text_structure.xml
711 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Janusz Wojciechowski, Tomasz Nałęcz i Donald Tusk)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Witam państwa posłów po przerwie urlopowej.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki Irenę Marię Nowacką i Joannę Sosnowską oraz panów posłów Krzysztofa Zarembę i Tomasza Markowskiego.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Irena Maria Nowacka oraz pan poseł Krzysztof Zaremba.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Krzysztof Zaremba i pani poseł Joanna Sosnowska.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Protokół 27. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Rada Ministrów przedłożyła dwa projekty ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">- Prawo upadłościowe i naprawcze,</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">- o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">Projekty te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 809 i 810.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o pierwsze czytania tych projektów ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadku tych projektów Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozdanie o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 829.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">Komisja Europejska przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 812.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 103 ust. 1 regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Komisja Europejska przedłożyła również sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 814.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 104 regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne,</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o wyrobach medycznych,</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz ustawy o zawodzie lekarza.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr: 818, 821, 822, 823 i 824.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadku tych sprawozdań Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowych punktów: 6., 7. oraz od 9. do 12., obejmujących:</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">1) rozpatrzenie sprawozdań komisji o projektach ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">- o ratyfikacji Europejskiej konwencji o koprodukcji filmowej, sporządzonej w Strasburgu dnia 2 października 1992 r.,</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">2) pierwsze czytania projektów dotyczących kodyfikacji karnych.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół:</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">1) w łącznej dyskusji nad projektami ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">- o zabytkach,</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">- o ochronie dziedzictwa narodowego,</u>
<u xml:id="u-2.45" who="#Marszałek">2) w dyskusji nad projektem ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
<u xml:id="u-2.46" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach:</u>
<u xml:id="u-2.47" who="#Marszałek">1) nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.48" who="#Marszałek">- dotyczących nowelizacji ustaw podatkowych,</u>
<u xml:id="u-2.49" who="#Marszałek">- o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych,</u>
<u xml:id="u-2.50" who="#Marszałek">- o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych,</u>
<u xml:id="u-2.51" who="#Marszałek">2) łącznej nad sprawozdaniami komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw dotyczących nowelizacji ustaw: Prawo farmaceutyczne, o wyrobach medycznych, o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz przepisy wprowadzające,</u>
<u xml:id="u-2.52" who="#Marszałek">3) w pierwszych czytaniach projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.53" who="#Marszałek">- o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego zużywanego w produkcji rolnej,</u>
<u xml:id="u-2.54" who="#Marszałek">- o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.55" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-2.56" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.57" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.58" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Za chwilę rozpatrzymy projekt uchwały dotyczący pielgrzymki Jego Świątobliwości Jana Pawła II do ojczyzny.</u>
<u xml:id="u-2.59" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji:</u>
<u xml:id="u-2.60" who="#Marszałek">- o projektach ustaw dotyczących nowelizacji ustaw podatkowych,</u>
<u xml:id="u-2.61" who="#Marszałek">- o projekcie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,</u>
<u xml:id="u-2.62" who="#Marszałek">- o projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,</u>
<u xml:id="u-2.63" who="#Marszałek">- o projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej,</u>
<u xml:id="u-2.64" who="#Marszałek">- o projekcie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych,</u>
<u xml:id="u-2.65" who="#Marszałek">- o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o stanie wojennym.</u>
<u xml:id="u-2.66" who="#Marszałek">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytania projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.67" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn,</u>
<u xml:id="u-2.68" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o podatku rolnym,</u>
<u xml:id="u-2.69" who="#Marszałek">- o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.70" who="#Marszałek">Wieczorem rozpatrzymy sprawozdanie komisji o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-2.71" who="#Marszałek">Przewiduje się również rozpatrzenie sprawozdania komisji o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-2.72" who="#Marszałek">Przerwa w dniu dzisiejszym zostanie zarządzona w godz. od 16 do 17.</u>
<u xml:id="u-2.73" who="#Marszałek">Nie przewiduje się dzisiaj głosowań.</u>
<u xml:id="u-2.74" who="#Marszałek">Jutro rano przeprowadzimy pierwsze czytania projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.75" who="#Marszałek">- o zabytkach oraz o ochronie dziedzictwa narodowego,</u>
<u xml:id="u-2.76" who="#Marszałek">- o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego zużywanego w produkcji rolnej.</u>
<u xml:id="u-2.77" who="#Marszałek">Następnie - o godz. 13 - przystąpimy do rozpatrywania pytań w sprawach bieżących i interpelacji.</u>
<u xml:id="u-2.78" who="#Marszałek">Głosowania przeprowadzimy bezpośrednio po zakończeniu przerwy, zarządzonej w godz. od 16 do 17.</u>
<u xml:id="u-2.79" who="#Marszałek">Kolejnymi rozpatrywanymi punktami będą sprawozdania komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.80" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o finansach publicznych,</u>
<u xml:id="u-2.81" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,</u>
<u xml:id="u-2.82" who="#Marszałek">- dotyczących nowelizacji ustaw: Prawo farmaceutyczne, o wyrobach medycznych, o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych oraz Przepisy wprowadzające.</u>
<u xml:id="u-2.83" who="#Marszałek">W czwartek wieczorem przewiduje się również rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.84" who="#Marszałek">- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi,</u>
<u xml:id="u-2.85" who="#Marszałek">- Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
<u xml:id="u-2.86" who="#Marszałek">W piątek rano przeprowadzimy pierwsze czytania projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.87" who="#Marszałek">- Prawo upadłościowe i naprawcze,</u>
<u xml:id="u-2.88" who="#Marszałek">- o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.89" who="#Marszałek">Po zakończeniu dyskusji nad tymi projektami ustaw, tj. ok. godz. 14, przeprowadzimy głosowania, w tym dokonamy zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
<u xml:id="u-2.90" who="#Marszałek">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych.</u>
<u xml:id="u-2.91" who="#Marszałek">Planowane jest także rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o organizacji rynku rybnego.</u>
<u xml:id="u-2.92" who="#Marszałek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
<u xml:id="u-2.93" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw,</u>
<u xml:id="u-2.94" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,</u>
<u xml:id="u-2.95" who="#Marszałek">- o organizacji rynku przetworów owocowych i warzywnych,</u>
<u xml:id="u-2.96" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo bankowe,</u>
<u xml:id="u-2.97" who="#Marszałek">- Prawo o ustroju sądów administracyjnych,</u>
<u xml:id="u-2.98" who="#Marszałek">- o świadczeniu usług drogą elektroniczną,</u>
<u xml:id="u-2.99" who="#Marszałek">- o utworzeniu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi,</u>
<u xml:id="u-2.100" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o systemie oświaty,</u>
<u xml:id="u-2.101" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o wyższych szkołach zawodowych,</u>
<u xml:id="u-2.102" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o służbie cywilnej,</u>
<u xml:id="u-2.103" who="#Marszałek">- o ratyfikacji umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy, o współpracy przy dokonywaniu kontroli osób, towarów i środków transportu przekraczających polsko-ukraińską granicę państwową,</u>
<u xml:id="u-2.104" who="#Marszałek">- o ratyfikacji porozumienia między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Europejską Agencją Kosmiczną o współpracy w dziedzinie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej do celów pokojowych, podpisanego w Warszawie dnia 24 stycznia 2002 r.,</u>
<u xml:id="u-2.105" who="#Marszałek">- o ratyfikacji Protokołu z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu,</u>
<u xml:id="u-2.106" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów.</u>
<u xml:id="u-2.107" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Przypominam, że prezes Rady Ministrów zawiadomił Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Słowackiej o współpracy i wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, podpisanej w Bratysławie dnia 24 stycznia 2000 r., której ratyfikacja, zdaniem Rady Ministrów, nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie.</u>
<u xml:id="u-2.108" who="#Marszałek">Do Komisji Spraw Zagranicznych w ustalonym terminie nie zgłoszono zastrzeżeń do wybranego trybu ratyfikacji.</u>
<u xml:id="u-2.109" who="#Marszałek">Komisja przedłożyła sprawozdanie, w którym również nie zgłosiła zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.110" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 836.</u>
<u xml:id="u-2.111" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 120 ust. 4 regulaminu Sejmu informuję o braku zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
<u xml:id="u-2.112" who="#Marszałek">Proszę obecnie posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełKrzysztofZaremba">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych spraw i ich pilność za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełKrzysztofZaremba">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 16,</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełKrzysztofZaremba">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Ustawodawczej - o godz. 17.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! W dniach 16–19 sierpnia br. papież Jan Paweł II odbył kolejną pielgrzymkę do ojczyzny. Pielgrzymka ta, jak zwykle zresztą, została bardzo gorąco przyjęta przez naszych rodaków, którzy spotkali się z Janem Pawłem II zarówno bezpośrednio, w tym zwłaszcza na Błoniach w Krakowie, jak i pośrednio, za pośrednictwem mediów.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Konwent Seniorów, na wniosek klubu Prawo i Sprawiedliwość, zaproponował przyjęcie uchwały Sejmu upamiętniającej to ważne wydarzenie. Uchwała ta została przygotowana przez Prezydium Sejmu i przedstawiona Wysokiej Izbie (druk nr 837).</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Odczytam obecnie tę uchwałę.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dotycząca pielgrzymki Jego Świątobliwości Jana Pawła II do ojczyzny.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność Jego Świątobliwości Janowi Pawłowi II za przekazanie podczas tegorocznej pielgrzymki do ojczyzny przesłania mówiącego o roli miłości i miłosierdzia także w życiu społecznym i gospodarczym. Przesłanie to jest wielkim moralnym wskazaniem dla całej Polski, w tym dla Sejmu Rzeczypospolitej”.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Proponuję przyjęcie tej uchwały przez aklamację.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Dziękuję Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie...</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">W jakiej sprawie?</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Pan poseł zgłaszał się wcześniej, tak.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Proszę.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy będzie państwu zaraz do śmiechu. Myślę, że nie będzie do śmiechu.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełAndrzejLepper">Proszę Państwa! Odszedł od nas człowiek wielkiego serca. Człowiek, który poświęcił swoje życie biednym ludziom, którzy powinni mieć zapewnioną opiekę państwa i również naszą, Wysokiej Izby, a niestety, często tej opieki zapewnionej nie mają. Ten człowiek poświęcił im swoje życie. Jego dewiza była następująca: Oddaj siebie innym. I my powinniśmy o tym pamiętać. Dzisiaj odbędzie się pogrzeb tego człowieka. Uczcijmy minutą ciszy Jego pamięć. To Marek Kotański, świętej pamięci.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Proszę Wysoką Izbę o powstanie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wieczne odpoczywanie racz mu dać, Panie, a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Dziękuję, Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowych projektach ustaw: 1) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, 2) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druki nr 759, 757 i 782).</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Panie Marszałku! Chciałam poinformować, że komisja polityki społecznej organizuje...)</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę jeszcze o spokój.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, ponieważ współpracowała z panem Markiem Kotańskim, organizuje wyjazd na pogrzeb. Jeśli ktoś z państwa chciałby w tym zorganizowanym wyjeździe uczestniczyć, to proszę się zgłosić do sekretariatu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, tel. 2349, żeby ułatwić sobie dojazd.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Gruszkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Upoważniony przez Komisję Finansów Publicznych, chciałbym przedstawić sprawozdanie dotyczące nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk nr 759) i nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk nr 757).</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Wysoki Sejm na swoim 27. posiedzeniu w dniu 26 lipca br. odbył pierwsze czytanie rządowych projektów zawartych w drukach nr 757 i 759...</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Przepraszam bardzo, panie pośle, proszę o przerwanie na chwileczkę wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc i przerwanie rozmów.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Panie pośle Owoc, mogę prosić? Będę wdzięczny. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Panią poseł Śledzińską-Katarasińską także bym prosił. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Wyżej wymienione projekty Sejm raczył skierować do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Komisja na swoim posiedzeniu w dniu 1 sierpnia projekty rozpatrzyła i w tej sprawie przedkłada sprawozdanie zawarte w druku nr 782.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Celem projektów przedłożonych Wysokiej Izbie przez rząd jest pobudzenie wzrostu gospodarczego i ograniczenie bezrobocia. Jednym z narzędzi, które mają zapewnić pomoc w osiągnięciu powyższych celów, są instrumenty podatkowe zawarte w przedłożeniu skierowanym przez rząd do Wysokiej Izby. Należy tu wymienić wprowadzenie instytucji kredytu podatkowego dla podatników będących małymi przedsiębiorstwami, zatrudniających nie mniej niż 5 pracowników i rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej. Istota kredytu podatkowego polega na tym, że podatnicy uprawnieni do skorzystania z tego rozwiązania są zwolnieni z obowiązku: w wypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych - składania comiesięcznych deklaracji, wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, połączenia w zeznaniu rocznym wysokości dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej z dochodami z innych źródeł i zapłaty podatku w terminie złożenia zeznania podatkowego; w wypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych - składania comiesięcznych deklaracji, wpłacania zaliczek na podatek dochodowy i zapłaty podatku w terminie złożenia zeznania; w wypadku podatników korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - wpłacania comiesięcznego ryczałtu i zapłaty podatku w terminie złożenia zeznania podatkowego. Kredyt ten będzie podlegał spłacie w kolejnych latach podatkowych, a zasady tej spłaty określa projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Kolejne rozwiązanie proponowane w przedłożeniu rządowym dotyczy zadłużenia przedsiębiorstw w bankach, a co za tym idzie, braku możliwości uzyskania kredytów przez przedsiębiorstwa i braku sanacji przez banki, a tym samym restrukturyzacji podmiotów gospodarczych. Ogólne pogorszenie wyników ekonomicznych podmiotów gospodarczych wpłynęło na obniżenie kondycji gospodarczej i znaczne ograniczenie zdolności akumulacyjnych i rozwojowych. Wysoki poziom zadłużenia sektora przedsiębiorstw, stanowiący 41% rocznych przychodów, powoduje obniżenie płynności finansowej i ograniczenie bieżącej działalności gospodarczej, a także zdolności rozwojowych. Maleje zainteresowanie podmiotów pozyskaniem kredytów bankowych, zwłaszcza długoterminowych. Tempo wzrostu udzielonych przez banki kredytów dla sektora przedsiębiorstw w 2001 r. było znacznie niższe niż w latach poprzednich. Zadłużenie przedsiębiorstw w bankach z tytułu długo- i krótkoterminowych kredytów zwiększyło się o 0,9% wobec wzrostu o 11,6% w 2000 r. Wzrost kredytów, o 8,8 punktu, był niższy niż wzrost zobowiązań - o 9,7 punktu. W zadłużeniu bankowym przeważały kredyty długoterminowe, będące znacznym źródłem finansowania restrukturyzacji sektora.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Wysoki poziom zadłużenia krótkoterminowego przy niskim stanie środków własnych obrotowych stanowił o niskiej płynności finansowej przedsiębiorstw. Wyniki określające płynność finansową w ostatnich latach kształtowały się znacznie poniżej minimalnych standardów. Trudna sytuacja finansowa znacznej części przedsiębiorstw spowodowała pogorszenie jakości portfela kredytowego banków komercyjnych. Udział należności zagrożonych w zadłużeniu sektora niefinansowego zwiększył się w 2001 r. o 2,8 punktu, a przed rokiem wynosił od 1,8 do 18,3 punktu w należnościach od podmiotów gospodarczych. Pogorszenie było rezultatem przyrostu o 35,6% liczby kredytobiorców komercyjnych, którzy utracili zdolność do obsługi zadłużenia. Niekorzystnej zmianie uległa również struktura należności zagrożonych na skutek przyrostu. Wpłynęło to na dynamikę rezerw celowych na należności zagrożone. Wyżej wymienione czynniki odnoszą się szczególnie do restrukturyzacji sektorów gospodarczych. W związku z powyższym pilne i niezbędne stało się przedłożenie, które przedstawił rząd. Ta część zadłużenia w bankach jest po prostu bardzo ważna.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Komisja Finansów Publicznych postanowiła połączyć przedłożenie zawarte w drukach nr 757 i 759 w jedną całość, dlatego że przedstawione w nich rozwiązania są podobne i jeżeli znajdą się w jednym sprawozdaniu, staną się jedną nowelizacją dotyczącą trzech ustaw. Kwestia na pewno będzie lepiej rozumiana i szybciej dotrze do podatników. Po połączeniu ww. przedłożeń rządowych Komisja Finansów Publicznych przedstawia nowelizację pogrupowaną w 7 artykułów.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Zmiany zawarte w art. 1 dotyczą kredytu podatkowego. Z tego rozwiązania mogą skorzystać te przedsiębiorstwa, które prowadzą działalność pozarolniczą, a w poprzednim roku podatkowym osiągnęły przychód średniomiesięczny w wysokości co najmniej 1000 euro i zatrudniały co najmniej 5 osób w przeliczeniu na pełne etaty.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Zmiany zawarte w art. 2 dotyczą podatku dochodowego od osób prawnych. Zmiana 1., do art. 12, umożliwia bankom rozszerzenie kwalifikacji przychodów, mające na celu pomoc przedsiębiorcom prowadzącym restrukturyzację. Zmiana 2., do art. 16, nadająca nowe brzmienie pkt 26, umożliwia bankom zaliczenie niektórych rezerw do wydatków wliczanych do kosztów przychodów, a tym samym stwarza możliwości restrukturyzacji zadłużenia.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Art. 16 pkt 43. Podobne rozwiązania zawarte w tym punkcie umożliwią zaliczenie do kosztów umorzonych kredytów bankowych, jeżeli ich umorzenie nie jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym, bankowym postępowaniem układowym i realizacją programu restrukturyzacji. Rozszerza się więc katalog możliwości.</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Zmiana 3., do art. 18, to rozszerzenie katalogu odliczeń o banki, których 20% kredytów umorzonych w związku z realizacją programu restrukturyzacji zostało zakwalifikowanych i zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z odrębnymi ustawami.</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Zmiana 4. dotyczy realizacji obowiązku podatkowego wynikającego z kredytu podatkowego, również w przypadku osób prawnych.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">W proponowanym art. 3 zamieszczono rozwiązania regulujące obowiązki podatników realizujących swoje zobowiązania w oparciu o ustawę o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Artykuł ten dotyczy kredytu podatkowego dla podatnika realizującego swoje zobowiązania właśnie w oparciu o tę ustawę. Obowiązujące zapisy są analogiczne dla osób fizycznych i osób prawnych.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">W art. 4 podkreśla się, że do pomocy publicznej udzielanej na podstawie omawianej ustawy stosuje się przepisy o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Jest to zapis z jednej strony uszczegóławiający, a z drugiej strony nawiązujący do innych przepisów umożliwiających świadczenie pomocy publicznej.</u>
<u xml:id="u-11.13" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Art. 5 określa, że przepisy ustawy, z wyjątkiem art. 2 pkt. 1, 2 i 3 oraz art. 6, stosuje się do podatników, którzy po raz pierwszy rozpoczęli swoją działalność gospodarczą po wejściu w życie ustawy. Ten wyjątek stanowi o tym, że jest możliwa restrukturyzacja zadłużenia, które zostało zaciągnięte przed wejściem ustawy w życie, aczkolwiek jest to możliwe tylko wtedy, kiedy podmiot gospodarczy nie dopuścił się, mówiąc w skrócie, obejścia prawa.</u>
<u xml:id="u-11.14" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">W art. 6 podkreśla się, że rezerwy zaliczone do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26 stanowią przychody w rozumieniu art. 12 ust. 1 tylko w tej części, jaka zostanie wykorzystana na rozwiązania prezentowane w art. 2 niniejszego projektu. Chodzi tutaj o to, że będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu tylko te rezerwy, które brały udział w sanacji podmiotów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-11.15" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Art. 7 dotyczy wejścia ustawy w życie. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 2 pkt. 1, 2 i 3, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Uzasadnieniem takiego rozwiązania są dwie rzeczy, które należy podkreślić. Po pierwsze, chodzi o to, żeby przepisy proponowane w nowelizacji ustawy bardzo szybko weszły w życie - dotyczy to projektu podatkowego. Druga sprawa to sanacja bankowa i przepisy z nią związane - byłoby trudne do zaakceptowania wprowadzenie tego w ciągu roku podatkowego. Lepiej będzie, jeśli wprowadzi się te rozwiązania wtedy, kiedy rok podatkowy się rozpoczyna, i z tego wynika nasza propozycja dwuetapowego wejścia ustawy w życie.</u>
<u xml:id="u-11.16" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych zwracam się do Wysokiej Izby o uchwalenie zamieszczonego w sprawozdaniu projektu ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
<u xml:id="u-11.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Woźnego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowych projektów: ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Projekty ustaw zawarte w drukach nr 757 i 759 rozpatrywane są wspólnie - mówił o tym poseł sprawozdawca. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych zawarte jest w druku 782.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Projekt ustawy m.in. rozszerza katalog podatkowy analogiczny do katalogu bilansowego oraz katalog możliwości dokonywania pomniejszeń podstawy tworzenia rezerw w sensie podatkowym, a także umożliwia przedsiębiorstwom objętym programem restrukturyzacyjnym odliczanie od podstawy opodatkowania części umorzonych straconych kredytów.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełGrzegorzWoźny">Poza rozwiązaniami systemowymi w projekcie ustawy zaproponowano wprowadzenie odrębnych zasad tworzenia rezerw celowych uznawanych za koszty uzyskania przychodów w przypadku kredytów oraz gwarancji i poręczeń na kredyty udzielane podmiotom objętym programem restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw. Polega to na zwiększeniu z 25% do 50% podstawy kwoty wątpliwych kredytów, pożyczek, od której tworzy się rezerwę zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów, to jest de facto 25% rezerwy bilansowej, oraz na uznaniu za koszty uzyskania przychodów wszystkich rezerw celowych utworzonych w związku z ekspozycjami kredytowymi zakwalifikowanymi do kategorii straconych, bez uprawdopodobnienia nieściągalności. Powinno to stanowić bodziec dla banków do aktywniejszego zaangażowania się w procesy restrukturyzacji oraz powinno umożliwić bankom szybsze zaliczanie w koszty uzyskania przychodów rezerw na należności wątpliwe lub stracone. Są to instrumenty fakultatywne, zachęcające, dzięki którym banki mogłyby aktywnie wspierać procesy restrukturyzacyjne.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełGrzegorzWoźny">Regulacja zawarta w projekcie ustawy umożliwia przedsiębiorstwom objętym programem restrukturyzacyjnym odliczanie od podstawy opodatkowania części umarzanych straconych kredytów. Bank, umarzając kredyty udzielone tym przedsiębiorstwom, już wcześniej mógłby zaliczyć utworzone na nie rezerwy w koszty uzyskania przychodów, a ponadto poprzez zmniejszenie kwoty zagrożonych kredytów uległby poprawie wizerunek portfela kredytowego banku i zmniejszyłyby się koszty związane z utrzymaniem rezerw.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PosełGrzegorzWoźny">Powyższe rozwiązania powinny skutkować możliwością nowego, większego lub ponownego zaangażowania banków w kredytowanie restrukturyzowanych przedsiębiorstw, a pośrednio, poprzez obniżenie kosztów działalności banków z tytułu utrzymania rezerw, obniżeniem oprocentowania kredytów.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PosełGrzegorzWoźny">Projekt ustawy przewiduje możliwość konwersji wierzytelności na akcje, udziały restrukturyzowanego przedsiębiorstwa bez konieczności zaliczania przez bank konwersji do przychodów w sensie podatkowym - oddłużone przedsiębiorstwo nie uznawałoby umorzonych kredytów za przychód w sensie podatkowym. Redukcja zadłużenia kredytowego prowadziłaby do poprawy zdolności kredytowej restrukturyzowanego przedsiębiorstwa, czyli umożliwiłaby zaciąganie kredytów na rozwój, co w konsekwencji mogłoby zwiększyć możliwości produkcyjne oraz pozwolić na utrzymanie lub zwiększenie poziomu zatrudnienia. Korzyści z takich rozwiązań to ograniczenie bezrobocia, zmniejszenia wypłat z Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz, w dłuższym okresie, zwiększenie wpływów budżetowych w wyniku wzrostu produkcji i zwiększenia zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PosełGrzegorzWoźny">Zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne mają na celu pobudzenie przedsiębiorczości i ograniczenie bezrobocia. Zaproponowane w projekcie ustawy regulacje mają na celu wprowadzenie instytucji tzw. kredytu podatkowego dla podatników będących małymi przedsiębiorcami i zatrudniających nie mniej niż 5 pracowników, rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej po dniu wejścia w życie ustawy. Rozwiązanie to ma służyć przełamaniu stagnacji gospodarczej poprzez stworzenie dla przedsiębiorców dodatkowych instrumentów stanowiących zachętę do tworzenia nowych firm. Konsekwencją takiego uregulowania będzie zaktywizowanie rynku pracy poprzez tworzenie nowych miejsc pracy. Pracodawca zobowiązany będzie bowiem do utrzymania zatrudnienia na stałym poziomie. Podatnicy, którzy utworzą nowe firmy, otrzymają kredyt podatkowy pod warunkiem zachowania w pierwszym okresie działalności zatrudnienia na określonym poziomie i zachowania pozostałych warunków przewidzianych w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PosełGrzegorzWoźny">Wysoka Izbo! Istota kredytu podatkowego polega na tym, iż podatnicy uprawnieni do korzystania z niego zwolnieni są z obowiązku: w przypadku podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych - składania comiesięcznych deklaracji, wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, połączenia w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej z dochodami z innych źródeł i zapłaty podatku w tym zakresie w terminie złożenia tego zeznania; w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych - składania comiesięcznych deklaracji, wpłacania zaliczek na podatek dochodowy i zapłaty podatku w terminie złożenia zeznania; w przypadku podatników korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów - wpłacania comiesięcznego ryczałtu i zapłaty tego podatku w terminie złożenia zeznania. Zaproponowane w projekcie ustawy regulacje będą zatem korzystne nie tylko dla przedsiębiorców, ale również dla osób pozostających aktualnie bez zatrudnienia i o to nam wszystkim chodzi.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej głosował będzie za uchwaleniem projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, w przedłożeniu, które przedstawił sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Grzegorzowi Woźnemu.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pan poseł Zbigniew Chlebowski w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych mają zachęcić banki do finansowania restrukturyzowanych przedsiębiorstw. W zamian będą mogły one płacić mniejsze podatki. Na pozór jest to rozwiązanie dobre, a nawet zachęcające banki do takich operacji. Projekt ustawy przewiduje m.in., że banki będą mogły odliczyć od podstawy opodatkowania większą niż dotychczas kwotę rezerw na trudne kredyty. Większe korzyści podatkowe otrzymają te banki, które zgodzą się kredytować restrukturyzowane przedsiębiorstwa. Obecnie za koszt uzyskania przychodu uznaje się 1/4 rezerw utworzonych na kredyty zakwalifikowane jako wątpliwe i całość rezerw utworzonych na kredyty stracone, ale dopiero po uprawdopodobnieniu ich nieściągalności. Są to m.in. przypadki sądowego orzeczenia upadłości przedsiębiorstwa lub zawarcia postępowania układowego czy ugodowego.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełZbigniewChlebowski">Propozycje rządowe przewidują, że w przypadku przeklasyfikowania należności z kategorii wątpliwych do straconych do kosztów uzyskania przychodów będzie można od razu zaliczyć 25% rezerw utworzonych na te należności bez konieczności uprawdopodobnienia ich nieściągalności. Banki, które zdecydują się na udział w restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstwa, skorzystają jeszcze bardziej. W ich przypadku kwota rezerw na kredyty wątpliwe, którą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, zwiększy się z 25% do 50%. Dodatkowo uzyskają one możliwość zaliczania do tych kosztów całości rezerw tworzonych na kredyty stracone, znowu bez konieczności uprawdopodobnienia ich nieściągalności. Rząd proponuje również, aby banki zdecydowały się na konwersję wierzytelności firm na akcje. Wówczas nie musiałyby w celach podatkowych zaliczać efektów tych operacji do przychodów. Warunkiem tego byłoby udzielenie restrukturyzowanym przedsiębiorstwom nowych pożyczek w wysokości 100% umorzonego starego kredytu.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełZbigniewChlebowski">Takie założenia ustawowe są do zaakceptowania pod warunkiem, że banki będą miały wpływ na przyjęcie programu restrukturyzacji w takich przedsiębiorstwach. Banki są niezależnymi instytucjami w obrocie gospodarczym i z pewnością będą się angażować finansowo w restrukturyzację tylko wtedy, gdy ma ona głęboki sens ekonomiczny. Dopiero wówczas będą rozważać uzyskane efekty podatkowe. Umorzenie kredytów nie leży w interesie deponentów, którzy powierzyli swoje oszczędności bankom, a w gospodarce wolnorynkowej należy unikać zbyt głębokich administracyjnych ingerencji. Nierówne traktowanie kredytobiorców jest niebezpiecznym precedensem. Banki mają obowiązek dokładnego zweryfikowania programów restrukturyzacyjnych kredytowanych firm. Bankowcy każdorazowo będą ważyć ryzyko kredytowe, a nie tylko osiągane skutki podatkowe. Czy w takim razie banki w tej ustawie mają prawo weryfikować programy restrukturyzacyjne firm? Czy mogą oceniać programy naprawcze oraz to, jakie otrzymają zabezpieczenie długu?</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełZbigniewChlebowski">Otóż, w ustawie o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców nie przewidziano żadnego udziału banków w prowadzonym postępowaniu restrukturyzacyjnym. Bank nie jest organem ani stroną postępowania. Nie ma też możliwości zweryfikowania programu restrukturyzacyjnego. Wydaje się więc, że proponowane przepisy nie pozwolą bankom skorzystać z tych propozycji. Trzeba też wziąć pod uwagę fakt, że część firm, które skorzystały z linii kredytowych, nie ma żadnych perspektyw. Propozycja ta jest więc zachętą do udzielenia kredytów firmom przede wszystkim słabym, które i tak nie mają szans w gospodarce rynkowej. Może się okazać, że firmy w dobrej kondycji zaczną mieć problemy z uzyskaniem kredytów, bo zostanie stworzony nierówny dostęp do finansowania. Nasze obawy i wątpliwości wynikają z prostego faktu - pożyczanie pieniędzy słabym firmom to pewna utrata środków. Klub Platformy Obywatelskiej nie jest przeciwny projektowi tej ustawy. Aby móc zrealizować jej podstawowe założenia, naszym zdaniem, banki muszą mieć możliwość uczestniczenia w programie restrukturyzacji danego przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne zakłada możliwość uzyskania kredytu podatkowego rozumianego jako odroczenie o rok płacenia podatku dochodowego oraz zaliczek na ten podatek. Aby uzyskać wspomniane preferencje, trzeba spełnić cztery warunki. Są to: prowadzenie na własny rachunek działalności przez co najmniej 10 miesięcy, przeciętny przychód minimum 1 tys. euro, zatrudnienie co najmniej 5 osób oraz ograniczenia wykorzystania środków trwałych. Zgodnie z intencją projektodawcy kredyt podatkowy będzie spłacany przez 5 kolejnych lat po 20% kwoty dochodów z roku, w którym był zwolniony z płacenia podatku i zaliczek na podatek. Są wprawdzie jasno sprecyzowane warunki utraty prawa do zwolnienia oraz konsekwencje z tym związane, naszym zdaniem, jest to jednak dosyć ułomny instrument, z którego skorzysta niewielu przedsiębiorców. Może on powodować nadużycia, a na pewno przysporzy ogromnych problemów urzędom skarbowym.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełZbigniewChlebowski">To, co budzi w tym projekcie również duże wątpliwości, to niemożność ustalenia aktualnie skutków dla budżetu. Nie ma bowiem możliwości precyzyjnego określenia kwoty, o którą nastąpi obniżenie dochodów budżetowych w 2004 r. Zastrzeżenia dotyczą również niezgodności propozycji zawartych w projekcie tej ustawy z zasadami udzielania pomocy publicznej obowiązującymi w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełZbigniewChlebowski">Po raz kolejny zmieniamy ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawnych i ryczałcie. Są to zmiany, z których korzysta niewielu przedsiębiorców. Zdecydowana większość wciąż oczekuje generalnie obniżenia poziomu podatków, uproszczenia systemu, zniesienia wielu biurokratycznych barier, umocnienia instytucji zapewniających bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Tych zmian wciąż w rządowych propozycjach brakuje. Klub Platformy Obywatelskiej wstrzyma się od głosowania nad projektem tej ustawy, gdyż, naszym zdaniem, stwarza ona istotne możliwości stosowania nadużyć.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełZbigniewChlebowski">Małym i średnim firmom pomogłaby daleko idąca deregulacja przepisów krępujących przedsiębiorczość. Platforma Obywatelska w każdej dyskusji na temat zmian systemu podatkowego namawia do koncepcji podatku liniowego. To może być, pani minister, najlepsza pomoc dla przedsiębiorców i takiej pomocy oni oczekują, o czym świadczą ostatnie badania opinii publicznej, w których ponad 25% ankietowanych było zdecydowanie za obniżeniem podatku, a zaledwie 15% za umarzaniem długów przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełZbigniewChlebowski">Konkludując, stwierdzam, iż klub Platformy Obywatelskiej wstrzyma się od głosowania nad projektem ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz nad projektem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawnych i ryczałcie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Beger z Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej na temat sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełRenataBeger">Nie ulega wątpliwości, iż ustawa ta jest konieczna jako uzupełnienie wcześniejszych ustaw restrukturyzujących zadłużenie przedsiębiorstw. Ogólne pogorszenie wyników ekonomicznych podmiotów gospodarczych wpłynęło na obniżenie ich kondycji gospodarczej i znaczne ograniczenie ich zdolności rozwojowych. Powoduje to obniżenie płynności finansowej i ograniczenie bieżącej działalności gospodarczej. Maleje również zainteresowanie podmiotów pozyskiwaniem kredytów bankowych, zwłaszcza długoterminowych.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełRenataBeger">Wskaźniki określające płynność finansową w ostatnich latach kształtowały się znacznie poniżej minimalnych standardów. Przyczynia się do tego w znacznej mierze szkodliwa polityka pana prezesa Narodowego Banku Polskiego, Leszka Balcerowicza, który sztucznie utrzymuje wysoki kurs złotego, ograniczając w ten sposób polski eksport i promując import do Polski, jak i wysokie stopy oprocentowania kredytów. Skutkiem tego jest ujemna rentowność polskich przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełRenataBeger">Nowelizacja ustawy o podatku od osób prawnych obejmuje propozycje rozwiązań systemowych, jak również wprowadza odrębne zasady tworzenia rezerw celowych uznawanych za koszty uzyskania przychodów dla kredytów oraz gwarancji i poręczeń na kredyty udzielone podmiotom objętym programem restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełRenataBeger">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie zgłasza zastrzeżeń do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych i wnosi o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac sejmowych.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PosełRenataBeger">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PosełRenataBeger">Przedłożony projekt ustawy ma na celu pobudzenie przedsiębiorczości i ograniczenie bezrobocia. Rozwiązania, które są zawarte w projekcie ustawy, mają służyć przełamaniu stagnacji gospodarczej poprzez stworzenie dla pracujących dodatkowych instrumentów, stanowiących zachętę do tworzenia nowych firm. Działanie to ma na celu tworzenie nowych miejsc pracy. Podatnicy, którzy utworzą nowe firmy, otrzymają kredyt podatkowy pod warunkiem zachowania w pierwszym okresie działalności zatrudnienia na określonym poziomie.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#PosełRenataBeger">Ustawa określa zasady, jakie powinni spełniać podatnicy, aby być uprawnionymi do skorzystania z kredytu podatkowego, jak również obowiązki, jakie ciążą na podatnikach, którzy utracili prawo do zwolnienia z obowiązków wobec skarbu państwa. Ustawa ta w sposób jednolity i przejrzysty określa, jakie warunki powinni spełniać podatnicy rozpoczynający po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, aby mogli skorzystać z przepisów tej ustawy. Zaproponowane regulacje będą więc korzystne nie tylko dla przedsiębiorców, ale również dla osób pozostających aktualnie bez zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#PosełRenataBeger">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera projekt ustawy i sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych i wnosi o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Marianowską z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić oświadczenie dotyczące sprawozdania komisji finansów w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, druki nr 759, 757 i 782.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełBarbaraMarianowska">Rząd, proponując wyżej wymienioną nowelę, miał na celu - wynika to z uzasadnienia do projektu - pobudzenie przedsiębiorczości i ograniczenie bezrobocia. Stawiając przed sobą tak słuszne cele, rząd proponuje wykorzystać instrumenty podatkowe, aby pobudzić wzrost gospodarczy oraz aktywizować zawodowo ludność. Chodzi o wprowadzenie instytucji tak zwanego kredytu podatkowego dla podatników będących małymi przedsiębiorcami i zatrudniających nie mniej niż 5 pracowników, rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej po dniu wejścia w życie proponowanych zmian.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełBarbaraMarianowska">Oceniając proponowane rozwiązania od strony merytorycznej, chciałabym zwrócić uwagę na zastosowane mechanizmy prawno-podatkowe, które według projektodawców mają zachęcić podatnika do podjęcia pozarolniczej działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełBarbaraMarianowska">Instytucja tak zwanego kredytu podatkowego w proponowanych rozwiązaniach polega na tym, że podatnicy uprawnieni do skorzystania z niego są zwolnieni z: obowiązku składania comiesięcznych deklaracji, wpłacania zaliczek na podatek, połączenia w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej z dochodami z innych źródeł oraz zapłaty podatku w tym zakresie w terminie złożenia zeznania podatkowego - dotyczy to podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, w skrócie PIT i jest to art. 44 ust. 7a - obowiązku składania comiesięcznych deklaracji wpłacania zaliczek na podatek i zapłaty podatku w terminie złożenia zeznania - dotyczy to podatników podatku dochodowego od osób prawnych, w skrócie CIT i jest to art. 25 ust. 10 - oraz obowiązku wpłacania comiesięcznego ryczałtu i zapłaty podatku ryczałtowego w terminie złożenia zeznania w przypadku podatników podatku dochodowego korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jest to art. 21 ust. 6. Kredyt będzie podlegał spłacie w ciągu kolejnych pięciu lat podatkowych następujących po roku, w którym podatnicy korzystali ze zwolnienia.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PosełBarbaraMarianowska">Wprowadzenie wymienionej instytucji do systemu podatkowego wiąże się jednak z nadmierną komplikacją poszczególnych przepisów regulujących kwestie obowiązków podatnika, a sama możliwość skorzystania z tzw. kredytu podatkowego jest uzależniona od łącznego spełnienia niezliczonej liczby warunków, choćby zawartych w art. 44 ust. 7c. Co więcej, została przewidziana możliwość utraty prawa do korzystania z kredytu podatkowego, jeżeli będzie miał miejsce jeden z czterech wypadków przewidzianych w przypadku podatników PIT w art. 44 ust. 7g. Na przykład utracą je oni, gdy osiągną średnio miesięcznie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości niższej niż 1000 euro. Wiąże się z tym szereg restrykcyjnych rozwiązań przewidzianych w art. 44 ust. 7i. Chodzi, na przykład, o dopełnienie obowiązku złożenia deklaracji o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku i wpłacenia należnych zaliczek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do zwolnienia.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PosełBarbaraMarianowska">W związku z powyższym proponowane rozwiązania nie stwarzają prostej instytucji pozwalającej na rozłożenie ciężaru płatności podatku w czasie, a tylko tworzą pozory prostej recepty ułatwiającej podatnikowi prowadzenie działalności gospodarczej. De facto są w gestii tylko tych podatników, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, a więc nie posiadają wystarczającego doświadczenia, niezbędnego do analizy skomplikowanych przepisów podatkowych. Będzie to powodować, iż podatnicy ci, nie zdając sobie z tego sprawy, wpadną w pułapkę zadłużenia podatkowego. Przepisy są systemowo złe i niepotrzebnie psują i tak już zepsute konstrukcje podatkowe. Mają w gruncie rzeczy marginalne znaczenie dla realizacji postawionego celu - pobudzenia przedsiębiorczości i ograniczenia bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PosełBarbaraMarianowska">Podsumowując, należy stwierdzić, że inicjatywa rządu, która ma pobudzić przedsiębiorczość, ograniczyć bezrobocie, jest jedną z tych nieudolnych inicjatyw, które realizuje rząd przede wszystkim poprzez cele pozafiskalne, dla których system podatkowy jest tylko narzędziem, po które zawsze się sięga, gdy brak jest koncepcji pozytywnego rozwiązywania problemów gospodarczych, a więc stara się poprzez manipulacje podatkowe stworzyć pozór ich rozwiązania. Jeśli chodzi o wyżej wymienione projekty ustaw, rząd ma na celu - jak to wynika z uzasadnienia - podjęcie działań zmierzających z jednej strony do pomocy bankom w sanacji portfela kredytowego z należności zagrożonych, które od dłuższego czasu zalegają w bilansach banków, a z drugiej strony pomocy dla branż szczególnie zagrożonych, ważnych z punktu widzenia gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PosełBarbaraMarianowska">Jest to kolejna z trzech propozycji Ministerstwa Finansów uregulowań prawnych dotyczących sfery mikroekonomicznej przygotowana przez nowego ministra. Propozycja ta budzi szczególne wątpliwości co do zasadności podjęcia kroków zmierzających do dokonania darowizny podatkowej na rzecz podmiotów prywatnych z kieszeni systemu fiskalnego, a w ostateczności podatników. Propozycja ta jest kolejnym dowodem na to, że w sytuacji, gdy rządzącym brakuje racjonalnej koncepcji rozwiązania problemów gospodarczych, coraz częściej obciążają system podatkowy realizacją zadań pozafiskalnych, których z reguły nie jest on w tym stanie zrealizować, przy okazji pogarszając i tak mierną efektywność fiskalną podatku dochodowego od osób prawnych.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#PosełBarbaraMarianowska">Propozycja nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych poza uwagami ogólnymi budzi jednak głębokie zastrzeżenia merytoryczne dotyczące proponowanego kształtu poszczególnych rozwiązań w konstrukcji danego podatku. Tak więc projektodawca, proponując dwa następujące rozwiązania systemowe: rozszerzenie katalogu podatkowego, analogicznego do katalogu bilansowego, oraz dokonywanie pomniejszeń podstawy tworzenia rezerw w sensie podatkowym zgodnie z faktycznie dokonanymi pomniejszeniami bilansowymi, a także przeklasyfikowanie należności z kategorii wątpliwych do kategorii straconych, ale nieuprawdopodobnionych nieściągalnością, tym samym umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatkowych rezerw tworzonych w sensie podatkowym na części należności wątpliwych. Założenia systemowe tych rozwiązań są jednak zdecydowanie złe, ponieważ pozwalają na uzyskanie nieuzasadnionych korzyści finansowych podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, jednostkom organizacyjnym uprawnionym do udzielania kredytów, pożyczek oraz bankom. Tak na przykład proponowana zmiana w katalogu, w art. 16 ust. 1 pkt 26, nadaje nowe brzmienie dotyczące przypadku, gdy wydatki nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów. Chodzi o rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z wyjątkiem tych rezerw utworzonych na pokrycie wierzytelności, które na podstawie art. 12 ust. 3... przychody związane z działalnością gospodarczą osiągnięte w roku podatkowym, ale także przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, zostały zarachowane jako przychody należne. Zmiana ta spowoduje, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą będą zawierać umowy z fikcyjnymi kontrahentami, po to aby oni nie wywiązywali się ze swoich świadczeń, ze świadczeń wierzytelności, co pozwala tutaj wierzycielowi na to, by wliczał rezerwy utracone, rezerwy utworzone na pokrycie tych wierzytelności w koszty uzyskania przychodu, tym samym obniżając postawę opodatkowania, a tym samym należny podatek. Projektodawca w pozostałych proponowanych zmianach stwarza podobne możliwości dla podmiotów sektora finansowego, m.in. instytucji kredytowych, pożyczkowych, leasingowych oraz banków - poprawienia sobie sytuacji finansowej kosztem należności budżetowych, a tym samym państwa, obywateli, podatnika. To patologiczne rozwiązanie stwarza firmom kolejną możliwość unikania płacenia podatku, co spowoduje znaczny spadek wpływów budżetowych z tego tytułu. Projektodawca w uzasadnieniu wycenił ubytek w podatku dochodowym od osób prawnych na 300 mln zł. Jest to prognoza bardzo optymistyczna. Realny spadek dochodów budżetowych na skutek przyjęcia wszystkich proponowanych przez rząd rozwiązań może sięgać nawet kilku miliardów złotych już w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#PosełBarbaraMarianowska">Eksperymenty z rozruszaniem gospodarki polegające na doraźnej pomocy państwowym podmiotom gospodarczym miały już miejsce w 1993 r., kiedy to została uchwalona ustawa o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, będąca pomysłem ówczesnego ministra finansów. Oddłużone wówczas przedsiębiorstwa niestety dość szybko wróciły do stanu wyjściowego, tzn. na skraj bankructwa, a państwo, poczynając od 1995 r. aż do 2000 r., ponownie wydawało miliardy złotych na przywrócenie do życia tych martwych podmiotów. Naiwnością byłoby w tej sytuacji wierzyć w lepszy scenariusz rozwoju wydarzeń, skoro od lat sięga się po te same nieudolne pomysły.</u>
<u xml:id="u-19.10" who="#PosełBarbaraMarianowska">Oceniając ratio legis, jeśli chodzi o rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, należy stwierdzić, że wyżej wymieniony projekt jest kolejnym dowodem bezradności rządzących wobec stawianych wyzwań, poprawy fatalnej sytuacji gospodarczej kraju. Dowodem na to jest propozycja wprowadzenia kolejnych pozafiskalnych funkcji do systemu podatkowego, które w racjonalnym modelu prawa podatkowego nie występują w ogóle lub występują w sposób niezamierzony, deformując tym samym konstrukcję podatków w takim stopniu, że zaczyna ona zaprzeczać celowi tej instytucji. W tej sytuacji klub Prawo i Sprawiedliwość nie będzie głosował za tymi zmianami, wstrzyma się od głosowania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kuźmiuka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych zawartego w druku nr 782, dotyczącego rządowych projektów ustaw o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych, podatku dochodowym od osób fizycznych i zryczałtowanym podatku dochodowym.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Proponowane rozwiązania ustawowe mają na celu - jak już wielokrotnie mówiono z tej trybuny - pobudzenie wzrostu gospodarczego i przynajmniej zahamowanie wzrostu bezrobocia. Są one proponowane w pakiecie, omawiamy je jednak po kolei.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Parę zdań na temat tego, co dzieje się w polskiej gospodarce. Mimo że mamy parę symptomów pozytywnych zmian w tej gospodarce i pewnego ożywienia, to niestety tym symptomom towarzyszą także niekorzystne zjawiska, o czym za chwilę. Te symptomy pozytywne to przede wszystkim to, że znów kolejny miesiąc, lipiec, przyniósł wzrost produkcji przemysłowej. W lipcu produkcja przemysłowa wzrosła o ponad 3,5%. Jeżeli weźmiemy pod uwagę także czerwiec, kiedy wzrosła o ponad 2%, to wszystko wskazuje na to, że powoli gospodarka odbija się od przysłowiowego dna. Po drugie, jest wyraźne zmniejszenie recesji w produkcji budowlano-montażowej. Po wyraźnym spadku w pierwszym półroczu, aż o 13%, mamy wprawdzie ciągle spadek, ale zdecydowanie niższy w lipcu. Po raz kolejny mamy też bardzo wyraźny spadek inflacji, tym razem do 1,3%, co jest najniższym poziomem w okresie całej transformacji i nawet wyraźnie niższym niż w krajach Unii Europejskiej, gdzie średni poziom inflacji wynosi 1,9%.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Można by mówić jeszcze o kilku przynajmniej zjawiskach, które by obrazowały te tendencje pozytywne, ale żeby nie przedłużać tego wątku, kilka zdań o tych, które niestety korzystne nie są. W dalszym ciągu mamy do czynienia z załamaniem popytu inwestycyjnego. Po dramatycznym spadku inwestycji w roku poprzednim sięgającym ponad 13% także i w tym roku nie jest pod tym względem najlepiej - odnotowujemy spadek inwestycji i to liczony czy zestawiony z bardzo wyraźnie niższym poziomem inwestycji w roku ubiegłym.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Po raz kolejny niestety w miesiącu lipcu wprawdzie niedużo, ale jednak wzrosło bezrobocie. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że jest to okres letni, a więc wtedy kiedy trwają intensywne prace sezonowe, to jest to sygnał bardzo niebezpieczny. Zdaje się, że w całym okresie transformacji nie zdarzały się takie lipce, w których bezrobocie czy stopa bezrobocia, mówiąc precyzyjnie, by rosła. Tak więc można powiedzieć, że zjawiskom pozytywnym towarzyszą niestety jeszcze ciągle zjawiska negatywne i te przedłożenia rządowe służą stworzeniu podstaw do budowania trwalszego wzrostu gospodarczego, jak powiedziałem, a przynajmniej zahamowania zjawiska bezrobocia. Tak więc, jak mówiliśmy już w pierwszym czytaniu, trzeba je przywitać pozytywnie. Przypomnijmy podstawowe założenia tych przedłożeń.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Pierwszy grupa tych zmian dotyczy tzw. kredytu podatkowego adresowanego do podatników będących małymi przedsiębiorstwami, zatrudniających powyżej 5 osób i rozpoczynających po raz pierwszy działalność gospodarczą. Chodzi o roczne odroczenie płacenia podatku przez te firmy, obwarowane jednak bardzo rygorystycznymi warunkami. I to jest pierwsza grupa zmian.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Druga grupa zmian, z kolei adresowana do banków komercyjnych, polega na możliwości wliczenia w ciężar kosztów rezerw celowych na tzw. kredyty stracone, aby zachęcić banki komercyjne do uczestniczenia w procesie restrukturyzacji zobowiązań kredytowych tych przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Otóż, proszę państwa, była tutaj po kilkakroć zaprezentowana krytyka mówiąca o tym, że to są błędne koncepcje i nie przyniosą zamierzonych efektów, co więcej, burzą logikę systemu podatkowego. Trzeba jednak tego rodzaju krytyce zdecydowanie się przeciwstawić, rozumiejąc, że takie poglądy krytyczne na tej sali mogą być wypowiadane. Jeżeli rząd ma do dyspozycji przede wszystkim instrumenty fiskalne, to prezentuje projekty ustaw czy przynosi na tę salę projekty ustaw, które pozwalają mu z tych instrumentów korzystać. Przecież rząd nie ma do dyspozycji instrumentów pieniężnych, w związku z tym nie może zaproponować ich zmian. A więc oskarżanie rządu o to, że korzysta z instrumentów, które ma w swojej dyspozycji, jest jakimś nieporozumieniem.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Ponadto należy bardzo wyraźnie powiedzieć, że trzeba dać szansę, żeby te rozwiązania weszły w życie. Dopiero wtedy gdy wejdą w życie i będą mogli skorzystać z nich podatnicy, zobaczymy, jakie to będzie miało oddziaływanie na te dwa obszary, o których mówiłem poprzednio, a więc na zbudowanie trwałego wzrostu gospodarczego czy przynajmniej zahamowanie wzrostu bezrobocia. Jeżeli nie uchwalimy tych ustaw, to nie sprawdzimy, w jakim stopniu będą to rozwiązania dobre.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I wreszcie trzecia uwaga. Ponieważ te projekty budzą kontrowersje i negatywne opinie opozycji, to wydawało się, że po pierwszym czytaniu, w czasie prac komisji zostaną zaprezentowane pomysły, które miałyby ograniczyć ewentualne ich negatywne skutki. Jestem członkiem Komisji Finansów Publicznych i takie uwagi ze strony opozycji nie zostały zaprezentowane. Nie zostały nawet zgłoszone wnioski mniejszości. W związku z tym ze zdziwieniem odbieram dzisiaj reakcje przedstawicieli klubów, zarówno Platformy Obywatelskiej, jak i Prawa i Sprawiedliwości, mówiące o tym, że nie zechcą wesprzeć tych projektów ustaw. Oczywiście to jest dobra wola tych klubów, ale jest to bardzo dziwny sposób upominania się o wspieranie wzrostu gospodarczego w Polsce i ograniczenie poziomu bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I już na koniec taka uwaga: ponieważ te projekty - omawiany teraz, jak i ten, który będzie rozpatrywany w kolejnym punkcie obrad - są adresowane do podmiotów prowadzących działalność pozarolniczą, to chciałbym przypomnieć również, że są w Polsce podmioty, i to bardzo liczne, działające w obszarze rolnictwa; one także ze względu na to co się dzieje w polskiej gospodarce, na ten znikomy, prawie zerowy wzrost, mają określone kłopoty i także oczekują na wprowadzenie pewnych instrumentów wsparcia ich działalności.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Chcę tylko przypomnieć, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył na początku tego roku kalendarzowego w miesiącu styczniu projekt ustawy o postępowaniu odroczeniowym, układowym i ugodowym wobec długów producentów rolnych i przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego. Wprawdzie prace nad tym projektem się rozpoczęły - projekt jest w Komisji Finansów Publicznych i w Komisji Sprawiedliwości - ale niestety nie są kontynuowane w tempie, na którym naszemu klubowi by zależało. Być może dobrze byłoby, żeby w atmosferze wspierania rozwoju gospodarczego także i prace nad tym projektem znacznie przyspieszyć.</u>
<u xml:id="u-21.12" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał rozwiązania zawarte w sprawozdaniu przedłożonym przez Komisję Finansów Publicznych i będzie pracował na rzecz bardzo szybkiego uchwalenia tych projektów ustaw, aby maksymalnie szybko mogły wejść w życie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-21.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Kuźmiukowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pani poseł Halina Nowina Konopka z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Omawiany pakiet ustaw: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, od poprzedniego posiedzenia, na którym miałam przyjemność wypowiadać się na ten temat, nic w zasadzie się nie zmienił. Zmiany, które zaszły, są zmianami częściowo poprawiającymi, ale nie zmieniającymi radykalnie błędnej koncepcji przedstawionej Wysokiej Izbie przez pana ministra Kołodkę.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Dlaczego błędnej? Dlatego że spójrzmy na to co się dzieje w gospodarce. Otóż pan minister Kołodko powiedział, że przez wakacje będzie pracował, a my mamy odpoczywać, po czym się zapoznamy z wynikami jego pracy. Ja do tej pory nie bardzo znam wyniki pracy pana ministra Kołodki, natomiast to co mam przed sobą nie rokuje absolutnie żadnego wzrostu gospodarczego w Polsce.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Otóż co możemy zaobserwować? Spadek inwestycji. W dalszym ciągu spada skłonność do inwestowania. Towarzyszy temu spadek inflacji. Nastąpił podobno wzrost produkcji, ale jednocześnie wzrosło bezrobocie. Trzy z tych elementów są ze sobą zbieżne: spadek inwestycji, spadek inflacji, wzrost bezrobocia. To jest to co wskazuje, że w gospodarce nic się nie poprawia.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wzrost produkcji - ja muszę tę sprawę zbadać dopiero, dlaczego to tak wygląda i jaki mechanizm pozwolił wykazać wzrost produkcji, w tej chwili nie jestem w stanie odpowiedzieć. Ale trzy poprzednie elementy wskazują na to, że gospodarka w dalszym ciągu się pogrąża i nie jest tak, jak to optymistycznie przedstawiał mój przedmówca pan poseł Kuźmiuk, że idzie ku lepszemu.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Otóż, proszę państwa, to, co mamy w przedłożonym projekcie, zawiera pewne elementy, które mogą w niektórych przypadkach odnieść pożądany efekt. Pytanie: Jaki będzie procent tych pozytywnych reakcji? Kredyt podatkowy - ułatwienie dla tych, którzy są w zasadzie najbardziej cennym elementem populacji polskiej ze względu na to, że przejawiają wolę działania, że jeszcze nie zrezygnowali, nie spuścili nosa na kwintę i nie jest im wszystko jedno, chcą coś zrobić - według mojej opinii bardzo wiele osób wpędzi w tarapaty. Dlaczego? Dlatego że jest tak skonstruowany, jak jest skonstruowany, że warunków, które pozwalają uzyskać ten kredyt i nie utracić go, jest mnóstwo i że wszystkie one muszą być spełnione. A biada temu, który utraci prawo do tego kredytu. Biada mu, bo on się już prawdopodobnie nie podniesie. I tu jest uderzenie w najbardziej wartościową grupę ludzi, która chce w tych nieprawdopodobnie trudnych warunkach coś zrobić. Na tym polega pozorność pomocy dla przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Tak samo jest z oddłużeniem przedsiębiorstw. To oddłużenie bez całego szeregu czynników, które pozwolą na trwałe utrzymać dobrą kondycję przedsiębiorstwa, mija się z celem. To jest w wielu wypadkach przedłużenie agonii. Mało przedsiębiorstw potrafi na trwałe podnieść się z tego. Doświadczenie uczy i zdrowy rozsądek wskazuje, że taki jest normalny tok zdarzeń. Jeżeli nie zmienimy sytuacji, w jakiej funkcjonują te podmioty, to one po raz wtóry wpadną w pułapkę zadłużeniową.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Natomiast rzeczywiście są możliwości wykorzystania tej ustawy przez banki. W sposób zupełnie dowolny, zgodnie ze swoim interesem banki mogą zastosować przedstawione im rozwiązania wtedy, kiedy im się to będzie opłacało, ale nie muszą. Natura banków jest taka, że szukają pieniędzy, wobec tego będą odnajdywały wszystkie możliwości, by zarobić. Banki są przyzwyczajone do dużych zysków, a mamy sytuację, że te zyski się kurczą. To jest jasne: Woda zawsze płynie w dół. Banki zawsze będą szukały korzyści, tym bardziej że banki w Polsce nie są zainteresowane we wzroście gospodarczym Polski. Nie są one tym zainteresowane. Są one zainteresowane swoim własnym interesem.</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę Państwa! Wszystko to, co powiedziałam na poprzednim posiedzeniu, podtrzymuję. Nic nie przekonało mnie do tego, że rozwiązania zaproponowane nam przez rząd w tym przedłożeniu są rozwiązaniami, które w sposób rzeczywisty poprawią kondycję polskiej gospodarki. Oczekuję na rozwiązania wskazane nam przez pana ministra Kołodkę, na rozwiązania, które spowodują wzrost popytu wewnętrznego i wzrost możliwości eksportowych. To jest recepta na poprawę sytuacji gospodarczej Polski, nie manipulacje przy podatkach, oddłużeniach itd. To nie jest to, o co chodzi. Te rozwiązania mogą towarzyszyć tym, o których wcześniej powiedziałam.</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">A teraz jeszcze odniosę do wypowiedzi pana Kuźmiuka. Chodzi o jego zdumienie, że nie było poprawek, że nie było zmian. To jest sprawa poprowadzenia prac komisji, która w trybie ekspresowym na jednym posiedzeniu załatwiła całość, mimo że były zapowiedziane cztery posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-23.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka w imieniu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowych projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk nr 759), o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk nr 757).</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełJanuszLisak">Wymienione tutaj projekty ustaw są częścią pakietu, którego elementy od kilku miesięcy rząd systematycznie przedkłada, chcąc doprowadzić do zahamowania niekorzystnych tendencji w polskiej gospodarce. Jak już powiedziano z tej trybuny, pewne oznaki pojawiania się pozytywnych skutków dotychczas podjętych działań można już zauważyć. Ale jest rzeczą niezwykle ważną to, że w najbardziej istotnym dla Unii Pracy fragmencie życia społeczno-gospodarczego, tzn. na rynku pracy, dalej istotnej poprawy odnotować nie możemy. Co więcej, w lipcu, jak już powiedziano z tej trybuny, nastąpił kolejny, niewielki, ale jednak wzrost bezrobocia. Biorąc pod uwagę to, że tradycyjnie lipiec jest miesiącem, w którym ze względu na prace sezonowe dość znaczna liczba osób bezrobotnych znajdowała dotychczas zatrudnienie, należy lipcowy wzrost traktować jako bardzo poważny sygnał ostrzegawczy; sygnał świadczący o tym, że nadal polskiej gospodarce daleko do wyjścia z realnego kryzysu, że nadal widmo załamania ciąży nad nami i że z tym widmem należy walczyć wszelkimi dostępnymi środkami.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PosełJanuszLisak">Biorąc pod uwagę te okoliczności, Unia Pracy patrzy na przedłożone projekty z dużą nadzieją, mają one bowiem na celu pobudzenie przedsiębiorczości, pobudzenie aktywności małych i średnich przedsiębiorstw, z jednej strony, a z drugiej strony - umożliwienie przedsiębiorstwom różnej wielkości, nawet tym bardzo dużym, uzyskania zdolności kredytowej, a więc uzyskania możliwości rozwoju, podjęcia produkcji dzięki odpowiednim zabiegom restrukturyzacyjnym.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PosełJanuszLisak">To bardzo dobrze, że w sytuacji, kiedy daleko jest do pojawienia się ewidentnych znamion przezwyciężania kryzysu, rząd przedkłada kolejne rozwiązania. To bardzo dobrze, że te rozwiązania mamy szansę wdrożyć stosunkowo szybko, bo Komisja Finansów Publicznych, która w trakcie urlopowej przerwy Sejmu zajmowała się tymi projektami, poparła je, praktycznie rzecz biorąc, nie wprowadzając istotnych merytorycznych zmian. Wprowadziliśmy kilka doprecyzowujących rozwiązań, by wyjaśnić wątpliwości, kto np. jest podmiotem gospodarczym uprawnionym do półtoraprocentowej opłaty restrukturyzacyjnej, a kto piętnastoprocentowej. Wprowadziliśmy też kilka innych tego rodzaju precyzujących rozwiązań. Generalnie jednak merytorycznie rozwiązania, które tutaj są przedłożone i znalazły poparcie Wysokiej Komisji, znajdują również poparcie Unii Pracy. To bardzo dobrze, bo im szybciej te rozwiązania będą mogły wejść w życie, tym szybciej będziemy mogli oczekiwać ich pozytywnych skutków, a jak dowiodłem przed chwilą, te skutki są ze wszech miar potrzebne.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PosełJanuszLisak">Jeśli chodzi o ocenę poszczególnych rozwiązań, to Unia Pracy przede wszystkim z dużym uznaniem przyjmuje wprowadzenie mechanizmu tzw. kredytu podatkowego dla małych i średnich podmiotów gospodarczych. Przyjmujemy to z uznaniem, ponieważ jest to zastosowana po raz pierwszy metoda dająca pewne przywileje, ale pod warunkiem wykonania pewnych zobowiązań. Otóż ten kredyt podatkowy będzie przysługiwał tylko tym podatnikom, którzy przez rok będą rzetelnie regulować wszelkie swoje należności w stosunku do budżetu państwa, a ponadto będą utrzymywać odpowiednio wysoki poziom zatrudnienia - jest to minimum 5 osób średnio miesięcznie - i uzyskiwać odpowiednio wysoki poziom dochodów, tj. 1 tys. euro średnio miesięcznie. To jest bardzo ważne, bo to uniemożliwi wykorzystywanie tych elementów restrukturyzacyjnych do różnego rodzaju, powiem kolokwialnie, kombinacji. Uniemożliwi to na przykład tworzenie podmiotu gospodarczego tylko po to, żeby wykorzystać ulgę podatkową, a następnie likwidowanie tego podmiotu podatkowego i rozpływanie się we mgle jego beneficjentów - i w związku z tym wszelkich należności, które do budżetu państwa wpłynąć powinny. Tu mamy gwarancję: przez rok jesteś rzetelnym podatnikiem, zasilałeś budżet państwa, pomagałeś rozwiązywać problemy rynku pracy - dostajesz premię. A później, oczywiście przy spełnieniu określonych warunków - te warunki to dalsze systematyczne regulowanie zobowiązań w późniejszym okresie - możesz tę premię gwarancyjną w ciągu 5 lat spokojnie realizować. To bardzo dobrze.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#PosełJanuszLisak">Podobnie należy spojrzeć na zastosowane mechanizmy w nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące restrukturyzacji portfela kredytów bankowych. W odniesieniu do tego portfela niestety dzieje się bardzo źle. Według danych, którymi dysponuję, nastąpił prawie 140-procentowy wzrost należności zagrożonych w portfelu kredytów bankowych, a taki wzrost oznacza, ni mniej, ni więcej, tylko konieczność utworzenia odpowiednio wysokich rezerw. W związku z tym uniemożliwia bankom podjęcie nowej akcji kredytowej, bo po prostu środki, które mogłyby być na tę akcję kredytową wykorzystane, są „uwięzione” w rezerwach obowiązkowych i bank nie ma już możliwości manewru. Jeżeli zostanie wykorzystany mechanizm, który zaproponował rząd w propozycji nowelizacji, w zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to wówczas banki zostaną przynajmniej częściowo uwolnione od tego wysokiego poziomu rezerw obowiązkowych, a więc będą mogły przeznaczyć te środki na nowe kredyty. A przecież wiemy o tym, że te nowe kredyty to jest tak naprawdę jedyne źródło, które może pobudzić koniunkturę gospodarczą, bo wiemy przecież, że wolnej gotówki polscy przedsiębiorcy, niezależnie od tego, czy to mali, czy to duzi, po prostu nie posiadają. Oni muszą zasilić się kredytem, jeżeli chcą rozwinąć swoją działalność. W związku z tym, jeżeli tu wychodzimy jako koalicja rządząca naprzeciw problemom banków, to oczekujemy, że banki z tego skorzystają i później akcją kredytową wspomogą dalszy rozwój gospodarczy. Oczywiście można postawić pytanie, jakie tutaj postawiła pani posłanka Nowina Konopka w imieniu Ligi Polskich Rodzin, czy to się w ogóle sprawdzi. Gwarancji jednoznacznych dzisiaj niewątpliwie nikt dać nie może, bo w życiu gospodarczym tak jest, że jeżeli się podejmuje działanie, to zawsze obarczone jest ono pewną dozą ryzyka. Niemniej w ocenie Unii Pracy w przypadku tych proponowanych rozwiązań to ryzyko jest minimalne, a korzyści, które płyną z zastosowania tych rozwiązań, są potencjalnie niezmiernie duże.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#PosełJanuszLisak">Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy stwierdzam, że popieramy rozwiązania, które znajdują się w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, i będziemy głosować za przyjęciem przedłożonych projektów ustaw w kształcie zaprezentowanym w tym sprawozdaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma więcej zgłoszeń w dyskusji, natomiast zgłosili się posłowie do zadania pytań: pan poseł Tadeusz Parchański i pan poseł Stanisław Stec.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Dolniak jeszcze się zgłasza.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy są dalsze zgłoszenia?</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń. W takim razie zamykam listę posłów, którzy chcą zadać pytania.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zgłosiło się trzech posłów. Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Tadeusz Parchański.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełTadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W ustawach podatkowych, które Sejm przyjął tuż przed przerwą wakacyjną - ściślej mówiąc, w projektach tych ustaw - było inne rozwiązanie dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, które polegało na tym, że w pierwszym już roku, natychmiast po rozpoczęciu działalności, byliby oni zwolnieni z wpłacania zaliczek. Rozwiązanie to zostało usunięte z tamtych projektów na wniosek rządu poprawkami Senatu i usłyszeliśmy wtedy deklarację, że rząd przedstawi lepsze, korzystniejsze rozwiązania. Przynajmniej dla pewnej grupy podatników to rozwiązanie, które dzisiaj zostało zaproponowane, nie jest lepsze, mianowicie dla tych, którzy zatrudniają mniej niż 5 pracowników. Ja mam pytanie do pani minister: Jaki procent podatników rozpoczynających działalność stanowią firmy zatrudniające mniej niż 5 pracowników oraz jakie rozwiązania dla tej grupy podatników zaproponuje rząd? W tym momencie oni zostali pozbawieni dość istotnej korzyści. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Stec, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W czasie dyskusji w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej padło groźne moim zdaniem określenie, że pożyczanie pieniędzy słabym firmom przez banki to strata tych pieniędzy, to ubytek dla tych, którzy mają w tej chwili pełną zdolność kredytową i korzystają z tych kredytów. Czy pani potwierdziłaby tę tezę? Uważam, że chcemy zrobić wszystko - m.in. tą ustawą i ustawą o pożyczkach i gwarancjach ze strony funduszy poręczeniowych - żeby właśnie tym słabym firmom pomóc, a to nie będzie stratą pieniędzy i niekorzystnym działaniem dla pozostałych, dobrych firm, gdyż i tak banki mają nadpłynność.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełStanisławStec">I drugie pytanie. Był też wniosek o podatek liniowy. Czy pani potwierdzi, że osoby prawne już dawno mają podatek liniowy, i czy resort pracuje nad ustawą o podatku dochodowym od działalności gospodarczej - bez względu na formę prawną danego podmiotu? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I pan poseł Grzegorz Dolniak.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Już podczas ostatniego posiedzenia podnosiłem tę kwestię, ale nie doczekałem się odpowiedzi. Czy nie obawia się pani, pani minister, że kredyty podatkowe, o których tak głośno w tej Izbie, które młody stażem przedsiębiorca będzie zmuszony spłacać w pięciu kolejnych latach podatkowych - oprócz stałych, bieżących należności podatkowych - staną się przyczyną upadku tych przedsiębiorstw? Przecież lata spłaty tych kredytów to lata wolnej konkurencji podmiotów gospodarczych w aspekcie Unii Europejskiej i raczej niepewnych perspektyw co do poprawy stanu gospodarki kraju. To jest jedno pytanie.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">A drugie to jakby nawiązanie do tego, co wcześniej powiedziałem. Pani minister, pan premier Kołodko na ostatnim posiedzeniu Sejmu gorąco zapewniał, że pierwszych impulsów, pierwszych objawów poprawy stanu gospodarki, a też i zmniejszania się bezrobocia należy upatrywać już w listopadzie br. Jak w tej sytuacji odnieść się do słów wypowiedzianych ustami ministra Hausnera, który stwierdził z niepokojem, że z końcem bieżącego roku bezrobocie może sięgnąć 19%? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią minister Irenę Ożóg, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pana posła Parchańskiego, dotyczące zmiany w stanowisku rządu i w podejściu rządu do kredytu podatkowego w stosunku do wersji przełożonej w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, wcześniejszego rządowego pakietu przedłożonego Wysokiej Izbie, chcę zwrócić uwagę na istotne różnice w odniesieniu do tamtego projektu, który został przez Sejm uchwalony, w pierwszej fazie prac legislacyjnych, i który w Senacie zmieniono, bo te różnice są istotne dla rozważenia, czy to nowe, obecne rozwiązanie jest korzystniejsze czy mniej korzystne. Otóż w tamtym projekcie przyjęliśmy założenie, że w roku rozpoczęcia działalności trzeba zwrócić uwagę na dwa elementy: że podatnik nie płaciłby zaliczek na podatek dochodowy lub zryczałtowanego podatku dochodowego albo podatnik podatku dochodowego od osób prawnych także nie płaciłby zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych w pierwszym roku działalności, ale należny podatek dochodowy za ten pierwszy rok działalności musiałby spłacić jednorazowo w drugim roku, w całości. Kredyt podatkowy spłacałby więc jednorazowo w całości. De facto jego korzyść z punktu widzenia płynności finansowej i z punktu widzenia korzyści sprowadzałaby się do wyszacowania czy oszacowania korzyści finansowych związanych ze zwolnieniem pieniądza, czyli z ceną pozyskania pieniądza, przez okres kilku, kilkunastu miesięcy - mówię kilkunastu, bo w niektórych przypadkach ten okres był dłuższy. To byłaby zatem taka korzyść, bo oczywiście to odroczenie terminu rozliczenia podatku poprzez zwolnienie z płacenia zaliczek oznacza swoistą pożyczkę, w żaden sposób nieoprocentowaną, czyli pieniądz za darmo. Stąd ta korzyść tylko w takim horyzoncie czasowym.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Ten wariant kredytu podatkowego, o którym dzisiaj mówimy, który obowiązywałby w drugim roku działania, to jest kredyt, który podlegałby spłacie w okresie 5 lat, także bez żadnej odpłatności. Pragnę zwrócić uwagę, że jeżeli urząd skarbowy odroczy termin płatności podatku w drodze decyzji administracyjnej, to z tego tytułu pobiera opłatę prolongacyjną w wysokości połowy odsetek za zwłokę, dzisiaj kilkunastoprocentową w skali roku. Natomiast ten kredyt, o którym tutaj mówimy, jest nieoprocentowany, nie tylko w trakcie roku podatkowego, w którym nie płaci się zaliczek, ale także odpowiednio do części spłaconej przez całe 5 lat, w których następuje spłata. Co więcej, spłata tego kredytu nie następuje od początku kolejnego roku podatkowego w tej części, na którą przypada spłata, czyli powiedzmy 1/5 w danym roku. Spłata nie następuje na początku danego roku, tylko dopiero przy rozliczeniu podatku za ten rok, a zatem dopiero w następnym, kolejnym - czyli jeszcze kwartał później - roku podatkowym. Zatem polepszy się płynność finansowa podatnika w długim czasie.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Oczywiście jesteśmy świadomi tego zagrożenia, jakie może zaistnieć - że oto podatnik nie będzie płacił zaliczek na podatek dochodowy w drugim roku działalności, a np. w czwartym pogorszy się jego sytuacja finansowa i wtedy może mieć kłopoty ze spłatą kredytu. Ale, proszę państwa, gdyby pesymizm towarzyszył wszystkim działaniom, to należałoby się bać wszystkiego. To jest także kredyt zaufania do gospodarki i nadzieja, że ta gospodarka tak się będzie kształtowała i rozwijała, że tego zagrożenia być nie powinno.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Natomiast oczywiście prawdą jest, że jest jeden minus tego rozwiązania: w tamtym wariancie nie było uzależnienia od zatrudnienia, tutaj mamy uzależnienie od zatrudnienia co najmniej 5 osób i niezwalniania przez okres spłacania kredytu więcej niż 10% zatrudnionych. Przy 5 osobach 10% to jest de facto jedna osoba. Można zwolnić jedną osobę z 5, czyli można zejść do 4, i nie stracić uprawnień. Przy okazji chcę zdecydowanie zaprzeczyć, że są tutaj niezliczone warunki do spełnienia, żeby uzyskać kredyt - są tylko dwa warunki i praktycznie nie ma żadnych warunków, żeby tego kredytu nie stracić, jeśli podatnik nie podejmuje działań w celu likwidacji swojej działalności. No i, jak już wspomniałam na wstępie, wymagane jest to zatrudnienie. To polepszenie warunków finansowych dotyczy rzeczywiście tych podatników, którzy będą zatrudniać kilka osób - 5 w drugim roku - i nie zwolnią w przyszłości więcej niż 1 osoby w 5-osobowym zakładzie.</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">I jeszcze jedna uwaga: tamten wariant - że kredyt podatkowy stosuje się w pierwszym roku działalności, a obecnie w drugim - także ma swoje plusy, choć teoretycznie można się dopatrzeć minusów. Jaki to jest plus? Taki plus, że przeprowadziliśmy głęboką analizę na podstawie możliwie ostatnich danych, z której wynika, że rozszerza się zakres negatywnego wyniku w pierwszym roku działalności, co wynika w ogóle z sytuacji w gospodarce. To znaczy, że wielu podatników podatku dochodowego - i od osób fizycznych, i od osób prawnych - w pierwszym roku działalności nie wykazuje dochodów ze względu na potrzebę czy to wyposażenia swojego zakładu, czy to poniesienia kosztów organizacyjnych, które pozwalają rozwinąć tę działalność, pierwszego zakupu, pierwszego zaopatrzenia się w surowce, materiały, wytworzenia zapasów itd. W związku z tym, jeżeli mielibyśmy odnosić tę sytuację do proponowanych rozwiązań, to dla znacznie większej liczby podatników byłyby to rozwiązania iluzoryczne, gdyby były stosowane w pierwszym roku, w tej sytuacji gospodarczej, jaka jest dzisiaj. Kredyt podatkowy jest adresowany do małych przedsiębiorców. Mali przedsiębiorcy odgrywają bowiem istotną rolę w polskiej gospodarce i prawdą jest, że zdecydowana ich większość zatrudnia do 5 pracowników, a tych zupełnie małych, jak wynika z ostatnich danych, jest ok. 90%.</u>
