text_structure.xml 548 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 08)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Józef Zych, Kazimierz Michał Ujazdowski i Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Andrzeja Grzesika i Zdzisława Kałamagę.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Zdzisław Kałamaga.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełZdzisławKałamaga">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełZdzisławKałamaga">- Finansów Publicznych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełZdzisławKałamaga">-Infrastruktury - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełZdzisławKałamaga">- do Spraw Unii Europejskiej - o godz. 12.30. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdanie o poprawkach zgłoszonych w drugim czytaniu projektu uchwały w sprawie założeń prywatyzacji spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało państwu doręczone w druku nr 3305-A.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący głosowania nad tym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Dodany punkt rozpatrzymy w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projektach ustaw o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 3343-A.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Dodany punkt rozpatrzymy w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych. Wniosek ten został posłom doręczony w druku nr 3403.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Proszę państwa o zachowanie ciszy. Proszę o przerwanie rozmów, przystąpiliśmy do pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy, którą rozpatrzymy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Mieczysława Czerniawskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">W związku z tym, że w dyskusji zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Sejm ponownie skierował ten projekt do komisji w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało państwu doręczone w druku nr 3383-A.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Czerniawskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugiego czytania zgłoszono 32 poprawki. W trakcie rozpatrywania tych poprawek przez Komisję Finansów Publicznych jedna poprawka została wycofana. Komisja rozpatrzyła 31 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Komisja rekomenduje przyjęcie 9 merytorycznych poprawek i prosi o odrzucenie 22 poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu - w druku nr 3383.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">W 1. wniosku mniejszości oraz tożsamym zgłoszonym w drugim czytaniu wniosku wnioskodawcy proponują odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości oraz tożsamego wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Za wnioskiem o odrzucenie oddano 141 głosów, przeciw - 255, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#Marszałek">W poprawce 2. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy w art. 18a ust. 2 pkt 1 ustawy nowelizowanej proponują, aby państwowe jednostki budżetowe na wydzielonym rachunku dochodów własnych mogły również gromadzić dochody uzyskiwane z działalności wykraczającej poza zakres działalności podstawowej, określonej w statucie, polegającej m.in. na świadczeniu usług, w tym szkoleniowych i informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#Marszałek">Głosowało 389 posłów. Za poprawką oddano 213 głosów, przeciw - 176, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 2. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 18a ust. 2 ustawy nowelizowanej skreślić pkt 6.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za poprawką oddano 38 głosów, przeciw - 360, 1 osoba wstrzymała się.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 3.</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">W poprawce 4. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 18a ust. 2 ustawy nowelizowanej skreślić pkt 7.</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za oddano 37 głosów, przeciw - 364, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 4. do art. 1.</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#Marszałek">W poprawce 5. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 18a ust. 2 ustawy nowelizowanej skreślić pkt 8.</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#Marszałek">Głosowało 392 posłów. Za poprawką oddano 35 głosów, przeciw - 357, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 5.</u>
          <u xml:id="u-6.40" who="#Marszałek">W poprawce 6. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 18a ust. 2 ustawy nowelizowanej skreślić pkt 9.</u>
          <u xml:id="u-6.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.42" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za tą poprawką?</u>
          <u xml:id="u-6.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.45" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Za oddano 35 głosów, przeciw - 361, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.46" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 6.</u>
          <u xml:id="u-6.47" who="#Marszałek">W poprawce 7. do art. 1 zmiana 3. projektu ustawy wnioskodawcy w art. 18b ust. 3 proponują, aby w przypadku, gdy więcej niż jedna jednostka budżetowa jest uprawniona do gromadzenia funduszu, o którym mowa w ust. 1, wielkość części dochodów budżetu państwa przeznaczonych na fundusz motywacyjny w sumie nie mogła być większa niż wielkość określona odrębną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-6.48" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.49" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.52" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za poprawką oddano 335 głosów, przeciw - 29, 35 osób wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-6.53" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę nr 7.</u>
          <u xml:id="u-6.54" who="#Marszałek">W poprawce 8. do art. 1 zmiana 5. projektu ustawy wnioskodawcy proponują m.in., aby w art. 22 ustawy nowelizowanej dodać ust. 8 stanowiący, że ustawa budżetowa może określać inne niż ustawa tworząca fundusz przeznaczenie wydatków funduszu celowego, o ile nie otrzymuje on dotacji z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.55" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.56" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.58" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.59" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Za oddano 394 głosy, przeciw - 2, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.60" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę 8.</u>
          <u xml:id="u-6.61" who="#Marszałek">W poprawce 9. do art. 1 projektu ustawy wnioskodawcy proponują skreślić zmianę 6. do art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-6.62" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.63" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.66" who="#Marszałek">Głosowało 397 posłów. Za oddano 52 głosy, przeciw - 345, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.67" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 9. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.68" who="#Marszałek">W poprawce 10. do art. 1 zmiana 7. projektu ustawy wnioskodawcy proponują skreślić lit. a do art. 32 pkt 4 ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-6.69" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.70" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.72" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.73" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Za - oddano 55 głosów, przeciw - 341, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.74" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 10. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.75" who="#Marszałek">W drugim wniosku mniejszości do art. 2 zmiana 1. projektu ustawy wnioskodawca proponuje w art. 49 ust. 3 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, aby przejęte środki finansowe oraz środki finansowe uzyskane ze zbycia mienia, o którym mowa w ust. 1, stanowiły dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.76" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem drugiego wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.79" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za oddano 136 głosów, przeciw - 265, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił drugi wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.81" who="#Marszałek">W poprawce 11. wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 3 zawierający zmiany do ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-6.82" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.83" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.84" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.85" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.86" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za oddano 92 głosy. Przeciwko - 306. Nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.87" who="#Marszałek">Sejm odrzucił 11. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.88" who="#Marszałek">W poprawce 12. wnioskodawcy proponują skreślić art. 4 zawierający zmianę do ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.</u>
          <u xml:id="u-6.89" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.90" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.91" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.92" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.93" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za oddano 36 głosów. Przeciw - 363. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.94" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 12. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.95" who="#Marszałek">W poprawce 13. wnioskodawcy proponują skreślić art. 5 zawierający zmianę do ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.</u>
          <u xml:id="u-6.96" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.97" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.100" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 37 głosów. Przeciw - 363. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 13. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.102" who="#Marszałek">W 3. wniosku mniejszości do art. 6 zmiana 2. projektu ustawy wnioskodawca w art. 40a ustawy o drogach publicznych proponuje:</u>
          <u xml:id="u-6.103" who="#Marszałek">- w ust. 1, aby opłaty i kary pieniężne, o których mowa w tym przepisie, stanowiły dochód, odpowiednio, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-6.104" who="#Marszałek">- w ust. 2, aby opłaty i kary dotyczące pojazdów nienormatywnych, o których mowa w tym przepisie, stanowiły dochód budżetu państwa -</u>
          <u xml:id="u-6.105" who="#Marszałek">- oraz aby skreślić ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-6.106" who="#Marszałek">Przyjęcie tej propozycji spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 14.</u>
          <u xml:id="u-6.107" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.108" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.109" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.110" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za oddano 140 głosów. Przeciw - 262. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.111" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.112" who="#Marszałek">W poprawce 14. do art. 6 zmiana 2. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 40a ustawy o drogach publicznych skreślić ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-6.113" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.114" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.115" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.116" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.117" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za oddano 75 głosów. Przeciw - 323. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.118" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 14. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.119" who="#Marszałek">W poprawce 15. do art. 7 zmiana 1. projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby skreślić lit. c i lit. d, czyli dodawane w art. 13 ustawy o Policji ust. 4c-4i, stanowiące o utworzeniu Funduszu Wsparcia Policji.</u>
          <u xml:id="u-6.120" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.121" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 16.</u>
          <u xml:id="u-6.122" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.123" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.124" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.125" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za oddano 98 głosów. Przeciw - 306. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.126" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 15. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.127" who="#Marszałek">W poprawce 16. do art. 7 zmiana 1. projektu ustawy wnioskodawcy proponują zmiany o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-6.128" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-6.129" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.130" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.131" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.132" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za oddano 357 głosów, przeciw - 47, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.133" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę 16.</u>
          <u xml:id="u-6.134" who="#Marszałek">W poprawce 17. do art. 15 wnioskodawcy proponują, aby skreślić zmianę 3. zawierającą dodawane w ustawie o grach i zakładach wzajemnych art. 47d-47f stanowiące o utworzeniu Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej oraz Funduszu Promocji Kultury.</u>
          <u xml:id="u-6.135" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.136" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.137" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.138" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.139" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 99 głosów, przeciw - 301, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.140" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 17. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.141" who="#Marszałek">W poprawce 18. do art. 16 projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych ust. 4 stanowił, że izby w zakresie objętym nadzorem i kontrolą prowadzą działalność instruktażową, a działalność informacyjna i szkoleniowa może być prowadzona odpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-6.142" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.143" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.144" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.145" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.146" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za oddano 313 głosów, przeciw - 51, wstrzymało się 39 posłów.</u>
          <u xml:id="u-6.147" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 18. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.148" who="#Marszałek">W poprawce 19. do art. 20 zmiana 1. projektu ustawy wnioskodawcy proponują skreślić lit. b, czyli dodawany w art. 39b ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-6.149" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.150" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.151" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.152" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.153" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Za oddano 82 głosy, przeciw - 314, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.154" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 19. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.155" who="#Marszałek">W 4. wniosku mniejszości do art. 25 zmiana 2. wnioskodawca proponuje, aby dywidendy ze spółek i przychody z prywatyzacji spółek, wymienione w art. 8 ust. 5 ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, stanowiły dochód i przychód budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.156" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 4. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.157" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.158" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.159" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 136 głosów, przeciw - 264, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.160" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 4. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.161" who="#Marszałek">W poprawce 20. do art. 25 zmiana 2. lit. a wnioskodawcy w art. 8 ust. 5 ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego proponują skreślić zdanie końcowe.</u>
          <u xml:id="u-6.162" who="#Marszałek">Komisja jest za odrzuceniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.163" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.164" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.165" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.166" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 80 głosów, przeciw - 320, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.167" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 20. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.168" who="#Marszałek">W 5. wniosku mniejszości do art. 25 wnioskodawca proponuje skreślić zmianę 4.</u>
          <u xml:id="u-6.169" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 5. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.170" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.171" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.172" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za oddano 134 głosy, przeciw - 267, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.173" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 5. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.174" who="#Marszałek">W 6. wniosku mniejszości do art. 30 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby art. 56 ustawy o komercjalizacji stanowił, że planowane kwoty oraz przeznaczenie przychodów z prywatyzacji określa co rok ustawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-6.175" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będzie nadanie nowego brzmienia art. 9 projektu.</u>
          <u xml:id="u-6.176" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 6. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.177" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.178" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.179" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za oddano 138 głosów, przeciw - 265, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.180" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm 6. wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-6.181" who="#Marszałek">W poprawce 21. wnioskodawcy proponują skreślić art. 32 dotyczący utworzenia Funduszu Pomocy Postpenitencjarnej.</u>
          <u xml:id="u-6.182" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.183" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.184" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.185" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.186" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 96 głosów, przeciw - 304, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.187" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 21. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.188" who="#Marszałek">W poprawce 22. do art. 33 zmiana 1 wnioskodawcy proponują, aby w art. 80d ustawy Prawo o ruchu drogowym skreślić ust. od 2 do 6 dotyczące utworzenia Funduszu Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.</u>
          <u xml:id="u-6.189" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.190" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.191" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.192" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.193" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za oddano 137 głosów, przeciw - 265, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.194" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 22. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.195" who="#Marszałek">W poprawce 23. wnioskodawcy proponują skreślić art. 37 dotyczący m.in. utworzenia Funduszu Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.196" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.197" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.198" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.199" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.200" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za oddano 96 głosów, przeciw - 303, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.201" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 23. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.202" who="#Marszałek">W poprawce 24. wnioskodawcy proponują skreślić art. 45 projektu ustawy zawierający zmiany do ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP.</u>
          <u xml:id="u-6.203" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.204" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 7. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.205" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.206" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.207" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.208" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za oddano 139 głosów, przeciw - 264, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.209" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 24. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.210" who="#Marszałek">W 7. wniosku mniejszości do art. 45 zmiany 2 i 3 wnioskodawca proponuje, aby w ustawie nowelizowanej skreślić pkt 2 w art. 6 ust. 1 oraz art. 11.</u>
          <u xml:id="u-6.211" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 7. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.212" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.213" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.214" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za oddano 139 głosów, przeciw - 264, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.215" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 7. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.216" who="#Marszałek">W poprawce 25. wnioskodawcy proponują skreślić art. 46 zawierający zmiany do ustawy Prawo wodne.</u>
          <u xml:id="u-6.217" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.218" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.219" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.220" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.221" who="#Marszałek">Głosowało 406 posłów. Za oddano 38, przeciw - 367, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-6.222" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 25. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.223" who="#Marszałek">W 8. wniosku mniejszości do art. 50 zmiana 2 wnioskodawca proponuje, aby art. 46 ustawy o transporcie drogowym stanowił m.in., że wpływy uzyskane z opłat, o których mowa w tym przepisie, stanowią dochód budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.224" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 26.</u>
          <u xml:id="u-6.225" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 8. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.226" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.227" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.228" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za oddano 138 głosów, przeciw - 266, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.229" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 8. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.230" who="#Marszałek">W poprawce 26. do art. 50 zmiana 2 projektu ustawy wnioskodawcy proponują, aby w art. 46 ustawy o transporcie drogowym skreślić ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-6.231" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.232" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.233" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.234" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.235" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za oddano 79 głosów, przeciw - 318, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-6.236" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 26. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.237" who="#Marszałek">W 9. wniosku mniejszości do art. 57 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby ust. 2 w art. 30 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nadać brzmienie, że opłata, o której mowa w ust. 1, stanowi dochód budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.238" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 9. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-6.239" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.240" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.241" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za oddano 137 głosów, przeciw - 264, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.242" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 9. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-6.243" who="#Marszałek">W poprawce 27. wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy skreślić art. 61.</u>
          <u xml:id="u-6.244" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.245" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.246" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.247" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.248" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za oddano 43 głosy, przeciw - 356, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-6.249" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 27. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.250" who="#Marszałek">W poprawce 28. wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy po art. 63 dodać nowy artykuł.</u>
          <u xml:id="u-6.251" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.252" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.253" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.254" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.255" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. 389 posłów oddało głos za, 10 było przeciwnych, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.256" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 28. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.257" who="#Marszałek">W poprawce 29. wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy skreślić art. 69.</u>
          <u xml:id="u-6.258" who="#Marszałek">Komisja jest za tym.</u>
          <u xml:id="u-6.259" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-6.260" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.261" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.262" who="#Marszałek">Głosowało 395 posłów. Za oddano 392 głosy, przeciw - 3, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.263" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 29. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.264" who="#Marszałek">W poprawce 30. wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy skreślić art. 71.</u>
          <u xml:id="u-6.265" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.266" who="#Marszałek">Kto jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-6.267" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.268" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.269" who="#Marszałek">Głosowało 394 posłów. Za oddano 379 głosów, przeciw - 15, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.270" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 30. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.271" who="#Marszałek">W poprawce 31. wnioskodawcy proponują, aby w projekcie ustawy po art. 77 dodać nowy artykuł zawierający przepisy przejściowe dotyczące środka specjalnego utworzonego na podstawie art. 32 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.272" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.273" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia poprawki będzie skreślenie zmiany 3. w art. 72.</u>
          <u xml:id="u-6.274" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki 31. wraz z konsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-6.275" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.276" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.277" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za oddano 372 głosy, przeciw - 12, wstrzymało się 21 osób.</u>
          <u xml:id="u-6.278" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 31. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.279" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.280" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.281" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.282" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-6.283" who="#Marszałek">Głosowało 407 posłów. Za oddano 265 głosów, przeciw - 142, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.284" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-6.285" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-6.286" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu pana Tadeusza Szulca oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.287" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, a także wniosek o dodatkowe skierowanie do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-6.288" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy. W przypadku jego odrzucenia rozstrzygniemy sprawę dodatkowego skierowania.</u>
          <u xml:id="u-6.289" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-6.290" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 3340?</u>
          <u xml:id="u-6.291" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.292" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.293" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za odrzuceniem oddano 12 głosów, przeciw - 387, wstrzymało się 5 osób.</u>
          <u xml:id="u-6.294" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-6.295" who="#Marszałek">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, by Sejm skierował ten projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-6.296" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję zaopiniowaną przez Prezydium przyjął, a wniosek o dodatkowe skierowanie poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.297" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-6.298" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.299" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie projektu ustawy, zawartego w druku nr 3340, do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny?</u>
          <u xml:id="u-6.300" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.301" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.302" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za wnioskiem oddano 57 głosów, przeciw - 345, 3 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-6.303" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek o dodatkowe skierowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.304" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o wyższych szkołach zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-6.305" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez panią poseł Jolantę Banach oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.306" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, a także wniosek o dodatkowe skierowanie do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-6.307" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy. W przypadku jego odrzucenia rozstrzygniemy sprawę dodatkowego skierowania.</u>
          <u xml:id="u-6.308" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu tego poselskiego projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-6.309" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.310" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.311" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za oddano 174 głosy, przeciw - 223, wstrzymało się 7 osób.</u>
          <u xml:id="u-6.312" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.313" who="#Marszałek">Proponuję więc, po zasięgnięciu opinii Prezydium, aby Sejm skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-6.314" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Sejm propozycję przyjął, a wniosek o dodatkowe skierowanie poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.315" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-6.316" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.317" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie projektu ustawy, zawartego w druku nr 3359, do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny?</u>
          <u xml:id="u-6.318" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.319" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.320" who="#Marszałek">Głosowało 407 posłów. Za oddano 65 głosów, przeciw - 342, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-6.321" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku o dodatkowe skierowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.322" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.323" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana Przemysława Morysiaka oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.324" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.325" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.326" who="#Marszałek">Jego odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm zgodnie z propozycją Prezydium skierował ten projekt do Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-6.327" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa?</u>
          <u xml:id="u-6.328" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.329" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.330" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za oddano 16 głosów, przeciw - 365, wstrzymało się 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-6.331" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu, a więc skierował projekt ustawy do obu komisji.</u>
          <u xml:id="u-6.332" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Skarbu Państwa o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie założeń prywatyzacji spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A. (druki nr 3267, 3305 i 3305-A).</u>
          <u xml:id="u-6.333" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Stanisława Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełSprawozdawcaAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W czasie dyskusji na posiedzeniu plenarnym Sejmu w dniu 20 października 2004 r....</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaAntoniStanisławStryjewski">...nad komisyjnym projektem uchwały w sprawie założeń prywatyzacji spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA poseł Grzegorz Gruszka z klubu SdPl złożył poprawkę, która w swej istocie przyzwalała na prywatyzowanie wydawnictw drogą wyprzedaży 35% akcji w formie oferty publicznej. W dniu 3 listopada 2004 r. połączone sejmowe Komisje Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Skarbu Państwa rozpatrzyły wniesioną poprawkę. W trakcie debaty na posiedzeniu połączonych komisji poseł wnioskodawca przedłożył autopoprawkę do swojej poprawki. Wykreślała ona limit 30% akcji przewidzianych do sprzedaży publicznej. W ten sposób autor poprawki pan poseł Grzegorz Gruszka chciał uzyskać post factum zgodę połączonych komisji i Wysokiego Sejmu na działanie rządu Marka Belki, który w międzyczasie przeprowadził sprzedaż przedsiębiorstwa państwowego Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełSprawozdawcaAntoniStanisławStryjewski">W trakcie dyskusji wskazano na wadliwe działanie rządu, który w związku z prowadzonymi w Sejmie pracami legislacyjnymi nad projektem uchwały dostał od polskiego parlamentu jednoznaczny sygnał, że obecną wolą tegoż parlamentu jest niesprzedawanie wydawnictw w ogóle, a w związku z tym rząd powinien wycofać się z postępowania prywatyzacyjnego. Rząd jednak tego nie zrobił; dopełnił swych zamiarów, nie czekając na ostateczną decyzję Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełSprawozdawcaAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Takie postępowanie rządu pana Marka Belki, takie postępowanie ministra Skarbu Państwa pana Jacka Sochy musi spotkać się z właściwą oceną Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tego na posiedzeniu komisji nie było.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełSprawozdawcaAntoniStanisławStryjewski">Do takiej oceny szczególnie obligują Wysoki Sejm połączone komisje, które odrzuciły poprawkę posła Gruszki z SdPl i ponownie rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie uchwały o następującej treści: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie wyraża zgody na sprzedaż spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne SA. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3305.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Komisje w druku nr 3305-A przedstawiają poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">W jedynej poprawce wnioskodawca w nowym brzmieniu art. 1 proponuje, aby Sejm Rzeczypospolitej uznał, że najwłaściwszą formą sprzedaży spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A. jest oferta publiczna należących do Skarbu Państwa akcji.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za poprawką oddano 251 głosów, przeciw - 148, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie założeń prywatyzacji spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A., wraz z przyjętą poprawką zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za uchwałą oddano 277 głosów, przeciw - 120, 3 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zamiaru Rządu Rzeczypospolitej Polskiej sprzedaży spółki Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych: 1) o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości, 2) o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości (druki nr 3276, 3244, 3343 i 3343-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Annę Górną-Kubacką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 28 października rozpatrzyła wniesione poprawki. Poprawki 1. i 2. komisja proponuje przyjąć. Natomiast proponujemy odrzucić poprawkę 3., albowiem w poprawce tej wnoszono o to, aby osoby, które będą się ubiegały o wykonywanie zawodu doradcy podatkowego, a uzyskały takie uprawnienia w krajach Unii Europejskiej, doręczały także świadectwo niekaralności. Świadectwo o niekaralności, nieskazitelności charakteru kandydatów uzyskuje się w trakcie nabywania kwalifikacji na prawach polskich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3343 i przedstawia wniosek mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Wszystkie poprawki oraz wniosek mniejszości zgłoszono do art. 1 zawierającego zmiany do ustawy o doradztwie podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Marszałek">W poprawce 1. polegającej na dodaniu nowej zmiany wnioskodawcy proponują m.in. skreślić ust. 3 w art. 2 ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszałek">Wnioskodawcy proponują również dodać art. 3a stanowiący, że podmioty uprawnione zgodnie z odrębnymi przepisami do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych mogą również wykonywać czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszałek">Konsekwencją jej przyjęcia będą odpowiednie zmiany w tekście projektu ustawy oraz bezprzedmiotowość poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Marianowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy to prawda, że zapis poprawek 1. i 2. spowoduje taką sytuację, że osoby, które dotychczas nie prowadziły ksiąg rachunkowych ani ewidencji podatkowej, będą mogły sporządzać deklaracje podatkowe i że wobec tych osób w dzisiejszym stanie prawnym nie ma ustawowego nadzoru nad wykonywaniem obowiązkowego ubezpieczenia i w gruncie rzeczy podmioty te będą prowadziły tę działalność bez takiego obowiązku? Natomiast względem doradców podatkowych prowadzących swoją działalność w formie działalności gospodarczej czy też spółek cywilnych będzie obowiązkowe ubezpieczenie w kwocie skumulowanej do 45 tys. euro. Czy tego typu zapisy i propozycje rządowe nie zmierzają do swoistego lobbingu na rzecz ubezpieczycieli i czy ten fakt nie spowoduje dyskryminacji podmiotów wykonujących te same czynności, z których jedne będą musiały wykonywać tę czynność w formie spółek prawa handlowego, a inne bez takiej formy będą mogły dokonywać czynności zakwalifikowanych jako czynności doradztwa podatkowego, nie mając nawet wiedzy co do prawidłowości sporządzonej ewidencji. Proszę uprzejmie o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Odpowiadać będzie pan minister Neneman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJarosławNeneman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na zapytanie pani poseł, chciałbym państwu może bliżej wytłumaczyć, co jest przedmiotem sporu. Otóż osoby, które w tej chwili usługowo prowadzą księgi rachunkowe, zgodnie z propozycją rządową będą miały również prawo wypełniać zeznania podatkowe, nawet w sytuacji kiedy tych ksiąg nie prowadzą, czyli mówiąc prostym językiem, będzie można u osoby, która prowadzi księgi, zamówić sobie wypełnienie formularza PIT-owskiego, zapłacić za to legalnie, i osoba, która to wypełnia, będzie ponosiła odpowiedzialność za to, że źle wypełniła. Ona będzie ubezpieczona. Chodzi o to, żeby zalegalizować coś, co teraz istnieje, i zwiększyć ochronę podatnika w ten sposób, że prowadzenie tego rodzaju działalności i wypełnianie PIT-ów będzie podlegało obowiązkowi ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Jednym słowem, chcemy zalegalizować coś, co już istnieje, dla dobra podatników tak naprawdę. Cała otoczka tej sprawy jest, proszę państwa, taka, że w tej chwili tylko jedna korporacja zawodowa ma prawa wypełniać zeznania podatkowe, w sytuacji kiedy nie prowadzi ksiąg, a rzecz dotyczy kilkunastu milionów zeznań podatkowych, które podatnicy składają. Chcę potwierdzić, że jest kontrola i jest nadzór nad osobami, które zeznania podatkowe będą wypełniały, a prowadzą działalność polegającą na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych, czyli nieprawdziwe są zarzuty, że osoba, która prowadzi księgi rachunkowe i będzie wypełniała PIT-y, mówiąc w uproszczeniu, nie będzie podlegała jakiemukolwiek nadzorowi. Jest ten nadzór. Ponadto co się tyczy kwestii ubezpieczeniowych, to w kwestii ubezpieczenia będą zrównane prawa i obowiązki zarówno doradców podatkowych, jak i osób, które prowadzą usługowo księgi rachunkowe. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 1. poprawki, wraz z konsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#Marszałek">Głosowało 391 posłów. Za oddano 82 głosy, przeciw - 307, wstrzymały się 2 osoby.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 1.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#Marszałek">W poprawce 2. polegającej na dodaniu nowej zmiany wnioskodawcy proponują m.in. skreślić ust. 3 w art. 2 ustawy nowelizowanej oraz dodać art. 3a.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#Marszałek">Jej konsekwencją będą odpowiednie zmiany w tekście projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za 2. poprawką?</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#Marszałek">Wiadomo.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#Marszałek">Głosowało 389 posłów. Za oddano 95 głosów, przeciw - 294, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 2. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 7 ust. 5 wnioskodawcy proponują, aby osoby, o których mowa w art. 6 ust. 3, do wniosku o wpis na listę doradców podatkowych dołączały również aktualne zaświadczenie o niekaralności.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#Marszałek">Głosowało 387 posłów. Za oddano 97 głosów, przeciw - 289, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#Marszałek">W jedynym wniosku mniejszości polegającym na skreśleniu w art. 1 ustawy zmiany 7. oraz lit. a w zmianie 3. wnioskodawca proponuje utrzymać w obowiązującym brzmieniu przepisy art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. c oraz art. od 43 do 46 dotyczące odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę oraz obowiązku zawarcia umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę wyrządzoną przez podmioty określone w tych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełEdwardWojtalik">Mam pytanie do rządu. Czy rząd jest za tą poprawką mniejszości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Proszę rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJarosławNeneman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd jest kategorycznie przeciwko tej poprawce. Po pierwsze, przepisy dotyczące obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe uchwalone w 1996 r. są niedostosowane do obecnego stanu prawnego, a w szczególności do nowej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, która weszła od 1 stycznia tego roku. Po drugie, zmiany w zakresie ubezpieczeń obowiązkowych zaproponowane przez rząd i po pewnych korektach przyjęte przez Komisję Finansów Publicznych mają na celu ochronę interesów podatników korzystających z usług doradztwa podatkowego przede wszystkim przez ułatwienie dochodzenia odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJarosławNeneman">Chciałbym też zauważyć, że proponowane regulacje zostały w zasadzie zaakceptowane przez Krajową Radę Doradców Podatkowych. Rada ta jako reprezentatywny organ samorządu w trakcie konsultacji społecznych nie zgłosiła uwag do rozwiązań dotyczących obowiązkowych ubezpieczeń, a w swoim stanowisku odnośnie do tej kwestii napisała: „Zaproponowana koncepcja jest dość zbieżna z naszymi oczekiwaniami i z naszym dorobkiem”.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Troszkę wolniej, bo nie nadążamy.)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJarosławNeneman">Chciałbym jednoznacznie stwierdzić, że proponowane regulacje nie nakładają obowiązku podwójnego opodatkowania ubezpieczeniem OC, co było wnoszone. Doradcy podatkowi wykonujący swój zawód będą ubezpieczeni tylko na podstawie art. 44 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym. Rząd jest więc przeciwny temu wnioskowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełEdwardWojtalik">Panie ministrze, skoro główny księgowy dużej firmy nie może - tak żeśmy przegłosowali - wypełniać PIT, to chciałbym się spytać, kto lobbuje tę całą ustawę i te wszystkie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJarosławNeneman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie trudno się domyślić, kto jest zainteresowany w tej sprawie, mianowicie zainteresowana jest korporacja zawodowa, której ograniczyliśmy konkurencję w tej chwili. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#Marszałek">Głosowało 383 posłów. Za oddano 281 głosów, przeciw - 100, 2 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#Marszałek">Głosowało 395 posłów. Za ustawą oddano 218 głosów, przeciw - 175, 2 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy o rachunkowości.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 3403).</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#Marszałek">Prezydium na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#Marszałek">Czy ktoś z państwa pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji?</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#Marszałek">Nie widzę, nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem zmian w składach osobowych komisji sejmowych w brzmieniu zaproponowanym w druku nr 3403, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#Marszałek">Głosowało 389 posłów. Za oddano 378 głosów, przeciw - 3, wstrzymało się 8 osób.</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm dokonał zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#Marszałek">Moment. Jedna informacja.</u>
          <u xml:id="u-23.26" who="#Marszałek">Proszę państwa, na Konwencie Seniorów padła propozycja, by rząd dziś udzielił informacji w sprawie rozmów prowadzonych wczoraj w Niemcami, z kanclerzem Niemiec, oraz na temat szczytu Unii Europejskiej odbytego w Brukseli. Jeżeli będzie to możliwe, to po uzgodnieniu z premierem zaproponuję uzupełnienie porządku obrad o ten punkt. Jeśli nie i premier nie będzie mógł, a dopiero dziś została zgłoszona ta propozycja, to wtedy powrócilibyśmy do tego na następnym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tą informacją, którą pan marszałek nam łaskawie przekazał. Rzeczywiście na wniosek porozumienia kół prawicowych taka prośba została zgłoszona do pana premiera. Prośba tylko, gdybyśmy mogli zostać poinformowani najdalej w ciągu dwóch najbliższych godzin o tym dodatkowym punkcie. On jest niesłychanie ważny ze względu na to, że środki masowego przekazu różnie informują o przebiegu tych rozmów, także w ten sposób, że to Polacy będą się natykali na sprzeciw rządu polskiego wtedy, kiedy będą wysuwali słuszne roszczenia związane z II wojną światową. Wyjaśnienie jest konieczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#Marszałek">Pani poseł, proszę i kończymy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od siedmiu miesięcy projekt ustawy o świadomym rodzicielstwie nie jest skierowany do pierwszego czytania. Mam w związku z tym pytanie: dlaczego Prezydium Sejmu blokuje prace legislacyjne nad tym projektem i jak to się stało, że Konwent Seniorów pod nieobecność pana marszałka upoważnił posła Giertycha do wyboru ekspertów, którzy mieli oceniać zgodność projektu z konstytucją. Mimo takiego wyboru posła Giertycha, na sześć opinii zleconych dwie mówią, że projekt jest zgodny z konstytucją. Dlaczego wobec tego nie jest skierowany do pierwszego czytania?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">I następne pytanie. Ponieważ przynajmniej jedna z tych ocen eksperckich narusza zasady naukowości, jest nierzetelna, tj. ekspertyza profesora Jasudowicza, do którego projekt został wysłany na wniosek posła Giertycha, mam nadzieję, że będzie wstrzymane wypłacenie honorarium i sprawą tą zajmie się w ogóle komisja etyki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#Marszałek">Po pierwsze, to nie jest punkt wolne wnioski. A po drugie, chcę poinformować, że ta ustawa, o której mówi pani poseł, została skierowana do Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#Marszałek">5 minut przerwy i kontynuujemy pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 08 do godz. 10 min 12)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Informacja Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce (druk nr 3061) wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 3228).</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Krzysztofa Szamałka w celu przedstawienia informacji.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepisami ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne Minister Środowiska obowiązany jest do przedkładania Wysokiej Izbie informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce, dotyczącej szczegółowo zwłaszcza stanu zasobów wodnych państwa, stanu wykorzystania tych zasobów, realizowania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, współpracy międzynarodowej na wodach granicznych, utrzymywania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych, prowadzenia inwestycji, wreszcie stanu w zakresie ochrony ludności i mienia przed powodziami lub suszami. Szczegółowa informacja została Wysokiej Izbie przez ministra przedstawiona, zatem, panie marszałku, proszę pozwolić, abym się skoncentrował tylko na pewnych syntetycznych informacjach. Później odpowiem na ewentualne pytania, uzupełniając materiał przedstawiony Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2004 jest trzecim rokiem realizacji wszystkich zagadnień związanych z gospodarowaniem wodami w Polsce na podstawie przepisów nowej ustawy Prawo wodne, która w 2001 r., jak powiedziałem, została uchwalona. Ta ustawa uwzględnia system zarządzania zasobami wodnymi zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej. Polityka wodna Unii Europejskiej kształtowana jest przez kilkanaście dyrektyw szczegółowych, głównie w obszarze jakości wód, oraz przez ramową dyrektywę wodną, która ustanowiła ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Dyrektywy te zostały przetransponowane do polskiego systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Wysoka Izbo! Gospodarowanie wodami prowadzone jest w Polsce z zachowaniem zasady racjonalnego i holistycznego, całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych. Uwzględnia się ich ilość i jakość, biorąc pod uwagę zasady wspólnych interesów. Zadanie to realizowane jest w ramach współpracy administracji publicznej, użytkowników wód oraz przedstawicieli lokalnych społeczności, tak aby korzyści były maksymalne, z jednoczesnym minimalizowaniem skutków dla środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Lata 2002–2003 były wstępnym okresem dostosowywania administracji publicznej i innych podmiotów korzystających z zasobów wodnych do nowych zasad i warunków gospodarowania wodami.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Wypełnieniem wymogu, a zarazem korzystaniem z przywileju udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji w zakresie gospodarowania wodami jest powołanie regionalnych rad gospodarki wodnej przy dyrektorach regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz powołanie Krajowej Rady Gospodarki Wodnej przy ministrze właściwym do spraw gospodarki wodnej. Rady te są organami, które wyrażają opinię w sprawach gospodarowania wodami, w szczególności w zakresie projektów planów, programów, konkretnych przedsięwzięć inwestycyjnych, działań w zakresie odbudowy systemów ekologicznych zdegradowanych przez eksploatację zasobów wodnych. Ciała wspomniane przeze mnie są organami doradczymi zarówno dla dyrektorów RZGW, jak i dla ministra środowiska.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju gospodarowanie wodami, a zwłaszcza kształtowanie i ochrona tych zasobów, warunkowane jest przez stan zasobów wodnych kraju. Pozostaje faktem, że Polska, mimo relatywnie małych zasobów, deficytu wody tak naprawdę nie ma. Jedynie pojawiają się sytuacje, w których jest brak wody w odpowiednim czasie i w odpowiednim miejscu. Natomiast w całościowym ujęciu Polska nie jest jeszcze krajem, w którym by występowały napięcia związane z możliwością dostępu do wody.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Podstawowym zadaniem gospodarki wodnej jest optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów wodnych celem zaspokojenia potrzeb ludności, rolnictwa i przemysłu przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony przed powodzią i suszami. Przed gospodarką wodną staje zatem zadanie uporządkowania obiegu wody na obszarze kraju, tak aby zasoby mogły być jak najbardziej celowo wykorzystywane dla rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa Prawo wodne wprowadziła istotne zmiany w zakresie gospodarowania wodami, konieczne zarówno z uwagi na polskie potrzeby racjonalizacji użycia wody i gospodarowania nią, jak i proces dostosowania do ramowej dyrektywy wodnej. Ustawa Prawo wodne i przepisy wykonawcze do tej ustawy przewidują zarządzanie zasobami wodnymi z uwzględnieniem podziału terytorium kraju na dwa obszary dorzeczy: Wisły i Odry, oraz 8 regionów wodnych. Dokonany podział jest istotny dla realizacji zadań z zakresu planowania w gospodarowaniu wodami. Za najistotniejsze dokumenty planistyczne ustawa uznaje plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, plany ochrony przeciwpowodziowej oraz plany przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze państwa.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Planowanie w gospodarowaniu wodami służy koordynowaniu działań, które mają na celu osiągnięcie lub utrzymanie co najmniej dobrego stanu ekologicznego wód, poprawę stanu zasobów wodnych i możliwości korzystania z tych wód, redukcję ilości substancji i energii odprowadzanych do wód lub ziemi, które mogą negatywnie oddziaływać na zasoby. Oczywiste jest, że również chodzi o planowanie mające na celu poprawę ochrony przeciwpowodziowej.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Trzeba sobie zdawać sprawę, że ok. 42% granicy państwowej - ponad 1280 km - przebiega wodami granicznymi (chociaż nie tylko rzekami). Wynika z tego konieczność prowadzenia szerokiej współpracy z siedmioma państwami sąsiadującymi w zakresie gospodarowania wodami na wodach granicznych. Tematyka tej współpracy na wodach granicznych, jak również trudności, które z tego tytułu powstają, są przedmiotem wielu istotnych umów międzynarodowych, konwencji, traktatów, które są wypełniane przez Polskę. Minister środowiska jest stroną w prowadzonych rozmowach dotyczących zasad współpracy na wodach granicznych.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Szanowni Państwo Posłowie! Utrzymanie majątku Skarbu Państwa związanego z gospodarką wodną finansowane jest ze środków budżetowych. Stan techniczny obiektów budowlanych hydrotechnicznych zależny jest zatem od stanu finansów publicznych. Po tragicznych powodziach ostatnich lat w celu usunięcia skutków tych powodzi oraz zwiększenia stopnia zabezpieczenia kraju przed powodzią rząd zmuszony był sięgać po kredyty z zagranicznych instytucji finansowych. Dzięki tym kredytom stopniowo poprawia się stan infrastruktury gospodarki wodnej i możliwość ostrzegania ludności o nadchodzącym niebezpieczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W latach 2002–2003 przekazano do eksploatacji następujące obiekty o dużym znaczeniu dla kształtowania zasobów wodnych i korzystania z nich oraz wykorzystania w ochronie przed powodzią:</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- wielozadaniowe zbiorniki wodne Topola i Kozielno na Nysie Kłodzkiej,</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- kanał Ulgi w Opolu,</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- stopień wodny Smolice,</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- jaz Lipki na drodze wodnej Odry,</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- polder Buków na rzece Odrze wraz z modernizacją kanału Ulgi dla Raciborza i uporządkowaniem odcinka rzeki poniżej Raciborza.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Jednocześnie prowadzone są następujące inwestycje o kluczowym znaczeniu dla gospodarowania wodami i ochrony przeciwpowodziowej:</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- kontynuowana z trudnościami budowa zbiornika Świnna Poręba na rzece Skawie,</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- budowa zbiornika Wióry na rzece Świślinie, która winna wkrótce się zakończyć,</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- adaptacja wyrobiska popiaskowego Kuźnica Warężyńska na zbiornik przeciwpowodziowy,</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">- budowa stopnia wodnego Malczyce.</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">W końcowej fazie przygotowania do realizacji jest również budowa zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz na Odrze, planowanego do finansowania ze środków Funduszu Spójności. W ostatnich latach znaczne nakłady przeznaczone zostały na obiekty tzw. małej retencji wodnej. W 2002 r. nakłady te wyniosły ponad 44 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-30.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wypełnienie zobowiązań rządu przyjętych w negocjacjach z Unią Europejską w sprawie realizacji wymagań dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych wymagać będzie do 2015 r. podjęcia znacznego wysiłku inwestycyjnego w zakresie budowy, rozbudowy, modernizacji oczyszczalni ścieków komunalnych i systemów kanalizacji zbiorczej w 1378 aglomeracjach. W związku z tym przygotowano Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Koszt realizacji tego programu w perspektywie, o której powiedziałem, wynosi około 35 mld zł. Takie są szacunki.</u>
