wprowadzaliście w odniesieniu do kierowców ciężarówek, kłamaliście państwo, oszukiwaliście, że ten system nie będzie dotyczył aut osobowych? Dlaczego wtedy uspokajaliście, że to ma tylko zastąpić viaTOLL dla ciężarówek? I jak teraz obywatele mają uwierzyć w wasze dobre zamiary, czego oczekujecie, skoro poprzednio kłamaliście?</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełDobromirSośnierz">Dlatego Konfederacja będzie głosowała przeciwko. Nie wierzymy w to, że państwo mówicie tym razem prawdę, nie wierzymy w to, że ten system pozostanie dobrowolny, zwłaszcza że dla tych, którzy nie będą chcieli korzystać z tego inwigilującego sposobu, opcja alternatywna, czyli kupowanie biletów, będzie raczej pogorszeniem, utrudnieniem. W związku z tym popieramy wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o wypowiedź pana posła Artura Dziambora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie chciałem tylko uzupełnić słowa poprzedniego mówcy — posła Dobromira Sośnierza, o jeszcze kolejne bardzo konkretne pytanie: Czy ten system, który teraz państwo wprowadzacie, który ma oczywiście, według waszego opisu, usprawnić funkcjonowanie i pomóc kierowcom w jeździe po autostradach, przypadkiem w przyszłości — opłata za przejazd będzie pobierana tak samo automatycznie jak teraz, ponieważ będziemy śledzeni i będziemy mogli być zaobserwowani tam gdzieś jako jakaś poruszająca się kropeczka — nie będzie wykorzystywany do tego, żeby w ten sam sposób pobierać mandaty za przekraczanie prędkości? Jest to pytanie dosyć zasadne, bo skoro w tym momencie i tak śledzi nas GPS, skoro i tak konkretne aplikacje pokazują nam, że na autostradzie dozwolona jest prędkość 140 km/h -a pozwalamy sobie czasem na więcej i wtedy dostajemy informację, że przekraczamy prędkość — to czy z tego nie będzie chciała kiedyś skorzystać, tak jak powiedział mój kolega Dobromir Sośnierz, ta chciwa władza, która po prostu znajdzie kolejny wytrych, sposób, żeby nas jakoś wdusić w ziemię i móc pobierać od nas opłaty w taki właśnie ciekawy, osobliwy sposób, z opisem, że niby wszystko jest okej?</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełArturDziambor">Tak że tyle. Chciałbym prosić o odpowiedź na to pytanie. Wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu został już złożony.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 przedstawi pani poseł Hanna Gill-Piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy po wprowadzeniu elektronicznego systemu opłat za korzystanie z autostrad będzie można dostać 1500 zł grzywny za umieszczenie ozdoby lub charakterystycznego znaku, np. błyskawicy, przy, bo nawet nie na, tablicy rejestracyjnej samochodu? W ocenie Koła Parlamentarnego Polska 2050 procedowany projekt nowelizacji ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym stwarza takie niebezpieczeństwo. Archaiczny system poboru opłat na autostradach stał się zmorą kierowców — to jest normalne. Spowalnia to podróż, niejednokrotnie oznacza konieczność stania w gigantycznych korkach przed bramkami — to jest fakt, nie ma co temu zaprzeczać. O likwidacji bramek i zapór rząd mówił od lat. Teraz, przedstawiając projekt nowelizacji Wysokiej Izbie, zapewnia, że dzięki elektronicznemu systemowi niepopularne bramki znikną na dobre pod koniec tego roku, a jazda autostradami stanie się płynniejsza i wygodniejsza. Okej.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Czytając projekt nowelizacji, trudno jednak uwierzyć w te zapewnienia, bo aż roi się tu od błędów, nieścisłości i niedopowiedzeń. I tak np. w projektowanym art. 13naa czytamy, że za jazdę po płatnej autostradzie z zakrytymi lub ozdobionymi tablicami kierujący pojazdem będzie musiał zapłacił grzywnę w wysokości 1500 zł — i to jest zrozumiałe. Kara za zakryte tablice to logiczna konsekwencja wprowadzanych zmian, bo po likwidacji bramek wjazd na autostradę będzie swobodny, a opłaty będą naliczane na podstawie danych geolokalizacyjnych pojazdu lub wykupionego biletu elektronicznego. Wprawdzie uważamy, że grzywna w wysokości 1500 zł jest zbyt wysoka, ale egzekwowanie widoczności tablic rejestracyjnych jest w pełni uzasadnione. Problem robi się gdzie indziej. Głębokie zdumienie budzi zapis, w którym ta sama drakońska grzywna będzie mogła być wymierzana np. za ozdobienie tablic, czyli za umieszczenie tam jakiejś najmniejszej ozdoby, nie wiem, znaczka klubu sportowego, czegokolwiek, ale przede wszystkim za, uwaga, cytuję: umieszczenie z przodu lub z tyłu pojazdu napisów lub przedmiotów, które ograniczają czytelność tych tablic. Więc np. jak ktoś sobie naklei przy tablicach z przodu i z tyłu pojazdu czy na całej płaszczyźnie błyskawicę strajku kobiet, różowego misia lub chrześcijańską rybkę, to będzie mógł być ukarany grzywną 1500 zł, ponieważ każdy policjant będzie mógł powiedzieć, że to rozprasza uwagę, że to zakłóca czytelność tych tablic. Te przepisy nadają się po prostu do kosza, bo są polem do stwarzania nadużyć i do tego, żeby Policja te przepisy wykorzystywała do celów, które z tą ustawą nie mają nic wspólnego. Projekt nowelizacji daje ogromną swobodę interpretacyjną, więc niepokój związany z uznaniowym lub złośliwym traktowaniem przez Policję jest uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Niestety wraz z projektem nowelizacji posłowie nie dostali informacji, jaki będzie koszt uruchomienia elektronicznego systemu opłat po stronie publicznej. Projekt przewiduje, że do systemu dołączą obecni koncesjonariusze autostrad A1, A2 i A4. Czy autorzy projektu przeprowadzili w ogóle analizę, prognozę dotyczącą kosztów obsługi windykacji i niezbędnego wzrostu zatrudnienia w administracji w celu skutecznego odzyskiwania środków pochodzących z kar za brak biletów? Wszystko w tym projekcie wskazuje na to, że niestety nie. W naszej ocenie te kwestie muszą być szczegółowo wyjaśnione podczas dalszych prac nad projektem nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Reasumując, nasze koło, Koło Parlamentarne Polska 2050, oczywiście opowiada się za zastąpieniem bramek elektronicznych systemem poboru opłat, natomiast stosowne przepisy powinny być precyzyjnie przygotowane. Nie może być chaosu, nie może to być bubel legislacyjny. My na pewno tego na jednym posiedzeniu Sejmu, kiedy to wszystko jest pchane kolanem, nie przeprocedujemy. Dlatego na pewno nie będziemy głosować za tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze dopisać się do listy?</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wiem, czy jestem zapisany.)</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł jeszcze, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam listę osób zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy zada pytanie pan poseł Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mobilny system poboru opłat jest jak najbardziej uzasadniony i wyczekiwany przez wszystkich użytkowników autostrad, co do tego nie ma wątpliwości. Sprawa przeprowadzenia tego na wszystkich odcinkach autostrad uzależniona jest, jak wiemy, od prywatnych operatorów, koncesjonariuszy. I tu mam pytanie do pani minister. Czy możemy na podstawie dzisiejszych rozmów powiedzieć, w jakim czasie jest możliwe upowszechnienie tego systemu tak, by objął wszystkie autostrady? Słyszeliśmy również przed chwileczką o pewnych mankamentach, jeśli aplikacja lub telefon z jakichś powodów się wyłączy. Jest to pewna uciążliwość, trzeba zjechać z autostrady i uiścić opłatę w sposób manualny. Warto byłoby nad tym rozwiązaniem jeszcze popracować, żeby było ono bardziej przyjazne dla kierowcy.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełJanWarzecha">Natomiast dziwię się wszystkim przedstawicielom klubów, którzy już w pierwszym czytaniu chcą odrzucić dobrą ustawę. Przecież są jeszcze dalsze czytania, podczas których można ewentualnie wnieść poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, momencik, bo tutaj z tyłu pan sekretarz zakłóca.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełArturŁącki">Uzasadnienia rządowych projektów ustaw są zawsze lekturą chwytającą za serce. Także i w tym wypadku trafiło się kilka perełek. Wykorzystanie jednego systemu teleinformatycznego, czytaj: inwigilacyjnego, do poboru opłat drogowych, spójnego z systemem e-usług Ministerstwa Finansów, ułatwi obywatelom wykonywanie obowiązków związanych z uiszczaniem opłat za przejazd autostradą.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełArturŁącki">Doprawdy troska rządu o obywateli aż chwyta za serce w tym wypadku. Czegóż ten rząd nie zrobi, żeby ułatwić obywatelom wykonywanie wszelkich obowiązków związanych z płatnością? Nieba wprost przychyli. I dalej: Wykorzystanie systemu poboru opłaty elektronicznej Krajowej Administracji Skarbowej jest racjonalne, biorąc pod uwagę nakłady poniesione na jego budowę. Idąc tym tokiem rozumowania, tę opłatę powinien pobierać ZUS, bo nakładów na jego system nie przebije już chyba nic.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełArturŁącki">Natrafiłem też na fragment, który znalazł się tam chyba przez przypadek. Do tej pory nie sądziłem, że rząd ma taką wiedzę i empatię. Cytuję: Przesłanka interesu publicznego jest znaną systemowi prawnemu klauzulą generalną. Oznacza ona potrzebę uwzględniania w toku uzgadniania wniosku dobra ogółu. Tak, szanowni posłowie Zjednoczonej — niegdyś — Prawicy, dobro ogółu. Tym macie obowiązek się kierować. Nie dobrem partyjnych kolegów, nie dobrem prezesa, nie dobrem wójta Pcimia, tylko dobrem ogółu. Tym systemem inwigilacyjnym powinniśmy się zajmować po wygraniu wojny z pandemią, a teraz powinniśmy się zajmować szczepieniami, powinniśmy się zajmować krajowym programem odbudowy i innymi rzeczami, a nie pierdołami, które tutaj przynosicie. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam pytanie, dlaczego rząd nie wyposażył przewoźników w stosowne urządzenia i dlaczego obarcza ich ciężarem odpowiedzialności za niewłaściwy przesył ewentualnych danych z urządzeń pokładowych do systemu SPOE KAS. Przecież przewoźnik nie powinien ponosić kosztów związanych z samym przesyłem, tak jak jest dotychczas. Jak rząd zamierza rozwiązać problem wyposażenia w urządzenia przewoźników transportowych? Rozumiem, że na ich koszt. Kto jest producentem obu urządzeń i czy prawdą jest, że jego tygodniowa wydajność to 200 urządzeń? W związku z tym mam pytanie, jak długo będziemy wyposażać przewoźników, czy każemy im kupić własne komórki, ile będzie kosztował przewoźników zakup nowych urządzeń, a więc obu telefonów, i dlaczego rząd nie zamierza ponosić tych kosztów? Jak wygląda dzisiaj, bo przecież niedługo ta ustawa wejdzie w życie, akcja promocyjna czy informacyjna dotycząca tego, że już niedługo będziemy jeździli bez obowiązku uiszczania opłat na autostradach?</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Dariusza Klimczaka, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ułatwianie życia ludziom jest powinnością tej Izby. Również zastosowanie takich technologii, które nie zmuszają nas do stania w kolejce przy bramkach, powinno być oczywistością, tym bardziej że istnieje już wiele takich technologii, m.in. takich jak te, które zostały zastosowane w przypadku opłat parkingowych w Warszawie czy w Łodzi, czy w przypadku odcinkowego pomiaru prędkości. Nie jest problemem wdrożenie tego w życie. A więc, jeżeli już musimy płacić za przejazd autostradami, to ludzie oczekują, że to będzie system maksymalnie prosty i wykorzystujący te technologie, które już dzisiaj są dostępne. Dla tych, którzy nie chcą z nich korzystać — zwykłe bilety, dla innych — te technologie, które już dzisiaj istnieją i nie narażają na zarzuty o inwigilację.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Mam trzy proste pytania. Po pierwsze, skoro nie będziemy musieli obsługiwać tej całej infrastruktury, to czy bilety będą tańsze, i o ile, oraz na podstawie jakich szacunków zrobiliście państwo wyliczenia? Po drugie, jaką mamy gwarancję, że ten system nie będzie wykorzystywany teraz lub w przyszłości do pomiarów prędkości, z jaką się poruszamy? No i czy państwo zamierzają także w okresach największego natężenia, kiedy wracamy z wakacji, znad morza czy z gór, zwolnić nas z opłat, tak jak to miało miejsce dotychczas? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJakubKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drogi Rządzie! Czy wyście na głowę upadli, że tak prosty problem chcecie rozwiązać w najgłupszy sposób? Nawet Chińczycy — bo żaden kraj na świecie nie pokusił się o tak idiotyczne rozwiązanie — nie zdecydowali się na pobór opłat od samochodów osobowych na podstawie danych geolokalizacyjnych, bo uznali, że to jest zbyt drogie rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełJakubKulesza">Czy wy naprawdę myślicie, że sobie z tym poradzicie? Mieliście problemy z aplikacją ProteGO Safe, która też miała śledzić obywateli, mieliście szereg innych problemów. Czy myślicie, że rozwiążecie ten problem w tak drogi i nieefektywny sposób? Przecież na całym świecie są rozwiązania proste, tanie, niewymuszające na obywatelach posiadania telefonu komórkowego, instalacji aplikacji, która będzie cię śledziła na autostradzie, a gdy przypadkiem jej nie wyłączysz, będzie śledziła cię też poza autostradą. Pytam: Co jest waszą motywacją? Czy przypadkiem ktoś z was zna kogoś, kto wdraża takie systemy? Czy może chcecie wykorzystać ten system w innych celach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada teraz pani poseł Ewa Kozanecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełEwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, ten bardzo ważny projekt, przynosi wiele korzyści użytkownikom dróg. Dziwię się, że ze strony opozycji padają takie stwierdzenia jak: ustawa niepotrzebna, pierdoła. Uważam, że to jest nieuzasadnione. To jest jak najbardziej dobry czas, żeby uchwalić taką ustawę.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełEwaKozanecka">Pani Minister! Mam pytania, które wyjaśniłyby również coś posłom z opozycji. W jaki sposób użytkownicy korzystający z autostrad płatnych będą mogli uiszczać opłaty za przejazd? Wydaje się, że to jest system bardzo prosty, nieskomplikowany, niestwarzający zagrożeń dla użytkowników autostrad. Czy wprowadzenie nowego systemu opłat przyczyni się do zmniejszania kosztów poboru opłat? Czy w dalszej perspektywie przyniesie oszczędności użytkownikom dróg i w budżecie państwa? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada teraz pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Ustawa zakłada, że przygotowana przez państwa aplikacja będzie miała pełen dostęp do danych lokalizacyjnych naszych smartfonów, i to nie tylko wtedy, kiedy poruszamy się po drogach płatnych, ale w pełnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełMichałGramatyka">Nawet w uregulowaniach COVID-owych podobne zasady dotyczyły tylko osób objętych kwarantanną. Jeżeli przypomnieć sobie, że na podstawie innych ustaw, np. ustawy o narodowym spisie powszechnym albo ustawy o powszechnym spisie rolnym, rząd pozyskał od telekomów pełną informację o naszych numerach telefonów, skojarzoną z naszymi numerami PESEL i danymi teleadresowymi, to wszystko to składa się na obraz Wielkiego Brata, który wie o nas wszystko, gdziekolwiek jesteśmy.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełMichałGramatyka">Okres retencji, czyli okres przechowywania tych danych, zakreślają państwo na 24 miesiące, natomiast nie udało mi się w projekcie znaleźć informacji, jak chcecie państwo te dane wykorzystywać, w jaki sposób je zabezpieczać, a przede wszystkim — po co w ogóle te dane są wam potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Ta ustawa będzie miała wpływ, przynajmniej przez okres przejściowy, również na rynek pracy. Przewiduje się likwidację bramek, czyli miejsc poboru opłat. W uzasadnieniu jest mowa o tym, że te likwidowane miejsca pracy są niskopłatne, niewaloryzowane, w związku z czym nie ma problemu. Jedno ze zdań mówi o tym, że to nie wpłynie na dochody rodzin.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Chciałbym wobec powyższego zadać pytania. Jakie programy aktywizujące osoby zwalniane zarówno po stronie publicznej, jak i ewentualnie po stronie prywatnej będą zaproponowane tym pracownikom i kasjerom? Ustawa nakłada nowe obowiązki na szefa KAS. Jakie będą wydatki w związku z powyższym po stronie publicznej związane z realizacją tejże ustawy? Trzecia kwestia to jest wdrożenie nowego systemu. W Czechach, kiedy go wdrażano, było na to 6 miesięcy. Prowadzono akcję informacyjną, adresowaną również do użytkowników po stronie Polski. Jaką rząd przewiduje wprowadzić akcję informacyjną z chwilą uchwalenia tej ustawy przez Sejm? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Nim zadam pytanie, panie marszałku, mam uwagę do pani poseł Kozaneckiej, żeby cofnąć się parę lat, pani poseł, przesłuchać sobie stenogramy z posiedzeń, kiedy pani koleżanki i koledzy używali tu bardziej soczystych określeń pod adresem ówczesnego rządu i jego inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Minister! Zadam konkretne pytanie: Ile dokładnie będzie kosztował ten system i jak na tym tle wyglądałby koszt wprowadzenia systemu winietowego? Żyjemy dzisiaj w Polsce w niezwykle trudnych czasach, gospodarka i system opieki zdrowotnej wymagają dużych nakładów finansowych i dobrze by było racjonalizować wydatki państwa w innych dziedzinach. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie, ile będzie kosztował system i ile mniej kosztowałoby wdrożenie systemu winietowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełPawełRychlik">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Koszty związane z utrzymaniem dróg i autostrad to przede wszystkim koszty pracownicze: wynagrodzenia, składki zdrowotne, fundusz pracy… Wprowadzane rozwiązania z pewnością ograniczą te koszty i dlatego mam pytania. Jakie to są koszty? Jak wpłynie to na rentowność autostrad? Czy, droga pani minister, wpłynie to również na obniżenie kosztów przejazdu autostradami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Nie wpłynie, bo masz podwyżki o wskaźnik inflacji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym się zapytać dlaczego tej ustawy nie prowadzi Ministerstwo Infrastruktury. Wydaje się, że opłaty za autostrady powinny być w gestii właśnie tego ministerstwa, a nie Ministerstwa Finansów i Komisji Finansów Publicznych. Jest to bardzo dziwna konstrukcja.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Po drugie chciałbym się zapytać, dlaczego to nie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad będzie odpowiedzialna za ten system, tylko Krajowa Administracja Skarbowa. Nie rozumiem tego, dlaczego instytucja, która odpowiada za drogi krajowe, za autostrady, za drogi szybkiego ruchu, nie będzie miała kompetencji, żeby pobierać opłaty. Po trzecie chciałbym się zapytać, dlaczego wprowadzacie pełną inwigilację pojazdów, pełną inwigilację kierowców, którzy poruszają się po drogach krajowych i autostradach. Czy nie lepiej ten system zorganizować inaczej, tak aby państwo nie miało dostępu do tak wrażliwych danych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! System oparty na geolokalizacji ma gwarantować użytkownikowi pełen wgląd w historię opłat. Wynika z tego, że nasze dane historyczne zawierające informacje o naszych podróżach będą przechowywane w systemie operatora. Jak ten fakt ma się do rozporządzenia RODO, które mówi wyraźnie, że nasze dane mogą być przechowywane jedynie za naszą zgodą i przede wszystkim mogą być przechowywane jedynie w okresie niezbędnym do przeprowadzenia określonych czynności, do których zostały zgromadzone? Jaki jest zatem cel gromadzenia tych informacji, jaki jest planowany okres ich przechowywania i jakie służby będą miały dostęp do baz danych zawierających informacje o naszych podróżach?</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełJanSzopiński">Nie ma kraju, który działa w oparciu o system geolokalizacji. W związku z tym czemu ma służyć pomysł naszego rządu? Czy ma służyć jedynie bezprawnemu śledzeniu obywateli?</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to wysoka hipokryzja ze strony pana Cezarego Grabarczyka, człowieka, który w 2010 r., 2011 r. wprowadzał fatalny system i podpisywał fatalną umowę z punktu widzenia interesów Skarbu Państwa. Za kilka miliardów złotych — przez konsorcjum firm, na czele którego stała austriacka firma — został wybudowany nieefektywny, bardzo drogi system. To jest właśnie kredo waszych rządów. Wy wyprowadzaliście pieniądze i chcieliście, aby takie rzeczy realizowały zagraniczne firmy, a nie polskie państwo. To, że rząd Zjednoczonej Prawicy przejmuje dzisiaj kontrolę nad tym systemem, boli was najbardziej. To was najbardziej boli.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełJanuszKowalski">Pan powinien tutaj stać i przepraszać za to, że podpisał pan bardzo niekorzystną umowę — Skarb Państwa z tym konsorcjum — za kilka miliardów złotych. Bardzo nieefektywny system. Tego się pan powinien wstydzić. Jest pan ostatnią osobą, która może to oceniać.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełJanuszKowalski">Dzisiaj rząd Zjednoczonej Prawicy przejmuje dla Rzeczypospolitej Polskiej kontrolę nad tym systemem właśnie po to, żeby zabezpieczyć dane obywateli. To jest kredo rządów Zjednoczonej Prawicy. To jest różnica między wami — PO i PSL-em a nami. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: W trybie sprostowania, w trybie sprostowania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Paweł Poncyljusz, a pan marszałek za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełPawełPoncyljusz">Panie Marszałku! Tak PiS przejmuje ten cały viaToll, że od 3 lat tylko przedłuża umowę, która już Kapscha do niczego nie zobowiązuje, a wszystkie koszty i ryzyka są po stronie Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełPawełPoncyljusz">Pani Minister! Nie idzie wam ten NSPO. Dlaczego? To ja pani powiem. Dlatego, że główni dyrektorzy, którzy preparują SIWZ-y, to są byli pracownicy Kapsch Telematic Polska. Dopóki się ich nie pozbędziecie, dopóty będziecie mieli problem z rozstrzygnięciem jakiegokolwiek przetargu.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełPawełPoncyljusz">Oczywiście pani tylko zbiera żniwo tego, co narozrabiał minister Adamczyk, co narozrabiał minister Zagórski i co narozrabiał Alvin Gajadhur, bo to są faceci, którzy odpowiadają za to, że to jest w takim stanie. Pytanie do pani mam takie: Co będzie po 1 czerwca 2021 r.? Wy dzisiaj nawet nie jesteście w stanie ogłosić przetargu na OBU. Wy nie jesteście w stanie zintegrować wielu systemów, które są potrzebne przy NSPO. A zegar tyka.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PosełPawełPoncyljusz">Pytanie drugie i ostatnie! Ile wyniosły przychody z tytułu viaTOLL od 2008 r., a ile na tym zarobił Kapsch Telematic Polska i firmy z nim związane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W trybie sprostowania pan poseł Cezary Grabarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, pan zupełnie nie rozumie istoty systemu elektronicznego poboru opłat. Ten system ma generować środki na rozwój sieci autostrad i dróg ekspresowych w Polsce. Dzięki temu, że ta — jak pan powiedział — szkodliwa umowa została podpisana, na polskie drogi dostaliśmy wsad ok. 16 mld zł w ramach środków wygenerowanych przez kierowców, którzy korzystali z już wybudowanej sieci i złożyli się na drogę, którą moglibyśmy wyrazić odcinkiem od Strykowa do granicy z Czechami w Gorzyczkach.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Natomiast ten system, który pan chce poprzeć, będzie umożliwiał inwigilację także pana posła Czarneckiego, i OLAF następnym razem będzie miał ułatwione zadanie, bo będzie mógł poprosić panią minister o dane o całej drodze, którą pan poseł Czarnecki przebywa w drodze do Parlamentu Europejskiego, a potem do Łańcuta i do Warszawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Grzegorza Rusieckiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest kolejny projekt ustawy, który wpychany jest w ostatnim momencie, bez głębszych konsultacji, bez głębszej analizy. Na mocy tej ustawy opłaty za przejazd autostradami będzie pobierała Krajowa Administracja Skarbowa, która jednocześnie uzyska dostęp do naszych aplikacji, będzie mogła w pełni kontrolować sposób przemieszczania się. Natomiast ta ustawa powinna również wzbudzić refleksje dotyczące generalnie kosztów związanych z poruszaniem się po autostradach. Na przykład odcinek wielkopolski: kierowca, który chce przejechać tam i z powrotem, musi zapłacić za to więcej niż wtedy, gdy wykupuje 10-dniową winietę w Czechach. Chciałbym zapytać: Jakie były w zeszłym roku wpływy z tzw. podatku od środków transportu, który jest wliczany w cenę paliwa, i ile z tych środków poszło na budowę nowych dróg ekspresowych i autostrad?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">I ostatnie pytanie — tutaj prosiłbym o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Czy w związku z wprowadzeniem tego systemu rząd planuje zwiększenie liczby odcinków płatnych np. poprzez poszerzenie tego, uzupełnienie tych odcinków również o drogi ekspresowe? Bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W zasadzie nie wiadomo, od czego zacząć, więc może zacznę od tego, że 5,5 roku funkcjonowania tej władzy wystarczyło, żeby zaczął przeciekać nawet dach w parlamencie. I to jest prawdziwy obraz tego państwa w pigułce — do czego doprowadziliście.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PosełMirosławSuchoń">I tak samo to wygląda dokładnie z systemem poboru opłat. Ja powiem tak: rzadko kiedy środowisko transportowe mówi jednym głosem, a w tym przypadku tak jest. To pokazuje, jak bardzo zła jest ta ustawa. Przede wszystkim całkowity brak konsultacji — ministerstwo przepycha, ukrywa i wprowadza tę zmianę. Dlaczego? No, jeżeli ktoś chce coś ukryć, to znaczy, że działa to na szkodę państwa i szkodę obywateli.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani minister mówiła o korzyściach dla obywateli, więc zapytam. Dzisiaj obywatel, firma otrzymuje bezpłatnie urządzenie do użytku i nie ponosi tu kosztów, a wy wprowadzacie urządzenia, które będą generowały koszty dodatkowe, koszty dla firm. Czy to jest lepsze? Pani minister mówi, że to będzie bardziej efektywne kosztowo. Pytam, dla kogo, skoro w projekcie ustawy zapisaliście coroczną podwyżkę…</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PosełMirosławSuchoń">…opłat drogowych o wskaźnik inflacji, co jest absolutnie skandaliczne.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#PosełMirosławSuchoń">Pytam o kolejne sprawy, związane z tym, jakie dane będą zbierane. Przecież mieliśmy przykład choćby Niemiec, gdzie te dane były nadmiarowe — 2 lata system nie funkcjonował, żeby można było to zlikwidować. Pytam w interesie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMirosławSuchoń">…obywateli, jakie dane będą zbierane.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełMirosławSuchoń">I już na koniec, panie marszałku, ostatnia rzecz. Ja nie wiem, jak to jest, że wszyscy mówią o tym, że muszą stać na bramkach. Ja nie muszę, obywatele też by nie musieli, gdyby ministerstwo 4 lata temu wysłuchało nas i wprowadziło harmonizację w zakresie systemów poboru opłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Jest to w Europie, można to było zrobić, a rząd 4 lata spał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełKonradFrysztak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełKonradFrysztak">Szanowni Państwo! Poza tym, że będzie to bezdyskusyjnie ustawa inwigilująca — chcecie państwo rejestrować, którędy, dokąd, gdzie, po co, do kogo jadą Polacy — to dodatkowo chciałbym zadać konkretne pytanie. Czy tą ustawą chcecie również opodatkować kierowców poruszających się drogami ekspresowymi? Np. w Radomiu i w okolicach Radomia S7 poseł Suski, który dojeżdża z domu do swojego biura poselskiego…</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: …ojca po pijaku.)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełKonradFrysztak">…będzie dojeżdżał do miasta i będzie musiał za to płacić.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Pośle! Jeśli chodzi o to, kto dokąd dojeżdża i jak, to proszę skupić się na swoich politykach, którzy przekraczają prędkość i jeżdżą bez prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A ja proszę, żeby pan poseł zadawał pytanie.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: …swoim tatą.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Cezarego Grabarczyka.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: To, że jest pan chamem, to jest jasne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani dobrze wie, że pierwsza zmiana operatora systemu — z generalnej dyrekcji na Inspekcję Transportu Drogowego — odbywała się pod hasłem: będzie lepiej, będzie taniej. Nie było lepiej, było dokładnie tak samo, ale drożej. Teraz prawdopodobnie będziemy mieli powtórkę z rozrywki. Ale pytanie: Na jakiej podstawie chce pani przeforsować przepis, który pozwoli na coroczną rewaloryzację mierzoną wskaźnikiem inflacji? Bo przepisy europejskie pozwalające na pobór opłat za korzystanie z dróg ograniczają przesłanki tylko do kosztów utrzymania i rozwoju sieci. To jest jedno.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Drugie. Dlaczego tego sprawdzonego systemu videotollingu nie chce wspierać rząd? To jest system nieinwazyjny — tylko ci, którzy wjeżdżają na autostradę, są sczytywani, w momencie gdy zjeżdżają z autostrady są sczytywani, ponoszą opłatę i nie ma dalszej inwigilacji. Opamiętajcie się.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Krzysztof Gadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jakiś wysyp ustaw o inwigilacji, o profilowaniu. Mamy to samo w energetyce z licznikami energii, dzisiaj słyszymy o nowym systemie. Pani minister, chciałem zapytać, jakie jest stanowisko Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Bo co do energetyki, prezes mówi, że trzeba coś wprowadzić, zapisać, a minister mówi: nie, nie ma profilowania. Udało nam się to zrobić przez wprowadzenie poprawki. Chciałem panią zapytać, jak do tej ustawy odnosi się prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">I kolejne pytanie. Pani minister, system poboru to jedno, wysokość opłat to drugie. Czy ten system przewiduje również zmniejszenie opłat w przypadku prowadzenia robót na autostradzie i ograniczenia prędkości? Jeździmy dzisiaj ze Śląska do Krakowa i co chwilę tam trwa budowa, remont autostrady, i co roku podnoszone są opłaty. Rząd Prawa i Sprawiedliwości, minister Adamczyk cały czas obiecywał, że to zmieni, zredukuje. Pytał o to przez 8 lat, teraz ma prawo to zrobić i do tej pory tego nie zmienił. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dwa konkretne pytania. Pani minister, proszę mi powiedzieć, czy w jakimkolwiek kraju w Europie takie rozwiązanie oparte o geolokalizację jest zastosowane w praktyce. Może dam jeszcze więcej szans. Może gdziekolwiek na świecie jest zastosowane takowe rozwiązanie? Bo dzisiaj, szanowni państwo, słyszymy na tej sali wiele obaw o inwigilację, o naruszanie praw obywatelskich. Może warto byłoby, pani minister, jeżeli Polacy tego nie chcą, cofnąć się do systemu winiet, który byłby chyba o wiele bardziej przyswajalny i akceptowalny, a nie przekonywać na siłę Polaków, szanowni państwo, że takie rozwiązanie jest dla nich dobre.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełJarosławRzepa">Pani Minister! Warto czasami się cofnąć. Widać, że system budzi dużo kontrowersji. My tu apelujemy, ja apeluję, żeby jednak pomyśleć o rozwiązaniu, które jest prostsze, bardziej akceptowalne. Jednocześnie proszę o odpowiedź na pytanie, czy gdziekolwiek taki system geolokalizacyjny działa w Europie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym lista posłów zapisanych do zadania pytań została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów panią minister Magdalenę Rzeczkowską o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Posłowie! Bardzo serdecznie dziękuję za zadane pytania. Postaram się je może troszkę zblokować.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Pierwsza kwestia, która jest chyba najbardziej gorąca, dotyczy, cytuję: inwigilacji i szpiegowania kierowców z wykorzystaniem satelitarnego systemu. Otóż, proszę państwa, dane będą pobierane tylko w zakresie i celu określonym w przepisach, i to w przepisach rangi ustawowej. Zarzut niekonstytucyjności na etapie ustawy o drogach publicznych, gdzie te zasady zostały wprowadzone, nie został podniesiony. Nie zostało to zakwestionowane pod kątem zgodności z konstytucją. Dane nadmiarowe są i będą usuwane z systemu automatycznie. W systemie będą przechowywane, i to tylko w przedziałach czasowych określonych w przepisach ustawowych, dane związane z przejazdem po drodze płatnej. Żadne dodatkowe dane nie będą przechowywane. Będą usuwane, tak jak powiedziałam, automatycznie, a będzie jeszcze dodatkowy mechanizm bezpieczeństwa. Co 3 miesiące będzie przegląd danych i usuwanie danych nadmiarowych, gdyby z jakiś przyczyn się tam pojawiły.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Przypominam, że obywatele powszechnie korzystają z usług, które zakładają przekazywanie danych platformom, i to w dodatku prywatnym, także zagranicznym, a nie z zabezpieczonych, bezpiecznych rozwiązań państwowych.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Podają swoje dane osobowe, dokonują płatności kartą w przypadku zakupów, zamawiają jedzenie itd. System Krajowej Administracji Skarbowej jest i będzie budowany ze wszystkimi zasadami bezpieczeństwa, również z zachowaniem zasad i przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, czyli zasad RODO.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Przepisy tej ustawy, o której tutaj dzisiaj rozmawiamy, w procesie prac legislacyjnych, w procesie rządowym podlegały szerokim konsultacjom społecznym. Raport z tych konsultacji społecznych mają państwo załączony do druku. Jest opinia o zgodności tych przepisów z prawem Unii Europejskiej w zakresie waloryzacji, ale również zgodności z przepisami dotyczącymi ochrony danych, w tym danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące uruchamiania aplikacji, bezpieczeństwa itd., że trzeba będzie to gdzieś przed wjazdem uruchomić, można z tej aplikacji korzystać przede wszystkim w takim dogodnym momencie, również przed wjazdem na autostradę. Nie ma się co obawiać, bo te dane, tak jak powiedziałam, które nie dotyczą przejazdu odcinkiem płatnym, nie będą przechowywane w systemie. Przypominam również, że to obywatel decyduje o tym, czy skorzysta z aplikacji, czyli z tego rozwiązania związanego z pozycjonowaniem satelitarnym, czy też z biletu. Mówiłam też, że bilet i zakup biletu elektronicznego czy też biletu na przejazd nie wiąże się z koniecznością podawania danych geolokalizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Koszt biletu. Było to podnoszone. Otóż będzie on dokładnie odpowiadał stawce opłaty za przejazd autostradą. Nie będzie odbiegał od tych rozwiązań, które są w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Przedstawiali też państwo zastrzeżenia przewoźników, m.in. forum przewoźników. Te wszystkie zastrzeżenia, proszę państwa, nie dotyczą tej ustawy, nad którą dzisiaj procedujemy, tylko przyjętej w zeszłym roku zmiany ustawy o drogach publicznych. W tej ustawie zostały określone kształt systemu poboru opłat drogowych od pojazdów ciężkich i filozofia systemu wynikająca z tamtych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Krajowa Administracja Skarbowa. Spotykamy się z przewoźnikami, omawiając te rozwiązania przy wdrażaniu systemu. Chcemy na te wszystkie wątpliwości odpowiadać. Jeżeli chodzi o akcję informacyjną, informacje są przekazywane razem z fakturami za korzystanie z systemu viaTOLL, a z końcem kwietnia ruszy już bardziej zmasowana, powiedzmy sobie, akcja informacyjna. W zakresie tej ustawy w przypadku wdrożenia tego systemu na autostradach akcja informacyjna będzie prowadzona do grudnia, kiedy to właśnie z dniem 1 grudnia te szlabany mają zniknąć z autostrad.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Co do kosztów budowy systemu utrzymania: 448 mln — cały system, 8,3 mln — odcinki autostradowe, rozszerzenie na autostrady, a średni miesięczny koszt utrzymania szacowany jest na 10 mln. Jeżeli chodzi o viaTOLL, jest to grubo ponad 20 mln zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeżeli chodzi o szybkość procedowania, w tym projekcie ustawy są przewidziane zmiany dotyczące pojazdów ciężkich i przewoźników w zakresie ułatwień rejestracji, możliwości skorzystania z pełnomocnika dostawcy kart flotowych. Stąd to tempo, żeby w momencie wdrożenia nowego systemu przewoźnicy mogli w łatwiejszy sposób z niego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeżeli chodzi o zakrywanie numerów rejestracyjnych i zakaz manifestacji poglądów, samochód można, proszę państwa, czym się chce okleić i manifestować poglądy, jakie się chce. Chodzi wyłącznie o rejestrację i sam numer, tabliczkę rejestracyjną.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeszcze odniosę się do kwestii kadrowych, zapewnienia obsługi systemu przez KAS czy GITD, kontroli. Wszystkie informacje o tych kosztach znajdą państwo w OSR-ze. Jeśli chodzi o środki budżetowe na Krajową Administrację Skarbową, o zasoby na kontrolę, to jest koszt 113 mln na 10 lat, a na GITD — 26,7 mln na 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Co do koncesjonariuszy i upowszechnienia systemu, daty, nie jestem w stanie jej państwu podać. Zależy to od decyzji koncesjonariusza.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMagdalenaRzeczkowska">Dobrze. Dziękuję bardzo. Już przedłużyłam.</u>
          <u xml:id="u-83.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy za 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 51 do godz. 11 min 54)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#Marszałek">Bardzo państwa proszę, żebyśmy przed przystąpieniem do głosowania potwierdzili kworum.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#Marszałek">Nie działa.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa.)</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#Marszałek">Już działa.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#Marszałek">W posiedzeniu bierze udział 422 posłów.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#Marszałek">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#Marszałek">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu skierował ten projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 1073, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 203 — za, 226 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#Marszałek">Proponuję, aby Sejm, na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu, wyznaczył termin przedłożenia sprawozdania umożliwiający rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#Marszałek">Słyszę sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#Marszałek">Przystępujemy w związku z tym do głosowania nad tą propozycją.</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji przedstawienia przez komisję sprawozdania w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.25" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 227 — za, 200 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-85.26" who="#Marszałek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 867, 867-A i 1002).</u>
          <u xml:id="u-85.28" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Annę Milczanowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-85.29" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poszukiwana pani posłanka Milczanowska.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Jestem. Dzień dobry, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A gdzie pani jest?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Jestem gdzieś na ścianie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na zdalnym.)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Na zdalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wie pani co, przepraszam serdecznie, ale szukałem pani na krześle, a nie na ścianie.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Witam.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druki nr 867 i 867-A.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaMilczanowska">Sejm na 26. posiedzeniu w dniu 25 lutego 2021 r. na podstawie art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu skierował powyższy projekt ustawy wraz z autopoprawką do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia. Jednocześnie pani marszałek Sejmu na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczyła termin przedstawienia sprawozdania nieprzekraczający dnia 16 marca 2021 r. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 15 marca 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Komisja zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawia 13 wniosków mniejszości na żądanie wnioskodawców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Mam problem — no, nie od dziś — z Klubem Parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość, bo nie mam zgłoszonego nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Sak: Piotr Sak.)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No właśnie, ale, panie pośle, nie zgłosił się pan jakoś tak. Brak dyscypliny w pana klubie. Zapraszam pana.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo im wszystko wolno.)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełPiotrSak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nieukrywaną przyjemność, ale i imperatyw, żeby przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Projekt został szczegółowo przedstawiony w toku posiedzenia, o którym mówiła pani poseł Anna Milczanowska, więc nie ma potrzeby, żeby dublować i przytaczać in extenso wszelkie założenia i zapisy projektowanego aktu normatywnego. Niemniej jednak chciałbym powiedzieć o kwestiach związanych z tym liftingiem legislacyjnym, który odbył się w toku posiedzenia komisji sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełPiotrSak">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Zmodyfikowano zapisy dotyczące posiedzenia wstępnego, w stosunku do których dotychczas były pewne wątpliwości, odnośnie do limitowania funkcji obrończej i wniosku o ustanowienie obrońcy na tym etapie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełPiotrSak">To zostało skasowane. W tym zakresie, jeżeli chodzi o protekcję obrończą przez profesjonalnego adwokata, zostało to jakby naprawione i nie ma żadnych wątpliwości, że możliwość skorzystania z pomocy prawnika będzie na pełnym etapie postępowania, nie tylko jak będzie częściowa prekluzja na tym etapie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełPiotrSak">Skorygowano i uzupełniono znamiona wykroczenia z art. 57 Kodeksu wykroczeń. W pierwotnym założeniu były pewne niedoskonałości. One zostały uzupełnione i pełny wachlarz takich niegodziwych działań w zakresie organizacji zbiórki na cele związane z uzyskaniem środków na grzywnę czy środki kompensacyjne, czy przepadek został objęty penalizacją. Wprowadzono także przepadek tego typu ofiar.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełPiotrSak">Dodatkowo dokonano drobnej korekty odnośnie do art. 338 § 1a co do zakresu pouczenia. Ponadto ujednolicono terminologię oraz dokonano korekt legislacyjno-redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PosełPiotrSak">Dzięki tym wszystkim szlifom, detalom — oczywiście niezależnie, jeżeli chodzi o pierwotny wniosek i obecny — klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedłożony projekt zamieszczony w druku sejmowym nr 1002. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Barbarę Dolniak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Dziękuję, panie marszałku, za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Obóz rządzący nawet się nie pochylił nad rzeczowymi i logicznymi argumentami dotyczącymi tego projektu ustawy. Wszystkie poprawki zgłoszone przez opozycję zostały odrzucone. Ale tego można się było spodziewać. To oznacza, że ten projekt nie powinien wejść w życie, i dlatego po raz kolejny składamy wniosek o jego odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełBarbaraDolniak">Ten projekt jest nie do przyjęcia, bowiem prowadzi do zmian w Kodeksie postępowania karnego, które ograniczą dostęp do informacji publicznej. Pozbawią bowiem obywatela możliwości zapytania o treść orzeczenia i uzasadnienia w przypadku umorzenia postępowania przygotowawczego. Nie dowiemy się już o bulwersujących opinię społeczną sprawach prowadzonych przez prokuraturę i o jej pracy, dlatego że prokurator zawsze znajdzie argument, by odmówić udostępnienia akt.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PosełBarbaraDolniak">Nie do przyjęcia są przepisy, które wprowadzacie, jeżeli chodzi o doręczenie postanowienia o tymczasowym aresztowaniu. Teraz minister sprawiedliwości będzie mógł zatrzymać nie tylko niewygodnego adwokata, ale i każdego niepokornego, choćby znad grobowej deski.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PosełBarbaraDolniak">Nie do przyjęcia są zmiany w zakresie listu żelaznego, o którym tak naprawdę decydować będzie prokurator, a nie niezawisły sąd. Teraz będzie tak, że prokurator generalny będzie mógł polecić prokuratorowi prowadzącemu sprawę, kto może zostać zatrzymany, a kogo należy ochronić.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PosełBarbaraDolniak">Nie do przyjęcia są przepisy zawieszające bieg terminu przedawnienia nie tylko w okresie stanu epidemicznego lub epidemii, ale także rok po ich ustaniu. To nie tylko pozbawia system prawny obowiązujący w Polsce fundamentalnej podstawy, ale przede wszystkim wpłynie też na prowadzenie postępowania. A zasadą tego postępowania powinno być szybkie, sprawne osądzenie, a nie odsuwanie w nieskończoność prowadzenia postępowania, bo to nie służy chociażby zbieraniu materiału dowodowego.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PosełBarbaraDolniak">Nie do przyjęcia są rozwiązania, które państwa chcecie wprowadzić, dotyczące ograniczenia składów orzekających, jeżeli chodzi o sądy odwoławcze. To stworzy sytuację, da możliwość manipulowania składami odwoławczymi nie tylko w okresie epidemii, ale jeszcze w ciągu roku po zakończeniu tego stanu. Tym samym PiS-owscy urzędnicy działający na szkodę interesu publicznego, szastający milionami publicznych środków przy zakupach respiratorów czy nieprawidłowych masek mają szansę na bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#PosełBarbaraDolniak">Nie do przyjęcia wreszcie są zmiany dotyczące poręczenia majątkowego oparte na błędnym założeniu, że poręczenie jest synonimem kary, a nie środkiem zabezpieczającym. Takie rozwiązanie oznacza, że dzisiaj na poręczenie stać będzie tylko i wyłącznie ludzi bogatych, a nie tych, którzy mają niskie dochody.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#PosełBarbaraDolniak">W kontekście tych wszystkich zmian nie dziwi postawa Solidarnej Polski ukierunkowanej niestety na zniszczenie wymiaru sprawiedliwości. Dziwi natomiast bezkrytyczne spojrzenie jej koalicjantów, a w szczególności Porozumienia Jarosława Gowina, który był przecież kiedyś ministrem sprawiedliwości, a Porozumienie mieni się strażnikiem praworządności na prawicy. A przecież nic z praworządności tu nie ma — ani ograniczenie dostępu do informacji publicznej, ani możliwość aresztowania osoby nieprzytomnej, ani skoślawienie instytucji listu żelaznego i poręczenia majątkowego. Pod płaszczykiem walki z terroryzmem i koronawirusem PiS najwyraźniej nadal chce wprowadzać rozwiązania, które maltretują system prawny. Chcecie natomiast wprowadzić system, w którym obywatel nie może już kontrolować władzy, system, w którym przez palce patrzy się na swoich, a do aresztu wsadza się myślących inaczej, system, który rażąco godzi w demokrację i prawa obywatelskie. Takie rozwiązania nie mają racji bytu. Wykorzystując sytuację pandemii, kiedy wszyscy w pierwszej kolejności dbają o zdrowie i życie, walczą z pandemią. Państwo wprowadzacie rozwiązania, które za moment pokażą, jak szybko można wpłynąć na decyzję drugiego człowieka i jak szybko, stosując te rozwiązania, czynić system prawny nierzetelnym.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Głos ma pani posłanka Katarzyna Ueberhan, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, art. 31 ust. 3 — złamany, po drugie, art. 32 ust. 1 — złamany, po trzecie, art. 41 ust. 3 — złamany, art. 42 ust. 2, art. 42 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 47, art. 49, art. 54 ust. 1, art. 57, art. 61 ust. 1, art. 61 ust. 3 i w końcu art. 64 konstytucji — również złamane. 13 przepisów konstytucji. Tyle zapisów ustawy zasadniczej narusza niniejsze przedłożenie zawarte obecnie w druku nr 1002, w tym niektóre z konstytucyjnych gwarancji, takie jak prawo do sądu czy obrony, naruszone zostają kilkukrotnie przez kolejne proponowane zmiany. 13 złamanych przepisów konstytucji. 13 grzechów, kolejnych grzechów złej zmiany. Łamie podstawowe zasady demokratycznego państwa, takie jak nadrzędny charakter konstytucji i opierających się na niej ustaw, niezależna władza sądownicza, prawo do sądu, do obrony, zasada równości stron postępowania, zasada proporcjonalności, ochrona praw i wolności obywatelskich. Łamie też fundamentalną zasadę niedziałania prawa wstecz oraz zasadę pewności prawa i zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez to państwo prawa, z którą wiąże się instytucja przedawnienia karalności i wykonania kary. Oczywiście łamie również zasadę jawności informacji.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Przedłożony projekt zmiany ustawy — Kodeks karny, który rzekomo ma wypełniać dyrektywę unijną i dostosować polskie przepisy do przepisów unijnych, oczywiście wykracza poza zakres przedłożenia. Proponowane zmiany zostały tak sformułowane, że mogą doprowadzić do ograniczenia praw człowieka, naruszając wolność wypowiedzi, wolność zgromadzeń, prawo do życia rodzinnego i prywatnego, tajemnicę korespondencji, i doprowadzić do ograniczenia możliwości rozpowszechniania informacji do celów naukowych, badawczych, akademickich, sprawozdawczych, naruszają prawa osób aresztowanych, ograniczają prawo do sądu osób gorzej sytuowanych, lekceważą dotychczasowe fundamentalne reguły procesowe.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Większość proponowanych zmian nie ma nic wspólnego ze zwalczaniem terroryzmu i wykonaniem wskazanej w przedłożeniu dyrektywy, a ujęcie w niej przepisów zmieniających inne ustawy — Kodeks postępowania karnego, Kodeks wykroczeń, ustawę COVID-ową — zmieniających je w sposób niezwiązany z celem regulacji, stanowi naruszenie zasady racjonalnego ustawodawcy oraz rzetelności procesu legislacyjnego. Tym samym już sam tytuł przedłożenia wprowadza w błąd.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Proponowane zmiany nie są ze sobą powiązane ani treściowo, ani funkcjonalnie, nie służą realizacji konkretnego założenia legislacyjnego. Czemu, komu w takim razie służą? Na pewno nie służą demokratycznemu państwu prawnemu, na pewno nie służą obywatelom i obywatelkom. To kolejna nowela, której głównym celem wydaje się wzmocnienie roli prokuratora bez wzmocnienia gwarancji procesowych obywateli i obywatelek jako stron postępowania. Rola prokuratora generalnego po raz kolejny urasta do rangi roli współdecydującego, decydującego, wchodzi w obszar dotychczas zarezerwowany wyłącznie dla sądu. To ciąg dalszy dekonstrukcji demokratycznego państwa prawnego. To postępujące psucie prawa i niszczenie wymiaru sprawiedliwości przez rządy prawa i niesprawiedliwości. Ten projekt po raz kolejny pokazuje prawdziwą, złą twarz złej zmiany, ma twarz ministra niesprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Każda z projektowanych zmian obarczona jest błędem, czy to legislacyjnym, czy logicznym, czy brakiem rzetelności. Projektowane zmiany są tak złe i szkodliwe, tak antydemokratyczne i niekonstytucyjne, że nie powinny być procedowane. Jednak projekt, zamiast trafić do kosza, jak apelowaliśmy już przy pierwszym czytaniu, trafił do komisji do drugiego czytania. Zgłoszone w trakcie prac komisji poprawki wykreślające te szkodliwe zmiany niestety głosami prawicy zostały w komisji odrzucone. Zgłoszone zostały ponownie jako wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Lewica oczywiście poprze wnioski mniejszości, nadal nie popiera przedłożenia. Dlatego w imieniu klubu Lewicy wnioskuję ponownie o odrzucenie w drugim czytaniu projektu znajdującego się obecnie w druku nr 1002 w całości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Krzysztofa Paszyka, Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska chcę przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druki nr 867, 867-A i 1002.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Ustawa co do istoty wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie zwalczania terroryzmu. I wszystko na tym etapie byłoby dobrze, gdyby nie to, że do przepisów wdrażających, nie po raz pierwszy zresztą w praktyce kilku ostatnich lat tej Izby, dodane zostają przepisy znacznie, znacznie wykraczające poza wymagania przedmiotowej dyrektywy. Dotyczy to m.in. § 5b w art. 156. Chciałem też zwrócić uwagę Wysokiej Izbie, że potwierdza to opinia Biura Analiz Sejmowych, które wskazuje, że przepis jedynie „nie narusza” przepisów Unii Europejskiej, nie zaś że „jest objęty zakresem regulacji Unii Europejskiej”. Warto na to zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Krytykę wprowadzenia przepisów niewdrażających dyrektywy przedstawiła w swojej opinii Naczelna Rada Adwokacka. I tu cytat: Całkowicie natomiast należy skrytykować praktykę przedstawioną w art. 2 i następnych opiniowanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Proponowane zmiany przepisów nie mają nic wspólnego ze zwalczaniem terroryzmu i wykonaniem dyrektywy nr 2017/541 Unii Europejskiej, w związku z czym ujęcie w niej przepisów zmieniających inne ustawy w sposób niezwiązany z celem regulacji stanowi naruszenie zasady racjonalnego ustawodawcy oraz rzetelności procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dodatkowy przepis — była o tym mowa — wskazuje, że akta zakończonego postępowania przygotowawczego są traktowane tak samo jak akta trwającego postępowania przygotowawczego. W związku z tym w drażliwych politycznie sprawach istnieje zagrożenie ręcznym sterowaniem zakresem udostępnianej informacji przez prokuratora generalnego i zarazem od 6 lat ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Jeśli zaproponowane przepisy wejdą w życie, w przyszłości nie będzie można rozliczyć prokuratorów, którzy umarzają postępowania związane np. z przekroczeniem uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych w związku z wyborami z 10 maja 2020 r. Jest to politycznie drażliwa sprawa, w której jest wywierana presja na prokuratora, by nie wszczynał postępowania lub je umarzał, przy jednoczesnym gwarantowaniu omawianymi przepisami braku odpowiedzialności przed opinią publiczną. W razie sprzeniewierzenia się misji publicznej prokuratura przestanie podlegać nadzorowi społecznemu.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Wysoka Izbo! Podsumowując, naszym zdaniem, zdaniem Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej, gdyby projekt ustawy ograniczony był wyłącznie do przepisów Kodeksu karnego stanowiących implementację dyrektywy unijnej w zakresie przestępstw o charakterze terrorystycznym, nie byłoby w nim nic kontrowersyjnego. Ale ten projekt obejmuje przede wszystkim zmiany w Kodeksie postępowania karnego, które są wrzutką niemającą nic wspólnego z przedmiotem projektu ustawy oraz które wydatnie ograniczają prawa obywateli do rzetelnego procesu sądowego. Te zmiany nie mają nic wspólnego ze zwalczaniem terroryzmu i wykonywaniem unijnej dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#PosełKrzysztofPaszyk">W związku z tym, Wysoka Izbo, jako klub parlamentarny nie widzimy możliwości poparcia tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Roberta Winnickiego, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest kilka aspektów dotyczących tej ustawy. Po pierwsze, ma ona wykonywać prawo unijne, które ma zapobiegać działaniom o charakterze terrorystycznym i związanym z tym zmianom technologicznym, tzn. zmianom, które umożliwiają terrorystom posługiwanie się nowoczesnymi nośnikami, Internetem w celu promowania swoich postaw, ale też w celu tworzenia bezpośrednich instruktaży. Pojawia się tu jednak kilka wątpliwości, m.in. taka, że jeśli zmiana przewiduje ściganie zachowań polegających na otrzymywaniu instruktażu w zakresie wytwarzania lub stosowania materiałów wybuchowych, to jest problem polegający na tym, że wysłanie komuś na skrzynkę takiego instruktażu i otrzymanie takiego instruktażu może stać się powodem ścigania.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełRobertWinnicki">Pojawia się również problem definicyjny, jeśli chodzi o materiały wybuchowe. Jak wiemy — nie tylko z lekcji chemii, na której czasami mogło się zdarzyć, że nieostrożne obchodzenie się z materiałami i eksperymentami doprowadziło do jakiegoś małego wybuchu — jest to kwestia nieprecyzyjna.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełRobertWinnicki">Kolejny problem, jaki się pojawia w związku z tą ustawą, dotyczy takiej kwestii, że trzeba pamiętać, szanowni państwo, o czym rząd od 6 lat pamiętać za bardzo nie chce, że póki co w Europie najskuteczniejszą polityką antyterrorystyczną jest restrykcyjna polityka migracyjna. I to jest najskuteczniejsze narzędzie zwalczania potencjalnego rozgnieżdżania się terroryzmu w Europie. Natomiast od 6 lat jest przez ten rząd prowadzona polityka otwartych drzwi i masowej imigracji do Polski. Ale to na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PosełRobertWinnicki">Jako Konfederacja zwracamy również uwagę — i nie rozumiemy tego — że w tym dokumencie znajduje się przedłużenie około-COVID-owego stanu wyjątkowego w sądownictwie. Jest on rozszerzony nie tylko na okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego — co w ogóle ma swoje wątpliwe podstawy prawne i konstytucyjne, jak już po wielokroć sądy w ciągu ostatniego roku orzekały — albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, ale też na okres roku do odwołania ostatniego z nich. Chodzi o orzekanie przez sąd karny w sprawach o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica nie przekracza 5 lat, na rozprawie apelacyjnej w składzie jednego sędziego, jeżeli w I instancji sąd orzekał w takim samym składzie. Nie tylko nie widzimy podstaw do tego, żeby w obecnej dobie paraliżować sądownictwo, ale nie rozumiemy zupełnie, dlaczego przedłużać to aż do roku po zniesieniu stanu epidemii czy jakkolwiek go państwo nazwali w rządzie i wprowadzili nieudolnie, niekonstytucyjnie i zresztą bezprawnie, i teraz musicie się mierzyć z tym, że obostrzenia są uchylane przez sądy.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PosełRobertWinnicki">Dlaczego ten stan wyjątkowy, powodujący jeszcze większą niewydolność polskiego sądownictwa ma być utrzymywany kolejny rok? To jest po prostu niepoważne. To jest po prostu niepoważne. Trzeba działać dokładnie na odwrót, sądy powinny jak najszybciej wrócić do normalnego orzekania. Co jest normalnym orzekaniem w III RP to jeszcze inna dyskusja, ponieważ sądownictwo jest trwale zabagnione od 30 lat i niestety przez 6 lat w tym względzie nic się nie zmieniło. Ale to straszne spowolnienie, to przedłużenie wszystkich procedur, które obserwujemy, powinno się skończyć jak najszybciej, a nie jeszcze rezerwują sobie Pańśtwo ustawowo rok przedłużenia tego chorego, patologicznego stanu.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PosełRobertWinnicki">Tyle naszego komentarza, jeśli chodzi o Konfederację. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Koło Parlamentarne Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Projekty wdrażające prawo Unii Europejskiej i dostosowujące prawo krajowe do wymogów unijnych winny być wnoszone do parlamentu przez Radę Ministrów. Chciałoby się zatem zapytać pierwszego podpisanego pod poselskim projektem — no właśnie, pana posła Waldemara Andzela — dlaczego on i kolejnych 32 parlamentarzystów łamią tę zasadę.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełTomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 oczywiście nie poprze tego projektu. Będziemy za wnioskami mniejszości tożsamymi z naszymi propozycjami poprawek. Wielu prawników, zapoznawszy się z tym projektem, mówiło wręcz o patologii legislacyjnej. Dlatego w trakcie prac nad tym projektem wyrażaliśmy sprzeciw m.in. wobec przepisów znoszących możliwość wpłacenia poręczenia majątkowego lub naprawy szkody wywołanej przestępstwem przez osoby trzecie. Akcentowaliśmy ograniczenie stronom postępowania dostępu do akt zakończonego postępowania przygotowawczego, uzasadniając to możliwością wykorzystania tych akt przeciwko osobie oczyszczonej z zarzutów w przyszłości. Byliśmy także przeciwni umożliwianiu zastosowania tymczasowego aresztu nawet w przypadku, gdy zatrzymanemu nie przedstawiono skutecznie postanowienia sądu w tym zakresie. Wytknęliśmy uzależnienie wydania listu żelaznego w postępowaniu przygotowawczym od woli prokuratora. Nasze koło sprzeciwia się ograniczeniu w czasach pandemii składu sądu karnego w II instancji w sprawach o niektóre przestępstwa do jednego sędziego, a nie — trzech.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełTomaszZimoch">Zatrzymajmy się właśnie na chwilę przy tym projektowanym ograniczeniu. Powoływanie się na zagrożenie epidemiczne sędziów wydaje się naruszeniem konstytucji i europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka. Nie podano przecież żadnych wiarygodnych danych wskazujących na to, że sądy są miejscem rozprzestrzeniania się koronawirusa. A przecież wszyscy doskonale wiemy, że poważne sprawy powinny być rozstrzygane w większym niż jednoosobowy składzie sędziowskim. Epidemia nie zwalnia także organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości z normalnego funkcjonowania. Stąd niecelowe jest, aby pod jej pretekstem wydłużać okres przedawniania się przestępstw, i o tym także mówiliśmy. Wyborcy już to widzą i zwracają uwagę na to, że Policja i prokuratura, a za nimi z konieczności również sądy, ostatnio zajęte są ściganiem uczestników pokojowych manifestacji. Wnioskodawcy nie przedłożyli żadnych wiarygodnych danych potwierdzających konieczność dokonywania daleko idącej ingerencji w prawa i wolności obywatelskie.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PosełTomaszZimoch">Wysoki Sejmie! Jak suchy patyk łamana jest twarda zasada zaufania obywatela do państwa. Twarde zasady, także zwyczaje parlamentarne, wnioskodawcy traktują właśnie jak suche patyki. Szkoda. Znajdźcie twardy patyk, nie łamcie go, bo jeżeli nadal będziecie łamać te zasady… Jest to szkodliwe dla nas wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zgłosiło się 14 osób.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadawanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska, jest uprzejmie i grzecznie proszona o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na naszych oczach tymczasowe aresztowanie w państwie PiS zmienia się w permanentny areszt wydobywczy. Areszt wydobywczy to de facto torturowanie więźniów przez długotrwałą bezprawną izolację. To powoli staje się znakiem rozpoznawczym obecnych czasów. Stowarzyszenie Lex Super Omnia alarmuje, że liczba osób, które siedzą w areszcie ponad 2 lata, wzrosła w porównaniu z 2014 r. aż o 443%. Jeśli ta nowelizacja k.p.k. wejdzie w życie, to będzie ich jeszcze więcej. Właściwie bezsensowne stanie się orzekanie przez sąd poręczenia majątkowego. Żeby zapłacić kaucję, nie będzie można sprzedać własnego samochodu ani pożyczyć pieniędzy od rodziny, a przecież nikt nie trzyma takich pieniędzy na koncie. Co więcej, postanowienie o tymczasowym aresztowaniu będzie mogło zostać doręczone nawet osobie nieprzytomnej. Paranoja, nie prawo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Panie Ministrze! Proszę mi powiedzieć, po co te zmiany. Chcecie wszystkich obywateli zamknąć, trzymać pod kluczem? Dlaczego zamiast walczyć z bandytami, wprowadzacie bandyckie prawo?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Poprawka dotycząca jednoosobowego sądu jest bardzo niebezpieczna, gdyż zmierza do podważenia praworządności i do realizacji PiS-owskiego modelu wymiaru sprawiedliwości. Apelacje karne oskarżonych ma rozpatrywać jeden sędzia. Dziwne, że uzasadnienie pandemiczne ma dotyczyć tylko i wyłącznie ochrony składów sądów karnych. Projektodawcy tej poprawki nie widzą takiej konieczności w przypadku spraw cywilnych, sądów administracyjnych czy kolegiów samorządowych. Czyżby chodziło o to, aby apelacje od wyroków skazujących lub uniewinniających rozpatrywał tylko jeden sędzia, ten jeden, pewny, wskazany przez innego partyjnego sędziego, skoro nie zawsze znane są zasady losowania z uwagi na odmowę kontroli algorytmu losowania sędziów? Ta poprawka w moim odczuciu jest intencjonalna, a potwierdza to wyjątkowość jej zastosowania — tylko do spraw karnych.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">W związku z tym mam pytanie: Dlaczego nie przewidziano takiej zmiany w przypadku innych postępowań, w których w II instancji orzekają sędziowie w składach trzyosobowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Szczerba, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dolniak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Mam pytania do projektodawców, do twórców tego projektu. Jaki był cel wprowadzania obligatoryjnego posiedzenia wstępnego? Chyba tylko po to, byście poprawili sobie statystyki. Bo jak się okazuje, ten wasz sztandarowy projekt jest stosowany w zaledwie 1% spraw. Teraz będziecie mogli się pochwalić, że w większości spraw. Jaki jest cel obligatoryjnego udziału prokuratora czy obrońcy w tym posiedzeniu, skoro te same wnioski można złożyć pisemnie? Jaki jest cel przedłużania przerwy w biegu terminu przedawnienia czy zmiany składu orzekającego w okresie ponad roku od ustania stanu epidemicznego czy pandemii, gdy w uzasadnieniu napisaliście państwo, że chodzi o ochronę pracowników, sędziów czy osób, które zostają do sądu wezwane? Jaki jest cel wprowadzania możliwości doręczenia postanowienia o tymczasowym aresztowaniu także osobom nieprzytomnym czy znajdującym się w stanie wykluczającym świadome powzięcie decyzji? Czy aby nie ostatnia sprawa medialna spowodowała wprowadzenie takiego rozwiązania? Jaki jest cel wprowadzania tego projektu?</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest zły projekt ustawy, ale nie jest to projekt ustawy zły w jednym momencie, ten projekt ustawy jest po prostu od początku do końca zły. Trzeba by było go absolutnie odrzucić i zacząć z nim pracę od nowa. Po pierwsze, rzeczą najgorszą jest to, że państwo wykorzystujecie pandemię do tworzenia złego prawa. Pamiętajcie państwo, że państwo długo rządzić nie będziecie i to będzie działało również przeciwko wam. Dzisiaj jest to wykorzystywanie władzy, wykorzystywanie pandemii do tworzenia prawa przeciwko obywatelom. Jaki jest cel i po co państwo ograniczacie dostęp do informacji publicznej? Niech wszyscy wiedzą, w jaki sposób działamy. Niech karty będą na stole. Jaki jest cel tego, by ograniczyć osobom biedniejszym np. poręczenie majątkowe? Bo de facto dzisiaj z poręczenia majątkowego będą korzystać tylko i wyłącznie bogatsi ludzie. Tych elementów w tej ustawie naprawdę jest bardzo dużo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Skrajna antyeuropejska prawica, która dziś rządzi, stosuje sprytną metodę mającą na celu zniechęcenie obywateli do Unii Europejskiej. Przy okazji wdrażania dyrektyw europejskich umieszcza w projektach ustaw przepisy, które nie mają nic wspólnego z prawem europejskim, ale z reguły są to najgorsze dla państwa i najgorsze dla obywatela pomysły. Jeżeli ktoś pyta o te pomysły, mówią, że ta ustawa wdraża prawo Unii Europejskiej, choć tak naprawdę i zgodnie z faktami te najgorsze przepisy w takiej ustawie z reguły wymyśla rząd Prawa i Sprawiedliwości. W tym projekcie tych przepisów jest wiele. Jeżeli ten projekt zostanie przepchnięty przez parlament, nie będzie można rozliczyć prokuratorów, którzy w geście uległości wobec władzy ignorują dowody i odstępują od prowadzenia dochodzenia w sprawie przestępstw popełnionych przez ludzi tej władzy.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Mam pytanie: Wobec ilu członków i nominatów Prawa i Sprawiedliwości, Solidarnej Polski i Porozumienia w różnych instytucjach trwa postępowanie w sprawie możliwości popełnienia przestępstwa? Chciałbym oszacować, ilu prokuratorów może dotyczyć ten przepis.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Druga rzecz. Dlaczego instytucję poręczenia chcecie państwo ograniczyć tylko dla ludzi bogatych, czyli najwyżej 1% obywateli, z których znowu wielu to nowobogaccy członkowie i nominaci Prawa i Sprawiedliwości? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejny już raz podczas procedowania nad ustawami dokonuje się pogwałcenie zasad prawidłowej legislacji. Bo oto w projekcie ustawy, która z założenia ma tylko implementować dyrektywę unijną dotyczącą walki z terroryzmem, wprowadza się mnóstwo głupich, a na pewno niebezpiecznych rozwiązań. Jednym z nich jest m.in. to, że brak uczestnictwa obrońcy, pełnomocnika czy oskarżyciela posiłkowego, chociażby było ono niezbędne i obowiązkowe w procedurze, nie będzie wstrzymywać posiedzenia, ale już obowiązek obecności prokuratora będzie podtrzymany. Do czego mają zmierzać poprawki określające, że w skład sądu odwoławczego będzie wchodził tylko jeden sędzia, a nie trzech, tak jak do tej pory? Przecież trzech sędziów nie jest powoływanych po to czy dlatego, że nie mają kompetencji czy wiedzy, tylko właśnie po to, aby uniknąć wszelkich podejrzeń o stronniczość, by wyrok prawomocny był już jak najlepszy. Ten projekt ustawy nie zasługuje na poparcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dobromir Sośnierz zdolny, nie, przepraszam, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przepraszam, miałem niewyraźnie zapisane. Wiem, że jest zdolny.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No okazuje się, że nie taki zdolny, jak myślałem.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poczekamy chwilę, bo szanujemy pana posła tak jak każdego innego.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobra. To co? Poczekamy pewnie na połączenie.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Idziemy dalej.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adam Szłapka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełAdamSzłapka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełAdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest projekt nieakceptowalny. To jest projekt, który łamie konstytucję i łamie podstawowe prawa człowieka. Patrzę na licznie obecnych dzisiaj na sali przy procedowaniu nad tym projektem posłów Prawa i Sprawiedliwości i pytam: Czy wy zdajecie sobie sprawę z tego, że wy piłujecie gałąź, na której siedzicie? Wspomnicie moje słowa, gwarantuję wam, że za chwilę zacznie się szereg spraw, w których Zbigniew Ziobro będzie was — także na podstawie tej ustawy — szantażował hakami, różnymi zawiadomieniami i donosami do prokuratury po to, żeby wymusić wasze postępowanie polityczne zgodnie z jego intencją.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PosełAdamSzłapka">Natomiast wśród wielu bardzo złych przepisów w tej ustawie jest jeden, o który chcę szczególnie zapytać. Jakie jest uzasadnienie ograniczenia prawa w dostępie do informacji publicznej? Bo nie ma innego uzasadnienia realnego i logicznego niż to, żeby po prostu kryć złodziei. W związku z tym mam pytanie do przedstawicieli ministerstwa: Jakich konkretnie przekręciarzy i złodziei, np. takich jak w Polskiej Fundacji Narodowej, chcecie kryć na podstawie tych przepisów?</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Staramy się dostosować nasze prawo do prawa unijnego, aby skutecznie sądzić osoby oskarżane o terroryzm. To bardzo dobrze. Niestety jak zwykle zabieramy się do tematu moim zdaniem nie z tej strony.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełJanSzopiński">Aby osądzić terrorystę, należy go najpierw wykryć, a później złapać. Nasze służby nie były w stanie sprawdzić w ogólnie dostępnych bazach danych handlarza bronią, który do dzisiaj pozostaje bezkarny pomimo wyłudzenia milionów złotych z budżetu, nie są w stanie skontrolować pana Obajtka. Polacy śmieją się dzisiaj, że jedynym organem ścigającym w Polsce terrorystów jest podkomisja smoleńska, za pieniądze państwa, których nie zamierza ujawniać.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PosełJanSzopiński">Zapisy tego poselskiego projektu stanowią zlepek wszystkich tematów, które w ostatnich 6 latach objawiły się rządzącym. Opisane zostały w tym poselskim projekcie. Chciałbym tylko zapytać: Dlaczego nie jest to projekt rządowy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Art. 2 nowelizowanej ustawy w zmianie 1. i w zmianie 2. opisuje sytuacje, które można byłoby nazwać tak: zmiana 1. — kazus o. Tadeusza Rydzyka, zmiana 2. — kazus byłej posłanki Anny Sobeckiej, dlatego że o. Tadeusz Rydzyk zbierał pieniądze na Telewizję Trwam i własną szkołę oraz odwierty bez stosownej zgody Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Otrzymał karę grzywny. Ojciec stwierdził, że nie ma środków na zapłacenie tej kary grzywny, zapłaciła tę karę grzywnę posłanka PiS-u, pani Anna Sobecka.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Te dwa artykuły doskonale opisują tę sytuację. Może teraz wreszcie, po 29 latach, będzie szansa na funkcjonowanie zgodnie z prawem wspomnianego o. Tadeusza Rydzyka, a jeśli nie, to władza rządowa, mając to rozwiązanie w ręku, będzie mogła stosować te przepisy prawa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Krutul, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełPawełKrutul">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dlaczego po raz kolejny Prawo i Sprawiedliwość stosuje złą praktykę psucia prawa i projektem zmiany konkretnej ustawy wychodzi poza zakres przedłożenia i zmienia inne ustawy? W tym przypadku projektem ustawy zmieniającej Kodeks karny zmienia przy okazji Kodeks postępowania karnego, Kodeks wykroczeń oraz tzw. ustawę COVID-ową.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełPawełKrutul">W prezentowanym projekcie ustawy pod pretekstem dostosowania prawa polskiego i zapisów Kodeksu karnego do prawa unijnego prawica oszukańczo zmienia też te inne ustawy, przy okazji łamiąc kilkanaście artykułów konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PosełPawełKrutul">Panie Ministrze! Lewica nie przyłoży do tego ręki i będzie przeciwna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Niech pan wytłumaczy posłankom i posłom, o co tak naprawdę chodzi w projekcie, jeśli chodzi o zmniejszanie składu sędziowskiego z trzyosobowego do jednoosobowego, bo w dyskusji chyba jasno większość dała wyraz temu, że nikt nie wierzy, że pandemia ma tu coś z tym wspólnego. A więc bardzo bym pana prosił o to, żeby ujawnić właściwe powody tej projektowanej zmiany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo i Sprawiedliwość przejmowało w 2015 r. rządy z hasłem: dobra zmiana. Tyle że wy jesteście gorszą zmianą. Gorszą zmianą w wymiarze sprawiedliwości, gorszą zmianą w wymiarze etycznym, moralnym. Wy jesteście po prostu zmianą, która ma upolitycznić wymiar sprawiedliwości. Ta ustawa, te przepisy to nic innego jak wzmocnienie siły prokuratora generalnego, który będzie stosował więcej aresztów wydobywczych, który będzie prowadził politykę, która ma być represyjna w stosunku do innych niż swoi, a w stosunku do swoich ma być taka, że będzie pozwalała zamiatać pod dywan sprawy, które są nieprzyjemne, które mogłyby spowodować spadek poparcia.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Odpowiedzialność za prawo w Polsce nakazuje być przeciw, ale moralność nakazuje powiedzieć wam: nie idźcie tą drogą, bo psujecie wymiar sprawiedliwości, ale kiedyś ktoś przyjdzie po was i będzie musiał sprzątać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Ueberhan, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią posłankę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele partii rządzącej mają dwie możliwości, a obecnie właściwie nawet i trzy drogi, jeśli chodzi o inicjatywę ustawodawczą. Mogą zgłosić projekt ustawy, prezydent może zgłosić projekt ustawy, a w parlamencie może to zrobić grupa posłów, może też to być projekt rządowy. Ta druga droga, projekt Rady Ministrów, niestety, ze względu na pozycję, jaką zajmuje Rada Ministrów w państwie, jest dłuższa. Ta droga wymaga więcej formalności, dowodów potwierdzających słuszność proponowanych rozwiązań, wymaga konsultacji społecznych, a jest to teoretycznie projekt zmiany prawa polskiego, dostosowujący prawo polskie do prawa unijnego. W przypadku takiego projektu należałoby oczekiwać, że będzie to projekt rządowy. W tym przypadku jest to projekt poselski.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Czy właśnie dlatego, żeby ominąć konsultacje, żeby skrócić ścieżkę legislacyjną, żeby przyspieszyć przyjęcie tych przepisów, zrezygnowano z projektu rządowego i przedstawiono ten projekt jako projekt poselski? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Szczerba.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Spóźniony i przełożony z pozycji szóstej na ostatnią, za karę.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowny Panie Marszałku! Spóźniony, ale usprawiedliwiony, ponieważ przed chwilą składałem czwarte zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście w sprawie tzw. afery respiratorowej. To jest, panie ministrze, to zawiadomienie. Mam nadzieję, że prokurator generalny tej sprawie się przyjrzy, bo odmówił objęcia nadzorem tego postępowania przygotowawczego. Ale właśnie ta ustawa, ten projekt dotyczy udostępniania akt spraw zakończonych na etapie postępowania przygotowawczego. Tak naprawdę prokurator będzie mógł stosować przepisy dotyczące informacji publicznej w taki sposób, żeby de facto odmawiać udostępniania tych akt zakończonych postępowań.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełMichałSzczerba">Ta sprawa bulwersuje, szanowni państwo, bo to nie jest tylko kwestia niedopełnienia obowiązków przez urzędników, przez ministrów w Ministerstwie Zdrowia, ale to jest kwestia wyrządzania szkody wielkich rozmiarów, ale to także jest kwestia być może zbrodni VAT-owskiej. Mianowicie handlarz bronią wystawiał faktury z zerową stawką VAT. Urzędnicy ministerstwa mieli pełną świadomość, że ta stawka powinna wynieść 8%, nie reagowali miesiącami. Dopiero na skutek naszej kontroli z posłem Jońskim, po 8 miesiącach, szanowni państwo, faktura z zerową stawką VAT została odesłana do wystawcy, została odesłana bez zawiadomienia prokuratury oraz organów karno-skarbowych. Dlatego w tej sprawie złożyliśmy dzisiaj kolejne zawiadomienie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A, jeszcze przed zamknięciem dyskusji i pytaniami oczywiście sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Michał Woś.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, przepraszam serdecznie, że chciałem zamknąć dyskusję bez pana głosu, ale myślę, że ona by była na tyle kulawa, że musiałbym się natychmiast poprawiać.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeszcze będzie mówiła sprawozdawca komisji pani poseł Anna Milczanowska.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę — 5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpocznę od niecodziennych podziękowań dla pana posła Szczerby, że docenia przepisy związane ze zbrodnią VAT-owską przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości. Rzeczywiście wszystkich przestępców w Polsce trzeba ścigać i o tym też jest ta ustawa przedkładana Wysokiej Izbie przez grupę posłów wnioskodawców, którą Ministerstwo Sprawiedliwości w pełni popiera.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Szanowni Państwo! Trochę żałuję, że wielogodzinne, 8-godzinne zdaje się, posiedzenie komisji, nie wyjaśniło wszystkich kwestii. Cóż, bierzemy to na barki naszej niedoskonałości, że niewystarczająco jasno pewne kwestie państwu posłom wyjaśniliśmy, bo niestety z mównicy sejmowej powtórzyły się pewne przekłamania, które pojawiały się już właśnie w trakcie prac komisji, z tym koronnym na czele, zresztą powielanym przez media, i od tego rozpocznę, jakoby instytucja poręczenia była radykalnie ograniczana, że nie będzie można poręczać. Otóż, szanowni państwo, jest to fake news, jest to kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Co do poręczeń, to instytucja pozostaje, a katalog osób uprawnionych do składania poręczeń jest bez zmian. Co więcej, nieprawdą jest, że poręczenia będą mogły być wykorzystywane wyłącznie przez ludzi majętnych, bogatych, bo w tym zakresie zmiany nie są w żaden sposób zastosowane. To jest fake news, szanowni państwo. Zmiana dotyczy tego, żeby poręczać w sposób osobisty, z własnego majątku, bo taka jest instytucja poręczenia. Czyli mąż, żona, rodzina itd. mogą poręczyć osobiście, ręcząc za kogoś, wykonując właśnie tę funkcję, chodzi o ten środek w ramach postępowania karnego, a nie przekazując, nie dokonując zwiększenia majątku, tak nazwijmy, osoby, wobec której właśnie ten środek jest zastosowany.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Padło tutaj wielokrotnie, że ustawa, narusza konstytucję, zdaje się kilkanaście, trzynaście artykułów. Lewica w identycznym tekście jak na posiedzeniu komisji… Słowo w słowo był przytoczony tekst jako stanowisko klubu. I wtedy też to stanowisko klubu zostało, można powiedzieć, skonfrontowane z rzeczywistością tak samo jak opinia o tym, jakoby prawnicy w Polsce radykalnie skrytykowali te rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Otóż chociażby opinia zewnętrzna zamówiona przez panią poseł Małgorzatę Kidawę-Błońską u pani prof. Gardockiej w co najmniej czterech punktach chwali przyjęte rozwiązania: chwali blokowanie treści publikowanych w Internecie tam, gdzie to ma związek z przestępstwami terrorystycznymi, chwali elektroniczne odpisy doręczenia aktów oskarżenia, chwali porozumienia międzynarodowe co do działań w tym zakresie, w końcu chwali zawieszenie pewnych postępowań.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Dalej, Krajowa Izba Radców Prawnych: ponownie blokowanie stron, elektroniczne odpisy, chwali rozwiązania związane z posiedzeniami wstępnymi. Pani poseł Dolniak pytała o posiedzenia wstępne. Tak, one funkcjonują i bardzo dobrze, że będą mogły funkcjonować szerzej, bo są bardzo przydatne i usprawniają postępowania. Niestawiennictwo prokuratora nie powoduje nieważności w żadnym względzie czy w żadnym zakresie, ale też Krajowa Izba Radców Prawnych pozytywnie odnosi się do tego, co tutaj było wielokrotnie podnoszone, a mianowicie do składów sędziowskich. Składy ograniczone do jednego sędziego. Proszę pamiętać, że jeżeli chodzi o te składy, właściwie 99% spraw w ramach posiedzeń jest tak załatwianych. W ramach działań związanych z epidemią, w ramach działań związanych z pandemią te sprawy właśnie do 5 lat to nie są sprawy… Oczywiście każde przestępstwo jest poważne, natomiast jeśli chodzi o sprawy związane z karą pozbawienia wolności do 5 lat, to mogą państwo otworzyć Kodeks karny i zobaczyć, że rzeczywiście nie dotyczy to najpoważniejszych spraw, w przypadku których składy wieloosobowe są zachowane.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">W końcu mityczny dostęp do akt zakończonego postępowania przygotowawczego. Otóż szanowni państwo, te rozwiązania dostosowują nas do standardu, który jest stosowany po stronie prokuratury w ramach sądowych, tzn. w sądzie jest tak, że to prezes sądu decyduje, niezależnie od tego, czy postępowanie jest w toku czy jest zakończone, o dostępie do akt postępowania. Z czego to wynika? Właśnie chodzi po pierwsze o uspójnienie działania, a po drugie — to też trzeba mocno podkreślić — strony cały czas będą miały taki sam dostęp, jaki mają teraz, tutaj się nic nie zmienia. Natomiast Wysoka Izba musi sobie, muszą państwo sobie uświadomić, co znajduje się w aktach postępowania: często zeznania zgwałconej kobiety. Czy takie rzeczy powinny być udostępniane dziennikarzom, żeby sobie sczytywali i pokazywali to dalej? Otóż jest szereg rozwiązań, o których trzeba jasno powiedzieć, podobnie jak w przypadku instytucji listu żelaznego i szeregu innych spraw, które państwo poruszali, a które niestety podczas 8-godzinnego posiedzenia komisji niewystarczająco zostały jeszcze wyjaśnione. Dziękuję panu uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W trybie sprostowania pani poseł Dolniak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, panie marszałku, za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Chciałam się odnieść do kwestii informacji publicznej i tego, co przed chwilą powiedział pan minister. Otóż, panie ministrze, wojewódzkie sądy okręgowe już dawno wypowiedziały się, co stanowi informację publiczną. Orzeczenie kończące postępowanie przygotowawcze i uzasadnienie tego postanowienia są informacją publiczną, w związku z tym nierzetelne są pańskie informacje przedstawiane przed chwilą, jakoby to prowadziło do ujawnienia zeznań świadków, do ujawnienia dokumentów, które np. mogły zostać objęte tajemnicą. Chodzi o to, że państwo tym postępowaniem uniemożliwicie obywatelom pozyskanie informacji o treści postanowienia, o przyczynie zakończenia postępowania na etapie postępowania przygotowawczego. O to w całej sprawie chodzi — o utajnienie pracy prokuratury, by obywatel nie mógł się dowiedzieć, dlaczego umorzono postępowanie, np. w stosunku do sprawcy będącego, działającego w ramach szeroko rozumianej Zjednoczonej Prawicy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Odpowiedź na sprostowanie, pan minister.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Dziękuję uprzejmie, panie marszałku, za możliwość udzielenia odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Rozpocznę od tego: rozumiem, że chodzi o wojewódzkie sądy administracyjne, a nie wojewódzkie sądy okręgowe, ale tu, jak się domyślam…</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Administracyjne, zgadza się.)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Wiele czasu — Wysokiej Izbie należy się wytłumaczenie — poświęciliśmy w komisji chociażby na omówienie orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym zakresie, które zbijało argumenty przytoczone przez panią poseł. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Naczelny Sąd Administracyjny…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy wnioski o odrzucenie, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Poprawione sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 808 i 1025).</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu sejmowej Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych przedstawiam poprawione sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1025.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Prezydium Sejmu w dniu 16 marca 2021 r. ponownie skierowało projekt tej ustawy zawarty w druku nr 865 do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia poprawionego sprawozdania. Na posiedzeniu komisja w dniu 16 marca ponownie rozpatrzyła projekt ustawy, do którego zostało zgłoszonych 19 poprawek. Komisja w sprawozdaniu uwzględniła 12 poprawek, sześć poprawek zostało odrzuconych i jedna poprawka została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Przedstawiona ustawa dotyczy dostosowania polskiego prawa do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej w zakresie uzyskania sprawnego funkcjonowania systemu inteligentnego oprogramowania w sektorze energetycznym. Dzięki temu gospodarstwa domowe i firmy będą rozliczane za energię elektryczną według rzeczywistego zużycia, a nie jak dotychczas zgodnie z prognozami oraz bez konieczności fizycznej obecności inkasentów.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Komisja wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy załączony do niniejszego sprawozdania komisji, tj. do druku nr 1025. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Witold Czarnecki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, jest uprzejmie proszony o głos.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wydelegowany został?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełWitoldCzarnecki">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełWitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 808, 865 i 1025.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełWitoldCzarnecki">Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 3 grudnia 2020 r. i został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu, które odbyło się 9 grudnia. Wtedy projekt został skierowany do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych. Sprawozdanie z prac komisji znajduje się w druku sejmowym nr 865.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełWitoldCzarnecki">Zmiana ustawy — Prawo energetyczne, nad którą dzisiaj procedujemy, zakłada m.in. wprowadzenie w Polsce inteligentnego opomiarowania do 2028 r., o czym szerzej mówiłem podczas pierwszego czytania, tak by objąć nim ok. 80% liczników, które będą licznikami zdalnego odczytu pomiarów. Jest to szansa na infrastrukturalny rozwój, na wykonanie milowego kroku w kierunku stworzenia w Polsce nowych standardów na rynku energii. Mam nadzieję, że tak się stanie. Dzięki temu wprowadzone zostaną nowe rozwiązania regulujące, takie jak np. taryfy dynamiczne, w wyniku czego odbiorcy będą uzyskiwać bonifikatę za przerwy w dostawach energii czy za niewłaściwą jakość dostarczanej energii.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PosełWitoldCzarnecki">W trakcie posiedzenia komisji zgłoszono, o czym mówił pan przewodniczący, 12 poprawek. Posłowie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość poparli dziewięć spośród tych poprawek. Klub Parlamentarny PiS rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy zawartej w sprawozdaniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PosełWitoldCzarnecki">Jednocześnie chciałem przekazać na ręce pana marszałka dwie poprawki. Pierwsza dotyczy zabezpieczenia danych osobowych osób fizycznych i eliminuje domniemaną niekonstytucyjność przyjętych wcześniej rozwiązań. Druga natomiast wprowadza zmiany w przepisach dotyczących promowania wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, uelastycznia te przepisy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zabieram głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska i chcę przedstawić stanowisko klubu w sprawie omawianego projektu zawartego w druku, właściwie można powiedzieć w trzech drukach: nr 808, 865, 1025.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Wysoka Izbo! Procedujemy dziś nad projektem rządowym dotyczącym zmiany Prawa energetycznego oraz niektórych innych ustaw. Złożona procedura. Zaczęliśmy w grudniu 2020 r., dzisiaj upłynęło prawie 5 miesięcy od tamtego czasu i dalej procedujemy nad projektem. Projekt potrzebny, kilka lat przeleżał, kilka lat był konsultowany i dziś mamy kolejną procedurę. Pierwsze czytanie, posiedzenie komisji, drugie czytanie, posiedzenie komisji. Dzisiaj w Sejmie mamy po raz drugi drugie czytanie. Tak przebiegała procedura. Nie wzbudzałoby to żadnych emocji odnośnie do procesu związanego z procedowaniem przez te kilka miesięcy, gdyby rzeczywiście powołano podkomisję, gdyby ta podkomisja przez te kilka miesięcy pochylała się nad każdym artykułem, nad każdym zapisem tego projektu ustawy, gdyby na te spotkania były zaproszone strony, których dotyczy ta ustawa: stowarzyszenia i energetycy, wtedy byłaby normalna, rzetelna, aktywna i solidna praca nad projektem ustawy. Ale my po tych kilku miesiącach dzisiaj znowu dostajemy niechlujnie skrojoną ustawę.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Przed chwilą usłyszeliśmy od przewodniczącego, właściwie od sprawozdawcy, o liczbie wnoszonych poprawek, znowu, kolejnych, nastych. Nie powiedział, że na pierwszym posiedzeniu też wnoszono poprawki, że właściwie na każdym posiedzeniu komisji wnoszone były poprawki, do tego stopnia, że pan przewodniczący komisji, członek Prawa i Sprawiedliwości, powiedział: dość, nie w takiej procedurze. Przesuwano kolejne posiedzenia drugiego czytania. Dzisiaj mamy specjalną procedurę i znowu się dowiadujemy, że Prawo i Sprawiedliwość proponuje kolejne poprawki, a właściwie proponuje je rząd. Rząd pracował kilka lat temu, długich kilka lat temu nad tym projektem, a dzisiaj mówi, że to wszystko jest jakby do kosza. Na nowo piszemy to samo. Taka solidna, żmudna praca. Przed chwilą słyszeliśmy z ust posła Prawa i Sprawiedliwości, jaki to wspaniały projekt: to jest nowy krok w transformacji energetycznej. Powiem: może kroczek, albo pół kroczka, ale do tyłu, a nie do przodu, patrząc na cały projekt, zapisy tej ustawy. Tak to wygląda z pozycji procedowania nad tym projektem ustawy. To kolejna wrzutka, a szkoda, bo można było merytorycznie, rzetelnie pracować zarówno w komisji, jak i tu, podczas posiedzeń Sejmu. A procedura, o której dzisiaj rozmawiamy, to procedura, która do tej pory, od kilkunastu lat nie była używana. Drugie czytanie drugiego czytania poprawionego projektu, tak? Tego w Sejmie naprawdę dawno nie było, ale być może wykorzystamy tę procedurę w pracy nad kolejnymi ustawami. Oczywiście wszyscy twierdziliśmy w pierwszym, w drugim czytaniu, że ten projekt ustawy jest potrzebny, że on kierunkowo wnosi pewne rozwiązania. On nie zamyka sprawy, absolutnie nie. Do tego są potrzebne kolejne kroki i kolejne rzeczy, które trzeba było w jakiś sposób objąć i zapisać.