PPC / ppc

text_structure.xml 735 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Tomasz Nałęcz i Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Tomasza Markowskiego i Bogusława Wontora.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Tomasz Markowski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">- Zdrowia - bezpośrednio po głosowaniach,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Obrony Narodowej - o godz. 14. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Informuję, że grupa posłów z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedłożyła wniosek o odwołanie Andrzeja Leppera z funkcji wicemarszałka Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Wniosek ten został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 104.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu o ten wniosek punktu porządku dziennego dotyczącego rozpatrzenia zgłoszonych w tej sprawie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Drugą turę głosowań w dniu dzisiejszym rozpoczniemy nie wcześniej niż o godz. 19, jeżeli wszystkie punkty porządku dziennego zakończą się wcześniej, natomiast gdyby rozpatrywanie punktów porządku dziennego przedłużyło się, to po godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składam wniosek o zmianę w porządku obrad. Na pierwszym miejscu powinien znaleźć się punkt o odwołanie wicemarszałka Andrzeja Leppera. Uzasadniam to tym, że od tygodnia opinia publiczna - nie tylko w Polsce, ale i za granicą - niczym innym nie żyje. Należałoby to przegłosować.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przesada.)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełAndrzejLepper">Proszę trochę kultury.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełAndrzejLepper">Lewa strona zawsze jest kulturalna, a dzisiaj jakoś widzę, że niektórzy psują waszą opinię. I po co to? Po co to?</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Ile krzywdy zrobiono w tym czasie - nie bez mojej przyczyny na pewno, do tego się przyznaję - mojej rodzinie i moim dzieciom. Nikomu tego nie życzę. Proszę więc, aby ta debata odbyła się przy kamerach, żeby Polska usłyszała prawdę. Nikt nie raczył bowiem poprosić mnie o wytłumaczenie.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełAndrzejLepper">Panie marszałku, pytam pana: Czy pan mnie zawiesił w czynnościach? Dlaczego nie zostałem zawiadomiony o posiedzeniu Prezydium Sejmu, które odbyło się dzisiaj? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Jeżeli chodzi o porządek obrad, to ten porządek i kolejność rozpatrywania wszystkich punktów porządku dziennego były ustalone w dniu wczorajszym. Nie było żadnych uwag co do tego. Odczytałem, w jakiej kolejności będziemy debatować. Przypominam, że są trzy ważne informacje, w niczym nie ujmując wadze spraw, o których mówił pan marszałek Lepper przed chwilą. Ośmielam się zauważyć, że te trzy kwestie, o których dzisiaj rząd będzie informował i o których będziemy dyskutować, są z pewnością co najmniej tak samo ważne. Ministrowie już ułożyli swoje harmonogramy dzienne na podstawie informacji, którą otrzymali z Sejmu. Dzisiaj przestawianie tych punktów porządku dziennego nie jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Natomiast co do powiadomienia chcę powiedzieć, że nie było z mojej strony żadnego zakazu powiadamiania pana marszałka o posiedzeniu Prezydium Sejmu. Jeśli pan marszałek nie został powiadomiony, to wyłącznie na skutek niedopatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyjego?)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Wyłącznie wskutek niedopatrzenia. W dniu wczorajszym pan marszałek był powiadomiony o posiedzeniu Prezydium Sejmu, nie mógł być obecny. Myślę, że pan marszałek dobrze wie, że z mojej strony nie ma w tej sprawie żadnych decyzji, które wykraczałyby poza prawo i poza dobry obyczaj. Bardzo przepraszam, jeżeli do tego doszło, ale to nie była moja decyzja. Oczywiście wyjaśnimy tę sprawę i jeżeli ktoś tego zaniedbał, to wyciągnę konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAndrzejLepper">Czy wniosek o zmianę porządku obrad nie powinien być przegłosowany? Proszę o przegłosowanie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Panie marszałku, nie poddaje się pod głosowanie wniosków o to, o której godzinie rozpatruje się punkty porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale ten wniosek...)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Informuję również, że Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, proponuje ustalenie limitu czasu we wszystkich trzech punktach dotyczących przedstawienia informacji przez rząd. Jest to 1 minuta dla posła zadającego pytania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">W związku z tym przystąpimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że są trzy informacje. Na pewno są interesujące i na pewno będzie sporo pytań. Sami powinniśmy sobie wyznaczyć pewne granice w czasie zadawania pytań. W przeciwnym razie nawet ten punkt, o którym przed chwilą mówiliśmy, będzie dyskutowany w późnych godzinach nocnych, a chyba nie o to chodzi. Wysoka Izba o tym zdecyduje.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem propozycji dotyczącej ustalenia limitu czasu: 1 minuty na zadawanie pytań po przedkładanych dzisiaj informacjach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">Głosowało 411 posłów. Za opowiedziało się 244, przeciw - 156, wstrzymało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktów 4. i 5. porządku dziennego: 4. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw. 5. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektów ustaw przedstawionego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Krzysztofa Janika oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski:</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">- o odrzucenie obu projektów ustaw w pierwszym czytaniu,</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#Marszałek">- o skierowanie tych projektów do Komisji Nadzwyczajnej,</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">- o skierowanie projektów do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej po zasięgnięciu opinii właściwych komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">Przypominam, że Prezydium Sejmu proponowało skierować te projekty do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i tylko do tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">Poddam te wnioski kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wnioski o odrzucenie projektów ustaw w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu z druku nr 82.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku nr 82, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 332, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu z druku nr 83.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku nr 83, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za było 80, przeciw - 334, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o skierowanie projektów ustaw do Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw, oraz rządowego projektu ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw do Komisji Nadzwyczajnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.39" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 96, przeciw - 324, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.40" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.41" who="#Marszałek">Proponuję zatem, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował oba projekty ustaw do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia, z zaleceniem zasięgnięcia opinii właściwych komisji sejmowych. W tym przypadku zatem wszystkie komisje sejmowe, które są zainteresowane tym projektem, przedstawiałyby swoje opinie.</u>
          <u xml:id="u-8.42" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął, a wnioski o dodatkowe skierowania projektów ustaw do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.43" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.44" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie obu projektów ustaw do Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.45" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie obu projektów ustaw do Komisji Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.48" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 148, przeciw - 274, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.49" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie obu projektów ustaw do Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-8.51" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie obu projektów ustaw do Komisji Ustawodawczej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.54" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 141, przeciw - 279, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.56" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.57" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały przedstawionego przez wicemarszałka Sejmu pana Janusza Wojciechowskiego oraz przeprowadził pierwsze i drugie czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-8.58" who="#Marszałek">W drugim czytaniu nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.59" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.60" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.61" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zawartego w druku nr 61, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.64" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 408 posłów, przeciw - 16, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.65" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.66" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie postępowania z projektem ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy oraz projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.67" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały przedstawionego przez wicemarszałka Sejmu pana Janusza Wojciechowskiego oraz przeprowadził pierwsze czytanie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.68" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie projektu uchwały w pierwszym czytaniu oraz o przejście do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.69" who="#Marszałek">Poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu uchwały w pierwszym czytaniu. Jego odrzucenie będzie oznaczać, że Sejm przyjął propozycję przejścia do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.70" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.71" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu uchwały w sprawie postępowania z projektem ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy (druk nr 80) oraz projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 65), w brzmieniu proponowanym w druku nr 88, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.72" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.73" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.74" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 91, przeciw - 337, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-8.75" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a zatem przyjął propozycję o przystąpienie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.76" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.77" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-8.78" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-8.79" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu uchwały w trzecim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-8.80" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie postępowania z projektem ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy (druk nr 80) oraz projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 65), w brzmieniu proponowanym w druku nr 88, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.81" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.82" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.83" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 347, przeciw - 80, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.84" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie postępowania z projektem ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy (druk nr 80) oraz projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 65).</u>
          <u xml:id="u-8.85" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy o powołaniu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.</u>
          <u xml:id="u-8.86" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Danutę Grabowską i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.87" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.88" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.89" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.90" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 92.</u>
          <u xml:id="u-8.91" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.92" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy o powołaniu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Spraw Zagranicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.94" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.95" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 426, przeciw - 1, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.96" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.</u>
          <u xml:id="u-8.97" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
          <u xml:id="u-8.98" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Zbigniewa Janowskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.99" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.100" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.101" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.102" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 89.</u>
          <u xml:id="u-8.103" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.104" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.105" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.106" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.107" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 424, głosów przeciw nie było, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.108" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
          <u xml:id="u-8.109" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-8.110" who="#Marszałek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 80.</u>
          <u xml:id="u-8.111" who="#Marszałek">W związku z podjęciem przez Sejm uchwały dotyczącej trybu postępowania w tej sprawie oraz po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.112" who="#Marszałek">Proponuję, aby w dyskusji nad dodanym punktem Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-8.113" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.114" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.115" who="#Marszałek">Punkt ten rozpatrzymy jako przedostatni w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-8.116" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Informacja prezesa Rady Ministrów w związku z decyzją o użyciu polskiego kontyngentu wojskowego w składzie sił sojuszniczych w operacji „Trwała wolność” w Islamskim Państwie Afganistanu, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim.</u>
          <u xml:id="u-8.117" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska jest członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego, który dowodzi swej skuteczności. Miarą jego sukcesów nie są zwycięskie wojny, lecz zachowanie pokoju w Europie, w której współpraca narodów, budowa struktury zaufania stworzyły warunki do rozwoju całego kontynentu. Powiązaliśmy nasze bezpieczeństwo narodowe z organizacją, w której obowiązuje zasada lojalności, solidarności i zbiorowej odpowiedzialności. Nie są to tylko słowa, lecz konkretne czyny związane z działalnością polityczną i militarną. Czyny te muszą mieć wsparcie i zrozumienie społeczeństwa, a także sił politycznych, które je reprezentują. Przystępując do NATO, osiągnęliśmy niespotykaną jedność poglądów wszystkich partii politycznych reprezentowanych w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Przepraszam bardzo, panie premierze, proszę wszystkich panów posłów o zajęcie miejsc albo przeniesienie dyskusji do kuluarów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Dziś istnieje uzasadnienie, aby zademonstrować podobną jedność przy podejmowaniu decyzji o wysłaniu wojsk polskich w rejon walk z terrorystami. Świat uniknął zgubnej konfrontacji atomowej okresu zimnej wojny. Wydawało się, że wkraczamy w erę wyeliminowania wojen jako środka regulowania konfliktów. Wydawało się, że kiedy ustąpi rywalizacja dwóch politycznych i militarnych bloków nastawionych na konfrontację, to świat pozbędzie się głównych zagrożeń i stanie się bezpieczniejszy. Tymczasem okazało się, że jedne zagrożenia ustąpiły, ale pojawiły się nowe, że nadal występują sprzeczności, które niekoniecznie mogą być rozwiązywane na drodze dialogu i kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Dramat 11 września osłabił nadzieje polityków, a także marzenia ludzi dobrej woli, osłabił, ale przecież nie przekreślił tych marzeń i tych nadziei. Oczywistością stało się, że wszystkie narody muszą wydać wojnę terrorystom, jeśli XXI wiek ma być wiekiem pokoju i bezpieczeństwa. Osiągnąć bowiem trzeba stan, w którym żaden terrorysta nie będzie mógł bezpiecznie działać, a żadne państwo nie będzie mogło go bezkarnie wspierać. Cały świat ma powód, aby powiedzieć, że 11 września już się nie powtórzy. Stany Zjednoczone poniosły największe ofiary w Nowym Jorku i Waszyngtonie. Warto zwrócić uwagę, że Nowy Jork dla milionów ludzi na świecie jest symbolem tolerancji i porozumienia między narodami, że właśnie w tym mieście działa Organizacja Narodów Zjednoczonych, jest siedziba tej organizacji, i że wielu ludzi w historii, tej wcześniejszej i późniejszej, uciekało ze swoich krajów w obawie przed prześladowaniami, a także przed biedą do tego właśnie miasta.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Stany Zjednoczone ponoszą dziś największe ciężary prowadzenia wojny z terroryzmem w Afganistanie. Rząd polski otrzymał od władz amerykańskich oficjalną prośbę o bezpośrednie wsparcie wojskowe operacji przeciwko terrorystom. Prezydent Rzeczypospolitej zatwierdził wniosek Rady Ministrów o zgodę na użycie polskiego kontyngentu wojskowego w składzie sił sojuszniczych w operacji „Trwała wolność” w Afganistanie, Tadżykistanie i Uzbekistanie oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim. Polska wysyła w rejon tego konfliktu jednostki w sile około 300 żołnierzy. Będą to siły o charakterze zabezpieczającym, wojska chemiczne i saperzy, także jednostki specjalne oraz okręt Marynarki Wojennej wyspecjalizowany w działaniach logistycznych.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">W zaatakowanych budynkach w Nowym Jorku zginęli także Polacy, którzy są pierwszymi naszymi ofiarami konfrontacji z nowym wrogiem. Polscy żołnierze w Afganistanie będą świadectwem, że Rzeczpospolita zawsze upomni się o swoich obywateli, że nie ma przyzwolenia, aby polscy obywatele kiedykolwiek ginęli z rąk międzynarodowego terroryzmu. Udział żołnierzy Wojska Polskiego to wyraz solidarności z innymi członkami NATO oraz wywiązywania się ze zobowiązań podjętych w art. 5 traktatu waszyngtońskiego. W swojej decyzji rząd, kierując się art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych, uwzględnił również rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1368 oraz 1373, a także oświadczenie Rady Północnoatlantyckiej, w której przyjmowaniu uczestniczyła Polska.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Polakom obca jest filozofia: „Nie będziemy umierać za Gdańsk”, ponieważ doświadczyliśmy goryczy takiego właśnie postępowania od innych. Polska nie jest aktualnie terenem ataku terrorystycznego, ale nie można tego wykluczyć w przyszłości. Nie mogąc sami zapobiec wszystkim zagrożeniom, musimy ściśle wiązać się z sojusznikami, licząc tym samym na ich pomoc w sytuacji bezpośredniego zagrożenia naszego kraju. Zgadzamy się przecież, że wojna z międzynarodowym terroryzmem nie może być zrzucona na barki tylko jednego państwa czy narodu, to musi być wspólny wysiłek państw nim zagrożonych i ich sojuszników. Tylko wtedy ta walka będzie skuteczna i zwycięska. Rzecz jasna Polska będzie podejmowała kolejne wysiłki o charakterze politycznym, nie tylko militarnym.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Deklaracja konferencji warszawskiej w sprawie zwalczania terroryzmu, deklaracja konferencji z udziałem wielu prezydentów z naszego regionu wyraźnie to podkreśla. Polska będzie nadal kontynuować swoje zaangażowanie polityczne w koalicji antyterrorystycznej. Obecna partycypacja w działaniach militarnych jest kontynuacją podjętych dotychczas działań politycznych oraz powtórzeniem doświadczeń wcześniejszych operacji pokojowych i militarnych przeprowadzonych w Kuwejcie, Bośni, Hercegowinie, Kosowie czy Haiti. Te działania były wysoko oceniane przez NATO i ONZ. Obecnie ten pozytywny wizerunek może być wzmocniony i utrwalony. Przyłączamy się bowiem - na miarę naszych możliwości, rzecz jasna - do innych sojuszników: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji i Włoch, aby wspólnie prowadzić działania operacyjne. Polska wzmacnia w ten sposób swą obecność na arenie międzynarodowej, potwierdzając pozycję wiarygodnego sojusznika. Włączając się w te działania, które dzisiaj wstrząsają światem, podkreślamy naszą aktywność i chęć czynnego wzięcia w nich udziału. Większość polskiego społeczeństwa wspiera działania militarne przeciwko organizacjom terrorystycznym w Afganistanie. To bardzo ważne wsparcie. Pokazuje ono światu, że także dziś bezpieczeństwo własne dostrzegamy w bezpieczeństwie innych, czego wyrazem była piękna zasada naszych przodków poświęcających się „za waszą i naszą wolność”. Wysyłając ograniczoną ilość wojska do Afganistanu, ponieść musimy wydatki finansowe sięgające około 30 mln zł. W dzisiejszej krytycznej sytuacji budżetowej jest to decyzja trudna. Podejmujemy ją w warunkach, w których możemy mieć trudności w realizacji wszystkich celów NATO dotyczących wyposażenia sił zbrojnych Rzeczypospolitej w nowoczesną broń i różnorodne urządzenia. Udział Wojska Polskiego w działaniach będzie więc swego rodzaju uwiarygodnieniem, że wypełnimy nasze zobowiązania, które uczynią z całej naszej armii komplementarnego i skutecznego sojusznika. Pragnę państwa też poinformować, że badamy dokładnie zagrożenia terrorystyczne odnoszące się do naszego terytorium. Zespół Reagowania Kryzysowego stale monitoruje rozwój sytuacji. Wszystkie ważniejsze obiekty użyteczności publicznej - lotniska, przejścia graniczne - znajdują się pod szczególną ochroną. Wszystkie służby, które stoją na straży porządku i bezpieczeństwa publicznego, są w stanie podniesionej i podwyższonej gotowości.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od 50 lat w bezpośrednich działaniach wojennych nie zginął żaden żołnierz Wojska Polskiego. Jest to pozytywny fakt, który nie ma precedensu w naszej historii. Nie chcemy, aby teraz ktokolwiek utracił życie i zdrowie spośród naszych żołnierzy. Ci, którzy pojadą walczyć o pokój i bezpieczeństwo, muszą czuć nasze wsparcie dla ich trudu i ryzyka, ci, którzy pojadą i będą uczestniczyć w tej operacji, powinni być pewni, że jesteśmy z nimi i popieramy ich żołnierski trud. O takie wsparcie proszę i takie wsparcie deklaruję. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Jaskiernię w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wysłuchał z zainteresowaniem i uwagą informacji przedstawionej przez prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera. Dobrze się stało, że rząd Rzeczypospolitej zdecydował się poinformować Izbę o wszystkich uwarunkowaniach działań podjętych przez rząd i przez prezydenta Rzeczypospolitej. Dotyczą one bowiem kwestii o zasadniczym znaczeniu dla polskiej racji stanu, dla naszego bezpieczeństwa, dla naszej wiarygodności sojuszniczej, dla ochrony interesów polskich obywateli. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera decyzję rządu i decyzję prezydenta. Są one logiczną konsekwencją naszego członkostwa w NATO. Gdy przystępowaliśmy do NATO, a działo się to przy poparciu wszystkich ważniejszych sił politycznych naszego kraju, podkreślaliśmy, że chcemy być wiarygodnym partnerem i wiarygodnym członkiem paktu. Ta wiarygodność jest dzisiaj testowana w obliczu zagrożenia terroryzmem. 11 września był wstrząsem dla światowej opinii publicznej, również dla Polek i Polaków. Nie tylko dlatego, że zginęli tam nasi obywatele, nie tylko dlatego, że było to bezprecedensowe wyzwanie rzucone cywilizacji, ale dlatego, że uświadomiliśmy sobie u progu XXI wieku, iż pokój nie jest dany raz na zawsze, iż terroryzm jest realnym zagrożeniem, realnym wyzwaniem, iż terroryzm wymaga jednoznacznej i jednolitej odpowiedzi świata. Dobrze się więc dzieje, że rząd Rzeczypospolitej i prezydent zareagowali na zaproszenie rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki. Jesteśmy przekonani, że jest to decyzja trafna i uzasadniona, decyzja, która wymaga akceptacji, która pokazuje, że Polacy dostrzegają, iż zagrożenie terroryzmem jest wyzwaniem globalnym i wymaga globalnej odpowiedzi, że Polska jest solidarna z ofiarami ataków na Nowy Jork i Waszyngton, że Polska jest nie tylko solidarna w słowach, ale i w czynach. W związku z tym jesteśmy przekonani, że nasi żołnierze odegrają istotną rolę na froncie walki antyterrorystycznej. Pan premier zachęcał nas, abyśmy wyrazili wsparcie dla trudu i ryzyka. Dostrzegamy ten trud, dostrzegamy ryzyko. Chcielibyśmy, aby nasi żołnierze byli przekonani o tym, że w ich żołnierskim trudzie będzie im towarzyszyła serdeczna troska, serdeczna myśl całego społeczeństwa. Jednocześnie chcielibyśmy, aby rząd Rzeczypospolitej podjął wszelkie niezbędne działania dla zapewnienia bezpieczeństwa naszym żołnierzom, którzy będą zaangażowani w misję walki z terroryzmem. Zdajemy sobie sprawę, że jest to zagrożenie długofalowe i długofalowa będzie też walka. Ma jednak wymiar symboliczny i godne jest to narodu polskiego, że w obliczu tego zagrożenia Polska jest po właściwej stronie i tym, być może skromnym w skali operacji, wysiłkiem potwierdzamy nasze poparcie. Podzielamy również opinię rządu, iż walka z terroryzmem powinna dotyczyć odpowiedniego zabezpieczenia naszego kraju, naszych obywateli. Sytuacja budżetowa jest trudna, napięta, jest wiele innych celów społecznych, ale jesteśmy przekonani, że opinia publiczna dobrze odbierze fakt, iż rząd RP zareagował zdecydowanie, jednoznacznie; jesteśmy przekonani, że te ważne decyzje - tak jak ongiś członkostwo w NATO - spotkają się z pełnym poparciem polskiego społeczeństwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bronisław Komorowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełBronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! 