          <u xml:id="u-30.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Wysoka Izbo! Gospodarowanie wodami to nie tylko dbałość o stan zasobów wodnych, ale także zapobieganie skutkom ekstremalnych zjawisk, którymi jesteśmy doświadczani coraz częściej. Wedle prognoz ośrodków badawczych światowych globalne zmiany klimatyczne będą się charakteryzowały w naszym obszarze gwałtownymi wezbraniami, suszami, które występować będą czasem bez możliwości długofalowego ich przewidywania.</u>
          <u xml:id="u-30.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Ochrona przeciwpowodziowa oraz zapobieganie skutkom suszy to obowiązki publiczne, zatem muszą być realizowane przez jednostki rządowe i samorządowe oraz finansowane z ich budżetów. W Polsce istnieje, jak Wysoka Izba wie, możliwość wystąpienia w zasadzie wszelkich typów powodzi. Wedle typologii, które są przez środowiska naukowe przedstawione, są wśród nich: opadowe, nawalne, roztopowe, sztormowe, zatorowe.</u>
          <u xml:id="u-30.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Powodzie, które wystąpiły w ostatnich latach w Polsce, a zwłaszcza w 1997 r., w 1998 r. oraz w 2001 r., w 2002 r., spowodowały szkody i straty rzędu 15 mld zł. Zjawisko to unaoczniło i potwierdziło niezwykłą powagę działań związanych z utrzymaniem w należytym stanie technicznym urządzeń wodnych spełniających funkcje przeciwpowodziowe tak, aby nie stanowiły zagrożenia dla terenów, które mają chronić.</u>
          <u xml:id="u-30.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Częste występowanie susz jest jedną z niekorzystnych cech klimatu w naszym kraju. Susze pojawiają się, jak wiadomo, okresowo, w różnych porach roku, powodują poważne straty w rolnictwie i nie tylko w rolnictwie. Ze względu na nierównomierne rozmieszczenie naturalnych zasobów wodnych zapobieganie tym suszom powinno polegać między innymi na znaczącym wzroście możliwości retencjonowania wody w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-30.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Retencjonowanie to winno być zwiększone do poziomu 15% średniego odpływu rocznego. Jak wielka skala zadań inwestycyjnych jest przed nami, wskazuje fakt, że obecna zdolność retencjonowania średniego rocznego odpływu w Polsce jest na poziomie 5%. A zatem winniśmy ten poziom znacząco zwiększyć, co powinno się wiązać z nakładami, z realizacją inwestycji o znaczeniu centralnym, regionalnym, lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-30.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym nadmienić, że niezwykle ważnym elementem walki ze skutkami zjawisk ekstremalnych jest właściwe zagospodarowanie przestrzenne na różnych szczeblach, ale zwłaszcza na szczeblu gminy. W planach zagospodarowania przestrzennego powinno być uwzględniane właściwe zagospodarowanie obszarów, które są narażone na niebezpieczeństwo powodzi, wielokrotne, powtarzalne w przeszłości, a z drugiej strony powinny być respektowane zasady określania warunków wynikających z dyspozycyjności zasobów wodnych. We wszelkich podejmowanych działaniach należy tak gospodarować przestrzenią, aby zapewnić bezpieczeństwo ludziom i mieniu, przy zachowaniu naczelnej zasady - zasady zrównoważonego rozwoju. Działaniom tym powinna oczywiście towarzyszyć stała troska i dbałość o stan urządzeń technicznych, o ich modernizację, o ich budowę w stopniu zabezpieczającym te wszystkie potrzeby, o których mówiłem. Przedstawiając powyższe syntetyczne wnioski, wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę informacji ministra środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji panią poseł Halinę Talagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wobec przedłożonej przez ministra środowiska „Informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce” (druk nr 3061). Dokument ten komisja rozpatrzyła na swym posiedzeniu w dniu 7 września 2004 r. Poza wyżej wymienionym dokumentem komisja zapoznała się również z opinią o nim Biura Studiów i Ekspertyz oraz opiniami zleconymi. Materiał przedstawiony dziś Wysokiej Izbie przez pana ministra na temat gospodarowania wodami w Polsce zawiera szczegółowe omówienie najważniejszych aspektów gospodarki wodnej w Polsce, w tym wiele istotnych informacji i danych na temat: stanu zasobów wodnych państwa i ich wykorzystywania; realizacji planów gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy; współpracy międzynarodowej na wodach granicznych; utrzymania wód powierzchniowych; prowadzenia inwestycji z zakresu gospodarki wodnej oraz stanu ochrony ludności i mienia przed powodzią i suszą.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Podczas dyskusji na posiedzeniu komisji stwierdzono, że informacja ministra środowiska, jak też wyżej przywołane opinie o tym dokumencie charakteryzują się zbieżną oceną na temat gospodarowania wodami w naszym kraju. Chciałabym jednak podkreślić, że zbieżność ta nie oznacza, iż brane pod uwagę opinie, a zwłaszcza głosy w trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji, nie wskazywały na różnice w postrzeganiu różnych aspektów gospodarowania wodą. Zarówno w informacji, jak też w wypowiedziach członków komisji w związku z omawianiem stanu zasobów wodnych w Polsce wzięto pod uwagę wielkość zasobów oraz ich jakość. Zawrócono uwagę na relatywnie małe zasoby wodne i na występujące deficyty wody w Polsce. Konsekwencją niezadowalającego stanu zasobów wodnych jest występowanie w niektórych regionach okresowych lub trwałych trudności w zaopatrzeniu w wodę. Komisja w pełni podziela stanowisko ministra środowiska co do konieczności podejmowania działań mających na celu poprawę tego stanu poprzez zwiększenie retencji zbiornikowej oraz rozwój małej retencji. Jak wynika z przedstawionego materiału, możliwości retencyjne istniejących zbiorników w Polsce są niewystarczające do odpowiedniego zaopatrzenia w wodę oraz zapewnienia ochrony przed powodzią i suszą.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Mimo widocznej poprawy jakości wód, stan zasobów wodnych w Polsce nadal nie odpowiada przepisom obowiązującym w Polsce ani też standardom unijnym. Zobowiązania wynikające z prawa wspólnotowego w zakresie czystości wód wymagają podjęcia intensywnych działań w celu poprawy jakości wód powierzchniowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Niewielkie jest wykorzystanie polskiej sieci rzek i kanałów jako dróg wodnych oraz potencjału energetycznego rzek i zbiorników wodnych.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Do pozytywnych tendencji zaliczyć można spadek poboru wody w Polsce, mimo jednoczesnej znacznej rozbudowy systemów wodociągowych w ostatnich latach. Było to możliwe dzięki ograniczeniu strat wody. Ocenić należy, że w ostatnich latach znacznie zmniejszyło się wykorzystywanie zasobów wodnych przez rolnictwo. Przyczyną tego jest przede wszystkim zły stan techniczny niekonserwowanych urządzeń melioracji szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Ramowa dyrektywa wodna wymaga m.in. opracowania różnego rodzaju planów i programów działań takich, jak: plany gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy, program monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych, program działań dla każdego obszaru dorzecza. Jak wynika z przedstawionej informacji, obecnie trwają prace nad opracowywaniem różnego rodzaju dokumentów niezbędnych do sporządzenia powyższych planów i programów z zakresu gospodarki wodnej. Zdaniem komisji brak jest jednak informacji, na jakim etapie zaawansowania są te prace i kiedy powinny one być zakończone.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Współpraca międzynarodowa na wodach granicznych oparta jest na dwustronnych umowach ze wszystkich państwami sąsiednimi. W informacji przedstawiono w sposób obiektywny i pełny główne problemy występujące na wodach granicznych.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">W części informacji dotyczącej utrzymania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych wskazano na rozproszenie odpowiedzialności za administrowanie i gospodarowanie wodami na szereg podmiotów. Ocenę tę podziela komisja. Zdaniem komisji obecny podział kompetencji w gospodarce wodnej powoduje zwiększenie kosztów utrzymania majątku Skarbu Państwa, a rozbieżne interesy poszczególnych administratorów mogą stwarzać zagrożenie dla racjonalnego gospodarowania wodami. W celu poprawy gospodarowania środkami na utrzymanie wód i obiektów gospodarki wodnej proponuje się powierzenie praw właścicielskich w stosunku do wszystkich wód stanowiących własność Skarbu Państwa jednemu organowi. Wiąże się to z koniecznością poprawy pracy administracji rządowej i samorządowej m.in. w celu wypełnienia zobowiązań wynikających z prawa wspólnotowego.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Panie i Panowie Posłowie! Komisja w swych rozlicznych opiniach i dezyderatach kierowanych do prezesa Rady Ministrów stwierdzała, że środki wydatkowane z budżetu państwa na utrzymanie majątku Skarbu Państwa związanego z gospodarowaniem wodami są od wielu lat niewystarczające i niejednokrotnie wydawane w sposób sprzeczny z prawidłowym cyklem realizacyjnym obiektów gospodarki wodnej. Komisja uważa, że niezbędna jest reforma finansowania gospodarki wodnej w Polsce oraz poszukiwanie nowych źródeł jej finansowania. Dotyczy to także środków przeznaczonych na inwestycje z tego zakresu.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Od kilku lat na inwestycje gospodarki wodnej przeznacza się niewielkie środki z budżetu państwa. Szereg inwestycji gospodarki wodnej, bardzo istotnych z punktu widzenia ochrony przeciwpowodziowej czy zaopatrzenia w wodę, prowadzonych jest od wielu lat. Niemożność wygospodarowania środków na dokończenie tych inwestycji w konsekwencji może prowadzić do dewastacji majątku skarbu państwa i marnotrawienia środków, które zostały już poniesione na ich budowę.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Typowym przykładem jest trwająca od 18 lat budowa zbiornika wodnego Świnna Poręba na rzece Skawie w woj. małopolskim. Od początku realizacji, czyli od 1986 r., finansowanie tej inwestycji, a więc także postęp robót są dalece niewystarczające i niezgodne z wieloletnim harmonogramem realizacyjnym. Ciągnąca się od wielu lat budowa zbiornika przyczyniła się do poważnych problemów społecznych, zatrzymania rozwoju i degradacji gospodarczej gmin (głównie: Mucharz, Stryszów i Zembrzyce). Niedostateczne finansowanie rozciągnęło proces wykupu nieruchomości i przesiedleń, skazując wielu mieszkańców na wegetację w terenie objętym budową. Utrzymywany jeszcze obecnie termin zakończenia budowy w 2010 r. jest praktycznie zagrożony. Finansowanie budowy, które decyzją parlamentu przejął Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jest niewystarczające. Mając jednak na uwadze ogromne znaczenie tej inwestycji dla ochrony przed powodzią Krakowa oraz terenów w dolinie Wisły i Skawy, trzeba uznać, że niezbędne jest finansowanie budowy zbiornika przez budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w kwestii finansowania tej inwestycji ma jednoznaczne stanowisko i wystąpiła z inicjatywą ustawodawczą zapewniającą odpowiednie finansowanie ze środków budżetowych wieloletniego programu budowy tego zbiornika. Projekt ustawy jest już po pierwszym czytaniu. W celu zapewnienia finansowania tej inwestycji w 2005 r. komisja jednogłośnie przyjęła sformułowanie wniosku o odpowiednie przesunięcie w projekcie ustawy budżetowej środków w wysokości 160 mln zł i przeznaczenie ich na realizację zbiornika wodnego Świnna Poręba.</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Zwracam się do wszystkich pań i panów posłów o poparcie tego słusznego wniosku komisji.</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">W rozpatrywanej przez Wysoką Izbę informacji podkreślono ważną rolę zagospodarowania przestrzennego oraz stworzenia nowoczesnego systemu ostrzegania w usprawnianiu ochrony przeciwpowodziowej. Komisja uważa, że szczególną rolę powinno się przypisywać właściwej polityce urbanizacyjnej terenów zalewowych, która w istotny sposób może się przyczynić do zmniejszenia potencjalnych strat powodziowych i wydaje się w najbliższej perspektywie czasowej jednym z najważniejszych priorytetów w zakresie ograniczania szkód powstałych na skutek powodzi.</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Komisja uznała, że informacja przygotowana przez resort środowiska jest obszernym, obiektywnym dokumentem identyfikującym główne problemy występujące w gospodarowaniu wodami w Polsce, i wnosi o przyjęcie jej przez Wysoką Izbę. Stanowisko komisji zostało zawarte w sprawozdaniu w druku nr 3228.</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#PosełSprawozdawcaHalinaTalaga">Jednocześnie komisja widzi pilną potrzebę podjęcia prac nad strategią gospodarki wodnej, w której wszystkie wspomniane dzisiaj problemy znalazłyby odpowiednie rozwiązania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Otwieram zatem dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Jan Chojnacki, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko do informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce, zawartej w druku nr 3061, oraz do sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 3228).</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Woda jest jednym z podstawowych elementów kształtujących środowisko i warunkujących działalność człowieka. Jest źródłem energii, surowcem i środkiem produkcji przemysłowej, artykułem pierwszej potrzeby i środkiem utrzymania higieny. Bez wody nie ma produkcji roślinnej i zwierzęcej. Służy człowiekowi do odpoczynku.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełJanChojnacki">Przed gospodarką wodną stoi ważny cel, jakim jest uporządkowanie obiegu wody na obszarze kraju. Prawidłowa gospodarka wodna zarówno powinna zabezpieczyć potrzeby człowieka, środowiska i przemysłu w czasie suszy, jak również powinna zabezpieczyć przed powodzią. Ustawa z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne nakłada na ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej obowiązek przedłożenia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej co dwa lata informacji o gospodarowaniu wodami. Istniejące zbiorniki retencyjne o łącznej pojemności 4 mld m3 wody nie dają pełnej ochrony przed powodzią i suszą. Warunki fizyczno-geograficzne stwarzają możliwość zmagazynowania wody w ilości ok. 10 mld m3. Tę szansę trzeba systematycznie wykorzystywać, zwiększając nakłady na dokończenie budowy nowych zbiorników, utrzymanie istniejących, jak również rozpoczęcie budowy nowych zbiorników.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełJanChojnacki">Budżet państwa systematycznie zwiększa środki na utrzymanie urządzeń wodnych, które w roku 2002 wynosiły prawie 318 mln zł, a w roku 2003 już ponad 695 mln zł. Polska po wejściu do Unii Europejskiej musi dostosować swoje działania w zakresie gospodarki wodnej i podjąć takie działania, aby w stosunkowo krótkim okresie zrealizować politykę wodną obowiązującą w Unii Europejskiej, która kładzie duży nacisk na właściwą jakość wody pitnej oraz skanalizowanie i oczyszczenie ścieków komunalnych i przemysłowych. W tym obszarze należy wykorzystać przyznane Polsce znaczne środki unijne, które w połączeniu z krajowymi środkami doprowadzą do spełnienia norm unijnych w zakresie jakości oraz czystości wód.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełJanChojnacki">Wydatki inwestycyjne na gospodarkę wodną w 2002 r. wyniosły 1,4 mld zł i były o prawie 9% wyższe niż w roku 2001. Środki te przeznaczono na budowę i modernizację stacji uzdatniania wody, których wydajność wynosi powyżej 100 tys. m3 na dobę, budowę nowych zbiorników wodnych, wykonanie i zmodernizowanie 103 km obwałowań przeciwpowodziowych, uregulowanie 609 km rzek i potoków. W 2002 r. oddano do eksploatacji 197 oczyszczalni ścieków o przepustowości 400 tys. m3 na dobę, wybudowano 5 tys. km sieci kanalizacyjnej. Przygotowany został „Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych”, na którego realizację trzeba wydać w najbliższych latach ok. 35 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 42% granicy państwowej przebiega wodami granicznymi. Wody te w większości płyną z terytorium państw sąsiedzkich na terytorium Polski. Z tymi państwami zawarte są umowy dwustronne. Poprawnie układają się relacje z Czechami i Słowacją. Negocjacji, i to poważnych, wymagają działania Niemiec i Ukrainy, które znaczne ilości wody chcą pobierać do zalania wyrobisk po kopalniach węgla brunatnego w Niemczech oraz po kopalniach siarki na Ukrainie, gdzie również może dojść do zanieczyszczenia wód związkami siarkowymi.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PosełJanChojnacki">Powodzie, jakie miały miejsce w Polsce w latach 1997–1998 i 2001–2002, spowodowały straty w wysokości ok. 15 mld zł. Pokazały ważność urządzeń wodnych, których nie można nie dofinansować, aby były utrzymane w należytym stanie technicznym, jak również konieczność ich rozbudowy, modernizacji i budowy nowych.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#PosełJanChojnacki">Przyjęte przez Sejm ustawy, m.in. „Program dla Odry - 2006”, o budowie stopnia wodnego w Nieszawie, będąca w procesie legislacyjnym ustawa o zbiorniku wodnym Świnna Poręba, przygotowywany projekt o programie dla Wisły i jej dorzecza na lata 2002–2020, powinny zapewnić naszemu krajowi prawidłową gospodarkę wodną, oczywiście przy dużym wsparciu środkami budżetu państwa i przy wykorzystaniu środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#PosełJanChojnacki">W ramach projektu finansowego ze środków Banku Światowego z udziałem środków budżetu państwa wybudowany został automatyczny system detekcji wyładowań atmosferycznych, system nowoczesnych stacji radarowych do celów meteorologicznych, utworzony został system obsługi klienta, za pomocą którego informacje, prognozy i ostrzeżenia przekazywane są do użytkowników. W trakcie realizacji znajduje się budowa telemetrycznej sieci obserwacyjno-pomiarowej, w skład której wchodzi prawie 1000 automatycznych punktów pomiarowych.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#PosełJanChojnacki">W walce ze skutkami zjawisk ekstremalnych niezwykle ważne jest właściwe zagospodarowanie przestrzenne na szczeblu gmin. Należy tak gospodarować przestrzenią, aby zapewnić bezpieczeństwo ludziom i mieniu, przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Powodzie ostatnich lat pokazały nam, że fala powodziowa nie wybiera, które ugrupowanie sprawuje rządy w gminie, powiecie, w województwie czy też w kraju, ale na swojej drodze niszczy majątek osobisty oraz nasz wspólny. Dlatego uważamy, że problem właściwej gospodarki wodnej powinien być przez wszystkich traktowany z należytą powagą.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej przychyla się do stanowiska Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i będzie głosował za przyjęciem informacji zawartej w druku nr 3061. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pani poseł Elżbieta Łukacijewska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko do informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce, zawartej w druku nr 3061.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Wysoka Izbo! Przedstawiona przez Ministra Środowiska informacja o gospodarowaniu wodami w Polsce bardzo ogólnie omawia najistotniejsze kwestie dotyczące stanu gospodarki wodnej. Jest dokumentem, który podejmuje próbę identyfikacji problemów, niemniej nie mówi nic o ich rozwiązaniu. Nie stanowi więc poważnego opracowania ministerialnego, gdyż o tym, że jest mało pieniędzy na finansowanie gospodarki wodnej, że mamy niezadowalający stan czystości wód powierzchniowych, małe zasoby wodne czy zły, a w wielu przypadkach bardzo zły, stan urządzeń wodnych, wie większość posłów. W przedstawionym dokumencie nie ma natomiast ani słowa o tym, jakie działania są podejmowane lub jakie powinny być podjęte, aby jak najszybciej rozwiązać problemy związane z gospodarką wodną. Materiał ten został podzielony na siedem części i dotyczy: stanu zasobów wodnych państwa, stanu wykorzystania zasobów wodnych, realizowania planów gospodarowania wodami na obszarze dorzeczy, współpracy międzynarodowej na wodach granicznych i realizacji umów w tym zakresie, utrzymania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych, prowadzenia inwestycji oraz stanu ochrony ludności i mienia przed powodzią lub suszą.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Nie będę, Wysoka Izbo, omawiała szczegółowo informacji zawartych w druku nr 3061, bo zarówno pani sprawozdawca, jak i mój przedmówca obszernie je omówili. Chcę natomiast podkreślić, że kwestie związane z gospodarką wodną były wielokrotnie poruszane podczas posiedzeń komisji ochrony środowiska, wzbudzając nie tylko troskę posłów, ale też wiele emocji, gdyż znaczna część regionów w Polsce wymaga dużych nakładów finansowych i szybkich rozwiązań technicznych, aby zapobiec występowaniu powodzi, ich skutkom oraz występowaniu deficytu wód.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Mówiąc ogólnie na temat gospodarki wodnej, Wysoka Izbo, należy stwierdzić, że w Polsce występuje nie tylko deficyt wód, ale ich jakość wyraźnie pogarsza się, odbiegając znacznie od standardów unijnych. Dla przykładu udział wód pierwszej klasy zmniejszył się w 2002 r. o ponad 6%, prawie o 7% w stosunku do 2001 r., informacja natomiast nie mówi o przyczynach takiego spadku.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Nakłady ponoszone na systemy melioracyjne są bardzo niewielkie, co uniemożliwia konkurencję naszego rolnictwa z wysokowydajnym rolnictwem innych krajów Unii Europejskiej. Brak odpowiednich środków finansowych na konserwację doprowadził do dewastacji dużej ilości urządzeń wodnych, co stwarza poważne zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Za sprawy związane z gospodarowaniem wodami odpowiada kilka resortów, często o rozbieżnych interesach. Taki podział i brak koordynacji działań w konsekwencji prowadzi do rozmycia kompetencji i odpowiedzialności oraz powoduje zwiększenie kosztów utrzymania majątku Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Niewielkie nakłady ponoszone na inwestycje z zakresu gospodarki wodnej są przyczyną trwających kilkanaście lat inwestycji, a co za tym idzie, podnoszenia kosztów ich realizacji. Przykładem jest trwająca już chyba blisko dwadzieścia lat budowa zbiornika Świnna Poręba na Skawie, której koszt wzrósł w tym okresie prawie dwukrotnie i według informacji, które posiadamy na dzień dzisiejszy, zbliża się już prawie do 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Prawie co roku opinia publiczna jest zasypywana informacjami na temat szkód, jakie wyrządza powódź. Rokrocznie przeznacza się setki milionów złotych na likwidację jej skutków. Niestety, w przedstawionym materiale nie mamy informacji ani o wielkości szkód, jakie wyrządziły powodzie z okresu na przykład ostatnich trzech lat, ani na temat środków finansowych, jakie wyasygnował budżet państwa na likwidację skutków. Ministerstwo nie przedstawiło też propozycji rozwiązań inwestycyjnych, które umożliwiłyby ograniczenie tych kosztów w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Prawidłowa gospodarka wodna, Wysoka Izbo, nie tylko uzależniona jest od odpowiednich środków finansowych, ważne jest również podjęcie współpracy z innymi ministerstwami i skoordynowanie działań na rzecz gospodarki wodnej oraz prawidłowe wykorzystanie dostępnych środków. Bardzo interesująca jest w tej materii informacja NIK o wynikach kontroli realizacji przez administrację publiczną zadań w zakresie małej i dużej retencji. Oceniając ogólnie działania Ministerstwa Środowiska, NIK używa głównie czasowników: Nie stworzono (panie marszałku, zbliżam się ku końcowi) warunków do podejmowania nowych działań, nie zapewniono należytego nadzoru nad działalnością jednostek odpowiedzialnych za gospodarkę wodną, nie uzyskano spodziewanych efektów w tworzeniu małej retencji, nie zawsze podejmowano wystarczające działania dla zapewnienia terminowego zakończenia rozpoczętych robót i poprawy stanu technicznego i bezpieczeństwa czynnych budowli. Pomimo właściwych rozwiązań ustawowych podjęte zarządzanie wodami w obszarach dorzeczy nie przyniosło dotychczas spodziewanych efektów, a brak krajowego zarządu gospodarki wodnej, do powołania którego nie stworzono odpowiednich warunków pogłębia niekorzystną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Wysoki Sejmie! W dodatkowej informacji, którą na prośbę Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przygotował minister środowiska, czytamy m.in., że rozwiązaniem części problemów związanych z gospodarką wodną byłoby utworzenie Agencji Wodnej Skarbu Państwa. W odczuciu Platformy Obywatelskiej pomysł tworzenia nowego podmiotu pozabudżetowego w sytuacji, kiedy dąży się do likwidacji agend, agencji i zakładów budżetowych, jest kuriozalne i będziemy temu przeciwni.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Obiektywnie należy stwierdzić również, szanowne panie i panowie posłowie, że stan gospodarki wodnej jest pokłosiem działań lub ich braku nie tylko tego rządu czy tej kadencji Sejmu. Zwłaszcza stan urządzeń wodnych wskazuje, że dla kolejnych ministrów gospodarka wodna nie była problemem najważniejszym, a skromny zakres napraw i modernizacji wałów, zwłaszcza w ostatnim okresie, wskazuje, że o znaczeniu tych budowli i potrzebie modernizacji pamięta się w stosunkowo krótkich okresach po wystąpieniu powodzi. Skutkiem takiego podejścia są liczne awarie i straty powodziowe, które ponosi gospodarka krajowa.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Brakuje strategii gospodarowania wodami, brakuje odpowiedniego nadzoru nad realizowanymi inwestycjami oraz jednostkami odpowiedzialnymi za gospodarowanie wodami, a w końcu brakuje propozycji rozwiązań tej trudnej i ważnej problematyki, jaką jest gospodarka wodna, i wskazania źródeł jej finansowania. Zmusza to klub Platformy Obywatelskiej do odrzucenia informacji rządu na temat gospodarowania wodami w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Ryszard Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełRyszardNowak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie informacji ministra środowiska na temat gospodarowania wodami w Polsce. Ustawa Prawo wodne z lipca 2001 r. nakłada na ministra środowiska obowiązek przedkładania Sejmowi raz na dwa lata informacji o gospodarowaniu wodami, dotyczącej w szczególności: stanu zasobów wodnych, stanu wykorzystania zasobów wodnych, realizowania planów gospodarowania wodami w dorzeczach, współpracy międzynarodowej na wodach granicznych i realizacji umów w tym zakresie, utrzymywania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych, prowadzenia inwestycji, stanu ochrony ludności i mienia przed powodzią i suszą.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełRyszardNowak">Polska należy do krajów, których zasoby wodne charakteryzuje duża zmienność w czasie i obszarze, związana przede wszystkim z niekorzystnymi warunkami środowiskowymi, głównie topografią, charakterem opadów, jak również, a może przede wszystkim, z jakością wody. Deficyt wody w naszym kraju wynika nie tylko z małych zasobów, a w znacznym stopniu braku wody w odpowiednim miejscu i odpowiedniej jakości. Jak czytamy w raporcie, mimo poprawy jakości wód w ostatnich latach, ich jakość nie odpowiada standardom krajowym, nie mówiąc już o europejskich. O wadze tego problemu niech świadczą zeszłoroczne badania Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, które ujawniły, że w porównaniu do roku 2001 spadł procent rzek, znajdujących się w pierwszej klasie czystości z 41% do 34%. I niewielkim pocieszeniem wydaje się fakt zmniejszenia się ilości wód pozaklasowych o 3%. Jeszcze gorsza sytuacja dotyczy jakości wód w jeziorach. Tu zaledwie 3% badanych wód zaliczyć można do pierwszej klasy czystości, 49% - do drugiej, 33% - do trzeciej i aż 15% to wody pozaklasowe. Z raportu wynika również, że znaczący, a w moim przekonaniu decydujący wpływ na jakość wód ma sposób użytkowania terenu, a przede wszystkim fatalny stan infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, lub zupełny jej brak.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełRyszardNowak">Co do stanu wykorzystania zasobów wodnych, które determinować powinno optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów wodnych w celu zaspokajania potrzeb wodnych ludności, rolnictwa i przemysłu, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony przed powodzią i suszą, stwierdzić należy, że na przestrzeni ostatnich 12 lat aż o 24% zmniejszył się pobór wody, mimo znacznej rozbudowy systemów wodociągowych, co świadczyć może tylko o jednym - woda w Polsce jest zbyt droga.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełRyszardNowak">Planowanie gospodarowania wodami to następna ważna dziedzina służąca programowaniu działań mających na celu osiągnięcie lub utrzymanie co najmniej dobrego stanu jakościowego wód, poprawę stanu zasobów wodnych, redukcję ilości zanieczyszczeń oraz zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej. Trudno wierzyć, że plany rządu zawarte w omawianym raporcie zostaną zrealizowane, nie ma ku temu żadnych przesłanek.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PosełRyszardNowak">Współpraca międzynarodowa na wodach granicznych i realizacja umów międzynarodowych w tym zakresie to następny ważny temat, bo dotyczy aż 1280 km granicy państwowej, co stanowi 42% jej długości. Wody graniczne w większości przypadków płyną z terytorium państw sąsiednich, co powoduje, że nie mamy wielkiego wpływu na ich sposób zagospodarowania, co z kolei ma odzwierciedlenie przede wszystkim w ich jakości, jak również w uszczuplonych zasobach. Dlatego ważne jest uregulowanie spraw formalnoprawnych i współpraca bilateralna w dziedzinie gospodarki wodnej. O ile współpraca z naszymi sąsiadami będącymi członkami Unii Europejskiej rokuje duże szanse na rozwiązanie tego problemu, o tyle współpraca z państwa niebędącymi członkami Unii Europejskiej napotyka wiele trudności. Przykładowo, granica wodna pomiędzy Polską a Ukrainą biegnie na odcinkach o łącznej długości aż 282 km. Zasadniczym problemem z tym związanym jest rekultywacja na Ukrainie terenów po kopalniach siarki. Niesie to za sobą duże niebezpieczeństwo zachwiania stosunków wodnych na obszarze przygranicznym, jak również istnieje możliwość skażenia wód po stronie polskiej związkami siarki.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PosełRyszardNowak">Zupełnie niezadowalający jest stan współpracy z Republiką Białorusi oraz Federacją Rosyjską. Mimo wielu starań i propozycji, nie doszło do wzajemnej współpracy ani do podpisania żadnych dwustronnych umów.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PosełRyszardNowak">Wysoki Sejmie! Następne trzy tematy bardzo ściśle ze sobą się łączą, dotyczą bowiem utrzymania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych, inwestycji w tym zakresie, jak również stanu ochrony ludności i mienia przed skutkami powodzi i suszy. Raport jednoznacznie wskazuje, że dotychczasowy system zarządzania oraz system kompetencji nie dają gwarancji właściwego ich funkcjonowania, a wielość organów wykonujących prawa właścicielskie powoduje zwiększenie kosztów utrzymania majątku Skarbu Państwa i niestety często prowadzi do sytuacji, w której rozbieżne interesy poszczególnych administratorów stwarzają wręcz zagrożenia dla racjonalnego gospodarowania wodami. W Polsce administratorami wód i urządzeń wodnych są aż cztery podmioty, są to: regionalne zarządy gospodarki wodnej, parki narodowe, wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych oraz urzędy morskie. W sytuacji, gdy środki przeznaczone przez budżet państwa na utrzymanie majątku związanego z gospodarką wodami są daleko niewystarczające, celowe byłoby powierzenie praw właścicielskich w stosunku do wszystkich wód stanowiących własność Skarbu Państwa jednemu organowi, pod warunkiem zmiany formuły finansowania. Optymalne wydaje się rozwiązanie, w którym generowane przez majątek gospodarki wodnej dochody przeznaczone byłyby na utrzymanie wód i obiektów tej gospodarki. Należy mieć nadzieję, że wnioski przedstawione przez ministra środowiska w omawianym raporcie nie zostaną tylko na papierze, ale znajdą odzwierciedlenie w projektach aktów prawnych, które pozwolą na rozwiązanie tych, jakże ważnych z punktu widzenia interesów państwa, problemów.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PosełRyszardNowak">Wysoki Sejmie! W ostatnim czasie, w latach 1997–2002 byliśmy świadkami tragicznych w skutkach powodzi, które przyniosły straty w wysokości 15 mld zł. Unaoczniło to, jak zaniedbania i zaniechania w dziedzinie ochrony przeciwpowodziowej mogą być brzemienne w skutki. Dalsze niedofinansowanie zadań w tym zakresie może w najbliższych latach przynieść zdecydowany wzrost zagrożenia bezpieczeństwa. Fatalny stan budowli wodnych, a w szczególności wałów przeciwpowodziowych, których aż 34% wymaga modernizacji, powoduje, że nie spełniają one funkcji zabezpieczających, a wręcz stanowią zagrożenie dla terenów przyległych. Nie może być tak, że dopiero tragiczne w skutkach dla społeczeństwa i gospodarki zjawiska powodzi powodują reakcję zwiększenia finansowania gospodarki wodnej. Dziś, niestety, jest to reguła, z którą najwyższy czas skończyć.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#PosełRyszardNowak">Ochrona przeciwpowodziowa to w istocie zadania publiczne, które powinny być realizowane i finansowane przede wszystkim przez jednostki rządowe, ale i samorządowe. I tu zgadzam się z opinią wyrażoną w informacji ministra: muszą być nadrzędne wobec innych form działalności gospodarczej i aktywności społecznej oraz wszelkich form ochrony przyrody.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PosełRyszardNowak">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość odrzuca informację ministra środowiska o gospodarce wodami w Polsce, bo nie zgadzamy się z polityką rządu w tym zakresie. Jesteśmy krytyczni i wskazujemy na wiele zaniedbań, zaniechań i nieprawidłowości. Przedstawienie suchej analizy to zdecydowanie za mało. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Stanisława Żelichowskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dawnych czasach poeta pisał: Po co babcię denerwować, niech się babcia cieszy. Tą babcią było społeczeństwo, któremu podawało się tylko dobre wiadomości, a złych się nie podawało. Dziś Prezydium Sejmu w jakimś sensie zachowało się w podobny sposób, ustalając 5-minutowe wystąpienia klubów w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PosełStanisławŻelichowski">Bo co można powiedzieć w ciągu 5 minut na temat tak bardzo ważnej dziedziny gospodarki? ONZ podjęło specjalną rezolucję, uznając, że lata 2005–2015 to dekada działań w sprawie: woda, życie. Mamy w Polsce wiele dylematów z tym związanych i dostaliśmy 5 minut na wystąpienia klubowe w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PosełStanisławŻelichowski">Klub Parlamentarny PSL, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, zapoznał się dokładnie z przedstawioną przez ministra informacją. Na dobrą sprawę minister odpowiedział precyzyjnie na pytania, które wynikają z ustawy Prawo wodne, jednak to, o czym mówili przed chwilą posłowie, dotyczy spraw, które w tej informacji nie zostały podane, bo nie było nałożonego takiego obowiązku na ministra, ale one są niezmiernie istotne. Przypomnę, że komisja ochrony środowiska zaopiniowała budżet w zakresie gospodarki wodnej negatywnie z tego względu, że nie chcieliśmy przykładać ręki do dalszej degradacji jeżeli chodzi o wydatki na gospodarkę wodną i by wskazać Komisji Finansów Publicznych, że ta dziedzina wymaga trochę innego podejścia, trochę innego przyjrzenia się tym złożonym dylematom.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#PosełStanisławŻelichowski">Przypomnę, że w latach 1994–1997 wydawaliśmy na gospodarkę wodną ok. 800 mln zł, w tym było 200 mln na finansowane z budżetu państwa inwestycje w zakresie gospodarki wodnej. Po czterech latach, stało się tak za rządu pana premiera Buzka, spadło to do 180 mln; czyli było 800 mln, a jest 180. W czasie, kiedy wynosiło to 800 mln, było to dalece niewystarczające, ale w ciągu tych czterech lat oddano do użytku Czorsztyn, Sromowce Wyżne, chciałbym, żeby Świnną Porębę, Klimkówkę, Jeziorsko. Coś z tych środków można było zrobić. Teraz w zasadzie niejako rozpoczynamy od nowa.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#PosełStanisławŻelichowski">Dylematy są takie. Mówiłem tu o tych 180 mln. To dane nieprecyzyjne, bo minister finansów stworzył sobie taki wentyl bezpieczeństwa. Jeżeli się okazuje, że wpływy do budżetu państwa są takie, jak planowano, to uruchamia się rezerwę ogólną Rady Ministrów, a robi się to w ostatnich dniach roku i wtedy się okazuje, że wykonuje się nie zadania, które są najpilniejsze, tylko takie, gdzie się zdąży z przetargami. Czyli nie dość, że środki są skromne, to jeszcze wydajemy je bezsensownie na takie zadania, które można szybko wykonać. Był taki mocny minister w rządzie pana premiera Buzka, który stworzył przy kancelarii premiera biuro usuwania skutków powodzi, i wiele środków poszło do tegoż biura. Czym się to kończyło? Kancelaria premiera - nie twierdzę, że to było wydatkowane bezsensowne - rozdawała środki. Wtedy RZGW też nie musiało wykonywać najważniejszych zadań, tylko jeżeli odpowiadało za koryta rzeczne, a budowano mostek, to trzeba było robić to koryto rzeczne w miejscu, gdzie ten most był wskutek decyzji kancelarii premiera robiony; i znowu nie najważniejsze zadania realizowaliśmy, ale te, które wynikały z rozdawnictwa środków.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#PosełStanisławŻelichowski">Dzisiaj słyszę już, że te środki z kancelarii premiera zostały przesunięte do ministra administracji. Też jest to bezsensowne. Przecież jeżeli jest jeden organ odpowiedzialny za gospodarkę wodną, to środki te powinno się przekazać temu organowi; dać zadania i dać środki na realizację tych zadań. Nie może być tak, że dziś się bujamy z jednej strony na drugą. Mamy w kraju taką sytuację: Za gospodarkę wodną odpowiada minister infrastruktury, w zakresie gospodarki morskiej, minister środowiska, minister rolnictwa, przez sejmiki wojewódzkie, w zakresie melioracji. Aby wszystko to skoordynować... Jeden odpowiada za wał, drugi odpowiada za rzekę. Jeśli ktoś zrobi rzekę nie w tym miejscu, gdzie był wał, to dochodzi jeszcze do sytuacji co najmniej marnotrawstwa tych niezmiernie skromnych środków.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#PosełStanisławŻelichowski">Pan minister wspominał tu o krajowym programie oczyszczenia ścieków. Cieszę się, że powstał taki program, kiedy była koalicja SLD-PSL. Ale w tym programie nie uwzględniono miejscowości do 2 tys. mieszkańców, trzeba to szybko zrobić, doliczyć, nie uwzględniono kosztów, które są na przemysł rolno-spożywczy, na jakość oczyszczania tych ścieków. Jeżeli to podliczymy, będzie to ok. 40 mld złotych. Jeżeli dziś weźmiemy pod uwagę, jakie środki wydajemy na realizację polskich zobowiązań międzynarodowych, to przekażemy następnemu rządowi to, co będzie później bardzo skoncentrowane w czasie i co być może nie da się wykonać w krótkim okresie. Bo w tej chwili nawet te środki Funduszu Spójności i inne to kropla w morzu potrzeb w porównaniu z tym, co stało się...</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#PosełStanisławŻelichowski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#PosełStanisławŻelichowski">Chciałbym jeszcze dodać, że w zakresie zabezpieczenia kraju przed powodzią mamy np. sprawę lodołamaczy, o czym się tu nie mówi. Znowu poprzedni rząd sprywatyzował lodołamacze, sprywatyzował firmy, w których one są. W Polsce, żeby rozkruszyć lody, trzeba skierować 25, 26 lodołamaczy. I obecnie mamy taką sytuację, że RZGW nie może wynająć lodołamaczy, bo nie ma osobowości prawnej, nie ma prawa działalności gospodarczej. Firmą zajmuje się syndyk masy upadłościowej. Prywatna spółka przejmuje ten lodołamacz, wykonuje na rzecz rządu usługę, biorąc raz odpłatne za wynajęcie lodołamacza od syndyka, drugi raz - od rządu za swoją marżę. Jeżeli będziemy tak działali, skończy się to fatalnie.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#PosełStanisławŻelichowski">Chciałbym, panie marszałku, zakończyć takim stwierdzeniem, że tak się składa, iż podobno stwórca pomaga, dopóki nie pozna się na kolejnej ekipie. Jeżeli się na tej pozna, to nie mamy co liczyć już na stwórcę, a na własne możliwości, jeśli chodzi o potrzeby, też nie możemy liczyć. I jest tu dylemat. Z jednej strony minister odpowiedział na zadania, które postawiła przed nim ustawa. Ale z drugiej strony - biorąc pod uwagę rozwiązanie problemu gospodarki wodnej - jeżeli przyjęcie informacji będzie traktowane jako akceptowanie tego, co się dzieje, to mój klub też tego zaakceptować nie może i poprze wnioski, które zostały złożone. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Jeszcze moment, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Pan poseł Stanisław Żelichowski przed chwilą postawił Prezydium Sejmu zarzut - jak to się dzieje, że w tak ważnej debacie ustala się czas wystąpień na 5 minut. Otóż ta debata i tak ma szczęście, bo wczoraj w nocy dyskutowaliśmy o Kodeksie postępowania cywilnego, Kodeksie cywilnym, to bardzo istotne, i też były 5-minutowe oświadczenie, ale to jest wina klubów. Nie słyszałem w ciągu ostatnich trzech posiedzeń Prezydium Sejmu i Konwentu Seniorów, żeby którykolwiek z klubów upomniał się o to, żeby wystąpienia w poszczególnych debatach były 10-, 15-minutowe. A więc, proszę państwa, to jest przede wszystkim problem Konwentu. Jeżeli są tego typu propozycje, powinny być zgłaszane. Doskonale rozumiem, że w najtrudniejszej sytuacji są prowadzący obrady, bo już tu wykazuję, że prawie każdy z państwa przekracza wyznaczony czas i jestem za tym, żeby racjonalnie planować.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo proszę, panie pośle, bo widzę...</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Żelichowski: Jedno krótkie zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Chce pan mnie sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Nie, nie chcę absolutnie polemizować z panem marszałkiem, bo jak zwykle pan marszałek ma rację. Jeżeli jeszcze się dowiaduję, że w nocy przyjęto jakiś kodeks i być może jest paragraf na posła, który zabiera głos w takim trybie, to już nic nie powiem, chociaż uważam, że na gospodarkę wodną potrzeba naprawdę dużo więcej czasu niż 5 minut na kluby, żeby cokolwiek rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Wczoraj w nocy nic nie przyjmowaliśmy, poza tym że kierowaliśmy do odpowiednich komisji, ale oczywiście przekażę to Prezydium Sejmu. Dziś na posiedzeniu Prezydium również o tym wspominałem. To rzeczywiście wymaga odpowiedniego podejścia, tym bardziej że potem są prawie nagminne takie sytuacje, jak wczoraj - o 1,5 godziny przedłużyliśmy obrady, do wpół do pierwszej. Takie procedowanie jest nieracjonalne.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie o zabranie głosu proszę pana posła Jana Sztwiertnię, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do informacji ministra środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne reguluje gospodarowanie wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi. Gospodarowanie wodami winno być prowadzone z zachowaniem zasady racjonalnego i całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości. Zarządzanie zasobami wodnymi winno uwzględnić zaspokojenie potrzeb ludzi, gospodarki, ochronę wód i środowiska związanego z tymi zasobami przed nadmierną i niewłaściwą eksploatacją, ochronę przed powodzią oraz suszą.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Polska w porównaniu z innymi krajami europejskimi ma skromne zasoby wodne. Na te skromne zasoby nakłada się zjawisko nierówności opadów atmosferycznych, a także mała zdolność retencyjna zlewni. Naturalne zdolności retencyjne zlewni w wielu obszarach zostały zmniejszone na skutek wylesień oraz budowy systemów odwadniających. Pojemność retencyjna zbiorników w Polsce nie przekracza 6% średniorocznego odpływu i jest znacznie niższa niż w krajach sąsiednich, Słowacji, Czechach, Niemczech, nie mówiąc już o krajach skandynawskich, gdzie pojemność zbiorników sięga ponad 25% rocznego odpływu. Analizując jeszcze średni dopływ jednostkowy, odnosząc się do liczby mieszkańców danego rejonu, należy stwierdzić, że mimo relatywnych zasobów deficyt wody w naszym kraju nie wynika z braku wody, a z braku wody odpowiedniej jakości w odpowiednim miejscu. Z badań wykonanych przez Państwowy Instytut Geologiczny wynika, że jakość wód ulega corocznie systematycznej poprawie, jednak nie zwiększając pojemności retencji zbiorników, tak dużej, jak i małej retencji, będziemy mieli do czynienia z jednej strony z powodziami, a z drugiej strony z niedoborami wody.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PosełJanSztwiertnia">W zakresie dużej retencji podjęte zostały działania polegające na doprowadzeniu do zakończenia rozpoczętych inwestycji, trwających niekiedy blisko 20 lat, w tym inwestycji o kluczowym znaczeniu dla gospodarki wodnej, takich jak budowa zbiornika Świnna Poręba, budowa zbiornika Wióry, budowa stopnia wodnego Malczyce. W końcowej fazie przygotowań do realizacji jest budowa zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na rzece Odrze planowanego do finansowania ze środków spójności Unii Europejskiej. W ostatnich latach znaczne środki przeznaczone zostały na obiekty tzw. małej retencji wodnej. Wykonano 253 obiekty małej retencji, które pozwoliły na uzyskanie dodatkowej retencji wód o objętości 11 300 tys. m3. W 2002 r. oddano do eksploatacji 197 oczyszczalni ścieków komunalnych i przemysłowych o łącznej przepustowości 400 tys. m3 na dobę, z czego aż 67% przypada na województwa: dolnośląskie, małopolskie i śląskie, czyli poprawiliśmy jakość wód u źródeł.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Do wypełnienia zobowiązań przyjętych w negocjacjach z Unią Europejską w zakresie oczyszczania ścieków komunalnych powołano Międzyresortowy Zespół do Spraw Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Wykonanie tego zadania wymaga zrealizowania inwestycji do 2015 r. w zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków komunalnych w 1378 aglomeracjach na łączną wartość ok. 35 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Nasze położenie sprawia, że ok. 42% granicy państwowej przebiega wodami granicznymi. W zdecydowanej większości wody graniczne płyną z terytoriów państw sąsiedzkich na terytorium Polski. Powoduje to, że wody te często są zanieczyszczone bądź też uszczuplone są ich zasoby. Stan wód granicznych został w sprawozdaniu przedstawiony. Wykazano wiele nieprawidłowości w korzystaniu z wód przez naszych sąsiadów, przedstawiono zagrożenia w zakresie jakości, jak również wynikające z niewłaściwej współpracy w zakresie korzystania z wód granicznych. Poprawa w gospodarowaniu wodami granicznymi wymagać będzie dalszych zabiegów dyplomatycznych, w szczególności z Republiką Białoruską, Niemcami - w zakresie nadmiernego poboru wody, oraz Republiką Ukraińską - w zakresie zagrożeń zanieczyszczeniami siarką.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PosełJanSztwiertnia">Woda stanowi podstawowy element kształtujący środowisko i warunkujący działalność człowieka. Jest ona niezbędna do życia - już, panie marszałku - jest artykułem pierwszej potrzeby. Służy również człowiekowi do transportu czy też wypoczynku. Woda może być też żywiołem, który zagraża życiu czy niszczy dobytek. Ostatnie powodzie w latach 1997–1998 i w 2001 r. spowodowały straty rzędu 15 mld zł i pokazały, jak niezwykle ważne jest utrzymanie w należytym stanie technicznym urządzeń przeciwpowodziowych. Należy zwrócić uwagę na konieczność usunięcia skutków katastrofalnych powodzi oraz budowy systemu nowoczesnej osłony przeciwpowodziowej. Zadania z zakresu ochrony przeciwpowodziowej muszą być nadrzędne w stosunku do innych przedsięwzięć gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Zadania, jakie stoją przed nami w zakresie gospodarki wodnej, są bardzo duże. Wynika to z kilkudziesięcioletnich zaniechań w dziedzinie inwestycyjno-remontowej. Oceniając jednak działalność przedstawioną w sprawozdaniu ministra środowiska z ostatnich dwóch lat, biorąc również pod uwagę realia finansowe, Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej opowiada się za przyjęciem informacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Lech Kuropatwiński, Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Mam zaszczyt w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko dotyczące informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce przedstawionej w druku nr 3061.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce wynika, że na stan ilościowy zasobów negatywnie wpłynęły wykonane w przeszłości melioracje wodne, nakierowane głównie na osuszanie gleb. Niemal całkowitemu zniszczeniu uległy także obiekty i urządzenia tzw. małej retencji wodnej. Wobec ograniczonych środków finansowych na zwiększenie zasobów narastają procesy wyczerpywania wód otwartych, obniżania pierwszego poziomu wód gruntowych i sięgania w coraz większym stopniu do wód wgłębnych. Nie ulega wątpliwości, że problemy te mają swoje odbicie w funkcjonowaniu systemu ekologicznego i tym samym w zmianach różnorodności biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PosełLechKuropatwiński">Poważne pogorszenie się warunków bilansu wodnego kraju może wystąpić w przypadku pojawienia się globalnych zmian klimatycznych. Przewiduje się, z jednej strony, zwiększenie rocznej sumy opadów, z drugiej, wzrost ewaporacji prowadzący do dalszego pogłębiania deficytu wody przy okresowym natężeniu jej spływu. Zmieni to zasadniczo warunki funkcjonowania systemów ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#PosełLechKuropatwiński">Obecnie zaistniała konieczność dwutorowego rozpatrywania zmian wprowadzonych przez ustawę Prawo wodne: po pierwsze, z racji potrzeby racjonalizacji gospodarowania zasobami wodnymi i po drugie - kontynuacji procesu dostosowywania do ramowej dyrektywy wodnej 2000/60/ WE.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#PosełLechKuropatwiński">Podstawowym założeniem ustawy Prawo wodne jest prowadzenie przez państwo racjonalnej gospodarki zasobami wód powierzchniowych i podziemnych na obszarach zlewni hydrograficznych, zwanych dalej dorzeczami.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#PosełLechKuropatwiński">Istotnym novum jest uwzględnienie podziału terytorium kraju na dwa obszary dorzeczy: Wisły i Odry oraz osiem regionów wodnych. Planowanie w gospodarowaniu wodami służy programowaniu i koordynacji działań, które mają na celu osiągnięcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego wód, poprawę stanu zasobów wodnych i możliwości z nich korzystania.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#PosełLechKuropatwiński">Wprowadzenie zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi w pełni odpowiada wymogom Unii Europejskiej i potrzebom państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#PosełLechKuropatwiński">Uważam, że istotnym instrumentem zarządzania wodami są warunki korzystania z wód dorzeczy, które określają w szczególności ograniczenia w korzystaniu z wód oraz kierunki działań w zakresie inwestycji gospodarki wodnej. Powstają one w oparciu o zidentyfikowany stan faktyczny uwzględniający bilans wodno-gospodarczy dorzecza oraz istniejące wymagania ochrony środowiska zawarte w obowiązujących aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#PosełLechKuropatwiński">To, że ustalenia zatwierdzonych warunków są wiążące dla miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz dla wydawanych pozwoleń wodno-prawnych, stanowi i będzie stanowiło w przyszłości skuteczny instrument racjonalnego korzystania z zasobów wodnych.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#PosełLechKuropatwiński">W świetle przedstawionych zagadnień staje się realne stopniowe wdrażanie działań mających na celu zachowanie różnorodności biologicznej. Bliższa analiza zakresu warunków i ich funkcji w dziedzinie zarządzania środowiskiem wodnym wskazuje, że mają one charakter przestrzenny i kompleksowy, przewidują bowiem zarządzanie wodami powierzchniowymi i podziemnymi we wzajemnym powiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#PosełLechKuropatwiński">Informacja ministra środowiska, aczkolwiek nie w pełni przedstawia wszystkie aspekty gospodarowania wodami, to stanowi ważny etap przedstawiania przez rząd Sejmowi istotnych problemów kraju.</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#PosełLechKuropatwiński">Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za przyjęciem informacji ministra środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pani poseł Zofia Krasicka-Domka, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wobec informacji rządu o gospodarowaniu wodami w Polsce z druku sejmowego nr 3061.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Woda stanowi jeden z podstawowych elementów kształtujących środowisko życia i warunkujących działalność człowieka. Podstawowym zadaniem gospodarki wodnej jest optymalne wykorzystanie zasobów wodnych dla zaspokojenia potrzeb ludności, rolnictwa i przemysłu przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony przed powodzią oraz przed skutkami suszy.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. zobowiązuje ministra środowiska do przedkładania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej co dwa lata informacji o gospodarowaniu wodami, uwzględniając system zarządzania zasobami wodnymi na podstawie Prawa wodnego, zgodnie z wymogami unijnymi zwartymi w szeregu dyrektyw szczegółowych oraz w ramowej dyrektywie wodnej 2000/60/ WE.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Kraj nasz posiada relatywnie mało zasobów wodnych, jak dowiadujemy się z informacji ministra środowiska, a deficyt wodny wynika nie tylko z jej niedoboru co z rozmieszczenia zasobów. Najmniejszy jednostkowy zasób wód jest w rejonie warszawskim, łódzkim, wrocławskim, krakowskim oraz na Śląsku i w Wielkopolsce.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Załączniki graficzne informują nas o zasobach wodnych rzek polskich głównych dorzeczy Wisły i Odry, jezior oraz zasobów dyspozycyjnych i perspektywicznych wód podziemnych. Z badań PIOŚ wynika, że zaledwie 34% badanych odcinków rzek znajduje się w pierwszej klasie czystości wód, a ponad 45% - w drugiej klasie, na co rzutuje głównie stan sanitarny rzek. Podkreśla się, że utrzymują się tendencje do poprawy jakości wód rzecznych. Zaś wody jezior tylko nieliczne, bo w 3%, należą do pierwszej klasy czystości.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Odnośnie do wód podziemnych monitoring Państwowego Instytutu Geologicznego wykazuje systematyczną poprawę ich jakości. Oczywiście wiąże się to ze stanem infrastruktury wodno-kanalizacyjnej bardziej niż z rolniczym użytkowaniem terenu. Zaopatrzenie w wodę pitną, udział poborów wody dla tych celów poprzez wodociągi komunalne w ogólnym poborze stanowi w Polsce ok. 20% i w informacji czytamy, że jest równy średniej europejskiej. Natomiast udział poboru wody dla celów przemysłowych to prawie 70% ogólnej ilości wody i jest większy od średniej europejskiej o 53%. Zastanowić się trzeba, czy nie jest to marnotrawstwo. Nadmieniam, że wskaźnik ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków w okresie sprawozdawczym, czyli za rok 2002, zbliżony jest do średniej w krajach OECD, tj. około 67%.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Niezwykle istotny problem - to utrzymywanie wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych przez organy wykonujące prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa. Administratorami wód i urządzeń wodnych są regionalne zarządy gospodarki wodnej, parki narodowe jako jednostki budżetowe podlegające ministrowi środowiska, wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych, także jako jednostki budżetowe, podlegające marszałkom województw, a wodami morskimi zarządza Ministerstwo Infrastruktury. Podczas dyskusji w terenie na ten temat słyszy się wiele wątpliwości co do podziału kompetencji w gospodarce wodnej oraz związanych z tym różnych sposobów finansowania, także mówi się często o rozbieżnych interesach poszczególnych administratorów, co może stwarzać zagrożenie dla racjonalnego gospodarowania wodami. Są liczne głosy, żeby uporządkować ten obszar.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Istotne stwierdzenie jest zawarte w informacji na stronie 19, że środki przeznaczone przez budżet państwa na gospodarowanie wodami zgodnie z Prawem wodnym od wielu lat są niewystarczające. Regułą stało się znaczniejsze finansowanie gospodarki wodnej występujące w okresach po dużych powodziach, jakie miały miejsce w 1997 r., 1998 r. i 2001 r., a szkody szacowano na 15 mld złotych.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Już zmierzam do zakończenia, panie marszałku, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Niestety, dopiero niezwykle dotkliwe, a często tragiczne w skutkach dla społeczeństwa i gospodarki zjawiska powodują docenianie problematyki gospodarki wodnej. Członkowie sejmowej komisji ochrony środowiska uważają, że niezbędne jest zwiększenie środków na realizację programów zabezpieczenia przeciwpowodziowego, w tym zwiększenie ilości zbiorników przeciwpowodziowych, zbiorników małej i dużej retencji, oraz pilne ukończenie wieloletniej inwestycji budowanego od 20 lat zbiornika Świnna Poręba na rzece Skawie, także zbiornika Wióry na rzece Świlinie, adaptacja wyrobiska popiaskowego Kuźnica Warężyńska na zbiornik przeciwpowodziowy.