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Trzeba też wyraźnie powiedzieć, że my obradujemy nad projektem ustawy, który jest notyfikacją prawa unijnego. A więc są to konkretne zapisy, bardzo dobrze skrojone, zrealizowane, i mamy je przenieść do prawodawstwa polskiego. A rząd jednak po wielu latach pracy nad tą ustawą tego nie potrafi. Oczywiście finałem tego, co tu wielokrotnie podkreślamy i o czym mówimy jako o sztandarze tej ustawy, są te inteligentne liczniki, które mają się pojawić. Chodzi o to, że użytkownik, czyli beneficjent, ostatnia osoba w systemie, ma rzeczywiście wiedzieć, ile energii zużył i jak ma nią gospodarować.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ale, proszę państwa, te informacje to dane wrażliwe. Platforma Obywatelska, klub Koalicji Obywatelskiej składał w drugim czytaniu trzy poprawki. Pierwsza dotyczyła tych danych wrażliwych. Chodziło o właściwe ich zabezpieczenie, o to, czego domagał się od rządu prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełKrzysztofGadowski">Myśmy to wprowadzili, udało się nam to przeforsować. Druga poprawka dotyczyła składania informacji co do wykorzystania środków pochodzących z aukcji praw do emisji CO2 i planowania wydatków. Pan minister mówił, że są potrzebne dla celów transformacji potężne środki finansowe. W następnych latach, przez 10 lat najbliższych, to będzie z kolei 100 mld zł, te środki wejdą do systemu ze sprzedaży, a pamiętajmy, że ceny tych świadectw co miesiąc rosną, dzisiaj mamy ponad 44 euro. Ale ta poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie marszałku, proszę o kilka sekund.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#PosełKrzysztofGadowski">Składamy stosowny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Kilka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…odrębny projekt.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Kolejna poprawka, którą składaliśmy, dotyczy czego? Dotyczy fatalnego zapisu, który ogranicza konkurencję w zakresie obrotu źródłami energii. Nie może być tak, że nagle pojawiają się regulacje zapisane w art. 38, o których Sąd Najwyższy mówi, że są one niejasne. 21 stycznia sąd wydaje taką ocenę, a my przechodzimy nad tym do porządku dziennego. Składamy poprawkę, aby zlikwidować te dodatkowe, niejasne zapisy projektu ustawy, tak żeby ten system był transparentny, przejrzysty, żeby prezes Urzędu Regulacji Energetyki mógł skorzystać z obecnie obowiązujących zapisów i poprowadzić ten proces rzetelnie i uczciwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Koalicji Obywatelskiej poprze ten zapis ustawy. Mamy nadzieję…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…że zgłaszane poprawki, również ta dzisiaj zgłaszana poprawka, zostaną przyjęte przez komisję, jak i przez Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tego pewni nie jesteśmy, ale dziękujemy za głos.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A poprawka?</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Panie marszałku, dziękuję za czujność.)</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, my jesteśmy czujni i inteligentni marszałkowie.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Proszę uprzejmie.)</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#komentarz">(Poseł Witold Czarnecki: I skromni.)</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">I skromni.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu koalicyjnego klubu Lewicy przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu zmiany Prawa energetycznego, druk nr 808 i kolejne druki, które dotyczą tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełDariuszWieczorek">I od razu uspokajam — klub Lewicy poprze ten projekt, bo kwestia dotycząca…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Uff…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełDariuszWieczorek">…energetyki jest kluczową sprawą, jeżeli chodzi o rozwój gospodarczy w Polsce. Mamy wielkie pretensje do Prawa i Sprawiedliwości i do rządu o to, że to wszystko dzieje się tak późno. Zwracam uwagę, że jeżeli chodzi o prace nad tym projektem, to one trwają już ponad 2 lata. To wszystko można było zrobić wcześniej. Plusem oczywiście jest to, że Prawo i Sprawiedliwość i rząd budzą się z tego energetycznego letargu, bo jednak jak patrzę na pana ministra Tchórzewskiego, to przyspieszenie teraz jest — za chwilę będziemy rozmawiać o ustawie dotyczącej handlu emisjami Co2. Przypomnę, że już w Sejmie dyskutowaliśmy o przyspieszeniu inwestycji, jeżeli chodzi o sieci przesyłowe, i o tej specustawie, ale, panowie, i drodzy państwo, to wszystko można było zrobić dużo wcześniej. I żeby była jasność: trzeba powiedzieć Polkom i Polakom, że dzisiaj tyle płacimy za prąd m.in. przez wasze zaniechania i trzymanie się węgla przez tyle lat, chociaż wiadomo było, że transformacja energetyczna musi nastąpić. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości, bo to jest kluczowa sprawa, jeżeli chodzi o ochronę klimatu.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Ale, tak jak mówię, dobrze, że to się już dzieje, i dobrze, że ta ustawa rzeczywiście dzisiaj jest procedowana, chociaż, tak jak mój przedmówca powiedział, trochę zdziwieni jesteśmy tym drugim czytaniem, drugi raz drugie czytanie, bo wprowadzacie w tej chwili jakieś poprawki i żeby się nie okazało, że one są rzeczywiście istotnymi poprawkami wywracającymi cały ten projekt do góry nogami. Ale mam nadzieję, że tak nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Zwracamy uwagę jako klub, że w tej ustawie znalazło się kilka bardzo istotnych rzeczy, o które zabiegaliśmy i które są bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju sieci elektroenergetycznej w Polsce. Mianowicie, po pierwsze, wchodzi kwestia dotycząca magazynów energii. To jest technologia, która musi się rozwijać równolegle ze zwiększaniem ilości źródeł odnawialnych. W związku z tym te magazyny są bardzo istotne i dzisiaj absolutnie trzeba tę technologię wspierać. Rzecz kolejna to kwestia inteligentnych sieci i opomiarowania inteligentnymi licznikami 80% odbiorców. Jest bardzo ambitny plan, a nie dowiedzieliśmy się w trakcie posiedzenia komisji, jak on zostanie zrealizowany i jakie będą… to znaczy, koszty są szacowane, to jest kwota ok. 11–12 mld, ale znowu pytanie, kto za to zapłaci. Żeby była jasność — zapłaci pewnie za to odbiorca końcowy.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Jest wreszcie kwestia dotycząca ograniczenia podpisywania umów poza siedzibą przedsiębiorstwa — to rzeczywiście w trosce o klienta trzeba było zrobić, bo niestety było wiele nadużyć. Jest kwestia ochrony praw klienta, jest kwestia wzmocnienia Urzędu Regulacji Energetyki, jest kwestia dotycząca działań związanych z ograniczeniami strat w sieci. To są rzeczy, które w tej ustawie się pojawiły, i co do tego nie ma wątpliwości, że to jest absolutnie bardzo dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PosełDariuszWieczorek">Natomiast w tym wszystkim jest również bardzo ważna kwestia dotycząca inwestycji w sieci elektroenergetyczne. Oczywiście ta ustawa w sposób naturalny tego nie rozwiązuje, ale zwracamy uwagę na to, że informacje, które mamy dzisiaj, są zatrważające. Koncerny energetyczne ograniczają inwestycje w sieci elektroenergetyczne, w związku z czym, mimo że w tej ustawie mamy ułatwienia i przyspieszanie w kwestiach dotyczących przyłączeń, może się okazać, że nie będzie do czego tych przyłączeń realizować ze względu na ograniczenia, jeżeli chodzi o inwestycje w sieci średnich i niskich napięć, które są tak istotne chociażby dla rozwoju odnawialnych źródeł energii, dla rozwoju całego rynku prosumenckiego.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PosełDariuszWieczorek">Kończąc: ta ustawa zmierza w dobrym kierunku i klub Lewicy będzie ją popierał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Zgadza się.)</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jak się pan poseł ze wszystkimi zgadza, to może już poproszę panią Joannę Muchę.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Panie Marszałku! Wszystko się zgadza, wszystko się zgadza, nawet to, że wąskie przejście tutaj mamy.)</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest takie samo, jak było.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest bardzo ważna, ale fatalnie procedowana — to trzeba przyznać. Nie wiem, w tej chwili tworzymy jakieś lex specialis, jeżeli chodzi o procedowanie: jakieś odsyłanie przed drugim czytaniem z powrotem do komisji, poprawki, dzisiaj słyszymy, że w dalszym ciągu są poprawki, ale zgłaszane nie przez kluby opozycyjne, tylko przez rząd, w dalszym ciągu są zgłaszane poprawki. To pokazuje brak zdecydowania i brak odwagi, jeżeli chodzi o energię. Dotyczy to przemiany systemu energetycznego, te przemiany następują dość szybko, a będą jeszcze szybciej, bo taka jest specyfika postępu ludzkości, również w obszarze energetyki.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: To jest brak odwagi…)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">To jest brak odwagi. Wy to tak robicie, żeby tak naprawdę nic nie zrobić. Efekty tego są dzisiaj widoczne. Węgiel miał być jeszcze przez 200 lat, ale okazuje się, że nie da rady, doszliście więc do wniosku, że jednak trzeba coś powoli zmieniać i próbujecie to robić. Ale brak jest tu zdecydowania. Ile się mówi o tych inteligentnych licznikach, które pozwolą nam zarządzać zużyciem energii, które powinny mieć wpływ — czy będą miały, to się okaże — na racjonalne gospodarowanie energią, zmniejszenie zużycia energii… Z tym związanych jest wiele spraw. To jest bardzo ważne i istotne, aby to wprowadzać, aby każdy mógł obserwować, ile energii zużywa, jak to się rozlicza, ale z drugiej strony to nie może służyć nabijaniu kieszeni dostawcom energii elektrycznej, a bardzo często się to obserwuje. Można było to dawno zrobić. Dzisiaj mamy problemy z prowadzeniem tego… Ten brak odwagi jest widoczny przy każdej ustawie energetycznej. Brak jest też nowoczesności. Myślę sobie, że gdyby nasi poprzednicy w taki sposób podchodzili do innowacyjności, to koła do dzisiaj by nie wymyślono. Myślcie, myślcie, bo jesteście chyba jedynym klubem, który tak hamulcowo działa, jeżeli chodzi o energetykę, o system energetyczny. Magazyny, o których tutaj mówimy, czy energia odnawialna w ogóle, sposób jej wytwarzania, przesyłania, gromadzenia — to wszystko trzeba obserwować, patrzeć, w jakim kierunku zmierza świat, co mówi nauka, i w jakim tempie następuje postęp, i po prostu nie bać się wchodzenia w tę nowoczesność.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">My też poprzemy te rozwiązania, bo one są potrzebne, tylko jest szereg wątpliwości co do tego, czy to będzie właściwie wykorzystane, bo to, że do tej pory inkasent przychodził i co 1 miesiąc czy co 2 miesiące odczytywał licznik albo że przychodził raz do roku i awansem naliczano opłatę, a później okazywało się, że jest nadpłata, było od dawna kwestionowane. Trzeba będzie czekać do 2028 r., aż to zostanie wprowadzone. Dlaczego to jest tak ważne? My dzisiaj mówimy o systemie prosumenckim, czyli o produkowaniu energii dla siebie, o odsyłaniu tej energii do sieci, pobieraniu jej. To musi być dynamiczne i elastyczne. Bez takich liczników i takiego sposobu rozliczania nie jesteśmy w stanie rozwijać systemu prosumenckiego — i to jest bardzo ważne. Ludzie chcą produkować prąd dla siebie, dla państwa, dla swoich sąsiadów, więc Polskie Stronnictwo Ludowe, panie marszałku, poprze ten projekt, ale jednocześnie ubolewamy nad sposobem procedowania i brakiem wizji rozwoju systemu energetycznego u nas w kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Z tego wynika, że Polskie Stronnictwo Ludowe poprze ten projekt z ubolewaniem. Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Z ubolewaniem. Popieramy, ale się nie cieszymy.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie cieszą się, tak.)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Bez entuzjazmu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie cieszymy się. A Gowin już jest u was? Nie chyba.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełJoannaMucha">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A, przepraszam bardzo. Przepraszam, pani poseł, mój błąd.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Winnicki: Można zamienić kolejność.)</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak? Może tak być? Bo pan poseł Winnicki teraz powinien… Przepraszam, panie pośle, jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełJoannaMucha">Ale pan… Aha, pan poseł jest.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełJoannaMucha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Polski 2050 dotyczące Prawa energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełJoannaMucha">Szanowni Państwo! To co trzeba podkreślić na wstępie i na początek, to po prostu niedorzeczny tryb procedowania. Naprawdę ani nie można się na to godzić, ani przechodzić do porządku dziennego nad tego typu sytuacjami, w których w jakiejś dziwnie stworzonej na nowo procedurze sejmowej za chwilę zobaczymy poprawki, które przecież są poprawkami do bardzo ważnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełJoannaMucha">Ja mam prośbę do pana marszałka, bo przed chwilą do pana marszałka zostały złożone poprawki. Chciałabym bardzo poprosić, na tyle, na ile to możliwe, o jak najszybsze dostarczenie nam tych poprawek. Sytuacja, że dostajemy poprawki, które czasami mają wiele stron, na posiedzeniu komisji i mamy decydować o tym, czy jesteśmy za tymi poprawkami czy przeciw nim, w przypadku naprawdę bardzo ważnej materii i naprawdę bardzo trudnej materii, jest po prostu absolutnie nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PosełJoannaMucha">Wszyscy wiemy, czego dotyczy ten projekt — jednolita definicja magazynowania, magazynu, zniesienie podwójnego naliczania opłat sieciowych, jasne określenie zasad koncesjonowania, całkowite wyłączenie z obowiązku posiadania taryfy magazynowania energii itd., itd. To wszystko są bardzo ważne zmiany, to wszystko są bardzo dobre zmiany, zmiany, za którymi będziemy głosowali. My dzisiaj mamy wrażenie, że państwo oczywiście dajecie nam tą ustawą kilka narzędzi do tego, żeby przeprowadzić transformację energetyczną. Ale to nie jest transformacja. Co gorsza, wy tej transformacji nie przeprowadzacie. My dzisiaj jesteśmy w takiej sytuacji, że musimy dokonać zmiany kopernikańskiej w naszej energetyce, zmiany, która będzie po prostu totalna. Wszystkie zmiany, które są zaproponowane w tej ustawie, tak naprawdę wyglądają jak jakaś kosmetyka, jak jakieś pudrowanie problemu. Mamy dwie dekady na to, żeby przeprowadzić transformację polskiego systemu energetycznego, mamy dwie dekady na to, żeby dojść do neutralności energetycznej. Ja wiem, że państwo powiecie, że więcej niż dwie dekady, ale moim zdaniem dwie dekady to jest absolutnie maksymalny czas. Proszę państwa, to daje naszym dzieciom tylko 50% prawdopodobieństwa, że katastrofa klimatyczna nie nastąpi. To jest igranie życiem naszych dzieci — naszych dzieci i naszych wnuków. To tylko 50-procentowe prawdopodobieństwo, że katastrofa klimatyczna nie będzie miała miejsca. Jeśli ten rząd natychmiast nie zacznie zmieniać naszej energetyki, to stracicie kolejne cenne miesiące, nie daj Boże, lata, na przeprowadzenie tej głębokiej transformacji.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#PosełJoannaMucha">Energetyka oparta na atomie nie będzie czarodziejską różdżką. Państwo staracie się wmówić ludziom, że przejście na atom rozwiąże nasze wszystkie problemy. Tak nie będzie. Następne pokolenie oczekuje od rządzących jednoznacznej deklaracji: o odejściu od węgla, o dacie odejścia i sposobie odejścia od węgla, o tym, w jaki sposób rząd ma zamiar zdekarbonizować sektor ciepłownictwa. Ostrożne szacunki mówią, że to jest 40 mld zł, niektórzy mówią, że nawet dziesięciokrotnie więcej. W jaki sposób chcecie zastąpić obecnie funkcjonującą infrastrukturę grzewczą w ponad 70% opierającą się na węglu? Jakie programy osłonowe proponujecie dla górników? Jaki jest plan wygaszania kopalni? Kiedy ma to zostać przeprowadzone? Co z sieciami przesyłowymi? Naprawdę, któregokolwiek obszaru energetyki dotkniemy, tam wszędzie trzeba natychmiast wprowadzać zmiany, a tego nie ma z waszej strony. Tego nie robicie.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#PosełJoannaMucha">Chciałabym powiedzieć, że zaproponowaliśmy takie zmiany w naszym zielonym szlaku. Mówimy o tym, że do 2030 r. chcemy redukcji emisji gazów o 45%, do 2040 r. — całkowitego odejścia od węgla, a najdalej w 2050 r. — osiągnięcia neutralności klimatycznej. Polecamy państwu nasz dokument „Na zielonym szlaku”. Tam jest bardzo dużo informacji o tym, w jaki sposób ten proces przeprowadzić. Szkoda, że rząd zajmuje się naprawdę kosmetyką, a nie prawdziwą transformacją energetyczną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie muszę, pani poseł, przekazywać tego dalej, bo na sali jest szef komisji pan poseł Suski. Wysłuchał pani i na pewno pani pomoże w tej sprawie proceduralnej.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Roberta Winnickiego, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">I przepraszam pana za zmianę kolejności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełRobertWinnicki">Nic nie szkodzi. Nawet lepiej, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Miałem nie zabierać głosu w tej sprawie, ponieważ ustawa generalnie jest techniczna. Natomiast niestety pomimo techniczności tej ustawy na salę sejmową znowu wjechała ideologia, i to ideologia z gruntu fałszywa, która swoje ukoronowanie znalazła w wystąpieniu pani poseł Muchy.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełRobertWinnicki">To, proszę państwa, przypomnijmy fakty. Nikt — nie ma takich sił politycznych na tej sali, a reprezentowane są praktycznie wszystkie siły polityczne w kraju, chyba od 1991 r. nie było tak reprezentatywnego parlamentu jak obecny — nie sprzeciwia się sensownej transformacji energetycznej, odnawialnym źródłom energii, o ile tylko są wprowadzane rozsądnie, mądrze, zgodnie z interesem konsumentów, zgodnie z interesem kraju. Natomiast, szanowni państwo, przestańmy siać propagandę w tym miejscu. Ja wiem, że wystarczy, żeby parę osób poszło w strajku klimatycznym i państwo biegają tylko, żeby zdobywać poparcie, ale przestańcie opowiadać głupoty, jakoby jakiś kraj w pojedynkę mógł zrobić neutralność klimatyczną. Klimat jest sprawą ogólnoziemską, jest sprawą globalną. Klimatu nie zmieni nawet to, gdyby neutralność klimatyczną osiągnęła cała Unia Europejska w rekordowym tempie. I powiedzmy to sobie raz na zawsze: Polska produkuje poniżej 1% dwutlenku węgla na świecie, cała Unia Europejska to jest ok. 10% dwutlenku węgla na świecie. I powiedzmy sobie raz na zawsze, że największe wzrosty emisji dwutlenku węgla są w państwach Afryki, Azji, Ameryki Południowej, w szybko rozwijających się państwach, że największe wzrosty za ostatnie dziesiątki lat są w Chinach ze względu na gwałtowną industrializację, ze względu na radykalny wzrost gospodarczy, wzrost poziomu życia. Powiedzmy sobie też jasno, że wbrew temu, co pani poseł Mucha mówiła, jedynym rozwiązaniem dla państw rozwijających się jest energia atomowa. Nie ma żadnego innego mechanizmu na dzisiaj, poza propozycją powrotu do epoki kamienia łupanego, pod względem technologicznym niż ten, żeby dać tym krajom możliwość rozwijania się. Również Polsce należy dać możliwość rozwijania się, jeśli ma ona zwijać węgiel, tak jak państwo tego chcecie.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełRobertWinnicki">Szanowni Państwo! To nie jest w ogóle zamienne, to nie jest w ogóle alternatywa. Podszedłem ostatnio, kiedy jedna pani w budynku U w Sejmie przykleiła się do drzwi. Oni się tam przykleili do drzwi, zorganizowali protest i żądali neutralności klimatycznej. Zapytałem ich: Jak wy to sobie wyobrażacie? Skąd brać energię, na którą rośnie zapotrzebowanie? Wszyscy macie w rękach iPhony. Do ich wyprodukowania potrzebne było zużycie energii, żeby one działały, potrzeba energii, żebyście wiedli wygodne życie, na to wszystko potrzebna jest energia. Skąd ją brać, skoro wiecie, że OZE dzisiaj nie jest w stanie zapewnić stabilnych mocy dla przemysłu, dla wielkich ośrodków miejskich, dla aglomeracji. Nie ma takiej technologii, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Mucha: Pan przeczyta…)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PosełRobertWinnicki">Nie ma takich technologii. Czytałem państwa zielony szlak. To jest zbiór pobożnych życzeń, fantastyki, a nie tego, co jest realne, szanowna pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak co drugi…)</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#PosełRobertWinnicki">I co na to odpowiedzieli mi ci aktywiście klimatyczni? Odpowiedzieli mi, że to nie należy do nich, żeby wskazywać, jak to zrobić. Oni mają postulat i tak ma być. Tak po prostu. Zlikwidować węgiel, nie wprowadzać atomu, ma być wszystko na zielono. To ja mówię: rzućcie te iPhony, ubierzcie się w skóry, weźcie do ręki dzidy i to jest wasz świat. To jest wasz świat. Nie produkujcie nowoczesnych leków i starajcie się przeżyć w buszu. To jest wasz świat, który postulujecie. A to, że żyjecie otoczeni technologią czerpiącą mnóstwo energii w środku wielkich miast, które są największymi pożeraczami energii, i wasze wygody zużywają tę energię, to już tego przyznać nie chcecie.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#PosełRobertWinnicki">I tak, proszę państwa. Polska powinna odrzucać unijne regulacje, ponieważ one są zupełnie niedostosowane do polskiej specyfiki. Powinniśmy zmieniać nasz miks energetyczny, zwiększać udział w OZE, jest już 30 lat zapóźnień, jeśli chodzi o energetykę atomową, musimy wybudować, ale swoim tempem, a nie tempem narzuconym przez ideologów z Komisji Europejskiej, która sprawia, że Europa staje się niekonkurencyjnym gospodarczo terenem względem innych regionów na świecie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Mieczysława Kasprzaka z Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska do zadania pytania nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Pytanie numer jeden. Nie wiem, ile ich będzie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Energii mamy pod dostatkiem. Świat jest pełen energii, tylko trzeba nauczyć się z niej korzystać, wykorzystywać najnowsze metody, gospodarować tą energią, można ją przekształcać w każdy sposób i problemu z energią nie będzie, świat nie będzie miał problemu z energią, tylko należy z niej racjonalnie korzystać. W tej ustawie mamy problem, jeśli chodzi o inkasentów. Oni nie będą chodzić, bo ustawa abonamentowa była pod pretekstem tego, że trzeba opłacić inkasentów.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Moje pytanie: Czy zmniejszą się rachunki za energię elektryczną? I o ile? Dzisiaj prosument głównie płaci za te wszystkie dodatkowe koszty, które powinniśmy zlikwidować, bo one są często dużo wyższe niż samo zużycie energii. I zabezpieczenie danych osobowych, które będzie. To jest bardzo niebezpieczne. Dziwię się, że rząd dopiero w tej chwili podnosi ten problem, bo to jest tak jak przy poprzedniej ustawie, kiedy dyskutowaliśmy o transporcie. To jest bardzo groźne i bardzo niebezpieczne i musimy jasno o tym mówić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Chciałem zapytać pana ministra o stanowisko Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2021 r., które wyraził w kontekście tych zapisów umowy, wskazując, że nowe regulacje nie wprowadzają jasnych wytycznych, w jakich sytuacjach prezes URE powinien skorzystać ze swoich uprawnień, a w jakich nie. Mówię to w kontekście tych zmian, które podejmowałem w swoim sprawozdaniu o wydawaniu koncesji przez prezesa URE, że obecnie funkcjonujące zapisy są jakby dostosowane, przykręcając śrubę, niejednoznacznie wynika z nich, jak ma się zachować prezes. Jak będzie oceniana jego działalność w kontekście przyznawania koncesji? Czy będą one zgodne z prawem czy nie? I w tym zakresie wypowiedział się prezes sądu — tak jak mówiłem wcześniej — 19 stycznia 2021 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podobnie jak poprzednik chciałem zapytać o ocenę pisma prezesa Sądu Najwyższego, który wydał negatywną ocenę propozycji zmiany art. 38 ustawy. Ta zbytnia dowolność wydaje się nieuzasadniona w kontekście szczegółowego ustalenia zasad ustanowienia zabezpieczenia majątkowego. Chociaż nowe regulacje nie obejmują dotychczasowych koncesjonariuszy, to przedsiębiorcy, którzy planują w najbliższym czasie występowanie o uzyskanie koncesji na obrót źródłami energii, muszą przyjąć te propozycje z niepokojem.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełJanSzopiński">Czy rząd po wprowadzeniu w 2016 r. pakietu energetycznego — w praktyce doprowadził do wygaszania wielu firm działających na rynku energetycznym — ponownie zamierza zaostrzyć zasady dotyczące udzielania pozwoleń na obrót energią?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tchórzewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie panu ministrowi. Ustawa, nad którą obecnie procedujemy, nazywana jest potocznie ustawą licznikową. Istnieje dość powszechne przekonanie, że powstała ona na potrzeby spółek zajmujących się obrotem energią elektryczną — ma ułatwić im kontrolę rozliczenia odbiorców. Proszę pana ministra o przedstawienie w podsumowaniu dzisiejszych obrad także innych zalet tej ustawy — tych związanych z COVID-em, jak również tych dotyczących odbiorców energii elektrycznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Inteligentne opomiarowanie jest w tej chwili koniecznością. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że tego typu rozwiązania będą częstsze i coraz bardziej dostępne, jeśli chodzi o nasze życie społeczne i gospodarcze. Nie trzeba się tego bać. Zmiany w tym zakresie będą na coraz wyższym poziomie. Bardzo ważne jest, żebyśmy w tym wszystkim nie zapomnieli o ochronie danych osobowych, żeby wszystkie dane, które są w chmurach, w wirtualnym świecie, były we właściwy sposób zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Ta ustawa proponuje kilkanaście zmian. Dla mnie niezwykle ważne jest to, jak będzie wyglądało rozliczanie z prosumentami, przez jaki okres będą mogli wykorzystywać energię, którą sami produkują, i co się stanie, jeśli ten okres minie. Apeluję raz jeszcze, żeby pochylić się nad tym i rozważyć zwolnienie prosumentów z tzw. opłaty mocowej. W naszym interesie jest to, żeby jak najwięcej osób, jak najwięcej różnych grup chciało inwestować w ten sposób wykorzystywania energii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: A kto do tego dołoży?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł dziękuje. Szkoda.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Też dziękuje.)</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan Mirosław Suchoń idzie w ślady pani posłanki.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pominę już wszystkie aspekty związane z długością procedowania nad tą ustawą i z kolejnymi poprawkami, które jeszcze dzisiaj są tutaj składane, natomiast co do istoty należy powiedzieć, że samo kontrolowanie poziomu zużycia energii przez odbiorców jest ideą jak najbardziej słuszną. Pozwoli to z jednej strony globalnie zaoszczędzić energię, a z drugiej strony — taką przynajmniej należy mieć nadzieję — obniżyć rachunki za prąd, które płacą odbiorcy.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Chcę natomiast wspomnieć o tym, co było już na tej sali podczas dyskusji podnoszone kilkakrotnie. Chodzi o kwestię zabezpieczenia danych — to są jednak dane wrażliwe — dotyczących tego, w jakich godzinach odbiorca korzysta z energii. W związku z tym należy je objąć maksymalną ochroną. Apeluję do większości parlamentarnej o przyjęcie poprawek, które zgłasza Koalicja Obywatelska. W naszym przekonaniu zagwarantują one bezpieczeństwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Dla mnie najistotniejsze w tej regulacji, która jest de facto wdrożeniem Winter Package z 2016 r. — to wtedy zaczęły się pierwsze prace nad wprowadzeniem smart meteringu — jest to, żeby pozycja konsumenta, która jest słabsza — mówię w szczególności o odbiorcy końcowym — w stosunku do różnych instytucji, w tym również dostawców energii, była porządna. Bardzo pochwalam m.in. zakaz zawierania umów sprzedaży poza siedzibami przedsiębiorców. Uważam, że jest to niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Druga kwestia dotyczy właśnie smart meteringu i ochrony danych osobowych. Chodzi de facto o wszystkie dane związane z inteligentnym opomiarowaniem. To jest zbieranie danych. Te dane dotyczą profilu danego konsumenta, jego aktywności, poboru. Na tej podstawie można uzyskać wiele rożnych, że tak powiem, informacji, które mogą być cenne również dla świata przestępczego. Z tego punktu widzenia niezmiernie ważne jest przechowywanie tych danych. W związku z tym chciałbym zapytać panów ministrów: Kto będzie, że tak powiem, odpowiedzialny za właściwe przechowywanie tych danych, operowanie nimi oraz ich przetwarzanie? Musimy mieć pewność, że przyjmując tę ustawę, nie narażamy konsumentów, obywateli na kłopoty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adam Szłapka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełAdamSzłapka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PosełAdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata nad ustawą o Prawie energetycznym to najlepszy moment, żeby zapytać o największy przekręt, największą kompromitację związaną z energetyką, która miała miejsce w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości. Są tutaj na sali osoby odpowiedzialne za ten przekręt — mówię o Ostrołęce — m.in. pan minister Tchórzewski. Na dziś ocenia się, że straty, które ponieśli Polacy, wynoszą od 1,5 do 2 mld zł, ale to najprawdopodobniej nie wszystko. Dlatego chcę zapytać obecnego tutaj pana ministra, sprawozdawcę, o to, jakie będą koszty zerwania umów z firmami budowlanymi, które zostały zakontraktowane, jeśli chodzi o budowę tej kompromitującej inwestycji. Chcę zapytać was i pana osobiście, jakie będą koszty zerwania umów na zakontraktowanie mocy, bo pewnie takie umowy też zostały podpisane. Jakie będą koszty zerwania umów ze spółkami węglowymi na zakontraktowany węgiel? Wiemy, że pierwsze dostawy do Ostrołęki miały już miejsce, więc to też są dodatkowe koszty. Jaki będzie globalny koszt tego przekrętu, tej kompromitacji, za którą pan i wszyscy obecni po tej stronie sali odpowiadają?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ta ustawa ustala definicję magazynów energii. Chciałbym zapytać o przydomowe magazyny energii. W ramach zajawki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotyczącej programu „Mój prąd” 3.0, mówi się o możliwości dofinansowania przydomowych magazynów energii oraz przydomowych ładowarek do samochodów elektrycznych. Czy te rozwiązania wejdą w życie? Czy to będzie w ramach samej kwoty dotacji, tak jak do tej pory było w ramach programu 5 tys. zł do instalacji fotowoltaicznej, czy to będą dodatkowe środki finansowe? I drugie pytanie: W jaki sposób ta ustawa będzie oddziaływać na rynek pracy w związku z planowaną wymianą ponad 11 mln liczników zdalnego odczytu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, który również jest w klubie parlamentarnym Lewicy tak jak pan poseł Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ciekawi jesteśmy pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Byłem, jestem i będę w klubie parlamentarnym Lewicy, więc chciałbym uspokoić.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Natomiast pytanie dotyczy kwestii liczników i zapisów odnośnie do liczby liczników inteligentnych, które mają być zainstalowane. Jest plan, żeby do końca 2023 r. 15% odbiorców miało zamontowane te liczniki. Zakładając, że mamy w Polsce blisko 18 mln odbiorców, rozmawiamy o 2–2,5 mln odbiorców, którzy powinni mieć zainstalowane te liczniki. Pytanie jest takie: Ile dzisiaj, zgodnie z informacjami, jakie posiadają pan minister i ministerstwo, jest już tych liczników zamontowanych w sieci elektroenergetycznej? I druga rzecz: Czy ministerstwo prowadzi rozmowy dotyczące produkcji tych liczników w Polsce? Bo to będzie przecież bardzo duże przedsięwzięcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Co wy się umówiliście jeden po drugim, tak?</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Tak, bo my zawsze razem.)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cyfryzacja sektora energetycznego jest koniecznością i musimy zdawać sobie z tego sprawę. Bo kiedy popatrzymy na to, jaki jest dzisiaj w Polsce stan informatyzacji polskiej energetyki, to możemy powiedzieć, że jesteśmy na szarym końcu Europy. Do 2028 r. aż 80% gospodarstw domowych będzie posiadać inteligentne liczniki, a zgodnie z „Polityką energetyczną Polski do 2040 r.” transformacja energetyczna będzie wymagała zaangażowania około 1,5 bln zł. To jest wielkie wyzwanie. W związku z tym chciałbym prosić pana ministra o przedstawienie na piśmie informacji o tym, czy zostały przeprowadzone konsultacje na temat tego, jaki wpływ będzie miała transformacja cyfrowej energetyki na indywidualnego odbiorcę i czy indywidualny odbiorca będzie zabezpieczony przed tym, żeby ewentualnie nikt jego danych dotyczących licznika nie zhakował. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Rosati, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełDariuszRosati">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dyskusja nad zmianami w Prawie energetycznym jest, proszę państwa, dobrą okazją do tego, żeby porozmawiać też o pewnych zaniechaniach, jakich dopuścił się rząd Prawa i Sprawiedliwości. Państwo wprowadziliście 5 lat temu zmiany w ustawach regulujących energetykę wiatrową, w efekcie czego doprowadziliście praktycznie do kompletnego zamrożenia rozwoju energetyki wiatrowej. Oczywiście w związku z tym kontynuowane były produkcje w bardzo emisyjnochłonnych i energochłonnych elektrowniach węglowych.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PosełDariuszRosati">Mam pytanie do pana ministra. Czy ma pan wyceny — a w każdym razie chciałbym prosić o takie wyceny — dotyczące tego, jak tamta decyzja wpłynęła na spowolnienie tempa odchodzenia od energetyki węglowej i ograniczania emisji? I drugie pytanie: Jak tamta decyzja wpłynęła na wzrost rachunków za energię elektryczną, rachunków płaconych przez gospodarstwa domowe? Rozumiem, że to może być pytanie, na które pan w tej chwili nie ma odpowiedzi, a więc w takim razie proszę, aby pan odpowiedział na te pytania na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PosełDariuszRosati">Chcę jeszcze powiedzieć, że poprawka zgłoszona przez pana posła Tchórzewskiego — panie marszałku, ostatnie zdanie — jest w istocie rzeczy próbą unieważnienia głosowania, które odbyło się w komisji w drugim czytaniu, dlatego że ta poprawka zmierza do tego, żeby odrzucić poprawkę przyjętą w głosowaniu w komisji. A więc proponuję, żeby w ogóle tej poprawki pana posła nie rozpatrywać.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Taką propozycję zgłosił pan poseł Rosati.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A w tej chwili pan poseł Robert Winnicki z koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, odpowiem za pana ministra Tchórzewskiego: żadnego wpływu na wzrost cen ta decyzja nie miała, ponieważ wzrost cen energii elektrycznej w Polsce jest pochodną polityki Unii Europejskiej, jest pochodną polityki klimatycznej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Rosati: Ale jest wzrost.)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PosełRobertWinnicki">A jeśli pan poseł, pan minister spojrzy na to, jak wygląda rzeczywistość w państwie, które forsuje te wiatraki, to zobaczy pan kryzys energetyczny w Niemczech w zimie tego roku, zobaczy pan kompletne fiasko polityki energiewende. Zobaczy pan, że Niemcy muszą zwiększać moce w elektrowniach węglowych, ponieważ podjęli dwie bzdurne decyzje dotyczące wycofywania się z atomu i jednocześnie stawiania wszystkiego na wiatraki łącznie. Efekt jest taki, że mają niedobory i muszą zwiększać w elektrowniach węglowych tradycyjnych palenie. I to jest właśnie efekt polityki ideologicznej zamiast pragmatycznej. Niemcy się na tym przewracają, Szwecja w tym roku też, bo nagle spadł śnieg, bo nagle nie było słońca. Okazało się, że ani nie wieje, ani nie ma słońca i cała energetyka zielona leży i nie dostarcza stabilnych mocy. Taka jest prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zastanowiliśmy się nad stanem gospodarki szwedzkiej i niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A teraz pan poseł Janusz Kowalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście jest tak, że 24 lata temu uchwalono ustawę — Prawo energetyczne, i rzeczywiście jest tak, że w art. 3 pkt 16 jest bardzo ważna definicja, definicja bezpieczeństwa energetycznego. Niech również ta dzisiejsza dyskusja skłoni nas wszystkich do zastanowienia się, w którym kierunku podążamy jako Rzeczpospolita Polska, bo realizowany jest plan — i mówię to w imieniu Solidarnej Polski — który w istocie oznacza utratę bezpieczeństwa energetycznego w ciągu najbliższych 3, 5, 7 lat ze względów ideologicznych. Sytuacja, w której za 15 lat chcemy zużywać 40 mld m3 gazu, a więc kupować gaz od Rosji z Nord Streamu, jest sytuacją absolutnie dramatyczną. Dlatego, szanowni państwo, powiem jasno: stoję za górnikami, stoję za związkami zawodowymi, stoję za wszystkimi tymi branżami energochłonnymi, które uważają, że trzeba chronić bezpieczeństwo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, przepraszam pana serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, mówię do posłów Koalicji Obywatelskiej, zawsze się denerwujecie, jak ktoś was źle traktuje, i słusznie. Traktujcie więc również kogoś z PiS-u poważnie i grzecznie.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełJanuszKowalski">W związku z tym, szanowni państwo, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo energetyczne i pochylenie się nad tą ustawą, która została uchwalona 24 lata temu, to w tej sprawie powinien panować w moim przekonaniu ponadpolityczny konsensus, bo sytuacja, w której realizujemy ideologiczną politykę Unii Europejskiej i odchodzimy od polskiego węgla na rzecz rosyjskiego gazu, jest bardzo niebezpieczna dla bezpieczeństwa energetycznego. I ta definicja z ustawy — Prawo energetyczne niestety w tej chwili już jest nieaktualna.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PosełJanuszKowalski">Jako Solidarna Polska będziemy działać na rzecz suwerenności energetycznej i będziemy bronić polskiego węgla, ponieważ kierunek obrany również przez ministerstwo klimatu… Niezwykle cenię moich kolegów, ale jest to niestety kierunek absolutnie zły. Rzeczywiście wystarczy poczytać raporty niemieckiego urzędu regulacyjnego, obrachunkowego trybunału, który traktuje o niemieckiej Energiewende. Absolutnie to jest sytuacja dla nas niebezpieczna. Za kilka lat zabraknie nam naszej własnej energii elektrycznej, produkowanej w Polsce, będziemy zależni wyłącznie od importu energii z Niemiec, ze Skandynawii, a na pewno od importu dużej ilości gazu. To jest sytuacja niebezpieczna i w tej sprawie, szanowni państwo, powinniśmy szukać konsensusu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana ministra Piotra Dziadzia.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">5 minut, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dziękuję państwu za stanowiska klubów, które generalnie podkreślają istotę procedowanej ustawy. Oczywiście z procedowaną ustawą wiążą się również pytania, i dobrze. Jeśli pojawiają się poprawki, to znaczy, że chcemy wprowadzić ustawę jak najlepszą, jak najbardziej adekwatną do potrzeb obywatela i funkcjonowania kraju. Pytań, które zostały zadane, jest naprawdę sporo. Częściowo postaram się na nie odpowiedzieć. Na inne pytania, które zostały zadane, odpowiedzi zostaną udzielone w trybie pisemnym, tak jak państwo posłowie sobie życzycie. Niemniej jednak postaram się krótko, na tyle, na ile jest to możliwe i czas pozwoli, odpowiedzieć na pytania zadane przez państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Pierwsze pytanie, które mam odnotowane: Czy zmienią się rachunki za energię elektryczną i o ile…</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wzrosną.)</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Czy wzrosną? Oczywiście one się będą zmieniały, ale naszym zdaniem nie wzrosną. Jest to działanie konsumenta i prosumenta, który się pojawia, który będzie nad tym panował i będzie kontrolował swoje wydatki. Po to wprowadzamy tę ustawę i inteligentne opomiarowanie, ażeby ograniczyć wzrost opłat za energię elektryczną.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Było pytanie zadane przez dwóch przedstawicieli odnośnie do wyroku Sądu Najwyższego, art. 38. Zapytaliśmy URE o stanowisko Sądu Najwyższego w tej sprawie i URE nam odpowiedział, że celem ustawy jest uszczegółowienie tego obowiązku, który istnieje od 20 lat. Przepis odzwierciedla dotychczasową praktykę prezesa URE. Jasne i powszechnie obowiązujące zasady, zabezpieczenia działają na korzyść rynku i wynikają z dalszego ograniczania szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o temat, który został podjęty przez pana ministra Tchórzewskiego, odnośnie do przedstawienia zalet ustawy, to, szanowni państwo, zalet tej ustawy jest mnóstwo. Rekomendujemy ją jako ustawę, która ma kolosalne znaczenie dla rozwoju sektora elektroenergetycznego. Jest ona taką podstawą, punktem wyjścia do transformacji sektora elektroenergetycznego opartego m.in. właśnie na cyfryzacji, inteligentnych sieciach, inteligentnych licznikach, o których tutaj tak wiele zostało już powiedziane, i zabezpieczeniem. Umożliwia nam bezpośrednią integrację odnawialnych źródeł energii w systemie oraz wykorzystanie efektu synergii całego sektora. Dodatkowo daje nam pewną możliwość zwiększenia elastyczności systemu energetycznego oraz potencjału wszystkich odbiorców energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o kolejne pytanie — widzę, że czas mi bardzo szybko biegnie — które było istotne i wielokrotnie się powtarzało, to jest to kwestia bezpieczeństwa danych osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Biegnie jak zawsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Oczywiście, że tak.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Ustawa jednoznacznie wprowadza operatora informacji rynku energii, który jest powołany po to, żeby chronił dane osobowe, żeby te dane osobowe nie wyciekały, żeby były chronione. Jeszcze raz państwu powtarzam, że przepis jest skonstruowany tak, że te dane będą chronione.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o wymiany liczników i o to, jak będzie wyglądał rynek wymiany liczników, to na dzisiaj mamy już ok. 3 mln zainstalowanych liczników. Kolejna kwestia, która została tutaj poruszona, to to, czy Ministerstwo Klimatu i Środowiska dba o to, ażeby te liczniki były i była możliwość ich wymiany. Tak, polscy przedsiębiorcy są gotowi do podjęcia w trybie natychmiastowym produkcji liczników inteligentnego opomiarowania.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Widzę, że mój czas się skończył, ale w zasadzie odpowiedziałem na wszystkie pytania, które były zadane, tak że bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jakby się panu coś przypomniało, to zawsze można odpowiedzieć na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Oczywiście. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo różnych perturbacji i kontrowersji, które dzieją się w przypadku tej ustawy, mam nadzieję, że na tej sesji Sejm zakończy procedowanie nad nią. Myślę, że to będzie bardzo ważna ustawa, z której wszyscy będziemy zadowoleni. Dlatego też serdecznie dziękuję za często trudną, ale jednak bardzo merytoryczną dyskusję nad tą ustawą. Pragnę przypomnieć, bo tutaj padały różne daty, że pierwszy projekt tej ustawy pojawił się już w 2012 r., więc rzeczywiście, jeżeli popatrzymy na czas jej wejścia w życie, jest to jedna z dłużej procedowanych ustaw. Chciałbym jednak podkreślić, że jest ona bardzo poprawna, potrzebna i również dlatego jestem bardzo zadowolony, że kończymy tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Chciałbym też podkreślić, że to nie jest tak, że Prawo i Sprawiedliwość — nasz klub i nasz rząd — jest po prostu zakochane w energetyce węglowej. My po prostu patrzymy bardzo realnie na możliwości naszego państwa. I jeśli teraz mamy się odnieść do tego, co tutaj padło, co dotyczy Ostrołęki, to było to związane z wynegocjowanym w Komisji Europejskiej odejściem od węgla do 2060 r. i zejściem do 2049 r., co wiązało się z dodatkowymi pieniędzmi, które Komisja Europejska zaproponowała Polsce. Dlatego też, nawet jeśli w wyniku zmiany elektrowni w Ostrołęce z węglowej na gazową pojawią się jakieś straty, to jednak w ramach tych negocjacji uzyskaliśmy, gdy popatrzymy na nasz wynik końcowy, ponad 50 mld zł więcej, niż byśmy uzyskali, gdybyśmy trzymali się starej umowy, porozumienia podpisanego z Komisją Europejską. Ono obowiązywało i można było je utrzymać, ale jednak te dodatkowe pieniądze, które do Polski spływają, dają szansę, że Polska może wcześniej wdrożyć coraz bardziej nowoczesną energetykę. A więc to jest z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Oczywiście to przyspieszenie jest także dla nas wszystkich wyzwaniem. To olbrzymi wysiłek pod względem realizacji inwestycji, żeby utrzymać bezpieczeństwo energetyczne. Zgadzam się, rozumiem wątpliwości pana posła Winnickiego i innych, którzy zastanawiają się, czy mamy szansę to zrobić. Uważam, że mamy szansę, ale do tego wysiłku trzeba podejść bardzo mocno. I znów mówienie o tym, że jesteśmy zakochani w węglu itd. Chciałbym podkreślić, szanowni państwo, że wszyscy zastanawiali się, jak przekonać polskie społeczeństwo do energetyki odnawialnej, ale nieskromnie powiem, że mnie się udało. Program „Mój prąd” przyjął się na tyle, że w ciągu 1,5 roku za 1 mld zł wsparcia polscy obywatele wybudowali prawie 1500 MW mocy fotowoltaicznych o wartości 6 mld zł. A więc obywatele poszli równo z państwem i zgodzili się pomóc w tym wszystkim…</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Ludzie…)</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Trudno mówić w tej chwili i stawiać taki zarzut, że nie powinno tak być. W ten sposób właściwie przekonaliśmy społeczeństwo do energetyki odnawialnej, do tego, że warto do tego podejść, bo im się opłaciło.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: A tę wiatrową…)</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">A więc powiedzmy sobie szczerze, że wszystko robimy tak, żeby było jak najlepiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Brawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1008 i 1061).</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale ma pan dzień, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Mam właśnie, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu sejmowej Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych przedstawiam sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1061.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 15 marca 2021 r. powyższy projekt ustawy z druku nr 1008 do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych do pierwszego czytania. Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie, rozpatrując ten projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 29 marca. Do projektu tej ustawy zostało zgłoszonych pięć poprawek merytorycznych porządkujących wyliczenia rekompensat za 2020 r. na podstawie dotychczasowych przepisów oraz umożliwiających wymianę jednostek redukcji emisji na uprawnienia do emisji do 30 kwietnia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Komisja przyjęła te poprawki i zwraca się do Wysokiej Izby o uchwalenie załączonego do niniejszego sprawozdania projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale poproszę, żeby pan został, panie pośle, gdyż za chwilę będzie pan znowu mówił.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tchórzewski zabierze głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 1008.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Projekt ten dopełnia wdrożenie dyrektywy Unii Europejskiej EU ETS, czyli dyrektywy 2003/87/WE, w kilku kwestiach technicznych, a jego najważniejszą kwestią jest wdrożenie do prawa krajowego regulacji dotyczących Funduszu Modernizacyjnego. Zadaniem tego nowego instrumentu jest wsparcie realizacji celów polityki energetyczno-klimatycznej poprzez wspieranie modernizacji systemów energetycznych w wybranych krajach Unii Europejskiej. Polska ma być jego największym beneficjentem. Fundusz Modernizacyjny zasilany jest środkami w wysokości 2% puli wszystkich uprawnień. Szacowany udział Polski wynosić ma do 20 mld zł w latach 2021–2030. Cele, na które można przeznaczyć środki z Funduszu Modernizacyjnego, obejmują wytwarzanie i użytkowanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, ciepłownictwo, magazynowanie energii i modernizację sieci energetycznych, w tym rurociągów należących do systemów ciepłowniczych i do sieci elektroenergetycznej. Do tego dochodzi transformacja regionów uzależnionych od stałych paliw kopalnianych i wspieranie sprawiedliwych przemian oraz finansowanie efektywności energetycznej, w tym sektora transportu, budownictwa, rolnictwa i odpadów. Kolejny element tego projektu to zmiany umożliwiające przydział darmowych uprawnień do emisji podmiotom, które zostały objęte systemem ETS. Po akceptacji przez Komisję Europejską możliwe będzie dostosowanie liczby uprawnień do emisji przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami oraz wydawanie uprawnień do emisji na rachunki instalacji w rejestrze unijnym na podstawie zmian w poziomach działalności. Projekt przewiduje, że zarządzanie środkami z funduszu powierzone zostanie Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a nadzór nad systemem będzie sprawował minister właściwy do spraw klimatu. Zgodnie z projektem dofinansowanie inwestycji modernizujących nasz system energetyczny oraz poprawiających efektywność energetyczną będzie się odbywało na podstawie programów priorytetowych.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Wysoka Izbo! Uchwalenie ustawy ma duże znaczenie dla stabilizacji prawnej instalacji objętych systemem ETS. Przyczyni się do modernizacji systemu energetycznego, do realizacji celów określonych w polityce energetycznej, która została przyjęta przez rząd, do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz do poprawy jakości powietrza. Tym samym znacząco wpłynie na poprawę jakości życia Polaków. Ponadto te inwestycje będą miały też pozytywny wpływ na gospodarkę, tworząc miejsca pracy i poprawiając konkurencyjność polskich firm na arenie międzynarodowej. Dlatego też w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przyjęcie proponowanego projektu ustawy wraz z przyjętymi przez właściwą komisję sejmową poprawkami i dalsze nad nim procedowanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Urszula Zielińska, partia Zieloni.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Rosati: Koalicja Obywatelska.)</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustaliłem z posłankami i posłami tego ugrupowania — prosili, żeby tak ich przedstawiać.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję za pomoc, panie pośle Rosati, ale daję sobie radę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna?, Inicjatywa Polska, Zieloni wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych z druków nr 1008 i 1061.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Celem dyrektywy unijnej, którą wdraża nasza ustawa, jest pomoc krajom europejskim, na czele z Polską, w transformacji energetycznej i realizacji celów klimatycznych. A cele klimatyczne, panie i panowie posłowie, muszą być wszędzie i przez wszystkich realizowane — szybciej i bardziej skutecznie. Mamy coraz mniej czasu na powstrzymanie nakręcającej się spirali susz, powodzi, pożarów, niedoborów wody, zamierania fauny i flory, niedoborów żywności i migracji ludności, których niektórzy z państwa tak bardzo się boją. To niezwykle ważne również dla Polski, bo jesteśmy czwartym największym w Unii producentem dwutlenku węgla i coraz poważniej cierpimy z powodu zmian klimatu.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PosełUrszulaZielińska">Kilka faktów. Liczba dni upalnych i liczba pożarów w Polsce rosną systematycznie. Tylko w 2019 r. Polska była trzecim najbardziej dotkniętym przez pożary krajem w Europie, za Hiszpanią i Portugalią. Wyobraźcie sobie to państwo. Dłuższe i częste fale gorąca i upałów mają w Polsce wpływ na wzrost śmiertelności z powodu niewydolności układu krążenia, a liczba zgonów na tym tle od lat 60. zwiększyła się w Polsce pięciokrotnie. Koszty zdrowotne spowodowane skutkami zmian klimatu wyniosły w latach 2001–2010 aż 56 mld zł, a straty wywołane przez zjawiska atmosferyczne w tym okresie — aż 90 mld zł. Te koszty rosną. To dlatego rozpatrywany dziś projekt ustawy jest tak istotny.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PosełUrszulaZielińska">Po pierwsze, on musi poprawić skuteczność systemu handlu emisjami w obniżaniu emisji. W tym celu, cytuję bezpośrednio z dyrektywy, wszystkie dochody uzyskiwane ze sprzedaży aukcyjnej uprawnień powinny być przeznaczane na przeciwdziałanie zmianom klimatu. Nie część. Wszystkie.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PosełUrszulaZielińska">Po drugie, dyrektywa stanowi, że podstawowe znaczenie ma przejrzystość wykorzystania dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży aukcyjnej uprawnień. Czyli społeczeństwo musi wiedzieć, na co są wydawane te środki.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#PosełUrszulaZielińska">Po trzecie, nowela wprowadza bardzo ważne nowe narzędzie, solidarnościowy europejski budżet, tzw. Fundusz Modernizacyjny dla krajów o najniższych dochodach w Europie, głównie dla Polski, bo Polska z tego funduszu otrzyma 43% jego zasobów, czyli co najmniej 20 mld zł na najbliższą dekadę. To jest dobre rozwiązanie i bardzo potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#PosełUrszulaZielińska">Tylko że teraz sprawdźmy, jak Ministerstwo Klimatu i Środowiska wdraża tę dyrektywę. Po pierwsze, wdraża ją z 2-letnim opóźnieniem, ona powinna zostać wdrożona w październiku 2019 r. Sprawdziłam, co wtedy robił pan minister klimatu, wtedy wiceminister pan Michał Kurtyka. Zamiast wdrażać dyrektywę, pan minister był wtedy na spotkaniu w Kostaryce, gdzie chwalił się polskimi osiągnięciami w elektromobilności. A dyrektywa, która miała zostać wdrożona w 2019 r. i od stycznia tego roku mieliśmy dostawać z niej fundusze, nie była wdrożona. I wciąż, w kwietniu 2021 r., jest tylko na papierze. Czyli tak jak elektromobilność jest fikcją, tak i transformacja w wykonaniu Prawa i Sprawiedliwości wygląda na fikcję, a ustawa w obecnym kształcie nie gwarantuje ani przejrzystości, ani dysponowania środkami z handlu emisjami na cele klimatyczne. Nie gwarantuje też realnego udziału społecznego w rozdysponowaniu środków z Funduszu Modernizacyjnego. I to jest kolejny problem. Co prawda, po uwagach strony społecznej dodano przepis wprowadzający obowiązek wstępnych konsultacji przy funduszu, ale nie określono, jak mają one wyglądać, kto ma w nich wziąć udział. Na to zwrócił uwagę BAS.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#PosełUrszulaZielińska">Idźmy dalej. Na bazie tych pseudokonsultacji NFOŚ ma sporządzić listy programów do sfinansowania z funduszu modernizacji. Minister klimatu przedłoży tę listę radzie konsultacyjnej powołanej przez rząd. Kto będzie wchodził w skład rady? Eksperci, strona społeczna, może naukowcy, absolutnie nie tylko rząd. To jest kolejny poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#PosełUrszulaZielińska">Dlatego jako klub, żeby zapewnić transparentność i żeby zapewnić udział strony społecznej w decydowaniu o tym kolejnym, bardzo ważnym dla nas europejskim funduszu solidarnościowym, składamy poprawki do tej ustawy w drugim czytaniu, które zapewnią i wymogą udział strony społecznej, naukowej i, co ważne, samorządów w dysponowaniu tym funduszem. Jako klub składamy również osobny projekt ustawy, który zapewni transparentność. Jako klub będziemy popierać ten projekt, jeżeli zagwarantujecie państwo, że będzie on faktycznie wpływał na redukcję emisji, a społeczeństwo będzie brało realny udział w procesie transformacji, której tak bardzo, tak szybko, tak pilnie potrzeba. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A poprawki?</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Najważniejszego…)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie najważniejsze, ale…</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy po pierwszym czytaniu projektu ustawy dotyczącego handlu emisjami CO2.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełDariuszWieczorek">No cóż, można powiedzieć, że to jest kolejny przykład tego, że Prawo i Sprawiedliwość zaspało. Przypomnę, że dyrektywa unijna dotycząca handlu emisjami została przyjęta w roku 2018. Podobnie jak w przypadku wielu innych ustaw dotyczących energetyki, w tym czasie nic nie robiono i efekt tego jest taki, że niepodejmowanie działań powoduje, że sytuacja, jeżeli chodzi o cenę prądu, jest wręcz dramatyczna. Oczywiście można mówić, że powód tego jest taki, że rosną ceny certyfikatów, bo rzeczywiście rosną, dzisiaj one już wynoszą ponad 40 euro. Ale można było przewidywać, że tak się stanie, bo przecież takie było założenie, jeżeli chodzi o funkcjonowanie tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Przypomnę tylko, że ten system funkcjonuje od roku 2005. W związku z tym wszystkie rządy po 2005 r. doskonale wiedziały, że system ma na celu ograniczanie emisji CO2, jeżeli chodzi o przemysł, elektrownie, wszystkie te zakłady, które zanieczyszczają powietrze. W związku z tym zgodnie z funkcjonowaniem tego systemu i z celami tego systemu założenie było takie, ażeby redukować emisję CO2. Żeby była jasność, za 70% emisji CO2 odpowiada w sumie 20 państw, w tym niestety Polska.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Żeby była również jasność: przekraczamy limity CO2 od de facto 2016 r., za co w sposób naturalny koszty ponosi odbiorca końcowy, czy to odbiorca przemysłowy, czy odbiorca indywidualny, bo za te certyfikaty po prostu trzeba płacić.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#PosełDariuszWieczorek">W projekcie ustawy, oczywiście realizując zapisy dyrektywy, tworzy się tzw. fundusz modernizacyjny. Oczywiście to jest bardzo dobry kierunek. Z tego funduszu będzie można pokrywać koszty budowy nowych źródeł, zmniejszania emisji CO2, to są ekstra środki finansowe planowane przez Unię Europejską właśnie na tego typu działania.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#PosełDariuszWieczorek">Jeżeli chodzi o fundusz modernizacyjny, w tej propozycji jest podany skład komitetu sterującego. W naszej ocenie brakuje tam jednak strony społecznej, przynajmniej przedstawicieli branżowych, przedstawicieli energetyki i wytwórców. Ten komitet jest złożony de facto tylko z przedstawicieli ministerstw, więc warto byłoby się zastanowić nad dopuszczeniem fachowców do oceniania ewentualnych projektów, które się pojawią.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#PosełDariuszWieczorek">Oczywiście jeżeli chodzi o te inwestycje — tutaj już padały te informacje — w najbliższym czasie na transformację energetyki pewnie będziemy potrzebowali blisko 100 mld zł. Ten fundusz będzie funkcjonował do roku 2030, w związku z czym też zwracamy uwagę na to, że należy zapisy tej ustawy skorelować chociażby z postanowieniami „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, bo najprawdopodobniej będzie trzeba przyspieszyć działania. Skoro fundusz będzie funkcjonował do 2030 r., to również ze względu na te nowe wartości, które się pojawiły, a więc zmniejszenie do 40% emisji CO2 do 2030 r., pewnie też dojdzie do zwiększenia inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#PosełDariuszWieczorek">Kolejna rzecz, też bardzo istotna sprawa. Mianowicie, chodzi o skorelowanie tego również z Krajowym Planem Odbudowy, bo przecież tam także pojawiają się kwestie dotyczące sektora energetycznego i bardzo ważnego filara dotyczącego ochrony klimatu, w związku z czym warto byłoby zwrócić na to uwagę również w tym projekcie ustawy, tak żeby te dokumenty, mówiąc krótko, były ze sobą spójne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Klub Parlamentarny Koalicja Polska, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak wychodziłem, koledzy poprosili mnie, żebym coś mądrego powiedział na temat tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Niech pan spróbuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Będziemy próbować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Będziemy próbować.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Jest to ważna ustawa, ale ważne jest też zdecydowane działanie. Mówiłem o tym w poprzednim wystąpieniu. Tu nie może być jakichś podchodów: że coś zaoszczędzimy, że będziemy mieć dodatkowe dochody w budżecie. Te pieniądze muszą być przeznaczone na transformację energetyki, muszą trafić do ludzi czy do firm. I chwalenie się, że oto mamy sukces, bo nam przybyło 1,5 GW w fotowoltaice… To ludzie to zrobili, czyli to pokazuje — tu wracam do tego, co mówiłem wcześniej — że można. Mówiliśmy o tym już dawno. Dopiero w ostatnim roku nastąpiło przyspieszenie, dlatego że niektórzy zrozumieli, że tego dalej nie da się ciągnąć i to jest droga donikąd. Ale zrobili to ludzie. I dzisiaj wystarczy pokazać ludziom, mieszkańcom domów jednorodzinnych, że jest wsparcie, że jest wola, że nikt nie będzie blokował, wystarczy przeznaczyć na to małe pieniądze, a co do reszty — ludzie są chętni, bo o tym… To nie nastąpiło dzisiaj. Od kilkunastu lat, od kiedy pojawiły się kwestie instalowania urządzeń energetycznych wytwarzających energię dla prosumenta i te wszystkie rozwiązania, Polacy są chętni. W zależności od sondażu, 70–80% Polaków popierało te rozwiązania i chciało to robić, tylko to wszystko było blokowane. Jeżeli w dalszym ciągu nie będzie tu woli, jeżeli będziemy kombinować, bo Unia nas zmusza, to coś zrobimy, jeżeli będziemy tylko zwalać winę na Unię, bo cena uprawnień do emisji jest wysoka, to dalej będziemy dreptać w miejscu. Ale życie już nas uczy, pokazuje, że można to zrobić. Przecież te propozycje były, popieraliście kiedyś program „Prosument”, miały być stałe taryfy. Uchwaliliśmy to razem. Może to rozwiązanie nie było doskonałe, ale trzeba było iść w tym kierunku, bylibyśmy o 5 lat do przodu. Tymczasem wy to zablokowaliście. Dobrze, że w tej chwili te rozwiązania są, ale wiele innych jest gdzieś w zanadrzu, a należy wyciągnąć je na wierzch, trzeba może posłuchać, co mówią inni, może mądrzejsi od tych, którzy decydują, bo w Polsce są też mądrzy ludzie — mam tu na myśli naukowców — i zobaczyć, w jakim kierunku to powinno iść.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dlatego też apeluję, żeby środki, które się pojawią — one nie są aż tak duże — w całości były przeznaczane na wsparcie przemian zachodzących w naszym systemie energetycznym. To jest ważne. Tutaj dzisiaj takie stwierdzenia padały: musimy ratować nasza planetę, coś zostawić naszym dzieciom, naszym wnukom. Tymczasem teraz jesteśmy bez takiej perspektywy.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Robimy to na dzisiaj, na kadencję, żeby tylko było poparcie, żeby się komuś nie narazić, żeby nie podjąć zdecydowanego działania. Dlatego w całym systemie ustaw związanych z przemianami energetycznymi cały czas musimy mieć na myśli i w wizji przemiany, bo nie chodzi tylko o stabilizację tego, co jest, i reagowanie już na zaszłości, ale też o perspektywiczne myślenie.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">My będziemy popierać te wszystkie rozwiązania, ale prosimy też, bo mamy szereg projektów, które zgłosiliśmy czy będziemy zgłaszać, żebyście ich nie odrzucali, tylko wychodzili do przodu. Bo dzisiaj jest sprawa prosumenta — prosument produkuje energię elektryczną, ale stwarza też warunki dla systemu energetycznego w całości, bo 20% niewykorzystanej energii elektrycznej oddaje za darmo. Ma państwo, zarabia państwo na prosumencie, na obywatelu? No zarabia. Pytanie w drugą stronę: Czy coś za to dostaje? Więc zaproponujemy tutaj pewne zmiany, bo one są potrzebne. Życie już pokazało, że można wprowadzić jeszcze wiele korzystnych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Bosak, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dyskutujemy nad ustawą, która ma, która jest konsekwencją unijnej polityki energetycznej, polityki, którą konsekwentnie od wielu lat krytykujemy. Nie dlatego, że jesteśmy przeciwko ochronie środowiska, ale dlatego, że jesteśmy przeciwko niszczeniu gospodarki pod hasłem ochrony środowiska. Jedyne, do czego dotychczas doprowadziła unijna polityka energetyczna, to do emigracji przemysłu poza Unię Europejską. Ostatnio w czasach pandemii, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa lekowego, mogliśmy zauważyć, jak bardzo ta polityka mści się w wymiarze strategicznym na Europie. Wszystkie państwa na świecie, te poważne, liczące się, dbają o to, żeby swój przemysł rozwijać i żeby zachowywać niezależność w kluczowych, strategicznych sektorach. Nie da się tego robić bez posiadania swoich przemysłów energochłonnych. Polityka unijna prowadząca do wzrostu cen prądu, do wzrostu ceny ciepła, do wzrostu cen energii dla przemysłu wprost prowadzi do wykańczania energochłonnego przemysłu i utrudniania, podwyższania kosztów dla pozostałych gałęzi przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Projekt, nad którym dzisiaj dyskutujemy, ma częściowo łagodzić te skutki. Fakt, że tworzone są specjalna ustawa i specjalny fundusz w ramach Unii Europejskiej, a ta ustawa pomoże go wydatkować — fundusz modernizacyjny, pokazuje, że zarówno eurokraci, jak i polski rząd rozumieją, co robią. Niszczą gospodarkę i chcą to łagodzić. Łagodzić w jaki sposób? Jedyny sposób, jaki znają, to dosypywanie pieniędzy po to, żeby załagodzić ból, załagodzić straty związane ze wzrostem kosztów energii i z samą transformacją energetyczną. Metoda redukowania kosztów jest im obca, natomiast tam, gdzie sami potęgują koszty, chcą rozdawać pieniądze, wierząc w swoją moc sprawczą.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełKrzysztofBosak">Kwoty na papierze wyglądają imponująco, przytoczmy kilka liczb. Pieniądze z funduszu modernizacyjnego mają otrzymać państwa, które mają PKB per capita niższe o 60% od całej średniej unijnej. Pomiędzy 10 państw Unii Europejskiej mają zostać rozdysponowane środki ze sprzedaży 2% ogólnej puli uprawnień do emisji, czyli tzw. EU ETS. Polska ma otrzymać aż 43% dostępnej puli. To zostało przedstawione nam jako sukces negocjacyjny premiera Morawieckiego. Nie wspomniał premier o tym, nie chwalił się zbyt szeroko, że w grudniu 2020 r. zgodził się na podwyższenie celów redukcji emisji CO2 z 40% do 55%. Przypomnijmy, że te 40% było przedstawiane jako kapitulacja premiera Tuska, w czasie kiedy rządziła Platforma. 40% było przedstawiane jako katastrofa gospodarcza, która nadciąga nad Polskę. W grudniu, bez żadnych wielkich konsultacji premier Morawiecki wyjechał na unijny szczyt i zgodził się na dodatkowe 15%, bo dlaczego nie. W sumie mógł się zgodzić i na redukcję 90%, przecież nie on za to będzie odpowiadał w momencie, kiedy te przepisy będą realizowane i kiedy Polacy będą ponosić ich koszty, płacąc więcej za ciepło, płacąc więcej za prąd, nie mając miejsc pracy w przemysłach energochłonnych, które migrują poza Unię Europejską. To przecież nie on będzie rządził, on będzie wówczas w jakimś banku na pozycji doradcy zarządu, może w instytucjach międzynarodowych, na jakiejś ciepłej posadzie, a zwykli Polacy poniosą koszty tej polityki i tego, że w grudniu został poklepany po plecach przez unijnych partnerów za to, że zgodził się na plus 15% jako cel redukcji.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Ale wróćmy do naszego funduszu modernizacyjnego. Finał tych rozliczeń, obliczeń przedstawionych nam przez eurokratów i polski rząd jest taki, że do podziału ma być 20 mld zł. Koszty całej transformacji energetycznej szacowane są na kwoty o rząd wielkości większe. Więc mówmy jasno polskiemu społeczeństwu: to, co Unia nam daje na osłodę, na załagodzenie bólu związanego z kosztami, które wygeneruje, to pewnie nie jest nawet 1/10 kosztów.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#PosełKrzysztofBosak">Siedzi tutaj przede mną na sali wiceminister, który odpowiadał za te sprawy, kiedy był w rządzie, i mógłby nam powiedzieć, jakie są rzeczywiste, nieujawniane opinii publicznej kalkulacje dotyczące tego, ile nas to wszystko będzie kosztowało.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#PosełKrzysztofBosak">To, co budzi moje zdumienie w zasadzie, to, że operatorem funduszu modernizacyjnego ustanawia się Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jako żywo nie jestem pewien, czy jest to instytucja przygotowana do wdrażania operacyjnie finansowania transformacji energetycznej w Polsce. Bardzo bym chciał, żeby tak było. Życzę wszystkiego dobrego pracownikom Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ale wydaje mi się, że dotychczas mniej byli skupieni na transformacji energetycznej, a bardziej na środowisku i gospodarce wodnej.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#PosełKrzysztofBosak">Ostatnia rzecz w moim przemówieniu dotyczy ceny emisji uprawnień. One wzrosły w marcu obecnego roku do 42 euro. Tych cen nikt nie kontroluje, one stały się przedmiotem spekulacji. Ta spekulacja, ten wzrost cen to zwiastun wzrostu kosztów produkcji ciepła i prądu w Polsce, zwiastun katastrofy gospodarczej, którą ściągają na nas Unia Europejska i polski rząd, chwaląc się rzekomymi sukcesami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł zjadł czas pana posła Winnickiego, więc pozdrawiamy pana posła.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Za zgodą.)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">I zapraszamy panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę, Koło Parlamentarne Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Cieszę się, że rząd chce przyjąć zasadę wydatkowania pieniędzy z Funduszu Modernizacyjnego zaledwie 3 lata po publikacji dyrektywy ustanawiającej ten fundusz. Późno, ale w końcu coś z siebie wydusiliście. Mam jednak ogromne obawy, że będzie to kolejne istotne dla gospodarki narzędzie, które powinno nam pomóc modernizować tę gospodarkę, przestawiając ją na nowe źródła energii, ale zbijane z desek nie za bardzo pomoże.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W uzasadnieniu czytamy, że powołanie do życia Funduszu Modernizacyjnego to doniosła chwila. Mówiłam już o tym na posiedzeniu komisji. Ta doniosłość ma polegać na tym, że z szacunków Ministerstwa Klimatu i Środowiska wynika, że do 2030 r. przeznaczycie na te cele funduszu zaledwie 20 mld zł. A ile byście mogli? Nawet 170 mld zł, bo szacuje się, że do 2030 r. tyle wpłynie przychodów z aukcji uprawnień do emisji.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Europejski system handlu emisjami to w tej chwili naprawdę rosnące źródło dochodów budżetowych, bo to, o czym mówią niektórzy zbulwersowani członkowie rządu, to koszty dla gospodarki, ale przychody dla rządu, które trwonicie. Z tego tytułu do budżetu państwa w 2019 r. wpłynęło 11 mld zł, w 2020 r. — 12 mld zł, a w tym roku może to być nawet 17 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W tekście dyrektywy o handlu emisjami czytamy, że przynajmniej połowa tych środków powinna być przeznaczana na konkretne cele. To np. redukcja emisji gazów cieplarnianych, rozwój OZE, wspieranie efektywności energetycznej. Dziś Polska nie ma absolutnie żadnego planu, nawet zrębów strategii, jak te rosnące wpływy do budżetu sensownie wydać, by pomogły polskiej gospodarce i polskim obywatelom w walce z rosnącymi kosztami życia i coraz większą niekonkurencyjnością polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W ostatnim raporcie wydatkowania przychodów z europejskiego systemu handlu emisjami, który Polska wysłała do Komisji w 2019 r., czytamy, że w ramach wydatków prośrodowiskowych wydano m.in. 283 mln zł na zwolnienie z akcyzy energii z OZE, 500 mln zł na dopłaty do przewozów kolejowych. Ministerstwo energii trochę ponad 1 mld przeznaczyło na wsparcie na rzecz wytwórców energii ze źródeł odnawialnych, odpowiadające wartości rynkowej zielonych certyfikatów umorzonych w 2018 r. Krótko mówiąc, łapanka wydatków niewynikająca z żadnego spójnego planowania transformacji energetycznej. Czas to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W uzasadnieniu ustawy czytamy też, że planuje się powołanie Funduszu Transformacji Energetyki, który byłby zasilany środkami uzyskiwanymi właśnie ze sprzedaży w drodze aukcji w wysokości 40% rocznego wolumenu uprawnień do emisji. To nie jest nawet minimum, które wskazuje Komisja Europejska, bo przypomnę, że Komisja mówi o 50%. Pomijam fakt, że na temat funduszu niewiele w ogóle jest w samym uzasadnieniu, a dokumentu ustawowego w tej sprawie w ogóle nie przedstawiliście.</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Polska 2050 postuluje przeznaczenie na transformację energetyczną 100% środków uzyskiwanych ze sprzedaży pozwoleń w drodze aukcji. Ponadto rząd powinien jak najszybciej przedstawić kompleksowy plan projektów, które fundusz będzie finansował.</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Przychody z aukcji obok nowego budżetu Unii Europejskiej i Krajowego Planu Odbudowy to ogromna szansa na przebudowę polskiej energetyki i na ten cel powinno to zostać wykorzystane. W przeciwnym razie będziemy dalej dyskutować o rosnących kosztach energii elektrycznej w Polsce, rosnących kosztach życia Polek i Polaków oraz coraz mniej konkurencyjnej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Możemy też rozmawiać o coraz bardziej rosnącym imporcie, sprowadzaniu energii elektrycznej z zagranicy, bo tam energia elektryczna jest tańsza, tylko pytanie, gdzie te wasze wielkie głowy i marzenia o suwerenności energetycznej naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-219.10" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Tak jak zapowiadałam na posiedzeniu komisji, składam jedną poprawkę, kluczową i istotną dla całego procesu, której przyjęcie sprawiłoby, że 100% pieniędzy ze sprzedaży praw do emisji będzie wpływało na odpowiednie cele. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadawanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Klub Parlamentarny — zapomniałem nazwy — Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Koalicja Polska. Ja wiem, panie marszałku, że pan chciał, żebym ja to powtórzył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak, marzyłem o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Mam pytanie, bo my tutaj mówimy o transformacji energetycznej, w tym akurat momencie o cenach uprawnień do emisji, a cały czas gdzieś w tle słyszymy, że wszystkie nieszczęścia dotyczące cen energii elektrycznej, które dotykają Polaków, przemysłu, wiążą się z rosnącą ceną uprawnień do emisji.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Moje pytania: Czy rząd ma jakieś symulacje, czy przewiduje, czy obserwuje, co się w dalszym ciągu będzie działo z cenami uprawnień do emisji? Jaki to będzie miało wpływ na cenę energii elektrycznej? Czy już jest wypracowane jakieś stanowisko w rządzie, w klubie? Bo mówiło się, że nie będzie wzrostu cen, a okazuje się, że jest, i te procenty też są tam różne: 8%, 10%. O ile wzrośnie cena energii elektrycznej dla odbiorców indywidualnych? Jak to państwo prognozujecie, jaką macie wizję? Bo że wzrośnie, to jest pewne, wy już z góry zakładacie i mówicie o tym, że wzrośnie, tylko o ile? Chcielibyśmy wiedzieć, o ile. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, to pytanie się ciśnie na usta przy samym wejściu tu, na tę trybunę: O ile wzrośnie cena energii w najbliższym czasie? Ile jeszcze państwo jesteście w stanie chronić Polaków, jeśli chodzi o jakąś rekompensatę związaną z tym, co się dzieje? Nie myślę o rekompensacie fizycznej, tylko tej inwestycyjnej, którą powinniście przeprowadzić, zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ale pytanie zasadnicze, panie ministrze. Dzisiaj rzeczywiście mówimy o wielkich pieniądzach, o tych, które idą z Funduszu Modernizacyjnego, na Fundusz Modernizacyjny, o tych, które stanowią przychody państwa z aukcji uprawnień od emisji CO2. Przed chwilą słyszeliśmy, że to kwota prawie 200 mld zł w przeciągu najbliższych 10 lat. Czy rząd zamierza przygotować taki dokument, w którym wyraźnie opisze, na co konkretnie te środki mają być wydatkowane? Czy rząd będzie przeprowadzał analizę wydatkowania tych środków i analizę efektywności wydatkowania tych środków?</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">I mam kolejne pytanie: Czemu rząd boi się przedstawiać tu, w Sejmie, Polakom informacji, ile tych środków wpłynęło, na co zostały przeznaczone i jaki jest efekt wydatkowania tych środków? Próbowaliśmy to zrobić w ustawie, kiedy debatowaliśmy nad ustawą — Prawo energetyczne. Rząd cały czas się wzbrania, Prawo i Sprawiedliwość wyrzuca nam te poprawki. Tak, złożymy do pani marszałek konkretny wniosek, konkretną poprawkę, ona jest już przygotowana. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle, serdecznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tchórzewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym poprosić pana ministra, aby pan w ramach odpowiedzi na pytania i podsumowania dzisiejszej dyskusji o procedowanej ustawie zmieniającej system handlu uprawnieniami do emisji wyjaśnił znaczenie gospodarcze przyjętej w tej ustawie możliwości utrzymania wymiany jednostek redukcji emisji na uprawnienia do emisji do 30 kwietnia 2021 r. oraz żeby pan omówił wpływ wprowadzenia Funduszu Modernizacyjnego na przyspieszenie procesu transformacji polskiej energetyki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj procedujemy nad implementacją dyrektywy dotyczącej kolejnego okresu rozliczeniowego, jeżeli chodzi o system handlu emisjami. On de facto wycofuje część uprawnień z rynku. Z tego, z ogólnej puli ma powstać m.in. ta 2-procentowa pula, która ma tworzyć Fundusz Modernizacyjny. Fundusz Modernizacyjny ma służyć celom, które zostały tutaj wymienione. Ale też warto powiedzieć, że to nie są wszystkie uprawnienia, które podlegają sprzedaży, są też uprawnienia krajowe. Pięć krajów członkowskich, które są beneficjentami tego Funduszu Modernizacyjnego, włączyło również system krajowy do tej puli.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Natomiast chciałbym podkreślić, ponieważ jestem akurat tą osobą, która pracowała m.in. nad tą dyrektywą, że wcale nie było tak oczywiste na etapie pracy, że ten fundusz powstanie. Wcale nie było też tak oczywiste — to dopiero, to jest też jeden z moich wniosków — żeby 30% bezpłatnych uprawnień przyznać sektorowi ciepłowniczemu. I trzeba było użyć wielu argumentów, wskazując na specyfikę Polski i na specyfikę polskiego systemu ciepłowniczego, żeby udowodnić, że akurat on jest uprawniony do tego, żeby korzystać z bezpłatnych uprawnień. Sądzę, że przy tej okazji warto również i o tym wspomnieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Aleksander Miszalski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla w ostatnich latach wzrosły o 350% i niestety będą rosnąć dalej. Tymczasem polska energetyka cały czas jest oparta w dużym stopniu na węglu — 70%. Fundusz Modernizacji to jest ogromna szansa dla nas. Do 2030 r. możemy z tej złej według was Unii dostać nawet do 20 mld zł. Pieniądze te jednak muszą zostać wydane rozsądnie na te inwestycje. Nie na Ostrołękę, tak jak ostatnio prawie 3 mld zł, nie na panele fotowoltaiczne w podkarpackich parafiach, gdzie nie zostały nawet włączone, a pochłonęły 60 mln zł. Fundusz Modernizacji może być szansą, ale boję się, że zostanie przez was potraktowany tak, jak Fundusz Inicjatyw Lokalnych, że stanie się narzędziem politycznym do podziału środków między swoich. I niestety skutki będą wymierne, bo to, że mamy wzrost cen prądu, to jest wasza wina i efekt waszej polityki, a minister Sasin odpowiedział, że do tego nie dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełAleksanderMiszalski">Dlatego chciałem zadać pytanie: Dlaczego po zatwierdzeniu listy programów priorytetowych wyłączacie z udziału stronę samorządową i społeczną? Czy nie uważacie, że jednak ich udział w tym wpłynął by pozytywnie na realizację tych zadań? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Artur Łącki, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej ustawie jak w soczewce widać całkowicie złą pracę rządu niegdyś Zjednoczonej Prawicy. Bo przecież ustawę mieliśmy uchwalić do roku 2019, dlatego że dotyczy ona sprzedaży emisji na lata 2021–2030. Mieliśmy wtedy przynajmniej rok lub półtora roku, żeby dobrze popracować nad ewentualnymi poprawkami. Teraz oczywiście już tego czasu nie ma, dlatego że mamy 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełArturŁącki">A gwarantuję państwu, że poprawki będą. I będą jak zwykle pisane nocą, a później przepychane kolanem przez Sejm. Pytanie retoryczne: Kiedy wreszcie zaczniecie dobrze pracować, bo bierzecie pieniądze od tego społeczeństwa, od tego państwa za dobrą pracę, a nie za takie buble, jak robicie? Nie oczekuję odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PosełArturŁącki">Drugie pytanie jest takie: Kiedy zmienicie tę ustawę lub dodacie poprawkę, w której będzie jasno napisane, jak będą wydatkowane wpływy ze sprzedaży emisji, bo tego nie ma w tej ustawie, i jak będą rozdysponowane fundusze z narzędzia, jakim jest teraz nowy fundusz wsparcia, Fundusz Modernizacyjny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałam zapytać o radę konsultacyjną, która ma być organem doradczym ministra właściwego do spraw klimatu. Dlaczego do organu doradczego nie wchodzą przedstawiciele branży, którzy naprawdę na tym się znają? Myślę, że dość dużo błędów popełnił rząd, opierając się na ludziach, którzy nie mają zbyt dużej wiedzy na temat energetyki i nie wiedzą, w jakim kierunku zmierzają. I dlaczego nie ma również strony samorządowej, która powinna tutaj uczestniczyć, skoro to ma być organ doradczy? Natomiast 15 przedstawicieli ministrów, którzy i tak jako rząd powinni się tym zajmować, naprawdę nie przyczyni się do tego, aby ten organ doradczy przyniósł jakieś pozytywne zmiany, przełomowe w polskiej energetyce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponad 43% całego Funduszu Modernizacyjnego trafi do naszego kraju, trafi do Polski. Ale jeśli chodzi również o nową perspektywę finansową, mnóstwo środków finansowych będzie przeznaczonych na inwestycje związane z szeroko rozumianą ochroną środowiska — to także OZE, także efektywność energetyczna, także cele klimatyczne. Dzisiaj, po pierwsze, jeśli mówimy o transformacji energetycznej, musimy włączyć jak najwięcej grup, jak najwięcej gospodarstw, jak najwięcej przedsiębiorców do tego, by chcieli w tym programie uczestniczyć. A druga rzecz, musimy zaproponować rozwiązania i przepisy prawne trwałe, nie przepisy, które będą zmieniane co jakiś czas, nie na jedną kadencję, a na wiele lat, po to żeby różnym osobom chciało się w to inwestować, bowiem to jest dla naszego kraju rzecz niezwykle ważna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełAleksandraGajewska">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełAleksandraGajewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepychanie ustaw nocą, omijanie trybu konsultacji społecznych ustaw, zatajanie oświadczeń majątkowych — to są właściwie wyznaczniki waszych rządów, znaki rozpoznawcze. Wy wszystko chcecie ukrywać. A ukrywanie, robienie czegoś po cichu, żeby nikt nie mógł was sprawdzić i zaprotestować, oczywiście rodzi podejrzenie, że chcecie realizować jakieś swoje ciemne interesy. Tę praktykę wprowadzacie nawet do takich dziedzin jak handel emisjami. Operatorem programu ma być narodowy fundusz ochrony środowiska, nadzorcą — minister klimatu. Po zatwierdzeniu listy programów priorytetowych ścieżka jakichkolwiek konsultacji ze stroną społeczną zostaje przez was całkowicie ucięta. Wpływ na ich kształt ma jedynie rada konsultacyjna, a w tej radzie wyłącznie nominaci Zjednoczonej Prawicy — reprezentanci ministerstw, pełnomocnik rządu, przedstawiciel operatora, czyli też instytucji rządowej. Czy naprawdę jest wam tak trudno dopisać do tej rady kogoś spoza waszego grona — samorządowca, przedstawiciela organizacji pozarządowej? Dlaczego tak bardzo zależy wam na zatajaniu takich spraw w swoim gronie? Co wy, proszę państwa, ukrywacie?</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest?</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Warzecha, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie i uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani poseł z pewnego koła, która ma na masce napisane, że obejmie po nas rządy w 2050 r., powiedziała, że wreszcie coś z siebie wydusiliśmy. Tymczasem my procedujemy aktualnie nad wdrożeniem do prawa krajowego nowego, niezwykle ważnego instrumentu, jakim jest Fundusz Modernizacyjny, który powstanie ze sprzedaży emisji CO2. Krajowym operatorem tego funduszu ma być Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i to na jego wyodrębniony rachunek może wpłynąć docelowo ok. 20 mld zł. To znaczące środki, które zostaną wykorzystane na modernizację i poprawę efektywności energetycznej, dla samorządów, instytucji i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PosełJanWarzecha">Panie Ministrze! Chciałem zapytać: Czy jest gdzieś zapisane, jaki procent tej kwoty, jaka część tej kwoty będzie przeznaczona w formie dotacji, a jaka część w formie pożyczki? Czy to będzie tylko uzależnione od beneficjentów, czy jest z góry ustalone? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Rosati, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełDariuszRosati">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Przez ostatnich kilka lat rząd Prawa i Sprawiedliwości miał w swojej dyspozycji bezpłatne pozwolenia na emisję. One miały być przeznaczone na wsparcie restrukturyzacji energetycznej w głównych zakładach energetycznych w Polsce. Mam do pana pytanie: Czy to prawda, że rząd, zamiast wspierać restrukturyzację energetyczną, sprzedawał te pozwolenia na rynku, zwłaszcza w zeszłym roku, i na jaką kwotę, bo zgodnie z szacunkami, jakie mamy, to jest 10–12 mld zł?</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PosełDariuszRosati">Chciałbym się również dowiedzieć, ile tych bezpłatnych pozwoleń na emisję rzeczywiście zostało skierowanych do spółek energetycznych i w jaki sposób one zostały wykorzystane? Bardzo bym prosił o takie zestawienie dotyczące tego, co się stało z tymi bezpłatnymi zezwoleniami na emisję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Magdalena Łośko, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy przewiduje w zasadzie utworzenie nowego funduszu. Zgodnie z art. 49 ust. 2 wyodrębniony rachunek bankowy narodowego funduszu zostanie zasilony kwotą 10 mln zł w latach 2020–2022. W kolejnych latach, co roku, aż do roku 2030 — kwotą 8 mln zł. Środki mają pochodzić ze sprzedaży uprawnień do emisji. Teoretycznie środki te powinny zostać przeznaczone na cele klimatyczne, ale nic bardziej mylnego: art. 49 wskazuje, że środki te mogą zostać przekazane w co najmniej połowie również na wydatki administracyjne. W mojej ocenie istnieje obawa, że środki nie trafią na cele klimatyczne, a jedynie zasilą wydatki administracyjne i zostaną zwyczajnie przejedzone.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">Apeluję zatem o wycofanie się z tego zapisu w takim kształcie. Zapisy te nie gwarantują przejrzystości wydawanych środków. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poprosimy panią posłankę Katarzynę Kretkowską, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">O, jest pani posłanka.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana ustawa przewiduje możliwość przekazania części zadań krajowego operatora funduszu wojewódzkim funduszom ochrony środowiska i gospodarki wodnej na podstawie porozumień. Zatem jako posłanka z województwa wielkopolskiego chciałabym zapytać, jakie działania, jakie projekty, jakie inwestycje służące ochronie środowiska i poprawie efektywności energetycznej przewidziane są na terenie województwa wielkopolskiego. To województwo w sposób szczególny dotknęły zmiany klimatu, efekty zmian klimatu, także efekty ostatnich lat suszy i bardzo nierozważnych, szkodliwych inwestycji w paliwa kopalne, takich jak kopalnie odkrywkowe. Spada poziom wód gruntowych, zanikają jeziora.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zatem chciałabym zapytać, jakie środki są przewidziane na to województwo i jaki jest harmonogram planowanych inwestycji, szczególnie dotyczących ograniczania czy unikania emisji gazów cieplarnianych, adaptacji do zmian klimatu i pochłaniania czy sekwestracji dwutlenku węgla. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uzasadnienie projektu zawiera informację, że jedną z najbardziej doniosłych zmian wprowadzanych przez dyrektywę europejską jest powołanie do życia Funduszu Modernizacyjnego. Zgodnie ze wstępnym szacunkiem ministerstwa przeznaczy się na to ok. 20 mld do 2030 r. Chciałbym zapytać, co z pozostałymi środkami ze sprzedaży praw do emisji, które wpłyną do budżetu państwa do 2030 r., gdyż szacuje się, że przychody ze sprzedaży pozwoleń na emisję mogą wygenerować przychody w wysokości nawet 200 mld zł. Zgodnie z dyrektywą ze środków funduszu mogą być realizowane również projekty inwestycyjne na małą skalę, co oznacza możliwość wsparcia modernizacji dużych obiektów energetycznych, ale również takich inwestycji jak termomodernizacje istniejących budynków jednorodzinnych, modernizacje źródeł sieci ciepłowniczej i rozwój niskoemisyjnej energii rozproszonej.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PosełJanSzopiński">W związku z tym mam pytanie do pana ministra: Jaki jest plan, jeśli chodzi o te wydatki i walkę z rosnącymi lawinowo kosztami życia, i ile z tych środków trafi do województwa kujawsko-pomorskiego? I ostatnie pytanie: O ile wzrośnie cena energii elektrycznej w najbliższym czasie? Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź w tej sprawie na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Wcisło, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polki i Polacy! Unia Europejska chce nam dać duże pieniądze: prawie 20 mld zł na wymianę kopciuchów, na budowę farm fotowoltaicznych, na termomodernizację. Te pieniądze od 2 lat mogły płynąć do naszego kraju, ale aby płynęły, potrzebna jest ustawa. Pan minister i ministerstwo byli tak zajęci, że przez kilka lat nie zdążyli przygotować tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PosełMartaWcisło">Pytam: Dlaczego do tej pory nie było przygotowanej ustawy? Gdzie jest pan minister? A jak już pan minister przygotował ustawę, to zapisał w niej w myśl zasady: rządź i dziel, że tylko on i jego urzędnicy będą przydzielać środki, bo rada konsultacyjna będzie składała się tylko z urzędników państwowych. Nie będzie tam samorządowców, strony społecznej. I znowu powtórka z rozrywki, pieniądze dostaną swoi. Mam nadzieję, że w związku z tymi potrzebami nie zostaną powołane kolejne spółki na Podkarpaciu, a pieniądze trafią do Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Zgodnie z ustawą nowym zadaniem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będzie obsługa funduszu administracyjnego. Mówi się, że obsługą tego funduszu zajmować się będzie grupa przynajmniej 100 osób, wysokiej klasy specjalistów. Jakie są planowane koszty obsługi Funduszu Modernizacyjnego? To jest pierwsza część.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Druga część. Czy inwestycje, które uzyskają dofinansowanie z tego funduszu, na koniec wpłyną na ograniczenie ubóstwa energetycznego? Bo jest to bardzo ważny problem społeczny, który dotyka w szczególności mieszkańców terenów mniej zamożnych. Największe ubóstwo energetyczne występuje w województwach: podkarpackim, warmińsko-mazurskim i opolskim. Czy w wyniku realizacji tego przedsięwzięcia jest szansa na poprawę i zmniejszenie ubóstwa energetycznego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: A można, panie marszałku, tam zmienić? Żeby była lista…)</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Można. Spróbujemy to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Bo pan przecież wszystko może.)</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dlatego patrzę wzrokiem, który nie znosi sprzeciwu, i zaraz pewnie tak będzie zrobione.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale dobrze, na razie posłuchamy pana posła, a w tym czasie postaramy się naprawić.</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problemem jest to, że nie ma reformy unijnego systemu handlu emisjami, który w absolutnie dramatyczny sposób dekonstruuje polską gospodarkę. Ceny ciepła i energii elektrycznej w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy wzrosną o kilkadziesiąt procent. Po decyzji Unii Europejskiej z grudnia 2020 r. o zaostrzeniu celów klimatycznych z 40% do 55% ponad 50 polskich ciepłowni stanęło na skraju bankructwa, a kilkaset kolejnych ma ogromne problemy, bo ten spekulacyjny parapodatek, który jest dodawany do ceny wyprodukowanego w Polsce ciepła i energii elektrycznej, po prostu musi być przerzucony za chwilę na odbiorców. A więc ubóstwo energetyczne, szanowni państwo, i nie można się w tej Izbie okłamywać, poprzez tę unijną politykę w Polsce wzrośnie. Polityka unijna uderzy przede wszystkim w polską wieś. 70% Polaków, którzy mieszkają na wsi, używa węgla. My powinniśmy postawić węgiel w centrum transformacji energetycznej, a nie odwracać się. Na węgiel stawiają Australijczycy, Japończycy, Amerykanie, a my odwracamy się od naszego dobra narodowego. Dlatego ja bronię węgla, bronię Złoczewa, bronię polskiego węgla. Ani jedna polska kopalnia nie powinna być zamknięta do momentu, kiedy nie wybudujemy niskoemisyjnych źródeł, czyli elektrowni atomowej. Taka jest prawda. Nie realizujmy tej brukselsko-niemieckiej polityki, która prowadzi nas do wzrostu ubóstwa energetycznego i gigantycznych kosztów dla gospodarki. Wszyscy za to zapłacą, i wyborcy Platformy Obywatelskiej, i wyborcy Prawa i Sprawiedliwości, wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Fundusz Modernizacyjny to bez wątpienia wielka szansa dla polskiej gospodarki i szansa na to, że zaniedbania ostatnich lat zostaną nareszcie usunięte. W funduszu powinniśmy zwrócić uwagę na kilka elementów, które bez wsparcia regionalnego, bez konsultacji regionalnych nie będą na pewno zrealizowane na wysokim poziomie, a wręcz można podejrzewać, że będą znowu przekazywane swoim, dla swoich. Dlatego zwracam się z pytaniem w imieniu mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego: Jakie środki finansowe są przeznaczone na wytwarzanie i użytkowanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w ciepłownictwie? To jest pierwsze pytanie. Drugie: Jak wygląda konsultacja dotycząca transformacji regionów uzależnionych od stałych paliw kopalnych, w tym województwa kujawsko-pomorskiego? I trzecie: Jak wygląda planowanie dotyczące magazynowania energii i modernizacji sieci energetycznych w województwie kujawsko-pomorskim? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Rozumiem, że na pytania dotyczące poszczególnych regionów oczekujecie państwo odpowiedzi na piśmie, dlatego że nie spodziewam się, żeby pan minister miał w głowie wszystkie 16 województw.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Więcej wiary, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nawet ja bym chyba nie potrafił tego zrobić.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak wiemy, od 2005 r. mamy system handlu emisjami CO2. I tutaj padały hasła, że temu wszystkiemu winna jest Unia Europejska. No nie Unia Europejska, bo założenie było takie, że otrzymujemy bezpłatne pule z certyfikatami i sprzedając je, mamy, mówiąc krótko, zmniejszać emisję i prowadzić do tego, żeby gospodarka była niskoemisyjna. Jeżeli żeśmy przejadali te pieniądze, to dzisiaj mamy, co mamy, i nie ma co narzekać. Dlatego moje pytanie jest takie: Panie ministrze, jak wyglądały w ostatnich 5 latach wpływy, jeżeli chodzi o sprzedaż uprawnień CO2, i na co były przeznaczane te środki? Bo przypomnę, że był taki moment, że mieliśmy fundusz wyrównania cen przed wyborami, cen energii, i niestety mam wrażenie, że zamiast przeznaczać je na ochronę klimatu, to przeznaczaliśmy te środki finansowe na kampanię wyborczą i na dopłaty do cen energii, co doprowadziło do tego, że w następnym roku ceny energii wzrosły nie o 5%, a o 15%. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Urszula Zielińska, Zieloni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Zgłosiłam już swoje uwagi merytoryczne w imieniu klubu, poprawki do projektu. Teraz mam jedno pytanie, które nurtuje mnie od początku kadencji jako posłankę Zielonych, Koalicji Obywatelskiej, członkinię komisji energii i klimatu: Gdzie jest pan minister do spraw klimatu? Dlaczego pana ministra klimatu nie było na posiedzeniu komisji klimatu ani razu od początku tej kadencji? Mijają 2 lata. Może nie zauważyłam, ale nie widziałam pana ministra klimatu ani razu na żadnej sesji plenarnej Sejmu, podczas której dyskutowaliśmy bardzo ważne, ważkie tematy: Prawo energetyczne — wielka nowelizacja, ustawa o OZE, kolejne termomodernizacje, dzisiaj ustawa o ETS-ie, bardzo ważne zmiany, które wpływają na nasze życie. Gdzie jest minister klimatu i co musi się wydarzyć, żeby pan minister klimatu — z całym szacunkiem dla pana ministra, pana Czetwertyńskiego, który zawsze jest i odpowiada na nasze pytania — zechciał zaszczycić Wysoką Izbę swoją obecnością?</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Poseł Marta Wcisło: Taki mamy klimat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję w ramach pytań i oczywiście poroszę za chwilę o dwie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak się zastanawiam, pani posłanko, i może ja pani powiem, gdzie pan minister był, kiedy nie było go na posiedzeniu komisji. Był po prostu gdzie indziej. To jest prosta odpowiedź. Na pewno jest bardzo uczciwa.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan Adam Guibourgé-Czetwertyński.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">5 minut dla pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się odpowiedzieć najpierw na te pytania, które pojawiały się wielokrotnie w państwa interwencjach. Później przejdę do tych, które pojawiały się pojedynczo. Oczywiście pewnie nie zdążę. Nie mam też danych dotyczących wszystkich pytań, więc na część z nich mogę odpowiedzieć pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jeśli chodzi o czas wdrożenia tej ustawy i o rzekome opóźnienia, po pierwsze, chciałem podkreślić, że w Funduszu Modernizacyjnym nie ma jeszcze żadnych środków — pierwsze środki będą dostępne w czerwcu tego roku — więc nie jest tak, że Polska nie może wykorzystać środków z powodu braku ustawy. Z drugiej strony bardzo długo czekaliśmy na akta delegowanych komisji, które wdrożyły szereg szczegółowych rozwiązań dotyczących funkcjonowania Funduszu Modernizacyjnego i przydziału darmowych uprawnień. Te kwestie są przedmiotem tego projektu dlatego, że ostatni akt delegowany został opublikowany przez komisję jakieś 6 miesięcy temu. Ogromna większość pozostałych zapisów dyrektywy była wdrożona o wiele wcześniej. Tylko w przypadku zagadnień technicznych i wdrożenia Funduszu Modernizacyjnego czekaliśmy na przygotowanie odpowiednich aktów delegowanych przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jeżeli chodzi o sposób wyznaczania i wydatkowania środków z Funduszu Modernizacyjnego, to oczywiście na poziomie ustawy określamy ogólne kierunki zgodne z dyrektywą, jeśli chodzi o cele tego funduszu. Szczegółowe wyniki, np. podział na województwa… To będzie niejako wynik sukcesów poszczególnych projektów w konkursach realizowanych w ramach funduszu. Taką analizę będzie więc można wykonać po przeprowadzeniu tych konkursów.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jeśli chodzi o kwestie przychodów aukcyjnych, chcę powiedzieć, że pozostałe przychody aukcyjne nie są przedmiotem tej ustawy. Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad projektem ustawy dotyczącej funduszu transformacji energetyki, który przeznaczy 40% przychodów aukcyjnych właśnie na transformację naszej energetyki. Oprócz tego istnieje już fundusz, który wspiera przemysły energochłonne, na który jest przeznaczane 25% naszych przychodów aukcyjnych. Oprócz tego są naturalnie liczne środki własne NFOŚiGW. Są też środki z polityki spójności, które są przeznaczane na inwestycje klimatyczne. Szacujemy, że w najbliższych 10 latach ponad 260 mld zł będzie dostępne na inwestycje klimatyczne.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jeśli chodzi o kwestię konsultacji programów, chciałem potwierdzić, że te programy — tak samo jak pozostałe programy priorytetowe NFOŚiGW — są przedmiotem konsultacji ze stroną społeczną. Tak samo będzie w przypadku Funduszu Modernizacyjnego. Zadaniem urzędników, którzy będą zasiadać w radzie konsultacyjnej, będzie koordynacja i zapewnienie pewnej demarkacji między poszczególnymi narzędziami, którymi dysponujemy, jeśli chodzi o wspieranie transformacji klimatycznej.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">W końcu, jeżeli chodzi o kwestie ubóstwa energetycznego, to chciałem potwierdzić, że jest to rzeczywiście bardzo istotny problem. Bardzo dużą rolę będą odgrywać tutaj inwestycje realizowane w ramach Funduszu Modernizacyjnego. Najskuteczniejszym sposobem na redukcję rachunków za energię będzie wymiana jej źródeł na bardziej efektywne i na tańsze w eksploatacji. Cel, który mamy wpisany do polityki energetycznej, to zredukowanie ubóstwa energetycznego w Polsce dzięki tym inwestycjom o 30%.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Widzę, jak upływa czas. Będzie mi ciężko odnieść się do pozostałych pytań. Może jeszcze odniosę się do kwestii kosztów administracyjnych. Mogę potwierdzić, że absolutnie nie przekazujemy połowy tych środków na administrację. Koszty zostały określone w OSR i w ustawie. Planujemy wydać z budżetu na koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem funduszu 8 mln zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł sprawozdawca Krzysztof Tchórzewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, czy ma pan ochotę zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1009 i 1069).</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Zdzisława Sipierę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-264.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-264.13" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Już jestem.)</u>