<u xml:id="u-34.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Natomiast pragnę zwrócić uwagę na inne rozwiązania, które zostały przyjęte - już zakończył się proces legislacyjny i lada chwila będą wchodzić w życie. Dla tych zupełnie małych przedsiębiorców mamy kasowe rozliczenie podatku dochodowego i podatku VAT. Jeżeli więc zostawimy rozwiązania nie tylko proponowane w tym projekcie, ale także już przyjęte w innych projektach, to widzimy, że nie możemy jako uzasadnienia krytyki tego projektu uznawać twierdzenia, że przedsiębiorcy zatrudniający do 5 osób są pozbawieni takiego przywileju, bo to jest po prostu nieprawda. Są pozbawieni w sensie formalnym tego przywileju, ale mają inne uprawnienia wynikające z tych samych ustaw, mają prawo do kasowego rozliczenia podatku od towarów i usług i, co więcej, prawo do kwartalnego rozliczania przy modelu kasowym. W tym stanie rzeczy, proszę państwa, można powiedzieć, że w odniesieniu i do jednej, i do drugiej grupy odpowiednie instrumenty - zdaniem rządu i parlamentu, który już uchwalił tamte ustawy - zostały zastosowane.</u>
<u xml:id="u-34.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Steca - przyznam, że nie bardzo zrozumiałam, o co chodzi w pytaniu o pożyczkach kierowanych do małych przedsiębiorców czy w ogóle do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - chcę powiedzieć, że rząd pracował w czasie wakacji i przyjął w ostatnich dniach cały program poręczeń i gwarancji dla małych przedsiębiorców, który publicznie szeroko prezentował pan minister Jacek Piechota, minister gospodarki, właśnie po to, by uruchomić różne środki - nie tylko budżetowe - w celu wspomagania działalności tychże podmiotów. Program ten już został zatwierdzony przez Sejm i została przygotowana cała logistyka jego szybkiego uruchomienia. Natomiast na drugą część pytania pana posła - czy rząd pracuje nad jedną ustawą o opodatkowaniu dochodów z działalności gospodarczej bez względu na formę własności i bez względu na formę organizacyjno-prawną? - odpowiadam, że rząd pracuje, ale to nie jest wcale takie proste i oczywiste. Po pierwsze, w przypadku osób fizycznych jest niezwykle trudny problem rozdzielności majątku, który stanowi majątek osobisty - i to jest bariera, nad którą pracujemy - od majątku, który stanowi również majątek osobisty i osoby fizycznej, ale jest wykorzystywany w działalności gospodarczej. Z tym zaś wiąże się niezwykle ważny problem z punktu widzenia postanowień konstytucji - kwestie własności majątku i odpowiedzialności za skutki swojego działania także w zakresie działalności gospodarczej. Wyodrębnienie tego opodatkowania to nie tylko kwestia jednolitych zasad opodatkowania, ale także jednolitych zasad odpowiedzialności. To po pierwsze, a po drugie, mamy bardzo dużą liczbę listów, które wpływają do Ministerstwa Finansów od drobnego biznesu i od organizacji przedstawicielskich zrzeszających drobny biznes czy małych przedsiębiorców, którzy wcale nie są zainteresowani podatkiem liniowym czy podatkiem proporcjonalnym. Dlaczego? Ano dlatego, że oznaczałoby to ich większe obciążenie. Bo, proszę państwa, osoba fizyczna, niezależnie od tego, że prowadzi działalność gospodarczą, jest podmiotem odrębnego ubezpieczenia społecznego, ale jest także podmiotem ubezpieczenia zdrowotnego i jej podatek z działalności gospodarczej jest zmniejszany o ubezpieczenie zdrowotne, tak jak każdego innego pracobiorcy ze stosunku pracy. Jeżeli popatrzymy na obciążenie podatkowe bez składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, to okazuje się, że w pierwszym przedziale efektywna stopa opodatkowania wynosi 6,04%. Podaję dane za 2001 r., bo mamy już opracowane PIT-y za 2001 r. W drugim przedziale stopa efektywna to 11,34%, a w trzecim przedziale jest wyższa, bo przeciętnie wynosi 26,02%, ale w tej grupie mieści się głównie management, który prowadzi działalność we własnym imieniu i na własny rachunek, natomiast jest znikoma liczba przedsiębiorców funkcjonujących w sferze materialnej. Na marginesie dodam, że w drugim i w trzecim przedziale - ku mojemu także zaskoczeniu - nie plasują się osoby wykonujące wolne zawody.</u>
<u xml:id="u-34.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Wreszcie pytania pana posła Dolniaka, które też dotyczyły kwestii kredytu podatkowego. Wydaje mi się, że w tej części ogólnego wystąpienia, w której omówiłam kwestie wychodzące poza zakres pytania, udzieliłam odpowiedzi, a jeżeli nie, to mogę ją doprecyzować. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł sprawozdawca nie zabiera już głosu.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę, a zatem projekt wraca do komisji. To tyle w punkcie pierwszym, Wysoka Izbo.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (druki nr 758 i 783).</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Steca.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Uwzględniając znaczenie dla podmiotów gospodarczych omawianej ustawy, Komisja Finansów Publicznych niezwłocznie po skierowaniu projektu ustawy po pierwszym czytaniu rozpatrzyła projekt na posiedzeniu w dniu 1 sierpnia. Znaczące pogorszenie wyników ekonomicznych podmiotów gospodarczych, które wystąpiło szczególnie w 2001 r., spowodowało pogorszenie ich kondycji gospodarczej oraz wzrost zadłużenia. Wysoki poziom zadłużenia przedsiębiorstw powoduje obniżenie płynności finansowej, ograniczenie bieżącej działalności, a także zdolności rozwojowej, co ma odzwierciedlenie we wzroście bezrobocia, gdyż ograniczając zatrudnienie, przedsiębiorcy szukają możliwości zmniejszenia kosztów działalności. Wpływa to na zmniejszenie zainteresowania pozyskiwaniem kredytów bankowych, które szczególnie w polskich warunkach są bardzo drogie i powodują w przypadku ich wykorzystania bardzo wysokie koszty obsługi. Jedną z barier rozwoju przedsiębiorczości jest znaczący stan zadłużenia w sektorze publicznym. Stan gospodarki i bezpośrednio wiążąca się z nim wysoka stopa bezrobocia wymagają podjęcia zdecydowanych działań ukierunkowanych na ochronę rynku pracy. Jednym z tych działań jest rządowy projekt ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców. Ustawa zakłada oddłużenie przedsiębiorstw w zakresie zobowiązań publicznoprawnych znanych oraz ujawnionych samodzielnie przez zainteresowane podmioty. Celem tych działań jest przywrócenie płynności finansowej oraz zdolności kredytowej, a tym samym stworzenie warunków do stabilizacji w zakresie działalności przedsiębiorstw i przywrócenie zdolności do konkurowania na rynku, a następnie do utrzymania i wzrostu zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Ustawa adresowana jest do podmiotów gospodarczych, które - mimo że są w trudnej sytuacji ekonomicznej - mają perspektywę rozwoju i są w stanie określić działania, których realizacja ustabilizuje w najbliższej przyszłości kondycję finansową, stworzy warunki do dalszego rozwoju, a tym samym pozwoli na ochronę miejsc pracy. Ustawa przewiduje także korzyści dla przedsiębiorstw nieposiadających zaległości podatkowych w formie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów należności, które nie są spłacone w ciągu 3 miesięcy od daty wystawienia faktury.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W rozdziale 1 ustawy, który zawiera 8 artykułów, omawiane są warunki restrukturyzacji należności publicznoprawnych od przedsiębiorców. Art. 2 projektu ustawy to tzw. słowniczek pojęć określonych w ustawie. Szczególne znaczenie ma określenie przedsiębiorcy, którym w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz niemająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą w sposób zorganizowany i ciągły. Ustawa określa także organ restrukturyzacyjny, którym jest organ podatkowy, celny, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W trakcie prac Komisji Finansów Publicznych trwała długa dyskusja nad potrzebą utworzenia jednego organu restrukturyzacyjnego w celu usprawnienia procesu restrukturyzacji. Po szczegółowych wyjaśnieniach przedstawiciela rządu uczestniczącego w posiedzeniu komisji - w tym przypadku pani minister Ireny Ożóg - komisja przyjęła propozycję rządu, aby organem restrukturyzacyjnym był podmiot właściwy do poboru należności publicznoprawnych.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Propozycje powierzenia prowadzenia restrukturyzacji należności publicznoprawnych przez banki nie zostały zaakceptowane. Banki mają szansę restrukturyzować własne należności od przedsiębiorców, gdy przedsiębiorstwo o taką restrukturyzację występuje, a przypadków występowania przedsiębiorców o restrukturyzację zadłużenia w bankach jest przecież bardzo dużo; wystarczy, żeby banki tę szansę też wykorzystały.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W art. 2 zdefiniowano pojęcie programu restrukturyzacyjnego oraz uściślono, przez dodanie pkt. 6, rodzaje przedsiębiorców, którzy są objęci programem restrukturyzacyjnym. Przepisy ustawy nie mają zastosowania do przedsiębiorców znajdujących się aktualnie w likwidacji lub upadłości.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Art. 4 projektu ustawy określa, że restrukturyzacja należności publicznoprawnych od przedsiębiorców polega na ich umorzeniu w całości wraz z odsetkami za zwłokę oraz opłatą prolongacyjną, jeżeli taka opłata w zobowiązaniach występuje.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W art. 5 określone są warunki uprawniające przedsiębiorców do zaliczenia w roku podatkowym 2002 do kosztów uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne lub wierzytelności, na które utworzono rezerwy, jeżeli są należne od przedsiębiorców i nie zostały zapłacone, a stanowiły przychód przed dniem 1 lipca 2002 r.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Rodzaje należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, które podlegają umorzeniu, określa art. 6 projektu ustawy. Są to znane na dzień 30 czerwca 2002 r. należności z tytułu podatków dochodowych, od towarów i usług oraz akcyzowego, a także z tytułu cła i od wpłat z zysku. Ponadto umorzeniu podlegają znane na 31 grudnia 2001 r. zaległości wobec: Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (z tytułu składek należnych do dnia 31 grudnia 1998 r., w całości, oraz składek należnych za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 grudnia 2001 r., w części finansowanej przez płatnika, lecz nieobejmującej składki na ubezpieczenia emerytalne), Funduszu Pracy, Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Projekt ustawy rozstrzyga także, że umorzeniu podlegają zaległości, w stosunku do których do dnia 30 czerwca 2002 r. wydano decyzje rozkładające na raty lub odraczające płatności, w tym należności sporne.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Dopuszcza się także możliwość umorzenia zaległości ujawnionych przez przedsiębiorcę w wyniku złożenia korekty deklaracji podatkowej w terminie 30 dni od złożenia wniosku o restrukturyzację. Powyższe rozwiązanie budziło zastrzeżenia części posłów w czasie obrad Komisji Finansów Publicznych i tego problemu dotyczy wniosek mniejszości nr 2 złożony do sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Ustawa rozstrzyga także o braku możliwości umorzenia zaległości podatkowych i składek na ubezpieczenie społeczne określonych w trybie postępowania kontrolnego, jeżeli powstały w wyniku czynności prawnych mających na celu obejście prawa, o którym mówi Ordynacja podatkowa.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W art. 7 projekt ustawy zakłada możliwość stosowania przepisów ustawy do zaległości podatkowych przedsiębiorstw, stanowiących dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli dotyczą prowadzonej działalności gospodarczej. Uchwałę o restrukturyzacji własnych należności w tym przypadku podejmuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a w przypadku podatków pobieranych przez urząd skarbowy decyzję podejmuje naczelnik tego urzędu.</u>
<u xml:id="u-36.11" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Umorzenie należności jednostek samorządu terytorialnego nie uprawnia do rekompensaty ubytku ich dochodów przez budżet państwa. Wyrażam jednak przekonanie, że wójtowie, burmistrzowie i prezydenci będą podejmować decyzje o umorzeniu własnych należności w celu ochrony miejsc pracy podmiotów działających na ich terenie.</u>
<u xml:id="u-36.12" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Niewygasłe należności od przedsiębiorstw górnictwa węgla kamiennego i siarki, przemysłu obronnego, PKP, hutnictwa żelaza i stali, objęte restrukturyzacją na podstawie dotychczasowych postępowań restrukturyzacyjnych, mogą być, na wniosek, objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym na podstawie odnawianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-36.13" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Rozdział 2 omawianej ustawy w art. 9–23 określa postępowanie restrukturyzacyjne. W art. 10 określone są warunki umorzenia należności publicznoprawnych od przedsiębiorstw. Warunkami tymi są: przedstawienie organowi restrukturyzacyjnemu programu restrukturyzacyjnego oraz podstawowych danych o bieżącej sytuacji finansowej; wpłacenie opłaty restrukturyzacyjnej; nieposiadanie w dniu wydania decyzji o zakończeniu restrukturyzacji zaległości w spłacie bieżących zobowiązań publicznoprawnych, składek na ubezpieczenie emerytalne, pozostałych składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Warunek nieposiadania zaległości jest także spełniony, gdy zobowiązania z powyższych tytułów, nieobjęte postępowaniem restrukturyzacyjnym, zostaną przed wydaniem decyzji o zakończeniu restrukturyzacji rozłożone na raty lub zostaną odroczone terminy ich płatności. Jest to ważne rozstrzygnięcie, które będzie sprzyjać spełnieniu warunków otrzymania decyzji o umorzeniu zobowiązań publicznoprawnych objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym.</u>
<u xml:id="u-36.14" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Natomiast programu restrukturyzacyjnego nie mają obowiązku przedkładać mali przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 54 ustawy za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w poprzednim roku obrotowym zatrudniał samodzielnie mniej niż 50 pracowników, osiągnął przychód netto nieprzekraczający 7 mln euro lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła 5 mln euro.</u>
<u xml:id="u-36.15" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W art. 11 zostały określone zasady spłaty zobowiązań znanych na 30 czerwca 2000 r., które nie są objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym; przede wszystkim dotyczy to składek emerytalnych, składki na ubezpieczenie społeczne opłacanej przez ubezpieczonego oraz składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 30 czerwca 2002 r. Ustala się termin spłaty w ciągu 6 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy. Jeżeli przedsiębiorca spłaci w ciągu 6 miesięcy powyższe zobowiązania, to nie pobiera się odsetek za zwłokę za ten okres oraz nie pobiera się opłaty prolongacyjnej.</u>
<u xml:id="u-36.16" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna właściwy organ restrukturyzacyjny na wniosek przedsiębiorcy złożony w terminie 45 dni od daty wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli przedsiębiorca posiada zobowiązania wobec różnych organów restrukturyzacyjnych, składa wnioski odrębnie do każdego właściwego ze względu na zobowiązania organu restrukturyzacyjnego, oczywiście opracowując jeden program restrukturyzacyjny.</u>
<u xml:id="u-36.17" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 12 ust. 5 wniosek o restrukturyzację zobowiązań złożony po 45-dniowym terminie od daty wejścia w życie ustawy pozostawia się bez rozpoznania. W związku z tym ten 45-dniowy termin jest bardzo ważny dla zainteresowanych podmiotów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-36.18" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Do wniosku o restrukturyzację swoich zobowiązań przedsiębiorca dołącza: program restrukturyzacji (oprócz małych przedsiębiorców), wykaz wierzytelności i wymagalnych wszelkich długów przedsiębiorcy wraz z harmonogramem spłat zobowiązań wymagalnych nieobjętych restrukturyzacją, kopie ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wraz z informacją o ustanowionych na nich obciążeniach oraz uzasadnienie do określenia wysokości opłaty restrukturyzacyjnej. Postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się w dniu wpływu wniosku do właściwego organu restrukturyzacyjnego. Od dnia wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego do dnia wydania decyzji o zakończeniu restrukturyzacji ulegają wstrzymaniu decyzje rozkładające na raty lub odraczające termin płatności należności objętych wnioskiem, ponadto wszczęte postępowania egzekucyjne oraz karne skarbowe podlegają zawieszeniu. Organ restrukturyzacyjny ustala wysokość należności, które podlegają restrukturyzacji, uwzględniając należności znane oraz ujawnione, jeżeli podmiot takie należności w wyniku korekty deklaracji zgłosi. Przedsiębiorca może ujawnić dodatkowe zobowiązania publicznoprawne przez złożenie tej deklaracji w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku restrukturyzacyjnego.</u>
<u xml:id="u-36.19" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W ciągu 45 dni od wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego organ restrukturyzacyjny wydaje decyzję o warunkach restrukturyzacji, w której ustala kwotę należności objętych restrukturyzacją pozostających w jego właściwości oraz wysokość opłaty restrukturyzacyjnej. Organ restrukturyzacyjny może się zwracać z wnioskiem do ministra właściwego ze względu na rodzaj należności o opinię, gdy posiada wątpliwości co do celowości restrukturyzacji. W ustawie określono, że właściwy minister w ciągu 14 dni wydaje taką opinię w formie postanowienia. Negatywna opinia właściwego ministra nie jest wiążąca dla organu restrukturyzacyjnego, lecz upoważnia ten organ do ustalania warunków koniecznych do spełnienia przez przedsiębiorcę przed wydaniem decyzji o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego.</u>
<u xml:id="u-36.20" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Wysokość opłaty restrukturyzacyjnej wynosi 1,5 i 15% sumy należności objętych restrukturyzacją, ale bez odsetek i opłaty prolongacyjnej. Wysokość 1,5% dotyczy przedsiębiorców objętych programami restrukturyzacyjnymi wynikającymi z ustaw: z 26 grudnia 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej, z 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłu potencjału obronnego i modernizacji technicznych sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, z 14 lipca 2000 r. o restrukturyzacji finansowej górnictwa siarki, z 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP i z dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa, żelaza i stali oraz dodatkowo przedsiębiorstw, które na dzień 30 czerwca 2002 r. posiadają należności od przedsiębiorstw objętych programem restrukturyzacyjnym w wysokości co najmniej 50% ogółu należności. W pozostałych przypadkach przedsiębiorcy wnioskujący o postępowania restrukturyzacyjne wnoszą opłatę restrukturyzacyjną w wysokości 15% należności głównej. Termin płatności tej opłaty wynosi 30 dni od dnia doręczenia decyzji o warunkach restrukturyzacji. Jednak w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem przedsiębiorcy, szczególnie gdy występuje niski poziom bieżącej płynności finansowej, na wniosek przedsiębiorcy opłata restrukturyzacyjna może być rozłożona na raty. Wpłata ostatniej raty następuje nie później niż w terminie 11 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o warunkach restrukturyzacji. Opłata restrukturyzacyjna stanowi dochód budżetu państwa albo odpowiedniego funduszu. Po upływie roku od dnia doręczenia decyzji o warunkach restrukturyzacji organ restrukturyzacyjny wydaje decyzję o jej zakończeniu, w której stwierdza umorzenie należności podlegającej restrukturyzacji, jeżeli warunki restrukturyzacji zostały spełnione albo umarza postępowanie, jeżeli warunki restrukturyzacji nie zostały spełnione. Postępowanie restrukturyzacyjne umarza się także w przypadku, gdy w czasie tego postępowania wszczęto wobec przedsiębiorcy postępowanie upadłościowe lub nastąpiła likwidacja.</u>
<u xml:id="u-36.21" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Ważnym rozstrzygnięciem wynikającym z art. 23 jest niezaliczenie do przychodów, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, przychodów z tytułu umorzenia należności podlegającej restrukturyzacji. Natomiast opłata restrukturyzacyjna nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.</u>
<u xml:id="u-36.22" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W rozdziale 3 projektu ustawy w art. 24–26 ustalane są zasady korzystania z premii podatkowej. Z premii podatkowej mogą skorzystać mali przedsiębiorcy oraz pozostali, którzy w ciągu 6 miesięcy roku podatkowego rozpoczynającego się w 2002 r. posiadali nie mniej niż 50% wierzytelności nieuregulowanych przez okres 90 dni od daty ich powstania. Warunkiem skorzystania z premii podatkowej jest zaliczenie niespłaconych w ciągu 90 dni należności do należności nieściągalnych lub utworzenie na nie rezerwy, nieposiadanie zaległości z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa, składek na ubezpieczenie społeczne oraz składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne oraz złożenie w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy we właściwym urzędzie skarbowym wykazu wierzytelności, które będą zaliczane do kosztów uzyskania przychodu w formie premii podatkowej. Prawo do skorzystania z premii podatkowej wygasa w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego za rok podatkowy rozpoczynający się w 2002 r. Dla przedsiębiorstw zainteresowanych wykorzystaniem premii podatkowej zwracam uwagę na ten 14-dniowy termin złożenia w urzędzie skarbowym wykazu wierzytelności.</u>
<u xml:id="u-36.23" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W rozdziale 4 ustawy są zawarte propozycje zmian w ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Regulacja ta wynika z dotychczasowych doświadczeń w wykorzystaniu tego funduszu. Zmiany mają na celu dalszą sanację Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i dotyczą: uściślenia przepisów dotyczących możliwości uzyskiwania wypłat z funduszu przez wyeliminowanie przypadków podwójnego zaspokajania roszczeń w przypadku zbiegu przesłanek uprawniających do korzystania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, ograniczenia zaspokojenia przez fundusz niektórych roszczeń, np. ekwiwalentów za urlop wypoczynkowy, za okresy, w których fundusz nie wypłacał wynagrodzeń, oraz odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.</u>
<u xml:id="u-36.24" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Kolejna zmiana dotyczy rezygnacji z zaspokojenia przez fundusz świadczeń z tytułu wynagrodzeń po dniu wystąpienia niewypłacalności.</u>
<u xml:id="u-36.25" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Zmiana w art. 6 ust. 6 ustawy zmierza do skrócenia okresu, za który fundusz wypłaca odprawy przed dniem niewypłacalności pracodawcy z 9 do 6 miesięcy i po dniu niewypłacalności pracodawcy z 9 do 4 miesięcy. Zmiana ta ma na celu zdyscyplinowanie pracodawców do nieprzeciągania okresu przed niewypłacalnością, a syndyków do nieprzeciągania okresu upadłościowego.</u>
<u xml:id="u-36.26" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Zmiana 4. skreśla upoważnienie dla ministra pracy i finansów do wydłużenia okresów podwyższenia wysokości świadczeń, a zmiana 5. daje możliwości dysponentowi funduszu przeniesienia upoważnień dotyczących umorzeń dochodzenia zwrotu długu na dyrektora Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
<u xml:id="u-36.27" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W zmianie 6. uściśla się określenie dochodów funduszu zgodnie z wnioskami NIK.</u>
<u xml:id="u-36.28" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Zmiana 7. urealnia koszty poboru składki na fundusz przez ZUS przez ustalenie składki od wpływów, a nie od przypisu.</u>
<u xml:id="u-36.29" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Ustawa zawiera także przepis przejściowy, z którego wynika, że do spraw wszczętych przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych stosuje się przepisy dotychczasowe.</u>
<u xml:id="u-36.30" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych dołączono cztery wnioski mniejszości.</u>
<u xml:id="u-36.31" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Pierwszy wniosek mniejszości dotyczy art. 6 ust. 4, w którym wnioskodawca proponuje dodać wyrazy: jeżeli zaległości te nie stanowią należności spornych. Dotyczy to zaległości podatkowych oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, które nie podlegają restrukturyzacji z powodu czynności prawnych i mających na celu obejście prawne.</u>
<u xml:id="u-36.32" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W drugim wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje skreślenie art. 18, który uprawnia do ujawnienia zobowiązań publicznoprawnych przez złożenie kolejnych deklaracji.</u>
<u xml:id="u-36.33" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Natomiast w trzecim wniosku mniejszości proponuje się skreślenie ust. 6 w art. 22 określającego przypadek niewydawania decyzji o zakończeniu restrukturyzacji po upływie roku od wydania decyzji o warunkach restrukturyzacji.</u>
<u xml:id="u-36.34" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W czwartym wniosku mniejszości proponuje się zmianę terminu wejścia w życie ustawy z siedmiu na czternaście dni.</u>
<u xml:id="u-36.35" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy w części dotyczącej restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorstw jest rozwiązaniem niekonwencjonalnym, który winien pomóc firmom z dobrym produktem a zagrożonym z powodu zatorów płatniczych. Ustawa ta może zatrzymać falę likwidacji i upadłości oraz wzrostu bezrobocia. Jest jednym z rozwiązań, które może przyczynić się do ochrony rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-36.36" who="#PosełSprawozdawcaStanisławStec">W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o uchwalenie projektu ustawy o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy w wersji przedstawionej w sprawozdaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Anitę Błochowiak i przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełAnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko do ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zawartej w druku nr 758, oraz do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych zawartego w druku nr 783.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PosełAnitaBłochowiak">W dniu 1 sierpnia 2002 roku Komisja Finansów Publicznych na swoim posiedzeniu przeprowadziła merytoryczną dyskusję i większością głosów przyjęła projekt ustawy w całości.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PosełAnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednak wobec słów krytyki tej ustawy nie sposób nie wspomnieć i nie odnieść się do dzisiejszej rzeczywistości. Otóż pogarszająca się sytuacja oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczne podmiotów gospodarczych, minimalny wzrost produktu krajowego brutto i bezrobocie, które dotyka już ponad trzy miliony osób, to skutki polityki ostatniego rządu, polityki schładzania. To brak stosownych regulacji ustawowych i działań w obliczu pogarszającej się sytuacji, zarówno mikro- jak i makroekonomicznej. To wreszcie w pośpiechu realizowana prywatyzacja i liczenie na szybkie wpływy, oczywiście jednorazowe, do budżetu, co zresztą było rozwiązaniem bardzo krótkowzrocznym.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#PosełAnitaBłochowiak">Dziś, po siedmiu miesiącach wykonania budżetu, mamy z prywatyzacji niewielki wpływ, bo 12,5% wykonania. Co zatem robi rząd Leszka Millera? Schładza prywatyzację, lecz rozwija gospodarkę i rozpoczyna trudną pracę, wprowadzając pakiet „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Ustawy w ramach tego pakietu nie przynoszą poprawy od zaraz, nie przynoszą także i dziś popularności, ale mają na celu zatrzymać bezrobocie, a w przyszłości doprowadzić do jego spadku. Mają także na celu przywrócić rozwój gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#PosełAnitaBłochowiak">Dziś podejmujemy zatem działania naprawcze. Oczywiście mogły być one podjęte wcześniej, martwilibyśmy się dzisiaj o rozwój, jak utrzymać wzrost gospodarczy, lecz dziś znów stosujemy działania naprawcze. W tym celu najpierw został zaprezentowany pakiet „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, a dziś procedujemy nad trzema ustawami przedstawionymi przez premiera Kołodkę. Odnosząc się do ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, która była tak szeroko dyskutowana w czasie pierwszego czytania przed przerwą wakacyjną, a także i dziś szczegółowo omówiona przez posła sprawozdawcę, chcę powiedzieć, że nie będę zatem wracała do tego projektu ustawy i omawiała go.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#PosełAnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ ustawa będzie preferowała rzetelnych przedsiębiorców, którzy będą realizować programy restrukturyzacyjne, i stworzy ona bodźce do przywrócenia długookresowej zdolności do konkurowania firm, zarówno na rynkach wewnętrznych, jak i zewnętrznych, ważne jest, aby weszła w życie jak najszybciej.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#PosełAnitaBłochowiak">Zatem w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o przyjęcie procedowanej ustawy w całości i odrzucenie wniosków mniejszości. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Stanowisko Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej przedstawi pani poseł Zyta Gilowska, którą proszę o zabranie głosu.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełZytaGilowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zawartych w druku sejmowym nr 758, a także przedstawionych wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych w druku sejmowym nr 783.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełZytaGilowska">Pani poseł Anita Błochowiak stwierdziła, iż poprzedni rząd zaniedbał podjęcie stosownych działań i wobec tego teraz trzeba podejmować silne działania naprawcze, ale z samego projektu ustawy po zmianach wprowadzonych przez komisję wynika - z art. 2 pkt. 6 - iż tych pięć programów restrukturyzacyjnych zaproponował poprzedni rząd i przyjął Sejm w poprzedniej kadencji. Jeśli zatem pięć masywnych programów restrukturyzacyjnych nie przyniosło skutków, to być może należałoby się zastanowić dlaczego, a także być może należałoby się zastanowić nad związkiem pomiędzy ewentualną restrukturyzacją rozumianą coraz silniej jako oddłużenie a przebiegiem procesów gospodarczych, aktywizacją gospodarki a także zmniejszaniem zadłużenia. W istocie omawiany projekt ustawy nie jest ustawą o restrukturyzacji, tylko o umorzeniu niektórych należności publicznoprawnych. Zastanawialiśmy się nawet czy nie zgłosić poprawki tego rodzaju, aby w całym tekście ustawy wyraz restrukturyzacja zamienić na wyraz: umorzenie, z wyjątkiem programu restrukturyzacyjnego, który zastąpiłoby się wyrazami: program naprawczy. Ale to przecież niewiele zmienia, bo intencja pozostaje ta sama. Oddłużanie w III Rzeczypospolitej ma długą tradycję. Oddłużane były: szkoły, szpitale - wielokrotnie, oddłużane były firmy. Powszechnie wiadomo, że niektóre firmy czekają wręcz na oddłużenia. Innymi słowy wśród firm, które są chwilowo w dużych tarapatach, znajdują się bez wątpienia firmy, które się w tych tarapatach znalazły przejściowo i do nich rząd powinien adresować przedsięwzięcia naprawcze, a także firmy, które w sposób uporczywy korzystają z najrozmaitszych oddłużeń. Jednak u podstaw przedłożenia rządowego sytuuje się wiara, że tym razem będzie inaczej. Szykuje się masowa akcja oddłużania typu generalne nowe otwarcie. My, mówię o Klubie Poselskim Platforma Obywatelska, tej wiary co do zasady nie podzielamy. Proces restrukturyzowania naszym zdaniem będzie przebiegał według dość niejasnej mechaniki. W zasadzie automatycznie, ale same decyzje będą jednak miały charakter uznaniowy. Więc to będzie coś w rodzaju ręcznego automatu. Z tą niejasną procedurą ręczno-automatyczną czy automatycznie-ręczną wiążą się liczne, poważne wątpliwości. Na przykład: skąd pewność, że wszystkie należności publiczno-prawne, które mają podlegać restrukturyzacji, a które są wskazane w projekcie ustawy, są faktycznie nie do odzyskania przez stosowne organy podatkowe lub celne. Po drugie, jak będzie przebiegał proces oddłużania nazywany w ustawie eufemistycznie mianem restrukturyzacji, jeżeli nie będzie zgody wśród organów restrukturyzacyjnych. Nie mamy przecież do czynienia z jednym organem restrukturyzacyjnym, tylko z kilkoma organami restrukturyzacyjnymi. Po trzecie, jaki będzie finał procesu oddłużania, jeżeli jeden z organów restrukturyzacyjnych nie zgodzi się na przedstawiony program naprawczy. Następnie, kto poniesie instytucjonalną oraz finansową odpowiedzialność za nieudane programy restrukturyzacyjne.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PosełZytaGilowska">Następnie, dlaczego rząd sądzi, że decydujące dla kondycji finansowej przedsiębiorstw znaczenie ma wysokość obciążeń podatkowych oraz obciążeń parapodatkowych. My się z tym zgadzamy, że ma decydujące znaczenie, rząd zdaje się także zgadzać z tą tezą, jednakże proponuje jednorazowe oddłużenie, nie wchodząc w zagadnienia najistotniejsze, a więc upraszczania systemu podatkowego i obniżania obciążeń podatkowych.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#PosełZytaGilowska">Dalej, na jakiej podstawie rząd zakłada, że organ restrukturyzacyjny będzie kompetentny w ocenach przedłożonych programów naprawczych zwanych dla niepoznaki restrukturyzacyjnymi.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#PosełZytaGilowska">Dlaczego uważamy, iż Urząd Celny bądź Urząd Skarbowy będzie kompetentny w ocenie programu naprawczego? Ocena tego rodzaju programu jest niesłychanie poważnym przedsięwzięciem. Do tego trzeba mieć wiedzę, instrumentarium i czas. Platforma Obywatelska podtrzymuje pogląd o potrzebie upraszczania systemu podatkowego, a także podtrzymuje pogląd o potrzebie wprowadzenia specyficznych zmian, specyficznych regulacji dla firm, które przejściowo znalazły się w tarapatach. Jednakże tego rodzaju podejście wymagałoby zmiany systemowej, odniesienia się do restrukturyzacji nie należności publicznoprawnych, bo należności są umarzane a nie restrukturyzowane, tylko do restrukturyzacji podmiotów gospodarujących. Platforma Obywatelska nie podziela, niestety, wiary w dobroczynne skutki omawianego projektu ustawy choćby dlatego, że poprzedni rząd przyjął pięć programów i te pięć programów dobroczynnych skutków nie przyniosło. Ponadto klub Platformy Obywatelskiej podtrzymuje uprzednio wyrażaną opinię, iż zakres tak planowanego procesu restrukturyzacji jest trudny do oszacowania, skala tego procesu będzie prawdopodobnie bardzo duża. Następnie nie istnieją silne przesłanki na rzecz tezy, że projektowane koszty restrukturyzacji, trudne zresztą do oszacowania, będą niższe od przypuszczalnych efektów bardzo ogólnie szacowanych przez rząd. Dlatego klub Platformy Obywatelskiej, w którego imieniu mam zaszczyt się wypowiadać, uważa, iż założenia systemowe projektu są złe. Nie koncept, ale założenia systemowe projektu są złe. Ekonomiczne skutki będą wątpliwe, zwłaszcza że nie mamy żadnych dowodów na rzecz tezy, iż owo oddłużanie będzie miało dobroczynny wpływ na procesy rozwoju gospodarczego, w tym na zmniejszanie stopy bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#PosełZytaGilowska">Z tych względów klub Platformy Obywatelskiej - z przykrością to mówimy, bo chcielibyśmy głosować nad dobrym projektem ustawy - będzie głosował przeciwko projektowi tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Józef Cepil proszony jest o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić nasze stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełJózefCepil">Przedłożona przez rząd ustawa ma na celu radykalne oddłużenie przedsiębiorstw w zakresie należności publicznoprawnych samodzielnie ujawnionych przez przedsiębiorców. Celem tego działania jest poprawa sytuacji przedsiębiorstw, przywrócenie płynności finansowej, zdolności kredytowej i rozwojowej, co wiąże się ze wzrostem zatrudnienia. Ustawa ta określa warunki restrukturalizacji należności publiczno-prawnych od przedsiębiorców, zasady ustalania należności podlegających restrukturyzacji i tryb postępowania restrukturyzacyjnego, warunki uzyskania preferencji podatkowych dla przedsiębiorstw nieposiadających zaległości podatkowych.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełJózefCepil">Ogólne pogorszenie wyników ekonomicznych podmiotów gospodarczych wpłynęło na obniżenie ich kondycji gospodarczej, znaczne ograniczenie zdolności akumulacyjnych i rozwojowych. Wysoki stopień zadłużenia sektora przedsiębiorstw stanowiących 41 proc. rocznych przychodów powoduje obniżenie płynności finansowej i ograniczenie bieżącej działalności gospodarczej, a także zdolności rozwojowych. Ustawa ta zmienia również niektóre postanowienia ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy i ma na celu dalszą sanację funduszów gwarantowanych świadczeń pracowniczych.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PosełJózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej niejednokrotnie występował w sprawie ogólnego pogorszenia się wyników ekonomicznych podmiotów gospodarczych i wysokiego poziomu zadłużenia przedsiębiorstw oraz wzrostu poziomu bezrobocia i rozszerzającej się w coraz większych kręgach społeczeństwa biedy. Klub popiera omawianą ustawę oraz wnioski zawarte w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych i wnosi o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Oświadczenie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Wojciech Jasiński.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełWojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwości w przedmiocie ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełWojciechJasiński">Spowolnienie gospodarcze Polski w 2001 roku skutkuje obniżeniem kondycji podmiotów gospodarczych. To z kolei sprawia, że podmioty gospodarcze często nie są w stanie realizować swoich zobowiązań zarówno cywilnoprawnych, jak i publicznoprawnych. Liczni przedsiębiorcy nie realizują swoich zobowiązań zarówno w stosunku do innych przedsiębiorców, do kontrahentów, jak i - co jest szczególnie bulwersujące - w stosunku do pracowników. Świadczy to o chorobie gospodarczej, ale też o wielkiej niewydolności państwa, wszak nie wszystkie zatory płatnicze wynikają ze złej kondycji gospodarczej podmiotów gospodarczych. Często bywa tak, że duzi zleceniodawcy, szczególnie w budownictwie, zlecają wykonanie prac podwykonawcom i nie płacą im nie dlatego, że nie są w stanie, lecz że ci mali nie są w stanie wyegzekwować swoich należności. Wiedzą, że ze względu na złą kondycję sądownictwa, co jest odrębnym problemem, nie mogą doprowadzić do zasądzenia i wyegzekwowania należności. Podobnie jest z wynagrodzeniem za pracę. Ludzie mają poczucie, że państwo nie chroni należycie ich interesów, stąd też często zlecanie egzekucji należności organizacjom przestępczym czy też takie incydenty jak w Szczecinie, gdy zdesperowani pracownicy chcą na własną rękę ukarać kierownika ich zdaniem winnego tego, że nie otrzymują wynagrodzenia. Ale są też, proszę Wysokiej Izby, i takie przypadki, gdy przedsiębiorcy, tak jak już mówiłem, nie chcą także realizować swoich zobowiązań publicznoprawnych. Nie można zaprzeczyć, że takie zjawiska mają miejsce, i to wcale nie tak rzadko. I tutaj trzeba powiedzieć, że państwo im niejako pomaga, bo toleruje w dłuższym okresie stan, w którym różnego rodzaju zobowiązania nie są realizowane. Są oczywiście tacy, którzy z różnych przyczyn nie są w stanie tego robić i tym należy pomóc w tym sensie, aby odzyskali zdolność do opłacenia, aby mogli stać się znów tą przysłowiową dojną krową.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełWojciechJasiński">W zasadzie jeśli rząd uważa, że można zrezygnować z części dochodów budżetowych, to należy się z tego cieszyć i ochoczo głosować za. Jest jednak pewien problem, który polega na tym, że potrzeby są duże. Wkrótce będziemy omawiać budżet na 2003 rok i wszyscy będziemy chcieli zwiększać wydatki w różnych częściach, w różnych działach budżetu. Jest tak, że jeśli jedni stale nie płacą, to inni będą musieli zapłacić więcej. Nie jest tak, a raczej nie jest do końca tak, że barierą rozwoju przedsiębiorczości jest wysoki stan zadłużenia w sektorze publicznym. Większą barierą jest wysoki stopień obciążeń publicznoprawnych, jakie ponoszą ci, którzy rzetelnie chcą płacić swoje należności. Uważamy, że w tym przypadku często występuje podobne zjawisko jak z akcyzą na alkohol czy papierosy, gdzie zwiększenie akcyzy powoduje wzrost spożycia, ale tych produktów wyprodukowanych poza akcyzą, co spowoduje, że wpływy z tego tytułu będą mniejsze. W pewnym sensie wzrost czy duże obciążenia publicznoprawne powodują, że coraz więcej przedsiębiorców próbuje nie płacić i niemała część dobrze na tym wychodzi. Zmniejszyć obciążenie należnościami publicznoprawnymi przedsiębiorców można wtedy, gdy będzie większa liczba tych przedsiębiorców dobrze płacących. W związku z tym uważamy, że nie powinny być restrukturyzowane wszystkie należności bez względu na ich źródło. To zakłada projekt rządowy. Wówczas ci, którzy rzetelnie płacą należności, dojdą do wniosku, że dobrze być cwaniakiem i że ci, którzy mają plecy, jakieś dojścia, mają możliwości niepłacenia, a więc że ci, którzy świadomie odwlekają płacenie, dobrze na tym wychodzą. Nie ma bowiem co łudzić się co do tego, że służby skarbowe lub służby kontroli skarbowej zadania swoje wykonują także wybiórczo; jedni przedsiębiorcy są kontrolowani często, stale, a inni nie. Nie ma żadnego powodu, aby ci, którzy celowo uchylali się od płacenia należności, byli za to niejako wynagradzani, a więc by powstało przekonanie, że warto się uchylać od regulowania swoich należności.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#PosełWojciechJasiński">Poważne obawy wzbudza przygotowanie organów restrukturyzacyjnych do wykonania zadań, ich kompetencje. Poruszała to pani posłanka Gilowska. Uważamy podobnie.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#PosełWojciechJasiński">Cieszy nas wprawdzie to, co było zawarte w informacji złożonej przez panią minister Ożóg - jeszcze na posiedzeniu komisji w lipcu - że są prowadzone dosyć liczne szkolenia, ale mimo wszystko trzeba pamiętać, że pracownicy, którzy się będą zajmowali restrukturyzacją, są to skarbowcy, dla których prowadzenie analiz gospodarczych, o których mowa w ustawie, jest jednak obce. Można więc mieć zastrzeżenia co do tego, na ile kompetentnie będą te analizy przeprowadzać.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#PosełWojciechJasiński">Niepokój jest tym większy, że decyzje restrukturyzacyjne w znacznym zakresie będą się opierać na uznaniowości urzędników. Wprawdzie pani minister Ożóg w jednej z publicznych wypowiedzi stwierdziła, że tu nie będzie uznaniowości i że w przypadku zaistnienia przesłanek ustawowych restrukturyzacja będzie obligatoryjna - i ja się z tym zgadzam - tylko że ocena, czy zaistniały odpowiednie przesłanki, będzie w sposób oczywisty uznaniowa. Czy pani minister nie uważa, że będzie musiała być oceniana przez urzędnika wiarygodność twierdzenia przedsiębiorcy o braku możliwości otrzymania kredytu czy poręczenia? To samo można odnieść do twierdzeń o zmniejszeniu obrotów i nadmiernej zdolności produkcyjnej. Przecież jeśli to nie będzie musiało być oceniane, to znaczy, że w ogóle ta ustawa nie ma żadnego sensu, że jest z gruntu zła. Kto tych ocen dokona: krasnoludki, komputer? Oczywiście będą musieli to robić ludzie. Będą musieli dokonywać odpowiednich ocen, odpowiednich weryfikacji. Doprawdy, jeśli rząd mówi, że wszystko będzie załatwione niejako automatycznie i bez problemów, to jest tutaj głęboko niewiarygodny. Wolałbym, żeby było uczciwie powiedziane, jakie zagrożenia niesie ta ustawa, a niesie. Trzeba to przyznać i trzeba tym ewentualnym zagrożeniom próbować zaradzić, a nie mówić, że wszystko będzie w porządku.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#PosełWojciechJasiński">Chcę także powiedzieć - a wiem to z własnego doświadczenia zawodowego - że na podstawie ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków z 1993 r. było zrestrukturyzowanych wiele takich kredytów, które nie powinny być nigdy zrestrukturyzowane. Doskonale o tym wiemy. Ci, którzy chcą o tym wiedzieć, wiedzą, że banki robiły w tym względzie, co chciały.</u>
<u xml:id="u-44.7" who="#PosełWojciechJasiński">Nie chcielibyśmy, aby w tej sytuacji, gdy budżetowi potrzeba pieniędzy, całe 13 mld - jak w uzasadnieniu do przedłożenia rządowego jest napisane - ok. 13 mld było praktycznie umorzonych, z niskimi wpływami.</u>
<u xml:id="u-44.8" who="#PosełWojciechJasiński">Dlatego składamy poprawkę; ma ona na celu dokonanie jakiejś selekcji przedsiębiorców, którzy nie mogą zapłacić. Chcemy, aby restrukturyzacji podlegali tylko ci przedsiębiorcy, wobec których wszczęto przedtem postępowanie egzekucyjne. Można przyjąć, że jeśli postępowanie egzekucyjne nie dało żadnych rezultatów, to w zasadzie jest mała szansa, czyli rzeczywiście ci nie mają możliwości zapłacenia. Ma to oczywiście wady, ale jakieś rozwiązania trzeba przyjąć. Chcę powiedzieć, że także jako autor tej poprawki jestem otwarty na ewentualne propozycje autopoprawek, które by to korygowały w pożądanym kierunku.</u>
<u xml:id="u-44.9" who="#PosełWojciechJasiński">Jednocześnie w imieniu klubu parlamentarnego stwierdzam, że decyzję o tym, czy będziemy głosowali za, czy przeciw ustawie, podejmiemy po ewentualnym przyjęciu zgłoszonej przez nas poprawki. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-44.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W nawiązaniu do pańskich wątpliwości pozwolę sobie wyrazić pogląd, że uznaniowość nie jest zła w procedurach administracyjnych. Zła jest dowolność.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełWojciechJasiński">Zgadzam się, panie marszałku. Ale nie trzeba też ukrywać, że jest uznaniowość tam, gdzie ona jest.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kuźmiuka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego dotyczące sprawozdania komisji o projekcie ustawy o restrukturyzacji należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zawartego w druku nr 783.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Ten projekt zmian w ustawie, podobnie jak projekty omawiane przed chwilą, ma służyć tworzeniu podstaw wzrostu gospodarczego i przynajmniej zahamowania wzrostu bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">O diagnozie sytuacji gospodarczej mówiłem już w poprzednim swoim wystąpieniu, nie będę tego powtarzał. Mamy tendencje pozytywne, są i zjawiska negatywne. Byłoby dobrze - temu służą te przedłożenia rządowe - aby tendencje pozytywne wyraźnie wzmocnić. Przy czym rząd posługuje się instrumentami, które są w jego dyspozycji. Na inne, o charakterze pieniężnym, o które także się upominamy, rząd nie ma wpływu i nie ma sensu stawiania mu zarzutów, że nie ma koncepcji, która stworzyłaby podstawy wzrostu gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Przy okazji, ponieważ jest wspominana ustawa o restrukturyzacji przedsiębiorstw i banków z roku 1993 i mówi się o jej wadach, chcę przypomnieć jej podstawową zaletę. Otóż ta ustawa, śmiem twierdzić, była podstawą przyspieszenia wzrostu gospodarczego w latach 1994–1997, o którym...</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Jasiński: Ale miała wady.)</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Miała wady, nie ulega wątpliwości, ale to między innymi ta ustawa stworzyła podstawy do tego, żebyśmy w roku 1996/1997 mieli 7-procentowy wzrost PKB, o którym teraz możemy tylko marzyć. Co więcej, naszym marzeniem na następny rok budżetowy jest osiągnięcie 3-procentowego wzrostu PKB. Przypominacie sobie zapewne, państwo posłowie, to, jak na tej trybunie w roku 1998 pan wicepremier Balcerowicz zapewniał, że 7-procentowy wzrost gospodarczy to jest wzrost niewielki, a w czasie jego rządów będzie sięgał 10%. Gospodarka została doprowadzona do tego, że 1-procentowy wzrost gospodarczy w tym roku uchodzi za sukces. Nie miejmy więc pretensji, starajmy się popierać te projekty ustaw, które niewątpliwie służą zbudowaniu tendencji wzrostowych. Oczywiście także popieram ideę, aby konstruować te ustawy tak, by wątpliwości było możliwie jak najmniej i aby patologii, które mogą wywoływać pewne rozwiązania, także nie było. Starajmy się w procesie legislacyjnym tak tę ustawę uszczelnić, by nie było takich możliwości.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Mimo kontrowersji, jakie ten projekt wzbudził, jednak w Komisji Finansów Publicznych w czasie prac ustawa już takich kontrowersji nie wzbudzała. Wystarczył jeden dzień na przygotowanie sprawozdania, a złożono do niego zaledwie cztery wnioski mniejszości.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: Dyskusja trwała 7 godzin!)</u>
<u xml:id="u-48.8" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">To prawda, ale raczej mówiono o idei tej ustawy, a nie jej poprawianiu. Proszę więc, szanowni państwo, o szacunek dla faktów. Cieszę się zresztą z tego, że Komisji Finansów Publicznych w przeciągu kilkunastu godzin udało się doprowadzić do opracowania sprawozdania i dzisiaj może ono być przedmiotem debaty.</u>
<u xml:id="u-48.9" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Przypomnijmy podstawowe założenia: radykalne oddłużenie przedsiębiorstw w zakresie należności publicznoprawnych, a także należności samodzielnie ujawnionych przez przedsiębiorców. Wokół tego samodzielnego ujawniania było sporo wątpliwości i tych rozwiązań dotyczą także wnioski mniejszości.</u>
<u xml:id="u-48.10" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Ustawa jest zaadresowana także do przedsiębiorców, którzy mimo trudnej sytuacji ekonomicznej mają perspektywy rozwoju. To chcę bardzo mocno podkreślić, bo wokół tej ustawy było bardzo wiele nieporozumień; mówiono, że darowujemy czy próbujemy darowywać wszystko wszystkim. Otóż nie - tylko tym, którzy mają perspektywy rozwoju i przedstawią stosowny program restrukturyzacyjny. Proszę państwa, to jest wyraźne zapisane w tym projekcie: program restrukturyzacyjny. A z tego programu musi wynikać, czy przedsiębiorstwo po darowaniu mu zobowiązań stwarza realne nadzieje na to, że będzie funkcjonować w warunkach gospodarki rynkowej. Na tym ten program ma polegać. Jeżeli więc zostanie przyjęty, to taką nadzieję to rozwiązanie daje. Poza tym w projekcie ustawy są zawarte również rozwiązania adresowane do przedsiębiorców dobrych, którzy nie mają zaległości, ale jednocześnie współpracują z tymi gorszymi. Jest to m.in. możliwość wpisania w koszty uzyskania przychodów tych właśnie należności nieściągalnych oraz rezerw na pokrycie tych należności.</u>
<u xml:id="u-48.11" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Tak jak powiedziałem, udało się, jak sądzę, wyjaśnić wiele wątpliwości. O programie restrukturyzacyjnym już mówiłem. Były kontrowersje co do wysokości opłaty. Czy to nie będzie uznaniowe? Kto będzie płacił 15%, a kto 1,5%? Wydaje się, że na etapie prac komisji zostało to bardzo precyzyjnie dopracowane. Wiadomo już teraz, kto płaci 1,5%, a kto 15%, bo to przecież znacząca różnica. Co więcej, podlegający restrukturyzacji będą musieli płacić na bieżąco pewne zobowiązania, np. z tytułu ubezpieczeń emerytalnych czy ubezpieczeń zdrowotnych. A więc nie o wszystkie zobowiązania tutaj chodzi.</u>
<u xml:id="u-48.12" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I sprawa, która była poruszana m.in. przez posła Jasińskiego, a mianowicie uznaniowość. Otóż pani minister, o ile pamiętam, podkreślała na posiedzeniu komisji, że przecież rozpoczęcie procesu restrukturyzacji zostanie poprzedzone decyzją administracyjną. Będzie decyzja administracyjna, pod którą podpisze się urzędnik, a w Polsce, która jest przecież państwem prawa, od każdej decyzji administracyjnej można się w określonym trybie odwołać, jeżeli więc przedsiębiorstwo uzna tę decyzję za niesłuszną, to w drodze postępowania administracyjnego na pewno dopnie swego. Otóż, proszę państwa, nie możemy mówić, że komuś z jakichś względów coś się nie podoba i zdecyduje tak albo inaczej. Rozpatrzy to niezawisły sąd. Nie upowszechniajmy więc informacji, że będzie tu jakaś wielka uznaniowość i proces ten nie będzie poddawany kontroli. Jesteśmy gotowi popierać także poprawki składane przez opozycję, jeżeli będą szły w dobrą stronę, jeżeli rzeczywiście będą uszczelniały system i usuwały ewentualne patologie z tego projektu.</u>
<u xml:id="u-48.13" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera przedłożenie zawarte w sprawozdaniu i jest gotowy tak intensywnie pracować, aby ta ustawa ujrzała światło dzienne możliwie najszybciej. Wiedzą państwo, że rozpoczęcie procedury administracyjnej i wydanie decyzji to w sumie 90 dni. Jak rozumiem, resortowi i nam wszystkim chodzi o to, żeby te procedury oddłużeniowe rozpoczęły się z początkiem następnego roku, a więc powinniśmy uchwalić ten projekt maksymalnie szybko i o to apeluję do Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-48.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czas teraz na stanowisko Ligi Polskich Rodzin, które przedstawi pani poseł Halina Nowina Konopka.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy zawiera, tak jak większość projektów, elementy pozytywne i negatywne. Niewątpliwie do pozytywnych należy zaliczyć premię podatkową, mającą dotyczyć tych przedsiębiorców, którzy starając się wywiązać ze swoich zobowiązań, jednocześnie ponoszą straty z racji niewyegzekwowania należności od swoich kontrahentów. Te należności mają być wpisywane w koszty. Jest to na pewno rozwiązanie dobre, dlatego że z tytułu tego właśnie procederu niepłacenia należności wiele firm dochodzi aż do konieczności likwidacji. Natomiast oddłużenie nazwane procesem restrukturyzacyjnym... Mówiłam już, proszę państwa, o zniesieniu efektu oddłużania przedsiębiorstw przez brak elementów rzeczywiście pobudzających popyt wewnętrzny i import. Te dwie rzeczy są ze sobą nierozerwalnie związane.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę Państwa! Sprawa jest dosyć poważna, dlatego że w uzasadnieniu do projektu ministerstwo podaje wpływ tych regulacji na dochody i wydatki budżetu. Opłaty restrukturyzacyjne mają wynieść 1,9 mld zł przy umorzeniu ok. 12,5 mld zł zaległości podatkowych, z tym że dodatkowo przewiduje się, iż premia podatkowa wyniesie ok. 1 mld zł, a więc wpływy budżetowe zostaną obniżone o tę kwotę. Ponadto z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wpływy z opłaty restrukturyzacyjnej wynoszą 1,7 mld zł, ale umarza się podstawową kwotę zaległości w wysokości 11 mld zł. To są realne sumy. Jeżeli zestawimy to z informacją pana ministra Kaczmarka o ewentualnym wzroście zadłużenia wewnętrznego z racji braku przychodów pochodzących z prywatyzacji - a jest jeszcze parę innych elementów, które można by wymienić - to sytuacja budżetowa będzie dosyć dramatyczna.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Dlaczego o tym mówię? Nie dlatego, że jestem przeciwna pomocy przedsiębiorstwom. Wręcz przeciwnie, cały czas uważam, że ta pomoc jest za mała, idzie w niewłaściwym kierunku i powinna być systemowa, a nie doraźna i skonstruowana jakby na potrzeby jednak propagandowe. Nie waham się użyć tego określenia. Rząd musi załatwiać również sprawę popularności formacji, której jest reprezentantem, a więc i tego rodzaju działania są tutaj brane pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę Państwa! Te rozwiązania są daleko niewystarczające. Zwróćmy uwagę na jedną rzecz. Niedługo przyjdzie nam, czy będziemy w Unii, czy nie będziemy, zmierzyć się z konkurencją firm z Unii Europejskiej. Tam rozwiązania są zupełnie inaczej konstruowane, tam są działania w rzeczywistym interesie firm. U nas te działania są tylko pozorne, a na dokładkę, proszę państwa, kierujemy się zgodnością z prawem Unii Europejskiej. Chciałabym zwrócić uwagę rządowi, że warto by troszeczkę zmienić sposób myślenia na ten temat, dlatego że zakładany rok 2004 powolusieńku odpływa. Moment integracji jest przewidywany w tej chwili przez Agencję Reutera na rok 2005, ponieważ stopień przygotowania państw jest mały. Polska jest zakwalifikowana jako państwo czwarte od końca w tej dziesiątce, czyli szóste, przygotowane w 51%. Szans, jeśli chodzi o rok 2004, nie mamy, a więc może warto się zastanowić nad nieco dalszą perspektywą niż wymarzony rok 2004, o której i ja wiem, i państwo wiecie, i strona rządowa wie, że jest momentem ucieczki przed egzekucją ze strony zrozpaczonego społeczeństwa. Zacznijmy działać rzeczywiście w interesie Polski i Polaków. Ja państwa co do tego przestrzegam i będę przestrzegała tyle razy, ile mi się uda, dlatego że pewne prawdy powtarzane często wbijają się w umysły. A mnie się wydaje, że jest potrzeba wbicia w umysły zarówno przedstawicieli rządu, jak i Wysokiej Izby prawdy, że działania w interesie Polski są w tej chwili jedyną słuszną, możliwą i bezpieczną drogą dla nas wszystkich. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Janusza Lisaka o przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy przyjmuje rządowy projekt ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zawarty w druku sejmowym nr 758, jako kolejny element pakietu ustaw, których celem jest pobudzenie polskiej gospodarki do wzrostu, a w wyniku tego ograniczenie największej bolączki polskiego życia społeczno-gospodarczego, jaką stanowi obecnie problem dotyczący ponad 3 mln bezrobotnych. Mówiono już dzisiaj z tej trybuny kilkakrotnie, że są pozytywne elementy, pozytywne sygnały rozwoju gospodarczego. Natomiast ja mówiłem w poprzednim punkcie, że są również, niestety, sygnały bardzo niepokojące. Najbardziej niepokojący jest wzrost bezrobocia w lipcu, który świadczy o tym, że polska gospodarka w dalszym ciągu daleka jest od stabilizacji.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PosełJanuszLisak">Jedną z przyczyn niekorzystnego splotu różnych okoliczności jest zadłużenie sektora przedsiębiorstw. Powodów zadłużenia jest wiele. Często nie są to przyczyny wynikające bezpośrednio z winy obecnych zarządów firm, chociaż trzeba tu rozgraniczyć firmy prywatne i na przykład duże przedsiębiorstwa, które w dalszym ciągu są przedsiębiorstwami państwowymi, ponieważ to największe zadłużenie w głównej mierze dotyczy sektora największych przedsiębiorstw państwowych. Sytuacja jest taka, że przedsiębiorstwa, które mają obecnie zdolność produkcji oraz zdolność sprzedaży tej produkcji i mogłyby zatrudniać kolejnych pracowników, niestety nie są w stanie tego zrobić, gdyż nikt nie chce im udzielić kredytu. Natomiast nikt nie chce im udzielić kredytu z bardzo prostej przyczyny: stopień zadłużenia tych przedsiębiorstw jest tak duży, że biorąc pod uwagę realne kryteria ekonomiczne, udzielenie kredytu takim przedsiębiorstwom wiąże się z dużym zagrożeniem i jest po prostu nieopłacalne.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PosełJanuszLisak">W moim okręgu wyborczym jest tego typu zakład. Jest to świetnie wszystkim znana Wytwórnia Silników Wysokoprężnych „Andoria” w Andrychowie, która, mając świetny produkt i możliwości zbytu tego produktu, nie jest w stanie obecnie pozyskać niewielkiego kredytu - w wysokości 4–5 mln zł - na rozwój produkcji, gdyż ciążą na tym zakładzie liczne zobowiązania. W związku z tym zakład stoi przed widmem upadłości. Takich zakładów jest w kraju bardzo dużo. My, koalicja rządowa, musimy podać im rękę, stworzyć szanse wyjścia z zapaści. Musimy, ponieważ jeżeli tego nie uczynimy, to, po pierwsze, polska gospodarka ulegnie totalnej degradacji, po drugie, skutkiem tej degradacji będzie katastrofalny wzrost bezrobocia, a to niewątpliwie musiałoby się skończyć totalnym kryzysem społeczno-gospodarczym. Nie wolno nam do tego dopuścić. Elementem, który ma w tym pomóc, jest proponowany projekt ustawy. Projekt ten pozwala zrestrukturyzować należności przedsiębiorstw w stosunku do budżetu państwa - szeroko rozumianego budżetu państwa, bo chodzi tutaj zarówno o zobowiązania podatkowe, jak i o zobowiązania w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i inne, które były tu już dzisiaj z tej trybuny wymieniane i których w tej chwili nie będę powtarzał - pozwala te zobowiązania umorzyć, wszakże pod pewnymi warunkami.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PosełJanuszLisak">Nieprawdą jest to, co powiedziała z tej trybuny opozycja, że to nie jest ustawa o restrukturyzacji, ale ustawa o umorzeniu czy inaczej pomocy państwa dla tych przedsiębiorstw, ponieważ warunkiem, który jest stawiany jako konieczny w celu przystąpienia do postępowania restrukturyzacyjnego, jest przedstawienie odpowiedniego planu restrukturyzacji. A więc mamy tu do czynienia z wymuszeniem przez ustawodawcę sporządzenia konkretnego planu rozwoju firmy, planu, który będzie stwarzał duże prawdopodobieństwo, że firma będzie firmą rentowną, rzetelną, a więc realizującą w przyszłości swoje zobowiązania względem budżetu państwa. Jeżeli stawiane warunki są spełnione, jeżeli istnieje plan, wówczas firma może uczestniczyć w postępowaniu, a więc może mieć umorzone należności. A zatem coś za coś. Zasada: nic za darmo, coś za coś, która jest widoczna już w kolejnym przedłożeniu rządowym, zyskuje daleko idącą akceptację Unii Pracy. To bardzo dobrze, że inaczej niż w ustawie z 1993 r. podchodzi się tutaj do postępowań restrukturyzacyjnych. Tam, pamiętamy, nie stawiano de facto żadnych wymagań, zakład uzyskiwał możliwość umorzenia swoich zobowiązań pod bliżej nieokreślonymi warunkami co do perspektyw. Tu perspektywy muszą być jednoznacznie określone. Co więcej, zakład musi w przyszłości regularnie realizować swoje należności.</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#PosełJanuszLisak">Ponadto pamiętajmy o tym, że w obrocie gospodarczym każdy zakład, który nie realizuje swoich należności, ma z reguły jako współpracowników zakłady, które rzetelnie wypełniają swoje zobowiązania i prosperują dobrze. Jednak zakłady te, kiedy nie otrzymują zapłaty od zakładów, które są w złym stanie finansowym, również popadają w kłopoty. Przedłożony projekt ustawy ma te zatory płatnicze przeciąć. To bardzo dobrze. To powinno zadziałać na zasadzie klocków domina, elementów, które wzajemnie się napędzają, które wzajemnie dają sobie impuls do kolejnego wzrostu, bo z jednej strony zakłady, które mają perspektywy, będą mogły się rozwinąć, będą mogły pozyskać, gdy zostaną oddłużone, kredyty i podjąć produkcję, z drugiej strony zakłady, które mają już obecnie dobre perspektywy i nie są zadłużone, a mają wierzytelności, będą mogły te wierzytelności zapisać w koszty przychodów. A zatem, generalnie rzecz biorąc, rozwiązania zapisane w projekcie ustawy zyskują naszą akceptację. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy stwierdzam, że będziemy głosować za przyjęciem projektu w takim kształcie, jaki zawiera sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To już wszystkie wystąpienia klubowe, nie ma zgłoszeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Są posłowie chętni do zadania pytań: pan poseł Orkisz, pan poseł Dolniak, pan poseł Jedoń, pan poseł Szarama i pan poseł Luśnia.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś z państwa się zgłasza? Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-53.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie bardzo proszę pana posła Jana Orkisza.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani minister. Czy na mocy tej ustawy będą podlegały restrukturyzacji zaległości z tytułu opłat ekologicznych? Są przedsiębiorstwa, które mają poprawne wyniki, regulują swoje zobowiązania wobec skarbu państwa, ZUS i innych wierzycieli, ale mają zaległości z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska. Takim przedsiębiorstwem są Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław” w Bukownie, w powiecie olkuskim, zatrudniające ponad 3 tys. osób. Na przestrzeni ostatnich 10 lat zakłady realizowały plan działań proekologicznych, wydatkując na inwestycje ponad 60 mln zł, od 1996 r. na bieżąco regulują opłaty za korzystanie ze środowiska, ale mają zaległości za lata 1992–1995. Myślę, że takich zakładów jest więcej, stąd moje pytanie: Czy te zakłady będą mogły korzystać z tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Grzegorz Dolniak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Z narastającym zdumieniem słuchałem dzisiejszej debaty i dowiedziałem się, że rząd, poprzez panią poseł Błochowiak z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, dokonał podziału wszystkich zadłużonych firm na tak zwane rzetelne i nierzetelne. Rzetelne mogą liczyć na pomoc państwa, pomoc polegającą na oddłużeniu. I pragnę w tym momencie poznać kryterium, obiektywne kryterium, jakim posłuży się rząd dokonując tej oceny. Jeżeli takie kryterium będzie miało charakter obiektywny, to czy rząd będzie konsekwentny w jego stosowaniu i skieruje ewentualną pomoc oddłużeniową do firm, które faktycznie na nią zasługują? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Mieczysław Jedoń, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Mam pytanie do pani minister, proszę o wyjaśnienie pewnej kwestii. Czy omawiana dzisiaj ustawa daje możliwość umorzenia zobowiązań publicznoprawnych po spełnieniu określonych warunków? Jakich? Czy, jak twierdzi pani posłanka Gilowska, zobowiązania umarza się bezwarunkowo? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Wojciech Szarama, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy oczywiście zmierza do ratowania części polskich przedsiębiorstw przed kompletnym bankructwem. Nie jest to żaden program na przyszłość, który ma usprawnić polską gospodarkę, gdyż są zupełnie uzasadnione obawy, że rzetelni przedsiębiorcy po uchwaleniu tej ustawy dojdą do wniosku, iż być może nie ma sensu płacić na bieżąco podatków, bo przed następnymi wyborami parlamentarnymi znowu pojawi się podobna ustawa mówiąca o należnościach do 2004 r. Chciałbym się dowiedzieć, czy rząd zamierza wyraźnie, jednoznacznie powiedzieć, że kolejnej takiej ustawy nie będzie. Bo jeśli przedsiębiorcy dojdą do wniosku, że można tak postępować w nieskończoność, wtedy ten projekt będzie chybiony. Polskie firmy trzeba ratować, trzeba ratować te firmy, które postępują uczciwie i które przedstawią rzetelny program naprawczy.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PosełWojciechSzarama">Zostało dzisiaj powiedziane, że mechanizm kontrolny jest dobry, gdyż będą zapadały decyzje i będą one mogły być zaskarżane do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Mam pytanie do projektodawców, do przedstawiciela komisji, na posiedzeniu której o tym dyskutowano. Jak państwo to sobie wyobrażają? Przecież jeśli będzie decyzja niekorzystna dla przedsiębiorstwa, to jest prawie oczywiste, że ono tę decyzję zaskarży do NSA. A jeśli będzie decyzja korzystna dla przedsiębiorstwa, a niekorzystna z punktu widzenia interesów państwa, to kto ją będzie mógł zaskarżyć? Jak państwo sobie to wyobrażają? Jak to będzie wyglądało w praktyce? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Robert Luśnia.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Najpierw mam pytania skierowane do pani. Kto będzie ustalał kryteria określające, że zgodnie z ustawą w przedsiębiorstwie wzrosły zapasy, przedsiębiorstwo straciło płynność finansową i nie ma możliwości regulowania należności? Mnie osobiście znane są przypadki, gdy przedsiębiorstwa umawiały się ze swoimi kontrahentami, że im nie będą płacić, aby udowadniać tego rodzaju rzeczy.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#PosełRobertLuśnia">Pani minister, czy jest prawdą, że szacowane przez panią braki z tytułu niezapłaconych podatków, które mogą być objęte ustawą, to kwota 24 mld zł, 1/6 tegorocznych wpływów do budżetu? Co się stało, że rząd tak chętnie rezygnuje z tych pieniędzy? Propozycja rządu jest taka, żeby finanse publiczne już nigdy więcej nie domagały się tej kwoty 24 mld zł. A przecież w założeniu ustawy - i tak rząd to przedstawiał - te wszystkie przedsiębiorstwa po roku będą już wypłacalne. Skąd zatem tak łatwa rezygnacja z tych pieniędzy?</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#PosełRobertLuśnia">I pytanie do posła sprawozdawcy. Jak to jest, panie pośle, że abolicja podatkowa wszystkich oszustów, tych, którzy ukrywali podatki przed finansami publicznymi, przed skarbem państwa, obejmie dochody państwa z tytułu podatków VAT, a zgodnie z propozycją zgłoszoną przez jednego z posłów komisji, nie obejmie wpływów do ZUS? Jak to jest, że jedne pieniądze, jakby nie patrzeć - publiczne, są traktowane lepiej, a drugie gorzej? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pozwolę sobie dołączyć jeszcze moje własne pytanie do pani minister, może także pan poseł sprawozdawca zechciałby zająć stanowisko w tej sprawie. Moja wątpliwość dotyczy art. 19 ust. 3. Mówi on, że w przypadku uzasadnionych wątpliwości w zakresie celowości lub podstawy restrukturyzacji należności od przedsiębiorców objętych programem restrukturyzacji, organ restrukturyzacyjny, w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku, może zwrócić się do właściwego ministra o opinię. Po pierwsze, wątpliwość dotyczy tego, czy może zwrócić się, w jednej sytuacji będzie się zwracał, w innej nie. Czy nie jest to zbyt daleko idąca dowolność w postępowaniu? Po drugie, czy termin 20 dni jest właściwy? W prawie okrągłym terminem jest raczej 21, a nie 20 dni, bo to jest równe trzy tygodnie. Skąd te 20 dni? I wreszcie, ponieważ opinia jest niewiążąca - bo opinia zwykle jest niewiążąca, z samej definicji - czy nie dostrzega pani minister pewnej kuriozalnej sytuacji? Na przykład organ restrukturyzacyjny, jakiś urząd skarbowy będzie się zwracał do ministra finansów, ministra w końcu nadzorującego ten urząd, o opinię, minister finansów się natrudzi, zespół pracowników będzie musiał nad tym usiąść, i zostanie wydana opinia, której podległy temu ministrowi organ restrukturyzacyjny nie będzie musiał wziąć pod uwagę. Czy to jest rozsądne rozwiązanie? Troszkę jest to nieprzekonywające, więc bardzo bym prosił o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-63.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią minister o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pana marszałka, a właściwie odnosząc się do uwag pana marszałka do art. 19 ust. 3, chciałabym zwrócić uwagę, że w istocie przyjęto tu terminy bardzo krótkie, bardzo dyscyplinujące oraz zasadę, że organ restrukturyzacyjny może zwrócić się do właściwego ministra, jeśli ma wątpliwości co do skuteczności, co do możliwości wyjścia z kłopotów bieżących przez danego przedsiębiorcę na podstawie przede wszystkim programu restrukturyzacyjnego, ale opinia taka nie jest wiążąca. Przyznaję, że jest to konstrukcja, która zresztą nie jest ewenementem w naszym systemie prawa, kiedy opinia nie jest wiążąca dla zwracającego się o nią organu. I to nie tylko w systemie prawa podatkowego, ale także w innych ustawach przyjęliśmy taką konstrukcję po to, aby tego postępowania nadmiernie nie formalizować, by mogło ono sprawnie przebiegać, przy czym mając na uwadze odpowiedzialność organu, który wydaje decyzję. Przecież jest to organ, który podejmuje decyzję o wszczęciu postępowania restrukturyzacyjnego, bo to o taką decyzję chodzi, a nie o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego. Innymi słowy, jeżeli opinia właściwego ministra byłaby opinią niekorzystną, czyli ocena programu restrukturyzacji byłaby negatywna, to oczywiście organ może takiej decyzji nie wydać, gdyby jednak mimo owej opinii wydał taką decyzję, to ponosi za to pełną odpowiedzialność. Kontrola administracyjna organu restrukturyzacyjnego w każdym przypadku podlega kontroli w trybie nadzoru i tego typu decyzje na pewno będą przedmiotem takiej kontroli.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jeżeli chodzi o decyzje, to było także wcześniejsze pytanie... Spojrzę tylko, kto je zadał. Przepraszam, bo się zgubiłam.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, a te 20 dni, pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Przepraszam, pana posła Dolniaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A jeśli chodzi o te 20 dni? Skoro już pani odpowiada na moje pytania, prosiłbym o ustosunkowanie się do tej kwestii. Dlaczego 20 dni, a nie 21?</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Dlatego, że 21. dzień może przypadać np. na dzień wolny od pracy.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A nie, nie. To są przepisy Kodeksu cywilnego, które mówią o sposobie liczenia terminów. Wydaje się, że 21 dni to byłoby lepiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Nie, proszę państwa. Panie Marszałku! Przepraszam najmocniej, nie jest to konieczne. Oczywiście wymóg 21 dni... Jeśli jest taka wola i pan marszałek złoży...</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, nie, to nie ja.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Oczywiście rozpatrzymy i 21 dni, może być 21, natomiast 20 dni... Ustawodawca jest autonomiczny, może określić termin 20-dniowy, nie musi być to termin 21-dniowy, można równie dobrze powiedzieć, że nie musi być to termin 20-dniowy, lecz może być 14-dniowy. Też jest to często przyjmowane w różnych rozwiązaniach w systemie prawa. Przyjęliśmy, że 20-dniowy termin jest bardzo mobilizujący, bardzo zobowiązujący organ, który będzie występował o taką opinię, bo w tym czasie sam musi dokonać wstępnej oceny programu i akurat taka była decyzja. Uważam, że jeden dzień wiosny nie uczyni w sytuacji, kiedy po 20 dniach będą wątpliwości dotyczące programu restrukturyzacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani minister, przepraszam, muszę zaprotestować. Musi nas jednak obowiązywać pewna troska o poprawność legislacyjną. Nie można sobie tymi terminami szafować w dowolny sposób.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Nie, rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Trzymajmy się pewnych terminów przyjętych w prawie, w systemie prawa, w przeciwnym razie namnożymy najróżniejszych terminów; ale odpowiedziała pani, oczywiście, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Jeżeli będzie złożona poprawka, nie będę protestować przeciwko terminowi 21 dni.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Tak, ja złożę poprawkę, to już zastrzegam. Już składam.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Choć - raz jeszcze ośmielam się to powiedzieć - jest to decyzja ustawodawcy i wnioskodawcy dotycząca tej zmiany i oczywiście może być na użytek konkretnego postępowania podatkowego czy jakiegokolwiek innego administracyjnego przyjęty każdy termin zgodny z wolą Wysokiej Izby. Tyle, jeżeli chodzi o pytania pana marszałka.</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Orkisza, czy restrukturyzacją będą objęte opłaty ekologiczne, odpowiadam: nie. Opłaty ekologiczne, czyli opłaty za korzystnie ze środowiska naturalnego, które są pobierane na podstawie ustawy Prawo ochrony środowiska, nie są i nie będą objęte restrukturyzacją, nie są one bowiem wierzytelnościami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. A zatem wierzytelności te nie będą podlegały tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Dolniaka o kryterium rzetelny - nierzetelny odpowiadam, że to pani poseł Błochowiak zgłosiła takie kryterium. Nie występuje ono w ustawie, o której tu dyskutujemy, a zatem nie ma potrzeby oceniania przez organy restrukturyzacyjne w postępowaniu restrukturyzacyjnym, który podatnik jest rzetelny, a który jest nierzetelny. Przy czym samo pojęcie rzetelności jest oczywiście zdefiniowane, tu jest ono umownie używane, jest ono zdefiniowane w systemie prawa podatkowego, w ustawie Ordynacja podatkowa i mówi ono, że jest to taki stan, który jest zgodny ze stanem rzeczywistym. A zatem w takich sytuacjach mówimy o rzetelności jako pojęciu prawnym. Natomiast w ujęciu potocznym... nie potrafię zinterpretować słów pani poseł i wyjaśnić, co miała na myśli, mówiąc o rzetelnych i nierzetelnych podatnikach, bo - jeszcze raz podkreślam - takie kryterium do wydania decyzji na żadnym etapie postępowania nie występuje. Są natomiast określone w ustawie kryteria tak dla wydania decyzji o wszczęciu postępowania restrukturyzacyjnego, przepraszam, decyzji o warunkach restrukturyzacji, bo wszczęcie następuje z urzędu, jak i decyzji o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego, która to decyzja może mieć charakter dwojaki i nie musi oznaczać umorzenia należności publicznoprawnych, może oznaczać także odmowę takiego umorzenia, jeśli spełnione są warunki ściśle określone w art. 10. A do tych warunków należy brak zaległości podatkowych, nie tylko podatkowych, ale należności objętych restrukturyzacją i wniesienie opłaty restrukturyzacyjnej.</u>