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Niezbędne jest zwiększenie środków na poprawę stanu technicznego wałów przeciwpowodziowych i budowę nowoczesnej osłony przeciwpowodziowej kraju. Zgodzić się należy z końcową sentencją informacji, cytuję: „Zadania z zakresu ochrony przeciwpowodziowej muszą być nadrzędne nad innymi formami działalności gospodarczej i aktywności społecznej oraz wszelkimi formami ochrony przyrody”. Z całą mocą dodam, że zadania te wymagają także zwiększenia nakładów finansowych, które na przestrzeni kilku lat, jak wspomniał pan minister Żelichowski Stanisław, zmalały 10-krotnie, co wpływa na nieracjonalne zagospodarowanie gospodarki wodnej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Józefa Głowę, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy chciałbym odnieść się do sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełJózefGłowa">Nie ulega wątpliwości, iż jakość wód w Polsce w dalszym ciągu nie odpowiada standardom krajowym i wymaganiom dyrektyw Unii Europejskiej. Za ważny problem należy również uznać to, że wiele rzek ze względu na nasze położenie geograficzne ma swoje źródła w krajach ościennych. Istnieje zatem pilna potrzeba uregulowania problemu zanieczyszczenia na wodach granicznych i podjęcia wspólnych działań z krajami sąsiadującymi z naszym krajem zmierzających do wyeliminowania tego niekorzystnego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PosełJózefGłowa">Innym problemem w zakresie gospodarowania wodami w Polsce jest zbyt mała liczba zbiorników retencyjnych. Obecnie ich pojemność nie daje pełnej możliwości ochrony przed powodzią, a w czasie suszy nie gwarantuje odpowiedniego zaopatrzenia w wodę. Wspomnieć również należy, iż prowadzone przez wiele lat działania melioracyjne w ostatnim okresie zostały znacznie zaniedbane, co doprowadziło do dewastacji już istniejących budowli i powstania wiążących się z tym niekorzystnych następstw w postaci chociażby braku zabezpieczeń pól uprawnych przed nadmiarem lub brakiem zasobów wodnych.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PosełJózefGłowa">W ostatnich latach ustawodawstwo polskie w zakresie gospodarki wodnej jest dostosowywane do przepisów unijnych. W ramach prowadzonej gospodarki zasobami wodnymi naszego państwa realizowane są plany w zakresie koordynowania działań zmierzających do osiągnięcia i utrzymania dobrego stanu ekologicznego naszych wód. Ostatnie lata przyniosły wzrost inwestycji w postaci regulacji i zabudowy rzek, budowy i modernizacji stacji uzdatniania wody, jak również sieci wodociągowych. Za pomocą środków uzyskanych z pożyczek i kredytów pozyskiwanych z międzynarodowych instytucji bankowych planowana jest budowa systemu nowoczesnej osłony przeciwpowodziowej kraju.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PosełJózefGłowa">Należy uznać za słuszne założenia przyjęte w informacji Ministra Środowiska dotyczącej gospodarowania wodami w Polsce. A zatem Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem omawianej tu informacji Ministra Środowiska. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Michał Figlus, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełMichałFiglus">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełMichałFiglus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego koła dotyczące informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełMichałFiglus">Rok 2004 jest trzecim rokiem realizacji spraw związanych z gospodarowaniem wodami w Polsce na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne uwzględniających system zarządzania zasobami wodnymi zgodnie z wymogami Unii Europejskiej. Okres ten został wykorzystany w celu zastosowania, prawidłowego wprowadzenia zasad racjonalnego i całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych z uwzględnieniem ich jakości i ilości. W tym okresie powołano regionalne rady gospodarki wodnej, które wyrażają opinie w sprawach gospodarowania wodami, w szczególności w zakresie projektów planów, programów oraz konkretnych przedsięwzięć inwestycyjnych i działań w zakresie odbudowy ekosystemów.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PosełMichałFiglus">Nasze zasoby wodne charakteryzuje zmienność w czasie i przestrzeni, związana w dużym stopniu z warunkami środowiskowymi, a szczególnie z topografią i opadami, a także różna ich jakość. Analizując średni odpływ jednostkowy i odnosząc go do liczby mieszkańców danego regionu, szacuje się, iż najmniejszy zasób własny występuje w regionie warszawskim, łódzkim i krakowskim.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PosełMichałFiglus">Woda stanowi jeden z podstawowych elementów kształtujących środowisko życia i warunkujących działalność człowieka. Jest ona nie tylko artykułem pierwszej potrzeby, ale i środkiem utrzymania higieny, surowcem i środkiem produkcji przemysłowej oraz najważniejszym źródłem energii. Ustawa Prawo wodne wprowadza istotne postulaty w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki wodnej. Planowanie w gospodarowaniu wodami służy racjonalnemu programowaniu i koordynowaniu działań mających na celu utrzymanie dobrego stanu ekologicznego wód oraz poprawę stanu zasobów wodnych i możliwości korzystania z wód.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PosełMichałFiglus">Nasze położenie geograficzne sprawia, iż około 42% granicy państwowej przebiega rzekami. W zdecydowanej większości wody graniczne płyną z terytorium państw sąsiedzkich, co wpływa na jakość tych wód, które po wykorzystaniu za granicą dopływają do nas w znacznym stopniu zanieczyszczone. Stąd też wynikła prowadzona na szeroką skalę polityka współpracy międzynarodowej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PosełMichałFiglus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedstawiona nam przez ministra środowiska informacja na temat gospodarowania wodami w Polsce w sposób precyzyjny charakteryzuje i przedstawia nam ten proces. Nie sposób jej całościowo i szczegółowo omówić, dlatego też uwagę swoją skupmy na elemencie walki ze zjawiskami ekstremalnymi, czyli w tym wypadku suszą i powodzią. Polityka prowadzona przez ministerstwo zmierza do zagospodarowania przestrzennego w tym zakresie już na szczeblu gminnym. Plany te uwzględniają właściwe zagospodarowanie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, tak aby podjęte działania zapewniły bezpieczeństwo ludziom i mieniu przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#PosełMichałFiglus">Reasumując, z przedstawionej przez ministra środowiska informacji na temat gospodarki wodnej w Polsce w sposób jednoznaczny wynika, iż prowadzona w ostatnich latach prawidłowa i racjonalna polityka w tym zakresie jest kontynuowana. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie głos zabierze pani poseł Małgorzata Rohde, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełMałgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jak słyszeliśmy, informacja o gospodarowaniu wodami w Polsce, przedstawiona na 27 stronach druku, jest dość oszczędna i ogólna. Oczywiście nawet w tej wersji daje ona pewien obraz gospodarowania wodami w kraju, ale brakuje mi w tej informacji - i na tym chciałabym się skupić - szerszej analizy zagrożenia zanieczyszczeniem wód związanym z narastającym w Polsce zjawiskiem lokalizacji w naszym kraju wielkopowierzchniowych ferm hodowli trzody chlewnej metodą bezściółkową.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełMałgorzataRohde">Pozbywanie się gnojowicy i wylewanie jej wprost do rowów melioracyjnych bądź wylewanie w innych niedozwolonych miejscach jest niestety zjawiskiem powszechnym i było przez pana służby wielokrotnie ustalane i kontrolowane. Konsekwencje tych kontroli są oczywiście niewielkie, ponieważ w świetle prawa możliwości karania tych złoczyńców niestety nie są zbyt dobrze sprecyzowane. Owszem, jest ramowa dyrektywa wodna, ustalająca ramy wspólnotowego działania w tej dziedzinie. Dyrektywy zostały włączone do polskiego systemu prawnego, przede wszystkim do ustawy Prawo wodne i ustawy Prawo ochrony środowiska, jednak ta transpozycja dyrektywy wodnej, która miałaby uszczelnić nasze prawo dotyczące ochrony wód powierzchniowych przed azotanami, przed zrzutami pochodzenia rolniczego czy odzwierzęcego, chyba jeszcze nie do końca jest wdrożona.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełMałgorzataRohde">Przede wszystkim chciałabym, panie ministrze, zwrócić uwagę na fakt, że narastająca fala lokalizowania na naszym terenie tych gospodarstw rolnych czy wielkopowierzchniowych hodowli stwarza takie zagrożenie, które już w Europie zostało ustalone. W związku z tym, że tam wcześniej to masowe zjawisko spowodowało takie zanieczyszczenia, może w naszym kraju można by przyspieszyć wdrożenie tej dyrektywy i tak uszczegółowić czy przynajmniej tak sformułować prawo, żeby ono zamykało możliwość powstawania kolejnych ferm na takich jednak niezbyt formalnych warunkach. Ponieważ w ustawie o nawozach i nawożeniu Wysoka Izba pozostawiła gnojowicę jako nawóz, musi to być poddane bardzo szczegółowej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PosełMałgorzataRohde">Chciałabym pana ministra zapytać, jak w konsekwencji tych wszystkich doświadczeń unijnych i w konsekwencji tych działań, które obserwujemy u nas, głównie na ziemi pomorskiej, warmińsko-mazurskiej i wielkopolskiej, moglibyśmy uszczelnić nasze prawo, być może przyspieszyć wdrożenie tej dyrektywy wspólnotowej, żeby ograniczyć to zjawisko, żeby je kontrolować, żeby je w jakiś sposób napiętnować i żeby nie było tak spontanicznych i tak masowych zjawisk powstawania tych wielkopowierzchniowych ferm. Prosiłabym pana ministra o szerszą odpowiedź w tym zakresie. A generalnie sama informacja jednak jest dosyć oszczędna i warto by było pokusić się o większą troskę w analizowaniu wszystkich problemów dotyczących gospodarowania wodami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekJózefZych">W ten sposób lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Do zadania pytań mamy zapisanych 11 posłów. Wobec tego ustalam czas na zadanie pytania na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekJózefZych">O zadanie pytania proszę pana posła Mariana Kawę, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełMarianKawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dokonując analizy materiału zawartego w druku nr 3061, to jest informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce, która jest przedmiotem dzisiejszej debaty, pragnę zauważyć, że w planach - w perspektywie czasowej - dotyczących stanu wykorzystania zasobów wodnych i prowadzenia inwestycji czy też realizowania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy brak jest wzmianki o inwestycji Kąty-Myscowa, zwanej też Krempną, koło Jasła w dorzeczu Wisły.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełMarianKawa">Panie ministrze, parlamentarzyści SLD od wielu lat zabiegają o tę inwestycję, która łączy szereg istotnych warunków zarówno w zakresie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, jak i zaspokajania potrzeb znacznych grup mieszkańców, jeśli chodzi o wodę. Parlamentarzyści SLD wraz z władzami niegdyś jeszcze woj. krośnieńskiego, obecnie podkarpackiego, zabiegają o tę inwestycję, widząc pełne i logiczne jej uzasadnienie. Czy rzeczywiście w najbliższych latach w planach ministerstwa ta inwestycja się nie znajdzie?</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełMarianKawa">Dlaczego w miejscu, gdzie istnieją warunki naturalne i były przygotowania do tej inwestycji, która nie pociągałaby za sobą znacznych przemieszczeń ludzi i dobytku, ta inwestycja nie jest przygotowywana? Na wniosek zespołu posłów i senatorów SLD z Podkarpacia odbyła się w tej sprawie dyskusja na forum sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, z udziałem marszałka woj. podkarpackiego. Komisja przyjęła stanowisko, w którym sygnalizuje podjęcie inicjatywy ustawodawczej. Chciałbym zapytać pana ministra o stosunek do tej inicjatywy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie proszę o zadanie pytania panią poseł Grażynę Ciemniak, także Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Woda jest źródłem życia, dlatego wspólnie musimy dbać zarówno o jakość, jak i o wielkość zasobów wodnych. Z przedstawionej przez pana ministra informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce wynika, że jakość wód powierzchniowych i podziemnych systematycznie się poprawia, jednak korzystanie z wód wymaga zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony przed powodzią.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Dla gospodarowania wodami i ochrony przeciwpowodziowej w woj. kujawsko-pomorskim, ale także w całej Polsce, istotne znaczenie ma stopień wodny we Włocławku, który niestety ulega systematycznej erozji. Pragnę zadać pytanie panu ministrowi: Czy jest już wykonana ekspertyza rozstrzygająca, czy korzystniej jest budować nowy stopień wodny w Nieszawie - taka uchwała Sejmu została podjęta, jest nawet ustawa sejmowa - czy w inny sposób należy zabezpieczyć stopień wodny we Włocławku?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">Pilne podjęcie decyzji jest konieczne. Wymagają tego względy bezpieczeństwa, ale chodzi też o możliwości korzystania ze środków funduszy Unii Europejskiej. Dotychczasowe kontrowersje, spory wokół budowy stopnia wodnego w Nieszawie nie posunęły tej sprawy ani o krok, dlatego też ta ekspertyza jest niezbędna. Oczekuję na udzielenie odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Pytanie zada pani poseł Elżbieta Łukacijewska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie ministrze, bez wstępu przejdę od razu do pytania. Chciałabym zapytać pana ministra, co jest przyczyną pogorszenia stanu jakościowego wód powierzchniowych i jakie działania - zawarte jest to nie tylko w informacji przedłożonej przez Ministra Środowiska, ale również w różnych ekspertyzach -zamierza podjąć rząd, aby jakość wód powierzchniowych poprawić?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Nie tylko wynika to z informacji, ale wszyscy doświadczamy tego, że stan urządzeń przeciwpowodziowych w Polsce jest bardzo zły, wręcz opłakany. Przypomina się o tym głównie w chwilach powodzi, w chwilach zagrożenia. Wiadomo, że brakuje środków finansowych na remont, modernizację tych urządzeń. W tej sytuacji nastąpił pat: nie ma środków finansowych, więc nie modernizujemy, jeśli nie modernizujemy, to koszty się o wiele zwiększają z uwagi na zagrożenie powodzią i występujące w związku z tym powodzie. Chciałabym więc zapytać pana ministra: Skąd środki? Jakie kroki zamierza podjąć ministerstwo, by zwiększyć środki finansowe, by pozyskać dodatkowe środki nie tylko z ministerstwa, z budżetu państwa? Czy są jakieś źródła, z których ministerstwo zamierza pozyskać środki na modernizację tych urządzeń wodnych? I jeszcze wspominałam - podobnie jak moi przedmówcy i osoby, które później występowały - że inwestycje, które są rozpoczęte, zwłaszcza budowa zbiorników wodnych, bardzo długo trwają i są finansowane głównie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Czy jest szansa na pozyskanie innych źródeł finansowania? Jaka jest szansa, aby nowe zbiorniki wodne - podobnie jak pan poseł Kawa mam na myśli zbiornik Kąty-Myscowa - mogły być finansowane? Chcę powiedzieć, że nie tylko posłowie SLD, z całym szacunkiem, dbają i zabiegają o to, aby był on realizowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zadanie pytania proszę pana posła Lecha Kuropatwińskiego, Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Informacja ministra ochrony środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce i stanowisko komisji ochrony środowiska są nieodzowne, konieczne, aby społeczeństwo czuło się bezpiecznie, bo woda jest niezbędna do życia ludzi, zwierząt itd.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełLechKuropatwiński">Mam pytanie do pana ministra. Rozpoczęła się kampania wyborcza, a jestem posłem z okręgu Włocławka, i przed każdą kampanią wyborczą - sejmową czy samorządową - od lat pojawia się problem budowy zapory wodnej na Wiśle w Nieszawie. Stąd moje pytanie i proszę o konkretną odpowiedź. Kiedy, to znaczy w którym roku rozpocznie się budowa tej zapory, aby ponownie nie była to tylko kiełbasa wyborcza wykorzystywana przez kandydatów różnych partii, mówiących o miejscach pracy, a potem zamieniających to na głosy? Nawiązując do pytania pani poseł Ciemniak, pytam też o to, czy jest ekspertyza odnośnie do zapory wodnej we Włocławku.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Ministrze! Polska leży na gorących wodach, których temperatura na głębokości 1500 m na przykład w woj. kujawsko-pomorskim, a konkretnie w okolicach Mogilna - Tucholi, wynosi od 130o do 150oC. Kilka dni temu widziałem, jak wykorzystuje się wodę geotermalną w Rabce. Proszę odpowiedzieć: Ile jest odwiertów w kraju, które były wykonane na koszt państwa w latach 1970–1980 i są zaplombowane oraz kto jest ich właścicielem? Ile z tych odwiertów wody geotermalnej mogłoby być otwartych w celu wydobycia gorącej wody na potrzeby grzewcze i energetyczne? Zgodnie bowiem z dyrektywą Unii Europejskiej Polska do 2012 r. ma korzystać w 10% z energii odnawialnej. I ostatnie pytanie: Czym kierował się rząd, obniżając dotacje rządowe na meliorację w kraju - oszczędnością budżetową czy czymś innym?</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Ministrze! Melioracja to uporządkowanie gospodarki wodnej, lepsze plony uzyskiwane przez rolników. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie zada pytanie pan poseł Jan Chojnacki, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJanChojnacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Trzy, a właściwie cztery pytania. Czy zmniejszenie zużycia wody świadczy o drogiej wodzie, czy o właściwej gospodarce wodą przez odbiorców indywidualnych, a także tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą?</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełJanChojnacki">Kolejne pytanie. W materiale zawartym w druku nr 3061 mówi się o poprawie jakości wód, i podziemnych, i tych w rzekach, jeziorach, natomiast z wystąpienia i pytania zadanego teraz jeszcze przez panią poseł Łukacijewską z Platformy Obywatelskiej wynika, że jest odwrotnie. W związku z tym mam pytanie: Jaka jest prawda - czy prawdziwa jest informacja zawarta w tym druku, czy nie? Wyczytałem w niej bowiem o poprawie jakości wód.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PosełJanChojnacki">Kolejne pytanie. W trakcie dyskusji niektóre kluby zgłosiły wniosek o nieprzyjęcie informacji. W związku z tym mam pytanie do pana ministra: Czy zawarta w druku informacja jest pełna i oddaje stan faktyczny, to, co wynika z Prawa wodnego? W ogóle, czy w tej informacji jest o odpowiedzialności za wieloletnie zaniedbania w gospodarce wodnej, o których częściowo wspomniał pan poseł Żelichowski, który też przez znaczny okres czasu był ministrem środowiska? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Teraz pytanie zada pani poseł Halina Talaga, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełHalinaTalaga">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W związku z tą informacją mam pytanie do pana ministra, właściwie do rządu, odnośnie do ustawy o ustanowieniu wieloletniego programu: „Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba na lata 2005–2010”. W dniu 12 października odbyło się pierwsze czytanie tej ustawy na posiedzeniu Komisji Finansów i Komisji Ochrony Środowiska, a do dnia dzisiejszego nie ma stanowiska rządu. Mam pytanie. Na jakim etapie jest przygotowanie stanowiska rządu wobec tej ustawy? Kiedy komisje będą mogły zacząć procedować, żeby ta ustawa weszła od 1 stycznia 2005 r.? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Pytanie zada pan poseł Sebastian Florek, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełSebastianFlorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy inwestycji związanych z budowlami wodnymi, które dotychczas nie były zapisane jako strategiczne inwestycje państwa. Poza prowadzonymi inwestycjami, takimi jak Świnna Poręba, gdzie budowa odbywa się od zera, istnieją również rozpoczęte i niezakończone budowy. Zaporę wodną Świnna Poręba znam osobiście i wnoszę o rozpatrzenie możliwości, aby szybkie zakończenie jej budowy nastąpiło poprzez wprowadzenie rozwiązań komercyjnych. Ogromny majątek, którego wartość wzrośnie po oddaniu takiego zbiornika do użytku, może już dziś służyć jako doskonałe zabezpieczenie kredytowe. Niejedna instytucja finansowa byłaby zainteresowana współfinansowaniem tego wraz z samorządami, które zapewne widziałyby w tym interes dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełSebastianFlorek">Jeśli chodzi o te inwestycje rozpoczęte i dawno zaniechane, mam na myśli znany, zapomniany Kanał Mazurski łączący Wielkie Jeziora Mazurskie z Bałtykiem. Drogi wodne, retencja wodna, atrakcyjność turystyczna to są walory, które przemawiają za dokończeniem tej inwestycji. Czy ministerstwo jest w stanie doprowadzić do zakończenia budowy Kanału Mazurskiego, w oparciu o środki unijne? Kanał Mazurski idealnie wpisuje się w katalog priorytetów do finansowania przez Unię Europejską. Budowa Kanału Mazurskiego jest zakończona na różnych etapach, a gdzieniegdzie jest zaawansowana nawet w 70%. Atrakcją Mazur są bezwzględnie Wielkie Jeziora Mazurskie. Ich użytkowanie i poprawa zagospodarowania może zwiększyć się poprzez dokończenie budowy kanału. Ma on nie tylko walory turystyczne, jest to też droga wodna, która wpłynie na obniżenie kosztów działalności gospodarczej na Mazurach. Jest to baza do tego, aby ugruntować naszą państwowość na tych terenach. Strona rosyjska również jest zainteresowana dokończeniem budowy Kanału Mazurskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie pytanie zada pan poseł Benedykt Suchecki, także Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełBenedyktSuchecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Omawiana dzisiaj tematyka jest bardzo nośna, bowiem o jakości naszego życia decyduje nie tylko ilość wody, ale również jej stan. Uległ on znacznej poprawie po rozpadzie wielkiego przemysłu. Niemniej jednak mogliśmy i możemy zrobić znacznie więcej. Mam tu na myśli przede wszystkim polepszenie jakości wody poprzez poprawę sytuacji która aktualnie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełBenedyktSuchecki">Chciałbym panu ministrowi zadać pytanie. Jak wygląda sprawa nieszczęsnych mogielników z lat 70., bowiem one się rozszczelniają? Wiem, że istnieje program ich likwidacji, ale myślę, że jest już czas, by problem definitywnie rozwiązać i zakończyć sprawę.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełBenedyktSuchecki">Druga kwestia dotyczy budowy małych zbiorników retencyjnych, zwłaszcza w centralnej Polsce, gdzie odczuwamy ogromny niedobór zasobów słodkowodnych. Opracowywanych jest wiele programów budowy zbiorników małej retencji, między innymi w Polsce centralnej program budowy zbiorników małej retencji - przez prof. Pawłata od inżynierii środowiska ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PosełBenedyktSuchecki">Samorządy starają się budować te zbiorniki retencyjne. O ich ilości i jakości nie będę mówił. Jak jednak przekonać samorządy, zwłaszcza radnych, by dawały środki na budowę tych zbiorników? Albowiem w mentalności części radnych pierwsza jest droga, a nie zbiorniki retencyjne.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PosełBenedyktSuchecki">Pytanie, które bym chciał skierować również do pana ministra: Czy, by poprawić ilość wody w Polsce centralnej, jest opracowany jakiś długofalowy program wykorzystania tej olbrzymiej dziury, jaka powstała w Bełchatowie? Niedługo zasoby węgla brunatnego będą się kończyć, ale dziura pozostanie. Czy taki program jest lub będzie opracowywany? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Obecnie pytanie zada pani poseł Zofia Krasicka-Domka, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Ministrze! Mam jedno pytanie w odniesieniu do przygotowania programów ograniczenia dopływu azotu ze źródeł rolniczych do wód podziemnych, jezior, rzek, jeśli chodzi o działanie przedsiębiorstw Smithfield Foods, co poruszyła już pani poseł Rohde. Wiadomo, że stanowi to ogromne zagrożenie zanieczyszczeniem wód podziemnych, wód rzek, wód jezior i stanowi to zmorę dla społeczności lokalnych. Jakie działania i ograniczenia w tej sprawie zamierza podjąć Ministerstwo Środowiska?</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zadanie pytania proszę pana posła Stanisława Duliasa, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełStanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełStanisławDulias">Panie Ministrze! W ostatnich latach zmniejsza się wielkość środków finansowych przeznaczanych na planowaną ochronę środowiska, w tym na gospodarkę wodną. Dalej utrzymuje się taka tendencja. Skutkuje to oczywiście odpowiednimi zaniedbaniami, a ponadto kilka powodzi w tym okresie, szczególnie z lat 1997–2001, uświadomiło nam wszystkim, że zdecydowanie korzystniejsze jest zapobieganie niż likwidacja skutków powodzi. Wniosek jest prosty: Należy wszystko zrobić, aby zintensyfikować zadania w zakresie gospodarowania wodami, w tym ochronę przed powodziami. Bez tego nie będzie poprawy.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełStanisławDulias">Panie ministrze, w złożonej informacji wskazuje pan, że usuwanie skutków katastrof powodziowych oraz budowa systemu nowoczesnej osłony przeciwpowodziowej kraju podejmowane są dzięki pozyskiwaniu środków z pożyczek i kredytów z międzynarodowych instytucji bankowych (Bank Światowy, Europejski Bank Inwestycyjny, Bank Rozwoju Rady Europy i in.). Brak jest jednak informacji, ile pożyczono tych środków. Moje pytanie, w celu konkretyzacji: Jaki zakres zadań w dziedzinie gospodarki wodnej jest finansowany z środków zagranicznych, a jaka część z własnych środków krajowych, budżetowych czy innych? Jaka część kosztów jest pokrywana z polskiego budżetu i jaka wielkość środków na te cele jest planowana?</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełStanisławDulias">Kolejne pytanie: Jakie działania rząd wykonuje w celu poprawy stanu melioracji w Polsce? Zaniedbania są wieloletnie i, jak się orientuję, nie mamy zamiaru wykonywać jakichś zintensyfikowanych działań.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełStanisławDulias">Jeszcze sekundeczkę.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PosełStanisławDulias">Ochrona przed zagrożeniami dla stosunków wodnych na Śląsku ma szczególne znaczenie. Skażenie wód jest duże i brak aktywnych działań. Powodować to będzie pogorszenie stanu.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#PosełStanisławDulias">W imieniu własnym i Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu ponad rok temu stawiałem wniosek na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o powołanie stałej podkomisji do spraw rewitalizacji terenów. Nic się w tym zakresie nie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#PosełStanisławDulias">Już nie będę rozciągać wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#PosełStanisławDulias">Ostatnie, króciutkie pytanie. Jaki jest według ministerstwa stosunek do sprywatyzowanych zakładów wodociągowych, które bez przerwy podnoszą ceny, a niestety inwestycji i działań w tym zakresie nie ma? Świadczy to o rabunkowej gospodarce tych zakładów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zadanie pytania proszę pana posła Ryszarda Nowaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełRyszardNowak">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełRyszardNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy kwestii zasobów, źródeł geotermalnych. Dlaczego w informacji przedstawionej przez pana ministra nie znalazło się w zasadzie ani jedno słowo na temat wykorzystywania tych zasobów?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełRyszardNowak">Drugie pytanie dotyczy sytuacji finansowej w gospodarce wodami. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, zgadzamy się z tym, że środki przeznaczone przez budżet państwa na utrzymanie majątku związanego z gospodarką wodami są daleko niewystarczające. Czy ministerstwo prowadzi działania, by dochody generowane przez majątek gospodarki wodnej były rzeczywiście przeznaczane właśnie na tę gospodarkę wodną, a nie na inne cele? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Jako ostatni pytanie zada pan poseł Stanisław Kalinowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełStanisławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam takie pytania. Wiem i jest to stwierdzone również naukowo, że jesteśmy krajem, który posiada najmniejsze zasoby wody pitnej. Melioracja przeprowadzona przed laty spowodowała bezpowrotne odprowadzenie wód gruntowych do morza. Dlaczego kolejne rządy nie przygotowały programów zatrzymania wód w rzekach, które mają status rzek górskich, na brzegach Bałtyku? Jest również tak, że w programie Natura 2000 chyba przeszliśmy samych siebie, bo pozwoliliśmy zbyt bardzo zahamować rozwój małych elektrowni i zapór wodnych. Dlaczego tak się dzieje? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Krzysztofa Szamałka.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję serdecznie za głosy, które padły w tej debacie, zwłaszcza za te głosy, które podkreślały znaczenie gospodarowania wodą jako elementem niezwykle ważnym, doniosłym i potrzebę koncentracji wysiłków różnych struktur państwa, w tym posłów, instytucji rządowych, samorządowych na tej tematyce. To bardzo ważna sprawa i te słowa dla mnie również są istotne.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Jednocześnie chciałbym powiedzieć, że na wszystkie pytania, które zostały zadane w trakcie tej debaty, będą państwu udzielone pisemne odpowiedzi, jako że pewnie nie sposób w czasie, który jest mi dedykowany, do wszystkich się odnieść. Proszę zatem pozwolić, że skoncentruję się tylko na pewnych ogólnych odpowiedziach bądź też kilku wybranych szczegółowych w stosunku do państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Proszę mi pozwolić zacząć od pewnej dygresji ogólnej. Jest mianowicie kategoria ludzi, którym wszystko kojarzy się z seksem, niezależnie od tego, czy ma to jakiś sens, czy też nie. Jest również taka kategoria ugrupowań politycznych, którym wszystko łączy się z polityką, w tym włączając wodę w zagadnienia polityczne.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Proszę państwa, jeśli chodzi o debatę, w której były prezentowane stanowiska klubów i kół, proszę zwrócić uwagę na bardzo charakterystyczny motyw, w którym dwa ugrupowania - Platforma Obywatelska oraz PiS - wnoszą jednoznacznie o odrzucenie informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce. Nie chcę tej sprawy dalej kontynuować, bo myślę, że mógłbym zabrnąć w sytuację, która mi nie przystoi i w której nie mogę się znaleźć, ale pragnę zwrócić reprezentantom tych dwóch klubów uwagę na to, że szereg rzeczy, na które się powoływano, dlaczego w gospodarowaniu wodami w Polsce nie osiąga się pewnych jakościowych czy ilościowych celów, jest pokłosiem decyzji, które zostały powzięte m.in. przez Sejm i koalicję bezpośrednio poprzedzającą okres sprawowania władzy w latach 2001–2005.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Jakie to decyzje? Szeroko motywował je chociażby pan poseł Żelichowski. Przecież to za poprzedniego systemu i układu politycznego podjęto decyzję o zaprzestaniu finansowania inwestycji w gospodarce wodnej, w sprawie których minister środowiska był dysponentem i użytkownikiem tych środków. Być może tak należało zrobić, być może taka była sytuacja. No, ale pokłosie spraw, które wówczas zostały podjęte, mamy w tej chwili w sytuacji niezwykle dramatycznej i ten dramatyzm sytuacji chcę przedstawić chociażby na przykładzie Świnnej Poręby, która tutaj wielokrotnie również była przywoływana. Inwestycja ta nie jest inwestycją centralną, jak to się dawnej nazywało, w związku z czym nie ma takiej pozycji budżetowej w budżecie państwa. Ta pozycja jest zasilana finansowo od roku 2002 czy 2001 środkami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, które nie mogą być przeznaczone w całości na inwestowanie w budowę zbiorników retencyjnych, bo nie takie zadanie jest Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Pojawiające się możliwości użycia ewentualnych oszczędności w budżecie i różne sytuacje, które zdarzają się, uniemożliwiają skierowanie strumienia na finansowanie inwestycji pt. Świnna Poręba, bo nie ma takiej pozycji w budżecie. Projekt, o którym była mowa, ustanowienia programu wieloletniego, który jest w przededniu rozpatrywania - za chwileczkę się odniosę do tego, jaki jest stosunek rządu - zdarzają się z tym, że w budżecie brakuje środków na finansowanie tak znaczących inwestycji w zakresie gospodarki wodnej. Czyli mamy pewne koło zamknięte. Jednocześnie państwo posłowie, bo na tym wątku jeszcze chwilę chcę się zatrzymać, mówicie o potrzebie innego podejścia do gospodarowania w tym obszarze w Polsce, przy czym przedstawiliście państwo wykluczające się poglądy w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Pani poseł Łukacijewska w imieniu Platformy Obywatelskiej powiedziała, że jest zdecydowanie przeciwna rozwiązaniom, które są zarysowane, że mogłyby być użyte, w tym na przykład wyodrębnienie z instytucji administracji wodnej w Polsce agencji czy jakby to zwał, wszystko jedno, wiadomo, o co chodzi, chodzi po prostu o taki podmiot, który mógłby zarządzać ogromnym majątkiem Skarbu Państwa i wykorzystywać go m.in. po to, żeby znajdować źródło uzyskiwania finansów na finansowanie gospodarki wodnej. Jakie to źródło? Na przykład wchodzenie w związki gospodarcze w ramach partnerstwa prywatno-publicznego w zakresie budowy elektrowni wodnych. W tej chwili sytuacja prawna wyklucza taką możliwość, dlatego że RZGW, regionalne zarządy gospodarki wodnej, o których tutaj mówiono kilkakrotnie, nie mają osobowości prawnej i nie mogą być uczestnikiem procesu gospodarczego opartego o przepisy prawa handlowego. Czyli zarysowana koncepcja nietworzenia nowego podmiotu, usystematyzowania, uregulowania pewnego obszaru dla znalezienia źródła finansowania jest oprotestowana, a stanowisko PiS w tej sprawie zdecydowanie różni się od stanowiska Platformy. Zachęcam do analizy wzajemnych...</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Nowak: Platforma była przeciwko agencji.)</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Tak jest, tak jest, oczywiście. Ja doskonale pamiętam, co pan poseł mówił. W każdym razie zachęcam do tego, ażeby perspektywa, która nie wiem, czy ziści się, czy też nie, że przyszła koalicja będzie złożona z dwóch podmiotów politycznych, skłoniła państwa do uzgodnień już teraz na tym etapie, dlatego że będzie problem, jak w tej sprawie znaleźć racjonalne wyjście z tej trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Przechodzę do spraw, które państwa poruszyły i one są istotne. Otóż stanowisko rządu do inicjatyw pojawiających się ze strony państwa posłów w postaci ustanawiania kolejnych programów, bo takim programem jest program budowy Nieszawy, takim kolejnym programem w postaci programu wieloletniego jest program budowy Świnnej Poręby, takim też został zarysowany tutaj przed chwileczką program być może ustanowienia inicjatywy poselskiej w sprawie zbiornika Krępna itd. Myślę, że rzecz powinna być rozważona w kategoriach systemowych, a nie w kategoriach inicjatyw, które będą rozwiązywały poszczególne elementy, dlatego że wówczas możemy doprowadzić do braku koherentności tych rozwiązań. Jeśli myśleć w kategoriach systematycznego gospodarowania wodami, to wody powinno się zatrzymywać tam, gdzie jest ich nadmiar w określonych torach i gdzie one są najlepszej jakości. Gdzie takie obszary w Polsce się znajdują? W obszarach górskich i tuż podgórskich oczywiście. Na świecie, gdzie rozwinięta jest gospodarka wodami w zakresie retencjonowania, zbiorniki buduje się głównie w tych obszarach, a nie na obszarach nizinnych, w związku z czym tam powinniśmy realizować zwiększenie zdolności retencyjnej, a później, po ich zrealizowaniu, w obszarach zaprezentowanych przesuwać się dalej, zwłaszcza że zbiorniki, o których mówię, winny spełniać swoją funkcję również przeciwpowodziową. Powódź rozwija się najgwałtowniej na obszarach górskich i podgórskich, gdzie wypełnienie dolin rzecznych górskich następuje bardzo szybko i jednocześnie zwiększa się jej siła niszczycielska przez cały materiał, który ze zboczy górskich jest niesiony dalej. A więc jeśli chodzi o stanowisko rządu co do inicjatywy poselskiej programu wieloletniego Świnna Poręba, sprawa nie jest zaniedbana, jest to w toku uzgadniania wewnątrzrządowego, bowiem stanowisko rządu musi być wspólne, wyrażone przez ministra finansów i innych ministrów. Sądzę, że w ciągu 2 tygodni to stanowisko powinno być zrealizowane i przedstawione do dalszego rozpatrywania.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Powoływaliście się państwo na informację, która jest po raz pierwszy przedstawiana na podstawie nowego Prawa wodnego z roku 2001 o tym, że dostrzegacie państwo zjawisko pogarszania się jakości wód w Polsce. Myślę, że tu jest jakieś nieporozumienie. Podany przykład dotyczący jakości wód I klasy, gdzie ten udział zmniejszył się o kilka procent, trzeba czytać łącznie, bo stan rzek i wód powierzchniowych o II i III klasie czystości się zwiększył, zmniejszyła się ilość rzek pozaklasowych, zdecydowanie spadła ilość ścieków nieoczyszczanych, ilość ścieków oczyszczanych w sposób głębszy, czyli metodami chemicznymi, biologicznymi zwiększyła się. Dajmy czasowi zrobić swoje. Wielkość inwestycji, które są w gospodarce wodnej realizowane przez samorządy, wspomagane systemem wojewódzkich środków pomocowych oraz środkami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, powoduje to, że w gospodarce wodno-ściekowej zaczyna być właśnie ten trend, o którym powiedziałem - zmniejszania się elementów szkodliwych. Jednocześnie, jak się na to nałoży zdolność samoregulacji, samooczyszczania, którą posiada natura, to oczywiście rezultaty powinniśmy wkrótce zacząć odczuwać jako pożądane przez wszystkich. To jest odpowiedź na temat jakości tychże wód.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Była tutaj wielokrotnie przywoływana sprawa energii geotermalnej. Jeden z panów posłów mówił o tym, ile jest otworów wykonanych w poszczególnych latach. Przedstawimy te informacje. Jednocześnie było pytanie o to, dlaczego nie ma informacji o stopniu wykorzystania zasobów wodnych, zasobów geotermalnych w kraju. Myślę, że to będzie w informacji pisemnej i w następnej, prezentowanej za 2 lata, informacji powinniśmy to zawrzeć.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Za 2 lata?)</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Za 2 lata, dlatego że co 2 lata przedstawia się informację.</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego w tej brakuje tego?)</u>
          <u xml:id="u-80.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Przepraszam państwa, nie tylko tej informacji brakuje, brakuje różnych innych informacji, na przykład, jaka część zasobów powierzchniowych wykorzystana jest w pompach ciepła. Myślę, że takie kolejne elementy informacyjne dotyczące gospodarowania wodami będą się znajdowały i będą systematycznie zwiększały zasób wiadomości o tym, w jaki sposób wody są wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-80.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Podnoszony był również wątek dotyczący tego, czy zmniejszenie zużycia wody wynika wyłącznie ze zbyt wysokiej ceny wody, która powoduje ograniczanie jej zużycia, czy też są inne czynniki. Przede wszystkim czynnikami wpływającymi na to zmniejszenie jest kwestia technologii, które są wprowadzane w różnego rodzaju przedsięwzięciach gospodarczych, bo one warunkują tak naprawdę, jaka ilość wody jest użytkowana przez gospodarkę. Natomiast w kategoriach komunalnych istnieje bardzo niewielki margines, w którym człowiek może ograniczyć ilość zużywanej wody. Woda, jak wielokrotnie państwo, i słusznie, przywoływali w każdym wystąpieniu, w introdukcji, jest substancją warunkującą możliwość funkcjonowania i życia. Są pewne zasoby wody, które muszą być użyte przez każdego, ażeby mógł wypełniać swoje funkcje życiowe. W związku z czym to nie jest spowodowane tylko elementami wysokich kosztów energii oferowanej przez zakłady wodociągowe. W tej sprawie, myślę, również państwu zostanie przedstawiona ta informacja.</u>
          <u xml:id="u-80.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Poruszone zostały również pewne problemy systemowe. Pan poseł Florek pyta, czy można sprawę Świnnej Poręby czy też innych tego typu inwestycji rozwiązać w sposób komercyjny. Powiem szczerze, nie wyobrażam sobie, a nawet gdyby ktoś chciał sfinansować z własnych... Przytoczę tu przysłowie: Każdy ma swój sposób tracenia pieniędzy. Jeżeli znajdzie się ktoś gotowy sfinansować Świnną Porębę, jako kaprys, to oczywiście bylibyśmy otwarci, żeby tę inwestycję, jeszcze do wykonania, o wartości kosztorysowej wynoszącej 1300 mln zł sfinansował, albowiem potem stopa zwrotu tej inwestycji, jeśli chodzi o odzyskiwane na przykład miejsca rekreacyjne, byłaby niewyobrażalnie duża; takich sytuacji sobie nie wyobrażam, ale jestem otwarty, gotowy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-80.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Jeżeli chodzi o pytania dotyczące Nieszawy, to studium zagospodarowania, bo to jest elementem dalszego postępowania, jest w trakcie realizacji, o ile pamiętam termin przekazania to koniec tego roku. Natomiast jeśli chodzi o ekspertyzy dotyczące stopnia we Włocławku, bo to też było przedmiotem państwa pytań, to pragnę powiedzieć, że komisja technicznej kontroli zapór, a więc służba państwowa, która analizuje, jaki jest stopień, współczynnik bezpieczeństwa zapór istniejących w Polsce, utrzymuje dla zapory we Włocławku ocenę, że stopień ten się nie pogarsza. Dlaczego się nie pogarsza? Dlatego, że podjęliśmy inwestycje w zeszłym roku, w tym roku i na przyszły rok jest przewidziane w budżecie 15 mln zł na podnoszenie bezpieczeństwa zapory wodnej we Włocławku. Ta zapora musiała być wzmacniana iniekcjami zapobiegającymi przesiąkaniu i przepływowi wody, wymywaniu oczywiście, umacnianiu całego tego hydrotechnicznego obiektu, w związku z czym jej stan techniczny się nie pogarsza, a więc nie ma obawy o bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia ludzi mieszkających poniżej zapory. Jednocześnie trzeba powiedzieć, że ideą, która przyświeca budowie zapory w Nieszawie, jest przede wszystkim podstawowy argument, żeby zapobiec katastrofie budowlanej, jaka jest we Włocławku, to jest główny element, który napędza wszystkich zainteresowanych tą sprawą. Ponieważ stopień bezpieczeństwa we Włocławku się nie pogarsza, czekamy, jak powiedziałem, na wykonanie studium zagospodarowania i wszystkich niezbędnych dokumentów w tej sprawie, potem będzie rozstrzygana kwestia, w jaki sposób może ona być realizowana, zwłaszcza że pojawiające się informacje o tym, iż to też może być finansowane przez podmiot prywatny w dalszym ciągu nie są dla mnie wystarczająco wiarygodne, ażeby można było aż taki wysiłek podejmować nawet w celu produkowania energii elektrycznej, która jest pożądana, ze źródeł odnawialnych. Na tym, panie marszałku, zakończyłbym. Zobowiązuję się do udzielenia szczegółowych odpowiedzi i wszyscy państwo posłowie zostaną poinformowani.</u>
          <u xml:id="u-80.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Chciałbym sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Ale dodatkowych pytań już nie ma.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie pytanie, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełRyszardNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełRyszardNowak">Wysoki Sejmie! Pan minister zasugerował, jakoby nasza, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, krytyczna ocena tej informacji rządowej była motywowana politycznie. Otóż nie ma to nic wspólnego z rzeczywistością, panie ministrze. Nasza ocena nie mogła być inna, gdyż ten raport w suchych faktach tylko stwierdza, jak źle jest w tej dziedzinie. Chciałbym zapewnić pana ministra, że gdyby ten raport był przedstawiany przez któregoś z ministrów z rządu Jerzego Buzka, nasza ocena byłaby równie krytyczna. Jeszcze raz powtarzam, że z ubolewaniem stwierdzam, iż raport, aczkolwiek w tym zakresie, w którym został nam dostarczony, był rzetelnie przygotowany, stwierdza fakty, które są bardzo niepokojące, które powodują, że musimy się obawiać tego, co może nas czekać w niekorzystnych sytuacjach, które miały miejsce w ostatnich latach, i to nie ma nic wspólnego z polityką, panie ministrze. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Poseł Sebastian Florek: Ja też chciałbym w formie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełSebastianFlorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Moja myśl była taka: tego typu zapora może być wykorzystana komercyjnie nie tylko poprzez prywatne instytucje, które władują pieniądze i będą z tego korzystały, ale proszę zwrócić uwagę, jest zaprojektowana elektrownia wodna, która jest dość sporej mocy, to są też konkretne pieniądze, im prędzej zacznie działać, tym lepiej. Następnie zabezpieczenie przeciwpowodziowe dla Krakowa, pozyskiwanie środków na pobieranie wody pitnej itd., to są różnego rodzaju działania, które można zintensyfikować i wprowadzić już dzisiaj do systemu, żeby w ciągu 2 czy 3 lat zakończyć inwestycje. Taka była moja myśl. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Rohde: Przepraszam bardzo, uzupełnienie.)</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Uzupełnienie, nie sprostowanie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełMałgorzataRohde">Sprostowanie w takiej formie, że pan minister raczył się odnieść bardzo ogólnie do tematu dyrektywy azotanowej, który dla nas jest... Nawet w pytaniach się pojawił. Jakikolwiek kierunek, jakieś zainteresowania, jakaś analiza czy jakieś formalne stwierdzenie...</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Krzysztof Szamałek: Proszę bardzo, ja mogę jeszcze...)</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PosełMałgorzataRohde">Wiem, oczywiście. Tylko pan minister zupełnie to pominął. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Krzysztof Szamałek: Czy mogę, panie marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Tak. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z największą przyjemnością odpowiem na wszystkie państwa pytania, których z uwagą słuchałem i które mam zapisane. Jeżeli tylko będę miał czas i pan marszałek pozwoli, to jestem w stanie odpowiedzieć na wszystkie państwa pytania. Odniosę się teraz do tych, które zostały uznane za szczególnie ważne.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Oczywiste jest, że wielkoobszarowe zanieczyszczenia azotanowe, zwłaszcza pochodzące z wielkofermowej produkcji, są przedmiotem szczególnego nacisku, szczególnej kontroli ze strony Inspekcji Ochrony Środowiska. Jest w tej sprawie całe instrumentarium, które jest niezbędne i którego można używać. Inspekcja Ochrony Środowiska jest instytucją państwową, która bada, czy prowadzona działalność jest zgodna z wymaganiami i prawnymi regulacjami w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Nie jest prawdą, że jeżeli działalność przekracza przepisy prawa lub jest z nimi niezgodna, to nie ma instrumentów skutecznego wpływania na podmioty. Są takie instrumenty, w odniesieniu zarówno do zakładów przemysłowych, jak i rolniczych. W tej chwili jest realizowany, kończony twiningowy program związany z dyrektywą azotanową i rozstrzygnięciami, które dodatkowo trzeba będzie zastosować, aby skuteczność działania w tym zakresie była większa.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Jak wiadomo, jednym z elementów wykluczania gnojowicy jest konieczność budowania zbiorników ją magazynujących. Gnojownica sama jako taka nie jest szkodliwa, chodzi tu o czas, w którym jest używana - bezpośrednio po powstaniu. Wszyscy o tym doskonale wiemy. Wystarczy realizacja tych zadań, które przywołuję. Ona traci swoje szkodliwe właściwości i może być używana z powodzeniem jako nawóz. Stosuje ją cały świat, w tym Austria i wszystkie inne przodujące państwa rolnicze na świecie. będziemy postępowali tak samo, jesteśmy członkiem Unii Europejskiej, musimy realizować wspólną politykę w tym zakresie. Zapewniam, że nikt nie będzie dopuszczał takich odstępstw.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Rohde: Dziękuję, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaKrzysztofSzamałek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekJózefZych">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Informacja Rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro (druk nr 3407).</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#WicemarszałekJózefZych">O zabranie głosu proszę ministra finansów pana Mirosława Gronickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym przedstawić informację na temat perspektyw i skutków przystąpienia Polski do strefy euro. W ramach tej informacji chciałbym omówić kilka zasadniczych elementów. Jako pierwszy, podstawowy będzie temat: strefa euro jako optymalny obszar walutowy, następnie wspomnę o korzyściach i kosztach związanych z przystąpieniem Polski do strefy euro, wreszcie omówię kryteria konwergencji z traktatu z Maastricht oraz stopień wypełnienia tychże kryteriów przez Polskę na tle nowych krajów członkowskich w Unii Europejskiej. Swoje wystąpienie chciałbym zamknąć omówieniem stanowiska rządu w sprawie integracji walutowej Polski w świetle aktualnie występujących i możliwych w przyszłości ograniczeń.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Szanowni Państwo Posłowie! Dzień 1 maja 2004 r. był uwieńczeniem długoletniego procesu gospodarczej i politycznej integracji Polski ze strukturami Unii Europejskiej. Data przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wyznacza jednocześnie nowy etap w dążeniach Polski do uzyskania pełnego członkostwa w Unii Gospodarczej i Walutowej, czyli zastąpienia złotego przez wspólną walutę europejską - euro. Wejście do strefy euro jest strategicznym celem polskiej polityki gospodarczej w najbliższych latach.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Chciałbym podkreślić, że od początku lat 90. polska gospodarka podlegała przemianom, dzięki którym dawny system nakazowo-rozdzielczy przekształcony został w zupełnie nowy mechanizm spełniający większość kryteriów współczesnej gospodarki rynkowej. Przeprowadzona została głęboka restrukturyzacja gospodarki oraz wprowadzono zmiany zwiększające efektywność działania podmiotów gospodarczych. Nastąpiły daleko idące zmiany w strukturze towarowej i geograficznej polskiego handlu zagranicznego. Zwiększył się udział towarów o wyższym stopniu przetworzenia oraz wzrosła rola wymiany handlowej z krajami Unii Europejskiej. Inflacja została obniżona do poziomu charakteryzującego stabilne gospodarki rynkowe. Przeprowadzono także stopniową liberalizację przepływów kapitałowych między Polską a zagranicą. W wyniku tych przemian można spokojnie w tej chwili powiedzieć, że polska gospodarka jest gospodarką otwartą.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W roku 1990, na początku przemian politycznych i gospodarczych, Polska podpisała układ o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Stanowiło to pierwszy krok w kierunku uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej. Od tego momentu podejmowane były wysiłki zmierzające do przygotowania polskiej gospodarki do pełnej integracji z gospodarkami krajów Unii Europejskiej. Dostosowano polskie prawo do prawa wspólnotowego, stworzono warunki do pełnego uczestnictwa Polski w jednolitym rynku europejskim. Ukoronowaniem wieloletnich zabiegów o dostosowanie polskiej gospodarki oraz infrastruktury prawnej i instytucjonalnej do warunków członkostwa było podpisanie 16 kwietnia 2003 r. traktatu akcesyjnego.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Od momentu przystąpienia do Unii Europejskiej Polska bierze udział w III etapie Unii Gospodarczej i Walutowej, ze statusem kraju z derogacją. Co to oznacza? Polska zobowiązana jest do przyjęcia wspólnej waluty dopiero po wypełnieniu warunków określonych w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Przepisy prawne Unii nie narzucają jednak wprost terminu, w jakim niezbędne jest wypełnienie kryterium przynależności do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Chciałbym poświęcić teraz chwilę na omówienie pewnych zasadniczych i podstawowych pojęć, zanim zaczniemy dyskutować na temat stanowiska rządu i pewnych ograniczeń dotyczących wejścia do strefy euro. Po pierwsze, chciałbym powiedzieć parę słów na temat strefy euro jako optymalnego obszaru walutowego. Unia walutowa, a takim mianem można określić strefę euro, stanowi najbardziej zaawansowane studium procesu integracji handlowej i gospodarczej między krajami. Koszty i korzyści związane z wejściem danego kraju do unii walutowej są często oceniane w kontekście teorii optymalnego obszaru walutowego. Obszar ten rozumiany jest jako organizm obejmujący odrębne kraje mogące harmonijnie funkcjonować przy istnieniu jednej waluty na całym obszarze. W związku z brakiem możliwości korzystania z instrumentów polityki pieniężnej i kursowej jako narzędzi polityki gospodarczej w ramach optymalnego obszaru walutowego występują inne mechanizmy o charakterze dostosowawczym. Mechanizmami tymi mogą być: elastyczność płac, migracje siły roboczej oraz transfery funduszy publicznych pomiędzy poszczególnymi krajami. W ramach optymalnego obszaru walutowego to właśnie one muszą przejąć rolę polityki monetarnej jako narzędzia stabilizacji lub absorpcji szoków gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Co rozumiemy przez szoki gospodarcze? W teorii ekonomii określane są one jako nieoczekiwane i z reguły gwałtowne wydarzenia, które mają istotny wpływ na podstawowe zmienne makroekonomiczne. Z punktu widzenia funkcjonowania Unii Monetarnej istotna jest podatność gospodarek wchodzących w jej skład na wstrząsy oddziałujące na sferę realną. Szczególne znaczenie ma również to, czy szoki mają charakter symetryczny, czy też asymetryczny. Szok symetryczny wpływa na gospodarki wchodzące w skład Unii Monetarnej w tym samym kierunku i z podobną siłą, pozwalając na wykorzystanie wspólnej polityki pieniężnej do jego złagodzenia. Przykładem takiego szoku może być ostatnio widoczny na rynkach światowych gwałtowny wzrost cen ropy naftowej. Szok asymetryczny natomiast wywiera różny wpływ na podstawowe kategorie makroekonomiczne w różnych krajach. W przypadku wystąpienia takiego wstrząsu sytuacja gospodarcza kształtuje się odmiennie w różnych regionach Unii Monetarnej, w związku z czym jego neutralizacja poprzez wykorzystanie wspólnej polityki pieniężnej jest utrudniona. Tym samym ciężar procesów dostosowawczych spada na kraj dotknięty takim szokiem. Przykładem szoku asymetrycznego może być klęska żywiołowa na obszarze danego kraju.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Potencjalne koszty przystąpienia Polski do strefy euro będą zależały od zdolności absorpcji przez nasz kraj ewentualnych szoków asymetrycznych w kontekście braku niezależnej polityki pieniężnej i kursowej. Prawdopodobieństwo wystąpienia tych szoków będzie też związane ze stopniem wypełniania przez Polskę warunków optymalnego obszaru walutowego.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Najczęściej wyróżnianymi kryteriami pomagającymi określić, czy dane kraje tworzą optymalny obszar walutowy, są, po pierwsze, podobieństwo struktury gospodarek, po drugie, stopień integracji handlowej, po trzecie, poziom korelacji cykli koniunkturalnych.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeżeli chodzi o podobieństwo struktur gospodarek, to w tym przypadku należy brać pod uwagę strukturę produktu krajowego brutto oraz wysokość tegoż produktu w przeliczeniu na głowę mieszkańca. Bada się również strukturę rynku pracy, w szczególności strukturę zatrudnienia i bezrobocia, oraz elastyczność rynku pracy pod względem regulacji prawnych dotyczących ochrony zatrudnienia, mobilności siły roboczej oraz płacowych i pozapłacowych kosztów pracy.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Z kolei stopień integracji handlowej określa się, biorąc pod uwagę geograficzną i płatniczą strukturę handlu zagranicznego, towarową strukturę eksportu i importu prowadzonego pomiędzy potencjalnymi członkami wspólnego obszaru walutowego, a także udział eksportu poszczególnych krajów w imporcie pozostałych krajów badanej grupy w rozbiciu na poszczególne grupy towarowe.</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wreszcie poziom korelacji cyklu koniunkturalnego, czyli jego zbieżności w różnych krajach, bada się poprzez empiryczną analizę zbieżności cykli koniunkturalnych, a ona jest z kolei przeprowadzana w oparciu o analizę porównawczą kształtowania się trzech kluczowych dla sfery realnej parametrów, tj. realnych temp wzrostu PKB, produkcji przemysłowej oraz stopy bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-90.12" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jak w świetle tych trzech podstawowych elementów wygląda polska gospodarka? W chwili obecnej możemy powiedzieć, że struktura polskiego PKB nieznacznie tylko odbiega od struktury PKB w strefie euro. Dla przypomnienia, mamy nieznacznie wyższy udział rolnictwa - około 3% w przypadku polskim, ok. 2% w przypadku Unii, oraz przetwórstwa przemysłowego - 24,8 w przypadku polskim, nieco mniej w przypadku strefy euro, a także mamy nieznacznie niższy udział usług (aktualnie 66,4% PKB) niż w strefie euro. Mamy, niestety, znacznie niższy PKB per capita, czyli na jednego mieszkańca. W chwili obecnej dla rozszerzonej Unii polskie PKB na jednego mieszkańca stanowi 47,2% średniej unijnej. Trzeba jednak zaznaczyć, że mamy do czynienia ze stałym wzrostem tejże relacji. Dla porównania w 1995 r. stosunek polskiego produktu krajowego per capita do średniej tych 25 krajów, wchodzących obecnie w skład Unii Europejskiej, stanowił 41,1%. Mamy stosunkowo wysoki udział eksportu w PKB, chociaż jest on niższy niż w innych krajach, przy czym pamiętajmy o tym, że polska gospodarka jest, powiedzmy, gospodarką kraju o średniej wielkości, wobec tego udział eksportu nie może być nadzwyczajnie wysoki, ale jednocześnie mamy stosunkowo duży udział eksportu i importu do krajów strefy euro, to jest ponad 55%. Mamy poza tym walutę euro jako walutę dominującą w strukturze walutowej płatności towarowych oraz w dominacji handlu wewnątrzgałęziowego. Ponadto struktura towarowa eksportu Polski nie odbiega znacznie od struktury towarowej importu.</u>
          <u xml:id="u-90.13" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeżeli chodzi o korelację cyklu koniunkturalnego Polski ze strefą euro, to porównując z początkiem okresu polskiej transformacji, czyli początkiem lat 90., ta korelacja realnego wzrostu oraz produkcji przemysłowej z krajami unijnymi była poniżej 0,2; dla przypomnienia współczynnik relacji może osiągnąć maksymalnie wartość 1, plus lub minus, oczywiście. Współczynnik korelacji zwiększył się w ostatnich latach do 0,5. Jest to nadal stosunkowo niska wielkość, ale chciałem podkreślić, że mamy do czynienia z tendencją rosnącą i to jest rzecz, która pozwala sądzić, iż w najbliższym czasie zbieżność cyklu koniunkturalnego Polski oraz krajów unijnych będzie bardzo podobna. Powyższe dane wskazują, że choć Polska nie spełnia jeszcze wszystkich kryteriów optymalnego obszaru walutowego, to podobieństwo struktur analizowanych gospodarek jest już znaczne, a powiązania handlowe dość silne. Powszechna jest przy tym akceptacja hipotezy, że pozostając poza strefą euro, nowe kraje członkowskie nie będą w stanie osiągnąć wysokiej korelacji cyklów koniunkturalnych z krajami strefy euro. Dane historyczne wskazują, że w okresie przygotowań do członkostwa w UGW oraz we wczesnych latach członkostwa następował znaczny wzrost współzależności pomiędzy gospodarkami krajów członkowskich unii walutowej, prowadzący do wzrostu synchronizacji cykli koniunkturalnych. Należy jednocześnie podkreślić, że aktualny poziom potencjalnej reakcji na szoki popytowe i podażowe w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej jest w przybliżeniu taki sam, jak w Hiszpanii czy Portugalii w momencie ich akcesji do unii walutowej. Historia uczy jednak, że unie monetarne nie zawsze są tworzone w duchu teorii optymalnego obszaru walutowego. Słabość tego podejścia jest głównie związana z faktem, że abstrahuje ono od istnienia fizycznych granic krajów. Często zdarza się tak, że nawet poszczególne regiony danego kraju nie spełniają warunków optymalnego obszaru walutowego. Uznaje się jednak, iż 12 krajów członkowskich strefy euro nadal nie wypełnia wszystkich kryteriów optymalnego obszaru walutowego, chociaż wprowadzenie euro w formie gotówkowej od 1 stycznia 2002 r. przyczyniło się do dalszego postępu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-90.14" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jakie korzyści i koszty mogą być związane z przystąpieniem Polski do strefy euro? Istnieje wiele przesłanek natury ekonomicznej wskazujących na to, że przyjęcie euro leży w strategicznym interesie Polski. Będzie to bowiem oznaczało jeszcze pełniejsze włączenie naszego kraju w struktury gospodarcze Unii Europejskiej i stworzy możliwość wywierania większego wpływu na decyzje podejmowane w ramach Unii, m.in. poprzez współuczestnictwo w decyzjach podejmowanych przez Europejski Bank Centralny.</u>
