text_structure.xml
710 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 01)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Tomasz Nałęcz i Janusz Wojciechowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów Irenę Marię Nowacką, Elżbietę Radziszewską, Zdzisława Kałamagę oraz Jana Orkisza.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panie posłanki Irena Maria Nowacka i Elżbieta Radziszewska.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Elżbieta Radziszewska i pan poseł Jan Orkisz.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełElżbietaRadziszewska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełElżbietaRadziszewska">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych spraw i ich pilność, za zgodą marszałka Sejmu, w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełElżbietaRadziszewska">- Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 11.30;</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełElżbietaRadziszewska">- Finansów Publicznych poświęcone rozpatrywaniu poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy budżetowej na rok 2002 - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełElżbietaRadziszewska">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 13.30.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie nowelizacji ustaw: o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym; o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne; o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 247, 245 i 244.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusjach nad dodanymi punktami Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Dodane punkty rozpatrzymy kolejno w dniu dzisiejszym po zakończeniu dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie nowelizacji ustawy o Polskim Rejestrze Statków.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 134, 212 i 212-A) - trzecie czytanie.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Danutę Ciborowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełSprawozdawcaDanutaCiborowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam w imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich dodatkowe sprawozdanie o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z druku nr 144.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełSprawozdawcaDanutaCiborowska">Wysoka Izbo! W drugim czytaniu zgłoszono 8 poprawek, z których jedną wycofano. Komisja regulaminowa na posiedzeniu w dniu 12 lutego rozpatrzyła poprawki i rekomenduje Wysokiej Izbie: poprawki 1., 2. i 6. odrzucić; 3., 4., 5. i 7. przyjąć.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełSprawozdawcaDanutaCiborowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli będą potrzebne wyjaśnienia, jestem do dyspozycji Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu w druku nr 212.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia wniosek o odrzucenie projektu oraz poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu uchwały w całości.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">W przypadku jego przyjęcia pozostałe propozycje staną się bezprzedmiotowe.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jego odrzucenie.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu uchwały w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. Za opowiedziało się 96, przeciw - 334, wstrzymało się 4 posłów.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">W poprawce 2. wnioskodawca przez skreślenie zmiany 2. proponuje utrzymać dotychczasowe brzmienie przepisu ust. 7 w art. 31.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby obowiązek sporządzania opinii w sprawie zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej przed skierowaniem go do pierwszego czytania nie dotyczył również projektów ustaw wnoszonych przez prezydenta.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2., polegającej na skreśleniu zmiany 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.20" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. Za opowiedziało się 137, przeciw - 294, wstrzymało się 3 posłów.</u>
<u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
<u xml:id="u-6.22" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 54 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby wniosek o przeprowadzenie referendum mogła złożyć m.in. grupa co najmniej 69 posłów, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, grupa co najmniej 15 posłów.</u>
<u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.25" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3. do art. 54 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Za opowiedziało się 265, przeciw - 173, wstrzymujących się nie było.</u>
<u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
<u xml:id="u-6.30" who="#Marszałek">W poprawce 4. do art. 74b ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby Komisja do Spraw Służb Specjalnych wybierała w skład swojego prezydium do dwóch zastępców przewodniczącego, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, jednego zastępcę.</u>
<u xml:id="u-6.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4. do art. 74b ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.36" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Za opowiedziało się 361, przeciw - 77, wstrzymujących się nie było.</u>
<u xml:id="u-6.37" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
<u xml:id="u-6.38" who="#Marszałek">W poprawce 5. do art. 79 ust. 1 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną.</u>
<u xml:id="u-6.39" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.40" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.41" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 5. do art. 79 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.44" who="#Marszałek">Głosowało 436 posłów. Za opowiedziało się 435, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
<u xml:id="u-6.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
<u xml:id="u-6.46" who="#Marszałek">W poprawce 6. wnioskodawca proponuje skreślić zmianę 14. polegającą na dodaniu przepisów stanowiących m.in., że marszałek Sejmu może dopuścić w trakcie rozpatrywania punktu porządku dziennego do zadawania pytań oraz określić jednakowy dla wszystkich posłów limit czasowy przysługujący posłowi na zadanie pytań.</u>
<u xml:id="u-6.47" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.48" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.49" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6., polegającej na skreśleniu zmiany 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.52" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Za opowiedziało się 137, przeciw - 299, wstrzymało się 2 posłów.</u>
<u xml:id="u-6.53" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
<u xml:id="u-6.54" who="#Marszałek">W poprawce 7. do pkt. 2a w załączniku do regulaminu Sejmu „Przedmiotowy zakres działania komisji sejmowych” wnioskodawca proponuje, aby do zakresu działania Komisji do Spraw Kontroli Państwowej należały także sprawy działalności regionalnych izb obrachunkowych.</u>
<u xml:id="u-6.55" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-6.56" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-6.57" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7. do pkt. 2a w załączniku do regulaminu Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.60" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Za opowiedziało się 403, przeciw - 34, wstrzymał się 1 poseł.</u>
<u xml:id="u-6.61" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
<u xml:id="u-6.62" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-6.63" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-6.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-6.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-6.66" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Za opowiedziało się 338, przeciw - 88, wstrzymało się 12 posłów.</u>
<u xml:id="u-6.67" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-6.68" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy (druki nr 164 i 255).</u>
<u xml:id="u-6.69" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Roberta Smolenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę nie prowadzić rozmów w tej chwili, bo pan poseł nie może przystąpić do przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, niech pan zaczyna, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na 9. posiedzeniu Sejmu w dniu 21 grudnia 2001 r. Wysoka Izba skierowała projekt ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, zawarty w druku nr 164, do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Komisja rozpatrzyła ten projekt na posiedzeniach w dniach 17 stycznia oraz 12 lutego br. Między tymi dwoma posiedzeniami komisji obradowała podkomisja nadzwyczajna powołana przez komisję do spraw rozpatrzenia tego projektu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Jeszcze chwilę, panie pośle, bo jednak słyszalność jest słaba.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Prosiłbym państwa posłów o zajęcie miejsc, a tych, którzy muszą opuścić salę, by zrobili to niezwłocznie.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Panią poseł Blidę proszę, żeby zajęła miejsce.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Panie pośle Dyduch, też bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na 9. posiedzeniu Sejmu 21 grudnia 2001 r. Wysoka Izba skierowała projekt ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, zawarty w druku nr 164, do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Komisja rozpatrzyła ten projekt na posiedzeniach w dniach 17 stycznia oraz 12 lutego br., a między tymi dwoma posiedzeniami nad tym projektem pracowała specjalna podkomisja nadzwyczajna wyłoniona przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Podkomisja odbyła 5 posiedzeń, w trakcie których opracowała sprawozdanie zaakceptowane następnie na posiedzeniu komisji 12 lutego.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Jeśli chodzi o projekt, który panie posłanki i panowie posłowie otrzymaliście w druku nr 255 jako załącznik do tego druku, podkreślam ten fakt jako że zawiera on również wniosek mniejszości, który stanowi zupełnie inny projekt i który jest zawarty jako integralna część sprawozdania przed podpisami posła sprawozdawcy i przewodniczącego komisji. Mówię w tej chwili o projekcie przygotowanym i zatwierdzonym przez komisję, który jest załącznikiem do druku nr 255.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Podkomisja przyjęła następujące cele i zasady, którymi kierowała się w swojej pracy. Otóż chodziło o osiągnięcie dwóch celów. Po pierwsze, o stworzenie przejrzystego, jasnego i prostego systemu samorządu Warszawy, który w sposób optymalny umożliwiałby realizację zadań ogólnomiejskich z uwzględnieniem specyfiki Warszawy jako stolicy, a więc również tych szczególnych funkcji, które Warszawa jako stolica pełni dla Rzeczypospolitej. Z drugiej strony podkomisja oraz komisja uznały, że bezsprzecznym osiągnięciem samorządu Warszawy jest rozwój gmin tzw. wianuszka, czyli tych gmin, które obecnie nie wchodzą w skład gminy Centrum, natomiast są członkami Związku Komunalnego Miasto Stołeczne Warszawa. Komisja próbowała więc osiągnąć pewną równowagę, pewien balans, jeśli chodzi o możliwość realizacji zadań ogólnomiejskich, które będą realizowały władze miasta stołecznego Warszawy, oraz pozostawienie możliwości mieszkańcom i władzom samorządowym dzielnic realizacji tych zadań lokalnych, które mogą być realizowane na poziomie lokalnym.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Szanowni Państwo! Pierwsza sprawa, pierwszy cel, pierwsze zadanie zostało przesądzone w art. 1w druku, który panie posłanki oraz panowie posłowie otrzymaliście. Stwierdza się w nim, że Warszawa jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu, a więc...</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Panie pośle, jeszcze chwila, dobrze?</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Proszę państwa! Bardzo proszę o zajęcie miejsc i o przerwanie rozmów na sali. Rozmowy można prowadzić w kuluarach, jeżeli to jest już absolutnie konieczne.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Art. 1 projektu, który panie posłanki i panowie posłowie otrzymaliście, stanowi, że Warszawa jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu, a więc Warszawa staje się powiatem grodzkim, w którym obligatoryjnie tworzone są jednostki pomocnicze - dzielnice. Te dzielnice mają jednak szczególny charakter, szczególną rolę, szczególne funkcje, i to jest określone przez precyzyjne zapisanie w ustawie ich kompetencji, sposobu finansowania oraz wyboru władz.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Przekształcenie obecnego ustroju Warszawy w ten prosty, jasny model oparty na rozwiązaniach, które są stosowane w innych miastach, w innych wielkich aglomeracjach Polski, powoduje uproszczenie systemu. Mamy w tej chwili 4 szczeble samorządu w Warszawie, po wprowadzeniu w życie tej ustawy mielibyśmy dwa i o połowę mniej radnych. Mielibyśmy jasny sposób podejmowania decyzji oraz możliwość gospodarowania środkami finansowymi przez władze miasta stołecznego Warszawy, tak aby realizować funkcje ogólnomiejskie, funkcje, które są ważne dla każdego mieszkańca Warszawy niezależnie od tego, w której części miasta zamieszkuje. Jednocześnie chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na trzy artykuły, które są kluczowe dla opisania tego, co jest realizacją drugiego celu komisji, a więc zachowania możliwości samodzielnego realizowania zadań lokalnych przez jednostki pomocnicze, czyli dzielnice.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Po pierwsze, chcę zwrócić uwagę na art. 10, który opisuje sposób wyboru władz dzielnicy. To rada dzielnicy wybiera zarząd bez ingerencji ze strony prezydenta, zatem mieszkańcy wspólnoty lokalnej, na której terenie będzie działać dzielnica, mają pełne prawo wyboru władz podejmujących decyzje w sprawach ich dotyczących. Jest to znaczące odstępstwo od sposobu funkcjonowania innych wielkich aglomeracji, jednak podkomisja oraz komisja uznały, że w związku ze skalą zjawisk, wielkością środków finansowych oraz liczbą ludności w Warszawie takie rozwiązanie jest celowe. Umożliwi ono wspólnotom lokalnym dobre realizowanie zadań, które najbardziej dotyczą obywateli.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Po drugie, chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na art. 11. W sposób precyzyjny wyszczególnia on kompetencje dzielnicy. Do zakresu działania dzielnicy należą sprawy lokalne i te, które muszą być powierzone przez gminę dzielnicom w ramach dekoncentracji zadań gminy, są enumeratywnie wyszczególnione. Jest więc ustawowa gwarancja, że dzielnica będzie podmiotem, który będzie realizował funkcje najważniejsze dla obywatela.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Po trzecie, chcę zwrócić uwagę na art. 12, który określa sposób przekazywania pieniędzy w samorządzie warszawskim. Oczywiście dzielnice jako podmioty pozbawione osobowości prawnej, jako jednostki pomocnicze, nie mogą mieć własnego budżetu, jednak komisja zagwarantowała, że gospodarka finansowa dzielnicy będzie prowadzona na podstawie załącznika dzielnicowego do uchwały budżetowej m.st. Warszawy i środki, które zostaną powierzone dzielnicy, składają się z kilku części. Należą tu środki, które nazwałbym środkami sztywnymi. Muszą być one przekazywane dzielnicy i są one precyzyjnie opisane i określone. Są to wpływy z podatków lokalnych zbieranych na terenie dzielnicy i te wpływy muszą być przekazane w wysokości 100%. Druga grupa to 70% wpływów z majątku m.st. Warszawy znajdującego się na obszarze dzielnicy i trzecia to 100% wpływów z innych dochodów m.st. Warszawy pozyskiwanych przez dzielnicę w wyniku realizacji zadań statutowych dzielnicy.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Projekt ten przewiduje dodatkowo jeszcze inne środki, które będą przekazane przez m.st. Warszawę. Nazwałbym je środkami dodatkowymi. Są to pieniądze, których celem jest, po pierwsze, wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju, w poziomie życia w poszczególnych dzielnicach Warszawy. Wprowadzony jest więc mechanizm, który umożliwia przekazywanie środków wyrównawczych. Po drugie, jest gwarancja, że subwencje, środki finansowe przekazywane m.st. Warszawie z budżetu państwa będą przekazywane do dzielnic proporcjonalnie do zakresu zadań, na które te środki m.st. Warszawa otrzymuje i które są wykonywane przez dzielnice. Po trzecie, art. 12 przewiduje mechanizm kontraktów - podobny do kontraktów regionalnych - zawartych między prezydentem m.st. Warszawy a burmistrzami poszczególnych dzielnic. Wynik tych negocjacji jest oczywiście zatwierdzony przez Radę m.st. Warszawy w postaci uchwały budżetowej. Są to środki przeznaczone na realizację własnych inwestycji, własnych zadań dzielnicy. Umożliwią one szybszy rozwój tych części Warszawy, które tego potrzebują.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Komisja określiła także zasady gospodarki finansowej m.st. Warszawy. Zasady te sprowadzają się do trzech punktów. Po pierwsze, przy podejmowaniu decyzji Rada m.st. Warszawy musi uwzględniać potrzebę zapewnienia skuteczności decentralizacji zadań gminy, po drugie, musi mieć na względzie równomierny rozwój wszystkich dzielnic i po trzecie, musi zapewnić maksymalną możliwość zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty w dzielnicach. Oczywiście ustawa zawiera również przepis, który obliguje do zapewnienia adekwatnych środków w stosunku do przekazywanych zadań. Na zadania, które są przekazywane dzielnicom przez m.st. Warszawę, muszą być zagwarantowane środki wystarczające na ich realizację.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Chcę powiedzieć, że komisja poświęciła wiele uwagi problemowi dwóch gmin będących obecnie w powiecie warszawskim, ale które nie wchodzą w skład związku komunalnego m.st. Warszawy. Chodzi o gminy Wesoła i Sulejówek. Zostały one dołączone do powiatu warszawskiego z dniem 1 stycznia br. Do końca grudnia ubiegłego roku Wesoła i Sulejówek wchodziły w skład powiatu mińskiego. Po wejściu w życie tej ustawy podmiot, do którego przystąpiły te gminy 1,5 miesiąca temu, przestanie istnieć, zostaje bowiem zniesiony. W związku z tym pojawiło się pytanie, w jaki sposób rozwiązać problem przynależności tych gmin. Były dwie opcje: albo włączyć Wesołą i Sulejówek do m.st. Warszawy, co wiązałoby się z likwidacją ich statusu gmin, albo przywrócić poprzednią przynależność tych gmin do powiatu mińskiego. Komisja wybrała drugie rozwiązanie przy założeniu, że natychmiast, bezzwłocznie rozpoczną się konsultacje mające na celu ponowne określenie preferencji mieszkańców, tak aby z dniem 1 stycznia przyszłego roku gminy te mogły znaleźć się w powiecie, który będzie najkorzystniejszy z punktu widzenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Takie konsultacje rozpoczną się, jak powiedziałem, bezzwłocznie. Są wstępnie zaplanowane na przyszły tydzień, odbędą się z udziałem burmistrzów obu gmin oraz upełnomocnionego przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Szanowni Państwo! Ustawa zawiera oczywiście wiele przepisów końcowych i przejściowych, które umożliwią łagodne jej wdrożenie, tak aby nie pojawiały się żadne problemy, począwszy od momentu ogłoszenia ustawy czy też od momentu jej wejścia w życie, co jest przewidziane na dzień wyborów samorządowych zaplanowanych na ten rok. Te szczególne rozwiązania dotyczą w dużej mierze spraw finansowych, potrzebne są bowiem szczegółowe rozwiązania dotyczące sprawozdawczości finansowej z realizacji budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz nadanie, przygotowanie nowego budżetu dla m.st. Warszawy. W związku ze zmianą kompetencji dzielnic w stosunku do kompetencji gmin nie jest możliwe proste scalenie budżetów. Potrzebne jest nadanie nowego budżetu i to zostało powierzone prezesowi regionalnej izby obrachunkowej, oczywiście z możliwością nowelizacji takiego budżetu przez Radę m.st. Warszawy. Przepisy końcowe i przejściowe obejmują również sposób przekazania mienia przez m.st. Warszawę oraz wszelkie inne problemy, włącznie z przygotowaniem wyborów samorządowych, tak aby uwzględniały nowy ustrój Warszawy.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Efekt prac, który państwo macie przed sobą, jest wynikiem nie tylko pracy posłów, ale również udziału w posiedzeniach i podkomisji, i komisji przedstawicieli samorządu warszawskiego, prezydenta Warszawy, starosty warszawskiego, przedstawicieli gmin, również tych gmin, które zgodnie z projektem mają zostać zniesione i przekształcone w dzielnice oraz dyrektorów dzielnic. Przedstawiciele samorządu warszawskiego byli obecni na każdym posiedzeniu, brali w nich aktywny udział i bardzo chętnie sięgaliśmy do ich doświadczeń i praktycznych spostrzeżeń, które zostały w maksymalnym stopniu uwzględnione, tak aby ustawa odpowiadała realnym potrzebom ustroju m.st. Warszawy. W posiedzeniach brali udział również przedstawiciele odpowiednich resortów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Finansów, Państwowej Komisji Wyborczej, eksperci prawni oraz eksperci finansowi, którzy mogli przedstawiać swoje opinie i były one oczywiście uwzględniane.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Na zakończenie chcę powiedzieć, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zapoznała się także z wynikami konsultacji, które zarządził pan marszałek Sejmu. Te konsultacje polegały zarówno na zasięgnięciu opinii rad gmin warszawskich, jak również na możliwości przekazywania przez mieszkańców Warszawy swoich uwag i oczekiwań bezpośrednio do Kancelarii Sejmu. Elementem tej konsultacji było także badanie opinii publicznej, przeprowadzone przez renomowany i wiarygodny ośrodek badawczy.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak jak powiedziałem, sprawozdanie zawiera również wniosek mniejszości, który jest zbudowany na zupełnie innej konstrukcji, utrzymującej status gmin wszystkich jednostek samorządu, które są obecnie na terenie Warszawy oraz status powiatu ziemskiego w odniesieniu do całości Warszawy. Ten wniosek został zgłoszony podczas ostatniego posiedzenia komisji i został przez komisję odrzucony. Znalazł się zgodnie z życzeniami wnioskodawców jako wniosek mniejszości.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PosełSprawozdawcaRobertSmoleń">Panie marszałku, dziękuję bardzo. Pozostaję oczywiście do dyspozycji posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 5 do 45 minut, to jest debatę krótką.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#Marszałek">Jako pierwszy zabierze głos w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł Jerzy Czepułkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić opinię o sprawozdaniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, zawartego w druku sejmowym nr 255.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Jak Wysoka Izba pamięta, pierwsze czytanie projektu zgłoszonego przez Sojusz Lewicy Demokratycznej odbyło się 21 grudnia 2001 r. W wyniku sejmowej debaty i decyzji Wysokiej Izby projekt ów, zawarty w druku nr 164, został skierowany do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej celem dalszych prac. Został skierowany oczywiście nie bez sprzeciwu tych, którzy są przeciwni wszystkiemu, którzy opozycyjność rozumieją jako sprzeciwianie się wszystkim i wszystkiemu, nawet wbrew zdrowemu rozsądkowi, po to tylko, by zaznaczyć swoją odrębność. Gwoli sprawiedliwości tych słów nie kieruję do całej opozycji. Część ugrupowań opozycyjnych potrafiła dostrzec walory projektu i dzielnie wspierać wnioskodawców w ich dziele w imię wyższych racji, w imię dobra Polski, w imię dobra jej stolicy Warszawy.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Komisja sejmowa Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej powołała podkomisję, która na serii posiedzeń wypracowała dokument, przyjęty następnie przez komisję w dniu 12 lutego br. i będący dziś oczywiście przedmiotem uwagi Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sojusz Lewicy Demokratycznej jest przekonany, że projekt ten po opracowaniu przez komisję tym razem zostanie uchwalony. Tym razem, bowiem Sojusz Lewicy Demokratycznej podobny, ba, niemal tożsamy projekt zgłosił w poprzedniej kadencji Sejmu, ale Sejm ów sprowadził projekt poprzez przyjęcie wniosku mniejszości do formy legislacyjnego potworka, który mógł być jedynie zawetowany, by nie psuł polskiego systemu prawnego i nie komplikował ustroju Warszawy w jeszcze wyższym stopniu, niż to ma miejsce dzisiaj. Dziś taka sytuacja się nie powtórzy.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Podkomisja, a następnie komisja przygotowały projekt jasny i czytelny, projekt prosty do tego stopnia, że aż korci, by zadać pytanie: dlaczego tak późno, dlaczego nikt wcześniej tego nie uczynił, dlaczego przez tak wiele lat Warszawa musiała funkcjonować z wieloma szczeblami samorządu o zawiłym, ba, pogmatwanym, nieczytelnym, nieefektywnym systemie zarządzania samorządowymi finansami publicznymi, paraliżem decyzyjnym w stosunku do ogólnomiejskich funkcji miasta, związanych z zagospodarowaniem przestrzennym, tworzeniem infrastruktury technicznej, ciepłem, wodą, energią elektryczną, komunikacją z metrem, kanalizacją, czy wstydliwym wręcz brakiem oczyszczalni ścieków. Dlaczego kolejne próby nowelizacji ustawy warszawskiej skutkowały jedynie kolejnym szczeblem samorządu, kolejnym skomplikowaniem, kolejną głębszą dezintegracją jednego przecież organizmu miejskiego podzielonego coraz bardziej, niezdolnego ani pod szyldem związku komunalnego, ani powiatu ziemskiego do uzgodnienia decyzji o ogólnomiejskich inwestycjach warunkujących rozwój miasta, czy chociażby mających na celu odłożenie w czasie narastających problemów.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie będące przedmiotem obrad Wysokiej Izby czyni Warszawę jednym organizmem, spójnym pod względem ustrojowym, o jasno określonych organach uchwałodawczych i wykonawczych, wyłanianych i funkcjonujących w oparciu o powszechnie obowiązujące prawo samorządowe w Polsce.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Warszawa w myśl projektu jest powiatem grodzkim, jest gminą w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym, wykonującą równocześnie zadania powiatu. Jest gminą, powiatem grodzkim, takim samym jak Kraków, Poznań, Łódź, Szczecin, Białystok, Olsztyn czy inne miasta, tyle że większym i ponadto spełniającym funkcję stolicy Polski. Dlatego też projekt ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy jest prawem specjalnym dla tego miasta, miasta, jak już mówiłem wcześniej, wyjątkowego, miasta szczególnego, miasta, o którym każdy Polak może powiedzieć: to jest moje miasto, to jest moja stolica Warszawa.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Projekt ustawy zakłada zatem, że podstawą funkcjonowania samorządu warszawskiego jest powszechnie obowiązujące prawo samorządowe z ustawą specjalną dla stolicy, prawem, które ma podkreślić jej wyjątkowość i szczególną rolę w państwie. Ta wyjątkowość, oprócz szczególnych zadań Warszawy - stolicy Polski, polega na obligatoryjnym ustanowieniu i funkcjonowaniu dzielnic w granicach dzisiejszych gmin warszawskich. To ważne, by doświadczenia dzisiejszych gmin, przyzwyczajenia mieszkańców Warszawy i wszystko to, co cenne z ich dorobku, nie zostało zaprzepaszczone. Dlatego ustawa przypisuje dzielnicom szerokie kompetencje i gwarancje, w tym dotyczące funkcjonowania organów dzielnicy i finansów dzielnic.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Podstawą ustawowych, finansowych rozwiązań dla dzielnic były doświadczenia z funkcjonowania gminy Warszawa Centrum i jej dotychczasowych dzielnic. Równocześnie ustawa ustanawia gwarancje dotyczące perspektywy funkcjonowania dotychczasowych urzędów i osób w tych urzędach, wypełniających służebną rolę wobec - dziś gminnych, a w perspektywie - dzielnicowych wspólnot.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szczegółowe sprawozdanie pana posła sprawozdawcy zwalnia mnie z obowiązku ponownego przedstawienia treści projektu, przygotowanego przez komisję, dlatego ograniczę się do stwierdzenia, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za uproszczeniem ustroju miasta stołecznego Warszawy, zgodnie zresztą z wolą jej mieszkańców. Opowiada się za stworzeniem warunków do jasnego, klarownego, prostego i tożsamego z zasadami funkcjonowania polskich samorządów, systemu zarządzania finansami publicznymi Warszawy, opowiada się za procesem podejmowania decyzji w najwyższym stopniu bez biurokratycznych utrudnień i zawiłości służących realizacji zadań publicznych w imieniu i na rzecz wspólnoty samorządowej miasta stołecznego Warszawy. Ustawa ta wreszcie dokonuje restytucji miasta stołecznego Warszawy jako jednolitego organizmu w miejsce ustrojowej efemerydy, nieznanej nigdzie i nikomu.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za uchwaleniem ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, zawartej w druku nr 255. Równocześnie Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował przeciw wnioskowi mniejszości zgłoszonemu przez Ligę Polskich Rodzin, który de facto oznacza, przy zachowaniu tytułu, całkowicie nową treść ustawy. Jednocześnie w celu usunięcia drobnej nieścisłości, która może utrudniać interpretację art. 26 ustawy, w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pozwolę sobie zgłosić poprawkę, która ma nadać nowe brzmienie ust. 2 w tym artykule. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Czepułkowskiemu z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pan poseł Andrzej Czerwiński z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Warszawa jako stolica ma szczególne znaczenie dla całego kraju. Są tutaj siedziby władz państwowych, administracji centralnych, jest tu wiele przedsiębiorstw obcych, Warszawa jest również siedzibą organizacji międzynarodowych. Tutaj przyjmuje się delegacje zagraniczne, ale tutaj również przyjeżdża wiele wycieczek szkolnych, wycieczek młodych ludzi ciągnących do swojej stolicy. Do tego Warszawa musi pełnić normalne funkcje każdego miasta: świadczyć usługi publiczne dla mieszkańców, usługi komunalne, dbać o zieleń, drogi, wodę, ciepło, komunikację, transport, musi dbać o oświatę, o infrastrukturę, musi też wreszcie myśleć o rozwoju. Wielu ludzi chciałoby tu żyć bezpiecznie. Ogrom zadań stawianych przedprzedstawicielami władzy warszawskiej wymaga sprawnego administrowania i zarządzania, a ogólnopolskie znaczenie stolicy upoważnia przedstawicieli spoza Warszawy do włączenia się do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Chciałem powiedzieć - może z pozycji prowincji - jak oceniamy Warszawę. Widzimy tu wiele pięknych, bogatych inwestycji prywatnych - krajowych i zagranicznych. Jest to marzenie wielu samorządowców. Ale widzimy też nadzwyczajne korki, nieprzejezdne drogi, widzimy również zagrożenie mienia i zdrowia. Podczas wielu rozmów, nawet ze specjalistami samorządowymi, trudno zrozumieć ustrój Warszawy, trudno zrozumieć, kto jest odpowiedzialny za podejmowane indywidualne decyzje: kilkuset decydentów, kilkunastu burmistrzów, kilku dyrektorów, prezydent, nie wiadomo dokładnie, w jakie wyposażony narzędzia czy kompetencje itd., itd. Widzimy piękne billboardy reklamujące różne przedsięwzięcia, ale ostatnio pojawiły się m.in. również takie, które informują o zamiarze likwidacji samorządności w Warszawie.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Wysoka Izbo! Pracowałem w komisji i chcę poinformować, że intencją posłów jest pozytywne działanie, poprawa tego, co ma miejsce w Warszawie, i wyjście naprzeciw nowym wyzwaniom. Po dokładnej analizie sytuacji mamy możliwość przygotowania kilku rozwiązań, mamy kilka możliwości działania.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Jeśli uznalibyśmy, że stolica jest dobrze i sprawnie administrowana, że służy dobrze swoim mieszkańcom i przyjezdnym, korzystającym z jej uroków, to powinniśmy zostawić ten ustrój, który jest. Ale jednak wielu podpowiada, iż jest konieczność wyboru lepszego rozwiązania, sprawdzonego w innych miastach metropolitarnych, takich jak Wrocław, Poznań, Kraków.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Miasto jako stolica potrzebuje konkretnych osób odpowiedzialnych za podejmowane decyzje, osób, które mogłyby zostać zapytane o przyczyny takich, a nie innych decyzji. Metodą generalnie przyjmowaną w ustawie o zmianie ustawy o samorządzie gminnym jest ograniczenie liczby radnych. To samo proponujemy w odniesieniu do stolicy. Ustawa przewiduje maksymalną liczbę radnych w samorządzie gminnym - 45. Proponujemy, aby projekt tzw. ustawy warszawskiej również zakładał górny pułap 45 radnych oraz, by prezydent był szefem podejmującym decyzje i ponoszącym odpowiedzialność za skutki podejmowanych decyzji. Ustawa warszawska prowadzi do jednego budżetu, do jednej rady, ale prowadzi również do stworzenia jednostek pomocniczych, jakimi są zarządy dzielnic. Daje szanse na zrównoważony rozwój stolicy, daje możliwości skupienia się na jakości podejmowanych decyzji zamiast na politycznym targowaniu się o setki atrakcyjnych pozycji.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Wysoka Izbo! Ważne jest, aby w dyskusji nad ustawą zarówno posłowie i obecne władze stolicy, jak i przyszłe władze stolicy dostrzegły rolę dzielnic. W lokalnych liderach dzielnicowych drzemie olbrzymi potencjał. Wyzwolenie tego potencjału i zaproszenie ich do współdziałania to zadanie na najbliższą przyszłość.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Podejmujemy decyzje w interesie mieszkańców. Chcielibyśmy uwierzyć w ich mądrość, mądrość wyboru dobrych radnych, również tych reprezentujących dzielnice obrzeżne, radnych skupiających się nad zadaniami, umiejących posługiwać się nowoczesnymi metodami i narzędziami zarządzania. Wierzę, że mieszkańcy Warszawy wybiorą właśnie takich radnych.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Co nas niepokoi? Niepokoi przede wszystkim brak czasu na pełną konsultację społeczną z mieszkańcami samej Warszawy, i również z pozostałymi. Pozostają do przekształcenia firmy komunalne, niewielu ludzi, nawet samorządowców, wie, że firmy komunalne świadczące ważne usługi to przedsiębiorstwa państwowe. Powinna być przygotowana specjalna ustawa dotycząca planu zagospodarowania przestrzennego, przygotowany wieloletni plan inwestycyjny. Na to też nie ma czasu. Mam nadzieję, że w tym krótkim czasie decydenci zdołają znaleźć możliwie najlepsze rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Wysoka Izbo! Na koniec chciałbym wyrazić nadzieję, iż nasze działania stworzą warunki do tego, aby stolica naszego kraju rozwijała się dynamiczniej, aby stanowiła wzór zaradności i gospodarności dla polskich samorządów.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Platforma Obywatelska poprze projekt ustawy warszawskiej. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Wystąpił pan poseł Andrzej Czerwiński z Platformy Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pan poseł Zbigniew Witaszek z Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posłowie! Dyskutujemy o projekcie zmiany ustroju stolicy. W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP pragnąłbym zadać autorom projektu kilka pytań wyrażających wątpliwości naszego klubu co do skutków, jakie przyniesie wprowadzenie proponowanych zmian.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełZbigniewWitaszek">Nie krytykujemy wszystkich zawartych w projekcie rozwiązań, ponieważ w zasadzie zgadzamy się z tym, że uproszczenie struktury samorządu i wzmocnienie władzy wykonawczej w tak dużym i specyficznym mieście jest dla Warszawy, jej interesów i mieszkańców po prostu koniecznością.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełZbigniewWitaszek">Wysoka Izbo! Samoobrona RP zawsze, od momentu powstania, kierowała się i kieruje się interesem społeczeństwa, nie zaś wąskich elit politycznych i finansowych, jakże wpływowych w naszym kraju. Być może jesteśmy jedyną partią w Sejmie, która nie dała i nie da się kupić garstce biznesmenów, w których prywatnym interesie podjęto już zbyt wiele decyzji w tym kraju. Nie będę się w tej chwili zajmował dociekaniem, w czyim tak naprawdę interesie został pomyślany przedłożony Wysokiej Izbie projekt zmiany ustroju Warszawy. Przypuszczamy, że ktoś na pewno odniesie korzyści z tych zmian, o ile zostaną one zaakceptowane i przegłosowane przez większość pań i panów posłów. Jednak niekoniecznie będą to mieszkańcy Warszawy. Pozwolę sobie zaznaczyć, iż posługując się terminem „mieszkańcy Warszawy”, mam na myśli zwykłych ludzi, żyjących w różnych gminach miasta, a nie elitarne grupy polityków i biznesmenów. Wszystko zależy od tego, jak będą wyglądały konkretne rozwiązania zawarte w projekcie i czemu i komu naprawdę będą one służyć.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełZbigniewWitaszek">Mając na uwadze przede wszystkim interes mieszkańców naszej stolicy, pozwolę sobie zadać kilka pytań dotyczących skutków, jakie im przyniesie wspomniana nowelizacja ustroju Warszawy.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PosełZbigniewWitaszek">W dyskusji na temat zmian ustroju Warszawy, prowadzonej nie tylko przecież w Wysokiej Izbie, często pojawiały się zarzuty dotyczące przyszłego podziału środków finansowych pomiędzy przyszłe dzielnice a samorząd ogólnomiejski. Jak wiadomo, w myśl przedłożonego Wysokiej Izbie projektu środki finansowe będą spływały do jednej kasy i dopiero potem będą rozdysponowywane pomiędzy poszczególne dzielnice. W związku z tym mam kilka pytań.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PosełZbigniewWitaszek">Przyjęcie proponowanych rozwiązań sprawi, iż znaczną część posiadanych środków gminy będą musiały przekazywać do kasy ogólno miejskiej. Jakie to będą środki? Wyliczeń projektodawcy nie przedstawili. Jednak samorządowcy z przeznaczonych do likwidacji gmin chyba nie bez powodu protestują przeciwko takiemu rozstrzygnięciu. Dotychczasowe rozwiązanie opierało się na tym, iż gminy dysponowały własnymi budżetami, dzięki którym mogły inwestować w te przedsięwzięcia, które uznały za potrzebne mieszkańcom. Można było mieć do tego systemu wiele zastrzeżeń, ponieważ nie był on ani zbyt sprawny, ani zbyt efektywny. Powodował też wątpliwości samych mieszkańców stolicy. Projektodawcy nie raczyli przedstawić wyliczeń na ten temat. Zajęli się nimi jednak inni, między innymi dziennikarze „Życia Warszawy”. Chciałbym w tej chwili przywołać te wyliczenia.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PosełZbigniewWitaszek">W co przez ostatnie 3 lata inwestowały gminy? Przykłady: Bemowo od 1999 r. wydało blisko 130 mln zł, w tym roku zaplanowano 47,6 mln zł. Zbudowano basen przy Oławskiej, fragment ul. Wrocławskiej, ośrodek opiekuńczo-wychowawczy przy ul. Rozłogi, kanalizację Boernerowa, Jelonek i ratusza - za 40 mln zł. Białołęka za 207 mln zł przez 3 lata zbudowała wodociągi, kanalizację, dwie szkoły, przedszkole, halę sportową, przychodnię, założyła oświetlenie na 23 km dróg. Na Bielanach od 1999 r. inwestycje pochłonęły 78 mln zł. Przybyły między innymi dwie ulice, dwie sale gimnastyczne, hala sportowa. Na Targówku - od 1999 r. - 128 mln zł. Plan na 2002 r. - 51 mln zł. Również budowano sale gimnastyczne, drogi (Budowlana, św. Wincentego, Odrowąża), kanalizację na Zaciszu, remontowano dwa parki: Bródnowski i Wiecha. W Ursusie za 24 mln zł powstała kanalizacja, chodniki, drogi i mieszkania socjalne. Ursynów za 122 mln zł zbudował m.in.: ul. KEN i Wąwozową, dwa budynki komunalne, szkołę, basen, przychodnię i ścieżki rowerowe. Wawer za 66,5 mln zł postawił budynki komunalne, rozbudował szkoły, kupił budynek na ratusz, kupuje grunty pod Trasę Siekierkowską. Włochy od 1999 r. wydały na inwestycje 59,4 mln zł. Za to zbudowali m.in.: kanał sanitarny na ul. Popularnej i na osiedlu Wiktoryn, mieszkania przy ul. Centralnej, Naukowej i Czereśniowej, basen, ratusz. To tyle, jeżeli chodzi o wyliczenia, jakich pracowicie dokonali dziennikarze „Życia Warszawy”, z całą pewnością oddani sprawie stolicy, a przede wszystkim jej mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PosełZbigniewWitaszek">Jakie środki gminy będą musiały oddać miastu, jeżeli Wysoka Izba zdecyduje się przyjąć proponowane zmiany? Białołęka straci ok. 70 mln zł. Bielany stracą około 106 mln zł. Rembertów straci ok. 16,2 mln zł. Targówek - ok. 60 mln zł. Ursus - ok. 52 mln zł. Ursynów - ok. 147 mln zł. Włochy - ok. 71 mln zł. Wawer straci ok. 73 mln zł. Centrum straci ok. 1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#PosełZbigniewWitaszek">Dotychczas gminy oddawały łącznie do budżetu miasta 202 mln zł. Po zmianach gminy stracą ok. 1,7 mld zł na rzecz centrum. Nie będą mogły budować szkół, szpitali, nowych ulic, zakładać kanalizacji, oświetlenia, nie wybudują mieszkań socjalnych. Czy o to chodzi lewicowej koalicji?</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#PosełZbigniewWitaszek">To wyliczenia tylko części gmin. Kierując się przede wszystkim interesem mieszkańców Warszawy, chciałbym wiedzieć, jakie środki przewiduje się dla likwidowanych gmin. W jaki sposób przyszłe dzielnice będą realizować swoje zadania, dość obszernie określone w projekcie ustawy (art. 10)? Jaką mają one gwarancję, że otrzymają te pieniądze?</u>
<u xml:id="u-19.10" who="#PosełZbigniewWitaszek">Chciałbym się dowiedzieć, czy zaprezentowane zmiany związane z nowym sposobem podziału środków na pewno będą w interesie mieszkańców stolicy, czy może tylko tych, którzy bardzo by chcieli zdobyć zdecydowaną większość w przyspieszonych wyborach samorządowych.</u>
<u xml:id="u-19.11" who="#PosełZbigniewWitaszek">Zgadzamy się z postulatem, iż Warszawa potrzebuje pieniędzy na inwestycje centralne, przede wszystkim na mosty i drogi, ponieważ już dzisiaj jest praktycznie nieprzejezdna. W jaki sposób zostanie jednak zabezpieczony interes mieszkańców innych gmin, które po przyjęciu proponowanych zmian staną się dzielnicami. Są to główne zastrzeżenia, jakie ma Klub Parlamentarny Samoobrona RP do omawianego dzisiaj projektu.</u>
<u xml:id="u-19.12" who="#PosełZbigniewWitaszek">Klub Parlamentarny Samoobrona RP opowiada się za możliwie najlepszym pogodzeniem interesów zarówno samego miasta, jak i mieszkańców poszczególnych gmin, które w myśl omawianego projektu staną się pomocniczymi dzielnicami. Wyrażamy nadzieję, że do takiego właśnie kompromisu będą dążyli wszyscy posłowie pracujący nad ustawą w odpowiednich komisjach, do których zostanie ona skierowana.</u>
<u xml:id="u-19.13" who="#PosełZbigniewWitaszek">Projektodawcy zapowiadają, że uproszczenie dotychczasowej struktury samorządu Warszawy spowoduje zmniejszenie liczby radnych. Jest to, wydaje się, główne hasło wywoławcze tego projektu, mające przekonać mieszkańców stolicy do poparcia zmian. Rzeczywiście, liczba radnych zostanie nieco zmniejszona. Chciałbym tylko zapytać: Co to ma wspólnego z lokalną demokracją? Czy ograniczenie mieszkańcom dotychczasowych możliwości wyłonienia swoich przedstawicieli jest warte tych niewielkich tak naprawdę oszczędności? Czy nie lepszym rozwiązaniem, powodującym zbliżone oszczędności - a przecież o to nam wszystkim chodzi - byłoby po prostu obniżenie zarobków radnych? Jesteśmy przekonani, że byłaby to propozycja godna lewicowej partii, która zgłosiła omawiany projekt.</u>
<u xml:id="u-19.14" who="#PosełZbigniewWitaszek">Klub Parlamentarny Samoobrona RP zwraca się więc do wnioskodawców o przedstawienie konkretnych wyliczeń, jakie oszczędności przyniesie proponowane zmniejszenie liczby radnych, jakie zaś by przyniosło obniżenie o połowę zarobków wszystkich radnych.</u>
<u xml:id="u-19.15" who="#PosełZbigniewWitaszek">Omawiany projekt uzasadniano między innymi w ten sposób, że wzmocni to samorządność. Chciałbym zapytać: Czy ograniczenie kompetencji radnych i wzmocnienie władzy prezydenta umacnia samorządność, czy może wręcz przeciwnie? Zwracamy się do wnioskodawców o to, by udowodnili, że zmiany, jakie chcą wprowadzić, nie uderzają w lokalną samorządność. Są to bardzo poważne zarzuty, przedstawiane przez tych, którzy przeciw omawianemu przez Wysoką Izbę projektowi protestują.</u>
<u xml:id="u-19.16" who="#PosełZbigniewWitaszek">Klub Parlamentarny Samoobrona RP popiera jednak propozycję wzmocnienia władzy prezydenta, zawartą w omawianym projekcie. Uważamy, że dopiero wówczas będzie szansa na wyegzekwowanie odpowiedzialności za podejmowane decyzje i sprawne zarządzanie miastem.</u>
<u xml:id="u-19.17" who="#PosełZbigniewWitaszek">Pozwolę sobie jednak zauważyć, że jeszcze całkiem niedawno działacze Sojuszu Lewicy Demokratycznej mieli okazję, aby wypróbować sprawny sposób zarządzania miastem. Przypomnę, że jednym z najlepszych prezydentów Warszawy był niewątpliwie Stefan Starzyński, pełniący swoją funkcję jako komisarz wyznaczony przez premiera. Jak wiemy, zarząd komisaryczny, wprowadzany w wyjątkowych sytuacjach, ma nadzwyczajne uprawnienia, silną scentralizowaną władzę, czyli właśnie to, o co chodzi w omawianym projekcie ustawy. Te nadzwyczajne kompetencje pozwalają na podejmowanie decyzji i skuteczny zarząd sprawami miasta. Skoro SLD tak bardzo leży na sercu sprawne zarządzanie Warszawą - bo przecież o to podobno chodzi w popieranym przez Sojusz projekcie - to czemu nie skorzystaliście państwo z niedawnej okazji, jaką był problem z wyborem aktualnego prezydenta Warszawy? Mieliście możliwość przekonać się, jak ta sprawna i silna władza funkcjonuje w praktyce. Może nie mielibyście takich kłopotów z przekonywaniem dzisiejszych gmin i mieszkańców stolicy do swojego projektu? Mieliście możliwość wprowadzenia zarządu komisarycznego, więc dlaczego z tej możliwości nie skorzystaliście?</u>
<u xml:id="u-19.18" who="#PosełZbigniewWitaszek">Od dawna wiadomo było, że w Warszawie panuje wielki bałagan. Wiadomo było, jak nieczytelne są kompetencje, a przede wszystkim odpowiedzialność poszczególnych organów. Od wielu lat narzekano na problemy komunikacyjne, brak pieniędzy na remonty dróg, na metro, na nowe mosty. Skutki tego bałaganu odczuwali zarówno mieszkańcy stolicy, jak i goście. Projekt nowej ustawy warszawskiej ma usprawnić sposób zarządzania miastem. Zgłoszenie daleko idących zmian w ustroju stolicy potwierdza opinię, że coś wreszcie należy z tym zrobić. Chciałbym więc przy okazji zapytać: Dlaczego nie rozliczono tych, którzy za taki stan rzeczy są odpowiedzialni? Ktoś chyba za to jest odpowiedzialny? Jesteśmy przekonani, że powołanie zarządu komisarycznego pozwoliłoby się zorientować, na czym polega ten bałagan i w jaki sposób najlepiej ten problem rozwiązać. Jak wspomniałem, rządząca lewica nie skorzystała z tej szansy. Dlaczego?</u>
<u xml:id="u-19.19" who="#PosełZbigniewWitaszek">Podczas całej kampanii wyborczej słuchaliśmy o tym, jak kompetentne i doskonale przygotowane kadry ma Sojusz Lewicy Demokratycznej. Czy nie można było skorzystać z tego, że dysponuje się tak fachowymi ludźmi i powierzyć jednemu z nich zrobienia porządku w stolicy? Tego jednak nie zrobiono. Tymczasem posłowie lewicy złożyli projekt nowego ustroju Warszawy i spieszą się, aby jak najszybciej został on uchwalony. Skąd ten pośpiech? Czy stać nas na kolejną niedopracowaną ustawę? Chciałbym też się dowiedzieć, dlaczego nikt nie wyciąga konsekwencji wobec byłego prezydenta, który obecnie jest posłem Platformy Obywatelskiej? Przecież w Warszawie działo się źle i wszyscy o tym wiedzą. Przecież to jest powodem prac nad projektem ustawy, którą dziś omawiamy. Skoro jednak nie domagają się państwo, aby były prezydent został rzetelnie rozliczony ze swojej działalności, to można się domyślać, że jednak nie było tak źle. Po co więc ten pośpiech z ustawą warszawską?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Panie pośle, czas minął.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Proszę jeszcze o minutkę, jeżeli można.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Ale będzie to minutka, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Tak. Bardzo rzadko występuję.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Panie pośle, to jest ważny argument, ale jednak wszystkich obowiązuje przestrzeganie limitu czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Nie przekonujcie nas, że bałagan panujący w stolicy jest tylko i wyłącznie winą złego ustroju. Oprócz prawa, które rzeczywiście może być złe, są jeszcze ludzie, którzy zarządzają miastem i powinni z tego tytułu ponosić konsekwencje. Skoro wtedy nie zależało wam na sprawnym zarządzaniu miastem, to dlaczego teraz tak wam na tym zależy?</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełZbigniewWitaszek">Powiem jeszcze, żeby nie przedłużać wystąpienia, bo rzeczywiście troszkę mi się tu za dużo napisało...</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PosełZbigniewWitaszek">...że jesteśmy za tym, by w dalszym ciągu pracować nad ustrojem Warszawy, jako że faktycznie jest on karkołomny. Chyba w żadnym kraju nie ma takiego zarządzania miastem. Dlatego prosimy, by jeszcze popracować w komisjach i przedyskutować sprawy w dzisiejszych gminach, w których, jak się orientuję, są przeprowadzane różnego rodzaju referenda, z których wynika, iż są one przeciw. My osobiście jesteśmy za wzmocnieniem władzy prezydenckiej w Warszawie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Ponieważ pan poseł proponuje pracę w komisjach, informuję, że prace w komisjach toczyły się.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze będą się toczyć.)</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#Marszałek">Zgoda, ale tylko nad poprawkami, a pan poseł, rozumiem, nie zgłosił żadnych. Dlatego z tym może być pewien problem.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#Marszałek">Teraz pan poseł Bartłomiej Szrajber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt odnieść się do rozpatrywanego projektu ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Posłowie SLD złożyli wyjątkowo mierny legislacyjnie projekt, zawarty w druku nr 164. Nie odrzuciliśmy go jednak w pierwszym czytaniu. W trakcie prac w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej został on zasadniczo zmieniony. Ani jeden artykuł kolejnego bubla legislacyjnego złożonego przez SLD nie pozostał niezmieniony. Przypomnijmy sobie przy tym, że także obecnie obowiązująca ustawa warszawska jest dzieckiem Sejmu koalicji SLD-PSL.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Nie odrzuciliśmy tego projektu, by go zasadniczo przepracować. Prawo i Sprawiedliwość opowiada się bowiem za uproszczeniem ustroju miasta stołecznego Warszawy i wprowadzeniem dwóch szczebli zarządzania miastem: ogólnomiejskiego i lokalnego. Chcemy także wzmocnienia władzy prezydenta miasta stołecznego Warszawy. Musi on otrzymać odpowiednie uprawnienia decyzyjne i kontrolne. Pozwoli to nie tylko na sprawniejsze zarządzanie miastem, ale i rozwiąże problem odpowiedzialności. Osoba zajmująca to stanowisko nie będzie mogła się już usprawiedliwiać rozmyciem kompetencji. Mieszkańców nie obchodzi to, który szczebel samorządu odpowiada za konkretną dziurę w jezdni czy walący się wiadukt. Nie obchodzi ich też, że urzędnicy zawsze mogą znaleźć dla siebie usprawiedliwienie, przerzucając odpowiedzialność na inną warszawską strukturę samorządową, jedną z wielu. Warszawa na tym tylko cierpi. Gdy będzie jednym miastem - posiadającym kompetencje gminne i powiatowe - będzie to z korzyścią zarówno dla niej samej, jak i dla mieszkańców. Znaczne oszczędności przyniesie także zmniejszenie liczby radnych. Stworzy to możliwość lepszej selekcji kandydatów i lepszej pracy radnych wartościowych.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Projekt nowej ustawy warszawskiej w brzmieniu pierwotnym z druku nr 164 zawierał zmiany rewolucyjne, a jednocześnie wprowadzające jeszcze gorszy ustrój niż obecny. Odbierał m.in. gminom warszawskim osobowość prawną, z wszelkimi tego konsekwencjami, nie proponując w zasadzie nic w zamian. Wprowadzał poczucie grabieży finansów, obecnych i przyszłych, obniżenia posiadanej rangi, w sposób niezasadny włączał do Warszawy miasta gminy Wesołą i Sulejówek. Pan marszałek Marek Borowski w sposób pospieszny zarządził konsultacje. Dał radom gmin warszawskich zaledwie 18 dni, tj. od 22 stycznia do 9 lutego br., na zebranie się i wypowiedzenie swojego zdania w tym przedmiocie. Nic dziwnego, że w tej sytuacji wiele osób i środowisk zaczęło wypowiadać się przeciw temu projektowi, w tym także przeciw - o mało nie skompromitowanym w ten sposób przez wnioskodawców - jego podstawowym co do zasady, słusznym przecież założeniom. Tak się nie robi. To był fatalny błąd posłów podpisanych pod projektem i pana marszałka Borowskiego. Po co bowiem w ten sposób wywoływać nastroje antymiejskie, antywarszawskie ze strony niektórych środowisk zgromadzonych wokół władz obecnych gmin?</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Powołana przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej podkomisja przepracowała każdy artykuł zawarty w druku nr 164. To jest zupełnie nowy projekt. Wymaga on jednak jeszcze pewnych poprawek. W art. 20 przewiduje się na przykład, że mienie powiatu warszawskiego oraz jego zobowiązania i wierzytelności stają się mieniem, zobowiązaniami i wierzytelnościami miasta stołecznego Warszawy. Nie widzę powodu, by Warszawa i jej mieszkańcy przejmowali majątek powiatu znajdujący się na terenie innych miast, tj. Wesołej i Sulejówka, a także zobowiązania i wierzytelności powiatu warszawskiego powstałe w wyniku jego działalności na terenie tych miast. Najprawdopodobniej zobowiązania te znacznie przekraczają wartość tego niepotrzebnego Warszawie - położonego poza jej granicami - majątku, a istnienie wierzytelności jest iluzoryczne. Apeluję więc do posłów wnioskodawców z SLD o przedstawienie rozwiązania tego problemu. Konieczne jest także dookreślenie zasad finansowania dzielnic. W trakcie prac podkomisji złożyłem wniosek o dokonanie finansowej symulacji dochodów i wydatków dzielnic pod rządami obecnej ustawy i w oparciu o nowo proponowane przepisy. Jednak ani w trakcie prac podkomisji, ani w trakcie prac komisji posłowie nie otrzymali takiego opracowania. Już po przyjęciu obecnego tekstu otrzymałem dwie podkreślone długopisem, przez nikogo niepodpisane, tabelki. Nie wiadomo - instytucjonalnie ani personalnie - kto jest ich autorem. Nikt nie bierze za nie odpowiedzialności. Nie zawierają one żadnego opisu ani żadnej analizy. Dotychczasowe rozwiązania pochodzą więc zapewne z sufitu. Oto może być odpowiedź na pytanie, jak wyglądałaby Polska, gdyby SLD miało w parlamencie większość. Najprawdopodobniej mielibyśmy już np. nową ustawę warszawską w takim brzmieniu, jak to jest w druku nr 164, w wyniku której Warszawa albo by stanęła, albo by się zawaliła. Przypomnijmy sobie, że także obecna - lewicowej proweniencji - ustawa warszawska z roku 1994 po raz pierwszy musiała być nowelizowana jeszcze przed swoim wejściem w życie. Wtedy np. nie można było udzielać w Warszawie ślubów. Urzędy stanu cywilnego zostały wówczas przez niedbalstwo legislacyjne pozbawione tej kompetencji, a zawdzięczaliśmy to wówczas SLD.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PosełBartłomiejSzrajber">W projekcie tym konieczne jest także wprowadzenie poprawek regulujących szereg innych kwestii, np. podstawy prawne nawiązywania stosunku pracy z członkami zarządów dzielnic, porządkujących zasady kandydowania do rady miasta stołecznego Warszawy oraz pozwalających wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu na zwołanie pierwszej sesji rady miasta stołecznego Warszawy, gdyby nie zrobił tego przewodniczący mijającej kadencji. I te poprawki w formie pisemnej przekażę za chwilę panu marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Chciałbym także odnieść się do innego wątku. W trakcie prac nad projektem Liga Polskich Rodzin lansowała koncepcję ustroju metropolitalnego. Jest to projekt szkodliwy, utrwalający dotychczasowy niedowład władz Warszawy. Nie proponujcie państwo Warszawie złego ustroju. To, że sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej pani profesor Danuta Hübner napisała w załączonej do druku nr 255 opinii, że nie zgłasza uwag do tego projektu, a przedmiot regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej, powinno rozwiać wątpliwości, że to nie Unia Europejska narzuca nam konieczność ulepszenia ustroju Warszawy. Nie trzeba więc a priori odrzucać modelu kształtującego Warszawę jako jedno miasto na prawach gminy i powiatu.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Projekt z druku nr 255 zawiera w obecnej wersji wiele rozwiązań słusznych. Dlatego też po wyeliminowaniu błędów, atawizmów wynikających z jego pochodzenia od SLD-owskiego prawzoru, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie mógł się zastanowić nad jego poparciem.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Kierunkowe rozwiązania zawarte w projekcie ustawy oddają w ręce mieszkańców Warszawy dobry mechanizm, ale z tego narzędzia trzeba będzie umiejętnie korzystać. Przekazanie go nieodpowiednim ludziom może niewiele zmienić. Dlatego też, zwłaszcza w przypadku bezpośrednich wyborów prezydenta, władzę w mieście trzeba w drodze wyborów przekazać w ręce odpowiedzialnych osób. Obecny ustrój i obecne władze wykonawcze miasta i gmin warszawskich doprowadziły do zapaści finansowej, zadłużenia miasta i gmin. Wiele z tych długów nie jest nam jeszcze nawet w pełni znanych. Nowy ustrój to wielka i zupełnie nowa odpowiedzialność. Wzmacnia władzę prezydenta i ogólnomiejskiej władzy wykonawczej. Dlatego też wymaga wdrożenia wraz z jego realizacją odpowiednich mechanizmów antykorupcyjnych. Dziękuję za uwagę i składam poprawki.</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do przedłożonego przez komisję sprawozdania o poselskim projekcie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Obecny ustrój administracyjny Warszawy reguluje ustawa z dnia 25 maja 1994 r. Rozwiązanie to jest bardzo skomplikowane i nieczytelne, o czym wszyscy - nie tylko mieszkańcy Warszawy - od dawna wiedzą. W ramach istniejącego podziału występuje w jednym mieście kilka szczebli samorządu o niejasnych, nieczytelnych, skomplikowanych kompetencjach, co w konsekwencji prowadzi do rozmywania się odpowiedzialności oraz ogromnych kłopotów w sprawnym zarządzaniu Warszawą. W obecnym stanie prawnym mamy 787 radnych funkcjonujących na różnych szczeblach. Próba zmian tych rozwiązań podjęta w poprzedniej kadencji zakończyła się niepowodzeniem, każda zaś dyskusja na temat ustroju miasta Warszawy wiąże się z dużymi emocjami, o czym świadczy również dzisiejsza debata. Warszawa jako stolica Rzeczypospolitej Polskiej pełni specyficzne funkcje. Jest siedzibą władz państwowych, placówek dyplomatycznych; tutaj przyjeżdżają delegacje międzynarodowe. Warszawa pełni funkcję reprezentacyjną naszego państwa. Dlatego też dyskusja wokół ustroju miasta stołecznego Warszawy powinna być dogłębna, jasna, pełna. Projekt, nad którym dzisiaj debatujemy, był dyskutowany w podkomisji. Zmierza on do maksymalnego uproszczenia samorządu warszawskiego. W Warszawie tak jak w każdym innym mieście funkcjonowałby jeden szczebel samorządu, łącząc funkcje różnych szczebli. Po wprowadzeniu tych zmian nastąpiłoby ograniczenie liczby radnych prawie o połowę. W ramach Warszawy funkcjonowałoby 17 dzielnic, ale jako jednostki pomocnicze, a nie jako oddzielne jednostki samorządowe; byłyby organem pomocniczym dla miasta stołecznego Warszawy.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W bardzo trudnej sytuacji znalazły się gminy Sulejówek i Wesoła; gminy te bowiem po długich staraniach przeszły z powiatu mińskiego do powiatu warszawskiego z dniem 1 stycznia 2002 r. I proszę sobie w tej chwili wyobrazić, że po kilku miesiącach mieszkańcy tych gmin zostają bez powiatu, zostają bez swojej przynależności, bo z dyskusji, która odbyła się w podkomisji, wynikałoby, że nie chcą przynależeć do miasta stołecznego Warszawy, więc nawet był taki pomysł, żeby utworzyć może jakiś nowy, ekstra powiat i przyłączyć kilka gmin; wtedy może to usatysfakcjonowałoby mieszkańców Sulejówka i Wesołej. Gminy te znalazły się w trudnej sytuacji. Dlatego najprawdopodobniej będą musiały wrócić z powrotem do swojego poprzedniego powiatu mińskiego, co w gruncie rzeczy jest bardzo śmieszne. Jako samorządowiec rozumiem dramatyczną sytuację mieszkańców, działaczy, ale myślę, że w sytuacji wyższej konieczności powiat miński przyjmie ich z powrotem z otwartym sercem.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Jak każda ustawa, tak i ta w szczególności wywołuje wiele emocji, albowiem z chwilą wejścia jej w życie ulegnie likwidacji wiele urzędów, zmieni się podległość pracowników. Pracownicy obawiają się utraty pracy. To jest normalne, bo dzisiaj pracy wszędzie brakuje, nawet i w Warszawie zaczyna jej brakować. Ustawa ta jednak w sposób jasny i czytelny reguluje ustrój samorządowy Warszawy, ustrój dla 1600 tys. mieszkańców. Szczególne obawy członków podkomisji budził fakt likwidacji w trakcie roku budżetowego jednostek samorządowych, bo przecież ulegną likwidacji gminy, powiat, związek komunalny.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Naszym zdaniem tak poważne zmiany w trakcie realizacji budżetu mogą wywołać chaos w przepływie środków finansowych, bo każdy samorządowiec wie, że jego budżet zasilany jest nie tylko ze środków własnych, ale z subwencji, z dotacji. W ślad za tymi zakłóceniami w finansowaniu mogą iść poważne zakłócenia w realizacji zadań przez samorząd warszawski, a to na pewno byłoby bardzo źle odebrane przez mieszkańców Warszawy.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest pełen obaw, czy ustawa robiona w takim tempie, podobnie jak pozostałe ustawy samorządowe, będzie dobrą ustawą. Tempo prac nad tą ustawą nie pozwoliło na właściwą, dogłębną konsultację ze społecznościami lokalnymi. Wszyscy musimy mieć świadomość, że samorząd jest prawdziwym, jedynym gospodarzem na swoim terenie. Od jego sprawności w funkcjonowaniu zależy właściwe gospodarowanie groszem publicznym. Od sprawności samorządu zależy rozwój lokalnych środowisk. Dlatego też wielu samorządowców jest zaniepokojonych obecnymi manipulacjami wokół wszystkich ustaw samorządowych, albowiem ustawy służące społeczności lokalnej nie mogą służyć tylko doraźnym celom, doraźnym potrzebom. PSL jest również przeciwne takim działaniom.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że ustawa dzisiaj przedstawiana przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zawarta w jej sprawozdaniu, powinna być poparta i uzyska takie poparcie posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego, albowiem w sposób, przynajmniej tak nam się wydaje, bo czasu było mało, jasny i czytelny określa kompetencje i zadania i może w końcu położy kres temu wszystkiemu, co do tej pory działo się w naszej stolicy. Równocześnie opowiadamy się za odrzuceniem wniosku mniejszości przedstawionego w sprawozdaniu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza występującego w imieniu klubu Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem w dość szczególnej sytuacji, dlatego że klub Ligi Polskich Rodzin jest jedynym chyba klubem na tej sali, który podjął wysiłek zaprezentowania alternatywy wobec tego dyktatu, jaki SLD pragnie nie tylko tej Wysokiej Izbie, ale także Warszawie, blisko 2 mln mieszkańców Warszawy, a także w konsekwencji całej Polsce, narzucić. Rzeczywiście miał rację przedstawiciel PSL, który mówił przed chwilą, że samorząd to jedna z największych zdobyczy ostatnich 12 lat. Wielu twierdzi, a przychylam się do tej opinii, że być może to jest jedyna już zdobycz, jaka pozostała po tych 12 latach. Ale czy pozostała? Jeżeli zostanie przegłosowany wniosek SLD, to tej zdobyczy już też nie będzie. Dlatego chcę tutaj zwrócić się szczególnie do przedstawicieli PSL, którzy tak podkreślali wagę samorządu, że istota projektu, o którym dyskutujemy, nazywa się: likwidacja samorządności. Likwidacja samorządności - i to w sposób zupełnie bezprecedensowy. Nie było przykładu tak bezceremonialnego potraktowania samorządu i istoty samorządności, jak to, z czym mamy do czynienia. I nie tylko dlatego, że, jak słusznie mówił pan poseł, to jest ustawa robiona na chybcika. To jest ustawa, w której w ogóle nie zastanawiano się nad konsekwencjami finansowymi, organizacyjnymi, prawnymi. W ogóle nie brano ich pod uwagę. Brano pod uwagę tylko jedno, żeby zdążyć przed terminem wiosennych wyborów samorządowych. O niczym innym więcej nie myślano. I PSL do tego przykłada rękę? I PSL, który mówi, że jest, że tak powiem, solą ziemi, jeśli chodzi o samorządność, będzie za tym głosował? No, to albo nie traktujecie własnych słów o samorządzie poważnie, albo zmieńcie państwo zdanie.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełAntoniMacierewicz">Klub Ligi Polskich Rodzin będzie głosować przeciwko projektowi zgłoszonemu przez posłów SLD, a, jak mówiłem, zakładającemu likwidację samorządu warszawskiego. Zrobimy to zarówno z powodów formalnych, jak i merytorycznych.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dwa słowa o powodach formalnych. Projekt ustawy zakłada zmianę granic gmin warszawskich poprzez utworzenie jednej wielkiej gminy obejmującej blisko 2 mln mieszkańców. Ja już chcę tutaj abstrahować od funkcjonalności takiego pomysłu, który nie ma analogii ani w polskich, ani w międzynarodowych rozwiązaniach. Ktoś tu mówił, że tak jest, że jedna gmina to jest norma w stolicach europejskich. No to proszę spojrzeć chociażby na Londyn, który jest niewątpliwie dobrym przykładem funkcjonowania samorządu i który oczywiście nie stanowi jednej gminy. We wszystkich stolicach europejskich mamy do czynienia z ustrojem metropolitalnym, a nie z próbą tworzenia gminy wielomilionowej. Ale tutaj zajmę się jedynie na pierwszym miejscu metodą działania, jaką zastosowano wobec warszawiaków.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PosełAntoniMacierewicz">Projekt ustawy zgłoszono do laski marszałkowskiej, a następnie w połowie stycznia przekazano go przedstawicielom warszawskiego samorządu i mieszkańcom miasta. Równocześnie marszałek Sejmu zwrócił się do samorządu z listem, w którym stwierdza, że prosi o wypowiedzenie się na ten temat, a konsultacje - proszę, Wysoka Izbo, o zwrócenie na to uwagi - konsultacje zamierza wypełnić w formie przeprowadzenia badań opinii publicznej. Tak mają być zrobione konsultacje na temat losu dwumilionowego miasta, stolicy Polski. Marszałek nie raczył poinformować mieszkańców, ani w której pracowni badań opinii publicznej zamówi swój sondaż, ani jakie zamierza zadać pytania. W ten sposób na naszych oczach legalizuje się czy też próbuje się legalizować swoistą demokrację, jeżeli tak to można sformułować, demokrację sondażową. Można się obawiać, że jeżeli pogodzimy się z takimi metodami, następnym etapem będzie rozstrzyganie o ustawach w formie badań opinii publicznej. Można będzie wówczas zlikwidować nie tylko Senat, ale i Sejm. I będzie jak za dobrych starych czasów Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej - po prostu, dzisiaj pytanie, jutro odpowiedź, sprawa załatwiona.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#PosełAntoniMacierewicz">Mimo żartobliwego tonu, w jakim o tym mówię, sprawa jest śmiertelnie poważna, Wysoki Sejmie. Europejska Karta Samorządu Lokalnego w art. 5 jednoznacznie stwierdza, że w razie zmiany granic jednostki samorządu lokalnego niezbędne jest referendum w tej sprawie zawsze wtedy, jeżeli prawodawstwo krajowe przewiduje taką możliwość, a tak właśnie jest w Polsce. Warto zresztą przypomnieć, że właśnie ta okoliczność stała się podstawą do zawetowania 3 lata temu poprzedniej wersji ustawy warszawskiej. Przypominam, że weto to zostało przyjęte. Bardzo trudno więc zrozumieć, dlaczego wraca się do tych skompromitowanych metod.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dlaczego nie poddano sprawy pod referendum? Dlaczego próbuje się je zastąpić badaniami opinii publicznej? Dlaczego tę najpoważniejszą zmianę ustrojową, stanowiącą w istocie rewolucję, i to rewolucję w najgorszym tego słowa znaczeniu, próbuje się przeprowadzić na chybcika, bez dyskusji, bez analiz, bez rozważenia konsekwencji, bez wyliczeń finansowych? Złamanie obowiązku przeprowadzenia referendum w tej kwestii będzie jednym z powodów, dla których Liga Polskich Rodzin skieruje tę ustawę, gdyby na nieszczęście została uchwalona, do Trybunału Konstytucyjnego. Zwłaszcza że w toku procedowania dawano wyraz daleko idącemu lekceważeniu opinii mieszkańców Warszawy i samorządu. Np. podkomisja rozpatrująca ten projekt odmówiła rozpatrywania projektu alternatywnego, a przede wszystkim odmówiła wysłuchania stanowiska przedstawicieli gmin warszawskich. Pan poseł Smoleń, kierujący podkomisją, uznał za zbędne wysłuchanie opinii gmin warszawskich. Być może dlatego - i trzeba to też jasno powiedzieć, bo i tutaj ta sprawa nie została publicznie postawiona - że wszystkie gminy warszawskie opowiedziały się przeciwko temu projektowi. I to nie tylko opowiedziały się w uchwałach zespoły radnych. Zbierane są dziesiątki i setki tysięcy podpisów przez mieszkańców Warszawy, protestujących przeciwko tej próbie zawłaszczenia miasta na rzecz, że tak powiem, budowanej centralnej biurokracji.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#PosełAntoniMacierewicz">A więc nie było ani jednej publicznej debaty, nie przedstawiono, jak już mówiłem, żadnych wyliczeń finansowych i na dobrą sprawę nie znamy żadnego racjonalnego argumentu uzasadniającego ten projekt. Rzeczywiście, jak wielkie muszą być interesy, jak wielkie muszą być naciski zaangażowane w tę sprawę, by tak brutalnie łamać ustawę, dobre obyczaje, zdrowy rozsądek.</u>
<u xml:id="u-32.7" who="#PosełAntoniMacierewicz">Tak wygląda formalna strona zagadnienia.</u>
<u xml:id="u-32.8" who="#PosełAntoniMacierewicz">A teraz niektóre kwestie merytoryczne.</u>
<u xml:id="u-32.9" who="#PosełAntoniMacierewicz">Istotą projektu SLD, jak już mówiłem, projektu wspieranego przez Platformę Obywatelską, a jak się dowiedzieliśmy na tej sali, także wspartego przez ugrupowanie, które ma w swojej nazwie Prawo i Sprawiedliwość, jest - i warto, żeby o tym głośno powiedzieć - likwidacja gmin warszawskich. Podkreślam ten fakt, dlatego że uczestniczyłem we wszystkich chyba debatach gmin warszawskich i w wielu z nich uczestniczył wraz ze mną także przedstawiciel klubu Prawa i Sprawiedliwości. I mówił on podczas tych debat zupełnie co innego, jak zresztą większość posłów zachwalających ten projekt, mianowicie mówił, że istotą tego projektu jest rozwój samorządności. Otóż to jest rzeczywiście dialektyka na miarę dawnych czasów - rozwojem samorządności jest likwidacja gmin warszawskich. Jedyny argument, jaki jest przytaczany na rzecz tego rozstrzygnięcia, to teza, iż dotychczasowy ustrój się nie sprawdził. To być może prawda. Rzecz tylko w tym, że warszawiacy wtedy, gdy są o to uczciwie pytani, zdecydowanie wyrażają poparcie dla istnienia gmin warszawskich. A na obiektywną weryfikację obecnego stanu rzeczy i opinii publicznej SLD nie chce się zgodzić.</u>
<u xml:id="u-32.10" who="#PosełAntoniMacierewicz">Jakie będą bezpośrednie konsekwencje likwidacji warszawskich gmin i zastąpienia ich centralną biurokracją sterowaną z placu Bankowego? Przede wszystkim społeczności lokalne przestaną być właścicielami majątku gminnego, w tym nieruchomości, które stają się własnością centrali i przechodzą w gestię prezydenta miasta. Warto może pokazać, o jakie wartości tu chodzi, aby dobrze zrozumieć, dlaczego SLD w Warszawie tak po trupach dąży do likwidacji samorządu. W samej gminie Bielany rzecz dotyczy ponad 1,5 mld zł. W całej Warszawie chodzi o sumy nieporównanie większe. Do tego trzeba dodać projekt przejęcia co najmniej 30% wygospodarowanych przez wspólnotę lokalną środków na rzecz centrali. Skutek będzie oczywisty. Zadania, obowiązki nie ulegną zmniejszeniu, a nawet - jeśli dobrze wczytamy się w ten projekt - w sposób oczywisty wzrosną. Za to środki finansowe obetnie się w sposób drastyczny, a praktyka i doświadczenie mówi, że te obcięcia będą nieporównanie większe, niż zakłada to ustawa, bo takie jest doświadczenie w funkcjonowaniu każdej administracji.</u>
<u xml:id="u-32.11" who="#PosełAntoniMacierewicz">Jeśli więc projektodawcy twierdzą, że reforma jest niezbędna w postaci, w jakiej oni ją przedstawiają, to warto by zapytać: Czy dają oni gwarancje, że te gigantyczne sumy istnej kontrybucji, jaką chcą ściągnąć z mieszkańców Warszawy, zostaną właściwie wydatkowane i właściwie zagospodarowane? Czy szykujący się do objęcia władzy w scentralizowanej, jednolitej gminie Warszawa sojusz SLD-PO, a może i PiS, jest wiarygodny co do wydatkowania tych pieniędzy i gospodarowania wszystkimi nieruchomościami gminnymi w Warszawie? Czy ci ludzie są wiarygodni? Jeśli chodzi o sojusz SLD-PO, to on rządził Warszawą właśnie przez ostatni czas i wiarygodnie udowodnił, że prowadzi ją do ruiny, a teraz chce mieć więcej pieniędzy, by jeszcze bardziej wiarygodnie wydawać te większe pieniądze, zapewne z takimi samymi skutkami. Trzeba spytać, czyje będą wówczas place i czyje będą warszawskie kamienice. Bo nic nie wskazuje, by powróciły one do warszawiaków, którym je zabrano przed 50 laty, a którymi się obecnie kupczy, bez względu na prawa ich rzeczywistych właścicieli. Może więc warto przyjrzeć się, jak centrala dotychczas gospodarowała warszawskimi pieniędzmi i jak gospodarowały swoimi pieniędzmi gminy. Symbolem tego pierwszego jest targowisko pod Pałacem Kultury i wspaniały, ale prowadzący donikąd most Syreny. Symbolem gospodarki gmin niech będzie chociażby 464 mln zł dopłacone przez gminę Bielany na rzecz bezpieczeństwa gminy - dopłacone, chociaż są to zadania miasta.</u>
<u xml:id="u-32.12" who="#PosełAntoniMacierewicz">To wyliczenie można by mnożyć, ale wniosek zawsze będzie taki sam. Likwidacja gmin warszawskich w żaden sposób nie rozwiąże problemów, przed jakimi stoi stolica Polski, nie poprawi gospodarki miasta i sytuacji mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-32.13" who="#PosełAntoniMacierewicz">Czy w związku z tym nie są konieczne żadne zmiany w obecnym stanie prawnym? Niewątpliwie są konieczne. Jest tylko niepotrzebna, jest tylko szkodliwa rewolucja, która wyłącznie na korzyść jednej grupy ma zmienić sposób gospodarowania, ale tak, że nie zyskają na tym mieszkańcy.</u>
<u xml:id="u-32.14" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dlatego Liga Polskich Rodzin poprze wniosek mniejszości zawierający całościową propozycję rozwiązania warszawskich problemów. Jest to projekt opracowany przez stowarzyszenie „Metropolia Warszawa”, podjęty także przez komitet, który pragnie zgłosić go jako inicjatywę obywatelską. Istotą tego projektu jest utworzenie miasta stołecznego Warszawy jako wspólnoty powiatowej, samorządowej, w skład której wejdą dotychczasowe gminy warszawskie oraz dodatkowo gminy utworzone z dotychczasowych dzielnic gminy Warszawa Centrum. Pozwoli to na zapewnienie bardziej zrównoważonej struktury Warszawy, dotychczas zdominowanej przez moloch gminy Centrum. Wszyscy, którzy zajmowali się problemami warszawskimi, wiedzą, że istota problemów organizacyjnych, finansowych i kompetencyjnych leży właśnie w relacji między gminą Centrum i pozostałymi gminami. Podział jej na osobne gminy - dotychczasowe dzielnice te problemy zlikwiduje. Projekt wydziela wszystkie funkcje związane z infrastrukturą komunalną, łącznie z komunikacją, powierzając je radzie miasta, zmniejsza też do połowy liczbę radnych. Popieramy go, bo to jest jedyna realna alternatywa dla glajchszaltungu w wykonaniu SLD.</u>
<u xml:id="u-32.15" who="#PosełAntoniMacierewicz">Projekt ten pragniemy uzupełnić o rozwiązania przywracające województwo stołeczne warszawskie, tak aby całość metropolii warszawskiej mogła być jednolicie zarządzana. Tylko takie rozwiązanie pozwoli Warszawie uzyskać pozycję miasta stołecznego i postawi ją na tym samym poziomie, na którym sytuują się inne stolice europejskie. Oczywiście taka decyzja zmieni sytuację i statystykę dochodów woj. mazowieckiego. Bez Warszawy nie będzie już ono najbogatszym województwem w Polsce, a może nawet będzie się mogło czy też musiało ubiegać o subwencje. Ale czyż dotychczasowy stan rzeczy nie fałszował rzeczywistości? Przecież gminy oddalone o 100 i więcej kilometrów od stolicy w żaden sposób nie korzystały z położenia Warszawy w ramach woj. mazowieckiego - poza tym, że ich bieda i względne warszawskie bogactwo dawały średnią dalece przewyższającą sytuację ogólnopolską.</u>
<u xml:id="u-32.16" who="#PosełAntoniMacierewicz">Na tej sali, jak słyszeliśmy, jest wielu zwolenników Unii Europejskiej. Może więc państwo, którzy tak nam zachwalacie tę Unię, powiecie publicznie mieszkańcom Mazowsza, jaka będzie różnica między Warszawą gminą stanowiącą część woj. mazowieckiego i Warszawą powiatem współtworzącym z okolicznymi powiatami wydzielone województwo warszawskie. Jaka będzie różnica dla dochodów ubogich gmin woj. mazowieckiego wtedy, kiedy powstanie odrębne województwo warszawskie? W sposób oczywisty będę one mogły się domagać subwencji, będą mogły się domagać polepszenia swojej sytuacji, na co teraz nie mają żadnych szans i nie będą miały żadnych szans, jeżeli kontynuowany będzie pomysł zbudowania jednej gminy warszawskiej, jednej z wielu dziesiątków gmin województwa mazowieckiego. Jeżeli już zamierza się dokonywać reformy ustroju stolicy państwa, jeżeli się podejmuje taką decyzję i taki wysiłek, to trzeba to robić tak, by powstał organizm na miarę potrzeb stolicy Polski, a nie tylko na miarę finansowych kombinacji doraźnej koalicji.</u>