<u xml:id="u-78.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Proszę Państwa! Chciałabym zwrócić uwagę na decyzję o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego. Mówiłam przecież, że ona nie pozwala na żadną dowolność organu podatkowego, bo organ musi sprawdzić, czy została wniesiona opłata i czy nie ma żadnych zaległości podatkowych. Tu nie ma uznania, albo są zaległości, albo ich nie ma. Kluczowe natomiast znaczenie dla całego postępowania ma decyzja dotycząca wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego, o której mowa w art. 19 ustawy.</u>
<u xml:id="u-78.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Jedonia, czy możliwość umorzenia zobowiązania publicznoprawnego jest uzależniona od spełnienia warunków, czy jest bezwarunkowa, odpowiedziałam przed chwilą przy okazji, panie pośle. Oczywiście, pozytywna decyzja o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego jest uzależniona od spełnienia dwóch kryteriów, o których mowa w art. 10 projektu ustawy, tj. od uiszczenia opłaty restrukturyzacyjnej i braku zaległości w dniu wydawania takiej decyzji. Są to dwa bezwzględnie obowiązujące warunki, nie może być tak, że nie ma do spełnienia żadnych warunków, aby wydano taką decyzję.</u>
<u xml:id="u-78.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Szaramy, czy rząd może jednoznacznie stwierdzić, że więcej takich restrukturyzacji nie będzie, odpowiadam, iż ten rząd w perspektywie swojego działania nie ma założenia, że za cztery lata odbędzie się kolejna tego typu restrukturyzacja. Oczywiście na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć: tak lub nie, bo nie jestem w stanie przewidzieć, jaki to będzie rząd i jaką będzie realizował politykę gospodarczą. Ten rząd, który przedstawia ten projekt ustawy, nie zamierza wprowadzać ustawy restrukturyzacyjnej o takim charakterze jak ta. Została natomiast skierowana i będzie czytana na tym posiedzeniu Sejmu ustawa o restrukturyzacji z pakietu restrukturyzacyjnego dla podmiotów, które zatrudniają powyżej tysiąca pracowników.</u>
<u xml:id="u-78.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Co w przypadku - właśnie tego pytania nie mogłam znaleźć - gdy decyzja jest korzystna dla przedsiębiorcy, ale niekorzystna dla państwa. Jeszcze raz odpowiadam, że każda decyzja administracyjna podlega kontroli w trybie nadzoru. Oczywiście gdyby się okazało, że decyzja... To znaczy z punktu widzenia realizacji celu tej ustawy decyzja korzystna dla przedsiębiorcy zasadniczo powinna być korzystna także dla państwa. Decyzja korzystna dla przedsiębiorcy to decyzja o umorzeniu jego zaległości podatkowych, celnych czy dotyczących rozliczeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, a także wpłat na niektóre fundusze celowe. Sytuacja, że decyzja korzystna dla przedsiębiorcy będzie decyzją niekorzystną dla państwa teoretycznie nie powinna więc zaistnieć.</u>
<u xml:id="u-78.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Luśni, jak i kto będzie określał kryteria wskazane w ustawie i decydujące o zakresie podmiotowym przedsiębiorców, którzy będą mogli być objęci restrukturyzacją, odpowiem, że oczywiście w granicach uznania administracyjnego - dziękuję panie marszałku za pomoc w tym zakresie i wskazanie, że to nie jest dowolność, tylko że mieści się to w granicy sformalizowanego uznania administracyjnego - będzie to określał organ restrukturyzacyjny.</u>
<u xml:id="u-78.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że uważam za nieusprawiedliwione zarzuty dotyczące, na przykład, organów podatkowych, że są one niekompetentne czy nieprzygotowane do oceny programów. Nie można wysnuć takiego ogólnego wniosku, dlatego że pracownicy tych organów - szczególnie organów kontroli - to biegli rewidenci, którzy znają się na finansach i potrafią czytać dokumenty. Nie jest tak, że oni nie potrafią zanalizować dokumentu finansowego czy dokumentów dotyczących programu ekonomicznego. Oczywiście nie powiem, że tacy są wszyscy, ale jest to sprawa organizacji pracy. Właśnie po to organizujemy intensywne szkolenia organów restrukturyzacyjnych, aby odpowiednio ustawić cały proces, żeby do tego postępowania zostali wyznaczeni ci, którzy potrafią sprostać wymogom tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-78.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Oczywiście a priori nie mogę założyć, tak jak sugerował pan poseł, że będą różnego rodzaju działania przedsiębiorców po to, żeby skorzystać z przywilejów tej ustawy, że możliwe będzie uzyskanie przez przedsiębiorcę efektu niekoniecznie korzystnego dla państwa. Nie bardzo będzie można prowadzić czy podejmować takie działania, ponieważ restrukturyzacją objęte są zadłużenia na określony czas, na określony dzień. Jeżeli w księgach podmiotu czy na urządzeniach ewidencyjnych są wykazane zaległości, na przykład na 30 czerwca 2002 r., to po ukazaniu się tej ustawy, nawet gdyby nastąpiła cesja wierzytelności na inny podmiot, one już nie będą na ten dzień. Jeżeli takie wierzytelności, na przykład nabyte w wyniku cesji, powstaną po 30 czerwca, to naturalnie nie będą objęte restrukturyzacją u swojego posiadacza.</u>
<u xml:id="u-78.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jeśli chodzi o sformułowanie czy stwierdzenie pana posła Luśni, czy prawdą jest, że braki w podatkach wynoszą 24 mld zł, odpowiem, że chodzi o podatki i parapodatki, czyli wyrażając się ściśle, o podatki i inne należności publicznoprawne. Jeśli chodzi o zaległości w podatkach i wpłatach z zysku, to wynosiły one na koniec I półrocza 13,7 mld zł. Przy czym już w swoim pierwszym wystąpieniu przy okazji pierwszego czytania podkreślałam, że są to wierzytelności praktycznie nieściągalne, które koncentrują się w pięciu branżach. Ponad 1/3 tych wierzytelności dotyczy pięciu branży, takich jak górnictwo węgla kamiennego, przemysł spirytusowy, PKP, przemysł lekki i hutnictwo. Są to wierzytelności, które są na papierze i nie dlatego są nieegzekwowane, że organy podatkowe są nieudolne, choć zapewne w całej kwocie wierzytelności są i takie, w przypadku których nie podjęto w odpowiednim czasie wystarczająco skutecznych działań, żeby je wyegzekwować. W większości przypadków są to jednak wierzytelności, które de facto są nieściągalne nie dlatego, że organy egzekucyjne nie potrafią czy nie chcą ich ściągnąć, czy zaniedbują działania, tylko dlatego, że bezwzględna egzekucja jest niemożliwa z powodu braku majątku albo ze względów społecznych. Wyobraźmy sobie bezwzględną egzekucję - niezależnie od politycznych konotacji takiego stanu, tylko z punktu widzenia ekonomicznego - u przedsiębiorcy, jeśli jest szansa naprawy jego sytuacji, który zatrudnia określoną liczbę osób. W wyniku działania organu podatkowego te osoby stracą pracę.</u>
<u xml:id="u-78.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Co prawda nie do mnie było kierowane to pytanie, ale przyznaję, że zaskoczyło mnie stwierdzenie pana posła Luśni, iż był wniosek poselski - nie uświadamiam go sobie, a w każdym razie nie został on zmaterializowany - żeby restrukturyzacją objąć tylko podatki, a nie obejmować ZUS, wpłat administrowanych przez ZUS. Być może jest to jakieś przeoczenie, ale w tekście sprawozdania komisji takiego rozwiązania nie ma. To byłoby na tyle. Dziękuję bardzo. Dziękuję państwu.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Głos zabierze jeszcze pan poseł sprawozdawca Stanisław Stec.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z tym, że pani minister szczegółowo ustosunkowała się do pytań będę mówił krótko.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#PosełStanisławStec">Odnośnie tego, kto zaskarży decyzję niekorzystną dla państwa, chcę powiedzieć, że myślę, iż organ restrukturyzacyjny będzie wydawał tę decyzję w interesie państwa i w interesie podmiotu gospodarczego. Nie może wydawać decyzji, które będą niekorzystne dla państwa, mimo że dotyczą umorzeń zobowiązań publicznoprawnych.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#PosełStanisławStec">Pan poseł Luśnia stwierdza, że występuje w tej ustawie abolicja podatkowa, a ograniczenia są tylko w przypadku zobowiązań ZUS, natomiast nie ma ich w przypadku zobowiązań podatkowych. Chciałem zwrócić uwagę na art. 6 ust. 4, który mówi, że nie podlegają restrukturyzacji zaległości podatkowe określone decyzją właściwego organu kontroli skarbowej oraz należności z tytułu składek na ZUS - to zostało uzupełnione w czasie obrad komisji - jeżeli powstały w wyniku czynności prawnych mających na celu obejście przepisów podatkowych. Dotyczy to więc zobowiązań podatkowych i zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Nie ma rozdzielności w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-80.3" who="#PosełStanisławStec">Panie marszałku, jeśli chodzi o art. 19, to ta sprawa była analizowana na posiedzeniu komisji. Uważam, że zapis mówiący o tym, aby opinia właściwego ministra nie była obligatoryjna może zostać, choć zdaję sobie sprawę z tego, że urząd, organ skarbowy, naczelnik urzędu skarbowego będzie się z tą opinią liczył, niemniej nie zawsze w postanowieniu, czyli w opinii, może być jednoznaczne określenie i po to, aby odpowiedzialność za decyzje spadała głównie na organ restrukturyzacyjny, ten zapis powinien pozostać. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Po tych odpowiedziach pozostaje pewna niejasność, zwłaszcza po odpowiedzi pani minister. Art. 6 ust. 3 mówi, że nie podlegają restrukturyzacji zaległości z tytułu składki na ubezpieczenie emerytalne, tak?</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Były wątpliwości dotyczące składek na ZUS, więc nie chciałbym, żeby słuchający tej debaty mieli wątpliwość, co obejmuje restrukturyzacja, a czego nie.</u>
<u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czyli zaległości z tytułu składki na ubezpieczenie emerytalne nie podlegają restrukturyzacji.</u>
<u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-81.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! To już są wszystkie wystąpienia w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-81.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Odpowiedzi na pytania padły, w związku z czym zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-81.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zostały zgłoszone liczne poprawki. Ja też informuję, że do art. 19 zgłosiłem stosowną poprawkę.</u>
<u xml:id="u-81.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W związku z tym, że zostały zgłoszone poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-81.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Brak sprzeciwu uznam za przyjęcie tej propozycji.</u>
<u xml:id="u-81.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-81.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A zatem projekt wraca jeszcze do Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-81.12" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Przed przejściem do następnego punktu poinformuję Wysoką Izbę, że właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-81.13" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprawozdanie to zostało doręczone w druku nr 831.</u>
<u xml:id="u-81.14" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Marszałek Sejmu na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-81.15" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proponuję, aby Sejm w tym punkcie wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-81.16" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że propozycja ta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-81.17" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-81.18" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ten punkt będzie rozpatrzony jako ostatni w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-81.19" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł (druki nr 338 i 693).</u>
<u xml:id="u-81.20" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, zawartym w druku nr 338.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Stosownie do złożonego wniosku marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 2 kwietnia 2002 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych do pierwszego czytania.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Do prac nad projektem ustawy prezydium Komisji Ustawodawczej wyznaczyło własnych przedstawicieli.</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Komisja Finansów Publicznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania w dniu 11 kwietnia 2002 r. skierowała projekt ustawy do podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, której to podkomisji miałam zaszczyt przewodniczyć.</u>
<u xml:id="u-82.4" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Podkomisja nadzwyczajna w sposób bardzo szczegółowy przeanalizowała zaproponowane rozwiązania prawne, które wnosił rząd. Podkomisja odbyła sześć posiedzeń - w dniach 17 i 24 kwietnia, 7 i 22 maja, 19 czerwca i 9 lipca 2002 r. - i przedstawiła Komisji Finansów Publicznych stosowne sprawozdanie w przedmiocie powyższego projektu.</u>
<u xml:id="u-82.5" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Komisja Finansów Publicznych w dniu 16 lipca 2002 r. zakończyła pracę nad omawianym projektem, przedkładając sprawozdanie, które jest zawarte w druku sejmowym nr 693.</u>
<u xml:id="u-82.6" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Wobec powyższych informacji może rodzić się pytanie, dlaczego projekt poddano tak wnikliwej analizie co do proponowanych rozwiązań prawnych, które regulują zagadnienia obrotu finansowego nazywanego popularnie praniem pieniędzy. Właśnie na to pytanie Wysoka Izba powinna uzyskać w powyższym sprawozdaniu szczegółową odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-82.7" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">W pracach podkomisji nadzwyczajnej, o której wcześniej wspomniałam, uczestniczyli zarówno przedstawiciele Ministerstwa Finansów z panem ministrem Jackiem Uczkiewiczem, generalnym inspektorem informacji finansowej, jak i przedstawiciele Związku Banków Polskich, Narodowego Banku Polskiego oraz przedstawiciel prokuratora generalnego. Wszelkie propozycje nowych uregulowań prawnych były bardzo szczegółowo omawiane i ostatecznie znalazły swoje odzwierciedlenie w przedłożonym sprawozdaniu podkomisji.</u>
<u xml:id="u-82.8" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z uzasadnieniem projektu, który przedłożył rząd, celem nowelizacji jest pilna potrzeba zwalczania procederu prania brudnych pieniędzy oraz doprecyzowanie i poprawienie istniejących przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł. Wnioskodawca zapowiadał jednocześnie, że w drugim kwartale 2003 r. nastąpi kolejna merytoryczna nowelizacja tej ustawy, która będzie uwzględniać najnowsze akty prawne Unii Europejskiej związane ze zwalczaniem międzynarodowego terroryzmu oraz praniem brudnych pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-82.9" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Powyższy projekt przewiduje rozszerzenie zakresu przedmiotowego ustawy poprzez włączenie do jego treści zagadnień związanych z przeciwdziałaniem finansowaniu terroryzmu, co uwzględniono w tytule ustawy oraz w art. 1, art. 3 pkt 1, zaś dla potrzeb własnych ustawy ustalono w art. 2 pkt 7 definicję aktu terrorystycznego, rozumianego - cytuję tutaj rozwiązanie ustawowe - jako „przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne, przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz przestępstwa określone w art. 134 i 136 Kodeksu karnego”. Jest to nowość, nowe rozwiązanie normatywne w polskim porządku prawnym.</u>
<u xml:id="u-82.10" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Projekt przewiduje również zmianę zakresu podmiotowego ustawy, tj. katalogu instytucji obowiązanych, określonych w art. 2 pkt 1. Tutaj projektodawca zrezygnował z nakładania obowiązku na niektóre podlegające aktualnie ustawie podmioty, takie jak powszechne towarzystwa emerytalne czy towarzystwa funduszy powierniczych, zalicza jednak do instytucji obowiązanych przedsiębiorców prowadzących domy aukcyjne, antykwariaty, lombardy, a także działalność w zakresie obrotu metalami i kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi czy też sprzedaży komisowej.</u>
<u xml:id="u-82.11" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Rząd jako projektodawca w uzgodnieniu z Komisją Finansów Publicznych proponuje również zmianę definicji kluczowego pojęcia ustawy, pojęcia transakcji. W myśl art. 1 pkt 3 lit. a, zmieniającego regulację zawartą w art. 2 pkt 2, w nowym uregulowaniu transakcje obejmują wpłaty i wypłaty w formie gotówkowej, bezgotówkowej, w tym także przelewy dokonywane pomiędzy rachunkami należącymi do tego samego posiadacza, z wyłączeniem przelewów na rachunki lokat terminowych, a także przelewy przychodzące z zagranicy, wymianę walut, przeniesienie wartości majątkowych oraz oddanie w komis lub pod zastaw takich wartości, zamianę wierzytelności na akcje lub udziały, zarówno wtedy gdy czynności te są dokonywane we własnym jak i w cudzym imieniu oraz na własny jak i cudzy rachunek.</u>
<u xml:id="u-82.12" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Wprowadzono ponadto w słowniczku do ustawy matki w art. 2 nowy zapis pkt. 5 zawierający definicję wstrzymania transakcji, dodano pkt 6 - tj. definicję blokady rachunku, dodano pkt 7 - definicję aktu terrorystycznego, o którym wcześniej wspominałam, dodano pkt 8 - definicję jednostki współpracującej.</u>
<u xml:id="u-82.13" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Zaproponowano zmianę dotychczasowego art. 4, określającego zadania generalnego inspektora informacji finansowej, poprzez dodanie nowego upoważnienia - uprawnienia do blokowania rachunku jako kompetencji alternatywnej w stosunku do wstrzymania transakcji. A nowe zaproponowane brzmienie w art. 6 reguluje precyzyjnie obowiązek zachowania tajemnicy o zebranych informacjach dotyczących transakcji finansowanych przez organy informacji finansowej i pracowników oraz inne osoby, które taką informację powzięły w toku dokonywanych czynności.</u>
<u xml:id="u-82.14" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Wnioskując o zmianę dokonano również zmian w rozdziale 3: Obowiązek rejestracji transakcji osób dokonujących transakcje. Zgodnie z proponowanym przez wnioskodawców brzmieniem w art. 8 ustawy matki z dniem 1 lipca 2004 r. podniesiony zostanie próg kwoty rejestrowanych transakcji z 10 tys. do 15 tys. euro.</u>
<u xml:id="u-82.15" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Z obowiązku rejestracji transakcji zwolnieni zostali przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Wprowadzono ponadto obowiązek informowania generalnego inspektora informacji finansowej przez instytucje obowiązane o rozpoczęciu działalności, wskazując, iż złożenie informacji o podjęciu działalności powinno nastąpić w terminie 30 dni od daty rozpoczęcia tejże działalności.</u>
<u xml:id="u-82.16" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">W toku prac podkomisji nadzwyczajnej wskazywano na potrzebę dokonania zmian w tytule rozdziału 4, gdzie proponuje się jego nowe brzmienie adekwatne do zapisów tegoż rozdziału: Zasady przekazywania informacji generalnemu inspektorowi informacji finansowej. Zmiany zapisów tego rozdziału zaproponowane przez projektodawcę wprowadzać będą nowe brzmienie w art. 11 ust. 1 i 3, 12, 15, a dla szczegółowości procedur przekazywania informacji dodano nowe zapisy objęte art. 13a ust. 3, art. 14, 15a i 15b.</u>
<u xml:id="u-82.17" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Idąc za nowymi regulacjami, wnioskodawca w tytule rozdziału 5 po wyrazach „procedura wstrzymania transakcji” dodał wyrazy „i blokady rachunku” oraz zaproponował zmiany regulacji art. 16 ust. 1 i dodanie art. 16a dotyczącego wskazania przez generalnego inspektora informacji finansowej podmiotów, które mogą być podejrzane, że mają związek z popełnieniem aktów terrorystycznych - ust. 1, a w ust. 2 zawarty jest obowiązek instytucji obowiązanej w sprawie przekazywania pełnych informacji o podmiocie podejrzanym.</u>
<u xml:id="u-82.18" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Zaproponowano również zmianę art. 18 ust. 1 i art. 19 w ust. 1 regulującą tryb działania prokuratora dotyczącą wstrzymania transakcji lub blokady rachunku na czas oznaczony nie dłuższy niż 3 miesiące, także poprzez dodanie nowych zapisów w art. art. 20a, 20b i 20c.</u>
<u xml:id="u-82.19" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Przechodząc do rozdziału 6: Kontrolowanie instytucji obowiązanych, rząd zaproponował zmiany w art. 24 i 25 wprowadzające zmienioną procedurę kontrolną, po pierwsze, upraszczając ją, po drugie, wskazując, jakie ustalenia winny być zapisane w protokole pokontrolnym, po trzecie, rozstrzygając o trybie odwoławczym w sprawie zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole pokontrolnym, wskazując iż generalny inspektor informacji finansowej jest organem odwoławczym. Wykreślono zaś dotychczasowy zapis art. 26.</u>
<u xml:id="u-82.20" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozostały jeszcze do omówienia proponowane zmiany w rozdziale 7 i w rozdziale 8. W rozdziale 7: Ochrona i udostępnianie zgromadzonych danych proponuje się zmiany zapisu w art. 31 i 32 oraz poprawki do art. 33 ust. 1 i ust. 2, skreśla się ust. 5, nadając mu nowe brzmienie oraz dodaje się ust. 7 regulujący obowiązek zachowania tajemnicy informacji w instytucjach obowiązanych.</u>
<u xml:id="u-82.21" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Nowe brzmienie rząd proponuje nadać również art. 34 ustawy, wskazując, że zabronione będzie ujawnianie nieuprawnionym, w tym także stronom transakcji lub posiadaczom rachunku, faktu poinformowania generalnego inspektora informacji finansowej o transakcjach, że wartości majątkowe mogą pochodzić z nielegalnych, nieujawnionych źródeł lub o rachunkach, co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mają one związek z popełnieniem aktów terrorystycznych.</u>
<u xml:id="u-82.22" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Proponuje się także zmianę art. 35 mówiącą o odpowiedzialności karnej podmiotów obowiązanych, które nie dopełniają obowiązku, po pierwsze, rejestracji transakcji lub przechowywania dokumentów w tym zakresie, identyfikacji klientów dokonujących transakcji - możemy się przekonać w trakcie pobytu w banku, że jest taki obowiązek zawiadamiania organu informacji finansowej o prowadzeniu rachunku, na którym przeprowadzane są operacje podejrzane - oraz nie dokonują wstrzymania transakcji podejrzanych. Zagrożenie określone jest karą pozbawienia wolności do 3 lat w przypadku winy umyślnej, zaś grzywną, gdy podmiot działa w tym zakresie nieumyślnie.</u>
<u xml:id="u-82.23" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Odpowiedzialność karną ponosić będą również według rozwiązań projektowanej ustawy osoby za niedopełnienie obowiązku realizacji ustawy w zakresie udzielania, przekazywania informacji lub dokumentów, zatajania danych dotyczących transakcji. Regulację w tym zakresie obejmuje projektowany nowy art. 36. Odpowiedzialność zagrożona w tym przypadku jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, odpowiedzialność karna za znaczną szkodę, za niedopełnienie sposobu procedur identyfikacji transakcji podejrzanych - również.</u>
<u xml:id="u-82.24" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Odpowiedzialność karna w postaci grzywny przewidziana jest również za udaremnianie lub utrudnianie przeprowadzania czynności kontrolnych w instytucjach obowiązanych lub niedopełnienie wewnętrznych procedur określanych tzw. normami ostrożnościowymi zapobiegających wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych z nielegalnych, nieujawnionych źródeł.</u>
<u xml:id="u-82.25" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">W projekcie nowelizacji ustawy proponuje się w art. 2, aby wprowadzić 30-dniowy termin dla nowych instytucji obowiązanych o poinformowaniu generalnego inspektora informacji finansowego prowadzonej działalności ze wskazaniem nazwy firmy, imienia, nazwiska, siedziby, adresu i numeru REGON. W art. 4 podany jest termin wejścia w życie nowelizacji przepisów ustawy, tj. 30 dni od dnia ogłoszenia, ze szczególnymi wyjątkami. Jeśli chodzi o określenie zmiany kwot transakcji, o czym wcześniej wspominałam, z 10 na 15 tys. euro, to uregulowanie takie przy przyjęciu ustawy weszłoby w życie 1 stycznia 2004 r. Nowy zapis art. 11 ust. 1 pkt 1 w ustawie matce wprowadzający przekazywanie informacji o transakcjach podejrzanych z wykorzystaniem elektronicznych nośników informacji wszedłby według propozycji wnioskodawcy z dniem 1 lipca 2004 r.</u>
<u xml:id="u-82.26" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Powyższe rozwiązania, o których mówiłam, zostały zaakceptowane i przyjęte przez Komisję Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-82.27" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Zgodnie z oświadczeniem przedstawiciela Komisji Europejskiej projekt nowelizacji ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-82.28" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako sprawozdawca komisji chcę poinformować panie i panów posłów, iż w pracach nad projektem do komisji wpłynęły od podkomisji nadzwyczajnej propozycje nowych uregulowań i wnioski w sprawie zmian dotyczących m.in. instytucji obowiązanej w zakresie nieznacznej modyfikacji podmiotu, w tym odnoszącej się do banków prowadzących działalność maklerską, definicji transakcji, zmodyfikowanej i przyjętej w trakcie prac komisji finansów, definicji blokady rachunku dozwalającej jednak na dysponowanie środkami przez instytucję obowiązaną przy braku możliwości korzystania z zablokowanych środków przez właścicieli i projektowanego zapisu art. 13 w ustawie matce mówiącego o udostępnianiu generalnemu inspektorowi informacji finansowych dotyczących transakcji objętych przepisami ustawy, ustalających m.in. kwalifikację prawną przestępstwa oraz niedopełnienia przekazywania informacji w sprawach określonych w art. 299 Kodeksu karnego, a także projektowanego zapisu art. 33. Podkomisja wskazywała na potrzebę nadzoru sądów w kwestii przekazywania informacji ministrowi do spraw wewnętrznych lub osobom przez niego upoważnionym, a także szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie w sprawach o przestępstwo określone w art. 299 Kodeksu karnego, lecz w sprawach o inne przestępstwa. Propozycje podkomisji z wyjątkiem definicji transakcji zostały odrzucone przez Komisję Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-82.29" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">Komisja Finansów Publicznych ustaliła, że z punktu widzenia legislacyjnego projekt nowelizacji ustawy nie budzi wątpliwości prawnych. Projekt jest zredagowany precyzyjnie, komunikatywnie.</u>
<u xml:id="u-82.30" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">W imieniu prezydium Komisji Finansów Publicznych chcę podziękować za dobrą, konstruktywną współpracę panu ministrowi Jackowi Uczkiewiczowi, pracownikom Ministerstwa Finansów oraz przedstawicielom Związku Banków Polskich i Narodowego Banku Polskiego, a także wszystkim posłom, którzy pracowali w podkomisji nadzwyczajnej.</u>
<u xml:id="u-82.31" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaSkowrońska">W sprawach, które wymagać będą złożenia informacji i udzielenia wyjaśnień co do przedmiotu pracy komisji finansów nad projektem nowelizacji ustawy, jestem do dyspozycji Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-82.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Finansów Publicznych propozycji poprawek.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikińskiego, który przedstawi oświadczenie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zacznę od przyłączenia się do podziękowań pani przewodniczącej Krystyny Skowrońskiej. Podziękować chciałbym również wszystkim pracownikom Biura Legislacyjnego i Kancelarii Sejmu, którzy przez wiele miesięcy pracowali z nami nad ustawą o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, popularnie zwaną ustawą o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#PosełMarekWikiński">Ustawa ta stworzyła podstawy systemu prawno-organizacyjnego służącego zapobieganiu wykorzystywaniu polskiego systemu finansowego do legalizacji środków pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, koordynacji działań z tym związanych oraz stworzeniu możliwości wczesnego wykrywania przestępstwa określonego w art. 299 Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-84.3" who="#PosełMarekWikiński">Podstawowym celem ustawy było powołanie generalnego inspektora informacji finansowej, którego głównym zadaniem jako organu administracji jest gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji finansowych w zakresie zapobiegania procederowi prania brudnych pieniędzy. Ponadroczny okres funkcjonowania instytucji generalnego inspektora i ponad 8-miesięczny okres obowiązywania ustawy wykazały, że przyjęte w niej rozwiązania nie gwarantują w pełni skutecznej walki z procederem prania pieniędzy zarówno w aspekcie prawno-organizacyjnym, jak i merytorycznym, a doświadczenia zdobyte w tym okresie, jak również zastrzeżenia i uwagi do obowiązujących przepisów zgłaszane przez instytucje obowiązane wskazywały na konieczność dokonania nowelizacji ustawy. Pani poseł Skowrońska to bardzo dokładnie i wnikliwie omówiła, więc nie będę powtarzał tego w swoim wystąpieniu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który mam zaszczyt reprezentować, lecz przejdę do jednej zaledwie poprawki, którą chciałbym zgłosić.</u>
<u xml:id="u-84.4" who="#PosełMarekWikiński">W zmianie 31. w art. 33 proponuję, aby ust. 1 otrzymał brzmienie: Generalny inspektor przekazuje, z zastrzeżeniem ust. 1a, posiadane informacje o transakcjach objętych przepisami ustawy na pisemny i uzasadniony wniosek: 1) ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub osób przez niego upoważnionych, 2) szefów Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Wojskowych Służb Informacyjnych lub osób przez nich upoważnionych w zakresie ich kompetencji ustawowych. Proponuję również, aby dodano ust. 1a w brzmieniu: Informacje, o których mowa w art. 8 ust. 1, generalny inspektor przekazuje na pisemny i uzasadniony wniosek: 1) ministra właściwego do spraw wewnętrznych, 2) szefów Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Wojskowych Służb Informacyjnych, za zgodą ministra sprawiedliwości. Konsekwencją przyjęcie tej poprawki byłaby zmiana numeracji dalszych zmian po zmianie 31.</u>
<u xml:id="u-84.5" who="#PosełMarekWikiński">Chciałbym krótko uzasadnić przedłożoną Wysokiej Izbie propozycję. Zapis zaproponowany w sprawozdaniu komisji, przedstawiony przez panią poseł, zobowiązuje generalnego inspektora informacji finansowej do przekazywania wymienionym w art. 33 ust. 1 osobom również informacji o transakcjach niepodejrzanych, które stanowią tajemnicę bankową, do których szefowie stosownych służb nie uzyskali dostępu na podstawie ustaw określających ich kompetencje. Niedawno Sejm zakończył prace nad takimi ustawami. Ust. 1a wprowadza konieczność uzyskania zgody ministra sprawiedliwości na udostępnienie tych informacji ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych i szefom Agencji Bezpieczeństwa Publicznego, Agencji Wywiadu i WSI, ale tylko im. Tylko oni mogliby wnosić o zgodę na udostępnienie informacji o transakcjach niepodejrzanych, których wartość przekracza 15 tys. euro i o których instytucje obowiązane muszą informować generalnego inspektora informacji finansowej. W ten sposób chciałbym osiągnąć kompromis, zachować równowagę pomiędzy wymogami efektywności ścigania przestępstw a wymogami zachowania tajemnicy bankowej w wypadku transakcji, które wprost nie są związane z przestępstwem prania pieniędzy lub finansowania działalności terrorystycznej. Propozycja, by wymagana była zgoda ministra sprawiedliwości, jest rozwiązaniem analogicznym jak obowiązujący przy np. instalowaniu osobom podsłuchu. Wtedy też jest wymagana zgoda ministra sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-84.6" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za uwagę. Składam przedłożoną poprawkę na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję za poprawkę.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Grażynę Paturalską występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#PosełGrażynaPaturalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platforma Obywatelska z wielką uwagą podszedł do rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, z wielką uwagą, mając w pamięci niedawne wydarzenia z 11 września w Nowym Jorku, a także znając liczne ujawnione powiązania grup terrorystycznych i sposoby finansowania ich działalności. Jak dowiodło śledztwo, działalność finansowa terrorystów w USA nie była obsługiwana przez banki, tylko przez instytucje parabankowe. Bardzo istotną rzeczą jest uświadomienie sobie, że terroryzm nie jest zjawiskiem występującym tylko w jednym czy w kilku państwach, że terroryzm to dobrze zorganizowane siatki przestępcze na całym świecie. Działalność terrorystyczną finansują różne organizacje i z różnych źródeł pochodzą fundusze, prawie zawsze ze źródeł nielegalnych lub nieujawnionych.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#PosełGrażynaPaturalska">Nielegalny obrót środkami pochodzącymi z nieznanego źródła to jednak nie tylko finansowanie terroryzmu. Z tego względu projekt ustawy, zwłaszcza w art. 2a pkt 1, rozszerza zakres pojęcia instytucji obowiązanej, obejmując nim organizacje i instytucje takie, jak: spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, domy aukcyjne, działalność kantorowa, gry losowe i inne. Doświadczenia innych krajów wskazują, że jedną z częściej stosowanych form prania brudnych pieniędzy jest zakup dzieł sztuki, biżuterii oraz nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#PosełGrażynaPaturalska">W myśl projektu ustawy instytucje obowiązane mają obowiązek udostępnienia generalnemu inspektorowi informacji finansowej oraz jego pracownikom dokumentów dotyczących transakcji, a także objętych tajemnicą bankową informacji o transakcjach o wartości obecnie 10 tys. euro, a w myśl projektu od lipca 2004 r. - 15 tys. euro. Zaletą w myśl tego projektu może być powiązanie naszego prawa i Urzędu Generalnego Inspektora Informacji Finansowej z innymi tego typu instytucjami w krajach Unii Europejskiej. Należy jednak ograniczyć łatwość dostępu do bądź co bądź tajemnicy bankowej, do której w myśl konstytucji prawo ma każdy prywatny obywatel i wszystkie instytucje i firmy.</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#PosełGrażynaPaturalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej jest takie, że należy zezwolić na pełen uzasadniony dostęp wszelkich instytucji upoważnionych do wglądu w związku z analizą zawartych transakcji. W pełni popieramy dążenie do ujawnienia wszelkich nielegalnych operacji finansowych, jednak każdy obywatel ma prawo do poczucia bezpieczeństwa własnego i swojej rodziny. Dlatego też należałoby w sposób szczególny zwrócić uwagę i przypomnieć o konieczności dochowania tajemnicy przez wszystkich pracowników, nie tylko banków, ale i instytucji upoważnionych do lustracji przeprowadzonych transakcji. Sprawdzanie legalności majątku jest absolutnie konieczne, jednak w przypadku „upublicznienia” poprzez niekontrolowany przepływ informacji do każdej potencjalnie zainteresowanej osoby nie może dla nikogo stanowić zagrożenia bezpieczeństwa. Dlatego też kary stosowane wobec pracowników mających dostęp do tajemnicy bankowej powinny być w naszej ocenie bardzo restrykcyjne i bardzo surowe.</u>
<u xml:id="u-87.4" who="#PosełGrażynaPaturalska">Klub Platformy Obywatelskiej uważa też, że zwiększenie wartości transakcji objętej szczególnym nadzorem z kwoty 10 tys. do 15 tys. euro od lipca 2004 r. wpłynie pozytywnie na obniżenie biurokracji, a ustawa nie straci przez to na swojej skuteczności. Chcielibyśmy jednak zwrócić uwagę w związku z proponowanym projektem ustawy na niemożliwość skutecznego reagowania generalnego inspektora informacji finansowej w przypadku konieczności wstrzymania transakcji zgłoszonej do wykonania w piątek po południu. Nie ma w tym przypadku możliwości, by informacja taka dotarła do inspektora przed wymaganym w myśl projektu ustawy upływem 24 godzin. Zdaniem naszym albo czas ten należałoby wydłużyć, albo znaleźć inne rozwiązania uniemożliwiające zawarcie nielegalnej transakcji. Ma to szczególne znaczenie przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, ponieważ później przepływ kapitału będzie jeszcze łatwiejszy.</u>
<u xml:id="u-87.5" who="#PosełGrażynaPaturalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Platformy Obywatelskiej poprze projekt rządowej ustawy, pod warunkiem jednak skierowania go ponownie do prac w komisji w celu jego uszczegółowienia. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-87.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko naszego klubu odnośnie do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub niejawnych źródeł. Projekt ustawy ma na celu nowelizację ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub niejawnych źródeł, w związku z koniecznością późniejszego zagwarantowania skuteczniejszej walki z procederem prania pieniędzy, uwzględnienia problematyki przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu oraz uwzględnienia zmian w ustawodawstwie, jakie nastąpiły po uchwaleniu ustawy. Ponadto celem projektowanych zmian jest uporządkowanie katalogu instytucji obowiązanych, ujednolicenie zasad przekazywania informacji przez określone w ustawie instytucje oraz zasad rejestracji transakcji.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#PosełJózefCepil">Zmianie ulegnie definicja transakcji. W jej wyniku w sposób jednoznaczny wskazano, że przepisom ustawy będą podlegać przelewy dokonywane przez określonego właściciela w ramach posiadanych przez niego różnych rachunków oraz wymiana walut. Doprecyzowano również pojęcie rachunku, uwzględniając rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowej. W celu zapewnienia skutecznej ochrony informacji, którymi dysponuje generalny inspektor, obowiązek ochrony takich informacji został nałożony na osoby wykonujące takie czynności na podstawie prawa cywilnego, np. umowy zlecenia, na rzecz jednostki, przy pomocy której generalny inspektor wykonuje swoje zadania. Proponuje się podniesienie z dniem 1 lipca 2004 r. progu kwotowego rejestrowanych transakcji z 10 tys. euro do 15 tys. euro. Jednocześnie rozszerzono obowiązek rejestracji o przelewy przychodzące z zagranicy. Podniesienie progu kwotowego nie wyłączy jednak spod przepisów ustawy transakcji dotyczących mniejszych kwot, gdyż w przypadku transakcji podejrzanych nie ma żadnego progu kwotowego.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#PosełJózefCepil">Projekt ustawy wprowadza możliwość wyboru odpowiedniego środka - wstrzymywania transakcji lub blokady rachunku - w przypadku uzyskania informacji o zleceniu przeprowadzenia transakcji podejrzanej. Ale do dokonania prawidłowej oceny sytuacji jest konieczne zgromadzenie wszelkich dostępnych informacji dotyczących transakcji i przeprowadzenie ich analizy oraz dokonanie rzetelnej oceny stanu faktycznego. Dlatego też został wydłużony z 12 do 24 godzin czas niezbędny dla generalnego inspektora, który od chwili potwierdzenia przyjęcia informacji o transakcji może przekazać instytucji obowiązanej pisemne żądanie jej wstrzymania lub blokady rachunku.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#PosełJózefCepil">Projekt nowelizacji przewiduje również zmianę przepisów karnych. Ma ona na celu przede wszystkim uwzględnienie rozszerzenia zakresu ustawy o nowe obowiązki nałożone na instytucje obowiązane. W nowelizacji zamieszczono także przepis uwzględniający obowiązek zachowania w tajemnicy informacji objętych przepisami ustawy przez pracowników instytucji obowiązanych oraz inne osoby mające dostęp do takich informacji.</u>
<u xml:id="u-89.4" who="#PosełJózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera nowelizację omawianej ustawy i wnosi o jej skierowanie do dalszych prac sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-89.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego środków materialnych pochodzących ze źródeł nielegalnych lub nieujawnionych. Nikt nie wątpi, że regulacje uniemożliwiające pranie brudnych pieniędzy mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu finansowego i ochrony porządku prawnego w Polsce. Po roku obowiązywania ustawy rząd zdecydował się na nowelizację tej ustawy uchwalonej w 2000 r. W uzasadnieniu projektu zmian brak jest jednak szczegółowej analizy dotychczasowego funkcjonowania ustawy, nie podano liczby spraw i wyroków według niej wydanych, nie przywołano też opinii i wniosków organów ścigania i uczestników obrotu finansowego. Uzasadnienie konieczności zmian ogranicza się do ogólnego stwierdzenia, że dotychczasowa ustawa nie gwarantuje skutecznej walki z procederem prania brudnych pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Można by się spodziewać, że w nowelizacji znajdą się przepisy pozwalające walczyć z nowymi rodzajami prania brudnych pieniędzy związanymi z postępem technologicznym i rozwojem elektronicznych sieci informatycznych. Tymczasem najważniejszą zmianą rzeczową jest uzupełnienie ustawy o zwalczanie wprowadzania do obrotu środków z działalności terrorystycznej. Zmiana ta polega przede wszystkim na mechanicznym dopisaniu do tytułu ustawy i innych przepisów hasła „oraz przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu”. Jedyna istotna regulacja w tym zakresie to dodanie do ustawy art. 16a, który mówi o przekazaniu instytucjom obowiązanym przez głównego inspektora informacji finansowej informacji o podmiotach, co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie o związek z popełnieniem aktów terrorystycznych. Główny inspektor informacji finansowej miałby te informacje przekazywać na podstawie posiadanych informacji, czyli będziemy mieli do czynienia z instytucją, która arbitralnie będzie określała poszczególne podmioty jako terrorystyczne. W praktyce może to doprowadzić do szykanowania i utrudniania działalności wielu organizacji politycznych, gdyż często nie można precyzyjnie rozgraniczyć radykalnej działalności politycznej i terroryzmu.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Pozytywnie należy ocenić wprowadzenie do ustawy zdefiniowanego pojęcia blokady rachunku. Jest to skuteczne i niezbędne narzędzie kontroli rynku finansowego.</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Kontrowersje dotyczą tych artykułów, które dają głównemu inspektorowi informacji finansowej uprawnienia do żądania informacji na temat transakcji od jednostek obowiązanych. Nowy art. 13a ustawy zobowiązuje instytucje obowiązane do przekazywania z własnej inicjatywy, nieodpłatnie, informacji o transakcjach objętych przepisami ustawy. Dotyczy to danych o stronach transakcji, zawartości dokumentów, sald i obrotów. Z kolei art. 32 upoważnia głównego inspektora informacji finansowej do przekazywania takich informacji sądom i prokuratorom na potrzeby postępowania karnego. Co więcej, główny inspektor może udostępniać na żądanie prokuratora również informacje chronione prawem, w tym tajemnicą bankową lub ubezpieczeniową, także w postępowaniu sprawdzającym. Art. 33 ustawy upoważnia głównego inspektora do przekazywania, na wniosek lub z własnej inicjatywy, informacji o transakcjach objętych przepisami ustawy szeregowi podmiotów, od ministra spraw wewnętrznych poprzez szefów służb specjalnych, Najwyższej Izby Kontroli, aż do organów podatkowych, celnych, kontroli skarbowej, nadzoru bankowego.</u>
<u xml:id="u-91.4" who="#PosełKrzysztofJurgiel">W trakcie dyskusji w komisjach podnoszono, że uprawnienia głównego inspektora informacji finansowej i obowiązki jednostek obowiązanych stanowią nadmierną ingerencję w sferę prywatności obywateli, którzy mają prawo do tego, aby wielkość ich majątku i wysokość zarobków pozostawały tylko do ich wiadomości. Oczywiście chodzi tu tylko o uczciwie zarabiających obywateli, ale ta ocena będzie przedmiotem arbitralnej decyzji głównego inspektora informacji finansowej. Należy przypomnieć, że transakcja będąca przedmiotem ustawy to każda transakcja o wartości powyżej 15 tys. euro. Obywatele, którzy złożą w banku uczciwie zarobione 16 tys. euro - a na pewno tacy się zdarzają - ryzykują, że informacja o tym znajdzie się w dyspozycji szeregu instytucji. Sposób, w jaki ona zostanie wykorzystana, to kwestia zaufania do działań polskich urzędników. Bank lub fundusz inwestycyjny mają interes w tym, aby dbać o prawa swoich klientów, natomiast urzędnicy - jak chyba w świetle praktyki można założyć - mogą być często podatni na korupcję i naciski polityczne. Informacje o wysokim stanie kont konkretnych osób mają wymierną wielką wartość na przestępczym i politycznym rynku.</u>
<u xml:id="u-91.5" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Wątpliwości co do tych przepisów mają również charakter techniczny. Jak w trakcie prac nad ustawą stwierdzili przedstawiciele instytucji bankowych, zbieranych i przekazywanych będzie bardzo wiele informacji, których tylko niewielki odsetek będzie miał znaczenie dla ustawy lub postępowań karnych, podatkowych, celnych i innych. Problem selekcji tych informacji może doprowadzić do blokady informatycznej odpowiednich instytucji.</u>
<u xml:id="u-91.6" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Z prawnego punktu widzenia trzeba zaznaczyć też, że rzecznik praw obywatelskich interweniował już w sprawie poprzednich przepisów ustawy regulujących pozyskiwanie i obrót informacjami o transakcjach, określając je jako niekonstytucyjne. Podobne zastrzeżenia zostały postawione wobec odpowiednich przepisów obecnej nowelizacji. Chciałbym poznać stanowisko rządu w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-91.7" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Klub Prawo i Sprawiedliwość uważa, że dla ujawnienia rzeczywistych działań przestępczych można ponieść pewne koszty w zakresie praw obywatelskich, byle były one określone i nienadmierne i rokowały sukcesy na polu zwalczania przestępczości. Dlatego też przedstawiamy powyższe wątpliwości rządowi pod rozwagę wraz z apelem o uważne monitorowanie działań instytucji publicznych w zakresie pozyskiwania informacji o transakcjach podlegających ustawie i obrotu tymi informacjami. Od nich będzie zależeć, czy nowe narzędzia będą rzetelnie wykorzystywane do zwalczania przestępczości czy do nacisków, wyłudzeń i szantażu.</u>
<u xml:id="u-91.8" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Należy również wymienić te z postulatów specjalistów zajmujących się problematyką prania brudnych pieniędzy, które nie zostały zrealizowane w nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-91.9" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Po pierwsze, ustalenie odpowiednich kwalifikacji lub stażu dla pracowników jednostek wywiadu finansowego. Zakres problematyki jest tak skomplikowany, że wymaga wiadomości z dziedzin prawa i praktyki finansowej, nowoczesnych technik informatycznych i kryminalistyki w odniesieniu do przestępczości zorganizowanej. Duże jest również na tym polu zagrożenie korupcją.</u>
<u xml:id="u-91.10" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Po drugie, tak w ustawie, jak i w jej nowelizacji brak jest uregulowań dotyczących składania zleceń na dokonanie transakcji na giełdzie. W przypadku takich czynności wstrzymanie zlecenia na 24 godziny może powodować ogromne straty finansowe i rodzić zobowiązania odszkodowawcze obciążające skarb państwa. Prawnicy zajmujący się problematyką prania brudnych pieniędzy podkreślają też konieczność włączenia sądów powszechnych w proces zapobiegania podejrzanym transakcjom i ich rejestracji. Ze zmian postulowanych w literaturze prawniczej ustawodawca zdecydował się uwzględnić jedną: zmienił w części karnej ustawy określenie „istotnej szkody” na pojęcie „znacznej szkody”, co prowadzi do doprecyzowania przepisu i ujednolicenia jej treści z normami Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-91.11" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Zdaniem klubu Prawa i Sprawiedliwości zwalczanie przestępczości, w tym również finansowej, jest jednym z podstawowych zadań polskiego rządu i państwa. Zawsze podkreślamy, że do realizacji tego celu potrzebne są zdecydowane i skuteczne działania. Naszym zdaniem nowelizacja ustawy w istotny sposób zwiększa skuteczność przepisów przeciw praniu brudnych pieniędzy i dlatego nasz klub będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-91.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Świętochowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Omawiana nowelizacja jest przykładem nie dość wnikliwej analizy omawianego obszaru w momencie tworzenia ustawy pierwotnej, ale też - chcę podkreślić w tym miejscu - w zmieniającej się rzeczywistości, zarówno w funkcjonowaniu instytucji finansowej, bankowości, jak i szczególnie szybko zmieniającej się rzeczywistości politycznej. Sytuacja w obrocie środkami finansowymi i ich przekazywaniu jest jednoznacznym dowodem globalizacji świata i nieodwracalności tego procesu. Wiążą się z tym również inwestycje spekulacyjne, szczególnie istotne czy zauważalne w okresie swobody przepływu kapitału - a w tym kierunku zmierza nasza gospodarka i gospodarka światowa.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Przypomnę, że ustawa pierwotna o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł została przyjęta przez Sejm III kadencji w dniu 16 listopada 2000 r., a więc nie tak dawno temu, ale w tym okresie było również wydarzenie z 11 września w Nowym Jorku i dlatego tytuł ustawy został poszerzony o wyrazy „oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu”.</u>
<u xml:id="u-93.3" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Podstawowym, generalnym celem ustawy pierwotnej było stworzenie podstaw systemu prawno-organizacyjnego służącego zapobieganiu wykorzystaniu polskiego systemu finansowego do legalizacji prania brudnych pieniędzy. Celem nowelizacji jest pilna potrzeba zwiększenia efektywności zwalczania procederu legalizacji wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, a także przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu przez rozbudowanie, doprecyzowanie i poprawienie istniejących przepisów.</u>
<u xml:id="u-93.4" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Proponowane zmiany omówiła pani poseł sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych, dlatego podkreślę tylko, że nowelizacja zapewnia większą przejrzystość ustawy, uwzględnia również niektóre zmiany w ustawodawstwie, jakie zostały dokonane po uchwaleniu ustawy, podnosi próg kwotowy rejestrowanych transakcji z 10 do 15 tys. euro, rozszerza zakres przedmiotowy oraz przewiduje zmianę przepisów karnych. Szkoda, że nowelizacja nie uwzględnia najnowszych aktów prawnych Unii Europejskiej związanych ze zwalczaniem międzynarodowego terroryzmu oraz dyrektyw o ochronie przed wykorzystaniem systemu finansowego do prania brudnych pieniędzy i będzie konieczna w krótkim czasie kolejna nowelizacja.</u>
<u xml:id="u-93.5" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że obszar objęty omawianą regulacją jest bardzo trudnym obszarem, nakłada na podmioty uczestniczące w przepływie środków znaczące obowiązki, łącznie z przestrzeganiem zasady prywatności osób fizycznych. Nie może jednak ta ustawa doprowadzić do paraliżu instytucji obowiązanych do jej przestrzegania. Przepływ środków jest nierozłącznym elementem działalności gospodarczej, a więc i rozwoju kraju, i nie może być barierą tego rozwoju.</u>
<u xml:id="u-93.6" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Polskie Stronnictwo Ludowe ma pełne przekonanie o konieczności wprowadzenia omawianej nowelizacji dla bezpieczeństwa finansowego kraju, a w konsekwencji bezpieczeństwa nas wszystkich, i dlatego popiera omawianą ustawę. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-93.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy przyjmuje rządową propozycję nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł jako działanie spełniające oczekiwania w zakresie uszczelniania obrotu finansowego, przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Uważamy zgodnie z intencją ustawodawcy wyrażoną w uzasadnieniu, że ta nowelizacja jest potrzebna i dokonywana w sposób właściwy. Natomiast muszę zauważyć - podobnie jak mój przedmówca - że nie do końca jesteśmy w stanie zrozumieć, dlaczego ustawodawca, wnosząc tę nowelizację, od razu stwierdza, że będzie konieczna kolejna nowelizacja po to, by dostosować prawo do już obowiązujących, znanych dyrektyw Unii Europejskiej i innych aktów prawnych, które zostały przyjęte przez kraje demokratyczne po akcie terroru 11 września. Wydaje się, że można było w tym właśnie jednym projekcie uwzględnić również tamte kwestie i dokonać kompleksowej nowelizacji. Niemniej nie podważa to wartości tego przedłożenia w sposób generalny, ponieważ zapobieganie praniu brudnych pieniędzy jest jedną z elementarnych kwestii dla obrotu gospodarczego, a także dla bezpieczeństwa państwa. Wiadomo przecież, że pieniądze pochodzące z nielegalnych źródeł bardzo często są też wykorzystywane do nielegalnych celów, a więc jeżeli zapobiegniemy wprowadzaniu tych pieniędzy do legalnego obrotu, to de facto przyczynimy się do bezpieczeństwa finansowego państwa. Jeżeli zaś chodzi o kwestie finansowania terroryzmu poprzez różnego rodzaju nielegalne transakcje finansowe, to myślę, że nikogo o słuszności zapobiegania takim zjawiskom przekonywać nie trzeba. Tak więc Unia Pracy popiera projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, nie będzie przedkładać żadnych poprawek i będzie głosować za przyjęciem tej nowelizacji. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jacka Uczkiewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niech mi będzie wolno również wypowiedzieć kilka słów w tej debacie. Po pierwsze, chciałbym serdecznie podziękować paniom i panom posłom za pracę, za rzetelne i spójne podejście do problemu, jakim jest walka z praniem pieniędzy; to podejście dało się zauważyć w trakcie prac podkomisji i dzisiejszej debaty. Jest to bardzo budujące. Przedmiot ustawy wskazuje, że właśnie te kwestie powinny nas łączyć, czyli troska o bezpieczeństwo państwa, a niewątpliwie bezpieczeństwo finansowe jest coraz ważniejszym elementem bezpieczeństwa państwa. Dlatego całą pracę nad nowelizacją tej ustawy, której celem przecież jest jej udoskonalenie, a więc także zwiększenie skuteczności państwa jako całości w walce z przestępczością, oceniam - o czym mówię z dużą satysfakcją - bardzo wysoko. Dziękuję podkomisjom i komisjom, dziękuję pani poseł sprawozdawcy, która wykazała w tym przypadku niezwykle dużo zaangażowania i wiedzy.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chciałbym również odnieść się do ważniejszych kwestii poruszonych przez panie i panów posłów w czasie dzisiejszej debaty, a więc po pierwsze, jeśli można w kolejności, art. 33 dotyczący przekazywania informacji.</u>
<u xml:id="u-97.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Priorytetem rządu jest walka z przestępczością. Nie ulega wątpliwości, że ten instrument, którym jest analiza przepływu środków finansowych, jest stosunkowo nowym instrumentem, ale czas pokazuje, że bardzo ważnym i skutecznym, jeśli chodzi o zwalczanie przestępczości na całym świecie, uznanym przez wszystkie państwa. Dlatego też nie można już dzisiaj mówić o walce z przestępczością w ogóle, nie mówiąc o analizie przepływu pieniędzy, analizie dokonywanych transakcji, badaniu ich pod kątem legalności pochodzenia środków itd. W związku z tym rząd przedłożył takie rozwiązania, które umożliwiają maksymalną harmonizację działania wszystkich służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na to, na co już kiedyś z tej trybuny zwracałem uwagę, że w przypadku walki z praniem pieniędzy sprawa przedstawia się troszkę szerzej, a nawet ciekawiej. Otóż w tym przypadku - choć mamy do czynienia z instytucjami typu prokuratura, sądy, policja, agencje, generalny inspektor - skuteczność tego działania zależy od zaangażowania tysięcy, a może dziesiątek tysięcy urzędników - i w administracji, i w bankach, i w instytucjach finansowych - i rzetelnego wykonywania przez nich obowiązków. Jest to więc moim zdaniem dobry sposób na mobilizowanie społeczeństwa, państwa jako całości w walce przeciwko przestępczości. Tak więc ten art. 33 ma za zadanie maksymalnie ułatwiać kooperację, współpracę instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo poprzez wymianę informacji. Konstrukcja art. 33 sprawia, że nie można go czytać w oderwaniu od całości ustawy, trzeba go czytać wraz z art. 30 i innymi; ustawa czyni bowiem generalnego inspektora jakby powiernikiem informacji objętych tajemnicą bankową i innymi tajemnicami; zgodnie z art. 30 generalny inspektor ma obowiązek chronić tajemnice określone w innych ustawach. Dlatego też przedłożony projekt, przedłożoną regulację uznajemy za spójną i prawidłową. Prawdę powiedziawszy, po zapoznaniu się z poprawką zaproponowaną przez pana posła Wikińskiego, trudno w tym przypadku odmówić elementów racjonalności, zwłaszcza że nie dotyczy ona, jak się zorientowałem, tych informacji, które będą związane wprost z podejrzeniem o to, że są one elementem jakiegoś procederu przestępczego, tylko dotyczy tych milionów informacji, które miesięcznie będą wpływały do generalnego inspektora po 1 lipca 2004 r., zwykłych, niepodejrzanych. Chodzi o sposób obchodzenia się z tą bardzo wrażliwą, sensytywną bazą danych. Chciałbym powiedzieć, że mam w pełni świadomość wagi i znaczenia tej bazy danych dla poczucia bezpieczeństwa obywateli, dla bezpieczeństwa systemu finansowego. Wydaje mi się, że z tego punktu widzenia warto się jeszcze nad tą poprawką pochylić, aczkolwiek - powtarzam raz jeszcze - przedłożone rozwiązanie przez podkomisję w sprawozdaniu uważamy za poprawne.</u>
<u xml:id="u-97.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o inne ważniejsze problemy podniesione przez panie i panów posłów, jak np. niekontrolowany przepływ informacji, to takie niebezpieczeństwo oczywiście istnieje teoretycznie zawsze w każdej instytucji. Chciałbym powiedzieć, że przywiązujemy najwyższą wagę do hermetyzacji pracy instytucji, którą kieruję. Jeżeli państwo zauważyli, z naszej strony nie są kierowane żadne szczegółowe informacje dotyczące takiego lub innego konkretnego postępowania. Są to co najwyżej tylko agregaty informacji, ale żadnych szczegółów, ponieważ tego zabrania ustawa; i pod tym kątem pracownicy są dokładnie szkoleni, na to uwrażliwiani. Chcę powiedzieć, że zespół głównie młodych pracowników jest bardzo związany i motywowany do wykonywania swoich obowiązków, i mam satysfakcję z tego, że żadnych tego typu przecieków informacji nie było.</u>
<u xml:id="u-97.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o kwestię przesunięcia z 10 na 15 tys. euro. Dziękuję za dostrzeżenie tego faktu, że istoty ustawy to nie zmienia. Natomiast rzeczywiście odciąży nieco, zwłaszcza w tym bardzo ważnym momencie wdrażania systemu informatycznego, nieco służby generalnego inspektora, ponieważ zmniejszy liczbę tych informacji; zostało to nazwane zmniejszeniem biurokracji, ale według mnie chodzi tu o stworzenie najlepszych warunków do wdrożenia systemu, przy zachowaniu oczywiście norm Unii Europejskiej. Ale jeśli można wyrazić pewną opinię, spodziewam się, już są tego pewne pierwsze symptomy, że w najbliższych latach tendencja będzie niejako odwrotna: w miarę rozwoju technik informatycznych i opanowywania narzędzi informatycznych ten poziom będzie obniżany.</u>
<u xml:id="u-97.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Kwestia, że w piątek po południu nie ma możliwości, jeśli chodzi o działania generalnego inspektora. Otóż chciałbym sprostować, że nawet dzisiaj, w obecnym stanie prawnym, takie działania jesteśmy w stanie podejmować. Oczywiście są one utrudnione, stąd te 24 godziny, natomiast nie jest tak, że w piątek po południu generalny inspektor jest nieaktywny i nie może działać. Działa i chcę powiedzieć, że mieliśmy kilka takich przypadków, nawet z wstrzymaniem transakcji, które były sygnalizowane przez banki, w piątek w godzinach południowych; dyżury oczywiście u nas są, tak jak funkcjonują instytucje finansowe, więc zagrożeń z tego tytułu po stronie generalnego inspektora nie ma.</u>
<u xml:id="u-97.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Pan poseł Jurgiel podniósł natomiast bardzo istotne kwestie, że brakuje informacji szczegółowej o wynikach, efektach ścigania, o wyrokach. Ale chcę powiedzieć, że jest to skutkiem wcześniejszej decyzji parlamentu przy uchwalaniu ustawy matki, która ustaliła pozycję generalnego inspektora tylko w stosunku do prokuratur. Natomiast my już nie jesteśmy stroną w postępowaniu sądowym i sądy nie są obowiązane dostarczać nam informacji o wynikach postępowań, o swoich rozstrzygnięciach z tytułu art. 299 Kodeksu karnego, chociaż oczywiście będziemy się starali zdobywać takie informacje. Chcę jednak powiedzieć, że tam, gdzie ustawa to dopuszcza, a nawet nakazuje prokuraturze przekazywanie generalnemu inspektorowi wszelkich informacji o działaniach podejmowanych przeciwko wprowadzaniu do obrotu środków nielegalnych, mamy sytuację bardzo dobrą i pełną informację. Natomiast jeśli chodzi o skazania, o wyroki, liczę, że tu dopiero sprawy są w toku, na tym etapie postępowań prokuratorskich, myślę, że i tego się doczekamy i będziemy mieli więcej informacji.</u>
<u xml:id="u-97.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Nie mogę się zgodzić absolutnie z opinią pana posła, że w ustawie wprowadzono w sposób mechaniczny sprawę terroryzmu, niejako to doklejono. Otóż jest wręcz przeciwnie. Jednym z głównych problemów do rozwiązania, jaki pojawił się przed nami, była właśnie sprawa terroryzmu. W naszym systemie prawnym nie ma bowiem definicji terroryzmu. Mało tego; doktryna polskiego prawa nawet skłaniała się czy skłania w takim kierunku, żeby niejako stawiać znak zapytania nad kwestią potrzeby doprecyzowania tego pojęcia. W związku z tym wywołaliśmy ten problem wobec konieczności stosowania przez rząd rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ. Wywołało to, muszę powiedzieć, bardzo ożywioną debatę, dyskusję w środowisku prawniczym, również między nami a ministrem sprawiedliwości, i to, co zostało zawarte w projekcie naszej ustawy, mogę nazwać pionierskim rozwiązaniem w naszym systemie prawnym. Nie jest to nic, co zostałoby mechanicznie doklejone. Jest to twórcze podejście do kwestii rozwiązywania zagadnień walki z terroryzmem w naszym systemie prawnym. Czy jest idealne? Nie, na pewno będzie to wymagało dalszego doskonalenia naszego systemu prawnego, ale uważam, że na potrzeby ścigania finansowania, finansowego wspierania terroryzmu, na potrzeby tej ustawy, jest to nasze duże osiągnięcie merytoryczne. I absolutnie nie zgadzam się z opinią wyrażoną przez pana posła, że jest to niejako mechanicznie przyklejone.</u>
<u xml:id="u-97.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o stanowisko rządu do stanowiska rzecznika praw obywatelskich, to jeśli pan poseł pozwoli, udzielę odpowiedzi na piśmie po zapoznaniu się z tym stanowiskiem rzecznika praw obywatelskich, ponieważ takiego jeszcze nie poznałem.</u>
<u xml:id="u-97.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Kwestia zagrożenia korupcją, wstrzymywania transakcji na giełdach. No, mamy prawo przypuszczać, że również giełdy mogą być wykorzystywane do legalizowania środków finansowych. Natomiast jeśli chodzi o zagrożenie korupcją, to rozumiem - mówię o zagrożeniu korupcją w środowisku pracowników, bo w takim kontekście to zostało podane - że są to rozważania czysto hipotetyczne i teoretyczne.</u>
<u xml:id="u-97.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Pan poseł Świętochowski i pan poseł Lisak podnieśli problem zgodności z prawem unijnym. Tak, to prawda, ten projekt nie jest w pełni zgodny z najnowszymi unormowaniami, chociaż znaczną część tych najnowszych unormowań przyjmuje. W pełni nie jest jednak zgodny i prawdopodobnie rzeczywiście będzie potrzebna nowelizacja. Ale czego to dotyczy? Otóż dotyczy to rozszerzenia katalogu instytucji obowiązanych. W grudniowej dyrektywie z zeszłego roku ten katalog rozszerza się, wskazuje się tam nie tylko na notariuszy, ale również, jak to się określa, na innych profesjonalistów prawnych, czyli, mówiąc krótko, adwokatów i doradców. Poza Wielką Brytanią, gdzie taki system istnieje od dawna, na kontynencie, jeśli można tak powiedzieć, praktyki takiej nie ma; to po pierwsze. A po drugie, o ile mi wiadomo, ten zapis budzi w Europie bardzo wiele kontrowersji. Państwa Unii Europejskiej mają czas na implementację tej dyrektywy do połowy przyszłego roku. W związku z tym uznaliśmy, że tutaj nie ma potrzeby, żebyśmy wychodzili przed orkiestrę; najpierw zobaczmy, jak państwa Unii Europejskiej poradzą sobie z tym bardzo trudnym problemem. Bo to jest zagadnienie, jak adwokat uczestniczący w jakiejś operacji czy doradca może czy powinien współpracować z jednostką wywiadu finansowego.</u>
<u xml:id="u-97.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Dlatego też w tym zakresie rzeczywiście powiedzieliśmy, że jeszcze nie spełniamy tych wymogów dyrektywy. Ale po pierwsze, jeszcze nie musimy, po drugie, jest to bardzo trudny problem również dla krajów członkowskich i poczekajmy, w jaki sposób ta dyskusja się potoczy. Po trzecie wreszcie, chcę zwrócić uwagę na to, że Unia Europejska przywiązuje ogromną wagę do problemu organizowania się państw przeciwko praniu brudnych pieniędzy. Ponieważ jest to proceder międzynarodowy i tutaj z oczywistych powodów nie będę tego rozwijał, chcę powiedzieć, że jeśli chodzi o nacisk na to, w jaki sposób te sprawy rozwiązujemy, ogląd tych spraw, jesteśmy tutaj, mówiąc krótko, monitorowani w sposób stały. Te monitoringi nie wskazują na żadne poważniejsze uchybienia; jedno, które dotyczyło terminu, korzystając z tej noweli właśnie zlikwidowaliśmy i w ten sposób sprawa naszego stanu prawnego nie budzi żadnych zastrzeżeń, co, uważam, jest dużym osiągnięciem rządu i parlamentu.</u>
<u xml:id="u-97.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Dziękuję bardzo raz jeszcze paniom i panom posłom za tak merytoryczne i służące podnoszeniu skuteczności walki z praniem pieniędzy podejście do doskonalenia przedłożonego przez rząd projektu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Krystynę Skowrońską.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dziękuję na wstępie, że w sposób bardzo rzeczowy pan minister odniósł się na dzisiejszym posiedzeniu Wysokiej Izby nawet do poprawki, do zmiany art. 33, mówiąc o elementach racjonalności. I mam nadzieję, że prace prowadzone nad tą poprawką w komisji pozwolą nam w sposób szybki i z konsensusem zawrzeć porozumienie, aby to rozwiązanie prawne było pod szczególną ochroną ministra sprawiedliwości w zakresie ujawniania informacji. Na pozostałe pytania czy uwagi zawarte w wystąpieniach posłów pan minister szczegółowo odpowiedział. Jestem wdzięczna za wyjaśnienie Wysokiej Izbie również uwag w sprawach procedury, które podnosił pan poseł Jurgiel. Jest to dla nas duża gwarancja tego, że przepisy w sposób prawidłowy będą przestrzegane po ich uchwaleniu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-100.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-100.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej (druki nr 698 i 767).</u>
<u xml:id="u-100.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Piosika.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt i przyjemność w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawić stanowisko do projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej (druk nr 698).</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">Wysoki Sejmie! Uchwalona w dniu 20 sierpnia 1997 r. nowelizacja ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych w części dotyczącej dowodów osobistych wprowadziła nowe regulacje prawne umożliwiające wydawanie nowych dowodów osobistych. Ustawa ta miała wejść w życie od 1 stycznia 1999 r., a w art. 2 wskazanej ustawy określono termin ważności dowodów osobistych wydanych przed dniem wejścia w życie znowelizowanej ustawy do dnia 31 grudnia 2005 r.</u>
<u xml:id="u-101.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">Wprowadzając nowe dowody osobiste, ustawodawca nie przewidział regulacji, które obligowałyby obywateli legitymujących się książeczkowymi dowodami osobistymi do ich rytmicznej wymiany. Zaproponowana nowelizacja art. 2 ustawy obliguje wnioskodawców do wymiany posiadanych książeczkowych dowodów osobistych w poszczególnych latach począwszy od roku 2003, tak aby do 31 grudnia 2007 r. wszystkie dowody zostały wymienione. Wprowadza się obowiązek wymiany dowodów osobistych według następującego harmonogramu:</u>
<u xml:id="u-101.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">- od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2003 r. - wydanych w latach 1962–1972,</u>
<u xml:id="u-101.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">- od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. - wydanych w latach 1973–1980,</u>
<u xml:id="u-101.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">- od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. - wydanych w latach 1981–1991,</u>
<u xml:id="u-101.6" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">- od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. - wydanych w latach 1992–1995,</u>
