text_structure.xml 751 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Janusz Wojciechowski, Tomasz Nałęcz i Donald Tusk)</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę obrad wchodzi przewodniczący Parlamentu Europejskiego Pat Cox, zebrani wstają, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">W jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: W sprawie formalnej, wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym mija 64. rocznica najazdu Związku Sowieckiego na Polskę. Zadano cios w plecy Polsce broniącej się przed niemieckim najeźdźcą. 17 września i 1 września łączy pakt Hitlera ze Stalinem, mający na celu rozbiór Polski, który przesądził o rozpętaniu II wojny światowej. Nigdy o tym nie zapomnimy i powinna o tym pamiętać cała Europa, aby uniknąć takich zagrożeń na przyszłość. Związek Radziecki okupował ponad połowę terytorium Polski, z wielkimi centrami kultury narodowej: Wilnem, Lwowem, Grodnem. Na Syberię, do Kazachstanu, na Kamczatkę deportowano blisko 2 mln obywateli polskich, z czego blisko pół miliona zamordowano na zsyłkach, w łagrach, w obozach śmierci, rozstrzeliwując w Katyniu, Charkowie, Miednoje i innych miejscach mordów. Celem działania Rosji sowieckiej i Niemiec hitlerowskich było zniszczenie na zawsze państwa polskiego i wymordowanie elit narodowych. Jako Polacy, przedstawiciele narodu, jako parlament Rzeczypospolitej odradzającego się państwa polskiego mamy obowiązek uczcić pamięć ofiar agresji, bohaterskich żołnierzy armii broniącej ojczyzny, milionów Polaków, którzy pozostali wierni Polsce. Proszę o uczczenie ich pamięci minutą ciszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Wysoka Izbo, proponuję przychylić się do apelu pana posła Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo Wysokiej Izbie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Wysoka Izbo, na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów Posłów: Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, Joannę Sosnowską, Arkadiusza Kasznię i Krzysztofa Zarębę.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panie posłanki Dorota Arciszewska-Mielewczyk i Joanna Sosnowska.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz pan poseł Arkadiusz Kasznia.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Posłowie sekretarze zajęli miejsca.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Pragnę jak najserdeczniej przywitać dziś w murach Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przewodniczącego Parlamentu Europejskiego pana Pata Coxa.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek"> W Polsce gościł on już wielokrotnie, zaskarbiając sobie przyjaźń i sympatię wielu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Pat Cox jest absolwentem Trinity College w Dublinie, którą to uczelnię ukończył w roku 1974. Zanim rozpoczął karierę polityczną, był wykładowcą ekonomii w Instytucie Administracji Publicznej w Dublinie oraz w Uniwersytecie Limerick. Pracował też jako dziennikarz i prezenter telewizyjny, co pomogło mu zdobyć rozległą wiedzę w dziedzinie polityki międzynarodowej i odegrało dużą rolę w jego przygotowaniu do roli polityka. W roku 1985 został sekretarzem generalnym nowo utworzonej irlandzkiej partii liberalnej Progresywnych Demokratów. To właśnie z jej listy po raz pierwszy został w roku 1989 wybrany do Parlamentu Europejskiej, w którym zasiada do dziś. 3 lata później objął też mandat członka parlamentu Irlandii. W roku 1989 został szefem Grupy Europejskich Liberalnych Demokratów, na które to stanowisko wybrano go ponownie jednogłośnie rok później. W dniu 15 stycznia 2002 r. objął urząd przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">My, parlamentarzyści i obywatele krajów, które w przyszłym roku staną się członkami Unii, mamy szczególnie wiele do zawdzięczenia panu przewodniczącemu Coxowi. To właśnie z jego inicjatywy już w chwili obecnej w pracach Parlamentu Europejskiego biorą udział obserwatorzy z naszych parlamentów. Pat Cox uczynił priorytetem swojej prezydencji jak najlepsze przygotowanie Parlamentu Europejskiego do przyjęcia nowych członków. Wysiłki pana przewodniczącego przyczyniły się też do podniesienia prestiżu i znaczenia Parlamentu Europejskiego w całym procesie europejskim. Parlament okazał się doskonałym gospodarzem, uczestnikiem i partnerem Konwentu do spraw Przyszłości Europy.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">W chwili obecnej, kiedy stoimy przed procesem integracji już nie „piętnastki”, lecz grupy dwudziestu pięciu, a w 2007 r. - dwudziestu siedmiu krajów, rola Parlamentu Europejskiego wydaje się nie do przecenienia. Znalazło to swój wyraz w procesie konstytucyjnym. Projekt traktatu konstytucyjnego jest w znacznej mierze dziełem europejskich parlamentarzystów i przewiduje nowe uprawnienia dla parlamentów narodowych, związane z kontrolą przestrzegania zasad proporcjonalności i pomocniczości. Spowoduje to dalsze zacieśnienie współpracy między parlamentami narodowymi a Parlamentem Europejskim, czego pan przewodniczący był zawsze orędownikiem i niestrudzonym uczestnikiem.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Panie przewodniczący, proszę o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#komentarz">(Posłowie z Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin opuszczają salę)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Panie Marszałku! Koledzy Parlamentarzyści!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Dla mnie jako przewodniczącego Parlamentu Europejskiego i dla instytucji, której mam przywilej przewodniczyć, jest to szczególny moment, jest to zaszczyt, że mogę przemawiać tutaj, w Warszawie, w polskim Sejmie, przed parlamentem wybranym w wolnych wyborach, parlamentem wolnej, suwerennej Polski. Wasz kraj ma bardzo długą tradycję parlamentarną, sięgającą konstytucji z 3 maja 1791 r. To bardzo długa tradycja parlamentarna. Jestem świadomy wagi historii, wagi tradycji, która stoi za tym przywilejem, jaki jest moim udziałem. Również jestem świadomy faktu, panie marszałku, że dzisiejszy dzień 17 września, który uczciliśmy podczas otwarcia tego posiedzenia, jest dniem hańby, dniem sowieckiej inwazji na Polskę wzdłuż całej wschodniej granicy, która była odpowiednikiem hitlerowskiej inwazji wzdłuż granicy zachodniej w dniu 1 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Chcę państwu powiedzieć osobiście, a także w imieniu Parlamentu Europejskiego, że wiemy, jak trudne były to czasy. Reprezentowaliście wtedy w Polsce najwyższe wartości europejskie, broniliście wartości, które obecnie nas jednoczą. Ten rozdział historii nie może być napisany od nowa i nie może być rewidowany. Uważam zatem, że jest to właściwy moment dla narodowej definicji, redefinicji. W kwietniu tego roku Parlament Europejski był jedynym wybieralnym ciałem przedstawicielskim w Europie, które - zgodnie z prawem - opowiedziało się za procesem poszerzenia Unii i głosowało za tym procesem państwo po państwie. Było to 9 kwietnia. 90% parlamentarzystów europejskich powiedziało Polsce „tak”; gdy wy głosowaliście w czerwcu w referendum, ponad 77%, przy wysokiej frekwencji, również powiedziało „tak” powołaniu europejskiemu Polski, powiedziało „tak” oznaczające, że chcecie być w pełni zaangażowani w ten proces.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jest to wybór, który przyjmujemy z radością, z wielką radością. Wybraliście to, że chcecie niejako podzielić się swoją suwerennością, aby jeszcze ją wzmocnić poprzez członkostwo w Unii. Owo członkostwo w Unii nie wymaga od was, abyście stali się w jakikolwiek sposób mniej polscy, daje to wam możliwość bycia bardziej efektywnie polskimi w dzisiejszej i przyszłej Europie. Przyznaję, że państwo w tym parlamencie i państwa poprzednicy udźwignęli ciężar transformacji. Torowaliście drogę innej przyszłości dla siebie, dla swoich dzieci, innej, niż mogły przygotować wcześniejsze polskie pokolenia - taką drogę, o jakiej one marzyły.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">W listopadzie w Parlamencie Europejskim odbędzie się główny przegląd najważniejszych problemów związanych z konsolidacją, z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Otrzymamy raport monitorujący Komisji Europejskiej, ze względu na to będzie on traktowany jako bardzo poważny, merytoryczny dokument, a także jako komentarz.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jako wasz kolega parlamentarzysta chcę przedstawić bardzo jasno pewną sprawę i wygłosić apel. Otóż proces, w który jesteście zaangażowani, proces integrowania się z Unią Europejską charakteryzuje się wieloma wydarzeniami, takimi jak podpisanie w dniu 16 kwietnia traktatu w Atenach, jak wynik polskiego referendum przeprowadzonego w dniach 7 i 8 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Wejście do Unii nie jest jednokrotnym wydarzeniem; jest to proces, który nadal pozostaje niezakończony w pewnych istotnych obszarach. Dlatego chciałbym do państwa zaapelować, mówiąc państwu, mówiąc tym siłom i partiom, które wspierają rząd, mówiąc także tym siłom, które wspierają europejską integrację, ale również tym, które w parlamencie są w opozycji: jeśli chodzi o drogę przygotowań do Europy, to apeluję do was o ścisłą współpracę w tych obszarach. Współpracujcie ze sobą, bez względu na inne podziały, i torujcie sobie tę drogę. Taki jest mój, waszego kolegi, apel.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Najważniejsze jest, żebyście zapalili zielone światło temu postępowi, który musi osiągnąć Polska, przechodząc i kończąc tę drogę prowadzącą w kierunku integracji europejskiej. Oczywiście to, co teraz chcę powiedzieć, państwo już wiecie, ale powtórzę to. Wejście do Unii Europejskiej nie oznacza, że wchodzicie do jakiejś wielkiej strefy komfortu. Nad tą strefą trzeba cały czas pracować, i to na wiele sposobów. A najlepsze wykorzystanie szansy członkostwa wymaga od nas wszystkich - i od 15 państw obecnych, i od nowych państw - tego, aby unikały samozadowolenia.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jeśli powstają problemy, troski i niepokoje - a wiem, że są takie, ponieważ śledzę toczącą się w Polsce debatę na temat uczciwości w działaniu czy też integralności działania poszczególnych aktorów życia publicznego - to na pewno mają one wpływ w szczególności na międzynarodową społeczność inwestycyjną, która może przysporzyć Polsce tak wielkiego potencjału. A więc jako wasz gość chcę powiedzieć, że w państwa własnym interesie, w interesie Polski, jest - i do tego chcę państwa zachęcić - wyposażenie Polski w kompetencje i zdolności administracyjne, a także konsekwentne przestrzeganie uczciwości w polityce publicznej, we wszystkich jej przejawach. Te atrybuty są nieodzownymi fundamentami, niezbędnymi do tego, by Polska mogła najlepiej wykorzystać te nowe szanse, które ma.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Teraz jest również moment definiowania Unii Europejskiej. Za dwa tygodnie w Rzymie otworzymy konferencję międzyrządową poświęconą rozważeniu projekt traktatu konstytucyjnego, który przez prawie 17 miesięcy był przygotowywany przez konwent obradujący na temat przyszłości Europy, Konwent Europejski. Wasze państwo, wasz parlament był aktywnym uczestnikiem w pracach tego konwentu, my zaś w Parlamencie Europejskim powitaliśmy to uczestnictwo, zresztą wspieraliśmy je od samego początku.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">W przyszłym tygodniu w Parlamencie Europejskim odbędzie się istotna debata na ten temat, wtedy damy naszą szczegółową odpowiedź, odzew na pracę konwentu. To da mi podstawę do tego, by przedstawić pogląd parlamentu na efekty prac konferencji międzyrządowej. Ta rezolucja jeszcze nie została poddana pod głosowanie, a więc czuję się teraz zwolniony z obowiązku wchodzenia w jej szczegóły, rozwodzenia się nad tą rezolucją. Ale chciałbym powiedzieć państwu, że my, Parlament Europejski, wysoce cenimy sobie sam fakt konwentu, bo to nie była dyplomacja za zamkniętymi drzwiami. To była polityka otwartych drzwi. Z zadowoleniem witamy fakt, że był to proces polityczny, a nie jedynie dyplomatyczny. Trzeba nawet powiedzieć, że konwent ten uwzględniał wszystkie nowe państwa, wszystkie parlamenty, wszystkie rządy i wszystkie instytucje europejskie. A więc nie wyłączał ich, lecz włączał je do tego procesu. Cieszę się, że konwent pracował w sposób otwarty i przejrzysty. Każdy dokument, bez względu na to, z jakiego źródła pochodził, był publikowany w Internecie w momencie, kiedy tylko był dostępny. Elementy te, a więc polityczny charakter, a nie dyplomatyczny charakter, inkluzywny, włączający, a nie wyłączający, otwarty, przejrzysty, a nie zamknięty, to cechy, które chcielibyśmy nadal widzieć, jako kontynuację, w trakcie konferencji międzyrządowej, bo musimy wiedzieć, kto czego chce, kto co mówi i jaka jest równowaga rozsądku sił politycznych i racjonalizmu kryjącego się za różnymi propozycjami związanymi z tą nową konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Kiedy pierwszy raz odwiedziłem Polskę jako przewodniczący Parlamentu Europejskiego, zaoferowałem, że powinniśmy otworzyć nasze drzwi jeszcze przed rozszerzeniem dla obserwatorów z tej Izby. I bardzo się cieszę, że to zrobiliśmy, bardzo się cieszę, że państwo pozytywnie zareagowali na to zaproszenie.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">W dniu dzisiejszym składam wam jeszcze jedną ofertę, propozycję. Nasza specjalna komisja do spraw konstytucyjnych, która przygotowuje uchwałę, która prowadzi debatę na temat traktatu konstytucyjnego, nadal będzie aktywnie śledziła prace konferencji międzyrządowej. I chciałbym zaprosić członków waszego parlamentu, uczestników konwentu, aby wykorzystywali właśnie platformę europejskiego zaangażowania w ten proces, aby ona była zarazem platformą, dzięki której będziecie mogli śledzić na bieżąco prace konwentu.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">My, parlamentarzyści, nie jesteśmy w rządzie, jakkolwiek jesteśmy bezpośrednio wybranymi przedstawicielami przez obywateli i to zadanie konstytucyjne jest oparte na podwójnym umocowaniu - umocowaniu państwa i umocowania ludzi, narodów. My, parlamentarzyści, mamy głos reprezentatywny właśnie w imieniu narodów, ludów, stąd też mamy obowiązek śledzenia tego i chcemy wam zaoferować tę możliwość.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jestem świadom preferencji polskiego rządu wyrażanych przed konferencją międzyrządową, mając na uwadze śledzenie waszej wewnętrznej debaty. Każdy oczywiście ma prawo podchodzić do tej debaty z pozycji swoich preferencji. Jakkolwiek chciałbym powiedzieć ze swej strony, jako przewodniczący parlamentu, mając na uwadze powołanie ogólnoeuropejskie, że musimy pod koniec konferencji międzyrządowej mieć spójny, zrównoważony i skuteczny wynik. I to będzie wymagało od wszystkich uczestników nie tylko wyrażenia li tylko tego, co chcemy zrobić, co ma być zrobione, ale by zrobić to w duchu kompromisu dla szerszego interesu i większego dobra.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">To byłaby wielka szkoda, gdybyśmy na koniec stwierdzili, że mamy w rezultacie traktat, który będzie najniższym wspólnym mianownikiem czy wypadkową polityki. Konwent uniknął pułapki stworzenia tego najniższego mianownika. My jako parlamentarzyści, jak uważam, musimy obstawać przy tym, by konferencja międzyrządowa unikała też tej pułapki. Myślę, że mogę z powodzeniem powiedzieć, że oczekujemy wiele od Polski, w momencie kiedy staniecie się pełnoprawnym członkiem.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Po pierwsze, dajecie całemu kontynentowi stabilność poprzez włączenie się w Unię Europejską, bo jesteście dosłownie w sercu naszego starego kontynentu, ale również dlatego że macie specjalne doświadczenie wynikające z waszego sąsiedztwa - z waszymi tradycyjnymi sąsiadami, którzy obecnie stają się naszymi nowymi sąsiadami. I potrzebne jest nam wasze doświadczenie, aby wspomóc rozwój naszego myślenia, naszej zdolności w rozwijaniu tzw. wschodniego wymiaru w polityce i postępowaniu europejskim w oparciu o wasz wgląd i wasze doświadczenie. I tu, jak sądzę, możecie zaoferować rzeczywiście przywódczą, kluczową rolę Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Kiedy Finlandia i Szwecja przystąpiły do UE, to stworzyliśmy politykę, którą nazwaliśmy tzw. wymiarem północnym. Po przystąpieniu Grecji, Hiszpanii i Portugalii, wspólnie z Francją, Włochami i resztą UE opracowaliśmy tzw. politykę eurośródziemnomorską i tzw. proces barceloński. Potem, jak wy przystąpicie, chcemy rosnąć niejako dzięki waszej mądrości i stworzyć fundamenty polityki dla nowego wymiaru wschodniego.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jeszcze na wiele czasu przed Kopenhagą, w trakcie wielu wizyt, kiedy byłem tu, w Polsce, nie dziwiło mnie, kiedy stwierdzałem, że mój dialog z wami, parlamentarzystami i różnymi ministrami w rządzie, prawie zawsze był zupełnie zdominowany przez szczegóły związane z okresem przedczłonkowskim. To było nieuniknione i ważne - szczegóły dotyczące Wspólnej Polityki Rolnej, dotyczące kwot, funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności, szczegóły dotyczące opcji nieprzyjmowanych i równych okresów przejściowych; te wszystkie skomplikowane i złożone sprawy.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Chciałbym tutaj powiedzieć jako parlamentarzysta, że jakkolwiek szczegóły te były nieuniknione, to czasami ryzykujemy, że za sprawą szczegółów nie widzimy lasu, widzimy tylko drzewa. Nie potrafimy stanąć, zatrzymać się niejako parę kroków wstecz, żeby się zorientować, jakie jest głębsze znaczenie tego procesu, w jaki faktycznie się angażujemy.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Wspólnie tworzymy Europę wartości, wartości, które, jak uważam, całkowicie współbrzmią z wartościami Sejmu i polskiego narodu. Zakotwiczamy pluralistyczną demokrację na naszym kontynencie. To nie przez przypadek Grecja przystąpiła do UE po odejściu junty pułkowników. To nie przez przypadek Portugalia przystąpiła do UE po odejściu dyktatora Salazara. To nie przez przypadek Hiszpania przystąpiła do Unii Europejskiej po odejściu dyktatora Franco.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">I nie przez przypadek państwa Europy Środkowowschodniej obecnie zdecydowały się zakotwiczyć waszą pluralistyczną demokrację w Europie wartości po wyjściu z systemu sowieckiego. Przy tym wszystkim ta wartość zakotwiczania demokracji pluralistycznej jest głęboką i spójną, konsekwentną wartością Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Również jestem dumny z rejestru doświadczeń UE w promowaniu praw człowieka, praw mniejszości i obstawaniu przy poszanowaniu dla państwa prawa. Jeden przykład: przywództwo Unii Europejskiej i krajów przedczłonkowskich w kwestii Międzynarodowego Trybunału Karnego, jak również obstawanie przy tym, aby następował należyty proces zwalczania dyktatorów, również aktów ludobójstwa czy przestępstw przeciwko swemu narodowi, jest ważnym krokiem naprzód w domenie praw człowieka i prawa. I chciałbym wam powiedzieć, że jestem dumny z tego, że jestem Europejczykiem - w Europie, która promuje ten proces państwa prawa, wobec tych alternatyw, jakie występują w zatoce Guantanamo. Państwo prawa jest bardzo ważną rzeczą i bardzo ważne jest, że to przyświeca naszemu sposobowi postępowania w UE.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Również jestem dumny z przywództwa UE w sferze polityki zrównoważonego rozwoju, tak na arenie międzynarodowej, jak i globalnej. Również jeśli chodzi o proces związany z protokółem z Kioto. Te rodzaje zaangażowania są ważne - są przewodnie, jeśli chodzi o wartości, o reguły europejskie.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jestem dumny, że Unia Europejska angażuje się, w swoich granicach, poprzez fundusze strukturalne i spójnościowe. Również między nami i resztą świata właśnie w ten sposób realizuje zasadę solidarności. W dniu dzisiejszym UE i jej państwa członkowskie wydają więcej niż ktokolwiek inny na świecie na niepowiązaną z wojskowymi aspektami pomoc dla krajów najbiedniejszych. Obecnie UE w tej dziedzinie wydaje więcej niż Stany Zjednoczone, i to w proporcji 2,5:1, z roku na rok.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jestem dumny, że UE jest największym donatorem, dawcą pomocy humanitarnej na świecie. Zawsze możemy zrobić jeszcze więcej, jakkolwiek są to zasadnicze elementy zakorzenione w wartościach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Jestem dumny, panie marszałku, z zaangażowania Europy w różnorodność kulturową. Naszym celem nie jest stworzenie jakiegoś rodzaju ujednoliconego obywatela europejskiego. Jesteście Europejczykami polskimi, przede wszystkim polskimi obywatelami, dumnymi z tego, kim jesteście. Wnieście tę dumę na różne fora europejskie. Nie musicie tego zostawiać u siebie w domu. Bądźcie tym, kim jesteście, bądźcie dumni z tego, kim jesteście, bo Europa będzie budowana właśnie m.in. na fundamencie szacunku dla różnorodności. I to jest ważne, że nie jest to li tylko wysiłek, by stworzyć jakiś tygiel skutkujący ujednoliconym pojęciem tego, co to znaczy być Europejczykiem.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Promujemy również w naszej polityce europejskiej otwartą gospodarkę rynkową o charakterze społecznym. Każda z tych wartości - demokracja pluralistyczna, prawa człowieka, państwo prawa, zrównoważony rozwój, solidarność, różnorodność kulturowa, otwarta gospodarka społeczno-rynkowa - znajdzie swój rezonans w debacie w tej Izbie. To są wasze wartości. To jest właśnie Europa wartości. Oto są wartości, które po raz pierwszy - powtarzam: po raz pierwszy - będą wyraźnie wypowiedziane, expressis verbis, w nowym, proponowanym traktacie konstytucyjnym. Są to wartości, którymi możemy się wspólnie podzielić i z których, jak uważam i wy pewnie to zauważycie, możemy być dumni.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Kończąc moje wystąpienie, panie marszałku, powiem, że obecnie mamy piąty proces rozszerzenia UE, stanowiący największe wyzwanie, najbardziej zróżnicowany, który rzeczywiście czyni z UE twór w skali kontynentalnej i który rzeczywiście, tak jak powiedział papież Jan Paweł II w trakcie swojej pierwszej wizyty w Polsce, pozwala wreszcie oddychać naszymi dwoma płucami - wschodnim i zachodnim. Tak więc wasze wejście czy też ponowne wejście tam, gdzie należycie, prowadzi nas w Europie niejako do zamknięcia pewnego koła, do faktycznej racji bytu, zapytania, dlaczego w ogóle prowadzimy integrację europejską, dlaczego ją zaczęliśmy i co to oznacza. Odnajdziecie jej znaczenie najlepiej chyba wyrażone w zasadniczej, ważnej przemowie wygłoszonej 9 maja w Paryżu przy Quai d'Orsay na konferencji ministrów spraw zagranicznych przez Roberta Schumana. Dlatego obchodzimy 9 maja jako dzień Europy. Mówił on wtedy o zasadniczym znaczeniu integracji europejskiej jako czynie twórczego pojednania. I wasz powrót do miejsca, do którego należycie, rzeczywiście sprowadza nas do kwestii raison d'etre, racji bytu, tego, od czego zaczęliśmy - że ponad wszystkimi rzeczami, którymi przesycona jest Unia Europejska, a które powodują, że rzeczywiście możemy zagubić się w szczegółach naszej debaty np. na temat Wspólnej Polityki Rolnej itd., ponad wszystkimi rzeczami, które są ważne, jest to, że Unia Europejska jest tworzona dla Europy i dla świata i jest ona odnoszącym największy sukces projektem pokojowym ludzkości. I właśnie to przede wszystkim jest naszym największym darem dla siebie nawzajem, kiedy to z wolnej woli zgodzimy się na twórcze pojednanie. I wy to wybraliście bez przymusu jako swobodny, wolny naród. Nie pod obstrzałem, nie pod lufą karabinu, ale właśnie z wolnej woli wyraziliście ten pogląd w referendum wolnego narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#PrzewodniczącyParlamentuEuropejskiegoPatCox">Myślę, koledzy parlamentarzyści, że miejsce, w którym my jesteśmy, a zwłaszcza wy obecnie, to próg zupełnie nowej dynamiki, nowego polskiego wieku, polsko-europejskiego stulecia. Jest to czas dla waszego narodu, waszych obywateli, dla was, waszych dzieci, wnuków. Czas, by zorientować się i zrealizować złudne może wcześniej marzenia i ambicje, których nie udało się zrealizować wcześniejszym pokoleniom wskutek historii, jaka była waszym udziałem. Obecnie jesteście z powrotem w sercu Europy. Mam nadzieję dzisiaj, że znajdziecie czas i miejsce, by dla Polski nadzieja i historia były równoległymi terminami. Witamy w domu!</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu, panie przewodniczący, za wystąpienie. Dziękuję także za udział we wczorajszej dyskusji z posłami, która przeciągnęła się do późnych godzin nocnych, ale myślę, że była potrzebna i interesująca dla wszystkich jej uczestników. Chciałbym jeszcze raz podkreślić szczególną rolę pana jako przewodniczącego Parlamentu Europejskiego w szczerym i rzetelnym wspieraniu współpracy obecnych i przyszłych członków Unii Europejskiej na niwie parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Polska jest krajem dużym, jednym z największych w Europie. W czerwcu będziemy wybierać 54 polskich parlamentarzystów, członków Parlamentu Europejskiego. Chcemy, zarówno obywatele jak i przedstawiciele, odgrywać w Unii znaczącą rolę jako Polacy i jako Europejczycy. Chcemy wnosić swój wkład w budowę wspólnego europejskiego gmachu, a wnosząc ten wkład, oczekujemy jednocześnie, że żadna decyzja nie będzie podejmowana bez naszego udziału. Nie ma takiej dziedziny życia wspólnotowego, panie przewodniczący, która byłaby dla nas obojętna.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Jesteśmy, podkreślał to pan zresztą w swoim wystąpieniu, dumni ze swych osiągnięć i zobowiązani 10 wiekami polskiej historii i angażujemy się bez reszty i bierzemy odpowiedzialność za sprawy europejskie tak jak każde duże państwo założycielskie. W ciągu tego tysiąca lat naszej historii wielokrotnie dawaliśmy dowody, że sprawy Europy nie są nam obojętne i że dla dobrej przyszłości naszego kontynentu gotowi jesteśmy wiele poświęcić.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Panie Przewodniczący! Dzisiejszy kształt Europy zaprojektowali Schuman, Monnet, De Gasperi i inni polityczni wizjonerzy Zachodu. Jako marszałek polskiego Sejmu, sądzę, że mam jednak prawo i obowiązek przypomnieć, że te wizje nie spełniłyby się, gdyby nie polscy robotnicy z sierpnia 1980 r. i gdyby nie polski „okrągły stół” z 1989 r. To w Polsce uformował się ten wiatr historii, który skruszył w końcu berliński mur. Zdajemy sobie sprawę, że przeszłe zasługi nie mogą być podstawą do jakichkolwiek przywilejów w dniu dzisiejszym. Pragniemy jednak, aby o nich nie zapominano, aby nie pisano historii na nowo, bo zbyt wielu naszych rodaków oddało życie za to, aby usunąć z Europy widmo wojny, zapewnić wszystkim krajom bezpieczeństwo i możliwość demokratycznego rozwoju. I to są właśnie także te wartości, na których powinniśmy budować nową Europę. Dziś to marzenie urzeczywistnia się na naszych oczach i przy naszym udziale.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Chciałbym z całą mocą podkreślić, że Polska jest zainteresowana sukcesem Europy w wymiarze politycznym, gospodarczym i kulturalnym. Przyszłość naszą widzimy w Unii, a przyszłość Europy jest także naszą polską sprawą.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Panie Przewodniczący! Jeszcze raz dziękuję za wystąpienie. I do zobaczenia wszędzie tam, gdzie będą rozgrywały się sprawy europejskie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Ogłaszam przerwę do godz. 10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 41 do godz. 10 min 07)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Spraw Zagranicznych - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Gospodarki wspólnie z Komisją Obrony Narodowej - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Infrastruktury - o godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Skarbu Państwa - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Gospodarki - o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Obrony Narodowej - o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Europejskiej - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Ustawodawczej - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji - o godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 18.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 1975).</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pana Jacka Piechotę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W dniu dzisiejszym po raz kolejny w krótkim odstępie czasu będziemy zastanawiać się nad problemami polskiego górnictwa węgla kamiennego. Tym razem okazją do tego jest debata nad projektem ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw. Projekt tej ustawy został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 2 września i w dniu 10 września przesłany do rozpatrzenia i uchwalenia przez parlament.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Zanim jednak przejdę do omówienia poszczególnych zapisów projektu ustawy dotyczących bezpośrednio nie tylko reformowania sektora węglowego, ale również i problemów samego regionu, chciałbym przedstawić kilka faktów oraz wyjaśnić przynajmniej niektóre wątpliwości związane z procesem restrukturyzacji górnictwa. Często pada hasło: Dlaczego rząd tworzy problemy polskiemu górnictwu? Zaraz potem niektórzy demagodzy krzyczą: Ręce precz od Śląska!</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Absurdalne już samo w sobie jest stwierdzenie, że rząd borykający się z wieloma problemami polskiej gospodarki szuka sam sobie jeszcze nowego zajęcia. To węglowa rzeczywistość już nie tylko trzeszczy, ale wręcz pęka w szwach i wymaga szybkiej i zdecydowanej interwencji, aby ratować miejsca pracy, aby ratować przedsiębiorstwa w samym sektorze górnictwa, ale i wokół tegoż sektora. Musimy zdecydowanie ratować polskie górnictwo. Ratować, by dziś mogło przeżyć i ratować dla jutra, by miało jasną perspektywę. Ratować dzisiaj, bo Kompania Węglowa jest na skraju upadłości.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Niespłacalne zadłużenie całego górnictwa przekracza 25 mld polskich zł. Sama Kompania Węglowa wymaga dokapitalizowania jeszcze w tym roku na łączną kwotę 1,3 mld zł. W dniu wczorajszym rząd Rzeczypospolitej Polskiej podjął decyzję o dokapitalizowaniu Kompanii Węglowej kolejnym pakietem akcji o wartości 400 mln polskich zł. Przez ostatnie lata górnictwo przed upadłością chronił nie jego ekonomiczny wynik, tak jak ma to miejsce w rynkowej gospodarce, ale ustawowy zapis niedopuszczający do upadłości w górnictwie. Jak to się ma do sytuacji tysięcy polskich przedsiębiorców, którym walka o przetrwanie na rynku - na konkurencyjnym rynku - spędza sen z powiek?</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ratować polskie górnictwo musimy na jutro, bo nie da się dalej zmuszać polskiej gospodarki do odbioru każdej ilości węgla po cenach gwarantujących pokrycie każdych kosztów górnictwa. Podkreślam: każdych, i tych rzeczywistych, uzasadnionych, i tych wynikających z narosłej tam patologii. Przez lata chroniąc polski rynek przed tańszym węglem z importu, obciążaliśmy tymi kosztami każdego polskiego obywatela. Ten czas, nawet od strony naszych prawnych możliwości, skończy się po naszym wejściu do Unii Europejskiej. O barierach celnych i administracyjnych na naszych granicach decydować będzie Komisja Europejska. Czy jeśli po 1 maja 2004 r. polski rolnik będzie miał na węglowym składzie do wyboru droższy polski węgiel i tańszy pochodzący z Rosji, Kazachstanu czy z innych stron świata, to w imię utrzymywania miejsc pracy w polskim górnictwie kupi ten droższy polski węgiel? Niektórzy zarzucą mi tu uprawianie taniej demagogii. Ale taka właśnie jest do tej pory księżycowa gospodarka. Była i wciąż jeszcze trwa.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Chronimy polski rynek administracyjnymi barierami wobec tańszego rosyjskiego węgla. Groziło to już w tym roku wywołaniem wojny gospodarczej z Federacją Rosyjską. Ale od 1 maja 2004 r. nawet sięganie do takich form ochrony polskiego rynku przed tańszym węglem będzie po prostu niemożliwe. Polskie górnictwo zatem w krótkim czasie musi być gotowe do ostrej konkurencji na otwartym, jednolitym unijnym rynku.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Oświadczam z tej trybuny: W Unii Europejskiej prowadzi się racjonalną gospodarkę. Nie ma tam żadnych pieniędzy na trwałe dotowanie nierentownego górnictwa, na jakiekolwiek dotowanie z Unii Europejskiej pieniędzy nie ma. Możemy to czynić jedynie z własnego budżetu. (czytaj: z podatków każdego z nas), ale i to dopuszczalne jest w Unii Europejskiej tylko do 2010 r. Do 2007 r. natomiast zamknięte mają być wszystkie nierentowne kopalnie nieobjęte planem dostępu do złóż. W tym miejscu słyszę: No to poczekajmy, zostawmy ten problem następnym rządom, zostawmy ten problem naszym następcom. Ale czy tak myślą odpowiedzialni mężowie stanu?</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W miniony piątek odbyła się debata sejmowa poświęcona w całości tej problematyce. Wyjaśniono wiele kwestii i poruszono wiele ważkich problemów, ale niestety często jest tak w górniczej dyskusji, że kiedy fakty są dla nas złe, tym gorzej jest dla faktów, a nie dla nas samych. Nie obyło się oczywiście i tutaj bez politycznych polemik. Sądzę jednak, wierzę, jestem o tym głęboko przekonany, że właśnie w tej dyskusji, dyskusji nad projektem ustawy, merytorycznej, musimy wznieść się ponad doraźną polityczną grę i szukać takich rozwiązań, które pozwolą z jednej strony polskiemu górnictwu sprostać wyzwaniom, polskiej gospodarce znaleźć się wśród wysoko rozwiniętych krajów Unii Europejskiej, a górnikom zapewnić pracę, godziwy dochód i właściwe osłony.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Chciałbym prosić więc koleżanki i kolegów posłów, aby podczas omawiania projektu ustawy mniej uwagi poświęcać kwestiom politycznym, a więcej merytorycznym, bo przed problemami polskiego górnictwa stały wszystkie rządy, niezależnie od ich politycznego zabarwienia, a chcielibyśmy, by już następnych problemy te nie dotyczyły.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Od tego, jaka będzie ta ustawa, zależy, jakie będzie polskie górnictwo po przystąpieniu do Unii, i nie tylko polskie górnictwo, ale również i cały region śląski. Od tego, jakie rozwiązania prawne ostatecznie przyjmie parlament, zależeć będzie byt milionów ludzi nie tylko na Śląsku, ale również w całej Polsce, bo cała polska gospodarka związana jest z gospodarką Śląska.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pragnę po raz kolejny zapewnić z tej trybuny: Ten rząd nie jest zainteresowany upadłością polskiego górnictwa. Ten rząd jest zainteresowany pozyskiwaniem dla polskiej gospodarki polskiego węgla, ale nie za każdą cenę. Ten rząd jest zainteresowany utrzymaniem największej możliwie liczby miejsc pracy w górnictwie i w jego otoczeniu. Ten rząd jest zainteresowany stabilnym funkcjonowaniem przedsiębiorstw górniczych. Powtórzę to jeszcze raz: Ten rząd nie jest zainteresowany upadłością polskiego górnictwa. Odwrotnie, jest zainteresowany utrzymaniem jak największej liczby stabilnych, trwałych miejsc pracy w górnictwie, takiej liczby, jaka wynika z realiów gospodarki rynkowej, z rachunku ekonomicznego i rachunku społecznego, bo ten jest niezmiernie ważny. Dlatego też konieczne jest wdrożenie zamierzeń restrukturyzacyjnych oraz instrumentów przewidzianych w projekcie ustawy. Konieczna będzie również konsekwentna ich realizacja, bo tylko to zapewni stabilne funkcjonowanie sektora węglowego w Polsce dziś i jutro.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W sposób szczególny pragnę podkreślić to, co niejednokrotnie było przedstawiane: Nikt nie zostanie pozbawiony pracy w związku z prowadzoną restrukturyzacją górnictwa. Nikt nie zostanie wyrzucony na bruk. Wszyscy pracownicy - podkreślam: wszyscy - uzyskają możliwość wyboru, która będzie oznaczać w każdym przypadku pracę i dochód. Nikt nie zostanie bez zabezpieczenia przyszłości. Gwarancje takie są zawarte w ustawie przedkładanej dziś Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pragnę również z pełną stanowczością powiedzieć, że rząd jest zainteresowany szukaniem wszelkich rezerw kosztowych w funkcjonowaniu polskiego górnictwa, w tym również w pełnym zwalczaniu patologii, o których części wspominał premier Jerzy Hausner w swoim piątkowym wystąpieniu z tej trybuny. Takie działania zostały już podjęte w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Realizowane są i będą nadal z pełnym wykorzystywaniem nadzoru właścicielskiego sprawowanego przez ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej nad spółkami węglowymi. Do tego celu w większym stopniu wykorzystywane będą kompetencje rad nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Chciałbym podkreślić, że ustawianie rządu i górników po różnych stronach barykady jest próbą czystej manipulacji, gry na użytek politycznych interesów. Przecież i rząd, i górnicy mają te same cele: ochronę branży, uczynienie z sektora dynamicznego, nowoczesnego, wygrywającego swoją szansę w zderzeniu z rynkiem i konkurencją, prężnego gospodarczego organizmu, wiarygodnego i stabilnego pracodawcy dla górniczych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Rząd i górnicy mogą i powinni cele te wspólnie realizować. Temu właśnie służy projekt ustawy, który Wysoka Izba będzie rozpatrywać. To właśnie proponowane w tym projekcie rozwiązania stworzą możliwości uniknięcia upadłości przedsiębiorstw górniczych, ale nie poprzez administracyjny zakaz upadłości, ale poprzez ustabilizowanie sytuacji ekonomiczno-finansowej sektora, jego oddłużenie i stworzenie możliwości normalnego funkcjonowania. Nie będzie to ustawowa bezwzględna gwarancja niemożliwości ogłoszenia upadłości - raz jeszcze to z tej trybuny powtórzę - ale będzie to szansa na funkcjonowanie przedsiębiorstw zgodne z zasadami ekonomii i rynku.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To, czy ta szansa zostanie wykorzystana, zależy przede wszystkim od pań i panów posłów, od uchwalenia tej ustawy, zależy od zarządów przedsiębiorstw górniczych, władz regionu, rządu, ale zależy i zależeć będzie także od społeczności górniczej i organizacji związkowych, od tego, na ile wszyscy zrozumiemy wyzwania rynku, gospodarki konkurencyjnej, na ile wszyscy zrozumiemy, że rachunek kosztów decyduje o przetrwaniu w warunkach konkurencji. Wszyscy musimy zdawać sobie z tego sprawę.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Chciałbym się podzielić refleksją. Praca górnika jest zbyt ciężka, żeby jej nie szanować. Praca górnika jest zbyt niebezpieczna, żeby nie zwrócić uwagi na konieczność jej ochrony. Ciężka praca górnika nie może być wykorzystywana do dwuznacznych rozgrywek, do budowy wątpliwego kapitału politycznego. Górnicy i ich ciężka praca wymagają ochrony i taką właśnie ochronę gwarantują proponowane rozwiązania ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Należy mieć również na uwadze rodziny górnicze. Często bowiem w kopalniach pracują wszyscy członkowie rodziny. Warto tu powiedzieć, że każdy taki przypadek zostanie indywidualnie przeanalizowany. Nie jest bowiem celem reformy czy też proponowanych rozwiązań ustawowych likwidacja miejsc pracy. Celem podstawowym jest utrzymanie stabilnych miejsc pracy oraz stabilnych dochodów rodzin. Dlatego w przypadku gdy w likwidowanej kopalni lub firmach współpracujących z likwidowaną kopalnią pracują wszyscy członkowie rodziny, ważne jest, aby dać im gwarancję zatrudnienia i utrzymania stałego dochodu. W tej kwestii będą wykorzystywane uprawnienia wynikające ze sprawowania przez ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej nadzoru właścicielskiego.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie Marszałku! Koleżanki i Koledzy! Szanowni Górnicy! Zwracam się także i do górników, bo wielu zaniepokojonych o swoją przyszłość na pewno dzisiejszą debatę z troską ogląda. Restrukturyzacja musi być prowadzona. Jedyną dla reformy alternatywą jest bowiem nieobliczalna w skutkach upadłość górnictwa, a w ślad za nią degradacja regionu. Ci wszyscy, którzy z taką troską pochylają się dzisiaj nad górnictwem, odpowiedzą na pytanie, co będzie w sytuacji, kiedy zabraknie na najbliższe wynagrodzenia, zabraknie na wypłatę, tak jak brakuje na spłacenie zobowiązań już nie tylko wobec budżetu, ale i wobec firm okołogórniczych, które przecież też przekraczają miliardy złotych. Degradacja, której żaden rząd nie będzie w stanie powstrzymać, stałaby się w sposób niekontrolowany śląską rzeczywistością. Degradacja, której koszty mogłyby wielokrotnie przekroczyć wydatki przewidziane w tej ustawie lub też nawet przekroczyć całą wartość pomocy publicznej związanej z procesem restrukturyzacji sektora, mogłaby się stać naszą rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ta ustawa jest dobra, a nawet bardzo dobra dla polskiego górnictwa i dla regionu. Takie stwierdzenie padło w jednej ze śląskich dyskusji. Powtórzę więc, oświadczam to w imieniu rządu z pełną wiarą i przekonaniem: Ta ustawa jest dobra, a nawet bardzo dobra dla polskiego górnictwa i dla regionu. To nie jest zimny akt prawny opierający się wyłącznie na prawach rynku, ekonomii i arytmetyce. Jest to świadoma i mądrze zredagowana szansa rozwiązania jednego z najtrudniejszych gospodarczych, społecznych, a przez to również i politycznych problemów.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Musimy sobie również jasno powiedzieć, że problemy Śląska oraz problemy górnictwa nie mogą i nie są rozwiązywane zza warszawskiego biurka. To zarządy węglowych firm odpowiadają za ich ekonomiczne wyniki. To władze lokalne decydują o kierunkach rozwoju swoich gmin, swojego regionu. Dlatego te problemy muszą być rozwiązywane tam, na Śląsku. Zadaniem rządu jest zapewnienie tylko niezbędnych instrumentów oraz dofinansowanie tych procesów, niestety ze wspólnej kasy całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Wysoka Izbo! Przechodząc do projektu ustawy dotyczącej restrukturyzacji górnictwa, chciałbym przedstawić główne tezy i założenia będące podstawą dalszych działań związanych z reformą tego sektora. Niewątpliwie do najistotniejszych elementów należy zaliczyć kompleksowe oddłużenie przedsiębiorstw górniczych oraz wprowadzenie systemu osłonowo-aktywizującego. Te dwa elementy umożliwiają rozwiązanie podstawowych problemów, z którymi dziś boryka się polskie górnictwo; problemów, w obliczu których stawał każdy z dotychczasowych reformatorów sektora. Zadłużenie górnictwa to przecież nie efekt ostatnich dni czy miesięcy. Zadłużenie górnictwa narasta od ponad 10 lat; i to prawda, nie zawsze z winy samego górnictwa. Naliczane są odsetki od odsetek, powiększa się tym samym dług nie do udźwignięcia przez przedsiębiorstwa górnicze. Dość przypomnieć, że na dzień 31 lipca br. zobowiązania te wynosiły już ponad 25 mld zł. Stanowiło to półtoraroczną wartość przychodów ze sprzedaży węgla. Czy jest możliwe spłacenie tych zobowiązań? Odpowiedź jest niestety jasna: Zdecydowanie nie.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Stosując obowiązujące regulacje prawne, nie zdołano do tej pory doprowadzić do poprawy tej sytuacji. Z tego też względu zaproponowaliśmy definitywne rozwiązanie mające na celu umorzenie z mocy prawa zobowiązań publiczno-prawnych istniejących w dniu 30 czerwca 2003 r. Rozwiązanie proste, jasne i przejrzyste, skutkujące dla budżetu państwa, ale pozwalające polskiemu górnictwu myśleć o przyszłości. To wy, szanowne posłanki i szanowni posłowie, uchwalając tę ustawę, zdecydujecie o sposobie umorzenia znacznej części zobowiązań publicznoprawnych. Nie urzędnik, nie wierzyciel, ale Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zdecyduje o tym, czy zobowiązania te zostaną umorzone z mocy prawa po wejściu w życie ustawy. Decyzja ta umożliwi zdjęcie z górnictwa długów w wysokości 14,5 mld zł. Wraz z wykorzystaniem obowiązujących do tej pory przepisów prawa będzie można wówczas umorzyć górnictwu długi w łącznej wysokości 18 mld zł. Jest to skala w dotychczasowej praktyce niespotykana, ale zdaniem rządu konieczna, niezbędna. Mam nadzieję, że takiego rozwiązania nikt kwestionować nie będzie. W projekcie ustawy potraktowano odmiennie długi wobec samorządów terytorialnych oraz długi powstałe z niezapłacenia składek na ubezpieczenie społeczne, finansowane przez ubezpieczonego, oraz składki emerytalne i ubezpieczenia zdrowotne. Nie będą one umorzone; nie mogą być umorzone, muszą być spłacone. Nie będą również umorzone zobowiązania, jeśli zaległości płatnicze wynikły z chęci obejścia przepisów podatkowych, celnych, o ubezpieczeniach społecznych lub przepisów dotyczących wymiaru i poboru tych należności.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co przez to zyskujemy? Zyskujemy oddłużenie, ale - co być może jest jeszcze ważniejsze dla całego otoczenia górnictwa i chciałbym, żeby usłyszeli to ci wszyscy, którzy z taką troską mówią o firmach okołogórniczych - uzyskujemy także możliwość przekierowania strumieni finansowych. W efekcie tego oddłużenia możliwe będzie regulowanie przez górnictwo zobowiązań cywilnoprawnych, tak przecież ważne dla firm współpracujących z górnictwem węgla kamiennego, oraz zobowiązań wobec górniczych gmin. Każdy wie o tym, jak istotny jest to element dla całego regionu śląskiego. Stanowi on dodatkową pomoc dla gmin, zapewni bowiem sprawne funkcjonowanie przedsiębiorstw okołogórniczych, które dalej będą mogły efektywnie współpracować z górnictwem. I ta współpraca, w co głęboko wierzę, będzie się odbywała na zdrowych, ekonomicznie uzasadnionych zasadach rynkowych, bez patologii, za którą więcej nie można już płacić. Działanie takie dodatkowo zagwarantuje utrzymanie tysięcy stabilnych miejsc pracy na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W tym miejscu warto po raz kolejny zadać pytanie, które zadają przeciwnicy tej reformy: Czy powoduje ona likwidację miejsc pracy i górnictwa? Nie i jeszcze raz nie, po tysiąckroć nie. Rozwiązania proponowane w projekcie ustawy gwarantują utrzymanie miejsc pracy nie tylko w górnictwie, ale właśnie również w firmach okołogórniczych, które będą mogły planować, będą mogły przewidywać, a nie ubiegać się poprzez różne zakulisowe działania o to, aby tylko cokolwiek zostało im zapłacone. Gwarantują stabilizację regionu oraz wykorzystanie środków uzyskanych z górnictwa na realizację bieżących programów rozwoju gmin.</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Drugim bardzo ważnym elementem, może jeszcze istotniejszym, jest zaproponowany w projekcie ustawy pakiet osłonowo-aktywizujący. Przyjęte rozwiązania nie przewidują, jak poprzednio, scenariusza, w którym górnik otrzymuje propozycję: weź pieniądze, idź do domu i rób sobie, co chcesz. Nie ma tutaj pasywnych odpraw bezwarunkowych. Nie ma tutaj pozbawiania górnika stabilnego dochodu. Jest gwarancja pracy i gwarancja dochodu, stabilnego i pewnego. Główny ciężar gatunkowy tego pakietu położony jest na aktywizację pracowników kopalń, i to zarówno pracowników zatrudnionych w kopalni na dole, jak i na powierzchni. Szczegółowo przedstawia się on następująco.</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pracownikom zatrudnionym pod ziemią proponujemy uprawnienie osłonowe, świadczenie górnicze przysługujące pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią, któremu ze względu na wiek, łączny staż pracy lub staż pracy pod ziemią, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, brakuje nie więcej niż 3 lata do nabycia uprawnień do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r. W okresie korzystania z tego świadczenia pracownik będzie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. Pracownikowi korzystającemu ze świadczenia górniczego przysługiwać będzie 75% miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy. Pracownik korzystający ze świadczenia górniczego będzie mógł podjąć zatrudnienie u pracodawcy zaproponowanego przez Górniczą Agencję Pracy lub bez jej pośrednictwa u pracodawcy spoza górnictwa. W takim przypadku świadczenie górnicze zostanie zmniejszone o połowę. Spośród pracowników dołowych w latach 2004–2006 przejdzie na górniczą emeryturę w całym sektorze ponad 14 tys. osób. To tej właśnie grupie proponujemy dobrowolne przejście na taki swoisty górniczy urlop już od 1 stycznia 2004 r. Zarządy spółek węglowych na przełomie lipca i sierpnia przeprowadziły sondaż wśród zainteresowanych. Ponad 70% potencjalnie uprawnionych do tego świadczenia zadeklarowało chęć skorzystania z tego rozwiązania. To już dałoby blisko 10 tys. miejsc pracy dla pracowników z kopalń wygaszanych. Jest to możliwe oczywiście tylko pod warunkiem uchwalenia tej ustawy. Pracownikom zatrudnionym na powierzchni przysługiwać będą następujące rodzaje uprawnień: świadczenie aktywizująco-adaptacyjne będzie miało postać stypendium na przekwalifikowanie albo kontraktu szkoleniowego, stypendium na przekwalifikowanie, z którego pracownik zatrudniony na powierzchni będzie mógł korzystać w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy i w tym czasie otrzymywać 100% wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy, ma pozwolić na przeszkolenie, przygotowanie się do wyboru nowego zawodu, natomiast kontrakt szkoleniowy jako świadczenie będzie mógł być udzielony przez pracodawcę spoza górnictwa byłemu pracownikowi powierzchni, który nie skorzysta ze stypendium na przekwalifikowanie. Kontrakt trwał będzie do zakończenia szkolenia, ale nie dłużej niż przez 3 miesiące. W okresie tym pracownik będzie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Niezależnie od powyższego w celu aktywizacji pracowników na rynku pracy projekt ustawy proponuje:</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">- refinansowanie pracodawcy spoza górnictwa kosztów wynagrodzenia byłego pracownika powierzchni, jeżeli został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, do czasu uzyskania przez niego uprawnień do emerytury, jeżeli brakuje mu do niej nie więcej niż 3 lata. W przypadku gdy zatrudnienie obejmie młodszych pracowników, gwarancja zatrudnienia wyniesie minimum 2 lata. Refinansowanie wynagrodzenia odbywać się będzie odpowiednio przez okres do 18 lub do 12 miesięcy, począwszy od daty zatrudnienia lub zakończenia kontraktu szkoleniowego;</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">- dotacje dla pracodawców spoza górnictwa na zakup środków trwałych w związku z utworzeniem nowego miejsca pracy;</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">- możliwość udzielenia zwolnionemu pracownikowi, który skorzystał ze stypendium na przekwalifikowanie, pożyczki na preferencyjnych warunkach na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Należy podkreślić, że jeżeli pracownicy zatrudnieni pod ziemią i w zakładach przeróbki mechanicznej węgla w kopalniach częściowo lub całkowicie likwidowanych nie skorzystają ze świadczeń górniczych, otrzymają pełną gwarancję zatrudnienia na czas nieokreślony w kopalniach czynnych. Przyznam, że nie znam żadnej innej grupy zawodowej, której przyznano by tak daleko idące uprawnienia, a tak często w ubiegłym roku słyszałem postulaty, aby takim samym uprawnieniem, takimi samymi świadczeniami objąć stoczniowców w moim własnym Szczecinie. Jak to się ma zatem do demonstracji górników tutaj, w Warszawie? Czasem pada w tym momencie zarzut - nie wiedzieliśmy, co proponuje rząd.</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy został rozesłany w dniu 24 lipca 2003 r. do partnerów społecznych, to jest do związków zawodowych działających w górnictwie, do związków pracodawców. Dodatkowo w dniu 24 lipca 2003 r. został on omówiony na posiedzeniu Zespołu Trójstronnego ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników i wręczony obecnym na posiedzeniu przedstawicielom partnerów społecznych. Projekt ustawy został umieszczony na witrynie internetowej ministerstwa również w tym samym dniu. Przedstawiciele partnerów społecznych zostali poinformowani, że intencją rządu jest jak najszybsze uchwalenie tej ustawy. Organizacje związkowe oraz pracodawcy przekazywali swoje uwagi w różnych terminach. Na posiedzeniu zespołu trójstronnego w dniu 25 sierpnia br. omówione zostały zmiany wniesione do tego czasu do projektu ustawy. Przedstawiono również roboczy materiał stanowiący kolejne przybliżenie projektu, który zawierał częściowe uwzględnienie uwag resortów oraz uwag zgłoszonych dotychczas przez partnerów społecznych. Uzgodniono, że po upływie 30-dniowego okresu opiniowania w dniu 29 sierpnia 2003 r. odbędzie się spotkanie z przedstawicielami strony rządowej, pracodawców oraz organizacji związkowych, podczas którego nastąpi dalszy ciąg konsultacji społecznych oraz dokonana zostanie próba przeredagowania przepisów projektu ustawy. Po dłuższej dyskusji niezwiązanej z omawianym projektem ustawy partnerzy społeczni nie podjęli rozmów na temat jej treści. Spotkanie to wyczerpywało ustawowy termin 30-dniowych konsultacji. Zestawienie uwag zgłoszonych przez organizacje związkowe wraz ze stanowiskiem ministerstwa zostało przekazane wszystkim opiniującym organizacjom. Należy więc jednoznacznie podkreślić, że wszyscy odpowiedzialni za branżę doskonale wiedzieli, co proponuje rząd.</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Zadajmy jeszcze raz pytanie. Czy proponowane rozwiązania oznaczają likwidację górnictwa lub miejsc pracy? Odpowiedź jest jednoznaczna: nie. Czy rozwiązania dają gwarancję pracy lub dochodu? Odpowiedź jest również jednoznaczna: zdecydowanie tak. Restrukturyzowane górnictwo stwarza określone problemy w gminach górniczych, szczególnie w gminach, w których likwidowane są zdolności wydobywcze. W gminach tych zmniejszają się dochody, m.in. z tytułu opłaty eksploatacyjnej. Dlatego też w przepisach projektowanej ustawy utrzymano istniejącą w latach ubiegłych możliwość zaciągania preferencyjnych kredytów w Banku Gospodarstwa Krajowego, dofinansowywanych ze środków budżetowych, oraz zwalniania gmin górniczych z wpłat do budżetu państwa, przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej od przypadającej jej części opłaty eksploatacyjnej od przedsiębiorstwa górniczego.</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Wysoka Izbo! Przedkładany Wysokiej Izbie projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego niesie za sobą skutki dla budżetu państwa, i to poważne skutki. Oprócz umorzenia zobowiązań, które sięgnie kwoty 18 mld zł, odroczenia płatności w wysokości ok. 2 mld zł, trzeba będzie w latach 2003–2006 wydatkować bezpośrednio z budżetu państwa środki finansowe w wysokości ok. 6,2 mld zł. W ramach tych środków budżet przejmie również zobowiązania tzw. górniczego pakietu socjalnego, realizowanego w latach 1998–2002, w tym do chwili obecnej finansowanych ze środków przedsiębiorstw górniczych. Są to środki ogromne, przy obecnym stanie finansów publicznych trudne do wyasygnowania z budżetu państwa. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że każdy polski podatnik będzie obciążony tymi kosztami, ale innej drogi nie ma. Dla złagodzenia tej sytuacji podjęto rozmowy z Bankiem Światowym, aby wspomóc budżet państwa pożyczką na cele restrukturyzacji. Rozmowy są zaawansowane. W grę wchodzi udzielenie pożyczki w wysokości ok. 2 mld zł. Prowadzone są również rozmowy z Bankiem Rady Rozwoju Europy odnośnie do zaciągnięcia pożyczki w wysokości 500 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Przedstawione powyżej działania noszą znamiona pomocy publicznej, a pragnę przypomnieć, że z chwilą przystąpienia do Unii Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej wymagana będzie zgoda Komisji Europejskiej. W traktacie akcesyjnym ustalone zostały procedury związane ze świadczeniem pomocy publicznej w okresie przed 1 maja 2004 r. Odpowiednie regulacje w tym zakresie zawiera aneks IV pkt 3 do traktatu. Zgodnie z jego zapisami wszystkie środki pomocowe muszą być notyfikowane w Komisji Europejskiej i ma ona 3 miesiące na wyrażenie swojej opinii na temat dopuszczalności pomocy. W związku z powyższym rozpoczęliśmy konsultacje z Komisją Europejską celem wyjaśnienia problemów związanych z implementacją rozporządzenia 1407/2002 Wspólnot Europejskich w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego. Konsultacje te pozwolą wyjaśnić ewentualne wątpliwości strony wspólnotowej co do dopuszczalności środków pomocowych przewidzianych w projekcie ustawy. Jest to niezwykle ważne, gdyż Komisja Europejska ma wyłączne kompetencje w zakresie konkurencji. Oznacza to, że wszystkie projekty pomocowe, a takim jest ten projekt, muszą być przez nią zatwierdzone.</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pragnę zaznaczyć, że zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem Unii pomoc publiczna dla przemysłu węglowego może być udzielona tylko i wyłącznie w związku z utrzymaniem dostępu do rezerw węgla lub likwidacją przedsiębiorstw górniczych. Może być również przeznaczona na pokrycie strat przedsiębiorstw górniczych lub dofinansowanie części działań inwestycyjnych. Pomoc publiczna obejmuje również pokrycie zobowiązań odziedziczonych. W każdym przypadku jednak pomoc dotyczy kopalń, które produkują węgiel dla celów wytwarzania energii, ciepła, koksu lub węgla przeznaczonego do procesów hutniczych. W skali Polski dotyczy to zaledwie ok. 53–55 mln ton węgla i w każdym przypadku wymaga to notyfikowania w Komisji Europejskiej. Przypomnę, dzisiaj wydobywamy 102 mln ton węgla, a więc dopuszczana przez Unię Europejską pomoc publiczna i tak nie obejmowałaby całego sektora węglowego. Pamiętać należy, że mówimy o dopuszczalności pomocy publicznej, o pozwoleniu na udzielenie jej z własnego budżetu, a nie o środkach, które jakoby Unia Europejska przeznacza na dotowanie nierentownego górnictwa. To dotowanie w Unii Europejskiej z budżetów własnych państw zakończyć się musi bezwzględnie do 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Podczas dotychczasowych konsultacji z Komisją Europejską został przedłożony projekt ustawy oraz założenia do dokumentów wynikających z art. 43 tego projektu. Procedurę taką przewidują postanowienia Traktatu akcesyjnego. Przy jednoczesnym braku sprzeciwu ze strony Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który stoi dzisiaj w Polsce na straży dopuszczalności pomocy publicznej, co do zgodności udzielanej pomocy z polskim prawem oznaczać to będzie możliwość zastosowania rozwiązań przewidzianych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Wnosząc w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa, proszę o pilne jego uchwalenie. Rząd zgłasza projekt parlamentowi po długotrwałych negocjacjach, które dopiero teraz umożliwiły nadanie mu ostatecznego kształtu. Od sprawności pracy zarówno parlamentu, jak i administracji centralnej zależy obecnie tempo wdrażania tak niezbędnych, koniecznych reform oraz ich zakres, ale zależą też i koszty społeczne. Projekt ustawy jest spójny i zawiera propozycje rozwiązań, które obejmują wszystkie aspekty działalności wymagającej restrukturyzacji. Powtórzę jeszcze raz: to jest ustawa bardzo dobra dla górnictwa i bardzo dobra dla Śląska.</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Na zakończenie pragnę jeszcze raz podkreślić - w ramach realizacji procesu restrukturyzacji wszyscy pracownicy górnictwa zostaną objęci gwarancją pracy lub dochodu. Wszystkie przypadki rodzin górniczych będą rozwiązywane po wnikliwej analizie przez zarządy spółek węglowych. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest zainteresowany utrzymaniem jak największej możliwej liczby miejsc pracy w górnictwie. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej chce stabilnie funkcjonującego sektora węglowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbyszek Zaborowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Górnictwo węgla kamiennego jest jednym z elementów bezpieczeństwa energetycznego kraju. Pomimo zmian w ostatnich latach, nadal 48% polskiej energetyki jest oparte na węglu kamiennym. Polskie górnictwo podlega nieustannym zmianom. W latach 70. w szczytowym okresie rozwoju górnictwa węgla kamiennego w Polsce wydobywano 198 mln ton węgla, a w górnictwie było zatrudnionych 428 tys. ludzi. W ubiegłym roku, po przyspieszeniu zmian w latach 90., wydobywano w Polsce 102 mln ton węgla, a w górnictwie jest zatrudnionych 138 tys. ludzi. Ta restrukturyzacja przebiega w tempie niespotykanym w krajach europejskich, w Niemczech, w Wielkej Brytanii czy we Francji. Tam restrukturyzacja trwała kilkadziesiąt lat, nawet biorąc pod uwagę to przyspieszenie w Wielkiej Brytanii w latach 80. restrukturyzacja kopalń węgla kamiennego została rozpoczęta wcześniej. Mimo takiego tempa zmian, wyższego, jak mówię, od krajów europejskich, w sposób zdecydowany program rządowy na lata 2004–2006 zakłada kolejne przyspieszenie restrukturyzacji kopalń węgla kamiennego, kolejne już w latach 90. i zapewne niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Omawiany dzisiaj projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 jest nie tylko niezbędny dla realizacji rządowego programu, ale przede wszystkim dla uzdrowienia ekonomicznego tej branży. Zadłużenie sektora, mimo kolejnych programów naprawczych, które również miały charakter ustaw, przekracza wartość 1,5-rocznej produkcji, co czyni je niespłacalnym. Główna część tego zadłużenia ma charakter już historyczny. Szczególnie szybko narastały długi górnictwa na początku lat 90., kiedy to obowiązywały urzędowe niskie ceny na węgiel, a wszystko, w tym materiały i urządzenia do produkcji, drożało znacznie szybciej. Górnictwo wtedy stanowiło kotwicę antyinflacyjną, która ułatwiała wygranie walki z inflacją kolejnym rządom. Obecnie większość tych długów wisi na spółkach węglowych w likwidacji, ale sądy zasądzają należności solidarnie od starych spółek i kompanii węglowej, która powstała w oparciu o majątek tych spółek. Bezwarunkowo umorzenie około 18 mld zł długów publiczno-prawnych górnictwa, a także możliwość zamienienia na akcje bądź udziały zobowiązań wobec gmin i przedsiębiorców oznacza, że górnictwo pozbędzie się garbu, z którym nigdy nie mogłoby funkcjonować skutecznie na rynku zjednoczonej Europy. Minister Piechota obszernie mówił o warunkach funkcjonowania na rynku europejskim. Oczywiście tutaj jest dobre rozwiązanie w ustawie, które nie zmusza gmin ani przedsiębiorców do zamiany tych zobowiązań, swoich należności na akcje i udziały. To jest kwestia negocjacji gminy i przedsiębiorcy, jeżeli poprawi się rentowność górnictwa, będą mogły odzyskać swoje należności.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełZbyszekZaborowski">Restrukturyzacja zobowiązań finansowych górnictwa musi być przeprowadzona, żeby uratować ten sektor. Najwyższy czas na takie rozwiązanie, jak projektuje rząd. Przypomnę, że do tej pory, mimo kilku ustaw regulujących kwestie restrukturyzacji kopalń węgla kamiennego, nigdy nie były to rozwiązania bezwarunkowe, a warunki zapisane w projektach ustaw potem przyjętych uniemożliwiały faktyczne oddłużenie górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełZbyszekZaborowski">Projekt ustawy przewiduje ponadto rozłożenie w czasie spłaty około 2 mld zł zobowiązań przedsiębiorstw górniczych z tytułu składek emerytalnych, składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne. Budżet państwa przejmuje również ponownie jako swój ciężar koszty górniczego pakietu socjalnego, w tym urlopów górniczych łącznie ze skutkami przeniesionymi wynikającymi z realizacji ustawy z 1998 roku. Przypomnę, że te koszty zostały przeniesione w ciężar spółek węglowych. Ponowne przejęcie tych zobowiązań przez budżet państwa jest bardzo ważne, ponieważ 40% z 750-milionowej straty kompanii węglowej to skutki przejęcia przez spółki węglowe kosztów urlopów górniczych i niektórych innych kosztów realizacji górniczego pakietu socjalnego. Pozostałe spółki węglowe, Katowicki Holding Węglowy i Jastrzębska Spółka Węglowa, pomimo tych kosztów uzyskały w 2003 r. za 7 miesięcy dodatni wynik finansowy na działalności gospodarczej, odpowiednio: 22 i 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełZbyszekZaborowski">Istotnym rozwiązaniem jest również zapis ustawy pozwalający gminom górniczym korzystać ze zwolnień spłat do budżetu państwa przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej od przypadającej jej części opłaty eksploatacyjnej oraz mogących skorzystać z preferencyjnych kredytów na finansowanie inwestycji wspierających tworzenie nowych miejsc pracy. Dla gmin górniczych największe znaczenie będzie miało jednak uruchomienie programu regionalnego pod nazwą „Program łagodzenia w regionie śląskim skutków restrukturyzacji górnictwa kopalń węgla kamiennego” i analogiczny program dla Małopolski, ale oczywiście na nieco mniejszą skalę porównywalną ze skalą funkcjonowania górnictwa w zachodniej Małopolsce; 200 mln zł przeznaczone na ten cel w przypadku Śląska wydaje się jednak kwotą daleko niewystarczającą. Ale najważniejsze jest to, że program ten miał być uruchomiony z wyprzedzeniem 3-miesięcznym w stosunku do kolejnego etapu restrukturyzacji kopalń węgla kamiennego. Dzisiaj chcemy się upominać już tylko o to, aby ten program był uruchomiony równolegle. Pan minister Piechota oczywiście ma absolutną rację, że projekt ustawy nie zostawia na lodzie nikogo z zatrudnionych w górnictwie, zwłaszcza górników dołowych, a dla pracujących na powierzchni projektuje się rozmaite działania osłonowo-aktywizujące. Ale też prawdą jest, że miejsca pracy znikają w niektórych miastach i przyspieszenie restrukturyzacji kopalń węgla kamiennego będzie możliwe za przyzwoleniem społecznym tylko wtedy, kiedy równocześnie będą powstawać nowe miejsca pracy w nowoczesnych przemysłach i usługach.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełZbyszekZaborowski">Projekt ustawy określa również szczegółowo zasady restrukturyzacji zatrudnienia. Dla górników pracujących pod ziemią przewiduje działania osłonowe w postaci świadczenia górniczego w wysokości 75% dotychczasowych poborów. Jest ono skierowane do wszystkich górników, którzy nabywają uprawnienia emerytalne przed 1 stycznia 2007 r. Podkreślenia wymaga dobrowolność tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełZbyszekZaborowski">Działania aktywizująco-adaptacyjne są skierowane do pracujących na powierzchni i przewidują: stypendium na przekwalifikowanie, kontrakt na przekwalifikowanie oraz pożyczkę na podjęcie działalności gospodarczej. Wątpliwości może budzić, ze względu na dotychczasowe doświadczenia, wysokość i charakter tej pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej. W programie rządowym realizowanym w latach 1998–2002 zastosowano jednorazowe odprawy wyższe znacznie od 20 tys. zł, które zapisano w obecnym projekcie ustawy, z przeznaczeniem na pożyczki dla odchodzących z kopalń na założenie działalności gospodarczej. Z badań socjologicznych przeprowadzonych na Śląsku wynika, że 10% górników korzystających z tych jednorazowych odpraw podjęło wtedy własną działalność gospodarczą, do tej pory przetrwało na rynku 2% z nich, reszta znalazła się w bardzo trudnej sytuacji życiowej.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie marszałku, czy lekko możemy przedłużyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeszcze minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Stosowanie wszystkich instrumentów restrukturyzacji zatrudnienia wymaga przyzwolenia społecznego i wyprzedzającej akcji informacyjnej wśród załóg górniczych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Doprecyzowania wymagają w projekcie ustawy również przepisy regulujące w kompleksowy sposób kwestię następstwa prawnego z tytułu odpowiedzialności za szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, zarówno w odniesieniu do szkód wyrządzonych przez zlikwidowane zakłady górnicze, jak i szkód wyrządzonych przez zakłady górnicze zbyte w ramach restrukturyzacji, prowadzące wydobycie, oraz zakłady, które już zaprzestały eksploatacji i poddane są procesowi likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Rozwiązania wymaga również wrażliwa społecznie kwestia, zwłaszcza w Wałbrzyskiem, objęcia dobrodziejstwem ustawy przedsiębiorstw robót górniczych.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Program rządowy wymaga wsparcia ustawą. Tę ustawę trzeba uchwalić tak, aby mogła ona wejść w życie przed 1 stycznia 2004 r. Ale dalszej pogłębionej dyskusji z ekspertami w regionie - ale nie tylko w regionie śląskim - ze związkami zawodowymi wymaga sposób realizacji programu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełZbyszekZaborowski">Kopalnie niekoniecznie trzeba likwidować, można ograniczać wydobycie poprzez łączenie kopalń, poprzez wyłączanie z eksploatacji poszczególnych ścian, które są mniej efektywne pod względem ekonomicznym, geologicznym i gdzie jest węgiel gorszej jakości.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełZbyszekZaborowski">Rozważenia wymaga także włączenie niektórych zakładów górniczych do Południowego Koncernu Energetycznego. One w znacznym stopniu pracują na potrzeby tego koncernu i umożliwiają produkcję energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełZbyszekZaborowski">W obliczu czekającej nas integracji europejskiej trzeba też skończyć z konkurencją wewnątrzpolską na rynku węgla energetycznego. Po wejściu do Unii Europejskiej faktycznie konkurencja, o której mówił pan minister Piechota, zwłaszcza z kierunku wschodniego, paradoksalnie, będzie poważnym zagrożeniem dla polskiego górnictwa. Do tego czasu polskie górnictwo musi być uzdrowione. Projekt ustawy idzie w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o skierowanie projektu ustawy do pracy w odpowiednich komisjach sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tomasz Tomczykiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zaledwie kilka dni temu w tej Izbie odbyła się wielogodzinna debata na temat stanu górnictwa węgla kamiennego. Dzisiaj powracamy do tego ważnego tematu, omawiając ustawę o restrukturyzacji górnictwa. To dobrze, bo to problem milionów ludzi zamieszkujących gęsto zaludniony region Śląska.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Jednocześnie wielu słuchającym tej debaty - w kopalniach, na Śląsku, wreszcie w całej Polsce - gniew i frustracja podsuwają pytania: Jak długo oni będą gadać o reformach, restrukturyzacji i światełku w tunelu? Niech się wreszcie wezmą do roboty. Kiedy zaczniemy słowa zamieniać w czyny? Kiedy zwykli ludzie - górnik, hutnik, pielęgniarka, a i naukowiec, o którym tak wiele mówił premier Hausner w poprzedniej debacie, poprawią swój los?</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Platforma Obywatelska nie mówi: poczekajcie, panie ministrze - my mówimy: spóźniliście się o 2 lata. Na przykładzie tej ustawy, tak potrzebnej, mocno spóźnionej, widać, jak skandalicznie opieszale działa rząd Leszka Millera. Nie byłoby wielotysięcznych demonstracji, tej spokojnej w Katowicach, i tej bulwersującej opinię publiczną w Warszawie. A może o to chodziło? Może takie obrazy, jakie oglądaliśmy w telewizji, miały przykryć dwa lata marnowania szansy dla Polski, dla Śląska?</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Cały kraj przeklina nasze, Ślązaków, zachowanie. Nie ważne, czy sprowokowane czy nie. Warszawskie wydarzenia obciążają nas, Ślązaków, bez względu na to, czy to się nam podoba czy nie. Minister Janik w swoim wystąpieniu na ten temat z rozbrajającą szczerością, szczerością przedszkolaka, powiedział: Zaufałem. Pytam się: Czy w policji nie ma procedur, a decyzje podejmowane są na nosa?</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Chciałbym również się odnieść do wypowiedzi pana premiera Hausnera z poprzedniej debaty o węglu, a w szczególności do jego komentarzy po wystąpieniach klubowych. Wiem, że pan premier chce uchodzić za najlepszego ekonomistę i reformatora - to ważne wierzyć w siebie - ale radzę wsłuchiwać się również w głosy krytyków, a nie tylko pochlebców, i nie przekręcać cudzych wypowiedzi, jak miało to miejsce w piątek.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niezbędnym i najważniejszym elementem przemian gospodarczych rozpoczętych w latach dziewięćdziesiątych było zahamowanie galopującej inflacji rujnującej gospodarkę. Wtedy to górnictwo stało się kotwicą inflacji poprzez zamrożenie cen węgla. Mówił o tym również mój poprzednik. Dziś mało kto o tym pamięta, to zamierzchłe czasy. Niestety państwo polskie, kolejne rządy, kolejni kapitanowie zamiast kotwicę wyciągnąć i wyremontować, porzucili ją ku rozpaczy całej społeczności Śląska. Kolejne programy reformujące górnictwo, owszem, poprawiały statystyki zatrudnienia i wydobycia i zapewniały względny spokój społeczny, jednak nie zapewniały trwałego rozwoju regionu śląskiego - i tak jest w propozycji rządu Sojuszu Lewicy Demokratycznej i rządu Leszka Millera. Ta ustawa być może da zarządom spółek węglowych instrumenty niezbędne do unowocześnienia i urynkowienia wydobycia węgla, ale z pewnością pogorszy sytuację na rynku pracy w regionie. Zwiększy się skala bezrobocia, i to trwałego bezrobocia. Nie ma się co łudzić, że będzie inaczej. Takie są doświadczenia państw, które rozwiązywały podobne problemy. Do dnia dzisiejszego w tych regionach jest wysokie bezrobocie, znacznie wyższe niż tam, gdzie nie było przemysłu ciężkiego. Kolejne redukcje w przemyśle węglowym nie wróżą niczego dobrego, ale są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Projekt ustawy zawiera oczywiście pakiet osłonowy dla zwalnianych górników. Są tam zachęty dla zwalnianych, jak i dla ich przyszłych pracodawców. Trzeba być świadomym, że dotyczy to górników i tylko górników. Nie dotyczy to tych, którzy stracą pracę w przedsiębiorstwach i firmach okołogórniczych. Nie dotyczy to również młodzieży opuszczającej szkoły, najczęściej dzieci z rodzin górniczych. Ale to oczywiste, bo ustawa ma na celu zmniejszenie zatrudnienia właśnie w górnictwie. Dlatego też śląska Platforma Obywatelska będzie powtarzać, że ta ustawa to za mało dla regionu. Żądamy rozwiązań regionalnych, nie branżowych, a takich ten rząd nie przygotował. Nie chodzi o to, panie premierze, żeby Warszawa dawała pomysł na rozwój regionu śląskiego. Sami wiemy, jak to zrobić. Mamy na Śląsku wystarczający potencjał intelektualny, potrzebujemy tylko instrumentów.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Platforma Obywatelska uważa, że rządowy projekt ustawy nie daje wystarczających uprawnień gminom górniczym. To o wiele mniej niż w poprzednich latach i nie można zagadać tych faktów. Wystarczy zresztą przeczytać projekt ustawy. Brakuje w nim rozporządzenia określającego zasady udzielania kredytów dla gmin górniczych, a przecież ważne rozporządzenia do projektu ustawy powinny znajdować się w projekcie, zgodnie z regulaminem prac Sejmu. Platforma Obywatelska nie żąda zdjęcia z porządku obrad ustawy z przyczyn proceduralnych - uważamy, że jest ona zbyt ważna - ale zadajemy pytanie: czyżby rząd uważał, że nie jest to ważne rozporządzenie? A może rząd nie przygotował dobrze ustawy? A może chce coś ukryć przed posłami i społeczeństwem?</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">SLD nie docenia roli samorządów gminnych w tworzeniu infrastruktury i dobrego klimatu dla rozwoju drobnej i średniej przedsiębiorczości, dla rozwoju usług, motoru gospodarczego nowoczesnego państwa. A może rząd działa w myśl zasady: kto ma pieniądze, ten ma władzę, i nie chce się nią dzielić z samorządami. Sojusz Lewicy Demokratycznej boi się samorządności - to nic nowego.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt rządowy przewiduje umorzenie górnictwu 18 mld zł i dofinansowanie restrukturyzacji o dalsze 6 mld. To ogromne środki, to niewyobrażalne kwoty. W związku z tym należy zadać pytanie: czy projekt zawiera mechanizmy, które zagwarantują uzdrowienie górnictwa, czy to na pewno już ostatni raz? Czy proceder hodowania długów, o którym tak emocjonalnie mówił pan premier, a który wielokrotnie był opisywany również w prasie regionalnej, zostanie powstrzymany? Jesteśmy przekonani, że brakuje kropki nad „i”, a tą kropką nad „i” jest prywatyzacja. Oczywiście nie ta w stylu fabryki wagon w Ostrowcu...</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">(Głos z sali: W Ostrowie Wielkopolskim.)</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">...ale prywatyzacja uczciwa, dokonana przy otwartej kurtynie. Najwyższy czas o tym mówić i o tym rozmawiać, przede wszystkim z załogami kopalń. Czy starczy odwagi i determinacji rządowi Leszka Millera? Przykładem na to, że prywatyzacja nawet trudnych sektorów jest możliwa, jest walka dwóch firm o przemysł hutniczy. Tylko prywatyzacja może rozbić gangi i mafie czerpiące krociowe zyski z zapaści przemysłu węglowego.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Warto również spojrzeć na projekt ustawy w kontekście przystąpienia z dniem 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej. Ze zdumieniem stwierdzamy, że gdyby ta ustawa weszła w życie, to funkcjonowałaby tylko do tego dnia, to znaczy kilka miesięcy, jeśli rząd nie spełni szeregu niezbędnych warunków.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie ministrze, to dzisiaj dopiero dowiedzieliśmy się o prowadzonych rozmowach z Komisją Europejską w sprawie udzielenia pomocy publicznej dla górnictwa. O tych rozmowach nie dowiedzieliśmy się z dokumentów przedłożonych posłom przez rząd, wręcz przeciwnie - pani minister waszego rządu stwierdziła, że przedłożony projekt budzi poważne wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym. Ten problem rząd pewnie zostawia znowu na później.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platforma Obywatelska wnioskuje o skierowanie projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego do odpowiednich komisji: do Komisji Gospodarki i do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Czas na szybkie uchwalenie jak najlepszej ustawy, która choć w części uspokoi nastroje wzburzonych załóg górniczych. Niewiele czasu pozostało na dobre decyzje. Wisi nad nami groźba strajku generalnego w górnictwie. Tu nie będzie zwycięzców i pokonanych. Przegramy wszyscy, przegra Polska. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jerzy Polaczek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość do projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, zawartego w druku sejmowym nr 1975.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Już na początku muszę po raz kolejny wyrazić wobec rządu zdziwienie, że ten projekt ustawy zgodnie z pismem przewodnim pana premiera Leszka Millera miał być skierowany do Komisji Nadzwyczajnej zajmującej się programem „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Stanowi to po raz któryś ewenement w procedurze parlamentarnej, że tak ważne akty prawne jak ten projekt ustawy nie przechodzą przez właściwe komisje sejmowe, a tą właściwą jest w pierwszym rzędzie Komisja Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Jeśli, panie ministrze, chcecie ćwiczyć po raz kolejny tego rodzaju procedury, to zwracam państwu uwagę, że również przez tą Komisję Nadzwyczajną przeszedł reklamowany rok temu rządowy projekt ustawy o dopłatach do kredytów o stałej stopie procentowej, na który skusiło się 50 obywateli naszego kraju. Czy to nie jest po prostu brnięcie w tę samą ślepą uliczkę?</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Chcę się odnieść do kilku kwestii zawartych w wystąpieniu pana ministra - to za chwilę. Najpierw chcę powtórzyć tę tezę, którą już sformułował mój przedmówca, że niestety ostatnie dwa lata, czyli lata rządu Leszka Miller, od października od 2001 r., to dla branży górniczej czas stracony. Co mamy w chwili obecnej? W chwili obecnej mamy rozregulowany rynek handlu węglem, mamy bałagan organizacyjny wynikający z koszmarnej procedury przyjęcia nowelizacji w grudniu 2002 r. i powołania Kompanii Węglowej w najgorszym możliwym okresie, mamy potężne napięcia społeczne na Śląsku, bezrobocie wyższe niż 2 lata temu. Z jednej strony mamy ścianę społeczną, brak akceptacji dla nowych pomysłów, zaufanie dla rządu na poziomie 11%, a z drugiej strony mamy propozycje restrukturyzacji, które są w pierwszym rzędzie odczytywane jako chęć likwidacji kolejnych tysięcy miejsc pracy w samym górnictwie i w jego otoczeniu.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełJerzyPolaczek">I pytanie również do pana ministra Piechoty, do rządu i do opinii publicznej: jak to jest w naszym państwie, że do niedawna odpowiedzialny za ten resort pan minister Kosowski, który właśnie zostawił ten bałagan, żeby nie powiedzieć bardziej dosadnie, jest teraz szefem konkurencyjnej z natury instytucji, jaką jest przedsiębiorstwo Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo? Czy to państwu i opinii publicznej nie powinno dawać sporo do myślenia? Czy ma to być program na kolejne trzy lata? Jako Prawo i Sprawiedliwość chcemy zaprotestować przeciwko kolejnemu traktowaniu tej branży w krótkookresowej perspektywie. A co ma być po roku 2006? Czy mają być dalsze projekty ustaw, likwidacje kolejnych kopalń, dalsze pożyczki i kredyty z Banku Światowego?