11 września te obrazy, które oglądaliśmy na ekranach telewizorów, my, Polacy, inni na całym świcie, to był obraz ciosu zadanego symbolom demokracji i wolności. Toteż zrozumiała była reakcja świata, reakcja Polski, zdecydowana, wyraz potępienia, niezgody na stosowanie metod terrorystycznych w walce. Ta reakcja to był również akt solidarności z narodem amerykańskim i akt solidarności w obronie fundamentów demokracji i wolności. Potem, po decyzjach Sojuszu Północnoatlantyckiego ta reakcja oznaczała również akt solidarności z całym Sojuszem Północnoatlantyckim, którego jesteśmy członkiem.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełBronisławKomorowski">Był czas na deklaracje wsparcia moralnego, politycznego, był czas na działania, również polskie, w ramach wspólnoty wywiadowczej NATO, był czas na inne działania wymierzone w podstawy funkcjonowania systemu terrorystycznego.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełBronisławKomorowski">Dzisiaj nadchodzi czas innych czynów, zdecydowanych, wymaganych także z uwagi na nasze członkostwo w Sojuszu, ale przede wszystkim koniecznych ze względu na potrzebę zaznaczenia naszej solidarności z całym obozem demokracji, zaznaczenia naszej niezgody na tak straszne metody, jakie zostały zastosowane 11 września przez terrorystów.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełBronisławKomorowski">Przygotowania do tej decyzji, którą dzisiaj podjął rząd pana premiera Millera i pan prezydent Kwaśniewski, trwały praktycznie od 11 września. W ramach tych przygotowań było wiele trudnych decyzji, wymagających również przesunięcia środków. Takie środki były przesuwane w ramach resortu obrony i były przesuwane z rezerwy ogólnej Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełBronisławKomorowski">Z dużą satysfakcją, ale i ze świadomością trudności przyjmujemy decyzje rządu pana premiera Millera, szczególnie wtedy, gdy muszą one zapadać w jeszcze trudniejszej sytuacji finansowej czy niełatwej sytuacji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełBronisławKomorowski">Chciałbym zaznaczyć to, że i wtedy, i dzisiaj przywiązujemy dużą wagę do porozumienia ponad podziałami politycznymi w takich właśnie momentach, w takich właśnie sprawach, w obliczu takich właśnie wyzwań, przed którymi staje Polska. Chcemy, aby to szczególne porozumienie w sprawach obronności, w sprawach bezpieczeństwa było także i dzisiaj obowiązujące, by stanowiło wyzwanie dla wszystkich rozsądnych sił politycznych.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełBronisławKomorowski">Z tych powodów udzielamy pełnego poparcia dla niełatwej decyzji. Rozumiemy tę decyzję, czujemy się za nią również współodpowiedzialni.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełBronisławKomorowski">Są jednak sprawy, które muszą być także wyjaśnione. Jest problem, który w moim przekonaniu wymagałby choć krótkiej informacji kierowanej do Wysokiej Izby, mianowicie trudno nie zauważyć, iż z jednej strony uznajemy rząd Rabbaniego i mamy ambasadora tego rządu w Polsce, z drugiej strony ambasador ten daje wypowiedzi, które świadczą o tym, że nie wszystkie kwestie pomiędzy uznawanym przez nas rządem afgańskim a rządem polskim w momencie wysyłania żołnierzy polskich zostały do końca rozwiązane. Może to stanowić także pewne ryzyko dla polskich żołnierzy. Prosilibyśmy bardzo o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełBronisławKomorowski">Druga kwestia, która wzbudziła moje lekkie zaniepokojenie, to sygnał, który odebrałem w wypowiedzi pana premiera, że siła naszego wysiłku, zaangażowania w działania wspólne w Afganistanie może oznaczać zmniejszenie wysiłku na rzecz procesu modernizacji polskich sił zbrojnych. Mamy świadomość ogromnych trudności, przed którymi stoi i rząd pana premiera, i minister obrony narodowej, ale byłoby źle, gdyby polska opinia publiczna otrzymała sygnał, że cały wysiłek kierujemy na udział w operacji zewnętrznej i ograniczamy w sposób bardzo istotny proces przygotowywania czy unowocześniania własnego narodowego systemu obronnego.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełBronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Miejmy świadomość, że decyzja ta jest ryzykowna, bo oczywiście żołnierze polscy ginęli, biorąc udział w misjach zewnętrznych. Takie ryzyko jest również i dzisiaj. Bądźmy dobrej myśli, ale miejmy świadomość, że żołnierze polscy jadą na wojnę.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełBronisławKomorowski">W obliczu takiego właśnie wyzwania miejmy również świadomość, że dzisiejsze deklaracje o stosunku poszczególnych sił politycznych do decyzji rządu premiera Millera będą oznaczały również jutro czy pojutrze stosunek do żołnierzy polskich, którzy na wojnie się znajdą. Naszym chłopcom należy się solidarność wszystkich sił politycznych Polski.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W imieniu klubu Samoobrona głos zabierze pan marszałek Andrzej Lepper.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 11 września był to atak bandycki, bandycki atak na Stany Zjednoczone. Dzisiaj zastanawiamy się i reagujemy na skutki tego ataku. Czy nie czas zastanowić się też nad jego przyczynami? Oczywiście tego ataku poprzeć nie może nikt, absolutnie nikt, kto jest normalny na świecie; i my też tego nie robimy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełAndrzejLepper">Mówimy o obronie cywilizacji, demokracji - demokracji, która doprowadziła do tego, że 2–3% ludzi przejęło dobra światowe, że 10–15% ludzi żyje normalnie, a 80% to głód, nędza, ubóstwo. Codziennie setki tysięcy małych dzieci umierają na świecie z głodu. To nie jest żadne tłumaczenie, ale czyż nie zastanawiamy się nad dalszymi skutkami tego wszystkiego, nad skutkami globalizacji, skutkami takich różnic między Północą a Południem? Należałoby wziąć pod uwagę także to. I działać w ramach NATO. Nie mamy zamiaru kwestionować tego.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełAndrzejLepper">Polska jest członkiem NATO i Polska będzie członkiem NATO, ale NATO nie może tylko produkować broni i walczyć, i zabijać niewinnych ludzi, nawet w obronie najwyższych celów, szczytnych celów. Trzeba zapobiegać przyczynom, likwidować przyczyny, a później, jeżeli są ataki bandyckie, bezwzględnie z nimi walczyć.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełAndrzejLepper">Giną w Afganistanie niewinni ludzie. Nie ma żadnej pewności, panie premierze, że nie zginie iluś polskich żołnierzy. Oni ginęli w innych państwach, w misjach Polski na całym świecie. Dzisiaj również jest to zagrożenie. Musimy się czuć, również jako posłowie, jako rząd, ojcami i matkami tych dzieci, które tam polecą i zginie... Może nas to nie dotknie, ale dotknie polskie rodziny. Nad tym się trzeba głęboko zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Opinia publiczna.)</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełAndrzejLepper">Opinia publiczna, panie i panowie posłowie, panie premierze, jest zdecydowanie przeciwna temu. 70% społeczeństwa wypowiedziało się przeciw wysłaniu polskich żołnierzy do Afganistanu.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełAndrzejLepper">Nie jesteśmy przeciwni współpracy, pomocy, ale czy my jako Polska mamy za dużo pieniędzy?</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Premierze! Operacja pochłonie z budżetu państwa 30 mln zł. Nikt nam tego nie zwróci. Dotychczas jeszcze Polska nic na NATO nie zarobiła; poza tym, że będziemy kupować stary, zdezelowany, zniszczony sprzęt armii NATO, z demobilu NATO. Taka jest dzisiaj prawda.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełAndrzejLepper">Przy tej okazji chciałbym też zwrócić uwagę na stan polskiej armii. Nie wiem, czy rząd odbywa spotkania w jednostkach, czy tylko okazjonalnie, przy okazji uroczystości i parady wojskowej. Czy minister obrony, czy pan premier osobiście był u zwykłych żołnierzy, tak porozmawiać sobie z nimi? Z tą kadrą zawodową, w której 30% żołnierzy zawodowych w Polsce nie płaci czynszu, bo nie ma pieniędzy. Jaki jest stan polskich jednostek, ich wyposażenie - nad tym też trzeba głęboko się zastanowić. Co dalej z polską armią, czy jesteśmy w stanie zapewnić nam wewnętrzne i zewnętrzne bezpieczeństwo, czy będziemy liczyć, tak jak w przeszłości, na to, że ktoś nam pomoże? Już w 1939 r. nam pomogli, pomogli nam tak, że żadnej umowy nie dotrzymali. Dlatego też uważamy, że musimy działać w ramach NATO, jesteśmy w NATO i będziemy w NATO, ale proszę o więcej rozwagi i rozsądku, o podejmowanie wszelkich decyzji po uwzględnieniu wszystkich za i przeciw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marek Jurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMarekJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy, zaczynając przemówienie z tej trybuny, przypominaliśmy 11 września. Mówiono o tym, że w tym barbarzyńskim ataku zginęli również Polacy, dlatego że nowoczesny terroryzm nie wybiera swoich ofiar, świadomie uderza na oślep. Warto w tym miejscu powiedzieć jeszcze jedno, że zaatakowano kraj szczególnie nam bliski. Niektórzy Stanom Zjednoczonym stawiają zarzut, że prowadzą one politykę na skalę światową. Gdyby Stany Zjednoczone w XX w. nie prowadziły polityki na skalę światową, to nie byłoby 85 lat temu, właśnie mija rocznica, deklaracji prezydenta Wilsona wpisującej niepodległość Polski do amerykańskich celów wojennych, nie byłoby interwencji - panie marszałku - amerykańskiej interwencji w czasie II wojny światowej w Europie, która zapobiegła opanowaniu kontynentu przez Hitlera i częściowo zapobiegła opanowaniu Europy przez Stalina. My rzeczywiście musieliśmy tylko siedzieć w więzieniu albo tracić pracę, żyć bez pewności jutra, walcząc o niepodległość, nasi żołnierze nie musieli ginąć po II wojnie światowej. Jednak żołnierze amerykańscy musieli ginąć, często ochotniczo, w Wietnamie czy w Korei, żeby zimna wojna zakończyła się zwycięstwem wolnego świata. Gdyby Stany Zjednoczone nie prowadziły polityki na skalę światową, nie byłoby poparcia dla niepodległości Polski, przynajmniej tego moralnego, w czasach, kiedy nie dano nam broni, ale dano naszym publicystom, takim jak Wojciech Wasiutyński, Wiktor Trościanko, Jan Nowak-Jeziorański, mikrofony, i nie byłoby tego kolosalnego wsparcia dla ruchu „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełMarekJurek">Proszę państwa, charakter ataku na Stany Zjednoczone całkowicie wyczerpuje kryteria agresji, tak jak je definiuje Traktat Północnoatlantycki. Napaść na terytorium Stanów Zjednoczonych musimy traktować jako napaść na kraj sprzymierzony, co nas zobowiązuje zarówno do podjęcia samodzielnych działań na rzecz pomocy zaatakowanemu sprzymierzeńcowi, jak i do udzielania mu niezbędnego wsparcia, o które będzie prosił czy którego oczekuje.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełMarekJurek">Proszę państwa, nie chcę jednak w tym miejscu tego wątku rozwijać. Względy moralne i traktatowe mają znaczenie zasadnicze, względy traktatowe definiują rację stanu. Względy uczuciowe to wszystko wspierają. Chcę jeszcze odnieść sprawę do polskiego interesu narodowego. Nasi żołnierze, którzy tam jadą, muszą wiedzieć, jakie to wszystko ma znaczenie również dla przyszłości Polski, a nie tylko dla wcześniej podjętych zobowiązań, które, jak zobowiązania, są zresztą święte.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PosełMarekJurek">Proszę państwa, Polska w istotnym stopniu odzyskała niepodległość dzięki zwycięstwu Stanów Zjednoczonych w zimnej wojnie. Niepodległość Polski stała się możliwa w pokojowym porządku ustanowionym w Europie po roku 1989. Zdecydowaliśmy się przystąpić do sojuszu zachodniego, do NATO w przekonaniu, że utrwalenie ładu pokojowego w Europie jest całkowicie zbieżne z interesem Polski, która potrzebuje pokoju do odbudowy, utrwalenia i wzmocnienia naszej niepodległości. Niepodległej Polsce potrzebny jest jednak taki sojusz zachodni, na który my sami będziemy mogli liczyć, a więc taki, który zachowa zachodni, atlantycki i aktywny charakter. Jeśli chcemy takiego NATO, sami musimy wspierać jego zdolność reakcji wobec zagrożeń pokoju, a także sami musimy realizować solidarność atlantycką. Jeżeli chcemy liczyć na innych, musimy się zachowywać tak, żeby inni również mogli liczyć na nas.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PosełMarekJurek">Atak na Stany Zjednoczone bezpośrednio jest atakiem na obecność Amerykanów na Bliskim Wschodzie, ale pośrednio, w konsekwencjach, jest też atakiem na amerykańską obecność na naszej półkuli. Podobnie jak przed 10 laty atak Iraku na Kuwejt, jest testem zdolności reakcji świata zachodniego wobec swoich sojuszników i prowokacją zachęcającą do ujawnienia się i mobilizacji wrogów Zachodu. Dla nas ważne jest zarówno to, że Stany Zjednoczone bez wahania przystąpiły do działań przeciwko terrorystom, jak i to, że mimo własnych problemów potwierdzają swoją politykę w Europie Środkowej, deklarują gotowość popierania udziału w sojuszu zachodnim państw bałtyckich, co dla Polski ma zasadnicze geopolityczne znacznie.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PosełMarekJurek">Czasami, nawet przed chwilą, słychać było głosy: co nas obchodzi wojna w Afganistanie, co nas obchodzą ataki na Amerykę? Szkoda, proszę państwa, że wielu Polaków - może to kwestia kształcenia przez ostatnie pół wieku - zapomniało, że w XX w. polskie wojsko musiało popierać polską sprawę często bardzo daleko od kraju: w Libii, w Norwegii, we Włoszech, w Holandii. Nasi żołnierze pojadą na Środkowy Wschód wypełnić zobowiązania naszego państwa, potwierdzić nasze prawo do solidarności ze strony naszych sojuszników, ale przede wszystkim pojadą bronić bezpiecznego świata dla Polski, podejmują wielkie ryzyko, ale czasami tak się składa, że dla Polski każdy z nas na swoją miarę musi podejmować ryzyko. Dlatego powinna im towarzyszyć nasza wdzięczność i nasze modlitwy.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PosełMarekJurek">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera decyzję o wysłaniu polskiego kontyngentu wojskowego do Afganistanu.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Gajdę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Kiedy trzy lata temu wstępowaliśmy do Paktu Północnoatlantyckiego, kiedy odbywaliśmy na tej sali poważną debatę w Zgromadzeniu Narodowym, nikt nie myślał, że w krótkim czasie Polska będzie w stanie wojny. Tak, panie i panowie posłowie, Polska jest w stanie wojny, chociaż nie do wszystkich to dociera. Otóż to, co stało się 11 września, powinno być ogromną przestrogą przede wszystkim dla największych mocarstw świata, myślę tu o Stanach Zjednoczonych Ameryki, myślę tu o Rosji. Powinna to być przestroga, że nie opłaca się inwestować w terroryzm. Wiem, co mówię. Nie opłaca się wykorzystywać instytucji, bo to raz obraca się w jedną, raz w drugą stronę. Z tego najbardziej umęczonego miasta, z Warszawy, powinien wyjść sygnał, że nie ma skutecznej walki z terroryzmem, jeżeli nie ma porozumienia między największymi tego świata. Otóż takie porozumienie jest, ale czy trzeba było 11 września? Odnoszę wrażenie, i myślę, że wielu z państwa odnosi takie wrażenie, że na świecie sztucznie utrzymywane są ogniska zapalne, które nigdy nie wygasają, na wszelki wypadek: żeby utrzymać lobbing zbrojeniowy, żeby mieć swoje przełożenie, żeby można było straszyć społeczeństwo tym, że jeżeli nie będzie na zbrojenia, nie będzie pokoju. Myślę, że z tego miejsca, z Sejmu Rzeczypospolitej takie stwierdzenie powinno paść.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełTadeuszGajda">Otóż są sprawy, panie marszałku Lepper, których nie da się przeliczyć na pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełTadeuszGajda"> To są sprawy wolności, to są sprawy demokracji. Wielu może tego nie rozumieć, bo są terroryści mali i duzi, jedni idą na tę wielką demokrację, inni na tę mniejszą, ale można znaleźć między nimi wspólny mianownik i to jest groźne. Trzeba walczyć w każdym miejscu, gdzie to wszystko, co jest przeciw demokracji, przeciw wolności, ma swój początek. Kiedy trzy lata temu podejmowaliśmy decyzję o wstąpieniu do Paktu Północnoatlantyckiego, wiedzieliśmy, że przyjdzie moment, kiedy trzeba będzie wywiązać się z tej umowy, z tego paktu. Dzisiaj Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stoi przed potrzebą - dla nas, dla Polskiego Stronnictwa Ludowego, nie jest to problem, ale jest to na pewno decyzja bardzo odpowiedzialna - wysłania naszych chłopców na wojnę...</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Nie mówcie)</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełTadeuszGajda">...żołnierzy. Ja wiem, co mówię, pani poseł. Tak ich nazywam, ponieważ to są moi przyjaciele, moja rodzina i tak ich nazywam.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełTadeuszGajda">Myślę, że jest to nasz wielki obowiązek - żeby zaakcentować, że Rzeczpospolita nie tylko w deklaracjach, ale także w czynie wypełnia to, co zostało zapisane w umowie o Pakcie Północnoatlantyckim, a szczególnie dlatego że tak ciężko idzie nam wywiązać się ze spraw finansowych, które zadeklarowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#PosełTadeuszGajda">Panie i Panowie Posłowie! Polskie Stronnictwo Ludowe, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w całej rozciągłości popiera decyzję rządu Rzeczypospolitej, popiera decyzję prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Po prostu czynimy to z przekonaniem, że to należy się ze strony polskiej w celu utrzymania demokracji, utrzymania wolności. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Marek Kotlinowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin świadom jest wagi decyzji o wysłaniu polskich wojsk zagranicę, nawet wtedy gdy chodzi o kontyngent liczebnie skromny i ograniczony. Każdy jednak udział żołnierza polskiego w akcji zbrojnej niesankcjonowanej przez Organizację Narodów Zjednoczonych wymaga nadzwyczajnej ostrożności i może mieć miejsce tylko w razie absolutnej konieczności.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełMarekKotlinowski">Z prawnego i moralnego punktu widzenia taką okolicznością jest w sposób oczywisty stan wojny, który uzasadnia najdalej idące rozstrzygnięcia. Czy jednak dzisiaj jesteśmy w stanie wojny? I z kim? Polska nie jest w stanie wojny i dlatego nie znajdujemy się też w sytuacji nagłej konieczności podejmowania decyzji o wysłaniu wojsk zagranicę, a tylko taka sytuacja uzasadniałaby podjęcie decyzji przez prezydenta i premiera bez powiadomienia Sejmu i konsultacji z nim. Nasze wojska mają się udać do Afganistanu w styczniu przyszłego roku. Dlaczego więc prezydent najpierw podjął tę decyzję, a dopiero później premier przedstawia informację na ten temat pod obrady Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie, bo taka jest ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełMarekKotlinowski">Dlaczego stawia się Sejm przed faktami dokonanymi? Czy naprawdę chodzi tu o interes Polski i pokoju światowego? Czy naprawdę chodzi tu o interes naszego udziału w Sojuszu Północnoatlantyckim? Czy naprawdę chodzi o skuteczność koalicji antyterrorystycznej? A może chodzi o coś zupełnie innego? Może pan prezydent Kwaśniewski i pan premier Miller pod pozorem współpracy z NATO i Stanami Zjednoczonymi pragną przeforsować zasadę wyjęcia wojska spod jakiejkolwiek kontroli Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełMarekKotlinowski"> Czy nie jest tak, że równocześnie - choć wciąż brak rozstrzygnięć ustawowych - pan prezydent uzurpuje sobie kompetencje mu nieprzynależne?</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Konstytucja i prawo!)</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#PosełMarekKotlinowski">Rzeczywistym uzasadnieniem udziału polskich wojsk w operacji afgańskiej jest zastosowanie przez NATO art. 5 traktatu mówiącego o solidarności państw Sojuszu w wypadku napaści na jednego z sygnatariuszy. Liga Polskich Rodzin będzie wypełniać zobowiązania Polski wynikające z Paktu Północnoatlantyckiego. Rozumiemy też interes Polski wynikający z zastosowania art. 5 traktatu, polegający na tym, że mamy prawo liczyć na wzajemność, a więc że Stany Zjednoczone i inne kraje w wypadku zagrożenia Polski pospieszą nam z pomocą. To my jako pierwsi dążyliśmy do sojuszu z USA i NATO, jeszcze wtedy gdy inni wspierali Układ Warszawski.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#PosełMarekKotlinowski"> I dziś wspieramy sojusz z USA i NATO. Pamiętamy jednocześnie o 10-milionowej Polonii mieszkającej w USA i o jej stanowisku w tej sprawie. Nie możemy się jednak pogodzić z pochopnym szafowaniem polską krwią. Nie możemy się też pogodzić z decyzjami, których konsekwencje polityczne i gospodarcze nie są do końca sprecyzowane i przemyślane. Pamiętamy więc, że traktat waszyngtoński wyraźnie podkreśla, że każdy z sygnatariuszy sam określa sposób wsparcia zaatakowanego sojusznika, i nie oznacza to automatycznego obowiązku wysyłania polskich wojsk. Nie możemy też zapominać o tym, że nic nam nie wiadomo o zwróceniu się Stanów Zjednoczonych do Polski z prośbą o pomoc zbrojną. Chcielibyśmy też wiedzieć, jakie będą polityczne konsekwencje tej decyzji dla obecności polskiej na Środkowym Wschodzie, a zwłaszcza dla naszych interesów gospodarczych związanych z zaopatrzeniem w gaz i ropę naftową.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#PosełMarekKotlinowski">Czy więc udział polskich wojsk oznacza, że Polska przejmuje część odpowiedzialności za ład polityczny i spokój w Afganistanie? Takie rozstrzygnięcia podjęły i Stany Zjednoczone, i Niemcy. W obu tych krajach decyzję najpierw podjęły parlamenty i władza wykonawcza nie zaskakiwała reprezentantów narodu. Inaczej jest tylko w Rosji, której wojska właśnie po raz drugi w ostatnim 20-leciu wylądowały w Kabulu. Liga Polskich Rodzin uważa, że Polska nie może wzorować się na działaniach Rosji i że nie sprzyja to umacnianiu pokoju.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#PosełMarekKotlinowski">Z tego punktu widzenia szczególny niepokój budzić musi fakt niepoinformowania przez rząd polski rządu w Kabulu o decyzji wysłania kontyngentu wojskowego do Afganistanu. Trudno wręcz sobie wyobrazić, jakie przesłanki sprawiły, że pan premier Miller, prezydent Kwaśniewski i minister Cimoszewicz nie uznali za stosowne poinformować legalnego rządu Afganistanu o wysłaniu wojsk i nie zabiegali o uzyskanie zgody tego rządu na taką akcję. Inaczej zachowali się przedstawiciele pozostałych państw NATO...</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Adresy!)</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#PosełMarekKotlinowski">...którzy uzgodnili swoje postępowanie z rządem afgańskim. Z ubolewaniem stwierdzamy, że postawa panów Millera i Kwaśniewskiego ma charakter kolonialnej arogancji wywodzącej się wprost z praktyk sowieckich...</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#PosełMarekKotlinowski">...Liga Polskich Rodzin pragnie przeprosić rząd i naród Afganistanu za to haniebne zachowanie i pragniemy zdecydowanie podkreślić, że naród polski nie ma nic wspólnego z takimi praktykami.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#PosełMarekKotlinowski">Wiemy, że rząd afgański, zbulwersowany takim zachowaniem, oświadczył, że nie życzy sobie obecności wojsk polskich na terenie Afganistanu. Dlatego też zwracamy się do rządu i narodu afgańskiego o traktowanie wojsk polskich jako sojusznika, a nie agresora czy wroga. Jednocześnie zobowiązujemy rząd i prezydenta do jak najszybszego uzyskania zgody i współpracy rządu afgańskiego.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Są granice cyrku...)</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#komentarz">(Głos z sali: To Bin Ladena zapytaj!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zachowanie powagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie Premierze! Klub Liga Polskich Rodzin zarzuca rządowi Rzeczypospolitej brak szczególnej staranności przy podejmowaniu tak trudnej decyzji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Andrzej Aumiller, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Udział polskiego kontyngentu wojskowego w składzie sił sojuszniczych w operacji Trwała Wolność jest bolesną koniecznością przestrzegania zasady prawa międzynarodowego: „Pacta sunt servanda”, oznaczającego wzajemną konieczność wypełniania zobowiązań wynikających z podjętych paktów. Przystąpienie do Traktatu Północnoatlantyckiego było w minionym 10-leciu jednym z podstawowych celów polskiej polityki zagranicznej, tak prawicy jak lewicy. Pakt NATO jest gwarantem naszego bezpieczeństwa. Zmieniły się jednak światowe uwarunkowania polityczno-militarne zmniejszające ryzyko wybuchu wojny światowej na skutek konfliktu światowych mocarstw. Dziś, u progu XXI w., głównym zagrożeniem stabilizacji politycznej, rozwoju gospodarczego i pomocy krajom biednym stały się gwałtowne konflikty regionalne i terroryzm. To zagrożenie trudne jest do przewidzenia. O ile w niedalekiej przeszłości akty terroru miały charakter wymuszenia decyzji politycznych lub szantażu, to wkraczając w nowe tysiąclecie, gubimy się w diagnozach terroryzmu. Nadzwyczajne okoliczności wymagają nadzwyczajnych środków. W wojnie z terroryzmem, bo tak trzeba to nazwać, dotychczasowe doktryny wojskowe stały się mało użyteczne. Przykładem niech będzie klęska klasycznej interwencji wojsk radzieckich w Afganistanie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Okazuje się, że najbardziej skuteczne w walce z terroryzmem są niewielkie, perfekcyjnie i wszechstronnie wyszkolone jednostki, zdolne do precyzyjnych, jak chirurgiczne cięcia laserowym skalpelem, operacji wymierzonych w centra decyzyjne ugrupowań terrorystycznych, magazyny ich zaopatrzenia w broń, żywność i amunicję. Pozwala to zminimalizować ofiary ponoszone przez ludność cywilną, zniszczenia szpitali, ośrodków pomocy humanitarnej Czerwonego Krzyża czy Czerwonego Półksiężyca. Ważne jest również to, że działania takie nie radykalizują postaw ludności niezaangażowanej w konflikt zbrojny.