<u xml:id="u-32.17" who="#PosełAntoniMacierewicz">Jeden z warszawskich radnych po przedstawieniu wnikliwej analizy projektu SLD stwierdził, że widać autorom Warszawa wciąż jawi się jako wielki tort. To, co się dzieje - mówił - w tej sprawie, ma tylko jeden cel: po prostu ktoś chce zjeść ten tort. Kto? Nie wiem, ale szukajmy tego łakomczucha - mówił radny Warszawy.</u>
<u xml:id="u-32.18" who="#PosełAntoniMacierewicz">My tutaj nie musimy tak bardzo szukać tego łakomczucha, on siedzi na tej sali i tylko przykro, że dołączyli do niego posłowie PiS. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Szrajber - rozumiem, że chce pan zabrać głos w trybie art. 109, czyli w celu sprostowania pana źle przytoczonej wypowiedzi, a nie komentowania sądów poprzednika?</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Dziękuję uprzejmie, panie marszałku. Ja oczywiście w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełBartłomiejSzrajber">Brałem udział w konsultacjach, brałem udział w posiedzeniach sesji rad gmin warszawskich i nie komentowałem stanowiska przedstawicieli Ligi Polskich Rodzin również biorących udział w tych spotkaniach. Nie komentowałem ich wypowiedzi, ponieważ nie chciałem, by Wysoka Izba podzielała moje zawstydzenie z powodu tych wypowiedzi. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Nie jest rzeczą marszałka komentowanie ani prostowanie słów mówcy i ja nie zamierzam nawet na jotę odstąpić od tej zasady. Ponieważ jednak pan poseł Antoni Macierewicz rozpoczął informowanie Wysokiego Sejmu i opinii publicznej o działaniach marszałka Sejmu podjętych w celu konsultacji tej ustawy, ale, nie dysponując może pełną wiedzą, przerwał tę informację w pewnym momencie, więc chciałbym ją dokończyć, żeby Wysoki Sejm i opinia publiczna miały pełną informację o działaniach podjętych przez marszałka Sejmu w celu skonsultowania tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W ostatnim momencie tej konsultacji przeprowadzony został rzeczywiście bardzo profesjonalnie sondaż opinii publicznej, ale poza tym była bardzo odpowiedzialna konsultacja z gminami warszawskimi. Zwrócono się do wszystkich gmin warszawskich o przedstawienie ich stanowiska. Dano ogłoszenia w całej prasie warszawskiej skierowane do wszystkich warszawiaków i wynikiem tej konsultacji było wiele odpowiedzi, a poza tym trwał przez kilkanaście dni sondaż internetowy, który też miał swoje znaczenie w takim mieście jak Warszawa.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie pamiętam, czy to są wszystkie formy konsultacji, ale na pewno, Wysoki Sejmie, to nie jest tak, że Prezydium Sejmu i marszałek Sejmu zaczną uprzedzać decyzje Wysokiej Izby sondażami, tak anglosascy się jeszcze nie staniemy i na pewno w tych sprawach, gdzie procedura przewiduje konsultacje, zostaną zastosowane bez żadnych ograniczeń wszystkie możliwe formy konsultacji.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, rozumiem, że pan chce skomentować moje słowa, ja chyba nie przekręciłem pana wypowiedzi...</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie chcę komentować.)</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale nie przekręciłem pana wypowiedzi, czy przekręciłem?</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niestety tak.)</u>
<u xml:id="u-35.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jeśli przekręciłem, to bardzo proszę, ale starałem się mówić precyzyjnie, w ogóle tego nie dotykać. Ale bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Chcę tylko powiedzieć, że zgadzam się z panem marszałkiem i proszę mi wybaczyć, że zapomniałem w moim wyliczeniu o tym, że pan marszałek zamieścił ogłoszenia. W związku z tym proponuję uzupełnić moją definicję o demokrację ogłoszeniową. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jak się domyślałem, panie pośle, to nie było w trybie sprostowania, bo pan niczego nie sprostował, tylko przepraszał, a trybu przepraszania w regulaminie Sejmu nie ma, ale uznajmy, że to był tryb prostująco-przepraszający.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Małachowskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Pracy.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełAleksanderMałachowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja rzeczywiście chcę potwierdzić to, co mówił pan poseł Szrajber, bo uczestniczyłem w tych spotkaniach gminnych. Rzeczywiście on bardzo rzetelnie referował te projekty i sprawy, które były przedstawiane, i myślę, że sprawę na tym można zakończyć. Natomiast sądzę, że pan poseł Macierewicz w najśmielszych marzeniach nie mógł przypuszczać, że ktoś mu zrobi taką przyjemność jak autorzy tego pierwotnego projektu ustawy warszawskiej, że będzie mógł wygłosić przemówienie i, co mu się chyba tylko jawiło w marzeniach, że znajdzie taką wspaniałą okazję do rozwinięcia tak wspaniałego pióropusza demagogii i nie zawsze prawdy.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PosełAleksanderMałachowski"> No, ale pan poseł Macierewicz przyzwyczaił nas do tych wielkich, wspaniałych popisów artystycznych i za to go kochamy. </u>
<u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#PosełAleksanderMałachowski">Chcę powiedzieć, panie marszałku, Wysoka Izbo, że Unia Pracy poprze generalnie przedłożony projekt ustawy, ale trzeba powiedzieć, że przebudowując ten projekt, popełniono wiele niezręczności. Pierwsza niezręczność, o której chcę powiedzieć - to jest, panie marszałku do wyjaśnienia i do sprostowania - otóż nie może być tak, żeby sprawozdanie komisji samorządu terytorialnego, podpisane przez przewodniczącego i posła sprawozdawcę, zawierało tylko wniosek mniejszości, a projekt ustawy stanowił załącznik, którego ja np. nie dostałem i musiałem pójść do Biura Legislacyjnego, żeby się wystarać o niego. Jest coś śmiesznego w tym, że projekt ustawy jest załącznikiem do wniosku mniejszości. Niezależnie od zalet czy wad tego wniosku projekt ustawy powinien być podpisany przez przewodniczącego komisji czy jego zastępcę i przez posła sprawozdawcę. A co gorsza, biuro komisji, któremu zwróciłem na to uwagę, uważa, że tak być powinno, bo tak było zawsze. Nie wszystko, co było zawsze, było dobre.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#PosełAleksanderMałachowski">Pierwotny projekt był niewątpliwie zły. I to jest ta druga niezręczność, polityczna.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#PosełAleksanderMałachowski">Warto tu jeszcze wymienić trzecią niezręczność - mianowicie posłowie warszawscy dostali to z poczty. Wysoka Izbo, to nie jest dobrze, to nie jest taktowne ze strony posłów, którzy podpisali ten wniosek, że posłów warszawskich nie wciągnięto do współpracy. Być może gdyby ludzie wybrani w Warszawie, którzy ponoszą w tej chwili przed gminami odpowiedzialność, którzy są wzywani, którzy są zapraszani i tam stawiani pod ścianą, uczestniczyli w tych pracach pierwotnych, nie byłoby tam tych wszystkich błędów. To jest zła praktyka, że posłowie warszawscy są świadomie pomijani. Na posiedzeniach gmin było wytykane to, że najbliższy Warszawie poseł, który to podpisał, był z Radomia, a wszyscy inni mieszkali jeszcze dalej. Ludzie mieszkający w Warszawie jednak wiedzą coś więcej niż mieszkańcy Radomia i innych miast o tym, co tu jest złe, a co dobre.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#PosełAleksanderMałachowski">Pierwotny projekt był zły. Ten projekt został poprawiony, ale myślę, że nie do końca. On w wielu miejscach jest nadal pokrętny i, jak sądzę, będą mu potrzebne jeszcze dalsze nowelizacje. Istotą tego pomysłu - zresztą nazywanego tutaj niesłusznie projektem SLD - jest nic innego jak projekt prezydenta Pawła Piskorskiego, ubrany w nieco inne słowa, i dlatego Platforma Obywatelska to popiera, bo to jest ich projekt, to jest ich projekt podrzucony SLD do wykonania, co jest być może dobre dla Warszawy. Warto jednak o tym wiedzieć, że to jest projekt, którego autorem czy generalnym inicjatorem był pan prezydent Paweł Piskorski, skądinąd człowiek zasługujący na szacunek.</u>
<u xml:id="u-38.8" who="#PosełAleksanderMałachowski">To nieprawda, że, tak jak powiedziano - chyba pan poseł Macierewicz czy pan poseł z Samoobrony o tym mówił - należy rozliczać ludzi dotychczas kierujących Warszawą. Myślę, że oni też swoje zrobili i nie należy uprawiać takiej demagogii. Jeżeli bowiem jeden z najbogatszych ludzi w Sejmie wygłasza przemówienia skierowane przeciwko jakimś klikom bogaczy, które rzekomo czyhają na dobro Polaków, to jest to trochę śmieszne. A poseł jest okazały, więc budzi zaufanie.</u>
<u xml:id="u-38.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-38.10" who="#PosełAleksanderMałachowski">W gminach, Wysoka Izbo. rozwinięto niebywale agresywną propagandę. Mam tutaj uchwałę jednej z gmin z 17 stycznia, więc stosunkowo niedawną. Rada Gminy Warszawa Bielany kieruje do Sejmu Rzeczypospolitej protest przeciwko prowadzonym pracom legislacyjnym zmierzającym do likwidacji gmin warszawskich i centralizacji zarządzania sprawami miasta bez konsultacji. Takich uchwał i takich opinii wysłuchałem na posiedzeniach kilku gmin bardzo wiele. I rzeczywiście pierwotny projekt dawał podstawę do tego rodzaju wystąpień, ale przybierały one w wielu przypadkach charakter wręcz nachalnej propagandy. Gmina Bielany wydała broszurę, w której nie było prawie ani słowa prawdy na ten temat. Folderek bardzo ładnie złożony, ładnie wydany, ładnym drukiem, a wszystko prawie było kłamliwe. Wciągano...</u>
<u xml:id="u-38.11" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku, niech pan tak nie mówi...)</u>
<u xml:id="u-38.12" who="#PosełAleksanderMałachowski">Przepraszam bardzo, ja panu nie przeszkadzałem, kiedy pan cały czas mówił nieprawdę, to niech pan...</u>
<u xml:id="u-38.13" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niech pan nie zarzuca kłamstwa.)</u>
<u xml:id="u-38.14" who="#PosełAleksanderMałachowski">Były tam kłamstwa. Niech pan weźmie ten druk do ręki. A poza tym ja panu nie przeszkadzałem, jak pan uprawiał demagogię, to niech mi pan pozwoli mówić prawdę.</u>
<u xml:id="u-38.15" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie była demagogia.)</u>
<u xml:id="u-38.16" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niech pan nie obraża warszawskiej gminy.)</u>
<u xml:id="u-38.17" who="#PosełAleksanderMałachowski">Proszę pana, nie obrażam gminy, mówię o fakcie, który miał miejsce. Mało tego, wciągane do tego były kościoły. W kościołach rozdawano te ulotki. W jednej z gmin nawet dzieci zostały w to wciągnięte.</u>
<u xml:id="u-38.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Okropne!)</u>
<u xml:id="u-38.19" who="#PosełAleksanderMałachowski">Gminy się broniły. Rozumiem gminy, które się broniły, ponieważ pierwotny projekt zagrażał im i dawał podstawy do tych wspaniałych wystąpień posła Macierewicza, z którymi mieliśmy przed chwilą do czynienia.</u>
<u xml:id="u-38.20" who="#PosełAleksanderMałachowski">Sądzę, że ten projekt ciągle jeszcze wymaga poprawek. Ale gminy bardzo wiele uwagi poświęciły wychwaleniu własnych zasług. Mieszkam w jednej z takich gmin od 50 lat, znam część tych zasług i muszę powiedzieć, że niewiele z rzeczy, które się zmieniły, a zmieniło się bardzo dużo przez kilkadziesiąt lat mojego tam pobytu, zawdzięczam obecnym gminom. To wszystko było przeprowadzane wcześniej. Nie jest prawdą, że zostanie przekreślony rozwój prowincji około centralnej, gmin obwarzanka czy wianuszka warszawskiego, jak się je nazywa. Nowe władze w nowych dzielnicach będą dalej prowadziły prace, które są konieczne, tak jak prowadziły je przez kilkadziesiąt lat. W kaczym dole, gdzie mieszkam, została założona kanalizacja przed wprowadzeniem gmin, zostały zbudowane osiedla mieszkaniowe, zostały zbudowane ulice. Dokładnie 50 lat temu pojechałem tam pierwszy raz, nie dało się wówczas przejechać, trzeba było wyjść z samochodu i iść na piechotę do miejsca, gdzie miało być budowane osiedle spółdzielcze, na którym do dzisiaj mieszkam. A dzisiaj jest to bardzo cywilizowana miejscowość, mieszka się tam bardzo wygodnie i jest jeszcze las dokoła.</u>
<u xml:id="u-38.21" who="#PosełAleksanderMałachowski">Tak więc gminy przesadzają, gminy zapominają o jednym - że także tam było olbrzymie pole do korupcji. Jeden z mądrych ludzi, który pracował długie lata w policji budowlanej Warszawy, powiedział mi, że my sobie nie zdajemy wszyscy sprawy, jaki ocean korupcji kryje się za każdym z tych wspaniałych nowych gmachów Warszawy. Tam, jego zdaniem, dochodzi nawet do tego, że jakość techniczna budynków jest już po zatwierdzeniu projektu obniżana. Jeśli bowiem budynek kosztuje parę milionów, to co znaczy wsunąć komuś 50 tys. dolarów do kieszeni, żeby przymknął oczy na to, że techniczne, konstrukcyjne walory budynku są inne niż określone w pierwotnym projekcie. Tak że nie zapominajmy o tym, że dotychczasowy ustrój otwierał bardzo szerokie pole do korupcji. A może to nie ustrój, może to charakter radnych. W każdym razie nie jest prawdziwa teza, którą gminy szerzą wokół, że to dopiero one coś zrobiły dla swoich mieszkańców. Dla mieszkańców Warszawy było robione na miarę biednego kraju bardzo wiele tam, gdzie można było coś zrobić, i myślę, że dalej będzie robione bardzo wiele. Tak że cała ta demagogia jest niedobra. Natomiast ilość niezręczności popełnionych wokół tej sprawy dało podstawę czy też okazję do szalonego wzburzenia gmin, aczkolwiek społeczeństwo myśli inaczej niż one. Wyniki badania, o którym mówił pan marszałek, wskazują, że prawie w 70% jest zgoda na przedstawiony projekt, na centralizację władzy Warszawy - bo to jest centralizacja władzy, już nie trzeba tego ukrywać - ale równocześnie na to, że nie została - tak jak zakładał pierwotny projekt - zlikwidowana instytucja samorządu lokalnego. On się inaczej tylko nazywa. Kiedyś pan poseł Kalisz bardzo pięknie na jednym z posiedzeń gmin wyłożył, że to jest w gruncie rzeczy tylko zmiana nazwy, istota samorządności pozostaje, tzn. są wybory do władz dzielnicy, samodzielny burmistrz dzielnicy, radni dzielnicy i szereg bardzo daleko idących kompetencji pozwalających na rozumne gospodarowanie.</u>
<u xml:id="u-38.22" who="#PosełAleksanderMałachowski">Tym się kierując, Unia Pracy chce ten projekt poprzeć, aczkolwiek nie możemy przejść do porządku dziennego nad oceanem niezręczności, które w tej sprawie zostały popełnione i dały okazję do wspaniałego, najpiękniejszego dnia w życiu posła Macierewicza, który mógł pokazać swoją klasę. Bo rzeczywiście polemistą jest pan wspaniałym, panie Antku. Znam pana od kilkudziesięciu lat i zawsze pan z tego słynął. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-38.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-38.24" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Dziękuję bardzo. Dwóch wspaniałych.)</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Czerwiński, w trybie sprostowania, jak rozumiem.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować - rozumiejąc ton pana marszałka - iż projekt ustawy, który przedstawiliśmy komisji, nie jest autorstwa pana Pawła Piskorskiego, byłego prezydenta miasta Warszawy, ale jest owocem pracy wielu posłów. To, co będziemy popierać, jest wynikiem daleko idącego kompromisu, nieidealnego. Dalsze uwagi do tego projektu zgłosi jeszcze pan poseł Jerzy Hertel. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Małachowski: Chciałbym...)</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie marszałku, jeśli można...</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, chciałbym tylko przypomnieć, że tryb sprostowania polega na tym, że prostuje się swoją przekręconą wypowiedź, a nie wypowiedzi innych mówców. Bardzo będę wdzięczny, jeśli pan poseł będzie o tej zasadzie regulaminowej na przyszłość pamiętał i nie będzie prosił o zabranie głosu w trybie art. 109 z naruszeniem regulaminu.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Czerwiński: Dziękuję, panie marszałku, za przypomnienie.)</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Aleksander Małachowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełAleksanderMałachowski">Tylko jedno zdanie. Panie pośle, nie twierdziłem, że Paweł Piskorski napisał tę ustawę, ale twierdzę, że jest ideowym ojcem tego projektu i chyba temu pan nie zaprzeczy. Za długo znam Pawła i za wiele z nim rozmawiałem na ten temat i za wiele razy uczestniczyłem w zebraniach, które on zwoływał i na które zapraszał posłów warszawskich, póki był prezydentem miasta - w moim przekonaniu dobrym, nie sądzę więc, żebym się mylił, mówiąc, że to on jest ideowym ojcem tego projektu. I koniec. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie Aleksandrze.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Posłów nieobserwujących pana posła Czerwińskiego chcę poinformować, że kiwał w tym momencie głową potakująco.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">To było ostatnie z wystąpień wygłoszonych w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Kontynuujemy dyskusję.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Długoborskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełWojciechDługoborski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Konieczność poprawienia ustroju m. st. Warszawy istnieje od dawna. Dowodzą tego zarówno doświadczenia z funkcjonowania dotychczasowego systemu, jak i wyniki badań opinii społecznej. Opinia publiczna różni się jednak od opinii organów samorządów warszawskich co do nowego modelu ustroju stolicy. Nie ma wprawdzie zgody co do modelu, ale jest zgoda co do zasady. Zamiast dotychczasowego skomplikowanego, dla wielu wręcz niezrozumiałego, wielostopniowego, niespójnego systemu samorządowego stolicy proponowane jest rozwiązanie o wiele prostsze i bardziej przejrzyste, chociaż na tyle odmienne od dotychczasowych doświadczeń, że, jak każda nowa propozycja, budzi pewne samorządowe emocje. Jako praktyk, samorządowiec z 12-letnim stażem na stanowisku burmistrza miasta i gminy, a także jako były przewodniczący sejmiku województwa chciałbym wyrazić swą opinię i uwagi dotyczące przygotowanego projektu.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełWojciechDługoborski">Problem Warszawy jest szczególny, trudny, delikatny i wyjątkowy. To, z czym mamy tu do czynienia, nie występuje bowiem w innych miastach polskich i w zasadzie każde przyjęte tu rozwiązanie jest zarazem unikatowe i nie do powtórzenia w innym miejscu. Stolica liczy wszakże tylu mieszkańców, ilu ma ich całe - moje - woj. zachodniopomorskie. Dotychczasowe doświadczenia i negatywne strony obecnie funkcjonującej konstrukcji ustroju stolicy - szczególnie po wprowadzeniu w 1999 r. nowych jednostek samorządu terytorialnego, takich jak powiaty i województwa samorządowe - przekonują mnie co do konieczności stworzenia w Warszawie jednego, sprawnie działającego, chociaż ogromnego, samorządu gminy - miasta na prawach powiatu. To ważne, samorząd Warszawy będzie bowiem musiał wykonywać zadania i realizować kompetencje przypisane także powiatom. Specyfika Warszawy, przede wszystkim jej wielkość i liczba mieszkańców, zmusza do poszukiwania rozwiązań dodatkowych, pośrednich. Mam tu na myśli jednostki pomocnicze - dzielnice, traktowane jak quasi-gminy o ograniczonych co prawda właściwościach (bez osobowości prawnej, samodzielności budżetowej), ale mogące funkcjonować pod nadzorem gminy - jednak w miarę samodzielnie. Taka warszawska jednostka pomocnicza - dzielnica - jak to zostało już dzisiaj zauważone, miałaby znamiona gminy (statut, radę, zarząd dzielnicy, przewodniczącego zarządu dzielnicy).</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełWojciechDługoborski">Stołeczność Warszawy powoduje kumulację na jednym terenie wszystkich zadań należących do gmin i powiatu, a także koncentrację funkcji charakterystycznych tylko dla stolicy kraju. Powoduje to konieczność myślenia o tym mieście jako o jednym organizmie, którego wszystkie części - „samorządowego ciała” - stanowią jedną całość, a żadna nie może samodzielnie funkcjonować w oderwaniu od pozostałych części. Jeżeli porównamy układ komunikacyjny Warszawy do krwioobiegu, który jest układem zamkniętym i wzajemnie zharmonizowanym, to trudno sobie wyobrazić, aby taki komunikacyjny krwioobieg mógł dobrze funkcjonować przy mnogości zarządców i inwestorów, z których każdy czuje się odpowiedzialny jedynie za fragment całości, i to nie zawsze kompatybilny. A jeśli układ nie działa, to cały organizm choruje. Wszyscy to mogą sprawdzić na własnej skórze, poruszając się po Warszawie pieszo, żeby nie powiedzieć: piechotą, lub jakimkolwiek środkiem lokomocji.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#PosełWojciechDługoborski">Odpowiedzialność za planowanie przyszłości i rozwoju Warszawy, przesądzanie o jego kierunkach i możliwościach finansowych, realizacja inwestycji, konieczność skrócenia obiegu decyzji niestety wymuszają także konieczność swoistego sposobu administrowania stolicą. Mówię: niestety, dlatego że zarządzanie to musi być, ze względów funkcjonalnych, znacznie bardziej scentralizowane. Tego nie można ukrywać, to trzeba wyraźnie powiedzieć i podkreślić. Taki model zaproponowała podkomisja do spraw ustroju m.st. Warszawy i taki projekt rozwiązań został zaakceptowany przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#PosełWojciechDługoborski">Na koniec mam pewną wątpliwość - czy liczba radnych w Warszawie nie powinna być jednak nieco większa? Czy, aby zachować większą reprezentatywność, nie powinno ich być na przykład 60, tak jak w obecnym powiecie warszawskim, zamiast proponowanych 45 (art. 2 projektu)? W końcu nie musimy się przekonywać, że sytuacja Warszawy jest specyficzna, i dlatego można chyba zastosować specyficzne, właściwe dla niej rozwiązania. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Hertla z Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełJerzyHertel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę na wstępie wyrazić ogromną satysfakcję, że Sejm obecnej kadencji tak szybko zajął się ustrojem stolicy. Mam także nadzieję, że nowy, uproszczony i funkcjonalny ustrój stolicy bez przeszkód wejdzie w życie od nowej kadencji samorządu. Odsunie to wreszcie ciążące nad stolicą, nad jej ustrojem, jakieś przedziwne fatum, powodujące, iż przez ostatnie 10 lat Warszawa była polem nieustannych i całkowicie nieudanych eksperymentów ustrojowych. Ostatnią wersję tego eksperymentu, czyli ustrój Warszawy, z jakim do dziś jeszcze, panie i panowie posłowie, mamy do czynienia, chciałbym w paru słowach opisać, bowiem nie wszyscy, nawet w tej Izbie, mają świadomość, w jakim absurdzie ustrojowym egzystuje stolica. Dla właściwej oceny przywołam przykład Łodzi, bo to dobry przykład - miasto pod względem liczby mieszkańców tylko dwa razy mniejsze od Warszawy. Oto w Łodzi mamy jeden szczebel samorządu, w Warszawie 4. Łódź, jak wszystkie inne wielkie polskie miasta, jest gminą na prawach powiatu. W Warszawie w granicach miasta utworzono odrębny powiat, tzw. pow. ziemski. Oto w Łodzi mamy 80 radnych, w Warszawie - tylko dwa razy większej - 10 razy tyle, bo aż 800! Oto w Łodzi mamy jeden zarząd, łącznie z prezydentem miasta jest tam 7 członków zarządu. W Warszawie mamy zarząd powiatu, zarząd m.st. Warszawy, 11 zarządów gmin, 7 zarządów dzielnic. Członkami tych zarządów jest łącznie 116 osób. 116 osób sprawuje w Warszawie władzę wykonawczą! Jest to 17 razy więcej niż w dwukrotnie tylko mniejszej Łodzi. W Łodzi wreszcie, jak zresztą w każdym innym polskim mieście cieszącym się normalnym ustrojem, jest prowadzona jedna polityka finansowo-inwestycyjna, w ramach jednego miejskiego budżetu. W Warszawie - biorąc pod uwagę miasto, powiat, 11 gmin - mamy aż 13 nieskorelowanych ze sobą polityk finansowych realizowanych w ramach 13 odrębnych budżetów. W takich ramach ustrojowych nie może się dobrze rozwijać żadne miasto. Miastem o takim ustroju nie da się efektywnie zarządzać. W mieście o takim ustroju mieszkańcy nie wiedzą, bo często i sami urzędnicy nie wiedzą, kto i za co odpowiada. Warszawa nie zasłużyła sobie na taki los. Warszawa ma prawo oczekiwać od nas, od parlamentu, normalności.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełJerzyHertel">Tę normalność przynosi stolicy projekt ustawy o ustroju Warszawy, którego drugie czytanie ma dzisiaj miejsce w Wysokiej Izbie. Jest to projekt, który wreszcie, po 10 latach, tworzy jednolite miasto - gminę miejską na prawach powiatu. Proponowany ustrój miasta daje Warszawie szansę rozwoju. To ustrój, który usprawni zarządzanie miastem, zmniejszy bardzo znacząco liczbę radnych i zmieniających się z kadencji na kadencję politycznych urzędników samorządowych. Tworzymy jedno miasto, ale nie oddalamy samorządowej władzy od obywateli. Ona nadal będzie blisko, gdyż to w dzielnicach, które w tej ustawie tworzymy, odbywać się będzie obsługa mieszkańców. Proponujemy ustrój, w ramach którego zarówno dla mieszkańców, jak i dla zewnętrznych partnerów miasta czytelne staną się wreszcie kompetencje i odpowiedzialność jego organów. I jeszcze jeden ważny aspekt - finanse. Proponowany ustrój wzmocni finansowo stolicę, zwiększy jej możliwości kredytowe. Nie spowoduje to, że Warszawa nie będzie miała finansowych problemów, ale pozwoli stolicy na uniknięcie prawdziwej finansowej katastrofy - katastrofy nieuchronnej w ramach obecnego ustroju.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PosełJerzyHertel">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Bywa, że dobry co do idei projekt ustawodawczy okazuje się w praktyce dziełem, łagodnie mówiąc, niedoskonałym z powodu wadliwie opracowanych kwestii szczegółowych. Jak z tego punktu widzenia wygląda ustawa, nad którą debatujemy? Uczestniczyłem w pracach podkomisji i mogę z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że prace te pozwoliły oczyścić pierwotny projekt z wielu niedociągnięć. Analizowaliśmy bardzo dokładnie artykuł po artykule, odwołując się także do doświadczeń wynikających z praktyki samorządowej. Ważny wkład w prace komisji wnieśli przedstawiciele samorządu warszawskiego z prezydentem Warszawy na czele. I mamy tego dobre efekty. Szczegółowe rozwiązania są właściwie przemyślane. W toku prac komisji wypracowaliśmy bardzo dobry podział kompetencji i zadań między miasto a jego jednostki pomocnicze - dzielnice. Potrafiliśmy, co było jeszcze trudniejsze, zaproponować mądry kompromis, jeśli chodzi o podział środków finansowych na część ogólnomiejską budżetu miasta i na część, którą w budżecie miasta mają tworzyć tzw. załączniki dzielnicowe.</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#PosełJerzyHertel">Doprecyzować trzeba jednak jeszcze trzy kwestie. Sprawa pierwsza to dookreślenie sytuacji, gdy ta sama osoba kandyduje i uzyskuje mandat radnego w różnych organach stanowiących samorządu. Po drugie, a to już jest bardzo ważne dla przyszłego funkcjonowania miasta, chodzi o przekształcenie przedsiębiorstw komunalnych i niektórych zakładów budżetowych miasta w spółki prawa handlowego. Ważne jest także, by jednoznacznie określić - i to jest sprawa trzecia - że już uchwalone przez dotychczasowe gminy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego stają się planami miejscowymi nowej gminy, jaką będzie m.st. Warszawa. I w tych trzech sprawach właściwe poprawki pragnę przekazać panu marszałkowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle, za poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełJerzyHertel">Panie i Panowie Posłowie! Kończąc, chcę mocno podkreślić, że projekt ustawy w wersji przygotowanej przez komisję daje Warszawie dobry ustrój. Jako poseł warszawski, a w sprawie dotyczącej ustroju naszego miasta nie waham się zaryzykować takiego stwierdzenia: także wyraziciel opinii, nadziei i oczekiwań znacznej większości mieszkańców Warszawy, apeluję do Wysokiej Izby o poparcie projektu ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Warszawa na taki ustrój czeka już ponad 12 lat. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Kalisza z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata dotycząca projektu ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy jest dla mnie debatą szczególną. Warszawa to moje miasto. Urodziłem się w Warszawie, całe życie tu mieszkam. Mieszkam na Żoliborzu; były okresy, w których mieszkałem na obrzeżach Warszawy. Znam problemy tego miasta i znam jego mieszkańców, bo sam na co dzień z nimi rozmawiam. Te problemy są podobne, niezależnie od tego, gdzie warszawiak mieszka, czy na Ursynowie, czy na Targówku, czy w Białołęce, czy w Śródmieściu, czy na Żoliborzu, tak jak ja. Te problemy dotyczą codziennego życia, bez dobrej komunikacji miejskiej, bez metra - bo chcę państwu zwrócić uwagę, że dzisiaj metro z Ursynowa dochodzi tylko do placu Bankowego i już nigdzie dalej - codziennego życia z tysiącem problemów związanych z załatwianiem najprostszych spraw urzędowych. Chcę państwu powiedzieć, że sam spotykam się z pytaniami, gdzie załatwić daną sprawę, gdzie się wyrabia paszport, gdzie się melduje, gdzie się rejestruje samochód. Warszawa jest miastem o pięcioszczeblowym systemie zarządzania.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełRyszardKalisz">Warszawa jest miastem - symbolem dla całej Polski, jest stolicą Rzeczypospolitej Polskiej, sprawy Warszawy leżą nam wszystkim na sercu. Warszawa musi być miastem sprawnym, z którego wszyscy Polacy będą dumni. Sprawne miasto to takie, które w sposób należyty, właściwy wykonuje funkcje stolicy państwa, symbolu państwa, jest dobre dla mieszkańców; jego mieszkańcy czują się w nim dobrze. Ale mieszkaniec Ursynowa, Bielan, Wawra przecież jest warszawiakiem i decydująca część mieszkańców tych rejonów codziennie przebywa w Śródmieściu, jedzie Krakowskim Przedmieściem, Traktem Królewskim. Tu niedaleko Sejmu, 200 m, jest plac Trzech Krzyży i Nowy Świat. Pojedźmy tam dzisiaj i zobaczmy, jak tam wygląda asfalt. Jako warszawiak codziennie przejeżdżam Krakowskim Przedmieściem koło pałacu prezydenckiego. Zobaczcie, jak wyglądają te drogi, te chodniki, które się walą.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PosełRyszardKalisz">Możemy założyć, że jest to wina konkretnych ludzi, którzy przez ostatnie lata rządzili w Warszawie. Ale nie ma wątpliwości, że ci ludzie przynajmniej chociażby w tej Izbie się starali, starali się również w warunkach zarządzania Warszawą. To jakie są inne przyczyny, że Krakowskie Przedmieście jest całe w wybojach? Jakie są przyczyny, że 13, przepraszam, 12 wiaduktów w Warszawie może się lada dzień zawalić? Jeden już się przecież zawalił, na szczęście nikt nie zginął ani nie doznał uszczerbku na zdrowiu. Jaka jest tego przyczyna? Pytam posła Macierewicza, którego nie ma tu, na sali: Jaka jest tego przyczyna?</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jeśli można... Nie chciałbym, żeby pan poseł Macierewicz miał powód do wygłoszenia następnego, nieregulaminowego wystąpienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełRyszardKalisz">Dobrze, nie pytam więc pana posła Macierewicza; sam odpowiadam. Panie pośle Macierewicz, niezależnie od tego, gdzie pan jest, nie pytam pana.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PosełRyszardKalisz"> Na prośbę marszałka. Sam odpowiadam: System zarządzania Warszawy jest zły.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PosełRyszardKalisz">A teraz przejdźmy do tego, co dotyczy obywateli. Obywateli, warszawiaków, interesuje samorządność. Ale taka, która będzie dotyczyła ich miejsca zamieszkania, czyli najbliższej okolicy, oraz taka, która będzie dotyczyła całego miasta. Bo bezsporny jest fakt i nikt temu nie zaprzeczy, że Warszawa jest jednorodnym miastem. Wszyscy, którzy mieszkają w Warszawie, czują się warszawiakami.</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#PosełRyszardKalisz">W związku z tym trzeba połączyć to, co jest istotą samorządności dla struktury lokalnej, z istotną samorządności dla całej Warszawy. A co to może być? Tu przechodzę krótko do aspektu prawnego, bo nikt do tej pory tego nie zauważył. W 1997 r., 2 kwietnia, została uchwalona Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. W art. 164 konstytucja stanowi, że podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina; wszystkie inne są subsydiarne, pomocnicze. W związku z tym nawet się domniemywa, że jeżeli coś nie jest uregulowane, znajduje się w kompetencji gminy. Powtarzam: wszystkie inne są subsydiarne. Powiat jest subsydiarny, pomocniczy. Województwo - pomijam, że dzisiaj województwo w Polsce ma charakter rządowo-samorządowy - w kategoriach zadań samorządu jest również subsydiarne. W stosunku do czego? Nie w stosunku do powiatu - w stosunku do gminy. I dlatego kiedy się zastanawiamy, jaka struktura, która ma bardzo silną pozycję konstytucyjną, może być strukturą właściwą dla miasta, to odpowiedź jest jedna, daje ją art. 164 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: gmina. Tylko tutaj często przez pojęcie gminy przyjmuje się pewne stany faktyczne, że gmina to jest mała gmina wiejska, że jest to mniejsze miasto, że gmina nie może być już w przypadku miasta, które liczy powyżej 200 tys. Pamiętajmy, że gmina to nie jest tylko zjawisko społeczne czy socjologiczne, to jest również instytucja prawna - art. 164 ust. 1 konstytucji.</u>
<u xml:id="u-52.5" who="#PosełRyszardKalisz">Była mowa o zachowaniu gmin warszawskich. Szczerze mówiąc, uważam, że zasługi gmin warszawskich są olbrzymie: dla Ursynowa, dla Włoch, dla Wawra, dla Bielan. Tylko zadaję pytanie, czy są to zasługi gminy jako wyabstrahowanej jednostki, czy zasługi ludzi, lokalnie wybierających swoich przedstawicieli, i tych przedstawicieli, którzy w tych gminach załatwiają sprawy lokalne. Czy ważniejsza jest forma, czy treść? Ważniejsza jest treść. Czyli ważniejsza jest samorządność; samorządność na obszarach lokalnych. I my chcemy, i ja chcę, żeby samorządne były Bielany, Ursynów, Bemowo, Targówek i Białołęka. Tylko chcemy, żeby Warszawa miała możliwości funkcjonowania jako jeden organizm, bo jest jedno miasto Warszawa. I dlatego projekt przedstawiony przez komisję zachowuje samorządność lokalną.</u>
<u xml:id="u-52.6" who="#PosełRyszardKalisz">Jakie są dwa elementy samorządności? To, że ludzie wybierają swoich przedstawicieli oraz pieniądze na zaspokajanie potrzeb lokalnych. W projekcie tej ustawy jest zapisane: mieszkańcy Bielan, Włoch i innych dzielnic Warszawy będą wybierali swój zarząd, zarząd ten będzie wybierał burmistrza. Ta struktura zwana jest na potrzeby prawne dzielnicą, dlatego że gmina jest podstawową jednostką. Chcę przypomnieć, mówię to jako warszawiak, że nazwa „dzielnica” ma w Warszawie daleko idącą tradycję. Sam kiedyś wychowałem się na Bielanach, a to była dzielnica Żoliborz. Ta struktura zwana dzielnicą będzie miała swoje pieniądze, które będą miały podstawę ustawową, bo budżet Warszawy zgodnie z ustawą zobowiązany jest mieć załącznik dla każdej dzielnicy. Oczywiście najwięcej będzie zależało od samych mieszkańców, kogo wybiorą, jaki to będzie zarząd, jaki burmistrz, ale wierzę w wielką mądrość mieszkańców Warszawy.</u>
<u xml:id="u-52.7" who="#PosełRyszardKalisz">Są też zadania ogólnomiejskie. Mówiłem o tych wiaduktach. Drodzy państwo, mieszkam niedaleko Trasy Toruńskiej i od 15–20 lat, bo w 1982 r. czy 1983 r. to zostało zakończone, stoją kikuty takich, powiedziałbym, podnośników do nigdy niezbudowanego wiaduktu Trasy Toruńskiej. Okazuje się, drodzy państwo, że nawet dzisiaj nie wiadomo, kto ma to rozebrać, że to kosztuje, są to pieniądze, już nie mówiąc o zbudowaniu. Przypomnę o tragicznej sytuacji technicznej tych 12 wiaduktów warszawskich.</u>
<u xml:id="u-52.8" who="#PosełRyszardKalisz">To są wszystko zadania ogólnomiejskie, a są jeszcze te mniejsze, a właściwie te wielkie, a nie tak widoczne, jak wodociągi, komunikacja miejska. Była mowa o małych drogach, uliczkach. Oczywiście wielką zasługą tych ostatnich 7,5 lat jest to, że gminy dużo tych małych uliczek wyasfaltowały. A przecież jest w tej ustawie mechanizm, który powoduje, że jeżeli dobry burmistrz dzielnicy zgłosi to, to wtedy w budżecie Warszawy będzie to zapisane i to jest obowiązek budżetu Warszawy za zadaniami przekazać pieniądze. Prezydent Warszawy, który będzie wybierany w wyborach powszechnych, bezpośrednich będzie obowiązany, prawnie obowiązany, te pieniądze przekazać.</u>
<u xml:id="u-52.9" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Warszawa jest tak wielka, że naprawdę w końcu potrzebuje mieć dobry ustrój. Potrzebuje dlatego, że Warszawa jest stolicą, potrzebuje tego od nas wszystkich, posłów z każdego rejonu Polski, dlatego że coś dla Warszawy jako posłowie powinniśmy zrobić. Dlatego też, Wysoki Sejmie, powtórzę jeszcze raz: dla Warszawy najważniejsze jest sprawne funkcjonowanie całego mechanizmu z pożytkiem dla mieszkańców Warszawy, przejrzysty dwuinstancyjny model zarządzania miastem, bezpośrednie wybory prezydenta miasta oraz to, co jest niezwykle istotne, połączenie zdolności wspólnoty stołecznej wszystkich mieszkańców do zaspokajania zbiorowych potrzeb w stosunku do wszystkich mieszkańców Warszawy oraz połączenie tej zdolności ze zdolnością wspólnoty lokalnej do zaspokajania potrzeb mieszkańców okolicy. I to się da zrobić, ta ustawa to umożliwi. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-52.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Kaczmarka z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liczbę projektów warszawskich przerabianych w tej Izbie można liczyć w dziesiątki. Mam nadzieję, że dzisiaj finalizujemy ustrój Warszawy. Bardzo niedobrze, że finalizujemy go jako ostatni, ponieważ nie ma dzisiaj dylematów w samorządzie terytorialnym na szczeblu gminy.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PosełMichałKaczmarek">Chciałbym, nawiązując do wypowiedzi posła z Platformy, powiedzieć, że znakomity był jego przykład, a jestem posłem łódzkim, i te jego argumenty, które padły z tej trybuny, dotyczące różnic w jednym i w drugim ustroju, były miażdżące. Chciałem powiedzieć, że w tej Izbie nigdy nie udawało się uchwalić ustroju, ale też ustrój uchwalony w tej Izbie był wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego, więc jest pewna szansa, z którą ten Sejm, przy dużej zgodzie tej Izby, chyba coś zrobi w tej kadencji.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PosełMichałKaczmarek">Chciałem zwrócić uwagę na jeden aspekt, aspekt konsultacji społecznych. Jest przyzwolenie społeczne mieszkańców na tak radykalne zmiany, jeżeli chodzi o ustrój warszawski. Nie ma przyzwolenia na to rad gmin, ale ta reakcja rad gmin spowodowała, że skala zmian od projektu do końcowej wersji wychodzi w dalszym ciągu naprzeciw samodzielności gmin, bo samodzielność każdej gminy, dzisiaj samodzielność dzielnic, w niewielkim stopniu została tutaj naruszona. Jest to oczywiście specyfika ustroju warszawskiego.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#PosełMichałKaczmarek">Chciałem powiedzieć, że nie jestem posłem warszawskim, ale w Warszawie jestem drugą kadencję i bardzo bym sobie życzył, żebyśmy nie mieli dylematów, które ciągle w tej Izbie mieliśmy, że oto z budżetu państwa chcemy finansować część inwestycji, ale sposób wydawania tych pieniędzy w Warszawie często był bardzo kontrowersyjny i nie zawsze były one przeznaczane na najpilniejsze potrzeby społeczne, związane z funkcjonowaniem organizmu, jakim jest stolica. Mam nadzieję, że to rozstrzygnięcie wzmocnione ustawą o bezpośrednim wyborze prezydenta Warszawy spowoduje, że w tej Izbie będzie nas stać na podjęcie decyzji w zakresie wspierania inwestycji strategicznych, najbardziej potrzebnych dla funkcjonowania stolicy. Mam też nadzieję, jeżeli chodzi o samą konstrukcję, a zostało zgłoszonych tutaj kilka poprawek, że rozstrzygniemy definitywnie, mój kolega mówił o tym, jaka powinna być liczba radnych w stolicy.</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#PosełMichałKaczmarek">Chciałem powiedzieć też, że oto tutaj rozpoczęły się problemy, które odczuła cała społeczność samorządowa w Polsce, mieliśmy tu problemy, które miały swój szczęśliwy finał, mówię o wysokości uposażeń w samorządach, o wysokości diet radnych, to były najgorsze przykłady. W tej Izbie rozstrzygnęliśmy to ustawą kominową i zakończyliśmy pewien etap.</u>
<u xml:id="u-54.5" who="#PosełMichałKaczmarek">Regulacja ustroju Warszawy w tej wersji jest wielkim sukcesem tej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę mówców.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przechodzimy do pytań.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że do zadania pytania zgłosiło się dwóch posłów: pan poseł Tomasz Markowski i pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałem zapytać, czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zadać pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Tomasza Markowskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące mieszkańców Sulejówka i Wesołej, bo to jest sytuacja, która właściwie w kategoriach Warszawy... To są dwa miasta liczące 20 tys. mieszkańców, ale jednak to jest 20 tys. mieszkańców. Mieszkańcy ci chcieli być w powiecie warszawskim. Przy pierwszym projekcie tejże ustawy znaleźli się w Warszawie. Teraz już nie są w Warszawie, tylko w powiecie mińskim. Mam pytanie, bo to jest przesuwanie tych dwóch miast, które mają prawa miejskie, raz w jedno, raz w drugie miejsce. Z pewnych względów chciały być w powiecie warszawskim, bo bliżej do Warszawy niż do Mińska, ale z drugiej strony niekoniecznie chciały być w Warszawie. W związku z tym, jaka jest koncepcja, jeśli chodzi o wnioskodawców dotycząca tych dwóch miast? Co dalej, jak dalej rozwiązywać ten problem? Czy po prostu pozostawić je w powiecie mińskim, skoro oni tego nie chcą? Jak po prostu rozwiązać tę sytuację? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Jurgiela z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od roku 1990, kiedy wprowadzamy w Polsce samorządność, jednym z głównych problemów poza ustrojowymi jest zasada, że sposób finansowania zadań samorządu terytorialnego... jak wiemy, było w tym zakresie kilka ustaw, rząd przygotowuje ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W art. 11 projektu ustawy określono zadania, które należą do zakresu działania dzielnicy. W ust. 1 i 2 przewidziano możliwość przekazania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej oraz zadań realizowanych na podstawie porozumień. Art. 12 stanowi, że gospodarka finansowa prowadzona jest na podstawie załącznika dzielnicowego do uchwały budżetowej. Chciałem zadać pytanie dotyczące zapisów ust. 4 i 5 w art. 12.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Otóż art. 12 ust. 5 stanowi, że przekazanie zadań, o których mowa w art. 11, następuje wraz z zapewnieniem środków wystarczających na ich realizację. Jakie są skutki prawne tego zapisu? Chodzi mi o to, czy i w jaki sposób burmistrz lub rada dzielnicy może dochodzić od Rady m. st. Warszawy środków finansowych, jeśli, jak wiemy, nie będzie wystarczało na właściwą realizację tych zadań, które są wymienione w art. 11. Myślę, że ten problem należałoby w sposób bardziej konkretny unormować w ustawie, bo ten zapis po prostu stanowi, że środki wystarczające. Co to znaczy w zasadzie? Czy nie w ramach posiadanych środków? W ust. 4 mamy stwierdzenie, że przekazując do dyspozycji dzielnicy środki finansowe, Rada m.st. Warszawy uwzględnia potrzebę zapewnienia skuteczności. Co to znaczy potrzeba zapewnienia skuteczności? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Roberta Smolenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełRobertSmoleń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed udzieleniem odpowiedzi na te pytania pozwolę sobie ustosunkować się do innych pytań, które padły w czasie debaty.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PosełRobertSmoleń">Otóż, po pierwsze, kilku mówców odnosiło się do projektu pierwotnego zawartego w druku nr 164. Chcę przypomnieć, że projekt, który został opracowany przez podkomisję i Komisję Samorządu Terytorialnego znacząco różni się od tego pierwotnego projektu. Niektóre uwagi krytyczne, wyrażane zarówno dzisiaj na tej sali, jak też w trakcie konsultacji przede wszystkim ze strony rad gmin, uwagi, które bardzo precyzyjnie odnosiły się do tego pierwotnego projektu grupy posłów zawartego w druku 164, w projekcie opracowanym przez Komisję Samorządu Terytorialnego zostały usunięte, a więc część tych uwag jest po prostu bezprzedmiotowa.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#PosełRobertSmoleń">Po drugie, chcę odnieść się do uwagi o tempie prac wyrażonej przez pana posła Kasprzaka, ale podniesionej później również przez pana posła Macierewicza. Rzeczywiście podkomisja i komisja pracowały szybko, intensywnie, ale chcę zapewnić wszystkich, że pracowały dobrze. To nie była praca na kolanie, na chybcika. Braliśmy pod uwagę analizy i wnioski zgłaszane przez przedstawicieli samorządu terytorialnego, a więc płynące z praktycznych doświadczeń ludzi, którzy Warszawą zarządzają zarówno na szczeblu powiatu i miasta, jak też na szczeblu gmin warszawskich oraz dzielnic. Poza tym chcę poinformować Wysoką Izbę, że w trakcie prac w Sejmie tej kadencji zostały uwzględnione wnioski i konkluzje z poprzednich prac, przede wszystkim z pracy w parlamencie poprzedniej kadencji, kiedy pewne rozwiązania zostały bardzo precyzyjnie przemyślane i przedyskutowane.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#PosełRobertSmoleń">Po trzecie, chcę odnieść się do tego, co mówili pan poseł Macierewicz i pan poseł Witaszek, mianowicie padały tu bardzo ostre sformułowania dotyczące uderzenia w samorządność, likwidacji samorządności, centralizacji. Otóż, proszę państwa, ten projekt przewiduje utworzenie miasta na prawach powiatu, powiatu grodzkiego. Warszawa staje się powiatem grodzkim, czyli gminą, która wykonuje zarówno funkcje gminy, jak i powiatu. Nikt nie kwestionuje tego rozwiązania w odniesieniu do innych powiatów grodzkich, mamy ich ponad 60. Nikt nie formułuje zastrzeżeń, które prowadziłyby do tego, że w tych powiatach grodzkich samorządność jest pod znakiem zapytania. Odwrotnie, i tym kierowały się podkomisja oraz komisja, to właśnie w tym kształcie ustroju Warszawy, w mieście na prawach powiatu, można będzie skutecznie realizować zarówno zadania gminne, jak i powiatowe.</u>
<u xml:id="u-60.4" who="#PosełRobertSmoleń">Po czwarte, pan poseł Witaszek pytał o dokładne wyliczenia, jakie będą środki dla dzielnic oraz jakie one będą w porównaniu ze środkami otrzymywanymi dzisiaj przez gminy, które zgodnie z projektem zostaną zniesione i na ich miejsce zostaną utworzone dzielnice?</u>
<u xml:id="u-60.5" who="#PosełRobertSmoleń">Chcę przy okazji zaznaczyć, że pan poseł Szrajber rzeczywiście dopominał się w trakcie prac podkomisji i komisji takich analiz i danych, ale uczciwość wymaga, żeby przyznać, że takie analizy zostały w trakcie pracy dwukrotnie członkom podkomisji przedstawione. Jeżeli jesteście państwo zainteresowani, to jestem w stanie w tej chwili dokładnie zacytować te dane. Generalnie obecne gminy dysponują o 50% większymi środkami, niż w momencie, kiedy staną się dzielnicami, ale oczywiście zadania i kompetencje dzielnic są mniejsze. Więc tu również, na marginesie, uwaga pana posła Macierewicza o tym, że te zadania i kompetencje będą większe, a środki mniejsze jest po prostu nietrafiona. Przykładowo mogę podać, że gmina Bemowo dzisiaj ma dochody ogółem 149 288 442 zł, a wydatki ogółem 163 992 502 zł. Po wejściu w życie tej ustawy dochody dzielnicy Bemowa sięgałyby 61 336 469 zł, a wydatki ogółem 107 502 375 zł. Tak jak powiedziałem są dokładne wyliczenia, na których bazowały podkomisja i komisja i z których wynika, że jeśli chodzi o środki, jakimi będą dysponować dzielnice, jest to około 50–60% tych środków, którymi obecnie dysponują gminy i to jest jedna z ważnych różnic między projektem oryginalnym a tym, który został przedłożony w druku nr 255. Tych środków w tym kształcie projektu jest znacznie więcej.</u>
<u xml:id="u-60.6" who="#PosełRobertSmoleń">Po piąte, pan poseł Witaszek również odnosił się do zmniejszenia liczby radnych, sugerując, że to jest główne hasło tej ustawy. Nie, panie pośle, nie ma pana posła, ale czuję się w obowiązku odpowiedzieć na ten zarzut, nie chodziło o zmniejszenie liczby radnych. Chodziło o to, żeby Warszawa miała sprawny ustrój, który będzie pozwalał na dobre zarządzanie tym wielkim organizmem miejskim. Zmniejszenie liczby radnych jest oczywiście jedną z istotnych konsekwencji tych rozwiązań. Nie neguję, że również braliśmy to bardzo poważnie pod uwagę. Dzisiaj Warszawa na wszystkich szczeblach liczy 787 radnych, a po wejściu w życie tej ustawy będzie ich 462, redukujemy więc liczbę radnych w Warszawie prawie o połowę.</u>
<u xml:id="u-60.7" who="#PosełRobertSmoleń">Jakie są finansowe konsekwencje tego posunięcia? W skali miasta pewnie niewielkie. Otóż dzisiaj diety radnych w całej Warszawie wynoszą 23 mln zł. W porównaniu z ponad 5 mld budżetu to nie jest pewnie liczba bardzo szokująca, to jest około 0,5%, ale jednak w ten sposób można będzie zaoszczędzić około 11 mln zł i przeznaczyć je na cele, które Rada m.st. Warszawy uzna za najważniejsze. O zmniejszeniu liczby radnych mówił również pan poseł Kaczmarek, ale w tym przypadku w kontekście dostrzegania pozytywów takiego rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-60.8" who="#PosełRobertSmoleń">Po szóste. Pan poseł Szrajber oraz pan poseł Macierewicz odnieśli się do konsultacji zarządzanych przez marszałka Sejmu. Pan marszałek zechciał sprostować formuły, które zostały tu wypowiedziane i uznane przez pana marszałka za nieścisłe. Ja chciałbym przedstawić trochę więcej szczegółów na temat tych konsultacji, a zwłaszcza na temat sondażu opinii publicznej, który został zamówiony w renomowanej wiarygodnej pracowni - Sopockiej Pracowni Badań Społecznych, która nie budzi żadnych zastrzeżeń, jeśli chodzi o jej rzetelność. Był to sondaż przeprowadzony metodą tradycyjną poprzez pytania zadawane przez ankieterów i to jest istotna różnica w porównaniu z sondażem, który zamówił poprzedni marszałek Sejmu w Sejmie III kadencji, wówczas bowiem sondaż ten był wykonywany metodą pytań telefonicznych, metodą szybszą, ale przez niektórych specjalistów z zakresu socjologii badań opinii publicznej to właśnie metoda, którą zastosowano tym razem, jest uznawana za szczególnie wiarygodną.</u>
<u xml:id="u-60.9" who="#PosełRobertSmoleń">Marszałek Sejmu zadbał ze szczególną troskliwością o to, aby pytania zadane w trakcie sondażu były uczciwe i nie wprowadzały respondentów w błąd. Najpierw opisano, czego dotyczy ta dyskusja, nie było to więc pytanie powierzchowne, grające na emocjach. Nie ukrywając, można uznać, iż niektóre z pytań zadawanych w trakcie konsultacji społecznych mają taki właśnie charakter, np. pytanie o to, czy jesteś za likwidacją naszej gminy, twojej gminy, na pewno ma w sobie pewien ładunek emocjonalny.</u>
<u xml:id="u-60.10" who="#PosełRobertSmoleń">W tym sondażu zadano respondentom dwa pytania. Po pierwsze, obecnie w Warszawie funkcjonują cztery szczeble samorządu terytorialnego: dzielnica, gmina, Rada m.st. Warszawy, powiat. W Sejmie trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o zmianie ustroju m.st. Warszawy. Nowy projekt ustawy przewiduje uproszczenie tej struktury do dwóch szczebli: dzielnic i Rady m.st. Warszawy. Proszę powiedzieć, czy popiera pan, pani: pierwsza możliwość - utrzymanie dotychczasowych czterech szczebli struktury samorządu terytorialnego Warszawy, druga możliwość - wprowadzenie dwóch szczebli struktury samorządu terytorialnego Warszawy, trzecia możliwość - trudno powiedzieć. Pytanie drugie. Projekt ustawy, o którym mówimy, zakłada również zmniejszenie liczby radnych. Proszę powiedzieć, czy popiera pan, pani te propozycje - tu były następujące możliwości - zdecydowanie tak, raczej tak, raczej nie, zdecydowanie nie, trudno powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-60.11" who="#PosełRobertSmoleń">Otóż, szanowni państwo, w przypadku pierwszego pytania 14,4% respondentów opowiedziało się za utrzymaniem dotychczasowych czterech szczebli struktury samorządu terytorialnego Warszawy, natomiast 69% opowiedziało się za wprowadzeniem dwóch szczebli struktury samorządu terytorialnego Warszawy, zaś 16,6% odpowiedziało, że nie wie, trudno powiedzieć. Sondaż ten był przeprowadzony na próbie reprezentatywnej obejmującej wszystkich mieszkańców Warszawy, zarówno gminy Centrum, jak też gmin, które miałyby stać się dzielnicami Warszawy. Również w tych dzielnicach, choć oczywiście próba nie jest tam reprezentatywna, opowiadano się za likwidacją czteroszczeblowej struktury samorządu warszawskiego. Utrzymaniu obecnego stanu rzeczy najczęściej sprzyjali mieszkańcy Białołęki, tj. 33,9%, i Ursusa - 37,3%. Natomiast opinie mieszkańców 10 gmin leżących poza Warszawą Centrum były zróżnicowane, odsetek wsparcia dla zmian wahał się od 49,8% na Bemowie do 70,2% na Targówku. W przypadku drugiego pytania, czyli dotyczącego zmniejszenia liczby radnych, zdecydowanie tak odpowiedziało 79,6%, raczej tak - 12,5%, raczej nie - 2%, zdecydowanie nie - 1%, trudno powiedzieć - 4,8%. Myślę, że te liczby zainteresują panie posłanki i panów posłów, stanowią one bowiem, jeżeli uznamy wiarygodność ośrodka, który przeprowadził to badanie, odzwierciedlenie opinii mieszkańców Warszawy.</u>
<u xml:id="u-60.12" who="#PosełRobertSmoleń">Jeżeli chodzi o opinie wyrażone przez rady gmin, rzeczywiście wszystkie rady wypowiedziały się przeciwko projektowi, z tym że te gminy odnosiły się do projektu zawartego w druku nr 164, czyli do projektu pierwotnego. Można zakładać, że nowe rozwiązania wprowadzone w projekcie ustawy, którą panie posłanki i panowie posłowie macie przed sobą, niektóre z zastrzeżeń formułowanych w trakcie dyskusji odbywających się podczas sesji rad gmin pewnie zniwelowały.</u>
<u xml:id="u-60.13" who="#PosełRobertSmoleń">Trzecią formą konsultacji było ogłoszenie przez marszałka Sejmu możliwości zabrania głosu, wypowiedzenia się, złożenia wypowiedzi bezpośrednio w Kancelarii Sejmu. W czasie przeznaczonym na konsultacje, tj. w ciągu 18 dni, od 23 stycznia do 9 lutego, wypowiedziało się 530 respondentów, 82 w listach wysłanych pocztą, a 448 poprzez pocztę elektroniczną. Jest faktem, że 450 warszawiaków sprzeciwiło się projektowi, a 80 opowiedziało się za projektem. Zwraca tutaj również uwagę znacząca różnica w rozkładzie głosów między osobami komunikującymi się za pośrednictwem Internetu, a tymi, które wysyłały listy pocztą tradycyjną; w przypadku formy internetowej o wiele więcej osób występowało przeciwko projektowi. Podczas analizy odpowiedzi zauważono również, że wiele opinii było jednakowych i część listów spływała falami, tzn. np. w ciągu 40 min. nadeszło 90 listów internetowych.</u>
<u xml:id="u-60.14" who="#PosełRobertSmoleń">Skoro jesteśmy przy konsultacjach, to jeszcze jedna sprawa. Pan poseł Macierewicz odniósł się do referendum do Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, twierdząc, że wymóg referendum jest wymogiem, który trzeba spełnić. Chcę powiedzieć, że nie ma takiego wymogu. Wszelkie ekspertyzy prawne stwierdzają, że nie ma obowiązku przeprowadzenia referendum, jest natomiast obowiązek przeprowadzenia konsultacji i został on, jak się wydaje, spełniony.</u>
<u xml:id="u-60.15" who="#PosełRobertSmoleń">Ponieważ pan poseł Szrajber kwestionował czas trwania konsultacji, chcę również zaznaczyć, iż jest to taki sam okres, jaki zarządził pan marszałek Płażyński w Sejmie poprzedniej kadencji i ten czas przeznaczony na przedstawianie opinii na temat projektu nie był wówczas przez nikogo kwestionowany.</u>
<u xml:id="u-60.16" who="#PosełRobertSmoleń">Ponieważ pan poseł Macierewicz zarzucił mi osobiście, że nie dopuściłem do przedstawienia wyników konsultacji na posiedzeniu podkomisji, chcę powiedzieć, że posiedzenie podkomisji, na którym została zatwierdzona ostateczna forma projektu ustawy, odbyło się przed upływem terminu zakończenia konsultacji wyznaczonym przez marszałka. Uznaliśmy, że dobrym miejscem na prezentację tych wyników jest posiedzenie komisji, która będzie odnosiła się do sprawozdania podkomisji. Tak się stało, na posiedzeniu komisji przed głosowaniem nad ostateczną wersją sprawozdania posłowie zostali bardzo szczegółowo zapoznani z wynikami konsultacji.</u>
<u xml:id="u-60.17" who="#PosełRobertSmoleń">Chciałbym odnieść się do konkretnej sprawy, którą poruszył pan poseł Szrajber, chodziło o art. 20 i o mienie powiatowe na terenie dwóch gmin: Sulejówek i Wesoła, które zgodnie z projektem zostaną w dniu wejścia w życie ustawy włączone do powiatu mińskiego.</u>
<u xml:id="u-60.18" who="#PosełRobertSmoleń">Otóż chcę pana posła Szrajbera zapewnić, że na terenie tych dwóch gmin nie ma żadnego mienia, które byłoby własnością powiatu warszawskiego. A więc problem, który pan poseł zechciał podnieść, nie istnieje.</u>
<u xml:id="u-60.19" who="#PosełRobertSmoleń">Pan poseł Macierewicz zarzucał, że decyzje były podejmowane bez wyliczeń i analiz. Myślę, że te dane, które pozwoliłem sobie paniom posłankom i panom posłom zacytować, świadczą o tym, że było wręcz odwrotnie. Podkomisja i komisja dokonywały decyzji w oparciu o dane, o analizy, również analizy prawne.</u>
<u xml:id="u-60.20" who="#PosełRobertSmoleń">Ostatnia rzecz, która pojawiła się w trakcie debaty, to było pytanie pana posła Macierewicza o to, jakie będą konsekwencje tego ustroju Warszawy, jeśli chodzi o dostęp do środków z funduszy strukturalnych i funduszu spójności Unii Europejskiej dla województwa mazowieckiego. Otóż chcę powiedzieć, że, według znanych mi wyliczeń i analiz, województwo mazowieckie, podobnie jak i każde inne województwo, będzie kwalifikowało się do otrzymywania pomocy z funduszy strukturalnych oraz funduszu spójności. Zmiana statusu w odniesieniu do samej Warszawy nie ma żadnego wpływu na kwalifikowanie się województwa mazowieckiego, jeżeli chodzi o dostęp do tych środków. Oczywiście gdyby Warszawa została wyłączona z województwa mazowieckiego i stanowiła własne samodzielne województwo, skutek tego byłby jedynie taki, że to województwo warszawskie nie kwalifikowałoby się do otrzymywania do tych środków, więc nie mogłoby tych środków uzyskiwać.</u>
<u xml:id="u-60.21" who="#PosełRobertSmoleń">Na koniec odpowiedzi na dwa konkretne pytania, które zostały zadane przez panów posłów.</u>
<u xml:id="u-60.22" who="#PosełRobertSmoleń">Pytanie zadane przez pana posła Markowskiego w sprawie Sulejówka i Wesołej. Mówiłem już o tym w moim pierwszym wystąpieniu - po prostu powiat, do którego przystąpiły te dwie gminy z dniem 1 stycznia 2002 r., a więc półtora miesiąca temu, zostanie zniesiony. Ta jednostka samorządu terytorialnego przestanie istnieć, w związku z czym są dwie możliwości: można potraktować gminy Sulejówek i Wesołą tak samo, jak inne gminy warszawskie, czyli włączyć je do miasta stołecznego Warszawy, powiatu grodzkiego i pozbawić statusu gmin - na to rozwiązanie się nie zdecydowaliśmy, albowiem podkomisja i komisja uznały, że bardziej celowe jest drugie rozwiązanie, czyli pozostawienie statusu gmin w tych dwóch przypadkach, przywrócenie kilku gmin do powiatu, do którego należały jeszcze półtora miesiąca temu, oraz zainicjowanie konsultacji z mieszkańcami, które doprowadzą do ponownego wyrażenia opinii mieszkańców tych dwóch gmin. Jesteśmy w stałym kontakcie z panem ministrem Mazurkiem i burmistrzami tych dwóch gmin. To rozwiązanie zostało wdrożone przy akceptacji burmistrzów obu tych gmin. Jeżeli mieszkańcy wyrażą jakikolwiek inny pogląd odmienny od tego, co jest zapisane w tej chwili w ustawie, to zostanie wdrożona procedura, aby zmienić przynależność powiatową tych dwóch gmin, aby z dniem 1 stycznia 2003 r. mogły one znaleźć się w takim usytuowaniu powiatowym, które usatysfakcjonuje mieszkańców Wesołej i Sulejówka.</u>
<u xml:id="u-60.23" who="#PosełRobertSmoleń">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Jurgiela dotyczące art. 12 ust. 4 i 5, to chcę zwrócić uwagę również na ust. 3 pkt 1, który stwierdza, że dzielnice będą uzyskiwały: „udział w środkach finansowych przekazywanych do miasta stołecznego Warszawy z budżetu państwa w stopniu proporcjonalnym do zadań, które są wykonywane przez dzielnicę i na które zostały przyznane subwencje”. Chciałbym przy okazji wnieść poprawkę autorską - to jest właściwie niedopatrzenie - sformułowanie: „subwencje” powinno być zamienione na sformułowanie: „te środki”.</u>
<u xml:id="u-60.24" who="#PosełRobertSmoleń">A więc chodzi o skuteczną dekoncentrację finansów otrzymywanych przez miasto stołeczne Warszawę ze środków budżetu państwa, tak aby te zadania, które zostaną przekazane dzielnicom, były dofinansowane w takim samym stopniu, w jakim miasto stołeczne Warszawa otrzyma środki na wykonanie tych zadań w ogóle. Oczywiście liczymy na to, że będą dodatkowe środki. Jeżeli miasto stołeczne Warszawa uzna, że należy wszystkie albo część z tych zadań dodatkowo dofinansować ze środków własnych, to oczywiście taka decyzja jest możliwa w ramach pkt. 2 i 3 w tym ustępie.</u>
<u xml:id="u-60.25" who="#PosełRobertSmoleń">Natomiast jeżeli chodzi o ust. 4 i o pytanie pana posła dotyczące sformułowania: „zapewnienia skuteczności”: tu - i chciałbym, aby to również zostało potraktowane jako poprawka - chodzi o wykreślenie przecinka, który tam się znajduje. Chodzi oczywiście o zapewnienie skuteczności decentralizacji zadań gminy. To jest katalog pewnych zasad, którymi musi się kierować Rada m.st. Warszawy, redystrybuując środki wewnątrz gminy. Są trzy takie zasady - zapisane w ustawie, a więc obowiązujące radnych przy podejmowaniu takich decyzji. Po pierwsze, chodzi o skuteczną decentralizację zadań gminy, czyli o taką sytuacją, kiedy gmina uznaje, że jakieś zadanie będzie skuteczniej realizowane przez dzielnicę. Skuteczniej - to znaczy lepiej dla mieszkańców, ale również skuteczniej - to znaczy z odpowiednim zabezpieczeniem, jeżeli chodzi o środki. Po drugie, taką zasadą jest równomierny rozwój wszystkich dzielnic, a więc chodzi o to, aby Rada m.st. Warszawy i prezydent Warszawy czuli się zobligowani do tego, żeby w swojej polityce brać pod uwagę potrzebę wyrównywania poziomu życia i poziomu rozwoju w poszczególnych dzielnicach, czyli doinwestowywania tych części Warszawy, które są dzisiaj niedoinwestowane. Po trzecie, taką zasadą jest zasada maksymalnej możliwości zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnot w dzielnicach, a więc chodzi o to, aby - jeżeli dzielnice zechcą podjąć się wykonywania pewnych zadań własnych, których skutkiem będzie zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców tej dzielnicy - Rada m.st. Warszawy była ustawowo zobligowana do podejmowania decyzji, które umożliwi dzielnicom takie właśnie postępowanie.</u>
<u xml:id="u-60.26" who="#PosełRobertSmoleń">Panie marszałku, dziękuję bardzo. Dziękuję wszystkim posłom, którzy wzięli udział w dyskusji. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-60.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, czy mógłbym też prosić o przedstawienie tych kwestii, które pan poruszał jako ostatnie, w formie poprawek pisemnych? To by nam znacznie uprościło tryb postępowania. Będę bardzo wdzięczny.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czy w trybie sprostowania? Ale, panie pośle, w jakim trybie? Pan zadał pytanie...</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Jurgiel: Nie otrzymałem odpowiedzi.)</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">To proszę przypomnieć pytanie. Wydawało mi się, a słuchałem bardzo pilnie, że...</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Jurgiel: Panie Marszałku! Ja nie chciałbym przedłużać, natomiast...)</u>
<u xml:id="u-61.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">A więc bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Takie stwierdzenie w ustawach dotychczasowych kompetencyjnych występuje: zapewnienie środków wystarczających na ich realizację. Jaka będzie odpowiedzialność burmistrza, jeśli nie realizuje zadań, jeśli nie otrzymał w pełni środków np. na modernizację ulic? Czy jest możliwość dochodzenia środków? Chodzi mi o odpowiedzialność, nawet polityczną, gdy burmistrz odpowiada za drogi, a nie otrzyma środków od rady Warszawy. Czy tutaj przewiduje się jakąś możliwość wzajemnych roszczeń? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Rozumiem, że pan poseł sprawozdawca...</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła sprawozdawcę Roberta Smolenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełRobertSmoleń">Panie Marszałku! Oczywiście wszystkie środki, które będą przepływały w ramach miasta stołecznego Warszawy, są zapisane w uchwale budżetowej. Środki, które Rada m.st. Warszawy przekaże dzielnicy, będą zapisane w załączniku dzielnicowym do uchwały budżetowej, nie ma więc takiej możliwości, aby burmistrz był zobligowany do wykonania zadania ponad możliwości finansowe dzielnicy. To jest, wydaje mi się, oczywiste. Jeżeli powstanie taka sytuacja, to burmistrz będzie miał powody, aby wskazać w załączniku dzielnicowym brak możliwości realizacji zadania. Wtedy, jak rozumiem, to zadanie będzie realizowane w takim stopniu, w jakim pozwolą na to przekazane środki. Jak mówię, jest to ustawowe zobowiązanie, zobowiązanie do adekwatnego podziału środków w ramach miasta stołecznego Warszawy. Rozumiem, że pan poseł nie sugerował sytuacji, w której to ustawowe zobowiązanie będzie naruszane. Wówczas byłoby to oczywiście naruszenie prawa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że wyczerpaliśmy listę mówców zapisanych do zabrania głosu, zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji (druki nr 97 i 242).</u>
<u xml:id="u-65.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji wzbudził bardzo żywe zainteresowanie zarówno wśród posłów, jak i przedstawicieli izb gospodarczych, pracodawców, przedstawicieli organizacji, które współpracowały najpierw z rządem, a następnie z Komisją Gospodarki w kreowaniu ostatecznych rozwiązań. Trzeba powiedzieć, że to żywe zainteresowanie bierze się przede wszystkim stąd, iż ustawa ta mówi o wspieraniu inwestycji środkami budżetowymi, a więc środkami podatników. Stąd też duże zainteresowanie posłów, aby te pieniądze nie zostały po prostu zmarnowane, nie poszły nie wiadomo na jakie cele, a przede wszystkim, żeby służyły rozwojowi gospodarczemu. Tu trzeba powiedzieć, że mieliśmy do czynienia z bardzo dużym rozrzutem poglądów i opinii, co, jako sprawozdawca, muszę w sposób szczególny zaznaczyć, żebym nie był oskarżony o jakąś tendencyjność w przedstawianiu tego sprawozdania. Ten rozrzut wiązał się, po pierwsze, z celowością w ogóle funkcjonowania takiej ustawy. Ci posłowie, którzy brali udział w pracach nad tą ustawą, wiedzą, że w sposób szczególnie krytyczny do projektu tej ustawy odnosili się przedstawiciele Narodowego Banku Polskiego. Część posłów też miała w tej sprawie wątpliwości, jednak po bardzo gorącej i wnikliwej dyskusji, która odbyła się zarówno na posiedzeniu plenarnym, bo tam było pierwsze czytanie, w komisji, jak i w podkomisji te wątpliwości zmniejszały się na rzecz systematycznego poprawiania tych rozwiązań legislacyjnych, które uczytelniłyby bardziej rozwiązania, spowodowałyby, że możliwość interpretacji przepisów zawartych w ustawie miałaby bardzo ograniczony charakter i w kontekście takim, że na znakomitą część propozycji przedsiębiorców komisja znalazła określone rozwiązania legislacyjne, które przynajmniej w części wychodziły naprzeciw ich oczekiwaniom. W istocie po dość długiej pracy, która zresztą miała swój początek w poprzedniej kadencji Sejmu, tylko wtedy nie starczyło czasu na sfinalizowanie tych prac i nie było też woli politycznej do dokończenia i przyjęcia ustawy, tym razem rząd wystąpił z propozycją, która w części uwzględniała przebieg dyskusji z poprzedniej kadencji, a uzupełniona o kilkadziesiąt zmian merytorycznych i kilka technicznych dała w istocie kompromisowe rozwiązanie między różnymi poglądami i opiniami dotyczącymi tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji jest projektem szczególnie istotnym w sytuacji znacznego spowolnienia ogólnego tempa rozwoju gospodarczego, charakteryzującego się m.in. coraz niższym wzrostem produktu krajowego brutto, spadkiem dynamiki produkcji przemysłowej i budowlanej oraz znaczącym wzrostem bezrobocia. Jak wiemy, jednocześnie nastąpiło wyraźne osłabienie aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw z 22% wzrostu nakładów na środki trwałe brutto w stosunku do roku poprzedniego w 1997 r. do prawie zerowej stawki w ostatnim czasie. Istotna jest przy tym nie tylko dynamika nakładów inwestycyjnych, ale także ich struktura według sekcji i działów. I niestety, jak pokazują statystyki od kilku lat systematycznie spada udział procentowy nakładów inwestycyjnych w przemyśle w stosunku do nakładów ogółem. Tendencja ta dotyczy także inwestycji zagranicznych. Projekt ustawy, który przedkładamy, o finansowym wspieraniu inwestycji ma na celu zwiększenie aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw, a co za tym idzie zwiększanie liczby nowych miejsc pracy.</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Projekt ustawy proponuje, po pierwsze, wsparcie finansowe dla gminy na tworzenie i poprawę infrastruktury przeznaczonej na inwestycje dla konkretnego przedsiębiorcy, po drugie, wsparcie finansowe dla przedsiębiorcy, który dokonuje inwestycji: w formie procentu od wartości inwestycji nieprzekraczającego 50% maksymalnego dopuszczalnego pułapu pomocy dla danego regionu, w formie wsparcia finansowego na utworzenie nowych miejsc pracy - tworzone miejsca pracy będą musiały być utrzymane przez co najmniej 5 lat - i w formie dofinansowania szkoleń dla pracowników zatrudnionych w wyniku nowej inwestycji. O wsparcie finansowe nowej inwestycji według sprawozdania przedłożonego przez Komisję Gospodarki będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy, którzy, po pierwsze, zainwestowali co najmniej 10 mln euro lub, po drugie, zainwestowali co najmniej 0,5 mln euro przy jednoczesnym utrzymaniu co najmniej 100 miejsc pracy lub 50 miejsc pracy w obszarach wymagających wsparcia przez co najmniej 5 lat, po trzecie, stworzyli w wyniku inwestycji co najmniej 20 miejsc pracy i utrzymują je przez co najmniej 5 lat, po czwarte, zrealizowali inwestycję dotyczącą innowacji technologicznej, po piąte, zrealizowali inwestycję wpływającą na poprawę stanu środowiska. Tutaj jedna informacja uzupełniająca. Otóż przy okazji debaty w komisji nad tymi kryteriami mieliśmy do czynienia również z wzajemnie przeciwstawnymi wnioskami. Jedni posłowie bądź przedsiębiorcy wnosili o to, aby kryteria złagodzić, żeby zwiększyć dostępność do tych środków, zwłaszcza ze strony małych i średnich przedsiębiorstw, a drudzy posłowie wnosili o zaostrzenie tych kryteriów, o zmniejszenie ich ilości po to, żeby zmniejszyć dostępność do tych kryteriów głównie dla wielkich inwestorów, m.in. ze względu na to, że za dużymi inwestorami idzie określona ilość miejsc pracy, ale przede wszystkim dlatego, że środków w budżecie państwa na dopłatę do tych inwestycji nie jest niestety zbyt dużo, biorąc pod uwagę aktualną mizerię budżetową. W wyniku dość długich dyskusji w tym zakresie większość posłów z komisji poparła przedłożenie rządowe, biorąc pod uwagę to, że są to rozwiązania zarówno dla dużych inwestorów, jak i rozwiązania dla małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w zakresie inwestycji o charakterze innowacyjnym bądź związanym z ochroną środowiska.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Kwoty wsparcia finansowego uzyskane z tytułu realizacji wyżej wymienionych warunków kumulują się, a łączna kwota pomocy uzyskanej przez przedsiębiorcę nie może przekraczać dopuszczalnego maksymalnego pułapu pomocy publicznej określonej dla danego regionu. Intencją projektu jest wspieranie inwestycji przede wszystkim w sektorze przemysłu. Wzrost nakładów inwestycyjnych w przemyśle, w tym szczególnie nakładów związanych z zaawansowanymi technologiami jest jednym z warunków zwiększania konkurencyjności polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji jest instrumentem, który w średniookresowym horyzoncie czasowym poprzez pobudzenie aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw oraz tworzenie nowych miejsc pracy może znacząco wpłynąć na zwiększenie dochodu z budżetu. Większość państw Unii Europejskiej oraz krajów Europy Środkowej i Wschodniej aspirujących do członkostwa w Unii Europejskiej posiada specjalne systemy wspierania inwestorów za pomocą zachęt inwestycyjnych. W polskich rozwiązaniach prawnych przewidziane jest udzielanie pomocy publicznej przedsiębiorcom inwestującym na terenie istniejących już specjalnych stref ekonomicznych oraz pewne udogodnienia oferowane na mocy innych aktów prawnych. Są one jednak trudno dostępne i dotyczą bardzo specyficznych zagadnień, w związku z czym nie mają zasadniczego wpływu na decyzje inwestorów.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Także wprowadzony przez rząd program sukcesywnego obniżania do roku 2004 stawek podatku dochodowego od osób prawnych oraz podwyższenie stawek amortyzacyjnych stosowanych do celów podatkowych, choć korzystne dla przedsiębiorców, nie są wystarczające, by znacząco obniżyć koszty prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Brak specjalnych preferencji dla inwestorów skutkuje mniejszym zainteresowaniem przedsiębiorców inwestowaniem poza obszarami specjalnych stref ekonomicznych i przyczynia się do zmniejszenia ogólnego poziomu inwestycji. Dlatego też konieczne jest wprowadzenie w Polsce nowych instrumentów przy pomocy ustawy.</u>
<u xml:id="u-66.6" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Ustawa o wspieraniu inwestycji wprowadza nowe formy wsparcia finansowego dla inwestorów. Z uwagi na fakt, że dalszy szybki rozwój gospodarki wymaga zarówno zwiększenia jej konkurencyjności, jak i tworzenia nowych miejsc pracy, ustawa przewiduje instrumenty wspierające zarówno podejmowanie nowych inwestycji - w tym także inwestycji polegających na utrzymaniu istniejących miejsc pracy dzięki rozbudowie czy modernizacji istniejącego zakładu oraz inwestycji w innowacje technologiczne - jak i tworzenie nowych miejsc pracy oraz zwiększanie kwalifikacji pracowników.</u>
<u xml:id="u-66.7" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Wprowadzenie ustawy zwiększa atrakcyjność inwestowania w Polsce. Pozwala także na kierowanie strumienia inwestycji do regionów wymagających wsparcia oraz na zwiększanie inwestycji w innowacje technologiczne poprawiające konkurencyjność polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-66.8" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Udzielanie przez państwo pomocy publicznej przedsiębiorcom obwarowane zostało wieloma regulacjami prawnymi, nie tylko krajowymi, ale również międzynarodowymi, na przykład art. 63 Układu Europejskiego, co jest szczególnie istotne w kontekście przyszłego członkostwa Polski w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-66.9" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Ustawa określa warunki i system przyznawania wsparcia finansowego przedsiębiorcom oraz sposób oceny jego wykorzystania. Zgodnie z ustawą o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców, a także z innymi aktami prawnymi oraz z dorobkiem prawnym Unii Europejskiej zapewnia jednakowe traktowanie krajowych i zagranicznych inwestorów.</u>
<u xml:id="u-66.10" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">W celu zapewnienia pełnej przejrzystości udzielania wsparcia finansowego ustawa tworzy Zespół do Spraw Udzielania Wsparcia Finansowego Przedsiębiorcom. Zespół składający się z przedstawicieli właściwych ministrów przedstawiać będzie opinie w sprawie przedłożonych wniosków o udzielenie wsparcia.</u>
<u xml:id="u-66.11" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">W tej części dyskusji mieliśmy do czynienia z bardzo licznymi wątpliwościami, wnioskami, poglądami i opiniami. W związku z tym, ustosunkowując się do wersji rządowej, doprecyzowaliśmy poszczególne zapisy, (są one sformułowane w sprawozdaniu komisji), tak by jak najmniej wątpliwości wzbudzało to, kto w tej sprawie ponosi pełną odpowiedzialność i skąd minister ma zasięgać niezbędnej wiedzy dla podejmowania niezwykle trudnych decyzji.</u>