</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełJerzyPolaczek">Po drugie, nie sprowadzajmy problemu restrukturyzacji branży węglowej - mówię to zwłaszcza do pań i panów posłów spoza regionu śląskiego - tylko do samych górników. Chcę powiedzieć, że w tym projekcie ustawy brakuje przede wszystkim wyraźnego akcentu, a nawet, powiedziałbym, pewnej osi regionalnej, bo jeśli będzie to tylko proste powielenie pewnych instrumentów socjalnych, które są zawarte w tym projekcie bez kontekstu gospodarczego regionu, to gwarantuję, że program skończy się kolejnym fiaskiem. Tak naprawdę - powtarzam to również za moim przedmówcą - do dzisiaj nie wiemy, co naprawdę uzgodniono w procesie akcesyjnym z Unią Europejską jeśli chodzi o pozycję tego nośnika energii w kontekście rynku państw krajów europejskich i jego ochrony na rynku wewnętrznym. Dzisiaj się dowiadujemy, że mają być prowadzone negocjacje ze stosownymi strukturami europejskimi. Jak się skończą, to również jest znak zapytania.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełJerzyPolaczek">Powiedziałem, że jest to program, który nie ma odniesienia regionalnego, i w ocenie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość gminy górnicze na pewno w obecnej sytuacji budżetowej nie skorzystają z tego programu. Łudzimy je tylko kolejnymi propozycjami tzw. preferencyjnych pożyczek, a stan budżetowy tych miast, właśnie w kontekście sytuacji ekonomicznej spółek węglowych... To jest propozycja, aby te gminy brały udział w konkurencji skoku wzwyż na 3 metry. Nikt na taką wysokość nie jest w stanie skoczyć i z tych środków po prostu się nie skorzysta.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełJerzyPolaczek">A co z programem łagodzenia skutków restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w woj. śląskim, programem tak reklamowanym przez resort pana ministra Piechoty, a osobiście przez panią minister Herbst? Czy to również nie jest fiasko? Bardzo łagodnie - skądinąd się temu nie dziwię - pan poseł Zaborowski z SLD odniósł się do tego i prosił jedynie rząd, żeby te dwa projekty: ustawy o restrukturyzacji górnictwa oraz program regionalny, zostały uruchomione równocześnie. Mamy wrzesień. Pytam: A co się działo między styczniem a wrześniem? Czy były tylko konferencje i seminaria, zapraszanie posłów na niekończące się dyskusje i brak konkretów? Jakie instytucje regionalne zostały wezwane do pomocy w tym zakresie i partycypowały w pracy wraz z Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, ponosząc za to współodpowiedzialność?</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełJerzyPolaczek">Omawiany projekt ustawy jest postrzegany - to jest kolejny punkt - przede wszystkim przez pryzmat likwidacji kopalń. W uzasadnieniu mówi się o 5–7 kopalniach w najbliższych latach. Panie ministrze, chcielibyśmy się dowiedzieć, jak ma się ta rzeczywistość z tworzonymi faktami... jaka jest perspektywa po roku 2006. Na likwidację kopalń patrzy się na Śląsku w kontekście galopującego bezrobocia. Nie budzi zasadniczych wątpliwości stwierdzenie, iż jedno miejsce pracy w samym górnictwie generuje 3–4 w otoczeniu, zatem jeśli rząd chce zmniejszyć zatrudnienie w branży o 25 tys. osób w najbliższych 3 latach, oznacza to, że chce zlikwidować kolejne 60–80 tys. miejsc pracy w otoczeniu, w regionie, w aglomeracji katowickiej. Te utracone miejsca pracy trzeba pomnożyć przez 3, 4, i wtedy mówić o realnym zagrożeniu, które przekłada się przede wszystkim na brak ofert dla dzieci z rodzin górniczych, dla młodego pokolenia mieszkającego w tym regionie.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełJerzyPolaczek">Prawdziwy gospodarz, panie ministrze, nie wyrzuca dużych kęsów chleba, które zostają. Nie może być tak, by załogi górnicze odczytywały likwidację kopalń przede wszystkim jako marnowanie dobra narodowego, jakim jest węgiel kamienny.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PosełJerzyPolaczek"> Trzeba tutaj widzieć również tę perspektywę, gdyż cechą charakteryzującą społeczność w tym regionie jest szacunek dla rzeczy zasadniczych, dla rzeczy bardzo prostych, dla których widocznie nie ma miejsca w propozycjach, o jakich mówimy.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PosełJerzyPolaczek">Następne, również otwarte pytanie do dalszych dyskusji i prac nad projektem ustawy. Jaka ma być partycypacja w tym procesie instytucji powołanych na przykład do prowadzenia regionalnej polityki gospodarczej, choćby przy okazji kontraktu regionalnego, który był zawarty bodajże w roku 1997 przez stronę społeczną i rząd? Czy instytucje, które zostały wtedy powołane, funkcjonują do dzisiaj? Czy są wyspecyfikowane w ustawie? Czy mają jakąś rolę do odegrania? Państwo w omawianej regulacji mówią o udziale instytucji lokalnych, regionalnych. Czy ze względu na wagę tych zagadnień nie powinna pojawić się powołania jednej instytucji rządowo-samorządowej w celu realizacji restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na Śląsku oraz tworzenia nowych miejsc pracy? Kto jest partnerem rządu na Śląsku? Czy to są tylko urzędnicy ministerstwa gospodarki, którzy - bez obrazy - oglądają ten region od czasu do czasu przejeżdżając pociągiem lub z okien samochodu?</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#PosełJerzyPolaczek">Jakie wobec tego mamy propozycje? Po pierwsze, zadanie dla rządu: przemyślenie kwestii powołania jednej instytucji regionalnej rządowo-samorządowej, która byłaby partnerem nie w perspektywie trzech lat, ale kilkunastu, dwudziestu. Z pokorą trzeba uznać fakt, że kraje, które przeżyły taką restrukturyzację górnictwa, jak Francja, Niemcy, ćwiczyły to. I robiły to pojedyncze instytucje regionalne, nie było ich wiele, tym bardziej kilkadziesiąt. Po drugie, jeśli państwo - a zwłaszcza rząd - proponują skierowanie tego projektu ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, to ja akurat w tym szczególnym przypadku sugeruję, aby przynajmniej pierwsze posiedzenie tej komisji było wyjazdowe i odbyło się w Katowicach, aby nie było tak, że panie i panowie posłowie z Sojuszu Lewicy Demokratycznej dostają polityczne zlecenie, że tak się wyrażę, przepchania tego projektu, robią to naprędce, a później robi się z tego kompletny bigos i zakalec.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PosełJerzyPolaczek">I mamy wezwanie do rządu, zwłaszcza do koalicji rządowej, aby panie i panowie posłowie oraz rząd Leszka Millera przy okazji tego projektu nie zgasił Śląska, nie zgasił śląskich miast, nie zgasił miejsc pracy. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wnosi o skierowanie tego projektu ustawy do Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu dalszych prac parlamentarnych. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw, zawarte w druku 1975.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Na początek kilka uwag ogólnych. Można powiedzieć: wreszcie, wreszcie rozmawiamy o projekcie ustawy, który jest związany z restrukturyzacją branży górnictwa węgla kamiennego. Wcześniej rozmawialiśmy o różnego rodzaju programach, w których było bardzo mało konkretów. Niestety, ta dyskusja zaczęła się już jakiś czas temu. Zaczęła się ona w zasadzie od stwierdzenia, ile to kopalń ma być zlikwidowanych, które to mają być kopalnie, ilu ludzi ma odejść z górnictwa. Ta dyskusja, o której w tej chwili mówię, toczy się już od ładnych paru miesięcy. I po tych kilkunastu miesiącach mamy ze strony rządu konkret: w jaki sposób ta zapowiedziana wiele miesięcy temu restrukturyzacja - patrz: likwidacja kopalń i odejście z górnictwa tysięcy ludzi - ma być realizowana. I to jest podstawowy błąd, o którym mówiliśmy już w piątek i który sygnalizuję dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Myślę, panie ministrze, że mimo tego, iż górnictwo czekają niepopularne decyzje, atmosfera wokół górnictwa byłaby o wiele lepsza - a także atmosfera tej dyskusji byłaby o wiele lepsza - gdybyśmy zaczęli, powiedzmy, w styczniu tego roku, od prezentacji tej ustawy, a dopiero konsekwencją jej przyjęcia byłyby decyzje Kompanii Węglowej czy rządu o likwidacji kopalń czy ograniczeniu wydobycia węgla i redukcji zatrudnienia. A ta zmiana kolejności naprawdę powoduje koszty w postaci znaczącego pogorszenia atmosfery społecznej, gwałtownych protestów, a także tego, co się stało ostatnio w Warszawie. To są właśnie konsekwencje takiego, a nie innego sposobu postępowania. Pan wprawdzie wspominał, że były dyskusje ze związkami zawodowymi, że były nawet podpisywane porozumienia i że jest pan zdziwiony, iż informacje o tym nie docierają do szerokich rzesz górników. No ale to wszystko wskazuje na to, że rząd jednak popełnił tu fundamentalne błędy. I niestety, odwrócić tego - nawet tą dyskusją - nie jesteśmy w stanie.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Kolejna sprawa to rzeczywiście mówienie prawdy, także tej niepopularnej, ale też mówienie jej od początku. Otóż pan premier Hausner na poprzednim posiedzeniu mówił, że ta reforma to już jest kolejna, czwarta z kolei, reforma górnictwa. Wymieniał przy okazji wielkości zobowiązań, które przy okazji każdej z nich były umarzane. To są rzeczywiście dziesiątki miliardów złotych. Te sumy działają na wyobraźnię górników, działają także na wyobraźnię polskiego społeczeństwa. Ale przy okazji mówienia o tych właśnie reformach i tych wielkich zobowiązaniach, które górnictwu darowaliśmy, powinniśmy jednak powiedzieć i to, co pan dzisiaj w dwóch zdaniach podkreślił i co było podkreślane także w wystąpieniach klubowych: w jaki sposób duża część tych zobowiązań powstała. Bo powstała ona - no, nie oszukujmy się - w sposób sztuczny. Skoro na początku lat 90. zamrożono ceny węgla, a wszystkie inne ceny były cenami wolnymi, no to jak w kopalniach miały nie powstać długi? To było niejako automatyczne i było realizowane przez lata. Co więcej? Powiedzmy sobie tak: skoro to była polityka płacenia odsetek od odsetek i były to odsetki ustawowe, to pamiętajmy, jakie to były odsetki ustawowe: po kilkadziesiąt procent rocznie! W ten sposób rosły te gigantyczne zobowiązania. A więc jeżeli mówimy o wielkich pieniądzach darowanych polskiemu górnictwu, to powinniśmy jednocześnie mówić o tym, że duża część tych zobowiązań wynika nie tylko z nieracjonalności górnictwa, że to są nie tylko długi górnictwa, które powstały w efekcie deficytów kopalń, ale że to są także zobowiązania, które powstały z winy określonych polityk prowadzonych przez państwo - i polityki fiskalnej, i polityki pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Kolejna kwestia to rozbieżności istniejące nawet w tym projekcie, dotyczące wielkości redukcji zatrudnienia i liczby likwidowanych kopalń. Ten wątek podnosił już mój poprzednik. W tej chwili mówimy o likwidacji czterech kopalń, ale rzeczywiście w uzasadnieniu do projektu ustawy mówi się o liczbie pięciu do siedmiu. To rodzi kolejne niepokoje! A więc jeżeli naprawdę decydujemy się na taki ruch, to operujmy konkretami. I dobrze by było, żeby te konkrety nie zmieniały się co dwa tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Ja przypominam sobie, że gdy jakiś czas temu pan minister Kosowski jeździł na Śląsk, to mówiono o minimalnych redukcjach, a w zasadzie o tym, że tych redukcji w górnictwie nie będzie. No, i zdaje się, że po kilku miesiącach zbliżamy się do jakiejś prawdy w tym zakresie. Ale ludzie, których to dotyczy, żyją rzeczywiście w warunkach permanentnej niepewności, bo co chwila pojawiają się nowe informacje w tej sprawie. No, gdyby to były informacje coraz lepsze, to być może ludzie by to przyjęli ze zrozumieniem, ale one niestety są coraz gorsze! Więc powinniśmy o tym pamiętać. I dobrze by było, gdyby rząd o tym pamiętał.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Kolejna sprawa to likwidacja miejsc pracy w górnictwie i w firmach z nim współpracujących. No i wreszcie ten wątek przenoszenia miejsc pracy z górnictwa do jego otoczenia, bo tu jest bardzo istotna rozbieżność. Wymieniając kilkanaście tysięcy miejsc pracy w górnictwie, powinniśmy pamiętać, że jeżeli one rzeczywiście fizycznie znikną, to najprawdopodobniej w przeciągu kilkunastu kolejnych miesięcy zniknie też kilkadziesiąt tysięcy miejsc pracy w szeroko rozumianym otoczeniu górnictwa. I oczywiście żadnego programu aktywizującego skierowanego do ludzi, którzy stracą te miejsca pracy, nie mamy. A więc bardzo często gdy słyszę, jak z trybuny sejmowej padają kolejne zapewnienia, że żaden górnik - i ten dołowy, i ten na powierzchni - nie straci pracy, to wiem, że na Śląsku to niesamowicie denerwuje ludzi, bo przecież oni widzą nie tylko w statystykach, ale przede wszystkim patrząc na swoich sąsiadów, że te miejsca pracy giną wręcz masowo. A zatem kiedy dyskutujemy o tym już poważnie, powinniśmy naprawdę mówić o tym, że dlatego właśnie potrzebne są programy aktywizujące - realizowane i przez samorządy gminne, i przez samorządy województw - i że tam powinny być skierowane bardzo duże pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Przy okazji przypominam wątek wielu funduszy i firm tworzonych w otoczeniu górnictwa, w ramach paktu społecznego, który podpisany został w 1997 r. Rzeczywiście - potwierdzam to - w tych dokumentach nigdzie się o tych instytucjach nie wspomina. A przecież kiedyś one zostały stworzone i wyposażone w środki publiczne. Nie wiem, czy one się nie sprawdziły... Jeżeli się nie sprawdziły, to trzeba to wyraźnie powiedzieć, ale jeżeli się sprawdziły podczas realizacji tamtych programów, to i w tym nie powinny być pominięte, bo ten program powinien być maksymalnie szeroki i w maksymalnym stopniu akceptowany społecznie.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Wreszcie kwestia patologii. Pan minister Hausner w swoim wystąpieniu piątkowym poświęcił temu bardzo dużo czasu. Opisał to, można powiedzieć, w zasadzie wyczerpująco. I można powiedzieć: no, doskonale, jest wreszcie bardzo pełna, precyzyjna diagnoza. No ale nie słyszymy konkretów, to znaczy tego, co będziemy robili - krok po kroku - żeby tę patologię zlikwidować. Panie ministrze, ludzie spoza Śląska na naszych spotkaniach zadają fundamentalne pytanie: Jak to jest, że tu, w Sejmie, mówicie, że tona węgla w kopalni kosztuje 130 zł, a my 200–300 km od kopalni musimy za nią zapłacić 450 zł? Jak to jest? Czy to jest możliwe nawet w warunkach gospodarki rynkowej? Kto i jakie pieniądze na tym zarabia?</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest możliwe.)</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">No, jest możliwe, bo występuje w rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Producent pieczarek dostaje za kilogram złotówkę, a w sklepie kosztuje to 4 zł. Cztery razy tyle. Dobrze wiedzieć, że jest to możliwe.)</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokąd to będzie trwało?)</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Dotyczy to ważnego nośnika energetycznego, a więc, proszę państwa, skoro wicepremier Hausner na poprzednim posiedzeniu zdiagnozował to jako patologię, to chciałbym usłyszeć od pana ministra choć parę zdań w imieniu rządu na temat tego, co zrobi rząd, żeby nad tymi patologiami zapanować i żeby je wyraźnie ograniczyć. Bo to są ewidentne patologie! Kto inny zarabia na węglu, a nie same kopalnie. To jest rzecz ewidentna. Minister nazwał ją bardzo wyraźnie patologią, ale nie słyszymy, co będzie robił, żeby tę patologię zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I kolejna sprawa: ta słynna hodowla długów, też tutaj doskonale opisana. Także dzisiaj z ust wicepremiera Hausnera nie padło nawet parę zdań o tym, w jaki sposób ministrowie skarbu państwa, finansów, sprawiedliwości wezmą się za te firmy, które rzeczywiście z górnictwa doskonale żyją.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">No, w ten sposób skończył mi się czas, ale powiem jeszcze choć parę zdań o samym projekcie ustawy. Zaproponowane oddłużenie jest rzeczywiście bardzo głębokie - padały tutaj dane o wielkości tego oddłużenia - ale, panie ministrze, pojawia się rozbieżność: 25 mld zobowiązań i 18 mld oddłużenia, zostaje 7 mld zł. Rozumiem, że są to prywatne zobowiązania wobec dostawców oraz zobowiązania wobec funduszy ubezpieczeniowych. Czy rzeczywiście jest tak, jak pan minister mówi, że w ten sposób, dzięki przyjęciu tej ustawy, zostawiamy górnictwo bez długów i od tej pory ma już sobie dawać radę, skoro jest różnica pomiędzy tymi wielkościami i to istotna - 7 mld zł? W dalszym ciągu będą to tak czy inaczej zobowiązania kopalń. Czy w ten sposób nie zaczynamy wprowadzać tego mechanizmu od początku? Przecież te zobowiązania będą rodziły wprawdzie już niższe odsetki ustawowe, ale jednak wciąż bardzo wysokie, a więc one ciągle będą się mnożyły. Jeżeli by pan zechciał w tej sprawie coś powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Wiele jest instrumentów zaproponowanych górnikom i tych osłonowych, i tych aktywizujących. Czy rzeczywiście będzie tak, że każdy z nich, i pracownik dołowy, i pracownik na powierzchni, potrafi wybrać instrument korzystny dla niego, czy będą podmioty, które tymi górnikami się zajmą? Bo jeżeli jest wielość propozycji, to dobrze z jednej strony, ale z drugiej strony kłopot człowieka, który pracował ileś lat pod ziemią i rzeczywiście w tym świecie ekonomii bardzo trudno jest mu się poruszać.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Kolejna sprawa dotyczy tego co moim zdaniem od jakiegoś czasu się dzieje, bez specjalnego zainteresowania, także Wysokiej Izby. Otóż resortowi skarbu wyjmuje się po kolei kawałki jego gospodarstwa. Tu także pan minister proponuje, żeby nadzór nad spółkami węglowymi przenieść z resortu skarbu, co było do tej pory zasadą, do resortu gospodarki. Rozumiem, że resort gospodarki przygotowuje program, proponuje instrumenty, chciałby to realizować, ale czy do tego musi również reprezentować skarb państwa? Czy w ten sposób nie zaburzamy porządku prawnego, który przypominam, przyjęliśmy jeszcze w roku chyba 1997 i nikt go specjalnie nie negował, że wszystko to co jest związane ze skarbem państwa, jeżeli chodzi o reprezentowanie właściciela, jest w skarbie państwa. Tu proponuje się wyjątek od tej zasadniczej reguły.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I wreszcie, panie ministrze, wyrażam zdecydowany sprzeciw co do sposobu procedowania nad tą ustawą w Sejmie. Nie chciałbym wygłaszać tutaj zastrzeżeń co do pracy Komisji Nadzwyczajnej „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Ta komisja być może pracuje dobrze, ale moim zdaniem to jest gigantycznie nieporozumienie, żeby tę ustawę znowu kierować na specjalną ścieżkę, bo ona naprawdę wielu posłom i wielu komisjom nie daje możliwości wglądu w fundamentalne sprawy. I zdecydowanie się tej propozycji sprzeciwiam. Dlatego też proponuję, aby projekt ustawy został skierowany do właściwych komisji sejmowych i deklaruję, że posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego będą nad tym projektem bardzo rzetelnie pracowali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o restrukturyzacji węgla kamiennego w latach 2003–2006. Kiedy czytamy rządowy projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na te lata, to niestety nasuwają się bardzo niekorzystne wnioski, jeśli chodzi o przyszłość górnictwa, rodzin górniczych i gmin górniczych. Ten projekt wprowadzony pod obrady Wysokiej Izby obecnie, zamiast porządkować sprawy polskiego górnictwa węglowego, wprowadza jeszcze większy chaos i zamęt - i opór społeczny mieszkańców Śląska.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Projektowana ustawa określać będzie zasady restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w okresie do 2010 r., chociaż w tytule zapisano 2006. Ale art. 6 tej ustawy ustalający sposób spłaty zobowiązań określa datę zakończenia tej spłaty na 31 grudzień 2010 r. Tak długi okres spłaty sugerowałby, że Polskę będą obowiązywały inne zasady pomocy publicznej w górnictwie nawet po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Jest to oczywiście nieprawda, o czym rząd Leszka Millera dokładnie wie i świadomie wprowadza w błąd górników i mami ich nierealnymi obietnicami.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Od 1 maja, o czym pan premier Leszek Miller dokładnie wie, bo sam wynegocjował takie zasady, będzie w polskim górnictwie węglowym obowiązywać rozporządzenie Rady Wspólnot Europejskich nr 1407/2002 z 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego. To rozporządzenie zabrania udzielać pomocy publicznej kopalniom węgla bez zgody Komisji Europejskiej. I tego nie dopełniono do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Rząd przedstawia Wysokiej Izbie projekt ustawy, który według ministra tego rządu Danuty Hübner jest niezgodny z prawem europejskim. Pod projektem podpisuje się premier Leszek Miller, a minister rządu pana Millera Danuta Hübner pisze w ocenie tej ustawy, cytuję tutaj, że: „projekt ten budzi poważne wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym”. W takiej sytuacji premier jednak kieruje tę ustawę do uchwalenia, a pani minister w swojej opinii pisze, cytuję dalej: „Należy stwierdzić, iż przedłożony projekt budzi poważne wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym, ponieważ przewiduje udzielanie pomocy publicznej w postaci umorzenia należności publicznoprawnych przedsiębiorstw górniczych, bez jednoznacznego przeznaczenia tej pomocy na konkretne cele określone w rozporządzeniu(…)”. I to jest ta najważniejsza w tej chwili sprawa. Bo w Europie będziemy bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Śląsk - region, który jest dla Polski regionem bardzo zasłużonym i do dzisiaj ekonomicznie wydajnym, został rozgrabiony przez hochsztaplerów i politykierów spod znaku różnych partii i ugrupowań rządzących przez 13 lat w III Rzeczypospolitej, których trudno już teraz wymienić, a którzy niewidzialną rękę rynku zamienili na niewidzialną rękę mafii.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">To oni zamiast normalnych cen stosowali ceny urzędowe, które są niższe od kosztów wydobycia. W gospodarce kapitalistycznej jest to po prostu niemożliwe, ponieważ żaden wytwórca nie sprzedaje swojego towaru poniżej kosztów wytwarzania, jeśli państwo tego mu nie zrekompensuje. Tym sposobem zrobiono w III Rzeczpospolitej miliardy długów w górnictwie kosztem osłaniania innych działów gospodarki i, to sobie powiedzmy, świadomie, panie ministrze. Czemu społeczność Śląska ma za to dzisiaj ponosić konsekwencje w postaci ubóstwa, jeśli z takiej polityki kolejnych rządów III Rzeczypospolitej korzystał i korzysta cały kraj do dzisiaj. Krajowy węgiel jest jeszcze konkurencyjny w porównaniu z węglem oferowanym na rynkach międzynarodowych. I to potrafię udowodnić, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Bo jeśli doliczymy do ceny węgla w porcie jeszcze ceny rozwozu z portów po cenach PKP, to okaże się, że ceny węgla polskiego są konkurencyjne. Tymczasem obecny poziom cen stanowi tylko 64% cen ekonomicznie uzasadnionych. Miała to być kotwica inflacyjna polskiej gospodarki, a poszczególne rządy miały wyrównywać górnictwu nieuzasadnione poniesione straty. Nie miejcie teraz pretensji do Śląska. To wy w Warszawie doprowadziliście do tego, że teraz górnicy przyjeżdżają do stolicy i dopominają się tylko swego. To nie górnicy ponoszą winę za obecny stan, to jest wina decydentów także tych, którzy dzisiaj zasiadają również w tym Sejmie i na wysokich stanowiskach w ministerstwie. Okazuje się, że główne zasady tzw. transformacji, przechodzenia z gospodarki ręcznie sterowanej do wolnorynkowej dziwnym trafem nie dotyczyły dotychczas górnictwa. Górnictwo ponosiło ciężar przemian gospodarczych i nikt nie myślał o przyszłości tej dziedziny gospodarki. Nikt nie myślał o tym, co stanie się z górniczymi rodzinami. Teraz pan minister Piechota mówi, że trzeba likwidować kopalnie, bo są nierentowne. Czy trzeba? Ja jestem górnikiem i wiem, jak się powinno zmniejszać wydobycie w kopalni bez wywoływania takich napięć społecznych, jak teraz.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Dzisiaj z tej trybuny pan minister Piechota mówi o konieczności likwidowania księżycowej gospodarki, że społeczeństwo nie może dopłacać do wydobycia węgla. Daje przykłady innych dziedzin i firm funkcjonujących na wolnym rynku, martwiących się niemal codziennie o swój byt ekonomiczny. Mówi, że obrona górnictwa to demagogia. Niestety, demagogią są wystąpienia pana ministra Piechoty.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełWłodzimierzCzechowski"> Miliardowe zadłużenie górnictwa to sprawa wolnego rynku, to polityczne decyzje, to decyzje ustalające w sposób administracyjny ceny węgla.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Pan minister Piechota teraz gromko krzyczy, że podatnicy nie mogą dokładać do górnictwa. Dlaczego tak gromko nie krzyczał, kiedy tworzono takie warunki, że przez lata górnictwo dokładało do innych dziedzin gospodarki? Teraz mówi się o nieopłacalności wydobycia węgla, nie mówiąc nic o tym, że w 1990 r. ceny węgla zostały narzucone decyzją ministra finansów na jednakowym dla wszystkich kopalń poziomie. Ceny węgla nie miały nic wspólnego z wolnym rynkiem, były ustalane według tzw. parametrów węgla wskaźnikowego. W ten sposób już na starcie niektóre kopalnie skazane były na generowanie strat i można powiedzieć, że tylko niektóre z nich były rentowne. Przez długie lata poziom cen, jak już mówiłem, stanowił 64% cen ekonomicznych liczonych średnio dla całego górnictwa i 58% cen transakcyjnych. Zaniżony poziom cen węgla, jak się okazało, miał być tzw. kotwicą inflacyjną. Przede wszystkim bano się ruszyć cenę energii, a trzeba ją było tylko podnieść o 20% i dawno by nasza ekonomia to wytrzymała. A na węglu energetycznym tracimy prawie 5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Tak więc, drodzy panowie, jeśli teraz z tak wielkim przekonaniem mówicie o górnictwie, że jest nierentowne, to musicie wiedzieć, że to wy do tej nierentowności doprowadziliście. Sytuację, w jakiej znajduje się przemysł wydobywczy, sytuację klęski, zawdzięcza on regulacjom politycznym ceny węgla, które nie bilansują kosztów od co najmniej 5 lat. Ciągle resort gospodarki, ustalając cenę węgla dla potrzeb energetyki, zaniża ją w stosunku do kosztów.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Oddłużenie górnictwa nie jest żadną łaską dla Śląska. To jest zwrot zagrabionych pieniędzy, to jest zwrot tego, co się Śląskowi należy. Nie można mówić, że jest to nieuzasadniony koszt innych podatników, panie ministrze, bo wszyscy w Polsce z politycznie zaniżonych cen energii korzystali i korzystają. Wszystkie dotychczasowe rządy odpowiedzialne są za sytuację w górnictwie. Europa importuje, panie ministrze, rocznie 180 mln ton węgla. Dlaczego na tym rynku nie ma węgla polskiego? To jest duże zaniedbanie ze strony rządu. Trzeba dodać: na rynku, na którym od 1 maja będziemy również wspólnotowym państwem europejskim, a więc nie będziemy importerem, tylko normalnym państwem wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Z tej trybuny minister Piechota w imieniu rządu mówi, że ustawa jest dobra, że nie jest to zwykły akt prawny. Panie ministrze, ta ustawa może byłaby dobra 2 lata temu. Teraz, na kilka miesięcy przed wejściem do Unii, ta ustawa nie jest dobra, bo większa część proponowanych rozwiązań będzie niemożliwa do realizacji po 1 maja 2004 r. Ta ustawa nie jest dobra, bo nie spełnia oczekiwań gmin górniczych. Ta ustawa nie jest dobra, bo nie oferuje nic, co umożliwiłoby przetrwanie, nie mówiąc już o rozwoju regionu śląskiego. A region śląski nie pozwoli sobie odebrać już ani jednego miejsca pracy, jeśli nie stworzy rząd nowego. Ocena tego projektu ustawy przez gminy górnicze jest bardzo krytyczna.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Już ostatnie dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Pomimo naszej zdecydowanie krytycznej oceny zarówno autorów, jak i samego projektu ustawy Samoobrona Rzeczypospolitej uważa, że ustawa o restrukturyzacji górnictwa jest bardzo potrzebna. Potrzebna jest jednak moim zdaniem w dwóch układach: oddłużenie i umożliwienie istnienia górnictwa po wejściu do Europy. Uważamy, że projekt ten powinien trafić do dalszych prac w komisji po to, by dostosować go do rzeczywistych potrzeb Śląska, tak aby uchwalona ustawa umożliwiła odbudowę tego sektora gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">I jeszcze jedno. Panie ministrze, od 2 lat zabiegam i tłumaczę, że każdy projekt zrobiony poza Śląskiem i poza specjalistami ze Śląska jest do kosza, bo rozwiązujecie problemy jednej tylko branży w oderwaniu od całej sytuacji gospodarczo-ekonomicznej Śląska. I to się nigdy nie uda. Nie chcecie się zgodzić na to, żeby na Śląsku stworzyć prawdziwy program gospodarczy dla tego regionu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zygmunt Wrzodak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko w sprawie ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie ministrze, już w samej ustawie jest chyba błąd, dlatego że pan mówi, iż ustawa dotyczy lat 2003–2006, a wiadomo, że ustawa o restrukturyzacji górnictwa obowiązuje do końca tego roku, tak że ta ustawa ma wejść z dniem 1 stycznia 2004 r. Praktycznie ta ustawa dotyczy więc tylko 2 lat - i w ciągu 2 lat chcecie restrukturyzować na takich, a nie innych zasadach polskie górnictwo.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Województwu śląskiemu, całemu regionowi tak naprawdę nie potrzeba wyrywkowych ustaw, które albo przez rok mają służyć, albo przez 2 lata. Trzeba planu dalekosiężnego, który przewidywałby rozwój tego województwa w okresie 20 czy nawet 30 lat. I nie można tego wyrywkowo traktować, tak, że dzisiaj zamkniecie kilka kopalń, położycie inne branże, jak również usługi, które funkcjonują wokół kopalń. Trzeba spojrzeć szeroko na problem polskiego Górnego Śląska i ludzi tam pracujących.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ustawa przewiduje oddłużenie polskiego górnictwa. W skrócie można powiedzieć: rząd zadłużył, rząd oddłuża z papierowych długów, które były tworzone poprzez różne machinacje finansowe, przede wszystkim w Ministerstwie Finansów - tzw. sztywne ceny węgla doprowadziły do tego, że górnictwo było według liczb nieopłacalne, co było nieprawdą. Dlatego pominięto górnictwo w tzw. gospodarce urynkowionej, w której ceny powinny inaczej funkcjonować - wtedy sytuacja zadłużeniowa byłaby nie taka, jak dzisiaj. I dzisiaj wmawianie z tej trybuny przez pana ministra, że oto, Polacy, słuchajcie, górnictwo ma 18 mld długu i czego oni jeszcze chcą, przyjeżdżają i jeszcze robią burdy, po prostu nie służy dobrze sprawie, nie służy załatwieniu problemu, tylko pogłębia jeszcze bardziej ten problem. Przecież wiele podatków, które narzucano na polskie górnictwo, w tym podatek eksploatacyjny, to podatki najwyższe w świecie. Z tego tytułu górnictwo ponosiło ogromne koszty, a jak nie płaciło, to powstawały sztuczne długi.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">Długi na Śląsku to długi papierowe. Proszę przeliczyć, przełożyć ilość zatrudnionych górników na wysokość zadłużenia dzisiaj, 18 mld - wcześniej górnictwo też było oddłużane - proszę przeliczyć to teraz na jedną osobę, to okaże się, że każdy górnik powinien mieć porządny dom, kilka samochodów i praktycznie emeryturę do końca życia. A tak nie jest, bo ktoś te pieniądze przejadł według ekonomistów - no, trudno nazwać ich ekonomistami - którzy zadłużali polskie górnictwo. Ale do tego to się sprowadza.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">Czyli jeżeli polskiemu rządowi - i pańskiemu, jak również poprzedniemu i innym - opłacało się importować gaz kosztem węgla, to ekonomia była źle ustawiona. Dzisiaj nie ma problemu, żeby ogrzewać węglem, dzisiaj są takie filtry, że to praktycznie nie szkodzi w ogóle środowisku. I w tym kierunku powinno się iść. Przecież wielu prezydentów miast na Śląsku, i w ogóle w Polsce, bardzo szybko przestawiło się na ogrzewanie gazem, za który płaci się Rosjanom tak naprawdę, innemu państwu, a polski górnik... polskie zasoby nie są eksploatowane, zakłady w tym przypadku są zamykane. Czyli źle jest ekonomia ustawiona i tę ekonomię należy po prostu zmienić, bo ona się nie sprawdza.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">Jeśli chodzi o tę ustawę, to ona rzeczywiście dotyczy polskich górników i można powiedzieć, że są osłony, że jest uwzględniony jakiś interes górników z likwidowanych kopalń. Ale jest całe środowisko związane z kopalniami. Tam nakręca się pewna koniunktura związana z węglem. Niestety tutaj nie ma odniesienia, wręcz przeciwnie, gminy mają ponosić pełne koszty szukania i tworzenia nowych miejsc pracy. Rząd przewiduje dopłaty do kosztów kredytu, który ma być brany z Banku Gospodarstwa Krajowego. Proszę, panie ministrze, zerknąć na wyniki finansowe gmin. Zobaczy pan, jak samorządy w Polsce są zadłużone, jakie jest potężne zadłużenie. Przecież tak naprawdę w gospodarce rynkowej wielu tym gminom nikt nie udzieli kredytu, łącznie z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, ponieważ już są zadłużone. To też dotyczy samorządowców. Tak że ta ekonomia jest po prostu postawiona na głowie.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dzisiaj dyskutujemy o górnikach, za miesiąc w naszym parlamencie będzie wielka debata o sytuacji w polskiej służbie zdrowia czy oświacie, przemyśle stoczniowym, rolniczym. Wszystko jest zadłużone. Hutnictwo oddłużone ma być sprzedane. Według moich wyliczeń rząd jeszcze dopłaci do całej prywatyzacji. Czyli wszystko jest praktycznie... Obłęd wprowadzacie, panowie ministrowie. Rząd Leszka Millera prowadzi kompletnie obłędną politykę gospodarczą. Jak jeden pan wicepremier wymyśla winiety, opłaty za mosty, tunele, to się już po prostu nie chce wypowiadać ostrzej, bo można w każdej chwili wszystko ośmieszać. Nie ma zmiany. Pudrujecie tę chorą sytuację, która ma miejsce od 14 lat, zamiast ją zmienić. Trzeba system zmienić na taki, który pobudza gospodarkę, który nie likwiduje miejsc pracy, a tworzy miejsca pracy. Brniecie w liberalny kurs narzucony przez pana Balcerowicza i realizujecie to do końca.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełZygmuntWrzodak">Myślę, że cała sytuacja związana z górnictwem to jest przede wszystkim też brak analizy finansowej. Proszę powiedzieć, panie ministrze, ile kosztuje zamknięcie tych kopalń, proszę przedstawić pełne koszty, również z tego tytułu, że nie będzie wpłat do budżetu państwa odprowadzanych przez pracowników. Przecież górnicy i górnictwo odprowadzali podatki do polskiego budżetu, i to bardzo duże. Jeśli dobrze pamiętam, w samym 2001 r. to było ok. 2 mld zł z tytułu VAT. Jeszcze inne środki, jak składka na ZUS, były odprowadzane. To są dość potężne pieniądze. Nie ma analizy, nie ma wyliczeń, ile państwo polskie dołoży do likwidacji. A przecież - biorąc pod uwagę sprawozdanie na temat sytuacji w górnictwie, jak również tę ustawę - gołym okiem widać, że państwo polskie będzie dokładać potężne pieniądze, po to żeby zamknąć kopalnie czy zlikwidować miejsca pracy i spowodować w województwie śląskim bardzo wielką biedę, która praktycznie zmusza ludzi do emigracji. To jest polityka państwa? To jest chora polityka. Należy ją zmienić.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tak samo nie mówicie, panowie ministrowie, że uzgodniliście w ramach traktatu akcesyjnego z Unią Europejską, że będziecie zamykać kopalnie, że będą one likwidowane, bez rachunku ekonomicznego. I to ludziom trzeba powiedzieć, że to jest m.in. też wynik wejścia Polski do Unii Europejskiej i wynik referendum, jakie się odbyło. Nie ma również przedstawionych analiz, czy rzeczywiście w tych kopalniach jest węgiel, czy go nie ma, czy jest dobry węgiel, czy jest zły. Jedni mówią, że jest kolosalna ilość węgla, i to bardzo dobrego, a drudzy mówią, że tego węgla nie ma. Nie wiem, komu wierzyć. Trzeba by samemu robić analizy i zatrudniać ekspertów, by wyrobić sobie konkretne stanowisko. Z naszych na przykład wyliczeń wynika, że ten węgiel jest i że jest ogromna jego ilość. Należałoby to potwierdzić porządną ekspertyzą. Nie wiem, czy panowie robicie to w intencji takiej, że trzeba się przystosować do Unii Europejskiej, dlatego trzeba za pomocą różnych machinacji przeprowadzić likwidację kopalń, czy rzeczywiście przemawia za tym rachunek ekonomiczny.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele razy z tej trybuny pytano o intencje rządu w sprawie importu węgla np. z Rosji i z innych państw. Już dwa lata temu, rok temu i bodajże w zeszłym tygodniu podczas tej bardzo długiej debaty pytaliśmy, czy węgiel jest sprowadzany po cenach dumpingowych. Przecież na tym imporcie węgla dorobiło się i dorabia wielu ludzi. Czy jest opłacalne dla polskiej gospodarki importowanie węgla z innych państw, skoro mówicie, że macie bodajże 4 mln ton na hałdach? Czy to jest logiczna polityka państwa? Poprzedni rząd - którego nie byłem i nie jestem żadnym entuzjastą, bo robił to samo co wy i nie było wtedy żadnej różniącej się polityki - skasował handlarzy węglem. Chodzi o patologiczną sytuację wokół kopalń. Było tych handlarzy ok. 6 tys., ograniczono ich liczbę do 405. Pan Kossowski cofnął to rozporządzenie i dzisiaj znowu jest kilka tysięcy handlarzy węglem. I nikt nad niczym nie panuje. To jest właśnie ta patologia, na którą tutaj panowie posłowie zwracali uwagę. Czy to w ogóle jest rozsądne? Przecież wiadomo, że nad kilkoma tysiącami nikt nie panuje, że ten węgiel będzie bokiem szedł i ceny też, a nad paroma setkami handlarzy można zapanować, można wtedy pewne rzeczy uregulować.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PosełZygmuntWrzodak">Na koniec chciałbym się odnieść w dwóch zdaniach - bo jeszcze mam czas, panie marszałku - do sytuacji związanej z wydarzeniami, jak to niektórzy nazywają, które miały miejsce w ubiegłym tygodniu w Warszawie. Z moich informacji wynika - i są zdjęcia, są filmy, które ewidentnie na to wskazują - że pewne osoby przebierały się w koszulki związkowe „Solidarności” i innych związków zawodowych i brały czynny udział w napaści na policjantów, jak również w przecinaniu drutów, które spinają barierki. Są na to zdjęcia, są filmy. Poza tym protestujący mieli nagłośnienie, za pomocą którego można się zwracać do demonstrujących, żeby nie robili takich czy innych rzeczy, i to nagłośnienie w którymś momencie na samym początku zostało bardzo szybko zniszczone przez osoby w cywilnych ubraniach. To bardzo ważna sprawa. Jak nie ma nagłośnienia, to praktycznie nie ma kontroli nad demonstrantami. Ktoś to zrobił. I nie można, panie ministrze, mówić tak jak minister Janik, że to są bandyci, którzy przyjechali ze Śląska. Ja protestuję i mój klub, klub Ligi Polskich Rodzin, protestuje przeciwko takiej nagonce. To była zwykła prowokacja, która powinna bezwzględnie zostać jak najszybciej wyjaśniona przez służby specjalne i przez sejmową komisję spraw wewnętrznych. Bandytami bowiem byli ci, którzy mordowali i strzelali do bezbronnych górników na Śląsku w stanie wojennym. To byli bandyci. Ale nie są nimi ci, którzy przyjeżdżają za chlebem i za pracą.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PosełZygmuntWrzodak">W związku tym klub Ligi Polskich Rodzin wnosi o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy, która prowadzi do likwidacji kopalń, a nie do pobudzenia gospodarczego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Pojda, Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Co w zamian? Gruszki...)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: W zamian trzeba nowy program stworzyć.)</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To stwórzcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam oświadczenie na temat rządowego projektu ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku nr 1975.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełRyszardPojda">Projekt procedowanej ustawy ma stworzyć nowe podstawy prawne do przeprowadzenia kompleksowej restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Podstawowe kierunki restrukturyzacji sektora to restrukturyzacja finansowa przedsiębiorstw górniczych, restrukturyzacja zatrudnienia w kopalniach, likwidacja kopalń, restrukturyzacja organizacyjna, określenie uprawnień gmin górniczych, jak też źródeł finansowania procesów restrukturyzacji górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełRyszardPojda">Dotychczasowe regulacje prawne zawarte w tzw. ustawach górniczych, jak też w ustawach Kołodki umożliwiają jedynie realizację małego zakresu zadań, jakie powinno się podjąć na rzecz tego sektora, aby ochronić go przed upadłością. Dotychczasowe regulacje prawne ochrony przed upadłością nie gwarantują.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 1 projektu ustawy zawiera przepisy ogólne, jak też definicje pojęć używanych w ustawie. W rozdziale 2 projektu ustawy określone są zasady restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych na lata 2003–2006. Z dniem wejścia w życie ustawy ulegają umorzeniu zobowiązania pieniężne przedsiębiorstw górniczych powstałe do dnia 30 czerwca 2003 r. wraz z odsetkami. Te zobowiązania są określane jako tzw. zobowiązania publicznoprawne. Według oceny naszego klubu umorzenie to przetnie wreszcie proces lawinowego narastania długów w sektorze i pozwoli mu po wdrożeniu pozostałych uregulowań na funkcjonowanie w sposób normalny. Umorzeniu nie podlegają zobowiązania z tytułu składek emerytalnych, składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego, a także składki na ubezpieczenie zdrowotne. Spłata tych zobowiązań na warunkach określanych w art. 6 ust. 1 może być dokonana nawet do końca 2010 r. Bardzo ważnym i dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie w art. 5 ust. 4 projektu ustawy zapisu, że wobec zobowiązań publicznoprawnych wygasza się zabezpieczenia na majątku przedsiębiorstw górniczych.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełRyszardPojda">W związku z tym mam pytanie do pana ministra: Czy wygaszenie zabezpieczeń na majątku dotyczy też zobowiązań pieniężnych określonych w art. 6 ust. 1? Uważamy, że zapis o wygaszeniu zabezpieczeń powinien objąć te zobowiązania, aby umożliwić proces zagospodarowywania majątku nieprodukcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 3 projektu ustawy zawiera uregulowania dotyczące restrukturyzacji zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych. Pracownikom przysługują takie świadczenia, jak: świadczenie górnicze - przysługuje ono osobom, które do 1 stycznia 2007 r. nabędą uprawnienia emerytalne, a pracują pod ziemią w pełnym wymiarze czasu pracy - stypendium na przekwalifikowanie, kontrakt na przekwalifikowanie, pożyczka na podjęcie działalności gospodarczej. Pracownikom dołowym, jak też pracownikom zakładów mechanicznej przeróbki węgla zlikwidowanych kopalń zapewnia się zatrudnienie w kopalniach czynnych. Szczegółowe zasady przyznawania tych świadczeń omówił pan minister. Art. 14–18 proponują pracodawcom spoza górnictwa świadczenia pieniężne w przypadku zatrudnienia byłego pracownika powierzchni przedsiębiorstwa górniczego, jak też określają warunki ich otrzymania. W art. 19 określono zakres zadań zlecanych przez ministra gospodarki Górniczej Agencji Pracy. Art. 21–22 regulują sprawy deputatów węglowych, jak też rent wyrównawczych.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 4 projektu ustawy reguluje sprawy likwidacji kopalń węgla kamiennego. W art. 24 ust. 2, wskazującym, kto podejmuje decyzje o likwidacji kopalń i co w tej decyzji ma być określone, brakuje nam wskazania co do alokacji załóg do kopalń czynnych. Proponujemy, panie ministrze, aby projekt alokacji był przedkładany przedstawicielom załogi na 30 dni przed jej dokonaniem. Wniosek ten wynika z tego, że alokacje były dokonywane podczas realizacji starego programu, według starej ustawy w miarę w porozumieniu z czynnikiem społecznym. Chodzi o to, do której kopalni mają przejść którzy pracownicy - bo nie zależy to tylko od fachowości, ale też od współżycia całej grupy, czy to pracującej na ścianie czy na przodku - tak aby niektórzy alokowani byli razem, w jednej grupie, wtedy na pewno zmaleje opór i przyjęcie tych warunków będzie łatwiejsze niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 5 określa, kto pełni funkcję walnego zgromadzenia akcjonariuszy w stosunku do przedsiębiorstw górniczych, jak też kto dokonuje ich prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 6 traktuje o uprawnieniach gmin górniczych. Art. 29 tego rozdziału zwalnia gminę górniczą z wpłat do budżetu państwa środków na zwiększenie subwencji ogólnej od przypadającej jej części opłaty eksploatacyjnej od przedsiębiorstwa górniczego. Wydaje nam się, że poprawniejsze byłoby cofnięcie tego zwolnienia i przekazanie tych wpłat na rzecz gmin górniczych, które ze względu na likwidację kopalni tę opłatę utraciły. To jest też wniosek realniejszy od tego, co jest zapisane w ustawie. Proponujemy, aby ustalić, że środki te mogą być wydawane tylko na wspieranie inwestycji tworzących miejsca pracy, czyli mówiąc językiem praktycznym i zrozumiałym, żeby to były środki naznaczone.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 7 projektu ustawy reguluje kwestie związane ze źródłami finansowania, jak też zasadami restrukturyzacji tego sektora.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 8 proponuje konieczne zmiany przepisów obowiązujących zawartych w innych ustawach, które należy wprowadzić w związku z projektowaną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#PosełRyszardPojda">Rozdział 9 zawiera przepisy przejściowe i końcowe. W art. 38 ust. 1 tego rozdziału proponuje się zapis mówiący, że z dniem wejścia w życie ustawy Kompania Węglowa SA przejmuje zobowiązania byłych spółek węglowych wobec gmin oraz zobowiązania cywilnoprawne związane z działalnością przedsiębiorstw zbytych na jej rzecz. Ja z tego zapisu rozumiem, że w 100%. Jeżeli jest inaczej, to pan minister niech to wyjaśni. Natomiast, panie ministrze, podejrzewamy, że ten zapis jest spowodowany tym, że majątek byłych spółek węglowych ma podnieść kapitał kompanii do wysokości jej zadłużenia po oddłużeniu. Uważamy, że można dokapitalizować Kompanię Węglową inaczej, np. akcjami Centrali Handlu Zagranicznego Węglokoks, bo powstała ona z pieniędzy górnictwa. W ust. 2 tego artykułu po wyrazach „własność majątku” należy dodać wyraz „produkcyjnego”, aby nie przeniesiono na rzecz kompanii majątku przez nią niechcianego. Proponujemy też, aby majątek byłych spółek węglowych przekazać na rzecz Spółki Restrukturyzacji Kopalń. W art. 42 ust. 2 zapisano, że nie traci uprawnienia osłonowego przysługującego na podstawie starej ustawy górniczej osoba zatrudniona w przedsiębiorstwie górniczym lub przedsiębiorstwie robót górniczych. W przepisach rozdziału 1 brak definicji przedsiębiorstwa robót górniczych. Ja wiem, co to jest, ale należałoby się w definicjach zawartych w rozdziale 1 odnieść do tego i zdefiniować dokładnie, co to jest. Według brzmienia tego zapisu osoba na urlopie górniczym z 75-procentową płacą może być zatrudniona w przedsiębiorstwie górniczym. Prosiłbym pana ministra, by się do tego ustosunkować. Czy zezwalamy na przyjmowanie do przedsiębiorstw robót górniczych i do przedsiębiorstw górniczych ludzi, którzy otrzymują stare, na podstawie poprzedniej ustawy, świadczenie górnicze.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#PosełRyszardPojda">Zapisy art. 43 dotyczą zadań ministra właściwego do spraw gospodarki związanych z regulacjami europejskimi. Ich treść potwierdza, że w tych sprawach resort zrobił niewiele. Mieszane uczucia powoduje opinia Komitetu Integracji Europejskiej, która mówi, że projekt budzi poważne wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym. Oby to nie było powodem nieuchwalenia tej ustawy. W opinii tej w punkcie V jest poruszony temat tzw. parytetu importowego: „pomoc nie może spowodować spadku cen węgla wydobywanego we Wspólnocie poniżej poziomu cen węgla porównywalnej jakości wydobywanego w krajach trzecich”. Jak jest obecnie, pan minister wie. Dlatego ponawiam pytanie: Kto wysokość tej ceny powinien badać, w jakich okresach oraz w jakiej regulacji prawnej ma być ten obowiązek zapisany? Zgodnie z informacjami z uzasadnienia, że konsultacje z Komisją Europejską odbędą się w pierwszej połowie września, chcę też zapytać o ich wynik. Uważamy ustawę za poprawną i służącą ratowaniu sektora górnictwa węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Unii Pracy wnosi o przekazanie przedmiotowego projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Gospodarki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Piotr Smolana, Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw, wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych, przedłożony przez rząd premiera Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełPiotrSmolana">Już w pierwszym rozdziale jest mowa o zasadach restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego - tj. restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych, restrukturyzacji zatrudnienia w tych przedsiębiorstwach, zasadach likwidacji kopalń węgla kamiennego, restrukturyzacji organizacyjnej w górnictwie węgla kamiennego, szczególnych uprawnieniach gmin górniczych oraz źródłach finansowania restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełPiotrSmolana">Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrzyła i przyjęła do realizacji program restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2003–2006 z wykorzystaniem ustaw antykryzysowych i zainicjowaniem prywatyzacji niektórych kopalń.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełPiotrSmolana">Projekt ustawy zakłada też restrukturyzację finansową w tej dziedzinie, również poprzez umarzanie całości lub części zobowiązań, odroczenie terminu spłaty zobowiązań pieniężnych, rozłożenie na raty, zamianę zobowiązań pieniężnych na akcje przedsiębiorstw górniczych albo udziały.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełPiotrSmolana">Projekt ustawy został wszechstronnie opracowany, gdyż omawia również zasady wypłaty przez ZUS ekwiwalentów pieniężnych z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób z kopalń całkowicie likwidowanych, które uzyskały lub uzyskają emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2007 r. Rząd opracował nawet tabelaryczne zestawienie nakładów niezbędnych na realizację działań związanych z restrukturyzacją górnictwa węgla kamiennego i łagodzenie jej skutków w regionie w latach 2003–2006 oraz w 2004 r. w rozbiciu na kwartały.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PosełPiotrSmolana">Rząd założył, że w latach 2003–2006 nastąpi zmniejszenie zatrudnienia w górnictwie o 28 tys. pracowników. Wprawdzie odejdzie ze stanowisk górniczych 29,7 tys. pracowników, ale przyjętych zostanie ok. 1700 nowych pracowników. Rząd zaplanował, że odejścia pracowników będą wynikiem skorzystania przez pracowników górnictwa z nowego pakietu osłonowo-aktywizującego oraz odejść naturalnych i pozostałych odejść. Można z tego wszystkiego rozumieć, że działania rządu jak najbardziej mają na celu załagodzenie skutków ograniczenia wydobycia węgla kamiennego, które to ograniczenie wydobycia wynika zasadniczo z faktycznego zużycia węgla kamiennego w Polsce. Zdaniem rządu w polskiej gospodarce z roku na rok potrzeba coraz mniej węgla. Zużycie tego surowca spadło z 200 mln ton w latach siedemdziesiątych do 120 mln ton w roku 1990 i 80 mln ton w roku 2002. Te dane wynikają z raportu przygotowanego przez zespół ekspertów, który został powołany przez ministra gospodarki i pracy na wniosek związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełPiotrSmolana">Ten spadek zużycia węgla zdaniem rządu wynika z wielu czynników, przede wszystkim stąd, że wskutek procesów restrukturyzacyjnych nastąpiło ograniczenie udziału gałęzi energochłonnych w gospodarce na rzecz rozwoju przemysłów energooszczędnych oraz usług. To wzrost cen energii od 1990 r. wymusił oszczędności, zaś postęp techniczny wprowadził energooszczędne technologie, maszyny i urządzenia, zaś rygorystyczne wymogi ochrony środowiska, zwłaszcza dotyczące czystości powietrza, spowodowały odejście od węgla na rzecz surowców czystszych oraz odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PosełPiotrSmolana">Rząd zapewnia, że żaden górnik nie zostanie bez pomocy. Przy zwolnieniach 28 tys. osób ok. 14 tys. skorzystać ma z urlopu górniczego, 8,5 tys. ma wybrać pakiet aktywizujący (szkolenia, subsydiowane zatrudnienie, własna działalność gospodarcza), ale niepewne są te gwarancje rządowe, że tak się stanie. Dlatego można rozumieć niepokój górników o to, czy zadziałają należycie te osłonowe socjalne mechanizmy finansowe.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#PosełPiotrSmolana">Inne założenia rządu o zwiększeniu wydobycia w kopalniach rentownych, i to węgla o najwyższej jakości, jak również i te, że ta ustawa będzie sprzyjała tworzeniu nowych miejsc pracy poza górnictwem, należy potraktować jako istniejące w sferze dobrej woli, ale czy będą one zrealizowane w rzeczywistości, pokaże najbliższa przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#PosełPiotrSmolana">Koło Parlamentarne Poselski Blok Ludowy sceptycznie podchodzi do tego projektu o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, gdyż ograniczanie wydobycia węgla kamiennego powoduje ciągle jego dość wysoką cenę na wolnym rynku dla przeciętnego obywatela, zwłaszcza skromnego emeryta i rencisty, którego emerytura lub renta nie starcza na zakup tony lub dwóch ton węgla na ogrzanie własnego domu.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#PosełPiotrSmolana">Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego uważa, że projekt ustawy powinien zostać skierowany do Komisji Gospodarki do ponownego opracowania, aby maksymalnie wyeliminować te niekorzystne relacje w gospodarce obrotu węglem kamiennym. Ustawa nie zapewnia w zupełności pełnej ochrony stanowisk pracy, nie zapewnia godziwej ceny 1 tony węgla na wolnym rynku dla przeciętnego użytkownika indywidualnego gospodarstwa domowego i dlatego z powyższych względów wnosimy jak wyżej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Dulias, Polska Racja Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełStanisławDulias">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! My tu wielokrotnie podejmowaliśmy temat górnictwa, posłowie mówią - nie tylko z opozycji, również z koalicji - a to przechodzi mimo pana ministra, mimo rządu. Nie wiem, czy argumenty Banku Światowego czy Unii Europejskiej są aż tak silne.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełStanisławDulias">Ale przedstawiając stanowisko Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu, pragnę na wstępie podkreślić, że przedstawiony po raz kolejny program restrukturyzacji na lata 2003–2007 - wspomnę, że są materiały kompanii, gdzie są opracowania na lata 2002–2007 - nie jest niczym innym jak mataczeniem, manipulowaniem górnikami, społeczeństwem i nie może być przyjęty. Ten program kwalifikuje się wyłącznie do odrzucenia. Jest to kontynuacja wyniszczania Polski, regionu śląskiego, a przede wszystkim jest to degradacja społeczeństwa, bezrobocie i pozbawienie dziesiątków, setek tysięcy ludzi możliwości godziwego zarabiania na życie, po prostu możliwości normalnego życia.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełStanisławDulias">Panie ministrze, to nie tylko apel, ale i wołanie o ratunek. To jest tragizm. Nieodstąpienie od tego programu będzie się równało działaniu na szkodę państwa. Taki wniosek zresztą przygotowujemy wobec rządu, wobec resortu górnictwa. Brak perspektyw i pozostawienie mieszkańców Górnego Śląska samym sobie jest przestępstwem. Ale to nie tylko, panie ministrze, chodzi o górnictwo, to dotyczy wielu innych dziedzin, w tym przede wszystkim hutnictwa. Wywołuje to przekonanie, że tak naprawdę rządowi polskiemu nie zależy ani na regionie, ani na kraju, po prostu nie zależy na polskiej racji stanu. Przyjęcie w tej formie programu jest działalnością zmierzającą do likwidacji Polski. Pozwólcie, jeżeli chodzi o Śląsk, Ślązakom być Polakami.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PosełStanisławDulias">Przedstawiany program restrukturyzacyjny nie może być przyjęty jako nieuczciwa i nieprzemyślana ustawa, a to do tego zmierza. W efekcie realizacji dotychczasowych programów, które niczym się nie różniły od tego przedstawianego przez pana ministra czy przez kompanię - bo w rezultacie, panie ministrze, nie dostaliśmy zaktualizowanego programu restrukturyzacji, my teraz dyskutujemy w oparciu o stary program, który w międzyczasie był kilkakrotnie zmieniany - dokonano:</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełStanisławDulias">- zmniejszenia wydobycia węgla (nie jest prawdą, że mamy nadwyżki);</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PosełStanisławDulias">- wzrostu kosztów wydobycia na jednego zatrudnionego - jak pan połączy kopalnie, pomniejszy, a zostawi nadbudowę, która jest, dalej pan będzie zwiększać straty górnictwa;</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełStanisławDulias">- pogorszenia stanu urządzeń i zabezpieczeń - dlatego że zakłady z otoczenia górnictwa są w coraz trudniejszej sytuacji i zresztą kopalnie również;</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PosełStanisławDulias">- wzrostu zagrożenia wypadkowego,</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PosełStanisławDulias">- zmniejszenia środków na likwidację szkód górniczych - to, co pan proponuje w programie w rozdziale „Umorzenie długów”, to jest nic innego jak tylko działanie przeciwko ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PosełStanisławDulias">O wzroście bezrobocia już nie powiem - i dług 24 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#PosełStanisławDulias">Panie ministrze, czy pan będzie chciał czy nie, to pan i tak tych pieniędzy nie odzyska, tak że rząd nie robi żadnej łaski, jeśli chodzi o taką działalność.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#PosełStanisławDulias">Prowadzona restrukturyzacja górnictwa w Polsce i ostatnie decyzje Kompanii Węglowej akceptowane przez rząd stwarzają poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#PosełStanisławDulias">Kolejne propozycje przedstawione w opracowaniach Kompanii Węglowej na lata 2003–2007. Są tam bardzo ciekawe materiały. Studiując te materiały, może pan się przekonać, że to, co podawane jest jako argumenty, jest nieprawdą. Generalnie brakuje ekonomicznego uzasadnienia i nie ma szans na osiągnięcie tą drogą rentowności górnictwa. Skutki są negatywne dla środowisk górniczych. Proszę się odnieść do uchwał samorządów Bytomia czy Łazisk, czy... Jeszcze jedna nazwa miasta mi uciekła...</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Rudy Śląskiej.)</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PosełStanisławDulias">Rudy Śląskiej. Kopalnia Wirek.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska-Wirek.)</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#PosełStanisławDulias">Polska-Wirek, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#PosełStanisławDulias">Konieczne jest zaangażowanie ogromnych środków budżetowych państwa. Panie ministrze, jest nieprawdą to, co mówił zarówno pan, jak i pan premier Hausner kilka dni temu. Przecież pan musi teraz włożyć kupę pieniędzy w sytuacji, gdy w kraju mamy kryzys. To jest niemożliwe. Wszystko jest nie tak, jak by się chciało.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#PosełStanisławDulias">Brak węgla na polskim rynku. Już nie będę się do tego odnosił. Jest to sprawa jasna.</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#PosełStanisławDulias">Panie marszałku, bardzo proszę jeszcze o chwilę, abym mógł skończyć.</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#PosełStanisławDulias">Nie ma skutecznego działania zabezpieczającego byt zwalnianych górników, są setki, a może i tysiące spraw niezałatwionych. Proszę zapytać górników.</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#PosełStanisławDulias">Teraz chcę króciutko - ze względu na ograniczony czas - odnieść się do tych spraw. Jest mowa o umorzeniu. Co to jest umorzenie zadłużeń z tytułu ochrony środowiska? Zmniejsza się środki, które będą służyły poprawie sytuacji w zakresie ochrony środowiska na Śląsku. Natomiast na wyjazdowym posiedzeniu komisji ochrony środowiska stwierdzony został tragiczny stan środowiska w tym regionie.</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#PosełStanisławDulias">Panie ministrze, kwestia środków ZUS w części składek pracodawcy. Co to jest? To jest przedłużenie agonii, nic innego. Pozostają niezałatwione sprawy wobec gmin - a wskutek tych decyzji kładziemy gminy na łopatki - cywilnoprawne zobowiązania, w tym cały pakiet zobowiązań między innymi wobec zakładów otoczenia górnictwa. Na przykład kładzie się w tej chwili wiele zakładów PFRON-owskich, w których pracują niepełnosprawni.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#PosełStanisławDulias">Mówię o tym dlatego, że w tym momencie, po tej dyskusji dzisiejszej, powinien być opracowany program uwzględniający postulaty wszystkich sił koalicyjnych i opozycyjnych, by można było ten problem rozwiązać. Powinien być nowy program, a z tym dajmy sobie spokój, bo wydaje mi się, że się kompromitujemy.</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#PosełStanisławDulias">Składka wobec pracowników. Z czego te kopalnie zapłacą, skoro, jak pan twierdzi, są one nierentowne? Ja uważam, że one są rentowne, ale na zdrowych zasadach wyliczmy rentowność tych zakładów. Jakie są w ogóle gwarancje realizacji postanowień programów restrukturyzacji, skoro to jest piąty czy szósty program, a ani jeden nie został zrealizowany? Pan o tym mówił w jednym ze swoich wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#PosełStanisławDulias">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mówiłem w swoim piątkowym wystąpieniu na temat prognoz. Pan premier Hausner w sposób ironiczny powiedział: Co to za prognozy? Odsyłam do Internetu. Można tam znaleźć stanowiska wielu ekonomistów z Polski i ze świata, zgodnie z którymi w 2020 r. zapotrzebowanie na węgiel kamienny będzie podwojone. Niech nawet nie będzie podwojone, ale niech utrzyma się na tym samym poziomie, to będzie to uratowanie polskiego górnictwa, stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#PosełStanisławDulias">I króciutko jeszcze przedstawię ostatnią kwestię. Chodzi o sprawy zabezpieczenia sektora, o sprawy majątkowe. Wspominałem o Kopalni Janina, o której się nie mówi, która ma być włączona do koncernu energetycznego. Panie ministrze, naprawdę nie jest pora i czas na to, żeby koalicja się spierała z opozycją. Jest pora na to, żebyśmy stanęli razem przed wspólnym programem.</u>
          <u xml:id="u-33.27" who="#PosełStanisławDulias">Ja na własną rękę zorganizowałem spotkanie z dyrektorami kopalń - poza panem, bo pan podjąłby kolejną decyzję: was od jutra nie ma. Taka jest prawda. Oni panu powiedzą, ale nie na takiej zasadzie, jak pan mówi prezesowi kompanii, że albo zrobisz tak, jak ci karzę, albo ciebie nie będzie. Niestety, na tych zasadach wydaje mi się, że Polska nie odbuduje swojej racji stanu i swojej gospodarki, swojego potencjału. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Antoni Stryjewski, Ruch Katolicko-Narodowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Myślę, że trzeba powiedzieć: I Panie Premierze! Można poetycko rzec, że jeszcze nie ucichły w Wysokiej Izbie słowa wypowiedziane w miniony piątek, 12 września, podczas debaty nad sytuacją polskiego górnictwa węgla kamiennego. Jeszcze słyszę te słowa prawdy, gorzkiej i trudnej, wypowiedziane tu, w Wysokiej Izbie, także przez pana wicepremiera Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Wadliwość funkcjonowania górnictwa węglowego, w tym przede wszystkim cały patologiczny system hodowli długów, handlu długami, spekulacji eksportem, krajowej dystrybucji węgla, jest przez rząd, przez pana wicepremiera Hausnera, znana i opisana. Jednak ustawa, którą pan wicepremier Hausner w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej przedstawił Wysokiej Izbie, środowisku górniczemu, a powiem nawet patetycznie: całemu narodowi polskiemu, nie ma na celu walki z wadami i patologiami górnictwa węglowego. Nie to jest celem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Nie jest celem uzdrowienie górnictwa poprzez przywrócenie prawych i prawnych zachowań rządu polskiego i zarządów firm górniczych oraz okołogórniczych. Nie jest celem ustawy rozwój tej branży gospodarki narodowej. A więc po co rząd przedstawia Wysokiemu Sejmowi do uchwalenia ustawę o restrukturyzacji górnictwa kamiennego w latach 2003–2006? Po to, by Wysoka Izba raczyła przychylić się do rządowego programu znacznego ograniczenia wydobycia węgla kamiennego w Polsce, żeby polski Sejm odpowiadał za tę wadliwą i niegodziwą decyzję rządu Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Polacy zapłacą za to ograniczenie - a właściwie trzeba rzec: za likwidację - potencjału wydobywczego gigantyczną kwotę kilkudziesięciu miliardów złotych. I też za tę zgodę ma odpowiadać polski Sejm. Nie jest celem rządu walka z patologiami, celem jest likwidacja, i to bezpowrotna likwidacja, bezpowrotna utrata nie tylko potencjału wydobywczego i gospodarczego, ale także bezpowrotna utrata zasobów naturalnych. Rząd nie przewiduje bowiem swoistego zamrożenia kopalń, tylko ich fizyczną likwidację, ze wszystkimi jej konsekwencjami gospodarczymi i środowiskowymi, według wzoru przetestowanego już ze stuprocentową skutecznością w zagłębiach wałbrzyskim i noworudzkim. Dziś się mówi: zagłębie nędzy.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Rząd stanął po stronie trwałego okaleczenia naszych możliwości gospodarowania w oparciu o posiadane złoża mineralne. Tym samym trwale uzależnia nas od potencjału i woli obcych, na przykład Rosji, Niemiec. Ich dyktat będzie narastał i jego koszty poniosą nie tylko przyszłe pokolenia, ale, jak sądzę, jeszcze my, średnie i młodsze pokolenia Polaków. Czy tak mają wyglądać polskie rządy, panie premierze?</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba przyznać, że projekt ustawy o likwidacji górnictwa węgla kamiennego jest dobrze legislacyjnie przygotowanym projektem. Przede wszystkim jest dobrze przygotowany pod względem socjotechnicznym i pod względem szczelności systemu. Jeśli chodzi o socjotechnikę, to chyba nie ma artykułu, w którym by nie było sformułowania: restrukturyzacja, odmienianego przez przypadki. A przecież chodzi o tępą likwidację nie tylko kopalń, ale też dostępu do złóż, do zatrudnienia i do umiejętności zawodowych, także likwidację gospodarczo-przemysłowej kooperacji funkcjonalnej. Natomiast w zakresie szczelności systemu likwidacji układ decyzji i finansowanie likwidacji potencjału wydobywczego skutecznie blokują drogę powrotu. Raz podpisane pożegnanie z kopalnią i raz wzięte pieniądze kończą sprawę.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! My, posłowie koła Ruchu Katolicko-Narodowego, głęboko ubolewamy, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej po raz kolejny wykonał kawał złej roboty. Gdyby ten potencjał legislacyjny i władczy rząd wykorzystał do naprawienia górnictwa węgla kamiennego, ale także wielu innych dziedzin produkcji, hutnictwa, przemysłu stoczniowego, przemysłu tekstylno-odzieżowego, rybołówstwa, kolejnictwa itd., które po roku 1989 systematycznie niszczono pod hasłami restrukturyzacji, transformacji, zwiększania wydajności i konkurencyjności, prywatyzacji, to dziś i jutro, i przez następne kilkadziesiąt lat, sprawa bezrobocia, sprawa niegodziwego wyzysku ludzi, sprawa bezprzykładnego marnotrawstwa potencjału ludzkiego, surowcowego i produkcyjnego, wreszcie sprawa skryminalizowania życia gospodarczego, byłyby załatwione pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę w imieniu środowiska katolicko-narodowego o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Nie dlatego, że nie można naprawić uchybień lub jakichś szczegółowych rozwiązań dopasować w komisjach lub w Wysokiej Izbie. Nie. To można zawsze zrobić. Projekt ustawy trzeba odrzucić, by w ten sposób przymusić rząd Leszka Millera do rzeczywistej naprawy górnictwa i całej gospodarki. Projekt ustawy trzeba odrzucić, by w ten sposób przymusić rząd do bronienia polskiego interesu narodowego, polskiej racji stanu. Dość już udawania, że rząd działa dla dobra Polski. Dość już hodowania długów, patologii życia gospodarczego, pilnowania cudzych interesów, likwidacji. Dość już wysyłania Polaków na przedwczesne żebracze emerytury, na bezrobocie i w przestrzeń nędzy. Dość już knucia przeciwko Polsce. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zdzisław Jankowski, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ze zmartwieniem muszę się odnieść do przedstawionego rządowego projektu ustawy o restrukturyzacji, likwidacji i prywatyzacji górnictwa węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Wskutek chaotycznych, nieskoordynowanych działań „wolnego rynku” Polska znalazła się w stanie najwyższego zagrożenia, a rezultatem prowadzonej fatalnej prywatyzacji (właściwie: wyprzedaży) jest ogromne, pogłębiające się bezrobocie, rozwarstwienie w zasobności obywateli oraz upadek wielu sfer życia społecznego i gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełZdzisławJankowski">Porządkowanie gospodarki nie może polegać na tzw. restrukturyzacji, która w praktyce zawsze prowadzi do redukcji zatrudnienia i wzrostu bezrobocia. Nie do zaakceptowania jest zamykanie kopalń. To jest głupota, niewiedza lub zdrada. Albo jedno, drugie lub trzecie.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełZdzisławJankowski">Trudno podważać celowość porządkowania gospodarki, w tym sektora węglowego, jednego z najważniejszych strategicznych filarów bezpieczeństwa państwa. Nie można tego jednak robić na zasadzie eksperymentu, w oderwaniu od pozostałych sektorów strategicznych, wśród których wymienić trzeba: elektroenergetykę, transport kolejowy i drogowy, przemysł obronny, chemię, przemysł farmaceutyczny i inne ważne dla prawidłowego funkcjonowania i rozwoju społecznego.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełZdzisławJankowski">Prywatyzacja, a właściwie sprzedaż obcym inwestorom, jak pokazuje praktyka, nie prowadzi do rozwoju państwa i jego gospodarki, ale do wyniszczenia polskiej wytwórczości i rosnącego bezrobocia. Dawanie obcym, uwłaszczanie obcych oznacza wywłaszczanie Polaków z ich majątku narodowego.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełZdzisławJankowski">Pan wicepremier Hausner niech obraża się na taką nazwę, ale czy tak nie jest?</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PosełZdzisławJankowski">Czy wydobywamy za dużo węgla? Z pewnością nie. Przecież węgiel w Polsce to podstawowy - żeby nie powiedzieć: jedyny - nośnik energii. Węgiel to dobro narodowe. Można go przetwarzać na różne sposoby i dla różnych zastosowań, w tym przede wszystkim w elektrowniach na energię elektryczną. Jednak tej energii też mamy za dużo. Jeśli bowiem się zamyka kolejne zakłady produkcyjne i likwiduje się kolejnictwo, to po co nam energia elektryczna, która mogłaby być konkurencyjna? A po co nam węgiel i górnictwo, gdy się mówi, że jest przestarzałe? I po co nam w ogóle produkcja dóbr? Przecież wszystko można kupić za granicą. A co ze światem pracy? O to nikt się nie martwi.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PosełZdzisławJankowski">Skoro tak, to może jednak trzeba mieć sprawny transport, w tym drogi i środki transportu. A czy tu wszystko funkcjonuje tak, jak należy? Linie kolejowe się likwiduje. Fabryki wagonów - w sposób kontrolowany przez państwo - upadają; ostatnio w Ostrowie Wielkopolskim. Po Pafawagu już śladu nie ma, rozebrany do fundamentów. Fabryka Lokomotyw w Chrzanowie zniszczona.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#PosełZdzisławJankowski">Powie ktoś, że taki trend jest na całym świecie. Oświadczam: Jest to kłamstwo, fałsz i obłuda. Tak. To, co wyrabia się w Polsce po 1990 r., nosi wszelkie znamiona kolonizatorskie. To prowadziły w wiekach wcześniejszych imperialne państwa zachodnie w Afryce, w Ameryce, w Azji; oczywiście za pomocą miejscowych kacyków. Bez ich wsparcia ta kolonizacja nie przebiegałaby tak sprawnie. Podobnie mamy w Polsce. Bez pomocy rodzimych elit politycznych, samorządowych, dyrektorów banków, posłów i senatorów, partii politycznych, związków zawodowych ta kolonizacja i pacyfikacja Polski pod dyktando państw zachodnich nie byłaby w ogóle możliwa.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PosełZdzisławJankowski">Robią to wszystko rodzimi udziałowcy. Czerpią z tego osobiste korzyści, uzyskując od międzynarodowych sponsorów koncesje na określony zakres działania w Polsce, w tym również na sprawowanie władzy. Tworzą oni układ polityczny podporządkowania obcym interesom. W układzie tym działające partie polityczne żadnych zmian nie chcą i mimo pozoru zróżnicowania stanowią wspólną formację o jednakowych celach. Celem ich jest zniszczenie narodowego państwa Polaków i likwidacja materialnych podstaw jego egzystencji.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#PosełZdzisławJankowski">Wrócę do transportu. Przecież w Polsce transport drogowy to horror. Drogi nieprzystosowane i zniszczone, samochody niebezpieczne, przejścia graniczne zakorkowane, opłaty za korzystanie z dróg, czy to w transporcie lokalnym, czy w tranzycie, nie pokrywają kosztów amortyzacji. Państwo polskie w osobie ministra infrastruktury wymyśla coraz to nowe formy opodatkowania zwykłego obywatela, by nie dopuścić do całkowitego zamarcia ruchu drogowego, jakby nie było innej formy budowy dróg i autostrad. Mówiłem o tym nieraz z tej trybuny. Zamiast produkować wagony lory dla tirów, lokomotywy, uruchamiać i elektryfikować linie kolejowe, wszystko to stawia się w stan upadłości.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#PosełZdzisławJankowski">W tym krótkim z konieczności wystąpieniu poruszyłem tylko wąski zakres problemów, by wykazać, że można postępować inaczej niż likwidując kolejne kopalnie.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#PosełZdzisławJankowski">Pan minister Hausner zapewnia, że górnicy nie zostaną pozostawieni bez pomocy państwa, ale czy wystarczająca to pomoc w postaci wcześniejszej emerytury? Przecież likwidacja miejsc pracy dla górników to wyniszczenie całych rodzin i brak perspektywy dla dzieci. To produkcja nędzy i głodu, a w następstwie demoralizacja i bandytyzm.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#PosełZdzisławJankowski">Nie można więc dziwić się górnikom, że nie godzą się na likwidację czterech kopalń, bo to jest droga donikąd, to tylko etap przed likwidacją następnych. Prywatyzacja, restrukturyzacja czy sprzedaż to jest działanie bez pomysłu. To jest moralny upadek rządzących elit, które przynoszą hańbę Polsce i państwu polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#PosełZdzisławJankowski">Polsce jest potrzebny wieloletni plan równomiernego rozwoju gospodarczego, w którym zostaną zbilansowane potrzeby i możliwości rozwoju społecznego i gospodarczego, na wzór wielkiego planu Eugeniusza Kwiatkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#PosełZdzisławJankowski">Zaproponowana ustawa jest rozwiązaniem cząstkowym, nie do przyjęcia i dlatego powinna być odrzucona w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Za chwilę przystąpimy do pytań. Zapisanych do głosu jest 26 posłów.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zanim rozpoczniemy rundę pytań, zarządzam krótką, 5-minutową, przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 41 do godz. 12 min 54)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Rozpoczynamy pytania.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Ograniczam czas zadawania pytań do 2 minut na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełJanRzymełka">Niestety, nie ma pana ministra, a jemu bezpośrednio chciałem zadać te pytania. W skrócie pierwsze pytanie jest takie: Jaki procent offsetu trafił na Górny Śląsk, do aglomeracji, w otoczenie górnictwa - kwotowo i ilościowo? Druga sprawa. Czy prawdą jest, że każda subwencja do sektora węgla kamiennego daje pozytywny skutek w budżecie państwa, dwukrotnie wyższy, w postaci podatków płaconych przez samo górnictwo i przez firmy okołogórnicze? Pytanie zasadnicze, które chciałbym zadać, dotyczy ochrony środowiska, dotyczy ekologii. Dlaczego rząd po raz trzeci darowuje tzw. długi górnicze w zakresie ochrony środowiska, czyli darowuje kwoty, które trzeba wydać na naprawę środowiska? Kwoty nie da się przeksięgować, to znaczy szkody istnieją fizycznie. Jest obniżenie poziomu wód gruntowych, uschnięte lasy, zanieczyszczona solankami Wisła i to, że nie możemy pić wody bezpośrednio z kranu, itd. Po raz trzeci rząd umarza miliardowe kwoty, które są umorzone tylko na papierze. Kto fizycznie musi te szkody naprawić, społeczność lokalna? Samorząd miast i powiatów, gdzie są kopalnie węgla kamiennego, musi wydać pieniądze na naprawę sieci kanalizacyjnej, dróg, na naprawę wszystkich innych systemów zniszczonych przez górnictwo. Jaki to ma sens, że znów, za 3–4 lata będzie kolejna ustawa o górnictwie, gdzie będziemy umarzali dług ekologiczny? Jaki to ma sens, że ten sam rząd z roku na rok podwyższa stawki jednostkowe za zrzucone wody słone, za opłatę za korzystanie ze środowiska, i równocześnie ten sam rząd umarza te kwoty. Czy nie prościej obniżyć te stawki do takiej wielkości, że kopalnie i podmioty mogłyby płacić realne kary ekologiczne, niż naliczać miliardy i potem je umarzać? Z tego powodu środowisko jest w Polsce zniszczone i jest z roku na rok bardziej zdegradowane. Zubaża się narodowy, wojewódzki fundusz ochrony środowiska. To jest fikcja. Jest to fikcja ekologiczna, fikcja księgowa. Kupujemy spokój społeczny kosztem środowiska na Śląsku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Aleksandra Gramała, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełAleksandraGramała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jest rzeczą powszechnie wiadomą, że to Śląsk i jego mieszkańcy swoją ciężką pracą w minionym już okresie przyczynili się do odbudowy i rozwoju całego kraju. Dlatego też niewątpliwie górnictwu potrzebna jest ustawa, która kompleksowo zapewni wszystkim osobom, które mogą ucierpieć na skutek obniżenia wydobycia, szanse, a nawet powiedziałabym gwarancje na inną pracę bądź godziwą emeryturę. W związku z powyższym pragnę zadać pytania w następujących kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełAleksandraGramała">Po pierwsze, czy pan minister potwierdza to, co powiedział przed momentem, że nikt nie zostanie zwolniony? Pracownicy kopalń przecież to nie tylko pracownicy zatrudnieni pod ziemią, jest to też cała obsługa techniczno-administracyjna. W znacznej części, pragnę podkreślić, że są to również kobiety, które mają mniejsze szanse zdobycia nowej pracy na rynku. Pytam w związku z tym, czy oni wszyscy również znajdą pracę w innych kopalniach, czy będą mogli skorzystać z osłonowego świadczenia górniczego, a nie tylko ze stypendium czy pożyczki?</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełAleksandraGramała">Po drugie, dlaczego nie uwzględniono jakiejkolwiek, chociażby najmniejszej pomocy dla byłych pracowników kopalń, którzy na pewnym etapie zostali zatrudnieni w firmach okołogórniczych, w firmach, które były wydzielone z kopalń i obecnie świadczą usługi na rzecz tychże zakładów górniczych? Są to firmy transportowe, warsztaty naprawcze, służby energetyczne. Ci ludzie przecież też, panie ministrze, mogą stracić pracę.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełAleksandraGramała">Jest też problem gmin górniczych. Czy pan minister już dziś może powiedzieć, pokazać nam, odczytać projekt obwieszczenia, który będzie wydany w trybie art. 3 ustawy i będzie zawierał wykaz tzw. gmin górniczych, które będą w przyszłości mogły skorzystać z pomocy państwa, z dobrodziejstw ustawy? Proszę odpowiedzieć wprost, czy takie miasta jak: Świętochłowice, Chorzów, Siemianowice znajdą się w tym wykazie? Pytanie to uzasadniam tym, że te miasta liczą prawie 300 tys. mieszkańców. Zlikwidowano w tych miastach kopalnie, ale ciężko praktycznie powiedzieć, że nie są to gminy górnicze. Większa część mieszkańców jest zatrudniona w górnictwie w innych miastach: w Bytomiu, w Rudzie Śląskiej, w Katowicach. I należy zaznaczyć, że skutki eksploatacji w minionych latach są do dzisiaj zatrważające. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Tomasz Markowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkoda, że pan minister wyszedł, bo wydawało się, że przy tak ważnej debacie powinien być do końca. Mam nadzieję, że na chwilę wyszedł, że zaraz wróci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Tak, zaraz wróci, wyszedł na chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Mam takie pytanie. Panie ministrze, w swoim wystąpieniu przedstawił pan rozumowanie, że polski rolnik, jeżeli będzie miał możliwość zakupu tańszego węgla z Ukrainy, to nie będzie kupował droższego węgla z polskich kopalni w imię ratowania miejsc pracy na Śląsku. Ja, panie ministrze, jestem posłem z woj. kujawsko-pomorskiego gdzie, jak pan może wie, rolników jest wielu. I muszę powiedzieć, że ci rolnicy też boją się, że ich produkcja przestanie być opłacalna, a właściwie już nie jest opłacalna wobec tańszego importu żywności z zagranicy. I co? Czy ktoś jest w stanie zmusić górników do tego, by kupowali droższą żywność, bo jest polska? Okazuje się, panie ministrze, że w Polsce nie opłaca się ani produkcja węgla, ani produkcja żywności. Ale, jak pan dobrze wie, to nie jest wina ani górników, ani rolników, tylko instrumentów ekonomicznych, gospodarczych stosowanych przez rząd. A tu jest, niestety, bardzo, ale to bardzo mizernie. I pytam, czy nadal chcecie kierować tym państwem według starszej niż komunizm, ale chętnie stosowanej przez komunistów zasady: dziel i rządź? Gwarantuję, że to się nie uda, bo ja w swoim województwie rozmawiałem z rolnikami i oni chcą oczywiście tańszego węgla, ale popierają górników w ich walce o miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełTomaszMarkowski">I jeszcze jedno, a co będzie, gdy uzależnimy się od importu, a ceny za granicą wzrosną? Bo chyba nie wierzy pan, panie ministrze, że przy tej technologii, przy tych maszynach, za te pensje górnicy na Ukrainie będą wydobywać w tej cenie w nieskończoność. I co, otworzymy znowu kopalnie, tyle że pewnie odpowiednio sprywatyzowane? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Grzegorz Dolniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie do rządu: Jaka jest ocena rządu możliwości wchłonięcia nadwyżek krajowego wydobycia węgla na rynku Unii Europejskiej? Czy zapowiedzi przedstawicieli Komisji Europejskiej o warunkowaniu dopuszczalności pomocy publicznej wydobyciem do poziomu 53–55 mln ton oznaczają potrzebę likwidacji dalszych, poza czterema wymienionymi w programie, kopalń? Co z zakładami wydobywczymi, które nie zostaną objęte programem pomocy publicznej w myśl dyrektyw unijnych?</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Mam jeszcze pytanie do pana ministra Piechoty; żałuję, że go nie ma w tej chwili na sali: Panie ministrze, w trakcie debaty poświęconej programowi restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, która miała miejsce na początku bieżącego roku, pozwoliłem sobie wyrazić wątpliwości co do możliwości szybkiego stworzenia alternatywnych miejsc pracy w drodze nowych inwestycji na terenie Śląska i Zagłębia. W odpowiedzi, jaką otrzymałem od pana ministra, był pan uprzejmy wymienić wręcz sztandarową już pozycję inwestycyjną na mapie regionu śląskiego, a jest nią planowana rozbudowa centrum logistycznego w Sławkowie, mająca wygenerować kilka tysięcy nowych miejsc pracy. Czy rząd jest nadal zdeterminowany i chce inwestycję tę realizować? Jak państwo skomentujecie ostatnie działania premiera Pola, którego dopiero interwencje koalicjantów, koalicyjnych regionalnych polityków miały ponoć odwieść od zamiaru konsultowania tej inwestycji z rządem czeskim; czyżby dostrzegł jakieś nowe racje przemawiające za Bohuminem? Jakież wreszcie inne inwestycje powstały na terenie Górnego Śląska i Zagłębia w okresie 2 lat rządów Leszka Millera? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Motowidło, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełTadeuszMotowidło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koledzy Górnicy! Szkoda, że nie ma pana ministra, ale nie widząc go tutaj, myślę, że pojechał do górników, którzy czekają. Tak, Wysoka Izbo, górnicy czekają, protestują, okupują, ponieważ zarząd kompanii żadnej decyzji nie podejmuje i w tej chwili jest wręcz konieczne, aby przedstawiciele rządu nie tylko stąd, z Warszawy, przekazywali instrukcje, ale tam, na miejscu porozmawiali z górnikami; ponieważ górnicy chcą dialogu i chcą rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełTadeuszMotowidło">Dlatego też, Wysoka Izbo, chciałbym zadać kilka pytań. Proszę o informację, czy przeprowadzono symulację skutków gospodarczych i społecznych wprowadzenia w życie od 1 maja 2004 r. rozporządzenia Rady Wspólnot Europejskich nr 1407/2002 oraz decyzji komisji z 17 października 2002 r. Ile polskich zakładów górniczych sprosta drakońskim wymogom zawartym w tych aktach? Czy zastosowanie rozwiązań w nich zawartych nie będzie skutkowało likwidacją kolejnych kopalń? Wreszcie pytam: Dlaczego urzędnicy rządowi nie konsultowali projektu tej ustawy z Komisją Europejską, a zamierzają to uczynić dopiero teraz, czyli w środku procesu prac legislacyjnych? Czy nie mamy tutaj do czynienia z ewidentnym zaniedbaniem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za chwilę przejdę do ustawy, natomiast teraz nasuwa mi się pierwsze pytanie. Bo pan minister Piechota dzisiaj tutaj powtórzył to, co wcześniej mówił pan premier Hausner o wyciąganiu przez polityków korzyści politycznych itd. z trudnej sytuacji górnictwa. Sytuacja jest zupełnie odwrotna. Górnicy nawet bez związków zawodowych ten protest by podjęli i go utrzymywali. Panie ministrze, niech pan mi wskaże tych polityków, którzy namawiali do strajków, namawiali do pochodów, namawiali do jakichś bardziej gwałtownych rozwiązań tej sytuacji w górnictwie. Ja takich osób, panie ministrze, nie znam. Pan się uśmiecha w tej chwili. Niech mi pan wskaże osoby, które te działania inspirowały.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełWojciechSzarama">Przechodząc do ustawy. Rzeczywiście są tutaj zawarte sformułowania i zabezpieczenia, które są wyjątkowe w skali całej Polski. Dla górników, którzy zechcą dobrowolnie opuścić swoje miejsca pracy w likwidowanych kopalniach, mogą być np. pożyczki. Te pożyczki mogą pójść na przeszkolenie i mogą zostać umorzone, do 6 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy z przedsiębiorstwem górniczym, przy czym jest tutaj wymóg, że osoba, która się przeszkoli, będzie pracowała przez 24 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Ministrze! Pytam pana: Jakie staże i jakie szkolenia będą się odbywały dla górników z Bytomia, Rudy Śląskiej i Łazisk? Jakie są dla nich możliwości zatrudnienia? Bo ja twierdzę, że dla kilku tysięcy ludzi, taka jest skala, możliwości zatrudnienia w tej chwili w miastach, o których mówiłem, nie ma żadnych. Mają kończyć kursy komputerowe, spawalnicze, cukiernicze, zakładania okien itd. Nie ma żadnych możliwości zatrudnienia, bo ten rynek już jest nasycony. W Bytomiu zlikwidowano 3 huty, 4 kopalnie i wszyscy ci, którzy mogli otworzyć sklepy spożywcze, firmy budowlane, zakłady fryzjerskie, krawieckie itd., już je pozakładali. I to nie funkcjonuje; trzeba likwidować, bo nie ma chętnych do korzystania z tych usług. Drobny handel, działalność w obszarze drobnych usług tak samo jest tłamszona, bo wokół tych wszystkich miast są budowane supermarkety, które zabierają wszelkie miejsca pracy; pracują tam młode dziewczyny za 500 czy 600 zł, wykorzystywane w straszliwy sposób. Panie ministrze, niech więc pan wskaże te miejsca pracy, które mogłyby zostać przez górników zapełnione; przez tych ludzi, którzy z kopalń odejdą.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PosełWojciechSzarama">Mówiłem w swoim poprzednim wystąpieniu, że likwidacja kopalń to nie tylko likwidacja miejsc pracy w tychże kopalniach, ale w zakładach, które współpracują z kopalniami. Dlaczego w projekcie ustawy nie zawarto zapisów dotyczących np. takich firm, jak przedsiębiorstwo budowy szybów czy przedsiębiorstwo robót górniczych? Jeśli zostaną zamknięte kopalnie, te firmy automatycznie stracą rynek wykonywania swoich usług. Co ci ludzie będą robili? W ustawie uchwalonej przez poprzedni rząd te osłony socjalne dotyczyły również tych osób. W związku z tym apeluję, żeby w drodze autopoprawki również uwzględnić w tej ustawie te firmy.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PosełWojciechSzarama">A przede wszystkim, w związku z tym, co powiedziałem wcześniej, apeluję o to, żeby nie zamykać śląskich kopalń, a proces restrukturyzacji przeprowadzić w sposób dłuższy, ale spokojniejszy, którzy przyniesie lepsze rezultaty społeczne i ekonomiczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Edward Maniura, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jakie działania zamierza podjąć rząd, aby zlikwidować, a przynajmniej znacznie ograniczyć patologie, które występują w otoczeniu górnictwa? Kolejne pytanie: Czy Kompania Węglowa brała pod uwagę względy społeczne przy decyzji likwidacji 2 kolejnych kopalń w Bytomiu? Czy ma pan minister świadomość, że rząd skazuje to miasto na totalną zapaść? Tutaj mój kolega, przedmówca, mówił, że zamknięto 4 huty, 3 kopalnie. Nie ma możliwości, żeby to miasto dalej funkcjonowało, jeżeli ostatnie poważne miejsca pracy zostaną tam zlikwidowane. Co spowodowało, że najpierw Kompania Węglowa ogłosiła likwidację 4 kopalń, a następnie rząd przekazał do Sejmu projekt ustawy, który jest dzisiaj omawiany? Dlaczego taka kolejność?</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełEdwardManiura">Chciałbym się teraz odnieść już konkretnie do projektu ustawy. Rozdział 6 ustawy mówi o uprawnieniach gmin górniczych. Chcę podkreślić, że ten projekt ustawy jest bardzo krytycznie oceniany przez gminy górnicze. W art. 5 mówi się o rozporządzeniu, które określi warunki i typ udzielania kredytów na warunkach preferencyjnych dla gmin. Dlaczego nie ma tego rozporządzenia i kiedy zostanie ono przygotowane? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Maria Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Prezentowany projekt dotyczący restrukturyzacji górnictwa moim zdaniem oparty jest na błędnych danych bądź na całkowitym braku takich danych. A zatem pytanie pierwsze: Czy wiadomo, ile polskich kopalń może się utrzymać na unijnym rynku? Dotychczas nie wyliczono ich rentowności zgodnie z unijną metodyką. W uzasadnieniu mówi się o 5–7 kopalniach. Na jakich danych oparto te stwierdzenia? Czy rząd nadal trwa przy swojej błędnej wiedzy, a myślę, że w piątek wykazaliśmy to w czasie dyskusji, że te wyliczenia i ta wiedza rządu są błędne, na podstawie której wyznaczono kopalnie przeznaczone do zamknięcia? Czy odbędzie się dyskusja, która rzetelnie określi ranking kopalni, nie na zasadzie wyciągnięcia losu z kapelusza, i czy odbędzie się dyskusja, w trakcie której określi się kryteria, na podstawie których wybrane zostaną kopalnie, które trzeba koniecznie zrestrukturyzować? Mówię: zrestrukturyzować, a nie zlikwidować, bo można przecież myśleć, mówić o wygaszaniu kopalń, można mówić o łączeniu, nie jest wcale konieczna likwidacja, nawet nie przyjmuję tego słowa do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMariaNowak">Proszę powiedzieć bardzo krótko: Co z losem spółek węglowych, bo powstają nowe byty, jak np. Kompania Węglowa, spółki istnieją nadal i ludzie tam pracujący, rady nadzorcze, mają się zupełnie dobrze?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMariaNowak">Ostatnie pytanie. Proszę odpowiedzieć, co tak rzeczywiście będzie z wierzytelnościami zaciągniętymi przez spółki węglowe, a ściślej z fakturami wystawionymi przez firmy kooperujące z kopalniami przed 1 lutym 2003 r.? Na ten temat już z tej mównicy mówiłam. Przecież dla dalszego funkcjonowania w sektorze górniczym właścicieli tych firm niejednokrotnie zmuszano do zrzeczenia się tych uzasadnionych roszczeń. Część tych firm już upadła i górnicy odeszli bez żadnych osłon i bez dodatkowych jakichś preferencji w kopalniach czynnych. Czy tych pracowników z tych spółek kooperujących z kopalniami będzie obejmowała także ta ustawa? Rząd chyba ma świadomość tego, że na każde miejsce likwidowane w górnictwie są dwa, a nawet trzy miejsca... W wyniku tego będą zlikwidowane dwa, a nawet trzy miejsca w zakładach współpracujących z górnictwem, a także w handlu, w usługach w tych miastach, gdzie będą likwidowane kopalnie. Bardzo prosiłabym o jasną odpowiedź: Czy te firmy, ci górnicy też będą objęci tym pakietem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Eugeniusz Wycisło, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełEugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozdział 6 projektu ustawy, mający zaledwie dwa artykuły, art. 29 i 30, poświęcony jest samorządom lokalnym, wskazuje szczególne uprawnienia gmin górniczych. W uzasadnieniu projektu ustawy rząd stwierdza: Realizacja programu restrukturyzacji górnictwa zmierza do uregulowania zobowiązań spółek węglowych wobec gmin oraz zapewnienia regulowania wobec nich bieżących płatności. W art. 30 szczegółowo określono zasady udzielania kredytów gminom górniczym na finansowanie inwestycji wspierających tworzenie nowych miejsc pracy. Wdrożenie tego artykułu wymaga jednak rozporządzenia, o którym tu już była mowa, ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełEugeniuszWycisło">Zaległości górnictwa, szczególnie w zakresie opłaty eksploatacyjnej i szkód górniczych, są tak duże i dotąd nierealizowane, że zagrażają bytowi wielu mniejszych gmin górniczych. Na obszarze gmin górniczych znajduje się mienie kopalń i spółek, grunty i obiekty, które mogą przejąć i zagospodarować samorządy, ale mienie to obciążone jest hipoteką wierzycieli. To są ogromne sumy nałożone głównie przez skarb państwa, w którego imieniu działają urzędy skarbowe czy ZUS.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełEugeniuszWycisło">Panie Ministrze! Po pierwsze, ponawiam pytanie, kiedy właściwi ministrowie, według właściwości, uzgodnią i ogłoszą rozporządzenie wymagane i wskazane w art. 30 pkt 5?</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełEugeniuszWycisło">Czy wskazana przez rząd instytucja nie powinna stworzyć procedur i umożliwić przejmowania, w drodze kompensowania zadłużeń w stosunku do gmin górniczych, mienia byłych kopalń, mienia mogącego być podstawą dla nowych miejsc pracy? Czy ta problematyka nie powinna, jako bardzo istotna, znaleźć się w omawianej ustawie lub co najmniej w rozporządzeniu do tej ustawy, problematyka mienia pozostawionego?</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PosełEugeniuszWycisło">Trzecie pytanie. W ramach ustaw oddłużeniowych, nazywanych skrótowo ustawami ministra Piechoty i Kołodki, spółki węglowe zobowiązane były wnosić wysokie opłaty restrukturyzacyjne. Jaki był cel tych opłat, jaka jest ich ściągalność i co dziś z nimi się dzieje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Piotr Mateja, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełPiotrMateja">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełPiotrMateja">Wysoka Izbo! Mam pytania do ministra gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełPiotrMateja">Panie Ministrze! Na eksport wysyłany jest najlepszy węgiel, o małej zawartości popiołu, siarki, o dużej wartości energetycznej. Proszę wyjaśnić, dlaczego pana zdaniem likwiduje się kopalnie, które eksportują ten dobry węgiel, np. Polska Wirek, Centrum, które akurat eksportują ponad 60% swojej produkcji na wymagający rynek Unii Europejskiej, a te kopalnie, które nic lub prawie nic nie eksportują, bo mają słaby, zapopielony, zasiarczony, niskokaloryczny węgiel, mają się dobrze? Kto zatem imiennie i na podstawie jakich przesłanek podejmuje decyzje o likwidacji kopalń?</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełPiotrMateja">Panie Ministrze! Proszę wyraźnie odpowiedzieć, kto będzie płacić za likwidację szkód górniczych, a są to niemałe pieniądze, szkód górniczych, które do dzisiaj nie są usunięte lub zrekompensowane finansowo? Pytam o szkody powstałe przed lutym 2003 r., czyli przed powołaniem Kompanii Węglowej, oraz o szkody, które dopiero się ujawniają lub ujawnią w przyszłości. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, pani minister Danuta Hübner, stwierdza, że projekt restrukturyzacji górnictwa budzi poważne zastrzeżenia i wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym. Panie ministrze, dlaczego nie uwzględnił pan w swoim projekcie przepisów unijnych? Czy w maju 2004 r. czeka nas nowa reforma?</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Parchański, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełTadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zadłużenie górnictwa to według informacji rządu przedstawionej Sejmowi w piątek ok. 25 mld zł, z czego tylko w tym roku wzrosło ono o 5 mld zł. Art. 4 dzisiaj omawianej ustawy w ust. 1 mówi, że jedną z możliwości jest całkowite umorzenie tych należności, łącznie z odsetkami. Kwota 25 mld to kwota gigantyczna, sięgająca prawie 2/3 tegorocznego deficytu w budżecie państwa. W związku z tym mam kilka pytań. Mianowicie, jaka część tych zobowiązań kopalń górnictwa jest wynikiem patologii, o których mówił w piątek w Sejmie wicepremier Hausner? Czy handel długami to tylko niepodlegająca ściganiu patologia, czy działalność przestępcza? Ile firm na Śląsku handluje długami kopalń i zajmuje się, mówiąc słowami premiera Hausnera, hodowlą długów? Co pan, panie ministrze, zrobił do tej pory, aby ten proceder ukrócić? Czy zostały skierowane jakieś wnioski do prokuratury przeciw nieuczciwym firmom, czy też rząd uznał, że ta patologia, powszechnie zwana złodziejstwem, odbywa się w majestacie prawa? Jeżeli tak, to co rząd zrobił, żeby to prawo zmienić? Czy biorąc pod uwagę skalę zjawiska, zajmuje się nim np. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełTadeuszParchański">Drugi problem. Jak to jest, panie ministrze, że kopalnie sprzedają węgiel po ok. 150–200 zł, a np. w Małopolsce tona węgla kosztuje ponad 400 zł? Żadne reguły wolnego rynku nie uzasadniają tak ogromnych różnic. Ile firm zarabia na pośrednictwie w handlu węglem? Czy zdaniem pana ministra takie działanie jest legalne, czy ma charakter przestępczy? Czy pan minister może zapewnić Wysoką Izbę, że nie istnieją żadne powiązania pomiędzy firmami handlującymi długami oraz pośrednikami w handlu węglem a dyrekcjami kopalń i zarządami spółek węglowych? Jak długo jeszcze rząd Leszka Millera będzie zmuszał wszystkich uczciwych podatników do pokrywania strat wynikających z patologii powszechnie zwanej złodziejstwem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Anna Górna-Kubacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich latach na Śląsku i w Zagłębiu w górnictwie i w energetyce powstało szereg inwestycji ograniczających szkodliwy wpływ przemysłu na środowisko naturalne. Chciałam w związku z powyższym zapytać, czy zarząd Kompanii Węglowej uwzględnił w swoich kryteriach klasyfikacyjnych wielkość nakładów finansowych dotychczas poniesionych przez kopalnie i elektrownie na inwestycje związane z ochroną środowiska? Jaką wielkość w punktacji proporcjonalnie miały kryteria, które wykazywały, że te kopalnie miały stosunkowo wysoki wpływ na niszczenie środowiska naturalnego? Wreszcie chciałam także zapytać, jaka jest wielkość przewidywanych nakładów na rewitalizację i rekultywację terenów pokopalnianych w najbliższych latach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Krystyna Szumilas, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Podczas debaty w piątek wicepremier Hausner zdiagnozował mechanizm tzw. hodowli długów, ale nie podał, w jaki sposób zamierza z takimi praktykami walczyć. Od odpowiedzialnego lekarza pacjent oczekuje nie tylko diagnozy, ale przede wszystkim recepty i sposobu leczenia. Mój kolega klubowy zadawał to pytanie, ale ponieważ jest to ważne, chciałabym, aby pan minister wyraźnie odpowiedział, co zrobił i co zamierza zrobić rząd, aby na restrukturyzacji górnictwa nie zarabiali nieuczciwi ludzie i nieuczciwi przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełKrystynaSzumilas">Wracając do projektu ustawy, jakie jest aktualne zainteresowanie pracowników kopalni zaproponowanymi w projekcie świadczeniami osłonowymi? Czy dane przedstawione w materiale dla posłów z dnia 22 lipca są aktualne? Ponieważ z zebranych przeze mnie informacji wynika, że na dzień dzisiejszy zainteresowanie świadczeniami, które potocznie nazywają się tzw. pakietem dołowym, deklaruje ok. 40% uprawnionych do ich uzyskania górników, natomiast zainteresowanie pakietem dla pracowników powierzchni jest bardzo małe, właściwie żadne, można wyciągnąć wniosek, że jest ono mało atrakcyjne i raczej nie spełni założonych celów. Istnieje w tym momencie niebezpieczeństwo, że nie wszyscy zwalniani będą objęci działaniami osłonowymi i że nie wszyscy znajdą pracę. Stąd pytanie, co zamierza zrobić rząd, aby zachęcić czy w jakiś sposób jeszcze dodatkowo wzmocnić te działania osłonowe, aby rzeczywiście spełniły one swoje zadania zakładane w ustawie?</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełKrystynaSzumilas">Kompania Węglowa podjęła decyzję, że od 1 stycznia 2004 r. odpowiedzialność za fundusz płac swoich pracowników ponosić będą poszczególne kopalnie. Stąd moje pytanie: Kto w związku z tym będzie decydował o kierunkach sprzedaży węgla z danej kopalni, bo od tego zależeć będzie kondycja finansowa kopalni i wielkość funduszu płac, ale również zależeć będzie to, czy te kopalnie, które nie są likwidowane, będą chętnie przyjmowały pracowników z innych kopalni? W jaki sposób tutaj rząd zamierza działać, aby te zmiany związane chociażby z dysponowaniem funduszu płac nie zatrzymały procesu restrukturyzacji górnictwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Stanisław Piosik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełStanisławPiosik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Posłanki i Posłowie! To dobrze, że rząd przygotował projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Możemy dziś o nim dyskutować, możemy o nim mówić. Myślę, że ta debata pozwoli nam na przygotowanie się do prac w poszczególnych komisjach, ale jest wiele pytań, na które warto byłoby usłyszeć odpowiedź. W związku z tym moje pytania. Jaką kwotę na restrukturyzację zatrudnienia zapewni przedsiębiorstwo górnicze? W projekcie ustawy napisane jest, że przedsiębiorstwo górnicze musi przeznaczyć na restrukturyzację zatrudnienia własne środki. Również interesowałoby mnie, jaka kwota z budżetu państwa z roku 2004 będzie zabezpieczona na restrukturyzację górnictwa węgla kamiennego? W wyniku restrukturyzacji wielu górników ma zabezpieczone warunki socjalne. Można dyskutować, czy one są dobre, czy złe, czy można wynegocjować lepsze, ale moje pytanie jest następujące: Co z zakładami, które pracują na rzecz górnictwa? I ostatnie pytanie. Jest wiele zakładów na Śląsku związanych z węglem, które sobie bardzo dobrze żyją. Co rząd zamierza zrobić z tymi zakładami? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Stanisław Rydzoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam jedno krótkie pytanie. Czy samorządy lokalne na terenie Śląska i Małopolski Zachodniej mogą liczyć na to, że kiedykolwiek otrzymają należne im za ubiegłe lata od spółek węglowych opłaty eksploatacyjne oraz podatki od nieruchomości? Tu nawiązuję do wystąpienia kolegi z Platformy Obywatelskiej. Na moim terenie np. gmina Brzeszcze ma wierzytelności w Nadwiślańskiej Spółce Węglowej w przypadku opłaty eksploatacyjnej 17 mln zł, w przypadku podatku od nieruchomości 1700 tys. Dla gminy 20-tysięcznej jest to potworna suma. Podobnie wygląda sytuacja w Libiążu, Chełmku oraz w gminie wiejskiej Oświęcim. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marcin Libicki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że trzeba spojrzeć troszeczkę szerzej i tu chciałbym mieć opinię pana ministra. Po upadku PRL, kiedy zmienił się w Polsce zupełnie system polityczny, ale zmienił się też system gospodarczy, Polska przechodziła na gospodarkę rynkową. I trzeba powiedzieć, że ogólnie rzecz biorąc te dziedziny, gdzie została przeprowadzona ta reforma i nastąpiło przejście na gospodarkę rynkową, działają dobrze, a w każdym razie, oczywiście nie zawsze, wiemy co co było i co jest z Wagonem w Ostrowie, ale jednak na ogół działają lepiej i nie powodują tych kłopotów dla rządu, dla Sejmu, dla całego społeczeństwa, niepokojów itd. Górnictwo przez wszystkie te kadencje stale jest problemem, powiedziałbym, przedmiotem zainteresowań całego społeczeństwa, parlamentu, rządu i z tego nic praktycznie nie wynika. Niepokoje trwają, zadłużenie wzrasta, niezadowolenie górników, sfer politycznych coraz większe.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełMarcinLibicki">Chciałem prosić, żeby pan minister, który przecież przez te wszystkie lata był zaangażowany w sprawy poselskie i rządowe, powiedział, jak to się stało, że właściwie przez 14 lat nie rozwiązano kompletnie tej sprawy. Mnie to przypomina historię ustawy warszawskiej, która w każdym Sejmie wraca, ale tam jednak coś się działo, a tutaj właściwie nic się nie dzieje, ciągle mamy problem tych górników. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Jan Chojnacki, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJanChojnacki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełJanChojnacki">Panie ministrze, takie pytania. Mówił pan o tym, że Unia Europejska będzie zezwalała na produkcję określonej ilości węgla, która jest potrzebna m.in. na potrzeby produkcji energii elektrycznej, łącznej produkcji ciepła i elektryczności. Chciałem się skupić na tych dwóch produktach. Czy rząd aktualnie prowadzi badania studyjne, być może są takie, które pokazałyby, czy opłaca się dociążyć elektrownie, elektrociepłownie, ażeby ich moc była wykorzystana w 100%, produkując jednocześnie większą ilość energii elektrycznej i ciepła, którą można by wykorzystać do ogrzewania mieszkań lub do innych celów. Oczywiście, zadając to pytanie, trzeba również zdać sobie sprawę z cen. Właśnie po to jest potrzebna ta analiza, bo, być może, wcale nie twierdzę, że tak na pewno będzie, ta analiza musi być szeroka, nie tylko skupiać się na wydobyciu węgla i produkcji energii elektrycznej, bo być może to jest nowy rynek, na którym możemy rozwinąć działalność gospodarczą, wymieniając linie energetyczne, transformatory, dostarczając energię elektryczną i ciepło do mieszkań po cenach takich, że będą to ceny konkurencyjne dla gazu. Czy są w tym właśnie kierunku przeprowadzane badania? W związku z tym może się okazać, że możemy produkować około 10 mln ton węgla więcej, a z tego węgla energię elektryczną, energię cieplną. Tak więc prosiłbym o odpowiedzenie na to.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełJanChojnacki">W materiale jest również zawarte takie stwierdzenie, że w pierwszej połowie września miały być przeprowadzone konsultacje z Komisją Europejską na temat właśnie tego projektu oraz art. 43, który mówi o dojściach do złoża. Czy takie konsultacje się odbyły, a jeśli tak, to jaki był wynik tych rozmów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Czesław Pogoda, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełCzesławPogoda">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełCzesławPogoda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! O zagłębiu wałbrzysko-noworudzkim w Polsce w dniu dzisiejszym już prawie nikt nie pamięta lub nie chce pamiętać, niemniej jednak w wyniku procesu restrukturyzacji, likwidacji tego zagłębia problemy w nim pozostały do dnia dzisiejszego. Posłowie poruszali tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełCzesławPogoda">Ja zapytam, panie ministrze, co z następcą prawnym dawnego Przedsiębiorstwa Robót Górniczych? Ani poprzednia ekipa nie uregulowała tej kwestii, ani w tej ustawie ta kwestia też nie jest uregulowana. W zagłębiu wałbrzysko-noworudzkim jest ponad 2 tys. ludzi, byłych pracowników, wobec których nie wywiązujemy się z podstawowych zobowiązań należących się tym ludziom z układu zbiorowego i z innych układów. To jest problem, który musimy bezwzględnie - zwracam się do pana jako do przedstawiciela rządu lewicowego, jako do mojego przedstawiciela - tę kwestię w najbliższym czasie uregulować.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełCzesławPogoda">I następna kwestia. Panie ministrze, przy likwidacji również tego zagłębia wysyłano górników na tzw. urlopy zdrowotne. Ci ludzie rzeczywiście byli chorzy, orzecznik orzekł, że są chorzy, i byli na urlopach zdrowotnych. W poprzednim okresie, za poprzedniej ekipy cudownie uzdrowiono setki górników. Oni w tej chwili są bez środków do życia, niektórzy z nich w dniu dzisiejszym grzebią po śmietnikach. W związku z tym czy nie narażamy w ten sposób na szwank naszej wspólnej wiarygodności, czy w tym wszystkim, co mówimy protestującym w tej chwili górnikom ze Śląska, że żaden z nich nie straci pracy, nie narażamy się na szwank, że jesteśmy niewiarygodni i nie spełnimy tych obietnic? Pytam, bazując na doświadczeniach wałbrzysko-noworudzkich. Ci ludzie w wielu przypadkach grzebią po śmietnikach.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PosełCzesławPogoda">I następna sprawa. Panie ministrze, mówimy o tworzeniu nowych miejsc pracy. Pójdźmy za doświadczeniami innych krajów: np. Malezja przerabia rocznie około 8 mln ton węgla, RPA również. Pracujemy w tej chwili nad ustawą o zwolnieniu z akcyzy, o ustawie akcyzowej. Może należy zwolnić przerobiony węgiel na benzyny i oleje opałowe z akcyzy. Tym sposobem stworzymy kilka tysięcy miejsc pracy. Robią to już inne kraje: RPA, Malezja, w obecnej chwili Niemcy. Jest przyszłość przed węglem, w związku z tym spróbujmy w tym kierunku pójść. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Leszek Murzyn, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełLeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do pana ministra: ile rocznie importujemy węgla z innych krajów i czy import węgla z innych krajów odbywa się po cenach rynkowych czy dumpingowych?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełLeszekMurzyn">Projekt ustawy dotyczący działań w górnictwie w latach 2003–2006 jest przedłożony dzisiaj. Pytam: a co będzie po roku 2006? Może dalsze zamykanie kopalń, może dalsza likwidacja miejsc pracy?</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełLeszekMurzyn">Kolejne pytanie: co rząd ma zamiar zrobić z górnikami z Wałbrzycha, z tzw. biedaszybów? Czy ma jakąś koncepcję w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełLeszekMurzyn">Cena hurtowa 1 tony węgla kamiennego wynosi 130–150 zł. Na rynku konsument płaci za 1 tonę średnio od 350 do 450 zł, w zależności od jakości węgla. Dlatego w takiej sytuacji proszę pana ministra, pana resort czy resort kompetentny, aby przedstawił listę firm handlujących węglem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos ma pani poseł Małgorzata Rohde.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełMałgorzataRohde">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata nad ustawą o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego jest jak zwykle nieco spóźniona i wymuszona. W tle tej dzisiejszej dyskusji przetaczają się obrazy strajkujących górników z 11 września tego roku. Emocje, pośpiech, podziały nie służą zapewne racjonalnym, systemowym, kompleksowym rozwiązaniom. Takie odnoszę wrażenie, przysłuchując się dzisiejszej debacie, w której wypowiadają się posłowie głównie z regionu Śląska. A co gorsze, ta debata dzieli Polskę na Śląsk i na resztę kraju, na Śląsk i na te regiony, na te sektory, które czują się nieobjęte żadnym systemowym programem pomocy kraju.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełMałgorzataRohde">Pan, panie ministrze, jest także przedstawicielem regionu, w którym strukturalne bezrobocie ma swój wymiar, i właśnie ten podział braku tych pieniędzy i braku także systemowych rozwiązań na naszym terenie dzieli nas na Polskę biedniejszą, gorszą, lepiej reprezentowaną i gorzej reprezentowaną. Trzeba przyznać, że Śląsk jest dobrze zorganizowany i że ma siłę eksponowania swoich problemów.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełMałgorzataRohde">Panie ministrze, mam do pana takie pytanie: co ma pan zamiar zrobić, żeby przekonać właśnie wszystkich tych, którzy patrzą na dzisiejszą debatę, całe nasze społeczeństwo, że po raz kolejny musi ponieść koszt restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego? Jakiej użyje pan retoryki, jak pan wytłumaczy, że koszt wydobycia węgla to 160 zł, a na naszych składach koszalińskich czy szczecińskich kosztuje on 500 zł? Skąd się bierze taka różnica? Bo może to jest podpowiedź dla pana. Wtedy będzie nam łatwiej zrozumieć, jak też my na północy możemy pomóc Śląskowi w ramach tej wspólnej biedy?</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełMałgorzataRohde">Ja się też pytam, czy art. 14, dotyczący restrukturyzacji - może to też jest jakaś podpowiedź - który miałby przysłużyć się przedsiębiorcom zatrudniającym tych zwolnionych górników, będzie mógł być przedstawiony w całym kraju. Może wszyscy będziemy mieli takie poczucie: i na zachodnim Pomorzu, i na tzw. ścianie wschodniej, że ci górnicy mogą być u nas zatrudniani i możemy z tego programu restrukturyzacji skorzystać. Może taka tendencja osłabi tę debatę, podział na Polskę Śląsk i Polskę inną. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Szukała, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełTadeuszSzukała">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W ustawie czytamy, że przewidziano przekazywanie gminom górniczym akcji i udziałów w zamian za zaległe należności. Takie rozwiązanie jest niezgodne z prawem, ponieważ gminy nie mogą obejmować udziałów i akcji przedsiębiorstw niezwiązanych z działalnością komunalną. Pytam, panie ministrze, jak w tej sytuacji rozwiąże pan kwestię zapłaty gminom zaległych należności.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełTadeuszSzukała">Kolejne pytanie: co się stało z rządowym program dla Śląska? Według mojej wiedzy prace nad tym programem zostały wstrzymane, a środki w nim ujęte nie wystarczą na realizację ujętych w tym programie zadań.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie ministrze, jak gminy odbudują miejsca pracy dla bezrobotnych ze zlikwidowanych kopalni? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Cezary Stryjak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełCezaryStryjak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełCezaryStryjak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Restrukturyzacja górnictwa miała swoje odzwierciedlenie na przełomie lat 1998–2001 w wielu ustawach. Bezkrytycznie za rządów Jerzego Buzka i Solidarności zafundowano górnikom wielotysięczne odprawy. Odprawy te, jak powszechnie wiadomo, zostały w dużym stopniu zwyczajnie przejedzone, a związkowcy z „Solidarności”, ci sami, którzy żądali gospodarki rynkowej, znów wyprowadzają ludzi na ulice.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełCezaryStryjak">Pytanie: w jakim stopniu pieniądze, które miały służyć aktywizacji zwalnianych górników w latach 1998–2002 zostały przez nich efektywnie wykorzystane? Ilu zwolniono górników za rządów Akcji Wyborczej Solidarność?</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełCezaryStryjak">Obecnie rząd swoim programem gwarantuje pełne zatrudnienie zwalnianym osobom. Czym zatem, panie ministrze, można tłumaczyć ogólną obawę na Śląsku związaną z przyjęciem propozycji restrukturyzacyjnych? Czy nie zawodzi w tej chwili informacja na temat przeprowadzonej restrukturyzacji, czy ona nie jest spóźniona?</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełCezaryStryjak">I najważniejsze pytanie, bo to były pytania raczej z gatunku politycznych, najważniejsza rzecz, która wyjaśni nam powód pewnego zamieszania na Śląsku. Czym można wytłumaczyć ogromne dysproporcje w ocenach ekspertów na temat szans polskiego górnictwa w Unii Europejskiej? Ostatnie enuncjacje w prasie i w mediach wprowadzają ogromny nieład w myśleniu o tym; odpowiedź z pana strony wyjaśniłaby, skąd się wzięły takie dysproporcje pomiędzy gronami profesorskimi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Stanisław Dulias. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Elżbieta Bolek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełElżbietaBolek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W projekcie ustawy w art. 3 rozdziału 1 określającego zakres obowiązywania niniejszej ustawy zawarta jest delegacja dla ministra gospodarki do wydania rozporządzenia zawierającego wykaz gmin górniczych, które będą mogły przede wszystkim skorzystać ze zwolnień z wpłat do budżetu państwa oraz z preferencyjnych kredytów na finansowanie inwestycji wspierających tworzenie nowych miejsc pracy. W związku z tym mam pytanie: Czy w rejestrze tym będą także uwzględnione gminy z terenu zagłębia, dotknięte skutkami likwidacji kopalń w latach poprzednich, a w szczególności gminy Jaworzno i Sosnowiec? Skutki restrukturyzacji górnictwa odczuwać będą także pozostałe samorządy woj. śląskiego, nie tylko ze względu na odroczone płatności zobowiązań pieniężnych przedsiębiorstw górniczych, lecz także dlatego, że w gminach górniczych nakłady na utrzymanie podstawowej infrastruktury miejskiej są bezwzględnie większe niż w pozostałych miejscach w Polsce. Stąd pytanie: Czy wykazem tym będą również objęte wszystkie gminy, na terenie których do tej pory była prowadzona eksploatacja węgla? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Józef Skutecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJózefSkutecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełJózefSkutecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Panowie z Ministerstwa Gospodarki! Gospodarka wygląda tak, jak się nią zarządza, i to jest normalne zjawisko. Jak wygląda gospodarka, sami widzimy. I dziwi mnie jedna rzecz, stwierdzenie: węgiel kamienny - złoto polskie. Złoto to dar natury. Jest tylko jedna sprawa, koszty wydobycia. I nie rozumiem zasadniczej rzeczy: surowiec darmo, a kopalnie zadłużone, niesamowicie zadłużone. Czy nie sądzi pan, że należałoby zanalizować, zweryfikować koszty, począwszy od tego, co z przodu fedruje, do momentu, gdy węgiel jest wysypany, i poszukać tych kosztów, poszukać obniżenia? Przecież to jest skandaliczne, że 1/10 wartości to jest koszt wydobycia, a reszta... Pytam: Co się z tym dzieje? I mam podejrzenie, że to jest taki Teksas: walka - i to, powiedziałbym, dokładnie polityczna - o złoża polskiego złota. Tak mi się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosełJózefSkutecki">Druga sprawa. Jak pan ocenia górnictwo węgla brunatnego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Zygmunt Wrzodak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! W moim wystąpieniu zabrakło mi czasu, żeby powiedzieć o jeszcze kilku ważnych rzeczach. Po pierwsze, panie ministrze: Czy projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego był uzgodniony ze związkami zawodowymi? Wiem - mówił to pan w swoim exposé - że pracowaliście nad tą ustawą w Komisji Trójstronnej. Myślę, że nie do końca jest to prawda, ponieważ nie uzgodniliście żadnego wspólnego stanowiska w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Po drugie, na Śląsku jest zespół ekspertów ponad podziałami politycznymi, który opracował długofalowy program dla Śląska, jego naprawy. Wielu jest tam ludzi, nawet z pańskiej strony, choć również z innych opcji politycznych, którzy twierdzą, że pokłady węgla są ogromne i należałoby bardzo dobrze funkcjonować na Śląsku w ramach Unii Europejskiej. I oni widzą, że kopalnie nie muszą być likwidowane. Który program realizujecie? Skąd macie te dane, które w wielu ekspertyzach są sprzeczne? Myślę, że są to zasadnicze kwestie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tomasz Tomczykiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Realizacja tej ustawy i skala środków przeznaczanych na restrukturyzację górnictwa będzie zależała od kolejnych uchwalanych budżetów. Czy pan minister gwarantuje, że te środki zostaną zapewnione?</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Drugie pytanie. Podczas piątkowej debaty dzwonił jeden z słuchaczy i prosił, żeby zapytać pana ministra... Mówił, że podczas debaty padły słowa, że koszty wydobycia tego lepszego, grubego węgla to 170–200 zł, a on w Małopolsce kupuje ten węgiel za 400 czy nawet 500 zł. Mam pytanie: Czy mamy do czynienia ze zmową cenową sprzedawców węgla? A jeżeli tak, co robi w tej sprawie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Maria Wiśniowiecka, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMariaWiśniowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gminy górnicze mogą ubiegać się o kredyty preferencyjne na realizację programów aktywizacyjnych. Większość ma już je gotowe, a zgodnie z ustawą to powiaty mogą przygotowywać programy aktywizacji stanowiące podstawę do otrzymania kredytu. Czemu ma służyć ta kombinacja? Ile pieniędzy zarezerwowano w budżecie na realizację programów aktywizacyjnych w gminach górniczych? Obawiam się, że może to być pusty zapis. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan minister Piechota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Muszę powiedzieć, że spodziewałem się z tej trybuny każdych słów krytyki, każdych politycznych popisów, ale nie spodziewałem się jednego, i to mnie zaskoczyło, muszę powiedzieć, absolutnie: wniosku o odrzucenie ustawy, dlatego że oznacza on ratunek na dziś. Program restrukturyzacji, działania na potem stanowi przygotowanie polskiego górnictwa do konkurencji w Unii Europejskiej. Ale proszę mi powiedzieć: Co dzieje się z podmiotem, który jest zadłużony na kilkanaście miliardów złotych i jego poziom zadłużenia przerasta półtorakrotnie wysokość rocznych obrotów na rynku konkurencyjnym? Co się dzieje z podmiotem, którego zobowiązania znacznie przewyższają aktywa? Zgodnie z prawem upadłościowym - upada. Ta ustawa, umorzenie 18 mld zł długu to nie jest widzimisię rządu, to nie jest nasz gest w stronę górnictwa: coś za coś, coś komuś itd. Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A zwolnienia?)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan zgłosił wniosek o odrzucenie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodzi o zamykanie kopalń.)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie pośle, w tym projekcie ustawy nie ma mowy ani o zwolnieniach, ani o zamykaniu kopalń; w tym projekcie ustawy nie ma programu rządowego. Jeśli komuś na tej trybunie myli się - nie panu posłowi, ale jednemu z posłów - program działania rządu, program działania Kompanii Węglowej z ustawą, to jak ja mam to wszystko wyjaśniać, czego mam oczekiwać od związków zawodowych czy od każdego górnika? Mam oczekiwać, żeby oni to zrozumieli, skoro tu, na tej trybunie nie rozumiemy podstawowych pojęć? Ustawa to instrument: po pierwsze, umorzenia zobowiązań, po drugie, stworzenia osłon, gwarancji pracy, tam gdzie będą konieczne działania restrukturyzacyjne, i to osłon takich, jakich nie ma nikt w tym kraju. Ustawa to instrument dla gmin. To jest ustawa! W tych warunkach, które tworzy ta ustawa, zadaniem zarządów spółek węglowych jest doprowadzenie do ich rentowności.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">No, proszę państwa, w 1989 r. w tym kraju coś się wydarzyło, a ja na podstawie niektórych wypowiedzi odnoszę wrażenie, że tego nie zauważyliśmy. To już nie jest tak, że w gospodarce centralnie sterowanej rząd decyduje o tym, kto, gdzie, kogo, komu itd., itd., a tutaj wciąż padały tego rodzaju życzenia pod adresem rządu. No, o miejscu polskiego węgla w Unii Europejskiej zadecyduje nie rząd polski, ale cena tego węgla. I od 1 maja 2004 r. o miejscu polskiego węgla w Polsce zadecyduje też nie rząd polski, ale zadecyduje cena tego węgla. Z punktu widzenia gospodarki, z punktu widzenia całego polskiego społeczeństwa, to jest bardzo dobre. To jest bardzo dobre, dlatego że w innym wypadku powrócić trzeba by było już nie do czasów z lat 90., ale przed rok 1989, trzeba by było zamknąć polskie granice przed tańszym węglem, zamknąć polskie granice przed tańszą energią. Tylko komu potem sprzedać finalne produkty? Znacie państwo problem huty „Łaziska” ze Śląska - przecież ona funkcjonuje i sprzedaje żelazostopy wtedy, kiedy dostaje energię w cenie eksportowej, produkowaną z węgla w cenie eksportowej.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pani poseł zwracała się do mnie w sprawie karbidu i Chorzowa. 40% kosztów produkcji karbidu to koszt energii elektrycznej, a idąc bliżej, ujmując to jakby wcześniej, jest to koszt zakupu węgla. No, to mam na myśli, mówiąc o księżycowej gospodarce. O miejscu, przestrzeni dla polskiego węgla musi decydować jego cena. Jeśli zgadzamy się co do tej kwestii, to powiem, że wychodząc od tej właśnie kwestii, rząd zaczął pracować nad programem restrukturyzacji górnictwa. Bo trzeba określić rzeczywiste zapotrzebowanie na polski węgiel. Ale od razu uwaga: ono oczywiście będzie tym wyższe, im niższe będą koszty wydobycia tego węgla.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgadza się.)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">A o koszcie wydobycia węgla - o tym też mówiłem - mówmy uczciwie. W Kompanii Węglowej, którą dzisiaj musimy ratować... Tu ważna uwaga, proszę państwa, bo także o tym niektórzy nie chcą pamiętać: w polskim górnictwie węgla kamiennego mamy już różne górnictwa, z różnych powodów - nie tylko z powodu takiego funkcjonowania zarządów, ale również z powodu złóż, z jakich odbywało się wydobycie, tego, czy był to węgiel koksujący, czy nie itd. Ale też mamy dzisiaj Katowicki Holding Węglowy, który doskonale sobie radzi, któremu żadna upadłość nie grozi i któremu te rozwiązania umożliwią dodatkowy ogromny skok naprzód i zwiększenie obecności w Unii Europejskiej. Mamy też Jastrzębską Spółkę Węglową - tam jest to samo. Tyle tylko, że w tych dwóch podmiotach koszty osobowe stanowią poniżej 50% kosztów wydobycia węgla, podczas gdy w Kompanii Węglowej koszty osobowe stanowią ponad 60%. To m.in. jest też przyczyna...</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Za dużo dyrektorów.)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Trzeba zatem... No, dlatego rząd stworzył jedną Kompanię Węglową z pięciu spółek węglowych. To chciał zrobić już premier Steinhoff. Dlaczego nie uczyniono tego w poprzednim programie? Bo nikt inny, tylko związki zawodowe górnictwa węgla kamiennego, organizując protesty, powiedziały „nie”. Wynegocjowano te siedem spółek węglowych, w dwóch zrobiono porządek, w pięciu jeszcze nie.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale istnieją do dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ale, pani poseł, są zadłużone. Będą mogły być wchłonięte przez Kompanię Węglową dopiero wtedy, kiedy umorzymy zobowiązania. Dzisiaj ich wchłonięcie przez Kompanię Węglową na podstawie Kodeksu spółek handlowych byłoby tylko obciążeniem jej ich zobowiązaniami. Tak więc zlikwidować je będziemy mogli dopiero wtedy, kiedy uchwalimy tę ustawę. W innym przypadku działalibyśmy nieracjonalnie z punktu widzenia interesów podmiotu gospodarczego, z punktu widzenia jego właściciela, którym jest Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-97.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Tak więc w tych warunkach, zakładając nawet, że nie ma przestrzeni do dyskusji o kosztach, jakimi są koszty pracy, koszty osobowe - mimo że już mi to związkowcy zarzucali, bo w ubiegłym roku z tej trybuny mówiłem, jaki jest poziom średniego wynagrodzenia, jakie są świadczenia, jakie są deputaty itd., itd. - mówmy o tym wszystkim. Nie ma zgody społecznej na to, żeby dyskutować o kosztach wynagrodzenia. Nie ma! Dzisiaj Kompania Węglowa stoi przed potwornym problemem: po powstaniu Kompani Węglowej, zjednoczeniu pięciu podmiotów, mamy tam kilkadziesiąt układów zbiorowych, a trzeba wynegocjować jeden. A więc, żeby nie było wątpliwości, nie ma na to zgody. Albo może też, najlepiej, przyjąć najlepsze rozwiązania z każdego po kolei układu zbiorowego? No, nie da się, w żaden sposób. Tak więc - zakładając, że nie ma zgody na dyskusję o obniżeniu kosztów osobowych - szukamy możliwości obniżenia kosztów organizacyjnych, administracyjnych. A to wszystko można było zrobić dopiero po powstaniu Kompanii Węglowej, a w tej sprawie też był sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-97.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W takim razie przy takich kosztach, takiej cenie węgla w kopalniach, jaką mamy na wyjściu, trzeba ocenić, jakie są prognozy zapotrzebowania na polski węgiel. Znowu w ubiegłym roku to zostało policzone, pracowali nad tym eksperci rządowi, pozarządowi, były konsultacje, dyskusje na ten temat itd. No i policzyliśmy to. A związki zawodowe powiedziały: Nie, nie zgadzamy się z tą prognozą, to nieprawda. I słyszeliśmy wszystkie te wypowiedzi, które z tej trybuny padały: że można inaczej, że można zwiększyć zapotrzebowanie na węgiel. Oczywiście, można by zwiększyć zapotrzebowanie na węgiel, obniżając jego cenę, ale na to nie ma zgody. No, skoro tak, to analizujemy jeszcze raz. Cóż, takie radosne pomysły, jakie padały z tej trybuny - przepraszam za to określenie - słyszałem już dziesiątki razy podczas negocjacji ze związkami zawodowymi. A więc gdy ktoś mi mówi o braku konsultacji, to przepraszam bardzo, ale okazuje się, że tych wszystkich godzin dziennych, nocnych, dób rozmów, przekonywania się itd., itd. nie było! W porządku.</u>
          <u xml:id="u-97.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Przeanalizowaliśmy raz jeszcze zapotrzebowanie na węgiel, prognozę zapotrzebowania. Zgodziliśmy się na to przecież w grudniu, w porozumieniach w Katowicach, w tych porozumieniach grudniowych. A więc dobrze, zawieszamy, odkładamy na półkę realizację programu. No, dzisiaj łatwo zarzucać rządowi, że dwa lata zostały stracone, a my przecież w grudniu pod presją odłożyliśmy na półkę działania rządu! Zgodziliśmy się, że nie będzie wygaszania, likwidacji kopalń - bo dokładnie tak jest to zapisane w porozumieniu grudniowym - do czasu powtórnego przeanalizowania prognozy zapotrzebowania na węgiel w polskiej gospodarce i ekonomicznie uzasadnionej prognozy wielkości eksportu węgla poza Polskę, również na rynek unijny, przy tych kosztach. Założyliśmy wówczas, podpisując to porozumienie ze związkami, że uda się to zrobić w trzy miesiące. Nie udało się. Zespół ekspertów analizował to, badał, szukał, formułował różne opinie, również takie, że niektórzy profesorowie potrzebują dwóch lat na to, żeby przeprowadzić tego rodzaju pogłębione analizy. Notabene mówili i głosili to ci, którzy też żyją w otoczeniu górnictwa węgla kamiennego, bo oni przecież takie analizy prowadzą na co dzień na zlecenie wielu podmiotów, wielu przedsiębiorstw. W końcu udało się: zespół wypracował prognozę. W czerwcu 2003 r. prognoza się ukazała. I co ona mówi? Oczywiście mówi źle... To znaczy nie „oczywiście”, przepraszam za to słowo „oczywiście”. Z punktu widzenia możliwości przestrzeni dla polskiego węgla nie jest to dobra prognoza, bo mówi wyraźnie, że w 2006 r. zapotrzebowanie polskiej gospodarki będzie na poziomie 72 mln ton, a ekonomicznie uzasadniona wielkość eksportu to 20 mln ton. Import w tym samym czasie szacujemy na 4 mln ton. Z tego rachunku wynika, że wobec obecnie wydobywanych 102 mln ton trzeba będzie zmniejszyć wydobycie o 14 mln ton. Ale, proszę państwa, jak powiedziałem, im fakty są gorsze, tym gorzej dla faktów w tej dyskusji, w tych społecznych konsultacjach. Raport ten został zanegowany, odrzucony. Kwestionowano nawet to, czy ci profesorowie się podpisali, czy podpisali się wszyscy, czy nie wszyscy eksperci, czy byli, czy nie byli. A nikt z ekspertów, członków tego zespołu, nie podpisał się pod żadną inną prognozą!</u>
          <u xml:id="u-97.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Oczywiście pada tu argument, że rząd nie ma danych, że rząd nie ma bilansu paliwowo-energetycznego kraju itd., itd. Proszę państwa, 1989 r., gospodarka rynkowa. Nie ma i nie może być precyzyjnego bilansu paliwowo-energetycznego kraju, bo kiedyś rząd określał, ile mamy zainwestować w moce wytwórcze oparte na węglu kamiennym, ile na węglu brunatnym, ile gazu dopuścimy do rynku itd. To się skończyło. W związku z tym mówimy o pewnych prognozach. W swoim wystąpieniu, żeby nie mówić zbyt wiele o uwarunkowaniach, które musi uwzględnić rząd, nie mówiłem o tym, co będzie się działo w świecie energetyki. To też powoduje, że wyzwania, które stoją przed polską energetyką, całym sektorem paliwowo-energetycznym, są jeszcze większe. Proszę państwa, 1 lipca 2004 r. musimy wydzielić niezależnych operatorów przesyłowych systemu elektroenergetycznego, systemu przesyłu gazu, a w 2006 r. doprowadzić do wolnego rynku energii elektrycznej, do pełnego wdrożenia zasady TPA - dostępu trzeciej strony do sieci. Co to oznacza? Otóż to oznacza, że każdy polski przedsiębiorca, podmiot, gmina, urząd będzie mógł sobie wybrać wytwórcę energii, od którego chce zakupić energię po najniższej cenie. Czyli to, co dzisiaj...</u>
          <u xml:id="u-97.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Najlepiej, jak sam wytworzy.)</u>
          <u xml:id="u-97.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Nie, panie pośle, nie sam wytworzy, bo wytwórcy są, tylko rzecz w tym, żeby również byli w tym sektorze, który nie był urynkowiony w 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-97.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">My zaczęliśmy proces urynkowiania w gospodarce od końca. Wystawiliśmy na wolną konkurencję małych, średnich przedsiębiorców, wystawiliśmy na wolną konkurencję polskie firmy, polskich producentów, a w sektorze, który ma ogromny wpływ na to, jakie są warunki do konkurowania na międzynarodowych rynkach, konkurencji nie wprowadziliśmy. Unia Europejska - uczmy się od mądrzejszych, no, mają duże doświadczenia, osiągnęli więcej niż my w czasach słusznie minionych, przez pięćdziesiąt lat tamtego systemu - doszła do wniosku, że jej gospodarka przez to, że nie urynkowiono sektora elektroenergetycznego rozwija się zbyt wolno. Bo szybciej dzieje się to w Stanach Zjednoczonych. W agendzie lizbońskiej 2000 r. Unia Europejska uznała, że trzeba przyspieszyć proces tworzenia rynku energii. Po co? Po to, aby konkurencja w sektorze rynku doprowadziła do obniżania cen. To rynek wymusza obniżanie kosztów, a nie administracyjne nakazy czy zakazy. Bezpieczeństwo energetyczne kraju w związku z tym - w momencie kiedy podjęliśmy decyzję, iż chcemy znaleźć się w Unii Europejskiej, dzisiaj przynajmniej tę dyskusję mamy za sobą. Było referendum, polskie społeczeństwo postanowiło. Tę dyskusję mamy już za sobą. Podjęliśmy decyzję, że chcemy być w Unii Europejskiej, na całe szczęście.</u>
          <u xml:id="u-97.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeżeli już tę dyskusję mamy za sobą, to musimy przewartościować pewne nasze dotychczas obowiązujące pojęcia. W Polsce komunistycznej, zamkniętej, w tamtym systemie bezpieczeństwo energetyczne kraju polegało na samowystarczalności - inwestować w wytwarzanie, inwestować w moce wytwórcze, bo to stanowi o bezpieczeństwie kraju. Kierując się taką filozofią, trzeba by było powiedzieć, że najmniej mądrym narodem w Europie są Austriacy, bo w ogóle nie inwestowali w moce wytwórcze. Ich energetyka oparta jest na hydroenergetyce. Jak wysychają potoki w Alpach, to muszą importować energię elektryczną. Ale odbierają ją od każdego, kto oferuje im ją po jak najniższej cenie. To jest wolny rynek energii. Przez to, że nasza filozofia polegała na inwestowaniu w moce wytwórcze, nie inwestowaliśmy w przesył. I obecnie problemem polskiej elektroenergetyki nie są moce wytwórcze. Problemem polskiej elektroenergetyki są słabe sieci przesyłowe, bo one blokują dzisiaj możliwość odbioru energii z każdej strony od wytwórców, którzy oferują ją po jak najniższej cenie. Ale słabe moce przesyłowe i niezsynchronizowanie systemów elektroenergetycznych ratuje dzisiaj polski węgiel. W jaki sposób? Nie możemy odbierać energii elektrycznej tańszej ze Wschodu, bo system dawnych krajów WNP nie jest zsynchronizowany z polskim systemem, europejskim systemem, bo tu już jesteśmy w Europie elektroenergetycznej. W związku z tym, kiedy jadę do tych biednych rejonów polskiej ściany wschodniej i atakują mnie przedsiębiorcy, gminy, dlaczego nie możemy kupować tańszej energii elektrycznej stamtąd, bo to decyduje o naszych możliwościach rozwojowych, to dzisiaj jeszcze mam odpowiedź: niezsynchronizowany system elektroenergetyczny, nie ma możliwości przesyłowych. Czy mam jutro powiedzieć: nie, bo chodzi o polski węgiel?</u>
          <u xml:id="u-97.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">No, o miejscu i przestrzeni dla polskiego węgla, mało, dla polskiej energii elektrycznej będzie decydowała cena, po jakiej oferujemy ją odbiorcom. I z punktu widzenia interesów gospodarki, ale tej nowoczesnej gospodarki, a nie gospodarki rozumianej jako gospodarki ciężkich, wielkich sektorów - z punktu widzenia nowoczesnej, konkurencyjnej gospodarki we współczesnym świecie, to jest bardzo dobry proces, na który wszyscy przedsiębiorcy, również w Polsce, zdecydowanie czekają. Wychodząc z takich założeń, po opracowaniu całej prognozy przez zespół ekspertów w czerwcu, kiedy się okazało się, że czternaście... Potwierdziło się to, co rząd zakładał w ubiegłym roku, jesteśmy bogatsi już o doświadczenia ubiegłoroczne. Bo kiedy krytykujemy ministra Kossowskiego i mówimy o zmarnowanym roku, to znowu myślimy ahistorycznie.</u>
          <u xml:id="u-97.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jak w sytuacji wielu cięć okołobudżetowych, walki z grożącym 80-miliardowym deficytem można było z tej trybuny mówić o umorzeniu 18 mld zł i dołożeniu 6 mld na realizację programu osłonowego w górnictwie węgla kamiennego. Minister Kossowski szukał rozwiązań bez środków na osłony, bez specjalnych środków z budżetu państwa. Bo do końca 2006 r. będziemy płacić jeszcze za realizację programu poprzednika, ministra Steinhoffa, ale to nie jest krytyka. Nigdy nie krytykowałem w tym zakresie mojego poprzednika, bo każdy kolejny rząd stał przed potwornymi w tym zakresie wyzwaniami, szukał optymalnych rozwiązań. Pada hasło - i przez 14 lat nic nie osiągnęliśmy. Nieprawda. Proszę państwa, nieprawda. Tu też z tej trybuny padały słowa o kilkudziesięciu latach, kiedy wysoko rozwinięte i znacznie bogatsze kraje obecnej Unii Europejskiej restrukturyzowały swoje górnictwo. Byłem w ubiegłym tygodniu w Stanach Zjednoczonych, tak bogaty kraj jak Stany Zjednoczone przeszedł ten trudny proces w swoich Appalachach, tam też były konflikty, też były napięcia, mimo ogromnych na ten cel nakładów. Trwało to wiele, wiele lat.</u>
          <u xml:id="u-97.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Dlaczego my chcemy przeprowadzić to tak szybko? Bo mamy na to znacznie mniej czasu, bo mamy znacznie większe zapóźnienie, bo polska gospodarka ma znacznie gorszą strukturę niż gospodarka krajów Unii Europejskiej. Bo jeśli nie teraz, to kiedy? Znowu kolejne naście lat. Ale kiedy ktoś stawia zarzut co do tego, że to jest program na lata 2004–2006,pytając: a co potem, znowu będziemy likwidować? Znowu, przepraszam, ale nie rozumie podstawowych mechanizmów. To co, czy mamy opracować program permanentnej restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego do końca XXI w.? Właśnie po to, aby nie realizować kolejnych restrukturyzacji, aby nie trzeba było sięgać do kolejnych programów i kolejnych nadzwyczajnych rozwiązań. Proponujemy dzisiaj po raz pierwszy tak głęboką redukcję co do zobowiązań. Proponujemy po raz pierwszy tak zdecydowane dokapitalizowanie. Proponujemy po raz pierwszy takie działania w sytuacji, kiedy wysiłek wszystkich kolejnych rządów i wszystkich kolejnych budżetów doprowadził nas już dość blisko do ostatecznego rozwiązania. Bo gdybyśmy dzisiaj mieli o tej ustawie, o tym programie rozmawiać w sytuacji 450 tys. zatrudnionych w górnictwie, tak jak to miało miejsce na początku naszej polskiej transformacji, to ani budżet, ani wszystkimi naszymi chęciami, ani najlepszy, dwadzieścia razy mądrzejszy od nas rząd, to tego w żaden sposób by się nie rozwiązało, gdyby przez te kilkanaście lat coś się w tej Polsce nie wydarzyło. Tak że to jest restrukturyzacja, którą chcemy, musimy przeprowadzić raz i zakończyć. A a co będzie po 2006 r.? Wolny rynek energii, wolny rynek gazu, wolny rynek węgla, wolna konkurencja i w tym momencie wolna decyzja o istnieniu, bądź nie, podmiotów w górnictwie węgla kamiennego. Bo albo zarządy, prowadząc racjonalną politykę, uzgadniając ze związkami również ograniczenie kosztów osobowych, racjonalizując zatrudnienie, porządkując rynek węgla... Tu państwo macie rację, ten rynek dzisiaj jest absolutnie rozregulowany. Chciał go uregulować już poprzednik, w jeden sposób: konsolidując sektor, tworząc maksimum trzy podmioty na tym rynku. Nie, był w tej sprawie sprzeciw. Te spółki konkurowały między sobą na różne sposoby. I w związku z tym do 2006 r. górnictwo ma czas i instrumenty, które daje mu ustawa - bez tej ustawy czas będzie miało, tylko nie będzie miało instrumentów. Ma czas na to, by zracjonalizować całą swą działalność, uporządkować również rynek zbytu węgla. Dlatego chcemy, aby Węglozbyt znalazł się bezpośrednio w strukturach górniczych. Ale nie Węglokoks, bo Węglokoks dzisiaj jest dla górnictwa bardziej bankiem, gwarantem kredytów dla podmiotów niż firmą handlującą węglem na eksport. Też handluje węglem, takie jest jego statutowe zadanie, walczy o rynki zbytu, ale w dużej mierze przez to, że jest jedną z nielicznych w tym sektorze firm bezpośrednio wypłacalnych, jest również gwarantem tego, aby kopalnie mogły uzyskać środki na kolejne wynagrodzenia, kolejne wypłaty, bo jak na to zabraknie, to wszyscy ci, którzy dzisiaj z taką troską pochylają się nad losem górników, dopiero rozniosą ten i każdy kolejny rząd. Tak że po 2006 r. musi to być racjonalne gospodarowanie, musi to być logiczne i w pełni ekonomicznie uzasadnione działanie.</u>
          <u xml:id="u-97.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">I jest przestrzeń dla polskiego węgla, ale nie odpowiem precyzyjnie na pytanie o obecność polskiego węgla na rynku unijnym w 2005 czy w 2006 r., bo na to rząd polski ma wpływ naprawdę, proszę państwa, bardzo ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-97.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Mówiłem w związku z tym, dlaczego przyspieszenie, dlaczego tak szybko. To nie jest przyspieszenie. Jeśli odniesiemy te kilkanaście tysięcy, o których dzisiaj mówimy, których nie wysyłamy na bruk, ale którym dobrowolnie oferujemy przejście na urlopy górnicze - rzecz w tym, żeby przeszli na nie 1 stycznia 2004 r., a nie 31 grudnia 2006 r., bo i tak przejdą na emeryturę w tym czasie... Dzisiaj mówimy więc już o kilkunastu tysiącach. To też byłoby niemożliwe, gdyby w czasie realizacji poprzedniego programu nie odeszło z górnictwa 102 tys. ludzi itd.</u>
          <u xml:id="u-97.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Dlaczego nie poprzez łączenie, likwidowanie ścian, dlaczego takie, a nie inne kopalnie - cały szereg pytań, wątpliwości dotyczył tych kwestii. Proszę państwa, jeżeli zarząd odpowiada za wynik ekonomiczny firmy i wie, w jakich warunkach będzie musiał się znaleźć, bo te warunki określa rynek (patrz: prognoza), te warunki określają instrumenty, które daje ta ustawa, to odpowiedzialny zarząd musi to wszystko policzyć. Program rządowy to zmniejszenie mocy o 14 mln ton rozpisuje na poszczególne podmioty. To jest również katowicki holding, żeby nie było wątpliwości, to jest również Jastrzębska Spółka Węglowa. I to jest odpowiedź na pytanie, dlaczego w uzasadnieniu mówi się o 5–7 kopalniach. Otóż my jako rząd nie decydujemy o tym, ile kopalń ma być zlikwidowanych. W katowickim holdingu, w jastrzębskiej spółce też te podmioty właśnie podjęły decyzję o likwidowaniu po jednej z kopalń. Czy państwo o tym słyszeli, czy jest awantura? Dlaczego nie walczy się o 6 kopalń? 6 jest likwidowanych. Wszyscy mamy zakodowane 4 i o te 4 walczymy. Otóż likwidowanych jest 6 kopalń, proszę państwa. Tylko po jednej w zdrowych, racjonalnie funkcjonujących podmiotach, a 4 w podmiocie największym, zgadza się, bo zatrudniającym 85 tys. ludzi na 138 tys. w ogóle, ale jednocześnie w podmiocie, który dźwiga cały bagaż funkcjonowania pięciu spółek węglowych - nieracjonalnego funkcjonowania. Ale nie da się racjonalnie funkcjonować przy takim rozbiciu i nie da się w pełni skorzystać ze wszystkich instrumentów, jakie zapewnia nadzór właścicielski. I to już doskonale rozumiał również poprzedni rząd, ale musiał ulec wobec określonego sprzeciwu. Zarząd kompanii zatem ocenił stan, funkcjonowanie, warunki ekonomiczne, geologiczne i środowiskowe kopalń.</u>
          <u xml:id="u-97.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">No, ale jeżeli z tej trybuny z jednej strony padają głosy przedstawicieli samorządów, którzy mówią, kto nam pokryje szkody górnicze, kto za to wszystko zapłaci, kiedy w końcu górnictwo spłaci swoje zobowiązania wobec nas, samorządowców, a z drugiej strony mówimy „nie” dla realizacji określonego programu, to trzeba udzielić jakiejś innej alternatywnej odpowiedzi, bo albo z budżetu będziemy te środki via górnictwo pompować do gmin, do innych podmiotów okołogórniczych, albo gminy się zgodzą... w imię utrzymania miejsc pracy zrezygnują z tych opłat na rzecz gmin, pokryją koszty likwidacji szkód górniczych itd. No bo jak to jest? Przecież te opłaty eksploatacyjne, o których mowa, opłaty na rzecz środowiska, o których mowa, które, zgadzam się, obciążają nadmiernie sektor górnictwa węgla kamiennego, nie wzięły się z powietrza, zostały wynegocjowane w komisji rządu i samorządu - tam też są przedstawiciele gmin, samorządowcy. To wszystko ma określone związki ze sobą, określone relacje. I Kompania Węglowa będzie w stanie spłacić te swoje zobowiązania w momencie, kiedy nie będzie obciążona zobowiązaniami publicznoprawnymi.</u>
          <u xml:id="u-97.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co to oznacza? To oznacza, że my wszyscy, budżet, państwo, podatnicy, rezygnujemy ze swoich należności po to, żeby górnictwo mogło funkcjonować i spłacić te zobowiązania swojemu najbliższemu otoczeniu. Rezygnujemy ze swoich należności. Bo, proszę państwa, przepraszam bardzo, ale z podatków płaconych przez firmy, z opłat funkcjonuje to państwo, a ja słyszę cały czas ze strony kolegów związkowców ze sfery górnictwa, po tych nocach dyskusji, i to od przyjaciół, niezależnie od opcji związkowych, tego rodzaju teksty: niech rząd - to też padało z tej trybuny praktycznie - policzy, ile odprowadzamy podatków, a jakiej chcemy pomocy. No, przepraszam bardzo, podatki płaci każdy funkcjonujący w tym kraju przedsiębiorca, każdy obywatel. Z tych podatków jest finansowane to państwo. To mamy jednej branży wyzerować, rozumiem, obciążenia, opłaty, podatki, a innym branżom podnieść, bo bilans w sumie musi wyjść na zero? To w tej Izbie dyskutuje się o wysokości obciążeń podatkowych, nie gdzie indziej. Tak że to wszystko po prostu ze sobą się wiąże.</u>
          <u xml:id="u-97.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Kiedy pan poseł Tomczykiewicz z Platformy Obywatelskiej mówił z troską o górnictwie, ja, muszę powiedzieć, zastanawiałem się, czy to jest na pewno klub, w którym do tej pory postrzegałem racjonalizm ekonomiczny, w którym do tej pory widziałem tę zdrową siłę, która na wzburzone różne morza politycznych debat wylewa pewną dozę racjonalizmu. Koszty, rachunek ekonomiczny, rynek, konkurencja - no, przepraszam, to wszystko są mechanizmy, które dzisiaj decydują o tym, jakie będzie rzeczywiste zapotrzebowanie, jaki będzie zbyt, jaką cenę można osiągnąć itd. Bo jeżeli mówimy o zwiększeniu bezrobocia, panie pośle, mówiąc o firmach okołogórniczych itd., to mówmy od razu, jak to wygląda dzisiaj. Blisko 2 mld niepłaconych na bieżąco zobowiązań, i narastających zobowiązań, wobec firm okołogórniczych pracujących na rzecz górnictwa. I jak można przetrwać? Okazuje się, że można, tylko trzeba szukać dojścia do prezesa, zarządu, dyrektora; komu zapłacimy w pierwszej kolejności, komu zapłacimy w innej, komu nie zapłacimy itd.</u>
          <u xml:id="u-97.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli mówimy o programie regionalnym - z jednej strony pan mówi: żądamy programu regionalnego, a rząd tego nie przygotował, z drugiej strony mówi pan: chcemy instrumentów. Instrument jest jeden: pieniądze. I rząd, budżet, my wszyscy je oferujemy, bo program regionalny łagodzenia skutków to jest minimum 200 mln zł z budżetu państwa. Mówimy, że to mało, za mało, że trzeba więcej. Proszę państwa, zestawmy to z innymi wielkościami. Na ustawę o finansowym wspieraniu inwestycji, najskuteczniejszym wspieraniu procesu pozyskiwania inwestorów, tworzenia nowych miejsc pracy, ta Izba przeznaczyła niewiele więcej ponad 100 mln zł - dla całego kraju, dla wszystkich polskich przedsiębiorców, dla inwestorów, których chcielibyśmy do kraju ściągnąć. To nie rząd opracowuje i odpowiada za program regionalny. O tym też mówiono tu słusznie z tej trybuny. To sejmik woj. śląskiego taki program regionalny przyjął. My jesteśmy otwarci, gotowi rozmawiać o wszelkich instrumentach legislacyjnych, prawnych, budżetowych, w każdej chwili jesteśmy do dyspozycji, ale nie obciążajmy rządu odpowiedzialnością za fakt, że nie ma programu dla Śląska. Program jest, został uchwalony przez sejmik woj. śląskiego. I to jest jednocześnie odpowiedź na pytanie, kto jest dla nas partnerem. Jeżeli pada ze strony pana posła Polaczka propozycja stworzenia jednej rządowo-samorządowej instytucji zajmującej się problematyką itd., to proszę bardzo. Tylko pan poseł sam sobie po części udziela odpowiedzi - jednej rządowo-samorządowej instytucji, a więc do takiej rozmowy trzeba nawet nie dwóch stron, bo nasi samorządowcy są też przecież bardzo zróżnicowani i bardzo spluralizowani; jest to naturalne.</u>
          <u xml:id="u-97.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Tomczykiewicz słusznie pyta, czy projekt zawiera mechanizmy zabezpieczające przed nowymi długami. Panie pośle, pan jest z Platformy Obywatelskiej. Przepraszam, że jeszcze raz to powtórzę. Przed narastaniem nowych długów w tym systemie zabezpieczać ma rynek. Jeśli komuś narastają długi i przewyższają w końcu jego aktywa, to poddaje się upadłości. Możemy zapisać - Wysoka Izba ma do tego pełne prawo - w tej ustawie zakaz zaciągania nowych zobowiązań czy narastania nowych długów. Prywatyzacja nie jest w tym zakresie panaceum doskonałym, bo przepraszam, ale mamy przykład firm prywatnych. Przykład Wagonu padał tu wielokrotnie, ale ja przeżyłem w ubiegłym roku stocznię. To prywatna firma, a zaciągała długi tak, że daj, panie Boże, zdrowie - blisko 2 mld zobowiązań przerastające wszystkie możliwości itd.; mieliśmy tutaj o tym debatę. To prywatna firma. Czy prywatyzacja zabezpiecza przed zaciąganiem długów? Nie, nie zabezpiecza. Na pewno często racjonalizuje sposób zarządzania, rachunek kosztów. Jestem za prywatyzacją i w górnictwie też zakładamy prywatyzację. Przygotowane są do prywatyzacji również podmioty górnictwa węgla kamiennego - ale zdrowe. Bo dzisiaj Kompanii Węglowej, podejrzewam, żaden inwestor nie chciałby nawet za przysłowiową złotówkę, gdyby jednocześnie rząd powiedział, że koniec, zero, samofinansujecie się, prowadzicie rachunek ekonomiczny, proszę bardzo, bierzcie. Nie ma takiej możliwości - i tu chyba się, panie pośle, zgadzamy - by dzisiaj sprywatyzować Kompanię Węglową.</u>
          <u xml:id="u-97.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Padały tu hasła o dumpingowym imporcie. Proszę państwa, Rosjanie sprywatyzowali swój węgiel kamienny, i to bardzo szybko, wyprzedzają nas pod tym względem. I dzisiaj nikt jeszcze nie sformułował tego rodzaju wniosku, który musiałby być poparty argumentami, że prowadzą dumping w tym zakresie. Jest określona ustawa o postępowaniu antydumpingowym, każdy przedsiębiorca ma prawo sformułować wniosek o postępowanie antydumpingowe, ale my musimy udowodnić międzynarodowej wymianie handlowej, w której uczestniczymy, Światowej Organizacji Handlu, w której uczestniczymy i przynosi to nam wiele korzyści, że tak rzeczywiście jest, że druga strona rzeczywiście stosuje w tym zakresie dumping. Niestety jest to nie do udowodnienia, przynajmniej jak do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-97.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Rozporządzenia dotyczącego kredytów dla gmin nie ma w tym projekcie ustawy, dlatego że jest rozporządzenie obowiązujące do końca tego roku. To jest utrzymanie tego samego mechanizmu, utrzymanie tych samych rozwiązań, dlatego nie zamieściliśmy tego dokumentu. Ale oczywiście możemy natychmiast, w każdej chwili, to uzupełnić.</u>
          <u xml:id="u-97.34" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Czy SLD boi się samorządności? Panie pośle, ja wiem, to jest taka konieczna polityczna wstawka. Często samorządowcy boją się samorządności, bo samorządność oznacza nie tylko rozdawanie stanowisk, nie tylko rozdzielanie różnego rodzaju dóbr, ale oznacza również odpowiedzialność - za budżet gminy, za zrównoważenie jej dochodów, za jej rozwój gospodarczy, za stawanie naprzeciw również i tym niezadowolonym itd. Dzisiaj samorządowcy często, żeby nie być stroną, tymi, którzy mówią: przepraszam, ale są pewne okoliczności, pewne konieczności, stają najchętniej na czele społecznego niezadowolenia. To zrozumiałe, ja nie mam o to do nikogo pretensji, rozumiem tego rodzaju zachowanie. Ale trzeba widzieć wzajemne związki. To nie jest mój zarzut pod adresem prezydenta Bytomia, że 5 instytucji w Bytomiu przestawiono na ogrzewanie gazowe. To nie jest mój zarzut. Ja tylko zwracam uwagę, że istnieje związek przyczynowo-skutkowy między tym, co się dzieje w polskich gminach, polskich przedsiębiorstwach, polskich firmach, polskiej energetyce, a tym, co dzieje się w górnictwie, i jakie w tym zakresie są możliwości. To jest po prostu pewien proces, który następuje.</u>
          <u xml:id="u-97.35" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Kiedy mówimy o prognozie zapotrzebowania na węgiel, mamy do czynienia ze zjawiskami rynkowymi. Bo kto dzisiaj w Warszawie zaplanuje, ile w tym czasie polskich gmin, polskich przedsiębiorców przejdzie z różnych powodów na ogrzewanie olejowe, gazowe, wiatrowe i każde inne? Tak że mamy do czynienia z procesem bardzo dynamicznym. Problem polega na tym, że - i to jest problem obiektywnie istniejący we wszystkich krajach wysoko rozwiniętych - ten sektor tym mechanizmom się przeciwstawia, nie ulega im, robi wszystko, by nie dostosowywać się do bieżącej rzeczywistości, ponieważ przyszłość widzi wciąż bardziej w sile, w zachowaniu tego, co jest, w zachowaniu status quo, bo to jest najkorzystniejsze. Najkorzystniejsze jest i z punktu widzenia pracowników, bo to daje im pełną gwarancję, że dopracują do emerytury, i z punktu widzenia menedżerów, bo po co walczyć o rynki, walczyć o koszty, walczyć o efekty, po co racjonalizować, lepiej mieć to zagwarantowane, i z punktu widzenia otoczenia górnictwa, o tym mówił premier Hausner, bo handel długami w naszym prawodawstwie nie jest w żaden sposób zakazany. Jeżeli ktoś mi nie płaci, a dzięki drugiemu partnerowi mogę chociaż część wierzytelności odzyskać, to państwo ma zakazać takiej możliwości? Gorzej, państwo handluje długami. Tylko chciałbym, żeby mnie dobrze zrozumieli niektórzy posłowie. Co zrobiliśmy w przypadku Polskich Hut Stali? Nie mogą spłacić 1600 mln zobowiązań. W związku z tym szukaliśmy takiego inwestora, który odkupi te wierzytelności, po to aby PKP, górnictwo, energetyka otrzymały chociaż część środków. To są sytuacje, z którymi mamy do czynienia w naszej polskiej gospodarce, wobec tych wszystkich problemów, z którymi się borykamy.</u>
          <u xml:id="u-97.36" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Przy okazji hutnictwa proszę chociaż zauważyć, że to, co się nie udało wielu poprzednim rządom, temu się udało. Skonsolidowaliśmy 4 polskie huty, mimo wielkich oporów, mimo wielkich sprzeciwów. Wczoraj podpisaliśmy hutniczy pakiet aktywizujący w pełnym porozumieniu ze wszystkimi związkami zawodowymi hutnictwa, z minimalnym programem osłonowym, bo niestety nie stać na to budżetu. Osiągnęliśmy w tym zakresie pełne porozumienie, jest szansa na inwestora. Polskie huty bowiem już niestety przeżyły bolesne upadłości i wiedzą, co to jest rynek, co to jest konkurencja itd. Większe zatem jest tam zrozumienie co do realiów. Jeden z liderów związkowych w czasie tej skromnej uroczystości wczoraj w ministerstwie powiedział: nie zadowala nas, nie zaspokaja nas w pełni to, co osiągnęliśmy, jeśli chodzi o wielkość osłon, o nakłady z budżetu, ale my rozumiemy rzeczywiste możliwości tego państwa. I o nic więcej nie apeluję z tej trybuny do niektórych przynajmniej koleżanek i kolegów parlamentarzystów i do niektórych działaczy związkowych na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-97.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Myślę, że działacze związkowi, którzy indywidualnie w rozmowach po cichu przyznają, że jest to najlepsza ustawa dla polskiego górnictwa, bo wprowadza jego głębokie oddłużenie, daje mu ogromne szanse, że nigdy tego do tej pory nie dokonano, dzisiaj sami ze zdumieniem słuchają głosów z tej trybuny posłów wnoszących o odrzucenie tej ustawy. Proszę gorąco kolegów związkowców o wyciągnięcie wniosków z tych wystąpień i z tego, do czego to wzbudzane zacietrzewienie, emocje doprowadzają wśród różnych osób tutaj obecnych.</u>
          <u xml:id="u-97.38" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Dlaczego ma być Komisja Nadzwyczajna? Wnosiliśmy o to, bo Komisja Nadzwyczajna pracuje szybko, skupia posłów zajmujących się różną problematyką, również problematyką samorządu lokalnego. Natomiast, panie i panowie posłowie, przepraszam, ale jako najstarszy stażem w tym kraju parlamentarzysta, doskonale wiem, czemu służy kierowanie projektu do większej liczby komisji. Jaki jest tego efekt? Prace trwają dłużej i tylko tyle. I tylko to legło u podstaw takiego wniosku, nie oszukujmy się. Jeżeli sejmowa Komisja Gospodarki dzisiaj o godz. 12 zaplanowała posiedzenie w sprawie programu offsetowego, a odwołała je nie dlatego, że jest ta debata, tylko dlatego, że minister Piechota też odpowiada za program offsetowy i nie przyszedł na posiedzenie, to co, panie pośle Polaczek, Komisja Gospodarki jest tak zainteresowana górnictwem i jego problemami, że w czasie tej debaty ważniejszy jest program offsetowy? Nie różnicuję, nie oceniam, co jest ważniejsze dla polskiej gospodarki, ale mówmy już o wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-97.39" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Dlatego wnosimy, Wysoka Izbo, o skierowanie do Komisji Nadzwyczajnej tego projektu ustawy, że jest on polskiemu górnictwu niezmiernie potrzebny. Nic nie zlikwiduje handlu długami tak skutecznie jak zlikwidowanie długów. Nie ma innej tak naprawdę możliwości. Bo inną możliwością... Oczywiście te wszystkie działania prowadzi minister spraw wewnętrznych, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, prokuratura, my w ramach nadzoru właścicielskiego. Ale można rozbudowywać aparat ścigania, można rozbudowywać nadzór właścicielski, a jeśli są długi, przecież nie tylko w górnictwie, to będzie nimi handel. Taka jest sytuacja w gospodarce rynkowej. Ta ustawa więc umarza zobowiązania w takiej wysokości, państwo rezygnuje ze swoich należności po to, aby kompania mogła spłacić wszystkie pozostałe długi.</u>
          <u xml:id="u-97.40" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Padło tu pytanie o to, dlaczego jeszcze tak dużo zostaje. Chcielibyśmy umorzyć wszystko, ale wiemy dobrze, że nie umorzy się tych zobowiązań, bo nie można umorzyć zobowiązań wobec gmin, nie można umorzyć zobowiązań z tytułu własnych indywidualnych środków emerytalnych obywatela, nie chcemy umarzać zobowiązań cywilnoprawnych wobec otoczenia górnictwa. Tak więc jedyny sposób to albo dokapitalizować kolejne 7 mld zł, albo odroczyć płatności. Odraczamy płatność 2 mld zł, aby podmiot mógł je spłacać. Dokapitalizowujemy kwotą 1 mld 300 mln zł Kompanię Węglową. To wszystko ma pozwolić osiągnąć stan, w którym będą realizowane na bieżąco płatności. To jest najskuteczniejszy sposób likwidacji procederu handlu długami.</u>
          <u xml:id="u-97.41" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Tak że Komisja Nadzwyczajna ma się tym zajmować dokładnie z tego powodu, z żadnego innego. Jesteśmy otwarci na każdą dyskusję i posłów, którzy z troską mówili o górnictwie - przepraszam, ale niektóre ich pytania czy wypowiedzi świadczyły o tym, że nie do końca się we wszystkim orientują - gorąco zapraszam do Ministerstwa Gospodarki. Dysponujemy wszystkimi informacjami, wszystkimi danymi, wszystkimi w tym zakresie analizami. Tylko na to naprawdę trzeba poświęcić bardzo dużo czasu.</u>
