text_structure.xml 39.1 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Gospodarki i Finansów Publicznych. Na dzisiejszym posiedzeniu rozpatrzymy sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim. Porządek obrad proponuję rozpocząć od wypowiedzi sprawozdawcy prac podkomisji - pana posła Adama Szejnfelda, po której przystąpimy do głosowania nad poszczególnymi punktami sprawozdania. Czy są zastrzeżenia wobec proponowanego porządku obrad? Nie słyszę. Proszę pana posła Adama Szejnfelda o przedstawienie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej, która zajmowała się rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim. Przygotowana przez nas nowelizacja nie zawiera zbyt szerokiego zakresu zmian, jednakże, w kilku spornych kwestiach, nie udało się nam osiągnąć konsensu. Ze względu na kontrowersyjność niektórych zapisów proponujemy, w jednym z przypadków, rozważenie rozwiązania wariantowego. Problematyka tej ustawy wynika przede wszystkim z konieczności pogodzenia dwóch odmiennych stanowisk - relacji pomiędzy konkretnymi oczekiwaniami konsumenta a polityką finansową kredytodawcy. Ustawa o kredycie konsumenckim jest z założenia przepisem mającym na celu ochronę konsumenta przed podmiotem udzielającym kredytu. W chwili obecnej regulacje te są, zgodnie z przepisami prawnymi UE, skierowane w stronę wyrównania dysproporcji pomiędzy stronami w zakresie zawierania umów o kredyt konsumencki. Ponieważ idea ograniczenia niektórych przywilejów przysługujących konsumentowi spotkała się podczas prac podkomisji z ostrym sprzeciwem części posłów, mam nadzieję, że wszystkie wątpliwości dotyczące zmian proponowanych zapisów ustawy znajdą swoje rozwiązanie na dzisiejszym posiedzeniu połączonych Komisji. W tym celu, przedstawię państwu w syntetycznej, a jednocześnie jak najbardziej przejrzystej formie podstawowe różnice pomiędzy projektem rządowym a propozycją zmian przedłożonych przez podkomisję. W większości zmiany te polegają na doprecyzowaniu przepisów ustawy pierwotnej i mają za zadanie wyeliminowanie błędnych interpretacji zapisów tej ustawy. Największe kontrowersje dotyczą zmian zawartych w poprawce nr 1, 6 i 8. Poprawka nr 1, dotycząca art. 3, zakłada dopisanie do dotychczasowej treści tego artykułu ust. 3 i 4 wyłączających z zakresu ustawy kredyty studenckie oraz kredyty konsumenckie, których przedmiotem jest nabywanie papierów wartościowych lub udziałów w spółce. W zmianie nr 6 zaproponowaliśmy wykreślenie z art. 8 ust. 6b, dotyczącego zakazu poboru prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu konsumenckiego. W przypadku poprawki nr 8 sięgnęliśmy po rozwiązanie wariantowe. Wariant I rekomendowany przez stronę rządową - określa termin, w którym konsument ma prawo odstąpić od warunków umowy o kredyt, na 10 dni od daty zawarcia umowy. Wariant II, zgodnie z obowiązującym zapisem ustawy, ustala 3 dniowy okres odwoławczy. Obie propozycje mają tyle samo zwolenników, jak i przeciwników. Warto jednak dodać, że za przyjęciem wariantu I optowały organizacje reprezentujące konsumentów, natomiast wariant II faworyzowany był przez środowisko kredytodawców. Sytuację komplikuje dodatkowo projekt nowej dyrektywy wspólnotowej , która mówi o 14-dniowym okresie odwoławczym. Generalnie, największe kontrowersje budzi jednak propozycja wyłączeń kredytów odnawialnych, która będzie prawdopodobnie głównym wątkiem naszej dzisiejszej debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Przechodzimy do rozpatrzenia poszczególnych poprawek zawartych w sprawozdaniu podkomisji. Dyskusję proponuję rozpocząć - według kolejności zmian - od omówienia poprawki nr 1. Przystępujemy do głosowania nad zapisem poprawki nr 1, pkt a) i pkt b). Punkt c poprawki nr 1, ze względu na rangę problemu, rozpatrzymy w oddzielnym głosowaniu. Czy mają państwo uwagi dotyczące pkt a) i pkt b) poprawki nr 1? Nie słyszę uwag. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły pkt a) i pkt b) poprawki nr 1 w zaproponowanym brzmieniu. Wyjaśnienia dotyczące rozwiązań zawartych w pkt c) przedstawi pan poseł Adam Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Zaproponowane w tym artykule zmiany były przedmiotem licznych opinii, wyrażanych m.in. przez Polską Konfederację Pracodawców, Federację Konsumentów oraz Związek Banków Polskich. Większość zainteresowanych ustawą środowisk optowała za wyłączeniem z zakresu ustawy kredytów studenckich. Odzwierciedleniem tej propozycji jest ust. 3, którego zastosowanie jest uzasadniane "nieobliczalnością" kosztów poniesionych na obsługę tego typu kredytów. Należy pamiętać, że długość trwania kredytu studenckiego, jego zakres i termin spłaty nie są określone a priori w momencie udzielania kredytu - co jest sprzeczne z ideą kredytu konsumenckiego, którego przybliżone koszty są prezentowane konsumentowi w momencie zawierania umowy. Nie mniejsze kontrowersje budzi wprowadzenie ust. 4. Zaproponowane przez podkomisję brzmienie tego zapisu jest następujące: "Ustawy nie stosuje się także do umów o kredyt konsumencki, których przedmiotem jest nabycie papierów wartościowych, udziałów w spółce, jednostek uczestnictwa, opcji i transakcji terminowych oraz praw z nich wynikających." W uzasadnieniach dotyczących słuszności takiego rozwiązania operowano podobną argumentacją jak w przypadku ust. 3. Proponuję, aby członkowie Komisji przed przystąpieniem do dalszej dyskusji na temat ostatecznego zapisu ust. 3 i ust. 4, zapoznali się z opinią Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proszę przedstawicieli rządu o przedstawienie swojego stanowiska w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowCezaryBanasinski">Intencją strony rządowej było ograniczenie przypadków, w których dochodzi do wyłączania kredytów konsumenckich. Tymczasem zaproponowana zmiana ma na celu rozszerzenie uprawnień sektora bankowego i nie jest zgodna z naszymi oczekiwaniami związanymi z nowelizacją tej ustawy. Nie widzę żadnej podstawy do wyłączenia z zakresu ustawy kredytów "konsumenckich" i studenckich i nadania im postaci odrębnych przepisów. Tworzenie w tym względzie odrębnej regulacji prawnej stanowiącej lex specialis uważam, zarówno w kontekście legislacyjnym, jak i merytorycznym, za bezzasadne. Nie rozumiem również intencji wynikających z zapisu ust. 4, w którym wymienia się operacje finansowe będące działalnością stricte komercyjną. Nabywanie papierów wartościowych lub akcji nie nosi według mnie cech działalności profesjonalnej. Strona rządowa jest przeciwna wprowadzeniu powyższych ustępów do tekstu ustawy, tym bardziej że ich treść jest sprzeczna z prawem wspólnotowym i dyrektywą dotyczącą kredytów konsumenckich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Czy jeszcze ktoś z państwa chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoslankaKrystynaSkowronska">Stanowisko rządu w sprawie ust. 4 było już prezentowane na posiedzeniu podkomisji. Pan Cezary Banasiński nie przedstawił jednak intencji, które powodowały działaniami wnioskodawcy. Po pierwsze, umów o kredyt na zakup papierów wartościowych nie zawiera się w związku z zaspokojeniem potrzeb konsumenta, który zaciągając kredyt na przeprowadzenie tego typu transakcji jest przygotowany na ponoszenie ryzyka spowodowanego grą na rynku finansowym. Po drugie, w toku prac dostosowujących wzory umów do zapisu ustawy, pojawił się problem spełnienia wymogu określonego w art. 5, albowiem w chwili udzielania kredytu, zarówno cena akcji zakupionych bez wykorzystania kredytu, jak i papierów wartościowych nabytych w wyniku udzielenia kredytu nie jest możliwa do określenia z powodu zbyt dużych wahań na rynku finansowym. Powracając do problematyki ust. 3 pragnę zaznaczyć, że wszystkie warunki konieczne do udzielenia kredytu studenckiego są dokładnie określone i znane kredytobiorcy w dniu zawierania umowy. Powyższa procedura stanowi podstawę idei zaproponowanego przez podkomisję wyłączenia. Uważam, że dyskusję dotyczącą tej kwestii powinniśmy rozpocząć od próby oceny przydatności tych zapisów w kontekście poprawnego funkcjonowania ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proszę o wypowiedź przedstawiciela UKIE.