<u xml:id="u-66.12" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wyniku pracy komisja w stosunku do wersji, którą rząd przedłożył Sejmowi, dokonała 21 istotnych zmian merytorycznych, 3 zmiany techniczne. Pomimo tych niekiedy daleko idących zmian, o których za chwilę powiem, części posłów jednak mimo wszystko te łączne propozycje zmian zawarte w sprawozdaniu nie zadowoliły i część z nich złożyła 7 wniosków mniejszości, które będą przedmiotem głosowania Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-66.13" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Chcę zwrócić uwagę na kilka elementów, które mają istotne znaczenie dla przedsiębiorców, z korzyścią dla przedsiębiorców - co trzeba bardzo mocno podkreślić - a różnią obecną wersję od wersji rządowej. Jedną z takich zmian zawarliśmy w dodatkowym ust. 2 w art. 3, w którym zapisaliśmy, że przedsiębiorcy można pod pewnymi warunkami udzielić wsparcia także dla projektowanej inwestycji. Jest to niezwykle daleko idąca propozycja. Tworzy ona ustawową możliwość uzyskania przez przedsiębiorcę pomocy na etapie projektowania, a więc nie wówczas, kiedy inwestycję zrealizuje, ale w trakcie realizacji inwestycji. Z uwagi na określoną sytuację finansową wielu przedsiębiorstw, które chcą się rozwijać i mają wielkie szanse ku temu, ale mogłyby nie spełnić warunków finansowych, nie posiadając takiej ilości środków, żeby inwestycję zakończyć i później uzyskać pomoc, to gdyby Sejm przyjął tę propozycję komisji, damy szansę bardzo wielu podmiotom gospodarczym w trakcie realizowania ich inwestycji na sfinalizowanie tych przedsięwzięć rozwojowych.</u>
<u xml:id="u-66.14" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">W art. 5 mówi się o finansowym wsparciu inwestycji, że to wsparcie może być udzielane gminie bądź przedsiębiorcy. Artykuł ten wzbudzał bardzo dużo wątpliwości i kontrowersji; wielokrotnie do tego powracaliśmy. Chcę powiedzieć o jednej bardzo istotnej zmianie, chociaż nawet po jej przyjęciu niektórzy mogą nadal żywić wątpliwości. W wyniku głosowania komisja przyjęła stanowisko, zgodnie z którym na tworzenie i poprawę infrastruktury technicznej związanej z nową inwestycją określonego przedsiębiorcy można udzielić gminie wsparcia finansowego, bez tego zapisu, który był w wersji rządowej: „na nieruchomości stanowiącej własność gminy”. To zdaniem większości posłów daje większe pole manewru, ma bardzo istotne znaczenie dla usprawnienia przebiegu inwestycji. Jeżeli natomiast z innych przepisów będzie wynikało, że nie jest możliwe zrealizowanie tej inwestycji, to oczywiście dotacja nie zostanie przyznana. W każdym razie wyeliminowanie zapisu „na nieruchomości stanowiącej własność gminy” zdaniem większości posłów da gminie większe pole manewru, większą elastyczność działania. Tu trzeba powiedzieć, że samorządowcy twardo opowiadali się za propozycją, aby ów zapis wykreślić. Większość członków komisji przychyliła się do tego.</u>
<u xml:id="u-66.15" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Niezwykle ważny zapis jest zawarty w art. 7. Artykuł ten mówi, że organem udzielającym wsparcia finansowego jest minister właściwy do spraw gospodarki. Do tego ust. 1 w art. 7 został dopisany ust. 2, który mówi, że do postępowania w sprawie finansowego wspierania inwestycji nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Tego zapisu nie było w wersji rządowej, ale intencja, zdaniem przedstawicieli rządu, co do sposobu realizowania tej ustawy była taka, żeby decyzje ministra gospodarki w tej sprawie nie były zależne od K.p.a. To zostało wprost zapisane w tej ustawie po konsultacjach z prawnikami, po pozytywnej opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu. W związku z tym całość procedur związanych z postępowaniem wynikającym z tej ustawy jest wyjęta spod K.p.a., co nakłada na ministra gospodarki szczególną odpowiedzialność za każdą decyzję podejmowaną w tej sprawie. W związku z tym w sprawozdaniu komisji doprecyzowaliśmy wszystkie elementy, które są związane z działalnością zespołu opiniującego propozycje kierowane przez gminy bądź przez przedsiębiorców, uwzględniając możliwość odwoływania się od opinii tego zespołu w stosownych terminach, określonych w sprawozdaniu. To jest istotna zmiana w stosunku do wersji rządowej, czytelnie i jasno doprecyzowująca kwestie stanowisk i zadań poszczególnych stron. Chcę powiedzieć, że ta kwestia była przedmiotem żywej dyskusji na posiedzeniu komisji i w tej sprawie posłowie osiągnęli konsensus.</u>
<u xml:id="u-66.16" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Chciałbym powiedzieć o jeszcze jednej ważnej zmianie. Wykreśliliśmy z projektu rządowego art. 16 dotyczący nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Gdyby ten artykuł był umieszczony w ustawie, mogłoby się okazać, że ustawa dotyczy tylko i wyłącznie obszarów zagrożonych strukturalnym bezrobociem, co oczywiście nie było intencją rządu. Nie ma też takiej intencji, jeśli chodzi o posłów sejmowej Komisji Gospodarki. Chodzi o to, żeby ta ustawa dotyczyła obszaru całego kraju.</u>
<u xml:id="u-66.17" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Dokonaliśmy też zmiany na korzyść przedsiębiorców w art. 17. Gdyby obowiązywał zapis rządowy, przedsiębiorca musiałby ponosić koszty publikowania w dzienniku urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów stanowiska tego urzędu w sprawie udzielenia pomocy przedsiębiorcy. Uzgodniliśmy, że to będzie formuła bezkosztowa, zaś stanowisko zamieszczane będzie na stronie internetowej tegoż urzędu. W związku z tym przedsiębiorcy nie będą ponosili kosztów z tego tytułu.</u>
<u xml:id="u-66.18" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powiedziałem, jest 21 zmian. Nie będę ich wszystkich charakteryzował. Jeżeli będą potrzebne dodatkowe wyjaśnienia w tej sprawie, chętnie służę. Zostały zgłoszone wnioski mniejszości - zwróciłem już na to uwagę. Między innymi proponuje się zmianę tytułu ustawy. Zamiast ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji proponuje się, by była to ustawa o dotacjach do inwestycji. Większość posłów przychyliła się do tego, by pozostać przy wersji rządowej, bo trzeba byłoby później dokonywać zmian w dalszych częściach ustawy.</u>
<u xml:id="u-66.19" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Jest też wniosek mniejszości dotyczący udzielania wsparcia finansowego polskim przedsiębiorcom. Oczywiście nie jest to możliwe ze względu na zobowiązania międzynarodowe Polski. Trzeba równo traktować wszystkie podmioty w Polsce, co nie wyklucza dokonywania oceny potrzeb w tym zakresie przez ministra gospodarki. Ponosi on za to pełną odpowiedzialność.</u>
<u xml:id="u-66.20" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Są też wnioski mniejszości dotyczące zmniejszenia liczby kryteriów. Powodowałoby to zawężenie możliwości wsparcia inwestycji, odnosząc to tylko i wyłącznie do dużych przedsiębiorstw. Nie było to intencją ani rządu, ani większości posłów Komisji Gospodarki, dlatego też komisja nie wprowadziła takiego zapisu do ustawy, natomiast jeden z posłów zdecydował się zgłosić stosowny zapis we wniosku. Staraliśmy się w tym przypadku dać jednocześnie szansę dużym przedsiębiorstwom i małym i średnim przedsiębiorstwom w ramach tej samej puli środków. Manipulowanie przy kryteriach powoduje wprowadzenie ograniczenia odnośnie do jednych bądź drugich.</u>
<u xml:id="u-66.21" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dyskusja dotyczyła wielu wątków i miała szeroki charakter. Trudno byłoby absorbować Izbę wszystkimi tymi wątkami. Jeżeli będą potrzebne dodatkowe wyjaśnienia, to jestem gotowy służyć niezbędną informacją.</u>
<u xml:id="u-66.22" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewKaniewski">W imieniu sejmowej Komisji Gospodarki zwracam się do Wysokiej Izby o uchwalenie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji w brzmieniu przedłożonym w sprawozdaniu Komisji Gospodarki. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-66.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
<u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-67.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pierwszy zabierze głos pan poseł Zygmunt Ratman w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-67.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PosełZygmuntRatman">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Kończymy dzisiaj prace nad bardzo ważną ustawą, na którą czekają przedstawiciele polskiego biznesu, podmioty gospodarcze, nie tylko polskie. Mówimy o ustawie, która ma wspierać inwestycje. Inwestycje są jednym z najważniejszych elementów wzrostu gospodarczego. Jeszcze w 1997 r. tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych było bardzo wysokie, osiągnęło poziom 22% w stosunku do roku poprzedniego. W 1998 r. można było zaobserwować osłabienie aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw i w konsekwencji zmniejszenie tempa wzrostu nakładów inwestycyjnych do 15,3% w 1998 r., 5,9% w 1999 r., 3,1% w 2000 r.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PosełZygmuntRatman">W roku 2001 r. sytuacja w tym zakresie nie poprawiła się. W przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 49 osób nastąpił spadek nakładów inwestycyjnych o ponad 6% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Ogółem w pierwszej połowie 2001 r. rozpoczęto około 10,4 tys. inwestycji, a więc o 11% mniej niż przed rokiem. Równocześnie wartość kosztorysowa inwestycji zmniejszyła się aż o 50% w stosunku do roku ubiegłego. 37% ogólnej wartości inwestycji stanowią inwestycje dokonywane przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego, o kapitale wynoszącym powyżej 1 mln dolarów amerykańskich. Udział procentowy inwestycji podmiotów z kapitałem zagranicznym w inwestycjach ogółem wzrósł kolejny rok z rzędu, choć wzrost ten wyniósł zaledwie 1,4%. Natomiast wartość inwestycji rozpoczętych przez te podmioty spadła w stosunku do roku ubiegłego o ok. 9%. Spadek wartości nakładów inwestycyjnych tych podmiotów jest 5-krotnie niższy niż spadek wartości inwestycji ogółem. Oznacza to, że w 2001 r. ograniczenie inwestycji dotyczyło przede wszystkim podmiotów z kapitałem polskim.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#PosełZygmuntRatman">Chcę dodać, że nietrafne jest sformułowanie Narodowego Banku Polskiego zawarte w jego opinii, mówiące o tym, że w 2000 r. znacznie wzrosły inwestycje zewnętrzne. To prawda, że wniosły one aż 10 mld dolarów amerykańskich, jednak 30% tych inwestycji stanowi prywatyzacja TP SA. Trudno uznać, że tego rodzaju inwestycje są nam potrzebne. Pragnę zwrócić uwagę, że większość państw Europy oraz krajów Europy Środkowej aspirujących do członkostwa w Unii posiada specjalne systemy wspierania inwestycji. W Polsce dotychczas brak jest specjalnych preferencji dla inwestorów skutkuje mniejszym zainteresowaniem przedsiębiorców inwestowaniem i przyczynia się do obniżenia ogólnego poziomu inwestycji. Dlatego też konieczne jest wprowadzenie w Polsce nowych instrumentów za pomocą właśnie tej ustawy. Ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji wprowadza nowe formy finansowego wpierania inwestorów. Z uwagi na fakt, że dalszy szybki rozwój gospodarki wymaga zarówno zwiększenia jej konkurencyjności, jak i tworzenia nowych miejsc pracy, ustawa przewiduje instrumenty wspierające podejmowanie nowych inwestycji, w tym także inwestycji polegających na utrzymaniu istniejących miejsc pracy dzięki rozbudowie czy modernizacji istniejącego zakładu, oraz inwestycje w innowacje technologicznie, a także tworzenie nowych miejsc pracy i podnoszenie kwalifikacji pracowników. Wprowadzenie ustawy zwiększa atrakcyjność inwestowania w Polsce. Jest ona instrumentem wspierającym tworzenie nowych miejsc pracy. Pozwala także na kierowanie strumienia inwestycji do regionów wymagających wsparcia oraz na zwiększanie inwestycji w innowacje technologiczne poprawiające konkurencyjność polskiej gospodarki. Czuję się zwolniony od szczegółowego omawiania poszczególnych artykułów, bo wywiązał się z tego doskonale pan poseł sprawozdawca Zbigniew Kaniewski. Chcę jednak potwierdzić, że w trakcie prac komisji proponowano wiele różnych, bardzo często kontrowersyjnych - co zostało tu podkreślone - rozwiązań. Myślę jednak, że przy tych dwudziestu kilku poprawkach, które zostały wniesione do przedłożenia rządowego, udało się poprawić jakość tej ustawy. Na pewno spotka się ona z dobrym przyjęciem ze strony podmiotów, które jej oczekują.</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#PosełZygmuntRatman">Pozwolę sobie na kilka uwag w odniesieniu do wniosków mniejszości, które niejako obrazują poziom i zażartość prowadzonej dyskusji w tym zakresie. Na przykład pierwsza poprawka mówiąca o tym, żeby tytułowi ustawy nadać nowe brzmienie, a więc byłaby to ustawa o dotacjach do inwestycji, a nie ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji. Naszym zdaniem jest to pomniejszanie wagi inwestycji. Przecież nazwa ustawy daje impuls, sygnał naszym podmiotom, że państwo będzie wspierać inwestycje. Jest to bardzo ważny element również psychologiczny w tym wypadku. Oczywiste jest, że dotacja jest metodą, ale przecież jest to metoda znana i stosowana w różnych budżetach, nie tylko naszego kraju. Inne poprawki. Na przykład propozycja skreślenia w art. 3 pkt. 4 i 5. Są to wnioski mniejszości bodajże 3. i 4. Budzić to może, szanowni państwo, wątpliwości, bo te wnioski zostały zgłoszone przez kolegów z Platformy Obywatelskiej. Pierwsza poprawka dotyczy wykreślenia wspierania inwestycji wprowadzających innowacje technologiczne. Czyżbyśmy mieli w Polsce już tak wspaniały system w przypadku naszych podmiotów gospodarczych i technologię na tak wysokim poziomie, że nie trzeba tego wspierać? Przecież wszyscy wiemy, że jesteśmy zapóźnieni technologicznie w wielu działach i gałęziach gospodarki. Dziwi więc wniosek zgłaszany z tej strony sali. Podobnie jest w następnym punkcie. Proponuje się skreślić w ustawie punkt mówiący o poprawie stanu środowiska, czyli infrastruktury w tych miejscach, gdzie będzie to inwestowane. Jeżeli z jednej strony opcyjnie deklarujemy wspieranie samorządności jako takiej, a z drugiej strony chcemy skreślić, żeby ten samorząd, który może dostać środki na wspieranie rozwoju tego rodzaju inwestycji... Coś tu chyba nie bardzo jedno z drugim koreluje. Dlatego też apelowałbym o przemyślenie tej kwestii i być może wycofanie się bądź rozważenie tego, czy jest to słuszne. Oczywiście zdaję sobie sprawę - uczestniczyłem przecież w posiedzeniach podkomisji i komisji - jakie są tego przyczyny. Główna przyczyna to niewielka kwota środków, jaka przewidziana jest w budżecie na rok 2002. Ale przecież ta ustawa to nie tylko 2002 r. Wszyscy wiemy, że jeżeli w budżecie 2002 r. przewiduje się prawie 100 mln zł na wspieranie, to w następnym roku będzie już prawie ćwierć miliarda złotych, bo przecież ta ustawa ma funkcjonować nie tylko w roku 2002, ale i w następnych latach.</u>
<u xml:id="u-68.4" who="#PosełZygmuntRatman">Stąd też - już kończę, panie marszałku - muszę powiedzieć, że trudno poprzeć takie wnioski mniejszości. Mój klub będzie temu przeciwny; zresztą na posiedzeniu komisji te propozycje znaczną większością głosów zostały przegłosowane negatywnie.</u>
<u xml:id="u-68.5" who="#PosełZygmuntRatman">Chcę stwierdzić, panie marszałku, ponieważ czas mój pomału mija, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego występuję i mam tę przyjemność, będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-68.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie sygnalizowałem mijania czasu. Miał pan jeszcze półtorej minuty.</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Ratman: Przez okulary...)</u>
<u xml:id="u-69.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-69.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę z Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji mimo wielu zalet i chęci jego wprowadzenia w życie przez autorów ustawy zasługuje na krytykę ze strony Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Jaki był główny zamysł tworzenia tej ustawy? Czy chodziło o zmniejszenie bezrobocia, czy też przyciągnięcie obcego kapitału? Tego niestety nie można odczytać z tego projektu ustawy. Bezrobocie na pewno się nie zmniejszy, a obcy kapitał, skoro wejdzie na polski rynek, to tylko z zamiarem szybkiego zysku i unikania płacenia podatków. Zdajemy sobie sprawę z tego, że omawiana ustawa jest potrzebna, ale z punktu widzenia ekonomicznego w obecnej chwili nie stać państwa polskiego na jej przyjęcie. Kłopoty budżetowe i wiążące się z tym potrzeby, widoczne w każdym miejscu, w służbie zdrowia, w oświacie, powinny być zaspokojone w pierwszej kolejności. Głównym źródłem finansowania tej ustawy powinny być środki pozyskane z restrukturyzacji przedsiębiorstw państwowych. Jednak środków tych już nie ma. Pieniędzy z restrukturyzacji gospodarki już nie zobaczymy, bo zostały zmarnotrawione przez wszystkie dotychczasowe ekipy rządzące. Przez 12 lat rujnowano polską gospodarkę, nie budując nic w zamian. Zamiarem projektodawcy jest zabieranie biednym i wspieranie bogatych. Tak można najprościej przedstawić mechanizm zasilania środków na wspieranie inwestycji. W obecnej sytuacji nie stać nas na tak kosztowne prezenty. Wysoka Izba zdaje sobie sprawę z tego, że po wejściu omawianej ustawy w życie inwestycje wspierane z jej mocy będą się lokalizowały wokół Warszawy i innych wielkich aglomeracji o dużym potencjale gospodarczym. W zapomnieniu zostanie cała reszta biednej, ubogiej Polski - chodzi o te tereny, gdzie wskaźniki bezrobocia są najwyższe, tam bowiem nie będzie ani chętnych, ani też możliwości rozpoczynania nowych inwestycji. Prowincja nie będzie na tyle silna, żeby dopchać się po środki wspierania inwestycyjnego. To właśnie lokalni przedsiębiorcy średniej wielkości powinni być partnerami dla gmin. Powinni wspólnie tworzyć nowe podmioty gospodarcze, które na zasadach rynkowych, w tym przypadku przy zachętach inwestycyjnych państwa, powinny kreować lokalną politykę gospodarczą. Skutki takiej polityki są dzisiaj wszędzie widoczne, a szczególnie w gminach, gdzie jedyny duży inwestor np. likwiduje lub ogranicza swoją działalność. Pomimo generalnie pozytywnej oceny projektu Klub Parlamentarny Samoobrona RP wyraża pewne wątpliwości co do systemu przydzielania przedmiotowych dotacji. Istnieją też obawy, czy aby w najbliższej przyszłości nie zabraknie środków na ustawowe dotacje. Uważamy, że przepisy w tym względzie są na razie nieścisłe i istnieje obawa nadużyć. Poza tym system oceny wniosków nie kładzie wyraźnego nacisku na preferencje krajowe. Zdecydowanie sprzeciwiamy się, aby na równych prawach z finansowanych przez państwo dotacji korzystał zagraniczny kapitał inwestujący w wielkopowierzchniowe sklepy. Uważamy, że ten rodzaj inwestycji należy wyłączyć z ustawy. Poza tym martwi nas to, że projekt ustawy co prawda rozszerza grupę potencjalnych beneficjentów w stosunku do dotychczasowych projektów preferencji, to jednak całkowicie pomija możliwość skorzystania z dotacji przez małych przedsiębiorców zatrudniających kilku pracowników. A przecież takich podmiotów jest najwięcej i to one tak naprawdę decydują o poziomie usług i rozwoju gospodarczego w gminach. Wydaje się, że pominięcie takich podmiotów w ustawie jest wielkim błędem, gdyż uważamy, że powinny one mieć takie same prawa, jak inne podmioty i móc skorzystać z preferencji, nawet jeżeli utworzą tylko jedno dodatkowe miejsce pracy. To właśnie tym podmiotom jest najtrudniej, bo to one dźwigają ciężar zmian systemowych, a jeszcze nigdy nie miały możliwości skorzystania z dobrodziejstw prywatyzacji i ułatwień nowego systemu. Wszystkie programy pomocowe dla małych firm są dzisiaj niestety tylko sloganami i narzędziem do zbijania kapitału politycznego przez dotychczas rządzących, prawię czy lewicę.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PosełZenonTyma">Jako klub jesteśmy pewni, że gdyby tej grupie przedsiębiorców stworzyć prosty system dotacji do tworzenia nowych miejsc pracy, to wielu z nich skorzystałoby z tego. Gdyby tylko 80% z nich utworzyło dodatkowo jedno lub dwa miejsca pracy, to całkowicie zniknąłby problem bezrobocia w Polsce. Bardzo prosimy, aby wszyscy wzięli to pod uwagę przy opracowywaniu tej i kolejnych ustaw mających pobudzić przedsiębiorczość w Polsce.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#PosełZenonTyma">Biorąc powyższe plusy i minusy omawianej ustawy pod uwagę, Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej opowiada się za rychłym uchwaleniem przez Wysoką Izbę ustawy pod warunkiem, że zostaną zaspokojone potrzeby przedsiębiorców zatrudniających do 20 pracowników. Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie ze swoim programem wyborczym zawsze będzie popierała takie rozwiązania systemowe, których skutkiem będą nowe miejsca pracy oraz zmniejszanie bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#PosełZenonTyma">Musimy spojrzeć na tę ustawę z punktu widzenia ekonomicznego. Jeżeli prywatny przedsiębiorca wydaje własne środki, to czyni to z rozwagą. Nasze obawy są oczywiste, że środki państwowe nie będą rozdzielane z należytą troską. To jest oczywiste, że należałoby precyzyjnie i po imieniu wyłączyć z ustawy te branże i rodzaje działalności, których ustawa nie powinna obejmować. Należą do nich m.in. banki, centra handlowe i usługowe. Wspieranie inwestycji gospodarczych z udziałem kapitału zagranicznego nie powinno być brane w ogóle pod uwagę. Kapitał zagraniczny jest na tyle silny, że sam jest w stanie inwestować bez konieczności wspierania. Wymaga on jednak dwóch elementarnych podstaw, to jest odpowiedniej infrastruktury i stabilnych przepisów prawnych. W tym kierunku Wysoka Izba winna kontynuować prace legislacyjne. Zaplanowane środki budżetowe w kwocie 90 mln zł na rok 2002 na wsparcie tej przedsiębiorczości nie mogą być kartą przetargową do wprowadzenia ustawy. Środki te równie dobrze można zagospodarować poprzez przeznaczenie ich na zmniejszanie stóp procentowych odsetek od kredytów inwestycyjnych. Przyniosłoby to więcej pożytku polskiej gospodarce.</u>
<u xml:id="u-70.4" who="#PosełZenonTyma">Oceniając stopień zaawansowania prac nad omawianym projektem ustawy, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o odrzucenie projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PosełArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie może poprzeć rządowego projektu ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji, ale prezentując takie stanowisko, nie znajdujemy się w złym gronie. Otóż powinno być bowiem wiadome, że w podobny sposób wypowiedziały się tak znaczące instytucje życia gospodarczego w naszym kraju, które rzadko, jak za chwilę się okaże, przemawiały jednym głosem, takie mianowicie jak Związek Rzemiosła Polskiego, z jednej strony, i Narodowy Bank Polski, z drugiej strony. Już sam ten fakt, iż dwie tak różne, często wyrażające sprzeczne opinie, instytucje, wypowiadają się jednym głosem w sprawie tego projektu ustawy każe być bardzo uważnym co do niego. My jako Prawo i Sprawiedliwość byliśmy uważni, śledziliśmy ewolucję tego projektu. Przypomnijmy, że mamy do czynienia już z jego trzecią i bodaj najgorszą wersją. Pierwsza opracowana była w Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych za rządów poprzedniej kadencji, została następnie przepracowana w Ministerstwie Gospodarki za czasów wicepremiera Steinhoffa i wreszcie po raz trzeci jest przedkładana, tym razem w wersji Ministerstwa Gospodarki Jacka Piechoty. Trzecia wersja, bodaj, jak mówiłem, najgorsza. Dlaczego?</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PosełArturZawisza">Nie popieramy tego projektu z trzech istotnych powodów. Po pierwsze, wprowadza on nieuzasadnione przywileje dla międzynarodowych korporacji, po drugie, jest nieskuteczny w likwidacji bezrobocia, po trzecie wreszcie, ma charakter lobbystyczny i korupcjogenny. Rozpatrzmy pokrótce wszystkie trzy punkty.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PosełArturZawisza">Nieuzasadnione przywileje dla międzynarodowych korporacji. Tutaj przywołam fragment opinii prezesa Narodowego Banku Polskiego, który pisze: Autorzy projektu ustawy twierdzą, że celem ustawy jest pobudzenie słabnącego tempa inwestycji. W uzasadnieniu przywołują fakt ograniczania inwestycji przede wszystkim przez podmioty z udziałem kapitału krajowego, w odróżnieniu od inwestycji dokonywanych przez inwestorów zagranicznych, które w ostatnich latach wykazywały dodatnią dynamikę wzrostu.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest prawda.)</u>
<u xml:id="u-72.4" who="#PosełArturZawisza">Biorąc pod uwagę fakt, że inwestorzy krajowi dysponują szczupłymi środkami finansowymi oraz że mają ograniczoną zdolność kredytową, co stanowi utrudnienie na drodze do korzystania z kredytu bankowego, a także na fakt, że według projektu ustawy najpierw należy z własnych środków sfinansować inwestycje, by móc ubiegać się o wsparcie w wysokości do 25% wysokości poniesionych nakładów, należy się spodziewać - czytamy w opinii Narodowego Banku Polskiego - że beneficjentami ustawy będą głównie inwestorzy zagraniczni.</u>
<u xml:id="u-72.5" who="#PosełArturZawisza">W podobnym duchu wypowiada się Związek Rzemiosła Polskiego, którego prezes pisze: Nie od rzeczy będzie tu dodać, że projekt ustawy nie uzależnia wsparcia z budżetu od rodzaju działalności. Doświadczenie wskazuje, że np. jeśli idzie o inwestycje zagraniczne, to możemy tu nadal spodziewać się ukierunkowania na supermarkety, usługi finansowo-ubezpieczeniowe i różne biurowce. Powszechnie wiadomo, że te rodzaje inwestycji nie przynoszą wzrostu miejsc pracy albo jak supermarkety prowadzą do likwidacji drobnych form handlowych i per saldo powodują spadek zatrudnienia w handlu.</u>
<u xml:id="u-72.6" who="#PosełArturZawisza">Myślę, że te opinie jasno wykazują, kto byłby faktycznym beneficjentem tej ustawy. Mechanizm byłby taki, że oto z budżetu biednego państwa, jakim jest Polska, wypompowywane byłyby pieniądze na dotowanie wielkich i dobrze sobie radzących międzynarodowych korporacji. Przemawiający w imieniu klubu SLD pan poseł Ratman krytycznie ocenił inwestycje France Telecom w Telekomunikacji Polskiej przed kilku laty. Warto uświadomić sobie, że gdyby ta ustawa obowiązywała w owym czasie, to France Telecom zastosowałby właśnie w postaci tej ustawy swego rodzaju pompę ssąco-tłoczącą i wessał pieniądze z budżetu państwa polskiego, mimo że i tak sobie doskonale radzi, a jego inwestycje pan poseł Ratman krytykuje.</u>
<u xml:id="u-72.7" who="#PosełArturZawisza">Reasumując ten punkt, warto zachęcić rząd, aby w inny sposób wspomagał słuszne i przynoszące Polsce korzyści inwestycje zagraniczne poprzez obronę w negocjacjach z Unią Europejską istniejących specjalnych stref ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-72.8" who="#PosełArturZawisza">Tu zwracam się do obecnej na sali pani minister gospodarki, aby zwróciła uwagę na ten kierunek myślenia o inwestycjach zagranicznych w Polsce. Mamy do czynienia przecież, no, niestety, z kapitulacją rządu w różnego rodzaju obszarach negocjacyjnych, kapitulacją co do ziemi i miejsc pracy dla Polaków za granicą, być może z kapitulacją co do limitów inwestycyjnych funduszy emerytalnych. Obyśmy nie mieli do czynienia z kapitulacją w sprawie specjalnych stref ekonomicznych, które dobrze służą różnym inwestycjom krajowym i zagranicznym.</u>
<u xml:id="u-72.9" who="#PosełArturZawisza">Co do drugiej kwestii, tzn. nieskuteczności w likwidacji bezrobocia, uświadommy sobie, że w uzasadnieniu do projektu była mowa o 270 mln zł, które ta ustawa by kosztowała, ale za te 270 mln zł można by stworzyć 18 tys. miejsc pracy. Rozumując logicznie, za 90 mln zł, bo o takiej sumie mówimy w obecnym budżecie, będzie to 6 tys. miejsc pracy. Jedno miejsce pracy będzie kosztować 1250 zł miesięcznie. Być może będą to najdroższe miejsca pracy w III Rzeczypospolitej, ale przede wszystkim będzie ich 6 tys. na 3 mln bezrobotnych, a więc 0,2% bezrobotnych dzięki tej ustawie znalazłoby pracę. Miejsca pracy 0,2% bezrobotnych kosztujące 90 mln zł - to jest skórka niewarta wyprawki.</u>
<u xml:id="u-72.10" who="#PosełArturZawisza">Wreszcie mówi się o tym, że gdyby przez 5 lat jakiś inwestor zagwarantował 20 miejsc pracy, to będzie miał tę dotację inwestycyjną. Ale kto może zagwarantować na 5 lat, że będzie te 20 miejsc pracy mógł utrzymać? A jeżeli w ciągu tego pięciolecia, co się zdarza, i to nie raz, zbankrutuje, to jak budżet państwa odzyska swoje dotacje? Bo od bankruta ich w żadnym razie nie odzyska.</u>
<u xml:id="u-72.11" who="#PosełArturZawisza">I wreszcie rzecz trzecia, ostatnia, charakter lobbystyczny i korupcjogenny ustawy. Mówi się co prawda o 10 mln euro jako tej barierze, powyżej której dopiero można by otrzymywać dotacje, ale mówi się jednocześnie w dalszym punkcie właśnie o owych 20 miejscach pracy, a wedle wyliczeń z ustawy takie miejsce pracy może kosztować ok. 3,5 tys. euro. Znaczy to, że bariera 10 mln euro jest właściwie nieprawdziwa, ponieważ 20 miejsc pracy razy 3,5 tys. euro to jest inwestycja wartości 70 tys. euro, a więc jest to ponad 100 razy mniej niż ta kwota, o której mówi się w tym bardziej propagandowym wymiarze ustawy. Już nawet nie dyskutując w tym momencie, czy to radykalne obniżenie, ponad 100 razy, progu inwestycyjnego powinno istnieć czy nie, chcę powiedzieć, iż ostateczny skutek sprawy jest taki, że przy nieobowiązywaniu Kodeksu postępowania administracyjnego... Tu jeszcze raz przywołajmy znakomitą opinię prezesa NBP. Otóż pisze on, że przy niestosowaniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego taki sposób postępowania podważa zaufanie do państwa prawa, daje urzędnikom dużą dowolność w przyznawaniu dotacji i otwiera drogę do korupcji, z którą rząd polski zobowiązał się walczyć. Jeżeli nie ma K.p.a., zostaje wyłącznie Trybunał Stanu dla ministra, który podjąłby złe decyzje. Rzecz jasna nikt nie wyobraża sobie, żeby to zostało tu zastosowane. Krótko mówiąc, minister pozostaje bezkarny.</u>
<u xml:id="u-72.12" who="#PosełArturZawisza">Tak naprawdę mamy do czynienia z kosztującą 90 mln zł akcją promocyjną całego rządu, ba, być może także, już bardziej indywidualnie, posłów koalicji rządzącej, którzy będą pukać do drzwi ministerstwa i próbować wspierać poszczególne inwestycje. To jest rzecz bardzo źle pomyślana i ta akcja propagandowa rządu, z przecinaniem wstęg, za 90 mln zł, to nie jest coś, na co budżet państwa polskiego może być stać.</u>
<u xml:id="u-72.13" who="#PosełArturZawisza">Wreszcie mogą tu wchodzić w grę niestety możliwości korumpowania urzędników. Polska w tym momencie zajmuje 44 miejsce na liście najbardziej skorumpowanych krajów świata, ogłoszonej przez organizację Transparency International. W wyniku przyjęcia ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji Polska znalazłaby się niestety na miejscu dużo wyższym niż to 44 miejsce w rankingu najbardziej skorumpowanych krajów świata.</u>
<u xml:id="u-72.14" who="#PosełArturZawisza">Z tych wszystkich względów, a więc nieuzasadnionych przywilejów dla międzynarodowych korporacji, nieskuteczności w likwidacji bezrobocia oraz lobbystycznego i korupcjogennego charakteru tego projektu ustawy, klub Prawo i Sprawiedliwość wnosi o odrzucenie w całości ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-72.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Ratman: Panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, w trybie sprostowania, pan poseł Zygmunt Ratman.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PosełZygmuntRatman">Zachowam reguły, jakie pan marszałek przypomina.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PosełZygmuntRatman">Chciałbym sprostować wypowiedź pana posła dotyczącą mojej wypowiedzi odnośnie do opinii Narodowego Banku Polskiego. Oświadczyłem, że nie zgadzam się z opinią Narodowego Banku Polskiego w kwestii zwiększenia się inwestycji w 2000 r., ponieważ w 2000 r. istotnie inwestycje wzrosły do 10 mld dolarów, ale w tym 3 mld, czyli 30%, to zakupy Telekomunikacji Polskiej, a więc nie te inwestycje, o które nam chodzi - rozwojowe, zatrudnieniowe. Chciałbym, żeby tak to było zrozumiane. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Dutkę, występującego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PosełBronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego nasze stanowisko w sprawie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PosełBronisławDutka">Ustawę tę traktujemy jak jaskółkę. Jaskółka wprawdzie wiosny nie czyni, ale ją nieodwołalnie zapowiada. Jest to ruch zarówno rządu, jak i rządzącej koalicji Polskiego Stronnictwa Ludowego, SLD i Unii Pracy w kierunku troski o rozwój inwestycyjny kraju i rozwój przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#PosełBronisławDutka">Ta ustawa daje szanse zarówno dużym, jak i małym. Chciałbym zwrócić uwagę, że zgodnie z zapisami ustawy o dotacje ubiegać się mogą również przedsiębiorstwa, które tworzą nowych 20 miejsc pracy. Takich byśmy sobie życzyli jak najwięcej.</u>
<u xml:id="u-76.3" who="#PosełBronisławDutka">Pewnym novum tej ustawy jest również fakt, że stosuje się nowe formy wsparcia. Po raz pierwszy chyba odważnie mówimy, że chcemy dać dotacje dla firm. A co się z tym wiąże? Z tym wiąże się przede wszystkim odpowiedzialność dającego tę dotację. Nie ma tutaj rozmycia odpowiedzialności. Komisja, która opiniuje, jest tylko ciałem opiniodawczym, natomiast odpowiada za wszystko minister gospodarki. Czas na to, abyśmy w kraju przestali traktować się wszyscy jak potencjalni przestępcy, i czas na to, żeby ta ocena miała szansę być oceną publiczną, szeroko znaną.</u>
<u xml:id="u-76.4" who="#PosełBronisławDutka">Nie widzimy też w tej ustawie preferencji dla kapitału zagranicznego, chociaż dopuszczona jest tutaj dotacja również dla firm zagranicznych. Niewątpliwie wybór tych firm należał będzie do ministra gospodarki i minister gospodarki będzie miał możliwość określić, kto tak naprawdę potrzebuje i kto najpilniej potrzebuje tej dotacji.</u>
<u xml:id="u-76.5" who="#PosełBronisławDutka">Wśród celów tej ustawy jest rozwój inwestycyjny i to, co dla nas najważniejsze - tworzenie nowych miejsc pracy. Chciałbym tu również zwrócić uwagę, że nie tak należy liczyć koszt tych miejsc pracy. Dotacja publiczna obejmuje tylko część dofinansowania tworzonych miejsc pracy, dlatego też państwo nie poniesie aż tak wysokich kosztów tworzenia tych miejsc pracy, jak tutaj było powiedziane, gdyż lwią część tych kosztów poniesie przedsiębiorca, a my dotacją mamy tylko zachęcić go do inwestowania w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-76.6" who="#PosełBronisławDutka">Innym z celów tej ustawy jest rozwój technologiczny. Ustawa dopuszcza, jako jeden z warunków, że może być dotowana działalność, która wprowadza nowości technologiczne. Dziś nie tylko musimy tworzyć miejsca pracy, ale również bronić tych miejsc pracy, które tracimy. Tracimy je często przez przestarzałe technologie, przez brak konkurencyjności naszych firm za granicą. Nowe technologie zgodnie z tą ustawą również mogą być wspierane.</u>
<u xml:id="u-76.7" who="#PosełBronisławDutka">Wreszcie trzeci element, na który chciałbym zwrócić uwagę, to ochrona środowiska. Również taki zapis mamy.</u>
<u xml:id="u-76.8" who="#PosełBronisławDutka">Mamy więc naprawdę ogromną gamę możliwości i ogromną grupę przedsiębiorstw, które będą mogły skorzystać z tego wsparcia. Ważny też jest fakt, że współpraca gmin w tworzeniu infrastruktury pod konkretne przedsięwzięcia gospodarcze jest również zapisana w tej ustawie. Skutkiem tej ustawy będzie więc niewątpliwie i tworzenie nowych miejsc pracy, i rozwój gospodarczy określonych regionów, jako jeden z warunków udzielenia dotacji. Zapisany również jest pozytywny wpływ na rynek lokalny, tam gdzie powstaje ta inwestycja.</u>
<u xml:id="u-76.9" who="#PosełBronisławDutka">Wnioski klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego zostały uwzględnione w toku prac komisji, a dotyczyły one głównie rozszerzenia możliwości pomocy gmin w tworzeniu tych miejsc pracy. Bardzo ważna jest w tym wypadku współpraca przedsiębiorcy i gminy. Myślę, że bardzo ważna będzie ona również przy podejmowaniu decyzji przez ministra gospodarki, ponieważ będzie to świadczyło o tym, że dane przedsięwzięcie, dana inwestycja jest potrzebna.</u>
<u xml:id="u-76.10" who="#PosełBronisławDutka">Ustawa poprzez wyłączenie K.p.a. daje szansę na to, że będzie realizowana sprawnie. Zastosowanie K.p.a. w tym wypadku mogłoby stworzyć tak długą procedurę odwoławczą, że nawet te skromne środki, które dziś mamy w budżecie państwa zapisane, mogłyby być niewykorzystane. Nie będzie więc blokowania ustawy, co często dzieje się w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-76.11" who="#PosełBronisławDutka">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za przyjęciem ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Chciałbym zwrócić uwagę, zwłaszcza tym przedsiębiorcom, którzy słuchają, że pierwszy termin składania wniosków to będzie termin jednego miesiąca, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, o czym mówi na końcu ustawy art. 18. Tak więc już niedługo zostaną stworzone możliwości ubiegania się o taką pomoc inwestycyjną. Następne terminy to będą zawsze, co roku, marzec i październik.</u>
<u xml:id="u-76.12" who="#PosełBronisławDutka">Dziś środków mamy niewiele. Zapisane niespełna 100 mln zł jest to zapewne o wiele za mało w stosunku do potrzeb kraju. Dlaczego jest mało środków w budżecie, wszyscy wiemy i nie warto tego powtarzać. Myślę, że wraz ze wzrostem dochodów budżetu również będą rosły nakłady na inwestycje i na realizację tejże ustawy.</u>
<u xml:id="u-76.13" who="#PosełBronisławDutka">Zapewne ta ustawa ma jakieś niedoskonałości. Życie nawet przy stosowaniu najlepszej ustawy pokazuje jej mankamenty. W tym roku będziemy mieli okazję tę ustawę zastosować. Nauczy ona i przedsiębiorców, jak składać wnioski, jak się o pomoc ubiegać, również wykaże ewentualne błędy. Jeżeli zajdzie potrzeba nowelizacji, można i do tej nowelizacji przystąpić, tak aby ona była stosowana jeszcze bardziej doskonale. Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera ustawę o finansowym wspieraniu inwestycji. Ustawa jest potrzebna, należy ją uchwalić i pilnie obserwować jej działanie.</u>
<u xml:id="u-76.14" who="#PosełBronisławDutka">Będziemy więc głosować za przyjęciem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-76.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu klubu PSL.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pomysł wdrożenia ustawy o wspieraniu inwestycji zrodził się w tym momencie, kiedy fabryka, koncern Toyoty zrezygnował z inwestycji w naszym kraju, z pobudowania kolejnej montowni motoryzacyjnej. Apeluję do pomysłodawców, żeby spytali się, co o kolejnej montowni pomyśleliby pracownicy lubelskiej fabryki Daewoo ewentualnie Fiata czy Daewoo warszawskiej, co oni myślą o kolejnych montowniach samochodowych w Polsce.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Liga Polskich Rodzin jest przeciwna ustawie o wspieraniu inwestycji w obszarze gospodarczym. Ustawa ta jest przygotowana pod kątem wspierania kapitału i przedsiębiorców zagranicznych kosztem polskich przedsiębiorców za pieniądze polskiego podatnika. Zresztą wydatki wynikające z tej ustawy nie są ujęte w tegorocznym budżecie państwa. Skąd więc rząd ma wziąć pieniądze? Chyba że znowu z pożyczek zaciąganych w niepolskich bankach na wysoki procent. Chociażby jeden podstawowy przykład niech świadczy, że ten projekt blokuje polskiego przedsiębiorcę - warunkiem wsparcia finansowego dla inwestycji jest przekroczenie 10 mln euro. Pytam więc pomysłodawców tego projektu, ilu polskich przedsiębiorców będzie stać na taką inwestycyjną poprzeczkę? Chyba że chodzi tutaj o przyjaciół Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy, takich jak pan Gudzowaty, pan Niemczycki czy pan Kulczyk. Ich stać na to, bo mają pieniądze z korzystnych powiązań gospodarczych na styku majątku państwowego i prywatnego. Ta ustawa może ich rzeczywiście dotyczyć, bo przeciętnego polskiego przedsiębiorcy nie stać na przeskoczenie poprzeczki 10 mln euro.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ustawa ta nie przewiduje jasnych kryteriów przyznawania wsparcia finansowego dla ewentualnych inwestorów. Nawet w opinii Komisji Integracji Europejskiej, która stwierdza, że wsparcie finansowe nie powinno przekraczać 75% PKB, średniej we wspólnocie, która ma być jeszcze negocjowana w dół. Proszę zauważyć, że z góry Unia Europejska nakazuje powolną likwidację polskich przedsiębiorców. Czy jest to uczciwa konkurencja z przedsiębiorcami zagranicznymi, którzy mają przywilej 25% analogicznie do polskiego przedsiębiorcy?</u>
<u xml:id="u-79.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin stwierdza, że żadna wyrywkowa ustawa nie rozwiąże polskich problemów gospodarczych. Bez rozwiązań makroekonomicznych dla całej gospodarki, bez rozwiązań ekonomiczno-podatkowych dla polskiego kapitału nie rozwiąże się problemu bezrobocia. To polscy przedsiębiorcy powinni być chronieni przez polski rząd, a nie obcy spekulacyjny kapitał. Polski przedsiębiorca potrzebuje dziś jasnych, czytelnych przepisów prawnych dotyczących przedsiębiorczości, niskich podatków, ochrony rynku przed nieuczciwą konkurencją, nisko oprocentowanych kredytów inwestycyjnych i obrotowych, traktowania na równych zasadach polskiego przedsiębiorcy i zagranicznego, zwiększonych odpisów amortyzacyjnych, odejścia od płynnego kursu złotego. W wyniku realizowanej polityki kursowej w ostatnich dwóch latach nadwyżka importu nad eksportem wyniosła 22 mld dolarów, a w ciągu dziewięciu lat od podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską nasz kraj stracił 63 mld dolarów na imporcie towarów i usług z Unii Europejskiej. I tu potrzeba konkretnych rozwiązań ustawowych, aby zablokować ten niekorzystny bilans handlowy między Unią Europejską a Polską. Polska polityka kursowa nie chroni polskich przedsiębiorców. Sprzyja także niekorzystnym zmianom strukturalnym w gospodarce ograniczającym eksport i preferuje import. W ciągu dwóch lat warunki dla eksporterów pogorszyły się o ponad 25%. Musi nastąpić radykalna zmiana w polityce kursowej. Takich zmian polscy przedsiębiorcy oczekują od rządu, a nie podwyżek podatków, w tym szczególnie uciążliwej podwyżki w wypadku prądu. Takich ustaw oczekujemy, w wyniku których to polscy przedsiębiorcy będą i muszą być wspierani przez polski rząd.</u>
<u xml:id="u-79.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">Kolejne rządy nie mają polityki przemysłowej i rolnej, i wielu innych. Mało tego, to za polskie pieniądze z budżetu państwa dla przykładu Agencja Rozwoju Przemysłu zlikwidowała kilkadziesiąt zakładów pracy, topiąc kolosalne fundusze z Krajowego Urzędu Pracy.</u>
<u xml:id="u-79.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin oczekuje całościowej zmiany polityki inwestycyjnej, a nie wyrywkowej, dla swoich. Obowiązkiem rządu jest wspierać i chronić polskich przedsiębiorców, a nie obcych. To polscy przedsiębiorcy mogą i powinni tworzyć nowe miejsca pracy, tylko trzeba im stworzyć odpowiednie warunki. Dlatego też Liga Polskich Rodzin nie poprze tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Teraz wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawi pan poseł Ryszard Pojda.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt zaprezentować stanowisko na temat sprawozdania Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#PosełRyszardPojda">Inwestycje są jednym z najważniejszych elementów wzrostu gospodarczego. Obserwowane od 1998 roku osłabienie aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw powoduje konieczność przyjęcia uregulowań ustawowych, aby tę tendencję odwrócić. W większości państw europejskich obowiązują specjalne systemy wspierania inwestorów za pomocą różnego rodzaju zachęt. W polskich rozwiązaniach prawnych jest przewidziane udzielanie pomocy publicznej dla firm inwestujących w specjalnych strefach ekonomicznych. Poza tym pewne udogodnienia oferowane na mocy innych aktów prawnych są trudno dostępne i dotyczą specyficznych zagadnień.</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#PosełRyszardPojda">Projekt ustawy proponuje udzielenie inwestorom wsparcia finansowego na tworzenie nowych miejsc pracy jak też szkolenia. Ponadto przewiduje wsparcie finansowe w formie dotacji tym przedsiębiorcom, którzy utworzyli nowe przedsiębiorstwo i zainwestowali co najmniej 10 mln euro lub utworzyli 20 nowych miejsc pracy. Wsparcie finansowe może też być udzielone w przypadku rozbudowy lub modernizacji istniejącego zakładu jak też dla projektów wprowadzających innowacje technologiczne oraz poprawiających stan środowiska naturalnego. Wsparcie finansowe może też być udzielone gminie na tworzenie i poprawę infrastruktury technicznej związanej z nową inwestycją określonego przedsiębiorcy.</u>
<u xml:id="u-81.3" who="#PosełRyszardPojda">Sprawozdanie Komisji Gospodarki zawiera też wnioski mniejszości. Wnioski te w jednym przypadku dotyczą zmian redakcyjnych, a w kilku następnych ograniczają możliwość udzielenia wsparcia finansowego przedsiębiorcom wprowadzającym innowacje technologiczne lub mające wpływ na poprawę stanu środowiska naturalnego.</u>
<u xml:id="u-81.4" who="#PosełRyszardPojda">Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za odrzuceniem wniosków mniejszości.</u>
<u xml:id="u-81.5" who="#PosełRyszardPojda">Konkludując. Mimo ograniczonych środków finansowych przeznaczonych przez rząd na realizację tej ustawy, Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-81.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ireneusza Niewiarowskiego w celu przedstawienia oświadczenia Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedobrze się stało, że nie było parlamentarnej debaty nad tą ustawą wcześniej, bowiem problem jest ważki, a ustawa zła. Pierwsze czytanie odbyło się w Komisji Gospodarki. Mamy do czynienia ze szczególnym paradoksem. Minister Jacek Piechota zwraca uwagę, że jest to ustawa ponadczasowa, bo podobna ustawa była wniesiona w ubiegłej kadencji Sejmu. Wówczas była zła i nie została uchwalona również głosami ówczesnej opozycji z SLD. Dzisiaj minister gospodarki wnosi pod obrady parlamentu podobną ustawę pod nowym partyjnym logo SLD i dzisiaj jest ona dobra. Umówmy się co do jednej rzeczy: ta ustawa w tej formie, jaką nam proponują Komisja Gospodarki i minister Jacek Piechota, była zła wówczas i pozostaje zła dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Należy mieć w pamięci to, że już działa ustawa o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Sprawdźmy zatem, jak działa ustawa, która jest, nim zaczniemy tworzyć ad hoc nową ustawę dla firmy Toyota, która i tak umieściła swój zakład w Czechach, a nie w Polsce. Tym samym ta ustawa tak naprawdę staje się bezprzedmiotowa. Jest to ustawa napisana nieporządnie, wewnętrznie sprzeczna. Porządnie napisana ustawa powinna jasno odpowiadać na pytania: Co jest przedmiotem stanowienia prawa? Kto jest adresatem tej ustawy? Do jakich środków finansowych mają prawo jej beneficjenci? Przedkładany projekt nie odpowiada jednoznacznie na żadne z tych pytań. Pierwszy z brzegu przykład: przepis art. 3 ust. 1 stanowi, że przedsiębiorcy można udzielić wsparcia finansowego na nową inwestycję w przypadku, gdy wprowadza innowację technologiczną (pkt 4). Inaczej mówiąc, można domniemywać, że jest to jeden z celów ustawy. W ust. 2 innowacje technologiczne stanowią warunek wsparcia, czyli jest kryterium wyboru. Jest zupełnie niejasne, co jest celem ustawy i wspierania przedsiębiorców ze środków publicznych, a co jest kryterium wyboru projektów inwestycyjnych - bo cel wspierania i kryterium wyboru to są dwa różne pojęcia i czemu innemu służą.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Takich sprzeczności wewnętrznych jest wiele w proponowanych przepisach przedkładanego projektu ustawy. Kuriozalne jest to, że ten sam minister gospodarki udziela wsparcia finansowego przedsiębiorcom ze środków publicznych i zarazem kontroluje wydawane przez siebie środki publiczne. Jeżeli do tego dodamy zupełną uznaniowość udzielania wsparcia, jeśli dodamy do tego brak jakiejkolwiek możliwości odwoływania się od decyzji ministra, to wszystko staje się niebezpieczne, bo otwiera pole do korupcji. Czy pan minister bierze taką ewentualność pod uwagę? Zasadą powinno być, że kto inny daje pieniądze, kto inny kontroluje ich wydawanie. Proponowany zespół nie rozwiązuje tego problemu.</u>
<u xml:id="u-83.3" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Pominąć należy wszelkie tzw. symulacje zawarte w uzasadnieniu, z którego wynika, że w pierwszym roku łączne nakłady inwestycyjne z tytułu wsparcia wyniosą w ciągu roku 675 mln euro i z tego tytułu w inwestycjach tych powstanie po ich uruchomieniu 18 tys. miejsc pracy. Po podzieleniu ogólnej kwoty nakładów, czyli 675 mln euro, przez 18 tys. w wyniku otrzymujemy 37 500 euro na jedno miejsce pracy, to jest - jeśli przyjąć jak w uzasadnieniu, że 1 euro równa się 4 zł - 150 tys. zł na jedno miejsce pracy.</u>
<u xml:id="u-83.4" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! O czym tu rozmawiamy? Minister gospodarki powiada, że w budżecie na 2002 r. przewidziano kwotę 90 mln zł na realizację ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Według dzisiejszego kursu 1 euro równa się 3 zł 60 gr. Oznacza to, że będzie dysponował kwotą 25 mln euro, co stanowi niecałe 4% kwoty przewidywanej w uzasadnieniu. Jest to zatem rzeczywista ustawa pod Toyotę. Nie ma Toyoty, to może należy zrezygnować ze złej ustawy i napisać dobrą, a te 90 mln przeznaczyć na przykład na infrastrukturę dla samorządów. Oczywiście jest tak, że inne kraje wspierają swoje inwestycje. Jest rzeczywiście tak, że Unia Europejska wspiera finansowo ze swojego budżetu rozwój inwestycji przedsiębiorców, czego przykładem może być i Hiszpania, i Irlandia. Czyni to w ramach funduszy strukturalnych. Fundusze strukturalne określają bardzo precyzyjnie zasady, procedury i wielkości pomocy finansowej dla przedsiębiorców. Ale także wydatkowanie tych środków publicznych podatników - obywateli Wspólnot Europejskich obwarowane jest procedurą bardzo ścisłej kontroli, monitoringu i nadzoru. Wystarczy się zapoznać już z działającymi w Unii Europejskiej mechanizmami wsparcia i je wykorzystać, a nie tworzyć potworka legislacyjnego w postaci przedkładanego projektu ustawy o wspieraniu finansowym inwestycji.</u>
<u xml:id="u-83.5" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Mając powyższe na uwadze, koło Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego zagłosuje za odrzuceniem przedkładanego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za oświadczenie w imieniu SKL.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę jeszcze pana posła Tomasza Szczypińskiego o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#PosełTomaszSzczypiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej chciałbym powiedzieć, że dla Platformy Obywatelskiej, która jest ugrupowaniem politycznym, dla którego rozwój gospodarczy i rozwijanie przedsiębiorczości, procesów inwestycyjnych, a w konsekwencji ograniczenie bezrobocia jest jednym z filarów programowych, przedłożony przez rząd projekt ustawy o finansowym wsparciu inwestycji jest ważny i z ogromną uwagą go przeanalizowaliśmy. Niestety proponowany projekt okazał się, po pierwsze, mocno nieświeży. Jest to projekt znany powszechnie już od prawie roku. Był złożony przez rząd w poprzedniej kadencji Sejmu, o czym moi poprzednicy mówili, i od początku budził ogromne kontrowersje. Jest rzeczą charakterystyczną, że w zasadzie bez żadnych zmian w pierwotnym kształcie również nowy rząd przedstawił ten projekt. Można więc powiedzieć, że tym, co łączy w tej historii te dwa rządy, jest właśnie chęć posiadania takiego instrumentu - o czym za chwilę. Po drugie, jest to projekt niedopracowany. I to dziwi, skoro mówimy o czymś, co jest dyskutowane niemal przez 12 miesięcy. To też spróbuję w dalszej części uargumentować. W końcu, po trzecie, ten projekt umożliwia podejmowanie nieprzejrzystych, arbitralnych decyzji przyznawania pieniędzy publicznych prywatnym inwestorom na poziomie rządowym bez jednoznacznych i porównywalnych kryteriów przydziału. Po czwarte, najważniejsze, projekt tej ustawy nie rokuje istotnych korzyści dla rozwoju i podejmowania nowych inwestycji w Polsce.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#PosełTomaszSzczypiński">Proszę Państwa! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji jest związany z kilkoma obowiązującymi ustawami: z ustawą o dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców, z ustawą Prawo działalności gospodarczej, z ustawą o finansach publicznych oraz z ustawą o zasadach wspierania rozwoju regionalnego. Zważywszy, że ustawa o pomocy publicznej dla przedsiębiorców przewiduje różne jej formy, zaś w art. 2 ust. 1 pkt 4 przedstawionego projektu jest mowa o tym, że wsparcie finansowe należy rozumieć jako dotacje celowe, zatem przedstawiona ustawa jest de facto ustawą o dotacjach inwestycyjnych. Występujące w tytule sformułowanie „finansowe wspieranie inwestycji” może zarówno prowadzić do nieporozumień, jeśli chodzi o oczekiwania inwestorów dotyczące form tego, co mogą otrzymać, jak i wprowadzać w błąd opinię publiczną, sugerując, że przedmiotem projektowanej ustawy są szeroko rozumiane formy wsparcia inwestycji mogące przynieść istotne efekty np. w kreowaniu nowych miejsc pracy. Tymczasem ustawa i przedłożone projekty rozporządzenia ministra gospodarki w sprawie kryteriów i trybu udzielania wsparcia finansowego jednoznacznie przesądzają, że chodzi tylko o dotacje celowe, jakie przekazywane będą przedsiębiorcom z publicznych pieniędzy. Kwestia ta poruszona była w pierwszym czytaniu ustawy i zgłoszona została poprawka mniejszości dotycząca zmiany nazwy ustawy na nazwę: ustawa o dotacjach inwestycyjnych, oddającą faktyczną jej zawartość.</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#PosełTomaszSzczypiński">Przeanalizujmy następujące kwestie związane z tym projektem:</u>
<u xml:id="u-85.3" who="#PosełTomaszSzczypiński">1. Na jakie cele będą przekazywane publiczne pieniądze prywatnym przedsiębiorcom poprzez dotacje?</u>
<u xml:id="u-85.4" who="#PosełTomaszSzczypiński">2. Kto będzie decydował o tym, jakie będą kryteria przyznawania dotacji z publicznych pieniędzy prywatnym przedsiębiorcom?</u>
<u xml:id="u-85.5" who="#PosełTomaszSzczypiński">3. Jakie będą efekty wydatkowania pieniędzy publicznych przekazywanych przedsiębiorcom?</u>
<u xml:id="u-85.6" who="#PosełTomaszSzczypiński">4. Czy nie istnieją możliwości partnerstwa publiczno-prywatnego w procesach inwestycyjnych określanych w ustawach już obowiązujących, w tym w ustawie o dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej, ustawie o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawie o finansach publicznych, i czy nie są one wystarczające dla osiągnięcia tych samych lub lepszych efektów wydatkowania pieniędzy publicznych?</u>
<u xml:id="u-85.7" who="#PosełTomaszSzczypiński">Przedłożony projekt nie wyznacza jasnego celu wspierania dotacjami publicznymi. Jako inwestycje dotowane określa zarówno duże inwestycje, których wartość przekracza 10 mln euro, jak również inwestycje, w wyniku których powstaje co najmniej 20 miejsc pracy przez okres 5 lat. Równocześnie projekt przewiduje możliwość uzyskania dotacji dla inwestycji wpływających na ochronę środowiska lub wdrażających innowacje technologiczne. Tak ogólne i różnie określone cele powodują nieporównywalność składanych wniosków.</u>
<u xml:id="u-85.8" who="#PosełTomaszSzczypiński">W drugim punkcie, który analizowaliśmy, niezwykle ważne jest to, iż decyzję o przydzieleniu dotacji podejmuje minister gospodarki, którego skuteczność jako inwestora trudno dzisiaj ocenić, i dlatego trudno przesądzać o skutkach omawianej regulacji. Idea leżąca u podstaw zmian gospodarczych w Polsce po roku 1989 skłania jednak do przekonania o wyższej skuteczności rynkowej alokacji zasobów niż alokacji regulowanej administracyjnie. Należy również zaznaczyć, że projekt ustawy przyznaje zbyt duży obszar uznaniowości organowi odpowiedzialnemu za rozdział środków, gdyż nie określa, jakie inwestycje miałyby być wspierane. Projekt ustawy zakłada jednocześnie, że nastąpi wyłączenie tych decyzji z trybu postępowania administracyjnego i że tryb odwoławczy od decyzji ministra określi on sam w rozporządzeniu. Zgadzam się ze zdaniem przedmówców, że przyjęty w projekcie ustawy tryb budzi szereg wątpliwości i powoduje, że decyzje te będą arbitralnie podejmowane przez ministrów.</u>
<u xml:id="u-85.9" who="#PosełTomaszSzczypiński">Bardzo często w kontekście pieniędzy publicznych przekazywanych na prywatne inwestycje wysuwany jest argument, że na przykład ustawodawstwo Czech czy Węgier oferuje zachęty w postaci dotacji do inwestycji zagranicznych, jednak żaden z tych krajów nie poszedł w oferowaniu dotacji aż tak daleko jak to uczyniono w przedłożonym projekcie rządowym, a mianowicie nie oferuje wpłat gotówkowych na konto przedsiębiorcy. Projekt przedstawionej ustawy przewiduje bowiem dotację celową w gotówce przekazywaną na konto dotowanej firmy.</u>
<u xml:id="u-85.10" who="#PosełTomaszSzczypiński">Proszę Państwa! Wysoka Izbo! Niezależnie od uwag, o których przed chwilą mówiłem, chcę powiedzieć, że przedstawiony projekt jest projektem, w którym dotacje inwestycyjne, pieniądze publiczne, dzielone przez ministra gospodarki, przewidziane na bieżący rok na to stanowią kwotę w wysokości planowanej rezerwy celowej wynoszącej 90 mln zł. To jest kwota większa niż przeznaczona w budżecie na bezpośrednie wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw. Jednocześnie kryteria celów dotowania inwestycji są tak ogólne, że będą startowali tu i duzi, i bardzo mali inwestorzy, ale tylko teoretycznie. Jednoznaczna argumentacja, która wynika z uzasadnienia, pokazuje, że jest to dotacja skierowana dla dużych inwestorów, i to inwestorów zagranicznych. Jest pytanie: Czy wsparcie pieniędzmi publicznymi prywatnej inwestycji faktycznie skłaniać będzie do tego, aby dany inwestor chciał podjąć decyzję w tej sprawie? Czy przekazanie tych pieniędzy faktycznie będzie wpływać na decyzje inwestora o ulokowaniu swojego projektu w Polsce? Wydaje się, że nie, że w przypadku dużych inwestycji tego typu pomoc, która tu jest oferowana, jest niewystarczającym czynnikiem. Natomiast ilość kryteriów celów, które zostały przyjęte, może powodować kompletną uznaniowość, ponieważ pieniądze mają iść na poszczególne grupy zagadnień, np. na ochronę środowiska, innowacje, miejsca pracy, duże inwestycje, a to powoduje, że wnioski są nieporównywalne. Ponadto mamy tu do czynienia z sytuacją, że zastępuje się tu możliwości sygnalizowane lub przewidziane w innych ustawach, jak choćby w ustawie o wspieraniu rozwoju regionalnego.</u>
<u xml:id="u-85.11" who="#PosełTomaszSzczypiński">Pytanie, które się pojawia, jest takie: Czy nie należy pozostać przy koncepcji, wedle której dotacje z pieniędzy publicznych mające wspierać przedsięwzięcia publiczno-prywatne powinny jednak być zgodne z przyjętą polityką rozwoju regionalnego, a nie być wynikiem podejmowanych za biurkiem decyzji mających na celu wsparcie kilku dużych inwestorów, bo taki, wydaje się, będzie efekt tej ustawy? Mamy co prawda zapis w ustawie, że gminy też mogą takie dotacje otrzymywać, jednak opis i wynikająca z niego praktyka spowodują, że znowu gmina będzie stroną proszącą, wiszącą u klamki ministra. Dotacje inwestycyjne nie będą więc elementem wsparcia finansowego, który wynikałby z przyjętego programu rozwoju.</u>
<u xml:id="u-85.12" who="#PosełTomaszSzczypiński">Reasumując, Wysoka Izbo, wydaje się, że projekt ustawy w tym kształcie jest na tyle niedoprecyzowany, ma tak niejasne cele oraz określa tak nieprecyzyjnie tryby przydziału pieniędzy, że nie może być zaakceptowany.</u>
<u xml:id="u-85.13" who="#PosełTomaszSzczypiński">Posłowie Platformy Obywatelskiej zgłaszali podczas pierwszego czytania szereg uwag, które mogłyby zmienić choćby w części wydźwięk tej ustawy. Między innymi złożony został wniosek mniejszości, który Wysoka Izba będzie analizowała, dotyczący jasnego stwierdzenia, czy na przykład dotacje są przeznaczone dla tylko jednej porównywalnej grupy inwestycji, która kreuje miejsca pracy. Kryteria są tu jasne, dawałoby to szanse na to, by przejrzystość procedur była lepsza. Nasze poprawki nie były przyjęte. Wydaje się więc, że nie można pozwolić na to, aby pieniądze, duże pieniądze, były na szczeblu centralnym w ten sposób dzielone, będzie to bowiem generowało żądania budżetowe również w przyszłym roku. Jeżeli mamy już dzisiaj na to pieniędzy więcej, bo 90 mln, niż na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, to w latach następnych planowane środki na ten cel wyniosą ponad 300 mln zł, co już jest ogromną kwotą. A kwota ta będzie tylko na niby służyła wspieraniu inwestycji, bo tak naprawdę może ona służyć tylko i wyłącznie wspieraniu tych inwestycji, które i tak by do nas przyszły, przy czym nasi przedsiębiorcy, reprezentujący małe i średnie firmy, na tym nie skorzystają. Czują to organy, instytucje samorządu gospodarczego, stąd albo odnoszą się do tego projektu ustawy bez entuzjazmu, albo wręcz negatywnie go opiniują. Brzmi to dziwnie, że sami przedsiębiorcy negują rozwiązania mające na celu wspieranie inwestycji, ale nazwa tej ustawy to jest tylko i wyłącznie balon i pozór. I czują to środowiska gospodarcze i klub Platformy Obywatelskiej, który jest za każdym rozsądnym rozwiązaniem zwiększającym skalę inwestycji, zmniejszającym bezrobocie, ale musi niestety uznać, że to jest droga prowadząca nie do wspierania przedsiębiorczości i tworzenia miejsc pracy, lecz do umożliwienia podejmowania decyzji w sprawie przydziału pieniędzy poszczególnym dużym firmom, które wcale z tego powodu nie muszą kreować miejsc pracy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-85.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Są zgłoszenia posłów do zadania pytań. Do tej pory zapisali się pan poseł Dolniak, pan poseł Kuchciński, pan poseł Stryjewski, pan poseł Parchański, pan poseł Głowa i pan poseł Fedorowicz.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy są dalsze zgłoszenia do zadania pytań? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie zamykam listę zgłoszeń do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, według kolejności jako pierwszy wystąpi pan poseł Grzegorz Dolniak z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 4 projektu ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji stanowi, że przy obliczaniu wartości inwestycji, o których mowa w art. 3, uwzględnia się koszty inwestycji zgodnie z określonymi warunkami, z których przynajmniej dwa wzbudzają moje wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Pierwszy z nich precyzuje, że koszty nabycia gruntów nie mogą przekroczyć 5% całkowitych kosztów inwestycji. W tym miejscu nasuwa się pytanie: Czym projektodawca kierował się, ustalając tak niski udział kosztów nabycia gruntów w wartości całej inwestycji? W regionie śląskim, który reprezentuję, wiele nowych inwestycji winno być lokowanych na terenach poindustrialnych, niejednokrotnie mocno nasyconych infrastrukturą techniczną trwale z gruntem związaną, wzbogacającą ten grunt, a więc powiększającą jego wartość. Czy zapis ten nie będzie hamował inwestycji z uwagi na brak możliwości dofinansowania?</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#PosełGrzegorzDolniak">Podam inny przykład. Grunt jest praktycznie pozbawiony infrastruktury, ale z kolei sam profil przedsięwzięcia stanowi o znakomitym udziale wartości gruntu w całości kosztów inwestycji. To wyrobiska po kopalniach odkrywkowych piasku i kamieniołomach, w odniesieniu do których istnieją realne projekty adaptacji na cele rekreacyjne i sportowe poprzez utworzenie na ich terenie zbiorników wodnych. To znakomity przykład efektywnego wykorzystania terenów poprzemysłowych wpływającego na poprawę stanu środowiska, umożliwiającego rozwój gospodarczy regionu i aktywizację zawodową osób pozostających bez pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale jesteśmy na etapie zadawania pytań, więc bardzo proszę o sprecyzowanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Tak, zadaję pytanie. Czy można pozbawić te regiony możliwości rozwoju wskutek narzucenia takich uwarunkowań?</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Spornym zapisem jest również zapis o ograniczeniu nakładów na budowle i budynki do 40% całkowitych kosztów inwestycji. Czy nie pozbawia się tym samym potencjalnych inwestorów możliwości skorzystania z dobrodziejstw ustawy przy realizacji dużych obiektów rekreacyjno-sportowych, takich jak: stadiony, hale widowiskowo-sportowe, parki wodne, czy wreszcie infrastruktury drogowej i przesyłowej? Przy tego typu przedsięwzięciach koszt budowli sięga 60, 70, nawet 80% wartości całej inwestycji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo. Ale proszę trzymać się formuły pytań na przyszłość, bo jest to po trosze wykorzystywanie formuły pytań do przedłużenia czasu wystąpień klubowych, który został wyczerpany wcześniej, a nawet nieznacznie przekroczony.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Marka Kuchcińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PosełMarekKuchciński">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#PosełMarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do posła sprawozdawcy i jeśli pan marszałek pozwoli, do przedstawiciela rządu, do pani minister. Chcę postawić te pytania ze względu na kardynalne błędy w projekcie omawianej dziś ustawy. Dlaczego wprowadzono tak wysokie wymagania, kryteria finansowe dla przedsiębiorców i samorządów w województwach najsłabszych? Przecież to byłby najlepszy przykład realizacji polityki regionalnej, w kategoriach kraju, prowadzonej przez rząd względem województw słabszych, by je mocniej wesprzeć, a w województwach - względem powiatów i gmin najsłabszych. Czy kryteria te dla tych obszarów, czyli województw i, niżej, najsłabszych subregionów i gmin, nie powinny zostać obniżone o 50% w stosunku do zaproponowanych w art. 3 projektu ustawy? Minimum 10 mln euro dla nowych inwestycji i 500 tys. dla rozbudowywanych to są bardzo wysokie wymagania.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#PosełMarekKuchciński">Po drugie, czy skomplikowane procedury dotyczące otrzymywania pomocy przy jednoczesnym braku jasnego określenia sposobu przydzielania dotacji, a zwłaszcza selekcji wniosków i wyboru inwestycji do wsparcia finansowego, nie utrudnią całego procesu wspierania inwestycji - bez względu na to, jaka będzie skala propozycji?</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#PosełMarekKuchciński">Trzecie pytanie. Jak rozumieć brak jakichkolwiek gwarancji dla przedsiębiorców ze strony Ministerstwa Gospodarki, gwarancji co do tego, że poniesienie kosztów na rzecz nowej inwestycji spowoduje przekazanie pomocy finansowej?</u>
<u xml:id="u-91.4" who="#PosełMarekKuchciński">Kolejne pytanie dotyczy zapisów o zasadach podejmowania decyzji przez zespół oceniający powoływany przy ministrze gospodarki. Czy zawarte w projekcie zapisy nie spowodują zjawiska zbyt subiektywnych, w tym narażonych na zarzut korupcji, ocen zespołu odnośnie do składanych w przyszłości wniosków? Tym bardziej że, jak już wcześniej podkreślał poseł Artur Zawisza z klubu Prawo i Sprawiedliwość, postępowanie przed zespołem nie będzie odbywać się według zasad określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-91.5" who="#PosełMarekKuchciński">Następne pytanie. Czy rzeczywiście konieczne jest udokumentowanie poniesionych wydatków inwestycyjnych przez przedsiębiorców jeszcze przed otrzymaniem wsparcia finansowego? Przy słabej kondycji rodzimych, polskich małych i średnich firm może to być przyczyną niewielkiego zainteresowania tą formą pomocy albo jego braku.</u>
<u xml:id="u-91.6" who="#PosełMarekKuchciński">Kolejne pytanie. Czy szczegółowe kryteria i tryb udzielania wsparcia finansowego, o których mowa w kilku artykułach projektu ustawy - art. 14, 9, 10, 11 - nie powinny być uregulowane jednym aktem wykonawczym, w jednym rozporządzeniu ministra gospodarki, by maksymalnie uprościć zasady udzielania wsparcia? Przemawiają za tym zarówno względy praktyczne, jak i ekonomiczne.</u>
<u xml:id="u-91.7" who="#PosełMarekKuchciński">I, panie marszałku, mam poprawkę do rządowego projektu ustawy, która moim zdaniem pozwoli doprecyzować sposób obliczania wysokości odsetek. Wręczam ją panu marszałkowi. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za pytanie i złożoną poprawkę.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Antoniego Stanisława Stryjewskiego z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ilu jest potencjalnych inwestorów w Polsce, których ustawa mogłaby dotyczyć, i w jakich dziedzinach gospodarki oni dziś działają? W jaką dziedzinę gospodarki chce inwestować polski rząd pieniądze polskiego podatnika w ramach procedowanej ustawy o wspieraniu inwestycji? Obecnie, gdy upadają polskie przedsiębiorstwa, nawet o tzw. wysokiej technologii, a rząd nie sformułował narodowej polityki przemysłowej, chcemy wyasygnować niemałe środki, nie wiedząc, na jakie dziedziny? Czy chodzi o inwestycje handlowe lub przejęcie zakładów przetwórstwa, chociażby rolno-spożywczego, czy też chodzi o inwestycje technologiczne prowadzone od podstaw i przy wsparciu polskiej myśli technicznej i naukowej? Skąd rząd chce wziąć pieniądze na sfinansowanie tej ustawy? W budżecie na rok 2002 ich nie zaplanowano. W związku z tym czy należy się spodziewać, że rząd przedłoży nowelizację budżetu państwa w ciągu roku?</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Dalej. Jakie gwarancje będzie musiał dać potencjalny inwestor co do tego, że jego pomysł inwestycyjny będzie zrealizowany i że zakończy się to sukcesem, a nie bankructwem? Bo taki jest przecież sens procedowanej ustawy - by wesprzeć nie bankruta, ale zwycięzcę, autora sukcesu przemysłowego, inwestycyjnego. Tu wspomnę, że do dziś zalegają w różnych sądach liczne sprawy, w odniesieniu do których nie można prawidłowo osądzić tzw. nieuczciwych inwestorów, którzy nadużyli zaufania społecznego i przejęli majątek narodowy za bezcen, w zamian za inwestycyjne obiecanki-cacanki. Dalej, dlaczego nie przewidziano w ustawie solidarności inwestorów? Dziś państwo polskie wspiera danego inwestora, jutro ten inwestor wesprze ze swego zysku inwestycyjnego drugiego inwestora. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza Parchańskiego z Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#PosełTadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy dotyczące art. 3. Tutaj występuje moim zdaniem wyjątkowe uprzywilejowanie inwestycji, które wprowadzają innowację technologiczną. Na czym ono polega? W ust. 1 mówi się o jednej z kilku możliwości, natomiast w ust. 2 jest napisane, że w każdym z tych powyżej wymienionych przypadków powinny być spełnione jeszcze dwa z wymienionych w ustawie warunków. Jednym z nich jest warunek, że inwestycja będzie wprowadzała innowacje technologiczne. W związku z tym tak naprawdę z tymi inwestycjami wiąże się w sposób konieczny tylko jeden dodatkowy warunek, a więc jest to pewnego rodzaju uprzywilejowanie. I teraz pytanie: Czy panu posłowi i posłom koalicji rządzącej są znane takie przypadki, że po wprowadzeniu innowacji technologicznych maleje liczba miejsc pracy? Bo ja znam takie przypadki i myślę, że jest to raczej powszechne. Wprowadzenie nowych technologii wiąże się ze wzrostem wydajności pracy, co skądinąd jest bardzo pożądane, ale w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z rosnącym, olbrzymim bezrobociem i ze zubożeniem społeczeństwa, priorytety rządu, myślę, powinny iść w innym kierunku, a inwestycje, które powodują unowocześnienie zakładu, redukcję miejsc pracy i zwiększenie zysków przedsiębiorcy, powinny być sfinansowane ze środków własnych przedsiębiorcy, a nie z dotacji.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#PosełTadeuszParchański">I druga sprawa. Pan poseł sprawozdawca i panowie posłowie z koalicji twierdzą, że dostęp i małych, i dużych firm do środków jest równy. Wydaje się, że jednak duże firmy są tu wyraźnie uprzywilejowane. Dotyczy to również gmin, które mogą przygotować infrastrukturę pod takie inwestycje. Wydaje się, że skorzystają z tego przede wszystkim duże ośrodki miejskie i duzi przedsiębiorcy, duże firmy. I znowu pytanie: Czy w związku z tym, że jest znacznie taniej i łatwiej tworzyć miejsca pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach - nawet w bardzo małych, zatrudniających do 5 pracowników - nie byłoby lepiej, z większym pożytkiem dla gospodarki, dla likwidacji bezrobocia, gdyby te pieniądze zostały skierowane właśnie na obszary wiejskie i do małych miast na wspieranie małej i drobnej przedsiębiorczości? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Józefa Głowę z klubu Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Hasło piękne, rozwiązania żadne co do walki z bezrobociem.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#PosełJózefGłowa">Teraz pytania. Czy korzystniejsze byłoby wprowadzenie pomocy w postaci dopłat do odsetek od kredytów?</u>
<u xml:id="u-97.2" who="#PosełJózefGłowa">Pytanie drugie. Czy wprowadzenie ulgi inwestycyjnej nie byłoby lepszym rozwiązaniem?</u>
<u xml:id="u-97.3" who="#PosełJózefGłowa">Następne pytanie. Czy przeznaczenie dotacji na budowę infrastruktury nie dałoby lepszych efektów w środowiskach?</u>
<u xml:id="u-97.4" who="#PosełJózefGłowa">Pytanie czwarte. Czy rząd zdaje sobie sprawę, że kryteria uzyskania dotacji wyeliminują możliwość ożywienia gospodarczego w małych miasteczkach? Tam są przede wszystkim małe firmy, które zatrudniają od 5 do 10 osób.</u>
<u xml:id="u-97.5" who="#PosełJózefGłowa">I pytanie ostatnie. Czy rząd będzie składał informację, komu i w jakiej wielkości została udzielona pomoc? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja Fedorowicza z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W art. 3 ust. 2 pkt 5 tejże propozycji czytamy: inwestycja będzie mieć wpływ na lokalny rynek pracy. Oczywiście że będzie mieć; albo negatywny, albo pozytywny. Jeżeli postawimy hipermarket, to skutecznie zlikwiduje on małe polskie sklepy, czyli 100 czy 200 polskich rodzin straci pracę.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Ten zapis jest nieprecyzyjny i zgłaszam poprawkę - winno być napisane, czy wpływ pozytywny, czy negatywny. Niech wnioskodawca określi, czy to wspomaganie ma mieć negatywny czy pozytywny wpływ na lokalny rynek pracy, bo oczywiste jest to, że będzie mieć wpływ.</u>
<u xml:id="u-99.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Oczywiście brakuje tu również zapisu, czy jest to zgodne z planem zagospodarowania danego terenu, czy mieści się to w planach konkretnego rejonu.</u>
<u xml:id="u-99.3" who="#PosełAndrzejFedorowicz">I przy okazji pytanie do przedstawiciela rządu. W Polsce dzisiaj buduje się ogromne ilości hipermarketów. Te hipermarkety są wspomagane; a może bardziej jest wymuszane wspomaganie budowy tych hipermarketów przez polskich przedsiębiorców. Hipermarket żąda postawienia za pieniądze podwykonawców, podwykonawcy obciążają się kredytami, spłata natomiast następuje, kiedy hipermarket osiągnie już zyski, czyli po 3–6 miesiącach. Oczywiście jest to drenaż polskiej kieszeni, polskich przedsiębiorców. Jest to niewątpliwie wspomaganie inwestorów zagranicznych i kpina w żywe oczy z polskich przedsiębiorców. Pytanie do rządu: Czy rząd zainteresował się tym tematem, czy ma zamiar, może przy okazji tejże ustawy czy innej, przeciwdziałać takim wymuszanym wspomaganiom inwestorów zagranicznych? A może zająłby się polskim? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To były już wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o wypowiedź, o udzielenie odpowiedzi panią minister Ewę Freyberg, podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji jest projektem ważnym dla polskiej gospodarki, dlatego rząd wniósł go pod obrady Wysokiej Izby. To prawda, że ten projekt był przedmiotem prac poprzedniego parlamentu. Niestety został zgłoszony, jak się zdaje, pod koniec poprzedniej kadencji Sejmu, przeszedł drugie czytanie, lecz nie starczyło już czasu na czytanie trzecie. Należy żałować, bo projekt jest potrzebny.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">To nieprawda, że są bardzo duże czy zasadnicze zmiany wniesione przez ten rząd do tego projektu. Prawdą jest natomiast, że zastrzeżenia zgłaszane przez państwa posłów do projektu ustawy są takie same; były takie same w poprzedniej kadencji Sejmu i teraz. Świadczy to o tym, że oczywiście jest to problem złożony, kontrowersyjny. Rząd uważa jednak, że jest to projekt wręcz niezbędny w obecnej sytuacji gospodarczej kraju, kiedy bardzo znacznie spadła stopa wzrostu gospodarczego, kiedy w kolejnych latach spada w ogóle wielkość inwestycji, nie tylko inwestycji zagranicznych; te również są niższe obecnie, a średnio wskaźnik inwestycji zagranicznych na 1 mieszkańca mamy jeden z najniższych w Europie. Ale spadają inwestycje w ogóle.</u>
<u xml:id="u-101.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">W trakcie debaty były zgłaszane wątpliwości, co jest celem tej ustawy. Cel tej projektowanej ustawy zgodny jest z tytułem: wspieranie procesu inwestycji w Polsce, każdego rodzaju inwestycji - odpowiadam tu na zgłaszane wątpliwości, czy krajowych, czy zagranicznych, czy w takim sektorze, czy w innym. Chodzi o wspieranie procesu inwestycji.</u>
<u xml:id="u-101.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Wybór, które projekty - jeszcze przejdę do tej kwestii - zostaną zakwalifikowane, będzie oczywiście trudny; przede wszystkim nie dlatego, że chcemy ograniczać proces inwestowania, tylko dlatego, że zamiary, popyt muszą być w korelacji do możliwości, do środków przewidzianych w kolejnych budżetach państwa. Chciałabym rozwiać wątpliwości czy niepokój panów posłów, którzy wyrażali obawy, czy w projekcie ustawy budżetowej na rok 2002 są środki przewidziane na ten cel. Są w rezerwie celowej - 90 mln. Jest to znacznie mniej, niż przewidywał minister gospodarki, składając ten projekt, ale oczywiście ta kwota pozostaje w relacji do możliwości, jakie są w tegorocznym budżecie.</u>