          <u xml:id="u-97.42" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Tak więc minister Kossowski nie trafił do PGNiG dlatego, że zrobił jakiś bałagan w górnictwie. Bałagan stworzył rynek, stworzyła sytuacja, stworzyło te 5 podmiotów, których nie dało się skonsolidować, bo był sprzeciw. Tak jak powiedziałem, pracujemy, opierając się na tych samych założeniach, na tych samych ocenach, które legły u podstaw ubiegłorocznych działań firmowanych przez pana ministra Kossowskiego, a tak naprawdę przyjętych przez rząd. Jeżeli bowiem chodzi o warunki, nic się w tym zakresie nie zmieniło. Zespół niezależnych ekspertów potwierdził, że szacunki rządu, niestety, są prawidłowe. Natomiast tak jak powiedziałem, minister Kossowski usiłował znaleźć ratunek dla górnictwa w sytuacji, kiedy upadłość groziła 5 spółkom węglowym, i w sytuacji, kiedy nie miał na to środków budżetowych, o które my dzisiaj wnosimy do Wysokiej Izby, do których chcemy jednak sięgnąć. Ale wtedy jeszcze był deficyt w wysokości 80 mld, na szczęście nie przez ten rząd wykazany, wtedy było zagrożenie finansów publicznych, państwa itd. Nie myślmy o tym ahistorycznie. Minister Kossowski, jeśli już tak personalizujemy sprawę tego programu, od którego się w żaden sposób nie odcinałem, będąc ministrem gospodarki, uratował przed upadłością 5 spółek węglowych, bo wtedy alternatywą dla utworzenia Kompanii Węglowej było postawienie w stan upadłości 5 spółek węglowych. Tego udało się nam uniknąć. A toczyliśmy w tym zakresie bardzo poważne dyskusje, również w rządzie, również z ministrem finansów, który uważał, że tylko upadłość jest sposobem na zdecydowane uzdrowienie sytuacji, na zlikwidowanie handlu długami, na zlikwidowanie wielu różnych procederów, na zlikwidowanie tej patologicznej sytuacji. Trzy miesiące trwał w tym zakresie spór w ubiegłym roku, bo opinia była właśnie taka - 5 spółek postawić w stan upadłości. Tylko jak wtedy wszyscy byśmy darli szaty występując w obronie...? Jaka wtedy byłaby sytuacja na Śląsku gmin, przedsiębiorstw okołogórniczych, wszystkich po kolei, kiedy 5 podmiotów powiedziałoby: nie, nie płacimy? Upadłość - żadnych zobowiązań, nawet tych należnych w perspektywie iluś lat. A przede wszystkim jakie byłyby społeczne skutki tego rodzaju procesu? To przeżyłem sam na sobie wręcz fizycznie w Szczecinie.</u>
          <u xml:id="u-97.43" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Powiedziałem już, dlaczego jest to na 3 lata. Co dalej? Dalej górnictwo ma działać samodzielnie w otoczeniu rynkowym na normalnych ekonomicznych warunkach. Istnieje taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-97.44" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Proszę Państwa! Wydawało mi się, że tłumaczyłem tutaj dość dokładnie, co ma do tego wszystkiego Unia Europejska. Padały z tej trybuny oskarżenia, że rząd coś wynegocjował, negocjuje za plecami, że znowu wpisał coś w traktacie europejskim itd. Jak dyskutować z niewiedzą, bądź nieświadomą bądź świadomą, ze świadomym działaniem w celu wprowadzania kogoś w błąd? Unia Europejska nie mówi nam, ile chcemy czego produkować, ile chcemy czego wydobywać, ile chcemy czego wytapiać, ile czego chcemy fedrować itd., pod jednym, proszę państwa, warunkiem - i proszę to zrozumieć -że dane przedsiębiorstwo nie wymaga pomocy publicznej. Tego dotyczył przecież nasz problem w negocjacjach na temat polskiego hutnictwa. Gdyby polskie huty były wcześniej skonsolidowane - za to, że nie były trudno obciążyć ten rząd - były wcześniej sprywatyzowane, miały wcześniej zdolności do konkurencyjnej obecności na rynku, nie byłoby problemu negocjacji z Unią Europejską. My negocjowaliśmy z Unią Europejską nie w obszarze: Hutnictwo, ale w obszarze: Konkurencja. I to nie jest związane z Dyrekcją do Spraw Energii i Transportu Komisji Europejskiej, bo taka jest tam dyrekcja, negocjujemy dzisiaj ten program z Dyrekcją do Spraw Konkurencji. Unia Europejska uznaje - przecież te zasady powinny być bliskie koleżankom i kolegom z Platformy Obywatelskie - że każda pomoc publiczna udzielona przedsiębiorcy na konkurencyjnym rynku to zakłócenie tejże konkurencji, bo dlaczego jeden ma dostawać i swój produkt sprzedawać na rynku, tym samym uzyskując lepszy efekt, bardziej konkurencyjną cenę, większe możliwości działania, a drugi tego nie może czynić? Dlatego gdyby dzisiejsze polskie górnictwo nie wymagało pomocy publicznej, umorzenia długów, dokapitalizowania, programów osłonowych, restrukturyzacji zatrudnienia, w ogóle nie mielibyśmy o czym dyskutować z Komisją Europejską. Natomiast z tego powodu, że pomoc musi być udzielona, a musi niestety, program musi być notyfikowany w Komisji Europejskiej. Ale notyfikuje się program czy projekt ustawy przyjęty przez rząd, a nie jego założenia, bo nad tym nikt w Komisji Europejskiej nie będzie chciał dyskutować. A więc kiedy rząd program, projekt tej ustawy przyjął, mógł być on dopiero 15 września przedstawiony przedstawicielom Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-97.45" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Na czym polega problem zgodności z prawem Unii Europejskiej? Unia - jeszcze raz powtarzam - nie zakreśla nam ani możliwości eksportu węgla, ani ilości kopalń, które chcemy mieć, ani wielkości wydobycia - niczego z tych rzeczy. Unia Europejska w drodze wyjątku dla tego sektora pozwala udzielać pomocy publicznej pod bardzo twardo określonymi warunkami - mówiłem o tym w swoim wystąpieniu - na wydobycie węgla dla celów energetyki, produkcji koksu, ciepła, dla celów metalurgii. To jest 55 mln ton w Polsce. Na taki zakres nierentownego wydobycia Komisja Europejska pozwala udzielać pomocy publicznej, ale nie ze środków unijnych, nie ma takich środków - z własnego budżetu państwa. I tak robią to kraje Unii, które wygaszają u siebie produkcję węgla kamiennego, konsekwentnie. Z budżetu państwa wolno na te 55 mln ton, tam gdzie jest to wydobycie nierentowne, udzielać pomocy do 2010 r. Ale w 2007 r. trzeba zlikwidować już nierentowne kopalnie, które nie znajdują się w planie dostępu do złóż ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Stąd ten artykuł zobowiązujący ministra gospodarki do opracowania takiego planu, aby ta nasza pomoc po dniu akcesji była pomocą dopuszczalną w myśl tego rozporządzenia, na które tak wielokrotnie się tutaj powoływano. Gdyby nie taki plan i gdyby nie nasze działania, pomoc publiczna po 1 maja 2004 r. byłaby w ogóle niedopuszczalna.</u>
          <u xml:id="u-97.46" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Unia Europejska nie akceptuje jednak takiej formy pomocy jak umorzenie zobowiązań. Powinniśmy właściwie dokapitalizować poszczególne kopalnie, bo pomoc jest adresowania bezpośrednio do kopalń, znaleźć jakąś formę transferu środków z budżetu do poszczególnych kopalń w związku z ich określonym profilem działalności. Proszę bardzo, 18 mld zł z budżetu zdejmijmy i szukajmy jeszcze form doprowadzenia do kopalń, by podmioty mogły wypłacić zobowiązania. I to jest wątpliwość pani minister Hübner, która zwraca uwagę na to, że ten projekt stwarza wrażenie, że jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-97.47" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ale my stoimy na takim stanowisku: Otóż kraje Unii Europejskiej tego rodzaju procesy oparte na pomocy publicznej, również i oddłużeniu, przeprowadziły po prostu znacznie wcześniej. Dopiero jak uzdrowiły sytuację w swoich górnictwach, dopiero jak przeprowadziły procesy oddłużeniowe, zaostrzyły prawo unijne. 1 maja 2004 r. nic już nas nie zwolni od pełnego obowiązku realizacji w tym zakresie prawa unijnego. Dzisiaj jednak przekonujemy przedstawicieli Komisji Europejskiej i wydaje się, że uzyskamy dla takiego myślenia akceptację. My musimy to umorzenie przeprowadzić, zanim znajdziemy się w Unii Europejskiej, a więc przed 1 maja 2004 r. Dlatego notabene ustawa mówi o dniu wejścia w życie w 14 dni od uchwalenia. I to jest od razu odpowiedź na te pytania, dlaczego 2003, 2006, a nie 2004, skoro 1 stycznia - nie, ustawa nie wchodzi w życie 1 stycznia 2004 r., 1 stycznia 2004 r. według projektu wchodzą w życie te wszystkie przepisy, które dotyczą działań osłonowych, aktywizujących, urlopów górniczych. Natomiast ustawa wchodzi w życie w 14 dni od dnia uchwalenia po to, aby ten proces umorzenia zobowiązań mógł nastąpić jak najszybciej, aby podmioty mogły jak najszybciej uzyskać w tym zakresie pełną samodzielność. W związku z tym to nie są konsultacje z Unią Europejską, to jest notyfikowanie programu przyjętego przez nas. Do dnia 1 maja 2004 r. to Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stwierdza, czy pomoc publiczna przewidziana jest zgodna z polskim prawem czy nie. Od 1 maja 2004 r. będzie decydowała w tym zakresie Komisja Europejska. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał w sprawie tego projektu pozytywne opinie. Ale my z tym procesem musimy zdążyć - teraz albo, znowu powiem, wcale.</u>
          <u xml:id="u-97.48" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Już odpowiedziałem, dlaczego mówi się o likwidacji od 5 do 7 kopalń - bo takie były szacunki przedstawiane przez zarządy podmiotów i, jak już powiedziałem, tak naprawdę tych kopalń przecież jest więcej, nie mówimy tylko o czterech. Ale ja dzisiaj z Katowickiego Holdingu Węglowego mam inne wystąpienia związków zawodowych, na piśmie, proszące, protestujące przeciwko padającym również niestety i stąd pomysłom skonsolidowania ich razem z Kompanią Węglową. Bo rzecz w tym, że Katowicki Holding Węglowy również w pewnym czasie pod kierownictwem prezesa Klanka przeszedł bolesny program naprawczy, wewnętrzny program racjonalizacji, ekonomizacji itd. Powiedziałem: poniżej 50% stanowią koszty osobowe, w kompanii powyżej 60. Katowicki holding przeszedł ten trudny proces. Ma w związku z tym pełną gwarancję istnienia i dzisiaj, i jutro, i pojutrze w Unii Europejskiej. Ale mało tego, ta ustawa jeszcze mu pomaga, bo jeszcze daje instrumenty do większej, skuteczniejszej racjonalizacji zatrudnienia, daje umorzenie zobowiązań. Tam tylko na to czekają. Ale są przerażeni, że mogliby być wrzuceni do jednego worka z morzem różnego rodzaju zjawisk, do jednego worka z tymi, którzy skuteczniej przeciwstawiali się różnego rodzaju procesom naprawczym przez ostatnie, poprzednie lata. Tak że do czasu pełnego uzdrowienia, do czasu pełnej naprawy, pełnego wdrożenia nie może być nawet tego rodzaju wniosków, nie powinny być tego rodzaju wnioski formułowane stąd czy w dyskusjach, w debatach na Śląsku, że chcemy to wszystko skonsolidować, bo, przepraszam, to jest zaprzepaszczenie ciężkiej pracy tysięcy górników w Katowickim Holdingu Węglowym, to jest zaprzepaszczenie zrozumienia przez związki zawodowe w Katowickim Holdingu Węglowym, czym jest rynek i czym są określone wyzwania. I tego nam zrobić w żaden sposób nie wolno, bo my mamy dzisiaj różne polskie węgle. O tym naprawdę warto pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-97.49" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Proszę państwa, nikt nie chce i nikt nie marnuje dobra, jakim jest polski węgiel. Polski węgiel jest dobrem, to prawda, ale muszą istnieć ekonomicznie uzasadnione warunki do jego wydobywania. Jeżeli węgiel kamienny wydobywany jest spod śląskich miast i budżet ma finansować wszystkie szkody górnicze - bo tego nie uwzględniamy jakby w tym całościowym rachunku - no to trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy chcemy taką gospodarkę kontynuować. Bo to znowu jest cały czas rachunek ciągniony i jak nie tu, to gdzie indziej to wszystko się ze sobą po prostu wiąże. Partnerem na Śląsku - raz jeszcze to powtórzę - partnerem rządu na Śląsku jest samorząd woj. śląskiego. O urzędnikach można mówić wszystko z tej trybuny, ale bardzo proszę o szacunek dla tych ludzi, którzy pracują bardzo ciężko, prowadząc również czasem nocne, weekendowe negocjacje i z tego powodu otrzymując wynagrodzenie poniżej przeciętnego, znacznie niższe niż wynagrodzenie związkowych liderów siedzących po drugiej stronie negocjacyjnego stołu. Zacznijmy w Rzeczypospolitej mówić o urzędnikach z szacunkiem, bo na urzędnikach zbudowana jest każda publiczna władza, również i ta samorządowa, również i państwowa. Kiedy mówimy więc o urzędnikach ministerstwa gospodarki przejeżdżających przez Śląsk, to pamiętajmy, że wielu z nich wywodzi się również z tego Śląska, ma tam rodziny, tam pracowało, również i w górnictwie. Bardzo proszę po prostu o trochę umiaru w formułowaniu tego rodzaju ocen dyskredytujących ludzi, którzy naprawdę chcą znaleźć ratunek, a są oskarżani o jakieś świadome działanie na rzecz, nie wiem, Unii, obcych mocarstw czy kogoś jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-97.50" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Kuźmiuk ma wiele racji, mówiąc, że dobrze, że wreszcie, ale dlaczego teraz. Wyjaśniałem już, dlaczego. Nie można ahistorycznie myśleć. Proszę sobie wyobrazić, że wtedy w 2001 r., kiedy przyjmowaliśmy cały pakiet trudnych, bolesnych ustaw okołobudżetowych, minister gospodarki wyszedłby z projektem ustawy górniczej na kilkanaście miliardów złotych. No, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-97.51" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Natomiast, panie pośle i kolejni mówcy, stosowanie kotwicy inflacyjnej skończyło się w 1992 r. Ja ten argument słyszę też w nieskończoność powtarzany. On padał z tej trybuny: To jest tylko zwrot tego, co ze Śląska ściągnięto, to jest zwrot haraczu, który na Śląsk nałożono itd. To jest doskonały argument, cały czas powtarzany we wszystkich negocjacjach związkowych: To nie jest żadna jałmużna dla Śląska, te pieniądze nam się należą, to tylko zwrot tego, co nasze itd. Mogę z tej trybuny tak bardzo długo, bo jestem po wielu godzinach, dobach tego typu negocjacji czy konsultacji społecznych. Bo to są takie niestety konsultacje.</u>
          <u xml:id="u-97.52" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Stosowanie tej kotwicy skończyło się w 1992 r. Od tego czasu mamy w tym zakresie swobodę, ale ta swoboda wykorzystywana była, niestety również za rządów SLD-PSL, do „poprawiania” wyniku ekonomicznego w górnictwie. Minister Hausner o tym mówił, pokazując, jakie były rzeczywiste efekty programu ministra Markowskiego. Ustalając bowiem monopolistycznie cenę węgla dla energetyki, można „poprawić” wynik ekonomiczny w górnictwie. Można, i tak się działo. Tylko że, po pierwsze, proces ten można prowadzić do czasu, a tym czasem jest 1 maja 2004 r. Po drugie, ten proces obciąża nas wszystkich. Obciąża w efekcie całą gospodarkę, bo, przepraszam, to jest to przysłowiowe nakazywanie, o którym tu mówiłem. Nie chciałem nikogo z nikim konfliktować. Kiedy jednak mówiłem o rolniku, który w składzie węgla wybierze tańszy węgiel, dlatego że jest tańszy, a nie dlatego, że jest polski, to miałem na myśli ten właśnie mechanizm. Blokowanie dostępu do polskiego rynku tańszego węgla z zewnątrz to nic innego, jak zmuszanie również tego rolnika do kupowania droższego węgla. To są oczywiście nakłady na polski węgiel, jakie poniosło państwo i których nie wyliczymy, nie oszacujemy. A trzeba było w określonym czasie ratować.</u>
          <u xml:id="u-97.53" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do rozbieżności w liczbie likwidowanych kopalń czy w liczbie zwalnianych. Proszę państwa, to jest rynek. Ja to powiedziałem w ubiegłym roku. Znowu się na mnie obraziło wielu działaczy związkowych, ale samo zrezygnowanie z czternastki, z połowy trzynastki w górnictwie, to wychodziło nam wtedy w ministerstwie z szacunków ok. 17 tys. miejsc pracy. Jak rząd ma zadekretować w związku z tym, jaki jest konieczny, niezbędny poziom zwolnień?</u>
          <u xml:id="u-97.54" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To wszystko zależy od bardzo wielu czynników: od tego, gdzie obniżymy inne koszty, jak zracjonalizujemy te struktury w jednej obecnie Kompanii Węglowej, czy się nam to uda, czy nie. Być może znajdzie się przestrzeń dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-97.55" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Z jednej strony minister gospodarki jest oskarżany o przerosty administracyjne w górnictwie. Z drugiej strony mówimy „nie” na wygaszanie kopalń. No, przepraszam bardzo, ale zarówno łączenie kopalń, jak i wygaszanie kopalń w sytuacji pełnej gwarancji zatrudnienia dla pracowników dołowych w sektorze i pracowników zakładów mechanicznej przeróbki węgla to jest właśnie nic innego, jak likwidowanie przerostów administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-97.56" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Czy wyobrażacie sobie państwo inny pomysł na zlikwidowanie przerostów administracyjnych niż taki, który niestety prowadzi do redukcji liczby miejsc pracy w administracji? Bo ja, przepraszam, nie znam takiego innego pomysłu, jak nie likwidując miejsc pracy w administracji, nie zlikwidować przerostów administracyjnych. A przecież to dla pracowników powierzchni, a więc dla pracowników administracji przede wszystkim jest cała ta oferta działań osłonowych.</u>
          <u xml:id="u-97.57" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Mówią państwo: Niech rząd w związku z tym również określa miejsca pracy, które będą tworzone, gdzie i u którego przedsiębiorcy. Odpowiadam: Rozwiązanie to ma charakter ogólnopolski. Jeśli gdzieś przedsiębiorca będzie chciał zatrudnić górnika - bo akurat tam chce się przenieść rodzina, bo tam są znajomi i są takie życiowe możliwości - to też dostanie pełną refundację kosztów jego zatrudnienia. Sprawa jest absolutnie otwarta, nie ogranicza się tylko i wyłącznie do regionu śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-97.58" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Nieprawdą jest, panie pośle Kuźmiuk, że nie mamy żadnego programu dla pozostałych. A czym jest program regionalny, uchwalony przez sejmik? Czym jest program łagodzenia skutków? Czym są te dodatkowe setki milionów złotych z budżetu państwa właśnie na program regionalny na Śląsku i w Małopolsce? Tylko że naprawdę już nie rząd centralnie decyduje o tym, jakie miejsca pracy, gdzie, komu itd.</u>
          <u xml:id="u-97.59" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Powiedziałem już, jak będziemy likwidować patologie. Z jednej strony przez pełne zaangażowanie wszystkich do tego powołanych instytucji i organów, przez nadzór właścicielski. To czynimy, a dzisiaj możemy czynić to zdecydowanie skuteczniej, mając jedną Kompanię Węglową, a nie te pięć spółek, jak było poprzednio. Najskuteczniejszym jednak sposobem - jeszcze raz to powtórzę - likwidowania handlu długami jest zlikwidowanie samych długów.</u>
          <u xml:id="u-97.60" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">I wreszcie, przepraszam, panie pośle, ale to tutaj powiem. Jeżeli pan poseł zarzuca tej ustawie, że nadzór właścicielski przenosi do ministra gospodarki, to, przepraszam, ale znaczy to, że pan poseł wypowiada się w sprawach górnictwa, w których do końca się nie orientuje. Otóż informuję uprzejmie pana posła i zainteresowanych, że nadzór właścicielski w górnictwie od roku 1999 jest w Ministerstwie Gospodarki, a od tego roku w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. To już poprzedni rząd i parlament poprzedniej kadencji zadecydowały, i słusznie, że tam, gdzie jest odpowiedzialność za restrukturyzację, tam musi być również odpowiedzialność za nadzór właścicielski.</u>
          <u xml:id="u-97.61" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To samo stało się, przypomnę, w hutnictwie; ustawa o restrukturyzacji hutnictwa również przeniosła - na czas restrukturyzacji - nadzór właścicielski do ministra gospodarki. I to minister gospodarki w ubiegłym roku konsolidował polskie huty i tworzył koncern Polskie Huty Stali. A więc nic nowego.</u>
          <u xml:id="u-97.62" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To rozwiązanie jedynie przedłuża w czasie to, co się działo do tej pory, aby do końca programu restrukturyzacji, do końca 2006 r., ten nadzór właścicielski był tu, gdzie był do tej pory. Proszę sobie wyobrazić, że jeszcze w tej chwili byśmy przenosili urzędników, struktury do Ministerstwa Skarbu Państwa. Proszę posłuchać mojego zacnego poprzednika ministra Steinhoffa, premiera Steinhoffa w tej sprawie, jak restrukturyzowało mu się sektor węgla kamiennego, kiedy właściciel, którym był minister skarbu państwa, organizował opór materii, z powoływanymi przez siebie prezesami zarządów. To dlatego poprzednik wnosił o to, by w jednym ręku była odpowiedzialność za sektor i właśnie nadzór właścicielski. To rozwiązanie zdecydowanie chcemy utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-97.63" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Odpowiadałem już kilkakrotnie na pytania dotyczące Unii. Pan poseł Czechowski po raz kolejny mówi o tym, że rozporządzenie unijne... Ja nie zrozumiałem pana posła Czechowskiego. Czy z jego wypowiedzi wynika ogromna troska o to, żebyśmy w pełni przestrzegali prawa unijnego (bo krytykuje tę ustawę za jej niezgodność z prawem unijnym) czy żebyśmy jednak ratowali górnictwo przed upadłością? Otóż po 1 maja 2004 r. - raz jeszcze to mówię - ratowanie górnictwa, które pozwoli mu samodzielnie funkcjonować, bez ogromnych budżetowych nakładów wprost na pomoc publiczną dla 55 mln ton wydobycia, będzie niemożliwe. Wobec takiej sytuacji dzisiaj stajemy.</u>
          <u xml:id="u-97.64" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł mówi, słusznie, o administracyjnym określaniu ceny, ale to się już, jak powiedziałem, w 1992 r. skończyło. Później jeszcze przez jakiś czas urzędy skarbowe miały wpływ na podnoszenie ceny, musiało to być ekonomicznie uzasadnione i było weryfikowane przez zewnętrzne instytucje. Dzisiaj jednak nie ma już w tym zakresie żadnych ograniczeń. Ale jeżeli czynimy zarzut o administracyjne ustalanie cen górnictwu, to od razu przyznajmy, czy protestujemy też przeciwko administracyjnemu blokowaniu dostępu tańszego węgla do rynku, czy też protestujemy przeciwko administracyjnemu narzucaniu cen energetyce. Te procesy też miały miejsce. Tak że jest to znowu pewien bilans, który cały czas sprowadza się do jednego państwa i do stanu polskiej gospodarki. Jeśli pan poseł Czechowski mówi, że można było oddłużyć górnictwo, trzeba było tylko podnieść ceny o 20%, no to proszę bardzo, dzisiaj też w ten sposób możemy szybko oddłużyć górnictwo. Jeszcze mamy trochę elektrowni w rękach skarbu państwa, może jeszcze poprzez nadzór właścicielski w energetyce nakażemy zarządom, żeby ten węgiel kupiły po wysokiej cenie, jeszcze może raz to uczynimy, tylko co dalej - pytam? Jak gospodarka to wszystko ma znieść? Jeśli Europa importuje 180 mln ton węgla, a wydobywała chyba na początku procesu transformacji 500 mln ton, a dzisiaj importuje 180 mln ton, to warto sobie zadać pytanie: dlaczego? W imię uzależniania od obcych mocarstw, w imię wyprzedawania unijnych interesów zrobiły to kraje Unii Europejskiej? Nie. Bo doszły do wniosku, że lepiej sprowadzić na swój rynek za kilka, kilkadziesiąt dolarów, dać gospodarce w związku z tym tańsze nośniki energetyczne, tańszą energię i pozwolić istnieć tym wszystkim, którzy właśnie tworzą nowe miejsca pracy, ale w nowoczesnej, przyszłościowej gospodarce, niż kosztem ogromnych nakładów budżetowych czy też podatków ściąganych od swoich przedsiębiorców i obywateli dotować własne unijne górnictwo. Na rynku unijnym jest dzisiaj ponad 16 mln ton polskiego węgla, ale, jeszcze powtórzę, według prognozy, do której się odwoływałem, ekonomicznie uzasadniony dzisiaj eksport to 20 mln ton. Jutro, jeśli będzie to węgiel tańszy, jeśli będziemy racjonalnie gospodarować, może być to i więcej, ale rząd w tej sprawie naprawdę ma coraz mniej do powiedzenia. Tak że jeśli pan poseł mówił o tym, że to projekt spoza Śląska, to przepraszam, na Śląsku wszyscy dzisiaj przyznają, że to jest dobra ustawa, że to jest ustawa, która daje instrumenty, a nie wymusza czegokolwiek. Daje instrumenty do tego, by podmioty samodzielnie mogły się uratować przed upadłością, a później przed konkurencją na rynku unijnym.</u>
          <u xml:id="u-97.65" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Wrzodak ma proste rozwiązania, ale to nic nowego: rząd zadłużył, niech rząd oddłuża. W ten sposób można oczywiście dyskutować o każdym problemie w polskiej gospodarce, ale to pan poseł podnosi rękę uchwalając ustawę budżetową tutaj, w parlamencie. I każde oddłużenie, każde dotowanie oznacza ograniczenie możliwości komuś innemu, ograniczenie możliwości gdzie indziej, to jest po prostu wciąż jeden wspólny budżet i żadnego innego własnego, rządowego, nie ma w tym zakresie. Ja nie powiedziałem tu, panie pośle Wrzodak, że, jak to pan powiedział: czego jeszcze chcą - o protestujących. Zawahałem się, czy powiedzieć o protestujących górnikach, bo powiedziałem już o różnych polskich węglach, powiedziałem już o różnych sytuacjach w branży i, muszę też uczciwie powiedzieć, o różnej sytuacji między liderami związkowymi, górnikami. Nie chcę nikogo na nikogo napuszczać, ale pan premier Hausner powiedział już z tej trybuny, ile to jest etatów, jakie to są koszty dla tego sektora. To też jest obciążenie. Za to też płaci każdy górnik, żeby nie było wątpliwości. Jeżeli mamy taką etatową armię, to możemy zorganizować każdy protest, żeby nie było w tym zakresie wątpliwości. I wobec tych kolejnych protestów stawały kolejne rządy, również i w czasach, kiedy wzrastało wydobycie. Mówił o tym premier Hausner w czasie realizacji programu ministra Markowskiego: wydobycie wzrastało, a i tak protesty były. Nie lekceważę ludzkiej frustracji, obaw, ludzkiego strachu przed przyszłością, ale z jednej strony konkurencja rynkowa nie gwarantuje nikomu z nas zatrudnienia do emerytury. Niestety, takie dzisiaj przed każdym z nas stoi wyzwanie. A z drugiej strony, rzecz w tym, żeby wszystkich dokładnie, podkreślam: dokładnie poinformować o tym, co im oferujemy. Tymczasem zarząd kompanii spotkał się nawet z zarzutem ze strony związków zawodowych, że jakim prawem informuje bezpośrednio górników, jakim prawem bezpośrednio przekazuje pracownikom informacje o tym, jakie rozwiązania planowane są przez rząd, więc pytam: o co w tym wszystkim tak naprawdę chodzi?</u>
          <u xml:id="u-97.66" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">O tym, co jest importowane, jakie paliwo, nie decyduje rząd, decydują podmioty, to one decydują o rzeczywistym zapotrzebowaniu. Pan poseł Wrzodak nie zauważył w międzyczasie, że mieliśmy ogromny problem z nadwyżką zakontraktowanego gazu, bo prognozy, które legły u podstaw zawieranych w połowie lat 90. kontraktów, mówiły o wzrastającym zdecydowanie zapotrzebowaniu na gaz. Przecież to też zostało zweryfikowane w dół, to były twarde negocjacje. Mieliśmy nadpodaż gazu, więc to ograniczanie się w żaden sposób nie dotyczy tylko branży węglowej, ale wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-97.67" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To nie gminy dźwigają koszty zatrudnienia, tak jak już wyjaśniałem wielokrotnie, to rząd, budżet przejmuje wszystkie w tym zakresie zobowiązania, również i te wynikające z dawnego GPS, którymi po części obciążyliśmy, ratując sytuację budżetową w ubiegłym roku, spółki węglowe.</u>
          <u xml:id="u-97.68" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ile kosztuje zamknięcie kopalń? Proszę państwa, w wysoko rozwiniętych krajach - podobnie kształtuje się to w Polsce - sama techniczna, fizyczna likwidacja jednego miliona ton mocy wydobywczych kosztuje 10 mln dolarów. Takie są przyjęte szacunki, 10 mln dolarów, jeden mln ton mocy wydobywczych plus wszystkie działania osłonowe, plus wszystko to, co stanowi gwarancję pracy. Jest to proces kosztowny, ale alternatywą dla tego procesu nie jest niewykładanie żadnych pieniędzy, alternatywą dla tego procesu jest dokładanie tych pieniędzy sukcesywnie co roku. Tego rodzaju wyboru dokonano już dawno w wysoko rozwiniętych krajach Unii Europejskiej, w Stanach Zjednoczonych. Wolałbym zaliczać się do tych krajów niż do tych, gdzie węgiel wydobywa się za grosze, znaczy płacąc grosze pracownikom, więc to też jest po części tego rodzaju wybór, jaka ma być w przyszłości polska gospodarka.</u>
          <u xml:id="u-97.69" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Problem Unii się przewijał w wielu wystąpieniach. Myślę, że tę kwestię już wyjaśniłem jednoznacznie, nie mielibyśmy żadnego problemu, gdyby była w tym zakresie pełna samodzielność podmiotu i nie wymagałby on dzisiaj pomocy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-97.70" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Chciałem bardzo podziękować panu posłowi Pojdzie za wszystkie uwagi merytoryczne do projektu ustawy, uwagi, które w dużej mierze powinny udoskonalić, usprawnić proces uzdrawiania polskiego górnictwa. Niestety, nie dali nam koledzy związkowcy szansy na tego rodzaju dyskusję. Tu jeszcze raz powiem o konsultacjach społecznych, bo też z troską mówił później o tym w swoim pytaniu pan poseł Wrzodak. Koniec lipca - projekt rozesłany do wszystkich partnerów. Chcieliśmy przyspieszyć proces konsultacji, po to aby projekt trafił do parlamentu natychmiast po zakończeniu przerwy wakacyjnej, aby parlament mógł się nim zająć jeszcze zdecydowanie wcześniej, w sierpniu, ale usłyszeliśmy od związkowców w czasie posiedzenia zespołu trójstronnego: nie, mamy 30-dniowy ustawowo zagwarantowany termin prowadzenia konsultacji. Jeżeli ten termin zostanie złamany przez rząd, skierujemy sprawę do Trybunału Konstytucyjnego. No przepraszam, to jest po części odpowiedź na pytanie, dlaczego ustawy nie było wcześniej w parlamencie. W historii ministerstwa jest to jedna z najszybciej opracowywanych ustaw, bo w czerwcu zakończył pracę zespół ekspertów, co pozwoliło nam na dalsze prace.</u>
          <u xml:id="u-97.71" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W lipcu uzyskaliśmy zgodę ministra finansów na taki poziom finansowania w projekcie budżetu na rok 2004 i już w końcu lipca przedstawiliśmy projekt ustawy do konsultacji społecznej, ale musieliśmy 30 dni twardo wytrzymać, a 31. dnia spotkaliśmy się ze związkami zawodowymi celem konsultacji tego projektu, uwzględniając już wcześniej część nadesłanych uwag. Znowu powiedziano: nie będziemy dyskutować nad ustawą, bo najpierw rząd, zarząd kompanii ma podjąć decyzję o likwidacji czy wygaszeniu 4 kopalń. Zarząd kompanii wyraźnie w swojej uchwale zapisał, że nie będzie wygaszania, zanim w życie nie wejdzie ustawa. Uzależnił decyzję o wygaszaniu od wejścia w życie ustawy. Nie będziemy dyskutować, rząd ma unieważnić decyzję zarządu kompanii. Rozjechaliśmy się zatem i rzeczywiście nie osiągnęliśmy porozumienia ze związkami zawodowymi co do kształtu tej ustawy, ale w rozmowach nieoficjalnych, nieformalnych wszyscy przyznają, tak jak już mówiłem, że jest ona bardzo potrzebna, że jest bardzo dobra, że to jest nareszcie to oddłużenie, to jest nareszcie szansa dla polskiego górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-97.72" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Tak więc jeśli mówimy o konsultacjach społecznych, to powiedzmy też od razu, że nie zawsze uda się w nich osiągnąć, z różnych powodów, porozumienia, zresztą takiego obowiązku ustawowego nie ma. Wyrażam więc przekonanie, nadzieję, że w toku prac komisji, w toku prac nad projektem ustawy będzie to taka praca - jesteśmy otwarci na wszystkie merytoryczne wnioski - jaką zaprezentował w swoim wystąpił pan poseł Pojda.</u>
          <u xml:id="u-97.73" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Majątek byłych spółek węglowych, już powiedziałem, ma być przejęty przez Kompanię Węglową na zasadach Kodeksu handlowego, ale dopiero wtedy, kiedy to oddłużenie zostanie wprowadzone w życie. Nie jest to natomiast ten majątek, którym ma być Kompania Węglowa dokapitalizowana, 1,3 mld zł, bo to oczywiście byłoby w swym zakresie dokapitalizowanie niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-97.74" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do majątku niechcianego czy majątku przejmowanego przez gminy, chcę zwrócić uwagę, że jeden z artykułów Ordynacji podatkowej już dzisiaj pozwala przejmować gminom ten majątek. Problem rzeczywiście polega na hipotekach, ale w tym miejscu znowu kłania się problem oddłużenia, zdjęcia hipotek, wtedy to też... Ta ustawa tak naprawdę pozwala zacząć żyć wielu śląskim gminom, wielu śląskim przedsiębiorcom, bo odblokowuje to, czym dzisiaj skrępowany jest również majątek górniczy.</u>
          <u xml:id="u-97.75" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do zapewnienia rządu w sprawie przyszłości, w sprawie tego, czy to ostatnie kopalnie, to tego rodzaju pytanie jest mi zadawane non stop, dzisiaj rano w katowickim radiu również: czy pan minister powie, że to już będą ostatnie kopalnie? Nie. Ale nie, dlatego że to nie będą ostatnie czy że będą ostatnie? Nie, dlatego że w warunkach gospodarki rynkowej o tym decyduje sposób, forma, skuteczność działania samego podmiotu. Jeżeli proces racjonalizacji działalności, likwidowania wszystkich patologii, uporządkowywania rynku zbytu, likwidowania pośredników, jeżeli to wszystko będzie skutecznie i konsekwentnie prowadzone, a polski węgiel będzie konkurencyjny, to być może zarząd kompanii czy każdego podmiotu będzie nie tylko likwidował kopalnie, ale być może, tak jak niedaleko za granicą Czesi, będzie sięgał do nowych złóż czy będzie wracał do tych złóż, bo zarząd kompanii analizował również i kwestie możliwego dostępu do tych złóż. Przecież zgodzą się ze mną koledzy ze Śląska, że dostęp do złóż nie musi się odbywać tylko i wyłącznie tą jedną drogą, przez tę kopalnię czy prawie że przez tę dyrekcję. Tę kwestię zarząd kompanii też analizował, podejmując swoje rozstrzygnięcie. Być może więc ten podmiot będzie sięgał po nowe złoże, być może zacznie inwestować w inne pola węglowe, być może również i poza Polską, tak jak to czynią przedsiębiorstwa z Unii Europejskiej. Tak więc w tej gospodarce, w warunkach po 1989 r. nikt odpowiedzialny tego rodzaju obietnicy, pustej obietnicy z tej trybuny nie złoży, bo zbyt wiele czynników decyduje o tym, co będzie działo się później.</u>
          <u xml:id="u-97.76" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Kolejną sprawą, o czym mówił o tym pan poseł Smolana, są tego rodzaju zestawienia: godziwa cena dla górnictwa to cena gwarantująca pokrycie wszystkich jego kosztów - przecież to też padało z tej trybuny: uporządkować rynek, bardziej wpływać na cenę, polsko-polska konkurencja itd. - godziwa cena dla każdego obywatela spoza górnictwa to cena jak najniższa. Między tymi dwoma pojęciami godziwej ceny musimy szukać jakiegoś rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-97.77" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan Dulias długo debatował o tym, że to nie jest program, że mataczenie itd. Panie pośle, to oczywiście nie jest program, bo to jest projekt ustawy. Jeśli pan poseł nie czuje tej różnicy, to mi naprawdę jest bardzo przykro - ja na to nic nie poradzę. Rozumiem, że racją stanu według pańskiego ugrupowania, a nazywa się ono Polska Racja Stanu, jest doprowadzenie do upadłości kopalń, bo nie umorzenie tych zobowiązań i nie odrzucenie tej ustawy, o co pan poseł wnioskuje, ale właśnie doprowadzenie do upadłości polskich kopalń, o czym pan z taką troską mówi.</u>
          <u xml:id="u-97.78" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Uprzejmie informuję, że resortu górnictwa czy ministerstwa górnictwa nie ma w Polsce od 1987 r., bo wtedy już zaczynaliśmy myśleć o gospodarce, a nie o sektorze. Od 1987 r. nie ma takiego ministerstwa, bo było ono ministerstwem dbałości o sektor, ministerstwem lobbującym za takimi rozwiązaniami, które będą rzeczywiście służyły temu sektorowi. Dzisiaj niestety ta mentalność w wielu wystąpieniach wciąż pokutuje. Kiedyś liczyło się tylko i wyłącznie każde możliwe wydobycie, zaś rząd odpowiadał za to, żeby to sprzedać, a sprzedać nie było trudno, bo sprzedawało się za parę dolarów w eksporcie, żeby tylko uzyskać dolary. Nie ma, przepraszam, to wszystko się skończyło. Tak więc mówienie o tym, że my wykopiemy, bo to jest naszym zadaniem - też czasem pada takie stwierdzenie w trudnych konsultacjach społecznych - a wy jako rząd to sprzedajcie...</u>
          <u xml:id="u-97.79" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł mówi, że nie jest prawdą, iż mamy nadwyżki. Ja wiem, przyśniły mi się te 4 mln ton węgla niskiej jakości leżące dzisiaj na hałdach, na który nie ma zapotrzebowania. Pojawia się głos: rozdajmy czy rozdawajmy ten węgiel. Ale jego wydobycie wcześniej kosztowało, obciążając wynikiem ekonomicznym cały sektor. I to jest to...</u>
          <u xml:id="u-97.80" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale od którego roku?)</u>
          <u xml:id="u-97.81" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Ale, panie pośle, to leży i nie zmniejsza się, wprost przeciwnie, panie pośle - zwiększa się, więc nie opowiadajmy...</u>
          <u xml:id="u-97.82" who="#komentarz">(Głos z sali: Brakuje 1,5 mln ton na eksport.)</u>
          <u xml:id="u-97.83" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Bo zawarliśmy takie kontrakty. Zakładając, że można, nie licząc się z kosztami wydobycia, zawierać każde kontrakty, zawarliśmy takie kontrakty. Brakuje dzisiaj 1,5 mln ton na eksport przecież nie dlatego, że nagle zmniejszyło się o 1,5 mln ton wydobycie - pan poseł wie, że nie. Brakuje dlatego, że zawarliśmy kontrakty, nie mając w tym zakresie pełnego pokrycia, bo zakładaliśmy, że 5 spółek węglowych będzie fedrowało, nie patrząc na inne koszty, na to, ile gorszego węgla trzeba będzie w tym czasie odłożyć na bok itd.</u>
          <u xml:id="u-97.84" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeżeli padają argumenty mówiące o kolejkach w Bytomiu na ten doskonały węgiel, to chcę zwrócić uwagę na to, że to się powtarza co roku, bo ci, którzy ten węgiel kupują, bardzo często odkupując deputaty węglowe od samych górników... Znowu handel długami, to też jest handel długami. Deputaty węglowe: odsprzedaję deputat, tym samym go spieniężam, ten idzie z deputatem, odbiera itd. Te kolejki po węgiel składają się przecież nie z szarych obywateli, tylko z handlowców, którzy sprzedając ten węgiel w głębi kraju, znowu robią na tym interes. Zjawisko powtarza się co roku, bo niestety sprzedaż węgla w kraju ma charakter sezonowy. Niektórzy o tym nie wiedzą albo nie chcą mówić, kiedy podają argument o ustawiających się kolejkach.</u>
          <u xml:id="u-97.85" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do uchwał samorządów, które się przeciwstawiają, już o tym mówiłem. Niech te same samorządy uchwalą umorzenie zobowiązań, zwolnienie z opłat na rzecz środowiska itd. Proszę państwa, wszystko to jest jeden rachunek ekonomiczny. Pan poseł mówił również o zorganizowaniu spotkania z dyrektorami kopalń w tajemnicy przede mną, bo, nie wiem, miałbym ich powyrzucać, jak rozumiem, z tego powodu. Nie, każdy w górnictwie ma prawo spotykać się z każdym, głosić każdą tezę, tylko jednocześnie przy pełnej odpowiedzialności za wynik. A to, że dzisiaj właśnie zarząd kompanii zaczyna dopiero obarczać dyrekcje kopalń odpowiedzialnością za to, żeby się im zgadzał fundusz płac, żeby się zgadzały podstawowe relacje, jest przecież właśnie dowodem na to, że w 5 spółkach węglowych tego nie było. Nie czyńmy zarzutu z tego, że gdzieś się racjonalizuje sposób gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-97.86" who="#komentarz">(Głos z sali: A co z tymi dyrektorami; gdzie oni są obciążani?)</u>
          <u xml:id="u-97.87" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie pośle, trwa proces porządkowania sytuacji w Kompanii Węglowej. Zapraszam, ma pan prawo dyskutować z prezesem Kompanii Węglowej na ten temat. Ja nie zarządzam tą firmą z pozycji ministra, wiceministra gospodarki, pracy i polityki społecznej. I uczmy się też, jakie jest rozłożenie odpowiedzialności za pewne kwestie. Bo pada tutaj zarzut, że nie konsultowano listy kopalń, warunków, w których funkcjonują, że są lepsze, gorsze, że nieprawdą jest, że ta, bo może inna jest lepsza itd. Proszę państwa, to zarząd kompanii jest adresatem wszystkich tego typu uwag. Czy państwo wyobrażacie sobie tu, w parlamencie, debatę na taki temat, które kopalnie należy zamknąć, a potem głosowanie w tej sprawie? Super; życzę powodzenia. A więc takiej samej debaty również nie przeprowadzał ani rząd, ani kierownictwo ministerstwa gospodarki. W tym zakresie odpowiedzialność ponosi Zarząd Kompanii Węglowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo przepraszam, panie ministrze. Ponieważ padają pytania, ile czasu trwa wystąpienie pana ministra...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie marszałku, już się maksymalnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, ale informuję, że tylko godzinę i 40 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie marszałku, bardzo przepraszam, ale jeśli 24 czy 26 posłów zadawało mi pytania, to nikt z nich nie brał pod uwagę, że czasem należałoby na nie również odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale ja nie mam pretensji, panie ministrze, tylko informuję, ile czasu trwa pańska odpowiedź: godzinę i 40 minut. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Dziękuję, panie marszałku. Przepraszam, będę się starał maksymalnie skracać. Ale to też jest sytuacja przyczynowo-skutkowa; nie mówiłbym tyle, jeżeliby wcześniej nie zadano tyle pytań. Przepraszam bardzo, miejmy jednak też świadomość, że zawsze przyczyna rodzi skutek.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Odpowiadając również panu posłowi Stryjewskiemu. Dostęp do złóż był jednym z elementów branych pod uwagę przez zarząd kompanii.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do pytań, które już później padały z tej trybuny, to jeszcze raz kilka kwestii. Nie chodziło o konfliktowanie górników z rolnikami. To był obraz; można by równie dobrze powiedzieć o energetyku, o każdym innym zawodzie, ale był to przykład analogii, pewnej zależności nas wszystkich. Rzeczywiście dyskusja o górnictwie węgla kamiennego jest dyskusją o całej polskiej gospodarce. Nie da się tego wyodrębnić i oddzielić.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Znowu pojawiło się pytanie, które tu bardzo często pada, zadał je pan poseł Markowski z PiS: A co się stanie, jeśli uzależnimy się od importu, a ceny wzrosną? Proszę państwa, właśnie o tym mówiłem. Bezpieczeństwo energetyczne kraju dzisiaj, w Unii Europejskiej za chwilę, polega na tym, aby w każdej chwili mieć możliwość sięgnięcia do jak najtańszych źródeł energii czy odebrania, sprowadzenia jak najtańszej energii elektrycznej; albo rozbudowując sieci przesyłowe, to jest dzisiaj priorytetem, a nie moce wytwórcze, albo zapewniając sobie dostęp do złóż. Mówiłem o tym wcześniej, zanalizował to również i zarząd kompanii. Ale wszystko musi być ekonomicznie uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Dolniak. Mówiłem już o ocenie zdolności Unii Europejskiej do wchłonięcia węgla. Z tego raportu wynika 20 mln ton ekonomicznie uzasadnionego eksportu, ale może to być więcej, tylko musi o to walczyć polskie górnictwo, obniżając koszty swojego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Inwestycja w Sławkowie jest cały czas realizowana, jeśli chodzi o Agencję Rozwoju Przemysłu, o ministra infrastruktury, nic się w tym zakresie nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Kwestia, jakie inwestycje będą dla innych gmin Śląska. Padło też pytanie pana posła Rzymełki dotyczące wielkości programów offsetowych. Jeśli chodzi o programy, jest to 14% wartości offsetowej w ramach programu amerykańskiego, a co do programu fińsko-włoskiego, jest to 44–46% wartości programu offsetowego realizowanego na Śląsku. To się bierze stąd, że w przypadku firmy Lockheed Martin takim zagłębiem lotniczym dla Polski staje się region podkarpacki, w przypadku transportera opancerzonego kołowego - Siemianowice, Śląsk i znacznie więcej. Jakie inwestycje będą na Śląsku? Nie my, nie rząd, nie państwo, nie parlament decydują o tym, jakie inwestycje centralne są lokalizowane. Rzecz w tym, żeby z jednej strony z instrumentów, które mamy, mówię tu np. o ustawie o finansowym wspieraniu inwestycji czy o śląskim programie regionalnym, tworzyć takie zachęty dla inwestorów, by chcieli inwestować właśnie na Śląsku. Nie zawsze, również jeśli chodzi o współdziałanie z gminami, mamy w tym zakresie pełne zrozumienie. Szerokim echem odbiła się dyskusja w Tychach o zwolnieniu bądź niezwolnieniu inwestora japońskiego, chodzi o Isuzu, z podatków lokalnych. Kiedyś zwolnienie zagwarantowano ustawowo, później, jeszcze za poprzedniego rządu, przeniesiono to do decyzji samodzielnej gminy i inwestor, który miał zapewnione zwolnienie, został obciążony podatkiem od nieruchomości, podatkiem lokalnym. I podejrzewam, przepraszam, że następni inwestorzy japońscy już tam przyjść nie będą chcieli. Tu znowu wszystko ma swoje przyczyny i skutki, wszystko się ze sobą wiąże.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Rzymełka ma absolutnie rację, mówiąc o tych opłatach na rzecz ochrony środowiska. Ale to jest znowu tego rodzaju wybór; górnictwo nie jest w stanie gmin spłacić, to co, udawać, że one są, że te dochody potencjalne do funduszy środowiska wpłyną? Minister środowiska ostatecznie zgodził się na to trudne, mam tego świadomość, rozwiązanie, ale ratujące właśnie miejsca pracy na Śląsku. Podwyżka stawki, już mówiłem wcześniej, nie bierze się z powietrza, nie rząd ją wymyśla. Minister gospodarki na pewno nie jest tym, który wnosi o zwiększanie opłat eksploatacyjnych, o zwiększanie opłat za korzystanie ze środowiska. Nie z ministerstwa gospodarki wychodzą wnioski w tym zakresie, ale też i nie zawsze z Ministerstwa Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o gwarancje miejsc pracy, o to, czy Świętochłowice, Chorzów, Siemianowice znajdą się w wykazie, potwierdzam jeszcze raz z tej trybuny: Tak; znajdą się również tam dwie inne gminy, o które pytała pani poseł, więc w tym zakresie rozszerzamy niejako możliwość korzystania z tych form.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Motowidło pytał, czy przeprowadzaliśmy symulacje skutków rozporządzenia Wspólnot Europejskich. Panie pośle, gdyby to rozporządzenie i jego skutki odnieść do aktualnej sytuacji polskiego górnictwa, bez umorzenia, bez dokapitalizowania itd., i jednocześnie odnieść do budżetu, który nie jest w stanie dotować bieżącej działalności, to odpowiedź jest jedna: Nie ma miejsca dla polskiego górnictwa. Jakakolwiek inna symulacja jest więc tutaj nie na miejscu. Po to cały ten proces naprawczy, po to ten ogromny wysiłek, aby zmieścić się pod rządami nowego rozporządzenia i nie likwidować kolejnych kopalń czy kolejnych mocy wydobywczych. Odpowiadałem już, że nie mieliśmy wcześniej czego negocjować z Komisją Europejską. Notyfikujemy ten program i pierwsze rozmowy napawają nas nadzieją, że osiągniemy w tym zakresie zrozumienie, ale dlatego też to umorzenie musi być dokonane teraz, a nie po 1 maja 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Szarama z PiS każe wskazywać polityków, którzy namawiali do protestów. Panie pośle, problem nie w namawianiu do protestów, bo żaden odpowiedzialny polityk tego pewnie nie uczyni. Przepraszam, ale problem w tworzeniu pewnych złudnych miraży, w oszukiwaniu ludzi, problem w tworzeniu złudzeń, że można wszystko zrobić inaczej, tylko ten zły rząd chce pognębić polskie górnictwo. A więc chodzi tu o tych wszystkich; o polityków mówiących pół prawdy, a niekończących swoich wypowiedzi czy nierozumiejących podstawowych zasad, także o dziennikarzy, którzy piszą bzdury, np. że w Unii Europejskiej są jakieś pieniądze na dotowanie górnictwa. Wszyscy po części ponoszą współodpowiedzialność za te protesty, bo wpływamy wspólnie, wszyscy mający jakikolwiek wpływ na to, co publicznie się głosi, pisze, mówi, mamy wpływ na ludzkie frustracje, obawy, strach, umysły i nie dziwmy się potem, że znowu to nie miało wcześniej jakieś przyczyny, a my byliśmy święci, głosząc z tej trybuny, przepraszam bardzo, ale czasem nieprawdziwe tezy.</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#komentarz">(Głos z sali: A dwa lata temu, panie ministrze?)</u>
          <u xml:id="u-104.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-104.13" who="#komentarz">(Poseł Bronisława Kowalska: Panie ministrze, niech pan nie polemizuje z panem posłem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam. Państwa posłów proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">To nie jest mimo wszystko miejsce na tego rodzaju debatę polityczną, bo oczywiście na tego rodzaju debatę jestem gotów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, przepraszam bardzo, ale proszę, żeby pan dopuścił na chwilę do głosu marszałka. Na chwilę panu przerwę.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otóż bardzo proszę państwa posłów o niezadawanie dodatkowych pytań z sali, bo informuję, że pan minister odpowiada w tej chwili na szóste z zadanych pytań, a wszystkich pytań było 27. Odpowiedź pana ministra trwa w tej chwili godzinę i 50 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Proszę państwa, jak nie likwidować, nie skazywać na zapaść Bytomia? To jest też po części odpowiedź na pytanie, dlaczego zarząd kompanii musiał tak wcześnie zdecydować, jakie kopalnie. Teraz wiedząc, gdzie należy skierować wsparcie, gdzie należy budować już nie regionalny, ale lokalny program aktywizacji, tworzyć lokalny program budowania nowej gospodarki, zachęt dla inwestorów itd., a nie każdemu po trochę... Teraz jest czas na to, aby nad tym programem zdecydowanie myśleć. Raz jeszcze powtarzam: wygaszanie kopalń zaczyna się dopiero w momencie wejścia w życie ustawy, a wygaszanie trwa przez cały 2004 r. Jest dostatecznie dużo czasu, żeby uzgodnić z firmami okołogórniczymi, jak się podzielić pracą w górnictwie, żeby uzgodnić z samorządem Bytomia, jaki program będzie najskuteczniejszy, po to właśnie, aby nie było tam zapaści.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pani poseł Maria Nowak zarzucała mi jakieś błędne dane, ale nie powiedziała, jakie, ile. Odpowiedziałem, jakie kopalnie, ile kopalń może się utrzymać na rynku, dlaczego 5–7, w uzasadnieniu. Już mówiłem, jeśli chcielibyśmy, pani poseł, tutaj dyskutować o tym, które kopalnie, i o kryteriach... Pani poseł, zapraszam. Zarząd Kompanii Węglowej miał jedno zadanie - ograniczyć wydobycie o 9,2 mln ton do 2006 r. Nad kryteriami dyskutowały Zarząd i Rada Nadzorcza Kompanii Węglowej. Jest pani poseł, rozumiem, ze Śląska, myślę, że prezes Klank, przewodniczący Rady Nadzorczej Bąk, nie odmówią pani poseł spotkania. Jest pełna w tym zakresie swoboda, otwartość dyskutowania o kryteriach, pani poseł. Kryteria ogólnie są znane, wiadomo, analiza wszystkich przesłanek ekonomicznych, społecznych, geologicznych, ochrony środowiska, skutków dla gmin, potencjalnych szkód górniczych itd. To są ogólne ramy. Zarząd kompanii rozważał wszystkie szczegóły. Zachęcam naprawdę do bezpośredniego kontaktu tam, na miejscu, z bezpośrednio odpowiedzialnymi za te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co z losem spółek? Odpowiedziałem. Po umorzeniu na podstawie Kodeksu handlowego konsolidacja z Kompanią Węglową, ale nie można jej obciążać dzisiaj ich zobowiązaniami. Jeżeli chodzi o majątek niechciany, naturalne jest to, że nie będziemy obciążać Kompanii Węglowej tym majątkiem, bo to ma być od początku racjonalnie budowany, zdrowy podmiot. Tak jak zdrowy jest Katowicki Holding Węglowy i Jastrzębska Spółka Węglowa czy pojedyncze kopalnie. Dlatego też spółka restrukturyzacji kopalń, dlatego też w ciężar budżetu koszty likwidacji fizycznej, dlatego też w ciężar budżetu również usuwanie części szkód górniczych.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Odpowiadając na kolejne pytania: w części spółka restrukturyzacji kopalń, w części Kompania Węglowa, jeżeli chodzi o usuwanie szkód górniczych.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Wycisło słusznie mówi o tym, że szkody górnicze zagrażają bytowi mniejszych gmin. Znowu nie chcę powracać do tego wszystkiego, o czym już tutaj, z tej trybuny wcześniej mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Mienie kopalni, tak jak mówiłem, na podstawie art. 66, dokładnie, Ordynacji podatkowej może być przekazywane, ale musimy rozwiązać problem obciążenia hipotek.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Co do kwestii opłat restrukturyzacyjnych z tych ustaw Kołodkowych. Po to m.in. kompania miała być dokapitalizowana, aby mogła skorzystać z efektu ustaw premiera Kołodki czy mojej ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy. Tak że łączne oddłużenie dzięki temu wynosi nie 14, a 18 mld zł, umorzenie zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Już mówiłem o tym najlepszym eksportowanym węglu: to zarząd kompanii i żadna czarna lista w tym zakresie nie była tworzona w ministerstwie gospodarki. Zarząd w tym zakresie ponosi pełną odpowiedzialność, rada nadzorcza. Zwracałem jeszcze zarządowi uwagę na kryteria, jeśli chodzi o określenie kopalń, których działalność powinna być wygaszana.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Zgodność z prawem wspólnotowym - wyjaśniałem.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Nie ma dzisiaj szacunku, bo nie może być też takiego szacunku w warunkach gospodarki rynkowej, jaka część wyniku ekonomicznego długów jest rezultatem patologii funkcjonujących w górnictwie. O tym, co rząd robi w tym zakresie, co będzie robił i jakie jest najskuteczniejsze tutaj rozwiązanie, już mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Program osłonowy. Ten program jest również w Małopolsce, bo i w Małopolsce jest przyjęty program łagodzenia skutków restrukturyzacji górnictwa, to określone nakłady z budżetu państwa. To jest ten instrument, na co będzie wydany, to zależy od władz regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jak długo rząd będzie zmuszał do pokrywania strat w górnictwie? Pan poseł Parchański ma rację. Rząd naprawdę nie chce już w tym zakresie zmuszać. Prośba tylko, żeby z posłami ze Śląska umówić się co do kwestii pokrywania strat w górnictwie.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">W ogóle bardzo boleję, że w tej debacie uczestniczyło tak niewielu posłów spoza sektora, posłów spoza górnictwa, spoza Śląska. Wiem, jak bardzo trudno powiedzieć swoim wyborcom: słuchajcie, niestety, ten bolesny proces musimy przejść. Przepraszam, że odwołam się znowu do przykładu Szczecina. W Szczecinie mówiono, że nie mam już tam czego szukać: przegram każde wybory, nie mam szans. Jak mogłem mówić stoczniowcom o konieczności likwidacji, upadłości. Jest trochę inaczej. Zachęcam polityków do cywilnej odwagi. Ktoś kiedyś mądrze powiedział, że mężowie stanu myślą o następnych pokoleniach, politycy - tylko o najbliższych wyborach. Wierzę, że politycy też mogą być odpowiedzialni i też mogą mówić prosto i uczciwie swoim wyborcom, co trzeba zrobić.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest to łatwe, gdy reprezentuje się rząd.)</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Nie, panie pośle. Zapraszam do stoczni wtedy, kiedy groziła jej upadłość. To jest dużo trudniejsze, kiedy się reprezentuje rząd. To jest łatwe właśnie wtedy, kiedy się jest w opozycji, a byłem, panie pośle, w tym Sejmie i w opozycjach, i w koalicjach rządzących.</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o wielkość nakładów na rekultywację terenów w projekcie programu, w budżecie, to jest to 200 mln zł w całym programie restrukturyzacji górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-108.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi, pani poseł Szumilas, co zrobi rząd dla likwidacji handlu długami. Odpowiadałem - wzmocni działania osłonowe.</u>
          <u xml:id="u-108.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o świadczenia dla pracowników dołowych, to w Katowickim Holdingu Węglowym, Jastrzębskiej Spółce Węglowej, w Budryku, Bogdance, oczekiwanie na te świadczenia jest oczywiście znacznie niższe niż w Kompanii Węglowej. Mówiłem o średniej, ta średnia jest naprawdę na poziomie 70%, tych, którzy zadeklarowali chęć dobrowolnego skorzystania z urlopów górniczych. Natomiast praktyka uczy, praktyka poprzedniego programu rządowego, że w momencie, kiedy instrument zaczyna działać, chętnych jest zawsze więcej, nigdy mniej. Poprzedni rząd w tym zakresie zresztą się przeliczył, jeżeli chodzi o możliwości budżetowe, bo w pewnym okresie okazało się, że tych środków w budżecie brakuje. Mamy gwarancję ministra finansów - oczywiście, to Wysoka Izba co roku uchwala budżet państwa, to będzie świadoma decyzja nas wszystkich - mamy gwarancję ministra finansów na pokrycie urlopów górniczych dla 14 100 ludzi w ciągu tych 3 lat realizacji programu, plus przejęcia z powrotem zobowiązań z GPS, którymi w części obciążono spółki węglowe w ubiegłym roku. Także, pani poseł, mówiłem już o tym, to naprawdę nic złego, obciążanie odpowiedzialnością dyrekcji kopalń za fundusz płac, tam to wszystko musi się zdecydowanie bilansować i ten proces cały czas będzie się pogłębiał. I w tym zakresie prezes Klank ma ogromne doświadczenia wyniesione właśnie z Katowickiego Holdingu Węglowego.</u>
          <u xml:id="u-108.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o przedsiębiorstwa górnicze, bo znowu wszyscy z troską o nich mówimy, rząd też, ale powiedziałem tu już wielokrotnie, chodzi o to, żeby mogły one normalnie przewidywać, mieć gwarancję płatności za wykonane prace, wtedy uzyskają również zdolność kredytową i zdolność do rozwoju. Zupełnie inaczej zatem będzie się kształtowało wiele relacji.</u>
          <u xml:id="u-108.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Piosik pyta o budżet na rok 2004 - łącznie skutki programu premiera Steinhoffa i ten program to ok. 2130 mln zł w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-108.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Rydzoń - samorządy lokalne. Właśnie po to, aby spółki węglowe mogły spłacić zobowiązania wobec gmin, chcemy, żeby budżet państwa zrezygnował z należnych mu środków, by te strumienie finansowe, o tym mówiłem na początku, mogły popłynąć do tych najbardziej zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-108.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Libicki ma rację, mówiąc o tym, że tego problemu nie rozwiązano do tej pory, od 14 lat. Ale mówiłem już o tym, każdy kolejny program to pewne przybliżenie do normalności. Czy ten da pełną normalność? To zależy nie tylko od rządu i od tej ustawy, ale od wszystkich, którzy odpowiadają za funkcjonowanie tego sektora, jego otoczenia itd.</u>
          <u xml:id="u-108.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Chojnacki - panie pośle, Unia Europejska nie wyraża zgody na produkcję określonych ilości węgla, Unia Europejska musi wyrazić zgodę na udzielenie pomocy publicznej. Możemy produkować tyle węgla, ile tylko wytrzymamy, kosztem budżetu państwa pokrywając straty. Nie da się dociążyć elektrowni, przepraszam, proszę państwa, to jest ten obraz myślenia, który wciąż słyszę ze Śląska. My mamy podjąć decyzję - dociążyć elektrownie, aby zwiększyć zapotrzebowanie na węgiel kamienny.</u>
          <u xml:id="u-108.23" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto jest właścicielem elektrowni?)</u>
          <u xml:id="u-108.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie pośle, dociążenie elektrowni oznacza również podniesienie ceny dla całej gospodarki. Gdzie mają być ulokowane nadwyżki energii itd., znowu mamy cały rachunek, to jest tego rodzaju właśnie myślenie, panie pośle. Wydobywamy tyle, a rząd przez nadzór właścicielski w energetyce, może w samorządach też, żeby nie przechodziły na gaz itd., ma zapewnić zapotrzebowanie na węgiel po każdej cenie. Panie pośle, ten czas naprawdę już się skończył, a więc rząd nie będzie w ten sposób administracyjnie dociążał elektrowni. Chcę zwrócić uwagę pana posła na fakt, że w energetyce następuje proces prywatyzacji, nie wszystkie elektrownie należą do skarbu państwa, jak dociążymy elektrownie skarbu państwa, to tamte, działając na wolnym rynku, będą doskonale prosperowały, a my będziemy mieli następną debatę o tym, jak ratować sektor państwowy w energetyce, umorzyć zobowiązania i dokapitalizować polską energetykę, więc skończmy z tego rodzaju absurdami.</u>
          <u xml:id="u-108.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Tak jak powiedziałem, jeśli chodzi o Komisję Europejską, 15 września rozpoczęły się rozmowy, przedstawicielka Komisji Europejskiej wyraziła wręcz zadowolenie, że rząd tak szybko przedstawia projekt ustawy i rozwiązań dla polskiego górnictwa. W październiku będziemy kontynuować nasze prace w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-108.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Proszę państwa, mówiłem już o tym, że jest wiele różnych cennych pomysłów. Pan poseł Pogoda też ma rację, przeróbka węgla, zgazowywanie, tylko jest jeszcze jeden mały element, o którym znowu na Śląsku najczęściej nikt nie chce dyskutować, rachunek ekonomiczny tego rodzaju procesu. Miałem wiele rozmów w tym zakresie, propozycji inwestorów zagranicznych z RPA, z różnych środowisk itd., tylko zawsze na pytanie o rachunek ekonomiczny było takie wyczekiwanie - no, państwo powinno wspierać tego rodzaju przedsięwzięcia, bo trzeba utrzymać miejsca pracy. I tu jest problem. Jak rachunek ekonomiczny na to pozwoli, to każdy będzie przerabiał węgiel i polskie górnictwo będzie się doskonale rozwijało.</u>
          <u xml:id="u-108.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Roczny import w ostatnich latach wahał się w granicach 2–2,5 mln ton, odpowiadając na pytanie pana posła Murzyna z LPR. Jest to import wciąż administracyjnie blokowany. To mój poprzednik wprowadził administracyjnie kontyngent na węgiel rosyjski, kazachski. To zostało utrzymane również za naszych rządów i w tym roku groziło już wojną handlową z Rosyjską Federacją, gdyż Rosjanie, i słusznie, mówią, iż nie mamy pełnego uzasadnienia; poza jednym argumentem, że restrukturyzujemy polski węgiel, nie mamy argumentów do tego, aby blokować import węgla na polski rynek. Te argumenty to, trzeba byłoby udowodnić, właśnie dumping, te argumenty to, trzeba byłoby udowodnić, subwencjonowanie. Nie ma takich argumentów i z chwilą, kiedy Rosyjska Federacja znajdzie się w Światowej Organizacji Handlu, my już takich argumentów nie będziemy mieli zupełnie. Ale groźba wojny handlowej, restrykcji, które uderzyłyby za chwilę w polskich eksporterów na rynek rosyjski, a przecież zależy nam na eksporcie również przetworów rolno-spożywczych, na eksporcie polskich mebli itd. Tego miały dotknąć restrykcje handlowe ze strony Rosyjskiej Federacji, gdybyśmy z tego kontyngentu się nie wycofali. Od 1 maja 2004 r. w ogóle taki instrument będzie poza nami, bo decyzje w tej sprawie będzie podejmowała Bruksela. I proszę mi powiedzieć, jak przekonać pozostałe 24 państwa członkowskie, żeby ograniczyły dostęp tańszego węgla spoza Unii do rynku unijnego tylko po to, żeby mogły kupować droższy polski węgiel. Proszę państwa, to jest wyzwanie, przed którym 1 maja 2004 r. stoimy, tego rodzaju wyzwania nie odczuwało jeszcze wiele rządów wcześniej funkcjonujących, a to jest nasza dzisiaj absolutna konieczność.</u>
          <u xml:id="u-108.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o ceny w kopalni na składach, również i w moim regionie zachodniopomorskim, to po części już na to pytanie odpowiadałem. Dopóki nie będzie to uporządkowany sektor, dopóki będą to konkurujące ze sobą podmioty, a wokół nich konkurujące firmy, dopóki węgiel można będzie otrzymać również za pośrednictwem deputatów, dopóki w tym zakresie będziemy mieli do czynienia również i z, przepraszam, nie do końca zdrowym, konkurencyjnym otoczeniem wokół górnictwa, dopóty będziemy mieli do czynienia również z tego rodzaju sytuacjami. Na cenę węgla wpływa w kraju i za granicą... i tu przyznaję absolutnie rację wszystkim, którzy mówili o transporcie, o sytuacji na PKP, o wysokich taryfach itd. Kompania Węglowa rozpoczęła już negocjacje z PKP i jako klient przewożący takie ilości węgla na pewno musi być inaczej potraktowana w PKP. Ale restrukturyzacja Polskich Kolei Państwowych jest też problemem kolejnych polskich rządów, problemem wprowadzenia tam konkurencji na torach, obniżania kosztów itd., więc nie chcę rozpoczynać nowej debaty w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-108.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Odpowiedziałem już pani poseł Rohde, możliwości dopłat pracodawcom są nieograniczone, jeżeli tylko zatrudnią odchodzących z górnictwa. Dotyczy to również regionu zachodniopomorskiego, jeżeli tylko ktoś odchodzący z górnictwa będzie chciał tam trafić.</u>
          <u xml:id="u-108.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Jeśli chodzi o gminy przejmujące akcje, to nie jest to żadne obligatoryjne rozwiązanie ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-108.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Rządowy program dla Śląska, już o tym mówiłem, odpowiadając panu posłowi Szukale.</u>
          <u xml:id="u-108.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Stryjak z SLD - panie pośle, bardzo trudno ocenić efektywność wykorzystania nakładów na tego rodzaju programy osłonowe, jakim był program realizowany przez rząd poprzedni, przez ministra gospodarki premiera Steinhoffa, dlatego że mamy do czynienia znowu z bardzo dynamiczną sytuacją na rynku pracy, z przypadkami indywidualnymi. Wiemy z badań, że ok. 40% tych, którzy wtedy otrzymali te wysokie odprawy, przeznaczyło je na zakup dóbr inwestycyjnych. Nie wiem, ilu z nich tak naprawdę przeznaczyło je na uruchomienie i prowadzenie działalności gospodarczej, a ilu na zakup samochodów, bo górnicy odchodzący z górnictwa w badaniach ankietowych również to wymieniali jako zakup pozwalający rozpocząć działalność gospodarczą, jako że miał to być samochód z przysłowiową kratką, na świadczenie różnego rodzaju usług transportowych. Zatem bardzo trudno dziś ocenić efektywność tego rodzaju nakładów. Wiemy, że również w ocenie społecznej, w opinii publicznej panuje pogląd, że te jednorazowe odprawy były najmniej efektywnym rozwiązaniem. Bo to było takie wykupienie miejsca pracy: masz i idź sobie, nas to już nie obchodzi. Dlatego kładziemy nacisk na te formy, które są kierowane do pracodawcy. Osoba zatrudniająca odchodzącego z górnictwa będzie otrzymywała refundację kosztów jego wynagradzania, w zależności od tego, czy osiąga on wiek emerytalny w czasie od 18 do 11 miesięcy, lub też w zależności od gwarancji zatrudnienia od 3 do 2 lat. Uważamy, że ta forma tak naprawdę jest najefektywniejsza.</u>
          <u xml:id="u-108.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Wykaz gmin górniczych - pytała o to pani poseł Bolek. Tak, Jaworzno i Sosnowiec będą w tym wykazie; za chwilę, po wejściu ustawy w życie będzie nowe obwieszczenie w tym zakresie. Co do wniosku pana posła Skuteckiego, chciałbym gorąco podziękować za to zanalizowanie kosztów, bo to jest podstawowy warunek decydujący o wszystkim: o przestrzeni, o możliwościach rozwoju itd. W związku z tym odpowiadam: koszty w górnictwie były przez lata, przez dziesiątki lat - wciąż jeszcze często są - sprawą drugorzędną. Kwestią decydującą było wydobycie węgla. To wciąż pokutuje w mentalności wielu ludzi, z którymi przychodzi nam dzisiaj dyskutować, tłumaczyć im, wyjaśniać itd. Jednocześnie jest tutaj doskonałe poczucie samozorganizowania się ogromnej siły, bazowanie na emocjach społecznych: przyjedzie się do Warszawy i załatwi wszystko. Nie można, naprawdę nie można dalej myśleć w ten sposób o przyszłości polskiego górnictwa, bo także możliwości tej przysłowiowej Warszawy są coraz bardziej ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-108.34" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Pan poseł Tomczykiewicz słusznie pyta - dziękuję za to - czy kolejne budżety gwarantują te środki. Wiemy, jakie jest zobowiązanie zaciągnięte dzisiaj przez ministra finansów jeśli chodzi o projekt budżetu na rok 2004. Mamy jednak prawo zakładać pełną świadomość Wysokiej Izby, że uchwalenie ustawy, a co za tym idzie, przyjęcie przez parlament określonych zobowiązań spowoduje, iż kolejne ustawy budżetowe w przyszłych latach będą w pełni uwzględniały skutki finansowe tego aktu.</u>
          <u xml:id="u-108.35" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Na pewno wszelkie zmowy cenowe sprzedawców, również sprzedawców pośredników w handlu węglem, są przedmiotem zainteresowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ale jak mówiłem wcześniej, wielokrotnie otrzymywaliśmy sygnały z tego urzędu, iż proceder ustalania, w pewnym sensie monopolistycznie, ceny węgla dla energetyki - przecież to się odbywało w postaci bilateralnych negocjacji - też kłóci się z zasadami ochrony konkurencji i konsumentów. Panie pośle, różnie bywało w poszczególnych latach jeśli chodzi o dyktowanie tej ceny; dzisiaj musi ją dyktować rynek, co na szczęście zdejmuje z nas wszystkich obowiązek narzucania jej komukolwiek w gospodarce wolnorynkowej, czy to z wykorzystaniem nadzoru właścicielskiego, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-108.36" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Przepraszam, panie marszałku, za czas, który zająłem.</u>