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielUKIEGrzegorzGoncarz">Nawiązując do wypowiedzi Pana Cezarego Banasińskiego potwierdzam niezgodność proponowanych "wyłączeń" z przepisami prawa wspólnotowego. Ponadto, ich treść koliduje z obowiązującą dyrektywą o zaciąganiu pożyczek konsumenckich. Dyrektywa ta określa również pojęcie konsumenta - które według przepisów funkcjonujących w naszym systemie prawnym, obejmuje wszelkie czynności osoby fizycznej nie związane z jej działalnością zawodową. Biorąc pod uwagę powyższe zastrzeżenia, jesteśmy przekonani o szkodliwości proponowanych zmian w kontekście regulacji mających na celu ochronę praw konsumentów. Również w przypadku kredytów studenckich nie widzimy podstaw do wyłączenia tego typu pożyczek z ustawy o kredycie konsumenckim. Obowiązujące przepisy nie wykluczają możliwości "wyłączenia" z zakresu ustawy pewnego rodzaju kredytów, ale są to regulacje dotyczące, po pierwsze, ściśle określonej grupy społecznej, a po drugie, wymieniane w nich kredyty przyznawane są na warunkach odmiennych od kredytów konsumenckich. Aby jednak czynność ta była zgodna z warunkami prawa wspólnotowego, musi zostać wcześniej skonsultowana z odpowiednią komisją. W tej sytuacji, przyjęcie zapisów ust. 3 będzie niezbyt trafnym posunięciem legislacyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Czy może pan skonkretyzować swoje wnioski? Co ma Pan na myśli mówiąc, iż jest to rozwiązanie "nie najlepsze"? Czy, w takim razie, jeżeli poprawki te zostaną przyjęte przez połączone Komisje w formie przedstawionej w sprawozdaniu, to jaka będzie końcowa opinia UKIE w tej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielUKIEGrzegorzGoncarz">W przypadku przyjęcia przez połączone Komisje proponowanego zapisu art. 3, ust. 3 i ust. 4, opinia UKIE nie może być pozytywna. Wydaje mi się, że jedynym konstruktywnym rozwiązaniem tej sytuacji będzie zrezygnowanie z zaproponowanych rozwiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesUOKiKCezaryBanasinski">Jak już wcześniej podkreślałem, intencją strony rządowej nie jest zwiększanie liczby wyjątków od tej ustawy. Przypominam, że definicja konsumenta jest już zawarta w ustawie w art. 1 i to właśnie do niej banki powinny dostosować kryterium udzielania kredytów konsumenckich. Osoba nabywająca papiery wartościowe jest konsumentem zarówno w ustaleniach dyrektywy, jak i przepisu ustawy. Ponadto orzecznictwo sądowe wskazuje, iż inwestowanie w papiery wartościowe lub akcje nie jest formą prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoslankaKrystynaSkowronska">Wydaje mi się, że moje uwagi dotyczące wyłączeń z ustawy były w pełni uzasadnione. Nie rozumiem więc zastrzeżeń pana Cezarego Banasińskiego, który odniósł się do mojej propozycji w sposób lekceważący. Moje własne zdanie w tej sprawie nie jest wynikiem niedoinformowania, lecz wniosków z dyskusji, w trakcie której omówiliśmy dogłębnie poruszaną tu problematykę. Nie widzę sensu dalszego prowadzenia naszej polemiki w tak nieelegancki sposób. Dodam tylko, że nie spotkałam się z zapisem prawnym mówiącym o zawodzie "gracz na giełdzie", czym motywuję swoją opinię w kwestii ustaleń dotyczących art. 3 ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichAndrzejTopinski">W naszej dyskusji obserwuję konflikt rozwiązań, które, będąc propozycjami różnych grup o przeciwstawnych sobie poglądach, nie mogą zostać przedstawione w jednolitej, odpowiadającej wszystkim zainteresowanym stronom formie. Trudno będzie nam bowiem pogodzić interes konsumenta i kredytodawcy z punktu widzenia dyrektywy prawa unijnego. Odrębna kwestią jest możliwość stosowania proponowanych zapisów prawnych w rzeczywistych sytuacjach - np. w przypadku transakcji terminowych. Proszę sobie wyobrazić sytuację, w której konsumentowi przysługuje prawo do wycofania się z ustaleń umowy w przypadku, gdy z powodu spadku cen akcji na giełdzie dojdzie on do wniosku, że dalsze korzystanie z zaciągniętego kredytu jest nieopłacalne. Dlatego też, chociaż opowiadam się za wprowadzeniem przepisów chroniących graczy giełdowych, uważam, że proponowana zmiana uniemożliwia sensowne zastosowanie do omówionej w poprawce kategorii innego rodzaju kredytów. Zgadzam się z intencją rządu, który dąży do zminimalizowania ilości wyłączeń z zakresu ustawy i dlatego uważam, że przyjęcie omawianych w tej chwili propozycji będzie porażką zarówno ustawodawcy, jak i całej ustawy. Jednocześnie nie widzę możliwości zastosowania przepisów ustawy mających na celu ochronę praw konsumenta do tej formy kredytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Zastanawiam się, do czego ma prowadzić nasza dyskusja, skoro, o