          <u xml:id="u-264.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawię w imieniu komisji sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1009.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Marszałek Sejmu skierowała w dniu 15 marca tego roku powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do pierwszego czytania. Jednocześnie marszałek Sejmu na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczyła termin przedstawienia sprawozdania do dnia 13 kwietnia tego roku. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia projekt ten przyjęła, i to przyjęła zdecydowaną większością głosów: 29 głosów za, 1 — przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Komisja ten projekt przyjęła oraz wnosi, aby Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. Jednocześnie komisja zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawia na żądanie wnioskodawców następujący wniosek mniejszości: W art. 1 pkt 2 w art. 7 dodać ust. 4 w brzmieniu: 4. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 70. rok życia, jest ważny bezterminowo od daty jego wydania. Niniejszy wniosek mniejszości skierowało trzech posłów: Adamczyk, Szczepański i Szopiński i ten wniosek zgodnie z prawem przedstawiam.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PosełSprawozdawcaZdzisławSipiera">Jeden tylko komentarz, szanowni państwo. Bardzo merytoryczna rozmowa podczas przedstawiania tego projektu w pierwszym czytaniu i — jak wskazałem — wyniki tego głosowania pokazują, że w dość dużym konsensusie został ten projekt przyjęty i rekomendowany Wysokiemu Sejmowi do przyjęcia. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Hreniaka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełPawełHreniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełPawełHreniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PosełPawełHreniak">Projekt ustawy ma na celu przede wszystkim dostosowanie przepisów obecnie obowiązujących do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 czerwca 2019 r. Celem tego rozporządzenia jest poprawa zabezpieczeń dowodów osobistych i zwiększenie ich wiarygodności poprzez usunięcie znaczących różnic w poziomie zabezpieczeń na różnych poziomach w różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Dzisiejszy projekt ustawy dostosowuje przepisy do tego rozporządzenia i to jest głównym powodem rozpoczęcia prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PosełPawełHreniak">Warto zaznaczyć, że jedną z istotniejszych zmian, które po przyjęciu ustawy spowodują poprawę zabezpieczenia dowodu osobistego przed fałszerstwami, jest wprowadzenie w warstwie elektronicznej danych biometrycznych w postaci odcisków palców. Proponuje się również dokonanie zmian w zakresie terminu ważności dowodów osobistych. Będzie to 5 lat, a co do zasady 10 lat, natomiast w sytuacji wyjątkowej — 1 rok. Zostanie również dokonana zmiana w warstwie graficznej, gdzie zostanie wprowadzony własnoręczny podpis posiadacza dowodu osobistego. Wszystko to jest po to, aby zwiększyć bezpieczeństwo. Myślę, że warto również wspomnieć, że w ten sposób spełniamy wymagania międzynarodowego lotnictwa cywilnego w zakresie bezpieczeństwa. To oczywiście również ma znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#PosełPawełHreniak">Projekt ustawy dotyka też takiego obszaru jak sposób wnioskowania o wydanie dowodu osobistego, przenosi określenie wzoru dowodu osobistego z rozporządzenia — jak było do tej pory — do ustawy. W końcu w projektowanej ustawie zmienia się również przesłanki wymiany dowodów poprzez wprowadzenie m.in. zapisu stanowiącego, że zmiana nazwy miejsca urodzenia nie będzie powodować konieczności wymiany dokumentu. W projektowanej ustawie porządkuje się także te elementy, które do tej pory powodowały wątpliwości interpretacyjne. Dotyczy to np. formularza utraty dowodu osobistego.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#PosełPawełHreniak">Procedowany projekt uzyskał pozytywną ocenę, bez uwag, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a więc mamy pozytywną opinię podmiotu, który obok administracji rządowej będzie ustawę wdrażał.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#PosełPawełHreniak">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość uznaje przedłożony przez rząd projekt ustawy za dobry i pożądany. W konsekwencji zamierzamy go wspierać w toku dalszych prac w Sejmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, będę trochę przyspieszał, dlatego że mamy godzinę opóźnienia, a zakończenie obrad dzisiaj zostało zaplanowane na godz. 1.30, a więc nasze koleżanki i nasi koledzy będą pracowali przynajmniej do godz. 2.30. A zatem mam uprzejmą prośbę, aby państwo spróbowali — jakby państwo mogli — przemawiać trochę krócej. Nic nie narzucam, tylko proszę i będę wdzięczny, bo ta ustawa akurat chyba kontrowersji wielkich nie budzi.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Mateusz Bochenek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska, Zagłębie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełMateuszBochenek">Tak, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawić stanowisko w sprawie tak ważnej ustawy, bo dotyczącej dowodów osobistych, które bez żadnych wątpliwości są szczególnym dokumentem stwierdzającym naszą tożsamość.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PosełMateuszBochenek">Poprawa bezpieczeństwa dowodu osobistego jest niezwykle ważnym aspektem, na co zwróciły uwagę Rada i Parlament Europejski, wydając rozporządzenie w czerwcu 2019 r., którego celem jest ograniczenie ryzyka fałszowania dokumentów oraz przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów, jak również usunięcie istniejących znaczących różnic w poziomie zabezpieczeń stosowanych w różnych krajach. Wytyczne te powstały przed 2 laty, a dopiero dziś projekt ustawy rządowej w tej sprawie trafia do parlamentu, co jest zjawiskiem niepokojącym. Prawie 2 lata trwało przygotowanie ustawy, a dziś jesteśmy przecież dopiero na początku tego procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PosełMateuszBochenek">Wydaje się, że ta ustawa powinna pojawić się i zostać podpisana przez prezydenta około lipca, a to właśnie już w lipcu pierwsze przepisy dotyczące tego zagadnienia mają wejść w życie, a 2 sierpnia cała ustawa ma zacząć obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Ministrze! Na podstawie przepisów ustawy, której ostatecznego kształtu jeszcze nie znamy, należy wykonać wiele ważnych czynności, począwszy od zakupu sprzętu, skanerów, komputerów, dostosowania systemów informatycznych, blankietów, ale także przecież przeszkolenia wielu urzędników, którzy będą realizowali to zadanie w ramach zadania zleconego samorządom przez administrację rządową. Niezbędne jest więc przeszkolenie tych, którzy realizować będą zadania z tego obszaru w związku z wprowadzeniem drugiej warstwy elektronicznej z cechą biometryczną. Chodzi także o przeszkolenie urzędników, którzy będą dokonywali czynności związanych z odciskami palców bezpośrednio w terenie, dojeżdżając do naszych mieszkańców. To są też zmiany aplikacyjno-technologiczne i wiele innych, a tego czasu faktycznie jest już niewiele, na co zwracają uwagę same samorządy terytorialne, które proszą o przyspieszenie tempa w zakresie przeprowadzania niezbędnych szkoleń i informowania samorządów terytorialnych o konkretnych czynnościach, jakie będą miały być w tym względzie wdrożone. Chodzi również o zabezpieczenie niezbędnych środków finansowych na późniejsze wdrażanie poszczególnych przepisów, a przede wszystkim na zabezpieczenie środków na takie aspekty jak chociażby utrzymanie niezbędnego sprzętu, serwisu, wymiana infrastruktury, bo dzisiaj są oczywiście zabezpieczone środki na ich zakup, ale musimy pamiętać o perspektywie kolejnych lat, kiedy ustawa i te zmiany zaczną obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#PosełMateuszBochenek">Kwestia, na którą zwracaliśmy uwagę także wczoraj, która jest przedmiotem wniosku mniejszości, to sprawa naszych seniorów, których dowód osobisty także będzie ważny przez okres 10 lat. Dzisiaj szczególnym obowiązkiem państwa jest tworzenie takich rozwiązań, które przyczynią się do wydania dowodów osobistych seniorom, i to bezterminowo albo przynajmniej ze zdecydowanie wydłużonym okresem ważności, na co także zwracają uwagę Komisja i Rada, dopuszczając możliwość wydłużenia tego okresu. Należy zatem zrobić wszystko, aby zmniejszyć liczbę osób starszych, często z niepełnosprawnością, które zmuszone będą cyklicznie wymieniać dowody. Takie rozwiązania ograniczą także liczbę wizyt urzędników w domach seniorów. To niezwykle, podkreślam, niezwykle istotny aspekt. Owszem, o tym wczoraj rozmawialiśmy. Pojawiają się różnego rodzaju techniczne trudności, formalne trudności, ale jesteśmy dużym państwem w XXI w. i myślę, że z takimi trudnościami także jesteśmy w stanie sobie poradzić, a tego właśnie w sposób szczególny oczekują od nas seniorzy.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#PosełMateuszBochenek">Podkreślam raz jeszcze: klub Koalicji Obywatelskiej pozytywnie ocenia te działania, które mają na celu ograniczenie ryzyka fałszowania dokumentów, które mają na celu zabezpieczenie w dodatkowy sposób dokumentów o tak szczególnym znaczeniu jak dowody osobiste. Niemniej jednak zwracam uwagę na potrzebę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełMateuszBochenek">…doprecyzowania przepisów, abyśmy byli z nich w pełni zadowoleni. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Super.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzięki bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Wiesław Szczepański, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#PosełWiesławSzczepański">W dniu wczorajszym Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych prawie jednogłośnie rozpatrzyła w pierwszym czytaniu ten projekt i prawie jednogłośnie rekomendowała Wysokiej Izbie jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Zgodnie z ustawą do dowodów osobistych wprowadzona zostanie kolejna cecha biometryczna: odciski palców. Na dowodach osobistych znów pojawią się podpisy ich właścicieli. Nowe przepisy mają wejść w życie 2 sierpnia br. i dostosowują polskie prawo do aktualnych regulacji unijnych, a konkretnie rozporządzenia Unii Europejskiej i Rady Europy z 2019 r. z dnia 20 czerwca w sprawie zabezpieczeń dowodów osobistych obywateli Unii Europejskiej i dokumentów pobytowych wydanych obywatelom Unii i członkom ich rodzin korzystającym z prawa do swobodnego przemieszczania się.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Celem rozporządzenia jest ograniczenie ryzyka fałszowania dokumentów oraz przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów przez usunięcie istniejących znacznych różnic w poziomie zabezpieczeń krajowych dokumentów służących do korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się. Rozporządzenie to nakłada na państwa Unii Europejskiej nowe obowiązki dotyczące niezbędnych zabezpieczeń w dokumentach tożsamości, w tym m.in. obowiązek wprowadzenia do dowodów osobistych drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców. Chodzi również o konieczność dostosowania dowodu osobistego do specyfikacji i minimalnych norm bezpieczeństwa. Odciski palców będą pobierane przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego w gminie.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#PosełWiesławSzczepański">Ustawa określa również maksymalny okres przechowywania odcisków palców w Rejestrze Dowodów Osobistych, tj. do dnia odbioru dowodu osobistego, nie dłużej niż do 90 dni od dnia wydania, tj. personalizacji dowodu. Jeśli nie będzie możliwe od ubiegającego się o dowód osobisty pobranie jego odcisków, np. z powodu choroby, to dowód osobisty będzie ważny tylko przez 12 miesięcy. Brak odcisków będzie także dopuszczalny w przypadku dowodów dla dzieci do 12 lat. Wraca również na dowodzie osobistym, jak już mówiłem, podpis właściciela dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Zmiany w ustawie dotyczą również terminów ważności dowodów osobistych. W przypadku dowodów osobistych dzieci do 12. roku życia dowód będzie ważny przez okres 5 lat. Dla osób po ukończeniu 12. roku życia będzie to standardowo okres 10 lat. Z uwagi na fakt, iż od osoby ubiegającej się o dowód osobisty będą pobierane odciski palców, wniosek o wydanie dowodu osobistego osoby powyżej 12. roku życia będzie można składać tylko osobiście w gminie. Wymagać to będzie również przeszkolenia pracowników gminy i wyposażenia urzędów w urządzenia do pobierania odcisków palców.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#PosełWiesławSzczepański">Dotychczasowe dowody osobiste zachowują ważność w zależności od daty ich wydania i zostaną wymienione do roku 2030. W związku ze zwiększonymi wydatkami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz gmin rząd planuje dodatkowo kilkaset milionów złotych rozłożonych na 10 lat celem realizacji tego zadania. Rząd zapewniał również podczas posiedzenia komisji, że już od początku czerwca będzie gotowy — on i gminy — do realizacji tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W trakcie pierwszego czytania mój klub na posiedzeniu komisji zgłosił poprawkę polegającą na tym, aby dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 70 lat życia, był ważny bezterminowo od daty jego wydania. Zapis ten jest zgodny z sugestią znajdującą się w art. 4 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 2019 r. Ponieważ ta poprawka nie uzyskała większości, zgłosiliśmy ją jako wniosek mniejszości. Zwracam się do pana ministra i do, jak widzę, obecnej tutaj pani dyrektor, o to, abyście państwo jeszcze raz to przeanalizowali i wyrazili zgodę na przyjęcie tego rozwiązania. Mój klub zagłosuje za uchwaleniem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie marszałku, zaoszczędziłem minutę.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Marka Biernackiego, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełMarekBiernacki">Panie Marszałku! Witam serdecznie. Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Polska — PSL — Unia Europejskich Demokratów — Konserwatyści przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełMarekBiernacki">Projekt rządowy dostosowuje polskie prawo do rozporządzenia Unii Europejskiej w sprawie poprawy zabezpieczeń dowodów osobistych i dokumentów pobytowych. Podstawowa zmiana polega na wprowadzeniu do dowodów osobistych tzw. drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców. Pierwsza cecha biometryczna to oczywiście nasza twarz. Pobieranie odcisków palców spowoduje, że wniosku o wydanie dowodu osobistego już nie będzie można składać elektronicznie, tylko będzie trzeba go złożyć osobiście w organie gminy. Możliwość składania wniosku o wydanie dowodu osobistego drogą elektroniczną pozostanie wyłącznie w przypadku dokumentu dla osób do 12 r. ż., od których nie będą pobierane odciski palców.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PosełMarekBiernacki">Nasz klub, my jako Koalicja Polska bardzo zwracaliśmy uwagę, jak zabezpieczone będą nasze dane, czyli dowody osobiste. W ustawie wyraźnie określono maksymalny okres przechowywania odcisków palców w Rejestrze Dowodów Osobistych. Bardzo precyzyjne, bo od momentu pobrania do dnia odbioru dowodu osobistego, nie dłużej jednak niż 90 dni od dnia wydania, czyli inaczej mówiąc, personalizacji dowodu osobistego. I to jest bardzo istotny dla nas element.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PosełMarekBiernacki">Nowy dowód osobisty w stosunku do dowodów pierwszej generacji ma przewagę o tyle, o ile wiąże się z wdrożeniem nowych zabezpieczeń, a w szczególności, o czym już mówiłem, drugiej cechy biometrycznej, co musi spowodować zmniejszenie fałszowania dokumentów oraz spadek przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#PosełMarekBiernacki">W tym miejscu warto nadmienić, zwrócić uwagę, że minęło 21 lat od wprowadzenia dowodów nowej generacji, blankietów. Polska była jednym z pierwszych państw, które wprowadzały tego typu dowody osobiste: były to Polska, Węgry i Finlandia. I co ciekawe, nasze dowody osobiste był zawsze bardzo dobrze zabezpieczone. Według ekspertów państw NATO-wskich uchodziły za najlepiej zabezpieczone dowody osobiste w Europie, a jedne z najlepszych na świecie. Ale w Europie i w Unii Europejskiej bywało różnie.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#PosełMarekBiernacki">Ponadto właśnie — co jest bardzo istotne dla obywatela — nowy dowód osobisty będzie opierał się na ujednoliconym poziomie zabezpieczeń wydawanych przez państwa Unii Europejskiej, co spowoduje niwelowanie różnic, które przysparzały obywatelom trudności podczas realizacji prawa do swobodnego przemieszczania się.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#PosełMarekBiernacki">Koalicja Polska popiera przedłożenie rządowe. Wyraża tylko obawę, że najprawdopodobniej prezydent ustawę podpisze już w maju, ustawa wejdzie w życie 2 sierpnia… To, co moi przedmówcy mówili, i zwracali na to uwagę, że proces przygotowawczy jest dość długi i złożony, bo należy zakupić sprzęt, skanery do pobierania odcisków palców, wykupić różnego typu licencje na obsługę tego sprzętu, trzeba też przeszkolić urzędników gminnych. Ponadto tworzy się mobilne punkty pobierania wniosków. Jeśli chodzi o te mobilne punkty, to też należy zakupić sprzęt, specjalne skanery i komputery osobiste oraz przeszkolić nowych urzędników. Czyli prac przygotowawczych jest dosyć dużo.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#PosełMarekBiernacki">Ponadto wprowadzenie nowego wzoru dowodu z drugą, dodatkową cechą biometryczną wymaga dostosowania do tego rejestru dowodów osobistych, tam gdzie będą one przechowywane.</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#PosełMarekBiernacki">Mam nadzieję, że mimo wszystko rząd zdąży, że nie będzie bałaganu. W tej sprawie na pewno można liczyć na nasze wsparcie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żyjemy w czasach rewolucji cyfrowej. Postęp technologiczny postępuje bardzo szybko. Zasadne jest pytanie, czy za możliwościami technicznymi, jakie oferuje nauka, nadąża społeczna refleksja dotycząca sposobu ich wykorzystania. Dokładnie tak jest w przypadku gromadzenia i przetwarzania unikatowych dla każdego człowieka danych biometrycznych, a wśród nich również danych daktyloskopijnych.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Temat ten należy ocenić bez technicznych uprzedzeń. Dane tego typu są już od lat częściowo gromadzone, wykorzystywane. Takie systemy działają w niektórych firmach czy powszechnie w telefonach komórkowych. Plusem tych technologii jest pomocna rola w walce z przestępczością i zagrożeniami terrorystycznymi oraz lepsza ochrona własności.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PosełKrzysztofTuduj">Są jednak minusy związane z coraz większym stopniem inwigilacji społeczeństw i ryzykami, jakie może to rodzić, m.in. w przypadku nieuprawnionych dostępów czy powstania systemów totalitarnych, czego przecież nie możemy wykluczyć.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PosełKrzysztofTuduj">Apeluję, aby w tym przypadku plusy nie przysłoniły minusów. Omawiany projekt dotyczy wprowadzenia drugiej cechy biometrycznej, tj. odcisków palców. Przypomnienia wymaga, że obecne dowody już mają jedną cechę biometryczną, tj. zdjęcie twarzy wykonane na wprost, uwzględniające jej geometrię. Wszędobylska Unia Europejska zmusza nas, abyśmy wprowadzili w Polsce drugą cechę i uzasadnia to potrzebą lepszej weryfikacji prawa do swobodnego przemieszczania się po terenie krajów tworzących Wspólnotę. Ciekawe, jaki procent osób objętych tą regulacją to faktycznie osoby, które potrzebują regularnego i swobodnego podróżowania po krajach Unii, w tym latania samolotami. Rodzi się, szanowni państwo, pytanie, czy to jest naprawdę konieczne. Wnioskodawca nie skupił się na przekonaniu polskiej opinii publicznej o konieczności i zasadności tego rozwiązania, poprzestał jedynie na wskazaniu woli Unii Europejskiej wyrażonej w formie rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PosełKrzysztofTuduj">Pojawia się szereg pytań. Wśród nich pytanie o bezpieczeństwo, dostęp do tych danych. Obecnie zdjęcie uwzględniające geometrię twarzy jest umieszczane w dowodach w sposób graficzny i trzeba się legitymować fizycznym dokumentem. Odciski palców mają być umieszczane w czipie wbudowanym w dowód, co będzie wymagało sczytania elektronicznego. Z projektu uzasadnienia dowiadujemy się, że autoryzowany dostęp do tych danych będą miały organy państwa polskiego i agencje unijne, których jest obecnie prawie 50. Pamiętajmy, że w drodze rozporządzenia mogą też powstawać następne. Rozrost biurokracji unijnej odpowiada socjalistycznym wizjom, więc możemy sobie wyobrazić zrealizowanie marzeń Nowej Lewicy np. w postaci unijnej agencji do spraw równego traktowania z bliżej nieokreślonym zakresem kompetencji, ale z dużym apetytem na dyktowanie światopoglądu mieszkańcom Europy.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#PosełKrzysztofTuduj">Rodzi to dalsze pytania. Czy nie jesteśmy krok po kroku przyzwyczajani do apokaliptycznej wizji umieszczania czipów pod ludzką skórą? Wszak tak będzie najwygodniej, jak się najpewniej za parę lat dowiemy. A także jakie będzie rzeczywiste bezpieczeństwo tych systemów? Z jakiej odległości, kto będzie mógł te dane z dowodów sczytywać? Co z nieautoryzowanym dostępem zarówno do samych czipów w nowych dowodach, jak i baz? Ani Unia Europejska, ani wnioskodawca w żaden sposób nie przekonują nas o bezpieczeństwie przechowywania tych danych, nie dowiadujemy się, jak to działa w innych państwach, jakie są doświadczenia, jaki jest tu poziom odporności na różnego typu cyberataki. W tej regulacji idziemy w stronę coraz pełniejszej i, jak się wydaje, jednak nieuzasadnionej inwigilacji. Karygodne jest, żeby tego typu zmiany odbywały się bez szerokiej debaty publicznej czy refleksji w zakresie tego, jakiego rodzaju złe skutki może to przynieść. Ta sprawa dotyczy wolności naszych obywateli i nie powinno być tak, że o jej ograniczaniu decyduje sama Unia Europejska. W naszym narodowym interesie leży, aby Polacy nie byli sczytywani, zliczani bez swojej wiedzy ani narażani na nowe zagrożenia. To, że istnieją takie możliwości techniczne, wcale nie oznacza, że muszą być one masowo i przymusowo wprowadzane. Odpuszczenie sobie tej wizji przełożyłoby się na ogromną oszczędność związaną z uniknięciem wprowadzania systemu, zatrudniania masy urzędników do jego obsługi. Dodajmy, że chodzi o dane osób, które w zdecydowanej, w ogromnej większości nie stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa ani nie wiodą wędrownego trybu życia.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#PosełKrzysztofTuduj">Ponadto szczególne oburzenie budzi umieszczenie na wzorze nowego dowodu osobistego flagi Unii Europejskiej. Jesteśmy superpaństwem europejskim czy niepodległym państwem polskim? Do czego to zmierza?</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#PosełKrzysztofTuduj">W związku z powyższym składamy wniosek o odrzucenie projektu w całości. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gawkowski: Pan jest zaczipowany?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalamy, że na zadanie pytania jest 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pierwszą osobą, która się zgłosiła, jest pan poseł Artur Łącki z Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja z tym samym pytaniem co wczoraj, panie ministrze, bo odpowiedzi raczej nie dostałem. Trzeba powiedzieć, że to, co będzie później, to i tak będzie zadanie zlecone, które spadnie głównie na karby samorządów gminnych i miejskich, chodzi o wymianę tych dowodów. Jak wiemy, teraz samorządy straciły dużo pieniędzy z powodu ograniczenia i podatku CIT, i podatku PIT, a także dostały mniej pieniędzy, przynajmniej niektóre, przez to, że rząd niegdyś Zjednoczonej Prawicy rozdaje pieniądze tylko swoim, a nie wszystkim, samorządom.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PosełArturŁącki">Moje pytanie brzmi: Czy samorządy dostaną 100-procentową refundację za to zadanie zlecone? 100-procentową, czyli taką, która oznacza, że nie będą musiały dodawać nic ze swoich budżetów, i tak już teraz niewielkich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Klub Parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bez ważnego dowodu osobistego będziemy mieli kłopoty w kontaktach z urzędami czy bankami.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PosełJanSzopiński">Pierwsze pytanie. Kiedy próbujemy odebrać list polecony na poczcie czy wypłacić pieniądze w banku, potrzebujemy naszego dowodu osobistego. Stąd też tak ważna jest ta dzisiejsza debata w kwestii dotyczącej wydawania dowodów osobistych, kwestii określonej w tej ustawie. Nowe rozwiązania mają wejść w życie 2 sierpnia 2021 r. Mój klub przedstawił propozycję, aby osoby, które ukończyły 70. rok życia, były zwolnione z obowiązku ponownego wyrabiania dowodu osobistego. Taka możliwość znajduje się w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego. Raz jeszcze uprzejmie prosimy rząd o pochylenie się nad tą propozycją.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#PosełJanSzopiński">I druga kwestia, również poruszana na wczorajszym posiedzeniu komisji, tj. wniosek Stowarzyszenia Notariuszy RP. Chodzi o to, aby skrócić termin ważności dowodu osobistego wydawanego po 15. roku życia, jako że w wyglądzie człowieka przed 20. rokiem życia zachodzą duże zmiany i pomiędzy 12. a np. 22. rokiem życia te zmiany są ogromne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Powrócę do pytania o seniorów i wydawanie dowodów osobistych na czas nieoznaczony czy też z wydłużonym okresem ważności. Chciałbym dopytać, jakie zmiany należałoby wprowadzić, aby takie dowody mogły być wydawane bezterminowo. W jakim czasie jesteśmy w stanie wprowadzić te zmiany, w jakim trybie? Prosiłbym o odniesienie się do tego zagadnienia, a także do tego — jeśli pan minister, szanowni państwo dysponujecie taką wiedzą — jak kwestia wydawania dowodów osobistych seniorom powyżej 70. roku życia została uregulowana przez inne państwa członkowskie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o kwestię przechowywania identyfikatorów biometrycznych, odcisków palców w systemie ministerstwa. Czy identyfikatory będą w ogóle przechowywane? Czy odciski będą przechowywane? Jeżeli tak, to jak długo? Czy będzie tak, jak powinno być, czyli że będą one wgrywane na dowód tylko w trakcie personalizacji, a później usuwane? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestia związana z ujednoliceniem wzoru dowodu osobistego dla obywateli będących członkami Unii Europejskiej nie budzi absolutnie żadnych wątpliwości. Wątpliwości może budzić czas, w którym procedujemy. Mieliśmy na to 2 lata. W lipcu wchodzą pierwsze regulacje. Jestem przekonany, że zdążymy. Biorąc pod uwagę operatywność samorządów, jest duże prawdopodobieństwo, że wszystko będzie okej.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Ale chciałbym zapytać, jakie są koszty wprowadzenia tych regulacji. Chciałbym uzyskać zapewnienie, że wszystkie koszty związane ze zmianami w dowodach osobistych zostaną pokryte z budżetu państwa, że nie spadnie to na jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełGrzegorzRusiecki">I chciałbym zadać drugie pytanie rządowi lub większości parlamentarnej: Jakie przesłanki kierowały państwem, gdy odrzucali wczoraj państwo poprawkę zmierzającą do tego, aby wobec seniorów, którzy ukończyli 70. rok życia, nie stosować tego 10-letniego wymogu? Wydaje się logiczne, że jak ktoś ukończy 70 lat, to będzie mógł już uzyskać dowód osobisty na czas nieokreślony. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Paulina Matysiak, Klub Parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przygotowany projekt ustawy zakłada, że dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 12. roku życia, jest ważny przez 5 lat od daty jego wydania, a wydany osobie, która ukończyła 12. rok życia, jest ważny przez okres 10 lat od daty jego wydania. Jest także możliwość wydania na rok, jeżeli nie można pobrać odcisków palca.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">I tu nasuwa się pytanie: Dlaczego termin ważności dowodów osobistych wydawanych osobom starszym, powyżej 70. roku życia, nie jest dłuższy niż 10 lat? Umożliwia to przecież art. 4 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. Dlaczego nie ułatwić seniorom życia i nie zawracać im już głowy zbędną biurokracją? Posłowie Lewicy: Szczepański, Szopiński i Adamczyk złożyli poprawkę w tym zakresie, która została odrzucona. Jest wniosek mniejszości. Dlaczego nie ułatwiamy życia seniorom? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa o dowodach osobistych, która dostosowuje polskie dokumenty i polskie przepisy do wymogów Unii Europejskiej, jest niezwykle oczekiwana, ważna. Ministerstwo miało na jej przygotowanie blisko 2 lata. Zrobiło to oczywiście w ostatniej chwili. Ustawa jest w tym momencie procedowana. Ale samorządy, które będą wykonywać ustawę, ponosić pełną odpowiedzialność za jej wdrożenie, przygotowywać systemy, mają na to, szanowni państwo, ile? 2 sierpnia ustawa ma wejść w życie. 2 sierpnia samorządy muszą być przygotowane, zwarte i gotowe. Muszą być przygotowani także obywatele. Dlaczego znowu tak późno? Dlaczego w ostatniej chwili?</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PosełMartaWcisło">I drugie pytanie. Czy przeznaczyliście państwo środki na ten cel, czy jak zwykle wszystko spadnie na samorządy, gminy, które będą ściągać pieniądze z innych zadań po to, żeby wykonać zadania celowe, narzucane przez rząd? Tak być nie może. Pytam: Jakie środki ministerstwo przeznaczyło dla samorządów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja, koło parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dość konkretne pytanie do ministerstwa: Jaki jest cel po raz kolejny tak potulnego wdrażania prawa Unii Europejskiej? Nie dość, że wszyscy Polacy de facto zostaną potraktowani jak potencjalni kryminaliści, nie dość, że ich dane otrzyma cała Unia Europejska, wszyscy biurokraci, którzy będą chcieli, to jeszcze — choć tyle gardłujecie o konieczności ograniczania kontaktów międzyludzkich z powodu COVID-19 — zmusicie Polaków do przyjścia do urzędów i poddania się procedurze pobrania odcisków palca. Skąd takie podejście?</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PosełMichałUrbaniak">No i druga rzecz. Ile w sumie ma kosztować cała ta procedura? Chodzi mi o zsumowanie wszystkich kwot i podanie tego pisemnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Magdalena Łośko, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowe dowody bez wątpienia będą bardziej bezpieczne, ich warstwa elektroniczna będzie dawała wiele możliwości.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">Celem projektu jest dostosowanie wzorów dowodów do nowych wymogów unijnych. Ale jest jeden mankament. Wnioski online o wydanie dowodu będzie można składać tylko do 2 sierpnia. Po tym czasie wydanie dowodu wiązać będzie się z osobistą wizytą w urzędzie.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PosełMagdalenaŁośko">Mam pytanie: Dlaczego w XXI w. rząd nie uwzględnił również składania wniosku elektronicznie? Czy rząd będzie brał takie propozycje i takie rozwiązania pod uwagę? Pytam, ponieważ na posiedzeniu komisji nie było odpowiedzi na to pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Ustawa przewiduje możliwość przyjmowania wniosku i wydawania dowodu osobistego poza urzędem. W uzasadnieniu mówi się o tym, że mobilnych punktów urzędniczych związanych z przyjmowaniem i wydawaniem dowodów osobistych ma być ok. 335, czyli średnio w jednej gminie na terenie powiatu. Dotychczas dowodów wydawanych poza urzędem średniorocznie było ok. 30 tys. Ale mamy też takie sytuacje jak np. w Wielkopolsce, gdzie powiat poznański to 17 gmin i 400 tys. mieszkańców, a powiat wolsztyński składa się z trzech gmin i ok. 60 tys. mieszkańców. Czy wniosek przyjmowany w gminie X, obsługiwany przez urzędnika zdalnego dla mieszkańca gminy Y, będzie wydawany właśnie w tej gminie, gdzie ten mieszkaniec jest, przebywa na co dzień, czy tam, gdzie urzędnik zdalnie wniosek przyjmuje i wydaje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos zainspirowany wypowiedziami pana posła Tuduja i chciałbym zapytać pana ministra o elementy, które się pojawiły, o czipowanie. Chciałem zapytać, czy rzeczywiście jest możliwe czipowanie. Czy czipowanie będzie pozwalało mierzyć potencję, ewentualnie liczbę orgazmów? Bo jeżeli tak, to może niektórych przekonamy.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Ministrze! To pytanie na poważnie, które pozwoli decydować o tym, czy niektórzy się skuszą, by głosować za tą ustawą, bo myślę, że posłowie Konfederacji z uznaniem przyjęliby to, żeby aplikacja pozwalała na mierzenie potencji i zaznajomienie się z liczbą orgazmów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Uff.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, poproszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji…</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tuduj: Panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tuduj: W trybie sprostowania, moje nazwisko padło.)</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze, to pan poseł — w trybie sprostowania w tej arcyciekawej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-300.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mamy tutaj do czynienia z naruszeniem powagi Sejmu. Widzę, że rozbawiło pana posła pytanie…</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gawkowski: Panie pośle, ja protestuję. Jak pan nie ma orgazmów, to niech pan…)</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">No z takim chamstwem, panie marszałku, nie mieliśmy do czynienia w Wysokiej Izbie. Tak że będzie wniosek.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie marszałek to tolerował?)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PosełKrzysztofTuduj">Tyle chciałem powiedzieć. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jakbyście państwo mogli trochę obniżyć, uspokoić emocje, to myślę, że to byłoby dobre dla polskiego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Pawła Szefernakera o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałbym bardzo serdecznie podziękować za merytoryczną dyskusję, która miała miejsce wczoraj na posiedzeniu komisji, za pracę komisji, za wsparcie sprawnego procedowania przez prezydium komisji na czele z panem przewodniczącym.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Odpowiadając na pytania, które tutaj dzisiaj padły, chciałbym przede wszystkim rozpocząć od tego, że szanowni państwo, podstawą dobrze przygotowanej ustawy, takiej, która wdraża projekt informatyczny, który jest dosyć skomplikowany, jest bardzo dobre przygotowanie koncepcji technicznej. Tak naprawdę to nie ustawa realizuje dużą część tych rozwiązań, o które państwo się bali, że one nie zostaną do sierpnia przygotowane. W ramach projektu informatycznego międzyresortowy komitet sterujący do spraw wdrożenia drugiej cechy biometrycznej powstał 1,5 roku temu. Ten międzyresortowy komitet sterujący przygotował właśnie projekt ustawy, czyli całą legislację związaną z tym projektem, ale również rozpoczął działania techniczne, te najważniejsze z punktu widzenia wdrożenia informatycznego projektu. Chciałbym państwa uspokoić, poinformować, że jesteśmy w tej chwili na etapie testów integracyjnych nowego i starego systemu. W przyszłym miesiącu będą realizowane testy wdrożeniowe dla samorządów. W maju rozpoczną się także szkolenia, jeżeli chodzi o stronę samorządową. Jeżeli chodzi o proces przetargowy, państwo o to pytali, i zakup skanerów, to w tej chwili on trwa i wszystko będzie zrealizowane czas. Na chwilę obecną nie ma zagrożeń dotyczących wdrożenia drugiej cechy biometrycznej w dowodach osobistych.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Szanowni Państwo! Odpowiadając na pytanie dotyczące tego, czy dowód mógłby być ważny dłużej niż 10 lat dla osób powyżej 70. roku życia, powiem, że chcielibyśmy, żeby tak było. Tak było w Polsce do czasu, kiedy dowód nie miał wersji elektronicznej. Dziś dowód to nie tylko blankiet, ale jest także wersja elektroniczna. Jak państwo wiedzą, we wszystkich kwestiach związanych z informatyzacją bardzo ważne jest to, aby były certyfikaty, które zapewniają bezpieczeństwo wersji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Wielu naszych rodaków, także w czasie pandemii, coraz częściej korzysta z różnych e-usług. Chcemy rozbudowywać wersję elektroniczną i możliwości funkcjonalności dowodów osobistych i musimy zapewnić bezpieczeństwo. Te certyfikaty mają do 10 lat ważności, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, więc jeżeli chcielibyśmy wydłużyć czas ważności dowodu, to nie byłoby możliwości zabezpieczenia Polakom wersji elektronicznej na takim poziomie, na jakim chcielibyśmy, żeby to było. Czyli — odpowiadam na pytanie — dziś nie ma możliwości wydawania dowodu na czas nieograniczony i dalej tej możliwości nie będzie. Dlatego rząd negatywnie się do tego ustosunkował. Chodzi o to, aby nie było takiej sytuacji, że ktoś będzie miał dowód, ale nie będzie on bezpieczny od strony warstwy elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Bardzo często państwo pytali o kwestie samorządów. Chciałbym zwrócić uwagę, że komisja wspólna rządu i samorządu przyjęła projekt bez uwag, tzn. strona samorządowa nie zgłosiła uwag. On jest przygotowany od strony wydatków, szanowni państwo. Dotacja na zadanie zlecone jest przyznawana w oparciu o liczbę wykonywanych zadań. Wysokość dotacji to stawka roboczogodziny 31 zł. Jest także zwiększona czasochłonność zadania w związku z tym, że będzie pobieranie odcisków palców — z 30 minut do 37. Wydzielone zostanie nowe zadanie: wydanie dowodu osobistego poza urzędem. Czasochłonność tego działania oczywiście jest dużo większa — 2 godziny. Wzrost kosztów dotacji tylko w tym roku o 6 mln zł w perspektywie 10 lat to jest wzrost dotacji o 160 mln zł dla samorządów. Było pytanie o całość wydatków. To ok. 363 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Jeżeli pan pozwoli, panie marszałku, jeszcze odpowiem na dwa często zadawane pytania.</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Jeżeli chodzi o maksymalny okres ważności w Unii Europejskiej, to w zdecydowanej większości ten maksymalny okres ważności to 10 lat dla dowodów osobistych.</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Jeżeli chodzi o przetrzymywanie drugiej cechy biometrycznej, czyli odcisków palców, to jest nie dłużej niż 90 dni w Rejestrze Dowodów Osobistych. Żadne unijne organy, tak jak tutaj było powiedziane, nie będą przetrzymywały danych z dowodu osobistego. Jedynie przy przekraczaniu granic, tak jak to dzisiaj jest, straż graniczna drugiego państwa ma wgląd do tych danych w czasie przekraczania i na tym to będzie dalej polegało. Dowód będzie wydawany tak jak dzisiaj paszport. Żeby złożyć wniosek o paszport, trzeba złożyć odciski palców. Żeby odebrać paszport, też trzeba złożyć odciski palców. To jest zabezpieczenie dokumentów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">I ostatnie pytanie, które było: Dlaczego nie można składać on-line? Właśnie dlatego, proszę państwa, że nie ma możliwości dziś na szeroką skalę składania odcisków palców online. Po prostu trzeba się udać do urzędu i złożyć stosowny wniosek w urzędzie.</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Bardzo dziękuję za te pytania, które były merytoryczne. Mam nadzieję, że również merytoryczną otrzymali państwo na nie odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proponuję, aby Sejm nie odsyłał tego projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (druki nr 1012 i 1037).</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Jacka Świata o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-304.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełSprawozdawcaJacekŚwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, zamieszczonego w druku nr 1012.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PosełSprawozdawcaJacekŚwiat">Jest to projekt rządowy mający na celu wprowadzenie przepisu karnego na potrzeby rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady o sygn. 2019/880 w sprawie wprowadzania i przywozu dóbr kultury.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PosełSprawozdawcaJacekŚwiat">Projekt ten został skierowany przez marszałka Sejmu do komisji kultury w celu odbycia pierwszego czytania. Posiedzenie odbyło się 26 marca br. W czasie posiedzenia rozwinęła się ciekawa i wnikliwa dyskusja, której głównym motywem było pytanie, czy ta ustawa nie utrudni w jakiś sposób restytucji polskich dóbr kultury, przede wszystkim tych pozostających na kresach, dawnych Kresach Wschodnich, więc na prośbę posłów posiedzenie zostało odroczone. Ministerstwo w międzyczasie dostarczyło posłom dodatkowe materiały. Kontynuacja posiedzenia komisji miała miejsce 13 kwietnia. Tym razem już dyskusja była znacznie krótsza i komisja zaaprobowała projekt bez poprawek, przy 1 głosie sprzeciwu i 1 wstrzymującym się. Tym samym komisja rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Świat w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełJacekŚwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Przypomnę, że 17 kwietnia 2019 r. przyjęte zostało rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wprowadzania i przywozu dóbr kultury. Jesteśmy zobowiązani do wprowadzenia do naszego porządku prawnego przepisów karnych na potrzeby funkcjonowania tego właśnie rozporządzenia. Zresztą rzecz jest pilna, bo termin właściwie już minął. Celem rozporządzenia jest przyjęcie w Unii Europejskiej wspólnych zasad ochrony przed nielegalnym handlem dobrami kultury przywożonymi z krajów trzecich oraz zapobieganie finansowaniu terroryzmu poprzez sprzedaż nielegalnie zdobytych i nielegalnie zbytych dóbr. Problem nie jest błahy. Z krajów objętych wojną, terroryzmem czy pozbawionych stabilnej władzy, takich jak choćby Syria czy Irak, na dużą skalę wywożone są artefakty pochodzące z grabieży czy nielegalnych wykopalisk. Sprzedaż zabytków kultury jest dziś trzecim po handlu ludźmi i handlu ropą źródłem finansowania terroryzmu. Jest to nawet większe źródło niż handel narkotykami.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełJacekŚwiat">Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ma na celu ukrócenie tego procederu. Nasza rola jest w tym względzie istotna, ponieważ Polska przecież chroni znaczną część zewnętrznych granic Unii. Dzisiaj jesteśmy krajem tranzytowym i może nie głównym, ale jednak szlakiem przemytu dóbr kultury. Nie możemy dopuścić do tego, by Polska stała się słabym ogniwem ochrony obszaru celnego Unii Europejskiej. Niniejsza ustawa ma dać Krajowej Administracji Skarbowej przede wszystkim skuteczniejsze narzędzia do walki z tego typu przestępczością. W ustawie przewidziano więc adekwatne kary — również karę więzienia — za nielegalny przywóz dóbr kultury i obrót nimi i możliwość konfiskaty tych przedmiotów. Odwołano się tu do załącznika rozporządzenia unijnego zawierającego listę dóbr objętych zakazem.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#PosełJacekŚwiat">Przy okazji posiedzenia komisji kultury miała miejsce ciekawa dyskusja dotycząca restytucji polskich dóbr kultury znajdujących się poza wschodnimi granicami. Ten temat, jakże ważny, stanie się, mam nadzieję, jak obiecuje nam pani minister Gawin, przedmiotem odrębnej debaty komisji, ale oczywiście bezpośredniego związku między procedowaną ustawą a tą dyskusją nie ma.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#PosełJacekŚwiat">Klub Prawo i Sprawiedliwość jest oczywiście za przyjęciem całości ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Wojciech Król, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełWojciechKról">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej ma na celu wdrożenie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego, na mocy którego zabrania się wprowadzania do Unii Europejskiej dóbr kultury, jeśli zostały one nielegalnie wyprowadzone z terytorium państwa, w którym powstały lub zostały odkryte. Na mocy tego rozporządzenia państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszeń rozporządzenia i podejmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wykonywania. Istotą zawartych w projekcie rozwiązań jest penalizacja nielegalnego wwozu, która skutkować będzie wobec sprawców sankcją pozbawienia wolności do lat 2.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PosełWojciechKról">W projekcie przewiduje się także zmianę ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej i poszerzenie uprawnień i kompetencji naczelników urzędów celno-skarbowych o wykrywanie, rozpoznawanie, a zwłaszcza zwalczanie przestępstwa, o którym mowa. Jednocześnie możliwe będzie orzeczenie przez sąd przepadku dóbr kultury, które pochodziły z przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PosełWojciechKról">Należy zwrócić uwagę na skalę procederu związanego ze światowym rynkiem sztuki, dziedzictwem kultury, który stanowi jedno z istotnych źródeł finansowania grup przestępczych, prania brudnych pieniędzy czy finansowania terroryzmu. Skala procederu jest sygnalizowana przez służby specjalne, a także służby wyspecjalizowane w zwalczaniu przestępstw pochodzących z handlu zrabowanymi dziełami sztuki.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#PosełWojciechKról">Reasumując, zaproponowane w projekcie zmiany ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a także ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej klub Koalicji Obywatelskiej, który reprezentuję, poprze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Prokop-Paczkowska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lewica popiera dostosowanie polskiego prawa do prawa unijnego mającego chronić dziedzictwo kulturowe państw pozaunijnych poprzez penalizację nielegalnego wwozu na teren Unii Europejskiej, a więc też Polski, dzieł sztuki i nielegalnego handlu nimi.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">PiS często i dużo mówi o tożsamości kulturowej naszego kraju i potrzebie ochrony dziedzictwa kulturowego Polski. Wydawałoby by się więc, że gdy będzie chodziło o ochronę dóbr kultury innych państw i narodów, krajów, myślenie będzie tożsame, a dyskusja — krótka i merytoryczna, ale nic z tych rzeczy. Przez wiele godzin na dwóch posiedzeniach komisji kultury trzeba było tłumaczyć, że dzieła sztuki skradzione np. z Iraku są trzecim źródłem finansowania terroryzmu, a ochrona naszych dóbr kultury jest już dawno objęta stosownymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Mimo tego poseł Suski z uporem maniaka mieszał groch z kapustą. A to przywoływał ikony z Ukrainy czy z Białorusi, a to szantażował: poprzemy, ale dopiero wtedy, gdy Niemcy oddadzą dzieła sztuki skradzione nam podczas II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Ta ustawa to przecież ustawa rządowa, przygotowana przez ministra kultury, a więc przez PiS, czyli poseł Suski sypał piasek, wkładał kij w szprychy roweru ministra Glińskiego, więc swoim. A może minister Gliński już nie jest w PiS-ie? To wszystko jeszcze raz pokazuje, jak PiS jest dyletancki, a konfliktowanie wszystkich ze wszystkimi jest wpisane w jego DNA, jak nie rozumie, co to jest i jak działa Wspólnota Europejska. Niestety nie zaskakuje nas to, ale oczywiście niezmiennie przeraża i zasmuca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Rzepa, Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełJarosławRzepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełJarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana w ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jak państwo wiecie, wynika z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej z 2019 r. w sprawie wprowadzania i przewozu dóbr kultury.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PosełJarosławRzepa">Na mocy tego rozporządzenia, nomen omen 2019/880, zabrania się wprowadzenia do Unii Europejskiej dóbr kultury, o których mowa w części A — jest jeden taki załącznik przy tym rozporządzeniu — jeśli zostały one nielegalnie wyprowadzone z terytorium państwa, w którym powstały lub zostały odkryte. Państwa członkowskie Unii Europejskiej zatem ustanawiają i dążą do unifikacji na terenie Unii Europejskiej sankcji, które muszą być, szanowni państwo, przede wszystkim skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PosełJarosławRzepa">Celem proponowanej ustawy jest objęcie penalizacją nielegalnego wprowadzenia na obszar Rzeczypospolitej Polskiej dóbr kultury pochodzących z państw niebędących członkami Unii Europejskiej — to jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PosełJarosławRzepa">Projekt ustawy, jak państwo wiecie, jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PosełJarosławRzepa">Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe — Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści popiera zaproponowane rozwiązania i będzie głosował za tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#PosełJarosławRzepa">Jednocześnie zwracamy się do państwa i przede wszystkim do pana premiera, do ministrów oraz do Wysokiej Izby, abyśmy w ponadpartyjnym dialogu możliwie szybko zajęli się, szanowni państwo, jeszcze ważniejszą rzeczą, jaką jest właśnie wspomniana tutaj restytucja polskich dóbr kultury, tych zrabowanych i tych, które pozostały, powiedzmy sobie, za wschodnią granicą Polski.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#PosełJarosławRzepa">Dlatego też apeluję z tego miejsca do rządu o podjęcie z jednej strony skutecznych negocjacji z naszymi sąsiadami. Na posiedzeniu komisji kultury padła propozycja, abyśmy spotkali się, komisja kultury polskiego parlamentu spotkała się choćby z komisją kultury parlamentu Niemiec. I to jest bardzo dobra propozycja, bo trzeba wreszcie o tym naprawdę bardzo poważnie mówić, bo powinniśmy nie tylko wspierać choćby działania dotyczące poloników, jeśli chodzi o dbanie o dobra kultury tam gdzieś na Wschodzie, ale przede wszystkim powinniśmy zadbać, żeby one jak najszybciej wróciły do Polski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie rozmawiamy tu po raz kolejny o bezrefleksyjnym wdrażaniu prawa unijnego do prawa polskiego. Cóż, taki mamy klimat.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Zakazany miałby być przywóz do Polski dóbr kultury, które zostały wyprowadzone z państwa trzeciego, które nie należy do Unii Europejskiej, i to dobro zostało pozyskane w sposób nielegalny. W porządku. W przypadku złamania tego zakazu ustawa zakłada ograniczenie wolności do lat 2, grzywnę bądź też przepadek tego konkretnego dobra na rzecz Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełMichałUrbaniak">W porządku, tylko zastanawiam się, w czyim do końca to będzie interesie. Niespecjalnie przekonuje mnie kwestia, by tutaj ten konkretny proceder miał miejsce w dużej skali. Dlaczego my jako Polacy mamy troszczyć się o to, jak coś zostało wywiezione z innego kraju? Czy nie powinno być jednak tak, byśmy nasze środki, siły naszych służb skierowali na to, co faktycznie jest nam absolutnie potrzebne? A w tym wypadku brakuje w tej ustawie konkretnego zapisu dotyczącego zgłoszenia się przez państwo trzecie właśnie do Polski i określenia, o które dobra może chodzić. Jeśli byłoby takie zgłoszenie, to my byśmy chociaż wiedzieli, czego szukać, a tak szukaj wiatru w polu. Na to niestety nie może być naszej zgody, więc nie będziemy głosować za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszy w tym przedłożeniu wrażliwość na dobra kultury i przejawione w tej regulacji myślenie w kategoriach prawa naturalnego, bowiem podniesiony jest wątek „nie kradnij”, tak że to jest bardzo dobre, tak brzmi norma, z której wynikają proponowane w tym zakresie przepisy. Słusznie, respektujmy to.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Co ciekawe, do tego poziomu cywilizacyjnego doszedł również nasz zachodni sąsiad, Niemcy, bowiem od 2016 r. obowiązują w Niemczech takie same przepisy. Szkoda, że nie obowiązują od 1939 r., kiedy to masowo dokonywali rabunku dzieł sztuki będących własnością państwa polskiego bądź polskich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Ogółem liczba zrabowanych dzieł sztuki w wyniku okupacji w Polsce to ok. 0,5 mln. To potężna liczba. Do dzisiaj do Polski wróciła niestety tylko część tych dóbr kultury. Miejmy nadzieję, że przy okazji nastania nowych, dobrych czasów ministerstwo kultury przejmie się tym faktem mocniej niż pomnikami dewastowanymi jesienią i uda się odzyskiwać więcej niż kilka sztuk rocznie tych dóbr kultury, tych dzieł. To też byłoby dowodem na skuteczność polityki zagranicznej pod rządami PiS i rzekomą solidarność europejską, której istnienie wmawia się nam na każdym kroku, abyśmy w to uwierzyli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Koło Parlamentarne Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera przyjęcie tej ustawy. To tylko trzy artykuły, a ustawa wiąże się z koniecznością dostosowania polskiego prawa do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego. A zatem przyjmijmy ją w ramach, jak to często już mówiłem, sejmowego mini-max: minimum słów, minimum marnowania czasu, o co apelował pan marszałek, a maksimum dobrego prawa. Nawet jeśli jeden z posłów komisji kultury, długoletni poseł, wstrzymał się w głosowaniu dotyczącym tego projektu. I tak długo trwa dostosowanie do tego rozporządzenia. To przecież ochrona dziedzictwa kulturowego, zapobieganie nielegalnemu handlowi, zwłaszcza że mógłby służyć finansowaniu terroryzmu. Zasada ogólnego zastosowania ma już przecież zastosowanie od grudnia ub.r., a do 28 grudnia 2020 r. państwa członkowskie miały powiadomić komisję o przepisach dotyczących sankcji.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PosełTomaszZimoch">By zatem nie marnować czasu, jeszcze pytanie. Nie o system elektroniczny, bo ten ma przecież obowiązywać od 2025 r. To pytanie od jednego z wyborców, bo w ich imieniu tutaj występujemy. Czy łatwy będzie dostęp dla każdego do wykazu, o jakie dobra kultury chodzi? Bo sam załącznik do rozporządzenia Parlamentu przykładowo dla turystów może być jednak zbyt trudny. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Listę osób, które będą zadawały pytania, zamykam.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">1 minuta na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wdrażamy prawo Unii Europejskiej dotyczące ochrony dóbr kultury przed ich nielegalnym wywozem. Mam pytania do tego projektu. Po pierwsze, co będzie dalej z tym dobrem kultury, wobec którego sąd orzeknie przepadek? Czy powróci ono do kraju, z którego zostało nielegalnie wywiezione, czy też będzie przewidziana jakaś inna procedura? To jest pierwsze pytanie. Po drugie, chciałam zapytać o polskie zabytki ruchome nielegalnie wywożone z kraju, bo tego też jest bardzo dużo. Chciałam zapytać, jaka jest skala powrotu tych zabytków, które zostały z Polski nielegalnie wywiezione i ten nielegalny proceder został stwierdzony na granicy. Ile tego jest w skali roku czy w skali ostatnich kilku lat? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że nie budzi wątpliwości tej Izby zakaz wprowadzania na teren Unii Europejskiej dóbr kultury, jeżeli zostały one nielegalnie, to trzeba podkreślić: nielegalnie wyprowadzone z terytorium państwa, w którym powstały lub zostały odkryte.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Natomiast mam dwa pytania. Po pierwsze: Czy ministerstwo dysponuje danymi na przykład z roku 2020, ile takich przypadków, ile rzeczywiście takich prób wprowadzenia tego typu dóbr kultury na terenie Polski występowało? I drugie pytanie: Jakie kwoty przeznacza i jakie działania podejmuje ministerstwo w celu sprowadzenia do Polski tych dóbr kultury, które albo zostały z niej nielegalnie wyprowadzone, albo znalazły się poza granicami Polski po II wojnie światowej? I prosiłbym o udzielenie odpowiedzi na to pytanie na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Implementacja tego prawa jest rzeczą słuszną i dobrą, bo to uszczelnienie prawa w kwestiach bardzo ważnych. Ale czy będzie to przepis żywy czy martwy? Wprowadzamy ten przepis o karalności w art. 108a, a art. 108 mówi o karalności za niszczenie dóbr kultury. Tymczasem na oczach całej Polski niszczeje czy też jest niszczony zabytek niezwykły. O tym, że jest niezwykły, dowiedziałam się z otrzymanej od pana ministra Glińskiego odpowiedzi na interpelację, a od wojewódzkiego konserwatora zabytków uzyskałam informację, że jest on wspaniały. O czym mowa? Mówię o spichlerzu będącym jednocześnie twierdzą obronną w Modlinie. Na oczach całej Polski spływa, części tej budowli spadają do Wisły. A dlaczego o tym mówię? Mówię o przepisie.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie marszałku, jeszcze jedno zdanie, jeśli pan pozwoli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PosełJoannaFabisiak">A dlaczego mówię o tym, że przepis jest martwy? Chodzi o art. 108. Mówię to dlatego, że wystarczy, żeby weszła kontrola, która stwierdzi niszczenie zabytku. Wystarczy kontrola, której konserwator zabytków nie może przeprowadzić. A dlaczego? Dlatego, że właściciel nie przychodzi na umówione spotkania. Były już takie trzy. Czy konserwator nigdy sobie z tym nie poradzi? Czy to prawo nie może zobligować…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł, musimy kończyć powolutku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełJoannaFabisiak">…właściciela do tego, by udostępnił zabytek w celu przeprowadzenia kontroli, co umożliwi ochronę tego zabytku? To zabytek niezwykłej klasy. Mówi się o tym, że powinien być to zabytek uznany przez UNESCO.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Bardzo proszę o odpowiedź w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sankcje za wprowadzenie do Polski dóbr kultury określonych w części A załącznika do rozporządzenia Unii Europejskiej mają być według przedstawicieli rządu polskim wkładem do walki ze światowym terroryzmem. Część A dotyczy głównie dóbr o niedużej wartości, w tym mebli, znaczków oraz pamiątek związanych z życiem krajowych przywódców. Mam zatem pytanie: Dlaczego rząd nie próbuje jeszcze skuteczniej walczyć z terroryzmem poprzez wysokie sankcje za nielegalny przywóz dóbr określonych w załącznikach B i C rozporządzenia, czyli o bardzo dużej wartości? Przecież tam kryją się prawdziwe pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PosełJanSzopiński">I drugie pytanie. Doceniam działania rządu mające na celu odzyskanie dzieł sztuki zagrabionych przez Niemcy i Rosję, mam jednak następujące pytanie: Czy rząd podejmuje działania w celu odzyskania dzieł zagrabionych Polsce także przed II wojną światową, a jeżeli tak, to jakie? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w tym o zakazie obrotu nielegalnie uzyskanymi zabytkami, jest jak najbardziej właściwa, wskazana i potrzebna, bo ochrona zabytków historii, kultury i dziedzictwa narodowego powinna być dla każdego narodu wartością nadrzędną. Muszę jednak przy tej okazji zauważyć, że niektóre instytucje podlegające rządowi, jak Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, nie wyznają tej zasady. Bo jak inaczej nazwać chęć budowania obwodnicy Janowa Lubelskiego, która ma przebiegać wzdłuż trasy byłego średniowiecznego cmentarza, mimo licznych protestów mieszkańców, jak nazwać chęć zniszczenia czegoś, o co walczą mieszkańcy? Dlatego z tego miejsca apeluję i proszę pana ministra o to, aby stanął na wysokości zadania i aby to się nie dokonało. Bo naród, który nie pamięta o swojej przeszłości, buduje na zgliszczach swoich przodków, to naród który nie ma przyszłości. Dlatego bardzo proszę pana ministra o interwencję, aby na zgliszczach przodków mieszkańców Janowa Lubelskiego nie powstała droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! To jest ważna ustawa dotycząca ochrony zabytków wwożonych z krajów trzecich na teren Unii Europejskiej. Chciałbym natomiast zapytać o fakt, o którym tutaj była mowa w czasie debaty, mianowicie że Polska coraz częściej jest krajem tranzytowym, jeśli chodzi o przewóz tychże zabytków spoza Unii Europejskiej. Jaka to jest skala, czy państwo macie dzisiaj jakieś dane stosownych służb na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">I drugie pytanie. Jaki akt prawny reguluje dzisiaj kwestie dotyczące odzyskania zabytków skradzionych, zagrabionych w czasie II wojny światowej, przed II wojną światową wewnątrz krajów Unii Europejskiej? Czy te rozwiązania są dzisiaj wystarczające, czy jednak jest tak, jak pani minister informowała w mediach, że np. strona niemiecka, przedstawiciele tego rządu, nie są gotowi do podpisania wspólnego oświadczenia, apelu dotyczącego zwrotu skradzionych dóbr kultury po to, aby go przesłać do muzeów czy do prywatnych osób? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście jest tak, że pani Magdalena Ogórek, autorka znakomitej książki „Lista Wächtera”, stwierdziła wiele razy, że bardzo dobrym pomysłem jest nauka pochodząca od amerykańskiej społeczności żydowskiej, która zażądała w sposób skuteczny przeglądu kolekcji prywatnych w Niemczech, i Niemcy taki przegląd zrobili. Dokładnie tak samo powinna postąpić Polska, powinniśmy zażądać od Niemców, aby te zbiory, które zostały przez niemieckich zbrodniarzy, nazistów zrabowane w Polsce i są dzisiaj w kolekcjach prywatnych, wróciły do Polski. W tym sensie pełna zgoda z panem posłem Jarosławem Rzepą z Polskiego Stronnictwa Ludowego — w tej sprawie powinna obowiązywać absolutnie ponadpolityczna zgoda — że powinniśmy zmienić system odzyskiwania mienia zagrabionego w Polsce w czasie II wojny światowej i przez Sowietów, i przez Niemców w sposób bezwzględny, wykorzystywać także organizacje pozarządowe, jak również osoby prywatne, w sposób skuteczny odzyskać to mienie, te zabytki, które dzisiaj są w wielu domach niemieckich. Niemcy w końcu powinni zwrócić nam zagrabiony majątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Rozumiem, że pan poseł apelował do swojej formacji, bo to wy rządzicie, jak zrozumiałem, gdy zaczynałem prowadzić obrady 6 godzin temu.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#komentarz">(Głos z sali: I do Przyłębskiego.)</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego panią minister Magdalenę Gawin o udzielenie odpowiedzi na wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, czy pan będzie chciał coś powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na pewno?</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-338.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie, po prostu pani marszałek Witek mnie pili, żeby skracać. Ale coś pan krótko powie pewnie?</u>
          <u xml:id="u-338.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo dziękuję za wszystkie uwagi. Cieszę się, że to prawo, które wdrażamy do polskiego systemu prawnego, nie budzi większych kontrowersji. Poza jednym ugrupowaniem wszyscy państwo poparliście to i jestem za to głęboko wdzięczna.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Rzeczywiście jest tak, jak wykazują badania, że jest to już troską wszystkich organizacji międzynarodowych, iż handel zabytkami, zwłaszcza archeologią, jest trzecim źródłem finansowania organizacji terrorystycznych po ropie, handlu ludźmi. Na trzecim miejscu są zabytki.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Chciałam jeszcze trochę poszerzyć kontekst. Kilka lat temu w Parlamencie Europejskim odbyła się bardzo burzliwa dyskusja, w trakcie której, i słusznie, zarzucano hipokryzję, powiedziałabym Komisji Europejskiej, ale także i posłom, że nie można jednocześnie zwalczać terroryzmu, tolerując czy nie kładąc pewnej bariery prawnej organizacjom terrorystycznym, które, jak się okazało, przemycały na teren Unii Europejskiej różne artefakty i sprzedawały je na terenie Unii. Zwykle byli to prywatni kolekcjonerzy. Więc ta dyrektywa jest rzeczywiście istotna i ważna, żebyśmy na terenie całej Unii Europejskiej wdrożyli to prawo.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Od razu chciałabym poszerzyć jedną kwestię. Tu nie ma żadnego znaczenia, czy Polska ma mniejszość islamską czy nie, natomiast ważne jest to, żeby pamiętać, że Polska może być krajem tranzytowym. Bardzo ważne jest to, żeby także nasi celnicy byli wyposażeni w pewne narzędzia prawne, które uprawniają ich do zatrzymania artefaktu, przejęcia go, a także ukarania sprawcy. To jest pierwsza i najważniejsza kwestia i cały kontekst tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Otrzymałam bardzo wiele szczegółowych pytań, na część z nich chciałabym odpowiedzieć pisemnie. Od razu chcę powiedzieć, że to prawo w ogóle nie dotyczy kwestii restytucji. Kwestie restytucyjne były podnoszone w latach 70. na forum UNESCO, dlatego że chodziło o wypracowanie pewnej wspólnej konwencji. Tak jak mamy konwencje międzynarodowe, żeby była wspólna konwencja międzynarodowa dotycząca dzieł sztuki zagrabionych podczas II wojny światowej. W prace nad tym projektem bardzo zaangażowana była Polska, dlatego że jak państwo doskonale wiecie, w Polsce ten rabunek w czasie II wojny światowej to jest jedyny przypadek zaplanowanej wcześniej akcji, opracowanej szczegółowo, całego planu, który potem został wdrożony podczas wojny. Prace te zostały zablokowane przez dwa państwa, przez Japonię i przez Niemcy. I rzeczywiście do dzisiaj organizacje międzynarodowe nie wypracowały takiej konwencji, która mogłaby pomóc wzmocnić także Polskę na drodze odzyskiwania dzieł sztuki.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Myślę, że jedno musimy zrozumieć wszyscy, że pewne kwestie powinny iść w uzgodnieniu międzypartyjnym, i to jest bardzo ważne, żebyśmy byli tego świadomi. Dlatego że obecnie dziejący się konflikt polityczny w Polsce na pewno jest wykorzystywany nie przeciwko partii rządzącej, nie przeciwko rządowi, tylko przeciwko całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pokłócona prawica nigdy…)</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">I tutaj rzeczywiście jest tak, że pani Monika Grütters, która jest ministrem kultury w Urzędzie Kanclerskim, odmówiła, chociaż wcześniej się zgodziła, potem się wycofała, zamieszczenia takiego adresu do prywatnych posiadaczy kolekcji dzieł sztuki, także do muzeów państwowych, żeby przejrzały swoje własne zbiory. Wiem, że to wydaje się narzędziem bardzo miękkim, ale to narzędzie jest narzędziem skutecznym. Po prostu odmówiła wystosowania takiego wspólnego pisma ministra kultury i ministra kultury Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Teraz rzeczywiście ten postulat, żeby nasza komisja kultury mogła spotkać się z niemiecką komisją kultury, wydaje się bardzo dobrym pomysłem z jednego powodu, dlatego że nie jest to stanowisko całego rządu niemieckiego, to jest po prostu personalna polityka jednej osoby w rządzie niemieckim. Być może byłoby dobrze, gdyby inni niemieccy posłowie dowiedzieli się, że na tym poziomie mamy problemy. To jest po prostu dobry pomysł. Posłowie powinni ze sobą rozmawiać, powinni się nawzajem informować o pewnych kwestiach. Ta kwestia jest tak ważna, ponieważ ten rząd, i jakikolwiek inny, który po nim przyjdzie, będzie zmagał się z tą sprawą. Także im więcej takich spotkań pomiędzy komisjami kultury Polski i Niemiec, tym lepiej.</u>
          <u xml:id="u-339.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Całkowicie zgadzam się, że nie można tego ograniczać tylko i wyłącznie do działalności ministra kultury, dlatego że tutaj jest i rola NGOs-ów w nagłaśnianiu tych spraw, i przede wszystkim rola organizacji międzynarodowych i tutaj w zasadzie wszyscy powinniśmy wykazać się solidarnością, zarówno rząd, jak i opozycja.</u>
          <u xml:id="u-339.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-339.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyDziedzictwaNarodowegoiSportuMagdalenaGawin">Szanowni Państwo! Chciałabym jeszcze raz serdecznie podziękować za poparcie tego projektu. Ze smutkiem odnotowuję sprzeciw Konfederacji, która nieoczekiwanie nie chce walczyć z międzynarodowym terroryzmem i chyba musimy spuścić zasłonę milczenia na takie postępowanie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł sprawozdawca Jacek Świat.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełJacekŚwiat">Panie Marszałku! Nie planowałem zabierać głosu, ale doszło do sytuacji dosyć kuriozalnej. Mianowicie jedna z posłanek, przedstawicielka Lewicy, nie odnosiła się w swoim wystąpieniu do projektu, tylko podjęła polemikę z posłem, który jest nieobecny na tej sali i w żaden sposób nie może się do tych słów odnieść. Chciałem po prostu wyrazić głęboką dezaprobatę dla tak dziwacznych praktyk. A przy okazji jako członek komisji kultury potwierdzam, że ja i moi koledzy będziemy pilnować, żeby jak najszybciej takie posiedzenie dotyczące restytucji dóbr kultury z udziałem ministrów się odbyło. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 899 i 1034).</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Piotra Saka o przedstawienie sprawozdania komisji. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Działając na podstawie art. 43 ust. 6 regulaminu Sejmu, jako umocowany poseł sprawozdawca mam sposobność i obowiązek przedstawić sprawozdanie nadzwyczajnej komisji do spraw zmian w kodyfikacjach. W trakcie prawie 6-godzinnego posiedzenia odbyły się bardzo pasjonujące i ekscytujące dyskusje. Myślę, że zadowoliłyby bardzo niejednego pasjonata prawa. Zarówno posłowie, jak i przedstawiciele szeregu środowisk prawniczych roztrząsali, atomizowali, rozkładali do granic, absolutnie na atomy kwestie dotyczące projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Poseł Grzegorz Lorek oraz przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości odnosili się do zgłoszonych uwag i sygnałów. W odpowiedzi na działania w komisji zaproponowaliśmy — z panem posłem Grzegorzem Lorkiem oraz moją osobą — dziewięć poprawek. Przepis, który wydawał się dotychczas najbardziej kontrowersyjny, który wywoływał największe emocje i larum ze strony zarówno posłów opozycji, jak i przedstawicieli środowiska dotyczący wprowadzenia fikcji doręczenia jednego dnia i przekazywania pism drogą elektroniczną został zmodyfikowany, uszlachetniony. Przez specjalną aplikację, specjalny portal zostanie oczywiście ograniczony obrót epistolarny w formie klasycznej. Zatem problem, który rzeczywiście nabrzmiewał… Sam jako prawnik zauważałem pewne niedoskonałości, sam miałem trochę mieszane uczucia, bo tak naprawdę w jakimś stopniu przyjęcie tego typu zapisów sprawiłoby, że pełnomocnicy staliby się tak naprawdę stróżami własnych skrzynek mailowych. To nie byłoby optymalne rozwiązanie. Po drugie, zakładam, że mogłoby dojść do wykwitu prawników nowej kategorii. Chodzi o prawników rozprawowych, którzy działaliby tylko ad hoc, w trakcie rozpraw. Wydaje mi się, że zmiana w tym zakresie jest bardzo istotna, a dotychczasowe wyolbrzymione argumenty zostały zniweczone.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">W trakcie posiedzenia komisji dyskutowaliśmy też oczywiście o zmianach dotyczących uporządkowania i doprecyzowania materii związanych z nową instytucją, czyli z e-licytacją, licytacją elektroniczną. W poprawkach poruszone zostały też kwestie dotyczące odmiejscowienia rozpraw. Chodzi o wprowadzanie w sądzie dla petentów, interesariuszy, którzy nie mają warunków technicznych, są wykluczeni cyfrowo, możliwości uczestniczenia w rozprawach w siedzibie sądu.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Zaproponowano także nowe brzmienie art. 7 dotyczącego dematerializacji akcji i wydawania zaświadczeń. Były również poprawki dotyczące zmiany w ocenie asesora sądowego. One zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Szanowni Państwo! Epilog. Komisja nadzwyczajna wnosi, aby Wysoki Sejm raczył projekt ustawy z druku 1034 nr przyjąć. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję za epilog, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Lorka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Procedujemy nad projektem ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 899 i 1034.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Celem projektu jest doprecyzowanie postępowań cywilnych w okresie pandemii i w rok po jej zakończeniu. Ustawa ma na celu zabezpieczenie sądów przez narażeniem na zakażenie nie tylko pracowników, lecz także wszystkich uczestników postępowań sądowych. Rozpoznanie sprawy w ten sposób, tj. przy użyciu środków porozumienia na odległość, pozostaje w zgodzie z zasadą jawności postępowania, a jednocześnie eliminuje zagrożenie epidemiologiczne. Osoby biorące udział w postępowaniu mogą przebywać w domu, w kancelarii lub w innym miejscu, jeżeli licuje ono z powagą sądu. Chcę podkreślić — to bardzo istotne — że bez zgody sądu nie będzie miejsca w innym procedowaniu.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Przypomnę, że projekt ustawy reguluje m.in. rozwiązania dotyczące licytacji z ruchomości i z nieruchomości. Powyższe spotyka się z bardzo dużym pozytywnym zainteresowaniem ze strony osób biorących udział w licytacjach oraz mediów.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Przetarg jako element sprzedaży nieruchomości byłby przeprowadzany w systemie teleinformatycznym. Obecnie brak jest regulacji umożliwiających przeprowadzenie przetargu w takim trybie. Wniosek o przeprowadzenie przetargu w drodze elektronicznej mógłby zostać złożony zarówno w pierwszym, jak i w drugim terminie licytacji. W projektowanej cyfrowej wersji przetargu dokument zawierający opis i oszacowanie wartości nieruchomości znajdzie się w obsługującym przetarg systemie elektronicznym i będzie dostępny dla szerokiego grona nabywców zainteresowanych e-licytacją. Przetarg elektroniczny ma trwać tydzień, na wzór funkcjonujących aukcji elektronicznych. W Unii Europejskiej licytacje sądowe przez Internet prowadzą: Austria we współpracy z Niemcami, Chorwacja, Estonia, Finlandia, Hiszpania, Łotwa — jedynie przypadku postępowań egzekucyjnych dotyczących nieruchomości — Niemcy we współpracy z Austrią, Holandia — jedynie przypadku postępowań egzekucyjnych dotyczących nieruchomości — Portugalia, Węgry oraz Włochy.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Należy zwrócić uwagę, że przetarg w systemie elektronicznym będzie dostępny dla szerokiego grona nabywców zainteresowanych nabyciem nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, co, jak można oczekiwać, będzie sprzyjać większej liczbie uczestników i osiąganiu wyższych cen. Ponadto rozwiązanie to przyczyni się do uproszczenia i osiągnięcia transparentności postępowania, zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa uczestników czynności procesowych, obniży koszty postępowania oraz w znaczący sposób przyczyni się do jego przyspieszenia.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#PosełGrzegorzLorek">Cyfryzacja postępowań z uwagi na zaistniałą sytuację staje się wymogiem naszych czasów. Wprowadzenie zdalnych rozpraw i posiedzeń jawnych w warunkach obecnego stanu epidemii jest rozwiązaniem redukującym ryzyko zagrożenia życia i zdrowia oraz — w przypadku umożliwienia korzystania z dowolnego urządzenia końcowego w dowolnym miejscu — redukuje obciążenia uczestników postępowania.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#PosełGrzegorzLorek">Ostatni rok pokazał, że w sytuacjach kryzysowych, takich jak pandemia, praca zdalna pozwala prawidłowo funkcjonować zarówno firmom, jak i instytucjom. Z tego względu takie rozwiązanie powinno być zastosowane także w przypadku wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#PosełGrzegorzLorek">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zdecydowanie rekomenduję dalsze procedowanie nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego mam zaszczyt złożyć osiem poprawek doprecyzowujących lub zmieniających niektóre sformułowania. Mam nadzieję, że one jeszcze bardziej sprawią, że akt prawny będzie bardzo dobrą ustawą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Jaśkowiak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będzie krótko, zgodnie z życzeniem pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo pani dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Przedstawiając stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska i Zieloni, chciałabym złożyć wniosek o odrzucenie zawartego w druku nr 899 projektu ustawy dotyczącego zmiany ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w drugim czytaniu. Krótko uzasadniając: projekt jest przygotowany tak niechlujnie, że jak widać, zaistniała konieczność złożenia dzisiaj kolejnych ośmiu poprawek, z którymi też nie miałam jeszcze okazji się zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Podstawowym przedłożeniem w przypadku tego projektu była zmiana Kodeksu postępowania cywilnego, która polegała na wprowadzeniu do obowiązujących przepisów przepisów dotyczących prowadzenia egzekucji z nieruchomości w formie elektronicznej. Te wszystkie zmiany, które panowie przede mną tak ładnie omawiali… Zdawali się nie zauważać, że zostały one wprowadzone jako dodatkowe i ponadpodstawowe przedłożenie. Pomijam kwestię tego, że w samym projekcie znalazło się przynajmniej kilka artykułów, które zostały już uchwalone na poprzednim posiedzeniu Sejmu i w ogóle nie powinny były w tym projekcie się znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że ten art. 9, który tak szeroko moi przedmówcy omawiali, w trybie tzw. ustawy COVID-owej wprowadza szereg rozwiązań, m.in. przymus rozpoznawania spraw na posiedzeniu niejawnym czy kwestie związane z rozpoznawaniem spraw przez sąd w składzie jednego sędziego. Zmiany kosmetyczne, które zaproponowała strona PiS-owska, nie spowodowały rozstrzygnięcia czy oddalenia zastrzeżeń co do naruszeń konstytucji — chodzi o naruszenia art. 2, 42 i 45 ust. 1 i 2 konstytucji — i tym samym nie gwarantują obywatelom prawa do sprawiedliwego procesu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Śmiszek, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 899 i 1034.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Projekt, który wyszedł z Komisji Nadzwyczajnej, dotyka bardzo wielu kwestii, jest bardzo złożony. Dotyka m.in. kwestii postępowania egzekucyjnego, działalności komorników. W niektórych proponowanych przepisach widzę bardzo dobre chęci, ale jak wiemy, dobrymi chęciami jest wybrukowane piekło. Pierwszy z brzegu przykład, podnoszony przecież podczas prac legislacyjnych przez środowiska komornicze, dotyczy systemu teleinformatycznego. Informatyzacja procesu, wytworzenie tego systemu teleinformatycznego, który będzie przecież obsługiwał ponad 2 tys. kancelarii jednocześnie… Komornicy podnoszą, że sfinansowanie tego systemu przez poszczególnych komorników jest na dzień dzisiejszy daleko utrudnione. Mrzonką jest też myślenie, że stanie się to w szybkim czasie. Musi być czas na przygotowanie się, na wprowadzenie tych zmian. Błędem jest także myślenie, że digitalizacja akt papierowych przebiegnie bez problemów.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Ale największe kontrowersje budzą przepisy tam, gdzie projektodawcy zaczynają manipulować przy kwestiach dotyczących zasad przeprowadzania postępowań sądowych. Jakiś czas temu z tej mównicy mówiłem w imieniu klubu Lewicy, że wprowadza się tylnymi drzwiami, niejako przy okazji zmiany, które ani z konstytucją, ani z podstawowymi standardami państwa prawa nie mają nic wspólnego. Oczywiście robi się to poprzez ustawę COVID-ową. Bo po co pracować nad tymi kwestiami w porządny sposób?</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">W projekcie mamy do czynienia z absolutnym miszmaszem. Komornicy, sprzedaż elektroniczna, rozpoznawanie spraw cywilnych, a także, o zgrozo, delegowanie sędziów — to wszystko w jednym projekcie ustawy. Mamy do czynienia ze złamaniem podstawowej zasady techniki prawodawczej, czyli zakazu regulowania w jednym akcie prawnym zagadnień odległych od siebie i podmiotowo, i przedmiotowo.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Projekt ustawy stawia na głowie zasadę postępowania cywilnego, jaką jest zasada jawności. Wprowadza się przymus rozpoznawania spraw na posiedzeniu niejawnym, bez przeprowadzenia rozprawy oraz zasadę, że sprawy są rozpoznawane przez sąd w składzie jednego sędziego. Takie rozwiązanie w sposób znaczący obniża standard rzetelnego procesu. Jest to niezgodne z art. 45 konstytucji, a także z przepisami międzynarodowymi, które gwarantują prawo do sądu jako jedno z podstawowych praw człowieka w demokratycznym państwie. Prawo do sądu to prawo proceduralne, które stoi na straży praw człowieka w wymiarze materialnym, np. prawa własności, czy konieczności ochrony godności ludzkiej. Przepisy międzynarodowe stanowią przecież, że prawo do rzetelnego procesu sądowego to podstawa w państwie, które chce nazywać się demokratycznym. W tych przepisach widzę ogromne zagrożenie dla tej zasady. O co w tym wszystkim chodzi? Powołujecie się na konieczność ochrony zdrowia i bezpieczeństwo publiczne w stanie epidemii lub w stanie zagrożenia epidemią także rok po jego ustaniu. Jakie jest ratio legis utrzymywania tych przepisów jeszcze przez rok od dnia odwołania jednego z tych stanów?</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Podczas prac legislacyjnych wielokrotnie podnoszony był argument, że zapewnienie szybkości postępowania wskazane w uzasadnieniu projektu nie jest wartością, na rzecz której można poświęcić ochronę praw podmiotowych. To wynika z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Praktycy: adwokaci, radcy prawni, pełnomocnicy procesowi pokazywali podczas posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej, jak w praktyce na sali sądowej proponowane przepisy mogą w sposób pośredni albo bezpośredni uderzać w prawa stron.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Dlaczego nie słuchacie głosów tych, którzy mają na podstawie tych norm wykonywać swoją pracę pełnomocnika, czyli w efekcie dbać o nasze prawa obywatelskie?</u>
          <u xml:id="u-351.7" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Sąd powszechny to jest sąd faktu. To właśnie na posiedzeniu w modelu kontradyktoryjnym zwykle przeprowadza się środki dowodowe, chociażby przesłuchuje świadków. Bez zachowania tej zasady będzie niezwykle trudno wyjaśnić sprawę i ustalić prawdę obiektywną. Zasada jawności służy nie tylko stronom, ale służy także całemu społeczeństwu. Służy kontroli społecznej władzy sądowniczej. I o to chodzi w demokratycznym państwie.</u>
          <u xml:id="u-351.8" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Absolutną zgrozę budzą propozycje przepisów dotyczących zasady orzekania przez sądy cywilne zarówno w pierwszej, jak i w drugiej instancji w składzie jednego sędziego, z małymi wyjątkami. No to może przypomnijmy sobie podstawowe reguły postępowania kontrolnego. Po co są składy wieloosobowe? Po to aby wnikliwiej zbadać sprawę, zagwarantować stronie rzetelność postępowania i zagwarantować ostatecznie realizację prawa do sądu i do sprawiedliwego wyroku. Zasada wielu par oczu, po to żeby jeszcze rzetelniej i wnikliwiej ocenić sprawę konkretnego człowieka, po to w końcu żeby naprawić błąd państwa, bo przecież w imieniu Rzeczypospolitej wydawane są wyroki. To jest złamanie zasady, która w prawie proceduralnym w Polsce funkcjonuje już prawie 100 lat. Czy to znaczy, że te ostatnie 100 lat przyniosło nam zapaść wymiaru sprawiedliwości? Jak można pisać w uzasadnieniu, że wyrok wydany przez sąd w składzie jednoosobowym jest tak samo dobry jak wyrok wydany przez sąd w składzie trzyosobowym, mając na względzie doświadczenia z ostatnich kilkudziesięciu lat?</u>