          <u xml:id="u-108.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Panie i panowie posłowie, jeżeli jeszcze nie odpowiedziałem na jakieś szczegółowe pytania, to będziemy się starali korespondencyjnie odnieść się do wszystkich wątpliwości zgłoszonych w tej debacie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi za wnikliwą odpowiedź. Wręcz niemożliwe jest, żeby coś zostało niewyczerpane.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Gwoli informacji, chcę powiedzieć Wysokiej Izbie, że z pewnością byliśmy świadkami rekordu wystąpienia w tej kadencji. Rekord wszech czasów należy do posła poprzedniej kadencji pana Henryka Goryszewskiego i nie został pobity, ale był zagrożony.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: A minister Kaczmarek...)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Tomczykiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Sprostowanie, nie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Tak, sprostowanie, nie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie ministrze, nigdy nie mówiłem, że Platforma Obywatelska jest przeciwko urynkowieniu sektora górniczego. Wręcz przeciwnie, proszę wczytać się w moje wypowiedzi, zarówno tę z piątku, jak i dzisiejszą: jesteśmy za wolnym rynkiem, również w górnictwie. Chyba nie musimy mówić o tym w każdym wystąpieniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 oraz o zmianie niektórych ustaw zawarty w druku nr 1975 do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W dyskusji zgłoszono wnioski o skierowanie tego projektu ustawy po pierwsze, do Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, po drugie, wyłącznie do Komisji Gospodarki. Zgłoszony został również wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego (druki nr 1826 i 1930).</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Parlament jest miejscem, gdzie ścierają się różne poglądy, wielorakie racje, a partie i opcje polityczne przedstawiają swoje stanowiska, nierzadko sięgając po skrajne argumenty.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Pozwalam sobie na tę nieskromną dygresję, gdyż rzadko zdarza się, aby cała Wysoka Izba podzielała stanowisko w kwestiach szczególnych. Oto z upoważnienia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania Wysokiej Izbie poselskiego projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego. W dniu 22 lipca 2003 r. grupa 20 posłów wnioskodawców, członków Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wniosła projekt uchwały w przedmiotowej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Projektowana uchwała została zgłoszona z powodu co najmniej trzech okoliczności. Po pierwsze, 19 grudnia 2003 r. mija 80. rocznica powołania gabinetu Władysława Grabskiego, po drugie, 28 kwietnia 2004 r. mija 80. rocznica powołania Banku Polskiego, jego niezależnej rady i polskiej złotówki, po trzecie, 7 lipca 2004 r. mija 130. rocznica urodzin tego wybitnego męża stanu, syna polskiej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Panie i Panowie Posłowie! Niech mi będzie wolno czuć się zwolnionym z obowiązku przytaczania szczegółowej biografii tego wielkiego Polaka, wybitnego męża stanu, działacza społecznego i uczonego, człowieka wielkiego serca i umysłu, dwukrotnego premiera - tę szczegółową biografię Wysoka Izba otrzymała w druku sejmowym nr 1826. Godzi się jednak podkreślić, że na przestrzeni czasu Władysław Grabski zapisał swym życiem twórczym i naukowym długą listę osiągnięć w pracy społecznej, naukowej, w szczególności z zakresu ekonomii politycznej, finansów, prawa, historii i rolnictwa. Jego gabinet przeszedł do historii jako gabinet wielkiej reformy walutowo-pieniężnej, wydatnie popierał rozwój przemysłu i handlu. W dziedzinie politycznej Władysław Grabski przeszedł ewolucję od młodzieńczych fascynacji socjalizmem przez współpracę z obozem narodowej demokracji do stanu bezpartyjnego.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Ten wybitny mąż stanu trzykrotnie piastował mandat posła Dumy rosyjskiej, był więźniem niemieckim i rosyjskim, przestrzegał Polaków przed walką ze sobą, co stanowiło swoisty testament polityczny napisany w roku 1935. Był posłem do Sejmu Ustawodawczego. To właśnie on doprowadził do powołania Rady Obrony Państwa w czasie największej ofensywy Armii Czerwonej. Był też komisarzem nadzwyczajnym do spraw repatriacji Polaków wracających ze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Wysoka Izbo! Władysław Grabski był postacią wszechobecną na ówczesnej scenie politycznej, mężem stanu i mężem opatrzności całego społeczeństwa. Już za życia spotkał się z wyrazami uznania - był odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Orła Białego, Orderem Korony Rumuńskiej, holenderskim Orderem Oranje Nassau, włoskim Orderem Maurycego i Łazarza, czechosłowackim Orderem Białego Lwa, Orderem Piusa XI, Orderem Estońskim Krzyża Wolności. Łączył wierność dziedzictwu kulturowemu z otwartością wobec świata zewnętrznego. Był człowiekiem bardzo skromnym, wyznającym zasadę „Łączyć, a nie dzielić”, którą pragnął pozostawić potomnym. I te jego przestrogi są po dziś dzień aktualne.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewSosnowski">Mam zatem honor, jako sprawozdawca Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, zarekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie uchwały z druku nr 1930, głęboko wierząc, że będzie ona sławić w świecie nie tylko imię tego wielkiego Polaka i męża stanu, ale też Polski. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm przewidział w tym punkcie 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Bronisławę Kowalską, która wystąpi w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełBronisławaKowalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska mojego klubu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, wobec uchwały Sejmu w sprawie ogłoszenia roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełBronisławaKowalska">Wśród mężów stanu II Rzeczypospolitej, głównych architektów przemian gospodarczych, Władysław Grabski, trzykrotny minister skarbu i dwukrotny premier, odegrał wybitną rolę. Był organizatorem reformy walutowej, w wyniku której powstał Bank Polski i został wprowadzony złoty polski w miejsce marki polskiej.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełBronisławaKowalska">Trzeba było wielkiej odwagi intelektualnej i cywilnej Władysława Grabskiego, by rzucić wyzwanie chaosowi gospodarczemu wywołanemu przez hiperinflację z 1923 r. Kurs dolara w ciągu tego roku podniósł się z kilku tysięcy do 9 mln marek. W takich warunkach zdecydowana większość sejmowa przyznała drugiemu gabinetowi pozaparlamentarnemu Władysława Grabskiemu, powstałemu 20 grudnia 1923 r., specjalne pełnomocnictwo w ustawie z 11 stycznia 1924 r. o naprawie skarbu i reformie walutowej. Ustawa ta dawała możliwość znacznego wzrostu wpływów budżetowych, ustalała warunki likwidacji Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej i powołania Banku Polskiego jako emisyjnego banku akcyjnego z udziałem państwa. Bank ten uzyskał monopol emitowania biletów bankowych, będących prawnym środkiem płatniczym i mających pokrycie w 1/3 części w złocie lub w zapasie dewiz i walut niepodlegających poważniejszym wahaniom kursowym.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełBronisławaKowalska">Grabski opracował zrównoważony budżet, usprawnił funkcjonowanie aparatu skarbowego, który potrafił ściągnąć kolejne transze podatku majątkowego i inne powinności finansowe. Przede wszystkim jednak 1 lutego 1924 r. wydał rozporządzenie o zamknięciu kredytu Skarbu Państwa w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej. Był to symbol końca inflacji. W organizacji Banku Polskiego pomógł Grabskiemu specjalny komitet. Powołaniu Banku Polskiego towarzyszył wielki entuzjazm obywatelski, który objął także socjalistyczno-niepodległościowe związki zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PosełBronisławaKowalska">Początki były optymistyczne, ale kiedy trzeba było płacić koszty reformy walutowej, poparcie dla polityki Grabskiego malało. Między radą Banku Polskiego a premierem i jednocześnie ministrem skarbu Władysławem Grabskim powstał konflikt co do metod obrony kursu złotego. Bank sprzeciwił się sprzedaży dewiz za bilety zdawkowe i bilon.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełBronisławaKowalska">W końcu lipca 1925 r. Bank Polski nie mógł już normalnie zaspokajać zapotrzebowania dewizowego, a tym samym utrzymać stałego kursu złotowego. Grabski podał się do dymisji. Schodził ze sceny rządowej jako człowiek przegrany, samotny, powszechnie krytykowany. Krytykowali go przemysłowcy i handlowcy za fiskalizm, trudności kredytowe, za wysoki parytet złotego. Krytykowało go wpływowe lobby śląskie za brak zrozumienia dla specyfiki tego regionu. Ze szczególną pasją krytykowali Grabskiego przywódcy chłopscy, znani z radykalnych żądań i dosadnych opinii. On sam o sobie napisał później: „Odszedłem, bo nie dane mi było spełnić swojego zadania. Ale niewątpliwie popełniałem błędy i miałem wady, bo jestem człowiekiem. Czyż można nie być człowiekiem? Ale wszystko, co w człowieku jest poczuciem spełnienia obowiązku, temu starałem się dać najpełniejszy wyraz”.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PosełBronisławaKowalska">Żyjemy w innej epoce, inna jest sytuacja geopolityczna Rzeczypospolitej, inna mentalność i kultura państwowa społeczeństwa, inny status Narodowego Banku Polskiego, ale mechanizmy funkcjonowania sprawnej gospodarki są podobne. Władysław Grabski, absolwent uczelni zagranicznych, reprezentował w Polsce postawę łączenia wierności własnemu dziedzictwu kulturowemu z otwartością wobec świata zewnętrznego. Czymkolwiek się zajmował, zarówno w polityce, jak i w pracach naukowych, starał się tworzyć w kraju warunki do tego, aby dorównać standardom rozwoju występującym w Europie i w świecie.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#PosełBronisławaKowalska">Niech rok 2004 będzie rokiem refleksji i zastanowienia się, przed jakimi wyzwaniami stoi Polska i jaka jest rola elit politycznych i gospodarczych oraz jak trzeba działać, aby tym wyzwaniom sprostać.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PosełBronisławaKowalska">Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera inicjatywę ustanowienia roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego. Mój klub będzie głosował za tą propozycją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Michała Stuligrosza o wystąpienie w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełMichałStuligrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska w sprawie ustanowienia roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego - druki sejmowe nr 1826 i 1930.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełMichałStuligrosz">Władysław Grabski nie miał szczęścia do potomnych. Bez rozgłosu mijały kolejne rocznice reformatorskiej działalności państwotwórczej i ekonomicznej jednego z najwybitniejszych polityków, ekonomistów, socjologów i działaczy gospodarczych niepodległej Polski.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełMichałStuligrosz">Na postać Władysława Grabskiego należy patrzeć nie tylko przez pryzmat jego największych osiągnięć, ale warto też przyjrzeć się innym przedsięwzięciom tego wielkiego polskiego polityka, dla którego skromność, unikanie pochlebstw czy zażenowanie objawami adoracji były wpisane w sposób sprawowania urzędów w państwie. W nich odnajdujemy to, co z dzisiejszego punktu widzenia wydaje się najistotniejsze: umiejętność sprawowania najwyższych stanowisk państwowych w sposób odpowiedzialny, mądry i godny. Dziś, gdy patrzy się na całą klasę polityczną, szczególnie zaś na obecnie sprawujących rządy, te cechy wywołują jedynie dojmujące uczucie tęsknoty.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełMichałStuligrosz">Ważne jest też to, co posłowie wnioskodawcy skrupulatnie odnotowali w uzasadnieniu do projektu uchwały. Władysław Grabski na miano męża stanu zapracował całym swoim życiem. Poza kilkakrotnym piastowaniem urzędu ministra skarbu i dwukrotnym premiera, był również ministrem rolnictwa, posłem, prezesem Głównego Urzędu Likwidacyjnego, przejmującego w imieniu państwa polskiego mienie zarządzane przez zaborców.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PosełMichałStuligrosz">Jego kariera naukowa była równie bogata i znacząca. Był profesorem i rektorem SGGW, pełnił też funkcję prezesa Towarzystwa Ekonomicznego oraz organizował Instytut Socjologii Wsi.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PosełMichałStuligrosz">Warto przypomnieć ewolucję poglądów Władysława Grabskiego na religię. W latach młodości pozostawał pod wpływem socjalizmu i mimo wychowania religijnego w domu, przeżywał częściowe zobojętnienie religijne. Później, pod wpływem nieszczęść osobistych, stał się człowiekiem głęboko wierzącym. Współpracował między innymi z Radą Społeczną przy Prymasie Kardynale Auguście Hlondzie.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PosełMichałStuligrosz">Wysoka Izbo! Warto pamiętać, że mężem stanu nie można stać się z dnia na dzień. Szacunek współczesnych i życzliwą pamięć potomnych zyskuje się dzięki wielkim czynom, ale podstawą dla nich musi być zawsze rzetelność, uczciwość i przyzwoitość w życiu codziennym. Osoby pozbawione tych elementarnych cech uczciwego człowieka nie powinny sięgać po stanowiska państwowe. Służba publiczna powinna być oparta na przekonaniu, że można wznieść się ponad poziom własnych interesów dla realizacji dobra wspólnego. Taki był Władysław Grabski i tak pojmował swoją powinność wobec młodego wtedy państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#PosełMichałStuligrosz">Dziś przeciętnemu obserwatorowi klasa polityczna kojarzy się przeważnie z niespotykanym dotąd stopniem degradacji moralnej i etycznej. Polska targana jest kolejnymi aferami i nieprawościami. Niemal każdego dnia pojawia się w prasie informacja o kolejnej z nich: rząd z dramatycznie niskimi notowaniami, lewicowa formacja socjaldemokratyczna forsująca skrajny fiskalizm państwa, grupa trzymająca władzę, którą potrafi zidentyfikować każdy uważny obserwator, a której nie potrafi ustalić organ prokuratorski, Sejm z posłami naigrawającymi się z obowiązującego prawa. Żyjemy w czasach poważnego kryzysu życia publicznego i politycznego w Polsce. Potrzebne jest to, co nazwałbym zdrową obsesją, by z determinacją i uporem rozpocząć proces naprawy państwa. Trud ten jednak będzie daremny bez solidnego fundamentu swoistego każdemu przyzwoitemu człowiekowi - uczciwości jako kręgosłupa moralnego. Ci wszyscy, którym leży na sercu powodzenie i pomyślny rozwój Rzeczypospolitej, niech przykład Władysława Grabskiego przyjmą jako drogowskaz przyszłych działań.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#PosełMichałStuligrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platforma Obywatelska głosować będzie za przyjęciem uchwały o ustanowieniu roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Szymona Giżyńskiego o wystąpienie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, iż najistotniejsze powody poparcia projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego nie tyle wynikają z kontekstów rocznicowych, ile wprost odnoszą się do niepodważalnych zasług Władysława Grabskiego dla państwa i narodu polskiego, tych, które zyskały sobie trwałe miejsce w naszej historiografii pod hasłami reform skarbowo-walutowych lub gospodarczych czy też lepiej, po prostu właśnie reform Grabskiego. Te wiążą się z objęciem przez Władysława Grabskiego stanowiska premiera i jednocześnie ministra skarbu 19 grudnia 1923 r. Tym nominacjom towarzyszyła w ówczesnej polskiej sytuacji gospodarczo-społecznej wśród innych niekorzystnych zjawisk także szalejąca hiperinflacja. W ciągu czterech lat przed objęciem tych stanowisk przez Grabskiego dopuszczono do obiegu banknoty na łączną kwotę 1 kwadryliona 111 trylionów 137 miliardów 945 milionów 226 tysięcy 929 marek polskich, ówczesnej krajowej oficjalnej waluty. A 8 stycznia 1924 r. za jednego dolara płacono z górą 10 mln marek polskich. Takich obciążeń nie mogła wytrzymać żadna gospodarka, a z bezwartościową marką trzeba było się jak najszybciej rozstać. Reforma i to gruntowna była niezbędna. Szukano tylko odpowiedniego człowieka. Był i okazał się nim Władysław Grabski.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełSzymonGiżyński">Pierwszoplanowe zadanie, zahamowanie inflacji umożliwiło przede wszystkim przeprowadzenie reformy walutowej. Markę zastąpiono złotym, a dla wdrożenia reformy utworzono w kwietniu 1924 r. Bank Polski z wyłącznym prawem emisji banknotów. Reformę walutową według koncepcji Grabskiego przeprowadzono we własnym zakresie, bez pomocy kapitału obcego. Był to w istocie wielki patriotyczny czyn cywilizacyjno-ekonomiczny, ratujący odrodzoną Polskę od katastrofy gospodarczej. Trzeba wspomnieć, że choćby w Austrii czy na Węgrzech podobną stabilizację finansową przeprowadzał Komitet Finansowy Ligi Narodów.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełSzymonGiżyński">Istotę tego dzieła Władysława Grabskiego najcelniej ujął jeden z najwybitniejszych polskich ekonomistów XX w., twórca poznańskiej szkoły ekonomicznej profesor Edward Taylor: „Reforma walutowa z 1924 roku była wielkim dziełem, które uratowało Polskę od katastrofy nie tylko gospodarczej, lecz i politycznej i pozostawiło niewzruszone, zdrowe podstawy pod rozwój życia państwowego i ekonomicznego Polski”. Dodajmy do tej opinii także opinię uczonych współczesnych Józefa Dudy i Ryszarda Orłowskiego: „Udana reforma walutowa Władysława Grabskiego stanowiła wielki sukces ekonomiczny i wzmocniła prestiż polski na arenie międzynarodowej (…)”.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełSzymonGiżyński">Obok emisyjnego Banku Polskiego powołał także Grabski instytucję kredytową - Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PosełSzymonGiżyński">Na niwie ekonomicznej działania rządu Grabskiego przyniosły ewidentnie pozytywne rezultaty, m.in. ożywienie gospodarcze, spadek bezrobocia, stabilizację cen.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PosełSzymonGiżyński">Wśród innych osiągnięć rządu Grabskiego, i to o największym ideowym i politycznym znaczeniu, należy wymienić zawarcie konkordatu ze Stolicą Apostolską i to w sposób, który upoważnił osobę duchowną, wybitnego prawnika księdza profesora Bolesława Wilamowskiego do wyrażenia opinii, że „układ polsko-watykański należy zaliczyć do konkordatów, które Kościół w jego działalności najmniej krępują, a zostawiają mu maksimum swobody”.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Władysław Grabski służył niestrudzenie Ojczyźnie i rodakom w wielu dziedzinach i miejscach. Był między innymi inicjatorem i wykonawcą niezliczonych dzieł społecznych i gospodarczych w swojej ukochanej Ziemi Łowickiej. Był też wybitnym polskim uczonym; jako profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie szczególnie czynny w zakresie teorii ekonomiki rolnictwa, udatnie i z najgłębszym przekonaniem łączył etykę z ekonomią i polityką - w praktyce społecznego solidaryzmu.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#PosełSzymonGiżyński">Do historii przeszedł jednakże Władysław Grabski jako polityk silny i skuteczny, w wymiarze i o zasługach męża stanu, daleki zarówno od uległości wobec partyjnych partykularyzmów, chociaż ideowo zapewne najbliższy narodowej demokracji, jak i od taniej maniery populistycznego schlebiania narodowi, który przecież tak kochał.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość z należną powagą poprze projekt uchwały uczynienia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego, także z tym przekonaniem, iż miarą wielkości i ważności dzieła Grabskiego, jego opus magnum, czyli reformy walutowej, jest fakt, iż jest ono, przynajmniej dzisiaj w polskich środowiskach opiniotwórczych, czego również świadectwem ta debata, oceniane niekontrowersyjnie, przychylnie, a nawet z satysfakcją i dumą, tak co do szczerości patriotycznych pobudek, jak i samej rangi i znaczenia dzieła, które okazało się nie tylko koniecznością, ale i dobrodziejstwem. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejnym mówcą będzie pan poseł Marek Sawicki, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ogłoszenia roku 2004 r. rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełMarekSawicki">Na dzisiejszym posiedzeniu Wysokiej Izby odbywa się jego drugie czytanie. Projekt uchwały zmierza do uczczenia pamięci wybitnego Polaka, męża stanu, dwukrotnego premiera, kilkakrotnego ministra finansów, znakomitego uczonego i wielkiego społecznika. Człowieka twórczego umysłu, mocnego charakteru. Człowieka wielkiej prawości, a także i poświęcenia w realizacji przedsięwzięć podejmowanych dla dobra Polski.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełMarekSawicki">Z projektem uczczenia pamięci Władysława Grabskiego zwrócił się do Sejmu Senat Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, w której Władysław Grabski był przecież przez wiele lat profesorem, a także pełnił funkcję jej rektora. Inicjatywę podjęła grupa posłów, zgłaszając stosowny projekt uchwały Sejmu. Pierwsze czytanie tego projektu odbyło się w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, gdzie przewodniczący Klubu Parlamentarnego Jarosław Kalinowski w imieniu wnioskodawców przedstawił szerokie uzasadnienie projektowanej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PosełMarekSawicki">Z satysfakcją należy odnotować jednomyślność komisji, jeśli chodzi o poparcie przedstawionego projektu.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#PosełMarekSawicki">Wysoki Sejmie! W krótkim wystąpieniu nie sposób przedstawić wyczerpująco postaci Władysława Grabskiego - jego rozległego dorobku politycznego, państwowego, społecznego i naukowego. Można jedynie zasygnalizować kilka najważniejszych elementów.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#PosełMarekSawicki">Otóż w roku 2004 przypadają dwie rocznice związane z życiem i działalnością państwową Władysława Grabskiego - 130 rocznica jego urodzin i 80 rocznica utworzenia za czasów jego premierostwa Banku Polskiego oraz wprowadzenia polskiego złotego. Natomiast w bieżącym roku 19 grudnia mija 80 rocznica powołania rządu Władysława Grabskiego. Gabinet ten działał prawie dwa lata i w tym czasie tworzył podwaliny pod fundament samodzielności gospodarczej państwa polskiego i polskiej państwowości, wówczas dopiero budowanej.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#PosełMarekSawicki">Właśnie ten dorobek, te dokonania Władysława Grabskiego w pracy dla wspólnego dobra zasługują zwłaszcza dzisiaj na przypomnienie i trwałe zapisanie w pamięci społecznej narodu. Doświadczenia bowiem uczą, ale przykłady pociągają. A dobrych przykładów zwłaszcza w świetle polityki dziś realizowanej nam przecież szczególnie potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#PosełMarekSawicki">Panie i Panowie Posłowie! Trzeba przypomnieć, kim był i czego dokonał Władysław Grabski, syn zamożnej rodziny ziemiańskiej z ziemi łowickiej, wykształcony na renomowanych uczelniach Francji i Niemiec, biegle znający języki obce, ale zawsze myślący po polsku i pracujący dla Polski. Należał do tych, którzy kładli podwaliny pod budowę niepodległości Polski, także w wymiarze polityki gospodarczej. Temu służyła reforma walutowa, którą przeprowadził, i utworzenie Banku Polskiego. Wszystkie dążenia Władysława Grabskiego miały jeden wspólny mianownik - zapewnienie Polsce suwerennego rozwoju gospodarczego i społecznego z korzyścią dla jej obywateli. Apelował więc do wszystkich, aby „odrzucić wszelkie pomysły obcej kontroli finansowej”. Na pytanie, czy w interesie kapitału zagranicznego leży, abyśmy byli krajem o kwitnącym przemyśle, odpowiadał: „Ich zdaniem Polska powinna rozwinąć się jako kraj rolniczy i eksportujący swoje surowce, a nie jako kraj przemysłowy”. Pomimo wielu nacisków ekspertów i misji zagranicznych zachował samodzielność. Opracował własny plan, by, jak wspominał, „równowagę budżetu i reformę walutową przeprowadzić własnymi siłami”. „Gdy powiedziałem przedstawicielom misji Younga - wspominał później - że już więcej z jej usług nie zamierzam korzystać, zrobiło to piorunujące wrażenie”.</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#PosełMarekSawicki">O swoim stanowisku w sprawie suwerenności polityki polskiej pisał: „Występuję w obronie tego, aby w rządzeniu krajem opierać się na wierze w siły narodu (…) Uważam tę metodę za bezwzględnie niezbędną w każdych warunkach i w każdym czasie. Poza tą metodą jest tylko nie rządzenie, lecz przygotowywanie gruntu, aby inni znowu nami raczyli rządzić”. Za czasów Grabskiego nie wyprzedawano więc własności państwowej, a pomnażano, nie zamykano fabryk, a budowano Centralny Okręg Przemysłowy, porty, kolej, uzdrowiska, a także Polskie Radio. Nie oddawano banków państwowych w prywatne czy zagraniczne ręce, a zakładano nowe. Nie słuchano z drżeniem pseudoekspertów promujących obcy kapitał.</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#PosełMarekSawicki">Panie i Panowie Posłowie! Kończąc, chciałbym jeszcze raz podkreślić, że swoją pracą, działalnością państwową i społeczną, a także naukową Władysław Grabski wniósł ważny wkład w pomnażanie dobra wspólnego narodu polskiego, naszej ojczyzny Polski. Dlatego w pełni zasługuje na to, by Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2004 rokiem jego imienia. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem i uchwaleniem projektu uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Alicję Lis o wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie z PSL opracowali i zgłosili projekt uchwały, aby rok 2004 ogłosić rokiem Władysława Grabskiego. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży zdecydowanie poparła ten wniosek. Każdy z wypowiadających się w sprawie wielkiego męża stanu znajduje w jego biografii i w jego drodze życiowej coś dla siebie. PSL, bo Grabski był rolnikiem wysokiej klasy, spółdzielcą mleczarskim i organizatorem Centralnego Towarzystwa Rolniczego, sejmowa komisja nauki, bo Grabski był prawdziwym pasjonatem nauki i naukowego podejścia do gospodarki i państwa, autorem wielu publikacji naukowych, w tym „Społeczne gospodarstwo agrarne w Polsce”, „O własnych siłach”, „Dwa lata państwowości naszej”, „Idea Polski”, profesorem i rektorem SGGW oraz organizatorem Instytutu Socjologii Wsi, zaś elity rządzące być może szukają rozgrzeszenia dla swych własnych praktyk personalnych i realizacji polityki prorodzinnej. To, że Grabski był krewnym prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, że do swojego koalicyjnego rządu wprowadził brata Stanisława - zresztą postać bardzo, jakżeśmy się w tej chwili zorientowali, pozytywną - oraz powołał szwagra Kiedronia na stanowisko ministra przemysłu i handlu, nie może rozgrzeszyć ze stosowania takiego wzorca, że tak powiem, jeżeli on występuje w naszej rzeczywistości. Rzeczywistość mamy własną, inną i możemy brać to, co dobre. Grabski potrzebował sojuszników w walce o Polskę, natomiast obecna czy poprzednie ekipy rządzące próbują, takie mamy odczucie, znaleźć usprawiedliwienie dla własnych poczynań.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełAlicjaLis">Natomiast dla Samoobrony postać Władysława Grabskiego jest szczególnie ważna. Był dwukrotnie premierem rządu RP i pięciokrotnie ministrem, najpierw ministrem rolnictwa w gabinecie Józefa Świeżyńskiego, a potem piastował urząd ministra skarbu. Najbardziej znamienity okres jego pracy państwowej to lata 1923–1925, w których pełnił funkcję premiera i ministra skarbu. Władysław Grabski stworzył podwaliny reformy finansowej i pieniężnej państwa, a w szczególności za problem centralny uznał zrównoważenie wydatków i dochodów państwa i wprowadził m.in. podatek majątkowy, podatki pośrednie oraz oszczędności w wydatkach budżetu państwa poprzez redukcję ilości urzędników (sytuacja odwrotna niż u nas). Wprowadził też 28 kwietnia 1924 r. jednolitą walutę - polski złoty. Nowa waluta opierała się na utworzeniu Banku Polskiego jako instytucji emisyjnej, o kapitale akcyjnym zebranym w kraju. Cała akcja utworzenia Banku Polskiego i wprowadzenia jednolitej waluty polskiej przeprowadzona została siłami społeczeństwa polskiego, bez uciekania się do pomocy kapitałów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełAlicjaLis">Ja sobie pozwolę jeszcze w tej wypowiedzi zacytować jego diagnozę i prorocze słowa, które dotyczyły gospodarki, ale nie tylko gospodarki - miejsca Polski w Europie, w świecie. Są one ciągle aktualne: „W dążeniach całego narodu naszego leży od dawna pragnienie, by być społeczeństwem zachodnim (...) Wielu ludzi rachuje, że aby stanąć na poziomie Europy, wystarczy, by popłynął do nas kapitał zagraniczny. Jest to złudzenie (...) Żeby dojść do rezultatów tak samo wartościowych, musimy znaleźć własne formy do tego prowadzące, inaczej stawać będziemy zawsze w ćwierć drogi”. Czyli droga nie będzie dokończona. „Nie staniemy się nigdy społeczeństwem równym Zachodowi, jeżeli ograniczymy się do krzewienia kultu Zachodu”.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PosełAlicjaLis">W Polsce międzywojennej Bank Polski jako spółka akcyjna oparta na kapitale prywatnym był bankiem emisyjnym i realizował zadania państwowe. Dzisiaj wiemy, jak jest z NBP - bardziej to wszystko wskazuje, że realizuje zadania prezesa.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PosełAlicjaLis">Grabski doskonale zdawał sobie sprawę, że prawdziwa polityka międzynarodowa to dbałość o dochody swojego państwa i swojego narodu. Zatem korzystanie ze środków zagranicznych zawsze, podkreślam: zawsze, musi być wysoko opłacone przez naród biorący na rzecz kraju od użyczających środków finansowych. Tego niestety nie są w stanie zrozumieć niektórzy z decydujących o tym.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PosełAlicjaLis">Mogę, panie marszałku, dokończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełAlicjaLis">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełAlicjaLis">To bezmyślność jak gdyby rządzących. Nie potrafią rozwiązać żadnego problemu społecznego i gospodarczego siłami narodu polskiego. Chęć zarobienia paru srebrników prowizji od udzielonego Polsce kredytu przesłania wzrok. To nie jest nowy problem. Premier Grabski poznał smak „wsparcia zagranicznego” dla Polski. Siedział w więzieniu rosyjskim i niemieckim. Na okres jego pierwszego premierostwa, to jest od 23 czerwca do 24 lipca 1920 r., przypadła zwołana przez mocarstwa zachodnie konferencja w Spa, na której politycy angielscy przeprowadzili szereg decyzji dotyczących spraw spornych na niekorzyść Polski. Czechosłowacja otrzymała zagłębie górniczo-przemysłowe w Karwinie i Trzcińcu oraz węzeł kolejowy bogumiński i przemysłową część miasta Cieszyna. Dzięki Anglikom Niemcy uzyskali ograniczenie praw Polski do Gdańska. Tak było przed wojną i tak jest dzisiaj. Coraz trudniej jest oddzielić w sposobie rządzenia Polską agentów wpływu mocarstw ościennych od niekompetentnych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Władysław Grabski to wybitny i uczciwy mąż stanu II Rzeczypospolitej. Za jego rządów i jego staraniem Polska stworzyła własną walutę, własne instytucje finansowe, takie jak Bank Polski, Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Rolny i inne. Rozpoczęła znaczące inwestycje przemysłowe i infrastrukturalne, tworząc podwaliny pod polską politykę przemysłową. Za jego rządów kraj dźwignął się ze zniszczeń wojennych, rozwijał się i łączył z trzech zaborów i po ponad stuletniej niewoli w jeden organizm. Powstawały polskie instytucje gospodarcze i społeczne. Powstawały nowe miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełAlicjaLis">Wyrażam głębokie przekonanie, że w roku 2004 polskie społeczeństwo obudzi się i przerwie marsz Polski ku przepaści, przerwie wyzbywanie się polskich instytucji finansowych, przerwie zamykanie polskich kopalń i fabryk, polskich przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych, przerwie taśmową produkcję bezrobocia. Niech rok 2004, będący rokiem Władysława Grabskiego, przywróci godność narodowi polskiemu. Mój klub będzie głosował za ustanowieniem roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o wystąpienie pana posła Zygmunta Wrzodaka, który przedstawi stanowisko klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wobec poselskiego projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niezmiernie się cieszymy, że z inicjatywy klubu PSL rok 2004 prawdopodobnie będzie ogłoszony rokiem Władysława Grabskiego. Był to wybitny mąż stanu, wielki Polak, wielka myśl ekonomiczna, która służyła Polsce, narodowi polskiemu w bardzo trudnych czasach. Moi przedmówcy, posłanki i posłowie, praktycznie wyczerpali wszystkie kwestie związane z jego życiorysem, z jego biografią. Ja chcę przybliżyć jego pamiętniki. Są w nich bardzo dzisiaj nam pomocne zdania, z których powinniśmy wyciągać wnioski na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">„W czasie posłowania mego w Dumie w Petersburgu w latach 1906–1912 poświęciłem się studium nad wykazywaniem, w jakiej mierze skarb rosyjski eksploatował siły finansowe Polski i czerpał z niej korzyści dla Rosji, oraz rozwinąłem pracę w zakresie stopniowego uwalniania Polski spod ucisku tej eksploatacji i zdobywania naszej własnej siły rozwojowej, niezależnej od Rosji”.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Nie daj, Boże, ale Polskę może czekać taka sytuacja, że nie będziemy mieli własnej waluty, bo jest taki trend, żeby skasować polską złotówkę, żeby wszystkie sprawy gospodarcze, ekonomiczne, moralne podporządkować Brukseli. Ta sytuacja będzie podobna do tej, w jakiej Polska była pod zaborami w carskiej Rosji. Obym był złym prorokiem.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">„Gdy w końcu lutego 1924 r. nabrałem pewności, że równowaga budżetu jest realnie osiągnięta, postanowiłem przystąpić do założenia Banku Polskiego. Ustawa o banku była już przygotowaną w czasach Kucharskiego przez komisję, w której brałem udział. Samo ostatecznie zredagowanie ustawy powierzyłem Rybarskiemu i Młynarskiemu - jednocześnie utworzyłem komitet organizacyjny ze Stanisławem Karpińskim na czele w składzie osób: Steczkowskiego, ks. Adamskiego, Chrzanowskiego i Stefczyka”. „(…) w moim rozumieniu Bank Polski powinien być placówką służącą najwyżej pojętym interesom państwa”.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">Czy ktoś z naszych polityków, ekonomistów, prezesów banków, Narodowego Banku Polskiego kieruje się tym interesem, tak jak pan Władysław Grabski? Myślę, że jest absolutnie odwrotnie. Tutaj jest: „najwyżej pojętym interesom państwa”, a w naszych czasach pan prezes Balcerowicz raczej służy międzynarodowym spekulantom finansowym i temu jest podporządkowana polityka Narodowego Banku Polskiego, a nie interesom państwa ani interesom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">Bodajże 10 czerwca 1923 r. była wielka debata w parlamencie polskim. Był wtedy przyjmowany budżet, który przygotował minister Grabski. Pisze on: „nutę największego uznania pod moim adresem wniósł poseł Chądzyński. Wyrażał się: „Dokonał wielkiego dzieła... uratował markę polską przed ostatnią katastrofą utraty wszelkiej wartości”. „Zaprzestanie polityki inflacji, wstrzymanie wzrostu drożyzny i ustalenie cen na towary, zrównoważenie dochodów i wydatków państwowych, stworzenie nowego pieniądza o stałej wartości, wszystko to Polska zawdzięcza wielkim zdolnościom swojego ministra, jego nieskazitelnemu charakterowi, jego nieugiętej woli i wierze w swój naród””. „(…) reforma walutowa w debacie czerwcowej zaatakowaną nie była wcale”. Świadczy to o tym, jakim geniuszem ekonomicznym był Władysław Grabski.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#PosełZygmuntWrzodak">Co do problemów polskiej wsi, pani poseł z SLD zasiała na sali trochę niepokoju, że nie dbał on o polską wieś, nie dbał o polski Górny Śląsk czy o polską gospodarkę, z czym się absolutnie nie zgadzamy. Zacytuję jego bardzo wymowną wypowiedź z pamiętnika: „W podniesieniu kultury wsi widzę wielką konieczność państwową. Chcę zrobić Polskę silną i wielką. W tej Polsce wieś musi być wydajną, a wydajną będzie wtedy, kiedy będzie mogła dużo produkować”. „Jeżeli chcemy przemysłowi naszemu dać istotne zabezpieczenia przed trudnościami, z jakimi walczy, jeżeli chcemy wchłonąć przemysł górnośląski i dać mu wielki zbyt u nas, to się nie da zrobić tego inaczej, jak drogą podniesienia nie tylko zdolności produkcyjnej samoobrony naszej wsi, ale zdolności konsumpcyjnej. Wieś musi być wielkim odbiorcą”. To są święte słowa i ważne słowa dla polskiej wsi i dla polskiego przemysłu. Myślę, że dzisiaj takich polityków w Polsce brak.</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#PosełZygmuntWrzodak">Kończąc, panie marszałku, chcę powiedzieć, że Liga Polskich Rodzin poprze uchwałę o ogłoszeniu roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego, bo ten człowiek, ten wielki Polak, wybitny polityk, zasługuje na to. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Danutę Polak o wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wśród najczęściej przywoływanych wybitnych postaci okresu międzywojennego czołowe miejsce zajmuje Władysław Grabski. Ten wielki naukowiec, społecznik, polityk i mąż stanu, dziś jednogłośnie chwalony, za życia spotykał się z wrogością, choć był jednym z najlepiej wykształconych i najpracowitszych ludzi oddanych polskiej sprawie. Jarosław Iwaszkiewicz tak mówił o nim: Jeżeli do kogo można mieć zaufanie, sympatię, współczucie spośród wszystkich mężów stanu, to przede wszystkim do Władysława Grabskiego. O jego życiu możemy dowiedzieć się z pamiętników jego siostry, syna oraz z prac naukowych i dzieł, które pozostawił po sobie. Lista jego osiągnięć jest długa i oparta na ogromnej wiedzy z zakresu ekonomii politycznej, finansów, prawa, historii i rolnictwa, a głównym jego celem była poprawa sytuacji ekonomicznej obywateli polskich, a zwłaszcza rolników. Angażował się w organizowanie jednostek spółdzielczych, finansowo wspierał szkoły rolnicze. Był autorem wielu prac naukowych, na których opieramy się do dziś.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełDanutaPolak">Głównym celem Grabskiego jako polityka było zapobieżenie kryzysowi walutowemu m.in. poprzez ujednolicenie systemu monetarnego w całym kraju. Jako premier i jednocześnie minister skarbu dokonał gruntownej reformy walutowo-skarbowej, powołał niezależny od rządu Bank Polski, stworzył podstawy stabilizacji złotego poprzez poparcie produkcji krajowej i politykę oszczędnościową. Czy nie tego nam dzisiaj potrzeba?</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PosełDanutaPolak">Dlatego dziś powołujemy się na twórcę i realizatora reformy walutowej i reformy rolnictwa. Grabski był zwolennikiem zmiany w strukturze wsi poprzez dobrowolny wykup ziemi przez obywateli polskich.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#PosełDanutaPolak">Lata odbudowy niepodległego państwa polskiego przyniosły mu sławę, ale i wiele goryczy, upokorzeń od przeciwników reform, aż doszło do rezygnacji z działalności politycznej. Uważał on jednak, że reformy trudne dla społeczeństwa mogą być dobrodziejstwem dla następnego pokolenia. I dziś jesteśmy w takiej samej sytuacji, przygotowując się do przystąpienia do Wspólnoty Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#PosełDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Współczesne problemy naszego kraju skłaniają do porównań i szukania wzorów zachowań w przeszłości. Nawet bowiem w najtrudniejszych warunkach można w krótkim okresie zrealizować wielkie zadania, pod warunkiem że zamiast się kłócić, my Polacy, ponad podziałami politycznymi i ideowymi, rozwiązywać będziemy trudne problemy kraju, jak powiedział Grabski: „Wyobraźnią unosić się w przyszłość, a rozumem trzymać się rzeczywistości”.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#PosełDanutaPolak">I z tym przesłaniem przekazuję pozytywne stanowisko Klubu Parlamentarnego Unia Pracy w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego na okoliczność 130. rocznicy urodzin i 80. rocznicy utworzenia przez niego gabinetu rządowego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Józefa Skuteckiego o wystąpienie w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełJózefSkutecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego. Przyczynkami do podjęcia tej doniosłej inicjatywy są mijająca w grudniu tego roku 80. rocznica powołania gabinetu Władysława Grabskiego oraz przypadająca w przyszłym roku 80. rocznica Banku Polskiego, jego niezależnej rady i wprowadzenia polskiego złotego. W przyszłym roku mija również 130. rocznica urodzin Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełJózefSkutecki">Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej warto przy tej okazji przypomnieć sylwetkę i zasługi Władysława Grabskiego dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PosełJózefSkutecki">Rząd Władysława Grabskiego był rządem fachowców, rządem mającym zaufanie prezydenta, wreszcie rządem zaufania społecznego. W swoim programie Władysław Grabski nawiązywał do projektu przygotowanego wiosną 1923 r. Pierwotny plan naprawy finansów publicznych przewidywał 3-letni okres realizacji. Wcześniej przyjęto już ustawę o państwowym podatku przemysłowym, o podatku majątkowym, ustawę waloryzacyjną zmierzającą do ściągnięcia podatków i innych zobowiązań wobec państwa polskiego. Podjęto także przygotowania do akcji oszczędnościowej.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PosełJózefSkutecki">Dyskutując o rządzie Władysława Grabskiego, nie można nie odnieść się do dzisiejszej sytuacji kraju. Warto zastanowić się, czy w dzisiejszej rzeczywistości mógłby powstać rząd niezależnych fachowców, czy możliwe byłoby przeprowadzenie reform stabilizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PosełJózefSkutecki">Władysław Grabski w swoim exposé w grudniu 1923 r. przedstawił pierwszy plan naprawy skarbu i stabilizacji waluty. Uważał za konieczność zawieszenie wszelkich walk wewnętrznych, dzięki czemu rząd będzie mógł się skupić na reformach i naprawianiu finansów państwa. Niezmiernie ważnym faktem było poparcie reform Grabskiego przez większość społeczeństwa polskiego i przez elity rządzące. Istotne znaczenie miało wprowadzenie nowej waluty, złotego polskiego, i powołanie Banku Gospodarstwa Krajowego jako instytucji kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PosełJózefSkutecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej program naprawy państwa Władysława Grabskiego miał nie tylko istotny wpływ na rozwój gospodarczy Polski międzywojennej, ale stał się również podstawą funkcjonowania gospodarczego Polski w przyszłości. Dlatego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej z uznaniem przyjmuje inicjatywę ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne wystąpienie przedstawi pani posłanka Dorota Kwaśniewska w imieniu koła Polskiego Bloku Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Koła Parlamentarnego Polskiego Bloku Ludowego oświadczenie w sprawie projektu uchwały o ogłoszeniu roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Na początek pozwolę sobie przedstawić kilka historycznych faktów.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PosełDorotaKwaśniewska">20 grudnia 1923 r. premier Grabski wygłosił exposé. Przedstawił program śmiały, ukazujący perspektywę szybkiego wyjścia państwa z ciężkiego położenia gospodarczego. Za główny cel swego gabinetu, utworzonego w sytuacji kryzysu politycznego i gospodarczego, uznał naprawę skarbu przeprowadzoną siłami własnymi kraju. Mówił: „Reforma ta jest sprawą najważniejszą, dlatego rząd odkłada rozstrzygnięcie wszystkich dzielących społeczeństwo problemów do czasu jej przeprowadzenia”. Szybkość, z jaką Grabski ustabilizował walutę polską, i natychmiastowe zbawienne skutki tej stabilizacji wywołały w społeczeństwie przeświadczenie, iż całe życie, cała przyszłość kraju i osobista każdego obywatela zależy od kursu złotego. Entuzjazmowi, z jakim przyglądano się rozmachowi gospodarczemu, tak różnemu od stagnacji poprzednich lat, zaczął nagle towarzyszyć strach, że wszystko to się nagle skończy. Dopóki wyniki były świetne, Sejm jako całość nie ważył się utrudniać Grabskiemu pracy, co było cichym przyznawaniem, że ani ogół posłów, ani kierownictwa poszczególnych stronnictw nie czują się po prostu na siłach przeciwstawić koncepcjom Grabskiego jakiejkolwiek alternatywy gospodarczej, a nawet nie są w stanie w sposób rzeczowy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Reformy gospodarcze Władysława Grabskiego nie zmieniły oczywiście kraju biednego, jakim była Polska, w kraj bogaty. Dały jednak realne podstawy planowego i racjonalnego procesu powolnego postępu gospodarczego. Jego zależność od koniunktur międzynarodowych w połączeniu z wadliwą bazą gospodarczą pozostawioną przez zaborców utrudniała kapitalizację nieodzowną dla racjonalnej polityki inwestycyjnej. Zmiana tego stanu rzeczy wymagała czegoś więcej niż reformy walutowej i skarbowej. Niemniej bez tej reformy jakakolwiek poprawa i jakiekolwiek planowanie byłyby w ogóle niemożliwe. Stąd doniosłość reform i ogromna zasługa Grabskiego i niezbyt licznych jego pomocników.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Metodę działania Grabskiego trafnie określił współczesny mu Feliks Perl w „Robotniku”: „Do rządu pana Grabskiego żadne stronnictwo nie ma szczególnego nabożeństwa, ale też żadne stronnictwo nie ma szczególnej ochoty obalać go”.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PosełDorotaKwaśniewska">13 listopada 1925 r. po prawie 2-letnich rządach gabinet Władysława Grabskiego podał się do dymisji. Była to decyzja dla państwa fatalna, jak pokazały kolejne miesiące - w dodatku dla dużej części społeczeństwa niezrozumiała. Grabski stwierdził, że obaliła go podwójna opozycja - Banku Polskiego i Sejmu. Tak też było w istocie, z tym wszakże, że gdyby i w Sejmie, i w społeczeństwie trzeźwiej patrzono na zagadnienia gospodarcze, gdyby je po prostu lepiej rozumiano, nie nastąpiłby kryzys zaufania w stosunku do najlepszego ekonomisty wśród polityków polskich, jakim był Władysław Grabski.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Historia rządu Grabskiego niech będzie w roku 2004 credo dla polityków w ich działaniu, niech stanowi odnośnik do dzisiejszych działań rządu i parlamentu, niech stanowi historyczny dowód, że kompetencja, wiara, służba narodowi jest sprawą najcenniejszą, ale niech będzie przestrogą także przed partyjniactwem, niekompetencją, tak powszechną wśród elit także i tych dzisiejszych, które w swej działalności mylą służbę dla państwa z działalnością partyjną.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Władysław Grabski miał wiedzę ekonomiczną, polityczne wyczucie, zręczność i dojrzałość. Dał tego dowody w trakcie pełnienia obowiązków premiera. Dojrzałość, wyczucie i zręczność wyrażała się w podporządkowaniu życia politycznego kraju wymogom gospodarczym. Był człowiekiem o wielkiej wiedzy ekonomicznej, wielkiej odwadze i przenikliwości politycznej.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Słowa i praca premiera Władysława Grabskiego winny stać się mottem w działaniu dla nas wszystkich. Powinniśmy się wznieść ponad podziały, aby wspólnie, niezależnie od opcji politycznej, popierać rozwiązania, które służą krajowi. Ci, co nie potrafią działać ponad podziałami, winni wiedzieć, że działają na szkodę kraju.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Dziś Polska potrzebuje naprawy finansów publicznych, wzrostu gospodarczego, rozumnych i odpowiedzialnych polityków, którzy na progu wejścia do Unii Europejskiej nie zmarnują szans, jakie to wejście stwarza, a ci, którzy widzą w wejściu do Unii zło, powinny wreszcie zrozumieć, że naród wyboru już dokonał i postawił nas wszystkich jako swoich przedstawicieli w jasno określonej sytuacji. Dziś Polska potrzebuje Władysława Grabskiego jako ekonomisty i jako polityka, nie tylko jako patrona roku 2004.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego jest za przyjęciem uchwały o ogłoszeniu roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Teraz pan poseł Zbigniew Witaszek proszony jest o przedstawienie stanowiska koła Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Polska Racja Stanu na temat uchwały Sejmu w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełZbigniewWitaszek">Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu w pełni popiera wspomnianą uchwałę, ponieważ nie tylko docenia zasługi Władysława Grabskiego, ale wręcz utożsamia się z postawą, jaką reprezentował ten wybitny mąż stanu.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Ogromnej wagi dokonania naukowe Władysława Grabskiego w dziedzinie nauk ekonomicznych i socjologii były rezultatem jego oddania się sprawie narodu i państwa polskiego. Rozwój cywilizacyjny kraju oraz poprawa sytuacji ekonomicznej Polaków były nadrzędnym celem, jaki przyświecał jego działalności politycznej i naukowej. Były celem, który przyświecał całemu życiu tego wybitnego polityka.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełZbigniewWitaszek">Jesteśmy przekonani, że warto, szczególnie dzisiaj, przywołać pamięć dokonań i szlachetnych motywacji Władysława Grabskiego, zwłaszcza w kontekście czekającej nas akcesji do Unii Europejskiej. Należy podkreślić zasługi Grabskiego dla rozwoju polskiego rolnictwa, jego działalność na rzecz unowocześnienia i rozwoju polskiej wsi, zaangażowanie w rozwój spółdzielczości rolnej. Osiągnięcia te i przyświecająca Grabskiemu motywacja niech będą wzorem dla tych, którzy dzisiaj zajmują się sprawami rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PosełZbigniewWitaszek">Przypominamy, że Władysław Grabski jako delegat na kongres wersalski bronił interesów ekonomicznych odradzającego się państwa polskiego. Miał przy tym na względzie interes państwa, polską rację stanu. Jego celem było dobro i pomyślność całego społeczeństwa, a nie jedynie pewnych grup społecznych.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PosełZbigniewWitaszek">W kryzysowej sytuacji, podczas obrony młodego państwa polskiego przed najazdem Armii Czerwonej, podjął trud tworzenia rządu pozaparlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PosełZbigniewWitaszek">Mimo opozycyjnej postawy lewicy wobec tego gabinetu w swoim exposé zapowiedział reformy bliskie ówczesnej lewicy, zwłaszcza ruchowi chłopskiemu. Uczynił to, kierując się wymogiem sytuacji - nie gierkami politycznymi w Sejmie, lecz sytuacji społecznej, ponieważ zapowiedziane reformy były potrzebne polskiemu społeczeństwu i państwu.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PosełZbigniewWitaszek">Warto przypomnieć, że Władysław Grabski wziął na siebie osobistą odpowiedzialność za klęskę polskiej dyplomacji podczas konferencji w Spa. Tylko wielcy ludzie nie wstydzą się przyznać do błędu. Również takich wzorów honorowej postawy bardzo nam dzisiaj brakuje.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PosełZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Władysław Grabski był dwukrotnie premierem rządu pozaparlamentarnego i zawsze jako premier dążył do zawarcia ponadpartyjnego kompromisu, nie po to jednak, by zachować tekę premiera, lecz z myślą o rozwiązaniu palących problemów państwa i społeczeństwa. Nie robił tego dla stanowiska ani z myślą o własnej karierze politycznej. W lipcu 1923 r. zrezygnował z teki ministra skarbu, ponieważ spory polityczne w Sejmie uniemożliwiły mu skuteczne przeprowadzenie reform ekonomicznych. To właśnie zadanie, jakie sobie wówczas postawił - ratowanie kraju - było jego nadrzędnym celem, a nie stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#PosełZbigniewWitaszek">Ogłoszenie Władysława Grabskiego, wybitnego naukowca, działacza politycznego i męża stanu, patronem 2004 r. odpowiada sytuacji, w jakiej obecnie znalazło się państwo polskie i naród polski. Postawa i osiągnięcia Grabskiego są tym wzorem, którego dziś potrzebujemy. Niech patronat Władysława Grabskiego nad 2004 r. będzie dobrym znakiem. Jest to symbol, którego nam wszystkim potrzeba. Niech ten symbol skłoni do refleksji zwłaszcza władze Polski, by pamiętały, że można i należy działać przede wszystkim z myślą o pomyślności państwa i narodu, i polskiej racji stanu. Dlatego Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu będzie głosowało za wspomnianą uchwałą. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze są dwa pytania, które chcą zadać pani posłanka Gabriela Masłowska i pani posłanka Gertruda Szumska.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy ktoś jeszcze? Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę panią posłankę Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie i Panowie Posłowie! Czy twórca polskiego systemu bankowego i sprawca umocnienia złotego polskiego - Władysław Grabski zgodziłby się na likwidację polskiej waluty w sytuacji, gdy nieznane są procedury odejścia od waluty narodowej i powrotu do niej, a obywatele wielu krajów wyrażają niezadowolenie z likwidacji walut narodowych? Przykładem tego jest referendum z 14 września w Szwecji.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Czy zgodziłby się na kompromitujące naród decyzje pozbawiające ważnego instrumentu oddziaływania na modernizację gospodarki w postaci własnej polityki pieniężnej? I czy zgodziłby się na na oddanie oddanie prerogatyw Narodowego Banku Polskiego obcym państwom, na likwidację banków polskich, a w tych, które pozostały, na obsadzanie stanowisk prezesów przez bezpaństwowców, wysługujących się obcym interesom?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PosełGabrielaMasłowska">Czy świadomie i dobrowolnie zgodziłby się na uczestniczenie w procesie mającym na celu zbudowanie państwa europejskiego i zlikwidowanie Rzeczypospolitej Polskiej?</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">Czy zgodziłby się na wpuszczenie na polską Giełdę Papierów Wartościowych obcych banków wypompowujących polskie kapitały pieniężne, zamiast wykorzystywać je na finansowanie polskich firm proeksportowych?</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PosełGabrielaMasłowska">Usta mówią co innego, niż czynią ręce. Oto jest refleksja. Będąc otwarty wobec świata zewnętrznego, potrafił umacniać polski interes narodowy. Można powiedzieć: były to inne czasy. Wówczas też były naciski liberałów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I pani poseł Gertruda Szumska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełGertrudaSzumska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełGertrudaSzumska">Wpłynął projekt uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Władysława Grabskiego.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełGertrudaSzumska">Władysław Grabski był wielkim polskim ekonomistą, agronomem i mężem stanu. Chcemy czcić jego pamięć, ale nasuwają mi się takie pytania:</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#PosełGertrudaSzumska">Pierwsze: Jak ma się czczenie wielkiego polskiego ekonomisty do obecnego stanu polskiej gospodarki, do jej planowego niszczenia - można wręcz powiedzieć: do sabotażu gospodarczego dokonywanego od kilkunastu lat przez Unię Europejską przy współpracy rządzących Polską elit?</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#PosełGertrudaSzumska">Pytanie następne: Mamy co roku ogromny deficyt handlowy z krajami Unii Europejskiej, wynoszący w sumie od 1991 r. prawie 70 mld dolarów. Czy Polska naprawdę nie ma czego oferować Europie? Czy musimy sprowadzać stamtąd dosłownie wszystko? Czy to nie raczej polityka rządów i Leszka Balcerowicza - nadwartościowy kurs złotówki, brak wsparcia eksportu, wysokie podatki i koszty ubezpieczeń doprowadzają do niekonkurencyjności polskich firm i polskich produktów?</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#PosełGertrudaSzumska">Władysław Grabski dbał o polską gospodarkę, dbał o jej rozbudowę, podobnie jak inny wielki człowiek okresu międzywojennego - Eugeniusz Kwiatkowski. Ci ludzie nie wyprzedawali za bezcen majątku narodowego, jak to uczyniono np. ze Stocznią Gdańską. Widzieli możliwość współistnienia w gospodarce własności prywatnej, państwowej i komunalnej. Dlaczego dzisiejsi ekonomiści sterujący państwem systematycznie wyprzedają to, co wywalczyły i wypracowały pokolenia Polaków?</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#PosełGertrudaSzumska">Następne pytanie: Władysław Grabski był też znakomitym rolnikiem. Co by powiedział dzisiaj, gdyby zobaczył sytuację polskiej wsi? Wnioskodawców uchwały reprezentuje pan poseł Jarosław Kalinowski, który odpowiedzialny jest za haniebny wynik negocjacji kopenhaskich, które przez szereg lat stawiają polskiego chłopa w gorszej pozycji wobec konkurentów zza Odry. Ten okres wystarczy, aby polskie rolnictwo całkowicie pogrążyć. Jak to się ma ze strony PSL do szerzenia pamięci o Władysławie Grabskim, po tak marnym przysłużeniu się polskiej wsi?</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#PosełGertrudaSzumska">Piąte pytanie. Cały czas dostaję od polskich firm budowlanych listy z prośbą o zablokowanie wprowadzenia 22% VAT w budownictwie. Podwyższenie podatku w tej gałęzi gospodarki, gałęzi nakręcającej koniunkturę, może spowodować nie tylko upadek wielu polskich firm z tej branży, ale negatywne konsekwencje w gospodarce jako całości. Proszę o jasne określenie, czy planowany podatek, 22% VAT na materiały budowlane, jest wymogiem Unii Europejskiej, czy wynikiem polityki rządu.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#PosełGertrudaSzumska">Daj Boże, aby znalazł się jak najszybciej taki mąż stanu, jakim był Władysław Grabski, bo bardzo jest potrzebny dzisiaj Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Większość pytań miała charakter retoryczny, niemniej jednak pozwolę sobie do niektórych z nich w jakiś sposób się ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełZbigniewSosnowski">Wszyscy mówcy przywoływali tu wiele cytatów, z których jasno wynikało, że Władysław Grabski był zawsze zwolennikiem budowy państwa w oparciu o siły własnego narodu.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełZbigniewSosnowski">Odpowiadając na pytania pani poseł Szumskiej, chciałbym powiedzieć, że rok 2004 powinien być Rokiem Władysława Grabskiego choćby dlatego, że jest on wołaniem do sumień Polaków, by zachowywali się tak, jak Władysław Grabski.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełZbigniewSosnowski">Odpowiadając na oskarżenie wobec pana premiera Kalinowskiego, chciałbym powiedzieć, co następuje: Bardzo serdecznie dziękuję Lidze Polskich Rodzin za wsparcie, jakie okazywała właśnie premierowi w czasie negocjacji. Natomiast my przecież wszyscy wiemy, że wiele ugrupowań tego wsparcia moralnego tak dobrze nie dało. Myślę, że pan premier Kalinowski zrobił bardzo wiele i - przypominam sobie dyskusje po negocjacjach - wiele ugrupowań wskazywało na to, że Kalinowski odegrał w negocjacjach bardzo pozytywną rolę. Nie wiem, ilu tu obecnych na sali, ile osób w państwie polskim ma świadomość tego, że gdyby nie Kalinowski, to podpisane wyniki negocjacji byłyby pewnie znacznie gorsze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To było ostatnie wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję państwu posłom za udział w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o poselskim projekcie ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru (druki nr 530 i 1903).</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo że punkt poprzedni, związany z uchwaleniem przez Wysoką Izbę roku 2004 Rokiem Władysława Grabskiego, nie jest bezpośrednio związany z tym punktem, jednak wydaje się, że jest jakiś bezpośredni związek tych dwóch punktów, bo oto pokolenie ludzi, którzy tworzyli II Rzeczpospolitą, doświadczyli czegoś, co trudne jest do wyobrażenia, zważywszy na rozmiar represji, rozmiar niesprawiedliwości, krzywd, jakich doznali w wyniku tego, co dla Polski nastąpiło 1 września i 17 września. Data dzisiejsza jest datą symboliczną, albowiem 17 września 1939 r. Polska została rozdarta również i od wschodu przez najeźdźcę sowieckiego. W wyniku tego, co się stało 17 września i później, liczne zastępy Polaków doznały wielu krzywd: deportowani, wyrzuceni, zesłani, byli specjalnie traktowanymi więźniami na Golgocie Wschodu.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Grupa posłów wystąpiła z inicjatywą ustawodawczą ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru, by upamiętnić i oddać cześć, honor tym wszystkim, którzy w tej grupie szczególnie pokrzywdzonych polskich obywateli się znaleźli. Ustanowienie Krzyża Zesłańców Sybiru to spełnienie wieloletnich oczekiwań Sybiraków, wyrażanych przede wszystkim przez ich organizację Związek Sybiraków, zrzeszającą polskich obywateli, którzy przeszli piekło represji na terenie byłego Związku Radzieckiego, na tej Golgocie Wschodu czy, jak pisze w jednej z książek Józef Czapski, „na nieludzkiej ziemi”.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ustanowienie krzyża Sybiraków nadawanego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej będzie wyrazem hołdu, moralnego zadośćuczynienia, będzie wyrazem pamięci o tych Polakach, którzy nie będą już mogli otrzymać tego krzyża, bo albo nie wrócili z Sybiru, pozostali tam na zawsze - niejednokrotnie bezimienni, w ogóle niezapisani na kartach, które upamiętniają rozmiar represji sowieckich wobec Polaków i obywateli polskich - albo też nie doczekali dnia ustanowienia odznaczenia ustawą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Krzyż jest hołdem dla wierności wobec ideałów niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Dokumentujemy ten czas. Pojawiają się kolejne dokumenty i książki autobiograficzne oraz wspomnienia. Można jednak właśnie retorycznie zapytać: Czy da się opisać rozmiar niedoli, głodu, cierpienia, poniżenia, ale nade wszystko również tęsknoty i oczekiwań, że pojawi się czas, kiedy wróci wolna Polska, a ci, którzy są zesłańcami, wrócą do niej, wrócą do swojej macierzy? Dokumenty pokazują również wielką niejednokrotnie beznadzieję, jakiej doznawali, i krzywdy, jakich doznali nasi rodacy „na nieludzkiej ziemi”. II wojna światowa skończyła się w 1945 r., więźniowie obozów koncentracyjnych, oflagów, stalagów mieli szanse powrotu, natomiast represje wobec zesłańców Sybiru nie kończyły się z dniem zakończenia II wojny światowej, wręcz przeciwnie, trwały nadal.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ministerstwo Sprawiedliwości wydało dokument o represjach wobec Polaków i polskich obywateli stosowanych przez państwo sowieckie. Już samo porównanie liczb represjonowanych, które są ustalone w badaniach, udokumentowane, wskazuje, jak wiele to było osób. Jeńcy internowani - 43 tys., w latach 1939–1941, aresztowani na kresach wschodnich - 110 tys., deportowani - 320 tys. Udokumentowana liczba osób aresztowanych w latach 1941–1944 to 3 tys. Internowani w latach 1944–1945 to 40 tys. Aresztowani i deportowani w latach 1944–1945 to 50 tys. Z dokumentacji zatem wynika, że udokumentowanymi represjami, według tego dokumentu, było objętych 566 tys. polskich obywateli. Ale przecież jest to tylko liczba udokumentowana, a jest jeszcze liczba nieudokumentowana, która według szacunków sięga ponad 1,5 mln polskich obywateli. Trzeba też powiedzieć, że aresztowania i pobyt w łagrach obywał się za akceptacją i za wiedzą władz ówczesnej Rosji sowieckiej. Dotyczy to zarówno lat 1939–1941, aresztowań w latach 1944–1945, jak i okresu po 1945 r. I to są różne decyzje, decyzje organów ówczesnego Komisariatu Spraw Wewnętrznych, ale również i innych organów państwa sowieckiego.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Według dokumentacji, którą przedkłada m. in. Związek Sybiraków, w latach 1940–1952 zesłano w głąb Związku Radzieckiego ponad 507 tys. osób. To jest dokumentacja prowadzona przez sam związek, ale przecież to nie wyczerpuje wszystkich kategorii osób zesłanych, represjonowanych. Związek Sybiraków obecnie liczy prawie 51 tys. członków, ale również twierdzą oni, według zebranej dokumentacji, że na dzień 31 sierpnia b. r. pozostało przy życiu prawie 60 tys. byłych zesłańców i łagierników.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony poselski projekt ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru został skierowany do rozpatrzenia przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. W trakcie prac komisji, która powołała do opracowania tej ustawy podkomisję, dokonano szeregu zmian, co prawda w krótkiej ustawie, zajmującej kilka artykułów, ale uczyniono to po to, aby przepisy ustawy były zgodne z zasadami legislacji, żeby zakres przedmiotowy tejże ustawy był jasno określony, żeby przedłożone przepisy były zgodne z zasadami heraldyki oraz przepisami ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Komisja w trakcie prac dokonała zmiany zapisów m. in. art. 2, który określa uprawnionych do nadania Krzyża Zesłańców Sybiru. Uznano, że krzyż będzie nadawany osobom żyjącym w dniu wejścia w życie ustawy. W art. 2 określono uprawnionych do wniosku o nadanie Krzyża Zesłańców Sybiru, ustanawiając jako właściwego do tego wniosku ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, natomiast w stosunku do osób nieposiadających obywatelstwa polskiego aktualnie i stale zamieszkałych za granicą - ministra spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Skreślono art. 4 i 5 projektu, a art. 6 stał się art. 4. W art. 5 określono odznakę krzyża, wykonanie tejże odznaki, wymiar, symbolikę, napis, kolorystykę oraz wymiary i kolorystykę wstążki, na której będzie zawieszona odznaka Krzyża Zesłańców Sybiru.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Art. 6. zobowiązano prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do wydania rozporządzenia, w którym ma być uregulowany tryb postępowania w sprawach o nadanie krzyża, względnie pozbawienia krzyża lub jego utraty w wyniku orzeczenia przez sąd praw publicznych, tryb postępowania w przypadku zniszczenia lub zagubienia odznaki krzyża lub legitymacji oraz wzór legitymacji.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Komisja wnosi, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2004 r. Wnioskodawcy projektu ustawy wnosili, aby był to termin wcześniejszy. Jednak ze względu na konieczny czas wdrożenia, wydania rozporządzenia, wybicia przez Mennicę Państwową odznaki Krzyża Zesłańców Sybiru termin ten w ocenie komisji byłby nierealny. Musieliśmy dostosować ten termin do takiego kalendarza, iżby nie było takiej sytuacji, że oto ustawa weszła w życie, a nie jesteśmy przygotowani realnie do przyznania i wręczenia tegoż odznaczenia.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych w trakcie swoich prac zwróciła się do Komisji Heraldycznej, działającej przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji, o wyrażenie opinii w przedmiocie ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru. Opinia Komisji Heraldycznej obejmowała 9 punktów.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Po pierwsze, Komisja Heraldyczna pozytywnie zaopiniowała projekt ustawy o ustanowieniu, przychylając się do koncepcji oparcia przyjętej symboliki na mającej już swoją tradycję w emblematyce zastosowanej w Związku Sybiraków - skrzyżowanych mieczy i zerwanych kajdan. Jednak zwróciła również uwagę na konieczne zmiany i uzupełnienia, które zostały ujęte w projekcie ustawy, który przedkłada Wysokiej Izbie Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Po pierwsze, dotyczyło to wizerunku herbu Rzeczypospolitej, który, jak wnosiła Komisja Heraldyczna, powinien odpowiadać cytowanym przepisom ustawy. Widoczna tarcza herbowa - jak stwierdzała Komisja Heraldyczna - powinna odpowiadać przepisom ustawy o hymnie i godle państwowym. Również zwróciła uwagę na konieczne pomieszczenie w opisie krzyża barwy mieczy, jak również proporcji tychże mieczy. Zwróciła również uwagę na wymiary krzyża. Stąd też komisja stwierdziła, że w stosunku do projektu został ten wymiar zmniejszony i odznaczenie odpowiada wymiarami Krzyżowi Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Również opis zarówno samego odznaczenia odznaki krzyża, jak i wstążki, został zmieniony tak, iżby nie było nieporadności językowej. Również komisja zwróciła uwagę na konieczność przedstawienia w załączniku do niniejszej ustawy projektu tego odznaczenia w skali 1:1. Wszystkie te zalecenia skierowane przez Komisję Heraldyczną do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zostały pomieszczone i uwzględnione w przedłożonym państwu sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-144.15" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Nie uwzględniliśmy natomiast wniosku Komisji Heraldycznej, który zalecał, iżby oprócz legitymacji również dokumentem nadania był dyplom, który miałby być w propozycji Komisji Heraldycznej dokumentem uroczystym, potwierdzającym odznaczenie.</u>
          <u xml:id="u-144.16" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak powiedziałem, wszystkie te uwagi zostały wnikliwie rozpatrzone przez komisję, zostały uwzględnione, z wyjątkiem postulatu o ustanowieniu dyplomu. Stwierdziliśmy, że ta sprawa i dotychczasowy sposób regulacji, jeżeli chodzi o odznaczenia, nigdy nie był dokumentowany dyplomem, tylko zawsze legitymacją, stąd też ten postulat nie został uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-144.17" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za prace w szczególności członkom podkomisji, która zajmowała się tą ustawą, jak również podziękować za udział w pracach nad tą ustawą i pilnowaniem, żeby wreszcie wieloletni postulat Sybiraków został spełniony, przedstawicielom Związku Sybiraków, którzy nadzorowali niejako prace nad tą ustawą, jeśli chodzi o tryb i termin.</u>
          <u xml:id="u-144.18" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie przedłożonego sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-144.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wystąpi pan poseł Marcin Wnuk.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMarcinWnuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru, druk nr 530.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełMarcinWnuk">W latach 1939–1956 setki tysięcy polskich rodzin los dotknął deportacji z rodzinnych stron na daleką Syberię, do Kazachstanu i na tereny północnej Rosji. Tak masowy proces wysiedleń z wielowiekowych miejsc zamieszkania był skutkiem obłąkańczych zapędów totalitarnego systemu stalinowskiego. Tylko dlatego, że byli obywatelami polskimi, nasi rodacy zsyłani byli w odległe strony, tracili bezpowrotnie dobytek całego życia i byli zdani na często nie do pokonania trudy i znoje. Wielu z nich nie mogło znieść katorgi zsyłek, tracili życie na obcej ziemi. Ci nieliczni, którzy przeżyli, nie uzyskawszy utraconych dóbr i zdrowia, nie mogli już wrócić do normalnego życia. Poza stratami materialnymi pozostały nie do odrobienia krzywdy moralne, do dziś mimo upływu tak długiego czasu tkwiące w ludzkich sercach.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełMarcinWnuk">Trafiająca do Sejmu inicjatywa ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru jest dowodem zadośćuczynienia moralnego, jest też i pozostanie wyrazem pamięci i hołdu wobec obywateli polskich dla ich męczeństwa oraz wierności ideałom wolności i niepodległości. Nieliczne już, ale bardzo mocno ze sobą scementowane środowiska byłych zesłańców i ich rodzin, przyjmą na pewno fakt ustanowienia tego odznaczenia z wielkim zadowoleniem. Niech więc ustanowienie tego odznaczenia będzie naszym skromnym zadośćuczynieniem, dowodem naszej pamięci. W wielu miejscach naszego kraju podjęto inicjatywy upamiętniające te niezwykle tragiczne przeżycia Polaków, którym los nie oszczędził deportacji, zsyłek i wypędzeń. Lokalne społeczności, aby tym ludziom oddać hołd, opatrzyły stosownymi napisami miejsca publiczne, place, ulice miast. Z satysfakcją mogę również poinformować, że w moim rodzinnym mieście Inowrocławiu rada miejska kilka lat temu nadała jednemu z placów w centrum miasta nazwę: skwer Sybiraków.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PosełMarcinWnuk">Zdajemy sobie sprawę, że wobec ogromu ofiar i cierpień żadne słowo pisane i mówione, żaden gest nie będzie w stanie wyrazić należnego uznania.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PosełMarcinWnuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stało się faktem niezwykle znamiennym, że w toczącej się w Europie dyskusji o wypędzeniu i wypędzanych doniosłym głosem tej ustawy mówimy o naszych rodakach. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera poselski projekt ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o wystąpienie pana posła Grzegorza Dolniaka w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzień, w którym następuje zbieg dwóch faktów, rocznicy agresji sowieckiej na Polskę oraz rozpatrywania inicjatywy uhonorowania żyjących ofiar tej agresji, zsyłanych w głąb Związku Sowieckiego, powoduje, że swoje wystąpienie chciałbym rozpocząć, cytując fragmenty „Pieśni wygnańców z ojczyzny”: Ojczyzno nasza. Ziemio ukochana,/ w trzydziestym dziewiątym cała krwią zalana./ Nie dość, że Polskę na wpół rozebrali,/ jeszcze Polaków na Sybir wysłali./ O, Polska nasza, ziemio nasza święta,/ gdzie twoje syny, gdzie twoje orlęta?/ Dzisiaj w sybirskie tajgi przyjechali./ Czy kiedy ciebie będziem oglądali?/ Zima, śnieg straszny w lesie, ciężka praca,/ głód i tęsknota ciężko nas przygniata./ Tyfus okrutny wśród ludzi się szerzy,/ co dzień, to więcej pod sosnami leży.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Historia Polski, w tym także najnowsza, zawiera wiele zabarwień, przekłamań, przemilczeń, podyktowanych doraźnymi potrzebami politycznymi. O ile agresja i okupacja niemiecka znalazła pełne odbicie w literaturze i publikacjach Polski powojennej, to starannie pomijano lub zakłamywano wiele prawd z historii stosunków polsko-sowieckich. W dniu dzisiejszym mija 64. rocznica haniebnej, podstępnej napaści Rosji sowieckiej na Polskę; napaści, która całkowicie odebrała nam taktyczne możliwości obrony przed hitlerowskim najeźdźcą. Ten dzień stał się jednocześnie początkiem tragedii wielu Polaków zamieszkałych na terenach, na które wtargnęły sowieckie zagony.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PosełGrzegorzDolniak">Jeszcze do niedawna niewiele mówiło się o środowisku sybiraków, o ludziach, którzy z rąk władzy radzieckiej doznali wiele krzywd i cierpień. Wydarzenia, które miały miejsce na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej w latach 1939–1941 i po 1944 r., dotknęły większość zamieszkałych tam obywateli narodowości polskiej. Zbrodniczą politykę rządu radzieckiego, czyny, których dopuścili się sowieccy oprawcy, można określić czystkami etnicznymi, porównywalnymi z działaniami okupanta niemieckiego, z tą tylko różnicą, że trwały jeszcze długo po II wojnie światowej.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PosełGrzegorzDolniak">Ci, którzy stawiali opór, ginęli na miejscu. Pozostali, całymi rodzinami brutalnie wypędzani z miast i wsi, często tracili życie z powodu głodu, mrozu i wycieńczenia podczas wielotygodniowego transportu, a także wskutek niewolniczej pracy w kamieniołomach czy też przy wyrębie syberyjskich lasów. Dla zobrazowania tej tragedii pozwolę sobie w tym miejscu przytoczyć fragmenty wspomnień jednego z zesłańców:</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PosełGrzegorzDolniak">Na bocznicy kolejowej stał transport bydlęcych wagonów. Drewniane prycze, zakratowane okna, w końcu dziura w podłodze, obita deską, do załatwiania potrzeb fizjologicznych. Po załadowaniu wagonów, w których był okropny ścisk, po skompletowaniu transportu, zamknięto drzwi na kłódki. Co drugi, trzeci wagon w maleńkiej stróżówce stał żołnierz - by czasami ktoś nie uciekł. Zaczepiono dwa parowozy. Usłyszeliśmy gwizd i transport ruszył w nieznanym kierunku. Ludzie płakali, krzyczeli: „Żegnaj, Polsko”. Dla wielu z nich było to ostatnie pożegnanie z krajem. Jechaliśmy sześć tygodni. Wartownicy raz dziennie otwierali wagony, żebyśmy mogli sobie nabrać gorącej wody i zaczerpnąć trochę świeżego powietrza. W czasie podróży ludzie umierali i rodziły się dzieci. Na terenach Związku Radzieckiego przy dużych mrozach w wagonach ludziom przymarzały głowy do desek, a zmarłych wyrzucano z wagonów. Wszyscy cierpieli straszliwie. Tego się nie da opisać.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PosełGrzegorzDolniak">Wysoka Izbo! Niewolnicza praca w syberyjskich ostępach, gdzie mrozy sięgały nieraz 60 stopni, oraz łagrach rozrzuconych po całej azjatyckiej części byłego Związku Radzieckiego zdziesiątkowała rzesze zesłańców. Umierali wszyscy, młodzi i starzy, doświadczani ostrym klimatem, głodem, chorobami i mrozem. Jedyne, co ich utrzymywało przy życiu, to wola przetrwania i nadzieja powrotu do ukochanej ojczyzny. Wielu z tych, którzy przeżyli pierwsze lata zsyłek na Syberii, w Kazachstanie i północnej Rosji, opuściło nieprzyjazną ziemię w konsekwencji agresji Niemiec na Związek Radziecki, walcząc, o ironio historii, wtedy już ze wspólnym wrogiem. Część pozostała na miejscu, wielu już na zawsze.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#PosełGrzegorzDolniak">Ci, którzy przeżyli, wspomnieniami wracają do wszystkich tych bliskich, którzy nie wytrzymali tej golgoty syberyjskiej i zostali tam na zawsze, składając najwyższą ofiarę, swoje życie. Nie byli przestępcami ani wrogami; zginęli za to, że byli Polakami. Tam zostali pochowani, gdzieś pod sosnami, często nie w grobie, lecz w zaspach syberyjskiego śniegu, a tak bardzo pragnęli powrócić do Polski.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie marszałku, jeszcze minutkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spośród półtora miliona Polaków wywiezionych na zsyłkę i do łagrów w latach 1939–1956 do dzisiaj żyje zaledwie niecałe sto tysięcy. Ludziom tym należy się szacunek i przynajmniej symboliczne zadośćuczynienie za krzywdy i cierpienia, których doznali. Propozycja ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru jest spełnieniem wielu lat oczekiwań środowiska Związku Sybiraków, zrzeszającego obywateli polskich represjonowanych na terenach byłego Związku Radzieckiego. Pozwoli wskrzesić w tych ludziach, niejednokrotnie już na krawędzi życia, wiarę w pamięć państwa polskiego o cierpieniach swojego narodu. Odznaczenie to będzie wielką moralną satysfakcją i wyrazem pamięci o wszystkich tych, których los rzucił na nieludzką ziemię, moralnym zadośćuczynieniem za krzywdy i cierpienia, hołdem za wierność ojczyźnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Kamińskiego, który wystąpi w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru ma na celu uhonorowanie żyjących ofiar sowieckich czystek etnicznych na kresach wschodnich Rzeczypospolitej. Każdemu Polakowi słowo „Sybir” kojarzy się z ziemią nieludzką, lodowym piekłem, krainą powolnego konania. Przez ostatnie 300 lat było to miejsce cierpienia, często śmierci tysięcy polskich patriotów. Tragiczna sztafeta pokoleń trwała od połowy XVIII wieku do połowy wieku XX. Konfederaci barscy, powstańcy kościuszkowscy, żołnierze wielkiego Księstwa Warszawskiego, powstańcy listopadowi, styczniowi, spiskowcy i rewolucjoniści przełomu XIX i XX wieku trafiali na Syberię, bo swe marzenia o wolnej Polsce mieli odwagę przekuwać w czyn. Celem władz carskiej Rosji było wyeliminowanie ze społeczeństwa jednostek najbardziej aktywnych, bojowych i zdeterminowanych w walce o niepodległość. Inne cele stawiały sobie władze Rosji sowieckiej w latach czterdziestych minionego wieku. Im nie chodziło tylko o likwidację struktur państwa polskiego, ani o złamanie ducha narodowego Polaków. Celem represji sowieckich na kresach wschodnich Rzeczypospolitej było całkowite, biologiczne usunięcie żywiołu polskiego z tych ziem. Ci, którzy podejmowali walkę, ginęli od razu. Pozostali tylko dlatego, że byli Polakami, musieli wyginąć w tajgach Sybiru czy w stepach Kazachstanu. W bydlęcych wagonach wywożono mężczyzn, kobiety, starców i dzieci. Tysiące umierały po drodze. To były klasyczne czystki etniczne i nigdy nieosądzone zbrodnie przeciwko ludzkości. Taki los spotkał, według szacunkowych danych, od 1,5 do 2 mln naszych rodaków. Tym, którzy przetrwali zsyłkę, nigdy nie było już dane wrócić do ich małych ojczyzn, do ich Wilna, Grodna czy Lwowa.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełMariuszKamiński">Niech ta debata będzie też głosem w tak gorącej ostatnio dyskusji dotyczącej wypędzonych. Niech ci, którzy rozpętali piekło II wojny światowej, a później na skutek poniesionej przez siebie klęski zostali zmuszeni do opuszczenia części swych ziem, wywiezieni do amerykańskiej strefy okupacyjnej, zachowają odpowiedni umiar i proporcje w eksponowaniu swojej martyrologii.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Cieszy mnie dzisiejsza jednomyślność, poparcie dla omawianego projektu ustawy. Jednak muszę odnieść się do niektórych głosów, jakie padały podczas pierwszego czytania ustawy na posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Otóż wtedy część posłów SLD w sposób haniebny kwestionowała zasadność ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru z uwagi na koszty, jakie będzie musiał ponieść budżet państwa. Pragnę uspokoić tych posłów: niewątpliwie będą to mniejsze koszty, nie będzie to tyle kosztowało budżetu państwa, co chociażby zakup luksusowych limuzyn dokonany przez SLD-owskiego ministra zdrowia na potrzeby kierownictwa tego resortu.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Krzyż, jaki chcemy dziś ustanowić, jest wyrazem szacunku dla naszej historii, jest formą moralnego zadośćuczynienia tym, którzy przeżyli na zesłaniu lata upokorzenia, bólu, głodu i braku nadziei. Jest znakiem naszej pamięci o tych, którzy na zawsze pozostali na nieludzkiej ziemi i nie mają nawet krzyża na grobie. Dlatego klub Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera projekt tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Marka Sawickiego o wystąpienie w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku chciałem w imieniu mojego klubu, klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, zgłosić pełne poparcie dla projektu tej ustawy, bo przecież byliśmy wnioskodawcami.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełMarekSawicki">Natomiast pozwólcie, że przy tej okazji powiem jeszcze parę zdań. Otóż to jest znamienne, że nad Krzyżem Zesłańców Sybiru, nad tym symbolem upamiętnienia czy zadośćuczynienia, dyskutujemy 17 września, a więc w dniu, kiedy wojska sowieckie wbiły Polsce ten przysłowiowy nóż w plecy. Od tego dnia praktycznie zaczął się kolejny etap gehenny: zesłania, wagony. Jednak to nie był początek, mówił o tym mój poprzednik. Tak naprawdę zesłania Sybir to okres ok. 200 lat. To jest problem utraty niepodległości, to jest problem zaborów, powstań, ale także problem II wojny światowej i okresu po II wojnie światowej.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełMarekSawicki">Trzeba dziś wyraźnie z tej trybuny powiedzieć i przeprosić wszystkich sybiraków i ich potomków, że Rzeczpospolita, jeszcze ta wcześniejsza, ludowa, wstydliwie pomijała ten temat, a III Rzeczpospolita potrzebowała aż 14 lat na to, żeby o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełMarekSawicki">Chcę powiedzieć, że mam osobiste odniesienia wiążące się z tym odznaczeniem, bo mój dziadek Wacław 11 listopada 1944 r. jako żołnierz Armii Krajowej z konwojem z Sokołowa Podlaskiego został wywieziony na Ural. 1 sierpnia ugodzony kulą w plecy pozostał na tej ziemi, zostawiając czworo dzieci bez matki, bo babcia w 1943 r. zmarła na tyfus, a zaraziła się nim podczas udzielania pomocy żołnierzom sowieckim zbiegłym z niemieckiego obozu jenieckiego. Dziś można by się zastanawiać, czy w ogóle jest jakaś miara cierpień tamtych pokoleń i czy można przełożyć te cierpienia na współczesną Rzeczpospolitą. Myślę, że takiej miary nie da się określić.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełMarekSawicki">Myślę także, że znamienna dziś, kiedy dyskutujemy o Krzyżu Zesłańców Sybiru, była wczorajsza dyskusja „Rzeczpospolitej”, gdzie potomkowie niemieckich agresorów domagają się centrum wypędzonych. Na szczęście wczoraj politycy polscy mówili prawie jednym głosem. Przez ostatnich kilka lat poseł Janusz Dobrosz wielokrotnie mówił tak, jak wczoraj politycy w tej debacie, że trzeba przypominać o nieszczęściach Polski i o tym, co spotkało Polskę w wyniku II wojny światowej. Wtedy część tych polityków, którzy wczoraj jednomyślnie się wypowiadali, mówiła, że poseł Dobrosz to rewizjonista i wróg pojednania między Polską a Niemcami. Myślę, że w świetle tej wczorajszej dyskusji, w świetle tych naszych doznań historycznych warto, żebyśmy wchodząc do Europy, pamiętali, co przeszły pokolenia Polaków, jakie nieszczęścia i represje spotkały nas i z jednej, i z drugiej strony i żeby, pamiętając o tym, z otwartą głową, z otwartym sercem iść do innych narodów i budować to pojednanie. Jednak to pojednanie może być budowane tylko i wyłącznie wtedy, kiedy zadośćuczynimy prawdzie historycznej.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#PosełMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnoszę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, aby jeszcze na tym posiedzeniu przejść do trzeciego czytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Waldemara Borczyka o wystąpienie w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam wielki zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o poselskim projekcie ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełWaldemarBorczyk">Intencja posłów wnioskodawców, autorów tego projektu, jest złożenie hołdu tym wszystkim, którzy ponieśli najbardziej niezasłużone cierpienia w swoim życiu. Autorzy chcą dać wyraz pamięci i złożyć hołd ludziom, którzy zostali wyrwani z własnych domów, wyrwani od swoich bliskich, przyjaciół i wywiezieni na daleką Syberię i do Kazachstanu. Zostali wywiezieni na tereny nie tylko odległe o tysiące kilometrów od miejsc urodzenia, wychowania, od ojczyzny, ale także na tereny, w których życie człowieka jest wprost niemożliwe, a obecnie bardzo, bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełWaldemarBorczyk">Samoobrona bardzo mocno popiera tę inicjatywę. Jesteśmy za tym, aby uhonorować tych ludzi i oddać im cześć. Mamy jednak wątpliwości, czy jest to wystarczający hołd, czy jest to wyraz pamięci adekwatny do cierpień, jakie spotkały tych ludzi. Mamy wątpliwości, czy ustanowienie Krzyża Zesłańców Sybiru nie będzie dla nas alibi, że zrobiliśmy wszystko dla pamięci o naszych współobywatelach, którzy nie z własnej woli mieszkają daleko od ojczyzny w bardzo trudnych warunkach ekonomicznych. W takich momentach ciśnie się na usta zasadnicze pytanie: Czy nasza inicjatywa, aktywność państwa nie powinna przynieść bardziej wymiernych efektów w zakresie wyrażania pamięci o tych ludziach, którzy zostali zesłani? Czy nie należałoby stworzyć lepszych warunków prawnych i ekonomicznych, by ci ludzie, którzy nadal pragną powrócić z tych odległych terenów do ojczyzny, mogli łatwiej niż dotychczas to marzenie zrealizować?</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełWaldemarBorczyk">Jeśli chodzi o sam projekt przedstawiony w sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, mam taką drobną wątpliwość. Zdaję sobie sprawę z tego, że męczeństwa oraz wierności ideałom nie da się wartościować, że rzeczywiście hołd i pamięć należą się wszystkim deportowanym. Ale jeśli Krzyż Zesłańców Sybiru otrzymają wszyscy wywiezieni na Syberię i do Kazachstanu oraz ich dzieci urodzone na zesłaniu, to czy będzie to jeszcze wyrazem hołdu i pamięci?</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PosełWaldemarBorczyk">Niemniej jednak, panie marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej składam wniosek o uchwalenie tej ustawy w wersji przedstawionej przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych i proszę o przejście do trzeciego czytania na tym posiedzeniu Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Stanisława Zadorę o wystąpienie w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełStanisławZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie projektu o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru jako wyrazu pamięci narodowej o wszystkich zesłańcach Sybiru, mimo że zapis ustawowy tyczy tylko tych deportowanych w latach 1939–1956. Uważamy za wyraz Bożej opatrzności to dzisiejsze zetknięcie sejmowej debaty na ten temat z 64. rocznicą napadu ze wschodu, napadu Sowietów na Polskę, który zaowocował hekatombą zesłań na tzw. nieludzką ziemię pomiędzy Uralem a Kamczatką, zesłań trwających przez bez mała 400 lat jednak ostatnich dziejów Polski.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełStanisławZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiedząc, że historia nauczycielką życia ucywilizowanych narodów ma być, odniosę się do istoty celu tej ustawy zapisanego w art. 1 w dwóch aspektach: historycznym i współczesnym. Pamięć historyczna o losie zbiorowym zesłańców Sybiru w dziejach przed 1939 r. jest godna tej sejmowej Polaków trybuny przez wzgląd na heroiczną niezłomność ducha polskości potrafiącego także na ziemi zesłania, w niewoli i niedoli przekuwać uniwersalne cechy naszej kultury na rzecz tamtejszej ziemi i ludności. Poprzez wieloraki, użyteczny wkład osobistych zdolności zesłańców Polaków przepalano sumieniem i pracą tamtą, jakże surową część globu. Bogata literatura tych czterech wieków zawiera na swych stronicach swoistą definicję Polaka jako synonim szlachetności, umiejętności i honoru. Często polskość trzeba było ukrywać, by ją jak najcenniejszy skarb zachować; choć gorzki to chleb - polskość, cytując słowa naszego wieszcza Cypriana Kamila Norwida, to jednak pomimo prześladowań i indoktrynacji rewolucji bolszewickiej oraz późniejszego terroru stalinowskiego, jego dalekosiężny dumny zapach pozostaje nam do dziś w postaci dobrej sławy Polaków na Syberii owocującej poważaniem i zaufaniem. To także i wy, kochani zesłańcy Sybiru, potwierdzacie odwieczną prawdę narodów miłujących wolność, którą krzyżami się mierzy, że swymi postawami w lodach i tajgach, a także wobec tych, którzy raczyli was sąsiedzkimi judaszowymi pocałunkami, wywożąc was z rodzinnych gniazd na Wschód, licząc na zagarnięcie waszych ojcowizn, potwierdzacie tę uniwersalną prawdę, że z krzyża zesłania potrafiliście wykuć kapitał miłości i zarodu przyszłego zmartwychwstania ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełStanisławZadora">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Biorąc pod uwagę zgodność posłów Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych co do istoty celów tej ustawy, pozwolę sobie na wyrażenie, myślę, naszego wspólnego odczucia, że nasza praca i oczekiwane akceptujące głosowanie nad tym projektem, oczywiście grupy posłów, to cześć składana tym wszystkim zesłańcom, ale także i wartościom, którym pozostawali wierni. W aspekcie współczesnym, a szczególnie po ostatnich wizytach i próbach przewrotu pamięci narodów Europy, trzeba wyrazić nasze, Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin, bezkompromisowe stanowisko, że los sybiraków, ale i tych wywiezionych do Kazachstanu, to część polskiej Golgoty Wschodu, obok Katynia i obchodzonej niedawno 60. rocznicy ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na Wołyniu. Ta karta historii po dziś dzień nie jest ostatecznie zamknięta, bo nie wiemy, ilu Polaków zostało na zawsze na nieludzkiej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełStanisławZadora">Ostatnie badania historyczne zweryfikowały liczbę wywiezionych w latach 1940–1941 do ok. 380, 390 tys., chodzi tutaj tylko o osoby narodowości polskiej, bo nadal nie wiemy, ilu z nich zginęło. Do tego dochodzi ok. 50 tys. wywiezionych w latach 1944–1945, głównie członków Armii Krajowej. To karta niezamknięta także dlatego, że przez wiele dziesiątków lat problem ten w ogóle nie mógł być publicznie poruszany...