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Ostatnie wydarzenia militarne są zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Pracy wskazówką co do kierunku kształtowania nowej struktury polskiego wojska. Jesteśmy przekonani, że musimy konsekwentnie dążyć do tworzenia armii zawodowej, podlegającej permanentnemu szkoleniu i będącej w stałej gotowości do działań bojowych. Armia taka, obok nowoczesnych struktur dowodzenia, powinna być stosownie uzbrojona i godziwie wynagradzana. To stanowiłoby zachętę do wstępowania do armii i dobór osób najbardziej predysponowanych do służby o wielkiej skali ryzyka, osób dokonujących świadomego wyboru.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Decyzja o użyciu polskiego kontyngentu ma następujące aspekty:</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Aspekt prawny. Od 1999 r., kiedy to Polska stała się członkiem NATO, podjęła wszelkie obowiązki wynikające z tego członkostwa. Zgodnie z zasadą art. 5 traktatu waszyngtońskiego powinnością Polski jest udzielanie państwu zaatakowanemu z zewnątrz wszelkiej pomocy na miarę własnych możliwości. Ponadto strony Traktatu Północnoatlantyckiego potwierdzają swoją wiarę w cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych, deklarując, że zdecydowane są bronić wolności, wspólnego dziedzictwa i cywilizacji opartych na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności. Dlatego ma tu zastosowanie art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Aspekt drugi - aspekt decyzyjno-organizacyjny. Decyzja o wysłaniu kontyngentu ma charakter złożony, ponieważ wojna prowadzona przez NATO jest wojną przeciwko terroryzmowi, nie zaś przeciwko państwu. Zatem zakres i charakter pomocy udzielonej naszym sojusznikom powinien być określony przez pryzmat interesu Polski. Oddziały polskie powinny składać się przede wszystkim z żołnierzy zawodowych i kontraktowych, świadomie decydujących się na udział w interwencji, posiadających kwalifikacje, doświadczenie, przeszkolenie i bardzo dobre wyposażenie odpowiadające warunkom pola walki. Również rząd polski powinien wzmóc zabiegi dyplomatyczne w celu jak najszybszego zakończenia działań wojennych i ustanowienia nad tym obszarem kontroli międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełAndrzejAumiller">Trzeci aspekt - aspekt społeczno-moralny. Rząd Polski, podejmując decyzję o udziale wojsk, powinien także uwzględnić pomoc polegającą na dostarczaniu żywności i artykułów medycznych dla ludności cywilnej z obszarów dotkniętych działaniem zbrojnym.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełAndrzejAumiller">Dziś, według badań CBOS, 63% Polaków popiera działania zbrojne amerykańsko-brytyjskie, ale już tylko niecałe 30% Polaków, według Pracowni Badań Społecznych, jest za wysłaniem naszych żołnierzy do Afganistanu. Dlatego decyzja o użyciu naszego kontyngentu wojskowego w Afganistanie nie może być podejmowana pod wpływem chwilowych wahań nastrojów społecznych, lecz z dostrzeżeniem przez rządzących długofalowych następstw takiej decyzji. Wysłanie polskich żołnierzy, aby brali udział w wojnie w Afganistanie, musi budzić wątpliwości moralne. Żaden znaczący i poważny polityk nigdy nie uzna, że takich wątpliwości nie ma. Dlatego decyzja o wysłaniu naszego kontyngentu jest trudna i musi podlegać wnikliwej analizie.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Biorąc pod uwagę wszelkie i za, i przeciw, Klub Parlamentarny Unii Pracy stwierdza, że udział polskich żołnierzy w interwencji zbrojnej jest zgodny z polską racją stanu. Nie zmienia to w niczym faktu, że wysyłamy naszych chłopców daleko od ojczyzny, gdzie grozi śmiertelne niebezpieczeństwo, ale brutalną prawdą jest fakt, że zyskają oni wielkie doświadczenie w boju, okrzepną psychicznie w obliczu śmierci i staną się trzonem nowych formacji jednostek specjalnych. Musimy być świadomi, że w naszym imieniu, choć w skromnym i ofiarnym działaniu, stają się awangardą obrońców podstaw człowieczeństwa. Nie będą wszak walczyć z wyznawcami innej religii, lecz o tolerancję, zrozumienie wzajemnych racji, przede wszystkim jednak o prawa jednostki do wolnego wyboru, a społeczeństw do demokratycznych form sprawowania władzy. Jesteśmy przekonani, że przysporzą sobie i Polsce chwały, choć historia za chwałę wystawia bolesne rachunki - dlatego, nie tylko z powodu tej misji, musimy otaczać szacunkiem żołnierzy i ich rodziny, a przede wszystkim przywrócić społeczny szacunek i prestiż obrońcom ojczyzny i demokracji. Życzymy im glorii uczestnictwa w zwycięstwie nad terroryzmem i szybkiego, szczęśliwego powrotu do swoich najbliższych, do ziemi ojczystej, w poczuciu dumy z dobrze spełnionego obowiązku. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zakończyliśmy w ten sposób wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jest możliwość zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na razie zapisał się tylko pan poseł Witold Tomczak z Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o pilne zapisywanie się po zakończeniu zadawania pytania przez posła Tomczaka. Ułatwi to nam procedowanie. Proszę o zapisywanie się, tak abyśmy mogli zamknąć listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Witold Tomczak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełWitoldTomczak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Czy pan wie, że większość narodu polskiego jest przeciwko udziałowi polskich żołnierzy w nie naszej wojnie w Afganistanie? Jakich polskich interesów będą bronić polscy żołnierze w Afganistanie? Jakich polskich interesów bronią centra finansowe typu World Trade Centre, które miały siedzibę w Nowym Jorku w tych dwóch bliźniaczych wieżowcach? Jakie koszty poniesie polski naród w związku z wysłaniem wojska polskiego na wojnę w Afganistanie? Czy pan zdaje sobie sprawę, że większość narodu polskiego jest dotknięta nędzą i często głodem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Bogdan Klich, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełBogdanKlich">Panie Marszałku! Panie Premierze! Za słowami powinny iść czyny i z tej perspektywy decyzja o wysłaniu naszego kontyngentu w celu wzięcia udziału w operacji wspólnej jest decyzją ze wszech miar uzasadnioną. Aby jednak czyny ugruntowały naszą wiarygodność, działania podjęte winny być działaniami dobrze przygotowanymi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełBogdanKlich">Chciałbym zapytać o to, w jaki sposób będą rozdysponowane pieniądze z rezerwy budżetowej państwa, te 30 mln zł, o których pan wspomniał, tak aby logistycznie zapewnić odpowiednie warunki pobytu i działania naszych żołnierzy w ramach operacji sojuszniczej, aby uniknąć sytuacji sprzed dwóch lat, kiedy nasz kontyngent wysłany do Kosowa nie był odpowiednio logistycznie zabezpieczony i w związku z tym nie był przygotowany do pełnienia swojej służby tak, jak powinien być. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Andrzej Fedorowicz, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Dzisiejszy przeciwnik, Osama bin Laden, dawny sojusznik wyszkolony przez agentów CIA, dzisiaj skrywa się w górach i w zależności od okoliczności mocarstwo światowe, które chce się stać policjantem świata, uznaje, kto jest terrorystą, kto nie jest. Kiedy my - z tej sali wyraźnie widać - zostaniemy uznani za terrorystów i czy pan również przeciwko nam skieruje polskie wojska? Macie doświadczenia w Czechosłowacji, jesteście tego dziedzicami. Tego Polska tylko się wstydziła. Kto i kiedy będzie wyznaczał i ustalał, kto jest terrorystą, a kto sojusznikiem? Bo polityka w zależności od okoliczności dzisiaj jest realizowana na naszych oczach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Wacław Klukowski, Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">To jest ostatnie pytanie zgłoszone przez państwa posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełWacławKlukowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Chcę zadać konkretne pytanie. Wspólnie zniszczymy Afganistan - jakie firmy jakich państw będą go odbudowywały? To pytanie pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełWacławKlukowski">Panie premierze, pytanie drugie. Od trzech lat jesteśmy członkami NATO. Proszę podać, ilu naszym żołnierzom płacimy renty na skutek tych działań?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełWacławKlukowski">Panie premierze, pytanie trzecie, dość istotne. Jedna rakieta do kruszenia bunkrów średnio kosztuje 1,5 mln dolarów. Większość tych rakiet niestety trafia w przysłowiowe kurniki. Panie premierze, czy tych pieniędzy nie można lepiej wykorzystać? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to nie są nasze problemy...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zanim oddam głos przedstawicielowi rządu, poproszę o odczytanie pilnego komunikatu - jest taka prośba - a następnie głos zabierze, także w odniesieniu do pytań, pan minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym o godz. 15 w sali nr 22 odbędzie się posiedzenie Komisji: Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Minister spraw zagranicznych pan Włodzimierz Cimoszewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z polecenia prezesa Rady Ministrów chciałbym w imieniu rządu odnieść się do kilku pytań czy fragmentów wypowiedzi dyskutantów.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Komorowski pytał o relacje między polskim rządem a rządem prezydenta Rabbaniego, nawiązując do wypowiedzi ambasadora reprezentującego to środowisko polityczne, te siły polityczne afgańskie w Polsce. Do tego samego zagadnienia nawiązywał również pan poseł Kotlinowski w jednym ze swoich pytań czy też fragmentów wypowiedzi. Otóż chciałbym zwrócić nam wszystkim uwagę na to, że decyzja czy postanowienie podjęte przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Rady Ministrów było odpowiedzią na prośbę Stanów Zjednoczonych, sformułowaną wobec nas na podstawie art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych, a więc tego przepisu karty, który mówi o prawie do samoobrony, realizowanym indywidualnie bądź zbiorowo, oraz na podstawie art. 5 traktatu waszyngtońskiego, który zobowiązuje sojuszników w Pakcie Północnoatlantyckim do udzielania sobie wzajemnej pomocy, jeżeli zostaną spełnione warunki przewidziane w tym pakcie.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jak wiadomo, bezpośrednio po ataku na World Trade Center w Nowym Jorku i na budynek Pentagonu w Waszyngtonie odpowiednie władze Paktu Północnoatlantyckiego stwierdziły zaistnienie warunków przewidzianych w art. 5 traktatu waszyngtońskiego, tak więc może on być podstawą do odpowiedniego działania. W tej fazie prowadzonych na wspólny, zgodny wniosek obu stron konsultacji, które miały charakter tajny, nie było żadnych warunków, żadnych możliwości konsultowania tego, jaka miała być zamierzana odpowiedź naszej strony, z kimkolwiek po stronie afgańskiej. Taka możliwość zaistniała dopiero wtedy, kiedy mogliśmy odpowiedzieć na formalną prośbę zgłoszoną do nas przez rząd amerykański po podjęciu przez nas odpowiedniej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Tutaj nawiążę do stwierdzenia pana posła Kotlinowskiego, który powiedział, że nic nie wiadomo o prośbie USA o pomoc zbrojną. Oczywiście wszystko wiadomo, ponieważ bezpośrednio po decyzji rządu o zwrócenie się do prezydenta Rzeczypospolitej pan premier Leszek Miller na konferencji prasowej poinformował całą opinię publiczną o otrzymaniu takiej oficjalnej prośby w dniu poprzedzającym podjęcie decyzji przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Chciałbym zwrócić nam wszystkim uwagę na to, że rząd prezydenta Rabbaniego przez ostatnie kilka lat nie sprawował rzeczywistej władzy w Afganistanie, ponieważ został od niej odsunięty przez reżim talibów, że w tej chwili trwają wszystkim dobrze znane wysiłki o charakterze międzynarodowym na rzecz utworzenia nowego pluralistycznego rządu w Afganistanie w związku z powszechnym w świecie przekonaniem, iż żadne rozwiązanie, które by odpowiadało czemuś, co już znamy z doświadczeń, nie będzie gwarantowało, nie będzie stwarzało podstaw do stabilności i długotrwałego spokoju w Afganistanie. My nie podważamy dzisiaj mandatu starego rządu odsuniętego od władzy przez talibów, ale podzielamy powszechny w świecie pogląd, że przyszłe rozwiązania polityczne muszą pójść dalej i Polska musi zachować zdolność do utrzymywania kontaktów także z innymi siłami politycznymi w Afganistanie, które najprawdopodobniej zostaną włączone do politycznego porozumienia, które ostatecznie ureguluje sytuację w tym kraju. Do czasu ewentualnego - warto to podkreślić - ewentualnego wyjazdu naszych jednostek w rejon tej operacji antyterrorystycznej istnieją pełne możliwości konsultacji i uzgodnień ze Stanami Zjednoczonymi i innymi sojusznikami, ale także z wyłaniającą się nową reprezentacją polityczną w Afganistanie. Wydaje się, że byłoby rzeczą bardzo problematyczną podejmowanie prób osiągnięcia porozumienia i uzgodnienia z taką reprezentacją polityczną, która - powtarzam - nie podważając w tej chwili jej formalnego mandatu najprawdopodobniej w krótkim czasie nie będzie jedynym reprezentantem czy nie będzie wyłącznym reprezentantem Afganistanu w jego stosunkach z innymi państwami. Zrobimy wszystko, aby poziom ryzyka, jaki obiektywnie jest związany z zaangażowaniem w działania antyterrorystyczne, nie był podwyższony w wyniku niedopełnienia niezbędnych działań politycznych i dyplomatycznych. Taką deklarację z całą odpowiedzialnością wobec Wysokiej Izby składam.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Tadeusz Gajda stwierdził, że Polska jest w stanie wojny. Nie można się zgodzić z takim stwierdzeniem, chyba że nadajemy mu jedynie znaczenie publicystyczne, podobne do tego, w jakim sensie mówimy o wojnie ze zorganizowaną przestępczością czy o wojnie z narkotykami. A więc w sensie publicystycznym, języka potocznego, być może tak, natomiast w wymiarze ściśle prawnym oczywiście nie. Jest to operacja antyterrorystyczna, która jest wymierzona w organizację, środowiska, ugrupowania terrorystyczne i w tych, którzy udzielali im schronienia i poparcia wbrew prawu międzynarodowemu. Ta operacja nie ma żadnego innego celu przed sobą. Po osiągnięciu tego celu zostanie zakończona. Jest to jedyny cel tej operacji. Dlatego też nie można mówić w wymiarze prawnomiędzynarodowym ani też w wymiarze prawa wewnętrznego o stanie wojny, bo żadne decyzje tego typu przecież nie zostały w naszym kraju podjęte, ponieważ przynajmniej z punktu widzenia prawnomiędzynarodowej definicji pojęcia wojny musiałby tutaj występować przeciwnik w postaci państwa. Żadne państwo nie jest przedmiotem tej operacji, tego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Aumiller stwierdził, że rząd powinien zaangażować się w działania dotyczące fazy późniejszej, po operacji o charakterze militarnym. Chciałbym poinformować Wysoką Izbę i polską opinię publiczną, że oczywiście już to robimy. Uczestniczymy w systemie konsultacji, rozmów dotyczących tego, co ma się stać zarówno w samym Afganistanie po zakończeniu operacji o charakterze wojskowym, jak też w szerszych, innych także, regionach świata, w których mamy do czynienia ze zjawiskami ostro występującego ekstremizmu politycznego, będącego bezpośrednią podstawą powstawania takich zjawisk, jak zorganizowany międzynarodowy terroryzm. M.in. miałem okazję, reprezentując nasz rząd i nasze państwo, rozmawiać o tym w ubiegłym tygodniu z sekretarzem generalnym NATO George'em Robertsonem, a także z Javierem Solaną, rozmawiając o przedsięwzięciach Unii Europejskiej w tym zakresie. Na ten temat wypowiadałem się również w swoim wystąpieniu w trakcie sesji generalnej Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych kilkanaście dni temu, kiedy to wyraziłem pogląd, iż po zakończeniu działań o charakterze wojskowym, już w trakcie dalszej fazy operacji międzynarodowej, a więc fazy o charakterze humanitarnym, powinniśmy wszyscy razem spróbować przeprowadzić pogłębioną analizę przyczyn, które wywołują takie zjawiska, jak ekstremizm polityczny czy ekstremizm religijny, i które prowadzą w niektórych skrajnych przypadkach do takich dramatów, jakich byliśmy świadkami w ostatnich tygodniach.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Różne odpowiedzi są udzielane na pytanie, jak to jest możliwe, co się stało, co do tego doprowadziło. Oczywiście wskazywane są kontrasty w rozwoju poszczególnych państw i regionów świata. Oczywiście wskazywana jest bieda, marginalizacja, poczucie alienacji, odtrącenia, zlekceważenia itd. Ale wydaje się, że to są na razie jeszcze odpowiedzi niepełne. Trzeba poszukiwać głębszej odpowiedzi i dopiero w oparciu o taką diagnozę spróbować sformułować receptę.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Moje osobiste doświadczenie, wrażenie z udziału w sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ wskazuje na to, że jest szansa na dosyć istotny przełom, gdy chodzi o funkcjonowanie tej organizacji międzynarodowej i odgrywaną przez nią rolę. W ostatnich kilkunastu co najmniej latach rola ONZ w praktycznych działaniach malała. W tej chwili praktycznie wszyscy dyskutanci biorący udział w tej debacie mówili bardzo podobnym głosem, mówili o tych samych kwestiach, dochodzili do bardzo podobnych wniosków. Istnieje więc szansa na to, że znane nam mechanizmy międzynarodowej współpracy, z którymi już pół wieku temu świat wiązał wielkie nadzieje, będą mogły być dzisiaj podstawą do udzielenia mądrej odpowiedzi na pytanie, co dalej, w jaki sposób poddać kontroli te w tej chwili niekontrolowane, bardzo groźne zjawiska polityczne i zapanować nad nimi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze jeszcze minister obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Do wypowiedzi pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Po - jeśli w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pozwolimy teraz zabrać głos panu ministrowi obrony narodowej Jerzemu Szmajdzińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od aspektu prawnego. Pan poseł Kotlinowski nie uwzględnił w swojej wypowiedzi faktu, że 17 grudnia 1998 r. poprzedni parlament...</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Panie pośle Kotlinowski, czy mogę do pana się zwrócić? Zadał pan pytanie i chciałbym, żebyśmy nie musieli ponownie do tej kwestii wracać.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Otóż została wtedy przyjęta ustawa o użyciu wojska poza granicami kraju. Jeśli chodzi o procedury, które powinny mieć miejsce, były różne wnioski. Polski parlament poprzedniej kadencji przyjął formułę, że droga postępowania jest taka, iż rząd podejmuje decyzję i zwraca się z wnioskiem o wydanie postanowienia do prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a prezydent niezwłocznie informuje o tym postanowieniu marszałka Sejmu i marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Pan poseł Macierewicz wie, że były i wnioski takie, żeby następowało zasięgnięcie opinii Sejmu przed podjęciem tych decyzji, ale te wnioski nie zostały przyjęte. I stąd Polska jest w gronie większości państw demokratycznych, w których władza wykonawcza podejmuje decyzje w celu skrócenia drogi, procedury postępowania. Rząd polski wykazał się starannością w tej sprawie polegającą na tym, że to z inicjatywy prezesa Rady Ministrów w pierwszym możliwym terminie Sejm został poinformowany o motywach związanych z podjęciem tej decyzji. Również dzisiejsze posiedzenie komisji sejmowej, wspólnie z komisją senacką, daje możliwość wyjaśnienia i przekazania wielu innych interesujących informacji. A więc procedura jest zgodna z polskim prawem przyjętym w poprzedniej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Były też uwagi pana posła Komorowskiego dotyczące tego, czy ten wysiłek zewnętrzny nie odbije się na realizacji programu modernizacji technicznej i przebudowie polskich sił zbrojnych. Środki w wysokości 30 mln zł pochodzą z rezerwy ogólnej Rady Ministrów, nie obciążają i tegorocznego budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, i przyszłorocznego. Rząd Jerzego Buzka na wniosek ministra obrony narodowej podjął decyzję o dodatkowych środkach w wysokości 4,8 mln zł. Te środki zostały wykorzystane. Uznaliśmy, że potrzebne są dodatkowe środki i Rada Ministrów uznała, że kwota do 10 mln zł - na wyposażenie - może być i powinna być przeznaczona dla tych jednostek. 20 mln natomiast to są wydatki, które będą związane już wprost z udziałem w tej operacji, w tym z przemieszczeniem się okrętu wsparcia logistycznego „Ksawery Czernicki”.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Wydatki na modernizację oczywiście będą mniejsze z innych powodów w przyszłym roku, nie z powodu naszego zewnętrznego działania. Wydatki powinny wynosić 1,95 produktu krajowego brutto, co będzie wykonaniem tegorocznego budżetu w sensie nominalnym - będzie to wzrost o 427 mln zł w porównaniu z wykonaniem z roku bieżącego.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Chciałbym podziękować za uwagi dotyczące trudnej sytuacji sił zbrojnych, wielu jednostek, które wygłosił pan poseł Andrzej Lepper. Myślę, że wszyscy z zainteresowaniem będziemy śledzili debatę budżetową i oczekuję, że Samoobrona zaproponuje inne priorytety i przedstawi, kosztem jakich dziedzin życia społecznego - czy edukacji, czy bezpieczeństwa wewnętrznego, czy nauki i szkolnictwa wyższego, czy pomocy społecznej - można będzie przeznaczyć większe środki na wyposażenie armii. Jeśli takie wnioski będą, to jako minister obrony przyjmę te wnioski z zainteresowaniem. O budżecie i o budżecie obronnym decydujemy w warunkach dziury budżetowej w wysokości 20 mld dolarów i tę świadomość również siły zbrojne w pełni mają.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Wizyty - to nie są wizyty w jednostkach, tylko są to raczej inspekcje, którym nie towarzyszą kompanie honorowe i parady. To rozmowy z żołnierzami i z kadrą o tym, co jeszcze trzeba zrobić, żeby do tej operacji afgańskiej się przygotować. Osobiście byłem we wszystkich jednostkach, we wszystkich miejscach, gdzie trwają przygotowania do tej operacji. Wczorajsza wizyta prezesa Rady Ministrów - chodzi o Marynarkę Wojenną - to też były rozmowy z żołnierzami na stanowiskach bojowych, bez udziału dowódców, a wtedy można rzeczywiście dowiedzieć się wiele. A więc żadnych fanfar i żadnej parady w tym wszystkim nie ma.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o inne elementy potrzebnej staranności co do tej bardzo trudnej decyzji, to od kilku tygodni w centrum dowodzenia tą operacją na Florydzie jest nasza misja łącznikowa, jest kilku oficerów, którzy biorą udział w planowaniu operacyjnym, w planowaniu logistycznym. Sztab Generalny, który kieruje tą operacją, jest w stałym kontakcie z tymi naszymi oficerami. W ten sposób również dowództwo narodowe bierze udział w różnego rodzaju planowaniu możliwego użycia polskich sił zbrojnych. I żadna decyzja bez akceptacji Sztabu Generalnego nie jest prezentowana w centrum dowodzenia na Florydzie.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Elementem tej staranności - już na tym chcę zakończyć - jest ogromna ilość informacji, które gromadzimy na temat Afganistanu, warunków życia, warunków pobytu, klimatycznych i innych. Jeden z posłów obecnej kadencji zna Afganistan bardzo dobrze - nie jest w Sojuszu Lewicy Demokratycznej - zdobył większość szczytów afgańskich, i on również spotyka się z żołnierzami, którzy przygotowują się do tej misji. Tę operację poparło 19 państw natowskich. Uznano, że był to atak terrorystyczny, który jest zagrożeniem dla cywilizowanego świata, a 43 państwa, z Rosją włącznie, są w antyterrorystycznej koalicji. To informacja, która być może niektórym umknęła wtedy, kiedy zabierali głos z tej mównicy.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#MinisterObronyNarodowejJerzySzmajdziński">Na koniec chcę powiedzieć, że Sztab Generalny, dowództwa rodzajów sił zbrojnych i Ministerstwo Obrony Narodowej dołożą wszelkich starań, żeby wszyscy wyjeżdżający byli należycie przygotowani z punktu widzenia zabezpieczenia zdrowotnego, wyszkolenia i wyposażenia, a także doboru dowództwa, tak aby ryzyko, które istnieje w przypadku każdej operacji tego typu, zostało ograniczone do minimum.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Macierewicz - z tym że jedyny tryb, jaki jest w tej chwili możliwy, to pytanie. Zamknąłem co prawda listę pytających, ale ze względu na wagę sprawy udzielę panu głosu, panie pośle - pod warunkiem, że jest to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo, panie marszałku, dziękuję Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełAntoniMacierewicz">Chcę skierować pytanie zarówno do pana ministra Cimoszewicza, jak i do pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">Chcę przypomnieć, że Liga Polskich Rodzin zdecydowanie popiera sojusz ze Stanami Zjednoczonymi i NATO i wszelkie wynikające z tego konsekwencje. Ale pan minister Cimoszewicz przyznał, że Polska nie jest w stanie wojny, choć były formułowane w tej Izbie również inne opinie, tak więc był i nadal jest czas na to, by uzgodnić stanowisko rządu z Wysoką Izbą. Nadal pytam: Dlaczego to nie zostało zrobione? Podobnie jak był i jest czas, by uzgodnić tę decyzję z legalnym rządem w Afganistanie. Chcę spytać pana ministra i pana premiera, dlaczego to nie zostało zrobione. Powiem szczerze, że stwierdzenie pana Cimoszewicza, z którego wynika, że to nie ma znaczenia, ponieważ ten rząd ma wewnętrzne problemy i nie wiadomo jeszcze, w jakim kształcie w przyszłości będzie funkcjonował, to jest stwierdzenie kolonialne. I nie życzę sobie, żeby z takimi stwierdzeniami w imieniu rządu polskiego występowano w tej Izbie, dlatego że nie jest to tylko arogancja, to ma swoje konsekwencje dla życia polskich żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełAntoniMacierewicz">Pan minister dobrze wie, że rząd Afganistanu w odpowiedzi na pana decyzje stwierdził jednoznacznie, że nie będzie tolerował...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie pośle, proszę zmierzać do finału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">...polskich żołnierzy na swojej ziemi, a to ma wymierne konsekwencje i odpowiedzialność za to spadnie na rząd pana Millera. Dlatego pytam raz jeszcze: Dlaczego to nie zostało zrobione? I pytam o to, kiedy to zostanie zrobione, Liga Polskich Rodzin bowiem uzależni...