<u xml:id="u-101.7" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">- od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. - wydanych w latach 1996–2000.</u>
<u xml:id="u-101.8" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">Wprowadzając ustawowy obowiązek wymiany książeczkowych dowodów osobistych, należy w latach 2003–2007 zabezpieczyć środki na zakup tych dokumentów w wysokości 546 560 tys. zł. Wejście natomiast w życie niniejszej ustawy nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa w stosunku do przewidywanych prognoz wymiany tych dowodów do końca 2007 r. Celem nowelizacji ustawy jest jedynie usprawnienie i uporządkowanie wymiany dokumentów.</u>
<u xml:id="u-101.9" who="#PosełSprawozdawcaStanisławPiosik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 26 lipca, wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy z druku nr 698 bez poprawek. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-101.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych propozycji poprawek.</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-102.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-102.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Bujaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#PosełBogdanBujak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić opinię i stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy zmieniającego ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności, dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej. Zasadniczym celem zapisu w pkt. 2 tejże zmiany jest stworzenie harmonogramu wymiany w kolejnych latach, poczynając od stycznia 2003 r. do grudnia 2007 r., starych dowodów osobistych, tzw. książeczkowych, na nowe dowody osobiste. Przesunięcie czasowe nowelizacji ustawy z 20 sierpnia 1997 r. spowodowało pewien chaos i niemożność wprowadzenia ustawy zgodnie z początkowym terminem, stąd też jej przesunięcie z 1 stycznia 1999 r. na rok 2001 i zakończenie tejże wymiany w roku 2007. Wadą tejże nowelizacji, jak wspomniał pan poseł sprawozdawca, było to, że nie był przewidziany żaden projekt regulacji prawnej prowadzący do zmiany, do rytmicznej i okresowej wymiany tzw. książeczkowych obecnych dowodów osobistych na nowe. Trzeba podkreślić fakt, że od chwili wejścia w życie ustawy, a więc od stycznia 2001 r., wymieniono jedynie ok. 900 tys. dokumentów starych na nowe, a więc ta rytmika była bardzo zakłócona, stąd gdybyśmy mieli liczyć w latach, wydłużyłoby się to w nieskończoność. W tej sytuacji prawnej istniało niebezpieczeństwo, że mogło dojść do kumulacji wymiany w ostatnich latach, a szczególnie w roku 2007, co spowodowałoby chaos, jak również niewydolność całego systemu wymiany tychże dokumentów.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#PosełBogdanBujak">Co zabezpiecza ta zmiana, którą w dniu dzisiejszym wprowadzamy? A więc chodzi chyba o dwie podstawowe sprawy i dwa elementy, na które trzeba zwrócić uwagę. Po pierwsze, jest rozpisana rytmiczna wymiana w poszczególnych latach tychże dokumentów, a więc można tutaj mówić o spokojnej wymianie i zabezpieczeniu czasowym, bez chaosu ze strony zarówno instytucji, które wymieniają dokumenty, jak i obywateli.</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#PosełBogdanBujak">Druga sprawa to racjonalne planowanie wydatków z budżetu państwa celem zapewnienia zakupu niespersonalizowanych dowodów osobistych. To również jest element bardzo ważny, jako że planowana gospodarka tymi dokumentami, jak również budżetem państwa, jest tutaj niezbędna. Zmiana w projekcie ustawy, o którym mówimy, jak wspomniał również pan poseł Piosik, ma zapewnić usprawnienie i uporządkowanie wymiany dokumentów starych na nowe. Należy podkreślić, że gdybyśmy nie potrafili uporządkować tego w dniu dzisiejszym, to należałoby podjąć decyzję o dalszym przesunięciu terminu wprowadzenia nowych dowodów osobistych, a to wiąże się z pewnym niepokojem, bałaganem, który chcielibyśmy w jak najszybszy sposób uporządkować. W tej sytuacji, panie marszałku, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie popierał wniesioną ustawę o zmianie ewidencji ludności i dowodach osobistych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-103.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Gałażewskiego, występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej wyrażę nasz stosunek do nowelizacji ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych etc. 1 stycznia 2001 r. weszła w życie ustawa, która pozwoliła na wymianę i zobligowała do wymiany dowodów osobistych, tzw. książeczkowych, na dowody osobiste nowego typu, i od tego czasu obserwuje się cały proces. Wspomniana ustawa określiła, że wszystkie dowody starego typu są ważne do końca 2007 r. Zainteresowanie wymianą dowodów starych na nowe jest niewystarczające, jak już mówili poprzednicy, i powoduje, że jest zagrożenie, że w ostatniej chwili, jak to jest w zwyczaju naszych rodaków, wszyscy się rzucą do urzędów, aby wymieniać dowody. Oczywiście wtedy może nastąpić blokada i wiele osób będzie niezadowolonych z pracy urzędów. W związku z tym jest próba uregulowania tego poprzez zmianę ustawy. W proponowanym projekcie nowelizacji ustawy podzielono czas wymiany dowodów na 5 okresów, na 5 etapów. Jednocześnie pozostawiono bez zmian termin ważności wszystkich dowodów osobistych. Nie wprowadzono także sankcji w przypadku niewymiany dowodów osobistych w znowelizowanych terminach, czyli obywatel może sobie pomyśleć tak: co prawda muszę wymienić dowód do końca trzeciego roku, ale skoro będzie ważny do końca 2007 r., to i tak mi nic nie zrobią. W związku z tym nie będzie miał obowiązku obywatelskiego do uregulowania tego procesu wymiany. Uważamy, że tak znowelizowana ustawa ma raczej charakter zalecenia dla urzędów gminnych, a nie stanowi obowiązującego prawa i może być bardzo luźno traktowana przez obywateli. Prawdopodobnie ta nowelizacja nie wpłynie na zmianę i na poprawę sytuacji.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#PosełAndrzejGałażewski">W uzasadnieniu do projektu nowelizacji projektodawca, czyli rząd, przedstawił słabe efekty wdrażania ustawy. Jednakże nie przedstawił przyczyn, dlaczego tak się dzieje, w związku z tym oddziałuje na efekty, a nie na przyczyny. Niewątpliwie jedną z przyczyn niewystarczającego zainteresowania obywateli wymianą dowodów osobistych jest przyjęcie samoograniczającej się praktyki, mianowicie przyjmowano do wymiany dowody głównie zniszczone, zagubione lub te, które straciły ważność. Gdyby urzędy gminne przyjmowały do wymiany dowody osobiste osób, które miały nowsze dokumenty, ale byłyby zainteresowane tą wymianą, to rytmiczność byłaby większa, na pewno większa liczba obywateli byłaby zainteresowana wymianą. Jednakże szwankowała też informacja. Aby zachęcić obywateli, trzeba ich poinformować i przypomnieć im raz, dwa razy, że jest obowiązek, ale jest też możliwość wymiany. Możliwości nie było, o obowiązkach nikt nie przypominał.</u>
<u xml:id="u-105.2" who="#PosełAndrzejGałażewski">Ważne, być może dobre byłoby dla praktyki, aby przekazać część dochodów budżetu państwa z wymiany dowodów osobistych, 30 zł za sztukę, urzędom gminnym w celu polepszenia komunikacji ze społeczeństwem i poinformowania społeczeństwa o konieczności wymiany dowodów osobistych. Do takiego kroku namawiamy rząd, żeby pewien zastrzyk finansowy przekazał urzędom gminnym, czyli gminom, w celu polepszenia rytmiczności całego procesu. Widać więc, że dla polepszenia rytmiki procesu wymiany dowodów osobistych wcale nie jest potrzebna zmiana ustawy. Wystarczy polepszenie organizacji pracy urzędów, polepszenie współpracy administracji rządowej na szczeblu wojewódzkim z administracjami samorządowymi. I wydaje mi się, że gdyby to zrealizowano, ustawa, która jest połowicznie dobra, nie byłaby potrzebna, ta kolejna nowelizacja.</u>
<u xml:id="u-105.3" who="#PosełAndrzejGałażewski">W związku z tym, że tworzenie prawa nieskutecznego, a uważamy, że ta nowelizacja będzie prawem nieskutecznym, jest szkodliwe dla procesów legislacyjnych, a także dla kwestii odnoszenia się obywateli do państwa, nasz klub nie będzie mógł poprzeć tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-105.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej. Wymiana dowodów osobistych zaczyna mieć już własną, bogatą historię i - jak widać z przedstawionego przez rząd projektu ustawy - realizacja tego zadania co najmniej do 2007 r. była bardzo mocno zagrożona. Zgodnie z uchwaloną w sierpniu 1997 r. nowelizacją ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych zamiana dowodów książeczkowych na nowoczesne plastikowe miała rozpocząć się od dnia 1 stycznia 1999 r. Jednak - jak to zwykle bywa - kłopoty organizacyjne uniemożliwiły wejście w życie tej ustawy w planowanym terminie. Termin przesuwano dwa razy i ostatecznie rozpoczęto wydawać nowe dowody, nowe dokumenty, od dnia 1 stycznia 2001 r.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#PosełWaldemarBorczyk">Okazało się jednak, że proces wymiany idzie zbyt wolno i w takim tempie do 2007 r., tzn. do końca terminu ważności dowodów książeczkowych, duża liczba obywateli ich nie wymieni. Rząd postanowił więc działać i przedstawił Wysokiej Izbie nowelizację ustawy, ale zamiast dokonać rzeczywistej analizy opóźniania się procesu wymiany dowodów, zastosowano najprostszą, charakterystyczną dla władzy metodę. Jeśli obywatele ociągają się z wymianą dokumentu, to rząd im w tym pomoże i wprowadzi ustawowy obowiązek z rozpisaniem na konkretne terminy i wtedy nie będzie innego wyjścia. Obywatele muszą zgłosić się do urzędu, zapłacić i wymienić dokument. Po raz kolejny władza potwierdza, że jeżeli jakaś akcja z winy struktur państwowych nie może być prawidłowo zrealizowana, to oczywiście najlepiej jest nałożyć dodatkowe obciążenie na obywateli. Nikt nie zastanawia się, że akcja wymiany dokumentów, takich jak dowody osobiste, nie ma większego znaczenie dla obywateli i jest im obojętna. Dla większości obywateli bezrobotnych, biednych, mieszkających w małych miejscowościach i rzadko wyjeżdżających z nich, niezałatwiających żadnych spraw w bankach i urzędach, problem dowodu osobistego jest nieistotny. To, jaki dokument będą mieli w domu, jest ostatnim problemem, nad którym by się zastanawiali. Oczywiście jakość dokumentów tożsamości obywateli jest bardzo ważna dla państwa i jego instytucji. W takim wypadku cały ciężar organizacyjny i finansowy akcji wymiany dokumentów państwo powinno wziąć na siebie, co dałoby gwarancję sprawnego jej przeprowadzenia. Niestety, państwo nie tylko nie chce ponosić ciężarów finansów, ale tę akcję traktuje jako swoisty biznes. Jak podają autorzy uzasadnienia do zmiany ustawy, koszt jednostkowy nowego dowodu osobistego wynosi 19,52 zł z podatkiem VAT, natomiast obywatele muszą ponieść koszty w wysokości 30 zł. Może ktoś powiedzieć, że 30 zł to nie jest znowu tak dużo. Dla niektórych obywateli, w tym także dla posłów tak, ale dla większości jest to często całodzienny zarobek. Dla ponad 3 mln bezrobotnych jest to kwota ogromna stanowiąca często całomiesięczny zasiłek z pomocy społecznej. Jeśli weźmiemy tutaj pod uwagę, że w znacznej liczbie rodzin dowody osobiste będzie musiało wymienić kilka osób, z pewnością co najmniej dwie, a czasami trzy, cztery i więcej, to jest to już znaczny wydatek. Wprawdzie rozporządzenie Rady Ministrów z 2000 r. mówi i umożliwia zwolnienie z takiej opłaty, ale dotyczy to tylko sytuacji, gdy dowód jest zmieniany z powodu zmian administracyjnych oraz w wypadku osób korzystających z zasiłku stałego z opieki społecznej i mieszkających w domach opieki społecznej. Ogółem dotyczy to 5% dowodów osobistych.</u>
<u xml:id="u-107.2" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony rządowy projekt ustawy nowelizacji ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej zdaniem Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w płaszczyźnie organizacyjnej jest zasadny i logiczny. Rozpisanie wymiany dowodów na odpowiednie terminy daje szansę na sprawne przeprowadzenie tej akcji do 2007 r. Jednakże duże wątpliwości budzą opłaty za tę wymianę i próba osiągnięcia dodatkowych wpływów do budżetu państwa. Powszechna wymiana dowodów, jak wcześniej już to przedstawiłem, jest raczej w interesie państwa, jego instytucji, administracji a nie obywateli, natomiast 100% kosztów - plus prowizja, o której mówiłem - za tę akcję będą musieli ponosić obywatele. Uważamy, że już najwyższy czas odchodzić od takich metod nakładania na obywateli dodatkowych podatków. Należy odstąpić od pobierania opłat za wymianę dowodów osobistych. W związku z powyższym w ust. 3 nowelizacji ustawy proponujemy dopisać stwierdzenie w brzmieniu: Przy wymianie dowodów osobistych zgodnie z niniejszą ustawą nie pobiera się opłat. Umożliwi to sprawne i terminowe przeprowadzenie całej akcji wymiany dowodów osobistych.</u>
<u xml:id="u-107.3" who="#PosełWaldemarBorczyk">Zgodnie z regulaminem Sejmu zaprezentowaną poprawkę składam na ręce pana marszałka w formie pisemnej i bardzo dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawkę.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Krzywickiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#PosełPiotrKrzywicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w kwestii sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#PosełPiotrKrzywicki">Niestety, rząd po raz kolejny musi zwracać się do parlamentu o zmiany w ustawie, która dotyczy wszystkich obywateli i rodzi niepokój. Wejście w życie przepisów dotyczących nowych dowodów osobistych kilka razy przesuwano w czasie, co spowodowało duże zamieszanie wśród obywateli. Świadczy to o niewydolności państwa, świadczy to o tym, że ludzie wprowadzający w życie nowe rozwiązania, nawet wydawałoby się dość proste, nie są w stanie przewidzieć ich skutków. Szczególne zastrzeżenia budzi kwestia, której poświęcono dużo miejsca w uzasadnieniu przedłożenia rządowego, tzn. kwestie finansowe związane z wprowadzeniem nowych dowodów osobistych. Z uzasadnienia wynika, że jednostkowy koszt nowego dowodu osobistego wynosi 19,52 zł z podatkiem VAT, natomiast obywatele ponoszą koszty wymiany dowodu osobistego w wysokości 30 zł. Moje pytanie brzmi: Dlaczego państwo zarabia na obywatelu aż 50%? Przecież obywatel ma obowiązek prawny w określonym czasie wymienić dowód osobisty. Wykorzystuje się tutaj przymus prawny stworzony przez organy państwowe i zarabia się na obywatelu owe 50%. Może to nie jest wysoka kwota, ale dla niektórych jest to kwota znacząca. W tej sytuacji działalność państwa polskiego przypomina działalność wielkiego sklepu w miejscowości, gdzie oczywiście nie dopuszczono do konkurencji i gdzie każdy jest zmuszony do dokonywania zakupów po bardzo wysokich cenach. Państwo powinno służyć obywatelowi, dążyć do jego rozwoju, również materialnego, a nie zarabiać na nim. Dotyczy to nie tylko tej sytuacji, ale również innych.</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#PosełPiotrKrzywicki">Ostatnio mamy do czynienia z podobną kwestią, gdzie finansowaniem budowy dróg po raz kolejny obciąża się obywateli, nakładając na ich barki obowiązek wykupienia winiety na szybę samochodu za 180 zł. Jest to kolejny quasi-podatek. Zresztą warto zastanowić się nad tym, czy kwota 19,52 zł za jeden nowy dowód osobisty przy tak olbrzymim zamówieniu, to będzie ok. 30 mln sztuk, również nie jest zbyt wysoka. W ogóle warto zastanowić się, czy w Polsce potrzebne są dowody osobiste w takim kształcie, może wystarczyłyby np. paszporty. Jednak mając na względzie to, że nieprzyjęcie proponowanych zmian w ustawie mogłoby skomplikować życie obywateli i spowodować chaos, nasz klub parlamentarny w zależności od dalszego przebiegu dyskusji i od wyjaśnień przedstawiciela strony rządowej albo wstrzyma się od głosu, albo będzie głosował za przyjęciem tych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Zielińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#PosełLeszekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych stanowi reakcję na opóźnienia, które już teraz rysują się w trakcie prowadzenia tego procesu. Widać wyraźnie, że przy obecnym stanie zainteresowania uzyskaniem nowego, nowocześniejszego dokumentu tożsamości cała operacja może nie zakończyć się w planowanych ramach czasowych. Polska, biorąc pod uwagę nasze aspiracje do pełnego uczestnictwa w strukturach Unii Europejskiej, powinna operację wprowadzania nowych standardów w zakresie dowodów tożsamości zdecydowanie przyspieszyć. Tymczasem już na jej początku doszło do kilku fatalnych incydentów, np. związanych z ewidentnymi błędami w systemie pisowni nazwisk. Zachwiały one, jak sądzę, wiarą obywateli w zdolność do sprawnego prowadzenia tego procesu. Jest faktem, że w naszej polskiej mentalności leży skłonność do odkładania pewnych czynności urzędowych na ostatnią chwilę. Jest także faktem, co nie powinno nikogo dziwić, że obywatele czynią tak tym chętniej, kiedy wykonanie czynności urzędowej wymaga ponoszenia opłat na rzecz skarbu państwa. W przypadku realizacji ustawy zmieniającej ustawę o ewidencji ludności i dowodach osobistych w zakresie wymiany starych, książeczkowych dowodów na nowe, odpowiadające potrzebom XXI wieku obie te cechy naszych obywateli występują równocześnie i wzajemnie się warunkują. Myślę, że nasi obywatele są w stanie zrozumieć to, że należy przyspieszyć wymianę starych dowodów tożsamości. Sądzę nawet, chociaż tutaj już z pewnymi oporami, że przyjmą do wiadomości konieczność ponoszenia z tego tytułu pewnych opłat z uwagi na odpowiedzialność za państwo i sytuację budżetową. Dziwne jednak wydaje mi się dążenie autorów nowelizacji, czytelne w świetle danych finansowych za ostatnie 2 lata, aby ta operacja była źródłem dochodów budżetu państwa. Autorzy nowelizacji w uzasadnieniu piszą wprost, że przewidywane wpływy z wydawania dowodów osobistych w latach 2003–2007 znacznie przewyższają koszty, jakie ponosi budżet państwa na zakup niespersonalizowanych dowodów osobistych. Rozumiemy, że część owych zysków wykorzystywana jest na „personalizację dowodów”. Należałoby jednak zdecydowanie zweryfikować mechanizmy finansowe, jakie dziś obowiązują w procesie wymiany starych dowodów na nowe, gdyż stanowią one jeden z czynników demobilizujących obywateli i utrudniających prowadzenie wymiany. Kolejne rządy, administracja rządowa, ale także i samorządowa, coraz głębiej i częściej sięgają do kieszeni obywatela przy każdej nadarzającej się okazji. Uważam, że koszty wymiany dowodów osobistych państwo powinno wziąć na siebie, a nie przerzucać na obywatela.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#PosełLeszekZieliński">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się jednoznacznie za uchwaleniem zaproponowanych przez komisję poprawek, które wymuszą rytmiczne prowadzenie wymiany dowodów tożsamości. Jest to krok słuszny i potrzebny już teraz, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju zagrożeń, z jakimi w ostatnich latach mamy do czynienia.</u>
<u xml:id="u-111.2" who="#PosełLeszekZieliński">Wprowadzając jednak dodatkowe restrykcje wobec obywateli i wymuszając szybsze dokonywanie wymiany, należałoby przynajmniej wprowadzić zachęty finansowe dla tych, którzy tę operację zechcą przeprowadzić wcześniej. Warto także już teraz zastanowić się nad wprowadzeniem przepisów, które obligowałyby organy odpowiedzialne za wymianę do szerszego poinformowania obywateli o jej zasadach. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych oraz w środowisku wiejskim. Tylko wówczas zaproponowana teraz nowelizacja przyniesie pożądane efekty.</u>
<u xml:id="u-111.3" who="#PosełLeszekZieliński">Reasumuję: Opowiadamy się za przyjęciem zaproponowanej nowelizacji, ale równocześnie wnosimy o takie jej rozszerzenie, o jakim mówiłem. Rozszerzenie to z przyczyn proceduralnych powinno najpewniej nastąpić w trybie kolejnej nowelizacji; wydaje się jednak konieczne dla powodzenia całej operacji wymiany dowodów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-111.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przystąpię do przedstawienia naszego stanowiska Ligi Polskich Rodzin w sprawie projektu ustawy obligującej obywateli Rzeczypospolitej do wymiany dokumentów tożsamości w określonych terminach, chciałbym zadać pytanie, jakie dotychczas nie padło: Kto jest autorem tego pomysłu? Oczywiście mogę usłyszeć odpowiedź, że rząd, i niech tak to zostanie, ale myślę, że dobrze by było, aby rząd, proponując nam, Wysokiej Izbie, rozpatrzenie takiego projektu, oprócz pomysłu bezdusznego urzędnika uwzględnił opinię społeczną i przeprowadził chociażby mały sondaż, jeżeli nie ma takowej wiedzy. Byłby to sondaż z pytaniem: Dlaczego pan (pani) nie chce wymienić starego, niefunkcjonalnego dowodu osobistego w formie zielonej książeczki na nowoczesny, ofoliowany jego substytut? Bez żadnej pomyłki z mojej strony stwierdzam, że znalazłoby się w tych odpowiedziach co najmniej kilkanaście powodów, dlaczego tak nie czynimy. A generalną konkluzją byłoby to, że dokonanie takiej wymiany po prostu utrudnia nam życie, bo w wielu miejscach i okolicznościach dotychczasowy dowód osobisty zastępował konieczność legitymowania się dodatkowymi dokumentami, których pozyskanie wiąże się z dodatkową stratą czasu, jak i z ponoszeniem stosownych opłat. Zapisy widniejące w dowodach książeczkowych były i są też swoistą historią życia człowieka. Mówiąc wprost: Taki dowód, mimo że z uwagi na swoją formę zewnętrzną może być określany jako coś topornego, zawierał w sobie duszę, natomiast ofoliowana karta czyni jej posiadacza kimś, komu nadano identyfikator i nic więcej. W zamysłach globalistów jest to oczywiście etap przejściowy do uczynienia z człowieka kolejnego numeru, któremu wszczepi się płytkę elektroniczną, aby wszędzie mógł być zlokalizowany i nie wymknął się spod kontroli.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Nie o stronie uczuciowej czy też etycznej chcę mówić, bo nie to jest podstawą naszej krytycznej oceny tego projektu ustawy, gdyż to, co przed chwilą mówiłem, jest to generalna uwaga o współczesnym ewidencjonowaniu ludności czy też o proponowanych tego kierunkach.</u>
<u xml:id="u-113.2" who="#PosełStanisławGudzowski">Zdajemy sobie sprawę z tego, i taka jest opinia społeczna, że nowy dokument tożsamości, dowód osobisty, jest po prostu - to trzeba odważnie i szczerze sobie powiedzieć - bublem i nie spełnia swojej roli. Fakt, że tak mała liczba posiadaczy starych dowodów osobistych zdecydowała się na ich wymianę, i dojście do konkluzji, że trzeba zobligować obywateli państwa polskiego do wcześniejszej wymiany dowodów, bo inaczej nastąpi takie spiętrzenie prac w latach 2006–2007, że aparat administracyjny stanie się niewydolny, oraz podawanie tego jako koronny, a praktycznie jedyny, argument uzasadnienia jest przykładem - pozwolę sobie na takie określenie - małej wyobraźni autorów tego pomysłu. Zamiast popracować nad udoskonaleniem formy dowodu osobistego, tak aby jego posiadacz, chociażby na przykład zmieniając miejsce zamieszkania, nie musiał być narażony na procedurę wymiany dowodu osobistego i, co za tym idzie, dalsze procedury dokonywania stosownych zmian zapisów tam, gdzie ten dowód osobisty służył mu dotychczas jako identyfikator (mam na myśli banki, konta, spółdzielnie mieszkaniowe itp.), miast pójść w kierunku funkcjonalności, proponuje się wprowadzenie nakazu wymiany. Nie może być tak, że kilkanaście milionów ludzi będzie zmuszonych do wymiany dowodów osobistych, a za 2 lub 3 lata będziemy dokonywać kolejnej operacji wymiany już wymienionych dowodów, ze względu na nową ich formę, bo taka niewątpliwie będzie konieczność.</u>
<u xml:id="u-113.3" who="#PosełStanisławGudzowski">Pytam: Czy to ma sens? Chyba że chodzi o kilkaset milionów zł dodatkowego wpływu do kasy państwa kosztem społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-113.4" who="#PosełStanisławGudzowski">Jeszcze jedno. Czy nie wydaje się słuszne twierdzenie, by obywatel posiadał jeden dokument tożsamości, który by spełniał funkcję zarówno dowodu osobistego, jak i paszportu?</u>
<u xml:id="u-113.5" who="#PosełStanisławGudzowski">Mając na uwadze to wszystko, co powiedziałem wcześniej, w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin wnoszę o odrzucenie projektu omawianej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt, by w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej (druk nr 698).</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, przedłożonego w druku nr 698, dlatego że celem nowelizacji jest jedynie usprawnienie i uporządkowanie wymiany dowodów osobistych.</u>
<u xml:id="u-115.2" who="#PosełJanOrkisz">Ustawodawca, wprowadzając z dniem 1 stycznia 2001 r. nowe dowody osobiste, nie przewidział regulacji, które obligowałyby obywateli legitymujących się książeczkowymi dowodami osobisty do ich rytmicznej wymiany. Od 1 stycznia 2001 r. obserwuje się niewielkie zainteresowanie społeczeństwa wymianą książeczkowych dowodów osobistych. W związku z powyższym zachodzi obawa, że w ostatnim roku ich ważności nastąpi spiętrzenie wniosków o wymianę dowodów osobistych, co może doprowadzić do niewydolności systemu personalizacji dokumentów oraz znacznego wydłużenia terminu oczekiwania na dowody osobiste przez wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-115.3" who="#PosełJanOrkisz">Zaproponowana nowelizacja art. 2 omawianej ustawy obliguje wnioskodawców do wymiany posiadanych książeczkowych dowodów osobistych w poszczególnych latach, począwszy od 2003 r., tak aby do 31 grudnia 2007 r. wszystkie dowody zostały wymienione. Gdyby przedłożony projekt nowelizacji ustawy nie został uchwalony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, należałoby podjąć działania zmierzające do przedłużenia terminu ważności książeczkowych dowodów osobistych.</u>
<u xml:id="u-115.4" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy uznaje, że koszt wymiany dowodu osobistego nie powinien być tak wysoki w stosunku do kosztu jednostkowego wydania nowego dowodu osobistego. Chodzi o to, aby obywatel uiszczał opłatę stosowną do kosztów, jakie ponosi państwo w związku z przygotowaniem dowodu osobistego. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Tadeusza Matusiaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konieczność dokonania wymiany dowodów osobistych została określona aktem prawnym z 1997 r. Była to ustawa o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Ten akt prawny w 1997 r. przesądził, skoro został uchwalony, o konieczności dokonania wymiany dowodów osobistych. Wszelkiego rodzaju działania, które są obecnie podejmowane przez rząd, są konsekwencją uchwalenia aktu przez Wysoki Sejm w 1997 r.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Rzeczywiście jest wielkim problemem to, w jakiej formie należy dokonać wymiany dowodów osobistych, czy należy zostawić to tak, by toczyło się w sposób niekontrolowany, czy też należy mieć wpływ na tę kwestię, a więc podjąć pewnego rodzaju działania, które umożliwią rytmiczne wydawanie nowych dowodów osobistych. Wiemy jedno: jeżeli zostawimy tę sprawę tak, by toczyła się własnym biegiem, to - jak powiedział poseł sprawozdawca, któremu chcę serdecznie podziękować za bardzo wnikliwe podejście do przedstawionego tematu, jak również chcę podziękować Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych - na pewno wymiana dowodów będzie z jednej strony nierytmiczna, a z drugiej strony doprowadzi do paraliżu w odniesieniu do ostatniego roku, który został przewidziany, a więc roku 1997.</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Podniesiono tu wiele wątpliwości na temat sposobu wymiany dowodów osobistych oraz odnośnie do przedłożonych propozycji. Podstawowe zastrzeżenia i zarzuty dotyczyły kosztów, jakie musi ponieść obywatel w przypadku dokonania wymiany dowodu osobistego. Chciałbym zauważyć, że art. 36 ustawy z 1997 r. przesądza, kto ponosi rzeczywiste koszty wymiany dowodów osobistych. Artykuł ten stwierdza, że koszty ponosi obywatel, a dochody wynikające z nadwyżki są odprowadzane do budżetu państwa. Jest to określone jednoznacznie. Jeżeli zatem dyskutujemy o kosztach, to należałoby dokonać nowelizacji tego zapisu.</u>
<u xml:id="u-117.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Były również pytania dotyczące sankcji. Kwestię tę podnosił m.in. pan poseł Andrzej Gałażewski, który w swoim wystąpieniu stwierdził, że sankcje nie zostały przewidziane. Otóż są przewidziane sankcje w myśl art. 55 pkt 1 wspomnianej przeze mnie nowelizacji ustawy. Kto uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego, podlega karze ograniczenia wolności do 3 miesięcy lub karze grzywny. A więc sankcje są przewidziane, jednoznacznie można je zdefiniować.</u>
<u xml:id="u-117.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Pan poseł Waldemar Borczyk również podnosił sprawę kosztów. Koszty, jak już mówiłem, są być może wysokie, ale jednoznacznie jest określone, że nadwyżka z tytułu tych kosztów jest przekazywana do budżetu państwa. Środki te są później kierowane m.in. do samorządów.</u>
<u xml:id="u-117.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Była tu również mowa o tym, czy nie należałoby przekazywać tych nadwyżek bezpośrednio samorządom. Te nadwyżki są przekazywane również samorządom, w formie różnego rodzaju dotacji.</u>
<u xml:id="u-117.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Pan poseł Piotr Krzywicki zastanawiał się w swoim wystąpieniu, czy są potrzebne dowody osobiste w takim kształcie. Trudno mi dyskutować na ten temat, bo formę dowodu osobistego jednoznacznie określiła nowelizacja ustawy.</u>
<u xml:id="u-117.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Pan poseł Stanisław Gudzowski z Ligi Polskich Rodzin zastanawiał się nad tym, kto jest autorem pomysłu. Jednoznacznie wiadomo, kto jest. To, że dowód osobisty w tej formie, w jakiej jest obecnie przedstawiany, jest swoistym bublem, jest oceną własną pana posła, jak sądzę, bądź oceną klubu, który pan reprezentuje.</u>
<u xml:id="u-117.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Można się zastanowić również nad przedstawioną propozycją, by obywatel dysponował jednym dokumentem: paszportem w połączeniu z dowodem osobistym. Otóż te dokumenty są rozdzielne. Natomiast chcę zauważyć, że są kraje, w których nie ma obowiązku posiadania dowodu osobistego. Wszystko jest w gestii Wysokiego Sejmu, jeżeli Sejm doszedłby do takiego wniosku.</u>
<u xml:id="u-117.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTadeuszMatusiak">Do czego służy ten dokument, w jakich przypadkach należy się nim posługiwać? Stawiano tu takie pytanie. Informuję, że dokument zwany dowodem osobistym, dokument tożsamości, służy m.in. do takich czynności, jak: otrzymanie paszportu, zawarcie związku małżeńskiego. Przytoczone są odpowiednie akty prawne. Takowy dokument należy okazać przy zmianie imienia i nazwiska, należy również posiadać taki akt prawny przy wydawaniu prawa jazdy. To jest jednoznacznie określone w odpowiednich przepisach. Przy dokonywaniu wszystkich czynności notarialnych również należy mieć dowód osobisty; w tej sprawie również jest odpowiedni akt prawny. Wszelkie operacje bankowe wymagają posiadania dowodu osobistego. Także udział w wyborach możliwy jest po okazaniu tego dokumentu, aczkolwiek w tym przypadku można posługiwać się innym dokumentem. Jest masa różnego rodzaju aktów prawnych określających konieczność posługiwania się dowodem osobistym. Gdybyśmy chcieli odejść od dokumentu, jakim jest dowód osobisty, musielibyśmy zmienić całą masę różnego rodzaju aktów prawnych, by dostosować je w tym celu, zgodnie z tym, o czym tu niektórzy posłowie mówili. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu posła sprawozdawcę pana Stanisława Piosika.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#PosełStanisławPiosik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister ustosunkował się do wielu spraw, ale byłoby nie fair, gdybym nie powiedział kilku zdań jako członek komisji i sprawozdawca tej komisji.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#PosełStanisławPiosik">Wysoki Sejmie! Przedstawiając nowelizację tej ustawy, mówiłem, że dotyczy ona jedynie jednego aspektu, a mianowicie usprawnienia i uporządkowania wymiany dokumentów. To przecież nie ten rząd uchwalił tę ustawę, natomiast ten rząd wyszedł z propozycją jej nowelizacji, widząc, jakie jest zainteresowanie społeczeństwa wymianą dowodów osobistych. To zainteresowanie jest bardzo małe, a to dlatego, że nie we wszystkich urzędach wymaga się od obywatela okazania dowodu osobistego. Wiemy, jak to wygląda, i może to nawet i dobrze. Ale chcę również powiedzieć, patrząc na ten proces, że on będzie trwał, bo 28 mln dokumentów musi być i powinno być wymienionych.</u>
<u xml:id="u-119.2" who="#PosełStanisławPiosik">Mówiliśmy w komisji o tym, czy wprowadzić jakiekolwiek sankcje. A jeżeli się je wprowadzi, to kto je wyegzekwuje? Uważaliśmy, że nasze społeczeństwo jest na tyle świadome, że przy informacji edukacyjnej gros ludzi, choć może niektórzy opornie, na pewno dowody osobiste wymieni. Nikomu nie zależało na tym, aby kogokolwiek karać, bo wiemy, jaka jest sytuacja ekonomiczna naszych mieszkańców. O tych wszystkich sprawach mówiliśmy w komisji, bo tam jest miejsce na wymianę poglądów, na powiększenie swoich informacji, więc warto o tych sprawach mówić właśnie tam. Oczywiście nie wszyscy muszą się z tym zgadzać. Uważamy, że skoro w tej nowelizacji zostały podane terminy, to duża część społeczeństwa polskiego dostosuje się do tych terminów, urzędy również podejdą do tego tematu we właściwy sposób, więc nie powinno być żadnego problemu, jeśli chodzi o wymianę dowodów osobistych. Na posiedzeniu komisji mówiliśmy też o tym, czy nie warto by było zastanowić się nad jednym dokumentem, który byłby i paszportem, i dowodem osobistym. O tej sprawie również mówiliśmy. W związku z tym chciałbym serdecznie podziękować wszystkim państwu za ich uwagi, a ponieważ została zgłoszona jedna poprawka, więc pan marszałek dalej pokieruje tą sprawą. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawkę oraz wniosek o odrzucenie projektu, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-120.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (druki nr 703 i 750).</u>
<u xml:id="u-120.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogdana Derwicha.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem projektowanej ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych - druki sejmowe nr 703 i 750, jest dostosowanie prawa polskiego w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych do przepisów prawa Unii Europejskiej. Generalnie zasady dotyczące międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych w Europie są regulowane umową europejską sporządzoną w Genewie dnia 30 września 1957 r. Umowa ta ma swoją nazwę, używa się nazwy: umowa ARD. W celu usunięcia różnic w krajowych systemach dotyczących bezpiecznego transportu towarów, różnic, które stanowią przeszkodę w swobodnym dostępie do usług transportowych, a ponadto w swobodnym ruchu pojazdów i urządzeń transportowych, Unia przyjęła jednolite przepisy, których podstawą są przepisy umowy ARD przeniesione do prawa Unii Europejskiej. Należy zwrócić uwagę na fakt, że wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są stronami umowy europejskiej ARD, dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. Zasięg tej umowy rozciąga się poza Unię i ustanawia jednolite przepisy dotyczące bezpieczeństwa międzynarodowego transportu drogowego towarów niebezpiecznych. Uznając znaczenie tych przepisów, Unia Europejska uznała za celowe ich rozszerzenie na ruch wewnętrzny państw Unii.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">W celu wdrożenia powyższych zasad do systemu prawa polskiego konieczne było przygotowanie projektu ww. ustawy. Uchwalenie projektowanej ustawy jest przewidziane w priorytecie 9.1: „Dostosowanie prawa oraz wzmocnienie zdolności administracyjnej w transporcie drogowym”, zadanie 4: „Dostosowanie prawa w dziedzinie technologii, bezpieczeństwa oraz przewozu materiałów niebezpiecznych w transporcie drogowym” z rozdziału 9: Polityka transportowa narodowego programu przygotowania do członkostwa.</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wykorzystując doświadczenia Unii Europejskiej, która zasady dotyczące międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych zawarte w umowie ARD wdrożyła dyrektywami - są to: dyrektywa Rady nr 94/55/WE z 1994 r. w sprawie ujednolicenia praw państw członkowskich w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych, dyrektywa Rady nr 95/50/WE z 1995 r. w sprawie jednolitych procedur kontroli transportu drogowego towarów niebezpiecznych, dyrektywa Rady nr 96/35/WE z 1996 r. w sprawie wyznaczania i kwalifikacji zawodowych doradców ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym, śródlądowych towarów niebezpiecznych oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/18/WE z 2000 r. w sprawie minimalnych wymagań egzaminacyjnych dla doradców ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym i śródlądowym - przy przygotowaniu projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych jako główną zasadę przyjęto, że ustawa w możliwie największym stopniu powinna odwoływać się wprost do norm umowy ARD, i to zarówno dla międzynarodowego, jak i krajowego przewozu towarów niebezpiecznych. Przyjęta zasada bezpośredniego odwoływania się do regulacji umowy ARD wynika również z 2-letniego cyklu aktualizacji przepisów europejskich. 2-letni cykl jest wymuszony szybkim postępem technicznym w dziedzinie bezpieczeństwa transportu oraz pojawianiem się nowych materiałów i towarów produkowanych przez przemysł.</u>
<u xml:id="u-121.3" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Wysoka Izbo! Zaproponowano umieszczenie w ustawie tylko tych norm, które odnoszą się do: spraw nieuregulowanych bezpośrednio w umowie ARD; spraw, w których umowa odsyła do regulacji krajowych; spraw, gdzie wprowadza się dodatkowe krajowe zabezpieczenia. Wskazana wyżej zasada znajduje najpełniejsze odzwierciedlenie w przepisie art. 3 projektowanej ustawy, w którym zapisano, że w sprawach nieuregulowanych ustawą do krajowego i międzynarodowego przewozu materiałów niebezpiecznych stosuje się wprost przepisy umowy ARD. W rozdziale 1 projektowanej ustawy: Przepisy ogólne, poza wspomnianym art. 3, sprawy, na które należałoby zwrócić uwagę, dotyczą: kompetencji polskich organów administracji - art. 6, i generalnej zasady zezwalającej na przewóz drogowy tych towarów, które umowa ARD określa jako dopuszczone do przewozu międzynarodowego - art. 4. W rozdziale 20 projektowanej ustawy, zatytułowanym „Pojazdy i opakowania”, określone zostały pojazdy, którymi przewozi się towary niebezpieczne. W sytuacjach kiedy wymagane jest spełnienie określonych wymagań w zakresie warunków technicznych, dodatkowego wyposażenia lub oznakowania, sprawdzenia tego dokonują odpowiednio: okręgowe stacje kontroli pojazdów - dotyczy to szeroko pojętej grupy pojazdów, lub transportowy dozór techniczny - dotyczy to wszelkiego rodzaju cystern. Pozytywny wynik badań potwierdzany jest świadectwem dopuszczenia pojazdów do przewozu niektórych towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-121.4" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">W rozdziale 3 określone są wymagania stawiane kierowcom przewożącym towary niebezpieczne. Potwierdzeniem posiadanych kwalifikacji jest zaświadczenia ARD. Przepis art. 10 ust. 5 uzależnia wydanie tego zaświadczenia od zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu przed 3-osobową komisją, której przewodniczącym jest osoba wyznaczona przez marszałka województwa. W rozdziale tym zawarto również zasady organizowania kursów dokształcających, wymagania stawiane organizatorom takich kursów oraz związaną z tym dokumentację.</u>
<u xml:id="u-121.5" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Odrębnie potraktowano kwestię prowadzenia kursów przez jednostki wojskowe na potrzeby wojska. Określają to odpowiednio art. 14 i art. 15 ust. 5. Jednostki wojskowe również muszą zapewnić udział przedstawiciela marszałka województwa w egzaminie.</u>
<u xml:id="u-121.6" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Przepis art. 19 omawianej ustawy nakłada na przedsiębiorców obowiązek przeszkolenia również innych pracowników wykonujących prace związane z przewozem towarów niebezpiecznych, stosownie do zakresu do ich obowiązków.</u>
<u xml:id="u-121.7" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Sprawy związane z szeroko pojętym nadzorem nad przewozami uregulowane są w rozdziale 4. Wyodrębnia się dwa rodzaje nadzoru. Nadzór zewnętrzny prowadzony jest przez wojewodę - art. 20 ustawy - za pośrednictwem wyspecjalizowanych służb: Inspekcji Transportu Drogowego i Państwowej Straży Pożarnej. Nadzór wewnętrzny prowadzony jest w przedsiębiorstwie, rolę nadzorcy ma spełniać doradca do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych. Ma on za zadanie doradztwo w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych, ocenę zgodności przewozu z wymaganiami określonymi w ustawie i w umowie ARD, sporządzanie sprawozdań i raportów powypadkowych. Kwestie związane z doradcą regulują m.in. art. 21 ust. 1, art. 24 i art. 25 omawianej ustawy. W rozdziale 4 zostały też określone organy upoważnione do przeprowadzania kontroli przewozu materiałów niebezpiecznych. Szczegółowo reguluje to art. 29.</u>
<u xml:id="u-121.8" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Rozdział 5 ustawy w art. 32 proponuje potraktować jako szczególnie naganne: niedopełnienie obowiązków przez przedsiębiorcę prowadzącego kursy dokształcające, niespełnienie wymagań w zakresie przeszkolenia osób wykonujących czynności związane z przewozem towarów niebezpiecznych, niewykonanie, nieprzesłanie odpowiednim organom lub nieprzechowywanie sprawozdań z działalności osób wykonujących przewóz towarów niebezpiecznych. Orzekanie w tych sprawach miałoby następować w trybie przepisów art. 33 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.</u>
<u xml:id="u-121.9" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ całokształt spraw związanych z omawianą tematyką dotychczas był zawarty w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo o ruchu drogowym, w rozdziale 6 omawianej ustawy zatytułowanym „Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe”, w art. 34, proponuje się odpowiednie zmiany w ustawie Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-121.10" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Zmiany proponowane w art. 35 i 36 dotyczą w zasadzie ujednolicenia nazewnictwa. Dotychczas powszechnie używane sformułowanie „materiały niebezpieczne” zostały zmienione na formę „towary niebezpieczne”.</u>
<u xml:id="u-121.11" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Art. 37 potwierdza ciągłość obowiązywania dotychczasowych zaświadczeń, umożliwiając zainteresowanym przygotowanie się do wymogów niniejszej ustawy.</u>
<u xml:id="u-121.12" who="#PosełSprawozdawcaBogdanDerwich">Reasumując, w imieniu Komisji Europejskiej proszę Wysoką Izbę o uchwalenie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, zawartej w druku nr 750. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przypominam, że zgodnie z art. 103 ust. 2 regulaminu Sejmu, prawo wnoszenia poprawek do tego projektu ustawy wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu przysługuje m.in. grupie co najmniej 5 posłów.</u>
<u xml:id="u-122.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Gawłowskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#PosełAndrzejGawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy wniesiony do Sejmu przez rząd ma na celu dostosowanie polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej w obszarze przewozu drogowego towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#PosełAndrzejGawłowski">Wejście w życie tej ustawy zapewni dalszą poprawę bezpieczeństwa w przewozie towarów niebezpiecznych, a tym samym pozwoli uniknąć znacznych kosztów społecznych i materialnych wynikających ze skutków ewentualnych wypadków. Jest to wielce istotne z uwagi na skalę zagrożeń, która często wykracza poza jedynie lokalny charakter, obejmując swym zasięgiem duże obszary i skupiska ludzi.</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#PosełAndrzejGawłowski">Projekt ustawy obejmuje wszystkie podmioty wykonujące transport drogowy towarów niebezpiecznych, a więc nadawców, przewoźników i odbiorców takich towarów. Zawarte w projekcie rozwiązania zostały oparte na ratyfikowanej przez Polskę umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych - ADR, a jego art. 3 wprost wprowadza zasadę, że w sprawach nieuregulowanych ustawą do krajowego i międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych stosuje się przepisy umowy ADR.</u>
<u xml:id="u-123.3" who="#PosełAndrzejGawłowski">Przedmiotowy projekt ustawy kompleksowo i precyzyjnie traktuje przedmiot regulacji, określając i opisując szczegółowo m.in. takie kwestie, jak kompetencje polskich organów administracji, pojazdy, którymi przewozi się towary niebezpieczne, wymagania wobec kierowców, w tym kwestię obowiązku przeszkolenia pracowników oraz prowadzenia szkoleń i kursów, nadzór zewnętrzny prowadzony przez wojewodę za pośrednictwem wyspecjalizowanych służb, nadzór wewnętrzny w przedsiębiorstwie wykonywany przez przedsiębiorcę za pomocą doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, kontrolę przewozu towarów niebezpiecznych, a więc organy upoważnione do kontroli oraz jej przedmiot i zakres czy wreszcie penalizację niektórych czynów związanych z niedopełnieniem obowiązków nakładanych przez ustawę.</u>
<u xml:id="u-123.4" who="#PosełAndrzejGawłowski">Wysoka Izbo! Wdrożenie przedmiotowego projektu ustawy nie powinno skutkować dodatkowymi wydatkami dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, gdyż znaczna część zadań organów administracji publicznej jest już obecnie realizowana, a w przypadku nowych zadań w ustawie określono opłaty. Ponadto projekt ten został skonsultowany ze Zrzeszeniem Międzynarodowych Przewoźników Drogowych oraz Polską Izbą Gospodarczą Transportu Samochodowego i Spedycji. Uwagi tych organizacji zostały wykorzystane przy opracowaniu projektu.</u>
<u xml:id="u-123.5" who="#PosełAndrzejGawłowski">Do projektu ustawy dołączono projekty podstawowych aktów wykonawczych, a więc proponowane rozwiązania mają charakter kompleksowy. Omawiany projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, a w trakcie posiedzenia Komisji Europejskiej nie budził istotnych zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-123.6" who="#PosełAndrzejGawłowski">Mając powyższe na uwadze, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowie się za przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy przez Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Markowiaka występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie przedłożonego rządowego projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Projekt ten jest o tyle istotny, że dotyka materii, która żyje własnym, dość szybkim życiem, w związku ze zmieniającymi się towarami, szczególnie niebezpiecznymi, które są przemieszczane po drogach Europy i Polski, a także w związku ze zmieniającą się technologią czy techniką przewozów i zmieniającymi się urządzeniami. Dlatego też wydaje się konieczne nowelizowanie starych czy wprowadzanie nowych przepisów, które wychodzą naprzeciw tym dość dynamicznie następującym zmianom.</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Projekt ma również za zadanie dostosowanie polskiego prawa do dorobku prawnego Wspólnot Europejskich i taką też funkcję spełnia, gdyż przede wszystkim nawiązuje do umowy europejskiej ADR z 1957 r., a także uwzględnia przepisy czterech dyrektyw, trzech Rady Europy, a jednej Parlamentu Europejskiego. Można zatem powiedzieć, że jest to projekt kompletny. Jego kompletność wynika również z tego, że jest dołączonych osiem projektów rozporządzeń aktów wykonawczych, które pozwalają niejako dogłębnie rozpoznać istotę zmian, które ten projekt w sobie zawiera.</u>
<u xml:id="u-125.3" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Bardzo ważną zaletą tego projektu jest również to, że jest napisany i skonstruowany w bardzo zwięzły i logiczny sposób, następstwo logiczne poszczególnych artykułów sprawia, iż bardzo łatwo sobie z tą materią poradzić. Warto to podkreślić, ponieważ myślę, że dla tych z państwa, którzy mieli okazję zmagać się z projektem np. o europejskich radach zakładowych, praca nad takim projektem jest prawdziwą przyjemnością. Inną zaletą tego projektu jest to, że powstał we współpracy, na podstawie konsultacji ze Zrzeszeniem Międzynarodowych Przewoźników Drogowych oraz Polską Izbą Gospodarczą Transportu Samochodowego i Spedycji, a więc ze środowiskiem świetnie przygotowanym i obeznanym z problematyką, którą projekt się zajmuje.</u>
<u xml:id="u-125.4" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Natomiast, żeby nie przedstawiać samych pochwał, chciałbym zwrócić uwagę na te kwestie, które projekt albo niewłaściwie - w naszej ocenie - rozwiązuje, albo niejako obniżają one jego jakość, przede wszystkim jakość językową. Jeżeli chodzi o sformułowania, to analizując tekst bardzo dokładnie, można dopatrzyć się w nim kilkunastu, nie chcę powiedzieć błędów, ale pewnych niedoskonałości językowych, redakcyjnych, które - wydaje nam się - powinny być poprawione, nawet ze świadomością, że wydłuży to nieco proces legislacyjny. Jestem jednak przekonany, że myślenie takie podziela większość tej Izby, uważając, że jakość stanowionego prawa jest celem nadrzędnym naszego polskiego parlamentu. Dlatego też, wychodząc trochę naprzeciw działalności Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, który szczególną wagę przywiązuje do jakości języka polskich przepisów stanowionych w Izbie, chciałbym zaproponować pewne poprawki redakcyjne, które - jak już powiedziałem - poprawią jakość tego dokumentu. Nie chcę ich tu omawiać, mają one charakter być może trochę kosmetyczny, ale uściślają pewne sformułowania, pozwalają jednoznacznie te sformułowania rozumieć. Jest to bardzo istotne, ponieważ czasami zdarza się, że zapis, wydający się sensowny, podczas analizy może okazać się dwuznaczny, a w przepisie prawnym jest to szczególne utrudnienie. To jest jedna kwestia.</u>
<u xml:id="u-125.5" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Druga kwestia ma charakter merytoryczny, dotyczy zapisów, które mówią o szkoleniu, o przeprowadzaniu kursów doskonalących dla kierowców i osób prowadzących transport towarów niebezpiecznych. Autor projektu ustawy założył, że realizatorem, prowadzącym czy przeprowadzającym taki kurs jest przedsiębiorca lub przedsiębiorstwo i nie dopuścił tu innych możliwości, aczkolwiek raz w ustawie jest mowa o instytucji, o jednostce, raz o podmiocie, ale później cały czas się mówi, że podmiotem, który przeprowadza kursy doskonalące dla kierowców i osób prowadzących transport, jest przedsiębiorca lub przedsiębiorstwo. Wydaje nam się, że jest to dość poważne zawężenie, które wyklucza z możliwości przeprowadzania kursów jednostki edukacyjne, takie jak szkoły, np. technikum samochodowe, czy jakieś jednostki budżetowe, która mogą specjalizować się w działalności edukacyjnej, fundacje czy stowarzyszenia zajmujące się nawet statutowo problemami transportu m.in. towarów niebezpiecznych. Dlatego też postulujemy, aby w proponowanym projekcie wprowadzić zmiany, które rozszerzą listę podmiotów mogących przeprowadzać takowe doskonalące, dokształcające kursy. I w związku z tym, panie marszałku, Wysoka Izbo, pozwolę sobie na pańskie ręce złożyć dwa zestawienia poprawek, pierwsze, jak już powiedziałem, o charakterze redakcyjnym, drugie zaś dotyczące kwestii kursów doskonalących, a Wysokiej Izbie chcę podziękować za życzliwe wysłuchanie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-125.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle, dziękuję również za poprawki.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Urbana występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#PosełTadeuszUrban">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych z druków nr 703 i 750.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#PosełTadeuszUrban">Analizując powyższy projekt, trzeba uznać, że rząd, podporządkowując polskie ustawodawstwo wymogom unijnym, oparł ów projekt na umowie Rady Genewskiej z dnia 30 września 1957 r., która podparta została dyrektywami Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Trzeba zaznaczyć, że jakkolwiek Prawo o ruchu drogowym zapewnia zgodność z dotychczasowymi regulacjami umowy ADR, to jednakże zakres spraw regulowanych tymi przepisami wykracza znacznie poza tę tematykę i skalę problemu, jakim jest ruch drogowy i przewożenie towarów niebezpiecznych. Zgadzamy się z ogólnie przyjętym poglądem, że uzasadnione wątpliwości budzi fakt, iż przepisami wykonawczymi regulowane są prawa i obowiązki osób fizycznych i prawnych oraz uprawnienia organów administracji publicznej. Powyższe przesłanki stały się podstawą i powodem podjęcia prac nad odrębną ustawą o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#PosełTadeuszUrban">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uważamy, że ze względu na skalę dokonywanych przewozów towarów niebezpiecznych, które stanowią ok. 10% wszystkich przewozów drogowych, oraz skalę ewentualnych zagrożeń jest rzeczą oczywistą i niezmiernie ważną, aby organy kontroli ruchu drogowego i inne służby miały możliwość niezwłocznej weryfikacji dokumentów kierowców wykonujących ten transport, chodzi szczególnie o zaświadczenia ADR. Dlatego popieramy propozycję poszerzenia zakresu danych przetwarzanych przez Centralną ewidencję kierowców, chodzi o art. 34 pkt 5, a równocześnie nałożenie obowiązku przekazywania przez jednostki prowadzące kursy pełnej informacji o wydawaniu zaświadczeń ADR do tej ewidencji, to w art. 16 ust. 1 pkt 5.</u>
<u xml:id="u-127.3" who="#PosełTadeuszUrban">W projekcie tej ustawy zaproponowano również uznanie dotychczasowych zaświadczeń o przeszkalaniu kierowców w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych, chodzi o art. 37 ust. 2, po to, aby zachować ciągłość procesu kursowego szkolenia kierowców oraz aby dać przedsiębiorcom czas na przygotowanie się do wymagań niniejszej ustawy. Dotychczas działający przedsiębiorcy mogą nadal prowadzić kursy dokształcające do dnia 31 grudnia 2003 r., art. 37 ust. 3. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera projekt niniejszej ustawy w opracowaniu zawartym w drukach nr 703 i 750 i będzie głosował za jego uchwaleniem. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-127.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Kruk występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#PosełElżbietaKruk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. Wniesiony przez rząd projekt stanowi dostosowanie prawa polskiego do umowy europejskiej, o czym była już mowa, dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, tzw. umowy ADR, ratyfikowanej przez Polskę w dniu 6 maja 1975 r. Strony tej umowy stanowią 34 państwa europejskie, w tym państwa członkowskie Unii Europejskiej poza Irlandią. Unia Europejska przeniosła przepisy umowy ADR do prawa wspólnotowego, w związku z czym ustawa ma równocześnie charakter dostosowawczy.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#PosełElżbietaKruk">Polskie krajowe regulacje przewozów materiałów niebezpiecznych również oparte są na zapisach powyższej umowy. Obecnie zawarte są one w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo o ruchu drogowym. Rozwiązanie to nie wydaje się właściwe z dwóch powodów. Po pierwsze, materia prawna objęta tymi regulacjami ma charakter interdyscyplinarny. Po drugie, prawa i obowiązki osób fizycznych i prawnych oraz kompetencje organów administracji publicznej uregulowane są rozporządzeniami, a nie przepisami ustawowymi. W związku z powyższym Prawo i Sprawiedliwość uznaje za celowe wdrożenie postanowień umowy ADR do systemu prawa polskiego w drodze niniejszej regulacji.</u>
<u xml:id="u-129.2" who="#PosełElżbietaKruk">Ze względu na wzrost w ostatnich latach przewozów towarów niebezpiecznych - dziś, jak już powiedziano, stanowią one około 10% wszystkich przewozów drogowych, co oczywiście zwielokrotniło skalę zagrożeń związanych z ewentualnymi awariami czy wypadkami - wejście przepisów ustawy może skuteczniej zagwarantować wyższy poziom bezpieczeństwa działalności przewozowej tego typu. W tym przypadku wypadki są zwykle związane ze znacznymi kosztami społecznymi i materialnymi, a w szczególności mogą spowodować poważne zagrożenia dla ludzi wchodzących w kontakt z niebezpiecznymi towarami oraz nieodwracalne szkody w środowisku.</u>
<u xml:id="u-129.3" who="#PosełElżbietaKruk">Projektowana ustawa obejmuje wszystkie podmioty wykonujące transport drogowy towarów niebezpiecznych, to jest przewoźników, nadawców, odbiorców oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przewozami tych towarów. Ustala także kompetencje organów administracji, jeśli chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa tego transportu, w tym kontrolę i nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa krajowego i umowy ADR. Co bardzo ważne, ustawa nakłada na przedsiębiorców zajmujących się transportem towarów niebezpiecznych obowiązek zatrudniania doradców do spraw bezpieczeństwa, których zadaniem jest m.in. prowadzenie kontroli wewnętrznej w odnośnych przedsiębiorstwach. Określone w ustawie kwalifikacje zawodowe doradców mogą niewątpliwie przyczynić się do poprawy jakości usług oferowanych przez przedsiębiorców oraz - co najistotniejsze - pomóc w zminimalizowaniu ryzyka wypadków, szczególnie spowodowanych niewystarczającą wiedzą na temat zagrożenia właściwego dla danego rodzaju transportu.</u>
<u xml:id="u-129.4" who="#PosełElżbietaKruk">Projekt zawiera ponadto przepisy dotyczące wymogów, które muszą spełniać pojazdy i opakowania towarów niebezpiecznych, wymagań wobec osób wykonujących czynności związane z przewozami oraz definicji. Zmiana w stosunku do obowiązującego stanu prawnego, jaką wnosi to przedłożenie, to przede wszystkim wprowadzenie zamiast dotychczas stosowanego w prawie polskim określenia „materiały niebezpieczne” zgodnego z normami międzynarodowymi pojęcia „towary niebezpieczne”. Jest ona o tyle istotna i racjonalna, że obejmuje poza materiałami również przedmioty czy rzeczy niebezpieczne.</u>
<u xml:id="u-129.5" who="#PosełElżbietaKruk">Ustawa nie ma zastosowania w przypadku transportu towarów niebezpiecznych pojazdami należącymi do sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub za które są one odpowiedzialne. To oczywiście jest zrozumiałe.</u>
<u xml:id="u-129.6" who="#PosełElżbietaKruk">Należy dodać, że zgodnie z zapisem art. 4 ust. 1 umowy ADR oraz zapisami dyrektywy Rady w sprawie ujednolicenia prawa państw członkowskich w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych poszczególne państwa zachowują prawo do regulowania lub zakazywania transportu drogowego niektórych towarów niebezpiecznych z powodów innych niż bezpieczeństwo w transporcie. Mają więc prawo nakazu używania transportu kolejowego lub śródlądowego transportu wodnego bądź mogą przestrzegać ściśle określonych zasad pakowania pewnych bardzo niebezpiecznych substancji. Bez wpływu na zastosowanie innego ustawodawstwa Wspólnoty, w szczególności w zakresie dostępu do rynku, każde państwo członkowskie utrzymuje z takich powodów, jak bezpieczeństwo wewnętrzne czy ochrona środowiska prawo do regulowania lub zakazywania transportu niektórych towarów niebezpiecznych na jego terytorium. Tu rodzi się pytanie, czy fakt zachowania przez Polskę powyższych praw nie powinien być wyraźniej zapisany w przedstawionym projekcie? Czy ustawodawstwo polskie właściwie reguluje te kwestie, w pełni gwarantując realizację zachowanych uprawnień?</u>
<u xml:id="u-129.7" who="#PosełElżbietaKruk">Rozwiązania będące przedmiotem niniejszej regulacji nie wzbudzają większych zastrzeżeń. Należy się jednak zgodzić ze zgłoszonymi wcześniej uwagami redakcyjnymi, dotyczącymi zapisów zawężających możliwość przeprowadzenia kursów doszkalających dla przedsiębiorców. Przypominając, że wprowadzane rozwiązania wynikają bezpośrednio z ratyfikowanej przez Polskę umowy międzynarodowej i w znacznej części są powtórzeniem przepisów już istniejących w polskim systemie prawnym oraz mając na uwadze to, że korzystne są wszelkie działania zmierzające do poprawy poziomu bezpieczeństwa transportu drogowego towarów niebezpiecznych, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprzez ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-129.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Około 10% przewożonych ładunków to ładunki niebezpieczne. Oczywiście praktyka stosowana przy ich przewożeniu bywa bardzo różna. Co prawda kultura techniczna i warunki techniczne przewozu tych materiałów i towarów są coraz bardziej cywilizowane, ale muszę powiedzieć, że w czasie swojej praktyki zawodowej spotkałem się z sytuacją, kiedy w busie przewożono dwa pojemniki z cyjanowodorem. Samochód na śliskiej jezdni wpadł do rowu. Całe szczęście, że i kierowcy, i przewożonemu ładunkowi nic się nie stało i skończyło się na strachu. Można sobie jednak wyobrazić, ile jeszcze, mimo zmiany - tak jak powiedziałem - kultury technicznej krąży takich ładunków. Są jeszcze wykorzystywane sposoby przewożenia, które nie spełniają norm przewidzianych w przypadku ładunków niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Zagrożenie w transporcie, w szczególności drogowym, jest zresztą coraz większe ze względu na wzrost natężenia ruchu oraz techniczne warunki przewozu, przede wszystkim techniczną jakość naszych dróg. Dlatego wszelkie regulacje obostrzające warunki dotyczące przewozu, technicznych warunków spełnianych przez pojazdy i opakowania materiałów i towarów niebezpiecznych oraz kwalifikacji osób przewożących, tudzież dokumentacji przewozów muszą być jednak coraz ściślej - może tak to nazwę - reglamentowane.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Świadomość tych spraw dociera do nas dopiero wtedy, kiedy zaczynamy się zastanawiać nad tzw. krzyżówką różnych, nadzwyczajnych zagrożeń, które pojawiają się na danym terenie. Wtedy zaczynają nam się jeżyć włosy na głowie, że żyjemy obok tras, którymi przewozi się ileś ładunków niebezpiecznych w ciągu doby. I to takich ładunków, które przy jakichś nadzwyczajnych okolicznościach mogą być śmiercionośnymi dla wielu ludzi, w szczególności na obszarach miejskich. Ta ustawa jest więc ze wszech miar pożądana. Myślę, że wypełnia lukę, której nie wypełnia ustawa Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-131.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">W ostatnim okresie, że tak powiem, trwa jednak festiwal różnych propozycji związanych z regulacjami dotyczącymi transportu drogowego, a w szczególności przewozu osób. Trochę się obawiam, panie ministrze, czy przedsiębiorcy prowadzący firmy przewozowe nie będą za bardzo narzekali na Wysoką Izbę, a więc na Sejm oraz rząd, który jest projektodawcą tych ustaw. Rozległość zmian, tudzież wielość inspekcji uprawnionych do kontroli przewozów budzi pewien niepokój o reakcję tych przedsiębiorców. Już nie mówię o konsekwencjach finansowych, bo ta ustawa rodzi również poważne konsekwencje finansowe dla przedsiębiorców zajmujących się przewozem materiałów niebezpiecznych. W konsekwencji albo te koszty zmniejszą zysk przedsiębiorcy prowadzącego transport materiałów niebezpiecznych, albo zostaną one przeniesione na zamawiającego. To także musimy wziąć pod uwagę. Mówimy też jeszcze o dodatkowych innych opłatach i koncesjach związanych z tym transportem. Musimy więc mieć świadomość, co się dzieje w tym zakresie. A z drugiej strony mamy ciągły alarm ze strony przedsiębiorców, którzy mówią, że ustawodawca wprowadza dodatkowe konieczności, które przekładają się na koszty prowadzenia działalności gospodarczej przy relatywnie niskim zysku w chwili obecnej. Zatem musimy mieć tego świadomość, poruszam tę kwestię, żebyśmy nie ulegali tylko takiemu przeświadczeniu, że oto ta regulacja reguluje pewien obszar spraw związanych z prowadzeniem działalności, poprawia bezpieczeństwo w transporcie - ona również ma konsekwencje finansowe dla przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-131.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Ten zakres regulacji został przedłożony również i z tego powodu, że, tak jak powiedziałem, część postanowień w tymże projekcie rządowym i obecnie w sprawozdaniu Komisji Europejskiej nie miała swoich uregulowań ani w umowie ADR, ani też nie jest uregulowana w ustawie Prawo o ruchu drogowym czy w innych ustawach. W tej ustawie uregulowano warunki, jakie powinny spełniać pojazdy i opakowania, została uregulowana sprawa kwalifikacji osób prowadzących przewóz oraz kierowców, jak również zasady wydawania uprawnień oraz ponawiania tychże uprawnień. Określona została właściwość organów, które zajmują się wydawaniem tychże uprawnień oraz wydawaniem zezwoleń na prowadzenie kursów dokształcających i uzupełniających, zarówno dla osób cywilnych, jak i dla żołnierzy. Wprowadzone zostały ustawą uprawnienia kontrolne i nadzór nad prowadzonym dokształcaniem. Została uregulowana również sprawa nadzoru i kontroli. Została powierzona administracji państwowej szczebla wojewódzkiego, ona to ma sprawdzać kwalifikacje i wydawanie zaświadczeń, wprowadzono też uprawnienie dla wojewódzkich inspektorów transportu drogowego.</u>
<u xml:id="u-131.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Wprowadzono także przepisy, które określają obowiązki przedsiębiorstw związane z przewożeniem towarów niebezpiecznych oraz w związku z tym z zawiadamianiem stosownych służb - mówię tutaj o wojewódzkim komendancie Policji i wojewódzkim komendancie Państwowej Straży Pożarnej. Zostało rozstrzygnięte to, jakie dokumenty powinien posiadać kierowca, który przewozi ładunki niebezpieczne. Z dokumentowaniem tych przewozów do tej pory były problemy. Niejednokrotnie mieliśmy również informacje, w szczególności ze strony organów kontroli drogowej, że nie były w stanie określić, jaki jest rodzaj przewożonego ładunku, czy np. opakowanie jest adekwatne, czy pojazd przewożący jest adekwatny do rodzaju ładunku, który jest w skrzyni ładunkowej czy też w pojemniku, w ciągnionej naczepie.</u>
<u xml:id="u-131.6" who="#PosełAndrzejGrzyb">Ustawa określa również uprawnienia do kontroli przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. Tak jak powiedziałem, wielość instytucji mnie troszeczkę deprymuje jako członka tej Izby. Dziesięć instytucji kontrolnych będzie miało prawo kontrolowania przewożącego i firm, które zajmują się przewozem ładunków niebezpiecznych, i to jeszcze przy współudziale Państwowej Agencji Atomistyki - co jest oczywiście zrozumiałe ze względu na specyfikę, jeżeli chodzi o transport materiałów promieniotwórczych względnie odpadów po wykorzystaniu tychże materiałów rozszczepialnych - oraz Transportowego Dozoru Technicznego.</u>
<u xml:id="u-131.7" who="#PosełAndrzejGrzyb">Wprowadzone zostały również przepisy karne za naruszenia tejże ustawy oraz wprowadzono tą ustawą zmiany w innych przepisach, np. w ustawie o odpadach w odniesieniu np. do przewozu odpadów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-131.8" who="#PosełAndrzejGrzyb">Chcę zwrócić uwagę, zresztą zgadzam się z tym w pełni, że niektóre rozstrzygnięcia, jeżeli chodzi o przepisy zawarte w tymże sprawozdaniu, wymagają językowego doprecyzowania, tutaj zgadzam się z panem posłem Markowiakiem, jak również w tej sprawie, że zapis art. 12, iż kursy dokształcające prowadzi przedsiębiorca posiadający zezwolenie wydane przez marszałka województwa, wydaje się być zawężeniem, jeżeli chodzi o podmioty, które mają uprawnienia do prowadzenia takich kursów. Choć z drugiej strony w ust. 4, gdzie wymienia się, jakie dokumenty należy załączyć do wniosku, wskazuje się, że powinny to być dokumenty określające status jednostki będącej osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej albo uwierzytelniona kopia dokumentu stwierdzającego tożsamość w przypadku osoby fizycznej, co sugerowałoby, że nie tylko przedsiębiorca, ale również jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, a więc również szkoła, np. technikum samochodowe, jak rozumiem, mogłaby być tą instytucją szkolącą. Ale dla jasności i żeby ten przepis nie budził wątpliwości, poprawka zgłoszona przez pana posła Markowiaka wydaje się być ze wszech miar godna poparcia.</u>
<u xml:id="u-131.9" who="#PosełAndrzejGrzyb">Chciałbym też zwrócić uwagę, że art. 12 mówi, że kurs dokształcający prowadzi przedsiębiorca posiadający zezwolenie wydane przez marszałka województwa. Dalej opisane są warunki szkolenia co do programu, warunki cofnięcia zezwolenia na prowadzenie tychże szkoleń. I jest ust. 5 w art. 10, który mówi, że kursant jest zobowiązany zdać egzamin przed komisją, która jest powoływana przez jednostkę prowadzącą kurs dokształcający, a przewodniczącym tejże komisji jest osoba wyznaczona przez marszałka. Co do tej kwestii nie mam żadnej wątpliwości. Natomiast zastanawia mnie, czy tak powinno to być ułożone. Albowiem osoba, która jest dokształcana, czyli jest kursantem, osobiście, względnie przedsiębiorca, który zatrudnia taką osobę, ponosi koszty, które są z tym związane. Następnie komisja egzaminująca otrzymuje wynagrodzenie. To wynagrodzenie nie jest opłatą za przeprowadzony egzamin, tylko jest to wynagrodzenie, które płaci jednostka prowadząca kurs. Ze względu na doświadczenia, wielokrotnie też i krytyczne opinie, które pojawiały się w prasie, dotyczące np. prowadzenia kursów czy prowadzenia egzaminów dla kierowców czy kandydatów na kierowców, myślę, że powinna być ze strony resortu daleko idąca ostrożność co do tego, kto komu za co płaci. Bo oto marszałek wyraża zgodę na to, żeby dany przedsiębiorca, jak tu jest w art. 12, mógł prowadzić tę działalność kursową, prowadzący kurs pobiera opłatę od przedsiębiorcy, który wysyła tam kursanta, marszałek wyznacza przewodniczącego komisji egzaminacyjnej i tenże prowadzący kurs płaci temu przewodniczącemu i członkom komisji. Wydaje się więc, że brak tutaj pewnej równowagi. Ja oczywiście nie wnoszę poprawki. Chciałbym poddać panu ministrowi do rozważenia, czy w dalszych pracach nie należałoby, być może już poza Izbą poselską, znaleźć rozwiązania innego, które nie budziłoby pewnych wątpliwości. Oczywiście nie wiem też - panie marszałku, proszę jeszcze o minutę, żebym mógł dokończyć tę myśl - nie jest rozstrzygnięte, kto będzie przewodniczącym. Gdyby to miał być urzędnik wyznaczony przez marszałka, to jeszcze gorzej byłoby, jak sądzę, dla tych wątpliwości, które podnoszę. Gdyby to był pracownik firmy prowadzącej działalność kursową, to jeszcze należałoby to zrozumieć. Jest wynagrodzenie, które zgodnie z projektem rozporządzenia wynosi 120 zł dla przewodniczącego komisji i 100 zł dla członka komisji, i jest jednocześnie dla każdego jeszcze dodatkowe wynagrodzenie, jeśli w grupie jest powyżej 20 osób. Oby nie było tak, że dobra intencja będzie później kłopotliwa w realizacji. Stąd zwracam na to uwagę. Nie przedkładam w tej sprawie poprawki, ponieważ być może moje spostrzeżenia zostaną wyjaśnione tutaj przez pana ministra, ale gdyby tak nie było, to prosiłbym o rozważenie ze strony resortu, czy na etapie prac senackich nie należałoby dokonać pewnej korekty w tej sprawie, np. kursant, który kończy kurs, wnosi opłatę egzaminacyjną, to byłaby chyba czystsza forma niż np. opłata przez przedsiębiorcę prowadzącego kurs.</u>
<u xml:id="u-131.10" who="#PosełAndrzejGrzyb">Chciałbym również wnieść do art. 9 ust. 3 poprawkę...</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, a to bym prosił na piśmie, bo przedłużyłem panu o 5 minut czas wystąpienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">...redakcyjną - panie marszałku, już kończę - którą przedkładam na ręce pana marszałka, uważając, że redakcja ta będzie lepsza od tej, która jest zawarta w druku, w sprawozdaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Obawiałem się, że następną poprawkę też pan poseł będzie równie barwnie i długo opisywał, stąd moja uwaga.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Fedorowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić opinię do projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Jestem członkiem Komisji Infrastruktury i podkomisji do spraw transportu, właśnie trwa w tej chwili posiedzenie tejże podkomisji i tak na bieżąco dowiedziałem się, wszyscy członkowie i zaproszeni goście dowiedzieliśmy się, że zamknięto rozdział w negocjacjach z Unią Europejską z uwzględnieniem tych ustaw, a naprawdę tych projektów ustaw, które są w tej chwili w pracach parlamentu. Czyli krótko mówiąc, zapewniono Unię Europejską, że polski parlament na pewno przedstawi te ustawy, które dzisiaj zostały zaproponowane, Unii Europejskiej jako już zatwierdzone. Myślę, że jest to ogromne nadużycie i traktowanie Sejmu jako instytucji tak, jakby to był kwiatek do kożucha. To jest moja uwaga.</u>
<u xml:id="u-135.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Wydaje mi się, że ta ustawa, która wchodzi w życie, powinna być spójna z innymi. Taki jest obowiązek, myślę, ustawodawstwa. I cóż tu widzimy? Podczas gdy w Sejmie, w komisjach są ustawy o transporcie drogowym, o ruchu drogowym, ta ustawa jakby w oderwaniu od wszystkich innych respektuje, dla przykładu, obecnie obowiązujące w Polsce, wydane wcześniej, świadectwa. I w tej ustawie czytamy: art. 37, że świadectwa dopuszczenia pojazdu wydane przed dniem wejścia w życie ustawy zachowują ważność w zakresie i na okres, na jaki zostały wydane. I tak kolejno wymienione są cztery świadectwa. W innych ustawach tego nie ma. W innych ustawach już żąda się pozyskania nowego świadectwa, zdania nowych egzaminów, wpłacenia nowych kwot, naliczyliśmy, że jest ich około 15, polski przewoźnik będzie obciążony kolejnymi piętnastoma kwotami.</u>
<u xml:id="u-135.3" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Ale żeby pójść dalej, bo pomysłodawcy ustawy nie stoją w miejscu, pracują nad polskim przewoźnikiem, jak go wyeliminować z rynku. I cóż czytamy w art. 27 ustawy, którą dzisiaj omawiamy? Otóż w art. 27 jest zapisane, że przewóz niektórych towarów niebezpiecznych podlega obowiązkowi zgłoszenia do komendanta wojewódzkiego Policji oraz do komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej. I wymienia się: zgłoszenia towarów, o których mowa w ust. 1, są obowiązani dokonać: przewoźnik, jeżeli przewóz rozpoczyna się w kraju i jest wykonywany przez przewoźnika polskiego. Nie sądzę, żeby to była pomyłka legislacyjna. Twierdzę, że jest to zamierzony błąd. A przewoźnik, który operuje na polskim rynku i nie jest polskim przewoźnikiem, to nie musi tego zgłaszać? To może dowolnie przemieszczać się z tymi towarami? Jeżeli mówimy, że ta ustawa jest dostosowująca do tzw. zasad Unii Europejskiej, to co to znaczy? Że przewoźnik, który operuje na polskim rynku, ale nie jest rodzimym naszym przewoźnikiem, nie musi się zgłaszać do komendanta. Może wozić sobie co chce.</u>
<u xml:id="u-135.4" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Ja w tym względzie przedstawię oczywiście poprawkę, natomiast nie chciałbym po raz kolejny mówić w tej Izbie, że administratorzy państwa polskiego w imieniu Unii Europejskiej prawem stanowionym w polskim Sejmie eliminują z rynku polskich przewoźników. I to się dokonuje dzień po dniu, nie tylko zresztą w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-135.5" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Dlaczego tę ustawę rozpatrywała tylko Komisja Europejska i uzyskano tylko opinię Komisji Infrastruktury? Ona powinna być omawiana wspólnie z ustawami, które są przygotowywane obecnie z reprezentacją przewoźników, którzy się domówili między sobą, i międzynarodowych i krajowych. Czyli powinno to być spójne prawo.</u>