          <u xml:id="u-90.15" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Przyjęcie euro przyniesie również korzyści wynikające z przynależności do obszaru charakteryzującego się dużą stabilnością gospodarczą, rosnącym stopniem integracji rynków finansowych, niską inflacją i niskimi stopami procentowymi.</u>
          <u xml:id="u-90.16" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Członkostwo w strefie euro powinno korzystnie wpłynąć na polską gospodarkę, sprzyjając osiągnięciu trwałego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego i przyczyniając się do przyspieszenia procesu realnej konwergencji. Oznacza to, że dystans dzielący Polskę od średniego kraju Unii Europejskiej, wyrażany chociażby wysokością produktu krajowego na głowę mieszkańca, zostanie szybciej pokonany dzięki członkostwu w strefie euro. Wyniki większości analiz, przeprowadzonych przez krajowe i zagraniczne ośrodki badawcze, wskazują na to, że korzyści wynikające z przyjęcia przez Polskę euro wyraźnie przeważają na związanymi z tym kosztami.</u>
          <u xml:id="u-90.17" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Korzyści wynikające z wprowadzenia w Polsce wspólnej waluty europejskiej będą odczuwane zarówno na poziomie całej gospodarki, jak też przez poszczególne podmioty gospodarcze i osoby fizyczne. Nowa waluta powinna przyczyniać się do wzmocnienia powiązań handlowych i kapitałowych pomiędzy polskimi podmiotami gospodarczymi a ich kontrahentami europejskimi. Wspólny pieniądz będzie pobudzał w ten sposób dalszą integrację Polski ze strefą euro, przyspieszając realną konwergencję oraz sprzyjając intensywnej modernizacji polskiej gospodarki. W efekcie oczekuje się wzrostu inwestycji, ewolucji struktury towarowej polskiego eksportu do strefy euro, spadnie - tak przynajmniej oczekujemy - udział produktów nieprzetworzonych na rzecz wyrobów przetworzonych w eksporcie. Oczekujemy wzrostu eksportu i importu w relacji do PKB, a zwłaszcza importu zaawansowanych technologicznie dóbr kapitałowych.</u>
          <u xml:id="u-90.18" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Zgodnie z jednym z raportów, który warto zacytować, „Raportem na temat korzyści i kosztów przystąpienia Polski do strefy euro”, opracowanym przez ekspertów Narodowego Banku Polskiego, w 2030 r. poziom inwestycji może być wyższy o 13,6–28,3% w stosunku do scenariusza czy prognozy zakładającej, że Polska nie wejdzie do strefy euro. Oznacza to, że średnioroczne tempo wzrostu inwestycji będzie w tym okresie wyższe o 0,5–1 punktu procentowego w porównaniu ze scenariuszem bazowym. Wzrostowi inwestycji może także towarzyszyć wyższy niż w scenariuszu bazowym - podkreślam: tym, który nie zakłada wejścia Polski do strefy euro - wzrost konsumpcji o 016–0,37 punktu procentowego rocznie, a jej poziom w 2030 r. może być wyższy o 4,4–10%. Poziom produktu krajowego brutto może być w 2030 r. wyższy o 5,6–11,8%. To oznacza, że średnioroczne tempo wzrostu w tym okresie może być o 0,2–0,4% wyższe niż w scenariuszu bazowym. Także Międzynarodowy Fundusz Walutowy w swoim raporcie „Adopting the Euro in Central Europe - Challenges of the Next Step in European Integration” szacuje, że sam wpływ przyjęcia euro na zwiększenie obrotów handlowych powinien przyczynić się do wzrostu poziomu PKB w Polsce o 5–10% w ciągu 20 lat.</u>
          <u xml:id="u-90.19" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Pełny udział w Unii Gospodarczej i Walutowej będzie również istotnym czynnikiem zmniejszającym prawdopodobieństwo wystąpienia w Polsce kryzysu finansowego. Wiąże się to zarówno z redukcją ryzyka kraju, importem międzynarodowej wiarygodności polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego, jak również z poprawą sytuacji polskich finansów publicznych. Poprawa ta jest związana z traktatowymi wymogami dotyczącymi dyscypliny fiskalnej, uszczegółowionymi w Pakcie Stabilności i Wzrostu, odnoszącymi się w szczególności do maksymalnego dopuszczalnego poziomu deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB.</u>
          <u xml:id="u-90.20" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wprowadzenie w Polsce wspólnej waluty europejskiej stworzy polskim podmiotom gospodarczym możliwość zredukowania kosztów swojej działalności o wydatki związane z wymianą złotego na euro oraz o koszty związane z ryzykiem walutowym. Z uwagi na fakt, że niepewność co do kształtowania się kursu walutowego jest czynnikiem ograniczającym handel oraz niekorzystnie wpływa na rozwój inwestycji, kluczowe znaczenie będzie miało wyeliminowanie ryzyka zmienności kursu złotego w stosunku do euro. Skala tego efektu oceniana jest jako znacząca ze względu na fakt, że ponad 2/3 obrotów polskiego handlu zagranicznego jest aktualnie rozliczane w euro.</u>
          <u xml:id="u-90.21" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wyeliminowanie ryzyka kursu walutowego i redukcja kosztów transakcyjnych, które przyniosą oszczędności szacowane przez Komisję Europejską na ok. 0,1–0,2% PKB rocznie, będą sprzyjały szybszemu rozwojowi wymiany handlowej z krajami strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-90.22" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Międzynarodowy Fundusz Walutowy szacuje także, że w efekcie eliminacji ryzyka zmienności kursu złotego w stosunku do euro obroty handlowe Polski z krajami strefy euro mogą wzrosnąć w dłuższym okresie o ok. 15–30%.</u>
          <u xml:id="u-90.23" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Z punktu widzenia podmiotów gospodarczych istotna będzie również redukcja kosztów finansowania działalności gospodarczej związana ze spadkiem stóp procentowych, bowiem w procesie przystępowania do strefy euro oczekuje się spadku długoterminowych stóp procentowych o 150–200 punktów bazowych. Chciałbym podkreślić, że ten spadek może być większy, ponieważ obecnie różnica pomiędzy 5-letnimi a 10-letnimi obligacjami, między oprocentowaniem obligacji w Polsce i w krajach strefy euro, jest jeszcze większa, więc tutaj możemy oczekiwać nawet większego spadku w porównaniu z dzisiejszymi notowaniami.</u>
          <u xml:id="u-90.24" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Można się także spodziewać łatwiejszego dostępu do głębokiego, bardziej płynnego i przejrzystego rynku kapitałowego strefy euro. Zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla gospodarstw domowych istotną korzyścią z uczestnictwa w strefie euro będzie wzrost przejrzystości rynku, głównie ze względu na możliwość łatwiejszego porównywania cen wyrażonych w jednej walucie. Powinno to sprzyjać podejmowaniu optymalnych decyzji tak co do wyboru miejsca sprzedaży, jak zakupu towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-90.25" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wyeliminowanie ryzyka zmienności kursu złotego w stosunku do euro w połączeniu z łatwiejszym dostępem do rynku kapitałowego strefy euro może okazać się szansą szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw w pozyskiwaniu kapitału na finansowanie ich działalności i rozwoju. Ze względu na to, że dostępne sposoby zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym są zwykle dość kosztowne, szczególnie dla małych i dużych firm, dlatego też one są rzadko przez nie wykorzystywane. I należy też podkreślić, że w związku z tym małe i średnie przedsiębiorstwa są w dużym stopniu narażone na straty z tytułu zmian czy wahań kursu walutowego.</u>
          <u xml:id="u-90.26" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Występowanie ryzyka kursowego w gospodarce otwartej ma bardzo istotny wpływ na zarządzanie długiem publicznym. W tym przypadku ryzyko kursowe wynika z istnienia instrumentów nominowanych i rozliczanych w walutach obcych w ramach długu skarbu państwa. Chciałbym przypomnieć, że obecny dług wyrażony w euro wynosi około 60% całości długu zagranicznego Skarbu Państwa, a ryzyko kursowe w tym przypadku przejawia się wrażliwością poziomu długu i kosztów jego obsługi. Aprecjacja lub deprecjacja złotego wobec danej waluty obcej powoduje proporcjonalny spadek lub wzrost zadłużenia w tej walucie wyrażonego w złotych. W przypadku Polski zmiana kursu złotego w stosunku do euro o 1% przekłada się na zmianę stanu zadłużenia o około 0,6%, natomiast w przypadku kosztów obsługi zadłużenia zagranicznego o około 0,58%.</u>
          <u xml:id="u-90.27" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wyeliminowanie ryzyka kursowego będzie miało istotne znaczenie ze względu na znaczny udział długu zagranicznego w długu Skarbu Państwa, obecnie 32,7%, oraz zbliżanie się relacji długu publicznego do PKB liczonego według polskiej metodologii do kolejnych progów ostrożnościowych przewidzianych w ustawie o finansach publicznych. Przypomnijmy, że w 2003 r. spadek kursu złotego w stosunku do dolara i euro, będący konsekwencją przede wszystkim napiętej sytuacji w finansach publicznych, wpłynął niekorzystnie na ukształtowanie się i poziomu, i relacji długu do PKB na koniec 2003 r. Analiza danych historycznych wskazuje także, że zmiana kursów walutowych była jednym z czynników powodujących przekroczenie pierwszego pasma ostrożnościowego w 2003 r. Tyle o korzyściach.</u>
          <u xml:id="u-90.28" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jakie są zagrożenia i wyzwania związane z naszym wejściem do strefy euro? Oceniając korzyści wynikające z członkostwa w strefie euro, należy mieć świadomość wyzwań stojących przed polską polityką gospodarczą i koniecznych dostosowań w zakresie elastyczności gospodarki. Zbyt wczesna rezygnacja z niezależnej polityki pieniężnej i możliwości posługiwania się instrumentem kursu walutowego oznaczałaby utratę narzędzi pozwalających na ograniczenie wpływu negatywnych czynników zarówno o charakterze zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Mogłoby to być szczególnie dotkliwe w przypadku, gdyby oddziaływanie szoków i stan koniunktury w Polsce były istotnie różne niż w strefie euro.</u>
          <u xml:id="u-90.29" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W związku z faktem, iż poziom kosztów wynikających z rezygnacji z niezależnej polityki pieniężnej zależy od podobieństwa zachowań ekonomicznych krajów członkowskich unii walutowej, warunkiem symetrycznej reakcji tych gospodarek na poszczególne szoki jest odpowiedni wysoki stopień realnej konwergencji. Biorąc jednak pod uwagę, że korelacja cyklu koniunkturalnego Polski i strefy euro jest już obecnie określana jako dość wysoka i charakteryzuje ją stała tendencja wzrostowa, ryzyko, że polityka monetarna prowadzona przez Europejski Bank Centralny będzie nieodpowiednia z punktu widzenia polskiej gospodarki, wydaje się dość ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-90.30" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Stopień, w jakim polska gospodarka narażona byłaby na negatywne skutki wystąpienia różnego rodzaju szoków, zależeć będzie w dużej mierze od jej elastyczności oraz możliwości dostosowań po stronie polityki gospodarczej. Z jednej strony wysoka mobilność wewnętrzna i zewnętrzna siły roboczej pozwoliłaby na ograniczenie ryzyka wzrostu bezrobocia, z drugiej strony odpowiednia elastyczność cen, płac i innych świadczeń powinna umożliwić relatywnie szybką redukcję kosztów przedsiębiorstw, pozwalając im w ten sposób na utrzymanie poziomu konkurencyjności międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-90.31" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Utrata możliwości wykorzystania kursu walutowego i stóp procentowych jako narzędzi elastycznego reagowania na zmiany konkurencyjności gospodarki krajowej sprawi, że ciężar akomodowania szoków asymetrycznych, które mogą dotknąć polską gospodarkę, zostanie przeniesiony w całości na rynek pracy i na politykę fiskalną. Szybkość reakcji polityki fiskalnej na powyższe szoki uzależniona będzie od jej elastyczności. W związku z tym konsolidacja finansów publicznych powinna być priorytetem dla przyszłej polityki gospodarczej. Jeżeli bylibyśmy w stanie osiągnąć równowagę w finansach publicznych albo nawet i nadwyżkę budżetową, to taka sytuacja pozwoliłaby nam na efektywne działanie tzw. automatycznych stabilizatorów koniunktury bez ryzyka przekroczenia dopuszczalnej wysokości deficytu budżetowego, tj. 3% PKB.</u>
          <u xml:id="u-90.32" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Utrzymywanie wysokiego deficytu budżetowego i związanego z nim szybko rosnącego zadłużenia publicznego doprowadziłoby nieuchronnie do stłumienia osiąganego obecnie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, dlatego też prowadzona jest gruntowna naprawa finansów publicznych. Brak tejże reformy i wynikający z tego wzrost deficytu i zadłużenia sektora finansów publicznych mogłyby się przyczynić do zmniejszenia zaufania inwestorów zagranicznych. To z kolei prowadziłoby do wzrostu poziomu stóp procentowych i wzrostu przeciętnego kosztu obsługi długu publicznego. Powodowałoby to także trudności w zakresie finansowania potrzeb inwestycyjnych gospodarki oraz stanowiłoby zagrożenie dla bezpiecznego finansowania potrzeb pożyczkowych sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-90.33" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Aby tak zakreślony negatywny scenariusz nie stał się rzeczywistością, niezbędne są działania zmierzające do uzdrowienia finansów publicznych. W związku z tym rząd przyjął kompleksowy program uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych, który ma na celu m.in. zapobieżenie przekroczeniu przez dług publiczny, liczony zgodnie z polską metodologią, poziomu 60% PKB oraz stworzenie warunków do przystąpienia Polski do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-90.34" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Program rządowy jest kontynuacją i rozszerzeniem „Średniookresowej strategii finansów publicznych”, opracowanej we wrześniu 2003 r. W programie tym rząd przedstawił propozycje nie tylko zracjonalizowania wydatków publicznych, ale również działań po stronie dochodowej.</u>
          <u xml:id="u-90.35" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Po stronie dochodowej do najważniejszych działań należy poszerzanie bazy podatkowej oraz usprawnienie działalności aparatu skarbowego. Po stronie wydatkowej główne zamierzenia dotyczą ograniczenia kosztów funkcjonowania administracji poprzez ograniczenie zatrudnienia oraz likwidację niektórych jednostek, a także poprzez kompleksową reformę systemu wydatków socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-90.36" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Działania określone w „Programie uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych” obejmują następujące obszary. Po pierwsze, racjonalizację struktur administracji, poprawę organizacji i zarządzania instytucjami publicznymi oraz zmiany w funduszach celowych, tak aby zwiększyć przejrzystość finansów publicznych. Po drugie, porządkowana będzie sfera pomocy publicznej oraz intensyfikować się będzie procesy restrukturyzacji zagrożonych sektorów gospodarki i sfery usług społecznych; przede wszystkim dotyczy to górnictwa węgla kamiennego, Polskich Kolei Państwowych i ochrony zdrowia. Po trzecie, przewiduje się racjonalizację wydatków na sferę socjalną, mającą na celu nie tylko ograniczenie nadmiernie rozbudowanych wydatków publicznych, ale przede wszystkim stopniową zmianę ich struktury - z pasywnych na aktywne - sprzyjającą podniesieniu wskaźnika zatrudnienia i ograniczeniu sfery ubóstwa. Poprawa tych wskaźników jest jednym z warunków osiągnięcia przez Polskę trwałego rozwoju społecznego i gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-90.37" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W trakcie implementacji programu wprowadzane były konieczne modyfikacje i uzupełnienia. Dlatego jego obecna postać różni się w pewnym stopniu od pierwotnej wersji. Ważniejsze zmiany, które zostały uwzględnione w programie, dotyczą połączenia zmiany mechanizmu waloryzacji rent i emerytur z likwidacją tzw. starego portfela, rezygnacji z wyrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Zrezygnowano także z przygotowania ustawy dotyczącej weryfikacji uprawnień rentowych - weryfikacja ta będzie prowadzona z wykorzystaniem obecnie istniejących zapisów prawnych. Zrezygnowano również z wyrównania wieku uprawniającego do korzystania z rent rodzinnych z wiekiem emerytalnym. Zmodyfikowano propozycje w zakresie łączenia pobierania emerytury bądź renty i pracy i zrezygnowano z wygaszania przyznawania świadczeń przedemerytalnych po 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-90.38" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Zgodnie z intencją rządu wdrażanie rozwiązań przewidzianych w programie rozpoczęte zostało już w roku bieżącym. Część realizowanych działań przewidzianych w programie nie wymaga nowelizacji prawa, natomiast część z nich wymaga przyjęcia niezbędnych zmian legislacyjnych warunkujących ograniczanie nierównowagi finansów publicznych. Część z przewidzianych działań, zarówno wymagająca zmian administracyjnych, jak i zmian legislacyjnych, została już przyjęta. Pozostała część została poddana debacie parlamentarnej lub przygotowywane są odpowiednie propozycje przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-90.39" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Najważniejsze propozycje, które już zostały wdrożone w bieżącym roku, to: zmiana zasad waloryzacji rent i emerytur połączona z likwidacją tak zwanego starego portfela, zmiana zasad finansowania potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwiększenie dochodów w wyniku restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, ograniczenie wydatków administracyjnych niewymagające zmian legislacyjnych (między innymi ograniczanie kosztów funkcjonowania administracji).</u>
          <u xml:id="u-90.40" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Część z ustaw przygotowanych przez rząd została już przekazana do parlamentu bądź też trwają prace w ramach rządu nad opracowaniem odpowiednich projektów ustaw, które - po ich przyjęciu - dadzą kolejne oszczędności dla sektora finansów publicznych. Ustawy, które po zakończeniu prac i ich przyjęciu powinny przynieść największe efekty finansowe, dotyczą poszerzenia bazy podatkowej, zmian w ubezpieczeniu społecznym rolników, zwiększenia podstawy wymiaru składek dla prowadzących działalność gospodarczą oraz wspierania zatrudnienia niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-90.41" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Skuteczna implementacja reformy sektora finansów publicznych oraz korzyści wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej powinny przyczynić się do obniżenia poziomu deficytu budżetowego i ograniczenia przyrostu długu publicznego. Oczekuje się obniżenia skali nierównowagi fiskalnej pomimo wciąż niekorzystnej struktury wydatków sektora (duży udział wydatków zdeterminowanych). Zgodnie z założeniami w najbliższych latach utrzyma się wysokie tempo wzrostu gospodarczego, dodatkowo wsparte przez członkostwo w Unii Europejskiej, co znajdzie wyraz w poprawie relacji długu publicznego i deficytu budżetowego do produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-90.42" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Należy również zauważyć, że oczekiwana konwergencja stóp procentowych w warunkach znacznego wzrostu inwestycji i dochodów może zwiększyć zagrożenie wystąpienia w Polsce tak zwanego boomu kredytowego. Na taki scenariusz wskazują doświadczenia międzynarodowe, najbardziej spektakularne w Portugalii. W tym kontekście ważne jest odpowiednie przygotowanie systemu bankowego na zjawisko znacznego nasilenia się akcji kredytowej, tak aby zapewnić jego stabilność finansową. Konieczne są dalsze działania zmierzające w tym kierunku, chociaż już obecnie polski system bankowy charakteryzuje nowoczesna struktura i odpowiedni poziom wyposażenia kapitałowego. Wysoko oceniana jest też na ogół jakość przepisów prawnych dotyczących sektora finansowego i efektywność sprawowania nadzoru bankowego.</u>
          <u xml:id="u-90.43" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Reasumując kwestię korzyści i wyzwań związanych z przystąpieniem Polski do strefy euro, należy podkreślić, że zastąpienie złotego przez euro będzie korzystne z punktu widzenia polskiej gospodarki i polskiego obywatela. Przewidywane długoterminowe korzyści związane między innymi z osiągnięciem wyższego tempa wzrostu produktu krajowego brutto powinny być znacznie wyższe od ewentualnych negatywnych konsekwencji wynikających z utraty autonomii w prowadzeniu polityki pieniężnej i kursowej.</u>
          <u xml:id="u-90.44" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W kolejnym punkcie mojego wystąpienia chciałbym omówić kryteria konwergencji z traktatu z Maastricht, by dać podstawę do analizy stanowiska rządu w kwestii konwergencji i ewentualnego przystąpienia do strefy euro. Jak już wcześniej wspomniałem, od 1 maja bieżącego roku Polska bierze udział w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej ze statusem kraju z derogacją. Oznacza to, że Polska jest zobowiązana do podjęcia działań niezbędnych do wypełnienia kryteriów warunkujących uzyskanie pozytywnej oceny Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Centralnego, a następnie pozytywnej decyzji Rady Ecofin. Ecofin to jest rada ministrów finansów Unii Europejskiej. Decyzja Ecofin otwiera drogę do pełnego uczestnictwa w strefie euro. Powyższa ocena dotyczyć będzie z jednej strony zbieżności prawodawstwa kraju członkowskiego z krajem wspólnotowym, ze szczególnym uwzględnieniem statusu narodowego banku centralnego, a z drugiej - osiągnięcia wysokiego stopnia konwergencji gospodarczej. Ocena ta będzie dokonana w oparciu o kryteria określone w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską oraz w protokołach załączonych do tego traktatu.</u>
          <u xml:id="u-90.45" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Zgodnie z art. 104 i 121 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, „Protokołem o kryteriach konwergencji do art. 121 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską” oraz „Protokołem dotyczącym procedury nadmiernego deficytu” dokonywana przez Komisję Europejską i Europejski Bank Centralny ocena osiągnięcia przez kraj członkowski wysokiego stopnia nominalnej konwergencji następuje na podstawie wypełnienia następujących kryteriów: po pierwsze, stabilności poziomu cen, po drugie, stabilności kursu walutowego, po trzecie, zbieżności w zakresie wysokości długoterminowej stopy procentowej, po czwarte, poziomu deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB.</u>
          <u xml:id="u-90.46" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kryterium inflacji przewiduje, że średnia roczna stopa inflacji w danym państwie odnotowana w ciągu jednego roku nie może przekraczać o więcej niż 1,5 punktu procentowego średniego wskaźnika inflacji z trzech krajów członkowskich o najbardziej stabilnych cenach.</u>
          <u xml:id="u-90.47" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kryterium kursu walutowego stanowi, że przez okres co najmniej 2 lat wahania kursu waluty krajowej muszą mieścić się w normalnym przedziale wahań wokół kursu centralnego, wyznaczonym przez Europejski Mechanizm Kursowy 2, tzw. ERM2. Kurs waluty krajowej nie może w okresie tych 2 lat podlegać silnym napięciom, a także nie może być dewaluowany w stosunku do żadnej waluty krajów Unii Europejskiej na własny wniosek kraju. W związku z tym, że w uchwale Rady Europejskiej o ustanowieniu europejskiego mechanizmu kursowego w trzecim etapie UGW z 16 czerwca 1997 r. podkreślono, że oczekuje się, iż kraje członkowskie z derogacją przyłączą się do mechanizmu kursowego. Zatem wypełnienie kryterium kursowego będzie wiązało się z koniecznością włączenia złotego do mechanizmu ERM2.</u>
          <u xml:id="u-90.48" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Trwałość nominalnej konwergencji osiągniętej przez kraj członkowski podlega ocenie na podstawie kształtowania się poziomu długoterminowej stopy procentowej. Protokół do traktatu z Maastricht, dotyczący kryteriów konwergencji, stanowi, że nominalna długoterminowa stopa procentowa nie może być wyższa o więcej niż 2 punkty procentowe od średniej z analogicznych stóp procentowych w trzech krajach Unii Europejskiej o najbardziej stabilnych cenach. Długoterminową stopą procentową, służącą do tych porównań, jest najczęściej rentowność obligacji skarbowych na rynku wtórnym, w tym przypadku chodzi o obligacje 10-letnie.</u>
          <u xml:id="u-90.49" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Z kolei fiskalne kryteria konwergencji stanowią, że państwa członkowskie powinny przestrzegać dyscypliny budżetowej (unikać nadmiernego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych). Analiza sytuacji fiskalnej w danym kraju przeprowadzana jest pod kątem sprawdzania, czy, po pierwsze, faktyczny lub planowany poziom deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB przekracza dopuszczalny poziom. Jeśli tak, to czy, po pierwsze, relacja ta spadała w sposób ciągły i trwały i zbliżyła się do dopuszczalnego poziomu, czy, po drugie, relacja ta przekroczyła dopuszczalny poziom, ale przekroczenie ma charakter incydentalny i krótkotrwały, a relacja ta pozostaje bliska wartości referencyjnej. Wartość referencyjna - podkreślam raz jeszcze - to jest 3% PKB.</u>
          <u xml:id="u-90.50" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Z kolei drugi segment fiskalnego kryterium konwergencji to jest poziom relacji długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do produktu krajowego brutto. W tym przypadku chodzi o to, żeby nie przekroczyć poziomu 60%, to po pierwsze. Druga sprawa dotyczy tego, czy relacja długu do PKB zmniejsza się odpowiednio szybko lub zbliża się do satysfakcjonującego poziomu w odpowiednim tempie.</u>
          <u xml:id="u-90.51" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dołączony do traktatu protokół na temat procedury nadmiernego deficytu określa maksymalny, dopuszczalny poziom deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, liczony zgodnie z zasadami Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych, w skrócie ESA '95. Chciałbym podkreślić, że miary te różnią się od miar, które są stosowane w przypadku obecnie przedstawianej projekcji czy projektu budżetowego. To, co przedstawiamy w budżecie, nie jest porównywalne z tym, o czym mówi Traktat z Maastricht.</u>
          <u xml:id="u-90.52" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kryterium zgodności legislacji jest to kryterium niemierzalne, ale też bardzo istotne. Obejmuje przede wszystkim: niezależność instytucjonalną, finansową i personalną banku centralnego. Jest to opisane w art. 108 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Następnie, zapewnienie przez kraj członkowski zgodności legislacji krajowej z traktatem i statutem Europejskiego Banku Centralnego. Wreszcie mówi ono o spójności celów banku centralnego z celami sformułowanymi w art. 105 pkt 1 traktatu i art. 2 statutu Europejskiego Banku Centralnego. Dotyczy to stabilności cen, a także wspierania polityki gospodarczej, o ile nie zagraża tej stabilności.</u>
          <u xml:id="u-90.53" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Należy przy tym zaznaczyć, że ocena wypełnienia przez kraj członkowski kryterium konwergencji powinna odbywać się z uwzględnieniem oceny trwałości osiągniętego poziomu konwergencji oraz tego, że kryteria konwergencji stanowią wspólną całość i wszystkie muszą być wypełnione, a żadne z nich nie jest traktowane jako nadrzędne. Z całą stanowczością należy również podkreślić, że nawet gdyby abstrahować od planu przyjęcia euro, to samo wypełnienie nominalnych kryteriów konwergencji, w szczególności kryteriów fiskalnych, byłoby korzystne dla polskiej gospodarki. Przyczyniłoby się bowiem do stworzenia zdrowego fundamentu pod przyszły wysoki wzrost gospodarczy. Inaczej mówiąc, zapewnienie długookresowej stabilności finansów publicznych, niskiej inflacji, stabilnego kursu walutowego byłoby niezbędne nawet, gdyby nie zakładano przystąpienia Polski do strefy euro. Integracja walutowa natomiast ze strefą euro jest strategicznym celem naszego kraju i rolą polityki gospodarczej jest dążenie do spełnienia wszystkich formalnych wymogów związanych z tym procesem.</u>
          <u xml:id="u-90.54" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jak w świetle tych pięciu podstawowych kryteriów konwergencji wygląda w tej chwili Polska i jak Polska wygląda na tle nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-90.55" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">20 października br. zostały opublikowane przez Komisję Europejską i Europejski Bank Centralny „Raporty o konwergencji” z 2004 r. Oceniono w nich przygotowanie krajów członkowskich Unii Europejskiej z derogacją do przyjęcia euro. Raporty wskazują, że jedynie Polska i Węgry nie wypełniały w analizowanym okresie żadnego z kryteriów nominalnej konwergencji. Chciałbym tu podkreślić, że kryteria długu publicznego i deficytu budżetowego zostały potraktowane w tych raportach łącznie. Podobnie jak wszystkie pozostałe kraje członkowskie Unii Europejskiej z tzw. derogacją, Polska nie spełnia obecnie kryterium odnoszącego się do zgodności uregulowań prawnych dotyczących banku centralnego. W „Aneksie do raportu o konwergencji 2004” Komisja Europejska stwierdziła, że polskie ustawodawstwo, a w szczególności Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej i ustawa o Narodowym Banku Polskim nie są zgodne z regulacjami unijnymi w zakresie uczestnictwa w Europejskim Systemie Banków Centralnych. Wynika to między innymi z tego, że art. 227 naszej konstytucji nie przewiduje tego, iż po przystąpieniu do strefy euro prowadzenie polityki monetarnej znajdzie się w kompetencji Europejskiego Banku Centralnego. Ponadto zalecana jest korekta innych rozbieżności legislacyjnych, w szczególności co do celów Narodowego Banku Polskiego oraz wzmocnienia jego niezależności instytucjonalnej, personalnej i finansowej.</u>
          <u xml:id="u-90.56" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Sześć krajów członkowskich Unii z derogacją, a mianowicie: Cypr, Czechy, Malta, Polska, Słowacja i Węgry, nie wypełniało w 2003 r. kryterium odnoszącego się do sytuacji fiskalnej kraju, przy czym - jak już wspomniałem - kryteria deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych traktowane są w tych raportach łącznie.</u>
          <u xml:id="u-90.57" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Pomimo niekorzystnej tendencji wzrostowej długu publicznego w ostatnich latach, Polska spełnia obecnie jednak kryterium dotyczące poziomu długu. W projekcie budżetu państwa na rok przyszły założono, że relacja długu do PKB, liczona zgodnie z metodologią unijną, wyniesie 46,6% w roku bieżącym (chociaż ostatnie nasze szacunki mówią już o 45,9%), natomiast w kolejnych trzech latach, czyli w 2005 r., w 2006 r. i w 2007 r., relacja tego długu może się ukształtować na poziomie: 48,2%, 48,3% i 47,7%. W roku 2004 przekroczona zostanie natomiast wartość referencyjna kryterium relacji deficytu sektora finansów publicznych do PKB. Wyniesie ona według naszych obecnych szacunków 5,7%, czyli o 2,7% więcej, niż przewiduje traktat.</u>
          <u xml:id="u-90.58" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wzrost tego deficytu w stosunku do roku poprzedniego wiąże się częściowo z procesem integracji z Unią Europejską. Należy podkreślić, że w tym roku ponosimy koszty związane ze składką do budżetu unijnego, poniesiemy koszty współfinansowania oraz ponieśliśmy straty z tytułu przejściowego obniżenia dochodów z podatków pośrednich. Prognozy na kolejne lata, zakładające utrzymanie się wysokiego tempa wzrostu gospodarczego oraz systematyczną racjonalizację wydatków budżetowych, przewidują zmniejszenie się deficytu poniżej 3% PKB w 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-90.59" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Tylko 5 krajów członkowskich Unii z derogacją wypełniało w okresie od września 2003 r. do sierpnia 2004 r. kryterium inflacji. Polska nie wypełniała w tym okresie kryterium inflacji, ale poziom wskaźnika cen ukształtował się tylko nieznacznie powyżej wartości referencyjnej tego kryterium, przekraczał ją bowiem o 0,1 punktu procentowego. Dla przypomnienia: Wartość referencyjna wynosiła 2,4%, a w Polsce inflacja w tym okresie wyniosła 2,5%. Dla przykładu jeszcze dodatkowo chciałbym wspomnieć, że wskaźnik inflacji na Węgrzech przekraczał w tym czasie wartość referencyjną o 4,1 punktu procentowego, a na Słowacji aż o 6 punktów.</u>
          <u xml:id="u-90.60" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Na podstawie przewidywanej na lata 2005–2007 ścieżki inflacji można oczekiwać, że spełnienie kryterium dotyczącego inflacji będzie możliwe i nie będzie się wiązało z koniecznością zbyt daleko idącego zacieśniania polityki pieniężnej. Należy przy tym podkreślić, że przyjęty przez Radę Polityki Pieniężnej cel polityki monetarnej po 2003 r., w postaci ustabilizowania stopy inflacji na poziomie 2,5% z dopuszczalnym przedziałem wahań +/- 1%, jest bliski oczekiwanej wartości referencyjnej dla kryterium inflacyjnego. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że w latach 1998–2003 wartość referencyjna kształtowała się w przedziale między 1,8% a 3,4%, trzeba powiedzieć, że ustabilizowanie inflacji na poziomie 2,5% nie daje automatycznej gwarancji wypełnienia kryterium inflacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-90.61" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Trwałość wypełnienia kryterium inflacyjnego podlega jednocześnie ocenie w oparciu o kryterium długoterminowej stopy procentowej. Komisja Europejska i Europejski Bank Centralny stwierdzają, że nowe kraje członkowskie Unii charakteryzuje wysoki poziom konwergencji długoterminowych stóp procentowych. Spośród 11 krajów z derogacją jedynie Polska i Węgry nie wypełniały w analizowanym okresie kryterium stopy procentowej, przy czym wartość referencyjna w Polsce była przekroczona zaledwie o pół punktu procentowego, a na Węgrzech o 1,7 punktu procentowego. Oczekuje się jednak, że spadek oczekiwań inflacyjnych oraz wdrożenie planu uporządkowania i ograniczania wydatków publicznych powinny doprowadzić do obniżenia rentowności polskich obligacji długoterminowych w stopniu pozwalającym na wypełnienie kryterium stopy procentowej.</u>
          <u xml:id="u-90.62" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wprowadzenie wspólnej waluty europejskiej w Polsce będzie miało znacznie mniejszy wpływ na zmiany poziomu cen, niż miało to miejsce po uzyskaniu członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Proces integracji, który poprzedza przyjęcie euro, stopniowo będzie wymuszał dostosowania cenowe, aczkolwiek pomimo wspólnego rynku i jednolitej waluty różnice cenowe w krajach strefy euro wciąż pozostają duże. Wśród przyczyn istotnego zróżnicowania cenowego należy wymienić m.in. przyzwyczajenia, klimat, różnice w polityce fiskalnej, różne mechanizmy regulacyjne, koszty transportu i dystrybucji, koszty robocizny i inne.</u>
          <u xml:id="u-90.63" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Według badań statystycznych zróżnicowanie cenowe pomiędzy krajami Unii Europejskiej jest znacznie silniejsze w ramach danego kraju, nawet jeśli zajmuje on duży obszar. Na przykład różnice cen artykułów spożywczych wewnątrz poszczególnych krajów Unii są od 3 do 6 razy mniejsze niż pomiędzy krajami unijnymi.</u>
          <u xml:id="u-90.64" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Duże różnice występują także w dynamice inflacji. Przykładowo we wrześniu 2004 r. wśród krajów strefy euro najwyższą inflację odnotowano w Hiszpanii: 3,2% w skali rocznej, a najniższą w Finlandii: 0,2%. Według Komisji Europejskiej różnice w dynamice inflacji wynikają przede wszystkim z trzech czynników: różnej siły oddziaływania szoków cenowych, różnic w wydajności - jest to tzw. efekt Balassy-Samuelsona - oraz różnic w przebiegu cykli gospodarczych. Nie należy więc oczekiwać, że wprowadzenie w Polsce wspólnej waluty będzie silnym impulsem dla szybkiego wyrównywania się poziomu cen pomiędzy Polską a bogatszymi krajami Unii, niemniej jednak wprowadzenie wspólnej waluty będzie zapewne przedmiotem dyskusji w kraju, podobnie jak działo się to w 12 krajach Unii Europejskiej, które przyjęły euro w postaci gotówkowej na początku 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-90.65" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wprowadzenie do obiegu pieniężnego w 12 krajach Unii Europejskiej wspólnej waluty na początku 2002 r. wiązało się z obawami dotyczącymi wzrostu inflacji na skutek wykorzystania przez sprzedawców operacji przeliczania walut do podniesienia cen oraz zaokrąglania w górę przeliczonych wartości. W odczuciu niektórych obywateli krajów strefy euro wprowadzenie wspólnej waluty spowodowało wyraźny wzrost cen. Z badań ankietowych wynika, iż konsumenci w tych krajach postrzegają inflację jako dużo wyższą, niż wskazywał na to faktyczny poziom wskaźników. Było to związane m.in. z faktem, iż poszczególni konsumenci obserwują ceny tylko z ograniczonego zakresu towarów i usług. Te wszystkie obawy i indywidualne odczucia nie znalazły jednak potwierdzenia w danych statystycznych i badaniach prowadzonych przez biuro statystyczne Unii Europejskiej Eurostat.</u>
          <u xml:id="u-90.66" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Według danych Eurostatu w styczniu 2002 r. roczna dynamika inflacji w krajach strefy euro wzrosła do 2,6% w porównaniu z 2,1% w grudniu 2001 r., czyli o 0,5 punktu procentowego. Wiązało się to jednak przede wszystkim z czynnikami sezonowymi, na przykład z wysokimi cenami warzyw oraz podwyżkami stawek podatkowych w niektórych krajach. Ceny żywności w styczniu 2002 r. były wyższe niż przed miesiącem o 1,8%, w grudniu 2001 r. o 0,6%, w lutym nastąpił z kolei spadek cen żywności o 0,4%. Eurostat podkreślał jednocześnie, że precyzyjne oszacowanie wpływów wprowadzenia wspólnej waluty jest praktycznie niemożliwe. Przedstawiona wielkość jest przybliżona i została oszacowana jako dodatkowy, nadzwyczajny wzrost cen, którego nie da się wyjaśnić poprzez normalne zachowania inflacyjne lub inne czynniki, na przykład złe warunki atmosferyczne wpływające na wzrost cen warzyw i owoców czy też podwyżki podatków akcyzowych, podwyżki cen energii.</u>
          <u xml:id="u-90.67" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wzrost cen konsumpcyjnych w krajach strefy euro w 2002 r. wyniósł 2,3%, czyli tyle samo co w 2001 r. Zakłada się, tzn. przypuszcza się, że z tego tylko 0,1 do 0,3 punktu procentowego mógł to być wzrost spowodowany przez wprowadzenie wspólnej waluty. Wpływ ten wystąpił przede wszystkim między grudniem 2001 r. a styczniem 2002 r. i szacuje się ten wpływ na między 0,09 a 0,28 punktu procentowego. Dotyczył on głównie cen w restauracjach i kawiarniach, a także usług fryzjerskich oraz usług rekreacyjnych i sportowych. Raport Eurostatu stwierdza, iż w badanym okresie większość grup towarowych nie wykazała żadnych nadzwyczajnych ruchów cenowych. Dotyczyło to 54% koszyka towarów i usług konsumpcyjnych analizowanych w indeksie cenowym. Ok. 20% towarów i usług wchodzących w skład koszyka towarów i usług konsumpcyjnych charakteryzowało się nietypowymi ruchami cen, jednak zmiany te wynikały z czynników niezwiązanych z wprowadzeniem euro. Natomiast zmiany cen dotyczące 26% towarów i usług wchodzących w skład indeksu cen konsumpcyjnych zdaniem Eurostatu nie miały prostego wytłumaczenia i mogą mieć związek z wprowadzeniem wspólnej waluty. Wpływ tych zmian, jak wcześniej wspomniano, zamykał się w przedziale od 0,09 do 0,29 punktu procentowego.</u>
          <u xml:id="u-90.68" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Podobne badania były prowadzone przez poszczególne kraje Unii Europejskiej. Przykładowo według niemieckiego biura statystycznego i Bundesbanku wprowadzenie do obiegu wspólnej waluty nie miało istotnego wpływu na inflację w Niemczech, a wzrost cen żywności odnotowany w styczniu 2002 r. wynikał przede wszystkim z sezonowego wzrostu cen owoców i warzyw. W kolejnych miesiącach 2002 r. odnotowano spadki cen żywności, a na koniec tegoż roku ceny żywności były w Niemczech niższe o 1,1 punktu procentowego niż pod koniec 2001 r. Podobnie bank Portugalii ocenia, że wpływ wprowadzenia euro na wzrost cen był niewielki i w pierwszych trzech miesiącach 2002 r. można go szacować na 0,2 punktu procentowego.</u>
          <u xml:id="u-90.69" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Podsumowując kwestię realizacji kryterium inflacyjnego, należy stwierdzić, iż w chwili obecnej dokładne oszacowanie wpływu wprowadzenia euro w Polsce na ceny żywności i inflacji ogółem jest trudne, i powiedziałbym, że przedwczesne. Należy jednak sądzić, iż wpływ ten będzie bardzo ograniczony. Sprzyjać temu będzie trwałe spełnienie przez Polskę kryteriów konwergencji osiągnięte dzięki odpowiedniej polityce makroekonomicznej, a w szczególności polityce fiskalnej i pieniężnej. Niewątpliwie w przyszłości będzie zachodzić konieczność podjęcia akcji informacyjnej w środkach masowego przekazu w celu uczulenia społeczeństwa na ewentualne nieuzasadnione podwyżki cen pojawiające się w okresie wprowadzania euro. Podobne działania podejmował Narodowy Bank Polski w bieżącym roku w okresie akcesji Polski do Unii Europejskiej bez współpracy z innymi instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-90.70" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W 2004 r. żaden z analizowanych krajów członkowskich Unii, pozostających poza strefą euro, nie wypełniał kursowego kryterium konwergencji. Należy jednak podkreślić, że w dniu 28 czerwca br. waluty Estonii, Litwy i Słowenii zostały włączone do mechanizmu ERM2, co otwiera tym krajom drogę do wypełnienia kryterium kursu walutowego w perspektywie najbliższych dwóch lat.</u>
          <u xml:id="u-90.71" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W programach konwergencji 2004 roku, przesłanych Komisji Europejskiej w połowie maja br., większość krajów członkowskich Unii z derogacją zawarła główne elementy narodowych strategii wejścia do mechanizmu kursowego ERM2 oraz przyjęcia euro. Analizując tę strategię, można pokusić się o wyróżnienie dwóch grup. Pierwsza grupa krajów zmierza do jak najszybszego uchylenia derogacji, tj. najpóźniej w latach 2007–2008, i można do niej zaliczyć Cypr, Estonię, Litwę, Łotwę, Maltę i Słowenię, są to wszystko kraje małe. Druga grupa krajów zakłada przyjęcie euro pod koniec bieżącej dekady i w tej grupie są Czechy, Słowacja, Węgry i Polska. Należy przy tym podkreślić, że Polska nie złożyła w programie konwergencji deklaracji odnośnie do planowanej daty wejścia do strefy euro, zadeklarowano jedynie intencję wypełnienia nominalnych kryteriów konwergencji w 2007 r., co wskazywałoby na możliwość uchylenia derogacji najwcześniej w roku 2009.</u>
          <u xml:id="u-90.72" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Większe zróżnicowanie charakteryzuje nowe kraje członkowskie w kwestii planów włączenia waluty narodowej do mechanizmu ERM2. W ramach programów konwergencji tylko Estonia i Litwa deklarowały chęć jak najszybszego przystąpienia do ERM2. Słowenia natomiast wyraziła chęć włączenia tolara do ERM2 pod koniec 2004 r. Jak już wspomniałem, ostatecznie te trzy kraje przystąpiły do ERM2 28 czerwca br. Łotwa i Słowacja wskazały rok 2005, lub ewentualnie rok później w przypadku Słowacji, jako możliwą datę wejścia do ERM2. Pozostałe kraje nie określiły ani planowanych dat, ani przewidywanych dat włączenia walut narodowych do ERM2.</u>
          <u xml:id="u-90.73" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Należy przy tym podkreślić, że na tempo wejścia do mechanizmu ERM2 ma pośrednio wpływ stosowany w danym kraju system kursowy. Kraje, które już włączyły swoje waluty do ERM2, nie stosowały systemu kursowego, w którym o jego poziomie decydował rynek walutowy. Przypomnę, Estonia i Litwa stosowały system izby walutowej, tzw. currency board, a w Słowenii obowiązywał system pełzającej dewaluacji tolara w stosunku do euro, tzw. crawling peg. Kwestia ta jest szczególnie istotna dla Polski, kraju, który stosuje w pełni płynny system kursu walutowego, w którym nie istnieje żaden oficjalny kurs referencyjny, który mógłby pełnić w przyszłości rolę kursu centralnego w ERM2.</u>
          <u xml:id="u-90.74" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wyznaczenie odpowiedniego kursu centralnego złotego w stosunku do euro przed włączeniem złotego do systemu ERM2 na poziomie spójnym z równowagą długookresową będzie jednym z zadań stojących przed polskimi władzami w okresie poprzedzającym wprowadzenie euro w Polsce. Ustalenie poziomu kursu równowagi jest zadaniem niezwykle trudnym w przypadku każdego kraju. W sytuacji Polski jest to dodatkowo utrudnione przez fakt, że ze względu na stosowany obecnie system płynnego kursu walutowego powstaje możliwość okresowego odchylania się kursu rynkowego od poziomu zbliżonego do kursu równowagi. Intencją rządu i Narodowego Banku Polskiego jest ustalenie centralnego kursu złotego u progu wejścia do ERM2 na poziomie stwarzającym warunki do trwałego wzrostu gospodarczego i pozwalającym uniknąć napięć na rynku walutowym. Przy wyznaczaniu tego poziomu zostanie uwzględniony również kurs złotego w stosunku do euro na rynku walutowym w wybranym okresie referencyjnym.</u>
          <u xml:id="u-90.75" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Ustalenie parytetu kursowego na właściwym poziomie jest szczególnie istotne dla zapewnienia międzynarodowej konkurencyjności polskiej gospodarki. Po pierwsze, wynika to z faktu, że ustalenie tego kursu na niewłaściwym poziomie niesie ze sobą ryzyko nacisków rynku na zmianę parytetu, nie wyłączając groźby ataków spekulacyjnych na naszą walutę. Rodziłoby ryzyko niewypełnienia przez Polskę kursowego kryterium konwergencji. Po drugie, wyznaczenie zbyt wysokiego parytetu, czyli zbytnie osłabienie złotego, może poprzez presję inflacyjną doprowadzić do opóźnień w procesie realnej i nominalnej konwergencji. Ustalenie kursu parytetowego na zbyt niskim poziomie, czyli silny złoty, może utrudnić pracę realnej konwergencji, prowadząc w okresie bezpośrednio po akcesji do utraty konkurencyjności polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-90.76" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jakie jest stanowisko polskiego rządu w kwestii integracji walutowej Polski w świetle występujących ograniczeń? Przedstawiony powyżej bilans korzyści i zagrożeń związanych z przystąpieniem Polski do strefy euro będzie pozytywny. Koszty związane z utratą możliwości prowadzenia aktywnej polityki walutowej oraz niezależnej polityki pieniężnej po wprowadzeniu euro będą ograniczone, jeśli zostanie to poprzedzone odpowiednio przeprowadzonym dostosowaniem zwiększającym elastyczność polskiej gospodarki i skuteczność działania automatycznych stabilizatorów koniunktury. Konieczny będzie również dalszy postęp w zakresie realnej konwergencji polskiej gospodarki ze strefą euro w celu zmniejszenia ryzyka, że polityka pieniężna prowadzona przez EBC będzie nieodpowiednia dla polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-90.77" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W programie konwergencji przedłożonym Komisji Europejskiej w maju 2004 r. Polska zadeklarowała intencję wypełnienia nominalnych kryteriów konwergencji w 2007 r. Zamiar ten został potwierdzony w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na rok 2005.</u>
          <u xml:id="u-90.78" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Przedstawiane dotychczas stanowisko wskazujące na możliwość spełnienia przez Polskę fiskalnych kryteriów konwergencji oparte jest na założeniu, że otwarte fundusze emerytalne stanowią część sektora instytucji rządowych i samorządowych, jednakże w przypadku decyzji Unii Europejskiej o zaklasyfikowaniu OFE poza sektorem finansów publicznych może nastąpić znaczące zwiększenie wartości deficytu i długu liczonego według ESA'95. Szacuje się, że w takim przypadku w 2007 r. deficyt sektora finansów publicznych mógłby być większy o 1,7 punktu procentowego, a dług mógłby być większy o 6,8% PKB.</u>
          <u xml:id="u-90.79" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kwestia przynależności OFE do sektora instytucji rządowych i samorządowych była przedmiotem licznych rozmów i konsultacji z Eurostatem. Zgodnie z opinią tejże instytucji do marca 2007 r. OFE mogą być klasyfikowane w ramach sektora instytucji rządowych i samorządowych. W listopadzie 2002 r. w wyniku konsultacji prowadzonych pod kierownictwem ministra polityki społecznej pana Krzysztofa Patera, Eurostat zdecydował, że Polska może czasowo klasyfikować środki gromadzone w OFE jako środki publiczne. Jednocześnie powołana została przez Eurostat grupa robocza, której zadaniem było kompleksowe opracowanie zasad klasyfikacji sektorowej funkcjonujących w różnych krajach instytucji zabezpieczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-90.80" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dnia 2 marca 2004 r. Eurostat opublikował decyzję na temat klasyfikacji kapitałowych systemów emerytalnych. Decyzja ta ma charakter ramowy. Generalnie uznano, że kapitałowe systemy emerytalne o zdefiniowanej składce - a takimi są nasze OFE - nie powinny być klasyfikowane jako systemy ubezpieczeń społecznych zaliczane do sektora finansów rządowych i samorządowych, jednakże dopuszczano pewne wyjątki od tej reguły i uznano, że indywidualne przypadki w krajach członkowskich powinny być omawiane w trakcie dalszych bilateralnych rozmów w Eurostatem.</u>
          <u xml:id="u-90.81" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Nawiązując do swej wcześniejszej decyzji i w wyniku przeprowadzonych rozmów, w dniu 23 września Eurostat podał do publicznej wiadomości decyzję zezwalającą na to, aby Polska i inne kraje, w których istnieją powszechne kapitałowe fundusze emerytalne o zdefiniowanej składce, korzystała do marca 2007 r. z okresu przejściowego w zakresie klasyfikacji OFE w sektorze instytucji rządowych i samorządowych w świetle zasad przewidzianych w ESA'95. Marzec 2007 r. to maksymalny termin wprowadzenia w życie odpowiednich decyzji. Chciałbym podkreślić, że obecnie Szwecja i Polska zaklasyfikowały swoje fundusze emerytalne w sektorze instytucji rządowych i samorządowych, podczas gdy Węgry, Dania, Łotwa i Litwa dokonały klasyfikacji poza tym sektorem.</u>
          <u xml:id="u-90.82" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Polska zamierza prowadzić dalsze konsultacje z Eurostatem, podkreślając, że państwa członkowskie, które przeprowadziły reformę systemu emerytalnego, nie powinny być karane za wprowadzenie tejże reformy. Podobne do polskiego stanowisko w zakresie klasyfikacji funduszy emerytalnych ma już w tej chwili 8 krajów. Na ostatnim spotkaniu Ekofinu kraje takie, jak Wielka Brytania, Dania, Szwecja, także Węgry, Słowenia, Słowacja i Czechy, a ostatnio również i Włochy, poparły stanowisko Polski w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-90.83" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Rząd polski pragnie wykorzystać okres przejściowy do marca 2007 r. do zintensyfikowania dalszych prac zmierzających do zaklasyfikowania przez Eurostat OFE zgodnie z naszym stanowiskiem. Jednocześnie strona polska jest przygotowana na ewentualne negocjacje z Komisją Europejską w sprawie oceny sytuacji polityki fiskalnej naszego kraju, z uwzględnieniem przejściowego efektu wprowadzenia reform ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-90.84" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Zgodnie ze stanowiskiem rządu polskiego decyzje statystyczne, chociaż muszą być wolne od politycznej presji, powinny odzwierciedlać jak najlepiej realia ekonomiczne. Polska zamierza więc kontynuować rozmowy w tej sprawie na forum instytucji unijnych, przede wszystkim na posiedzeniach Rady Ecofin, w porozumieniu z innymi zainteresowanymi krajami członkowskimi. Zaklasyfikowanie OFE poza sektorem publicznym powoduje bowiem zniekształcenie ekonomicznego obrazu sektora, gdyż składki ulokowane w kapitałowych funduszach emerytalnych nie są przeznaczone na bieżącą konsumpcję, lecz są inwestowane, generując oszczędności. Należy wziąć również pod uwagę ewentualne skutki klasyfikacji tych funduszy poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych. Problem ten dotyczy bowiem nie tylko Polski, ale również innych krajów członkowskich czy wstępujących do Unii Europejskiej, które w przyszłości zamierzają przeprowadzić tego typu reformy. Są one nieuchronne w związku z istniejącym problemem starzenia się społeczeństwa w krajach Unii Europejskiej, a wzrost deficytu i długu sektora w tych krajach może zniechęcać do realizacji reform. Należy podkreślić, że stanowisko Polski wskazujące na konieczność uwzględnienia skutków reform emerytalnych przy ocenie sytuacji fiskalnej w ramach Paktu Stabilności i Wzrostu i przy uruchamianiu procedury nadmiernego deficytu zyskuje rosnące poparcie innych krajów członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-90.85" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Ze względu na brak jednoznacznego wyjaśnienia kwestii klasyfikacji OFE konieczne jest przyjęcie dwóch scenariuszy dalszego postępowania w sprawie przystąpienia do strefy euro. Pierwszy scenariusz, nazwijmy go scenariuszem bazowym, zakłada, że ostateczną decyzją będzie klasyfikowanie OFE w ramach sektora instytucji rządowych i samorządowych. Drugi scenariusz, nazwijmy go scenariuszem rezerwowym, zakłada, że ostateczną decyzją będzie klasyfikowanie OFE poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-90.86" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Scenariusz bazowy przewiduje, że kryteria fiskalne spełnione zostaną najpóźniej w 2007 r. i że informacja o ich spełnieniu zostanie przekazana odpowiednim organom unii notyfikacji fiskalnej w dniu 1 marca 2008 r. Zaakceptowanie tej informacji pozwoliłoby na uchylenie przez Radę Ecofin decyzji o występowaniu w Polsce nadmiernego deficytu. Wypełnienie w 2007 r. kryteriów fiskalnych stworzyłoby możliwość wejścia Polski do strefy euro od początku 2009 r. Warunkiem jest jednak, że w okresie składania notyfikacji fiskalnej w marcu 2008 r. spełnione byłyby też kryteria dotyczące poziomu inflacji, stóp procentowych i stabilności kursu walutowego. Ponieważ spełnienie tego ostatniego kryterium wymaga co najmniej 2-letniego pobytu w systemie ERM2, w którym nie dochodziłoby do występowania nadmiernych napięć, dla utrzymania terminu wejścia do strefy euro w 2009 r. Polska musiałaby przystąpić do ERM2 nie później niż w pierwszej połowie 2006 r. Późniejsze przystąpienie do ERM2 spowodowałoby opóźnienie daty wejścia do strefy euro niezależnie od terminu spełnienia kryteriów fiskalnych. W przypadku ostatecznego rozstrzygnięcia, że OFE nie są częścią sektora instytucji rządowych i samorządowych, czyli w przypadku scenariusza rezerwowego, konieczne będzie podjęcie decyzji, czy zostanie przyspieszony proces dostosowań fiskalnych w celu utrzymania gotowości do spełnienia kryteriów fiskalnych w 2007 r. czy też opóźniona zostanie data wejścia do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-90.87" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W tym miejscu warto zauważyć, iż poparcie polityczne i społeczne procesu integracji walutowej Polski będzie czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu. Badania opinii społecznej przeprowadzone przez Komisję Europejską w lipcu 2004 r. wskazują, że za zastąpieniem złotego przez euro opowiada się większość, bo blisko 60% Polaków. Przyjęcie euro jest zatem nie tylko intencją rządu, władz monetarnych czy podmiotów gospodarczych, ale także większości polskiego społeczeństwa, które docenia zalety posiadania wiarygodnego pieniądza. Wprowadzenie euro w krajach, które najwięcej zyskały na integracji walutowej w Unii Europejskiej, takich jak Hiszpania czy Portugalia, odbywało się przy wysokim społecznym poparciu dla tej idei oraz przy konsensusie partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-90.88" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Można stwierdzić, że obecne stanowisko Polski w kwestii wejścia do strefy euro zawiera następujące główne elementy. Po pierwsze, w najbliższym okresie Polska nie zamierza ogłaszać w oficjalny sposób planowanych terminów przystąpienia do ERM2 i strefy euro. Ogłoszenie takich dat nie powinno być oczekiwane przed ostatecznym wyjaśnieniem kwestii klasyfikacji OFE. Polska zamierza ubiegać się o przyjęcie do strefy euro po wypełnieniu wszystkich kryteriów w sposób trwały i bez uciekania się do działań zaliczanych do twórczej księgowości. Proces wypełnienia kryteriów konwergencji nominalnej powinien odbywać się w sposób i w tempie uwzględniających potrzebę równoczesnego osiągania postępu w sferze konwergencji realnej.</u>
          <u xml:id="u-90.89" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Polska zainteresowana jest jak najkrótszym okresem pobytu w ERM2 i do czasu przystąpienia do tego systemu zamierza utrzymywać płynny kurs walutowy. W wariancie bazowym - przypomnę - zakładającym zaliczenie OFE do sektora instytucji rządowych i samorządowych, możliwe jest teoretycznie wejście do strefy euro w 2009 r. Realizacja tego wariantu wymagałaby wejścia do ERM2 najpóźniej w pierwszej połowie 2006 r. Wejście do tego mechanizmu powinno nastąpić po stwierdzeniu dostatecznie wysokiego prawdopodobieństwa, że w horyzoncie 2 lat zostaną wypełnione pozostałe kryteria konwergencji, w szczególności kryteria fiskalne, oraz że zostały stworzone warunki do ustabilizowania się kursu złotego w referencyjnym okresie kryterium kursowego.</u>
          <u xml:id="u-90.90" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Niekorzystne dla Polski rozstrzygnięcie kwestii OFE stworzyłoby konieczność dokonania wyboru pomiędzy opóźnieniem terminu wejścia do strefy euro lub przyjęciem szybszego od obecnie zakładanego tempa dostosowań fiskalnych.</u>