</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełStanisławZadora">Przepraszam, panie marszałku, dwie minuty jeszcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, sygnał włącza się automatycznie, także jak nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełStanisławZadora">...co sprawiało, że tak fundamentalna kwestia, jaką są rekompensaty i odszkodowania za utraconą wolność, mienie i zdrowie nigdy nie została, także po 1989 r., rozwiązana, tymczasem jest to jeden ze standardów cywilizowanego świata. Jest paradoksem historii, że tzw. wypędzeni Niemcy nie tylko znaleźli od samego początku, tzn. od 1945 r., opiekę państwa niemieckiego, otrzymując w późniejszych latach wielomilionowe odszkodowania, to w dodatku dzisiaj stali się przedmiotem wielkiej dyskusji międzynarodowej. Los tzw. wypędzonych i los Polaków, polskich sybiraków nie da się w ogóle porównać, ale to wypędzeni, a nie sybiracy mają mieć budowane centrum upamiętniające ich cierpienia. Na to zgodzić się nie można, dlatego państwo polskie ma obowiązek przede wszystkim poprzez wzgląd naprawdę i sprawiedliwość nie tylko uhonorować żyjących jeszcze sybiraków, ale przekazywać wiedzę na temat ich losu narodom Europy, gdzie świadomość tego, jak rzeczywiście wyglądała w Polsce w latach 1939–1941 okupacja niemiecka i sowiecka jest znikoma.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełStanisławZadora">Ustanowienie odznaczenia, które będzie przyznawane Sybirakom, to gest o znaczeniu symbolicznym. Jest to ważne, ale nie można na tym poprzestać. Bez ostatecznego rozwiązania problemu zadośćuczynienia, choćby symbolicznego, tego rozdziału historii nie zamkniemy. Po drugie, musimy pamiętać, że batalia o prawdę historyczną bynajmniej się nie zakończyła, wręcz przeciwnie, dopiero teraz się wzmaga. W tej batalii organy i instytucje państwa polskiego nie zawsze zajmowały stanowisko zgodne z polską racją stanu. Swoiście pojmowany kult mniejszości narodowych, chęć przypodobania się sąsiadom, pokrętne wizje historiozoficzne owocowały skandalicznymi akcjami w rodzaju Jedwabnego czy próbami usprawiedliwiania zbrodni ludobójstwa dokonywanego przez OUN-UPA. Żyjemy w czasach, w których wbrew temu, o czym przekonują nas tzw. Europejczycy narody bynajmniej nie odchodzą od swojej historycznej tożsamości na rzecz mitycznej tożsamości europejskiej. Tak powinniśmy postępować i my, a tragiczny fragment historii Polski związany z gehenną setek tysięcy naszych rodaków siłą wywiezionych w tajgi Sybiru i stepy Kazachstanu znaleźć winien poczesne miejsce w naszej świadomości.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełStanisławZadora">Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin popiera projekt poselski o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru i będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Adama Wosia o wystąpienie w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełAdamWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej, analizując poselski projekt ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru opiniują go pozytywnie. Bardzo liczna grupa polskich męczenników, którzy musieli przejść przez swoistą gehennę łagrów rosyjsko-radzieckich, winna uzyskać moralne zadośćuczynienie za swoje cierpienia i męczeństwo. Cierpienia Sybiraków w większości były wynikiem niezłomnej postawy wierności zasadom wolnej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełAdamWoś">Wprowadzenie odznaczenia w randze krzyża nadawanego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej będzie jedynie symbolicznym zadośćuczynieniem za ich niezłomną postawę i cierpienia.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełAdamWoś">Skutki finansowe związane z realizacją tego projektu ustawy stają się sprawą drugorzędną, jeśli weźmiemy pod uwagę utratę zdrowia, w wielu przypadkach młodzieńczy wiek ofiar i wspomniane już przeze mnie cierpienia, tym bardziej że inne narody znacznie okazalej traktują swoich obywateli, którzy wykazali bohaterstwo wobec swojej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełAdamWoś">Partia Ludowo-Demokratyczna w pełni popiera projekt ustawy i będzie głosowała za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Pękałę, który wystąpi w imieniu koła Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełJerzyPękała">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełJerzyPękała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu w sprawie projektu ustawy o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełJerzyPękała">Własne, niepodległe, suwerenne państwo to jedna z podstawowych wartości dla każdego człowieka. Nie da się przecenić prawa do nieskrępowanego posługiwania się językiem narodowym, kultywowania tradycji, kultury i historii narodowej, a także do poczucia godności narodowej.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PosełJerzyPękała">Syberia jest dla narodu polskiego szczególnym symbolem. Od wieków trafiali tam ci, którzy walczyli o powstanie, a także istnienie i niepodległość państwa polskiego. Sybiracy należą do tych, którzy swoim życiem dali świadectwo, iż niepodległość państwa jest wartością godną najwyższej ofiary.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełJerzyPękała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu pamięta o cierpieniach i poświęceniu, jakie były udziałem Sybiraków. Opowiadamy się za ustanowieniem Krzyża Zesłańców Sybiru, by w tak symboliczny sposób dać dowód pamięci o tych, którzy cierpieli w imię niepodległego i suwerennego państwa polskiego. Cierpieli, ponieważ nie godzili się na ucisk narodowy, nie godzili się na totalitaryzm, nie godzili się na imperializm.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PosełJerzyPękała">Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu uważa, że należy złożyć hołd patriotyzmowi i oddaniu Sybiraków oraz stawiać ich nieugiętą postawę za wzór następnym pokoleniom Polaków. Istnienie niepodległego, suwerennego państwa nie jest bowiem w XXI wieku rzeczą oczywistą dla każdego narodu. Niepodległe państwo polskie nie jest rzeczą daną nam raz na zawsze. Dlatego należy uhonorować postawę Sybiraków.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#PosełJerzyPękała">Wiedzą o tym te narody, które dzisiaj nie mają własnego państwa. To dyskryminowani, wykorzystywani i pogardzani „obywatele drugiej kategorii”, którym odebrano wolność, swobodę i wszelkie prawa. Ale nawet najmniejszemu narodowi nikt nie może odebrać godności. Nikt nie może odebrać prawa do walki o własne, niepodległe państwo.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#PosełJerzyPękała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niezgoda na niewolę, walka o wolność, niepodległość, własne państwo to prawo każdego narodu. Uczcijmy i doceńmy poświęcenie Sybiraków. I pamiętajmy też o tych narodach, które dzisiaj nie mają własnych państw i desperacko o nie walczą, tak jak walczyli Polacy. Sybiracy ginęli z zimna i z głodu, marząc o wolnej, niepodległej i suwerennej ojczyźnie. Są narody, które dzisiaj mają takie same marzenia, a giną w gorącym słońcu, pod kołami nowoczesnych czołgów, z kamieniami w rękach.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#PosełJerzyPękała">Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu będzie głosowało za ustawą w sprawie ustanowienia Krzyża Zesłańców Sybiru. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Są dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zgłosili się pan poseł Andrzej Fedorowicz i pan poseł Stanisław Gudzowski.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy zgłasza się ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Fedorowicz pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam szczególną legitymację, aby zadać pytanie posłowi sprawozdawcy i panu ministrowi. Dwa tygodnie temu byłem na Syberii jako delegat Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Byłem w obłasti tomskiej. Uczestniczyłem w uroczystości odsłonięcia pomnika w obwodzie Mołczanowo, pomnika ku czci zabitym Polaków - zabitych tylko z tego powodu, że byli Polakami - 33 Polaków. I spotkałem, co nie jest częste, człowieka, który jako 16-letni chłopak schował się w kartoflach i przeżył. Ukrywał się 40 lat. Dopiero na tej uroczystości ta sprawa się ujawniła.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Chciałbym, panie marszałku, jeżeli pan marszałek pozwoli - nie zajmę dużo czasu - powiedzieć, iż drugą legitymacją jest to, że jestem synem Sybiraczki. Otóż na Syberii, chociażby w obłasti tomskiej, są trzy grupy Polaków: są to zesłani po powstaniu styczniowym, którzy wybudowali tam kościół i całe wsie, zesłani po reformach Stołypinowskich i zesłani do 1948 r. Zadziwiające jest - o czym mówił pan poseł Zadora - że główny nurt inteligencji w tej obłasti stanowią Polacy. Polacy wnieśli ogromny wkład w kulturę tej obłasti. I jakże miło jest, kiedy słyszymy tak piękne opinie o Polakach na Syberii.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Chciałbym zapytać pana posła wnioskodawcę, czy miejscowościom, które zakładali Polacy - chociażby jest w tej obłasti miejscowość Białystok, która nazywa się tak jak mój okręg wyborczy, w tej miejscowości do dziś żyją Polacy świetnie mówiący po polsku, pamiętający doskonale historię - czy tym miastom, tym miejscowościom będzie można nadawać odznaczenia Krzyża Zesłańców Sybiru?</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Mam również pytanie do pana ministra, które nasuwa się w związku z tym, że występuję często w imieniu swojej mamy: Czy koniecznie trzeba być członkiem jakiegokolwiek związku? Moja mama, tak jak cała moja rodzina, ma niechęć do zrzeszania się w związkach, chce być wolnym człowiekiem do końca swoich dni. I niestety to nie może być uszanowane. Kiedy zwróciłem się do Związku Sybiraków w Białymstoku w pewnej sprawie formalnej, zażądano dwóch zdjęć, potwierdzenia opłacania składki, potwierdzenia przynależności. Te praktyki - jeżeli będą stosowane - to jest jakaś potwarz dla tych ludzi. Moja mama jest Sybiraczką. Co jest ważniejsze: przynależność do związku czy to, że ileś czasu była na Syberii i szczęśliwie powróciła?</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#PosełAndrzejFedorowicz">I ostatnie pytanie. Ja już je zadałem z tej trybuny, kiedy toczyła się tu dyskusja w ubiegłym roku o Instytucie Pamięci Narodowej czy, jak niektórzy - może bardziej prawidłowo - mówią: instytucie amnezji narodowej. Otóż dla mnie niestety - mówię: niestety, bo taki mnie, nas, dotknął los - łączą się sprawy i Syberii, i Jedwabnego, bo moja mama pojechała z listy sporządzonej w Jedwabnem. Pytałem z wysokiej trybuny i jeszcze raz pana ministra zapytam: Czy prowadzone jest jakiekolwiek dochodzenie, czy leży w interesie polskiego rządu wyjaśnienie sprawy tego, kto był sprawcą sporządzania list? Przytoczę tę wypowiedź jeszcze raz: asystowali przy tym ludzie, którzy byli zainteresowani - właśnie o tym mówił poseł Zadora - tym, by osiąść na majątku rodziny Dobrowolskich, czyli mojej matki. A więc czy te sprawy są wyjaśniane i czy ci, którzy sporządzali listy, denuncjowali, donosili, będą pociągnięci do odpowiedzialności, przynajmniej historycznej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Gudzowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie praktycznie do pana posła sprawozdawcy. Jak wiemy, w zapisach ustawy jest zawarty paragraf mówiący o tym, że Krzyż Zesłańców Sybiru będzie nadawany tym, którzy będą wśród żyjących w dniu wejścia ustawy, czyli 1 stycznia 2004 r. Moje pytanie jest następujące: czy nie rozpatrywano, aby honorować również tych, którzy są potomkami Sybiraków, a szczególnie tych, którzy zostali na Syberii, którzy tam żyją do dzisiaj, czy nie rozpatrywano czegoś takiego, aby chociaż w sposób honorowy nadanie tego krzyża było dla nich symbolem więzi z ojczyzną? Czy nie rozpatrywano również takich przypadków, aby ten krzyż mogli otrzymać ci, którzy nie mieszczą się w zaproponowanej cezurze czasowej, czyli ci, którzy zostali zesłani przed 1939 r.? Wiemy, że takie przypadki miały miejsce, i może się zdarzyć, iż dożyli oni sędziwych lat, są wśród nas, a nie będą tym krzyżem honorowani. Czy Wysoka Komisja bądź też podkomisja brała to pod uwagę w swoich rozważaniach i jakiej wielkości by to był rząd, ilu ludzi można by przynajmniej symbolicznie uhonorować tym krzyżem? Uważam, że byłaby to niewielka grupa ludzi, nie byłyby to zbyt wysokie koszty, a tym ludziom również należałby się honor, po prostu uczczenie ich losu, cierpień, doznań na Syberii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na samym początku chciałbym bardzo serdecznie podziękować za postawę wszystkim klubom i kołom parlamentarnym Wysokiej Izby, za poparcie tejże ustawy, której sprawozdanie w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych miałem możliwość państwu przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Tak, rzeczywiście dzień dzisiejszy, 17 września, to bardzo symboliczna i znamienna data. Ta historyczna data to dzień polskiej tragedii, polskiego Września, który był związany nie tylko z datą 1 września 1939 r., ale i właśnie z ciosem w plecy zadanym Polsce przez Rosję sowiecką. Dzisiaj symbolicznie uczciliśmy pamięć wszystkich, którzy polegli, którzy stracili życie, których wywieziono, i w dniu dzisiejszym również mówimy o ustawie o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Wyrażone zostało również życzenie, żeby nie nastąpiło uspokojenie, że oto uczyniliśmy wszystko dla tych ludzi, którzy są w tej właśnie grupie zesłańców, że oto ustanowienie honorowego odznaczenia, które ma niejako wyrazić nasz stosunek do tego wszystkiego, co przeszli, miałoby niejako załatwić naszą pamięć o tych ludziach, o tym, czym była dla nich właśnie golgota Wschodu.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Państwo polskie ma również obowiązek domagania się od tych, którzy to uczynili, zadośćuczynienia nie tylko moralnego, ale również materialnego. Są pewne pierwsze przesłanki, że taki proces się rozpoczyna, ale one są jeszcze niewystarczające do tego, żebyśmy mogli mówić o tym, że stają się faktem.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Wydaje się również, że w szczególności dokumentowanie i pamięć o tym, czym były deportacje, zesłania, wysiedlenia, więzienia, łagry - to, o czym mówili państwo posłowie w trakcie swoich wystąpień - stają się w tym okresie szczególnie aktualne ze względu na dyskusję, która odbyła się właśnie na przestrzeni ostatnich tygodni, miesięcy, a właściwie głównie wczoraj z inicjatywy „Rzeczpospolitej”, kiedy to obecna była autorka postulatu o utworzeniu centrum wypędzonych. Tak, w istocie jest to szczególnie ważne, byśmy sami umieli zaświadczyć, jaki był rozmiar doznanych krzywd, nieprawości polskich obywateli w tym okresie, kiedy to nie z naszej winy rozpętano II wojnę światową, a my staliśmy się jednymi z tych ofiar, które doznały cierpień, które straciły życie, które straciły swoje rodziny, dobytek, majątek, pozostawiły wszystko, niejednokrotnie cały dorobek pokoleń, w wyniku tejże wojny wywołanej właśnie przez Niemców, którzy chcą być honorowani poprzez fakt utworzenia centrum wypędzonych. Możemy sobie wyobrazić, że im dalej czas będzie upływał, tym więcej trzeba jednak tej pamięci.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Trzecia sprawa, która została podniesiona, to kwestia ułatwienia powrotu do Polski Polaków znajdujących się jeszcze na Syberii, ale w szczególności w Kazachstanie - taka była intencja jednego z posłów. Wydaje mi się, że rzeczywiście uczyniliśmy wiele, jeżeli chodzi o tę formalną stronę, ale tak naprawdę nie włożyliśmy w ten powrót serca. Wielokrotnie bowiem potrzeba po prostu zupełnie innego podejścia niż tylko formalne, żeby umożliwić, dać szansę tym ludziom, którzy są zainteresowani powrotem, bo nie wystarczy tylko ustawa, ale potrzeba również inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PosełAndrzejGrzyb">Mam w tym względzie pewne osobiste doświadczenia. W wyniku takich właśnie inicjatyw ludzi dobrej woli kilka rodzin z Kazachstanu wróciło do Polski, ale tym ludziom trzeba przede wszystkim zapewnić na początek przyzwoity start: muszą mieć mieszkanie, trzeba im zapewnić pracę i muszą mieć poczucie akceptacji w środowisku, do którego wracają. Niejednokrotnie przecież mówią słabo po polsku, wtrącając rosyjskie słowa. Wszyscy musimy wiedzieć, że musi to być proces również naszej edukacji, żeby nie usłyszeli przykrości, że to nie jest Polak z Kazachstanu, tylko Ruski, albo też, jak to częstokroć robi się przy uzyskiwaniu zezwoleń na pracę, ponieważ nie są oni jeszcze w pełni obywatelami naszego kraju, bo jeszcze nie posiadają np. kart stałego pobytu, żeby przedstawiciele organów administracji nie mówili, że to jest cudzoziemiec, i w związku z tym odmawiali im wyrażenia zgody na pracę. Potrzeba więc trochę innego podejścia do tej grupy osób, które chcą wrócić do Polski. Gdyby każda gmina w Polsce przygotowała miejsce dla jednej rodziny, średnio czteroosobowej, to do Polski mogłoby przyjechać 10 tys. osób. To nie jest wysiłek, który jest ponad siły polskich samorządów.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#PosełAndrzejGrzyb">Jeżeli chodzi o pytania pana posła Fedorowicza, chcę powiedzieć, że art. 2 tejże ustawy, przyjętej przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, mówi, że Krzyż Zesłańców Sybiru, zwany dalej krzyżem, nadawany jest osobom. Istotnie w zakresie podmiotowym tej ustawy nie ma miejscowości czy organizacji, które mogłyby być upamiętniane. Oczywiście przyznam się szczerze, że ta sprawa nie była dyskutowana w tracie posiedzeń zarówno podkomisji, jak i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Byliśmy skoncentrowani na osobach, na Sybirakach. To jest w tej chwili największe oczekiwanie ze strony w szczególności tej kurczącej się w sposób naturalny grupy, która chciałaby, aby jak najszybciej to odznaczenie zostało ustanowione. Oczywiście istnieje możliwość podejścia do tej sprawy poprzez zgłoszenie stosownej poprawki. Tylko czy nie wydłużymy czasu dyskusji, czy ta kolejna poprawka nie spowoduje, że oczekiwanie tego środowiska po prostu się wydłuży ponad miarę? Być może należałoby rozważyć tę kwestię, zbadać ją, być może w jakimś okresie wnieść stosowną nowelę do już uchwalonej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#PosełAndrzejGrzyb">Nie będę się odnosił do tego, co jest związane z działalnością organizacji, jaką jest Związek Sybiraków. To jest sprawa wewnętrzna regulowana przez... Akurat nie ma, jak sądzę, przedstawiciela rządu, który by mógł się odnieść do tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jest pani minister Banach, zamierza zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Jest? Przepraszam, nie zauważyłem pani minister Banach. Najmocniej przepraszam, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Nie będę się również odnosił do tego, czy prowadziliśmy dochodzenie odnośnie do listy osób, które zostały zesłane wcześniej - w tej sprawie również komisja nie miała danych.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Kwestia dzieci Sybiru oraz zesłanych przed 1939 r. Kategoria podmiotów uprawnionych jest jasno określona, są to osoby deportowane w latach 1939–1956. Podzielam zdanie, że przecież również w latach 30. Polacy, tyle że zamieszkali poza granicami, w obłasti... w powiecie żytomierskim i kamieniecko-podolskim, też byli licznie deportowani, w szczególności do Kazachstanu, bowiem stanowili problem dla ówczesnej władzy sowieckiej. Niet Polakow, niet problemy - mówiono, i wszystkich ich deportowano do Kazachstanu.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Myślę, że to tyle odpowiedzi z mojej strony. Jeszcze raz chciałbym złożyć serdeczne wyrazy podziękowania za częstokroć wzruszające wypowiedzi państwa posłów, którzy reprezentowali poszczególne kluby i koła poselskie, za tę szczególną wrażliwość, jaka została tutaj wykazana. Przejawiła się ona również w pełnej zgodności Wysokiej Izby w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę jeszcze o zabranie głosu przedstawiciela rządu, panią minister Jolantę Banach, sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Bardzo przepraszam, ale nie słyszałam pytań pana posła Fedorowicza, gdyż w tym czasie akurat kończyła pracę podkomisja zajmująca się świadczeniami na rzecz rodziny. Przekazano mi jedynie te pytania. Wydają mi się one na tyle istotne i ważne, że chcę zadeklarować, iż w sprawie dochodzenia dotyczącego list osób deportowanych zwrócę się do Instytutu Pamięci Narodowej. Jeśli chodzi o to dochodzenie, nie do końca zrozumiałam to słowo. Czy chodzi o weryfikację list zesłańców, czy o dochodzenie w sprawie przygotowywania list osób deportowanych...</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: Sporządzanie list. Kto je sporządzał?)</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Sporządzania, tak. Już rozumiem, panie pośle. W tej sprawie musimy się zwrócić wszyscy, jak tu jesteśmy - ja również - do Instytutu Pamięci Narodowej z pytaniem, czy rozpoczęto procedurę identyfikacji osób sporządzających listy. To oczywiście nie leży w kompetencjach ministra gospodarki ani rządu, lecz Instytutu Pamięci Narodowej. Zwrócę się również z takim zapytaniem do ministra sprawiedliwości i przedstawię panu na piśmie rezultaty tych pytań, ale oczywiście państwa posłów też zachęcam do podobnego działania.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Było też pytanie, które w moim przekonaniu jest niezmiernie ważne, bo dotyczy praktycznego stosowania ustawy, a odpowiedź na nie chyba nie była dość wyraźna - mam na myśli relację wnioskodawcy pana posła Grzyba - dotyczące tego, czy osoba niezrzeszona w Związku Sybiraków będzie mogła ubiegać się o odznaczenie krzyżem zasługi. Oczywiście tak, panie pośle. Jak interpretuję zaproponowane przez państwa posłów przepisy, art. 3 dotyczy tylko procedury występowania z wnioskiem o odznaczenie, mówi o tym, iż występują z nim minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego oraz stowarzyszenia, organizacje kombatanckie. Oznacza to, że przepis ma charakter proceduralny, niemerytoryczny, w związku z tym każda osoba, która udokumentuje fakt deportacji, będzie mogła ubiegać się o takie odznaczenie, dokładnie tak, jak jest to uregulowane w ustawie o orderach i odznaczeniach. Chyba nie ma tu wątpliwości co do takiej interpretacji. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję wszystkim państwu posłom uczestniczącym w debacie.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przyłączam się do tych słów zadumy nad losami naszych rodaków, w tym również naszych bliskich, których pamięci poświęcony ma być projektowany Krzyż Zesłańców Sybiru.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Trzecie czytanie projektu ustawy nastąpi w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach (druki nr 1804 i 1971).</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Sylwię Pusz.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Europejskiej mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach, druk nr 1804.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Komisja pozytywnie oceniła zaproponowane w przedłożeniu rządowym zmiany, głównie precyzujące i porządkujące zasady produkcji kosmetyków i obrotu nimi oraz zbliżające nasze prawodawstwo do przepisów unijnych. Projekt usuwa niejasności istniejące w przepisach obowiązującej ustawy, ma na celu przede wszystkim poprawienie niektórych zapisów i sformułowań, tak by wyeliminować wszelkie różnice interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Zmian dokonano w art. 2, 3, 6, 8, 9, 11, 13 i 14 ustawy, wprowadzając oczywiście konieczne zmiany w przepisach przejściowych... konieczne przepisy przejściowe.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">I tak w art. 1 pkt 1 projektu po słowie „substancja” wprowadzono dodatkowo wyrazy „lub preparat”, w celu ustalenia definicji kosmetyku zgodnie z dyrektywą. Jednocześnie skreślono wyrazy „upiększanie”, a zapisano dodatkowo „zmiana zapachu ciała lub jego wyglądu”, jako bardziej odpowiadające funkcji kosmetyku, a nie subiektywnym oczekiwaniom nabywcy.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W art. 1 pkt 2 skrócono ustawową definicję producenta zawartą w art. 3 pkt 1 ustawy poprzez skreślenie wyrazów „oraz każdego, kto prowadząc działalność gospodarczą może wpływać na bezpieczeństwo kosmetyku”, uznając, że każdy, kto wytwarza i wprowadza kosmetyk do obrotu, może wpływać na jego bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W art. 3 pkt 2 ustawy uzupełniono definicję wprowadzenia do obrotu, uznając, że może mieć ono również charakter nieodpłatny. Wspomniany art. 3 rozszerzono o dodatkowe punkty 9 i 10, wprowadzając definicje partii oraz funkcji kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W art. 1 pkt 3 projektu nadano nowe brzmienie art. 6 ust. 2 ustawy. I tak w pkt. 1 propozycji w zapisie mówiącym o oznakowaniu kosmetyku i informacji zawierającej nazwę handlową kosmetyku i jego kategorię skreślono wyraz „kategorię”, a pkt. 7 nadano nowe brzmienie. Zmiany te doprecyzowują również kwestię przeznaczenia kosmetyku w sposób zgodny z przepisami dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Przeredagowano również pkt 2, czyniąc go bardziej czytelnym. W nowym brzmieniu art. 6 ust. 2 w pkt. 3 mówiącym o oznakowaniu zawartości kosmetyku w opakowaniu wyrażającym wagę lub objętość netto zapisano „ilość nominalną kosmetyku w opakowaniu w jednostkach masy lub objętości”. Zastąpienie określenia „zawartość kosmetyku w opakowaniu w chwili pakowania w jednostkach wyrażających wagę” określeniem „ilość nominalną kosmetyku w opakowaniu w jednostkach masy lub objętości” ma na celu uzyskanie brzmienia zgodnego z ustawą o towarach paczkowanych.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W pkt. 4 art. 6 ust. 2 ustawy zamiast określenia warunków przechowywania słowem „odpowiednie” użyto określenia „wskazane przez producenta”, uznając, że pojęcie „odpowiednie warunki” jest subiektywne i nie daje konsumentowi pełnej informacji o warunkach przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Podczas prac komisji Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych zgłosiła wiele uwag. Komisja wszystkie je odrzuciła, ale chciałabym pokrótce powiedzieć, czego one dotyczyły. I tak pojawiła się propozycja Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych co do art. 6 ust. 2 pkt 4, a mianowicie by zapis „najlepiej zużyć przed końcem” zastąpić zapisem „zużyć przed” bądź „termin przydatności”. Komisja pozostawiła jednak ten zapis w dotychczasowym brzmieniu, a więc „najlepiej zużyć przed końcem”, gdyż uznała, że jest to sformułowanie, które nie pozostawia już żadnych wątpliwości co do czasu zużycia kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Zapis w art. 6 ust. 2 pkt 5 pozostał w zasadzie niezmieniony. Jedynie słowa „do użytku profesjonalnego” zastąpiono słowami „przez osoby wykorzystujące ten kosmetyk w ramach wykonywanego zawodu”, gdyż uznano, że jest to zwrot bardziej czytelny.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Z kolei w art. 6 ust. 2 pkt 6 ustawy w wypadku określenia „pozwalający na identyfikację serii kosmetyku” wprowadzono, zgodnie zresztą z wcześniejszą zmianą, zamiast określenia „serii” określenie „partii” - „pozwalające na identyfikację partii kosmetyku”.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Również co do art. 6 ust. 2 pkt 8 pojawiła się sugestia i propozycja polskiej konfederacji, by zamiast sformułowania „składniki” na etykietach kosmetyków widniał napis w języku angielskim: „ingredients”. Jest to jednak niezgodne z ustawą o języku polskim, a zatem komisja nie mogła przyjąć tej sugestii - odrzuciliśmy ją jednogłośnie. Tak więc zgodnie z ustawą o języku polskim na wszelkich etykietach musi pojawić się napis „składniki”, poprzedzający wymienienie składników według oznakowań INCI.</u>
          <u xml:id="u-176.13" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W nowym brzmieniu art. 8 w ust. 1–3 są doprecyzowane zadania krajowego systemu informowania o kosmetykach. W celu głównie zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów wprowadzono obowiązek przekazywania przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych informacji o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyków.</u>
          <u xml:id="u-176.14" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Również co do art. 8 ust. 2 pojawiła się sugestia, propozycja konfederacji, by tego obowiązku przekazywania przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych informacji o takich przypadkach zachorowań nie było. Komisja uznała jednak, że gromadzenie tych informacji tylko i wyłącznie przez producenta w tak zwanym dossier produktu jest niewystarczające ze względu na interes konsumenta, ze względu na zdrowie konsumenta. Tak więc komisja postanowiła odrzucić również tę propozycję Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-176.15" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Jednocześnie w art. 8 w ust. 4 w celu poprawienia klarowności tekstu zmieniono zapis pkt. 3, nadając mu nowe brzmienie określające treść zgłoszeń, jakie w ramach informacji producent jest obowiązany przesłać do krajowego systemu.</u>
          <u xml:id="u-176.16" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W art. 9 ustawy doprecyzowano przepisy przez wskazanie, że krajowy system jest prowadzony przez głównego inspektora sanitarnego.</u>
          <u xml:id="u-176.17" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W związku z proponowanym brzmieniem art. 8, w proponowanym brzmieniu art. 9 ust. 2 wprowadzono dla ministra właściwego do spraw zdrowia upoważnienie ustawowe do określenia w drodze rozporządzenia wzoru formularzy przekazywania danych o kosmetykach i o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyków, a także sposobu gromadzenia ich w krajowym systemie.</u>
          <u xml:id="u-176.18" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W art. 13 zmienianej ustawy dodano ust. 1 i słowa „oraz” po słowach „Państwowa Inspekcja Sanitarna”, uściślając w ten sposób uprawnienia kontrolne Inspekcji Handlowej, sprowadzające się wyłącznie do kontroli znakowania, zafałszowań i prawidłowości obrotu kosmetykami.</u>
          <u xml:id="u-176.19" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">W zmianie zawartej w art. 1 pkt 8 projektu dodaje się w art. 14 ustawy - uzupełniając tym samym rejestr wykroczeń - zapis o dodatkowym wykroczeniu polegającym na wprowadzeniu do obrotu kosmetyku po upływie terminu trwałości.</u>
          <u xml:id="u-176.20" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">No i tak jak już na wstępie powiedziałam, są też przepisy przejściowe, które pozwalają na stosowanie obowiązujących obecnie przepisów wykonawczych do czasu wydania nowych, a także umożliwią organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonywanie badań do czasu uzyskania akredytacji przez inne laboratoria.</u>
          <u xml:id="u-176.21" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Przewiduje się 14-dniowe vacatio legis dla wejścia w życie przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.22" who="#PosełSprawozdawcaSylwiaPusz">Kończąc i konkludując, chcę powiedzieć, iż opiniowany rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach, opublikowany w druku sejmowym nr 1804, jest zgodny z obowiązującym prawem Unii Europejskiej i zawiera przepisy dostosowujące polskie prawo do prawa Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w tym punkcie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu, w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, panią posłankę Grażynę Ciemniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko dotyczące zawartego w druku nr 1971 sprawozdania Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Zdaniem klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej nowelizacja obowiązującej ustawy z dnia 30 marca 2001 r. jest niezbędna, gdyż uściśla i doprecyzowuje ona dotychczasowe przepisy w zakresie wytwarzania kosmetyków i obrotu nimi, tak by lepiej i bardziej skutecznie chronić zdrowie ludzi używających kosmetyków.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">Zgodnie z deklaracją Rady Ministrów projekt ustawy ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Podstawowym aktem prawnym regulującym materię objętą zakresem ustawy jest dyrektywa Rady nr 76/768/EWG z dnia 27 lipca 1976 r., czyli dyrektywa w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do produktów kosmetycznych. Ta dyrektywa dotycząca kwestii kosmetyków była wielokrotnie już nowelizowana - jest aż 26 dyrektyw ją nowelizujących. Świadczy to o ciągłym dążeniu do doskonalenia ustawodawstwa, z uwzględnieniem wymagań ekonomicznych i technologicznych.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PosełGrażynaCiemniak">Pani sprawozdawczyni Komisji Europejskiej przedstawiła już szczegółowo zapisy proponowanej nowelizacji ustawy o kosmetykach. Ja zaś chciałabym podkreślić w szczególności dostosowanie definicji kosmetyku do definicji zawartej w dyrektywie Rady nr 76/768/EWG: kosmetyk to „każda substancja lub preparat przeznaczone do zewnętrznego kontaktu z ciałem człowieka: skórą, włosami, wargami, paznokciami, zewnętrznymi narządami płciowymi, zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, których wyłącznym lub podstawowym celem jest utrzymanie ich w czystości, pielęgnowanie, ochrona, perfumowanie, zmiana zapachu ciała lub jego wyglądu”.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PosełGrażynaCiemniak">Istotne jest również wprowadzenie w projekcie ustawy zapisu, iż lekarz, który rozpoznaje przypadek zachorowania spowodowany użyciem kosmetyku, jest obowiązany do niezwłocznego przekazania do krajowego systemu informacji o przypadku takiego zachorowania. To w krajowym systemie informowania o kosmetykach wprowadzonych do obrotu gromadzone są dane o kosmetyku, a teraz będą tam również gromadzone informacje o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PosełGrażynaCiemniak">Krajowy system jest prowadzony przez głównego inspektora sanitarnego lub przez upoważnione przez niego jednostki organizacyjne, co umożliwi szybki dostęp do informacji o przypadkach zachorowań, ale także ocenę, czy zachorowania te są wynikiem działania kosmetyku na wielu ludzi, czy też są to jednostkowe przypadki uzależnione od indywidualnej wrażliwości na kosmetyk.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PosełGrażynaCiemniak">W dotychczas obowiązującej ustawie producent jest obowiązany przed dniem wprowadzenia do obrotu przekazać do krajowego systemu dane dotyczące kosmetyku. Nowelizacja ustawy precyzuje zgodnie z regulacją zawartą w art. 7a ust. 4 dyrektywy nr 76/768/EWG wymaganie podania przez producenta danych takich, jak: imię i nazwisko lub nazwę i adres producenta zgłaszającego kosmetyk, miejsce i adres udostępnienia dokumentów zawierających informacje dotyczące kosmetyku dla celów kontroli. Jakie to są informacje, określa art. 11 ustawy. Jeżeli kosmetyk jest produkowany w kilku miejscach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w kilku miejscach na terytorium Unii Europejskiej, producent może wybrać jedno miejscu produkcji, w którym dokumentacja będzie przechowywana.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PosełGrażynaCiemniak">Natomiast jeżeli kosmetyk jest produkowany w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej, producent wskazuje miejsce i adres przechowywania tych dokumentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to zapewni dostęp do dokumentu w przypadku kontroli.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej - już kończę, panie marszałku - popiera projekt zmian w ustawie o kosmetykach, zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Europejskiej wyraża przekonanie, że stworzy ona lepsze warunki do tego, aby kosmetyki były bezpieczne, co jest istotą dyrektyw, do których dostosowujemy polskie prawo. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Grażynę Paturalską, która wystąpi w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełGrażynaPaturalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platformy Obywatelskiej z wielkim zainteresowaniem podszedł do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach wraz z projektem podstawowego aktu wykonawczego, co do którego Rada Ministrów zadeklarowała, że ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełGrażynaPaturalska">Kosmetyki to produkty powszechnie stosowane na całym świecie, stąd ich skład i właściwości muszą gwarantować bezpieczeństwo ich użytkowników. Za bezpieczeństwo zdrowia używającego kosmetyki odpowiadają w pełni ich producenci.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PosełGrażynaPaturalska">W ustawie z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach art. 6 ust. 2 pkt 8 stanowi, że oznakowanie kosmetyku powinno informować nabywcę produktu, jaki produkt kupuje i jaka jest jego funkcja, kto go wytworzył, jaki jest termin jego trwałości. Dodatkowo etykieta powinna też zawierać listę wszystkich składników kosmetyku według Międzynarodowego Nazewnictwa Składników Kosmetycznych (INCI), poprzedzoną wyrazem składniki.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełGrażynaPaturalska">W imieniu Platformy Obywatelskiej proponuję nowe brzmienie pkt 8 w art. 6 ust. 2: „8) wykaz składników określonych nazwami przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników Kosmetycznych (INCI), poprzedzony wyrazem „składniki” lub odpowiednikiem tego wyrazu przyjętym w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników Kosmetycznych”.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełGrażynaPaturalska">Każdy producent ma obowiązek zgłaszać do krajowego systemu informowania o kosmetykach informacje o każdym nowym kosmetyku wprowadzonym do obrotu oraz wszelkie zmiany notyfikowanych danych.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PosełGrażynaPaturalska">W imieniu Platformy Obywatelskiej wnoszę o dokonanie zmiany w art. 8 ust. 1 mającej na celu zrezygnowanie z obowiązku zgłaszania każdego kosmetyku i zastąpienie obowiązkiem informowania o miejscu produkcji. Proponowany przez nas zapis to: „Tworzy się krajowy system informowania o miejscach wytwarzania kosmetyku na terenie Polski bądź pierwszego importu kosmetyku na teren Unii Europejskiej, który nastąpił w Polsce”.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#PosełGrażynaPaturalska">Dodatkowo system informacji o kosmetykach gromadzi dane o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyku. Nowelizacja ustawy przenosi obowiązek przekazywania informacji o zachorowaniach z producenta na lekarza, który rozpoznał przypadek zachorowania spowodowany użyciem kosmetyku. Taki obowiązek nie występuje w żadnym z krajów Unii Europejskiej. Narusza on zasadę pełnej odpowiedzialności producenta za kosmetyk.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PosełGrażynaPaturalska">W imieniu Platformy Obywatelskiej wnoszę o skreślenie ust. 2 i 3 w art. 8 i wprowadzenie odpowiedniej zmiany w art. 9.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PosełGrażynaPaturalska">Platforma Obywatelska widzi konieczność rezygnacji z zapisu zawartego w art. 1 zmiana 8. z druku nr 1971 proponującego sankcję w postaci grzywny dla producenta wprowadzającego kosmetyk do obrotu po upływie terminu trwałości. Sam fakt wprowadzenia do obrotu jakiegokolwiek kosmetyku po upływie terminu trwałości, np. nieodpłatne przekazanie go pracownikom, przy zachowaniu przez ten produkt odpowiednich właściwości użytkowych i braku ryzyka dla zdrowia użytkownika nie może stanowić podstawy do sankcji.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#PosełGrażynaPaturalska">Proponuje się skreślić w całości zapis ust. 1a w art. 14 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#PosełGrażynaPaturalska">Głównym celem projektowanej zmiany ustawy o kosmetykach jest uściślenie polskich rozwiązań prawnych odnoszących się do wytwarzania i obrotu kosmetykami oraz dostosowania do wymagań jednolitego rynku Unii Europejskiej, zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów. Regulacja nie ma wpływu na budżet państwa i administracji samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#PosełGrażynaPaturalska">Ustawa o zmianie ustawy o kosmetykach nowelizuje obowiązujące przepisy zawarte w ustawie z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach. Celem projektowanych przepisów jest doprecyzowanie polskich rozwiązań prawnych odnoszących się do produkcji obrotu kosmetykami oraz dostosowanie ich do wymagań wymagań jednolitego rynku wspólnotowego.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#PosełGrażynaPaturalska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platformy Obywatelskiej poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach pod warunkiem wprowadzenia do tekstu omawianego aktu prawnego przedstawionych przeze mnie zmian.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#PosełGrażynaPaturalska">Platforma Obywatelska jest za przystosowaniem polskiego prawa o kosmetykach do wymagań europejskich. W pełni popieramy ustawę, której najważniejszym celem jest zdrowie i bezpieczeństwo człowieka. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Poncyljusza, który wystąpi w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełPawełPoncyljusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście nie roszczę sobie praw do tak wielkiej wiedzy na temat kosmetyków, jak moje koleżanki, posłanki z innych klubów, które się zajmują tą ustawą, no ale przypadł mi zaszczyt i obowiązek przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość co do projektu ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełPawełPoncyljusz">Oczywiście pierwsze zadanie tej ustawy to jest dostosowanie do wymagań dyrektywy - pani poseł Ciemniak mówiła tu o tym, że jest kilkanaście nowelizacji tejże dyrektywy - i jak wynika z tych numerów i dat, to jest ona dosyć stara, bo z 1976 r., a nowelizacje powstawały w kolejnych latach. I z tego powodu właśnie dzisiaj się spotykamy i rozmawiamy o tym.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełPawełPoncyljusz">Niewątpliwie część tych zapisów jest pewnym doprecyzowaniem rozwiązań prawnych w zakresie produkcji i obrotu kosmetykami. Tak więc to nie jest tylko kwestia samych wymogów dotyczących dyrektywy, ale uproszczenia pewnych rzeczy. Do takich zmian należy określenie, że kosmetykiem może być nie tylko substancja, ale preparat, który ma na celu m.in. zmianę zapachu ciała lub jego wyglądu. Zmieniono również definicję producenta i zrezygnowano z niezbyt fortunnego i niejasnego zapisu, że producentem może być ktoś, kto prowadzi działalność gospodarczą, mogący wpływać na bezpieczeństwo kosmetyku. Dodano również definicje „partii kosmetyku” i „funkcji kosmetyku”.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełPawełPoncyljusz">Art. 6 dotyczący oznakowania opakowania jednostkowego kosmetyku był podstawą szerokiej dyskusji na posiedzeniach podkomisji, żałuję trochę, że właśnie przedstawicielka Platformy Obywatelskiej, która przed chwilą zgłosiła te poprawki, nie uczestniczyła w tych dyskusjach, bo wtedy może z tymi poprawkami nie mielibyśmy do czynienia. Niewątpliwie są tu dwie grupy problemów. Jeden problem jest związany z ustawą o języku polskim. Wiemy dobrze, że wszystkie produkty, które są produkowane na terenie Polski, muszą zawierać wyrazy polskie, słownictwo polskie. Stąd ta poprawka, którą przed chwilą zgłosiła właśnie przedstawicielka Platformy Obywatelskiej, jest trochę nieadekwatna do stanu prawnego w Polsce. No i jest kwestia nazewnictwa w stylu „najlepsze przed”, które jest dosyć powszechne w większości wyrobów zagranicznych, gdzie znajduje się tłumaczenie angielskie. Problem jest taki, że niestety jedna z nowelizacji dyrektywy jest na tyle restrykcyjna, że nie pozwala na wprowadzenie określenia „najlepsze przed” po to, żeby łatwo było to przetłumaczyć na język angielski. Ja myślę, że trudno tu będzie na jakikolwiek kompromis pójść z propozycjami Platformy, bo to jest jasno określone w dyrektywie, czy też w którejś z jej nowelizacji, i nie podlega dyskusji. Nawet sami próbowaliśmy w podkomisji w pewnym sensie pomóc przedstawicielom producentów, pójść tokiem myślenia w ich kierunku. Ale okazało się, że jest to niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełPawełPoncyljusz">Wspomniana dyrektywa Rady 76/768/EWG przede wszystkim zakłada, że każdy kosmetyk ma być towarem bezpiecznym. To jest powód, dla którego ta dyrektywa powstała, i to jest m.in. powód, dla którego dzisiaj nowelizujemy tę ustawę. I stąd wynika m.in. nowe brzmienie art. 8 dotyczącego krajowego systemu informowania o kosmetykach. I tu znowu pozwolę sobie nie zgodzić się z moją przedmówczynią. To, że jest obowiązek zgłaszania tego do rejestru, a nie jest to powszechne na terenie państw Unii Europejskiej, ma się nijak do siebie, bo znane są takie przypadki, że po prostu pod wpływem danego kosmetyku ktoś dostaje uczulenia. Jest pytanie, jak jest to powszechne, i jest pytanie, czy taki kosmetyk nie powinien podlegać wycofaniu z rynku. Tak że tutaj też stoimy na stanowisku, że takie brzmienie, jakie zostało zaproponowane w art. 8, jest jak najbardziej adekwatne do naszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełPawełPoncyljusz">Dodatkowo jest problem z niezbyt zgrabnym art. 11, gdzie zapis pojawia się dwustopniowo: najpierw określenie, że osoba, która dokonuje oceny wpływu kosmetyku, ma mieć wykształcenie wyższe i odpowiednie kwalifikacje, a nieco później określa się, o jakim wykształceniu mówimy. To jest trochę niezgrabne. Podkomisja też miała z tym pewien problem.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#PosełPawełPoncyljusz">Kończąc wystąpienie, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym oczywiście potwierdzić, że klub Prawo i Sprawiedliwość w pełni solidaryzuje się z tymi zapisami, które zostały przedstawione w druku komisyjnym. Będziemy je popierać. Jesteśmy głusi na propozycje Platformy Obywatelskiej co do zmian tych zapisów, gdyż te punkty, te propozycje znane są nam z prac podkomisji i niestety argumentacja nie przekonała nas do tego, aby cokolwiek jeszcze zmienić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę, który wystąpi w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kosmetyk to substancja lub preparat, które są przeznaczone do zewnętrznego kontaktu z ciałem człowieka. Obecnie w kraju i na rynkach światowych rozszerza się krąg producentów, podmiotów i dystrybutorów, ale też importerów tych preparatów. Ciągle rynek konsumentów jest wzbogacany dzięki różnorodności i wyższej jakości produkowanych preparatów. Proponowana nowelizacja ustawy z druku nr 1971 ma na celu odpowiednią regulację i wspieranie tej działalności oraz nadzór nad nią. Niestety przepisy i regulacje krajowe w tej sprawie nie są w pełni dostosowane do uregulowań międzynarodowych. Dlatego należy pilnie uściślić polskie rozwiązania prawne odnoszące się do wytwarzania kosmetyków i obrotu nimi oraz dostosowań do wymagań jednolitego rynku Unii Europejskiej. Regulacje ustawowe winny właściwie chronić interesy producentów i konsumentów zarówno w obszarze bezpieczeństwa zdrowia ludzi i środowiska, jak i warunków produkcji oraz przechowywania kosmetyków i obrotu nimi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy (druk nr 1804) oraz sprawozdania Komisji Europejskiej z druku nr 1971. Rozpatrywane dziś sprawozdanie o nowelizacji ustawy o kosmetykach dostosowuje polskie rozwiązania prawne odnoszące się do produkcji i obrotu kosmetykami do przepisów obowiązujących na jednolitym rynku europejskim. W przedłożonym sprawozdaniu dokonano zmian w art. 2, 3, 6, 8, 9, 10, 11, 13 i 14, gdzie dodatkowo wprowadzono niektóre niezbędne przepisy przejściowe.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Naszym zdaniem w art. 1 słusznie wprowadzono pojęcie: preparat w celu ustalenia definicji kosmetyku, która mówi o jego funkcji, a nie o subiektywnym oczekiwaniu nabywcy. W art. 3 określa się rolę i znaczenie producenta w ramach definicji producenta - przedsiębiorcy, który wytwarza i wprowadza kosmetyk do obrotu wraz z pełną informacją i znakiem towarowym. Wprowadza się także, celem doprecyzowania, pojęcie: partia kosmetyku - czyli towar paczkowany w rozumieniu ustawy o towarach i paczkach z dnia 6 września 2001 r. - oraz określa funkcję kosmetyku mówiącą o przeznaczeniu i zastosowaniu danego preparatu. Naszym zdaniem w art. 6 właściwie i szczegółowo zapisano kwestię oznakowania opakowania jednostkowego kosmetyku, umieszczonego na pojemniku i opakowaniu jednostkowym. Zawiera ono informację o nazwie handlowej, imię, nazwisko lub nazwę i adres producenta, informacje o ilości nominalnej kosmetyku i terminie trwałości, szczególnych ostrzeżeniach, numerze partii, funkcji kosmetyku i wykaz składników. Te zapisy są właściwe.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Uważamy, że słusznym rozwiązaniem jest też utworzenie krajowego systemu informowania o kosmetykach. Lekarz stwierdzający przypadek zachorowania spowodowany użyciem kosmetyku jest obowiązany niezwłocznie powiadomić o tym krajowy system. Natomiast krajowy system prowadzi i nadzoruje główny inspektor sanitarny lub jednostka przez niego upoważniona. Dlatego producent jest obowiązany przed dniem wprowadzenia kosmetyku do obrotu przekazać dane dotyczące produkowanego preparatu według wskazań w ustawie i rozporządzeń wykonawczych do ustawy. Zgodnie z art. 11 producent jest obowiązany udostępnić do celów kontroli w miejscu wskazanym ilościowy i jakościowy skład kosmetyku, opis metody produkcji, ocenę wpływu na bezpieczeństwo zdrowia ludzi, specyfikę mikrobiologiczną i fizykochemiczną kosmetyku oraz inne dane o niepożądanych skutkach dla zdrowia ludzi powstałych w następstwie stosowania kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc swoje wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, pragnę stwierdzić, że projektowana regulacja ustawowa zobowiązuje Państwową Inspekcję Sanitarną oraz, w zakresie znakowania, zafałszowań i prawidłowości obrotu, Inspekcję Handlową do nadzoru nad przestrzeganiem regulacji zawartych w ustawie. Jesteśmy przekonani, że regulacje zawarte w ustawie przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, ale także właściwie określają rolę i znaczenie producentów kosmetyków, którym te regulacje prawne pozwolą na zwiększenie konkurencyjności naszego przemysłu kosmetycznego na rynkach krajowych i europejskich. Dlatego też popieramy propozycje zawarte w nowelizacji ustawy z druku nr 1971 i będziemy głosować za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I proszę o zabranie głosu panią posłankę Marię Zbyrowską, która przedstawi stanowisko klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełMariaZbyrowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach (druki nr 1971 i 1804).</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełMariaZbyrowska">Projekt ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach wprowadza zmiany dotyczące definicji kosmetyków, jak również określa precyzyjnie producenta - jest to przedsiębiorca, który wytwarza i wprowadza kosmetyk do obrotu, a także jego przedstawiciel oraz każda osoba, która występuje jako wytwórca, umieszczając na produkcie lub do niego dołączając swoje nazwisko, nazwę, znak towarowy bądź inne oznakowanie. Projekt ustawy jednoznacznie precyzuje sprawę oznakowania opakowania jednostkowego kosmetyku, jak również informacji umieszczanej na pojemniku i opakowaniu jednostkowym zewnętrznym. Jednocześnie w sposób jednoznaczny określa sprawę terminu trwałości, do którego kosmetyk przechowywany we wskazanych przez producenta warunkach zachowuje w pełni swoje właściwości i odpowiada wymaganiom określonym w art. 4 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełMariaZbyrowska">Przy oznakowaniu ważne są szczególne ostrzeżenia dotyczące stosowania kosmetyku, jeśli kosmetyk jest przeznaczony do stosowania przez osoby wykorzystujące ten kosmetyk w ramach wykonywania zawodu zgodnie z jego przeznaczeniem.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełMariaZbyrowska">Projekt ustawy odnosi się również do tworzenia krajowego systemu informowania o kosmetykach, w którym gromadzone będą informacje o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem tych kosmetyków. Każdy producent zobowiązany będzie przed dniem wprowadzenia kosmetyku do obrotu przekazać do krajowego systemu dane obejmujące nazwę handlową kosmetyku, dane personalne producenta zgłaszającego kosmetyk i adres miejsca udostępnienia dokumentów zawierających informacje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej. Krajowy system prowadzi główny inspektor sanitarny, a nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy sprawuje na zasadach określonych w trybie odrębnych przepisów Państwowa Inspekcja Sanitarna. Producent jest obowiązany udostępnić do celów kontroli w miejscu wskazanym udokumentowane informacje dotyczące ilościowego i jakościowego składu kosmetyków i inne.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełMariaZbyrowska">Komisja Europejska po rozpatrzeniu tego projektu stwierdziła, że projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełMariaZbyrowska">Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej popiera zmiany w projekcie ustawy zawarte w druku nr 1804, nie zgłasza zastrzeżeń co do sprawozdania Komisji Europejskiej zawartego w druku nr 1971 i wnosi o skierowanie tego projektu do dalszych prac sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Halinę Murias, która wystąpi w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełHalinaMurias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach wraz z projektem podstawowego aktu wykonawczego (druki nr 1804 i 1971).</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełHalinaMurias">W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy, że celem projektowanej zmiany ustawy o kosmetykach jest uściślenie polskich rozwiązań prawnych odnoszących się do wytwarzania kosmetyków i obrotu nimi oraz dostosowanie do wymagań jednolitego rynku Unii Europejskiej określonych postanowieniami dyrektywy 76/768/EEC, zbliżającej prawa państw członkowskich dotyczące kosmetyków, a także poprawienie niektórych zapisów i sformułowań w tekście obowiązującej ustawy w celu wyeliminowania różnic interpretacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PosełHalinaMurias">Jakie będą skutki tej regulacji? Otóż rząd odpowiada w uzasadnieniu, że projektowana regulacja oddziałuje na organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jako podmioty odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy o kosmetykach, oraz na producentów kosmetyków. Ustawa nakłada obowiązek prowadzenia krajowego systemu informowania o kosmetykach na głównego inspektora sanitarnego. Zaznacza się przy tym, że zadanie to nie będzie wymagało dodatkowych nakładów finansowych. Jest tutaj nieścisłość, bo przecież ten obowiązek i ten system już istnieją. Ponadto w celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi ustawa wprowadza obowiązek przekazywania przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych informacji o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyku. To też już obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PosełHalinaMurias">W uzasadnieniu czytamy, że regulacje nie wpływają na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżet jednostek samorządu terytorialnego, oraz że nowelizacja będzie miała wpływ na przedsiębiorstwa, że zmniejszy obowiązki producentów w przedmiocie gromadzenia dokumentacji kosmetyku, która nie będzie musiała być przechowywana w ściśle określonym miejscu, a jedynie w nim udostępniana, co przyczyni się do zmniejszenia kosztów ponoszonych przez producentów. Też nie bardzo rozumiem, na czym ma polegać to zmniejszenie kosztów.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PosełHalinaMurias">Następnie czytamy, że projekt ustawy kładzie nacisk na kwalifikacje osób dokonujących oceny wpływu kosmetyku na bezpieczeństwo zdrowia ludzi, jak jakość samej oceny. Ponadto producent ma wskazywać precyzyjnie na etykiecie warunki przechowywania kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#PosełHalinaMurias">W uzasadnieniu podaje się, że ustawa nie będzie miała wpływu na rynek pracy, a wpłynie na większą konkurencyjność krajowego przemysłu kosmetycznego również na rynkach europejskich. I na tę kwestię chcę zwrócić uwagę - na ocenę wpływu na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki. Rząd bowiem raz podaje w uzasadnieniu do projektu ustawy, że regulacja wpłynie na większą konkurencyjność krajowego przemysłu kosmetycznego również na rynkach europejskich, a drugim razem w ocenie skutków w odniesieniu do rozporządzenia dołączonego do projektu ustawy mówi, że regulacje nie będą miały wpływu na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki. Z tego wynika, że już w samym uzasadnieniu do projektu ustawy jest wiele nieścisłości. Chcę zadać pytanie: Panie ministrze, jak się to ma do oceny skutków tej nowelizacji na konkurencyjność polskiej gospodarki w aspekcie tych różnych opinii? W końcu któraś jest nieprawdziwa. Chcę więc zapytać: Czy ta nowelizacja ma wpływ na konkurencyjność polskich podmiotów funkcjonujących w branży kosmetycznej, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#PosełHalinaMurias">Poza tym dowiadujemy się z ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz, że traktat o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej nie zawiera postanowień dotyczących materii objętej zakresem opiniowanego projektu. Nie ma więc bezpośredniego zobowiązania Polski wobec Unii Europejskiej w tym zakresie. Wobec tego dlaczego rząd powołuje się na to, iż te zmiany są związane z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#PosełHalinaMurias">Ale pytanie zasadnicze brzmi: Czy te zmiany służą polskiej gospodarce, w tym polskim podmiotom funkcjonującym w branży kosmetycznej? Wprawdzie rząd podaje, że zostały przeprowadzone konsultacje społeczne z kilkoma podmiotami, ale te opinie nie są nam znane, pomimo że zwracałam się do resortu zdrowia, nie otrzymałam ich. Dostałam na posiedzeniu podkomisji tylko stanowisko Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, z którego niewiele wynika, a pod tekstem nikt się nie podpisał.</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kontekście troski o interes polskich producentów, a także o bezpieczeństwo i zdrowie konsumenta i w świetle tych rozbieżnych opinii, o których mówiłam, zwróciłam szczególną uwagę na art. 8 ustawy matki i projektu nowelizacji. W ustawie mówi on, że tworzy się krajowy system informowania o kosmetykach wprowadzonych do obrotu. Według ustawy producent jest obowiązany przed dniem wprowadzenia kosmetyku do obrotu przekazać do krajowego systemu niezbędne dane o pochodzeniu i składzie kosmetyku. Obecnie, według obowiązującej ustawy, krajowy system informowania o kosmetykach wprowadzonych do obrotu gromadzi informacje na temat wszystkich kosmetyków obecnych na polskim rynku, tak krajowych, jak i zagranicznych. Identyczne obowiązki na rzecz systemu, wynikające z przepisów ustawy, spoczywają na podmiotach odpowiedzialnych za wprowadzenie kosmetyku do obrotu, to jest producentach, ich przedstawicielach oraz importerach, bez względu na ich kraj pochodzenia. Tymczasem w nowelizacji ustawy mówi się, że producent wskazuje miejsce udostępniania dokumentów zawierających informacje o kosmetyku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej. Tego poszerzenia o Unię Europejską nie ma w ustawie matce. I o ile sama idea, aby wskazać producenta, jest słuszna, o tyle w świetle nowelizacji art. 8, przewidującej, iż producent będzie mógł wskazać miejsce udostępniania dokumentów na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, sprawi, iż dokumenty koncernów zagranicznych mogą stać się trudno dostępne lub niedostępne. Wówczas wystąpi nierówność podmiotów, co jest niezgodne z konstytucją, gdyż będzie istniało niebezpieczeństwo łamania tajemnicy handlowej tylko polskich podmiotów, które ostały się jeszcze na rynku. Nasza ostrożność tym bardziej powinna wynikać z tego, że dzisiaj dominującą rolę w Polsce odgrywają wielkie światowe koncerny, gdyż w latach 90. polskie państwowe firmy kosmetyczne zostały sprzedane w ręce zagraniczne. Udział koncernów zagranicznych w przychodach branży kosmetycznej w Polsce wynosi 92%.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#PosełHalinaMurias">W kontekście tej nowelizacji, nasuwają się następujące pytania do pana ministra: Ilu producentów do tej pory nie zgłosiło się do krajowego systemu informacji, w tym zagranicznych producentów? Czy za niezgłaszanie się zostały uruchomione sankcje? W jaki sposób...</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#PosełHalinaMurias">Przepraszam, panie marszałku, mikrofon się wyłączył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, chciałem wyłączyć... nacisnąłem nie ten klawisz. Przepraszam panią. Czas pani wystąpienia minął, ale nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełHalinaMurias">Dziękuję bardzo. Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełHalinaMurias">Czy za niezgłaszanie się zostały uruchomione sankcje? W jaki sposób można by uzyskiwać informacje z terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej? Czy jest opracowana procedura kontaktowania się?</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 8 projektu nowelizacji ustawy o kosmetykach budzi wątpliwości w kontekście konkurencyjności polskich przedsiębiorstw branży kosmetycznej. W związku z tym zgłaszam panu marszałkowi poprawkę polegającą na wprowadzeniu reguły, iż wszystkie dokumenty powinny znajdować się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełHalinaMurias">Liga Polskich Rodzin swoje stanowisko wyrazi w głosowaniu. Uzależnia je od wyjaśnień ministra i przyjęcia poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię, który wystąpi w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach (druki sejmowe nr 1804 i 1971).</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Projektowana ustawa o zmianie ustawy o kosmetykach ma na celu znowelizowanie obowiązującej ustawy z 30 marca 2001 r. Projekt ustawy doprecyzowuje polskie przepisy dotyczące produkcji i obrotu do wymagań jednolitego rynku Unii Europejskiej określonego w postanowieniach dyrektywy 76/768 EWG mówiącej o zbliżeniu rozwiązań prawnych państw członkowskich dotyczących kosmetyków.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Art. 1 pkt 1 projektowanej ustawy zmienia definicję kosmetyku. Po wyrazie „substancja” wprowadzono dodatkowo wyraz „preparat”, jednocześnie wyraz „upiększenie” zastąpiono sformułowaniem „zmiana zapachu ciała lub jego wyglądu”. Taka definicja kosmetyku jest zgodna z definicją zawartą w przedstawionej dyrektywie. W art. 1 pkt 2 skreślono ustawową definicję producenta, uznając, że każdy, kto wytwarza i wprowadza kosmetyk do obrotu, może wpłynąć na bezpieczeństwo kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Projektowana ustawa przewiduje również zmianę treści art. 6 ust. 2 mówiącego o umieszczaniu na pojemniku i opakowaniu jednostkowym zewnętrznym niezbędnych informacji. Nowe brzmienie art. 8 ust. 1–3 doprecyzowuje zadania krajowego systemu informowania o kosmetykach. W celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów wprowadzono obowiązek przekazywania przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych informacji o przypadkach zachorowań spowodowanych użyciem kosmetyków. W ust. 6 tego artykułu wprowadzono wymaganie podania przez producentów nazwy handlowej kosmetyku i jego kategorii, imienia, nazwiska lub nazwy, adresu producenta zgłaszającego kosmetyk, miejsca i adresu udostępnienia dokumentów zawierających informację o ilościowym i jakościowym składzie kosmetyku, specyfikacji fizykochemicznej i mikrobiologicznej surowców i gotowego kosmetyku oraz kryteriów kontroli czystości mikrobiologicznej kosmetyku, opisu metody produkcji, oceny wpływu kosmetyku na bezpieczeństwo zdrowia ludzi, istniejących danych o niepożądanych skutkach dla zdrowia ludzi powstałych w następstwie stosowania kosmetyków i udokumentowanych wyników badań działania kosmetyku, jeżeli jest to uzasadnione deklarowanym rodzajem działania kosmetyku.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Projektowana ustawa wprowadza nowe brzmienie art. 13 ust. 1, zgodnie z którym organami sprawującymi nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy jest Państwowa Inspekcja Sanitarna i Inspekcja Handlowa.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach ma na celu dostosowanie polskich rozwiązań prawnych do wymagań Unii Europejskiej, to jest do dyrektywy 76/768/EWG, stąd Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za uchwaleniem niniejszej ustawy z przedłożeniem Komisji Europejskiej (druk sejmowy nr 1971). Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kozłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełBożenaKozłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełBożenaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiego Bloku Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PosełBożenaKozłowska">Wysoka Izbo! Celem proponowanej zmiany ustawy o kosmetykach jest uzupełnienie polskich rozwiązań prawnych dotyczących wytwarzania kosmetyków i obrotu nimi oraz dostosowanie tych uregulowań do jednolitego rynku Unii Europejskiej, określonego w postanowieniach dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PosełBożenaKozłowska">Projekt ustawy ma także na celu uściślenie pewnych sformułowań i doprecyzowanie ich znaczenia. Zmiany te są konieczne ze względu na zbliżające się wstąpienie Polski do Unii Europejskiej. Dodaje się sformułowania, które określanym przez nie treściom, nadają bardziej jednoznaczny sens.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PosełBożenaKozłowska">W art. 1 pkt 2 projektu ustawy proponuje się skróconą definicję producenta przez skreślenie wyrazów: „oraz każdego, kto prowadząc działalność gospodarczą, może wpływać na bezpieczeństwo kosmetyków”, uznając tym samym, że każdy, kto wytwarza i wprowadza kosmetyk do obrotu, może wpływać na jego bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#PosełBożenaKozłowska">W art. 6 ust. 2 pkt 3 o oznakowaniu zawartości kosmetyku w opakowaniu wyrażającym wagę lub objętość netto zapisano: „ilość nominalną kosmetyku w opakowaniu w jednostkach masy lub objętości”, co ma na celu uzyskanie brzmienia zgodnego z art. 2 pkt 4 i art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o towarach paczkowanych.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#PosełBożenaKozłowska">W pkt. 4 art. 6 ust. 2 ustawy w miejsce określenia warunków przechowywania wyrazem „odpowiednie” użyto wyrazów „wskazane przez producenta”, uznając, że określenie „odpowiednie warunki” jest subiektywne i nie daje konsumentowi pełnej informacji o warunkach przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#PosełBożenaKozłowska">W art. 6 ust. 2 pkt 5 zmieniono jedynie wyrazy „do użytku profesjonalnego”, zastąpiono je wyrazami „przez osoby wykorzystujące ten kosmetyk w ramach wykonywanego zawodu”, uznając ten zwrot za bardziej czytelny. W art. 9 ustawy doprecyzowano przepisy, wskazując, że krajowy system prowadzi główny inspektor sanitarny. W art. 13 ustawy dodano wyraz „oraz” po wyrazach „Państwowa Inspekcja Sanitarna”, uściślono uprawnienie kontrolne Inspekcji Handlowej sprowadzające się wyłącznie do kontroli znakowania, zafałszowań i prawidłowości obrotu kosmetykami. Przepisy pozwalają na stosowanie obowiązujących obecnie norm wykonawczych do czasu wydania nowych i umożliwiają organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonywanie badań do czasu uzyskania akredytacji przez inne laboratoria.</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#PosełBożenaKozłowska">Ustawa została skonsultowana z organizacjami społecznymi, została opublikowana na stronach Ministerstwa Zdrowia. Wiele uwag zgłoszonych przez organizacje zostało uwzględnionych w toku prac nad projektem, odrzucono jedynie te, które rażąco mogły naruszać interes konsumentów, oraz te, które były niezgodne z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#PosełBożenaKozłowska">Ustawa po wejściu w życie zmniejszy obowiązki producentów w przedmiocie gromadzenia dokumentacji dotyczącej kosmetyków, co przyczyni się do zmniejszenia kosztów ponoszonych przez producentów.</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#PosełBożenaKozłowska">Projektowana ustawa dostosuje wymagania krajowe do standardów europejskich, wpłynie także na większą konkurencyjność krajowego przemysłu kosmetycznego, również na rynkach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#PosełBożenaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego poprze projekt ustawy i będzie głosować za. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu głównego inspektora sanitarnego pana ministra Andrzeja Trybusza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie posłowie występujący w debacie bardzo szeroko mówili o charakterze zmian znajdujących się w omawianej ustawie, w związku z powyższym nie będą już do tego wracał.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Chciałbym tylko jedną rzecz podkreślić. Oczywiście niejako zasadniczą przyczyną dokonywanych zmian jest konieczność pełnej harmonizacji naszego prawa z prawem unijnym. Wszystkie jednak te zmiany de facto mają prowadzić do tego, aby kosmetyki, które znajdują się w obrocie, były kosmetykami w pełni bezpiecznymi, i żeby nad tymi kosmetykami sprawowana była w pełni skuteczna i efektywna kontrola.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Odnosząc się do zgłoszonych wątpliwości co do zapisów, głównie w uzasadnieniach, które była uprzejma zgłosić pani poseł Murias, chcę zwrócić uwagę, że system informowania o kosmetykach istnieje, przy czym w obecnej wersji ustawy regulacje poszerzano o zapis, że system ten prowadzi główny inspektor sanitarny, ale może to zlecać również innym jednostkom. Faktycznie do tej pory istnieje tryb zgłaszania zachorowań, jeśli nastąpiłyby one w wyniku stosowania kosmetyku, ale ten obowiązek spoczywał na producentach. W tej chwili rozszerzany jest również i na przedstawicieli służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Sprawa konkurencyjności i rozbieżności w zapisach. Proszę łaskawie zwrócić uwagę, że pani poseł wspominała o dwóch aktach prawnych: o ustawie i o rozporządzeniu i o ile oczywiście ustawa wpływa na konkurencyjność, o tyle trudno, żeby rozporządzenie, które de facto zawiera w sobie, że tak powiem, wzór druku, na jakim trzeba zgłaszać kosmetyki lub zachorowania wywołane tymi kosmetykami, żeby tego typu dokument wpływał na jakąkolwiek konkurencyjność. Ta konkurencyjność czy stworzenie warunków do tego, aby nasze kosmetyki były konkurencyjne na rynkach unijnych, m.in. leży też u podstaw przedkładanej nowelizacji i m.in. dlatego to prawo nowelizujemy, dostosowujemy do wymogów unijnych, aby ten wymóg konkurencyjności spełniać i żeby nasi producenci wytwarzający kosmetyki zgodnie z normami, standardami przyjętymi w Unii mogli w pełni na rynkach unijnych być obecni. Wynika to również z zasad swobodnego przepływu towarów. I również ten swobodny przepływ towarów wymaga porównywalnych rozwiązań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Miejsce przechowywania dokumentacji o kosmetykach na terenie kraju i w krajach Unii Europejskiej. Rynek Unii Europejskiej traktowany jest jako jeden rynek i dlatego informacji o kosmetyku znajdującym się w obrocie można również będzie zasięgać w krajach Unii Europejskiej. Przy czym ta współpraca, ta możliwość zasięgania tej informacji powstanie w momencie naszej akcesji do Unii Europejskiej, a w tej chwili tworzymy po prostu oprzyrządowanie prawne, aby mogło to się stać.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Również sprawa uregulowania dokumentacji w ten sposób, że wystarczy, żeby producent wskazał jedno miejsce, gdzie dokumentacja jest dostępna, niewątpliwie ma wpływ na zmniejszenie kosztów, jako że w tej chwili ten producent jest zobowiązany w każdym miejscu wytwarzania posiadać komplet dokumentacji, często dość złożonej, skomplikowanej. Nowelizacja wprowadza zasadę taką, że producent, jeśli kosmetyk jest wytwarzany w wielu miejscach, ma po prostu wskazać jedno miejsce, w którym ta dokumentacja byłaby dostępna.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Nie są mi znane przypadki, by producenci wprowadzili kosmetyk do obrotu, nie zgłaszając go wcześniej do krajowego rejestru. Natomiast ustawa oczywiście przewiduje w art. 14 sankcje dla tych producentów, którzy by tego typu proceder stosowali, tzn. wprowadzali kosmetyk do obrotu, nie informując wcześniej krajowego systemu.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#GłównyInspektorSanitarnyAndrzejTrybusz">Jeśli chodzi o zgłoszone przez panią poseł Paturalską poprawki, rzecz jasna będą one niewątpliwie przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji. Na pewno rząd również do nich się odniesie. Dlatego ja nie chciałbym w tej chwili oceniać zasadności czy braku zasadności tych poprawek. Natomiast na pewno wszelkie rozwiązania, które by system liberalizowały, które by nie dawały możliwości skutecznej kontroli nad kosmetykami, nie umniejszając zasady, że to producent odpowiada za bezpieczeństwo kosmetyków - wszelkie działania, wszelkie tego typu poprawki, które by szły w tym kierunku, żeby ten system miały być jeszcze bardziej, tak jak powiedziałem, liberalizowany, rozluźniany, tak że ta kontrola nie mogłaby być pełna i skuteczna, na pewno z poparciem strony rządowej się nie spotkają. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Sylwię Pusz.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, pani poseł, nie było pytań. To już na tym etapie jest za późno. Przykro mi, debatę zamyka wystąpienie przedstawiciela rządu i posła sprawozdawcy. Muszę przestrzegać jednak pewnego porządku.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełSylwiaPusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziwią mnie te poprawki zgłoszone przez panią poseł Paturalską, dlatego że część z nich była omawiana na posiedzeniu podkomisji do rozpatrzenia tego projektu nowelizacji i Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych uznała zasadność argumentów i praktycznie z części tych poprawek się wycofała. Może chociażby tutaj na tę jedną zwrócę uwagę, a mianowicie pani poseł proponuje, by odpowiednik słowa „składniki” w międzynarodowym nazewnictwie składników kosmetycznych występował w ustawie. Tutaj toczyliśmy bardzo długą dyskusję na ten temat i jeszcze raz chcę podkreślić, że nie możemy tego użyć, bo słowo „ingredients” nie jest rozumiane w języku polskim i dla konsumentów będzie to słowo niezrozumiałe. Ja rozumiem oczywiście argumentację konfederacji, że jest to potanienie kosztów, dlatego że wtedy ta etykieta nie będzie musiała być zmieniana na opakowaniach i kosmetyk importowany będzie zachowywał swoją oryginalną etykietę. Kiedy wprowadzamy ten wymóg zastąpienia tego słowa „ingredients” - zresztą zgodnie z ustawą o języku polskim - polskim słowem „składniki”, zrozumiałym dla wszystkich konsumentów, którzy nie znają np. języka angielskiego, rozumiem, że może to narazić na jakieś koszty przy przepakowaniu i oczywiście przy tworzeniu tej nowej etykiety, no ale mimo wszystko mamy ustawę o języku polskim i musimy się do niej stosować.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PosełSylwiaPusz">Pani również proponuje wykreślić dodatkowo z rejestru wykroczeń wykroczenie polegające na wprowadzeniu do obrotu kosmetyku po upływie terminu trwałości. No to jest już w ogóle absurd. Jeżeli my mamy dbać o zdrowie konsumenta, a przecież w ten sposób właśnie chcemy się dostosować do standardów unijnych, to wręcz nie wyobrażam sobie, jak możemy przymknąć oko na tego rodzaju proceder, a mianowicie wprowadzanie do obrotu kosmetyków, których termin trwałości już upłynął. Myślę, że to jest nieodpowiedzialne, że tak odpowiedzialne ugrupowanie, tak proeuropejskie, zgłasza takie poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale chodzi też i o rzecz bardzo odpowiedzialną, tzn. o kosmetyki.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (druki nr 1799 i 1969).</u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Grażynę Ciemniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 1969.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Pierwsze czytanie projektu ustawy odbyło się na posiedzeniu Komisji Europejskiej w dniach 28 sierpnia i 11 września tego roku. Komisja Europejska powołała podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia projektu ustawy. Podkomisja szczegółowo rozpatrzyła projekt, mając do dyspozycji opinię Biura Studiów i Ekspertyz oraz opinię Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Celem projektu ustawy jest doprecyzowanie polskich rozwiązań prawnych dotyczących ochrony konsumentów stosownie do prawa Unii Europejskiej, która na problematykę ochrony konsumentów kładzie szczególny nacisk. Projekt ustawy nowelizuje dotychczas obowiązujące przepisy zawarte w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Zgodnie z art. 449.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Problematykę dotyczącą ochrony konsumentów w Unii Europejskiej w zakresie, w którym dostosowujemy polskie prawo do prawa Unii Europejskiej, regulują dwie dyrektywy: 1) dyrektywa Rady nr 85/577/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów w umowach zawieranych poza siedzibą przedsiębiorstwa, 2) dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/7/WE z dnia 20 maja 1997 r. dotycząca ochrony konsumentów w umowach zawieranych na odległość.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Rządowy projekt ustawy będący przedmiotem dzisiejszej debaty ma na celu:</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- doprecyzowanie, kiedy można złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- ustalenie terminu, w którym strony powinny dokonać zwrotu tego, co sobie świadczyły, w przypadku odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- doprecyzowanie, kiedy można złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość,</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- ustalenie, kiedy strony powinny dokonać zwrotu tego, co świadczyły, w przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość,</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- doprecyzowanie kwestii wyłączenia prawa odstąpienia od umowy wobec sprzedaży żywności z dostawą oraz wobec usług turystycznych przez wskazanie w ustawie art. 7 zamiast dotychczas wskazanego art. 10 w obowiązującej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">I tak zapis art. 1 pkt 1 dotyczący art. 2 ust. 1 jest następujący: Konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie 10 dni od zawarcia umowy. Do zachowania tego terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Ust. 3 w art. 1 ustawy nowelizowanej określa, że w razie odstąpienia od umowy umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.</u>
          <u xml:id="u-201.12" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Identyczne regulacje są proponowane w art. 1 pkt 2, dotyczące art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy nowelizowanej, z tym że dotyczą umów zawartych na odległość.</u>