ile dobrze słyszałem, nie zgłoszono jeszcze wniosku o wykreślenie ust. 3 i 4. Nie ma chyba konieczności debatowania nad wnioskiem, który nie został jeszcze przez nikogo zgłoszony. Proponuję zatem, abyśmy przystąpili do rozstrzygnięcia dalszego losu przedstawionych tu propozycji, tym bardziej iż wielokrotnie poruszaliśmy już tę problematykę podczas prac podkomisji. Ponadto, zauważam z przykrością, że pan Cezary Banasiński nadużył praw rządzących pracą połączonych Komisji obrażając panią posłankę Krystynę Skowrońską, która, jak każdy inny przedstawiciel społeczny, ma prawo do zgłoszenia poprawki dotyczącej zapisu projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Panie pośle, proszę nie zapominać o tym, że tego typu procedurę mogę wprowadzić w dowolnym momencie naszej dyskusji pod warunkiem poznania stanowiska każdej ze stron - nie uczestniczyłem w pracach podkomisji, pragnę więc, dla dobra zapisu ustawy, zapoznać się z tematem poprawki w sposób jak najbardziej szczegółowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielkaFederacjiKonsumentowUrszulaLyson">W imieniu Federacji Konsumentów chcę zaznaczyć, że jako organizacja społeczna zwracamy się z prośbą o niezwiększanie ilości wyłączeń z zakresu stosowania tej ustawy. Biorąc pod uwagę argumenty przedstawione przez pana Andrzeja Topińskiego - który zwrócił uwagę na problem niewłaściwego wykorzystania zapisów ustawy w przypadku kredytów przyznanych na zakup akcji - pragnę odwołać się do postanowień zawartych w treści art. 11 ust. 6, który stanowi, że prawo odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi w razie zawarcia umowy o kredyt konsumencki przeznaczony na nabycie rzeczy lub prawa, których cena zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym lub giełdowym. Z przepisu tego wynika jasno, że konsument zawierający umowę na zakup papierów wartościowych lub akcji jest zobligowany zapisem ustawy do dotrzymania warunków umowy, w związku z czym, argumentacja prezesa FBP jest w tym wypadku bezprzedmiotowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Po wysłuchaniu przestawionych opinii, składam wniosek o wykreślenie w zmianie nr 1, pkt 3 i 4. Czy jeszcze ktoś z państwa ma pytania dotyczące tej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Chciałbym zaproponować modyfikację tego wniosku, ponieważ jak sądzę, rozdzielenie głosowania na poszczególne ustępy będzie rozwiązaniem o wiele korzystniejszym niż rozpatrzenie tych poprawek w jednym głosowaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Nie myślałem o przeprowadzeniu łącznego głosowania. Przedstawiłem jedynie wniosek, który pozwoli na zachowanie zgodności przyjętych przez nas rozwiązań z prawem UE, tak aby UKIE nie zablokował dalszych prac nad projektem ustawy. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za wykreśleniem z treści zmiany nr 1 ust. 3? Stwierdzam, że połączone Komisje, przy 12 głosach za, 6 przeciwnych i 2 wstrzymujących się, odrzuciły ust. 3 w poprawce nr 1. Przechodzimy do głosowania nad ust. 4. Kto z państwa jest za wykreśleniem ze zmiany nr 1 ust.4? Stwierdzam, że połączone Komisje, przy 16 głosach za, 3 przeciwnych i 3 wstrzymujących się, odrzuciły ust. 4 w poprawce 1. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 2. Czy są jakieś uwagi? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 2. Przechodzimy do poprawki nr 3. Czy są jakieś uwagi? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 3. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 3. Przechodzimy do poprawki nr 4. Czy są jakieś uwagi dotyczące poprawki nr 4? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 4. Przechodzimy do poprawki nr 5. Czy są jakieś uwagi dotyczące poprawki nr 5? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 5. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 6. Czy mają Państwo jakieś uwagi dotyczące tej zmiany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrezesUOKiKCezaryBanasinski">W przedłożeniu rządowym proponowaliśmy, aby za wcześniejszą spłatę kredytu kredytodawca nie zastrzegał prowizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Intencja tej propozycji jest dla mnie jasna. Składam wniosek o przyjęcie sformułowania "za wcześniejszą spłatę kredytu kredytodawca nie może zastrzec prowizji". O słuszności takiego zapisu nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Trudno bowiem wymagać od kredytobiorcy, aby zapłacił kredytodawcy prowizję za wcześniejszą spłatę kredytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrezesZBPAndrzejTopinski">Popatrzmy na sprawę w kontekście aktualnych ustaleń dotyczących oprocentowania kredytu konsumenckiego w okresie 3, 5 i 12 miesięcy. Stawka rynku międzybankowego WIBOR - od której bank nalicza ustaloną prowizję, wynosi w przybliżeniu 6,5% w okresie 3 miesięcy i 5,5% w skali całego roku. Rynek oczekuje obniżenia stóp procentowych w przyszłym roku. W takim przypadku, bank zastrzegając wysokość prowizji na określony procent może zaproponować korzystniejsze warunki spłaty kredytu. Jeżeli jednak, konsument zawrze umowę o kredyt w "złej wierze" - tzn. wykorzysta zapis ustawy do manipulacji polegającej na możliwości odstąpienia od umowy w celu zdobycia korzyści finansowych z tytułu różnicy oprocentowania na dany okres - bank zostanie narażony na sytuację, w której klient wybierając niżej oprocentowaną umowę kredytową postanowi a priori o jej zerwaniu w czasie przewidzianym w ustawie. Efektem przyjęcia takiego zapisu będzie rezygnacja sektora bankowego z udzielania kredytów o stałej stopie procentowej w wyniku ich nieopłacalności i zastosowanie w zamian oprocentowania o zmiennej stopie procentowej, która z punktu widzenia ochrony interesów klienta jest rozwiązaniem najgorszym. Pragnę przypomnieć, że zapis ust. 8, którego dotyczy ta poprawka, jest pewnego rodzaju kompromisem z ustaleniami przyjętymi w poprzedniej ustawie, stwierdzającymi, że jednym z warunków udzielenia prowizji od wcześniejszej spłaty kredytu jest posiadanie kredytu dewizowego o stałej stopie procentowej, którego wkład finansowy przekracza kwotę 4 tys. zł. Warto pamiętać, że intencją poprzedniej ustawy było ograniczenie zakresu tej prowizji w przypadku drobnych kredytów konsumenckich przeznaczonych na zakup np. pralki czy telewizora. Jestem przekonany, że w przypadku wyższych kredytów kredytobiorca będzie zainteresowany korzyściami wynikającymi z utrzymania stałych stóp procentowych. W naszym przekonaniu, najważniejszą kwestią w przypadku ochrony praw konsumenta jest zapewnienie pełnych warunków umowy - natomiast proponowany zapis art. 8 po uchyleniu prawa do uzyskania wspomnianej już prowizji będzie zachęcał banki do wycofywania się z udzielania kredytów o stałej stopie oprocentowania, na czym stracą przede wszystkim potencjalni klienci banku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoslankaKrystynaSkowronska">Po pierwsze - pytanie o prowizję jest pytaniem o to, jakie koszty będzie ponosił konsument spłacający przed terminem swoje zobowiązania wobec banku? W tym kontekście, należy również zadać pytanie, czy połączone Komisje podejmując decyzję o odebraniu prawa do pobierania prowizji za przedterminową spłatę kredytu dążyły do niższego oprocentowania kredytów? Przecież bank udzielając kredytu może wkalkulować ryzyko poniesienia straty finansowej w przedterminowe spłaty kredytu albo zdecydować się na uniknięcie potrzeby stosowania prowizji poprzez obniżanie stóp procentowych dla kredytów konsumenckich, tym bardziej, że wprowadzenie 20% podatku od oszczędności oraz zbyt niskie odsetki zniechęcają konsumentów do korzystania z usług sektora bankowego. Ponadto, prowadzenie rachunków bieżących jest obciążone zbyt wysokimi kosztami wynikającymi ze wzrostu inflacji. Na innych rynkach finansowych - wszędzie tam gdzie inflacja jest niewielka, banki stosują niskie stopy procentowe lub rezygnują z oprocentowania rachunków. Jeżeli chcemy chronić zarówno rynek konsumenta, jak i depozytariusza, to zaproponowane przez podkomisję rozwiązanie będzie w tym przypadku rozwiązaniem właściwym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrezesUOKiKCezaryBanasinski">Nie zgadzam się z wypowiedzią pana Andrzeja Topińskiego w kwestii rzekomej redukcji prowizji w związku z obniżeniem stóp procentowych. Z analizy dotyczącej funkcjonowania w 2000 roku 10 największych polskich banków wynika, że obniżenie stóp procentowych nie ma większego wpływu na wysokość oprocentowania kredytów konsumenckich. W nawiązaniu do pytania pana przewodniczącego wyjaśniam, że z analizy