          <u xml:id="u-90.91" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Na koniec chciałbym podsumować i przedstawić wnioski dla naszego kraju, jeżeli chodzi o wejście do strefy euro. Po pierwsze, członkostwo Polski w strefie euro wpłynie korzystnie na perspektywy rozwoju polskiej gospodarki. Po drugie, warunkiem koniecznym wejścia Polski do strefy euro w bieżącej dekadzie jest konsekwentne wdrażanie reformy finansów publicznych. Po trzecie, wiarygodna polityka gospodarcza, w szczególności właściwa kombinacja polityki pieniężnej i budżetowej, w perspektywie średnioterminowej powinna umożliwić wypełnienie fiskalnych i monetarnych kryteriów konwergencji w 2007 r. Po czwarte, wprowadzenie złotego do mechanizmu kursowego ERM2 powinno nastąpić w takim momencie, aby po upływie minimalnego okresu obowiązywania tego mechanizmu istniało wysokie prawdopodobieństwo wypełnienia wszystkich kryteriów fiskalnych i monetarnych. Po piąte, Polska powinna dążyć do przyjęcia szerokiego i symetrycznego pasma wahań kursowych w ramach ERM2 - zakładamy, że to byłoby między plus a minus 15% od parytetu kursowego - w celu ograniczenia ryzyka destabilizacji na polskim rynku walutowym. Po szóste, wysokie tempo wzrostu gospodarczego w Polsce oraz dobra koniunktura w największych krajach Unii Europejskiej byłyby czynnikami sprzyjającymi wypełnieniu fiskalnych kryteriów konwergencji. Po siódme, elastyczność struktur gospodarczych w Polsce będzie czynnikiem sprzyjającym wypełnieniu kryteriów fiskalnych oraz kryterium inflacyjnego. Wreszcie, po ósme, poparcie polityczne i społeczne dla idei integracji walutowej Polski ze strefą euro będzie pozytywnie wpływać na ten proces. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Zanim otworzę dyskusję, przedstawię komunikat dotyczący propozycji rozpatrzenia punktu odnoszącego się do działań premiera i ministra spraw zagranicznych w zakresie relacji polsko-niemieckich w związku z kwestią roszczeń materialnych podnoszonych przez niektóre środowiska niemieckie. Punkt ten z uwagi na nieobecność w kraju premiera i ministra spraw zagranicznych w dniu dzisiejszym zostanie rozpatrzony na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Chodzi o informację w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję raz jeszcze panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Marek Wagner, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełMarekWagner">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Z wielką uwagą wysłuchałem wystąpienia pana ministra finansów, bo w wystąpieniu tym było w zasadzie chyba wszystko albo więcej niż wszystko, co można powiedzieć, jeśli chodzi o przystąpienie Polski do strefy euro. Było i o korelacji cyklu koniunkturalnego, i o strukturze gospodarki, i o optymalnych obszarach walutowych, najwięcej było o derogacji i o konwergencji. Muszę powiedzieć, szanowni państwo, że nie tylko Polacy, ale wszyscy boją się czegoś obcego. Jeżeli w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej mówimy takim językiem, który jest zrozumiały dla nas, bo my z tymi terminami mamy częściej do czynienia, ale zupełnie obcy dla normalnych ludzi, to nic dziwnego, że potem eurosceptycy, europrzeciwnicy tak łatwo straszą obywateli różnymi negatywnymi zjawiskami.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełMarekWagner">Muszę powiedzieć, że póki nie stwierdziłem, że derogacja to nie jest jakaś groźna odmiana AIDS, też się tego bardzo bałem - a potem już mniej oczywiście. Mnie się wydaje, szanowni państwo, że w zasadzie po tym, co powiedział pan minister, ja już nie mam nic do dodania do jego wystąpienia. Natomiast chcę tylko uwypuklić pewne sprawy, które pan minister przedstawił, i może te sprawy podać takim języku, że będą one zrozumiałe również dla prawej strony sali, bo widzę, że zasiadło tutaj takie dosyć reprezentatywne grono nawet nie eurosceptyków, ale europrzeciwników. A zwłaszcza jak zobaczyłem, kto ma zabierać głos, to już wiedziałem, jak będziecie wszyscy państwo straszyć tym wszystkim, tą wielką katastrofą, jaka w Polsce nastąpi, najwcześniej, jak powiedział minister, w 2009 r., jak będziemy mieli jedną walutę.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Kaczyński: Dziękujemy panu.)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełMarekWagner">Ja mogę się umówić, proszę państwa - ja państwu na pewno nie będę przeszkadzał, jak państwo będziecie mówić. Jeżeli macie jakieś uwagi, to przecież wystąpicie po mnie i bardzo wam łatwo będzie mnie krytykować, więc teraz sobie możecie oszczędzić tych dogadywanek...</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Ale zwraca się pan do nas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMarekWagner">Proszę państwa, Polska musi przystąpić do strefy euro, gdyż jest to konsekwencją przystąpienia do Unii Europejskiej. Pozostaje w zasadzie ustalenie ostatecznego terminu, a minister powiedział, że realnym terminem jest początek 2009 r. Termin ten jest jednak zależny od tego, czy Polska spełni określone kryteria. Można mieć taki pogląd, że to są kryteria narzucone przez Unię Europejską, kryteria, do których Polacy muszą się bardzo mozolnie wspinać, że ma to tych Polaków ogromnie dużo kosztować i są to takie kryteria, które są jakby karą w ogóle dla tego państwa, które przystępuje do Unii Europejskiej, a jak już wchodzi w to towarzystwo, to taką karę musi ponieść. No a cóż to znowu jest na przykład za kryterium: stabilność cen? Czy to jest kryterium, które dla normalnego człowieka, który nie chce, żeby ceny rosły, chce ten cukier kupować po w miarę jednakowej cenie, jest złe - jeżeli Unia Europejska wymaga, żeby ceny nie rosły, żeby inflacja była jak najniższa, to tylko przyklasnąć takiemu kryterium, a nie mówić o nim jako o kryterium, które jest kryterium trudnym do spełnienia czy złym.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zarobki...)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełMarekWagner">A następna sprawa - żeby stopy procentowe nie były wysokie. Oczywiście każdy, kto idzie po kredyt, chce, żeby on był jak najniższy. Sprawa poziomu długu publicznego, mówiąc w języku polskim - no Unia Europejska w zasadzie wymaga od nas, żebyśmy mniej wydawali, niż wytwarzamy. Każdy w normalnym gospodarstwie domowym stara się prowadzić taką politykę, a nie inną, więc trudno byłoby mu się dziwić, żeby państwo nie prowadziło takiej polityki i żeby on takiej polityce nie przyklasnął. W związku z tym prezentujmy w ogóle te kryteria konwergencji, jak one się fachowo nazywają, jako normalne warunki, które ma spełnić Polska i które dla normalnych obywateli nie są warunkami, które wymagają określonych wyrzeczeń, kosztów itd., bo to są warunki, które przy spełnieniu są korzystne dla obywateli. Jeśli nie będziemy spełniać chociażby takiego warunku, jak ograniczanie wydatków, to jeśli chodzi o poziom długu publicznego, poziom zadłużenia państwa, no to będziemy znowu wracali do jakiejś tam dziury, która ma niechlubne nazwisko jakiegoś ministra, który wcale tej dużej dziury nie był winien, był akurat winien inny minister, też na B - tak że tutaj już nie chcę wracać do tego, ale w każdym razie uważam, że takie kryterium jak ograniczanie poziomu długu publicznego każdy rozumie i tłumaczyć tego nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak przy okrągłym stole ustalono.)</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PosełMarekWagner">Teraz o innych warunkach stawianych przez Unię Europejską. Przede wszystkim chodzi o faktyczne zamrożenie kursu walutowego i utrzymywanie go w sztywnych widełkach. Tu słusznie wskazują specjaliści, że im dłużej potrwa takie zamrożenie, tym większe jest ryzyko spekulacyjne. Wystarczy przypomnieć to, co stało się z węgierskim forintem, gdy kapitał spekulacyjny zaczął chwiać tą walutą. Jest więc w pełni uzasadnione, aby złoty był tak krótko jak to możliwe w widełkach kursowych, każdy kolejny miesiąc, rok to niepewność kursowa gospodarki i konieczność intensywnego stabilizowania wahań, a to oznacza większe koszty dla banku centralnego i dla całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PosełMarekWagner">Jakie korzyści może przynieść wprowadzenie euro dla Polski i dla polskiej gospodarki, to o tym szeroko mówił pan minister, bardzo szeroko. Tu już takie uśmieszki były, jak mówił, że nie będzie w ogóle kosztów transakcyjnych itd. - no co w tym śmiesznego? No nie będzie. Każdy, kto handluje, to jak dzisiaj zawiera określoną umowę z kimś na dostawę czy zakup towaru, to oczywiście liczy się zawsze z tym ryzykiem: albo na tym zarobi, albo na tym straci, dodatkowo zarobi, albo dodatkowo straci. A normalny przedsiębiorca chciałby dokładnie wiedzieć, że dzisiaj sprzedając za tyle czy kupując za tyle, tyle i tyle zarobi i wcale nie musi kusić się na ten dodatkowy zarobek wynikający z wahań kursu i ponosić określone koszty transakcyjne ubezpieczeń od ryzyka itd.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Czym mamy handlować, panie ministrze?)</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#PosełMarekWagner">Teraz druga sprawa. Oczywiście panowie będziecie mówić, że to otworzy szeroko Polskę na inne towary, a nie da w ogóle Polakom możliwości eksportu itd. Dzisiaj polski rynek jest tak samo otwarty. Jakby nie było strefy euro, to w ogóle niczego nie zmienia. Natomiast dla przedsiębiorców jest to wygodniejsze w prowadzeniu działalności polegającej na eksportowaniu towaru czy importowaniu surowców. Oczywiście te wyliczenia, które przedstawił pan minister, dotyczące zwiększenia inwestycji, o niewiele, ale o 0,2 większego wzrostu dochodu narodowego, to są szacunki, ale to są szacunki obliczone na podstawie tego, co było w innych krajach. I w Polsce oczywiście nie będzie się działo inaczej niż w innych krajach, będzie się działo podobnie.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#PosełMarekWagner">Oczywiście będziecie panowie mówić, że stracimy suwerenność walutową, bo oczywiście stracimy suwerenność walutową. Pożegnamy się ze złotówką, ale ze swoimi walutami pożegnała się Francja, Niemcy, Włochy i 9 innych państw, nie mniej niepodległych niż Polska.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Płaczą teraz)</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#PosełMarekWagner">Wie pan, tych szlochów tutaj nie widzę, nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pan nie chce, to pan nie widzi.)</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#PosełMarekWagner">Najbardziej płaczą ci, którzy po prostu nie wiedzą, oni płaczą z niewiedzy.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-95.14" who="#PosełMarekWagner"> Natomiast ktoś kto wie, co go czeka, to nie płacze, bo jest na to przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-95.15" who="#PosełMarekWagner">Wejście do strefy euro zadeklarowały Litwa, Estonia i Słowenia.</u>
          <u xml:id="u-95.16" who="#PosełMarekWagner">Po drugie, musimy zmienić konstytucję oraz ustawę o Narodowym Banku Polskim i oddać istotne prerogatywy na rzecz Europejskiego Banku Centralnego. Chodzi tu przede wszystkim o ustalanie stóp procentowych. Przecież jeśli chodzi o stopy procentowe i nasz bank, to macie cały czas zastrzeżenia, że robi to niewłaściwie i nieprawidłowo, czyli być może będzie to oddane w lepsze ręce niż jest do tej pory. Tak że nie bójcie się, gorzej nie będzie, bo sami mówicie, że jesteście niezadowoleni z polityki Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-95.17" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-95.18" who="#PosełMarekWagner">Ja już słyszę tutaj te pomruki, jak wejdziecie tutaj, to będziecie mówili o rozbiorze ekonomicznym Polski, o utracie niepodległości, zdradzie narodowej, a na końcu pojawi się Targowica, ale już wtedy was nie będę słuchał.</u>
          <u xml:id="u-95.19" who="#komentarz">(Głos z sali: I nawzajem.)</u>
          <u xml:id="u-95.20" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Niech pan nie uprzedza tego, co my mówimy.)</u>
          <u xml:id="u-95.21" who="#PosełMarekWagner">Proszę państwa, ci, którzy będą ustalać stopy procentowe - oddamy to w ręce Europejskiego Banku Centralnego - to nie jest żadna grupa amatorów, którzy nie wiedzą, jak utrzymywać parametry finansowe dla prawidłowego rozwoju gospodarki, dla praktycznie prawie całego kontynentu. Nie oddajemy tych obecnych naszych prerogatyw w jakieś nieodpowiedzialne ręce, tym bardziej że my w tym będziemy uczestniczyć. Przecież nasi przedstawiciele nie z głosem doradczym, ale stanowiącym tak samo jak przedstawiciele Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii będą współdecydować o tych sprawach. Chcę powiedzieć, żebyście mieli państwo również wzgląd na to. Pamiętam, coście mówili przed referendum dotyczącym tego, czy mamy być w Unii, czy nie mamy być w Unii, a w tym referendum wzięło udział więcej niż 50% obywateli i ci, co poszli, w liczbie większej niż 50% opowiedzieli się za tą Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-95.22" who="#PosełMarekWagner">Teraz jeśli chodzi o samą datę, bo tu możemy rzeczywiście odkładać to, przesuwać itd. Uważam, że jeżeli jest możliwe uporządkowanie tych wszystkich spraw w finansach publicznych, to ta data w 2009 r. jest ani za wczesna, ani za późna. I w gruncie rzeczy przystąpienie do strefy euro trzeba traktować jako pozytywny katalizator w procesie przemian gospodarczych w Polsce - pozytywny, taki wymuszający te zmiany. Nawet gdybyśmy nie wchodzili do strefy euro, to to wszystko, co jest do zrobienia w finansach i w gospodarce, a co się nazywa tymi kryteriami konwergencji itd., też trzeba byłoby zrobić. A my oczywiście gdybyśmy nie mieli takiego przymusu, bo często jesteśmy właśnie takim narodem, który najlepiej działa, gdy ma przymus i gdy po prostu musi coś zrobić, i wtedy jesteśmy najefektywniejsi, najsprawniejsi. I właśnie mając taki przymus, zrobimy to najlepiej i zrobimy to w takim czasie, w jakim to powinno być zrobione.</u>
          <u xml:id="u-95.23" who="#PosełMarekWagner">I ostatnia sprawa, panie marszałku - przepraszam, już kończę - rzeczywiście jest taka sytuacja, którą tak może bagatelizował nawet pan minister, że nie ma żadnego wzrostu inflacji, absolutnie, a w zasadzie wszystko się obniży, jak się wejdzie do strefy euro. Rzeczywiście te wszystkie dane wskazują, że w takim dłuższym okresie czasu to nie będzie tego wzrostu itd., ale jest ten szok pierwszych dni, tygodni, jak wchodzi waluta. To jest szok taki, zwłaszcza jak się idzie do restauracji czy załatwia się drobne usługi itd. To jest bardzo porównywalne i to widać. Na to trzeba być przygotowanym i trzeba to zminimalizować.</u>
          <u xml:id="u-95.24" who="#PosełMarekWagner">Ja, panie ministrze, byłem w Austrii w okresie, kiedy obowiązywały dwie ceny - bo tak to wprowadzała Austria - w szylingach i w euro. I miałem najlepszy sposób porównywania, dlatego że wiedziałem, ile to kosztowało przedtem w szylingach, zanim weszła cena w euro. Tak więc ten chwilowy, kilkutygodniowy szok jest w gruncie rzeczy wykorzystywany przez to ostatnie ogniwo, czyli przez sklepy, restauracje itd. i jest odczuwany przez obywateli. I rząd w odpowiednim czasie powinien nad tym pomyśleć, jak ograniczyć skutki tego szoku, żeby nie było to odczuwalne dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-95.25" who="#PosełMarekWagner">Wejście do strefy euro to zdrowe finanse publiczne i stabilna gospodarka, to mniejsze koszty dla polskich przedsiębiorstw, to dodatkowy wzrost inwestycji i dochodu narodowego, to w końcu więcej miejsc pracy dla naszych obywateli. Wydaje się, że nie jest to zbyt wysoka cena za zastąpienie polskiego orła dwunastoma gwiazdkami na banknotach i monetach. Powiedziałbym nawet, że to cena w pełni do zaakceptowania, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-95.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Rafał Zagórny, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełRafałZagórny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie chciałbym tu wypowiadać się na kanwie politycznej i stąd nie będę rozważał, czy wejście Polski do Unii jest na przykład równoważne z utratą suwerenności, czy wręcz z utratą państwowości polskiej, bo i takie głosy słyszałem. Wydaje mi się, że jeżeli mamy racjonalnie się zachowywać i jeżeli mamy racjonalnie podejmować decyzje, to powinniśmy przeanalizować następujące elementy. Po pierwsze, jakie wymogi Polska musi spełnić, żeby wejść do strefy euro. Po drugie, jakie mogą być długookresowe korzyści dla Polski. Po trzecie, jakie będą długookresowe koszty, bo na pewno będą takowe. Jaki z tego wynika bilans, czy korzyści przeważają nad kosztami, czy jest odwrotnie i na tym tle możemy dopiero podjąć decyzję, czy wchodzimy do strefy euro i jeżeli tak, to kiedy? I w końcu powinniśmy zastanowić się - jeżeli decyzja byłaby pozytywna, a wierzę że taka będzie - nad tym, co zrobić, żeby to wejście Polski do strefy euro było jak najkorzystniejsze dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełRafałZagórny">Przeanalizujmy krótko te poszczególne elementy. Wiemy o tym, że kryteria, które Polska musi spełnić, to deficyt całego sektora finansów publicznych mniejszy niż 3%, to dług publiczny mniejszy niż 60%, to stopa inflacji, która nie może przekraczać więcej niż 1,5% tej średniej z trzech krajów, gdzie inflacja jest najniższa, to długoterminowa stopa procentowa, która nie może więcej niż 2% przekraczać stóp procentowych długoterminowych znowu z tych trzech krajów o najniższej inflacji. I ostatnia rzecz, to w miarę stabilny kurs dolara, który nie może się wahać więcej niż plus minus 15%.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełRafałZagórny">Wydaje mi się, że tutaj odpowiedzi są proste, bo lepiej mieć niższą inflację niż wyższą, lepiej mieć niższy dług publiczny niż większy, lepiej mieć niższy deficyt budżetowy niż wyższy deficyt budżetowy. Tak że tutaj nie widzę powodu, żebyśmy się mieli zastanawiać, czy te kryteria Polska powinna spełniać. Możemy się zastanawiać, jak szybko powinniśmy je spełniać. I tutaj jest pole do dyskusji. Moje zdanie jest takie, że lepiej szybciej niż później. Ale pewnie będą zdania inne i nad nimi należy się pochylić i zastanowić, bo jak zawsze w ekonomii coś jest za coś. Jeżeli popatrzymy na korzyści, to te oceny są różne. Zacznę od tego elementu, który jest właściwie niedyskutowalny, że to poprawi wymianę handlową, a co za tym idzie, będzie z tego tytułu dodatkowy - dodatkowy, powtarzam - wzrost PKB. Różne są oceny tego, jak bardzo wymiana handlowa może się zwiększyć. Są nawet takie oceny, że to może sięgnąć 20% w ciągu najbliższych dwudziestu lat - mówię o tych wartościach dodatkowych tylko, o tych wartościach dodanych wynikających z samego faktu wejścia Polski do strefy euro. To są prawdopodobnie wartości zawyżone, ale ogólnie przyjmuje się, że między innymi wzrost wymiany handlowej spowoduje wzrost produktu krajowego brutto średniorocznie na poziomie 0,3–0,5%. Powtarzam, to jest dodatkowy wzrost PKB wynikający tylko i wyłącznie z faktu, że Polska może wejść czy Polska wejdzie do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełRafałZagórny">Można zapytać, skąd ten wzrost wartości wymiany handlowej? Tu odpowiedzi są w miarę proste - to jest oczywiście eliminacja ryzyka kursowego, to są niższe ceny transakcyjne, o których była mowa, to jest w końcu większa konkurencja, większa przejrzystość cen, to są również niższe ceny kredytów, bo przecież w momencie wejścia do strefy euro w naturalny sposób również dla polskich przedsiębiorstw, a właściwie przede wszystkim dla polskich przedsiębiorstw, spadnie oprocentowanie, obniży się koszt kredytu. I to są w końcu również pozytywne efekty, które wynikają z konieczności zracjonalizowania gospodarki czy zracjonalizowania finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PosełRafałZagórny">Ale trzeba uczciwie powiedzieć, że są też koszty. Pan minister sygnalizował pewne sprawy, ja bym powiedział, że oprócz tej inflacji, która była omawiana i nad którą trudno się zastanawiać, bo trudno jest przewidywać, jakie mogą być skutki inflacyjne za sześć lat prawdopodobnie - 2010 r. to jest ten prawdopodobny najwcześniejszy termin wejścia Polski do strefy euro, a więc zostawmy tę inflację - powinniśmy się zastanowić nad dwoma elementami. Pierwszy to jest rezygnacja z polityki jako narzędzia stabilizacji. Pan minister mówił o tych szokach, które są czasami symetryczne, czasami asymetryczne. Ryzykowne są szoki asymetryczne, czyli sytuacja, w której z punktu widzenia Polski należałoby prowadzić inną politykę pieniężną niż ta, którą prowadzi Europejski Bank Centralny w stosunku do całej strefy euro. I to jest oczywiście ryzyko, tylko należy też uczciwie powiedzieć, że czasami polska polityka pieniężna jest bardzo powszechnie krytykowana i argument dotyczący tego, że EBC jest bankiem, który... że ludzie zasiadający w tym banku są racjonalni i przecież nie prowadzą polityki z punktu widzenia jednego czy trzech, czy pięciu krajów, tylko muszą mieć jednak na względzie całą strefę euro, w tym również nowo wstępujące kraje środkowoeuropejskie, w tym także Polskę, to jest jakiś argument, który to ryzyko osłabia.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#PosełRafałZagórny">Drugi argument, który krytycy podnoszą, to jest brak możliwości oddziaływania poprzez kurs walutowy. Ten argument akurat w Polsce odpada, dlatego że mamy kurs walutowy płynny od dłuższego czasu i tutaj na szczęście od dłuższego czasu nie ma prób wpływania na kursy złotego w stosunku do innych walut, bo te próby zawsze są bardzo kosztowne, a na ogół kończą się niepowodzeniem, gdyż rynek i tak jest zwykle silniejszy.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#PosełRafałZagórny">Jeśli porównamy te korzyści i te koszty, to moim zdaniem korzyści jest więcej, bo jeżeli do tego wzrostu wymiany handlowej, jeżeli do wzrostu, dodatkowego wzrostu PKB dołożymy wzrost wiarygodności Polski - bo na pewno wejście do strefy euro zwiększy wiarygodność Polski - i jeśli państwo uwzględnicie ten wzrost wiarygodności i połączycie to z dwoma faktami, po pierwsze, z faktem takim, że koszt pracy w Polsce jest dużo niższy, wciąż dużo niższy niż w tzw. starej Europie, i jeżeli dołożycie do tego taki fakt, że zwrot na kapitale w Polsce jest dużo szybszy niż w krajach starej Europy, to naturalne i oczywiste jest, że konsekwencją tego musi być napływ kapitału, muszą być zwiększone inwestycje w Polsce. A przecież o to nam chodzi. Chodzi nam o to, żeby do Polski napływał kapitał (oczywiście mówię nie o kapitale spekulacyjnym, tylko o kapitale długoterminowym). Logika nakazuje wierzyć w to, że z takim wzrostem, z takim szybszym napływem kapitału będziemy mieli do czynienia. A jeżeli tak, jeżeli zgodzimy się z tym wywodem, to logiczna jest odpowiedź: strefa euro - tak, i to raczej szybciej niż później. Bo jeśli korzyści przeważają nad zagrożeniami czy nad kosztami, to lepiej szybciej niż później. Moim zdaniem wejście do strefy euro, nawet przy założeniu, że Unia się ugnie i zaliczy nam OFE do sektora finansów publicznych... Nie bardzo sobie zresztą wyobrażam inną sytuację, bo nie bardzo wiem, dlaczego przez to, że zrobiliśmy reformę emerytalną i tym się pozytywnie odróżniamy od Niemców i od Francuzów, mamy płacić z tego tytułu; dlaczego za to, że zrobiliśmy reformę emerytalną i chwalą nas za to, mamy płacić jakąś cenę. Byłoby to kompletnie nielogiczne. Zachęcałbym pana ministra i rząd do tego, żeby bardzo pryncypialnie stawiać kwestię zaliczenia OFE do sektora finansów publicznych i uniknięcia tego dodatkowego warunku 1,7–1,8% koniecznych oszczędności, w krótkim terminie prawdopodobnie niemożliwych.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#PosełRafałZagórny">Natomiast, kończąc, jeżeli korzyści jest więcej niż kosztów, to należy wejść do strefy euro raczej szybciej niż później, pamiętając wszakże o pewnych elementach czy pewnych działaniach, które musimy podjąć, żeby się zabezpieczyć. Wymienię tylko trzy, które moim zdaniem są najważniejsze. Po pierwsze, musimy zredukować tzw. sztywne wydatki państwa. Im więcej bowiem jest tych sztywnych wydatków państwa, tym mniej ten rząd i rządy następne mają instrumentów, żeby reagować na ewentualne kryzysy czy zagrożenia. Po drugie, należy robić wszystko, żeby uelastyczniać koszty pracy. Jak powiedziałem, my te koszty pracy wciąż mamy stosunkowo niskie, ale jest jasne, że te różnice się będą wyrównywać - to jest zresztą też korzyść dla polskich obywateli, bo oni będą zarabiali więcej - ale te płace muszą pozostać elastyczne. Trzecia rzecz to jest nadzór nad rynkami finansowymi, dlatego że wejście Polski do strefy euro spowoduje, tak jak powiedziałem, tańszy kredyt, a co za tym idzie, większą dostępność tego kredytu. Żeby nie powtórzyć błędów sprzed lat dziesięciu, dwunastu, nie zbliżyć się do tych błędów nawet - nie chcę myśleć o takim scenariuszu - powinniśmy bardzo pilnie strzec czystości czy poprawności sektora bankowego przede wszystkim. I to tyle. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">O zabranie głosu poproszę pana posła Jarosława Kaczyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełJarosławKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może zacznę od pewnej uwagi w stosunku do pana posła Wagnera i SLD - ławy puste, ale można traktować pana posła jako pośrednika. Otóż pan w pewnym momencie odwołał się do gospodarstwa domowego. Rzeczywiście, jeżeli chodzi o gospodarstwa domowe, to potraficie o nie dbać; mówię o waszych gospodarstwach domowych.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Na więcej pana nie stać?)</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#PosełJarosławKaczyński">Natomiast jeżeli chodzi o państwo, to macie z tym kłopoty, tak że lepiej się jednak do tego rodzaju rzeczy, do tego rodzaju porównań nie odwoływać.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PosełJarosławKaczyński">A po drugie - też w nawiązaniu do tego, co pan mówił - Polska nie jest niczym przymuszona do tego, by przystępować do strefy euro, bo chociaż jest takie zobowiązanie, to jest ono bezterminowe. W związku z tym możemy przystąpić do tej strefy za bardzo, bardzo długi czas. Krótko mówiąc, jest przed nami podjęcie decyzji, czy w istocie przystępować, czy nie przystępować, bo przecież to, o czym dzisiaj tutaj dyskutujemy - i o czym będziemy jeszcze decydować - dotyczy zawsze jakiegoś czasu ograniczonego. W polityce zawsze istnieje współczynnik czasu, w gruncie rzeczy nic nie jest raz na zawsze.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#PosełJarosławKaczyński">Wobec tego trzeba zastanowić się nad pytaniem, które postawił mój przedmówca: czy jest więcej korzyści, czy strat. Ażeby nad tym się zastanowić, przede wszystkim trzeba wiedzieć, czego się chce - czego się chce w polityce gospodarczej, czego się chce w krajach. Otóż Prawo i Sprawiedliwość wie, czego chce. Prawo i Sprawiedliwość wie, że chce tego, by polski naród i polskie państwo trwały i żeby się rozwijały, aby rozwijał się polski naród i wraz z nim polskie państwo. To jest kryterium podstawowe.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#PosełJarosławKaczyński">Jeżeli polski naród i polskie państwo mają się rozwijać, to trzeba przede wszystkim prowadzić taką politykę, która doprowadzi do okiełznania, a z czasem do wyeliminowania, podstawowych, najbardziej zagrażających plag społecznych, a więc bezrobocia, nędzy i związanej z tą nędzą przestępczości, a także wielkiego kryzysu populacyjnego, braku przyrostu naturalnego, wzrostu liczby mieszkańców. To jest kwestia najistotniejsza i z tego punktu widzenia trzeba oceniać także perspektywę wejścia do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#PosełJarosławKaczyński">Wobec tego dochodzimy do pytania, pytania które odnosi się - chcę to bardzo mocno podkreślić - nie do jakiejś dalekiej przyszłości, lecz do obecnych pokoleń, do żyjących obecnie pokoleń, z tego względu, że my - wraz z ogromną większością społeczeństwa, jak sądzę - mamy dosyć zapowiedzi, że coś będzie za kilkadziesiąt lat. My mamy dziś dochód narodowy, uczciwie mówiąc, w przeliczeniu na jednego mieszkańca nie tak dużo większy niż w roku 1978, czyli 25–26 lat temu. I nie jest dobrą receptą trwanie w takiej sytuacji, w której mamy kryzysy i po kryzysie znów niby oczyszczeni, umocnieni gospodarczo, dochodzimy z powrotem do tego, co było przedtem.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#PosełJarosławKaczyński">Aby osiągnąć cele, o których mówiłem, trzeba móc prowadzić politykę gospodarczą. I to jest pierwsza kwestia: czy wchodząc do strefy euro, jesteśmy w stanie efektywnie prowadzić politykę gospodarczą? Otóż nie jesteśmy. To jest ta pierwsza wada. Dla nas, zwolenników państwa suwerennego, zwolenników Europy państw suwerennych, Europy narodów, to jest rzecz ważna sama w sobie. Pozbawienie się tego uprawnienia, możliwości prowadzenia polityki monetarnej, jest po prostu pozbawieniem się części suwerenności. To jest dla nas ważne, powtarzam, tylko z tego punktu widzenia, że chodzi o suwerenność.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#PosełJarosławKaczyński">Ale jest to także ważne, a może nawet przede wszystkim ważne dlatego, że to oznacza ograniczenie możliwości prowadzenia takiej polityki gospodarczej, która będzie tworzyła rozwój przez pracę i która będzie dawała pracę dzięki rozwojowi. To jest bowiem rzecz najbardziej podstawowa, przy założeniu, że będzie to rozwój rzeczywisty, to znaczy taki rozwój, który będzie do wykazania nie tylko w statystykach, ale także w realnych szansach życiowych ludzi, w realnych szansach życiowych polskich rodzin,...</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#PosełJarosławKaczyński">... który będzie stwarzał możliwość normalnego, ustabilizowanego życia, życia we własnym mieszkaniu. To jest niesłychanie ważne.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#PosełJarosławKaczyński">Z tego punktu widzenia wejście do strefy euro, czyli pozbawienie się jednego z poważnych instrumentów polityki ekonomicznej, już stoi pod znakiem zapytania. Ale tych znaków zapytania jest więcej, a podstawowe pytanie wiąże się z sytuacją, która tutaj - jeśli dobrze rozumiem, bo nie ukrywam, że nie słyszałem całego przemówienia pana ministra - nie została w ogóle przedstawiona.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#PosełJarosławKaczyński">Otóż, panie marszałku, Wysoka Izbo, mamy w Polsce do czynienia z sytuacją następującą. Z jednej strony wartość złotówki na rynku walutowym jest mniejsza niż 25% euro, a z drugiej strony realna wartość złotówki, siła nabywcza złotówki, wynosi około 0,5 euro - mniej więcej, mogę się troszeczkę mylić. Do czego prowadzi taka sytuacja? To jest swego rodzaju ochrona dla polskiej gospodarki, ale w szczególności dla polskiego eksportu, a więc tego czynnika, który dzisiaj jest najistotniejszy dla wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#PosełJarosławKaczyński">I teraz pytanie zasadnicze: Jak polskie przedsiębiorstwa, które otrzymują swego rodzaju rentę wynikającą z tej sytuacji, i to rentę bardzo wysoką, przeszło 2-krotną, można powiedzieć, to wytrzymają? Jak wytrzymają ten szok, jak wytrzymają sytuację, w której realny zysk liczony w sile nabywczej tego, co się otrzymuje, zostanie bardzo mocno obniżony? Prawo i Sprawiedliwość zdaje sobie oczywiście sprawę z tego, że mechanizmy ekonomiczne, które zaczną tutaj funkcjonować, będą prowadziły do pewnych wyrównań. My to wiemy, tylko że to będzie rozłożone w czasie i będzie trwało długo. Czyli ten okres szoku, o którym tu w tej chwili wychodzący z sali pan poseł Wagner mówił, to nie będzie kilka tygodni, to będą lata, to będą lata być może kolejnego obniżenia dochodu narodowego albo przynajmniej zatrzymania jego wzrostu, zwiększenia bezrobocia itd., tzn. kolejnego kryzysu społecznego. A dodajmy jeszcze do tego, że wprowadzenie euro i przeliczenie, jak rozumiem, euro na złotówki wedle kursu walutowego oznacza nic innego, jak realny spadek oszczędności, które ludzie trzymają w bankach. Czyli po tym wielkim, w jakiejś mierze nieuniknionym obrabowaniu społeczeństwa na przełomie lat 80. i 90. będziemy mieli kolejny tego rodzaju zabieg. Otóż obawiam się, że polskie społeczeństwo może tego już nie wytrzymać, że to może doprowadzić do bardzo ciężkiego kryzysu. Ale jeśli nawet nie doprowadzi, jeżeli ta atomizacja społeczeństwa, z którą mamy dzisiaj do czynienia, i pewne cechy społeczeństw nowoczesnych, które utrudniają - można powiedzieć - bunt, będą jednak silniejsze niż tendencja do zbuntowania się, to i tak będziemy mieli kolejny szok i w sferze czysto gospodarczej, o której już mówiłem, i w sferze społecznej. Nasuwa się zatem pytanie: Czy to jest droga, którą warto iść? Nie kwestionujemy, że są także zalety tego rozwiązania, że likwiduje się ryzyko walutowe, że koszty z tym związane, nie tak znowu gigantyczne, bo przede wszystkim są to koszty ubezpieczeń od tego typu ryzyka, albo się obniżają, albo likwidują. Warto jeszcze zwrócić uwagę na to, że stosowane tutaj przez niektórych moich przedmówców określenie „koszty transakcyjne” odnosi się dalece nie tylko do tego typu kosztów i pan minister - jak sądzę - świetnie to wie, te koszty transakcyjne w Polsce są wręcz monstrualne i są czynnikiem obniżającym poziom wzrostu gospodarczego. Moja partia od dawna w swoich programach, a nawet już w swoim pierwszym programie bardzo wyraźnie o tym pisała. Twierdzenie jednak, że koszty transakcyjne w ogóle się wyraźnie obniżą ze względu na wejście do strefy euro, jest co najmniej ryzykowne, chociaż znalazłbym pewne przesłanki dla tego, żeby sądzić, że pewien typ kosztów może się rzeczywiście obniżyć. Ale jeśli nawet ująć to wszystko razem, to i tak to nie jest zysk, który jest zrównoważeniem tego ryzyka, które podejmowalibyśmy w tym wypadku. To jest ryzyko po prostu zbyt duże. Polska musi się rozwijać, to jest oczywiste. Nie mamy w ogóle żadnych szans jako naród, jeżeli nie będziemy się rozwijali, ale wszystko wskazuje na to, że jeszcze przez długi czas będziemy żyli w sytuacji, w której łatwiej jednak będzie się rozwijać, mając walutę własną, mając złotówkę.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#PosełJarosławKaczyński">Wydaje się, że próba szybkiego wprowadzenia Polski do strefy euro to taka próba wyleczenia czy zabezpieczenia, swego rodzaju zaszczepienia słabego pacjenta w ten sposób, że się go kieruje do szpitala zakaźnego: tam zaś, jeśli się zarazi, to może przeżyje i wtedy będzie już odporny, a może się w ogóle nie zarazi. Chciałbym, żeby pan minister też pamiętał o tym, że ten pacjent może po prostu umrzeć. Wolimy terapie mniej ryzykowne i dlatego jesteśmy przeciwko szybkiemu wprowadzeniu Polski do strefy euro i w żadnym razie nie zaakceptujemy takiej daty jak 2009 czy 2010 r. W przyszłości ta sprawa będzie dla nas otwarta, będzie do rozważenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Pawlaka występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Sprawa wejścia do strefy euro wymaga odpowiedzi na pytania z trzech zasadniczych obszarów: co z takiej decyzji wynika dla ludzi i jakie będą efekty społeczne, co wynika dla gospodarki i dla rynków finansowych. Myślę, że najobszerniej omawiana tu była sprawa, która dotyczy rynków finansowych. Generalnie można się zgodzić z wieloma z tych stwierdzeń, które mówią, że rynki finansowe odniosą sporo korzyści z wejścia do strefy euro, bo Polska, wchodząc do niej, udostępni duży obszar gospodarczy, dużą powierzchnię na robienie interesów. Niewątpliwie te procesy, które są widoczne na rynku europejskim, dotkną także Polski, a więc integracja instytucji finansowych, ponadnarodowe korporacje i dominacja dużych krajów nad małymi. Trzeba pamiętać o tym, że w ramach strefy euro te duże kraje od kilku lat jakoś niespecjalnie przestrzegają dyscypliny finansowej, natomiast małe czy słabsze kraje są trzymane krótko i nie mogą sobie pozwolić na własną politykę gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełWaldemarPawlak">Jeśli przejdziemy do pytania o korzyści dla gospodarki, to niewątpliwie jedną z podstawowych jest brak ryzyka kursowego, ale przecież w dzisiejszych realiach jest wiele różnych mechanizmów pozwalających na zabezpieczenie się przed nim. Należy natomiast w tym miejscu przypomnieć, że wprowadzenie płynnego kursu złotego nie zostało obudowane praktycznie żadnymi działaniami na rzecz gospodarki, które sprawiałyby, że przedsiębiorcy i uczestnicy obrotu gospodarczego, szczególnie w ramach wspólnego rynku europejskiego, mogliby w pełnym zakresie korzystać z możliwości zabezpieczania się czy eliminowania ryzyka kursowego. Efekt jest w tej chwili taki, że wprawdzie duże korporacje tego typu rozwiązania stosują, ale nawet te nasze krajowe firmy, które handlują na rynkach międzynarodowych nie w pełni w tym zakresie korzystają z dostępnych instrumentów. Jako ciekawy przypadek można wymienić spółkę KGHM Polska Miedź, która w 2002 r. na 250 mln zł zysku 150 mln zł uzyskała w wyniku tego, że każda transakcja sprzedaży miedzi na rynkach międzynarodowych była natychmiast zabezpieczana na rynku walutowym. Wyższe przychody netto były zatem z transakcji zabezpieczających niż z czystej działalności przemysłowej, ale trzeba zaznaczyć, że było to możliwe dzięki temu, że ta działalność przemysłowa była prowadzona. Tak że ryzyko kursowe jest tutaj nie do końca dobrym argumentem.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełWaldemarPawlak">Żeby odpowiedzieć na to pytanie, co to oznacza dla ludzi, jakie są efekty wejścia do strefy euro dla mieszkańców krajów, które już do niej weszły i jakie będą dla Polaków w przyszłości, jeżeli Polska wejdzie do strefy euro, posłużę się cytatem z artykułu z 26 września br., który prezes Narodowego Banku Polskiego pan Leszek Balcerowicz zamieścił w tygodniku „Wprost”. Pozwolę sobie zacytować, bo dotyczy to właśnie doświadczeń praktycznych, nie teoretycznych studiów, tylko doświadczeń praktycznych w zakresie funkcjonowania strefy euro w ramach Unii Europejskiej. Otóż cytuję: Zamiast doganiać Stany Zjednoczone Unia rozwijała się w latach 2001–2003, a więc po wprowadzeniu euro, wolniej niż amerykańska gospodarka. Wydajność pracy była w latach siedemdziesiątych w Unii porównywalna, w latach dziewięćdziesiątych spadła do 87%, a w 2003 r. spadła do 82% poziomu z USA.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełWaldemarPawlak">Drugi cytat z tego samego artykułu: Średnie bezrobocie w Unii Europejskiej było w 2003 r. wyższe niż w USA, wynosiło 8,1%, w Stanach Zjednoczonych 6%. Niektóre kraje Unii (Holandia, Irlandia, Wielka Brytania, Szwecja, Dania i Austria) pod tym względem były w lepszej sytuacji, tam bezrobocie wynosiło około 5%. Chcę zwrócić uwagę, że Dania, Wielka Brytania i Szwecja właśnie nie należą do strefy euro i prowadzą swoją własną gospodarkę, a jednym z tych elementów jest właśnie polityka związana z polityką walutową.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PosełWaldemarPawlak">Kolejny cytat: Wyższy niż amerykański był wskaźnik bezrobocia. Wyróżniały się tutaj Niemcy, Włochy, Francja, Hiszpania. To akurat kraje, które są w strefie euro, a więc kraje, które w pewien sposób zaznały konsekwencji wprowadzenia wspólnej waluty.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PosełWaldemarPawlak">Z raportów OECD chciałbym tylko przytoczyć uwagi, które mówią o tym, że kraje, które weszły do strefy euro, nie padły ofiarą zbyt restrykcyjnej polityki monetarnej banku centralnego, jednakże najgorzej było ze wzrostem gospodarczym, ponieważ tutaj bilans unii walutowej jest jednoznacznie negatywny, dystans do Stanów Zjednoczonych się zwiększył.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PosełWaldemarPawlak">Doświadczenia krajów, które ostatnio weszły do Unii Europejskiej, są w tym zakresie różne. Niektóre kraje zdecydowały się na usztywnienie kursu swojej waluty do euro. Tak zrobiły między innymi Estonia i Litwa. Natomiast na drugim biegunie znalazły się kraje, które prowadzą samodzielną politykę gospodarczą wobec euro. Szwecja i Wielka Brytania mają płynny kurs, a z krajów, które weszły do Unii, taki sam płynny kurs mają Polska oraz Czechy.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PosełWaldemarPawlak">Przechodząc do refleksji, co w tej sytuacji uczynić, chcę przytoczyć wypowiedź komisarza do spraw polityki monetarnej Unii Europejskiej, jeszcze z grudnia 2002 r. Otóż komisarz Pedro Solbes mówił: Zamiast obsesyjnego dążenia do szybkiego wejścia do strefy euro polskie władze walutowe mogłyby bardziej zająć się reformami strukturalnymi oraz podniesieniem równowagi makroekonomicznej na wyższy poziom. Niemal identyczne stanowisko prezentowała w tamtym czasie Komisja Europejska, której zdaniem priorytetem dla krajów kandydackich powinno być zmniejszenie dystansu w rozwoju do krajów Unii Europejskiej, a nie związana z wprowadzeniem euro restrykcyjna polityka pieniężna i fiskalna. Zwracam na te sprawy uwagę, abyśmy nie czynili tutaj znowu takiego stachanowskiego wysiłku, żeby się wykazać, że w krótkim czasie, nie licząc się z kosztami, nie licząc się z realiami, wejdziemy do strefy euro, bo przykłady i realia z gospodarki krajów europejskich pokazują, że kraje, które weszły do strefy euro, mają większe problemy gospodarcze niż kraje, które pozostały poza strefą euro, takie jak Wielka Brytania i Szwecja, gdzie bezrobocie jest o połowę niższe, a wzrost gospodarczy dwukrotnie wyższy niż w krajach, które są w strefie euro.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#PosełWaldemarPawlak">Panie ministrze, wiem, że wszystko można w badaniach opinii społecznej rozstrzygnąć, ale myślę, że nie jest chyba dobre przytaczanie wyników badań oczekiwań publiczności, bo oczywiście ludzie pytani, czy wolą euro, czy złotego, będą pewnie odpowiadali, że wolą euro, natomiast trzeba z perspektywy ministra finansów kierującego finansami państwa patrzeć także na konsekwencje gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#PosełWaldemarPawlak">Wydaje się, że rząd i Narodowy Bank Polski mogą wiele dobrego uczynić, jeżeli będą tę politykę prowadziły w sposób aktywny. Niewątpliwie potrzebna jest tu współpraca także z parlamentem. Dlatego z pewnym przerażeniem słuchałem świadczącej o braku rozsądku wypowiedzi pana posła Wagnera, który mówił w taki sposób, jakby klub SLD bez instrukcji z imperium nie potrafił prowadzić żadnej polityki, tylko wszystko musi być podane z imperium i na czysto z Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Kiedyś z Moskwy, teraz z Brukseli.)</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#PosełWaldemarPawlak">A już formuła mówiąca o tym, że cena za wymianę orła na dwanaście gwiazdek nie jest wygórowana, wydaje się bardzo nie na miejscu, bo jeżeli niewątpliwie eseldowska lewica odniosła wielki sukces, bo 1 maja będziemy świętowali jako wejście do Unii, to dyskusje o tym, czy orła zastąpi się nie jedną gwiazdką, tylko dwunastoma, wydają się zupełnym nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-102.12" who="#PosełWaldemarPawlak">Na zakończenie przytoczę pewną refleksję, którą Margaret Thatcher zawarła w swoich wspomnieniach. Otóż kiedy dyskutowano w Wielkiej Brytanii sprawę wejścia Wielkiej Brytanii do strefy euro, Brytyjczycy przyjęli formułę, zgodnie z którą Wielka Brytania wejdzie do strefy euro w stosownym momencie. W swoich wspomnieniach premier Thatcher mówi, że wszyscy byli zgodni co do tego, iż po stronie brytyjskiej była jasność, że ten moment nigdy nie nastąpi. Jeszcze jeden element z tym związany polegał na tym, że Brytyjczycy i Margaret Thatcher zwracali uwagę na pewną charakterystyczną słabość polityki kontynentalnej i wyborców na kontynencie, którzy mają skłonność do wierzenia, że instytucje międzynarodowe załatwią dużo lepiej sprawy miejscowe niż instytucje krajowe, że odległa Bruksela zrobi to lepiej niż kraj.</u>
          <u xml:id="u-102.13" who="#PosełWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Myślę, że, jeżeli mówimy o perspektywie członkostwa w unii walutowej, to należy naprawdę bardzo rozważnie zastanowić się nad tym, abyśmy potrafili w pełnym zakresie wykorzystać możliwości, które daje nam dzisiaj nasza polska waluta, nasz polski złoty, i w tym zakresie rząd i Narodowy Bank Polski mogą zrobić dużo dobrego, jeżeli będą chcieć, a jeżeli nie, to - jak barwnie było tutaj powiedziane - orła zastąpią gwiazdki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Romero występującą w imieniu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełElżbietaRomero">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do informacji rządu na temat perspektyw i skutków przystąpienia Polski do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełElżbietaRomero">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska zobowiązała się do przyjęcia wspólnej waluty od momentu przystąpienia do Unii Europejskie w dniu 1 maja 2004 r. O podjęciu tego zobowiązania zdecydowaliśmy jako naród w referendum. To właśnie w referendum podjęliśmy decyzję wstąpienia do Wspólnoty Europejskiej na warunkach wynegocjowanych z Unią i zawartych w traktacie akcesyjnym. Wyniki referendum to nasza, Polaków, konsekwencja przekształcaniu gospodarki, zapoczątkowana w połowie 1989 r., to wynik przeogromnych zmian i wysiłku całego narodu w przygotowaniu polskiej gospodarki i prawa do osiągnięcia celu, jaki w roku 1990 Polska przyjęła, podpisując układ o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi, członkostwo w Unii Europejskiej i zniwelowanie dysproporcji rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełElżbietaRomero">Od 1 maja 2004 r. bierzemy udział w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej ze statusem kraju z derogacją. Nie mamy określonego wprost terminu wypełnienia kryteriów przynależności do strefy euro i przyjęcia wspólnej waluty. Jako kraj członkowski możemy samodzielnie dokonać wyboru momentu wystąpienia o zezwolenie. Wejście do strefy euro przyniesie korzyści gospodarcze naszemu krajowi tylko wtedy, gdy będziemy odpowiednio przygotowani do zastąpienia waluty narodowej walutą wspólnotową - euro.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełElżbietaRomero">Główne korzyści ze ścisłej integracji ze strefą euro to tempo wzrostu gospodarczego i wzrost handlu, zagrożenie zaś jest związane z rezygnacją z niezależności polityki pieniężnej mogącą doprowadzić do większej zmienności sytuacji gospodarczej wywołanej asymetrycznością wstrząsów wynikającą z cykli gospodarczych w warunkach braku instrumentu polityki pieniężnej jako narzędzia stabilizacji. Po pełnym przystąpieniu Polski do Unii Gospodarczej i Walutowej, to jest z chwilą uchylenia wobec Polski statusu kraju z derogacją, Narodowy Bank Polski zostanie pozbawiony autonomicznej funkcji kształtowania polityki pieniężnej, a stanie się jedynie wykonawcą jednolitej polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego. Oczywiście na tę jednolitą politykę pieniężną będziemy mieli wpływ poprzez swoich przedstawicieli, niemniej jednak w celu zamortyzowania asymetrycznych wstrząsów w warunkach braku instrumentu polityki pieniężnej musimy dokonać zmian politycznych i instytucjonalnych pobudzających mechanizmy ekonomiczne, takie jak elastyczność cen i płac oraz polityki fiskalnej.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PosełElżbietaRomero">Aby zapewnić Polsce łagodne wejście do strefy euro i korzystne gospodarczo w niej funkcjonowanie, powinniśmy spełnić kryteria z Maastricht, ale kryteria te powinniśmy spełnić z nawiązką, m.in. deficyt budżetowy powinien zostać ograniczony znacznie poniżej 3%. Międzynarodowy Fundusz Walutowy sugeruje około 1–2% PKB, aby zapewnić, że wskaźniki zadłużenia pozostaną na bezpiecznym poziomie nawet w warunkach osłabienia koniunktury. Kiedy będzie możliwe osiągnięcie takiego deficytu budżetowego, jest zależne nie tylko od determinacji rządu i parlamentu, ale przede wszystkim od przyzwolenia społecznego i utrzymania dynamiki wzrostu gospodarczego. Przewidywany deficyt budżetowy w bieżącym roku wyniesie 5,7%, prognozowany na kolejne lata to 3,9% i poniżej 3% w 2007 r. Prognozy te dokonane są przy założeniu, że nasze otwarte fundusze emerytalne są częścią systemu finansów publicznych. Gdyby kalkulację deficytu przeprowadzić zgodnie ze wstępną decyzją Eurostatu kwalifikującą otwarte fundusze emerytalne jako część finansów prywatnych, oznacza to automatycznie podwyższenie deficytu budżetowego o nasze wpłaty do OFE, a więc trzeba dodać 1,6%. Niezależnie od kłótni pana ministra Hausnera z panią poseł Gilowską, toczoną już od dwóch lat, czy dług należy wpisywać pod kreską, czy nad kreską, zobowiązanie ZUS wobec funduszy emerytalnych istnieje i będzie ono w dużej mierze determinowało i czas, i bezpieczeństwo wejścia Polski do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PosełElżbietaRomero">Obecnie w parlamencie podejmowane są decyzje, m.in. dotyczące KRUS, składki ZUS, pomocy socjalnej, ustaw tworzących tzw. plan Hausnera, i od ich podjęcia zależeć będzie, czy dotychczasowe 25–30% już uchwalonych oszczędności z tego planu będzie zmniejszać deficyt budżetowy w większym stopniu, czy też nie. Oczywistym jest, że do tych propozycji należy podchodzić z pełną odpowiedzialnością. Stąd propozycje poprawek Socjaldemokracji Polskiej do przedłożeń rządowych, aby ochronić najuboższych, ale jednocześnie zapobiegać pokoleniowemu specjalizowaniu się w życiu z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#PosełElżbietaRomero">Nie należy mieć jednocześnie złudzeń, że pożądane zmniejszenie deficytu budżetowego da się osiągnąć, tropiąc rozrzutność administracji publicznej, przywilejów poselskich i ministerialnych, w czym wyspecjalizowały się niektóre media i ugrupowania polityczne. Zmniejszenie tego deficytu będzie możliwe przy osiągnięciu zgody ugrupowań politycznych i społecznego przyzwolenia, a to da nam szansę wejścia do strefy euro w 2009 r. i pozwoli odnosić korzyści dzięki euroregionowi.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#PosełElżbietaRomero">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szacunki wzrostu handlu, dochodów mających wynikać z przystąpienia do unii walutowej, są zaskakująco wysokie. Szacuje się, że członkostwo w unii walutowej powoduje wzrost handlu o ok. 85% prawie wyłącznie z tytułu generowania obrotów handlowych wśród partnerów unii walutowej, a potencjalny wzrost PKB o 18–20% w ciągu 20 lat w większości krajów środkowoeuropejskich i o 8% w Polsce. Jest o co zabiegać i starać się, aby dokonać przyjęcia euro do końca tej dekady. Trzy kraje Unii Europejskiej: Litwa, Estonia i Słowenia planują przyjęcie wspólnej waluty euro już 2006 r. i to one wcześniej odniosą korzyści dzięki euroregionowi.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#PosełElżbietaRomero">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Socjaldemokracja Polska jest świadoma zagrożeń, które mogą zniweczyć plany przedstawione w informacji przez rząd, dotyczące wejścia do strefy euro w 2009 r., zarówno zewnętrznych, związanych choćby z ostateczną decyzją Eurostatu, jak i wewnętrznych, związanych ze wzrastającym populizmem ugrupowań politycznych mających obecnie duże poparcie społeczne, i które w kolejnej kadencji Sejmu będą najprawdopodobniej tworzyć rząd i najtrudniejszy budżet - budżet na 2006 r. Wzrastający populizm może być wyrazem dostosowywania programów do swoich przyszłych koalicjantów, albo jedynie hasłami wyborczymi nie do realizacji. Mam nadzieję, że dzisiaj się przekonał o tym poseł Zagórny, słuchając wystąpień, które były po jego wystąpieniu, a przed moim. Szkoda, że nie będzie słyszał tych, które będą po moim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#PosełElżbietaRomero">Niemniej jednak mogą pobudzić opór tych środowisk i grup społecznych, których akceptacja koniecznych regulacji i zmian jest niezbędna. Środowiska przedsiębiorców, rolników gwałtownie protestują wobec projektowanych zmian w systemie ubezpieczeń społecznych. Socjaldemokracja Polska zgłasza do rządowych projektów zmiany, które są godne akceptacji przez te środowiska, szczególnie przez małych przedsiębiorców. To właśnie oni w głównej mierze i w pierwszej kolejności odczują korzystny wpływ przystąpienia do strefy euro na swoją działalność gospodarczą; i tak, większą konkurencję i przejrzystość cen, niższe koszty transakcyjne, usunięcie długookresowego ryzyka kursu walutowego pomiędzy Polską i strefą euro, które będzie prowadzić do spadku stóp procentowych o wielkość zawartej w nich premii za ryzyko kursowe, a tym samym do obniżenia kosztu kapitału. Dlatego warto ponieść trud kompleksowej reformy finansów publicznych, skoncentrowanej na redukcji wydatków teraz i w latach następnych i to nie tylko kosztem najuboższych, ale również tych, którzy są i będą beneficjentami wejścia Polski do strefy euro. Propozycje Socjaldemokracji Polskiej stwarzają takie możliwości, warto zapoznać się z nimi i je poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#PosełElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Przyjęcie euro w miejsce narodowej waluty, złotego, przyniesie znaczne zyski netto naszemu krajowi, nie od razu, lecz w długim okresie wzmocni nas i usamodzielni jako członka Unii Europejskiej. To jest ten cel, do którego dążymy od niemalże 15 lat, ponosząc trudy i wyrzeczenia, dostosowując nasz kraj do europejskich standardów, a droga ta jest daleka, od książeczki walutowej i reglamentacji do wspólnej waluty europejskiej i swobody gospodarczej. Socjaldemokracja Polska, szanując ten trud i decyzję Polaków wyrażoną w referendum, przyjmuje informację rządu na temat perspektyw i skutków przystąpienia Polski do strefy euro. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić nasze stanowisko do informacji rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro. Przystępując do Unii Europejskiej i uczestnicząc w Unii Gospodarczo-Walutowej jako pełnoprawny członek, Polska, pomimo że zobowiązała się do wprowadzenia wspólnej waluty i w ten sposób przystąpienia do strefy euro, wcale nie musi przyjmować wspólnej waluty i wyzbywać się złotego. Powstaje problem, czy i kiedy to ma nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełJózefCepil">Z grona 15 dotychczasowych starych państw członków Unii Europejskiej trzy, Dania, Szwecja i Wielka Brytania, korzystając z prawa derogacji, zachowały dotąd swoje waluty narodowe. Wszystkie 10 państw, które rozszerzyły Unię wraz z Polską w dniu 1 maja 2004 r., korzysta również z derogacji. Przyjęcie wspólnej waluty i przystąpienie do strefy euro powoduje rezygnację danego państwa z autonomicznej polityki monetarnej. Dla Polski, mającej niski poziom rozwoju i najwyższe bezrobocie wśród wszystkich 25 państw członkowskich Unii Europejskiej, przyjęcie euro oznaczałoby zaakceptowanie polityki monetarnej kształtowanej w istocie dla gospodarek najbardziej rozwiniętych. Powstałoby niebezpieczeństwo ograniczania rozwoju i w efekcie opóźniania, a nie przyspieszania tempa rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełJózefCepil">Przyspieszenie tempa wzrostu i skrócenie okresu osiągnięcia średniego poziomu rozwoju krajów Unii wymaga odpowiedniej swobody w kształtowaniu polityki pieniężnej. Dla Polski podstawowym celem musi być dynamiczny rozwój. Temu celowi muszą być podporządkowane zadania osiągania kryteriów zbieżności w polityce monetarnej i fiskalnej, dążąc do stabilizacji finansowej. Ten kierunek postępowania wybrała Irlandia, a obecnie Czechy mające znacznie wyższy poziom rozwoju niż Polska. Trzy państwa Unii Europejskiej, pozostające poza strefą euro i utrzymujące swoje waluty narodowe, Wielka Brytania, Szwecja i Dania nie odnotowują negatywnych z tego tytułu konsekwencji. Wielka Brytania w szczególności wykazuje wyższe tempo wzrostu gospodarczego i niższe bezrobocie aniżeli w strefie euro. Funt brytyjski wciąż utrzymuje dobrą pozycję na rynku międzynarodowym. Rząd brytyjski, chociaż bierze pod uwagę korzyści w dłuższym okresie czasu z przystąpienia do strefy euro, nie decyduje się wciąż na rozpisanie referendum w sprawie przyjęcia euro, obawiając się negatywnego werdyktu społeczeństwa brytyjskiego, tak jak uczyniły to społeczeństwa duńskie i szwedzkie. W tej sytuacji szczególnie nie ma uzasadnienia prowadzenie polityki przyspieszania podporządkowania strategii dynamizowania rozwoju Paktowi Stabilizacji i Wzrostu kształtowanemu dla gospodarki o wyższym poziomie rozwoju, tym bardziej, że reguły tego paktu nie są przestrzegane przez największe państwa członkowskie Unii, takie jak Francja i Niemcy. Dla Polski oznaczałoby to stabilizację biedy z niebezpieczeństwem jej narastania.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełJózefCepil">Dotychczas polskie władze monetarne, uzależniając się od teoretycznych założeń polityki celu inflacyjnego, myląc niezależność z nieomylnością - na co zwraca im uwagę prof. Stanisław Gomułka - zignorowały zawarty w ustawie o Narodowym Banku Polskim obowiązek realizacji celu jednoczesnego wspierania gospodarki. Przed powstaniem takiej sytuacji, do której doprowadziła w Polsce nadrestrykcyjna polityka pieniężna Rady Polityki Pieniężnej, narzuciwszy w istocie nadrzędność celu inflacyjnego całej gospodarce, ostrzegał już trzy lata temu wybitny ekspert finansów rynku londyńskiego S. Brittan. Argumentował on, cytuję: Jednostronne stosowanie celu inflacyjnego z wyłączeniem wszystkich innych względów doprowadza do wyjątkowych absurdów. Koniec cytatu. Wynikiem takiego absurdu w Polsce jest 5 mln bezrobotnych, 50% społeczeństwa żyjącego poniżej minimum socjalnego i 12% poniżej minimum biologicznego.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PosełJózefCepil">Potwierdzenie prowadzenia w latach 2001–2002 nadrestrykcyjnej polityki pieniężnej znajduje się w przeglądzie OECD analizującym sytuację Polski. O negatywnych skutkach tej polityki dla gospodarki wypowiedziało się wielu znanych ekonomistów akademickich. Jeden z nich, prof. Stanisław Nieckarz, obecnie członek Rady Polityki Pieniężnej wyliczył, że utrzymywanie nadrestrykcyjnej polityki pieniężnej poprzez zachowanie wysokich stóp procentowych doprowadziło w ciągu 5 lat do zwiększenia deficytu budżetowego o 29 mld zł. Polityka monetarna nie może nie uwzględniać rzeczywistości ekonomiczno-społecznej i przekształcać się w samoistny nadrzędny cel. W szczególności zachowana musi być racjonalna sekwencja i hierarchia osiągania celów strategii społeczno-gospodarczej kraju.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PosełJózefCepil">Doprowadzenie do wyprzedzenia realizacji celów w polityce monetarnej nie może się odbywać kosztem spowalniania tempa wzrostu gospodarczego, zwiększania bezrobocia, zmniejszania inwestycji, a takie zjawisko wystąpiło w Polsce w latach 2001 i 2002. W roku 2001 wzrost PKB w Polsce wynosił tylko 1%, a w całej Unii - 1,7%. Polska, zamiast zbliżać się do poziomu krajów Unii Europejskiej, oddala się od niego, dlatego Komisja Europejska ostrzega Polskę, aby nie spieszyła się z przyjmowaniem zbyt wcześnie wspólnej waluty euro.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Maksymalna elastyczność w stosowaniu instrumentów polityki fiskalnej i pieniężnej to domena polityków, mężów stanu, a zwolenników prezentowanej przez rząd i Balcerowicza koncepcji można zaliczyć do grona politruków. Przykładem może być Irlandia: utrzymując przez wiele lat najwyższy poziom inflacji wśród krajów Unii Europejskiej Irlandia osiąga obecnie najwyższy wzrost gospodarczy przy najniższym bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#PosełJózefCepil">Wykorzystując przykład Irlandii, powiem, że imperatywem dla Polski winno być doprowadzenie do zrównoważenia budżetu i maksymalne racjonalizowanie wydatków w dalszym horyzoncie czasowym poprzez zdynamizowanie od zaraz rozwoju gospodarczego. Ma to szczególne znaczenie obecnie, gdy naczelnym priorytetem w Polsce powinno być zapewnienie współfinansowania funduszy wspomagających z Unii Europejskiej i wykorzystanie długoterminowych kredytów na infrastrukturę od instytucji międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-106.8" who="#PosełJózefCepil">Irlandia, uzyskując 18-krotnie wyższe aniżeli Polska w przeliczeniu na mieszkańca środki wspomagające z Unii Europejskiej, zdołała sobie to zabezpieczyć poprzez przygotowane odpowiednio wcześniej projekty i środki na współfinansowanie.</u>