          <u xml:id="u-351.9" who="#PosełKrzysztofŚmiszek">Biorąc wszystko pod uwagę, klub Lewicy będzie głosował przeciwko temu projektowi i składa wniosek o odrzucenie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Coś dzisiaj plaga takich projektów, które pod pretekstem skądinąd słusznych idei zawierają szereg rozwiązań, które psują dotychczasowe ustawodawstwo, które odzierają obywateli z przynależnych im praw i wolności.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Nic, myślę, złego w tym, co jest ideą wyjściową, a więc we wprowadzeniu e-licytacji komorniczych w przypadku konieczności przeprowadzania właśnie takich. Tylko, panie ministrze, dobrze, żeby tylko i wyłącznie temu był poświęcony projekt. Natomiast, tak jak już przedmówcy wskazali, niestety na tym się analiza treści projektu nie kończy. Chociażby największa i powszechnie krytykowana zmiana, którą wnosi projekt, to jest zwiększenie liczby orzeczeń zapadających na posiedzeniach niejawnych. Co więcej, składy orzekające, tak jak to było już dzisiaj tu wskazywane, mają być ograniczone do jednego sędziego. Autorzy projektu tłumaczą te zmiany epidemią COVID-19. To już drugi taki projekt, który właściwie ogranicza czy tnie liczebność składów orzekających. Naprawdę w sposób zupełnie niezrozumiały jest to przeprowadzane. Projekt spowoduje obarczanie strony reprezentowanej przez pełnomocnika ryzykiem zaistnienia możliwych błędów i uchybień. To jest też duża wada tego projektu. Projekt wprowadza przymus rozpoznawania spraw na posiedzeniu niejawnym bez przeprowadzania rozprawy. To jest też niczemu niesłużące rozwiązanie, które pozycję osoby, która staje w sporze, również zupełnie osłabia. Projekt ustawy stawia na głowie zasadę postępowania cywilnego, jaką jest jawność. Czego się bać, jeśli chodzi o jawność postępowania sądowego? Przecież to jest jedna ze świętych zasad, na których to dotychczas przez wiele dziesięcioleci się opierało. Nie może być tak, że przyspieszenie rozpoznawania sprawy następuje z uszczerbkiem na realizacji przez strony ich praw, panie ministrze. Po co to, komu to ma służyć? Wszystkim tym zasadom przeczą zapisy projektowanej ustawy. Wprowadzają one rażące naruszenie praw stron postępowania. Postępowanie sądowe stanie się w myśl projektu niedostępne dla zwykłego obywatela, szczególnie takiego, który jest pozbawiony pomocy prawnej. Obiecaliście przecież 6 lat temu Polakom, że dostęp do pomocy prawnej będziecie poprzez swoje działania udoskonalać, a tu jest kolejny dowód na to, że zupełnie zaprzeczacie temu.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Po raz kolejny próbujecie wprowadzać przepisy niezgodne z konstytucją pod pretekstem pandemii. To jest koronny argument przeciwko temu projektowi. Nie może COVID być przyczyną wywracania zasad, które są już utrwalone w sądownictwie, stawiania ich na głowie. To jest generalna refleksja, która nie po raz pierwszy się pojawia, gdy się analizuje już kolejny dzisiaj projekt ustawy. Nie można w uzasadnieniu powoływać się na stan epidemii, bo bezpieczeństwo zarówno sędziego, stron postępowania, jak i pracowników sądu nie jest tutaj dużo ważniejsze od podstawowych praw, które wynikają i mają być zabezpieczone np. poprzez jawność rozprawy. W międzyczasie sądy nauczyły się funkcjonować. My nauczyliśmy się funkcjonować w czasie epidemii. Obecnie są odpowiednie środki i możliwości, żeby nie wyłączać jawności rozpraw.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Te argumenty i wiele innych sprawiają, że klub Koalicji Polskiej nie widzi w tym kształcie… Przeanalizujemy poprawki, które zostały złożone, bo to jest coś nowego, co się dzisiaj pojawia. Natomiast jeśli one jakichś istotnych zmian nie wprowadzą, nie widzimy możliwości, aby tę ustawę poprzeć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Kodeks jest swoistym sejfem dla dobrych, zrozumiałych przepisów i pandemia nie może być wymówką, by do niego się włamywać. A ten projekt to takie va banque, kolejny krok w wyważeniu sejfu prawa, bez zważania nawet na przepisy konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PosełTomaszZimoch">Działanie va banque nie zawsze jednak wywołuje sympatię. Nie zdobędą jej państwo, tak jak zrobiła to grupa Henryka Kwinty w jednym z najpopularniejszych polskich filmów. Bo jak można zdobyć sympatię, jeśli włamujecie się państwo do sejfu prawa i zapominacie o art. 45 konstytucji, a przecież nawet obudzeni w nocy powinniście wymawiać go płynnie: każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd? Łamią państwo również art. 6 europejskiej konwencji praw człowieka. Przecież nawet — i mówię to z czystą sympatią — poseł Janusz Kowalski wie, że w tej konwencji mówi się o prawie do rzetelnego procesu sądowego i o tym, że każdy ma prawo do sprawiedliwego, publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie, właśnie przez niezawisły i bezstronny sąd.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PosełTomaszZimoch">Po złożonym projekcie pojawiło się aż 15 opinii. 15 opinii, a to w Sejmie rzadkość. To oznacza alarm, bo przecież, proszę państwa, Krajowa Izba Rzeczników Patentowych wyraża zaniepokojenie niektórymi propozycjami. Na 12 stronach napłynęły zastrzeżenia z Sądu Najwyższego. Krajowa Rada Radców Prawnych wskazała, że orzekanie jednoosobowo w sprawach cywilnych nie jest rozwiązaniem prawidłowym. Naczelna Rada Adwokacka zaalarmowała w dwóch opiniach, m.in. w opinii o braku możliwości zwołania na wniosek sędziów zgromadzeń ogólnych. Alarmowała o propozycjach niezgodnych z konstytucją. To alarm prawników, ale to także alarm posłów opozycji. Nie zwracają państwo na to uwagi. By nie brnąć dalej w tę niepraworządność, by się w niej nie topić, Koło Parlamentarne Polska 2050 składa kolejne poprawki, chociaż oczywiście ten projekt właściwie należałoby odrzucić. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle, za poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę posłów i posłanek zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Moje pytanie dotyczy braku należytej ochrony danych osobowych w przepisach ustawy. Urząd Ochrony Danych Osobowych, organ państwowy, wniósł w swojej opinii szereg zastrzeżeń w tym przedmiocie, wskazując na to, że zapisy projektu nie chronią danych osobowych obywateli. Po pierwsze, system informatyczny nie posiada jasno określonych kryteriów, jakie winien spełniać. Brak określenia, kto jest administratorem danych osobowych. Jak powinny być te dane zabezpieczone? Projekt ustawy jest bardzo nieprecyzyjny. Zresztą w kilku już projektach dzisiaj mamy taką sytuację, że do danych osobowych podchodzi się z dużym lekceważeniem. Proszę państwa, tak być nie może. My, jako posłowie, nie możemy do tego dopuścić, bo na tym stracą Polacy, jeżeli ich dane osobowe będą tak szeroko upubliczniane i narażone na niebezpieczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, czy zdalnie będą prowadzone jedynie sprawy, do których nie ma ograniczeń dostępu, czy również sprawy utajnione, wymagające certyfikatów bezpieczeństwa. Jeżeli ma to dotyczyć wszystkich typów spraw, to kto będzie ponosił koszty związane z instalacją sieci szyfrowanych? Czy sędziowie będą na swój koszt zaopatrywać się w dość kosztowne sprzętowe systemy kodujące transmisje oraz sami będą pokrywali koszt ich instalacji oraz konfiguracji? Czy projekt przewiduje pełną rekompensatę kosztów związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PosełJanSzopiński">Ostatnie pytanie: Czy każdy z sądów dysponuje obecnie urządzeniami kodującymi pozwalającymi na jednoczesny dostęp wszystkich sędziów do systemu zdalnego i czy każdy z sądów posiada łącza pozwalające na jednoczesne prowadzenie tylu zdalnych spraw, ilu zatrudnia sędziów? Bardzo uprzejmie proszę pana ministra o to, abym otrzymał odpowiedzi na moje pytania na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Projekt jest odpowiedzią na obecną sytuację, jaką mamy w naszym kraju, której nikt z nas by nie chciał. Na pewno chcielibyśmy wrócić do normalności jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Ministrze! Czy ministerstwo ma wiedzę, ilu sędziów było chorych na COVID? Jak ustawa wpłynie na szybkość pracy sądów i bezpieczeństwo sędziów? Bo to jest także ważnym wymiarem obok kwestii bezpieczeństwa uczestników postępowania procesowego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wprowadzając wasze pseudoreformy sądownictwa, wmawialiście Polakom, że chcecie przyspieszyć procedury, skrócić czas postępowań sądowych. Tymczasem według raportu NIK średni czas rozpatrywania spraw przed polskimi sądami w latach 2011–2014 wahał się między 4,1 a 4,6 miesiąca. W 2018 r. wynosił 5,4 miesiąca, by w 2019 r. dobić do 5,8 miesiąca. Tym bardziej oczywiste jest, że nie chodziło o przyspieszenie, tylko w całej tej waszej deformie chodziło o upolitycznienie sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PosełAleksanderMiszalski">Tym razem chcecie ograniczyć Polakom prawo do bezstronnego sądu poprzez zmniejszenie składów orzekających w II instancji oraz obligatoryjne rozpatrywanie spraw na posiedzeniach niejawnych. Znów chcecie przyspieszyć rozprawy? A może chodzi o to, że na jednego sędziego, który będzie orzekać niejawnie, będzie łatwiej wpływać? Waszej odpowiedzi to w zasadzie, w sumie się nie spodziewam. Wiem, co mi odpowiecie. Natomiast pytam Polaków: Czy chcecie takiego sądownictwa?</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PosełAleksanderMiszalski">Chcecie, by na końcu zawsze decyzję podejmował Zbigniew Ziobro i jego protegowani? Muszę was zmartwić. Polacy tego nie chcą. Ostatni ranking zaufania: 15% osób, najniższy wynik, ma zaufanie do Zbigniewa Ziobry, 66% — brak zaufania. I to jest odpowiedź Polaków na wasze pseudoreformy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten sojusz… Taka refleksja mnie naszła po przeczytaniu tego projektu, że język sakralny, który powinien być ograniczony do miejsc sakralnych, wchodzi już bardzo silnie w język prawodawczy, bo np. w art. 9867 czytamy o tym, że ofertę można zaofiarować w przetargu. To jest jednak zupełnie inny język. Można złożyć ofertę, ale nie można jej zaofiarować, więc z pewnością powinni państwo nie tylko pomyśleć nad konstrukcją tych przepisów, które w sposób istotny rujnują pewne obszary naszego życia, ale także stosować język właściwy dla parlamentu, a nie dla czynności sakralnych.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcę zapytać o to, co jest w § 4. Otóż jeżeli prowadzi się kilka przetargów równocześnie, a w jednym z nich zaoferowano cenę przekraczającą łączną wysokość należnych wierzytelności, można odstąpić od pozostałych przetargów. Tu jest ten warunek, że można, ale nie trzeba. Pytanie: Dlaczego ministerstwo w taki sposób unormowało tę sprawę, skoro w jednym z przetargów osiągnie on cenę wystarczającą na pokrycie należności? Dlaczego dłużnik ma się pozbyć tych pozostałych składników majątku, skoro ten jego dług został już pokryty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Monika Falej, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Prezentowany projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego został wyjątkowo skrytykowany przez środowiska prawnicze. Wyjątkowo zostanie też skrytykowany przez obywatelki i obywateli już po wprowadzeniu jego rozwiązań, bo będą one ich dotyczyć. Rozumiem, że w dobie pandemii potrzebne są rozwiązania ułatwiające funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, zarządzania, a nie zmiany kodeksu, dostępności wymiaru sprawiedliwości, bo ona zostanie ograniczone. Sprawy powinny być prowadzone rzetelnie i jawnie, ale dlaczego zmniejsza się skład sądu w II instancji? To ma być ta jakość? To ma być ta rzetelność? Czego wy się boicie i czemu to ma służyć? Dlaczego ustawa również ma obowiązywać rok po pandemii? Zupełnie tego nie rozumiem. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Chciałem pana ministra zapytać, chociaż pan minister zajęty, nie słucha: Czy jest panu znane, czy jest ministerstwu znane stanowisko adwokatury w zakresie projektu, a w szczególności stanowisko dotyczące właśnie wyłączenia jawności posiedzeń? Adwokatura jasno wskazuje na to, że posiedzenia niejawne powinny być wyjątkiem — w sytuacji gdy nie można przeprowadzić rozprawy online ani stacjonarnie, a stan sprawy to umożliwia, innymi słowy, jeśli dobro wymiaru sprawiedliwości nie wymaga rozprawy z udziałem stron. Nie można wylać dziecka z kąpielą i doprowadzać do sytuacji, w której obywatele nie będą mogli uczestniczyć we własnych rozprawach. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Sebastiana Kaletę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, ma pan 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jednocześnie bardzo dziękuję sprawozdawcy komisji panu posłowi Piotrowi Sakowi za zrezygnowanie z zabrania głosu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dyskutujemy dzisiaj o projekcie ustawy, który ma przenieść polskie sądownictwo — to kolejny etap — z ery papierowej do ery elektronicznej, dlatego jestem zaskoczony, że głosy, które pojawiły się w stanowiskach klubów parlamentarnych, zdały się pozostawać przy załatwianiu spraw bieżących w sądach w sposób tradycyjny. Jednocześnie państwo w jakiś sposób mówicie o tempie postępowań, a z drugiej strony z automatu odrzucacie usprawnianie technologiczne polskiego sądownictwa. Ja z tego miejsca konsekwentnie mówię, że obecne kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości, jak zastało wymiar sprawiedliwości papierowy, tak zostawi cyfrowy, z tego powodu, że przez kilka lat udało się wiele zrobić. Dzięki tej ustawie będzie EKL, dzięki zmianom i tej ustawie każda osoba, która załatwia sprawę w polskim sądzie, będzie korzystała z e-KRS-u, będzie można publikować e-sprawozdania finansowe. Ta ustawa gwarantuje e-licytacje w egzekucji nieruchomości — swoiste komornicze Allegro, szanowni państwo, mówiąc kolokwialnie. Każdy będzie mógł uczciwie wystąpić w licytacji i skończą się wątpliwości, że są ustawione licytacje, bo czasami również media opisują, że są wątpliwości co do tego — niezależnie od tego, czy uzasadnione czy nieuzasadnione. Obywatele zgłaszają wątpliwości, że np. licytacja nie została przeprowadzona rzetelnie. Teraz każdy będzie mógł w niej uczestniczyć.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">To jest zmiana, szanowni państwo, Wysoka Izbo, na którą czekają Polacy. Elektroniczne doręczenia do pełnomocników, też wam przeszkadzają, Wysoka Izbo? Zwracam się tutaj w szczególności do opozycji.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">E-rozprawy. W dobie pandemii cały świat prowadzi rozprawy zdalnie. I tak również będą działały, już działają, ale będą jeszcze lepiej działały polskie sądy. Zatem ten projekt ustawy gwarantuje przejście — w kolejnym etapie — polskiego sądownictwa do nowej ery, do nowej ery sądownictwa cyfrowego, które jest konsekwentnie od lat realizowane wbrew temu, co proponuje, robi i czyni w tej Izbie opozycja.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">E-licytacje. Wysoka Izbo, pomimo pandemii wprowadzona przez Ministerstwo Sprawiedliwości reforma egzekucji komorniczej notuje gigantyczne wyniki — z 20% do 24% skuteczności egzekucji. Egzekucja kwotowa jest rekordowa w 2020 r. pomimo mniejszej wartości zgłoszonych roszczeń. W roku pandemii, Wysoka Izbo. To pokazuje, że reforma wprowadzona przez Ministerstwo Sprawiedliwości działa. Tak jak reforma, którą proponujemy w tym przedłożeniu.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Teraz odpowiem wprost na niektóre z postawionych pytań. Pan poseł Paszyk skłamał, mówiąc, że zasadą tej ustawy są posiedzenia niejawne. To jest ostateczność, panie pośle. Z tego powodu, że w pierwszej kolejności zakłada się, że będą rozprawy zdalne, tradycyjne, jeśli jest taka możliwość, ale jeśli wszystkie okoliczności nie pozwalają zorganizować tego typu czynności, to w ostateczności można, jeśli nie ma przeszkód ku temu, przeprowadzić posiedzenie niejawne. Czyli jest to ostateczność, a nie zasada, jak pan próbował z tego miejsca formułować swoją tezę.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Natomiast pani poseł Czernow mówiła o danych osobowych. Jeśli chodzi o dane osobowe w systemie e-licytacje, to ich ochrona i sposób funkcjonowania tego systemu wynikają z ustawy o komornikach, ponieważ ten system jako taki już funkcjonuje, tylko w zakresie ruchomości. Ta zmiana, którą proponujemy w Kodeksie postępowania cywilnego… Bo do tego systemu dołożona będzie opcja licytacji nieruchomości. Zatem ochrona danych osobowych będzie zapewniona w tym systemie, który już funkcjonuje. Natomiast sam system będzie po prostu miał nową przydatność, nowy rodzaj świadczonej usługi.</u>
          <u xml:id="u-371.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Teraz kwestie dotyczące… Pan poseł Szopiński o utajnionych rozprawach. Przecież w postępowaniu cywilnym utajnione rozprawy to jest naprawdę wyjątek, wyjątek od wyjątków, ponieważ to jest ewentualnie materia prawa karnego zazwyczaj. Niemniej jednak, jeśli już wystąpią takie sytuacje, to ustawa mówi o rozprawach tradycyjnych. Więc oczywiste jest, że jeśli np. jakaś sprawa wojskowa, tego typu natury wystąpi, to sąd będzie musiał zorganizować w trybie niejawnym rozprawę tradycyjną. Więc to jest też sprawa oczywista.</u>
          <u xml:id="u-371.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Było pytanie pana posła Lorka o liczbę sędziów chorych na COVID. Zbiorcze liczby sędziów ministerstwo… Ja przynajmniej tej informacji nie mam. Spróbujemy ją ustalić po posiedzeniu. Niemniej codziennie sądy raportują i na posiedzeniach zespołu zarządzania kryzysowego są przedstawiane informacje…</u>
          <u xml:id="u-371.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Panie marszałku, mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">…o skali zarażeń w sądach. I rzeczywiście zdarzają się sytuacje, że w niektórych okresach były większe liczby w danych sądach i praca sądów była w związku z tym utrudniona. Sądy na bieżąco te informacje przekazują. Natomiast dotyczy to również pracowników administracyjnych i innych pracowników obsługi. I rzeczywiście pandemia koronawirusa jest obecna w sądach, tak jak w każdym innym zakładzie pracy i w każdej instytucji, w każdym przedsiębiorstwie, ponieważ to jest pandemia. Epidemia charakteryzuje uniwersalnością: po prostu w każdym miejscu można zanotować przypadki zakażenia. I to dotyczy też sądów, a nierzadko zdarzało się również, że utrudniało pracę sądów, więc tym bardziej regulacje dotyczące tego, żeby sądy mogły sprawnie funkcjonować w sytuacji, kiedy mamy kolejne fale, są uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Kolejne pytanie, pytanie pana posła Miszalskiego dotyczy kwestii związanej z szybkością postępowań. W pierwszej kolejności chcę zwrócić uwagę, że w poprzedniej kadencji Wysoka Izba przyjęła nowelizację Kodeksu postępowania karnego i te statystyki, które obecnie są dostępne, wskazują na przyspieszenie postępowań karnych. Więc reforma, którą Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało w tym obszarze, działa. W zakresie postępowań cywilnych, w których statystyki pokazują, że te sprawy od 2011 r. konsekwentnie się wydłużają, chociaż udało nam się przyhamować w poprzedniej kadencji tempo tego wzrostu… Tempo wzrostu wynika z liczby spraw, obciążenia sędziów, mamy dużo wakatów sędziowskich, natomiast również nowelizacja, która ma osiągnąć taki efekt jak k.p.k., była przyjęta przez polski parlament pod koniec poprzedniej kadencji Sejmu, ale kilka miesięcy po wejściu w życie rozpoczęła się pandemia, więc siłą rzeczy efekty będą odłożone w czasie, bo ta nowelizacja nie funkcjonuje w normalnym reżimie. Niemniej jestem zdziwiony, że z jednej strony pan poseł wyraża troskę o szybkość postępowań, a z drugiej krytykuje rozwiązania, które mają to usprawnić.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Z tego powodu również pan poseł Suchoń… Panie pośle, jeśli chodzi o sytuację z pojęciem „zaofiarować”, to nie jest to w polskim prawie pojęcie natury sakralnej, to jest pojęcie obecne w polskim porządku prawnym od ponad 80 lat z tego tytułu, że „zaofiarować” znaczy „złożyć ofertę”. A to pojęcie jest obecne w polskim porządku prawnym chociażby w art. 200 przedwojennego prawa o sądowym postępowaniu egzekucyjnym. Jest to rozporządzenie prezydenta z 27 października 1932 r. To pojęcie w polskim porządku procedury cywilnej jest obecne do dzisiaj, więc jestem zaskoczony, że to budzi pana zainteresowanie. Niemniej warto zawsze wzbogacić wiedzę również z historii polskiego prawa.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościSebastianKaleta">Wysoka Izbo! Konkludując, przedłożony projekt ustawy jest potrzebny nie tylko z uwagi na pandemię, jest potrzebny, ażeby polski wymiar sprawiedliwości uczynił kolejny krok w cyfryzacji. Cyfryzacja postępuje dynamicznie w ostatnich latach. Ten projekt ustawy zwiększy dostępność sądów, zwiększy tempo postępowań sądowych, jak również zwiększy skuteczność egzekucji, ponieważ każdy z nas będzie mógł uczestniczyć w licytacjach bez konieczności udawania się do sądu. To są bardzo ważne zmiany, dlatego proszę Wysoką Izbę o przyjęcie wskazanego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o:</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Tomasza Ławniczaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełSprawozdawcaTomaszŁawniczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przeprowadziły pierwsze czytanie dwóch projektów ustaw: rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, jest to druk nr 1014, oraz senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, to jest druk nr 990. Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 16 marca 2021 r. projekt ustawy z druku nr 1014 do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania. Pani marszałek zgodnie z przytoczonymi powyżej przepisami 9 marca skierowała także projekt ustawy z druku nr 990 do dwóch ww. komisji. W trakcie pierwszego czytania miała miejsce żywa dyskusja. Intencja wszystkich wypowiadających się podążała w jednym kierunku, a różnice dotyczyły kwestii szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PosełSprawozdawcaTomaszŁawniczak">Aktualny stan prawny uwzględnia funkcjonowanie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego jedynie na poziomie gminnym i miejskim. To jest ogólnie opisane w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Obydwa projekty uwzględniają możliwość funkcjonowania rad młodzieżowych również na dwóch wyższych szczeblach samorządu, a więc w samorządzie powiatowym i w samorządzie wojewódzkim. Przedkładany Wysokiej Izbie projekt przyczyni się bez wątpienia do aktywizacji młodzieży oraz wzmożenia jej udziału w życiu publicznym.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PosełSprawozdawcaTomaszŁawniczak">Wysokie komisje, które przeprowadziły pierwsze czytanie, wskazały jako bazowy i wiodący projekt rządowy zawarty w druku nr 1014. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tych projektów ustaw na posiedzeniu w dniu 25 marca 2021 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy zawarty w druku nr 1036. Jednocześnie informuję, że komisje zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu na żądanie wnioskodawców przedstawiają pięć wniosków mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Andrzej Kryj.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełAndrzejKryj">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa, druk nr 1014, którego zasadniczym celem jest instytucjonalne wzmocnienie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PosełAndrzejKryj">Na początek trochę historii. Idea powoływania młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego pojawiła się po roku 1989 i była efektem demokratycznych przemian, jakie zaszły wówczas w Polsce. W ślad za tym młodzieżowe rady zaczęły powstawać w wielu miastach. Pierwszym takim miastem była Częstochowa, gdzie 19 września 1990 r. utworzono radę dziecięcą i radę młodzieżową. Miało to charakter oddolny, bo nie istniały wówczas żadne przepisy rangi ustawowej, które by tę kwestię regulowały. Przepis taki został wprowadzony do ustawy o samorządzie gminnym w roku 2001, a więc po 11 latach. Był to wprowadzony wówczas art. 5b. Mimo że młodzieżowe rady powstawały także w powiatach, a młodzieżowe sejmiki — w województwach, niestety te zmiany, art. 5b, nie dotyczyły tych szczebli samorządu. I tak de facto od 19 lat mamy stan pewnego rodzaju pustki prawnej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PosełAndrzejKryj">Warto zauważyć, że art. 5b ustawy o samorządzie gminnym jest krótki i niewiele mówi o młodzieżowych radach, chociaż według ostatnich danych problem dotyczy 514 gmin, 63 powiatów i 12 województw. Dlatego przedłożony projekt ustawy jest oczekiwany i potrzebny i należy przyjąć go z zadowoleniem. Znalazły się w nim zapisy, które uwzględniają funkcjonowanie młodzieżowych rad przy samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, instytucjonalne wzmocnienie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego i zapewnienie młodzieżowym radom sprawniejszego funkcjonowania przy możliwości zwiększenia oddziaływania na lokalne społeczności.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#PosełAndrzejKryj">Warto w tym momencie zauważyć, że te intencje ustawodawcy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom środowisk młodzieżowych. Były one wielokrotnie artykułowane, m.in. podczas obrad Parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Młodzieżowych Rad przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego, i znalazły się w analizie pt. „O młodzieżowych radach” przygotowanej w 2018 r. przez radę dzieci i młodzieży przy ministrze edukacji narodowej. Zmianę powyższych ustaw zarekomendowała także Rada Dialogu z Młodym Pokoleniem w swej uchwale z października 2020 r. Zaproponowane zmiany m.in. doprecyzowują mechanizm powoływania młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego, dają możliwość złożenia wniosku o powołanie rady m.in. organizacjom pozarządowym i samorządom uczniowskim i studenckim, przy czym organ stanowiący będzie musiał ustosunkować się do takiego postulatu, doprecyzowują zadania młodzieżowych rad oraz wzmacniają ich pozycję.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#PosełAndrzejKryj">Wprowadzenie tych potrzebnych i korzystnych zmian jest niezwykle ważne. Cały czas mówimy o potrzebie wzmacniania partycypacji obywatelskiej polskiej młodzieży na poziomie lokalnym. Umożliwią to przepisy, które będziemy teraz wprowadzać. To szczególnie istotne w sytuacji, gdy badania socjologiczne pokazują, że niestety większość nawet młodych ludzi nie interesuje się polityką ani w wymiarze lokalnym, ani w wymiarze ogólnopolskim. To powinien być dla nas wszystkich dzwonek ostrzegawczy. Proponowane zmiany dają szansę na to, by zwiększył się poziom edukacji obywatelskiej młodzieży, by miała ona szansę na zdobywanie doświadczenia publicznego i społecznego.</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#PosełAndrzejKryj">O tym, że zmiany prawne w omawianym zakresie są potrzebne, mówili młodzi ludzie podczas m.in. posiedzenia podkomisji stałej ds. młodzieży oraz zostało to potwierdzone w trakcie konsultacji społecznych przeprowadzonych na szeroką skalę, w których efekcie do pierwszego projektu wprowadzono wiele istotnych poprawek. Zdaję sobie sprawę, że w trakcie dalszego procedowania nad tą ustawą mogą się pojawić kolejne dobre propozycje, które nasz klub rozważy i którym udzieli ewentualnego poparcia.</u>
          <u xml:id="u-377.6" who="#PosełAndrzejKryj">Na koniec pragnę wskazać, że w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości z 2019 r. w rozdziale „Wolność i aktywność społeczna” w podrozdziale „Cele” znalazł się zapis mówiący o tym, że: nastąpi poprawa pozycji instytucjonalnej młodzieżowych rad gmin poprzez zwiększenie ich kompetencji w kierunku większej samodzielności w życiu publicznym oraz obligatoryjności wszczęcia procedury ich tworzenia w przypadku, gdy inicjatywa ta uzyska znaczące poparcie w społeczności lokalnej, a analogiczne przepisy o tworzeniu rad młodzieżowych zostaną wprowadzone do systemu samorządów wojewódzkich i powiatowych. Przedłożony projekt wypełnia to zobowiązanie.</u>
          <u xml:id="u-377.7" who="#PosełAndrzejKryj">Mając powyższe na uwadze, mam zaszczyt poinformować Wysoki Sejm, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosować za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-377.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Kinga Gajewska.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełKingaGajewska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę podkreślić, że projekt absolutnie popieramy, przede wszystkim z tego względu, że jest to projekt zaproponowany przez Senat. To dzięki Senatowi rząd Prawa i Sprawiedliwości w ogóle zajął się tą sprawą. Senat przygotował konkretną ustawę, którą poprzedziły bardzo długie konsultacje społeczne ze środowiskiem młodych, a takie? la konsultacje również przeprowadził rząd.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PosełKingaGajewska">Tutaj zakończylibyśmy już pochwały dla rządu, dlatego że same konsultacje budziły wiele kontrowersji, np. to, w jaki sposób politycy traktują młodych ludzi. Ci młodzi ludzie to widzą. Otóż skierowaliście państwo do nich pytania w czasie ferii zimowych, doskonale wiedząc, że trwają te ferie, więc większość młodzieżowych rad nie mogła nawet odpowiedzieć na te pytania, bo w statutach jest zapisane, że nie mogą działać w czasie ferii zimowych.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PosełKingaGajewska">Po drugie, wysłaliście państwo takie pytania dotyczące ustawy do nieistniejących organizacji, np. do warszawskich młodzieżowych rad dzielnic. Natomiast oczywiście chętnie wysyłaliście je do swoich, prawicowych organizacji, na których odpowiedzi czekaliście.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#PosełKingaGajewska">Wątpliwość budzi również kwestia finansowania. Otóż pan pełnomocnik pięknie mówił na posiedzeniu komisji o poszerzaniu kompetencji i zapewnianiu finansowania dla działalności młodzieżowych rad. Natomiast samorządom nie została przekazana ani złotówka na realizację tego nowego zadania z dodatkowej puli dla samorządów na działalność młodzieżowych rad.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#PosełKingaGajewska">Drugą kwestią dotyczącą finansowania, która wzbudza szereg wątpliwości, jest poziom, na który wskazujecie w ocenie skutków regulacji. Otóż informujecie, że koszty, które zostaną poniesione przez wszystkie jednostki samorządu terytorialnego, to ok. 840 tys. rocznie na wszystkie młodzieżowe rady.</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#PosełKingaGajewska">I teraz skonfrontujmy tę liczbę z liczbą młodzieżowych rad, które mają powstać. Ma ich być 2293, bo ustawa reguluje zarówno gminne i powiatowe rady, jak i młodzieżowe sejmiki województwa. Przy średniej liczebności w składzie osobowym tego ciała, czyli 23 radnych składających się na radę, wychodzi, że roczny koszt pracy jednego młodzieżowego radnego będzie wynosił według rządu 15 zł, co w skali miesiąca daje złotówkę, dokładnie 1,30 zł. Warto postawić pytanie, co młodzieżowa rada może zrobić za 367,92 zł rocznie. Otóż bardzo mało, a młodzieżowe rady, jak widzimy na przykładzie wielu różnych rad, są naprawdę aktywne.</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#PosełKingaGajewska">Tutaj państwo wskazujecie, że upoważniacie młodzieżowe rady do konsultacji w zakresie decyzji strategicznych rządu. Prowokuje to do zrecenzowania działalności młodzieżowej rady przy ministrze edukacji narodowej, która jest absolutnie ignorowana przez pana ministra. Jest ona bardzo polityczna i bardzo upartyjniona, bo znajdują się w niej praktycznie wszyscy działacze młodzieżówek Prawa i Sprawiedliwości. A co, jeśli taka rada jest przeciwna, powiedzmy, polityce rządu? Gdy ostatnia np. przygotowała raport dotyczący zdalnego nauczania, a ten był druzgocący, po prostu druzgocący dla rządu, to minister śmiał zauważyć, że jest to skandaliczne, i nie pozwolił opublikować takiego raportu.</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#PosełKingaGajewska">Jak więc mówiłam na wstępie, to, jak my traktujemy młodych ludzi, to, że mówimy, że włączamy ich w proces decyzyjny, że chcemy ich traktować podmiotowo, to nic nie znaczy. My naprawdę musimy ich traktować podmiotowo. I tak jak będą traktowani, tak później będą traktowali kolejne pokolenia. A więc wnoszę też do pana ministra o opamiętanie się.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#PosełKingaGajewska">Składamy kilka poprawek dotyczących opiekunów, obligatoryjności, jak również powoływania takiej rady. Bardzo cieszę się z powodu sugestii pana posła Andrzeja Kryja, który mówił, że chętnie będziecie takie poprawki akceptowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełKingaGajewska">Niestety, nie potwierdza tego praca w ramach komisji, bo wszystkie poprawki były odrzucone, natomiast zgłosiliśmy je jako wnioski mniejszości i mam ogromną nadzieję, że jednak pozytywnie je państwo rozpatrzycie. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Lewica przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Marcin Kulasek.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełMarcinKulasek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rządowe i senackie przedłożenia dotyczą uregulowania statusu prawnego młodzieżowych rad jednostek samorządu terytorialnego. Możliwość tworzenia młodzieżowych rad gmin stworzyła w 2001 r. nowelizacja ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Od tamtej pory w Polsce powstało ponad 500 młodzieżowych rad gmin. W polskim porządku prawnym nie było natomiast umocowania dla rad młodzieżowych działających przy innych jednostkach samorządu terytorialnego. Chodzi tutaj przede wszystkim o młodzieżowe sejmiki i młodzieżowe rady powiatów.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełMarcinKulasek">Zawarte w projekcie zmiany nakładają na władze gmin obowiązek konsultowania z młodzieżą treści statutu młodzieżowych rad gmin oraz wprowadzają obowiązek uregulowania w tym statucie zasad powoływania i odwoływania opiekuna młodzieżowych rad gmin, a także charakteru współpracy między nimi a młodzieżową radą. Jak słusznie postuluje Federacja Młodych Socjaldemokratów, decydujący wpływ na powołanie opiekuna młodzieżowej rady powinna mieć sama młodzież. Ponadto FMS uważa, że jeśli idea zaangażowania młodzieży we własne i lokalne sprawy ugruntuje się w Polsce, to Wysoka Izba powinna rozważyć w przyszłości nadanie młodzieżowym radom szerszych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#PosełMarcinKulasek">Młodzież pokazała w ostatnich miesiącach, jak bardzo ceni sobie wolność i prawo do decydowania o swoim losie. Demonstracje przeciwko odbieraniu kobietom prawa wyboru były wielkim dowodem obywatelskiej świadomości młodego pokolenia. Do tej pory to uczniowie odbierali w szkołach lekcje edukacji obywatelskiej. Podczas protestów przeciwko piekłu kobiet to uczennice i uczniowie dali lekcję całemu społeczeństwu, lekcję obywatelskiego aktywizmu i patriotyzmu. Chylę czoła przed młodym pokoleniem, które pokazało, że nie da sobie odebrać wolności, będzie o nią walczyć aż do zwycięstwa. Będzie walczyć z zamordyzmem, szczuciem na mniejszości i z nierównościami społecznymi. Podobną lekcję już od lat daje starszym pokoleniom młodzież uczestnicząca w Młodzieżowym Strajku Klimatycznym. To młodzi wskazują kierunek całemu społeczeństwu. Rośnie nam pokolenie, dla którego demokracja jest naturalnym środowiskiem funkcjonowania, potrafią korzystać z narzędzi i instytucji typowych dla społeczeństwa demokratycznego. Nie boją się wyjść na ulice, nawet jeśli grozi im policyjna pałka czy rozpylacz gazu. Są jednocześnie przygotowani do merytorycznej dyskusji i konstruktywnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#PosełMarcinKulasek">Zadaniem państwa jest ułatwianie im korzystania z instytucji demokratycznego państwa i samorządu, dlatego Lewica pozytywnie ocenia proponowany projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I pani poseł Monika Falej, także klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełMonikaFalej">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekty senacki oraz rządowy o zmianie ustaw dotyczących samorządów gminnych, samorządów powiatowych oraz samorządów województw są tożsame. Zawierają rozwiązania dające szansę na powołanie i funkcjonowanie młodzieżowych rad.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PosełMonikaFalej">Lewica i ja osobiście zawsze wzmacniamy głos młodych ludzi i uczulamy na ich potrzeby. Wychodzimy z założenia, że oni sami powinni mieć jak największy wpływ na swój los i prawo do samostanowienia. Ważną rolę w tej aktywności w życiu publicznym i samorządowym… Właśnie ta aktywność ma znaczenie, dlatego szczególnie uważnie pracowaliśmy przy konsultacjach nad tym projektem. Ustawa wzmacnia młodzieżowe rady przy jednostkach samorządu terytorialnego. Ten projekt w głównej mierze został wypracowany w ramach konsultacji i dialogu ze środowiskami młodzieżowymi, chociaż jak wiadomo, nie ze wszystkimi i nie obyło się bez pewnych potknięć.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#PosełMonikaFalej">Prawne ramy funkcjonowania młodzieżowych rad i sejmików na poziomach powiatowym i wojewódzkim oraz doprecyzowanie istniejących przepisów o młodzieżowych radach gmin to zmiany długo oczekiwane i idące w dobrym kierunku. Chodzi tu o konkretne narzędzia, formy finansowania i szansę na zwiększenie aktywności młodzieży w życiu społeczno-publicznym. Umacnia się także pozycję młodzieżowych rad gmin. Upraszcza się zasady powoływania rad, nadaje im nowe kompetencje oraz daje możliwości wyboru opiekuna czy opiekunki, z którymi będą chciały współpracować. Ważnym elementem jest wspieranie młodych ludzi, by mogli zdobywać doświadczenie i realizować swoje pasje poprzez aktywny udział w stanowieniu o swoich lokalnych społecznościach.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#PosełMonikaFalej">W imieniu klubu Lewicy wnioskuję o przyjęcie projektu ustawy. Osobiście dziękuję wszystkim młodym ludziom, młodzieżowym radom, Klubowi Demokratycznemu za pracę nad tym projektem. Pokazaliście, że potraficie mimo trudności. Jestem z was dumna i wierzę, że nowelizacja art. 5b przełoży się na efekty waszej obywatelskiej aktywności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska głos zabierze pani poseł Urszula Nowogórska, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PosełUrszulaNowogórska">Dzień dobry, pani marszałek. Mam nadzieję, że dobrze mnie słychać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze słychać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełUrszulaNowogórska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PosełUrszulaNowogórska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Polska — PSL — Unia Europejskich Demokratów — Konserwatyści mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa i senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1014, 990 i 1036.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#PosełUrszulaNowogórska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pełni popieram ten projekt, tym bardziej że przy swoim burze poselskim powołałam zespół młodych ekspertów, którzy wielokrotnie wskazywali na potrzebę umocnienia młodzieżowych rad na szczeblach i powiatowych, i wojewódzkich, dlatego tym bardziej cieszę się, że taki projekt rzeczywiście dzisiaj możemy procedować. To jest długo oczekiwana ustawa, która spowoduje, iż zwiększeniu ulegnie zaangażowanie w życie publiczne przede wszystkim młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#PosełUrszulaNowogórska">Wzmocnienie młodzieżowych rad, które powstaną jako ciała konsultacyjne, doradcze i inicjatywne, sprawi, iż na szczeblu gminy, powiatu i województwa młodzi zyskają narzędzie do wpływania na kształt życia i rozwój lokalnych społeczności i wspólnot. Ten mechanizm sprawi również, że młodzi poprzez pracę w młodzieżowych radach będą mogli zdobyć wiedzę i doświadczenie w aktywności publicznej i społecznej. To na pewno podniesie również świadomość społeczeństwa obywatelskiego i sprawi, iż młodzi odzyskają potrzebę budowania znaczenia słów: „odpowiedzialność”, „wspólnota”, „rozwijanie małych ojczyzn”.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#PosełUrszulaNowogórska">Sama ustawa ułatwi powoływanie młodzieżowych rad i sejmików przy samorządzie powiatowym i wojewódzkim. Możliwość złożenia wniosku o powołanie rady zyskają środowiska młodzieżowe, organizacje pozarządowe, samorządy uczniowskie i samorządy studenckie. Młodzieżowe rady i sejmiki będą miały prawo wnioskowania o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej. Zyskają prawo opiniowania uchwał dotyczących młodzieży. Będą mogły uczestniczyć w opracowaniu dokumentów strategicznych na rzecz młodzieży. Jednostki samorządu terytorialnego będą musiały zapewnić młodzieżowym radom wsparcie merytoryczne, techniczne i finansowe. Warto by było wskazać, iż zasadne byłoby przygotowanie puli finansowej, którą zostaną wzmocnione samorządy gminne po to, by mogły te środki rządowe przeznaczyć na funkcjonowanie młodzieżowych rad.</u>
          <u xml:id="u-389.5" who="#PosełUrszulaNowogórska">Młodzi ludzie są pełni zapału i idei. Mają wiele do powiedzenia i warto ich słuchać. W młodzieżowych radach i sejmikach będą mieli oni pole do wyrażania swoich poglądów, opinii i pomysłów. Młodzi nauczą się również współpracy z działającymi już radami na szczeblu gminy, powiatu i województwa. Nauczą się odpowiedzialności i budowania silnych małych ojczyzn. To będzie pokolenie, które będzie odpowiedzialne za demokrację, wspólnotę, naród i Polskę.</u>
          <u xml:id="u-389.6" who="#PosełUrszulaNowogórska">Mój klub w pełni popiera ten projekt ustawy, tym bardziej że konsumuje on niejako projekt złożony przez mój klub wcześniej, a konsultowany również z klubem demokratycznym. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Koła Poselskiego Konfederacja głos zabierze pan poseł Krystian Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PosełKrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Te projekty ustaw, rządowy projekt i senacki projekt o funkcjonowaniu młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego, są praktycznie tożsame. W związku z tym myślę, że moglibyśmy spokojnie procedować, mówiąc, że to wspólny projekt całego Sejmu. Nie ma potrzeby, jak przedstawiciel PiS-u mówił, mówienia, że to jest wasz projekt, że to wy go poprowadziliście. Nie ma potrzeby mówienia, jak pani z Platformy powiedziała, że oni wcześniej złożyli to w Senacie i dlatego to jest ich projekt. Ustalmy, że to jest wspólny sejmowy projekt, i pokażmy młodym ludziom, że są nieraz momenty, że możemy wspólnie pracować bez mówienia, że ktoś prowadzi, a nie druga strona.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PosełKrystianKamiński">Dobrze, że po tylu latach w końcu regulujemy ten temat. Dajemy młodym ludziom szansę funkcjonowania na normalnych warunkach. Jakie są najważniejsze rozwiązania w ramach tego projektu? Daje on większą pewność prawną młodzieżowym radom, ułatwia powoływanie młodzieżowych rad i sejmików. Wprowadza podstawę prawną pozwalającą na tworzenie młodzieżowych rad i sejmików przy samorządzie powiatowym oraz wojewódzkim. Daje możliwość złożenia wniosku o powołanie rady środowiskom młodzieżowym, organizacjom pozarządowym, samorządom uczniowskim i studenckim. Rozszerza kompetencje rad i sejmików. Młodzieżowe rady i sejmiki będą miały prawo wnioskowania o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej przez właściwy organ stanowiący jednostki danego samorządu. Młodzi zyskają prawo opiniowania projektów uchwał dotyczących młodzieży. Młodzieżowe rady i sejmiki będą mogły uczestniczyć w opracowaniach dokumentów strategicznych na rzecz młodzieży. Jednostki samorządu terytorialnego będą musiały zapewniać młodzieżowym radom i sejmikom niezbędne wsparcie merytoryczne, techniczne i finansowe.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PosełKrystianKamiński">Do tematu finansowego wsparcia chętnie bym się odniósł, bo chciałbym, żebyśmy znaleźli jakiś kompromis, żeby to wsparcie było zapewnione. Jeśli młodzi ludzie mają zdobyć doświadczenie w ramach sejmików, dobrze, aby mieli jakiś budżet, którym mogą dysponować, przeznaczać go na swoje sprawy. To nauczyłoby ich też odpowiedzialności za pieniądze. Potem łatwiejsze byłoby wejście tych młodych ludzi do rad gmin, miast, powiatów, sejmików, jak już będą mogli to zrobić. To nauczy ich też bardziej odpowiedzialnej pracy z pieniędzmi. Dobrze by było, gdybyśmy znaleźli jakieś lepsze rozwiązanie dotyczące dofinansowania w ramach budżetu, którym mogliby oni dysponować. O tym, że takie rady są potrzebne, świadczy wiele osób, które wyszły z tych rad, które potem zaczęły działać w polityce, w samorządach. Dla nich była to dobra szkoła, dobre przetarcie, dobre nabranie doświadczeń w ramach pracy — nazwijmy to jednak mimo wszystko — politycznej. Jednym z takich przykładów jest osoba, której oddam zaraz głos, kolega Artur Dziambor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor, też Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełArturDziambor">Dzień dobry. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PosełArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałem powiedzieć… Dziękuję bardzo posłowi Krystianowi Kamińskiemu, który już to zapowiedział. Chciałem powiedzieć: rzadko się zdarza, że jestem jakoś osobiście zachwycony pewną ustawą. Jak wiadomo, w opozycji rzadko się zdarza, że w ogóle opozycja jest zachwycona jakąś ustawą.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PosełArturDziambor">W tym przypadku muszę powiedzieć, że — tak jak powiedział mój kolega poseł Kamiński — gdy miałem 16 lat, zostałem przewodniczącym Młodzieżowej Rady Miasta Gdyni, a gdy miałem 17 lat, zostałem przewodniczącym Młodzieżowego Sejmiku Województwa Pomorskiego. To były wtedy moje pierwsze kroki w młodzieżowej aktywności, właśnie w polityce, jeszcze nie dokładnie w rzeczywistości politycznej, ale pierwsze kroki w jakiejś samorządności, na tak wysokim szczeblu. Była to naprawdę piękna przygoda. Do dziś jeszcze utrzymuję kontakty z ludźmi, z którymi wtedy to budowaliśmy. Niektórzy z tych ludzi dzisiaj są w polityce, zarówno krajowej, jak i lokalnej. Tak że szkoła została odbyta i dla wielu osób bardzo dobrze się skończyła.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#PosełArturDziambor">Tak że cieszę się, że po ponad 20 latach od tego momentu, gdy skończyłem swoją działalność jako lider młodzieżowej rady miasta, rozmawiamy o tym w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#PosełArturDziambor">Oczywiście chciałbym, żeby ta ustawa znalazła swój pozytywny finał, ale też żeby została zaakceptowana przez samorządy w pełni, tzn. wiem, że w tym momencie funkcjonują młodzieżowe rady miast, powiatów itd. w niektórych miejscach, ale chciałbym, żeby były faktycznie wszędzie. Chciałbym, żeby lokalni politycy to akceptowali. Mam nadzieję, że zostanie to w taki sposób wprowadzone, żeby wszyscy byli z tego zadowoleni: zarówno młodzi ludzie, jak i dorośli politycy, którzy zarządzają swoimi gminami. Będę to popierał. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Koło Parlamentarne Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiele tutaj usłyszeliśmy pochwał, zresztą zasłużonych, dla tego projektu, wiele dobrych słów padło, kombatanckich wspomnień, natomiast my chcemy powiedzieć: więcej demokracji, realnej demokracji w ręce polskiej młodzieży. Niestety nie widzimy tutaj chęci w pełni przekazania głosu młodym i dania im pewnej sprawczości, by mogli uczyć się demokracji w działaniu, by mogli decydować o swoich sprawach. Widzimy tutaj jasny komunikat: macie, pobawcie się, ale na naszych zasadach, my was będziemy pilnować na każdym kroku i wszystko zatwierdzać. Niestety trochę tak to przedłożenie wygląda. W swoim projekcie, drogi rządzie, mówicie młodym tak: w demokrację możecie się bawić, ale odtąd dotąd, na tyle wam pozwolimy.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Nie da się oczywiście nie zgodzić z pochwałami, które tutaj już wybrzmiały. Rząd postanowił jednak nie dawać młodzieżowym radom funkcji inicjatywnej, ograniczając ich rolę do funkcji konsultacyjnej. To będzie duża strata dla społeczności lokalnych, bo to młodzi często przynoszą pomysły kreatywne, nieszablonowe i przede wszystkim własne.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Nie będę też rozwodzić się nad tym, jak kuriozalny model finansowania działania rad młodzieżowych państwo proponujecie, licząc na to, że rady będą spotykały się rzadko, a ich członkowie będą mało aktywni. Na jednego radnego według OSR-u przypada 1,31 zł na miesiąc. Słyniecie jednak ze skąpienia na zadania samorządów, więc tutaj z naszej strony zero zaskoczenia.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Inną rzeczą jest, jak ustawowo państwo próbujecie zamontować mechanizm uciszania młodzieży niewygodnej dla danego składu samorządu. Uważamy, że w przypadku złożenia wniosku młodzieżowa rada czy sejmik powinny być po prostu być powoływane, bez możliwości dania bana jakiejś organizacji na kolejny rok.</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Poruszając się jednak w ramach, które przewiduje przedłożenie rządowe, w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 zgłaszam dwa pakiety poprawek. Po pierwsze, pozwólcie młodym samodzielnie stworzyć statut. Aktualnie projekt ustawy mówi, że to dorosła rada nadaje młodzieżowej radzie statut. A ja pytam: Dlaczego? Stworzenie takiego aktu jak własny statut to kluczowy moment każdego demokratycznego ciała, a wy próbujecie młodych w tym wyręczać czy może też zachować nawet całkowitą kontrolę. Pozwólcie młodym chociaż na stworzenie wersji pierwotnej, nad którą rada czy sejmik i tak potem będzie pracować. To nieduży krok, ale w dobrą stronę.</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Po drugie, skoro kwestie wyboru opiekuna i tak reguluje statut uchwalany przez dorosłą radę czy sejmik, dlaczego nie pozwolicie młodzieżowej radzie dokonać wyboru opiekuna już samodzielnie? Według projektu nadal ma to robić dorosła rada spośród wystawionych przez swój młodzieżowy odpowiednik kandydatów. A przecież na zasady wyboru dorosła rada i tak ma już wpływ, bo zatwierdza brzmienie statutu. To jest po prostu ręczne sterowanie.</u>
          <u xml:id="u-395.6" who="#PosełHannaGillPiątek">Polska 2050 oczywiście poprze ten projekt, bo to jest duży krok do przodu. Apeluję jednak, abyśmy potraktowali młodych ludzi poważnie. Namawiam szczególnie stronę rządową do pochylenia się nad poprawkami. Idźmy za ciosem, bo mamy szansę wspólnie nadać większą podmiotowość młodym tworzącym młodzieżowe rady i sejmiki.</u>
          <u xml:id="u-395.7" who="#PosełHannaGillPiątek">Dziękuję też wszystkim organizacjom młodzieżowym, które uczestniczyły w pracach nad tą ustawą, a z mojej strony szczególnie Pokoleniu 2050. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do pytań zgłosiło się 27 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jako pierwsza pytanie zada pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy, nad którym Sejm w dniu dzisiejszym pracuje, przewiduje zasadę funkcjonowania młodzieżowych rad, ich powołania przy radach gmin, powiatów i sejmikach. W tym zakresie określa również kompetencje, zadania i prawa tych rad. Projekt określa również obowiązki samorządów w zakresie zapewnienia im obsługi administracyjno-biurowej. Niewątpliwie powołanie młodzieżowych rad jest niezwykle ważne w obszarze pogłębienia polskiej demokracji. Dzisiaj widzimy, jak łatwo jest tę demokrację zawłaszczyć na rzecz niewielkiej grupy osób o określonym profilu politycznym, których idee nie mają nic wspólnego z zasadami demokracji.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Mam pytanie: Czy w związku z tym, że młodzieżowe rady będą mogły m.in. zgłaszać wnioski o podjęcie inicjatyw uchwałodawczych, będą miały możliwość opiniowania projektów uchwał, będą miały prawo uczestniczenia w opracowaniu dokumentów strategicznych, ustawa gwarantuje im w pracach doradztwo prawne, co z pewnością ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania, kształtowania i przygotowania przyszłego pokolenia do uczestnictwa w demokratycznych instytucjach naszego kraju? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wspieranie młodzieżowych rad jest niezwykle szczytną ideą, bardzo potrzebną, tym bardziej że znamy przypadki niektórych małych gmin, w których trudno jest znaleźć kandydatów na radnych bądź stworzyć konkurencję w kandydowaniu na radnych. Dlatego takie zachęcanie do partycypacji społecznej jest ze wszech miar słuszne.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Ustawa nie jest idealna i chyba idealna być nie może, ponieważ lepszą ustawę można byłoby przygotować jedynie w oparciu o doświadczenie, najlepiej młodych ludzi, którzy, mam nadzieję, za rok czy za 2 lata pomogą w komisji wprowadzić takie zmiany, jakich oni by sobie życzyli, np. zmiany związane z tym, czego doświadczyli w sprawie budżetu, o którym była mowa, czy w sprawie opiekuna — mam nadzieję, że to nie będzie człowiek od wójta ani żadna osoba partyjna — czy w sprawie sieciowania, bo mam nadzieję, że ci ludzie będą współpracowali z samorządem szkolnym, a może i studenckim. I tu jest pytanie do ministerstwa o to, czy właśnie w ten sposób do tego podchodzi, czy zamierza wydelegować odpowiednią komórkę do monitorowania tych zmian, tak żebyśmy mogli za rok czy za 2 lata spotkać się w komisji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełDariuszKlimczak">…i wprowadzić do tej ustawy takie zmiany, które wynikają z doświadczenia młodzieżowych rad. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Lisiecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełPawełLisiecki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Niniejszy rządowy projekt ustawy był omawiany podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Młodzieżowych Rad przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego, ponieważ dotyczy on tak naprawdę funkcjonowania tychże młodzieżowych rad i wspiera tę ważną ideę. Członkowie zespołu parlamentarnego w trakcie omawiania projektu zaproponowali pięć poprawek dotyczących, po pierwsze, włączenia przedstawicieli młodzieżowych rad powiatów i młodzieżowych sejmików do Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem, po drugie, inicjatywy uchwałodawczej rad sejmików w sprawie utworzenia młodzieżowych rad i młodzieżowych sejmików, po trzecie, skrócenia rocznej karencji do 6 miesięcy przy ponownym złożeniu wniosku o utworzenie młodzieżowej rady, po czwarte, dodania w przepisach określających charakter młodzieżowych rad przymiotnika „inicjatywny” i po piąte, wzmocnienia uprawnień młodzieżowych rad i sejmików poprzez zapewnienie im możliwości kierowania zapytań do organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego. Panie ministrze, czy tego typu poprawki uzyskają poparcie rządu?</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PosełPawełLisiecki">Składam pięć poprawek, pani marszałek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z mojego osobistego doświadczenia samorządowego wynika to, jak ważny jest element dialogu ze społeczeństwem obywatelskim. Młodzi ludzie mają potrzebę bycia osobami aktywnymi publicznie. Powołanie rad na poziomie nie tylko gminnym, ale również powiatu czy sejmiku województwa wielkopolskiego, jak wynika z mojego osobistego doświadczenia, ale też z doświadczeń regionu, Wielkopolski, pokazuje, jak znakomite to są inicjatywy. I rzeczywiście potrzeba nam mniej formalizmu, a trochę więcej, że tak powiem, wiary w to, że ci młodzi ludzie są aktywni i kreatywni, i umieją poprowadzić — co jest istotą tej aktywności — te sprawy w sposób właściwy. Przykładem niech będzie chociażby uczestnictwo w debatach oksfordzkich młodych ludzi, to, w jaki sposób formułują oni swoje poglądy, w jaki sposób je egzemplifikują. Wydaje mi się, że to jest jeden z elementów potrzebnych do tego, aby ta formalna, być może, strona organizacji sprawiła, że nie będą oni musieli wyrażać części swoich poglądów na ulicach, natomiast będą mieli w samorządzie godne miejsce do wyrażania swoich opinii i poglądów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Kinga Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełKingaGajewska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jak mówiłam wcześniej, złożyliśmy kilka poprawek i chciałabym zapytać rząd o to, czy będzie przychylny np. poprawkom dotyczącym obligatoryjności powoływania rady. Otóż państwo proponujecie, że kiedy podczas jednej kadencji na samym początku tej kadencji rada odrzuci wniosek o powołanie rady, to dopiero za rok będzie mogła złożyć wniosek. A więc praktycznie gdy funkcjonuje jedna rada, to przez 5 lat po kolei będzie najprawdopodobniej odrzucała taki wniosek. Po drugie, okres, kiedy może ona złożyć wniosek — dopiero po roku — jest za długi. Proponujemy skrócić go do 6 miesięcy. W tym zakresie została zaproponowana poprawka przez zespół parlamentarny. Chcielibyśmy jeszcze zapytać o kwestię opiekuna. Państwo nie proponujecie obligatoryjnej obecności takiego opiekuna, a jednak wydaje się, że absolutnie powinna być zapewniona opieka. Funkcja opiekuna jest niezbędna zwłaszcza w przypadku nowo utworzonych rad młodzieżowych, gdyż to jest młodzież w wieku 13 lat, 14 lat…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełKingaGajewska">…a więc opiekun będzie bezwzględnie potrzebny. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Wysoka Izbo! Młodzieżowe rady są potrzebne, tak jak potrzebne są rady seniorów, rady pożytku publicznego. A może w przyszłości potrzebne będą również inne środowiskowe rady, jak rada przedsiębiorców czy choćby wybieranych w wyborach pośrednich sołtysów, którzy do tej pory są słabo reprezentowani, można powiedzieć, na poziomie gminnym. Chciałbym też zauważyć, że fakt rywalizacji rządu z Senatem o tę inicjatywę spowodowałby, że młodzież stwierdziłaby, iż rząd po prostu nie ma luzu, bo są obszary, w których spokojnie można oddać inicjatywę posłom, a nawet opozycji. I tu jest pytanie, czy państwo nie widzicie dysproporcji pomiędzy regulacjami dotyczącymi rad młodzieżowych i rad seniorów zarówno z punktu widzenia objętości samego aktu prawnego, jak i przekazywanych kompetencji, bo przecież dajecie zadania radom młodzieżowym, ba, mówi się również o inicjatywie uchwałodawczej. Stwierdzam, że doszło tu do przechyłu i nierównoprawności, jeśli chodzi o te dwa gremia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako osoba, która 23 lata temu zaczynała swoją działalność publiczną od młodzieżowej rady, z ogromną radością przyjmuję najpierw projekt senacki, a teraz rządowy. I tutaj zgadzam się, że rzadko kiedy zdarza się, że idziemy w tym samym kierunku. Myślę, że trzeba podkreślić, że to jest ten projekt, który nas nie dzieli. Natomiast wydaje się, że każda zmiana, która będzie gwarantowała autonomię młodzieżowej rady w zakresie władzy zarówno stanowiącej, jak i wykonawczej na poziomie jednostek samorządu terytorialnego, każda zmiana, która będzie uznawała, że w tych radach działają młodzi ludzie, którzy potrafią samostanowić o sobie, będzie zasługiwała na poparcie. Nie mam wątpliwości, że z czasem pewnie te przepisy będziemy również nowelizowali, ale tak jak wielu z nas rozpoczynało działalność w młodzieżowej radzie, tak pewnie wielu z nas zakończy swoją działalność w radach seniorów. I tutaj — chciałbym wzmocnić ten przekaz — nastąpiła pewna dysproporcja. Jestem przekonany, że w najbliższym czasie będziemy również procedować nad ustawą o zmianie w zakresie rad seniorów. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Młodzieżowe rady gmin to doskonałe miejsca budowania zainteresowania ze strony młodzieży aktywnością obywatelską, aktywnością samorządową. Dzisiaj te młodzieżowe rady gmin, które już funkcjonują, udowodniły swoim działaniem, że są bardzo potrzebne. Często właśnie ich działalność była krępowana brakiem tych przepisów, które dzisiaj się pojawiają, dotyczących obsługi administracyjno-technicznej, finansowania, ewentualnie opiekuna. Nie ma tego, jeśli chodzi właśnie o rady seniorów. Chodzi o to zabezpieczenie techniczno-logistyczne oraz możliwość chociażby ponoszenia kosztów w związku z przyjazdem na posiedzenie rady, względnie reprezentowanie rady na innych gremiach.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać stronę rządową, czy w ramach właśnie upowszechniania państwa obywatelskiego w zakresie rządowego Funduszu Inicjatyw Obywatelskich nie można byłoby uruchomić programu, który byłby adresowany do tych młodzieżowych rad gmin w celu podniesienia wiedzy obywatelskiej ich członków…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">…współpracy i integracji. Byłby to moduł bardzo ważny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Matysiak, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Możliwość opiniowania projektów uchwał dotyczących młodzieży, możliwość udziału w opracowaniu działań strategicznych jednostki samorządu terytorialnego na rzecz młodzieży, możliwość monitorowania realizacji dokumentów strategicznych na rzecz młodzieży, ale też po prostu możliwość podejmowania działań na rzecz młodzieży na zasadach określonych czy przez radę gminy, powiatu czy przez sejmik województwa, w szczególności w zakresie edukacji obywatelskiej młodzieży, a także wspieranie idei samorządowej wśród młodzieży są bardzo istotne. Oczywiście partycypację obywatelską młodych ludzi na poziomie lokalnym zwiększać mogą efektywniej działające rady młodzieżowe, ale w mojej opinii w proponowanych zmianach brakuje regulacji, których efektem byłby monitoring pracy młodzieżowych rad, a także szansa na ewaluację ich pracy. Dlaczego nie uwzględniono takiego elementu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Praktycznie jedyną w pełni udaną reformą przeprowadzoną po 1989 r. jest reforma samorządowa. Stąd też z uznaniem należy przyjąć, że to samorządom powierzono kluczowe z punktu widzenia przyszłości Rzeczypospolitej zadanie, jakim jest edukacja obywatelska młodzieży. Główną ideą przedstawionej nowelizacji jest zwiększenie partycypacji obywatelskiej młodych ludzi na poziomie lokalnym poprzez efektywnie działające rady młodzieżowe.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#PosełMarekRutka">Warto w tym miejscu zaapelować do ministra edukacji i nauki, aby do powszechnego programu kształcenia wprowadził doświadczenia z ponad 30 lat funkcjonowania rad młodzieżowych. Wszystkim, którzy z troską patrzą na jakość klasy politycznej i poziom debaty publicznej, powinno zależeć na tym, aby młodzi ludzi mieli sposobność edukacji obywatelskiej na naprawdę wysokim poziomie. Propagowanie idei młodzieżowych rad działających przy samorządach jest do tego najlepszą okazją. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Młodzieżowe rady to doskonała szkoła samorządności i demokracji. Ale jaki jest powód… Czy prowadziliście, państwo wnioskodawcy, analizy, czy macie takie analizy? Jaki jest powód, że w ciągu 20 lat powstało tylko 500 rad w gminach, a mamy ich 2,5 tys.? Przeszkód prawnych nie było. W związku z tym powód tego małego zainteresowania młodzieży istnieje gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Była już mowa o tym, że bardzo ważna jest osoba opiekuna. To powinna być osoba wybrana przez młodzież i nie może być to osoba, której obligatoryjnie ktoś nakaże, np. dyrekcja, że ma się opiekować. To powinien być ktoś, kto czuje te sprawy. Dlaczego? Dlatego że rada młodzieżowa musi mieć inicjatywę, musi być innowacyjna. Jeśli rada będzie tylko opiniowała, według mnie szybko się znudzi, a od wielu lat z młodzieżą pracuję. Natomiast bardzo ważne jest, żeby mogła inicjować swoje projekty, a opiekun winien te projekty korygować, dostosowywać do możliwości lokalnych, do miejsca, gdzie rada funkcjonuje. Tak że myślę, że nad tym projektem trzeba będzie jeszcze dobrze popracować, abyśmy mieli nie 500, a znacznie więcej rad w przyszłości. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka tygodni temu zgłosili się do mnie młodzi ludzie z mojego powiatu, gryfickiego, z prośbą właśnie o pomoc w powołaniu takiej rady w powiecie. Usłyszałem wtedy, że młodzież chce mieć wpływ na to, co się dzieje w powiecie, chce mieć wpływ na społeczeństwo, chce mieć wpływ na swoje dalsze losy. Nie było to łatwe, bo nie istniały takie normy prawne, żeby można było powołać radę. Przyszli do mnie, bo szukali u mnie pomocy. Dlatego cieszę się ogromnie, że wraz z nowymi przepisami wprowadzona zostanie podstawa prawna pozwalająca na tworzenie młodzieżowych rad wszystkich szczebli.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PosełArturŁącki">Ale przygotowując się do dzisiejszego posiedzenia, oczywiście zapoznałem się również z uzasadnieniem tej ustawy. Już dzisiaj wspominałem, że lektura uzasadnień projektów rządowych potrafi dostarczyć wielu wrażeń, ale jeśli chodzi o to, co przeczytałem w uzasadnieniu do ustawy o radach młodzieżowych, to szczęka mi opadła.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#PosełArturŁącki">I teraz to jest do was, moi koledzy z opozycji. Cytuję: Projekt realizuje zobowiązanie wyborze zapisane wprost w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości z 2019 r. — rozdział „Wolność i aktywność obywatelska”, podrozdział „Cele”, pkt 7, s. 205. Koniec cytatu. Naprawdę, kochani koledzy z PiS-u, uważacie, że takie uzasadnienie ma zachęcić posłów opozycji do głosowania? Mimo wszystko będę głosował za tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A jednak zachęciło.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja…</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełMichałGramatyka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po pierwsze, bardzo dziękuję za tę ustawę. To jest dobre prawo. Natomiast chciałem powiedzieć o tym, czego nie da się wpisać w artykuły i paragrafy. Miałem zaszczyt i przyjemność być opiekunem Młodzieżowego Sejmiku Województwa Śląskiego na przełomie kadencji samorządu lokalnego, czyli tuż przed zdradą Kałuży, która spowodowała, że śląski samorząd przeszedł w wasze, PiS-u, ręce. No i co się stało z sejmikiem młodzieżowym, który funkcjonował w samorządzie województwa śląskiego? Najpierw odwołano im spotkanie z prof. Starowiczem, bo było to nieprawomyślne. Potem młodzi radni się dowiedzieli, że zamiast bawić się w samorząd, powinni dbać o dziury w drogach w swoich miastach i gminach. W końcu jeden z radnych na spotkaniu w urzędzie marszałkowskim usłyszał, że powinien wspierać organizacje pro life, zamiast zajmować się takimi głupotami jak Strajk Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PosełMichałGramatyka">Czasem dzielą nas fundamentalne różnice, ale nie zapominajmy o tym, że musimy mieć do siebie szacunek, nawet do tych, którzy myślą skrajnie inaczej. Tego nie da się wpisać w paragrafy. To po prostu trzeba wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełMateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dzisiaj szczególnym obowiązkiem tej Izby, naszym obowiązkiem, jest zwiększenie uprawnień młodego pokolenia, zwiększenie uprawnień młodych ludzi, którzy chcą uczestniczyć w życiu publicznym. Dlatego cieszę się, że w ostatnich tygodniach tak aktywnie dyskutujemy na temat kształtu ustawy, która te uprawnienia może zwiększyć. To dzisiaj jest nasz kluczowy i szczególny obowiązek, winni to jesteśmy młodym ludziom. Dlatego, szanowni państwo, liczę też, że jutro na posiedzeniu komisji, a następnie na posiedzeniu plenarnym przyjmiemy poprawki złożone przy okazji drugiego czytania, po to by jeszcze mocniej tę aktywność i możliwości aktywności młodego pokolenia zwiększyć. To jest dzisiaj, raz jeszcze podkreślę, nasz obowiązek. I tym wszystkim, zwłaszcza młodym ludziom, którzy uczestniczyli w działaniach w sprawie tego, by ta ustawa dzisiaj była nowelizowana, w sposób szczególny dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że ten projekt, rządowy projekt, jest już dzisiaj dyskutowany na tej sali. Cieszę się też, że większość opozycji popiera ten projekt, chociaż czasami trudno się zorientować, jakie jest ostateczne państwa stanowisko, bo z jednej strony popieracie, a z drugiej strony krytykujecie. Bardzo dobrze, że młodzież będzie mogła w większym stopniu uczestniczyć w życiu społecznym, że będzie mogła występować z inicjatywami, będzie mogła opiniować te wszystkie regulacje, które dotyczą społeczeństw lokalnych. Natomiast mam pytanie do pana ministra, ponieważ było wiele wątpliwości dotyczących tego, czy ten projekt był konsultowany. W takim razie, panie ministrze, jakie jest stanowisko komisji wspólnej rządu i samorządu w tej kwestii? Czy te propozycje, które wnosi w tej chwili opozycja, były przedstawiane w komisji wspólnej rządu i samorządu i jakie było stanowisko komisji w tych sprawach?</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Chciałabym też podkreślić, że ten projekt wskazuje konkretne kwoty, które będą przekazywane do samorządów na realizację tego zadania. I też pytanie do pana ministra. Ponieważ od 2001 r. już w przestrzeni prawnej funkcjonują przepisy dające możliwość…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">…tworzenia młodzieżowych rad gmin, czy w związku z tym gminy otrzymywały jakieś środki na funkcjonowanie rad czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">W tym miejscu jeszcze chciałabym bardzo serdecznie podziękować za współpracę z Młodzieżową Radą Gminy Brzesko.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Kryj, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełAndrzejKryj">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedstawicielka Koalicji Obywatelskiej, a więc totalnej opozycji, stwierdziła wbrew oczywistym faktom, że projekt senacki był lepszy i że został poddany znacznie szerszym konsultacjom niż rządowy. Mam więc pytanie: Jak przebiegały konsultacje projektu rządowego, ile zgłoszono poprawek, które z tych poprawek, jeśli chodzi o ilość, zostały przyjęte?</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PosełAndrzejKryj">A ad vocem do pani poseł Kingi Gajewskiej chciałbym powiedzieć, że stwierdziłem w swoim wystąpieniu klubowym, iż być może w trakcie dalszego procedowania ustawy mogą pojawić się kolejne dobre propozycje, które nasz klub rozważy i udzieli im ewentualnego poparcia. I potwierdzam. Jeżeli będą to dobre propozycje, my je rozważymy i poprzemy. Składajcie państwo mądre, przemyślane. Bo niestety z waszej strony pada takich propozycji bardzo niewiele. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że samorządowe władze nie wystraszą się tego, że na ręce będą im spoglądali młodzi ludzie, którzy mają już swoją wiedzę na temat dotyczących ich spraw oraz wystarczającą dojrzałość, by oddzielić dobro od zła, prawdę od fałszu i fakty od zwykłego kitu. Procedowany projekt ustawy na pewno nie spełnia wszystkich oczekiwań posłów, którym zależy na powodzeniu idei młodzieżowych rad gmin, powiatów i województw. Uważam jednak, że ze względu na znaczenie tej ustawy dla demokracji w Polsce powinniśmy wszyscy poprzeć ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PosełJanSzopiński">Analogicznie chciałbym się zwrócić do rządu i do strony PiS-owskiej, aby analogiczne rozwiązania w zakresie pomocy organizacyjnej, technicznej i finansowej zagwarantować funkcjonującym radom seniorów w Polsce. O to do państwa apeluję. Uprzejmie proszę o odpowiedź na moje pytania na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To oczywiście bardzo dobrze, że Sejm w końcu pochylił się nad młodzieżowymi radami, bo tchnienie idei samorządowej, promocja aktywnego obywatelstwa jest jak najbardziej pożądana, szczególnie wśród młodych ludzi. Zresztą obecnie te młodzieżowe rady funkcjonują już w 500 gminach. Natomiast chciałbym zapytać, czy nie byłoby zasadne bardziej precyzyjnie określić sposoby wyboru młodzieżowej rady oraz tego, kto może do niej należeć, czyli ram wiekowych. Bo wyobraźmy sobie sytuację, że w jednej gminie taka rada będzie złożona z ludzi w wieku 14–18 lat, w drugiej 20–25, w trzeciej 30–35 — przecież nawet w młodzieżówkach są osoby do 35. roku życia. Zakładając oczywiście pełen sukces tego projektu i to, że te młodzieżowe rady powstaną w każdej gminie, w każdej jednostce samorządu terytorialnego że będziemy chcieli dalej rozwijać ten projekt, przekazywać takim młodzieżowym radom kolejne kompetencje i tworzyć formy współpracy, to czy tego typu różnice pomiędzy młodzieżowymi radami w różnych jednostkach nie nastręczą problemów organizacyjnych we współpracy czy w rozwijaniu dalszych kompetencji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Nie bardzo widać, kto reprezentuje ministerstwo.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PosełZofiaCzernow">Budowanie społeczeństwa obywatelskiego wśród młodych ludzi powinno być celem parlamentu i niewątpliwie ten projekt ustawy jest jakimś krokiem naprzód w porównaniu do tego, co było do tej pory. Ale myślę, że powinniśmy szerzej iść w kierunku dania większych kompetencji i zabezpieczenia finansowania młodzieżowych rad miasta wszystkich szczebli. Dlatego młodzież musi być przekonana, że jej głos jest ważny, że jej głos się liczy, że to, co robią, to ważne zadania publiczne. Pytam więc, dlaczego rząd tak ogranicza kompetencje młodzieżowych rad miasta, to po pierwsze, a po drugie, kwestia tego finansowania. Dlaczego nie zabezpiecza się środków finansowych na ten cel? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Olichwer reprezentujący Koalicję Obywatelską.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Cieszę się, że wreszcie zajmujemy się zmianą prawa regulującego działalność młodzieżowych rad. To dobry znak, że sprawami młodych ludzi zainteresował się w ostatnim czasie nie tylko Senat, ale i rząd. Proponowane zmiany dadzą młodzieży możliwość realnego uczestniczenia w życiu samorządu. Tym bardziej cieszę się z regulacji dotyczących powoływania młodzieżowych rad powiatów i sejmików. To krok w dobrą stronę. Chciałbym jednak zapytać, czy wnioskodawcy rozważali włączenie do kompetencji młodzieżowych rad inicjatywy uchwałodawczej, która umożliwiłaby młodym ludziom realniejszy udział w kształtowaniu naszych małych ojczyzn? Jeśli tak, to dlaczego w ustawie nie dodano takiego zapisu? Proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Cieszę się i lubię dyskutować, jeśli chodzi o projekty ustaw, co do których jesteśmy zgodni. Co prawda może widzimy inny sposób funkcjonowania, inny sposób dojścia do celu, ale kierunek widzimy jeden. Po pierwsze, wszyscy zgadzamy się, że dzisiaj w życiu politycznym uczestniczy zbyt mało młodych ludzi. Po drugie, wiemy o tym, że młodzi ludzie nie chcą iść aż tak bardzo do życia politycznego, tym bardziej nie chcą iść do polityki. Zatem co powinniśmy zrobić jako parlament? Przede wszystkim odpowiadam panu posłowi, pan poseł pytał o propozycje. Po pierwsze, musimy, proszę państwa, jako Izba parlamentu tworzyć warunki. Po drugie, powinniśmy przekazać większe kompetencje, ufajmy młodym ludziom. Po trzecie, powinniśmy zabezpieczyć środki finansowe, a po czwarte, dążyć do tego, żeby rzeczywiście to był samorząd młodzieżowy, żeby ludzie chcieli się garnąć do działalności w tej organizacji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zwracam się z apelem do młodych ludzi: bierzcie Polskę w swoje ręce. Ten projekt, który zakłada w blisko 3 tys. samorządów utworzenie młodzieżowych rad miejskich, powiatów czy województw, to jest właśnie początek wspaniałej drogi dla was. Jeżeli nie podoba wam się burmistrz czy wójt, którzy nie realizują waszych oczekiwań dotyczących polityki klimatycznej, kultury, sportu, musicie to mocno zaznaczyć. Możecie mieć bezpośredni wpływ na to, jak wygląda wasze życie. I zmieniajcie to, dlatego że ponad 50 tys. osób, ponad 50 tys. młodych ludzi może mieć najlepszy czas swojego życia i doświadczeń, zrobić wiele dobrego na rzecz swoich rówieśników, zmieniać swoją rzeczywistość po to, żeby w dorosłym życiu prawdziwie i odpowiedzialnie zmieniać Polskę. Dlatego do tego chciałem was gorąco namówić, aby przepracować ten rok, abyście mogli zaangażować się i swoją energię w ten dobry i pożądany z punktu widzenia młodego pokolenia projekt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście młodzi ludzie są bardzo inspirujący, sam mam dzieci, wiem coś o tym. Idea rad młodzieżowych jest jak najbardziej słuszna, zresztą one funkcjonują w wielu miejscach i znakomicie się sprawdzają.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast dyskutujemy o tym w momencie, kiedy — do końca kwietnia — domykane są arkusze organizacyjne. Myślę, że to też jest niezwykle istotne dla młodych ludzi. Dzieci, młodzież, rodzice właśnie teraz dowiadują się, że w wielu szkołach niewielkie, dwudziestokilkuosobowe klasy są likwidowane i powstaną wielkie, trzydziestoosobowe molochy. Badania, także Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, pokazują, że jeżeli klasa liczy powyżej 23 osób, to skuteczność, jakość edukacji staje się coraz niższa. Lepiej radzą sobie osoby, dzieci, które kończą naukę właśnie w takich mniejszych klasach.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Pytanie, czy dzisiaj nie powinniśmy rozmawiać o tym, jakie rząd przeznaczy środki na to, żeby zabezpieczyć dzieciom możliwość pobierania nauki w mniejszych klasach. Chodzi o to, żeby one rzeczywiście uzyskiwały edukację o wysokiej jakości. Bardzo bym prosił pana ministra, żeby tutaj do tego tematu się odniósł. Jeżeli się nie odniesie, to bardzo bym prosił o odpowiedź pisemną. A może nawet lepsza będzie odpowiedź pisemna. Jak ministerstwo zamierza do tego dążyć? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Działające w całej Polsce młodzieżowe rady to jeden z najpiękniejszych przejawów społeczeństwa obywatelskiego. Ich liczba z roku na rok rośnie. Obecnie jest ich ponad 300. W wielu kwestiach młodzi wykazują się większą mądrością niż starsi. Zwracają uwagę na sprawy, które zostały zaniedbane, takie jak prawa człowieka, kryzys klimatyczny czy wykluczenie transportowe. Politycy powinni się od nich uczyć. Stwarzanie możliwości działania młodzieżowych rad także na poziomie powiatu czy województwa jest doskonałym pomysłem, dzięki któremu jeszcze bardziej będzie można wykorzystać potencjał młodego pokolenia. Jednak zaproponowane regulacje powinny być odważniejsze. Należy rozszerzyć charakter młodzieżowych rad — o funkcji wyłącznie konsultacyjnej — np. poprzez przyznanie im prawa do występowania z inicjatywą uchwałodawczą, a także usprawnić ich działanie, umożliwiając korzystanie z zasobów samorządów.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Dlatego jako Koalicja Obywatelska zgłaszamy poprawki i apelujemy o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#PosełFranciszekSterczewski">Ostatnie zdanie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#PosełFranciszekSterczewski">Wykorzystując tę okazję, chciałem gorąco podziękować wszystkim młodym, którzy każdego dnia działają w młodzieżowych radach w całej Polsce, w szczególności oczywiście Młodzieżowej Radzie Miasta Poznania. Jesteście fantastyczni. Dzięki.</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Bogusław Wontor, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ustawa, nad którą dziś debatujemy, to krok w dobrym kierunku — aktywizacji młodzieży. Ale mam pytanie do pana ministra: Kiedy w ministerstwie zostanie przywrócony departament do spraw młodzieży? Kiedy będą przywrócone środki dedykowane aktywności młodzieży? Kiedy będą przywrócone środki na programy i projekty, szkolenia dla młodzieży uczące, jak być aktywnym? Wydaje mi się, że dopiero to byłoby w pełni dobrym kierunkiem funkcjonowania. Przypomnę, że w latach 2015–2017, kiedy państwo rządziliście, to wszystko jeszcze funkcjonowało i istniało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełArturDziambor">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym dokończyć swoją wypowiedź. Przy okazji ta młodzieżowa rada miasta to jest też piękna nauka demokracji. Gdy byłem członkiem młodzieżowej rady miasta, mieliśmy jednomandatowe okręgi wyborcze, każda szkoła była jednym okręgiem. Każda podstawówka, każde liceum miało swojego reprezentanta. Był limit wiekowy — oczywiście wtedy, kiedy kończy się liceum ogólnokształcące. Odbywały się prawybory, potem wybory w szkołach. Te wybory wskazywały konkretnego reprezentanta danej szkoły. Można na ten temat pomyśleć.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PosełArturDziambor">Przypominam sobie też przy okazji, że kiedyś w szkołach na poziomie liceów, techników nie było blokady debat politycznych, spotkań z politykami — tak jak są spotkania z innymi. Chciałbym usłyszeć od ministra, czy przewiduje jakieś kroki w tym kierunku, ponieważ uważam, że powrót takiej nauki demokracji do szkół też jest potrzebny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To dobrze, że jest ta ustawa. Niewątpliwie wzmacnia ona rolę młodzieży, zwiększa jej aktywność w życiu społeczno-politycznym. Pozwala też wyłonić liderów, czyli młodych ludzi, którzy chcą być odpowiedzialni za sprawy swoich lokalnych społeczności. Kiedy rozmawiam z tymi młodymi ludźmi, często pada wiele pytań odnośnie do polityki i życia społecznego, ale też rozwiązywania kwestii dotyczących miejsc, gdzie żyją, mieszkają. Padają też pytania o finansowanie tych rad. Wiemy, że wielu z nich będzie musiało dojechać wiele kilometrów różnymi środkami transportu czy też później będzie trzeba wynająć salę, i wiemy, że środki, które zabezpieczył rząd, są dalece niewystarczające. Stąd moje pytanie: Czy rząd przewiduje zwiększenie środków na działalność rad młodzieżowych w budżecie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I ostatnie pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełMichałSzczerba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak się składa, że jestem autorem art. 5c w ustawie o samorządzie gminnym, na mocy którego powoływane są w Polsce gminne rady seniorów. Oczywiście bardzo się cieszę, że te kompetencje dotyczące młodzieżowych rad są rozszerzane również na szczebel powiatowy i wojewódzki, ale, szanowny panie ministrze, mam pytanie, dlaczego państwo, zajmując się nowelizacją w zakresie młodzieżowych rad, dotknęliście art. 5c, i to w tak małym zakresie, mimo że, po pierwsze, jest gotowy projekt Koalicji Obywatelskiej w tej sprawie, po drugie, są konkretne postulaty Obywatelskiego Parlamentu Seniorów i ogólnopolskiego porozumienia rad seniorów. Czy nie lepiej by było w partnerstwie z organizacjami seniorskimi stworzyć po prostu kompleksowy projekt dotyczący funkcjonowania rad seniorów na poziomie powiatowym i wojewódzkim i rozszerzania zakresu ich działań? Myślę, że przed nami ważna dyskusja. Chodzi o to, żeby rady seniorów mogły funkcjonować i współpracować z radami młodzieżowymi na wszystkich szczeblach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełMichałSzczerba">…samorządu terytorialnego w naszym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O zabranie głosu i odpowiedź na pytania bardzo proszę sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ministra Piotra Mazurka.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że temat wzmocnienia młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego cieszy się tak dużym zainteresowaniem państwa parlamentarzystów. Bardzo się cieszę, że moda na zwiększanie udziału młodych ludzi w życiu publicznym, którą wprowadziło Prawo i Sprawiedliwość oraz rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego, przyjęła się tak bardzo, że wszystkie opcje parlamentarne właściwie jednoznacznie, w tym samym duchu wypowiedziały się i stwierdziły, że te działania są potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Jak doskonale wiemy, przez bardzo wiele lat młodzi ludzie mieli poczucie niewystarczającego wpływu na procesy decyzyjne, a co za tym idzie, niewystarczającego wpływu na rzeczywistość. Oczywiste jest, że z przyczyn, które wszyscy rozumiemy, młodych ludzi jest nieproporcjonalnie mniej w gremiach decyzyjnych aniżeli jest ich w społeczeństwie. Dlatego należy tworzyć instytucje, które umożliwiają zrównoważenie tej dysproporcji, sprawiają, że młodzi ludzie mają wpływ, mogą zabrać głos, który ma znaczenie w przypadku procesów decyzyjnych. Jako rząd Prawa i Sprawiedliwości bardzo konsekwentnie zwiększamy wpływ młodych ludzi na procesy decyzyjne, dlatego powołaliśmy ustawową Radę Dialogu z Młodym Pokoleniem, w której z jednej strony zasiadają przedstawiciele prezydenta, premiera, ministrów, samorządu terytorialnego, a z drugiej strony przedstawiciele młodzieży, młodzieżowych organizacji społecznych, młodzieżowych rad działających w tej chwili przy gminach, Parlamentu Studentów RP i całego szeregu innych inicjatyw młodzieżowych, dlatego przy ministerstwach, instytucjach kultury, instytucjach publicznych powoływane są gremia doradcze złożone z młodych ludzi, dlatego został powołany pełnomocnik rządu do spraw polityki młodzieżowej i dlatego w tej chwili w sposób partycypacyjny, w pełnym dialogu z młodymi ludźmi, w oparciu o konsultacje we wszystkich województwach przygotowujemy nową wieloletnią strategię polityki polskiego państwa na rzecz młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Kolejnym naszym działaniem idącym w tym samym kierunku jest wzmocnienie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego. To jest proces, który zaczął się już w poprzedniej kadencji parlamentu. Bardzo dziękuję Parlamentarnemu Zespołowi ds. Wspierania Młodzieżowych Rad Przy Jednostkach Samorządu Terytorialnego. Zespół został założony w poprzedniej kadencji przez pana posła Jacka Kurzępę. W tej kadencji przewodniczy mu pan poseł Paweł Lisiecki. Członkowie tego zespołu rozpoczęli bardzo poważną debatę z udziałem młodzieży na temat wzmocnienia młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego. Organizowane były konferencje, kongresy. Młodzi ludzie mieli okazję przedstawić swoje postulaty w bardzo merytoryczny sposób. Te postulaty zostały następnie przedstawione na forum parlamentarnego zespołu, a później na forum Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem. Ostatecznie we współpracy z pełnomocnikiem rządu zostały przelane na papier i powstał rządowy projekt ustawy, który dzisiaj procedowany jest w Wysokiej Izbie. To jest projekt, który powstał w odpowiedzi na głosy młodzieży, który powstał w odpowiedzi na pracę parlamentarnego zespołu. Chylę czoła przed wszystkimi parlamentarzystami z rożnych opcji politycznych, którzy zaangażowali się w pracę tego zespołu. To, że w ramach zespołu parlamentarnego jest toczona spokojna, merytoryczna debata wokół problemów młodych ludzi, stanowi bardzo dużą wartość. Bardzo chętnie uczestniczę w pracach tego zespołu. Za zaproszenie bardzo dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Chcę podkreślić, że ten projekt rządowy został także bardzo dogłębnie przedyskutowany ze stroną samorządową. To niesamowite, że tak często opozycja mówi o tym, że samorządność jest ważna, że trzeba wspierać samorządy, a w przypadku tej ustawy zgłasza bardzo wiele uwag, które są sprzeczne z tym, co proponowała strona samorządowa. Bo część państwa poprawek to propozycje, które znajdowały się w naszym pierwotnym projekcie zgłoszonym na forum Rady Ministrów, ale następnie w wyniku dyskusji ze stroną samorządową zostały zmienione lub — w niektórych przypadkach -wyeliminowane. My, szanowni państwo, w odpowiedzi na pytania w ramach konsultacji społecznych wysłaliśmy nasz projekt do 259 podmiotów. Otrzymaliśmy 121 uwag, z czego 63 uwzględniliśmy. W ramach prac Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego na 158 uwag 82 zostały uwzględnione. Strona samorządowa pozytywnie zaopiniowała ten projekt, dlatego że był on w bardzo dużym stopniu — to był długotrwały proces -konsultowany z samorządowcami. Nie chcemy tworzyć czegoś, co jest dedykowane samorządom, wbrew samorządom. To byłoby absolutnie absurdalne. Tak że jest to, uważam, duża wartość. Wszystkim przedstawicielom samorządów dziękuję za konstruktywny dialog na temat tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Odniosę się do kwestii kosztów. Padła tutaj propozycja, aby w ramach Funduszu Inicjatyw Obywatelskich przeznaczyć pewne środki na młodzieżowe rady. Już to zrobiliśmy. W ramach tegorocznej edycji Funduszu Inicjatyw Obywatelskich jedno z kryteriów strategicznych przewiduje właśnie premiowanie projektów dedykowanych młodzieżowym radom. Chcę podkreślić, że to jest projekt oparty na takich wartościach jak: demokratyczność, promocja zaangażowania obywatelskiego, samorządność i subsydiarność. My nie narzucamy nic samorządom, my tworzymy ramy prawne, które na każdym poziomie samorządu terytorialnego umożliwiają stworzenie instytucji z konkretnym katalogiem uprawnień, który to katalog, co warto podkreślić, może zostać przez samorządy poszerzony.</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPiotrMazurek">Bardzo serdecznie dziękuję za wszystkie głosy i za współpracę przy pracach nad tym projektem. Bardzo proszę Wysoką Izbę o jego poparcie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-466.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (druki nr 1062 i 1075).</u>
          <u xml:id="u-466.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Tomasza Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedstawiam sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk nr 1062.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii prezydium Sejmu, skierowała w dniu 29 marca 2021 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Przedłożony projekt ustawy podejmuje trzy bardzo istotne kwestie. Po pierwsze, zwiększona zostaje o kwotę 187 mln zł ze środków budżetu państwa rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej. Środki te zostaną przeznaczone na organizację dla uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych i uczniów szkół ponadpodstawowych, po ich powrocie do szkół, dodatkowych zajęć wspomagających utrwalenie wiadomości i umiejętności z wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">W zakresie zmian w ustawie o dokumentach publicznych w związku z ryzykiem dotyczącym braku możliwości dostosowania dokumentów publicznych pierwszej, drugiej i trzeciej kategorii do wymagań ustawowych w wyznaczonych dotychczas terminach, tj. do 12 lipca 2021 r. w przypadku dokumentów pierwszej i drugiej kategorii oraz do 12 lipca 2023 r. w przypadku dokumentów publicznych trzeciej kategorii, proponuje się wydłużenie okresu na dostosowanie o dodatkowy rok.</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Kolejne propozycje dotyczą kwalifikacji pracy wykonywanej przez ratowników i sanitariuszy górniczych w czasie epidemii. Projekt zakłada umożliwienie zaliczania okresów oddelegowania tych pracowników do pomocy w szpitalach w celu zwalczania epidemii jako okresów uwzględnianych przy ustalaniu prawa i wysokości emerytur górniczych. Tym samym okresy oddelegowania są traktowane na równi z pracą górniczą wykonywaną pod ziemią. Proponuje się, aby zmiany te obowiązywały z mocą wsteczną od dnia 16 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">W trakcie prac nad ustawą zostało zgłoszonych pięć poprawek, z czego dwie zostały przyjęte, zaś trzy odrzucone poprawki zostały zgłoszone jako wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 2021 r., wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#PosełSprawozdawcaTomaszZieliński">Jednocześnie chciałbym poinformować, że komisje zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawiają na żądanie wnioskodawców trzy wnioski mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zabierze pani poseł Mirosława Stachowiak-Różecka.</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak się dowiedzieliśmy, jak nam pan poseł sprawozdawca przypomniał, główną przyczyną procedowanych zmian w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 jest konieczność zwiększenia limitu rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Zwiększenie to ma wynosić 187 mln zł. Jest to odpowiedź na zgłaszane przez rodziców, nauczycieli, dzieci, uczniów zapotrzebowanie na dodatkowe zajęcia wspomagające utrwalenie czy nawet uzupełnienie wiadomości, umiejętności z zakresu kształcenia ogólnego. Te zajęcia mogą być organizowane, będą organizowane oczywiście w szkołach publicznych, niepublicznych, podstawowych, ponadpodstawowych, w specjalnych szkołach artystycznych, w każdej szkole, która realizuje kształcenie ogólne.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Myślę, że do tej sprawy można odnieść się krótko: to bardzo dobrze. Rzeczywiście przed nami, przede wszystkim przed uczniami trudny czas. Mam nadzieję, że w końcu po pandemii… Faktycznie jest jasne to — i chyba wszyscy podzielamy taki pogląd — że wsparcie, również tego rodzaju, finansowe, i w formie takich zajęć będzie niezbędne i konieczne. To oczywiście nie wyklucza — i tu od razu wyprzedzam też państwa postulaty, które zgłaszano na posiedzeniu komisji — że trzeba się zastanowić i rozważyć również wiele innych rozwiązań, które naszej młodzieży i dzieciom będą po tym trudnym czasie kształcenia na odległość po prostu pomagały. Tymczasem tu jest konkretna rzecz, konkretna zmiana, chodzi o to, żeby te konkretne zaplanowane środki, 187 mln zł, mogły wspierać nasze dzieci.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Natomiast, szanowni państwo, chciałabym też zgłosić poprawkę. Bardzo dobrze nam się pracowało w ramach naszej komisji, więc przy okazji procedowania nad tą ustawą COVID-ową, składam poprawki, które po prostu w tym trudnym czasie w różnych obszarach wspierają rozwiązania, które mają pomóc w zwalczaniu COVID-u. Licząc na państwa współpracę również w tej sprawie, chciałabym złożyć poprawkę, dzięki której, szanowni państwo, po pierwsze, apteki będą mogły stać się punktami szczepień. Po drugie, te apteki i te osoby, które tam pracują, muszą też uzyskać dostęp do niezbędnych danych, żeby to mogło być po prostu przeprowadzone. A trzecia sprawa, którą tu proponujemy, oczywiście po to, żeby te szczepienia przebiegały szybko i sprawnie — chyba wszyscy się tu zgadzamy i to rozumiemy — jest związana ze zmianą systemu rejestracji, tak aby go uprościć i aby nie było to związane z profilem zaufanym.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A co jak ktoś nie ma profilu zaufanego?)</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Tak że, pani marszałek, tę poprawkę właśnie zgłaszam na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-469.5" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Bardzo dziękuję. Liczę na akceptację ze strony opozycji, bo przecież szczepienia to naprawdę najważniejsza w tej chwili rzecz. Musimy walczyć z pandemią. Liczę na poparcie naszej poprawki. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Przypomnieli sobie.)</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle Nitras, pana znowu coś dzisiaj nosi. Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Lubnauer w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-470.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Muszę powiedzieć, że rzeczywiście zaczęło się od edukacji, a teraz projekt się coraz bardziej rozrasta.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Rzeczywiście po praktycznie roku zdalnej edukacji potrzebna jest pomoc młodzieży, nie tylko jeśli chodzi o zajęcia dodatkowe, ale również o pomoc psychologiczną, różnego rodzaju zajęcia integracyjne po czasie, kiedy wszyscy siedzą sami w domu. Muszę powiedzieć, że złożyliśmy w komisji poprawkę, żeby podwoić tę sumę z 187 mln zł do 354 mln zł, to będzie nasz wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Natomiast dzisiaj składamy poprawkę dotyczącą szczepień. Wpisujemy się w ideę, że rzeczywiście szczepienia są najważniejsze. Chcemy zobligować rząd do tego, żeby po pierwsze szybciej szczepił Polaków i nałożył sobie konkretne cele do końca lipca, ale przede wszystkim, proszę państwa, nie czas na asekurację, nie czas na kiszenie dawek szczepionek. Mamy w tej chwili w Polsce ok. 10 mln dawek, a wyszczepionych jest zaledwie niecałe 8 mln. Czas, żeby wykorzystać wszystkie możliwości i umożliwić wszystkim Polakom szczepienie. Dlatego w naszej poprawce zgłaszamy wniosek, żeby każdy Polak, który jest dopuszczony do szczepienia — czyli jeżeli szczepionka przewidywana jest od 18 lat, to do 18 lat, jeżeli będzie od 16 lat, to od 16 lat — miał skierowanie na szczepienie na swoim profilu pacjenta i żeby mógł wybrać termin szczepienia. Z jednoczesnym zachowaniem puli szczepionek dla seniorów, ale także dla przewlekle chorych.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Uważamy, że najwyższy czas, żeby otworzyć system szczepień. Polska ma prawo wracać do normalności, Polacy mają prawo się szczepić, chcemy, żeby to były normalne wakacje, chcemy, żeby każdy z nas miał możliwość tak samo — czy ma 20, 30, 40 czy 50 lat — zapisać się na szczepienie. Dosyć działania zgodnie z zasadą: a może coś się wydarzy. Ja wiem, że pan Dworczyk się przestraszył, że jak raz otworzył na chwilę system, to dostał potem burę, ale wszyscy Polacy mają prawo do tego, żeby się zapisać na szczepienia. Stąd nasza poprawka dotycząca tego, żeby na koncie każdego pacjenta, każdego Polaka pojawiło się e-skierowanie i żeby otworzyć wszystkie możliwe terminy. Proszę państwa, naprawdę, otwórzcie szczepienia, przestańcie zniechęcać Polaków do szczepień.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Sławomir Nitras w drugiej części wystąpienia klubowego.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Teraz może pan mówić z ław i trochę głośniej krzyczeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PosełSławomirNitras">Nie ma dzisiaj w Polsce ważniejszej sprawy niż szczepienia. W Polsce jest dzisiaj ponad 10 mln szczepionek i niecałe 8 mln ludzi — wykorzystanych dawek. Są ponad 2 mln. Kiedy 2 dni temu mówiliśmy Dworczykowi, że ma ponad 2 mln szczepionek, mówił, że to nieprawda. Kiedy mu udowodniliśmy na liczbach, że ma ponad 2 mln szczepionek, powiedział, że nie on ma 2 mln szczepionek, tylko że te szczepionki są rozdystrybuowane po punktach szczepień. Ja sobie zadałem trud, dzisiaj od rana dzwonię po punktach szczepień i pytam: Macie szczepionki, dlaczego nie szczepicie? Mówią: Nie szczepimy, bo mamy te szczepionki, ale mamy prawo szczepić tylko tych, których rząd pozwoli szczepić. Zarejestrowany na szczepienie może się zarejestrować. Co to oznacza? Stworzyliście system, w którym Polacy chcą się szczepić, w którym lekarze chcą szczepić, w którym punkty są gotowe, punktów jest dużo więcej, bo samorządy mają znacznie więcej punktów, a 2 mln szczepionek leży i czeka. Dlaczego? Dlatego że pan Dworczyk nie pozwolił zaszczepić. Mówi: Będzie twój czas, to się zaszczepisz. To jest system, w którym największą barierą do tego, żeby się zaszczepić, jest przeskoczyć Dworczyka. Może lepiej tego Dworczyka usunąć i wtedy będziemy mogli się łatwiej szczepić. Ta ustawa to jest dla was dzisiaj test. Czy chcecie Polaków bezpiecznie i szybko zaszczepić czy nie? Składamy poprawki. Pierwsza, najważniejsza poprawka: żeby osiągnąć bezpieczeństwo, populacyjną odporność, musimy zaszczepić ponad 70% Polaków. My w tej poprawce piszemy, że do lipca, rząd do lipca ma zaszczepić 70% Polaków. W ustawie nic nie piszecie, natomiast mówicie: zaszczepimy do lipca 70% chętnych. Nie chętnych, bo jak sprawdzić, kto jest chętny, jak wy się nawet nie dajecie zarejestrować. Ludzie są chętni do rejestrowania, a nie mogą się zarejestrować. Potem powiecie, że byli nie byli chętni. 70% populacji macie zaszczepić, i to nie od 18. roku życia. Tylko jak Pfizer i producenci innych szczepionek mówią, że można szczepić nawet od 12. roku życia, to macie szczepić szesnastolatków, siedemnastolatków, a nie mówić i tworzyć bariery, że dopiero od 18 lat można szczepić.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#PosełSławomirNitras">Druga kwestia: nie ma różnicy między Polakami, że ktoś się w styczniu gdzieś zapisał albo że ktoś ma profil zaufany. Wszyscy mają dostać e-skierowania. Natychmiast. Wiecie dlaczego? Bo konstytucja gwarantuje nam wszystkim równy dostęp do usług medycznych i nie wolno ludzi dzielić ze względu na to, że ktoś ma dostęp do komputera, albo go nie ma. Jeżeli nie przyjmiecie tych poprawek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PosełSławomirNitras">…będziecie winni temu, że Polacy nie osiągnęli w lipcu odporności populacyjnej. Będziecie temu winni.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ja już dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle: macie, dacie, weźcie, Dworczyk.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Czy ja komentuje pani wystąpienia?)</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, nieznane są panu zwroty grzecznościowe? Nieznane są panu? Trochę kultury, proszę pana.</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Dziękuję pani bardzo. Ja mam bardzo dużo kultury.)</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie nauczył się pan tego w domu?</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ja mam bardzo dużo kultury, dlatego nie komentuję pani wystąpień.)</u>