dokonanej przez Instytut Prawa Bankowego wynika, iż koszt utrzymania rachunku oszczędnościowego wynosi 360 zł rocznie i jest porównywalny z opłatami obowiązującymi w RFN, gdzie zarobki są o wiele wyższe niż w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">W naszej dyskusji doszliśmy do momentu, który stanowi klasyczny przykład konfliktu interesów. Taka sytuacja powinna nas zmobilizować do pogodzenia różnych koncepcji w imię idei prawa europejskiego, która dąży do wyrównywania pozycji podmiotów. Wydaje mi się, że nie będzie to zadanie łatwe, nie widzę bowiem możliwości osiągnięcia głównego założenia tej idei ani na podstawie zapisu rekomendowanego przez stronę rządową, ani na podstawie rozwiązania przyjętego podczas prac podkomisji. Jeżeli przyjmiemy propozycję strony rządowej, pójdziemy w stronę zwiększenia pozycji konsumenta w stosunku do banków. Zastosowanie projektu podkomisji spowoduje natomiast postawienie pozycji banku nad konsumentem. W związku z tą patową wręcz sytuacją mam propozycję, aby zastanowić się nad trochę innym zapisem. Przypomnę państwu kilka akapitów z opinii Biura Studiów i Ekspertyz na interesujący nas temat: "Obowiązująca dyrektywa nie rozstrzyga jednoznacznie kwestii pobierania prowizji od wcześniejszej spłaty" - nie narzuca tym samym żadnych regulacji w tej materii. "Nakaz dyrektywy dotyczący obniżenia całkowitego kosztu kredytu dotyczy tego, by owa obniżka była godziwa" - co oznacza, że obniżka taka jest przewidziana. Pozostaje jedynie kwestia prawnego jej uregulowania. Oznacza to, że "Obniżenie całkowitego kosztu kredytu w razie jego wcześniejszej spłaty powinno być tak obliczone, by żadna ze stron nie uzyskała nadmiernej korzyści drugiej strony". "Dużą część kosztów kredytów kredytodawca ponosi już w momencie udzielania kredytu i wstępnej fazie jego spłaty" - o czym wspominała na dzisiejszym posiedzeniu pani posłanka Krystyna Skowrońska. "Kredytodawca nie może karać konsumenta za sam fakt wcześniejszej spłaty" - mówił o tym pan Cezary Banasiński. Odmiennego zdania był pan prezes ZBP Andrzej Topiński, który sugerował możliwość obciążenia kosztami kredytu kredytobiorcy. Reasumując, zarówno jedna, jak i druga strona posiada pewien zestaw uprawnień, których nie możemy rozstrzygnąć za pomocą dotychczasowych ustaleń. Na zakończenie nadmienię, że niektóre kraje członkowskie pozbawiają kredytodawcę tego prawa - np. Francja - lub ograniczają to prawo poprzez określenie sposobu liczenia bądź wskazania kwoty tego odszkodowania - np. Irlandia, Holandia, Belgia, Wlk. Brytania, Luksemburg. Kredytodawca może domagać się rekompensaty w związku z wcześniejszą spłatą kredytu, o ile jest to działanie obiektywne, uczciwe i obliczone z uwzględnieniem czynnika czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzedstawicielUKIEGrzegorzGoncarz">Pozwolą państwo, że jeszcze raz odniosę się do tego zapisu w kwestii prawa wspólnotowego. Oczywiście zgadzam się z panem, że w dyrektywie jest mowa o godziwej obniżce całkowitego kredytu w przypadku spłaty przedterminowej. W obowiązujących przepisach prawa nie występuje, niestety, sprecyzowane pojęcie "godziwej obniżki". Niewątpliwie, należy podjąć działania zmierzające do jak najszybszego stworzenia konstruktywnego rozwiązania, które będzie satysfakcjonowało jedną i drugą stronę. Wydaje mi się że argumentem koronnym całej dyskusji może być stwierdzenie z preambuły dyrektywy, które umożliwia następujące rozwiązanie legislacyjne: "Dyrektywa zapewnia określony stopień harmonizacji przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących kredytów konsumenckich oraz określony poziom ochrony konsumenta" - co daje możliwość tworzenia wewnętrznych przepisów państw członkowskich, których zadaniem jest bardziej rygorystyczna ochrona praw konsumenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselAleksanderCzuz">Sądzę, że w tej sprawie mamy już ugruntowane zdanie. Naszą powinnością jest ochrona podmiotu słabszego - czyli konsumenta. Uważam, że obciążenie kredytobiorcy spłacającego przedterminowo zaciągnięty kredyt prowizją za pozostały okres umowy jest, delikatnie mówiąc, rozwiązaniem nieeleganckim. Proponuję nie prowadzić już dalszej dyskusji na ten temat i przejść do głosowania nad