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">...swoje głosowanie od tego, czy złoży pan oświadczenie potwierdzające, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej uzgodni z legalnym rządem Afganistanu obecność polskich żołnierzy na afgańskiej ziemi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Minister spraw zagranicznych pan Włodzimierz Cimoszewicz, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wątpliwości prawne dotyczące tego, w jakim trybie i kto mógł podjąć decyzję, powinno rozwiać wyjaśnienie przedstawione przez pana ministra obrony. Nie jestem w stanie nic poradzić na to, że proste, jasne sformułowania nawiązujące do oczywistych przepisów naszej konstytucji czy też ustawy o użyciu sił zbrojnych poza granicami naszego kraju pozostawiają jakieś wątpliwości. Ja tych wątpliwości nie rozumiem i nie potrafię ich w związku z tym rozwiać.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Natomiast jeśli chodzi o dalszą część bardziej wypowiedzi niż pytania pana posła Macierewicza, to była ona niestety bardzo charakterystyczna i typowa dla prób prowadzenia przez pana posła Macierewicza polemik ze mną od lat już kilkunastu w naszym kraju...</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Pan przesadza.)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">...czyli zawierała „bardzo twórcze” rozwinięcie mojej wypowiedzi, co nie miało wiele wspólnego z tym, co tutaj powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez złośliwości, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wyraźnie powiedziałem, że nie podważałem mandatu rządu prezydenta Rabbaniego, że mam świadomość tego, co się dzieje w Afganistanie, świadomość tego, co się dzieje wokół Afganistanu, świadomość tego, jaka jest pozycja różnych sił w tym nieszczęsnym kraju, który jest w wyniku rozmaitych wydarzeń, także oczywiście od niego niezależnych, od ponad 20 lat obszarem nieustannych konfliktów czy to międzynarodowych, czy to wewnętrznych. Sytuacja tam jest niezwykle skomplikowana i mając tego świadomość i obserwując uważnie, analizując rozwój wydarzeń w Afganistanie, będziemy starali się oczywiście zagwarantować - jak powiedziałem - aby poziom ryzyka udziału w tej operacji nie był podwyższony przez brak stosownych uzgodnień czy brak stosownej aktywności dyplomatycznej i politycznej z naszej strony. Taką deklarację wobec Wysokiej Izby złożyłem.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Natomiast sytuacja jest znacznie bardziej złożona niż prezentowana w wypowiedziach zawierających krytykę adresowaną do rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos pragnie zabrać jeszcze prezes Rady Ministrów pan Leszek Miller.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pragnę przede wszystkim podziękować tym wszystkim, którzy występowali z tej trybuny w imieniu swoich klubów, deklarując zrozumienie dla powagi sytuacji i poparcie dla podjętych działań.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Jest tak, jak powiedział pan poseł Jaskiernia - że w tej trudnej sytuacji Polska jest po właściwej stronie. Jest tak jak powiedział pan poseł Komorowski - że przygotowania do udziału polskich sił zbrojnych w akcji militarnej na dobrą sprawę rozpoczęły się 11 września, jeszcze za kadencji rządu pana premiera Buzka. Nasi poprzednicy również dostrzegali konieczność podjęcia tej decyzji łącznie z koniecznością pozostawienia stosownej kwoty w rezerwie celowej, która przez mój rząd została użyta. Jest tak, jak powiedział pan poseł Komorowski - że w tej sprawie, wyjątkowo ważnej, jest porozumienie ponad podziałami i że w jakimś sensie stosunek do tej kwestii jest także stosunkiem do polskich żołnierzy, którzy będą brali udział w tej trudnej operacji. Jest tak, jak powiedział pan poseł Gajda - że są sprawy, których nie da przeliczyć się na pieniądze i że trzeba walczyć w każdym miejscu, gdzie pojawiają się zagrożenia, które może dzisiaj wydają się odległe, ale za chwilę mogą okazać się bardzo realne.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Zostały zaatakowane amerykańskie miasta, ale przecież może zostać zaatakowana Europa i może zostać zaatakowana Polska. To nie jest tak, jak powiedział jeden z panów posłów - że to jest nie nasza wojna. To jest nasza wojna, bo walczymy o nasze bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Jest zatem również tak, jak powiedział pan poseł Jurek - że polscy żołnierze biorą udział w tej operacji, bo bronią bezpiecznego świata, bezpiecznego świata dla Polski, i należy im się nasza wdzięczność, a także modlitwa.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">I tylko w jednej kwestii odczuwam po prostu niesmak. Otóż ta dyskusja, bardzo poważna, dowiodła, że jest niestety także na tej sali takie ugrupowanie, które jest w stanie dowieść w każdej sprawie braku kompetencji i potrzeby insynuacji.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proponuję, aby Sejm przyjął do wiadomości informację prezesa Rady Ministrów w związku z decyzją o użyciu polskiego kontyngentu wojskowego w składzie sił sojuszniczych w operacji Trwała Wolność w Islamskim Państwie Afganistanu, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Ocenie Indyjskim.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Poseł Halina Szustak: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec zgłoszonego sprzeciwu do głosowania w tej sprawie przystąpimy dziś w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Informacja rządu dotycząca stanu finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów pana Marka Belkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Prezes Rady Ministrów upoważnił mnie, bym w imieniu rządu przedstawił państwu informację o stanie finansów.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dotąd nie było takiego zwyczaju. Uznaliśmy jednak, że sytuacja gospodarcza wymaga poprzedzenia debaty budżetowej informacją o rzeczywistych warunkach, w jakich przyszło nam, parlamentowi i rządowi, podejmować decyzje gospodarcze. Sytuacja jest bowiem dramatyczna, bodaj najtrudniejsza w ciągu całego ostatniego dziesięciolecia, a przynajmniej od 1992 r. Od czterech lat spada dynamika produktu krajowego. W roku bieżącym mamy do czynienia ze stagnacją, z przyrostem dochodu narodowego bliskim zeru.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Szczególnie groźne jest załamanie inwestycji. Po raz pierwszy w okresie minionego dziesięciolecia inwestycje przedsiębiorstw zmniejszyły się aż o ponad 12%. Oznacza to, że nie tylko jest źle, ale może być gorzej, bo załamanie inwestycji grozi zahamowaniem rozwoju. Inwestowaniu nie sprzyjają: bariera zbytu na rynku krajowym, a ostatnio także na rynkach zagranicznych, wysoki kurs złotego, drogi kredyt, sztywne i kosztowne przepisy prawa pracy, dotkliwa biurokracja.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Produkcja przemysłowa w okresie 1998–2001 rosła trzykrotnie wolniej niż w poprzednim czteroleciu. Regres w budownictwie pogłębia się. Rentowność przedsiębiorstw spadła do zera. Dynamika przychodów w ujęciu realnym jest w roku bieżącym ujemna. Maleje tempo napływu nowych zamówień krajowych i eksportowych, rosną zapasy wyrobów. Zatory płatnicze utrudniają zachowanie płynności finansowej. W bardzo trudnej sytuacji znalazły się także gospodarstwa rolne, gdzie następuje systematyczny spadek dochodów.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Eksport, który w ostatnich latach był jedynym czynnikiem wzrostu gospodarczego, także wydaje się gwałtownie słabnąć. Co gorsza, przedsiębiorstwa, szukając rozpaczliwie rynków zbytu, nie baczą na jego ujemną rentowność. Liczba podmiotów eksportujących zmniejszyła się w ostatnim okresie o ponad 30%; najwięcej w grupie małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Bezrobocie osiągnęło najwyższy poziom w powojennej historii Polski. W końcu roku prawdopodobnie będzie to poziom 17%, ale co gorsza, aż 30% wśród bezrobotnych to ludzie młodzi, absolwenci szkół i uczelni. Pojawiło się i upowszechnia groźne społecznie zjawisko dziedziczenia biedy i bezrobocia, co grozi degradacją cywilizacyjną na wiele pokoleń. Spadają dochody ludności, rośnie bieda. Już przed rokiem poniżej minimum egzystencji znajdowało się ponad 8% ludności. Ubóstwo dotyka w największym stopniu rodziny wielodzietne i rodziny mieszkające na wsi.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Stagnacja i bezrobocie pogłębiają kryzys finansów publicznych. Ale to kryzys finansów publicznych jest jednym z czynników przyczyniających się do powstania takiej sytuacji - stagnacji i bezrobocia. Zapaść finansów jest największym zagrożeniem dla przyszłości kraju. Dlatego musieliśmy zająć się tym natychmiast, choć wiemy, że kluczową sprawą dla przyszłości Polski jest pobudzenie wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Symptomy kryzysu finansów pojawiły się już przed dwoma, trzema laty. Wbrew niektórym opiniom przyczyny te nie leżały na zewnątrz - u najważniejszych naszych partnerów handlowych panowała bowiem korzystna koniunktura gospodarcza - ale wewnątrz kraju.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Źródła tego kryzysu tkwią:</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">- w niespójnej polityce makroekonomicznej, która doprowadziła do kombinacji bardzo wysokich stół procentowych dławiących gospodarkę z jednej strony oraz rozpaczliwych prób ograniczania deficytu budżetowego z drugiej;</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">- w jednoczesnym przeprowadzeniu drogich, źle oszacowanych i nieudolnie wprowadzonych reform. Z punktu widzenia finansów publicznych usztywniły one strukturę wydatków, a społeczeństwu nie przyniosły zapowiadanych korzystnych skutków;</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">- w braku reakcji na bieżące kłopoty w ostatnich latach, w ukrywaniu tych kłopotów i przesuwaniu na lata przyszłe, a więc kumulowaniu obciążeń budżetowych w kolejnych kadencjach, w kolejnych latach. Aby uniknąć politycznych kłopotów z nowelizacją ustawy budżetowej w kolejnych latach, uciekano się do tzw. kreatywnej księgowości, czyli trików budżetowych, które polegały na wyprowadzaniu pewnych wydatków czy księgowaniu ich poza budżetem. Nasuwa się pytanie: Czy postępowano tak z braku kompetencji, braku wyobraźni czy może politycznego wyrachowania?</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Spadała inflacja, to prawda, ale jej zmniejszaniu nie towarzyszyło rozluźnienie polityki monetarnej. Wysokie stopy procentowe spowodowały załamanie akcji kredytowej banków zarówno wobec przedsiębiorstw, jak i osób prywatnych, dławiły popyt wewnętrzny. Skutkiem polityki monetarnej jest przewartościowanie złotego w stosunku do głównych walut. To pozytywne z jednej strony zjawisko, silny pieniądz, ma jednak wysoce negatywne konsekwencje z punktu widzenia konkurencyjności polskich producentów.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W takich warunkach na rok 2001 przygotowano budżet daleki od realiów, niemal wirtualny. Zrobiono to tylko po to, by uniknąć wyborów na wiosnę, by jeszcze przez kilka miesięcy utrzymać władzę. Poprzedni rząd starał się stworzyć wrażenie łatwego budżetu. Całkowicie nierealistycznie oszacowano wpływy podatkowe, a wydatki rosły, mimo znanych uwarunkowań, aż o 16%. Szydło szybko wyszło z worka. W kilkanaście tygodni później doszło do nowelizacji budżetu; ułomnej, niejasnej, spóźnionej. W sytuacji, gdy brakowało 17 mld zł w kasie państwa, o czym mówił niemal tego samego dnia minister finansów, znowelizowano ustawę, zwiększając deficyt budżetu o zaledwie połowę tej sumy, o 8,5 mld zł, i nie zredukowano wydatków. Blokowano natomiast te wydatki po cichu.</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W pierwszych dniach po zaprzysiężeniu - mógłbym powiedzieć: w pierwszych godzinach po zaprzysiężeniu - rząd musiał przyjąć rozporządzenie sankcjonujące obniżenie poziomu tegorocznych wydatków o 8,5 mld zł. Zatrzymano także wejście w życie niektórych ustaw powodujących zwiększenie obciążeń budżetu.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nie dość na tym. Choć były minister finansów zdecydował się ujawnić sytuację w finansach publicznych, powiedział o wielkości dziury budżetowej, o tych słynnych 90 mld zł, w projekcie budżetu na 2002 r. założono dalszy wzrost wydatków, i to aż o 14%. To była skrajna nieodpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dziura budżetowa nie jest abstrakcyjną dolegliwością Ministerstwa Finansów, ministra finansów czy całego rządu. 90 mld zł to połowa wydatków budżetu państwa. To groźba utraty płynności przez budżet, to groźba niewypłacalności państwa. Bankrut nie płaci pensji, emerytur, zamyka instytucje, na które nie ma z czego łożyć, szkoły, szpitale, placówki kultury. To są najprostsze, najbardziej zrozumiałe konsekwencje zapaści finansów państwa, o ile by do niej doszło, jeślibyśmy nie podjęli środków dla zapobieżenia tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Odziedziczony przez nas stan finansów państwa charakteryzuje się bardzo dużym, rosnącym udziałem tzw. wydatków sztywnych. To są wydatki, których nie sposób uniknąć. Z roku na rok wzrasta koszt obsługi długu publicznego. W roku 2002 będzie on o ponad 4 mld wyższy niż roku poprzednim, niż w roku 2001. Niestety, jest to także wynik praktyk przesuwania rosnących kosztów obsługi tego długo z roku na rok. W przyszłym roku przyjdzie nam płacić słony rachunek za sztuczne obniżenie deficytu w latach 1999–2000. Dług publiczny jest w rzeczywistości wyższy, niż wynikałoby to z oficjalnych statystyk. Nie obejmuje bowiem zobowiązań państwa wynikających z pogłębiającego się zadłużenia przedsiębiorstw państwowych, kolei, hut, kopalni, zobowiązań państwa wobec właścicieli książeczek mieszkaniowych, potencjalnych zobowiązań wynikających z niewłaściwego uregulowania rynku energii, narastających zobowiązań z tytułu nieuregulowania kwestii emerytur pomostowych itd. Oficjalny dług publiczny w relacji do PKB spadał w ostatnich latach, to prawda; ale przede wszystkim, czy także, dzięki temu, że można było realizować wysokie wpływy z prywatyzacji. Gdyby dodać do długu publicznego owe 70 mld zł, które uzyskaliśmy ze sprzedaży majątku państwowego w ostatnich latach, to dług publiczny byłby dzisiaj o 10% wyższy i w najbliższych latach niebezpiecznie zbliżyłby się do konstytucyjnie wyznaczonej granicy 60% PKB. Żeby do tego nie doszło, musimy poczynić bardzo twarde kroki i prowadzić finanse państwa w bardzo odpowiedzialny sposób.</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Sporą część dochodów i wydatków wyprowadza się do szeregu instytucji pozabudżetowych: funduszy celowych, agencji. Część z nich musi funkcjonować, ale musi być także poddana ściślejszej kontroli państwa. W przeciwnym razie pogarsza się dyscyplina, utrudniona jest koordynacja planowania i wykonywania budżetu. Przed naszym rządem stoi zatem trudne zadanie zreformowania tych instytucji i konsolidacji finansów całego sektora publicznego.</u>
          <u xml:id="u-54.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W warunkach stagnacji gospodarczej maleją wpływy podatkowe, będące głównym źródłem dochodów budżetu. Po raz pierwszy w roku bieżącym dochody te, w ujęciu nominalnym, są niższe niż przed rokiem. Powtarzam: zdarzyło się to po raz pierwszy. Dochody podatkowe w tym roku są niższe niż dochody w roku poprzednim. W tym roku ratuje się budżet państwa dochodami jednorazowymi, takimi jak transfer zysku z Narodowego Banku Polskiego. Po prostu zysk ten w zeszłym roku był wyjątkowo wysoki i to już się nie powtórzy w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-54.20" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Po drugie, są to dochody ze sprzedaży licencji na UMTS. Okazuje się dzisiaj, że dochody te są niepewne, bo instytucje, przedsiębiorstwa telekomunikacyjne nie są w stanie się z nich wywiązać. Podnoszą, iż nierówne traktowanie różnych podmiotów na tym rynku pozwala im uniknąć tego i zaskarżyć decyzję państwa dotyczącą opłat licencyjnych. Chodzi zaś o niebagatelną sumę 100 mln euro. W finansach, podobnie jak i w całej gospodarce, wytwarza się błędne koło. Słabnący popyt wewnętrzny i słabnący eksport pogarszają sytuację finansową i kondycję przedsiębiorstw i obywateli, a ubożejąca gospodarka i ubożejąca ludność nie są z natury rzeczy zdolne do pobudzenia popytu. Prawdziwie recesyjna spirala.</u>
          <u xml:id="u-54.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Rząd, który uzyskał mandat z rąk Wysokiej Izby, nie jest odpowiedzialny za opisany stan gospodarki i finansów. Rząd jest natomiast odpowiedzialny za państwo. Naprawa finansów nie jest celem samym w sobie. Trzeba jej jednak dokonać, by nie doświadczyć skutków grożącej nam katastrofy. Byłoby ze wszech miar pożądane, by odwrócić kolejność prezentowanych Sejmowi i Senatowi materiałów, by w pierwszej kolejności przedstawić program gospodarczy na okres całej kadencji, następnie odbyć debatę nad rządowym projektem budżetu i w dalszej kolejności dopiero dyskutować na temat przepisów podatkowych i innych ustaw okołobudżetowych. Upływający czas, a właściwie brak czasu, regulacje konstytucyjne i ustawowe, a wreszcie konieczności gospodarcze nie pozwalają na zachowanie poprawnej kolejności. Powtórzę: gdyby wybory odbyły się na wiosnę, dzisiaj moglibyśmy w tej sprawie zachować pełną poprawność i elegancję.</u>
          <u xml:id="u-54.22" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W tym miejscu pragnę podziękować wszystkim paniom i panom posłom, przede wszystkim posłom koalicji SLD-UP i PSL, którzy głosowali za przyjęciem niektórych rozwiązań podatkowych wniesionych pod obrady bez przedstawienia całości uwarunkowań i programu ratunkowego polskiej gospodarki, którzy zaufali rządowi, że w swych działaniach poszukuje optymalnych dróg wyjścia z zaistniałej sytuacji. Zdajemy sobie sprawę, że wiele propozycji rządowych zarówno po stronie wydatków, jak i nowych dochodów, budzi wątpliwości czy też protesty, dotyka bowiem interesów różnych grup obywateli. W każdej ze spraw rząd stoi jednak w istocie przed dramatycznymi wyborami.</u>
          <u xml:id="u-54.23" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pragnę przypomnieć, że w pierwszej kolejności zaczęliśmy od oszczędności w administracji państwowej, porządkowania struktur, zamrożenia płac. Państwo musi być i będzie tańsze. Zapowiedzieliśmy energiczne zwalczanie wszelkich form ucieczki od podatku, m.in. przez firmy zagraniczne, ograniczanie szarej strefy gospodarki. To jednak nie wystarczy, nie może też przynieść natychmiastowych efektów. Wszystkie nasze posunięcia albo wymuszają, albo inicjują różnego rodzaju zmiany w funkcjonowaniu finansów publicznych, reformę finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-54.24" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Staramy się eliminować sprzeczności, a nawet paradoksy w finansach państwa. Pozwólcie państwo, że podam dwa przykłady. Najbardziej kontrowersyjna kwestia opodatkowania dochodów odsetkowych od lokat bankowych likwiduje paradoks, w którym pieniądze zainwestowane w działalność produkcyjną obłożone są podatkiem, zaś lokaty bankowe nie. Świat dawno przezwyciężył ten paradoks. My czynimy to teraz i jednocześnie zapowiedzieliśmy działanie osłonowe. W przyszłym roku wprowadzimy zasadę, która pozwala dokonać zwrotu pewnej kwoty podatku od odsetek bankowych tak, żeby ci, którzy posiadają niewielkie oszczędności, na tej ustawie nie stracili.</u>
          <u xml:id="u-54.25" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pozwólcie państwo, że podam drugi przykład, który jeżeli już nie jest dyskutowany, to będzie dyskutowany. Szukając oszczędności w budżecie państwa, sięgaliśmy do wielu dziedzin, między innymi ograniczony został zakres ulg przejazdowych. Na pewno będą niezadowoleni i na pewno będą komentarze, może nawet złośliwe bądź uszczypliwe: dlaczego to zamiast pełnej ulgi, 100-procentowej, mamy teraz ulgę 78-procentową, kto, co za mądrala w ministerstwie, wymyślił taką dziwną ulgę? Dlaczego nie jest to 50%, skoro chcemy oszczędzać pieniądze? Ano mogliśmy wybrać 50% i ze 100%, z pełnej ulgi, zejść do 50%, tylko że wtedy nie pozbylibyśmy się jednego źródła nadużyć, przekrętów, które istnieją w systemie ulg przejazdowych. Mówiąc inaczej: dwa bilety ulgowe składają się na jeden bilet pełnopłatny. W kasie można dostać zamiast jednego biletu 100-procentowego dwa bilety ulgowe i za te dwa bilety ulgowe budżet państwa, czyli my wszyscy, musimy dopłacić. A jeśli będzie - być może z pozoru dziwna - liczba 78%, może 75%, 76%, trudniej będzie oszukać. Im mniej okrągła liczba, tym trudniej oszukać.</u>
          <u xml:id="u-54.26" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Ujazdowski: 101% niech będzie.)</u>
          <u xml:id="u-54.27" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Gdyby to było 101%, to byłoby akurat odwrotnie, panie pośle. Wtedy musielibyśmy dopłacić albo podnieść cenę. To już jest sprawa PKP. Natomiast to jest przykład, że owszem, szukamy oszczędności, ale także staramy się przy okazji eliminować patologie. W każdej z tych propozycji takie elementy państwo znajdziecie.</u>
          <u xml:id="u-54.28" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Wysoki Sejmie! Dzisiejsze wystąpienie nie ma na celu roztaczania pesymistycznych obrazów ani kreślenia czarnych scenariuszy. Uważamy jednak, że mamy obowiązek przedstawić społeczeństwu i parlamentowi rzeczywistą, skrajnie trudną sytuację. Nie po to, by biadolić, ale po to, aby uczynić zrozumiałymi propozycje rządu. Więcej do tego nie będę wracał. Zadaniem tego rządu jest wyprowadzenie kraju z dramatycznego stanu, naprawa finansów publicznych i stworzenie podstaw do powrotu na drogę zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-54.29" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Rząd rozpoczął już prace nad kompleksowym programem gospodarczym do roku 2005, który ma te cele spełnić. Na najbliższym posiedzeniu Wysokiej Izby, przedkładając projekty budżetu i ustaw okołobudżetowych, przedstawię Wysokiej Izbie koncepcję naprawy finansów publicznych, dla której budżet roku 2002 będzie stanowił punkt wyjścia. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-54.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Czerniawskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że bardzo dobrze się stało, iż przed debatą nad projektem budżetu na rok 2002 mamy możliwość zapoznać się z faktycznym stanem gospodarki i finansów publicznych. Wprawdzie nie jest to debata absolutoryjna dla rządu pana Jerzego Buzka za rok 2001, bo ona odbędzie się w roku przyszłym. Ale debata absolutoryjna ma zawsze to do siebie, iż absolutorium udziela się za realizację, wykonanie pewnych rachunków, że mniej w tej debacie poświęca się czasu na ocenę filozofii gospodarczej danego rządu. Ja temu się sprzeciwiałem, bo taką filozofię właśnie prezentowały zawsze oceny Najwyższej Izby Kontroli. Oczywiście, że sprawozdanie rządu ogranicza się do rozliczenia tego, co było zapisane w budżecie na rok 2001, ale dziś przed debatą nad budżetem na rok 2002 myślę, że Wysoka Izba winna wiedzieć, o czym przed chwilą mówił pan premier Belka, na jakiej bazie budujemy budżet roku 2002, na jakiej bazie stanu finansów publicznych, na jakiej bazie stanu gospodarki, na jakiej bazie rezultatów polityki społecznej realizowanej nie tylko w bieżącym roku, ale w ostatnich 4 latach.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Proszę mi wybaczyć, iż wrócę na moment do debaty nad budżetem państwa na rok 2001, kiedy przypominałem, i przypomnę dzisiaj, krótki cytat z exposé pana premiera Jerzego Buzka wygłoszonego w 1997 r., które to exposé, jak rozumiem, było mottem działania rządu przez 4 lata. Cytuję: „Celem rządu jest szybka poprawa warunków życia polskich rodzin i uniknięcie grożącego nam kryzysu finansów publicznych państwa poprzez (...) spadek inflacji oraz przyspieszenie powstawania nowych miejsc pracy”. Inflacja rzeczywiście spadała, ale z tego exposé niewiele pozostało, bo dziś mamy taką oto sytuację: w gospodarce stagnacja, a można powiedzieć, że początek recesji, rekordowe bezrobocie, bankructwo wielu małych i średnich przedsiębiorstw, totalna zapaść w płynności płatniczej wielu przedsiębiorstw i - nie boję się użyć tego sformułowania - ruina finansów publicznych, 90 mld dziura w budżecie, czy 20 mln... miliardów dolarów to przecież nie jest efekt działań jednego roku. To jest efekt filozofii niezmienianej przez 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez 10 lat.)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez 50 lat.)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PosełMieczysławCzerniawski">To jest efekt filozofii, panie ministrze, niezmienianej przez 4 lata. Można było ją poprawiać. Z panem ministrem Zagórnym, dzisiaj posłem Platformy Obywatelskiej, niejednokrotnie spieraliśmy się w Komisji Finansów Publicznych, i to w różnych kwestiach. Panie ministrze, proszę wstać i powiedzieć z tej mównicy, jakie propozycje, które składaliśmy jako Sojusz Lewicy Demokratycznej, rząd AWS-Unii Wolności, a później przy udziale Platformy Obywatelskiej i PiS uwzględnił.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Jeżeli dzisiaj mówimy o tym, co czeka nas w roku przyszłym, to musimy również powiedzieć, iż filozofia - i to nie jest filozofia dziesięciu lat, tylko filozofia ostatnich czterech lat - schładzania gospodarki to jest ten rezultat. W 1997 r. rząd AWS i Unii Wolności przejmował władzę być może w nie najwspanialszych warunkach, ale przy najmniejszym bezrobociu i nie przy takiej dziurze w budżecie państwa. Ja podaję tylko te dwa parametry. Rząd AWS i Unii Wolności przejmował władzę przy wzroście gospodarczym. Było 5, 6, 7%. My dziś budujemy budżet przy zerowym wzroście gospodarczym, który odnotowujemy w roku 2001, bo 1% to może być błąd statystyczny, ale nawet uznajmy, że jest 1%. Jeżeli tak często z tej mównicy padały zdania, że należy wprowadzić jak najszybciej 4 reformy, potrzebne reformy, ja to potwierdzam z całą odpowiedzialnością, tylko proszę sobie przypomnieć, że argumentacja wprowadzenia reform nie odnosiła się tylko do sprawy poprawy funkcjonowania służby zdrowia i innych dziedzin, które reformowaliśmy. Przy każdej argumentacji padało jedno założenie - będą to również bardzo duże oszczędności dla budżetu państwa. Cztery reformy nieudolnie wprowadzone i wprowadzane nie tylko że nie przyniosły żadnej poprawy chociażby w funkcjonowaniu służby zdrowia, ale przyniosły również duże straty finansowe. I to jest do wyliczenia. Jeżeli na to jeszcze nałożymy, czego nie adresuję pod adresem rządu, niestety, parlament też na to wpływu bezpośredniego nie miał, wysokie stopy procentowe, które utrzymywał Narodowy Bank Polski i Rada Polityki Pieniężnej, to mamy tego pełen rezultat.