          <u xml:id="u-476.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie nauczył się pan tego w domu?</u>
          <u xml:id="u-476.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Dziękuję pani bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-476.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To bardzo proszę, może do szefa klubu się zgłosić, może pana nauczy. Bo to są formy niedopuszczalne, proszę pana.</u>
          <u xml:id="u-476.10" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani szef klubu kultury pani nie nauczy na pewno. To jest ta różnica.)</u>
          <u xml:id="u-476.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę pana, proszę pana, ja kulturę z domu wyniosłam w przeciwieństwie do pana.</u>
          <u xml:id="u-476.12" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie widzę powodu, żeby pani komentowała.)</u>
          <u xml:id="u-476.13" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zakłóca pan porządek obrad.</u>
          <u xml:id="u-476.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Zakłóca to pani, komentuje pani wystąpienia posłów nieproszona.)</u>
          <u xml:id="u-476.15" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Niegrzeczne komentuję.</u>
          <u xml:id="u-476.16" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Komentuje pani wystąpienia posłów.)</u>
          <u xml:id="u-476.17" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Tak, niegrzeczne, brak kultury komentuję.</u>
          <u xml:id="u-476.18" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Bogusław Wontor, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-476.19" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-476.20" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Niech się pani nauczy być marszałkiem.)</u>
          <u xml:id="u-476.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieładnie się pani zachowuje.)</u>
          <u xml:id="u-476.22" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A pan kultury, po prostu, tylko i wyłącznie.</u>
          <u xml:id="u-476.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-476.24" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Terlecki niech panią nauczy kultury.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PosełBogusławWontor">Mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#PosełBogusławWontor">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy pragnę przedstawić stanowisko naszego klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk nr 1062 i 1075.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy ma na celu zwiększenie limitu rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Środki te będą przeznaczone na dodatkowe zajęcia z wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#PosełBogusławWontor">Realizacja dodatkowych zajęć wspomagających ma być zadaniem dobrowolnym, dającym możliwość ich organizacji we wszystkich szkołach, co uzasadnia mechanizm dystrybuowania środków finansowych do jednostek samorządu terytorialnego poprzez rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#PosełBogusławWontor">Wysoki Sejmie! W uzasadnieniu projektu ustawy wnioskodawcy argumentowali proponowane zmiany chęcią uzupełnienia ewentualnych braków w opanowaniu przez uczniów wymagań ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Zdaniem posłanek i posłów klubu Lewica, aby właściwie realizować zapisane założenia, zaproponowana kwota na to przedsięwzięcie jest niewystarczająca. Potwierdzili to również podczas pierwszego czytania eksperci i przedstawiciele związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#PosełBogusławWontor">Posłowie KO na posiedzeniu komisji wnieśli zasadną poprawkę zwiększającą subwencję. Niestety większość rządząca ją odrzuciła. Pytanie dlaczego, skoro dzisiejsza kwota nie pozwoli właściwie zrealizować zadania. Albo propozycja jest bardziej propagandowa niż merytoryczna, albo brakuje w budżecie środków. Nie posądzając rządzących o propagandowe działanie, w imieniu klubu Lewicy składam poprawkę zwiększającą wysokość subwencji. Mam nadzieję, że ta kwota, niższa od propozycji na posiedzeniu komisji, będzie możliwa do udźwignięcia przez budżet i przybliży nas do skutecznego efektu właściwej realizacji zajęć dydaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-479.6" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Podczas pierwszego czytania posłowie PiS-u zgłosili dwie poprawki, moim zdaniem wykraczające poza zakres nowelizowanej ustawy. Przed chwileczką pani poseł w imieniu klubu PiS-u złożyła trzecią taką poprawkę. Dodać mogę, że wykraczające również poza zakres pracy Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, które obradowały nad tym projektem w pierwszym czytaniu. Całkowicie z innych dziedzin, dotyczące emerytury górniczej i dokumentów publicznych. Na posiedzeniu komisji zadałem w tej sprawie pytanie sejmowym ekspertom prawnym BAS-u, którzy potwierdzili moje obawy. Dlatego mam pytanie do pani marszałek, czy pozwoli na dalsze procedowanie nad tą ustawą niezgodnie z wymogami legislacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-479.7" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Szkoda, że nie osobiście, tylko zdalnie. Reasumując to, co przedstawiłem, informuję, że zdaniem posłanek i posłów Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewica, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID i innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z druków nr 1062 i 1075 budzi wątpliwości. Dziękuję i poproszę kolegę o dokończenie.</u>
          <u xml:id="u-479.8" who="#PosełBogusławWontor">A pani marszałek przekazuję poprawki. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I pan poseł Jan Szopiński kończy wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Czym się zajmowała obradująca w dniu wczorajszym sejmowa Komisja Zdrowia? Bynajmniej nie szczepieniami. Zajmowała się mapami potrzeb zdrowotnych, bo to jest dzisiaj najważniejszy dokument, który przygotowało Ministerstwo Zdrowia. No więc mapy potrzeb zdrowotnych. Mówimy panu ministrowi: nie — szczepienia, nie — przyjmowanie pacjentów przez lekarzy, bynajmniej nie zdalnie, nie — operacje. Mapy potrzeb zdrowotnych. Dzisiaj dowiadujemy się, że najważniejsze są szczepienia, de facto w ustawie, która mówiła o zajęciach dodatkowych w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#PosełJanSzopiński">Panie i Panowie! Drodzy Polacy! Czy ktoś jest w stanie opanować ten bajzel, który tutaj jest? Wczoraj nie były ważne szczepienia, dzisiaj są ważne szczepienia. Pani poseł, przewodnicząca Komisji Edukacji i Nauki, wie pani, co jest ważne? Dwudziestego drugiego w dokumencie rządowym podpisanym przez premiera było to, że mieli być zaszczepieni pracownicy administracji i obsługi szkół, sprzątaczki, woźni i pracownicy administracji. 26 lutego usunęliście z tego dokumentu tych ludzi. Oni są rozżaleni i pytają, czy za nimi stoi państwo, czy pan premier walczy ze sprzątaczkami, czy pan premier ma świadomość, że jeżeli dzieci wracają do szkół, ci, którzy w tych szkołach pracują, powinni być zaszczepieni. O to apeluję do pani. I apeluję też do pani, żeby pani podzieliła się wiedzą, że w kwestii dotyczącej szczepień powinna obradować Komisja Zdrowia i że to minister powinien wnieść pod obrady, a nie Komisja Edukacji i Nauki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Rzeczywiście ustawa w pierwszej wersji zakładała zwiększenie rezerwy budżetowej z subwencji oświatowej, natomiast później rozrosła się, stąd też pozwólcie państwo, że podzielę się moim czasem z kolegą klubowym Darkiem Klimczakiem, jak pani marszałek wyrazi zgodę.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe — Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu dotyczące rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Zmiana ustawy, jak czytamy w uzasadnieniu, jest podyktowana koniecznością zwiększenia limitu rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, określonego w art. 28 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Kwota, jaką rząd zamierza przeznaczyć na ten cel, to 187 mln zł. Dzisiaj, po ponad roku trwania pandemii, wiemy, że to dzieci i młodzież szkolna szkół podstawowych i ponadpodstawowych są grupą najbardziej dotkniętą skutkami pandemii. Praktycznie od marca ubiegłego roku, z małą przerwą, uczniowie nie mogą uczestniczyć w normalnych zajęciach lekcyjnych. Są zamknięci w domach, pozbawieni kontaktu z rówieśnikami i w zależności od sytuacji rodzinnych otoczeni są lepszą lub gorszą opieką.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">Wielu uczniów na początku trwania pandemii było wykluczonych z zajęć edukacyjnych poprzez brak odpowiedniego sprzętu komputerowego. Wielu z nich nie korzysta z żadnej aktywności fizycznej. Ten czas, kiedy najbardziej potrzebują kontaktu z grupą rówieśniczą, jest bezpowrotnie stracony. I mimo wielu apeli ze strony partii opozycyjnych czy samorządowców, rodziców, nauczycieli rząd nie wypracował żadnego programu wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Po ponad roku trwania pandemii wyasygnowano z rezerwy oświatowej kwotę 187 mln zł, która nie jest liczona na rok szkolny, tylko, zauważcie państwo, na rok kalendarzowy. Na jednego ucznia przypada 9 zł.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#PosełBożenaŻelazowska">Jak wiemy, jest to kwota dalece niewystarczająca i nie wyrówna braków edukacyjnych, a tym bardziej nie rozwiąże nawarstwiających się problemów psychologiczno-pedagogicznych. Chcę, aby raz jeszcze głośno wybrzmiało właśnie z trybuny sejmowej, że rząd przez ponad rok pozostawił polskie dzieci i młodzież bez jakiejkolwiek pomocy. Dziękuję. Poproszę o kolejne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W drugiej części, rozumiem, pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od poprawek dotyczących szczepień, poprawek ze strony rządu, zaskakujących, ale dobrych. Tylko przypomnę: mamy 14 kwietnia. My proponowaliśmy to od samego początku, kiedy pojawiła się informacja o szczepieniach. Pytanie: Dlaczego dopiero teraz? Przecież wtedy, kiedy proponowaliśmy w ślad za towarzystwem naukowym, radą naukową Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, za izbą aptekarską, żeby już to przetestować na grypie, żeby rozpocząć od grypy — nie przetestować, bo już to inne kraje europejskie robią — nikt się do tego nie skłonił. Dzisiaj ten system by hulał i nie mielibyśmy żadnego problemu. Mam nadzieję, że ktoś zdobędzie się na jedno zdanie o tym, że PSL, klub Koalicji Polskiej miał rację, proponując od samego początku tego typu poprawki, bo mówiliśmy o nich także na spotkaniu z panem premierem, kiedy był kryzys szczepionkowy. Jedynie pan minister Dworczyk wyraził zainteresowanie poprawkami zgłaszanymi przez Władysława Kosiniaka-Kamysza i przez mój klub.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowni Państwo! Wracam do tematu bazowego. Kiedy kilka dni temu powiedziałem samorządowcom z Rawy Mazowieckiej, że rząd szykuje dla nich pieniądze na zajęcia dodatkowe, zapytali, ile tych pieniędzy. Jak powiedziałem o kwocie, zapytali wprost, dlaczego tak mało. A po drugie, to skoro rząd teraz szykuje dla nas te drobne kwoty, to dlaczego nam obcinał subwencję na początku roku?</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Druga sprawa. Zgadzam się z tezą wygłoszoną podczas posiedzenia komisji przez wiceprezesa Krzysztofa Baszczyńskiego ze Związku Nauczycielstwa Polskiego, który zwrócił uwagę, że dla przekazania środków w ustawie brak jest podstawy prawnej oraz że nie jest jasne, czy środki te będą mogły trafić także do placówek niepublicznych. Przedstawiciel ministerstwa zapewniał, że takie wsparcie będzie dotyczyć także szkół niesamorządowych, niepublicznych. Wolałbym, żebyśmy mieli to na piśmie, chociażby w uzasadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Ostatnia sprawa — raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Straty edukacyjne — ogromne. Uważam, że Polska potrzebuje narodowego programu korepetycji, a nie takiego małego dofinansowania, które teoretycznie nic nie zmieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Projekt powinien obejmować wszystkich: od żłobka do uniwersytetu, bo takie straty edukacyjne mamy po zdalnym nauczaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krystian Kamiński w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PosełKrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczoraj na posiedzeniu łączonych komisji: komisji samorządu terytorialnego oraz komisji edukacji rozmawialiśmy na temat projektu ustawy, który zwiększa wysokość rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej o 187 mln zł. Z tych pieniędzy miały zostać sfinansowane dodatkowe zajęcia z wybranych przedmiotów obowiązkowych w klasach IV-VIII oraz w szkołach ponadpodstawowych. Jak już wcześniej słyszeliśmy, są to naturalnie niewystarczające pieniądze do tego celu i na pewno ich zabraknie, żeby odpowiednio ten temat opracować. Jest to niestety też wycinkowa pomoc, bardzo ograniczona, nie jest to próba systemowego rozwiązania problemu, który narasta, który mamy w ostatnim czasie. My, jako jedyne stronnictwo, proponujemy wyjście z tego całego impasu, mówimy: otwórzmy szkoły podstawowe, otwórzmy szkoły ponadpodstawowe, dajmy młodzieży, dajmy dzieciom wrócić do nauki. Wiele problemów, które obecnie mamy — problemy społeczne, interpersonalne, w psychiatrii dziecięcej — wynikają właśnie z tego, że zamknęliśmy młodych ludzi w domu, że edukacja online nie działa, czego wyraz dawały wielokrotnie młode osoby, które o tym mówiły. Otwórzmy szkoły. Wróćmy do normalnego zachowania.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#PosełKrystianKamiński">Na posiedzeniu komisji wydarzyła się jeszcze jedna rzecz, której całkowicie nie rozumiem i uważam za całkowicie absurdalną. Prawo i Sprawiedliwość złożyło dwie poprawki, które były kompletnie niezwiązane z tym, nad czym procedowaliśmy. Biuro Legislacyjne powiedziało, że te poprawki są wadliwe i wykraczają poza zakres, którym się zajmujemy. I co z tego? Prawo i Sprawiedliwość odpowiedziało: no to szybko głosujmy. To jest rozwiązanie, tak? Jak coś jest złe, to przegłosujmy to szybko. Przerabialiśmy to już przy służbie zagranicznej i widać, że takie procedowanie w dalszym ciągu istnieje. A nad czym procedowaliśmy? Nad dokumentami publicznymi i emeryturami górniczymi. Czemu komisje samorządu terytorialnego i edukacji narodowej procedują nad takimi tematami? Dzisiaj dorzucili nam jeszcze szczepionki. Brawo! Co jeszcze? Jest jeszcze coś, co można dorzucić? Jest jeszcze parę tematów. Może o jakiejś umowie międzynarodowej coś dorzucimy, bo widzę, że ten katalog jest otwarty. Naprawdę takie procedowanie psuje naszą legislację i doprowadzi do tego, że nasze państwo nie będzie prawidłowo funkcjonowało, bo nie można prawidłowo funkcjonować, mając taki bałagan legislacyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor w drugiej części wystąpienia Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PosełArturDziambor">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak słuchałem najpierw poseł Lubnauer, która na temat szczepionek powiedziała, że należy system otworzyć, pozwolić wszystkim się zapisać, popieram to, to jest dobry pomysł, dobry krok. Rzeczywiście ten popyt na usługę bezpłatną, który zbudowano, jak wiadomo, kończy się tym, że to idzie, rośnie w nieskończoność, więc może rzeczywiście należy to uwolnić całkowicie, szczególnie że już te grupy, tzw. grupy zero, zostały zaszczepione, więc dobrze, idźmy w to. A następnie słucham posła Nitrasa, który grzmi na mównicy.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: I dobrze, niech pan słucha. Warto.)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PosełArturDziambor">Mówi: macie wyszczepić 70%. I nie tam, że dobrowolnie — to jest cytat. Nie, że tam dobrowolnie, tylko macie zmusić tych ludzi do tego, żeby ich wyszczepić.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie no, niech pan… Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#PosełArturDziambor">Nie powiedział, że dobrowolnie. Nie, nie. I to jest niestety prawdziwe oblicze Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-491.6" who="#PosełArturDziambor">Nie, że dobrowolnie, tylko my będziemy kontrolować, czyście ich wyszczepili. Jesteście jeszcze gorsi niż oni, naprawdę. I musicie sobie to uświadomić, a właściwie to nie wy, to ludzie, którzy na was głosują, muszą to sobie uświadomić.</u>
          <u xml:id="u-491.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Słuchaj uchem, a nie brzuchem.)</u>
          <u xml:id="u-491.8" who="#PosełArturDziambor">Niestety, to zabrzmiało bardzo źle. Mam nadzieję, że nie będziemy szli w tym kierunku i że będziemy szli w kierunku dobrowolności. Natomiast jeżeli chodzi o szkołę, to mówimy o tym dodatkowym budżecie subwencyjnym.</u>
          <u xml:id="u-491.9" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Ja też w trybie sprostowania do pana posła.)</u>
          <u xml:id="u-491.10" who="#PosełArturDziambor">Przez cały ten rok szkolny był czas, żeby zastanowić się nad bonem oświatowym, nad docelową likwidacją, może na razie jakimiś lekkimi zmianami w Karcie Nauczyciela. Można było zastanowić się nad godzinami pensum, które cały czas jest jednym z najniższych, jeżeli nie najniższym pensum w całej Europie, jeżeli chodzi o nauczycieli. Można było zastanowić się nad zmianą podstawy programowej albo jej likwidacją i wypuszczeniem rynku edukacyjnego. Można było zastanowić się nad likwidacją monopolu państwa na prowadzenie edukacji.</u>
          <u xml:id="u-491.11" who="#PosełArturDziambor">Niestety, ten czas został zmarnowany. Obecne ministerstwo zmarnowało ten czas dokładnie tak samo jak poprzednie, poprzedni minister zmarnował czas strajku nauczycieli. Można było w szkole zmienić wszystko. Dzisiaj wymyśliliście plasterek na to, czyli dorzucenie odrobiny pieniędzy tylko po to, żeby jakoś wyratować te prowadzone zajęcia. Nie wygląda to dobrze. Widać, że nie ma pomysłu. Tak to się niestety źle skończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Nitras w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PosełSławomirNitras">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#PosełSławomirNitras">Sprawa jest bardzo ważna, bo pan poseł Dziambor albo świadomie, albo nieświadomie, ale wprowadza słuchających tej debaty, a sprawa jest niezmiernie poważna, w błąd. Rzeczywiście nie tylko ja, ale my w poprawce wskazujemy jako cel, który rząd powinien osiągnąć, państwo polskie powinno osiągnąć, wyszczepienie do wakacji 70% populacji. Dlatego że to gwarantuje osiągnięcie odporności populacyjnej, panie pośle. Ale absolutnie nikt nie ma być zmuszany. Wszystkie badania w Polsce mówią, że ponad 70% Polaków zdecydowanie chce się zaszczepić. Każdego dnia infolinie odbierają telefony od Polaków, którzy chcą się szczepić. Polacy chcą się szczepić. Natomiast my możemy nie osiągnąć tego 70-procentowego wyszczepienia nie dlatego, że Polacy nie chcą — pan by chciał, żeby Polacy nie chcieli, a Polacy chcą — tylko dlatego, że system jest źle zbudowany. Ten zapis nie jest po to, żeby kogoś zmuszać, tylko żeby Polakom dać prawo do zaszczepienia, bo to da bezpieczeństwo panu, mi i panu Braunowi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Moje nazwisko też padło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Można kulturalnie? Można.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie przypominam sobie.</u>
          <u xml:id="u-494.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Była wymieniana?</u>
          <u xml:id="u-494.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, to pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-494.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Do pana posła Dziambora, ponieważ rzeczywiście mam wrażenie, że doszło do pewnego nieporozumienia. Nam zależy na tym, żeby jak najszybciej dać każdemu Polakowi e-skierowanie i umożliwić szczepienie m.in. dlatego, że w tej chwili, kiedy jesteśmy w trzeciej fali pandemii, to zainteresowanie szczepieniami jest największe. W tej chwili zakłady pracy chcą się szczepić. W tej chwili bardzo wielu Polaków chce się zaszczepić, chce mieć swój termin. Jeżeli przeczekamy to, jeżeli rząd będzie grał asekurancko, jeżeli nie zechce otworzyć szczepień dla wszystkich, to może okazać się, że przyjdzie lato, zakażeń będzie mniej, a Polacy nie będą już tak skłonni do zaszczepienia się.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Pamiętajmy o jednej rzeczy, pandemia idzie falami. Jeżeli teraz nie zdecydujemy się na to, żeby otworzyć system szczepień i zaszczepić jak najwięcej Polaków, to będziemy mieli kolejną, czwartą falę jesienią. Dlatego zachęcamy do tego, żeby każdy Polak miał swoje e-skierowanie, i to nawet każdy powyżej 16. roku życia, żeby mógł się zaszczepić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To było nadużycie trybu sprostowania, ale już trudno.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szczerze mówiąc, nie wiem, o czym tu się mówi, czy mówi się o szczepionkach, czy mówi się o edukacji. Przedłożony projekt mówi o edukacji, więc skupię się na tym wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie, o szczepionkach też się mówi. Są poprawki.)</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Zaproponowany wzrost o 187 mln rezerwy budżetowej na oświatę w celu przeciwdziałania skutkom COVID to oczywiście kropla w morzu potrzeb. Popieramy ten niewielki zastrzyk jako Koło Parlamentarne Polska 2050. Popieramy ten zastrzyk gotówki dla oświaty, jednak to jest gaszenie pożaru konewką przez ten rząd.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Stracony rocznik — tak określa się dzieci, które korzystały z edukacji zdalnej podczas epidemii. Niektóre z nich w ogóle wypadły z systemu oświaty. Badania pokazują, że ponad 50% nauczycieli zetknęło się ze zjawiskiem znikających uczniów, którzy nie korzystali z zajęć z powodu braku sprzętu, zaniedbań wychowawczych czy po prostu dlatego, że ich rodzice musieli korzystać z jedynego w domu komputera, by pracować zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Oprócz tych skrajnych przypadków są też inne problemy. Większość dzieci i młodzieży ma poważne kłopoty z przyswojeniem materiału w takim trybie nauczania. Wiele z nich nie ma wsparcia w rodzicach, którzy mogliby wytłumaczyć trudniejszy materiał. Będziemy więc mieli gigantyczny problem z luką edukacyjną, jaka wytworzyła się przez rok pandemii.</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Uzasadnienie projektu mówi o przeznaczeniu kwoty 187 mln zł na zajęcia dodatkowe, które mają tę lukę skompensować. Ale to jest zdecydowanie za mało. Próbujemy zalepić tym słusznym plastrem jakąś dziurę w systemie oświaty, ale drugą ręką rząd ten system uszkadza i demoluje. Nie mówię już o niedostatecznych środkach przeznaczanych na subwencję oświatową. To jest w tej chwili gigantyczny problem systemowy. Według naszych obliczeń od 2014 r. do 2019 r. samorządy zwiększyły o 40% środki, jakie dokładają do szkolnictwa. W Łodzi w tej chwili pracownicy oświaty są zwalniani, bo brakuje środków na ich pracę w związku z zapaścią finansów w tym obszarze. A co z edukacją specjalną? Według doniesień ministerstwa nasz kraj będzie odchodził od placówek edukacji specjalnej.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#PosełHannaGillPiątek">To niestety w krótkim czasie wyrzuci na margines edukacji dziesiątki tysięcy dzieci z autyzmem i innymi niepełnosprawnościami. Powinniśmy rzetelnie zająć się tym tematem, wsłuchać się w głosy strony społecznej i rodzin, by zwiększyć pomoc finansową w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#PosełHannaGillPiątek">Docierają do mnie głosy zaniepokojonych rodziców, uczniów, środowiska nauczycielskiego, które pojawiły się po przedstawieniu przez ministerstwo opracowania założeń tej kolejnej reformy zatytułowanej „Edukacja dla wszystkich — ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się”.</u>
          <u xml:id="u-497.8" who="#PosełHannaGillPiątek">Ładnie brzmi, prawda? Natomiast ten projekt, który wyszedł z resortu ministra Czarnka, zakłada m.in. powstanie, na bazie poradni psychologiczno-pedagogicznych i powiatowych centrów pomocy rodzinie, nowego tworu, którym mają być centra dziecka i rodziny, oraz, na bazie szkół i ośrodków specjalnych, tzw. specjalistycznych centrów wspierających edukację włączającą. Można się pogubić w tych nazwach, bo to jest właściwie przelewanie z pustego w próżne i naruszanie systemu, który działał w miarę dobrze, żeby w epidemii znowu coś popsuć i znowu namieszać.</u>
          <u xml:id="u-497.9" who="#PosełHannaGillPiątek">Pytam, kiedy zabezpieczycie środki na właściwe cele w edukacji. Czy będzie tak samo jak z przeprowadzeniem reformy dotyczącej gimnazjów, że z przygotowaniem infrastruktury pod nią samorządy będą pozostawione same sobie?</u>
          <u xml:id="u-497.10" who="#PosełHannaGillPiątek">Oczywiście, tak jak mówiłam, jako Koło Parlamentarne Polska 2050 poprzemy ten projekt, jednak mamy świadomość, że to jest zaledwie łatanie dziurawego wiadra, jakim jest polska oświata. Co więcej, rząd jeszcze radośnie tym wiadrem w tej chwili majta bez refleksji, jakie skutki przyniosą dokonywane bez konsultacji tak głębokie reformy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do pytań przejdziemy, Wysoka Izbo, po głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A teraz zarządzam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 23 do godz. 19 min 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#Marszałek">Obecnie przystąpimy do stwierdzenia kworum.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#Marszałek">W posiedzeniu bierze udział 426 posłów.</u>
          <u xml:id="u-499.5" who="#Marszałek">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-499.6" who="#Marszałek">Pan poseł Robert Kropiwnicki zgłasza się z wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-499.7" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-499.8" who="#Marszałek">Minuta, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PosełRobertKropiwnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwracam się z wnioskiem formalnym o przerwę i o przybycie prokuratora generalnego, ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#PosełRobertKropiwnicki">Będziemy głosowali dzisiaj nad wnioskiem o informację prokuratora generalnego na temat śmierci Pawła Adamowicza. To jest tragiczna porażka prokuratury. Ponad 2 lata minęło i ciągle nie ma aktu oskarżenia. Jest z nami na sali brat Pawła Adamowicza, Piotr Adamowicz, który powinien tu dzisiaj to powiedzieć, ale jest to dla niego trudne emocjonalnie. Cała Polska widziała, kto zabił. Paweł Adamowicz został zabity na oczach całej Polski. A prokuratura od 2 lat nie jest w stanie przygotować aktu oskarżenia. Obiecywaliście, że będzie sprawnie, że będzie sprawiedliwie, a tymczasem jest jeden wielki bałagan. I to jest przykre, że w tak trudnej sprawie dla całej Polski nie jesteście w stanie tego zrobić, żeby przygotować akt oskarżenia, żeby sąd mógł w końcu skazać tego człowieka albo… wydać sprawiedliwy wyrok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#Marszałek">Został zgłoszony…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#PosełRobertKropiwnicki">Czekamy na to. Proszę o przegłosowanie tego, żeby prokurator generalny miał odwagę przyjść. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#Marszałek">Zgłoszony został wniosek formalny o przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#Marszałek">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-503.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.7" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 204 — za, 236 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-503.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.9" who="#Marszałek">Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy o udziale Republiki Chorwacji w Europejskim Obszarze Gospodarczym, druk nr 1083.</u>
          <u xml:id="u-503.10" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-503.11" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-503.12" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-503.13" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-503.14" who="#Marszałek">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, druk nr 1082.</u>
          <u xml:id="u-503.15" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-503.16" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-503.17" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-503.18" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-503.19" who="#Marszałek">Przypominam, że kluby złożyły wnioski o uzupełnienie porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-503.20" who="#Marszałek">— Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni o punkty:</u>
          <u xml:id="u-503.21" who="#Marszałek">— Informacja Prezesa Rady Ministrów, Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Zdrowia na temat funkcjonowania Narodowego Programu Szczepień,</u>
          <u xml:id="u-503.22" who="#Marszałek">— Informacja Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego na temat postępowania prowadzonego w sprawie zabójstwa, politycznego mordu Prezydenta Gdańska śp. Pawła Adamowicza,</u>
          <u xml:id="u-503.23" who="#Marszałek">— Rozpatrzenie projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,</u>
          <u xml:id="u-503.24" who="#Marszałek">— Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Razem, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna Roberta Biedronia) o punkty:</u>
          <u xml:id="u-503.25" who="#Marszałek">— Informacja Prezesa Rady Ministrów w sprawie stanu przygotowań do wykorzystania funduszy unijnych w perspektywie 2021–2027 i sporządzenia Krajowego Planu Odbudowy,</u>
          <u xml:id="u-503.26" who="#Marszałek">— Informacja Ministra Edukacji i Nauki na temat stanu przygotowań do powrotu uczniów do szkół, testów przesiewowych nauczycieli oraz szczepień nauczycieli i innych pracowników placówek oświatowych przeciwko wirusowi SARS-CoV-2,</u>
          <u xml:id="u-503.27" who="#Marszałek">— Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści o punkt: Informacja Prezesa Rady Ministrów dotycząca planów nacjonalizacji polskiej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-503.28" who="#Marszałek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam kolejno pod głosowanie wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-503.29" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-503.30" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji na temat funkcjonowania narodowego programu szczepień.</u>
          <u xml:id="u-503.31" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.32" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie potrzeba informacji.)</u>
          <u xml:id="u-503.33" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.34" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.35" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Szczepienia dalej nie są aktualnym problemem.)</u>
          <u xml:id="u-503.36" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 214 — za, 233 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-503.37" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.38" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji na temat postępowania prowadzonego w sprawie zabójstwa, politycznego mordu prezydenta Gdańska śp. Pawła Adamowicza.</u>
          <u xml:id="u-503.39" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.41" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.42" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 210 — za, 234 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-503.43" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.44" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-503.45" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.48" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 213 — za, 232 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-503.49" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji w sprawie stanu przygotowań do wykorzystania funduszy unijnych i sporządzenia Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-503.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.54" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 216 — za, 232 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-503.55" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.56" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji na temat stanu przygotowań do powrotu uczniów do szkół, testów przesiewowych nauczycieli oraz szczepień nauczycieli i innych pracowników placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-503.57" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.60" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 215 — za, 234 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-503.61" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.62" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji dotyczącej planów nacjonalizacji polskiej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-503.63" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.66" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 215 — za, 233 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-503.67" who="#Marszałek">Sejm wniosek o uzupełnienie porządku dziennego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.68" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-503.69" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Sejm postanowił o przystąpieniu do trzeciego czytania bez ponownego kierowania projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-503.70" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-503.71" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1069.</u>
          <u xml:id="u-503.72" who="#Marszałek">Wniosek o odrzucenie projektu rozpatrzymy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-503.73" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu.</u>
          <u xml:id="u-503.74" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu ustawy z druku nr 1069, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.75" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.76" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.77" who="#Marszałek">Głosowało 451 posłów. 20 — za, 425 — przeciw, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-503.78" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.79" who="#Marszałek">W jedynym wniosku mniejszości do art. 7 ustawy o dowodach osobistych wnioskodawcy proponują dodanie ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-503.80" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-503.81" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.82" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.83" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.84" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 216 — za, 231 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-503.85" who="#Marszałek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-503.86" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-503.87" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1069, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-503.88" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-503.89" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-503.90" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 428 — za, 14 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-503.91" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-503.92" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-503.93" who="#Marszałek">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-503.94" who="#Marszałek">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-503.95" who="#Marszałek">Jako pierwsza pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-503.96" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wrócę do pierwotnego projektu, nad którym dzisiaj debatujemy, tj. do kwestii pomocy dzieciom po powrocie do szkół po nauczaniu zdalnym. Otóż Polska jest jednym z krajów europejskich, w których dzieci najdłużej uczą się w ramach nauczania zdalnego. Przed nami jest tylko Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Słowacja i Łotwa. Nasze dzieci najwięcej tracą na nauczaniu zdalnym, a Prawo i Sprawiedliwość, zamiast poważnie zająć się tym problemem, proponuje malutki plasterek na ogromną ranę. Ten projekt, który państwo przedstawiliście, na pewno nie rozwiąże problemów dzieci. Trzeba ograniczyć podstawę programową, trzeba naprawdę zorganizować pomoc psychologiczną, pedagogiczną dla dzieci. Nie wystarczy 10 godzin do końca roku szkolnego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#Marszałek">Proszę o zadanie pytania pana posła Dariusza Jońskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">…bo to jest jedna godzina matematyki, jedna godzina chemii i jedna godzina fizyki.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, mamy prawie 2 godziny opóźnienia, więc bardzo bym prosiła, żebyśmy jednak trzymali się czasu.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PosełDariuszJoński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj mówimy o edukacji i szczepieniach, tymczasem Episkopat zanegował dwie szczepionki, stwierdzając, że koncerny wykorzystują materiał biologiczny pobrany od abortowanych płodów i dodając, że budzi to ich sprzeciw moralny. Głupota budzi mój poważny sprzeciw moralny, ponieważ jest groźna dla życia. I dlatego tu występuję, bo nie widziałem oświadczenia Ministerstwa Zdrowia. Chciałbym zaapelować z tego miejsca, żeby Ministerstwo Zdrowia skomentowało to oświadczenie. Natomiast chcę, aby poważny sprzeciw moralny zaczęła jednak budzić wśród biskupów pedofilia księży. Niech zaczną od swojej moralności, a później zajmą się moralnością innych. A jest co robić. M.in. bp Janiak stał się niewidzialny. To ten, który jest bohaterem „Zabawy w chowanego”, ukarany przez Watykan. Może warto sprawdzić, czy nie schodził po rynnie. Ale na poważnie: naprawdę oczekuję od Ministerstwa Zdrowia szybkiej reakcji, dlatego że to był apel do wiernych, żeby nie brać tych szczepionek.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedowany projekt ustawy to rzeczywiście ważny temat, ale chciałabym się odnieść do aktualnych problemów, które z pewnością również powinny zostać przez ministerstwo uregulowane. Dotyczy to zasad wypłaty dodatku za pracę w trudnych warunkach w procesie nauczania zdalnego. Rozporządzenie ministra edukacji z dnia 20 marca 2020 r. nie odnosi się do aktualnej sytuacji. Stąd powstał pewnego rodzaju chaos w obszarze zasadności przyznawania tego świadczenia. Ustalenie szczegółowych zasad przyznawania dodatku za pracę w warunkach trudnych lub uciążliwych na podstawie Karty Nauczyciela ustawodawca powierzył samorządom. Z uchwalonych regulaminów nie wynika jasno, że praca zdalna wyklucza możliwość wypłaty tego dodatku, ale też przed pandemią realizacja podstawy programowej w formie zdalnej nie była konieczna i nie miała miejsca. Czy ministerstwo nie powinno wreszcie zająć jednoznacznego stanowiska i ujednolicić przepisów, tak aby jednostki samorządu terytorialnego mogły wypłacać to świadczenie zgodnie z przepisami prawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy doskonale wiemy, że ten system zdalnego nauczania dzieci i młodzieży jest systemem bardzo zawodnym. On niestety powoduje liczne problemy, zarówno edukacyjne, jak i wychowawcze, a w szczególności emocjonalne. Wydaje mi się, że stoimy przed takim wyborem… W przyszłości musimy uruchomić narodowy program dokształcania tych dzieci, żeby uzupełnić te luki w wykształceniu, które powstały. Dobrze, że jest ta stosunkowo drobna, bo wynosząca 9 zł na jednego ucznia, kwota dofinansowania, wyrażająca się stu osiemdziesięcioma kilkoma milionami złotych, ale to nie rozwiązuje problemu. To naprawdę nie rozwiązuje problemu, tym bardziej że tak naprawdę do końca nie mamy rozpoznanych potrzeb w tym zakresie, nawet w przypadku zdalnego nauczania. Nauczyciele mówią, że to przygotowanie, w szczególności w przypadku rodzin, w których jest kilkoro dzieci uczących się w systemie zdalnym, to nie jest coś, z czym rodziny są w stanie sobie poradzić. Dlatego rzeczywiście tutaj jest potrzebna bardzo silna pomoc. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#Marszałek">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#Marszałek">W związku z tym pani poseł Kinga Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-515.4" who="#Marszałek">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-515.5" who="#Marszałek">W takim razie pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-515.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Wysoka Izbo! Pandemiczny regres edukacyjny jest faktem. Nauczyciele alarmują, że oprócz tego mamy depresję wśród młodzieży, mamy sytuację kompletnej dezintegracji polegającej na tym, że rozpadły się zespoły, rozpadły się grupy klasowe. Będziemy potrzebowali wsparcia psychologicznego, będziemy potrzebowali również wsparcia, żeby na powrót zintegrować zespoły szkolne. Pytanie, czy rząd zamierza przejrzeć wydatki i znaleźć dodatkowe środki. One są konieczne. Pamiętajmy, że to nie jest koniec wydatków. Potrzebujemy bardzo dużych nakładów na to, aby tę lukę edukacyjną zamknąć, przede wszystkim zamknąć ją w umysłach młodzieży, bo ona musi wrócić do normalności. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Grzegorza Rusieckiego, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy można by nazwać: chcieliśmy dobrze, a wyszło jak zawsze. Państwo widzicie i słusznie dostrzegacie problem związany z brakami edukacyjnymi wynikającymi z nauki zdalnej, natomiast 187 mln, zapewnienie 10 godzin na oddział to z całą pewnością nie jest rozwiązanie problemu. Należałoby się zastanowić nad wsparciem dla samych nauczycieli. Już pomijam, że pod obrady wchodzi projekt ustawy dotyczący w zasadzie jednowątkowej kwestii, a przez poszczególne poprawki mamy już w tej chwili konglomerat. Dzisiejsza, dotycząca szczepień w aptekach to jest jakieś kuriozum. Państwo jako rząd już kilka dni temu informowaliście o takim pomyśle. Dlaczego więc ta poprawka jest składana w takim trybie?</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">I, pani marszałek, mam bardzo serdeczną prośbę: proszę pozwolić nam pracować. Jedno posiedzenie w ciągu miesiąca to zdecydowanie za mało. My chcemy pracować. Proszę na to pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Marka Rutkę z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ulega żadnej wątpliwości, że złożona przed kilkudziesięcioma minutami przez klub Prawa i Sprawiedliwości poprawka dotycząca realizacji szczepień w aptekach znacząco wykracza poza zakres ustawy. Zamiast dopychać kolanem przedmiotową poprawkę, wystarczyło wsłuchać się w głos klubu Lewica. Rozszerzenie możliwości szczepienia o apteki proponowałem z tego miejsca już pół roku temu, 27 października, a powtórzyłem ten apel w połowie marca. W państwowej telewizji emitowany jest program „Warto rozmawiać”, którego, szczerze mówiąc, nie warto oglądać. Ze swojej strony jednak proponuję, aby stworzyć program „Warto słuchać opozycji”. Ten konkretny przykład pokazuje, że byłoby to z pożytkiem dla nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Jana Szopińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za blisko 2 tygodnie odbędą się egzaminy maturalne, a za 5 tygodni — egzaminy ośmioklasistów. Tymczasem dopiero dzisiaj rząd wprowadza pod głosowanie ustawę o zwiększeniu subwencji oświatowej, m.in. na koszty dodatkowych przygotowań do tych egzaminów. Dlatego ciśnie się pytanie: Gdzie było Ministerstwo Edukacji Narodowej przez całą zimę?</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#PosełJanSzopiński">Kolejne pytania, mianowicie takie: Według jakich kryteriów samorządy otrzymają zwiększoną subwencję? Od kiedy będą mogły być realizowane zajęcia dodatkowe objęte subwencją? Kiedy dodatkowe pieniądze wpłyną na konta samorządów? Czy subwencja wystarczy na wszystkie zajęcia wyrównawcze organizowane przez szkoły zgodnie z wymogami ministerstwa? W związku z tym, że część szkół będzie pracowała zdalnie z przyczyn epidemicznych, czy subwencja obejmie także zajęcia realizowane przez Internet? Bardzo uprzejmie proszę, abym otrzymał w tej sprawie odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Mam jeszcze uprzejmą prośbę do pani. Uprzejmie proszę, aby możliwie pilnie przedłożyła pani poprawki, które zostały złożone przez posłów PiS w kwestii dotyczącej szczepień. Komisja edukacji zajmująca się szczepieniami to chyba kuriozum w Wysokiej Izbie, skoro wczoraj obradowała Komisja Zdrowia i zajmowała się kwestią dotyczącą przyszłości polskich szpitali. Przyszłość polskich szpitali to są szczepienia, to wczoraj mówiliśmy panu ministrowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#Marszałek">Pan Bogusław Wontor, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do przedstawicieli rządu: Jakie jest stanowisko rządu w sprawie zgłoszonych na posiedzeniu połączonych komisji poprawek, które wybiegały poza zakres omawianej ustawy i poza kompetencje komisji i które były negatywnie zaopiniowane przez prawników BAS-u?</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#PosełBogusławWontor">I jeszcze moje pytanie do pani marszałek — korzystając z okazji, że jest pani marszałek — chodzi o to, żeby pani powiedziała, co zamierza zrobić w tej sprawie. To jest przecież kuriozum, żebyśmy stosowali taki proces legislacyjny w polskim parlamencie, żeby były zgłaszane poprawki wykraczające poza zakres i nikt z tym nic nie robił, a komisje, które są powołane do innych celów, omawiały te poprawki, komisje, które powinny nimi się zająć, w ogóle nie widziały ich na oczy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Tomasza Olichwera, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! A co z klasami I-III? Dlaczego zostały pominięte w planie dodatkowych zajęć wspomagających? Czy ze względów oszczędnościowych? Bo nie potrafię znaleźć innego wytłumaczenia. Podstawowe umiejętności, które obecnie uczniowie klas I-III nabywają w tak utrudnionych warunkach, zdalnie, w czasie pandemii, z pewnością nie ułatwią im edukacji w starszych klasach. Bo czy w przyszłości uczeń IV klasy podczas rozwiązywania np. zadań tekstowych z matematyki, na które będzie miał określony czas wykonania, bez umiejętności poprawnego czytania je wykona? Raczej nie. Czy wszyscy rodzice dzieci klas młodszych mają obecnie możliwość poświęcenia im wystarczającej ilości czasu, zwłaszcza gdy w rodzinie jest kilkoro dzieci? Z pewnością nie. Dlatego uważam, że konieczne jest uwzględnienie również klas I-III w dodatkowych zajęciach wspomagających, i o to apeluję.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Barbarę Nowacką, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Wysoki Sejmie! Zapaść edukacyjna jest faktem, dzieci, szczególnie te z rodzin defaworyzowanych, mają nie tylko problem ze zdobywaniem wiedzy, ale w ogóle z korzystaniem z tego, w jaki sposób szkoła może funkcjonować. Brak sprzętu, często brak własnego pomieszczenia i w zamian co dostają od prawych i sprawiedliwych? 9 zł na osobę zajęć wyrównawczych. 9 zł, za które nie będzie szansy wyrównania chociażby tych braków z chemii, fizyki, historii czy przyrody, które mają.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#PosełBarbaraNowacka">Jeżeli chcemy pomagać, a mówimy, że chcemy, to pomagajmy w sposób taki, który będzie sensowny. Państwa polskiego nie stać na powodowanie zapaści edukacyjnej w tak trudnej sytuacji, jaka jest teraz. Musi być nas stać na realną pomoc dzieciom i młodzieży, dla tych dzieci i dla tej młodzieży. System, który jest obecnie, faworyzuje dzieci zamożniejsze, dzieci, których rodzice mają czas i pieniądze na zajęcia wyrównawcze. Prosimy o podwojenie tej kwoty i poważne traktowanie dzieci i młodzieży w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Piotra Borysa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przychodzi czas, aby upomnieć się o sprawy funkcjonujących żłobków i przedszkoli. Zgłosiłem poprawkę, aby w ramach subwencji przeznaczyć 100 mln zł na wsparcie żłobków i przedszkoli, które są zamknięte od 25 marca. W większości, w 70% żłobki prowadzone są przez podmioty prywatne lub organizacje pozarządowe. Także spory odsetek przedszkoli to podmioty prywatne i podmioty prowadzone przez NGO, które nie otrzymały żadnego wsparcia za ten okres ze strony państwa. W większości przypadków muszą płacić za wynagrodzenia specjalistów i nie mają żadnej kompensaty, w tym czasie rodzice nie ponoszą żadnych opłat. W związku z tym domagamy się, aby państwo polskie znalazło środki i przyjęło naszą poprawkę i wsparło podmioty, które na co dzień opiekują się najmłodszymi i mimo pandemii pracują.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#PosełPiotrBorys">Za to chciałem także z tej mównicy podziękować wszystkim pracownikom żłobków i przedszkoli, które mimo pandemii były czynne i z narażeniem życia i zdrowia pracowników prowadziły edukację najmłodszych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Martę Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! COVID dotknął wszystkie dziedziny życia, m.in. służbę zdrowia, ale także oświatę. Oświatę, która jest niedofinansowana, system zdalnego nauczania nie funkcjonuje albo funkcjonuje bardzo źle. Państwo to widzicie, dlatego proponujecie lekcje dodatkowe, a to powinny być korepetycje narodowe. Ale wy na te lekcje dodatkowe przeznaczacie 9 zł na jedno dziecko. Co można za 9 zł? Co można, panie ministrze?</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PosełMartaWcisło">Oprócz tego, że źle funkcjonuje system oświaty, to źle funkcjonuje także system szczepień. Domagamy się uwolnienia w tej ustawie systemu szczepień. Każdy obywatel powinien mieć wystawione e-skierowanie. Bo wy dzisiaj żonglujecie zdrowiem i życiem Polaków.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#PosełMartaWcisło">System oświaty nie funkcjonuje, system zdrowia nie funkcjonuje, system szczepień nie funkcjonuje. To co funkcjonuje, panie ministrze?</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-534.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Orlen.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Pni Marszałek! Wysoka Izbo! Moje pytanie będzie dotyczyło mobilnych punktów szczepień. Otóż bardzo wiele osób z grupy zero nie zostało zaszczepionych, bo nie mogą same udać się na szczepienie. Są to dramatyczne sytuacje. Nie jest zaszczepiona np. 98-letnia osoba z Warszawy. Mimo starań odpowiedź, jaką usłyszałam, jest taka, że brak jest możliwości dojechania do tej osoby, nie ma takich możliwości, takich środków, po prostu nie ma samochodu. W związku z tym chciałabym prosić o odpowiedź: Jakie są zaległości w tym zakresie? Jak wiele osób, które nie mogą dojechać na szczepienie same, czeka na szczepienie?</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełJoannaFabisiak">I ciąg dalszy tej kwestii. Tymi starszymi osobami często opiekują się osoby, które jeszcze nie mają prawa do szczepień, w związku z czym bardzo często zdarza się tak — to nie jest jedna taka sytuacja — że w przypadku bardzo sędziwej osoby, która ma jednego opiekuna, ani ona nie jest zaszczepiona, ani opiekun nie jest zaszczepiony. Pierwsza osoba — z powodu braku możliwości dojazdu i zaszczepienia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#Marszałek">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełJoannaFabisiak">…a druga — z powodu nieosiągnięcia odpowiedniego wieku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#Marszałek">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Chciałabym także prosić o odpowiedź na pytanie, ile takich sytuacji jest niezałatwionych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Katarzynę Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Przez rok dzieci uczyły się zdalnie. Szacuje się, że w przypadku niektórych przedmiotów można śmiało mówić o tym, że nie omówiono 70% materiału, że ten materiał po prostu nie dotarł do dzieci. Proponowanie pomocy w wysokości 3 zł na dziecko na pomoc psychologiczno-pedagogiczną i 9 zł na dziecko na zajęcia dodatkowe jest po prostu kpiną. Oczywiście złożyliśmy poprawkę, która zakłada podwojenie tej sumy, ale nie zmienia to faktu, że jeżeli weźmiemy pod uwagę, że subwencja oświatowa to jest 52 mld zł, a my mówimy tutaj o kwocie 187 mln, to chciałoby się spytać, na co ma to wystarczyć. Rzeczywiście, dzieciom jest potrzebna pomoc, ale ważniejsze niż nawet te dodatkowe lekcje jest to, żeby realnie odchudzić podstawy programowe, żeby doprowadzić do sytuacji, w której dzieci się znowu skonsolidują, żeby pomóc dzieciom znowu poczuć się dobrze w zespołach klasowych. Musimy zadbać o polską młodzież, bo naprawdę źle się dzieje zarówno z jej zdrowiem psychicznym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">…jak i z jej wiedzą.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Artura Łąckiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od rana mówię dzisiaj o tym, że rząd kiedyś Zjednoczonej Prawicy źle pracuje. I oto mamy następny przykład: wrzucanie w ostatniej chwili poprawek tak ważnych jak te dotyczące szczepień do ustawy, o której mamy mówić, ustawy o subwencji jest naprawdę śmieszne i niezrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełArturŁącki">Pytam zatem szybko: Czy młodzież i dzieci doświadczone najdłuższym w Europie zdalnym nauczaniem będą potrzebowały zajęć wyrównawczych? Bez wątpienia tak. Czy przeznaczenie na te zajęcia środków z rezerwy budżetowej to dobry pomysł? Bez wątpienia tak. Czy propozycja, aby na ten cel przeznaczyć 187 mln zł to dobry ruch? Bez wątpienia nie. I tego dotyczy poprawka Koalicji Obywatelskiej, chodzi o to, żeby zwiększyć to przynajmniej o 100%. To i tak jest mało, dlatego że te dzieci przeszły istną gehennę. Od kilku miesięcy siedzą w domach przed laptopami i będą potrzebowały zajęć wyrównawczych. I to jest normalne — trzeba tym dzieciom pomóc.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#PosełArturŁącki">Druga sprawa w tej ustawie: szczepienia. Pani marszałek, jeśli rząd wrzucił te poprawki po to, żeby dalej reglamentować szczepionki, to ja jestem przeciw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełArturŁącki">Ale jeśli nareszcie poszedł po rozum do głowy, chce uwolnić szczepienia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełArturŁącki">…i zacząć szczepić wszystkich, którzy chcą, to jestem za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Aleksandra Miszalskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Eksperci alarmują o dramatycznym spadku poziomu wiedzy wśród uczniów. Mówią wręcz o potrzebie powtarzania całego roku. Nasilenie depresji i problemów psychicznych wśród uczniów jest na absolutnie rekordowym poziomie. We wrześniu minister Piontkowski deklarował wsparcie finansowe na godziny wyrównawcze. No i co? Jest mniej niż 1 miesiąc do matur, 2 miesiące do końca roku i w końcu udało się wam przygotować ustawę. Można by powiedzieć: rychło w czas. I zwiększacie tę rezerwę o 187 mln zł, a przecież cała łączna subwencja oświatowa to aż 52 mld zł. Co więcej, mówi się, że te środki będą wypłacone również we wrześniu. I tu też można by powiedzieć: rychło w czas.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#PosełAleksanderMiszalski">Pytanie: Dlaczego wsparcie nie obejmuje klas I-III? Przecież te dzieci często w ogóle nie znają innej nauki niż nauka zdalna. Kolejna kwestia: Dlaczego na wsparcie psychiczne uczniów chcecie przeznaczyć zaledwie 15 mln zł? Czy nie uważacie, że to za mało i że to nie rozwiąże żadnych problemów? I wreszcie: Dlaczego wprowadzacie sztywne ramy, jeżeli chodzi o liczbę godzin przypadających na klasę czy o liczebność klasy? Uczniowie mający ponad 36 godzin tygodniowo raczej nie będą chcieli wziął udziału w tych zajęciach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#Marszałek">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Negatywne skutki długotrwałego zdalnego nauczania dzieci i młodzieży są wielorakie, i to nie tylko jeżeli chodzi o wyrównanie poziomu nauczania, ale też jeżeli chodzi o inne zaburzenia, które spowodował ten czas. Do tej pory nikt tych skutków nie oszacował ani też nie zdiagnozował. Dlatego pytam: Na jakiej podstawie rząd tak precyzyjnie ustalił kwotę, która jest potrzebna na dodatkowe zajęcia? Myślę, że ta kwota jest absolutnie niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#PosełZofiaCzernow">I mam jeszcze bardziej ogólne pytanie: Czy rząd zamierza podjąć rozmowy z samorządowcami, ze Związkiem Miast Polskich, ze związkiem powiatów i innymi organizacjami, po to żeby zdiagnozować sytuację i ocenić, jaka powinna być subwencja oświatowa na rok bieżący? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#Marszałek">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę państwa, mamy za sobą rok edukacji zdalnej, mamy ogromne straty na wielu płaszczyznach, zarówno jeśli chodzi o edukację, jak i o psychikę czy sprawność fizyczną. Dzisiaj dowiemy się, czy jest to program rzeczywisty, czy jest to program propagandowy. Proszę państwa, chodzi o 187 mln zł dla kilku milionów uczniów. Z drugiej strony nie tak dawno państwo przegłosowaliście 2 mld dla tzw. telewizji publicznej. To jest ta skala. Tutaj naprawdę nie można oszczędzać. Jeśli będziemy na tym oszczędzać, będziemy wydawać dużo więcej pieniędzy na lekarzy, psychiatrów, psychologów i na różnego rodzaju inne zajęcia.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Ministrze! Mam dla pana jedną propozycję: usiądźcie, nie bójcie się i zajmijcie się podstawami programowymi. Podstawy programowe są dzisiaj przeładowane. To trzeba zmienić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o pracowników niemedycznych w ochronie zdrowia. Chodzi o tych wszystkich, dzięki którym system funkcjonuje, czyli o pracowników administracyjnych, technicznych, pracowników pracujących bezpośrednio z pacjentami, którzy są zaangażowani w walkę z COVID-em. W art. 3 wprowadzają państwo przepis, który umożliwia zachowanie przez ratowników górniczych i sanitariuszy uprawnień górniczych, jeśli byli oni delegowani do walki z COVID-em. Jest to oczywiście bardzo dobre, bardzo słuszne i sprawiedliwe rozwiązanie, ale przy tej okazji pragnę zapytać o tych wszystkich ludzi, których na co dzień nie widać, ponieważ stanowią bardzo ważne zaplecze w jednostkach ochrony medycznej. To właśnie są pracownicy, którzy pracują… Chodzi o salowe, pracowników obsługi technicznej itd. Czy oni zostaną wynagrodzeni za to, tak jak są wynagradzani pracownicy z górnictwa czy ratownicy medyczni? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#Marszałek">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełMonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Wczoraj na posiedzeniu połączonych Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mieliśmy zajmować się sprawą wyrównywania szans edukacyjnych, poziomu umiejętności dzieci z klas IV-VIII. Niestety, nikt nie pomyślał o klasach I-III. Te dzieci niejednokrotnie nie usłyszały nawet szkolnego dzwonka. Chodzi szczególnie o maluchy z klas I. To jest podstawowy problem. Problem dotyczy tego, że one po prostu nie radzą sobie z rzeczywistością, która ich zastała, nie znają siebie, nie umieją poruszać się w swoich środowiskach szkolnych, rówieśniczych. Dlatego proszę, żebyście państwo po roku przedstawili strategię, jak chcecie wspierać dzieci i młodzież w tak trudnej sytuacji. W sytuacji, kiedy nie ma dobrej psychiatrii ani psychologów dziecięcych, ten system po prostu nie funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PosełMonikaFalej">Jeśli już wrzucacie inne rzeczy, to mam też gorącą prośbę. Wrzućcie jutro na posiedzeniu komisji samorządu terytorialnego temat szczepień dla podopiecznych WTZ, bo nie mają… Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#Marszałek">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pomijając te niewielkie pieniądze na zajęcia dodatkowe, chciałbym zadać poważne pytanie do rządu. Czy, mając w perspektywie potężne pieniądze z KPO i funduszy europejskich, planują państwo stworzenie dużego projektu nadrabiania strat edukacyjnych dla całej młodzieży? Nie chodzi tylko o tych kilka podstawowych przedmiotów, lecz także o wiele innych, w tym o wychowanie fizyczne. W moim przekonaniu żeby nadrobić te zaległości, potrzebny jest plan od przedszkola do uniwersytetu. Mam pytanie do rządu: Czy pracuje nad takim dużym projektem, mając na uwadze, że niebawem napłynie do Polski dużo pieniędzy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#Marszałek">Proszę pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Te dodatkowe środki, subwencja oświatowa dla jednostek samorządu terytorialnego to oczywiście kropla w morzu potrzeb. Od wielu lat mamy do czynienia z niedofinansowaniem działań oświatowych. Rząd przedstawia informacje, że nakłady na subwencję oświatową rosną, natomiast strona samorządowa pokazuje, ile środków finansowych musi dołożyć, żeby system mógł normalnie funkcjonować. Wymóg dokładania przez samorządy środków jest bardzo trudny do zrealizowania w małych gminach wiejskich, gdzie nakłady na oświatę stanowią blisko 40–50%. Uniemożliwia to również podejmowanie inwestycji samorządowych, inwestycji gminnych, na które czekają obywatele. W związku z powyższym mam pytanie. Proszę o odpowiedź na piśmie. Jakie środki przewidziane są na subwencję oświatową w bieżącym roku? Jak to wygląda w porównaniu z poprzednimi latami? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Subwencja oświatowa w coraz większym stopniu nie pokrywa podstawowych kosztów związanych z finansowaniem oświaty. Udowadnialiśmy to wielokrotnie w minionych latach, kiedy tak naprawdę rząd systematycznie przerzucał ciężar finansowania zadań oświatowych na jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Dzisiaj ten problem znacznie się pogłębia, ponieważ epidemia sprawiła, że dochody jednostek samorządu terytorialnego również są obciążone sporym ubytkiem, a wiadomo, że JST ma dużo mniejszą zdolność do generowania dodatkowych własnych dochodów z innych źródeł. I pytanie, czy rząd, bo dzisiejsze uzupełnienie to kropla w morzu potrzeb, czy rząd zakłada dodatkowe specjalne programy, w których samorządy będą mogły rozwiązać problemy, które nawarstwią się w efekcie epidemii i zdalnego nauczania, związane z uzupełnieniem braków, które przez te miesiące się nawarstwią? Jeżeli te programy są planowane, proszę o informację jakie, i ile na ten cel rząd zamierza przeznaczyć pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł. Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#Marszałek">Proszę pana posła Krzysztofa Bosaka, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#Marszałek">Nie ma pana posła Krzysztofa Bosaka.</u>
          <u xml:id="u-567.4" who="#Marszałek">W takim razie lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-567.5" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pana Dariusza Piontkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-567.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-567.7" who="#komentarz">(Wypowiedź sekretarza stanu jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na początku wytłumaczenie, bo były pytania od części posłów, dlaczego nie jestem na sali. Niestety dotknęła mnie choroba, z którą w tej chwili także polskie państwo walczy, i nie mogę po prostu inaczej uczestniczyć w posiedzeniu, w obradach Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o samą ustawę, trzeba wyraźnie powiedzieć, że ten program, który w tej chwili proponujemy, jest jednym z kilku programów oferowanych przez rząd, który ma zwalczać, ograniczyć negatywne skutki epidemii w edukacji.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Oprócz zajęć wspomagających, o których w tej chwili rozmawiamy, to także program dodatkowej pomocy pedagogiczno-psychologicznej, to także dodatkowe zajęcia ruchowe, tak aby ograniczyć negatywne skutki wzrostu otyłości, a także program badań przesiewowych, jeśli chodzi o wady wzroku.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Te wszystkie programy łącznie to dodatkowo setki milionów złotych. Trzeba także powiedzieć, że w ostatnich miesiącach rząd przeznaczył ponad miliard złotych na dodatkowe środki przeznaczone głównie dla samorządów i szkół na zakup sprzętu, który służy do nauki zdalnej. Mówienie więc o tym, że ograniczamy się tylko i wyłącznie do 187 mln, które są zapisane w ustawie, jest oczywiście nieprawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-568.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Nawiązując do kwot, które się tu często pojawiają, niestety muszę sprostować błędy bądź kłamstwa powielane przez część posłów. Kwota 187 mln wystarczy… Na jednego ucznia będzie to kwota w wysokości ok. 55 zł, ucznia uprawnionego z klas od IV do VIII szkoły podstawowej, a nie 9 zł, jak kilkoro posłów próbowało na tej sali sugerować. Pieniędzy dla wszystkich samorządów i szkół zainteresowanych zajęciami wspomagającymi wystarczy, ponieważ samorządy będą musiały wystąpić z wnioskami o dofinansowanie, sfinansowanie zajęć, które na terenie poszczególnych szkół będą planowane do przeprowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-568.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Zgadzamy się z tym, że zdalne nauczanie nie jest tak efektywne jak nauczanie stacjonarne, ale proszę nie sugerować, jak to jedna z pań poseł na sali uczyniła, że to rząd jest winny temu, że pojawiła się epidemia i że uczniowie muszą korzystać z takiej formy nauki. To jest wyjście awaryjne, tak trzeba powiedzieć, i wszystkie państwa na świecie stosują podobne metody, a Polska w porównaniu z większością państw świata i Europy zorganizowała to zdecydowanie lepiej i jest to w ogromnej mierze zasługa nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-568.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Część z państwa próbuje powiedzieć, że nauczanie zdalne nie przynosi w ogóle żadnych efektów i to, można powiedzieć, jest jedno wielkie oskarżenie wobec nauczycieli, a przecież państwo docenialiście pracę nauczycieli i wiecie doskonale, że przy użyciu środków technicznych, jakie mamy dzisiaj do dyspozycji, nauczyciele są w stanie przekazać przynajmniej większość, zdecydowaną większość wiedzy i umiejętności, które uczniowie powinni posiadać.</u>
          <u xml:id="u-568.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Zdajemy sobie sprawę także z innych mankamentów, tych psychologicznych i społecznych, i stąd, jak powiedziałem, i to trzeba wyraźnie podkreślić, rząd proponuje także inne formy wsparcia w innych dziedzinach, które mają ułatwić powrót nauczycielom, uczniom, a także rodzicom do nauczania stacjonarnego.</u>
          <u xml:id="u-568.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Nie mogliśmy określić, od którego momentu ta pomoc będzie możliwa, bo nie wiemy, kiedy ostatecznie uczniowie wrócą do nauki stacjonarnej w szkołach, ale musi być wcześniej zabezpieczona kwota na tego typu zajęcia i stąd ta ustawa. W rozporządzeniu określimy dokładnie warunki uzyskiwania pieniędzy na zajęcia dodatkowe i w momencie, kiedy uczniowie wrócą do zajęć stacjonarnych, samorządy i szkoły będą mogły aplikować o te środki.</u>
          <u xml:id="u-568.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Pojawiła się tu również nieprawdziwa informacja o tym, że rząd planuje likwidację edukacji specjalnej. Jest to nieprawda, a o szczegółach będziemy mówili na pewno jeszcze na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-568.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Element kolejny, dlaczego nie ma uczniów klas I-III. Być może państwo nie zwrócili uwagi na to, ale rząd, podejmując decyzję o kolejnych obostrzeniach, starał się w największym stopniu nie wprowadzać nauki zdalnej dla dzieci najmłodszych, w przedszkolach oraz w klasach I-III. Zdajemy sobie sprawę, że tam możliwości nauki zdalnej są zdecydowanie mocno ograniczone i stąd przy pierwszych decyzjach o luzowaniach najczęściej właśnie dzieci najmłodsze wracają do szkół. Ponadto w klasach I-III to jeden nauczyciel prowadzi większość zajęć i jest w stanie tak zagospodarować czas, aby z jednej strony najpierw uczniów zachęcić do ponownej integracji w szkołach, a z drugiej przeznaczyć czas na te zajęcia, które są najbardziej potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-568.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">My dodatkowo wydatkujemy znaczne środki: subwencja oświatowa w ostatnich kilku latach chociażby wzrosła o ok. 30%, wynosi dzisiaj już ponad 52 mld zł. To są także dodatkowe środki chociażby w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych czy Funduszu Dróg Samorządowych i tam samorząd nie musi wydawać pieniędzy, może je przeznaczyć przynajmniej w niewielkim stopniu także na wydatki oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-568.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejDariuszPiontkowski">Mam nadzieję, że państwo posłowie poprą ten projekt ustawy, bo on pozwala na to, aby szkoły, które są gotowe i są zainteresowane pomocą dzieciom w powrocie do nauki stacjonarnej, uzupełnieniem tych braków, które niestety wiążą się z epidemią… Będzie to możliwe, stąd uważamy, że to jest dobry projekt ustawy, a jeżeli będzie trzeba, wrócimy także do dyskusji, być może w kolejnych miesiącach zwrócimy się także z wnioskiem o kolejne środki przeznaczone na zajęcia dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#Marszałek">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (druki nr 970 i 1057).</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Ewę Kozanecką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PosełSprawozdawcaEwaKozanecka">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, druk nr 970.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#PosełSprawozdawcaEwaKozanecka">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 24 lutego 2021 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania. Projekt zakłada rozwiązania kierowane bezpośrednio do rodzin wielodzietnych oraz podmiotów prowadzących instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, które to rozwiązania przyczynią się m.in. do sprawniejszego załatwiania spraw w urzędach. Projektowane regulacje zakładają zmiany w zakresie Karty Dużej Rodziny. Najważniejsze zmiany to rozszerzenie możliwości wyświetlania elektronicznych Kart Dużej Rodziny zarówno w publicznej aplikacji mobilnej mObywatel, jak również w innych aplikacjach, oraz zmiany w zakresie form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#PosełSprawozdawcaEwaKozanecka">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przedstawieniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 29 marca 2021 r. wnosi: Wysoki Sejm uchwalić raczy załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#Marszałek">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Dobrzyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#Marszałek">Pan poseł ma zabierać głos zdalnie, dlatego czekamy jeszcze chwilę.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#Marszałek">W takim razie mogę prosić panią poseł Aleksandrę Gajewską, Koalicja Obywatelska?</u>
          <u xml:id="u-571.8" who="#Marszałek">Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-571.9" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-571.10" who="#Marszałek">Jak będziemy mieć połączenie z panem posłem, to do niego wrócimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#PosełAleksandraGajewska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Likwidowanie wszelkich barier w administracji, które prowadzi do efektywnego skierowania pomocy do rodzin, zasługuje na aprobatę. Dodatkowo w przypadku tego projektu mamy do czynienia z rozwiązaniami poprawiającymi poczucie bezpieczeństwa zarówno rodziców, jak i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#PosełAleksandraGajewska">Ogólnopolski program wspierający rodziny wielodzietne wszedł w życie 16 czerwca 2014 r., a od 1 stycznia 2015 r. program jest realizowany na podstawie ustawy o Karcie Dużej Rodziny. I to jest naprawdę jeden z nielicznych przykładów tzw. dobrej kontynuacji. Niestety macie państwo tendencję do likwidacji wielu dobrych programów, bo nie są one wasze. Szczęśliwie Karta Dużej Rodziny, którą wprowadził rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, została zachowana, a jej regulacje są systematycznie udoskonalane. I to mógłby być taki promyczek nadziei, że jednak są tematy, tak jak właśnie wsparcie dla rodzin, przy których można i trzeba współpracować, tematy, które możemy wyjąć z ram zaciekłych politycznych sporów.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#PosełAleksandraGajewska">W 2018 r. system Kart Dużej Rodziny wzbogacił się o aplikację mobilną. Ważną zmianą, którą procedowany projekt wprowadza, jest możliwość korzystania z benefitów karty poprzez aplikację mObywatel, zamiast posiadania osobnej aplikacji dedykowanej wyłącznie karcie. Odbywać się to będzie bez konieczności wnioskowania o wydanie elektronicznej karty. Ale jednak w dalszym ciągu z urzędu wydawane będą karty tradycyjne i to jest istotne w kontekście ochrony praw osób, które nie chcą lub nie mogą korzystać z aplikacji mObywatel, i też cudzoziemców, którzy w Polsce są objęci prawem do posiadania karty.</u>
          <u xml:id="u-572.3" who="#PosełAleksandraGajewska">To, co nas bardzo cieszy, to wydatne wsparcie dla samorządów, o które wnioskowaliśmy, a które niesie ten projekt. I to nie jest ostatnio częste, żeby ten rząd decydował się redukować obciążenia administracyjne dla jednostek samorządu terytorialnego. Projektodawcy znoszą obowiązek sprawozdawczy dla gmin i wojewodów z realizacji ustawy o Karcie Dużej Rodziny. System teleinformatyczny — to jest to SI KDR — daje bowiem możliwość pobrania raportów zawierających dane przekazywane w sprawozdaniu. Możecie państwo sobie wyobrazić, jak to dużo czasu zajmowało do tej pory i jakie to będzie uproszczenie.</u>
          <u xml:id="u-572.4" who="#PosełAleksandraGajewska">Pozytywnie oceniamy również podniesienie kosztów obsługi, ale przede wszystkim ujednolicenie kwoty należnej gminie za rozpatrzenie wniosku o przyznanie Karty Dużej Rodziny nowej rodzinie. Przedstawiony akt wprowadza także kilka sensownych zmian w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Regulacje zdecydowanie usprawniają kontakt z podmiotami prowadzącymi placówki opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Chodzi m.in. o przekazywanie danych o numerach telefonów oraz adresach e-mail. Na poparcie zasługuje również odstąpienie od wyboru dziennych opiekunów w drodze konkursu ofert. Przeprowadzenie rekrutacji w trybie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie znacznie ułatwi tę procedurę.</u>
          <u xml:id="u-572.5" who="#PosełAleksandraGajewska">Z pewnością to, że pozytywnie oceniamy proponowane zmiany, wcale nie oznacza, że nie można wpisać do projektu dodatkowych i potrzebnych rozwiązań. Nasza poprawka, którą złożę za chwilę na ręce pani marszałek, dotyczy wsparcia przy zatrudnianiu niań.</u>
          <u xml:id="u-572.6" who="#PosełAleksandraGajewska">Uważamy, że w rodzinach, w których rodzi się więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, możliwość zaangażowania niani z dopłatą państwa powinna obowiązywać już od 1. tygodnia życia, a nie od 21. O tym będzie więcej mówiła w swoim wystąpieniu pani posłanka Iwona Kozłowska. Wiemy doskonale, że obowiązków wówczas jest bardzo dużo, szczególnie w sytuacji pandemii, gdy pomoc rodziców, dziadków jest ograniczona. Uważamy, że warto jest wyjść naprzeciw tym potrzebom.</u>
          <u xml:id="u-572.7" who="#PosełAleksandraGajewska">Podsumowuję. Jako klub Koalicji Obywatelskiej poprzemy przedstawiony projekt, proponując dodatkowo tę jedną poprawkę, o której wspomniałam. Zachęcamy państwa do poparcia tej poprawki, bo uważamy, że jest to sensowne i dobre rozwiązanie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-572.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Katarzynę Kotulę, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#PosełKatarzynaKotula">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#PosełKatarzynaKotula">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu parlamentarnego Lewicy wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#PosełKatarzynaKotula">W uzasadnieniu ustawy piszą państwo, że obecny rząd podejmuje szereg systematycznych działań służących polepszeniu sytuacji rodzin i obywateli, jednocześnie dążąc do zmniejszenia biurokracji poprzez wprowadzenie szeregu ułatwień tak dla obywateli, przedsiębiorców, jak i dla obsługujących ich urzędów. Ujednolicenie usług publicznych w ramach ich cyfryzacji, które zawarte jest w proponowanej zmianie, powinno być stałym kierunkiem pracy rządu. I to zdecydowanie popieramy.</u>
          <u xml:id="u-574.3" who="#PosełKatarzynaKotula">Omawiany dzisiaj projekt ustawy powinien być jednym z punktów cyfryzacji i upraszczania procedur. To jednocześnie dobry moment na dyskusję o wykluczeniu cyfrowym. Rząd musi zadbać o to, żeby jak najwięcej osób mogło korzystać z usług publicznych w formie elektronicznej. Ponad 4,5 mln Polek i Polaków nigdy nie korzystało z Internetu, a Polska wśród krajów Unii Europejskiej ma jeden z najwyższych wskaźników osób nigdy niekorzystających z Internetu. Jak pokazuje raport Federacji Konsumentów, najbardziej narażone na wykluczenie cyfrowe są gospodarstwa domowe o najniższych dochodach, a aż 945 tys. osób z niepełnosprawnościami, czyli 36%, nigdy nie korzystało z komputera.</u>
          <u xml:id="u-574.4" who="#PosełKatarzynaKotula">Drogi Rządzie! Warto zwrócić na to uwagę. Jednocześnie, korzystając z okazji, chciałabym zauważyć, że w proponowanej nowelizacji brak odniesienia do dwóch problemów sygnalizowanych w poprzednich latach zarówno przez rzecznika praw obywatelskich, jak i przez poprzedniego rzecznika praw dziecka. Jak wskazywał już w 2014 r. Marek Michalak, poprzedni rzecznik praw dziecka, Karta Dużej Rodziny może dyskryminować pary bez ślubu. Zasadnicze dokumenty uprawniające do zniżek przysługują rodzinom, które mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci. Problem polega na tym, że rozporządzenie z 27 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych zawęża definicję rodziny w stosunku do ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, na mocy której zostało wydane. W efekcie z Karty Dużej Rodziny nie mogą korzystać np. niektóre związki nieformalne wychowujące nawet czwórkę dzieci. W sytuacji kiedy mężczyzna wychowuje wspólnie z partnerką czwórkę dzieci, ale nie zawarł związku małżeńskiego, ojcu odmawia się przyznania uprawnienia, pomimo że faktycznie prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z partnerką i czwórką dzieci. W związku z tym chciałabym zapytać: Dlaczego uprawnienia wynikające z programu nie przysługują osobom tworzącym związki nieformalne, jeżeli małżonkowi rodzica, w przypadku gdy rodzic ma co najmniej troje dzieci, przysługują te uprawnienia, nawet jeżeli małżonek ten nie ma żadnego własnego dziecka?</u>
          <u xml:id="u-574.5" who="#PosełKatarzynaKotula">Ustawa o pomocy społecznej zakłada szerszą definicję rodziny. Są nią osoby spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie mieszkające i gospodarujące. Gdyby zbliżoną definicję przyjęto w ustawie o Karcie Dużej Rodziny, tzw. rodziny patchworkowe zostałyby objęte wsparciem bez względu na to, czy rodzice wzięli ślub. Uprawnienia przyznawane w Karcie Dużej Rodziny służyć mają nie tylko dorosłym, ale również najmłodszym członkom rodziny, a dzieci nie mają wpływu na to, w jakim związku pozostają opiekunowie. Oznacza to, iż ta regulacja jest wadliwa. Celem ustawy o Karcie Dużej Rodziny nie jest, jak rozumiem, promowanie instytucji małżeństwa, ale pomoc rodzinie wielodzietnej, przede wszystkim dzieciom. Zastosowane środki są więc nieadekwatne i mogą dyskryminować, w związku z czym wymagają zmiany. Pytanie: Czy nad taką zmianą rząd myśli?</u>
          <u xml:id="u-574.6" who="#PosełKatarzynaKotula">Ponadto w 2016 r. rzecznik praw obywatelskich alarmował, iż dzieci z domu dziecka czy pogotowia opiekuńczego nie mogą otrzymać Karty Dużej Rodziny. Definiując pojęcie członka rodziny, ustawodawca poza rodzicami i dziećmi oraz małżonkiem rodzica wskazał też rodziców zastępczych oraz osoby prowadzące rodzinny dom dziecka. W ten sposób wykluczone jednak zostały dzieci, które trafiają do pozarodzinnej pieczy zastępczej. Takie ograniczenie nie ma uzasadnienia, ponieważ dzieci nie mają wpływu na to, do której z form pieczy zastępczej — rodzinnej czy instytucjonalnej — trafiły wskutek interwencji sądu opiekuńczego. Rzecznik praw obywatelskich zwraca uwagę, iż takie uregulowanie prawa do karty może spotkać się z zarzutem naruszenia zagwarantowanej konstytucyjnie zasady równości. Trudno jest ustalić, czemu w istocie, poza względami oszczędnościowymi, służyć ma to ograniczenie. Organy władzy publicznej są zobligowane do kreowania polityki socjalnej spójnej systemowo oraz wspierającej dzieci i rodzinę, a zawarte w art. 72 ustawy zasadniczej gwarancje szczególnej pomocy i opieki w stosunku do dzieci pozbawionych opieki rodziców nie mogą być przestrzegane wybiórczo. Chciałabym zapytać, czy rząd pracuje nad takimi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-574.7" who="#PosełKatarzynaKotula">Ponieważ jednak omawiany dziś proponowany projekt ustawy ma za zadanie wprowadzenie szeregu zmian porządkujących i systematyzujących zasady przyznawania Karty Dużej Rodziny, w szczególności jeśli chodzi o informatyzację tych procesów, i ponieważ pozytywnie oceniamy proponowane zmiany w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, klub parlamentarny Lewicy poprze proponowany projekt w obecnej formie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Leszka Dobrzyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#Marszałek">Mamy połączenie z panem posłem.</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowna…</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#PosełLeszekDobrzyński">Czy już mnie słychać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#Marszałek">Słychać, słychać, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#PosełLeszekDobrzyński">No dobrze.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowni Państwo! Przede wszystkim Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowni Państwo! Ten projekt, Karta Dużej Rodziny, realizowany jest już od ponad 6 lat i stał się jednym ze stałych i trwałych elementów naszej polityki prorodzinnej, polityki wspierającej polskie rodziny. Ten projekt, który dzisiaj omawiamy, projekt zmian, wprowadza w większości zmiany, które można określić technicznymi, m.in. wprowadza rozszerzenie możliwości wyświetlania elektronicznych Kart Dużej Rodziny w aplikacji mObywatel, ale także w innych aplikacjach utworzonych przez ministra właściwego do spraw rodziny. Myślę, że to dobry krok w kierunku wykorzystania cyfrowych możliwości, jakie dają nasze czasy, oraz możliwości korzystania z karty, a także zwiększenia widoczności tejże karty w rozmaitych aplikacjach oraz systemach używanych coraz częściej przez rozmaite ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-578.3" who="#PosełLeszekDobrzyński">Projekt podnosi również zgłaszany już przez samorządy postulat podniesienia kosztów obsługi oraz zunifikowania kwoty należnej gminie za rozpatrzenie wniosku o przyznanie Karty Dużej Rodziny nowej rodzinie, niezależnie od tego, czy jest to rodzina, w której prawo do Karty Dużej Rodziny przysługuje wszystkim członkom rodziny, czy tylko rodzicom.</u>
          <u xml:id="u-578.4" who="#PosełLeszekDobrzyński">Proponuje się zwiększenie kwot przysługujących gminom za rozpatrywanie wniosków oraz wprowadzenie kwot zaokrąglanych w trakcie corocznej waloryzacji wskaźnikiem równym wskaźnikowi cen i usług konsumpcyjnych ogółem w roku poprzedzającym rok, w którym przeprowadzana jest weryfikacja, do pełnych złotych.</u>
          <u xml:id="u-578.5" who="#PosełLeszekDobrzyński">Inną zmianą służącą ułatwieniu realizacji ustawy o Karcie Dużej Rodziny przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast jest likwidacja obowiązku sprawozdawczego z realizacji ustawy dla gmin i wojewodów, a także dla starostów i marszałków województw w zakresie samorządowych programów dla rodzin wielodzietnych. Obowiązek sprawozdawczy stanowi dodatkowe obciążenie dla realizatorów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-578.6" who="#PosełLeszekDobrzyński">W ramach niniejszej nowelizacji przewiduje się również wprowadzenie możliwości pozyskiwania przez ministra właściwego do spraw rodziny drogą elektroniczną z bazy PESEL informacji o zgonach posiadaczy kart. To również jest pewne ułatwienie w celu likwidacji możliwych nieporozumień, nadużyć, które mogą się wydarzyć przy dotychczasowym przesyłaniu danych.</u>
          <u xml:id="u-578.7" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowni Państwo. W zakresie form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 doprecyzowane zostały ogólne wymogi dla personelu instytucji opieki nad dziećmi w tym właśnie wieku, a jeśli chodzi o podmioty tworzące te instytucje opieki, dla nich został poszerzony również zakres danych pobieranych w ramach sprawozdania z realizacji ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-578.8" who="#PosełLeszekDobrzyński">Reasumując, te wszystkie, jeszcze raz podkreślę, moim zdaniem techniczne postulaty, które tutaj są wprowadzane, mają na celu ułatwienie funkcjonowania omawianych ustaw, kontrolę nad ich wykonywaniem oraz ułatwienie korzystania z bieżących danych z realizacji. Myślę, że zauważyć trzeba również zwiększenie stawek w ramach kosztów realizacji Karty Dużej Rodziny przez samorządy oraz wpływ na zmniejszenie biurokracji tych wszystkich pomysłów, które tutaj będziemy przegłosowywać. Całość zmian powinna również uelastycznić projekt Karty Dużej Rodziny i bardziej przystosować do naszych bieżących informatycznych i mobilno-cyfrowych możliwości, które z roku na rok się zwiększają.</u>