<u xml:id="u-135.6" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Tak więc dowiedzieliśmy się dzisiaj, że zamknięto rozdział i że Unia Europejska zadowoliła się projektami ustaw, tzn. otrzymała zapewnienie, że te projekty będą przyjęte. A tu się wykazuje wyraźnie punkt po punkcie, że to buble legislacyjne i napisane na kolanie, w pośpiechu. Bo na kolanach do Unii Europejskiej trzeba. Bracia zasuwają tak, jak kiedyś w lewą stronę, na Wschód. Trzeba zobowiązania wobec Unii Europejskiej wykonać, bo takie zobowiązania zostały złożone, by Unia łaskawie zechciała zamknąć kolejny rozdział.</u>
<u xml:id="u-135.7" who="#PosełAndrzejFedorowicz">W związku z powyższym ustawa ta, ostrzegam przewoźników, powoduje znowu obciążenia finansowe, o czym mówili moi przedmówcy, utrudnienia w pozyskiwaniu świadectw i opinii, o których już była tu mowa, i zawiera wyraźną pułapkę, że przewoźnik polski musi zgłaszać towary, zagraniczny - nie, a jeżeli nie daj Boże znajdziemy się w strukturach tzw. Unii Europejskiej, to wtedy polski przewoźnik będzie w ogóle niepotrzebny, bo podmioty zagraniczne będą mogły robić to, co będą chciały.</u>
<u xml:id="u-135.8" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Reasumując, na posiedzeniu Komisji Europejskiej to posłanka koalicji zwróciła uwagę, że należałoby ten projekt odłożyć ad acta i poczekać, aż będzie opracowane całe prawo dotyczące ruchu i transportu drogowego. Są zapisy, posługuję się właśnie tutaj zapisem stenogramu z posiedzenia tejże komisji. Ponieważ nie jest to dokończone i trwają prace w tym zakresie, stawiam wniosek pierwszy, o przekazanie propozycji tej ustawy do Komisji Infrastruktury, a na wszelki wypadek, gdyby nie przeszła ta propozycja, składam poprawkę właśnie dotyczącą art. 27.</u>
<u xml:id="u-135.9" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Liga Polskich Rodzin nie poprze tego projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle, za poprawkę.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ze względów regulaminowych zmiana komisji na tym etapie działania Sejmu jest już niemożliwa.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: Jest...).</u>
<u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">I bardzo proszę, panie pośle, o 5 podpisów, bo to jest ustawa europejska...</u>
<u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: Tak jest, dopilnuję.)</u>
<u xml:id="u-136.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-136.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, druk sejmowy nr 703 i 750.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawiony projekt ustawy ma na celu dostosowanie prawa polskiego w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych do umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, sporządzonej w Genewie 30 września 1957 r., umowy ADR oraz przepisów prawa Unii Europejskiej, tj. Dyrektywy Rady nr 94/55/EC w sprawie ujednolicenia prawa państw członkowskich w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych, Dyrektywy Rady nr 95/50/EC w sprawie jednolitych procedur kontroli transportu drogowego towarów niebezpiecznych, Dyrektywy Rady nr 96/35/EC w sprawie wyznaczenia kwalifikacji zawodowych doradców do spraw bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym, śródlądowym towarów niebezpiecznych oraz Dyrektywy Rady nr 2000/18/EC w sprawie jednolitych wymagań egzaminacyjnych na doradców do spraw bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym i śródlądowym towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Polska dotychczasowa regulacja prawna w tej dziedzinie zawarta jest w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo o ruchu drogowym, zapewniając zgodność z dotychczasowymi regulacjami umowy ADR, jednak niezbędny zakres wykracza poza tematykę ustawy o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#PosełJanSztwiertnia">W projekcie ustawy przyjęto założenia, że ustawa powinna w możliwie największym stopniu odwoływać się do umowy ADR i to zarówno co do krajowego, jak międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych. Takie założenie wynika z faktu, że przedmiotowy zakres jest bardzo szeroki, o wysokim stopniu komplikacji. Tekst polskiej umowy zmienionej w 2001 r. liczy około 1000 stron maszynopisu. Uwzględniając powyższe, w projekcie ustawy ujęto jedynie te regulacje prawne, które bądź nie są ujęte w umowie ADR, bądź też zostały pozostawione do uregulowania przez poszczególne kraje. Ustawa reguluje przede wszystkim takie zagadnienia, jak sposób wyboru jednostek upoważnionych do przeprowadzenia kursów dokształcających, wskazanie właściwej rzeczowo krajowej władzy koordynującej i nadzorującej przewozy, oraz określa wprowadzane dodatkowe krajowe zabezpieczenia, np. obowiązek informowania służb ratowniczych o wybranych przewozach.</u>
<u xml:id="u-137.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Projektowana regulacja w rozdziale 1 wprowadza szereg definicji sformułowanych w oparciu o wspomniane dyrektywy. W art. 3 pkt 1 projekt ustawy określa jednoznacznie, że w sprawach nieuregulowanych ustawą do krajowego i międzynarodowego przewozu materiałów niebezpiecznych stosuje się wprost przepisy umowy ADR. Art. 6 zgodnie z umową ADR określa kompetencje polskich organów administracji, z uwzględnieniem dotychczas realizowanych zadań.</u>
<u xml:id="u-137.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Rozdział 2, zatytułowany „Pojazdy i opakowania”, określa pojazdy, jakimi można dokonywać przewozu towarów niebezpiecznych, oraz wymogi dotyczące ich odpowiedniego wyposażenia i oznakowania. W art. 9 ust. 5 określono zadania ministra właściwego do spraw transportu w zakresie wydania rozporządzenia regulującego szczegółowe warunki i tryb wystawiania i przedłużenia świadectwa dopuszczenia pojazdów, a także jego wzór i sposób wypełnienia.</u>
<u xml:id="u-137.6" who="#PosełJanSztwiertnia">W rozdziale 3 określono wymagania wobec kierowców przewożących towary niebezpieczne. Wymagania nie uległy zmianie w stosunku do obowiązujących obecnie, a najważniejszym jest ukończenie kursu dokształcającego. Kursy dokształcające w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych mogą prowadzić przedsiębiorcy posiadający zezwolenia zgodnie z umową ADR, natomiast nadzór nad kursami został przypisany marszałkowi województwa, gdyż dotychczas ten organ prowadził te sprawy i dysponuje odpowiednią kadrą. Art. 18 określa, że zadania wykonywane przez marszałka województwa są zadaniami zleconymi w zakresie administracji rządowej. Takie rozwiązania przyjęto z uwagi na potrzebę należytego wykonania zadań w zakresie przygotowania kierowców do przewozu towarów niebezpiecznych, gdyż przede wszystkim od nich zależy bezpieczeństwo nie tylko pojedynczych osób, ale często i dużych aglomeracji miejskich.</u>
<u xml:id="u-137.7" who="#PosełJanSztwiertnia">W zakresie samego przewozu proponowane przepisy wprowadzają dwa rodzaje nadzoru: po pierwsze, nadzór zewnętrzny, prowadzony przez wojewodę za pośrednictwem wyspecjalizowanych służb, takich jak Inspekcja Transportu Drogowego i Państwowa Straż Pożarna; a po drugie, nadzór wewnętrzny w przedsiębiorstwie, realizowany przez przedsiębiorcę za pomocą doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych.</u>
<u xml:id="u-137.8" who="#PosełJanSztwiertnia">Przepis art. 27 wprowadza obowiązek zgłaszania Policji i Państwowej Straży Pożarnej przewozu pewnych towarów niebezpiecznych, których wykaz określi minister właściwy do spraw transportu.</u>
<u xml:id="u-137.9" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Z uwagi na to, że przedstawiony projekt ustawy powinien przyczynić się do dalszej poprawy bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, jak również na to, że dostosowuje on nasze prawo do przepisów Unii Europejskiej, a tym samym jest realizacją naszych zobowiązań w rozdziale: Transport, Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za jej uchwaleniem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Mieczysława Muszyńskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagą wysłuchałem uwag do przedłożonego projektu ustawy, która jest regulacją wyjątkową, niezwiązaną z negocjacjami w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej, co od razu chcę powiedzieć. Jest to regulacja, która podlega okresowym modyfikacjom. W dawnym przepisie, który był częścią ustawy Prawo o ruchu drogowym, też dokonaliśmy z czasem różnych zmian, które zawsze były wywoływane zjawiskami, jakie pojawiają się wokół pewnej specjalizacji w przewozach, ale również w otoczeniu tych przewozów.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Otóż coraz częściej mamy do czynienia - sam ostatnio tego doświadczyłem, kiedy badaliśmy skutki wypadków autobusowych - z odmiennymi modelami organizacji przedsiębiorstw, różnie traktujących również kwestie odpowiedzialności za przewóz zarówno osób, jak i towarów. Znikają pewne struktury kontrolne wewnątrz przedsiębiorstw, struktury zajmujące się przygotowaniem zarówno kierowcy, jak i pojazdu do przewozów, szczególnie przewozów, które stanowią olbrzymie zagrożenie zarówno dla otoczenia, jak i dla samego przewożonego przedmiotu czy pasażera. To, co się zdarza, to, że przewoźnik traktuje bardzo liberalnie kwestie odpowiedzialności za to, co się dzieje, jest niepokojące. Jest to sprawa zarówno czasu pracy kierowcy, jak i odpowiedzialności za towar, za punktualność, sprawność przewozów, za stan techniczny pojazdu. Potwierdzają to wielokrotne konsultacje w sprawie wielu przepisów z przedsiębiorcami, z przewoźnikami. Same stowarzyszenia również wykazują w tej kwestii duży niepokój. Dlatego przedłożony projekt zawiera kilka regulacji, które na dziś są niezmiernie potrzebne. Określa on zarówno warunki przewozu, wymagania, jak i odpowiedzialność przedsiębiorcy. Trudno się zgodzić z uwagą do art. 27. Oczywiste to jest wtedy, kiedy przewóz rozpoczyna się w kraju oraz wykonuje go i zgłasza polski przewoźnik, ale pkt 2 tego artykułu dotyczy sytuacji, kiedy przewóz rozpoczyna się w kraju, a wykonuje go przewoźnik zagraniczny. Wtedy nadawca jest zobowiązany. Jest zawsze problem podziału odpowiedzialności między nadawcę a przewoźnika wraz z kierowcę. To jest to, co często spotyka się na przejściach granicznych. Ujawnia się przewóz towaru, który jest zabroniony, a kierowca twierdzi, że on o niczym nie wie, to sprawa nadawcy, właściciela firmy. Problem tkwi głównie w tym, że jeżeli mamy do czynienia z przewoźnikiem zagranicznym, to powstają trudności, również w porozumiewaniu się. To nadawca, ten, który nadaje towar, musi go zgłosić i odpowiadać za jego jednoznaczną identyfikację w dokumentach przewozowych. Myślę, że nie powinno być co do tego kwestii spornych, bo nie ma tutaj żadnego zliberalizowania odpowiedzialności wobec tego, któremu powinno się zgłosić przewóz.</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Natomiast jeżeli chodzi o szkolenie, to są dwa zasadnicze zestawy uwag. Może powinniśmy to rozszerzyć, ale mamy do czynienia dzisiaj z podobną kwestią w wypadku szkolenia kandydatów na kierowców. Każde rozszerzenie kręgu podmiotów, które zajmują się tą dziedziną, jest w pewnym sensie problematyczne, jeżeli chodzi o jakość. Jesteśmy skłonni zastanawiać się albo specjalizować się. Zresztą chcę poinformować, że wkrótce zgłosimy również projekt ustawy o przewozach towarów niebezpiecznych koleją według konwencji RID. Będziemy musieli połączyć pewne kwestie zarówno drogowe, jak i kolejowe w jeden program szkolenia, aczkolwiek są to nieco odmienne technologie przewozu. Będziemy musieli stworzyć pewien program, pewien model tych podmiotów, które będą zajmowały się szkoleniem.</u>
<u xml:id="u-139.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Myślę, że i ta ustawa będzie podlegała pewnym modyfikacjom, które przyniesie życie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wystąpienie pana ministra Muszyńskiego było ostatnim głosem w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-140.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-140.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-140.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-140.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w obradach do godz. 17.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 50 do godz. 17 min 04)</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 723 i 746).</u>
<u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbyszka Zaborowskiego.</u>
<u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących stanów nadzwyczajnych mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do propozycji Senatu w sprawie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej. To sprawozdanie zostało państwu posłom doręczone w druku nr 746.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Senat zgłosił 11 poprawek do omawianej dzisiaj ustawy. Większość tych poprawek ma charakter legislacyjny i redakcyjny. Komisja Nadzwyczajna po przeprowadzeniu analizy proponuje Wysokiej Izbie przyjąć 7 spośród tych poprawek i 4 odrzucić.</u>
<u xml:id="u-143.2" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">W poprawce 1. dotyczącej art. 3 Senat proponuje zastąpić wyraz „lub” wyrazem „albo”, a więc ma ona charakter redakcyjny. Komisja popiera tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-143.3" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Poprawka 2. ma charakter merytoryczny. Senat, podobnie jak w przypadku ustawy o stanie wyjątkowym, doszedł do przekonania, że nie należy angażować Sejmu w procedurę znoszenia stanu wojennego. Konstytucja wyraźnie stanowi w art. 231 o uprawnieniach Sejmu w przypadku ogłaszania stanu wojennego, kiedy to Sejm musi rozpatrzyć rozporządzenie prezydenta w ciągu 48 godzin. Nie ma analogicznego zapisu w przypadku znoszenia stanu wojennego i Senat uznał, że oznacza to, iż nie ma potrzeby angażowania parlamentu w procedurę znoszenia tego stanu, a więc przywracania wolności i praw obywatelskich. Komisja podzieliła to przekonanie i udzieliła poparcia tej poprawce.</u>
<u xml:id="u-143.4" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">3. poprawka również ma charakter merytoryczny. Senat uznał, że stosowanie cenzury prewencyjnej w stanie wojennym powinno mieć charakter powszechny i że w związku z tym nie należy robić wyjątków dla Kościołów i związków wyznaniowych w odniesieniu do wydawnictw, które służą szerzeniu kultu religijnego. Senat stoi na stanowisku, że taka zasada powinna być powszechnie stosowana, ma również szereg wątpliwości dotyczących tego, czy bez cenzury - w tym wypadku prewencyjnej - można stwierdzić, że taka działalność służy wyłącznie szerzeniu kultu religijnego. Jednakże większość członków komisji podzieliła opinię rządu, że wkraczanie w materię wolności sumienia w tym wypadku budzi wątpliwości natury konstytucyjnej, a także wątpliwości co do zgodności takiego zapisu z konkordatem. Dlatego komisja proponuje tę poprawkę odrzucić.</u>
<u xml:id="u-143.5" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">W poprawce 4. Senat rozszerza pojęcie organów administracji. Mowa jest w niej o „nakazaniu organom administracji publicznej działającym na obszarze województwa”, a więc w tym wypadku, w takiej redakcji chodzi o całą administrację publiczną, również samorządową. Artykuł ten dotyczy właśnie kwestii cenzury, a więc oznacza to, że cała administracja publiczna powinna wspierać organy uprawnione w prowadzeniu tych działań, które wynikają z rozporządzenia o stanie wojennym. Komisja udzieliła poparcia tej poprawce.</u>
<u xml:id="u-143.6" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Poprawki 5., 6. i 8. dotyczą zmian redakcyjnych, przy czym Senat, obawiając się, że redakcja sejmowa może budzić wątpliwości, czy szkoły, o których mowa w tym wypadku, obejmują również gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne, proponuje zapis, który te wątpliwości niweluje. Komisja udzieliła poparcia tym poprawkom.</u>
<u xml:id="u-143.7" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">W poprawce 7. Senat proponuje wykreślenie z art. 25 w ust. 1 w pkt. 3 wyrazów „oraz na uprawie określonych gatunków roślin i hodowli zwierząt”. Jednakże komisja po wysłuchaniu opinii rządu doszła do przekonania, że wykreślenie tego fragmentu spowodowałoby niespójność w tekście ustawy, ponieważ w innych miejscach ten problem występuje, i istnieje również wątpliwość natury merytorycznej, czy takie skreślenie byłoby uzasadnione. Można sobie wyobrazić, że stan wojenny będzie trwał dłuższy czas i być może będzie przydatny taki instrument jak nakazanie uprawy określonych gatunków roślin czy hodowli określonych zwierząt. W przypadku długotrwałości stanu wojennego może się to okazać przydatne.</u>
<u xml:id="u-143.8" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Poprawki nr 9 i 10 dotyczą wykorzystania służby zdrowia w okresie stanu wojennego. Komisja proponuje te poprawki odrzucić, stojąc na stanowisku, że pojęcia „służba zdrowia” oraz „publiczna i niepubliczna służba zdrowia” są pojęciami szerszymi od pojęć „zakłady opieki zdrowotnej” oraz „publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej” i że ta redakcja jest bardziej logiczna i może się okazać bardziej przydatna w okresie stanu wojennego.</u>
<u xml:id="u-143.9" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">W poprawce 11. w art. 35 w pkt. 7, w art. 20 ust. 2 pkt. 3 Senat proponuje zastąpić wyrazy „Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” pojęciem „obrona”. Jest to pojęcie szersze i jednocześnie w tym wypadku mamy do czynienia z ujednoliceniem terminologii, która jest stosowana w tej ustawie, i w związku z tym komisja proponuje udzielić poparcia tej poprawce. To wszystkie poprawki.</u>
<u xml:id="u-143.10" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">Komitet Integracji Europejskiej stwierdził, że przedmiot regulacji prawnej zawarty w uchwale Senatu nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej i w związku z tym poprawki Senatu Komisja Nadzwyczajna proponuje potraktować tak, jak wynika z mojego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-143.11" who="#PosełSprawozdawcaZbyszekZaborowski">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej wnoszę o przyjęcie 7 z omówionych poprawek i odrzucenie 4 spośród nich. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
<u xml:id="u-143.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Robert Smoleń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#PosełRobertSmoleń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poprawek Senatu do ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#PosełRobertSmoleń">Zanim to jednak uczynię, chcę wyrazić naszą satysfakcję z tego, że nie minął rok od rozpoczęcia tej kadencji Sejmu, a już na tym posiedzeniu postawimy kropkę nad „i” w przypadku trzeciej z pakietu ustaw o stanach nadzwyczajnych.</u>
<u xml:id="u-145.2" who="#PosełRobertSmoleń">Przypomnę, że poprzedni parlament nie znalazł czasu bądź woli, bądź zainteresowania, aby tą problematyką zająć się w ciągu czterech lat. My kończymy de facto prace nad rozwiązaniami dotyczącymi funkcjonowania państwa w przypadku stanu klęski żywiołowej, stanu wyjątkowego oraz stanu wojennego.</u>
<u xml:id="u-145.3" who="#PosełRobertSmoleń">Pozostaje oczywiście do rozważenia przez Wysoką Izbę ustawa o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela. Chcę tu wyrazić przekonanie, że i w przypadku czwartej ustawy Sejm będzie pracował w podobnym tempie, z podobną energią i skutecznością jak w przypadku tych trzech. Naszym zdaniem bowiem porządkowanie spraw państwa to nie tylko to, czemu poświęcamy najwięcej czasu w tej Izbie, a więc ułatwianie funkcjonowania polskich przedsiębiorców, dostosowywanie prawa polskiego do standardów europejskich, czyli to, co oznacza sprawne funkcjonowanie państwa w stanie normalnym, w stanie zwyczajnym. Jesteśmy przekonani, że aby państwo było dobrze zorganizowane, jest również niezbędne, aby było przygotowane na stany nadzwyczajne.</u>
<u xml:id="u-145.4" who="#PosełRobertSmoleń">Wydarzenia, które miały miejsce kilka dni, kilka tygodni temu w bardzo bliskiej odległości od granic Polski, świadczą, że nigdy nie możemy być pewni, że nasze terytorium nie będzie dotknięte którąś z tych sytuacji, z którymi te stany nadzwyczajne mają związek.</u>
<u xml:id="u-145.5" who="#PosełRobertSmoleń">Przechodząc do konkretów, Wysoki Sejmie, chcę powiedzieć, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie z rekomendacją Komisji Nadzwyczajnej. Podzielamy pogląd, iż znaczna część poprawek Senatu poprawia tekst ustawy, sprzyja bardziej precyzyjnemu ujęciu niektórych zagadnień, doprecyzowuje niektóre rozwiązania, jednak, podobnie jak określiła to Komisja Nadzwyczajna, w przypadku czterech poprawek uważamy, że stanowisko Senatu jest gorsze od tego, które zajął Sejm, uchwalając ustawę. A więc będziemy głosowali za odrzuceniem poprawek Senatu: 3., 7., 9. i 10., w przypadku zaś pozostałych poprawek będziemy głosować za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-145.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Andrzej Gałażewski, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej, w którego imieniu mam zaszczyt przedstawić opinię o sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o stanie wojennym oraz kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, niezmiennie uważa, że powyższa ustawa jest obarczona wadami wynikającymi z niespójności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Senat nie mógł usunąć tych wad, gdyż wynikają one zasadniczo z zapisów konstytucyjnych, wymagających dzisiaj korekty w obszarze obronności państwa.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#PosełAndrzejGałażewski">Większość poprawek Senatu ma charakter porządkowy i korekcyjny. Spośród poprawek o charakterze merytorycznym chciałbym w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej odnieść się do poprawki 3., dotyczącej art. 21 ust. 1 pkt. 1 oraz ust. 7. Senat proponuje objęcie cenzurą w czasie obowiązywania stanu wojennego oprócz wielu instytucji publicznych i podmiotów także środków społecznego przekazu należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w zakresie informacji na temat religii i służących wypełnianiu funkcji religijnych. Komisja proponuje odrzucić poprawkę Senatu. Współczesna wojna łatwo może mieć charakter ponadlokalny. Doświadczenia walki z międzynarodowym terroryzmem wskazują nam, że w tej wojnie istotną rolę odgrywają także niestety związki wyznaniowe, wykorzystujące działalność religijną do propagowania nienawiści i wręcz przejmujące dowodzenie akcjami zbrojnymi. To nie jest nic wymyślonego, o tym słyszymy w codziennych relacjach z Afganistanu, z Iraku i z tej części świata. Dlatego sądzimy, że ten problem także może dotyczyć Polski i z góry zakładamy, że związki wyznaniowe niekoniecznie muszą działać w interesie państwa polskiego. Może schematycznie podchodzimy do tego. Wydaje nam się, że kościoły to są kościoły chrześcijańskie; wydaje nam się, że związki wyznaniowe to są związki, które służą dobru. Jest jednak wiele związków wyznaniowych, są niektóre kościoły, które temu dobru nie służą. Można zresztą wyobrazić sobie sytuację, którą już teraz mamy w Belgii, kiedy pewne struktury wyznaniowe się rejestrują i w przypadku zbliżających się konfliktów zbrojnych będą się uaktywniać ze szkodą dla państwa, na którego terenie istnieją.</u>
<u xml:id="u-147.2" who="#PosełAndrzejGałażewski">Specjalne warunki dla kościołów i związków wyznaniowych, odmienne od pozostałej sfery działalności publicznej, nie mają żadnego racjonalnego uzasadnienia i osłabiają nasze zdolności obronne. Cenzura w okresie stanu wojennego - bo tylko o takiej mówimy - kiedy prowadzone są na naszym terytorium działania wojenne przeciwko wrogowi zewnętrznemu, w żadnym zakresie nie ogranicza działalności religijnej, nieszkodzącej demokratycznemu państwu.</u>
<u xml:id="u-147.3" who="#PosełAndrzejGałażewski">Klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem tej poprawki mimo odmiennego zdania komisji, gdyż jego decyzje mają na względzie dobro państwa. Apeluję do innych klubów o podzielenie opinii naszego klubu i odejście od schematycznego myślenia o relacjach państwo-kościoły-związki wyznaniowe. W pozostałych przypadkach klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował zgodnie z ustaleniami komisji. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Laskowski, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP przedstawię stanowisko naszego klubu wobec uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lipca 2002 r. w sprawie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej. Senat Rzeczypospolitej Polskiej po rozpatrzeniu wyżej wymienionego prezydenckiego projektu ustawy zaproponował wprowadzenie do jego tekstu 11 poprawek. Już na samym początku pragnę podkreślić, iż część z proponowanych poprawek ma niemal wyłącznie charakter redakcyjny. Nie wnoszą one przez to do tekstu ustawy żadnych merytorycznych zmian. Natomiast konkretne unormowania i zmiany wnoszą np. poprawki nr 3 i 7, które omówię w dalszej części mojego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#PosełJózefLaskowski">Jeżeli chodzi o pierwszą z wyżej wymienionych, czyli poprawkę odnoszącą się do art. 21 niniejszego projektu ustawy, to Senat RP zaproponował w niej, aby cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu obejmująca materiały prasowe, która ma być wprowadzona w trakcie stanu wojennego, dotyczyła zarówno tzw. mediów świeckich, jak i tych, które należą do kościołów i innych związków wyznaniowych. Dzięki temu uregulowaniu cenzurą mogłyby być objęte wszystkie gazety bez względu na ich charakter. Klub Parlamentarny Samoobrona RP jest przeciwny takim zmianom, gdyż przez niektórych mogłyby być odczytane jako ograniczanie kultu religijnego, na co nie możemy się zgodzić.</u>
<u xml:id="u-149.2" who="#PosełJózefLaskowski">Kolejną poprawką wnoszącą merytoryczne zmiany do projektowanej ustawy jest poprawka nr 7. Odnosi się ona do art. 25 ust. 1. Senat Rzeczypospolitej Polskiej zaproponował, aby skreślić wyrazy „oraz na uprawie określonych gatunków roślin i hodowli zwierząt”. Zmiana niniejsza zwalnia osoby fizyczne i osoby prawne prowadzące gospodarstwa rolne z obowiązku wykonywania świadczeń, polegających na uprawie określonych gatunków roślin i hodowli zwierząt, w trakcie trwania stanu wojennego. Nasz klub, podobnie jak członkowie Komisji Obrony Narodowej, sądzi, iż niniejszą poprawkę należy odrzucić, gdyż jest ona wadliwa legislacyjnie.</u>
<u xml:id="u-149.3" who="#PosełJózefLaskowski">Chciałbym również dodać, że będziemy głosować za odrzuceniem poprawek nr 9 i 10. Senat Rzeczypospolitej Polskiej zaproponował, aby w art. 35 w pkt. 3 oraz w art. 6 ust. 1 pkt 8 wyrazy „służby zdrowia” zastąpić wyrazami „zakładów opieki zdrowotnej”. Sądzę jednak, iż w prezydenckim projekcie ustawy powinien pozostać zapis pierwotny, gdyż określenie „służba zdrowia” ma o wiele szersze znaczenie. Analogicznie przedstawia się sytuacja, jeżeli chodzi o poprawkę nr 10.</u>
<u xml:id="u-149.4" who="#PosełJózefLaskowski">Pozostałe poprawki, jak już zaznaczyłem na początku mojego wystąpienia, mają charakter redakcyjny i wpływają niemal wyłącznie na zmiany w stylistyce omawianego prezydenckiego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-149.5" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona RP po przeanalizowaniu uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za przyjęciem poprawek nr 1, 2, 4, 5, 6, 8 i 11 oraz za odrzuceniem poprawek nr 3, 7, 9 i 10. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
<u xml:id="u-149.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat, pracując nad projektem ustawy, nie usunął zasadniczych rozbieżności tej ustawy z konstytucją. Opozycja, w tym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, wytknęły w trakcie prac w Sejmie wady tej ustawy i jej sprzeczność z niektórymi przepisami konstytucji. Poprawki zaproponowane przez Senat w większości są do przyjęcia, aczkolwiek - powtarzam jeszcze raz - nie zmieniają one wadliwości tej ustawy w całości. Tak więc Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem poprawek Senatu: 1., 2., 4., 5., 6. i 8. Jeśli zaś chodzi o pozostałe poprawki Senatu, a więc 3., 7., 9. i 10., to proponujemy, aby Wysoka Izba je odrzuciła. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Leszek Zieliński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#PosełLeszekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaproponowane poprawki do ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej dzielą się wyraźnie na dwie grupy. Większość z nich, tak jak tu wspominali moi przedmówcy, to korekty usuwające usterki techniczno-legislacyjne, a tym samym oczywiste z punktu widzenia korzystania z przepisów ustawy. Do nich należą poprawki wymienione w pkt. 1, 5, 6, 8, 9, 10 i 11. Inny charakter mają korekty proponowane w przypadku artykułów wprowadzających odmienny od pierwotnie przez Sejm planowanego tryb postępowania.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#PosełLeszekZieliński">Zacznę od kwestii nieco mniejszej wagi, a mianowicie od proponowanej przez Senat zmiany zasad szczególnej regulacji w rolnictwie, czyli propozycji korekty art. 25 ust. 1 pkt 3. Senat proponuje tu skreślenie przepisu, na mocy którego w okresie stanu wojennego możliwe staje się administracyjne regulowanie charakteru upraw w rolnictwie. Jest to sugestia słuszna, choć nie podzielam opinii Senatu, iż przepis ten nie będzie użyteczny z uwagi na zakładaną krótkotrwałość stanu wyższej konieczności. W tym przypadku rzeczywiście wystarczające wydaje się pozostawienie przepisu umożliwiającego egzekwowanie dostaw obowiązkowych. Przepis o nakładaniu na rolników obowiązku prowadzenia pewnych upraw w rzeczywistości można przecież zastąpić skutecznym, aczkolwiek rynkowym interwencjonizmem państwa, czyli odpowiednim sterowaniem skupem. A zatem przyjęcie tej poprawki Senatu wydaje się zasadne.</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#PosełLeszekZieliński">Podobnie sprawa przedstawia się w odniesieniu do dwóch poprawek dotyczących zakresu i organizacji cenzury prewencyjnej, czyli do pkt. 3 i 4 uchwały Senatu. Rozszerzenie sfery działań w zakresie cenzury na organy samorządowe jest uzasadnione skalą działania, przy czym musi zostać w takim przypadku zachowany odpowiedni nadzór administracji państwowej. Chodzi o to, aby organy lokalne były zdolne do prowadzenia takich działań na właściwym poziomie. Mimo tych zastrzeżeń także tę poprawkę Wysoki Sejm powinien zaakceptować.</u>
<u xml:id="u-153.3" who="#PosełLeszekZieliński">Podobnie rzecz ma się z poprawką z pkt. 3 uchwały Senatu, która proponuje skreślenie w art. 21 ustawy zapisów wyłączających spod działania cenzury prewencyjnej media kościołów i związków wyznaniowych. Stan wyższej konieczności usprawiedliwia objęcie cenzurą wszystkich mediów, niezależnie od ich charakteru. Trzeba jednak pamiętać, że ze zrozumiałych względów spod działania cenzury prewencyjnej musi być wyłączony bezpośredni i pośredni przekaz realizowany w trakcie zgromadzeń religijnych.</u>
<u xml:id="u-153.4" who="#PosełLeszekZieliński">I na zakończenie ostatnia zmiana o poważnym merytorycznym charakterze. Proponowana w pkt. 2 uchwały Senatu zmiana zapisu art. 8 ustawy ogranicza kompetencje Sejmu w procesie znoszenia stanu wojennego. Wydaje się jednak, że w tym wypadku z uwagi na analogiczne zapisy ustawy o stanie wyjątkowym przyjęcie proponowanej przez Senat poprawki jest możliwe. W istocie kompetencja Sejmu do uchylania rozporządzenia o stanie wojennym, zachowana w ustawie i w konstytucji, daje Sejmowi istotną rolę w tym procesie. Znoszenie ograniczeń z powodu ustania przyczyn, które je wymusiły, nie musi być przeprowadzone z zachowaniem identycznych procedur. Wydaje się, że z punktu widzenia Sejmu decyzja prezydenta przywracająca pełnię praw obywatelskich nie wymaga jeszcze nadzoru ze strony Sejmu. Tak więc, mimo że Senat proponując tę poprawkę, ogranicza de iure kompetencje Sejmu, nie czyni tego ze szkodą dla praw obywatelskich ani też gwarancji właściwego przestrzegania procedur.</u>
<u xml:id="u-153.5" who="#PosełLeszekZieliński">Mimo pewnych zastrzeżeń wyrażonych w tym wystąpieniu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiadam się za przyjęciem poprawek zaproponowanych przez Senat. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Kędra, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#PosełRyszardKędra">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie stanowiska Senatu dotyczącego ustawy o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego dowódcy sił zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej. Przedłożone przez Senat poprawki nie zmieniają założenia konstrukcji omawianej ustawy i w związku z tym mój klub nie zmieni stanowiska co do całości tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#PosełRyszardKędra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W poprzednich swoich wystąpieniach w sprawie ustaw o stanach nadzwyczajnych przedstawiłem stanowisko klubu dotyczące zasad działania organów władzy publicznej w warunkach szczególnych zagrożeń. Nie mamy tu żadnych wątpliwości, że te ustawy, a szczególnie ustawa o stanie wojennym, nie rozwiążą całości spraw kierowania bezpieczeństwem państwa. Obecny stan polskiego systemu kierowania jest zły - można powiedzieć, że bardzo zły - i jesteśmy chyba jedynym krajem członkowskim NATO, który nie ma uregulowań prawnych w tym zakresie, a te, które są obecnie proponowane, są nieczytelne i swoją filozofią wracają do lat 70.</u>
<u xml:id="u-155.2" who="#PosełRyszardKędra">Najwyższy czas, aby zbudować zintegrowaną strukturę cywilnoprawną wojskową, która swoją spójnością mogłaby odpowiedzialnie kierować bezpieczeństwem państwa w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Wymaga to przede wszystkim kompleksowej reformy w samym wojsku. Tajemnicą poliszynela jest to, jaki jest obecny stan naszej armii i jej kierowniczej kadry. Elitarne jednostki mają się dobrze, tak przynajmniej twierdzi Ministerstwo Obrony Narodowej i Sztab Generalny. Co innego jednak mówi kadra oficerska; i tu przykład płk. Chwastka, byłego dowódcy elitarnej jednostki, który oskarża Sztab Generalny i Ministerstwo Obrony Narodowej.</u>
<u xml:id="u-155.3" who="#PosełRyszardKędra">Ostatni raport NIK również wyraźnie potwierdza, że w naszej armii jest źle, a pseudoreformy, polegające na likwidacji kolejnych garnizonów, bez względu na wymogi obronności państwa, powodują, że zapomina się o szarym żołnierzu i o problemach szkoleniowych, a także socjalnych wojska. Co roku zmniejszają się nakłady budżetowe, niewydolny jest system kontraktów, zakupów, poczucie niepewności, redukcje na dużą skalę powodują chaos i bałagan, a w sumie degradację polskiej armii. Czy jest to planowana destrukcja? Zachodzi obawa, że tak. Zachodzi obawa, że niektóre kręgi polityczne dążą do całkowitej likwidacji w przyszłości polskiego wojska.</u>
<u xml:id="u-155.4" who="#PosełRyszardKędra">Reasumując. Nie chciałbym w tym miejscu polemizować, czy faktycznie jedna drużyna harcerska czy też trzy są w stanie zagrozić polskiej armii, jak zrobił to minister obrony narodowej pan Szmajdziński w czasie poprzedniej debaty dotyczącej stanu wojennego. Pan minister był wielce oburzony na sugestie, skądinąd słuszne, pana posła Leppera na temat stanu naszej armii. W związku z tym proszę przeczytać, panie ministrze, ostatni raport NIK. A co się zaś tyczy tego, czy z tej mównicy wypada mówić prawdę, czy też nie, z całą stanowczością powiem, że nie tylko wypada, ale jest to naszym obowiązkiem. Tym zaś, co myślą inaczej, pozwolę sobie zacytować słowa wielkiego polskiego poety Cypriana Kamila Norwida: Czy ten ptak kala gniazdo, co je kala, czy ten, co mówić o tym nie pozwala. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-155.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos pragnie zabrać jeszcze poseł sprawozdawca...</u>
<u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Nie? Nie ma potrzeby?</u>
<u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Poseł Zbyszek Zaborowski: Myślałem, że najpierw rząd.)</u>
<u xml:id="u-156.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Zbyszek Zaborowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli chodzi o kwestie podniesione przez pana posła Kędrę, raczej trudno to komentować, ponieważ to wystąpienie nie miało bezpośredniego związku z poprawkami Senatu. Senat się ograniczył do materii ustawy dotyczącej stanu wojennego oraz kompetencji naczelnych organów Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Natomiast w wystąpieniu pana posła Szaramy podniesiono po raz kolejny wątpliwość co do racjonalizmu niektórych rozwiązań w ustawie. Chciałbym zwrócić uwagę, że w drodze, jak mi się wydaje, racjonalnego kompromisu między projektem prezydenckim a opinią rządu w tej materii, dbając właśnie o wierność konstytucji, ta ustawa wprowadza w miarę racjonalny system kierowania obronnością i znacznie wyraźniej, niż było to do tej pory, precyzuje kompetencje konstytucyjnych organów Rzeczypospolitej Polskiej w kierowaniu armią. No, ale ta rzecz również w zasadzie nie znajduje się w poprawkach Senatu.</u>
<u xml:id="u-157.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Pan poseł Gałażewski podniósł kwestię stosowania cenzury prewencyjnej w stosunku również do wydawnictw związków wyznaniowych oraz kościołów. Ta rzecz była przedmiotem ożywionej dyskusji w Komisji Nadzwyczajnej. Część posłów podzielała zdanie, że istnieje pewna wątpliwość; bo oczywiście nie chodzi tutaj tylko o kościoły i związki zarejestrowane, ale można sobie wyobrazić również rozmaite związki wyznaniowe niekoniecznie zarejestrowane do tej pory w Rzeczypospolitej Polskiej, które mogą być wykorzystane niezgodnie z interesami państwa polskiego. I ta wątpliwość pozostaje. Ale większość posłów podzieliła zdanie rządu, obawiając się wątpliwości interpretacyjnych umowy zawartej z Kościołem katolickim w formie konkordatu. Tyle z mojej strony.</u>
<u xml:id="u-157.3" who="#PosełZbyszekZaborowski">Chciałbym również podziękować wszystkim, którzy się przyczynili do tego, że będziemy mieli nowoczesną ustawę dotyczącą stanu wojennego, a przy tej okazji również rozgraniczenie kompetencji naczelnych organów państwa w stosunku do armii zarówno w czasie pokoju, jak i w czasie wojny. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-158.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (druk nr 737).</u>
<u xml:id="u-158.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią Irenę Ożóg w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów pragnę przedłożyć Wysokiej Izbie do rozpatrzenia rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podstawowym celem tego projektu jest wprowadzenie dwóch nowych przedmiotów opodatkowania: zachowku i nieodpłatnego zniesienia współwłasności. I od razu na wstępie pragnę podkreślić, że wprowadzenie dwóch nowych przedmiotów opodatkowania nie oznacza bynajmniej, iż wprowadzamy dodatkowe daniny, które obciążą obywateli naszego kraju. Jest to tylko wyprostowanie pewnych stanów albo złagodzenie, mimo wprowadzenia nowych tytułów, dotychczasowego poziomu opodatkowania bądź też eliminacja niepewności prawnopodatkowej w tym zakresie. Pozostałe zmiany w projekcie ustawy mają charakter uściślający, harmonizujący brzmienie niektórych przepisów i wskazujący na właściwe ich powołanie.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Za istotniejszą z tych dwóch ważnych merytorycznie proponowanych zmian należy uznać wprowadzenie jednoznacznych reguł dotyczących opodatkowania zachowku. Rozwiązanie polegające na objęciu podatkiem od spadków i darowizn przypadków nabycia rzeczy lub praw majątkowych tytułem zachowku stanowi efekt ścierania się poglądów w nauce, doktrynie, w orzecznictwie sądowym, ale także w samym aparacie skarbowym w zakresie zasad opodatkowania zachowku. Istniejące w tym zakresie rozbieżności spowodowały, że właściwie w zależności od miejsca zamieszkania podatnika może on być w efekcie końcowym poddany opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych bądź podatkiem od spadków i darowizn. Jest to różnica istotna i oczywiście nie znajduje żadnego uzasadnienia, aby podatnicy charakteryzujący się tymi samymi cechami relewantnymi byli opodatkowani w sposób zróżnicowany. Ostatecznie, przychylając się do jednego z kierunków orzecznictwa sądowego, proponujemy rozwiązanie korzystniejsze dla podatnika, to znaczy poddanie zachowku opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Korzyści dla podatnika płynące z tego tytułu są dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, jak już wspomniałam przed chwilą, przynoszą określone wymierne zmniejszenie obciążenia fiskalnego. Jak bowiem wiadomo w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn obciążenie podatkiem osób zaliczanych do członków najbliższej rodziny, osób najbliższych spadkodawcy, a do tych właśnie zaliczają się osoby uprawnione do zachowku, bo one mieszczą się w pierwszej grupie podatkowej w tym podatku, jest stosunkowo niskie i oscyluje w granicach 3 do 7% w zależności od wartości zachowku.</u>
<u xml:id="u-159.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">W podatku dochodowym natomiast, gdyby zachowek był poddany opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, podatek wynosiłby według skali nominalnej od 19 do 40%, w zależności od wysokości korzyści od wartości tego zachowku samego jako takiego, ale także od wysokości dochodów z innych tytułów. Co więcej połączenie zachowku z dochodami z innych źródeł opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych mogłoby powodować, i często powodowałoby, zwiększenie opodatkowania tych innych dochodów i przechodzenie ich do wyższych przedziałów w skali podatkowej. To jest kilkakrotnie wyższe opodatkowanie.</u>
<u xml:id="u-159.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Proszę państwa, Wysoka Izbo, otóż dzieje się tak, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, bo dochodziło do spraw przed sądem w ostatnich pięciu latach, było bogate orzecznictwo w tej materii, przeważały wyroki o tym, że zachowek ma być opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Rewizje nadzwyczajne w tym zakresie do Sądu Najwyższego powodowały, że Sąd Najwyższy uchylał takie wyroki Sądu Administracyjnego, ten zaś podejmował w trybie siódemkowym uchwały, że jednak podatek dochodowy. A zatem mieliśmy do czynienia także z rozbieżnościami w samym orzecznictwie sądowym. W ostateczności, w wyniku podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały o opodatkowaniu zachowku podatkiem od spadków i darowizn, w ostatnich miesiącach, jesienią ubiegłego roku, została podpisana wykładnia ministra finansów w trybie art. 14 ustawy Ordynacja podatkowa zobowiązująca organy podatkowe do opodatkowania zachowku zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn i niewywoływania konfliktów przez poddawanie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Żeby nie musiała to być żadna wykładnia ani linia, aby tej wykładni nie kształtowała także linia orzecznictwa sądowego, aby podatnik czuł się pewnie w tym zakresie, proponujemy właśnie tę zmianę.</u>
<u xml:id="u-159.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Drugą korzyścią wypływającą z proponowanego rozwiązania jest ustanowienie jednolitych zasad opodatkowania przypadków, w których nabycie rzeczy i praw majątkowych następuje mortis causa. Nie ma uzasadnienia logicznego, jeżeli nierówno traktuje się z punktu widzenia przepisów podatkowych osoby nabywające majątek wskutek zdarzenia, jakim jest śmierć członka najbliższej rodziny. Przy braku rozwiązania, o którym tutaj mówimy, dochodziłoby bowiem do sytuacji, że ta sama osoba nabywająca majątek w wyniku spadku byłaby inaczej opodatkowana niż gdyby nabywała ten sam majątek poprzez właśnie otrzymanie, poprzez zachowek. To także nie ma uzasadnienia.</u>
<u xml:id="u-159.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Drugą z dwóch ważnych zmian proponowanych w tym projekcie jest propozycja objęcia podatkiem od spadków i darowizn nabycia rzeczy i praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności. W myśl przepisów projektu opodatkowaniu podlegać ma nieodpłatne zniesienie współwłasności skutkujące nabyciem przez określone osoby majątku o wartości większej, niż wynikałoby to z udziału we współwłasności. Dzisiaj oczywiście w świetle przepisów Kodeksu cywilnego możliwe jest umowne zniesienie współwłasności na rzecz któregokolwiek ze współwłaścicieli lub innych współwłaścicieli bez odpłatności. Charakter zatem tej czynności jest bardzo zbliżony do darowizny, choć niewątpliwie darowizną nie jest, bo nie spełnia kryteriów, które pozwalają na zdefiniowanie tej czynności jako darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego. Podobieństwo tych dwóch czynności: darowizny i nieodpłatnego zniesienia współwłasności skłania do propozycji jednakowego obciążenia podatkowego nabywców w obu przypadkach. Nie ma bowiem uzasadnienia, aby w przypadku nabycia własności rzeczy czy praw w drodze darowizny poddawać opodatkowaniu to nabycie podatkiem od darowizn, a w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności w ogóle nie poddawać opodatkowaniu albo poddawać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wszakże proponuje się w tym zakresie istotny wyjątek. Wyjątek ten to propozycja zwolnienia od podatku w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności następującego między członkami najbliższej rodziny, rodziny, której członkowie zaliczani są do pierwszej grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.</u>
<u xml:id="u-159.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pragnę podkreślić, że analogiczne rozwiązanie tej symetrii ma miejsce w przypadku odpłatnego zniesienia współwłasności, przy czym w razie odpłatnego zniesienia współwłasności funkcjonuje w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowanie obu czynności, jako że odpłatne zniesienie współwłasności zostało w tamtej ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych potraktowane na równi ze sprzedażą. W przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności proponujemy, by tę czynność traktować na równi z darowizną.</u>
<u xml:id="u-159.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pozostałe zmiany, jak wspomniałam na wstępie, mają charakter zasadniczo legislacyjny, choć w przypadku zasad waloryzacji skali podatkowej w podatku od spadków i darowizn proponujemy ze względu na spadek inflacji, aby waloryzacja ta następowała, kiedy skumulowany wskaźnik inflacji przekracza 10, a nie, jak obecnie, 20%. Na marginesie, pragnę zwrócić państwa uwagę, albo może zasygnalizować, że potrzeba tych dwóch regulacji ma, szczególnie w drugim przypadku, istotne znaczenie w sferze obrotu gospodarczego. Nie brak dzisiaj bowiem prób takiego oto działania, aby nabywać rzecz wtedy, kiedy wolą stron jest przeniesienie własności rzeczy, aby unikać opodatkowania, nie tylko tym podatkiem, czasami jest to podatek od towarów i usług, aby wchodzić we współwłasność, kiedy to przyszły właściciel będzie miał bardzo drobny ułamek, udział we współwłasności, a potem nieodpłatnie znosić współwłasność po to, żeby także uniknąć płacenia podatku.</u>
<u xml:id="u-159.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedkładając przedmiotowy projekt do rozpatrzenia Wysokiej Izbie, pragnę wyrazić nadzieję, że uzyska on akceptację Wysokiej Izby i zostanie skierowany do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Aleksander Czuż, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#PosełAleksanderCzuż">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, wyraża poparcie dla przedłożonego do rozpatrzenia Wysokiej Izbie projektu zmian ustawy o podatku od spadków i darowizn. Konsekwencją uchwalenia zaproponowanych zmian będzie poszerzenie zakresu przedmiotowego ustawy o podatku od spadków i darowizn przez objęcie nim zachowku i nieodpłatnego zniesienia współwłasności, o czym przed chwilą mówiła pani minister bardzo szeroko.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#PosełAleksanderCzuż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za szczególnie pożyteczną należy uznać inicjatywę rządu mającą na celu ostateczne i jednoznaczne rozstrzygnięcie w przepisach kwestii opodatkowania nabycia rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku. Na tle obowiązującego stanu prawnego występują bowiem rozbieżne oceny dotyczące charakteru przychodów uzyskanych w wyniku realizacji prawa do zachowku z punktu widzenia przepisów prawa podatkowego, co dotychczas niejednokrotnie miało miejsce. Według jednych, przychody takie należy objąć podatkiem dochodowym od osób fizycznych na równi z przychodami z innych źródeł, według innych przychody takie należy traktować jako uzyskane w drodze spadku i objąć podatkiem od spadków i darowizn. To ostatnie stanowisko prezentowane było także w orzecznictwie zarówno Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak i Sądu Najwyższego, i zostało uwzględnione w rozpatrywanym obecnie przez Wysoką Izbę projekcie, a więc jednoznaczna wykładania.</u>
<u xml:id="u-161.2" who="#PosełAleksanderCzuż">Zaproponowane rozwiązanie polegające na opodatkowaniu zachowku podatkiem od spadków i darowizn zasługuje na aprobatę z dwóch powodów. Po pierwsze, jest rozwiązaniem korzystniejszym dla podatników, gdyż obciążenie tym podatkiem jest znacznie niższe niż podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Skala podatkowa bowiem w podatku od spadków wynosi od 3 do 7%, w zależności od wartości zachowku, podczas gdy w podatku dochodowym dochody z tytułu zachowku podlegałoby zsumowaniu z pozostałymi dochodami i obciążone byłyby znacznie wyższym podatkiem w skali od 19 do 40, w zależności od kwoty. Po drugie zaś, zaproponowane rozwiązanie jest zasadne z punktu widzenia systemu prawa. Wprowadza ono bowiem jednolite zasady opodatkowania nabycia rzeczy i praw majątkowych, niezależnie od tego, czy nabycie to wynika z faktu powołania do spadku, czy też jest efektem realizacji rozszerzenia roszczenia o wypłatę zachowku. Jak wiadomo, instytucja zachowku wprowadzona została do Kodeksu cywilnego w celu zabezpieczenia interesów majątkowych osób najbliższych spadkodawcy, jeśli jego rozrządzenie testamentowe pozbawiałoby te osoby praw do spadku.</u>
<u xml:id="u-161.3" who="#PosełAleksanderCzuż">Odmienne traktowanie osób należących do kręgu najbliższych spadkodawcy, nabywających majątek po tym spadkobiercy, tylko z tego powodu, że nabycie to następuje w trybie wystąpienia z roszczeniem do spadkobiercy o wypłatę zachowku, a nie w trybie spadkobrania, wydaje się nieuzasadnione i krzywdzące dla osób uprawnionych do zachowku.</u>
<u xml:id="u-161.4" who="#PosełAleksanderCzuż">Za zmianę równie istotną z punktu widzenia spójności i zupełności systemu prawa uznać należy propozycję objęcia podatkiem od spadków i darowizn nabycia rzeczy i praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Opodatkowaniu podlegać będzie, zgodnie z zapisem w projekcie, nieodpłatne zniesienie współwłasności skutkujące nabyciem przez określone osoby majątku o wartości większej niż wynika to z ich udziału we współwłasności. Nabycie takie następuje kosztem majątku innego współwłaściciela i ma charakter nieodpłatny, co z jurydycznego i ekonomicznego punktu widzenia zrównuje je z nabyciem w drodze darowizny, objętym obecnie podatkiem od spadków i darowizn.</u>
<u xml:id="u-161.5" who="#PosełAleksanderCzuż">Podobieństwo to uzasadnia wprowadzenie jednolitego, jednakowego obciążenia podatkowego nabywców w obu tych przypadkach. Jako wyjątek proponuje się jedynie zwolnienie od podatku nieodpłatnego zniesienia współwłasności następującego między osobami zaliczonymi do pierwszej grupy podatkowej, czyli między członkami najbliższej rodziny. W projekcie zaproponowano, aby kwoty wartości (już kończę, panie marszałku) i praw majątkowych zwolnione od podatku oraz przedziały nadwyżki kwot wartości rzeczy i praw majątkowych podlegające opodatkowaniu były podwyższane już w przypadku wartości cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku o 10%, a nie, jak dotychczas, obowiązujące 20%. Pozostałe zaproponowane zmiany mają charakter uściślający i doprecyzowujący brzmienie przepisów ustawy. Mam tu na myśli przede wszystkim propozycje służące konkretyzacji obowiązków notariuszy będących podatnikami podatku.</u>
<u xml:id="u-161.6" who="#PosełAleksanderCzuż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu SLD pragnę wyrazić poparcie dla przedkładanego Wysokiej Izbie do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn i wyrazić nadzieję, iż uchwalenie tej nowelizacji służyć będzie niezbędnej szczelności i przejrzystości systemu podatkowego w Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-161.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Maria Rokita, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#PosełJanRokita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wypada się po raz kolejny i konsekwentnie nie zgodzić z polityką podatkową lewicowego rządu i z tym, co w sprawie owych podatków powiedział przedstawiciel Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Platforma Obywatelska ma w sprawie tej ustawy, ale też generalnie w sprawie polityki podatkowej prezentowanej przez obecną większość rządową, zdanie radykalnie odmienne. Ta ustawa, niestety, pani minister, wbrew temu, co pani była łaskawa powiedzieć, fiskalizuje państwo, a nie zmniejsza fiskalizację. Pani powiedziała, że zmniejsza fiskalizację państwa. Mówiąc prostym językiem, po wprowadzeniu tej ustawy Polacy będą płacić niewiele, wprawdzie, ale większe podatki od tych, jakie płacą obecnie. Dlaczego? Powód jest prosty. Jeśli chodzi o zachowek, to opodatkowanie, które państwo proponujecie w tej ustawie, na mocy uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego, o których pani minister wspominała, jest takie, jakie jest, i ma być nadal takie. Innymi słowy: tu się nic nie zmienia. Taki podatek od zachowku jest pobierany i taki podatek ma być po ustawie pobierany dalej. Co się natomiast zmienia? Zmienia się druga rzecz, mianowicie to, co do tej pory nie jest opodatkowane albo jest opodatkowane minimalnie, tj. nieodpłatne zniesienie współwłasności ma być opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Innymi słowy jeżeli tutaj się proponuje dwie nowe instytucje, w jednej się nie zmienia nic, a w drugiej to, co nieopodatkowane, ma być opodatkowane, to proszę łaskawie Wysokiej Izbie ani obywatelom nie tłumaczyć, że fiskalizacja państwa się zmniejsza, bo na pierwszy rzut oka widać, że podatków po prostu będzie więcej. Każda kolejna ustawa podatkowa w wydaniu SLD powoduje, że podatków jest więcej, ta też.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#PosełJanRokita">Pani kiwa głową. Proszę uprzejmie w takim razie wyjaśnić dlaczego, bo w moim przekonaniu rozumowanie nie jest dość oczywiste.</u>
<u xml:id="u-163.2" who="#PosełJanRokita">Po drugie, tu jest pewien problem natury dość fundamentalnej, mianowicie pan poseł Czuż powiada, że wprowadzenie podatku od nieodpłatnego zniesienia współwłasności zapewni spójność i zupełność systemu prawnego, systemu podatkowego. No, nieodpłatne zniesienie współwłasności do tej pory jest opodatkowane, jak wiadomo, podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustawa milczy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ja mam w związku z tym pytanie w tej sprawie do pani minister, co się dzieje z podatkiem od czynności cywilnoprawnych? Czy ma być tak, że nieodpłatne zniesienie współwłasności będzie opodatkowane dwoma podatkami, czy też tkwi tu jakieś nieporozumienie w całej tej ustawie albo w moim jej rozumieniu. Prosiłbym łaskawie o wyjaśnienie tego problemu, ponieważ ten problem wydaje się być dość fundamentalny. Z pewnością nie można się zgodzić nie tylko na to, żeby opodatkowanie było wyższe, ale na dodatek żeby było podwójne, więc jeśli nie jest podwójne, to prosiłbym, żeby pani minister była łaskawa to wyjaśnić, natomiast wyższe jest na pewno.</u>
<u xml:id="u-163.3" who="#PosełJanRokita">I wreszcie trzecia sprawa i ostatnia - zachowek. Owszem, przy założeniu w ogóle takim, że spadki mają być opodatkowane, opodatkowanie zachowku podatkiem spadkowym jest lepsze niż podatkiem dochodowym. Tu zgoda. Natomiast trzeba postawić tutaj pytanie zasadnicze o fundamentalnym znaczeniu, czy w dzisiejszej polskiej rzeczywistości warto się, pani minister, upierać w ogóle przy tym, iżby nadal utrzymywać podatek spadkowy.</u>
<u xml:id="u-163.4" who="#PosełJanRokita">Po pierwsze, jest to podatek, w którym jest dzisiaj w ustawie 5 wyłączeń w ogóle od opodatkowania i 19 zwolnień podatkowych, a ma jeszcze dojść dodatkowo 20. Przecież to jest klasyczny przykład tego krytykowanego powszechnie chaosu podatkowego. Cóż to za podatek, w którym jest tyle wyłączeń i tyle zwolnień. Tu nic nie jest jednoznaczne. Zabytki, gospodarstwa rolne, budynki zajęte przez lokatorów, Bóg wie co jeszcze jest powyłączane i już w ogóle nie wiadomo, za co ten podatek się należy, a za co nie.</u>
<u xml:id="u-163.5" who="#PosełJanRokita">Po drugie, Polska w tej chwili, jeżeli mamy mieć rozwój, mamy tworzyć miejsca pracy, potrzebuje porządkować własność. Gminy borykają się z porządkowaniem własności. Te działki pokomplikowane, dziesiątki współwłaścicieli, utrzymywanie podatku spadkowego powoduje, że z oczywistych powodów komplikuje się stan prawny nieruchomości. Ludzie nie płacą, bo ich nie stać, podatku od spadku, w związku z tym nie wiadomo, kto jest właścicielem nieruchomości, a potem się mówi o tym, że trzeba inwestować i tworzyć nowe miejsca pracy. Jak, jeżeli są nieuregulowane stosunki własnościowe.</u>
<u xml:id="u-163.6" who="#PosełJanRokita">Porządkowanie systemu podatkowego, porządkowanie własności to są przynajmniej dwie podstawowe przesłanki, dla których podatek od spadków powinien zostać zniesiony w całości. Ale jest i trzeci istotny element i istotny argument - to jest podatek gminny. Tymczasem widać, że wiele miast, niektóre miasta próbują doprowadzić do takiej sytuacji, w której nie pobierają tego podatku, bo chcą uporządkować stosunki własnościowe na swoim terenie. Moje rodzinne miasto Kraków w 1996 r. zaniechało poboru podatku spadkowego w ogóle, no i jak to zwykle bywa, w swojej szlachetnej i rozumnej intencji zostało trzepnięte przez ustawodawcę, ponieważ głupie zmiany w Ordynacji podatkowej doprowadziły do tego, że miasto ma obowiązek pobierać podatek. Co w związku z tym miasto robi? Prezydent miasta indywidualnie na kwotę w ostatnim roku 4200 tys. zł podpisał 1128 zwolnień podatkowych od poboru podatku od darowizn. To jest podatek? Co to za podatek, w którym prezydent miasta zajmuje się tylko odpowiedzią na pytanie, kogo by tu jeszcze zwolnić. To nie jest podatek mający jakikolwiek sens w dzisiejszych warunkach.</u>
<u xml:id="u-163.7" who="#PosełJanRokita">Porządkowanie systemu prawnego - przypominam, tu jest 20 zwolnień, 5 wyłączeń. Porządkowanie systemu własnościowego tak, ażeby można było tworzyć miejsca pracy. Wola miast, dałem przykład jednego miasta, mojego rodzinnego, wskazuje na to, że podatek od spadków powinien być zlikwidowany. Nie jest to podatek, który w jakikolwiek sposób jest dzisiaj istotny dla systemu finansów publicznych, a uprościłby w sposób znaczący system podatkowy i byłby krokiem w dobrą stronę.</u>
<u xml:id="u-163.8" who="#PosełJanRokita">Platforma Obywatelska opowiada się w tej sprawie, Wysoka Izbo, panie marszałku i pani minister, za tym, aby - my takie zmiany zaproponujemy w komisji - przekształcić tę ustawę w ustawę o podatku od darowizn, podatek od darowizn jest potrzebny na rynku, znieść podatek od spadków. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-163.9" who="#PosełJanRokita">Po drugie, nie podnosić opodatkowania, jeśli chodzi o znoszenie współwłasności, tylko utrzymać go na dotychczasowym poziomie.</u>
<u xml:id="u-163.10" who="#PosełJanRokita">Po trzecie, proszę panią minister, ażeby zechciała wyjaśnić skomplikowany problem groźby podwójnego opodatkowania trybu znoszenia współwłasności podatkiem od darowizn i podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli ta wątpliwość zostanie wyjaśniona, a rząd zechce przyjąć rozsądną linię doprowadzenia do zniesienia podatku od darowizn, to jesteśmy gotowi poprzeć tę ustawę.</u>
<u xml:id="u-163.11" who="#PosełJanRokita">Ustaw, które będą zwiększać fiskalizację państwa po to, żeby można było obdarzać, jak mówił tu kiedyś jeden z ministrów, prezentami elektorat Sojuszu Lewicy Demokratycznej, my popierać nie będziemy. Będziemy popierać tylko takie ustawy, które będą zmniejszać podatki i zmniejszać obciążenia państwa. To jest fundamentalna linia ideowa Platformy Obywatelskiej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-163.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Renata Beger, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#PosełRenataBeger">Głównym celem projektowanej ustawy jest rozszerzenie zakresu przedmiotowego podatku od spadków i darowizn o otrzymane prawa majątkowe z tytułu zachowku oraz o nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy i praw majątkowych w rezultacie nieodpłatnego zniesienia ich współwłasności.</u>
<u xml:id="u-165.2" who="#PosełRenataBeger">Uregulowana przez prawo cywilne instytucja zachowku została ustanowiona jako zabezpieczenie dla osób najbliższych spadkodawcy. Pomimo jednak tego, że prawo do zachowku uregulowane przez prawo spadkowe może być realizowane jako powołanie do spadku, darowizna, zapis, czy roszczenie wobec spadkobierców prawo podatkowe omija zachowek z tytułu opodatkowania go podatkiem od spadków i darowizn. Organy podatkowe utrwaliły praktykę, że nabyte prawa z tytułu zachowku podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sąd Najwyższy w rewizji od orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazał, że podlega on podatkowi od spadków i darowizn, jako że odpowiada części spadku zrealizowanej w postaci zapłaty sumy pieniężnej. Naczelny Sąd Administracyjny w swoim orzecznictwie wypowiadał się wielokrotnie odmiennie, dlatego uregulowanie tego problemu jest sprawą ważną.</u>
<u xml:id="u-165.3" who="#PosełRenataBeger">Projektowana ustawa obejmuje zachowek podatkiem od spadków i darowizn w wysokości od 3% do 7% wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku i relacji rodzinnych. Regulacja ta będzie korzystniejszą dla podatników i sprawiedliwie traktującą tę formę dziedziczenia.</u>
<u xml:id="u-165.4" who="#PosełRenataBeger">Druga zmiana również dotyczy rozszerzenia przedmiotu podatku od spadków i darowizn - o nieodpłatne zniesienie współwłasności, jako że tak jak darowizna czynność ta prowadzi do nieodpłatnego nabycia rzeczy ruchomych, nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego czy innego prawa majątkowego. Sytuacja ta nie będzie krzywdzącą dla osób należących do pierwszej grupy podatkowej, bo zgodnie z ustawą osoby te są zwolnione z tego podatku.</u>
<u xml:id="u-165.5" who="#PosełRenataBeger">Podatek z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności będą pobierać notariusze i przesyłać odpisy aktów notarialnych do urzędów skarbowych, co pozwoli usprawnić pobór podatku.</u>
<u xml:id="u-165.6" who="#PosełRenataBeger">Część przepisów ma charakter doprecyzowujący i formalnoprawny dostosowujący do wymogów art. 92 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-165.7" who="#PosełRenataBeger">Konsekwencją wymienionych zmian jest zwiększenie wpływów do budżetów gmin z tytułu objęcia zachowku (w tym przypadku o około 200 tys. zł) oraz nieodpłatnego zniesienia współwłasności podatkiem od spadków i darowizn (ze względu na niemożliwą do przewidzenia liczbę zawieranych umów wysokość wpływów jest trudna do określenia).</u>
<u xml:id="u-165.8" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc powyższe pod uwagę oraz mając na uwadze fakt, iż projekt tej ustawy mieści się w pakiecie ustaw odnoszących się do reformy finansów publicznych, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o skierowanie projektu ustawy do prac w komisji. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-165.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Barbara Marianowska - Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt złożyć oświadczenie w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (druk nr 737).</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#PosełBarbaraMarianowska">Trzeba przyznać, że rząd w celu realizacji strategii gospodarczej „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, w pakiecie projektów ustaw związanych z reformą finansów publicznych, proponuje w tym projekcie ustawy rozszerzenie zakresu opodatkowania o przypadki, które nie były w tej ustawie objęte opodatkowaniem. Rozszerzenie przedmiotowe dotyczy:</u>
<u xml:id="u-167.2" who="#PosełBarbaraMarianowska">- nabycia praw majątkowych w drodze zachowku w postaci roszczenia przeciwko spadkobiercom o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo jego uzupełnienia, w przypadku gdy uprawniony ich nie otrzymał w postaci darowizny, powołania do spadku albo zapisu;</u>
<u xml:id="u-167.3" who="#PosełBarbaraMarianowska">- nabycia rzeczy i praw majątkowych w rezultacie nieodpłatnego zniesienia współwłasności rzeczy ruchomych, nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego.</u>
<u xml:id="u-167.4" who="#PosełBarbaraMarianowska">W uzasadnieniu do zmian w tej ustawie w zakresie realizacji prawa do zachowku rząd podaje, że jest to rozwiązanie korzystne dla podatników, gdyż podatek obliczać się będzie według skali 3–7% od wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych, z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku, podczas gdy w dotychczasowej praktyce organów podatkowych zachowek był opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a obciążenie to było znacznie wyższe i nie uwzględniało relacji rodzinnych.</u>
<u xml:id="u-167.5" who="#PosełBarbaraMarianowska">To prawda, ale trzeba zauważyć, że rząd nie podaje, z jakiej części dochodów budżetu rząd rezygnuje. Trzeba też przyznać, że - z uwagi na niejednolite orzecznictwo - rząd w gruncie rzeczy porządkuje ten stan prawny i wymienia enumeratywnie, że ustawą od spadków i darowizn objęty jest zachowek.</u>
<u xml:id="u-167.6" who="#PosełBarbaraMarianowska">Trzeba również zauważyć, że opodatkowując podatkiem od spadków i darowizn, dotychczas nieopodatkowane w ustawie, nieodpłatne zniesienie współwłasności, rząd w uzasadnieniu projektu nie podaje - podzielam w pełni pogląd w tej kwestii pana posła Rokity z Platformy Obywatelskiej - czy w ten sposób ma być zlikwidowana ewentualna luka prawna, czy też czynność ta podlegała już opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.</u>
<u xml:id="u-167.7" who="#PosełBarbaraMarianowska">Jeśliby wnioskodawca miał na celu objęcie ustawą o podatku od spadków i darowizn jakiejkolwiek czynności z nieodpłatnym zniesieniem współwłasności, to należałoby zmienić konstrukcję ustawy wraz z jej tytułem. Należy jednak domniemywać, że dodawany przepis w art. 1 pkt 4 odnosi się wyłącznie do nabytego spadku lub darowizny, a podatek od nich nie był uiszczony. W takiej sytuacji przepis ten musi być w ustawie jasno skonkretyzowany i jednoznacznie wyjaśniony, aby nie powodował w przyszłości błędnych interpretacji. Możliwe jest również domniemanie, że wnioskodawca chce objąć ustawą o podatku od spadków i darowizn każdą sytuację związaną z nieodpłatnym zniesieniem współwłasności. O ile pozytywnie należałoby się odnieść do likwidacji ewentualnej luki prawnej w tym zakresie, to w przypadku gdy czynności te byłyby już chociażby w niepełnym zakresie objęte ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych, powstaje obawa - w tym względzie też podzielam zdanie pana posła Jana Rokity - że niektóre z tych czynności mogą być przedmiotem podwójnego opodatkowania.</u>
<u xml:id="u-167.8" who="#PosełBarbaraMarianowska">Jednocześnie trzeba wyjaśnić, że w przypadku objęcia nieodpłatnego zniesienia współwłasności ustawą o podatku od spadków i darowizn nie nastąpi zwiększenie obciążeń podatkowych dla nabywców należących do II i III grupy podatkowej, albowiem opłata pobierana od czynności cywilnoprawnych jest znacznie niższa niż wielkości zawarte w skali dotyczącej podatku od darowizny. Tu też podzielam stanowisko Platformy Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-167.9" who="#PosełBarbaraMarianowska">Należy jednak zaznaczyć, że obecnie nieodpłatne zniesienie współwłasności rzeczy ruchomych i nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego nie było objęte podatkiem od spadków i darowizn.</u>
<u xml:id="u-167.10" who="#PosełBarbaraMarianowska">Przedstawione w skrócie obawy klubu Prawa i Sprawiedliwości stanowią dostateczną podstawę do skierowania przedmiotowej ustawy do prac w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-167.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Leszek Świętochowski - Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (druk nr 737), która jest elementem realizacji strategii gospodarczej rządu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Większość przepisów omawianej nowelizacji ma charakter formalnoprawny, jednak zasadniczym celem nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie jej przepisami przypadków, które dotychczas nie były objęte podatkiem od spadków i darowizn, przy dużych rozbieżnościach interpretacyjnych, często występujących w urzędach skarbowych - na przykład gdy realizacja uprawnienia do zachowku następuje przez uzyskanie od spadkobiercy własności określonych rzeczy lub praw majątkowych albo kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości części spadku.</u>
<u xml:id="u-169.2" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Polskie Stronnictwo Ludowe popiera proponowane rozwiązanie, gdyż jego przyjęcie przez parlament pozwoli jednolicie opodatkować nabycie rzeczy i praw majątkowych bez względu na postać otrzymanego przez osobę uprawnioną zachowku. Tworzone prawo powinno być zgodne z systematyką prawa, jednoznaczne i nie pozostawiać luk, furtek umożliwiających obejście przepisów czy różną interpretację, często niekorzystną dla podatnika.</u>
<u xml:id="u-169.3" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Wszystkie przepisy prawne są równie ważne, ale szczególnie przepisy podatkowe winny być precyzyjne, jednoznaczne i nie mogą budzić wątpliwości czy wręcz nadziei na możliwość poruszania się między paragrafami, czy to przez podatników, czy przez przedstawicieli służb fiskalnych. Nie jest to proste; przykłady mamy w kolejnych dniach działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-169.4" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Podatek od spadków i darowizn jest szczególnym rodzajem podatku i choć zgodnie z art. 15 ustawy obliczany jest według skali 3–7% wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych, z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku, to jednak dla osób fizycznych, spadkobierców blisko spokrewnionych ze spadkodawcą, jest trudny do zaakceptowania. Powód jest bardzo prosty, gdyż niejednokrotnie już członek rodziny zapłacił podatek dochodowy, tworząc majątek, a następnie spadkobierca płaci podatek od spadków i darowizn.</u>
<u xml:id="u-169.5" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Wysoki Sejmie! Mając na uwadze powyższe oraz świadomi tego, że podatki są konieczne, by państwo mogło funkcjonować, nawet tanie czy wręcz idealne, uważamy, że dobrze się stało, iż mamy omawianą nowelizację, która służy obywatelom naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-169.6" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Przykładem jest art. 1 pkt 8 projektu, który wprowadza podwyższenie kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku w przypadku wzrostu cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku o ponad 10%, w miejsce obowiązujących 20%.</u>
<u xml:id="u-169.7" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Nowelizacja spowoduje również wzrost dochodów gmin, co nie jest bez znaczenia przy obecnej trudnej sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-169.8" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Polskie Stronnictwo Ludowe popiera projekt omawianej ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn i proponuje skierowanie go do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-169.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bohdan Kopczyński - Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, zawarty w druku sejmowym nr 737, zawiera 10 nowel o różnej treści.</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#PosełBohdanKopczyński">W interesującej nas sprawie chcemy zwrócić uwagę na zmianę dotyczącą art. 1 ust. 1 tej ustawy, odnoszącą się do opodatkowania instytucji prawa cywilnego materialnego, tzw. zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności oraz instytucji zachowku. Problematykę zasiedzenia normują art. 172–176 K.c.: odnośnie do nieruchomości - art. 172 K.c., odnośnie do ruchomości - art. 174 K.c. Otóż posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat 20 jako posiadacz samoistny, a w złej wierze - po 30 latach. Natomiast posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat 3 jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze - art. 174 K.c. Trzeba dodać, że w omówionych kwestiach przed wydaniem orzeczenia przez sąd posiadacz w rozumieniu wskazanych przepisów płaci podatek skarbowy państwu lub gminie na zasadach ogólnych jak właściciel, a sąd orzekający jedynie potwierdza ten fakt. To oznacza, że nie można pobierać jakiegoś specjalnego podatku, jak proponują wnioskodawcy, gdyż brak jest podstaw prawnych. Więcej, byłoby to stworzenie prawa wbrew art. 2 i 7 Konstytucji RP, tj. godziłoby w zasadę państwa prawa oraz w zasadę praworządności, a nadto godziłoby w konstytucyjne prawa ekonomiczne, o jakich mowa m.in. w art. 64 Konstytucji RP.</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#PosełBohdanKopczyński">Przechodząc do drugiej kwestii związanej z projektem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, tj. nieodpłatnego zniesienia współwłasności, chcę powiedzieć, że wynika to z faktu braku zrozumienia tej instytucji. Art. 195 K.c. stwierdza: Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Otóż zniesienie współwłasności nie rodzi żadnych skutków majątkowych między współwłaścicielami tej samej rzeczy, a jeżeli rzecz da się podzielić po zniesieniu tej formy prawnej, każdy współwłaściciel realizuje jedynie swoje uprawnienia. Nie można zatem obciążać takiej osoby podatkiem od spadków i darowizn. Ci, którzy chcą tworzyć takie prawo, naruszają konstytucyjne zasady zawarte w art. 2, 7 i 64 Konstytucji RP, o czym już mówiłem.</u>
<u xml:id="u-171.3" who="#PosełBohdanKopczyński">Wreszcie przejdźmy do instytucji zachowku. Tę materię normują art. 991 § 1 K.c. i przepisy dalsze. Przytaczane jest słuszne orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż zachowek podpada pod przepisy ustawy o spadkach i darowiznach, a nie pod przepisy innych ustaw, w związku z tym, że chodzi tutaj o pominiętego spadkobiercę. Zatem jeżeli sąd ustali zachowek dla takiego spadkobiercy, to jedynie zostanie zrealizowane prawo cywilne materialne dla takiego spadkobiercy i tylko tyle. Oznacza to, że taka osoba fizyczna - spadkobierca - zaliczona zostaje do kręgu osób należących do spadku. Jedynie organy podatkowe po takim ustaleniu sądowym mogą podejmować decyzje na zasadach odnoszących się do każdego spadkobiercy i nie jest potrzebna interwencja ustawodawcy, jak to się proponuje, ponieważ to zaciemnia obraz. Zarzuty w tym przypadku są takie same na tle art. 2, 7 i 64 Konstytucji RP.</u>