<u xml:id="u-101.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Ta ustawa jest potrzebna również dlatego, że Polska nie ma nowoczesnych narzędzi wspierania procesu inwestycyjnego. Jedyna forma, jedyny zestaw narzędzi to są ulgi podatkowe przyznawane w związku z działaniem inwestorów w specjalnych strefach ekonomicznych. Jest to narzędzie niewystarczające, mało przejrzyste i na dodatek niezgodne z prawem Unii Europejskiej. Tutaj od razu odpowiedź, komentarz do spraw stref ekonomicznych. Ta ustawa dąży w tym kierunku, aby to niedoskonałe narzędzie, jakim są ulgi podatkowe, zastąpić narzędziem bardziej przejrzystym, bardziej nowoczesnym, stosowanym w innych krajach, nie tylko w Unii Europejskiej, ale również w państwach, które podobnie jak Polska przechodzą proces transformacji, np. Czechy i Węgry. Chodzi o to, by zastąpić czy uzupełnić ulgi podatkowe dotacją czy grantem z budżetu.</u>
<u xml:id="u-101.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeżeli przyjrzymy się strukturze pomocy publicznej udzielanej w Polsce i strukturze pomocy publicznej uzyskiwanej w innych krajach, to charakterystyczne jest to, że u nas dominują zwolnienia podatkowe, a nie dotacje, i druga sprawa - że dominuje pomoc udzielana w ramach pomocy sektorowej, na poszczególne sektory, a nie pomoc horyzontalna, skierowana do grup przedsiębiorstw z różnych krajów.</u>
<u xml:id="u-101.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeszcze raz chcę podkreślić, że ustawa jest potrzebna, czekają na nią wszyscy inwestorzy, nie tylko duże firmy zagraniczne, również małe i średnie przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-101.7" who="#komentarz">(Głos z sali: I gminy.)</u>
<u xml:id="u-101.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Gminy również, słyszę tę podpowiedź, są tu uwzględniane. Generalnie chcę powiedzieć - wracam do dyskusji, jakie są cele tej ustawy - że cel jest jasny: wspieranie inwestycji. Nie jest celem tej ustawy - będę jeszcze szczegółowo odpowiadała na pytania - walka z bezrobociem; to nie jest ustawa o walce z bezrobociem. Rząd zgadza się, że jest to bardzo ważny problem i w programie gospodarczym rządu znajdują się elementy programów walki z bezrobociem. Przypomnę o programie: Pierwsza praca, o pakiecie: Przede wszystkim przedsiębiorczość. Tam są przedstawione działania skierowane również na walkę z bezrobociem.</u>
<u xml:id="u-101.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Natomiast to narzędzie jest skierowane przede wszystkim do inwestorów, bo bez wzrostu inwestycji nie będzie wzrostu gospodarczego i nie będą powstawały nowe miejsca pracy. Proces gospodarczy jest procesem złożonym, narzędzia muszą być zróżnicowane. Należy je stosować wszystkie jednocześnie, a nie ograniczać się w zależności od sytuacji politycznej czy gospodarczej do jednego typu narzędzi. Poza tym tworzymy prawo, ustawę, która powinna działać i wspomagać proces gospodarowania w Polsce przez wiele lat, a nie okazjonalny projekt, wymuszony określoną sytuacją gospodarczą.</u>
<u xml:id="u-101.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Teraz, jeżeli państwo pozwolicie, spróbuję krótko ustosunkować się do niektórych uwag zgłoszonych przez poszczególne kluby parlamentarne i skomentować je, zająć stanowisko, jak również w miarę szczegółowo, mam nadzieję, ustosunkować się do pytań zadanych pod moim adresem. Oczywiście pewne uwagi się powtarzają, będę starała się więc odpowiadać w sposób łączny. Na niektóre, wydaje mi się, udzieliłam już odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-101.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeszcze raz chciałam mocno podkreślić, że jest to ustawa skierowana do wszystkich inwestorów, a więc nie preferuje ona żadnej grupy: ani inwestorów zagranicznych, ani inwestorów krajowych, ani średnich i małych przedsiębiorstw, ani dużych. To będzie w gestii polityki rządu. Tutaj wykonawcą tej ustawy, odpowiedzialnym za wykonanie tej ustawy, jest minister gospodarki. To jest jego odpowiedzialność, jak będzie realizował tę politykę i oczywiście zobowiązany będzie, ponieważ będzie decydował o wykorzystaniu środków publicznych, środków znajdujących się w budżecie, do zdania, przedłożenia sprawozdania Wysokiej Izbie z tego, jak realizuje te zadania. A więc wydaje się, że jest to wystarczająca zależność i uszeregowanie odpowiedzialności, a jednocześnie i możliwości kontroli realizacji polityki rządu. Jak powiedziałam, nie jest skierowana na walkę z bezrobociem, choć oczywiście uwzględnia ten element w kryteriach tworzenia miejsc pracy.</u>
<u xml:id="u-101.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Pan poseł Zawisza zwracał uwagę, inni posłowie również, że jest to ustawa korupcjogenna. Powiedziałabym tak, każda działalność, w której występuje możliwość korzystania ze środków i musi być podejmowana decyzja o udzielaniu tych środków, może być korupcjogenna, natomiast nie ma żadnych powodów, aby uważać, że ze sformułowań tej ustawy, z przepisów w niej zawartych wynika, że tworzymy prawo, które może w większym stopniu niż inne formy działalności wywoływać działania korupcjogenne czy skłaniać do nich. Poza tym walka z korupcją jest potrzebna, jest prowadzona, jest regulowana innymi aktami prawnymi. Nie ma żadnych powodów, żeby ta ustawa była z tego wyłączona. Gdybyśmy nie chcieli udzielać grantów, a wydaje się, że musimy, bo inaczej, jak powiedziałam, inwestycje nie będą rosnąć, oczywiście problem byłby mniejszy, ale musielibyśmy zawiesić wszelkie inne działania. Dyskutowano zresztą o tym na posiedzeniu podkomisji, na posiedzeniu komisji i wydaje się, że jest to zarzut, który można, tak jak powiedziałam, postawić każdemu rodzajowi działań, który wiąże się z podejmowaniem decyzji o wykorzystaniu środków publicznych.</u>
<u xml:id="u-101.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Były też uwagi zgłoszone przez pana posła Zawiszę co do kalkulacji kosztu jednego miejsca pracy. Uwagi te zresztą znajdowały się w wystąpieniach innych panów posłów. Proszę państwa, te dane, które były wykorzystane do zgłaszanych tutaj przykładów, były czerpane nie z samej ustawy, a z jednego elementu uzasadnienia ustawy, a mianowicie z oceny skutków regulacji. Tam został przedstawiony model hipotetyczny, model składający się z kilku wariantów, pokazujący, jest to bardzo ważny element tego uzasadnienia, jakie skutki dla budżetu państwa będzie miało wykonywanie tej ustawy i działanie tej ustawy, bo oczywiście celem rządu jest to, aby po pewnym okresie, w którym ponoszone są wydatki z budżetu na wzrost inwestycji, na tworzenie miejsc pracy, po pewnym okresie, i te warianty to przewidują, nastąpił wpływ netto do budżetu, czyli, inaczej mówiąc, aby wpływy z tytułu przede wszystkim podatków związanych z ożywioną działalnością gospodarczą, podatków płaconych przez nowo zatrudnionych i strat związanych z koniecznością wypłaty zasiłków dla bezrobotnych, żeby te wpływy zrównoważyły wydatki. Oczywiście w zależności od założeń przyjętych w tym modelu, a przede wszystkim od tego, ile w punkcie startu rząd przeznaczy na wykonywanie tej ustawy, skutki pozytywne dla budżetu pojawiają się tym szybciej, im większa porcja w danym roku zostanie wydana. Przy tym te założenia w sposób dość precyzyjny przedstawiają różne warianty.</u>
<u xml:id="u-101.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Chciałam przy okazji powiedzieć, że załączenie do projektu ustawy oceny skutków regulacji jest jedną z innowacji wprowadzoną przez Ministerstwo Gospodarki w związku z uczestniczeniem Polski w programie OECD; chodzi o wprowadzenie przy każdego rodzaju ustawie tego rodzaju oceny. Jest ona niezwykle istotna i myślę, że precyzuje i doskonali to, co poprzednio było wymogiem i w dość ograniczony sposób było stosowane, a mianowicie umieszczanie w każdym przypadku przy uzasadnianiu ustawy oceny skutków dla budżetu. To jest już przeprowadzone w określonej metodzie, przy przyjęciu założeń modelowych w kilku wariantach i daje temu, kto podejmuje decyzję, znacznie więcej informacji o tym, jakie skutki dla budżetu będą z tytułu tej ustawy. Te dane były wyrwane z poszczególnych tabel, stąd też, wydaje mi się, błędne szacunki podawane tutaj przez panów posłów co do kosztu miejsca pracy.</u>
<u xml:id="u-101.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeżeli chodzi, te uwagi również się powtarzały, o to, że będą to arbitralne, dowolne decyzje ministra gospodarki. Minister gospodarki w tej ustawie jest odpowiedzialny wraz z zespołem, który wydaje opinie o wniosku, za podjęcie decyzji. Nie jest ta decyzja dowolna, bo kryteria przyznania pomocy są precyzyjnie i ściśle w projekcie ustawy określone. Były inne uwagi posłów. Mało tego, były przypadki zgłaszania uwagi, że jest to proces arbitralny i dowolny, a z drugiej strony twierdzono, że kryteria są nadmierne, zbyt wysokie i jest ich za wiele. Proszę państwa, jest to jakaś sprzeczność. Jeżeli z jednej strony chcemy, żeby ta decyzja była nie dowolna, nie arbitralna, jak najbardziej obiektywna, to kryteria muszą być sformułowane w sposób ścisły i powinno ich być wiele. Takie właśnie rozwiązanie zastosowano w projekcie tej ustawy. Tak że wydaje się, że one w dostateczny sposób zapewnią to, że proces przyznawania wniosków będzie przejrzysty i oparty na ściśle określonych kryteriach.</u>
<u xml:id="u-101.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Uwagi dotyczące tego, że skorzysta z tego projektu tylko kapitał zagraniczny, są absolutnie nieuzasadnione. Jak powiedziałam, nie ma w tym projekcie żadnych preferencji dla jednej grupy inwestorów, a ponieważ w programie rządu średnie i małe przedsiębiorstwa mają priorytet, w tym programie, który został niedawno przyjęty przez Radę Ministrów, nie ulega wątpliwości, że minister gospodarki będzie zobowiązany do kierowania tej oferty i przyjmowania wniosków, jak również do pozytywnego ich załatwiania, tych wniosków, które będą płynęły od średnich i małych przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-101.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Pan poseł Wrzodak wskazywał czy też powoływał się na kryteria Unii Europejskiej dotyczące 75% poziomu dochodu narodowego brutto jako kryterium przyznawania pomocy. Panie pośle, to kryterium jest z zupełnie innej bajki. To jest kryterium, które decyduje o tym, czy Polska będzie mogła korzystać z funduszy strukturalnych. Oczywiście w związku z tym, że ta poprzeczka jest tak wysoko, a poziom dochodu narodowego na jednego mieszkańca w Polsce sięga na razie niecałych 40%, Polska będzie mogła korzystać z funduszy strukturalnych. To kryterium nie ma żadnego związku z tym projektem ustawy, nad którym dzisiaj debatujemy.</u>
<u xml:id="u-101.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Były też uwagi dotyczące tego, czy potrzebne jest kryterium związane ze wzrostem innowacyjności i wnioski oraz propozycje, aby zrezygnować z tego kryterium jako niekoniecznie istotnego, a mało tego, jakby konkurencyjnego dla tworzenia miejsc pracy. To kryterium, które jest zawarte w projekcie ustawy, przypomnę, jest do wyboru, jeżeli chodzi o decyzję o przyznaniu grantu, nie jest traktowane jako jedyne. Natomiast jest ono niezwykle ważne z punktu widzenia polityki inwestycyjnej, polityki wspierania wzrostu gospodarczego. A taki jest, jeszcze raz podkreślę i powtórzę, cel tej ustawy. Struktura polskiej gospodarki jest przestarzała, jeżeli chodzi o gałęzie, które biorą udział w tworzeniu dochodu narodowego. Nadal zbyt duży udział mają takie gałęzie, jak hutnictwo czy górnictwo. Jest to bardzo trudny problem społeczny, strukturalny, a jednocześnie ta struktura gospodarki nie wymusza przyspieszania wzrostu gospodarczego. Zatem celem tej ustawy jest m.in. to, aby wspierać te rodzaje inwestycji, które będą miały charakter innowacyjny i będą decydowały o konkurencyjności polskiej gospodarki, a więc o tym, żeby produkty wytwarzane w Polsce były konkurencyjne w stosunku do towarów produkowanych w innych krajach. Bo tylko wtedy, proszę państwa, mamy szansę, aby z tego 40-procentowego średniego poziomu dochodu na jednego mieszkańca jak najszybciej zbliżyć się do średniego poziomu dochodu na jednego mieszkańca w krajach bogatszych od nas, a więc aby nie pozostawać czy pozostawać jak najkrócej na peryferiach rozwiniętej Europy.</u>
<u xml:id="u-101.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Część uwag dotyczyła tego, że ustawa jest zła, niedopracowana. Biorąc jednak pod uwagę liczbę poprawek, które zostały zaproponowane przez państwa posłów, wydaje mi się, że ta ocena jest jakby nadmiernie negatywna, bo nie wniesiono ich wiele. Natomiast oczywiście praca w komisji była bardzo intensywna i w sprawozdaniu komisji jest wiele zmian w stosunku do projektu rządowego. Były to zmiany właśnie precyzujące przedłożenie rządowe i za tę pracę przy tej okazji w tym miejscu chciałam komisji podziękować.</u>
<u xml:id="u-101.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Były też obawy, szczególnie w wystąpieniu pana posła Niewiarowskiego, o to, kto będzie kontrolował ministra gospodarki, czy nie ma tutaj znowu niebezpieczeństwa nadużycia przez ministra gospodarki jego kompetencji. Otóż minister działa w określonym systemie prawnym, podlega kontroli tak jak każdy inny członek rządu. W przypadku naruszenia dyscypliny budżetowej, proszę zwrócić uwagę, czy zasad gospodarowania funduszami publicznymi oczywiście podlega ocenie Najwyższej Izby Kontroli i wszystkim sankcjom z tym związanym. Także nie wydaje się, żeby tutaj groziło jakiekolwiek niebezpieczeństwo.</u>
<u xml:id="u-101.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeśli chodzi o wystąpienie pana posła Tomasza Szczypińskiego z Platformy Obywatelskiej, ustosunkuję się tylko do kilku spraw, bo szereg było już dyskutowanych w trakcie posiedzenia podkomisji i Komisji Gospodarki. Chciałam się odnieść zwłaszcza do jednego stwierdzenia, już jako ekonomista, a nie tylko przedstawiciel rządu. Pan poseł stwierdził, że ta pomoc powinna być alokowana na zasadach rynkowych, a nie uznaniowych, a więc znowu administracyjnych, przyznawania czy uznawania wniosków składanych przez przedsiębiorców. Otóż powodem udzielania pomocy publicznej, bo ta ustawa dotyczy pomocy publicznej, jest to, że rynek nie działa w sposób idealny. Pomoc publiczna, państwo, koryguje te niedoskonałości, jakie przynosi gospodarka rynkowa. Gdyby rynek działał doskonale, nie musiałaby być w ogóle udzielana pomoc publiczna. Więc jest tu jakaś sprzeczność.</u>
<u xml:id="u-101.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeśli chodzi o uwagi dotyczące trybu przyznawania pomocy publicznej, już wyjaśniałam, że ten tryb nie rodzi niebezpieczeństwa. Były uwagi dotyczące podobnych systemów czy ustaw w innych krajach. Chciałam powiedzieć, że ten projekt ustawy jest w zgodności nie tylko z rozwiązaniami przyjętymi w krajach Unii Europejskiej, ale również z rozwiązaniami, które już dawno zostały przyjęte w Czechach czy na Węgrzech. Tam występują również granty, które są wypłacane beneficjentom przedsiębiorcom. Wydaje się, że to jest jeden z powodów, iż wielkość inwestycji na jednego mieszkańca w tych krajach jest znacznie wyższa niż w Polsce.</u>
<u xml:id="u-101.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Była też uwaga dotycząca tego, dlaczego tutaj nie są uwzględnione cele polityki regionalnej. Być może całą tę ustawę należałoby podporządkować w większym stopniu polityce regionalnej. Chciałabym przypomnieć, że mamy ustawę o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, która ten obszar reguluje. Ta ustawa, niedoskonała, prawdopodobnie będzie musiała być nowelizowana, jednak dotyczy właśnie tego obszaru, a polityka regionalna, programy zgłaszane w ramach strategii poszczególnych regionów będą niezwykle ważnym elementem korzystania przez regiony, a więc również samorządy, z innej formy pomocy publicznej, a mianowicie ze środków europejskich, które zostaną udostępnione Polsce po uzyskaniu przez członkostwa w Unii Europejskiej. Zgodnie z programem rządu powinno to nastąpić z dniem 1 stycznia roku 2004. Inaczej mówiąc zatem znowu mamy podobną sytuację jak w przypadku tego celu walki z bezrobociem. Celem tej ustawy jest wspieranie inwestycji, nie może ona realizować wszystkich celów naraz. Zresztą, o ile pamiętam, pan poseł Szczypiński zgadzał się z tym, nawet zarzucał tej ustawie, nadmierną ilość celów, a więc włączenie tego celu w postaci uwzględniania zasad polityki regionalnej, moim zdaniem, w tej logice rozumowania pogarszałoby tylko jakość ustawy.</u>
<u xml:id="u-101.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Na tym zakończyłabym ustosunkowywanie się do uwag zgłoszonych w debacie. Przejdę teraz już do szczegółowych odpowiedzi na poszczególne pytania.</u>
<u xml:id="u-101.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Pytanie pierwsze pana posła Dolniaka dotyczyło art. 4. Pan poseł pyta, dlaczego koszty nabycia, koszty gruntu stanowią tak mały procent w kosztach inwestycji? Wydaje się, że jest to ograniczenie zasadne. To oznacza, że inwestycje należy kierować na te obszary, gdzie cena gruntu jest relatywnie niska, wtedy ona mało waży w koszcie projektu. Jest to zgodne z uwagami, które państwo zgłaszaliście, aby nie korzystali z tej ustawy wyłącznie inwestorzy wokół Warszawy, gdzie, jak wiadomo, cena 1 m2 gruntu jest najwyższa, ale aby były podejmowane inwestycje w regionach, które potrzebują nowych miejsc pracy, nowych inwestorów i gdzie oczywiście cena ziemi jest niższa.</u>
<u xml:id="u-101.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Chciałam powiedzieć, że generalnie zapisy art. 4 są zgodne z ustawą o udzielaniu pomocy publicznej. Podnoszono tu kwestię, że po co ta ustawa, jeżeli mamy ustawę o zasadach udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom. Ta ustawa stanowi lex specialis, a więc ustawę bardziej szczegółową w stosunku do ustawy o udzielaniu pomocy publicznej. Przy czym, chciałam przypomnieć państwu posłom, że ustawa o udzielaniu pomocy publicznej jest tak skonstruowana, iż wskazuje na przypadki, kiedy nie wolno udzielać pomocy publicznej, bo powód jej uchwalenia był taki, aby zbliżyć nasze ustawodawstwo do ustawodawstwa unii Europejskiej, gdzie istnieją określone regulacje i bardzo ścisłe przepisy, w jakich przypadkach i w jakiej wysokości pomoc może być udzielana. Logika tej ustawy jest inna. Ta ustawa właśnie jest skierowana w tym kierunku, aby w ramach nakreślonych przez ustawę o udzielaniu pomocy publicznej, a więc w ramach dozwolonych również przez prawo europejskie, stworzyć sprawne, w miarę intensywne narzędzie wspierania procesu inwestycyjnego. Także wydaje się, że nie jest ona sprzeczna z ustawą o udzielaniu pomocy publicznej, jest jak najbardziej potrzebna.</u>
<u xml:id="u-101.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Kuchcińskiego dotyczące niepokoju o wysokie kryteria, chciałabym powiedzieć, że owe wysokie kryteria były jednym z najbardziej kontrowersyjnych problemów. Mieliśmy oczywiście wybór, można by obniżyć te kryteria, ale nie powinniśmy do tego zmierzać, dlatego że - tu będzie odpowiedź na kilka zgłoszonych pytań - jeżeli byśmy obniżyli kryteria, zwłaszcza dotyczące miejsc pracy, z 20 do 5, to według naszej symulacji wynika, że liczba wniosków, a więc możliwości zakwalifikowania się do grona uzyskujących pomoc publiczną, znacznie by wzrosła. Jednocześnie statystyki wykazują, że w tej grupie przedsiębiorstw jest największy odsetek przedsiębiorstw bankrutujących, a więc oznacza to, że pieniądze wydane - zwłaszcza w warunkach, kiedy są one dobrem niezwykle rzadkim, bo jest ich mało - z dużym prawdopodobieństwem byłyby zmarnotrawione. Znajdujemy tu od razu odpowiedź na pytanie, komentarz do uwagi, że w sądach znajduje się tyle spraw przeciwko takim inwestorom. Relatywnie wysokie kryteria mają właśnie chronić przed takimi przypadkami.</u>
<u xml:id="u-101.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Były też obawy o to, czy nie żądamy nadmiernej dokumentacji przy składaniu wniosków. Proszę państwa, można by obniżyć kryteria, oczywiście byłoby taniej i przyjemniej, jeśli chodzi o przedsiębiorców, ale ryzyko tego, czy wniosek zostanie zrealizowany - kiedy nie daje gwarancji, że rzeczywiście przyczyni się do tworzenia miejsc pracy czy wzrostu dochodu - byłoby bardzo duże.</u>
<u xml:id="u-101.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeżeli chodzi o dziedziny, to już odpowiadałam. Ustawa ta nie preferuje żadnej dziedziny inwestycji, nie preferuje żadnego typu inwestora, a więc również nie preferuje dużych obiektów handlowych, a oczywiście zadaniem ministra gospodarki będzie dbałość o to, aby wybierane były projekty zgodne z polityką rządu.</u>
<u xml:id="u-101.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Rozporządzenia, projekty rozporządzeń regulują bardziej szczegółowe warunki przyznawania projektów.</u>
<u xml:id="u-101.31" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Na temat uprzywilejowania innowacji już mówiłam przy okazji odpowiedzi na inne pytanie, chodzi tu o pytanie pana posła Parchańskiego.</u>
<u xml:id="u-101.32" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Pan poseł Głowa pytał o to, czy korzystniejsze...</u>
<u xml:id="u-101.33" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Kaniewski: Prosimy kończyć.)</u>
<u xml:id="u-101.34" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Tak, już kończę, panie pośle sprawozdawco.</u>
<u xml:id="u-101.35" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Czy nie korzystniejsze były dopłaty do odsetek kredytowych, ulg inwestycyjnych? Odpowiedź na to pytanie jest następująca. Ustawa ta nie tworzy narzędzi każdego rodzaju, które państwo może stosować. Oczywiście, w pewnych sytuacjach korzystniejsze są dopłaty. Jest to regulowane innymi ustawami, takimi jak ustawa podatkowa czy m.in. te regulacje, które są zapowiedziane przede wszystkim w pakiecie dotyczącym przedsiębiorczości.</u>
<u xml:id="u-101.36" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Choć niektóre odpowiedzi łączyły zagadnienia poruszone w kilku pytaniach, myślę, że przynajmniej podjęłam próbę odpowiedzi na wszystkie z nich. Chciałabym powiedzieć, że stanowisko rządu jest następujące: sprawozdanie komisji oddaje to, co rząd chciał wprowadzić do projektu rządowego. Oczywiście wnioski mniejszości, zdaniem rządu, nie przyczynią się do poprawy jakości projektu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-101.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pytanie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani Minister! Przepraszam, proszę jeszcze na chwilę pozostać. Zgłosiła się jeszcze pani poseł Halina Murias z jakąś ważną kwestią, chciałbym więc umożliwić zadanie pani krótkiego pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Jeszcze jakieś pytanie? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jak widać, nie wszystkie kluby parlamentarne są zachwycone projektem ustawy o wspieraniu inwestycji.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie.)</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#PosełHalinaMurias">I to dobrze, bo wiadomo, że jest to preferowanie kapitału zagranicznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani Poseł! Przepraszam, wyjątkowo pozwoliłem pani zadać jeszcze pytanie, bardzo więc proszę się do tego ograniczyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PosełHalinaMurias">Dla małych przedsiębiorstw są to kryteria zbyt wysokie. Pytanie jest następujące. Czy rząd w zapowiadanym pakiecie ustaw dla przedsiębiorczości, chodzi o małe i średnie przedsiębiorstwa, planuje wprowadzenie ulg podatkowych, zwiększenie odpisów amortyzacyjnych, wprowadzenie wakacji podatkowych bądź niższych stóp procentowych itp.? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">W pakiecie dotyczącym przedsiębiorczości zawarte są dwa rodzaje środków. Jedna bardzo ważna grupa związana jest ze zmianą stanu regulacji, chodzi o zniesienie przynajmniej części uciążliwych przepisów, które przeszkadzają w prowadzeniu przedsiębiorstw, zwiększają koszt ich prowadzenia czy wydłużają procedury, jakie są niezbędne, aby to przedsiębiorstwo dobrze prowadzić. Te propozycje natomiast, o których pani poseł mówiła na końcu, są częściowo zawarte w pakiecie obejmującym przedsiębiorczość. Nie wiem, jak rozumieć obniżenie stóp procentowych, bo jest to związane z makroekonomiczną polityką rządu. Stanowisko rządu w tej sprawie jest znane. Jednym z narzędzi, ze sposobów ożywienia gospodarki jest oczywiście obniżenie stóp procentowych, a przede wszystkim właściwa relacja, proporcja między narzędziami polityki fiskalnej i monetarnej, ale myślę, że szersza odpowiedź na to pytanie wykracza poza zakres debaty nad projektem ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zważywszy na to, że projekt ustawy dotyczy procedur uznaniowego rozdziału znacznych środków publicznych, w pełni zrozumiałe są pytania tych państwa posłów, którzy zgłaszali obawy o ewentualną korupcjogenność niektórych przepisów. Rozumiem, że pani minister wyraża przekonanie, iż uznaniowość tych procedur nie przerodzi się w dowolność.</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Głowa, tak?</u>
<u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Poseł Józef Głowa: Nie uzyskałem odpowiedzi na pytanie.)</u>
<u xml:id="u-109.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo. Nie otrzymał pan odpowiedzi na pytanie, proszę więc je przypomnieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#PosełJózefGłowa">Pani Minister! Ja zapytałem o to, czy rząd będzie składał sprawozdanie dotyczące tego, komu i w jakiej wielkości zostaną, jeżeli w ogóle zostaną, udzielone dotacje? Chodzi o to, że jeżeli będą przyznane dotacje, aby Wysoka Izba wiedziała, aby wszyscy wiedzieli, kto je otrzymał i w jakiej wysokości? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Decyzje o przydziale środków publicznych w ramach tej ustawy nie mogą być decyzjami niepublicznymi, nie ma zatem wątpliwości, że będą one publicznie ogłaszane.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Przypomnę jeszcze, bo były też wątpliwości co do procedury odwoławczej. Istnieje procedura odwoławcza od opinii komisji i przewidziany jest cały tryb odwoławczy. Jeszcze raz chciałabym uspokoić posłów, a zdaję sobie sprawę, że jest to bardzo ważne zagadnienie, chodzi przecież o to, czy jest to dostatecznie przejrzysta formuła udzielania pomocy publicznej. Proszę Państwa! Ta ustawa - jeszcze raz podkreślam - jest ustawą specjalną w stosunku do ustawy o udzielaniu pomocy publicznej, to po pierwsze. Po drugie, o czym była już mowa podczas debaty, ona daje duże kompetencje ministrowi gospodarki, ale jednocześnie nakłada na niego bardzo duże obowiązki. I wydaje się, że szczególnie w pierwszym okresie funkcjonowania ustawy, kiedy wielkość środków będzie szczególnie ograniczona - wiemy już bowiem, jaka kwota jest przewidziana w projekcie budżetu - przejrzystość i otwartość procesu będzie szczególnie istotna, bo będziemy mieli do czynienia z sytuacją, kiedy bardzo nieliczne wnioski w porównaniu z liczbą zgłaszanych będą mogły skorzystać z finansowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Fedorowicz z reklamacją, jak rozumiem, dotyczącą braku odpowiedzi na pytanie, bo tylko w takiej sytuacji mogę panu pozwolić je zadać.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Tak. Ponieważ jest to projekt rządowy, chciałbym spytać, czy mogłaby pani odnieść się do mojej poprawki. Chodzi o to, czy będzie uwzględnione przez rząd zapisanie tejże poprawki, w której proponuję do słów „inwestycja będzie miała wpływ na rynek pracy” dodać słowo „pozytywny”. Czy rząd...</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy pan poseł złożył poprawkę?</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Złożyłem, ale skoro jest przedstawiciel rządu, może przecież odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy pani minister chce teraz zabrać głos w tej sprawie? Jeśli tak, to proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Rozumiem, że w tej sprawie zadecyduje komisja, ale ponieważ pan poseł pyta, jaka była intencja rządu, mogę odpowiedzieć, że oczywiście chodzi o pozytywny wpływ na rynek pracy. Nie wydaje mi się, żeby była możliwa sytuacja, iż w tak napiętej, trudnej sytuacji na rynku pracy minister gospodarki mógłby podjąć decyzję o realizacji wniosku, który spowoduje zmniejszenie liczby miejsc pracy. Ustosunkowanie się do poprawek jest jednak, jak już powiedziałam, zadaniem komisji, a nie rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję wszystkim tym, którzy wzięli udział w dyskusji. Mieliśmy próbkę tego, co miało miejsce zarówno na posiedzeniu Komisji Gospodarki, jak i w pracach podkomisji. Przewinął się tam cały ten wachlarz pytań, wątpliwości, dyskusji. Szkoda tylko, że przebieg dyskusji w komisji powoduje taką sytuację, że ci sami posłowie, pomimo że wydyskutowali nieraz kompromisowe propozycje w sprawozdaniu samej komisji, podnoszą cały czas te same wątpliwości i tych dwadzieścia kilka bardzo istotnych zmian merytorycznych, które, m.in. na wniosek posłów, którzy dzisiaj krytycznie wypowiadali się w odniesieniu do tej ustawy, zostało uwzględnionych, pozostawiło tych posłów w tej samej pozycji. Nie do mnie należy ocena w tej sprawie. W każdym razie chcę powiedzieć, że na tyle, na ile było to możliwe, w pracach komisji, z udziałem przedstawicieli Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, z udziałem prawników rządowych, staraliśmy się poprawić tę ustawę, żeby nie było różnego rodzaju wątpliwości legislacyjnych, które nasuwały się podczas prac komisji. Natomiast czym innym jest podejście do samej intencji. Tu komisja zdecydowała znaczną większością głosów, że sama inicjatywa uchwalenia ustawy związanej ze wspieraniem inwestycji jest słuszna, ale nie jest to panaceum na rozwój gospodarczy, na tworzenie nowych miejsc pracy. To jest jeden z elementów tego rozwoju. Trzeba tu sobie jasno powiedzieć, że wielu posłów upatrywało w tej ustawie tego, że wachlarz możliwości związanych z rozwojem gospodarczym, tworzeniem nowych miejsc pracy będzie większy, ale to z kolei związane jest z możliwościami budżetowymi, dlatego że ta inicjatywa jest wprost powiązana z możliwościami budżetowymi. I tego oczywiście na dzisiaj nie przeskoczymy. Natomiast kierunek i intencja rządu jest taka, aby tę możliwość poszerzać.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#PosełZbigniewKaniewski">Bardzo mnie zabolało stwierdzenie pana posła Artura Zawiszy z PiS, który zadaje publicznie pytanie: czy Polska będzie bardziej skorumpowana, jeżeli przyjmiemy tę ustawę? Panie pośle, przecież podobne rozwiązania występują w innych krajach wysoko rozwiniętych, które są umieszczone wyżej, jeżeli chodzi o kraje skorumpowane w tym sensie, że są mniej skorumpowane. Tego rodzaju rozwiązania jakoś w tych krajach nie przeszkadzają. Na ministrze gospodarki będzie spoczywał wielki obowiązek trafności podejmowania decyzji. Stąd różne zabezpieczenia, które w tej sprawie w ustawie są przyjęte. Pan może podzielać lub nie trafność tych rozwiązań, natomiast nie sądzę, że można być upoważnionym do tak daleko idących stwierdzeń, które w istocie mogą osłabiać międzynarodową pozycję Polski. Myślę, że panu na tym nie zależy.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#PosełZbigniewKaniewski">Można podzielić też opinię pana posła Wrzodaka, który stwierdził, że żadna wyrywkowa ustawa nie rozwiąże problemów gospodarczych. To jest racja, ale na tle całego pakietu programu gospodarczego rządu, który Wysoka Izba otrzymała i który będzie przedmiotem następnego posiedzenia Sejmu, ta ustawa jest jednym z elementów tego pakietu. Jakoś dzisiaj - i tu zwracam się do pana posła Niewiarowskiego - trudno się komuś przyznać do ojcostwa tej ustawy, bo pan poseł Niewiarowski stwierdził, że SLD blokowało tę ustawę w poprzedniej kadencji Sejmu. Akurat czasami można trafić na kogoś, kto trochę więcej wie i nie wciskać informacji, które nie są do końca prawdziwe. Panie pośle Niewiarowski, chcę panu powiedzieć o następującym fakcie, dobrze, żeby pan sobie to zapamiętał. Otóż w poprzedniej kadencji Sejmu byłem przewodniczącym sejmowej Komisji Gospodarki i z urzędu brałem udział w różnych posiedzeniach, które marszałek zwoływał w Sejmie. Było jedno takie posiedzenie przed zakończeniem kadencji, na wniosek pana premiera Buzka, gdzie marszałek Sejmu w oparciu o opinię premiera ustalał, które z ustaw powinny być do końca tamtej kadencji uchwalone. Chcę panu powiedzieć, panie pośle Niewiarowski, że ustawa...</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jego nie ma.)</u>
<u xml:id="u-120.4" who="#PosełZbigniewKaniewski">Nie szkodzi, ale to sobie przeczyta w stenogramie.</u>
<u xml:id="u-120.5" who="#PosełZbigniewKaniewski">...o dofinansowaniu inwestycji nie była przedmiotem szczególnego zainteresowania pana premiera Buzka, który nie wskazał tej ustawy jako tej, którą powinno się uchwalić do końca tamtej kadencji. Dobrze, że ten rząd przejął tę inicjatywę, dokonał określonych zmian wynikających z pracy komisji w tamtej kadencji, my dokonaliśmy niezbędnych ważnych korekt merytorycznych, poprawiając tę ustawę, chociaż niektórym z panów wydaje się, że to jest najgorsza ustawa. Jestem ciekawy, czy ustawa teraz poprawiona przez komisję jest w gorszym wydaniu niż ta, która byłaby uchwalona w tamtej kadencji pod szyldem Akcji Wyborczej Solidarność? Myślę, że trzeba czasami pokazać ekwilibrystykę, którą państwo stosujecie, żeby przynajmniej opinia publiczna wiedziała nieco więcej w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-120.6" who="#PosełZbigniewKaniewski">Trudno też przejść obojętnie obok informacji, że ta ustawa jest nakierowana tylko i wyłącznie na inwestycje zagraniczne. Część z państwa, którzy zamierzacie głosować przeciwko tej ustawie, kurczowo tego poglądu się trzymacie, a on nie ma nic wspólnego z zapisami ustawowymi. Trzeba powiedzieć, że jest to nadużycie, zwłaszcza jeżeli się to mówi z trybuny sejmowej.</u>
<u xml:id="u-120.7" who="#PosełZbigniewKaniewski">Są sprzeczne sygnały, które państwo posłowie z Platformy Obywatelskiej wysyłacie w odniesieniu do tej ustawy. Jedni z państwa mówią o tym, że trzeba ograniczyć kryteria, czyli w istocie części z panów chodzi o to, żeby uczytelnić te kryteria, ograniczyć tylko do wielkich przedsiębiorstw, a za chwilę koledzy z państwa klubu dopominają się o poszerzenie tych kryteriów, po to żeby były one nakierowane na małe i średnie przedsiębiorstwa. Ja się nie dziwię, tylko dobrze by było, żebyście mieli jasny i czytelny pogląd w tej sprawie. Pogląd zawarty w ustawie, którą komisja przedkłada, jest poglądem, który wypośrodkowuje te wątpliwości, bo i stwarza możliwość uzyskania pomocy finansowej dla dużych firm, i stwarza możliwość uzyskania pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w zakresie innowacyjności i ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-120.8" who="#PosełZbigniewKaniewski">Pan poseł Parchański z Platformy Obywatelskiej martwi się o to, że jeżeli są preferencje dla przedsiębiorstw o charakterze innowacyjnym, to będzie w istocie to zmierzać do ograniczenia miejsc pracy. Tylko problem polega na tym, że w perspektywie globalizacji, w perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i potwornej walki o rynek, wygrają tylko te firmy, które będą wydajne, konkurencyjne, w które się będzie inwestować. Te miejsca pracy, w które nie będziemy inwestować, po prostu prędzej czy później wypadną. To będzie strata. Nic tu za darmo, niestety, nie będzie. Musimy się martwić o to, aby doinwestowywać miejsca pracy, żeby była stabilizacja na tych nowoczesnych miejscach pracy.</u>
<u xml:id="u-120.9" who="#PosełZbigniewKaniewski">Pan poseł Głowa z Samoobrony przedłożył tutaj różne propozycje, które z punktu widzenia rozwoju gospodarczego powinny być uwzględnione. Chcę panu powiedzieć, że jak się pan zapozna z pakietem rządowym, to część z tych propozycji pan tam znajdzie. Ta ustawa będzie ich uzupełnieniem. W związku z tym, jeżeli popatrzymy na to w tym kontekście, to jest to pewien zbiór wspólnych działań.</u>
<u xml:id="u-120.10" who="#PosełZbigniewKaniewski">Ostatnia kwestia - supermarkety. W tej ustawie nie jest napisane nic o tym, że jakoś szczególnie zajmuje się tego rodzaju działalnością gospodarczą. Poza tym z określonymi inicjatywami i decyzjami w tej sprawie, zgodnie ze zmienionym prawem, występuje dzisiaj samorząd lokalny. W związku z tym oczywiście nie ma mowy o tym, aby minister gospodarki mógł podejmować w tej sprawie jakieś arbitralne decyzje bez zgody lokalnej społeczności, zwłaszcza że ustawa przewiduje cały szereg zabezpieczeń. I tu znowu mamy bardzo różne wygłaszane przez państwa poglądy. Jedni państwo - z Platformy - twierdzicie, że cała ta procedura jest zbyt skomplikowana. Z drugiej strony pojawiają się głosy, żeby uchronić się przed jakimiś nietrafnymi decyzjami. Z innej jeszcze strony jednym tchem państwo mówicie, że to jest układ korupcjogenny. Niech się państwo na coś zdecydują. Albo pójdziemy na łatwe rozwiązania i damy ministrowi gospodarki jeszcze bardziej wolną rękę, a wtedy państwo być może posądzicie, że jest to ustawa jeszcze bardziej korupcjogenna, albo będą w niej określone zabezpieczenia, bardzo precyzyjnie przewidujące różne sytuacje, żeby uchronić ministra gospodarki od błędów, które być może mógłby popełnić.</u>
<u xml:id="u-120.11" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat jest oczywiście bardzo trudny, skomplikowany, ale to wcale nie oznacza, że mamy w tej sprawie stać w miejscu. Staraliśmy się tak procedować w Komisji Gospodarki, aby uwzględnić maksymalną ilość wniosków i konkretnych propozycji, które się pojawiły. Poprawki, które zostały zgłoszone, zostaną przeanalizowane jutro na rannym posiedzeniu sejmowej Komisji Gospodarki. Sprawozdanie przedłożymy w dniu jutrzejszym do głosowania. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Zawisza w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PosełArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos w trybie sprostowania. Rzecz dotyczy mojej wypowiedzi o wątkach korupcjogennych na tle zagadnień europejskich. Odnosiła się do tego zarówno - z wdziękiem i delikatnością - pani minister, jak i - już w inny sposób - pan poseł Kaniewski, który wyszedł poza rolę sprawozdawcy i przemawiał tutaj jak polityk partyjny, polityk SLD. Otóż ja nie mówiłem nic innego niż to, o czym możemy przeczytać w cytowanej już dzisiaj kilkakrotnie opinii prezesa Narodowego Banku Polskiego - dwa zdania z tej opinii. Projekt opiniowanej ustawy przewiduje natomiast dotację celową w gotówce przekazywaną na konto dotowanej firmy, co jest ryzykowne dla donatora, czyli budżetu państwa. Rozwiązania przyjęte przez Węgry są aktualnie krytykowane przez Komisję Europejską za nadmiernie rozbudowaną pomoc publiczną dla inwestorów zagranicznych, a zatem nie mogą stanowić przykładu dla Polski, szczególnie w trakcie negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej. Mądremu wystarczy.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Można w tej sprawie?)</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł sprawozdawca z uzupełnieniem.</u>
<u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli było się obecnym na wszystkich posiedzeniach komisji i podkomisji... Chciałem jasno powiedzieć, że w tej sprawie nie wykroczyłem poza to, czego oczekuje się od sprawozdawcy. I tak ograniczyłem się tylko do niektórych elementów przebiegu dyskusji w tej sprawie. O Węgrzech w swoim wystąpieniu nic nie mówiłem, natomiast pan poseł otrzymał książkę czy broszurę wydaną przez Ministerstwo Gospodarki, w której jest taksatywnie wymienione, jakiej pomocy dla inwestorów udzielają w tym zakresie poszczególne państwa. Opieramy się na przykładzie tych państw, które są członkami Unii Europejskiej i których rozwiązania oparte są na ustawie o pomocy publicznej, przyjętej także w Polsce. Inne rozwiązania nie mogą być brane pod uwagę, ponieważ ta ustawa o pomocy publicznej jest ustawą matką. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ewa Freyberg: Jeszcze ja proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani minister Ewa Freyberg.</u>
<u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiEwaFreyberg">Ponieważ została zgłoszona wątpliwość co do zgodności projektowanej ustawy z prawem Unii Europejskiej, chciałam powiedzieć, że ten projekt ustawy ma oczywiście pozytywną opinię Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Ale niezależnie od tego, jest to ustawa, która właśnie wychodzi naprzeciw regulacjom przyjętym w krajach Unii Europejskiej - dotyczy to odchodzenia od udzielania ulg podatkowych i kierowania się w stronę bardziej przejrzystych instrumentów w postaci grantu. Proszę państwa, ulgi podatkowe, każda forma pomocy publicznej, jeżeli jest źle wykonywana, może być źródłem korupcji. Problem leży nie w tym, żebyśmy ograniczali, protestowali przeciwko każdej formie pomocy publicznej, bo od tego sytuacja gospodarcza w Polsce się nie poprawi, tylko w tym, żeby nasze działania sprzyjały dobremu wykonywaniu tych obowiązków, które nakłada projektowana ustawa. I w tym jest sens. Oczywiście zdajemy sobie sprawę z możliwości kontroli i odpowiedzialności, ale myślę, że w tej chwili, przy takim tempie wzrostu gospodarczego Polski, nie można kwestionować zasadności tak ważnego instrumentu wspierania inwestycji i wzrostu gospodarczego. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! W związku z tym, że zostały zgłoszone poprawki w czasie drugiego czytania, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Brak sprzeciwu uznam za przyjęcie tej propozycji.</u>
<u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie słyszę sprzeciwu, a zatem nastąpiło skierowanie.</u>
<u xml:id="u-127.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (druki nr 51 i 215).</u>
<u xml:id="u-127.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że ten rządowy projekt ustawy, z którego sprawozdanie składa Komisja Europejska po swoich pracach, ma i będzie miał, jak sądzę, nieco inną temperaturę niż ten, który poprzednio był przedmiotem debaty. Projekt ten, zgodnie z postępowaniem z projektami, które mają klauzulę projektów europejskich, został przekazany do Komisji Europejskiej. W Komisji Europejskiej odbyło się pierwsze czytanie, po przeprowadzeniu pierwszego czytania Komisja Europejska powołała podkomisję do pracy nad tym projektem. Sprawozdanie podkomisji zostało zaakceptowane przez Komisję Europejską na posiedzeniu plenarnym. Wynik tej pracy Wysoka Izba otrzymała w druku sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zgodnie z postanowieniami dyrektywy z 22 września 1994 r. Wspólnot Europejskich w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub procedury informowania i zasięgania opinii pracowników w przedsiębiorstwach lub grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym projekt ten harmonizuje polskie ustawodawstwo z przedłożoną dyrektywą, przy czym, zgodnie z tym, czym jest dyrektywa, ta harmonizacja następuje przy uznaniu środków narodowych.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Regulacja odnosić się będzie do przedsiębiorstw wspólnotowych, których zarząd ma siedzibę w Polsce, lub przedsiębiorstwa sprawującego kontrolę, a znajdującego się w Polsce.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W ustawie rozstrzygnięto między innymi szereg kwestii definicyjnych ze względu na specyfikę ustawy. Podano między innymi definicję przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym oraz grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (art. 2), przez które rozumie się każde przedsiębiorstwo liczące co najmniej 1000 pracowników w obrębie państw członkowskich lub przynajmniej 150 pracowników w każdym z co najmniej dwóch państw członkowskich.</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zdefiniowano również pojęcie grupy przedsiębiorstw, zarządu centralnego, przedsiębiorcy sprawującego kontrolę i dominującego wpływu przedsiębiorcy oraz pojęcie konsultacji. Zakres pojęciowy jest zgodny z przywołaną wcześniej przeze mnie dyrektywą z 1994 r.</u>
<u xml:id="u-128.5" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ustalono, że zarząd centralny przedsiębiorstwa zapewnia warunki i środki do ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami.</u>
<u xml:id="u-128.6" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zarząd centralny jest również zobowiązany przekazać w stosownym czasie Ministerstwu Pracy i Polityki Socjalnej porozumienie o ustanowieniu europejskich rad zakładowych lub sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami bądź powołaniu europejskiej rady zakładowej. Zobowiązaniem tym objęte zostały również te przedsiębiorstwa, które powołają europejskie rady zakładowe przed wejściem w życie ustawy.</u>
<u xml:id="u-128.7" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Odpowiedzialny za powołanie europejskiej rady zakładowej jest specjalny zespół negocjacyjny będący doraźnym organem przedstawicielskim pracowników na szczeblu wspólnotowym. Zespół negocjacyjny jest wyznaczany przez reprezentatywne organizacje związkowe lub, w wypadku braku porozumienia reprezentatywnych organizacji związkowych, jest wybierany przez pracowników spośród kandydatów zgłoszonych przez te organizacje. Wybory specjalnego zespołu negocjacyjnego organizuje zarząd, zawiadamiając pracowników o terminie, sposobie głosowania, nie później niż w ciągu 14 dni przed terminem wyborów.</u>
<u xml:id="u-128.8" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zarząd centralny obowiązany jest również zawiadomić o wyborach ogólnokrajowe związki zawodowe i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe, afiliowane przy Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, które mogą delegować swoich przedstawicieli do uczestniczenia w czynnościach związanych z wyborami.</u>
<u xml:id="u-128.9" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W tej sprawie niewątpliwie nie zostało uwzględnione stanowisko zaprezentowane przez OPZZ, ale wydaje się, że w trakcie drugiego czytania projektu ustawy występujący w imieniu klubów przedstawiciele zgłoszą korektę tego zapisu, tak by dotyczyło to również tych związków zawodowych, które niekoniecznie są afiliowane przy Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych. Zapis ten nie mógł zostać przyjęty w trakcie prac komisji z tego względu, że przedłożona propozycja zmian nie odpowiadała ustawowej regulacji odwołującej się do funkcjonowania Komisji Trójstronnej.</u>
<u xml:id="u-128.10" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Wybory mają być tajne i bezpośrednie. W myśl rozstrzygnięć zawartych w projekcie uznaje się je wtedy za ważne, gdy uczestniczy w nich co najmniej 50% uprawnionych do głosowania. Komisja rozstrzygnęła również, uzupełniając art. 8 o ust. 9, kwestię procedury przeprowadzenia ponownych wyborów, w razie gdyby w pierwszych wyborach frekwencja była poniżej 50%. Zgodnie z zapisem ust. 9 w art. 8 wybory zostałyby powtórzone w ciągu trzech miesięcy i byłyby ważne bez względu na liczbę uczestniczących pracowników.</u>
<u xml:id="u-128.11" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 9 rozstrzygnięto sprawę postępowania w celu wyłonienia specjalnego zespołu negocjacyjnego, w sytuacji gdy pracownicy są w Polsce zatrudnieni w więcej niż jednym zakładzie wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Wtedy w każdym zakładzie wyznacza się lub wybiera po trzech przedstawicieli do wyłonienia specjalnego zespołu negocjacyjnego. Zarząd centralny w terminie 30 dni od ustalenia składu specjalnego zespołu negocjacyjnego zwołuje posiedzenie w celu zawarcia porozumienia o wyłonieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami. Zespół ten wybiera przewodniczącego ze swojego grona, a koszty utworzenia i działalności ponosi zarząd centralny przedsiębiorstwa (art. 15). Efektem negocjacji zarządu centralnego i specjalnego zespołu negocjacyjnego jest porozumienie o powołaniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami.</u>
<u xml:id="u-128.12" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 19 zapisano, iż porozumienie o powołaniu europejskiej rady zakładowej określa: przedsiębiorstwa i zakłady należące do przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których dotyczy porozumienie; skład europejskiej rady zakładowej, podział mandatów oraz czas trwania mandatu; uprawnienia europejskiej rady zakładowej, sposób jej informowania i prowadzenia z nią konsultacji; miejsce, częstotliwość, czas trwania zebrań europejskiej rady zakładowej; środki finansowe na działalność i materialne zabezpieczenie funkcjonowania europejskiej rady zakładowej; okres obowiązywania porozumienia i procedurę jego negocjacji.</u>
<u xml:id="u-128.13" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Do powołania europejskiej rady zakłady stosuje się przepisy rozdziału 4 przedłożonego w niniejszym sprawozdaniu. W myśl tych przepisów europejska rada zakładowa składa się z 3–30 członków, wybranych lub wyznaczonych po jednym z każdego państwa; normę przedstawicielską zwiększa się zgodnie z zapisem art. 22 ust. 2 w zależności od wielkości przedsiębiorstw. Jest to zgodne z art. 7 dyrektywy, który pozwala na odstępstwa w ustawodawstwie krajowym dostosowującym do postanowień zawartych w tej dyrektywie. Kadencja członków europejskich rad zakładowych trwa 4 lata, jednak członkostwo może ustać, gdyby zmieniła się liczba pracowników. Może to być przedmiotem korekty raz na 2 lata. Norma ta jest zapisana w art. 22 ust. 3.</u>
<u xml:id="u-128.14" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Po ustaleniu składu rady zarząd centralny zwołuje zebranie organizacyjne, którego celem jest ukonstytuowanie europejskiej rady zakładowej, wybór przewodniczącego, ustalenie regulaminu. Przy składzie powyżej 10 członków możliwe jest powołanie prezydium.</u>
<u xml:id="u-128.15" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zgodnie z art. 29 zarząd centralny jest zobowiązany organizować co najmniej raz w roku spotkanie z europejską radą zakładową, informując o sytuacji gospodarczej i perspektywie rozwoju przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw, w szczególności co do: struktury przedsiębiorstwa, sytuacji gospodarczej, poziomu zatrudnienia i ewentualnych zmian w poziomie zatrudnienia, nowych metod pracy lub procesów produkcyjnych, łączenia i podziału przedsiębiorstw, ograniczenia działalności i tego, co mogłoby dotknąć pracobiorców - zwolnień grupowych.</u>
<u xml:id="u-128.16" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Europejska rada zakładowa może zgodnie z dyspozycją art. 32 korzystać z ekspertów w celu wypełniania swych zadań, a koszty funkcjonowania zgodnie z art. 34 ponosi zarząd centralny, ustalając w porozumieniu z europejską radą zakładową coroczny budżet rady. W wypadku braku uzgodnienia postępuje się zgodnie z normą art. 34 ust. 2.</u>
<u xml:id="u-128.17" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Członkowie specjalnego zespołu negocjacyjnego i europejskiej rady zakładowej zgodnie z art. 36 są zobowiązani do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa. Sądzę, że norma ta coraz powszechniej jest respektowana również w przedsiębiorstwach krajowych.</u>
<u xml:id="u-128.18" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Projekt ustawy w art. 37 rozdziału 6 rozstrzyga również kwestię ochrony pracowników będących członkami specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej, zarówno w czasie trwania mandatu, jak i przez rok po jego wygaśnięciu. Pracownik taki nie może być zwolniony bez zgody organizacji związkowej lub - gdy jej brak - bez zgody okręgowego inspektora pracy właściwego miejscowo dla siedziby pracodawcy.</u>
<u xml:id="u-128.19" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Utrudnianie przez członków zarządu centralnego przedsiębiorstwa lub zarządu innego szczebla w przedsiębiorstwie lub grupie przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym powołania specjalnego zespołu negocjacyjnego, powołania europejskiej rady zakładowej, funkcjonowania specjalnego zespołu negocjacyjnego czy europejskiej rady zakładowej bądź dyskryminujące działanie wobec członków specjalnego zespołu negocjacyjnego czy europejskiej rady zakładowej w związku z pełnioną funkcją podlega karze ograniczenia wolności lub grzywny. Zostało to określone w dyspozycji art. 39.</u>
<u xml:id="u-128.20" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W toku prac komisji do projektu rządowego wniesione zostały przez stronę rządową, reprezentowaną przez ministra pracy i polityki społecznej, 4 autopoprawki.</u>
<u xml:id="u-128.21" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Pierwsza autopoprawka odnosi się do art. 2. W pkt. 3 i 7 wprowadza się zmianę definicji przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym oraz definicji państw członkowskich. Dodaje się pkt. 8 i 9, w których definiuje się specjalny zespół negocjacyjny oraz europejską radę zakładową.</u>
<u xml:id="u-128.22" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Druga autopoprawka dotyczy art. 5. Treść art. 5 oznaczono jako ust. 1 i dodano ust. 2, w którym zobowiązuje się zarząd centralny do przekazania ministrowi właściwemu do spraw pracy porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami bądź informacji o powołaniu europejskiej rady zakładowej.</u>
<u xml:id="u-128.23" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Trzecia autopoprawka dotyczy art. 7. Ust. 1 w tym artykule otrzymał brzmienie: „Specjalny zespół negocjacyjny składa się z co najmniej trzech i nie więcej członków niż liczba państw członkowskich”.</u>
<u xml:id="u-128.24" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Czwarta autopoprawka dotyczy art. 38. W artykule tym dodano ust. 4 zobowiązujący zarząd centralny do przekazania ministrowi właściwemu do spraw pracy porozumienia, które zostało zawarte z pracownikami przed wejściem w życie niniejszej ustawy.</u>
<u xml:id="u-128.25" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ponadto w pracach komisji art. 8 uzupełniono, jak już wspomniałem, o ust. 9, który reguluje tryb wyłonienia specjalnego zespołu negocjacyjnego w przypadku, gdy w wyborach weźmie udział mniej niż 50% pracowników. Wtedy po upływie trzech miesięcy przeprowadza się nowe wybory, które są ważne bez względu na liczbę biorących w nim udział pracowników.</u>
<u xml:id="u-128.26" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Wprowadzono również szereg poprawek i zmian legislacyjnych, uwzględniając m.in. uwagi Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu.</u>
<u xml:id="u-128.27" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z Kartą Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników ustalona została treść dyrektywy nr 94/45 Wspólnot Europejskich z 1994 r. Celem tej dyrektywy było ustanowienie odpowiednich przepisów, które zapewniają właściwe informowanie pracowników oraz konsultacje z pracownikami w przedsiębiorstwach ponadnarodowych. Dyrektywa ta zobowiązała do prowadzenia konsultacji z pracownikami poprzez powołanie w odpowiednim trybie europejskich rad zakładowych. Zgodnie z zasadą subsydiarności do państwa należy określenie przedstawicieli pracowników, a w szczególności zapewnienie zrównoważonej reprezentacji poszczególnych pracowników. Również do państwa należy dostosowanie, zharmonizowanie prawa krajowego z treścią tej dyrektywy przy pomocy metod właściwych dla prawodawstwa krajowego. Również tylko przedstawiciele pracowników mogą zdecydować o nieutworzeniu europejskiej rady zakładowej. Strony mogą zdecydować o innym trybie ponadnarodowego informowania pracowników i prowadzenia konsultacji z pracownikami.</u>
<u xml:id="u-128.28" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Projekt przedłożony w sprawozdaniu Komisji Europejskiej, nad którym komisja pracowała w trybie wcześniej omówionym, spełnia według naszej oceny stawiane wymogi, co zostało potwierdzone zarówno w opinii wstępnej, jak i w opinii końcowej Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności z prawem Unii Europejskiej. Ustawa ta wejdzie w życie z dniem uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej, a zatem od momentu jej uchwalenia będzie odpowiedni czas oczekiwania na jej wejście w życie.</u>
<u xml:id="u-128.29" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W imieniu komisji zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie przedłożonego sprawozdania. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów oraz 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
<u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-129.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przypominam, że zgodnie z art. 56ze ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu tej ustawy wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu przysługuje grupie co najmniej 5 posłów.</u>
<u xml:id="u-129.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Gawłowskiego o przedstawienie oświadczenia w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#PosełAndrzejGawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie sprawozdania Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, zawartym w druku sejmowym nr 215. Przedmiotowy projekt został skierowany do Komisji Europejskiej do pierwszego czytania, które odbyło się w listopadzie ubiegłego roku. Na posiedzeniu tym została powołana podkomisja celem przygotowania sprawozdania. Zostało ono przyjęte przez komisję w dniu 15 stycznia.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#PosełAndrzejGawłowski">Wysoka Izbo! Dyrektywa nr 94/45 Wspólnot Europejskich z 22 września 1994 r. dotyczy ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub procedury informowania i zasięgania opinii pracowników w przedsiębiorstwach lub grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Istota tej dyrektywy sprowadza się do dostrzeżenia problemów ochrony praw pracowniczych w sytuacji, gdy są oni pracownikami przedsiębiorstw lub grup przedsiębiorstw wchodzących w skład ponadnarodowych ugrupowań gospodarczych, gdzie często zasadnicze dla pracowników decyzje zapadają z dala od siedzib bezpośrednich pracodawców. Dyrektywy wiążą państwa członkowskie odnośnie do wyznaczonych w nich celów, pozostawiając państwom członkowskim wybór form i środków realizacji tych celów. W przypadku tej dyrektywy zawarte w niej postanowienia mają różny stopień szczegółowości i stanowczości, a tym samym pozostawiają różny zakres swobody w kształtowaniu regulacji zawartych w prawie krajowym.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#PosełAndrzejGawłowski">Przedmiotowy projekt ustawy stanowi zatem w pewnej części proste przeniesienie postanowień zawartych w dyrektywie. Dotyczy to m.in. określenia zakresu stosowania ustawy oraz używanych w niej niektórych pojęć, takich jak przedsiębiorstwo o zasięgu wspólnotowym czy zarząd centralny. Do kwestii tych nawiązują przede wszystkim uregulowania zawarte w rozdziale 1 niniejszej ustawy, gdzie m.in. określono cel wydania ustawy oraz przedmiotowy i podmiotowy zakres jej zastosowania, a także podstawowe definicje pojęć używanych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#PosełAndrzejGawłowski">Celem ustawy jest zapewnienie realizacji prawa pracowników do informacji i konsultacji. Zakresem obowiązywania ustawy zostały objęte przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny ma siedzibę w Polsce, oraz grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, gdy zarząd centralny przedsiębiorstwa sprawującego kontrolę ma siedzibę w Polsce. Na zarząd centralny nałożono przy tym obowiązek zapewnienia warunków i środków niezbędnych do ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami.</u>
<u xml:id="u-130.4" who="#PosełAndrzejGawłowski">Dyrektywa Unii Europejskiej pozostawia o wiele więcej swobody w kształtowaniu szeregu innych kwestii, takich jak np. określenie przedstawicielstwa pracowników oraz trybu wyboru lub wyznaczania członków specjalnego zespołu negocjacyjnego. Są to już sprawy pozostawione do uregulowania w prawach państw członkowskich. W polskim prawie pracy prawo reprezentowania zbiorowych praw i interesów pracowników wobec pracodawcy przysługuje zakładowym organizacjom związkowym i to im właśnie przyznano w ustawie prawo wyznaczania członków specjalnego zespołu negocjacyjnego. Rozdział 3 projektu ustawy reguluje minimalne wymogi zawarcia porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania i konsultacji, przy czym stronom negocjacji pozostawiono swobodę co do zawarcia porozumienia oraz określenia jego treści. Wskazano jedynie sprawy, które powinny zostać uregulowane w porozumieniu. Przewidując możliwość niedojścia do zawarcia porozumienia pomiędzy specjalnym zespołem negocjacyjnym a zarządem centralnym, w projekcie ustawy w rozdziale 4 proponuje się powołanie europejskiej rady zakładowej na podstawie ustawy. Stanowi to wypełnienie art. 7 dyrektywy, który w sposób ścisły i stanowczy określa minimalne wymagania dotyczące struktury, składu i sposobu działania europejskiej rady zakładowej oraz minimalne wymagania stawiane przedsiębiorcy w związku z obowiązkiem informowania oraz konsultacji. W dalszej części projektu ustawy uregulowano m.in. kwestie szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy pracowników będących członkami specjalnego zespołu negocjacyjnego, europejskiej rady zakładowej oraz przedstawicieli pracowników uczestniczących w procedurach informowania i konsultacji; wyłączenia stosowania przepisów ustawy do przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, w których przed dniem wejścia w życie ustawy zostało zawarte porozumienie zapewniające ponadnarodowy sposób informowania pracowników i konsultacji z nimi; odpowiedzialności karnej osób należących do zarządu centralnego lub zarządu innego szczebla w przypadku naruszenia obowiązków określonych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-130.5" who="#PosełAndrzejGawłowski">Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy został skonsultowany zarówno z centralami związkowymi, jak i z przedstawicielami pracodawców. Szereg istotnych poprawek zostało także zgłoszonych i uwzględnionych w toku prac podkomisji powołanej do rozpatrzenia tego projektu w ramach Komisji Europejskiej. Można więc przyjąć, że przyszłe strony procesu tworzenia europejskich rad zakładowych uzgodniły odpowiadającą im treść rozwiązań ustawowych. Proponowane rozstrzygnięcia, zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej oraz wpisujące się w polski system prawny, prawidłowo naszym zdaniem regulują tę skomplikowaną materię, dając przyszłym stronom wystarczającą swobodę układania się i podejmowania obopólnie korzystnych rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-130.6" who="#PosełAndrzejGawłowski">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy. Jednocześnie zgłaszamy poprawkę, której przyjęcie zapewni udział wszystkich największych central związkowych w procesach negocjacyjnych, o których mowa w ustawie. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Była prośba o zmianę kolejności wystąpień. Pan poseł Józef Cepil chciałby zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Rozumiem, że pan poseł Andrzej Markowiak występujący w imieniu Platformy Obywatelskiej zgadza się na tę zamianę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie głos zabierze pan poseł Józef Cepil w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wobec rządowego projektu ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Projekt jest materią bardzo skondensowaną i w sposób precyzyjny odnoszącą się do europejskich rad zakładowych, sposobów informowania pracowników oraz konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i w grupach przedsiębiorstw. Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zgłasza poważne zastrzeżenia co do projektu. Nasze zaniepokojenie budzi wybór członków specjalnego zespołu negocjacyjnego przez organizacje związkowe działające w danym zakładzie, przedsiębiorstwie lub grupie przedsiębiorstw. W naszych warunkach w zakładach pracy, przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw istnieje zazwyczaj po kilka związków reprezentujących różne stanowiska nawet wobec tego samego rodzaju problemów. Może to stworzyć sytuację, w której nie dojdzie do wyboru członków zespołu negocjacyjnego i w tym momencie tych członków zaproponuje właściciel. Wobec tego lepszym rozwiązaniem jest naszym zdaniem, aby wyboru członków ww. zespołu dokonywali pracownicy. Nadmienić należy, iż w obecnej ekonomicznej i organizacyjnej sytuacji polskich przedsiębiorstw możliwość wpływu wybranych przedstawicieli na strukturę działania, a nawet na obronę żywotnych interesów może pozostać bez znaczenia. Jeżeli dodamy do tego, iż ustawa ta będzie nadrzędna w stosunku choćby do ustawy o związkach zawodowych, ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, czy Kodeksu pracy, to nasuwa się wątpliwość, czy jest potrzebna kolejna ustawa niedająca nic z uprawnień pracownikom i jednocześnie chroniąca wybranych przedstawicieli. Nie do przyjęcia jest fakt, iż wybrani przedstawiciele do rad, o których mowa wyżej, będą opłacani z funduszy firmy, gdyż ten, kto płaci, ten wymaga, i może to być w sprzeczności z ochroną praw pracowniczych. Fakt informowania raz w roku przedstawicieli rady o zamierzeniach i działaniach przedsiębiorstw czy grupy przedsiębiorstw świadczy o lapidarnym potraktowaniu tego zagadnienia, gdyż wobec powyższego bardzo często możemy mieć do czynienia z informacją zdawkową, pomijającą chociażby kwestie ekonomiczne. Zarząd ogranicza się wyłącznie do poinformowania o stanie firmy, natomiast brakuje konkretnych wskazań, gdzie mogą interweniować przedstawiciele rady, a następnie pracownicy zakładów, jeśli owa informacja będzie niesatysfakcjonująca. W efekcie tego np. zakład należący do grupy przedsiębiorstw w danym państwie może zwalniać pracowników na rzecz zakładów w innych państwach bezkarnie. Już dziś nasze ustawy nie chronią praw pracowniczych. Sprawy przed sądem ciągną się bardzo długo, często nawet dwa lata trzeba czekać na rozpatrzenie, a tymczasem dana firma może np. splajtować. Łamane są główne zasady prawa pracy, a wyżej wymieniona ustawa nie wnosi nic nowego poza dodatkową biurokracją, tym razem także pojawiającą się w szeregach związkowych. Projekt ustawy jest dokładnie dostosowany do dyrektyw Unii Europejskiej i budzi poważne zastrzeżenia w odniesieniu do polskiej rzeczywistości. Wobec powyższego Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi bezwzględnie o odrzucenie omówionego projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Markowiaka w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam przyjemność i zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o europejskich radach zakładowych... Nie będę już cytował tytułu, ponieważ robiono już to tutaj wielokrotnie. Na ten projekt trzeba spojrzeć z dwóch stron. Z jednej strony to przyczyna przedłożenia, która jest oczywiście dla nas zrozumiała, jako że dyrektywa Unii Europejskiej 94/45/WE nakłada na kraje członkowskie obowiązek, a my, zakładając, że będziemy tym krajem członkowskim, ten obowiązek powinniśmy spełnić. W tym przypadku co do tego nie ma wątpliwości. Zrozumiałe jest również, że wprowadzenie takiej ustawy, a jeszcze wcześniej dyrektywy w 1994 r., ma na celu wyrównanie szans pracowników przedsiębiorstw wielozakładowych, które coraz częściej powstają również w krajach, które będą krajami członkowskimi, chodziłoby więc o przedsiębiorstwa o charakterze ponadgranicznym; tak więc wprowadzenie tej ustawy w życie jest również konieczne, oczywiście na bazie tej dyrektywy. Mechanizmy, które uwzględnia dyrektywa, przeniesione do ustawy, powinny być również wprowadzone w życie, a centralne kierownictwo ma też tutaj dokładnie określoną rolę do spełnienia. Można tylko dyskutować nad tym, czy ten ciężar, jakim obarcza się centralne kierownictwo, nie jest zbyt duży. Sadzimy jednak, bo nad tym również zastanawialiśmy się, jeśli chodzi o przedsiębiorstwa, których dotyczy projekt ustawy, a więc zatrudniające powyżej 1000 pracowników, że koszty funkcjonowania europejskiej rady zakładowej czy specjalnego zespołu negocjacyjnego nie są znaczące i mogą być poniesione. Tak więc co do sensu czy powodów wprowadzenia tej ustawy wątpliwości nie mamy. Natomiast kiedy się zagłębiamy w materię samej ustawy, to wydaje mi się, że szkoda, że marszałek nie skorzystał z art. 56w ust. 3 regulaminu Sejmu i nie skierował tego projektu również do komisji np. ustawodawczej, ponieważ być może z racji i zainteresowań komisji i pracujących tam prawników można by było wychwycić pewne błędy, które, wydaje się, w tej ustawie występują. Pozwolę sobie na te błędy zwrócić uwagę. Mam nadzieję, że pan minister Hausner nie przyjmie tego jako krytyki ze strony opozycji, tylko jako życzliwe spostrzeżenia, które wynikają tylko z tego, aby produkt naszego działania był najwyższej jakości i żeby po prostu doprowadzić do uchwalenia bardzo dobrej ustawy, tym bardziej że ta ustawa dotyczy styku dość ważnego, styku przedsiębiorca-pracownik, styku, który wpisane ma w istotę pewne iskrzenie i w związku z tym każde niedomówienie może w sytuacji konfliktu zawsze być wykorzystywane przy jakiejkolwiek niejednoznaczności przez jedną czy drugą stronę.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Jeżeli chodzi o stanowisko Komisji Europejskiej, to cóż, Komisja Europejska zrobiła to, co mogła zrobić, przede wszystkim oceniła projekt pod kątem zgodności z prawem Unii Europejskiej, wprowadziła te poprawki, które zaproponowało Biuro Legislacyjne, i automatycznie cztery autopoprawki pana ministra, dopełniła słownik, zrezygnowała wprawdzie z definicji zakładu pracy, ale myślę, że to jest drobiazg i nie powinniśmy tutaj nad tym się rozwodzić. Natomiast w małym stopniu, tak nam się wydaje, komisja odniosła się do kwestii, które są też ważne, przede wszystkim do języka ustawy, do poprawności logicznej, do jasności sformułowań i wprowadzonych zapisów oraz do możliwości stosowania ustawy w praktyce i ewentualnych kolizji, które mogą wystąpić przy stosowaniu tej ustawy w praktyce.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Mieliśmy również wątpliwości, i tu będę prosił pana ministra o potwierdzenie lub ewentualnie wyjaśnienie, dlaczego ustawa nie dotyczy przypadków, kiedy zarząd centralny znajduje się w kraju członkowskim. Bo mamy tam przypadek pierwszy, kiedy zarząd centralny znajduje się w Polsce, i dwa przypadki - ust. 2 i 3, w których mówimy, że ustawa dotyczy sytuacji, kiedy zarząd centralny znajduje się poza krajem członkowskim Unii Europejskiej. Na podstawie własnej analizy domyślam się, że chodzi tu prawdopodobnie o to, że dyrektywa wprowadza ten wymóg sama w sobie i nie trzeba tego powielać w ustawie, ale prosiłbym, żeby ewentualnie tę wątpliwość rozwiać. Bo gdyby tak nie było, no to wtedy zostaje nam pewna sfera przedsiębiorstw, które mają zarządy centralne czy centralne kierownictwo w krajach członkowskich Unii Europejskiej, a nie zostały objęte regulacjami tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-134.3" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Jeżeli chodzi o kwestię języka, muszę powiedzieć, że język tej ustawy jest, no może przesadzę, jeśli powiem, że szalenie trudny, ale jest trudny. Bardzo źle się czyta tę ustawę. Wydaje mi się, że nie musi tak być, bo kiedy czytam dyrektywę, to okazuje się, że ona jest napisana językiem prostszym czy jest przetłumaczona językiem prostszym. Natomiast nie ukrywam, że język tej ustawy jest trudny, trzeba powracać do wielu kwestii, zapisy sprawiają kłopoty. Może autor i specjaliści tej branży mniej będą mieli kłopotów, ale jeżeli mamy świadomość, że będzie to również dotyczyło grup pracobiorców, to zmaganie się z tymi zapisami może być kłopotliwe. Myślę, że oszczędność słów spowodowała, że pewne zapisy są niejasne. Pozwolę sobie przytoczyć jeden przykład, który mi sprawia pewien kłopot.</u>
<u xml:id="u-134.4" who="#PosełAndrzejMarkowiak">W art. 7 w ust. 2 jest powiedziane tak: Z każdego państwa członkowskiego wyznacza się lub wybiera po jednym członku specjalnego zespołu negocjacyjnego. Z tego zapisu można wnioskować, że każdy kraj członkowski musi mieć reprezentanta w specjalnym zespole negocjacyjnym. Mnie się natomiast wydaje, że dotyczy to tylko tych krajów, które mają na swoim terenie przedsiębiorstwo, dla którego jest ustanowiona europejska rada zakładowa. Tu aż by się prosiło, jeżeli ja mam rację, dodać jeszcze przynajmniej jedno zdanie w formie opisowej, żeby nie było wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-134.5" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Tak więc jeżeli chodzi o język, to rzeczywiście sprawia czasami wrażenie, że autorzy tego projektu starali się trochę pójść na skróty i nawet w za dużym zakresie przepisać bezpośrednio zapisy samej dyrektywy. A przecież dyrektywa określa standardy i nic więcej, natomiast ustawa musi określać sposób wprowadzenia tych standardów, a więc już pewne procedury. Stąd też stwierdzenia typu: wprowadza się, ustanawia się, powołuje się, w formie bezosobowej mogą stanowić pewien kłopot, jeżeli nie przypisze się ich konkretnym wykonawcom.</u>
<u xml:id="u-134.6" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Jeżeli chodzi o art. 8 ust. 4, to jest artykuł, który mówi już o sposobie powoływania członków specjalnego zespołu. Tam jest powiedziane, że wybory członków specjalnego zespołu negocjacyjnego przez pracowników organizuje zarząd centralny, i to jest zrozumiałe, powiadamiając pracowników o terminie i sposobie ich przeprowadzenia. Natomiast brakuje tam czegoś, co by określało albo termin wykonania, albo może doprecyzowało, w jaki sposób, w jakim to ma być trybie, ponieważ zakładamy, że nie zawsze zarząd centralny może być zainteresowany tym, żeby powołać zespół negocjacyjny, a w konsekwencji europejską radę zakładową, chociaż to wynika oczywiście z przepisów ustawy. Wydaje mi się, że należałoby tu powiedzieć tak, jak się mówi zaraz na wstępie w ostatnim zdaniu w sprawie powiadamiania; tam jest określone, że nie później niż 14 dni przed dniem wyborów, tak więc może należałoby również określić, że to nie może być później niż itd.</u>
<u xml:id="u-134.7" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Jeżeli chodzi o specjalny zespół negocjacyjny, to nie określono, jak długo ten zespół pracuje. Można domniemywać, że zespół działa dotąd, aż zostanie powołana europejska rada zakładowa lub zostanie podjęta uchwała o niepowołaniu rady zakładowej. Art. 16 ust. 2 mówi o tym, że: Specjalny zespół negocjacyjny może w drodze uchwały podjętej większością 2/3 głosów zdecydować o niepodejmowaniu negocjacji lub o ich zakończeniu bez zawarcia porozumienia. Specjalny zespół negocjacyjny powiadamia niezwłocznie zarząd centralny o treści uchwały. W przypadku podjęcia takiej uchwały nie stosuje się przepisów rozdziału 4. Dobrze. I co dalej? Czy ten zespół się rozwiązuje, czy on czeka, ale czekać nie może, ponieważ w ust. 3 jest mowa o tym, że nowy wniosek o powołaniu specjalnego zespołu można złożyć nie wcześniej niż po upływie dwóch lat od podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 2.</u>
<u xml:id="u-134.8" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Można sądzić, że ten zespół powinien się rozwiązać, jeżeli nie osiągnął celu czy osiągnął cel, który nakłada na niego ustawa. To też dobrze byłoby wyjaśnić, bo to potem może rodzić wątpliwości. W praktyce tak bywa, że kiedy czasami jest spór między jedną stroną a drugą, to wtedy każdy interpretuje przepis na swoją korzyść. Art. 16 można by chyba doprecyzować.</u>
<u xml:id="u-134.9" who="#PosełAndrzejMarkowiak">I art. 19. Art. 19, myślę, że powinien u twórcy prawa budzić pewne wątpliwości, bo przyzwyczailiśmy się w polskim systemie tworzenia prawa, że zwykle określa się sposób wykonania jakiegoś przedsięwzięcia. Natomiast art. 19 w ust. 2 mówi, że do treści porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej oraz o porozumieniu o ustaleniu sposobu informowania i konsultacji nie stosuje się przepisów rozdziału 4, chyba że zarząd centralny i specjalny zespół negocjacyjny postanowią inaczej. Wolałbym, żeby to był zapis mówiący o tym, kiedy rozdział 4 się stosuje, a nie kiedy się go nie stosuje. No ale taka jest konstrukcja, może ładniej byłoby, elegancko, napisać odwrotnie. Natomiast w związku z tym mam pewne wątpliwości, ponieważ padają tu określenia, które są istotne z punktu widzenia później praktyki, takie jak ustanowienie, powołanie. Mam wątpliwość, czy w art. 19 określenie ustanowienie europejskiej rady zakładowej to jest to samo co powołanie? Czy tu chodzi o dwie odrębne kwestie? Czy sposób ustanawiania jest inny niż sposób powoływania? To budzi wątpliwości, podobnie jak rozdział 4, gdzie wprawdzie mówi się o powołaniu europejskiej rady zakładowej, zresztą on cały o tym mówi, ale niedokładnie się określa, na kim ten obowiązek spoczywa, tym bardziej że w art. 20 w ust. 3 mamy do czynienia z sytuacją konfliktową, kiedy nie dojdzie do zawarcia porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu itd. i wtedy jest problem. Bo z jednej strony obowiązek ustanowienia rady spoczywa na centralnym zarządzie, z drugiej strony, zakładając, art. 20 ust. 3, że jest to sytuacja konfliktowa, może zarząd centralny zobowiązany do ustanowienia nie będzie zbyt skory, żeby się wywiązać w przypadku powołania europejskiej rady zakładowej. I to są główne uwagi do samej treści ustawy.</u>