          <u xml:id="u-106.9" who="#PosełJózefCepil">Aby wykorzystać szybko i w pełni środki wspomagające z Unii, Polska zastosować musi wzorzec irlandzki: rozwój i stabilizacja monetarna, a nie stabilizacja monetarna, której kosztem są nieszczęścia, bezrobocie, ubóstwo i likwidacja rodzimego przemysłu. Jest to niezbędne, tym bardziej że środków wspomagających z Unii Europejskiej Polska otrzymała i otrzymywać ma przynajmniej do 2007 r., w przeliczeniu na mieszkańca, kilkakrotnie mniej aniżeli Irlandia i trzy państwa, które wcześniej rozszerzyły Unię, Grecja, Hiszpania i Portugalia. Transfery z budżetu Unii Europejskiej na rozwój dla Grecji, Hiszpanii, Irlandii i Portugalii w latach 1994–1999 wyniosły 82,7 mld euro, czyli 219 euro na mieszkańca. Natomiast cała zachodnia pomoc dla Polski w okresie 1990–2000, a więc prawie dwukrotnie dłuższym, wyniosła 4,9 mld euro, czyli 12 euro na mieszkańca. Powtarzam: 219 do 12, tj. 19 razy mniej. Oczywiście będziecie mówić, że to i tak dużo, bo mogło być mniej, podobnie jak tłumaczycie jałmużnicze kwoty produkcyjne i dopłaty dla rolnictwa. Oznacza to 18 razy mniej średnio na mieszkańca niż w okresie o połowę krótszym. Gdyby znacznie uboższa Polska otrzymywała wsparcie na tym samym poziomie, co cztery państwa uprzednio rozszerzające Unię Europejską, środki dla Polski w dekadzie lat 90. musiałyby być większe o 42 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-106.10" who="#PosełJózefCepil">Spośród tych czterech krajów wskazuje się Irlandię, jako państwo, które odniosło największy sukces. W okresie lat 1995–2000 PKB Irlandii rósł średnio o 10%. Jednocześnie bezrobocie w Irlandii spadło z 15,7% w kwietniu 1993 r. do 3,7% w pierwszej połowie 2001 r. Tam po prostu nie było Leszka Balcerowicza, a jego religia jest przypisywana do ugrupowań w Polsce określanych mianem: sekta. O ogromnym sukcesie Irlandii świadczy fakt, że jej dochód narodowy na mieszkańca wynosi obecnie 130,8% średniej i wśród 25 państw Unii wyprzedza ją tylko Luksemburg. Polska jest ostatnia z 25 państw. Zarówno raport OCDE, jak i opinie analityków wymieniają wiele źródeł sukcesów Irlandii, pomijając z reguły pomoc ze strony Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-106.11" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyprzedzające już Polskę kraje bałtyckie, Litwa i Łotwa, zakładają na lata 2005–2006 tempo wzrostu PKB na poziomie do 6%. Przewidywane przez Komisję Europejską tempo wzrostu PKB w Polsce na lata 2005 i 2006 na poziomie 4,9% i 4,5% oznacza, że przez następne 2 lata Polska zostanie na ostatnim, 25 miejscu w Unii Europejskiej. Aby Polska wyrwała się z ostatniego miejsca i zaczęła zdecydowanie zmniejszać bezrobocie, najwyższe w Unii, konieczne jest doprowadzenie w Polsce do tempa wzrostu PKB w granicach 7–9% rocznie. Taki dynamizm jest do osiągnięcia już w 2005 r., ale pod warunkiem że ci, którzy już byli i oszukali, odejdą.</u>
          <u xml:id="u-106.12" who="#PosełJózefCepil">Tylko w procesie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, przy zwiększaniu inwestycji i dochodów, zmniejszaniu bezrobocia, zgodnie z programem społeczno-gospodarczym Samoobrony, zaistnieją warunki do głębokich reform finansowych i uzyskania szerokiej akceptacji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-106.13" who="#PosełJózefCepil">Znów należy przywoływać przykład Irlandii. Wprawdzie Polska nie może liczyć na taką szczodrość z Unii Europejskiej, z jakiej korzystała Irlandia, ale szybkie i sprawne wykorzystanie środków wspomagających z Unii może stać się istotnym czynnikiem dynamizowania rozwoju. Wykorzystując przykład Irlandii, należy zagwarantować polskim beneficjentom unijnej pomocy, samorządom i firmom terminowe współfinansowanie ze środków krajowych. Jednocześnie trzeba przygotować starannie i w większej liczbie projekty na wielkości globalnie wyższe aniżeli oferowane wsparcie - jak to zrobiła Irlandia.</u>
          <u xml:id="u-106.14" who="#PosełJózefCepil">Drugim wielkim źródłem są długoterminowe kredyty na finansowanie infrastruktury, szczególnie drogowej, z terminami spłat do 30 lat i długim okresem wolnym od spłat. Polska mając infrastrukturę, zwłaszcza drogową, znacznie gorszą aniżeli inne kraje członkowskie Unii, wykorzystała tę szansę na wielokrotnie niższym poziomie. Czechy korzystały z tego źródła finansowania już w latach 1990–2004, w przeliczeniu na mieszkańca, na poziomie 2,5 razy wyższym aniżeli Polska. Gdyby Polska wykorzystywała kredyty z tego najdogodniejszego źródła na tym samym poziomie co Czechy, byłaby to dla nas kwota o 11,5 mld euro większa.</u>
          <u xml:id="u-106.15" who="#PosełJózefCepil">Podobnie na znacznie większe kwoty niż Polska, w przeliczeniu na mieszkańca, kredyty długoterminowe z Europejskiego Banku Rozwoju, EBI, wykorzystywały Węgry i Słowacja. Ze strony banku nie istniały ograniczenia; istniały odpowiednie projekty. Brakowało jednak współfinansowania ze strony Polski. Polska swoje rezerwy dewizowe zamroziła decyzjami Narodowego Banku Polskiego w służbie finansowania zagranicznych gospodarek. Jednocześnie stare kraje członkowskie wykorzystywały kredyty, także z EBI, na kilkakrotnie wyższe kwoty w przeliczeniu na mieszkańca aniżeli Polska. Większość tych krajów, takich jak: Belgia, Grecja, Włochy i Niemcy, posiada większe aniżeli Polska zadłużenie publiczne w relacji do PKB, przekraczające znacznie pułap 60% PKB, wyznaczony jako ściśle obowiązujący kraje członkowskie Unii, które przyjęły walutę euro. Polska, utrzymując od wielu lat zadłużenie publiczne poniżej poziomu 60% PKB, finansowała w ten sposób pośrednio bardziej zadłużone bogate państwa Unii i sprzyjała wyprzedaży majątku narodowego za bezcen, a nawet do tego dopłacała.</u>
          <u xml:id="u-106.16" who="#PosełJózefCepil">Konieczne jest skrócenie dystansu, jaki dzieli Polskę od innych krajów Unii Europejskiej, i ucieczka z ostatniego miejsca, na jakim wśród wszystkich państw Unii znajduje się nasze państwo.</u>
          <u xml:id="u-106.17" who="#PosełJózefCepil">Niezbędne jest zagwarantowanie terminowego współfinansowania ze strony Polski i odejście od nadrestrykcyjnej polityki finansowej. Tymczasem obniżenie tempa wzrostu gospodarczego w III kwartale 2000 r. wskazuje, że istnieje niebezpieczeństwo schłodzenia gospodarki polskiej poprzez zbyt wczesne podwyższenie stóp procentowych, co jest również jedną z istotnych przyczyn niskiego poziomu inwestycji prywatnych. Ocena OECD, opinie Komisji Europejskiej, wzorzec Irlandii oraz państw członkowskich Unii Europejskiej, które nie przyjęły waluty euro, a w szczególności fakt, że Polska znajduje się na tym nieszczęsnym 25 miejscu pod względem poziomu produktu narodowego w przeliczeniu na mieszkańca, wskazują, że osiąganie kryteriów stabilizacji finansowej jest możliwe poprzez maksymalizację tempa rozwoju gospodarczego. Mimo że Polska...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, pan nie reaguje w ogóle na sygnały, które panu wysyłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełJózefCepil">Już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">A pan już prawie o 5 minut przekroczył czas wystąpienia. Proszę o konkluzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełJózefCepil">Temu imperatywowi, o którym wcześniej wspominałem, powinna być podporządkowana polityka finansowa państwa, a nie jest. Z tych też względów składam wniosek o odrzucenie informacji rządu jako niekompetentnej, niekompletnej, a przede wszystkim nie na czasie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską występującą w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec informacji rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro. Suwerenność monetarna to prawo do prowadzenia własnej polityki pieniężnej. Waluta narodowa jest symbolem odrębności i jedności narodu, tak jak terytorium, flaga, bank centralny, hymn państwowy. Przypominamy, że suwerenności monetarnej nie wolno traktować jak towaru. Jest ona szansą, którą należy wykorzystywać, a nie balastem, którego należałoby się pozbyć.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełGabrielaMasłowska"> W lutym tego roku grupa 13 ekonomistów z Jakubem Borowskim na czele opublikowała dokument, z którego ma niby wynikać, że gdyby Polska zlikwidowała złotego w roku 2007, to osiągnęlibyśmy do roku 2030 średnie roczne tempo wzrostu PKB na poziomie 4,11%. W przypadku braku akcesji do strefy euro tempo to miałoby wynieść 3,88%.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">Przedstawianie tak dokładnych prognoz na najbliższe ćwierć wieku jest szaleństwem na nieprawdopodobną skalę. Ponadto autorzy projektu analizowali tak naprawdę trzy warianty: pierwszy - Polska nie przyjmie euro, drugi - przyjmujemy euro w 2007 r. i trzeci - przyjmujemy w 2010 r. Cała ta trzynastka ekonomistów uznała jednocześnie, że wariant pierwszy i trzeci są gorsze od drugiego, a ja pytam: Jakim cudem możliwa była taka zgodność? W sprawie opracowywania prognoz finansowych obowiązuje zasada, że jeżeli wszyscy myślą tak samo, to nikt nie myśli zbyt mocno. Możliwe więc, że wśród owej trzynastki był jakiś guru, którego prognostyczne opinie inni przyjęli bez żadnych oporów. W związku z tym zapytuję, kto z owej trzynastki był owym guru. Musimy to ustalić.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełGabrielaMasłowska">Aby szybko się rozwijać, wcale nie trzeba likwidować złotego, to oczywiste. Polska potrzebuje szybkiego wzrostu gospodarczego jak powietrza. Doświadczenie wielu krajów pokazuje, że można szybko się rozwijać, gdy mądrze wykorzystuje się swą suwerenność. Popatrzmy na przykład innych krajów. Co się, proszę państwa, okazuje? Na przestrzeni ostatnich 23 lat Azja Wschodnia i obszar Pacyfiku rozwijały się w tempie aż 7,4%, Azja Południowa - 5,4. Gdy chodzi o poszczególne kraje, warto wymienić Chiny z tempem wzrostu PKB na poziomie 9,5, Indie - 5,6%, Indonezję - około 5, Egipt - 4,7, Meksyk - 2,4. Weźmy też inne dane. Popatrzmy na dane za lata 1986–2005. Oczywiście dane z lat 2004 i 2005 to prognozy. Wyniki są bardzo ciekawe. Średnie tempo wzrostu PKB: Malezja - 7,2%, Singapur - 6,7, Tajlandia - 6,3, Chile - 5,8, Turcja - 4,1, Tajwan - 6,2, Australia - 3,4. Kraje te dzieli wiele, ale łączą je co najmniej dwie cechy. Po pierwsze, o wiele szybsze tempo wzrostu niż w przypadku Unii Europejskiej i strefy euro. Po drugie, wykorzystanie szans, jakie daje suwerenność monetarna. Kraje te nie likwidowały własnej waluty i nie przekazywały swych suwerennych praw na rzecz organizacji ponadnarodowych. Zamiast likwidować polski złoty, należy raczej zastanowić się nad źródłami dynamicznego rozwoju tych krajów. Trzeba wykorzystywać wiedzę o ich sukcesach i oczywiście uczyć się na ich błędach.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PosełGabrielaMasłowska">Jeżeli chcemy mieć możliwość swobodnego korzystania z doświadczeń innych, Polska musi być suwerenna. Nie wolno więc likwidować prawa naszego kraju do prowadzenia polityki pieniężnej. Po to, aby stworzyć warunki do ukształtowania się niskiego poziomu stóp procentowych, o czym jest mowa w tym słynnym raporcie, nie trzeba wchodzić do strefy euro. Przykładowo, policzmy poziom realnych stóp krótkoterminowych na rynkach dojrzałych, czyli w tych krajach, gdzie produkt PKB na jednego mieszkańca jest wysoki, a więc w krajach o bardzo wysokiej wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PosełGabrielaMasłowska">Lata 1991–2003. W grupie 10 krajów o wysokiej wiarygodności średnia realna stopa krótkoterminowa wynosiła 3,06%. Obliczmy też średni poziom realnej stopy krótkoterminowej dla krajów o niskim PKB na jednego mieszkańca, czyli tzw. rynków wschodzących, do których jest zaliczana również Polska. Okazuje się, że są wśród nich są takie kraje, w których stopy realne były niższe niż owe typowe dla krajów dojrzałych, czyli niższe niż 3,06%; Chiny, Malezja, Tajlandia, Izrael. Można także ustalić średni poziom realnych stóp krótkoterminowych w kolejnym okresie, chodzi o lata 1998–2003. Po kryzysie azjatyckim tamtejsze „tygrysy: zaczęły prowadzić politykę umiarkowanych realnie stóp procentowych. Okazuje się przede wszystkim, że można znaleźć wśród nich kraje, które charakteryzują się średnim realnym poziomem stóp krótkoterminowych na poziomie niższym niż owe 3,06%, co ustaliliśmy dla tych krajów dojrzałych. Są to Tajlandia, Malezja, Indonezja i Korea. Bliskie temu są Chiny, Filipiny i Chile. Okazuje się więc, że aby stworzyć warunki dla utrzymywania realnych stóp krótkoterminowych, a więc szansę na tani kredyt, dzięki temu na rozwój gospodarczy na umiarkowanym poziomie, również nie trzeba likwidować złotego.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PosełGabrielaMasłowska">Unia Europejska zmierza w kierunku federalnego państwa europejskiego. Państwem federalnym są już Stany Zjednoczone. W historii USA zdarzały się okresy, gdy stopy procentowe kształtowały się na bardzo wysokim poziomie. Wystarczy spojrzeć na okres rentowności 10-letnich obligacji rządu USA, które przekraczały 10%, czy na rentowność mierzoną 3-miesięcznymi wekslami skarbowymi w USA. Przykłady te pokazują, Wysoka Izbo, że federalna struktura Eurolandu nie stanowi żadnej gwarancji utrzymywania niskiego poziomu stóp procentowych. Szanse na stworzenie warunków sprzyjających utrzymywaniu niskich stóp mają wszystkie kraje. Nie trzeba wcale likwidować swej suwerenności monetarnej.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#PosełGabrielaMasłowska">Wystarczy po prostu prowadzić odpowiednią politykę gospodarczą, w tym pieniężną. Tylko tyle i aż tyle. Mamy świadomość, że Polska wybierając suwerenność monetarną, stoi przed problemem minimalizowania ryzyka kursowego. W tym celu jednak należy podjąć następujące działania. Po pierwsze, należy budować polski, powtarzam polski, rynek finansowy. W tym celu trzeba tworzyć i promować fundusze polskich spółek proeksportowych. Po drugie, bank centralny winien prowadzić w mediach publicznych specjalną kampanię edukacyjną. Jej celem powinno być uświadamianie społeczeństwa w zakresie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z kredytów w walucie obcej. Po trzecie, należy utrzymywać realne stopy procentowe na umiarkowanym poziomie. Należy wykorzystywać w tym względzie doświadczenia azjatyckich „tygrysów”. Po czwarte, musimy budować jak najlepsze banki o polskim kapitale, narodową grupę finansową, na przykład grupę bankowo-ubezpieczeniową opartą na PKO BP i PZU. W czołowej dwudziestce największych grup finansowych w Europie znajdują się dwie grupy hiszpańskie. Czy jesteśmy gorsi? Po piąte, OFE powinny inwestować w Polsce. Można co najwyżej dopuścić inwestowanie przez nie w GDR-y polskich spółek notowanych na giełdach.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#PosełGabrielaMasłowska">Po szóste, należy dążyć do zwiększania wartości polskich rezerw walutowych w przyszłości poprzez zmianę sposobu zarządzania nimi już dziś, z 5-procentowej rezerwy należy utworzyć Polski Bank Proeksportowy.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#PosełGabrielaMasłowska">Po siódme, trzeba dopuścić możliwość stosowania niestandardowych instrumentów obrony przed szkodliwymi wariantami napływu kapitału krótkoterminowego. Stosowano je w Chile, w Malezji, w sytuacjach nadzwyczajnych oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 15 czerwca na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych przedstawiłam program alternatywny wobec koncepcji wejścia Polski do eurolandu. Jego istota sprowadza się do lepszego niż dotychczas wykorzystania suwerenności monetarnej Polski. Chodzi nam o twórcze rozwinięcie różnych koncepcji i szczegółowych rozwiązań sprawdzonych już w wielu krajach świata. Przypominam, że wedle tej propozycji programowej bank centralny powinien realizować trzy faktyczne cele generalne: po pierwsze, bank centralny...</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie marszałku, mogę prosić o przedłużenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">...bank centralny powinien prowadzić skuteczną politykę antycykliczną; po drugie, musi podejmować działania zmierzające do odzyskania, utrwalania i poszerzania polskiego stanu własności w naszej gospodarce; po trzecie wreszcie, trzeba, aby sprzyjał proeksportowemu charakterowi gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">W celu realizacji programu utrzymania i rozwoju suwerenności monetarnej Polski należy przede wszystkim znowelizować ustawę o NBP. Trzeba dać bankowi centralnemu prawo do gromadzenia depozytów od gospodarstw domowych i udzielania na ich podstawie kredytów małym i średnim firmom. Obecnie mamy do czynienia z uwiądem mechanizmu transmisji impulsów monetarnych do realnej sfery gospodarki ze strony banku centralnego. A skoro tak, to należy mechanizm ten poprawić. Trzeba wykorzystać koncepcję rynkowego monobanku. Zamiast przekazywać nasze kompetencje w zakresie polityki pieniężnej do Frankfurtu, należy zmienić sposób zarządzania rezerwami walutowymi. W celu organizacji polityki proeksportowej Narodowy Bank Polski powinien zmodyfikować nieco sposób zarządzania aktywami walutowymi. Stanowią one 70–90% aktywów banku centralnego. Część z tych aktywów mogłaby być lokowana w akcje i papiery dłużne polskich spółek proeksportowych. Chodziłoby nam o dopuszczenie możliwości nabywania przez Narodowy Bank Polski tzw. GDR-ów, czyli kwitów depozytowych wyemitowanych na podstawie akcji spółek. GDR-y takie notowane są na giełdach zagranicznych, denominowane są w walutach obcych. Narodowy Bank Polski, nabywając te papiery, mógłby zwiększać udział polskiego kapitału w szczególnie cennych dla polskiej gospodarki przedsiębiorstwach proeksportowych. Ponadto dzięki takim działaniom poprawiłaby się rentowność zarządzania rezerwami walutowymi. Rentowność ta jest niska, gdyż w roku poprzednim wyniosła zaledwie 2,3%. To nas nie zadowala.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Elementem polityki proeksportowej banku centralnego mogłoby być także poszerzenie katalogu papierów wartościowych mogących być przedmiotem operacji otwartego rynku o akcje małych i średnich polskich spółek wchodzących na giełdę warszawską. Warto zaznaczyć, że akcje te kupowane byłyby przez NBP tylko na rynku pierwotnym. Dzięki temu stymulowany byłby wzrost inwestycji w sektorze małych i średnich polskich firm, które cierpią na niedobór kapitałów. Oczywiście część tylko z tych emisji byłaby przeprowadzana przez spółki proeksportowe, ale pomimo to warto wprowadzenie takich instrumentów rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PosełGabrielaMasłowska">Obok rynku akcji innym segmentem rynku finansowego, na którym mógłby być obecny bank centralny, powinien być rynek pozaskarbowych papierów dłużnych. Narodowy Bank Polski mógłby na przykład kupować część emisji obligacji emitowanych w walucie obcej przez polskie spółki proeksportowe. Szczególnie interesujące byłoby nabywanie obligacji firm, które, nie dość że mają dobre perspektywy eksportowe, to jeszcze korzystają z dostawców głównie krajowych. Zarządzaniem rezerwami walutowymi powinna zająć się usytuowana w strukturach NBP specjalna grupa koordynacyjna. Jej członkowie powinni wspólnie z kierownictwem giełdy warszawskiej wypracować koncepcję utworzenia na niej specjalnego rynku notowań grupującego polskie spółki proeksportowe. Muszą oni przy tym określić kryteria kwalifikacji do tego segmentu.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin wnoszę o odrzucenie informacji rządu. Ze względu na ograniczenia czasowe przedstawiłam zaledwie zarys naszego programu, z którym można się zapoznać na stronach internetowych.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PosełGabrielaMasłowska">Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dzisiejsza debata to nie koniec, to początek, panie ministrze, walki o utrzymanie i rozwój suwerenności monetarnej Polski. To początek.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PosełGabrielaMasłowska">Walkę tę musimy wygrać, mamy już dość pięknych porażek. Czas wreszcie na efektywne zwycięstwo. Ponieważ jako jedyny klub przedstawiamy zarazem propozycję konkretną programową, uważam, że tym bardziej mamy moralne prawo do oczekiwania, aby w sprawie likwidacji polskiego złotego zostało przeprowadzone referendum. O tym musi wiedzieć i decydować całe społeczeństwo. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A Balcerowicz musi odejść?)</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Szustak występującą w imieniu Koła Poselskiego „Dom Ojczysty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełHalinaSzustak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełHalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego „Dom Ojczysty” w sprawie informacji rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro. Likwidacja polskiego złotego byłaby wstępem do likwidacji polskiego państwa. Nie przyjmujemy do wiadomości argumentu, że swoje waluty narodowe zlikwidowały na przykład Belgia, Holandia czy Portugalia, bo to są wprawdzie fakty, ale nie rozumiemy, co niby z tego ma wynikać. Naszym zadaniem jako posłów Rzeczypospolitej jest obrona suwerenności - suwerenności Polski. Do tego jesteśmy zobowiązani mocą choćby parlamentarnej przysięgi. Traktat z Maastricht otworzył drogę do sukcesywnego przekazywania praw suwerennych ze szczebla państwa narodowego na szczebel ponadnarodowy. To jest nieprawdopodobny skandal, że za likwidacją naszej suwerenności monetarnej opowiadają się ci, którzy mają obowiązek jej strzec. Likwidacja polskiego złotego to obok regionalizacji Polski kolejny krok na drodze demontażu państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełHalinaSzustak">Prezes Balcerowicz oraz jego zwolennicy dążą do przekazania naszych praw w ręce obce. Nie wyrażamy na to zgody. Cele banku centralnego muszą być ustalane tutaj nad Wisłą. Charakter relacji między NBP a innymi organami władzy państwowej musi być ustalany tylko i wyłącznie przez Sejm RP.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełHalinaSzustak">Proszę państwa, Rada Polityki Pieniężnej jest wobec innych organów polskich tak niezależna, że stanowi wręcz swoiste państwo w państwie, natomiast wobec organów zagranicznych jest zależna do tego stopnia, że gotowa jest im przekazać swoją władzę. Trudno o większy absurd.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PosełHalinaSzustak">Musimy sobie powiedzieć otwarcie - wybór między polskim złotym a euro to naprawdę wybór między budową państwa polskiego a budową państwa federalnego, państwa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełHalinaSzustak">Przy okazji pytam pana, panie ministrze: czy kiedykolwiek zadał pan sobie pytanie na temat procedur sposobów wyjścia ze strefy euro? Czy dla pana ma to w ogóle jakiekolwiek znaczenie?</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PosełHalinaSzustak">W miesięczniku „Bank”, w numerze z marca 2003 r., ówczesny doradca prezesa NPB Krzysztof Jakubiszyn stwierdza, cytuję: „Gdyby, dajmy na to, Portugalia za pięć lat powiedziała, że ma dość euro, wraca do waluty własnej, to i tak nie mogłoby to być dawne escudo. Restytucja jest niemożliwa - kraj ten musiałby od zera ustanowić nową walutę narodową, z wszystkimi tego konsekwencjami, w tym z zerową wyceną rynków finansowych! Myślę więc, że od euro nie ma odwrotu”. Wypowiedź Krzysztofa Jakubiszyna zamieszczona została jako komentarz do artykułu „Biuletyn do Eurolandu”.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#PosełHalinaSzustak">Z wypowiedzi Krzysztofa Jakubiszyna wynika więc, że gdyby po ewentualnym zlikwidowaniu złotego i przekazaniu kompetencji w zakresie polityki monetarnej przez NBP Europejskiemu Bankowi Centralnemu utworzony został rząd, który chciałby przywrócić polską walutę narodową, to wiązałoby się to z zabójczo wysokimi kosztami ekonomicznymi. Pojęcie „wyzerowania rynków finansowych” jest niezwykle złowrogie, dlatego też dobrze by było, aby w tej sprawie stosowne wyjaśnienia złożył prezes NBP pan Balcerowicz i to prawie natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PosełHalinaSzustak">Nigdy nie pogodzimy się z tym, żeby na czele banku centralnego stała osoba, dla której suwerenność jest niczym.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#PosełHalinaSzustak"> Nadchodzi czas na budowę szerokiego narodowego ruchu obrony polskich praw do prowadzenia własnej polityki pieniężnej. Konieczne jest szczegółowe prześwietlenie działalności portalu edukacyjnego NBP. Istnieje podejrzenie, iż poprzez ów portal propagowane są scenariusze lekcji dla młodzieży, na których zamierza się młodemu pokoleniu Polaków obrzydzać suwerenność monetarną Polski. Żądamy od prezesa Balcerowicza natychmiastowego zaprzestania tego typu działań.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#PosełHalinaSzustak">Pracownikiem NBP nie może być nikt, kto akceptuje likwidację polskiego złotego. Być może po nowych wyborach konieczne będzie ogłoszenie ogólnopolskiego konkursu na wszystkie stanowiska w NBP.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#PosełHalinaSzustak">W ramach fundacji Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych ukazują się zeszyty BRE. W jednym z nich ówczesny wiceprezes NBP Andrzej Bratkowski wspólnie z Jackiem Rostowskim zamieścili w 1999 r. tekst „Kiedy koniec złotego?”...</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#PosełHalinaSzustak">Jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#PosełHalinaSzustak">...w którym wyrazili opinię, że trzeba jednostronnie, jak najszybciej zlikwidować złotego i przekazać władzę Europejskiemu Bankowi Centralnemu. Na stronie 26 powyższego artykułu, którego współautorem jest, co warto jeszcze raz podkreślić, były wiceprezes NBP, stwierdza się, że „gospodarka polska stanowi zaledwie 1,5% strefy euro, z czego wynika, że nawet przy pełnoprawnym członkostwie w Unii Monetarnej Europejski Bank Centralny praktycznie nie będzie brał pod uwagę warunków gospodarczych w naszym kraju”. Pomimo tego trafnego spostrzeżenia były wiceprezes NBP Andrzej Bratkowski chce, aby Polska przekazała możliwość prowadzenia własnej polityki monetarnej Europejskiemu Bankowi Centralnemu. To jest po prostu kompletnie niezrozumiałe, bo jak można popierać przekazanie kompetencji decydowania o polityce pieniężnej organowi ponadnarodowemu, jednocześnie przyznając, że on i tak przy prowadzeniu swej polityki nie będzie brał pod uwagę sytuacji w naszym kraju? Dość tego!</u>
          <u xml:id="u-116.15" who="#PosełHalinaSzustak">W imieniu Koła Parlamentarnego „Dom Ojczysty” wnoszę o odrzucenie informacji rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana Mirosława Gronickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W formie interwencji, dlatego że słyszę tutaj wiele głosów, które są trochę sprzeczne z tym, co dotyczy przedmiotu dzisiejszych obrad, praktycznie rzecz biorąc. Nie chciałbym, żeby obrady dzisiejsze były sądem nad bankiem centralnym, bo nie o to tutaj chodzi. Mówimy o tym, czy chcemy budować drogę do euro, czy nie chcemy. I to jest, wydaje mi się, podstawowa sprawa.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A suwerenność Polski?)</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa. Chciałbym podkreślić jedną rzecz: wchodząc do Unii Europejskiej, podpisując traktat, musimy respektować jeden z podstawowych elementów traktatu Unii Europejskiej - to, że bank narodowy musi być bankiem niezależnym.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Od czego?)</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Niezależnym tak samo od władzy politycznej. I o tym trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#komentarz">(Głos z sali: I bez Balcerowicza.)</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Wyraźnie jest to zapisane. Tak że panie i panowie posłowie, którzy atakujecie bank centralny w ten sposób, łamiecie prawo. I o tym też trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa, o której też trzeba pamiętać...</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To musi być bank niezależny.)</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawo jest złamane.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę państwa posłów o umożliwienie panu ministrowi wypowiedzi. O ile zauważyłem, pan minister nie przerywał państwa wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Ja rozumiem, że jest pewna logika wypowiedzi i pewna kultura wypowiedzi w Sejmie, wobec tego nie będę reagował. Postaram się przeprowadzić swoją wypowiedź w sposób, powiedziałbym, dość logiczny.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Pierwsza podstawowa rzecz, która tutaj była też podkreślana przez kilku przedmówców: to, że jedno z kryteriów jest kryterium niedopuszczalnym, a mianowicie nie możemy mieć deficytu budżetowego poniżej 3% PKB, że inne kraje mają wyższe poziomy długu do PKB itd.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Chciałbym wyraźnie podkreślić, że jeżeli jesteśmy w Unii Europejskiej i jesteśmy w tej chwili pod reżimem kraju, który ma nadmierny deficyt, jeżeli nie będziemy spełniać po jakimś określonym czasie tego kryterium, czyli zejścia deficytu poniżej 3%, to te pieniądze o których mówili posłowie, a więc pieniądze z Unii Europejskiej, które miałyby służyć szybszemu rozwojowi gospodarczemu, płacone przez Unię, nie byłyby dla Polski dostępne. O tym też trzeba pamiętać. To nie jest tylko kwestia tego, że my chcemy realizować kryteria z Maastricht. To jest tak samo kwestia bycia albo nie w Unii Europejskiej i korzystania ze wszelkich beneficjów z tym związanych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu prezesa Narodowego Banku Polskiego, pana profesora Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, co to jest? Przecież to jest zabawa.)</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Państwo posłowie, działam tylko zgodnie z regulaminem. Jeśli pani poseł chce uzyskać podstawę prawną, to zapraszam tutaj do mnie, żebym panią przekonał o tym.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To są kpiny.)</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak można tak robić?)</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest to wyraźna zmiana dotychczas stosowanej procedury. Po wystąpieniach klubów występowały koła.)</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy nasze głosy się nie liczą?)</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Szanowni Państwo! Członkowie rządu i szefowie centralnych instytucji państwowych, jak Narodowy Bank Polski, proszą o zabranie głosu i marszałek Sejmu im tego głosu udziela. Proszę uszanować regulamin, który sami ustanowiliśmy, bo działam tylko zgodnie z regulaminem, podobnie jak pan minister Gronicki i pan prezes Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana prezesa Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-121.12" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-121.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy ta klika ustąpi?)</u>
          <u xml:id="u-121.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie dopuścić prawdy do mediów.)</u>
          <u xml:id="u-121.15" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-121.16" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle Wrzodak, przedstawicielka pana klubu na mocy mojej decyzji przemawiała 16 minut, prawda? Pozwólmy panu prezesowi przemówić. Wszyscy będą się mogli wypowiedzieć, pan poseł Dulias też.</u>
          <u xml:id="u-121.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Niezrozumiałe jest postępowanie pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-121.18" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że Narodowy Bank Polski - na podstawie badań własnych i badań zewnętrznych - podziela strategiczne punkty opinii rządu. W związku z tym moje wystąpienie będzie miało charakter co najwyższej uzupełnienia.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I odwrotnie.)</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">I odwrotnie. Rzeczywiście tak jest, że pracownicy sztabowi rządu i osoby odpowiedzialne za politykę finansową są - na podstawie badań naukowych - zgodni w strategicznych punktach, w ważnej dla naszego kraju kwestii: stanowiska Polski wobec przystąpienia do strefy euro. W związku z tym moje wystąpienie nie będzie miało oczywiście charakteru dodatkowego referatu, ale co najwyżej uzupełnienia. Najpierw jednak chciałbym się odnieść do kilku interesujących jak zwykle punktów.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Jaka jest sytuacja decyzyjna, szanowni państwo? Otóż, jak tu powiedziano, Polska, przystępując do Unii Europejskiej, podjęła zarazem zobowiązanie, że prędzej czy później przystąpi do strefy euro. Oczywiście stosunek do prawa można mieć różny. Można mieć także taki stosunek do prawa, jak tu przed chwilą przedstawiono, że podjęto zobowiązania, ale one nie zobowiązują, to znaczy, że to może być bardzo, bardzo odległa przyszłość. Tak czy inaczej pytanie, jakie należy postawić, brzmi: Kiedy? Na to pytanie warto odpowiedzieć w świetle kryteriów rzeczowych, a nie licytowania się na zasadzie demagogii. Za chwilę przedstawię państwu swój pogląd na kryteria, które tu zaprezentowano jako podstawę wyboru.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po pierwsze, posłowie PiS, Samoobrony, Ligi Polskich Rodzin - przepraszam, jeżeli nie wszystkie ugrupowania wymieniłem - powiedzieli mniej więcej tak, że jeżeli jest krajowa polityka monetarna, to jest jakiś instrument, a jeżeli nastąpi przejście od krajowej polityki monetarnej do europejskiej, to będzie mniej instrumentów i to jest źle, bo państwo jest tym lepsze, im więcej ma instrumentów, jeśli dobrze zrozumiałem tę dedukcję. Jeśli zaakceptujemy to kryterium, to jakie państwo jest ideałem? Państwo, które ma najwięcej instrumentów. Jaki typ państwa ma najwięcej instrumentów? Państwo socjalistyczne. Wobec tego państwo socjalistyczne jest ideałem tych, którzy jako kryterium wyboru jego typu przyjmują maksymalizację liczby instrumentów.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do partii komunistycznej pan należał.)</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Stary komunista.)</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Proszę pana, może pan sobie darować.</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pan wygląda?)</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po drugie, jeżeli ktoś stosuje jako kryterium wyboru maksymalizację liczby instrumentów, to powinien się zastanowić nad traktatami, które Polska zawarła, wyrzekając się pewnych instrumentów. Oczywiście nikt przy zdrowych zmysłach tego nie zrobi. Drugim kryterium wyboru - czy pseudowyboru - była próba wiązania bardzo ważnego i rzeczowego problemu, który wymaga racjonalnej analizy, a nie przekrzykiwania się, jak tu przed chwilą państwo zaprezentowaliście, z pewnym emocjonalnym słowem, w nadziei, że ludzie się dają zbałamucić.</u>
          <u xml:id="u-122.11" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Otóż próbowano wmówić opinii publicznej, że jeżeli nastąpi przejście od pieniądza krajowego do europejskiego, to zostanie naruszona suwerenność. I przez wymachiwanie takim emocjonalnym słowem ci, którzy to robią, mają nadzieję, że spowodują, iż ludzie przestaną liczyć i rachować. Proszę państwa, jeżeli zastosować takie, użyję określenia: rozumowanie, choć z pewnym wahaniem, to można powiedzieć, że takie potężne narody jak Hiszpania, Niemcy, Francja, Włochy, Holandia straciły suwerenność, tyle że w żadnym z tych krajów nikomu rozsądnemu przez myśl nie przejdzie, by w ten sposób problem przedstawiać. Myślę, że większość ludzi w Polsce w ten sposób do tego bardzo ważnego problemu nie będzie podchodzić.</u>
          <u xml:id="u-122.12" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po trzecie - i w związku z drugim - nagle oto ujawniło się wielu obrońców złotego i obrońców własnego banku centralnego, tylko tak się dziwnie składa, że ci obrońcy złotego proponują coś, co się sprowadza do psucia złotówki. A w związku z tym państwo chcecie mieć tę złotówkę po to, żebyście mogli ją psuć. A jak się psuje własny pieniądz, to szkodzi się własnemu społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-122.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-122.14" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz"> Tak jest, proszę państwa, chcecie mieć ją po to, żeby ją psuć, a psucie pieniądza jest bardzo wielkim złem społecznym. </u>
          <u xml:id="u-122.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-122.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto ją zniszczył?)</u>
          <u xml:id="u-122.17" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po czwarte, mieliśmy tu próbkę analizy, która miała być analizą ekonomiczną. Nagle ktoś mówi o Chinach. Zdaje się, że pani posłanka mówiła o Chinach. Co miało wynikać z wywodów o Chinach w odniesieniu do problemu, czy Polska ma przystąpić, czy nie ma przystąpić do strefy euro? Jaki związek jest w ogóle między tym problemem a przystąpieniem do strefy euro? Może ktoś z państwa wyjaśni, jaki jest związek? A jeżeli ktoś już się zastanawia nad problemem zależności między Chinami a sprawą euro, to powinien dodać...</u>
          <u xml:id="u-122.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-122.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Demagogię pan uprawia.)</u>
          <u xml:id="u-122.20" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Panie marszałku, może pan by spróbował uciszyć tę grupę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie prezesie, obawiam się, że żąda pan ode mnie rzeczy niemożliwej, ale raz jeszcze apeluję o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Rozumiem, a zatem ja będę mówił jeszcze głośniej.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Jeżeli ktoś uważa, że jest jakiś związek między Chinami a sprawą euro, to powinien zauważyć, że Chiny mają sztywny kurs, proszę państwa, czyli mniej więcej jest u nich to samo, a więc nie mają samodzielnej polityki monetarnej. Ale nie twierdzę, że z powodu braku samodzielnej polityki monetarnej Chiny tak szybko się rozwijają. Mówiąc krótko: jest to brednia. Jeżeli zaś chodzi o te bardziej wyrafinowane wywody, a mianowicie, że tak się w ramach Unii Europejskiej ułożyło, iż kraje, które nie należą do euro, szybciej się rozwijają... tu pan poseł Pawlak zaprezentował... przy okazji powiem, że tendencyjnie posłużył się moim artykułem. Ponadto oczywiście można powiedzieć, że na tempo wzrostu gospodarczego składa się naraz więcej niż jeden czynnik. I w tych krajach, które się szybciej do tej pory rozwijają, pewne ważne siły rozwoju są kształtowane lepiej niż w krajach, które przyjęły euro. Ale to nie euro jest powodem, że Niemcy mają bardziej „przesocjalizowaną” gospodarkę i więcej biurokracji niż Wielka Brytania, są zupełnie inne przyczyny. Wielka Brytania korzysta z reform pani Thatcher. Nawiasem mówiąc, gdyby pani Thatcher dowiedziała się, kto się na nią powołuje, to doznałaby niemałego wstrząsu. Myślę, że należy ją przed tym chronić...</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A jest za euro? Proszę powiedzieć, czy jest „za”.)</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">To jest osoba tak zasłużona, że należałoby ją chronić przed takimi wstrząsającymi wiadomościami. Kontynuując te dygresje, muszę powiedzieć, że ze zdumieniem się dowiedziałem, iż w Irlandii... Z czego wynika sukces Irlandii? Irlandia realizuje program społeczno-gospodarczy Samoobrony - dowiedzieliśmy się przed chwilą. Dzięki temu ma niebywałe sukcesy, jest celtyckim tygrysem. Wstrząsająca wiadomość dla Irlandii. Warto może, żeby się dowiedzieli, co o tej Irlandii mówimy. Wracając jednak do trochę poważniejszej kwestii, powiem, że Wielka Brytania rzeczywiście rozwija się lepiej niż Niemcy, ale nie dlatego że Niemcy przyjęły euro, a Wielka Brytania nie, tylko dlatego że Wielka Brytania dokonała dzięki pani Thatcher wielu wolnorynkowych reform, które tutaj oczywiście przez obrońców złotego są systematycznie blokowane. W Wielkiej Brytanii nie ma bezrobocia, bo nie ma tak dużych podatków i nie ma takiego usztywnienia rynku pracy...</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I euro nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">...i jest o wiele lepsza sytuacja finansów publicznych, bo nie uchwala się wydatków bez pokrycia. To jest przyczyna, dla której Wielka Brytania do tej pory ma większe osiągnięcia niż Niemcy czy Francja. Jeżeli zaś chodzi o Danię, która ma bardzo dobre osiągnięcia, to Dania nie ma suwerenności monetarnej, używając państwa języka, bo Dania ma sztywno związany kurs z euro; i było tak zawsze od dwudziestu kilku lat, i przy sztywnym kursie, podobnie jak Austria, podobnie jak Holandia, czyli nie mając, mówiąc państwa językiem, suwerenności monetarnej, osiągała bardzo dobre wyniki gospodarcze, nie tylko ze względu na to, ale również ze względu na inne istotne siły rozwoju gospodarczego, m.in. zdrowe finanse. Wreszcie piąte kryterium czy piąta podstawa to cytowanie instytucji zewnętrznych - z których nie wszystkie są entuzjastycznie nastawione, żeby przyjmować Polskę i nowe kraje członkowskie do swego grona - jako autorytetów. Bo rzeczywiście powiedział taki czy inny komisarz. Nagle komisarze są dla nas dobrzy, tak? Komisarze nagle - ku Unii Europejskiej - są dobrzy dla partii narodowych. Jakiś komisarz czy przedstawiciel Unii Europejskiej powiedział: niech oni się nie spieszą, bo my ich nie chcemy mieć tak szybko. I okazuje się, że cytaty z tych komisarzy są podstawą opinii w odniesieniu do naszej polskiej strategii. To zadziwiająca kolej rzeczy. Jeżeli chcemy do problemu podejść poważnie, to trzeba powiedzieć, co będzie bardziej służyć wzrostowi gospodarczemu Polski na długą metę, co będzie bardziej służyć w określonych warunkach: Czy wspólna moneta europejska, wspólny pieniądz europejski, czy pieniądz krajowy? To zależy oczywiście od tego, na jakich warunkach Polska przystąpi do unii monetarnej. I trzeba tu uwzględnić trzy siły, o których była zresztą mowa w wystąpieniu rządu. Po pierwsze, cechy strukturalne polskiej gospodarki. Jesteśmy już bardzo silnie powiązani ze strefą euro. Już 60% naszego eksportu tam trafia, już 48% to eksport wewnątrzgałęziowy, czyli bardzo ścisłe powiązania. Już mamy dość ścisłe powiązania cykli koniunkturalnych. Co to oznacza? Dlaczego to jest ważne? Dlatego to jest ważne, że przyszła wspólna polityka europejska nie powinna nadmiernie odbiegać od realiów polskiej gospodarki, bo przebieg cyklu koniunkturalnego powinien być zbliżony, choć nigdy nie będzie idealny. I tu mogą być ewentualne koszty. Po drugie, trzeba uwzględnić to, że aby móc wstąpić, musimy spełnić we własnym interesie pewne warunki: mieć zdrowe finanse publiczne i utrzymać niską inflację. Nie są potrzebne żadne poświęcenia, chyba że ktoś sądzi, że z chorymi finansami daleko zajdziemy, ale żadnemu narodowi, żadnemu krajowi nigdy jeszcze nie udało się osiągnąć dobrobytu poprzez ciągłe psucie finansów.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Dulias: Piętnaście lat mamy chore.)</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Gdyby to się udało, to dawno wszystkie kraje byłyby... Co to za sztuka psując finanse, dojść do dobrobytu.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Wobec tego warunkiem sensownego wejścia do strefy jest jednocześnie możliwość korzystania w pełni z europejskiego pieniądza.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Wreszcie po trzecie, mamy również badania naukowe, pokazano 5 kanałów... Nie są to badania tych uniwersytetów, na które zapewne powołujecie się państwo, ale były przeprowadzone na światowych uniwersytetach. W związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Moskiewskie.)</u>
          <u xml:id="u-124.11" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Kilka kanałów. Po pierwsze, rzeczywiście handel. Rzecz nie sprowadza się tylko do eliminacji ryzyka kursowego. Najnowsze badania uniwersytetów amerykańskich pokazują, że fakt posiadania wspólnego pieniądza daje większe impulsy dla handlu niż wynikałoby to tylko z eliminacji ryzyka kursowego. Dużo większe. Potencjał rozwoju handlu, a w ślad za tym eksportu oraz dochodu narodowego jest zatem dużo większy.</u>
          <u xml:id="u-124.12" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po drugie, to daje możliwość większych inwestycji. Często mam okazję spotykać się z grupami międzynarodowych inwestorów. Co mogę usłyszeć na przykład od Japończyków? Zainwestowalibyśmy w Polsce więcej, gdybyśmy wiedzieli, że będziemy eksportować za taką samą walutę do krajów euro, czyli za euro. Nie tylko na tej podstawie można oczekiwać, że napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich byłby większy.</u>
          <u xml:id="u-124.13" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po trzecie, proszę państwa, to jest integracja. Mając ten sam pieniądz, ma się silnie rozwinięty system finansowy. Jest większa dostępność, również naszych przedsiębiorstw, do kapitału na ogromnym rynku finansowym.</u>
          <u xml:id="u-124.14" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Po czwarte, o tym tu chyba nikt nie wspomniał. Proszę państwa, nasi rolnicy dostają dopłaty wyrównawcze.</u>
          <u xml:id="u-124.15" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Dulias: Nie dostają.)</u>
          <u xml:id="u-124.16" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Niektórzy nie dostają, dobrze. Oni dostają dopłaty przeliczane z euro na złotówkę. Fakt niestabilności złotego przy kursie płynnym, co jest nieuchronne, jest źródłem niepewności. Powiedźcie rolnikom, że nie chcecie, żeby dostawali te dopłaty w euro, czyli stabilne.</u>
          <u xml:id="u-124.17" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest kłamstwo. Na razie nie dostali wcale.)</u>
          <u xml:id="u-124.18" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">Jeżeli opieramy się nie na demagogii...</u>
          <u xml:id="u-124.19" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest demagogia.)</u>
          <u xml:id="u-124.20" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">...na próbie wykorzystywania podburzających określeń, ale na słownym rachunku, który trzeba zawsze robić, to dochodzi się do wniosku - ten wniosek jest oparty na badaniach naukowych - że Polsce opłaca się w krótkim terminie, nie należy odwlekać, uzdrowić finanse, utrzymać niską inflację i opierając się na tych atutach, mieć europejski pieniądz.</u>
          <u xml:id="u-124.21" who="#PrezesNarodowegoBankuPolskiegoLeszekBalcerowicz">W tej chwili mamy tylko dwie grupy krajów wśród nowych członków. Te kraje, które spełniają warunki, bo miały lepszą politykę gospodarczą w niektórych punktach i one przystąpią do strefy szybko. Mamy też kraje, które nie spełniają tych warunków i jeżeli nie przyspieszą procesu naprawy swojej sytuacji gospodarczej, to oczywiście przystąpią później. Nie ma trzeciej grupy krajów, to znaczy takich, które spełniałyby warunki, miały zdrowe finanse publiczne, ale doszły do wniosku, że im przystąpienie nie opłaca się. Kraj, który nie przystąpi, nie zrobi tego, nie dlatego że rachunek ekonomiczny, rozumowanie ekonomiczne mówi jednoznacznie, że nie warto, tylko dlatego że po prostu nie spełnił warunków. Te warunki i tak opłaca się spełnić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę występującą w imieniu Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie marszałku, jestem wdzięczna za możliwość wysłuchania złotych myśli pana prezesa Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proszę państwa, pan minister Gronicki, pytany na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych o stosunek do Narodowego Banku Polskiego, powiedział, że jest finansistą, a finanse są sprzeczne z interesem narodowym na ogół. Nie dziwi mnie stwierdzenie - w świetle tego oświadczenia - że zastąpienie złotego przez euro będzie korzystne z punktu widzenia polskiego obywatela. To jest oczywista nieprawda. Ale polski obywatel należy do pojęcia narodu, a pieniądz stoi dla pana ministra wyżej niż interes narodu. Wszystko jasne. Nieprawdziwe, ale z pana punktu widzenia uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, czy Europejski Bank Centralny podlega jakiejkolwiek kontroli ze strony państw narodowych? Jakie konsekwencje poniosą członkowie Europejskiego Banku Centralnego w przypadku, gdy ich polityka okaże się szkodliwa dla państw członkowskich? Bardzo bym prosiła o odpowiedź na to pytanie w pana wypowiedzi. Bo to powoduje, że to, co pan powiedział, jest nieprawdą.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">My wchodzimy do bardzo egoistycznego klubu. Dowody? A co robi ze swoim deficytem rząd Niemiec? A co robią Włosi? Co robią Portugalczycy itd.? W sposób zupełnie bezwzględny podporządkowują swoim interesom narodowym wspólne międzynarodowe ustalenia. A więc ten, kto jest silny, może złamać prawo... My nie należymy do silnych. My będziemy podporządkowywani. Dlatego to, co pan powiedział, jest nieprawdą.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, wzburzyła mnie natomiast wypowiedź pierwsza i druga. Pan Marek Wagner był uprzejmy powiedzieć, proszę państwa, że Polska musi przystąpić do strefy euro, gdyż jest to konsekwencja przystąpienia do Unii Europejskiej. A zakończył to twierdzeniem, że wejście do strefy euro to zdrowe finanse itd. Powiedział następnie, że wydaje się, iż nie jest to zbyt wysoka cena za zastąpienie polskiego orła 12 gwiazdkami na banknotach i monetach.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Przecież, proszę państwa, to jest zgoda na likwidację państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">A tak na marginesie jeszcze inna sprawa. Jest Europejski Bank Centralny. Bank centralny jest ewidentnie przypisany do państwa. Przyjęcie konstytucji europejskiej zamknie nam ten krąg, powstanie państwo europejskie ze swoim bankiem centralnym, który będzie bankiem nadrzędnym nad każdym bankiem narodowym. I w ten sposób my właśnie tracimy suwerenność.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Pan poseł Wagner wytrząsał się tutaj, mówiąc, że już słyszy pomruki itd. Tak, to jest zgoda i to jest to oszustwo. Od początku oszustwo. Wszyscy, którzy wpychali Polskę do Unii Europejskiej, mówiąc: nie, suwerenność zachowamy, będziemy jej bronili, nie utracimy, robili to z pełną świadomością oszustwa, którego się dopuszczają.</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, brawo.)</u>
          <u xml:id="u-126.11" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wiedzieli, co robią.</u>
          <u xml:id="u-126.12" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, z przykrością stwierdzam, że pan się wpisuje w krąg tych, którzy to robią (nie mówiąc już o panu prezesie Balcerowiczu).</u>
          <u xml:id="u-126.13" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Przecież likwidacja suwerenności monetarnej Polski jest likwidacją państwa polskiego. I nie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-126.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdrajcy.)</u>
          <u xml:id="u-126.15" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">I nie zgadzam się z przedstawicielem Platformy, który na samym początku się zastrzegł, że on do tych spraw nie będzie się odnosił, że jego interesują finanse. Po raz któryś, proszę państwa, przychodzi czas, że my najpierw musimy sobie odpowiedzieć, czy rzeczywiście zgadzamy się na to, żebyśmy utracili suwerenność do końca, do dna, w sposób nieodwracalny, a to pytanie musimy sobie zadać przed referendum w sprawie zatwierdzenia konstytucji europejskiej...</u>
          <u xml:id="u-126.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, brawo.)</u>
          <u xml:id="u-126.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-126.18" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">...przed momentem, kiedy przyklepiemy zgodę, że oto jesteśmy regionem, landem w nowym superpaństwie, któregośmy nie chcieli, do któregośmy zostali wprowadzeni w sposób oszukańczy.</u>
          <u xml:id="u-126.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-126.20" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Odrzucamy informację rządu na temat wstąpienia Polski do strefy euro. Uważamy, że jest to zdrada...</u>