<u xml:id="u-171.4" who="#PosełBohdanKopczyński">Wniosek generalny w omawianych sprawach jest taki, iż powinno się wypowiedzieć Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu bądź inni prawnicy z zakresu cywilnego prawa materialnego co do proponowanych zmian, odnośnie do tego, czy na tle przepisów Kodeksu cywilnego, omówionych wyżej, i związkowych w powiązaniu z art. 2, 7 i 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej można obejmować podmioty wskazane w nowelizowanej ustawie podatkiem od spadków i darowizn. A zatem przy rozpoznawaniu tych kwestii w komisjach Liga Polskich Rodzin będzie stała na stanowisku omówionym w moim wystąpieniu. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Są jeszcze pytania.</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tomasz Tomczykiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy nie wstyd nam, parlamentarzystom, i rządowi, że sięgamy po wdowi grosz? Czyż nie jest bowiem tym właśnie podatek od spadków, powszechnie nazywany podatkiem od wdów i sierot? Czy nie dość nieszczęścia spada na rodzinę, gdy umiera ktoś bliski? Czy opodatkowanie śmierci jest moralnie uzasadnione?</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Jest jeszcze inny aspekt sprawy i kolejne pytanie. Czy to nie politycy właśnie - zresztą wszystkich opcji - narzekają na brak w polskich rękach kapitału oraz to, że przedsiębiorstwa są wykupywane przez obcokrajowców? Czy podatek od spadków nie jest tym narzędziem, które uniemożliwia budowanie rodzinnego kapitału z pokolenia na pokolenie? Czy ten przysłowiowy pierwszy milion nie może być zgromadzony przez kolejne pokolenia, a nie, jak powszechnie się wydaje, wykombinowany bądź ukradziony?</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Jak pani minister wie, podatek ten może być umorzony przez przewodniczącego zarządu gminy. Mówił o tym pan poseł Rokita. I tak najczęściej się postępuje, ale wtedy naraża się na zarzut uszczuplenia dochodów gminy. Poza tym wiedzę o takiej możliwości umorzenia mają nieliczni obywatele. Czy nie nadszedł czas, by przy tej nowelizacji ustawy zrezygnować z podatku od spadków lub przynajmniej podwyższyć progi wolne od tego podatku? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani Irena Ożóg.</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odpowiedzi na pytanie pana posła Rokity dotyczące podwójnego opodatkowania nieodpłatnego zniesienia współwłasności podatkiem od czynności cywilnoprawnych i podatkiem od spadków i darowizn w wersji proponowanej odpowiadam, że tak nie jest i nie będzie. W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r., a więc ustawy uchwalonej przez poprzedni parlament, niedawno, podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęta jest umowa - tam jest bowiem inna konstrukcja tego podatku - o odpłatnym zniesieniu współwłasności. Natomiast zasady opodatkowania są takie same jak w przypadku sprzedaży. Katalog przedmiotu opodatkowania jest zamknięty i w żadnej mierze nieodpłatne zniesienie współwłasności nie wchodzi w grę, więc nie ma podwójnego opodatkowania.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jeśli chodzi o wypowiedzi pana posła dotyczące systemu podatkowego w ogóle, to jest to dyskusja akademicka. Można mieć różne poglądy na temat tego systemu. Nie brak też poglądów, co do których, przyznaję, osobiście się skłaniam, że w ogóle nie powinno być w naszym kraju podatku od darowizn. Czyli mam zupełnie inny pogląd niż pan. Mamy podatek dochodowy od osób fizycznych i jeżeli weźmiemy pod uwagę rozwinięte systemy podatkowe funkcjonujące na przykład w państwach zachodniej Europy bądź w Stanach Zjednoczonych, to możemy zauważyć, w jakich okolicznościach i w jakich warunkach darowizny są opodatkowane odrębnym podatkiem, a w jakich nie, i w jakich okolicznościach oraz w jakich sytuacjach podatkiem dochodowym są objęte darowizny, a w zależności od stopnia pokrewieństwa jak są zróżnicowane stawki tego podatku, co powoduje, że na przykład system podatku dochodowego jest dość skomplikowany, bo w wielu przypadkach jest to podatek cedularny; z różnych tytułów, w zależności od źródła przychodu, stosuje się odpowiednie skale podatkowe. W podatku dochodowym nie dość, że nie ma jednej skali, ale tych skal może być wiele w zależności od źródła przychodu. Tak że tutaj możemy dyskutować.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Chcę zwrócić czy pragnę zwrócić uwagę państwa, a może nie tak: chcę poinformować Wysoką Izbę, że ta nowela jest próbą uporządkowania pewnego stanu faktycznego i prawnego, z jakim mamy do czynienia, przed generalnymi zmianami w zakresie tego podatku. Podatek od spadków i darowizn w tej wersji, która obowiązuje, jest - tutaj podzielam racje pana posła - podatkiem nienowoczesnym, nie przystaje do dzisiejszych czasów. Trwają prace nad opracowaniem nowej ustawy, która będzie regulowała te kwestie majątkowe z podatkowego punktu widzenia.</u>
<u xml:id="u-175.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Chciałabym także odnieść się do wypowiedzi pani poseł Marianowskiej, która stwierdziła, że gdyby od nieodpłatnego zniesienia współwłasności był podatek od czynności cywilnoprawnych, to oczywiście mielibyśmy do czynienia z niższym opodatkowaniem, niż będziemy mieć w wypadku poddania skutku tej czynności opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Otóż ja nie podzielam stanowiska pani poseł z jednego prostego powodu. I tu znowu chciałabym uniknąć dyskusji na temat racjonalności całego polskiego systemu podatkowego, bo jest to problem, o którym można długo dyskutować, ale pragnę powiedzieć, że nie możemy patrzeć wybiórczo - tylko przez pryzmat tych dwóch podatków. Jeżeli ktoś chce płacić niższy podatek od czynności cywilnoprawnych, poza działalnością gospodarczą, bo to jest jeszcze inna sfera, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby dokonywał zupełnie innej czynności prawnej - czynności sprzedaży. Wówczas od płaconej ceny, nie niższej niż cena rynkowa, zapłaci podatek 2- lub 1-procentowy. To prawda, że on jest niższy, ale musimy mieć na uwadze, że sprzedaż składników majątku, szczególnie nieruchomości, bo tu katalog obejmuje okres 5-letni, wiąże się także z podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Per saldo zatem obciążenie mogłoby być znacznie większe, dlatego że może powstać przychód dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, podlegający zryczałtowanemu 10-procentowemu podatkowi dochodowemu niezależnie od podatku od czynności cywilnoprawnych. Dlatego nie możemy w oderwaniu od podatku dochodowego od osób fizycznych rozpatrywać skali obciążeń w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-175.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Odnosząc się do wypowiedzi pana posła Kopczyńskiego, pragnę zwrócić uwagę, że zasiedzenie jest poddane opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i przesądza o tym art. 15 ust. 2, nie jest to zatem żaden interpretacyjny obowiązek podatkowy.</u>
<u xml:id="u-175.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Wreszcie, odnosząc się do wypowiedzi pana posła Tomczykiewicza, odpowiem tak: to znowu jest problem dyskusji nad racjonalnością i w ogóle nad kształtem polskiego systemu podatkowego. Czy podatek od spadków jest sięganiem po wdowi grosz? Można tak ten podatek nazywać, choć trzeba pamiętać - i tu podzielam zdanie pana posła Rokity - że rzeczywiście katalog wyłączeń jest bardzo szeroki. W związku z tym nie jest to takie bezpośrednie sięganie, czy też nie w każdym przypadku jest to sięganie po wdowi grosz. Pragnę zwrócić uwagę, że ten podatek odnosi się do różnych grup pokrewieństwa. W pierwszej grupie podatkowej sięganie po ten wdowi grosz będzie znikome, przy zachowku prawie go może nie być, natomiast w odniesieniu do osób zaliczonych do trzeciej grupy, czyli osób w żaden sposób niespokrewnionych, można dyskutować, czy czynności tego typu powinny być nieopodatkowane. Jeśli chodzi natomiast o konkluzję wypowiedzi, czyli o twierdzenie, że podatek od spadków i darowizn hamuje polską przedsiębiorczość, ponieważ nie pozwala na międzypokoleniowe prowadzenie firm, to należy temu zdecydowanie zaprzeczyć, jako że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 4, 10 i 11 nabycie własności składników majątku służących działalności gospodarczej, w tym także zakładu wytwórczego, jest zwolnione od tego podatku. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W jakim trybie, panie pośle?</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rokita: Powtórzenia pytania, na które pani minister nie odpowiedziała.)</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Irena Ożóg: Jak to? Jedno pytanie pan poseł zadał.)</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W trybie sprostowania, podpowiadam, panie pośle. To jest jedyny tryb, jaki w tej chwili przysługuje posłom.</u>
<u xml:id="u-176.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Rokita: Ale ja nie chcę niczego prostować.)</u>
<u xml:id="u-176.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Trudno, regulamin nie przewiduje innego trybu wystąpień na tym etapie dyskusji.</u>
<u xml:id="u-176.7" who="#komentarz">(Poseł Jan Rokita: To ja mam prośbę, panie marszałku, żeby pani minister zechciała powiedzieć, czy jest wzrost fiskalizacji czy nie. Domagam się w tej sprawie satysfakcji dotyczącej prawdy, bo pani minister powiedziała nieprawdę.)</u>
<u xml:id="u-176.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zakładam, że pani minister... Czy pani minister jest...</u>
<u xml:id="u-176.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Irena Ożóg: Gotowa udzielić odpowiedzi?)</u>
<u xml:id="u-176.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Tak, proszę uprzejmie, pani minister, żebyśmy uniknęli proceduralnych sporów. A pytanie wydaje się proste.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie pośle, notowałam pana pytania. To była pana refleksja, tak to odebrałam, bo to nie było pytanie. Dwa razy pan podkreślał, że kieruje pan pod moim adresem jedno pytanie, i na to jedno odpowiedziałam.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Czy jest wzrost fiskalizacji przez wprowadzenie jako przedmiotu opodatkowania zniesienia współwłasności? Odpowiem tak: jeżeli dojdzie do sporu między organami podatkowymi a podatnikiem i sprawa znajdzie finał w sądzie, będzie ją rozstrzygał Naczelny Sąd Administracyjny w Krakowie - to będzie spadek fiskalizacji. Dlatego, że zgodnie z orzecznictwem - nie wszystkich składów, mówię tylko o generalnej linii; w Krakowie tak się orzeka i znam takie wyroki - nieodpłatne zniesienie współwłasności nie jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu, tylko jest opodatkowane podatkiem od darowizn, ponieważ jego istotą jest nabycie majątku.</u>
<u xml:id="u-177.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Szanowni Państwo! Chciałabym zwrócić uwagę na jedną rzecz. My nie mówimy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności jako czynności prawnej, która nie zmierza do zmiany udziału w korzyściach z danego majątku. My mówimy o przyroście własności, poddając to opodatkowaniu tylko w tej części, w jakiej w wyniku zniesienia współwłasności zwiększa się własność, czyli roszczenie czy prawo do rzeczy. Z tych powodów niektóre składy Naczelnego Sądu Administracyjnego - i nie było tutaj rewizji nadzwyczajnej, w każdym razie ja nie znam takiej, ani też wyroku w tej materii - orzekały, że błędna jest wykładnia ministra finansów, iż nieodpłatne zniesienie współwłasności nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Zdaniem sądownictwa podlega opodatkowaniu od spadków i darowizn podatkiem według skali progresywnej.</u>
<u xml:id="u-177.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">A zatem, panie pośle, mając to doświadczenie na uwadze, sądzę, że gdybyśmy nie wprowadzili tego zapisu, czyli pozostawiali podatników w niepewności, jednych co do opodatkowania podatkiem dochodowym, a innych - podatkiem od spadków i darowizn, to oczywiście mielibyśmy nieuzasadnione zróżnicowanie. Jeżeli Wysoki Sejm zdecyduje o tym, że wprowadzimy jako przedmiot opodatkowania zniesienie współwłasności, to przez fakt wyłączenia pierwszej grupy będziemy mieli do czynienia ze spadkiem fiskalizmu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-177.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Marianowska: Czy ja też mogę tytułem sprostowania?)</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W trybie sprostowania, pani poseł? Proszę uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Rokita, jak rozumiem, jest jakoś usatysfakcjonowany.</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Ja również zadałam pytanie tytułem sprostowania, mówiące o tym, że być może jest luka w prawie. W związku z tym, jeśli tak, to proszę to potwierdzić. I tutaj bym się odniosła do fiskalizmu. Jeśli bowiem nieodpłatne zniesienie współwłasności nie było dotąd opodatkowane, to była luka. Robi się to w tej chwili - i chwała za to, ale jest to fiskalizm. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani minister, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli pani poseł by mi pozwoliła, to udzieliłabym takiej odpowiedzi na posiedzeniu komisji bez udziału dziennikarzy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">To nietypowa odpowiedź, ale...</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale odpowiedź, panie marszałku.)</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wszyscy państwo posłowie mają prawo uczestniczenia w komisji, a myślę, że termin i miejsce posiedzenia komisji nie będą zachowane w tajemnicy, tak że każdy zainteresowany poseł będzie mógł uzyskać tę odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” w celu rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jednocześnie informuję, że zgłoszone w dyskusji wnioski o skierowanie tego projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych zostały wycofane.</u>
<u xml:id="u-182.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję marszałka Sejmu przyjął.</u>
<u xml:id="u-182.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-182.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Ogłaszam 4 minuty przerwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 40 do godz. 18 min 46)</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym (druk nr 769).</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią Irenę Ożóg w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-184.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę mi pozwolić na słowo refleksji. Jeżeli przychodzi mi występować kilka razy podczas jednego posiedzenia plenarnego, to nie dziwię się, że wszyscy mają później dość tych podatków. Tak się jednak składa, że rząd podjął decyzję o wprowadzeniu nowych rozwiązań albo o fundamentalnych zmianach w systemie podatkowym i z tego wynika tak duża częstotliwość debat, dyskusji na temat podatków.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pragnę na wstępie wyrazić może nie ubolewanie, bo to niewłaściwe słowo, ale żal, że nie rozpatrujemy równocześnie trzech projektów ustaw: zmiany ustawy o podatku rolnym, zmiany ustawy o podatku leśnym, ustawy o lasach, a także zmiany ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przede wszystkim w części dotyczącej podatku od nieruchomości, ponieważ wszystkie te podatki - rolny, leśny i od nieruchomości - są ze sobą ściśle powiązane i z punktu widzenia noweli tych dwóch ustaw i projektu ustawy o podatku leśnym łączne ich rozpatrywanie byłoby wielce zasadne i pozwalałoby nie powtarzać pewnych argumentów, a z drugiej strony zrozumieć ideę zmian w niektórych sytuacjach. Każda z osobna, w oderwaniu nie daje pełnego oglądu sprawy. Ustawa o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych również znajduje się w Sejmie i - jak sądzę - wkrótce odbędzie się jej pierwsze czytanie.</u>
<u xml:id="u-185.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Przystąpię teraz do rzeczy. Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym. Zmiany zaproponowane w tym projekcie mają na celu przede wszystkim ujednolicenie zasad opodatkowania użytków rolnych oraz gruntów leśnych, zrównoważenie wysokości obciążeń oraz - czego nie ukrywam - poprawę skuteczności wymiaru i poboru tej daniny publicznej. Pragnę również zwrócić uwagę na to, że poselski projekt zmiany ustawy o podatku rolnym jest już po pierwszym czytaniu i na prośbę rządu komisja zgodziła się wstrzymać prace do czasu łącznego rozpatrywania obu tych projektów.</u>
<u xml:id="u-185.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym za najbardziej istotną ze społecznego punktu widzenia należy uznać - wydaje nam się, że jest to najistotniejsze - propozycję objęcia podatkiem rolnym wszystkich gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych. Oznacza to opodatkowanie podatkiem rolnym również tych gruntów rolnych, które obecnie ze względu na niespełnienie normy obszarowej gospodarstwa rolnego, tj. 1 ha, są opodatkowane podatkiem od nieruchomości, są zatem opodatkowane według stawek wyższych niż wynikałoby to z ustawy o podatku rolnym. Proponowana przez nas zmiana spowoduje zatem spadek obciążeń gospodarstwa rolnego.</u>
<u xml:id="u-185.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jednocześnie rząd proponuje, aby grunty będące użytkami rolnymi, które nie stanowią gospodarstwa rolnego, były opodatkowane podatkiem rolnym wprawdzie w wysokości dwukrotnie wyższej od podstawowej stawki tego podatku, ale jednak w porównaniu z obecnym opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości spowoduje to znaczące zmniejszenie obciążeń fiskalnych podatników.</u>
<u xml:id="u-185.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym przewiduje również zmianę definicji gospodarstwa rolnego. Zmiana polega na zaliczeniu do jego powierzchni gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych, oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków symbolem Lz wraz z symbolem użytku rolnego. Spowoduje to zmniejszenie obciążeń daniną publiczną.</u>
<u xml:id="u-185.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Równocześnie zaproponowano wprowadzenie zwolnienia z podatku rolnego w przypadku tych właśnie gruntów ze względu na ich niską produktywność. Należy podkreślić, że w tej części omawiany projekt nowelizacji nie tylko obejmuje zmiany zawarte w projekcie poselskim, ale idzie dalej i rozszerza czy ujednolica opodatkowanie gruntów rolniczych.</u>
<u xml:id="u-185.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Zmiana treści definicji gospodarstwa rolnego wynika także z konieczności dostosowania norm do zmian, które wprowadzono wcześniej w przepisach dotyczących ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z tymi przepisami, do użytków rolnych zaliczone zostały również grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami oraz rowy. Z tego względu nie jest już konieczne odrębne wymienianie tego rodzaju gruntów w definicji zawartej w ustawie o podatku rolnym.</u>
<u xml:id="u-185.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">W projekcie ustawy zaproponowano rozszerzenie zakresu zwolnień na użytki ekologiczne. W przypadku podatku rolnego proponuje się także dodanie zwolnienia dla gruntów położonych w międzywalach. Dzisiaj podlegają one opodatkowaniu, ale ze względu na de facto niemożność wykorzystywania tych gruntów do celów prywatnych - z racji swojej funkcji pełnią one zupełnie inną rolę - nieuzasadnione jest pobieranie od nich podatku rolnego. Ponadto katalog zwolnień w tej ustawie uzupełniono o zwolnienia, o których była mowa w innych ustawach, ponieważ przepisy dotyczące tego podatku były rozproszone.</u>
<u xml:id="u-185.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Wreszcie zmiana, która ma charakter techniczny, ale jest niezwykle istotna z punktu widzenia, że tak powiem, inżynierii podatkowej, czyli rozliczania się przez podatnika. W ustawie proponuje się bowiem zobowiązać rady gmin do opracowania wzorów formularzy według określonego standardu, które będą pomocne dla podatnika w wypełnianiu deklaracji podatkowej i złożeniu jej w urzędzie. Tak jak każda deklaracja wymaga ona objaśnień, więc podatnik będzie mógł ją wypełniać według jednolitych zasad.</u>
<u xml:id="u-185.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z uprzejmą prośbą do wysokiej komisji o skierowanie przedkładanego projektu do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-185.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Chciałem zapewnić panią minister, że jeśli słuchanie o podatkach jest przykre, to na pewno nie za sprawą obecności pani minister w Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym. Mój klub popiera podstawowe rozwiązania zawarte w omawianej ustawie. Należy podkreślić fakt, że projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym jest związany systemowo z przekazaną Wysokiej Izbie ustawą o podatku leśnym oraz nowelizacją ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Proponowane zmiany mają na celu ujednolicenie zasad opodatkowania podatkiem rolnym, poprawę skuteczności wymiaru i poboru tego podatku, a także stanowią pozytywną odpowiedź na postulaty społeczne i samorządowe.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#PosełStanisławStec">Za zgodną z oczekiwaniami społecznymi należy uznać przewidzianą w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym propozycję objęcia podatkiem wszystkich gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegać będą również te grunty rolne, które obecnie ze względu na niespełnienie normy obszarowej gospodarstwa rolnego, która wynosi 1 ha, opodatkowane są podatkiem od nieruchomości. Propozycja ta jest korzystna dla podatników, gdyż nawet w projektowanej wysokości obciążenie podatkiem rolnym będzie znacznie niższe niż podatkiem od nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#PosełStanisławStec">Kolejnym postulatem istotnym dla podatników jest zmiana treści definicji pojęcia gospodarstwa rolnego, która polega na zaliczeniu do jego powierzchni gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych. Istniejąca swoista luka prawna w tym zakresie powoduje spory interpretacyjne, w efekcie których grunty te, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków symbolem Lz wraz z symbolem użytku rolnego, są przeważnie opodatkowane podatkiem od nieruchomości, co powoduje znaczne dysproporcje obciążeń. Na aprobatę zasługuje zatem propozycja wprowadzenia zwolnienia z tego podatku w przypadku tych gruntów, która jest trafnie uzasadniona ich niską produktywnością. Należy podkreślić, że podobne rozwiązanie zawarte jest w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym - jest to druk nr 299 - w którym proponuje się opodatkowanie gruntów zadrzewionych i zakrzewionych analogicznie do opodatkowania łąk i pastwisk.</u>
<u xml:id="u-187.3" who="#PosełStanisławStec">Przy omawianiu projektu ustawy szczególną uwagę należy zwrócić na propozycje zwolnień ustawowych, m.in. utrzymuje się zwolnienia z podatku klasy V, VI i VIz. Pozytywnie należy ocenić dalsze propozycje wprowadzenia zwolnień z podatku rolnego w przypadku użytków ekologicznych, jak również gruntów położonych w międzywalach. W wypadku użytków ekologicznych takie rozwiązanie uzasadnione jest nie tylko ich niską produktywnością, lecz także licznymi ograniczeniami prawnymi w ich wykorzystaniu. W przypadku gruntów położonych w międzywalach należy pamiętać o ich istotnym znaczeniu w razie wystąpienia powodzi, o czym - niestety - mogliśmy się już kilkakrotnie przekonać.</u>
<u xml:id="u-187.4" who="#PosełStanisławStec">Zmianę polegającą na przeniesieniu do treści ustaw zwolnień obowiązujących na podstawie innych przepisów prawa należy uznać za ułatwienie stosowania przepisów podatkowych zarówno przez organy podatkowe, jak i podatników.</u>
<u xml:id="u-187.5" who="#PosełStanisławStec">Projekt ustawy zawiera ponadto szereg rozwiązań szczegółowych, niewywierających tak ważnych skutków społecznych, ale mających charakter uściślający i doprecyzowujący brzmienie przepisów ustawy, co ułatwi ich stosowanie przez organ podatkowy, którym jest organ gminy.</u>
<u xml:id="u-187.6" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o skierowanie projektu ustawy do rozpatrzenia przez Komisję Finansów Publicznych i Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, mając na uwadze to, iż jej uchwalenie spełni oczekiwania społeczne i samorządowe. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Tomaka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#PosełJanTomaka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedłożyć oświadczenie w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, druk nr 769.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#PosełJanTomaka">Muszę na wstępie przypomnieć, że rzeczywiście 14 lutego 2002 r. przedłożono inny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym - jest to druk nr 299 - zgłoszony przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Może zasadne byłoby łączne rozpatrywanie tych projektów w jednym czytaniu, ale stało się inaczej.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#PosełJanTomaka">Projekt rządowy - druk nr 769 - idzie znacznie dalej w proponowanych rozwiązaniach i niesie ogromne skutki finansowe dla budżetów samorządów terytorialnych, szczególnie i niemal wyłącznie dla gminy wiejskich, i tak najsłabszych ekonomicznie. Rodzi się więc zasadnicze pytanie, kto i z czego zrekompensuje ponad 100 mln zł wyliczonych strat dla tych gmin. Chciałbym widzieć dokument mówiący o stanowisku w tej sprawie organizacji przedstawicielskich samorządów terytorialnych, a nie tylko informację o odbyciu konsultacji.</u>
<u xml:id="u-189.3" who="#PosełJanTomaka">Objęcie podatkiem rolnym gruntów rolnych niespełniających dotychczas wymogów gospodarstwa rolnego niestety nie poprawi sytuacji ekonomicznej rolników, wpłynie natomiast niewątpliwie na zmniejszenie obciążeń podatkowych szczególnie rolników rencistów, emerytów, bezrobotnych, a posiadających większe działki uprawne, objętych do dziś podatkiem od nieruchomości. I tutaj muszę nie zgodzić się z panią minister, która powiedziała, że ta sytuacja właśnie dotyczy gospodarstw rolnych. Nie, w rozumieniu dotychczasowego prawa nie są to gospodarstwa rolne. Rolnicy tak naprawdę zyskują w tej sytuacji wyłącznie na zniesieniu podatku za grunty położone w międzywalach, natomiast wszystkie pozostałe kwestie są rzeczywiście istotne dla tych osób, które dotychczas płaciły za te większe działki podatek od nieruchomości, nawet dotyczy to tych tzw. wcześniej elzetów, bowiem za elzety - gospodarstwo rolne rolnik nie płacił podatku, natomiast płacił rzeczywiście niesamowicie wysoki podatek użytkownik działki, który był obłożony podatkiem od nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-189.4" who="#PosełJanTomaka">Wprowadzenie drugiej stawki podatku rolnego powinno wiązać się z likwidacją jednej z dwóch stawek podatku od nieruchomości za tzw. użytkowane działki rolnicze. Muszę stwierdzić, że przed półgodziną zdążyłem przeczytać przedłożenie dotyczące ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i faktycznie nie ma tam tejże stawki. Jest to ukłon w kierunku rządu.</u>
<u xml:id="u-189.5" who="#PosełJanTomaka">Niektóre sformułowania ustawy są niejasne i wymagają pewnego doprecyzowania. Mam na myśli chociażby to, iż należałoby wyjaśnić, że za gospodarstwo rolne uważa się nie tylko działkę spełniającą kryterium obszarowe, ale też kryterium prowadzenia działalności rolniczej. Podobnych wyjaśnień może wymagają zapisy art. 3 i 6 dotyczące zobowiązań podatkowych w przypadku istnienia współwłasności. Wreszcie można się zastanowić, czy po 5-letnim zwolnieniu od podatku rolnego należy jeszcze stosować 75-procentową ulgę w szóstym roku i 50-procentową w siódmym roku, kolejnym.</u>
<u xml:id="u-189.6" who="#PosełJanTomaka">Biorąc jednak pod uwagę całość przedłożenia, ale też wątpliwości i uwagi, w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej wnoszę o skierowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym do prac w komisjach: rolnictwa i finansów. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-189.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Bożena Kozłowska, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#PosełBożenaKozłowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#PosełBożenaKozłowska">Omawiany projekt w naszym przekonaniu reguluje, precyzuje i wyjaśnia wiele spraw i zagadnień związanych z opodatkowaniem użytków rolnych.</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#PosełBożenaKozłowska">Podstawowa sprawa to jasne sprecyzowanie definicji, co jest gospodarstwem rolnym, co podlega opodatkowaniu podatkiem rolnym, co jest uważane za działalność rolniczą, co jest budynkiem inwentarskim i kto może być i jest podatnikiem podatku rolnego. Na uwagę zasługuje m.in. jasne określenie, kto jest płatnikiem podatku w przypadku, gdy gospodarstwo stanowi współwłasność. Na uwagę zasługuje również jasne określenie kwestii, co stanowi podstawę opodatkowania.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#PosełBożenaKozłowska">Rozróżnienie gruntów gospodarstw rolnych i pozostałych gruntów oraz określenie dla pierwszej z wymienionych grup, tj. gruntów gospodarstw rolnych, podatku rolnego jako równowartości pieniężnej 2,5 q żyta od hektara przeliczeniowego, a dla drugiej, czyli dla pozostałych gruntów, równowartości pieniężnej 5 q żyta od 1 hektara fizycznego rozwiązuje pewną patologię w opodatkowaniu podatkiem rolnym. Sytuacja - nie waham się jej nazwać: patologiczna - dotyczyła przede wszystkim tych byłych rolników, którzy przekazując gospodarstwa, pozostawiali sobie tzw. dożywotkę. Są to najczęściej obszary ziemi rolnej, które według jeszcze obowiązującej ustawy nie odpowiadały definicji gospodarstwa rolnego, a tym samym podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Sytuacja ta jest tym bardziej uciążliwa dla rolników emerytów, ponieważ wysokość podatku od nieruchomości rady gmin ustalały w oparciu o możliwości płatnicze tzw. działkowiczów. Wkładały tym samym do przysłowiowego wora także rolników emerytów. Można dyskutować - dyskutować, mając na uwadze kondycję polskiego rolnictwa - czy równowartość pieniężna 2,5 q żyta dla gruntów rolnych i 5 q żyta dla pozostałych gruntów nie jest stawką zawyżoną. Dając wiarę wyliczeniom przedstawionym przez wnioskodawcę, należy stwierdzić, że jest to krok we właściwym kierunku.</u>
<u xml:id="u-191.4" who="#PosełBożenaKozłowska">Godne uwagi są także zapisy art. 12 projektu ustawy, gdzie jasno określa się przedmioty i podmioty, które obligatoryjnie bądź na własny wniosek mogą zostać zwolnione od podatku rolnego. Zapewne nie wyeliminuje się dowolności w stosowaniu zwolnień podatkowych, ale w wydatny sposób tę dowolność ograniczy. Mam tu na myśli klientelizm panujący w niektórych gminach.</u>
<u xml:id="u-191.5" who="#PosełBożenaKozłowska">W miarę precyzyjnie określony został także problem ulgi inwestycyjnej, sposób korzystania z niej oraz sposób jej dokumentowania.</u>
<u xml:id="u-191.6" who="#PosełBożenaKozłowska">Precyzyjność ustawowego zapisu zawartego w art. 13d ust. 3, stanowiącego, iż „zwolnienia i ulgi podatkowe udzielone na wniosek podatnika stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek”, pozwoli uniknąć stosowania dowolności przez organ podatkowy.</u>
<u xml:id="u-191.7" who="#PosełBożenaKozłowska">Wątpliwości budzi również zapis w art. 6a ust. 6 i w ust. 8 pkt 3 mówiący o proporcjonalności płacenia podatku do czasu trwania obowiązku podatkowego. Nie można nakładać obowiązku podatkowego na podmiot, który nie uzyskuje dochodu, a w rolnictwie są okresy tzw. martwe.</u>
<u xml:id="u-191.8" who="#PosełBożenaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o skierowanie projektu ustawy do właściwej komisji sejmowej celem wnikliwego rozpatrzenia wszelkich wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-191.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Antoni Mężydło, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym. Projekt ten przedkładany jest w ramach realizacji Strategii gospodarczej rządu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” i dotyczy pakietu „Reforma finansów publicznych”.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#PosełAntoniMężydło">Projekt tej ustawy ma na celu ujednolicenie zasad opodatkowania gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne oraz grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, a także dostosowanie podatku rolnego do zmian w zakresie ewidencji gruntów i budynków w związku z wejściem w życie ustawy o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich IACS.</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#PosełAntoniMężydło">Proponowane zmiany spowodują objęcie podatkiem rolnym wszystkich użytków rolnych niezależnie od obszaru tych gruntów. Dotychczasowe rozwiązania są takie, że grunty, które nie spełniają normy obszarowej gospodarstwa rolnego, są opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Są to warunki bardzo niekorzystne dla podatnika, gdyż ten podatek jest średnio ponadsześciokrotnie wyższy od podatku rolnego. Proponowane zmiany ujednolicają rodzaj podatku od wszystkich użytków rolnych niezależnie od ich obszaru. Chociaż wielkość podatku rolnego dla użytków rolnych niespełniających normy obszarowej gospodarstwa rolnego ma być dwukrotnie wyższa od podstawowej stawki podatku rolnego, proponowane rozwiązania są pod tym względem korzystniejsze dla podatnika i wychodzą naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Jest to w zasadzie najistotniejsza zmiana dotycząca zmiany podatku rolnego. Najistotniejsza również pod względem finansowym.</u>
<u xml:id="u-193.3" who="#PosełAntoniMężydło">Pozostałe zmiany mają raczej charakter kosmetyki prawnej, jak: wprowadzenie nowej definicji gospodarstwa rolnego stosownie do zmian w przepisach dotyczących ewidencji gruntów i budynków, definicja podmiotów będących podatnikami podatku rolnego, określenie organu podatkowego właściwego rzeczowo w sprawach podatku rolnego, unormowanie obowiązku składania informacji o gruntach rolnych organowi podatkowemu, doprecyzowanie płatności rat podatku rolnego, ujednolicenie decyzji w sprawie łącznego zobowiązania pieniężnego wynikającego z podatku rolnego, z podatku od nieruchomości i z podatku leśnego, wprowadzenie definicji budynków inwentarskich, doprecyzowanie kwestii związanych ze zwolnieniami i ulgami przysługującymi z urzędu i na wniosek podatnika oraz terminu ich stosowania, ograniczenie uprawnień rad gmin do wprowadzenia dodatkowych zwolnień i ulg jedynie przedmiotowych zgodnie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-193.4" who="#PosełAntoniMężydło">Odnosząc się jednak do najistotniejszej zmiany proponowanej przez rząd oraz do uzasadnienia rządowego tego projektu ustawy, muszę stwierdzić, że niepokojąco brzmi zapis, iż nowelizacja ustawy nie spowoduje skutków dla budżetu państwa. Z wyliczeń rządowych wynika, że podatnicy opodatkowani podatkiem rolnym za grunty sklasyfikowane jako użytki rolne niewchodzące w skład gospodarstw rolnych stawką dwukrotnie wyższą od podstawowej stawki podatku rolnego zapłacą 76,6 mln zł, ale tym samym nie zapłacą od tych gruntów 172 mln zł podatku od nieruchomości. Są to szacunki w warunkach roku 2002. Dodatkowe zwolnienia od podatku rolnego, jakie wprowadza niniejszy projekt ustawy, spowodują według szacunków zmniejszenie dochodów z podatków o 0,3 mln zł z tytułu użytków ekologicznych i 2,9 mln zł z tytułu gruntów pod wałami przeciwpowodziowymi i międzywala. W sumie 175,2 mln zł na minus i 76,6 mln zł na plus daje zmniejszenie dochodów gmin z tytułu wprowadzenia tej ustawy o 98,6 mln zł.</u>
<u xml:id="u-193.5" who="#PosełAntoniMężydło">Jednak stwierdzenie w uzasadnieniu, że ustawa ta nie rodzi skutków finansowych dla budżetu państwa oznaczałoby, że rząd nie zamierza w żaden sposób zrekompensować tych strat gminom. Ponadto w uzasadnieniu czytamy, że projekt ten został poddany konsultacjom społecznym, m.in. z organizacjami przedstawicielskimi samorządu terytorialnego i regulacje zawarte w tym projekcie zostały pozytywnie ocenione i uzyskały aprobatę Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-193.6" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tu kieruję pytanie do przedstawiciela rządu: czy przedstawiciele samorządu terytorialnego mieli wtedy świadomość zubożenia ich dochodów o 98,6 mln zł rocznie? Jaka jest to skala w dochodach gmin, niech unaoczni to państwu sytuacja związana z powstaniem izb rolniczych kilka lat temu. Izby rolnicze są finansowane z 2-procentowych odpisów gmin od dochodów osiąganych z tytułu podatku rolnego. W skali roku wynosi to 13–16 mln zł. Wprowadzenie tego odpisu na rzecz izb rolniczych wywołało wtedy poważne niezadowolenie w gminach, że ogranicza im się pieniądze na nowe inwestycje. Kwota 98,6 mln zł jest około 7 razy większa od odpisów na rzecz izb rolniczych, czyli stanowi około 14% dochodu gmin osiąganych z tytułu podatku rolnego. O ile zmniejszy to inwestycje w gminach, które, jak wiadomo, są poważnie zadłużone, trudno sobie wyobrazić, gdyż taka skala zmniejszenia dochodów może wręcz ograniczyć wykonywanie podstawowych statutowych zadań gminy. Dlatego należałoby się zastanowić nad zrekompensowaniem gminom strat dochodów, jakie pociąga za sobą proponowany projekt ustawy, z budżetu państwa i zaplanować tę kwotę w przyszłorocznej ustawie budżetowej, tym bardziej że zmniejszenie obciążeń podatników, jakie wywołuje ten projekt, może korzystnie wpłynąć na poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej w naszym kraju. Jest on godny poparcia z tych względów z uwagi na stagnację gospodarczą, którą obserwujemy od dłuższego czasu.</u>
<u xml:id="u-193.7" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za odesłaniem tego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych w celu wyjaśnienia tych wątpliwości oraz dopracowania ostatecznej wersji przedłożonego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-193.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Gruszka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad przedłożeniem rządowym w sprawie zmiany ustawy o podatku rolnym. Rzecz niezmiernie ważna, niezmiernie interesująca. Myślę, że wszyscy moi przedmówcy, zabierając głos, wyrażali z jednej strony zadowolenie, z drugiej strony popadali w lekki niepokój. Mój szanowny przedmówca z Prawa i Sprawiedliwości troszczył się o samorządy. Ale, panie pośle, ja dobrze wiem, myślę, że pamiętam pewne rozwiązania, że jeżeli jest ustalenie ustawowe, że się zabiera samorządom, to trzeba im, że tak powiem, wypłacić rekompensatę. Tak że oni na pewno mogą być spokojni, bo otrzymają te pieniądze. To jest moja uwaga. Nie chciałbym się tutaj wymądrzać w sprawie, tylko tak mi się po prostu wydaje.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#PosełJózefGruszka">Natomiast wracając do przedłożenia, to na uwagę zasługuje na pewno porządkowanie spraw, jeśli chodzi o podatek rolny, szczególnie kwestia dotycząca właśnie podatku od nieruchomości. Od lat w Wysokiej Izbie ta dyskusja trwała z różnym natężeniem, nasileniem, ażeby zmniejszyć obciążenie właśnie tych, którzy przestali funkcjonować już jako rolnicy. Ten zachowek sobie zostawili i potem musieli zarówno za ten zachowek, jak i za budynki płacić dużo więcej, niż to wynosił podatek rolny. Myślę, że przedłożenie wychodzi naprzeciw temu rozwiązaniu i ustanowienie dwukrotnie większego podatku na obciążenia tych nieruchomości na pewno będzie stanowiło satysfakcję dla tych, którzy to proponowali.</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#PosełJózefGruszka">Kolejna sprawa. Polskie Stronnictwo Ludowe od lat występowało o to, żeby zwolnić grunty, które znajdują się pod wałami i w międzywalu, od podatku rolnego. Te grunty często są bardzo żyzne, bardzo urodzajne, ale ich uprawa nie jest nigdy pewna, dlatego że międzywale spełnia określone zadanie. Ono ma chronić grunty przed wylewem rzeki, a wtedy, kiedy woda wzbiera, to co jest zasiane w międzywalu po prostu ginie. I dlatego jesteśmy zadowoleni, że rząd ten problem dostrzegł.</u>
<u xml:id="u-195.3" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia związana z gruntami zadrzewionymi i zakrzaczonymi. Ta regulacja stosunkowo niedawno funkcjonuje i wydaje mi się, że była tu swego rodzaju luka prawna. Co prawda urzędy gmin jeszcze nie naliczały tu podatku rolnego, ale tak szczerze mówiąc, to rolnicy, którzy posiadali takie grunty, mogli wtedy zapłacić podatek od nieruchomości i to była rażąca niesprawiedliwość, zatem dobrze, że rząd z tym wychodzi. Polskie Stronnictwo Ludowe wniosło projekt, który znajduje się w Sejmie, odbyło się pierwsze czytanie i ten projekt czeka na wspólne prace w komisjach. Myślę, że też zostanie to zrobione zgodnie z oczekiwaniami podatników.</u>
<u xml:id="u-195.4" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia kolejna - katalog zwolnień też jest ujednolicony, jeżeli chodzi o pewne kwestie, co do których na pewno rolnicy mieli uwagi. Jeżeli chodzi o grunty o wartości marginalnej, zostały w tym katalogu, są zwolnione i do tego dochodzą właśnie grunty zakrzaczone. Również ulga inwestycyjna tutaj jest wpisana jasno, doprecyzowana, elementy zostały zebrane z kilku ustaw i w zasadzie mamy wszystko w jednym miejscu.</u>
<u xml:id="u-195.5" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest zadowolony z tego przedłożenia, ponieważ jest to porządkowanie praw w tym obszarze. Myślę, że to dostosowanie podatku rolnego będzie szło w kierunku oczekiwanym przez rolników, ale nie tylko przez rolników, bo przecież właściciele nieruchomości to niekoniecznie i nie zawsze rolnicy.</u>
<u xml:id="u-195.6" who="#PosełJózefGruszka">Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się za skierowaniem tego projektu do komisji celem dalszych prac. Będziemy w ten sposób głosowali. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin pragnę przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Zasadnicza zmiana proponowana w omawianym projekcie ustawy polega na objęciu podatkiem rolnym wszystkich użytków rolnych, a więc także niebędących gospodarstwem rolnym. W obecnym stanie prawnym użytki rolne niespełniające normy obszarowej o powierzchni poniżej 1 ha, niewchodzące w skład gospodarstwa rolnego, obciążone są podatkiem od nieruchomości, których przeliczenie na jednostkę powierzchni stanowi większe obciążenie fiskalne w porównaniu z podatkiem rolnym. Przyjęta w uzasadnieniu do ustawy stawka podatku od nieruchomości do wyliczenia korzyści z tej zmiany na poziomie 6 gr wydaje się wyolbrzymiona i zakłóca cały rachunek, ponieważ, jak wiadomo, taka wysokość stawki, 6 gr podatku od nieruchomości od 1 m2, była iluzją w większości gmin i gminy generalnie obniżały w praktyce ten podatek średnio do poziomu 3 gr. A zatem i z tego tytułu korzyści wynikające z zamiany podatku od nieruchomości na podatek rolny są mniejsze. Niemniej jednak one występują i zasługują na uznanie, na poparcie. Ma to duże znaczenie, zwłaszcza motywacyjne, a także wpływa na lepszą ściągalność podatków, które wtedy, kiedy są zbyt wysokie, umykają, schodzi się z tym w różny sposób, mówiąc krótko, do podziemia.</u>
<u xml:id="u-197.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">W związku z tą zmianą następuje także zmniejszenie wpływów dochodu do budżetów gmin. Pamiętajmy jednak, że nie są to też takie kwoty, jak te, które wynikają z wyliczenia dokonanego na podstawie maksymalnej stawki podatku, o czym wspomniałam, oraz że zaoszczędzone w budżetach gospodarstw domowych środki pozostaną w części w środowisku lokalnym jako składnik popytu lokalnego i będą miały pośredni wpływ na lokalną aktywność i rozwój.</u>
<u xml:id="u-197.3" who="#PosełGabrielaMasłowska">Racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia jest powiązanie stawek podatku rolnego z ceną skupu żyta, a nie wskaźnikiem inflacji. Zmieniające się ceny żyta wyrażają w pewnym stopniu zmianę koniunktury i dochodowości w rolnictwie, z czym powinny być skorelowane obciążenia finansowe.</u>
<u xml:id="u-197.4" who="#PosełGabrielaMasłowska">W związku z objęciem podatkiem rolnym wszystkich użytków rolnych wprowadzono jednocześnie podwójną stawkę podatku rolnego od gruntów niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Jest to równowartość pieniężna 5 q żyta z 1 ha wobec 2,5 q w wypadku gospodarstw rolnych. W związku z tym rozważenia wymaga ustanowienie w grupie obciążonych dwukrotną stawką podatku rolnego osobnej kategorii podatników. Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin proponuje, aby w tej grupie wyróżnić kategorię podatników o obniżonej stawce z równowartości 5 do 3 q żyta - byłaby to grupa rolników emerytów i rencistów - przy zachowaniu stawki 5 q dla pozostałych użytkowników. Owszem, jest tutaj korzystna różnica, jeśli porównujemy to do innych grup - właściwie nie ma tu możliwości porównania z innymi grupami - ale jest ona niekorzystna w odniesieniu do gospodarstw rolnych. Sądzimy, że ze względu na często wręcz urągająco niskie, nędzne emerytury i renty w rolnictwie byłaby to częściowo forma wsparcia tej grupy społecznej, ale jednocześnie byłby to wyraz pewnego uznania za ich wkład w prowadzenie gospodarstw rodzinnych, transmisję ojcowizny.</u>
<u xml:id="u-197.5" who="#PosełGabrielaMasłowska">Wątpliwości budzi art. 6a ust. 6 i ust. 8 pkt 3, który wprowadza proporcjonalność rat. Specyfika rolnictwa polega na tym, że dochody kumulują się często w pewnych okresach roku gospodarczego, dlatego dotychczasowe rozwiązania, dające podatnikom możliwość przesunięcia ciężaru podatkowego w ramach roku, w większym stopniu uwzględniają nierównomierny przepływ strumieni przychodów i specyfikę rolnictwa. Zbyt szeroki wachlarz ulg i zwolnień powoduje nieklarowność, uznaniowość i jest korupcjogenny, dlatego powinien być zastąpiony raczej niższymi podstawowymi stawkami opodatkowania. Płatnicy podatku rolnego dotychczas byli zwalniani z podatku od nieruchomości, to znaczy korzystali w szerokim zakresie z ulg w podatku od nieruchomości. Z danych Ministerstwa Finansów, z szacunków wynika, że w skali roku jest to kwota około 800 mln zł. Inne szacunki mówią o 400 mln zł. Są to olbrzymie sumy. Czy po wprowadzeniu tej zmiany podatnicy podatku rolnego, którzy do tej pory płacili podatek od nieruchomości, będą mogli także ubiegać się o takie ulgi?</u>
<u xml:id="u-197.6" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin będzie głosował za skierowaniem projektu do dalszej pracy w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-197.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Andrzej Aumiller, Unia Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym stanowiącego realizację strategii gospodarczej rządu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy i PSL-u.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy jest nowelizacją ustawy z dnia 15 listopada 1984 r., z późniejszymi zmianami, wynikającą z nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach, których druk dzisiaj otrzymaliśmy, jest to druk nr 828, oraz o podatku leśnym, którą będziemy omawiać w następnym punkcie porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-199.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Nowelizacja ustawy wprowadza ujednolicone zasady opodatkowania gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych, czyli opodatkowaniem będą objęte wszystkie grunty. Nie będzie tak jak było dotychczas, gdy część użytków rolnych niespełniających normy obszarowej gospodarstwa rolnego była opodatkowana podatkiem od nieruchomości. W związku z tym w art. 6 określono stawkę podatku rolnego dla gruntów niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego w wysokości dwukrotnie wyższej od podstawowej stawki podatku rolnego.</u>
<u xml:id="u-199.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Ustawa wprowadza obowiązek składania informacji o gruntach rolnych właściwemu miejscowo organowi podatkowemu na formularzach informacji i deklaracji, których wzór uchwalać będą rady gmin, czyli obowiązujący będzie formularz, któremu zostanie nadana właściwie ranga aktu prawa miejscowego.</u>
<u xml:id="u-199.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Nowelizacja określa sposób płatności podatku rolnego, który będzie płacony w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach, przypomnę, 15 marca, 15 maja, 15 września, 15 listopada roku podatkowego. Taki zapis zlikwiduje powszechną praktykę przesuwania ciężaru podatkowego na ostatni okres, a to pozwoli gminom poprawić płynność finansową.</u>
<u xml:id="u-199.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Bardzo ważną rzeczą organizacyjną i zmniejszającą koszty poboru podatku jest ustalenie, że zapłata podatku, podatku rolnego, podatku od nieruchomości lub, jeśli wystąpi, leśnego, będzie następowała na podstawie jednej decyzji, gdy nieruchomości znajdują się na terenie tej samej gminy.</u>
<u xml:id="u-199.6" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy wprowadza cały szereg zwolnień z podziałem na przedmiotowe i podmiotowe. Przedstawię tylko kilka przykładów takich zwolnień. Obejmują one grunty zadrzewione i zakrzewione ze względu na ich niską produktywność. Doprecyzowano też kwestię zwolnienia gruntów odłogowanych i zmodyfikowano zwolnienie od podatków gruntów nabywanych i obejmowanych w trwałe zagospodarowanie w celu tworzenia nowego lub powiększenia istniejącego gospodarstwa rolnego, ale nieprzekraczającego 100 ha. Zwalnia się od podatku użytki ekologiczne. I w tej sprawie mam do pani minister pytanie. W słowniczku tej ustawy powinno być wyraźnie napisane, co to są użytki ekologiczne, żeby to nie było naciągane. Jestem jak najbardziej za ekologicznym rolnictwem, ale trzeba byłoby to lepiej zdefiniować. Postaramy się to zrobić podczas prac komisyjnych. Zwolnienia dotyczą również przyzakładowych działek członków spółdzielni rolniczych, ale - warto przypomnieć - odnoszą się tylko do emerytów, inwalidów I i II grupy czy osób niepełnosprawnych. Natomiast w katalogu zwolnień podmiotowych znalazły się m.in. szkoły wyższe, zawodowe, wojskowe, placówki oświatowe, placówki naukowe PAN, zakłady pracy chronionej oraz jednostki badawcze. I tutaj zakłady pracy chronionej mają po prostu zapewnione to zwolnienie podatkowe, dopóki nie wygaśnie w ich przypadku status zakładu pracy chronionej. Nowela ustawy jasno określa, które zwolnienia stosuje się z urzędu, a które na wniosek podatnika. Warto również podkreślić, że nowelizacja ustawy dostosowuje przepisy do krajowego systemu ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich (system IACS).</u>
<u xml:id="u-199.7" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy wysoko ocenia przedłożenie rządowe projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym i wnosi o jego skierowanie do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-199.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Chrzanowski, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do finansów publicznych?)</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym. Ustawa ta doprecyzowuje zasady poboru podatku rolnego, a jednocześnie zmniejsza obciążenia rolników z tego tytułu, szczególnie rolników posiadających obszary czy użytki rolne, które nie wchodzą w skład gospodarstwa rolnego. W tym zakresie tę ustawę należałoby poprzeć. Moi przedmówcy doprecyzowali dokładnie charakter ustawy, wskazali, co ta ustawa określa i jakie wprowadza zmiany, a jednocześnie przedstawili też szereg wątpliwości. My te wątpliwości podzielamy. Szczególnie należy tutaj podkreślić to, że w dzisiejszej sytuacji rolników wprowadzenie zasady proporcjonalnego poboru rat podatku nie do końca wydaje się racjonalne, ponieważ rolnicy generują przeważnie dochód pod koniec roku i wtedy rzeczywiście mogą regulować swoje obciążenia.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Przy okazji tej ustawy chciałbym przedstawić dwie refleksje. Otóż od wielu lat - dotyczy to zarówno poprzedniego rządu, jak i dzisiejszej koalicji - sugerowano, że warto by było - i pojawiają się takie pomysły - zastąpić podatek rolny podatkiem dochodowym w rolnictwie. Ja wiem, że ta propozycja jest propozycją kontrowersyjną, ale w moim przekonaniu w dzisiejszej sytuacji polskich rolników wydaje się propozycją racjonalną. I tutaj pytanie do pani minister: Czy takie prace, czy takie rozważania w Ministerstwie Finansów są prowadzone? W moim przekonaniu w dzisiejszej sytuacji dochodowej rolników podatek dochodowy w rolnictwie byłby znacznie mniejszym obciążeniem i byłby bardziej sprawiedliwy niż podatek rolny. Umożliwiałby też rządowi prowadzenie właściwej polityki rolnej, bo dzięki podatkowi dochodowemu rząd miałby możliwości zdobywania informacji, komu należy pomagać - także jeśli chodzi o rozwój - a kto nie potrzebuje takiej pomocy. Dzisiaj często ta pomoc płynie nie tam, gdzie powinna płynąć. Ja tylko przypomnę, że w poprzedniej kadencji udało nam się wprowadzić chociażby podatek VAT w rolnictwie, który także wzbudzał szereg kontrowersji. Powiem, że kluby opozycji w tym czasie negowały możliwość wprowadzenia 3-procentowego podatku VAT. Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe stanęło na stanowisku, że będzie to z korzyścią dla polskich rolników, i dzisiaj, jak widzimy, nikt nie krytykuje tej propozycji. Okazało się, że 3%...</u>
<u xml:id="u-201.2" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Nie wszyscy.)</u>
<u xml:id="u-201.3" who="#PosełZbigniewChrzanowski">No, przynajmniej ci polscy rolnicy, panie pośle, z którymi ja się spotykam, uważają, że skorzystali dzięki tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-201.4" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Z różnymi rolnikami widocznie się spotykamy.)</u>
<u xml:id="u-201.5" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Widocznie z różnymi...</u>
<u xml:id="u-201.6" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Być może nie jest to z korzyścią dla koalicji, ale koalicja dzisiaj rządzi, ma większość, tak że może to zmienić. Spróbujcie państwo to zmienić. Myślę, że nie będzie to zbyt mile widziane przez polskich producentów rolnych, szczególnie tych, którzy sprzedają, produkują na rynek.</u>
<u xml:id="u-201.7" who="#PosełZbigniewChrzanowski">I kolejna refleksja, drodzy państwo, Wysoka Izbo. Otóż jest to pierwsza ustawa w tzw. pakiecie „Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca” dotycząca polskich rolników, polskiego rolnictwa i polskich producentów rolnych. Ja myślę, że jest to, jak na koalicję SLD-PSL-Unia Pracy, zbyt mało, szczególnie w kontekście zapowiedzi przedwyborczych. W moim przekonaniu dzisiaj polscy rolnicy, szczególnie jeśli chodzi o przygotowania do wejścia do Unii Europejskiej, potrzebują wyraźnej pomocy. I pamiętam, jak w poprzedniej kadencji państwo żeście krytykowali, że rząd potrafi pomagać górnikom, a nie potrafi pomagać polskim rolnikom. Dzisiejsze propozycje, które przedstawia pan premier Kołodko, oddłużenia wielkich przedsiębiorstw, molochów, oznaczają pomoc znacznie większą od tej, której poprzedni rząd udzielał chociażby górnikom. Natomiast pomocy dla rolników nie widać, nie widać jej w żadnym kierunku. Powiem więcej: sytuacja w rolnictwie, destabilizacja rynków rolnych, do której doszło w tym roku - chociażby przykład skupu zboża - powoduje to, że dochody polskich rolników spadają wyraźnie i że te zapowiedzi tak naprawdę mają się nijak do rzeczywistości. Chciałbym się dowiedzieć, czy Ministerstwo Finansów, czy rząd polski planuje większe wsparcie w tej sytuacji, ponieważ jeżeli ktokolwiek dzisiaj potrzebuje oddłużenia przed wejściem do Unii Europejskiej, to w moim przekonaniu rolnicy są pierwszą grupą, która tego potrzebuje. I redukcja tutaj... - trzeba by się zastanowić, czy nie warto by było przy okazji restrukturyzacji długów wielkich przedsiębiorstw, które i tak w moim przekonaniu w niedługim okresie - bo są państwowe i ich zarządy są niewydolne - powrócą do takiego samego stanu, uwzględnić sytuacji rolników. A polscy rolnicy, powiem szczerze, w ostatnich 12 latach regulują swoje należności - 98% rolników spłaca swoje kredyty.</u>
<u xml:id="u-201.8" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Nie mają kredytów.)</u>
<u xml:id="u-201.9" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Mają, panie pośle Ajchler. Widać, że Sojusz Lewicy Demokratycznej nie do końca się orientuje w sytuacji polskich rolników, skoro twierdzi, że rolnicy polscy nie mają kredytów. Mają, panie pośle Ajchler, i pan zapewne takich zna.</u>
<u xml:id="u-201.10" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Nie mają długów.)</u>
<u xml:id="u-201.11" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Nie mają długów, ale kredyty spłacają. Mają problemy z dochodami, pan dobrze o tym wie i pan to nieraz podkreślał w komisji rolnictwa. Dlatego warto by było coś zaproponować przy okazji dla polskich rolników, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe będzie się za tym opowiadać.</u>
<u xml:id="u-201.12" who="#PosełZbigniewChrzanowski">W przypadku tej ustawy opowiadamy się za jej skierowaniem do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i do Komisji Finansów Publicznych. Uważamy, że mamy jeszcze kilka miesięcy na przygotowanie tej ustawy. Niedobrą praktyką jest to, że ustawy tematyczne, ustawy o wyraźnym profilu, którymi powinny zajmować się komisje branżowe, trafiają do Komisji Nadzwyczajnej. Jest to tzw. superkomisja, przez którą szybko przechodzą projekty, a wszystkie merytoryczne wątpliwości nie do końca są usuwane. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-201.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pytanie chce zadać pan poseł Mieczysław Jedoń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Dużo się mówi o wprowadzeniu podatku dochodowego w rolnictwie zamiast podatku rolnego. Pytanie brzmi, czy rząd rozważa takie propozycje, bo moim zdaniem polscy rolnicy nie są przygotowani do płacenia tego podatku, gdyż wymagałoby to prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w danym gospodarstwie rolnym. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Leszek Świętochowski także chce zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Po wysłuchaniu debaty moja wiedza w omawianym obszarze jest zdecydowanie większa niż w momencie zapisywania się do pytań. W związku z tym ograniczę się tylko do pozostałych wątpliwości. Najpierw refleksja, zanim zadam pytanie. Rolnicy, płacąc podatek rolny, wzbogacają gminy o wpływy rzędu 800 mln zł w skali roku - w skali całego państwa - a ściągalność tego podatku wynosi około 96%. I bardzo dobrze, że tam, gdzie te podmioty właśnie są bardzo sprawne pod względem płacenia podatku, rząd zajął się również sytuacją rolników, gdyż zwykle, najczęściej, ingerencja prawa następuje, i powinna następować, tam, gdzie patologie w zakresie ściągalności są jaskrawe. Tutaj akurat podkreślam to w sensie pozytywnym - myślę, że jest to nagroda za właściwą postawę rolników. Regulacje te nie mają jednak charakteru, według mojej wiedzy, zwolnień, ale są wyrazem nowego podejścia do płacenia podatków od niektórych powierzchni. W związku z tym na pewno nie jest oczywiste, że te zwolnienia będą z mocy ustaw rekompensowane, a strata 100 mln zł jest bez wątpienia znacząca. Teraz pytanie. Czy rząd przewiduje właśnie - chciałbym uzyskać jednoznaczną odpowiedź - rekompensatę z tytułu tych ubytków dla gmin w formie dopłat (zwolnienia) lub w nowelizowanej ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która wkrótce ma być przyjęta?</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">I następne pytanie. Wiemy, jak będą traktowane działki użytkowane rolniczo, zgodnie z ewidencją emerytów i rencistów mieszkających w środowiskach wiejskich. Ale jak będą traktowane działki użytkowane obecnie - jest już taka zauważalna tendencja w wielu gminach - przez emerytów z miasta czy osoby odchodzące z pracy niekoniecznie ze względu na wiek emerytalny, o powierzchni do 1 ha? One w ewidencji będą oznaczone jako rolnicze, natomiast będą użytkowane na pewno nierolniczo. Dziękuję,</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Romuald Ajchler też chciał zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zrozumiałem, że pan poseł Chrzanowski zaproponował rządowi rozważenie wprowadzenia podatku dochodowego w rolnictwie zamiast podatku rolnego, i z tym jest związane moje pytanie.</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#PosełRomualdAjchler">Pani minister, czy może sobie pani wyobrazić dzisiaj rolnika 55- czy 60-letniego, który prowadziłby księgi przychodów i rozchodów? I co by było wtedy, gdyby on się, panie pośle Chrzanowski, w obliczeniu tego podatku dochodowego pomylił? Jakie mogłyby być tego konsekwencje i jak można byłoby to sprawdzić przy milionie gospodarstw? To jest pierwsze pytanie.</u>
<u xml:id="u-207.2" who="#PosełRomualdAjchler">Drugie pytanie: w projekcie ustawy jest zawarty katalog zwolnień inwestycyjnych, szczególnie przy inwestycjach, i jest tam szczegółowy zapis, że aby uzyskać ulgę inwestycyjną, należy przedstawić wszelkiego rodzaju rachunki za wykonane usługi. Moje pytanie brzmi: Czy w ramach tego zapisu firma, która posiada własną grupę budowlaną, może wystawić rachunek samej sobie i również skorzystać z odpisu z tytułu ulgi inwestycyjnej w tym przypadku? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Do pytań zapisał się także poseł Zbigniew Chrzanowski.</u>
<u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do pytania wywołał mnie pan poseł Ajchler.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#PosełZbigniewChrzanowski">Otóż ja mam pytanie do pani minister: Czy chociażby na przykładzie podatku VAT istnieje możliwość wprowadzenia stopniowego podatku dochodowego dla pewnej grupy gospodarstw rolnych, które by wybrały coś takiego? I czy dzisiaj już gospodarstwa rolne, które chociażby korzystają z kredytów preferencyjnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - takich jest wiele - nie prowadzą ksiąg przychodów i rozchodów? Czy pani minister o tym wie, czy mogłaby pani poinformować Wysoką Izbę, szczególnie pana posła Ajchlera? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani minister.</u>
<u xml:id="u-210.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani minister Irena Ożóg.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie powtórzę to, od czego zaczęłam swoje wystąpienie, mianowicie że szkoda, iż nie rozpatrujemy łącznie trzech ustaw: ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, projektu zmiany ustawy o podatku rolnym i projektu ustawy o podatku leśnym, dlatego że dopiero przez pryzmat tych trzech ustaw i skutków tych trzech ustaw możemy mówić o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a nie przez pryzmat jednej wybranej z kontekstu reformy podatkowej dochodów samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Otóż koncepcja zmian w podatku rolnym, leśnym i w podatku od nieruchomości jest w pełni uzgodniona z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Komisja wyraziła aprobatę dla tego kierunku zmian, a także dla skutków tych zmian. Skutki te są per saldo ze wszystkich trzech tytułów korzystne dla gmin, dla dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Przy czym jest inny ich rozkład w przypadku poszczególnych grup podatników. W wyniku tej reformy według naszych szacunków, potwierdzonych zresztą i niekwestionowanych przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, najwięcej zyskują gminy wiejskie.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Cała filozofia zmian sprowadzała się do przesunięcia ciężaru podatkowego, przesunięcia w podatku od nieruchomości i sfinansowania skutków zmian w podatku rolnym ze względu na przedmiot działalności oraz w podatku leśnym, także ze względu na przedmiot działalności, podatkiem od nieruchomości - przez podwyższenie stawki tego podatku, o czym będziemy mówić przy pierwszym czytaniu, dla tzw. gruntów pozostałych. Dzisiaj ta stawka podatku od nieruchomości - pozwolę sobie przypomnieć - wynosi maksymalnie 9 gr za metr kwadratowy dla pozostałych gruntów. Natomiast w projekcie rządowym proponujemy podwyższyć tę stawkę do 30 gr od metra kwadratowego. I to wszystko sfinansuje się - ale, podkreślam, grunty pozostałe, nie wszystkie grunty podlegające opodatkowaniu - podatkiem od nieruchomości. To spowoduje, że, jeśli łącznie rozpatruje się skutki tych trzech ustaw, będą to zmiany z punktu widzenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego korzystne, co oczywiście oznacza, że ktoś to finansuje. Będą to finansować w podatku od nieruchomości głównie podatnicy, którzy mają te tzw. grunty pozostałe, i o tym pewnie będziemy dyskutować szerzej przy rozpatrywaniu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Dlatego też nie mogę podzielić poglądu, patrząc przez pryzmat jednego podatku, że na tej reformie gminy stracą.</u>
<u xml:id="u-211.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Ponadto, już jeżeli jesteśmy przy dochodach gmin - żeby nie wracać do tematu - pojawiły się tutaj poglądy czy wypowiedzi zawierające odniesienia do uprawnień jednostek samorządu terytorialnego do udzielania ulg - to samo zresztą będzie za chwilę w przypadku podatku leśnego, bo to jest taka sama sytuacja - więc wyprzedzając sytuację, bo tam proponujemy nadanie uprawnień do udzielania przez gminy ulg podatkowych w podatku leśnym, chciałabym powiedzieć, że to jest jakby uprawnienie gmin, niezależnie, czy oceniamy to uprawnienie przez pryzmat, że tak powiem, obiektywizmu w przyznawaniu tych ulg, czy też uważamy, iż jest zbyt daleko idąca dowolność, niedopuszczalna w prawie materialnym, w prawie podatkowym, a nie uznanie administracyjne - bo tutaj padły takie stwierdzenia, że niektórzy władcy stosują ulgi w podatkach lokalnych według niejasnych kryteriów - pragnę zwrócić uwagę, że takie uprawnienie gminy muszą mieć z mocy konstytucji. Art. 168 konstytucji stanowi bowiem, że jednostki terytorialne mają prawo ustanawiania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie ustalonym w ustawie, i trzeba im takie uprawnienie potwierdzić w ustawie. W związku z tym to konstytucja, a nie filozofia ministra finansów wyrażona w projektach, a następnie akceptowana przez Wysoką Izbę, wprowadza takie uprawnienie jako coś specjalnego.</u>
<u xml:id="u-211.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Aumillera dotyczące definicji użytków ekologicznych odpowiem tak: jest przy stanowieniu prawa przewidziana zasada, że jeżeli na użytek danej ustawy ustawa ta nie zawiera definicji używanego w niej pojęcia, należy się odnieść do innych gałęzi czy dziedzin prawa. Niemniej jednak ta ustawa ją zawiera, dlatego że ta ustawa odwołuje się do Prawa geodezyjnego i kartograficznego, a na podstawie tego właśnie prawa definicja użytku ekologicznego została zawarta w rozporządzeniu ministra rozwoju regionalnego i budownictwa, wydanym na podstawie tamtej ustawy, i stanowi ona, że do użytków rolnych - cytuję: zalicza się prawnie chronione pozostałości ekosystemów, takich jak naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce. Użytki ekologiczne określa się na podstawie rozporządzenia właściwego wojewody lub uchwały właściwej rady gminy podjętych na podstawie przepisów o ochronie przyrody. A zatem nie możemy mówić, że mamy tutaj dowolność terminologiczną.</u>
<u xml:id="u-211.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Grupa posłów, że tak powiem, z inicjatywy pana posła Chrzanowskiego podniosła kwestię niezwykle ważną; kwestię i pytanie - powtórzyli je pan poseł Jedoń, pan poseł Ajchler i w powtórnym wystąpieniu pan poseł Chrzanowski - sprowadzające się właściwie do tego, czy rząd pracuje nad wprowadzeniem podatku dochodowego od rolników, z działalności rolniczej. Odpowiem na to pytanie, że w tej chwili rząd nie pracuje nad takim projektem. Jeśli mówię, że nie pracuje, to znaczy, że nie przygotowuje konkretnego projektu w konkretnej sytuacji, co nie znaczy, że w ogóle metodologicznie nad tym zagadnieniem nie pracuje. Otóż niedawno uczestniczyłam w spotkaniu z ministrem rolnictwa w tej sprawie, zadając pytanie: Jaki jest cel czy jaki byłby cel wprowadzenia podatku dochodowego w rolnictwie w kontekście całokształtu systemu opodatkowania? Dzisiaj podatek rolny jest podatkiem o charakterze mieszanym, majątkowo-dochodowym. Przy czym ta dochodowość jest zryczałtowana. W związku z tym, jeżeli mielibyśmy odejść od zryczałtowanej formy opodatkowania rolników - a pozwolę sobie zwrócić uwagę, że niezwykle ważna w tej materii jest struktura gospodarstw rolnych pod względem i powierzchniowym, i tych osób, które te gospodarstwa prowadzą - to w przypadku wielu przedsiębiorstw - według moich szacunków około 62% - należałoby wprowadzić zryczałtowane formy opodatkowania podatkiem dochodowym. To niczego nie zmienia, proszę państwa, bo - jak go zwał, tak go zwał - ryczałt będzie jednakowy, niezależnie od tego, czy to jest podatek rolny czy podatek dochodowy. Systemowo jest różnica, ale jeśli chodzi o ciężary podatkowe i obciążenie rolnika nie miałoby to istotnego znaczenia. W pozostałej grupie podatników - owszem, tak. Tylko pytanie moje: Jaki byłby cel tego podatku? Teoretycznie podzielam pogląd, przyznaję, że powinno być przynajmniej prawo wyboru.</u>
<u xml:id="u-211.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Polityka rolna, pani minister.)</u>
<u xml:id="u-211.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie pośle, w systemie podatkowym wszystkich polityk się nie zrealizuje. Przed chwilą w dyskusji słyszeliśmy, że do systemu podatkowego wtłacza się zbyt wiele zadań i później jest on skomplikowany, niejasny itd. Jeśli więc chodzi o realizację polityki rolnej, to może być ona realizowana także za pomocą innych instrumentów niż podatek rolny czy podatek dochodowy. Zresztą tak po części jest, bo także w podatkach innych, a w szczególności w podatku dochodowym, bo przecież rolnicy częściowo podlegają podatkowi dochodowemu z całej swojej działalności, czyli także ze swoich dochodów pochodzących spoza działalności rolniczej. Jeżeli bowiem rolnik dostaje dotację czy dofinansowanie, to przecież ta dotacja czy to dofinansowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co nie znaczy, że jest pobierany podatek. Znowu wchodzimy do katalogu ulg, zwolnień w przypadku tamtych podatków. W związku z tym odpowiadam: w tym momencie czy w tym czasie nie przewidujemy przekazania parlamentowi projektu ustawy o podatku dochodowym w takim zakresie, w jakim likwidowałby on podatek rolny i wprowadzałby podatek dochodowy w rolnictwie.</u>
<u xml:id="u-211.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Natomiast jeśli chodzi o pytanie pana posła Świętochowskiego o rekompensatę dla gmin, to pytanie nie jest zasadne z punktu widzenia tego, o czym wcześniej mówiłam, że tutaj nie ma potrzeby rekompensaty w przypadku tych trzech podatków. Jeśli bowiem patrzymy przez pryzmat wszystkich podatków, to gminy strat nie ponoszą.</u>
<u xml:id="u-211.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Natomiast na pytanie dotyczące tego, czy działki użytkowane przez byłych pracowników, emerytów czy rencistów, którzy się nawet często przemieszczają z miast i miasteczek na wieś po przejściu na emeryturę czy rentę, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości czy też podatkiem rolnym, odpowiem tak: jeśli grunt zgodnie z klasyfikacją, o której tu cały czas mówimy, bo do niej się odwołujemy, będzie klasyfikowany jako grunt rolny, to będzie to podatek rolny. Jeżeli nie będzie klasyfikowany zgodnie z prawem geodezyjnym i kartograficznym i ewidencją na podstawie tego prawa prowadzoną... Jeśli w ewidencji będzie to oznaczone jako grunt rolny - podatek rolny, jeśli nie będzie oznaczone jako grunt rolny - podatek od nieruchomości. W ogóle generalnie w tych trzech ustawach przyjmujemy prostą regułę: w ewidencji rolnej - podatek rolny, w ewidencji innej - podatek inny, podatek od nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-211.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">I ostatnie pytanie pana posła Ajchlera o ulgę inwestycyjną. Odpowiem na to tak: Czy ulga inwestycyjna w podatku rolnym będzie przysługiwała przy wykonywaniu inwestycji za pomocą własnych środków, systemem gospodarczym? Zajrzałam do przepisu i na gorąco odpowiadam na to, że moim zdaniem będzie ona przysługiwała tylko w takim zakresie, w jakim korzysta się z usług obcych bądź nabywa się materiały czy surowce do wykonania tej inwestycji. Nie ma jeszcze w polskim prawie, ale nie tylko w polskim, takiego oto systemu, kiedy to sam sobie wystawiam jakiekolwiek rachunki. Jeśli świadczę usługi gospodyni domowej na rzecz mojej rodziny, to oczywiście rachunków swojej rodzinie z tego tytułu, nawet gdybym mogła, nie mogę wystawić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister twierdzi, że w sumie te 3 ustawy spowodują, że dochody gmin wzrosną. Dlaczego jednak nie można było napisać - mimo że uzasadnienie jest ponad sześciostronicowe i pisze się o skutkach finansowych proponowanych zmian, szczegółowo się wylicza dosyć poważne skutki finansowe, jeśli chodzi o budżet gmin, następnie stwierdza się, że nie powoduje to żadnych skutków dla budżetu państwa - dlaczego nie można było umieścić jednego zdania na temat tego, jaki będzie efekt, bo logicznie wynika z tego - co zostało tutaj przedstawione przez kilku posłów, a nie tylko przeze mnie - że te skutki poniosą gminy?</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#PosełAntoniMężydło">I jeszcze mam dodatkowe pytanie do przedstawionego przez panią wyjaśnienia: Jaki będzie efekt w gminach typowo rolniczych, tam gdzie nie ma podatku od nieruchomości albo wpływy te będą niewielkie? Czy to nie będzie zbyt niekorzystne? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie pośle, na przyszłość proszę odróżniać sprostowanie od pytań.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: Ta druga część była tylko pytaniem.)</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Nie mam obowiązku udzielić panu głosu, ponieważ zadawanie pytań się skończyło. Wysłuchaliśmy sprostowania pana posła. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-214.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-214.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-214.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-214.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-214.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 770).</u>
<u xml:id="u-214.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu panią minister Irenę Ożóg w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy o podatku leśnym. Obecnie podatek leśny jest uregulowany w ustawie o lasach, której materia obejmuje przede wszystkim problematykę zachowania, ochrony i powiększania zasobów leśnych oraz prowadzenia działalności leśnej. Natomiast podatek leśny do tej ustawy jest jakby wklejony, wpasowany i jest w sprzeczności - już tak od strony teoretycznej - z zasadami systemu podatkowego. Dlatego też postanowiliśmy, widząc konieczność zmiany w podatku leśnym, przygotować nowy projekt ustawy, który usunąłby ten mankament. Wydaje się, że za jedną z istotnych propozycji należy uznać rezygnację z dwóch sposobów ustalania podstawy opodatkowania przez przyjęcie jako podstawy opodatkowania powierzchni lasu wyrażonej w hektarach. Szczególnie ważne jest to w przypadku osób fizycznych i oczywiście chodzi tutaj o powierzchnię, która wynika z ewidencji gruntów i budynków. W związku z tym zaproponowano zastąpienie dwóch obowiązujących obecnie stawek tego podatku jedną, wynoszącą równowartość pieniężną 0,22 m3 drewna, od jednego hektara. Powyższe oznacza rezygnację ze sztucznej konstrukcji hektara przeliczeniowego oraz stawki w przypadku osób fizycznych, odnoszącej się do ceny żyta, która tak akurat ma się do lasu czy produkcji leśnej jak kwiatek do kożucha, określając to kolokwialnie. Należy podkreślić, że obecne zasady ustalania podstawy opodatkowania, jak i zróżnicowane stawki podatku powodują powstawanie nieuzasadnionych dysproporcji w wysokości tego podatku. I znowu, podkreślam, w szczególności jeśli chodzi o osoby fizyczne, które nie mają urządzonego planu...</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Gruszka: Planu urządzenia lasu.)</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Tak, przepraszam za przejęzyczenie; nie urządzonego planu, tylko planu urządzenia lasu. Otóż ważną zmianą jest również propozycja wprowadzenia uprawnień dla rad gmin do obniżania stawki tego podatku. Wcześniej mówiłam o tym, że jeśli chodzi o wprowadzenie do ustaw takich uprawnień, które pozwalają gminom na stosowanie własnej polityki podatkowej, jest to wymóg konstytucyjny i z tej racji, realizując konstytucyjną zasadę, taką propozycję wprowadzamy.</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">I wreszcie w projekcie proponujemy utrzymanie preferencyjnego opodatkowania lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody oraz parków narodowych, przez obniżenie stawki podatku leśnego połowę. Podobnie jak w podatku rolnym wprowadzamy kilka zmian o charakterze legislacyjno-porządkującym, jak również zobowiązujemy czy chcielibyśmy zobowiązać gminy do opracowania jednolitych wzorów formularzy podatkowych, jednolitych wzorów zeznań, po to by ułatwić podatnikom rozliczanie się z tego podatku. Chcemy także, aby w przypadku tego podatku, podobnie zresztą jak w przypadku podatku rolnego, ze względu na potrzeby kontroli podatnicy składali deklarację podatkową niezależnie od tego, czy dany grunt pod lasem będzie opodatkowany podatkiem leśnym, czy dany las będzie opodatkowany podatkiem leśnym, czy też nie. Jest to konieczne dla szacowania przez gminy skutków budżetowych zwolnień podatkowych, w tym także jeśli chodzi chodzi o sytuacje, kiedy decyduje się zakres pomocy państwa w postaci subwencji czy dotacji dla gmin.</u>