          <u xml:id="u-201.13" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Chcę zaznaczyć, że termin 14 dni jest bardziej rygorystyczny niż w dyrektywie, która wskazuje termin 30 dni. Określenie tego terminu jest niezbędne, gdyż jego brak mógłby być wykorzystywany do celowego opóźniania przez przedsiębiorców rzeczywistego zwrotu otrzymanej ceny, wówczas konsument mógłby kredytować nieoprocentowanymi środkami przedsiębiorstwo. Godnym podkreślenia jest fakt, że zarówno przepisy traktatu o ustanowieniu Wspólnot Europejskich, jak i przepisy dyrektywy nr 85/577/EWG oraz pkt 14 preambuły dyrektywy nr 97/77/WE wskazują na możliwość przyjęcia w krajowym ustawodawstwie bardziej rygorystycznych postanowień od postanowień prawa wspólnotowego w celu ochrony konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-201.14" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas posiedzenia Komisji Europejskiej nie było zastrzeżeń i wątpliwości odnośnie do projektowanych zapisów w przedłożeniu rządowym. Komisja uznała je za korzystne dla konsumentów. Dla poprawności legislacyjnej komisja w art. 2 projektu ustawy określiła, iż ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, a nie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-201.15" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Komisja Europejska po wysłuchaniu oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, zawarty w sprawozdaniu w druku nr 1969. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przypominam, że zgodnie z regulaminem Sejmu prawo wnoszenia poprawek w tym punkcie porządku dziennego przysługuje grupie co najmniej 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Zarzyckiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełKazimierzZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny SLD popiera w całości przedstawiony projekt, jak również tezy zawarte w przedstawionym przed chwilą sprawozdaniu Komisji Europejskiej na temat ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Jest to w naszym przekonaniu jedna ze spraw oczywistych, podjęta w stosownym miejscu i w stosownym czasie.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełKazimierzZarzycki">Podejmując ten temat, Komisja Europejska osiągnęła dwa główne cele. Po pierwsze, dostosowuje się w tym miejscu polskie ustawodawstwo do prawa Unii Europejskiej w zakresie określonym tytułem ustawy, podnosząc przy tym poziom wymagań odnośnie do tego, co wynika z prostego odwzorcowania zapisów prawa europejskiego. Po drugie, wykazano szczególną staranność i troskę o dobro konsumenta, wynikające z polskiego kalendarza, zwyczajów, nawyków żywieniowych itd.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PosełKazimierzZarzycki">Klub SLD uważa, że temat został potraktowany ze zrozumieniem jego wagi i znaczenia. Klub podziela przekonanie Komisji Europejskiej, że ta inicjatywa ustawodawcza służy interesom polskiego konsumenta, lepiej chroni jego interesy, jest logiczna, zasadna i realna oraz w stopniu niezbędnym szczegółowa. Jest równocześnie zgodna z duchem czasu i społecznie oczekiwana. Przyczyni się do poprawy zdrowotności i standardu życia społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PosełKazimierzZarzycki">Jeszcze raz chciałbym stwierdzić, że Klub Parlamentarny SLD popiera tezy sprawozdania przedstawionego przed chwilą przez panią poseł Ciemniak i będzie głosował w przyszłości za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Grażynę Paturalską występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełGrażynaPaturalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platforma Obywatelska z wielką uwagą podszedł do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (druk nr 1799). Termin: produkt niebezpieczny precyzuje art. 449.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełGrażynaPaturalska">O tym, czy produkt jest bezpieczny, decydują okoliczności w chwili wprowadzenia go do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na rynku oraz podane konsumentowi informacje o właściwościach produktu. Produkt nie może być uznany za niezapewniający bezpieczeństwa tylko dlatego, że później wprowadzono do obrotu podobny produkt ulepszony.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PosełGrażynaPaturalska">Według art. 449.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PosełGrażynaPaturalska">Projekt niniejszej ustawy ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej i gwarantuje poszanowanie wszelkich praw konsumenckich na jednolitym rynku europejskim. Konsumenci we Wspólnocie Europejskiej mają szczególne prawa w zakresie ochrony swoich dóbr.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#PosełGrażynaPaturalska">Proponowane przez rząd poprawki dotyczą kwestii:</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PosełGrażynaPaturalska">- momentu upływu terminu 10 dni na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz umowy zawartej na odległość,</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PosełGrażynaPaturalska">- terminu zwrotu, w razie odstąpienia przez konsumenta od umowy, spełnionych wcześniej umownych świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#PosełGrażynaPaturalska">- wyłączenia prawa odstąpienia wobec sprzedaży żywności z dostawą oraz wobec usług turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#PosełGrażynaPaturalska">Zaproponowane w tym kształcie poprawki są zgodne z przepisami i normami europejskimi. Celem projektu jest doprecyzowanie problemów interpretacyjnych, aby uniknąć w przyszłości problemów z nieprzestrzeganiem praw konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#PosełGrażynaPaturalska">Klub Poselski Platformy Obywatelskiej jest za stworzeniem takiego prawa, które da jak największe uprawnienia konsumentom. Omawiany projekt ustawy reguluje przede wszystkim przepisy dotyczące zawierania umów na odległość i w ten sam sposób ich wypowiadania. Należy dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić wysoki poziom ochrony konsumentów i przyczynić się do ochrony ich interesów ekonomicznych. Ma to uchronić tę grupę przed nieuczciwymi praktykami handlowymi przy okazji sprzedaży obnośnej.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#PosełGrażynaPaturalska">Państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym również Polska, będą mogły same decydować o dyrektywie Rady z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów w umowach zawieranych poza siedzibą przedsiębiorstwa. Owe państwa mają pełną swobodę w utrzymaniu lub wprowadzeniu całkowitego lub częściowego zakazu zawierania umów poza siedzibą przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#PosełGrażynaPaturalska">Powyższa ustawa nie będzie miała żadnych skutków finansowych i ekonomicznych oraz nie będzie zagrażała rozwojowi polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-205.12" who="#PosełGrażynaPaturalska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej poprze proponowane zmiany w projekcie ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Szczygłę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełAleksanderSzczygło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę odnieść się do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (druk sejmowy nr 1799).</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełAleksanderSzczygło">Projektowane zmiany dotyczą trzech artykułów w już obowiązującej ustawie z marca 2000 r., czyli art. 2, 7 i 16 wyżej wymienionej ustawy, i związane są z koniecznością doprecyzowania obowiązujących rozwiązań, zawartych w tej ustawie z marca 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PosełAleksanderSzczygło">Niewątpliwie proponowane zmiany zwiększają prawa konsumentów i jednocześnie wprowadzają czytelne reguły postępowania w kontaktach pomiędzy podmiotami, które są stronami umowy. Jest to o tyle istotne, że nawet w gospodarce wolnorynkowej, gdzie prawa kupującego towary i usługi są siłą rzeczy duże, ochrona praw konsumentów oraz jasne reguły postępowania pomiędzy stronami umowy utrudniają nierzetelność i wykorzystywanie słabszej pozycji drugiej strony (w tym przypadku przede wszystkim chodzi o konsumenta).</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PosełAleksanderSzczygło">Jedyna moja uwaga dotyczy tego, iż omawiana dzisiaj zmiana ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów była uchwalona właśnie w marcu 2000 r., a po upływie zaledwie 3,5 roku wraca pod obrady Wysokiej Izby, mimo że w tym czasie nie nastąpiły żadne zmiany w dyrektywach europejskich, na podstawie których dokonujemy tych zmian. To są dyrektywy z 1985 r. i z 1997 r. Trzeba wyciągnąć z tego wniosek, że w przyszłości musimy bardziej uważać i bardziej wnikliwie rozpatrywać te projekty ustaw, które dostosowują polskie prawo do prawa Unii Europejskiej. Nie może być tak, że po niedługim czasie następuje powrót do już uchwalonych ustaw. Jest to tym bardziej istotne, że ustawa będąca przedmiotem dzisiejszych obrad jest bardzo obszerna.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PosełAleksanderSzczygło">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie zgłasza zastrzeżeń do projektowanych zmian w ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, który nowelizuje ustawę o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, należy do tych ustaw, które będą się często pojawiały w Wysokiej Izbie, a które są związane z doprecyzowaniem i uzupełnieniem zakresu harmonizacji polskiego prawa z prawem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Prawa konsumentów, zarówno indywidualne, jak i zbiorowe, są w Unii Europejskiej pod szczególną ochroną. Stąd też harmonizacja w zakresie wymienionych tu już wcześniej dwóch dyrektyw (z 1985 r. nr 577 oraz z 1997 r. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej), które normują ochronę finansowych interesów konsumentów, musiała być wprowadzona do polskiego prawa, bo była to istotna luka w zakresie harmonizacji. Przepisy te dotyczą dwóch spraw już wymienianych, ale powtórzę: odstąpienia w ciągu 10 dni od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa względnie na odległość i terminu zwrotu przez stronę, w razie odstąpienia przez konsumenta od umowy, spełnionych wcześniej świadczeń umownych.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Sądzę, że jest to szalenie ważne, ponieważ z praktyki również wiadomo, że częstokroć konsumenci mają ogromne problemy z dochodzeniem swoich praw, w szczególności przy tego typu umowach, zwłaszcza wtedy, kiedy okazuje się, że z jakichś powodów należy odstąpić od umowy, względnie są później kłopoty, po odstąpieniu od umowy, z egzekucją należnych pieniędzy, wpłaconych z tytułu umowy czy też wpłaconych wcześniej w formie zaliczki na poczet tej umowy.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Zatem prawa i obowiązki konsumentów, ale również obowiązki w szczególności przedsiębiorców, będących stronami umów, zostają tu doprecyzowane. Wydaje się, że to wyczerpuje zakres harmonizacji polskiego prawa z wcześniej wymienionymi dyrektywami.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">W związku z tym Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał przyjęcie przedłożonej w sprawozdaniu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łącznego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełJanŁączny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP i przedstawić stanowisko klubu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PosełJanŁączny">Jesteśmy obecnie w trakcie długotrwałego procesu dostosowywania naszego ustawodawstwa do prawa panującego w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#PosełJanŁączny">Klub Samoobrony, który reprezentuję, popiera wszystkie zmiany obecnie wprowadzane, ale pod warunkiem, że będą one służyć przede wszystkim obywatelowi polskiemu i przyczynią się do lepszej zdrowotności. Naszym zdaniem zmiany zawarte w omawianym projekcie idą właśnie w takim kierunku.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#PosełJanŁączny">Przedstawione w nowelizacji zmiany mają na celu precyzyjniejsze określenie praw i obowiązków zarówno konsumentów, jak i producentów przy zawieraniu umów handlowych poza lokalem przedsiębiorstwa bądź na odległość (art. 1 ust. 1 i 2 projektu).</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#PosełJanŁączny">Szczególny ukłon należy się pani sprawozdawcy, która dokładnie omówiła ten projekt. Każdy projekt zmierzający do wyeliminowania problemów interpretacyjnych znajdzie poparcie Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP. Dlatego nasz klub wnosi o skierowanie projektu do dalszych prac. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Fedorowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny znalazł nasze uznanie. Ta ustawa jest również ustawą dostosowawczą. Wydaje mi się, że dzisiaj jest w ogóle taki trend, moda u tych, którzy handlują, sprzedają, aby ładnie towar opakować, sprzedać, przy pomocy zwłaszcza reklamy.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Ta ustawa zadziała prawdopodobnie tylko jeśli chodzi o towary, które są sprzedawane przez producentów. Ja ze swej strony cieszyłbym się, gdyby ta ustawa miała jeszcze zastosowanie w jednym przypadku, żeby to dotyczyło również towaru, który niedawno nabyliśmy i nabędziemy go pewnie w czerwcu przyszłego roku, a więc towar ładnie opakowany, sprzedany polskiemu konsumentowi przy dużej reklamie, powiedziałbym nawet, że podstępnie. Ten towar nazywa się Unia Europejska. Gdyby ta ustawa zadziałała, Polacy szybko by ten towar zwrócili producentowi, ale obawiam się, że w tym względzie ta ustawa nie zadziała.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Sami wnioskodawcy zastanawiają się i zgłaszają wątpliwości, czy ta ustawa również zadziała przy sprzedaniu nieuczciwych, nierzetelnych, niezgodnych z ofertą usług turystycznych. Otóż, praktyka ostatnich lat pokazuje, że Polacy padają ofiarą wielu biur turystycznych i należałoby przy pracach nad tą ustawą nad tym się zastanowić. Jeszcze raz ubolewam nad faktem, że nie może ona zadziałać, bo ten towar o nazwie Unia Europejska szybko byśmy zwrócili. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, druki nr 1799 i 1969.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawiony projekt ustawy nowelizuje obowiązujące przepisy z 2 marca 2000 r. Jej celem jest doprecyzowanie polskich rozwiązań prawnych, jak również zlikwidowanie problemów interpretacyjnych dotyczących dwóch zagadnień. Pierwsze związane jest z momentem upłynięcia terminu 10 dni na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz umowy zawartej na odległość. Drugie zagadnienie dotyczy terminu zwrotu spełnionych wcześniej świadczeń w razie odstąpienia konsumenta od umowy.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PosełJanSztwiertnia">W art. 1 ust. 1 projektowanej ustawy zmieniającej art. 2 obecnie obowiązująca ustawa otrzymuje brzmienie: „Konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie 10 dni od zawarcia umowy”. Do zachowania tego terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. Zmiana ust. 3 tego artykułu określa, że w przypadku odstąpienia od umowy konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. Określa również termin zwrotu, który powinien nastąpić niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Proponowane rozwiązania są korzystne dla konsumentów i są zgodne z ogólnymi założeniami dyrektywy 85/577/EWG w sprawie ochrony konsumentów w umowach zawieranych poza siedzibą przedsiębiorstwa. Regulacje prawne przyjęte w dyrektywie implementowane do naszego ustawodawstwa niniejszym projektem ustawy mają na celu ochronę konsumenta przed nieuczciwymi praktykami handlowymi przy sprzedaży obwoźnej, jak również zawieranymi umowami poza siedzibą przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Zawierane umowy poza siedzibą przedsiębiorstwa przejawiają się tym, że handlowiec jest stroną inicjującą negocjacje umowy, do których druga strona - konsument jest nieprzygotowany lub którym nie może się sprzeciwić. Konsument nie ma możliwości porównania z innymi ofertami jakości i cen towarów oraz usług zawartych w proponowanej ofercie. Element zaskoczenia występuje nie tylko przy sprzedaży obwoźnej, ale również przy umowach zawieranych poza siedzibą przedsiębiorstwa z inicjatywy handlowca. Konsument w tych przypadkach nie ma możliwości właściwej oceny powstałych zobowiązań wynikających z umowy.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Proponowany projekt ustawy chroni konsumenta, daje możliwość anulowania niekorzystnie zawartej umowy, wprowadzając ochronę konsumenta zgodną z prawem Unii Europejskiej, doprecyzowuje również prawa producentów, dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy opowiada się za uchwaleniem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Wosia występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełAdamWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawiony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny miał w zamyśle jego twórców dostosowanie polskiego prawa do wspólnotowego unormowania tego zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełAdamWoś">Proponowana nowelizacja ustawy zmierza do dostosowania krajowych przepisów do dyrektywy Rady 85/577/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów odnośnie do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa oraz do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 97/7/WE z dnia 20 maja 1997 r. dotyczącej ochrony konsumentów w umowach zawieranych na odległość.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PosełAdamWoś">Należy podkreślić, że założony przez autorów cel nowelizacji ustawy został należycie spełniony. Ujęcie w projekcie ustawy postanowień o odstąpieniu od umów zawieranych na odległość poprzez wysyłanie odpowiedniego oświadczenia w terminie 10-dniowym jest nie tylko kolejnym krokiem na drodze dostosowania polskiego prawa do zbioru norm unijnych, ale również wzmacnia pozycję konsumenta, a nadto usuwa wcześniejsze spory w doktrynie i orzecznictwie na tle wykładni art. 2 ust. 1 omawianej ustawy, tworząc lex specialis w stosunku do art. 61 Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełAdamWoś">Projektowane zmiany wprowadzają również maksymalny, 14-dniowy termin zwrotu świadczeń w przypadku odstąpienia od umowy, co niewątpliwie jest pozytywne dla jasności obrotu pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#PosełAdamWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, iż rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny stanowią kolejny krok na drodze do ujednolicenia rozwiązań prawa polskiego z prawem unijnym oraz uszczegółowienia obecnych rozwiązań. W związku z tym będziemy głosować za przyjęciem proponowanej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Grażynę Ciemniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałabym wyrazić satysfakcję, że wszystkie kluby poparły potrzebę zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumenta, jednocześnie stwierdzić, że na pewno wszyscy powinniśmy dbać o to, aby tworzyć precyzyjne prawo, aby nie było w literaturze prawniczej rozbieżności, różnych stanowisk, które potem utrudniają rozstrzyganie sporów. Ta nowelizacja obok dostosowania doprecyzowujących zapisów do prawa Unii Europejskiej m.in. do tego zmierza.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Chcę podziękować panu ministrowi sprawiedliwości reprezentującemu rząd w pracach nad tą ustawą za bardzo szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności na etapie prac podkomisji nadzwyczajnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (druki nr 1800 i 1970).</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Zofię Grzebisz-Nowicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Marszałek Sejmu w dniu 21 lipca 2003 r. skierował ten projekt ustawy do Komisji Europejskiej do pierwszego czytania. Z udziałem przedstawicieli Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, Biura Studiów i Ekspertyz, przedstawicieli rządu oraz zainteresowanych instytucji i organizacji pierwsze czytanie projektowanej ustawy odbyło się w dniu 28 sierpnia 2003 r. Do dalszych prac legislacyjnych nad tym projektem ustawy komisja powołała podkomisję nadzwyczajną. Sprawozdanie z prac podkomisji, której miałam zaszczyt przewodniczyć, Komisja Europejska przyjęła w dniu 11 września 2003 r. i przedstawia je Wysokiej Izbie w druku nr 1970.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Chcę przy tym podkreślić, że dostosowanie to nie polega na całościowej zmianie regulacji dotyczącej wykonywania zawodu lekarza weterynarii, lecz ma jedynie na celu umożliwienie na równoprawnych zasadach wykonywania tego zawodu przez obywateli Unii Europejskiej. W tym celu wprowadzone są przepisy dotyczące równoważności dokumentów poświadczających formalne kwalifikacje w zakresie specjalizacji medycznych lekarzy będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, które są wyrazem implementacji dyrektyw sektorowych w zakresie uznawania kwalifikacji lekarza weterynarii, a także w zakresie swobody świadczenia usług. Zgodnie z wymogami prawa unijnego projekt ustawy wprowadza zasadę równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej w kwestii przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i swobodnego dostępu do świadczenia usług lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Projektowana ustawa wprowadza 10 zmian. W toku prac legislacyjnych wnieśliśmy 14 poprawek doskonalących ten projekt. 9 z nich ma charakter prawno-legislacyjny, a 5 poprawek to poprawki redakcyjne, uściślające i porządkujące poszczególne przepisy proponowanych zmian.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Przedmiotem projektowanej ustawy jest określenie prawa i warunków wykonywania zawodu lekarza weterynarii, zasad używania tytułów zawodowych, prowadzenia rejestru lekarzy weterynarii. Najistotniejszą jednak zmianą jest nowa regulacja art. 2 stanowiącego o prawie wykonywania zawodu lekarza weterynarii. Szczegółowo określone zostały w art. 2a-2d dokumenty i oświadczenia, będące podstawą rozpatrzenia przez okręgową radę lekarsko-weterynaryjną wniosku lekarza weterynarii o przyznanie prawa wykonywania zawodu.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Jedną z ważnych różnic między lekarzami będącymi obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej a niebędącymi obywatelami Unii Europejskiej jest kwestia znajomości języka polskiego. Pierwszym wystarcza złożenia oświadczenia, że władają językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu; drudzy muszą zdać egzamin. Różnica jest także w zasadach przyznawania prawa wykonywania zawodu. Obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna przyznaje w myśl art. 2 ust. 2 ustawy prawo wykonywania zawodu na podstawie złożonych zaświadczeń, potwierdzających jego formalne kwalifikacje do wykonywania zawodu lekarza weterynarii. Natomiast obywatelom państw niebędących członkami Unii Europejskiej okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna może przyznać fakultatywnie, na czas określony lub nieokreślony, prawo wykonywania zawodu na terenie naszego kraju. Regulują to przepisy zawarte w dodanym art. 2g projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Jeśli zaś chodzi o znajomość języka polskiego przez lekarza weterynarii niebędącego obywatelem naszego kraju, a chcącego wykonywać ten zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to art. 2 ust. 4 zobowiązuje ministra właściwego do spraw rolnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego - to dodała nasza komisja - po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej, do określenia, w drodze rozporządzenia, zakresu znajomości języka polskiego w mowie i piśmie, niezbędnej do wykonywania zawodu lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Na krajową radę, a także na okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne został nałożony obowiązek udzielania informacji o prawodawstwie polskim dotyczącym weterynarii, a także o uchwałach samorządu w zakresie zasad etyki i deontologii weterynaryjnej oraz o możliwości nauki języka polskiego.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">W zmianie 7. dotyczącej art. 17 w dodanych ust. 1a i 1b uszczegółowione zostały zasady prowadzenia rejestru lekarzy weterynarii. Okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne będą rejestrować lekarzy weterynarii będących członkami danej izby w rejestrach okręgowych.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Centralny rejestr lekarzy weterynarii prowadzony będzie przez Krajową Radę Lekarsko-Weterynaryjną. Reguluje to zmiana 9. projektowanej ustawy. Dodane są w tym celu pkt. 16 i 17 w art. 39 ust. 1 ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Zmiana 10. dotyczy art. 51 ust. 3. Przepis ten stanowi, że kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu powoduje skreślenie z rejestru członków okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Art. 2 projektowanej ustawy zawiera również bardzo ważną normę prawną, na mocy której zachowują moc zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu lekarza weterynarii wydane przed dniem wejścia w życie ustawy, tzn. dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej, co określa art. 3 projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Panie i Panowie Posłowie! Starałam się dość szczegółowo omówić najważniejsze zmiany i wniesione do nich przez Komisję Europejską poprawki zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Uchwalenie tej ustawy jest niezbędne. Obecnie obowiązująca ustawa o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych była uchwalona 21 grudnia 1990 r., a więc prawie 13 lat temu. Jak wiemy, za 7,5 miesiąca będziemy członkami Unii Europejskiej. Musimy zatem stworzyć podstawy prawne lekarzom weterynarii do wykonywania zawodu w nowych warunkach prawnych obowiązujących we wszystkich państwach członkowskich Wspólnoty Europejskiej. Chcę przy tym dodać, że ustawa ta jest traktowana priorytetowo w Narodowym programie przygotowania do członkostwa; przypomnę, jest to priorytet nr 2.5.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Wnoszę zatem w imieniu Komisji Europejskiej, aby Sejm uchwalić raczył ustawę o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Sprawozdanie to zawarte jest w druku przedstawionym Wysokiej Izbie. Dziękuję, panie marszałku, za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przypominam, że prawo zgłaszania poprawek przysługuje grupie co najmniej 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Michalskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełJerzyMichalski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który mam zaszczyt reprezentować, poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych. W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko naszego klubu wobec rządowego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełJerzyMichalski">Celem przedstawionego projektu ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych jest wprowadzenie do ustawy zasady równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie uznawania kwalifikacji lekarza weterynarii, a także w zakresie swobody świadczenia usług. Jak przekazała pani poseł sprawozdawca Zofia Grzebisz-Nowicka, na posiedzeniu podkomisji nadzwyczajnej zostało wniesionych 14 poprawek, które uzyskały pozytywną akceptację zarówno podkomisji, jak Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PosełJerzyMichalski">Bardzo istotne zmiany wprowadzono w art. 1, gdzie jest zapis, że zawód lekarza weterynarii może wykonywać osoba, która uzyskała prawo wykonywania tego zawodu. Dlatego lekarzom weterynarii, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna przyznaje prawo wykonania zawodu lekarza weterynarii, jeżeli osoba ta: po pierwsze, przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że na terenie tego państwa posiada prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii, które nie zostało zawieszone, ani którego nie została pozbawiona, oraz że nie toczy się przeciwko niej postępowanie w sprawie pozbawienia albo zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii, po drugie, złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu lekarza weterynarii. Przepis ten nie dotyczy lekarzy, którzy ukończyli studia weterynaryjne w języku polskim. Zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie określi, w drodze rozporządzenia, minister ds. rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym ds. szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PosełJerzyMichalski">Bardzo istotne zmiany zawarto w art. 2c, gdzie okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna, rozpatrując wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu, będzie brała pod uwagę:</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#PosełJerzyMichalski">1. Dyplomy lub dokumenty potwierdzające formalne kwalifikacje lekarza weterynarii, uzyskane w państwie innym niż państwo Unii Europejskiej, jeżeli te dyplomy zostały uznane w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#PosełJerzyMichalski">2. Wykształcenie i doświadczenie zdobyte w jednym z państw członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#PosełJerzyMichalski">Przyznanie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii albo odmowa jego przyznania przez okręgową radę lekarsko-weterynaryjną nastąpi niezwłocznie, nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia wszystkich dokumentów. Minister właściwy ds. rolnictwa ogłosi, w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski, wykaz dyplomów i innych dokumentów potwierdzających formalne kwalifikacje do wykonywania zawodu lekarza weterynarii przez obywateli państw członkowskich. Lekarz weterynarii przy wykonywaniu zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie używał tytułów w języku polskim, dlatego też Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna i okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne będą udzielać zainteresowanym lekarzom weterynarii, będącym członkami Unii Europejskiej, informacji o prawodawstwie polskim dotyczącym weterynarii, o uchwałach samorządu lekarsko-weterynaryjnego, które regulują zasady etyki i deontologii weterynaryjnej, oraz o możliwości nauki języka polskiego.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#PosełJerzyMichalski">Ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#PosełJerzyMichalski">Projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu, które przedstawiła pani poseł Zofii Grzebisz-Nowickiej, otrzyma pełną akceptację i poparcie klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Plocke występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Poselski Platforma Obywatelska z uwagą i troską przeanalizował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Unia Europejska wskazuje w swoim programie na zasadę swobodnego wyboru kraju, w którym zainteresowane osoby mogą wykonywać swój zawód. Natomiast kwalifikacje zawodowe wymagają uznania przez władze państwa, do którego przybywają osoby zamierzające podjąć pracę zawodową. Polska z dniem uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej przystąpi do wspólnotowych systemów uznawania kwalifikacji zawodowych. Powyższe wynika z przepisów ustanawiających Wspólnotę Europejską, a zwłaszcza z art. 39, art. 43 i art. 49.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Analizowany przez mój klub projekt ustawy określa warunki i zasady, jakie muszą spełnić lekarze weterynarii, którzy zamierzają podjąć pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po wejściu Polski do Unii Europejskiej, reprezentując państwa członkowskie, jak i państwa spoza Unii Europejskiej. Jest to projekt ustawy dostosowujący nasze prawo do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Gdy analizuje się przedłożony projekt ustawy, można stwierdzić, że niektóre jego artykuły wymagają wyjaśnień, a mianowicie w art. 2 pkt. 5 zapis: „wykazuje nienaganną postawę etyczną”. Proszę pana ministra o wyjaśnienie, kto będzie w praktyce oceniał postawę etyczną lekarza weterynarii oraz jakie wartości będą podstawą do oceny postawy etycznej.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#PosełKazimierzPlocke">Ponadto wyjaśnienia wymaga zapis dotyczący oświadczenia lekarza z państw Unii Europejskiej, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu. Natomiast w art. 2 pkt 2 ust. 4 jest zapis stanowiący, że minister rolnictwa, po zasięgnięciu opinii ministra szkolnictwa wyższego i Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej, określi, w drodze rozporządzenia, zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie, niezbędny do wykonywania zawodu w Polsce. Po co więc składać oświadczenie, skoro kandydata czeka egzamin z języka polskiego?</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#PosełKazimierzPlocke">Wyjaśnienia wymaga zapis dotyczący dokumentu potwierdzającego formalne kwalifikacje lekarza weterynarii, świadczące o rozpoczęciu kształcenia przed: 3 kwietnia 1992 r. - w NRD, w sprawozdaniu Komisji Europejskiej jest data 3 października 1990 r., i 20 grudnia 1976 r., dotyczy to Belgii, Danii, Francji, Holandii, RFN, Luksemburga, Wielkiej Brytanii, w sprawozdaniu komisji jest 21 grudnia 1980 r. Proszę o wyjaśnienie, skąd ta zmiana dat w stosunku do projektu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#PosełKazimierzPlocke">Niezwykle istotną sprawą z punktu widzenia usług weterynaryjnych jest rzetelne i solidne rozpoznanie tego rynku, dlatego chciałem tutaj od pana ministra usłyszeć i dowiedzieć się, jaka grupa obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i spoza Unii Europejskiej może uzyskać zaświadczenie o wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii w Polsce po akcesji Polski z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#PosełKazimierzPlocke">Klub Poselski Platforma Obywatelska oczekuje od rządu ustawowego uregulowania zasad wykonywania zawodu z zakresu medycyny weterynaryjnej przez inne osoby niż lekarze weterynarii. Dobrze wiemy, że sprawami profilaktyki lecznictwa zwierząt od kilkudziesięciu lat, i obecnie, zajmują się nie tylko lekarze weterynarii, ale i technicy weterynarii. Niestety, ta grupa zawodowa, technicy weterynarii, nie ma ostatecznych uregulowań prawnych co do zasad wykonywania zawodu, a jednocześnie obserwujemy zjawisko wypierania tych osób z rynku usług weterynaryjnych. Oczekiwania nasze są ważne w kontekście ostatniego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które nakazuje ustawodawcy uregulowanie zasad funkcjonowania tej grupy zawodowej. Zatem pytam, jak rząd zamierza rozstrzygnąć, i w jakiej formie, dalsze funkcjonowanie techników weterynaryjnych, aby tej grupy zawodowej nie pozbawiać pracy?</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#PosełKazimierzPlocke">Z przedłożonego projektu ustawy nie dowiadujemy się, jaki wpływ na cenę usług weterynaryjnych będzie miał rolnik i czy ceny wymienionych usług będą wyższe niż obecnie. Mamy obawy, że rynek usług weterynaryjnych zostanie jeszcze bardziej zmonopolizowany przez lekarzy weterynarii i że wobec powyższego grozi nam monopolizacja usług weterynaryjnych. Klub Poselski Platforma Obywatelska oczekuje od rządu jasnych i zrozumiałych uregulowań prawnych, przeciwdziałających takim praktykom. Proponowany projekt ustawy utrwala korporacyjny charakter izb lekarsko-weterynaryjnych...</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie marszałku, czy można jeszcze minutę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PosełKazimierzPlocke">...którymi kierują lekarze weterynarii. To nie jest dobre rozwiązanie i w przyszłości wystąpimy do Urzędu Antymonopolowego z wnioskiem o zbadanie, czy w izbach lekarsko-weterynaryjnych nie dochodzi do praktyk monopolistycznych.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Wyjaśnienia wymaga także zapis art. 2b pkt 1 ppkt 2 stanowiący, że wyciąg z rejestru skazanych może być przyczyną odmowy prawa wykonywania zawodu. Panie ministrze, pytam zatem, czy w przypadku wpisania osoby do rejestru skazanych po odbyciu stosownej kary w wyniku popełnienia przestępstwa nieumyślnego, okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna może odmówić prawa do wykonywania zawodu? Czy ten przepis nie jest zbyt restrykcyjny i czy jest zgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Analizując przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy, należy stwierdzić, że chcąc wykonywać zawód lekarza weterynarii w Polsce po akcesji z Unią Europejską, nie trzeba być obywatelem Polski, tylko złożyć wymagane prawem dokumenty i w pełni korzystać z praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostateczną decyzję w powyższej sprawie mój klub podejmie po uzyskaniu odpowiedzi na zgłoszone przez nas w tej debacie pytania i wątpliwości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Szymona Giżyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych powiela inne, pod względem formalnym przynajmniej, ustawy dostosowawcze. Sporo jest tutaj zapisów niebudzących żadnych kontrowersji oczywistych, ale są i takie, które zmuszają do podjęcia dyskusji, do przedstawienia również stosownych poprawek, co w finale mojego wystąpienia będzie miało miejsce.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełSzymonGiżyński">Wszystkie zawarte w projekcie ustawy zapisy dotyczą bezpośrednio bądź pośrednio konieczności dopuszczenia do wykonywania w Polsce zawodu lekarza weterynarii przez cudzoziemców. Możliwość wykonywania zawodu lekarza weterynarii przez cudzoziemców ma na dzisiaj w Polsce swoje ograniczenia, co sprowadza się choćby do faktu, iż na około 10 tys. pracujących w naszym kraju lekarzy weterynarii zaledwie kilkudziesięciu nie posiada polskiego obywatelstwa. Ta prawna i praktyczna, jak dotychczas, ostrożność ma sensowne uzasadnienie. Ustawowe bowiem kompetencje lekarza weterynarii obejmują w polskim prawie dziedziny o pierwszorzędnym gospodarczo i społecznie znaczeniu: ochronę zdrowia publicznego, ochronę zdrowia zwierząt, dobrostan zwierząt czy nawet istotne elementy ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PosełSzymonGiżyński">Jest oczywiste, że również praktyka lekarzy weterynarii cudzoziemców musi stosować się do tych zasad prawnych. By tak się rzeczywiście działo, weterynarze cudzoziemcy muszą już na samym wstępie swej kariery zawodowej w Polsce spełnić co najmniej dwa podstawowe warunki: przedstawić wiarygodne dokumenty na polskich wzorach urzędowych, poświadczające kompetencje zawodowe, i złożyć egzamin ze znajomości języka polskiego w mowie i w piśmie według kryteriów na dobrą znajomość naszej ojczystej mowy.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PosełSzymonGiżyński">Wymaganie zdania egzaminu ze znajomości języka polskiego powinno dotyczyć lekarzy weterynarii obywateli zarówno państw Unii Europejskiej, jak i krajów trzecich. Wymagania ustawowe obligują przecież lekarzy weterynarii do ustawicznego sporządzania szeregu dokumentów urzędowych w języku polskim, co bez jego dobrej znajomości czynić nie sposób. Nie mówiąc już o samej praktyce weterynaryjnej, gdzie trudności w praktycznym porozumiewaniu się z rolnikami, hodowcami mogłyby prowadzić w wersji lżejszej do sytuacji komicznych na miarę scenariuszy filmów Stanisława Barei, a w wersji niemniej prawdopodobnej, za to złej, bo wiodącej ku przypadkom zagrażającym wprost ludzkiemu życiu i zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#PosełSzymonGiżyński">Z wymienionych powodów i zgodnie z przedstawionymi argumentami składam na ręce pana marszałka trzy stosowne poprawki. W zależności od ich losów Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość podejmie adekwatną decyzję w sprawie głosowania nad całością projektu ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję również za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Długotrwała debata i wielostronne konsultacje ze środowiskiem zawodowym lekarzy weterynarii zaowocowały przyjęciem przez Sejm w dniu 21 grudnia 1990 r. ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Jednakże fakt akcesji z Unią Europejską wymusił na polskim parlamencie pilne dostosowanie ustawodawstwa do prawodawstwa unijnego. Nie ominęło to także problematyki weterynaryjnej, gdzie zapisy przez blisko 13 lat okrzepły i w pełni zostały zaakceptowane przez środowisko lekarsko-weterynaryjne.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Rząd w swym przedłożeniu z druku nr 1880, wraz z załącznikiem, jako główny powód nowelizacji ustawy podaje zasadę równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej w kwestii przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i swobodnego dostępu do świadczeń usług lekarsko-weterynaryjnych. Jako zasadę generalną, na której opiera się owa filozofia projektowanych zmian, przytacza się rozwiązania dostosowawcze do standardów europejskich, które zostały już wprowadzone do ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Mając zatem na uwadze przyjęte już przez Wysoką Izbę analogiczne rozwiązania do ustawy o zawodzie lekarza weterynarii, rząd w podobnym duchu proponuje rozpatrzenie noweli do ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Za prawną podstawę w przedłożeniu rządowym przyjmuje się trzy dyrektywy Rady opublikowane w dniu 18 grudnia 1978 r.: pierwsza w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów i świadectw; druga w sprawie koordynacji przepisów ustanowionych na mocy praw, rozporządzeń lub czynności administracyjnych dla działalności lekarza weterynarii oraz trzecia dyrektywa z dnia 14 maja 2001 r. zmieniająca dyrektywę w sprawie powszechnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych z dziedziny zawodów medycznych i weterynarii. W tym też stanie rzeczy Rzeczpospolita Polska, zdaniem Rady Ministrów, winna przystosować w przedmiotowym zakresie również przepisy tzw. ustawy weterynaryjnej do norm i standardów obowiązujących w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PosełRyszardStanibuła">W proponowanej nowelizacji część dyspozytywna zmian dotyczy sposobu określającego dokumenty i oświadczenia będące podstawą rozpatrzenia przez okręgową radę lekarsko-weterynaryjną wniosku lekarza weterynarii o przyznanie prawa do wykonywania zawodu. Traktują o tym przepisy zawarte w art. 2d.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Projektowana regulacja nie przewiduje formalnego sprawdzianu znajomości języka polskiego wobec lekarzy weterynarii spoza Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże wykonywanie zawodu zaufania publicznego zobowiązuje cudzoziemców do umiejętności posługiwania się językiem kraju goszczącego w sposób ułatwiający komunikację oraz zapewniający interesy klienta i bezpieczeństwo ludzi i zwierząt. Tutaj przewiduje się tylko formę oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#PosełRyszardStanibuła">Obowiązek określenia szczegółowego postępowania w sprawach o przyznanie prawa wykonywania zawodu i rejestrowania uprawnionych lekarzy weterynarii nałożono na Krajową Radę Lekarsko-Weterynaryjną. Nie przewiduje się opłat za czynności organów samorządu zawodowego związane z przyznawaniem prawa wykonywania zawodu oraz rejestrowaniem członków izby. Przewiduje się zastąpienie listy lekarzy weterynarii prowadzonej centralnie przez rejestry okręgowe, w których okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne będą rejestrować lekarzy będących członkami danej izby.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#PosełRyszardStanibuła">Przepisy art. 2f projektu ustawy zobowiązują ministra właściwego do spraw rolnictwa do ogłoszenia w Monitorze Polskim wykazu obowiązujących dokumentów potwierdzających formalne kwalifikacje.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#PosełRyszardStanibuła">Przepisy art. 2g określają szczegółowe zasady prawne przyznawania wykonywania zawodu lekarza weterynarii osobom nieposiadającym obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Zobowiązuje się te osoby do wykazania znajomości języka polskiego w przypadku ukończenia studiów weterynaryjnych poza Polską.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#PosełRyszardStanibuła">Uchylono przepis zobowiązujący właściwego ministra do wydania rozporządzenia w kwestii programu nauczania realizowanego przez uczelnię jako niespójny z ustawą. Rząd proponuje odstąpienie od możliwości stosowania wymogu przeszkolenia wobec lekarzy, którzy zgłoszą zamiar wykonywania zawodu po upływie pięciu lat od ukończenia studiów. Ustawa nie będzie obciążała budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Według opinii Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej przedłożenie rządowe implementuje zawarte rozwiązanie z prawem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, z uwagą zapoznał się z propozycjami przedłożenia rządowego, które w generalnej części poprzemy w głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Alfreda Budnera występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, zawartego w drukach nr 1800 i 1970.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełAlfredBudner">Panie marszałku, proponuję od razu w samym tytule skreślenie wyrazu „lekarsko-” i zastąpienie tego tytułu następującym: o rządowym projekcie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach weterynaryjnych. O co chodzi? Chodzi o to, że niczego w tej ustawie nie mówi się o technikach weterynarii, o najlepszych fachowcach praktykach, którzy niejednokrotnie tego dowiedli. Wycięcie tychże ludzi w tej chwili z tej ustawy zakrawa na kpinę. Dlatego wniosę stosowną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PosełAlfredBudner">Następna sprawa, którą zauważyłem, dotyczy art. 2h mówiącego, że lekarz weterynarii będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej i posiadający prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii w państwie członkowskim Unii Europejskiej może czasowo wykonywać zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności wpisu do rejestru członków okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej, prowadzonego przez okręgową radę lekarsko-weterynaryjną, jeżeli - pkt 1 - przed podjęciem czynności zawodowych, a w pilnych przypadkach bezpośrednio po ich podjęciu, złoży we właściwej okręgowej radzie lekarsko-weterynaryjnej pisemne oświadczenie o zamiarze wykonywania zawodu, z podaniem miejsca i czasu jego wykonywania - i dalej w pkt. 2 - przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze państwa członkowskiego Unii Europejskiej, potwierdzające jego formalne kwalifikacje i stwierdzające, że wykonuje w tym państwie zawód lekarza weterynarii zgodnie z obowiązującymi przepisami, a także - pkt 3 - czas wykonywania czynności zawodowych nie przekroczy 90 dni w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PosełAlfredBudner">Panie ministrze, ja nie rozumiem tego punktu. To jak to, obcy lekarz weterynarii może wjechać na terytorium Rzeczypospolitej i bez prawa wykonywania zawodu może 90 dni prowadzić praktykę lekarsko-weterynaryjną? Przecież to jest chore, tak być nie może. Jeżeli my takie fory dajemy wszystkim lekarzom z całej Unii Europejskiej, to ja się w tym momencie pytam, co będzie, jeżeli nasz lekarz weterynarii pojedzie do Francji, Niemiec, Hiszpanii i będzie próbował postąpić podobnie. Czy tamte władze zgodzą się na to? Tak więc złożę poprawkę o wykreślenie całego tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#PosełAlfredBudner">Następna sprawa dotyczy art. 2k, który mówi o tym, że Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna i okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne udzielają zainteresowanym lekarzom weterynarii, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, informacji o prawodawstwie polskim dotyczącym weterynarii, o uchwałach samorządu lekarsko-weterynaryjnego regulujących zasady etyki i deontologii weterynaryjnej oraz o możliwości nauki języka polskiego. Zgadzam, że o możliwości nauki języka polskiego jak najbardziej trzeba udzielać informacji. Ale czyż nie trzeba wprowadzić egzaminu ze znajomości prawa w zakresie weterynarii? Przecież to jest nieporozumienie. Ten człowiek musi znać te przepisy jak pacierz, on będzie je stosował w praktyce. Panie ministrze, coś chyba jest nie tak. Jeżeli zaś chodzi o uchwały samorządu lekarsko-weterynaryjnego, tenże samorząd podejmuje, ponieważ ma bardzo szerokie uprawnienia, ważne decyzje i tenże lekarz powinien być rzeczywiście informowany, ale od informacji do tego, że on to musi znać, jest jeszcze daleka droga. Dlatego też proponuję zmianę polegającą na tym, że bezwzględnie musi zdać egzamin ze znajomości prawa polskiego w zakresie weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#PosełAlfredBudner">Poza tym nie mam uwag. Nasz klub podejmie stanowisko po uwzględnieniu tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, ta poprawka musi być sformułowana na piśmie, z 5 podpisami.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Poseł Alfred Budner: Tak, tak. Już to robię.)</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Fedorowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiamy dzisiaj projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii. Otóż omawiany projekt ustawy, który wcześniej poprzedzały projekty zmian w ustawach o wykonywaniu innych zawodów regulowanych, a więc lekarza medycyny, stomatologa, aptekarza itd. Są to zawody regulowane, a są one regulowane m.in. dlatego, że one w decydującym stopniu dbają o nasze zdrowie, o bezpieczeństwo terytorium naszego i Polski - w zakresie zdrowotności.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Otóż otwarcie polskiego rynku na obce towary przyniosło skutki, jakie dzisiaj widzimy: zamknięte zakłady pracy, bezrobocie, górnicy na ulicach itd. Kto nie potrafi przewidywać skutków działania na więcej niż 5 lat, powinien pójść do piaskownicy i zająć się przewracaniem piasku i robieniem babek. Otóż ten rynek usług, który teraz chcemy otworzyć, otwieramy niby to dla wąskiej grupy osób. Pewnie usłyszymy, że to niewielka rzecz, że to kilku, może kilkudziesięciu lekarzy, może tylko na początek. Ale za tymi lekarzami, tak jak za wszystkimi firmami usługowymi, przyjdą, a wręcz może nawet będą sponsorowali tych swoich lekarzy weterynarii... Kto? Będą sponsorowały ich koncerny produkujące leki i środki weterynaryjne, bo dzisiaj ekspansja...</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Zresztą ja polecam państwa uwadze książkę Romana Dmowskiego z 1934 r. - pan marszałek jest historykiem tego okresu. Dmowski pisze w książce „Świat powojenny i Polska” takie proste, oczywiste zdanie: wszystkie wojny odbywały się w celu zdobycia i opanowania innych rynków zbytu. Teraz, kiedy Niemcy zamienili karabiny i armaty na euro, swoją ekspansję, w porozumieniu z innymi sąsiadami, przenieśli dzisiaj na terytorium Rzeczypospolitej. Ja rozumiem tamten rząd, bo on dba o swoje, ale pytam się, gdzie jest polski rząd, czy dba o swoje. Oczywiście że nie. Nie dość, że poddaje się dyktatowi mocniejszego, to jeszcze ułatwia mu zadanie, bo dzisiaj ten rynek usług jako tako funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Ja już czytałem w Internecie zapytania lekarzy weterynarii, czy nie ograniczyć liczby uczelni, które wypuszczają studentów, absolwentów swoich wydziałów lekarsko-weterynaryjnych. Rynek mamy nasycony. To gdzie pójdą nasi lekarze? Pewnie usłyszę odpowiedź: na wolny rynek Unii Europejskiej. Skoro to wolny rynek, to dlaczego my mamy robić ułatwienia innym? Niech konkurują, ale niech znają na równi z nami język polski, bo ja się zapytuję pana ministra, po co jest ten wybieg, o którym mówił przedmówca, pan poseł z Samoobrony, polegający na tym, że lekarz może czasowo pracować na terytorium Rzeczypospolitej bez uzgodnienia tego z okręgową izbą. Jest to przygotowane pewnie po to, żeby w momencie, kiedy Polska zostanie dospawana do Unii Europejskiej, można było natychmiast przerzucić lekarzy weterynarii z dzisiejszej granicy unijnej na naszą granicę wschodnią, czyli na granicę Unii Europejskiej, pod pretekstem, że nasi nie znają języka albo są słabsi, a tamci mają doświadczenie, przyjadą na gotowe, zainstaluje się ich, a wojewódzki lekarz weterynarii... Inni będą musieli po prostu przyjąć tych ludzi. To jest proste, oczywiste, czytelne, nie trzeba niczego kamuflować.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PosełAndrzejFedorowicz">A ja się pytam: a czy ci ludzie wiedzą, że w Polsce na wschodniej granicy trzeba znać jeszcze również kilka innych języków? Trzeba wiedzieć również o regionalizmach, bo co prawda pacjenci lekarzy weterynarii i techników weterynarii nie mówią, lecz wydają dźwięki takie same na całym świecie, ale żeby zdiagnozować jednostkę chorobową, to trzeba jednak przeprowadzić wywiad z właścicielem. I co będzie, jeśli pan Francuz usłyszy np. w okolicach Hajnówki: czaho? Co wtedy odpowie? Powie mu: nie znaju? Trzeba pamiętać, że żyjemy w odpowiednim miejscu. Zresztą Wysoka Izba, a zwłaszcza kluby, które tak dużo mówią o demokracji, o swobodzie mniejszości, wspierają te języki. A w tym miejscu będziemy hamować? Nie. Jako młody technik weterynarii w 1969 r. pojechałem na tę granicę, zrzucony z Łomży, i stanąłem jak wryty, bo nie mogłem się porozumieć z właścicielami zwierząt. Ja, Polak, musiałem się uczyć, przystosowywać się do tamtych warunków, a dzisiaj mówimy, że lekarz przyjeżdżający z zagranicy nie musi znać języka polskiego. Dlaczego? Bo ma do czynienia ze zwierzęciem. A przecież najpierw jest właściciel zwierzęcia.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Otóż twierdzę, że te wszystkie wytrychy stosowane w różnych ustawach mają osłabić i rozregulować tym razem rynek usług, bo rynek towarów już mamy załatwiony. Zakłady produkcyjne już stoją na skutek szerokiego otwarcia się rynku zbytu dla towarów, a teraz rząd proponuje otwarcie naszego rynku usług na podmioty zagraniczne. A gdzie prawo wolnego rynku? Gdzie walka rządu o rynek dla polskich usług i towarów na Zachodzie? Nie widać, rząd nawet nie podjął tej walki. Mami nas to, że będziemy mieli równe prawa, ale kiedy zaczynamy mówić o równych prawach dla innych podmiotów, ułatwiamy. Liga Polskich Rodzin takich projektów popierać nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, druki sejmowe nr 1800 i 1970.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy ma na celu implementację do prawodawstwa polskiego przepisów Unii Europejskiej dotyczących uznania kwalifikacji zawodowych w zawodzie lekarza weterynarii poprzez wprowadzenie zasady równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Projekt w swej konstrukcji nawiązuje do ustawy o zawodzie lekarza, opublikowanej w DzU z 2002 r. nr 21, poz. 2004, która dostosowywała w tym zakresie prawo polskie do standardów europejskich. Omawiany projekt dostosowuje nasze przepisy dotyczące lekarza weterynarii i izb lekarsko-weterynaryjnych do następujących przepisów unijnych: po pierwsze, dyrektywy Rady 78/1026/EWG z dnia 18 grudnia 1978 r. w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dowodów posiadania formalnych kwalifikacji w dziedzinie weterynarii, z uwzględnieniem przepisów ułatwiających efektywne korzystanie z prawa do działalności i swobody świadczenia usług; po drugie, dyrektywy Rady 78/1027/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustanowionych na mocy praw, rozporządzeń lub czynności administracyjnych dla działalności lekarzy weterynarii; po trzecie, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/19/WE zmieniającej poprzednie dyrektywy Rady w sprawie powszechnego uznania kwalifikacji zawodowych dotyczące zawodów pielęgniarki ogólnej, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, położnej, architekta, farmaceuty i lekarza.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Podstawowym założeniem wymienionych aktów prawa wspólnotowego jest wprowadzenie systemu automatycznego uznawania przez państwo przyjmujące kwalifikacji lekarzy weterynarii obywateli Unii Europejskiej na obszarze całej Unii z możliwością wykonywania zawodu na takich samych zasadach, jakie dotyczą obywateli tego państwa członkowskiego. Projekt ustawy w art. 1 ust. 2 zmieniającym brzmienie art. 2 określa, kto ma prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii. W tej samej zmianie zawartej w ust. 2 w pkt. 2 ustanawia się wymóg znajomości języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu, co jest zgodne z prawem unijnym. Dyrektywa stwierdza, iż zarówno w interesie lekarzy weterynarii, jak i klientów jest to, aby lekarze uzyskali przygotowanie językowe konieczne do wykonywania zawodu w przyjmującym państwie członkowskim.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Projekt ustawy utrzymuje dotychczasowe przepisy nakładające na okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne obowiązki związane z rozpatrywaniem wniosków o przyznanie prawa do wykonywania zawodu i potwierdzenie tego prawa oraz zobowiązuje rady do prowadzenia rejestru członków okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej. Okręgowe rejestry członków zastępują prowadzoną do tej pory centralnie przez Krajową Radę Lekarsko-Weterynaryjną listę lekarzy. Rozwiązanie takie uprości postępowanie w sprawach o przyznanie prawa wykonywania zawodu, jak również skróci czas tego postępowania. Centralny Rejestr Lekarzy Weterynarii będzie prowadzony przez Krajową Radę Lekarsko-Weterynaryjną w celach statystycznych. W projekcie ustawy odstąpiono od wymogu przeszkolenia obowiązującego wcześniej lekarzy weterynarii zgłaszających zamiar wykonywania zawodu po upływie 5 lat od ukończenia studiów, gdyż ten zapis był niezgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Przedstawiony projekt ustawy implementuje wspólnotowy system uznawania tytułów i kwalifikacji zawodowych w zawodzie lekarza weterynarii w państwach członkowskich Unii Europejskiej do prawa polskiego, dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy opowiada się za uchwaleniem ustawy w brzmieniu przedłożonym przez Komisję Europejską, druk sejmowy nr 1970. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Głębockiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełStanisławGłębocki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełStanisławGłębocki">Przedstawiony przez rząd projekt wprowadza w ustawie o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych przepisy dostosowujące prawodawstwo polskie w tym zakresie do regulacji Unii Europejskiej wynikających z następujących aktów prawnych: dyrektywy Rady z dnia 18 grudnia 1978 r. w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dowodów posiadania formalnych kwalifikacji w dziedzinie weterynarii, z uwzględnieniem przepisów ułatwiających efektywne korzystanie z prawa do działalności i swobody świadczenia usług; dyrektywy Rady z dnia 18 grudnia 1978 r. w sprawie koordynacji przepisów ustanowionych na mocy praw, rozporządzeń lub czynności administracyjnych dla działalności lekarzy weterynarii; dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 maja 2001 r. zmieniającej dyrektywy Rady w sprawie powszechnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PosełStanisławGłębocki">Przedstawiony projekt ustawy wprowadza zasadę równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej w kwestii przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza na terytorium Polski. W projektowanej regulacji nie przewiduje się formalnego sprawdzania znajomości języka polskiego wobec lekarzy weterynarii będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej. Dopuszcza się złożenie oświadczenia o władaniu językiem polskim w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#PosełStanisławGłębocki">W projekcie przyznano prawo do wykonywania tego zawodu obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej niespełniającym wymagań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, jeżeli obywatele, o których mowa wyżej, posiadają dokument potwierdzający formalnie kwalifikacje lekarza weterynarii, świadczący o rozpoczęciu kształcenia przed dniem określonym konkretnie dla każdego z państw członkowskich, które przystąpiły do Wspólnot Europejskich po dacie wydania dyrektyw dotyczących uznawania kwalifikacji lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#PosełStanisławGłębocki">Celem przedstawionego projektu jest umieszczenie w ustawie o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych przepisów ułatwiających uznawanie przedmiotowych kwalifikacji zawodowych poprzez wprowadzenie zasady równego traktowania obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Projektowane w ustawie zmiany przewidują odstąpienie od niektórych dotychczasowych rozwiązań. Dotyczy to na przykład wpisu na listę lekarzy weterynarii posiadających prawo wykonywania zawodu prowadzoną centralnie przez Krajową Radę Lekarsko-Weterynaryjną. Wspomniana lista zostaje zastąpiona przez rejestry okręgowe, w których okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna będzie rejestrować lekarzy członków danej izby. Uprości to i skróci czas postępowania w sprawach o przyznanie prawa wykonywania zawodu lekarza.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#PosełStanisławGłębocki">W projekcie uchylono przepis zobowiązujący ministra właściwego do spraw rolnictwa do określenia w drodze rozporządzenia programu nauczania realizowanego przez uczelnie wydające dyplomy lekarzy weterynarii. Odstąpiono też od wymogu przeszkolenia lekarzy weterynarii zgłaszających zamiar wykonywania zawodu po upływie 5 lat od ukończenia studiów. Dokonano również zmian dotyczących postępowania w przypadkach związanych z utratą prawa wykonywania zawodu przez lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#PosełStanisławGłębocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej pragnę podkreślić, że przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych dostosowuje prawo polskie do prawa wspólnotowego i, jak wynika z opinii, jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Dlatego będziemy popierać przedłożony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu... A, tak. Już chciałem poprosić pana ministra, ale pan poseł Cepil chce jeszcze zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Poseł Józef Cepil: Nie wiedziałem, że to tak szybko...)</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak, bo to był ostatni mówca wymieniony na tablicy.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na jakiej podstawie w projekcie ustawy niezauważeni zostali technicy weterynarii? Uważam, że są oni dyskryminowani. Co rząd w przyszłości chce zrobić z tą liczną grupą zawodową? I czy rząd, pomijając ich tu, chce pozbawić ich prawa do wykonywania zawodu?</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PosełJózefCepil">Takie same pytania można by odnieść do zawodu zootechnika. Pytam więc: czy ten zawód także skazany jest na wymarcie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Józefa Jerzego Pilarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałbym udzielić odpowiedzi na pytania, ponieważ obszernego i dokładnego omówienia projektu ustawy dokonała już sprawozdawczyni, pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka, wyręczając mnie z obowiązku zapoznania państwa ze szczegółowymi zasadami zawartymi w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym na jedno tylko zwrócić uwagę: że ta ustawa wejdzie w życie z dniem uzyskania przez nas członkostwa, że w pełni dostosowuje ona prawo polskie w omawianym zakresie do prawa Unii Europejskiej i że to prawo będzie obowiązywać na terenie całej rozszerzonej Unii Europejskiej w takim samym zakresie. A więc jeśli chodzi o te wszystkie pytania, które dotyczyły tego, jakie prawa będą mieć polscy lekarze weterynarii w innych krajach Unii Europejskiej, a jakie obcokrajowcy w Polsce, to odpowiedź jest taka: po prostu będą oni mieć takie same prawa. Ta ustawa jest wprowadzana po to właśnie, aby prawo w całej Unii Europejskiej było jednolite.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Oczywiście jest dość duża liczba tak zwanych zawodów regulowanych. Zawód lekarza weterynarii należy do tej właśnie grupy zawodów. Niestety, zawód technika weterynarii, tak samo jak zawód technika rolnictwa czy zootechnika, nie jest zawodem regulowanym. Stąd też jest zrozumiałe, że jeżeli mówimy o ustawie o zawodzie lekarza weterynarii, to nie mówimy o zawodzie technika weterynarii. A więc na oczekiwania, że w tym projekcie czy w tej nowelizacji zajmiemy się istotnie występującym problemem uprawnień techników weterynarii, i na wątpliwości z tym związane muszę udzielić takiej odpowiedzi: po prostu akurat w tej nowelizacji to się nie mieści.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Pragnę poinformować, że równolegle do prac nad tym projektem toczą się w parlamencie, zresztą pod przewodnictwem pana posła Stanibuły, prace nad projektem ustawy o zakładach leczniczo-weterynaryjnych. W dokumencie, który przedstawił pan przewodniczący Stanibuła, jeden z artykułów jest poświęcony zakresowi kompetencji techników weterynarii. Mam nadzieję, że ta ustawa również niebawem trafi na drugie czytanie do Wysokiej Izby i że wtedy tę kwestię rozwiążemy.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Prawdą jest, że swego czasu była podjęta próba wpisania do ustawy, którą w tej chwili nowelizujemy - do, zdaje się, art. 68 - zakresu prac, jakie mogą być wykonywane przez inne osoby, niebędące lekarzami weterynarii. Jednak Trybunał Konstytucyjny z powodów może nie merytorycznych, ale prawno-legislacyjnych, zakwestionował prawo ministra rolnictwa do wydania rozporządzenia w tym zakresie i unieważnił to rozporządzenie. Stąd też zachodzi w tej chwili konieczność uregulowania tej kwestii. I tak jak powiedziałem, problem ten będzie uregulowany w tej wspomnianej ustawie o weterynaryjnych zakładach leczniczych.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Pan poseł Plocke pytał, jak będą określone czy też ocenione postawy etyczne lekarzy weterynarii. Otóż to jest funkcja przypisana samorządowi lekarsko-weterynaryjnemu. Mówi się o tym w art. 10, szczególnie w ust. 1 pkt 2, gdzie powiedziane jest, że ustanawianie obowiązujących lekarzy weterynarii zasad etyki i deontologii weterynaryjnej oraz dbałość o ich przestrzeganie jest obowiązkiem i zadaniem samorządu lekarsko-weterynaryjnego. Wykonanie tego obowiązku zostało w art. 37 powierzone Krajowemu Zjazdowi Lekarzy Weterynarii, który w drodze uchwały przyjmuje właśnie te zasady etyki i deontologii weterynaryjnej. Ponadto odpowiednie organy samorządu lekarsko-weterynaryjnego, w tym również sąd lekarsko-weterynaryjny oraz rzecznik odpowiedzialności zawodowej, oceniają według tych zasad rzetelność wykonywania zawodu lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Pan poseł Plocke pytał również o to, dlaczego minister jest zobowiązany do wydania rozporządzenia, w którym określi on zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie, niezbędny do wykonywania zawodu lekarza weterynarii, skoro wcześniej jest przepis mówiący o tym, że lekarz weterynarii będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej może złożyć tylko oświadczenie na ten temat. Otóż lekarz będący obywatelem państwa członkowskiego składa oświadczenie, że zna język polski w zakresie niezbędnym, ale to, co oznacza określenie „zakres niezbędny”, ma określić w rozporządzeniu właśnie minister rolnictwa. Czyli swoją znajomość języka polskiego i wydanie oświadczenia na tej podstawie obywatel obcego kraju musi odnieść do tego zakresu, jaki zostanie określony w rozporządzeniu wydanym przez ministra rolnictwa - oczywiście po zasięgnięciu przez niego opinii Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej - w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Było też pytanie pana posła, czy żądanie wyciągu z rejestru skazanych nie jest zbyt daleko idącą ingerencją w przeszłość osoby ubiegającej się o wpis do rejestru. Ale może być taka sytuacja, panie pośle, że wyrokiem sądu dana osoba zostanie pozbawiona możliwości wykonywania tego zawodu. I w takim zakresie interesować będzie samorząd lekarsko-weterynaryjny wyciąg z rejestru skazanych. Tylko i wyłącznie w takim zakresie, czy dana osoba nie ma sądowego zakazu wykonywania swojego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Było również pytanie, dlaczego w zmianie 3. w trzech przypadkach zostały zmienione daty, dotyczy to dat związanych z wejściem do Unii Europejskiej krajów takich, jak: Hiszpania, Portugalia, Belgia, Dania, Francja, Holandia. Po prostu były to błędy techniczne, po dodatkowych konsultacjach z Komisją Europejską dokładnie sprawdziliśmy daty, od kiedy w krajach wymienionych w art. 2a w ust. 1 pkt 1 obowiązywały zasady uznawania kwalifikacji lekarzy weterynarii. Nie było to jednoznaczne z terminem wejścia do Unii Europejskiej, tylko zostało określone w dokumentach Unii Europejskiej innymi datami, w związku z tym to zostało uściślone, otrzymaliśmy odpowiedź z Komisji Europejskiej i w trzech przypadkach daty zostały skorygowane.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Wiele uwag było do art. 2h, łącznie z tym, że grupa posłów zgłosiła wniosek o wykreślenie w ogóle art. 2h. Otóż pragnę zwrócić uwagę na to, że mogą zaistnieć takie sytuacje, że lekarz weterynarii będzie zobowiązany przez zleceniodawcę czy usługobiorcę do wykonywania zawodu poza granicami swojego kraju w okresie krótkim, np. może to być opieka nad zwierzętami, które biorą udział w wystawach hodowlanych, w zawodach końskich np., gdzie właściciel ze zwierzętami wiezionymi na teren innego kraju wysyła również i opiekę weterynaryjną. W takich przypadkach nie powinny obowiązywać pełne procedury związane z rejestracją lekarza weterynarii dotyczące konieczności uzyskania prawa do opieki weterynaryjnej nad zwierzętami czasowo przebywającymi poza granicami kraju członkowskiego Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Mogą również występować przypadki losowe, gdzie lekarz weterynarii, bez konieczności rejestracji, z innego powodu, chociażby w związku z zasadami etyki może być zobowiązany do udzielenia szybkiej pomocy. Gdyby takiej furtki nie było, to lekarz w niewielkim zakresie, ale jednak łamałby prawo. W art. 2h ust. 1 pkt 1 mówi się o tym, że w pilnych przypadkach po podjęciu takich czynności może to zgłosić właściwej radzie lekarsko-weterynaryjnej. W innym przypadku łamałby prawo. Również dotyczy to krótkotrwałych staży i praktyk. Bez tego zapisu nie byłoby możliwe odbywanie krótkotrwałych staży i praktyk. W tym zapisie mieści się również możliwość wykonywania usług w czasie nie dłuższym niż 90 dni w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-243.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Ale proszę nie traktować tego w ten sposób, że jeżeli tę furtkę się zostawi, to na na teren Polski wejdą lekarze weterynarii z innych krajów i odbiorą polskim lekarzom, którzy mają zakłady lecznicze, usługobiorców, że będą z nimi konkurować i odbiorą im klientów. No, takie założenia teoretyczne można przyjmować, ale są one tylko i wyłącznie teoretyczne.</u>
          <u xml:id="u-243.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Przepis ten obowiązuje obecnie w 15 krajach Unii Europejskiej. Przepis ten nie jest krytykowany, jest uznawany za potrzebny, konieczny, stąd też dopatrywanie się niebezpieczeństwa dla polskich lekarzy weterynarii jest w moim przekonaniu nieuzasadnione. Zresztą pragnę poinformować, że projekt ten został skonsultowany z polskim samorządem lekarsko-weterynaryjnym, zasięgnięto opinii lekarzy weterynarii i oni do tego zapisu zastrzeżeń nie mieli.</u>