          <u xml:id="u-126.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-126.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-126.23" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">...świadoma zdrada narodu polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełStanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka izbo! Panie Ministrze! Panie Prezesie! Zanim przystąpię do wystąpienia, powiem trzy takie refleksje. Pierwsza rzecz. Panie ministrze, nieładnie, jeżeli pan mówi o kulturze, odnosząc się do kultury w Sejmie, to wydaje mi się, że świadczy to również o pańskiej kulturze. To jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełStanisławDulias">Druga rzecz. Mówił pan wielokrotnie podczas swojego wystąpienia na temat podstawowego założenia, które musimy wypełnić, a mianowicie polityki fiskalnej. Tak to jest, tylko że ani pan minister, ani pan Balcerowicz nie powiedzieliście, że zaoszczędzone środki na skutek fiskalnej polityki powinny być przeznaczone na rozwój gospodarki, a u nas zostały przeznaczone na korupcję, na likwidację i dewastację polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełStanisławDulias">I trzecia rzecz. Mówił pan prezes o chorych czy o zdrowych finansach. Chcę powiedzieć, że w naszych finansach już nie ma czego popsuć.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełStanisławDulias">A co do rolników, panie prezesie, to, co polski rząd i wszyscy politycy szczebla centralnego robią wobec rolników, to łganie w żywe oczy. Jak można mówić o dopłatach na rok 2004, jeżeli ten rok się kończy? Wcześniej mówiono, dwa lata wcześniej, ale załóżmy, że to się stało. Kilkakrotnie podnosiłem temat tego, jak będą wyglądały dopłaty bezpośrednie na 2005 r., bo na rok 2005 rolnicy już posiali i włożyli pieniądze, a nie dostali pieniędzy za 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełStanisławDulias">A w tym czasie podniósł pan o 40% ceny paliwa, bo między innymi były to pańskie decyzje, przepraszam, rządu, w międzyczasie, panie prezesie, wzrosły ceny nawozów, koszty bezpośrednie utrzymania gospodarstw, woda w niektórych miejscach podrożała o 200%, ludzie płacą po 600 zł za wodę, jeśli mają większą rodzinę, a ich środki na utrzymanie wynoszą 800 zł. To tytułem takiego wstępu.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PosełStanisławDulias">Przechodząc zaś do mojego wystąpienia, odnosząc się do informacji ministra w sprawie przystąpienia Polski do strefy euro, chcę powiedzieć, że stwierdzić można, iż na decyzję, o czym wszyscy tu mówili, wejścia Polski do strefy euro ma wpływ wiele czynników, ale też kilka konkretnych warunków.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełStanisławDulias">Nie można dzisiaj twierdzić, że Polska musi przystąpić do strefy euro - tak jak powiedział to pan poseł Wagner - dlatego że jest to konsekwencja wejścia do Unii Europejskiej. Może i jest w tym część prawdy, ale taki pogląd jest oczywisty dla tych, którzy nie bacząc na konsekwencje, wprowadzili w tak szybkim tempie Polskę do Unii Europejskiej, i nie miało znaczenia, czy wykonaliśmy wyznaczone zadania warunkujące przyjęcie nas do krajów unijnych, czy nie. Nikt nie podejmuje się renegocjacji dyrektyw, które ustawiają Polskę w bardzo niekorzystnej sytuacji, bo zmuszeni jesteśmy do ograniczania poziomu potencjału gospodarczego. Stawia to Polskę w najmniej korzystnym świetle ze wszystkich dziesięciu krajów wchodzących do Unii. Aktualny potencjał, który mamy jeszcze zmniejszać przez kilka lat od kilku do kilkunastu procent nie zabezpiecza bytu, naszej tożsamości, zabezpiecza to byt dla 25 mln Polaków, jeżeli chodzi o resztę, to będziemy mówić i głosić hasła subsydiowania, pomocowości, i na to się najprawdopodobniej Unia decyduje, że dopóki nie wymrze część Polaków, to jakoś tam pociągniemy przez parę lat. Po drodze pogubiliśmy nasze zabezpieczenia samowystarczalności energetycznej i żywnościowej i, panie prezesie, to jest efekt tej polityki między innymi czy przede wszystkim pana.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#PosełStanisławDulias">Parokrotnie powoływał się pan minister na dalszą restrukturyzację polskiego górnictwa węgla kamiennego. Obawiam się, że jeżeli dotychczasowa polityka w dziedzinie węgla kamiennego ma być prawidłowym kierunkiem, to nasz kraj może się mocno przewieźć, a wejście do strefy euro może być oparte tylko na nierzetelnych danych czy obietnicach, tak jak to było przy wejściu do Unii Europejskiej. Tak jak nasze wejście do Unii Europejskiej, w przyszłości wejście do strefy euro może być realne wyłącznie kosztem coraz bardziej biedniejącego społeczeństwa, bo nie może być zrealizowana zasada utrzymania inflacji, gdzie wskaźniki inflacyjne mówią 1,5, 2, 4%, a faktycznie wzrost cen jest znacznie wyższy, o czym wspomniałem, paliwa, kosztów mieszkania, energii, gazu, usług komunalnych itd., nie mówiąc o kosztach środków produkcji. Ponad 80% społeczeństwa zarabia do 1200 zł brutto, a średnia płaca wynosi ponad 2,5 tys. Oczywiście średnią wylicza się w połączeniu z milionowymi zarobkami wybrańców, ale to nie może być miernikiem do oceny sytuacji i stanu Polski, i sytuacji polskiego społeczeństwa. Podobnie można regulować stopy procentowe, gdzie dysproporcja pomiędzy odsetkami, które w Polsce banki wypłacają za wkłady, a tymi, które liczą przy kredytach, jest najwyższa w świecie. Te widełki są szalone, sięgają kilkunastu, czasem do 20%. Na jakich zasadach my możemy kształtować zdrową politykę pieniężną?</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#PosełStanisławDulias">Nie będę dotykać sprawy długu publicznego, bo za tym kryją się i sposoby na zmianę systemu liczenia, i wiele innych rzeczy, a i tak już mi brakuje czasu, proszę o chwilę przedłużenia. Jest to szeroki temat, dlatego też będzie on rósł, musi rosnąć, bo coraz mniej Polaków pracuje na wielkość PKB. Zapewne pan minister wie i analizował, i porównywał, że obciążenie ciążące dzisiaj na każdym Polaku wygląda w ten sposób, że jeden pracujący Polak musi zarobić na drugiego niepracującego. W Stanach Zjednoczonych jest trzech do jednego. Są to wskaźniki, które mówią o wszystkim. Przykłady takie można mnożyć. Ja nie chcę mówić o informacji dotyczącej PKB. Jak sobie przeanalizujemy dane przedstawiane w różnych miesiącach dotyczące wzrostu PKB, to to są anomalie. Wydaje mi się, można mówić, że to jest sprawa mediów, ale również ze słów odpowiedzialnych polityków takie stwierdzenia też padają.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#PosełStanisławDulias">Potwierdzeniem trudnej sytuacji w Polsce jest rosnąca liczba głodujących dzieci. Panie ministrze, na dzień dzisiejszy my poziom naszej gospodarki liczymy ilością jednego posiłku dla dzieci, które raz dziennie mogą zjeść ten gorący posiłek. Media nasze pokazują, niepolskie media, ale pokazują, że coraz więcej, już 1,5 mln, już 2 mln nas, Polaków, dotyczy ten problem, a rząd polski stać na to, żeby dać tym dzieciom, które nie mają co jeść.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#PosełStanisławDulias">Taka jest faktycznie sytuacja, a my dalej likwidujemy gospodarkę, pomniejszamy potencjał. Zgłaszałem wielokrotnie sprawę przestępczego charakteru ustawy o restrukturyzacji górnictwa, zgłaszałem wiele informacji, ale nie jestem jedyny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jestem zmuszony już podziękować panu za wypowiedź. Przedłużyłem ją panu o trzy minuty. Dziękuję panu bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełStanisławDulias">2 minuty proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełStanisławDulias">Ale wszyscy przedłużali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, mówili przedstawiciele klubów i kół. Pan mówił tylko w swoim imieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełStanisławDulias">Ale ja zostawiłem sobie 6 minut na dzisiaj...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">I przemawia pan już właśnie dziesiątą minutę. Dziękuję, panie pośle. Naprawdę proszę zakończyć. Jeszcze pan będzie miał 2 minuty w pytaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełStanisławDulias">Dokończę, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę, pan prezes Pawlak w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Chciałem się odnieść do wypowiedzi prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Leszka Balcerowicza. Otóż ja nie cytowałem tendencyjnie pana wypowiedzi. Cytowałem ją w zakresie faktów i co do faktów się zgadzamy, jeżeli chodzi o konsekwencje takich chociażby obserwacji, że duże kraje, które są w strefie euro, rozwijają się wolniej od tych krajów, które pozostały poza strefą, takie jak Wielka Brytania czy Szwecja, i co do tego, że bezrobocie w tych krajach jest 2-krotnie wyższe w stosunku do krajów, które są poza strefą, takich jak Wielka Brytania czy Szwecja, która realizuje dużą część także polityki państwa opiekuńczego. Pozwolę sobie tylko dla uzupełnienia podać informację na temat wzrostu gospodarczego dotyczącą Irlandii, bo w 1999 r. to było 11%, w 2000 r. - 10%, a więc po wejściu do strefy euro, w 2001 r. - 6,2%, 2002 r. - 6,9%, w 2003 - 1,4%. Czyli jeżeli mówimy o faktach, a nie o interpretacjach, to te obserwacje pokazują, że sama strefa euro, i tu się też zgadzam z panem prezesem Balcerowiczem, że sama waluta nie rozwiązuje problemów gospodarczych. Wydaje mi się, że nieporozumienie powstaje dlatego, że przytoczenie wypowiedzi pana prezesa być może w zakresie wyciągniętych wniosków odbiegało od pana intencji, ale to już tu chyba pozostańmy przy swoich zdaniach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Mirosława Gronickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Oczywiście nie chciałbym, żeby państwo byli urażeni uwagą dotyczącą kultury. Mam nadzieję, że ta uwaga będzie inaczej przyjęta. Ponieważ zostałem wywołany niejako do głosu, chciałbym powiedzieć parę słów.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Pierwsza sprawa jest taka, że nikt Polski nie zmusi do tego, żeby wprowadziła euro. Jest jednak kwestia tego rodzaju. Analiza ekonomiczna, analiza gospodarek, tych, które osiągają sukces, wskazuje raczej na to, że w większości przypadków i w większości sytuacji korzystniej jest w Polsce przyjąć euro niż nie przyjąć. Kwestia terminu to inna sprawa. Kwestia tego, czy poprzez przyjęcie euro Polska straci suwerenność i Polska już nie będzie Polską, to jest, powiedziałbym, dość naciągane. Nie chcę wyrażać się mniej oględnie. To jest pierwsza podstawowa sprawa.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeżeli panie i panowie posłowie zgodzicie się co do jednego, że polska gospodarka, chcąc być tygrysem, powinna rozwijać się na poziomie takim, z taką szybkością, jak Chiny, powiedzmy, czy Azja Południowo-Wschodnia - akurat w tych krajach pracowałem - to mogę powiedzieć jedno, że aby tego dokonać, musimy przede wszystkim mieć porządnie prowadzoną politykę budżetową. Jeżeli w Sejmie, w Senacie, w rządzie i również w Narodowym Banku Polskim będzie zgoda co do tego, że polityka fiskalna, polityka budżetowa ma być polityką zrównoważoną, to w tym momencie będziemy mieli pierwszy warunek do tego, żeby być spokojnym o przyszłość polskiej gospodarki i przyszłego wzrostu gospodarczego. To jest właściwie podstawowy warunek. Natomiast jeżeli chodzi o to, czy będziemy mieli w tym przypadku euro, czy nie, to jest dla mnie, powiedzmy, rzecz kolejna. I o tym też mówiliśmy, że jeżeli będziemy mieli porządną politykę gospodarczą, to przyjęcie euro tylko nam pomoże, na pewno nie zaszkodzi, co widać na przykładzie tych krajów. Poza tym dlaczego Wielka Brytania nie przyjmuje euro? Gdyby spytać Brytyjczyków, czy chcą, żeby było euro, to już coraz więcej osób skłania się do tego, żeby euro było. To jest pierwsza sprawa. Druga sprawa, w tej chwili Wielka Brytania, przy tym systemie finansowym, jaki tam jest, jest de facto drugą stolicą finansową świata, więc oni za bardzo nie widzą takiej potrzeby, żeby mieć euro, bo mając funta, mają walutę, która jest walutą światową, to też trzeba brać pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa, uwaga pani poseł Nowiny Konopczyny. Otóż pani poseł zarzuciła mi coś, czego ja prawdopodobnie nie powiedziałem. Powiedziałem tylko to, że jako finansista uważam, i tu cytowałem Rzymian, iż pecunia non olet, że niezależnie od tego, jaki jest pieniądz, ważne jest to, żeby pieniądz był silny. I nie pieniądz w tym przypadku jest czymś, co stanowi o suwerenności kraju. O suwerenności kraju stanowią zupełnie inne cechy i o tym państwo na pewno bardzo dobrze wiecie. Tak że tyle chciałbym w tej chwili powiedzieć. Natomiast czekam w tej chwili na sygnał od moich współpracowników, żeby odtworzyć, przypomnieć sobie dokładnie, co rzeczywiście powiedziałem, bo niestety tej wypowiedzi, o której pani poseł mówiła, dokładnie nie pamiętam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania: Gabriela Masłowska, Zenon Tyma, Halina Szustak, Witold Hatka, Elżbieta Ratajczak, Ewa Sowińska, Zdzisław Jankowski, Stanisław Papież, Halina Murias, Gertruda Szumska, Marek Kotlinowski, Zygmunt Wrzodak, Stanisław Kalinowski, Hanna Mierzejewska, Anna Borucka-Cieślewicz, Stanisław Dulias, Józef Cepil i Halina Nowina Konopka.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zapisać się do zadania pytania? Pani poseł Kantor, dopisuję panią do listy. Czy ktoś jeszcze? Nie widzę dalszych zgłoszeń. Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pani poseł Kantor.)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panią poseł Kantor już zapisałem, tak, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ograniczam czas pytania do 2 minut.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Korzystając z możliwości zadania pytania, chciałam przekazać taką oto informację, że do wypowiedzi pana prezesa Balcerowicza i pana ministra finansów, ponieważ nie mam innej możliwości, odniosę się w dzisiejszych oświadczeniach, po zakończonej debacie. Jak wspomniałam będzie można również to odszukać na stronach internetowych.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Natomiast w tym momencie zadaję następujące pytanie. Zmiany charakteru prowadzonej polityki pieniężnej mogą być opisywane przez zmiany realnych stóp krótkoterminowych. Trzeba zastanowić się teraz, czy od czasu wprowadzenia strefy euro banki centralne w Europie prowadzą taką samą czy odmienną politykę pieniężną. Wybierzmy dla porównania Wielką Brytanię, Szwecję, Norwegię, Danię i Szwajcarię. Załóżmy, że spadek realnych stóp krótkoterminowych oznacza złagodzenie warunków monetarnych, a ich wzrost - zaostrzenie warunków monetarnych. Policzmy teraz współczynnik korelacji między rocznymi zmianami realnych stóp krótkoterminowych w każdym z tych krajów z rocznymi zmianami realnych stóp krótkoterminowych w strefie euro. Wnioski są bardzo ciekawe. Owa korelacja wynosiła wprawdzie dla Szwajcarii 0,94 i Danii 0,91, ale już dla Szwecji - tylko 0,38, dla Wielkiej Brytanii - 0,21, dla Norwegii - 0,0. Można sformułować trzy wnioski. Działania banków Danii i Szwajcarii od momentu utworzenia strefy euro w dużej mierze zdeterminowane są tym, jaką politykę faktycznie prowadził Europejski Bank Centralny. Banki Szwecji i Wielkiej Brytanii prowadziły często politykę w sposób zasadniczo odmienny niż Europejski Bank Centralny w strefie euro, bank Norwegii natomiast jak kot chodził swoją drogą. Ten przykład pokazuje, że banki centralne różnych krajów prowadzą często odmienną politykę pieniężną, kierując się specyficznymi dla danego kraju czynnikami.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełGabrielaMasłowska">W tej sytuacji zakładanie, że Europejski Bank Centralny będzie lepiej niż my rozumiał charakter naszych polskich uwarunkowań, jest absurdem, zaś wierzenie, że w swej polityce będzie kierował się naszym polskim interesem, jest absurdem do kwadratu. Być może zwolennicy likwidacji polskiego złotego nie mówią tego wprost, ale tak naprawdę przyjmują oba te założenia - to jest błąd w myśleniu. Jeżeli jednak niektórzy z nich nie przyjmują tych założeń, to sprawa jest poważniejsza, bowiem oznacza to, że chcą oni przekazać nasze kompetencje w zakresie polityki pieniężnej instytucji zagranicznej, mając świadomość, to już nie jest błąd, lecz balansowanie na linii zdrady.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie ministrze, czy biorąc pod uwagę przedstawione w moim pytaniu argumenty, jest pan gotów zawrócić z drogi zmierzającej do likwidacji suwerenności monetarnej Polski? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełZenonTyma">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra: Czy na podstawie badań empirycznych da się stwierdzić, dla których krajów należących do Unii Gospodarczej i Walutowej dotychczasowa polityka pieniężna Europejskiego Banku Centralnego jest korzystna? Czy potrafi pan uzasadnić, dla których krajów polityka Europejskiego Banku Centralnego jest bardziej korzystna, dla których mniej? Dlaczego, pana zdaniem, w ostatnim czasie zmieniono zasady podejmowania decyzji w Europejskim Banku Centralnym? Czy może pan syntetycznie omówić charakter tych zmian? Na czym one polegają? W interesie których krajów są przeprowadzane?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełZenonTyma">Znany włoski ekonomista Alberto Alesina zauważa, że argumenty za utworzeniem Unii Gospodarczej i Walutowej są mało przekonujące. Wyraża on opinię, że realizacja kryteriów z Maastricht przyczyniła się wprawdzie do poprawy sytuacji budżetowej, ale nie stanowi wystarczającego powodu do uczestnictwa w Unii Walutowej.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełZenonTyma">Czy w świetle tej ważnej wypowiedzi podzieli pan pogląd, że Unia Walutowa w Europie nie ma uzasadnienia ekonomicznego, a tak naprawdę jest tworem zrodzonym wyłącznie z politycznych poglądów? Na łamach miesięcznika „Bank i Kredyt”, nr 4 z 2003 r., Konrad Szeląg z Narodowego Banku Polskiego stwierdził, że docelowo nieunikniona wydaje się ewolucja w stronę koordynacji polityk gospodarczych - chodzi o grupę krajów tworzących Unię Gospodarczą i Walutową - i prowadzenia jednolitej polityki gospodarczej skutkującej jednolitą polityką pieniężną. Czy podziela pan ten pogląd? Czy można wysunąć tezę, że wprowadzenie euro przyczynia się i będzie się przyczyniać do przenoszenia dotychczasowych kompetencji państw narodowych na szczebel ponadnarodowy i tym samym do budowy de facto federalnego państwa europejskiego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Szustak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełHalinaSzustak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełHalinaSzustak">Posiadanie własnej waluty jest niezbywalną cechą państwa; było tak kiedyś, jest tak teraz, będzie tak zapewne w przyszłości. Warto w tym miejscu zauważyć, że już w IV wieku przed Chrystusem Heraklides z Pontu, uczeń Platona, mawiał, cytuję: Jeżeli dane państwo emituje swoje własne pieniądze, świadczy to o jego suwerenności. Teza ta jest dziś jak najbardziej aktualna, przyznaje to nawet zwolennik likwidacji polskiego złotego, główny ekonomista Warszawskiej Grupy Inwestycyjnej Richard Mbewe. Odnosząc się do omawianego zagadnienia, uczciwie mówi, cytuję: Z wykładów finansów międzynarodowych pamiętam, że posiadanie własnej waluty jest oznaką najwyższego stopnia suwerenności. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełHalinaSzustak">Z ekonomicznego punktu widzenia strefa euro, czyli europejska Unia Gospodarcza i Walutowa, zwana także Eurolandem, stanowi de facto państwo. Na przykład według statystyk Międzynarodowego Funduszu Walutowego strefa euro jest już traktowana na równi z państwami.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PosełHalinaSzustak">Teoretyczną podstawą koncepcji wprowadzenia euro jest koncepcja optymalnego obszaru walutowego. Jej twórcą jest Robert Mundell. Według niej z ekonomicznego punktu widzenia na obszarze danej grupy państw opłaca się wprowadzić jedną walutę w sytuacji, gdy obszar ten jest odpowiednio zintegrowany, a poszczególne jego części nie są narażone na szoki asymetryczne.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PosełHalinaSzustak">Czy w takiej sytuacji podziela pan pogląd, że wprowadzenie euro i likwidacja walut narodowych stanowi główną przyczynę przenoszenia coraz większej liczby kompetencji państw członkowskich na szczebel ponadnarodowy? Czy zgadza się pan z tym, że pojawienie się projektu konstytucji europejskiej było tak naprawdę nieuniknionym, odroczonym w czasie skutkiem likwidacji walut narodowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Mirosława Gronickiego.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jak rozumiem, będzie to krótkie wyjaśnienie nawiązujące do wypowiedzi pani poseł Nowiny Konopki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dotarłem już do konspektu tego, co powiedziałem. Niestety nie powiedziałem tego, co pani poseł Nowina Konopczyna starała się mi przypisać. Wyraziłem się w ten sposób. Pytanie było wyraźne: czy jestem za wprowadzeniem euro. Chodziło o...</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: To nie było takie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Nie, pytanie o likwidację polskiego złotego było pierwsze. I czy zrealizowałoby to interes narodowy, tak? Natomiast wyraźnie powiedziałem, że w grę wchodziło to, iż... Powiedziałem wyraźnie, iż pieniądz nie zna granic. Bo to jest podstawowa sprawa. Dla finansisty jest oczywiste, że jeżeli chodzi o pieniądz i kapitał, jeżeli nie mamy do czynienia z ograniczeniami, to kapitał będzie spokojnie przepływał przez granice. Jeżeli ten kapitał jest wyrażony w różnej walucie, wymaga to oczywiście wymiany kapitału z jednej waluty na drugą. Przykładowo: jeżeli polska firma chciałaby inwestować w tej chwili w Niemczech, musiałaby wymieniać swoje złotówki na euro. I odwrotnie: jeżeli Niemcy chcieliby inwestować w Polsce, to odbyłoby się to w taki sposób. A zatem jeżeli nie ma tego ograniczenia, to oczywiście oprócz kapitału, który nie będzie miał granic, tak samo nie będzie miał ich pieniądz. Pieniądz zresztą zawsze, jako dobro płynne, znajdzie sposób na to, żeby granice przekroczyć; i tu nie ma żadnej innej możliwości, czy będziemy się na to obruszać, czy nie. Możemy oczywiście wprowadzić ograniczenia, ale nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa. Może od razu odniósłbym się do kilku pytań, bo również zostały zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Na koniec.)</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo seria będzie taka, że...)</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Chcą państwo, żebym to przeniósł na koniec, tak? Mam tylko prośbę, jeśli państwo pozwolą. Ponieważ jest specjalista lepszy ode mnie, jeżeli chodzi o te sprawy, pan minister Szczuka, to o odpowiedź na pytania dotyczące bardziej szczegółowych problemów będę prosił pana ministra; natomiast z góry odpowiem na pytania, co do których czuję się bardziej kompetentny. Bo nie chciałbym udawać człowieka wszechwiedzącego.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Chciałbym od razu na jedno pytanie...</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: W odróżnieniu od ministra Balcerowicza.)</u>
          <u xml:id="u-148.10" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-148.11" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: To pozytywna różnica w stosunku do ministra Balcerowicza.)</u>
          <u xml:id="u-148.12" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeżeli panowie chcą mnie w jakiś sposób zantagonizować z panem Balcerowiczem, to chyba nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-148.13" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Powiem tylko o jednej kwestii, bo pytanie było takie na szybko. Które z państw skorzystały z tego, że przyjęły euro? Najbardziej skorzystały kraje, które nazywamy krajami peryferialnymi, czyli nie kraje największe, wbrew pozorom, tylko najmniejsze: Portugalia, Grecja, Hiszpania. Hiszpania de facto skorzystała najbardziej. Skorzystała również Irlandia.</u>
          <u xml:id="u-148.14" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna rzecz, o której też warto pamiętać. Przyjęcie euro zbiegło się ze spowolnieniem w cyklu koniunkturalnym świata i praktycznie rzecz biorąc, na to, żeby w pełni ocenić skutki przyjęcia euro, trzeba jeszcze poczekać co najmniej 10 lat. W tej chwili gdybanie na podstawie dwuletniego okresu funkcjonowania euro, że to jest dobre lub to jest złe, to to samo, co prognozowanie, o którym mówiłem wcześniej, cytując prace czy NBP, czy IMF, że jeżeli będziemy mieli euro, to będziemy mieli lepiej o tyle, a jeżeli nie będziemy mieli, to będziemy mieli gorzej o tyle.</u>
          <u xml:id="u-148.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, powtarzają nam, że nasze wnuki będą mieć lepiej, od pięćdziesięciu lat wszyscy tak mówią.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie pośle, ale rozumiem, że pani poseł Nowina-Konopka w trybie sprostowania, tak? Nie mam możliwości nie udzielić głosu pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">W trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak, pani poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, sądzę, że w tej chwili nie jest pan w stanie odpowiedzieć na to pytanie, zresztą cytowałam z pamięci to, co pan powiedział, na posiedzeniu komisji, pytanie zadawała pani poseł Masłowska. Mam taśmę z tego posiedzenia i odszukam to, co pan powiedział. Pytanie nie dotyczyło wejścia do strefy euro, to dotyczyło pana stosunku do polskiego pieniądza i do nadrzędności interesów polskiego pieniądza nad interesami obcych walut, nie było to w ten sposób sformułowane, ale tego dotyczyło. Odszukam taśmę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Kompletna wieża Babel.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#komentarz">(Wesołość na sal)</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełWitoldHatka">Przywołaliście panowie Rzymian, ja przywołam Greków. Ale póki co, na poważnie, w kampanii przedwyborczej zwolennicy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej oszukali społeczeństwo mówiąc, że nie grożą mu podwyżki. Liga Polskich Rodzina jako jedyne ugrupowanie podkreślało, że dojdzie do znacznego wzrostu kosztów utrzymania, taka jest prawda. Moje ugrupowanie było wówczas odsądzane przez was od czci i wiary. Życie pokazało, kto miał rację i kto nadużywał zaufania społeczeństwa. Kłamstw nie da się ukryć.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełWitoldHatka">Czy wejście Polski do systemu euro niesie dla społeczeństwa większe niebezpieczeństwo? To jest pytanie. W momencie wejścia do strefy euro Niemiec, a ich gospodarka była silniejsza w Europie, ceny wzrosły o kilka procent, dzisiaj grożą im strajki. W Grecji, kraju o słabszej gospodarce, ceny wzrosły o kilkanaście procent. Czy została sporządzona rzetelna symulacja? Ta symulacja, która została tutaj przedstawiona, nie jest rzetelna; chodzi o słabą polską gospodarką, ogromne bezrobocie. O ile wzrosną ceny w naszym państwie po wejściu do strefy euro? Już raz oszukane społeczeństwo ciągle będzie stawiać to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełWitoldHatka">Nie ma pana Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Uciekł.)</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PosełWitoldHatka">Powoduje mną wielka troska, jaka będzie rola Narodowego Banku Polskiego po przystąpieniu do strefy euro. Czy stanie się on zamiejscowym ośrodkiem Banku Europejskiego, czy też może zostanie zlikwidowany? Co wówczas będzie robił pan prezes Leszek Balcerowicz, twarda opoka polskiej bankowości? Troszczył się, abym nie musiał do pana, panie Balcerowicz, wołać z zaświatów: Szefie, ale mamy piękną katastrofę. Niech to głośne wołanie usłyszy święty Piotr i nie wpuści pana do królestwa niebieskiego, dopóki pan nie posprząta tego bałaganu. To też, panie ministrze, kieruję do pana jako młodego ministra.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Ratajczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełElżbietaRatajczak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oto moja seria pytań. Czy likwidacja waluty narodowej i wprowadzenie w jej miejsce jednej wspólnej jest niezbędnym warunkiem korzystnej integracji krajów? Kraje w Ameryce Północnej czy w Azji, gdzie w tego typu organizacjach nie jest realizowana koncepcja likwidacji walut narodowych, mają szybsze tempo wzrostu gospodarczego niż kraje tworzące strefę euro.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełElżbietaRatajczak">Dalej, to głównie ekonomiści banków z dominującym udziałem kapitału zagranicznego opowiadają się za likwidacją polskiego złotego i likwidacją polskiej władzy monetarnej. Czy struktura własnościowa sektora bankowego działającego w Polsce ma wpływ na charakter dyskusji o wchodzeniu do strefy euro? Czy po wejściu do strefy euro banki komercyjne w Polsce będą zachowywały się jak spółki finansowe czy też będą spełniać funkcje emisyjne w polskiej gospodarce? Czy nadzór bankowy po likwidacji złotego i polskiego banku centralnego będzie miał wpływ na politykę kredytową banków komercyjnych z udziałem kapitału zagranicznego dyskryminującą polskich przedsiębiorców i gospodarstwa domowe? Czy nastąpi ubezwłasnowolnienie polskiego nadzoru bankowego? Czy w strefie euro będzie utworzony jeden organ nadzoru bankowego, tak jak to było z bankiem centralnym? Jakie będą relacje polskiego nadzoru bankowego z organami nadzoru Unii w strefie euro po przystąpieniu do strefy euro? Czy akty władcze polskiego nadzoru bankowego będą musiały ustąpić przed aktami władczymi organów nadzoru bankowego w Unii Europejskiej i które akty będą nadrzędne? Czy Polska będzie mogła stanowić akty prawne dotyczące nadzoru bankowego autonomicznie, bez udziału organów unijnych, a jeżeli wystąpią sprzeczności w polskich aktach z unijnymi, które będą obowiązujące dla banków działających w Polsce? Czy przystąpienie do strefy euro spowoduje wzrost ukredytowienia czy spadek? Jakie segmenty polskiej gospodarki mogą liczyć na wsparcie finansowe, czy też w jakich będzie brak wsparcia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Sowińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełEwaSowińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Osobiście jestem przeciwko wejściu do strefy euro. Wydaje mi się, że najpierw powinniśmy rozliczyć wszystkie oszustwa, wszystkie pieniądze powinny być co do grosza zwrócone, od FOZZ-u począwszy, na Orlenie zakończywszy. Potem dopiero możemy mówić o euro. Ale wracam do pytań. Czy likwidacja złotego i wejście do strefy euro przyczyni się do przyspieszenia, czy też spowolnienia tempa wzrostu polskiego PKB? Czy PKB krajów członkowskich strefy euro rośnie szybciej czy wolniej w porównaniu z takimi obszarami, jak USA, Rosja, Europa Środkowo-Wschodnia, Azja Południowo-Wschodnia, Chiny, Afryka? Interesują mnie lata 1999–2002. Jakie będą możliwości prowadzenia polityki proeksportowej przez Polskę w sytuacji likwidacji złotego i oddania władzy monetarnej Europejskiemu Bankowi Centralnemu?</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełEwaSowińska">Następne pytanie: Czy po przystąpieniu do strefy euro rząd polski będzie mógł prowadzić niezależną politykę budżetową i kto będzie decydował o wydatkach budżetowych i strumieniach dochodów budżetowych?</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełEwaSowińska">Kolejne pytania: W jakim stopniu i zakresie trzeba będzie dostrajać polską politykę budżetową do polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego po wejściu do strefy euro? Jakie będzie pole manewru polskiego rządu w zakresie stosowania instrumentów fiskalnych pobudzających polską gospodarkę? Które kraje członkowskie zyskały po wejściu do strefy euro pod względem tempa wzrostu PKB? Jakie będą możliwości pobudzania popytu wewnętrznego w polskiej gospodarce po likwidacji złotego i przystąpieniu do strefy euro? Które z instrumentów fiskalnych polskiej polityki budżetowej będą w ograniczonym stopniu wykorzystywane w polityce gospodarczej Polski po przystąpieniu do strefy euro? Czy likwidacja złotego, oddanie polskiej władzy monetarnej Europejskiemu Bankowi Centralnemu nie będzie oznaczać równocześnie uzależnienia się i utraty niezawisłości? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pan mówił, że wejście do strefy euro nie grozi utratą suwerenności Polski. Udowodnię panu tutaj, jak to będzie politycznie. Gdy obserwowałem poczynania Sejmu RP z bliska, od kuchni, przez ponad 3 lata, przypomniały mi się wspomnienia mojego ojca, żołnierza Armii Poznań, który brał udział w bitwie pod Bzurą stoczonej z Niemcami, o tym, co wygłosił na zjeździe Legionów w dniu 27 sierpnia 1927 r. w Kaliszu Józef Piłsudski. Mówił on: Moi Panowie! Polskę być może czekają ciężkie przeżycia. Podczas kryzysów, powtarzam, strzeżcie się agentów. Idźcie swoją drogą, służcie jedynie Polsce, miłujcie tylko Polskę, nienawidząc tych, co służą obcym.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Słowa naczelnika Józefa Piłsudskiego spełniły się po 12 latach. Mówię o tym dlatego, że współcześni - tak ich nazywam - okupanci, agenci udają, że dobrze rządzą Polską, a rzeczywistość jest inna. 5 mln ludzi bez pracy, wyprzedaż majątku narodowego, banków, prasy, mediów, upadek rolnictwa, likwidacja Polski na rzecz superpaństwa europejskiego, w którym pierwsze skrzypce grają Niemcy. I dzisiaj dyskutujemy o propozycji likwidacji polskiej władzy monetarnej. W tym kontekście nasuwa się pytanie: Jakie ekonomiczne, polityczne i społeczne konsekwencje wiążą się z likwidacją polskiego złotego i likwidacją polskiej władzy monetarnej - czy przekazanie jej Europejskiemu Bankowi Centralnemu, który może uprawiać sabotaż gospodarczy w Polsce przy pomocy dobranej siatki agentów?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełZdzisławJankowski">I drugie krótkie pytanie: Czy likwidacja polskiej władzy monetarnej nie oznacza likwidacji możliwości oddziaływania polskiego banku centralnego na strukturę majątku finansowego gospodarstw domowych, a przez to pozbawienie się możliwości stymulowania procesów oszczędzania, konsumowania i inwestowania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Papieża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełStanisławPapież">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wysłuchaliśmy tutaj pańskiego takiego talmudycznego, długiego wystąpienia. Ale ja mam bardzo krótkie i zasadnicze pytania, ponieważ na te pytania nie odpowiedział pan w sposób klarowny dla społeczeństwa, które to oglądało.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełStanisławPapież">Więc pytam, dlaczego wobec faktu, że nie jest możliwe spełnienie rygorystycznych kryteriów finansowych, które narzuca traktat z Maastricht, a które nakładają narodom gorset gospodarczy, tym narodom, które do tej pory naiwnie wierzyły w sens wyzbycia się waluty narodowej. Dziś te same narody, które się tej waluty wyzbyły, aby spełnić żądania międzynarodowych korporacji - bo właśnie euro potrzebne jest nie społeczeństwom, a tym międzynarodowym korporacjom - chcą wyjść z tej sfery.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełStanisławPapież">Czemu nie powiedział pan jasno, że przyjęcie euro musiałoby w drastyczny sposób zmniejszyć wydatki publiczne i deficyt państwa polskiego na rzecz złotego cielca Unii Europejskiej? Jakie byłyby konsekwencje makroekonomiczne dla polskiej gospodarki wynikłe z likwidacji złotego? Czy Narodowy Bank Polski po likwidacji złotego i wyzbyciu się władzy monetarnej na rzecz Europejskiego Banku Centralnego będzie miał możliwość kształtowania obiegu finansowego w Polsce? Czy prowadzenie wspólnej polityki pieniężnej w obrębie sfery euro będzie korzystne w równym stopniu dla wszystkich krajów członkowskich? Dotychczasowa praktyka, tak jak powiedziałem, krajów, które przyjęły euro, pokazuje, że tak nie jest. Nawet Niemcy, które rząd wybrał jako swoją gwiazdę przewodnią, chcą wrócić do własnej waluty.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełStanisławPapież">I kolejne pytanie: Ile straci na tym Polska? Jakie będą rzeczywiste wpływy europejskich systemów bankowych przynależnych do sfery euro na procesy kreacji pieniądza wkładanego w Polsce po ewidentnej likwidacji złotego?</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PosełStanisławPapież">I na koniec chciałbym odnieść się w dwóch słowach do wypowiedzi pana posła Wagnera, który dzisiaj z otwartą przyłbicą przyznaje, że wepchnięcie Polski do sfery euro to wyzbycie się suwerenności narodowej. No podziwiać obłudę pana posła, bo wówczas kiedy był ministrem, nie mówił tak jasno narodowi, że wepchnięcie Polski do Unii Europejskiej będzie też pozbyciem się suwerenności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">O zabranie głosu prosi pan minister Mirosław Gronicki.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Ja mam wielką prośbę do państwa, ponieważ nie jestem politykiem per se, żeby nie było wątpliwości. Państwo zadajecie pytania, które, powiedziałbym, są pytaniami bardziej politycznymi w niektórych aspektach niż pytaniami, które dotyczą, nazwijmy to, meritum. Chyba że państwo uważają, że euro jest problemem politycznym. Jeżeli jest to problem polityczny, to ja raczej się powstrzymam od odpowiedzi. Wolałbym odpowiadać na tematy, które są konkretami. Np. przedmówca powiedział, że wprowadzenie euro było korzystne tylko dla multinationals. To przepraszam bardzo, dlaczego np. ktoś, kto jedzie, powiedzmy, z Calais i jedzie sobie do Wiednia, i płaci w Calais za bilet w euro, kupuje kawę w Wiedniu za euro - czy pan twierdzi, że on w tym momencie realizuje życzenia multinationales? Nie. On po prostu w tym momencie jest człowiekiem, który realizuje swoje potrzeby, korzystając z jednej waluty. Nie ma potrzeby wyciągania karty kredytowej i płacenia swoją walutą za tę samą usługę, podrożoną z tego względu, że jeszcze dodatkowo musi być wymieniony pieniądz na walutę danego kraju. To jest jeden z elementów, który też trzeba brać pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Pan minister nic nie zrozumiał z mojego wystąpienia, przykro mi bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Być może ja nie jestem człowiekiem tak mądrym, jak pan prof. Balcerowicz, jak państwo sami stwierdziliście, wobec tego przy moich ograniczeniach umysłowych postaram się odpowiadać tylko w ten sposób, jak potrafię.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jest jeszcze jeden element, który też jest ważny. Państwo powtarzają cały czas to samo pytanie, na które de facto nie będzie natychmiast odpowiedzi. Jeżeli będą odpowiedzi, to będą to odpowiedzi mniej lub bardziej spekulacyjne. Nie można w tej chwili definitywnie powiedzieć, czy przyjęcie euro jest pozytywne bądź nie dla tych krajów, które euro przyjęły, ze względu na zbyt krótki czas. Wobec tego jeszcze raz powtarzam, taka sama sytuacja będzie w przypadku Polski.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest jeszcze niepewne.)</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeżeli to jest niepewne, to jest kwestia następująca: czy wprowadzając euro, chcemy skorzystać z tego, co jest ewidentną dla nas korzyścią? Czy też jesteśmy w stanie powiedzieć wyraźnie, że jedyną ewidentną stratą dla Polski, to co państwo podkreślają, to jest utrata suwerenności w sensie takim, że nie będziemy mieli naszego pieniądza? Natomiast mówienie o tym, że na przykład z tego powodu, że w Polsce będzie euro, to nasze wydatki będą inne i nasza polityka fiskalna będzie inna, to też jest nieporozumienie. Polityka fiskalna danego kraju jest polityką suwerenną, w pełni suwerenną. Tutaj jedyna rzecz, która nas różni, to jest to między poprzednim układem, zanim weszliśmy do Unii Europejskiej, a obecnym, po wejściu do Unii Europejskiej, że mamy coś takiego, jak procedura likwidacji nadmiernego deficytu. Bo deficyt w tym momencie to nie jest tylko kwestia polityczna nasza, ale to jest też kwestia polityczna w sensie całej Unii Europejskiej, bo chodzi o to, żeby w Unii Europejskiej nie było krajów „chorych”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam kilka konkretnych pytań. Czy likwidacja złotego i likwidacja polskiej władzy monetarnej spowoduje zmiany zasobów kapitałów pieniężnych przedsiębiorców i gospodarstw domowych, jako uczestników rynku kapitałów pieniężnych w Polsce? Czy likwidacja złotego i likwidacja polskiej władzy monetarnej zmniejszy czy też zwiększy bariery wejścia nowych polskich spółek na Giełdę Papierów Wartościowych? Czy gospodarstwa domowe i polscy przedsiębiorcy będą mieli równe szanse konkurencyjne na europejskich rynkach: pieniężnym i kapitałów pieniężnych po likwidacji złotego i po likwidacji polskiej władzy monetarnej?</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wielokrotnie podawany jest argument, że po ewentualnej likwidacji polskiego złotego wzrośnie nasza wiarygodność, jako że dzięki temu podwyższone zostaną oceny ratingowe dla Polski. W związku z tym pragnę zadać pytanie dotyczące kompetencji tych instytucji ratingowych. Musimy bowiem mieć świadomość, czy w tych instytucjach pracują fachowcy. Dziś dyskutujemy o zagadnieniach związanych m.in. z rynkiem walutowym, proszę więc odpowiedzieć na następujące pytanie: czy pan minister może podać przykłady takich sytuacji, w których jakakolwiek z agencji ratingowych przewidziała z wyprzedzeniem kilkumiesięcznym wystąpienie w danym kraju kryzysu walutowego? Proszę, w miarę możliwości, podać wiele takich przykładów. Nikt oczywiście nie jest nieomylny, ale jeżeli wiedza dotycząca zagadnień walutowych prezentowana przez pracowników tych instytucji ma być cokolwiek warta, to musiałyby one mieć na swoim koncie choćby kilka sukcesów w prognozowaniu kryzysu walutowego. Im więcej podacie państwo takich przykładów, tym większa będzie nasza pewność, że oceny tych instytucji dotyczące skutków wprowadzenia euro są warte tego, aby z nimi się zapoznać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łopuszańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mnie jest przede wszystkim bardzo miło dialogować z człowiekiem, który deklaruje, że istnieją granice jego kompetencji, że na przykład w pewnych sprawach woli posłużyć się wiedzą swojego kolegi specjalisty, a w innych sprawach podkreśla, że jest ekonomistą, finansistą, a nie specjalistą od polityki. Niemniej w związku z tym chciałbym panu bardzo wyraźnie w tym momencie powiedzieć, iż - w mojej osobie, w osobach wielu kolegów zabierających głos - rozmawia pan tu z ludźmi, którzy wiedzą, na zasadzie swojej kompetencji zawodowej, że problem wprowadzenia euro to jest nie tylko problem ekonomiczny, choć oczywiście, ale także problem polityczny, i usiłują pomiędzy tymi dwiema kwestiami wyważać.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełJanŁopuszański">Pan łaskaw był sformułować w rozmowie z nami tezę, że nie na emisji pieniądza polega suwerenność. Panie ministrze, studenci I lub II roku prawa, o ile pamiętam, na wykładach z prawa państwowego uczą się, że prawo emisji pieniądza jest jednym z podstawowych atrybutów suwerenności. Ja nie formułuję tego w celu dopytania - podkreślam, że o tych rzeczach ekonomista, finansista może nie wiedzieć, ale minister finansów wiedzieć musi.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PosełJanŁopuszański">I mam jedno pytanie, kieruję je jednak chyba bardziej w tym momencie do pana marszałka. Jeden z państwa posłów, którzy zabrali głos po wygłoszeniu panegiryku na temat korzyści materialnych, majątkowych, finansowych, które Polska odniesie z wejścia do strefy euro, sformułował następujące zdanie: Wydaje się, że nie jest to zbyt wysoka cena za zastąpienie polskiego orła na dwanaście gwiazdek na banknotach i monetach. Panie marszałku, w Wysokiej Izbie, tu, pod godłem Polski, w Warszawie, na ziemi nasiąkniętej polską krwią, gdzie ludzie umierali pod znakiem Orła Białego,...</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PosełJanŁopuszański">... żeby Polska była wolna, padła obelga pod adresem Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej. Chcę zadać panu marszałkowi pytanie - na jego ręce, kierowane do Prezydium Sejmu - jakie konsekwencje wyciągnie Prezydium Sejmu, jakie kroki podejmie osobiście pan w reakcji na tę obelgę pod adresem naszej ojczyzny?</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, nie prowadziłem wtedy obrad, ale ja przynajmniej stosuję taką zasadę, że w ogóle nie komentuję wypowiedzi poselskich...</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Ale obelga padła.)</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">...chociaż od czasu do czasu tak mnie wewnętrznie skręca, kiedy państwo posłowie się wypowiadają, przywołując na przykład postaci historyczne, cytując na przykład, odwołując się do faktów historycznych. Aczkolwiek sam sobie zadaję pytanie - gdybym prowadził wtedy obrady, chyba bym zareagował, bo jednak szacunek dla godła narodowego jesteśmy wszyscy winni, zwłaszcza osoba prowadząca obrady pod tym godłem.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Dziękuję, panie marszałku, ale stało się i prosimy o reakcję oficjalną.)</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, chcę powiedzieć, że jako historyk pamiętam różne przykłady, kiedy wyśmiewano się z polskiego godła. Wszystkie te osoby są przywoływane przez historię jako przykład zachowań niemądrych.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan minister Gronicki, tak?</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: Jak pan marszałek Nałęcz nam dokłada z trybuny, też nas skręca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Panie Marszałku! Panie Pośle Łopuszański! Jeżeli można, chciałbym odpowiedzieć, dlatego że my, będąc ekonomistami, oczywiście też się uczyliśmy prawa i tutaj nie ma chyba różnicy, jeżeli chodzi o pewne rzeczy, natomiast jest kwestia następująca. Jeżeli w podręczniku prawa, z którego uczą się studenci na pierwszym i drugim roku, nie ma jeszcze mowy o takim organizmie jak Unia Europejska i Unia Monetarna, wobec tego ten podręcznik prawa nie odnosi się do tego, co jest rzeczywistością już w tej chwili funkcjonującą. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Druga rzecz. Zgodzę się z tym, że w ujęciu klasycznym państwa jednym z elementów suwerenności państwa była emisja własnego pieniądza. Ale przypomnijmy sobie, bo już tutaj była mowa o Grekach i Rzymianach - była pax Romana, która de facto stanowiła, że był jeden pieniądz, było jedno państwo, były różne narody. Prawda? To jest jeden element. Czyli mamy różne odniesienia do różnych historycznych aspektów.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa jest taka, że w logice nie ma czegoś takiego, że wyjątek potwierdza regułę. Ale chodzi o powiedzenie, że jest państwo, które nie emituje swojej waluty. Takie państwa nawet w Europie istniały przed wejściem do Unii Europejskiej. Takim państwem na przykład, o ile pamiętam, jest w tej chwili Czarnogóra, w której pieniądzem jest euro, oni nie mają swojego własnego pieniądza, oni mają euro, a trudno powiedzieć, żeby Czarnogóra nie spełniała warunków państwa suwerennego. Kolejnym państwem była Estonia, która przyjęła euro w currency board, czyli w izbie walutowej, i też trudno powiedzieć, żeby Estonia nie była państwem suwerennym. Tak że nie należy mylić - tak mi się przynajmniej wydaje - kilku rzeczy. Ja rozumiem do czego państwo zmierzają. Państwo chcą, aby polski złoty był polskim złotym. Tylko z drugiej strony po prostu staram się pokazać, że nie tylko ten element jest istotnym czynnikiem stanowiącym o suwerenności danego kraju. Od tego mamy polityków, którzy wyraźnie powiedzą, kiedy przekraczamy coś, co jest suwerennością naszego kraju. To jest kolejny element.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Na koniec chciałbym przypomnieć - być może poseł Wagner zapomniał o tym - że monety, które są bite w krajach należących do strefy euro, mają ten symbol, który miały monety narodowe, wybity na rewersie. Żeby nie było wątpliwości - pewna kontynuacja w ramach tejże Unii Monetarnej jest zachowana. Jeżeli mówimy o Polsce, jeżeli hipotetycznie założymy, że w dwutysięcznym którymś roku Polska wejdzie do strefy euro, to monety będą bite w Polsce i będą miały orzełka, tak jak miały go do tej pory. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Króciutkie sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprostowanie?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie ministrze, jestem oczywiście bardzo zainteresowany dyskusją z panem na temat treści podręczników, ale chciałbym się skupić jedynie na jednej rzeczy. W jednej sprawie łaskaw pan był mnie nie zrozumieć. To prawda, że akt rezygnacji z atrybutu suwerenności w jakiejś jednej sprawie nie pociąga automatycznie aktów rezygnacji z atrybutu suwerenności w innych sprawach, choć w niektórych okolicznościach mógłby, i jest aktem suwerennym. Sens mojej wypowiedzi sprowadzał się do tego, że takim jest aktem suwerennym rezygnacja z suwerenności, jak samobójstwo człowieka, który w wolny sposób pozwala sobie odebrać życie. Ponieważ my żyjemy jako naród w państwie swoim własnym, wyposażonym we własne atrybuty suwerenności, w naszych osobach rozmawia pan z tymi politykami polskimi, którzy walczą o to, ażeby państwu naszemu nie odebrano tego życia, które wyraża się w atrybutach suwerenności. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kotlinowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pierwsze pytanie. Jak się zmieni siła nabywcza polskich gospodarstw domowych i polskich przedsiębiorców w porównaniu z siłą nabywczą gospodarstw domowych i przedsiębiorców w Unii Europejskiej po likwidacji złotego i przystąpieniu do strefy euro? Kto będzie dysponował rezerwami walutowymi Polski po likwidacji złotego i przystąpieniu do strefy euro? Kto będzie dysponował rezerwami walutowymi Polski po likwidacji złotego i przystąpieniu do strefy euro? Kto będzie dysponował rezerwami dewizowymi Polski po likwidacji złotego i przystąpieniu do strefy euro? Czy po przystąpieniu do strefy euro będziemy mieli do czynienia ze spadkiem czy też ze wzrostem realnych stóp procentowych i jaki będzie to miało wpływ na procesy wzrostowe w polskiej gospodarce?</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełMarekKotlinowski">Jak będzie się kształtować przedmiotowa i podmiotowa struktura konsumpcji i inwestycji w polskiej gospodarce po przystąpieniu do strefy euro? Który z segmentów popytu globalnego będzie decydował o tempie wzrostu podaży pieniądza i realnego produktu krajowego brutto w Polsce po likwidacji złotego?</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie ministrze, czy po raz kolejny sytuacja nie jest taka, że niewielu podejmuje decyzje za całe społeczeństwo polskie, niewielu wie lepiej, co dla polskiego społeczeństwa jest lepsze? Tak było w przypadku problemu akcesji, z tym mamy do czynienia również w przypadku problemu wejścia do strefy euro. Myślę, że z tego należy wyciągnąć wnioski.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie ministrze, jeden komplement. Bardzo szanuję osoby, które mają wątpliwości. Pan minister między wierszami powiedział, że takie wątpliwości są. Społeczeństwo polskie powinno wiedzieć, że jest to decyzja, która dotyczy spraw przyszłych i niepewnych.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PosełMarekKotlinowski">Powiem w ten sposób: suwerenność polega również na tym, że jako naród mamy prawo do błędu. To może być błąd, ale w skali dużo mniejszej niż błąd, który będzie dotyczyć Europejskiego Banku Centralnego. I o to naprawdę chodzi, bo dobrze prowadzona polityka monetarna w Polsce może służyć narodowi polskiemu, a błędy w skali makro, jeśli chodzi o Unię Europejską, mogą mieć drastyczne skutki dla Polski Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dokonać kilku sprostowań, bo pan prezes NBP Leszek Balcerowicz poruszył kilka kwestii dotyczących Ligi Polskich Rodzin i posłów z naszego klubu. Porównywał nas, próbował porównać, do, nie wiem, opcji prosocjalistycznej, jako że nie wiadomo, czego chcemy.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chcę przypomnieć, że to pan minister finansów Leszek Balcerowicz w latach 1997–1999 podnosił 19 razy akcyzę na paliwo. To pan Leszek Balcerowicz, kiedy był ministrem finansów i wicepremierem, grzebał non stop przy VAT, podwyższał VAT na wiele, wiele artykułów. To wreszcie koszt kredytu, który ustala pan Leszek Balcerowicz z Radą Polityki Pieniężnej, jest proinflacyjny, napędza inflację kosztową w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Nie ma takiej inflacji, która polega na tym, że Polacy mają za dużo pieniędzy w stosunku do towarów. Jest odwrotnie. Jest to typowa inflacja kosztowa, którą non stop nakręca pan Leszek Balcerowicz, podnosząc ceny: energii, podatków pośrednich. Doprowadza to do tego, że Polacy nie mają pieniędzy, a towary są coraz droższe. Polityka ta jest prowadzona celowo, w kierunku niszczenia polskiej złotówki.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">My nie atakujemy Narodowego Banku Polskiego jako instytucji. My tej instytucji zawsze będziemy bronić. To jest jeden z największych skarbów polskich i trzeba go bronić. Niech pan Balcerowicz nie poniża, nie atakuje Ligi Polskich Rodzin, że podważamy pozycję Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">My podważamy działania i będziemy atakować człowieka, który nie zasługuje na to, żeby być prezesem Narodowego Banku Polskiego, bo nawet nie wie, jaką wartość ma Narodowy Bank Polski. Nie wie, jaką wartość ma ten budynek, jakim majątkiem dysponuje.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">To jest typowy pseudoliberał, który wywodzi się z partii komunistycznej, który zamienił książeczki czerwone na czekowe i teraz udaje komunistycznego liberała. To są ludzie niebezpieczni. Dlatego pan Leszek Balcerowicz sprowokował mnie do zajęcia takiego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie marszałku, już kończę, chciałbym jeszcze zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chciałbym zapytać, jak się będzie kształtować popyt na pieniądze w Polsce po likwidacji złotego i wyzbyciu się polskiej władzy monetarnej na rzecz Europejskiego Banku Centralnego? Czy likwidacja złotego i wyzbycie się polskiej władzy monetarnej na rzecz Europejskiego Banku Centralnego spowoduje wydłużenie reakcji na impulsy monetarne w polskiej gospodarce?</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#PosełZygmuntWrzodak">Czy sfera realna w Polsce będzie potrzebować więcej czasu, aby przystosować się do nowych mechanizmów emisyjnych pieniądza funkcjonujących w strefie euro? Jak się zmieni struktura polskiego PKB po przystąpieniu do strefy euro? Jaki wpływ będzie miała likwidacja złotego i polskiej władzy monetarnej na procesy gospodarcze zachodzące na poziomie mikroekonomicznym? Które sektory polskiej gospodarki będą odczuwały nadpłynność, a które deficyt płynności po przystąpieniu do strefy euro? Jest wiele pytań i wiele wątpliwości, z którymi zwracamy się do pana. Oczekujemy, że pan minister na wszystkie nasze pytania odpowie. Jeśli nie udzieli pan z tej trybuny konkretnej odpowiedzi, to proszę ustosunkować się na piśmie i przesłać odpowiedź każdemu posłowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalinowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełStanisławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W Polsce o unii walutowej mówi się jedynie w aspekcie korzyści ekonomicznych, i to głównie w skali makro. Podkreśla się zwłaszcza: zmniejszenie kosztów transakcji, zmniejszenie kosztów operacji bankowych, dostęp do nowych źródeł finansowania, spadek inflacji oraz zapewnienie swobody i dynamiki prowadzenia działalności gospodarczej. Jednakże warunkiem przystąpienia Polski do strefy euro będzie niewątpliwie spełnienie przez nasz kraj szeregu wymogów, tak zwanych kryteriów zbieżności, dzięki którym określa się w szczególności poziom inflacji, wielkość długu publicznego czy też deficyt budżetowy.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełStanisławKalinowski">Dwa pytania: W jakim stopniu dzisiaj Polska spełnia kryteria zbieżności i jakie będą koszty społeczne osiągnięcia tychże kryteriów? Unia walutowa zakłada wyrównanie poziomu cen. W jakim zatem zakresie i w jakich obszarach wzrosną ceny w Polsce, a w jakich zmaleją? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Hannę Mierzejewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełHannaMierzejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nas, Polaków, przeciętnych Kowalskich, przywiązanych emocjonalnie do polskiej złotówki - która jest symbolem naszej wolności i suwerenności, wszak złotówka jest obecna na ziemiach polskich od ponad pięciuset lat z przerwami, które wynikały z represji po powstaniu listopadowym i styczniowym, kiedy zaborca rusyfikował także pieniądz, wprowadzając ruble - otóż nas, przeciętnych Kowalskich, interesują mocne argumenty ekonomiczne, które przekonałyby nas o tym, że z polskiej złotówki rzeczywiście warto zrezygnować na rzecz euro. Jednak takich mocnych argumentów nie było w wystąpieniu pana ministra. Usłyszeliśmy, że korzyść dla Polski to brak ryzyka kursowego i wzmocnienie powiązań kapitałowych oraz - cytuję tu słowa pana ministra - że unia monetarna oznacza pełniejsze włączenie w struktury Unii. Są to argumenty dla polskich eurosceptyków i eurorealistów mało przekonujące.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełHannaMierzejewska">Pragnę zapytać pana ministra: Czy Polska, wchodząc do strefy euro, będzie mogła prowadzić efektywną politykę gospodarczą realizującą specyficzne potrzeby naszego kraju? Kolejne pytanie: Jaki okres przewiduje pan na wyjście z szoku polskich przedsiębiorstw po wejściu do strefy euro, gdy realny zysk tych przedsiębiorstw zostanie pomniejszony praktycznie o połowę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Borucką-Cieślewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełAnnaBoruckaCieślewicz">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Z uwagą wysłuchałam akademickiego wykładu pana ministra, w którym pan przedstawił zarówno zagrożenia, jak i korzyści, jakie wynikają z naszego przystąpienia do strefy euro. Sugerował pan, że korzyści będą przeważały nad zagrożeniami. Chciałabym zapytać: Skąd taki optymistyczny wniosek? W dalszej wypowiedzi postaram się jeszcze to podeprzeć. Nie tak dawno bowiem uczestniczyłam w seminarium poświęconym projektowi budżetu Unii Europejskiej na lata 2007–2013. Z analizy tego projektu wynika, że będzie to budżet niekorzystny dla dziesiątki państw nowo przyjętych i w związku z tym mam trzy następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełAnnaBoruckaCieślewicz">Pierwsze pytanie: Czy w strategii rządowej przewiduje się przyspieszenie procesu dostosowawczego, jeśli chodzi o nasze przystąpienie do strefy euro, dopóki te relacje budżetowe między Unią a nami są korzystne? Chodzi o okres najbliższych dwóch lat. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełAnnaBoruckaCieślewicz">Druga kwestia: Czy, skoro nie jest wyjaśniona jeszcze sprawa klasyfikacji budżetowej OFE, to w ogóle jest sens w tym czasie mówić o jakimkolwiek terminie naszego przystąpienia do strefy euro? Trzecia kwestia, którą chcę podnieść: Gdybyśmy już, zakładając teoretycznie, przystąpili do tej strefy euro, jakie mamy gwarancje, że polityka monetarna Europejskiego Banku Centralnego będzie korzystna dla naszej gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełAnnaBoruckaCieślewicz">Widzę, że jeszcze mam troszkę czasu, wobec tego pan marszałek pozwoli mi na pewną osobistą dygresję.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełAnnaBoruckaCieślewicz">Proszę państwa, z zawodu jestem nauczycielem akademickim i proszę mi wierzyć, że nigdy bym się nie ośmieliła potraktować moich słuchaczy jako niesfornych, nierozgarniętych Kaziów, a zrobił to pan prof. Leszek Balcerowicz, co z przykrością muszę stwierdzić pod jego nieobecność. Muszę powiedzieć, bo inaczej nie mogłabym wyjść z tej sali: Proszę państwa, dla mnie jest to szok symetryczno-asymetryczny, jeżeli w ogóle coś takiego jest możliwe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełStanisławDulias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełStanisławDulias">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Może teraz, bez większych emocji, dokończę w kilku zdaniach to, co chciałem powiedzieć. Sytuacja społeczna, jaką mamy, jest to przecież odbicie nie charakterów Polaków, ale jest to odbicie biedy, nędzy, a za ich przyczyną patologii, które w naszym kraju występują. One są, chociaż często udajemy, że tego nie widzimy. Jest to efekt przebytej 14-letniej drogi transformacji. Nie zastanawialiśmy się nad tym, jakie są przyczyny. (Mój wniosek dotyczący raportu o stanie Polski od wielu miesięcy leży. Po pierwszym czytaniu w komisji znika, rząd daje stanowisko). Uważam, że źródła poprawy należy szukać we wzroście potencjału gospodarczego, a my go po prostu likwidujemy, obłudnie mówiąc społeczeństwu, że gospodarkę rozwijamy.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełStanisławDulias">Teraz konkretne pytania. Czy pan minister uważa za możliwe osiągnięcie 3% wskaźnika deficytu budżetowego w najbliższych kilku latach? Czy to jest w ogóle możliwe?</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełStanisławDulias">Drugie pytanie. Czynniki, które mogą korzystnie wpłynąć na stan polskich stosunków społeczno-gospodarczych, to lepsze wykorzystanie - może teraz niepopularna jest ta nazwa - sił wytwórczych. My akurat robimy odwrotnie. Niszczymy i ludzi, i fabryki, zakłady, sprzęt, maszyny niszczymy. Podkreśliłem to po to, aby łatwiej było zrozumieć intencję mojego pytania.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełStanisławDulias">Panie ministrze, czy dostrzega pan logikę w zaciąganiu wysokoprocentowych kredytów na pokrycie skutków likwidacji opłacalnej produkcji? To jest w budżecie na przyszły rok. Chodzi mi o całą dziedzinę górnictwa. Proszę sprawdzić. Grube pieniądze bierzemy na pokrycie skutków likwidacji górnictwa, które jest w tej chwili zyskowne i było zyskowne, wbrew temu, co się mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jestem zmuszony podziękować panu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełStanisławDulias">Już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zwłaszcza, że pan nie mówi w ogóle o wprowadzeniu euro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełStanisławDulias">Proszę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W ogóle pan o wprowadzeniu euro nie mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełStanisławDulias">Panie marszałku, ja sobie nie wyobrażam, by nie mówić o gospodarce, ale mówić o euro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełStanisławDulias">Przecież to chodzi o kilka warunków podstawowych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełStanisławDulias">...które musimy spełnić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">...dziękuję bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełStanisławDulias">...chcąc wstąpić do strefy euro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpał pan swój czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełStanisławDulias">Jeszcze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełStanisławDulias">Nie. Jeszcze dokończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, no naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełStanisławDulias">Pan mi przerwał, panie marszałku. Drugi raz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Po tym, jak pan skończył. Naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełStanisławDulias">Nie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę minutę dodać.)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełStanisławDulias">Minutę, nie minutę, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">No, niech pan skończy, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełStanisławDulias">Czy uważa pan, panie ministrze, że nasza złotówka powinna być urealniona?</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełStanisławDulias">Następnie: Mówił pan o szoku. Czy nie sądzi pan, że dotknięcie takim szokiem, obojętne, czy będzie on symetryczny, czy asymetryczny, może być cięższe dla większego organizmu, czyli dla całej strefy euro, niż dla pojedynczego państwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJózefCepil">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełJózefCepil">Panie Ministrze! Jednym z podstawowych warunków przystąpienia Polski do strefy euro jest spełnienie tak zwanych kryteriów fiskalnych, które dotyczą wielkości deficytu sektora finansów publicznych oraz długu publicznego. Kraj zabiegający o przyjęcie do strefy euro nie może wykazywać planowanego lub faktycznego deficytu wyższego niż 3% PKB, a relacja jego długu publicznego do PKB nie powinna przekraczać 60%. To wiemy. Jak wynika z projektu budżetu na 2005 r., oprócz wstrzymania waloryzacji emerytur i rent rząd jak dotąd nie opracował programu naprawy finansów publicznych, a relacja długu publicznego do PKB praktycznie sięga konstytucyjnej granicy.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PosełJózefCepil">Warunkiem przystąpienia do strefy euro jest również spełnienie monetarnych kryteriów zbieżności odnoszących się do stabilności cen, wysokości długoterminowych stóp procentowych oraz stabilności kursu walutowego. Zgodnie z kryterium inflacyjnym kraj aspirujący do przystąpienia do unii monetarnej nie może w okresie referencyjnym wykazywać tempa wzrostu cen wyższego o więcej niż 1,5% od średnich w trzech krajach Unii Europejskiej, a długoterminowa stopa procentowa nie powinna przekraczać o więcej niż 2% średnich z takich stóp w trzech krajach Unii. I tu pytanie: Czy rząd chce spełnić kryteria, czy też uznaje, że ich spełnienie zbyt drogo by Polskę kosztowało?</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PosełJózefCepil">Jest też pytanie drugie. Z informacji przedłożonej przez rząd wynika, że rezultatem opóźnienia wprowadzenia euro w Polsce będzie utrata możliwości zwiększenia tempa wzrostu gospodarczego. Jednocześnie można uznać, że rząd poprzez bierność w swoim działaniu opóźnia realizację programu dostosowawczego i utrwala w sposób szczególny przeszkody na drodze do przystąpienia Polski do strefy euro przede wszystkim poprzez: zwiększenie długu publicznego i automatycznie wzrost ryzyka kryzysu finansów publicznych, wzrost obciążenia wydatków budżetu państwa obsługą długu, spowodowany presją na wzrost stóp procentowych oraz związanym z tym efektem zaniechania inwestycji prywatnych, niestabilność kursu złotego, która w przypadku pogłębienia nierównowagi makroekonomicznej zagraża również stabilności cen. Pytam się, w jakim okresie i jakie działania podejmie rząd, aby przedstawione wyżej problemy zostały jak najszybciej usunięte, oraz kto ponosi odpowiedzialność za ten okres działania rządu i w tym zakresie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Ministrze! Mam pewną trudność, mianowicie powiedział pan, że nie jest pan politykiem. Stanowisko ministra jest stanowiskiem politycznym. Ja stwierdzam, że rzeczywiście z pańskiego obszaru intelektualnego jest jakby wypreparowana pewna strefa pojęć i jakby rzeczywiście nie było możliwości rozmowy na ten temat, nie było korelacji pańskich odniesień z całą ogromną, ważną strefą, ale spróbujmy w dalszym ciągu rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Ma pan jako partnera Narodowy Bank Polski. Jaki ma on cel zapisany w konstytucji? Odpowiada za wartość polskiego pieniądza. Koniec, kropka, finito. Cała reszta to opisy tego narodowego banku i stanowisk w nim i z nim związanych. Tymczasem jedna z najlepiej rozwijających się gospodarek, choć mająca trudności, czyli gospodarka amerykańska, ma to urządzone inaczej. Otóż tam Greenspan oświadcza, że naszym celem nadrzędnym jest maksymalny, dający się utrzymać wzrost gospodarczy, a ustawa amerykańska wymienia trzy cele: maksymalizacja zatrudnienia, stabilne ceny i umiarkowana długookresowa stopa procentowa.