<u xml:id="u-215.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Zwracam się do pana marszałka i Wysokiej Izby z uprzejmą prośbą o skierowanie przedkładanych projektów do dalszych prac legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-215.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Korzystając także z tego, że to jest ostatnie formalne wystąpienie w tej materii, chciałabym zwrócić się do Wysokiej Izby z uprzejmą prośbą, aby wszystkie te trzy ustawy (także ustawa, którą będziemy czytać, o podatkach i opłatach lokalnych, tylko pozornie niezwiązana z rolnictwem, bo de facto związana), jeśli mają być rozpatrywane przez Komisję Finansów Publicznych wraz z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - padały takie wnioski - były rozpatrywane łącznie w celu jednolitego podejścia, w szczególności z uwagi na integrację czy zharmonizowanie podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, jeśli chodzi o opodatkowanie, mówiąc w uproszczeniu, gruntów. Dziękuję uprzejmie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-215.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-217.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Poseł Olgierd Poniźnik: Jest zmiana, panie marszałku.)</u>
<u xml:id="u-217.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zmiana, tak? Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-217.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę pana posła Poniźnika o wystąpienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko w zakresie projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw. Chciałbym podkreślić, że proponowany przez rząd projekt dotyczy pakietu reformy finansów publicznych, więc jest zgodny ze strategią gospodarczą rządu, a także jest pozytywną odpowiedzią na społeczne i samorządowe postulaty w tej mierze.</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Zgodnie z obowiązującym prawem podatek leśny unormowany jest w ustawie o lasach z 28 września 1991 r., a zatem w akcie normatywnym niebędącym ustawą podatkową, co pozostaje w sprzeczności z podstawowymi zasadami systemu podatkowego. Dlatego też klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera wyłączenie przepisów o podatku leśnym z ustawy o lasach i unormowanie tego w odrębnej ustawie.</u>
<u xml:id="u-218.2" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Podstawowym celem zaproponowanych zmian jest uproszczenie zasad opodatkowania podatkiem leśnym. Obecnie w ustawie o lasach przewiduje się dwa sposoby ustalania podstawy opodatkowania, tj. na podstawie danych wynikających z planu urządzenia lasu i na podstawie ewidencji gruntów i budynków. W pierwszym przypadku podstawę opodatkowania stanowi liczba hektarów przeliczeniowych wynikających z planu urządzenia lasu, którą ustala się na podstawie powierzchni głównych gatunków drzew w drzewostanie i klas bonitacji drzewostanu. Natomiast dla pozostałych lasów podstawę opodatkowania stanowi liczba hektarów fizycznych ustalana na podstawie ewidencji gruntów i budynków. Obowiązujące przepisy przewidują również dwie stawki tego podatku. Stawka odnoszona do 1 ha przeliczeniowego stanowi bowiem równowartość pieniężną 0,20 m3 drewna, a odnoszona do 1 ha fizycznego - równowartość pieniężną 0,3 q żyta. Powyższe unormowania powodują powstawanie dużych, nieuzasadnionych naszym zdaniem dysproporcji w wysokości podatku płaconego przez poszczególnych podatników.</u>
<u xml:id="u-218.3" who="#PosełOlgierdPoniźnik">W związku z powyższym zaproponowano uproszczenie i ujednolicenie zasad opodatkowania tym podatkiem przez przyjęcie jako podstawy opodatkowania powierzchni lasu wyrażonej w hektarach wynikających z ewidencji gruntów i budynków, a także wprowadzenie jednej stawki tego podatku, stanowiącej równowartość pieniężną 0,22 m3 drewna od 1 ha. Rozwiązanie to należy zatem uznać za zasadne również ze względu na zmniejszenie kosztów poboru podatku leśnego.</u>
<u xml:id="u-218.4" who="#PosełOlgierdPoniźnik">W ramach wzmacniania autonomii gmin proponuje się wprowadzić uprawnienie dla rad gmin do obniżania stawki podatku leśnego, analogicznie jak w podatku rolnym. Zmiana ta jest bardzo istotna z punktu widzenia rozwoju samorządności lokalnej.</u>
<u xml:id="u-218.5" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Stosowne wydaje się również utrzymanie w projekcie preferencyjnego opodatkowania lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych przez obniżenie stawki podatku leśnego o 50%. Pozytywnie należy ocenić propozycję wprowadzenia zwolnienia z podatku leśnego od użytków ekologicznych. Jest to uzasadnione nie tylko niską produktywnością tych gruntów, lecz także licznymi ograniczeniami prawnymi w ich wykorzystaniu.</u>
<u xml:id="u-218.6" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Na posiedzeniu klubu rozważana była także kwestia dotycząca wzrostu wielkości podatku leśnego od 1 ha z wysokości równowartości 0,20 m3 do wysokości 0,22 m3; jest to wzrost o 10%. Klub po konsultacjach z przedstawicielami rządu uznał, że zmiana ta ze względu na relatywnie niski skutek finansowy w ujęciu podmiotowym nie powinna mieć znaczącego wpływu na sytuację płatników podatku leśnego. Wzrosną natomiast wpływy do budżetów gmin, szacowane na kwotę prawie 38 mln zł. Zyskało to powszechną aprobatę Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-218.7" who="#PosełOlgierdPoniźnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę wyrazić poparcie dla przedłożonego Wysokiej Izbie projektu ustawy o podatku leśnym i wyrazić nadzieję, iż uchwalenie tej ustawy spełni oczekiwania społeczne i samorządowe. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-218.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią posłankę Elżbietę Łukacijewską występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie pomyliłem się, pani poseł, prawda?</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Nie, absolutnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 770).</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Wysoka Izbo! Celem projektu ustawy jest przede wszystkim uregulowanie kwestii podatkowych odrębną ustawą, z jednoczesnym wyłączeniem przepisów dotyczących podatku leśnego z ustawy o lasach, co oczywiście było sprzeczne z podstawowymi zasadami naszego systemu podatkowego.</u>
<u xml:id="u-222.2" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Proponowany projekt ustawy wprowadza kilka istotnych zmian ułatwiających zarówno określenie przedmiotu opodatkowania, jak i naliczanie podatku. Rezygnacja z funkcjonującej do tej pory podstawy opodatkowania w postaci hektarów przeliczeniowych, ustalanej na podstawie powierzchni głównych gatunków drzew w drzewostanie i klas bonitacji drzewostanu dla głównych gatunków drzew, wynikających z planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu i wprowadzenia jako podstawy powierzchni lasów wyrażonej w hektarach, wynikającej z ewidencji gruntów i budynków, jest dobrym rozwiązaniem. Istotną kwestią uwzględniającą postulaty organów podatkowych oraz podatników, jest także doprecyzowanie definicji działalności leśnej oraz pojęcia „las”. Również pozytywnie odnosimy się do wprowadzenia jednej stawki podatku stanowiącej równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna od jednego hektara z równoczesną delegacją, co jest bardzo istotne, zawartą w ust. 5 art. 4, dającą radzie gminy, podobnie jak w przypadku ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, możliwość obniżenia stawki podatku.</u>
<u xml:id="u-222.3" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Wysoka Izbo! Jak wynika z wyliczeń rządowych wprowadzone zmiany spowodują wzrost wpływów do budżetów gmin w 2003 r. w stosunku do 2002 r. o kwotę 37,4 mln zł, co w przypadku samorządów, którym przekazuje się coraz więcej zadań bez zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych, jest bardzo ważne. Ważne jest również to, że samorządy po zapoznaniu się z projektem ustawy nie wnoszą do niej istotnych zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-222.4" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Wobec powyższego klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia projekt ustawy i proponuje skierowanie jej do dalszych prac do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-222.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Wojtkowiaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw w ramach pakietu „Reforma finansów publicznych”.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Przedstawiony projekt określa i definiuje, co to jest las, co podlega opodatkowaniu, co to jest działalność leśna i na kim spoczywa obowiązek podatkowy. Jest to pozytywne unormowanie przepisów dotyczących tego zagadnienia z konieczności rozgraniczenia przedmiotów opodatkowania objętych przepisami o podatku od nieruchomości rolnym i leśnym.</u>
<u xml:id="u-224.2" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Art. 3 mówi, że podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu wyrażona w hektarach wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Jak powszechnie wiadomo lasy w dużej mierze znajdują się na glebach słabych, o niskiej bonitacji i planuje się w przyszłości zalesienia na glebach mało urodzajnych i nieużytkach rolnych. Do tej pory opodatkowanie według hektara przeliczeniowego było małym obciążeniem podatkowym dla właścicieli i użytkowników lasów właśnie na słabych glebach, terenach podmokłych, zalewanych, na których jest bardzo mały przyrost, co nie równoważy nakładów na pielęgnację i prawidłowe gospodarowanie.</u>
<u xml:id="u-224.3" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Podmiotom będącym podatnikami podatku leśnego, którzy są właścicielami lub użytkownikami lasów, dla których nie sporządzono planu urządzenia lasu, stawka podatku wzrośnie bardzo wysoko, o ponad 100% z 1 ha; dla podmiotów i użytkowników lasów chronionych, rezerwatów i parków narodowych stawka może być pomniejszona o 50%. Tak wysoka stawka przy obecnym kryzysie gospodarczym może spowodować wzrost cen drewna, co będzie miało ujemny wpływ na rozwój budownictwa, zwłaszcza mieszkaniowego.</u>
<u xml:id="u-224.4" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Zasadne jest odejście od stawki odnoszącej się do ceny żyta, gdyż nie jest to produkt uzyskiwany z działalności leśnej, i wprowadzenie jednej stawki stanowiącej równowartość pieniężną 0,22 m3 drewna od 1 ha fizycznego obliczanej według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy, i to dopiero od drzewostanu w wieku do 40 lat, o czym stanowi art. 7 projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-224.5" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">W uzasadnieniu czytamy, że powyższe zmiany spowodują wzrost wpływów w budżetach gmin w 2003 r. o około 37,4 mln zł i ktoś te koszty będzie musiał ponieść, a poniesie je podatnik i konsument, choć te wpływy mogą być pomniejszone przez rady gminne, którym pozostawiono możliwość obniżenia stawki podatku jako wyraz autonomii samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-224.6" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Reasumując, projekt ustawy wiele spraw normuje, ale aspekt finansowy obciąża podatników dość znacznym wzrostem podatku leśnego.</u>
<u xml:id="u-224.7" who="#PosełTadeuszWojtkowiak">Klub Parlamentarny Samoobrona wnosi o skierowanie projektu do prac w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Szymona Giżyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw (druk sejmowy nr 770) zawiera propozycje rozwiązań wyczerpujących znamiona oczywistości i te będą przez klub Prawo i Sprawiedliwość poparte, jak choćby sam zamysł wyłączenia przepisów o podatku leśnym z ustawy o lasach i unormowania go w odrębnej ustawie o podatku leśnym.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#PosełSzymonGiżyński">Sensowne jest również na przykład ujednolicenie systemu naliczania podatków poprzez likwidację tzw. hektarów przeliczeniowych. Jednakże wniesiony do Wysokiej Izby projekt ustawy o podatku leśnym nie jest niestety, zdaniem Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, wolny od zapisów kontrowersyjnych, wobec których formułujemy stanowiska przeciwne. Uważamy za całkowicie nieuzasadnione, wręcz niestosowne, obarczanie podwyżką podatników podatku leśnego, którzy są właścicielami, posiadaczami lub użytkownikami właśnie lasów ochronnych, właśnie lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych, nawet jeżeli projektowana podwyżka nie jest porażająca - z 11,16 zł do 13,87 zł.</u>
<u xml:id="u-226.2" who="#PosełSzymonGiżyński">Uważamy natomiast za zupełnie nieuzasadnione i z gruntu nieprawdziwe przekonanie projektodawcy, czyli rządu, iż, jak wynika z uzasadnienia, zmiana dotycząca konstrukcji stawki i podstawy opodatkowania, ze względu na relatywnie niski skutek finansowy w ujęciu podmiotowym, nie powinna mieć znaczącego wpływu na sytuację przedsiębiorców korzystających z zasobów leśnych. To nieprawda. Rząd projektuje bowiem, że dla podmiotów będących podatnikami podatku leśnego, którzy są właścicielami, posiadaczami lub użytkownikami lasów, dla których nie ma sporządzonego planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu, roczna kwota podatku za 1 ha lasu wzrośnie maksymalnie z 11,16 zł do 27,74 zł, czyli o 16,58 zł, a zatem o 150%. Ten przepis bije przede wszystkim, i to w skali roku na całkiem niemałe kwoty, w prywatnych posiadaczy lasu.</u>
<u xml:id="u-226.3" who="#PosełSzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w swoim stanowisku podał przykłady co najmniej dwóch nowych projektowanych przepisów podatkowych niekorzystnych dla właścicieli, posiadaczy i użytkowników lasu. Uważamy, że w pierwszym przypadku sięgać do kieszeni podatników nie wypada, a w drugim, co było uzasadnione wcześniej, nie warto.</u>
<u xml:id="u-226.4" who="#PosełSzymonGiżyński">Z tego zaś powodu, że w omawianym projekcie sąsiadują ze sobą zapisy całkiem sensowne i dobre z tymi, które nie są, przynajmniej do końca, dobre, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wnosi, i głosować będzie za tym, by projekt ustawy odesłać do właściwych, stosownych komisji. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad nowym podatkiem, ponieważ podatek leśny w tej formie jest podatkiem nowym. Do tego czasu rozwiązanie to było wpisane do ustawy o lasach, a tutaj mamy nowe przedłożenie, aczkolwiek podatek leśny był i w dalszym ciągu jest projektowany. Natomiast sama regulacja przedstawiana jest na pewno w innej formie.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#PosełJózefGruszka">Patrząc na przedłożenie, które rząd przedstawia, na pewno należy stwierdzić, że regulacja idzie w kierunku lepszego dookreślenia, ponieważ nie ma już odniesienia wartości podatku do kwintali żyta, tak jak do tej pory to funkcjonowało, jest kwestia odwołania się do wartości drewna i tutaj jest to określone; co prawda jest to o 10% więcej niż do tej pory. I to jest argument, który jest krytykowany, aczkolwiek znajduje to uzasadnienie.</u>
<u xml:id="u-228.2" who="#PosełJózefGruszka">Jeżeli idzie o lasy ochronne, to stawka ta jest obniżona o połowę i to też należy podkreślić, dlatego że lasy ochronne nie przynoszą nigdy takiego pożytku, jak lasy, możemy je umownie tak nazwać, produkcyjne.</u>
<u xml:id="u-228.3" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia katalogu zwolnień od podatku leśnego, tak jak w przypadku podatku rolnego, też jest dosyć jednoznacznie opracowana. Jest jednolite odniesienie, dlatego że te zwolnienia występowały w różnych ustawach. Jeżeli mówimy z wielką troską o samorządzie, to na podkreślenie zasługuje zwolnienie szkół wyższych, wyższych szkół zawodowych oraz wyższych szkół wojskowych, w ogóle placówek oświatowych. To zwolnienie będzie rekompensowane i niektóre gminy, szczególnie małe gminy wiejskie, z tego tytułu uzyskają dodatkowy dochód. Było tak, że albo te uczelnie płaciły, albo nie płaciły, co jest problematyczne dla tych, którzy ten dochód stanowią. Rady gminy oczywiście mogą wprowadzić inne zwolnienia, które ustawa dopuszcza, ale to już jest w gestii samej rady. Nie chciałbym powtarzać argumentów, które tu były przytaczane przez moich szacownych przedmówców.</u>
<u xml:id="u-228.4" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego powiedzieć, że będziemy głosowali za odesłaniem tego projektu do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi celem dalszych prac, odwołując się również do tego, o czym mówiła pani minister przedkładając uzasadnienie, że dobrze by było, gdyby te trzy projekty znalazły się w jednym miejscu, czyli w komisjach, które nad tym będą pracowały, żeby wypracowane rozwiązania były kompatybilne, dlatego będziemy się opowiadali - raz jeszcze powtarzam - za odesłaniem projektów do komisji finansów i rolnictwa w celu dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-228.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Murzyna, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#PosełLeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw, druk nr 770.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#PosełLeszekMurzyn">Projekt ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw ma na celu usprawnienie ściągalności podatku leśnego poprzez uproszczenie procedury. Niewątpliwie będzie on łatwiejszy do egzekucji dla Lasów Państwowych, gdyż odchodzi od sztucznego pojęcia hektara przeliczeniowego na normalną miarę powierzchniową, łatwą do wyliczenia w oparciu o plany urządzeniowe i elektroniczny system dokumentacji SILP. W sumie ustawa nie będzie miała wielkiego wpływu na wysokość opłat, jakie z tego tytułu przyjdzie Lasom Państwowym zapłacić. Projekt jest więc niewątpliwie korzystny dla Lasów Państwowych, czyli dla większości lasów polskich, zaś dla lasów prywatnych raczej oznacza zwiększenie podatku. Likwidacja pojęcia „hektara przeliczeniowego” oznacza likwidację zróżnicowania gruntów leśnych według ich zasobności. Lasy prywatne z reguły są na gorszych gruntach. Te lepsze właściciele mają pod uprawę rolną, gdzie, jak widzimy z omawianego przed chwilą projektu ustawy o podatku rolnym, pojęcie hektara przeliczeniowego jest utrzymane. Zasobność w lasach prywatnych jest prawie o połowę niższa niż w lasach państwowych (119 m3 na hektar w porównaniu do 215 m3 na hektar), a przyrost roczny stanowi niecałe 30 proc. (1 m3 na hektar w ciągu roku w stosunku do 3,7 m3 na hektar w ciągu roku). Przy zachowaniu tego samego poziomu opodatkowania właściciele prywatni płacić będą wyższy podatek w relacji do faktycznie uzyskiwanych dochodów. Sprawa ta wymaga odpowiedniej poprawki, bo może się okazać, że jedynym efektem proponowanej ustawy będzie zwiększenie obciążenia podatkowego prywatnych właścicieli lasów.</u>
<u xml:id="u-230.2" who="#PosełLeszekMurzyn">W projekcie z obowiązku opodatkowania zwolniono pewne kategorie lasów. Uważamy za konieczne dodanie do nich rezerwatów ścisłych oraz powierzchni pod liniami wysokiego napięcia, z których to powierzchni właściciele nie mają żadnej produkcji leśnej.</u>
<u xml:id="u-230.3" who="#PosełLeszekMurzyn">Dziwi propozycja, by każda gmina sama określała, jak mają wyglądać formularze sprawozdawcze, na których odnotowywane będą powierzchnie leśne do opodatkowania. Takie sprawy powinny być ujednolicone w skali kraju, co ukróci zbędną twórczość administracyjną.</u>
<u xml:id="u-230.4" who="#PosełLeszekMurzyn">Projekt ustawy wymaga poprawienia, stąd też Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin wnioskuje o przekazanie go do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-230.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Aumillera, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Projekt omawianej ustawy porządkuje system podatkowy w ramach pakietu ustaw: reforma finansów publicznych, wyłączając z ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. z jej późniejszymi zmianami przepisy o podatku leśnym, jednocześnie normując go w odrębnej ustawie. Omawiany projekt wprowadza kilka zmian w konstrukcji podatku leśnego dla ujednolicenia przepisów dotyczących opodatkowania nieruchomości związanych z nowelizacją ustawy o podatku rolnym oraz o podatkach i opłatach lokalnych.</u>
<u xml:id="u-232.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! W projekcie o podatku leśnym wprowadzono nową, czytelną definicję pojęcia: las. Usuwa się trudności interpretacyjne przy opodatkowaniu spółek cywilnych. Właśnie tutaj wymieniono również spółki niemające osobowości prawnej. Uregulowano odpowiedzialność solidarną współwłaścicieli i posiadaczy lasu za zobowiązania podatkowe w podatku leśnym.</u>
<u xml:id="u-232.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Projekt, co jest chyba najważniejsze dla budżetu państwa, w art. 3 normuje podstawę opodatkowania, którą jest powierzchnia lasu wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Nie będzie ustalało się opodatkowania na podstawie danych wynikających z planu urządzenia lasu i sztucznej konstrukcji hektara przeliczeniowego, co powodowało, że był on znacznie wyższy od podatku płaconego od hektara fizycznego.</u>
<u xml:id="u-232.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Podatek od jednego hektara przeliczeniowego płacony był w wysokości równowartości pieniężnej 0,2 m3 drewna, a odnoszący się do 1 hektara fizycznego płacony był w wysokości równowartości 0,3 q żyta, czyli był kilkakrotnie niższy.</u>
<u xml:id="u-232.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Nowe zaproponowane unormowanie wprowadza jedną stawkę stanowiącą równowartość 0,22 m3 drewna od 1 hektara fizycznego. Ustawa wprowadza zasady przekazywania organom właściwym, rzeczowo i miejscowo, informacji i deklaracji podatkowych, nie wyłączając podatników zwolnionych od płacenia podatku. Tak jak w ustawie o podatku rolnym, który dziś omawialiśmy, gminy są zobowiązane do opracowania wzorów formularzy dla podatników.</u>
<u xml:id="u-232.6" who="#PosełAndrzejAumiller">Projekt ustawy podtrzymuje zwolnienia z opodatkowania dla lasów z drzewostanem w wieku do 40 lat oraz wpisanych do rejestru zabytków, a dodatkowo zwalnia użytki ekologiczne. Projekt również respektuje prawa nabyte, np. zakładów pracy chronionej, do momentu wygaśnięcia ich statusu.</u>
<u xml:id="u-232.7" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy ocenia pozytywnie projekt ustawy i opowiada się za skierowaniem projektu do Komisji Finansów Publicznych i do komisji, jak pani minister sugerowała, rolnictwa, tak jak mają tam trafić poprzednie pakiety ustaw. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-232.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania. Są to posłowie: Ryszard Maraszek, Zbigniew Janowski, Piotr Krutul i Bolesław Bujak.</u>
<u xml:id="u-233.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałem zapytać, czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-233.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-233.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-233.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#PosełRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Pragnę zadać 5 pytań pani minister Irenie Ożóg. Odnoszą się one do art. 4 i art. 7 projektowanej ustawy...</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#PosełRyszardMaraszek">Art. 4 ust. 3. Mam wątpliwości co do realizacji w praktyce zapisu o obniżeniu stawki podatku leśnego dotyczącego lasów ochronnych. Wątpliwość tę potwierdzają przepisy art. 16 ustawy o lasach. Przepisy te nakładają obowiązek zaopiniowania wniosku o uznanie lasów za ochronne przez rady gmin, a rady te, mając na uwadze swoje dochody, niekoniecznie mogą być zainteresowane obniżeniem stawki podatku leśnego o 50%.</u>
<u xml:id="u-234.2" who="#PosełRyszardMaraszek">Drugie pytanie dotyczy ust. 4 tego artykułu. Czy pani minister nie uważa, że termin 20 dni można zastąpić terminem 21 dni? Pragnę w tej sprawie powołać się na uzasadnienie pana marszałka Janusza Wojciechowskiego, który zadawał dziś pani minister podobne pytanie przy rozpatrywaniu punktu 2. porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-234.3" who="#PosełRyszardMaraszek">Trzecie pytanie. Czy realny jest nowo wprowadzony zapis zawarty w ust. 5 art. 4. Dotyczy on upoważnienia rad gmin do obniżania średniej ceny sprzedaży drewna, według której wyliczany będzie podatek na terenie danej gminy.</u>
<u xml:id="u-234.4" who="#PosełRyszardMaraszek">W odniesieniu do art. 7 mam następujące pytania: Czy w ust. 1 nie powinien znaleźć się pkt 4 dopisujący do zwolnień od podatku leśnego gruntów położonych w międzywałach, ponieważ mówi się o objęciu tych gruntów zwolnieniem od podatku w uzasadnieniu do projektu ustawy, czy też może ta sprawa została pomyłkowo ujęta w uzasadnieniu.</u>
<u xml:id="u-234.5" who="#PosełRyszardMaraszek">Ostatnie pytanie dotyczące zwolnień od podatku zawartych w zapisie ust. 3 tego artykułu, który jest podobny do zapisu ust. 2 art. 62 ustawy o lasach. Pytanie brzmi: Jak powszechnie przepis ten rady gmin stosowały w praktyce przez prawie 11 lat obowiązywania ustawy o lasach? Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja też pozwolę sobie zadać pytanie pani minister.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Istnieje wiele takich gmin, których znaczną część terytorium lub czasem nawet większość stanowią lasy i parki narodowe, przykładem mogą tu być gminy woj. lubelskiego: Zwierzyniec, Sosnowica, Szczebrzeszyn i inne, gdzie dochody z tych podatków stanowią jedno ze źródeł przychodów. W tej sytuacji proponowane w projekcie obniżki stawek podatku leśnego od lasów ochronnych i parków o 50% spowodują zmniejszenie dochodów tych gmin, a wiemy, że gminy posiadające na swoim terenie parki narodowe i leżące w otulinie parków ponoszą zwiększone koszty związane z ochroną środowiska. Jest to problem około 50 gmin w Polsce. Chciałbym zapytać, czy przewidziana jest jakaś forma rekompensaty dla tego typu gmin, które w wyniku zmniejszenia stawki podatku leśnego stracą poważną część swoich dochodów.</u>
<u xml:id="u-236.2" who="#PosełZbigniewJanowski">I drugie pytanie. W chwili obecnej dla Lasów Państwowych podatek jest poważną pozycją w kosztach. Chciałem zapytać, jakie argumenty przemawiają za zwiększeniem stawek podatku leśnego i czy resort wziął pod uwagę wpływ zwiększonej stawki tego podatku na sytuację ekonomiczną Lasów Państwowych w przyszłości?</u>
<u xml:id="u-236.3" who="#PosełZbigniewJanowski">I trzecie pytanie. Wśród leśników z powszechną krytyką spotyka się brak w projekcie delegacji pozwalającej wprowadzić jednolite formularze deklaracji podatkowych. Pozostawienie gminom dowolności w ustalaniu wzorów formularzy będzie stanowiło wielkie utrudnienie dla nadleśnictw i może uniemożliwić sporządzenie deklaracji przy pomocy komputerów, ponieważ nadleśnictwa funkcjonują w wielu gminach równocześnie. Czy rząd przewiduje wprowadzenie w całym kraju jednolitego wzoru deklaracji podatkowej? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-236.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Krutula.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#PosełPiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka pytań do pani minister. Najpierw pytanie zasadnicze. Nie chciałem zadawać tego pytania w poprzednim punkcie porządku obrad, zadaję je teraz.</u>
<u xml:id="u-238.2" who="#PosełPiotrKrutul">Czytałem uzasadnienie do projektu ustawy, czy była ta ustawa konsultowana z przedstawicielami Komisji Samorządu Terytorialnego? Czy jest jej stanowisko? Czy posłowie mogliby w pracach komisji sejmowych, już po przekazaniu projektu po pierwszym czytaniu, uzyskać i znać stanowisko Związku Gmin Wiejskich w sprawie tej tzw. ustawy o podatku leśnym i podatku rolnym. Chodzi o Związek Gmin Wiejskich, pani minister. Jest taki Związek Gmin Wiejskich, który, uważam, że najbardziej jest uprawniony do przedstawiania stanowiska gmin wiejskich, rolników. I pytanie dalej idące, czy rzeczywiście na tej ustawie najbardziej stracą rolnicy, którzy będą płacić większe kwoty podatku leśnego?</u>
<u xml:id="u-238.3" who="#PosełPiotrKrutul">Następne pytanie. Czy prawdą jest, że Lasy Państwowe zapłacą mniejszy podatek niż płacą obecnie zgodnie z tą ustawą, o której mówiłem. I teraz jeżeli pani minister mówi, że samorząd terytorialny nie straci i budżet państwa nie straci, czy prawdą jest, że najwięcej stracą indywidualni podatnicy podatku leśnego, czyli polscy rolnicy, którzy najbardziej będą obciążeni tym podatkiem.</u>
<u xml:id="u-238.4" who="#PosełPiotrKrutul">Następna sprawa. W art. 4 ust. 5 czytamy, że rada gminy może obniżyć kwotę stanowiącą średnią cenę sprzedaży itd. Czy Ministerstwo Finansów będzie to egzekwować w sposób następujący, że jeżeli rada gminy obniży podatek w danym roku, to pewne finanse nie wpłyną do budżetu gminy, jak również Ministerstwo Finansów w przyszłym roku odejmie kwotę subwencji ogólnej dla tej gminy, ponieważ ona - zgodnie z sugestią rolników czy radnych - umorzyła czy w części obniżyła podatek leśny, który będzie bardzo duży, jak również podatek od nieruchomości, o czym mówiliśmy przy poprzedniej ustawie. Jeżeli zwiększamy go z 9 do 30 gr, to proszę policzyć, jaki będzie podatek od zadrzewień czy od zakrzaczeń, który jest. Tak że to jest następne pytanie.</u>
<u xml:id="u-238.5" who="#PosełPiotrKrutul">Kolejne pytanie. Czy Ministerstwo Finansów zgodziłoby się na to, że w przypadku gdy rada gminy obniży kwotę podatku, nie będzie to skutkować pomniejszeniem subwencji dla danej gminy w przyszłym roku? Czy byłaby taka deklaracja Ministerstwa Finansów, bo różne są przypadki.</u>
<u xml:id="u-238.6" who="#PosełPiotrKrutul">I teraz sprawa, o której mówił mój poprzednik, zadając pytanie. Również w woj. podlaskim jest bardzo dużo parków narodowych i obiektów chronionych i wiele gmin, które na swojej powierzchni mają 90% lasów, najbardziej na tym straci. Czy będzie rzeczywiście rekompensata, czy tylko będziemy mówić tutaj, że będzie itd., a praktycznie gminy te najbardziej stracą i rzeczywiście ta ustawa najwięcej bije w gminy wiejskie. Chciałbym znać stanowisko Związku Gmin Wiejskich, bo to jest najważniejsze dla samorządów terytorialnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-238.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Bujaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#PosełBolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Mam dwa krótkie pytania do pani minister.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#PosełBolesławBujak">Czy może pani zapewnić, że rolnicy indywidualni po wprowadzeniu nowelizacji ustawy nie poniosą większych obciążeń podatkowych niż w świetle przepisów obecnie obowiązujących? Czy celem ustawy jest tylko uproszczenie, czy też i znaczące zmniejszenie obciążenia podatkowego dla przedsiębiorstwa Lasy Państwowe?</u>
<u xml:id="u-240.2" who="#PosełBolesławBujak">Drugie pytanie. Czy zdaniem ministerstwa nowelizacja ustawy nie zahamuje aktywności rolników w zalesieniu gruntów rolnych zgodnie z przyjętą w roku ubiegłym przez Sejm ustawą o przeznaczeniu gruntów rolnych pod zalesienia. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią minister Irenę Ożóg.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Nie zdążyłam...</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pani minister, proszę zapisać spokojnie albo zacząć od ostatniego.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Dobrze. Przepraszam. Myślałam, że tego nie słychać.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do kwestii podniesionych przez pana posła Murzyna i pana posła Aumillera, ale także przed chwilą przez pana posła Bujaka, jak również przez pana posła Janowskiego, w sprawie dotyczącej obciążeń indywidualnych właścicieli lasów, i pytania, czy będziemy mieć do czynienia ze wzrostem obciążeń podatkowych, gdy lasy nie mają planu urządzenia i w związku z odejściem od opodatkowania przy zastosowaniu kryterium ceny żyta, odpowiadam: Tak, może się tak zdarzyć, a przy lasach starszych, o czym za chwilę, tak się zdarzy. Rzeczywiście ta zmiana opodatkowania spowoduje, że podatek może wzrosnąć o 2,70 zł z hektara w skali roku. O takim problemie mówimy. Obecnie ten podatek wynosi 11,16 zł z hektara, a jeżeli zmiany zostaną wprowadzone, będzie wynosił 13,86 zł. Czyli w istocie podatek z 1 hektara lasu będącego w posiadaniu osób fizycznych wzrośnie w stosunku rocznym o 2,70 zł. Przy czym ze struktury zalesień wynika, że znakomita część lasów będących w rękach osób fizycznych to jest las młodszy niż 40-letni. Uwarunkowania historyczne spowodowały, że tak się dzieje. Proszę zwrócić uwagę, że według tego projektu lasy młodsze niż 40-letnie są, tak jak zresztą do tej pory, zwolnione od podatku leśnego.</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Odnosząc się do pytań pana posła Maraszka, jeżeli chodzi o obniżenie stawki podatku leśnego dotyczącego lasów ochronnych, pragnę podkreślić, że algorytm tego podatku się zmienia, kwota tego podatku się zmieni, bo proponujemy stawkę tego podatku w wysokości 0,22, czyli o 0,02 więcej. Zostaje natomiast pozostała część obniżenia, bo obecnie, na podstawie art. 65a ustawy o lasach, dla lasów ochronnych, lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych oraz lasów, dla których nie ma sporządzonego planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu, podatek leśny za rok podatkowy wynosi równowartość...</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Przepraszam, nie ten przepis czytam.</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Obecnie też mamy zmniejszenie o 50% stawki podatku właśnie dla lasów ochronnych.</u>
<u xml:id="u-246.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jeśli natomiast chodzi o drugie pytanie, dotyczące terminu 20 dni na ogłoszenie przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ceny sprzedaży drewna, i pytanie, dlaczego nie jest to 21 dni, nie chciałabym powtarzać poprzedniej odpowiedzi. Nie ma w K.p.a. - ustawa to nie jest K.p.a. - wymogu, że to ma być 21 dni, a nie 20, dla poszczególnych regulacji. Nie chciałam rozwijać wcześniej swojej wypowiedzi do pana marszałka Wojciechowskiego, ale mamy w przepisach podatkowych, gdy chodzi o terminy podatkowe, różne terminy: 3-dniowy, 5-dniowy, 7-dniowy, 20-dniowy, 11-dniowy, w zależności od tego, jaką kwestię się reguluje.</u>
<u xml:id="u-246.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Czy to oznacza, że te terminy wprowadzają chaos w systemie podatkowym? Nie. Te terminy mają jakby dwa końce. Czasami jest to krótki termin, na przykład 3 dni na wniesienie zastrzeżeń do protokołu kontroli podatkowej czy skarbowej, ale równocześnie na przykład 14 dni na wniesienie odwołania. Mamy inne przepisy, korzystne, bo na przykład w krótkim czasie organ podatkowy musi się zachować w sposób taki, a nie inny. To pozostawiam do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-246.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Sądzę, że dla prezesa Głównego Urzędu Statystycznego różnica w terminie wydania komunikatu o średniej cenie sprzedaży drewna: 20 dni czy 21 dni, nie będzie miał żadnego znaczenia.</u>
<u xml:id="u-246.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pytanie trzecie. Czy realny jest zapis ust. 5 upoważniający rady gmin do obniżenia średniej ceny drewna, według której wyliczany będzie podatek na terenie danej gminy? Odpowiadam na to - przepraszam za kolokwializm - że nie jestem wróżbitą; w imieniu 3,5 tys. gmin nie potrafię się wypowiadać. Oczywiście w jednej gminie będzie ten instrument stosowany, a w innej może nie być stosowany. Niemniej jednak, jak wcześniej mówiłam przy sprawie podatku rolnego, ten zapis musimy wprowadzić do ustawy, bo taki wymóg wynika z art. 168 konstytucji.</u>
<u xml:id="u-246.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Kolejne pytanie. Czy do zwolnień z podatku leśnego nie należy wprowadzić zwolnień gruntów położonych w międzywalach, ponieważ w uzasadnieniu mówi się o objęciu tych gruntów zwolnieniem od podatku? Musimy patrzeć na wszystkie trzy ustawy i znowu musimy się odwołać do ewidencji gruntów i budynków. Jeżeli w ewidencji gruntów i budynków te grunty będą zaliczone do gruntów leśnych, to będziemy mieć podatek leśny; jeżeli nie będą zaliczone do gruntów leśnych, to w takim razie nie będziemy mieć podatku leśnego.</u>
<u xml:id="u-246.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Kolejne pytanie. Jak powszechnie przepis o możliwości stosowania ulg podatkowych w podatku leśnym był stosowany przez gminy? Już wcześniej odpowiedziałam, że był różnie stosowany, w zależności od polityki.</u>
<u xml:id="u-246.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Proszę państwa, kwestia rekompensaty, kwestia stosowania tych ulg. Podchodzimy tutaj do spraw bardzo wybiórczo, uznając, że gminy są jakąś oazą wyodrębnioną w całej gospodarce. Przecież gminy są jednym z podmiotów sektora finansów publicznych, nie jest to państwo w państwie. Jesteśmy jednym państwem, czy gmina, czy samorząd terytorialny. Gminy także, w sytuacji takiej, jaka jest, muszą w pewnym stopniu angażować także swoje środki w zależności od prowadzonej przez siebie polityki.</u>
<u xml:id="u-246.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Janowskiego o brak formularzy jednolitych w skali kraju odpowiadam: Jeżeli reprezentujemy interesy Lasów Państwowych, to one oczywiście mają swój program, w ramach którego mogłyby wprowadzić jednolitą deklarację podatkową, ale może się zdarzyć, że po wprowadzeniu obowiązku stosowania deklaracji podatkowych te deklaracje w różnych gminach będą nieco się od siebie różniły.</u>
<u xml:id="u-246.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Czy jest zasadne wprowadzanie jednolitych deklaracji w skali kraju? Między innymi w tym celu, ale także przez to, że Lasy Państwowe najbardziej odczują podwyżkę stawki podatku leśnego z 0,2 na 0,22 ceny drewna, spotkaliśmy się z Lasami Państwowymi. Lasy Państwowe zaakceptowały zarówno stawkę, jak i brak jednolitej w skali kraju deklaracji podatkowej. Tematy te były dyskutowane i mówię o tym z całą odpowiedzialnością.</u>
<u xml:id="u-246.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pytanie pana posła Krutula: Czy projekt ustawy był konsultowany ze Związkiem Gmin Wiejskich RP? Projekt ustawy był rozesłany do wszystkich związków samorządowych i był konsultowany z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, w której uczestniczył przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich RP. A zatem należy uznać, że projekt ten był przedmiotem także tych konsultacji.</u>
<u xml:id="u-246.14" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Jakie było stanowisko?)</u>
<u xml:id="u-246.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Jest poparcie dla tych wszystkich trzech ustaw, a jeżeli pan poseł nie daje wiary moim słowom, to oczywiście pokażemy to, bo mamy takie stanowisko.</u>
<u xml:id="u-246.16" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Dobrze.)</u>
<u xml:id="u-246.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Ostatnia kwestia: Jeżeli wszyscy zyskują, to kto na tym traci? Odpowiedziałam wstępnie, że może się zdarzyć, iż osoby fizyczne, które nie mają planu urządzenia lasu, będą miały o 2,70 zł w skali roku podwyższony podatek. A zatem osoby te w stosunku do dzisiejszego stanu prawnego stracą. Czy ma to natomiast wpływ na zmiany w zakresie subwencji? Otóż, po pierwsze, chciałabym powiedzieć - jak już wspomniałam wcześniej - że gminy nie są wyodrębnionym podmiotem w systemie całego prawa w zakresie finansów publicznych. Po drugie, jest przygotowywana - choć trudno to dzisiaj zaręczyć, jako że nie ma jeszcze finiszu prac - reforma systemu dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Przewiduje się dość istotne różnice w stosunku do stanu dzisiejszego, ale wobec nieprzyjęcia jeszcze tego projektu przez rząd, nie chciałabym mówić o tym, co będzie on zawierał, ponieważ rząd jeszcze go nie zaakceptował. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-246.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-247.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Mam jeszcze pytanie dodatkowe.)</u>
<u xml:id="u-247.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, panie pośle. W tym momencie nie ma już możliwości zadania dodatkowego pytania. Bardzo mi przykro.</u>
<u xml:id="u-247.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Sprostowanie.)</u>
<u xml:id="u-247.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-247.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Pani minister źle udzieliła odpowiedzi odnośnie do sprawy zwiększenia podatków. To nie będzie 2 zł, lecz 16 zł 58 gr.)</u>
<u xml:id="u-247.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, zadał pan pytanie, a okazuje się, że wie pan lepiej niż pani minister. Jaki to ma sens, żeby pan informował panią minister publicznie? Przecież to pan pyta panią minister.</u>
<u xml:id="u-247.7" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Czy rolnicy będą obciążeni?)</u>
<u xml:id="u-247.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, pan zapytał, a pani minister odpowiedziała.</u>
<u xml:id="u-247.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Ale powiedziała nieprawdę, a pan marszałek nie pozwala mi zapytać.)</u>
<u xml:id="u-247.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-247.11" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, proszę nie krzyczeć w tej sali. Poseł zadaje pytania po to, żeby się czegoś dowiedzieć. Jeżeli pan od początku znał prawdę, to nie widzę powodu, dla którego w ogóle pan pytał.</u>
<u xml:id="u-247.12" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: W drugim czytaniu w ogóle nie pozwoli pan pytać.)</u>
<u xml:id="u-247.13" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nigdy tak się nie zdarzyło, żebym zakazał - niezależnie od tego, w którym czytaniu - zadania pytania, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-247.14" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: To niech pan spojrzy do stenogramu.)</u>
<u xml:id="u-247.15" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie sądzę, żebyśmy musieli tworzyć taką nerwową atmosferę. Nie mam możliwości udzielenia głosu w celu zadania dodatkowego pytania po wystąpieniu ministra na obecnym etapie postępowania legislacyjnego. Ustanowiłbym precedens, który wywróciłby całe procedowanie sejmowe. Proszę zrozumieć moją sytuację i nie ulegać emocjom.</u>
<u xml:id="u-247.16" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani minister za wystąpienie.</u>
<u xml:id="u-247.17" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-247.18" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o podatku leśnym oraz o zmianie niektórych ustaw do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-247.19" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W dyskusji zgłoszono wnioski o skierowanie tego projektu ustawy: wyłącznie do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wyłącznie do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a także dodatkowo do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
<u xml:id="u-247.20" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-247.21" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców (druki nr 776 i 829).</u>
<u xml:id="u-247.22" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie w imieniu Komisji Infrastruktury sprawozdanie z prac nad zmianą ustawy o czasie pracy kierowców (druk nr 776, zgłoszony pod obrady Sejmu w trybie pilnym).</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Nowelizacja ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o czasie pracy kierowców ma na celu skrócenie terminu wejścia w życie tej ustawy. Zaproponowane zmiany wpłyną na usprawnienie pracy kontrolnej inspektorów pracy w zakresie weryfikacji dokumentacji zawierającej opisy czasu pracy kierowców, okresów prowadzenia pojazdu, czasu trwania innej pracy oraz okresów odpoczynku. Przypomnę, iż przepisy ustawy zobowiązują pracodawcę do sporządzania ewidencji czasu pracy kierowców z uwzględnieniem pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w niedziele, w święta - w rozliczeniu dobowym, tygodniowym i w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zobowiązują także do regularnej kontroli okresów prowadzenia pojazdu, czasów trwania innej pracy oraz okresów odpoczynku na podstawie zapisów przyrządu kontrolnego, a w przypadku pojazdów niewyposażonych w takie przyrządy - na podstawie karty drogowej. Zobowiązują także do opracowania rozkładu jazdy, planu pracy kierowców oraz harmonogramu uwzględniającego okresy prowadzenia pojazdu.</u>
<u xml:id="u-248.2" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Przyspieszenie terminu wejścia w życie ustawy - 1 października 2002 r. - spowodowane jest koniecznością przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom w transporcie drogowym, w szczególności w przewozach pasażerskich. Ocenia się, że w większości wypadków drogowych okolicznością towarzyszącą było zmęczenie kierowców spowodowane nieprzestrzeganiem czasu pracy. Utrzymywany jest dotychczasowy termin wyposażenia samochodów w urządzenia rejestrujące czas pracy kierowców. Proponujemy, aby te przepisy - niezależnie od całej ustawy - weszły w życie z dniem 1 stycznia 2003 r., tak jak zakładał to pierwotny projekt ustawy. W tym samym terminie proponujemy wejście w życie art. 37, co jest uzasadnione przepisami Kodeksu pracy. Tak więc 40-godzinny tydzień pracy obowiązywał będzie kierowców od przyszłego roku, podobnie jak wszystkich pracowników w gospodarce w Polsce. W IV kwartale 2002 r. nie zostanie także zwiększony roczny limit godzin nadliczbowych, co mogłoby spowodować, że w tym ostatnim kwartale kierowcy pracowaliby 110 godzin dłużej, a nie o to chodzi w projekcie tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-248.3" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Przeprowadzone w ostatnim okresie kontrole w związku z tragicznymi wypadkami polskich autokarów ujawniły wiele nieprawidłowości. Najbardziej powszechną nieprawidłowością jest niewłaściwe prowadzenie ewidencji czasu pracy, co uniemożliwia określenie czasu faktycznie przepracowanego. Pracodawcy umieszczają w ewidencji tylko dane dotyczące dni obecności w pracy oraz dni wolnych, a czasem dodają dane dotyczące trasy przejazdu. Z tym wiążą się trudności związane z ustaleniem przepracowanego czasu pracy, liczby godzin nadliczbowych bądź liczby godzin przepracowanych w porze nocnej. Przypomnę, że zgodnie z umową międzynarodową AETR maksymalny czas nieprzerwanej pracy jazdy ciągłej wynosi 4,5 godziny. Z przeprowadzonych kontroli tarcz tachografów wynika, że norma ta nie jest respektowana. Stwierdzono również brak wymaganego odpoczynku dobowego. Kontrolowani pracodawcy nie przechowywali tarcz tachografów, tzw. wykresówek, powołując się na brak przepisów zobowiązujących ich do tego. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami przechowywanie wykresówek przez 12 miesięcy w siedzibie pracodawcy dotyczy jedynie przedsiębiorców trudniących się przewozem międzynarodowym. Zgodnie z nowelizacją przechowywanie wykresówek oraz kart drogowych przez 12 miesięcy obowiązywać będzie także pracodawców trudniących się przewozami osób na terenie kraju.</u>
<u xml:id="u-248.4" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Z okazanych tarcz tachografów wynikało, że kontrolowani kierowcy nie używają ich w prawidłowy sposób, co ograniczało skuteczność kontroli. Nieprawidłowości dotyczyły niezamieszczania na tarczy tachografu miejsca wyjęcia wykresówki, niewpisania stanu licznika bądź niewpisania daty. Zdarzało się, że wykresówki z tachografu nie były wyjmowane dłużej niż 24 godziny. Nieprawidłowości dotyczyły także niezgodności zapisów dotyczących przejechanych kilometrów w przypadku kierowców zmienników poruszających się tym samym pojazdem bądź niezgodności zapisów tachografu i licznika w pojeździe co do liczby kilometrów. Nieprawidłowości te uniemożliwiają skuteczną analizę czasu jazdy, przerw i odpoczynku. W czasie kontroli stwierdzono, że pracodawcy nie przechowywali w swoich siedzibach tarcz tachografów zatrudnionych kierowców, a w czasie kontroli składali oświadczenia, że tarcze wykresówek przechowywane są w pojazdach i sprawdzane dopiero po przyjeździe do bazy.</u>
<u xml:id="u-248.5" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o czasie pracy kierowców, skracająca okres wdrożenia zmian przewidzianych w ustawie, jest oczywiście słuszna i uzasadniona merytorycznie. Trzeba precyzyjnie uregulować zasady bezpieczeństwa pracy kierowców, od których bezpośrednio zależy życie i zdrowie wielu innych ludzi, i jest to całkowicie wystarczająca motywacja do podjęcia pilnych działań. Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że w sytuacji bardzo ostrej konkurencji na rynku drogowym przewozów osobowych i towarowych konieczne jest wdrożenie ustawy, na mocy której będzie można egzekwować przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pracy. Temu m.in. ma służyć powszechne wprowadzenie kart drogowych, a już w bliskiej przyszłości, bo od przyszłego roku, także tachografów. Trzeba jednak pamiętać o tym, że szczególnie w początkowym okresie wdrażania ustawy konieczny jest wzmożony nadzór nad jej realizacją. Przez nadzór rozumiem przede wszystkim bieżącą, częstą kontrolę Policji, Inspekcji Transportu Drogowego czy Państwowej Inspekcji Pracy w przedsiębiorstwach przewozowych. Jeśli te elementy systemu kontroli dobrze zadziałają w początkowym okresie, można mieć nadzieję, że uda się ucywilizować przewozy drogowe i znacząco poprawić bezpieczeństwo na drogach.</u>
<u xml:id="u-248.6" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Istotnym problemem w egzekwowaniu przepisów w ustawie o czasie pracy kierowców jest zapis art. 27 ustawy Prawo o miarach, wchodzącej w życie z dniem 1 stycznia 2003 r., który wprowadza 10-letni okres przejściowy na używanie przyrządów pomiarowych niespełniających ustalonych i przyjętych standardów. Zostało to dostrzeżone i przy pracach nad zmianą tego przepisu zaproponowano jego zmianę w art. 2 projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw. Ze względu jednak na powagę sprawy, a także prawdopodobieństwo, że ustawa, nad którą pracujemy, wejdzie w życie wcześniej aniżeli zmiany w Prawie o ruchu drogowym, komisja proponuje przeniesienie tego zapisu do projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców. Chodzi o niestosowanie 10-letniego okresu przejściowego do przyrządów kontrolnych, o których mowa w przepisach o czasie pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-248.7" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Mam nadzieję, że nie spowoduje to przedłużenia pracy nad ustawą, ale chciałbym wnieść poprawkę legislacyjną do ustawy. Można ją tak nazwać. Otóż w art. 2 pkt 7 w obecnym brzmieniu mówi się, że do czasu pracy kierowców nie wlicza się chwilowych postojów, w szczególności zatrzymania się pojazdu na światłach, na przejeździe kolejowym. Tymczasem Prawo o ruchu drogowym zakazuje zatrzymywania się na przejeździe kolejowym, a zatrzymanie się na światłach mogłoby spowodować interwencję policji. W związku z czym proponuję, aby zapisać: przed sygnalizatorem świetlnym, przed przejazdem kolejowym. Moim zdaniem jest to legislacyjna poprawka, ale jeżeli miałaby spowodować opóźnienia w pracy nad tą ustawą, to oczywiście jestem gotów z tej poprawki się wycofać.</u>
<u xml:id="u-248.8" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewJanowski">Ze względu na wagę problemu w imieniu Komisji Infrastruktury wnoszę o przejście do trzeciego czytania jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale końcówki nie zrozumiałem. Bo jeśli jest poprawka, to oczywiście prześlemy projekt do komisji, czyli opóźnienie jest oczywiste.</u>
<u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Edward Maniura: To nie dotyczy materii... To nie jest rządowy projekt...)</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! W związku z tym wycofuję poprawkę. Nie jest to aż tak ważne.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, rozumiem, że jeśli będzie to jedyna poprawka, to pan poseł ją wycofuje?</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Tak, jeśli będzie jedyna, to wycofuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli będą inne, to pan poseł pozostawia, bo teraz nie wiemy do końca, ile ich będzie. Teraz rozumiem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Tak, ponieważ zatrzymanie się na przejeździe kolejowym może być czasem straconym dla kierowców. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">To poproszę o tę poprawkę, żebyśmy mieli ją w pogotowiu.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Pod takim warunkiem, że gdyby innych nie było, to ją wycofuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-257.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Szymańskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#PosełJanSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam przyjemność przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy Prawo o miarach.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#PosełJanSzymański">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni docenia potrzebę pilnego wdrożenia przepisów ustawy z 24 sierpnia 2001 r. o czasie pracy kierowców, mającego na celu poprawę bezpieczeństwa przewozów, głównie pasażerskich. Przyspieszenie wdrożenia przepisów ustawy jest niewątpliwie wywołane serią poważnych wypadków drogowych. Znaczna ich część ma swe przyczyny w przemęczeniu kierowców. Każde rozwiązanie zatem, które może prowadzić do poprawy bezpieczeństwa przewozów, szczególnie ludzi, zasługuje na poparcie.</u>
<u xml:id="u-258.2" who="#PosełJanSzymański">Projekt nowelizacji przyspiesza wprowadzenie nowych regulacji dotyczących czasu pracy kierowców - od 1 października 2002 r. zamiast od 1 stycznia 2003 r. Jednocześnie w kwestii rejestracji czasu pracy w niektórych grupach pojazdów, w których do tej pory jej nie wprowadzono, na okres przejściowy do 31 grudnia 2002 r. wprowadza się karty drogowe. Urządzenia rejestrujące, czyli tachografy zastąpią w tym wypadku karty drogowe zgodnie z założeniem, czyli w styczniu 2003 r. Trudno więc mówić o jakimkolwiek zaskoczeniu zainteresowanych firm przewozowych. Klub SLD w pełni popiera to rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-258.3" who="#PosełJanSzymański">Klub popiera również zapis zawarty w art. 2 projektu ustawy nowelizującej art. 27 ustawy Prawo o miarach. Zapis ten, wyłączający możliwość dalszej legalizacji tachografów starego typu, usuwa niespójność pomiędzy ustawami: o czasie pracy kierowców i Prawo o miarach.</u>
<u xml:id="u-258.4" who="#PosełJanSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy Prawo o miarach w wersji omawianej przez pana posła sprawozdawcę. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę, występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Infrastruktury o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-260.1" who="#PosełEdwardManiura">Seria wypadków drogowych polskich autokarów, które miały miejsce w ostatnich tygodniach, spowodowała publiczną dyskusję na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego. Skierowany do Sejmu pilny rządowy projekt w tej materii zdaniem rządu spowoduje zatrzymanie niekorzystnych zjawisk w transporcie drogowym, a w szczególności w przewozach pasażerskich.</u>
<u xml:id="u-260.2" who="#PosełEdwardManiura">W odczuciu naszego klubu rządowa inicjatywa nie zmieni wiele w tym zakresie. Zmiany zawarte w projekcie ustawy miały zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2003 r. Przyspieszenie wprowadzenia tych zmian o niespełna trzy miesiące jest w naszej ocenie bardziej działaniem propagandowym niż racjonalnym pomysłem na likwidację niepokojących zjawisk mających miejsce w obszarze transportu drogowego. Prowadzone w ostatnim czasie doraźne kontrole stanu technicznego autokarów wykazały wiele usterek technicznych dyskwalifikujących pojazdy.</u>
<u xml:id="u-260.3" who="#PosełEdwardManiura">Panie Ministrze! Jak to jest możliwe? Jedna z telewizji doniosła, że autokar, który był kontrolowany przez policję, miał tyle usterek, iż - jak stwierdziła policja - nie powinien był przejść przeglądu technicznego, a tymczasem ten przegląd był przeprowadzony kilka tygodni wcześniej. Tutaj więc prosi się, aby zastanowić się również nad odpowiednią kontrolą stacji badania pojazdów. Myślę, że to jest jeden z tych problemów, które wpływają na bezpieczeństwo na naszych drogach.</u>
<u xml:id="u-260.4" who="#PosełEdwardManiura">Inną przyczyną przytoczonych wypadków były kwestie związane ze zmęczeniem kierowców w wyniku nieprzestrzegania czasu pracy. Trudno tutaj polemizować z tym stwierdzeniem, jednak, zdaniem naszego klubu, rzeczywiste przyczyny tych niekorzystnych zjawisk leżą w coraz bardziej pogarszającej się kondycji polskich firm turystycznych i transportowych - w olbrzymim fiskalizmie w stosunku do tych firm, w mitrędze biurokratycznej. Cieszymy się, że problem przepisywania koncesji na licencje w tej chwili przebiega już w miarę poprawnie, ale przecież do niedawna firmy skarżyły się, że niejednokrotnie trzeba było czekać kilka tygodni na to, aby uzyskać licencję. Dzika konkurencja, czasochłonne odprawy graniczne. Panie ministrze, ja byłem świadkiem sytuacji, gdy stały kolejki 10 autokarów i odprawa trwała kilka godzin. Jak można we właściwy sposób przygotować wyjazd na trzydniową wycieczkę, kiedy jeden dzień spędza się na granicy? Cały program takiego wyjazdu przygotowany przez organizatora jest wtedy po prostu nierealny. A przecież nie po to ludzie wyjeżdżają na wycieczki, żeby spędzać kilka godzin na granicy.</u>
<u xml:id="u-260.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Szymański: Ustawa tego nie zmieni.)</u>
<u xml:id="u-260.6" who="#PosełEdwardManiura">Ale to są, panie pośle, przyczyny tego, że potem kierowca pracuje nie 4,5 godziny, tylko jedzie, bo chce nadrobić stracony czas. To są przyczyny rzeczywiste.</u>
<u xml:id="u-260.7" who="#PosełEdwardManiura">Chciałbym również zwrócić uwagę na to, co podnoszono na spotkaniu z przedstawicielami biur turystycznych, że kiedy przygotowywane były letnie wyjazdy, kurs euro był zupełnie inny. Nagła zwyżka, wahania kursu złotego spowodowały, że takie kalkulacje zmusiły firmy do szukania rezerw, aby utrzymać się na bardzo trudnym rynku. W naszej ocenie to są główne przyczyny nieprawidłowości, jakie występują w obszarze bezpieczeństwa transportu drogowego. Platforma Obywatelska, panie ministrze, oczekuje od rządu działań na rzecz poprawy kondycji polskich firm transportowych. Oczywiście poprzemy pilny rządowy projekt, bo zjawiska, które miały miejsce w ostatnim czasie, są bardzo niepokojące. Myślimy jednak, że mają one o wiele szersze tło.</u>
<u xml:id="u-260.8" who="#PosełEdwardManiura">Chciałbym się również odnieść, panie pośle sprawozdawco, do pana poprawki. O ile mi wiadomo, pilny rządowy projekt nie przewiduje wychodzenia poza materię przedłożenia. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-260.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi i proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze. Bez wątpienia omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców, druk nr 776, jest konsekwencją tragicznych wydarzeń ostatnich tygodni. Właśnie te wydarzenia są w tym momencie jedyną lub najważniejszą przyczyną podejmowania kroków w kierunku nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowców. Kroniki policyjne przez wiele lat nie notowały tak dużej liczby wypadków autobusowych. Nie pomogą tu ani apele, ani nawoływania. Konieczność rygorystycznego przestrzegania obowiązującego prawa musi być jednoznaczna i oczywista. Klub Parlamentarny Samoobrona składa wyrazy współczucia ofiarom, a także rodzinom, które w wyniku tych tragicznych wydarzeń straciły najbliższych.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#PosełZenonTyma">Z drugiej strony, chcąc zapobiegać i przeciwdziałać negatywnym zjawiskom i tendencjom, nie możemy bezkrytycznie wzorować się na standardach europejskich przepisów regulujących te kwestie. Tak się składa, że Polska to nie Niemcy czy Francja. Mamy inne uwarunkowania techniczne działalności transportowej, a naszej infrastrukturze drogowej jest bardzo daleko do standardów europejskich. Innego wysiłku ze strony kierowcy, innego czasu wymaga przejechanie 500 km z południa na północ Francji, a innego - pokonanie tego dystansu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Co więcej, nie można pomijać aspektu ekonomicznego tego zagadnienia. Nie ma co ukrywać, że dochodowość i opłacalność transportu w Polsce - i to nie tylko osób, ale i rzeczy - znacznie odbiega od wskaźników uzyskiwanych przez naszych sąsiadów z Unii Europejskiej. Dodatkowym problemem jest brak odpowiedniej infrastruktury, zbyt mało parkingów z niezbędnym zapleczem hotelowym i sanitarnym. Który kierowca zaryzykuje pozostawienie powierzonego mu mienia na niestrzeżonym parkingu? Zapewne będzie się starał, nawet z naruszeniem przepisów prawa drogowego, dowieźć powierzony sobie towar do miejsca jego przeznaczenia.</u>
<u xml:id="u-262.2" who="#PosełZenonTyma">Należałoby przeprowadzić pełną analizę, czy katastrofy bądź wypadki drogowe były spowodowane wyraźnym przekroczeniem czasu pracy kierowców - sprawców tychże wypadków. Koszty zakupu nowych środków transportu, obsługa kredytowa i brak opłacalności świadczenia usług transportowych powoduje, że nie sposób jest je spłacać. Na domiar złego transportowcy płacą największą ilość i najwyższe kwoty podatków pośrednich w formie zryczałtowanej - zezwoleń, licencji, winiet itp. Przy takich obwarowaniach podatkowych dobrym rozwiązania byłoby wprowadzenie cen minimalnych na usługi transportowe. Cena minimalna winna gwarantować minimum opłacalności w świadczonych usługach. Ze względu na tak dramatyczną kondycję polskiego sektora transportu drogowego, Klub Parlamentarny Samoobrona opowiada się za odłożeniem proponowanych szybkich, raptownych zmian dotyczących zobowiązania wszystkich przewoźników do instalowania przyrządów do mierzenia czasu pracy kierowców. Termin wprowadzenia ustawy wyznaczony w projekcie jest, naszym zdaniem, za krótki, wiele podmiotów nie zdąży zakupić, zamontować i zalegalizować urządzeń pomiarowych. Można zadać pytanie: Czy z chwilą wyposażenia wszystkich środków transportu w kraju w urządzenia do pomiaru czasu pracy kierowców poprawi się bezpieczeństwo i zmniejszą statystyki wypadków drogowych? Klub Parlamentarny Samoobrona opowiada się za skierowaniem omawianego projektu nowelizacji ustawy do dalszych prac we właściwych komisjach sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Polaczka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu mojego klubu parlamentarnego przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Infrastruktury o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy Prawo o miarach. Stanowisko naszego klubu odnośnie do tej inicjatywy rządowej sprowadza się do pokreślenia faktu, iż zmiany w ustawie o czasie pracy kierowców niewiele zmienią w wymiarze faktycznym i rzeczywistym, tym bardziej, iż omawiana regulacja miała wejść w życie od 1 stycznia 2003 r. Przyczyny niekorzystnych, a niekiedy - co warto z naciskiem podkreślić - patologicznych sytuacji to nie tylko nieprzestrzeganie czasu pracy przez samych kierowców, ale również korelacja różnych zjawisk ekonomicznych, społecznych i podatkowych, takich jak biurokracja, fiskalizm państwa, niska kondycja firm przewozowych. Dobrym przykładem w tej dyskusji byłyby cytaty z wypowiedzi przedstawicieli stowarzyszeń tychże firm. Taka rozmowa odbyła się w trakcie posiedzenia Komisji Infrastruktury. Na przykład nieprzestrzeganie czasu pracy kierowców spowodowane bywa w okresach letnich bardzo częstymi wyłączeniami dróg krajowych i ekspresowych, a to przecież istotnie wpływa na ponaglanie kierowców przez pracodawców w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Przy okazji, gwoli przykładu, można byłoby przewrotnie zaproponować, aby przedstawiciele rządu również byli wyposażeni w tachograf, ale taki, który byłby odwrócony w drugą stronę, aby odpowiednie akty prawne trafiały na właściwą ścieżkę legislacyjną w określonym czasie. A tu Ministerstwo Infrastruktury w wielu aspektach jest przykładem - nie waham się powiedzieć - sztandarowym. Jest to ministerstwo, które przedkłada wiele aktów prawnych z opóźnieniem albo kieruje je na taką ścieżkę legislacyjną, która uniemożliwia pracę komisji merytorycznej, jaką jest Komisja Infrastruktury. Ma to miejsce przy takich ustawach, jak ustawa o transporcie kolejowym, ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, Prawo budowlane, mógłbym wymienić wiele innych, które bynajmniej w tej komisji się nie znajdują.</u>
<u xml:id="u-264.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Myślę, że poprawa kondycji firm przewozowych to warunek bezpieczeństwa przewozu osób i mienia. Moi przedmówcy uzasadniali bardzo skomplikowaną sytuację ekonomiczną tych firm, uczynił to również pan poseł sprawozdawca. Chodzi tu też o oczywiste powody, o to, aby żadne życie ludzkie..., aby nie miał miejsca żaden niepotrzebny tragiczny wypadek, wypadek, który byłby spowodowany nieprzestrzeganiem czasu pracy przez kierowców.</u>
<u xml:id="u-264.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Z tych oto przyczyn mój klub parlamentarny poprze w głosowaniu tę nowelizację. Jak rozumiem, mój przedmówca z klubu Samoobrony proponował skierować to do dalszych prac w komisjach z uwagi na to, że nie ma żadnych wniosków formalnych. Oczywiście jest to wniosek, który nie przyspieszy pracy, panie pośle. I myślę, że w tym tygodniu uda nam się poprzez głosowanie przyjąć ten akt prawny. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Bujaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#PosełBolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-266.1" who="#PosełBolesławBujak">Zaproponowana nowelizacja zmierza do przyspieszenia wejścia w życie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców o trzy miesiące - z 1 stycznia 2003 r. na 1 października 2002 r. Podstawowym celem przyspieszenia wejścia w życie przepisów ustawy jest jak najpilniejsze przeciwdziałanie za pomocą różnych instrumentów, w tym i czasu pracy kierowców, tragicznym w skutkach kolizjom w transporcie drogowym, tak pasażerskim, jak i towarowym. Prawdą jest, że najważniejsze przyczyny narastających lawinowo kolizji drogowych to sam stan techniczny dróg. I dopóki jako państwo nie przyspieszymy procesu modernizacji, przebudowy i budowy dróg publicznych o wysokim wskaźniku liczby pojazdów na jednostkę czasu, dopóty wszelkie inne środki prawne będą tylko częściowo skuteczne w ograniczaniu liczby kolizji, czasem wręcz tragicznych w swoich skutkach.</u>
<u xml:id="u-266.2" who="#PosełBolesławBujak">Tragiczne wydarzenia na drogach w okresie obecnych wakacji związane z podróżami dzieci i młodzieży szkolnej każą nam pilnie wykorzystać wszystkie środki prawne i techniczne umożliwiające zmniejszenie liczby wypadków na drogach. Zakładając, że przyczyną wielu wypadków drogowych jest zmęczenie kierowców wynikające z nieprzestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy, rząd słusznie wychodzi z propozycją przyspieszenia o trzy miesiące wprowadzenia ich w życie. Ważne będzie jednak skuteczne egzekwowanie wprowadzenia w życie przepisów nowelizowanej ustawy nie tylko w przypadku kierowców polskich, ale i zagranicznych poruszających się na polskich drogach. Często bowiem tragiczne w skutkach wypadki powodują kierowcy innych krajów, zwłaszcza wschodnich, przejeżdżający tranzytem przez nasz kraj, a nieprzestrzegający przepisów dotyczących czasu pracy.</u>
<u xml:id="u-266.3" who="#PosełBolesławBujak">Nasz klub, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego akceptuje propozycję instalacji tachografów rejestrujących czas pracy w niektórych pojazdach z dniem 1 stycznia 2003 r., przyjmując argumenty zawarte w uzasadnieniu ustawy. Zaakceptujemy również wejście w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. rozdziału 4 ustawy odnoszącego się do skracania tygodniowej normy czasu pracy i rocznego limitu godzin nadliczbowych.</u>
<u xml:id="u-266.4" who="#PosełBolesławBujak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy w dalszym procedowaniu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liga Polskich Rodzin opowiada się za jak najszybszym wdrożeniem rozwiązań ustawy o czasie pracy kierowców, a także poprawki do ustawy Prawo o miarach.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Idea wprowadzenia rozwiązań ustawowych, które winny przyczynić się do wzrostu bezpieczeństwa na naszych drogach, jest godna wsparcia i to czynimy. Nie możemy jednak przemilczeć tego, że strona rządowa, formułując ścieżkę pilnego wprowadzenia projektu, jednocześnie zachowała się jak ociężały żółw. Możemy to nawet wyczytać z uzasadnienia, w którym używa się argumentacji o wzroście wypadków w przewozach pasażerskich i kiedy to się zestawi kalendarzowo, to doprawdy szczyt takich przewozów właśnie mija i ich liczba w okresie od 1 października do 31 grudnia, bo o taki czas przyspiesza się wejście w życie projektu ustawy, będzie o wiele niższa aniżeli w miesiącach typowo wakacyjnych.</u>
<u xml:id="u-268.2" who="#PosełStanisławGudzowski">Niestety, przykro to mówić, zwłaszcza w obliczu wielu tragedii ludzkich, obecnie więcej jest tu zachowania wynikającego z presji społecznej aniżeli z aktywności Ministerstwa Infrastruktury. Nic bowiem nie stało na przeszkodzie, aby takie rozwiązanie mogło funkcjonować już w miesiącach szczytu dla przewozów pasażerskich. Jest to, w naszej ocenie, opieszałość urzędnicza i należy to zmieniać. Niestety, staje się to jakąś dziwną manierą, że wiele ustaw, a dokładniej ich projektów, miast przechodzić normalną ścieżką legislacyjną - wiele bowiem spraw można przewidzieć i nie jest potrzebne tempo ekspresowe - pojawia się na ścieżce trybu pilnego. Przy projekcie omawianej ustawy należało zastosować tryb pilny, ale co najmniej trzy miesiące wcześniej, bo dawałoby to o wiele większą efektywność niż teraz, kiedy potężna akcja kontrolna i medialna w praktyce przyniosła podobny efekt.</u>
<u xml:id="u-268.3" who="#PosełStanisławGudzowski">Oczywiście, w pełni popierając projekt ustawy, zadajemy pytanie, ile w tym tempie działania rządu jest rzeczywistej troski o bezpieczeństwo ruchu drogowego, a ile typowej propagandy. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców z druków sejmowych nr 776 i 829.</u>
<u xml:id="u-270.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedłożony projekt ustawy o zmianie czasu pracy kierowców ma na celu zmianę terminu wejścia w życie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r., chodzi o zmianę dnia wejścia w życie z 1 stycznia 2003 r. na 1 października 2002 r. Przyspieszenie tego terminu podyktowane jest koniecznością przeciwdziałania wypadkom drogowym, w szczególności w transporcie pasażerskim. Większość wypadków, które w ostatnim okresie pochłonęły wiele ofiar, spowodowana była m.in. nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących czasu pracy kierowców.</u>
<u xml:id="u-270.2" who="#PosełJanSztwiertnia">W proponowanej nowelizacji uwzględniono fakt, że dotychczasowe przepisy wyłączały niektóre pojazdy z obowiązku wyposażania ich w przyrządy kontrolno-rejestrujące czas pracy kierowców, tzw. tachografy. Zaproponowano art. 38a, który wprowadza 3-miesięczny okres przejściowy na wyposażenie tych pojazdów w odpowiednie urządzenia rejestrujące. W okresie tych 3 miesięcy, tj. do 31 grudnia 2002 r., czas pracy kierujących byłby rejestrowany na podstawie karty drogowej. W projekcie ustawy proponuje się również, aby przepisy rozdziału 4 regulującego tygodniowy czas pracy oraz ilość godzin nadliczbowych kierowców obowiązywały z dniem 1 stycznia 2003 r. Wprowadzenie tych przepisów z dniem 1 października 2002 r. spowodowałoby pewne komplikacje, jeśli chodzi o godziny nadliczbowe.</u>
<u xml:id="u-270.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawiony projekt ustawy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym w zakresie możliwie jak najszybszej poprawy bezpieczeństwa przewozów, w szczególności pasażerskich. Aby przepisy były przestrzegane, muszą być egzekwowane przez kontrole zewnętrzne, prowadzone przez Policję i inspekcję drogową oraz musi działać system kontroli wewnętrznej w firmach przewozowych. Właściciele firm przewozowych muszą być w pełni odpowiedzialni za realizację przewozów. Dzisiaj nie do końca zdają sobie oni sprawę z zagrożeń, jakie niesie nieprzestrzeganie przepisów pracy kierowców i stosują, na przykład, podmiany kierowców z samochodu na samochód, wysyłając w trasę dwa pojazdy. Faktycznie następuje zmiana kierowcy na danym pojeździe, jednak bez zachowania czasu pracy.</u>
<u xml:id="u-270.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Biorąc pod uwagę potrzebę szybkiej poprawy bezpieczeństwa drogowego, klub Unii Pracy jest za uchwaleniem w trybie pilnym ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-270.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Głowę występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej przedstawiam stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców. Ostatnia katastrofa drogowa spowodowana przez polskiego przewoźnika oraz inne wypadki, których jedną z przyczyn było zmęczenie kierowcy spowodowane nieprzestrzeganiem czasu pracy, doprowadziły do tego, że rząd w trybie pilnym przedłożył omawiany projekt ustawy, który ma na celu podniesienie bezpieczeństwa transportu drogowego, a w szczególności przewozów pasażerskich.</u>
<u xml:id="u-272.1" who="#PosełJózefGłowa">Nowelizacja ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o czasie pracy kierowców ma na celu wcześniejsze wejście w życie tej ustawy. Przepisy, które wejdą w życie, umożliwiają efektywną kontrolę transportu drogowego. Ustawa nakłada obowiązek wyposażania pojazdów w przyrządy kontrolne - tachografy.</u>
<u xml:id="u-272.2" who="#PosełJózefGłowa">W art. 38 zaproponowano trzymiesięczny okres przejściowy na wyposażenie pojazdów w urządzenia kontrolne. W okresie przejściowym w pojazdach, w których brak urządzenia kontrolnego - tachografu, kierujący pojazdem jest obowiązany do prowadzenia rejestru pracy na karcie drogowej. Od 1 stycznia 2003 r. pojazdy muszą być wyposażone w przyrządy rejestrujące czas: prowadzenia pojazdu, wykonywania innej pracy, przerw w prowadzeniu pojazdu przeznaczonych na odpoczynek, odpoczynku dobowego oraz dyżuru.</u>