          <u xml:id="u-578.9" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowni Państwo. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie popierał te zmiany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Bożenę Żelazowską, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Państwo Ministrowie! Pochylamy się dzisiaj nad przedłożonym rządowym projektem ustawy dotyczącym jakże istotnej problematyki pomocy społecznej dla rodzin wielodzietnych, a także zmiany ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Problematyka zawarta w rządowym projekcie ustawy z druku nr 970, po przeprowadzeniu jego pierwszego czytania w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w dniu 29 marca 2021 r., w ocenie Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści mimo pewnych niedoskonałości zawiera rozwiązania służące społeczeństwu, a w szczególności bytowi rodziny.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Chcę przypomnieć, że Karta Dużej Rodziny, ustawa o Karcie Dużej Rodziny powstała dzięki staraniom Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego i wprowadzona została za rządów PO-PSL, kiedy ministrem pracy i polityki społecznej był Władysław Kosiniak-Kamysz. Nazwa tej ustawy na szczęście nie została zmieniona. Dzisiaj mamy jej nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">W zakresie tej nowelizacji ustawy o Karcie Dużej Rodziny zaakceptować należy rozszerzenie możliwości wyświetlania elektronicznego tego dokumentu zarówno w publicznej aplikacji mobilnej, jak i przy zachowaniu możliwości utworzenia przez ministra właściwego do spraw rodziny własnej aplikacji do wyświetlania kart. W odniesieniu do obowiązku ponoszenia opłaty przez osoby wnioskujące o nową kartę, w sytuacjach przedłużenia ważności karty, zmiany danych czy składania wniosku o duplikat karty nie będą od nich pobierane opłaty. Projekt ustawy uszczegóławia tryb wprowadzenia nowego wariantu certyfikatu, który będzie wydawany posiadaczowi legitymacji szkolnej w postaci elektronicznej. Ustawa nowelizuje także tryb dotyczący problematyki danych kontaktowych członków rodziny wielodzietnej, jeśli chodzi o kontakt z gminami przyjmującymi wnioski. Zaakceptować należy proponowane tą nowelizacją rozwiązania w przedmiocie waloryzacji kosztów, w tym także zaokrąglenia określonych kwot do pełnych złotych w górę.</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Mając na uwadze rangę problemu pomocy rodzinom wielodzietnym, a także sytuację epidemiczną w kraju, z zadowoleniem przyjąć należy również zmianę służącą ułatwieniu realizacji ustawy o Karcie Dużej Rodziny przez samorządy, polegającą na likwidacji obowiązku sprawozdawczego dla gmin i województw z jej realizacji, a także dla starostów i marszałków województw w zakresie samorządowych programów dla rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-580.5" who="#PosełBożenaŻelazowska">Biorąc pod uwagę powyższe i inne rozwiązania zawarte w nowelizacji ustawy, informuję, że klub Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści poprze tę ustawę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-580.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Michała Urbaniaka, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W omawianym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny zakłada się informatyzację działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Kierunek tych działań jest zasadniczo zgodny z potrzebami XXI w. Dobrze, że możliwość wydania karty będzie dwojaka: zarówno elektroniczna, jak i tradycyjna. Brak obowiązku podawania numeru telefonu oraz adresu e-mail — czy likwidacja obowiązku sprawozdawczego dla gmin i wojewodów — przez członków rodzin wielodzietnych jest dobrym krokiem, idącym w stronę utrzymania większej liczby kompetencji na poziomie bliższym ludziom. Zgodnie z zasadą pomocniczości, co możemy załatwić na najniższych szczeblach, to tam róbmy. Natomiast może zastanawiać dodanie obowiązku podawania we wniosku o wpis żłobka lub klubu dziecięcego do rejestru żłobków i klubów dziecięcych numerów telefonów oraz adresów e-mail. Czy może to być słuszne?</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Jeśli chodzi o doprecyzowanie ogólnych wymogów dotyczących opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, to intencją jest też ochrona naszych najmłodszych. Chodzi o weryfikację, czy takie osoby nie znajdują się w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym. Doskonale, idźmy w tę stronę.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Można by tak streszczać ten projekt, natomiast rozmawiając o polityce prorodzinnej, nie sposób nie odnieść się do tragicznej sytuacji demograficznej, jaka jest w naszej ojczyźnie. Otóż system finansowych motywacji, jaki dzisiaj mamy w Polsce, zakłada m.in. ograniczenie się do narzędzia, jakim jest redystrybucja. Doświadczenia innych krajów europejskich pokazują wysoką skuteczność dobrze zaplanowanego systemu progresji w ulgach podatkowych — rosnących przy każdym kolejnym dziecku. Ulgi mogłyby być naliczane kwotowo czy też procentowo. Dla wielu polskich rodzin taka motywacja do powiększania rodziny poprzez realnie wyższe zarobki byłaby bardzo istotna. Jednocześnie stosowanie takiej ulgi z natury byłoby prostsze i tańsze niż redystrybucja działająca tylko i wyłącznie w tym momencie. W polskim systemie brakuje też prawdziwych prorodzinnych ulg bądź są one symboliczne. Rzeczywista realizacja tych celów pewnie wymaga naprawdę gruntownej i systemowej zmiany. Nie bez znaczenia byłaby także wyższa kwota wolna od podatku.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Kolejnym fiskalnym narzędziem, na które warto zwrócić uwagę w przypadku polityki prorodzinnej, jest oddziaływanie przez państwo na ceny określonych produktów choćby za pośrednictwem VAT-u. Dzisiaj ten katalog produktów, które mają obniżoną stawkę VAT, jest za wąski. Warto byłoby go poszerzyć, by ulżyć polskim rodzinom.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Inną sprawą, o której warto dyskutować, byłaby kwestia rozszerzenia możliwości opieki nad dziećmi, ułatwienia tego, ponieważ jak wiemy, nie raz i nie dwa problemem w polskich domach jest to, że nie ma z kim zostawić dzieci, zwłaszcza jeśli oboje rodziców pracuje. Tutaj może warto zastanowić się nad rozszerzonym systemem, który pozwalałby na otwieranie domowych żłobków czy domowych przedszkoli, które byłyby mocnym wsparciem dla dzisiejszego systemu, jaki mamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-582.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#PosełJoannaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko koła Polska 2050 wobec ustawy o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny, ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#PosełJoannaMucha">Moi szanowni przedmówcy i przedmówczynie właściwie dość dużo powiedzieli o tej ustawie w szczegółach. Powiedzieli o tym, jakie zapisy są w niej zawarte. Pan poseł Leszek Dobrzyński z PiS-u nawet przed chwilą powiedział, że to są dość mocno techniczne kwestie. Zresztą wszyscy przecież znamy tę ustawę. Dlatego wydaje mi się, że może warto na koniec tej debaty powiedzieć kilka słów trochę bardziej ogólnych, dotyczących samej kwestii rodziny i tego, jaką ona w tej chwili otrzymuje pomoc ze strony państwa. Wydaje mi się, że jest to dzisiaj druga sytuacja, kiedy staję na tej mównicy i mówię to samo, mówię, że zajmujecie się państwo pudrowaniem problemów, a nie ich rozwiązywaniem. Bo dzisiejsze problemy polskich rodzin są zupełnie inne.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#PosełJoannaMucha">Chcę z tej mównicy upomnieć się o rodziny ubogie, bo to właśnie ubóstwo jest tym, co najbardziej wyklucza, w największym stopniu nie pozwala na dobre życie. Jak to możliwe, żeby przekazać dziesiątki miliardów złotych i spowodować relatywnie tak niewielką poprawę? W 2016 r. w skrajnym ubóstwie w Polsce żyło 1900 tys. osób. W 2019 r. ta liczba wzrosła o 100 tys. Jak to możliwe? Chcę się upomnieć o rodziny, w których są osoby z niepełnosprawnościami, niejednokrotnie więźniowie trzeciego, czwartego pięta i kolejnych, niemający możliwości wyjścia z domu. To matki i czasem ojcowie opiekujący się dziećmi z różnymi rodzajami niepełnosprawności, którzy egzystują właściwie gdzieś na krawędzi godnego życia. Chcę się upomnieć o te rodziny, które nie podobają się dzisiaj rządzącym tak bardzo, że na początku wykluczyliście je z programu 500+, o matki i ojców samotnie wychowujących dzieci. Gdzie alimenty dla tych ludzi, dla tych, którzy naprawdę potrzebują pomocy? Nic się tu nie poprawiło mimo tych bardzo wielu deklaracji z państwa strony.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#PosełJoannaMucha">Chcę się upomnieć o rodzica mieszkającego z dorosłymi dziećmi, bo nie mają one szansy na własne mieszkanie. Gdzie jest program mieszkaniowy? Gdzie są te tysiące mieszkań, które obiecaliście? Chcę się upomnieć o rodziny, które nie mają dostępu do łazienki ani toalety. Milion gospodarstw domowych w Polsce bez dostępu do łazienki. Ten brak toalety czy łazienki to jest totalne społeczne wykluczenie. Wyobraźmy sobie młodą dziewczynę czy młodego chłopaka, którzy nigdy nie zaproszą do domu przyjaciół, bo się wstydzą. W ogóle nie macie tego programu na swoim radarze, tego problemu na swoim radarze.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kozanecka: A co wy robiliście przez 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-584.5" who="#PosełJoannaMucha">Chcę się upomnieć o rodziny, które skłóciliście, tak jak nigdy tego w Polsce nie było. Codzienna porcja podtruwania nienawiścią, jątrzenia i napuszczania ludzi na siebie za pomocą narzędzi propagandy, bo przecież nie mediów. Wzięliście na siebie odpowiedzialność za tragedię milionów polskich rodzin rozpadających się jak domki z kart. Chcę się upomnieć o rodziny, w których dominuje przemoc, ta w każdej postaci. Wiem, że przemoc wam nie przeszkadza. Niektórzy z waszych ludzi w szeregach mówią nawet, że bijącego męża trzeba nieść jak krzyż, ale ta przemoc zabija, ta przemoc odbiera zdrowie, ta przemoc odbiera godność. Państwo ma obowiązek stać po stronie swoich obywateli, a nie po stronie upokarzających kobiety sekt. Chcę się upomnieć o rodziny dotknięte nałogami, w których niejednokrotnie życie zamienia się w piekło. Chcę się upomnieć o rodziny, których członkowie są osobami nieheteronormatywnymi, i chcę wam powiedzieć, żebyście się po prostu przestali nimi zajmować. Tak będzie najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-584.6" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kozanecka: Tak jak wy.)</u>
          <u xml:id="u-584.7" who="#PosełJoannaMucha">Jeśli chcecie państwo, dzisiaj rządzący, zajmować się rodziną, to na początku przestańcie jej szkodzić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-584.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-584.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#Marszałek">Przystępujemy, proszę państwa, do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#Marszałek">Zamykam listę posłów, którzy chcą zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Iwonę Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-585.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym uzasadnić złożoną przez klub Koalicji Obywatelskiej poprawkę. Obecne przepisy stanowią, że prawo do zatrudnienia niani przysługuje rodzicom dopiero od 20. tygodnia życia dziecka. Wielokrotnie docierały do mnie sygnały, że jest to rozwiązanie nieracjonalne w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. Czy w takich przypadkach prawo do zatrudnienia niani nie powinno przysługiwać przynajmniej od pierwszego tygodnia życia dziecka? Zakres obowiązków związanych z opieką nad dziećmi jest tak duży, iż dla komfortu funkcjonowania rodziny dodatkowa pomoc w opiece nad kilkorgiem dzieci wskazana byłaby w zasadzie nawet zaraz po wyjściu matki ze szpitala. A co w przypadku, gdy rodzą się bliźnięta lub trojaczki z niepełnosprawnością? Czy ministerstwo monitoruje takie sytuacje? Wielokrotnie zwracałam się z tą sprawą do resortu polityki społecznej i rodziny. Pisałam interpelacje, mówiłam o tym problemie podczas debat sejmowych, rozmawiałam z koleżankami posłankami, które pracują w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Czy ministerstwo analizowało sytuację matek, które urodziły więcej niż jedno dziecko, gdy urodziły dwojaczki lub trojaczki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#Marszałek">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">…z niepełnosprawnością, pod kątem zapewnienia im jak najwcześniejszej i najlepszej opieki nad dziećmi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Ryszarda Wilczyńskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Karta Dużej Rodziny to znakomite rozwiązanie z czasów rządu PO-PSL i szczęśliwie, że kontynuowane i rozwijane, to trzeba zaznaczyć. Niemniej trzeba widzieć, że one obrosło pewną mitręgą administracyjną. Przykładem może być np. rozliczanie się budżetu państwa za wydanie Karty Dużej Rodziny, co w skali kraju po tych zmianach kosztuje raptem jakieś 2 mln zł. To są drobne pieniądze, trzeba poszukiwać na tego typu rzeczy pewnej formuły ogólnej, która eliminowałaby tego typu rozliczenia. Warto o tym pamiętać. Chciałbym zapytać o kwestię ulg z tytułu wydania paszportów, bo przecież to jest z kieszeni do kieszeni budżetu państwa, te opłaty pobiera wojewoda. Rozumiem, że to wynika z faktu, że druk blankietu kosztuje, to zadajmy przy okazji pytanie: Ile w Polsce kosztuje druk blankietu paszportu, bo opłata podstawowa to jest 140 zł? Warto o tym powiedzieć obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#Marszałek">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy zmieniającej ustawę o Karcie Dużej Rodziny jest generalnie dobrym projektem, dlatego że każde rozwiązanie, które ma na celu wsparcie rodziny, będzie dobrym rozwiązaniem. Każde rozwiązanie, które ma zmniejszyć obowiązki biurokratyczne zarówno po stronie obywatela, jak i po stronie administracji, przede wszystkim tej samorządowej, to też dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Natomiast chciałbym zapytać, czy państwo planujecie jakieś poważniejsze zmiany w zakresie polityki związanej czy to z Kartą Dużej Rodziny, czy z innymi programami społecznymi, socjalnymi, albowiem one oprócz tego wymiaru wsparcia dla rodzin miały także przynieść poprawę w dzietności Polaków. Tymczasem okazuje się, że niestety tak się nie dzieje. Czy macie państwo jakiś pomysł na to, żeby rzeczywiście ta dzietność była większa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#Marszałek">Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-593.3" who="#Marszałek">W takim razie zapraszam pana Piotra Borysa, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-593.4" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowni Państwo! Karta Dużej Rodziny to inicjatywa, którą w marcu 2013 r. zapowiedział prezydent Bronisław Komorowski. Ogromnie cieszę się, że ten program rozwija się, że jest kontynuowany przez obecny rząd, który nie dodał żadnych dodatkowych nazw plus, minus i wielu obywateli może z niego korzystać. Musimy zrobić wszystko, aby ułatwiać korzystanie z szeregu usług, aby promować tę formę aktywności. Chcę powiedzieć, że w tym roku mamy najniższy od 15 lat wskaźnik urodzeń. Mamy także najwyższy wskaźnik zgonów: 480 tys. naszych polskich obywateli, najwyższy od zakończenia II wojny światowej. Polityka demograficzna jest w katastrofalnym stanie — katastrofalnym stanie. Różnica między liczbą zgonów i liczbą urodzeń w Polsce wynosi ponad 120 tys. Należy zastanowić się nad tym, jak to zmienić, a częścią tego jest oczywiście promocja Karty Dużej Rodziny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#Marszałek">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#Marszałek">W takim razie pan poseł Adam Śnieżek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#PosełAdamŚnieżek">Pani Marszałek! Pani Minister! Jak dowiedziałem się z uzasadnienia projektu ustawy, blisko milion rodzin wielodzietnych posiada obecnie Kartę Dużej Rodziny, z czego ok. 600 tys. stanowią rodziny wychowujące obecnie dzieci, a ok. 400 tys. rodziny, które kiedykolwiek miały na utrzymaniu co najmniej trójkę dzieci. Są to imponujące liczby. Chciałbym zapytać panią minister, czy to oznacza, że praktycznie wszystkie rodziny wielodzietne w Polsce obecnie korzystają z Karty Dużej Rodziny. Chciałbym też zapytać, na ile ministerstwo szacuje wielkość wsparcia, jakie trafia do rodzin wielodzietnych poprzez ten program.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Jana Szopińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Karta Dużej Rodziny to jest dobry projekt wspierający rodzinę. Jeśli chodzi o proponowane zmiany dotyczące dostępu do danych zawartych w Karcie Dużej Rodziny poprzez aplikację mobilną, trzeba przyznać, że są to jedne z nielicznych propozycji, jakie miałem okazję poznać w ostatnich miesiącach, które nie budzą daleko idących wątpliwości oraz nie naruszają obowiązujących przepisów prawnych. Jedyną moją wątpliwość budzi brak jednoznacznego zapisu określającego obowiązek wskazania przez właściwego ministra bezpłatnej aplikacji. Stąd moje pytanie: Czy faktycznie owa aplikacja będzie bezpłatna oraz czy przewiduje się możliwość tworzenia aplikacji przez zewnętrzne podmioty niezwiązane z administracją państwową? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#Marszałek">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wreszcie. Wreszcie jesteśmy w XXI w. i rodziny poprzez system elektroniczny mogą założyć Kartę Dużej Rodziny. Brawo! Brawo! Natomiast moje pytanie brzmi następująco: Czy ogólnopolska Karta Dużej Rodziny, o której mówimy, której dotyczy projekt ustawy, nad którym procedujemy, będzie skonsolidowana z kartami lokalnymi, z kartami samorządowymi? Czy bonusy i zniżki na usługi, które są określone w kartach lokalnych, będą mogły być uwzględnione w karcie ogólnopolskiej? Byłoby super, gdyby w tym zakresie samorząd miał wpływ na to, co znajduje się w karcie ogólnopolskiej, i byłoby super, gdyby rodzina, która ma Kartę Dużej Rodziny, mogła w sposób maksymalny korzystać z ulg zarówno ogólnopolskich, jak i lokalnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Krzysztofa Grabczuka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Cieszę się, że państwo kontynuujecie program dotyczący wielkiej rodziny, program, który zapoczątkowali wasi poprzednicy. Rzeczywiście sytuacja demograficzna naszego kraju nie jest zbyt wesoła, dlatego rodziny wielodzietne zasługują na wielkie wsparcie. Za wszelkimi uproszczeniami, które będziecie państwo proponować, oczywiście będę głosował. Daję państwu pod rozwagę jeszcze dwa uproszczenia i dwa rozwiązania, które mogą zmienić po części tę sytuację demograficzną, aczkolwiek jest to proces długotrwały. Po pierwsze, wykorzystajcie państwo w większym stopniu samorządy — naprawdę trzeba ufać prezydentom, trzeba ufać radnym — tam pojawia się wiele dobrych pomysłów. Po drugie, zastosujcie państwo — nie bójcie się państwo — ulgi podatkowe dla rodzin wielodzietnych. W moim przekonaniu, to również wpłynie bardzo korzystnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowna pani minister rodziny i polityki społecznej, korzystając z toczącej się dzisiaj debaty dotyczącej Karty Dużej Rodziny, funkcjonowania rodziny, chciałbym zapytać o realizację orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 14 października 2014 r. dotyczącego zróżnicowania wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, które dla dzieci, przypomnijmy, niepełnosprawnych, czyli dla wychowujących je rodziców i opiekunów, wynosi obecnie 1971 zł, a dla dorosłych osób niepełnosprawnych wynosi 620 zł. W tej chwili, kiedy jest decyzja gminy, ludzie odwołują się do SKO i SKO przyznaje te wyższe kwoty, ale w międzyczasie pojawiają się kancelarie prawne, które oczekują, że będą prowadzić te sprawy, i oczekują kwot kilkukrotnie wyższych od kwot tych zasiłków na realizację, na reprezentowanie tychże stron. Kiedy zostanie zrealizowane to orzeczenie trybunału?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#Marszałek">Pan poseł Bogusław Wontor, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#PosełBogusławWontor">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Aby zostać pracownikiem np. żłobka, trzeba wykazać, że nie jest się w rejestrze skazanych za przestępstwa na tle seksualnym. I bardzo dobrze. Moje pytanie kieruję do przedstawicieli rządu: Czy ten zapis został wprowadzony profilaktycznie, czy były jakieś negatywne przykłady, które spowodowały wprowadzenie tego zapisu? Jeżeli pani marszałek pozwoli, trochę nieregulaminowo, ale zapytam, bo zapytałem przy poprzednim punkcie i zadałem pani marszałek pytanie, o kwestię legislacji dotyczącej poprzedniej ustawy. Czy jest to prawidłowo, czy nie, czy mogłaby pani marszałek do tego się ustosunkować i odpowiedzieć? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję. Na ten temat nie będziemy teraz rozmawiać, bo jesteśmy przy zupełnie innym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#komentarz">(Poseł Bogusław Wontor: No ale przy tamtym punkcie pani marszałek nie odpowiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-607.3" who="#Marszałek">Bo to nie do mnie pytania, panie pośle. To są pytania do państwa ministrów.</u>
          <u xml:id="u-607.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z dużą radością witam przeniesienie Karty Dużej Rodziny na platformę mObywatel. Jeżeli mogę pozwolić sobie na pewną sugestię, to proponowałbym, żeby również ta karta była wydawana w formacie, który jest zrozumiały dla aplikacji typu wallet, czyli w takim formacie, które będą pozwalały prezentować tę kartę tak, jak prezentujemy kartę fizyczną.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#PosełMichałGramatyka">Korzystając z tego, że mam głos, chciałem podziękować pani marszałek, dlatego że kolejnym dokumentem, który zostanie przeniesiony do platformy mObywatel, będą legitymacje poselskie, i to nie stałoby się, gdyby nie przychylność pani marszałek. Bardzo dziękuję. Dzieli nas od tego tylko umowa z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej panią Barbarę Sochę.</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z przyjemnością odbieram głosy popierające zmiany w ustawie o Karcie Dużej Rodziny i w ustawie o opiece nad dziećmi do lat 3. Cieszy mnie takie wspólne stanowisko i wspólne poparcie dla polityki prorodzinnej, którą rząd Zjednoczonej Prawicy prowadzi już od prawie 6 lat. Natomiast dziwią mnie bardzo głosy dotyczące kwestii związanych z poważniejszymi zmianami. To przecież od 5 lat… Niedawno obchodziliśmy 5. rocznicę programu 500+, pierwszego ważnego programu, poważnej zmiany, która zasadniczo wpłynęła na warunki życia rodzin w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Paniom posłankom, które zwracały uwagę na kwestie ubóstwa, chciałabym przypomnieć, że w 2015 r. raport NIK-u wprost mówił o biedzie polskiej, która miała twarz dziecka. Bieda w Polsce przed 2015 r. dotyczyła nawet rodzin, w których rodzice pracowali, i to nie tylko rodzin wielodzietnych, ale nawet tych, w których było dwoje dzieci. Szczęśliwie przez kilka lat ta sytuacja się zasadniczo zmieniła. Natomiast jeśli chodzi o relatywne ubóstwo, to odpowiadam na pytanie, jak to się stało. Rzeczywiście relatywnie jesteśmy w pewnym sensie ofiarami własnego sukcesu, dlatego że tak wzrosły dochody Polaków, że relatywnie grupa ubogich w tym przedziale się zwiększyła.</u>
          <u xml:id="u-610.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Natomiast odpowiadając na pytanie o planowanie poważniejsze zmiany, powiem: tak, planujemy poważniejsze zmiany i cieszę się już proszę państwa, na tę dyskusję, którą będziemy mogli odbyć nad — mam nadzieję, że wkrótce — strategią demograficzną, dlatego że ten dokument odpowiada w sposób zasadniczy na wszystkie obszary, które zidentyfikowaliśmy jako obszary, które mają wpływ na dzietność.</u>
          <u xml:id="u-610.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Czy sytuacja demograficzna w Polsce jest katastrofalna? Patrząc na liczbę urodzeń, trzeba powiedzieć, że jest. Natomiast ta dzisiejsza liczba urodzeń wynika z zaniedbań, z braku polityki prorodzinnej przez ostatnie 30 lat. I to, z czym dzisiaj się mierzymy… My zmierzymy się z tym problemem, zwiększymy dzietność. Natomiast z powodu tych zaniedbań, z którymi mieliśmy do czynienia w poprzednich latach, to będzie trwało długo, to będzie trwało kilkanaście lat. Dlatego że minął wyż demograficzny z okresu stanu wojennego. Kobiety, które urodziły się w czasie tego wyżu, dzisiaj kończą 40 lat i one już dzisiaj dzieci nie urodzą. To oznacza, że dramatycznie i bardzo dynamicznie spada nam liczba kobiet w wieku prokreacyjnym. Dlatego odrobienie tych zaległości, na które pracowaliśmy przez 30 lat od czasu, od początku czasu transformacji ustrojowej, zajmie nam co najmniej kilkanaście lat. Natomiast te zmiany zostaną wprowadzone, tak jak wszystkie inne zapowiadane przez ten rząd. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-610.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#Marszałek">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy… Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#Marszałek">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-611.4" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-611.5" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-611.6" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne (druki nr 1005 i 1035).</u>
          <u xml:id="u-611.7" who="#Marszałek">Proszę pana posła Henryka Kowalczyka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! W dniu 17 marca 2021 r. podczas plenarnego posiedzenia Sejmu rozpatrzono projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne, druk nr 1005.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Projektowana ustawa zakłada przekształcenie otwartych funduszy emerytalnych w fundusze inwestycyjne prowadzące indywidualne konta emerytalne zasilone aktywami pochodzącymi z OFE. Każdy ubezpieczony będzie miał prawo wyboru, domyślną opcją będzie przeniesienie środków z OFE do IKE z możliwością jego dalszego zasilania, ale już zupełnie dobrowolnego. Jedocześnie w przypadku osób, które zdecydują się na przejście w całości do I filaru, środki przez nich zgromadzone w OFE zostaną zapisane na indywidualnym koncie prowadzonym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, a odpowiadające im aktywa trafią do Funduszu Rezerwy Demograficznej.</u>
          <u xml:id="u-612.2" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Po pierwszym czytaniu ustawa została skierowana do rozpatrzenia przez połączone Komisje: Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej i Rodziny. Połączone komisje rozpatrzyły projekt ustawy w dniu 24 marca br. i przedstawiają sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-612.3" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Dyskusja w czasie prac komisji dotyczyła wielu aspektów. Szczególnie wiele dyskusji poświęcono 15-procentowej opłacie w momencie przekształcenia. W trakcie prac komisji zgłoszono pierwszy wniosek o przeprowadzenie wysłuchania publicznego, wniosek ten komisje połączone odrzuciły. Następnie zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości, również ten wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-612.4" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Komisje przyjęły natomiast poprawki dotyczące m.in. przyspieszenia granicznej daty dokonywania transferów między OFE z listopada na sierpień 2021 r., uzupełnienia katalogu dokumentów niezbędnych do dokonania wypłaty transferowej o oświadczenia o małżeńskich stosunkach majątkowych, zwolnienia z podatku PIT środków wypłaconych z OFE na rzecz osób uprawnionych oraz spadkobierców po śmierci oszczędzającego. Wprowadzono również zwolnienie z jednorazowej wypłaty środków z OFE przez oszczędzającego, któremu rachunek OFE otwarto w związku ze śmiercią jego współmałżonka, i wiele innych poprawek o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Zgodnie z tradycją komisje również upoważniły Biuro Legislacyjne do dokonania korekt redakcyjno-legislacyjnych w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-612.5" who="#PosełSprawozdawcaHenrykKowalczyk">Ostatecznie połączone Komisje Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej i Rodziny rekomendują przyjęcie projektu ustawy, przedkładając równocześnie 11 wniosków mniejszości, które zostały zgłoszone, m.in. ponownie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości, wniosek dotyczący zmiany tytułu projektu ustawy itd. Przedłożone sprawozdanie komisji zawarte jest w druku nr 1035. Komisje rekomendują przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#Marszałek">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-613.3" who="#Marszałek">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Adam Śnieżek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-613.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#PosełAdamŚnieżek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Komisje Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej i Rodziny na wspólnym posiedzeniu rozpatrzyły rządowy projekt z druku nr 1005 i po uwzględnieniu poprawek przyjęły projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne, druk nr 1035.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#PosełAdamŚnieżek">Projekt ten zmierza do naprawy systemu emerytalnego nadwyrężonego wielkim i niespodziewanym transferem aktywów z OFE do ZUS dokonanym przez rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego w 2014 r. dla ratowania źle zarządzanych finansów państwa. Przyjęte w projekcie ustawy rozwiązania będą służyć odbudowie na nowych zasadach filaru kapitałowego przy zagwarantowaniu prywatnego charakteru gromadzonych w jego ramach środków. Projektowana ustawa przewiduje przekształcenie otwartych funduszy emerytalnych w fundusze inwestycyjne prowadzące indywidualne konta emerytalne zasilone aktywami z OFE. Ubezpieczeni sami zdecydują o przeniesieniu swoich zgromadzonych w otwartych funduszach środków ze składek do IKE albo do ZUS.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#PosełAdamŚnieżek">Osoby, które przez złożoną deklarację wybiorą całkowite przejście do I filaru, będą mieć przeniesione swoje aktywa z OFE do Funduszu Rezerwy Demograficznej, a ich wartość zostanie zapisana na indywidualnym koncie prowadzonym w ZUS. Opcją domyślną będzie przeniesienie środków na IKE z możliwością jego dalszego dobrowolnego zasilania. Składki zgromadzone na indywidualnych kontach emerytalnych będą mieć charakter prywatnej własności oszczędzającego nienaruszalnej ze strony państwa. Wypłata tych środków po osiągnięciu wieku emerytalnego przez ubezpieczonego będzie wolna od podatku.</u>
          <u xml:id="u-614.3" who="#PosełAdamŚnieżek">Odpowiednikiem podatku dochodowego oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne pobieranych od emerytów, wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, będzie w odniesieniu do środków przenoszonych na IKE jednorazowa opłata przekształceniowa w wysokości 15%. Indywidualne konta emerytalne w połączeniu z rozwijającymi się pracowniczymi planami kapitałowymi będą stanowić mocniejszy drugi filar systemu emerytalnego. Te rozwiązania zwiększające możliwości i gwarancje dobrowolnego oszczędzania na emeryturę będą wzmacniać zaufanie obywateli do systemu emerytalnego i stabilizować zabezpieczenie emerytalne Polaków. Będzie to oznaczać w dłuższej perspektywie wzrost długoterminowych oszczędności prywatnych, co pozytywnie wpłynie na stabilność ekonomiczną państwa, na wzmocnienie polskiego rynku kapitałowego i jego potencjału inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-614.4" who="#PosełAdamŚnieżek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy. Równocześnie nasz klub składa sześć poprawek doprecyzowujących niektóre przepisy ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-614.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Marka Sowę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#PosełMarekSowa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko dotyczące ustawy o likwidacji otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#PosełMarekSowa">Mamy godz. 21.30 i jest tak, jak już było wielokrotnie, jak nas państwo przyzwyczailiście. Pod osłoną nocy co możecie zrobić? Możecie skoczyć, wykonać skok na kasę, na oszczędności Polaków. Zresztą ta ustawa doskonale wpisuje się w DNA PiS-u. PiS-owskie DNA to nowe podatki, zazwyczaj wyższe nowe opłaty, kolejne daniny — już mamy chyba z 40 takich ustaw wprowadzonych — zawłaszczanie instytucji państwa, skok na spółki Skarbu Państwa, a dzisiaj — na oszczędności Polaków. Ta ustawa uderza w ponad 15 mln przyszłych emerytów, bez względu na to, co wybiorą. Jeśli wybiorą pozostanie w ZUS-ie, stracą możliwość dziedziczenia.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#PosełMarekSowa">To bardzo ważne w szczególności dla kobiet, które zazwyczaj żyją dłużej i dla których emerytura męża to część, która jest bardzo ważnym elementem dochodowym. PiS zabiera im szansę na oszczędności po własnym mężu. Przypomnę, że Platforma Obywatelska, przenosząc środki z OFE do ZUS-u, zagwarantowała dziedziczenie.</u>
          <u xml:id="u-616.3" who="#PosełMarekSowa">Jeśli ktoś wybierze IKE, straci 15% swoich oszczędności. Zwyczajnie zostanie okradziony. Pewnie wszyscy się zastanawiacie, ile to jest 15%. Nie wiadomo, bo nie ma żadnej akcji informacyjnej, tylko propagandowa. Zgromadzone oszczędności są różne. Jeden ma 1 tys. zł, inny — 100 tys. oszczędności, a może i 200 tys. Ale zostawmy przykładowo 100 tys. To znaczy, że 15% dla nich to 15 tys. zł. Jakim prawem rząd PiS-u chce zabrać 15 tys. zł oszczędności emerytalnych pracownikom z klasy średniej, którzy całe życie pracowali na etacie, płacili składki, podatki? To są polscy inżynierowie, informatycy, naukowcy, nauczyciele, lekarze, ludzie, którym Polska zawdzięcza tak wiele.</u>
          <u xml:id="u-616.4" who="#PosełMarekSowa">Dlaczego PiS chce wam zabrać po 15–20 tys. zł? Przecież to jest oszustwo i zwykłe draństwo. Wiem, że często odwołujecie się do naszych rządów. Często słychać: a wyście… Jeszcze raz więc wam wyjaśnię. Umarzając obligacje, Platforma zadbała o to, żeby żaden członek OFE nie stracił ani złotówki. Zapamiętajcie: ani złotówki. A wy zabieracie 15%. 15% to zwykły haracz. Wasze opowieści, że to substytut podatku dochodowego, to kłamstwo, które wam codziennie towarzyszy. Dlaczego? Kilka przykładów.</u>
          <u xml:id="u-616.5" who="#PosełMarekSowa">Po pierwsze, nie znamy stawki podatku dochodowego w przyszłości. A przecież PiS obiecuje, że emerytura do 2,5 tys. zł będzie wolna od podatku.</u>
          <u xml:id="u-616.6" who="#PosełMarekSowa">Po drugie, nawet dzisiaj, jeśli emeryt ma 1500 zł, dokona jakiejś darowizny, kupi leki, to realnie ile zapłaci? 10–12% podatku? A jeśli skorzysta z ulgi termomodernizacyjnej, to ten podatek będzie jeszcze znacznie mniejszy.</u>
          <u xml:id="u-616.7" who="#PosełMarekSowa">Po trzecie, dlaczego chcecie okraść samorządy? Skoro to jest substytut podatku, to trzeba się nim podzielić. Dzisiaj samorządy mają połowę udziałów w Picie, a wy im tego prawa po prostu odmawiacie.</u>
          <u xml:id="u-616.8" who="#PosełMarekSowa">Wreszcie podatek dochodowy. Płaci się go wtedy, kiedy uzyskuje się ten dochód, a nie 10, 20 czy 30 lat wcześniej. Nie dajmy się oszukać, to nie jest żadna opłata przekształceniowa, to typowy haracz, potrzebny wam na wasze rządy.</u>
          <u xml:id="u-616.9" who="#PosełMarekSowa">Ta ustawa to skok na ponad 20 mld oszczędności Polek i Polaków. Te pieniądze w całości w 2022 r. trafią do kieszeni PiS-u i zostaną przeznaczone na nowe limuzyny i telewizję Jacka Kurskiego, bo takie są wasze priorytety.</u>
          <u xml:id="u-616.10" who="#PosełMarekSowa">Dlatego w imieniu Koalicji Obywatelskiej zgłaszam wniosek o odrzucenie tej ustawy w drugim czytaniu. A jeśli ten wniosek nie przejdzie, to mam osiem poprawek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#PosełMarekSowa">…które w sposób radykalny ograniczą złodziejstwo w stosunku do przyszłych emerytów.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Adriana Zandberga z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#PosełAdrianZandberg">Wysoka Izbo! Wróciła niestety pod obrady Sejmu ustawa zła, ustawa napisana w dużym stopniu pod interesy rynków finansowych, ustawa, która wpycha ludzi na siłę w ręce prywatnych funduszy w myśl dokładnie tej samej logiki, która kiedyś stała za OFE. Skutki wprowadzenia niesławnych OFE odczuwamy do dzisiaj. Ten system wydrenował budżet państwa, ale też do dziś borykamy się z narastającym problemem ubóstwa emerytów. Już ponad 300 tys. seniorów dostaje w tym momencie emerytury niższe od minimalnej i z każdym miesiącem takich biedaemerytur będzie więcej i więcej.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#PosełAdrianZandberg">Wierzę, że nikt na tej sali, jak tutaj siedzimy, nie chce, żeby ci ludzie umarli z głodu. Ale skoro trzeba będzie pomóc ofiarom tego systemu sprywatyzowanych emerytur, to oznacza to, że ciężar tej pomocy będzie musiało wziąć na siebie państwo, nie prywatny kapitał, nie prywatne fundusze, bo ci, którzy w kłamliwych reklamach obiecywali emerytury pod palmami, mogą się tylko śmiać z naiwności polityków, którzy za tym zagłosowali.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#PosełAdrianZandberg">Mówię o tym nie bez powodu. Na tej sali siedzą jeszcze politycy AWS-u i Unii Wolności, którzy wtedy przepchnęli ten absurd. Teraz oczywiście te partie nazywają się inaczej, ci politycy siedzą w ławach PiS-u i Platformy, ale tym bardziej warto, żeby to wybrzmiało, proszę państwa. Przez prywatyzację emerytur musimy płacić dwa razy. Najpierw dorzuciliśmy się do zysków firm z sektora finansowego, a teraz będziemy i tak musieli zapewnić godną starość emerytom, bo okazało się, że prywatne fundusze tego nie potrafią. Zyski znowu zostały więc sprywatyzowane, a koszty, realne koszty społeczne — zepchnięte na państwo.</u>
          <u xml:id="u-620.3" who="#PosełAdrianZandberg">Wysoka Izbo! W tej ustawie jest dosyć bezczelny przepis, napisany ewidentnie pod dyktando instytucji finansowych. Zgodnie z tym przepisem przekazuje się składki obywateli do prywatnych funduszy bez wyrażenia przez nich otwarcie tej woli. To przypomina nieuczciwe praktyki handlowe czy to sieci telefonicznych, czy banków, które wciskają ludziom usługi, których klient wcale nie potrzebuje. Mówiłem już o tym przy pierwszym czytaniu. Państwo nie powinno zachowywać się jak nieuczciwy akwizytor korporacji finansowych, a w szczególności nie powinno tak robić wtedy, kiedy premierem rządu jest były bankier.</u>
          <u xml:id="u-620.4" who="#PosełAdrianZandberg">Chciałbym się, drodzy państwo, zwrócić do posłów związanych z NSZZ „Solidarność”. Szanowni państwo, Komisja Krajowa przyjęła bardzo rozsądne stanowisko dotyczące tego przepisu, dotyczące wpychania ludzi na siłę w ręce prywatnych funduszy. Chciałbym zwrócić się do was, do posłów związanych z „Solidarnością”: zagłosujcie w tej sprawie zgodnie ze stanowiskiem Komisji Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-620.5" who="#PosełAdrianZandberg">Zagłosujcie w tej sprawie zgodnie ze stanowiskiem związku. Mogę zadeklarować, że my, cały koalicyjny klub Lewicy, zagłosujemy w tej sprawie zgodnie ze stanowiskiem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, zgodnie ze stanowiskiem ludzi, którzy wiedzą, jaki będzie koszt tego złego rozwiązania, które zapisaliście w tej ustawie, koszt dla ludzi pracy. Możemy wspólnie zmienić ten kuriozalny przepis i zachęcam do tego tych posłów, dla których legitymacja „Solidarności” w kieszeni to coś więcej niż rupieć.</u>
          <u xml:id="u-620.6" who="#PosełAdrianZandberg">Szanowni Państwo! Mamy największy kryzys zdrowotny i społeczny od II wojny światowej. W tym czasie potrzebujemy stabilności ZUS-u i stabilności całego sektora finansów publicznych. To naprawdę jest wyjątkowo zły czas na robienie kolejnych prezentów rynkom kapitałowym. Mogę państwu z góry powiedzieć, co się stanie, jeżeli ta ustawa zostanie przyjęta. Drobne oszczędności, które na tych kontach zostaną zapisane, z czasem zostaną zjedzone przez opłaty podmiotów zarządzających. IKE oczywiście nie daje gwarancji dożywotniej emerytury i kiedy przyjdzie do wypłaty świadczeń, to skończy się jak zwykle: będziemy mieli jeszcze więcej ubogich emerytów niż dzisiaj i znowu trzeba będzie zaangażować fundusze z budżetu, żeby tym ludziom pomóc.</u>
          <u xml:id="u-620.7" who="#PosełAdrianZandberg">Drodzy Państwo! U podstaw tego systemu, u podstaw OFE leżało kłamstwo, według którego prywatyzacja systemu emerytalnego jest dobra dla ludzi. I to samo kłamstwo niestety powtarzał tutaj z trybuny sejmowej pan minister Buda. Tego kłamstwa nie warto powtarzać i tego kłamstwa nie warto utrwalać. Kolejna odsłona systemu sprywatyzowanych emerytur jest Polsce potrzebna jak dziura w moście. Koalicyjny klub Lewicy mówi w tej sprawie jasno, i mówię to i w imieniu Razem, ale także w imieniu Nowej Lewicy, w imieniu Polskiej Partii Socjalistycznej, w imieniu Wiosny: nie dla prywatyzacji emerytur. I dlatego opowiadamy się za odrzuceniem tej ustawy. A poprawki spełniające postulaty związków zawodowych, w tym spełniające postulaty NSZZ „Solidarność”…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#PosełAdrianZandberg">…składamy do pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#Marszałek">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Gdy 4 tygodnie temu rozpoczynaliśmy debatę nad tym projektem, w imieniu klubu Koalicji Polskiej pytałem z tego miejsca, po pierwsze, jaki jest cel owego przymusowego przeniesienia oszczędności emerytalnych z OFE na indywidualne konta emerytalne poza odebraniem przez rząd każdemu oszczędzającemu, czyli prawie ponad 15 mln Polaków, 15% kwoty zgromadzonej już przez nich w OFE. Po drugie, pytałem, za co PiS chce pobrać ową 15-procentową opłatę przekształceniową, skoro zamiana otwartych funduszy emerytalnych w specjalistyczne fundusze inwestycyjne nie wymaga żadnej czynności ani fizycznej, ani administracyjnoprawnej. Zmieni się tylko nazwa, a adres, pracownicy, zarządy, rady nadzorcze pozostaną te same. Pytałem także, dlaczego rząd PiS przewiduje przeniesienie oszczędności emerytalnych Polaków, oczywiście pomniejszonych o haracz, o 15-procentową opłatę na funkcjonowanie rządu, tylko na indywidualne konta emerytalne, a już nie na indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego. I czy czasami przyczyną tego nie jest fakt, że tylko środki zgromadzone na IKZE, na tych indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego można do pewnej wysokości odliczyć od podatku osobistego, a już środki gromadzone na IKE takiej możliwości nie dają.</u>
          <u xml:id="u-624.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Na żadne z tych pytań nie uzyskaliśmy odpowiedzi ani na tej sali 4 tygodnie temu, ani podczas prac w komisjach. Z nadesłanych opinii dowiedzieliśmy się natomiast, że np. Narodowy Bank Polski — tak, ten bank, który jest zarządzany przez polityka związanego z PiS-em — zauważa, iż ustawa ta może prowadzić do zmniejszenia wartości aktywów zgromadzonych przez Polaków w OFE, a przez to — stworzyć istotne ryzyko zmniejszenia wartości środków odłożonych przez nich na emerytury. Albowiem jak pisze Narodowy Bank Polski w swojej opinii: rozwiązania proponowane już a priori nie są w pełni korzystne z punktu widzenia interesów ubezpieczonych. Ubezpieczonych, czyli was, drodzy rodacy. Rozwiązania przyjęte przez rząd PiS i forsowane tutaj przez klub Prawa i Sprawiedliwości nie są dla was korzystne — stwierdza to w swojej oficjalnej opinii przedstawiciel Narodowego Banku Polskiego, czyli instytucji zarządzanej przez człowieka PiS.</u>
          <u xml:id="u-624.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Z opinii nadesłanej przez Konfederację Lewiatan dowiedzieliśmy się również, że operacja, którą proponuje się w tej ustawie, może prowadzić do przejęcia przez państwo akcji wielu spółek notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, co rodzi wysokie ryzyko gospodarcze związane z nagłym i pozarynkowym wzrostem aktywności państwa w gospodarce. Tak, to socjalizm bis, i to nie po raz pierwszy, oczywiście tylko w tym rozumieniu PRL-owskim, czyli dobrze dla państwa i dla nomenklatury, natomiast dla obywateli, w tym ludzi pracujących — niekoniecznie.</u>
          <u xml:id="u-624.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dlatego w imieniu klubu Koalicji Polskiej nadal podtrzymuję opinię, że właściwy tytuł tego projektu ustawy powinien brzmieć: Rabunek+ i wnoszę o jego odrzucenie w całości w drugim czytaniu. Zaś na wypadek gdyby ten wniosek nie uzyskał większości, co jest bardzo prawdopodobne, przedkładam w imieniu naszego klubu także kilka poprawek, z których najważniejsza zakłada likwidację owej opłaty przekształceniowej w wysokości 15%, całkowicie nieuzasadnionej, pozbawionej jakiegokolwiek sensu poza tym, że ma zasilić budżet rządowy środkami po to, żeby można było je wydawać w zbliżających się latach wyborczych na cele związane z prognozowanym czy wymarzonym kolejnym zwycięstwem wyborczym PiS.</u>
          <u xml:id="u-624.5" who="#PosełJacekProtasiewicz">Inna z poprawek daje ubezpieczonym możliwość przeniesienia swoich oszczędności z OFE również na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, tak żeby mogli oszczędzać w nowoczesny sposób, również odpisując sobie oszczędności tam odkładane na przyszłą emeryturę od podatku indywidualnego.</u>
          <u xml:id="u-624.6" who="#PosełJacekProtasiewicz">Wreszcie w poprawkach postulujemy wprowadzenie możliwości dziedziczenia również w sytuacji, gdy środki z OFE decyzją przyszłego emeryta na skutek wejścia w życie tej ustawy zostaną przeniesione do ZUS. Indywidualne konto w ZUS powinno podlegać dziedziczeniu, bo to są środki zgromadzone przez obywateli również z myślą o ich zstępnych.</u>
          <u xml:id="u-624.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Krzysztofa Bosaka, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! To smutne, że musimy dyskutować nad projektem, co do którego wszyscy na tej sali, z PiS-em włącznie, mamy świadomość, że jest w zasadzie antyspołeczny i antynarodowy. Pod szczytnymi hasłami i całkowicie fałszywymi frazesami, które wypowiadacie z przekonaniem, przynajmniej pozornym, o zwracaniu pieniędzy Polakom, tak naprawdę próbujecie dobrać się do kolejnej skarbonki, stawiając Polaków przed skomplikowanym i fałszywym wyborem. To jest jak gra hazardowa z oszustem. Stawiacie Polaków przed wyborem, gdzie każda opcja, którą wybiorą, jest po prostu dla nich zła.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Potrafię to udowodnić w bardzo prosty sposób. Gdyby propozycje, które sformułowaliście dla Polaków, były korzystne, to dalibyście im możliwość pozostania w obecnym modelu, a korzyścią wypływającą z wyboru tego, co wymyśliliście, przekonywalibyście do tego, żeby przejść do nowego modelu zarządzania środkami, czy to do ZUS, czy do IKE, czy co tam jeszcze wymyślicie. Wymyślacie skomplikowane nazwy, komplikujecie te warianty po to, żeby zdezorientować przeciwnika. A waszym przeciwnikiem jest naród, jest społeczeństwo, ponieważ to naród, to społeczeństwo przekonywaliście, jeszcze pod starą nazwą, AWS i Unia Wolności, kiedy tworzyliście OFE, obiecywaliście, że będzie właścicielem tych pieniędzy. Co były warte te obietnice, widzimy z perspektywy czasu. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że były to środki w domenie publicznej. To, co obiecywaliście w reklamach, to była czysta propaganda. Pamiętamy spoty: polskich emerytów, którzy mieli wypoczywać pod palmami. Kończy się w ten sposób, że część środków umorzyła Platforma Obywatelska, gdy rządziła, a wy się dobieracie do tej lepszej części: nie do obligacji, ale do akcji.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#PosełKrzysztofBosak">To jest drugie dno waszej operacji. Robicie to nie tylko dlatego, że potrzebujecie środków budżetowych, że macie problem ze spięciem całego sektora finansów publicznych, ale też dlatego, żeby poprzez akcje zgromadzone w OFE uzyskać wpływ na kolejne duże przedsiębiorstwa. Potrzebujecie tego wpływu jako narzędzia politycznego, żeby robić swoje operacje, przejmować a to instytucje sektora finansowego, a to jakieś media. Orlen to za mało, nie da się Orlenem wykupić wszystkiego, co was interesuje, więc potrzebujecie nowych zabawek, którymi premier Morawiecki będzie mógł organizować tę inżynierię finansową, której nauczył się w sektorze bankowym i którą w tej chwili w ramach swoich usług proponuje prezesowi Jarosławowi Kaczyńskiemu i będzie realizował za pieniądze polskich emerytów. To trzeba powiedzieć Polakom bardzo uczciwie i otwarcie: chcecie swoją inżynierię finansowo-polityczną, swój kapitalizm polityczny, jak to nazywał Jarosław Kaczyński, przez lata słusznie to krytykując i wiedząc doskonale, o czym mówi, bo ten kapitalizm polityczny od wczesnych lat 90. tworzył, budując wokół siebie sieć spółek zarządzających nieruchomościami, które pozyskane z prywatyzacji majątku narodowego po okresie PRL…</u>
          <u xml:id="u-626.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Sam pan sobie zaprzecza.)</u>
          <u xml:id="u-626.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Doskonale pani wie, o czym mówię. Proszę nie przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-626.5" who="#PosełKrzysztofBosak">Ten kapitalizm polityczny, który słusznie krytykował prezes waszej partii, nieobecny tu na sali, twórczo chcecie rozwinąć za pieniądze polskich emerytów, strasząc z jednej strony właśnie brakiem dziedziczenia, a z drugiej strony — karną opłatą w wysokości 15%. Cokolwiek Polak wybierze, to będzie źle. Taką alternatywę przed Polakiem stawiacie i Polacy powinni to wiedzieć. Powinni wiedzieć, że jesteście partią pozującą na partię prospołeczną, walczącą o interesy zwykłego Polaka, a tak naprawdę stawiacie go przed dwoma opcjami, z których którąkolwiek wybierze, to coś straci. A straci na czyją korzyść? Na waszą, dlatego że albo właśnie wejdziecie w zarządzanie pulą akcji, albo będziecie budżetowo do przodu na tych 15%. Słusznie jeden z przedmówców zauważył, że właściwie nie wiadomo, czym te 15% w ogóle ma być uzasadniane. Cała ta wasza narracja o tym, że i tak trzeba by było od tego zapłacić podatek… Przecież podobno chcecie te podatki obniżyć. Tak mówicie. Oczywiście ciągle podatki podwyższacie, wymyślacie nowe, daniny, opłaty, cała wasza kreatywność jest uruchomiona. Adrian Zandberg, widzę, siedzi zachwycony wraz z posłami Lewicy. Zawsze kiedy proponujecie nowy podatek, głosujecie wspólnie. Wiele was łączy mimo pozornej sprzeczności miedzy tzw. prawicą a faktyczną lewicą.</u>
          <u xml:id="u-626.6" who="#PosełKrzysztofBosak">Pomijając tę kwestię, jaką mamy pewność, jak będą wyglądały te podatki? Mówicie, zapewniacie, że już drugi raz od tego podatku się nie zapłaci, bo wy to napiszecie w ustawie. Ale co jest warte to zapewnienie? Jak kolejny rząd będzie potrzebował pieniędzy, to ustawę zmieni. Zmiana ustawy to 24 godziny, co pokazaliście. Jak chcecie, to potraficie. Jak nie chcecie, to mrozicie w komisjach. Więc zła wiadomość dla Polaków późną porą: nie można ufać PiS-owi. PiS chce waszych pieniędzy i je sobie weźmie.</u>
          <u xml:id="u-626.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-626.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! System emerytalny musi być stabilny, bezpieczny i przewidywalny. Dziś traktujecie ów system jako źródło dodatkowej gotówki, którą możecie najzwyczajniej w świecie zawłaszczyć i z której możecie pokryć efekty własnej niekompetencji. Zasypywanie dziury i deficytu w budżecie jest głównym celem tej ustawy. Wieloletnie oszczędności Polek i Polaków, ciężko wypracowywane każdego dnia, zamierzacie roztrwonić w parę miesięcy. W ten sposób w oczach obywateli system stanie się jeszcze bardziej niestabilny, mniej bezpieczny i mniej przewidywalny.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Polacy, emeryci — ci obecni i ci przyszli — zasługują na trzy S — stabilność, spokój i szacunek. Wy dajecie im lekceważenie i niepewność. By przywrócić odrobinę poczucia stabilności i bezpieczeństwa, złożyliśmy w trakcie prac nad ustawą kilka fundamentalnych z punktu widzenia obywateli poprawek. Chcemy, by środki przekazane w OFE do ZUS podlegały dziedziczeniu. Taki zapis będzie chronił podstawowy interes obecnych i przyszłych emerytów. Oczekujemy, że z ustawy usunięta zostanie 15-procentowa danina, którą Morawiecki chce pobierać za przeniesienie pieniędzy z OFE do IKE. Ta grabież narusza art. 2 konstytucji i nie ma żadnego uzasadnienia. Pobranie opłaty przekształceniowej to de facto nacjonalizacja prywatnych środków obywateli zgromadzonych na kontach funduszy emerytalnych. Opłata nie ma nic wspólnego z żadnymi kosztami przeniesienia, jest po prostu zwyczajnym przywłaszczeniem sobie przez państwo pieniędzy zgromadzonych przez obywateli i na pewno będzie przedmiotem masowych pozwów obywateli, którzy będą chcieli swoje pieniądze odzyskać.</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Po trzecie, proponujemy zmniejszenie przymusu agresywnego inwestowania w IKE. Rząd, wychodząc absolutnie z pozycji siły, pozycji przypisanej do regulatora, chce zabrać obywatelom w ramach 15-procentowej daniny bezpieczną część portfela, pozostawiając w ich rękach środki agresywnie inwestowane w akcje. Niech każdy z siedzących tutaj na sali odpowie sobie na pytanie i oceni ten ruch pod względem etycznym.</u>
          <u xml:id="u-628.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Po czwarte, chcemy odwrócenia mechanizmu deklaracji tak, by pieniądze z automatu wpływały do ZUS, bo wiemy, że świadomi obywatele i tak na własną rękę zabiorą je do IKE. Tylko świadomi obywatele powinni w świadomy sposób podejmować decyzje, że chcą wam pozwolić na pobranie haraczu.</u>
          <u xml:id="u-628.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Po piąte, chcemy przesunięcia terminu wejścia w życie ustawy, bo po prostu wam nie ufamy i nie chcemy oddawać w wasze ręce oszczędności emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-628.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Złożę dzisiaj jeszcze jedną niezwykle istotną poprawkę. To chyba w debacie publicznej dotąd się nie pojawiło. Wy przy okazji tej ustawy chcecie obniżyć kompetencje członków rady nadzorczej funduszy emerytalnych. Nawet tam, do funduszy, które zarządzają pieniędzmi przyszłych emerytów, chcecie pchać Misiewiczów bez kwalifikacji. W projekcie ustawy rezygnujecie z wymogu obowiązkowego posiadania przez przynajmniej połowę członków rady nadzorczej towarzystwa emerytalnego wyższego wykształcenia prawniczego lub ekonomicznego. Nie dość, że chcecie znacjonalizować firmy, których akcje są dzisiaj w portfelach otwartych funduszy emerytalnych, a mają trafić do ZUS, to jeszcze chcecie pchać do rad nadzorczych towarzystw emerytalnych niewykwalifikowanych ludzi. Jak wy chcecie dalej przywracać stabilność tego systemu? Powiedziałam, szanowni państwo — trzy razy S. Na te trzy razy S — stabilność, szacunek i spokój — zasługują obywatele. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-628.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do pytań zgłosiło się 19 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-629.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-629.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jako pierwsza pytanie zada pani poseł Paulina Matysiak, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-629.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie dla prywatyzacji emerytur. Trzeba powiedzieć to jasno — ta ustawa w żaden sposób nie poprawi losu polskich emerytów. Zatrzymajmy się zresztą na chwilę i spójrzmy na najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego. Mamy w Polsce coraz wyższy odsetek seniorów żyjących w ubóstwie. Między 2015 r. a 2018 r. — z tego okresu pochodzą najnowsze analizy — nastąpił wyraźny wzrost udziału osób starszych w populacji 20% najuboższych Polaków. W ciągu tych 3 lat odsetek osób w wieku powyżej 65 roku życia, które zaliczają się do najmniej zamożnej części społeczeństwa, zwiększył się o 6 punktów procentowych — z 12% do 18%. Rosnące ceny artykułów spożywczych, rosnące ceny energii i coraz mniejsza siła nabywcza — nazwijmy to po imieniu — głodowych emerytur — to są realne problemy polskich emerytów. Pora zająć się prawdziwymi problemami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę też o trzymanie się minuty na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy pamiętamy historię powstania otwartych funduszy emerytalnych i tego haraczu, który płaciliśmy ze składek OFE. Wtedy było to przecież 10% wysokości składki. Jak długo trwał bój o to, żeby obniżyć te składki, a później uświadomić sobie, że wpłacanie pieniędzy otwartych funduszy emerytalnych też generuje zadłużenie publiczne. To była podstawa m.in. zmiany, o której mówił jeden z kolegów posłów z Prawa i Sprawiedliwości. To nie był skok na kasę. To było urealnienie tego, co w tamtym czasie funkcjonowało, co powodowało ogromne, rosnące zadłużenie. Dlatego uważamy, że jeżeli ta zmiana ma być wprowadzona, to powinna skutkować, jak powiedział pan poseł Protasiewicz, stworzeniem możliwości przeniesienia tych pieniędzy na konta indywidualne w ZUS — bez opłaty i z możliwością dziedziczenia. To byłoby rzeczywiście wyrażenie szczerej intencji wobec tych wszystkich, którzy mają pieniądze w otwartych funduszach emerytalnych. To byłoby uczciwe i nie byłoby swoistym haraczem ze strony państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Wysoka Izbo! Czerwiec i lipiec, dwa miesiące, i to tego roku, to jest to okienko decyzyjne, kiedy niemal 15,5 mln członków OFE, 15,5 mln Polaków ma świadomie zdecydować, czy dać się skroić na 15% i nie robić nic, bo wtedy ich środki przejdą do IKE, czy też przenieść je do ZUS.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#PosełRyszardWilczyński">Szanowni Państwo! Sami w tej ustawie zakładacie, że duża część tych osób, a więc też miliony, nie pamięta, w jakim jest OFE, i musi o to zapytać, będzie o to pytać ZUS. Również, szanowni państwo, wiecie, że większość ludzi po prostu nie wie, ile ma pieniędzy w OFE. Chodzi o to, żeby ludzie mogli świadomie zdecydować o kilku tysiącach złotych przeciętnie — czy mają zapłacić, czy mają je przenieść do ZUS-u. Jak sobie wyobrażacie tę operację? Kto z was ostatnio dzwonił na infolinię ZUS-u?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Gdybyście dzwonili, tobyście nie mieli włosów na głowie, bo można sobie je wyrwać.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego chcecie państwo pozbawić Polaków 15% ich oszczędności? Dlaczego chcecie państwo pozbawić prawa dziedziczenia tych wypracowanych środków? Jak chcecie państwo przekonywać społeczeństwo do pracowniczych planów kapitałowych, skoro burzycie zaufanie, nie do PiS-u, bo PiS dziś jest, a jutro go nie będzie, burzycie państwo zaufanie do państwa polskiego? Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na te dwa pytania: Dlaczego państwo kradniecie 15% oszczędności i dlaczego pozbawiacie dziedziczenia? Proszę o odpowiedź na te pytania również na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-639.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#PosełMichałSzczerba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie mamy grama zaufania wobec tego, jak wydajecie środki publiczne. A tak naprawdę na tej operacji rząd chce uzbierać blisko 20 mld zł — 20 mld zł, które trafi do budżetu państwa. Ale przyszli emeryci stracą bez względu na to, jaką decyzję podejmą. Mówicie, że ten podatek i tak w przyszłości emeryt by zapłacił. Ale my nie wiemy, jakie będą podatki w przyszłości. Podatkiem rząd powinien podzielić się z samorządami. Tego podziału tu nie ma. I wreszcie podatek dochodowy płacimy od dochodu, czyli w chwili kiedy otrzymujemy pieniądze w formie pensji czy emerytury, a nie 10, 20 lat wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#PosełMichałSzczerba">I kwestia dziedziczenia, która była wielokrotnie poruszana. To szczególnie ważne dla kobiet — dla kobiet, które zwykle żyją dłużej i po śmierci męża ich sytuacja materialna znacznie się pogarsza. PiS zabiera im szansę na pieniądze po własnym mężu. To jest rzecz bardzo ważna. Apelujemy o zmianę w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#PosełMichałSzczerba">Te środki muszą być dziedziczone.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moi wyborcy powiedzieli mi, bym kategorycznie sprzeciwił się jakiemukolwiek zaborowi zgromadzonych przez podatników środków własnych, które wcześniej były gwarantowane jako środki nienaruszalne mające podlegać prawu dziedziczenia i posiadały gwarancję ich wypłacalności. Dotyczy to zarówno skoku na własność prywatną dokonanego za czasów rządu PO, jak i skoku na pozostałość tych pieniędzy dokonywanego przez rząd PiS. Rząd PiS wyjątkowo tym razem zadał sobie trud próby usprawiedliwienia swojego skoku, nazywając zabór mienia opłatą manipulacyjną. Czy tak powinno być? Czy będzie dziedziczenie tych środków? Czy przyszli emeryci mogą liczyć na to, że otrzymają swoje własne pieniądze? Poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pieniądze w OFE ma 15 mln Polaków. To jest prawie 40% mieszkańców naszego kraju. Te 40% mieszkańców pierwszy raz podatek zapłaciło, gdy zarobili pieniądze. Następnie zdecydowali się odłożyć na emeryturę część z nich w OFE. Dziś mocą tej ustawy każecie im wybierać: albo przenosicie wasze pieniądze do ZUS, albo zostają one w IKE, czyli w OFE. I jeżeli te 15 mln Polaków wybierze IKE, zostaną zmuszeni do tego, by zapłacić drugi raz podatek, czyli tę waszą opłatę przekształceniową — 15%. Zarobione pieniądze, już dwukrotnie objęte podatkiem, będą mogli wypłacić przed osiągnięciem wieku emerytalnego i wtedy trzeci raz zapłacą podatek — 19%, podatek Belki. Trzykrotne opodatkowanie tych samych pieniędzy. I teraz dzięki temu opodatkowaniu wy zyskacie w 2021 r. 12 mld, w 2022 r. 15 mld, ale tak naprawdę ukradniecie je po prostu Polakom.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#PosełAleksanderMiszalski">Mam jedno pytanie: Czy w tym czasie kryzysu i pandemii nie jest wam po prostu wstyd? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-646.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Fundusz Rezerwy Demograficznej powinien być gwarancją bezpieczeństwa socjalnego emerytów. Tymczasem proponowane zlecenie zarządzania środkami tego funduszu towarzystwu funduszy inwestycyjnych zależnemu od Polskiego Funduszu Rozwoju jest wielkim zagrożeniem. Po pierwsze, ze względu na wysokie koszty zarządzania, a po drugie, ze względu na dotychczasową efektywność zarządzania Polskiego Funduszu Rozwoju. Jest to zagrożenie dla bezpieczeństwa tych środków.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#PosełZofiaCzernow">Pytam: Dlaczego rząd i następnie posłowie PiS podejmują takie szkodliwe dla Polaków decyzje? To jest drugi skok na kasę w tym projekcie ustawy, proszę państwa. I proszę na to zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#PosełZofiaCzernow">I drugie pytanie: Czy środki przekazane do IKE będą objęte ochroną przed egzekucją? Ludzie się tego obawiają. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-648.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-649.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#PosełMichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan minister Buda, prezentując tę ustawę, ubawił mnie setnie, prezentując tę fatalną ustawę serią cytatów z premiera Tuska. No to posłuchajcie cytatów.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#PosełMichałGramatyka">Próbujecie wejść do prywatnych firm z kijem bejsbolowym, głośno krzycząc: oddajcie pieniądze, oddajcie lokaty Polaków. Na takie postawienie sprawy nie może być zgody. Patryk Jaki.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#PosełMichałGramatyka">To, co koalicja rządowa chce przepchnąć, rujnuje zaufanie obywateli do państwa, zaprzecza zdrowemu rozsądkowi, przynosi korzyść tylko rządzącym. Jarosław Gowin.</u>
          <u xml:id="u-650.3" who="#PosełMichałGramatyka">Co na tej zmianie zyskają ubezpieczeni? W mojej ocenie ci, którzy przejdą do ZUS, nic nie zyskają. Beata Mazurek.</u>
          <u xml:id="u-650.4" who="#PosełMichałGramatyka">I na koniec egzotyczny, ale bardzo mądry tercet składający się z panów posłów: Marka Asta, mojego studenta Waldemara Andzela i pani poseł Paluch: Czy te 2 lata komfortu w rządzeniu i robienie Polakom wody z mózgu jest tego warte? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-650.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-651.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma?</u>
          <u xml:id="u-651.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest ustawą o defraudacji środków w otwartych funduszach emerytalnych. Złożyliśmy wniosek o odrzucenie, ale i szereg poprawek, żeby tę ustawę naprawić, chociaż trzeba powiedzieć, że jej się nie da naprawić, powinna trafić na śmietnik historii.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Przypomnę, że defraudacja jest przestępstwem finansowym polegającym na przywłaszczeniu sobie powierzonego mienia. Obywatele powierzyli rządowi Polski mienie w postaci środków na emerytury i dzisiaj ten rząd, bezczelnie wykorzystując swoje możliwości, kradnie te pieniądze, zabierając 15% w przypadku pozostawienia w IKE i całość emerytur, jeżeli chodzi o dziedziczenie w przypadku przeniesienia do ZUS-u.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Kradniecie zwłaszcza czterdziestolatkom. 51% kapitałów zgromadzonych w OFE to są pieniądze ludzi urodzonych w latach 70. Tracą też pięćdziesięciolatkowie i trzydziestolatkowie, tracą zwłaszcza kobiety, kobiety, które już mają niższe stany kont emerytalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Wy im zabieracie dodatkowo 15%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Tu nie ma co pytać, ten zły projekt trzeba odrzucić i wyrzucić na śmietnik historii.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale, panie pośle, dziękuję. Panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-657.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak obywatelki i obywatele mogą uwierzyć, że w tym kraju da się stworzyć reformy pomyślane na lata, że nie liczy się tylko doraźny interes polityczny i przekupstwo wyborcze, skoro jedna z czterech wielkich reform sprzed 20 lat została krok po kroku zniszczona?</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Nie mam najmniejszych wątpliwości, że to były i są pieniądze ludzi, a najlepszym dowodem na to jest fakt, że ja z rodziną dostaliśmy po moim zmarłym tacie pieniądze z OFE, bo dziedziczyliśmy je. Więc co? Dostaliśmy nie swoje pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-658.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Mam o to żal do wszystkich ekip rządzących, do Platformy, PSL-u i teraz do was, PiS-ie. Ostateczne zniszczenie przez was OFE i wzięcie kolejnych 15% haraczu — bo już nie wiecie, skąd brać na to wasze rozdawnictwo — sprawia, że obywatele będą bali się dać na jakikolwiek nowy fundusz, bo już wiedzą, że za jakiś czas znowu ktoś sięgnie po ich pieniądze, a oni zostaną z niczym.</u>
          <u xml:id="u-658.3" who="#PosełKlaudiaJachira">Wstydźmy się, polityczki i politycy.</u>
          <u xml:id="u-658.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Hennig-Kloska w zastępstwie.</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-659.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Jeszcze jedno kluczowe pytanie. Od początku debaty o OFE zapewnia pan tutaj nas wszystkich na sali, ale też wszystkich obywateli, że pieniądze raz przekazane obywatelom nigdy już nie zostaną im zabrane, a dziś zapłacone 15% to pieniądze pobrane w miejsce podatku. To dlaczego w tej ustawie mamy dość kuriozalny w tym kontekście zapis dotyczący emerytur branżowych m.in. rolników i nauczycieli, który mówi o tym, że, uwaga, jeżeli osoba zdecyduje się na taką emeryturę, to jej oszczędności emerytalne z powrotem z IKE trafią do ZUS, a więc zostaną znowu przez państwo zawłaszczone i, mało tego, będą podlegać opodatkowaniu zgodnie z systemem opodatkowania rent i emerytur? Czy może pan nam to wyjaśnić, panie ministrze, jak to się ma w tym kontekście, o którym pan mówi o całej tej ustawie, wyrzucając ze swoich ust te wszystkie frazesy, które ma pan do powiedzenia na ten temat, że te pieniądze oddajecie obywatelom?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polki i Polacy! Ustawa o OFE to skok na waszą kasę. Rząd chce zagrabić 15% oszczędności emerytalnych Polek i Polaków, ubierając to w opłatę przekształceniową, w substytut podatkowy, a jest to skok na ponad 20 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#PosełMartaWcisło">Rząd bezlitośnie jak bankier w banku chce pobrać prowizję od waszych oszczędności, ale co tu się dziwić, skoro na czele tego rządu stoi właśnie bankier? Ten projekt ustawy jest antyspołeczny, antynarodowy. Nie będziemy go popierać. Wstydźcie się.</u>
          <u xml:id="u-662.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#PosełMonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy to jest instrukcja, jak okraść Polki i Polaków,…</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-664.2" who="#PosełMonikaRosa">…bo cokolwiek wybierzesz, to i tak stracisz: albo 15%, albo prawo do dziedziczenia.</u>
          <u xml:id="u-664.3" who="#PosełMonikaRosa">I stracą wszyscy, ale najbardziej stracą kobiety. Kobiety, które już dzisiaj mają średnio o 1000 zł niższą emeryturę od mężczyzn. Kobiety, które mają o kilkanaście procent mniejszy stan konta emerytalnego niż mężczyźni. I tym kobietom mówicie: zabieramy wam 15% albo zabierzemy wam prawo do dziedziczenia, kiedy współmałżonek umrze. Bo mężczyźni żyją krócej niż kobiety. I wtedy nie dostaną tych pieniędzy. Nie powiększy się im konto emerytalne, nie otrzymają pieniędzy do ręki.</u>
          <u xml:id="u-664.4" who="#PosełMonikaRosa">Już dziś ponad 300 tys. emerytów pobiera emeryturę głodową, poniżej 1200 zł. Dziś emeryt otrzymuje średnio 50% swojej ostatniej pensji. Za 20 lat, kiedy 40-latkowie przejdą na emeryturę, to będzie już tylko 30% ostatniej pensji. Moje pokolenie musi oszczędzać na emeryturę nie po to, żeby żyć godnie, ale po to, żeby w ogóle przeżyć.</u>
          <u xml:id="u-664.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#PosełAdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości kradnie pieniądze Polaków.</u>
          <u xml:id="u-666.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Skoro mamy przedstawiciela rządu, który odpowiada za tę ustawę, chciałbym do pana ministra skierować trzy pytania. Przede wszystkim dlaczego zrezygnowano z możliwości dania Polakom przeniesienia środków z OFE nie tylko do IKE, indywidualnego konta emerytalnego, ale również na konto indywidualne, indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, tzw. IKZE, które to środki można odliczyć od podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Po drugie, dlaczego nie wprowadza się dziedziczenia środków zgromadzonych na indywidualnym koncie ZUS, w przypadku jeśli byłaby decyzja o przeniesieniu środków z OFE na to indywidualne konto w ZUS.</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">I wreszcie trzecie pytanie horyzontalne, jaki jest kompleksowy pomysł rządu PiS na to, co zrobić z już teraz czterokrotnie większą liczbą emerytów niż w momencie, w którym obejmowaliście rządy, którzy pobierają emerytury mniejsze od najniższej. Tak, czterokrotnie więcej emerytów otrzymuje pieniądze poniżej minimalnej emerytury w stosunku do tego, do tej liczby, która była, kiedy obejmowaliście rządy w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-668.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Powstaje pytanie: Czy PiS-owska zasada sprawiedliwości społecznej to ten 15-procentowy haracz nałożony na decyzje, czyli na oszczędności Polaków? Czy na tym ma polegać demokratyczne państwo prawne, które świadomie zabiera swoim obywatelom 15% szans i nadziei na wyższą emeryturę w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego? Bo ta opłata to nic innego jak obniżenie dzisiaj posiadanego zgromadzonego kapitału po to, żeby ten kapitał pracował w momencie, kiedy przechodzi się na emeryturę. Takie rozwiązanie budzi również te wątpliwości konstytucyjne. Dlatego chciałem zapytać, czym różni się ta oszczędność, którą rząd proponuje w ZUS-ie, od tej na indywidualnych kontach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-670.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 2013 r. 152 mld zł trafiło z OFE do ZUS, czyli de facto z powrotem do budżetu. Mniej niż dekadę później pobierane jest 19,3 mld, by znowu te pieniądze zostały przejedzone przez budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Myślę, że Polacy stracili już jakiekolwiek poczucie stabilności i wiarę w to, że nasze państwo, nasze wspólne państwo jest w stanie bez perturbacji, bez machlojek wypłacić im w przyszłości emeryturę. Dzisiejsze pokolenie osób w wieku produkcyjnym de facto jest skazane na to, by samemu o siebie się zatroszczyć. Oczywiste jest, że przy katastrofie demograficznej system repartycyjny prędzej czy później może zostać zlikwidowany. Natomiast do tego trzeba się odpowiednio przygotować. My od dawna mówiliśmy o emeryturze obywatelskiej i od dawna mówiliśmy o tym, że Polacy powinni przygotowywać się sami. Do tego też mamy poprawki, o przyjęcie których proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, pan jest w punkcie: pytania.</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Ale jeszcze się nie skończyło drugie czytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja szybciutko z trzema ważnymi pytaniami. Po pierwsze, mam takie pytanie: Jaka jest podstawa prawna tych 15%? To znaczy to jest zabranie praw nabytych i teraz chcielibyśmy się dowiedzieć, na jakiej podstawie prawnej to się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Drugie pytanie, które ma Polska 2050 w tej kwestii: Dlaczego to jest akurat 15%, a nie np. 13% albo nie żałujmy sobie 30%? Przecież to, że obcinacie ludziom ich własne oszczędności, ich własne emerytury o tak ogromną kwotę, musi mieć jakieś uzasadnienie, dlaczego to jest 15%?</u>
          <u xml:id="u-675.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Ale najważniejsze pytanie dla mnie jest takie: Dlaczego mówicie ludziom, że mogą ponieść te 15% kosztów i później nie zapłacą podatku od emerytury? A z drugiej strony wiemy z doniesień prasowych, że w nowym ładzie obiecacie, że emerytury do 2,5 tys. zł, czyli te najniższe, i podejrzewam, że niewielu z nas będzie miało wyższe emerytury, będą bez podatku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Czyli mówicie ludziom, że będą mieli emerytury bez podatku, po czym obiecujecie właściwie wszystkim przyszłym emerytom emerytury bez podatku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#PosełHannaGillPiątek">To ma sens? Nie ma sensu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-680.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-680.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O udzielenie odpowiedzi na postawione pytania bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej pana ministra Waldemara Budę.</u>
          <u xml:id="u-680.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Długo już na temat tej ustawy dyskutowaliśmy i każdy ma swoje racje, ale oprócz racji są jeszcze fakty. A fakty są takie, szanowni państwo, że rzeczywiście ta ustawa to jest próba odbudowania zaufania do państwa, które zostało bardzo mocno nadwerężone w 2013 r. i 2014 r., gdy bez żadnej zgody Polaków, bez żadnej dyskusji, bez żadnego prawa wyboru zabrano 152 mld zł. Dzisiaj ci wszyscy ludzie, którzy wtedy za tym głosowali, bo w większości to są ci sami parlamentarzyści, wychodzą na tę mównicę i mówią, że dzisiaj się dzieje krzywda.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">A co my dzisiaj proponujemy, szanowni państwo? Dajemy prawo wyboru: tym, którzy chcą uzyskać środki, które to środki staną się dla nich prywatne z dniem 28 stycznia 2022 r., czyli już niedługo, oraz tym, którzy chcą przejść do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przekazać środki na swoje konta emerytalne w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. To jest uczciwe postawienie sprawy, te środki od początku, w założeniu reformy były pomyślane jako środki prywatne i takimi środkami prywatnymi powinny pozostać. My dzisiaj wykonujemy zobowiązanie, którego państwo nie dotrzymali, głosując za ustawą i tworząc OFE. Chcemy, ażeby w przyszłości uniknąć tej sytuacji, szanowni państwo. Włączę coś, co państwu to przypomni.</u>
          <u xml:id="u-681.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Waldemar Buda odtwarza nagranie z tabletu: Pieniądze, które są w OFE, nie są własnością Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-681.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Właśnie chodzi o to, szanowni państwo, żeby były, żeby w końcu środki, które są zgromadzone na OFE, stały się środkami Polaków. Do tej pory nie było takiej możliwości, państwo zabrali połowę i, jak sądzę, w przyszłości zabraliby kolejną.</u>
          <u xml:id="u-681.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Pytają państwo, dlaczego 15%. Ano dlatego, żeby później nie było więcej.</u>
          <u xml:id="u-681.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-681.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Gdyby dzisiaj żadnej reformy nie przeprowadzać, te środki są opodatkowane stawkami 17% i 32%, czyli gdybyśmy w ogóle tej ustawy nie wprowadzili, ta opłata byłaby ewidentnie wyższa. A państwo pytają, dlaczego 15%. Bo niżej się po prostu nie da. Te środki pochodzą z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, składek emerytalnych. W związku z tym dla osób, które zostawiają środki w IKE, i tych, które przenoszą to do ZUS-u, ta sytuacja musi być podobna. W związku z tym maksymalnie niska opłata, jaka może być w tej sprawie, to jest 15%.</u>
          <u xml:id="u-681.7" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Skąd pan wie, panie ministrze, jakie za 10 lat będą stawki podatkowe?)</u>
          <u xml:id="u-681.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Szanowni Państwo! Zakładając, patrząc na zdolności naszych poprzedników, sądzę, że mogą być tylko wyższe, stąd to założenie.</u>
          <u xml:id="u-681.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Szanowni Państwo! Gwarantujemy jeszcze jedną rzecz, te środki, które będą przekazane do IKE, już nigdy nie będą mogły być zabrane jak poprzednio. Zapisujemy dokładnie to, co państwo zrobili w 2014 r., czyli środki nie podlegają zwrotnie przekazaniu do Skarbu Państwa. To jest ta reguła, na którą będzie można się powołać, będziemy tego pilnować, żebyście tego nigdy nie zrobili.</u>
          <u xml:id="u-681.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejWaldemarBuda">Szanowni Państwo! Od 28 stycznia, a wybór będzie między 1 czerwca a 2 sierpnia, będzie prawo do skorzystania z własnych środków, uzyskania własnych środków, średnio 10 tys. zł. Z czym to się wiąże? Z tym, że te środki stają 28 stycznia prywatne i będziemy mogli je wypłacić nawet w całości po osiągnięciu wieku emerytalnego. Dzisiaj w przypadku przekazania środków do ZUS-u takiej możliwości nie ma. Co więcej, te środki nie są dzisiaj dziedziczne, zarówno te gromadzone na koncie, jak i na subkoncie. Jest wielkim kłamstwem mówienie, że środki na subkoncie są dziedziczne — absolutnie nie są dziedziczne. W momencie, w którym umieralność jest największa, czyli po osiągnięciu wieku emerytalnego, to dziedziczenie jest wyłączone w ustawie i państwo tak zapisali dziedziczność i dzisiaj o takiej dziedziczności mówią. A środki w IKE będą w całości dziedziczne zarówno przed osiągnięciem wieku emerytalnego, jak i po osiągnięciu wieku emerytalnego. Ale co ważne — sytuacje życiowe są bardzo różne i często jest taka sytuacja, że po przejściu na emeryturę oczekujemy wypłacenia wszystkich środków, w całości od razu, dzień po osiągnięciu wieku emerytalnego. Dzisiaj ten system na to nie pozwala. Są sytuacje choroby własnej, rodziny, członka rodziny, są sytuacje, w których trzeba pomoc członkowi rodziny. To będzie ten moment, w którym będzie można z tych środków skorzystać, bo one są prywatne. To Polak, każdy z osobna zdecyduje, co z tymi środkami zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-681.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chęć odpowiedzi na pytanie zgłosił również sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-682.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-682.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Henryk Kowalczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#PosełHenrykKowalczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Spodziewałem się takiej dyskusji, która z merytoryczną nie miała wiele wspólnego, skoro używa się tylko słów: defraudacja, złodziejstwo, kradzież, bezczelność itd. Szkoda, że wypowiadają to przedstawiciele Platformy Obywatelskiej, którzy kilka lat temu — z powodu dość prozaicznego, można powiedzieć, bo dług publiczny sięgał blisko 60% — żeby nie naruszyć konstytucyjnego progu długu publicznego, zgarnęli z OFE 150 mld zł, umorzyli. To oczywiście inaczej się nazywało -umorzenie obligacji. Tak więc naprawdę proszę hamować się w tych dyskusjach.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#PosełHenrykKowalczyk">W tym, że OFE było złe, zgadzam się całkowicie z panem posłem Zandbergiem. Ja jestem w tym wieku, że miałem wybór, czy do OFE przystąpić czy nie. Miałem to szczęście. Znając zasady OFE, do OFE nie przystąpiłem ani żonie nie pozwoliłem. To jest jasne. To jest domknięcie reformy tego systemu i tego powinniśmy oczekiwać.</u>
          <u xml:id="u-683.2" who="#PosełHenrykKowalczyk">W tej dyskusji również zupełnie niepotrzebnie padają takie zdania: wy zabieracie, wy, tzn. PiS, itd. Kupicie sobie z tego budżetu limuzyny. Naprawdę to jest absolutne niezrozumienie budżetu państwa, bo budżet państwa to jest również uposażenie poselskie, marne, bo marne, ale jednak uposażenie poselskie. To też jest z budżetu państwa, nie wspominając oczywiście o takich wydatkach jak 500+, niezwykle ważnych, likwidujących ubóstwo społeczne.</u>
          <u xml:id="u-683.3" who="#PosełHenrykKowalczyk">Jeszcze jeden element, myślę, że ważny w tej dyskusji, warto to jednak trochę sprostować. Okazuje się, że emeryci przez ostatnie lata zubożeli. Ja tylko przypomnę, że minimalna emerytura, bo tylko o takich emerytach mówimy, którzy otrzymują minimalną emeryturę, nazywaną przez niektórych głodową, w roku 2008 wynosiła 636 zł, to kwota brutto, w roku 2015–880 zł. A więc przez 7 lat był wzrost emerytury o 38%.</u>
          <u xml:id="u-683.4" who="#PosełHenrykKowalczyk">Za rządów Prawa i Sprawiedliwości w roku 2021 minimalna kwota wyniosła 1250 zł, a więc jest to wzrost o 42% tylko w tym elemencie. Ale doliczmy 13. emeryturę i 14. emeryturę dla tych otrzymujących najmniej — to jest kwota roczna rozłożona na miesiące. To jest kolejne 200 zł, a więc jest to minimalna emerytura w wysokości średnio 1440 zł, czyli uzyskujemy wzrost o ponad 60%.</u>
          <u xml:id="u-683.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-683.6" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Panie przewodniczący, a jaka jest liczba osób otrzymujących poniżej minimalnej?)</u>
          <u xml:id="u-683.7" who="#PosełHenrykKowalczyk">Wiem, że może to jest jeszcze mało, ale jeśli porównujemy przyrost w ciągu 7 lat w wysokości 42% emerytury nominalnie i przyrost w wysokości ponad 60% emerytury za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości przez 6 lat, to myślę że zarzut dotyczący niedostrzegania problemów emeryckich jest całkowicie bezpodstawny. A więc zachęcam do dyskusji merytorycznej, a nie demagogicznej zarówno na sali plenarnej, jak i na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, bo rozumiem, że po zgłoszeniu tylu poprawek ta ustawa zapewne trafi ponownie do tych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-683.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-684.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-684.4" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-684.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-684.6" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Wnoszę o to, żeby ten projekt trafił również…)</u>
          <u xml:id="u-684.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym głosować będziemy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-684.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Rozumiem, że pan poseł zgłasza też wniosek formalny, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Tak, zgłaszam również wniosek formalny, pani marszałek. W trybie art. 184 ust. 3 pkt 8 wnoszę o zmianę sposobu prowadzenia dyskusji w tym punkcie porządku obrad nad tym projektem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dyskusja została już zamknięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Otóż w trakcie posiedzenia komisji pan minister Buda regularnie kłamał. Kłamał na temat dostępności materiałów na stronach internetowych KNF, kłamał w zakresie wysokości kapitałów, nie przedstawił komisji szczegółowych danych, które wpływają na odbiór tego, w jaki sposób posłowie ten projekt postrzegają. Powiem tylko tyle, że z danych przedstawionych przez rząd wiemy, że średnio Polak ma ok. 10 tys. zł w OFE. Tymczasem okazuje się, że np. średnia w przypadku czterdziestolatków wynosi 15 tys. i że czterdziestolatkowie zgromadzili 51% kapitału. Okazuje się, że 40-letnie kobiety mają zgromadzone 55% kapitału w OFE i to właśnie 40-letnie kobiety zostaną najbardziej dotknięte tym projektem. 50-letni mężczyźni i 40-letni mężczyźni to są kolejne grupy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym bardzo proszę, aby pani marszałek była uprzejma zadbać o to, żeby ministrowie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#PosełMirosławSuchoń">…którzy biorą udział w posiedzeniach komisji, nie kłamali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, wniosek jest bezprzedmiotowy, bo już zakończyliśmy dyskusję w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Tłumaczę sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-692.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciw rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-692.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-692.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (druki nr 985 i 1066).</u>
          <u xml:id="u-692.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym.</u>
          <u xml:id="u-693.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Omawiany projekt ustawy był przedmiotem intensywnych prac najpierw w powołanej do tego celu podkomisji nadzwyczajnej, która pracowała nad nim w dniach 17 i 18 marca, a następnie w Komisji Infrastruktury w dniu 30 marca, która przyjęła przedstawiane tutaj sprawozdanie 28 głosami za przy 1 głosie przeciwnym i 2 głosach wstrzymujących się. W trakcie prac Komisja Infrastruktury rozpatrzyła zgłaszane poprawki, w tym pakiet 12 poprawek wynikających z uwag Biura Legislacyjnego, które jednak wymagały głębszej analizy i namysłu, a zatem nie mogły być wprowadzone na etapie prac podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-693.3" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Poprawka 1. z tego pakietu do art. 17 ust. 4 dostosowuje zapis do aktualnego brzmienia Prawa restrukturyzacyjnego. Poprawka 2. zmieniająca art. 17, art. 26, art. 34 i art. 49 dostosowuje zapisy do aktualnego brzmienia Prawa budowlanego. Przypominam, że roboty budowlane mogą się rozpocząć na podstawie pozwolenia na budowę, jak również przez zgłoszenie budowy, wobec którego organ nie wniósł sprzeciwu, o czym jest mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy — Prawo budowalne. Z kolei zakończenie robót następuje albo po wydaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie budynku, albo po zawiadomieniu o zakończeniu budowy, wobec którego organ nadzoru budowlanego nie wniósł sprzeciwu. Te właśnie zmiany zostały wprowadzone do wspomnianych przeze mnie artykułów. Poprawka 3. do art. 37 ust. 2 uzupełnia katalog roszczeń nabywcy ujawnianych w księdze wieczystej o treść odpowiadającą zapisowi art. 2 ust. 1 pkt 4. Chodzi tutaj o zabudowania nieruchomości gruntowej i przeniesienie własności na nabywcę. Łączy się z tą poprawką poprawka 10. zawierająca uzupełnienie o to właśnie wspomniane roszczenie katalogu zawartego z kolei w art. 19 ust. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Poprawki 4. i 5. dostosowują zapisy omawianego projektu do ustawy — Prawo upadłościowe podobnie jak poprawki 6., 7. i 8. Z kolei poprawka 11. modyfikuje art. 73 projektu zawierający przepisy przejściowe w taki oto sposób, że do umów deweloperskich zawartych w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie omawianej ustawy, jeżeli rozpoczęcie sprzedaży przez dewelopera nastąpiło przed dniem jej wejścia w życie, a po upływie 2 lat nie nastąpiło przeniesienie własności, będzie można stosować dotychczasowe przepisy. Poprawka 12. obejmuje całość załącznika do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-693.4" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja rozpatrzyła także pakiet 15 poprawek zgłoszonych przez klub Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści. Pierwsze trzy z tych poprawek, polegające na skreśleniu w art. 2 ust. 2, skreśleniu art. 3 i skreśleniu art. 4, miały w istocie na celu umożliwienie dalszego stosowania zawężającej interpretacji z zakresu przedmiotowego ustawy, co w oczywisty sposób zmniejszałoby ochronę nabywców. Poprawki te, jak i wszystkie pozostałe, nie zawierały konsekwencji legislacyjnych. Zostały one odrzucone zdecydowaną większością głosów w komisji. Poprawki 4. i 5. z ww. pakietu usuwały obowiązek zawarcia umowy mieszkaniowego rachunku powierniczego w momencie rozpoczęcia sprzedaży przez dewelopera, co w oczywisty sposób zmniejszałoby poziom ochrony nabywcy. Przyjęcie poprawki 6., polegającej na skreśleniu ust. 2 w art. 16, powodowałoby utrzymanie bardzo niekorzystnej dla nabywcy sytuacji prawnej, w której może on stracić i zainwestowane pieniądze, i nabywany lokal mieszkalny albo dom, albowiem w ust. 2 zawarty jest warunek, że bank wypłaca deweloperowi pozostałe na otwartym rachunku powierniczym środki po otrzymaniu wypisu aktu notarialnego umowy przeniesienia własności. Kolejne z proponowanych przez Koalicję Polską poprawek to skreślenie rozdziału 5 dotyczącego umów rezerwacyjnych — do tej pory nie było w ogóle przepisów regulujących tę sferę — skreślenie rozdziału 8 dotyczącego utworzenia Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego — to bardzo ważna kwestia zabezpieczająca interesy nabywców — oraz skreślenie w art. 40 ust. 8, czyli możliwości usunięcia przez nabywcę wad na koszt dewelopera, jeżeli on nie usunie ich w wyznaczonym terminie, co w oczywisty sposób wzmacnia pozycję nabywcy w egzekwowaniu właściwej jakości kupowanego lokalu czy domu. Te poprawki zostały przez Komisję Infrastruktury odrzucone, ponieważ w oczywisty sposób osłabiały pozycję nabywcy.</u>
          <u xml:id="u-693.5" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Nie ma więcej czasu, więc w imieniu Komisji Infrastruktury proszę o uchwalenie rządowego projektu ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym zawartego w sprawozdaniu komisji z druku nr 1066. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-694.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-694.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Oświadczenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Anna Paluch.</u>
          <u xml:id="u-694.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#PosełAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#PosełAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Punktem wyjścia do przygotowania omawianego tutaj projektu ustawy była ustawa uchwalona 16 września 2011 r., z którą zarówno nabywcy lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, jak i podmioty zaangażowane w jej przygotowanie i uchwalenie wiązali spore nadzieje. Okazało się jednak, że można dosyć łatwo omijać nowe przepisy i unikać ich stosowania z oczywistą szkodą dla nabywcy.</u>
          <u xml:id="u-695.2" who="#PosełAnnaPaluch">Doprecyzowanie przepisów, począwszy od zakresu przedmiotowego ustawy w art. 1, 2, 3 i 4, wprowadzenie nowych regulacji, takich jak umowy rezerwacyjne, nowe obowiązki informacyjne, tj. obowiązek doręczenia nabywcy prospektu informacyjnego, i uściślenie przepisów dotyczących opłaty rezerwacyjnej i warunków jej zwrotu — przypomnę, że jej wysokość nie będzie mogła przekroczyć 1% ceny lokalu lub domu podanej w prospekcie informacyjnym — to wszystko służy ochronie interesów nabywcy. Zostały uściślone i ujednolicone przepisy dotyczące umowy deweloperskiej. Przedmiotem tej umowy może być przeniesienie własności lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego lub zakupionego wraz z nim lokalu użytkowego. Deweloper może także zawrzeć z nabywcą umowy, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 3 i 5, a wraz z nimi umowy, których przedmiotem jest własność albo ułamkowa część własności lokalu użytkowego. Roszczenia wynikające z tych umów podlegają wpisowi do księgi wieczystej. Nowe przepisy rozszerzają zakres przesłanek odstąpienia od umowy deweloperskiej albo jednej z innych zawieranych z nabywcą umów dotyczących przeniesienia prawa własności. W oczywisty sposób następuje tu wzmocnienie pozycji nabywcy lokalu lub domu.</u>
          <u xml:id="u-695.3" who="#PosełAnnaPaluch">Zupełnie nowym rozwiązaniem jest Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. Bez względu na rodzaj zastosowanych środków ochrony wpłat nabywcy — czy mówimy o zamkniętym mieszkaniowym rachunku powierniczym, czy o otwartym mieszkaniowym rachunku powierniczym — deweloper będzie zobowiązany odprowadzać składki na Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. Deweloperski Fundusz Gwarancyjny stanowi wyodrębniony rachunek w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym. Gwarancją wypłaty są objęte wszystkie umowy dewelopera z nabywcą. Gwarancja DFG zostanie uruchomiona także w razie upadłości banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy, a zatem środki nabywcy wpłacone na mieszkaniowy rachunek powierniczy będą w 100% chronione. Proponowana wysokość składki na DFG to 2% dla otwartych mieszkaniowych rachunków i 0,2% dla rachunków zamkniętych.</u>
          <u xml:id="u-695.4" who="#PosełAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Dotychczas nabywca lokalu nie miał wystarczających instrumentów umożliwiających mu wyegzekwowanie od dewelopera niewadliwego lokalu o właściwej jakości, np. przez odmowę przyjęcia lokalu, kiedy posiada on istotne wady, a za nieusunięcie wad ujętych w protokole odbioru nie spotykały dewelopera żadne sankcje. W omawianym projekcie zawarte są zapisy, które doprecyzowują procedurę odbioru, dają możliwość odmowy odbioru wadliwego lokalu i wprowadzenia obowiązku usuwania wad w wyznaczonym terminie. Należy jednak zachować w przepisach prawa równowagę obciążeń, praw i obowiązków obydwu stron umowy. Nie jest właściwa taka oto sytuacja, że jedna strona umowy, w tym wypadku deweloper, ponosi koszty ekspertyzy nawet w przypadku niestwierdzenia wady istotnej. Stąd poprawka do art. 40 ust. 16 nadająca nowe brzmienie temu właśnie ustępowi. Zgodnie z 1. poprawką z pakietu poprawek, które zgłaszam w imieniu klubu, ust. 16 będzie brzmiał następująco: W przypadku niestwierdzenia przez rzeczoznawcę budowlanego istnienia wady istotnej, koszty sporządzenia opinii przez rzeczoznawcę budowlanego obciążają w całości nabywcę.</u>