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Moje pytanie brzmi: Czy panu nie byłoby łatwiej współpracować z tak zaprogramowanym kontrahentem, jakim jest dla pana Narodowy Bank Polski? Proszę nie odrzucać tego, dlatego że jest to przykład z innego kontynentu, gdyż Anglicy również mają nieco inne rozwiązania, mianowicie u nich minister skarbu państwa może nakazać brytyjskiej radzie polityki pieniężnej prowadzenie pożądanej przez rząd polityki pieniężnej. Czy nie lepiej byłoby panu funkcjonować w takim układzie? Czy to by nie było skuteczniejsze dla polskiej gospodarki? Przecież polska gospodarka, nawet w tym optymalnym obszarze walutowym, o którym pan mówił, może i będzie przeżywać szoki asymetryczne, na które my musimy reagować. Nie będzie na to reagował Europejski Bank Centralny, tylko to my musimy na to reagować. I teraz mając taki elastyczny instrument do współpracy, czy panu nie byłoby łatwiej? Jeżeli mi pan powie, że nie, to proszę mi uzasadnić, dlaczego nie? To jest jedno pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, pani poseł, pani przekroczyła już czas o minutę. Jestem zmuszony pani podziękować, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Ach jej, panie, panie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">No nie, ja mam jeszcze jedno ciekawe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale pani poseł, są pewne reguły. Chyba że to jest bardzo krótkie pytanie i pani obieca, że nie będą to kolejne 3 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Pan strzeże dziś, rozumiem, pana ministra, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, pani poseł. Bardzo krótko proszę, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Bardzo krótko?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Dobrze, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Jeżeli chcemy dogonić Unię Europejską pod względem rozwoju, to nie ma możliwości dogonienia tego rozwoju bez podnoszenia cen. Doświadczenia krajów unijnych są bardzo jednoznaczne, chociaż pan tutaj podawał to w wątpliwość, ale one są jednoznaczne. Wprowadzenie euro było powodem wzrostu cen. Skarżą się na to Niemcy, Holendrzy, Włosi, Francuzi, wszyscy po kolei. To znaczy, że im się nie zdaje, panie ministrze, to nam się może zdawać, że się nic nie stanie. Im się na pewno nie zdaje. Czy pan nie obawia się takiej konsekwencji i takiego posunięcia w stosunku do Polski? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Kantor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ja nie śmiem tutaj polemizować z pana wiedzą merytoryczną, natomiast chcę zwrócić uwagę na dwie rzeczy, że my mówimy, rozmawiamy, znajdując się w dwóch różnych światach. Tak jak w Polsce są trzeźwi inaczej, rozumni inaczej, prawda, profesorzy inaczej i zdaje mi się, że z tej informacji tutaj i tej dyskusji, która jest...</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Głos z sali: My sami najlepiej rozumiemy.)</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PosełEwaKantor">No tak, nawet i „Gazeta Wyborcza” rozumie inaczej, zrozumiała ostatnio, że po prostu nie da się poprzez kasy fiskalne i podatek dochodowy zmniejszyć deficytu i trzeba zrobić coś innego, więc to są osiągnięcia, ale te osiągnięcia za dużo kosztują Polskę, jeżeli chodzi o środowiska liberalne. Ale jest taki dokument, który jest w naszej dyspozycji i po tym wykładzie profesora inaczej, Leszka Balcerowicza, wynika, że jego argumenty są nie do przyjęcia, ponieważ z tego dokumentu przygotowanego przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wynika wyraźnie, że po wprowadzeniu euro pomiędzy krajami Europy Wschodniej a Europy Zachodniej nastąpi ogromna asymetria. Więc nam państwo mówicie rzeczy, które oczywiście są niezgodne ze stanem w przyszłości. Ale czy państwo nie bierzecie tego pod uwagę, że są również oceny specjalistów, ludzi, którzy patrzą nie z poziomu jakiegoś prywatnego interesu czy jakiejś zależności, której podlegają, tylko są niezależni od tego, co się dzieje w Polsce i co się dzieje w Europie, i że oni nie potrafią tego ocenić w sposób właściwy? Czy państwo im odmawiacie wiedzy i umiejętności? Bo wygląda na to, że mamy dwa światy wiedzy naukowej. Dlatego bardzo proszę o odniesienie się, jak te wszystkie rzeczy się mają?</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PosełEwaKantor">Chciałabym jeszcze o jedno prosić, żeby po prostu nie obrażać tutaj nawet naszego myślenia i kojarzenia, bo jeżeli wychodzi profesor inaczej, Balcerowicz, i mówi o Anglii, o Francji, o Niemczech, i mówi, używając innych kryteriów, tłumacząc jedno zjawisko, i o tym samym zjawisku mówi przy zastosowaniu innych kryteriów, to jest naprawdę założenie w stosunku do nas, że my w ogóle nie słuchamy tego, co państwo mówicie, i że można po prostu pleść, byle pleść.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PosełEwaKantor">I teraz chciałam zapytać się, z której grupy profesorów jest pan minister, i czy na czas wejścia do Sejmu po prostu zostawił profesurę, i wchodzi w świat całkowitej abstrakcji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Wiesława Szczukę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja podejmę tylko próbę zmierzenia się z tym ogromem pytań, które zostały tu zadane. Siłą rzeczy nie będę w stanie szczegółowo odpowiedzieć na wszystkie z nich. Jeśli jednak taka będzie potrzeba i jeśli będzie konkretna materia, do której będziemy mogli się odnieść, to oczywiście postaramy się uczynić to w formie pisemnej. Myślę, że ta debata była bardzo ważna, bo ona nam, którzy patrzymy na sprawy przede wszystkim w sposób ekonomiczny, uświadamia, że mogą być inne spojrzenia na ten aspekt, że one muszą zostać uwzględnione w tym procesie. Aczkolwiek uważam, że jedno i drugie podejście musi prowadzić do tego, co jest wspólne dla wszystkich, jak myślę, czyli dla dobra tego kraju, dla przyszłości naszej gospodarki i przez to - dla dobrobytu naszego społeczeństwa. To jest nasze podejście, podejście, które prezentował pan minister Gronicki w swoim wystąpieniu, że my, starając się przedstawiać argumenty ekonomiczne, przedstawiamy się w sposób uczciwy, racjonalny. Chcemy przedstawić pewien rodzaj bilansu między kosztami i korzyściami, jakie mogą wyniknąć z przyjęcia euro. W wyniku naszej oceny, która jest oparta na bardzo różnych badaniach ekonomicznych, na doświadczeniach innych krajów, ten bilans kształtuje się korzystnie. Stąd to stanowisko, które rząd prezentuje konsekwentnie i jest tutaj zgodny z Narodowym Bankiem Polskim, że przyjęcie euro będzie dla nas decyzją, która ma racjonalność ekonomiczną i to jest główne kryterium w tejże decyzji. Niezależnie od tego, że jest to również konsekwencja wyboru, jaki został dokonany przez większość społeczeństwa w momencie przystępowania do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Jest istotna różnica między sytuacją Polski a takich krajów, jak Dania czy Wielka Brytania, które mają tzw. klauzulę ucieczkową czy postanowiły, że nie korzystają z możliwości derogacji, czyli wybrały możliwość nieprzystąpienia do strefy euro. Polska takiej możliwości postanowiła nie wybierać i w związku z tym konsekwentnie będziemy musieli, tak jak to zostało powiedziane, prędzej czy później do tejże strefy euro przystąpić.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Jeśli chodzi o wybór, który mamy przed sobą, dotyczy on tempa przystąpienia. Wbrew niektórym wypowiedziom nie jest tak, że jest jakiś pośpiech, popłoch czy bardzo szybkie tempo zmierzania do tejże strefy euro. Jeśli mówimy o roku 2009 bądź 2010 jako możliwym terminie przystąpienia, to ja nie wiem, czy to jest perspektywa dramatycznie bliska, która nie pozostawia możliwości wprowadzenia w tym okresie jeszcze niezbędnych dostosowań. Nikt też nie mówił, nie próbował twierdzić, ze strefa euro to jest jakaś ziemia obiecana, która rozwiązuje wszystkie problemy. Oczywiście, jeśli przedstawiamy zarówno korzyści, jak i pewne koszty związane z tym, to staramy się, jak powiedziałem, to robić w sposób uczciwy. Argumenty, że kraje obecne w strefie euro nie rozwijają się tak szybko, jak niektóre kraje, które nie są w strefie euro, to jest argumentacja, która jest o tyle nie do końca przekonująca, że trzeba było porównać sytuację tych krajów, które są w tej chwili w strefie euro, z sytuacją, gdyby one nie były w tejże strefie, i wtedy można by było twierdzić, czy rozwijałyby się szybciej, czy też nie, a nie porównywać je z krajami, które są jakby na zewnątrz, dlatego, że to jest inny rodzaj porównań.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Były często pytania o to, które kraje skorzystały. Tak jak pan minister Gronicki powiedział, skorzystały te kraje, które są na peryferiach. Kraje typu Grecja, Portugalia czy Irlandia skorzystały w wyniku obniżenia istotnego czy bardzo znacznego obniżenia stóp procentowych. W przypadku Irlandii miało to też tę dodatkową korzyść, że kraj ten zaczynał z bardzo wysokim poziomem długu publicznego i stopniowo w procesie dochodzenia euro i obniżania stóp procentowych tenże dług publiczny bardzo drastycznie się zmniejszył...</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie, zmniejszył się, a u nas rośnie.)</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Podstawą sukcesu Irlandii było jednak zawarcie pewnego rodzaju paktu społecznego, który pozwolił utrzymać w ryzach płace. Irlandia przechodziła przez okres wielkiej ekspansji budżetowej, która do niczego nie doprowadziła, i dopiero zawarcie swego rodzaju paktu społecznego, wsparte przez bardzo...</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Komplementarne działanie.)</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">...zdecydowaną, otwartą politykę na inwestycje zagraniczne, pozwoliło temu krajowi osiągnąć ten poziomu rozwoju...</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Inwestycje, ale nie wszystkie.)</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">...który w tymże kraju został osiągnięty.</u>
          <u xml:id="u-224.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale bardzo proszę, żebyście państwo nie nadużywali „świeżości” pana ministra i nie wciągali go w niedopuszczalne polemiki.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę, panie ministrze, nie reagować na okrzyki z sali, bo to jest najbardziej niebezpieczna ścieżka dla ministra w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Tak. Często to pojawiało się i słusznie pan poseł Łopuszański zwraca uwagę, że kwestia przyjęcia euro jest to również wybór polityczny. My się do tej sfery nie odnosimy inaczej, tylko w ten sposób, jakby poprzez wskazanie, że przystąpienie do Unii Europejskiej było również wyborem politycznym, który przez większość narodu został jednoznacznie poparty w referendum. I z tym wyborem musimy się liczyć.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Swego rodzaju projekt, którym jest Unia Europejska, a w nim strefa euro, z zamierzenia swego ma służyć jakby umocnieniu jedności europejskiej, przeciwdziałaniu doświadczeń, które były w historii, związanych z podziałami, które występowały w Europie. I to jest wspólne dobro, tak jak wspólnym dobrem w przekonaniu wielu jest polityka gospodarcza, która nakierowana jest na interes całego ugrupowania, a nie każdego pojedynczego kraju. Bo jeśli całe ugrupowanie się rozwija lepiej, jeśli jest bardziej stabilne, to oczywiście korzystają na tym wszystkie kraje, które do tego ugrupowania należą, poprzez to, że mogą więcej eksportować, że mają stabilne warunki rozwoju itd. I jednocześnie bardzo ważnym aspektem w tym wszystkim jest przyszłość Europy jako takiej w konkurencji z tymi obszarami, które, jak tutaj było powiedziane, rozwijają się dużo bardziej dynamicznie, typu Stany Zjednoczone czy Azja. Bez ujednolicenia rynków finansowych w Europie, bez stworzenia dużo łatwiejszego i tańszego dostępu do kredytu Unia Europejska nie mogłaby po prostu konkurować przy tej strukturze demograficznej i przy tym obciążeniu, jeśli chodzi o kwestię wsparcia socjalnego, jakie są tradycyjne dla Europy. Tak że to też jest część odpowiedzi na pytanie, dlaczego niektóre kraje, tak jak pan minister Gronicki mówił, rozwijają się szybciej lub też wolniej, typu Wielka Brytania, gdzie dokonano zdecydowanej reformy świadczeń socjalnych. To samo nastąpiło w Szwecji. Szwecja dopiero poprzez dość istotne odejście od swojego modelu socjalnego uzdrowiła sytuację gospodarczą i to pozwoliło jej rozwijać się w tym tempie, w jakim się rozwija, aczkolwiek trzeba przypomnieć, że rząd szwedzki również opowiada się dość jednoznacznie za przystąpieniem do strefy euro, aczkolwiek musi w tym względzie uzyskać oczywiście poparcie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Głos z sali: ...nie uzyskuje.)</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Póki co, to prawda, nie uzyskał. Nie dyskutujemy z faktami, taki był wynik referendum.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Jeśli chodzi o to, czy utrata polityki pieniężnej i polityki kursowej będzie dla nas bolesna. Trzeba, po pierwsze, cały czas pamiętać, że polityka monetarna będzie prowadzona, tylko będzie prowadzona w interesie całego ugrupowania, co oznacza oczywiście, że to będzie dobre dla ugrupowania, natomiast nie zawsze będzie równie dobre dla wszystkich krajów. Aczkolwiek dla takich krajów, które wchodzą do ugrupowania, mając wyższe poziomy stóp procentowych, to będzie z założenia jakby zjawisko bardziej korzystne i rodzące raczej właśnie niebezpieczeństwo pewnego boomu kredytowego. Były również pytania o to, czy rozwinie się kredyt. Oczywiście, jeśli obniżają się stopy procentowe, to również będzie rozwijał się kredyt. Natomiast utrata zarówno polityki monetarnej, jak i walutowej nie powinna w znaczącym stopniu odbić się na perspektywach długookresowego rozwoju polskiej gospodarki. Jak wiadomo polityka monetarna ma krótkookresowy wpływ na kształtowanie się zjawisk gospodarczych. Natomiast polityka kursu walutowego może wręcz powodować destabilizację sytuacji gospodarczej poprzez przenoszenie impulsów zewnętrznych. W związku z tym te instrumenty nie będą odczuwane zbyt boleśnie, jak powiedziałem, z perspektywy długookresowej, natomiast w dyspozycji rządu pozostaną bardzo ważne instrumenty, takie jak polityka fiskalna. Tutaj poza tymi ograniczeniami, które już w tej chwili wynikają z paktu stabilności i wzrostu, nie będzie żadnej zmiany związanej z wejściem do strefy euro poza jedną możliwością, że Polska w przypadku niewywiązywania się ze zobowiązania do utrzymania deficytów w wyznaczonych granicach będzie musiała doprowadzić do realizacji tego wymogu w odpowiednim terminie pod ewentualnym rygorem zagrożenia sankcjami, jakie są przewidziane w traktacie o utworzeniu Unii Europejskiej. Natomiast będą, jak mówię, instrumenty, które są najważniejsze dla perspektyw rozwoju długookresowego, czyli przede wszystkim polityka strukturalna, która będzie wspierana przez fundusze unijne. I to jest najważniejsze, czy będziemy mieli instrumenty, które będą prowadziły do zwiększania wydajności pracy, czy będziemy mieli środki na to, żeby inwestować w badania i rozwój, w innowacje, bo to jest podstawa przyspieszenia wzrostu gospodarczego, a nie to, czy będziemy mieli niezależną politykę monetarną. Ona może tylko w krótkim czasie łagodzić wahania, a na pewno nie zbuduje świetlanej przyszłości naszej gospodarki, bo nie taka jest jej funkcja. Polityka monetarna z założenia ma służyć tylko stabilizowaniu gospodarki, a nie jest w stanie zagwarantować długookresowego rozwoju, dlatego przedstawiane przez panią poseł Masłowską propozycje dotyczące roli banku centralnego, tego, żeby zajmował się on finansowaniem małego sektora i naszych przedsiębiorstw proeksportowych poprzez GDR-y, których w tej chwili jest bardzo niewiele, jest całkowicie wbrew trendom występującym w całej gospodarce światowej i wbrew temu, jak powszechnie pojmowana jest rola banku centralnego w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Wiele było stwierdzeń, zwłaszcza ze strony przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, że w momencie wejścia do strefy euro przeżyjemy jakiś wielki szok. Nie wiem, na czym taka opinia jest oparta, doświadczenia innych krajów na to nie wskazują. Zasadą obserwowaną przy przyjmowaniu euro czy nawet wcześniej, przy wchodzeniu do systemu ERM2, jest, że kurs walutowy kształtuje się na poziomie zbliżonym do rynkowego przed wejściem do tegoż systemu. W związku z tym ten kurs po prostu zostanie przeniesiony, będzie taki, jak przedtem, i od polityki gospodarczej w okresie przechodzenia będzie zależało, czy będzie on odzwierciedlał realia gospodarcze, czy też nie, czy będzie kursem równowagi. Zatem nie ma mowy o urealnianiu kursu, ponieważ przynajmniej w tej chwili większość analiz wskazuje na to, że kurs złotego jest bliski poziomu uważanego za kurs równowagi.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Pan poseł Ratajczak pytał o to, czy nastąpi...</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Przepraszam bardzo, pani poseł Ratajczak pytała, czy nastąpi ujednolicenie nadzoru bankowego, czy nastąpią tu jakieś zmiany. Wejście do strefy euro nie spowoduje żadnych bezpośrednich zmian w sferze nadzoru bankowego, tak że nie będzie tutaj zagrożeń, natomiast jest szerszy projekt europejski, który pozwala na polepszenie funkcjonowania rynku finansowego w Europie. Dzięki temu nasze banki będą mogły funkcjonować lepiej. To wymusza większą współpracę międzynarodową w zakresie nadzoru w sensie wymiany informacji i wymaga procesu konsolidacji systemów finansowych przekraczającego granice. Dlatego współpraca w zakresie nadzoru bankowego jest niezbędna i konieczna.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">O tym, czy będzie przyspieszenie tempa wzrostu produktu krajowego brutto - pytała o to pani poseł Sowińska - obszernie mówił pan minister Gronicki, powołując się na wyniki badań. Mówiłem również o tym, ile będzie swobody w polityce fiskalnej i że jest dużo instrumentów, które będą służyły długoterminowemu wzrostowi naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Pan poseł Kotlinowski pytał o to, co się stanie z naszymi rezerwami walutowymi. Istotnie, część naszych rezerw walutowych zostanie przekazana do dyspozycji Europejskiego Banku Centralnego. W tej chwili nie pamiętam dokładnie, jaka to będzie kwota, natomiast jesteśmy gotowi przekazać tę informację w odpowiedzi pisemnej - chodzi o to, jaka jest dokładnie zasada transferu. Będzie to tylko część naszych rezerw walutowych, reszta pozostanie w kraju, aczkolwiek, jak powiedziałem, przekażemy dokładną informację w odpowiedzi pisemnej. Trudno mieć tutaj te dane. Jak powiedziałem, będzie to tylko udostępnienie Bankowi Centralnemu, a nie przekazanie części rezerw walutowych i części rezerw złota, których nie mamy, jak wiadomo, zbyt wiele.</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Pan poseł Kotlinowski pytał, w jakim stopniu spełniamy kryteria z Maastricht. Ta odpowiedź już padła, więc uważam, że powtarzanie tego byłoby zbędne. W dużej mierze zarówno jeśli chodzi o przygotowanie do spełniania kryteriów makroekonomicznych, jak i kryteriów formalnych Polska jest zaawansowana, poza sprawą kryteriów fiskalnych, o czym również była mowa.</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Musiałbym się wesprzeć wiedzą pana marszałka Nałęcza, czy rzeczywiście złoty jest u nas od 500 lat, jak mówiła pani poseł Mierzejewska. Mam wrażenie, że został wprowadzony w 1924 r. reformą Grabskiego, ale to jest pewnie do ustalenia przez historyków. Ja nie jestem historykiem.</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Myślę, że w tym miejscu przerwę, ponieważ rozumiem, że pan minister Gronicki będzie chciał jeszcze uzupełnić moją odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-226.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławSzczuka">Dziękuję bardzo, panie marszałku, Wysoka Izbo, za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Mirosława Gronickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Oczywiście również chcę podziękować za możliwość współuczestniczenia w tak interesującej debacie. Po debacie budżetowej jest to moja druga w życiu debata, nie mniej interesująca. Chciałbym natomiast zwrócić uwagę na kilka aspektów.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Pierwsza sprawa. Nikt rozsądny w rządzie nie jest samobójcą i nie będzie wchodził do strefy euro, jeżeli nie spełnimy warunków i nie będzie przyzwolenia społecznego. Od tego trzeba zacząć. I w tym momencie aspekt polityczny jest oczywiście bardzo ważny. To pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Druga kwestia. Im więcej dyskusji, które pokazują, jakie są zagrożenia, identyfikujących te zagrożenia - bo w tym momencie mówimy raczej o zagrożeniach - tym lepiej. Oczywiście ekonomiści czy finansiści mają swoją mantrę i zawsze będą pokazywali, że lepiej mieć jedną walutę niż pięćdziesiąt. Tak samo trudno by było np. rządzić krajem, jak to się odbywało w średniowieczu - tu znowu do pana marszałka możemy się odwołać, chociaż dla mnie historia jest czymś w rodzaju hobby. Kiedy była Polska dzielnicowa, mieliśmy różne waluty. Kraj, który był mniej więcej obszarowo chyba nawet mniejszy niż obecnie, będąc tak podzielony, miał kilkanaście walut. Każda z tych walut miała inną wartość i trudno było właściwie się w tym wszystkim połapać, aczkolwiek wszystko to funkcjonowało. Natomiast kiedy nastąpiło zjednoczenie Polski i mieliśmy rozsądnego króla, którym był Kazimierz Wielki, sytuacja była dramatycznie inna. Polska gospodarka...</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Głos z sali: W systemie europejskim...)</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dobrze. Ale teraz następna sprawa. To jest to samo, co się zdarzyło...</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan mówi o zupełnie innych wartościach.)</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">W średniowieczu było podobnie. Mieliśmy dukaty, które były walutą właściwie akceptowaną w każdym kraju europejskim, i też to nie przeszkadzało, ale to, że jest...</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Złoty może być też uznawany w całym świecie. Jest kwestia jego wartości tutaj.)</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Rozumiem, że państwo uważacie, że Polska jest supermocarstwem. Tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Ma wszelkie możliwości, żeby być mocarstwem, brak tylko właściwej polityki gospodarczej.)</u>
          <u xml:id="u-228.11" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Udział Polski w gospodarce światowej, w produkcie krajowym brutto, żeby nie było wątpliwości, wynosi raptem 0,4%. Jeżeli chodzi o udział w podaży pieniądza - bo padło tutaj również takie pytanie - jest to może nawet 0,1%, o ile dobrze pamiętam. Proszę więc brać pod uwagę skalę, w jakiej operujemy, i to, o czym mówimy. Jest to więc pierwsza, zasadnicza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-228.12" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Rozumiem, że były bardzo fajne pytania ze strony pani poseł Nowiny Konopki - tak to się odmienia; bardzo przepraszam, że...</u>
          <u xml:id="u-228.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nowina.)</u>
          <u xml:id="u-228.14" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-228.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nowina Konopka)</u>
          <u xml:id="u-228.16" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Nowiny Konopka.</u>
          <u xml:id="u-228.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nowina.)</u>
          <u xml:id="u-228.18" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-228.19" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Nowina Konopka, bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-228.20" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Znowu mogę powiedzieć, że jestem ekonomistą. Pierwsze, podstawowe zagadnienie jest takie. Jako ekonomista traktuję politykę jako ograniczenie. Państwo wybaczą, ale jest ograniczenie twarde i miękkie. Konstytucja w Polsce jest ograniczeniem twardym. Wobec tego gdybym miał gdybać, czy lepiej jest mieć konstytucję Stanów Zjednoczonych, czy być w sytuacji brytyjskiej, gdzie nie ma konstytucji, to takich rozważań nie czynię, bo muszę stać mocno na ziemi.</u>
          <u xml:id="u-228.21" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna rzecz. Jeśli chodzi o podejście do tego, jak funkcjonuje system prawny i polityczny w Wielkiej Brytanii, tam, o ile mi wiadomo, minister Brown, który jest ministrem finansów Wielkiej Brytanii, ma prawo ustalić cel inflacyjny łącznie z bankiem centralnym, czyli z bankiem angielskim; natomiast nie może wpływać na bieżącą politykę monetarną banku angielskiego. Taka więc jest podstawowa różnica. W przypadku Polski mamy zapisane w konstytucji, zgodziliśmy się z tym, wchodząc do Unii Europejskiej, że bank centralny jest niezależny. Państwo możecie różne rzeczy mówić na temat prezesa Leszka Balcerowicza, łącznie z różnymi, powiedzmy, określeniami, nie chcę się do tego odnosić, to nie jest moja sprawa.</u>
          <u xml:id="u-228.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Technik ekonomista.)</u>
          <u xml:id="u-228.23" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Państwo możecie określać to, jak chcecie, natomiast dla mnie jako ministra finansów, pracującego w warunkach określonych ograniczeń prawnych i politycznych, to prezes Balcerowicz jest partnerem, z którym muszę pewne rzeczy uzgadniać. Natomiast nie jest to osoba, której będę przykładowo narzucał, jaki ma być poziom stóp procentowych. Niestety, takie są uwarunkowania. Natomiast prezes Balcerowicz, zgodnie z tym, co jest zapisane pośrednio w tych papierach, które przyjęliśmy, wchodząc do Unii Europejskiej, może mnie jako ministra finansów krytykować za politykę fiskalną, jaką prowadzę. Taka jest, niestety, asymetria i z tym musimy się zgodzić. Ja się akurat z tym zgadzam. Gdy wejdziemy do Unii Monetarnej, już nie będę musiał dyskutować z prezesem Balcerowiczem, tylko będę miał jako partnera bank centralny we Frankfurcie i będę miał tyle samo do powiedzenia, co teraz, czyli dla mnie jako ministra finansów nie ma różnicy.</u>
          <u xml:id="u-228.24" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Proszę państwa, tak musicie to przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-228.25" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna kwestia. Chciałbym jeszcze dokończyć, odnieść się do kilku innych zagadnień i wyraźnie podkreślić: kryteria z Maastricht to nie jest tylko to, co zostało nam narzucone, sami to przyjęliśmy. Kryteria z Maastricht są dla nas obowiązujące, i dla państwa jako polityków też bardzo ważne, bo muszą być one uwzględnione w waszym postępowaniu politycznym w przyszłości, szczególnie jeżeli chodzi o układanie budżetu i ustalanie deficytu budżetowego, dlatego że jeżeli w którymś momencie Unia Europejska powie nam, że deficyt budżetowy w Polsce jest za wysoki, to nie będzie pieniędzy, które powinniśmy dostać z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-228.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy swoje, to są nasze pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-228.27" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Mamy tych pieniędzy za mało i pan bardzo dobrze o tym wie, że jest ich za mało.</u>
          <u xml:id="u-228.28" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Kolejna sprawa, która była podkreślana, to jest to, czy wchodząc do Unii Monetarnej osiągniemy określone korzyści. Jeszcze raz chciałbym podkreślić. Możemy się opierać na bardzo krótkim okresie doświadczeń, dwu- czy trzyletnich, tych krajów, które są w Unii Monetarnej. Staraliśmy się z ministrem Szczuką być szczerzy i otwarci na to, co się dzieje. Wcale nie twierdzimy, że wejście do Unii Monetarnej jest rajem, to nie jest, jak mówimy, free lunch, nic nie ma za darmo, ale z drugiej strony, jeżeli chcemy dokonać kolejnego kroku cywilizacyjnego, to naprawdę lepiej wejść do Unii Monetarnej niż pozostać poza nią. Nie jesteśmy Wielką Brytanią, nie jesteśmy Szwecją. Wielka Brytania to był pierwszy kraj mający w pełni rozwiniętą gospodarkę rynkową, w Szwecji było podobnie. Jesteśmy krajem, który buduje gospodarkę rynkową, jakkolwiek można ją określić, jest ona mniej lub bardziej koślawa, ale ten kraj buduje gospodarkę rynkową zaledwie 15 lat. Musimy te aspekty brać pod uwagę. Każdy element, który pozwoli nam poprawić tę gospodarkę, każdy ruch, który pozwoli nam pójść do przodu, trzeba wykorzystać. Oczywiście musi na to być przyzwolenie polityczne i społeczne. Będziemy się starali państwa eurosceptyków i państwa eurorealistów przekonywać do pewnych racji, które - powiedziałbym - są oczywiste, ale będziemy też starali się uwzględniać te racje, które państwo będą artykułować, które w pewnym momencie będą racjami oczywistymi.</u>
          <u xml:id="u-228.29" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Tak że to nie jest tak, że będziemy cokolwiek narzucać. Mamy demokrację i nie ma czegoś takiego jak dyktaty.</u>
          <u xml:id="u-228.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy prywatyzację WSiP, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-228.31" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Tak, ale to są zupełnie inne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-228.32" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Pytanie, panie ministrze, które w debacie zadałam: W jaki sposób uzyskamy możliwość realizowania polskich celów i obrony polskich interesów w sytuacji, kiedy Polska nie ma żadnego wpływu na decyzje idące z Europejskiego Banku Centralnego, kiedy jesteśmy w swoich decyzjach bankowych w sposób bardzo istotny ograniczeni, a zdarzają się sytuacje...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Przepraszam bardzo, nie ma formuły zadawania pytań na siedząco.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę udzielić wyczerpujących odpowiedzi i będziemy zamykać dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: To było przez mikrofon zadane.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Dobrze. Odpowiem tylko na to pytanie i postaram się... To pytanie było zadane wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dobrze, rozumiem, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Odpowiem od razu na to pytanie. Jest kwestia tego rodzaju: tak samo jak państwo, będąc posłami Sejmu, reprezentując partię, która nie ma większości w Sejmie, nie możecie wszystkiego, co chcecie, przeforsować, mimo że uważacie, że to, co sądzicie, jest słuszne, Polska, będąc w Unii Monetarnej, będzie jednym z kilkunastu krajów w tej Unii. A głos gubernatora polskiego w ECB będzie tak samo ważny, jak głos gubernatora niemieckiego, bo tak to się nazywa.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest to ważone.)</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jest ważone, tak, ale ważone zależnie od tego, jaka będzie polska gospodarka. Tylko że jest kwestia tego rodzaju, że na pewno możliwości Polski, jeżeli chodzi o podejmowanie decyzji, będą większe, bo jednak mimo wszystko w ECB panuje racjonalizm, a nie, powiedziałbym... Proszę?</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A w naszym banku centralnym nie ma racjonalizmu...)</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Nie, państwo mówicie o dwóch rzeczach. Jedna to jest kwestia osobowości prezesa i tego, w jaki sposób z wami rozmawia, a druga to kwestia instytucji jako takiej. W instytucji pracują określeni ludzi, którzy muszą podejmować określone decyzje. Polityka monetarna jest jednoznaczna.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo, w formalnej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie ministrze, pan powiedział, że tylko się odniesie na piśmie do pytania zadanego bodajże przez pana Kotlinowskiego. Chciałbym zwrócić się w imieniu klubu parlamentarnego, żebyśmy na wszystkie pytania, na które pan szczegółowo nie odpowiedział, dostali pisemną odpowiedź. Kwestie poruszane przez posłów z opcji Ligi Polskich Rodzin są zasadnicze i prośba jest taka, żeby pan odpisał nam, bo pytanie pana Kotlinowskiego było kluczowe, jak pamiętam, dotyczyło rezerwy finansów państwa polskiego. Dobrze pan wie, że na przykład konstytucja Kanady czy Stanów Zjednoczonych wprost zakazuje lokowania dewiz tych krajów w innych bankach, poza terytorium tych państw, a u nas jest odwrotnie. Te pieniądze funkcjonują zupełnie gdzie indziej. Chciałbym, żeby pan się odniósł też do tej kwestii, którą poruszył pan Kotlinowski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Prosimy pana ministra o udzielenie odpowiedzi na piśmie w tych kwestiach, które nie były przedmiotem odpowiedzi ustnej bądź miały charakter szczegółowy.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Jeszcze raz chciałbym potwierdzić to, co powiedziałem wcześniej, że jednak Polska miałaby jeden głos, taki sam jak Niemcy, w przypadku głosowania w ECB. Natomiast pozostaje kwestia wejścia do banku i ustawienia rezerw banku, tak?</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Rotacja w zarządzie.)</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Aha, rotacja w zarządzie. Tak że te sprawy jeszcze nie są w pełni rozwiązane, ale dzisiaj wiemy jedno, że jeżelibyśmy weszli do Unii Monetarnej, to tak by było. To jest raczej pewne.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Natomiast jeszcze jest jedna sprawa. Chciałbym państwu podać tylko jeden przykład kraju. Jest to Finlandia, która z punktu widzenia ekonomicznego mogłaby spokojnie do Unii Monetarnej nie wchodzić, bo była w podobnej sytuacji jak Szwecja czy Dania. Natomiast weszła do unii monetarnej ze względów innych, bardziej politycznych. Tak że, jak widać, czasami polityka może działać w obie strony. Państwo mogą wyrażać swoją obiekcję polityczną w stosunku do ewentualnego wejścia Polski, w przypadku innych krajów inne elementy brane są pod uwagę, nie tylko kwestia suwerenności w sensie złotego...</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: O Polsce rozmawiamy...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Ja wiem, ja rozumiem, państwo mają tę jedną opcję polityczną, jest ona dla mnie zrozumiała, ale państwo muszą zrozumieć, że tak samo są różne inne opcje polityczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za...</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Chcemy dyskutować na argumenty z panem...)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Rozumiem, że wyczerpał pan odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MinisterFinansówMirosławGronicki">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt, by w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko naszego klubu wobec informacji rządu na temat perspektyw i skutków przystąpienia Polski do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uzyskanie członkostwa w Unii Europejskiej stwarza Polsce możliwość uczestniczenia w kolejnym etapie integracji europejskiej, jakim jest przystąpienie do strefy euro. Choć z formalnego punktu widzenia zastąpienie złotego wspólną walutą europejską jest przesądzone, Polska ma swobodę wyboru terminu akcesji do unii monetarnej. Jedną z najważniejszych przesłanek tego wyboru jest bilans korzyści i zagrożeń związanych z wprowadzeniem euro. Integracja monetarna Polski z krajami członkowskimi strefy euro nie będzie jednak możliwa bez spełnienia monetarnych i fiskalnych kryteriów zbieżności zapisanych w traktacie. Dlatego ocenie korzyści i kosztów wprowadzenia euro musi towarzyszyć odpowiedź na pytanie o pożądany kształt makroekonomiczny na drodze do członkostwa w unii monetarnej.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PosełJanOrkisz">Zasadniczym kosztem związanym z wprowadzeniem euro w Polsce jest utrata autonomii polityki monetarnej. Z chwilą przystąpienia do strefy euro Narodowy Bank Polski straci możliwość swobodnego kształtowania stóp procentowych. Przystąpienie do unii monetarnej oznacza także rezygnację z wykorzystywania stabilizujących właściwości płynnego kursu walutowego. W konsekwencji niezależna polityka stopy procentowej i swobodnie kształtujący się kurs walutowy nie będą mogły być wykorzystywane do stabilizacji koniunktury w polskiej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PosełJanOrkisz">Brak możliwości prowadzenia antycyklicznej polityki pieniężnej po wprowadzeniu euro rodzi z kolei ryzyko nasilenia się wahań produkcji, zatrudnienia i dochodów gospodarstw domowych oraz związanego z tym obniżenia się dobrobytu. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że konieczna jest solidna ocena, czy wspólna polityka pieniężna i kursowa Europejskiego Banku Centralnego, kształtowana pod wpływem sytuacji gospodarczej w całej strefie euro, będzie odpowiednia dla polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PosełJanOrkisz">O ile nie ulega wątpliwości, że rezygnacja z niezależnej polityki stopy procentowej oznacza utratę skutecznego instrumentu łagodzenia wahań koniunkturalnych, o tyle skuteczność płynnego kursu walutowego jako stabilizatora procesów gospodarczych w gospodarce otwartej podlega według naszego klubu istotnym ograniczeniom. Zarówno teoria kursu walutowego, jak i wyniki badań empirycznych wskazują, że w warunkach swobody przepływów kapitałowych dostosowane właściwości kursu walutowego są ograniczone. W takiej sytuacji w systemie płynnego kursu walutowego poziom kursu nie zawsze jest spójny z gospodarczymi fundamentami odzwierciedlającymi bieżący i przyszły stan gospodarki. Rozbieżności te mogą być znane i długotrwałe, co oznacza, że kurs walutowy może być źródłem wstrząsów w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#PosełJanOrkisz">Według naszego klubu ocena kosztu utraty niezależności polityki pieniężnej zależy m.in. od tego, czy polska gospodarka dysponuje alternatywnymi w stosunku do autonomicznej polityki pieniężnej mechanizmami dostosowawczymi, neutralizującymi skutki ewentualnych wstrząsów. Omówione w raporcie Narodowego Banku Polskiego na temat korzyści i kosztów przystąpienia Polski do strefy euro wyniki badań dają podstawę do stwierdzenia, że obserwowany stopień elastyczności krajowego rynku pracy nie daje gwarancji, że skutki ewentualnych wstrząsów oddziałujących na polską gospodarkę będą skutecznie neutralizowane przez dostosowania w sferze płac oraz przepływy siły roboczej. Można jednak oczekiwać, że proces integracji z europejskimi strukturami gospodarczymi, którym towarzyszyć będzie stopniowe znoszenie barier swobodnego przepływu siły roboczej z Polski do krajów strefy euro oraz wyeliminowanie możliwości dostosowań kursowych z chwilą wprowadzenia euro, stanie się bodźcem do zwiększenia elastyczności rynku pracy. Z kolei skuteczność polityki fiskalnej w łagodzeniu wahań produkcji i zatrudnienia po przystąpieniu do strefy euro będzie zależeć od tego, czy uda się ograniczyć utrzymujący się w ostatnich latach wysoki i narastający strukturalny deficyt sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że koszt rezygnacji z niezależnej polityki pieniężnej będzie w Polsce złagodzony dzięki występowaniu silnych powiązań gospodarczych z krajami strefy euro. Od początku lat 90. udział wymiany handlowej Polski w PKB systematycznie wzrasta, a strefa euro jest naszym głównym partnerem handlowym. Poprawia się również strukturalna wymiana handlowa między Polską a krajami strefy euro, tzn. wzrasta udział handlu wewnątrzgałęziowego. Procesy te są źródłem stosunkowo silnej zbieżności cykli koniunkturalnych w Polsce i w strefie euro.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#PosełJanOrkisz">Uważamy, że teraz tendencja ta powinna się wzmocnić, gdyż zostaliśmy członkami Unii Europejskiej, to powinien być impuls do napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich oraz związanego z tym zmniejszenia luki technologicznej dzielącej Polskę od krajów strefy euro. Zmiany te, zdaniem naszych ekspertów, wraz z oczekiwaną po wprowadzeniu euro intensyfikacją wymiany handlowej między Polską a krajami wspólnego obszaru walutowego powinny doprowadzić do stopniowego wzmocnienia synchronizacji cykli koniunkturalnych w Polsce i w strefie euro. Eksperci twierdzą, że daje to podstawę do stwierdzenia, że po uzyskaniu członkostwa w unii monetarnej ryzyko wystąpienia znacznych wstrząsów dotykających polską gospodarkę i asymetrycznych w stosunku do strefy euro można ocenić jako niskie.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#PosełJanOrkisz">W efekcie można oczekiwać, że cykliczne wahania produkcji i zatrudnienia w Polsce będą stosunkowo silnie skorelowane z wahaniami koniunkturalnymi w strefie euro. Oczekujemy, że w konsekwencji, wspólna polityka pieniężna Europejskiego Banku Centralnego okaże się skutecznym instrumentem ich łagodzenia.</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#PosełJanOrkisz">Członkostwo Polski w obszarze wspólnej waluty daje jednak możliwość uzyskania licznych korzyści, jakie niesie ze sobą integracja monetarna. Bezpośrednim następstwem wprowadzenia euro w Polsce będzie eliminacja ryzyka kursowego oraz zmniejszenie kosztów transakcyjnych ponoszonych przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe w wyniku utrzymywania się kursu złotego do euro. Eliminacja ryzyka kursowego może przyczynić się do obniżenia stóp procentowych i w konsekwencji spadku kosztu kapitału. Może stać się ona również impulsem do ożywienia wymiany handlowej Polski ze strefą euro oraz zwiększonego napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich.</u>
          <u xml:id="u-242.10" who="#PosełJanOrkisz">Procesom tym towarzyszyć może zwiększenie konkurencji i integracji rynków finansowych Polski i strefy euro. Łącznym efektem tych zmian może być wzrost inwestycji, poprawa wydajności pracy i przyspieszenie rozwoju gospodarczego Polski.</u>
          <u xml:id="u-242.11" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wprowadzenie euro nie może być celem samym w sobie. Dla Unii Pracy podstawowym kryterium decydującym o poparciu wprowadzenia euro będzie informacja o tym, czy euro zamiast złotówki oznaczać będzie miejsca pracy dla polskich obywateli. Jeżeli wprowadzenie euro stworzy lepsze warunki do powstawania nowych miejsc pracy, to Unia Pracy będzie za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 88. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich: pan poseł Zdzisław Jankowski, pan poseł Witold Hatka i pani poseł Gabriela Masłowska. Czy są jeszcze inne zgłoszenia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">W takim razie proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego...</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Posła Hatkę, bo śpieszy się na pociąg.)</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Przypominam o 5-minutowym limicie w tym przypadku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełWitoldHatka">Dziękuję bardzo, panie marszałku, dziękuję za umożliwienie... Jeszcze nawet zdążę na pociąg.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy można uwierzyć, że są instytucje, osoby czyniące tak wiele, nie szczędząc niczego, co z wielkości uczynić pragnie małość? Oświadczenia sejmowe są odpowiedzią na ataki telewizji „jedynka” w Polsce na premiera Stanisława Mikołajczyka. Jako poseł bronić będę prawdy historycznej, dlatego jest ciąg dalszy oświadczenia z dnia przedwczorajszego i wczorajszego.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełWitoldHatka">Urząd Bezpieczeństwa i oddziały Armii Czerwonej w dniach 30 listopada, 1 grudnia 1945 r. dokonały najazdu na wsie Łempice, Kobusy w rejonie Bielska, zastrzelili 9 członków Polskiego Stronnictwa Ludowego pod zarzutem utrzymania kontaktów z kryminalnym podziemiem. Był między nimi Józef Łempicki, ojciec sześciorga dzieci. W Mławie bezpieka zastrzeliła trzech braci Gójskich, a czwarty brat otrzymał groźbę zabójstwa, jeśli odmówi współpracy z UB.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#PosełWitoldHatka">W dniu 15 stycznia 1946 r., tuż przed kongresem Polskiego Stronnictwa Ludowego, bezpieka aresztowała w Mławie Franciszka Nygowskiego i Jana Brzozowskiego. Ich nagie ciała znaleziono następnego dnia w pobliskim lesie. W dniu 11 stycznia w Siedlcach rosyjski doradca był przy wymordowaniu przez UB rodziny Kotuniaków, składającej się z ojca PSL-owca, matki i trojga dzieci. Inny rosyjski agent w dniu 13 stycznia pomagał komendantowi bezpieki w Działdowie w zamordowaniu prezesa miejscowego komitetu PSL Bernarda Zielińskiego. W międzyczasie zarządzono w Bydgoszczy specjalną odprawę dla oficerów bezpieki, aby ustalić wytyczne postępowania przeciwko Polskiemu Stronnictwu Ludowemu. Jakub Berman uczynił odpowiedzialnym podporucznika Krześniaka i porucznika Pawełko. Porucznik Krześniak kształcił wybraną bandę ubowców słowami: Musicie traktować Polskie Stronnictwo Ludowe jako partię kapitalistów, złożoną z właścicieli ziemskich i przedsiębiorców. Na czele stoi Mikołajczyk, złodziej i bandyta - krzyczał Krześniak. - Należy ostrzec wszystkich przed zapisywaniem się do tej partii. Ci, którzy są już w PSL-u, będą umieszczeni w obozach pracy przymusowej, innym w partii należy powiedzieć, że kiedy przyjdzie czas, Mikołajczyk będzie aresztowany i stracony.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PosełWitoldHatka">W dniu 26 stycznia we wsi Nowe Górki koło Zamościa 25 ubowców okrążyło dom Jana Senderaka. Brata Stanisława zastrzelili na progu domu, a Jana torturowano przez dwa tygodnie. Gdy wrócił, były to strzępy człowieka i ruina.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#PosełWitoldHatka">W Grójcu Urząd Bezpieczeństwa aresztował pięciu, w tym miejscowego sędziego. Wywieziono ich za miasto, zastrzelono i wrzucono do wspólnego dołu. Stronnictwo Ludowe w okręgu Grójec natychmiast zostało rozwiązane oficjalnym dekretem. W dniu 14 lutego 1946 r. w Buchałowicach koło Puław mordercy z UB aresztowali Kazimierza Chabrosa, spalili jego gospodarstwo i na jego oczach zastrzelili syna Stanisława. Można sobie wyobrazić rozpacz ojca, którego drugi syn był zastrzelony przez gestapo za służbę w Batalionach Chłopskich, a teraz w czasie „pokoju”, za który dał życie, jego brat został zamordowany, a ojciec aresztowany i męczony.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#PosełWitoldHatka">W dniu 28 lutego Urząd Bezpieczeństwa, którym dowodził Franciszek Stachyra, w Olszewicach koło Lublina rozbił zebranie związku młodzieży Wici i na oczach młodzieży zastrzelił Zygmunta Jakubca. W tym samym dniu w miejscowości Ptaszki koło Siedlec ubowcy aresztowali sześciu mężczyzn razem z Janem Kotowskim i Stanisławem Lipińskim. W czasie aresztowania ubowcy pobili kolbami karabinów żonę Kotowskiego do utraty przytomności, a Lipińskiego w urzędzie bezpieczeństwa w Siedlcach pobitego kolbami pistoletów, a następnie przymuszano do zlizywania własnej krwi z podłogi. Za kilka dni podpalono dom Kotowskiego, w którym mieszkała chora siedmioletnia dziewczynka, w ostatniej chwili wyniesiono ją z płomieni palącego się domu. Dalszy ciąg nastąpi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę pana posła Zdzisława Jankowskiego o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przeszło tysiącletnia historia państwa polskiego obfitowała w wiele wydarzeń natury politycznej, społecznej i gospodarczej. Były okresy wzlotów i upadków, lecz najbardziej tragiczny był koniec osiemnastego wieku. Trzej sąsiedzi Polski - Rosja, Prusy i Austria, korzystając z osłabienia naszego kraju, podzielili jego ziemię między siebie i wprowadzili własne rządy. Katastrofa rozbiorów i utrata państwowości nie załamały jednak narodu polskiego. Wola przetrwania i uparte dążenie do niepodległości stały się podstawą do odrodzenia wolnej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Naród pozbawiony własnego państwa, rozdarty przez zaborców i intensywnie wynaradawiany, zachował mimo tych działań jedność i tożsamość Polaków. Ten ciężki okres niewoli trwał sto dwadzieścia trzy lata. Kiedy 1 sierpnia 1914 r. wybuchła wojna między Rosją a Niemcami i Austrią w sercach Polaków zapłonęła nadzieja, że nadchodzi godzina wyzwolenia. Trzy państwa zaborcze rozpoczęły między sobą wojnę. Polacy musieli walczyć w szeregach wrogich armii. Ci, którzy zginęli w zaborze rosyjskim, walczyli po stronie rosyjskiej, ci z zaborów niemieckiego i austriackiego po stronie przeciwnej. Polacy odziani w mundury wrogich armii zmuszeni byli strzelać wzajemnie do do siebie. Walczyli i ginęli Polacy w obcych armiach z wiarą, że walka ta przyniesie Polsce niepodległość. I oto sen spełnił się. Zmagania wojenne trwały ponad cztery lata i zakończyły się klęską Niemiec i Austrii oraz rewolucją w Rosji. Unieważniono umowy o rozbiorach Polski przez Rosję, Prusy i Austrię. Dzięki tym wydarzeniom powstało 11 listopada 1918 r. niepodległe państwo polskie. Polska pojawiła się znowu na mapach świata. Dzień 11 listopada 1918 r. był przełomowym momentem w dziejach Europy, ale przede wszystkim w dziejach Polski. Po latach niewoli narodowej i powstańczych zrywów wolnościowych Polska odzyskała niepodległość. Nadeszła upragniona wolność.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#PosełZdzisławJankowski">Dnia 10 lipca 1918 r. do kraju powrócił Józef Piłsudski. 11 listopada Rada Regencyjna przekazała mu naczelne dowództwo polskich sił zbrojnych. Odzyskana niepodległość dawała nam prawo do samodzielnego bytu państwowego. Niezbędna okazała się walka zbrojna o granicę wschodnią. Rewolucje w Rosji doprowadziły do powstania nowej sowieckiej władzy, która nie tylko nie zrezygnowała z imperialnych dążeń carskiej Rosji, ale i zaostrzyła metody terroru, posuwając się do masowej deportacji i ludobójstwa. Niedługo dane było nam cieszyć się z możliwości samodzielnego decydowania o sobie we własnym kraju. Dzień 11 listopada został ustanowiony ustawą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1937 r. polskim świętem narodowym i pozostał oficjalnym świętem państwowym RP do roku 1944. W roku 1945 komunistyczne władze PRL jako święto państwowe ustanowiły dzień 22 lipca. W Polsce zmieniły się warunki polityczno-społeczne. Zainteresowania przesunęły się ze starodawnych dziejów na czasy obecne. Młodzież jest dumna i cieszy się z dokonań wielkich Polaków i pozytywnych przemian, które zmierzają do naprawy Rzeczypospolitej. Dzisiaj patriotyzm wyrazić się powinien w solidnej pracy nad sobą i w trosce o dobro wspólne, aby ludzie mogli żyć bezpiecznie i godnie. Tego niestety nie można powiedzieć o naszych elitach rządzących. Do budzenia patriotyzmu w młodym pokoleniu winny włączyć się różne instytucje, organizacje, środowiska i osoby, rodzina i szkoła oraz Kościół i mass media. Młodych ludzi powinien pociągać dobry przykład osób szczerze zatroskanych o Polskę. Patriotyzm trzeba w narodzie pielęgnować. Wymaga to niemałej troski nas wszystkich i trud ten jest udziałem wielu ludzi zarówno mieszkających w Polsce, jak i za granicą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Korzystając z możliwości przedstawienia oświadczenia, chciałabym ustosunkować się do dzisiejszej dyskusji nad informacją rządu co do planów wprowadzenia w Polsce euro, czyli likwidacji polskiej waluty narodowej, szczególnie do niektórych wypowiedzi pana prezesa Balcerowicza, a także przedstawicieli Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Z tej dyskusji, która tutaj się odbywała dzisiaj, wynika jedno stwierdzenie. Prawdopodobieństwo wyższego tempa wzrostu po wejściu Polski do strefy euro, niższych stóp procentowych, zmniejszenia wahań kursów walutowych jest znikome, można by powiedzieć, i mało prawdopodobne. Natomiast to, co jest pewne, to fakt, że musimy zmniejszyć deficyt finansów publicznych, a więc musimy dokonać wszystkich tych posunięć, cięć w wydatkach, które przewiduje plan Hausnera. Wyraźnie jest powiedziane, że restrykcyjna polityka fiskalna prowadzona w Polsce w tej chwili, polegająca na zwiększaniu podatków i zmniejszaniu wydatków, która przecież hamuje tempo wzrostu gospodarczego, ma na celu zmniejszenie deficytu budżetowego do poziomu 3%. I wyraźnie z ustaleń ostatniego posiedzenia Rady Ministrów Finansów Unii Europejskiej wynika wypowiedź Komisji Europejskiej, która wzywa Polskę i wszystkich nowych członków do redukcji deficytu budżetowego i przedstawienia konkretnego programu działań, podając termin 5 listopada, ponieważ w efekcie tego będzie dopiero możliwe wejście do strefy euro. Czyli te wszystkie ciężary, które w tej chwili przerzuca się na barki społeczeństwa polskiego, weryfikacja rent, ograniczanie zasiłków dla osób niepełnosprawnych, dla matek wychowujących samotnie dzieci itd. - także przerzucanie ciężarów na rolników w postaci tzw. reformy KRUS - to wszystko jest podyktowane dążeniem rządu do zmniejszenia deficytu po to, żeby jak najszybciej wejść do strefy euro. Tak to jest i to trzeba wyraźnie powiedzieć społeczeństwu - że to są już koszty, które ono w tym momencie zaczyna ponosić. I tutaj nie pomogą, panie ministrze finansów, pana niejednoznaczne wypowiedzi, że my jeszcze nie wiemy, my nie chcemy - innym razem mówi pan tak, jakby to był pewnik, że już wejdziemy. Ten proces już się dokonuje.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PosełGabrielaMasłowska">Oprócz tej restrykcyjności mają miejsce także inne działania NBP, mają miejsce różne akcje, szkolenia, edukacja, także dzieci i młodzieży, poprzez portal edukacyjny i ma miejsce wydanie rozporządzenia przez Ministra Finansów dotyczącego obrotu dewizowego, które już jest pierwszym elementem, moim zdaniem wbrew konstytucji, wprowadzania euro. To jest proces, który już się dokonuje i nie można usypiać tutaj czujności narodu, mówiąc, że to dopiero kiedyś, że nie wiemy tak naprawdę jeszcze. Trzeba po prostu podjąć rzetelną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">W historii świata różne kraje europejskie korzystały z doświadczeń tygrysów azjatyckich. To zupełnie naturalne, że my także patrzymy z zainteresowaniem na źródła sukcesów tamtejszych gospodarek. O tym, iż można czerpać z doświadczeń innych kontynentów, doskonale wie pan prezes Balcerowicz. Jest on zwolennikiem bezpośredniego celu inflacyjnego. Cel ten po raz pierwszy został zastosowany przez bank centralny Nowej Zelandii. Jakoś w tej sprawie nie miał oporów. Dlaczego dzisiaj jest bardzo zdziwiony, że my m.in. podajemy jeden ze wskaźników wzrostu dla gospodarki Chin? Wielokrotnie podawano przed referendum przykład Irlandii. Irlandia rozwinęła się dlatego m.in., że specjalna agencja rządowa przyciągała na wyspę głównie takie inwestycje zagraniczne, które miały charakter proeksportowy. Nie były one więc inwestycjami typu substytucyjnego, wypierającymi inwestycje krajowe. Przeciwnie, były inwestycjami typu komplementarnego, uzupełniającymi inwestycje krajowe. Skoro więc nawiązuje się do sukcesów Irlandii, to warto zauważyć, że to właśnie Irlandia rozumowała, używając pewnej przenośni, po azjatycku. Inwestycje zagraniczne tak, ale wtedy...</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#PosełGabrielaMasłowska">Rozumiem, że w ramach oświadczeń nie mam ograniczenia czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Jest limit 5-minutowy dla wszystkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Czy mogę prosić, panie marszałku... Nie wiedziałam o tym, że jest 5 minut. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę kontynuować jeszcze minutę, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">W minutę nie zdążę. Bardzo proszę... Nie wiedziałam o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Ale są oświadczenia na następnym posiedzeniu Sejmu. Taki jest obyczaj parlamentarny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Naprawdę nie spotkałam się z tym, że jest takie ograniczenie. Przecież występowałam wielokrotnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Jest takie ograniczenie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Bardzo możliwe, przyjmuję to do wiadomości i będę teraz już wiedzieć, ale prosiłabym, żeby pan zrobił w tym momencie wyjątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Robię minutowy wyjątek.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Otóż inwestycje zagraniczne tak, ale wtedy kiedy wspierają eksport. Eksport tak, ale głównie na rynki dynamiczne.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Na posiedzeniu Komisji Gospodarki 17 czerwca 1998 r., poświęconemu informacji w sprawie międzynarodowej konkurencyjności polskiej gospodarki, zabrał głos Leszek Balcerowicz. Oto co przewidywał wtedy pan Balcerowicz: „Posłużę się przykładem Indonezji, która przez 30 lat uchodziła za tygrysa azjatyckiego i rzeczywiście tempo rozwoju gospodarki kształtowało się w granicach 6–8%. Nagle kraj ten wpadł w ogromne zadłużenie makroekonomiczne. Produkt krajowy brutto spadł do poziomu minus 8%. Indonezja ma przed sobą perspektywę spadku PKB przez wiele lat”. A jak było w rzeczywistości? Średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w Indonezji w latach 1999–2003 wynosiło plus 3,4%. Leszek Balcerowicz powiedział: „Do niedawna słusznie zazdrościliśmy Korei Południowej sukcesu, gdyż kraj ten rozwijał się przez 30 lat w oszałamiającym tempie. Wpadł w kryzys makroekonomiczny” itd. A jak było w rzeczywistości? Średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w Korei Południowej w latach 1999–2003 wynosiło plus 6,4%. To są fakty. Powiem wprost: zwolennicy likwidacji złotego nie doceniają krajów o narodowym charakterze sektora bankowego prowadzących aktywną politykę proeksportową.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Zwolennicy likwidacji polskiej suwerenności monetarnej twierdzą, że jedynie przyjęcie euro ułatwi polskim przedsiębiorstwom korzystanie z kapitału. Nie zgadzamy się z tym. W wielu krajach azjatyckich sektor bankowy zdominowany jest przez kapitał rodzimy. Stosunek łącznej sumy aktywów bankowych, rynku akcji i rynku obligacji do PKB w krajach azjatyckich wynosi 232%, w Ameryce Południowej - 129%, na Środkowym Wschodzie - 100%, w Afryce - 67%, na europejskich rynkach wschodzących - tylko 67%. Zamiast więc korzystać z doświadczeń azjatyckich tygrysów i budować własny silny sektor finansowy, chcecie zlikwidować złotego i przekazać władzę monetarną za granicę. To jest skandal i nigdy się z taką postawą nie pogodzimy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom doręczona w druku nr 3363.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Na tym kończymy 88. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Porządek dzienny 89. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 17, 18 i 19 listopada 2004 r., został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#WicemarszałekKazimierzMichałUjazdowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min 10)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>