<u xml:id="u-134.10" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Można jeszcze mieć wątpliwości co do art. 35. My przyzwyczailiśmy się do pewnych standardów i on nam może sprawiać pewien kłopot. Chodzi o kadencyjność. Art. 23 mówi, że europejska rada zakładowa ma kadencję 4-letnią. Z racji pewnych obciążeń samorządowych jestem przyzwyczajony do tego, że jak się kończy kadencja, to kończą się uprawnienia. A w art. 35 jest stwierdzenie, że europejska rada zakładowa po upływie 4 lat od dnia ukonstytuowania się rozważy, czy rozpocznie z zarządem centralnym negocjacje w celu zawarcia porozumienia, o którym mowa w rozdziale 3, czyli porozumienia o ustąpieniu europejskiej rady zakładowej, najpierw zespołu negocjacyjnego. I europejska rada zakładowa wyraża swoje stanowisko w formie uchwały. Tu jest pewna obawa tego typu, że jeżeli rada się przyzwyczai do swego funkcjonowania, przemieszczania się - no być może członkowie z naszej strefy będą bardziej sobie cenić to, ponieważ będą jeździć do tej troszkę bardziej rozwiniętej części Unii Europejskiej - to może wpaść na pomysł, że przekształcimy się teraz z mocy tego zapisu w specjalny zespół negocjacyjny, a potem jako ten specjalny zespół negocjacyjny powołamy się w skład europejskiej rady zakładowej. Mamy wątpliwości, czy trzeba ten zapis stosować, tym bardziej że nie występuje on w dyrektywie, jest naszej rodzimej produkcji.</u>
<u xml:id="u-134.11" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Biorąc pod uwagę te zastrzeżenia, i proszę to potraktować, panie ministrze, jako życzliwe spostrzeżenia z punktu widzenia odbiorcy, czytelnika, będziemy oczekiwać na pańskie wyjaśnienia i to nam pozwoli podjąć ostateczną decyzję co do głosowania nad projektem. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Szczygłę celem przedstawienia oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#PosełAleksanderSzczygło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość odnieść się do rządowego projektu ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#PosełAleksanderSzczygło">Każdy projekt ustawy, który jest przedmiotem obrad tej Izby, czy też inny akt prawny niższego rzędu ma w swoim zakresie przedmiotowym i podmiotowym określony cel takiej legislacji. Przechodząc do omawiania projektu ustawy o europejskich radach zakładowych, chciałbym powiedzieć, że moim zdaniem należy zwrócić uwagę przede wszystkim na przyczyny koniecznej legislacji oraz proponowane w tym projekcie ustawy rozwiązania. Pozwolę sobie wymienić w kilku punktach te przyczyny koniecznej legislacji i odnieść się do niektórych rozwiązań, które są zawarte w projekcie ustawy o europejskich radach zakładowych.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po pierwsze, jak się wydaje, projekt tej ustawy jest odpowiedzią na coraz większy udział w działalności gospodarczej na terenie Polski przedsiębiorstw o charakterze ponadnarodowym. Tu oczywiście pod uwagę należy brać okres, w którym ta ustawa będzie wchodziła w życie - to jest dzień wejścia Polski do Unii Europejskiej. Da to pewien czas na przygotowanie zarówno pracodawców, jak i pracowników, którzy mieszczą się w zakresie podmiotowym tej ustawy, do uwzględnienia jej rozwiązań w swojej działalności. Zakres przedmiotowy i zakres podmiotowy projektu ustawy, które są określone w art. 1 w ust. 1 i 2, mają więc charakter definiujący w odniesieniu do wyżej wymienionej grupy przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-136.3" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po drugie, rozwiązania zawarte w projekcie stwarzają dosyć dużą możliwość włączania pracowników w sprawy związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw. To jest rozwiązanie, które pozwala pracownikom otrzymać dosyć dużą ilość informacji na temat stanu i kondycji przedsiębiorstwa, oczywiście przy bezwzględnym zachowaniu podziału ról pomiędzy pracownikami a pracodawcą, co jest niezbędne. Każdy musi wiedzieć, za co odpowiada. Art. 28 i 29 omawianego projektu określają uprawnienia europejskiej rady zakładowej do informacji i konsultacji, jak też przedmiot konsultacji i sposób jej przeprowadzenia. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na to, iż proponowane rozwiązania nie są charakterystyczne dla polskiego prawa pracy, które kładzie nacisk na podmiotowość przede wszystkim związków zawodowych, a tu w grę wchodzi podmiotowość załogi jako całości, czyli model załogi jako partnera dla pracodawcy. Oczywiście związki zawodowe są czy powinny być, czy starają się być reprezentatywnym przedstawicielem pracowników w kontaktach z pracodawcą, ale wiemy wszyscy, że tzw. poziom uzwiązkowienia w różnych zakładach pracy jest różny, w niektórych jest on bardzo niski. I to jest wyraźne novum w polskim prawie pracy.</u>
<u xml:id="u-136.4" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po trzecie, proponowane rozwiązania legislacyjne dają możliwość pozyskania przez przedstawicieli pracowników wiedzy na temat kondycji i przyszłości przedsiębiorstw, w ogóle na temat tego, co przedsiębiorstwo w ciągu najbliższego czasu będzie robiło, jakie ma perspektywy rozwoju. Chodzi tu zarówno o sytuacje, w których ta informacja jest niezbędna, ale nie jest informacją, która się wiąże np. ze złym stanem przedsiębiorstwa, jak też o sytuacje, w których przedsiębiorstwo ma poważne kłopoty. Zarząd centralny, który jest określony w tym projekcie ustawy jako kierownik zakładu pracy - to jest oczywiście pewien skrót myślowy - będzie miał możliwość poinformowania pracowników o tym, jakie są zamierzenia, jakie są plany rozwoju przedsiębiorstwa czy grupy przedsiębiorstw i jakie w związku z tym są perspektywy dla pracowników, którzy pracują w danym przedsiębiorstwie. Istotniejsze w tym punkcie, o którym mówiłem, czyli w zakresie możliwości pozyskania przez przedstawicieli pracowników wiedzy na temat kondycji przedsiębiorstwa, są sytuacje nadzwyczajne, to znaczy takie, w których właściciel przedsiębiorstwa z różnych powodów dochodzi do wniosku, że należy zamknąć przedsiębiorstwo, że należy zwolnić pracowników itd., itd. Czyli takie usytuowanie uprawnień europejskich rad zakładowych da tu możliwość wcześniejszego informowania przedstawicieli pracowników o zbliżających się ewidentnych kłopotach. Tę regulację zawiera art. 30 projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-136.5" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po czwarte, co również jest bardzo ważne i co wiąże się oczywiście z poprzednim punktem, jest to rozwiązanie, które daje możliwość zawężania do niezbędnego minimum pola konfliktów pomiędzy pracodawcą a pracownikami. Jest tak - już mój przedmówca o tym mówił - że stosunek pracy jest stosunkiem, w którym konflikt jest elementem występującym, i to dosyć często. Zawsze podstawową sprawą w rozwiązywaniu tych konfliktów jest sposób ich zażegnywania. Jeżeli ten projekt ustawy, będzie dawał możliwość zawężania do niezbędnego minimum pola konfliktów pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, będzie to na pewno wyraźny plus dla rozwiązań zawartych w tym projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-136.6" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po piąte, omawiany projekt ustawy, nie powoduje niebezpiecznego włączania organów państwa w obszar relacji pracownik - pracodawca, oczywiście przy zachowaniu atrybutów decyzyjnych państwa, które są niezbędne. Chodzi o sytuację, w której nie następuje sztuczne włączanie państwa do rozwiązywania konfliktów, które mają charakter lokalny, które odnoszą się tylko i wyłącznie do jednego przedsiębiorstwa czy do grupy przedsiębiorstw. Jest to bardzo ważne, dlatego że włączanie państwa przy każdym konflikcie do jego rozwiązywania zawsze prowadzi do usytuowania przedstawicieli organów państwa po jednej ze stron konfliktu. To dla prestiżu państwa nigdy nie jest dobre.</u>
<u xml:id="u-136.7" who="#PosełAleksanderSzczygło">Po szóste, ten projekt ustawy - jest elementem włączania do prawa polskiego dorobku prawnego Unii Europejskiej, a dokładniej dyrektywa 94/45. Muszę zgodzić się ze swoim przedmówcą, że niektóre sformułowania, a szczególnie niektóre definicje ustawowe, które zostały zawarte w tym projekcie ustawy, są zupełnym novum. To jest tak, że jeżeli w projekcie ustawy mówimy w art. 2 w pkt. 5 o zarządzie centralnym, oczywiście jest definicja, która daje obraz tego, o jaki podmiot może chodzić, to muszę powiedzieć, że pojęcie zarządu centralnego - z tego co mi wiadomo, a jest to wiedza wynikająca z historii - było związane raczej z gospodarką socjalistyczną i to jeszcze pod koniec lat 60. Wtedy nastąpiła pewna zmiana, jeśli chodzi o zamianę zjednoczeń na zarządy. W związku z tym proszę pana ministra o sięgnięcie bezpośrednio do definicji z art. 2 Dyrektywy Unii Europejskiej 94/45, gdzie mowa jest o centralnym kierownictwie. I to jest tak, że te pojęcia, które są zawarte w art. 2, szczególnie mówię tutaj o zarządzie centralnym, które to pojęcie nie ma żadnego odniesienia w dotychczasowym polskim prawie pracy.</u>
<u xml:id="u-136.8" who="#PosełAleksanderSzczygło">To, o czym mówiłem przed chwilą, wiąże się też z drugą uwagą krytyczną w odniesieniu do tego projektu ustawy. Otóż jest tak, że ten projekt ustawy jest kopią Dyrektywy 94/45, jest to przekład. Okazuje się, że przekład ten - po pewnych przeróbkach w postaci projektu ustawy o europejskich radach zakładowych - jest skierowany pod obrady Sejmu i że jest on wyraźnie gorszy od samej treści Dyrektywy 94/45 Wspólnoty Europejskiej. Jak przy każdym przekładzie z literatury pięknej są tacy, którzy potrafią to dobrze robić, ale nie wszyscy mają takie umiejętności. Jest tak, że możemy mieć, jeśli chodzi o poziom legislacji, umiejętności przekładu zagranicznego prawa na poziomie przekładu w literaturze pięknej dokonanego przez Barańczaka czy Tuwima, ale są i tacy, którzy prawdopodobnie nie posiądą takich umiejętności i mogą się najwyżej zatrzymać na poziomie dobrego copywritera. I w związku z tym mam uwagę, że w przypadku tego projektu ustawy, jeżeli chodzi o niektóre fragmenty, to niestety nie mówimy ani o Barańczaku, ani o Tuwimie, tylko o sprawnym copywriterze.</u>
<u xml:id="u-136.9" who="#PosełAleksanderSzczygło">Ten projekt ustawy na pewno da duże szanse rozwiązywania wszelkiego rodzaju sporów pomiędzy pracownikami a pracodawcami na poziomie zakładu, i to na bardzo wczesnym etapie - to po pierwsze. A po drugie, pozwoli wielu grupom pracowników, którzy już pracują w przedsiębiorstwach, które mają, według zarówno Dyrektywy 94/45, jak i też projektu ustawy charakter wspólnotowy, być wreszcie włączonym w proces konsultacji i informowania o stanie przedsiębiorstwa, bo to jest podstawowy sposób na to, żeby unikać na przyszłość konfliktów, które - jak mówiłem wcześniej - są elementem niezbędnym czy elementem, który występuje zawsze w relacji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.</u>
<u xml:id="u-136.10" who="#PosełAleksanderSzczygło">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chcę poinformować, że po uzyskaniu informacji od pana ministra podejmiemy decyzję o ewentualnym poparciu zaprezentowanego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Mieczysława Kasprzaka o przedstawienie oświadczenia w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do rządowego projektu ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Jak już sam tytuł wskazuje, to wszystko jest w pewien sposób zagmatwane i moi przedmówcy mieli słuszne uwagi, że projekt ten staje się nieczytelny. Jego przekład, jego przetłumaczenie, przeniesienie na grunt polski w zły sposób sprawia, że jest trudny dla nas tutaj, jak stwierdzili posłowie, a ma służyć pracodawcom i pracownikom i oni będą się tym posługiwać, powinni się posługiwać. Wszystko powinno być więc jasne, a tutaj już zostało przekazanych szereg wątpliwości. Oby to nie było tak, że po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej całe prawo stanie się tak nieczytelne, bo to jest przykład złej roboty, można to było lepiej, inaczej zrobić. Wiemy wszyscy, o co chodzi, wiemy, że jest to dobre, ale źle jest przełożone, źle przeniesione, gorzej niż nam to podano - jak tutaj mój poprzednik stwierdził. Niemniej jednak projekt ten ma na celu przeniesienie do polskiego systemu prawnego rozwiązań przewidzianych w Dyrektywie 94/45 Wspólnot Europejskich z 22 września 1994 r. w sprawie ustanowienia Europejskiej Rady Zakładowej. W przyjętej w 1989 r. karcie socjalnej państw członkowskich zapisano, że szczególnym celem państw członkowskich jest popieranie dialogu społecznego między pracodawcami i pracownikami. W punkcie 17 wspólnotowej Karty Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników przewiduje się m.in., że praktyka informowania i konsultowania pracowników powinna być kształtowana według określonych zasad z uwzględnieniem praktyk obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich. W karcie stwierdza się, że: dotyczy to w szczególności przedsiębiorstw, których zakłady pracy lub przedsiębiorstwa znajdują się w dwóch lub kilku państwach członkowskich.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Wspomniana Dyrektywa nr 94 Wspólnot wpisuje się we wspólnotową ideę dialogu społecznego, która zakłada, że wszelkie decyzje dotyczące pracowników powinny być z nimi konsultowane. Przepisy dyrektywy wskazują na cele, które powinny być osiągnięte dla zapewnienia odpowiednich konsultacji pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach lub grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, pozostawiając - tak jak wcześniej powiedziałem - państwom członkowskim metody realizacji tych konsultacji.</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Podstawowe znaczenie zarówno dla dyrektywy, jak i implementującego ją projektu ustawy, mają definicje, niejednokrotnie trudne definicje wyznaczające zakres przedmiotowy. Są to definicje: przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym i grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Zawarte to zostało w art. 2 przedmiotowego omawianego dziś projektu.</u>
<u xml:id="u-138.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Przez przedsiębiorstwo o zasięgu wspólnotowym rozumie się każde przedsiębiorstwo liczące co najmniej 1000 pracowników w obrębie Wspólnoty Europejskiej lub przynajmniej 150 w każdym z co najmniej dwóch państw członkowskich. Grupa przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym to taka grupa przedsiębiorstw, która zatrudnia co najmniej 1000 pracowników w obrębie Wspólnot Europejskich, jednocześnie przynajmniej dwa z przedsiębiorstw należących do tej grupy znajdują się w dwóch państwach członkowskich itd. Tak że jest to dość skomplikowane. Do zakresu pojęciowego projektu ustawy należą również takie definicje - była tutaj o tym mowa i też źle to było kojarzone przez poprzedników - jak zarząd centralny. Zdefiniowane jest pojęcie konsultacji, pojęcie przedsiębiorcy sprawującego kontrolę i mającego dominujący wpływ na funkcjonowanie innego przedsiębiorcy.</u>
<u xml:id="u-138.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W polskim porządku prawnym materia regulowana projektem ustawy zgodnie z art. 1 odnosić się będzie do tych przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny ma siedzibę w Polsce, i tych grup przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny przedsiębiorstwa sprawującego kontrolę znajduje się w Polsce, jak też do innych szczególnych sytuacji wymienionych w art. 1 ust. 2 projektu. W przedsiębiorstwach tych i grupach tych przedsiębiorstw zostaną powołane europejskie rady zakładowe lub ustalony zostanie sposób informowania pracowników i konsultowania się z nimi.</u>
<u xml:id="u-138.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Odpowiedzialnym za powołanie rad zakładowych lub ustalenie sposobu konsultacji z pracownikami jest specjalny zespół negocjacyjny, który jest doraźnym organem przedstawicielskim pracowników, do którego należy negocjowanie z zarządem centralnym porozumienia w tej sprawie. Inicjatywa rozpoczęcia stosownych negocjacji może wyjść od zarządu lub od grupy co najmniej 100 pracowników bądź przedstawicieli pracowników zatrudnionych przynajmniej w dwóch przedsiębiorstwach państw członkowskich.</u>
<u xml:id="u-138.6" who="#PosełMieczysławKasprzak">Powyższe zasady, jak i szczegółowe regulacje odnoszące się do liczby członków zespołu negocjacyjnego, sposobu ich wyboru, jak również zasad podejmowania uchwał (art. 7 projektu) odpowiadają postanowieniom art. 5 dyrektywy, który w tym zakresie odwołuje się również do przepisów wewnętrznych państw członkowskich. Projekt ustawy zawiera zatem rozwiązania mające odniesienie do polskiego porządku prawnego, w tym również do Kodeksu pracy.</u>
<u xml:id="u-138.7" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany dziś projekt ustawy ma na celu prawne usankcjonowanie dialogu społecznego między pracownikami i pracodawcami, dialogu, do którego tak często odwołujemy się przy różnych okazjach. Każde działanie, które na celu ma dobro pracowników, ochronę ich praw, poszanowanie praw pracowniczych, zawsze miało poparcie ze strony Polskiego Stronnictwa Ludowego, i tak też będzie w tym przypadku i dlatego po uwzględnieniu poprawek, które zostały tutaj zgłoszone, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze przedmiotową ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-138.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Zygmunta Wrzodaka o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Ligi Polskich Rodzin stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o europejskich radach zakładowych itd. Mam możność mówienia językiem związkowym, ponieważ jestem od 1980 działaczem związkowym w związku „Solidarność”. Otóż dawno już się nie zetknąłem z tyloma marksistowskimi poglądami jak w tej ustawie o europejskich radach zakładowych. Myślę, że to jest klasyczny przykład ustawy brukselskiej, która ewidentnie stoi nad ustawami przewidzianymi w polskim prawie.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ustawa ta nie rozwiązuje problemów pracowniczych, a wręcz przeciwnie - nawiązuje do tzw. rad zakładowych z czasów komunistycznych. Tzw. rady zakładowe za komuny działały po to, aby zabezpieczać tyły PZPR i SB. Wysoka Izba i posłowie zapewne pamiętają, jak działały te rady zakładowe. Działały po prostu na rozkaz PZPR. Zadania i rola europejskich rad zakładowych przypominają zadania i rolę tamtych rad. Pracodawcy europejscy potrzebują kilkunastu działaczy, wybranych w niejasnych okolicznościach, do pacyfikowania ewentualnych sporów zbiorowych. Każda działalność tzw. przedstawicieli załóg, którą przewiduje ta ustawa i która będzie finansowana przez pracodawców, jest oczywiście pozorna. Pracodawca z danej firmy nie jest zobowiązany przekazywać wiarygodnych danych o sytuacji molochów europejskich. Tego nie gwarantuje ta ustawa. Po informacje można sięgnąć poprzez system internetowy, niekoniecznie trzeba lecieć czy jechać na drugi koniec Europy. Ustawa ta będzie doprowadzać do konfliktów między związkowcami oraz skłócać załogi. Zbiurokratyzuje w zakładach pracy działalność związkową. Ustawa nie rozstrzyga o ewentualnych sporach zbiorowych i nie przewiduje wejścia w spór zbiorowy. O ewentualnej likwidacji danego zakładu albo całej branży pracodawca tylko informuje tzw. rady zakładowe. Ustawa ta w żadnym przypadku nie chroni ludzi, chroni tylko tych, którzy zostali wybrani.</u>
<u xml:id="u-140.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin pyta rząd, czy nie ma innych, ważniejszych problemów niż zajmowanie się takimi ustawami, chyba że chodzi tutaj o neutralizację polskiego prawa pracy zawartego w polskich ustawach o związkach zawodowych, Kodeksie pracy, ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy. Sądzę, że prawo pracy w Polsce jest dostatecznie często łamane przez rząd i pracodawców. Proszę spytać młode kobiety, które pracują w hipermarketach, co myślą o swojej pracy. To są dla nich obozy pracy. Pracują po 12, 15, 17 godzin, bez przerw w pracy, za głodowe wynagrodzenia. Pracownik, który domaga się w sądzie pracy o swoje prawa, nieraz na rozprawę czeka 2 albo i 3 lata, a po tym okresie już nie ma firmy i nie ma nawet żadnego odszkodowania.</u>
<u xml:id="u-140.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin nie będzie popierać szkodliwego prawa dla pracobiorców. Uważamy, że trzeba chronić i przestrzegać tego prawa pracy, który obowiązuje w naszym kraju. Przyjęcie tej ustawy nie stworzy ani jednego miejsca pracy na polskim rynku. Przyjęcie tej ustawy to tak naprawdę dalsza zgoda na sprzedaż majątku narodowego. Radzimy, aby polski rząd wprowadził takie mechanizmy gospodarcze, które stworzą nowe miejsca pracy w Polsce. Liga Polskich Rodzin jest przeciwna takiej globalizacji gospodarczo-ekonomicznej, która powoduje spustoszenie rynku pracy, przyczynia się do globalnej biedy, niesprawiedliwości ludzkiej, bonzowie, bo monopoliści pieniądz uważają za swojego bożka. My się z tym nie godzimy. Dziwię się posłom Platformy Obywatelskiej, którzy zawsze narzekają, że związki zawodowe mają w Polsce za duże prawa, że Kodeks pracy jest zbyt propracowniczy - oczywiście absolutnie się z tym nie zgadzam - ale tę ustawę, która jest ponad prawem polskim, która jest typową marksistowską ustawą, popierają. Tzw. liberałowie tę ustawę całym sercem popierają, a także pozostałe kluby.</u>
<u xml:id="u-140.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">W związku z powyższym tej ustawy szkodzącej pracownikom i państwu polskiemu Liga Polskich Rodzin nie będzie popierać. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-140.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę teraz pana posła Jana Sztwiertnię o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym ma na celu wprowadzenie w Polsce europejskich rad zakładowych.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Projekt tej ustawy opracowano na podstawie prawa Wspólnoty Europejskiej, dyrektywa 94/45 z 22 września 1994 r., a wynika on z potrzeby dostosowania naszego prawa do prawa Unii Europejskiej w tym przypadku w zakresie ochrony interesów pracowniczych w przedsiębiorstwach i w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, w których zasadnicze decyzje dotyczące pracowników zapadają daleko od przedsiębiorstwa, w którym ci pracownicy pracują.</u>
<u xml:id="u-142.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Ustawa określa zasady tworzenia i funkcjonowania europejskich rad zakładowych oraz sposoby informowania pracowników i konsultacji z nimi. W pierwszym rozdziale ustawy zostały określone cele oraz podmiotowy zakres obowiązywania ustawy - określenia te nie budzą zastrzeżeń - oraz jakich przedsiębiorstw dotyczy ustawa.</u>
<u xml:id="u-142.3" who="#PosełJanSztwiertnia">W rozdziale 2 ustawa normuje powołanie zespołu negocjacyjnego, który jest doraźnym organem przedstawicielskim pracowników na szczeblu międzynarodowym, powołanym w celu zawarcia z zarządem centralnym porozumienia o utworzeniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informacji i konsultacji. Przyjęty zapis, że prawo wystąpienia z inicjatywą rozpoczęcia negocjacji ma zarząd centralny lub grupa pracowników, wydaje się zasadny, gdyż nie dyskryminuje to żadnej ze stron. Również ważny jest zapis, że z każdego państwa członkowskiego wybiera się co najmniej jednego członka zespołu oraz że każdemu z państw członkowskich została pozostawiona swoboda w wyłonieniu członków zespołu negocjacyjnego. W oparciu o Kodeks pracy został sformułowany art. 8 dający prawo reprezentowania praw i interesów pracowników wobec pracodawcy związkom zawodowym, tj. przyznający zakładowym organizacjom związkowym w rozumieniu art. 241 Kodeksu pracy prawo do wyłonienia członków specjalnego zespołu negocjacyjnego. Nie wnosi się zastrzeżeń do trybu wyłonienia przedstawicieli. W przypadku kiedy w zakładzie działa kilka związków zawodowych, pozostawia się im wspólne wyznaczenie członków specjalnego zespołu negocjacyjnego, kiedy zaś nie dojdą do porozumienia, przedstawicieli wybiera załoga. W przypadku braku związków zawodowych lub przynależności do nich niewielkiej liczby pracowników przedstawicieli również wybierają pracownicy.</u>
<u xml:id="u-142.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Nie budzi zastrzeżeń rozdział 3 dotyczący porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania i konsultacji. Zawarcie porozumienia oraz jego treść są pozostawione w zasadzie stronom negocjacji. Ma w tym przypadku zastosowanie zasada swobody umów. Przepisy te wskazują sprawy, które winny zostać uregulowane w porozumieniu, a więc nie naruszają zasady swobody porozumienia stron.</u>
<u xml:id="u-142.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Rozdział 4. mówiący o powołaniu europejskich rad zakładowych zgodnie z dyrektywą europejską stanowi o zasadach powołania i precyzuje minimalne wymagania dotyczące składu, struktury i sposobu działania europejskiej rady zakładowej oraz wymagania stawiane przedsiębiorcom w związku z określeniem trybu informowania oraz konsultacji.</u>
<u xml:id="u-142.6" who="#PosełJanSztwiertnia">Art. 29 określa, że zarząd centralny jest zobowiązany do zorganizowania co najmniej raz w roku spotkania z europejską radą zakładową w celu przedstawienia informacji o sytuacji gospodarczej i perspektywie rozwoju przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym. Bardzo ważne z punktu widzenia interesów pracowniczych są zapisy zawarte w art. 30, które określają zachowania w nadzwyczajnych okolicznościach mających istotny wpływ na sytuację pracowników, w szczególności w przypadku zwolnień grupowych, zmiany lokalizacji przedsiębiorstwa lub zakładu czy też zaprzestania działalności przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-142.7" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Funkcjonowanie rynku w Europie obejmuje proces łączenia przedsiębiorstw, fuzji ponadgranicznych, podejmowania wspólnych przedsięwzięć, a tym samym umiędzynarodawiania przedsiębiorstw. W tej sytuacji celowe jest podjęcie ustawy, która w oparciu Wspólnotową kartę podstawowych praw socjalnych pracowników określa zasady ich informowania o istotnych sprawach gospodarczych firmy czy przedsiębiorstwa, w których pracują, i konsultowania z nimi tych spraw.</u>
<u xml:id="u-142.8" who="#PosełJanSztwiertnia">Klub Unii Pracy jest za przyjęciem ustawy o europejskich radach zakładowych, która sankcjonuje tworzenie i funkcjonowanie przedstawicielstw pracowniczych w przedsiębiorstwach o zasięgu wspólnotowym. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym wyczerpaliśmy listę posłów zgłoszonych do wystąpień w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Markowiak chce zabrać głos w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#PosełAndrzejMarkowiak">Panie Marszałku! Chciałbym sprostować, ponieważ chyba zostałem źle zrozumiany przez kolegę posła Wrzodaka. Nie powiedziałem, że Platforma popiera to, tylko powiedziałem, że Platforma po wysłuchaniu wyjaśnień pana ministra Hausnera zajmie stanowisko w tej sprawie. Tak że to była trochę nadinterpretacja. Jeżeli zaś chodzi o stosunek do pracowników, to chcę potwierdzić, że nie zawsze Platforma jest przeciwko, co potwierdza moje wystąpienie w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zgodnie z porządkiem zarządzam przerwę w obradach do godz. 17.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 58 do godz. 17 min 03)</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym.</u>
<u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Grzyba oraz oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Rozumiem, że czeka nas jeszcze w tym punkcie porządku wystąpienie pana...</u>
<u xml:id="u-147.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">A nie, jest pan minister.</u>
<u xml:id="u-147.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czekają nas w tym punkcie porządku jeszcze dwa wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-147.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu ministra pracy i polityki społecznej pana Jerzego Hausnera.</u>
<u xml:id="u-147.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Możemy, panie ministrze, prosić?</u>
<u xml:id="u-147.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym oczywiście - takie jest moje zadanie - ustosunkować się do zgłoszonych w debacie uwag, bo w zasadzie bardziej o uwagi i pytania niż o propozycje poprawek chodziło w tej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jeden z wątków, który pojawił się w tej debacie, to pytanie o cel, zasadniczy cel tej inicjatywy legislacyjnej. W szczególności bardzo wyraźnie ten problem został postawiony w wystąpieniu przedstawiciela Klubu Parlamentarnego Samoobrona. Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna i była ona dzisiaj bardzo często z tej trybuny przytaczana. Poprzez tę legislację rząd chce wprowadzić do polskiego ustawodawstwa element dorobku prawnego Unii Europejskiej, który musimy inkorporować, aby spełnić wymagania akcesyjne. Czynimy to teraz, dlatego że taki jest harmonogram wcześniej, przez poprzedni rząd, przyjętych, a uzgodnionych z Unią Europejską prac, choć rozwiązanie to wejdzie w życie dopiero w 2004 r., a więc w terminie przewidywanej akcesji. I jeżeli ktoś nie widzi tego uzasadnienia lub takiego uzasadnienia nie akceptuje, to znaczy, że tak naprawdę nie widzi uzasadnienia dla ubiegania się Polski o przyjęcie do Unii Europejskiej. I tylko tak można zinterpretować wystąpienie przedstawione dzisiaj w imieniu tego klubu parlamentarnego.</u>
<u xml:id="u-148.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Ale chciałbym podkreślić, że nie jest to jedyne uzasadnienie, że nie jest to jedyny argument przemawiający za tym rozwiązaniem legislacyjnym. W szczególności jestem wdzięczny panu posłowi Aleksandrowi Szczygło z klubu Prawo i Sprawiedliwość, który w swoim wystąpieniu pokazał szereg dodatkowych, ważkich argumentów przemawiających za tym rozwiązaniem. Dziękując, chcę przypomnieć dwa przytoczone przez pana posła argumenty. Powiedział pan poseł bowiem, że to rozwiązanie legislacyjne czyni podmiotem reprezentacji załogę, a nie związki zawodowe, i że jest to novum w polskim prawie. Powiem więcej, to novum, jak sądzę, zapowiada ogólnie słuszny kierunek zmian w przyszłym ustawodawstwie, zmian, które powinny prowadzić, szczególnie w sytuacji braku związków zawodowych w bardzo wielu polskich przedsiębiorstwach, do pojawiania się, także w ustawodawstwie czysto krajowym i w rozwiązaniach dotyczących naszych krajowych przedsiębiorstw, tej formuły rady zakładowej jako reprezentacji pracowniczej, która jest wyłaniana, wybierana przez załogę, aczkolwiek to związki zawodowe zgłaszają kandydatów do tej rady.</u>
<u xml:id="u-148.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">To rozwiązanie, które dzisiaj dotyczy przedsiębiorstw europejskich, o ile w przyszłości byłoby wprowadzone, nie eliminowałoby związków zawodowych. Przeciwnie - określałoby ich rolę i pośrednio wzmacniało. Mówię w szczególności - i podkreślam to jeszcze raz - o przyszłości, o tendencji, a nie o zamiarze legislacyjnym, bowiem nie ma w tej chwili tego rodzaju inicjatywy. I mówię o tym jako o pożądanym kierunku w kontekście braku rzeczywistej reprezentacji związkowej w wielu przedsiębiorstwach, przy czym nie chodzi mi oczywiście o małe przedsiębiorstwa. Sądzę także, że to rozwiązanie mogłoby w Polsce - w przyszłości wprowadzone, w przyszłości rozważone - stwarzać szansę na eliminowanie patologii, z którą często mamy do czynienia w sytuacji występowania bardzo wielu związków zawodowych w jednym przedsiębiorstwie. Otóż te związki zawodowe, politycznie i personalnie skonfliktowane, nie dają zasadniczo szansy na uzyskanie porozumienia nawet w kluczowych dla pracowników sprawach.</u>
<u xml:id="u-148.4" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pan poseł poddał nam także pod rozwagę jeszcze inny argument, który, sądzę, jest bardzo celny, a mianowicie, że to rozwiązanie oznacza niewłączanie organów państwa w konflikty zakładowe. Otóż... - przepraszam, bo przygotowywałem się intensywnie - to rozwiązanie pokazuje, że państwo nie musi być stroną konfliktów pracowniczych, że państwo może aktywnie wpływać na tonizowanie tych konfliktów, będąc zasadniczo moderatorem lub arbitrem. I szczególnie wtedy, gdy mamy do czynienia z sektorem prywatnym i z własnością prywatną, powstrzymywanie się państwa od bycia stroną w konfliktach pracodawca-przedstawicielstwa pracownicze wydaje się rozsądnym kierunkiem przyszłej ewolucji zbiorowych stosunków pracy w Polsce. Myślę więc, że te argumenty, które pan poseł wskazał, sygnalizują zarazem proces historycznego dojrzewania do koniecznych zmian. Chcę być dobrze zrozumiany. Nie są to zmiany dzisiaj projektowane, inicjowane. Ale skoro wprowadzamy do naszego ustawodawstwa rozwiązania związane z dyrektywami Unii Europejskiej, to warto pamiętać o sensie tych rozwiązań. Warto pamiętać, że wprowadzają one pewne nowe elementy i w przyszłości te nowe elementy, sprawdzone w praktyce, a więc po 2004 r., mogą stanowić dobry wzór, dobry punkt odniesienia, mogą sprzyjać poszukiwaniu rozwiązań naszych krajowych problemów.</u>
<u xml:id="u-148.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">W przypadku tej inicjatywy legislacyjnej chodzi o harmonizację, dostosowanie polskiego prawa do dorobku prawnego Unii Europejskiej. Zasadniczo więc chodzi o wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa dyrektywy unijnej, aczkolwiek w pewnych elementach mamy możliwość zastosowania naszych rozwiązań i skojarzenia rozwiązań krajowego ustawodawstwa z dyrektywą. Wprowadzamy jednak - to prawda; stwierdzenie, które w tej debacie zostało sformułowane, jest prawdziwe - wiele nowych elementów prawnych, wpisując je w istniejący krajowy porządek.</u>
<u xml:id="u-148.6" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Zasadne jest więc postawienie pytania, postawienie problemu czytelności tego rozwiązania. Występujący tu posłowie, przynajmniej w kilku wystąpieniach sygnalizowali, że ustawa jest trudna, napisana niezrozumiałym czasami językiem, nieczytelna. Z pokorą przyjmuję część tych uwag, powiadając: Ta ustawa jest efektem pracy zarówno profesorów prawa, jak i poprzedniego rządu. Nie jest to usprawiedliwienie, lecz czysta informacja. I z całą pewnością jest wiele zapisów, które nie do końca są czytelne, właśnie dlatego, że chodzi o wprowadzanie nowych instytucji prawnych do polskiego porządku prawnego, a więc wynika to z samej materii sprawy.</u>
<u xml:id="u-148.7" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chcę zasygnalizować, że sugestie panów posłów nie wskazywały na konkretne poprawki. Chciałbym więc zaproponować, by zwrócić uwagę podczas prac w następnej fazie procesu legislacyjnego, szczególnie podczas prac Senatu, na to, iżby się zastanowić, czy można by było uzyskać lepszą redakcję, niczego nie roniąc z tekstu tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-148.8" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Ale powiem zarazem, że czym innym jest nieczytelność, na co częściowo zgoda, a czym innym jest nieczytanie ustawy. Nieczytanie nie może prowadzić do argumentu o nieczytelności. Bo jeżeli pan poseł Józef Cepil mówił, że nie ma w tej ustawie rozwiązania dotyczącego sytuacji, gdy występowanie wielu związków zawodowych czyni niemożliwym porozumienie, to muszę powiedzieć, że nie chodzi tu o nieczytelność czy niejasność, tylko o nieczytanie, ponieważ art. 8 ust. 3 stanowi: W przypadku nieosiągnięcia porozumienia przez reprezentatywne organizacje związkowe członków specjalnego zespołu negocjacyjnego wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych przez te organizacje. A więc jest zapisane dokładnie to, czego pan poseł się domaga, tylko że tego nie doczytał.</u>
<u xml:id="u-148.9" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Dalej chcę także powiedzieć, iż inny argument pana posła wskazuje na niedoczytanie. Bo jeżeli pan poseł mówi, że zbyt rzadko przewiduje się udzielanie przez kierownictwo, przez ów zarząd centralny informacji o sytuacji spółki, przedsiębiorstwa, to chcę powiedzieć, że owszem, mówi się tam, iż w normalnych warunkach raz w roku, ale jednocześnie art. 30 ust. 1 stanowi, że w przypadku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności mających istotny wpływ na sytuację pracowników informacja o wystąpieniu tych nadzwyczajnych okoliczności, także o groźbie ekonomicznej dla przedsiębiorstwa, musi być bezzwłocznie przekazana, czy to europejskiej radzie zakładowej, czy pracownikom.</u>
<u xml:id="u-148.10" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jest jeszcze jeden sposób rozumienia tego, co tu zostało określone jako nieczytelność; mianowicie takim pewnym sposobem jest czytanie tej ustawy wspak albo, jak ktoś woli, na opak. I mam wrażenie, że wystąpienie pana posła Zygmunta Wrzodaka jest właśnie przejawem doszukiwania się nieczytelności poprzez czytanie na opak czy czytanie wspak. Pan poseł po prostu odczytał w tej ustawie to, czego w niej nie ma. Mówiąc wprost, trawestując to, co pan poseł był uprzejmy powiedzieć, pan w tej ustawie znalazł czytankę z marksistowskiej ideologii.</u>
<u xml:id="u-148.11" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Otóż, panie pośle, skoro już tak panu posłowi się to kojarzy, to powiem, że odnoszę wrażenie, iż w ten sposób panu posłowi kojarzy się wszystko, co dotyka Unii Europejskiej; zresztą nie tylko panu, ale wielu posłom Ligi Polskich Rodzin. Nie znając pana posła jako konsekwentnego polityka i bojownika, mógłbym sądzić, i mogliby sądzić inni, że mamy tu do czynienia z rodzajem maniakalnego natręctwa, a nawet obsesji. Ale przecież wszyscy dobrze wiemy, że to metoda, a nie choroba. Czyli do tego, co pan tutaj przedstawił i co pan systematycznie przedstawia w debacie publicznej, pasuje powiedzenie: w tym szaleństwie jest metoda. Panu i pana kolegom chodzi bowiem o to, aby stale, systematycznie, zawsze, z zasady, nieustannie wytwarzać zbitkę pojęciową: Unia Europejska, komuna, zdrada narodowa. I przeciwstawiać tę zbitkę innej zbitce: Liga Polskich Rodzin, Polska, naród, obrońcy.</u>
<u xml:id="u-148.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-148.13" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner"> Panie pośle, przemyślany to, ale tani chwyt. Niech pan popatrzy na wyniki aktualnych sondaży - nam nie spada, a państwu nie rośnie. Może by więc trochę urozmaicić repertuar i nie mówić zawsze tego samego, niezależnie od tego, czy jest ku temu okazja, czy nie ma.</u>
<u xml:id="u-148.14" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jest jednak nowy, jak go odczytałem, sygnał w pana wystąpieniu. Mianowicie stwierdził pan z tej trybuny: Rząd łamie prawo pracy. Żaden argument, żaden przykład tu nie padł, więc podpowiem panu: Tak, rząd łamie prawo pracy w ten sposób, że bardzo intensywnie pracuje nad rozwiązywaniem problemów, łamiąc normy czasu pracy, własne normy, ale takie okoliczności stworzyli nam pana koledzy z „Solidarności”, którzy przez 4 lata rządzili krajem.</u>
<u xml:id="u-148.15" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chciałbym teraz odnieść się do pytań, wątpliwości, które przedstawił pan poseł Andrzej Markowiak z Platformy Obywatelskiej. Proszę wybaczyć, że nie potrafię wszystkiego szczegółowo naświetlić, nie chciałbym bowiem swojego wystąpienia nadmiernie przedłużać. Odniosę się więc tylko do paru sygnałów, które pan po części interpretował jako błędy, po części jako wątpliwości, powiadając, że gdy zarząd znajduje się w kraju członkowskim, to rzeczywiście tego przypadku nie ma w ustawie, dlatego że reguluje to ustawodawstwo krajowe, a tym samym dyrektywa unijna. Sam pan pytał, czy tak jest. Odpowiadam, panie pośle: Tak jest. Pytał pan w odniesieniu do art. 7 ust. 2, czy chodzi o to, że z każdego kraju członkowskiego... Oczywiście nie chodzi o to, że z każdego kraju członkowskiego, lecz tylko tam, gdzie są siedziby organizacji wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Pytał pan także o interpretację art. 8 ust. 4. Stwierdzam, iż rzeczywiście nie ma tam zapisanego terminu związanego z powoływaniem zespołu negocjacyjnego, ale sądzimy, że z treści tych zapisów, które kojarzone są z art. 8, ten tryb w istocie rzeczy jest określony. Jeśli chodzi o art. 6, pyta pan, czy zespół się rozwiązuje. Nie, nie rozwiązuje się, może się on przekształcić, po to by dyskutować nad porozumieniem, a uzasadnieniem... Przepraszam bardzo. Jeśli chodzi o art. 35, była mowa o kadencyjności. Pytał pan, czy ten zespół może się przekształcić i dalej negocjować jako specjalny zespół. Sądzimy, iż jest to uzasadnione tym, że dotychczasowy skład europejskiej rady zakładowej ma wystarczające doświadczenie. Ma doświadczenie, ma praktykę, żeby dyskutować dalej porozumienie.</u>
<u xml:id="u-148.16" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chcę powiedzieć, że postaram się także na piśmie, i to pilnie, odnieść do tych szczegółowych uwag pana posła, sygnalizując, że znajduję w pana pytaniach istotny powód do udzielenia dodatkowych wyjaśnień, zresztą przygotujemy te wyjaśnienia nie tylko dla pana posła, ale także dla członków komisji, ponieważ zgłoszona przez pana posła Gawłowskiego poprawka sygnalizuje, że zapewne ustawa ponownie zostanie skierowana do komisji czy podkomisji, czyli szczegółowo będziemy mogli odnieść się do tego. Mam nadzieję, panie pośle, że te wyjaśnienia będą na tyle przekonujące, że pana klub zechce poprzeć tę ustawę, a z kolei klub, który reprezentuje pan poseł Szczygło, nie tylko będzie się starać poprzeć, ale w istocie poprze tę ustawę.</u>
<u xml:id="u-148.17" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Na koniec chcę powiedzieć, że poprawka zgłoszona przez pana posła Gawłowskiego z SLD uzyskuje poparcie rządu, gdyż zapewnia równość prawną związków zawodowych reprezentowanych w Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych. Dziękuję za wysłuchanie.</u>
<u xml:id="u-148.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W istocie pod adresem komisji zostały sformułowane dwa postulaty, które będą wymagały w trakcie spotkania rozpatrzenia. Pierwsza jest poprawka zgłoszona przez klub SLD, która dotyczy zmiany treści art. 8 ust. 5, co pozwalałoby na to, żeby wszystkie organizacje związkowe, niezależnie od tego, czy są afiliowane przy europejskiej konfederacji, czy też nie, mogły być reprezentowane przy wyłanianiu specjalnego zespołu negocjacyjnego i dalej europejskiej rady zakładowej. Zresztą w trakcie wypowiedzi sygnalizowałem, iż problem ten został podniesiony w trakcie prac komisji przez OPZZ, jednak sformułowana wówczas poprawka ze względu na kolizję z rozstrzygnięciami prawnymi funkcjonującymi w polskim systemie prawnym nie mogła zostać przyjęta, a nikt nie był w stanie wtedy zaprezentować redakcji, która byłaby odpowiednia i mogła zostać przyjęta przez komisję w trakcie jej pracy.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">I oczywiście drugi wniosek, który został tutaj zgłoszony, to jest wniosek o odrzucenie. To jest możliwe do rozstrzygnięcia w trakcie posiedzenia komisji, które, jak sądzę, odbędzie się, wraz z planowanym posiedzeniem, w przyszłym tygodniu.</u>
<u xml:id="u-150.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Wydaje się, że na rozumienie treści tej ustawy, oczywiście poza poglądem, że oto należy w ogóle odrzucić tekst przedłożonej ustawy, zaważyły również nasze historyczne doświadczenia, bo ustawa mówi o europejskich radach zakładowych, a są tacy, którzy pamiętają, jaka była istota rad zakładowych, wspominają okres, kiedy one funkcjonowały, to, jakie były ich kompetencje i co w istocie rzeczy znaczyły dla polskich pracowników w tamtym czasie i to, że w gruncie rzeczy w trakcie tych rewolucyjnych zmian w Polsce odrzucono ten styl działania.</u>
<u xml:id="u-150.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Europejska rada zakładowa w rozumieniu tej ustawy nie jest też radą pracowniczą i nie przysługują jej te kompetencje, które pewnie widzielibyśmy, kształtując to w oparciu o nasze doświadczenia. Przecież niezależnie od tego związki zawodowe, które funkcjonują czy będą funkcjonować w takich przedsiębiorstwach, których ta ustawa dotyczy, nie będą zastępowane przez tę europejską radę zakładową. Co więcej, sądzę, że ten organ ma mieć przede wszystkim charakter opiniodawczy i konsultacyjny, ma to być płaszczyzna rozmowy pomiędzy pracownikami tychże przedsiębiorstw a zarządem przedsiębiorstwa. Gorzej, jak wydaje się komisji, którą tutaj reprezentuję, byłoby, gdyby tej regulacji nie było i gdyby w przedsiębiorstwach o takim charakterze nie było w ogóle żadnej platformy rozmowy pomiędzy pracobiorcami a zarządem tychże przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-150.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Istotnie większość zgłoszonych wątpliwości czy też stwierdzeń, które odnosiły się do tego, czego w ustawie nie ma, została tutaj przez pana ministra skomentowana i nie czuję się w obowiązku, żeby jako sprawozdawca komisji do tego się odnosić, tym bardziej że moją rolą było tutaj skomentowanie wyniku prac komisji, a nie odpowiadanie na wiele zgłoszonych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-150.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Natomiast sądzę, że w istocie komisja nie mogła siłą rzeczy, ponieważ wielokrotnie była podnoszona tutaj kwestia języka ustawy, odnosić się do tego, czy zredagować to w inny sposób, odmiennie niż wnioskujący, jeśli chodzi o język tejże ustawy, która niewątpliwie odbiega od klasycznych rozwiązań prawnych będących przedmiotem pracy tej Izby. Jednak, jak sądzę, poprzez implementację tych dyrektyw, odnoszących się do prawodawstwa, które w Polsce nie ma swoich odpowiedników, będziemy w najbliższej przyszłości mieli do czynienia jeszcze z wieloma takimi przykładami, kiedy to harmonizacja z obowiązującymi dyrektywami będzie zmuszała nas do użycia nieco innego języka prawnego, do rozumienia języka prawnego, który będzie wynikał z tychże nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-150.6" who="#PosełAndrzejGrzyb">Sądzę, że to chyba wszystkie kwestie, do których powinienem jako sprawozdawca komisji się odnieść. Tak jak powiedziałem, kwestie szczegółowe zgłoszone w trakcie dyskusji, a więc te dwa wnioski, będą przedmiotem pracy komisji i zostaną przedłożone Wysokiej Izbie w trakcie kolejnego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę osób zapisanych do głosu.</u>
<u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-151.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszportach (druki nr 96 i 219).</u>
<u xml:id="u-151.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Gudzowskiego.</u>
<u xml:id="u-151.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 23 stycznia Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o paszportach, zawarty w druku nr 96, w procedurze pierwszego czytania, a moja osoba została wskazana do sprawozdawania Wysokiej Izbie w imieniu tejże komisji podjętych ustaleń.</u>
<u xml:id="u-152.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Założenia i przesłanki zawarte w rządowym projekcie ustawy zmierzają z jednej strony do uporządkowania procedur wydawania dokumentów, w tym przypadku paszportów, a z drugiej strony mają na względzie to, aby obywatele polscy legitymujący się takim dokumentem byli w pełni usatysfakcjonowani nie tylko faktem posiadania tegoż dokumentu, ale też formą i szatą dokumentu, będzie to bowiem dokument porównywalny z polskim paszportem zasadniczym.</u>
<u xml:id="u-152.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Kolejnym założeniem projektu jest to, aby zarówno obywatele polscy, którzy czasowo przebywają za granicą, a z różnych względów nie posiadają paszportu, np. z powodu zagubienia, kradzieży, itp., a także obywatele polscy przebywający na stałe za granicą i oczekujący na doręczenie paszportu wykonanego w kraju, tzw. paszportu zasadniczego, mogli uzyskać paszport tymczasowy w identycznej formie. Dotychczas bowiem obowiązujący paszport blankietowy służył jedynie umożliwieniu powrotu do kraju obywatelom czasowo przebywającym za granicą i nieposiadającym paszportu wydanego w kraju, natomiast obywatele polscy na stałe przebywający za granicą, których dotychczasowy polski paszport utracił ważność, na czas oczekiwania na paszport wydany w kraju byliby pozbawieni dokumentu identyfikującego ich z ojczyzną. Zachodziłaby więc potrzeba wprowadzenia nowego, kolejnego wzoru paszportu, co podnosiłoby koszty druku i dystrybucji. Należałoby tutaj dodać, że rozwiązanie proponowane w przedłożeniu rządowym wskazane jest ze względu na wprowadzenie zasady wydawania, tzn., dokładniej mówiąc, wystawiania paszportów tzw. zasadniczych centralnie w jednym miejscu, bez uprawnień czy bez delegacji w tym względzie dla polskich placówek dyplomatycznych za granicą. Problem jest na tyle istotny i ważny, gdyż według danych ministerstwa, jakie zostały nam przekazane, roczne zapotrzebowanie na tego rodzaju paszporty, tzw. paszporty tymczasowe, osiąga wielkość rzędu ok. 100 tys. rocznie, i takie też są prognozy do roku 2005. I mówiąc tutaj, że problem jest tak ważny istotne jest to, żeby rozstrzygnięcie nastąpiło w miarę szybko.</u>
<u xml:id="u-152.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Po przeprowadzeniu pierwszego czytania projektu ustawy i dyskusji nad tym projektem komisja poparła przedłożenie rządowe w zakresie całego art. 1, który zmieniał brzmienie ustawy o paszportach - wyrażenie „paszport blankietowy” zostało zastąpione wyrażeniem „paszport tymczasowy” - wprowadziła okres obowiązywania paszportu tymczasowego na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy, zaś art. 2 nadała brzmienie, aby ustawa weszła w życie po upływie 60 dni od daty jej ogłoszenia, a nie, jak proponował rząd, aby była to data 1 kwietnia.</u>
<u xml:id="u-152.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych rekomenduje Wysokiej Izbie treść projektu uchwały zgodnie z zapisami z druku nr 219 i wnosi o jej uchwalenie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-153.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwsza zabierze głos pani posłanka Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska występująca w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-153.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będący przedmiotem dzisiejszych obrad projekt ustawy o zmianie ustawy o paszportach (druk nr 96) oraz sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (druk nr 219) są przykładem tezy, że do wprowadzenia ważnych zmian prawnych nie wystarczają jedynie dobre chęci, ale potrzebna jest wyobraźnia i znajomość rzeczy.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Celem rozpatrywanej nowelizacji jest wypełnienie luki, jaka powstała po wprowadzeniu paszportów nowego wzoru i centralnej personalizacji dokumentów. Po przyjęciu tego rozwiązania obywatele polscy przebywający za granicą, mam na myśli pobyt dłuższy lub stały, mogliby mieć poważne trudności z uzyskaniem nowych dokumentów. Wychodząc temu naprzeciw, rząd przewidział w projekcie wprowadzenie nowego typu dokumentu, jakim będzie paszport tymczasowy. Poprzedni rząd najpierw zaczął realizować nowy scentralizowany system wydawania paszportów, a następnie, gdy jego funkcjonowanie wykazało lukę, postanowił wypełnić ją przez zmianę ustawy. Dziś nowelizacja ta sygnowana już przez nowy rząd jest przedmiotem obrad Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Przypomnę, że zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o paszportach paszporty wydają wojewodowie i konsulowie, przy czym w uzasadnionych przypadkach paszport może wydać także minister spraw wewnętrznych i administracji. Przez wiele lat praktyka była w pełni zgodna z przepisami ustawy, tzn. że organ ustawowo odpowiedzialny za wydanie paszportu dokonywał wszystkich czynności z tym związanych, w tym czynności najważniejszej - wypełnienia paszportu i umieszczenia w nim fotografii właściwej osoby. Poprzedni rząd, nie zmieniając ustawy, postanowił tę personalizację scentralizować. Formalnym tego wyrazem było zarządzenie nr 2 ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 29 stycznia 2001 r. w sprawie utworzenia państwowej jednostki budżetowej Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ogłoszone w Dzienniku Urzędowym tego ministerstwa nr 2 z 14 lutego 2001 r. pod pozycją 4.</u>
<u xml:id="u-154.3" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W statucie centrum, stanowiącym załącznik do zarządzenia, zapisano, że centrum jest jednostką organizacyjną nadzorowaną przez ministra spraw wewnętrznych i administracji, utworzoną w celu personalizacji dokumentów osobistych. Nie sprecyzowano jednak, na czym ta personalizacja ma polegać. Natomiast w § 2 tegoż statutu zapisano, że centrum realizuje zadania ministra spraw wewnętrznych i administracji w zakresie wydawania dowodu osobistego nowego wzoru (karty identyfikacyjnej) oraz książeczki paszportowej nowego wzoru przy pomocy komputerowych technik personalizacji. Przy założeniu centralnego personalizowania istnieje konieczność wydawania obywatelom polskim przebywającym za granicą, chodzi o pobyt dłuższy lub stały, paszportu na czas oczekiwania na doręczenie dokumentu wykonanego w kraju. Dotychczasowy paszport blankietowy nie spełnia tego zadania, gdyż służy wyłącznie umożliwieniu powrotu do kraju obywatelowi polskiemu przebywającemu czasowo za granicą i nieposiadającemu paszportu wydanego w kraju. Paszport tymczasowy służyć ma natomiast umożliwieniu powrotu do kraju obywatelom polskim czasowo przebywającym za granicą, jak i obywatelom polskim przebywającym za granicą na stałe, którzy oczekują na doręczenie paszportu wykonanego w kraju w systemie centralnej personalizacji. Paszport tymczasowy będzie posiadał cechy paszportu wydawanego centralnie w kraju, klauzulę ważności do 12 miesięcy, a strona zawierająca dane osobowe będzie mogła być wypełniana ręcznie. Okres ważności w ramach określonych w ustawie 12 miesięcy ustali konsul w zależności od przeznaczenia paszportu. Dzięki temu, że paszport tymczasowy będzie pełnił podwójną rolę, nie będzie konieczne wprowadzanie kolejnego wzoru paszportu. Zmniejszy to koszty związane z drukiem dokumentów oraz dystrybucją do polskich placówek konsularnych. Szacuje się, że roczne zapotrzebowanie wyniesie około 100 tys. sztuk. Opłata paszportowa obowiązywać będzie tylko w sytuacji, gdy paszport tymczasowy będzie pełnił funkcję obecnego paszportu blankietowego, tzn. uprawniającego jedynie do powrotu do kraju. Rozwiązanie to spowoduje, że obywatele nie będą obciążani podwójną opłatą - za paszport tymczasowy i drugi raz za paszport wydany w kraju.</u>
<u xml:id="u-154.4" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym podkreślić, że stworzenie Centrum Personalizacji Dokumentów jest godne poparcia, gdyż powinien istnieć jeden ośrodek koordynujący pracę podmiotów upoważnionych do wydawania paszportów. Ma to również duże znaczenie w walce z przestępczością, w tym również zorganizowaną.</u>
<u xml:id="u-154.5" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej chciałabym stwierdzić, iż klub będzie głosował za przyjęciem sprawozdania przedłożonego przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Gałażewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić opinię klubu Platformy Obywatelskiej dotyczącą projektu ustawy o zmianie ustawy o paszportach. Ustawa o zmianie ustawy jest typowym przykładem poprawiania niedomagań aktualnych przepisów prawnych, i tak jak mówili przedmówcy usuwa mankament, w którym polski obywatel przebywający za granicą czasowo lub dłużej jest pozbawiony z różnych powodów paszportu i musi dostać jakiś dokument tymczasowy. Dotychczasowe prawo nie pozwalało na tego typu operacje. W związku z tym jest to regulacja idąca w prawidłowym kierunku, prawdopodobnie zamykająca problemy w tej dziedzinie, chociaż życie płata różne niespodzianki. Niestety, w tej nowelizacji nie zawarto wszystkich koniecznych poprawek. Mamy w związku z tym ustawę o paszportach, ustawę o zmianie ustawy o paszportach i ustawę o cudzoziemcach. W końcówce będziemy więc mieć w tej już znowelizowanej ustawie w art. 15, który nie jest objęty nowelizacją, ministra spraw wewnętrznych i administracji, bowiem zmieniono to w ustawie o cudzoziemcach. W art. 17 jest zapis o ministrze spraw wewnętrznych, a de facto trzeba by to chyba zastąpić słowami: minister właściwy do spraw wewnętrznych i nie byłoby w przyszłości problemu ze zmianami nazwy tego ministra. W związku z tym, że ta ustawa o zmianie ustawy wymaga jednak pewnych korekt, klub proponuje, żeby ją przesłać ponownie do komisji w celu dokonania kilku poprawek.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#PosełAndrzejGałażewski">Nie mamy projektu rozporządzenia, według którego moglibyśmy określić, jaki będzie wzór nowego paszportu tymczasowego i - co się z tym łączy - nie wiemy, jakie w rzeczywistości będą koszty tej operacji. Może nie jest to tu takie ważne, niemniej jednak każda operacja tego typu oprócz oceny ilościowej, informacji, że tyle paszportów się wymieni, a tyle zostanie, powinna być podparta pewnym szacunkiem kosztów, powinny być podane konkretne liczby. Wiadomo, że ona kosztuje, ale dla porządku dobrze byłoby wiedzieć, ile kosztuje, szczególnie w sytuacji, kiedy rząd w pierwszym swoim wystąpieniu powiedział, że jest rządem szczególnych oszczędności i dbałości o finanse publiczne, w związku z tym w projektach ustaw powinna być też wykazana pewna dbałość o symulację kosztów. Jeszcze raz zatem w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej proponuję odesłać projekt do komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli pan ma jakieś propozycje poprawek, proszę o zgłoszenie ich na piśmie. Jeśli bowiem takich propozycji nie będzie i będzie pan jedynym posłem wnioskującym o odesłanie projektu do komisji, to ze względów regulaminowych nie będzie można tego zrobić.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">To są poprawki, które właściwie powinny być autopoprawkami rządu. Ma je kolega z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Teraz rozumiem tę zapowiedź.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Tomalę z Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#PosełJózefTomala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany dziś projekt ustawy o zmianie ustawy o paszportach zawarty w drukach nr 96 i 219 w sposób oczywisty reguluje i porządkuje kwestie zaopatrywania obywateli polskich w paszporty. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pozytywnie ocenia zakres proponowanych zmian. Wątpliwości budzi jedynie sposób - propozycja bezpłatnego wydawania paszportów tymczasowych na czas oczekiwania na doręczenie paszportu wykonanego w kraju.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#PosełJózefTomala">W dalszych pracach nad projektem ustawy zgłosimy następującą propozycję. Proponuje się zmianę brzmienia art. 5 ust. 1, który otrzymałby brzmienie: „Paszporty i paszporty tymczasowe wydaje się po przedstawieniu wymaganych dokumentów i uiszczeniu należnych opłat. Wydanie paszportu tymczasowego na czas oczekiwania na doręczenie paszportu wykonanego w kraju następuje po uprzednim dokonaniu pełnej opłaty za paszport”. Za taką zmianą przemawia obawa, że w placówkach konsularnych mogą zalegać sterty nowych paszportów, po które nie będą się zgłaszać Polacy, częstokroć mający podwójne bądź potrójne obywatelstwo, przebywający na pobycie stałym lub dłuższym za granicą. Opowiadając się za potrzebą wprowadzenia przedstawionych zmian w projekcie ustawy o paszportach, wnoszę o skierowanie projektu ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz do Komisji Ustawodawczej. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szaramę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z podjęciem decyzji dotyczącej wydawania paszportów nowego wzoru i personalizacji tych dokumentów konieczne jest wprowadzenie nowego dokumentu paszportu tymczasowego, który byłby wydawany i wykorzystywany zarówno w celu umożliwienia powrotu do kraju obywatelom polskim czasowo przebywającym za granicą, jak i obywatelom polskim przebywającym za granicą na pobycie stałym, którzy oczekują na doręczenie paszportu wykonanego w kraju w systemie centralnej personalizacji.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#PosełWojciechSzarama">Klub Prawa i Sprawiedliwości oczywiście popiera projekt tej ustawy, gdyż pomaga ona obywatelom polskim przebywającym za granicą w załatwieniu wszystkich formalności związanych z normalnym funkcjonowaniem, z powrotem do kraju. Chciałbym tu podzielić uwagi, o których mówił przedstawiciel klubu Platformy Obywatelskiej, pan poseł Andrzej Gałażewski i chciałbym prosić o to, żeby rząd zwrócił uwagę na te szczegóły ustawowe, które powodują, że mogą pojawić się zastrzeżenia do tego projektu ustawy. Ponieważ projekt najprawdopodobniej znajdzie się w podkomisji administracji i spraw wewnętrznych, ponownie wnoszę o usunięcie tych drobiazgów, dlatego że w żaden sposób nie zamierzamy blokować tego projektu ustawy, rozumiejąc w szczególności intencje, które wyraził poseł przedstawiciel komisji, mówiąc o tym, iż czas jest w tym przypadku bardzo ważny. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po raz kolejny zostaje poddana pod obrady Sejmu propozycja nowelizacji ustawy, która została opracowana w sposób fragmentaryczny, bez kompleksowej regulacji problemów narosłych w okresie 11 lat jej funkcjonowania. Jest to ustawa o paszportach.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#PosełWiesławWoda">Na fali demokratycznych przemian w 1991 r. weszła ona w życie, zastępując ustawę paszportową z 1959 r., która w pamięci wielu Polaków pozostawiła złą sławę. W 1991 r. ustawa o paszportach była nowoczesnym aktem prawnym, gwarantującym przestrzeganie konstytucyjnych wolności obywatelskich w zakresie swobodnego opuszczania terytorium kraju. Do dnia dzisiejszego ustawa obowiązuje w brzmieniu pierwotnym, z wyjątkiem zmiany wprowadzonej w 1997 r. po nowelizacji ustawy o cudzoziemcach i wycofaniu dokumentów podróży dla cudzoziemców.</u>
<u xml:id="u-164.2" who="#PosełWiesławWoda">Pierwsza pogłębiona analiza funkcjonowania ustawy o paszportach miała miejsce już w 1995 r. i w efekcie powstał dość obszerny projekt jej nowelizacji. W uzasadnieniu do projektu autorzy zmian powołują się na ponad trzyletnie doświadczenia w funkcjonowaniu ustawy i konieczność dostosowania jej do zmieniających się warunków. Projekt zawierał wiele istotnych zmian spełniających wymogi nowoczesnej praktyki wydawania paszportów i w gronie praktyków uzyskał pozytywną opinię. Do dnia dzisiejszego z nieznanych mi powodów nie doczekał się jednak wniesienia pod obrady Sejmu.</u>
<u xml:id="u-164.3" who="#PosełWiesławWoda">Na początku 2001 r. powstał kolejny projekt zmian ustawy, prawie taki sam, jak ten, który jest obecnie przedmiotem obrad. W projekcie tym autorzy proponują wprowadzenie paszportu tymczasowego wydawanego przez konsula jako dokumentu umożliwiającego powrót do kraju obywatelom polskim przebywającym czasowo za granicą i nieposiadającym paszportu oraz obywatelom polskim stale przebywającym za granicą na czas oczekiwania przez nich na doręczenie paszportu wykonanego w Polsce. Jest to zmiana w zasadzie techniczna, wynikająca z faktu wprowadzenia w 2001 r. nowego wzoru paszportu realizowanego w systemu centralnej personalizacji. Zmiana ta i paszport tymczasowy to po prostu konieczność wobec następujących faktów: scentralizowanego systemu wydawania nowych paszportów, kończących się zapasów paszportów starego wzoru, które mogą być wydawane tylko do końca 2002 r., braku systemu wydawania nowych paszportów za granicą, pomimo że system obowiązuje prawie rok. Problem ten był znany i przewidywany dużo wcześniej, o czym świadczy cytowany projekt z 2001 r. z określoną datą wejścia w życie na dzień 1 kwietnia 2002 r.</u>
<u xml:id="u-164.4" who="#PosełWiesławWoda">Widać wyraźnie, że praktyka wprowadzenia zmian doraźnych bez kompleksowej koncepcji regulacji problemu jest niejako rutynową formą działania. Jest to praktyka tym gorsza, że nawet projekt tak cząstkowych zmian, jak ten w ustawie o paszportach, nie jest wyposażony w konieczną propozycję przepisów wykonawczych określających chociażby wzór paszportu tymczasowego i tryb jego wydawania. Pomimo wcześniejszych prób zmiany ustawy o paszportach, wielu doświadczeń z 11 lat jej funkcjonowania, zabrakło, jak wspomniałem wcześniej, pogłębionej analizy ustawy i pełnej propozycji jej nowelizacji. Regulacji wymagają zaś tak ważne problemy, jak: określenie czyją własnością jest paszport - obywatela czy państwa; wprowadzenie możliwości wydawania paszportów na okres 5 lat dla dzieci i osób starszych oraz ograniczenie wpisów dzieci do paszportów rodziców; ustalenie przypadków utraty ważności paszportu z mocy prawa w razie zgonu jego posiadacza, zgłoszenia utraty paszportu itp.; możliwość unieważnienia paszportów sfałszowanych i przerobionych oraz paszportów dzieci w przypadku cofnięcia zgody jednego z rodziców bądź postępowania sądowego dotyczącego dziecka; rozszerzenie przesłanek fakultatywnej i czasowej odmowy wydania paszportu w przypadku rażącego naruszenia przepisów ustawy o paszportach; uregulowanie zasad wydawania paszportów dla dzieci, gdy jedno z rodziców nie jest obywatelem polskim i nie wyraża zgody na wydanie paszportu. Skala problemu jest tu narastająca z uwagi na częste wyjazdy Polaków za granicę; uregulowanie tej sprawy było sygnalizowane w projekcie z 2001 r.</u>
<u xml:id="u-164.5" who="#PosełWiesławWoda">Kończąc, proponuję w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego skierowanie przedłożonego projektu do dalszych prac w parlamencie, a do rządu zwracam się o przedłożenie nowelizacji ustawy po przeprowadzeniu pogłębionej analizy zawierającej kompleksowe rozwiązanie problemów. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Zadorę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#PosełStanisławZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wypełniam powinność wyartykułowania stanowiska naszego klubu w przedmiocie rozpatrywanego projektu ustawy o zmianie ustawy o paszportach, druki nr 96 i 219, w drugim czytaniu. Istotą proponowanych zmian w ustawie matce z dnia 29 listopada 1990 r. jest wprowadzenie paszportu tymczasowego w miejsce dotychczasowych dokumentów identyfikujących, zwanych blankietowymi, wydawanych w polskich placówkach dyplomatycznych za granicą. Zgadzamy się ze stanowiskiem projektodawców na temat potrzeby ustanowienia nowego dokumentu, zwanego paszportem tymczasowym, w związku z podjęciem przez rząd decyzji o wydawaniu paszportów nowego wzoru i dokonywaniu czynności identyfikujących te dokumenty w jednym centralnym miejscu w Polsce. Przyczyny proponowanych zmian przedstawione w projekcie ustawy o paszportach w postaci centralnego miejsca personalizacji dokumentów uważamy za słuszne. Możliwość identyfikacji osób w jednym miejscu zapobiega niewątpliwie możliwościom wykorzystania luk organizacyjnych także przez świat przestępczy. Operacja centralnej personalizacji paszportów pociąga za sobą konieczność wydawania paszportu tymczasowego na czas doręczenia nowych, stałych paszportów z kraju do polskich placówek dyplomatycznych w świecie. Zasadnym wydaje się także przeznaczenie proponowanego paszportu tymczasowego dla osób przebywających poza granicami ojczyzny na stałe, jak i przebywających tam tymczasowo, a posługujących się polskim dokumentem identyfikacyjnym, służącym do przekraczania granic.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#PosełStanisławZadora">Zastrzeżenia nasze budzi natomiast propozycja ustalenia opłaty za dokument paszportu tymczasowego uprawniającego jedynie do powrotu do kraju, podczas gdy ten sam dokument paszportu tymczasowego ważny do 12 miesięcy na czas oczekiwania na paszport stały miałby być wydawany bezpłatnie. Z informacji projektodawców zamieszczonej w uzasadnieniu odnośnie do liczby dokumentów paszportowych wydanych przez polskie placówki dyplomatyczne za granicą w roku 2000 wynika, że ilość paszportów blankietowych stanowiła ok. 15% całej liczby paszportów wydanych w tamtym roku przez wyżej wymienione organy. Możemy domniemywać, że wśród osób korzystających z paszportów blankietowych służących do jednorazowego powrotu do kraju przeważają osoby, które utraciły paszport stały podczas pobytu poza granicami kraju, a więc także wniosły opłatę paszportową za utracony dokument. Zatem pobieranie opłaty za proponowany tymczasowy paszport tylko od tych osób wydaje się kontrowersyjne. Uważamy, że opłatami za proponowane paszporty tymczasowe winni być obciążeni wszyscy, chcący z nich korzystać. Z analizy uzasadnienia wynika, że osoba, której wygasł termin ważności paszportu stałego podczas pobytu za granicą, otrzymałaby bezpłatnie proponowany paszport tymczasowy ważny przez 12 miesięcy. Stąd jedni z nas posiadają dokument paszportowy ważny 10 lat za uiszczenie opłaty paszportowej, a inni mieliby 11-letni czas ważności za taką samą wysokość opłaty. Dlatego nasz klub wnosi poprawkę w zmianie 3; treść poprawki klubowej przekażę panu marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-166.2" who="#PosełStanisławZadora">Niepokój nasz budzi fakt ręcznego wypełniania dokumentów paszportowych w niektórych urzędach konsularnych. Pytamy także, czy istnieją odpowiednie zabezpieczenia przed przechwytywaniem naszych dokumentów identyfikacyjnych przez świat przestępczy. Pytanie to jest ważne ze względu na powtarzające się ataki na dobre imię Polski i Polaków w świecie.</u>
<u xml:id="u-166.3" who="#PosełStanisławZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Ligi Polski Rodzin popiera proponowany projekt zmiany ustawy o paszportach, przy uwzględnieniu przez Wysoką Izbę wnoszonej przez nas poprawki. W związku z czym wnioskujemy o ponowne przekazanie omawianego projektu do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi. Dziękuję bardzo za poprawkę.</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Andrzeja Barcikowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejBarcikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, ten nowy tymczasowy paszport będzie wyglądał tak, jak ten obecny. Z jakimi różnicami? Otóż będzie informacja na okładce, że to jest paszport tymczasowy, będzie mniej stron o około 1/3 w stosunku do tego, co jest tutaj, około 13 stron, oraz nie będzie w tymczasowym paszporcie bardzo drogiej i trwałej części tego dokumentu, jaką jest tzw. strona personalna czy do spersonalizowania, stworzona z poliwęglanu; to jest bardzo szczególne tworzywo stosowane przy dokumentach. Wedle informacji, jakie posiadam, także z Urzędu Ochrony Państwa, nasz obecny, nowy paszport jest jednym z najtrudniejszych do podrobienia w świecie. Z tego punktu widzenia jest to dokument bardzo dobrze potrójnie zabezpieczony. Chyba jest to dokument, który wystawia niezłe świadectwo Polsce i obywatelom, którzy mogą z tego paszportu korzystać. Natomiast paszport, który proponuje się zlikwidować, wygląda w ten sposób. Jest to paszport blankietowy, rzeczywiście tymczasowy, powiedziałbym, jest mało godny. Dlatego chyba właściwym kierunkiem jest ta zamiana. Tyle o podstawowej kwestii.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejBarcikowski">Należy zgodzić się z państwem, którzy mówili, że ta nowelizacja naprawia pewien błąd, stanowi zapełnienie luki systemowej, która powstała być może w zbyt pospiesznym wprowadzaniu nowego paszportu i może nie wszystkie przepisy, które powinny być zmienione, w owym procesie zostały zmienione. Z przedstawicielami ministerstwa z uwagą wysłuchaliśmy postulatu pana posła Wody, aby dokonać głębszej, dalej idącej nowelizacji ustawy. Jesteśmy gotowi do rozmowy, do wymiany inspiracji, bo należy zastanowić się, czy i w jakim zakresie taka potrzeba występuje; zwrócimy się do pana posła z prośbą o inspirację.</u>
<u xml:id="u-168.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejBarcikowski">Proszę Państwa! W wystąpieniu zarówno pana posła z Ligi Polskich Rodzin, jak i pana posła reprezentującego Samoobronę, pojawił się postulat wart rozważenia, zdecydowanie wart rozważenia. Otóż nowy paszport tymczasowy będzie wydawany albo bezpłatnie - takie były dotychczas założenia, oczywiście wszystkie założenia można w trakcie prac zmienić - tym, którzy oczekują na nowy paszport, albo na zasadzie odpłatności tym, którzy ten paszport otrzymują po to, żeby powrócić do kraju. Zastanawialiśmy się nad tym, czy zastosować takie rozwiązanie, czy też rozwiązanie polegające na odpłatności w każdym przypadku. Ostatecznie przeważyło to pierwsze podejście, ale na pewno wiele racjonalnych przesłanek przemawia za tym, aby wszyscy ponosili część kosztów, przynajmniej kosztów wydania paszportu. Jakie to są koszty? Koszt wytworzenia pełnego paszportu to jest około 30 zł. W przypadku paszportu tymczasowego będzie on niższy, ale to będzie istotny koszt. I rzeczywiście być może warto rozważyć, i ma to na pewno racjonalną podstawę, aby wszyscy pokrywali koszty wydawania paszportów. Nie musi to być dla państwa działalność przychodowa, ale taka, która powoduje, że wydatki państwa nie będą tutaj wysokie.</u>
<u xml:id="u-168.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejBarcikowski">Jeszcze słowo o skali. Otóż dotychczas około 8–9 tys. ludzi w ciągu roku otrzymywało za granicą taki paszport. Około 80 tys. ludzi otrzymywało paszport pełnowartościowy, normalny, z tym, że starego typu. I należy liczyć się z tym, że takie tymczasowe paszporty będą wydawane za granicą podobnej łącznej liczbie obywateli polskich.</u>
<u xml:id="u-168.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejBarcikowski">Dziękując za wszystkie wypowiedzi, które z pełną uwagą uwzględnimy w dyskusji w komisji na następnym etapie pracy, raz jeszcze powiem na końcu, że jeśli chodzi o ten paszport to na pewno będzie to postęp i krok we właściwym kierunku. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Gudzowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako poseł sprawozdawca oczywiście nie mogę toczyć w tym momencie polemiki na tematy zgłaszane tutaj przez państwa posłów. Informuję, że komisja na swoim posiedzeniu dyskutowała na temat odpłatności za paszporty. Być może ta dyskusja nie była zbyt dogłębna, dlatego też po otrzymaniu tych wniosków, które zostały złożone przez pana posła Tomalę z Samoobrony i przez pana posła Zadorę z Ligi Polskich Rodzin, komisja ponownie rozpatrzy zakres proponowanych poprawek. Natomiast jeżeli pan poseł Gałażewski z Platformy Obywatelskiej i pan poseł Szarama z PiS-u zgłaszają propozycje poprawek kosmetycznych, to bardzo bym prosił, żeby te poprawki rzeczywiście wpłynęły, aby można było się do nich odnieść, bo inaczej trudno je będzie rozpatrywać.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Oczywiście zasadne byłoby rozpatrzenie nowej propozycji zmiany całej ustawy o paszportach, natomiast nie było to objęte zakresem dyskusji w komisji. Myślę, że gdyby taki wniosek został tutaj zgłoszony - czy ze strony rządu, czy przez grupę posłów, wtedy komisja na pewno przystąpiłaby do rozpatrzenia tego wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do zabrania głosu. Czy pan poseł Gałażewski? Do pana, tak?</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam więc dyskusję.</u>
<u xml:id="u-171.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-171.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie widzę.</u>
<u xml:id="u-171.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (druki nr 198, 199 i 222).</u>
<u xml:id="u-171.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Byrę.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam obowiązek przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Przypomnę, iż projekt komisyjny, zawarty w druku nr 199, mieścił w sobie dwie propozycje zmian obecnie obowiązującej ustawy. Pierwsza zmiana miała na celu doprecyzowanie zasady powoływania i odwoływania zastępcy lub zastępców dyrektora instytucji kultury. Druga zaś odnosiła się do organizacji czasu pracy w instytucjach kultury i miała na celu dostosowanie przepisów do specyfiki funkcjonowania tychże placówek.</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Z kolei propozycja rządowa, zamieszczona w druku nr 198, była nieco obszerniejsza, bowiem zawierała nie tylko propozycje tożsame z projektem komisyjnym, ale również wprowadzała podstawę prawną umożliwiającą przekazywanie instytucji kultury między jednostkami samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-172.3" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Szanowni państwo, podczas prac Komisji Kultury i Środków Przekazu za projekt bazowy przyjęliśmy propozycję rządową i efekty naszej pracy znajdują się w druku sejmowym nr 222.</u>