          <u xml:id="u-695.5" who="#PosełAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Sprawa była wielokrotnie omawiana: i na posiedzeniu podkomisji, i na posiedzeniu komisji. Zatem zgodnie z zapowiedzią składamy poprawkę. Podnosiła strona społeczna, iż jest brak uzasadnienia obciążania dewelopera kosztami opinii rzeczoznawcy budowlanego, gdy rzeczoznawca nie stwierdzi wady istotnej. Nie jest usprawiedliwione obciążanie tylko jednej strony, by w każdym przypadku — albo w całości, albo w części, jak do tej pory jest w przepisach projektu — koszty opinii ponosił deweloper. Przyjęcie tej poprawki będzie służyć też w oczywisty sposób wyeliminowaniu przypadków możliwego nadużywania przez nabywców swoich praw podmiotowych i stawiania nieuzasadnionych zarzutów w trakcie odbioru, a jak sądzę, nie naruszy ratio legis tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-695.6" who="#PosełAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Jest już bardzo mało czasu, nie będę już mówić o reszcie poprawek, natomiast chciałabym powiedzieć i podkreślić, kończąc moje wystąpienie, że zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych to jest ogromnie ważny społeczny problem. Chociaż podaż mieszkań wzrasta, i to głównie dzięki sektorowi rynkowemu, powinniśmy jako odpowiedzialna władza publiczna zrobić wszystko, uczynić wszystko, żeby te mieszkania były właściwej jakości i żeby były obciążone jak najmniejszym ryzykiem ze strony wszystkich podmiotów, które uczestniczą w tym procesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#PosełAnnaPaluch">Dlatego też pozwolę sobie wyrazić zdziwienie, wręcz oburzenie próbami wyrzucania z omawianego projektu ustawy rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo nabywcom. Takim próbom w oczywisty sposób będziemy się przeciwstawiać. Natomiast w imieniu mojego klubu deklaruję, że oczywiście poprzemy projekt ustawy. Składam poprawki, pani marszałek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska głos zabierze pani poseł Krystyna Sibińska.</u>
          <u xml:id="u-698.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#PosełKrystynaSibińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo nabywcy mieszkania lub domu musi być priorytetem dla państwa, to oczywiste. Dlatego wprowadziliśmy jako rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u rachunki powiernicze zapobiegające setkom dramatów. Od wejścia w życie ustawy deweloperskiej na otwartych rachunkach powierniczych przeprowadzono ponad 0,5 mln transakcji. Organizacje branżowe — i tu nasze dane różnią się od danych przedstawionych przez rząd, który w mojej ocenie podaje upadłości firm w branży budowlanej niekoniecznie działających w oparciu o przepisy ustawy deweloperskiej — znalazły zaledwie trzy przypadki upadłości deweloperów, którzy stosowali otwarte rachunki powiernicze. Trzy firmy. Z tych trzech firm klienci dwóch firm na podstawie naszych przepisów otrzymali już swoje mieszkania bez dopłat. W przypadku ostatniej firmy klienci również dostaną odszkodowanie.</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#PosełKrystynaSibińska">Stworzyliśmy dobry instrument. Dziś rozmawiamy o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. O ile chcemy cały czas działać w interesie nabywców, to generalnie akceptujemy te propozycje, ale pojawiają się też wątpliwości co do skali i faktycznego przeznaczenia środków zgromadzonych na DFG. Jeżeli zapotrzebowanie na potencjalne upadłości jest określone na 140 mln zł, a to wynika z uzasadnienia projektu, to jaki cel ma zebranie blisko 1 mld zł? Oczywiste jest, że te obciążania zostaną, kolokwialnie mówiąc, przerzucone na nabywców mieszkań, czyli spłycając, można by powiedzieć, że ta ustawa ma chyba inny cel. Chce zabrać 1 mld zł rocznie podatku od polskich rodzin, którego faktyczne przeznaczenie — bo przecież tak jak powiedziałam, potrzeby są na poziomie 140 mln zł — jest niewiadome.</u>
          <u xml:id="u-699.2" who="#PosełKrystynaSibińska">Mam bardzo ograniczone zaufanie do obecnej władzy, jeśli chodzi o sięganie do publicznej kasy. Dlatego składam poprawki ograniczające żarłoczność obecnego rządu i obniżające wysokość składek. Pozostałe poprawki służą wprowadzeniu równowagi stron w przepisach. Bezpieczeństwo nabywców będzie zapewnione przez rachunki powiernicze razem z Deweloperskim Funduszem Gwarancyjnym. Ale musimy też mieć na uwadze przedsiębiorców, którzy w dobie pandemii utrzymują miejsca pracy i mają swój wkład w PKB.</u>
          <u xml:id="u-699.3" who="#PosełKrystynaSibińska">Mam wrażenie, że część proponowanych przepisów ma być chyba zemstą na prywatnych przedsiębiorcach, którym udało się w ostatnich 5 latach wybudować 0,5 mln mieszkań, podczas gdy PiS w tym samym czasie, mimo całego aparatu państwa, różnych projektów, zmian przepisów itd., nie wybudował nawet 5 tys. mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-699.4" who="#PosełKrystynaSibińska">W mojej ocenie część przepisów w sposób uprzywilejowany traktuje banki, a także zwiększa im uprawnienia kontrolne. Uruchomienie DFG zwiększy liczbę transakcji, czyli poprawi wyniki finansowe banków bez ponoszenia dodatkowych kosztów, a przypomnę, że fundusz deweloperski ma zabezpieczyć również ewentualne upadłości banków. Czy taka uprzywilejowana pozycja banków wynika z banksterskich korzeni premiera Morawieckiego? Odpowiedź na pytanie pozostawiam państwu.</u>
          <u xml:id="u-699.5" who="#PosełKrystynaSibińska">Reasumując, popieramy zmiany jako kontynuację naszych dobrych przepisów, ale proponujemy poprawki, które cywilizują te zmiany, takie jak chociażby właśnie równowaga, jeśli chodzi o strony, ograniczenie trochę kontroli banków, ale też zapisy, które precyzują np. bardzo potrzebny według mnie przepis, który wyeliminuje patodeweloperkę, czyli uniemożliwi zamieszkiwanie lokali użytkowych, które były nienazwane w tej propozycji, a uzupełniamy ten zapis. Składam poprawki. Cały projekt będziemy popierać. Natomiast uważam, że nasze poprawki są bardzo rozsądne, wprowadzają równowagę i zabezpieczają wszystkie strony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-699.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu parlamentarnego Lewica przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Maciej Gdula.</u>
          <u xml:id="u-700.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#PosełMaciejGdula">Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#PosełMaciejGdula">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pani Dyrektor! Wysoka Izbo! Dobra polityka to jest taka polityka, która przygotowuje państwo na czas kryzysu, na czasy gorsze, na czasy, kiedy obywatele są zagrożeni.</u>
          <u xml:id="u-701.2" who="#PosełMaciejGdula">O tym, że rządzący nie wypełnili tego zadania, przekonujemy się dzisiaj, podczas pandemii, kiedy mamy respiratory, ale nie mamy medyków, którzy byliby w stanie te respiratory obsługiwać. Ta ustawa pokazuje, że jest możliwa polityka, która przewiduje, która zapewnia ochronę na czas gorszy, na czas kryzysu. Lewica poprze tę ustawę, dlatego że uważa ją za dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-701.3" who="#PosełMaciejGdula">Główne założenie tej ustawy to jest stworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. To jest rozwiązanie, które i zabezpiecza konsumentów, i zabezpiecza firmy. To jest istotne rozwiązanie, które reguluje rynek. Przede wszystkim cieszę się z tego, że są zabezpieczeni słabsi uczestnicy procesu zakupu mieszkań, konsumenci. Mówi się: długi czas nie było upadku dewelopera. Ale to, że przez ostatnie 8–9 lat nie było dużego upadku, nie znaczy, że takich upadków nie będzie. W sytuacji, kiedy dochodzi do takiej upadłości, konsumenci są w fatalnej sytuacji, a ta ustawa gwarantuje ich bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-701.4" who="#PosełMaciejGdula">Druga ważna rzecz to jest to, że wzmocnieni też zostają mniejsi deweloperzy, bo jeżeli transakcja jest bezpieczniejsza, to wtedy łatwiej jest konsumentom podjąć decyzję o tym, żeby kupić od mniejszego dewelopera, który teoretycznie mógłby być bardziej podatny na zawirowania rynku, na upadłość. A więc pod tym względem też, jeżeli chodzi o równowagę między deweloperami, to jest dobra ustawa.</u>
          <u xml:id="u-701.5" who="#PosełMaciejGdula">Składamy poprawki. One dotyczą też konsumentów i dostępu do informacji. Chcemy, żeby w prospekcie było więcej informacji dotyczących miejsc parkingowych, miejsc do parkowania rowerów, zieleni. To są ważne rzeczy. I składamy też poprawkę dotyczącą wysokości składki. To jest dość istotna kwestia też związana z konsumentami i ich obciążeniem.</u>
          <u xml:id="u-701.6" who="#PosełMaciejGdula">Jest pytanie, czy 2-procentowa składka — teoretycznie możliwa, chociaż ustawodawca zastrzega, że teraz to będzie 1%, jeżeli chodzi o obciążenie transakcji, ale teoretycznie ustawa dopuszcza zwiększenie tego obciążenia do 2% — nie jest też wprowadzeniem możliwości przerzucenia większej części kosztów na konsumentów. Wydaje nam się, że 1,5% składki to by było dobre rozwiązanie, które zostawia pewną elastyczność, ale nie wprowadza możliwości dużego zwiększenia obciążenia deweloperów i konsumentów. A więc tę poprawkę chcemy zaproponować Wysokiej Izbie. Uważamy, że to jest pójście w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-701.7" who="#PosełMaciejGdula">I jeszcze na zakończenie chciałbym powiedzieć jedną rzecz. Dużo mówiłem tutaj o konsumentach i ich ochronie, ale chciałbym powiedzieć o tym, że żeby konsumenci, żeby ludzie w Polsce mieli lepszy, większy wybór, to powinni mieć też wybór w tym zakresie, żeby nie brać kredytów na mieszkania i nie musieć ich kupować.</u>
          <u xml:id="u-701.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-701.9" who="#PosełMaciejGdula">Potrzebna nam jest dobra ustawa, dobry program budownictwa społecznego powszechnego na wynajem. To, że zabezpieczamy konsumentów, jest dobre, ale nie każdy musi być konsumentem kredytu, klientem banku. Dobre, dostępne, tanie mieszkania na wynajem to jest coś, co powinniśmy dać Polsce także dlatego, żeby się rozwijała, żeby ludzie czuli się bezpiecznie, żeby mieli więcej opcji. To jest rozwiązanie za wolnością, to nie jest jakiś… Tzn. to pokazuje, że rozwiązania, które mają charakter nieco socjalistyczny, są tak naprawdę rozwiązaniami, które wspierają wolność i wybór. Dziękuję bardzo i przekazuję pani marszałek poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-701.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jacek Tomczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-702.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdalnie.)</u>
          <u xml:id="u-702.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ach, zdalnie, właśnie.</u>
          <u xml:id="u-702.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Mamy połączenie? Mamy.</u>
          <u xml:id="u-702.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-702.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie słyszymy, panie pośle. Dalej nie słyszymy. Nie ma dźwięku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-702.8" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#PosełJacekTomczak">A teraz słychać dźwięk? Halo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O, teraz mamy pana.</u>
          <u xml:id="u-704.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#PosełJacekTomczak">Nie wiem, nie wiem czemu, ale nie ma dźwięku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę mówić, może bliżej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#PosełJacekTomczak">Halo, halo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Tak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#PosełJacekTomczak">Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle. Panie pośle, ma pan głos.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Mamy dalej problem?</u>
          <u xml:id="u-710.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-710.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, w takim razie jeśli można, pan poseł Dariusz Klimczak, a potem pana kolega.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Ja zacznę, bo pewnie zaraz będzie łączność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Tak jest, chyba tak.</u>
          <u xml:id="u-712.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zaraz pewnie będzie łączność z panem posłem Tomczakiem. Zresztą chciałbym w imieniu klubu Koalicji Polskiej przedstawić poprawki, które właśnie przygotował pan poseł Jacek Tomczak.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Natomiast zdanie komentarza. Według polskich przedsiębiorców z branży budowlanej, których opinie czytałem, których opinii słuchałem, ten projekt jest zupełnie niepotrzebny. Dotychczasowe przepisy prawne, które zostały stworzone m.in. przez koalicję poprzedniego rządu, w wystarczający sposób zabezpieczają prawa wszystkich tych, którzy nabywają lokale, o których mowa w tej ustawie. Spytałem więc ich, po co w ogóle jest ta ustawa. Powiedzieli mi jasno: rząd, który potrzebuje pieniędzy, widzi, jak prężnie rozwija się ta branża, jak Polacy chętnie kupują i lokują swój kapitał w mieszkaniach, w domach, dochodzi do wniosku, że warto ściągnąć trochę pieniędzy do budżetu. Dlatego wymyślono nowy fundusz deweloperski.</u>
          <u xml:id="u-713.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Dlatego w naszych poprawkach proponujemy szereg rozwiązań, m.in. jedno, które, uważam, jest najbardziej interesujące. Każdy, kto teraz będzie kupował mieszkanie, kupi je drożej, bo nie łudźmy się, na pewno ten koszt zostanie przeniesiony na klienta.</u>
          <u xml:id="u-713.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Warto zatem zadbać o to, żeby wszyscy ci, którzy będą musieli ze swojej kieszeni wyłożyć więcej pieniędzy, wiedzieli, dzięki komu tak jest. Ten fundusz nazywa się Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. To jest trochę dziwne, bo wszystkie dotychczasowe fundusze PiS nazywa narodowymi, żeby się kojarzyły z PiS. Proponujemy więc, aby ten fundusz też nazywał się narodowym funduszem gwarancyjnym, tak żeby każdy, kto kupuje mieszkanie drożej, wiedział, że to dzięki Prawu i Sprawiedliwości. Oddaję głos panu posłowi Tomczakowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-714.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czy mamy połączenie z panem posłem? Mamy połączenie?</u>
          <u xml:id="u-714.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie mamy połączenia.</u>
          <u xml:id="u-714.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W takim razie zapraszam pana posła Jakuba Kuleszę, Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-714.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#PosełJakubKulesza">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#PosełJakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Pani Dyrektor! Mam pytanie do posłów Prawa i Sprawiedliwości. Dobrze się bawicie? Urządziliście tu sobie jakąś konkurencję, jakąś zabawę w wymyślaniu coraz to nowszych i głupszych form opodatkowania. Bo właśnie tym jest ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-715.2" who="#PosełJakubKulesza">Śp. Stefan Kisielewski powiedział, że socjalizm jest to ustrój, w którym bohatersko pokonuje się problemy nieznane w żadnym innym ustroju. To nie jest socjalizm, to jest biurokracja, czyli ustrój, w którym bohatersko tworzy się instytucje niepotrzebne w żadnym innym ustroju. I nawet w tym ustroju ta instytucja jest kompletnie zbędna.</u>
          <u xml:id="u-715.3" who="#PosełJakubKulesza">Zobaczmy, co nam proponujecie. Proponujecie, że będziecie co roku zabierać obywatelom, którzy chcą kupić mieszkanie, ok. 1,5 mld zł, z czego na system informatyczny wydacie 12 mln. Roczny koszt zatrudnienia, utrzymania obsługi to będzie 10 mln, chodzi o środki dla urzędników. Spowoduje to według ekspertów wzrost cen mieszkań nawet o 5%. Bo poza tym podatkiem, haraczem, który nakładacie, dojdzie także koszt obsługi, koszt utrzymania rachunków powierniczych, co ma związek także z lokalami, które już powstały, ale jeszcze nie zostały sprzedane. Chodzi tu też o koszt związany z objęciem tą ustawą lokali użytkowych, miejsc postojowych w garażach podziemnych czy komórek lokatorskich.</u>
          <u xml:id="u-715.4" who="#PosełJakubKulesza">Co oferujecie w zamian? Oferujecie mityczne zabezpieczenie, bezpieczeństwo. W takim razie spójrzmy: przez 9 lat, odkąd została wprowadzona ustawa o deweloperach, zbankrutowało tylko dwóch inwestorów: jeden podrobił dokumentację budowlaną — syndyk przeniósł tu własność na nabywców, więc nikt nie był poszkodowany — a drugi ominął wprowadzoną ustawę deweloperską. Nabywcy zostali poszkodowani w przypadku jednego dewelopera. W tym samym czasie przez 9 lat powstało 500 tys. mieszkań. Proszę sobie wyobrazić, że na te mieszkania chcecie nałożyć 5-procentowy podatek.</u>
          <u xml:id="u-715.5" who="#PosełJakubKulesza">To jest także bubel prawny. Skończą się bezpłatne odstąpienia mieszkań. Ja z takiego odstąpienia korzystałem, już nie będzie można. Co więcej, nawet jak ktoś odstąpi mieszkanie, to na to mieszkanie będzie nałożony podwójny podatek. Co więcej, także gotowe mieszkania, w przypadku których nie ma żadnego zagrożenia, że nie zostaną wybudowane, bo już są wybudowane, będą objęte tą opłatą.</u>
          <u xml:id="u-715.6" who="#PosełJakubKulesza">Po co to robicie? To jest wasza skarbonka, skarbonka polityków, którą wykorzystacie na własne cele wyborcze. Tak było ze środkami z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, które wydaliście na trzynaste czy czternaste emerytury, by przekupić emerytów. Tak było z Funduszem Rezerwy Demograficznej, który też wykorzystaliście, i tak jest z otwartymi funduszami emerytalnymi. I tak zrobiła Platforma, wy też tak robicie. I dokładnie tak będzie. Urzędnicy w międzyczasie za nasze, podatników, pieniądze będą się dobrze bawić, a gdy przyjdzie pora, to za resztę pieniędzy kupicie sobie część wyborców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-715.7" who="#PosełJakubKulesza">Ta ustawa nadaje się do kosza.</u>
          <u xml:id="u-715.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jacek Tomczak, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#PosełJacekTomczak">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-717.1" who="#PosełJacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podchodzimy do drugiego czytania rządowego projektu ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Projekt ustawy oprócz tego, że posiada szczytny tytuł i równie szczytne założenia, niesie niestety szereg zagrożeń dla rynku mieszkaniowego, który dzisiaj odpowiada za budowę aż 13% polskiego PKB.</u>
          <u xml:id="u-717.2" who="#PosełJacekTomczak">Prawdziwą intencją tejże ustawy jest powołanie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, który poprzez system składek bezzwrotnych de facto wprowadza opłatę dla polskich rodzin w postaci podatku akcyzowego od nabycia mieszkania na rynku pierwotnym w wysokości do 2% wartości tego mieszkania, co spowoduje, że z polskich rodzin na rzecz działalności tego funduszu będzie ściągany ok. 1 mld zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-717.3" who="#PosełJacekTomczak">To nie jedyny koszt, który wygeneruje ta ustawa. Spowoduje ona także wzrost kosztów w zakresie budowy mieszkań. Izby gospodarcze szacują, że instytucje, które przewiduje ta ustawa, spowodują wzrost kosztów budowy mieszkań o ok. 4–5%. Czy polskie rodziny stać na takie podwyżki? Myślę, że w dobie pandemii, kiedy polskie rodziny właśnie chcą nabyć lokale o dodatkowych pokojach, balkonach, o lepszym standardzie… Polskie rodziny nie potrzebują wzrostu kosztów w tej skali.</u>
          <u xml:id="u-717.4" who="#PosełJacekTomczak">Czy ktoś w ogóle pytał konsumentów, Polaków, czy chcą instytucji, które przewiduje ta ustawa? Oczywiście, że nie. Moglibyśmy bardzo łatwo sprawdzić, czy konsumenci są zainteresowani takimi przepisami. Wystarczyłoby wprowadzić dobrowolność korzystania z instytucji z tejże ustawy. I okazałoby się, że w Polsce nikt nie jest tym zainteresowany, że nikt nie chce z nich korzystać.</u>
          <u xml:id="u-717.5" who="#PosełJacekTomczak">Warto podkreślić jedną rzecz. Po co powstaje taki fundusz? Oczywiście jeden z głównych celów ma po prostu charakter polityczny, chodzi o stworzenie megafunduszu, na którym zgromadzi się parę miliardów złotych ściągniętych z polskich rodzin i który na koniec zostanie przeznaczony tylko i wyłącznie na cele wyborcze. Ale po drodze może także posłużyć Obajtkom, biurokratom, innym socjalistom, urzędnikom, którzy będą mogli tam wsadzić swoje rodziny.</u>
          <u xml:id="u-717.6" who="#PosełJacekTomczak">Dlatego też chcielibyśmy, ażeby ten fundusz nazywał się tak jak PiS lubi nazywać wszystkie instytucje narodowe. Niech to będzie narodowy fundusz gwarancyjny.</u>
          <u xml:id="u-717.7" who="#PosełJacekTomczak">Ta ustawa nie poprawi losu polskich konsumentów. Ona go pogorszy. Ustawa deweloperska działa w Polsce od 10 lat. Została uchwalona, przypominam, przez rząd Platformy i PSL-u. Instytucje przewidziane w tych przepisach naprawdę chronią dzisiaj Polaków w wystarczający sposób.</u>
          <u xml:id="u-717.8" who="#PosełJacekTomczak">Ta ustawa doprowadzi do ograniczenia konkurencji na rynku mieszkaniowym. Uderzy to przede wszystkim w mniejszych przedsiębiorców, którzy po prostu wypadną z systemu i przestaną dostarczać tanie mieszkania dla polskich rodzin. Dlatego też składamy wniosek o odrzucenie ustawy w drugim czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-718.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-718.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zostało jeszcze trochę czasu, ale niewiele.</u>
          <u xml:id="u-718.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: A ile?)</u>
          <u xml:id="u-718.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Idea tej ustawy, czyli ochrona tych, którzy chcą kupić mieszkania, wydaje się szczytna, natomiast, jak wynika z tej debaty, wykonanie nasuwa mnóstwo wątpliwości i nie lekceważyłbym ich. Rozdzieliłbym dwie kwestie. Pierwsza to przymusowa składka, którą się tutaj proponuje, o niebezpiecznej, znaczącej wysokości, która wpłynie na cenę mieszkania. Wysokie ceny mieszkań już w tej chwili są jednym z głównych problemów rynku mieszkaniowego i dodatkowy impuls, podczas gdy te ceny w ostatnich miesiącach rosną, nie jest nam potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-719.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Druga sprawa to ubezpieczenie od ewentualnego bankructwa dewelopera czy innych zagrożeń. Myślę, że rząd naprawdę pokazałby się z dobrej strony, jeśli zaproponowałby to ubezpieczenie, ale jego koszty wziął na siebie, uznałby je za koszty budżetowe. Po roku wiedzielibyśmy, ile tak naprawdę potrzeba na to pieniędzy. Wtedy można by zacząć mówić o składce. To absolutnie nie przekracza możliwości rządu. Myślę, że dołożenie do pomysłu ubezpieczenia tej składki po prostu go kładzie, co więcej, nie wydaje się on w pełni dopracowany. Zwracam uwagę na jeden detal. Co w przypadku odstąpienia od zawartej umowy deweloperskiej? Ustawa nie przewiduje zwrotu dokonanej wpłaty. W praktyce może to oznaczać, że w razie odstąpienia od zawartej umowy deweloperskiej, a następnie podpisania nowej umowy dotyczącej tego samego mieszkania, składka za jeden lokal będzie musiała zostać odprowadzona dwukrotnie. Pisała o tym m.in. „Gazeta Prawna”.</u>
          <u xml:id="u-719.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Zwracamy również uwagę, że fundusz ten nie odpowiada na problem wad ukrytych, które wychodzą już po odbiorze mieszkania. Dla wielu odbiorców jest to większy problem niż hipotetyczne bankructwo dewelopera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-720.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym, żeby wszystkie prace w Sejmie przebiegały tak zgodnie i były tak merytoryczne, jak prace nad tą ustawą. Ona jest po prostu jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Jeżeli chodzi o przydatność funduszu deweloperskiego, jako Polska 2050 od początku nie mieliśmy co do tego wątpliwości i mówiliśmy, że należy zrównoważyć tę ogromną asymetrię pomiędzy nabywcą a deweloperem, pomiędzy klientem a podmiotem, który jest wyposażony często w armię prawników i kancelarii prawnych. W takich sytuacjach ludzie po prostu bardzo często tracą dorobek życia, tracą szansę na mieszkanie, popadają w ogromne długi, które spłacają przez wiele lat. Fundusz deweloperski będzie zapobiegał tego typu sytuacjom, dlatego też popieramy go cały czas bezwzględnie. Mówiłam o tym z tej mównicy. Później otrzymałam od Polskiego Związku Firm Deweloperskich przepiękny list, za który bardzo związkowi dziękuję. W liście przytoczone były argumenty dotyczące tego, jak bardzo się mylę, jak bardzo nie mam racji. Jedno zdanie bardzo mnie zafrapowało. Polski Związek Firm Deweloperskich napisał, że przytaczany przeze mnie przykład — posłużyłam się przykładem tzw. nieszczęśników z ul. Szczęsnej w Warszawie, gdzie deweloper splajtował, bank wycofał gwarancję, a ludzie zostali z niczym, bez mieszkań właśnie… Polski Związek Firm Deweloperskich powiedział, że tych ludzi fundusz w ogóle by nie objął. Dlaczego? Dlatego że oni nie kupili mieszkań. Oni kupili pomieszczenia gospodarcze, oni kupili wyroby mieszkaniopodobne, wyroby patodeweloperki, czyli takie apartamenty, w których nie można się zameldować, formalnie nie można mieszkać i są tylko pod wynajem. Sprawdziłam oczywiście wszystkie doniesienia prasowe, na podstawie których się przygotowywałam. Ci ludzie nazywali te pomieszczenia swoimi mieszkaniami, mówili: straciliśmy szansę na swój wymarzony dom, na swój wymarzony kawałek miejsca na świecie. Praktyką na rynku jest niestety to, że ludzie bardzo często kupują właśnie tego typu pomieszczenia gospodarcze, które są substandarowymi mieszkaniami o powierzchni poniżej 25 m2 — często są to po prostu małe norki niespełniające żadnych standardów — w ogromnym zagęszczeniu jako apartamenty na wynajem, a później realizują w nich swoje potrzeby mieszkaniowe. Z tego powodu fundusz rzeczywiście nie obejmie tego typu przypadków.</u>
          <u xml:id="u-721.2" who="#PosełHannaGillPiątek">W związku z tym złożyliśmy… Dyskutowaliśmy na ten temat przy okazji pierwszego czytania, a teraz złożymy poprawkę, która polega na tym, że osoby, które nabywają takie pomieszczenia, będą informowane, że te lokale nie są lokalami użytkowymi — chodzi o to, żeby po prostu wpisywać to w umowy — które zgodnie z przepisami prawa nie mogą być wykorzystywane do celów mieszkaniowych, a także informowane o tym, że one nie są objęte gwarancją tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-721.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Propozycja poprawki spotkała się z zainteresowaniem prezesa UOKiK-u. Myślę, że mogłaby zyskać przychylność wszystkich państwa, ponieważ polega tylko i wyłącznie na poinformowaniu o takim ryzyku przyszłego nabywcy. Jest to więc poprawka, która absolutnie nie idzie w żadną stronę, nie zmienia rzeczywistości, ale dla nabywców to może być bardzo cenna informacja.</u>
          <u xml:id="u-721.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Drugą poprawkę, którą składamy, napisaliśmy dlatego, że często na rynku mieszkaniowym następują silne wahania cen.</u>
          <u xml:id="u-721.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Teraz, zwłaszcza w czasie koronawirusa, ceny mieszkań poszybowały w górę. I wyobraźcie sobie państwo, że w tej chwili np. jest taka sytuacja, że ktoś niestety wchodzi w spór z deweloperem, mieszkanie ma wady i deweloper zwraca… Właściwie jedyną opcją jest zwrot pieniędzy przy takim sporze, jeżeli deweloper jakby nie pokona tych wad, które ma mieszkanie. Wtedy ktoś zostaje nie z wartością, za którą może kupić mieszkanie, tylko w tej chwili z 2/3 tej wartości, ponieważ wzrosły ceny. W związku z tym chcemy, aby deweloper zobowiązany był do zapłaty na rzecz takiego nabywcy kary umownej w wysokości 0,5% wartości nieruchomości za każdy dzień opóźnienia w przypadku takiej istotnej wady.</u>
          <u xml:id="u-721.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosili się panowie posłowie.</u>
          <u xml:id="u-722.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Michał Gramatyka.</u>
          <u xml:id="u-722.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 23 przedłożenia w dalszym ciągu głosi, że prospekt informacyjny ma być częścią umowy deweloperskiej. Standardowy akt notarialny takiej umowy to pomiędzy 15 a 30 stron. Prospekt informacyjny to jest kolejne pięć stron merytorycznych, dwie, może trzy strony rzutów kondygnacji oraz pomiędzy 15 a 30 stron wzoru umowy deweloperskiej. Tak, właśnie, tej samej umowy, która potem będzie treścią samego aktu notarialnego. Jeżeli państwo utrzymają swoje stanowisko, to wypis z takiego aktu będzie miał już nie 30, ale 70 stron. W najgorszym razie podraża go to o ok. 500 zł. Pamiętajmy, że z każdej umowy deweloperskiej sporządzane są trzy takie wypisy. Koszt oczywiście obciąży nabywcę. Po raz kolejny apeluję o przyjęcie rozwiązania, w myśl którego taka umowa zostanie odchudzona o zbędne załączniki, natomiast wystarczy oświadczenie klienta. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Dobrze, że pojawia się poprawka dotycząca kosztów ekspertyzy. Mówiliśmy o tym podczas posiedzenia komisji, była o tym mowa podczas posiedzenia podkomisji. Opozycja twardo stała na stanowisku, że nie można w przypadku ekspertyzy niekorzystnej dla jednej ze stron obciążać drugiej strony, w tym przypadku przedsiębiorcy, kosztami wykonania takiej ekspertyzy. Powinna je ponosić ta strona, która wykonała tę ekspertyzę na własne ryzyko. Te nasze argumenty zostały uznane i to bardzo dobrze. Ale chcę dopytać o dwie rzeczy. Chodzi o kwestie równości stron, kwestie banków. Jakie tutaj, panie prezesie, są mechanizmy, które jednak spowodują, że banki nie będą stroną dominującą? I druga rzecz. Składamy poprawkę dotyczącą opłat na fundusz gwarancyjny. Czy rząd jest skłonny rozważyć właśnie obniżenie tych kosztów, które będą bardzo wysokie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Idea stworzenia Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego to krok w dobrą stronę. Martwi mnie jednak wieloletnia historia pracy nad tą ustawą, która dosłownie z tygodnia na tydzień stawała się coraz łagodniejsza. Świadczy o tym chociażby znaczne obniżenie początkowo proponowanej składki, którą mają opłacać deweloperzy. Co prawda projekt z pewnością ograniczy władzę deweloperów nad nabywcami. Dotychczasowe rozwiązania nie chroniły w wystarczający sposób tysięcy obywateli i obywatelek, którzy decydują się na zakup mieszkania — jedną z najważniejszych inwestycji w życiu. Gdy okaże się, że to prawo jednak nie spełni swojej roli, będziemy interweniowali i oczekiwali od rządu działań. Nazwijmy sprawy po imieniu: Mamy w Polsce kryzys mieszkaniowy. Potrzebujemy dobrej współpracy między państwem a sektorem prywatnym. Według danych brakuje przynajmniej miliona mieszkań. Ceny lokali rosną w tempie ok. 10% rocznie, a jakość miniaturowych mieszkanek w nowych osiedlach mrowiskach jest żartem, który dawno przestał być śmieszny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-728.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-728.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Pora skończyć z patodeweloperką. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy zmiany w ustawie deweloperskiej przyniosą większą ochronę nabywców, czy tylko wzrost cen nabycia mieszkań? Czy zmiany te są w ogóle potrzebne? Istotą umowy zawieranej z deweloperem jest otrzymanie właściwego lokalu za określoną cenę. Elementem, który budzi najwięcej obaw nabywców, jest konieczność wpłaty ceny w momencie, w którym przedmiot umowy, lokal, jeszcze nie istnieje. Gwarancje zwrotu pieniędzy w razie upadłości ma wzmocnić powstały Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. Nowe przepisy niewątpliwie spowodują zwiększenie finansowania inwestycji ze środków własnych dewelopera, zwiększą też koszty stałe, a także zwiększą ryzyko prowadzenia inwestycji deweloperskich, tak się wydaje. Czy zatem część tych kosztów i ryzyka zostanie przerzucona na nabywców? Jakie jest zdanie resortu w tej sprawie, jakie jest zdanie rządu? Proszę o odpowiedź na piśmie. Proszę też o odpowiedź na piśmie: Jakie będą rzeczywiste koszty funduszu gwarancyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ceny mieszkań w Polsce są wysokie i będą jeszcze wyższe, także dzięki temu funduszowi, który zostanie wprowadzony.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Natomiast według wszelkiego rodzaju obliczeń i danych pieniądze, które wpłyną do funduszu, będą znacząco przekraczały te potrzeby, o których państwo mówicie w założeniach. Pytanie jest jasne: Co zrobicie z tą nadwyżką? I czy po roku zrobicie państwo ewaluację, jeżeli zobaczycie, że 80% pieniędzy za dużo zebraliście w tym funduszu, bo nie było potrzeb? Czy zamierzacie skorygować tę ustawę i obniżyć opłaty? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Bardzo ważną rzeczą, jeśli chodzi o rynek mieszkaniowy, jest stabilność i pewność prawa. Takie zmiany nieprzemyślane, zaskakujące, z pewnością stabilności prawa nie służą. Wiemy dzisiaj — o tym mówiło wielu przedmówców — że mamy permanentny deficyt, jeśli chodzi o ilość mieszkań, i boję się, że te zmiany nie będą służyły temu, aby co roku zaspokoić potrzeby wszystkich, którzy je zgłaszają. Chciałem zapytać, czy mają państwo wyliczenia, prognozy, jak te zmiany wpłyną na trendy, jeśli chodzi o rynek powstawania nowych mieszkań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-735.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-735.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A teraz głos zabierze Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pan Tomasz Chróstny.</u>
          <u xml:id="u-735.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzadko kiedy mamy do czynienia z aktem prawnym, który powstawał w tak długim czasie. Jest owocem wielu przemyśleń, wielu konsultacji, obserwacji rynku przez dłuższy czas, weryfikacji i konsultacji nie tylko ze stroną społeczną, ale także z innymi instytucjami publicznymi właśnie po to, aby zwiększyć ochronę praw nabywców lokali mieszkalnych. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia interesów społeczeństwa. Niezwykle ważna jest inwestycja, jaką jest zakup mieszkań, domów, które zabezpieczają podstawowe potrzeby mieszkaniowe Polek i Polaków. Chciałbym zwrócić uwagę, dlaczego właściwie nabywcy powinni zostać właśnie w sposób szczególny objęci tą ochroną.</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Przede wszystkim mówimy o sytuacji, gdy deweloperzy realizują przedsięwzięcia inwestycyjne nie za swoje pieniądze. Nie ze swoich kapitałów, nie ze swoich kredytów, tylko robią to w oparciu o środki pozyskane od nabywców mieszkań. Te środki w sposób szczególny powinny zostać objęte ochroną także instytucji publicznych i stąd m.in. te przepisy prawa, nad którymi dzisiaj dyskutujemy. Bez wątpienia w relacji pomiędzy nabywcą lokali mieszkalnych, nabywcą domu na rynku pierwotnym a deweloperem silną, uprzywilejowaną stroną jest deweloper, który ma przewagę nad nabywcą. M.in. tę lukę wypełniają te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-736.2" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Co w nich mamy? Mamy uregulowanie kwestii dotyczących umów rezerwacyjnych. Mamy zwiększenie ochrony w przypadku wystąpienia wad mieszkania, wad nieistotnych, które powinny zostać naprawione — jeżeli tego nie zrobi deweloper, zrobi to nabywca na koszt dewelopera — ale także wad istotnych, które miałyby wpływ na funkcjonalność danego lokalu mieszkalnego i które w przypadku, gdy deweloper nie zdecyduje się naprawić, jest możliwość wypłaty środków z DFG. Na dziś w tego typu przypadkach jedyną drogą, jaką ma konsument, jest wieloletnia droga sądowa, która również jest związana z poważnymi kosztami.</u>
          <u xml:id="u-736.3" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Mamy uszczelnienie, jeżeli chodzi o mieszkaniowe rachunki powiernicze. Mamy zwiększenie nadzoru nad działalnością i nad kolejnym transzowaniem wpłat ze strony banków. Mamy powstanie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, który już nie tylko zabezpiecza deweloperów czy nabywców, zabezpiecza na wypadek upadłości deweloperów — za chwilę się do tego odniosę — ale również w przypadku upadłości banku, wówczas gdy kwota z zabezpieczonych środków przekracza 100 tys. euro gwarantowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Chodzi także, tak jak wspomniałem, o wady istotne czy sytuacje, gdy mamy wstrzymanie placu budowy powyżej 120 dni — wówczas również konsument będzie mógł zwrócić się do DFG. DFG wypłaca środki i idzie wówczas z roszczeniem względem dewelopera po to, żeby rzeczywiście konsument też miał możliwość nabycia innego lokalu.</u>
          <u xml:id="u-736.4" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Mówimy o rozwiązaniach, które rzeczywiście wzmacniają pozycję — o tym bardzo konstruktywnie dyskutowaliśmy i w podkomisji, i w komisji. Tam mniej było miejsca na emocje, ale udało się rzeczywiście bardzo solidnie, merytorycznie przepracować ten projekt. Jest on wynikiem, jeżeli mówimy o samym np. Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, składce, konsensusu pomiędzy prawami nabywców i bezpieczeństwem środków a interesami samych przedsiębiorców. Często również to lobby deweloperskie, bardzo silne, wskazuje na pewne mity, jeżeli chodzi o 2–3 upadłości, to jest poniekąd również wprowadzanie w błąd. Jeżeli mówimy o rzeczywistej skali, a pozyskaliśmy informacje z sądów za sam okres od obowiązywania poprzedniej ustawy do 2019 r., to jest ok. 110 upadłości firm realizujących inwestycje mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-736.5" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Nie tylko to jest objęte ochroną, jeżeli chodzi o DFG, nie tylko ta sytuacja, gdy deweloper upada, ale również gdy upada bank bądź występują istotne wady. Często emocje dotyczą składki, ale pamiętajmy, że to jest ubezpieczenie środków, które nabywca wpłaca wówczas, gdy rzeczywiście rynek mógłby popaść w kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-736.6" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Pamiętajmy, proszę państwa, że w samym zeszłym roku deweloperzy apelowali, wyrażali swoje oburzenie tym, w jak trudnej się sytuacji spotkali. Gdyby nie obniżka stóp procentowych i masowe ruszenie ze środkami na rynek mieszkaniowy, także jeżeli chodzi o depozyty, ta trudność po stronie deweloperów już byłaby bardzo mocno widoczna. Dlatego potrzebne są kolejne działania, kolejne mechanizmy prawne, które w sposób istotny zabezpieczą najważniejszą inwestycję w życiu wielu Polek i Polaków, jaką jest zakup mieszkania, która bardzo często zaspokaja podstawowe potrzeby życiowe, jeżeli chodzi o dobra mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-736.7" who="#PrezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówTomaszChróstny">Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-736.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-737.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-737.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-737.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-737.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-737.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zgłoszony sprzeciw wobec wniosku o skierowanie projektu ustawy do komisji został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-737.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Stwierdzam zatem, że Sejm wyraził zgodę na ponowne skierowanie projektu ustawy do komisji w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-737.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1013 i 1078).</u>
          <u xml:id="u-737.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Bolesława Piechę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#PosełSprawozdawcaBolesławPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#PosełSprawozdawcaBolesławPiecha">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Zdrowia mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz innych ustaw zawartych w druku nr 1013.</u>
          <u xml:id="u-738.2" who="#PosełSprawozdawcaBolesławPiecha">Pani marszałek Sejmu skierowała 16 marca 2021 r. powyższy projekt do pierwszego czytania w komisji. Komisja Zdrowia w dniu 13 kwietnia odbyła posiedzenie, podczas którego przedstawiciel rządu, w tym wypadku minister zdrowia, przedstawił założenia ustawy oraz uzasadnienie, oraz przeprowadziła dyskusję. W trakcie dyskusji padł wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu. W wyniku głosowania za odrzuceniem w pierwszym czytaniu głosowało 20 posłów, przeciw — 18. W związku z tym, zgodnie ze sprawozdaniem, wnoszę w imieniu komisji, aby Wysoki Sejm raczył odrzucić projekt ustawy zawarty w druku nr 1013. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-739.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że zgodnie z art. 46 ust. 1 regulaminu Sejmu nad sprawozdaniem komisji zawierającym wniosek o odrzucenie projektu przeprowadza się debatę bez prawa zgłaszania poprawek i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-739.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-739.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1013.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Przedstawiony projekt ustawy to przede wszystkim nowelizacja ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zmienia tryb sporządzania map potrzeb zdrowotnych oraz wprowadza plany transformacji — krajowy i wojewódzkie — w miejsce priorytetów dla regionalnej polityki zdrowotnej. Celem tej regulacji będzie usprawnienie systemu planowania strategicznego w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-740.2" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Proponowane zmiany centralizują zarządzanie przez nadanie ministrowi zdrowia uprawnień do opracowania mapy potrzeb zdrowotnych, opracowania krajowego planu transformacji oraz opiniowania i zatwierdzania wojewódzkich planów transformacji. Wprowadzają również uprawnienia dla prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia do sporządzenia projektu planu zakupu świadczeń opieki zdrowotnej na obszarze województwa. Wcześniej robili to dyrektorzy oddziałów wojewódzkich NFZ-u.</u>
          <u xml:id="u-740.3" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Mapa ma obowiązywać przez 7 lat, pierwsza na 6 lat od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2027 r., podobnie jak plany transformacji, z możliwością modyfikacji adekwatnie do zaktualizowanych danych po 4 latach.</u>
          <u xml:id="u-740.4" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Mapa potrzeb zdrowotnych będzie podstawowym dokumentem mającym na celu identyfikację potrzeb zdrowotnych i wyzwań organizacji systemu opieki zdrowotnej. Będzie fundamentem tworzenia krajowego planu transformacji.</u>
          <u xml:id="u-740.5" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Krajowy plan transformacji będzie opracowywany, ustalany, monitorowany i aktualizowany przez ministra zdrowia. Głos doradczy będą miały: Rada Dialogu Społecznego, prezes NFZ-u, prezes Agencji Technologii Medycznych i Taryfikacji, dyrektor Państwowego Zakładu Higieny.</u>
          <u xml:id="u-740.6" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Wojewódzkie plany transformacji będą sporządzane przez wojewodów, a głos doradczy będą miały wojewódzkie rady do spraw potrzeb zdrowotnych. W ich skład będą wchodzić, poza wojewodą: przedstawiciele wojewody, przedstawiciele prezesa NFZ-u, przedstawiciel prezesa Agencji Technologii Medycznych i Taryfikacji, przedstawiciel marszałka województwa, przedstawiciel Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, przedstawiciel rzecznika praw pacjenta, przedstawiciel dyrektora Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego — Państwowego Zakładu Higieny, przedstawiciel ministra właściwego do spraw zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-740.7" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Projekt ustawy ma na celu wprowadzenie przede wszystkim zmian organizacyjnych, aby usprawnić działanie systemu tak, aby zapewnić równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-740.8" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Ochrona zdrowia w Polsce nie działa dobrze mimo dużo większych środków finansowych w systemie. Konieczne są zmiany kierunkowe. I właśnie ta ustawa może być podstawą do wdrożenia zmian kierunkowych. Nie mówi o konkretnych sposobach diagnostyki, leczenia, ale określa sposób wprowadzenia koniecznych zmian tak, by zapewnić wszystkim równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-740.9" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Pacjenci muszą mieć zapewniony przez państwo powszechny i sprawny system kompleksowej opieki zdrowotnej ułatwiającej codzienne życie. Ważna jest współpraca podmiotów świadczących usługi medyczne na wszystkich poziomach: lekarza rodzinnego, systemu ratownictwa, szpitali powiatowych, wojewódzkich, klinicznych. Opracowywane plany transformacji mogą nadać temu uporządkowany charakter.</u>
          <u xml:id="u-740.10" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość rekomenduję dalsze procedowanie przedstawionego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Rajmund Miller, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#PosełRajmundMiller">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1013 i 1078.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#PosełRajmundMiller">Proszę państwa, ten projekt ustawy to nic innego jak próba centralizacji zarządzania opieką zdrowotną w naszym kraju. To próba, w której ministerstwo i minister będą mieli wyłączny, jedyny wpływ na plan czy też mapy potrzeb zdrowotnych, ale już nie potrzeb zdrowotnych, bo nawet ta ustawa nie mówi o potrzebach zdrowotnych regionalnych, tylko o mapie potrzeb zdrowotnych krajowych. Proszę państwa, ta ustawa całkowicie wyklucza udział samorządów w planowaniu i wpływie na potrzeby i kształtowanie tych map zdrowotnych. A że nie jest to mój wymysł, to zacytuję opinię BAS-u: Proponowane zmiany centralizują zarządzanie przez nadanie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia wyłącznych uprawnień do opracowywania map potrzeb zdrowotnych oraz krajowego planu transformacji podlegającego niebieżącemu opiniowaniu innych organów. Ponadto nadaje mu uprawnienia do wiążącego opiniowania i zatwierdzania wojewódzkiego planu transformacji ustalonego przez wojewodę przy jedynie doradczym udziale wojewódzkiej rady do spraw zapotrzebowań zdrowotnych oraz podlegającemu niewiążącemu opiniowaniu wskazanych organów.</u>
          <u xml:id="u-742.2" who="#PosełRajmundMiller">Proszę państwa, skandaliczny jest też zaprojektowany skład, zmieniony skład wojewódzkiej rady do spraw potrzeb zdrowotnych. Otóż 90% tego składu stanowią przedstawiciele administracji państwowej, a w skład tej komisji liczącej kilkanaście osób wchodzi tylko dwóch przedstawicieli, jeden przedstawiciel marszałka i jeden przedstawiciel powiatów, konwentu powiatów. Myślę, że prawdziwym celem tej ustawy jest skok na kasę, skok na pieniądze, skok na środki z funduszy europejskich, dlatego że ministerstwo będzie zarządzało zarówno mapą potrzeb zdrowotnych, i to będą pieniądze dla swoich, a nie dla obcych, tak jak mamy dzisiaj do czynienia ze środkami przeznaczanymi na potrzeby różnych samorządów. Wyobraźcie sobie państwo sytuację, w której minister powie, że dany szpital jest niepotrzebny, w związku z czym skreślamy go z mapy potrzeb zdrowotnych. A ja chciałem przypomnieć, że właśnie to ministerstwo doprowadziło do olbrzymiego zadłużenia szpitali, w 2019 r. było to 15 mld zł. Dzisiaj nie wiemy, jakie naprawdę jest to zadłużenie. Mamy olbrzymie wątpliwości, nie zgadzamy się z tą ustawą, dlatego że ministerstwo i rząd wykazały kompletną indolencję w zakresie opieki zdrowotnej, zwłaszcza w okresie pandemii. Proszę państwa, wtedy kiedy w marcu ubiegłego roku zakłady opieki zdrowotnej borykały się z brakiem podstawowych środków bezpieczeństwa dla pracowników, kiedy mieliśmy do dzisiaj niewyjaśnioną aferę w sprawie zakupu i niepotrzebne wydawanie pieniędzy na respiratory, kiedy ministerstwo nie wyjaśniło, co zrobiło z maseczkami za 5 mln zł kupionymi bez atestów i z innym sprzętem, to ja państwu powiem, na czym polega przewaga samorządów. Otóż mój samorząd w województwie opolskim w marcu, wtedy kiedy w Polsce ministerstwo tak pracowało nad tą pandemią, że były tylko dwa laboratoria w kraju robiące badania i 5 marca było zrobionych tylko 300 testów, proszę państwa, na cały kraj 300 testów, to urząd marszałkowski w Opolu, który jest administracyjnym przedstawicielem samorządu terytorialnego, podjął i zrealizował projekty, oczywiście w oparciu o środki z Unii Europejskiej, które teraz ministerstwo chce zabrać, zorganizował kupno 79 respiratorów dla 32 szpitali w województwie opolskim. Nie słyszeliście państwo o aferze z respiratorami w województwie opolskim, bo one zostały uczciwie zakupione. To ten urząd zakupił również defibrylatory, to ten urząd zakupił, proszę państwa, dwa tomografy, te najnowocześniejsze, które pomagały diagnozować zapalenie płuc powodowane COVID-em, to ten urząd zakupił cztery karetki pogotowia dla szpitali. I to jest przewaga działania samorządów. Gdzie dzisiaj — myślę, że w całej Polsce byłoby podobnie — bylibyśmy przy takiej indolencji ministerstwa na początku pandemii? Bylibyśmy naprawdę w trudnej sytuacji. Dlatego Platforma Obywatelska i Koalicja Obywatelska składają wniosek do pana marszałka o odrzucenie tej ustawy w całości w drugim czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-743.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#PosełRajmundMiller">Panie marszałku, chciałem panu przekazać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#PosełRajmundMiller">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jutro o godz. 9 rano będziemy głosowali nad wnioskiem Komisji Zdrowia o odrzucenie projektu w całości. Mam nadzieję, że Sejm taką decyzję podejmie, że skończymy ten temat jutro o godz. 9, bo mamy do dyspozycji projekt przedłożony przez pana ministra, który dużo mówił nam o korzyściach. Klub Lewica, tak jak i przedstawiciele innych klubów opozycyjnych innych korzyści poza korzyścią dla ministra nie widzą. Jest to naszym zdaniem ważna składowa, ale z konsekwencją realizowanych planów o przejęciach pełnej kontroli nad ochroną zdrowia w każdym wymiarze przez rząd w osobie pana ministra. W tej kadencji, przypominam, centralizowaliśmy sanepidy. Nie wpłynęło to niestety na poprawę pracy sanepidów. Tylko dzięki personelowi sanepid był w stanie wykonywać, z wielkim trudem, podstawowe czynności. Ustalaliśmy nowe zasady, jeśli chodzi o celowość inwestycji — znowu w rękach ministra. Ograniczaliśmy pod pretekstem różnych działań przeciwepidemicznych rolę wojewódzkich funduszów zdrowia — wszystko w ręce ministra.</u>
          <u xml:id="u-747.1" who="#PosełZdzisławWolski">Ten projekt ustawy jest ważną składową tego, co nas czeka, czyli tej tzw. centralizacji szpitali. Do tej pory nie znamy szczegółów, ale jedno jest pewne: kadry dla PiS, jakaś forma rozliczeń z samorządem co do własności, wcześniej poniesionych nakładów, zadłużeń itd., niewątpliwie kontrola właścicielska ministra zdrowia i pełen wpływ na to, jak będą dysponowane pieniądze z Funduszu Odbudowy, który jest tuż-tuż.</u>
          <u xml:id="u-747.2" who="#PosełZdzisławWolski">I tak tę ustawę postrzegamy. Jest to jeden wielki bubel. Zmienia to, co jakoś tam funkcjonowało. Jedynym argumentem, z którym należy się zgodzić, jest to, że wojewódzkie rady liczyły czasami ponad 100 osób i były tworem niesterowalnym. Owszem, zgoda. Co w związku z tym proponuje pan minister? Zmniejszamy liczebność praktycznie 10 razy. Różne podejrzane osoby, typu lekarze, przedstawiciele samorządów, świadczeniodawcy, bo interesariuszy ochrony zdrowia jest ogrom, wycinamy. Zostawiamy samych swoich, czyli kontrolowanych, kierownictwo czy wskazane instytucje państwowe związane z ochroną zdrowia. To już jest wręcz bezczelność i kpienie z samorządności. Nie widać tu w niczym interesu pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-747.3" who="#PosełZdzisławWolski">Mamy bardzo mało czasu. Przygotowałem poprawki, które, mam nadzieję, nie będą potrzebne, bo w ogóle nie będzie dalszego procedowania. Wymienię je, te propozycje, na ile mi czasu starczy, bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-747.4" who="#PosełZdzisławWolski">W celu zaspokojenia potrzeb wspólnoty samorządowej wojewódzki plan transformacji może finansować dla mieszkańców tej wspólnoty świadczenia gwarantowane. A czemu nie może tych niegwarantowanych?</u>
          <u xml:id="u-747.5" who="#PosełZdzisławWolski">Następna kwestia. Dla państwa jest to wygodne, żeby te plany obowiązywały 7 lat. My proponujemy 5 lat. To jest konkretnie moja propozycja, w imieniu klubu Lewicy, żeby z 7 lat przejść na 5 lat. Tam gdzie jest 7 lat, pozmienialiśmy to na 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-747.6" who="#PosełZdzisławWolski">Dlaczego ma opiniować tylko Rada Dialogu Społecznego, a nie jeszcze Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego? Bo co? Źle zaopiniuje? Czemu nie ma lekarzy? Powinni być i to proponuję. Konsultant krajowy w ochronie zdrowia, kierownik Narodowej Strategii Onkologicznej, kierownik Krajowej Sieci Onkologicznej i inni też powinni w tym być. W projekcie są wyeliminowani, zbędni. Czemu w ogóle nie ma lekarzy? Nawet jak nie ma ich w radzie, to żeby chociaż mieli prawo zaopiniowania. Proponuję wojewódzkich konsultantów w ochronie środowiska, których oczywiście nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#PosełZdzisławWolski">I wielu innych, bo jest tych poprawek 13, żeby próbować ucywilizować…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, pan wyczerpał czas. Proszę zejść z mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#PosełZdzisławWolski">…projekt, który jest jednym wielkim bublem…</u>
          <u xml:id="u-751.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że najciekawszym podsumowaniem tej ustawy byłoby odtworzenie wystąpienia pana posła Andrzeja Sośnierza z wczorajszego posiedzenia Komisji Zdrowia, eksperta, który reprezentuje klub Prawa i Sprawiedliwości, a urządził wczoraj orkę na równi z opozycją. Jeszcze bardziej widowiskową, bo reprezentuje obóz rządzący.</u>
          <u xml:id="u-753.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Dużo można by mówić o tej ustawie. Zacznę może od składu rady wojewódzkiej. Tak wymyśliliście skład, że nawet jak połowa waszych przedstawicieli się pochoruje, to i tak wygracie głosowanie. Na 13 członków 10 na mur-beton reprezentuje opcję rządzącą, Prawo i Sprawiedliwość, a jak się trafi województwo, gdzie rządzi marszałek z Prawa i Sprawiedliwości, to 11 na 13. A jak tam jeszcze będzie przewaga w konwencie starostów, to 12 na 13 będzie reprezentować Prawo i Sprawiedliwość. Rodzynkiem zostaje, powiedzmy, teoretycznie niezależny przedstawiciel rzecznika praw pacjenta. To taka demokracja, taka decentralizacja, że 12 na 13 reprezentuje myślenie rządowe, centralne. Piękny pakiet demokratyczny.</u>
          <u xml:id="u-753.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Moje pytanie jest zasadnicze: Dlaczego skoro jest mowa o wojewódzkiej radzie, nie pomyśleliście, że tam musi być większość przedstawicieli właśnie z regionu? Przecież przedstawiciele organów prowadzących, głównych, czyli urząd marszałkowski, to przeważnie ponad 40% udziału w rynku lecznictwa stacjonarnego. Jeżeli się dołoży powiaty, to robi się drugie tyle. Dlaczego nie pomyśleliście chociażby o przedstawicielach sektora prywatnego, który odgrywa bardzo ważną rolę, szczególnie teraz, w czasie epidemii, kiedy ratuje ten niewydolny system? Tam ludzie się ratują. Zresztą sami przy leczeniu COVID-owym poprosiliście część szpitali… Dlaczego nie pomyśleliście o rektorach miejscowych uczelni medycznych? Oni też nie znaleźli miejsca w tej radzie. Chcecie powiedzieć, że z Warszawy będzie lepiej widać, jak powinien wyglądać system ochrony zdrowia na Podkarpaciu, w Łódzkiem, w Wielkopolsce? Doceniacie wojewodę. Teraz możemy ocenić rolę wojewodów, to, jak sobie radzili w czasie pandemii, szczególnie na początku. Wszystkie te kryzysy, ewakuacje DPS-ów itd. Ja na pewno nie postawiłbym na to doświadczenie, które oni mają. Z pewnością bym postawił na doświadczenie samorządów powiatowych, wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-753.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Proszę wskazać, gdzie w tej ustawie zapisany jest mechanizm prawny dotyczący sposobu wdrożenia rekomendowanych kierunków działań przedstawionych na mapie, o którym ma być mowa w tzw. sprawozdaniu śródokresowym z realizacji krajowego planu. To nie zostało określone w ustawie. Tylko proszę nie mówić, że może to się znaleźć w rozporządzeniach, bo generalnie jest to rządzenie rozporządzeniami. Taką Rzeczpospolitą rozporządzeniową nam urządziliście i już sądy ujawniają po kolei prawdę o tym, jakiej jakości jest to prawo.</u>
          <u xml:id="u-753.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Proszę także, żebyście wyjaśnili, w jaki sposób plan transformacji będzie mógł stanowić podstawę do skutecznego nakładania obowiązku realizacji określonych działań, np. w zakresie inwestycji, na podmioty, które, tak jak jednostki samorządu terytorialnego tworzące większość podmiotów leczniczych na obszarach województw, mają zagwarantowaną konstytucyjnie samodzielność albo stanowią podmioty gospodarcze. A może to samo chcecie nakazać prywatnym właścicielom szpitali?</u>
          <u xml:id="u-753.5" who="#PosełDariuszKlimczak">A propos w uzasadnieniu napisano, że za pośrednictwem IOWISZ została wprowadzona ocena celowości inwestycji do oceny zasadności inwestycji istotnych z perspektywy poprawy systemu i wynikających z potrzeb zdrowotnych, a nie lokalnych aspiracji. No, uważam to za szczyt bezczelności. Niestety na posiedzeniu komisji ten temat rozwijał pan poseł Hoc. Pewnie nie śpi, ogląda. Nie widzę go na sali, jest wpół do dwunastej, nie, jest za dziesięć dwunasta, za dziesięć północ. Jeżeli nas ogląda, to będę chciał, żeby jutro przedstawił kilka propozycji z jego regionu, które dotyczą inwestycji niepotrzebnych i są jedynie wynikiem lokalnych aspiracji. Jeśli chodzi o przykłady, które znam, a dotyczące mojego województwa, to akurat by to obraziło wszystkich tych, którzy np. korzystają z onkologii prywatnie, bo naprawdę lepiej się tam czują niż w niektórych zatłoczonych placówkach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-753.6" who="#PosełDariuszKlimczak">W moim przekonaniu te rozwiązania to jest plan centralizacji, a nie transformacji, a ta nowelizacja jest elementem szerszego planu. Pewnie klamrą to zamkniecie, nową ustawą, o której już debatowaliśmy w Komisji Zdrowia, która dopełni całej centralizacji. Żałuję tylko, że część opozycji nie dostrzegła pierwszego kroku, kiedy OCI było rozszerzane i tak naprawdę związało ręce wielu prywatnym przedsiębiorcom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-753.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obecny system ochrony zdrowia i jego zależności finansowe są skrajnie nietransparentne. Powoduje to sporą niewydolność i problemy tragiczne w swoich skutkach. Potrzebna jest w Polsce całościowa gruntowna zmiana systemu ochrony zdrowia dostosowana do uwarunkowań i potrzeb Polaków. Czy ten projekt odpowiada na takie potrzeby? Absolutnie nie. Mamy tutaj próbę dokonania powierzchownej, kosmetycznej zmiany, która, tak jak wiele innych, może skończyć się klęską i kompromitacją.</u>
          <u xml:id="u-755.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Warto wspomnieć na początek o zmianach pozytywnych. Minister zdrowia będzie opracowywał mapę potrzeb zdrowotnych obejmującą m.in. analizy demograficzne i epidemiologiczne oraz analizy stanu i wykorzystania zasobów systemu opieki zdrowotnej, w tym m.in. personelu medycznego. Sama idea być może byłaby słuszna, sfera decyzyjności byłaby jasno określona, ale nie jestem przekonany co do tego, by minister Niedzielski był w stanie ogarnąć taką sprawę, biorąc pod uwagę jego dotychczasowe dokonania.</u>
          <u xml:id="u-755.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Zdaniem rządu rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy stanowią nawiązanie do działań w ramach reformy systemu brytyjskiego, gdzie NHS w 2016 r. wprowadził system lokalnych planów w 44 regionach. Opracowywane są one w drodze konsensusu przez gremia lokalne. Rozwiązanie to w swojej istocie bardziej odpowiada zdecentralizowanemu systemowi, w ramach którego zarządza się podmiotami leczniczymi. W istotny sposób ograniczałoby to możliwość centralnego planowania. Problem w tym, że polski rząd woli ręcznie sterować lokalnymi zasobami sprzętowymi czy pracownikami niż przesunąć to do zadań typowo wojewódzkich. Kontrola ministerialna powinna być wypadkową stanu w województwach, z uwzględnieniem migracji personelu i audytu posiadanego sprzętu, a nie sterowaniem ręcznym.</u>
          <u xml:id="u-755.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Należy pamiętać, że żaden plan — taka siedmiolatka — nie uzdrowi raka toczącego system opieki zdrowotnej. Pamiętajmy także o innych winach aktualnego rządu w zakresie tych spraw. Jednym z najcięższych zarzutów jest sprowadzanie lekarzy spoza Unii Europejskiej i zwolnienie ich z obowiązku zdania egzaminu zamiast choćby zwolnienia z egzaminu ustnego ponad 3 tys. polskich lekarzy rezydentów.</u>
          <u xml:id="u-755.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Polska, trzeba powiedzieć wprost, jest liderem nadwyżkowych śmierci w Europie, co jest spowodowane 25-procentowym spadkiem hospitalizacji: 1300 tys. pacjentów nie było hospitalizowanych. Planowane zabiegi są przekładane. Masowo stosowane teleporady czy brak komponentu badań fizykalnych nie pozwalały na stawianie właściwych diagnoz, co w konsekwencji odbiło się na zdrowiu Polaków. Pacjenci, którzy chorują na inne choroby niż COVID, nie są leczeni i umierają. Taka jest prawda. Te decyzje były podejmowane w rządzie.</u>
          <u xml:id="u-755.5" who="#PosełMichałUrbaniak">Co więcej, zamknięcie szkół oznacza nie tylko problemy związane z edukacją czy organizacją życia w domu, ale też problemy psychiczne, które z tego wynikają, zwłaszcza u młodzieży, która jest pozbawiona kontaktu rówieśniczego czy możliwości socjalizacji. To jest początek serii chorób i zaburzeń psychicznych. Trzeba pamiętać, że w 2019 r. 630 tys. dzieci potrzebowało pomocy specjalistów. Co będzie po roku 2020, roku 2021, a może roku 2022, w którym pewnie będziemy żyć w lockdownie?</u>
          <u xml:id="u-755.6" who="#PosełMichałUrbaniak">Koncentracja systemu ochrony zdrowia tylko na walce z jedną chorobą doprowadziła do ograniczenia świadczeń w zakresie tej opieki. Wielu pacjentom zawieszono planowane od dawna zabiegi i operacje. Ci pacjenci czekali na nie nierzadko miesiącami czy nawet latami, teraz będą czekać nadal, bo odebrano im nadzieję i skazano ich na przedłużenie cierpień, w jakich już nieraz żyli. Redukcja planowanych operacji czy zabiegów spadła o 80%.</u>
          <u xml:id="u-755.7" who="#PosełMichałUrbaniak">Kolejna sprawa to nowotwory. Ich wykrywalność spadła o 33%, a liczba przyjęć do placówek onkologicznych — o ok. 50%. Polacy umierają na znane i możliwe do wyleczenia choroby tylko dlatego, że odmawia im się leczenia, i to jest skandal. Każda śmierć jest tragedią, ale szczególnie bolą te śmierci, których można byłoby po prostu uniknąć. Za błędną politykę, powiedzmy to wprost, dopowiadają pan premier Morawiecki, panowie ministrowie Szumowski, Niedzielski i Dworczyk. Oczekujemy rozliczenia, ale priorytetem musi być zmiana polityki na taką, która pozwoli zapobiec kolejnym takim nadwyżkom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Wczoraj w Komisji Zdrowia usłyszeliśmy, że ten projekt jest niezbędny, ponieważ władze publiczne zapewniają dostęp do świadczeń zdrowotnych, w związku z czym centralizacja decyzji i procesów jest konieczna. Warto więc przy tej okazji spojrzeć, jak parę miesięcy albo lat wstecz rząd Prawa i Sprawiedliwości realizował tę główną tezę, która przyświeca wprowadzaniu nowego systemu planowania strategicznego. Odpowiedzialność za niewydolność finansową szpitali zrzuciliście i podtrzymywaliście na jednostkach samorządu terytorialnego, które mimo wyroku Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie dalej muszą uzupełniać niedobory finansowe i straty, które powstają w jednostkach im podległych.</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Odpowiedzialność za zawieszenie planowanych zabiegów i operacji w COVID-19 zrzuciliście na lekarzy i dyrektorów zarządzających poszczególnymi placówkami, więc również zdjęliście ją ze swojej głowy, sprawiając, że lekarzom niestety pracuje się ciężej, bo muszą podejmować za was dodatkowe decyzje. Rola wojewody w zasadzie ogranicza się obecnie do zabierania ze szpitali sieciowych lekarzy do szpitali tymczasowych i z drugiej strony narzucania szpitalom sieciowym, by otwierały kolejne oddziały COVID-owe na swoim terenie z pomniejszoną kadrą. Tam tak samo brakuje rąk do pracy jak w szpitalach tymczasowych.</u>
          <u xml:id="u-757.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Wracam do ustawy. Najogólniej rzecz ujmując, to jest proces centralizacji i wzmocnienia roli ministra zdrowia kosztem samorządów. Jeżeli chodzi o mapę potrzeb zdrowotnych, ona oczywiście centralnie powinna być nakreślana, ale przy zdecydowanie większych konsultacjach i z uwzględnieniem wiedzy, którą zbieramy w terenie. Tego tutaj na pewno brakuje. Mapa potrzeb zdrowotnych dotychczas w swojej pierwszej edycji nie spełniła pokładanych w niej oczekiwań, analizy dotyczyły tylko i wyłącznie środków publicznych, zabrakło jednorazowych rekomendacji koniecznych do podjęcia działań i znalezienia rozwiązań. Nie mam również przekonania, że te mechanizmy, które stosujemy w tym projekcie, doprowadzą nas do jakichś wniosków, rozwiązań i zmian systemowych, które powinny za tym pójść.</u>
          <u xml:id="u-757.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Następna kwestia to krajowy plan transformacji, który ma zastąpić priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej. Wyraźnie rozdzielacie kompetencje w zakresie określania potrzeb zdrowotnych i wskazywania obszarów wymagających interwencji, przy czym minister zdrowia albo zatwierdza projekt wojewódzkiego planu, albo przekazuje wojewodzie uwagi do niego. Uwagi ministra zdrowia będą obligatoryjne. Więc znowu przejmujecie prawa, pytanie, czy przejmiecie odpowiedzialność, bo tego tu wciąż brakuje. Wojewódzka rada ds. zdrowotnych — pan minister bronił się w komisji, że wcześniej też tak było — w naszej ocenia niepotrzebnie zabiera trzech przedstawicieli prezesa funduszu, zaś jednego marszałka, jednego przedstawiciela konwentu powiatów z danego województwa. Dysproporcja władz centralnych w stosunku do samorządowych jest zdecydowania, naprawdę lepiej by było, gdybyśmy korzystali jednak z wiedzy bardziej zdecentralizowanej.</u>
          <u xml:id="u-757.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Kolejna postępująca centralizacja procesów jest w zakresie zmian w planach zakupu świadczeń, które będzie wyznaczać, sporządzać, prezes NFZ-u. Minister zdrowia będzie miał możliwość weryfikacji zgodności z pozostałymi elementami obszaru — też idziemy w tę stronę. Przegraliście w Komisji Zdrowia głosowanie, bo mało kto opowiada się za tym projektem. On jest źle napisany i nie gwarantuje żadnych realnych zmian. Pytanie kluczowe — pan marszałek Terlecki na pewno zna odpowiedź na to pytanie. Jutro razem z tym odrzuceniem będziemy głosować nad zmianami w składach osobowych komisji sejmowych. Pytanie, czy członkowie nie radzą sobie z merytorycznie z uwagami do tego projektu, czy po prostu ręcznie zmienicie składy osobowych Komisji Zdrowia po to, żeby przepchnąć jak zwykle kolanem tę ustawę. Naszej zgody na to nie ma, nie będziemy popierać tej ustawy, będziemy głosować za jej odrzuceniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-757.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do zadania pytań zgłosiło się sześciu panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-758.2" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Pan marszałek odpowiedziałby na moje przebiegłe i niezwykle ciekawe pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-758.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Mam nadzieję, że uzupełnimy skład komisji tak merytorycznie, żeby można było odrzucać zastrzeżenia nieudolnej, mało kompetentnej opozycji.</u>
          <u xml:id="u-758.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Szczerba, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-758.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozumiem, rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-758.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczerość o północy.)</u>
          <u xml:id="u-758.7" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Ale dziękuję, panie marszałku, za szczerość chociaż.)</u>
          <u xml:id="u-758.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jasne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#PosełMichałSzczerba">Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-759.1" who="#PosełMichałSzczerba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ten projekt to jest próba centralizacji, jeśli chodzi o budowanie diagnozy potrzeb zdrowotnych, ale niestety ten gabinet i ten układ rządzący nie ma żadnej wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-759.2" who="#PosełMichałSzczerba">Minister nie jest lekarzem, ale zajmuje się podłymi donosami na profesora medycyny. Główny inspektor sanitarny w czasie epidemii nie jest epidemiologiem, jest inżynierem, ale chce pozbawić prawa do wykonywania zawodu dr. Grzesiowskiego. W czasie, kiedy ministrem jest Radziwiłł, jest ocena celowości inwestycji: oddział onkologii kobiecej na Woli w centrum Attis, a następnie NFZ od kilku lat nie udziela kontraktu dla tego ośrodka. To jest wasza wiarygodność, o której chcemy także rozmawiać, w kontekście tych wszystkich projektów, które nam przedstawiacie. To jest nasza ocena.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, ale jakoś nie udało się panu zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy jest naigrywaniem się z życia i zdrowia Polaków. Procedowanie nad nim w tym czasie jest skandalem. W dniu dzisiejszym ten świat opuściło 800 Polaków, a my w Sejmie procedujemy nad ustawą pod nazwą: mapa potrzeb zdrowotnych. Przecież wszyscy Polacy tę mapę potrzeb zdrowotnych znają. Dzisiaj jest wojna, są potrzebne szczepienia, jest potrzebny dostęp do specjalistów, jest potrzeba zlikwidowania kolejek, jest potrzeba umożliwienia planowych operacji, a my procedujemy nad ustawą, która dzisiaj nikomu nie jest potrzebna. Jeżeli Ministerstwo Zdrowia się nudzi, to — panie i panowie — pojedźcie do Poznania, tam dzisiaj głównym specjalistą nie jest lekarz, a jest prokurator, bo w szpitalu tymczasowym ktoś nie zamówił tlenu i trwa postępowanie, dlaczego zmarło siedem osób. Jeżeli dzisiaj jest tyle nadmiarowych zgonów, to…</u>
          <u xml:id="u-761.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-762.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Też pan nie zadał pytania.</u>
          <u xml:id="u-762.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-762.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-762.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#PosełZdzisławWolski">Dwa dość szybkie pytania, których nie zdążyłem zadać. Czemu wprowadzono rzecznika praw pacjenta — i to jest dobry pomysł — ale czemu wyeliminowano rzecznika praw obywatelskich?</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#PosełZdzisławWolski">Druga sprawa. Czemu dopiero po 4 latach, czyli już w kolejnej kadencji, planowanej oczywiście, będzie pierwsza realna ocena tych dokumentów? Chciałem zapytać jako lekarz, czemu właśnie lekarzom w tej chwili funduje się różne procesy, ataki, w tym posłowi Maksymowiczowi, a nie ma w ogóle lekarzy w tych gremiach. Czym się pan, panie ministrze, kierował, eliminując lekarzy, samorządy, izby lekarskie, pielęgniarskie, fizjoterapeutów, Krajową Izbę Diagnostów Laboratoryjnych? Nie ma ich. Nie ma wielu innych składowych, tzw. interesantów całego systemu ochrony zdrowia. Czemu ich nie ma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-764.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-765.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ciężar modernizacji i przystosowania do standardów polskiej służby zdrowia w głównej mierze w ostatnich latach dźwigały samorządy. Chciałem zapytać, czy resort zdrowia ma wyliczenia i jest świadom tego, jak dzisiaj wygląda poziom zadłużenia szpitali powiatowych, szpitali prowadzonych przez samorządy wojewódzkie. Czy nie lepiej, pańskim zdaniem, zamiast pudrować tę rzeczywistość taką ustawą, nad którą procedujemy, byłoby pomyśleć nad oddłużeniem po prostu tych szpitali, zadośćuczynieniem przez władzę centralną tym nakładom, które w ostatnich latach zostały poniesione właśnie na służbę zdrowia, czasami dodatkowym nakładom, tak jak to ma miejsce w przypadku wielu gmin, także w przypadku gminy, w której mieszkam, z której mam przyjemność tu, do Wysokiej Izby przyjeżdżać, czyli chodzi mi o Oborniki w Wielkopolsce? Takie coś miało miejsce. Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze raz konsekwentnie zapytać. Liczę, że pan minister Gadomski mi odpowie. Mianowicie chodzi o mechanizm prawny, za pomocą którego będą wdrożone plany transformacji. Gdzie w tej ustawie jest przepis, który nakaże staroście, prezydentowi miasta, żeby np. wybudował określone inwestycje? Nie ma stacji dializ, nie ma oddziału nefrologii, proszę wybudować. Na jakiej podstawie, na podstawie jakiego przepisu, który jest w tej ustawie, państwo to zrealizują?</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Drugie pytanie. Dlaczego państwo chcą usunąć jutro z Komisji Zdrowia pana prof. Maksymowicza i pana prezesa Sośnierza? Za profesjonalizm czy za politykę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie od 2 lat, właściwie od prawie 2 lat, od początków kadencji widać, do czego zmierzacie. Zmierzacie do tego, żeby zlikwidować samorządy, sekujecie je w każdym momencie, zabieracie im pieniądze, wyrzucacie przedstawicieli samorządów ze wszystkim gremiów. Widać to nawet tutaj. Dlaczego z kilkunastoosobowej wojewódzkiej rady do spraw potrzeb zatrudnienia… Tam są tylko trzy osoby z samorządów, trzy osoby. Widać, wiadomo, że chodzi o sekowanie.</u>
          <u xml:id="u-769.1" who="#PosełArturŁącki">Moje pytanie jest inne. Żyjemy w czasach pandemii, jest koronawirus. Czasy są naprawdę takie, że cały czas coś się dzieje, coś trzeba robić. A wy zapisujecie, że przez 7 lat nie będzie można zmienić planu zdrowotnego. To jest jakaś zadziwiająca sytuacja i bardzo chora. Wydaje mi się, że cała ta ustawa jest po to, żeby zrobić znowu skok na kasę z Unii, żebyście tylko wy ją mogli rozdzielać swoim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-769.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-770.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz poproszę pana podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomira Gadomskiego.</u>
          <u xml:id="u-770.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wrażenie pewnego albo całkowitego niezrozumienia intencji i celów tej ustawy. Mam wrażenie, że dzisiaj rozmawialiśmy o wszystkim, ale niekoniecznie o tej ustawie. Rozmawialiśmy o nacjonalizacji, centralizacji, respiratorach, środkach ochrony indywidualnej, o wielu, wielu innych rzeczach, o kolejkach do lekarzy specjalistów, zadłużeniu szpitali, liczbie zabiegów i wielu, wielu różnych wątkach, które kompletnie nie mają bezpośredniego — oczywiście pośrednie mają — przełożenia na przygotowany przez rząd projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Po tej dzisiejszej dyskusji, zanim odpowiem na państwa pytania, zadam sobie pytanie: Kto w Polsce odpowiada za politykę zdrowotną?</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Minister Dworczyk chyba.)</u>
          <u xml:id="u-771.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Minister zdrowia. Myślę, że to jest świetna odpowiedź i myślę, że co do tego wszyscy się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-771.4" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Właściciel respiratorów.)</u>
          <u xml:id="u-771.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Z jednej strony wszystkie oczekiwania związane…Nawet te zarzuty, które padły dzisiaj z tej mównicy: brak środków ochrony indywidualnej w pandemii — minister zdrowia, brak respiratorów — minister zdrowia, kolejki do lekarzy — minister zdrowia, zadłużenie szpitali — minister zdrowia, brak zabiegów w szpitalach, jak rozumiem wszystkich, czyli również powiatowych…</u>
          <u xml:id="u-771.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, mówimy o państwowych.)</u>
          <u xml:id="u-771.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">…marszałkowskich — minister zdrowia, wykrywalność nowotworów i braki diagnozy w różnych podmiotach — minister zdrowia, teleporady w POZ — minister zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-771.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Szanowni Państwo! To nie dziwmy się, że minister zdrowia chce mieć wpływ na to, jak ta polityka zdrowotna w tym kraju jest kształtowana. Nie dziwmy się, że to minister zdrowia określa mapę potrzeb zdrowotnych, że to minister zdrowia określa strategię zdrowotną, czyli właśnie krajowy plan transformacji, że to minister zdrowia ma prawo do opiniowania wojewódzkich planów transformacji, które mają być zgodne z mapami potrzeb, ze strategiami obszarowymi, z tymi dokumentami, które nakreśla, kreując politykę zdrowotną. Szczerze? Nie wiem, co w tej konstrukcji dziwi. Nie znajduję odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-771.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Albo powiedzmy sobie jasno: polityki zdrowotnej w tym kraju nie kreuje minister zdrowia. Kreują ją samorządy, same ją finansują, same zapewniają środki ochrony indywidualnej, same skracają kolejki do lekarzy, same zapewniają, żeby szpitale nie odwoływały wizyt i zabiegów. Ale to w takim razie zrezygnujmy z tych roszczeń i pretensji do ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-771.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale wtedy nie jest potrzebny minister zdrowia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Jako resort zdrowia adresujemy te braki, o których mówimy. Budujemy pewne strategie, czy obszarowe, czy strategie zmian, czy zmiany organizacyjne, czy system finansowania sektora ochrony zdrowia, i bierzemy za to odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Mówicie państwo o zamachu na pieniądze unijne. Kolejny wątek, którego kompletnie nie mogę zrozumieć. Gdzie w ustawie jest o tym mowa? Powiem więcej, to Unia Europejska, to Komisja Europejska w toku negocjacji mówi nam wyraźnie: oczekujemy od ministra zdrowia, że pokaże nam krajowy plan transformacji, że pokaże nam strategię dla zdrowia, że pokaże nam dokument, na podstawie którego my ocenimy czy reformy proponowane w Krajowym Planie Odbudowy, mechanizmie RIAD, przyszłej polityce spójności są zgodne ze strategią dla sektora ochrony zdrowia. Powiem więcej, to Unia Europejska zmusiła poprzednie rządy, rząd w roku 2014, do tego, żeby przygotować tę ustawę, którą dzisiaj nowelizujemy, ustawę o mapach potrzeb. Tylko niestety widocznie zabrakło wtedy czasu i determinacji na to, żeby przygotować ją od początku do końca, żeby zapewniła cele strategicznego planowania w ochronie zdrowia…</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Panie ministrze, 6 lat, 6 lat.)</u>
          <u xml:id="u-773.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">….żeby zapewniła cele racjonalizacji w tym obszarze, które wprowadziliśmy, jak IOWISZ dzisiaj podnoszony. IOWISZ to właśnie mechanizm racjonalizacji. To nie jest narzędzie ministra zdrowia, to jest narzędzie do racjonalizowania zasobów w sektorze ochrony zdrowia. Rozumiem, że dzisiaj wielu podmiotom decyzyjnym, samorządom, marszałkom łatwo jest kupić kolejny tomograf. 3 mln, dotacja, wstęga, przecięcie — wszyscy niby zadowoleni. Tylko ja już dzisiaj znam szpitale, drodzy państwo, w których jest więcej tomografów niż radiologów. I to jest racjonalne? To jest racjonalna polityka prowadzona przez te podmioty? Ja mówię: nie jest, jednoznacznie.</u>
          <u xml:id="u-773.4" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Przynajmniej są, nie zginęły jak respiratory.)</u>
          <u xml:id="u-773.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Jednoznacznie nie jest, pani poseł, jeżeli dzisiaj mamy sprzęty tylko po to, żeby stały. Sprzęty mają być wykorzystywane. To jest racjonalizacja sektora ochrony zdrowia. Oddziały mają być wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-773.6" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Ale żeby były wykorzystywane trzeba zrobić…)</u>
          <u xml:id="u-773.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Czy racjonalne jest na przykład utrzymywanie oddziałów porodowych, w których mamy 150 porodów? Pozostawiam to pytanie otwarte. Konsultant krajowy mówi: nie jest. Ale to nie są decyzje ministra zdrowia. To są decyzje…</u>
          <u xml:id="u-773.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, pan przeszkadza po raz kolejny.</u>
          <u xml:id="u-774.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-774.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ale to nie jest dyskusja, pan nie jest teraz na posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Panie marszałku, mogę minutkę jeszcze na te szczegółowe pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pół minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Odpowiem krótko na te szczegółowe pytania.</u>
          <u xml:id="u-777.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">Pan poseł Wolski. Ani rzecznik praw obywatelskich, ani rzecznik praw pacjenta. To jest nadrobienie pewnej zaległości, która miała miejsce, i rzecznik praw pacjenta przejął obowiązki rzecznika praw obywatelskich w tym zakresie. Dokonujemy tej zmiany tylko dlatego, że niestety nie zostało zauważone przez 12 lat, że tak naprawdę w Radzie Narodowego Funduszu Zdrowia nie ma przedstawiciela rzecznika praw pacjenta. Ale ja wczoraj deklarowałem, że jeżeli tylko pojawi się stosowna poprawka, to poprzemy również udział w radzie narodowego funduszu rzecznika praw pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-777.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaSławomirGadomski">4 lata na ocenę strategii wieloletniej, długookresowej to nie jest zbyt mało czasu, odpowiadając panu posłowi Łąckiemu. To nie jest tak, że przez 7 lat nie można zmienić planu. Panie pośle, co roku jest aktualizacja i wojewódzkich planów transformacji, i krajowego planu transformacji. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-777.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-778.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-778.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu ustawy przystąpimy w toku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-778.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1016 i 1067).</u>
          <u xml:id="u-778.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Marka Asta o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekAst">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-779.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekAst">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam przyjemność przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1067 i 1016.</u>
          <u xml:id="u-779.2" who="#PosełSprawozdawcaMarekAst">Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie tego projektu w dniu 8 kwietnia i po rozpatrzeniu projektu ustawy wnosi do Wysokiej Izby, aby raczyła uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-780.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Kazimierz Smoliński…</u>
          <u xml:id="u-780.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-780.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół, jak zawsze.</u>
          <u xml:id="u-780.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A więc otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-780.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Kazimierz Smoliński w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#PosełKazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-781.1" who="#PosełKazimierzSmoliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-781.2" who="#PosełKazimierzSmoliński">Projektowana ustawa oprócz zmiany podstawowej, tj. zmiany ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych, zmienia również ustawę — Prawo upadłościowe oraz ustawę — Prawo restrukturyzacyjne, to takie większe zmiany, natomiast dotyka również ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, ustawy o licencji doradcy restrukturyzacyjnego oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-781.3" who="#PosełKazimierzSmoliński">Nie ulega wątpliwości, że z uwagi na rosnącą liczbę spraw rozpoznawanych przez sądy powszechne, w tym również spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych, konieczne jest przyjęcie takich rozwiązań legislacyjnych, informatycznych, które umożliwią sprawne zarządzanie tymi postępowaniami, zapewniając obywatelom możliwość realizowania prawa do sądu. Zapewnienie wydolności sądownictwa powszechnego wymaga pełnej informatyzacji postępowań cywilnych. Informatyzacja ta pozwala na przyspieszenie i usprawnienie postępowania, lepsze informowanie stron i uczestników postępowań, zmniejszenie kosztów postępowań sądowych i ogólnych kosztów funkcjonowania sądownictwa, zwiększenie transparentności tych postępowań oraz zwiększenie możliwości nadzoru nad działalnością sądów.</u>
          <u xml:id="u-781.4" who="#PosełKazimierzSmoliński">Należy pozytywnie ocenić fakt, że w Ministerstwie Sprawiedliwości zostały podjęte działania zmierzające do informatyzacji postępowań. Jak dotąd najszerszy zakres informatyzacji postępowań sądowych przewiduje ustawa z 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Istotne rozwiązania tam przyjęte mogą być początkiem pełnej informatyzacji sądownictwa, tym bardziej że postępowania restrukturyzacyjne i upadłościowe pod względem organizacyjnym są najtrudniejszymi postępowaniami sądowymi. Wynika to z tego, że występują w nich dwa organy sądowe, tj. sąd i sędzia-komisarz, organy pozasądowe: syndyk, nadzorca, zarządca, występuje dłużnik, występują wierzyciele, których czasami nawet jest tysiąc i więcej. W postępowaniu restrukturyzacyjnym, upadłościowym są podejmowane czynności, które nie występują w innych postępowaniach.</u>
          <u xml:id="u-781.5" who="#PosełKazimierzSmoliński">Pisma procesowe oraz dokumenty w wyniku tej ustawy będą tworzone i składane z wykorzystaniem formularzy udostępnionych w systemie teleinformatycznym przez ministra sprawiedliwości. Będzie to dotyczyło szeregu dokumentów, w tym spisu i listy wierzytelności, spisu inwentarza, planów podziału. Założenie jest przy tym takie, że system teleinformatyczny będzie nie tylko platformą do zamieszczania pism i dokumentów, ale będzie stanowił również system, w którym wprowadzone będą dane przetwarzane w taki sposób, aby usprawnić zarządzanie sprawą upadłościową i restrukturyzacyjną.</u>
          <u xml:id="u-781.6" who="#PosełKazimierzSmoliński">Rozwiązania określone w ustawie o Krajowym Rejestrze Zadłużonych obejmują więc pełen zakres procesów niezbędnych do informatyzacji postępowań, tj. wprowadzenie zasady elektronicznej komunikacji z sądem, wprowadzenie doręczeń elektronicznych, wprowadzenie zasady wydawania orzeczeń w sposób elektroniczny, wprowadzenie rozwiązań chroniących prawa osób wykluczonych cyfrowo, wprowadzenie akt elektronicznych i zapewnienie dostępu do akt za pośrednictwem Internetu i sekretariatów sądu.</u>
          <u xml:id="u-781.7" who="#PosełKazimierzSmoliński">Przypomnę państwu, że w 2019 r. odnotowano 7781 upadłości konsumenckich. Zakładając, że w każdej sprawie jest tworzone ok. 10 różnego rodzaju dokumentów, to w wyniku wejścia w życie proponowanych rozwiązań elektronizacja obejmie ok. 77 tys. dokumentów powstających w sprawach dotyczących upadłości konsumenckiej. I to jest rzecz najważniejsza z tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-781.8" who="#PosełKazimierzSmoliński">Tak jak powiedziałem, w zakresie Prawa upadłościowego jest wiele zmian, w ramach których w postępowaniu zabezpieczającym odchodzi się od przyjętego w Kodeksie postępowania cywilnego zażalenia poziomego na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia, przewiduje się doprecyzowanie przepisów w zakresie zażaleń przez precyzyjne wskazanie, w których przypadkach zażalenie rozpatruje sąd drugiej instancji, a w których ten sąd restrukturyzacyjny w innym składzie.</u>
          <u xml:id="u-781.9" who="#PosełKazimierzSmoliński">Jeżeli chodzi o transparentność, to projekt zakłada również wprowadzenie (…) rozwiązania polegającego na możliwości autokontroli wydanego wcześniej rozstrzygnięcia na skutek wniesionej skargi.</u>
          <u xml:id="u-781.10" who="#PosełKazimierzSmoliński">Co do zasady zmiany te wynikają z rozwiązań technicznych pozostałych, wykorzystywanych w ramach budowy Krajowego Rejestru Zadłużonych i systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Ich celem jest zapewnienie koherencji między rozrządzeniami technicznymi a przepisami prawa.</u>
          <u xml:id="u-781.11" who="#PosełKazimierzSmoliński">Jednocześnie chciałbym, panie marszałku, złożyć poprawki do tego projektu: trzy poprawki dotyczące Prawa upadłościowego i jedną poprawkę dotyczącą Krajowego Rejestru Zadłużonych.</u>
          <u xml:id="u-781.12" who="#PosełKazimierzSmoliński">Klub Prawa i Sprawiedliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#PosełKazimierzSmoliński">…popiera i będzie popierał ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Magdalena Filiks, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chociaż chciałoby się powiedzieć: nocna izbo. Nie wiem, czy jeszcze jest tutaj 10 sekund. Pan minister przed chwilą, nie wiem dlaczego do mnie, zwrócił się z pytaniem, czy warto utrzymywać porodówki, na których rodzi 150 osób, kobiet. Akurat do mnie pan się zwrócił, więc odpowiem jako matka trójki dzieci, że warto. Zapewniam pana, że z porodami bywa tak, że nie zawsze można dojechać 100 albo 200 km, więc jeśli pan mnie pytał, to pozwolę sobie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-785.1" who="#PosełMagdalenaFiliks">Co do projektu — na tej sali PiS prezentował dzisiaj różne projekty, instruując przy tym parlament i parlamentarzystów, że każdy rządowy projekt jest dobry i należy go przyjąć z zadowoleniem, i to jest cytat, który mi zapadł w pamięć. O ile najczęściej to było niestety niemożliwe i nieprawdziwe, to tym razem w imieniu koalicji przyjmuję z prawdziwym zadowoleniem, że jesteśmy właśnie przy drugim czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Przyjmuję ten fakt z zadowoleniem, ponieważ jest to realizacja rozporządzenia Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2015 r., które wprowadzało dla wszystkich państw członkowskich obowiązek utworzenia i prowadzenia co najmniej jednego rejestru, w którym ogłaszane miały być informacje właśnie o postępowaniach upadłościowych. Zgodnie z tą dyrektywą unijną czas na realizację tego, szanowni państwo, upłynął dla państw członkowskich 26 czerwca 2018 r. To znaczy, że 3 lata temu minął termin wdrożenia tego. Stąd moje zadowolenie, że możemy o tym rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-785.2" who="#PosełMagdalenaFiliks">Do dzisiaj w Polsce tego systemu nie ma. Ustawę dotyczącą tych regulacji Sejm przyjął już w grudniu 2018 r., również przy poparciu opozycji. Sprawdzałam — nie byłam wtedy posłanką — te zmiany poparła cała opozycja. Zmiany te miały wejść w życie 1 grudnia 2020 r., ale nie udało się tego zrealizować. Następnie ustawą COVID-ową w październiku 2020 r. Sejm przesunął termin wejścia w życie ustawy na lipiec 2021 r. Jednak tego systemu nadal nie ma. Początkowo w takim okrojonym dosyć planie miał powstać centralny rejestr restrukturyzacji i upadłości CRRU, ale i tego projektu, nawet w tak wąskim zakresie, również nie udało się nigdy zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-785.3" who="#PosełMagdalenaFiliks">Tu pojawia się moje pytanie: Dlaczego przez tak długi czas nie udało się doprowadzić do wdrożenia tych zmian, choćby nawet w dużo mniejszym zakresie niż w przypadku tego tak dużego, ambitnego projektu? Oczywiście dodam, że sam projekt nie budzi naszej wątpliwości. Wiele tych zmian jest potrzebnych, zasadnych. Faktycznie usprawniają one postępowanie upadłościowe i restrukturyzacyjne. Zresztą zdecydowana ich większość to są poprawki o charakterze technicznym, porządkującym. Do części zgłaszaliśmy już zresztą swoje uwagi na posiedzeniu komisji. Jednak poważną wątpliwość musi budzić i budzi stan przygotowania systemu informatycznego, niezbędnego do wdrożenia tych wszystkich ambitnych zmian. Taki ambitny projekt informatyczny, o jakim mówił tutaj przed chwilą pan poseł, wprowadzający tyle zmian naprawdę wymaga przygotowania technicznego, testów, szkoleń i wdrożenia. Warunkiem powodzenia wprowadzenia tych wszystkich zmian jest właśnie sprawnie działający system teleinformatyczny. I do tej pory w polskim systemie sądownictwa taki system nie działa.</u>