          <u xml:id="u-243.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Z racji tej, że zostały zgłoszone poprawki, dodatkowe uwagi do zapisów zawartych w tych zmianach, to, panie marszałku, ustosunkuję się do nich na posiedzeniu komisji. Bo z tego też powodu projekt zostanie skierowany do Komisji Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Zofię Grzebisz-Nowicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Po tych szczegółowych odpowiedziach na pytania i wątpliwości, jakie byli uprzejmi zgłosić panowie posłowie występujący w imieniu trzech klubów: Platformy Obywatelskiej, Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony, mogłabym nie zabierać głosu, ale zabieram z trzech powodów.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Po pierwsze, chciałam dopowiedzieć do tego, co był uprzejmy powiedzieć pan minister Jerzy Pilarczyk, że kwestia włączenia do materii tej ustawy zawodu technika weterynarii była rozpatrywana na posiedzeniu Komisji Europejskiej w dniu 11 września w trakcie przyjmowania sprawozdania podkomisji. I z uwagi na to - właśnie z powodu, o którym mówił pan minister Pilarczyk - że zawód technika nie jest zawodem regulowanym, nie mogła być włączona do tekstu tego projektu ustawy. Tak więc jeśli mogę prosić, apelować do kolegów posłów, którzy poprawki w tej sprawie skierowali do Komisji Europejskiej, o wycofanie ich, to to przyspieszyłoby dalsze procedowanie nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Kwestia druga dotycząca znajomości języka polskiego przez lekarzy weterynarii ubiegających się o prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ja bardzo szczegółowo tę kwestię omawiałam, nie będę tego powtarzać. Natomiast skoro pan poseł Kazimierz Plocke pyta, po co w art. 2 ust. 2 wymaga się złożenia oświadczenia, skoro w art. 2g wymaga się egzaminu z języka polskiego, to chciałam uprzejmie poinformować, że art. 2 ust. 2, w którym właśnie mówi się, że osoba ubiegająca się o prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu lekarza weterynarii, dotyczy obywateli polskich i obywateli państw członkowskich Unii. I ta kwestia jest uregulowana jednakowo. Tak więc po wejściu Polski do Unii Europejskiej nasi lekarze też będą zobowiązani tylko złożyć oświadczenie, ale właśnie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">No i jeszcze jest zobowiązanie w ust. 4 dla ministra właściwego do spraw rolnictwa, który w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, to dodała właśnie podkomisja po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej, określi, w drodze rozporządzenia, zakres znajomości języka polskiego w mowie i piśmie, niezbędnej do wykonywania zawodu lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Natomiast art. 2g ust. 3 dotyczy osoby czy lekarza weterynarii ubiegającego się o prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa, które nie jest, znaczy, nie będzie członkiem Wspólnoty Europejskiej po 1 maja 2004 r. Wyjaśniam tę sprawę raz jeszcze w nadziei, że koledzy posłowie wycofają te poprawki, które nie mają uzasadnienia merytorycznego.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#PosełSprawozdawcaZofiaGrzebiszNowicka">Kończąc, chciałabym bardzo serdecznie podziękować za efektywną współpracę Biuru Legislacyjnemu naszego Sejmu i Biuru Studiów i Ekspertyz, a także panu ministrowi Pilarczykowi i jego departamentowi, bo to pozwoliło dopracować ten projekt. Mam nadzieję, że on będzie dobrze służył przede wszystkim naszym, polskim lekarzom weterynarii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1777 i 1980).</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Markiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie z pracy komisji nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1777 i 1980).</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Wysoka Izbo! Proponowane zmiany w rozdziale II ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych dotyczące aplikacji sądowej są wynikiem realizacji zadań wynikających z planu działania w sprawie wzmocnienia administracji i sądownictwa w Polsce opracowanego przez rząd we współpracy z Komisją Europejską i przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 16 kwietnia 2002 r. Zadania te dotyczą poprawy systemu szkolenia wstępnego kadr wymiaru sprawiedliwości przez jego centralizację i ujednolicenie kryteriów naboru. Nowelizacja art. 139 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych ma służyć poprawie funkcjonowania tego systemu. Jednym ze sposobów kontrolowania prowadzenia aplikacji w wielu ośrodkach jest powierzenie nadzoru merytorycznego nad tą aplikacją ministrowi sprawiedliwości. Nadzór merytoryczny, a także zatwierdzanie przez ministra szczegółowych programów szkolenia aplikantów i ograniczenie ilości sądów apelacyjnych prowadzących aplikacje sądowe przyczyni się do utworzenia silnych ośrodków szkoleniowych. Można liczyć, że po wprowadzeniu proponowanych zmian ulegnie poprawie organizacja szkolenia, a także jej poziom.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Na posiedzeniu komisji w dniu 11 września nie wniesiono uwag. Przedmiot regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnoszę o uchwalenie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych zawartego w druku nr 1777 bez poprawek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Magdalenę Banaś występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełMagdalenaBanaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt w drugim czytaniu przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druki nr 1777 i 1980). Projekt nowelizacji dotyczy poprawy systemu szkolenia wstępnego kadr wymiaru sprawiedliwości poprzez jego centralizację i ujednolicenie kryteriów naboru. W celu kontrolowania, a przez to podniesienia poziomu merytorycznego i scentralizowania systemu prowadzenia aplikacji w wielu ośrodkach rząd proponuje powierzenie nadzoru merytorycznego nad aplikacją sądową ministrowi sprawiedliwości. Minister też będzie wyznaczał sądy apelacyjne i określał obszary apelacji objęte zajęciami seminaryjnymi prowadzonymi przez prezesów tych sądów.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PosełMagdalenaBanaś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, tak jak w pierwszym czytaniu projektu oraz w trakcie prac komisji, popiera zaproponowane przez rząd zmiany i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Maćkałę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełTadeuszMaćkała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych poddaje aplikację sędziowską merytorycznemu nadzorowi ministra sprawiedliwości, co, jak wspomniałem w swoim wcześniejszym wystąpieniu w pierwszym czytaniu, należy uznać za w pełni uzasadnione. Ujednolicenie i centralizacja szkolenia aplikantów sędziowskich będzie służyć podniesieniu kwalifikacji przyszłych asesorów i sędziów.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PosełTadeuszMaćkała">Niniejszy projekt był przedmiotem prac komisji sprawiedliwości. Komisja ta wnosi o uchwalenie projektu ustawy bez poprawek. Platforma Obywatelska w pełni podziela stanowisko komisji i przychyla się do wniosku. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wassermanna występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera w pełni proponowane zmiany. Nie ulega żadnej wątpliwości, że podporządkowanie systemu szkolenia centralnemu nadzorowi ministra sprawiedliwości pozwoli uniknąć różnic w wyszkoleniu, pozwoli usprawnić kierowanie wyszkoleniem kadry sędziowskiej i prokuratorskiej, pozwoli też, aby w ręku ministra pozostawały decyzje związane z nadzorem merytorycznym i decyzje dotyczące rozstrzygnięć organizacyjnych. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Właściwie, podobnie jak moi przedmówcy, mógłbym już zakończyć stwierdzeniem, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera nowelizację - i tak rzeczywiście jest - gdyby nie jedna rzecz, bardzo istotna: gdyby nie uzasadnienie tego projektu. Otóż w projekcie rządowym, w uzasadnieniu, pisze się w sposób bardzo krytyczny, że „system prowadzenia aplikacji sądowej w wielu ośrodkach był przedmiotem krytyki Komisji Europejskiej w raportach okresowych. Komisja oceniała go jako mało efektywny i wpływający m.in. na wydolność polskiego wymiaru sprawiedliwości”. I dalej: „Wprowadzenie proponowanych zmian pozwoli uniknąć dalszych krytycznych uwag Komisji Europejskiej, że aplikacja jest zdecentralizowana i w efekcie standardy przygotowania kandydatów na stanowiska sędziowskie są różne w poszczególnych okręgach”.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie, mamy do czynienia z przedziwną sytuacją - kolejni ministrowie sprawiedliwości, resorty muszą czekać aż na to, że Komisja Europejska, która wysyła swoich przedstawicieli co jakiś czas, dojdzie do tak znakomitych wniosków. Następuje prawie że nowe odkrycie w Polsce. I w tym momencie rodzi się pytanie, jak to się dzieje, czy rzeczywiście ministrowie sprawiedliwości, dotychczasowi, nie mieli ustawowych uprawnień, czy nie było sposobu prowadzenia kontroli, czy nie znali tych programów i czy tym się nie zajmowali? To jest sprawa niezwykle ważna i, wobec tego, czy trzeba ustawowo uregulować sprawę tego nadzoru? Oczywiście, jeżeli jest potrzebny, nie ma przeszkód. To jest bardzo istotne w świetle tego, co obecnie mówi się w Sejmie na temat aplikacji adwokackiej, radcowskiej, notarialnej. I chyba czas najwyższy, aby resort sprawiedliwości w sposób poważny podszedł do zagadnienia, oczywiście wspólnie z samorządami adwokackim, radcowskim, notarialnym, aby przyjrzał się w ogóle wszystkim aplikacjom i rozpoczął poważne prace nad przyszłym systemem szkolenia polskich prawników i ujednoliceniem w miarę tego systemu. A zatem jeżeli tak będzie przy każdym projekcie ustawy, że nic innego tylko odwołujemy się do Unii, że oczekujemy na uwagi i na wskazówki Unii, to my daleko nie zajdziemy. Stanie się coś akurat odwrotnego. Mówił tu przewodniczący Parlamentu Europejskiego, że mamy się czuć Polakami, mamy swój Sejm, tu mamy pracować, mamy swoją konstytucję. I myślę, że kto jak kto, ale minister sprawiedliwości w pierwszej kolejności powinien na te zagadnienia zwrócić uwagę. Jeżeli jeszcze do tego Unia Europejska ma zastrzeżenia, że ten system szkolenia ma wpływ również na to, co jest dzisiaj, co się obserwuje w wymiarze sprawiedliwości, to jest już bardzo niedobrze.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PosełJózefZych">Te uwagi przekazuję dlatego, że my w Sejmie nie możemy również przechodzić tak gładko nad samymi uzasadnieniami, bo często uzasadnienie dopiero pokazuje, o co w sprawie chodzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kubicę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy upoważnił mnie do zabrania głosu w sprawie nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (druk sejmowy nr 1777).</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełJózefKubica">Pragnę podkreślić, iż nowelizacja dotyczy zmiany treści przepisu art. 139 ustawy. Nowelizacja wprowadza nadzór merytoryczny ministra sprawiedliwości nad sądową aplikacją oraz powierza prezesom sądów apelacyjnych prowadzenie tej aplikacji. Nowelizacja wprowadza też upoważnienia dla ministra sprawiedliwości do wydawania zarządzeń wykonawczych. Zmiany te są wynikiem realizacji działań zmierzających do wzmocnienia administracji i sądownictwa w Polsce. Pragnę podkreślić, iż przepis art. 139 po nowelizacji łącznie stosowany z regulacjami zawartymi w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z dnia 5 września 2002 r. w sprawie aplikacji sądowej i prokuratorskiej pozwoli na rzeczywistą kontrolę sposobu prowadzenia aplikacji i jej ujednolicenie.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę dodać, iż z merytorycznym nadzorem ministra sprawiedliwości jest związana sprawa usytuowania i liczba ośrodków szkolenia aplikantów. Docelowo zajęcia mają odbywać się w 10 ośrodkach i temu ma służyć ta nowelizacja. Chcę dodać także, iż nowelizacja nie wywoła skutków mających wpływ na rynek pracy, konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki oraz sytuację i rozwój regionalny.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej sytuacji Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za proponowaną nowelizacją ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i będzie głosował za przyjęciem tej propozycji. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Franczaka występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej pragnę zauważyć, że przedstawiony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych ma na celu przede wszystkim ujednolicenie trybu przeprowadzania aplikacji sądowej. Jest to istotne zagadnienie w przedmiocie właściwego funkcjonowania ustroju sądów powszechnych każdego kraju. Rozwiązania zaproponowane w niniejszym projekcie mają przede wszystkim zapewnić odpowiednio wysoki poziom edukacji aplikantów we wszystkich ośrodkach szkolenia. W celu zapewnienia realizacji powyższego priorytetu proponuje się scentralizowanie systemu poprzez powierzenie nadzoru nad aplikacją sądową ministrowi sprawiedliwości. Kompetencje ministra sprawiedliwości określone również w innych aktach prawnych umożliwiają rzeczywistą kontrolę poziomu szkolenia oraz prowadzenia aplikacji na szczeblu centralnym.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PosełFranciszekFranczak">§ 3 art. 139 ustawy pozwalałby ministrowi sprawiedliwości na określenie, usytuowanie i umocowanie odpowiednich sądów apelacyjnych do szkolenia aplikantów.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PosełFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, iż rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych są właściwe i stanowią kolejny krok na drodze do poprawy i uzdrowienia polskiego wymiaru sprawiedliwości, dlatego też będzie popierało projekt rządowy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiego Bloku Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PosełPiotrSmolana">Ustawa merytorycznie i zasadnie odnosi się do zagadnienia prowadzonych aplikacji sądowych pod względem zarówno administracyjnym, jak i terenowym.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PosełPiotrSmolana">Nowelizacja ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ma przyczynić się do ułatwienia przygotowywania pod względem zawodowym kandydatów na sędziów, gdyż system prowadzenia aplikacji sądowej w wielu ośrodkach był krytykowany przez Komisję Europejską, która oceniła go jako mało efektywny i przysparzający cechy niewydolności polskiemu wymiarowi sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PosełPiotrSmolana">Zadania wyznaczone przez odpowiednie zmiany w rozdziale 2 tej ustawy mają spowodować poprawę systemu szkolenia wstępnego kadr wymiaru sprawiedliwości przez jego centralizację i ujednolicenie kryteriów naboru. Dlatego nowelizacja art. 139 rzeczonej ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. ma służyć poprawie funkcjonowania systemu szkolenia. Jednym ze sposobów kontrolowania metod prowadzonej aplikacji w wielu ośrodkach jest powierzenie pieczy i nadzoru merytorycznego nad tą aplikacją ministrowi sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PosełPiotrSmolana">Minister sprawiedliwości będzie zatwierdzał szczegółowe programy szkolenia aplikantów, jak również w razie zaistnienia takiej potrzeby zarządzał stosowną lustrację ośrodków. Pozwoli to na rzeczywistą kontrolę sposobu prowadzenia aplikacji i, jak wspomniałem wcześniej, jego ujednolicenie pomimo prowadzenia aplikacji w wielu ośrodkach.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PosełPiotrSmolana">Zarzuty i krytyczne uwagi Komisji Europejskiej o zdecentralizowaniu aplikacji i różnym stopniu przygotowania kandydatów na stanowiska sędziowskie w poszczególnych okręgach apelacji staną się dzięki tej nowelizacji bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#PosełPiotrSmolana">Minister sprawiedliwości w ramach swoich uprawnień wynikających ze sprawowania nadzoru będzie ustalał liczbę i usytuowanie ośrodków szkolenia aplikantów w całej Polsce. Działanie ministra powinno zredukować liczbę ośrodków o połowę, z 20 do 10, gdyż takie skutki przyniesie przeniesienie kompetencji w tym zakresie na ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#PosełPiotrSmolana">Jak wynika z oświadczenia rządowego, projekt niniejszej ustawy został pozytywnie zaopiniowany przez Krajową Radę Sądownictwa, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wydał zaś opinię, że projektowana regulacja nie jest objęta zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#PosełPiotrSmolana">Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego poprze niniejszy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i zgodnie z sugestią Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka zagłosuje za jego uchwaleniem bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką występującą w imieniu Koła Poselskiego Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy dotyczy zmiany art. 139 ustawy z 27 lipca 2001 r. i dotyczy powierzenia nadzoru merytorycznego nad aplikacją sądową ministrowi sprawiedliwości. Obecnie aplikacja ta jest prowadzona w sposób zdecentralizowany i różny jest poziom przygotowania aplikantów.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełKrystynaGrabicka">Programy szkolenia aplikantów są zatwierdzane przez prezesów sądów apelacyjnych, stąd zróżnicowanie zasad i norm. Aktualnie ośrodki szkolenia aplikantów tworzą i znoszą również prezesi sądów apelacyjnych, co doprowadziło do powstania ponad 20 ośrodków, a zajęcia seminaryjne powinny odbywać się w 10 sądach apelacyjnych. Przekazanie nadzoru merytorycznego ministrowi sprawiedliwości sprawi, że system szkoleń będzie ujednolicony, a poziom wyszkolenia przyszłych sędziów będzie jednakowy w całym kraju. Centralizacja systemu szkoleń będzie miała w tym przypadku istotne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PosełKrystynaGrabicka">Koło Ruchu Katolicko-Narodowego będzie głosowało za przyjęciem projektu tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełJózefCepil">Samoobrona swoje stanowisko w sprawie tego projektu przedstawiała już na poprzednim posiedzeniu Sejmu i jest ono niezmienne. Potwierdzamy to, co przedstawiliśmy wcześniej. Jesteśmy za uchwaleniem tej ustawy, czemu daliśmy wyraz w stanowisku na poprzednim posiedzeniu Sejmu. Dzisiaj możemy tylko dodać do tego to, co powiedzieliśmy poprzednio. Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej już kilka miesięcy temu złożyła projekt zmiany ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych w sprawie dużo większej wagi, bo dotyczącej immunitetu sędziowskiego. Jednak do tej pory Prezydium Sejmu nie raczyło wnieść pod obrady tego projektu. Jako powód podano nam, że do naszego projektu nie dołączyliśmy opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Nasz projekt Prezydium Sejmu zablokowało. Natomiast projekt rządowy zawarty w druku nr 1777, jak i sprawozdanie komisji także nie zawierają opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Myślę, że takie traktowanie regulaminu Sejmu jest niedopuszczalne i Prezydium Sejmu powinno albo niezwłocznie wytłumaczyć się z takiej stronniczości, albo niezwłocznie wprowadzić projekt Samoobrony pod obrady Wysokiej Izby. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę pana posła Stanisława Steca o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam pytanie do pana ministra. W projekcie ustawy mówimy o aplikacjach sądowych. Panie ministrze, czy nie uważa pan, że należałoby mówić o potrzebie szkolenia samych sędziów, szczególnie o potrzebie informowania ich o wyrokach Sądu Najwyższego, które powinny dla sędziów być wykładnią?</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełStanisławStec">Mam takie przykłady z Poznania z września br. Pierwszy przykład: sąd odmawia możliwości układu sądowego dla samodzielnego zakładu opieki zdrowotnej, powołując się na interpretację w czasopismach, w książkach, mimo że jest postanowienie Sądu Najwyższego z kwietnia 2002 r., które stwierdza wyraźnie, że samodzielny zakład opieki zdrowotnej ma zdolność układową.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PosełStanisławStec">Drugi przykład: sąd we wrześniu 2003 r. odmawia wpisu do rejestru członka zarządu spółdzielni, ponieważ powołuje się na to, że któryś z członków spółdzielni odwołał się od tej uchwały walnego zgromadzenia powołującego zarząd, mimo że jest postanowienie Sądu Najwyższego z 2000 r., z lutego, że wpis do rejestru członków zarządu spółdzielni ma charakter deklaratywny. W związku z tym sąd ma obowiązek wpisać do rejestru. Jest ten wpis ważny, dopóki uchwała walnego zgromadzenia nie zostanie przez sąd unieważniona.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PosełStanisławStec">W związku z tym mam pytanie: Czy sędziowie są zobowiązani do zapoznawania się z wyrokami Sądu Najwyższego, czy po prostu dla nich wystarczy ich własna koncepcja i ewentualnie czasopisma lub wydawnictwa, którymi się posługują? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Tadeusza Wołka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości stanowi jedno z podstawowych zadań ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego. W ciągu trzech lat aplikacji sądowej z młodych adeptów wydziałów prawa mają narodzić się sędziowie, którzy w codziennej pracy będą funkcjonować w ramach wymiaru sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej. Zapewnienie sprawnego systemu szkolenia zawodowego sędziów, gwarantującego jednolity, wysoki poziom kształcenia, stanowi o sprawnym, niezawodnym i efektywnym funkcjonowaniu sądów. Zdając sobie sprawę z tej ogromnej odpowiedzialności i mając na uwadze, iż poziom orzekania w bardzo dużym stopniu zależy od poziomu wiedzy merytorycznej, Ministerstwo Sprawiedliwości od dłuższego czasu prowadzi prace nad modelem kształcenia zarówno wstępnego, jak i ustawicznego sędziów.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Dotychczasowy system szkolenia był postrzegany przez samych sędziów jako mało wydajny, archaiczny, nadmiernie zdecentralizowany. Szkolenie aplikantów odbywało się, na dzień dzisiejszy, w 24 ośrodkach usytuowanych w sądach okręgowych i apelacyjnych. Równie rozproszone były nabór i egzaminy końcowe aplikantów. Dostrzegano potrzebę zreformowania i unowocześnienia tego modelu. System szkolenia był także przedmiotem krytyki ze strony Rady Europy jako zdecydowanie nadmiernie zdecentralizowany, utrzymujący regionalizmy, niejednolite kryteria naboru na aplikacje. W czasie rozmów przedakcesyjnych zakładano usprawnienie systemu rekrutacji, doskonalenia zawodowego, ulepszenie metod szkolenia, w szczególności stworzenie krajowych standardów szkolenia poprzez przyjęcie przepisów dotyczących aplikacji sądowej mających na celu ujednolicenie w większym stopniu programów. Te uwagi dotyczą również aplikacji prokuratorskiej.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Zapewnienie sprawnego systemu szkolenia zawodowego, gwarantującego jednolity, wysoki poziom kształcenia, pojawiło się jako zobowiązanie akcesyjne w szeregu dokumentach, podczas rozmów negocjacyjnych dotyczących akcesji Polski do Unii Europejskiej. Zobowiązanie do ustanowienia zharmonizowanego podejścia do szkolenia sędziów i prokuratorów było elementem niezbędnym do zamknięcia negocjacji. Analizy te opierały się w większości na doświadczeniach państw członkowskich Unii Europejskiej, w których zadania szkoleniowe powierzane są wyspecjalizowanym jednostkom o charakterze szkół. Takie szkoły funkcjonują we Francji, w Hiszpanii, Holandii, Belgii, Portugalii, częściowo w Niemczech. Komisja zalecała utworzenie w Polsce krajowej szkoły i wyrażała gotowość wsparcia działań z programu Phare. W Ministerstwie Sprawiedliwości powołano zespół, który zdefiniował wady dotychczasowego systemu. Wyniki pracy tego zespołu pokrywały się z dotychczasowymi analizami. Mówiono o decentralizacji szkolenia aplikantów sądowych i prokuratorskich, różnicach w praktycznym realizowaniu programów szkolenia, niejednakowym poziomie merytorycznym, a także - co jest istotne - zwielokrotnieniu wydatków.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Minister sprawiedliwości 31 sierpnia zeszłego roku zatwierdził koncepcję kierunków zmian systemu szkolenia. Podstawowe założenia reformy są następujące. Celem podstawowym jest zapewnienie ujednolicenia i harmonizacji systemu szkolenia zawodowego sędziów, prokuratorów i wszystkich pracowników wymiaru sprawiedliwości przy jednoczesnym dążeniu do ekonomizacji wydatków z tym związanych. Realizacji tego celu będzie służyć centralizacja procesów programowania i finansowania szkoleń poprzez utworzenie ogólnopolskiego centrum kształcenia kadr wymiaru sprawiedliwości. Dochodzenie jednak do osiągnięcia tego celu musi być procesem długofalowym, rozłożonym w czasie i podzielonym na etapy, ponieważ pochłania znaczne koszty finansowe.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Szkolenie zawodowe według nowego modelu obejmie wszystkich pracowników, a więc sędziów, prokuratorów, referendarzy, asystentów sędziów i pracowników pozostałych. W programach szkolenia wszystkich grup zawodowych uwzględni się także naukę języków obcych, szkolenia z zakresu korzystania z nowych technologii oraz informacji o bazach danych prawniczych. Ujednolicenia systemu szkolenia wstępnego, a więc aplikacji, dotyczy także rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 5 września 2002 r. w sprawie aplikacji sądowej i prokuratorskiej i oczywiście opracowany projekt zmiany ustawy, nad którym Wysoka Izba dzisiaj raczy obradować.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Chciałbym odnieść się do pytań pana posła Józefa Zycha. Oczywiście jest prawdą, że dopiero obecny minister sprawiedliwości, Grzegorz Kurczuk, podjął wyzwanie zmierzenia się z materią szkolenia wstępnego sędziów i prokuratorów, chociaż takie prace i rozważania toczyły się również w czasie kadencji poprzednich ministrów sprawiedliwości. Na dzień dzisiejszy przyjęte jest założenie programowe, jest sporządzony plan zakładający, że pierwszym krokiem do zmian centralizacyjnych, ujednolicających programy szkolenia w nowym modelu jest zmiana przygotowana obecnie w noweli, którą dzisiaj przedstawiamy. Dalsze kroki, o których tu mówiłem przed chwilą, będą podejmowane i mam nadzieję, że doprowadzą do finału, jakim jest ujednolicenie aplikacji sądowej i prokuratorskiej, a także prowadzenie dalszych prac i rozważań na temat jednolitego systemu kształcenia zawodów prawniczych po studiach prawniczych. Dotyczy to także innych aplikacji w ramach wolnych zawodów - radcowskiej, adwokackiej, notarialnej.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Odnoszę się do pytania pana posła Steca. Jest oczywiste, że w zawód sędziowski jest wpisany (ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych) obowiązek permanentnego dokształcania się sędziego. Zaprzestanie tego jest deliktem sędziego i może skutkować nawet wszczęciem postępowania dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Oczywiście obowiązkiem sędziów jest znajomość orzeczeń Sądu Najwyższego, natomiast oczywiste jest również to, że nie wiążą one w konkretnych sprawach sędziów i mogą oni orzekać inaczej. Zdając sobie natomiast sprawę z wagi tego problemu, a raczej z zarzutu, jaki jest stawiany - także z tej trybuny był stawiany wielokrotnie i w tej sali - że niejednolita interpretacja przepisów prawa przez sędziów w różnych regionach Polski prowadzi do niejednolitego orzecznictwa sądowego, co wywołuje subiektywne poczucie krzywdy obywateli, którzy w zależności od tego, gdzie mieszkają, otrzymują takie czy inne orzeczenia w tej samej materii, minister sprawiedliwości dąży do jednolitej aplikacji sądowej, do centralizacji szkolenia. Pierwszym etapem jest stworzenie nadzoru merytorycznego ministra sprawiedliwości, a drugim etapem stworzenie „szkoły sędziowsko-prokuratorskiej”, która by szkoliła sędziów i prokuratorów, dysponując jednolitą kadrą osób szkolących, jednolitym programem szkolenia, jednolitą interpretacją konkretnych przepisów prawa, a także wyroków Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Do tego będziemy dążyć i mam nadzieję, że drugim etapem ewentualnych zmian i dalszych decyzji ministra sprawiedliwości będzie utworzenie takiego centrum szkolenia, wspólnego, jednolitego szkolenia dla sędziów i prokuratorów, jako zasady, „szkoły dla sędziów i prokuratorów”. Jak to się będzie w przyszłości nazywało, temat jest oczywiście otwarty.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościTadeuszWołek">Mam nadzieję, że Wysoka Izba będzie przy konstruowaniu budżetu roku przyszłego pamiętała o tym, ponieważ w założeniach budżetowych są pewne wydatki, które wiążą się z powołaniem tego centrum szkolenia, wprawdzie na początek niewielkie, ale zawsze przy budżecie kwestie pewnych cięć w wydatkach na inwestycje są rozważane. Apeluję wobec tego, aby o dzisiejszej dyskusji pamiętać podczas dyskusji budżetowej. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Markiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełAdamMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować pani poseł i panom posłom, którzy występowali w imieniu klubów parlamentarnych i kół, za poparcie projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (druk nr 1797).</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Grabowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełDariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#PosełDariuszGrabowski">Istota propozycji sprowadza się do oceny i zmiany stanu obecnego, który przedstawia się następująco: Decyzje urzędów skarbowych podlegają natychmiastowej wykonalności, w związku z tym decyzje te, nawet jeśli są kwestionowane przez podatnika, nie mogą zostać wstrzymane, co oznacza z reguły, że ci, których dotyczą, znajdują się natychmiast w trudnej sytuacji finansowej. Dotyczy to przede wszystkim małych i średnich przedsiębiorców, którym przedstawiane orzeczenia urzędów skarbowych nakładają grzywny bądź kary finansowe i kary te podlegają natychmiastowej egzekucji. Stoimy na stanowisku, taką zasadą się kierujemy, że jeśli podatnik kwestionuje słuszność decyzji i odwołuje się do instancji wyższej, czyli do izby skarbowej, ewentualnie jeśli w następnej instancji odwołuje się do Naczelnego Sądu Administracyjnego, to wtedy ta egzekucja powinna być zawieszona do czasu bądź wydania decyzji przez izbę skarbową, bądź wydania prawomocnego wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny. Zapobiegnie to sytuacji, z którą częstokroć mamy w tej chwili do czynienia, że z jednej strony kwestionowane są decyzje urzędów skarbowych, są one skarżone, a jednocześnie, ponieważ decyzja musi być wykonana, dochodzi do upadku przedsiębiorstw, najczęściej małych przedsiębiorstw rodzinnych; i nawet jeśli sprawa zostanie wygrana przed sądem, to firmy już nie ma, a odbudowa takiej firmy nie jest praktycznie możliwa.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PosełDariuszGrabowski">Mówiąc obrazowo, chcielibyśmy uniknąć sytuacji, w której, jak to się mówi, Jaś nie doczekał, a wolelibyśmy, by była to sytuacja, w której Jaś spokojnie może doczekać wyroku sądowego i jego firma na tym nie ucierpi. Natomiast rozumiejąc, że istnieje ryzyko, można tak powiedzieć, wyprowadzania majątku bądź próby wykorzystania czasu między decyzją sądową a momentem egzekucji, przypominamy, że istnieją zapisy w Ordynacji podatkowej, które skutkują zastawem majątkowym bądź też zabezpieczaniem hipotecznym na majątku, a w związku z tym ryzyko utraty dochodzonych przez instancje podatkowe należności praktycznie nie zwiększa się z tego powodu, że czas egzekucji zostanie opóźniony, oczywiście pod warunkiem że rację będzie miał organ skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PosełDariuszGrabowski">A zatem nasze rozwiązanie wychodzi naprzeciw postulatom przedsiębiorców i, można tak to określić, zrównuje strony w sporze podatkowym, dając podatnikowi szansę na osiągnięcie sprawiedliwego wyroku przed sądem administracyjnym. Na zakończenie mogę powiedzieć, że według wiedzy, którą posiadam, ok. 40%, a może nawet więcej wyroków przed Naczelnym Sądem Administracyjnym uchyla decyzje organów skarbowych; a zatem, jak widać, to orzecznictwo sądowe jest po stronie podatników. I z tego też względu sądzę, że taka nowelizacja jest uzasadniona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W praktyce legislacyjnej inicjatywy poselskie nie są zjawiskiem częstym i z tego też względu jest mi wyjątkowo przykro, że z przyczyn merytorycznych Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnosi się krytycznie do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym; projektu ustawy, której potrzebę uchwalenia tak sugestywnie i z zaangażowaniem przedstawił pan poseł Dariusz Grabowski.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełRyszardMaraszek">Rozważenia wymagają dwie zasadnicze kwestie. Po pierwsze, czy przepisy Ordynacji podatkowej nie zabezpieczają obecnie w wystarczającym stopniu słusznych interesów podatników i czy rzeczywiście, jak projektodawcy podali w uzasadnieniu, stwarzają utrudnienie podatnikom w prowadzeniu działalności gospodarczej? Po drugie, czy proponowana nowelizacja ustaw faktycznie nie pociągnie za sobą negatywnych skutków dla budżetu państwa, jak to uzasadniał wnioskodawca?</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PosełRyszardMaraszek">Obecnie na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zdaniem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej interesy podatników są wystarczająco chronione, ponieważ z przepisów zawartych w art. 224 § 2 wynika, że organ podatkowy ze względu na szczególnie ważny interes strony może, na jej wniosek lub z urzędu, wstrzymać wykonanie decyzji w całości lub w części. Ponadto w dwóch przypadkach wstrzymanie wykonania decyzji podatkowej następuje z mocy prawa, to jest w razie przedłużania się postępowania odwoławczego lub wydania decyzji w oparciu o tzw. klauzulę obejścia prawa podatkowego, której materia prawna jest wyjątkowo skomplikowana, oraz na podstawie art. 78 podatnikom, w przypadku uchylenia decyzji przez organ odwoławczy lub Naczelny Sąd Administracyjny i powstania z tego tytułu nadpłaty, przysługuje oprocentowanie w wysokości równej kwocie odsetek za zwłokę, pobieranych od zaległości podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PosełRyszardMaraszek">Niezależnie od wymienionych przed chwilą zabezpieczeń interesów podatników, w art. 260 podatnikowi, który poniósł szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona lub stwierdzono jej nieważność, przysługuje odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę. Należy podkreślić, że zasada względnej suspensywności odwołania w sprawach podatkowych funkcjonuje w naszym kraju od dawna, poczynając od przedwojennej Ordynacji podatkowej, poprzez dekrety o postępowaniu podatkowym z 1936 r., Kodeks postępowania administracyjnego i kończąc na obecnej Ordynacji podatkowej. Analogicznie to zagadnienie normuje prawo podatkowe w wielu krajach Europy, w tym we Francji i w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#PosełRyszardMaraszek">W poselskim projekcie ustawy proponuje się, aby wykonanie decyzji organu podatkowego było w całości wstrzymywane z mocy prawa na każdym etapie sporu, czyli w trakcie postępowania odwoławczego oraz postępowania przed sądem administracyjnym, i to bez względu na okoliczności sprawy i zakres zaskarżenia decyzji. Byłaby to całkowita nowość w polskiej procedurze podatkowej. Mam odczucie, że projektodawcy nie dostrzegają negatywnych, wręcz katastrofalnych dla budżetu państwa i budżetów samorządowych konsekwencji przyjęcia takiego rozwiązania oraz możliwości powstania szerokiego pola do nadużyć. Podatnicy byliby w sytuacji uprzywilejowanej. Będą oni mogli swobodnie decydować, w którym momencie zapłacić podatek. Wystarczy zaskarżyć decyzję urzędu skarbowego tylko w jej nieznacznym fragmencie, na przykład twierdząc, że wymiar jest zawyżony o 1 zł, aby zablokować wykonanie całej decyzji. Bezpośrednią konsekwencją takiego rozwiązania byłoby zwielokrotnienie sporów podatkowych, ilości odwołań i skarg do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trzeba byłoby więc albo znacznie zwiększyć wydatki budżetu na nowe etaty w służbach skarbowych i w sądzie administracyjnym, albo pogodzić się z tym, że sprawy podatkowe z zasady będą ciągnęły się latami, co spowoduje negatywne, trudne do ocenienia skutki budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#PosełRyszardMaraszek">Dlatego też w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Dolniaka występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska pragnę przedstawić stanowisko w sprawie wniesionego przez grupę posłów projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Platforma Obywatelska wielokroć inicjuje i chętnie wspiera wszelkie zmiany w polskim ustawodawstwie, które w konsekwencji ograniczają bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej, a także pozwalają zmniejszyć codzienną mitręgę obywateli w realizacji ich zobowiązań podatkowych na rzecz skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Idea, aby ciężar odpowiedzialności za swoje decyzje ponosił podejmujący organ podatkowy, w pełni zasługuje na wsparcie i w praktyce jest realizowana, choć w sposób dość przewlekły i nie do końca satysfakcjonujący podatnika. W Ordynacji podatkowej przyjęto bowiem zasadę względnej suspensywności odwołania od decyzji podatkowej. Wyraża się ona tym, że wniesienie odwołania od decyzji podatkowej nie wstrzymuje jej wykonania, jednakże organ podatkowy ze względu na szczególnie ważny interes strony może postanowić o wstrzymaniu decyzji. Stanowi o tym art. 224 Ordynacji podatkowej. Jak zwraca uwagę doktryna prawa podatkowego, postępowanie podatkowe cechuje w wielu rozwiązaniach szczególna ochrona interesu fiskalnego, konkurująca z podstawowym zadaniem procedury administracyjnej, jakim jest ochrona interesu strony postępowania. Nieostateczna decyzja podatkowa jako podstawa wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego w wielu przypadkach warunkuje jego skuteczność, ograniczając skalę ewentualnych nadużyć ze strony podatników, których zamiarem od samego początku jest uniknięcie opodatkowania i uchylenie się od egzekucji. Proponowane zmiany, co do intencji zasadne, mogą zatem skutkować zjawiskami patologicznymi. Z drugiej strony ryzyko prawidłowości postępowania egzekucyjnego nie może w demokratycznym państwie prawa obciążać obywatela lub innego podmiotu, wobec którego bezpodstawnie wszczęto egzekucję. W takiej sytuacji prawnej zapłacenie podatku nie może pozbawiać, i nie pozbawia, podatnika prawa do weryfikacji decyzji wymiarowej w postępowaniu odwoławczym. W razie uchylenia lub zmiany takiej decyzji na koncie podatnika powstaje nadpłata. Nadpłata powstała z powodu wydania decyzji, która następnie zostaje uchylona, podlega oprocentowaniu od dnia powstania. Oprocentowanie takie przysługuje również w przypadku uchylenia lub stwierdzenia nieważności organu podatkowego pierwszej instancji przez sąd administracyjny. Stwierdzić przy tym należy, że oprocentowanie jest formą wynagrodzenia podatnikowi szkód powstałych na skutek wydania wadliwej decyzji podatkowej, co w istocie jest wyrazem ochrony interesów strony postępowania. Rozwiązanie to chroni więc tych podatników, którzy rozumiejąc swoje powinności wynikające z płacenia podatków ponieśli niezawinioną przez siebie szkodę.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PosełGrzegorzDolniak">Można przyjąć, że z uwagi na liczne rozbieżności interpretacyjne przepisów prawa podatkowego, jego niespójność oraz częste nowelizacje za zasadne należałoby uznać wprowadzenie przepisów mówiących, że termin wykonania decyzji liczy się od dnia upływu terminu do wniesienia odwołania, a w przypadku jego wniesienia termin do wykonania decyzji zaczyna biec od dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego. Z pewnością przy uwzględnieniu stanowiska skarżącego podatnika przez organ odwoławczy podatnik przez cały ten okres mógłby swobodnie dysponować całą kwotą spornych zobowiązań. Znane są przecież przykłady, gdzie przewlekłość postępowania odwoławczego rujnowała podatników, pomimo uznania ich racji. Jednak proponowana zmiana sposobu obliczania terminu do wykonania decyzji budzi poważne wątpliwości. Mogłaby z jednej strony opóźnić wpłacanie podatków do budżetu, a z drugiej zachęcałaby do zaskarżenia trafnych decyzji tylko po to, aby zyskać na czasie. Wątpliwości te skłaniają nas do dalszej dyskusji na forum właściwej komisji, tym bardziej że praktyka rozstrzygania przez NSA wniesionych przez podatników skarg w około 30% rozstrzyga na ich rzecz.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PosełGrzegorzDolniak">Platforma Obywatelska widzi realną szansę poprawy ochrony interesów podatników nie tyle w kosmetycznych zmianach, ile w potrzebie stworzenia nowej Ordynacji podatkowej zapewniającej wzajemne poszanowanie podmiotów zarówno aparatu podatkowego, jak i podatników, ordynacji, która będzie niepodważalną, jednolitą wykładnią przepisów usuwających wszelkie możliwości podejmowania decyzji uznaniowych. Polska administracja podatkowa nie została zreformowana ani organizacyjnie, ani mentalnie. Postawy urzędników są profiskalne, a pomoc prawna w postaci informacji i wyjaśnień należnych podatnikom od aparatu skarbowego niewystarczająca, wręcz znikoma. Pozycja podatnika w postępowaniu podatkowym przy skomplikowanym i niejasnym prawie materialnym jest bardzo słaba. W tym zakresie dużo nam brakuje do standardów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PosełGrzegorzDolniak">Drugim, ważnym w ocenie Platformy Obywatelskiej elementem, który z całą pewnością przyczyni się do poprawy orzekania w sprawach podatkowych, jest planowana reforma sądownictwa administracyjnego, w tym wprowadzenie dwuinstancyjności. Stąd też niecelowa wydaje się propozycja nowelizacji ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym z dnia 11 maja 1995 r...</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie marszałku, jeszcze minutę, mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">...gdyż ustawa ta traci moc z dniem 1 stycznia 2004 r. Należy oczekiwać, że reforma sądownictwa administracyjnego w zakładanym wymiarze w znakomity sposób przyspieszy rozstrzyganie wnoszonych spraw, a tym samym wypełni cele stawiane przez projektodawców. W opinii kierownictwa NSA planowane zamierzenia w tej kwestii pozwolą skrócić czas rozpatrywania skarg z średnio 1,5 roku, jak jest obecnie, do 3 miesięcy w roku 2005. Bez reformy sądownictwa administracyjnego, przy obecnym czasie rozpatrywania przez NSA wnoszonych skarg, proponowane w projekcie rozwiązania praktycznie mogłyby zablokować możliwość wykonania decyzji organów podatkowych, co w konsekwencji zachęciłoby wielu podatników do nadużyć. Byłoby to przecież sprzeczne z intencją projektodawców.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Klub Poselski Platforma Obywatelska wnosi o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełWojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość do projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (druk nr 1797).</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PosełWojciechJasiński">Na wstępie może miałbym pewną uwagę do tego, co powiedział pan poseł sprawozdawca. Otóż decyzja podatkowa - jak każda decyzja - jest pewnym aktem władczym i dlatego nie może być tutaj mowy o równości stron, jakkolwiek zasadne jest również to, co było podkreślane i przez pana posła sprawozdawcę, i przez mojego przedmówcę, mianowicie ochrona uzasadnionych interesów podatników.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#PosełWojciechJasiński">Prawo i Sprawiedliwość ma liczne zastrzeżenia do działalności, funkcjonowania organów skarbowych. Są one często nieskuteczne; bywa, że jednych kontrolują nader gorliwie - dotyczy to zazwyczaj tych mniejszych - a innych, tych większych, nie kontrolują wcale lub za mało. Z własnych rozmów z szeregowymi pracownikami wiem, że mają oni świadomość tego, że to nie jest prawidłowe, zdają czy zdawali sobie sprawę przynajmniej z części zjawisk, o których była mowa przy okazji szarej strefy w obrocie paliwowym.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#PosełWojciechJasiński">Na pewno działalność urzędów skarbowych pozostawia wiele do życzenia; na pewno są przypadki, że przedsiębiorca, szczególnie drobny, musi zapłacić podatek, co do którego była podjęta decyzja w sposób oczywisty niesłuszna. Bywały to wypadki duże, które doprowadzały także do bankructw. Zatem projekt, który zgłosiła grupa posłów, jest odpowiedzią na rzeczywiste problemy związane z funkcjonowaniem urzędów, ale i z prowadzeniem działalności przez przedsiębiorców, przez podatników.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#PosełWojciechJasiński">Są jednak także inne problemy, na które, wydaje się, projekt nie do końca zwraca uwagę. Nie chodzi tutaj nawet o to, że w czasie działania w przedłużonym terminie do wykonania decyzji można byłoby uciec z majątkiem, bo tego obawiamy się w mniejszym stopniu. Chodzi o to, że jest duża liczba podatników wielkich, bogatych, których stać na spory z organami podatkowymi, bo dysponują oni kadrą dobrych, dobrze opłacanych prawników. Tym podatnikom opłaci się często duże pieniądze, które są jeszcze niezapłaconym podatkiem, lokować w różnego rodzaju przedsięwzięcia i zyskiwać z tego większe pieniądze niż odsetki, które ewentualnie musieliby zapłacić w przyszłości. Im się opłaca odwoływanie, skarżenie. Dzieje się to niewątpliwie z dużym uszczerbkiem dla budżetu, który musiałby czekać na należne środki.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#PosełWojciechJasiński">Uchwalenie ustawy w zaproponowanym kształcie mogłoby budzić takie obawy, co - jak powiedziałem - nie przeszkadza temu, że omawiany projekt jest odpowiedzią na rzeczywiste problemy.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#PosełWojciechJasiński">Może być tak, że... Przepraszam bardzo. Zanim przejdę do swoich następnych spostrzeżeń, chcę powiedzieć, że stanowisko naszego klubu jest takie, iż proponujemy, by przesłać projekt do dalszej pracy w komisji, gdyż uważamy, że tam będzie można niektórym zgłoszonym przez nas problemom zaradzić. Na przykład niekoniecznie widzimy potrzebę tego, aby czas do wykonania decyzji liczył się zawsze od dnia upływu terminu do wniesienia odwołania. Można byłoby zrobić tak, że strona nie musiałaby składać odwołania i dla tej, która tego nie zrobiła, termin mógłby się liczyć inaczej. Widzimy tutaj możliwość pewnych zmian, doskonalenia, które w istocie z jednej strony nie powodowałoby jakichś drastycznych skutków w postaci braku dopływu środków do budżetu, ale z drugiej - mogłoby rozwiązać te problemy. Może to być konieczne tym bardziej, że... W przeciwieństwie do przedmówcy uważam, że reforma sądownictwa administracyjnego i jego dwuinstancyjność niekoniecznie, panie pośle Dolniak, przynajmniej w ciągu kilku najbliższych lat będzie mogła spowodować to, że ten proces się skróci. Moim zdaniem on się przedłuży, i tym bardziej trzeba zwracać uwagę na to, aby ci, którzy mogą korzystać na przedłużeniu tego terminu, nie korzystali z tego. To będzie problem do rozwiązania. Tym niemniej wnoszę, jak już powiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kubika występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełJanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Ordynacji podatkowej i innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełJanKubik">Ja chciałbym się ustosunkować wobec tego projektu w zakresie obowiązku podatkowego, ponieważ my bardzo dużo mówimy o tym, że są przeszkody takie czy inne. Zacznijmy jednak od faktu, że w tej ordynacji w art. 4, 5 i 6 jest mowa o tym, że podatek jest należnością publiczną, przymusową i bez jakiegokolwiek zwrotu pieniężnego na rzecz budżetu państwa, budżetów wojewódzkich, budżetów powiatowych bądź gminnych. Skoro jest należnością, to my nie możemy tak dowolnie sobie rozstrzygać, że z jednej strony będziemy przestrzegać prawa, a z drugiej strony będziemy tworzyć furtki.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PosełJanKubik">Ja uważam, że na dzień dzisiejszy w tej Ordynacji podatkowej jest tyle wystarczających rozwiązań, że pozwoli to podatnikom, którzy są w trudnej sytuacji gospodarczej, na to, by organy podatkowe ich zrozumiały.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#PosełJanKubik">I tak idąc po kolei, w art. 22 minister finansów ma upoważnienie co do zaniechania w całości lub części poboru podatków bądź zwolnienia niektórych grup podatników z obowiązku świadczenia podatków bądź też zaliczek.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#PosełJanKubik">W art. 48 tejże ordynacji organ podatkowy na wniosek podatnika w przypadku uzasadnionym ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może prosić o odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożyć należności na raty, odroczyć lub rozłożyć na raty spłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę. A zatem tak samo to dotyczy płatników, jak i inkasentów. Na dobrą sprawę jest więc możliwość dopuszczenia, by te należności były w jakiś sposób rozkładane na raty.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#PosełJanKubik">Mało tego, w art. 67 mowa jest o tym, że w przypadku uzasadnionym ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę, a od początku tego roku nawet opłatę prolongacyjną, pod warunkiem zgodności z przepisami co do pomocy publicznej dla przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#PosełJanKubik">Jeśli idzie o prawo odwołania się od decyzji podatkowej, to w art. 224 § 2 mówi się, że organ podatkowy ze względu na szczególnie ważny interes strony może na jej wniosek lub z urzędu w drodze postanowienia wstrzymać wykonanie decyzji w całości lub w części.</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#PosełJanKubik">Jeżeli chodzi o inne bardzo istotne rozwiązanie, które wnioskodawcy chcą całkowicie wykreślić, to jest to art. 225, który mówi, że jeśli odwołanie nie zostanie rozpatrzone w ciągu 3 miesięcy od wydania decyzji, to w późniejszym czasie organ podatkowy nie może prowadzić postępowania egzekucyjnego czy też ściągać tych podatków.</u>
          <u xml:id="u-283.8" who="#PosełJanKubik">Mówię to dlatego, żeby przekonać wnioskodawców, że niestety mój klub i ja osobiście jesteśmy za tym, aby ten projekt odrzucić. Ja natomiast rozumiem wnioskodawców, że jest inny bardzo poważny problem związany z tym, iż są prowadzone kontrole przez organy kontroli skarbowej, które wydają decyzję po upływie 3, a niekiedy 4 lat, a dużo wcześniej postępowanie zostało już przez organ podatkowy zakończone i zostały w tych sprawach wydane decyzji, zaś po upływie 3 lat czy okresie krótszym lub dłuższym organ kontroli wznawia postępowanie i od nowa prowadzi procedurę. W związku z tym po wydaniu decyzji powstają zaległości, które powodują, że jeśli zostaną ściągnięte, podmiot gospodarczy może upaść albo ulec likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-283.9" who="#PosełJanKubik">Oczywiście że od decyzji ostatecznych przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, a na dobrą sprawę czas postępowania przed sądem trwa rok, a nawet dłużej. Jeśli sąd uzna, że niestety organy podatkowe nie miały racji, w związku z tym następuje zwrot zobowiązania, mało tego - trzeba jeszcze zapłacić odsetki. Rozumiem wnioskodawców, bo ostatnio ukazał się w „Rzeczpospolitej” artykuł, z którego wynikało, że w tym roku tylko same odsetki z tytułu zwrotu wyniosły ponad 300 mln. I to jest ważny problem przed parlamentem, jak ma się zachować.</u>
          <u xml:id="u-283.10" who="#PosełJanKubik">W związku z tym - ja już kończę - panie marszałku, jako przedstawiciel klubu wnoszę o odrzucenie tego projektu, ale chcę zwrócić uwagę, że w art. 113 projektu ustawy o podatkowym akcyzowym jest zapis mówiący, że dokonuje się zmian w ustawie Ordynacja podatkowa. W związku z tym, że mówcy reprezentujący kluby na dzisiejszym posiedzeniu stanowią właściwie ponad połowę Komisji Finansów Publicznych, kluby powinny ten problem rozważyć. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej chcę przedstawić nasze stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PosełWaldemarBorczyk">Błędne, a czasami i celowe decyzje organów podatkowych doprowadziły już niejednego przedsiębiorcę do bankructwa i zniszczenia dorobku całego życia. Całe rodziny przeżywają z tego powodu różne tragedie. Odszkodowania wypłacane za błędne decyzje organów podatkowych nie naprawiły chyba jeszcze żadnej szkody przez nie wyrządzonej. Jasne jest, że w takiej sytuacji poszukiwanie rozwiązań legislacyjnych zmierzających do tego, by wyeliminować takie patologie, jest konieczne i słuszne. Podatnicy, przedsiębiorcy - trzeba dodać: uczciwi przedsiębiorcy - na takie rozwiązania z niecierpliwością i nadzieją czekają.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PosełWaldemarBorczyk">Ale niestety, każdą, nawet najbardziej słuszną ideę można zniszczyć złym jej wykonaniem. Takim właśnie przykładem jest przedstawiony przez grupę posłów z Ligi Polskich Rodzin projekt tej ustawy. Z pewnością na jego uchwalenie czekają także podatnicy nieuczciwi, a pewnie z dużą niecierpliwością oczekują takich rozwiązań też przestępcy podatkowi. Uchwalenie projektu przedstawionego w tej wersji mogłoby doprowadzić do niesamowitego chaosu w egzekwowaniu podatków. Widać, że ten projekt przygotowany był w wielkim pośpiechu, chyba tylko po to, żeby można było się pokazać, żeby można było się pochwalić w mediach: proszę, jacy jesteśmy dobrzy, chcemy zlikwidować patologie i pozwolić przedsiębiorcom spać spokojnie, bez obaw, że jakiś nieodpowiedzialny czy złośliwy urzędnik skarbowy zniszczy ich firmy.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PosełWaldemarBorczyk">Tak jak powiedziałem wcześniej, idea jest słuszna, tę patologię trzeba zlikwidować, ale nie w sposób, który może zrodzić inne, jeszcze groźniejsze patologie. Posłowie z Ligi Polskich Rodzin, którzy przygotowali ten projekt ustawy, nie zauważają, że problemem w zakresie płacenia podatków w Polsce jest znacząca grupa nieuczciwych, bardzo nieuczciwych podatników i przestępców podatkowych, dysponujących nielegalnie dużymi i wielkimi sumami pieniędzy. Przedstawiony projekt nie zawiera żadnych zabezpieczeń przed nieuczciwymi podatnikami i przestępcami, którzy dopiero by się ucieszyli, gdyby bez obaw - po złożeniu jedynie odwołania od decyzji organu podatkowego - mogli obracać tymi dużymi sumami pieniędzy. Gdyby Wysoka Izba dzisiaj uchwaliła ten projekt w obecnej wersji, zapewne część tych płacących podatki jeszcze dzisiaj zrezygnowałaby z tego nieprzyjemnego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej jest za szybkim rozwiązaniem tego problemu. Mówimy o tym od samego początku, od kiedy jesteśmy w Sejmie. Wiemy, że brak takich przepisów to codzienne zagrożenie dla przedsiębiorców, to codziennych ich strach przed urzędem skarbowym, to wielka codzienna obawa o losy firmy. Ale nie może być tak, że Sejm w dobrej wierze, aby chronić uczciwych ludzi, uchwala przepisy korzystne dla przestępców.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#PosełWaldemarBorczyk">Jak się czyta poselski projekt zrobiony przez posłów Ligi Polskich Rodzin, to ma się wrażenie, że jest to pół projektu, tak jakby w druku sejmowym brakowało jakichś stron z dalszą częścią tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#PosełWaldemarBorczyk">W projekcie takiej ustawy muszą znaleźć się zapisy dające możliwość egzekucji decyzji organu od nieuczciwych podatników. Muszą być zapisy nakładające sankcje za nieuprawnione wykorzystywanie takich sytuacji. Przy takich propozycjach nietrudno sobie wyobrazić przedsiębiorcę, który odmawia zapłaty kilku milionów podatku, a z decyzją organu podatkowego idzie do sądu i przez całe lata sprawa się toczy, a on obraca już legalnie, zgodnie z ustawą, pieniędzmi, które powinny trafić do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#PosełWaldemarBorczyk">Czy posłowie Ligi Polskich Rodzin chcą takiej sytuacji? Chcą doprowadzić do przechyłu z jednej patologii w drugą? Wydaje mi się, że nie, że nie taka jest intencja tego projektu. Jeśli tak, jeśli intencje są inne, niż sugerowałby to przedstawiony projekt, to drodzy posłowie z Ligi Polskich Rodzin, trzeba wziąć się do solidnej pracy, trzeba przygotować dobry projekt, bo ten jest zrobiony bardzo niedbale.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#PosełWaldemarBorczyk">Klub Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej jest za uchwaleniem takich przepisów, dlatego pomimo ostrej krytyki inicjatywy posłów Ligi Polskich Rodzin, pomimo że projekt jest tak słaby, nie wnioskujemy o odrzucenie go w pierwszym czytaniu, lecz wnosimy o przekazanie tego projektu do Komisji Finansów Publicznych po to, aby wspólnie ze wszystkimi klubami parlamentarnymi go dopracować, po to, aby dołączyć do niego tę drugą część, te brakujące strony, o których wcześniej mówiłem, aby zapobiec tej drugiej patologii, być może jeszcze groźniejszej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kubicę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy zapoznał się z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, druk sejmowy nr 1797.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełJózefKubica">Założeniem projektu nowelizacji jest ułatwienie podatnikom odprowadzania podatków na rzecz skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz ułatwienie małych i średnim przedsiębiorcom prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełJózefKubica">Według oceny wnioskodawców służyć temu mają zmiany w Ordynacji podatkowej w części dotyczącej trybu zaskarżania i wykonania decyzji podatkowej. Według projektodawców służyć ma temu przede wszystkim nowelizacja przepisów art. 224 ordynacji. Zgodnie z intencją wnioskodawców, tak uważamy, termin do wykonania decyzji zaczynać powinien swój bieg od dnia upływu terminu do wniesienia odwołania. W przypadku wniesienia odwołania termin do wykonania decyzji powinien biec od dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego, z wyjątkiem sytuacji, gdy na decyzję organu odwoławczego w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia zostanie wniesiona skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W tej sytuacji wykonanie decyzji ulec winno wstrzymaniu do dnia wydania przez sąd orzeczenia co do tej skargi. Wnioskodawcy proponują też skreślenie przepisów art. 224a i 225 wymienionej ordynacji.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełJózefKubica">Klub parlamentarny, który reprezentuję, podziela stanowisko wnioskodawców jedynie w tym, iż może istnieć potrzeba odstępstwa od natychmiastowego wykonania decyzji organów podatkowych - odstępstwa stanowiącego w istocie regułę. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami podatnik, który kwestionuje bowiem nierzadko niesłuszną decyzję, musi tę decyzję jednocześnie respektować i wykonać pod groźbą przymusu państwowego. Obowiązująca do tej pory procedura, jak podniosłem wcześniej, nakazująca podatnikowi wykonać zaskarżoną przez niego decyzję, doprowadzała do sytuacji, w której podczas rozpoznawania skargi podatnika (nierzadko nawet przez kilkanaście miesięcy) podatnik jest pozbawiony możliwości dysponowania niemałymi często kwotami.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy jest zawsze za ułatwieniem podatnikom prowadzenia działalności gospodarczej. Proponowana zmiana w ordynacji stwarza jednak bardzo duże niebezpieczeństwo dla budżetu państwa, jak również dla budżetów samorządowych, co może spowodować lawinę odwołań, a także skarg do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Te działania mogą się niekorzystnie odbić na budżecie państwa czy też samorządów, czego Klub Parlamentarny Unii Pracy nie może poprzeć. Uważamy, że projekt jest niedopracowany i to, co w nim jest słuszne, niweczy brak zabezpieczenia. Stąd też klub Unii Pracy wnosi o odrzucenie owego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką występującą w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła Ruchu Katolicko-Narodowego przedstawiam stanowisko dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Celem przedstawionego projektu jest wprowadzenie zasady wstrzymania wykonania decyzji organu podatkowego w przypadku wniesienia odwołania od tej decyzji. Decyzja ta nie byłaby wykonywana do dnia rozpoznania sporu przez organ odwoławczy, a w przypadku wniesienia skargi do NSA do czasu rozpoznania sporu przez NSA.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełKrystynaGrabicka">Projekt ten zasługuje na uwzględnienie. Obecnie podatnik, który nie zgadza się z rozstrzygnięciem decyzji organu podatkowego i zaskarża ją, musi jednak wykonać tę decyzję. Jeśli skarżący otrzyma korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, to w okresie między wydaniem niekorzystnej decyzji a korzystnym rozstrzygnięciem organu odwoławczego będzie pozbawiony możliwości dysponowania środkami, które musi odprowadzić do właściwego organu. Występuje tu nierówność podmiotów, a podatnik zawsze występuje z pozycji strony słabszej. Niejednokrotnie w grę wchodzą duże kwoty i skarb państwa czy też jednostka samorządu terytorialnego, obracając nienależnym świadczeniem, bezpodstawnie się bogaci. Ma to miejsce szczególnie w przypadkach zaskarżenia decyzji do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak wiadomo, na rozstrzygnięcia tego rodzaju trzeba czekać czasami kilka lat. W konsekwencji wskutek błędnej decyzji organu pierwszej instancji może dochodzić do bankructwa podatnika, a przecież nie ma powodu do takiego uprzywilejowania skarbu państwa czy też jednostek samorządu terytorialnego, gdyż stosowne przepisy zabezpieczają je - i skarb państwa, i inne organy - przed niesolidnymi płatnikami nawet przed terminem płatności. Jest to między innymi hipoteka przymusowa. Przedmiotem tej hipoteki może być własność, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, do lokalu użytkowego, do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej. Skarbowi państwa i innym organom przysługuje też zastaw skarbowy na rzeczach ruchomych i prawach majątkowych. Jak wynika z powyższego, niczym nie można uzasadniać uprzywilejowanej pozycji tych organów względem podatnika i zmuszania podatnika do uiszczania należności przed prawomocnym rozstrzygnięciem właściwego organu.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PosełKrystynaGrabicka">Ruch Katolicko-Narodowy popiera tę nowelizację i wnosi o skierowanie projektu ustawy do komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią minister Elżbietę Muchę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko rządu wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (druk nr 1797).</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Poselski projekt ustawy zakłada nadanie nowego brzmienia art. 224 ustawy Ordynacja podatkowa. Autorzy proponują, by termin wykonania decyzji organu podatkowego pierwszej instancji był liczony od dnia upływu terminu do wniesienia odwołania. W przypadku wniesienia odwołania termin wykonania decyzji zaczynałby biec od dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego. Jeżeli zaś na decyzję organu odwoławczego w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia zostałaby wniesiona skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, wówczas wykonanie decyzji ulegałoby wstrzymaniu do dnia wydania orzeczenia przez sąd co do tej skargi. Jednocześnie wnioskodawcy przewidują wykreślenie art. 223a, 224a i 225 Ordynacji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przepisu art. 224 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że wniesienie odwołania od decyzji organu podatkowego nie wstrzymuje jej wykonania. Od tej podstawowej zasady Ordynacja podatkowa przewiduje wyjątki polegające na możliwości wstrzymania wykonania decyzji na wniosek strony lub z mocy prawa. I tak stosownie do art. 223a Ordynacji podatkowej wniesienie odwołania od decyzji wydanej na podstawie art. 24b Ordynacji podatkowej wstrzymuje z mocy prawa wykonanie tej decyzji w granicach określonych w odwołaniu - do dnia upływu terminu do wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Również wniesienie skargi na taką decyzję do sądu administracyjnego wstrzymuje je wykonanie z mocy prawa - do czasu rozstrzygnięcia skargi przez sąd; o tym stanowi art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Sąd administracyjny może także, na mocy art. 40 ust. 1 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, na wniosek strony lub z urzędu wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji, jeżeli zachodziłoby niebezpieczeństwo wyrządzenia skarżącemu znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Ponadto wykonanie decyzji ulega wstrzymaniu z mocy prawa - w granicach określonych w odwołaniu - do dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego, jeżeli odwołanie nie zostało rozpatrzone w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy, a decyzja do tego czasu nie została wykonana; o tym stanowi art. 225 Ordynacji podatkowej, który projektodawcy proponują wykreślić.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Przepis art. 224 § 2 Ordynacji podatkowej pozwala natomiast na wstrzymanie wykonania decyzji w całości lub w części, na wniosek podatnika lub z urzędu, jeżeli za wstrzymaniem wykonania decyzji przemawia szczególnie ważny interes strony. Pojęcie szczególnie ważnego interesu strony nie jest jednak zdefiniowane, co stwarza możliwość elastycznego traktowania tego pojęcia z uwzględnieniem różnorodności sytuacji podatnika. W ramach ważnego interesu strony mogą więc mieścić się nie tylko przypadki, w których zapłata zobowiązania podatkowego wynikającego z decyzji będzie stwarzała zagrożenie dla podstawowych interesów majątkowych, ale także wtedy, gdy na przykład organ odwoławczy ma uzasadnione wątpliwości co do wysokości zobowiązania podatkowego określonego w decyzji lub charakter sprawy jest wyjątkowo skomplikowany. Wprawdzie wstrzymanie wykonania decyzji oparte jest na uznaniu administracyjnym, to nie jest jednak ono dowolne. Granice swobody organu podatkowego wyznacza zasada ogólna pogłębiania zaufania do organów podatkowych - art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej. Rozważenie wniosku stron, jak i podjęcie decyzji o wstrzymaniu wykonania decyzji jest realizacją tej zasady i wyrazem dbałości o interes strony w postępowaniu podatkowym. Organ podatkowy indywidualnie analizuje każdą sprawę, z uwzględnieniem sytuacji ekonomicznej podatnika i jego zarzutów, i dopiero wówczas ostatecznie decyduje, czy wstrzymanie wykonania jest uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie znajduje potwierdzenia ocena zawarta w uzasadnieniu projektu, że w ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost liczby spraw wygranych przez podatników przed sądami administracyjnymi. Z danych posiadanych przez ministra finansów wynika, że w latach 2000–2002 nie odnotowano wzrostu liczby uchylonych przez sąd administracyjny decyzji organów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Obowiązujące przepisy ustawy Ordynacja podatkowa dostatecznie chronią podatników przed negatywnymi skutkami wykonywania wadliwej decyzji wymiarowej organu podatkowego. W przypadku późniejszego uchylenia takiej decyzji powstaje bowiem nadpłata, która podlega zwrotowi wraz z oprocentowaniem w wysokości równej wysokości stawki odsetek pobieranych od zaległości podatkowych. Oprocentowaniu podlegają również nienależnie zapłacone odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej. Podatnik może ponadto na każdym etapie postępowania tak podatkowego, jak i sądowo-administracyjnego kwestionować decyzje organu podatkowego i równocześnie ubiegać się o udzielenie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych np. poprzez odroczenie zapłaty zaległości podatkowej, rozłożenie na raty podatku lub zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę na podstawie art. 48 ust. 1 pkt. 1 i 2 Ordynacji podatkowej. Z tytułu skorzystania z ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych podatnik wnosi wyłącznie opłatę prolongacyjną, która ustalana jest w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Konsekwencją natomiast zakładanego przez projekt poselski wstrzymania wykonania decyzji wymiarowej z mocy prawa byłoby obciążenie podatnika odsetkami za zwłokę od zaległości podatkowej w przypadku, gdy organ odwoławczy lub sąd nie stwierdzą naruszenia prawa. Wstrzymanie wykonania decyzji nie powoduje bowiem według tego projektu wstrzymania naliczania odsetek za zwłokę. Obecnie wniesienie odwołania lub skargi do sądu administracyjnego jest środkiem zwalczania wadliwych decyzji i nie wiąże się bezpośrednio z korzyściami finansowymi. Wskaźnik zaskarżalności decyzji wymiarowych urzędów skarbowych i organów kontroli skarbowej do izb skarbowych w 2002 r. kształtował się na bardzo niskim poziomie - około 3%. Gdyby jednak doszło do wprowadzenia generalnej zasady wstrzymywania wykonalności wszystkich decyzji organów podatkowych wydanych na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa, wskaźnik ten z pewnością uległby zmianie. Skarga do sądu administracyjnego, podobnie jak odwołanie, stałaby się w wielu przypadkach sposobem na odroczenie terminu wykonania decyzji nawet wówczas, gdy podatnik nie zgłaszałby zarzutów wobec tej decyzji. Wtedy bowiem to podatnik, a nie organ podatkowy decydowałby o czasie wykonania decyzji. Wycofując zaś skargę przed wyznaczeniem terminu rozprawy przez sąd, podatnik uzyskałby zwrot całości wpisu. Jedyną więc negatywną dla podatnika konsekwencją takiego działania byłaby konieczność uiszczenia odsetek za zwłokę. Trzeba jednak stwierdzić, iż przy obecnej wysokości stawki odsetek za zwłokę bardziej opłacalne dla podatnika byłoby w wielu przypadkach obracanie należnymi budżetowi środkami finansowymi i uzyskanie większej stopy zwrotu niż stawka odsetek za zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">W praktyce głównym bodźcem do terminowego regulowania należności publicznych jest nieuchronność i efektywność egzekucji administracyjnej. Zawieszenie tego instrumentu przez wstrzymanie wykonania decyzji na długi czas z pewnością negatywnie odbije się na realizacji dochodów budżetowych. W ten sposób bowiem podatnik mógłby uzyskać znakomite narzędzie do niewywiązywania się przez długi okres z ciążącego na nim obowiązku. Zmniejszyłoby się też prawdopodobieństwo dobrowolnego wykonania zobowiązania podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Pośrednim więc skutkiem wprowadzenia proponowanych w projekcie poselskim rozwiązań może być sztuczny wzrost ilości odwołań i skarg rozpatrywanych przez organy odwoławcze i sądy tylko dla uzyskania korzyści w postaci znacznego odroczenia płatności należnego podatku. Takiego wzrostu nie brano przecież pod uwagę przy planowaniu ilości sądów administracyjnych ani liczby sędziów czy też pracowników administracyjnych. W konsekwencji więc może wystąpić potrzeba zwiększenia zatrudnienia w tych organach wiążąca się z poniesieniem z budżetu państwa dodatkowych wydatków. Znacznemu wydłużeniu może ulec także okres rozpoznawania odwołań i skarg przez te organy, co dotknie wszystkich podatników.</u>
          <u xml:id="u-291.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno podzielić opinię wnioskodawców wyrażoną w uzasadnieniu projektu, że roszczenia skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego wobec podatników są w pełni zabezpieczone przez możliwość stosowania instytucji zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego przewidzianych w ustawie Ordynacja podatkowa. Istotnie organy podatkowe mogą zabezpieczać wykonanie zobowiązań podatkowych, wydając decyzję o zabezpieczeniu, ustanawiając hipotekę lub zastaw skarbowy. Jednak należy zwrócić uwagę, że zabezpieczenie na majątku podatnika na podstawie art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej może być dokonane tylko w określonych przypadkach, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane. Wobec tego nie wszystkie występujące w praktyce sytuacje mogą kwalifikować się do zastosowania tej instytucji zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-291.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Praktyka wskazuje, iż ten instrument prawny ma charakter wyjątkowy, i tak np. w 2002 r. na ponad 1200 tys. decyzji dotyczących podatków stanowiących dochody budżetu państwa, wydanych przez urzędy skarbowe, wydano ponad 2800 decyzji o zabezpieczeniu na podstawie art. 33 Ordynacji podatkowej, czyli zaledwie w około 0,23% przypadków zaistniały okoliczności uprawniające urzędy skarbowe do zabezpieczenia zobowiązań podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-291.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Ponadto zważyć należy, że stosownie do art. 33a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej decyzja o zabezpieczeniu wygasa z dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego. Z kolei w oparciu o przepis art. 154 § 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zajęcie zabezpieczające przekształca się w zajęcie egzekucyjne z dniem wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu, pod warunkiem że organ egzekucyjny wystawi tytuł wykonawczy nie później niż przed upływem 14 dni od dnia wygaśnięcia decyzji lub od dnia doręczenia upomnienia, jeżeli doręczenie tego upomnienia było wymagane. Wstrzymanie wykonania decyzji wymiarowej z mocy prawa spowodowałoby, że zajęcie zabezpieczające nie przekształci się w zajęcie egzekucyjne. Zabezpieczenie wygaśnie więc z dniem doręczenia decyzji wymiarowej. Dochodzenia zobowiązania podatkowego określonego w decyzji do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym stanie się niemożliwe na drodze egzekucji administracyjnej. W takich okolicznościach zabezpieczenie całkowicie więc nie spełni swojej roli.</u>
          <u xml:id="u-291.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Interesy fiskalne skarbu państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego nie zostaną także w pełni zabezpieczone w następstwie ustanowienia hipoteki przymusowej bądź zastawu skarbowego. Zaspokojenie z przedmiotu zastawu i hipoteki następuje bowiem w postępowaniu egzekucyjnym, które ze względu na rozwiązania zaproponowane w projekcie poselskim nie mogłoby być wszczęte do czasu zakończenia sprawy przez sąd administracyjny. Instytucje te nie spowodują więc bezpośredniego przysporzenia majątkowego lub pieniężnego na rzecz skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-291.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Podkreślić również należy, że hipoteka przymusowa lub zastaw skarbowy dla zabezpieczenia należności podatkowych są ustanawiane wyłącznie na rzeczach i zbywalnych prawach majątkowych podatnika określonych w art. 34 § 1 i 3 oraz art. 41 § 1 Ordynacji podatkowej. Zastaw skarbowy można ustanowić tylko na rzeczach ruchomych lub zbywalnych prawach majątkowych o jednostkowej wartości wynoszącej co najmniej 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-291.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Trzeba także zauważyć, że hipoteka przymusowa i zastaw skarbowy ustanowione dla zabezpieczenia należności podatkowych nie korzystają z bezwzględnego przywileju pierwszeństwa zaspokojenia. W przypadku bowiem, gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążone zastawem ujawnionym w innym rejestrze, zastaw wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem wpisanym później. Podobnie rzecz się ma z hipoteką przymusową. Nie przysługuje jej pierwszeństwo zaspokojenia przed hipotekami ustanowionymi dla zabezpieczenia należności z tytułu kredytu bankowego. W tym przypadku o pierwszeństwie zabezpieczenia decyduje kolejność wniosków o dokonanie wpisu. Zaspokojeniu przed należnościami podatkowymi podlegają także na mocy art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-291.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Stosowanie tych instytucji zabezpieczeń nie może więc zapewnić takiej skuteczności poboru należności podatkowych, jaką zapewniają przepisy egzekucyjne.</u>
          <u xml:id="u-291.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na skutek przyjęcia rozwiązań zaproponowanych w poselskim projekcie ustawy w wielu sprawach mogłoby dojść także do przedawnienia zobowiązań podatkowych. Z treści art. 22 ustawy z dnia 12 września 2000 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw wynika, że do przedawnienia zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r., jeżeli określają korzystniejsze dla podatnika zasady i terminy przedawnienia. Przepisy te nie zawierały analogicznych rozwiązań w zakresie zawieszenia biegu terminu przedawnienia jak obowiązujący od dnia 1 stycznia 2003 r. art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej, na mocy którego bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony na okres postępowania sądowo-administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-291.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Stosownie zaś do art. 70 § 3 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. przerwanie biegu terminu przedawnienia następowało wskutek zastosowania pierwszej czynności egzekucyjnej. Wstrzymanie wykonania decyzji uniemożliwi zastosowanie czynności egzekucyjnej, a bieg terminu przedawnienia nie zostanie przerwany na czas trwania postępowania sądowo-administracyjnego. Zważywszy na długotrwałość tego postępowania w wielu przypadkach może dojść do przedawnienia zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-291.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konsekwencją zmian zaproponowanych w Ordynacji podatkowej jest także propozycja wprowadzenia odpowiednich zmian w ustawie z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Proponowana w art. 2 projektu nowelizacja art. 40 ust. 1 i 3 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym przewiduje, że wniesienie skargi do sądu nie wstrzymuje wykonania aktu lub zawieszenia czynności z wyłączeniem sytuacji, gdy skarga została wniesiona na decyzję organów odwoławczych określonych w ustawie Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-291.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Nowelizacja ta wydaje się nieuzasadniona już chociażby z przyczyn formalnych, albowiem ustawa ta zgodnie z art. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi traci moc z dniem 1 stycznia 2004 r. Przypomnieć i podkreślić należy, iż art. 61 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przyjmuje jako zasadę, że wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności, i przewiduje nowe jednolite zasady wstrzymania wykonania decyzji przez organ, który ją wydał (§ 2 tego artykułu), lub przez sąd po przekazaniu skargi (§ 3).</u>
          <u xml:id="u-291.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaMucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając powyższe na względzie, trzeba stwierdzić, że podejmowanie tak nadzwyczajnych działań legislacyjnych w przedmiocie wstrzymania decyzji nie wydaje się uzasadnione. Istniejące w Ordynacji podatkowej rozwiązania zapewniają podatnikom ochronę przed skutkami wykonania decyzji podatkowych. Przyjęcie jako generalnej zasady wstrzymywania wszystkich rozstrzygnięć spowoduje niebezpieczeństwo poważnego zakłócenia procesu realizacji dochodów budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Dlatego też rząd wyraża negatywne stanowisko w kwestii wprowadzenia rozwiązań zaproponowanych w projekcie poselskim ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i o zmianie ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Wymieniony projekt w ocenie rządu powinien zostać odrzucony w toku posiedzenia Sejmu już w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców, pana posła Dariusza Grabowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełDariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przede wszystkim podziękować wszystkim posłom, także pani minister, za wnikliwe merytoryczne uwagi dotyczące projektu. Chciałbym zaznaczyć, że fakt, iż tak szczegółowo został on potraktowany, dowodzi, iż problem jest i wymaga podjęcia. Rozumiem, że możemy się różnić co do oceny proponowanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PosełDariuszGrabowski">Dwie kwestie zostały szczególnie mocno podkreślone: konsekwencje dla budżetu oraz problem „gry na czas” ze strony tych, którzy powinni zostać szczególnie dotkliwie potraktowani przez organa skarbowe. Rozumiem, że z punktu widzenia budżetu wszystkie opóźnienia w napływie środków są naganne, niemniej w tym wypadku to opóźnienie wydaje się bez znaczenia albo o bardzo nikłym znaczeniu, jeśli chodzi o pierwszą instancję odwoławczą. Jeśli natomiast chodzi o NSA, sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana, ale jednocześnie chciałbym zwrócić uwagę, że istota sprawy polega na tym, by jednak sądy rozstrzygały o racji, a nie instytucja państwa, w przypadku gdy obywatel czy przedsiębiorstwo uznaje, że jego racje nie zostały uwzględnione przez organ skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PosełDariuszGrabowski">Dziękując jeszcze raz wszystkim za przedstawione stanowisko, klub Ligi Polskich Rodzin podda się wynikowi głosowania nad niniejszym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczenia. Są to państwo posłowie: Tadeusz Wojtkowiak, Tadeusz Szukała i Antoni Stryjewski.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zapisać się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Wojtkowiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś w swoim oświadczeniu chciałbym wspomnieć o wydarzeniach sprzed 64 lat. Mam na uwadze daty 1 i 17 września 1939 r. Dla wielu z nas to tylko historia, gdyż coraz mniej jest już tych, którzy osobiście doświadczyli wymowy tych dat wraz z ponurą rzeczywistością niemieckiej bądź sowieckiej okupacji.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">1 września 1939 r. Niemcy bez wypowiedzenia wojny zaatakowały Polskę. O godzinie 4.45 z trzech stron: od północy, od południa i od zachodu, z lądu, z powietrza i od morza. Tak rozpoczęła się najbardziej krwawa w historii II wojna światowa. Polacy wykazali się wielkim męstwem i odwagą, broniąc swojego kraju w kampanii wrześniowej. Obrona Westerplatte, obrona Poczty Gdańskiej, bitwa nad Bzurą, obrona Warszawy to tylko niektóre miejsca walki polskiego żołnierza. Gdy 17 września 1939 r. o godz. 4 rano Armia Czerwona zaatakowała Polskę od wschodu, wynik wojny był już przesądzony.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Obaj najeźdźcy naznaczyli swoje okupacje niesłychanymi zbrodniami i nieludzką poniewierką milionów Polaków, zwłaszcza tych, którzy tworzyli patriotyczne i intelektualne zaplecze polskiego społeczeństwa. Dziś to wszystko nazywa się zazwyczaj zbrodniami Hitlera i Stalina. Wojna pochłonęła wiele milionów ofiar. Zaowocowała niesłychanym w dziejach barbarzyństwem, dokonała niesamowitych spustoszeń w sferze wartości duchowych. O tym nie można nam zapomnieć. To, że przerzedzają się zastępy świadków oraz ofiar z tamtych lat, dodatkowo zobowiązuje nas do pamięci o tym, co działo się wówczas w naszej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Obowiązkiem nas, żyjących dzisiaj w spokojniejszych czasach, jest w najlepszy możliwy sposób pomóc tym, którzy przeżyli tę straszną okupację i dożyli XXI w. Rzeczywistość jednak, jak wiemy, jest okrutna dla starych, schorowanych, słabych ludzi. Mam tutaj na myśli ludzi, którzy przymusowo pracowali w III Rzeszy i usilnie próbują otrzymać należące im się odszkodowanie wypłacane przez Fundację „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. Jeśli się chce otrzymać odszkodowanie, potrzebne jest wypełnianie skomplikowanych, jak na ludzi w podeszłym wieku, wniosków, a czas od złożenia wniosku do decyzji o wypłacie odszkodowania, a następnie do przekazania gotówki jest długi. Osoba w podeszłym wieku często już nie ma możliwości odbioru tej gotówki, gdyż po prostu tego momentu nie dożyła. Rozumiem, że te pieniądze otrzymują spadkobiercy, ale czy to jest zadośćuczynienie za koszmar, jaki te osoby przeżyły w czasie wojny?</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Wiele osób skarży się także na fakt, iż zostały okradzione podwójnie - najpierw Niemcy okradli ich z młodości i wysłali na przymusowe roboty, a teraz okradają ich Polacy z Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”, odmówiono im wypłaty odszkodowań. Byli robotnicy III Rzeszy nie mogą zaskarżyć fundacji, od tej decyzji bowiem nie można się odwołać ani do sądu cywilnego, ani do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sędziowie odrzucają pozwy przeciwko fundacji bez zagłębiania się w dokumentację. Dlaczego? Bo wypłaty z prawnego punktu widzenia to tylko pomoc humanitarna. Niemcy mogą płacić, ale nie muszą.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Oprócz odrzucania wniosków na wstępie do lekceważących działań należy też zaliczyć działania w zakresie przyznawania kwoty odszkodowania. Przykładem może być 16-latek, który spędził miesiąc w koszarach SS, gdzie zmuszano go do palenia zwłok powstańców. Główna komisja uznała jednak, że warunki tam panujące niczym nie różniły się od warunków panujących w obozach koncentracyjnych; i zamiast 12 tys. marek otrzyma on 5 tys. (teraz będzie to w euro), jak za pobyt w zwykłym areszcie. Dodatkowo nie można się od tej decyzji odwołać, gdyż w Polsce uważa się, że fundacja jest nieomylna.</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Obecnie rozstrzygnięcia Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” nie są w ogóle kontrolowane ani przez sądy powszechne, ani przez Naczelny Sąd Administracyjny. Ta sytuacja jest żenująca, szkodzi bowiem prestiżowi wymiaru sprawiedliwości i narusza konstytucję, gdyż mówi się w niej o powszechnym prawie do sądu i nie może być ono ograniczane. Zgodnie z art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły, bezstronny sąd. Ofiary prześladowań spełniają kryteria, aby otrzymać świadczenia pieniężne. Fundacja dzieli i wypłaca fundusze publiczne; i nie jest dobrze, jeśli żaden organ nie ma kontroli nad wydawaniem publicznych pieniędzy. Dziękuję, panie marszałku, za wysłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Szukałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dzisiejszym oświadczeniu chciałbym przedstawić problem firm branży budowlanej woj. małopolskiego, które obawiają się, że wprowadzenie podwyżki podatku VAT w budownictwie do poziomu 22% nie pozostanie bez wpływu na stan sektora budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PosełTadeuszSzukała">Sytuacja firm produkujących materiały budowlane, zajmujących się ich transportem, sprzedażą, a także firm budowlanych i developerskich w ostatnim okresie systematycznie się pogarsza. Głęboki kryzys staje się coraz bardziej widoczny. Wiele firm ogłasza upadłość lub jest likwidowanych. Ten pogłębiający się proces to nie tylko dane statystyczne, lecz przede wszystkim dramat ludzi tracących pracę, to dramat ich rodzin. Szacuje się, że w bieżącym roku zbankrutuje 30–50% małych i średnich przedsiębiorstw tej branży. Podwyżka podatku VAT do 22% na pewno im nie pomoże, przeciwnie - materiały i usługi budowlane znacznie podrożeją dla ostatecznego odbiorcy, a tym samym zmaleje na nie popyt. Wprowadzenie stawki 22% postawi polskich przedsiębiorców w niekorzystnej sytuacji wobec konkurencji z wielu krajów Unii Europejskiej, w których VAT na materiały budowlane oscyluje się na poziomie 16%. W sytuacji zniesienia barier celnych pozycja konkurencyjna polskich towarów wobec importowanych przez inwestorów, np. z Niemiec, ulegnie zdecydowanemu pogorszeniu. Doprowadzi to do niemożności konkurowania przez firmy produkujące materiały budowlane oraz firmy dystrybucyjne, i to nie tylko w rejonach przygranicznych.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PosełTadeuszSzukała">Polska wynegocjowała okres przejściowy dla branży budowlanej do roku 2008, w którym może stosować stawkę obniżoną, to jest nawet 5%. Tym wszystkim, którzy chcą niszczyć budowlaną część naszej gospodarki, powołując się na stanowisko Unii Europejskiej, należy zwrócić uwagę na najnowsze zalecenia Komisji Europejskiej, która zaproponowała państwom członkowskim zachowanie obniżonych stawek VAT (nawet 5%) na rozszerzoną listę towarów i usług, w tym usługi budowlane oraz sprzedaż wszystkich mieszkań. Podwyższenie podatku VAT w budownictwie może spowodować ponadto napływ obcej konkurencji w postaci małych i średnich firm budowlanych, np. z Austrii. Austriaccy przedsiębiorcy staraniem swego rządu stają się płatnikiem podatku VAT dopiero po przekroczeniu 100 tys. euro obrotu rocznie. W Polsce dziesięciokrotnie mniejszy przedsiębiorca ma już taki obowiązek. Usługi wykonywane przez niepłatników VAT na rzecz podmiotów nieodliczających VAT mogą być tańsze nawet o 22%. Sytuacja ta może doprowadzić do upadku polskich firm i transferu zysków za granicę.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#PosełTadeuszSzukała">Na przestrzeni ostatnich 13 lat udział budownictwa w PKB zmalał z 6% do 0,6%. Nie jest to wynik nadzwyczajnych sukcesów innych branż w Polsce, lecz wynik zdeformowanego spojrzenia decydentów na kryteria harmonijnego rozwoju kraju. Budownictwo w sposób trwały przyczynia się do rozwoju gospodarczego państwa, a budynki i budowle świadczą o wysokiej kulturze, nie tylko materialnej, społeczeństwa. Jeśli chcemy być dobrze postrzegani w Europie musimy zadbać o to, jak mieszkamy i po czym jeździmy.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie marszałku, jeszcze moment.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Apeluję, by parlament odstąpił od projektów podwyższania stawki VAT na materiały i usługi budowlane, a ewentualne niezbędne korekty wprowadził z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej. Nie niszczmy polskiego budownictwa. Dajmy szansę Polsce. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały zobowiązującej Ministerstwo Obrony Narodowej do przywrócenia stopni wojskowych i umundurowania galowo-wyjściowego Wojska Polskiego według stanu i wzorów z 1936 r. I w związku z tym mam pewne odczucia, które chcę przedstawić właśnie w formie oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Głęboki żal i równie głęboki sprzeciw wywołało zachowanie niektórych działaczy Ligi Polskich Rodzin, którzy dziś przed posiedzeniem Komisji Obrony Narodowej ogłosili, że to Liga Polskich Rodzin chce przywrócenia stopni wojskowych i umundurowania galowo-wyjściowego Wojska Polskiego według wzorów z 1936 r. Odbieram takie działanie niektórych działaczy LPR jako nadużycie i nieuprawnione zawłaszczenie idei oraz projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Oświadczam, że projekt uchwały wraz z uzasadnieniem został przygotowany przeze mnie przy inspiracji oraz współpracy z Zespołem Oficerów Rezerwy „Rogatywka”. Dla tego projektu uzyskałem poparcie dodatkowo 41 posłów z czterech ówczesnych klubów parlamentarnych, to sprzed 14 miesięcy, którzy uznali ideę zawartą w projekcie za godną rozważenia przez Sejm i wprowadzenia w życie. Mnie osobiście też zależało na takim szerokim ponadpartyjnym poparciu projektu uchwały, a szerzej idei przywrócenia mundurów i stopni wojskowych z okresu II Rzeczpospolitej w Wojsku Polskim, bowiem szeroki konsensus sejmowy gwarantował nie tylko sprawne przeprowadzenie uchwały przez proces legislacji, ale także sprawne wprowadzenie jej zapisów w życie.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dlatego dzisiejsze działanie niektórych działaczy LPR uważam raz jeszcze za nieuprawnione, niegodziwe i szkodliwe. Rodzi się we mnie wątpliwość, czy aby LPR, mówiąc publicznie, że chce przywrócenia tradycji wojskowych z okresu II Rzeczpospolitej chce tego naprawdę, czy tylko mówi, że chce, a tak naprawdę nie chce. Rodzi się także we mnie wątpliwość, czy LPR rozumie, na czym polega rzetelność działania politycznego oraz co to jest polska racja stanu.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Zwracam się jednocześnie do pozostałych klubów oraz kół poselskich, ze strony których projekt uchwały uzyskał wstępne poparcie, o to, by nadal to poparcie okazywali w czasie legislacji i podczas uchwalania uchwały. Zwracam się także do tych klubów oraz kół, które dotychczas dystansowały się z różnych przyczyn wobec tej idei powrotu do tradycji, by czas legislacji był dla nich okazją do przyłączenia się i poparcia. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 18 września 2003 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 56)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>