<u xml:id="u-172.4" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Proponujemy Wysokiej Izbie przyjęcie nowego brzmienia ust. 6 w art. 15 ustawy, które to nowe brzmienie eliminuje wątpliwości interpretacyjne pojawiające się w sytuacji powoływania lub odwoływania zastępców dyrektora instytucji kultury. Jeśli zatem statut danej instytucji, danej placówki, będzie przewidywał stanowisko zastępcy lub zastępców dyrektora, to tenże statut powinien także określać sposób oraz tryb ich powoływania i odwoływania.</u>
<u xml:id="u-172.5" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Po drugie, proponujemy przyjęcie nowych ust. 2a i 2b w art. 21a tej ustawy, które usuwają ograniczenia w przekazywaniu instytucji kultury między jednostkami samorządu terytorialnego. Przypomnę państwu, że z chwilą wejścia w życie reformy samorządowej, czyli wprowadzenia II i III szczebla od 1 stycznia 1999 r., chyba dokładnie 391 instytucji kultury, które do tej pory były w gestii ministerstwa i wojewodów, przeszło do samorządów powiatowych i do województw. To się stało rozporządzeniem rządu, czyli istnieje jako sztywne przypisanie konkretnej placówki danej jednostce samorządu. Dzisiaj, gdyby samorządy chciały się porozumieć, taka możliwość istnieje. Przy tej okazji wywiązała się dyskusja, czy nie należałoby także dodać zapisu o obowiązku przeprowadzania konsultacji takiej decyzji z pracownikami danej placówki kultury. W końcu jednak uznaliśmy, że nie ma takiej potrzeby, bowiem w przypadku podejmowania przez dwa samorządy decyzji o podpisywaniu porozumienia i o przekazywaniu danej instytucji samorząd siłą rzeczy taką decyzję musi podjąć w drodze uchwały odpowiedniej rady - czy to gminy, powiatu, czy sejmiku województwa. I gdyby w takim przypadku pojawiły się jakieś wątpliwości, pretensje czy protesty danego środowiska, to jeszcze - jak wiadomo - istnieje możliwość manewru, ponieważ każda uchwała rady każdego szczebla jest oceniana pod względem prawnym przez organ nadzorczy czy przez wojewodę.</u>
<u xml:id="u-172.6" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">I wreszcie trzecia zmiana, której przyjęcie proponujemy, sprowadza się do dodania nowego rozdziału 2a, rozdziału, który reguluje czas pracy w instytucjach kultury. Uwzględniając specyfikę funkcjonowania niektórych placówek, na przykład teatrów, proponujemy wprowadzenie 12-miesięcznego zamiast 3-miesięcznego okresu rozliczeniowego, oczywiście przy zachowaniu normy 5-dniowego tygodnia pracy, ale rozumianej jako przeciętna, a nie maksymalna liczba dni pracy w tygodniu. O ile wiem, podobne uregulowania występują także w wielu krajach Europy. Ten dodany rozdział przewiduje również możliwość wprowadzenia przerywanego czasu pracy oraz, w uzasadnionych przypadkach, także przedłużenie dobowego czasu pracy do 12 godzin, tak jak stanowi to art. 129 Kodeksu pracy.</u>
<u xml:id="u-172.7" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Czuję się w obowiązku poinformować Wysoką Izbę, iż takie rozwiązanie może w przyszłości spowodować pewną kolizję prawną. Otóż w krajach Unii Europejskiej istnieje unormowanie, które wprowadza obowiązek 11-godzinnego odpoczynku. Gdybyśmy te dwa rozwiązania z naszej ustawy zastosowali (5-godzinna przerwa, 12-godzinny dzień pracy), to wtedy zabraknie 11 godzin na odpoczynek. Informuję o tym, że jeśli Polska przyjmie taką regulację unijną, to wtedy siłą rzeczy będziemy mieli do czynienia z kolizją. Warto, aby w pracach nad nowelizacją Kodeksu pracy o tej właśnie sytuacji pamiętano.</u>
<u xml:id="u-172.8" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Na koniec chcę państwa poinformować, iż Komisja Kultury i Środków Przekazu nie podzieliła opinii rządu i nie widzi konieczności skreślenia art. 31, który, przypomnę, upoważnia ministrów kultury i pracy do wydania rozporządzenia określającego zasady wynagradzania pracowników instytucji kultury. Uznaliśmy za zasadne pozostawienie tego przepisu, bo nie jest w pełni trafny argument o niespójności tej regulacji z Kodeksem pracy, a to podnosił w swoim uzasadnieniu rząd, konkretnie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Chcemy utrzymać ten zapis przede wszystkim dlatego, iż w naszym przekonaniu - w przekonaniu członków sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu - potrzebny jest pewien wzorzec siatki płac. Skoro w innych ustawach, na przykład w ustawie o bibliotekach czy o muzeach, ustala się wymogi kwalifikacyjne dla poszczególnych stanowisk, na przykład starszego kustosza czy bibliotekarza, to winna temu towarzyszyć także naturalna konsekwencja finansowa. Dodam, iż za takim rozwiązaniem gorąco, stanowczo opowiadają się działacze i pracownicy instytucji kultury, jedni skupieni w Sekretariacie Kultury i Środków Przekazu Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, a drudzy w Federacji Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki.</u>
<u xml:id="u-172.9" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie przedstawione tutaj zmiany zostały przyjęte bez głosu sprzeciwu. Ustawa jest zgodna z prawem europejskim. Nie powoduje wydatków z budżetu państwa. Projekt ten uzyskał również pozytywną opinię Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-172.10" who="#PosełSprawozdawcaJanByra">Panie Marszałku! Jeśli nie będą zgłoszone poprawki, wnoszę, abyśmy przeszli do trzeciego czytania, czyli jutro do głosowania. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-172.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pierwsza zabierze w niej głos pani posłanka Renata Basta, występująca w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#PosełRenataBasta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do rządowego i poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#PosełRenataBasta">Przedłożony przez rząd i Komisję Kultury i Środków Przekazu projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pracowników instytucji kultury oraz jednostek samorządu terytorialnego. Porządkuje on przepisy dotyczące powoływania i odwoływania zastępców dyrektora w instytucjach kultury. O to organizatorzy tych instytucji wielokrotnie występowali. Jako wieloletni pracownik kultury mogę to w całej rozciągłości potwierdzić.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#PosełRenataBasta">Ponadto projekt ustawy umożliwia przekazywanie instytucji kultury między jednostkami samorządu terytorialnego. Dotychczasowe uregulowania pozwalały jedynie na przekazywanie samorządom terytorialnym państwowych instytucji kultury. Obecna zmiana również wielokrotnie była przedmiotem postulatów zgłaszanych przez samorządy pod adresem ministra kultury.</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#PosełRenataBasta">Przedłożony Wysokiej Izbie projekt pozwala dostosować organizację czasu pracy pracowników instytucji kultury do specyfiki funkcjonowania tych jednostek oraz umożliwia elastyczne rozliczanie czasu pracy i dzięki temu pozwala zmniejszyć koszty utrzymania instytucji kultury i złagodzić i tak już trudną ich sytuację finansową, a także zatrudniać pracowników w zależności od rzeczywistych potrzeb tych instytucji.</u>
<u xml:id="u-174.4" who="#PosełRenataBasta">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej uznaje za zasadne stwierdzenie zawarte w projekcie rządowym, iż 5-dniowy tydzień pracy przy zachowaniu maksymalnie 3-miesięcznego okresu rozliczeniowego uniemożliwia normalne funkcjonowanie placówek kultury. Oznacza konieczność utrzymywania niemal jednolitego rytmu pracy przez cały rok kalendarzowy. W konsekwencji zarówno w okresie największego nasilenia działalności niektórych instytucji kultury, jak i poza sezonami, czyli wtedy, gdy placówki są nieczynne lub znacznie ograniczają swoją działalność, rozkłady czasu pracy muszą być do siebie bardzo podobne. Utrzymanie dotychczasowego rytmu działalności w obecnym stanie prawnym oznacza z jednej strony generowanie w sezonie godzin nadliczbowych, z drugiej zaś poza sezonem płacenie pracownikom za czas, w którym z przyczyn obiektywnych nie wykonują żadnej pracy lub w znacznie ograniczonym zakresie. Wprowadzenie proponowanych przez rząd i Komisję Kultury i Środków Przekazu przepisów do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej pozwoli na wydłużenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, a tym samym na uelastycznienie czasu pracy, dostosowując go do rzeczywistych potrzeb poszczególnych instytucji, bez naruszania zasad zawartych w Kodeksie pracy.</u>
<u xml:id="u-174.5" who="#PosełRenataBasta">Inicjatywa rządowa dotycząca wykreślenia art. 31 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, który określa zasady wynagradzania i wymogi kwalifikacyjne pracowników instytucji kultury, nie zyskała poparcia Komisji Kultury i Środków Przekazu. Proponowane przez rząd i komisję zmiany w projektach ustaw są zgodne z prawem Unii Europejskiej i nie powodują dodatkowych obciążeń finansowych dla budżetu państwa. Pozytywna wobec tych zmian jest również opinia Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-174.6" who="#PosełRenataBasta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem proponowanych zmian w projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-174.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Iwonę Śledzińską-Katarasińską, występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rozpatrywana dzisiaj zmiana ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej to znikomy fragment zmian, jakie w tej ustawie należałoby wprowadzić. Nie wszystko jednak może czekać na projekt nowej ustawy, którą resort kultury obiecuje. Mam nadzieję, że z tych obietnic jak najszybciej się wywiąże. Ponieważ jednak, jak mówię, nie wszystko może czekać, stąd ta inicjatywa, najpierw samej Komisji Kultury i Środków Przekazu, wsparta także propozycjami rządowymi, a w efekcie jednolity już tekst zmian w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, przyjęty przez komisję kultury.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Bezsprzecznie nie mogły czekać teatry, i nie tylko teatry, karane przez inspekcję pracy za to, że de facto wypełniały swoje statutowe zobowiązania. Przecież statutowym zobowiązaniem teatru jest grać spektakle wtedy, kiedy tam przychodzą widzowie, czyli właśnie w soboty i w niedziele.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W takiej sytuacji były także inne instytucje, cieszy więc, że udało się tak szybko i bezkonfliktowo tę sprawę rozwiązać.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Rozdział 2 wpisany do ustawy normuje, jak sądzę, sytuację i zdejmuje z kierowników, dyrektorów, szefów tych instytucji kulturalnych poczucie strachu i zagrożenia, tudzież, być może, oszczędza też nieco im zawartość portfeli, bo nie będą płacili kar czy grzywien za łamanie Kodeksu pracy.</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Powtarzam: ta część była bezdyskusyjna i właściwie taka była pierwsza intencja nowelizowania tej ustawy. Przy okazji pojawił się drugi, również chyba bardzo ważny problem, z którym zwracały się już wcześniej instytucje kultury, a także samorządy różnych szczebli. Otóż instytucja tak sztywno przypisana do powiatu bądź do województwa samorządowego czasem na tym nie zyskiwała, lecz wręcz przeciwnie. Są sytuacje, w których być może udałoby się znaleźć innego organizatora, z większym pożytkiem.</u>
<u xml:id="u-176.5" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Zapis mówiący o tym, że jednostka samorządu terytorialnego może przekazać podległą sobie instytucję innej jednostce na mocy porozumienia, które ma formę umowy cywilnoprawnej, uporządkuje sytuację w niektórych ośrodkach. Chcę podkreślić, że w dyskusji w komisji pojawił się pewien niepokój, pojawiło się wahanie, czy nie będzie takich sytuacji, gdy wskutek jakichś wewnętrznych nieporozumień między powiatem a województwem zacznie się grać jednostką, instytucją, która czuła się dobrze pod skrzydłami swego dotychczasowego organizatora. Jednak po dłuższej dyskusji, po przedstawieniu zastrzeżeń, iż nie da się podejmować takich decyzji pod stołem, że wszystko musi być jawne, że to są uchwały stosownych rad, niepokój zniknął. Uznaliśmy, że niczym to nie grozi, a może nawet to pomoże paru instytucjom.</u>
<u xml:id="u-176.6" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W odczuciu posłów z mojego klubu dyskusyjne było to, iż ministerstwo będzie wydawało rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania w momencie, kiedy de facto zawiaduje ono kilkunastoma instytucjami kulturalnymi, a organizatorem dla większości są samorządy i jeżeli poważnie traktujemy idee samorządności, to samorządy powinny być suwerenne także przy podejmowaniu decyzji dotyczących wynagradzania. Tyle tylko, że ponieważ instytucje kultury przeszły w gestię samorządów bez tzw. znaczonych pieniędzy i bardzo często są w obecnej sytuacji finansowej samorządów na poślednim miejscu - nie chcę powiedzieć: ostatnim - to żeby ustrzec się niebezpieczeństwa bezpośredniego oszczędzania na instytucjach kulturalnych, może rzeczywiście warto zostawić wentyl bezpieczeństwa w postaci rozporządzenia ministerstwa, które generalnie formułuje zasady wynagradzania.</u>
<u xml:id="u-176.7" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Wpisuje się to w zasadę - oby upowszechnianą - że aczkolwiek Ministerstwo Kultury nie jest bezpośrednim organizatorem wszystkich instytucji kulturalnych, to jednak nie zwalnia to ministerstwa z monitorowania polityki kulturalnej, z interesowania się losem i działalnością tych instytucji oraz dbania o to, by funkcjonował w Polsce spójny system instytucji, które z jednej strony są miejscem wyrażania twórczych aspiracji naszego społeczeństwa, a z drugiej strony są też miejscem pogłębiania - o czym mówimy - wiedzy i wrażliwości oraz podnoszenia poziomu cywilizacyjnego. Niezależnie od tego, czy bezpośrednim organizatorem jest powiat czy gmina, czy samorząd wojewódzki, Ministerstwo Kultury, skoro już je mamy, nie jest zwolnione z dbałości o poziom i status tych wszystkich instytucji. Tak więc jeśli się pojawiały wątpliwości, to zostały one rozwiane w czasie posiedzenia komisji. W tej sytuacji Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej przychyla się do wniosku o to, by ten projekt jak najszybciej został uchwalony, a to oznacza, że jak najszybciej powinniśmy przejść do trzeciego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-176.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę pana posła Leszka Sułka o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#PosełLeszekSułek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pan poseł sprawozdawca przedstawił dokładnie stanowisko Komisji Kultury i Środków Przekazu, w związku z tym nie będę tego omawiał. Mając na uwadze dobro kultury polskiej, jej placówek, pracowników tam zatrudnionych i społeczeństwa, które korzysta z dóbr kultury, Klub Parlamentarny Samoobrona RP poprze projekt ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, zawarty w sprawozdaniu Komisji Kultury i Środków Przekazu w druku nr 22. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę pana posła Kazimierza Ujazdowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad niewielką korektą ustawy, która ma fundamentalne znaczenie dla ustroju kultury. Rzecz jasna, ustawa ta jest przedmiotem konsensusu. Wprowadza trzy pożądane zmiany w trzech ważnych kwestiach. Po pierwsze, w kwestii dostosowania regulacji z zakresu Kodeksu pracy do specyfiki instytucji kulturalnych. W tym zakresie inicjatorzy i Wysoka Izba naprawiają błąd, który Sejm popełnił latem ubiegłego roku. To jest dobre rozwiązanie. Dobrym rozwiązaniem jest również regulacja, która każe w statutach instytucji kultury regulować tryb powoływania i odwoływania zastępcy bądź zastępców dyrektora. W tej sprawie też powinna być klarowność. Wreszcie rozstrzygnięcie, które zakłada większą elastyczność w zakresie przekazywania instytucji samorządowych między poszczególnymi jednostkami i szczeblami samorządu terytorialnego, spełnia ważny postulat wielu samorządów, które nie mogły w trybie dobrowolnym przekazywać instytucji kultury w poprzednim czy nadal obowiązującym stanie prawnym. To jest mała nowelizacja, którą klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość - jak chyba większość klubów parlamentarnych, a być może wszystkie kluby - popiera.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Nadal istnieją jednak pytania zasadnicze i kilka pytań drobnych, dotyczących wykonania ustawy. Po pierwsze, nasuwa się pytanie zasadnicze o termin złożenia nowej ustawy o prowadzeniu działalności kulturalnej i instytucjach kultury. Prace nad tą ustawą były zaawansowane już w okresie poprzednim, wybrano pewien kierunek zmian, założenia i koncepcje opracował zespół pod przewodnictwem pana Wojciecha Misiąga. Myślę, że mamy prawo znać odpowiedź na pytanie, w jakim terminie minister kultury zgłosi do laski marszałkowskiej projekt nowej ustawy. Ten projekt otworzy dopiero gruntowną debatę na temat ustroju kultury. Mam nadzieję, że potwierdzony zostanie silny mecenat państwa w tej sferze i ustawa będzie oparta na tym założeniu generalnym. Chciałbym również zapytać o to, jak będzie wyglądała polityka ministra w odniesieniu do tego pośredniego mecenatu, który ministerstwo sprawuje, współpracując z samorządami terytorialnymi. Samorząd terytorialny jest gospodarzem znakomitej części instytucji kulturalnych, niemniej jednak państwo nie wyzbyło się współodpowiedzialności za wsparcie inicjatyw kulturalnych, wsparcie instytucji kultury będących w gestii samorządów. Otóż chodzi w pierwszej kolejności o to, czy zostanie podtrzymany dotychczasowy sposób wspierania instytucji samorządowych, instytucji kultury znajdujących się w gestii samorządu, w drodze dotacji celowej. Ta dotacja celowa widnieje w budżecie państwa. Na marginesie powiem, że wczoraj posłowie klubu Prawo i Sprawiedliwość wnieśli poprawkę do budżetu państwa, której skutkiem jest niewielki, ale znaczący wzrost tej dotacji o 20 mln zł. Byłoby to istotne wsparcie dla samorządowych instytucji kultury. Mam nadzieję, że Wysoka Izba podzieli racje wnioskodawców w tej kwestii. Nasuwa się jednak pytanie, jak ta dotacja będzie dzielona: Czy na dotychczasowych zasadach, czy na innych zasadach? Jeśli na innych zasadach, to na jakich? Wiemy, że to się odbywa w trybie regulacji, w drodze aktu wykonawczego, rozporządzenia Rady Ministrów. Inicjatywę ma w tym zakresie minister kultury. Jeśli rozważa zmianę sposobu dystrybucji tej dotacji, to warto przy okazji tej nowelizacji zapytać o to, na czym będzie polegała nowa ewentualna wersja dystrybuowania tej dotacji między poszczególne województwa. Czy zostanie podtrzymane rozwiązanie w odniesieniu do kilku samorządowych instytucji kultury, mianowicie umowa o współprowadzeniu tych instytucji? Z tej formy korzysta obecnie kilka instytucji. Pytanie: Czy ta umowa zostanie przez resort podtrzymana?</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Wreszcie kwestia drobna, ale z mojego punktu widzenia, a także myślę, że z punktu widzenia pewnego standardu relacji między ministerstwem a dyrektorami instytucji kultury, istotna. Jednym z elementów rządowego projektu nowelizacji jest określenie statusu zastępców dyrektorów instytucji kultury. Chciałbym zapytać, czy resort w tym zakresie, w którym określona będzie pozycja dyrektora instytucji kultury, planuje w dużej zmianie, w tej nowej ustawie o instytucjach kultury jakiś nowe regulacje. Pytam o to w kontekście decyzji, która ustanawia zły precedens w relacjach między ministerstwem a instytucjami kultury. Mianowicie chodzi o odwołanie dyrektora i wicedyrektora Instytutu Adama Mickiewicza z uwagi na brak zaufania resortu. To jest generalna klauzula, oderwana moim zdaniem od przesłanek merytorycznych. Nasuwa się pytanie, na ile ta klauzula pozostaje w jakiejkolwiek zgodzie z respektowaną chyba przez nas pewną autonomią dyrektorów placówek kulturalnych. Zgadzaliśmy się do tej pory, że takim rozwiązaniem, które daje pewną stabilność dyrektorowi instytucji kultury, jest powołanie go na czas oznaczony, na określoną kadencję, nie dłużej niż na 5 lat. To rozwiązanie było dobrze przyjmowane. Jeśli jednak temu rozwiązaniu towarzyszą akty arbitralnych i pozamerytorycznych decyzji, to w takiej sytuacji autorytet prawa w praktyce legnie w gruzach. Stawiam to pytanie w kontekście nowelizacji dlatego, że o autorytecie, o jakości prawa stanowią nie tylko normy w ujęciu abstrakcyjnym, ale też to, jak się te normy wykonuje, realizuje.</u>
<u xml:id="u-180.3" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Mówiąc najkrócej, reasumując, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość udziela wsparcia tej nowelizacji. Będziemy głosować za projektem, oczekując, że gruntowny projekt nowej ustawy o działalności kulturalnej rychło wpłynie do laski marszałkowskiej po to, abyśmy mogli rozpocząć poważną debatę nad kształtem ustroju polskiej kultury. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Podkańskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#PosełZdzisławPodkański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego gruntownie zapoznał się ze sprawozdaniem Komisji Kultury i Środków Przekazu i od razu na wstępie chcę stwierdzić, że nie mamy zamiaru wyłamywać się, odstępować od zasady jednomyślności przy uchwalaniu tej ustawy, chociaż nie mamy najmniejszych wątpliwości co do tego, że budzi ona poważne zastrzeżenia, a niektóre zapisy należy uznać za nieszkodliwe, bo praktycznie niczego nie regulują, niczego nie wnoszą, ale skoro nie szkodzą, to nie będziemy się w związku z tym sprzeciwiać. Przechodząc do rzeczy, nie wnosimy żadnych zastrzeżeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w odniesieniu do nowelizacji art. 15 ust. 6. Dokładniejsze uregulowanie prawne dotyczące powoływania i odwoływania dyrektorów nikomu nie zaszkodzi, chociaż moim zdaniem nie jest to sprawa najważniejsza. Skoro jednak dokonuje się nowelizacji, to czasem niektóre drobne sprawy trzeba też troszkę rozjaśnić, żeby życie było łatwiejsze i żeby było jak najmniej konfliktów w związku z tymi bardzo ważnymi, bo przecież i ludzkimi, i istotnymi dla funkcjonowania instytucji kultury, sprawami. Poważne uwagi natomiast budzi art. 21a, jako że w tym artykule dajemy możliwość przekazywania instytucji kultury organom założycielskim, ale tylko w obrębie samorządów terytorialnych. Nie dajemy możliwości swobodnych decyzji na styku między samorządami terytorialnymi a ministrem i administracją państwową, tak jakby z góry założono, że może być przepływ tylko w jedną stronę, i nie dopuszcza się możliwości naprawiania błędów, które zostały popełnione w przeszłości przy różnego rodzaju przetasowaniach i kwalifikacjach do poszczególnych grup ważnych dla kultury narodowej instytucji. Daje się możliwość, jak tutaj zapisano, jednostce samorządu terytorialnego, będącej organizatorem instytucji kultury, przekazania tej instytucji innej jednostce samorządu terytorialnego. Rozważmy zatem, jak to w praktyce będzie wyglądało. A więc samorząd gminy będzie mógł przekazać do prowadzenia placówkę na swoim terenie samorządowi innej gminy. Czy którakolwiek z gmin przyjmie taką ofertę, skoro dzisiaj gminom nie wystarcza środków na szkolnictwo, na oświatę? Zmuszone są mimo różnych protestów i praktycznie często bez logiki zamykać szkoły. Powoduje to nie tylko napięcia społeczne, ale także osłabia pozycję i funkcje samorządu terytorialnego. Praktycznie samorządy nie mają już pieniędzy na inwestycje, na rozwój infrastruktury. Tak więc mało realny zapis, a wręcz niemożliwy do przyjęcia w praktyce, żeby gmina gminie przekazywała placówkę kultury, a druga ochoczo przejmowała i wykładała swoje środki na działalność kulturalną w innej gminie, nie mając ich pod dostatkiem u siebie. Może powiat-powiat. Nie będę się rozwodził, ale to podobna sytuacja, tym bardziej że mamy zróżnicowane powiaty i niektóre są bogatsze, natomiast wiele powiatów jest bardzo biednych. Przytaczałem tu kilka z nich, chociażby Włodawę, Szydłowiec, które mają kłopoty z prowadzeniem tych instytucji. Trudno od nich oczekiwać jeszcze czegokolwiek więcej. Te instytucje kultury w wielu powiatach funkcjonują jedynie dlatego, że władze powiatów uszczuplają subwencje drogowe. A więc z subwencji drogowych utrzymuje się instytucje kultury, ale jak długo? Jest to więc nierealne, praktycznie rzecz biorąc. Czy z kolei powiat może przejąć od gminy lub przekazać gminie instytucję kultury? Praktycznie jest to mało realne, chociaż może się zdarzyć taki przypadek. Dzisiaj jednak w tej mizerii zarówno powiat, jak i gmina będą starały się pozbyć placówki kultury, a żadna ze stron nie będzie chciała jej przejąć. Powiaty nie są w stanie przejąć niektórych instytucji, o czym świadczy choćby to, że przecież uchwaliliśmy ustawę o bibliotekach, z której wynikał obowiązek ustawowy, w określonym terminie, powołania przez powiaty bibliotek powiatowych. I co się okazuje, z panem ministrem Ujazdowskim jesteśmy gotowi obydwaj oddać swoje głowy za potwierdzenie faktu, jak i pan poseł sprawozdawca Jan Byra, że nam to się nie udało po prostu ze względów ekonomicznych, nie ze złej woli czy z jakichś innych powodów. A więc jest to mało realne. Praktycznie rzecz biorąc, możemy w jakimś stopniu dyskutować jeszcze o kwestii przejmowania instytucji ze szczebla powiatowego do szczebla samorządu wojewódzkiego. Ale niedawno na tej sali była dyskusja o kontraktach regionalnych, o budżecie i praktycznie jak znów przyłożymy się do środków i do wydatków na kulturę, to generalnie rzecz biorąc, nie bardzo widać, gdzie te rezerwy.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#PosełZdzisławPodkański">Myślę, że w tym krótkim wystąpieniu wykazałem, że w większości przypadków i przynajmniej na dwóch poziomach całkowicie ta ustawa będzie ustawą martwą, daje prawa, ale nic z tych praw nie wynika. Natomiast można byłoby więcej zrobić, jeśli chodzi o przekazywanie instytucji między administracją państwową a samorządami terytorialnymi. Ten kanał nie został odetkany i uważamy w Klubie Parlamentarnym Polskiego Stronnictwa Ludowego, że to jest poważny błąd.</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#PosełZdzisławPodkański">Myślę, że można tu przywołać ileś instytucji, wokół których odbyły się duże dyskusje. Ja przywoływałem w poprzednim wystąpieniu mniejsze instytucje, ale przecież jest słynna sprawa Łodzi, całego konfliktu, dyskusji wokół przejęcia niektórych instytucji z tego dużego ośrodka. I argumentacja. Proszę zauważyć, że minister kultury i sztuki prowadzi instytucje kultury, a więc służy, i wydatkuje pieniądze przede wszystkim w gminach najbogatszych. Najbogatszą gminą w Polsce, gdzie ciągle mamy kłótnie o władzę i o pieniądze, jest Warszawa i tu minister koncentruje wydatkowanie swoich środków. Drugą gminą niewątpliwie niebiedną, gdzie minister koncentruje swoje środki, jest Kraków. Ale są takie obszary i województwa strategiczne dla nas, chociażby w pasie zachodniej Polski, gdzie minister nie prowadzi ani jednej instytucji kultury. To jest chyba wystarczający dowód na to, że nie dopełniliśmy obowiązku. W związku z tym nasz Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za tym rozwiązaniem. Bo tak jak powiedziałem, ono jest nieszkodliwe, a czasem może komuś pomóc. Natomiast kiedy już uprawomocni się ta ustawa, wniesiemy własną nowelizację, która uzupełni ten drugi człon.</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#PosełZdzisławPodkański">W związku z tym, że wyczerpałem swój czas, pozostał mi tylko krótki epizod związany z czasem pracy w instytucjach kultury - najkrócej, jak mogę, szanując pana marszałka i Wysoką Izbę. Domagali się tego kierownicy instytucji kultury, na pewno będą usatysfakcjonowani. Nie słyszałem, żeby się domagali zbytnio pracownicy. Ale obiektywnie trzeba powiedzieć, że w tym przypadku jakoś wyjątkowo było cicho i do naszego klubu nie napływały skargi ani protesty, tzn. że jest jakiś konsensus, jakaś wola. A tam gdzie jest jakiś konsensus, jakaś wola, nie powinniśmy ludziom przekazać... chociaż zgadzam się z tym co powiedziała pani poseł Katarasińska, że ktoś na tej nowelizacji straci w sensie finansowym. A kto? Pracownicy. Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Papieża występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#PosełStanisławPapież">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, niezmiennie stoi na stanowisku, że dbałość o kulturę narodową stanowi jedno z fundamentalnych zadań państwa polskiego. Obowiązkiem zatem państwa polskiego jest aktywna polityka w tej dziedzinie, gdyż kultura najdobitniej świadczy o ciągłości i żywotności narodu. I nie chodzi tutaj bynajmniej o kulturę byle jaką, ale o kulturę wyrastającą z jednej strony z prawdy o człowieku jako osobie, czyli, jak głosi klasyczna definicja tradycja filozoficzna, racjonalnej natury indywidualnej substancji, a z drugiej strony respektującą spuściznę tradycji zakorzenionej w dorobku chrześcijańskiego dziedzictwa.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#PosełStanisławPapież">Liga Polskich Rodzin uważa, że mecenat państwa nad kulturą i współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego najlepiej służy działalności placówek i instytucji kultury. Dlatego z wielkim niepokojem obserwujemy proces wycofywania się przez ministerstwo z tradycyjnego modelu mecenatu nad kulturą polską i zmierzanie w kierunku wyrastających z liberalizmu dwóch groźnych dla kultury ideologii, mianowicie ekonomizmu i praktycyzmu. Proponowany Wysokiej Izbie projekt ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej wyrasta właśnie z tych ideologii. Proponowane rozwiązania wyjęte są z szerszego kontekstu. I niedobrze się stało, że projekt ten rozpatrywany jest w oderwaniu od rzeczowej i poważnej debaty na temat polskiej polityki kulturalnej. Świadczy to o tym, że lewicowy rząd podchodzi do dóbr kultury narodowej w sposób merkantylny. Sama bowiem tzw. filozofia tego projektu jest egzemplifikacją uporczywego traktowania przez Ministerstwo Kultury właśnie kultury jako bynajmniej jednego z nie najważniejszych działów gospodarki wrzuconego w młyny gry rynkowej. Poddanie kultury narodowej wolnej grze sił wprowadza do umasowienia tejże kultury, a w konsekwencji do jej zaniku.</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#PosełStanisławPapież">Przedłożony projekt ma jedynie charakter porządkujący i w tych aspektach, które wychodzą naprzeciw oczekiwaniom niektórych instytucji kultury, jest zasadny. Jednak nie rozwiązuje on podstawowych problemów w dziedzinie kultury. Wobec powyższego Liga Polskich Rodzin wstrzyma się od głosu nad tym projektem. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić stanowisko naszego klubu w sprawie sprawozdania Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze przedłożone propozycje w sprawozdaniu Komisji Kultury i Środków Przekazu, gdyż na te rozwiązania oczekują organizatorzy instytucji kultury. Wejście w życie proponowanych przepisów ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej pozwoli wyeliminować pojawiające się wątpliwości przy powoływaniu i odwoływaniu zastępców dyrektora w instytucji kultury, umożliwi przekazywanie instytucji kultury między jednostkami samorządu terytorialnego, a przede wszystkim umożliwi dostosowanie organizacji czasu pracy pracowników instytucji kultury do specyfiki funkcjonowania tych jednostek. Da szansę elastycznego rozliczania czasu pracy pracowników instytucji kultury, pozwalając na wydłużenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, może spowodować zmniejszenie kosztów funkcjonowania instytucji kultury, pozwoli na zatrudnianie pracowników dostosowane do rzeczywistych potrzeb, umożliwi planowanie pracy w okresie sezonu przez 6 dni w tygodniu i udzielanie pracownikom dni wolnych od pracy w okresie ograniczenia lub zawieszenia działalności, umożliwi wprowadzenie przerywanego czasu pracy.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#PosełJanOrkisz">Proponowana ustawa nie spowoduje dodatkowych obciążeń budżetowych państwa, jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, uzyskała pozytywną opinię Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy wnioskuje o skierowanie omawianego projektu ustawy do trzeciego czytania celem pilnego jej uchwalenia. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę mówców występujących w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałem zapytać, czy pilnie przysłuchujący się debacie pan minister kultury zechce zabrać głos, czy zważywszy na niejednomyślność... już widzę, że zechce zabrać głos, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra kultury Andrzeja Celińskiego.</u>
<u xml:id="u-187.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszakże poza ogólnym poparciem dla tej rzeczywiście niewielkiej nowelizacji ustawy padło kilka pytań.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Były cztery pytania pana posła Ujazdowskiego. Kolejno chcę na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-188.2" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Jeśli chodzi o projekt nowelizacji dużej ustawy o działalności kulturalnej, istotnie rząd przewiduje wniesienie tego projektu do Sejmu. Pani sekretarz stanu w debacie głównej określiła termin realizacji naszych zamierzeń. To będzie w tym roku, ale jak Bóg da, to przed przerwą wakacyjną ten projekt powinien znaleźć się w lasce marszałkowskiej.</u>
<u xml:id="u-188.3" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Drugie pytanie dotyczyło dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego w 2002 r. W projekcie budżetu państwa na 2002 r. po raz kolejny zaplanowane zostały środki w wysokości 124 mln z kawałkiem dla samorządów na przejęte 1 stycznia 1999 r. instytucje kultury. W latach 2000–2001 rozdział tych środków odbywał się w trybie i na zasadach określonych przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie określenia zakresu zadań w dziedzinie kultury objętych mecenatem państwa oraz szczegółowych zasad i trybu udzielania jednostkom samorządu terytorialnego dotacji na te zadania i dotacji celowych na dofinansowanie bieżących zadań własnych związanych z prowadzeniem instytucji kultury przejętych w dniu 1 stycznia 1999 r. W wyniku szeregu uwag i postulatów, m.in. samych jednostek samorządu terytorialnego, w Ministerstwie Kultury podjęto prace nad zmianą tego trybu w stosunku do środków zaplanowanych na 2002 r. Tekst nowego rozporządzenia jest aktualnie konsultowany i uzgadniany. Z pewnością zdążymy go ogłosić stosownie do przewidywanych terminów, czyli 30 dni po podpisaniu ustawy budżetowej przez prezydenta. Projektowane rozwiązania opierają się na propozycjach konwentu marszałków województw samorządowych, który wypracował, zgłosił nowe, zobiektywizowane kryteria podziału dotacji planowanych na ten cel w budżecie państwa.</u>
<u xml:id="u-188.4" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Jeśli idzie o tę część pytania pana posła Ujazdowskiego, która dotyczyła mecenatu państwa nad kulturą, Wysoka Izbo, panie marszałku, nie chcę się ustosunkowywać do ogólnych dywagacji pana posła i niektórych innych wypowiedzi dotyczących w ogóle polityki kulturalnej rządu w tej sprawie, bo po prostu dzisiaj nie jest to temat debaty. Mogę tylko stwierdzić, że bardzo wiele sformułowań w tej dziedzinie było niesprawiedliwych i nieuzasadnionych dotychczasowymi wystąpieniami ministra kultury, ale będzie czas na to, żeby do tych ogólnych problemów się odnieść. Dzisiaj nie jest to przedmiotem debaty Sejmu. Sprawa właściwego uregulowania mecenatu państwa nad kulturą wymaga oczywiście nowego i całościowego, systemowego podejścia. Wobec faktu, iż samorządy finansują kulturę w ok. 80%, wprowadzenie specjalnych rozwiązań finansowych na szczeblu centralnym budzić zawsze musi kontrowersje i dyskusje. Chciałbym powiedzieć bardzo krótko, że w tej sprawie rząd podjął prace nad projektem docelowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Znajdować się tam będą również rozwiązania w zakresie finansowania kultury. Kierując się generalnym założeniem projektowanej ustawy, w myśl którego dotychczasowe dotacje celowe z budżetu państwa zastąpione mają być dochodami własnymi samorządów, oraz merytorycznymi wątpliwościami i trudnościami przy określaniu globalnej kwoty oraz algorytmu podziału środków z budżetu państwa na zadania w dziedzinie kultury wykonywane przez samorządy, Ministerstwo Kultury zgłosiło wstępnie propozycję, by z dotychczasowych dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie bieżących zadań własnych związanych z prowadzeniem instytucji kultury przejętych w dniu 1 stycznia 1999 r. i na zadania objęte mecenatem państwa w dziedzinie kultury wykonywane przez instytucje kultury, dla których organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, pozostał tylko mecenat państwa.</u>
<u xml:id="u-188.5" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Pan poseł Ujazdowski zadał też pytanie o współprowadzenie przez ministra kultury tak naprawdę kilku instytucji kultury. Zasadniczo jest to wyjątkowe rozwiązanie. Ja nie mam najmniejszych wątpliwości co do takich instytucji, jak Gardzienice czy Pogranicze, bardzo specyficznych. Niewątpliwie to rozwiązanie powinno być utrzymane i będzie utrzymane. Choć to też nie jest przedmiotem tej debaty, mogę o tym powiedzieć, skoro pan poseł się pyta. Mam pewne wątpliwości co do Teatru Polskiego we Wrocławiu, z tego powodu, że istnieje cała kategoria teatrów jakby podobnej rangi, na podobnym poziomie, i tak naprawdę my stoimy przed pytaniem, czy to szczególne rozwiązanie, jednostkowe rozwiązanie - swego czasu przyjęte przez pana ministra - utrzymać, rozszerzyć czy zlikwidować. Dzisiaj nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie w sposób całkowicie pewny. Zastanawiam się nad tym, zastanawiamy się nad tym w ministerstwie, jak dalej postępować z tego typu rozwiązaniem.</u>
<u xml:id="u-188.6" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Jeśli idzie o uwagi pana posła na kanwie tej ustawy dotyczące szczególnego przypadku odwołania dyrektora Instytutu im. Adama Mickiewicza, to chciałbym powiedzieć, że istotnie motywem tego odwołania jest utrata zaufania ze strony ministra kultury wobec dyrekcji tego instytutu. Nie podawałem szczegółów tej sprawy opinii publicznej, po prostu uznając, że instytut prowadzony przez poprzednią dyrekcję miał też swoje bardzo istotne zasługi i nie ma sensu do jednego kotła wrzucać rzeczywistych zasług z rzeczywistymi przewinieniami. Natomiast okoliczności, które spowodowały moją decyzję, wydają mi się wystarczające do tego, żeby tę decyzję podjąć. Podam dwa przykłady. Polska ma dwa wielkie zadania w dziedzinie kultury wobec zagranicy, mamy projekt hiszpański i projekt austriacki, na ten rok przewidziany, nawiasem mówiąc, przez poprzedni rząd. 18 kwietnia tego roku otwieramy Rok Polski w Wiedniu, z prezydentem państwa; powinien mu towarzyszyć minister kultury. 18 kwietnia tego roku otwieramy też Rok Polski w Hiszpanii. Muszę powiedzieć, że to jest bardzo oryginalny pomysł, żeby jednego dnia w dziennikach, w wiadomościach polskich i niepolskich szła informacja, że Polska otwiera ten rok 18 kwietnia i w Hiszpanii, i w Austrii. Ale są też inne przyczyny, kosztowe. Wspominałem o tym, jak musiałem, w niektórych wywiadach. Otóż nie może być jednak tak, że średnia płaca w pomocniczej w gruncie rzeczy wobec resortu instytucji jemu podległej wynosi więcej aniżeli średnia płaca dyrektorów departamentów w tym ministerstwie. Są pewne granice zdrowego rozsądku, które nie powinny być przekraczane, także przez kierownictwo tej placówki, a ono jest odpowiedzialne za takie kształtowanie polityki płacowej. Nie może być tak, że dyrekcja tego typu instytucji ma płace wyższe od wszelkich płac, które są w Ministerstwie Kultury. Nie może być tak, że utrzymujemy dwie instytucje, bardzo podobne do siebie, w Krakowie, z których ta, która podległa jest Instytutowi im. Adama Mickiewicza, ma średnią płacę wyższą aniżeli cały Instytut im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Są pewne tego rodzaju rzeczy, z których każda być może wymagałaby korekty, ale jeżeli to się układa w pewien paciorek, to wydaje mi się, że nie ma zbyt istotnej przyczyny, żeby tolerować tę dyrekcję na tych stanowiskach, przy całym uznaniu pewnych osiągnięć, które też w historii tego instytutu oczywiście były. Nie chciałem tego publicznie poruszać i drążyć. Uważałem, że nie ma sensu koncentrować uwagi publicznej na sprawach, które naprawdę są z punktu widzenia kultury polskiej marginesowe. Lada moment, być może za 3–4 tygodnie wystąpimy z bardzo generalną koncepcją polityki kulturalnej państwa, gdzie pokażemy szereg rozwiązań fundamentalnych dla kultury, także tych, które legną u podstaw projektu ustawy o organizowaniu działalności kulturalnej, które będą założeniami do tej ustawy, a także tych, które będą pokazywały cały nowy jakby ustrój finansowania mecenatu państwa nad kulturą polską. Wydaje mi się, że poświęcanie uwagi pewnym drobiazgom zanim nie odbędziemy poważnej debaty, najpoważniejszej, jaka jest możliwa w tym momencie, nie byłoby rzeczą właściwą.</u>
<u xml:id="u-188.7" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Jeśli idzie o pytania, które zgłosił pan poseł Podkański, to chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że jeśli chodzi o sprawę czasu pracy, to proponowane w tym zakresie rozwiązania uzyskały poparcie związków zawodowych chroniących statutowo interesy pracownicze, tak że doszukiwanie się tutaj jakichś specjalnych interesów pracowniczych, które cierpią na tej nowelizacji, wydaje mi się zbyt wielkim lękiem. Nie ma chyba aż takiego zagrożenia.</u>
<u xml:id="u-188.8" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Natomiast co do uwagi, oczywiście rozumiem ją, dotyczącej tego, iż najbogatsze gminy polskie koncentrują u siebie wydatki państwa na kulturę, to takie jest po prostu życie, że w stolicy kraju - nawiasem mówiąc, gmina Centrum nie prowadzi żadnej instytucji kultury - i w stolicy kulturalnej państwa zwykle koncentrują się na całym świecie najpoważniejsze działania kulturalne. Jest naturalną rzeczą, że środki z budżetu państwa czy z budżetów federalnych, tam gdzie mamy do czynienia z innym charakterem państwa, specjalnie właśnie tam trafiają. Ze swojej strony pragnę powiedzieć, że ten rok jest bardzo szczególny, jeżeli chodzi o finansowanie kultury w Polsce, jest bardzo ciężki dla kultury.</u>
<u xml:id="u-188.9" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Chcę wyraźnie powiedzieć, iż ministerstwo ma na uwadze działalność prowadzoną przez ludzi w - może to niedobre słowo - prowincjonalnych ośrodkach, w ośrodkach bardzo odległych od wielkich centrów kultury. W tym roku zarówno przy podziale środków przeznaczonych na działalność kulturalną, jak i przy opracowywaniu procedur i kryteriów podziału środków na te cele na przyszły rok specjalną troską, specjalną uwagą otaczamy właśnie te małe ośrodki, które prowadzą działalność niezwykle istotną z punktu widzenia edukacyjnego, z punktu widzenia budowania pewnych podstaw społecznych istotnych dla rozwoju kraju i jego kultury, a są zapomniane przez wielkie centra.</u>
<u xml:id="u-188.10" who="#MinisterKulturyAndrzejCeliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła sprawozdawcę komisji Jana Byrę.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#PosełJanByra">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#PosełJanByra">Panie Marszałku! Przynajmniej dwóch posłów, jak zrozumiałem, kierowało uwagi także pod moim adresem.</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#PosełJanByra">Chyba nie końca jest prawdziwa opinia pana posła Podkańskiego, który twierdzi, że nie jest drożny kanał między samorządami a rządem, bo jak tutaj usłyszeliśmy, są przypadki, kiedy resort współprowadzi, a tak naprawdę współfinansuje kilka instytucji samorządowych, czyli taka możliwość prawna istnieje. Ponadto przypominam, że decyzja o przyporządkowaniu danej instytucji kultury konkretnemu samorządowi odbywa się w drodze rozporządzenia rządu, czyli rozumiem, iż nie ma tutaj przeszkód prawnych i istnieje możliwość, aby rząd takie rozporządzenie zmienił. Ale, jak rozumiem, otwieranie takiej furtki może doprowadzić do tego, że będziemy zmieniali ustrój państwa, czyli będziemy wracali do centralizacji, a przecież chodziło nam o coś innego. Ponadto nie jest ta ustawa pusta, jak twierdzi pan poseł, dlatego że mogą zdarzyć się przypadki, iż znajdzie się jakiś zamożny samorząd, który będzie chciał przejąć daną instytucję kultury, a drugi będzie chciał się jej pozbyć. Powiem więcej, już są takie przypadki. Znam taki przypadek. Biuro Wystaw Artystycznych w Słupsku od 1 stycznia 1999 r. było w gestii powiatu grodzkiego w Słupsku, a od pewnego czasu organizatorem tejże placówki już jest sejmik wojewódzki, tylko do tej pory nie było podstawy prawnej do podjęcia takiej decyzji, więc z tego powodu ta ustawa jest potrzebna, aby była podstawa prawna do podejmowania takich decyzji.</u>
<u xml:id="u-190.3" who="#PosełJanByra">Oczywiście wszyscy mamy świadomość kłopotów finansowych, z jakimi borykają się samorządy, bo przypomnę, kultura to jest zadanie własne, więc musi być finansowana z dochodów własnych samorządów. Są takie przypadki, że np. powiat grodzki Zamość ma dochody własne rzędu kilkuset tysięcy złotych, a dostał w spadku pięć instytucji kultury, których prowadzenie kosztuje ponad 5 mln zł. Oczywiście są problemy, te problemy po części są łagodzone w postaci prowizorki, czyli rezerwy budżetowej na dofinansowanie instytucji kultury przez samorządy. Bądźmy dobrej myśli, że nowa ustawa o finansowaniu jednostek samorządowych ten problem rozwinie.</u>
<u xml:id="u-190.4" who="#PosełJanByra">Uważam także, że uwaga pana posła Zdzisława Podkańskiego odnośnie do bibliotek też nie do końca jest celna. Oczywiście nowe powiaty mają obowiązek prowadzić bibliotekę i ta ustawa oczywiście nie dotyczy tychże placówek. Powiat nie może pozbyć się prawa prowadzenia biblioteki. Biblioteki są wyłączone z tejże ustawy. Ale wprowadzając reformę w roku 1999 nie zakładaliśmy, że każdy nowy powiat utworzy nową bibliotekę, bo mieliśmy świadomość, że to jest po prostu niewykonalne, a czasem nie jest nawet potrzebne. Najczęściej zwykle odbywa się to w ten sposób, że dany samorząd podpisuje umowę o współprowadzeniu, np. miasto z powiatem, i tak się to właśnie dzieje.</u>
<u xml:id="u-190.5" who="#PosełJanByra">Jeszcze uwaga do wypowiedzi pana posła Stanisława Papieża z Ligi Polskich Rodzin. Otóż nie mogę się zgodzić z opinią, że przedstawiany przez nas projekt ustawy jest oderwany od życia. Ta ustawa to nie jest wymysł, to nie jest jakaś twórczość posłów, ta ustawa powstała jako odzew na zapotrzebowanie środowiska ludzi kultury.</u>
<u xml:id="u-190.6" who="#PosełJanByra">I kolejna uwaga pana posła Papieża. Nie wydaje mi się, aby dzisiaj w Polsce kultura była poddana wolnej grze sił rynkowych, chociaż debata o skali i roli mecenatu państwa jest tutaj oczywiście otwarta. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę mówców zapisanych do głosu.</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
<u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków (druki nr 236 i 237).</u>
<u xml:id="u-191.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Walendziaka.</u>
<u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#PosełSprawozdawcaWiesławWalendziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj ustawę o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków, która w trybie pilnym została przesłana przez Radę Ministrów do parlamentu i decyzją Prezydium Sejmu pierwsze czytanie odbyło się w Komisji Skarbu Państwa 12 lutego 2002 r. Mam przyjemność to sprawozdanie paniom i panom posłom przedstawić.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#PosełSprawozdawcaWiesławWalendziak">Mówimy o nowelizacji ustawy, która faktycznie umożliwia prywatyzację Polskiego Rejestru Statków i wykonanie dyspozycji ustawy, która była przyjęta przez parlament 26 października 2000 r. Pomysł tamtej prywatyzacji polegał na tym, iżby umożliwić prywatyzację przy zachowaniu polskiego charakteru tej instytucji, jej specyfiki, poprzez sprzedaż 51% akcji faktycznym kooperantom Polskiego Rejestru Statków wywodzącym się z armatorów, stoczni, instytucji ubezpieczeniowych, współpracujących banków. To była koncepcja, aby sprywatyzować Polski Rejestr Statków, umożliwić mu rozwinięcie aktywności w skali międzynarodowej, a to założenie było o tyle racjonalne, iż rzeczywiście Polski Rejestr Statków ma już dzisiaj dobrą pozycję w Europie. Jest zaledwie kilkanaście liczących się instytucji klasyfikacyjnych, a PRS po zawarciu umów o wzajemnym zastępstwie z innymi instytucjami klasyfikacyjnymi stał się silnym elementem tego rynku w skali międzynarodowej. Na dzień dzisiejszy ma stałe upoważnienia do przeprowadzania inspekcji konwencyjnych i wydawania odpowiednich certyfikatów w imieniu wielu liczących się administracji morskich.</u>
<u xml:id="u-192.2" who="#PosełSprawozdawcaWiesławWalendziak">Potrzeba przeprowadzenia pilnej zmiany ustawy z dnia 27 listopada 2000 r. o Polskim Rejestrze Statków - mówię o Dzienniku Ustaw, o dacie publikacji - wynika z konieczności usunięcia przeszkód prawnych, które uniemożliwiają terminowe wykonanie przepisu art. 8 ust. 2 tej ustawy, zobowiązującego do zbycia w terminie 6 miesięcy od dnia komercjalizacji, tj. 1 lipca 2001 r., 51% akcji Polskiego Rejestru Statków SA należących do skarbu państwa podmiotom, których dotyczy działalność tego przedsiębiorstwa - mówiłem o tych wybranych podmiotach współpracujących z PRS. Innymi słowy, w tej ustawie matce nie skorelowano specyfiki PRS i specjalnej ścieżki prywatyzacyjnej w tym wypadku z ogólnymi przepisami ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Wykonanie automatyczne przepisów wynikających z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji powodowałoby wygenerowanie absurdalnie dużych i nieuzasadnionych wydatków finansowych, a w dodatku niemożność zmieszczenia się w terminach przewidzianych ustawą. W związku z tym, biorąc pod uwagę te zastrzeżenia, biorąc pod uwagę fakt, że ustawa określa cenę transakcyjną i wskazuje podmioty, do których będzie skierowana tzw. pierwsza oferta nabycia akcji, rząd proponuje zawężenie zakresu analizy przedprywatyzacyjnej w stosunku do analizy przewidzianej przez przez art. 32 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Taka analiza mogłaby być ograniczona do ustalenia rodzaju powiązań PRS z podmiotami wskazanymi w art. 7 wymienionej ustawy. Natomiast kwestie sposobu zlecania i opracowania zasad odbioru i finansowania tej analizy byłyby realizowane na podstawie art. 32 ust. 2 wspomnianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-192.3" who="#PosełSprawozdawcaWiesławWalendziak">Druga istotna zmiana zapisu art. 16 ust. 4 ustawy jest podyktowana koniecznością usunięcia ograniczenia ustawowego zbywania akcji skarbu państwa. Przypomnę, że w wyniku tej prywatyzacji te 51% będzie zbywane podmiotom współpracującym wedle wskazanej przez skarb państwa listy: 15% zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przeznacza się dla pracowników, 34% - w dyspozycji skarbu państwa. Skarb państwa zbywa akcje określonym w ustawie podmiotom w pierwszej transzy oraz udostępnia je uprawnionym pracownikom na zasadach określonych w art. 16 ust. 5 ustawy. Oznacza to, że bez tej zmiany skarb państwa miałby kłopot ze zbyciem pozostałej puli. Co ważne, chcę podkreślić, że my jako komisja zaproponowaliśmy taką redakcję zapisu tego ustępu, która gwarantuje merytoryczny i koherentny z profilem PRS charakter ewentualnej transakcji w całej puli akcji.</u>
<u xml:id="u-192.4" who="#PosełSprawozdawcaWiesławWalendziak">To są najważniejsze zapisy tej noweli. Chcę powiedzieć, że z satysfakcją przedkładam Wysokiej Izbie sprawozdanie komisji, wnosząc o uchwalenie niniejszego projektu ustawy, wyrażając też przekonanie, że ta nowela otwiera dobrą, pewną perspektywę rozwoju instytucji, która prawie nieprzerwanie, poza okresem wojennym, funkcjonuje od 1936 r., zatrudnia ponad 300 wysoko kwalifikowanych specjalistów, w większości inspektorów, zdolnych do sprawnej realizacji nadzoru w różnych częściach kraju i świata. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pierwsza zabierze głos pani posłanka Małgorzata Ostrowska występująca w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-193.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#PosełMałgorzataOstrowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#PosełMałgorzataOstrowska">Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt poprzeć przedkładaną nowelizację ustawy o Polskim Rejestrze Statków. Argumenty merytoryczne przedstawił pan poseł sprawozdawca. Ustawa jest raptem czteroartykułowa i w zasadzie nic tu dodać, nic ująć. Wszystkie najważniejsze kwestie zostały państwu przedstawione. Uważamy, że ta nowela otwiera drogę do założonej już wcześniej prywatyzacji, ale niestety uniemożliwionej przez brak korelacji między obowiązującymi przepisami. Ta nowelizacja pozwoli to uczynić. Mam nadzieję, że stanie się to szybko i w przewidzianym nowelizacją terminie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Zarembę występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#PosełKrzysztofZaremba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platformy Obywatelskiej odnosi się ze zrozumieniem do konieczności uchwalenia ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków wynikającej z potrzeby usunięcia przeszkód prawnych uniemożliwiających terminowe wykonanie przepisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy. Artykuł ten traktuje o zbyciu w określonym terminie 51% akcji Polskiego Rejestru Statków SA należących do skarbu państwa przedsiębiorstwom, których dotyczy działalność rzeczonego podmiotu. Równocześnie chcemy zwrócić uwagę na potrzebę dokonania w przedstawionym Wysokiej Izbie rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków następujących poprawek:</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#PosełKrzysztofZaremba">Do art. 1 pkt 1 - dotyczy nowego brzmienia art. 7 dotychczasowej ustawy: wydaje się zbędne wprowadzanie przepisów ust. 3 i 4. W ust. 4 odsyła się do art. 32 ust. 2 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Przepis ten stanowi, że warunki, zakres analiz, o których mowa w ust. 1, określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Natomiast ust. 1 ww. artykułu przewiduje analizy - cytuję - „mające na celu ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki, stanu i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa, oszacowanie wartości przedsiębiorstwa oraz ocenę realizacji obowiązków wynikających z tytułu wymagań ochrony środowiska”. Z powyższego wynika, że analizy, o których mowa w art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, dotyczą zupełnie innego przedmiotu niż analiza, o której mowa w art. 7 ust. 3 proponowanej noweli. Uważamy zatem, że dla ustalenia rodzaju powiązań i relacji PRS z innymi podmiotami, których dotyczy działalność rzeczonego przedsiębiorstwa, zbędna jest analiza przewidziana w art. 32 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Przeprowadzenie analizy z art. 7 ust. 3 nie wymaga również znacznego nakładu pracy i środków finansowych ani też zlecania ich firmom konsultingowym. Chodzi tu jedynie o ustalenie powiązań merytorycznych pomiędzy PRS a innymi podmiotami. Kryterium zasadniczym przy ustaleniu tych powiązań powinien być oczywiście przedmiot działalności tych podmiotów, a zatem związki z żeglugą morską, śródlądową, a także kwestie dotyczące ochrony środowiska itp. Dla dokonania takiej analizy wystarczą informacje pochodzące z samego Polskiego Rejestru Statków i właściwych ministerstw: gospodarki, infrastruktury, ochrony środowiska oraz z urzędów morskich. Taki tryb opracowania pozwoli na sporządzenie potrzebnych analiz przy minimalnym nakładzie czasu, przy całkowitej oszczędności publicznego pieniądza, a przy maksymalnym wykorzystaniu istniejącej administracji państwowej. Dlatego też proponujemy, aby, po pierwsze, nadać art. 7 ust. 3 przedstawionej noweli następujące brzmienie: „Przed zbyciem akcji, o których mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw skarbu państwa ustala rodzaje powiązań PRS SA z podmiotami, o których mowa w ust. 2”. Po drugie - skreślenie proponowanego ust. 4 do art. 8 noweli. Zachodzi obawa, że w projekcie znalazł się błąd legislacyjny. Zamiast skreślać ust. 2 i dodawać ust. 3, należałoby zmienić ust. 2 w ten sposób, że zapis „6 miesięcy” zastępuje się zapisem „12 miesięcy”.</u>
<u xml:id="u-196.2" who="#PosełKrzysztofZaremba">Klub Poselski Platforma Obywatelska wnosi do Wysokiej Izby o przyjęcie zaproponowanych poprawek niezbędnych naszym zdaniem dla poprawnej konstrukcji proponowanego projektu, którego potrzebę rychłego uchwalenia Platforma rozumie i popiera. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
<u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków. Spółka Akcyjna Polski Rejestr Statków jest jedyną firmą polską w tej branży mającą charakter przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Prace nad rządowym projektem zmiany tej ustawy prowadzone są w trybie pilnym, a sama ustawa ma charakter ustawy szczątkowej, przygotowywanej pod presją czasu. W przeszłości wielokrotnie mieliśmy złe doświadczenia związane z tworzeniem w takim trybie prawa, zarówno za czasów obecnej koalicji jak i jej poprzedników.</u>
<u xml:id="u-198.2" who="#PosełZdzisławJankowski">Proponowane zmiany rządowe są uzasadniane przez rząd koniecznością usunięcia przeszkód prawnych wynikających z treści art. 8 ust. 2 obowiązującej ustawy, tj. obowiązku zbycia akcji tej spółki w terminie 6 miesięcy, liczonym od dnia 1 lipca 2001 r. określonym podmiotom. Obowiązująca ustawa o PRS w art. 4 nakazuje stosowanie w sprawach w niej nieuregulowanych przepisów ustawy z 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Zapis ten dotyczy w szczególności analizy przedprywatyzacyjnej wykonywanej w trybie ustawy o zamówieniach publicznych. Tak ważne zagadnienie jak analiza przedprywatyzacyjna nie może być rozpatrywane na skróty, tak jak proponuje rząd, gdyż budzi to obawy co do następstw prawnych takich prywatyzacji. Powyższe sposoby prywatyzacji stosowane w przeszłości wskazują na konieczność ograniczonego zaufania do takich działań legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-198.3" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dostrzegając konieczność zmiany ustawy o Polskim Rejestrze Statków, nie możemy się zgodzić z projektem rządowym, a zwłaszcza jego uzasadnieniem mówiącym, że proponowane zmiany wynikają z przyjęcia zbyt krótkiego terminu. Zmiany powinny mieć na względzie fakt, że ustawa ta dotyczy przedsiębiorstwa użyteczności publicznej. Należy więc zbadać zasadność prywatyzacji w ogóle, a w przypadku jej przyjęcia, należy w pełni stosować także ustawę o zamówieniach publicznych.</u>
<u xml:id="u-198.4" who="#PosełZdzisławJankowski">Z tego też względu w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o odrzucenie projektu rządowego o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#PosełTadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w przedmiocie rozpatrywanej w trybie pilnym ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków. Podzielam pogląd zaprezentowany przez posłów, iż bardzo wyczerpująco, bardzo pięknie przedstawił to sprawozdawca, szanowny poseł Walendziak, trudno więc to wszystko powtarzać. Ja tylko dodam, że nasz klub parlamentarny przyjmuje ten projekt z zadowoleniem i wyraża dla niego swoje wielkie poparcie.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#PosełTadeuszCymański">Jako poseł ziemi pomorskiej chciałbym podkreślić, co zresztą też już powiedziano, iż mało jest firm o tak pewnej wysokiej renomie i tradycji. Polski Rejestr Statków swoje początki miał w okresie przedwojennym. Regulacja prawna, którą parlament ma przyjąć, pozwoli tej firmie, jak sądzimy, w szybkim trybie, po naprawieniu pewnych błędów czy zaniedbań, bo pierwotny 6-miesięczny termin był nazbyt krótki, podjąć bardzo aktywną działalność. Jest to firma, która ma znaczenie ponadregionalne i ma ambicje mieć duże znaczenie na rynku tego typu właśnie instytucji.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#PosełTadeuszCymański">Chcemy również podkreślić, iż te zmiany są podejmowane w pełnym porozumieniu, są one wynikiem konsensusu pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami, tak właścicielem, kadrą zarządzającą, samymi pracownikami, jak i nami jako przedstawicielami legislatorów.</u>
<u xml:id="u-200.3" who="#PosełTadeuszCymański">Apeluję, aby tę ustawę Wysoka Izba przyjęła jak najszybciej i z pełnym zrozumieniem. Myślę, że kwestia poprawek, które przed chwilą złożono, zostanie wyjaśnione, ponieważ lepiej by było, gdyby tego typu zmiany były przedstawiane i rozpatrywane w toku prac w komisji. Inaczej mogą one budzić wątpliwości, a ponadto wydłużać proces legislacyjny. Zwracam się z takim apelem do wnioskodawcy. Jeszcze raz podkreślam: Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze tę ustawę z dużym przekonaniem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalinowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#PosełStanisławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić Wysokiemu Sejmowi stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#PosełStanisławKalinowski">Ustawa z dnia 27 listopada 2000 r. o Polskim Rejestrze Statków zobligowała ministra skarbu państwa do zbycia 51% akcji Polskiego Rejestru Statków SA w terminie 6 miesięcy od dnia komercjalizacji, tj. od dnia 1 lipca 2001 r. Przy tak krótkim jak dla procedury prywatyzacyjnej terminie zbycia akcji ustawodawca nie odstąpił od obowiązku sporządzenia analizy, który to obowiązek wynika z art. 32 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 czerwca 1997 r. w sprawie zakresu analizy spółki oraz przedsiębiorstwa państwowego określa, że analiza przedprywatyzacyjna powinna szczegółowo ustalić wszelkie aspekty natury prawnej i ekonomicznej mające wpływ na wartość podmiotu prywatyzowanego. Specjalnej procedurze podlega też wybór doradcy ministra skarbu państwa. Termin składania ofert w przetargu na doradcę prywatyzacyjnego w tym przypadku przedłużono do dnia 18 stycznia 2002 r. Dla zachowania wymogów formalnoprawnych procesu prywatyzacyjnego wydłużenie terminu sprzedaży akcji w ramach pierwszej oferty z 6 do 12 miesięcy znajduje racjonalne uzasadnienie.</u>
<u xml:id="u-202.2" who="#PosełStanisławKalinowski">Inną proponowaną zmianą w projekcie ustawy jest obniżenie kosztu procedury prywatyzacji poprzez zawężenie zakresu analizy przedprywatyzacyjnej Polskiego Rejestru Statków SA. Koszty analizy w jej pełnym zakresie mogą przekroczyć kwotę 300 tys. zł, czyli ponad 1/3 dochodów z prywatyzacji. Jest to zmiana uzasadniona w pełni korzyściami finansowymi.</u>
<u xml:id="u-202.3" who="#PosełStanisławKalinowski">Kolejna zmiana to zapis art. 16 ust. 4 projektu ustawy eliminujący nieuzasadnione ograniczenie ustawowego zbycia akcji skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-202.4" who="#PosełStanisławKalinowski">Biorąc to wszystko pod uwagę, rozsądny i pozytywny kierunek nowelizacji, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu.</u>
<u xml:id="u-202.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bohdana Kopczyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji przedstawiła Izbie sprawozdanie o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 26 października 2000 r. o Polskim Rejestrze Statków. Nowelizacja ustawy dotyczy czterech artykułów, tj. 7, 8, 14 i 16. Jednak nowelizowane w trybie pilnym artykuły ustawy o Polskim Rejestrze Statków na tle uzasadnienia rządowego są dziwne i kazuistyczne. Dlatego z konieczności przed omówieniem noweli należy wskazać na art. 10 ustawy o PRS SA, który stanowi, że przedmiotem działalności PRS SA jest w szczególności klasyfikacja statków i innych obiektów oraz wykonywanie nad nimi nadzoru technicznego, wykonywanie niezależnego nadzoru rzeczoznawczego, prowadzenie certyfikacji i szkoleń stosownie do obowiązujących przepisów oraz prowadzenie i wspomaganie badań naukowych oraz eksperymentów.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#PosełBohdanKopczyński">Otóż nowelizowany art. 7 ustawy o PRS w pierwszych dwóch ustępach jest powtórzeniem tej normy odnośnie do nałożenia obowiązku na właściwego ministra do spraw skarbu państwa do zbycia do 51% akcji PRS SA oraz do skierowania pierwszej oferty imiennie do zakładów ubezpieczeń, banków oraz przedsiębiorców, których dotyczy działalność PRS SA. Natomiast ust. 3 i 4 tegoż art. 7 wiąże się z odesłaniem do art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych z powołaniem się na art. 4 ustawy o PRS SA. Trzeba więc wskazać, że art. 4 ustawy o PRS SA stwierdza, iż: „Komercjalizacja i prywatyzacja PRS następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, chyba że niniejsza ustawa stanowi inaczej”. Więcej, odesłanie do art. 32 ust. 2 ustawy komercjalizacyjnej to odesłanie do delegacji danej Radzie Ministrów, by określiła rozporządzeniem zakres analizy związanej ze zbywaniem akcji, sytuacją prawną majątku i innymi elementami związkowymi, a te kwestie normuje ustawa o PRS SA. Rodzi się pytanie, o co właściwie chodzi? Brakuje tutaj jasności i brakuje odpowiedzi. Nowelizacja art. 8 ustawy o PRS przez skreślenie ust. 2 tego artykułu jest też niejasna, skoro tę samą treść wprowadza się do ust. 3, z tą różnicą, że zwrot „6 miesięcy” zastępuje się zwrotem „12 miesięcy”. Dlaczego więc burzy się ustawę o PRS, skoro można było tylko taki zapis wprowadzić do art. 8 ustawy o PRS? Chyba, że chodzi o coś innego.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#PosełBohdanKopczyński">Wreszcie nowelizacja art. 16 ust. 4 - po zdaniu: „Zbycie akcji PRS SA następuje po cenie ich nabycia i wymaga zgody PRS SA” dodaje się zdanie drugie: „Nie dotyczy to akcji zbywanych przez skarb państwa w pierwszej ofercie, o której mowa w art. 7” - prowadzi do wniosku, że takie zróżnicowanie nie ma uzasadnienia prawnego w świetle zasady równości stron w obrocie gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-204.3" who="#PosełBohdanKopczyński">Na zakończenie należy podnieść, że PRS SA obsługiwał co do zasady - o czym wzmiankowano - polską flotę handlową, która przestała istnieć, podobnie jak gospodarka morska w państwie morskim, choć wiadomo, że „morze żywi i bogaci”. Mając na uwadze wskazane okoliczności, klub Ligi Polskich Rodzin wstrzyma się od głosowania. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
<u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu klubu Unii Pracy stanowiska odnośnie do złożonego przez prezesa Rady Ministrów projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskim Rejestrze Statków.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Proponowane w przedstawionym projekcie zmiany ustawy z dnia 27 listopada 2000 r. o Polskim Rejestrze Statków dotyczą korekty przepisów prawa związanych z obowiązkami, jakie ustawa nałożyła na ministra skarbu państwa w zakresie zbywania do 51% akcji Polskiego Rejestru Statków. Ustawa określiła termin zbycia akcji - 6 miesięcy od dnia komercjalizacji, tj. od 1 lipca 2001 r. - nie wyłączając obowiązku sporządzenia analizy przedprywatyzacyjnej, o której mowa w art. 32 ustawy z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Jak wynika z przedstawionej informacji rządowej, sporządzenie pełnych analiz przedprywatyzacyjnych i ich odbiór, łącznie z wyborem wykonawcy, trwa około 9 miesięcy. Biorąc pod uwagę czas wykonania analizy przedprywatyzacyjnej, określony w wyżej wymienionej ustawie termin sprzedaży akcji w ramach pierwszej oferty jest nierealny. Stąd zasadny jest wniosek o zmianę terminu z 6 na 12 miesięcy.</u>
<u xml:id="u-206.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Uzasadnione są proponowane zmiany w art. 7, mające na celu precyzyjniejsze określenie kontrahentów pierwszej oferty, a przede wszystkim celowa wydaje się zmiana zawarta w ust. 4, polegająca na zastosowaniu przepisu art. 37 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 4, w zakresie zlecania, opracowania, odbioru i finansowania analizy. Znacznie to zmniejszy jej zakres, co pozwoli na znaczną obniżkę kosztów procedury prywatyzacyjnej.</u>
<u xml:id="u-206.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Biorąc pod uwagę to, że proponowane zmiany w ustawie o Polskim Rejestrze Statków usprawnią procedurę prywatyzacyjną i pozwolą na prawidłowe i terminowe przeprowadzenie procesu prywatyzacji Polskiego Rejestru Statków, spółki należącej do skarbu państwa, klub Unii Pracy będzie głosował za uchwaleniem ustawy w trybie pilnym. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Dorotę Arciszewską-Mielewczyk występującą w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
<u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#PosełDorotaArciszewskaMielewczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego SKL pragnę powiedzieć, iż poprzemy projekt o zmianie ustawy o PRS z druku nr 236. W poprzedniej kadencji udało się uchwalić ustawę o PRS umożliwiającą spokojne funkcjonowanie i prywatyzację polskiej instytucji klasyfikacyjnej. Obecne zmiany pozwolą w pełni zrealizować przyjęty przez PRS program, m.in. dotyczący zbycia akcji, a usunięcie niektórych przeszkód prawnych oraz ochrona PRS przed nieuzasadnionym wydatkowaniem znacznych środków finansowych przyjęta została z zadowoleniem przez wszystkie zainteresowane strony. Należy zaznaczyć, iż projektowana regulacja nie wpłynie negatywnie na rynek pracy ani też nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa. Wyrażamy również nadzieję, iż nowelizacja sprawi, że PRS będzie nadal umacniał swoją pozycję na rynku. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Walendziaka.</u>
<u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#PosełWiesławWalendziak">Panie Marszałku! Jak rozumiem, zgłoszono jedną poprawkę, choć - już to wzmiankował pan poseł Tadeusz Cymański - mam wrażenie, że ta poprawka wynika z pewnego nieporozumienia. Sama nowelizacja nie ma raczej charakteru merytorycznego, ma ona bardziej techniczny charakter wynikający z tego, że w sposób istotny różni się filozofia prywatyzacji, w obrębie 51%, wobec tej grupy wybranych przedsiębiorstw współpracujących z PRS. I tutaj właśnie te wszystkie obligi wynikające z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji powodowałyby, że koszty tej prywatyzacji by rosły, a jej terminarz by się wydłużał. Natomiast nie ma powodu, żeby zwalniać skarb państwa z wymogów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji wobec pozostałych akcji, które będą w dyspozycji skarbu państwa. Tak rozumiem zapis tej ustawy, ale dla pewności wydaje mi się, że byłoby dobrze, gdyby zabrał głos w tej sprawie reprezentant Ministerstwa Skarbu Państwa, czyli pan wiceminister Czyżewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana ministra Piotra Czyżewskiego w celu wyjaśnienia tej wątpliwości pana posła sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaPiotrCzyżewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chcę zabierać nadmiernie dużo czasu Wysokiej Izbie, toteż chciałbym tylko potwierdzić intencję, o której mówił pan poseł sprawozdawca Walendziak. Intencją ministra skarbu jest oczywiście wykonanie tej ustawy tak, jak Wysoka Izba, parlament zdecydowały. Chodzi tylko o usunięcie technicznych przeszkód, które dzisiaj uniemożliwiają wykonanie tej ustawy ministrowi skarbu. W odniesieniu do terminu nie chciałbym się już wypowiadać - termin po prostu upłynął i stąd też wnosimy o to, aby dać ministrowi skarbu kolejne 6 miesięcy na przeprowadzenie procedury. W odniesieniu do samej prywatyzacji chciałbym natomiast przypomnieć, że ustawodawca nałożył na ministra bardzo określone i ściśle opisane w ustawie o prywatyzacji PRS zadania. Minister ma prawo zbyć wyłącznie pakiet do 51% i ani jednej akcji więcej, ma też to uczynić wobec bardzo jasno określonych podmiotów. I trzeci element - minister musi tego dokonać w zgodzie z ustawą o prywatyzacji i komercjalizacji. W związku z tym, po przeprowadzeniu wstępnych rachunków dotyczących kosztów, które musiałby skarb państwa ponosić na wykonanie tych analiz, doszliśmy do wniosku, że naszym obowiązkiem jest zwrócić się do Wysokiej Izby o to, aby ograniczyć przeprowadzanie analiz do niezbędnego zdaniem ministra skarbu minimum. To niezbędne minimum zostało wyrażone w zapisie mówiącym o powiązaniu między podmiotami, które staną się w przyszłości nabywcami akcji spółki, a samym PRS.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaPiotrCzyżewski">Minister skarbu nie ma możliwości własną decyzją ani zrezygnować z analiz przedprywatyzacyjnych, ani ich ograniczyć, stąd też zwróciliśmy się o to do Wysokiej Izby. I są to jedyne intencje, które przyświecały tej zmianie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do głosu.</u>
<u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zgłasza się jeszcze pan poseł Krzysztof Zaremba.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#PosełKrzysztofZaremba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ Platforma deklarowała, że zależy jej na rychłym przyjęciu tej ustawy, a proponowane przez nas poprawki miały charakter czysto techniczny, to aby nie blokować dalszego trybu prac legislacyjnych, wycofuję te poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak myślałem, że sugestywność apelu posła Cymańskiego odniesie skutek.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Jeśli Wysoki Sejm zgodzi się na rozwiązanie, żeby w związku ze zgłoszonym w drugim czytaniu wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy w całości nie odsyłać projektu do komisji tylko do trzeciego czytania przystąpić w dniu jutrzejszym, to proponuję właśnie takie rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu wobec tego rozwiązania, to do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w dniu jutrzejszym.</u>
<u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń (druki nr 239 i 247).</u>
<u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Gruszkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych jestem zobligowany do przedstawienia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń (druk nr 239). Marszałek Sejmu zgodnie z art. 50 ust. 1 regulaminu Sejmu 12 lutego 2002 r. skierował uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych po jej rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 12 lutego 2000 r. wnosi o przyjęcie następujących poprawek.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Senat zgłosił 23 poprawki. Wśród nich jest 9 poprawek, które Komisja Finansów Publicznych klasyfikuje jako poprawki merytoryczne, i 14 poprawek, które są mają charakter językowy, stylistyczny, ulepszają materię przyjętą przez Wysoką Izbę.</u>
<u xml:id="u-216.2" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">W poprawce 1., która ogranicza zakres opodatkowania usług polegających na udzielaniu licencji, w rozumieniu przepisów prawa autorskiego, tylko do programów komputerowych, Senat stanął na stanowisku, iż dojście do pełnego zakresu opodatkowania tych usług powinno być, ze względu na skutki dotykające m.in. twórców czy też nabywców publicznych, rozłożone w czasie.</u>
<u xml:id="u-216.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Poprawka 2. umożliwia uznanie pośrednika w udzielaniu licencji działającego w imieniu własnym, ale na rzecz innego podmiotu, za nabywcę i świadczącego te usługę, mimo że usługa ta jest świadczona bezpośrednio nabywcy.</u>
<u xml:id="u-216.4" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">W poprawce 9. Senat stanął na stanowisku, iż do czasu odrębnego uregulowania zasad funkcjonowania zakładów pracy chronionej nie należy tym podmiotom ograniczać prawa do korzystania z przywileju w postaci prawa do zwrotu wpłaconej kwoty podatku VAT.</u>
<u xml:id="u-216.5" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Zdaniem Senatu konieczne było również przyjęcie poprawki wydłużającej termin zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika, ponieważ identyczne terminy zwrotu różnicy podatku w ust. 6 i 6a powodowałyby całkowitą nieskuteczność ust. 6a dającego pewne przywileje dla podatników regulujących na bieżąco swoje zobowiązania. Jest to poprawka 12. Mówiąc wprost, gdyby przyjąć rozwiązania Sejmu, czyli skrócenie terminu zwrotu do 25 dni, jak to było dotychczas, to wtedy ust. 6a spowodowałby, że nie dostaliby zwrotu podatnicy, którzy nie opłacili rachunków w ogóle; natomiast materia, która została przyjęta przez Senat powoduje, iż podatnicy ci mogą złożyć rozliczenie korygujące i po 60 dniach otrzymać zwrot podatku, którego by nie otrzymali. Inaczej mówiąc, gdyby wykreślić ust. 6a, to wtedy obowiązywałoby 25 dni zwrotu i sprawa by się skończyła, natomiast w tym momencie powrót do przedłożenia rządowego powoduje, iż ci, którzy nie zapłacili faktur, będą mogli również skorzystać ze zwrotów; chociaż, prawdę mówiąc, to rozwiązanie idzie w tym kierunku, żeby w jak największym stopniu ruszyć zatory płatnicze.</u>
<u xml:id="u-216.6" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Poprawka nr 13 nie pozwala na obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego od nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Senat uznał, że przepis ten jest zbyt rygorystyczny dla podatników zwolnionych od podatku dochodowego, i postanowił, iż przepis nie będzie miał zastosowania w sytuacjach, gdy brak możliwości zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów powstaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem z podatku dochodowego.</u>