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#PosełMieczysławCzerniawski">I wreszcie sprawa, o której chciałbym powiedzieć ku przypomnieniu.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Kiedy z tej mównicy zwracałem się do pana premiera Buzka, iż budżet na rok 2001 jest budżetem wirtualnym, jest budżetem pisanym na ruchomych piaskach, jest budżetem rolowania gospodarki i społeczeństwa, usłyszałem, że uprawiam demagogię, a w dwa tygodnie po tym moim wystąpieniu nie kto inny tylko rząd pana premiera Buzka wystąpił z nowelizacją budżetu, bo okazało się, że już na samym starcie brakuje 17 mld zł. O 8,5 podnieśliśmy deficyt, 8,5 miało być na oszczędnościach, być może chodziło o oszczędności ministra Widzyka czy Szeremietiewa, bo okazało się, że to nie oszczędności. Należało natychmiast wprowadzić blokadę i taką blokadę wprowadził de facto rząd pana premiera Buzka, my tylko jako Komisji Finansów Publicznych już obecnej kadencji usankcjonowaliśmy to, co było już faktem.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Do tego dodajmy, że obecny rząd, mimo podniesienia deficytu o 8,5 mld przez poprzedni parlament, jak również zastosowania, przyjęcia blokady wydatków do końca obecnego roku, musiał podjąć jeszcze inicjatywę nowelizacji ustawy budżetowej na ten rok o dodatkowe 4 mld, aby po prostu nie wpaść w dalszą pułapkę, aby państwo, budżet państwa mógł wywiązać się z obligatoryjnych zobowiązań wobec obywateli (już kończę, panie marszałku) oraz samorządów. Dlatego też, panie marszałku, Wysoka Izbo, w takich warunkach budujemy dzisiaj budżet na rok 2002 i myślę, że będzie to właśnie budżet bezpieczeństwa finansowego, ale przede wszystkim będzie to budżet powrotu do rzeczywistości i normalności. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu panią poseł Zytę Gilowską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! To jest ciekawe, przy prawie pustej sali debatujemy nad stanem finansów publicznych. Dobrze się stało, iż rząd przedłożył informację o stanie finansów publicznych, wprawdzie osobiście odebrałam ją inaczej. Była to informacja nie tyle o stanie finansów publicznych, ile o przyczynach utraty dynamiki procesów rozwojowych, według pana premiera, i podejmowania trudnych decyzji makroekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełZytaGilowska">Trzeba się zgodzić z panem premierem w dwóch kwestiach. Po pierwsze, istotnie sytuacja finansów publicznych jest fatalna. Wprawdzie nie należeliśmy, ani ja, ani Platforma, do ugrupowań, które się zdziwiły nagle - przedstawiliśmy w połowie maja program naprawy finansów publicznych, który nie spotkał się z żadnym zainteresowaniem - ale sytuacja jest fatalna. To jest przyczyna frasunku pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełZytaGilowska">Przyczyna frasunku druga. Czy my przypadkiem zbyt wiele nie chcemy zapłacić za przygotowanie ludzi do programu cięć? Czy nie powinniśmy się obawiać, iż pesymizm, który towarzyszy tym rozmowom, tym debatom, może zniechęcać bardzo potencjalnych inwestorów? Czy istotnie dramatyzm jest tak wielki, żeby z tej trybuny wygłaszać przede wszystkim różne alarmistyczne jeremiady? Zgadzam się, że jest źle, ale mam wrażenie, że nie aż tak bardzo, a w każdym bądź razie można byłoby chyba nieco inaczej ważyć akcenty.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełZytaGilowska">Zgadzam się również z panem premierem, że sporo zawinił poprzedni rząd w odniesieniu do nierealistycznego budżetu państwa na rok 2001, ale państwo - mówię o lewicy w tej chwili - ułatwiliście poprzedniemu rządowi to, że uległ tej pokusie, jaką było ułożenie nierealistycznego budżetu, ochoczo głosowaliście nad większością ustaw gwałtownie zwiększających wydatki i mówiąc, że tzw. dziura wynosi 20 mld przesadzacie, bo ona już dzisiaj wynosi 10 mld, o ile się orientujemy.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełZytaGilowska">Co dalej można powiedzieć? Jaka jest faktyczna przyczyna dramatycznej sytuacji, w jakiej się znalazł rząd, próbując ułożyć rozsądny budżet na rok przyszły? Mam wrażenie, że główną przyczyną jest jednak spirala wydatków, panie premierze, samonakręcająca się spirala wydatków, których istotna część została sztywna, bo tak się umówiliśmy. Udział wydatków tzw. sztywnych w wydatkach budżetu państwa jest w dużym stopniu pozorny i zależny naturalnie od decyzji Wysokiej Izby. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej apeluję o to, żeby się przyjrzeć strukturze wydatków i zrezygnować z pozornej sztywności przynajmniej niektórych z nich.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełZytaGilowska">Drugą istotną kwestią, która powinna być brana pod uwagę przy układaniu budżetu na rok przyszły, zgadzam się również z panem premierem, jest ciężar zadłużenia publicznego. Bardzo chciałabym wiedzieć, jaki ten dług właściwie jest. Otrzymaliśmy wczoraj najnowsze informacje, że zadłużenie skarbu państwa wynosi ok. 290 mld zł. Rozumiem, że nie ma tam zaległych wpłat do otwartych funduszy emerytalnych, szacowanych na ok. 4 mld przez sam ZUS, że nie ma tam również odsetek z tego tytułu. Na pewno nie ma też zadłużenia publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej, ale przecież to zadłużenie jest, ono nie wisi w kosmosie, tak czy owak kiedyś na jakieś podmioty sektora finansów publicznych spadnie i trzeba będzie je spłacać. Innymi słowy chcę zwrócić uwagę, nie polemizuję z panem premierem, tylko chcę zwrócić uwagę tych posłów, którzy lokują jakieś nadzieje we wzroście zadłużenia, że najbardziej niebezpieczną ścieżką, jaką możemy pójść jest wzrost zadłużenia państwa. Najbardziej wredny podatek, który zaciągamy, nawet nie będąc tego świadomi, to jest zadłużenie, bo zaciągamy podatek w imieniu przyszłych pokoleń. Przeciwko temu zdecydowanie będziemy protestować i rozumiemy rząd, który nie zamierza zwiększać zadłużenia państwa, państwowego długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PosełZytaGilowska">Natomiast co do tej figury retorycznej, mianowicie dziura budżetowa 20 mld zł, ale wygląda na to, że jest 10, chcielibyśmy zachować się konstruktywnie i pozwalamy sobie przedłożyć pod rozwagę rządu następujące możliwości poradzenia sobie z tym faktem, nie jest to kompleksowo, ale przykładowo, niewymagające wzrostu podatków, obciążeń podatkowych. Mam w związku z tym propozycję i pytanie. Czy rząd rozważa wprowadzenie bardziej restrykcyjnych zasad udzielania dotacji z budżetu państwa? Obecny system udzielania dotacji budżetowych jest labilny, niestabilny, nieskoordynowany, nawet porządnie nieskodyfikowany. Wiemy, że pomoc publiczna będąca częścią tej działalności w ramach uznania dotacji wynosi minimum 10 mld zł. Dalej. Czy rząd nie zamierza prowadzić bardziej twardej polityki budżetowej, bo dzisiejsza polityka jest miękka? Nawet według szacunku specjalistów z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową tzw. ukryta pomoc publiczna, czyli w istocie utracone dochody państwowe, utracone na rzecz przedsiębiorstw formalnie publicznych, wynosi 15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#PosełZytaGilowska">Następne pytanie: Czy rząd, rozważając możliwości utwardzenia polityki budżetowej, faktycznie rozważa umorzenie 8 mld długów górnictwa, o czym napisała przed dwoma dniami „Rzeczpospolita”, a mówił o tym minister gospodarki pan Piechota. Bo tutaj porównanie nasuwa się samo: z jednej strony 8 mld zł umorzone długi górnictwa, a z drugiej strony 4 mld zł jako nadzieje na wzrost obciążeń podatkowych z tytułu zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych. Przecież ta akurat kwestia, czyli zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadziły mnóstwo zamętu, co jest zupełnie nieporównywalne z sytuacją górnictwa. Tysiące obywateli poczuło się zniechęconych albo przynajmniej zdezorientowanych, a niektórzy są po prostu wściekli.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#PosełZytaGilowska">Kolejne pytanie: Czy rząd rozważa poszerzenie, niekoniecznie natychmiast, ale w realnej perspektywie, bazy podatkowej. Istotą sukcesów jest bardzo często poszerzenie bazy podatkowej. To zrobili Irlandczycy w drugiej połowie lat 80. i przyniosło im skutki. W pierwszej połowie lat 80. podnieśli podatki i to im skutków nie przyniosło. Niektóre podatki w Polsce formalnie są powszechne, ale tak naprawdę wiemy, że nie są.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#PosełZytaGilowska">Następne pytanie: Czy rząd rozważa, i w jakim trybie, odejście od pułapki indeksacyjnej przy bardzo wielu wydatkach? Czy rząd zamierza utrzymywać kosztowne fikcje, a z przedłożeń rządowych ustaw, o których dyskutowaliśmy wczoraj, wynika, że zamierza. I konkretny przykład: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad z oddziałami terenowymi, która ma na siebie przyjąć straszliwy trud zarządzania paroma tysiącami dróg krajowych i dalszego zastanawiania się nad sposobami budowy autostrad - przecież to jest kosztowna fikcja. Następny przykład: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wczoraj wiceminister rolnictwa twierdził, że faktycznie zgadza się, iż nasze nadzieje na pieniądze z programu SAPARD kosztowały nas bardzo dużo i, być może, więcej niż pierwsze transze z tego programu, o ile dożyjemy. Wiadomo, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa została wymyślona jako agencja płatnicza, był to, naszym zdaniem, błąd; w tej chwili upieramy się przy tym, że ma to być agencja płatnicza. Ma ona oddziały terenowe, które trzeci rok z rzędu przebierają nóżkami i czekają na pieniądze z programu SAPARD. To kosztuje, ciekawa byłabym, ile? I czy zamierzamy kontynuować za pośrednictwem Agencji Rynku Rolnego obecną politykę prowadzenia bardzo kosztownych interwencji w zakresie rynku produktów rolnych, które to interwencje bywają opisywane w gazetach jako przykład malowniczych niejasności finansowych. I wreszcie, czy na przykład rząd, twierdząc, iż zamierzamy się ograniczać, zamrażać, usztywniać, wie, a wie, bo przecież to jest przedłożenie rządowe, iż w druku nr 86 projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw mamy propozycję zamrożenia na poziomie 2001 r. wynagrodzeń wypłacanych ze środków specjalnych? Skąd pewność, że będą pieniądze w ramach środków specjalnych, pozwalające na utrzymywanie wynagrodzeń na poziomie 2001 r.? Jasne, że ta pewność jest - będą, będą - tam są trwałe źródła dochodów. Pytanie: Czy rząd nie zamierza tych dochodów wycofać ze środków specjalnych, wprowadzić do budżetu, pokazywać, a nie utrzymywać poza oficjalnymi rachunkami? Takie zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#PosełZytaGilowska">I konkluzja. Gospodarce brakuje pozytywnych impulsów. Wiemy, iż w ekonomii - w skali makro i w skali mikro - oczekiwania mają olbrzymie znaczenie; oczekiwania podmiotów gospodarczych, oczekiwania gospodarstw domowych. Dzisiaj te oczekiwania są, moim zdaniem i zdaniem Platformy Obywatelskiej, nadmiernie pesymistycznie ukierunkowywane przez cząstkową, wybiórczą, mało kompletną i mało obiecującą z punktu widzenia podmiotów gospodarczych i obywateli debatę nad sposobami naprawy finansów publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Muszę sprostować słowa o niemal pustej sali. Jest ponad 100 posłów w czasie tej dyskusji; to nie jest zły wynik.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Renata Beger, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Panie Wicepremierze! Wysoka Izbo! Z informacji wicepremiera Rady Ministrów - ministra finansów, pana Marka Belki o stanie finansów państwa wynika, że nie tylko kasa państwowa jest pusta, ale i dziura w budżecie się powiększa. Zachodzi potrzeba kolejnej nowelizacji budżetu. Liczby są nieubłagane. Katastrofa finansów państwa jest faktem. Patrząc niejednokrotnie z tej wysokiej trybuny w niewinne, wydawałoby się, oczy pana Donalda Tuska...</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełRenataBeger">...lub na kształtną głowę pana Macieja Płażyńskiego albo na PiS-owską ostoję demokracji dwojga imion...</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełRenataBeger">...wydaje się, że ci panowie są niewinni, o niczym nie wiedzieli. Urodzili się z doświadczeniem parlamentarnym, ale nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za stan państwa z czasów, kiedy rządzili, kiedy sprawowali realną władzę.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#PosełRenataBeger"> Łatwo zrozumieć, dlaczego z taką pasją jak sępy pogrobowcy poprzedniej koalicji rządzącej rzucili się na Andrzeja Leppera. Łatwo zrozumieć, dlaczego usłużne media taśmowo wypluwają steki bzdur, aby tylko tematami zastępczymi zasłonić prawdziwe problemy. Prawdziwe problemy to nędza polskiej kasy, nędza polskiej gospodarki i nędza części klasy politycznej.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej jest zaniepokojony wystąpieniem wicepremiera pana Marka Belki, który powinien zaproponować szansę wyjścia, a nie ciągłe narzekanie, sianie pesymizmu. Samoobrona oczekuje skutecznych, zdecydowanych działań rządu, które zmienią tę trudną sytuację naszego społeczeństwa. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej warunkowo przyjmie pańską informację, panie premierze, na temat stanu finansów naszego państwa. A więc panowie: dość słów i do pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Rząd się leni.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Kazimierz Michał Ujazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Czerniawski rozpoczął wystąpienie od cytatu, ja też chciałbym rozpocząć od cytatu i zadedykować go panu premierowi Belce, który swoją sytuację, sytuację rządu określa jako najbardziej trudną od roku 1989.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niedokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Bezprecedensowy we współczesnej Europie - to cytat - upadek gospodarki polskiej w ostatnich 2 latach jest spowodowany wyborem niewłaściwej koncepcji polityki gospodarczej opartej na doktrynie liberalizmu. Ponosimy konsekwencje przyjęcia dyktatu Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Z którego roku to jest cytat? Czy z roku 2001? Czy jest to cytat z wypowiedzi któregoś z polityków Samoobrony? Nie. To jest oficjalny dokument programowy Sojuszu Lewicy Demokratycznej z 1991 r., SDRP.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To się pomyliło.)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Niech stanowi to przestrogę w odniesieniu do rzetelności i odpowiedzialności politycznej, dlatego że pan premier na pewno za 4 lata będzie musiał stawić czoło takiej odpowiedzialności. Jeśli jest tak, że istotnie pan premier uważa, iż sytuacja gospodarcza jest prostą konsekwencją wyłącznie zawinionych błędów poprzednich ekip rządzących - te ekipy odpowiedziały w sensie politycznym za swoje błędy - to proszę nam wskazać kraje w Europie Środkowej, w których jest raj gospodarczy, wskazać kraj, który nie popełnił błędów i który skrócił istotnie dystans do bogatych krajów Europy Zachodniej. Odnoszę wrażenie, że Sojusz Lewicy Demokratycznej jeszcze przez bardzo długi okres będzie posługiwał się legitymację, przywołując błędy swoich poprzedników. Niemniej jednak państwo, którzy w sprawach politycznych domagaliście się respektowania zasady „grubej kreski”, w zakresie odpowiedzialności za kwestie ekonomiczne i społeczne powinniście tę zasadę zastosować także wobec siebie. Warto zatem nie tyle rozmawiać, przedstawiać kolejną informację o stanie finansów publicznych państwa, dlatego że ta informacja wielokrotnie była przedstawiana przez nowy rząd - i w exposé pana premiera Leszka Millera, i w wielu wypowiedziach ministrów rządu - ile zająć się kwestią naprawy finansów publicznych państwa, naprawy polityki gospodarczej. To jest prawdziwa materia państwowa, prawdziwa miara odpowiedzialności rządu. W związku z tym wydaje mi się, że źle się stało, iż ta informacja nie towarzyszy wprost debacie budżetowej, bo to budżet państwa ilustruje prawdziwe wybory ekonomicznej polityki rządu. Z czym mamy do czynienia dziś? Mamy do czynienia z trzema kierunkami polityki gospodarczej rządu, której klub Prawo i Sprawiedliwość nie może zaakceptować. Po pierwsze, z utrzymaniem złych przywilejów - mówiłem o tym wczoraj w czasie debaty nad ustawą reorganizującą administrację rządową, instytucje centralne. Otóż na tej znaczącej liście nieobecności, nieobecnych instytucji, które nie zostały poddane likwidacji, znalazły się agencje i fundusze, które są najpotężniejsze i które - jak wynika z licznych kontroli Najwyższej Izby Kontroli - były częstokroć źródłem marnotrawienia funduszy publicznych. Pan premier Belka jeszcze dziś nazwał po imieniu to zjawisko. Szkoda, że w ustawie rządowej nie wyciągnięto z tego należytych wniosków. Pora także ponownie zapytać o to, jakie to oszczędności rząd poczyni, wprowadzając tę ułomną i selektywną ustawę. Czy przypadkiem nie będzie ona kosztowała budżetu państwa? Skoro rząd nie potrafi wskazać oszczędności, to pytamy o wydatki, wydatki związane z odprawami, jeśli rząd je zakłada, a zakłada. Zwolnienia w agencjach i funduszach, a także wydatki związane, jak rozumiem, z zatrudnianiem nowych pracowników. Nie doczekaliśmy się odpowiedzi na to pytanie. Ile będzie kosztować ta operacja? - bo o oszczędnościach państwo nie mówiliście. Są także w programie rządu utrzymane stare przywileje. Pamiętamy, że przed paroma tygodniami byliście państwo jednoznacznie oburzeni tym, że premier Buzek przyznał specjalną emeryturę Januszowi Pałubickiemu, człowiekowi, który nie należy do naszego klubu parlamentarnego, ale osobie wielce zasłużonej dla odzyskania przez Polskę niepodległości. Było wielkie larum przeciwko tej decyzji. Pytamy dziś: Czy w tej bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej, w jakiej znalazła się Polska, będziecie państwo podtrzymywać przywileje emerytalne dla służb mundurowych i dla dygnitarzy PRL? Czy nas stać na to i czy to jest zgodne z zasadą sprawiedliwości?</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Ten zbędny wydatek został utrzymany w Polsce za sprawą weta Aleksandra Kwaśniewskiego.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Zbędne wydatki były zresztą podpierane przez Sojusz Lewicy Demokratycznej w poprzedniej kadencji. Mówiła o tym pani prof. Zyta Gilowska. Ja powiem, że zwiększenie liczby województw także rodziło nowe wydatki, a za tym państwo się opowiadaliście.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Kwestia druga to mechaniczne tworzenie budżetu. Czeka nas rozważanie tego we wtorek podczas debaty budżetowej. Niemniej jednak nie usłyszeliśmy, nie usłyszała opinia publiczna, jakie kierunki polityki państwa rząd uznaje za priorytetowe. Co jest ważne? Co jest mniej ważne? Czy najsłabsze grupy społeczne zyskają należytą ochronę? Ile środków budżetowych zostanie wydane na wymiar sprawiedliwości i sądownictwo, na najważniejsze zadania polityki państwa?</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Rząd zdaje się twierdzić, że wszystko jest priorytetem rządu. Obawiamy się, że budżet nie tylko od strony dochodowej, ale także od strony wydatkowej tworzony jest według starych recept, przez pewną mechaniczną operację, w obrębie której przyznaje się taki sam limit niemalże wszystkim ministrom. A to nie jest ofensywna polityka rządu. To nie jest polityka, która wyrywa państwo z trudnego stanu społecznego i ekonomicznego.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Kwestia trzecia to przerzucenie najpoważniejszych kosztów sytuacji gospodarczej na przeciętnego i częstokroć ubogiego podatnika. To prosta recepta. Ta recepta została ujawniona w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Poza tym, że narusza ona, w naszym przekonaniu, zasady sprawiedliwości, być może jest także niekonstytucyjna. Będziemy o to toczyć spór przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Uważamy, że zamiary podatkowe rządu również z punktu widzenia interesu budżetu są wątpliwe. Rząd nie przedstawił argumentacji, dlaczego mamy traktować podatek VAT na artykuły budowlane jako podatek, który w efekcie przysporzy budżetowi większych wpływów. W naszej opinii podatek ten dokona istotnego ograniczenia rozwoju gospodarczego i może się także obrócić przeciwko interesom publicznym, przeciwko interesowi budżetowemu państwa.</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">O tym warto rozmawiać. Nie możecie państwo wciąż ukrywać realnej polityki gospodarczej rządu za zasłoną błędów swoich poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Jesteśmy gotowi wspierać taką politykę gospodarczą, która będzie realnie dbała o interes publiczny, która będzie usuwała złe stare przywileje, która będzie sprawiedliwie rozkładała koszty kryzysu finansowego, nie będzie przerzucała tych kosztów wyłącznie na grupy najsłabsze, na przeciętnego podatnika. Polityki utrzymania starych przywilejów, polityki prowadzącej do przerzucania kosztów na grupy ubogie, na przeciętnego podatnika, polityki mechanicznego tworzenia budżetu nie będziemy mogli zaakceptować - w imię interesu budżetu i w imię interesu podatników. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Gruszka - Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Stan finansów publicznych. To, że dzisiaj debatujemy nad tą bardzo ważną informacją, jest na pewno godne odnotowania.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełJózefGruszka">Debatujemy nad tym w przeddzień omawiania budżetu i możemy się zastanawiać, czy dobrze, że dzisiaj to robimy, czy może lepiej byłoby omawiać to łącznie z budżetem. Wydaje mi się, że dobrze, że dzisiaj to czynimy. Będziemy lepiej przygotowani do debaty budżetowej. Tym bardziej, że rząd łącznie z projektem budżetu przynosi kilkanaście ustaw okołobudżetowych, a wobec tego nasze spojrzenie, nasza wizja w tym momencie powinna być bardziej ostra.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PosełJózefGruszka">Wiele słów krytycznych padło już właściwie ze wszystkich ugrupowań, gdy chodzi o obecny stan finansów publicznych. Jest on bardzo zły. Możemy się zastanawiać nad tym, czy dobrze, że premier rządu dzisiaj, przedstawiając informację, mówi wprost, pokazując ten stan finansów publicznych przy blaskach fleszów, w świetle kamer w Wysokiej Izbie. Wydaje się, że to dobrze, bo lepiej znać gorzką prawdę niż nie znać jej wcale.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PosełJózefGruszka">Dlatego, panie premierze, bardzo panu dziękuję za tę inicjatywę, bo to przecież inicjatywa rządu - przedstawienie tej informacji w dzisiejszej debacie.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#PosełJózefGruszka">Na pewno warto zauważyć bardzo ważną rzecz. Moi wspaniali przedmówcy mówili z wielką troską o finansach, ale, zmieniając swoje oblicze polityczne - ja bardzo często używam określenia: zmieniając marynarki - zapominają o tym, co mówili trzy lata temu, cztery lata temu czy nawet rok temu. Nie bardzo to dobrze świadczy; świadczy to o tym, że ma się krótką pamięć. Ale różnie z tą pamięcią bywa.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PosełJózefGruszka">Z czego natomiast wynika tak zły stan gospodarki? A rzutuje on bardzo mocno właśnie na finanse publiczne...</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#komentarz">(Głos z galerii: Liga Polskich Rodzin w Warszawie.)</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#komentarz">(Mężczyzna z galerii rzuca na salę ulotki, interweniuje Straż Marszałkowska)</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#PosełJózefGruszka">... bo z niczego nic się wydarzyć nie może. Wszystko ma swój początek i odniesienie do gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#PosełJózefGruszka">Gdyby rząd z należytym szacunkiem i troską patrzył na to, jak funkcjonuje gospodarka, gdybyśmy nie byli w Wysokiej Izbie przez kolejne lata karmieni twierdzeniem, że gospodarkę trzeba chłodzić, żeby się za mocno nie rozbujała, to myślę, że tego stanu obecnie by nie było.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#PosełJózefGruszka">Bardzo się cieszę, że pan premier Belka potwierdził słowa pana premiera Millera odnośnie do opodatkowania oszczędności. Wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego, przedstawiony w debacie nad ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabiera realnych kształtów.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#PosełJózefGruszka">Myślę, że będziemy mogli odnieść się efektywnie nie tylko do tego, co obiecaliśmy, wspólnie zresztą z naszym koalicjantem, w kampanii wyborczej, ale rzeczywiście dojść do tego, żeby ludzie, ci najbiedniejsi, mogli mieć nadzieję na jutro, bo nadzieja jest rzeczą bardzo ważną. Debatując dzisiaj nad finansami publicznymi, trzeba bardzo realnie patrzeć na to, czy tę nadzieję ludziom dajemy.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#PosełJózefGruszka">Jest co prawda pakiet ustaw okołobudżetowych, które będą trudne do zrozumienia i w Wysokiej Izbie, i dla społeczeństwa, ale właśnie dzisiejsza debata, która wskazuje na to, jak wielki ogon zadłużenia się za nami ciągnie, będzie mogła doprowadzić do tego, że społeczeństwo zaakceptuje decyzje, które będą tu podejmowane w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#PosełJózefGruszka">Przecież gdyby następowała poprawa finansów publicznych, to nie trzeba by robić kolejnej nowelizacji budżetu w trakcie roku budżetowego, bo źle się dzieje, jeżeli te nowelizacje następują po sobie, a wynikają z tego, że dochody budżetowe w dalszym ciągu nie są realizowane. Myślę, że musimy wyciągnąć z tego wniosek. Musimy iść w kierunku realnego rozwoju gospodarki, bo tylko to może odwrócić sytuację. Słyszymy co prawda zapowiedzi kolejnej podwyżki VAT na artykuły budowlane. Polskie Stronnictwo Ludowe od kilku dni zwraca się do rządu, rozmawia ze swoim koalicjantem, żebyśmy do tej sprawy podeszli. Jest zapowiedź, że będzie w tej sprawie nie tylko dyskusja, będą podejmowane działania, zarówno jeśli idzie o podatek VAT w budownictwie, jak i kwestię bardzo ważną, jaką jest na pewno podatek importowy. W Polskim Stronnictwie Ludowym mamy nadzieję, że ta kwestia też zostanie bardzo szeroko rozpatrzona i podatek importowy, który może pchnąć gospodarkę Polski do przodu, zostanie wprowadzony. W jakim kształcie, na to pytanie będziemy mogli odpowiedzieć, jak sądzę, w przyszłym tygodniu. Jeżeli tego nie zrobimy, to może to być zaniechanie naprawy stanu rzeczy przez rządzącą koalicję, a jak mówią filozofowie, najgorszym z grzechów jest grzech zaniechania. Myślę, że warto w tej Izbie o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-64.14" who="#PosełJózefGruszka">Kwestie kolejna to dług publiczny, zarówno ten zewnętrzny, jak i wewnętrzny. Dość powiedzieć, że dzisiaj, gdy patrzymy na ten słaby budżet, dług publiczny zabiera z niego ponad 12%, to przecież jest ogromna suma. Patrząc na doraźne działania Rady Polityki Pieniężnej i obniżanie stóp procentowych, z jednej strony się cieszymy, że tak się dzieje, z drugiej strony mówimy: dlaczego tak późno, dlaczego nie wcześniej, bo to przecież realnie odmieniłoby nie tylko wskaźniki makroekonomiczne, ale przede wszystkim sytuację, chociażby w kwestii finansowania długu publicznego, a przecież jeśli chodzi o relacje do gospodarki, o eksport, to od tego wskaźnika bardzo wiele zależy.</u>