zapisem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrezesZBPAndrzejTopinski">W sprawie obrony stanowiska banków polskich pragnę tylko nadmienić, że ZBP przedstawił Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów poszerzony materiał z prośbą o dyskusję. Dyskusję taką skłonny jestem podjąć również na forum połączonych Komisji, jeżeli ktoś z państwa będzie chciał wyjaśnić pewne wątpliwości w tym zakresie. W odpowiedzi na zarzuty przedłożone przez pana Cezarego Banasińskiego chcę zakomunikować, że w porozumieniu z Bankiem Polskim doszliśmy do wniosku, że cecha ta dotyczy tylko wąskiej kategorii kredytów. Regulacje te nie są zresztą oznaką złej woli banków polskich, lecz mają na uwadze ochronę produktu, który jest najbardziej korzystny dla konsumenta. Produktem takim są naszym zdaniem, kredyty działające na podstawie stałej stopy procentowej, które ze względu na ich specyfikę są pozbawione premii wynikającej z obecnego kształtowania się stóp procentowych na rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Dalszą dyskusję na temat stosunków pomiędzy klientem a bankiem proponuję przenieść na przyszłe zebranie podkomisji zajmującej się systemem bankowym. W chwili obecnej zależy nam przede wszystkim na podjęciu konkretnego wniosku, aby w przyszłości polskie przedsiębiorstwa nie musiały szukać kredytów w bankach zagranicznych. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 6, dotyczącej art. 8 ust. 3 w następującym brzmieniu: "za wcześniejszą spłatę kredytu kredytodawca nie może zastrzec prowizji"? Kto z państwa jest za przyjęciem zapisu zaproponowanego przez stronę rządową? Stwierdzam, że połączone Komisje 11 głosami, przy 3 przeciwnych i 2 wstrzymujących się, przyjęły nowe brzmienie ust. 3 w art. 8. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 7. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 7. Przechodzimy do poprawki nr 8, w przypadku której przewidzieliśmy 2 warianty rozwiązań. Przed głosowaniem proszę pana przewodniczącego podkomisji o przypomnienie ogólnych założeń proponowanych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Wariant I jest wariantem rządowym i zakłada 10 dniowy okres odstąpienia od kredytu konsumenckiego - co staje się prawomocne, jeżeli konsument, przed jego upływem, złoży pod wskazany przez kredytodawcę adresem oświadczenie o odstąpieniu od warunków umowy. Wariant II, zgodnie z zapisem obowiązującej ustawy, przewiduje 3-dniowy okres odstąpienia od warunków umowy. Mamy jeszcze projekt dyrektywy, w którym okres ten może wynosić nawet 14 dni i jest związany z indywidualnym podejściem poszczególnych członków wspólnoty - w Belgii i Francji jest to 7 dni, w Niemczech 14 dni, w Irlandii 10 dni a w Luksemburgu są to tylko 2 dni. Po przeanalizowaniu notatek z prac podkomisji zauważyłem, że proponowane skreślenie końcowej części zapisu pkt. b) w art. 11 nie znalazło swojej kontynuacji w treści sprawozdania podkomisji, ponieważ sformułowanie "lub nada je listem poleconym" występuje w dalszym ciągu w obydwu wariantach poprawki nr 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o wyjaśnienie wątpliwości zgłoszonych przez pana posła Adama Szejnfelda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Biuro Legislacyjne zapisało te warianty zgodnie z ustaleniami przyjętymi w toku prac podkomisji. O ile pamiętam, powyższa kwestia była przedmiotem dyskusji i miała zostać rozstrzygnięta na ostatnim posiedzeniu podkomisji. Skoro w obydwu wariantach nie naniesiono proponowanej zmiany pkt. b), to domniemam, iż zaplanowana dyskusja jednak się nie odbyła - w związku z czym decyzja o skreśleniu tych wyrazów nie została jeszcze podjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Z moich notatek wynika, że poprawka pkt. b) uzyskała akceptację podkomisji. Sprawa ta nie ma większego znaczenia, jest jednak na tyle istotna, iż proponuję poddać ją pod głosowanie. Składam wniosek o skreślenie w wariancie I i wariancie II zmiany nr 8, pkt. b), sformułowania "lub nada je listem poleconym".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proszę o przedstawienie stanowiska strony rządowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrezesUOKiKCezaryBanasinski">Nie mam żadnych zastrzeżeń, aby przyjąć wniosek zgłoszony przez pana posła Adama Szejnfelda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Czy któryś z członków połączonych Komisji opowiada się za odrzuceniem tego wniosku? Nie słyszę sprzeciwu. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę dotyczącą art. 11, pkt b). Przechodzimy do głosowania nad poprawką 8. Kto z państwa jest za przyjęciem wariantu I? Stwierdzam, że połączone Komisje 16 głosami, przy 1 przeciwnym i 1 wstrzymującym się, przyjęły wariant I poprawki nr 8. Ponieważ wariant I poprawki nr 8 uzyskał akceptację większości, nie widzę konieczności głosowania nad wariantem II.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoslankaKrystynaSkowronska">Pomimo zgodności większości członków połączonych Komisji w przegłosowaniu poprawek dotyczących art. 11, zauważam pewne niepokojące aspekty przyjętego dziś rozwiązania. Wydaje mi się, że zaaprobowanie zapisów prawnych wariantu I spowoduje pogorszenie sytuacji konsumenta. Banki mogą bowiem, w celu dopełnienia warunków tego przepisu, zastosować rozwiązania, które z założenia miały bronić praw konsumenta, a w rzeczywistości utrudniają jedynie poprawną obsługę kredytobiorcy. Jestem przekonana, że wydłużenie terminu odstąpienia od umowy nie może być traktowane jako przejaw dbałości o prawa konsumenta. Proszę raz jeszcze, panów i panie posłanki o wnikliwą analizę tego zapisu, bowiem podczas drugiego czytania projektu ustawy przedłożę wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proszę o przygotowanie na piśmie stanowiska federacji konsumentów w tej sprawie przed drugim czytaniem. Jeżeli przytoczone przez panią argumenty potwierdzi analiza przygotowana przez Federację Konsumentów, to nie widzę przeszkód, aby w drugim czytaniu zdecydować o formie zapisu tej poprawki. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 9. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 9. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 10. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 10. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 11. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 11. Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 12. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje poprawkę przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły poprawkę nr 12. Przechodzimy do rozpatrzenia art. 2. Czy są jakieś uwagi dotyczące tego artykułu? Nie słyszę uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje artykuł 2 przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły artykuł 2. Przechodzimy do rozpatrzenia art. 3. Czy są jakieś uwagi dotyczące tego artykułu? Nie słyszę uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że połączone Komisje artykuł 3 przyjęły. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły artykuł 3. Na tym punkcie zakończyliśmy omawianie poprawek. W związku z tym, proponuję przegłosować całą treść ustawy. Kto z państwa jest za przyjęciem projektu ustawy z poprawkami przyjętymi w czasie obrad połączonych Komisji. Stwierdzam, że Połączone Komisje 17 głosami, przy braku sprzeciwu i 2 wstrzymujących się, przyjęły projekt ustawy z poprawkami przegłosowanymi w czasie obrad połączonych Komisji: Gospodarki i Finansów Publicznych. Czy przedstawiciele UKIE mogą poświadczyć zgodność tej ustawy z prawem UE?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzedstawicielUKIEGrzegorzGoncarz">Potwierdzam zgodność ustawy wraz z przyjętymi w dniu dzisiejszym poprawkami z prawem wspólnotowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoslankaKrystynaSkowronska">Proszę o przygotowanie pisemnej opinii dotyczącej zgodności uchwalonych w dniu dzisiejszym przepisów z przyjętymi normami prawa wspólnotowego, przed drugim czytaniem ustawy o kredycie konsumenckim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Proponuję, aby sprawozdawcą połączonych Komisji został przewodniczący podkomisji pan poseł Adam Szejnfeld. Czy są inne propozycje? Nie ma. Uważam, że połączone Komisje przyjęły moją propozycję. Do projektu ustawy dołączamy jeden wniosek mniejszości, zgłoszony przez panią posłankę Krystynę Skowrońską, który zostanie przedstawiony podczas drugiego czytania projektu ustawy. Na tym zakończyliśmy obrady połączonych Komisji: Gospodarki i Finansów Publicznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>