<u xml:id="u-216.7" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Przyjmując poprawkę 17., ograniczającą zakres wytycznych, jakimi powinien kierować się minister wydający rozporządzenie, Senat stanął na stanowisku, iż do rozporządzenia określającego m.in. zasady przekazywania przez producentów informacji dotyczących oznaczania papierosów wystarczy uwzględnić specyfiki wykonywania niektórych czynności przez producentów i importerów wyrobów tytoniowych.</u>
<u xml:id="u-216.8" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Jeśli chodzi o poprawkę 20., Senat uznał, że jest niedopuszczalne tworzenie przepisów umożliwiających nadużycia spowodowane brakiem odpowiednich norm określających paliwa silnikowe na bazie olejów roślinnych. Ważną przesłanką przemawiającą za tym był fakt, że paliwa te do tej pory nie są produkowane w kraju.</u>
<u xml:id="u-216.9" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Niezbędne jest również przyjęcie poprawki 22., polegającej na podaniu przepisu przejściowego określającego moment powstania obowiązku podatkowego w stosunku do kwot przyjętych przez podatnika z tytułu sprzedaży lokali przed wejściem w życie ustawy. Zgodnie z tym przepisem obowiązek podatkowy od tych kwot powstanie z chwilą otrzymania pierwszej kolejnej wpłaty. Poprawka ta pozwoli uniknąć wątpliwości podatników i urzędników skarbowych co do właściwego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego.</u>
<u xml:id="u-216.10" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Poprawka 23. ma na celu poprawę skuteczności kontroli rodzaju paliwa używanego w zbiornikach pojazdów mechanicznych. Zgodnie z nowym przepisem Policja będzie miała obowiązek informowania właściwej izby skarbowej o stwierdzeniu używania oleju opałowego jako oleju napędowego.</u>
<u xml:id="u-216.11" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Omówione do tego momentu przeze mnie poprawki senackie są poprawkami merytorycznymi. Pozostałe poprawki, jak powiedziałem, mają charakter porządkowy, poprawiają odesłania i ujednolicają terminologię ustawy, czyli mają na celu poprawienie jej czytelności.</u>
<u xml:id="u-216.12" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Komisja Finansów Publicznych wszystkie poprawki przegłosowała pozytywnie i wnosi o ich przyjęcie przez Wysoką Izbę. Niemniej jednak kontrowersyjna jest na pewno poprawka 20., która dotyczy przyjętego przez Sejm rozwiązania, iż paliwa, które są produkowane na bazie surowców roślinnych, mają mieć osłonę, że tak powiem, przed zwiększeniem akcyzy. W związku z licznymi zapytaniami w tej sprawie pan minister finansów, wicepremier Rady Ministrów skierował do marszałka Sejmu pana Marka Borowskiego pismo, które otrzymałem z Kancelarii Sejmu jako sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych w sprawie podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego. Jeżeli pan marszałek pozwoli, chciałbym to pismo przedstawić do wiadomości pań i panów posłów, którzy na pewno są zainteresowani sprawą szeroko rozumianego tematu biopaliw. Pan wicepremier Belka pisze w ten sposób: Szanowny Panie Marszałku! W związku z rozpatrywaną w dniu dzisiejszym uchwałą Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, obejmującą m.in. kwestię podatku akcyzowego od tzw. biopaliw, z uwagi na niemożliwość uczestniczenia w debacie, zwracam się do pana marszałka z uprzejmą prośbą o przekazanie Wysokiej Izbie poniższej informacji.</u>
<u xml:id="u-216.13" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Problem produkcji biopaliw, tzn. paliw, w których skład wchodzą komponenty pochodzenia roślinnego, oraz wspierania tej produkcji przez ulgi w podatku akcyzowym jest w ostatnim czasie bardzo często poruszany. Sprawie tej poświęcone były specjalne posiedzenia sejmowych komisji: Gospodarki oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Efektem prac tych komisji jest przygotowanie dezyderatu nr 1 do prezesa Rady Ministrów - Komisja Gospodarki - w sprawie przygotowania i realizacji programu produkcji biopaliw w Polsce oraz powołania podkomisji rolnictwa i rozwoju wsi, której zadaniem jest wypracowanie instrumentów finansowych do wytwarzania biopaliw w produkcji krajowej. Kompleksowy program produkcji biopaliw jest obecnie przygotowywany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. Celem tego programu jest wykorzystanie w produkcji paliw oleju roślinnego produkowanego na bazie roślinnej, w tym rzepaku. Paliwa te muszą jednak być w pełni identyfikowalne i muszą odpowiadać normom ustalonym dla paliw silnikowych. Regulacje prawne w tym zakresie muszą również zawierać instrumenty dyscyplinujące producentów tzw. biopaliw w stosunku do ich produkcji polskich płodów rolnych, w tym rzepaku. W związku z dużymi kosztami produkcji biopaliw, w tym biopaliw z estrów oleju rzepakowego, które związane są z ceną samego rzepaku i z technologią jego przetwarzania, konieczne jest wypracowanie efektywnych mechanizmów powodujących opłacalność produkcji takich paliw. Zakłada się, że jednym z elementów tych mechanizmów będzie ulga w podatku akcyzowym w odniesieniu do paliw produkowanych z komponentów roślinnych. Zasady tej ulgi będą jednym z elementów kompleksowych rozwiązań dotyczących produkcji biopaliwa w Polsce, których wyrazem będzie stosowna ustawa.</u>
<u xml:id="u-216.14" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Przedstawiając powyższe, zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie poprawek senackich w tym zakresie, co z jednej strony pozwoli wyeliminować faktycznie powstałą lukę prawną o skutkach budżetowych rzędu 4,2–4,6 mld zł w 2002 r., stworzoną przez Sejm w trzecim czytaniu ustawy, z drugiej strony zaś stworzy warunki do rzetelnego i szybkiego opracowania ustawy o biopaliwie. Podpisał pan Marek Belka.</u>
<u xml:id="u-216.15" who="#PosełSprawozdawcaJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładając pracę Komisji Finansów Publicznych w sprawie poprawek do ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, wnoszę o uchwalenie poprawek przedłożonych przez Komisję Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-217.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Mieczysław Jedoń, występujący w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-217.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera wszystkie poprawki zgłoszone przez Senat w uchwale podjętej w dniu 8 lutego br. W większości zaproponowane poprawki mają charakter uściślający i techniczny. Wśród tych poprawek są poprawki merytoryczne, szczególnie istotne dla podatników, mające również istotne znaczenie dla budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wśród poprawek merytorycznych należy wymienić poprawkę nr 1, która zawęża definicję usług w zakresie udzielania licencji lub upoważniania do korzystania z licencji w rozumieniu przepisów prawa autorskiego jedynie w odniesieniu do programu komputerowego. Senat słusznie uwzględnił postulaty środowiska, że wprowadzenie rozwiązania polegającego na objęciu opodatkowaniem licencji dotyczących utworów czy programów audiowizualnych jest przedwczesne i wymaga przeprowadzenia dodatkowych analiz w celu wprowadzenia takich rozwiązań, które będą gwarantować równą konkurencję wszystkich podmiotów.</u>
<u xml:id="u-218.2" who="#PosełMieczysławJedoń">Ważną zmianą jest poprawka 12., która przywraca propozycję rządową w zakresie terminu zwrotu podatku w ciągu 60 dni. Sejm wprawdzie przegłosował wykreślenie tej zmiany, jednakże skutki tego wykreślenia, związane z brakiem równoczesnej zmiany w ust. 6a tego przepisu, nie były zamierzone przez parlament. Nieprzyjęcie poprawki Senatu oznacza, że wprawdzie termin zwrotu w ciągu 25 dni został zachowany w ustawie, jednakże z uwagi na niekwestionowaną przez Sejm i Senat treść ust. 6a zwrot będzie dokonywany w ciągu 25 dni, na wniosek podatnika (dzisiaj taki wniosek nie jest potrzebny), a przy ustalaniu tego zwrotu może być uwzględniony podatek naliczony wykazany w deklaracji wynikającej wyłącznie z faktur w całości zapłaconych przez podatnika. Rozwiązanie takie wprowadza zasadę kasy przy obliczaniu podatku naliczonego, pozostawiając zasadę memoriałową przy obliczaniu podatku należnego. Powyższe rozwiązanie nie było zamierzone, dlatego słuszne jest wprowadzenie zasady umożliwiającej odzyskanie podatku wprawdzie w dłuższym terminie, bo 60 dni, ale również z faktur jeszcze niezapłaconych. Taka zasada zapisana była w projekcie rządowym i wynika z poprawek Senatu. Przyjęcie poprawki Senatu oznaczać będzie, że generalnie terminem zwrotu będzie okres 60 dni, bez względu na to, czy faktury zostały zapłacone, czy nie. Natomiast w przypadku gdy faktury zostały zapłacone, termin zwrotu podatku wyniesie 25 dni.</u>
<u xml:id="u-218.3" who="#PosełMieczysławJedoń">Wyprostowanie tych kwestii jest szczególnie istotne dla właściwego funkcjonowania podatników w tym systemie. Nieuwzględnienie poprawki pogorszy płynność finansową podatników, i to w stopniu znacznie wyższym niż wynikałoby z projektu rządowego, w którym podatek naliczony był ujmowany w ujęciu memoriałowym, a nie kasowym.</u>
<u xml:id="u-218.4" who="#PosełMieczysławJedoń">Poprawka 13., która dotyczy art. 25 ustawy, doprecyzowuje przepisy i pozwoli na odliczenie podatku naliczonego od nabywanych przez podatnika towarów i usług w przypadku, gdy brak możliwości zaliczenia wydatków na ich nabycie do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Generalnie nie można obniżyć podatku naliczonego w przypadku nabywanych przez podatnika towarów i usług, którymi rozporządzano w sposób niepozwalający na zaliczenie poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Poprawka ta uściśla przepis w sytuacji, gdy nieuznanie wydatków za koszty uzyskania przychodów związane jest ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Pozwoli to na odliczenie podatku np. przy działalności polegającej na produkcji z odpadów.</u>
<u xml:id="u-218.5" who="#PosełMieczysławJedoń">Wysoki Sejmie! Należy również zwrócić uwagę na bardzo ważną poprawkę Senatu dotyczącą art. 1 pkt 43 lit. a ustawy. Dotyczy ona opodatkowania podatkiem akcyzowym paliw. Propozycja Senatu przywraca rozwiązanie rządowe, tj. nie wyłącza z akcyzy paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej. Zgodnie z opinią ekspertów brak powyższej poprawki tworzy ewidentną lukę, która spowoduje brak wpływów z akcyzy od olejów napędowych. Brak bowiem norm dotyczących tego typu paliw może tworzyć zachętę do dodawania olejów roślinnych do paliwa w celu uniknięcia obciążeń podatkowych. Tworzenie takich luk, zważywszy na zapowiadaną przez rząd ustawę dotyczącą tzw. biopaliw, byłoby wyrazem wielkiej nieodpowiedzialności. W skali roku ubytek dochodów z tego tytułu byłby rzędu 5–5,5 mld zł, a przy założeniu, że ustawa wejdzie w życie z początkiem marca, wynosiłby ok. 4,2–4,6 mld zł.</u>
<u xml:id="u-218.6" who="#PosełMieczysławJedoń">Wysoka Izbo! Pozostałe zmiany mają charakter porządkowy, techniczny bądź precyzują pewne zapisy, czyniąc je bardziej czytelnymi. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem wszystkich poprawek proponowanych przez Senat. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-218.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Największe kontrowersje w omawianym projekcie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym budził i nadal budzi art. 2 ustawy określający definicję usług. Już w pierwszym czytaniu projektu tej ustawy sugerowaliśmy, aby w sposób komplementarny, jasny i zrozumiały dla podatników określić działalność, która podlega opodatkowaniu podatkami pośrednimi. Mamy doskonały wzorzec w postaci VI dyrektywy Rady Wspólnoty Europejskiej, w której w sposób szczegółowy dokonano podziału na dostawców towarów, świadczone usługi oraz import. W dużej mierze klasyfikacje usług nadal pozostawiamy urzędowi statystycznemu, a zakres ten winna rozstrzygać ustawa przyjęta przez parlament.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#PosełZbigniewChlebowski">Platforma Obywatelska popiera poprawkę Senatu dotyczącą właśnie art. 2 w kwestii ograniczającej zakres opodatkowania usług polegających na udzielaniu licencji w rozumieniu przepisów prawa autorskiego tylko do programów komputerowych. Jesteśmy świadomi, że wcześniej proponowane przez Sejm rozwiązania w sposób drastyczny dotknęłyby twórców czy też nadawców publicznych. Miejmy jednak świadomość, że jest to przepis właściwie tylko na ten rok, że są to rozwiązania niezgodne z wymogami Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-220.2" who="#PosełZbigniewChlebowski">Budzi nasze ogromne zdziwienie poprawka nr 2 Senatu. Umożliwia ona uznanie pośrednika w udzielaniu licencji, działającego w imieniu własnym, ale na rzecz innego podmiotu, za nabywcę i świadczącego tę usługę, pomimo że usługa ta jest świadczona bezpośrednio ostatecznemu nabywcy. Przypomnę, że na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych Ministerstwo Finansów było przeciwne temu rozwiązaniu i bardzo mocno protestowało przeciwko takim zapisom.</u>
<u xml:id="u-220.3" who="#PosełZbigniewChlebowski">Będziemy głosowali również za odrzuceniem poprawki 9., która w sposób wybiórczy nakłada przywileje w postaci prawa do zwrotu wpłaconej kwoty podatku VAT. W praktyce poprawka ta wprowadza zwolnienie z podatku VAT dla określonej kategorii podmiotów. Należy również dodać, iż jest to zapis niezgodny z prawem Unii Europejskiej, co wykazano w opinii Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-220.4" who="#PosełZbigniewChlebowski">Naszej akceptacji nie zyska również poprawka 12., która - delikatnie rzecz ujmując - jest legislacyjnym potknięciem. Dotyczy ona opóźnienia terminu zwrotu różnicy podatku. Sam pomysł opóźnienia terminu zwrotu w kontekście zatorów płatniczych jest niczym innym jak kredytowaniem fiskusa. Jednak wprowadzenie jednego terminu dla wszystkich podatników trochę mija się celem i będzie tylko działaniem pozornym.</u>
<u xml:id="u-220.5" who="#PosełZbigniewChlebowski">Klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował również przeciwko poprawce 13. Senatu, która jest, naszym zdaniem, kolejnym przywilejem dla wąskiej grupy podatników. Dotychczasowy zapis nie pozwala na obniżanie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego od nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Senat uznał, iż przepis ten jest zbyt rygorystyczny dla podatników zwolnionych od podatku dochodowego i postanowił zadbać o interes tej grupy podatników. Jest to o tyle dziwne rozwiązanie, że z jednej strony mamy troskę o interes pewnej grupy podatników, z drugiej zaś, kiedy mówimy o bardzo istotnych rozstrzygnięciach, jak np. zwolnienie z VAT paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej, to Senat uważa za niedopuszczalne tworzenie takich przepisów rzekomo umożliwiających nadużycia. Dziwią wyliczenia, padają z tej mównicy sumy 5 mld zł, 6 mld zł, które budżet państwa mógłby utracić na tej operacji. Dziwne jest to dlatego, że w Polsce nie ma jeszcze żadnej fabryki, która zajęłaby się produkcją paliw silnikowych na bazie naszych roślinnych produktów. A może ten przepis zmusiłby urzędników Ministerstwa Finansów do pilnego przygotowania odpowiednich norm dotyczących paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej.</u>
<u xml:id="u-220.6" who="#PosełZbigniewChlebowski">Poprawka 16. Senatu jest, naszym zdaniem, złym rozwiązaniem. Przeciwko takiemu zapisowi w ustawie bardzo mocno protestowało Ministerstwo Finansów. Jest to kolejna próba nowej interpretacji pojęcia należności za towary i usługi sprzedane rolnikowi ryczałtowemu. Pod tym pojęciem mogą się teraz również pojawić potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu. Wprawdzie jest próba doprecyzowania pożyczek i zaliczek, ale przecież urzędnicy skarbowi nie mają dostępu do tych dokumentów.</u>
<u xml:id="u-220.7" who="#PosełZbigniewChlebowski">Najistotniejsze poprawki Senatu idą tak naprawdę w kierunku nie do końca zrozumiałej ochrony wąskich grup podatników, a dodatkowo część z nich jest niezgodna z prawem Unii Europejskiej, co w sposób ewidentny wyraził w swojej opinii Komitet Integracji Europejskiej. Platforma Obywatelska będzie głosować za odrzuceniem tych poprawek.</u>
<u xml:id="u-220.8" who="#PosełZbigniewChlebowski">Kończąc, chciałbym zwrócić się do pani minister Ireny Ożóg. Cieszę się, pani minister, z odpowiedzi, jaką uzyskałem na zadane pytanie. Dotyczyło ono stanowiska negocjacyjnego Polski w obszarze: Podatki, w którym strona polska zobowiązała się do dostosowania zakresu przedmiotowego stosowania obniżonych stawek oraz zwolnień do przepisów Unii Europejskiej. Stwierdziła pani, iż z uwagi na przyspieszenie trwającego procesu negocjacji akcesyjnych renegocjowanie stanowiska negocjacyjnego byłoby wielce niepożądane. W stanowisku tym, przypomnę, m.in. zobowiązaliśmy się do przyjęcia stawki 22% VAT w odniesieniu do budownictwa, materiałów budowlanych, remontów, sprzedaży nowych lokali, sprzętu przeciwpożarowego, musimy również wprowadzić VAT w rolnictwie i ograniczyć zakres zwolnień podatkowych. Stąd rodzi się moje pytanie: Kiedy i w jakim zakresie Sejm otrzyma rządowe propozycje? Miejmy świadomość, iż jeżeli nie będzie renegocjacji, to rozstrzygnięcia rządowe będą prawdziwą katastrofą w budownictwie i rolnictwie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Chlebowskiemu.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Lis z Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#PosełAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP przedstawiam stanowisko w stosunku do poprawek Senatu dotyczących ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#PosełAlicjaLis">Do powyższej ustawy Senat wniósł 23 poprawki, z czego większość ma charakter techniczny oraz precyzujący czy też uszczegółowiający, w dalszym ciągu jednak nie powodują one jednoznaczności w interpretacji ustawy. Wśród poprawek merytorycznych Klub Parlamentarny Samoobrona RP nie poprze poprawek nr 2, 9, 12, 13, 15 i 20. Poprawka nr 2 jest nieczytelna, mało zrozumiała. Dotyczy uznania pośrednika w udzielaniu licencji za nabywcę i świadczącego usługę. Poprawka nr 9 dotyczy m.in. zakładów pracy chronionej. Klub Parlamentarny Samoobrona RP już w pierwszym czytaniu omawianej ustawy zwracał uwagę na konieczność wprowadzenia pewnych uregulowań, które nie pozwalałyby na wykorzystanie statusu takich jednostek w celu możliwości zwrotu podatku VAT.</u>
<u xml:id="u-223.2" who="#PosełAlicjaLis">Poprawka nr 12 powoduje wydłużenie terminu zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika z 25 dni do 60. To jest druzgocące, Wysoki Sejmie. Zachodzi obawa o pogorszenie płynności finansowej przedsiębiorstw, a tym samym zwiększenie się zatorów płatniczych. Zmianę powyższą można byłoby wprowadzić po wcześniejszym uchwaleniu innych uregulowań likwidujących zatory płatnicze.</u>
<u xml:id="u-223.3" who="#PosełAlicjaLis">Poprawkę nr 13 uważa się za zbyt rygorystyczną w stosunku do podatników, którzy nie posiadają możliwości zaliczania określanych wydatków do kosztów uzyskania przychodu.</u>
<u xml:id="u-223.4" who="#PosełAlicjaLis">Poprawka nr 15 dotycząca art. 1 pkt 27 ust. 6a w ppkt. 1.2 mówi o zaliczce przekazanej rolnikowi za produkty rolne z wymogiem wpłaty na rachunek bankowy. Takie zaliczki często dotyczą niewielkich kwot i są niezbędne w nieprzewidywalnym momencie. Przekazywanie środków przelewem bankowym na konto mija się z celem wsparcia rolnika. Zaliczki czy też pożyczki nie zawsze są planowane. W ppkt. 2 mówi się o zawarciu powyższego w umowie pisemnej.</u>
<u xml:id="u-223.5" who="#PosełAlicjaLis">Poprawka nr 20 dotyczy paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych, które wykreślono z omawianej ustawy, motywując brakiem aktualnej normy, jak również produkcji, oraz utratą około 5 mld zł w budżecie państwa z tytułu nadużyć.</u>
<u xml:id="u-223.6" who="#PosełAlicjaLis">Klub Parlamentarny Samoobrona RP stanowczo protestuje przeciwko skreśleniu w art. 1 w pkt. 43 w lit. a w tabeli, w kolumnie trzeciej, treści: „z wyjątkiem paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej”.</u>
<u xml:id="u-223.7" who="#PosełAlicjaLis">Przedstawiając uwagi i wnioski w trakcie kolejnych czytań, jak również aktualne, dotyczące poprawek zaproponowanych przez Senat, Klub Parlamentarny Samoobrona RP będzie głosował przeciwko wyżej wymienionym poprawkom Senatu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#Marszałek">Pani poseł Barbara Marianowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie oświadczenie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie zmian w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, druk nr 247.</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#PosełBarbaraMarianowska">Rozpatrywany dzisiaj projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z ustawą budżetową na rok 2002 jest kontrowersyjny nie tylko dlatego, że ma charakter fiskalny i celem jego jest zwiększenie dochodów budżetowych kosztem polskiej gospodarki, ale przede wszystkim dlatego, że wprowadza do prawa podatkowego kolejne buble prawne. Na szczególne wyróżnienie zasługują poprawki dotyczące zmiany terminu zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, poprawka nr 12 - zwrot różnicy podatku w terminie 25 dni według rozliczenia memoriałowego deklaracji podatkowej i w takim samym terminie według rozliczenia kasowego. Trzeba tu zaznaczyć, że poprzedni zapis premiował i wyróżniał w ciągu 15 dni od dnia złożenia deklaracji zwrot nadwyżki podatku w wypadku tych podatników, którzy w ciągu 12 miesięcy przed złożeniem deklaracji terminowo regulowali zobowiązania od podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego.</u>
<u xml:id="u-225.2" who="#PosełBarbaraMarianowska">Klub Prawo i Sprawiedliwość uważa, że należy utrzymać zwrot nadwyżki w terminie 25 dni według rozliczenia memoriałowego, ponieważ nie będzie to stwarzać problemów podatnikom i urzędnikom w zakresie dokumentowania zapłaty w przypadku dość licznej rzeszy tych, którzy ewidencjonują obroty według uproszczonych zasad księgowości. Ponadto należy dbać o konkurencyjność naszych eksporterów, którzy nie są w stanie zaproponować kontrahentom tak dogodnych warunków sprzedaży, jak przedstawiciele innych krajów, a zwrot nadwyżki podatku z 25 dni do 60 dni spowoduje pogorszenie ich pozycji. Ponadto inny termin zwrotu może przyczynić się do pogorszenia aktywności gospodarczej, a nawet likwidacji wielu małych i średnich firm, które do tej pory regulowały w ciągu 12 miesięcy przed złożeniem deklaracji terminowo swoje zobowiązania od podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego i korzystały z tego premiowanego zwrotu w ciągu 15 dni.</u>
<u xml:id="u-225.3" who="#PosełBarbaraMarianowska">Kolejne buble to poprawka nr 20 - wprowadzenie opodatkowania podatkiem akcyzowym wszystkich towarów przeznaczonych do użycia jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych. Klub Prawo i Sprawiedliwość niezależnie od tego, że jest przeciwko opodatkowaniu akcyzą paliw silnikowych produkowanych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej, uważa, że przepis ten nie określa precyzyjnie ani przedmiotu opodatkowania, ani też momentu poboru podatku akcyzowego. Nieprecyzyjność tego przepisu spowoduje, że podatkiem akcyzowym może zostać objęte wiele produktów chemicznych, użytych marginalnie do paliw silnikowych, a które mają zróżnicowane przeznaczenie. Przedmiot opodatkowania będzie w konsekwencji funkcjonować w podwójnym systemie kontroli, aby można było ustalić kierunki zużycia towarów przeznaczonych do użycia jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych.</u>
<u xml:id="u-225.4" who="#PosełBarbaraMarianowska">Drugim bardzo istotnym elementem jest moment opodatkowania uzależniony w tym przepisie od zamiaru zastosowania przez nabywcę. Zamiar nabywcy można oceniać obiektywnie jedynie po faktycznym działaniu. Zdaniem klubu Prawa i Sprawiedliwości powiązanie skutków prawnych działania nie z jego rezultatem, czyli stanem faktycznym, a z zamiarem działania, jest zaprzeczaniem sensowności istnienia systemu prawnego w prawie podatkowym. Rodzić to będzie szereg wątpliwości interpretacyjnych. Jak np. dokonać odprawy celnej partii toluenu wraz z dokumentem nie wiadomo jakim, stwierdzającym, że część partii przeznaczona jest jako rozpuszczalnik, a część do paliw. Trzeba przyznać jednakże, że taryfa celna jest dość precyzyjnym wykazem, opartym na zasadzie: jeden towar, jedna stawka.</u>
<u xml:id="u-225.5" who="#PosełBarbaraMarianowska">Następny bubel to poprawka nr 22 - wprowadzenie obowiązku podatkowego od niezdefiniowanego ani w prawie podatkowym, ani w źródłach prawa pojęcia „wydania lokalu lub budynku”. Z tym niezdefiniowanym pojęciem będzie również szereg wątpliwości interpretacyjnych, kończących się sprzecznym i wykluczającym się wzajemnie orzecznictwem, a przecież w prawie podatkowym powinna być jednolitość, jeśli chodzi o stosowanie prawa.</u>
<u xml:id="u-225.6" who="#PosełBarbaraMarianowska">Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za wszystkimi poprawkami, które są istotne co do zasad, i zrozumiałe, a będzie głosował przeciw tym poprawkom, które są niejasne dla podatników i urzędników. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#Marszałek">To była pani poseł Barbara Marianowska.</u>
<u xml:id="u-226.2" who="#Marszałek">Głos zabierze pan poseł Józef Gruszka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przystępując do prezentacji stanowiska Polskiego Stronnictwa Ludowego w zakresie poprawek Senatu do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, chciałbym w imieniu mojego klubu powiedzieć, że przyjmujemy wszystkie poprawki jednoznacznie precyzujące i stwierdzamy, że im lepsze prawo, tym musi ono lepiej funkcjonować. Dlatego bez skrępowania popieramy wszystkie poprawki, prezentując te zmiany, które są do precyzowania. Natomiast dwie poprawki zwróciły naszą uwagę. Była to poprawka 12., która dotyczyła kwestii terminu zwrotu podatku. Sejm, jak wiadomo, przyjął dotychczasowe rozwiązanie, czyli 12 dni, Senat proponuje powrót do przedłożenia rządowego. Trzeba jednak zauważyć, że Sejm wprowadził do art. 21ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym ust. 6a, który, biorąc pod uwagę przyjęte rozwiązanie, powoduje, że zwrot podatku mogliby dostać tylko ci, którzy, mówiąc wprost, zapłacili rachunki. Natomiast całe rozwiązanie, które z jednej strony mogłoby spowodować dotychczasowe wypłaty po 25 dniach, pozbawia możliwości odzyskania VAT tych, którzy nie zapłacili tego rachunku, faktur, które mieli przedstawione. Dlatego rozwiązanie 60-dniowe, które mówi o tym, że będzie można zrobić fakturę korygującą, uważamy w tym momencie za jedynie możliwe.</u>
<u xml:id="u-227.1" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia kolejna - biopaliwa. Mieliśmy duże wątpliwości, czy poprzeć tę poprawkę senacką. Jednak po piśmie pana wicepremiera Marka Belki, który w imieniu rządu deklaruje bardzo szybkie przedstawienie propozycji nowej ustawy o możliwości produkcji biopaliw w Polsce, jesteśmy przekonani, że ta propozycja pojawi się szybko i dlatego zagłosujemy za poprawką Senatu nr 20.</u>
<u xml:id="u-227.2" who="#PosełJózefGruszka">Reasumując. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe będzie głosowało za wszystkimi poprawkami przedstawionymi przez Senat. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Gruszce.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zważywszy na uzasadnienie poprawek przyjętych przez Senat, chcę się skupić szczególnie na jednej poprawce, na poprawce nr 20 dotyczącej biopaliw.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Ta poprawka likwiduje zapis Sejmu przyjęty dzięki poparciu licznej grupy posłów PSL, którzy rozumieją rzeczywisty interes rolników. Otóż poprawka Senatu wykreśla wyrazy: „z wyjątkiem paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej”. Zatem paliwa te mają być objęte akcyzą, paliwa jeszcze w zasadzie nieprodukowane w Polsce na skalę masową, a więc - co podkreślam - niedające w tej chwili nic budżetowi, a wszystkie te ustawy uzasadnia się przecież dziurą budżetową, trudną sytuacją, tym, że nie ma pieniędzy. Otóż ta poprawka ani na grosz nie przysporzy budżetowi żadnych funduszy, pani minister.</u>
<u xml:id="u-229.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">A więc zważmy na to uzasadnienie - ja państwu je przeczytam, bo jest ono bardzo ciekawe: „Ważną przesłanką, przemawiającą za tą poprawką, był również fakt, że paliwa te nie są do tej pory produkowane w kraju”.</u>
<u xml:id="u-229.3" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, zważywszy na wyczerpywanie się zasobów ropy - te zasoby ropy będą się wyczerpywały na świecie w przedziale lat 2025–2045; zważywszy na to, że apogeum wydobycia ropy na świecie nastąpi w roku - żeby się nie pomylić - 2010; zważywszy, iż w USA w przeciągu 10 do 40 lat udział biopaliw w ogólnej masie paliw będzie wynosił 50%; zważywszy, iż w Unii Europejskiej zużycie biopaliw wzrasta w przeciągu 10 lat do 20%; zważywszy, iż wiele miast europejskich już w tej chwili stosuje administracyjny zakaz stosowania paliw pochodzenia mineralnego - a więc muszą to być biopaliwa...</u>
<u xml:id="u-229.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A w Zurichu...)</u>
<u xml:id="u-229.5" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Nie, nie. Jest zakaz, w Zurichu, w Vicenzie i w wielu jeszcze innych miastach nie wolno używać niczego innego tylko olejów biopaliw.</u>
<u xml:id="u-229.6" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Zważywszy, iż jakość oleju rzepakowego, który może być wytwarzany w Polsce, opartego o polską technologię i polskie urządzenia, jest wyższa niż jakość oleju np. austriackiego, a austriacki jest uznany w tej chwili za najlepszy na świecie - na 16 parametrów 8 parametrów polskich jest lepszych od austriackich, a 8 jest równych albo gorszych, a więc nasz jest lepszy; zważywszy, iż niewłaściwa jest polityka hamowania rozwoju produkcji polskich biopaliw przez nałożenie na nie akcyzy, należałoby, pani minister, pomyśleć po gospodarsku, należałoby pomyśleć o tym, jak sprowokować polskich producentów do podjęcia tej produkcji, która w tej chwili pani do budżetu nie da ani złotówki. Jak sprowokować, żebyśmy się - za przeproszeniem - nie obudzili z ręką w nocniku w momencie, kiedy się okaże, że cały świat przechodzi na biopaliwa, a Polska nie. Dlaczego? Dlatego że każdy się będzie bał. Pani uzasadnienie w poprzedniej debacie, że nakładamy akcyzę, bo inaczej nie będzie chętnych, którzy by się wzięli za produkcję tego paliwa, jest z gruntu fałszywe i jest... ja już nie powiem czym.</u>
<u xml:id="u-229.7" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę Państwa! Zwracam się z wielką prośbą... Już kończę, panie marszałku. To jest ostatnia prośba niemalże skazanego do posłów PSL, którzy tę poprawkę w poprzednich głosowaniach uratowali, o to, żeby również tym razem zagłosowali zgodnie z interesem rolników.</u>
<u xml:id="u-229.8" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, ponad 30% bezrobotnych jest na terenach popegeerowskich! Miejcie sumienie, posłowie SLD, którzy tak się deklarujecie jako przejęci sytuacją tych, którzy stracili pracę w PGR-ach! Miejcie sumienie! To przede wszystkim jest ratunek dla nich - dla tych z północy Polski, dla tych z terenów popegeerowskich, gdzie 30% ziemi leży odłogiem. To jest ratunek dla zdegradowanych ziem Śląska, na których nic więcej prócz technicznego rzepaku uprawiać nie można. To jest ratunek dla tych terenów, gdzie górnicy tracą pracę. Może właśnie produkcja tego oleju choć trochę by im ulżyła.</u>
<u xml:id="u-229.9" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, to jest moja gorąca prośba do państwa: uwzględnijcie rzeczywiste potrzeby Polski, nie dajcie się przekonać, że tego od nas żąda Unia. Jeżeli stanie się tak, że się znajdziemy w tej Unii, będzie czas na to, żeby ewentualnie obkładać tę produkcję podatkiem, ale niech ta produkcja się rozpocznie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-229.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#Marszałek">Pan poseł Janusz Lisak z Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w odniesieniu do uchwały Senatu o poprawkach do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprawki Senatu mają dwoisty charakter. Jedne z nich to poprawki o charakterze legislacyjnym, precyzujące określenia użyte w ustawie, a więc tak naprawdę upraszczające prawo, w związku z tym nie wymagają one komentarza i oczywiste jest ich poparcie. Jest wszakże wśród tych propozycji grupa poprawek merytorycznych, o których przedstawiciele innych klubów już tu obszernie mówili. Wśród tych poprawek dwie wzbudzają największe kontrowersje. Na tych poprawkach chciałbym się skupić.</u>
<u xml:id="u-231.2" who="#PosełJanuszLisak">Po pierwsze, poprawka nr 12, wydłużająca termin zwrotu podatku VAT do 60 dni. Chciałbym zauważyć, że nikt z moich przedmówców nie uwzględnił pewnej bardzo istotnej okoliczności. Otóż to wydłużenie terminu spłaty podatku umożliwia urzędom skarbowym przeprowadzanie tzw. kontroli krzyżowych. A przecież znamy z prasy, z mediów elektronicznych liczne przypadki, gdy z powodu wyłudzenia podatku VAT budżet państwa poniósł ogromne straty. To, co zaproponował rząd, jest krokiem absolutnie w dobrym kierunku. Daje urzędom skarbowym narzędzie, które pozwala tych nieuczciwych podatników po prostu pozbawić możliwości oszustwa, natomiast dla tych, którzy mają już zapłacone faktury i w związku z tym nie ulega wątpliwości, że zwrot podatku nie będzie dla budżetu państwa w tym przypadku stratą, termin 25 dni na zwrot podatku jest absolutnie jednoznacznie pozostawiony. Wobec tego Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie tę poprawkę popierał - jako rozwiązanie idące w dobrym kierunku, rozwiązanie, które uszczelnia system podatkowy.</u>
<u xml:id="u-231.3" who="#PosełJanuszLisak">Druga z poprawek, która wzbudziła wielkie kontrowersje, to kwestia paliw silnikowych na bazie olejów roślinnych produkcji krajowej. Przed chwilą usłyszeliśmy tu płomienne wystąpienie w obronie tego zapisu. Chciałbym jednakże zauważyć, że przy tak sformułowanym zapisie wystarczy, że producent paliw po prostu doleje do bliżej nieokreślonej ilości oleju napędowego bliżej nieokreśloną ilość oleju rzepakowego i już ten zabieg pozwoli mu nie płacić akcyzy. Co będzie, jeżeli proporcje dolania będą litr na tonę? No nic, bo jest to dalej paliwo na bazie oleju roślinnego. W związku z tym widzimy, że pozostawienie tego zapisu otwiera bardzo dużą możliwość dowolności interpretacji, a w związku z tym naraża potencjalnie budżet państwa na straty, których oczywiście dokładnie oszacować się nie da. W związku z tym twierdzenie, że utrzymanie tego zapisu w jakimkolwiek stopniu przysłuży się polskiemu rolnictwu, to tak naprawdę argumenty faryzejskie, bo przecież my tu nie mamy jasno określonych zasad, jakim te „biopaliwa” powinny podlegać.</u>
<u xml:id="u-231.4" who="#PosełJanuszLisak">Dlatego należy - i tak uczyni klub Unii Pracy - poprzeć tę poprawkę, przywrócić pierwotne przedłożenie rządowe i oczywiście pilnować, aby złożona tutaj na początku debaty, odczytana przez posła sprawozdawcę, deklaracja Ministerstwa Finansów, deklaracja rządu została jak najszybciej spełniona, aby powstała konkretna norma, określająca, jakie kryteria mają spełniać biopaliwa, tak aby ten rodzaj paliw mógł być u nas szeroko wprowadzony do produkcji. To, że takie rozwiązanie jest korzystne i dla polskiego rolnictwa, i dla polskiej ekologii, nie ulega wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-231.5" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stwierdzam w imieniu klubu Unii Pracy, że będziemy popierać wszystkie poprawki zgłoszone przez Senat i głosować za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Lisakowi.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-232.2" who="#Marszałek">Kto by chciał tu jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-232.3" who="#Marszałek">Pytania jeszcze są, tak?</u>
<u xml:id="u-232.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Alfred Budner.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak ta ustawa ma się do demokracji, obowiązującej podobno w naszym kraju? Na jakiej podstawie sprzedający olej opałowy ma odebrać oświadczenie od kupującego w związku z obowiązującą ustawą o ochronie danych osobowych? Czy nie warto w takim razie wprowadzić akcyzy na owies, bo to też biopaliwo potrzebne do napędu maszyn rolniczych przedstawianych w telewizji publicznej, określającej tym samym poziom polskiego rolnictwa w przededniu wejścia do Unii Europejskiej, z pominięciem oczywiście tego paliwa dla szwadronu jazdy Rzeczypospolitej, gdyby miał on brać udział w siłach NATO w Afganistanie, co wiąże się z trudnościami transportowymi...</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#Marszałek">Panie pośle... Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#PosełAlfredBudner">...naszej armii. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#Marszałek">Rozumiem. A właściwie nie rozumiem, ale dobrze. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-236.2" who="#Marszałek">Teraz pani poseł Zofia Krasicka-Domka, proszę.</u>
<u xml:id="u-236.3" who="#Marszałek">Przypominam, że jesteśmy w fazie pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje pytanie: Czy prawdą jest, że przygotowywanie programu produkcji biopaliw roślinnych, w tym paliw silnikowych na bazie rzepaku, jest dopiero na etapie przygotowania dezyderatów sejmowej Komisji Gospodarki?</u>
<u xml:id="u-237.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Czy nie uważa pan poseł sprawozdawca, że w takim razie zbyt wolno przygotowuje się proces legislacyjny dla uchwalenia stosownego aktu normatywnego, przecież tak niezwykle ważnego dla środowiska naturalnego, a z drugiej strony jako jednej z propozycji zmniejszenia bezrobocia na wsi?</u>
<u xml:id="u-237.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Ostatnie moje pytanie w kontekście omawianych poprawek senackich: Na jakim etapie znajduje się przygotowanie projektu ustawy o produkcji biopaliw opartej na polskiej technologii, z polskiego rzepaku? Pytam o to, bo w Wysokiej Izbie padały różne deklaracje, lecz z realizacją było także różnie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#Marszałek">Pan poseł Marek Wikiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#PosełMarekWikiński">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam uprzejmą prośbę do pani, pani minister, aby pani minister definitywnie rozwiała wątpliwości setek tysięcy uczciwych przedsiębiorców, którzy w terminie płacą faktury, płacą rachunki. Czy ci przedsiębiorcy będą mogli w ciągu 25 dni odliczyć sobie VAT zapłacony w fakturach? Czy ci z kolei, którzy powodują zatory płatnicze, nie płacąc w terminie swoich zobowiązań, będą dawać czas urzędom skarbowym na sprawdzenie prawdziwości i wiarygodności treści zawartych w wystawianych fakturach? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Aumiller.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Deklaracja od razu: Jestem zwolennikiem biopaliw, ale to, co się w tej Izbie mówi, wymaga pytania do pani minister i jeszcze jednej odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan mówi do mikrofonu.)</u>
<u xml:id="u-241.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Do mikrofonu, tak jest.</u>
<u xml:id="u-241.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Pani minister, czy nie jest prawdą, że to, co w tej chwili tutaj się mówi, spowoduje wielką korupcję? Przede wszystkim powinna być obniżona akcyza od produkcji estrów etylowych, metylowych. Powinno to być pod kontrolą izby skarbowej. Powinno to być produkowane z oleju z polskiego rzepaku, z polskiego oleju, pod nadzorem izby skarbowej. Wtedy możemy obniżać akcyzę. Wtedy będziemy mieli program biopaliw. Bo to, co tu niektórzy państwo mówicie, spowoduje wylanie dziecka z kąpielą. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-241.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#Marszałek">To wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Jeszcze, jeszcze pytanie.)</u>
<u xml:id="u-242.3" who="#Marszałek">Pani poseł przecież się wypowiadała.</u>
<u xml:id="u-242.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To już spóźnione.)</u>
<u xml:id="u-242.5" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Ale ja chcę zadać pytanie. To pytanie jest na skutek wypowiedzi, pytania pana posła.)</u>
<u xml:id="u-242.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ja pani zrobię wykład po posiedzeniu.)</u>
<u xml:id="u-242.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Po 22.)</u>
<u xml:id="u-242.8" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Pan poseł nie zrozumiał poprawki Senatu.)</u>
<u xml:id="u-242.9" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ale ja to pani wyjaśnię.)</u>
<u xml:id="u-242.10" who="#Marszałek">Prosiłbym, żeby pani poseł może indywidualnie... A panią minister prosiłbym o odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-242.11" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Czy można zadać pytanie? Nie chcę tak rozmawiać.)</u>
<u xml:id="u-242.12" who="#Marszałek">Ale zada pani tylko pytanie.</u>
<u xml:id="u-242.13" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Tak, zadam pytanie.)</u>
<u xml:id="u-242.14" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wobec tego zadaję pytanie, ja już nie wiem komu, chyba panu posłowi sprawozdawcy. Czy przypadkiem poprawka Senatu nie dotyczy właśnie wykreślenia olejów napędowych pochodzenia roślinnego z listy surowców polskich? Chodzi o to, o co pan poseł się troszczy. Proszę, panie sprawozdawco, odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#Marszałek">Ale pan poseł już nie.</u>
<u xml:id="u-244.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ja pani to wyjaśnię.)</u>
<u xml:id="u-244.3" who="#Marszałek">Może teraz pani minister odpowie na pytania, które zostały skierowane do pani minister, a potem głos zabierze pan poseł sprawozdawca.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiem na pytanie pana posła Budnera z Samoobrony dotyczące wymogu złożenia oświadczenia o przeznaczeniu oleju opałowego. Rzeczywiście wymóg złożenia takiego oświadczenia został wprowadzony od tego roku. Prawdę mówiąc, nie rozumiem tego pytania w kontekście innych pytań, które niemalże codziennie, a w każdym razie w dniach, kiedy odbywają się posiedzenia plenarne Sejmu, kierowane są w postaci interpelacji i zapytań poselskich: Dlaczego Ministerstwo Finansów nic nie robi albo robi niewiele, aby zabezpieczyć obrót olejem opałowym w celach napędowych? Próbujemy znaleźć rozwiązanie - każde rozwiązanie - które powodowałoby, że olej napędowy będzie używany do napędu, a opałowy do celów opałowych.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Pytanie pani poseł Krasickiej-Domki: Czy prawdą jest, że proces przygotowania ustawy o biopaliwie jest na etapie przygotowania dezyderatu przez komisję? Odpowiem, że nie jest to prawda. Jest to jeden z kierunków prac. Natomiast prawdą jest, że prace nad projektem rządowym ustawy, w których to pracach uczestniczy Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jest dość zaawansowany. Najlepszym dowodem na to, że nie ma sprzeciwu po stronie rządu co do wprowadzenia produkcji tzw. biopaliwa, jest dzisiaj odczytany przez pana posła Gruszkę list do pana premiera Belki. Na jakim etapie jest ustawa? Ustawa jest praktycznie na etapie pierwszych konsultacji tekstu prawniczego. I - jak już wcześniej mówiłam - jeszcze w tym półroczu ma być złożony projekt tej ustawy w Sejmie.</u>
<u xml:id="u-245.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Na pytanie pana posła Wikińskiego dotyczące kwestii terminu zwrotu podatku od towarów i usług - chodzi o 25 dni i 60 dni - pragnę odpowiedzieć, że dzisiaj rozpatrujemy uchwałę Senatu i dyskutujemy nad nią w kontekście przepisów, które zostały uchwalone przez Sejm. A zostały uchwalone w takiej postaci, że rozwiązanie dotyczące zwrotu podatku miast przyczynić się - jak wynikało z woli parlamentu - do polepszenia sytuacji podatników w stosunku do projektowanego rozwiązania rządowego, odwróciło się przeciwko tym podatnikom. Otóż poprawka Sejmu do projektu rządowego była poprawką niekomplementarną, dotyczyła tylko jednego przepisu, a pozostawiono drugi przepis. Przypomnę, że poprawka dotyczy ust. 6 w art. 21. Bez zmian pozostał ust. 6a. Pozostawienie tej kwestii w brzmieniu przyjętym przez Sejm oznaczałoby, po pierwsze, że byłaby dysharmonia, jeśli chodzi o rozkład ciężaru podatkowego, ponieważ VAT, podatek od towarów i usług należny, byłby ustalany w memoriale, czyli wystarczyłoby wystawić fakturę, natomiast od niego można byłoby odliczyć tylko podatek wynikający z faktur zapłaconych przez podatnika. Czyli jest to zasada kasy. To pogorszyłoby dzisiejszy stan prawny niezależnie od terminu rozliczeń.</u>
<u xml:id="u-245.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Co więcej, części podatku naliczonego - ale tego pani poseł nie mówiła w swoim wystąpieniu - zgodnie z wersją przyjętą przez Sejm nigdy nie można byłoby odliczyć, albowiem przepis art. 21 ust. 6a określa - niezależnie od ograniczenia polegającego na tym, że podatnik w deklaracji musiałby się zwracać z wnioskiem o ten zwrot - że podatnik mógłby otrzymać zwrot, ujmując w deklaracji w pozycji: podatek naliczony wyłącznie podatek bezpośrednio zapłacony wierzycielowi, wynikający z faktury zapłaconej bezpośrednio wierzycielowi. A gdyby było na przykład potrącenie, co jest znaną i często stosowaną instytucją regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, podatnik nie mógłby odliczyć VAT. Nasuwa się pytanie: Dlaczego? Otóż nie jest intencją ani ministra finansów, ani rządu pogarszanie płynności finansowej na skutek - przepraszam, że użyję tutaj takiego określenia - wadliwego przepisu uchwalonego przez Sejm, bo Sejm skorygował tylko część projekcji rządowej, a nie całość, jego wolą było pozostawienie dzisiejszego stanu prawnego.</u>
<u xml:id="u-245.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">A zatem precyzując odpowiedź na pytanie pana posła Wikińskiego, odpowiadam, że tej kwestii nie można rozpatrywać w oderwaniu od zmiany w art. 19, gdzie rząd zaproponował, a Sejm szczęśliwie przyjął rozwiązanie proponowane przez rząd dotyczące przywrócenia możliwości korekty deklaracji VAT-7, której to możliwości podatnicy zostali pozbawieni od 2000 r. Otóż jeżeli podatnik płaci swoje rachunki, rozlicza swoje faktury i w deklaracji VAT-7 wykaże VAT naliczony, wynikający z opłaconych faktur, w wersji uwzględniającej poprawkę Senatu otrzyma zwrot w ciągu 25 dni bez żadnej dodatkowej biurokracji w postaci szczególnych wniosków. I jeżeli podatnik będzie miał faktury zapłacone i niezapłacone, to nie oznacza, że całość odzyska po 60 dniach. Nieprawda. Wykaże w deklaracji to, co jest zapłacone, i odzyska VAT po 25 dniach, natomiast to, co nie zostało zapłacone, wykaże w następnej deklaracji albo w korekcie deklaracji VAT za miesiąc, którego rozliczenie dotyczy. Tak więc w tym aspekcie jest to rozwiązanie w każdą stronę korzystne, z jednym wyjątkiem, z czym trzeba się zgodzić, że nie ma terminu 15-dniowego. Ale termin 15-dniowy jest terminem nie do zaakceptowania w sytuacji niemożności krzyżowej kontroli.</u>
<u xml:id="u-245.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">Naprawdę z jednej strony chcemy, żeby podatnicy rzetelnie rozliczali podatek, a z drugiej strony nie stwarzamy aparatowi skarbowemu żadnych albo prawie żadnych warunków do kontroli krzyżowej, co wymaga, niestety, czasu. W krajach Europy Zachodniej przeciętny termin zwrotu wynosi 90 dni. Na marginesie dodam - już o tym mówiłam, ale powtórzę - że zgodnie z programem gospodarczym rządu przewidujemy w najbliższej korekcie podatku od towarów i usług dla małych przedsiębiorców wprowadzić zasadę kasy, co uwzględni sytuację zatorów płatniczych, najbardziej dotkliwych dla małych przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-245.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówIrenaOżóg">I wreszcie ostatnia uwaga - nie wiem, czy to jest pytanie - która dotyczy kwestii biopaliwa. Czy nieuwzględnienie poprawki Senatu będzie powodowało korupcję? Powiem, że jestem o tym przekonana. Proszę państwa, nawet wiemy ze strony służb specjalnych, kto już się przygotowuje do mieszania oleju spożywczego z napędowym po to, żeby wobec braku jakichkolwiek norm nie płacić podatku akcyzowego od oleju napędowego. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-245.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-245.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Marianowska: Sprostowanie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#Marszałek">W jakiej sprawie, pani poseł?</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Marianowska: Sprostowanie.)</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Pani minister, w kwestii sprostowania. Otóż kontekst mojej wypowiedzi dotyczył bubla prawnego, a nie rozważałam kwestii intencji rządu w zakresie tej normy prawnej, mianowicie ewentualnego i wątpliwego, w ocenie Prawa i Sprawiedliwości, poprawienia płynności finansowej, ale z kolei zgadzam się, że skrócenie terminu zwrotu podatku będzie skutkowało niemożnością przeprowadzenia skutecznej kontroli skarbowej podstaw opodatkowania. I z tym się zgadzam. Natomiast moja wypowiedź dotyczyła li tylko tego, że faktycznie, tak jak pani minister wskazała, zarówno rozliczenie deklaracji w ujęciu kasowym, jak i memoriałowym skutkuje 25-dniowym zwrotem. Przytoczyłam to jako bubel prawny. Natomiast uzasadniłam, dlaczego Prawo i Sprawiedliwość będzie głosowało za memoriałowym i 25-dniowym rozliczeniem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#Marszałek">I sprawozdawca, pan poseł Gruszka, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie pani minister odpowiedziała na pytania, które były skierowane również do mnie, ale nigdy dość uzupełnień i wyjaśnień. Dołączając się zatem do odpowiedzi pani minister na pytanie dotyczące tego, czy prace nad ustawą nie przebiegają zbyt wolno, chciałbym powiedzieć, że rozmawiałem dzisiaj w tej sprawie z ministrem rolnictwa, wicepremierem Jarosławem Kalinowskim, który oświadczył, że jeżeli dojdzie szybko do tych uzgodnień prawnych, a jego zdaniem sprawy przebiegają w dobrym tempie, to w przyszłym tygodniu przedłoży już gotowe rozstrzygnięcie na posiedzeniu Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Świadczy to dobrze o tym, że tempo prac jest szybkie. Dziękuję wszystkim dyskutantom za dyskusję nad tymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, panie pośle, jeszcze odpowiedź na moje pytanie.)</u>
<u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: No to co zmienił Senat? Nie uzyskałam odpowiedzi.)</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#PosełJózefGruszka">To znaczy, pani poseł, rozumiem, że pani minister udzieliła już odpowiedzi, co nie znaczy, że będę uchylał się od odpowiedzi, bo to byłoby nieeleganckie. Senat w swoim rozstrzygnięciu zmienił zapis, że w tym przypadku biopaliwo nie będzie traktowane mniejszym... czy też nie będzie w tym przypadku nakładana inna akcyza na biopaliwa z surowców produkcji krajowej, bo taka była intencja Sejmu. Wszyscy rozumiemy jednak intencję, że ta poprawka zmierza właśnie dlatego w tym kierunku, iż nie ma żadnej normy, zresztą pani minister to podkreśliła, że wynika to prostu z naszych dobrych intencji, bo na pewno intencje zawarte w rozstrzygnięciu przyjętym przez Sejm nie mogą podlegać krytyce, bo intencje były czyste, jasne, natomiast funkcjonowanie tych rozwiązań mogłoby doprowadzić, że tak powiem, do dużych malwersacji finansowych i stąd ta ostrożność. To jest moja odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-252.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-252.2" who="#Marszałek">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
<u xml:id="u-252.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne oraz ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 240 i 245).</u>
<u xml:id="u-252.4" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mariana Marczewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#PosełSprawozdawcaMarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat w dniu 8 lutego debatował nad przesłanym z Sejmu projektem ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne oraz ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Senat skierował do Sejmu - po rozpatrzeniu oczywiście uchwalonej przez Sejm nowelizacji - 12 poprawek. W dniu 12 lutego połączone Komisje Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka debatowały nad przesłanymi przez Senat poprawkami i w głosowaniu przyjęto 12 poprawek. Komisje rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie tych poprawek. Dziękuję, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-254.1" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-254.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-254.3" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Marczewskiego tym razem w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#PosełMarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który mam zaszczyt reprezentować, popiera 12 poprawek Senatu. Szczególnie interesujące wydają się poprawki Senatu dotyczące definicji współpracy, mówiące w poszczególnych ustępach o tym, co nie było współpracą. W trakcie debaty wiele mówiliśmy poprzednio o definicji współpracy, ale mało kto zwracał uwagę na to, że w projekcie, który przyjęliśmy, określiliśmy wreszcie współpracę pozorną i określiliśmy, że współpracą w rozumieniu ustawy nie jest współdziałanie pozorne lub uchylanie się od dostarczenia informacji, pomimo formalnego dopełnienia czynności lub procedur wymaganych przez organ bezpieczeństwa państwa oczekujący współpracy. Otóż dotychczasowa praktyka sądu lustracyjnego wskazuje na to, że były takie przypadki, że ktoś podpisał zobowiązanie do współpracy, sporządził dosłownie dwie bzdurne notatki, a potem był proces lustracyjny i został uznany za kłamcę lustracyjnego. Natomiast były i takie przypadki - one są znane może nie szerszemu gronu, ale są przecież znane - że ktoś podpisał takie zobowiązanie, było tam 20–30 notatek i sąd uznał tę współpracę za współpracę pozorną. Myślę, że w przypadku tego zapisu sąd lustracyjny będzie musiał pochylić się głębiej nad każdą taką sprawą. Bardzo ważną kwestią jest tutaj także możliwość utajnienia postępowania lustracyjnego przed sądem lustracyjnym na wniosek osoby lustrowanej. Do tej pory jest tak, że rozprawa jest jawna, ale na wniosek którejkolwiek ze stron, czyli rzecznika interesu publicznego lub osoby lustrowanej, postępowanie musi być utajnione. Zapis zaproponowany przez Senat zmierza w tym kierunku, że to utajnienie rozprawy będzie odbywało się w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego, jednak na wniosek osoby lustrowanej, tylko na wniosek osoby lustrowanej rozprawa musi być utajniona. Uważamy, że jest to zapis słuszny. Zdarzać się może przecież tak, że rzecznik interesu publicznego, jeżeli rozprawa byłaby jawna, może przez godzinę, dwie, trzy, pięć, dziesięć, dowolnie długo, przytaczać argumenty, wielokrotnie w oparciu o materiały kompromitujące, bo przecież wielu współpracowników czy pozornych współpracowników było werbowanych w oparciu o materiały kompromitujące, zdjęcia, nagrania, może przytaczać te materiały. Osoba w konsekwencji zostanie uniewinniona. Sąd orzeknie, że nie była ta osoba kłamcą lustracyjnym. Ale kto zdejmie to odium, które w swoim uzasadnieniu przedstawił rzecznik interesu publicznego? Bardzo popieramy tę właśnie poprawkę, żeby na wniosek osoby lustrowanej, w celu ochrony jej dóbr, bo przecież ten proces nie jest procesem mimo wszystko równym, rozprawa mogła być utajniona.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#PosełMarianMarczewski">Tak jak powiedziałem, panie marszałku, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie popierał wszystkie poprawki Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Bogdana Klicha o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#PosełBogdanKlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Platformy Obywatelskiej od samego początku debaty nad nowelizacją ustawy lustracyjnej starał się obiektywizować swoje podejście - dałem temu wyraz w wystąpieniu podczas pierwszego czytania, a także podczas drugiego czytania tej noweli - i zastosować kryterium oceny maksymalnie odpolitycznione, tzn. wspierać te poprawki, które w naszym mniemaniu poprawiają prawo lustracyjne, a krytykować te, które je psują. W mniejszym stopniu, a właściwie w żadnym stopniu nie patrzyliśmy, skąd, z jakich środowisk i od kogo wypływają zgłaszane poprawki. Stąd wspieraliśmy te rozwiązania, które uważaliśmy za dobre, jak np. obowiązek prowadzenia analizy oświadczeń lustracyjnych w pewnej kolejności przez rzecznika interesu publicznego, dopuszczenie podejrzanego do materiału dowodowego, byliśmy przeciwko donosowi parlamentarnemu oraz byliśmy za ograniczeniem do dwóch form orzecznictwa sądowego w sprawach lustracyjnych. I oczywiście od samego początku poddaliśmy krytyce te poprawki, które w naszym przekonaniu nie tylko że wypaczały, ale podważały w ogóle sens samego postępowania lustracyjnego i paraliżowałyby postępowanie lustracyjne. W szczególności chodzi o trzy: tę, którą zgłosił prezydent, o wyłączeniu współpracowników wywiadu, kontrwywiadu i służby granicznej z postępowania lustracyjnego, kuriozalną zupełnie poprawkę, zgłoszoną przez komisję, zawężającą definicję współpracy tylko do takich jej form, które miałyby charakter szkodliwy oraz możliwość utajnienia procesu lustracyjnego. W drugim czytaniu pojawiła się też propozycja zgłoszona przez mecenasa Kalisza, swoisty wyraz kaliszyzacji polskiego prawa, mianowicie zastosowanie nowych przepisów do wszczętych już wcześniej postępowań lustracyjnych.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#PosełBogdanKlich">Z poczuciem satysfakcji opuszczaliśmy tę Izbę przed trzema tygodniami po trzecim czytaniu projektu, żałując tylko, że jednym głosem nie udało się obalić poprawki zgłoszonej przez pana posła Kalisza. No i mieliśmy poczucie także satysfakcji politycznej, że oto zbiorowym wysiłkiem klubów: Platformy Obywatelskiej, Prawa i Sprawiedliwości, Ligi Polskich Rodzin, PSL-u oraz Samoobrony, udało się powstrzymać psucie polskiego prawa w wypadku ustawy lustracyjnej. I oto dzisiaj można odnieść wrażenie swoistego déja vu, ja przynajmniej mam takie wrażenie, słuchając pana posła Marczewskiego i czytając poprawki, które spływają z Senatu. Senat mianowicie zachowuje się tak, jakby tej debaty, która trwała tutaj przez prawie dwa miesiące, czy nawet dłużej, w ogóle nie było, tak, jakby nie padały żadne argumenty, wreszcie tak, jakby nie widać było, w jaki sposób kilka różnych ugrupowań politycznych mówi jednym głosem w sprawach zasadniczych. Bo co robi Senat? Senat podważa dzisiaj sens lustracji w Polsce, tak naprawdę przywracając czy też ponownie wnosząc propozycję wyłączenia współpracowników wywiadu i kontrwywiadu oraz próbując zawęzić definicję współpracy. Co prawda już na wszelki wypadek nie posługuje się pojęciem szkodliwości, szkodliwej współpracy, tylko mówi o współpracy, która byłaby przeciwko komuś wymierzona. Ale konia z rzędem temu, kto będzie w stanie zbadać rzeczywiste intencje współpracownika i na tej podstawie orzec, czy rzeczywiście intencją donosiciela było wyrządzenie komuś... czy takie działanie było wymierzone przeciwko instytucjom bądź osobom, które określałaby ustawa. Otóż w rezultacie otrzymywalibyśmy normę niejasną, nieprecyzyjną, którą byłoby trudno Sądowi Lustracyjnemu się posługiwać. Trzecią sprawą, którą przywraca pod tę debatę Senat, jest sprawa wyłączenia jawności procesu lustracyjnego.</u>
<u xml:id="u-258.2" who="#PosełBogdanKlich">Można zatem dojść do wniosku, że ten swoisty upór, z jakim na początku z Pałacu Prezydenckiego, później z komisji sejmowej, a teraz wreszcie z Senatu powracają w tym samym zestawie te trzy sprawy, jest wyrazem jednak politycznej intencji i że chodzi tak naprawdę o instrumentalizację prawa w Polsce kosztem jego psucia; że chodzi o to, iż zdominowany w tym wypadku przez SLD Senat zgłasza te poprawki nie w imię poprawiania prawa, ale w interesie rządzącego ugrupowania, i że tak naprawdę chodzi o ochronę polityków lewicy przed jawnością i przed zbyt natarczywym wzrokiem wyborców.</u>
<u xml:id="u-258.3" who="#PosełBogdanKlich">Przypomnę scenę z tej sali, kiedy pan minister Krzysztof Janik powiedział słynne słowa o tym, że rząd powinien obradować na posiedzeniach z wyłączeniem prezesów NBP i NIK, bo też obraduje w interesie swoich wyborców. To takie swoiste, powiedziałbym, marksistowskie podejście do instytucji państwowych, zgodnie z którym państwo jest własnością jakiejś grupy społecznej czy jakiejś wręcz grupy, elity politycznej. Dzisiaj mamy przed sobą zestaw poprawek Senatu, który tak naprawdę też zmierza do tego, żeby prawo było narzędziem w rękach jakiejś jednej grupy społecznej czy wręcz grupy politycznej, a może nawet bardzo wąskiej grupy polityków reprezentujących to środowisko polityczne.</u>
<u xml:id="u-258.4" who="#PosełBogdanKlich">To nie jest tak naprawdę nasza bajka. To nie jest ten pogląd, który reprezentuje Platforma Obywatelska. My zupełnie inaczej rozumiemy funkcje prawa w systemie demokratycznym. Dlatego też mam przyjemność oświadczyć z tej trybuny, że nasz klub w jutrzejszym głosowaniu będzie głosował przeciwko znacznej większości - dokładnie przeciwko 8 z 12 - przedłożonych przez Senat poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-258.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Stanisława Łyżwińskiego, który przedstawi oświadczenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Cała Polska na pana patrzy...)</u>
<u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Łyżwiński: Nie ma transmisji.)</u>
<u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: ...i nie tylko Polska, ale i zagranica.)</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Jaka presja, nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, mimo presji bardzo proszę spróbować wygłosić oświadczenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie marszałku, poseł Pęk tę presję na mnie wywiera.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Zachęcam tylko do szczerości.)</u>
<u xml:id="u-262.2" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-262.3" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Albo powiem jeszcze inaczej: Pusta Izbo!</u>
<u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jaka pusta? Jesteśmy!)</u>
<u xml:id="u-262.5" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Ale ile osób?</u>
<u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Za to jakie osoby.)</u>
<u xml:id="u-262.7" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Drodzy wyborcy...</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jak na tę porę, panie pośle, frekwencja nie odbiega od typowej o tej porze.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Nie ma tylko SLD.)</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">No właśnie.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Szymański: Jak nie ma? Was jest tylko dwóch, nikogo więcej.)</u>
<u xml:id="u-264.2" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Drodzy państwo, może zacznę, bo jak zaczniemy komentować...</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Tak, bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę już nie polemizować.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne.</u>
<u xml:id="u-266.1" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Drodzy państwo, już na wstępie Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zauważa, że projekt nowelizowanej ustawy wpłynął do Sejmu przedwcześnie. Zważywszy bowiem na stan gospodarki kraju, na 3-milionowe bezrobocie, z czego 80% bezrobotnych jest bez prawa do zasiłku, oraz na niepokoje społeczne tak liczne w ostatnim czasie, przykładem czego może być wczorajsza manifestacja nauczycieli czy dzisiejsza rolników produkujących drób, przyjąć zasadnie należy, że kraj i wyborcy oczekują decyzji w sprawach ważniejszych niż lustracja, która od wielu lat jest tematem zastępczym w Sejmie, tak aby ważne sprawy przekazywane były z jednej ekipy rządzącej do następnej. Nie można bowiem w sposób nieodpowiedzialny uchwalać ustawy, która nie wymaga pośpiechu, a winniśmy w to miejsce podjąć starania, które doprowadzą w konsekwencji do poprawy warunków życia w Polsce. W chwili obecnej, gdy rząd na oślep próbuje dogadać się z Brukselą, pomijając dobro naszego kraju, nie możemy dać zgody na zajmowanie się wspomnianymi wcześniej tematami zastępczymi.</u>
<u xml:id="u-266.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Odrzucić od razu.)</u>
<u xml:id="u-266.3" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Spokojnie...</u>
<u xml:id="u-266.4" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej jest zaskoczony tym, że pan prezydent Kwaśniewski, wiedząc o rzeczywistych problemach gospodarczych kraju, wystąpił z projektem nowelizacji ustawy zaraz po powołaniu rządu i wygląda to tak, jakby indywidualnie prezydentowi zależało na załatwieniu sprawy lustracji w pierwszej kolejności.</u>
<u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo zależy.)</u>
<u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Misiu, nie komentuj.)</u>
<u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie jestem miśkiem.)</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panowie posłowie, bardzo proszę o zachowanie powagi na sali obrad.</u>
<u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę...</u>
<u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodzi o obrażanie nas wszystkich.)</u>
<u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę nie prowokować sytuacji z obu stron. Takie rozmowy poprzez salę nie są stosowne w tym miejscu.</u>
<u xml:id="u-267.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Tym bardziej że nie wzbudza to dopingu, bo jest mało osób.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, bardzo proszę o kontynuowanie wystąpienia, a państwa posłów proszę o nieprzeszkadzanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Przepraszam bardzo, ja chcę kontynuować, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, ja do pana posła nie mam pretensji, to nie pan jest sprawcą tego incydentu.</u>
<u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Tak zatem, drodzy rodacy, najpierw bezpieczeństwo ludzi prezydenta, później wasz chleb i dobro. W kraju zapaść gospodarcza, a obecna ekipa rządząca, wiedząc, że w sprawie długu brazylijskiego mamy czas, spłaca go na lata przed upływem terminu. No, ewenement, tylko u nas. Od wielu lat lustracja, aborcja, dekomunizacja funkcjonują w tym Sejmie jakoby stanowiły one najistotniejsze prawo w państwie, poprawiające warunki życia w Polsce. To tylko brak odpowiedzialności polityków, drodzy państwo, poprzednich rządów spowodował doprowadzenie kraju do tak głębokiej zapaści. Obecna koalicja również wykazuje brak rozsądku, kontynuując uchwalanie mało istotnych praw, a pomijając problemy korupcji, bezrobocia. Zastępowanie starej ustawy, krzywdzącej - i z tym się zgadzamy - nową, chroniącą osoby z kręgu prezydenta nie może się stać pierwszoplanowym prawem. W Sejmie stosuje się metody rodem z Moskwy, z okresu stalinizmu, uniemożliwiając posłom Samoobrony spełnienie obowiązków i obietnic wyborczych. Wyłącza się mikrofony, uchyla w sposób niezgodny z prawem immunitet...</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo...</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Ja kontynuuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">No właśnie jest z tym pewien problem. Otóż został przekroczony czas, to są 5-minutowe oświadczenia poselskie.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Ale, panie marszałku, ja mam wystąpienie klubowe, już kończę.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, uwzględniłem również przerwy w pańskim wystąpieniu, więc czas już został przedłużony nawet o te przerwy. Co prawda nieliczni posłowie...</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Czy pan marszałek zamierza mi wyłączyć mikrofon?</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie zamierzam na razie.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie marszałku, ja spokojnie...</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Mamy tak późną porę, panie marszałku, gdzie się spieszymy...</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale niech pan pozwoli mi dokończyć...</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Pan marszałek Borowski nie może odgrywać roli sędziego Wysokiej Izby, drodzy państwo, sędziego, który nagina prawo w swoją stronę i niektórych kolegów klubowych. To jest prawda.</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Dobrze gada.)</u>
<u xml:id="u-284.2" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Nie może być tak, że w demokratycznym państwie prawnym łamie się prawo w miejscu, gdzie się to prawo ustanawia.</u>
<u xml:id="u-284.3" who="#PosełStanisławŁyżwiński">To nie posłowie Samoobrony uczestniczą w posiedzeniach komisji sejmowych w stanie nietrzeźwym - zwróćmy uwagę - tylko posłowie SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej to nie tylko Andrzej Lepper i nie tylko posłowie tego ugrupowania. Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej to sumienie narodu polskiego, który nie jest już w stanie żyć na granicy ubóstwa, gdzie matki i ojcowie w swej bezsilności i bez nadziei na lepsze jutro odbierają życie swym dzieciom, a na końcu sobie.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie marszałku, proszę mi nie przerywać.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę...</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Pan marszałek Borowski do szuflady włożył projekt uchwały o oddłużeniu rolnictwa, ale lustracji nadał bieg.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle Łyżwiński, proszę o...</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Dlatego wracając do sprawy - panie marszałku, ja kończę już...</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o konkludowanie, bo chcielibyśmy...</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie marszałku, kończę.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Chcielibyśmy poznać stanowisko klubu Samoobrona w kwestii ustawy lustracyjnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Dlatego - wracając do sprawy nowelizowanej ustawy - Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie chciała partycypować w uchwalaniu mało istotnych praw, albowiem sytuacja w Polsce wymaga poświęcenia czasu na bardziej istotne sprawy niż lustracja. Jesteśmy za szybkim zakończeniem tej sprawy jako tematu zastępczego. Będziemy głosowali w sposób, który na długi czas odsunie ten problem, tak aby jak najszybciej przystąpić do prac nad złożonymi i przygotowanymi przez Samoobronę projektami ustaw i uchwał - i tu powiem jedno zdanie, i kończę, panie marszałku - o minimum socjalnym, o Narodowym Banku Polskim, o zalesieniu terenów rolniczych, o rozliczeniu prywatyzacji - przez 12 lat majątek narodowy był rozkradany, więc musimy zwrócić na to uwagę - o systemie ubezpieczeń społecznych. Serdecznie dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Ale jak będziecie głosować?)</u>
<u xml:id="u-294.3" who="#PosełStanisławŁyżwiński">I to jest problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi, że był pan łaskaw zakończyć wystąpienie, przekraczając znacznie czas. Bardzo proszę, panie pośle, traktujmy się poważnie. Klub Samoobrony ma te same prawe, które mają wszystkie inne kluby parlamentarne, i również te same obowiązki w zakresie choćby przestrzegania czasu przemówień.</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Umówiliśmy się co do określonego czasu przemówień i szanujmy te ustalenia.</u>
<u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Łyżwiński: Z całym szacunkiem i przepraszam bardzo.)</u>
<u xml:id="u-295.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pana posła Mariusza Kamińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj nad uchwałą Senatu dotyczącą zmian w ustawie lustracyjnej. Uchwała ta jest dokumentem w najwyższym stopniu zawstydzającym. Nie chodzi mi tylko o nieprzyzwoitość zawartych w nim propozycji, ale przede wszystkim o złamanie podstawowym norm konstytucyjnych.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#PosełMariuszKamiński">Trzeba powiedzieć jasno: Senat przekroczył swoje kompetencje do wnoszenia poprawek do ustawy sejmowej. My nie poprawki mamy rozpatrywać, ale ponowną ukrytą inicjatywę ustawodawczą.</u>
<u xml:id="u-296.2" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprawki od 2. do 5. mają na celu wprowadzenie nowej definicji współpracy i wyłączenie z lustracji agentury wywiadu i kontrwywiadu. Niemal identyczne propozycje zawarte były w projekcie ustawy nowelizującej i w poprawkach zgłoszonych przez posłów SLD w toku prac legislacyjnych w Sejmie. Te propozycje zostały jednak przez Wysoką Izbę odrzucone i nie znalazły się w tekście ustawy przekazanej Senatowi. Istnieje bardzo precyzyjne orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, który już kilkakrotnie odniósł się do analogicznych sytuacji w przeszłości. W orzeczeniu z 23 listopada 1993 r. Trybunał jednoznacznie stwierdził, że wszelkie poprawki Senatu muszą dotyczyć: „wprost materii, która była przedmiotem regulacji - w tym tekście, który został przekazany Senatowi”. W orzeczeniu z 23 lutego 1999 r. czytamy: „Jeżeli poprawka dotyczy kwestii, które nie były objęte przedmiotem uregulowania zawartego w ustawie uchwalonej przez Sejm, to wykracza ona poza ramy tej ustawy i stanowi ukrytą formę inicjatywy ustawodawczej”. I kolejny cytat z tego samego orzeczenia, który w sposób niezwykle jednoznaczny odnosi się do zaistniałej obecnie w Sejmie sytuacji. „Pominięte w ustawie sejmowej zagadnienia objęte postępowaniem legislacyjnym zawarte w projekcie ustawy albo w uchwale sejmowej bądź we wnioskach mniejszości lub poprawkach wnoszonych w trakcie rozpatrywania projektu ustawy przez Sejm mogą być podjęte tylko w drodze nowej inicjatywy ustawodawczej. Nie mogą jej zastąpić poprawki Senatu do ustawy sejmowej, choćby nawiązywały do propozycji czy rozwiązań rozważanych w trakcie sejmowych prac nad projektem ustawy. Postępowanie przed Senatem nie może być traktowane jako kontynuacja postępowania przed komisją sejmową”.</u>
<u xml:id="u-296.3" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że Senat nie miał prawa w takiej formie złożyć nam tych propozycji. Nie ulega wątpliwości, że przyjęcie poprawek od 2. do 5. będzie stanowiło złamanie art. 7 konstytucji. Jeśli SLD uda się kupić kilku posłów i poprawki te zostaną przez Sejm przyjęte, to zapewniam was, że spotkamy się w Trybunale Konstytucyjnym. Czy w świetle dotychczasowego orzecznictwa Trybunału uważacie, panowie i panie z SLD, że możecie z nami wygrać?</u>
<u xml:id="u-296.4" who="#PosełMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zdaję sobie sprawę, że Sejm nie może uchylić się od rozpatrywania poprawek zgłoszonych przez Senat, choćby w sposób tak oczywisty jak w tym przypadku były one niekonstytucyjne. Jest tylko jeden sposób, aby wyjść z twarzą z tej sytuacji. W imię szacunku dla prawa i w imię obrony autorytetu Sejmu Prezydium Sejmu musi zaapelować do posłów przed głosowaniem o odrzucenie tych poprawek. Taki apel wymagałby od części członków prezydium osobistej klasy i odwagi wzniesienia ponad małe interesy swojej partii i kilku kolegów. Zapewne więc do tego apelu nie dojdzie i po raz kolejny okaże się, że w tym miejscu żadne standardy, zwłaszcza standardy prawne, nie obowiązują.</u>
<u xml:id="u-296.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wygłoszenie oświadczenia w imieniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Bogdana Pęka o przedstawienie oświadczenia w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#PosełBogdanPęk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak oto dochodzimy do finału walki o to, co jedni nazywają próbą wywalczenia suwerennej Rzeczypospolitej, inni - nową erą. Nie wiemy, jaki będzie finał tej walki, bo nie jest jasny wynik jutrzejszego kluczowego głosowania. Podzielając pogląd wygłoszony przez moich poprzedników co do meritum sprawy, chcę powiedzieć, że nikt już dzisiaj nie może mieć wątpliwości, że chodziło o poprawę ustawy lustracyjnej jako dokumentu niedoskonałego. Nikt nie może mieć wątpliwości, że Senat - w tym przypadku czytaj: SLD, który ma samodzielnie większość w Senacie - dokonał zmian, które mają na celu likwidację ustawy lustracyjnej de facto i de iure. Nowa definicja oznacza niemożność udowodnienia komukolwiek współpracy, a wyłączenie wywiadu i kontrwywiadu to wyłączenie owego jądra, superelity dawnych służb specjalnych, które z kolei same były jądrem ubezwłasnowolnienia tego narodu. A my przecież w poprzedniej ustawie wcale nie chcieliśmy ich krzywdzić - myśmy ich tylko grzecznie prosili, mówiąc, że jeżeli chcą uczestniczyć w życiu politycznym na najwyższych jego szczeblach, kandydując do organów wybieralnych, zajmując kluczowe stanowiska w państwie, to powinni się przyznać do tego, że służyli bądź współpracowali. I tyle, bez żadnych konsekwencji.</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#PosełBogdanPęk">Jeden z posłów Samoobrony wykazał cywilną odwagę i przyznał się. Został wybrany, nikt nie śmie mu czynić zarzutów z powodu tego faktu, wręcz przeciwnie - trzeba go pokazywać jako przykład pozytywny. Nie tylko został wybrany, ale dał świadectwo, że ten mechanizm jest mechanizmem pozytywnym. Nikt nie może go dzisiaj z tego tytułu szantażować.</u>