          <u xml:id="u-64.15" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Kończąc moje wystąpienie, chciałbym raz jeszcze, dziękując premierowi Belce za przedstawioną informację, powiedzieć, że Polskie Stronnictwo Ludowe będzie w debacie budżetowej bardzo zwracać uwagę na to, co należy zrobić, jakie działania trzeba podjąć, żeby zmienić stan polskiej gospodarki, a tym samym finansów publicznych w Polsce. Oczywiście rozumiem prawo opozycji do uszczypliwych uwag, np. że mało kadzidła. Nie chcę nikomu kadzić, nie chcę kadzić również moim koalicjantom. Chcę jednak powiedzieć w tym właśnie momencie, że wszyscy w tej Wysokiej Izbie odpowiadamy za to, co chyba dla nas jest najważniejsze, odpowiadamy za państwo. Tym kończąc, bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-64.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przepraszam za chwilowe zamieszanie. To zakłócenie porządku, mogę Izbę uspokoić, to nie był akt terroru, tylko próba rozrzucenia ulotek. Na galerii panuje już spokój. Możemy dalej spokojnie procedować.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Robert Luśnia, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Nie jest prawdą, jak próbuje pan tutaj przedstawiać Wysokiej Izbie, opinii publicznej, że obecny stan finansów publicznych państwa to kwestia ostatnich 4 lat. W gruzach legła koncepcja ostatnich 12 lat poddawania Polski dyktatowi Brukseli. Dowodów na to można można by podać wiele. Nie do przyjęcia jest to, że od paru lat w kolejnych budżetach narodu polskiego znajdują się zapisy dotyczące wykorzystywania obcych funduszy. Polska już przeżywała w swojej historii takie okresy, kiedy królowie byli opłacani przez obce mocarstwa i wszyscy wiemy, jak to się skończyło. Do tego samego w tej chwili próbujecie państwo dążyć, od 12 lat. Wylewa pan, panie premierze, krokodyle łzy nad tym, że spada zbyt, ponieważ napotyka coraz większe bariery. Mam pytanie do pana premiera, czy pan już zapomniał, jak minister obecnego rządu, ówczesny minister przekształceń własnościowych, a później minister skarbu państwa oddawał za bezcen w obce ręce polskie przedsiębiorstwa?</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełRobertLuśnia">Co się z nimi stało? Jeżeli panowie nie wiecie, to pojedźcie do Lublina i zobaczcie, jak wygląda sytuacja w fabryce samochodów, obecnie Daewoo Motor Polska.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PosełRobertLuśnia"> To rząd SdRP, który nie zmienił oczywiście marynarek, w dalszym ciągu chodzi w tych samych, tylko się inaczej nazywa, SLD w tej chwili, tamtą fabrykę sprywatyzował, tzw. sprywatyzował. Oddał ją za bezcen, a dzisiaj 16 tys. osób jest na bruku, takie są konsekwencje. Dzisiaj panowie nad tym płaczecie.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto odbudował?)</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PosełRobertLuśnia">Pan premier Belka powiedział, że mamy zbyt mocnego złotego, to prawda. Cóż rząd zamierza? Przeczytajcie państwo w budżecie przedłożonym dwa dni temu Wysokiej Izbie. Średnioroczny wzrost kursu złotego nie większy niż 2,5%, poniżej inflacji. To są przecież krokodyle łzy. Mówi się, że istnieją zatory płatnicze, że nie ma jak w chwili obecnej dźwignąć polskiego średniego i małego przemysłu, tego przemysłu, który daje miejsca pracy. A to przecież polityka ostatnich 12 lat spowodowała, że 75% kapitałów bankowych jest w obcych rękach, że istnieje tylko 600, a było dużo więcej, banków spółdzielczych. To ten rząd chce w chwili obecnej coraz bardziej kontrolować SKOK-i, które były oddolną inicjatywą narodu polskiego, przeciwstawieniem się tendencji oddawania polskich banków w obce ręce. Jak panowie wyobrażacie sobie w tym momencie tworzenie nowych miejsc pracy? Płaczecie nad bezrobociem. To dlaczego od 12 lat granice Polski są otwarte i napływa tyle towarów sprzedawanych do Polski poniżej kosztów wytworzenia? Tylko i wyłącznie dlatego, że Polska podpisała umowę z Unią Europejską. To jest dumping, z dumpingiem się walczy. Jakoś nie słychać, żeby rząd zamierzał w ten sposób budować możliwości rozwoju gospodarczego w Polsce. Likwiduje się nadzór nad ubezpieczeniami emerytalnymi. Wprowadza się możliwość spekulacji funduszami. Przecież te pieniądze mogłyby służyć rozwojowi Polski, rozwojowi polskich przedsiębiorstw. Tego nie widać w polityce rządu polskiego, jeżeli już mówimy o finansach.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#PosełRobertLuśnia">Pan premier Belka powiedział, że rząd polski przewiduje zahamowanie wypływu zysków obcych przedsiębiorstw z Polski, tych uzasadnionych i tych nieuzasadnionych. O tym pan premier Belka mówił już miesiąc temu. Do dzisiaj nie zobaczyliśmy żadnej inicjatywy ze strony rządu - żeby była choć wola i chęć wypowiedzenia umów międzynarodowych, które na ten wypływ zezwalają. A nie jest to mały strumyczek, jest to po prostu rwąca rzeka pieniędzy, które przydałyby się tutaj w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#PosełRobertLuśnia">Rząd polski sięgnął do rezerw dewizowych w momencie, kiedy trzeba było spłacić enigmatyczny dług brazylijski. Ale ten dług brazylijski można było spłacić polskimi produktami, a rezerwy dewizowe wykorzystać w kraju na rozwój przemysłu. Jakoś nie widać, żeby rząd polski chciał cokolwiek w tej mierze zrobić.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#PosełRobertLuśnia">Mówi pan premier Belka, że opodatkowanie dochodów z lokat to likwidacja paradoksu. Nie, panie premierze, to nie jest likwidacja paradoksu, to jest po prostu uprawianie przez pana demagogii.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#PosełRobertLuśnia">A na zakończenie - obawiam się, że niestety to wszystko, co jest przedstawiane przez rząd, jest swego rodzaju nowomową, ewentualnie opowiadaniem bajek. Wysoka Izba pozwoli, że zacytuję z uzasadnienia ustawy budżetowej na rok 2002 dwa zdania: Przewiduje się, że w 2003 r. nastąpi nieznaczna nominalna deprecjacja złotego do dolara amerykańskiego i euro i jego osłabienie w stosunku do euro w 2004 r. Jednocześnie z początkiem 2003 r. rozpocznie się realna aprecjacja złotego w relacji do dolara amerykańskiego i euro, która będzie kontynuowana w 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#PosełRobertLuśnia">Z tą informacją pozostawiam Wysoką Izbę, bo tego rodzaju mowy w tym dokumencie jest o wiele więcej i jak kto woli, to sobie przeczyta jedno zdanie, jak kto woli, to sobie przeczyta drugie, ale oba są rozbieżne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan minister Hausner prosi o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Luśnia przedstawił nam się jako specjalista od mowy, zwłaszcza demagogii i nowomowy.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy, panie ministrze!)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pan poseł - chciałbym zwrócić uwagę - miesza dwa stosunkowo proste pojęcia: pojęcie „likwiduje” i „wzmacnia”. Pan poseł zechciał z tej trybuny powiedzieć, że rząd likwiduje nadzór nad ubezpieczeniami emerytalnymi. Otóż rząd w ustawie zaproponował powołanie komisji nadzoru nad ubezpieczeniami i funduszami emerytalnymi, wzorowanej na Komisji Giełd i Papierów Wartościowych, komisji, która z pewnością działa pozytywnie. Tym samym rząd zaproponował wzmocnienie nadzoru nad funduszami emerytalnymi. Panie pośle, to, co pan mówi, nie jest nową mową, jest złą mową, jest fałszywą mową, jest nieprawdą.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka z Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za 5 dni rozpoczniemy na tej sali pracę nad budżetem na przyszły, 2003 r. Dziś oceniamy sytuację wyjściową dla tego budżetu, bo przecież przedłożona przez ministra finansów informacja o stanie tychże finansów jest właśnie pokazaniem, jaka jest ta sytuacja wyjściowa. I to bardzo dobrze, że możemy dzisiaj jasno tę sytuację określić, bo budżet, nad którym niebawem będziemy pracować, jest budżetem bardzo trudnym, ale dobrze byłoby, żeby wszyscy zdawali sobie z tego sprawę, że jest on tak trudny nie z woli rządu, nie z woli obecnej koalicji, ale z powodu niechlubnych dokonań niedawnej opozycji, z AWS, Platformą Obywatelską, Prawem i Sprawiedliwością i Ligą Polskich Rodzin włącznie. To te ugrupowania...</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełJanuszLisak">Panie pośle, mówi pan: nie kłamać. Ale to przecież wy kłamiecie, jeżeli z tej trybuny potraficie...</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ligi tam nie było! Niech pan sobie Ligą nie wyciera ust!)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PosełJanuszLisak">...powiedzieć, że my mamy takie sytuacje wyjściowe, bo jest to dyktat Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie, macie taką sytuację, bo kontynuujecie rządy PZPR!)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PosełJanuszLisak">Wy kłamiecie, panie pośle. I tych kłamstw padło tutaj więcej. Tu przed chwilą pan minister Hausner określił w sposób bardzo parlamentarny to, co usłyszeliśmy w wystąpieniu państwa klubu. Przecież to był tak naprawdę stek bzdur.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Moje gratulacje, to określa pańskie przemówienie!)</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy sytuację wyjściową tragiczną. Mamy potężną dziurę budżetową, mamy spadek realnych dochodów budżetu i to wszystko wskutek nieudolnie prowadzonych reform, wskutek braku odwagi, wskutek zaniechań, których dopuszczono się w pełni świadomie. Przecież z tej trybuny opozycja przed chwilą dawała jakże cenne recepty. Cóż te recepty oznaczają? Ni mniej, nie więcej my wiedzieliśmy, że pewnych rzeczy robić nie należy, ale robiliśmy, bo było nam to wygodne, bo chcieliśmy na tym korzystać. Jeżeli padają tu słowa z ust posła Platformy Obywatelskiej: mam wrażenie, że nie jest aż tak źle, jak przedstawia rząd - to, proszę państwa, ja mam wrażenie, że państwo w poprzednim okresie cały czas budowali byt państwa na wrażeniach, a nie na realnej ocenie. Wam się wydawało, że jakoś to będzie, jakoś przetrwamy, jakoś się prześlizgamy. I doprowadziliście Polskę do katastrofy, doprowadziliście do tego, że musimy w tej chwili rozważać zamrożenie płac nauczycielom, pielęgniarkom, policjantom - to wasza zasługa.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: Do pani Ziółkowskiej...)</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest ta sytuacja, jak tu już kilkakrotnie użyłem tego słowa, sytuacją katastrofalną. Pyta reprezentantka Samoobrony, czy rząd nie powinien wskazać jakichś szans, jakiejś drogi ratunku, jakiegoś cienia optymizmu. Przecież odpowiedź otrzymaliśmy do naszych skrytek poselskich.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Do skrytek?!)</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#PosełJanuszLisak">Tą szansą jest przyszłoroczny budżet, bo to jest tak, że ten budżet ma uratować Polskę przed katastrofą, ma zapewnić stabilny byt kraju w najbliższym roku, stworzyć dobre podstawy do lepszych kolejnych budżetów. A to, że oznacza on bardzo istotne zaciskanie pasa, to naprawdę nie „zasługa” obecnej koalicji. Dlatego, drodzy państwo, jeżeli chcecie tej szansy - a wierzę, że chcecie, bo przecież mam nadzieję, że wszyscy tutaj jesteśmy połączeni jedną ideą, ideą dobra narodu i dobrej przyszłości dla Polski - to pochylcie się nad tym budżetem i spójrzcie na niego właśnie w tych kategoriach. Szczególnie zwracam się do opozycji. Spójrzcie na to jako na szansę naprawy tego, co tak haniebnie zepsuliście.</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#PosełJanuszLisak">Szanowni Państwo! Podawane tu były przykłady działań, które podobno nie są wystarczająco daleko idące. Prawo i Sprawiedliwość mówi: przecież są instytucje, które nie zostały poddane likwidacji. To ja pytam: a które to instytucje wy, będąc w koalicji rządzącej, zlikwidowaliście? Według mojego rozeznania nie zlikwidowaliście żadnej. Wy tworzyliście nowe, po to, żeby swoich kolesiów tam obsadzać, i to nie według klucza kompetencji, tylko według klucza przynależności. Przecież są znane przykłady, że w radach nadzorczych czy zarządach czołowych spółek skarbu państwa zasiadają przedstawiciele z wykształceniem podstawowym, bez żadnych kwalifikacji. To jest wasz dorobek.</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#PosełJanuszLisak"> Dzisiaj potraficie powiedzieć: za mało likwidujecie. Tak, mogę się zgodzić z tą tezą, że za mało. Ale nie da się w państwie robić rewolucji. To trzeba robić stopniowo, metodycznie. Bo jeżeli się robi rewolucję, tak jak wy zrobiliście cztery wielkie reformy...</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Wy już robiliście.)</u>
          <u xml:id="u-71.18" who="#PosełJanuszLisak">...jeżeli się robi rewolucję, mówiąc: naprawimy świat... Do czego doprowadziliście swoim brakiem wyobraźni? Przecież te cztery wielkie reformy to jest właśnie klęska kraju. To jest wasza zasługa, to wy je wprowadzaliście, to wy łapki do góry podnosiliście, drodzy państwo.</u>
          <u xml:id="u-71.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.20" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niech pan się skieruje do SLD, nie do nas.)</u>
          <u xml:id="u-71.21" who="#PosełJanuszLisak">I to te cztery wielkie reformy spowodowały, że dzisiaj mamy dziurę budżetową w wysokości 90 mld. To wasza zasługa.</u>
          <u xml:id="u-71.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan nie kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-71.23" who="#PosełJanuszLisak">W innym miejscu podnosicie, że utrzymujemy stare przywileje. Powtarzam: być może jeszcze w tej chwili - przypominam, po miesiącu działania koalicji - nie poszliśmy bardzo daleko w kwestii oszczędności...</u>
          <u xml:id="u-71.24" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Za daleko.)</u>
          <u xml:id="u-71.25" who="#PosełJanuszLisak">...jeśli chodzi o różne aspekty funkcjonowania państwa. Ale przypominam: wy tworzyliście nowe i musimy teraz likwidować to, co wy potworzyliście.</u>
          <u xml:id="u-71.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.27" who="#PosełJanuszLisak"> Gdyby nie było takich emerytur jak choćby wspominana tutaj emerytura pana Pałubickiego czy pani Grześkowiak...</u>
          <u xml:id="u-71.28" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Niech pan nie będzie bezczelny.)</u>
          <u xml:id="u-71.29" who="#PosełJanuszLisak">...to może by było trochę lepiej.</u>
          <u xml:id="u-71.30" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Spytaj się o emeryturę Jaruzelskiego i pensję Ziółkowskiej.)</u>
          <u xml:id="u-71.31" who="#PosełJanuszLisak">A ile takich rzeczy jeszcze było, o których nie wiemy?</u>
          <u xml:id="u-71.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.33" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padały tutaj również słowa o środkach specjalnych, które zostały zachowane, i w tych słowach było wielkie ubolewanie: dlaczegóż one są zachowane? Te słowa mówiła koalicja, która te środki specjalne generowała i następnie, jak to się mówi w języku gwarowym, zamiatała pod dywan, aby nie było widać, że takie wydatki są. My nie wiemy, ile jeszcze rzeczy pod tym dywanem znajdziemy i ile dołoży się do tej dziury budżetowej. Taka jest niestety brutalna prawda. Chciałbym móc z tej trybuny powiedzieć coś bardziej optymistycznego, coś, co wzbudziłoby nadzieję, że nie jest aż tak źle. Ale niestety musimy sobie wszyscy zdawać sprawę z tego, że jest bardzo źle, i musimy sobie wszyscy zdawać sprawę z tego, że to, że jest aż tak źle, to jest zasługa czterech lat nieudolnych rządów prawicy.</u>
          <u xml:id="u-71.34" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: I jednego miesiąca.)</u>
          <u xml:id="u-71.35" who="#PosełJanuszLisak">To jest zasługa nieudolnych, wprowadzanych bez wyobraźni reform. Wprowadzających te reformy można przyrównać do kogoś, kto robi remont w mieszkaniu i mówi: zrobię remont kapitalny, wynoszę meble na taras - a potem ubolewa, że mu deszcz i śnieg te meble zniszczyły. Dokładnie tak postąpiliście, bez krzyny wyobraźni.</u>
          <u xml:id="u-71.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.37" who="#PosełJanuszLisak"> My nasze reformy chcemy robić stopniowo i właśnie dlatego być może dziś redukcja administracji nie jest tak daleko posunięta, jak będzie to już w niedługim czasie. Ale zapewniam państwa, że będziemy analizować potrzebę istnienia każdej z agencji i jeżeli okaże się, że bez ujemnych skutków dla funkcjonowania państwa można ją zlikwidować, to będziemy ją likwidować, bo to jest konieczne dla kraju. Musimy ratować kraj przed katastrofą i nasza koalicja ma koncepcję, jak to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-71.38" who="#PosełJanuszLisak">Reasumując, drodzy państwo, rzeczywiście sytuacja budżetu państwa, sytuacja finansów państwa jest bardzo zła. Ale jest na tę sytuację pewne remedium, jest lekarstwo. Tym lekarstwem jest odpowiedzialny, ale bardzo trudny przyszłoroczny budżet, który poznamy na przyszłym posiedzeniu i nad którym przez kolejne miesiące będziemy pracować, aby był on jeszcze lepszy. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy stwierdzam, że przyjmujemy przedstawioną przez ministra finansów ocenę stanu finansów publicznych. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-71.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale przecież... Rzeczywiście, pan poseł Ujazdowski przemawiał.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, ale ściśle w trybie art. 109, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Chcę sprostować, tym bardziej że bardzo trudno debatować w duchu estetycznym masówek z lat 50. w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, to jest komentarz. Ja zauważyłem, że to rzeczywiście przypominało wiec po obydwu stronach, ale nie reagowałem, szanując prawo obydwu stron do takiej konwencji, takich zachowań. Ale proszę - ściśle w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">W każdym razie chcę, panie marszałku, powiedzieć, że klub Prawo i Sprawiedliwość nie domagał się likwidacji instytucji administracji rządowej. Wskazywałem tylko i wyłącznie na to, iż najpotężniejsze instytucje, niezgodnie z deklaracjami wyborczymi SLD, nie zostały zlikwidowane, niektóre z nich nie zostały przekazane samorządom terytorialnym...</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, martw się pan o swój program.)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">...i to było przedmiotem mojej wypowiedzi oraz pytania - na które dotychczas nie uzyskałem odpowiedzi - jakie rząd...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, to już nie jest tryb sprostowania. Do pytań przejdziemy za chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">...oszczędności poczyni, likwidując te instytucje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, bardzo proszę, dopiszemy pana za chwilę, jeśli pan sobie życzy, do listy pytających. Tak?</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: Ale ja już zadałem pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Aha. To pan premier Belka na pewno je odnotował.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">O możliwość zabrania głosu prosi pan wiceprezes Rady Ministrów minister finansów Marek Belka.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytania!)</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jest lista mówców. Zgodnie z regulaminem pan premier zabiera głos. Zaraz po wystąpieniu pana premiera przejdziemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho tam!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podjąć trzy podstawowe kwestie, które tutaj w pytaniach państwa wystąpiły. Po pierwsze, jest pytanie, czy uzasadniony jest dramatyczny ton w wypowiedziach moich, a także występujących po mnie posłów, czy też sytuacja nie jest aż tak zła; jak wyważyć ostrzeganie przed zbliżającą się katastrofą z oceną bardziej spokojną, wyważoną, a przede wszystkim jak z tego przejść do roboty, jak mówiła pani posłanka Beger. Po drugie, chciałbym powiedzieć, co uważam za najważniejszy problem finansów publicznych. Uważam, że to jest brak kontroli i brak realistycznej oceny możliwości finansowania wydatków państwa. Strona wydatkowa jest przede wszystkim problemem i o tym chciałbym powiedzieć. Po trzecie, chciałbym ustosunkować się do takiej hurtowej, można powiedzieć, całościowej krytyki ostatnich lat - czterech lat, a może dwunastu lat - którą przedstawił pan poseł Luśnia.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Otóż co do pierwszej sprawy, nie sądzę, że moje wystąpienie miało zbyt dramatyczny charakter, że używałem tutaj kolorowych, zbyt patetycznych określeń. Myślę, że nie za bardzo to współgra z moim charakterem. Ale rzeczywiście jest to kwestia, jak ocenić obecną sytuację gospodarczą, tak żeby ona nas nie deprymowała, nie rozbrajała nas w dążeniu do działań pozytywnych, a jednocześnie chodzi o to, żeby utrzymać świadomość powagi sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Mam wrażenie, że w miesiąc po wyborach czy w miesiąc po utworzeniu nowego rządu wielu polityków, komentatorów, przedstawicieli mediów zapomniało, że były jakieś problemy gospodarcze, że trzeba oszczędzać, że trzeba szukać dodatkowych dochodów. To wszystko wymyślił ten nowy rząd, miesiąc temu, może dwa miesiące temu. No, to przede wszystkim uniemożliwia nie tylko pracę i skonstruowanie budżetu, ale przede wszystkim przyjęcie go. Uniemożliwia naprawę finansów państwa. Oczywiście, ci analitycy, ci komentatorzy, którzy rzetelnie oceniają polską gospodarkę i sytuację obecną, mówią tak: rzeczywiście sytuacja jest trudna, ale przyszedł rząd, który sprawia wrażenie wiarygodnego i jego pierwsze decyzje są wiarygodne. Stąd ocena naszej sytuacji na świecie, ale także krajowych, nazwijmy tak, analityków, jest dobra, ale dlatego tylko jest dobra, że jest wiara, że ten rząd, ten parlament są w stanie dokonać rzeczy niezbędnych, uratować finanse państwa, powstrzymać ich degradację, ustabilizować gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Zgadzam się z tym, że nie ma co panikować, ale przede wszystkim my powinniśmy dostrzegać powagę sytuacji. Nie zapominajmy o grożących niebezpieczeństwach. Czy dziura budżetowa to jest 20 mld, czy 10 mld.?Przede wszystkim część z tej dziury budżetowej została już zasypana poprzez decyzje poprzedniego parlamentu, w ostatnich tygodniach poprzez decyzje prezydenta i poprzez decyzje, które podjęliśmy już w ciągu tego miesiąca, oraz te, które podejmiemy, i te, które podejmiecie państwo w ustawach okołobudżetowych i budżecie. To jest pierwsza rzecz. Nie zapominajmy, że sytuacja jest bardzo, bardzo poważna. A kryzys finansów nie jest produktem wyobraźni ministra finansów czy obu ministrów finansów, tego, który najpierw zasnął i go wyciszono, i teraz tego, któremu przychodzi tę żabę zjadać.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Po drugie, zgadzam się z tym, że podstawowym problemem polskiej gospodarki i polskich finansów publicznych jest to, że przestaliśmy w pewnym momencie dobrze planować wydatki. Przestaliśmy panować nad wydatkami. Zaczęliśmy przyjmować ustawy, nie bacząc na to, czy ich koszty będziemy w stanie ponieść, ale dodaję do tego to, że zarówno nagromadzenie w jednym czasie wielu reform, ich złe przygotowanie i złe wprowadzenie pogorszyło ten problem, było jedną z przyczyn tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Po trzecie, nieinformowanie społeczeństwa, ale także parlamentu o rzeczywistej, pogarszającej się sytuacji budżetu sprawiło, że powstała atmosfera, powiedzmy sobie, przyzwolenia albo beztroski, w której można było bez poczucia zagrożenia przyjmować taśmowo nowe, kolejne ustawy uszczęśliwiające ludzi, na które nigdy nie znajdą się pieniądze. I to już jest błąd polityczny. I to jest błąd polityczny nie tego rządu, tylko rządu poprzedniego i poprzedniej koalicji. Ja się absolutnie zgadzam - temu jest podporządkowana koncepcja tego projektu budżetu na rok 2002 - aby sprowadzić poziom wydatków do realnego poziomu i osadzić go na trwale na pewnej ścieżce umiarkowanego wzrostu. Bo musimy mieć świadomość, że jak będą rosły wydatki, to będą także musiały rosnąć obciążenia podatkowe. To wydatki są obciążeniem. Jeśli rosną wydatki, to musimy za nie zapłacić dzisiaj albo trochę później. Jeżeli nie ograniczymy wzrostu wydatków państwa, będziemy musieli ciągle, teraz, za rok, za dwa, kombinować, jak tu wprowadzić nowe podatki albo podnieść istniejące. No i wtedy to już jest znakomity przepis na osłabienie koniunktury gospodarczej i na zabicie przedsiębiorczości. Wtedy będziemy rzeczywiście gonić po budżecie państwa, szukając dodatkowych źródeł finansowania zasiłków dla bezrobotnych, zamiast tworzyć miejsca pracy. Cały budżet jest podporządkowany jednej koncepcji - wreszcie urealnijmy poziom wydatków państwa. Stąd mam wiele pretensji, wiele żalu do poprzedniego rządu, który zostawił nam kukułcze jajo w postaci budżetu na rok 2002. W sposób beztroski, bez poczucia realizmu podniósł te wydatki ponad miarę. To się stało dzisiaj punktem odniesienia w budowaniu tego budżetu, utrudniając nam to zadanie. Ten budżet budowaliśmy zarówno w skrajnie trudnych warunkach ekonomicznych, w sytuacji stagnacji, ale także w trudnych warunkach politycznych, bo poprzedni rząd w niczym tutaj nam nie pomógł, tylko zaszkodził.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">I wreszcie czwarta sprawa, chodzi o tę całkowitą, zmasowaną krytykę posła Luśni i części parlamentu dotyczącą ostatnich 12 lat. Zresztą chciałem posłowi Ujazdowskiemu powiedzieć, że nie wypowiadałem się tak, że oceniam dzisiejszą sytuację za bodaj najtrudniejszą od roku 1989...</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwierzchnik powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Ale dzisiaj jesteśmy w trakcie dyskusji o finansach publicznych. Myślałem, że pan był łaskaw zauważyć, co ja powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Honoruję tę różnicę.)</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Najwyższy czas.)</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast z punktu widzenia budżetowego obecna sytuacja jest najtrudniejsza niewątpliwie od roku 1992. Z punktu widzenia politycznego, myślę, że jest równie trudna jak w 1989 r., bo wtedy było przyzwolenie na reformy. Dzisiaj musimy ciągle przypominać, gdzie jesteśmy, żeby to przyzwolenie było. Natomiast ta krytyka, potępianie w czambuł całości tego, co Polska dokonała i jaką drogę przeszła od 1989 r., prowadzi mnie do takiego stwierdzenia. Jeżeli przez ostatnie 12 lat, jak to mówi pan poseł Luśnia, żeśmy rozkradli i oddali gospodarkę w pacht zagranicznemu kapitałowi, a tak naprawdę to Brukseli...</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To co PZPR powodowało?)</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...notabene, właśnie, to, co zastaliśmy z czasów realnego socjalizmu. Ciekawe, że panu posłowi tak żal tamtych czasów, skoro ciągle pan je krytykuje.</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Proponuje pan poseł, żeby się odwrócić od świata, wypowiedzieć umowy międzynarodowe, bo nie tylko mówi pan o ściganiu tych, którzy kombinują i unikają płacenia podatków, ale także żeby zakazać legalnego transferu zysków. No, czyli trzeba wypowiedzieć umowy. Trzeba przegonić tych kapitalistów podłych, którzy tutaj pobudowali fabryki, bo nie tylko przejęli, ale także pobudowali własne, od nowa.</u>