<u xml:id="u-272.3" who="#PosełJózefGłowa">Analizując projektowane w ustawie unormowania dotyczące rejestrowania przez tachografy czasu wykonywania innej pracy i okresy dyżuru, można stwierdzić, że wymagają one dopracowania. W jaki sposób tachograf może bowiem rejestrować czas wykonywania innej pracy przez kierowcę lub czas dyżuru? Jak można będzie rozróżnić czas wykonywania innej pracy i czas dyżuru?</u>
<u xml:id="u-272.4" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej, mając na uwadze pilną potrzebę poprawy bezpieczeństwa drogowego, poprze przedłożony projekt ustawy i wnosi o skierowanie go do komisji celem dopracowania. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Panowie posłowie Ryszard Maraszek i Wiesław Okoński wyrazili chęć zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka.</u>
<u xml:id="u-273.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie ma?</u>
<u xml:id="u-273.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest.)</u>
<u xml:id="u-273.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jest, tylko skryty za...</u>
<u xml:id="u-273.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#PosełRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania do posła sprawozdawcy, pana Zbigniewa Janowskiego.</u>
<u xml:id="u-274.1" who="#PosełRyszardMaraszek">Pierwsze. Jakiej skali problemem jest zamontowanie urządzeń pomiarowych, tachografów? Ilu firm to dotyczy i ilu samochodów?</u>
<u xml:id="u-274.2" who="#PosełRyszardMaraszek">Drugie pytanie. Czy przemysł jest przygotowany na nagły wzrost zapotrzebowania na tachografy? Czy wyprodukuje ich tyle, ile będzie potrzeba, aby zamontować je we wszystkich pojazdach samochodowych do końca bieżącego roku?</u>
<u xml:id="u-274.3" who="#PosełRyszardMaraszek">Trzecie pytanie. Jaka jest wartość jednostkowa zakupu i zamontowania tachografu? Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszą o zabranie głosu pana posła Wiesława Okońskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#PosełWiesławOkoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niewątpliwie u podstaw nowelizacji ustawy były wydarzenia autobusowe ostatnich czasów. W związku z tym mam określone wątpliwości i pytania. Wątpliwości są tego typu, że na granicach kierowcy okazują karty urlopowe, które wskazują, że wcześniej byli na urlopie, co wielokrotnie jest nieprawdą. W związku z tym mam pytanie, czy ustawa spowoduje, że nie będą stosowane takie praktyki.</u>
<u xml:id="u-276.1" who="#PosełWiesławOkoński">Drugie pytanie: Czy w związku z wprowadzeniem w życie tej ustawy przewiduje się wprowadzenie także nowych druków kart drogowych, które by precyzyjnie potrafiły określić czas pracy kierowców?</u>
<u xml:id="u-276.2" who="#PosełWiesławOkoński">Wątpliwości także budzi sposób kontroli czasu pracy kierowców poza granicami kraju. Tam przecież zdarzyło się najwięcej wypadków autobusowych ostatnimi czasy. Kierowcy bowiem znakomicie opanowali sposób na ominięcie rejestracji czasu pracy przez tachograf. Co rząd zamierza zrobić, żeby ukrócić tego typu praktyki? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Były pytania i do rządu, i do posła sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zgodnie z przyjętym przez nas obyczajem i regulaminem najpierw poproszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Mieczysława Muszyńskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Właściwie nie bardzo wiem, co mam odpowiedzieć w sytuacji, w której sam osobiście badając przyczyny dwóch wypadków, przeżyłem osobisty dramat, dramat również wielu ludzi, dzieci przede wszystkim. To jest niewyobrażalna tragedia, jeżeli do dzisiejszego dnia odczuwa się w sposób bezpośredni skutki tego, co spowodował człowiek. Zadziwia mnie wręcz czasem dyskusja, również poza Komisją Infrastruktury, kiedy każdy stara się wytłumaczyć, usprawiedliwić wręcz niedopilnowanie własnych obowiązków zarówno przez pracodawcę, jak i przez pracobiorcę - obowiązków, które są podstawową rzeczą w całej branży transportowej. Jak można dzisiaj usprawiedliwiać złą kondycją przedsiębiorstw to, co się dzieje wśród kierowców? Co moglibyśmy powiedzieć o maszynistach kolejowych, którzy w sytuacji wyjątkowo złej kondycji firmy zaczęliby nie przestrzegać czasu pracy, jeździliby tak, jak im by się to tylko podobało? Zresztą takie próby również są podejmowane, my o nich wiemy, z tym tylko że nad przedsiębiorstwem PKP mamy kontrolę, bo jest to przedsiębiorstwo, które jest własnością skarbu państwa, mamy możliwość oddziaływania.</u>
<u xml:id="u-278.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Dziwne dla mnie jest pytanie, co rząd może zrobić, żeby podnieść czy poprawić kondycję prywatnych przedsiębiorstw transportowych. W sposób absolutnie dobrowolny ktoś zdecydował się na wykonywanie tego zawodu, prowadzenie tego przedsiębiorstwa. Mało. Jest dalej olbrzymi nacisk na to, ażeby kolejne przedsiębiorstwa powstawały. To nie jest taka sytuacja, że wszyscy padają. Mamy ok. 75–80% firm transportowych, transportu drogowego, w których panuje porządek, jest kontrola wewnętrzna, jest kontrola czasu pracy, kontrola stanu technicznego pojazdów, są kontrolerzy techniczni, jest cała struktura, która zajmuje się organizacją przewozów. Jak można w sytuacji, kiedy lekceważy się, zdecydowanie lekceważy się swoje obowiązki pracodawcy wobec również i pracobiorcy, którego zmusza się wręcz... Proszę poczytać artykuły, wyznania kierowców, informacje. Straszy się kierowcę, że jak nie będzie jeździł powyżej limitu godzin ustalonego ustawą, nawet pewną obyczajowością wykonywania tego zawodu, to go się po prostu wyrzuci. Taką atmosferę próbuje się wprowadzać również w dyskusjach z przewoźnikami.</u>
<u xml:id="u-278.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">To nie minister infrastruktury, nie rząd jest w stanie uregulować wszystkie kwestie, również i poza granicami kraju, to jest po prostu niemożliwe. W innych krajach, jeśli państwo wiecie, to po prostu kodeks karny rozstrzyga kwestie wykroczenia, jeżeli ktoś nie przestrzega podstawowych zasad. To jest trudne pytanie pana posła, co rząd ma zrobić, żeby poprawić kondycję tych przedsiębiorstw. Oczywiście rząd chce stworzyć przyjazną ustawę o transporcie drogowym, tylko jeżeli zaproponowaliśmy dużemu środowisku osób reprezentujących przewoźników, żeby stworzyli własny projekt to, niestety, nie możemy się tego doczekać, a w tym środowisku są sprzeczne sugestie co do pewnych rozwiązań. Jest to na pewno bardzo trudny obszar działalności gospodarczej, narażony na bardzo agresywną konkurencję z zewnątrz, z wewnątrz, na dzikie przewozy. To odczuwają przedsiębiorstwa dobrze zorganizowane, które są właściwie niszczone w permanentny sposób poprzez tych, którzy nie przestrzegają żadnych zasad. I nie można dzisiaj mówić o tym, że rząd propagandowo chce tu cokolwiek zrobić, przyspieszając niektóre regulacje, o których czasem nie wiemy. Bo my nie mamy kontroli nad przedsiębiorstwami prywatnymi, nie wchodzimy do tych przedsiębiorstw. Nie mieliśmy do tej pory takiego prawa, dziś próbujemy wprowadzić tę kontrolę, ale też w bardzo ograniczonym zakresie. I nie policja i na pewno nie Inspekcja Transportu Drogowego uregulują te wszystkie kwestie. To jest odpowiedzialność tego, który kieruje tym przedsiębiorstwem.</u>
<u xml:id="u-278.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Także trudno pogodzić się z faktem, że na wszystkich przejściach w Europie się stoi i na drogach się stoi w długich kolejkach w oczekiwaniu na przejazd autostradą. Wielogodzinne postoje - jest to norma czy pewne zjawisko związane z tego rodzaju działalnością. I trudno to uregulować. Chcielibyśmy też, żeby w przejściach granicznych nie zatrzymywano autobusów. Ale jeżeli układamy rozkład jazdy linii regularnej, to akurat wszyscy chcą jechać przez jedno przejście graniczne, mimo że jest to niemożliwe, technicznie niemożliwe. Próbujemy te sprawy uregulować przede wszystkim w porozumieniu ze stowarzyszeniami, z przewoźnikami, z reprezentacją. Działa 6-osobowy zespół, ale na temat funkcjonowania tego zespołu też są różne poglądy w tym środowisku, bo mówi się, że jest on niereprezentatywny.</u>
<u xml:id="u-278.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Jeśli chodzi o ostatni projekt ustawy o transporcie drogowym, to m.in. również i te poprawki konsultowane były, wydawało nam się, z reprezentatywną grupą przewoźników. Też nie jest to przyjmowane jako dobra z naszej strony działalność, jako coś, co pomaga rozwiązać problem. Myślę, że nieraz jeszcze będziemy spotykali się z nowymi zjawiskami, bo pojawiają się takie, jakie ostatnio widziałem: autobus, gdzie na oczach zmienia się tablicę rejestracyjną, to nie jest ten spalony autobus. Są różne próby wprowadzenia organów kontrolnych, tych, którzy przepuszczają czy kontrolują autobusy, w błąd. To rzeczywiście jest bezpardonowa walka na tym rynku. Myślę, że wspólne działania, i parlamentu, i nasze nieustające... my nie robimy niczego propagandowo, nas po prostu przeraża ogrom zjawiska, o którym, przyznam, nie mieliśmy nawet czasem wyobrażenia, bo wydawało się, że jest to normalna zasada odpowiedzialności pracodawcy. Ale będziemy podejmować na pewno jeszcze cały szereg działań, które powinny w miarę to uspokoić. Nie wiem, co możemy zrobić poza granicami, odwołujemy się tutaj tylko i wyłącznie do naszych odpowiedników, inspekcji drogowych, bo już we wszystkich krajach funkcjonują, do policji, do naszych partnerów w ministerstwach transportu, komunikacji, żeby zwracali na to większą uwagę. Ale niestety nasi kierowcy, nasi przedsiębiorcy poza granicami wyraźnie się odróżniają, i to negatywnie, od kierowców nawet takiej Rumunii, gdzie trudno sobie wyobrazić, żeby kierowca prowadził autobus dłużej niż przewiduje to norma czasu. Ale będziemy się starali w tej materii działać. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie dyskusji padło wiele uwag, panowie posłowie wskazywali problemy związane z funkcjonowaniem firm. Z całą odpowiedzialnością chcę stwierdzić, że rząd robi wszystko, aby się poprawiała kondycja polskich firm, nie tylko firm transportowych, ale i wszystkich firm. To, co robimy w Sejmie, wszystkie ustawy, które przyjmujemy, w większości mają właśnie to na celu. Ta ustawa mówi o tym, że to pracodawca, który prowadzi przedsiębiorstwo transportowe, będzie miał obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy i pod tym kątem będzie można go kontrolować, można będzie sprawdzić, czy pracownicy lub kierowcy pracowali prawidłowo, czy prawidłowo była zorganizowana praca, czy był przestrzegany czas pracy, czy były przestrzegane przepisy bhp, czy wreszcie zapewniono kierowcy odpoczynek? I będzie nad nim wisiała nieuchronna kara odebrania koncesji. To, że minister, że rząd zapowiedzieli, że będą odbierali koncesje - a w konsekwencji kilku firmom odebrali - już spowodowało znaczną poprawę sytuacji. Jest wiele firm - to są setki firm - które pracują dobrze, a niestety ci nieuczciwi powodują, że oni nie wytrzymują konkurencji na rynku. Jeżeli wszyscy będą pracowali zgodnie z ustawą, będą przestrzegali przepisów, będzie łatwiej.</u>
<u xml:id="u-280.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Pan poseł z Samoobrony twierdzi, że nie ma infrastruktury na trasie przejazdów. Jeżeli kierowcy będą musieli się zatrzymywać, to rynek wymusi powstanie parkingów. Powstaną punkty sprzedaży, powstaną hoteliki. Dzisiaj, kiedy kierowcy jadą w trybie ciągłym, nie ma potrzeby tworzenia parkingów, chociaż za granicą i w Polsce już takie parkingi są budowane.</u>
<u xml:id="u-280.2" who="#PosełZbigniewJanowski">Były dwa pytania szczegółowe. Jaki to jest problem w skali kraju? Chciałbym poinformować, że z informacji, którą uzyskaliśmy na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, wynika, że około 4 tys. pojazdów do końca tego roku będzie musiało być wyposażonych w nowe urządzenia do pomiaru czasu pracy, a jedna firma produkuje ich 500 tys. rocznie, czyli nie jest to duży problem. Handel i przemysł są w stanie podołać tym zadaniom. Dyskutowaliśmy także o cenie, bo jest to wydatek dla przedsiębiorcy. Ale ile warte jest życie ludzkie, ile warte jest bezpieczeństwo kierowcy, ile warte jest bezpieczeństwo ludzi, którzy z nim podróżują? Koszt takiego urządzenia wraz z zamontowaniem waha się w granicach od 1500 do 2500 zł. Nie jest to więc aż tak przerażający koszt.</u>
<u xml:id="u-280.3" who="#PosełZbigniewJanowski">Pytanie pana posła Okońskiego: Czy będzie nowy wzór kart drogowych? Z informacji, które posiadam, wynika, że nowych wzorów kart nie będzie. Ta karta, która dotychczas obowiązywała i obowiązuje nadal, w zasadzie spełnia wymogi tej ustawy. Jest tam pozycja, w której wpisuje się godzinę rozpoczęcia pracy, godzinę wyjazdu w trasę, przebieg trasy, zużycie paliwa, stan licznika. Są tam w zasadzie wszystkie informacje, które są niezbędne do kontroli przebiegu pracy danej osoby.</u>
<u xml:id="u-280.4" who="#PosełZbigniewJanowski">Kolejna sprawa, o której mówił pan poseł Okoński, to sprawa nieuczciwych kierowców - trudno powiedzieć, że nieuczciwych, oni są zmuszani do tego przez rynek, przez swoich pracodawców - którzy na granicy pokazują zaświadczenie, że byli na urlopie, że nie pracowali, że stawili się do pracy tego dnia i nie muszą rozliczać się przez siedem kolejnych dni z czasu pracy. Kontrolerzy, którzy przeprowadzali kontrole, stwierdzają, że jeżeli ta ustawa zostanie wprowadzona, jeżeli będzie prowadzona ewidencja czasu pracy, to w znacznej mierze zostanie to wyeliminowane. Ale żadna ustawa nie spowoduje, że wszystko będzie idealnie - to zależy od tych, którzy ustawę będą realizować, od pracodawców i od kierowców, którzy będą mieli większe możliwości żądania od swoich pracodawców spełnienia wymogów tej ustawy i zorganizowania bezpiecznego czasu pracy dla siebie i dla tych, których przewożą. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie marszałku, przepraszam, ponieważ faktycznie jest to pilny rządowy projekt, nie ma możliwości zgłoszenia poprawek, a te poprawki nie dotyczą poprawek zgłoszonych przez rząd, wycofuję je. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak, panie pośle, gdyby pan zgłosił tę poprawkę, to formalnie o tym rozstrzygnęłaby komisja, bo ja nie mam możliwości takiego rozstrzygnięcia, chociaż gołym okiem widać, że... Natomiast nie będziemy rozważać tego teoretycznie.</u>
<u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-283.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Stwierdzam, że w związku z tym, iż w czasie drugiego czytania nie zgłoszono poprawek do przedłożonego projektu ustawy, do trzeciego czytania projektu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-283.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Obrony Narodowej o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 780 i 831).</u>
<u xml:id="u-283.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Izabellę Sierakowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu połączonych Komisji: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Obrony Narodowej przedstawiam pilny projekt zmiany ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Przedłożony projekt przewiduje wprowadzenie kilkunastu zmian do ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej oraz jednej zmiany do ustawy z 1974 r. o uposażeniu żołnierzy.</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Do ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej przewiduje się wprowadzenie następujących zmian: uszczegółowienie upoważnienia ministra obrony narodowej do określenia w drodze rozporządzenia warunków odbywania zasadniczej służby wojskowej w kilku okresach; poprawienie definicji absolwenta szkoły wyższej; skrócenie do 3 miesięcy okresu przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych; utworzenie nowej instytucji przeszkolenia wojskowego studentów; zmiany finansowania prowadzenia zajęć wojskowych w wyższych szkołach morskich; rozciągnięcie obowiązku przysposobienia obronnego młodzieży na studentów i studentki i połączenie go z przeszkoleniem wojskowym studentów, a także studentek, oraz uregulowanie zasad jego wykonywania i finansowania. W ustawie o uposażeniu żołnierzy projekt zalicza do grupy osób, którym nie przysługuje odprawa, osoby, które odbyły przeszkolenie wojskowe studentów.</u>
<u xml:id="u-284.2" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Projekt przewiduje, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów regulujących przeszkolenie wojskowe absolwentów szkół wyższych w jednostkach wojskowych, a także przepisów zawierających upoważnienie do wydania rozporządzeń wykonawczych dotyczących studium wojskowego w szkołach morskich oraz trybu przeznaczania studentów i absolwentów szkół wyższych do odbycia przeszkolenia wojskowego, które wejdą w życie 1 stycznia 2004 r.</u>
<u xml:id="u-284.3" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Zmiana pierwsza ma na celu ustalenie podziału zasadniczej służby wojskowej na okresy i tym samym umożliwienie poborowym, żołnierzom, którzy ze względu na szczególną sytuację zawodową nie mogliby odbywać zasadniczej służby wojskowej w pełnym nieprzerwanym okresie lub byłoby to dla nich wysoce kłopotliwe, odbycie właśnie tej służby wojskowej. Osoby te bowiem nie chcą unikać spełnienia powszechnego obowiązku obrony, jedynie wyrażają wolę jego spełnienia w dogodnych dla nich warunkach. Przewiduje się możliwość odbywania zasadniczej służby wojskowej w trzech okresach w ciągu 3 lat, każdorazowo po 4 miesiące. Możliwością odbycia tego rodzaju służby byliby objęci poborowi będący rolnikami lub przedsiębiorcami. Warunkiem przeznaczenia poborowego do odbycia zasadniczej służby wojskowej w kilku okresach będzie złożenie przez niego do wojskowego komendanta uzasadnionego, udokumentowanego wniosku o przeznaczenie go do tej służby, prowadzenie osobiście lub ze współmałżonkiem gospodarstwa rolnego lub prowadzenie działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-284.4" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Zmiana 2. dotyczy zmiany sposobu spełniania powszechnego obowiązku obrony przez studentów, umożliwiającej im spełnienie tego obowiązku już w trakcie studiów. Wychodzi się tutaj naprzeciw oczekiwaniom społecznym w tym zakresie, nowy system umożliwi bowiem uregulowanie stosunku do służby wojskowej poborowym studentom w trakcie studiów i da im lepsze warunki startu w dorosłe życie zawodowe.</u>
<u xml:id="u-284.5" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Założenia nowego systemu przewidują odbycie przeszkolenia wojskowego przez studentów ochotników w czasie studiów w dwóch oddzielnych etapach. Pierwszy etap polega na odbyciu przysposobienia obronnego w wyższej szkole zawodowej albo szkole wyższej, które przewidują przepisy zmienianej ustawy w odniesieniu do danej grupy młodzieży, ale które nie obejmuje aktualnie studentów. Edukacja w ramach przysposobienia obronnego obejmie bardzo szeroką wiedzę obronną z zakresu bezpieczeństwa państwa. Etap ten będzie się kończył egzaminem. Koszty prowadzenia tego szkolenia obciążą właściwych ministrów, którym podlegają szkoły wyższe.</u>
<u xml:id="u-284.6" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Natomiast drugi etap będzie polegał na tym, że poborowi będą przeszkoleni w jednostkach wojskowych, w szkołach wojskowych, w centrach szkolenia w jednym, 6-tygodniowym okresie w czasie studiów, w wakacyjnej przerwie międzysemestralnej. Etap ten będzie stanowić rodzaj czynnej służby wojskowej. Studenci, którzy odbędą takie przeszkolenie, będą zwalniani ze służby i przenoszeni do rezerwy w stopniu kaprala podchorążego. Natomiast studenci, którzy odbędą przysposobienie obronne, a nie zostaną powołani do odbycia służby w czasie studiów, będą przenoszeni do rezerwy. W związku z tym absolwenci szkół wyższych, którzy nie odbędą ochotniczo przeszkolenia wojskowego w czasie studiów, po ich ukończeniu będą podlegać w ciągu 18 miesięcy powołaniu do odbycia 3-miesięcznego przeszkolenia wojskowego. Nowością tego szkolenia w stosunku do obowiązującego systemu będzie skrócenie o 3 miesiące czasu trwania przeszkolenia oraz skrócenie do 18 miesięcy okresu, w którym jest możliwe powołanie na to przeszkolenie.</u>
<u xml:id="u-284.7" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">W projekcie jest proponowana zmiana zasad finansowania studiów wojskowych w szkołach wyższych. Wynika to z tego, że skoro zajęcia wojskowe są obowiązkowym przedmiotem nauki objętym programem zajęć, to dotacje na działalność dydaktyczną w tym zakresie może przyznać wyłącznie właściwy minister. Zakłada się, że w nowym systemie przeszkolenia wojskowego liczba studentów, którzy nie skorzystają z takiej możliwości uregulowania stosunku do służby wojskowej w trakcie trwania studiów, będzie minimalna, a tym samym nieistotna dla wysokości kosztów funkcjonowania nowego systemu przeszkolenia wojskowego studentów.</u>
<u xml:id="u-284.8" who="#PosełSprawozdawcaIzabellaSierakowska">Szanowni Państwo! W imieniu połączonych komisji wnoszę o uchwalenie przedstawionej przeze mnie w imieniu komisji ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Chodynicki, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#PosełRyszardChodynicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie i Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie opinię o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-287.1" who="#PosełRyszardChodynicki">Sprawa zmian w cytowanej ustawie nie jest nowa i z pewnością nie jest nieznana. Od dłuższego już czasu była dyskutowana w kompetentnych gremiach, m.in. w Sejmie, rządzie, wojsku. Projekt rządowy jest więc konsekwencją i ostatecznym efektem tych wszystkich dotychczasowych dyskusji i prac, dodam: konsekwencją, na jaką wcześniej nie potrafiono się zdecydować mimo wielu różnorakich presji powodowanych tak przez nowe warunki życia społecznego, gospodarczego, jak i przez rozpoczętą modernizację i restrukturyzację armii. Rząd premiera Leszka Millera, czując i rozumiejąc te presje, wyszedł im naprzeciw; nie chcąc zaś odkładać sprawy do następnego roku, pośpieszył się z przekazaniem Sejmowi tego oto projektu. Mówię: nie chcąc odkładać sprawy do następnego roku, ponieważ jej sfinalizowanie powinno nastąpić jeszcze przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego, aby po ewentualnym przyjęciu ustawy mogły być zastosowane jeszcze w tym roku akademickim nowe regulacje prawne w zakresie wypełniania obywatelskiego obowiązku służby wojskowej przez studentów. Propozycje rządowe powinny być korzystnie odebrane przez środowisko młodzieży akademickiej. Spełniają one oczekiwania tej młodzieży, a patrząc szerzej na całe zagadnienie, przyczynią się do wypełnienia obywatelskiego obowiązku, respektują w swych treściach nowo powstałe warunki życia i pracy młodych ludzi.</u>
<u xml:id="u-287.2" who="#PosełRyszardChodynicki">Oto kilka przykładów w ten sposób, to jest nowocześnie, potraktowanych regulacji, które powinny przybliżyć Wysokiej Izbie ducha nowej ustawy, intencje rządu i korzyści, jakie wyniosą studenci. Do chwili obecnej na przykład absolwenci wyższych uczelni powoływani byli do odbycia przeszkolenia wojskowego w wymiarze 6 miesięcy. Dodam tutaj, że na skutek różnych niespójności formalnych nie wszyscy absolwenci odbywali to przeszkolenie. W proponowanej ustawie skraca się okres tego przeszkolenia w przypadku absolwentów do 3 miesięcy. Nie chcę rozwodzić się nad wielorakimi korzystnymi aspektami tej zmiany, zwrócę jedynie uwagę na to, że zostaje stworzona w ten sposób możliwość szybkiego włączenia się absolwentów szkół wyższych w normalne życie i pracę. Ma to znaczenie w warunkach wątłego wciąż u nas rynku pracy i konieczności szybkiego decydowania o podejmowaniu różnorakiej działalności gospodarczej przez absolwentów. Nie na tym jednak kończą się efekty zawartych w projekcie intencji, a można powiedzieć, że to dopiero ich początek. Oto wobec studentów projekt idzie jeszcze dalej. I tak zakłada on możliwość przeszkolenia wojskowego już w czasie studiów w dwóch różnych etapach: pierwszy etap to uczestnictwo w zajęciach przysposobienia obronnego prowadzonego w ciągu roku akademickiego, a drugi - podczas 6-tygodniowego szkolenia wojskowego w czasie wakacji. Po zdaniu egzaminu i zaliczeniu obydwu etapów szkolenia student zostaje przeniesiony do rezerwy. Dzięki temu armia zyskuje wysoko kwalifikowanych podoficerów rezerwy, którzy zawsze mogą skorzystać z oferty zawodowej służby.</u>
<u xml:id="u-287.3" who="#PosełRyszardChodynicki">Inna możliwość to wspomniane już 3-miesięczne przeszkolenie, które powinno się odbyć w ciągu 18 miesięcy od uzyskania dyplomu ukończenia studiów. Student może więc zadecydować o tym, czy przeszkolenie wojskowe chce odbywać w czasie studiów - wtedy obowiązywać go będą dwie poprzednie formy - czy zrezygnować z niego i odbyć je po uzyskaniu dyplomu. Tak najkrócej przedstawione nowe regulacje charakteryzują się rewolucyjnymi wręcz rozwiązaniami. Oto młody człowiek po raz pierwszy może wybierać między sposobami realizowania swojego obywatelskiego obowiązku wobec państwa. Regulacje te są korzystne także dlatego, że powszechnym obowiązkiem obronności zostaje objęta większa niż dotąd liczba ludzi młodych; w toku studiów bowiem często nie byli oni objęci tym obowiązkiem. Co więcej, nowe regulacje proponują zmianę w zakresie terminu odbycia zasadniczej służby wojskowej: nie - jak dotąd - w ciągu 10 lat, lecz w ciągu 3 lat z możliwością odbycia jej w kilku okresach, na przykład po 4 miesiące w roku. W ten sposób umożliwia się spełnienie obowiązku obywatelskiego osobom, które zaangażowane są - jak na przykład młodzi rolnicy - w prowadzenie własnego gospodarstwa bądź w prowadzenie - jak w przypadku młodych przedsiębiorców - własnych firm produkcyjnych itp.</u>
<u xml:id="u-287.4" who="#PosełRyszardChodynicki">Przykłady te powinny z jednej strony wskazać na wolę ustawodawcy nowoczesnego potraktowania jednego z najważniejszych obowiązków obywatelskich, z drugiej zaś - na nieodstępowanie od jego pełnego realizowania przez wszystkich podlegających temu obowiązkowi młodych obywateli. Reasumując, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy wraz z 4 poprawkami; głosować będzie za przyjęciem ustawy w całości. Dziękuję za uwagę. Panie marszałku, to są poprawki.</u>
<u xml:id="u-287.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bogdan Klich, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#PosełBogdanKlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obserwowany w ostatnich latach w Polsce kryzys postaw patriotycznych niewątpliwie wymaga nowych i bardzo odważnych inicjatyw ze strony bardzo różnych instytucji państwowych, w szczególności w sferze edukacji narodowej. To dotyczy zarówno treści, jak i form nauczania. Te przestarzałe metody nauczania, z którymi mamy w tej chwili do czynienia, polegające na wtłaczaniu tak naprawdę do głów naszych dzieci całej masy niepotrzebnych informacji, odnoszą dokładnie skutek odwrotny do zamierzonego. Powiedzmy sobie szczerze, że nowoczesnego patriotyzmu nie zbuduje się poprzez powtarzanie, jak mantry, że Mickiewicz wielkim poetą był, ale poprzez ugruntowanie przekonania, że państwo polskie, takie, jakie ono dzisiaj jest, ze wszystkimi swoimi wadami i słabościami, jest dobrem cennym i że powinno być przedmiotem troski każdego obywatela.</u>
<u xml:id="u-289.1" who="#PosełBogdanKlich">Do tego niewątpliwie potrzebna jest rzetelna wiedza, nie tylko specjalistyczna, bardzo ceniona w tej chwili, ale przede wszystkim ogólna - obywatelska. Jej istotnym elementem jest wiedza o podstawach obronności oraz o polityce bezpieczeństwa Polski; o takich zagadnieniach, jak: system obronny naszego kraju, struktura i zadania sił zbrojnych, zobowiązania sojusznicze Polski w NATO, ale też o cywilnych wymiarach bezpieczeństwa państwa czy postępowaniu w stanach klęsk żywiołowych.</u>
<u xml:id="u-289.2" who="#PosełBogdanKlich">Ten pakiet wiedzy adresowany do dojrzałego człowieka powinien towarzyszyć kształceniu specjalistycznemu na poziomie studiów wyższych. Z drugiej strony, nie okłamujmy się, znaczna większość współczesnej młodzieży nie jest skłonna do podejmowania wysiłku, aby tę wiedzę posiąść. Znacznie bardziej ta część młodzieży ceni sobie wiedzę wąskospecjalistyczną, zawodową, taką, która szybko może być wykorzystana w karierze zawodowej. W tym sensie przedstawiony projekt nowelizacji ustawy o powszechnym obowiązku obrony jest zabiegiem słusznym i chytrym, wprowadza bowiem obywatelską wiedzę do programów nauczania w szkołach wyższych cywilnych, pozostawiając równocześnie studentowi swobodę wyboru i proponując, poprzez metodę samokształcenia i konsultacji, bardzo cenioną samodzielność.</u>
<u xml:id="u-289.3" who="#PosełBogdanKlich">Zachętą ma być też skrócenie czasu przeszkolenia wojskowego w jednostkach wojskowych - z obecnych 6 miesięcy, tych po zakończeniu studiów, do 6 tygodni, jeżeli student wybierze szkolenie wojskowe w trakcie trwania studiów - a więc czterokrotnie; skrócenie, powiedzmy sobie szczerze, tej formy, której młodzi ludzie szczególnie nie lubią, bo nie lubią zmieniać tak radykalnie otoczenia i znajdować się w jednostkach wojskowych, oczywiście z wyjątkiem pasjonatów wojskowości i tych, którzy swoją przyszłość zawodową widzą w wojsku. Ta możliwość wyboru pomiędzy szkoleniem długoterminowym absolwentów a szkoleniem krótkoterminowym studentów, powiązanym oczywiście z przysposobieniem obronnym, jest dużym atutem proponowanej nowelizacji. Prowadzi ona także do urealnienia szkolenia wojskowego młodzieży, zmniejsza obszar fikcji, który od zawsze towarzyszył edukacji wojskowej poborowych, zwłaszcza edukacji w czasach głębokiego PRL. Prowadzi także do ujednolicenia systemu, pod warunkiem że studenci i absolwenci wszystkich kierunków studiów zostaną objęci identycznymi regułami.</u>
<u xml:id="u-289.4" who="#PosełBogdanKlich">W tym sensie ważne jest, aby utrzymała się wprowadzona przez komisję poprawka zrównująca studentów wszystkich kierunków, także studentów medycyny, w prawach i obowiązkach. I wtedy ta nowelizacja rzeczywiście jest godna poparcia.</u>
<u xml:id="u-289.5" who="#PosełBogdanKlich">Jeżeli ten projekt zostanie uchwalony przez Wysoką Izbę, to chciałbym zwrócić uwagę na dwa wrażliwe punkty, które niewątpliwie wystąpią podczas jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-289.6" who="#PosełBogdanKlich">Po pierwsze, jest to kwestia kadry. Skoro szkolenie krótkoterminowe w połączeniu z przysposobieniem obronnym, jak się zakłada, będzie modelem pierwszego wyboru, tzn. znaczna większość studentów będzie wybierała ten model edukacji wojskowej podczas studiów, to niezbędne jest przygotowanie odpowiedniej kadry na potrzeby uczelni cywilnych. Takich specjalistów, którzy mogą kompetentnie prowadzić przygotowane konsultacje i później egzaminować. Ważne jest, żeby byli oni przygotowani merytorycznie i reprezentowali odpowiedni poziom intelektualny. Z doświadczenia tych, którzy pobierali nauki o wojskowości w czasach PRL, wynika, że zazwyczaj nie było to regułą. Ta różnica między poziomem intelektualnym studentów a poziomem ich wykładowców była wyraźna - na korzyść studentów. Trzeba uniknąć takiej sytuacji w tym modelu kształcenia.</u>
<u xml:id="u-289.7" who="#PosełBogdanKlich">Po drugie, niezbędne jest przygotowanie odpowiedniej bibliografii, takiej, z której student, który chce się uczyć samodzielnie, mógłby korzystać, tak by program przysposobienia obronnego w kształcie zapisanym w załączniku nr 2 do proponowanej nowelizacji, bardzo ambitny zresztą, mógł być zrealizowany. Jeżeli te dwa elementy zostaną zrealizowane podczas wprowadzenia w życie nowego modelu edukacji wojskowej dla studentów i absolwentów, to nasz klub ma nadzieję, że te zmiany pójdą w dobrym kierunku. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Józef Laskowski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić paniom posłankom i panom posłom opinię naszego klubu na temat pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, zawartego w druku sejmowym nr 780. Nadanie projektowi ustawy trybu pilnego zostało spowodowane faktem, iż proponowane uregulowania prawne będą miały zastosowanie do studentów rozpoczynających studia w nadchodzącym roku akademickim 2002/2003. Ale odnosi się on nie tylko do studentów, bowiem zmianie ma ulec również sposób podziału zasadniczej służby wojskowej na okresy. I właśnie od tej kwestii pragnę rozpocząć omawianie powyższego rządowego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-291.1" who="#PosełJózefLaskowski">Z załączonego do projektu ustawy rozporządzenia ministra obrony narodowej w sprawie podziału zasadniczej służby wojskowej na okresy oraz warunków przeznaczania poborowych do odbycia służby wojskowej wynika, iż zasadniczą służbę wojskową można będzie odbywać w trzech okresach w ciągu trzech lat, każdy po 4 miesiące. Takową możliwością zostaliby objęci poborowi będący rolnikami lub przedsiębiorcami. Aby zostać przeznaczonym do odbycia zasadniczej służby wojskowej w kilku okresach, należy uprzednio złożyć do wojskowego komendanta uzupełnień uzasadniony i udokumentowany wniosek o przeznaczenie do tej służby.</u>
<u xml:id="u-291.2" who="#PosełJózefLaskowski">Uregulowanie powyższe ma więc na celu ułatwienie spełnienia powszechnego obowiązku obrony osobom, które nie chcą go unikać, a jedynie pragną odbyć zasadniczą służbę wojskową w terminach dogodnych dla siebie. Mają one umożliwić męskiej części społeczności akademickiej spełnienie tego obowiązku już w trakcie studiów.</u>
<u xml:id="u-291.3" who="#PosełJózefLaskowski">Klub Parlamentarny Samoobrona RP jak najbardziej popiera takowe rozwiązania, ponieważ wychodzą one naprzeciw oczekiwaniom polskich studentów, którzy chcieli po zakończeniu studiów mieć już uregulowany stosunek do służby wojskowej. Dlaczego jest to aż tak ważne? Ponieważ ułatwi studentom start w dorosłe życie zawodowe, a także rodzinne. Jest to również ważne i z tego powodu, że studenci są dorosłymi ludźmi, często mają już pozakładane rodziny, mają dzieci, i dzięki omawianemu rządowemu projektowi ustawy po zakończeniu studiów będą mogli spokojnie zacząć zarabiać na własne utrzymanie rodziny. Czy znajdą pracę? To jest już temat na odrębną debatę, choć wszyscy dobrze wiemy, jak brzmi odpowiedź na postawione przeze mnie pytanie. Ale jedno jest pewne - w poszukiwaniu pracy nie będzie już im przeszkadzać nieuregulowany stosunek do służby wojskowej.</u>
<u xml:id="u-291.4" who="#PosełJózefLaskowski">Założenia nowego systemu przewidują umożliwienie studentom ochotnikom odbycie przeszkolenia wojskowego w czasie studiów w dwóch odrębnych etapach.</u>
<u xml:id="u-291.5" who="#PosełJózefLaskowski">Pierwszy z nich ma polegać na odbyciu przez studenta przysposobienia obronnego w wyższej szkole zawodowej bądź też w szkole wyższej, w której studiuje. I tak student, który zaliczył pierwszy rok studiów wyższych zawodowych lub jednolitych studiów magisterskich, może odbywać na swój wniosek przysposobienie obronne w zimowym semestrze drugiego roku wyższych studiów zawodowych lub letnim terminie drugiego roku jednolitych studiów magisterskich.</u>
<u xml:id="u-291.6" who="#PosełJózefLaskowski">Drugi etap ma polegać na odbyciu przez studentów przeszkolenia wojskowego w jednostkach wojskowych w jednym 6-tygodniowym okresie w czasie studiów, w wakacyjnej przerwie międzysemestralnej. Wybór terminu będzie należał do studenta. Etap ten będzie stanowić rodzaj czynnej służby wojskowej. Jest faktem oczywistym, iż może się to odbyć kosztem jakości przygotowania przyszłego żołnierza rezerwy, ale niniejsze rozwiązania w znacznym stopniu ułatwią egzystencję młodym ludziom po zakończeniu studiów. Jeżeli natomiast studenci nie skorzystają z możliwości ochotniczego odbycia przeszkolenia wojskowego, już jako absolwenci, po ukończeniu studiów będą podlegać w ciągu 18 miesięcy powołaniu do odbycia 3-miesięcznego przeszkolenia wojskowego w szkole podchorążych rezerwy.</u>
<u xml:id="u-291.7" who="#PosełJózefLaskowski">Klub Parlamentarny Samoobrona RP ma nadzieję, iż studenci będą zadowoleni z powyższych rozwiązań i chętnie będą korzystali z możliwości odbycia skróconego przeszkolenia.</u>
<u xml:id="u-291.8" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona RP po rozpatrzeniu pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej popiera powyższy projekt i wnosi o skierowanie go do pracy w Komisji Obrony Narodowej i Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marek Muszyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#PosełMarekMuszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt nowelizacji ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej jest jedną z tych długo oczekiwanych i potrzebnych regulacji. Wpisuje się on w naturalną i pozytywną tendencję dostosowywania sfery obronności do ustrojowych zasad wolnego i demokratycznego państwa. Nie jest tajemnicą stan naszej armii. Nie chodzi mi tylko o braki w technice, uzbrojeniu czy wyposażeniu. Problem tkwi także głębiej, dotykając kwestii moralnych standardów służby. Służby traktowanej nie jako zaszczytny obowiązek, lecz jako bezsensowna udręka. Służby od lat obejmującej zaledwie 15% każdego rocznika. W dodatku ten po trosze elitarny kontyngent jest, złośliwie mówiąc, elitarny inaczej. Od lat przekrój społeczny poborowych jako żywo przypomina wojsko schyłku epoki saskiej, zaś sam pobór - carską brankę. Z oficjalnych danych wyziera ponury obraz zbiorowości zdominowanej przez ludzi o niskim wykształceniu z wciąż obniżającą się kondycją fizyczną i zdrowotną. Jednocześnie na jednego poborowego z maturą przypada co najmniej dwóch po kolizji z Kodeksem karnym. Jak się to ma do postulatu profesjonalizacji armii i nasycenia jej nowoczesną, zaawansowaną techniką, nie muszę tu mówić.</u>
<u xml:id="u-293.1" who="#PosełMarekMuszyński">Dlatego tak ważną sprawą jest przywrócenie w rozsądnych i społecznie akceptowalnych formach powszechnego szkolenia młodej inteligencji. Niniejsze przedłożenie może stanowić pierwszy krok w tym kierunku. Projekt ten może dać szansę na przyciągnięcie najbardziej wartościowej z punktu widzenia wojska młodzieży, a także na generalną zmianę jego społecznej relacji, torować drogę do odbudowy tradycyjnie silnych w europejskich demokracjach więzi wojska ze społeczeństwem, do realnej, a nie tylko deklaratywnej współpracy jednostek wojskowych z lokalnymi społecznościami.</u>
<u xml:id="u-293.2" who="#PosełMarekMuszyński">Dlatego regulację tę, jakkolwiek spóźnioną, przyjmuję jako istotny postęp. Oto po latach mamy szansę przyjąć rozwiązanie, które nie zmusza, lecz skłania obywateli do odbycia konstytucyjnej powinności. Stwarza możliwości odbycia szkolenia w optymalnym i stosunkowo krótkim czasie oraz startu w życie zawodowe bez przeszkody w postaci nieuregulowanego stosunku do służby wojskowej. To, raz jeszcze podkreślam, istotny postęp, choć ograniczony. Ograniczony, bo adresowany tylko do tej części studentów, których celem jest wyłącznie owo formalne uregulowanie stosunku do obowiązku służby wojskowej. Dla nich bez wątpienia oferta 6-tygodniowego szkolenia, poprzedzona krótkim cyklem zajęć teoretycznych, jest atrakcyjną i w pełni aprobowaną propozycją. Trzeba jednak postawić pytanie, co z tą częścią młodzieży akademickiej, której nie interesuje, używając potocznej terminologii, odpękanie woja. Co z tymi, których interesuje uzyskanie realnych kwalifikacji, wiedzy i umiejętności, z młodymi ludźmi, pasjonatami wojska i obronności? Co z systemowym włączeniem cywilnych uczelni wyższych w proces kreacji kadr dla potrzeb wojska i całego systemu obronnego państwa?</u>
<u xml:id="u-293.3" who="#PosełMarekMuszyński">W ogłoszonych przez Ministerstwo Obrony Narodowej założeniach zmian w systemie szkolnictwa wojskowego zapowiada się, że zasadniczym źródłem naboru kandydatów na oficerów będą absolwenci uczelni cywilnych. To szansa właśnie dla tej grupy osób, o której tu wcześniej mówiłem, ale zarazem szansa dla armii na uzyskanie wartościowych kandydatów. Ochotnicze szkolenie wojskowe studentów powinno stać się użytecznym instrumentem polityki kadrowej MON.</u>
<u xml:id="u-293.4" who="#PosełMarekMuszyński">Z pewnością te kwestie, mając świadomość ograniczeń niniejszej nowelizacji, regulacji bowiem wymaga całokształt problematyki edukacji obronnej młodzieży, trudno zawrzeć w tak wąskiej, zgoła wycinkowej noweli. Potrzebne są dalsze prace legislacyjne możliwie szeroko, systemowo podejmujące tę problematykę. Powinno to zaowocować przygotowaniem stanowiska w zakresie problematyki ochotniczego szkolenia i kształcenia wojskowego oraz przedłożeniem Wysokiej Izbie propozycji stosownych regulacji prawnych.</u>
<u xml:id="u-293.5" who="#PosełMarekMuszyński">Z braku czasu ograniczę swoje wnioski do jednej, ale istotnej kwestii podniesionej w przedłożonym projekcie, a mianowicie kontynuacji w trakcie studiów szkolenia studentów, absolwentów klas o profilu wojskowym szkół ponadgimnazjalnych. Chciałbym wnieść trzy wzajemnie powiązane ze sobą poprawki pozwalające uniknąć zbędnego powtarzania tych elementów wyszkolenia teoretycznego jak i praktycznego, które studenci, absolwenci tych klas nabyli w trakcie 3-letnich zajęć z przysposobienia wojskowego. (Już będę kończył.) Stosowne poprawki przedłożę na piśmie na ręce pana marszałka.</u>
<u xml:id="u-293.6" who="#PosełMarekMuszyński">Nie ukrywam, że zgłaszając te poprawki, mam nadzieję, iż tą drogą klasy o profilu wojskowym przestaną być zapomnianym eksperymentem, że da to szansę odrodzenia etosu służby wojskowej w młodym pokoleniu. Uzyskując zaś umocowanie ustawowe, stanie się to wreszcie trwałym zadaniem państwowym. Wydaje się, czy tak się może wydawać, że tak właśnie pojmuje to resort edukacji narodowej i sportu, bez którego zaangażowania eksperyment ten dawno by upadł. Natomiast zdumiewać musi stanowisko MON w tej sprawie, proponującego po 4 latach eksperymentu przedłużenie go o kolejne 2 lata - do 2004 r. Oznacza to już nie tylko zmarnowanie wartościowego pomysłu, ale ogromu ludzkiej pracy i energii włożonej w jego realizację. Czy to jest wyraz troski i odpowiedzialności o tych młodych ludzi, którzy z takim zapałem robią to, czego ich starsi koledzy usiłują za wszelką cenę uniknąć?</u>
<u xml:id="u-293.7" who="#PosełMarekMuszyński">A jakie prawo do krytykowania niewątpliwej, to prawda, mizerii budżetowej armii ma armia, która ostentacyjnie marnuje bezinteresowny zapał i ofiarność społeczeństwa. Nawet w krajach, w których zasobność budżetu pozwala nasycić armię w wyrafinowaną technikę, człowiek pozostaje najistotniejszym rozstrzygającym czynnikiem na współczesnym polu walki. Żadne państwo nie jest w stanie kupić sobie bezpieczeństwa bez aktywnego udziału swoich obywateli. Dlatego żadne państwo nie może rezygnować z rozbudzania i utrwalania osobistej odpowiedzialności obywateli za bezpieczeństwo swojego kraju.</u>
<u xml:id="u-293.8" who="#PosełMarekMuszyński">Kończąc swoje wystąpienie, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości popieram wniosek komisji o przyjęcie omawianego projektu, ale wraz z postulowanymi przez mój klub poprawkami, które to poprawki pozwalam sobie na ręce pana marszałka na piśmie złożyć. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-293.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Gudzowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Danuta Polak - Unia Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#PosełDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizację ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wymusiła potrzeba dostosowania przepisów prawnych do aktualnej sytuacji związanej z potrzebami obronnymi państwa oraz modernizacją techniczną sił zbrojnych. Zmiany dotyczą zasadniczej służby wojskowej, służby wojskowej studentów i służby wojskowej absolwentów szkół wyższych. Poborowi zasadniczej służby wojskowej będą mogli odbywać ją w 4-miesięcznych okresach w ciągu 3 lat, jeśli spełnią warunki określone w rozporządzeniu ministra obrony narodowej, a więc gdy złożą uzasadniony wniosek lub będą prowadzić gospodarstwo rolne czy działalność gospodarczą. W przypadku ustania przyczyn odbywania zasadniczej służby wojskowej w kilku okresach żołnierze będą ją odbywać na zasadach ogólnych.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#PosełDanutaPolak">Nowy system umożliwi studentom ochotnikom odbycie przysposobienia obronnego zakończonego egzaminem, a w drugim etapie odbycie przeszkolenia wojskowego w jednostkach lub centrach szkolenia w 6-tygodniowym okresie wakacyjnym, jako formy czynnej służby wojskowej. Studenci po odbyciu dwóch etapów szkolenia stanowiliby kadrę i rezerwę w stopniu kaprala podchorążego. Inną grupą będą absolwenci szkół wyższych, którzy nie odbyli ochotniczego przeszkolenia wojskowego. Będą oni powołani do odbycia 3-miesięcznego przeszkolenia w ciągu 18 miesięcy po ukończeniu studiów.</u>
<u xml:id="u-296.2" who="#PosełDanutaPolak">Taki system przeszkolenia studentów i absolwentów szkół wyższych daje im możliwość wyboru najkorzystniejszej formy i czasu odbywania służby wojskowej. To jest największym atutem ustawy.</u>
<u xml:id="u-296.3" who="#PosełDanutaPolak">Spełnia ona również oczekiwania społeczne, uwzględnia potrzeby sił zbrojnych i możliwości Ministerstwa Obrony Narodowej. Jednak posłowie Unii Pracy mają obawy dotyczące braku modelu służby wojskowej przed ewentualnym utworzeniem armii zawodowej, jak również powierzenia prowadzenia przysposobienia obronnego wyższym szkołom cywilnym i braku źródeł finansowania tych kilku form szkolenia wojskowego. Nieprecyzyjnie określono też powszechny obowiązek obrony w odniesieniu do studentów szkół medycznych i farmaceutycznych. Projektowane przepisy nie określają wymogów w odniesieniu do egzaminatorów ani zasad kontroli zajęć ze strony ministra obrony narodowej. Nowa forma przeszkolenia wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych może być niewystarczająca do przygotowania oficerów, ponieważ nie określono liczby godzin wykładów i godzin konsultacji przypadających na jednego studenta. Trudno też przewidzieć liczbę studentów, którzy nie skorzystają z możliwości uregulowania stosunku do służby wojskowej w trakcie trwania studiów, a co za tym idzie liczbę etatów w uczelniach wyższych.</u>
<u xml:id="u-296.4" who="#PosełDanutaPolak">Klub Unii Pracy poprze projekt omawianej ustawy po wyjaśnieniu przedstawionych wątpliwości. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pytania.</u>
<u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Wiesław Okoński.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#PosełWiesławOkoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym prosić o wyjaśnienie zapisu pkt. 5 zawartego na str. 3 uzasadnienia do projektu ustawy. Nie rozumiem tego zapisu. Być może pan minister będzie potrafił to nam wyjaśnić. Pozwolę sobie zacytować treść tego punktu: 5) wprowadzenie nowego systemu przeszkolenia wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych umożliwi likwidację około 2 tys. etatów stanu zmiennego szkół podchorążych rezerwy oraz spowoduje konieczność utworzenia około 3 tys. etatów stanu zmiennego na potrzeby nowego systemu. Nie bardzo to rozumiem, w związku z tym proszę o wyjaśnienie.</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#PosełWiesławOkoński">Mam także trzy pytania. Czy przeszkolenie wojskowe będzie się odbywać stacjonarnie, to znaczy łącznie z zakwaterowaniem, czy też będzie możliwość dochodzenia bądź dojeżdżania do jednostki wojskowej, co znacznie obniżyłoby koszty związane z przeszkoleniem?</u>
<u xml:id="u-298.2" who="#PosełWiesławOkoński">Pytanie drugie. Czy studenci studiów wieczorowych lub zaocznych będą podlegali obowiązkowi przeszkolenia wojskowego i czy będą mieli możliwość odbycia przeszkolenia w czasie studiów? Wielokrotnie zdarza się, że studenci studiują wieczorowo lub zaocznie, nie pracując, nie podejmując w ogóle pracy.</u>
<u xml:id="u-298.3" who="#PosełWiesławOkoński">Trzecie pytanie. Dlaczego ograniczona została możliwość odbycia przeszkolenia po ukończeniu drugiego roku studiów? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Antoni Stryjewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Panie Generale! Moje pytanie dotyczy zapisu ustawy, który skraca okres przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych do 3 miesięcy i do 1,5 miesiąca. Czy zdaniem ministerstwa obrony oraz korpusu generalskiego, dowódczego polskiej armii okresy 3 miesięcy i 1,5 miesiąca wystarczają do prawidłowego wyszkolenia oficerów rezerwy Wojska Polskiego?</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Drugie pytanie. Czy można przedkładać tak wysoko tutaj punktowane dobro, jakim jest szybki start w życie absolwentów szkół wyższych - szczególnie chodzi o działalność zawodową - nad dobro inne, jakim jest obrona suwerennego państwa polskiego?</u>
<u xml:id="u-300.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">I trzecie pytanie. Czy brak w ustawie zapisów dotyczących obowiązku dofinansowania szkół prywatnych wieczorowych, zaocznych w zakresie zajęć chociażby przysposobienia obronnego nie spowoduje, że oto obywatel, który się kształci, młody człowiek, tak naprawdę dopłaca do obowiązku obrony Najjaśniejszej Rzeczypospolitej z prywatnej kieszeni, poza systemem podatkowym. Dziękuję pięknie.</u>
<u xml:id="u-300.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie marszałku, pozwolę sobie jeszcze złożyć poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan Piotr Urbankowski.</u>
<u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu rządu pragnę przede wszystkim wyrazić satysfakcję, podziękować paniom i panom posłom, którzy zabierali głos w dyskusji, generalnie za wsparcie zaproponowanych przez rząd rozwiązań dotyczących uporządkowania systemu szkolenia wojskowego studentów. Chcę bowiem przypomnieć, że od 1991 r., czyli przez ponad 10 lat mieliśmy tutaj pewnego rodzaju pustkę: zlikwidowano studia wojskowe na wyższych uczelniach, obowiązywały przepisy dotyczące szkolenia w ramach SPR, przy czym, także ze względu na trudności finansowe, system ten był nie do końca sprawny i powstała tu pewna luka.</u>
<u xml:id="u-302.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Chcę się również odnieść do wątpliwości, które zostały zgłoszone w trakcie dyskusji, i pytań skierowanych przez panie i panów posłów. Jeżeli chodzi o poprawki zgłoszone przez pana posła Chodynickiego, to oczywiście poprawka 1., która mówi o tym, że minister obrony narodowej może w drodze rozporządzenia zarządzić przeniesienie określonej części poborowych, również absolwentów szkół wyższych, do rezerwy, jest poprawką godną poparcia. Po prostu dotychczasowe przepisy w tym zakresie są niejasne i było to regulowane zarządzeniem, co jest niezgodne z obowiązującym systemem prawnym. Jeżeli chodzi o poprawkę 2., tzn. kwestie, które były też dyskutowane na posiedzeniu połączonych komisji, dotyczące objęcia szkoleniem wojskowym również studentek - było to zgłaszane m.in. przez panią poseł Sierakowską - to oczywiście jest ona także godna poparcia.</u>
<u xml:id="u-302.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Odnosząc się do kwestii podnoszonych w wystąpieniach, chcę powiedzieć tak: ten system polega na tym, że student ma możliwość wyboru. Jeżeli deklaruje, że chce odbyć przysposobienie wojskowe i pójść tą pierwszą ścieżką, to w konsekwencji powinien zdać egzamin przed uprawnioną komisją egzaminacyjną. Przy czym tutaj chcę rozwiać wątpliwości: nie będzie się to wiązało ze szczególnymi skutkami finansowymi, gdyż ten system odbywania przeszkolenia obronnego opiera się przede wszystkim na samokształceniu. To jest pierwsza kwestia. Jest możliwe, aby materiały przygotowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej były dostępne na uczelniach i oczywiście w Internecie, i myślę, że ten zakres wiedzy nie sprawi żadnemu ze studentów trudności w opanowaniu.</u>
<u xml:id="u-302.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Kwestia następna. Po zdaniu egzaminu tylko część studentów będzie powołana do odbycia służby wojskowej w systemie 6-tygodniowego przeszkolenia. Chcę dla przykładu powiedzieć, że obecnie z tej formy ochotniczego przeszkolenia 6-miesięcznego korzysta sto kilkadziesiąt osób, a my przewidujemy, że w nowym systemie na te 6-tygodniowe, nazwijmy to umownie, obozy będzie powoływanych do odbycia służby wojskowej ok. 6 tys. osób. A więc ilościowe, zdecydowanie ilościowe zwiększenie. Oczywiście cały system, poprzez uwzględnienie faktu, iż nie potrzeba tu nowych etatów, nie potrzeba też nowych etatów na uczelniach, jest systemem samokształcenia na tym pierwszym etapie. Będzie się to wiązało ze zwiększeniem środków na szkolenie tej realnie wyższej liczby studentów - studentów przeszkolonych na obozach w przerwie semestralnej. Do tego odnosi się też wyjaśnienie dotyczące etatów zmiennych. My rzeczywiście planujemy zwiększenie ilości etatów zmiennych, a więc więcej studentów będzie mogło odbyć to przeszkolenie, ponieważ skracamy okres. Stąd to wynika.</u>
<u xml:id="u-302.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Chciałbym przy okazji również przypomnieć, odnosząc się do kwestii związanych z odbywaniem służby wojskowej w okresach, o których mówił bodajże pan poseł Laskowski, że taka możliwość dzisiaj istnieje. My tylko skracamy okres odbywania zasadniczej służby wojskowej z 10 do 3 lat. Dodatkowo chcę poinformować Wysoką Izbę, iż od 2004 r. w ogóle przewidziane jest skrócenie okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej z 12 do 9 miesięcy, dla wszystkich. Padały też pytania, czy w tak krótkim czasie można przeszkolić oficera rezerwy. Chcę podkreślić, że my nie szkolimy oficera rezerwy. My szkolimy studentów i absolwentów wyższych uczelni, którzy po zakończeniu otrzymają stopień i tytuł kaprala podchorążego. Oficerowie rezerwy będą szkoleni w centrach, w ramach nowego systemu zreformowanego szkolnictwa wojskowego, a dobrodziejstwem tego, że tak powiem, jest fakt, iż większa grupa młodzieży będzie mogła realnie zapoznać się z problematyką obronności, ze strukturą armii, która jest w tej chwili w okresie dużych przemian, a chcemy, żeby była armią nowoczesną, dostosowaną do standardów natowskich. Dzisiejszy system na to nie pozwala i ze względów przede wszystkim finansowych obejmuje bardzo wąską grupę absolwentów uczelni wojskowych. Ten system zbliża się do oczekiwań środowisk studenckich, łączy jedno i drugie. Dzisiaj mamy taką oto sytuację, że absolwenci wyższych uczelni do ukończenia 28 roku życia mają nieuregulowany stosunek do służby wojskowej, w każdym momencie ich kariera zawodowa może zostać przerwana i mogą być powołani na te 6 miesięcy. Chcę powiedzieć, że również osoby, które nie zdecydują się na podjęcie tego systemu w pierwszej ścieżce, a więc na odbycie przysposobienia obronnego i później 6-tygodniowej służby, jeżeli zostaną powołane na okres 3-miesięczny w starym systemie SPR-owskim, to tylko przez 18 miesięcy od ukończenia studiów. Do tej pory mogły być powoływane do 28 roku życia.</u>
<u xml:id="u-302.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Chcę się również odnieść do kwestii podniesionej przez pana posła Klicha. Myślę, że istotne jest, aby nie tworzyć odrębnego systemu dla studentów akademii medycznych. Ich zakres wiedzy zawodowej i przedmiotów realizowanych w ramach toku studiów medycznych pozwoli, oczywiście przy uwzględnieniu dalszych specjalizacji i szkoleń, na pełną czy wystarczającą dla potrzeb obronności doskonałość, w tym w zakresie katastrof wynikających z różnych okoliczności.</u>
<u xml:id="u-302.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Natomiast istotną rzeczą jest, aby studenci akademii medycznych byli włączeni na normalnych zasadach do tego systemu, chcę bowiem przypomnieć, że podjęto decyzję o likwidacji Wojskowej Akademii Medycznej, a więc już w najbliższym okresie nabór lekarzy wojskowych będzie się odbywał spośród absolwentów cywilnych akademii medycznych. Dlatego też byłoby dobrze, gdyby osoby te mogły w ogóle zapoznać się z problematyką obronną, zyskać ogólną wiedzę i ewentualnie podjąć decyzję dotyczącą tego, czy zainteresować się zawodową służbą wojskową jako lekarz.</u>
<u xml:id="u-302.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Chciałbym tu wyjaśnić, pojawiła się taka teza odnosząca się do przestępczości wśród powoływanych poborowych. Chcę powiedzieć, że ten procent w ostatnich latach spada i to wyraźnie, z bodajże 3,8% w 2000 r. do 2%, jeżeli chodzi o pobór tegoroczny, pobór I kwartału. Nieprawdziwa jest więc teza, iż dwóch czy trzech na..., iż wśród poborowych jest tak dużo osób karanych sądownie.</u>
<u xml:id="u-302.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Poruszano również problem włączenia uczelni cywilnych. Myślę, że owo włączenie uczelni cywilnych ma już miejsce. Chcę powiedzieć, że na Uniwersytecie Warszawskim są studia podyplomowe, wspólne przedsięwzięcie pod patronatem Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Obrony Narodowej i Uniwersytetu Warszawskiego, na Wydziale Nauk Politycznych są studia podyplomowe z zakresu obronności. Oczywiście, cywile mogą studiować na wojskowej uczelni, na studiach podyplomowych w Akademii Obrony Narodowej. Nie widzę przeszkód, aby inne wyższe uczelnie podejmowały tę problematykę i widzimy takie zainteresowanie.</u>
<u xml:id="u-302.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Kwestia dosyć trudna, jak mi się wydaje, to podniesiona przez pana posła Muszyńskiego kwestia oraz zgłoszona poprawka dotycząca klas profilowanych. Chcę powiedzieć, że my tu mówimy o regulacjach dotyczących studentów, mówimy o regulacjach powszechnych. W związku z faktem, iż eksperyment ten - jak wynikało z porozumienia ministra obrony narodowej podpisanego wówczas z ministrem edukacji - miał być przeprowadzony w 20 klasach. Rozrósł się on dzisiaj do ok. 100 klas i jest nadal, panie pośle, eksperymentem. Dotyczyłby więc tylko części młodzieży i to młodzieży, a nie regulacji, która jest przedmiotem przedłożenia rządowego.</u>
<u xml:id="u-302.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Myślę, że ten eksperyment powinien być - takie jest stanowisko Ministerstwa Obrony Narodowej - kontynuowany w ramach normalnego systemu edukacji, czyli kontynuowany i włączony do programów ministerstwa edukacji jako jeden z realizowanych profili. A chcę zadeklarować w imieniu resortu obrony, iż będziemy, tak jak do tej pory, udzielać wszelkiej pomocy w realizacji programu klas profilowanych. Nie możemy natomiast niejako wydawać poleceń czy rozkazów oficerom, aby - nie posiadając często przygotowania pedagogicznego - prowadzili zajęcia z uczniami, a tak niejednokrotnie w ramach tego eksperymentu się działo. Przy tym muszą być na to wydzielone określone środki. My dysponujemy kadrą, która jest przecież zwalniana w ramach programu restrukturyzacji i modernizacji, w tym kadrą przygotowaną. Chcę powiedzieć, że w tym roku będziemy przecież finalizować reformę szkolnictwa wojskowego, będzie dużo bardzo dobrze przygotowanej kadry, która będzie się mogła tego podjąć i będzie stanowić kwalifikowaną kadrę dla klas profilowanych. Myślę, że to nie oznacza, że ten problem nie powinien być podniesiony czy podjęty po wdrożeniu systemu powszechnego z tego zakresu. Ze swojej strony i w imieniu resortu chcę zadeklarować pomoc. Z konkretnymi szkołami podpisywane są umowy patronackie o współpracy z dyrekcjami szkół i ten kierunek będzie kontynuowany.</u>
<u xml:id="u-302.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Pan poseł Stanisław Gudzowski pytał, dlaczego jest tryb pilny. Już na wstępie była mowa, że dyskusje toczyły się od wielu lat. Rzeczywiście, ten problem nie jest rozwiązany. Chcemy, żeby wszyscy studenci, którzy rozpoczną naukę, już od tego roku mogli wejść w nowy system, co nie oznacza, że musi on funkcjonować już od 1 października. Jest jeszcze pewien czas, bo wybór następuje po drugim roku studiów. Mamy więc czas na uruchomienie czy doskonalenie elementów wykonawczych, może tak je nazwijmy. Nie ma zagrożeń, że wszystkie materiały muszą istnieć 1 października, ale powinny powstać jak najszybciej. Myślę jednak, że ta sprawa - to wynikało z oświadczeń przedstawicieli poszczególnych klubów - uzyskała poparcie. Zwracano uwagę w dyskusji, iż jest to problem nierozwiązany - chcę to podkreślić - przez ponad 10 lat, a ważny zarówno z punktu widzenia obronności, jak i - trzeba to powiedzieć - sytuacji życiowej absolwentów wyższych uczelni. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł sprawozdawca pragnie zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Dosłownie dwa zdania.)</u>
<u xml:id="u-303.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie pani poseł.</u>
<u xml:id="u-303.4" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-303.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-303.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wyłącznie w trybie sprostowania, panie pośle, a nie w celu zadania pytań dodatkowych.</u>
<u xml:id="u-303.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiem tylko na parę pytań pani poseł Polak, dotyczących materiałów do przysposobienia obronnego itd. Mają być one przygotowane przez ministra obrony narodowej. Koszty związane z realizacją przysposobienia obronnego są pokrywane w ramach dotacji na działalność dydaktyczną z budżetu właściwych ministrów. Zajęcia z przysposobienia obronnego kończą się egzaminem, a fakt jego zdania odnotowuje się w indeksie.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Jeszcze jedno. Rada Ministrów ma określić w drodze rozporządzenia szczegółowe warunki i tryb pokrywania kosztów związanych z utworzeniem i działalnością studiów wojskowych, uwzględniając fakt pokrywania tych kosztów z części budżetu państwa właściwej dla ministra, któremu podlega szkoła, w ramach której funkcjonuje studium. Na resztę pytań odpowiedział pan minister.</u>
<u xml:id="u-304.2" who="#PosełIzabellaSierakowska">Zastanawiałam się także nad wnioskiem pana posła Muszyńskiego. Myślę, panie ministrze, że ten problem trzeba będzie kiedyś uregulować, trzeba będzie podjąć męską decyzję, dlatego że jakaś satysfakcja tym ludziom, którzy bardzo poważnie traktują wojsko... Oni bardzo poważnie je traktują. To nie jest odbębnienie studium wojskowego czy jakiegoś przysposobienia obronnego. Wiemy, jak zazwyczaj studenci do tego podchodzą, a to są ludzie, którzy oddają wojsku wszystko - i czas, i wakacje - i szkolą się. To naprawdę są doskonale przygotowani ludzie, którzy później trafiają do wojska. Właśnie z nich macie państwo największy pożytek. Dlatego resort obrony narodowej zdecydował się na zachowanie jedynego liceum lotniczego, jakie funkcjonuje w Dęblinie, i chwała wam za to. Tam idą ci, którzy nade wszystko kochają latanie.</u>
<u xml:id="u-304.3" who="#PosełIzabellaSierakowska">Myślę, że trzeba się nad tym zastanowić. Nie wiem, czy przy okazji tej ustawy, zobaczymy. Może panowie pomyślicie do jutra nad tym, żeby dać jakąś satysfakcję tym młodym ludziom? Może nastąpi to przy kolejnych zmianach? Sądzę, że trzeba nad tym się zastanowić.</u>
<u xml:id="u-304.4" who="#PosełIzabellaSierakowska">Jutro o godzinie 11 jest posiedzenie obu komisji, na którym zostaną rozpatrzone wszystkie poprawki, które państwo posłowie zgłosiliście. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-304.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Stryjewski w trybie sprostowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nie uzyskałem odpowiedzi i rozumiem, że pan nie zrozumiał mojego pytania. Mianowicie czy finansowanie z prywatnych środków szkolenia wojskowego na studiach w trybie zaocznym, wieczorowym czy w szkolnictwie prywatnym nie pociągnie za sobą kontestacji ustawy przed Trybunałem Konstytucyjnym? - bo to jest nierówność traktowania obywateli, czyli młodzi obywatele będą finansować obronność państwa z prywatnych kieszeni, poza systemem podatkowym. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jest możliwość uzyskania szybkiej odpowiedzi na tę wątpliwość w tej chwili?</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejPiotrUrbankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta kwestia rzeczywiście była również przedmiotem wyjaśnień w trakcie obrad komisji. Chodzi o system finansowania, to znaczy rzeczywiście możliwe będzie finansowanie czy dofinansowanie przez uczelnie publiczne, natomiast w uczelniach niepublicznych niejako cały proces szkolenia jest finansowany przez zainteresowanych studentów, w tym również ten zakres. Myślę, że trzeba będzie jeszcze może na jutrzejszym posiedzeniu komisji do tego problemu się odnieść. Postaramy się również, aby kwestię podnoszoną przez pana posła do jutra do godz. 11 można było bardziej precyzyjnie rozważyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Obrony Narodowej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-309.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-309.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-309.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-309.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
<u xml:id="u-309.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zgłosić się do oświadczenia?</u>
<u xml:id="u-309.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeszcze pan poseł Laskowski.</u>
<u xml:id="u-309.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
<u xml:id="u-309.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#PosełRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę złożyć oświadczenie w sprawie rozpowszechniania programów Telewizji Polonia poza granicami kraju.</u>
<u xml:id="u-310.1" who="#PosełRyszardMaraszek">Powstanie tej telewizji miało umożliwić dotarcie z jej programami do jak największej liczby Polaków mieszkających za granicą, którym stworzono by szansę codziennego kontaktu z ojczyzną i którzy na ten kontakt bardzo oczekiwali i oczekują nadal.</u>
<u xml:id="u-310.2" who="#PosełRyszardMaraszek">Podpisana w 1994 r. przez ówczesnego prezesa Zarządu Telewizji Polskiej umowa z prywatną firmą amerykańską o nazwie Telewizja Polska USA miała zapewnić rozprowadzanie sygnału Telewizji Polonia do obu Ameryk.</u>
<u xml:id="u-310.3" who="#PosełRyszardMaraszek">Firma ta przez 8 lat realizacji umowy nie może pochwalić się sukcesami. W Ameryce Północnej zdobyła zaledwie 24 tys. abonentów na 10 mln Polaków tam mieszkających. Jest to więc kropla w morzu potrzeb. Jeszcze gorzej sytuacja przedstawia się w Ameryce Południowej. Sygnał Telewizji Polonia pojawił się tam dopiero w kwietniu tego roku podczas wizyty pana prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w Brazylii. Ale jak na razie odbiorców jest tam niewielu i prawdopodobnie szybko ich nie przybędzie, ponieważ na sprzęt potrzebny do odbioru sygnału trzeba wydać ok. 400 dolarów i opłacać miesięczny abonament ok. 15 dolarów.</u>
<u xml:id="u-310.4" who="#PosełRyszardMaraszek">W Stanach Zjednoczonych sytuacja pogorszyła się z początkiem maja bieżącego roku, kiedy dokładnie - o zgrozo - w światowy Dzień Polonii Telewizja Polonia nieoczekiwanie zniknęła z ekranów telewizorów. Stało się tak, ponieważ firma Telewizja Polska USA zmieniła partnera rozprowadzającego sygnał. Oznacza to, że jeżeli dotychczasowi odbiorcy będą chcieli dalej korzystać z Telewizji Polonia, to muszą ponieść dodatkowe koszty. Amerykański pośrednik mógł dokonać zmiany operatora, gdyż jak stwierdziła jeszcze w 1998 r. Najwyższa Izba Kontroli, zawarta cztery lata wcześniej umowa nie zabezpieczyła należycie interesów strony polskiej. Firma Telewizja Polska USA uzyskała na 25 lat wyłączność w rozprowadzaniu sygnału oraz całkowitą swobodę w tworzeniu programów do obu Ameryk. Godna podziwu jest aż 25-letnia dalekowzroczność w udzieleniu bezgranicznego zaufania i preferencji przez ówczesny zarząd Telewizji Polskiej dla niemającej w tej dziedzinie doświadczenia prywatnej firmy amerykańskiej.</u>
<u xml:id="u-310.5" who="#PosełRyszardMaraszek">Nie lepiej sytuacja wygląda na innych kontynentach. W Europie Telewizję Polonia można oglądać bezpłatnie jedynie w Polsce i we Włoszech. W Niemczech i na Litwie zaś programy telewizyjne Polonii można zobaczyć tylko za pośrednictwem telewizji kablowej, co stwarza dodatkowe koszty. Dlatego koszty są już obecnie, a będą w coraz większym jeszcze stopniu ograniczeniem w rozpowszechnianiu Telewizji Polonia. Dotyczy to szczególnie krajów byłego Związku Radzieckiego. Np. w Kazachstanie Telewizja Polonia ma być nadawana sygnałem cyfrowym. Miejscowych Polaków nie stać jednak na sprzęt, na taki sprzęt, który sygnał taki odbiera, więc lokalny operator będzie musiał przekształcić sygnał cyfrowy w sygnał analogowy. I właściwie za to wszystko muszą płacić nasi rodacy mieszkający za granicą.</u>
<u xml:id="u-310.6" who="#PosełRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy w świetle przedstawionego przed chwilą oświadczenia zarząd spółki Telewizji Polskiej nie powinien dokonać korekty podjętych poprzednio decyzji, tak aby programy Telewizji Polonia mogły rzeczywiście docierać do jak największej liczby Polaków mieszkających poza granicami kraju, aby zapewnić im codzienny kontakt z ojczystym krajem i ojczystą mową? I kiedy to wszystko może być w praktyce zrealizowane? Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Genowefa Wiśniowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej oraz na prośbę wielu uczestników uroczystości pogrzebowych śp. Marka Kotańskiego, które odbyły się w dniu dzisiejszym, składam podziękowanie panu posłowi Markowi Borowskiemu, marszałkowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, za zrozumienie i wyrażenie zgody na prośbę pana posła Andrzeja Leppera, przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, o uczczenie minutą ciszy pamięci Marka Kotańskiego.</u>
<u xml:id="u-312.1" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Śp. Marek Kotański - człowiek instytucja, człowiek, który pomagał ludziom, był wielki, miał serce i dzielił się z nim z wszystkimi potrzebującymi.</u>
<u xml:id="u-312.2" who="#PosełGenowefaWiśniowska">„Daj siebie innym” to jego dewiza życiowa. Umieć dawać i niczego nie oczekiwać od innych, to umiejętność - tę umiejętność Marek opanował do perfekcji.</u>
<u xml:id="u-312.3" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Działalność Marka kolejno: w komitetach przeciwalkoholowych, w szpitalach psychiatrycznych, w Monarze pomoc chorym na AIDS, bezrobotnym i bezdomnym, skażonym narkomanią - to nie pasja, to świadomy wybór. Wybór ten to droga ciernista i po grudach, to brak zrozumienia i często tolerancji ze strony innych.</u>
<u xml:id="u-312.4" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Śp. Marek Kotański urodził się w tym czasie i w tym miejscu po to, by pomagać innym, którzy zagubieni, wybici z rytmu, spychani byli na margines życia, często nie z ich winy. Zajmował się każdym, bez względu na jego poglądy i wcześniejsze zasługi lub zawinienia. Zajmował się tym bardziej, im więcej pomocy potrzebujący oczekiwał. W pracy swojej i działalności wyręczał i zastępował państwo, parlament, rząd, rodziny. Był przyjacielem i opiekunem. Swoich adwersarzy i tych, którym wydawało się, że mogą być jego wrogami, pytał: A czy ty mnie kochasz? Posłowie Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej pozostają dzisiaj z tymi, których śmierć Marka dotknęła najciężej - z rodziną, z bliskimi, z przyjaciółmi podziwiającymi jego zmagania oraz wszystkimi, dla których odejście śp. Marka Kotańskiego jest wyraźną utratą nadziei. Cześć jego pamięci. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Janusz Piechociński.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#PosełJanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przyłączyć się do wspomnień o człowieku, którego dzisiaj wspólnie pożegnaliśmy w jego ostatniej drodze.</u>
<u xml:id="u-314.1" who="#PosełJanuszPiechociński">Szanowni Państwo! Z niedowierzaniem przyjąłem informację o inicjatywie mieszkańców Jersey City pochodzenia włoskiego, którzy zmierzają do usunięcia pomnika ofiar września 1939 r., Polaków zamordowanych w Katyniu, pomnika symbolu śmiertelnego ugodzenia w plecy narodu polskiego. Niedopuszczalne jest, aby tego typu inicjatywy pozostawały bez echa, aby w obronie tego pomnika symbolu wystąpiła tylko nasza zamorska Polonia, aby nie miała ona wsparcia ze strony kraju. Jestem zbulwersowany samym pomysłem Stowarzyszenia Dante Alighieri, ale jeszcze mocniej wstrząśnięty argumentacją, jaką posłużyli się inicjatorzy zamachu na pomnik katyński. Otóż w tym miejscu chcą oni wznieść pomnik upamiętniający ofiary 11 września 2001, a przecież przesłanie pomnika katyńskiego jednoczy w moralnych ocenach Amerykanów i Polaków, czymże innym był bowiem wrześniowy atak na WTC w 2001 r., jak nie ciosem w plecy zadanym tym razem Stanom Zjednoczonym, zadanym demokracji? Zdumiewa, że tak lekko, tak bezmyślnie można postulować likwidację takiego pomnika. W związku z tym apeluję do Wysokiej Izby, do pana prezydenta Rzeczypospolitej, marszałka Sejmu, marszałka Senatu, prezesa Rady Ministrów, a także ministra spraw zagranicznych o podjęcie stosownych kroków zmierzających do zapobieżenia usunięciu i likwidacji tego jednego z najważniejszych dla tradycji niepodległościowej Polski pomników w Stanach Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-314.2" who="#PosełJanuszPiechociński">Zwracam się do Wysokiej Izby, do pań i panów parlamentarzystów, z prośbą o podpisy w dniu jutrzejszym pod apelem do głowy państwa, premiera, obu marszałków i ministra spraw zagranicznych o podjęcie zdecydowanych działań w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-314.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Józef Laskowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z rozpoczętym procesem konsultacji „Narodowego planu rozwoju na lata 2004–2006” oraz „Zintegrowanego programu operacyjnego rozwoju regionalnego” i sektorowych programów operacyjnych przekazuję uwagi do wyżej wymienionych dokumentów. W „Zintegrowanym programie operacyjnego rozwoju regionalnego” określony jest podział środków finansowych poprzez algorytm: 80% proporcjonalnie do liczby mieszkańców, 10% środków podzielonych jest proporcjonalnie do liczby mieszkańców województwa, w których średni poziom produktu krajowego brutto, PKB, na mieszkańca z 3 ostatnich lat był niższy od 80% średniego poziomu PKB na mieszkańca w kraju i 10% środków podzielonych jest proporcjonalnie do liczby mieszkańców w powiatach, w których średnia stopa bezrobocia z 3 ostatnich lat przekraczała 150% średniej krajowej stopy bezrobocia. Taki podział skutkuje tym, że do słabszych ekonomicznie województw trafi najmniej środków finansowych, co jest sprzeczne z celem generalnym ZPORR, jakim jest wyrównywanie różnic rozwojowych między regionami. Według mnie podział ten powinien w znacznie większym stopniu uwzględniać wysokość PKB przypadającą na mieszkańca w proporcjach 60:30:10. Jednak z uwagi na brak decyzji konwentu marszałków dotyczących tej kwestii kompromisowym rozwiązaniem w chwili obecnej byłby podział 70:20:10. Rząd powinien określić, w jaki sposób zapewnić współfinansowanie inwestycji w sytuacji, gdy wewnętrzne zadłużenie publiczne według ekonomistów i analityków może sięgać w Polsce 50% PKB. Już pod koniec tego roku wiązać się to będzie z tym, że samorządy i inne jednostki publiczne nie będą mogły zwiększyć swoich deficytów budżetowych, co uniemożliwi zdobycie wkładu własnego na realizację konkretnych inwestycji.</u>
<u xml:id="u-316.1" who="#PosełJózefLaskowski">W zaprezentowanym systemie wdrożenia ograniczona została rola samorządu województwa na rzecz wojewody. Może to powodować pewne problemy w realizacji wojewódzkich programów operacyjnych.</u>
<u xml:id="u-316.2" who="#PosełJózefLaskowski">Pani Ewa Freyberg, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, w swojej wypowiedzi na konferencji stwierdziła, że głównym priorytetem jest innowacyjność. Niestety nie wynika to z dokumentów programowych. Zgadzam się, że innowacyjność, również społeczeństwo informacyjne, powinny być lokomotywą NP. Należałoby to w sposób jednoznaczny zapisać, określając wysokość środków finansowych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 29 sierpnia 2002 r., do godz. 9.</u>
<u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 12)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>