<u xml:id="u-298.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Olechowski - kandydat na prezydenta...)</u>
<u xml:id="u-298.3" who="#PosełBogdanPęk">Tak jest, jeden z byłych kandydatów na prezydenta również przyznał się i nikt mu nie czynił poważniejszych zarzutów z tego tytułu. No to pytam wreszcie, o co chodzi, o co ta wielka wojna, że usiłuje się, że największy klub tego Sejmu usiłuje za wszelką cenę obalić to bardzo łagodne prawo, które w wielkim trudzie uchwalono w poprzednich kadencjach. O co tu chodzi?</u>
<u xml:id="u-298.4" who="#PosełBogdanPęk">Wysoka Izbo! Nie chcę na ten temat więcej mówić, ale jestem świadom, że to jutrzejsze głosowanie nie jest głosowaniem nad problemem zastępczym - jak był uprzejmy powiedzieć przedstawiciel Samoobrony - jest głosowaniem właśnie nad tym, czy będzie możliwa realna samoobrona Rzeczypospolitej. Jeżeli ustawa lustracyjna nie będzie funkcjonować, to oświadczam z pełną odpowiedzialnością, że realna obrona Rzeczypospolitej, czy samoobrona, będzie w najwyższym stopniu utrudniona - będzie w najwyższym stopniu utrudniona, panowie. To, że jest wiele problemów, które należy rozwiązywać, to prawda. To, że jest wiele problemów, o których się jeszcze dziś nie mówi albo ich rozwiązanie trudno wdrożyć w życie, to też prawda. Natomiast jądrem, punktem wyjścia musi być ustawa lustracyjna. W przeciwnym wypadku wchodzimy w układ, w którym kluczowe pozycje w państwie będą zajmować ludzie o nieznanej, często ciemnej przeszłości, którzy mogą podlegać szantażowi nie tylko ze strony układów polskich, ale także spoza tych układów, także spoza granicy. I to z kolei może mieć wpływ na podejmowane przez nich decyzje.</u>
<u xml:id="u-298.5" who="#PosełBogdanPęk">Zdaję sobie w pełni sprawę, że tak naprawdę to od klubu Samoobrony będzie zależeć jutrzejszy wynik. I proszę was, szanowni koledzy, w imię właśnie owej prawdziwej i rzetelnej samoobrony Rzeczypospolitej - mówcie nawet, że to jest problem zastępczy, ale uwierzcie mi, bo należę do uczciwych posłów tego parlamentu, że nie da się prowadzić realnej, rzetelnej samoobrony bez ostatecznego załatwienia tego problemu. Natomiast jaka jest potęga tych ludzi, którzy kiedyś kręcili interesem w imieniu obcych mocarstw czy obcego mocarstwa, to widać dzisiaj, po 11 latach od rewolucji. Oni są jeszcze tak potężni, że potrafili polskiemu społeczeństwu wmówić, że jest to problem zastępczy. I społeczeństwo, biedniejące w wyniku złej polityki ekonomicznej, w to uwierzyło. Ale jednocześnie potrafią dzisiaj chodzić jak cienie, grozić, straszyć i naciskać w różnych klubach. Czy w dobrych intencjach, czy z prostej obawy o swoją przyszłość?</u>
<u xml:id="u-298.6" who="#PosełBogdanPęk">Wysoka Izbo! Będziemy jeszcze w tym parlamencie rozpatrywać pewnie wiele spraw ważnych i bardzo ważnych. Pozostaję z nadzieją, że jutro suwerenna Rzeczpospolita weźmie górę.</u>
<u xml:id="u-298.7" who="#PosełBogdanPęk">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego zachowa się tak, jak zachowywał się do tej pory, konsekwentnie. Będziemy za odrzuceniem wszystkich poprawek Senatu likwidujących tę bardzo łagodną formę lustracji. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, mam nadzieję, zachowa się w pełni godnie. Patrzymy zatem wszyscy na Samoobronę Rzeczypospolitej. Niech samoobrona, realna, naszej Polski będzie możliwa. Zróbmy to razem!</u>
<u xml:id="u-298.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu PSL.</u>
<u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Antoniego Macierewicza o przedstawienie oświadczenia klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przejdę do sprawy związanej bezpośrednio z moim oświadczeniem, chcę zwrócić uwagę na jedną kwestię, która, myślę, przedstawicielowi Platformy Obywatelskiej wymknęła się niepotrzebnie. Panie pośle, sformułował pan taką tezę, iż byliście za likwidacją donosu parlamentarnego. Jest to świadectwo mechanizmu, o którym mówił przed chwilą pan poseł Pęk, czyli mechanizmu nacisku na nas i na opinię publiczną, by sprawy, które służą wyjaśnianiu przed opinią publiczną kwestii najważniejszych, które udrożniają mechanizmy i relacje między społeczeństwem a władzą, nazywać tak, aby zablokować w ogóle możliwość dyskusji. Otóż nie mamy do czynienia w obecnie obowiązującej ustawie lustracyjnej z żadnym donosem parlamentarnym. Odwrotnie - mamy do czynienia z inicjatywą obywatelską. Mamy do czynienia z taką sytuacją, w której obywatel ma prawo inicjatywy poprzez swojego posła, tak by dochodzenia lustracyjne zostały zapoczątkowane wtedy, gdy elita się zamyka i gdy grozi zmowa elity, a w ramach tej zmowy grozi to, że ktoś nie zostanie objęty procedurą lustracyjną. Tyle uwagi na marginesie. Byłem zobowiązany ją wypowiedzieć, ponieważ to właśnie pismo „Nie”, a następnie „Trybuna” upowszechniły tę nazwę, którą pan się tak niefortunnie moim zdaniem posłużył.</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co pan to czyta?)</u>
<u xml:id="u-300.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">Liga Polskich Rodzin będzie głosowała przeciwko poprawkom Senatu. Będzie tak głosowała zarówno ze względów formalnych, o których tu najpełniej powiedział pan poseł Kamiński, i całkowicie się z nim solidaryzujemy, jak i merytorycznych. Chcę dodać, że względy formalne są o tyle istotne, iż pokazują, jak wielka jest siła stojąca za przeforsowaniem likwidacji ustawy lustracyjnej. Przecież, proszę państwa, na naszych oczach, na oczach całej opinii publicznej Senat i większość, która tam dominuje, decyduje się na brutalne łamanie prawa.</u>
<u xml:id="u-300.3" who="#PosełAntoniMacierewicz">Pan poseł Łyżwiński mówił, odwołując się do złych praktyk marszałka Borowskiego, że nie wolno w miejscu, gdzie się ustala prawo, prawa łamać. Tak, panie pośle, nie wolno. A tym bardziej nie może tak czynić cała Izba sejmowa, wyższa Izba, Senat, który brutalnie to robi i, jak państwo wiecie, posługując się do tego ekspertyzą osoby, która w poprzedniej kadencji wyrokowała dokładnie coś odwrotnego, która była jednym z autorów orzeczenia Senatu wskazującego, że w takiej sytuacji Senat nie może podejmować decyzji. Taką ekspertyzę obecnie pan Czeszejko-Sochacki, wówczas wyrokujący, stworzył, udowodniając dzisiaj, że właśnie Senat może to rozpatrywać, choć jest wśród sędziów wyrokujących 3 lata temu przeciwnie.</u>
<u xml:id="u-300.4" who="#PosełAntoniMacierewicz">To jest odpowiedzią, panie pośle Łyżwiński, na pana problemy. Czyż pan i wielu, wielu ludzi w Polsce nie spotykało się z nieuczciwymi adwokatami, nieuczciwymi sędziami, skorumpowanym wymiarem sprawiedliwości? Przez kogo skorumpowanym? Właśnie m.in. skorumpowanym przez ludzi, których chcemy wyeliminować z życia publicznego lub zmusić ich, by weszli na drogę poprawy.</u>
<u xml:id="u-300.5" who="#PosełAntoniMacierewicz">Ważną sprawą w całej tej dyskusji jest odpowiedź na pytanie, czy rzeczywiście jest to problem zastępczy. Podniósł pan bardzo ważną kwestię. Ale to z tej trybuny słyszeliśmy w wystąpieniu pana przewodniczącego Leppera, jak niesłychanie istotne dla polskiego systemu gospodarczego było to, co się nazywa aferą Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego; jak nieprawdopodobnie groźne było to, co się nazywa aferą długu brazylijskiego - pan przed chwilą sam się na to powoływał - jakie konsekwencje dla polskiego systemu gospodarczego miał pokrętny, delikatnie mówiąc, system tworzenia BIG Banku. I tych afer, takich jak Art-B, możemy wymieniać więcej. Pan wie lepiej, bo pan jest tym posłem, o którym była tu mowa, pan wie lepiej niż ja, że we wszystkich tych sprawach osią i sprężyną byli tajni pracownicy i współpracownicy komunistycznego wywiadu, że to oni tworzyli kręgosłup rabunku Polski. Powtarzam: Rabunku Polski! Że to oni tworzyli, i często tworzą, kręgosłup tych mechanizmów społecznych, które pomiatają 90% polskiego społeczeństwa, które spychają je na samo dno egzystencji. Spośród tych ludzi pan prezydent Kwaśniewski chce rekrutować przedstawicieli negocjujących w naszym imieniu z Unią Europejską. Nie jest to przypadek, że rząd pana Millera wyznaczył pana Truszczyńskiego na głównego negocjatora. Gdyby stało się tak, że ustawa zostanie przeforsowana w kształcie żądanym przez SLD, to, jak pan dobrze wie, pan Truszczyński nawet nie będzie musiał wykazywać faktu, iż był w przeszłości agentem, a więc chodzi o to, by znieść w ogóle ten obowiązek i by mechanizm degradujący i niszczący Polskę w sensie gospodarczym, właśnie gospodarczym, w systemie prawnym, nadal mógł być kontynuowany.</u>
<u xml:id="u-300.6" who="#PosełAntoniMacierewicz">Na koniec jedna jeszcze uwaga. Ta dyskusja i jutrzejsza decyzja ma bardzo ważny aspekt, wymiar długofalowy, nie ma co do tego wątpliwości. Od niej zależy, czy zostanie zmniejszony, czy też nie, że tak powiem, kościec niszczący, degradujący polskie życie gospodarcze. Ma ona także aspekt doraźny i posłowie SLD świetnie o tym wiedzą. W Sądzie Lustracyjnym, jak państwo wiecie, oczekują na rozpatrzenie sprawy kilku posłów SLD z samego kierownictwa tej partii. Już kilkakrotnie rozprawy były odkładane, ze względu na zaświadczenia lekarskie. Nie jest to przecież przypadek, że sprawa ta została skierowana przez pana prezydenta Kwaśniewskiego do rozpatrzenia jako pierwsza. Nie dlatego, panie pośle Łyżwiński, by pan Kwaśniewski uważał ją za najważniejszą, ale z punktu widzenia klubu SLD ona jest najpilniejsza, bo inaczej zapadną wyroki. Zwracam na to pana uwagę. Nie wiem, jak jest z państwa sumieniem, ale jedno wiem na pewno: od tego, jak zagłosujecie, będzie zależał kształt rządzącej ekipy pana premiera Millera. To Samoobrona zdecyduje, czy zapadną wyroki lustracyjne w sprawach ekipy pana Millera, czy nie zapadną. Wasze głosowanie to rozstrzygnie.</u>
<u xml:id="u-300.7" who="#PosełAntoniMacierewicz">Liga Polskich Rodzin zarówno co do całości mechanizmu, jak i tych spraw, które się toczą, nie ma wątpliwości - muszą one zostać zakończone prawomocnym wyrokiem. Dlatego będziemy głosowali za odrzuceniem tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-300.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nikt nie zgłosił się do oświadczenia w imieniu Unii Pracy oraz koła SKL.</u>
<u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zgłosili się natomiast posłowie do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Suski i pan poseł Kurpiewski.</u>
<u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy są jeszcze dalsze zgłoszenia?</u>
<u xml:id="u-301.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma. W takim razie zamykam listę zadających pytania.</u>
<u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Marek Suski.</u>
<u xml:id="u-301.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Łyżwiński zgłaszał się, gdy zamykałem pytania. Nie zauważyłem, więc dopisuję pana posła Łyżwińskiego.</u>
<u xml:id="u-301.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem co prawda zadać pytanie posłowi sprawozdawcy, ale nie widzę go na sali. Może gdzieś w restauracji patrzy w telewizor i przyjdzie odpowiedź na pytanie...</u>
<u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: On już myśli, że wygrał.)</u>
<u xml:id="u-302.2" who="#PosełMarekSuski">...choć swoją drogą to dość bulwersujące, że sprawozdawca wychodzi podczas debaty. Cóż, zadam to pytanie, może usłyszy.</u>
<u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
<u xml:id="u-302.4" who="#PosełMarekSuski">Otóż w trakcie swojego wystąpienia pan poseł sprawozdawca mówił o tym, że na podstawie dwóch bzdurnych notatek jakiś były współpracownik służb specjalnych został uznany za kłamcę lustracyjnego. Chciałbym zapytać, a jakiż to były współpracownik na podstawie dwóch bzdurnych notatek został uznany za współpracownika, ponieważ wiemy, że niektórzy nawet na podstawie całej szafy dokumentów nie zostali uznani za takich. Myślę, że taki sposób powiedzenia prawdy wymagałby, żeby poseł sprawozdawca powiedział, o kogo mu chodziło.</u>
<u xml:id="u-302.5" who="#PosełMarekSuski">Mam też drugie pytanie. Nie wiem, panie marszałku, czy czas jest ograniczony, czy mogę zadawać pytanie wolniej, czy muszę to zrobić szybko.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie było ustaleń co do ograniczenia czasu, zwięzłość natomiast jest mile widziana, zwłaszcza o tej porze, więc bardzo o nią proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#PosełMarekSuski">Dobrze, ujmę to zwięźle.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#PosełMarekSuski">Mam pytanie dotyczące poprawki zgłoszonej przez pana Kalisza i podtrzymanej później przez Senat. Czy na podstawie tej poprawki nie będzie tu miało miejsca działanie prawa wstecz. Proponuje się tu bowiem możliwość zmiany na podstawie owej nowelizacji procedur, chodzi o to, że procedury w trakcie będą mogły podlegać nowemu prawu. Mam pytanie do posła sprawozdawcy, czy na podstawie tej poprawki szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Marek Wagner uniknie możliwości rozpatrywania jego współpracy ze służbami SB.</u>
<u xml:id="u-304.2" who="#PosełMarekSuski">Ostatnie pytanie, jakie tu się nasuwa, to pytanie o intencje. Otóż w nowelizacji tej ustawy jest zawarte stwierdzenie, że trzeba uznać, czy intencje miały być wymierzone w opozycję. Mam następujące pytanie: Czy przewiduje się wprowadzenie jakiegoś mechanizmu, jakiegoś przyrządu, który będzie używany do badania intencji? Czy np. wnioskodawcy dopuszczają możliwość użycia wykrywacza kłamstw, bo tylko w ten sposób, myślę, można sprawdzić, kto miał złe czy też nie miał złych intencji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Kurpiewski zgłosił się do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-305.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#PosełStanisławKurpiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Byliśmy świadkami żenującej lustracji prezydenta Lecha Wałęsy, byliśmy świadkami żenującej lustracji premiera Tomaszewskiego...</u>
<u xml:id="u-306.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Do kogo to pytanie pan kieruje? I w jakiej sprawie?)</u>
<u xml:id="u-306.2" who="#PosełStanisławKurpiewski">...byliśmy świadkami żenującej lustracji senatora Jurczyka. Mam pytanie, czy ta nowelizacja zapewni to, aby nie skazywać niewinnych ludzi. I drugie pytanie, czy w tej nowelizowanej ustawie jest zadośćuczynienie dla wcześniej wspomnianych osób. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Śmieszne!)</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do zadania pytania zgłaszał się pan poseł Stanisław Łyżwiński.</u>
<u xml:id="u-307.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Mam nadzieję, panie marszałku, że to ostatnia wypowiedź i kończymy.</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Niekoniecznie musi tak być.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Chciałbym się odnieść, drodzy państwo, do wypowiedzi pana posła Pęka. Panie Pośle Pęk!</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, ustalmy charakter pańskiej wypowiedzi. Czy to jest pytanie?</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Sprostowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprostowanie, rozumiem.</u>
<u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">My mamy świadomość, że etos „Solidarności” był piękny i mamy też świadomość, że „Solidarność” zniszczyła kraj bardziej niż komuna. Prawda.</u>
<u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niech pan takich rzeczy nie mówi.)</u>
<u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
<u xml:id="u-314.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To boli.)</u>
<u xml:id="u-314.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez przesady.)</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ja już nie ingeruję w treść pańskiej wypowiedzi, natomiast bardzo proszę o sprostowanie, nie o polemikę.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Wszystko ma swoje granice!)</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Spokojnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle Macierewicz, proszę powstrzymać emocje. Istnieje inny tryb reagowania na takie wypowiedzi. Za chwilę będą oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie pośle Macierewicz, ja zgadzam się z pańskimi wypowiedziami i pana popieram, tylko niech pan powie ludziom prawdę, że etos „Solidarności” był dobry.</u>
<u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Był i jest dobry.)</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, bardzo proszę...</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Dobry był. My nie mamy pretensji do ludzi, którzy byli w „Solidarności”, tylko ci z dołu odpłynęli do góry i to jest ten problem.</u>
<u xml:id="u-320.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Prawdą jest, że wasza partia była partią morderczą.)</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, bardzo proszę o niewygłaszanie przemówienia, tylko sprostowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie pośle Pęk, przypomnijcie sobie, że to wy byliście przy „okrągłym stole”, przy stole zdrady narodowej. Taka jest prawda. Także bierzecie za to odpowiedzialność przez 12 lat w tym Sejmie i nie dyskutujmy na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, nie było to sprostowanie. Z przykrością stwierdzam, że pańska wypowiedź naruszała regulamin.</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie marszałku, czy zostanę za to ukarany?</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, nie zostanie pan ukarany. Zwracam panu tylko uwagę, wyrażam żal z tego powodu, że to się stało. Nie zamierzam występować o wyciągnięcie jakichkolwiek konsekwencji, natomiast wyrażam nadzieję, że wszyscy na tej sali będziemy szanować regulamin i nie będziemy sobie z niego żartować. Tylko tyle.</u>
<u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O! Najuczciwszy w Izbie.)</u>
<u xml:id="u-325.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Pęk w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-325.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#PosełBogdanPęk">Panie pośle, nie było Polskiego Stronnictwa Ludowego przy „okrągłym stole”.</u>
<u xml:id="u-326.1" who="#komentarz">(Głos z sali: ZSL.)</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zostały zadane dwa pytania, a jest obecny przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, pan minister Marek Staszak, który nie był jednak adresatem pytań.</u>
<u xml:id="u-327.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Sprawozdawca, sprawozdawca.)</u>
<u xml:id="u-327.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pytania były do posła sprawozdawcy, który nie jest....</u>
<u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ukarać, wykluczyć z posiedzenia, bo nie wykonuje swoich obowiązków.)</u>
<u xml:id="u-327.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, proszę państwa, zachowajmy powagę. Wyrażam żal, że poseł sprawozdawca nie jest obecny i mamy do wyboru dwie sytuacje...</u>
<u xml:id="u-327.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Zarządzić przerwę!)</u>
<u xml:id="u-327.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">...albo zarządzimy przerwę, albo zrezygnujemy z odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-327.8" who="#komentarz">(Głosy z sali: Przerwa.)</u>
<u xml:id="u-327.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę, żeby wypowiedzieli się zadający pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważam, że to jest skandal, że posła sprawozdawcy nie ma na sali i nie można uzyskać odpowiedzi. Zatem proszę o 10-minutową przerwę na ściągnięcie posła sprawozdawcy na salę. Jeżeli nie jest to możliwe, to proszę o przerwę do jutra. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-328.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, nie przesadzajmy z tym, czy jest to skandal, bo nie znamy jeszcze przyczyny nieobecności pana posła sprawozdawcy. Otrzymałem przed chwilą wiadomość, że pan poseł jest w drodze, więc możemy liczyć na to, że odpowiedzi zostaną udzielone.</u>
<u xml:id="u-329.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Będziecie musieli zadać jeszcze raz pytania, bo skąd on będzie je znał?)</u>
<u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! W oczekiwaniu na posła sprawozdawcę zarządzam 10-minutową przerwę.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 48 do godz. 22 min 01)</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jak widzę, jest pan poseł sprawozdawca.</u>
<u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, były dwa pytania do pana; bardzo proszę o krótkie przypomnienie treści pytań przez panów posłów, którzy je zadawali, ponieważ nie mamy możliwości zapoznania pana posła sprawozdawcy z tymi pytaniami.</u>
<u xml:id="u-331.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Ja znam te pytania.)</u>
<u xml:id="u-331.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zna pan poseł. W takim razie nie ma potrzeby powtarzania pytań.</u>
<u xml:id="u-331.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#PosełMarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przeprosić za chwilową nieobecność na sali, ale zaszły nieprzewidziane okoliczności i musiałem wyjść. Jeszcze raz przepraszam.</u>
<u xml:id="u-332.1" who="#PosełMarianMarczewski">Panie pośle...</u>
<u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Gdzie pan był?)</u>
<u xml:id="u-332.3" who="#PosełMarianMarczewski">Powiem panu później...</u>
<u xml:id="u-332.4" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Ale od początku pana nie było, zaraz pan wyszedł.)</u>
<u xml:id="u-332.5" who="#PosełMarianMarczewski">Przepraszam bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, panie pośle, ale od przyjmowania usprawiedliwień jest marszałek. Przyjmuję przeprosiny pana posła. Będę prosił o wyjaśnienie przyczyn pańskiej nieobecności marszałkowi Sejmu i nie dyskutujmy o tym.</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#PosełMarianMarczewski">Jeszcze raz przepraszam. Wyszedłem naprawdę na krótko, a nieprzewidziane okoliczności spowodowały, że się to trochę przeciągnęło...</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę już się nie tłumaczyć, panie pośle. Przyjąłem pańskie usprawiedliwienie. Bardzo proszę o odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#PosełMarianMarczewski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-336.1" who="#PosełMarianMarczewski">Panie Marszałku! Zostały zadane pytania w związku z nowelizacją ustawy i z przedłożeniem Senatu. Pan poseł Kurpiewski zadał następujące pytanie: Czy ta ustawa przewiduje zadośćuczynienie niesłusznie uznanym za kłamców? I drugie: Czy zabezpiecza na przyszłość tego typu przypadki?</u>
<u xml:id="u-336.2" who="#PosełMarianMarczewski">Trzeba powiedzieć, że w obecnym stanie prawnym sytuacja jest taka, że po orzeczeniu Sądu Lustracyjnego II instancji następuje natychmiastowa, praktycznie rzecz biorąc, realizacja postanowień ustawy, dotycząca zakazu np. pełnienia określonych funkcji czy zajmowania określonych stanowisk, pomimo że nie odbył się jeszcze cały proces, np. proces kasacyjny, który może zmienić orzeczenie sądu II instancji. Trybunał Konstytucyjny słusznie zauważył, że jest to sytuacja nieprawidłowa, a jeśli już coś takiego się staje, to zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania karnego osoba oczyszczona z zarzutu kłamstwa lustracyjnego powinna otrzymać zadośćuczynienie. Zapisy obecnej propozycji nowelizacji powodują, że do czasu zakończenia procesu kasacyjnego nie będzie ogłoszenia postanowienia i nie będą wyciągane konsekwencje wynikające z ustawy. Dopiero proces kasacyjny kończy postępowanie i w przypadku uwzględnienia kasacji nie będzie na przykład ogłoszenia, że ktoś był kłamcą lustracyjnym, i nie będą wyciągane konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-336.3" who="#PosełMarianMarczewski">Pytanie pana posła Suskiego: Czy ta ustawa chroni określone osoby? O tym zadecyduje, panie pośle, Sąd Lustracyjny.</u>
<u xml:id="u-336.4" who="#PosełMarianMarczewski">Dziękuję, panie marszałku, za wszystko.</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-337.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Panie marszałku, jednak to nie była odpowiedź na pytanie, które zadałem.)</u>
<u xml:id="u-337.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">No trudno, pan poseł odpowiedział to, co uznał za stosowne, więc nie ma...</u>
<u xml:id="u-337.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Może nie słyszał po prostu.)</u>
<u xml:id="u-337.4" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Słyszał, słyszał, dokładnie słyszał.)</u>
<u xml:id="u-337.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Słyszał, słyszał, ale nie odpowiedział. Ja jednak chciałbym uzyskać odpowiedzi.)</u>
<u xml:id="u-337.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie będziemy już przedłużać tej dyskusji. Panie pośle, zdarza się, że pytający ma niedosyt. Nie pierwszy raz to się zdarzyło...</u>
<u xml:id="u-337.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Może w takim razie prosiłbym w sprawie formalnej...)</u>
<u xml:id="u-337.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W sprawie formalnej, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawie formalnej: mam ogromną prośbę o to, żebyśmy mogli zapoznać się z przyczynami niewykonywania obowiązków sprawozdawcy przez pana posła. Nasuwa się tu pewna analogia - posłowie sprawozdawcy z SLD mają taki zwyczaj, że nie dopełniają swoich obowiązków. Nie było to krótkotrwałe wyjście, tylko od początku debaty tutaj... Poseł sprawozdawca jednak nie słyszał tych pytań. My byśmy prosili o to. Tutaj trwała debata...</u>
<u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kamiński: Ale o czym my mówimy, panie pośle?)</u>
<u xml:id="u-338.2" who="#PosełMarekSuski">Proszę mi nie przeszkadzać. Ja panu nie przeszkadzam, gdy pan występuje.</u>
<u xml:id="u-338.3" who="#PosełMarekSuski">Trwa debata na temat dyscypliny w tym parlamencie. Tu było rzeczywiście ewidentne naruszenie dyscypliny.</u>
<u xml:id="u-338.4" who="#PosełMarekSuski">Mam pytanie: Czy pan marszałek przewiduje jednak skierowanie tej sprawy do komisji regulaminowej? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Już powiedziałem, że to jest niedobra sytuacja, gdy nie ma posła sprawozdawcy na części dyskusji, ale też rozumiem, że mogły zajść jakieś okoliczności, które spowodowały tę nieobecność i które być może nie powinny być wyjaśniane na sali, ale powinny być wyjaśnione marszałkowi Sejmu. Spodziewam się, że pan poseł takie wyjaśnienie marszałkowi Sejmu złoży.</u>
<u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym ten problem zamykamy.</u>
<u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! To już były wszystkie wystąpienia w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
<u xml:id="u-339.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (druki nr 241 i 244).</u>
<u xml:id="u-339.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Szymańskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność w imieniu Komisji Infrastruktury przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia komisji, na którym rozpatrywaliśmy poprawki Senatu do uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.</u>
<u xml:id="u-340.1" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Sejm, pracując nad tą ustawą, stawiał sobie za cel nadrzędny usunięcie zagrożeń związanych z wejściem w życie ustawy nowelizowanej.</u>
<u xml:id="u-340.2" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">W tym celu dokonano zmiany zapisu w rozdziale 9, przepisy przejściowe i końcowe ustawy matki.</u>
<u xml:id="u-340.3" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Senat 8 lutego tego roku, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy, wprowadził do jej tekstu dwie poprawki.</u>
<u xml:id="u-340.4" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Senat uznał za konieczne ustanowienie przepisu przejściowego zmierzającego z jednej strony do zapewnienia prawa wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz samodzielnego projektowania przestrzeni w skali regionalnej i lokalnej lub kierowania zespołem prowadzącym takie projektowanie na zasadach dotychczas obowiązujących, z drugiej strony zaś do przyznania właściwym organom, również na podstawie dotychczasowych przepisów, między innymi zadań w zakresie nadawania i pozbawiania uprawnień budowlanych czy prowadzenia postępowań w sprawach odpowiedzialności zawodowej, do dnia zwołania pierwszych zjazdów okręgowych i krajowych zjazdów izb oraz przez okres trzech miesięcy od terminu, w jakim się odbywały zjazdy.</u>
<u xml:id="u-340.5" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Poprawka 2. zawiera termin wprowadzenia ustawy w życie. Jest to porządkujące, zgodne z zasadami prawa.</u>
<u xml:id="u-340.6" who="#PosełSprawozdawcaJanSzymański">Komisja Infrastruktury, po zapoznaniu się z wprowadzonymi przez Senat poprawkami do ustawy o zmianie ustawy o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów i po przeanalizowaniu tych poprawek, wnosi do Wysokiej Izby o ich przyjęcie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-341.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-341.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Janowskiego o zabranie głosu w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do przekazanych przez Senat poprawek do uchwalonej przez Sejm w dniu 17 stycznia ustawy o zmianie ustawy o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów.</u>
<u xml:id="u-342.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Proponowana przez Senat poprawka wprowadza zapis, że do czasu zwołania pierwszych zjazdów krajowych izb, a także przez trzy miesiące od tego dnia prawo wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz samodzielnego projektowania przestrzeni w skali regionalnej i lokalnej, a także kierowania zespołem prowadzącym takie projektowanie przysługuje na dotychczasowych zasadach.</u>
<u xml:id="u-342.2" who="#PosełZbigniewJanowski">Poprawka sprowadza się do tego, że w ciągu trzech miesięcy od zjazdów krajowych wojewodowie, a także właściwe urzędy centralne przekażą izbom zawodowym kompetencje do nadawania, a także odbierania uprawnień.</u>
<u xml:id="u-342.3" who="#PosełZbigniewJanowski">W trakcie prac nad nowelizacją ustawy wiele wątpliwości wzbudziła obligatoryjna przynależność do izby urbanistów oraz inżynierów budownictwa. Wiele wniosków w tej sprawie skierowano do rzecznika praw obywatelskich. Obawiano się utraty nabytych przed wejściem w życie ustawy uprawnień budowlanych. Ustawa nie odbiera nabytych uprawnień, jednak określa, że prawo wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie oraz samodzielnego projektowania przestrzeni przysługuje wyłącznie osobom wpisanym na listę członków izby. Pojawia się wiele wątpliwości: Czy obligatoryjne izby powinny funkcjonować w zawodzie urbanisty, a także inżyniera budowlanego? Czy są to zawody zaufania publicznego? Czy ustawodawca może wymusić ustawowo obligatoryjną przynależność do izby? Wielu, niestety, ma wątpliwości. Zastanówmy się, może należałoby rozważyć w kolejnej nowelizacji, czy ta przynależność musi być obligatoryjna? Jeżeli nie, to należy postawić pytanie: Po ma być izba, skoro bez jej pomocy będzie można wykonywać swój zawód samodzielnie?</u>
<u xml:id="u-342.4" who="#PosełZbigniewJanowski">Senat w swoich poprawkach uwzględnił fakt, że w czasie prac nad nowelizacją ustawy weszła ona w życie. Tak więc nie jest możliwe proponowane przez Sejm przesunięcie terminu wejścia jej w życie bez pogwałcenia konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa. W celu uniknięcia negatywnych skutków luki prawnej funkcjonującej obecnie w ustawie Senat zaproponował, aby nowelizacja ustawy weszła w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia, a przepisy przejściowe określone w art. 1 ust. 2 z dniem ogłoszenia, ale z mocą wejścia w życie ustawy matki, tj. od 25 stycznia br.</u>
<u xml:id="u-342.5" who="#PosełZbigniewJanowski">Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze zaproponowane przez Senat poprawki. Uważamy, że proponowane uregulowania nie narażają nas na zarzut niekonstytucyjności, dotyczą bowiem sytuacji o charakterze wyjątkowym i tworzą zainteresowanym środowiskom sytuację prawnie korzystniejszą od obecnej. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-342.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska. Oświadczenie przedstawi pan poseł Stanisław Żmijan.</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#PosełStanisławŻmijan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu posłów Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, zawartego w druku nr 241.</u>
<u xml:id="u-344.1" who="#PosełStanisławŻmijan">Panie i Panowie Posłowie! Uchwała Senatu zawiera poprawki wprowadzające przepisy przejściowe, które, po pierwsze, zapobiegają sytuacji, w której od dnia 25 stycznia, tj. od daty wejścia w życie nowelizowanej ustawy, osoby posiadające przed tą datą prawo wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz samodzielnego projektowania przestrzeni w skali regionalnej i lokalnej lub kierowania zespołem prowadzącym takie projektowanie, nie mogłyby wykonywać tego prawa wskutek niemożności uzyskania wpisu na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, po drugie, przyznają właściwym organom na podstawie przepisów dotychczasowych m.in. zadania w zakresie nadawania i pozbawiania uprawnień budowlanych w określonych specjalnościach i prowadzenia postępowań w sprawie odpowiedzialności zawodowej do czasu przyjęcia tych zadań przez właściwe izby samorządu zawodowego.</u>
<u xml:id="u-344.2" who="#PosełStanisławŻmijan">Przepisy przejściowe, o wprowadzenie których miałem zaszczyt wnosić w imieniu posłów Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska w czasie prac legislacyjnych w Komisji Infrastruktury, niestety, bezskutecznie wobec negatywnego głosowania w komisji w związku z zapewnieniem przedstawiciela strony rządowej o zbędności przepisów przejściowych w tej materii. Dlatego też do inicjatywy Senatu w postaci poprawek posłowie Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska odnoszą się pozytywnie i dadzą temu wyraz, głosując za ich przyjęciem, aczkolwiek pozostają wątpliwości co do konstytucyjności terminu wejścia w życie proponowanych poprawek, to jest z dniem ogłoszenia z mocą od 25 stycznia 2002 r. Biorąc jednak pod uwagę daleko idące negatywne skutki obecnej luki prawnej, przyjęcie poprawek stworzy sytuację prawną faktycznie korzystniejszą od obecnej. Warto w tym miejscu zadać pytanie: Z czego wynika taki stan rzeczy? Oczywiście nie odkrywam Ameryki. Z tej trybuny niejednokrotnie negatywie oceniano tok prac legislacyjnych Wysokiej Izby; mówiono o pośpiechu i niestaranności, a także o tym, że niekoniecznie większość parlamentarna ma monopol na słuszność w każdej sprawie. Kolejny raz Wysoka Izba jest zmuszana do wyboru mniejszego zła.</u>
<u xml:id="u-344.3" who="#PosełStanisławŻmijan">Wysoki Sejmie! Niestety poprawki Senatu nie usuwają innych poważnych mankamentów nowelizowanej ustawy, mankamentów, na które Klub Poselski Platforma Obywatelska zwracał uwagę Wysokiej Izby w czasie debaty plenarnej. Najistotniejsze z nich to: niekonstytucyjność art. 6 pkt 1, nierespektowanie praw nabytych, nierówność środowisk zawodowych wobec prawa. Dlatego istnieje pilna potrzeba dalszych merytorycznych nowelizacji dwóch ustaw: ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiam stanowisko wobec ustawy o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów - ustawy z dnia 15 grudnia 2000 (DzU z dnia 24 stycznia 2001 r.) - zwróconej po naniesieniu poprawek przez Senat RP do powtórnego uchwalenia. Ustawa zaproponowana w obecnej wersji przez Senat RP jest kolejnym aktem legislacyjnym nierzetelnie dopracowanym. Senat RP w swoim stanowisku zawarł jedynie sprawy prawno-porządkowe, nie ustosunkowując się w ogóle do merytorycznych zastrzeżeń, wysuniętych przeze mnie w wystąpieniu w dniu 16 stycznia bieżącego roku oraz przez posła Stanisława Żmijana, a narusza się ewidentnie art. 17 Konstytucji RP, dotyczący wolności wykonywania zawodu w III Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-346.1" who="#PosełPiotrSmolana">Klub Samoobrony RP proponuje zmianę art. 6 wyżej cytowanej ustawy w pkt. 1. Chodzi o to, aby dodać zapis w brzmieniu: zakres samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie obejmuje posiadane już uprawnienia uzyskane przed dniem wejścia w życie tej ustawy. W ten sposób zapisany art. 6 pkt 1 ustawy honorować będzie w całości już uzyskane zezwolenia oraz uprawnienia i nie będzie naruszał praw grup zawodowych, które te uprawnienia już posiadają. Podnosiłem tę kwestię we wspomnianym już wcześniej wystąpieniu z połowy stycznia bieżącego roku przed odesłaniem tej ustawy do Senatu.</u>
<u xml:id="u-346.2" who="#PosełPiotrSmolana">Klub Samoobrony RP z wielkim zdziwieniem, ale i nieskrywanym niesmakiem zauważa celowe pominięcie art. 5 § 2 pkt 3 Prawa budowlanego odnośnie do art. 14 ust. 3; w zaproponowanych poprawkach Senatu uwzględnia się tylko pkt. 2–4, a pomija pkt 5; punkt ten jest bardzo istotny dlatego, że - jak wspomniałem w wystąpieniu styczniowym - anulowanie go zasadniczo odbiera prawo samodzielnego wykonywania zawodu ogromnej grupie rzemieślników z branży budowlano-architektonicznej. Celowe zatem wydaje się przygotowanie w bardzo krótkim czasie powtórnej nowelizacji przedmiotowej ustawy, która by całkowicie zabezpieczyła interesy osób, o których mówiłem w poprzednim stanowisku klubu. Obecna nowelizacja projektu ustawy z pominięciem ustawy matki, pomimo tylokrotnych poprawek, wciąż wydaje się ułomna. Powstaje zatem pytanie zasadnicze: komu tak zdecydowanie zależało na tym, aby taką ustawę stworzyć i zatwierdzić?</u>
<u xml:id="u-346.3" who="#PosełPiotrSmolana">Dlatego Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o ponowne skierowanie tej ustawy do Komisji Infrastruktury i Komisji Ustawodawczej, gdyż zawsze przeciwstawiamy się takim projektom ustaw, które choćby w najmniejszym stopniu dyskryminowałyby i wyrzucały poza margines społeczny jakąkolwiek grupę społeczną, w tym przypadku zawodową grupę rzemieślników, skazując ją tym samym na zasilenie kolejnych szeregów bezrobotnych.</u>
<u xml:id="u-346.4" who="#PosełPiotrSmolana">Senat RP, przyjmując powyższy projekt ustawy do naniesienia poprawek, zamiast go merytorycznie poprawić, wydał go w wersji niewiele zmienionej, nie przyczyniając się do ochrony interesów tej bądź co bądź niewąskiej grupy zawodowej.</u>
<u xml:id="u-346.5" who="#PosełPiotrSmolana">Wnosimy zatem jak na wstępie. Dziękuję Wysokiej Izbie za wysłuchanie naszego stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie, z tym że pozwolę sobie przypomnieć, że na tym etapie procedowania nie jest już możliwe skierowanie do komisji. To już są poprawki Senatu.</u>
<u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Przedstawi je pan poseł Jerzy Polaczek.</u>
<u xml:id="u-347.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma).</u>
<u xml:id="u-347.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma pana posła Polaczka, tak?</u>
<u xml:id="u-347.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie proszę pana posła Leszka Zielińskiego, który przedstawi oświadczenie w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-348">
<u xml:id="u-348.0" who="#PosełLeszekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym podtrzymać nasze stanowisko co do ułomności uchwalonej ustawy, dlatego popieraliśmy nowelizację zgłoszoną przez kolegów parlamentarzystów. Tak że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze poprawki wniesione przez Senat oraz wyrażam nadzieję, że Wysoka Izba powróci jeszcze raz do tej ustawy i ponownie ją znowelizuje dla dobra całego środowiska architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-349">
<u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Kędziaka z Ligi Polskich Rodzin i przedstawienie oświadczenia w imieniu tego klubu.</u>
</div>
<div xml:id="div-350">
<u xml:id="u-350.0" who="#PosełTadeuszKędziak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poprawek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzonych do ustawy z dnia 17 stycznia br. o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.</u>
<u xml:id="u-350.1" who="#PosełTadeuszKędziak">Klub Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem poprawek Senatu.</u>
<u xml:id="u-350.2" who="#PosełTadeuszKędziak">Przedmiotowa ustawa o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, uchwalona 15 grudnia 2000 r., z dniem 21 stycznia tego roku weszła w życie. Stanowisko Ligi Polskich Rodzin w sprawie tej ustawy zostało przedstawione w drugim czytaniu i od tego czasu nie uległo zmianie. Ustawa ta została zaniedbana przez rząd poprzedni, a także obecny. Ministrowie właściwi do spraw architektury, budownictwa i urbanistyki nie wywiązali się z obowiązków, do jakich obligowała ich ustawa, a mianowicie nie powołali komitetów organizacyjnych poszczególnych izb zawodowych. Próbę ratowania tej ustawy podjęła grupa posłów, proponując zmiany, które zdejmują obowiązek powołania komitetów organizacyjnych z właściwych ministrów, nakładając tym samym te obowiązki na poszczególne środowiska zawodowe architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.</u>
<u xml:id="u-350.3" who="#PosełTadeuszKędziak">Celem tych zmian było przede wszystkim zapobieżenie sytuacji, w której z dniem wejścia w życie ustawy nowelizowanej, tj. z dniem 25 stycznia br. nie będzie możliwe wykonywanie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie przez architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów w oparciu o posiadane przez nich uprawnienia. Przepisy przedmiotowej ustawy stanowią, że samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, a także samodzielne kształtowanie przestrzeni mogą wykonywać osoby wpisane na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego. Do dnia wejścia w życie nowelizowanej ustawy tylko architektom udało się jakoś powołać izbę. Środowiska inżynierów budownictwa oraz urbanistów są w trakcie organizacji.</u>
<u xml:id="u-350.4" who="#PosełTadeuszKędziak">Obecnie debatujemy nad poprawkami Senatu. Poprawki Senatu porządkują ustawę, a w szczególności sytuację osób posiadających uprawnienia do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz samodzielnego projektowania przestrzeni, które po 25 stycznia br. nie mogą wpisać się na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, ponieważ izby takie nie zostały powołane. Poprawki Senatu umożliwiają w takich sytuacjach wykonywanie tych funkcji na podstawie przepisów dotychczasowych do czasu zwołania pierwszych zjazdów okręgowych izb oraz krajowych zjazdów izb i trzy miesiące po ich zwołaniu.</u>
<u xml:id="u-350.5" who="#PosełTadeuszKędziak">Mając na względzie sytuację wspomnianych środowisk zawodowych, klub Ligi Polskich Rodzin przyjęcie poprawek Senatu uważa za konieczne i tak będzie głosował. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-351">
<u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Ryszarda Pojdę o przedstawienie oświadczenia klubu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-352">
<u xml:id="u-352.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanując czas pana marszałka i obecnych członków Wysokiej Izby, chcę oświadczyć, że Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze zaproponowane przez Senat poprawki do wyżej wymienionej ustawy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-353">
<u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za krótkie oświadczenie.</u>
<u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Polaczek nie dotarł, czyli, rozumiem, zrezygnował z zabrania głosu.</u>
<u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jest obecny pan minister Wiesław Szczepański, wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
<u xml:id="u-353.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie było wprawdzie pytań do pana ministra, ale czy chce pan minister zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-353.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Klimek: Były pytania...)</u>
<u xml:id="u-353.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A, było pytanie, tak?</u>
<u xml:id="u-353.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Są pytania jeszcze...)</u>
<u xml:id="u-353.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, chwileczkę, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-353.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rzeczywiście nie zapytałem, czy są posłowie chętni do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-353.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Okoński się zgłasza.</u>
<u xml:id="u-353.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś chciałby zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-353.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Klimek.</u>
<u xml:id="u-353.12" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś?</u>
<u xml:id="u-353.13" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze jest pan poseł Żmijan chętny do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-353.14" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rozumiem, że są trzy zgłoszenia do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-353.15" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Okoński jako pierwszy.</u>
<u xml:id="u-353.16" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-354">
<u xml:id="u-354.0" who="#PosełWiesławOkoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy, czy jest pewny, że budżety wojewodów mają pieniądze na dalszą działalność związaną z prowadzeniem tego zadania, które przewiduje ustawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-355">
<u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Klimek.</u>
<u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-356">
<u xml:id="u-356.0" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że Związek Rzemiosła Polskiego od samego początku był przeciwny tej ustawie. Widzimy ułomność tej ustawy. Również mam pytanie do posła sprawozdawcy: Czy ta ustawa jest w ogóle potrzebna i czy w jego przekonaniu, czy w naszym przekonaniu będzie służyła właściwemu rozwojowi przedsiębiorczości?</u>
</div>
<div xml:id="div-357">
<u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Żmijan.</u>
</div>
<div xml:id="div-358">
<u xml:id="u-358.0" who="#PosełStanisławŻmijan">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-358.1" who="#PosełStanisławŻmijan">Pytanie do pana ministra. Wobec niewątpliwej ułomności nowelizowanej ustawy matki o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów mam pytanie, czy resort infrastruktury podjął czy zamierza podjąć prace, a jeżeli tak, to w jakim terminie i w jakim trybie, bo w moim przekonaniu trzeba by było włączyć tutaj szerokie środowiska zawodowe, te, których właśnie ta ustawa dotyczy, i w trybie pilnym przystąpić rzeczywiście do daleko idącej merytorycznej nowelizacji tejże ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-359">
<u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Więcej pytań nie ma.</u>
<u xml:id="u-359.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę w takim razie pana ministra Wiesława Szczepańskiego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-360">
<u xml:id="u-360.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli można, chciałbym odnieść się najpierw do wypowiedzi pana posła Kędziaka z Ligi Polskich Rodzin, który powiedział, iż jest to wina ministrów poprzednich i obecnego ministra do spraw budownictwa, że nie został powołany komitet. Jest to nieprawda, panie pośle, w tej części, ponieważ zgodnie z tą ustawą minister właściwy do spraw budownictwa miał na powołanie komitetu 6 miesięcy od daty ogłoszenia. Takie komitety zostały powołane w czerwcu 2001 r. Natomiast niestety w budżecie ministra właściwego do spraw budownictwa nie zapewniono środków finansowych ani na rok 2001, ani na 2002 w zakresie powołania tych komitetów, a zgodnie z tą ustawą to minister właściwy miał zapewnić środki na ich finansowanie. Z tego, co nam wiadomo, podobno w lipcu w urzędzie mieszkalnictwa była przygotowana nowelizacja, po tym, jak już było widać, iż te komitety nie są w stanie zorganizować się do 25 stycznia. Natomiast tej nowelizacji, nie wiadomo z jakich przyczyn, nie podjęto. Fakt jest taki, iż obecna sytuacja wynikła z tego, iż komitety nie były w stanie się zorganizować i nie miały środków na swoją organizację. Dzisiaj ze względu na ilość osób w poszczególnych zawodach te izby po prostu mają określoną wielkość. Szacujemy, że inżynierów budownictwa jest około 100 tys., architektów - 12 tys., urbanistów - 1500. Niestety ta ostatnia izba, urbanistów (1500), jeszcze nie jest gotowa, a izba architektów (12 tys.) 25 stycznia odbyła zjazd krajowy.</u>
<u xml:id="u-360.1" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławAndrzejSzczepański">Jeśli chodzi o podjęcie działań nowelizujących, to nie ukrywamy, że na pewno nad tą ustawą będziemy się zastanawiać, natomiast musi to być za obopólną zgodą tych środowisk, aby ta ustawa nie została skierowana przez te środowiska do Trybunału Konstytucyjnego. W obecnej fazie bowiem jest to obligatoryjność i w tym kierunku te izby były kształtowane, natomiast jeśli podejmiemy próbę odejścia od obligatoryjności, to może się to spotkać ze sprzeciwem komitetów - na pewno nie środowiska, ponieważ zdajemy sobie sprawę, że środowisko inżynierów budownictwa nie jest jednak za tym, żeby przynależność do tych izb była obligatoryjna. W tej chwili nie trwają prace, natomiast wiem, że rząd nie chciałby, aby przynależność do poszczególnych izb była obligatoryjna. Natomiast trzeba przyznać ze smutkiem i po prostu niestety z niesmakiem, że były trzy oddzielne ustawy: ustawa o izbach urbanistów, o izbach architektów i o izbach inżynierów budownictwa, a parlament połączył je w jedną ustawę. Dzisiaj nie mogąc po prostu ich rozłączyć, musimy nowelizować całość. Gdyby one były oddzielne, to myślę, że w przypadku architektów nie musielibyśmy tego nowelizować, a być może i w przypadku urbanistów. Nic by się nie stało przez te dwa miesiące, a w przypadku inżynierów budownictwa być może moglibyśmy wtedy podjąć decyzję o tym, żeby przynależność do izby nie była obligatoryjna. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-361">
<u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Szymańskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-362">
<u xml:id="u-362.0" who="#PosełJanSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Okoński pyta, czy budżety wojewodów są przygotowane do tego, aby mogły ponieść jeszcze ciężar kosztów ze względu na funkcjonowanie w myśl starej ustawy. Myślę, że tak, aczkolwiek nie jest to odpowiedź z mojej strony udokumentowana liczbami, ale jestem przekonany, że w budżetach wojewodów tych pieniędzy nie zabraknie, tym bardziej że część świadczeń z tego tytułu - chociażby nadawanie uprawnień, egzaminy - jest płatna. Tak że koszty są również ponoszone przez samych uczestników, którzy pozyskują wiedzę przy zdawanych egzaminach.</u>
<u xml:id="u-362.1" who="#PosełJanSzymański">Poseł Klimek pyta, czy ta ustawa jest w ogóle potrzebna i czy będzie służyła rozwojowi. Ta ustawa po prostu jest. Ta ustawa została przez Wysoką Izbę uchwalona w 2000 r., została decyzją Wysokiej Izby 25 stycznia tego roku uruchomiona i ona po prostu istnieje i funkcjonuje. Natomiast celem naszej komisji nie był osąd tego, co zrobiono do tej pory, aczkolwiek padały takie głosy, jak mówił tutaj poseł Janowski, że obligatoryjność jest szkodliwa - zresztą potwierdza to również rząd. Przekonany jestem, że zmiana tychże zapisów idąca w kierunku zniesienia tych utrudnień, mimo że nawet same środowiska może nie do końca są za takim rozwiązaniem, nastąpi ze strony rządowej szybciej, niż to się nam może wydawać. Dlatego też myślę, że deklaracja, którą tutaj złożył pan minister Szczepański, będzie również częścią odpowiedzi dla pana posła.</u>
<u xml:id="u-362.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczekujemy na tę nowelizację.)</u>
<u xml:id="u-362.3" who="#PosełJanSzymański">Panie pośle, proszę?</u>
<u xml:id="u-362.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja nie pytam.)</u>
<u xml:id="u-362.5" who="#PosełJanSzymański">Pan nie pyta.</u>
<u xml:id="u-362.6" who="#PosełJanSzymański">Dziękuję, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-363">
<u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Odpowiedzi na pytania padły.</u>
<u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-363.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jutro rano przystąpimy do głosowania nad uchwałą Senatu.</u>
<u xml:id="u-363.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-363.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. Lista zawiera w tej chwili 6 osób. Są to panowie posłowie Witaszek, Stryjewski, Gudzowski, pani poseł Domka, pani poseł Murias i pan poseł Klimek.</u>
<u xml:id="u-363.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy ktoś z państwa jeszcze chce się zapisać do głosu w celu wygłoszenia oświadczenia?</u>
<u xml:id="u-363.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-363.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczeń.</u>
<u xml:id="u-363.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do wysłuchania oświadczeń.</u>
<u xml:id="u-363.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Zbigniew Witaszek z klubu Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-363.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-364">
<u xml:id="u-364.0" who="#PosełZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas dzisiejszej debaty nad nowym ustrojem Warszawy padało wiele słów pod adresem występujących posłów. Dostało się również mojej skromnej, choć rzeczywiście okazałej osobie. Chciałbym wygłosić oświadczenie, ponieważ zarzut adresowany bezpośrednio do mnie odnosił się nie tyle do tego, co mówiłem, ile do tego, ile posiadam. Pomijam już fakt, iż tego typu argumenty wydają mi się niestosowne.</u>
<u xml:id="u-364.1" who="#PosełZbigniewWitaszek">Poruszam tę sprawą w drodze oświadczenia poselskiego, ponieważ nie odnosi się ona do zagadnień dotyczących ustroju Warszawy i projektu ustawy, nad którym w Wysokiej Izbie pracujemy. Na tej drodze chciałbym też wyjaśnić kilka wątpliwości, jakie zdaje się mieć wielu posłów.</u>
<u xml:id="u-364.2" who="#PosełZbigniewWitaszek">Otóż podczas wspomnianej debaty pan marszałek Aleksander Małachowski, którego z pewnością wszyscy powinniśmy szanować, ja również, raczył był rzucić uwagę pod moim adresem. Występującemu w imieniu podobno najbardziej lewicowej partii w Wysokiej Izbie nie spodobały się moje słowa o biznesmenach, decyzjach i prawie. Pan marszałek Małachowski wytknął mi, iż będąc jednym z najbogatszych posłów w Sejmie, posługuję się argumentami, które określił jako demagogię. Pan marszałek w tym samym wystąpieniu chwalił posła Piskorskiego za to, że był dobrym prezydentem Warszawy, mimo jego stanu posiadania.</u>
<u xml:id="u-364.3" who="#PosełZbigniewWitaszek">Jeżeli mój stan posiadania odbiera mi prawo do troski o zwykłego obywatela, to czy tego samego zarzutu nie można postawić posłowi Piskorskiemu? Skoro przypisujemy ludziom intencje nie na podstawie tego, co głoszą, lecz na podstawie tego, co mają, to może przegrupujmy szeregi na tej sali, bo rzeczywiście nie bardzo przystają one do głoszonych programów. Czy pan marszałek nie zna innych posłów mogących pochwalić się swoimi majątkami, a występujących w imieniu partii lewicowych? Czy pana marszałka ich majątki nie uwierają? Chyba że ludziom, o których wspomniałem, wolno więcej niż mnie, dlatego że należę do Samoobrony, a nie do Platformy Obywatelskiej lub Unii Pracy.</u>
<u xml:id="u-364.4" who="#PosełZbigniewWitaszek">Jeżeli prawo do głoszenia określonych programów ma być podyktowane tym, kim się jest, to co pan marszałek ze swoim pochodzeniem robi w lewicowej Unii Pracy? Czy taką uwagą pod moim adresem nie przekreśla pan marszałek, sumienie lewicy, swojej wieloletniej działalności i publicystyki, swoich lewicowych poglądów.</u>
<u xml:id="u-364.5" who="#PosełZbigniewWitaszek">Jestem posłem z ramienia określonej partii głoszącej określone hasła, posługującej się określonym programem i reprezentującej określone grupy społeczne. Świadomie wybrałem partię mającą prospołeczny program. Czy pan marszałek odmawia mi w związku z tym prawa do posiadania określonych poglądów i wrażliwości społecznej?</u>
<u xml:id="u-364.6" who="#PosełZbigniewWitaszek">Na zakończenie chciałbym wyjaśnić pewną wątpliwość, licząc na to, iż więcej już tego typu uwag nie będę musiał robić. Pracowałem ciężko i uczciwie przez kilkadziesiąt lat. Zatrudniałem ludzi, starałem się pomagać, prowadziłem usługi hotelowo-gastronomiczne, z których moi goście na pewno byli zadowoleni, o czym świadczy moja obecność w Sejmie. Przez okres ponad 30 lat zajmowałem się produkcją rolno-hodowlaną. Nie dorobiłem się tego ani na giełdzie, ani na handlu antykami, ani na polityce, ani na piastowaniu publicznych urzędów. Nie jestem młodym milionerem po trzydziestce, którego majątek nie przeszkadza panu marszałkowi. Proszę to wziąć pod uwagę, zanim ktoś znów zechce mnie oceniać na podstawie tego, ile mam, a nie tego, co robiłem i co zrobiłem. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-365">
<u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wygłoszenie oświadczenia.</u>
<u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Antoniego Stanisława Stryjewskiego z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-366">
<u xml:id="u-366.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ilu Polaków pamięta daty: 10 lutego 1940, 20 lutego 1940, 11 lutego 1945 r.? Szczególnie ilu młodych Polaków, ilu decydentów polskich spraw pamięta te daty? Ilu spośród tych, co tak ochoczo maszerują ku świetlanej przyszłości w Euroraju, kojarzy te daty z historią polskiego narodu i Polski?</u>
<u xml:id="u-366.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">W pierwszych chwilach 10 lutego 1940 r., podczas trwającego 30-stopniowego mrozu, do uśpionych Polaków zamieszkujących obszar II Rzeczypospolitej na wschód od Bugu zastukała „nowa”, sowiecka władza. Mieli ci Polacy już za sobą 17 września 1939 r., z „bratnią pomocą radziecką” dla tzw. Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. 22 października 1939 r. przeżyli tzw. wybory do nowych władz. Nie wyjeżdżając nigdzie za granicę, stali się obywatelami nowych państw - tejże Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi, które z początkiem listopada 1939 r. weszły w skład unii sowieckiej, czyli ZSRR. 31 października 1939 r. dowiedzieli się od sowieckiego ministra Mołotowa, że byli dziećmi Polski, tego „poczwarnego bękarta traktatu wersalskiego”, i że „o odbudowie dawnej Polski, jak to jest zrozumiałe dla każdego, nie może być nawet mowy”. Mieli już za sobą internowanie ponad 200 tys. polskich żołnierzy i oficerów oraz brankę polskiej młodzieży - 150 tys. osób - do Armii Czerwonej. Wszak na mocy dekretu z 29 listopada 1939 r. Rady Najwyższej ZSRR stali się obywatelami radzieckimi, mieli więc radzieckie obowiązki. Przeżyli też zdradę państwa polskiego i ich samych przez swoich sąsiadów: Żydów, Ukraińców, Litwinów, którzy witali bojców krasnoarmiejców jako zwiastunów nowych czasów, nowych awansów, nowych wolności. To stukanie o północy 10 lutego 1940 r. było rzeczywiście czymś „nowym” dla obywateli II Rzeczypospolitej. Około 120 tys. oficerów i podoficerów NKWD, dowódców oddziałów operacyjnych specjalnie wyszkolonych w Moskwie, około miliona żołnierzy Armii Czerwonej, kilkaset tysięcy „życzliwych” władzy sowieckiej sąsiadów wyciągnęło z domostw, zapakowało do bydlęcych wagonów i wywiozło w lasy pod Archangielskiem i w obłast Komi ponad 250 tys. Polaków. Przeciętnie co czwarty deportowany Polak nie przeżył tej podróży do „sowieckiego raju”. Akcja była znakomicie zorganizowana, przemyślana i uzgodniona z drugim okupantem Polski, a sojusznikiem sowieckiej Rosji, Niemcami, przez politruków Iwana Sierowa, stalinowskiego pełnomocnika do spraw polskich. Na Białorusi dowodził osobiście tą akcją kat Ławrientij Canewa.</u>
<u xml:id="u-366.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Akcja była organizacyjnym majstersztykiem, ale była nielegalna - również w myśl sowieckiego prawa. Jednak jej „pozytywne” wyniki zreferowano 10 dni później, 20 lutego 1940 r. w Zakopanem na III metodycznej konferencji gestapo-NKWD. Uczestnikami tejże konferencji byli, oprócz niemieckiego feldmarszałka Lista i generalnego gubernatora Franka oraz Grigorija Litwinowa, syna byłego sowieckiego ministra spraw zagranicznych, Eichmann, ludobójca Żydów, Eichmans, sowiecki komendant Wysp Sołowieckich i ekspedycji na Wajgaczu oraz twórca systemu zabijania jeńców strzałem w tył głowy w izolowanych pomieszczeniach, Zimmerman, kat dystryktu Radom i Rita Zimmerman, komendantka kopalni złota na Kołymie i łagru dziecięcego. Okupanci wymienili się doświadczeniami, pochwalili sukcesami, zgodzili się co do dalszych podobnych działań. W jakiś sposób je upublicznili, zalegalizowali. Następne deportacje były więc już „legalne”. 3 marca 1940 r. politbiuro partii bolszewickiej podjęło protokołem nr 13 uchwałę o tzw. oczyszczeniu przygranicznego 100-kilometrowego pasa z Polaków w terminie 6-tygodniowym. Terminu nie dotrzymano, podobnie było z kompletnością tego oczyszczenia, ale władza radziecka bardzo się starała. I tak: 13 kwietnia 1940 r. miała miejsce druga deportacja, 29 maja 1940 r. trzecia, 20 czerwca 1941 r. czwarta. Ilu Polaków wywieziono, zamordowano, zagłodzono, zamieniono w niewolników sowieckiego imperium? - dotąd tego nie policzono. Listy siemiejne, czyli rodzinne, w dokumentacji centralnej NKGB obejmują aż 1714 tys. polskich nazwisk. Wśród wywiezionych „na nieludzką ziemię” przeważali przedstawiciele przedwojennego aparatu władzy II Rzeczypospolitej: urzędnicy, sędziowie, żołnierze, policjanci, leśnicy, oraz polska inteligencja: nauczyciele, lekarze, prawnicy, ludzie nauki i sztuki, działacze polityczni i społeczni, właściciele ziemscy i przedsiębiorcy; Polacy osiedleni na ziemiach wschodnich po roku 1920 i Polacy zbiegli jesienią 1939 r. przed frontem niemieckim.</u>
<u xml:id="u-366.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Celem tych deportacji było pozbawienie ziem wschodnich Rzeczypospolitej najbardziej uświadomionego i związanego z polską państwowością i kulturą elementu narodowego. Celem tych wywózek była również grabież ziemi, pałaców, domów, młynów, zakładów, dzieł sztuki, archiwaliów państwowych i rodzinnych; nawet grabież zwyczajnych przedmiotów domowych. Miało nas, Polaków, tam nie być i nie miało być tam po nas, Polakach, śladów własności i kultury.</u>
<u xml:id="u-366.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Te deportacje przyczyniły się jeszcze do innej eksterminacji narodu polskiego. Stały się one przykładem i zachętą dla nacjonalistów ukraińskich, litewskich, żydowskich, którzy również - już na własną, lokalną rękę - dopełniali dzieła zamordowania Polaków i zniszczenia polskości na Wołyniu, Nowogródczyźnie i Wileńszczyźnie, szczególnie w okresie 1942–1944.</u>
<u xml:id="u-366.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Te deportacje również oczyściły Stalinowi przedpole negocjacji na konferencji w Jałcie. Tam Stalin mógł udowodnić swoim nowym aliantom, Churchillowi, premierowi Wielkiej Brytanii, oraz Roosveltowi, prezydentowi USA, że na wschód od Bugu Polaków i Polski nie ma. Stąd granica nowej Polski może już spokojnie przebiegać zgodnie ze starymi ustaleniami angielskiego lorda Curzona. I tu pojawia się ostatnia z cytowanych dat: 11 lutego 1945 r. Data zakończenia konferencji jałtańskiej. Data, która przeszła do historii Polski jako symbol haniebnej zdrady Polaków przez sojuszników; data, która stała się symbolem podziału świata oraz makiawelizmu politycznego.</u>
<u xml:id="u-366.6" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Wysoka Izbo! Nie jest łatwo być wielkim narodem. Ale trzeba nam powiedzieć tu, w polskim Sejmie: Polacy są wielkim narodem. By tej wielkości nie utracić, musimy pamiętać o wielu milionach Polaków zamordowanych, deportowanych, ograbionych, zamienionych w niewolników. Jeśli nie my będziemy pamiętać, to kto? Jeśli nie my będziemy odbudowywać nasze świątynie, cmentarze, uniwersytety i domy na ziemiach zabranych, to kto zadba o to dziedzictwo ponadtysiącletniego narodu i państwa?</u>
<u xml:id="u-366.7" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Dziś władze Litwy szukają „zbrodniarzy polskich z AK”. Prywatyzują odebraną Polakom ziemię na Wileńszczyźnie, zmieniają nam nazwiska. Ukraińskie władze Lwowa zaś walczą z Orlętami Lwowskimi i z całą tradycją „Leopolis semper fidelis”. A w całym „oczyszczonym” według dyrektywy politbiura partii bolszewickiej pasie Polski nie można po dziś dzień wystarczająco swobodnie uczyć się w polskiej szkole, modlić się w polskim kościele, odzyskać zabranych dóbr.</u>
<u xml:id="u-366.8" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Ostatnio prezydent Rosji powiedział nam: Nie chcemy i nie będziemy porównywać i stawiać na równi problemów związanych z hitlerowskimi Niemcami z tym, co było związane z represjami reżimu stalinowskiego. A więc nie uznaje zbrodni, za nią nie przeprasza, nie mówi o zadośćuczynieniu.</u>
<u xml:id="u-366.9" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Pamiętać nam trzeba...</u>
</div>
<div xml:id="div-367">
<u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Bardzo przepraszam...</u>
</div>
<div xml:id="div-368">
<u xml:id="u-368.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Ostatnie dwa zdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-369">
<u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli ostatnie dwa, to proszę bardzo, bo już wykazałem dużą tolerancję, jeśli chodzi o czas pańskiego oświadczenia.</u>
<u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-370">
<u xml:id="u-370.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Pamiętać nam trzeba o tych lutowych datach, gdyż w naszej ojczyźnie niezałatwionych jest tyle spraw związanych z tamtym dziedzictwem. Zabużanie nie otrzymali zadośćuczynienia. Zesłańcy z Kazachstanu i z Federacji Rosyjskiej nie mogą wrócić do Polski. Brak Karty Polaka i buduje się nowy mur na Bugu, który ma rozdzielić kolejne pokolenia Polaków w imię budowy nowego euroraju, tym razem na zachodzie Europy. Dziękuję pięknie.</u>
<u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-371">
<u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Gudzowski jest nieobecny.</u>
<u xml:id="u-371.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie bardzo proszę panią poseł Zofię Krasicką-Domkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-372">
<u xml:id="u-372.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W woj. małopolskim, w którym mieszkam, w ostatnich miesiącach jesteśmy świadkami wstrząsających odkryć w czasie prac remontowych w katowni Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Nowym Sączu. W jednym z pomieszczeń odsłonięto na ścianach napisy i rysunki, których autorami byli więźniowie - żołnierze polskiego podziemia niepodległościowego i osoby cywilne. Odsłonięto wykrzyczane ołówkiem napisy: miejcie nas w sercu, niech żyje wolność, męczą i... - urywa się myśl. Narysowane są krzyże, wypisane daty, lista nazwisk, wśród których są czytelne. Dzięki krakowskiemu pisarzowi Markowi Dereniowi znalazła się jeszcze jedna spośród ofiar - Władysław M. poszkodowany na zdrowiu, w wyniku tortur jest on kaleką. W imię reporterskiej uczciwości powstała wstrząsająca relacja Marka Derenia, oparta na dokumentach, wśród których są oświadczenia żołnierzy AK i WIN, a także m.in. byłego pracownika UB w Nowym Sączu. Metody tortur stosowanych przez UB są wprost nie do uwierzenia. Represje w stosunku do więźniów to przesłuchiwanie całymi nocami i od nowa. Towarzyszyło temu bestialskie bicie więźniów, kopanie, wieszanie na haku, chodzenie obcasami po palcach, wbijanie szpili za paznokcie po kolei każdego palca obu rąk. Najokrutniejszym ubowcem, katującym polskich patriotów w Nowym Sącz, był Stefkowski, którego nazwisko wypisane dużymi literami jest czytelne na ścianie nowosądeckiej katowni. Zwyrodnialec z sadystycznym uśmiechem znęcał się nad ofiarą w towarzystwie innych oprawców, takich jak bracia Wojciech i Władysław Waligóra.</u>
<u xml:id="u-372.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Kończąc, zacytuję wypowiedź żyjącej do dziś w nowosądeckiej wsi wspomnianej przeze mnie ofiary UB Władysława M.: Lepiej jeszcze bili jak Niemcy. Błagałem: zastrzelcie mnie, zabijcie mnie, nie róbcie ze mnie kaleki, bo kto mnie będzie chował. Nie my cię zabijemy, ty musisz pomału konać - odpowiedział zwyrodnialec Stefkowski, którego szczególnie rozjuszyło wzywanie Pana Boga przez ofiarę. Ubowiec krzyczał: ja jestem bóg, ja ci mogę ulżyć albo zakatrupić. Po torturach nieprzytomnego więźnia ciągnięto po schodach, wrzucając do celi jak strzęp.</u>
<u xml:id="u-372.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">To wystarczy. Czuję się w obowiązku przekazać Wysokiej Izbie te wstrząsające relacje z okresu utrwalania władzy PRL, szczególnie w kontekście prezydenckiej propozycji nowelizacji ustawy lustracyjnej w kierunku jej liberalizacji oraz w kontekście cięcia finansowego w budżecie IPN, co niewątpliwie spowolni proces dochodzenia do prawdy o męczeństwie polskich patriotów w czasie utrwalania władzy ludowej w okresie po II wojnie światowej. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-373">
<u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o wygłoszenie oświadczenia panią poseł Halinę Murias z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-374">
<u xml:id="u-374.0" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj został przedłożony Wysokiej Izbie do drugiego czytania rządowy projekt ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
<u xml:id="u-374.1" who="#PosełHalinaMurias">Wysoka Izbo! Przedłożony projekt powinien służyć kapitałowi rodzimemu, upośledzonemu prawie pod każdym względem dotychczasową polityką gospodarczą i fiskalną, a wspierane inwestycje powinny spełniać przynajmniej jedno z kryteriów: zwiększać zatrudnienie, promować eksport, służyć podnoszeniu standardu technologicznego polskiego aparatu wytwórczego.</u>
<u xml:id="u-374.2" who="#PosełHalinaMurias">Niestety, najważniejszą i jedyną zaletą projektu ustawy jest podjęcie wspierania inwestycji. Czy powinno to być akurat wsparcie finansowe, to już kwestia sporna, istnieje bowiem wiele równie, a nawet bardziej skutecznych środków wspierania inwestycji. Przykładowo: ulgi podatkowe dla przedsiębiorców podejmujących inwestycje, zwiększone odpisy amortyzacyjne, wakacje podatkowe, niższe stopy procentowe itp. Projekt stawia wysoką poprzeczkę dla wsparcia finansowego, gdyż jako jeden z warunków wsparcia określa wartość inwestycji na 10 mln euro. Tak wysoki próg jest praktycznie niedostępny dla przedsiębiorstw rodzimych lub o przewadze kapitału krajowego, a więc stwarza preferencje dla podmiotów zagranicznych dysponujących większymi możliwościami finansowymi, w tym kredytowymi. Zapis ten został wprowadzony w sytuacji, gdy rządowy projektodawca sam zauważa w uzasadnieniu, że tylko w pierwszej połowie roku 2001 podmioty z udziałem kapitału zagranicznego dokonały 37% inwestycji, a ich udział procentowy w inwestycjach ogółem w kolejnym roku z rzędu zwiększył się. Projektodawca zauważa również, że w pierwszej połowie 2001 r. ograniczyły swoje inwestycje przede wszystkim podmioty z kapitałem polskim.</u>
<u xml:id="u-374.3" who="#PosełHalinaMurias">Preferowanie innowacji technologicznych oraz poprawy stanu środowiska, choć słuszne, również daje przywileje obcemu kapitałowi, gdyż niestety Polska jest zacofana technologiczne, a nasz potencjał naukowo-badawczy jest systematycznie niszczony. Poza tym są to drogie inwestycje, na które z reguły nie stać polskich przedsiębiorców. Inwestorzy rodzimi posiadają ograniczone środki finansowe, mają ograniczoną zdolność kredytową, a projekt zakłada sfinansowanie inwestycji własnymi środkami, by ubiegać się o wsparcie. Dlatego z dobrodziejstw ustawy korzystać będą głównie podmioty zagraniczne. Ustawa wprowadza więc nowe, niczym nieuzasadnione preferencje dla kapitału obcego, dyskryminując tym samym i tak ledwo trzymające się na rynku polskie podmioty gospodarcze.</u>
<u xml:id="u-374.4" who="#PosełHalinaMurias">Wysoka Izbo! Analiza projektu dokonana również przez niektóre organizacje przedsiębiorców dowodzi, że projekt nie spełnia założonych przez rząd celów, a nade wszystko pogłębia dyskryminację polskich podmiotów gospodarczych, nie wprost, lecz poprzez postawienie wymogów nie do spełnienia przez kapitał rodzimy. W tej sytuacji wspieranie inwestycji powinno uwzględniać następujące postulaty. Po pierwsze, ustawa dotycząca tej materii powinna operować pojęciami precyzyjnymi i eliminować pojęcia wieloznaczne, stwarzające szerokie pole do interpretacji urzędniczej przy rozpatrywaniu wniosków. Po drugie, należy jednoznacznie określić, jakie branże będą objęte wsparciem finansowym. W przeciwnym razie polski podatnik i przedsiębiorca będzie dopłacał do inwestycji zagranicznych, chodzi np. o supermarkety i sektor finansowy. Po trzecie, w zapisach dotyczących liczby miejsc pracy należy uwzględnić możliwości zatrudnienia w małych i średnich przedsiębiorstwach. Po czwarte, przyszła ustawa powinna uwzględniać spory zakres podatkowych ulg inwestycyjnych, szczególnie gdy chodzi o nowe przedsięwzięcia produkcyjne i usługowe. Po piąte, wspieranie inwestycji musi dotyczyć tylko polskich podmiotów gospodarczych, co stworzyłoby szansę na choćby częściowe wyrównanie szans polskiego kapitału w starciu z preferowanym kapitałem obcym. I po szóste, rezygnacja z kwotowego określania kryteriów na rzecz kryteriów: branżowych, miejsca (tereny o strukturalnym bezrobociu) i tworzenia nowych miejsc pracy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-374.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-375">
<u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pozostało jeszcze oświadczenie pana posła Jana Klimka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-375.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-376">
<u xml:id="u-376.0" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem Wysokiej Izbie przedstawić i zainteresować ją stanowiskiem, jakie przyjęła Rada Naczelna Stronnictwa Demokratycznego podczas obrad w Warszawie, a dotyczy to wspierania przedsiębiorczości. Otóż, członkowie Rady Naczelnej obradujący w Warszawie apelują o uznanie przedsiębiorczości za podstawę rozwoju cywilizacyjnego Polski w XXI wieku. Uważamy, że dotychczasowe działania najwyższych organów władzy ustawodawczej i wykonawczej państwa nie stymulują rozwoju postaw przedsiębiorczości wśród obywateli. Uważamy za konieczne podjęcie szybkich zmian w systemie polskiego prawodawstwa, a szczególnie w prawie pracy, cywilnym i handlowym, w koncepcji rozwoju społeczno-gospodarczego państwa, których celem byłoby kształtowanie takich wszechstronnych stosunków w obrocie gospodarczym i w wymiarze społecznym, promieniujących na rozwój poszczególnych sektorów gospodarczych i regionów kraju, które zapewniłyby Polsce zgodnie z jej tradycją i ambicjami aspirowanie do rodziny państw nowoczesnych, demokratycznych i gospodarczo suwerennych.</u>
<u xml:id="u-376.1" who="#PosełJanKlimek">Apelujemy zatem do wszystkich sił społecznych i politycznych, do organizacji samorządowych, do wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej o połączenie wysiłków w celu ustanowienia powszechnej zgody na uznanie przedsiębiorczości we wszystkich wymiarach ludzkiej aktywności za podstawę dalszego cywilizacyjnego rozwoju kraju, o wykorzystywanie demokratycznych praw dla wspierania przedsiębiorczości, co będzie miało realne przełożenie na jakość stanowionego prawa i przyszłą pozycję Polski. Do takiego stanowiska również skłania się Związek Rzemiosła Polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-377">
<u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-377.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pozostaje mi jedynie zarządzić przerwę w posiedzeniu do jutra, do godz. 9.</u>
<u xml:id="u-377.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 04)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>