          <u xml:id="u-785.4" who="#PosełMagdalenaFiliks">Na posiedzeniu komisji niestety nie udało mi się od ministerstwa dowiedzieć niczego na temat prac nad tym systemem, nawet tego, na jakim etapie wdrożenia to jest obecnie. Ale w trakcie konsultacji nad tym projektem przeprowadziłam szerokie konsultacje. Udało mi się uzyskać informację, że jedyny ślad kontaktu z sądami ze strony rządu w tej sprawie do dzisiaj to jest jeden mail. Jeden mail, panie pośle, do sądów z takim wstępnym zapytaniem o osoby do obsługi systemu. To niestety znaczy, że systemu do dzisiaj nie ma. A żeby można było powiedzieć, że on jest, to najpierw musiałyby się odbyć odpowiednie testy, szkolenia i cały skomplikowany proces wdrożenia. To wszystko się niestety nie wydarzyło.</u>
          <u xml:id="u-785.5" who="#PosełMagdalenaFiliks">Jedno zdanie o poprawce, którą składam. Dlatego właśnie zasadne jest uwzględnienie, panie pośle, głosu środowisk sędziów i innych organizacji oraz przesunięcie terminów wejścia w życie tej ustawy, tak żeby pozwolić podmiotom biorącym udział w tym procesie na przygotowanie się pod względem technicznym i organizacyjnym. Jako ustawodawcy wszyscy tutaj musimy w odpowiedzialny sposób zadbać o to, aby wprowadzone zmiany nie utrudniły prowadzenia postępowań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-785.6" who="#PosełMagdalenaFiliks">Stąd poprawka Koalicji Obywatelskiej, a ponieważ minęły już, jak mówiłam, 3 lata od terminu, kiedy regulacja miała wejść w życie, proponujemy nie przedłużać nadmiernie tego procesu. Potrzeba tu tak ze 3 miesiące na po prostu odpowiedzialne wdrożenie systemu, więc postulujemy odsunięcie wejście w życie tej ustawy do 1 października.</u>
          <u xml:id="u-785.7" who="#PosełMagdalenaFiliks">Tu jest jeszcze inna poprawka, którą składam na ręce pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">I mam tu nadzieję na pozytywne rozpatrzenie, bo jest to rozsądne i odpowiedzialne, a tego podobno oczekujecie państwo od opozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-788.2" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Ja myślałam, że mi się czas skończył.)</u>
          <u xml:id="u-788.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, to dzwonił telefon.)</u>
          <u xml:id="u-788.4" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Proszę nie dzwonić.)</u>
          <u xml:id="u-788.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To nie mnie dzwonił.</u>
          <u xml:id="u-788.6" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Ueberhan: Masz jeszcze 15 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-788.7" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: To ja skorzystam, zostało mi 20 sekund, panie….)</u>
          <u xml:id="u-788.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie…</u>
          <u xml:id="u-788.9" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Chciałam tylko jedną refleksję, jeżeli pan pozwoli.)</u>
          <u xml:id="u-788.10" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Ueberhan: Ja pozwolę.)</u>
          <u xml:id="u-788.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Ja się tylko podzielę taką refleksją, to będzie właściwie pytanie retoryczne. Jestem posłanką pierwszą kadencję. Minął rok trudnej pracy zdalnej i właściwie przy każdym projekcie zastanawiam się nad taką rzeczą: jak to jest możliwe, że w Sejmie przy procedowaniu ważnych aktów prawnych, nawet w przypadku projektów, które mnie nie dotyczą, bardzo często jest tak, że widzę, jak te projekty są nieprzygotowane, jak nieprzygotowane są systemy wdrożeń. I chciałam się podzielić taką refleksją… Bo nie wiem, ilu z państwa, zanim zostało posłami, miało szansę, nie wiem, pracować w biznesie, prowadzić swoje firmy. Chciałam państwu powiedzieć, że poza Sejmem, poza życiem parlamentarnym, gdzie stanowimy prawo decydujące o życiu milionów ludzi, takie rzeczy by nie przeszły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję pani bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Każdy menedżer zostałby za to zwolniony.</u>
          <u xml:id="u-791.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-791.2" who="#PosełMagdalenaFiliks">To, co się dzieje w Sejmie, nie przeszłoby nigdzie indziej w tym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-792.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Ueberhan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rosnące zadłużenie Polek i Polaków, tak jak wysoka bezskuteczność egzekucji, jest faktem. Jest to ogromny problem prawny, jak również społeczny. Czas pandemii z pewnością tej sytuacji nie poprawia. Z kolei dla obrotu gospodarczego ważne jest, aby jego uczestnicy mieli możliwość weryfikacji informacji na temat kontrahenta, dotyczących jego wypłacalności.</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Wprowadzony ustawą z dnia 6 grudnia 2018 r. Krajowy Rejestr Zadłużonych ma w sposób kompleksowy doprowadzić do cyfryzacji, elektronizacji postępowań tak upadłościowych, jak restrukturyzacyjnych oraz umożliwić każdemu zainteresowanemu weryfikację kontrahenta. No właśnie — każdemu. Diabełek zawsze tkwi w szczegółach, a w przypadku tej ustawy — w projektowanym do niej rozporządzeniu i dostępności rejestrów, w poziomie ochrony danych. Tu pojawia się szereg wątpliwości i pytań.</u>
          <u xml:id="u-793.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Podstawowym narzędziem do poszukiwania danych ujawnionych w rejestrze będzie numer PESEL, numer NIP czy sygnatura sprawy. Czy w takim razie dzięki dostępności rejestru każdy, kto zna np. PESEL danej osoby, będzie mógł sprawdzić swojego potencjalnego partnera, nie tylko biznesowego, ale np. przyszłą żonę czy przyszłego męża? Na ile takie informacje powinny być udostępniane osobom postronnym? Czy rejestr nie otwiera nowych, nadmiarowych możliwości kontroli dla pracodawców i kontrahentów? Czy takie zapisy nie naruszają ochrony danych osobowych? Czy nie będzie tak, że po numerze PESEL każdy będzie mógł sprawdzić, czy dana osoba ma długi, w jakiej wysokości, czy są to długi alimentacyjne?</u>
          <u xml:id="u-793.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Już obecnie wpisy do istniejących rejestrów dłużników są dość jednostronne, czasem niezasadne, a co gorsza, bywają nieaktualne. Pamiętajmy, że dane w tym rejestrze mają być przetrzymywane przez 10 lat, a w przypadku dłużników alimentacyjnych — 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-793.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Problem z numerem PESEL i RODO w tym przypadku to nie jedyna wątpliwa kwestia. Powstaje też pytanie, czy takie rozwiązanie nie narusza konstytucji, a konkretnie art. 47 o prawie do ochrony życia prywatnego czy art. 51, według którego władza publiczna nie może pozyskiwać, gromadzić, udostępniać innych informacji o obywatelach niż te niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Czy rejestr w obecnym kształcie spełnia zawarte tam konstytucyjne warunki?</u>
          <u xml:id="u-793.5" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Niniejsze przedłożenie zawarte w druku nr 1016 zmienia ustawę z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Co jest istotą przedłożenia? Otóż dnia 30 sierpnia 2019 r., rok po przyjęciu ustawy o krajowym rejestrze dłużników, została uchwalona ustawa o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i okazało się, że rozwiązania przyjęte w tych dwóch projektach nie są ze sobą spójne. Niniejsze przedłożenie dostosowuje rozwiązania przyjęte w tych dwóch ustawach, tak by umożliwić realizację celów ustawy Prawo upadłościowe za pośrednictwem rozwiązań teleinformatycznych przyjętych w ustawie o Krajowym Rejestrze Zadłużonych.</u>
          <u xml:id="u-793.6" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Zmiany mają umożliwić obsługę postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych, w szczególności nieprowadzących działalności gospodarczej, za pomocą systemu teleinformatycznego obsługującego postępowania sądowe, w którym tworzy się i przetwarza akta sprawy. W konsekwencji przyjętych rozwiązań jedynym narzędziem do składania pism i dokumentów w postępowaniu upadłościowym, a także restrukturyzacyjnym ma być system teleinformatyczny obsługujący postępowania sądowe, który został stworzony w oparciu właśnie o przepisy ustawy o rejestrze.</u>
          <u xml:id="u-793.7" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Ponieważ wprowadzone zmiany mają obejmować osoby fizyczne i rozszerzać zastosowanie rozwiązań teleinformatycznych do upadłości konsumenckich, rodzi się kolejne pytanie: Co z osobami wyłączonymi cyfrowo, skoro w postępowaniach upadłościowych system ten ma być jedynym, jak rozumiem, czyli jedynym dostępnym narzędziem do wykorzystania? Czy system teleinformatyczny jest już na tyle gotowy, a przede wszystkim czy jego użytkownicy zdążą się przygotować do jego obsługi do dnia 1 lipca br., wskazanego jako termin wejścia w życie ustawy? Mam wątpliwości, ponieważ obecny proces legislacyjny zakończy się prawdopodobnie z końcem maja, zostanie ok. miesiąca, żeby się w ten system wdrożyć.</u>
          <u xml:id="u-793.8" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Przy takich wątpliwościach w imieniu klubu Lewicy składam poprawkę w zakresie właśnie zmiany terminu wejścia w życie niniejszej ustawy o krajowym rejestrze dłużników oraz niniejszego projektu zmiany ustawy. Dobrze, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-797.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ponieważ pora już późna, więc to swoje klubowe wystąpienie zredukuję do, po pierwsze, deklaracji, że klub Koalicji Polskiej wesprze tę inicjatywę, ten projekt. Naszym zdaniem upadłość konsumencka wymaga nieustannego dopracowywania, ponieważ to jest wyjście naprzeciw rzeczywistym dramatom ludzkim. I druga rzecz, druga sprawa, że będziemy tę regulację popierać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-798">
          <u xml:id="u-798.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-798.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-799">
          <u xml:id="u-799.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! 30 sierpnia 2019 r., jak już słyszeliśmy, zmieniono prawo, by usprawnić postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Przyjęte rozwiązania niestety kłóciły się z przepisami ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych, która ostatecznie wreszcie wejdzie w życie, minęła północ, dokładnie za 76 dni.</u>
          <u xml:id="u-799.1" who="#PosełTomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera, mimo licznych wątpliwości, ten projekt. Kiedy naszego eksperta zapytałem, co o tej porze, o północy, szczególnie zaakcentować, ale skrótowo, bo jeśli, zwłaszcza nocą, zacząłbym omawiać gąszcz tych przepisów, to tym bardziej marszałek Ryszard Terlecki nie pozwoliłby mi na przekroczenie czasu, prawnik nie miał wątpliwości. Należy podkreślić dawanie realnych szans spłaty zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-799.2" who="#PosełTomaszZimoch">Klub Polska 2050 składa jednak poprawkę. Proponujemy w znowelizowanym art. 491 z indeksem 35 wynagrodzenie nadzorcy sądowego określić jako równowartość 10% poziomu zaspokojenia wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu. Zmiana wysokości z 15% na 10% poziomu zaspokojenia byłaby naszym zdaniem bardziej proporcjonalnym wynagrodzeniem, choćby dlatego, że proponowane 15% jest stawką wyższą niż aktualna dobrowolna wpłata u komornika, która wynosi 10%, a ponadto na posiedzeniu komisji projektodawca nie uzasadnił zasadności proponowanego wynagrodzenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-800">
          <u xml:id="u-800.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-800.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do pytań zgłosiło się czworo państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-800.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-801">
          <u xml:id="u-801.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ładnie sobie tutaj wypisałem, co miałem powiedzieć, ale niestety pan minister czy wiceminister zdrowia zmienił to, co chciałem mówić. Muszę mu odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-801.1" who="#PosełArturŁącki">Chciałem powiedzieć, panie ministrze, chociaż pana nie ma, że warto utrzymywać pediatryczne oddziały w każdym powiecie, że warto dać każde pieniądze na każde urodzone polskie dziecko i że nie można mówić, czy warto z pozycji Warszawy, bo w Warszawie jest inaczej, a Polska powiatowa jest całkiem inna. Tam są powiaty, które mają 100 km na 100 km i trzeba dojechać przynajmniej 50 km do tego szpitala, a nie 150 km do miasta wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-801.2" who="#PosełArturŁącki">I wreszcie przestańcie mówić, że nas na to nie stać, tylko wysupłajcie pieniądze na tę służbę zdrowia, zaciśnijcie pasa i dajcie pieniądze, żeby ta służba zdrowia wreszcie funkcjonowała odpowiednio. Widzicie, co się dzieje. Nic nie dajecie.</u>
          <u xml:id="u-801.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dajemy dwa razy więcej.)</u>
          <u xml:id="u-801.4" who="#PosełArturŁącki">Wszystko dajecie swoim albo wójtom z Pcimia, a nie dajecie Polsce.</u>
          <u xml:id="u-801.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-801.6" who="#PosełArturŁącki">I wreszcie zacznijcie…</u>
          <u xml:id="u-801.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-802">
          <u xml:id="u-802.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-802.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pan posła.</u>
          <u xml:id="u-802.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Magdalena Filiks, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-803">
          <u xml:id="u-803.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Panie Marszałku! Konsekwentnie chciałam zapytać o te rzeczy, na które wskazywałam, czyli kto jest odpowiedzialny za taki projekt ministerstwa Krajowy Rejestr Zadłużonych w ramach działania 2.17? Kto konkretnie? Kto i na jakiej podstawie został wybrany do wykonania systemu teleinformatycznego i czy odbyło się to w ramach zasobu ministerstwa, czy wybrano jakiś podmiot zewnętrzny? Jeśli tak, to czy był przetarg i w jakiej formie się to odbyło? Kiedy rozpoczęto konkretnie prace nad systemem, który będzie wdrażany, i kiedy je zakończono?</u>
          <u xml:id="u-803.1" who="#PosełMagdalenaFiliks">Kiedy rozpoczęto testy systemu teleinformatycznego? Kto brał w nich udział? Czy do testów zostały zaproszone również osoby i podmioty spoza Ministerstwa Sprawiedliwości? Czy na dzień dzisiejszy system jest w jakimkolwiek stopniu wdrożony i gotowy do pracy? Na jakie etapy podzielone jest wdrażanie systemu i udostępnianie go użytkownikom? Jak wyglądają ramy czasowe tej operacji? Ile czasu przewiduje się na szkolenia? Ile czasu przewidziano na szkolenia dla użytkowników? Kto te szkolenia będzie prowadził? Czy koszt tych szkoleń został uwzględniony w ramach wykonywanego projektu? Jakie działania podjął minister sprawiedliwości, żeby system został wdrożony zgodnie z deklarowanym terminem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-804">
          <u xml:id="u-804.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-804.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-805">
          <u xml:id="u-805.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Mam jeszcze jedno pytanie. Rozumiem, że to jest maszynka…</u>
          <u xml:id="u-805.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-806">
          <u xml:id="u-806.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Trzeba się mieścić w czasie, pani poseł. Z czasem się pani nauczy.</u>
          <u xml:id="u-806.1" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Rozumiem, ale zajęłoby to 3 sekundy, a było istotne.)</u>
          <u xml:id="u-806.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-807">
          <u xml:id="u-807.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiana ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych to ważny element budowania odpowiedzialności. Jak każda zmiana powinna ona być wdrożona porządnie, mądrze i bezpiecznie. Właśnie o to bezpieczeństwo chciałem zapytać, a szczególnie o cyberbezpieczeństwo. Jeżeli w Polsce z roku na rok statystyki dotyczące cyberataków na organy administracji publicznej rosną, to ważne jest, abyśmy mogli je prognozować i jednocześnie zabezpieczać systemy w sposób odpowiedzialny. Wdrożenie systemu, jego zmiana czy rozbudowa powinny być odpowiednio wcześnie konsultowane. Mam pytanie, panie ministrze. Czy takie konsultacje zostały przeprowadzone? Czy eksperci się wypowiedzieli? Czy macie jakiekolwiek opinie w tej sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-808">
          <u xml:id="u-808.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-808.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-809">
          <u xml:id="u-809.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o proponowane zmiany w ustawie o Krajowym Rejestrze Zadłużonych, moją wątpliwość wzbudza zapis o obligatoryjnym przesyłaniu dokumentów procesowych związanych z postępowaniem upadłościowym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowania sądowe. Dlaczego mam takie wątpliwości? Dlatego że przywołany system jest przedmiotem innej obecnie procedowanej przez Sejm ustawy. Dzisiaj ją omawialiśmy. Jak zatem autorzy omawianej nowelizacji mogą obligować strony do korzystania z mechanizmów, które nie zostały jeszcze powołane stosownymi przepisami, w przypadku których nie zostały jeszcze stworzone wymagane prawem procedury? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-810">
          <u xml:id="u-810.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-810.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-810.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Michał Woś.</u>
          <u xml:id="u-810.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-811">
          <u xml:id="u-811.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-811.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za ponadpartyjne poparcie dla tego projektu, bo rzeczywiście jest on niezwykle ważny. Chodzi o w pełni zinformatyzowane postepowania — łącznie z wszelkimi aktami — prowadzone też w formie wyłącznie elektronicznej dostępne dla każdego.</u>
          <u xml:id="u-811.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Natomiast odpowiadając na szczegółowe pytania, może z wyjątkiem tych będących zakresie kompetencji Ministerstwa Zdrowia, bo na tym część z państwa posłów się skupiła, ale w zakresie punktu, o którym rozmawiamy… Mianowicie, odpowiadam pani poseł, tak, był przetarg. Przetarg wygrało Asseco. Asseco realizuje ten projekt. W ramach produktu, który jest dostarczony, zaplanowane są szkolenia. Szkolenia są zaplanowane na maj i czerwiec. Są to szkolenia dla 40 administratorów systemów, 364 użytkowników, czyli sędziów, asesorów, asystentów, sędziów wydziałów gospodarczych, upadłościowych, restrukturyzacyjnych, 206 osób będących pracownikami wydziałów gospodarczych do spraw upadłości i restrukturyzacji oraz 318 pracowników biur podawczych. Te wszystkie rzeczy nie są zagrożone. Są realizowane w ramach budowy systemu. Współpracowali przy tym eksperci — przede wszystkim orzecznicy, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy, pracownicy sekretariatu wydziałów upadłościowych, byli doradcy restrukturyzacyjni i inne osoby.</u>
          <u xml:id="u-811.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Jeśli chodzi o testy — bezpieczeństwo. Oczywiście takie rzeczy są realizowane w zgodzie z pełnym standardem.</u>
          <u xml:id="u-811.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Wracam do szkoleń. Koszty tych szkoleń również były uwzględnione w przetargu. Wszystko jest dostępne na stronie internetowej ministerstwa. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-811.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-812">
          <u xml:id="u-812.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-812.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-812.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-812.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-812.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-812.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (druki nr 1068 i 1079).</u>
          <u xml:id="u-812.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-813">
          <u xml:id="u-813.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, druk nr 1068.</u>
          <u xml:id="u-813.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 8 kwietnia 2021 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Gospodarki i Rozwoju do pierwszego czytania. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Komisja Gospodarki i Rozwoju przeprowadziła pierwsze czytanie oraz rozpatrzyła projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-813.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">W czasie pierwszego czytania zgłoszono jedynie poprawki legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-813.3" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Projekt nadaje prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kompetencje do uczestnictwa jako przedstawiciel Polski w pracach unijnej sieci do spraw zgodności produktów w okresie do 15 lipca 2021 r., a od 16 lipca do pełnienia funkcji jednolitego urzędu łącznikowego bezpośrednio na podstawie przepisów rozporządzenia wspólnot europejskich.</u>
          <u xml:id="u-813.4" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Komisja Gospodarki i Rozwoju wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-814">
          <u xml:id="u-814.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-814.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-814.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-814.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Wojciech Zubowski w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-815">
          <u xml:id="u-815.0" who="#PosełWojciechZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku zawartego w druku nr 1068.</u>
          <u xml:id="u-815.1" who="#PosełWojciechZubowski">Sam projekt ustawy składa się z trzech artykułów, a jego zadaniem jest stosowanie przypisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniającego dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzeń nr 765/2008 i nr 305/2011 w zakresie, w jakim przepisy te odnoszą się do Unijnej Sieci ds. Zgodności Produktów, której ustanowienie przewiduje art. 29 rozporządzenia, zwanej dalej „siecią”, jednolitego urzędu łącznikowego, którego wyznaczenie w każdym państwie członkowskim UE przewiduje art. 10 ust. 3 rozporządzenia, i sporządzania krajowej strategii nadzoru rynku oraz jej podsumowania, o których mowa w art. 13 rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-815.2" who="#PosełWojciechZubowski">Samo rozporządzenie weszło w życie z dniem 15 lipca 2019 r. Znalazły się w nim jednak rozbieżności dotyczące stosowania przepisów w zakresie sieci i jednolitego urzędu łącznikowego. Przepisy dotyczące jednolitego urzędu łącznikowego będą stosowane od dnia 16 lipca 2021 r., natomiast przepisy dotyczące ustanowienia sieci, której jednolite urzędy łącznikowe z każdego państwa członkowskiego UE są członkami, są stosowane od dnia 1 stycznia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-815.3" who="#PosełWojciechZubowski">Komisja Europejska w dniu 16 marca 2020 r. zwróciła się do państw członkowskich z prośbą o poinformowanie jej do 30 czerwca o organie, który państwa członkowskie wyznaczyły lub zamierzają wyznaczyć do pełnienia roli jednolitego urzędu łącznikowego. Komisja Europejska zamierzała bowiem zorganizować pierwsze posiedzenie sieci na początku 2021 r. i w związku z tym musiała wystarczająco wcześnie uzyskać informacje na temat jednolitych urzędów łącznikowych wyznaczonych przez państwa członkowskie.</u>
          <u xml:id="u-815.4" who="#PosełWojciechZubowski">W związku z tym 28 kwietnia międzyresortowy zespół do spraw reformy systemów oceny zgodności i nadzoru rynku przyjął w formie uchwały rekomendację dla Rady Ministrów, aby zadania jednolitego urzędu łącznikowego powierzyć prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Efektem tego jest konieczność nadania prezesowi UOKiK kompetencji do uczestnictwa jako jednego z przedstawicieli w polskich pracach sieci w okresie do dnia 15 lipca 2021 r., tak aby rozpoczynając od 16 lipca 2021 r. pełnienie roli jednolitego urzędu łącznikowego, bezpośrednio na podstawie przepisów na rozporządzenia, w pełni kontynuował uczestnictwo w pracach sieci już jako JUŁ i wypełniał kompleksowo zadania dzięki posiadaniu wiedzy o wszystkich działaniach i decyzjach sieci podjętych przed tą datą. Z uwagi na konieczność natychmiastowego rozpoczęcia pracy przez prezesa UOKiK-u, uczestnictwa w pracach sieci, termin wejścia w życie przepisu to regulującego, tj. art. 2 projektowanej ustawy, został określony na dzień następujący po dniu ogłoszenia ustawy. W pozostałym okresie projektowana ustawa wejdzie w życie później.</u>
          <u xml:id="u-815.5" who="#PosełWojciechZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przyjęcie przedstawionego projektu ustawy i dalsze prace nad nim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-815.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-816">
          <u xml:id="u-816.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-816.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos ma pan poseł Tadeusz Aziewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-816.2" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-817">
          <u xml:id="u-817.0" who="#PosełTadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, druk nr 1079.</u>
          <u xml:id="u-817.1" who="#PosełTadeuszAziewicz">Kontrola wyrobów podlegających ocenie zgodności to proces bardzo istotny zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorców. Jednym z głównych jego celów jest spowodowanie, aby na rynek unijny trafiły tylko wyroby spełniające określone wymagania, niezależnie od miejsca, w którym zostały wyprodukowane. Chroni to konsumentów przed produktami, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia, zdrowia lub środowiska.</u>
          <u xml:id="u-817.2" who="#PosełTadeuszAziewicz">System oceny zgodności zabezpiecza także interesy przedsiębiorców, ogranicza nieuczciwą konkurencję, jest jednym z fundamentów wspólnego rynku. Jednolite wymagania dotyczące produktów i wspólny system nadzoru rynku tworzą podstawy dla swobodnego przepływu towarów. Mechanizm ochrony konsumentów i przedsiębiorców jest ciągle doskonalony. Wspomniane już rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów ustanowiło europejską sieć do spraw zgodności produktów, której członkami będą jednolite urzędy łącznikowe wyznaczone przez poszczególne państwa członkowskie.</u>
          <u xml:id="u-817.3" who="#PosełTadeuszAziewicz">Istotą przedłożonego projektu jest wskazanie podmiotu, który będzie reprezentował we wspominanej sieci nasz kraj. W dniu 26 kwietnia br. rządowy międzyresortowy zespół do spraw reformy systemów oceny zgodności i nadzoru rynku przyjął rekomendację, aby zadania jednolitego urzędu łącznikowego w Polsce powierzyć prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jako najbardziej właściwemu z uwagi na rolę, jaką pełni w krajowym systemie nadzoru rynku, oraz zdobyte doświadczenie i kompetencje w realizacji zadań na szczeblu europejskim.</u>
          <u xml:id="u-817.4" who="#PosełTadeuszAziewicz">Urząd ten daje najlepszą gwarancję sporządzenia wymaganych we wspomnianym rozporządzeniu krajowej strategii nadzoru rynku. Komisja Gospodarki i Rozwoju rozpatrzyła wspomniany projekt na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia. Przyjęte poprawki miały charakter legislacyjny, nie budziły kontrowersji. Na pytanie o zabezpieczenie finansowania dodatkowych zadań prezesa UOKiK-u usłyszałem, że zostaną one zrealizowane w ramach środków urzędu, bez dodatkowych kosztów dla budżetu państwa. Komisja większością głosów poparła przedłożony projekt. W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej wnoszę o przyjęcie jej sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-818">
          <u xml:id="u-818.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-818.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-819">
          <u xml:id="u-819.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest projekt, jak myślę, oczekiwany przez przedsiębiorców polskich i nie tylko. Mamy do czynienia z realizacją rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z roku 2019, które weszło w życie 15 lipca 2019 r. Nie jest to pakt rozbudowany, ale bardzo konkretny i zawiera to wszystko, co powinien zawierać właśnie w ramach unifikacji z rynkiem europejskim i dobrego funkcjonowania naszych polskich producentów, importerów, eksporterów na rynku europejskim.</u>
          <u xml:id="u-819.1" who="#PosełZdzisławWolski">W art. 29 rozporządzenia ustanowiono Unijną Sieć ds. Zgodności Produktów. W art. 10 ustanowiono jednolity urząd łącznikowy. W naszym przypadku jest nim prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zdaniem klubu Lewicy jest to oczywiście bardzo dobry wybór. W art. 13 jest mowa o wymaganej przez Unię Europejską krajowej strategii nadzoru rynku, ze szczegółami, które zawiera art. 13 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-819.2" who="#PosełZdzisławWolski">Klub Lewicy popiera ten projekt, bo mamy świadomość, że ilość notyfikacji w różnych krajach członkowskich stale wzrasta. Jest to coraz bardziej skomplikowane i zaczyna się wymykać spod kontroli. To rozwiązanie umożliwi całościowe ogarnięcie tego, przyniesie dodatkowe korzyści właśnie poprzez promowanie zgodności, ale również wykrywanie niezgodności towarów i umożliwi doradzanie w zakresie prawodawstwa harmonizacyjnego i konkretnych kategorii produktów oferowanych do sprzedaży on-line. Nasze wątpliwości budzi jedynie tempo, bo terminy mówią same za siebie.</u>
          <u xml:id="u-819.3" who="#PosełZdzisławWolski">Komisja Europejska w marcu zwróciła się do państw członkowskich o wskazanie organu, który będzie pełnił funkcję jednolitego urzędu łącznikowego od 16 lipca 2021 r., i narzuciła termin do 30 czerwca 2020 r. Tu szacunek do wspomnianego Międzyresortowego Zespołu do spraw reformy oceny zgodności i nadzoru rynku, bo w bardzo szybkim tempie, w ciągu kilku tygodni, wskazał prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jako organ pełniący tę funkcję. Natomiast potem zaczęły się schody czasowe. Dopiero w sierpniu 2020 r. projekt ustawy został sporządzony, opublikowany w BIP-ie Rządowego Centrum Legislacji. Trzeba też dodać, że nikt nie miał do tego uwag. Było dużo czasu, a przyjmujemy to dopiero w kwietniu. Pewnie nic wielkiego się nie stało, ale prezes urzędu ochrony konsumentów jako jednolity urząd łącznikowy mógł już od początku tego roku działać na tym etapie wstępnym, nim zostało to sformalizowane. Tak jak mówię, z punktu widzenia Lewicy należało to zrobić, bo sprawa nie była skomplikowana. Należało to zrobić dużo wcześniej, zapewne jeszcze na koniec minionego roku, ale lepiej teraz niż jeszcze później czy wcale. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-820">
          <u xml:id="u-820.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-820.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-820.2" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-821">
          <u xml:id="u-821.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Dzień dobry państwu, dobry wieczór. Ta ustawa jest tysięcznym z kolei dowodem nie tylko na to, że nie jesteśmy krajem niepodległym — przecież właśnie wdrażamy kolejny rozkaz z Brukseli — ale także na to, że Unia Europejska nie ma nic wspólnego z wolnym rynkiem. Unia Europejska to rynek drobiazgowo nadzorowany przez urzędników, gryzipiórków, wymoczków, darmozjadów. Unia Europejska to przeregulowany eurokołchoz, w którym wszystko wszędzie ma być takie samo zgodnie z normami podyktowanymi urzędnikom przez lobbystów przynoszących im jakieś podarunki. Wszystko musi być ujednolicone. Urzędnicy muszą więc cały czas obradować nad tym, gdzie jeszcze wetknąć paluchy, co tu jeszcze zepsuć. Stąd potrzebujemy wydelegowania urzędu, który w naszym imieniu będzie orzekał o tym, co jest dobre, a co jest złe, w ramach jednolitego urzędu łącznikowego.</u>
          <u xml:id="u-821.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Zwracam uwagę na to, że Unia Europejska stawia sobie w ten sposób dwa sprzeczne cele: jednolitość i innowacyjność. Jest chyba wściekle oczywiste, że wdrażanie wszędzie norm i regulacji hamuje innowacyjność, bo konieczność przestrzegania standardów w oczywisty sposób utrudnia wprowadzanie jakichś nowych rozwiązań, innowacji. Jest oczywiste, że niektóre z norm w przyszłości okażą się konieczne do złamania, żeby wprowadzić jakiś innowacyjny produkt. Nieszczęsny innowator będzie miał w związku z tym problem np. z uzyskaniem homologacji. Ale nie dość, że innowacje same w sobie są ryzykowne, bo przecież większość innowacji niesie za sobą ryzyko, że wcale nie osiągnie się sukcesu, to jeszcze nieskończone litanie wymogów biurokratycznych powodują, że potencjalny wynalazca musi ponosić ryzyko związane z tym, że wynalazek nie będzie zgodny z dotychczasowymi normami, bo nie został w tych normach, o dziwo, przewidziany. Dlatego Unia nie jest i nie będzie innowacyjna, chociaż rzeczywiście zgodnie z własnymi wskaźnikami jest superinnowacyjna — bo Unia Europejska wynalazła sobie również własne biurokratyczne sposoby pomiaru innowacyjności w gospodarce, tak uszyte na miarę własnych potrzeb, żeby do nich pasować. Stąd będziemy oczywiście samozwańczą stolicą ustandaryzowanej nowoczesności.</u>
          <u xml:id="u-821.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Unia Europejska to nie jest rynek konsumenta, to nie jest rynek producenta. Unia Europejska to rynek urzędnika. Na tym rynku zadowolony ma być urzędnik i teraz na pewno dzięki jednolitemu urzędowi łącznikowemu sprawującemu nieubłagany nadzór nad nadmiernie rozbrykanym rynkiem urzędnik będzie bardziej zadowolony. Tylko kto będzie nadzorował urzędników? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-822">
          <u xml:id="u-822.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do zadania pytań zgłosiło się pięciu panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-822.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Tchórzewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-822.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-822.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czas pytania — pół minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-823">
          <u xml:id="u-823.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Pani Minister! Proszę o wyjaśnienie, jakie przesłanki spowodowały, że rząd zdecydował się skierować uprawnienie uczestnictwa gminy i sieci do spraw zgodności produktów i do pełnienia roli jednolitego urzędu łącznikowego dla prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Czy nie powinien być to organ rządowy o uprawnieniach ministerialnych, gdyż ocena zgodności i nadzoru rynku jest bardzo ważną rolą nie tylko regulacyjną, ale i rolą gospodarczą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-823.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-824">
          <u xml:id="u-824.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-824.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-824.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-824.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-825">
          <u xml:id="u-825.0" who="#PosełZdzisławWolski">Chciałem spytać, bo będzie tu mnóstwo handlu on-line, co przeciętny Polak będzie miał z uprawnienia tajemniczy klient. Czy będziemy mieli specjalistów w tej dziedzinie do Internetu? Chodzi mi również o produkty niebezpieczne, czyli RAPEX. Jak będzie działał punkt kontaktowy wymiany informacji i jakie korzyści będą mieli z tego, bo firmy na pewno. Czy i jakie korzyści będą miały osoby fizyczne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-826">
          <u xml:id="u-826.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-827">
          <u xml:id="u-827.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dokumencie przedłożonym posłom czytamy, cytuję: W dniu 28 kwietnia 2020 r. Międzyresortowy Zespół do spraw reformy systemów oceny zgodności i nadzoru rynku przyjął w formie uchwały rekomendację dla Rady Ministrów, aby zadania jednolitego urzędu łącznikowego powierzyć prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Przypomnę, że przepisy dotyczące ustanowienia sieci…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-828">
          <u xml:id="u-828.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-828.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-829">
          <u xml:id="u-829.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać i poprosić o odpowiedź na piśmie o systemy certyfikacji, które będą towarzyszyły tej ustawie i temu projektowi. Te systemy certyfikacji są niezwykle ważne, m.in. dlatego że mogą ograniczyć handel podróbkami i stać się elementem budowy pewnej odpowiedzialności w handlu. Chciałbym poznać, czy były jakieś konsultacje, jeżeli tak, to w jakim zakresie, czy były też informacje, które mogli zgłaszać konsumenci? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-830">
          <u xml:id="u-830.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-830.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-830.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">O odpowiedź proszę podsekretarz stanu w ministerstwie rozwoju panią Olgę Semeniuk.</u>
          <u xml:id="u-830.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-831">
          <u xml:id="u-831.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiOlgaEwaSemeniuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytania, zaczynając od pierwszego pytania skierowanego przez pana posła Tchórzewskiego, prezes UOKiK-u ma wyspecjalizowane kompetencje, jest organem pełniącym rolę koordynacyjną i kontrolującą, nie ma potrzeby również tworzenia odrębnego stanowiska pełnomocnika do sprawowania tej funkcji. Również prowadziliśmy konsultacje z UOKiK-iem w tym zakresie, wyraził zgodę w czasie pandemii, tym bardziej zasadne jest nietworzenie kolejnych etatów.</u>
          <u xml:id="u-831.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiOlgaEwaSemeniuk">Odnośnie do drugiego pytania, to oczywiście chodzi głównie o osoby fizyczne, które w ramach przyjętego jednolitego urzędu łącznikowego będą miały możliwość zabezpieczenia i bezpieczeństwa wynikającego z kontroli głównie towarów.</u>
          <u xml:id="u-831.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiOlgaEwaSemeniuk">Trzecie pytanie nie padło.</u>
          <u xml:id="u-831.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiOlgaEwaSemeniuk">A jeżeli chodzi o czwarte pytanie związane z systemem certyfikacji, choć jeszcze wracając do pytania trzeciego, rozumiem, że chodzi o czas i pan poseł, który zadawał to pytanie, miał na myśli ciągłość czasową, została ona zachowana, dochowaliśmy wszystkich terminów. Inne kraje europejskie również są na etapie wdrażania tego.</u>
          <u xml:id="u-831.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiOlgaEwaSemeniuk">I czwarte pytanie dotyczyło systemu certyfikacji. Konsultacje odbyły się oczywiście ze wszystkimi podmiotami w to zaangażowanymi w ramach trójstronnych spotkań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-831.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-832">
          <u xml:id="u-832.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-832.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-832.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w toku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-832.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (druki nr 1071 i 1076).</u>
          <u xml:id="u-832.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Krzysztofa Lipca o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-832.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-832.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czekamy niecierpliwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-833">
          <u xml:id="u-833.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-833.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka pragnę przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzającymi zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.</u>
          <u xml:id="u-833.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 9 kwietnia 2021 r. projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-833.3" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy z druku nr 1076.</u>
          <u xml:id="u-833.4" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Jednocześnie Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawia na żądanie wnioskodawcy wniosek mniejszości polegający na tym, aby w art. 2 ust. 3 dodać zdanie drugie w brzmieniu: Niedopuszczalne jest udzielanie zabezpieczenia przez umieszczenie osoby, której postępowanie dotyczy, w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym.</u>
          <u xml:id="u-833.5" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofLipiec">Trzeba podkreślić, że projekt ten dotyczy wprowadzenia rozwiązań prawnych, które umożliwiają zapewnienie przyjęcia osób stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób do Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie do czasu zakończenia planowanej rozbudowy i zapewnienie odpowiedniej kadry do wykonywania tych zadań, które ośrodkowi zostały powierzone. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-833.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-834">
          <u xml:id="u-834.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-834.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-834.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-834.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Mariusz Gosek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-835">
          <u xml:id="u-835.0" who="#PosełMariuszGosek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób.</u>
          <u xml:id="u-835.1" who="#PosełMariuszGosek">Pan przewodniczący Krzysztof Lipiec wskazał już, czego ten projekt dotyczy. Godzina jest późna, nie chciałbym tego powtarzać. W dniu 13 kwietnia odbyło się posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W posiedzeniu komisji uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Sprawiedliwości, którzy to przedstawiciele szczegółowo wyjaśnili wszelkie wątpliwości, które pojawiły się podczas posiedzenia komisji. W końcu odbyło się głosowanie, w wyniku którego większość posłów, członków Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka poparła przedmiotowy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-835.2" who="#PosełMariuszGosek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość uprzejmie predestynuję ten projekt do uchwalenia i wnoszę o to, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony do sprawozdania projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-835.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-836">
          <u xml:id="u-836.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-836.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-836.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-836.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Maria Żukowska złożyła na piśmie wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-836.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-837">
          <u xml:id="u-837.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-837.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tu już tak pochwalnego tonu nie będzie jak w poprzednim punkcie…</u>
          <u xml:id="u-837.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To niedobrze.)</u>
          <u xml:id="u-837.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">…w którym miałem przyjemność docenić jakość projektu, który Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało. Co obnaża ten projekt? Panie ministrze, po pierwsze to, że minęły 4 lata w sprawie przepełnionego ośrodka w Gostyninie i braku możliwości lokowania tam osób, które powinny być izolowane od społeczeństwa, a dla których już nie było miejsca. Po drugie, brak jakiejkolwiek decyzyjności, pomysłu właśnie na to, aby coś się w tej materii zrobić, mimo że zapowiedzi były już blisko 4 lata temu.</u>
          <u xml:id="u-837.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Ten projekt obnaża również chaos kompetencyjny, kto ma dalej zajmować się prowadzeniem tego typu ośrodka. Boksujecie się państwo z Ministerstwem Zdrowia. Nomen omen minister Niedzielski, jak ten ośrodek był tworzony, pracował akurat w Ministerstwie Sprawiedliwości, z tego, co zdążyłem się zorientować. Ale to też nie wróży dobrze. Zarzuty, wątpliwości, wyjaśnienia tego, co się w tym ośrodku działo… W tej chwili znajduje się tam blisko dwa razy więcej osadzonych, niż powinno być, więc z tego wszystkiego jawi się ponury obraz tego, jak państwo tym ośrodkiem zarządzaliście w ostatnich latach. Trzeba się faktycznie dzisiaj skupić na tym, jak tę sprawę uregulować. Oczywiście w tym momencie coś z fantem trzeba zrobić.</u>
          <u xml:id="u-837.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">My jako klub oczywiście pochylamy się z troską nad tym problemem. Myślę, że będziemy nad tym jeszcze pracować, analizować te zapisy. Ale myślę, że przede wszystkim na państwu, na resorcie spoczywa w pierwszej kolejności odpowiedzialność za nadrobienie 4 straconych lat, które trochę zostały roztrwonione. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-838">
          <u xml:id="u-838.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-838.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-839">
          <u xml:id="u-839.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W uzasadnieniu projektu znajdujemy takie słowa: proponowane zmiany umożliwią czasowe oddelegowanie do pracy funkcjonariuszy Służby Więziennej, do pracy w ośrodku w Gostyninie. Natychmiast w Kole Parlamentarnym Polska 2050 pojawiły się wątpliwości, bo nie możemy być pewni szczerości i dobrych intencji, od dawna ich bowiem nie dostrzegamy.</u>
          <u xml:id="u-839.1" who="#PosełTomaszZimoch">Zatrute drzewo — tymi słowami osoby znające całokształt sprawy określają problem ośrodka w Gostyninie. Dlatego proponujemy także i tu, w sali plenarnej, jak i na posiedzeniu komisji, by w tej ustawie znalazł się jednak zapis, że niedopuszczalne jest udzielenie zabezpieczenia przez umieszczenie osoby, której postępowanie dotyczy, w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym.</u>
          <u xml:id="u-839.2" who="#PosełTomaszZimoch">Niepokoi, i nie tylko posłów naszego koła, praktyka orzecznicza niektórych sądów cywilnych, które stosują w postępowaniach nieprocesowych toczonych na podstawie zmienianej ustawy zabezpieczenia procesowe właśnie w postaci umieszczenia w tym ośrodku. Taka praktyka niestety nie została całkowicie zarzucona. Przecież Izba Cywilna Sądu Najwyższego wydała uchwałę, która ma ograniczać patologię, czyli zamykanie ludzi w Gostyninie w ramach zabezpieczenia, raz jeszcze podkreślę, w postępowaniu w trybie cywilnym. Proponujemy wpisanie do ustawy zasadniczej tezy tej słusznej uchwały ograniczającej tę patologię.</u>
          <u xml:id="u-839.3" who="#PosełTomaszZimoch">Uważamy, że potrzeba zapisu, że zwiększone środki przeznaczone na mocy niniejszej nowelizacji na krajowy ośrodek w Gostyninie nie zostaną przeznaczone na zwiększenie liczby pacjentów, a jedynie — na poprawę dramatycznych, niehumanitarnych warunków, które w nim panują. Wierzymy w przyjęcie tego wniosku mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-840">
          <u xml:id="u-840.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-840.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-841">
          <u xml:id="u-841.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krajowy Ośrodek Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie budzi od lat różnego rodzaju emocje. Kilka lat temu, 28 września 2018 r., na zjeździe katedr prawa karnego i kryminologii na wydziale prawa w Wyższej Szkole Prawa i Administracji w Rzeszowie prof. Monika Płatek przytoczyła fragmenty listów osób, które znajdują się w Gostyninie: błagamy o pomoc, ten ośrodek to nie terapia, to obóz, nie mam już siły. Gostynin to miejsce, w którym przetrzymuje się bezterminowo ludzi, którzy odbyli karę więzienia i nie popełnili żadnego nowego przestępstwa. Są tu osadzeni przez sąd cywilny, który uznaje, że stwarzają zagrożenie. Zostają zamknięci na czas nieograniczony w miejscu, które sami określają jako, cytuję, obóz koncentracyjny gorszy od więzienia.</u>
          <u xml:id="u-841.1" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowni państwo, od wielu lat Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, prof. Adam Bodnar apelowali o pilną nowelizację ustawy, która umożliwia umieszczanie osób stwarzających zagrożenie w ośrodku w Gostyninie. Rzecznik praw obywatelskich przez wiele lat wskazywał wiele luk wpływających na skuteczność działań wobec tych osób oraz na ich prawa i zasady pobytu w ośrodku. Dotychczas nie podjęto inicjatywy legislacyjnej, aby kompleksowo znowelizować tę ustawę. Pojawiła się taka szansa. Ale szanowni państwo, ta szansa nie została wykorzystana. Tak naprawdę to, co w tej chwili zostało zaprezentowane jako projekt poselski, jest pewnego rodzaju kroplówką, w sytuacji kiedy w ośrodku w tej chwili są 93 osoby, a tak naprawdę w tym ośrodku zostało stworzonych 60 miejsc. Jest perspektywa rozwoju, rozbudowy Gostynina, ale z drugiej strony mamy do czynienia z podmiotem leczniczym, mamy do czynienia z podmiotem, który miał realizować przede wszystkim funkcję terapeutyczną wobec osób tam się znajdujących, pacjentów, którzy stwarzają zagrożenie i dla siebie samych, i dla społeczeństwa przede wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-841.2" who="#PosełMichałSzczerba">Będę zadawał pytania do pana ministra, bo to pan minister, jak rozumiem, Woś, ale tak naprawdę pan minister zdrowia powinien nam odpowiedzieć, jaka jest w tej chwili sytuacja ośrodka. Będę pytał: Czy te użyczone przez jednostkę organizacyjną Służby Więziennej na rzecz ośrodka nieruchomości zostały już wytypowane, bo przecież taki jest również zapis umowy? Czy tego rodzaju nowe miejsce użyczone od Służby Więziennej będzie mieć status filii, o której mowa w zarządzeniu ministra zdrowia z dnia 5 marca 2021 r.? Kto będzie podejmować decyzję o przetransportowaniu konkretnego pacjenta z ośrodka do budynku użyczonego od Służby Więziennej? Czy zakłada się, że będzie to od razu większa liczba pacjentów ośrodka, aby doprowadzić do respektowania rozporządzenia ministra zdrowia z 14 stycznia 2014 r.? Jaki regulamin będzie obowiązywał w takim miejscu i kto będzie nim kierował? Czy przemyślano kwestię zorganizowania całego zaplecza terapeutycznego, aby móc w praktyce realizować program terapeutyczny przewidziany w ustawie? Chciałbym zwrócić uwagę na liczebność poszczególnych kategorii personelu przypadających na 10 osób umieszczonych w ośrodku. Kto będzie w przypadku osób umieszczonych w tym nowym miejscu przygotowywał opinie na potrzeby sądu, który co 6 miesięcy rozstrzyga o potrzebie dalszego pobytu w ośrodku? Dla ośrodka w Gostyninie tym właściwym sądem jest Sąd Okręgowy w Płocku. Jaka będzie finansowa opieka medyczna w przypadku osób umieszczonych w budynku użyczonym od Służby Więziennej?</u>
          <u xml:id="u-841.3" who="#PosełMichałSzczerba">Chciałbym, żeby te pytania dzisiaj znalazły konkretne odpowiedzi. I w odniesieniu również do udzielonych odpowiedzi klub Koalicji Obywatelskiej podejmie decyzję o dalszych losach tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-842">
          <u xml:id="u-842.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-842.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do zadania pytań zgłosiło się sześciu panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-842.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-842.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-842.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Michał Szczerba.</u>
          <u xml:id="u-842.5" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Ja zrezygnuję.)</u>
          <u xml:id="u-842.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan już chyba zadał pytanie?</u>
          <u xml:id="u-842.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-842.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń?</u>
          <u xml:id="u-842.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-842.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski.</u>
          <u xml:id="u-842.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-842.12" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski?</u>
          <u xml:id="u-842.13" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">No to proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-843">
          <u xml:id="u-843.0" who="#PosełZdzisławWolski">To wyjątkowo ponury temat, rozmawiamy w sumie o hybrydzie szpitala i więzienia. Nie ma mowy o tym, żeby tam była jakakolwiek resocjalizacja czy terapia. Założenia były, że powinno tak być. Nie ma się co dziwić dyrektorowi ośrodka, biegłym, sądom, że nie chcą na siebie wziąć odpowiedzialności wypuszczenia tych ludzi na wolność. Mam pytanie, czemu nie było to omawiane w Komisji Zdrowia, czemu nie opiniował tego rzecznik praw obywatelskich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-844">
          <u xml:id="u-844.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-844.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-845">
          <u xml:id="u-845.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany w ustawie o postępowaniu wobec osób za zaburzeniami psychicznymi stwarzającymi zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób to niestety bubel prawny. Przez wiele lat nie zrobiono nic w sprawie ustawy, a teraz po nocy proponuje się uchwalenie jej bez odpowiednich konsultacji. Chciałbym zapytać, skąd biorą się wieloletnie zaniedbania w tej sprawie i jakie kroki podjęło ministerstwo, aby zapewnić programy terapeutyczne umieszczonym ośrodku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-846">
          <u xml:id="u-846.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-846.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-847">
          <u xml:id="u-847.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-847.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Od razu do rzeczy. Panie ministrze, dlaczego w Gostyninie przebywają osoby, które wymagają leczenia psychiatrycznego, mimo że ośrodek nie jest odpowiednim miejscem dla tego typu osób? Dlaczego osoby te nie przebywają w szpitalach psychiatrycznych? Dlaczego wciąż nie wykonano wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie liczby psychiatrów opiniujących kierowanie tego ośrodka? Dlaczego organizując ten szczególny rodzaj placówki, nie sięgnięto po wzory państw zachodnich, gdzie z powodzeniem od lat funkcjonują podobne placówki? Dlaczego od lat trwa przepychanka między ministrem zdrowia a Ministerstwem Sprawiedliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-848">
          <u xml:id="u-848.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-849">
          <u xml:id="u-849.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">…o to, kto ma rozwiązać te problemy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-850">
          <u xml:id="u-850.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-850.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Michał Woś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-851">
          <u xml:id="u-851.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-851.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielokrotnie w komisji było wyjaśniane, że ten projekt i inicjatywa osób wnioskodawców to swego rodzaju kroplówka czy przyspieszenie prac związanych z podjętą decyzją o rozbudowie ośrodka. Po to, żeby ośrodek rozbudować, są potrzebne, można powiedzieć, trzy fundamentalne rzeczy. Pierwsza to zapewnienie finansowania i ta ustawa w tym odpowiednim punkcie ustawy matki to odpowiednie finansowanie zapewnia co do roku bazowego i następnych. Następnie zapewnienie ośrodka zapasowego, budynku, w którym po prostu będzie można ośrodek prowadzić. Tutaj zostały poczynione uzgodnienia, że ten ośrodek użyczy, bo ma go w swoich zasobach, Służba Więzienna, i takie rozmowy w tym zakresie między Ministerstwem Sprawiedliwości a Ministerstwem Zdrowia w sposób szeroki są prowadzone. Trzecia rzecz to zapewnienie ochrony na czas przejściowy, a mianowicie do czasu, kiedy ośrodek w Gostyninie, czy dyrektor ośrodka, nie zapewni służb ochrony. Wówczas funkcjonariusze Służby Więziennej będą mogli realizować funkcję służb ochrony z ustaw medycznych, ustaw zdrowotnych, ustawy o krajowym ośrodku.</u>
          <u xml:id="u-851.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMichałWoś">Trzeba powiedzieć, że pod tym względem te rozwiązania to są rozwiązania, które były już w ustawie w 2013 r., która weszła w życie w 2014 r. Te rozwiązania były poddane testowi konstytucyjnemu — Trybunał Konstytucyjny w 2016 r. orzekł o pełnej zgodności tych rozwiązań z konstytucją. Rzeczywiście podmiotem prowadzącym czy nadzorującym ośrodek jest minister zdrowia w pełnym zakresie. Ta ustawa nie dotyczy szczegółowych rozwiązań, chociaż i takie są wypracowane i rząd realizuje, czy też podjął, inicjatywę legislacyjną w tym zakresie po to, żeby wszystkie postulowane sprawy związane z działalnością ośrodka przenieść z gruntu postulatów na grunt legislacyjny, na grunt normatywny. Natomiast przedmiotowy projekt z dzisiejszego porządku obrad dotyczy właśnie spraw, o których powiedziałem. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-852">
          <u xml:id="u-852.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-852.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-852.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-852.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proponuję, aby Sejm nie odsyłał tego projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-852.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-852.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-852.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-852.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1072 i 1077).</u>
          <u xml:id="u-852.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Teresę Pamułę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-853">
          <u xml:id="u-853.0" who="#PosełSprawozdawcaTeresaPamuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1072.</u>
          <u xml:id="u-853.1" who="#PosełSprawozdawcaTeresaPamuła">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 12 kwietnia 2021 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-853.2" who="#PosełSprawozdawcaTeresaPamuła">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzenia tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-854">
          <u xml:id="u-854.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-854.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm uchwalił, że w dyskusji nad tym punktem wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-854.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-854.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Fryderyk Kapinos, klub Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-855">
          <u xml:id="u-855.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1072.</u>
          <u xml:id="u-855.1" who="#PosełFryderykKapinos">Przedłożony projekt ustawy przewiduje wprowadzenie szeregu rozwiązań w ramach systemu wsparcia bezpośredniego oraz w ramach PROW. Projekt zakłada zmiany ustawy o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego, krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, wspieranie rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach PROW na lata 2007–2013 oraz na lata 2014–2020.</u>
          <u xml:id="u-855.2" who="#PosełFryderykKapinos">Zmiany dokonane rozporządzeniem wykonawczym komisji Unii Europejskiej 2021/540 z dnia 26 marca 2021 r., zmieniającym rozporządzenie wykonawcze nr 809/2014, powodują konieczność dostosowania do nich przepisów krajowych. Zgodnie z zapisami przywołanego rozporządzenia od 2021 r. usunięte zostają przepisy ustalające ostateczny termin składania wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich oraz niektórych działań w ramach PROW oraz przepisy określające ostateczny termin składania zmian do tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-855.3" who="#PosełFryderykKapinos">Państwa członkowskie zostały zobowiązane do ustalenia ww. terminów. W przedłożonym Wysokiej Izbie projekcie ustawy zaproponowane jest utrzymanie dotychczasowego terminu, tj. 31 maja danego roku. Dotyczy to zmian we wniosku. Ponadto w projekcie ustawy przewidziano delegacje dla ministra rolnictwa i rozwoju wsi umożliwiającą przedłużenie terminu składania wniosków oraz zmian do wniosków w przypadku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwiają rolnikom złożenie tych dokumentów w podstawowych terminach, takich jak np. powódź, susza, przymrozki itp.</u>
          <u xml:id="u-855.4" who="#PosełFryderykKapinos">Kolejne korzystne rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy to m.in. uwzględnienie możliwości wykorzystania w postępowaniach administracyjnych zdjęć wykonanych i przesyłanych przez stronę z wykorzystaniem aplikacji udostępnionej przez ARiMR. Dodanie przepisu umożliwiającego ogłoszenie w drodze obwieszczenia listy odmian konopi włóknistych, które nie kwalifikują się do przyznania płatności bezpośrednich. Będą one miały zastosowanie w przypadku przekroczenia dopuszczalnej zawartości THC dla konopi włóknistych. W ustawie o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosku o przyznanie płatności zaproponowano rozwiązania umożliwiające prezesowi ARiMR nieodpłatne udostępnienie danych przestrzennych pochodzących z systemu identyfikacji działek rolnych oraz zintegrowanego systemu kontroli dla celów naukowo-badawczych, środowiskowych oraz statystycznych.</u>
          <u xml:id="u-855.5" who="#PosełFryderykKapinos">W projekcie ustawy przewidziane są również zmiany w ustawie o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w ramach PROW na lata 2014–2020, polegające na uproszczeniu trybu składania przez partnerów KSOW wniosków o wybór operacji oraz innych dokumentów w postępowaniach przez wprowadzenie obok formy pisemnej możliwości składania ww. wniosków i innych dokumentów również drogą elektroniczną. Uchylenie przepisów wyłączających możliwość przywracania terminów dla działań w ramach PROW, które na obecnym etapie wdrażania programu utrudniają zarządzanie środkami finansowymi PROW z uwagi na trwający stan epidemii.</u>
          <u xml:id="u-855.6" who="#PosełFryderykKapinos">Podsumowując, należy zwrócić uwagę, iż konieczne jest pilne procedowanie nad projektem ustawy, gdyż z przepisów w niej przewidzianych rolnicy powinni skorzystać w ramach trwającej kampanii naboru wniosków. Co więcej, w związku z tym, że projekt ustawy zawiera przepisy dotyczące ustalenia ostatecznego terminu dokonywania zmian we wniosku o przyznanie płatności bezpośredniej w ramach trwającej kampanii 2021, wyznaczonego na dzień 31 maja, ustawa powinna wejść w życie przed tym terminem. Brak przepisów krajowych w tym zakresie oznaczałby bowiem, że przepisy dotyczące terminu składania zmian do wniosków przestałyby funkcjonować. Projekt ustawy nie mógł być jednak wcześniej skierowany do prac parlamentarnych, ponieważ rozporządzenie wykonawcze komisji 2021/540 z dnia 26 marca 2021 r. zostało opublikowane dopiero w dniu 29 marca br.</u>
          <u xml:id="u-855.7" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożony Wysokiej Izbie projekt zawarty w druku nr 1072. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-856">
          <u xml:id="u-856.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Romuald Ajchler, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-856.1" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-857">
          <u xml:id="u-857.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-857.1" who="#PosełRomualdAjchler">Wysoka Izbo! W imieniu klubu Zjednoczona Lewica przedstawiam stanowisko klubu w sprawie ustawy zawartej w druku nr 1072, a także nr 1077, dotyczącej ustawy w ramach wsparcia bezpośredniego w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-857.2" who="#PosełRomualdAjchler">Wysoka Izbo! Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła projekt ustawy w pierwszym czytaniu w dniu wczorajszym, a właściwie, panie marszałku, w dniu przedwczorajszym, nie wnosząc żadnych poprawek, i rekomenduje Sejmowi przyjęcie projektu ustawy. Podczas głosowania był tylko jeden poseł, który wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-857.3" who="#PosełRomualdAjchler">Wysoki Sejmie! Istotą rozwiązań przewidzianych w projekcie jest dostosowanie przepisów o płatnościach do przepisów Unii Europejskiej. Jest to ustawa, mówiąc dokładnie, techniczna i nie niesie na polską wieś żadnych środków finansowych. Warto by było zapytać, kiedy dopłaty dla polskich rolników zostaną zrównane z płatnościami dla rolników tzw. starej Unii Europejskiej. Mija rok za rokiem, a w sprawie zrównania płatności niewiele słychać.</u>
          <u xml:id="u-857.4" who="#PosełRomualdAjchler">Omawiany projekt ustawy nie budzi większego zainteresowania na wsi. Rolnicy w tak trudnej sytuacji, w jakiej w okresie pandemii się znaleźli, liczą na to, że rząd inaczej spojrzy na rolnictwo i wyjdzie naprzeciw jego oczekiwaniom, a oni niewiele chcą. Chcą być równo traktowani, jak sąsiedzi, z którymi przyszło im konkurować.</u>
          <u xml:id="u-857.5" who="#PosełRomualdAjchler">Wysoki Sejmie! Zdaję sobie sprawę, że kwestia, o której mówię, nie jest tematem na dzisiejszą debatę. Taką rozmowę należałoby przeprowadzić w Wysokiej Izbie w związku z punktem dotyczącym bieżącej sytuacji ekonomicznej polskiego rolnictwa. Zdaję sobie jednak z tego sprawę, że wprowadzanie ustaw, które są tylko ustawami technicznymi, niewiele poprawi na polskiej wsi. Tak samo jest w przypadku omawianej dzisiaj ustawy.</u>
          <u xml:id="u-857.6" who="#PosełRomualdAjchler">Klub Lewicy poprze jednak ten projekt, bowiem wymaga tego Komisja Europejska. Przepisy obowiązujące w Unii Europejskiej wymagają od strony polskiej przystosowania obowiązujących przepisów, stąd takie rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-857.7" who="#PosełRomualdAjchler">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Lewica poprze omawianą ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-858">
          <u xml:id="u-858.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-858.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-858.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pani Anna Gembicka.</u>
          <u xml:id="u-858.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-859">
          <u xml:id="u-859.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, jak zostało już to powiedziane, projekt tej ustawy jest w dużej mierze projektem technicznym, dotyczy przede wszystkim dostosowania przepisów krajowych do wymogów unijnych. Najważniejszą zmianą jest tu kwestia właśnie określenia ostatecznego terminu na dokonywanie zmian we wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich czy w ramach niektórych działań dotyczących Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-859.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Tak jak zostało już tutaj powiedziane, jeżeli chodzi o termin procedowania tej ustawy, niestety byliśmy związani terminem publikacji przez organy unijne przepisów, które pozwalają państwom członkowskim samodzielnie określać te terminy, stąd bardzo się cieszę, że na tym posiedzeniu Sejmu udało nam się ten projekt rozpatrzeć.</u>
          <u xml:id="u-859.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o kwestie, które pojawiały się podczas prac komisji i które wzbudziły dosyć duże zainteresowanie, to w odniesieniu do tego przepisu dotyczącego ogłaszania w drodze obwieszczenia listy odmian konopi włóknistych, które nie kwalifikują się do przyznania płatności bezpośrednich, chciałabym tutaj tylko podkreślić, że niezależnie od naszej ustawy te przepisy i tak obowiązują bezpośrednio, ponieważ są to regulacje na poziomie unijnym i dla wszystkich państw członkowskich ta dopuszczalna zawartość jest określana w taki sam sposób. Chciałabym to doprecyzować, ponieważ w ramach komisji pojawiły się pewne przekłamania, jakoby Polska miała jakieś bardziej restrykcyjne normy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-860">
          <u xml:id="u-860.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł, ale nie jesteśmy na posiedzeniu komisji. To jest plenarne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-861">
          <u xml:id="u-861.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Tak że tutaj chciałabym to tylko doprecyzować. Jeszcze raz bardzo dziękuję, że w takim trybie udało nam się tę ustawę rozpatrzeć. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-861.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-862">
          <u xml:id="u-862.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-862.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-862.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-862.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy o udziale Republiki Chorwacji w Europejskim Obszarze Gospodarczym (druki nr 1031 i 1083).</u>
          <u xml:id="u-862.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Marka Krząkałę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-863">
          <u xml:id="u-863.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy o udziale Republiki Chorwacji w Europejskim Obszarze Gospodarczym, druk nr 1031.</u>
          <u xml:id="u-863.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekKrząkała">Republika Chorwacji stała się członkiem Unii Europejskiej w dniu 1 lipca 2013 r. Wtedy też powinna stać się stroną porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Tak się nie stało. Negocjacje zakończyły się rok później. Dlatego zaistniała potrzeba ratyfikacji omawianej umowy, która tak na marginesie przynosi krajom unijnym wiele korzyści w takich obszarach jak chociażby polityka społeczna, ochrona konsumentów, środowisko czy turystyka, a także wiąże się z udziałem w programach badawczych i edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-863.2" who="#PosełSprawozdawcaMarekKrząkała">Zawarcie umowy nie ma bezpośrednich skutków dla polskiego systemu prawnego. Na przedwczorajszym posiedzeniu komisji omówiony został projekt przedmiotowej ustawy, która nie budzi żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-863.3" who="#PosełSprawozdawcaMarekKrząkała">Komisja przyjęła ją jednomyślnie, dlatego w imieniu komisji wnoszę o uchwalenie przedstawionego projektu ustawy umożliwiającego ratyfikację przedmiotowej umowy. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-864">
          <u xml:id="u-864.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-864.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-864.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-864.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy — pan poseł Radosław Fogiel, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-865">
          <u xml:id="u-865.0" who="#PosełRadosławFogiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-865.1" who="#PosełRadosławFogiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana ustawa, za pomocą której Sejm będzie podejmował decyzję o zgodzie na ratyfikację umowy międzynarodowej, jest konsekwencją przystąpienia Chorwacji do Unii Europejskiej. Efektem tej akcesji jest również uczestnictwo Chorwacji w Europejskim Obszarze Gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-865.2" who="#PosełRadosławFogiel">Zasadnicza część tej umowy dostosowuje porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym do rozszerzenia Europejskiego Obszaru Gospodarczego zgodnie z traktatem o przystąpieniu Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej. Zmiany mają głównie charakter techniczny, chodzi o adaptację okresów przejściowych uzgodnionych podczas negocjacji akcesyjnych Chorwacji do UE. Jak wspomniał poseł wnioskodawca, mimo braku ratyfikacji przez kilka krajów unijnych umowa jest stosowana praktycznie od momentu podpisania. Oficjalnie wejdzie ona w życie po zakończeniu procesu ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie. Zawarcie tej umowy nie będzie miało bezpośrednich skutków dla polskiego systemu prawnego ani nie powoduje konieczności zmiany polskiego ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-865.3" who="#PosełRadosławFogiel">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność powiedzieć, że w pełni popieramy przedstawioną ustawę. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-866">
          <u xml:id="u-866.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-866.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Paweł Kowal, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-866.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-866.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Szejna, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-866.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Władysław Bartoszewski, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-866.5" who="#komentarz">(Wypowiedź posła jest wyświetlana na telebimach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-867">
          <u xml:id="u-867.0" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest troszkę kuriozalna sytuacja, że o godz. 1.40 w nocy omawiamy ratyfikację umowy dotyczącej Republiki Chorwacji i EFTA, która de facto funkcjonuje bez ratyfikacji od 2014 r. W posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych, w tej chwili troszkę ponad dzień temu, uczestniczyło 22 członków i wszyscy absolutnie się z tym zgodzili. Jedyne pytanie, któreśmy mieli, panie marszałku, to pytanie, dlaczego czekaliśmy na ratyfikację tej umowy przez 7 lat. To jest umowa, która na nic tak de facto nie wpływa, bo jeśli chodzi o przepływy finansowe, to jest to na poziomie 103 mln euro, czyli na poziomie niezbyt wysokich sum, a jeśli chodzi o bardzo ważne sprawy, sprawę ryb, to jest to na poziomie 1 tys. t śledzi. To nie jest, panie marszałku, z całym szacunkiem, szalenie ważne, a jednak ta umowa było trzymana przez 7 lat. To jest kuriozalne.</u>
          <u xml:id="u-867.1" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Oczywiście mój klub, tak jak wszystkie inne kluby i koła, popiera tę umowę. Należy ją ratyfikować, bo tego, dlaczego zwlekaliśmy z tym przez 7 lat, nikt nie wie. Pytaliśmy dwóch wiceministrów, którzy powiedzieli, że też nie wiedzą i dadzą nam odpowiedź na piśmie. I ja bardzo tego oczekuję.</u>
          <u xml:id="u-867.2" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Panie Marszałku! Nie będę zabierał więcej czasu. Jesteśmy absolutnie za ratyfikacją tej umowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-868">
          <u xml:id="u-868.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-868.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeszcze pan poseł Krystian Kamiński z Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-869">
          <u xml:id="u-869.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o udziale Republiki Chorwacji w Europejskim Obszarze Gospodarczym jest oczywiście słuszny i raczej nikt nie miał wątpliwości co do tego, że powinniśmy ją ratyfikować. Co jednak ważne, Polska znajduje się u zbiegu dwóch pomostów: pomostu bałtycko-czarnomorskiego… Obecnie przy Morzu Czarnym naturalnie są problemy, o których niestety nie mówiliśmy w Sejmie, a raczej powinniśmy to przedyskutować, chociażby w Komisji Spraw Zagranicznych. Ale leży również u zbiegu drugiego pomostu, pomostu bałtycko-adriatyckiego, i powinniśmy umieć wykorzystać nasze położenie w tym względzie. Tak jak było wcześniej wspomniane, czekaliśmy 7 lat z ratyfikacją tej umowy, uznając ją za mało ważną, jednak Niemcy już 5 lat temu podpisali tę umowę, wiedząc, że pomost bałtycko-adriatycki jest ważny, i chcąc mieć dobre relacje z Chorwacją. Tak że uważam, że powinniśmy jak najszybciej ratyfikować tę umowę i jak najszybciej wykorzystywać nasze położenie w ramach tych pomostów.</u>
          <u xml:id="u-869.1" who="#PosełKrystianKamiński">Na pytanie, czemu tak późno ratyfikujemy tę umowę… Ministerstwo Spraw Zagranicznych bagatelizowało ją, twierdząc, że jest ona nieważna, a na pytanie, czemu np. Francja, Portugalia, Włochy czy Szwecja też nie ratyfikowały tej umowy, nie potrafiono nam odpowiedzieć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-870">
          <u xml:id="u-870.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-870.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Paweł Kowal, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-871">
          <u xml:id="u-871.0" who="#PosełPawełKowal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje się, że dyskusja o ratyfikacji tej umowy może być dla niektórych niemalże nudna, formalna. Możemy powiedzieć o tym, że zbyt długo czekaliśmy na ten moment ratyfikacji, możemy powiedzieć, że w gruncie rzeczy to pewna formalność. Ale możemy też skorzystać z okazji i przypomnieć sobie przy każdej tego typu ratyfikacji, która dotyczy szeroko rozumianej wspólnoty europejskiej, jakie znaczenie mają tego rodzaju umowy. One dotyczą tych najważniejszych rzeczy, odnoszących się do każdego obywatela, który nas teraz słucha: swobody przepływu ludzi, kapitału, towarów, usług, wolności, standardów praworządności, standardów pewności prawa dla wszystkich obywateli: dla tych, którzy chcą robić interesy w Chorwacji, dla tych, którzy chcą pływać po morzu i znajdą się w jakiejś trudnej sytuacji, dla tych, którzy chcą robić biznes. W tych trudnych i pozornie nudnych aktach prawnych, można powiedzieć: nudnych, żmudnych i marudnych, kryje się sama istota tego, co stanowi o tym, że w Europie nie ma dzisiaj wojny, że ludzie mają możliwość bez barier, bez nacjonalizmu, bez ulegania ciasnemu populizmowi w swoich własnych krajach znajdować możliwość rozwoju gospodarczego, kulturalnego, podróżowania. Wreszcie, jeśli znajdą się w jakiejś opresji, mają możliwość znalezienia odpowiedniego standardu prawnego w innym miejscu Europy.</u>
          <u xml:id="u-871.1" who="#PosełPawełKowal">To jest istota dyskusji, jakie toczymy nad ratyfikacjami kolejnych umów, zmierzających do tego, żeby kolejne państwa wstępowały do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Myślę, że każda z tych dyskusji powinna być dla nas okazją do zastanowienia się nad istotą naszej obecności w Unii Europejskiej, nad istotą naszych relacji z innymi państwami, a szerzej: tymi państwami, które znajdują się w Europejskim Obszarze Gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-871.2" who="#PosełPawełKowal">Nie będę mówił o tym, że popieramy tę ratyfikację, bo to jest oczywiste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-872">
          <u xml:id="u-872.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-873">
          <u xml:id="u-873.0" who="#PosełPawełKowal">Będę mówił tylko o tym, że wszystko to ma znaczenie dla naszej przyszłości jako państwa, ale też dla dobra każdego obywatela. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-873.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-874">
          <u xml:id="u-874.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do zadania pytań zgłosiło się dwóch posłów.</u>
          <u xml:id="u-874.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-874.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-874.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Krząkała.</u>
          <u xml:id="u-874.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-874.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pół minuty, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-875">
          <u xml:id="u-875.0" who="#PosełMarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Widzę, że wszedł na salę pan minister, a więc chcę zapytać o to, co nurtowało wszystkich członków komisji, czyli o zwłokę obejmującą okres 7 lat. Wprawdzie pan minister w komisji powiedział, że nie ma to znaczenia, bo umowa i tak była w najważniejszych punktach stosowana, ale zobowiązał się do udzielenia szczegółowej odpowiedzi na to pytanie. A więc jeżeli pan wie, to bardzo proszę o odpowiedź, a jeżeli nie, to proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-876">
          <u xml:id="u-876.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-876.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pan minister wie?</u>
          <u xml:id="u-876.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie. W takim razie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-876.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii…</u>
          <u xml:id="u-876.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Robert Tomanek: Chodzi o opóźnienie, tak?)</u>
          <u xml:id="u-876.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak.</u>
          <u xml:id="u-876.6" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Robert Tomanek: Kilka słów mogę powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-876.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-876.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan minister Robert Tomanek, podsekretarz stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-877">
          <u xml:id="u-877.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuPracyiTechnologiiRobertTomanek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przeprowadziliśmy już wstępne rozeznanie. Nie było żadnego zwlekania, żadnej zwłoki, po prostu umowa zawarta pomiędzy Unią Europejską i EFTA była stosowana tymczasowo. Kilka miesięcy trwało wynegocjowanie tej umowy. Ponieważ była stosowana, to w zasadzie nikt nie domagał się dalszych kroków. Młyny biurokratyczne w różnych krajach różnie mełły i w różny sposób funkcjonowały, summa summarum mamy taki stan na dziś, że 10 państw członkowskich nie dokonało jeszcze ratyfikacji — Cypr, Francja, Grecja, Irlandia, Luksemburg, Malta, Polska, Słowenia, Szwecja i Włochy, a kilka państw dokonało tej ratyfikacji w ostatnim roku i w roku 2021 — Holandia, Dania i Portugalia. Udzielimy oczywiście odpowiedzi na piśmie, ale jak sądzę, po prostu brak potrzeby, bieżące sprawy i procedury funkcjonujące w poszczególnych krajach doprowadziły do tego, że ta umowa nie wypłynęła do ratyfikacji. Natomiast nie ma mowy o jakiejkolwiek zwłoce czy o drugim dnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-878">
          <u xml:id="u-878.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-878.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-878.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-878.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 14 kwietnia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-878.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-878.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-878.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-878.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Listę posłów zgłoszonych do wygłoszenia oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-878.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy wygłosi oświadczenie pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-878.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-878.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">3 minuty, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-879">
          <u xml:id="u-879.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić uwagę na konieczność wprowadzenia zmian w prawie w aspekcie rekultywacji składowisk odpadów. Obecne przepisy umożliwiają prowadzenie tego typu przedsięwzięć z pominięciem w łańcuchu decyzyjnym głosu przedstawicieli gmin oraz lokalnej społeczności, co niejednokrotnie prowadzi do wręcz patologicznych sytuacji. Przykładem tego jest leżący na obszarze mojego województwa powiat nowosolski. Na jego terenie rekultywowane są obecnie dwa składowiska odpadów: w Bobrownikach i w Mirocinie Dolnym. Rekultywacja tych wysypisk ma w istocie polegać na przysypaniu śmieci śmieciami i przykryciu ich niewielką warstwą ziemi. Np. w Bobrownikach proporcja w przypadku 2-metrowej tzw. pokrywy rekultywacyjnej jest następująca: 1,90 cm śmieci i 10 cm humusu. Zgodę na tak kuriozalne rozwiązanie wydała oczywiście rządząca w sejmiku wojewódzkim Koalicja Obywatelska. Warto również w tym aspekcie nadmienić, że prace te są prowadzone przez małe spółki z o.o. W obu tych sytuacjach, a także w wielu podobnych, bo sprawy tego typu pojawiają się na terenie całego kraju, ryzyko związane z tego typu inwestycjami na końcu obarcza samorząd gminny i jego mieszkańców, którzy wcześniej nie są brani pod uwagę w procesie decyzyjnym. Dlatego też zarówno mieszkańcy, jak i przedstawiciele gmin powinni mieć większy wpływ na to, w jaki sposób przeprowadza się rekultywację składowisk znajdujących się na ich obszarze.</u>
          <u xml:id="u-879.1" who="#PosełKrystianKamiński">W związku z tym chciałbym przedstawić propozycje zmian w prawie, które dadzą wspólnotom samorządowym najniższego szczebla możliwość współdecydowania o kierunku prowadzonych prac rekultywacyjnych. Propozycje te wyszły ze strony przedstawicieli lokalnej jednostki samorządu terytorialnego z powiatu nowosolskiego i są następujące: dopuszczenie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwych ze względu na miejsce prowadzenia zbierania odpadów lub przetwarzania odpadów jako strony postępowania zarówno w postępowaniu dotyczącym zamknięcia składowiska i rekultywacji, jak i w postępowaniu dotyczącym przetwarzania i zbierania odpadów, dodanie zapisu określającego kompetencje marszałka województwa do wydawania zezwoleń na zbieranie i przetwarzanie odpadów w przypadku wydawania decyzji o zamknięciu rekultywacji składowisk z wykorzystaniem odpadów, wprowadzenie obowiązku konsultacji społecznych z mieszkańcami przed wydaniem decyzji dotyczącej zamknięcia i rekultywacji odpadów, uchylenie zmiany z konsekwencją dopuszczenia jako strony postępowania wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwych ze względu na miejsce prowadzenia zbierania odpadów lub przetwarzania odpadów, określenie szczegółowych kompetencji marszałka województwa, starosty, inspektora ochrony środowiska w zakresie przeprowadzania kontroli i wprowadzenie obowiązku ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w wysokości umożliwiającej pokrycie kosztów wykonania zastępczego również w odniesieniu do zarządzającego składowiskiem odpadów — poprzez zmianę art. 48a ustawy.</u>
          <u xml:id="u-879.2" who="#PosełKrystianKamiński">Taki projekt Konfederacja przygotuje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-880">
          <u xml:id="u-880.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-880.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-881">
          <u xml:id="u-881.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiedziano kiedyś, że wielką historię tworzą zwykli, mali ludzie, zaś ci wielcy po prostu wyróżniają się w tłumie. W kontekście tej wypowiedzi powyższe słowo „mali” nabiera zupełnie innego, odwrotnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-881.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Panteon piotrkowian, tych zwykłych małych ludzi, którzy w czasie drugiej wojny światowej wypełnili swój obowiązek wobec ojczyzny, a o których warto i trzeba pamiętać, jest duży. Przedstawicielem tego pokolenia był Tadeusz Nowierski, którego kolejna rocznica śmierci minęła kilka dni temu. Tadeusz Nowierski urodził się w Piotrkowie w 1907 r. w rodzinie o patriotycznych korzeniach. Jego ojciec był oficerem, lekarzem w Legionach Polskich. On sam po kilku latach nauki w gimnazjum wstąpił do wojska, kończąc w 1935 r. Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Początkowo uczył kandydatów na pilotów, a 3 lata później został przydzielony do krakowskiego 2. pułku lotniczego do 24. eskadry liniowej. W kampanii wrześniowej w składzie brygady bombowej atakował pod Radomskiem i Częstochową niemiecki XVI Korpus Pancerny. 15 września 1939 r. podjął się misji dostarczenia samolotem rozkazów naczelnego wodza z okolic Dubna do broniącej się Warszawy. Zadanie to przy całkowitej przewadze Niemców w powietrzu było praktycznie samobójcze. Nie tylko Nowierski dostarczył rozkazy, ale także udało mu się powrócić w okolice tzw. przedmościa rumuńskiego. Wraz z wieloma żołnierzami po klęsce wrześniowej udał się na emigracyjną włóczęgę w poszukiwaniu możliwości kontynuowania walki.</u>
          <u xml:id="u-881.2" who="#PosełGrzegorzLorek">W 1940 r. rozpoczął służbę w brytyjskim 609. dywizjonie RAF. Jego angielscy koledzy, nie mogąc wymówić poprawnie jego nazwiska, nazywali go po prostu „Novi”. Był jednym z tych niewielu, o których mówił Churchill, brał udział w bitwie o Anglię. Był chwalony i lubiany przez kolegów. 13 sierpnia 1940 r. zestrzelił dwa niemieckie samoloty myśliwskie. Od 1942 r. służył w Polskich Siłach Powietrznych, najpierw jako dowódca 308. dywizjonu myśliwskiego, a później jako dowódca całego 2. polskiego skrzydła myśliwskiego. W roku 1944 został wysłany do USA i tam szkolił amerykańskich pilotów. Wojnę zakończył w stopniu pułkownika.</u>
          <u xml:id="u-881.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Nie wyobrażał sobie, aby nie wrócić do Polski. Wrócił więc w 1947 r. i niedługo później pod sfabrykowanymi zarzutami został przez komunistów oskarżony i aresztowany. Zwolniony po kilku latach nigdy nie wrócił do latania. Imał się różnych profesji, prowadził zakład ślusarski i pracował jako taksówkarz. Zostawił wspomnienia, które wciąż czekają na opublikowanie.</u>
          <u xml:id="u-881.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Zmarł 2 kwietnia 1983 r. i jest pochowany na cmentarzu Powązkowskim. Jeden z wielu, z setek, z tysięcy. Bohater? Nie, zwyczajny człowiek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-882">
          <u xml:id="u-882.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-882.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-883">
          <u xml:id="u-883.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziecko, które ukończyło szkołę podstawową jest nieukształtowaną osobowością gotową na przyjęcie wiedzy, która będzie dla niego podstawą przyszłego życia. Kolejnym etapem nauki jest liceum ogólnokształcące lub technikum, do którego uczęszcza przez 4 lub 5 lat. W tym okresie pisze setki sprawdzianów i zdaje dziesiątki egzaminów, do których musi się samodzielnie przygotować. Okres ten kończy egzaminem dojrzałości, który uznaje się za najważniejszy egzamin w życiu. Następnie rozpoczyna studia, które trwają od 4 do 6 lat. Po studiach mamy ukształtowaną zawodową osobę, którą możemy skierować dodatkowo na roczną praktykę w jakimś poważnym przedsiębiorstwie. Studia to kolejne kolokwia, prace semestralne i egzaminy, które nasz bohater musi samodzielnie zaliczyć. W taki sposób po 11 latach mamy wykształconego fachowca przygotowanego do pełnienia roli kierowniczej i podejmowania wyzwań zawodowych na najwyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-883.1" who="#PosełJanSzopiński">Tyle samo, czyli 11 lat, zajęło Antoniemu Macierewiczowi, który miał od 6 lat do dyspozycji wszystkie służby specjalne 36-milionowego kraju oraz wielomilionowy budżet na międzynarodowe badania, przygotowanie, a właściwie nieprzygotowanie jednego dokumentu opisującego katastrofę, do której wcześniej przygotowano dwa szczegółowe raporty z dwóch dochodzeń. Po 11 latach szef podkomisji smoleńskiej oświadcza, że jego raport wymaga korekt redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-883.2" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym prosić bardzo uprzejmie pana, panie prezesie Kaczyński, o osobistą interwencję w tej sprawie. Nie chodzi już tutaj bynajmniej o dobre imię naszego kraju na międzynarodowej arenie, gdyż pan Antoni zdążył to imię zszargać w niesamowity sposób. Chodzi, panie prezesie, o zachowanie godności ofiar tego tragicznego wypadku i szacunek dla pogrążonych w żalu rodzin.</u>
          <u xml:id="u-883.3" who="#PosełJanSzopiński">Panie Prezesie Kaczyński! Panie Premierze Kaczyński! Proszę przerwać tę farsę. I nie jest to tylko moje wołanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-884">
          <u xml:id="u-884.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-884.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, no tak, czyli do dziś, do 15 kwietnia 2021 r. do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-884.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 2)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>