          <u xml:id="u-79.16" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Także budżet traktuję jak swego rodzaju plan centralny. Chciałbym powiedzieć, że jest różnica między założeniami budżetowymi, w których minister finansów, i następnie rząd, próbuje przewidzieć w sposób najbardziej ostrożny, jak to jest tylko możliwe, tendencje, które mogą mieć miejsce w przyszłym roku, a rozsądek i ostrożność, nawet swego rodzaju konserwatyzm, jeśli chodzi o założenia, są niezbędne, żebyśmy nie musieli za dwa, trzy czy cztery miesiące powrócić do państwa i prosić o nowelizację budżetu. Ale pan myli to z jakimś planem centralnym. Ja nie ustalam kursu waluty złotego i nawet gdyby rząd usiadł razem z NBP i próbował go ustalić, to też w dzisiejszych warunkach tego na pewno nie moglibyśmy zrobić.</u>
          <u xml:id="u-79.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Otóż tego rodzaju całościowa krytyka w gruncie rzeczy oznacza, że choć cały czas ten realny socjalizm, ten komunizm i te 40 lat ślepej uliczki cywilizacyjnej pan łaje, to chciałby pan wrócić mniej więcej do systemu a la Łukaszenka, bo to jest dzisiaj właśnie system gospodarki Białorusi...</u>
          <u xml:id="u-79.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">– odwrócenie się od świata, wypędzenie zachodnich inwestorów, udawanie, że jest jakaś alternatywa poza gospodarką międzynarodową i koniecznością współpracy ze światem. To co? Wyrzucimy także zachodnie maszyny, które pozwoliły zmodernizować nasz przemysł? Wrócimy do starych? To przecież jest luddyzm. Jeżeli pan przeczyta, dowie się pan, co to jest luddyzm.</u>
          <u xml:id="u-79.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka"> Jestem po prostu przerażony tego rodzaju wizją.</u>
          <u xml:id="u-79.22" who="#komentarz">(Poseł Marek Jurek: Panie profesorze, ale państwo też nie wiedzą...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Proszę bardzo o zachowanie spokoju. Każdy w swoim sumieniu rozstrzygnie, co to znaczy luddyzm i sprawdzi w encyklopedii, jeśli nie wie. Proponuję, żeby pan premier Belka imiennie nie objaśniał tego posłom.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Jurek: Chodzi o to, żeby wiedzieli, co popierają.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nie jest drogą do poprawy sytuacji odrzucenie wszelkich symptomów czy tego, co nam przyniosła cywilizacja ostatnich lat, a do tego w gruncie rzeczy sprowadza się niestety pański program. Myślę, że pan się po prostu zagalopował, pan tak nie myśli. Ale do tego doprowadziłoby takie demonstracyjne, całościowe odwrócenie się od świata. Tego nikt w Polsce nie zaakceptowałby.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Kamery ogłupiają.)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Proszę Państwa! Jest wiele pytań, spraw drobniejszych, które zostały poruszone w państwa wypowiedziach.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Są pytania o bardziej restrykcyjny system udzielania dotacji, o twardszą politykę budżetową, o bardziej restrykcyjne czy też dokładne egzekwowanie prawa o pomocy publicznej. To wszystko dotyczy w istocie konieczności nowelizacji ustawy o finansach publicznych, o których wielokrotnie mówiliśmy. Tu zwracam się do pani poseł Gilowskiej: myślę, że zgodni jesteśmy co do tego, że istnieje konieczność nowelizacji tej ustawy, choć muszę powiedzieć, że gdy zapoznałem się z różnymi projektami, to one idą niekiedy w różnym kierunku, jak projekt instytutu, w którym pani pracowała czy być może pracuje...</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Poseł Zyta Gilowska: Nie pracowałam, współpracuję).</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Współpracuje.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...idą w kierunku uczynienia systemu finansów publicznych bardziej restrykcyjnym, bardziej zdyscyplinowanym. Mój poprzednik, czy jeden z moich poprzedników, zostawił mi projekt nowelizacji ustawy finansów publicznych, który idzie w odwrotnym kierunku, pewnego uelastycznienia. W związku z tym jest pytanie: w którym kierunku należy iść? Czy dają się te tendencje pogodzić? Nie mogliśmy tego rozstrzygnąć w tempie ekspresowym, podczas prac budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Co do pułapki indeksacyjnej, to problem jest bardzo ważny, który będzie podjęty publicznie. Pan prof. Hausner precyzyjniej o tym mówił. Chciałbym, żebyśmy odesłali to do tych wypowiedzi, bo to jest problem zbyt fundamentalny, żebym próbował go wyjaśnić w tym czasie i w dwóch zdaniach. Zgadza się, to jest jeden z mechanizmów inflacjotwórczych i usztywniających gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nigdy nie mówiliśmy, że zlikwidujemy największe fundusze, a największy fundusz to jest ZUS obok, jak pan to sobie wyobraża, FUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się dystrybucją ponad 100 mld zł świadczeń społecznych. Oczywiście niemożliwe jest jego zlikwidowanie. Natomiast uporządkowanie tego, co się dzieje wewnątrz, jest konieczne. Tylko nikt przy zdrowych zmysłach nie chciałby zlikwidować FUS.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast jeżeli chodzi o agencje...</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: Agencja własności rolnej.)</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...dobrze, że usłyszałem: Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. Agencje idą, że tak powiem, w drugim rzucie. Kilka agencji, kilka instytucji rządowych proponujemy zlikwidować i budzi to olbrzymie emocje, bo zostaną uszczknięte kogoś interesy, a te, jak się okazuje, są najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwłaszcza w agencjach własności rolnej...)</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast każda z tych agencji jest bardzo skomplikowaną instytucją, posiadającą niekiedy funkcje związane z Unią Europejską i z przyjmowaniem, z absorpcją pieniędzy. Nie dało się tego zrobić w tak szybkim tempie. W następnym kroku minister Janik zapowiada prace nad uporządkowaniem, a być może także likwidacją części agencji.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Część pytań, które zadał pan poseł Ujazdowski, to są typowe pytania odnośnie do budżetu, odkładam więc je do wtorku, do debaty budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniem, iż propozycje, o których mówimy w ustawach okołobudżetowych, oznaczają znów przerzucanie kosztów na przeciętnego, ubogiego, zwykle, Polaka.</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Otóż, proszę pana, proszę państwa, to jest tak, że jak mówimy ogólnie o konieczności oszczędności, o konieczności szukania rozwiązań racjonalizujących wydatki, zwiększających dochody państwa, to się wszyscy zgadzamy. Ale w momencie, kiedy dochodzi do konkretnych rozwiązań, to się okazuje, że Polska składa się w 90% z ubogich, a w 10% z przedsiębiorców i kogo by dotknąć, to źle.</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Wielu ludzi w Polsce subiektywnie czuje, że żyje w warunkach złych, bardzo skromnych, można powiedzieć, że tak się czuje niemal 90%. No ale najubożsi to są najubożsi, czyli ci, którzy mają najmniejsze dochody, te dolne - to jest 25% społeczeństwa. To są ludzie o najniższych dochodach, którzy nie to, że żyją w skromnych warunkach, ale którzy ocierają się o biedę albo nawet o skrajną nędzę. Ci ludzie nie zostaną dotknięci żadną z ustaw okołobudżetowych, żadnym z tych rozwiązań. Natomiast to prawda, że ludzie przeciętnie zarabiający, których jest większość, poniosą część kosztów. W związku z tym w tych rozwiązaniach, także podatkowych, zadbaliśmy o to, żeby część tych kosztów wzięli na siebie ludzie bogatsi, czyli 10% tych przedsiębiorczych. Jeżeli jednak jest potrzeba, to wszyscy muszą solidarnie ponieść pewne koszty ratowania państwa, z wyjątkiem tych najuboższych, których rozwiązania budżetowe i te w ustawach okołobudżetowych w istocie nie dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Proszę państwa, nad częścią pytań związanych ze strukturą budżetu, konkretnymi rozwiązaniami, będziemy dyskutować w przyszłym tygodniu na kolejnym posiedzeniu Sejmu. Natomiast chciałbym, abyśmy dzisiaj wynieśli z tej dyskusji dwie generalne myśli.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Po pierwsze, tu nie chodzi o straszenie ludzi czy straszenie samych siebie, ale o przypomnienie, że sytuacja jest niezmiernie poważna. Zapominanie o tych uwarunkowaniach oznacza, że nie będziemy w stanie uchwalić dobrego na te czasy budżetu i właściwych ustaw okołobudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Druga myśl. Problem jest w okiełznaniu naszych ambicji, jeżeli chodzi o wydatkowanie środków z budżetu państwa. Jeżeli ich nie powściągniemy, to będziemy skazani na kolejne rundy podwyżek podatków, a to by oznaczało, że gospodarka będzie skazana na wzrost gospodarczy w granicach błędu statystycznego. A najważniejszym celem całej tej trudnej operacji budżetowej nie jest osiągnięcie jakiegokolwiek wskaźnika, nie jest realizowanie jakichś ambicji czy doktryn, tylko stworzenie przedpola dla wzrostu gospodarczego. Bez tego, gdybyśmy nawet przedstawili najbardziej ambitny, kolorowy i piękny program działań prowzrostowych, nic by to nie dało. Po prostu budowalibyśmy zamki na piasku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi Markowi Belce za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: W sprawie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, pozwolę sobie zauważyć...</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: Chciałbym wyjaśnić...)</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę, ale bardzo krótko. Pan premier przecież zaznaczył, że być może pana źle zrozumiał...</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: No właśnie, być może...)</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">...troszczył się chyba o to, żeby nasi słuchacze odnieśli dobre wrażenie. Ale bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Po pierwsze, pozwolę sobie zauważyć, że nie mówiłem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pozwolę sobie sprostować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełRobertLuśnia">Pozwolę sobie sprostować, iż nie mówiłem, że sprzedawaliśmy Brukseli - tylko Brukseli - ale że minister Kaczmarek razem z premierem Oleksym sprzedawali również innym.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Komu?)</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełRobertLuśnia">Na przykład Koreańczykom, jeżeli niektórzy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, proszę prostować, a nie wyjaśniać posłom SLD. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełRobertLuśnia">...posłowie z Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie wiedzą.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełRobertLuśnia">Po drugie, nie proponowałem, aby Polska zamknęła swoje granice. Proponowałem, aby zamknęła granice przed wypływem finansów z kraju, a to jest różnica.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PosełRobertLuśnia">I po trzecie, panie premierze, pan doskonale wie, w jaki sposób ustala się kurs dolara w Polsce. I chciałbym, żeby pan nie wprowadzał opinii publicznej w błąd, mówiąc, że jest to kwestia rynku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Tym samym wyczerpaliśmy listę mówców występujących w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan premier Belka odniósł się do tej części debaty. Teraz przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym poinformować, że zapisanych do zadania pytania jest 19 posłów. Odczytam tę listę: pan poseł Andrzej Aumiller, pan poseł Marian Piłka, pan poseł Rafał Zagórny, pan poseł Zbigniew Kaniewski, pani poseł Danuta Polak, pan poseł Grzegorz Woźny, pan poseł Jacek Protasiewicz, pan poseł Antoni Stryjewski, pan poseł Andrzej Gałażewski, pan poseł Roman Giertych, pan poseł Krzysztof Jurgiel, pan poseł Michał Kaczmarek, pan poseł Artur Zawisza, pan poseł Stanisław Stec, pan poseł Zygmunt Wrzodak, pan poseł Wiesław Okoński, pan poseł Tadeusz Gajda, pan poseł Zbigniew Kuźmiuk i pan poseł Marek Jurek jako 19.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zapisać się jeszcze do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Bogdan Lewandowski jako 20. Jeszcze pan poseł Czerwiński jako 21. i pan poseł Janicki jako 22.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym przypomnieć, że Sejm przyjął, iż czas na zadanie wszystkich pytań przez danego posła wynosi 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie 1-minutowego pytania pana posła Aumillera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przy dogłębnej analizie stanu zapaści finansów zabrakło mi odniesienia się do problemu korupcji, a przede wszystkim do łapownictwa - np. przy zamówieniach publicznych, gdzie stawia się warunek, że pies ma być czerwony, a nie zielony czy niebieski. Wtedy wygrywa ta, a nie inna firma...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, ale proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Zadaję pytanie - o przemyt, o fałszowanie akcyzy, pranie brudnych pieniędzy, oszustwa podatkowe czy o transfer zysków. I to są pytania, na które chciałbym dostać odpowiedź. To również naprawiłoby finanse publiczne - nie tylko zaciskanie pasa, nie tylko dyscyplina wydatków, ale również te sprawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Mariana Piłkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełMarianPiłka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Chciałbym zapytać, czy rząd w ramach szukania oszczędności budżetowych sięgnie do przywilejów funkcjonariuszy PRL-owskich: ubeków, esbeków, prokuratorów wojskowych, sędziów, którzy skazywali w procesach politycznych, różnych funkcjonariuszy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, osób, które służyły dziełu zniewalania naszego narodu i wysługiwania się sowieckim interesom?</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pewnie!)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełMarianPiłka">Kwestia druga. Jaką część długu gierkowskiego budżet spłacił w tym roku, ile spłaci w roku przyszłym i w którym roku skończy się spłata tego długu?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A Buzkowego?)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełMarianPiłka">Sprawa trzecia. Dlaczego rząd wpycha naszą gospodarkę w recesję poprzez planowane podwyżki VAT w budownictwie? Przecież budownictwo zawsze jest jednym z elementów nakręcających koniunkturę, a te działania, które rząd planuje, wpychają nas w recesję.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nakręciliście strasznie.)</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PosełMarianPiłka">Kwestia następna. Czy rewaloryzacja emerytur służb mundurowych będzie taka sama, jak w przypadku innych emerytów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Rafała Zagórnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełRafałZagórny">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Obiecywałem sobie, że nie zabiorę głosu, ale pan przewodniczący Czerniawski mnie wywołał, a później to, co wykrzyczał pan poseł Lisak, sprowokowało mnie do zadania dwóch pytań.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: Ja z sympatii to robiłem.)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełRafałZagórny">Panie premierze, czy mógłby pan, czy zechciałby pan potwierdzić - bo w tej chwili ma pan dostęp do dokumentów - że w Ministerstwie Finansów są materiały, które dowodzą, iż Ministerstwo Finansów właściwie od samego początku sygnalizowało potrzebę ograniczania wydatków budżetowych i zwracało się o to nie tylko do poszczególnych ministrów, ale również do parlamentu? Ja mam - zabrałem je, odchodząc z ministerstwa - sto kilkadziesiąt kopii takich wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo!...)</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PosełRafałZagórny">I drugie pytanie. Czy pan premier zechciałby potwierdzić, że było kilkanaście ustaw, w których przypadku posłowie SLD głosowali za zwiększeniem wydatków z budżetu? I że również były takie sytuacje, iż głosowali wbrew stanowisku rządu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Ciekawe, kto miał większość?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! W związku z tym, że pan był jakby obserwatorem z boku, będąc w Kancelarii Prezydenta, chciałbym pana zapytać, jak pan to ocenia, od którego roku rozpoczął się, w związku z kolejnymi ustawami budżetowymi, które były przekazywane do polskiego parlamentu, proces przybliżania nas do nieuchronnego kryzysu finansów państwa? Czy to się wzięło nagle, czy to był sposób myślenia i filozofia, z którą ówczesna koalicja ciągle przychodziła do parlamentu dla jej potwierdzenia?</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełZbigniewKaniewski">I pytanie drugie. W związku z tym, że mamy do czynienia z ciągłą próbą zaciemniania obrazu obecnej sytuacji, czy mógłby pan przedstawić w sposób czytelny dla przeciętnego obywatela, który nas słucha, co się stanie, jeżeli nie doprowadzimy do ustabilizowania finansów państwa? Jak będzie wyglądało życie przeciętnego obywatela w przyszłym roku, od kiedy, w jakich miesiącach zaczęłoby brakować środków finansowych na poszczególne segmenty życia w naszym kraju? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania panią poseł Danutę Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełDanutaPolak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Stan finansów publicznych jest dramatycznie zły i dlatego trzeba racjonalnie gospodarować pieniądzem, ale tak, żeby osłonić najuboższe grupy, w których są bezrobotni i renciści, emeryci, pracownicy służby zdrowia, jak również nauczyciele, ponieważ nauczyciel po studiach zarabia niewiele ponad 600 zł.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełDanutaPolak">Chciałabym spytać, w kontekście zapowiedzi zamrożenia waloryzacji płac pracownikom sfery budżetowej, czy stan finansów publicznych pozwoli na wdrożenie trzeciego etapu podwyżki, ustawowo zresztą zagwarantowanej? - bo jeśli nie, to nauczyciele zapłacą najwyższą cenę, stracą bowiem z dwóch tytułów: zamrożenia waloryzacji i blokady trzeciej podwyżki zapowiadanej kilka lat temu przez poprzedni rząd i do tej pory niezrealizowanej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Grzegorza Woźnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować serdecznie panu premierowi za wyczerpującą informację na temat stanu finansów publicznych państwa. Niemniej jednak mnie osobiście zabrakło dość ważnego elementu w tej informacji. Dlatego też chciałbym zapytać o to pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie premierze, proszę powiedzieć, w jakim zakresie taki stan finansów publicznych spowodowany jest niekompetencją, niegospodarnością rządu premiera Buzka, w jakim zakresie Rady Polityki Pieniężnej, a w jakim zakresie zdecydowały o tym czynniki zewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełGrzegorzWoźny">I następne ważne pytanie, bo na odpowiedź na nie oczekuje chyba całe społeczeństwo. Kto imiennie odpowiada za taki stan oraz kiedy osoby odpowiedzialne za to poniosą konsekwencje i jakie to będą konsekwencje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Część siedzi na sali.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Jacka Protasiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Może przedstawię tylko krótkie wprowadzenie. W wystąpieniu pana premiera zabrakło informacji o jeszcze jednym możliwym obszarze oszczędności w finansach publicznych, a mianowicie o finansowaniu partii politycznych z budżetu państwa. Jakie zatem jest stanowisko rządu w tej sprawie? Dodatkowe pytanie: Czy stać nasze państwo, zwłaszcza w momencie koniecznych oszczędności, na luksus finansowania działalności partii politycznych poza finansowaniem tych członków partii politycznych, którzy zasiadają w tej Izbie oraz w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej, czyli uzyskali mandat wyborczy?</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">I drugie pytanie. Skoro rząd zdecydowanie odstąpił od przedwyborczych obietnic i postanowił zachować większość rządowych agencji, to moje pytanie dotyczy nadzoru nad ich funkcjonowaniem. A zatem czy rząd analizował liczbę etatów oraz zarobki wysokich urzędników tychże agencji, albowiem z informacji prasowych, m.in. dzisiejszych, wynika, że niektóre z agencji liczbą etatów przerastają niektóre ministerstwa, a zarobki prezesów i wiceprezesów tych agencji są wyższe niż zarobki wielu prezydentów, burmistrzów miast, mimo że odpowiedzialność prezesów tych agencji i majątek, którym oni dysponują, są dużo, dużo mniejsze niż ministrów, wiceministrów czy prezydentów, którzy zarządzają miastami? To są moje pytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Antoniego Stryjewskiego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Uwaga, uwaga...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Czy rząd pana Millera rozumie, że tragiczny stan gospodarki państwa, że tragiczny poziom życia Polaków jest pochodną wadliwej polityki gospodarczo-społecznej kolejnych rządów, począwszy od rządu Rakowskiego? Symptomem tej wadliwej polityki była prosta i masowa wyprzedaż majątku narodowego, często za bezcen...</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie!)</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">...w znakomitej większości obcym centrom finansowym oraz obcym podmiotom gospodarczym. Sprzedawano często polskie przedsiębiorstwa obcym firmom będącym ich konkurentami. Owszem, środki uzyskane z wyprzedaży majątku zasiliły kasę państwa jednorazowo, ale poszły one na tzw. konsumpcję, w tym na zasiłki dla bezrobotnych i przedwczesnych emerytów, którzy masowo zostali wytworzeni przez zamykanie przedsiębiorstw lub ograniczenie ich działalności gospodarczej. Czy rząd pana Millera zdaje sobie sprawę, że dotychczasowe rządy nie wytworzyły realnej i powszechnej własności polskich obywateli? A dopiero ta własność wytworzyłaby realne warunki do efektywnego wykorzystania czynników produkcji oraz pomnażania dobrobytu.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Dlatego czy straszenie po raz kolejny narodu polskiego tragizmem budżetu przez udziałowców procesu wywłaszczania Polaków nie ma na celu uzyskania społecznej akceptacji dla kolejnych decyzji o obciążaniu społeczeństwa kosztami sprawowania władzy przez tychże udziałowców, zmowy „okrągłego stołu” i zmowy z Brukseli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A Magdalenka?!)</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Na zakończenie pragnę kolejny raz zdementować pomówienie, którego dopuścił się pan Lisak, że Liga Polskich Rodzin jest odpowiedzialna za ten nierząd, który dotykał Polskę przez ostatnie 12 lat.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest, jest, myśmy ulotki czytali.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym wyjaśnić wszystkim posłankom i posłom, którzy indywidualnie kontrolują czas wypowiedzi, że przedłużyłem czas zadawania pytań panu posłowi Stryjewskiemu z tego powodu, że Liga Polskich Rodzin nie wykorzystała minuty i 40 sekund z limitu wystąpienia klubowego. Ale będę starał się przestrzegać rygorystycznie limitu minuty przy zadawaniu pytania.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A, to dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja Gałażewskiego.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To jeszcze mają 20 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Głos z sali: I nic do powiedzenia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Premierze! Pierwsze pytanie do pana premiera brzmi: Dlaczego nie otrzymaliśmy informacji o stanie finansów publicznych w formie pisemnej, tak byśmy mogli przygotować się do dzisiejszej debaty? Skoro już jej nie dostaliśmy, to czy taka informacja będzie nam dostarczona w najbliższym czasie?</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełAndrzejGałażewski">Drugie pytanie dotyczy dyskutowanej metody poprawy stanu finansów publicznych, mianowicie wprowadzenia podatku importowego. Czy Ministerstwo Finansów ma wyliczenia, o ile wzrośnie cena żywności po wprowadzeniu tego podatku?</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełAndrzejGałażewski">Trzecie pytanie przedstawiam w nawiązaniu do wystąpienia posła Lisaka: Czy nie warto by wprowadzić kontroli antydopingowej dla posłów? Ale to pytanie dotyczy już wszystkich posłów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pana posła Macierewicza przede wszystkim.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Romana Giertycha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Moje pytanie dotyczy kwestii, którą zaprezentował pan minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz na spotkaniu w Brukseli. Zapowiedział on, iż będzie zmiana w ustawie dotyczącej funduszy emerytalnych, mianowicie że drugi filar funduszy emerytalnych będzie miał prawo inwestować większość naszych składek, tych które ZUS odprowadza do drugiego filaru, za granicą. Jak wpłynie to, panie premierze, na sytuację finansową w kraju? Jak to wpłynie na polską giełdę? I wreszcie, panie premierze, jak ta sytuacja odbije się na losie polskich rodzin...</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ligi Polskich Rodzin.)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełRomanGiertych">...i na budżecie państwa? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, czy rząd nie dostał zadyszki przy tej krytyce stanu istniejącego. Dzisiaj mamy trzy informacje, trzy debaty, a nie otrzymaliśmy na piśmie żadnej informacji. Trudno podejmować dyskusję czy też zadawać właściwe pytania, jeśli nie ma się liczb ani ich zestawień w informacji na piśmie. Dlatego też chciałbym zapytać, jaki jest prawdziwy cel tej debaty poza tym, o którym mówił pan premier - że przypominamy o sytuacji w państwie. Myślę, że wszyscy doskonale ją znamy i że cel tej debaty jest chyba inny.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Mam pytanie: Dlaczego nie przedstawiono jeszcze do tej pory bilansu otwarcia, który był zapowiadany? Ta debata nie powinna odbywać się przed nowelizacją budżetu, która przecież jest przewidywana w najbliższym miesiącu. Tak że to jest dziwne.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skończył się czas.)</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Proszę też o podanie definicji, wyjaśnienie, co pan rozumie przez pojęcie „dziura budżetowa”? Mówimy od lipca czy sierpnia, że jest to 100 mld zł, natomiast i w budżecie przedłożonym przez poprzedni rząd, i w tym budżecie ostatecznie deficyt ten wynosi 40 mld. Myślę, że to jest właściwa różnica pomiędzy dochodami i wydatkami, którą można zaproponować społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Właściwie to chciałbym zapytać o prawdziwą informację na temat stanu finansów publicznych, tę informację, na którą czekają samorządy, czekają obywatele naszego państwa. A mianowicie czy przekazano środki finansowe samorządom gmin w tym roku? Czy przewiduje się przekazanie wszystkich środków? Skarbnicy, przewodniczący zarządów gmin żyją tymi problemami. Jak wygląda sytuacja realizacji kontraktów dla województw? Czy te kontrakty będą zrealizowane w tym roku, czy nie? Jak wygląda sprawa pomocy socjalnej? Jakie środki zostaną przekazane w tym roku na zasiłki z pomocy społecznej? Sprawa zakładów karnych. Czy wszystkie środki zostaną przekazane?</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Myślę, że ta informacja o rzeczywistym stanie finansów publicznych jest nam, wszystkim posłom, a także społeczeństwu potrzebna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym wyjaśnić w tym momencie pewną kwestię, bo już drugi poseł nawiązuje do trybu i formy składania informacji przez rząd i właściwie zadaje pytanie nie przedstawicielowi rządu, tylko pytanie do Prezydium Sejmu i marszałka Sejmu. Pytają o to i pan poseł Andrzej Gałażewski, i pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym wyjaśnić w imieniu Prezydium Sejmu, że wszystkie trzy punkty porządku dziennego dotyczące informacji rządu są dzisiaj rozpatrywane na wniosek poszczególnych klubów. Prezydium Sejmu stało przed problemem, czy prosić o informacje pisemne, z wydłużeniem oczywiście tego trybu - a od przyszłego tygodnia rozpoczynamy bardzo intensywną debatę na temat budżetu i ustaw okołobudżetowych - czy też zwrócić się o informacje ustne, udzielone w szybszym trybie, bez spełnienia wymogu doręczenia druków, bez przesuwania tej debaty, zwłaszcza że jeśli chodzi o dwie informacje, kluby wnosiły o pilne ich przedstawienie przez rząd; przedstawienie ich uprzednio na piśmie nie było możliwe. Tego rodzaju tryb informowania Wysokiej Izby został zresztą zaakceptowany przez Konwent. Dopiero dzisiaj rano przedstawicielka jednego z klubów upomniała się o informację pisemną, ale, rzecz jasna, było już zdecydowanie za późno. Wcześniej przedstawiciel tego klubu nie wnosił o informację na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chcę wyjaśnić panu Krzysztofowi Jurgielowi z klubu Prawo i Sprawiedliwość, że jego reprezentanci w Konwencie Seniorów też nie artykułowali wyraźnie takiej potrzeby, żeby informacja była uprzednio przedstawiona na piśmie. Wtedy Prezydium i Konwent na pewno rozważyłyby tę kwestię. Oczywiście oznaczałoby to przesunięcie w czasie, pozostałyby naruszone terminy regulaminowe dotyczące dostarczania druków.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proponuję więc, żebyśmy do tej kwestii w dalszych pytaniach już nie wracali, chyba że któraś z moich informacji byłaby niesatysfakcjonująca czy nieprecyzyjna. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Michała Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania. Panie premierze, czy w bilansie otwarcia może pan podać, jakie były rzeczywiste koszty czterech reform? W poprzedniej kadencji w tej Izbie podawano bowiem różne koszty.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełMichałKaczmarek">Pytanie drugie. Panie premierze, ile należy wydać z budżetu państwa, żeby stworzyć milion miejsc pracy, które ubyły podczas tamtej kadencji parlamentu?</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełMichałKaczmarek">I pytanie trzecie. Czy potrafi pan oszacować skutki uwolnienia kursu złotówki w stosunku do innych walut, jakie przez 2,5 roku zostały poniesione przez polskich eksporterów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Artura Zawiszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełArturZawisza">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam trzy pytania. Po pierwsze, czy podziela pan opinię prof. Bryxa, który zanim został wiceministrem w rządzie SLD, głosił pogląd, że wzrost VAT w budownictwie i mieszkalnictwie do 22% nie spowoduje kilkumiliardowego wzrostu wpływów budżetowych, ale ponad 1,5-miliardowy spadek spowodowany zmniejszeniem popytu na nowe mieszkania i spadek zatrudnienia w branży budowlanej, czego ostatecznym skutkiem będzie właśnie zmniejszenie wpływu z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zwiększenie wydatków na zasiłki dla bezrobotnych?</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełArturZawisza">Po drugie. Czy podzieli pan pogląd, że planowane 300 mln oszczędności na drakońskim skróceniu urlopów macierzyńskich byłoby w istocie symboliczną oszczędnością, natomiast skutkowałoby zmniejszeniem dzietności w rodzinach i załamaniem zastępowalności pokoleniowej w naszym kraju...</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki problem?)</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PosełArturZawisza">...czego skutkiem ostatecznym byłoby załamanie systemu emerytalnego, przynajmniej w pierwszym filarze, i wzrost kosztów opieki zdrowotnej? Mam na myśli np. czynniki rakotwórcze przy zbyt wczesnym odstawianiu dziecka od karmienia piersią, co byłoby skutkiem tego drakońskiego skrócenia.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PosełArturZawisza">Pytanie trzecie, ostatnie. Czy zdaje pan sobie sprawę, że każda złotówka wydana na Generalny Inspektorat Celny daje ponad 7 zł wpływów do budżetu, natomiast destabilizacja z kolei nadzoru nad funduszami emerytalnymi, co w ramach rzekomych oszczędności jest planowane, nie jest w interesie budżetu, ale w interesie towarzystw emerytalnych, i to ze względu na prowadzony przez nie agresywny lobbing? Mam na myśli choćby te fakty, że minister Hausner jeszcze w przeddzień nominowania go na ministra był członkiem rady nadzorczej jednego z towarzystw emerytalnych, jego zastępca wiceminister Pater był wcześniej wiceprezesem innego z towarzystw emerytalnych, wreszcie pan osobiście, jak wiadomo, zasiadał w komitecie inwestycyjnym jeszcze innego towarzystwa emerytalnego, co osobiście odczytuję jako agresywny lobbing towarzystw na niekorzyść budżetu.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle, ale bardzo proszę o nieprzekraczanie czasu, zwłaszcza w kłopotliwej dla mnie formule personalnej argumentacji, w której zwracanie uwagi mogło być interpretowane jako ograniczenie swobody krytyki rządu.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To było pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale trzykrotnie pan przekroczył ten czas, na co wskazywałem, używając sygnału świetlnego.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Za 10 miesięcy bieżącego roku dochody podatkowe zostały wykonane w 70%. Ich przewidywane wykonanie faktycznie będzie mniejsze niż realizacja za rok 2000, bo nie przekroczą one 124 mld zł. W związku z tym, panie premierze, jak pan ocenia to, że w projekcie budżetu, który złożył ustępujący rząd, przewidywano dochody podatkowe w wysokości 146,6 mld, tj. więcej o 18%? Przecież to był kolejny wirtualny, zupełnie nierealny projekt budżetu.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełStanisławStec">I drugie pytanie. Prosiłbym o określenie nominalnie wzrostu zadłużenia długu wewnętrznego za okres rządów koalicji AWS-Unii. Jeżeli pan premier nie byłby w stanie dzisiaj na to odpowiedzieć, to bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Zygmunta Wrzodaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Cały czas przedstawiane jest w parlamencie to, że w Polsce nie ma pieniędzy. Panie ministrze, chciałbym usłyszeć, na pewno posłowie też, ewentualnie chciałbym otrzymać taką informację na piśmie, jaki jest bilans zysków i strat od chwili podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską do dnia dzisiejszego. Jaki mamy bilans handlowy, szczególnie w kontekście gospodarczym?</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">I drugie pytanie. Poprzednim razem panią minister Wasilewską-Trenkner poprosiłem o podanie ilości pieniądza w obrocie na rynku w stosunku do majątku narodowego. Pani minister nie bardzo wiedziała, jaka to kwota, jaka wartość majątku narodowego. Chcielibyśmy wiedzieć, jaka jest ilość pieniędzy na rynku w stosunku do majątku narodowego, oczywiście po cenach rynkowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Wiesława Okońskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełWiesławOkoński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W ciągu ostatnich 4 lat wzrosło znacznie zadłużenie górnictwa, hutnictwa, PKP, zbrojeniówki, zadłużona jest także służba zdrowia i sądownictwo. Dzięki temu wiele firm małych, średnich zostało zadłużonych, wiele zostało zlikwidowanych. Mam pytanie. Co będzie z zadłużeniem przedsiębiorstw państwowych i instytucji? Czy znane są wielkości tych zadłużeń i czy mogą zostać opublikowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza Gajdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jedno pytanie. Panie premierze, czy to prawda, że rząd koalicji Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności przez 4 lata swojego rządzenia - co prawda, Unia Wolności wyszła przed końcem - zadłużył zewnętrznie i wewnętrznie budżet państwa, przy jednoczesnej sprzedaży majątku narodowego za około 40 mld nowych złotych? Czy jest prawdą, że to zadłużenie jest podobne do słynnego zadłużenia Gierka - przez cztery lata? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Zbigniewa Kuźmiuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie dotyczy słynnego zamiatania zobowiązań pod dywan. Czy pan premier oszacował już wielkość zobowiązań, z którą zetknął się obecny rząd? Co pan premier myśli o regulacji tych zobowiązań nowelizacją budżetu jeszcze w tym roku? Do takich zobowiązań należą zobowiązania wobec otwartych funduszy emerytalnych. Jak wynika z szacunków, jeżeli te zobowiązania będą się utrzymywać na dotychczasowym poziomie: około 6 mld zł, to ich obsługa w roku następnym będzie kosztowała miliard. Czy nie byłoby lepiej uregulować te zobowiązania w tym roku, powiększając zadłużenie wewnętrzne, ale jednak przy zdecydowanie niższych kosztach obsługi tego długu?</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Drugie pytanie również wiąże się z kosztami obsługi długu publicznego. Dług publiczny szacowany jest mniej więcej na 40% produktu krajowego brutto. W wydatkach polskiego budżetu stanowi to około 14%. Długi publiczne krajów unijnych stanowią około 60% PKB, a wydatki na ich obsługę 6–8%. Czy to nie rodzi pytania dotyczącego wysokości stóp procentowych i swoistej presji na Radę Polityki Pieniężnej w celu ich obniżania? Koszty obsługi długu publicznego w Polsce, choćby z tego powodu, są zdecydowanie za wysokie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Marka Jurka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełMarekJurek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Chcę powtórzyć pytanie, które, mam wrażenie, potraktował pan jako retoryczne: Czy rząd, w którym jest pan ministrem i wicepremierem, zamierza podtrzymywać nieuzasadnione przywileje emerytalne dygnitarzy i nomenklaturowych funkcjonariuszy PRL? Chodzi o takie osoby, jak: premierzy rządów PRL, ministrowie rządów PRL, wysocy urzędnicy w ministerstwach PRL, wysocy funkcjonariusze MO itd. W moim przekonaniu jest to element nieumotywowanej polityki socjalnej państwa, a nie rzeczywistych należności społecznych. Te składki powinny być zupełnie inaczej naliczane.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełMarekJurek">Proszę państwa, panie premierze, drugie pytanie. Czy w działaniach w kierunku zwiększania dochodów budżetu państwa przewidujecie państwo pewne elementy osłonowe w stosunku do rodzin? Wiadomo, że w Polsce, podobnie jak i w całym cywilizowanym świecie, zarówno w konstytucji, jak i w wielu aktach prawnych funkcje rodziny, wychowania dzieci są traktowane jako funkcje społeczne. Według powszechnie dostępnej wiedzy społecznej wiadomo, że wychowanie dzieci obniża poziom życia rodziny. Państwo deklarujecie branie pod uwagę tego, że część społeczeństwa żyje w gorszych warunkach, osłonę biedniejszych. Czy będziecie osłaniać tę elementarną funkcję społeczną, jaką jest wychowanie dzieci w rodzinach? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Bogdana Lewandowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić się z trzema pytaniami do pana premiera Belki. Widmo premiera Jerzego Buzka i rządów AWS wciąż unosi się nad Polską. I coraz dramatyczniej brzmi pytanie: Kto zgotował Polakom ten los?</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Komuniści.)</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie premierze, proszę powiedzieć, biorąc pod uwagę także doświadczenia, czy jest możliwe, żeby premier rządu jako ostatni mógł dowiedzieć się o kryzysie finansów publicznych, żeby mógł dementować słowa byłego ministra finansów Jarosława Bauca, twierdzić, że tenże minister nic mu nie przekazał odnośnie do tego, że istnieje tego rodzaju zagrożenie? Czy taka sytuacja jest możliwa w rządzie na przełomie XX i XXI wieku?</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PosełBogdanLewandowski">Drugie pytanie łączę z wypowiedzią pana posła Rafała Zagórnego, który obarczył Klub Parlamentarny SLD odpowiedzialnością za kryzys finansów publicznych. Otóż, panie premierze, proszę powiedzieć, czy to nie posłowie klubu SLD wielokrotnie ratowali rząd w trudnych sytuacjach, kiedy chronili przed psuciem państwa, przed dalszą degrengoladą finansów publicznych? Czy to właśnie nie posłowie SLD? Wbrew stanowisku posłów Akcji Wyborczej Solidarność, którego przedstawiciele dzisiaj zasiadają.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PosełBogdanLewandowski">I ostatnia kwestia. Czy w świetle dramatycznej sytuacji, którą pan przedstawił, nie czas zaniechać jałowych sporów i zawrzeć ogólnopolskie porozumienie, doprowadzić do konsensusu w sprawach tak istotnych, tak ważnych dla państwa, jak finanse publiczne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To się nie uda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Jerzego Czerwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Pan premier raczył w swoim wystąpieniu mówić dużo i mało konkretnie. Czy zamiast błyskotliwych polemik z niewypowiedzianymi tezami i wodotrysków słownych mógłby pan premier podać po prostu kilka liczb, w złotówkach? Na przykład ile konkretnie wynosi na koniec października kwota wpływów do budżetu i wydatków, deficyt budżetowy? Ile wynosi rezerwa dewizowa? Jaka jest wysokość zadłużenia wewnętrznego i zewnętrznego państwa? W pana wystąpieniu tych informacji nie ma. Jeśli pan nie wie, jak to się robi, to proszę po prostu spytać, skontaktować się z losowo wybranym skarbnikiem gminy co do tego, jak powinna wyglądać informacja finansowa, czy powinna tak wyglądać.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego ma nie wiedzieć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Mariana Janickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMarianJanicki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Zwiększenie deficytu budżetowego w bieżącym roku ma na celu likwidację wielu zobowiązań finansowych ciążących na obecnym rządzie. Jakie zobowiązania będzie regulować się w pierwszej kolejności i wobec kogo?</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełMarianJanicki">Drugie pytanie. Panie premierze, na pewno znany jest panu fakt tzw. zatorów płatniczych występujących w każdym samorządzie między podmiotami. Czy rząd planuje w tym zakresie jakieś regulacje prawne, które mają na celu uporządkowanie tej problematyki? Okazuje się bowiem, że nieraz te płatności są po wielu, wielu miesiącach regulowane. Często to rząd i samorządy nie regulują.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PosełMarianJanicki">I trzecie pytanie. Panie premierze, na pewno znany jest panu fakt, że rząd nie zawsze przekazuje wojewodom środki, na przykład na oświetlenie ulic krajowych wojewódzkich. W związku z tym bardzo często samorządy zaciągają kredyty, żeby na bieżąco regulować koszty związane z oświetleniem ulic krajowych wojewódzkich. Czy w tym roku możemy liczyć na to, że wojewodowie otrzymają w pełni środki? To jest inne zobowiązanie, po prostu muszą zapłacić, jeśli decyzje nie są jeszcze podjęte. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów pana Marka Belkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę się starał pokrótce odpowiedzieć na pytania każdego z posłów.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pan poseł Aumiller wspomniał o korupcji. Niewątpliwie korupcja to rak, który toczy polską gospodarkę i ma wpływ na ostateczny efekt finansów publicznych. Gdybym jednak potrafił korupcję wyrazić ilościowo, skwantyfikować jej wpływ, wtedy, praktycznie rzecz biorąc, korupcji by nie było. Oznaczałoby to, że zarówno rząd, jak i jego organy mogłyby korupcję zlokalizować i zwalczyć. Taka jest natura korupcji. Komórki rakowe niekiedy możemy zlokalizować w pewnych częściach organizmu, a niekiedy atakują one cały organizm, bo to jest nowotwór złośliwy. Nie mogę, niestety, powiedzieć, jaki to ma wpływ ilościowy zarówno na jedną, jak i na drugą stronę budżetu państwa. Przywileje emerytalne, świadczenia emerytalne dla osób, które pełniły funkcje zarówno wyższe, jak i niższe w PRL, podlegają takim samym przepisom jak i świadczenia emerytalne dla tych samych kategorii beneficjentów.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodzi o wyższych funkcjonariuszy policji.)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dobrze, ale to jest rola Sejmu, przyjąć jakieś kryteria albo ich nie przyjąć, które to kryteria odróżniają, kto był, kto pracował w policji w PRL, a kto był w tym PRL wysokim funkcjonariuszem czy też wysokim funkcjonariuszem, który - według pana - sprzeniewierzył się interesom kraju. Ja wyobrażam sobie, że od tego są sądy, są organy, które określają, czy jest popełnione przestępstwo. Pan proponuje tutaj, żebym ja w budżecie i w ustawach podatkowych czy w ustawach emerytalnych proponował rozwiązania o charakterze politycznym. Och, to by pan mi za coś innego wtedy przyłoił przy budżecie.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pan proponuje...)</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nie, ja proponuję, żeby po prostu w budżecie o tych sprawach nie mówić. To jest sprawa albo sądów, albo Sejmu, który ustala jakieś kryteria, odróżnienia różnych kategorii osób.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Obcięcie urlopów macierzyńskich.)</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">To zaraz. Dla hierarchów PRL?</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla polskich matek i rodzin.)</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">No właśnie, no to zaraz druga rzecz będzie.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczekuję odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dzisiaj trudno jest rozróżnić, które długi, jakie spłacamy, to są długi gierkowskie, a które nie. Przypominam, że na początku lat 90. długi, które odziedziczyliśmy po PRL, zostały o 50% obniżone przez środowisko międzynarodowej finansjery, że tak powiem. Dzisiaj koszt tej obsługi jest stosunkowo niski, spłacamy je już od kilku lat, w tym roku spłaty było na ok. 1,5 mld dolarów, natomiast największe spiętrzenie tych spłat przypada na lata 2005–2009. Zresztą to spiętrzenie już jest mniejsze dzięki aktywnemu zarządzaniu naszymi rezerwami i przedterminowemu wykupowi części tego zadłużenia, które narosło w stosunku do Brazylii. Nie wykluczamy także takich działań w przyszłości, a na pewno będziemy działać w tym kierunku, aby te długi zostały zrestrukturyzowane, tak aby można było ich spłatę rozłożyć na wiele lat, by one w sposób skoncentrowany nie przypadły na lata 2004–2009 czy 2005–2009 i zdestabilizowały dodatkowo finanse państwa.</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Rewaloryzacja emerytur służb mundurowych jest dokonywana i będzie dokonywana na takich samych zasadach. Od dwóch lat jest dokonywana na tych samych zasadach jak pozostałych emerytów. Nic więcej nie mam do powiedzenia. Taki jest stan prawny i wydaje mi się, że jest to słuszne, jest to pewnego rodzaju dorobek ostatnich lat, że te zasady zostały zunifikowane.</u>
          <u xml:id="u-135.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Potwierdzam, że Ministerstwo Finansów przez ostatnie lata sygnalizowało potrzebę ograniczania wydatków, a to, że było w tym nieskuteczne, to dowód albo braku koordynacji działań w poprzednim rządzie, albo słabości poprzedniego czy poprzednich ministrów finansów.</u>
          <u xml:id="u-135.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast co do SLD i jego udziału w uchwalaniu ustaw, to cóż, ja nie przypominam sobie, żeby SLD miało większość w poprzednim parlamencie. To był rząd AWS-Unii Wolności. Prawdą jest zaś to, że w kilku przypadkach SLD postępowało zupełnie nie jak opozycja, broniło rządu...</u>
          <u xml:id="u-135.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-135.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...przed szaleństwem swojego własnego zaplecza parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-135.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-135.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie obroniło.)</u>
          <u xml:id="u-135.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo nie wygrało.)</u>
          <u xml:id="u-135.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Kiedy proces psucia finansów państwa się zaczął?</u>
          <u xml:id="u-135.22" who="#komentarz">(Głos z sali: W czterdziestym czwartym...)</u>
          <u xml:id="u-135.23" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Proszę państwa, oczywiście ja bym chciał tutaj powiedzieć wyraźnie...</u>
          <u xml:id="u-135.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Od ilu lat upadek?)</u>
          <u xml:id="u-135.25" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Można powiedzieć tak, oczywiście, że gospodarka polska w ostatnich latach modernizowała się w różnym tempie, konkurencyjność polskich przedsiębiorstw rosła także w różnym tempie i różnie w różnych dziedzinach, w różnych sektorach. To był proces postępujący i nie chcę powiedzieć, że w roku 1997 gospodarka polska była w znakomitym stanie, zdolna do konkurencji na świecie z najlepszymi. Ale była to gospodarka ustabilizowana i gospodarka, która posuwała się w miarę bezpiecznie do przodu, w tempie wysokim. Czy wszystkie problemy były rozwiązane? Na pewno nie. I wcale nie chcę twierdzić, że tempo wzrostu gospodarczego nie uległoby samo z siebie pewnemu zwolnieniu, gdybyśmy dalej nie restrukturyzowali polskich przedsiębiorstw. Natomiast zupełnie inną sprawą jest złe ocenienie możliwości tej niedoskonałej gospodarki, dość jeszcze ubogiej, jeżeli chodzi o ponoszenie kosztów wielu zmian naraz, kosztu wielu reform. To spiętrzenie zmian spowodowało narastanie problemów w budżecie. Pierwsze problemy pojawiły się już w roku 1999, a więc przy realizacji pierwszego w istocie sporządzonego przez poprzedni rząd budżetu. To były na początku niewielkie problemy, rzędu kilku miliardów złotych, które stosunkowo łatwo można było ukryć albo w dodatkowych kredytach dla instytucji okołobudżetowych, dla funduszy okołobudżetowych, ale także poprzez emisję zerokuponowych obligacji dwuletnich, którą rozpoczęliście państwo w 1999 r., a których słony rachunek przyjdzie nam zapłacić w roku przyszłym. Ale to były jeszcze rzeczy stosunkowo niewielkie, które gdyby wtedy zostały ujawnione i na przykład w formie nowelizacji budżetu załatwione, dając tym samym wyraźny sygnał - uwaga, coś się dzieje niedobrego, to w roku kolejnym, 2000, sytuacja byłaby łatwiejsza. W roku 2000 niewątpliwie te procesy nasiliły się i wybuchły z całą ostrością w roku 2001. Ja chcę bardzo wyraźnie powiedzieć - to nie jest tak, że wszystko zło i cały ten kryzys bierze się z ostatniego roku czy z ostatnich dwóch lat. Możemy powiedzieć, że od samego początku transformacji popełniliśmy pewne błędy, ba, od 1944 r. popełnialiśmy określone błędy...</u>
          <u xml:id="u-135.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-135.27" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...a od 300 lat Polska znajduje się na peryferiach głównego nurtu cywilizacyjnego. To nie o to chodzi, żeby się licytować, kto, ile itd. winien. My musimy mieć świadomość, że funkcjonujemy w gospodarce, która nie jest najnowocześniejsza i musimy mieć realistyczne podejście do możliwości tej gospodarki, a w ostatnich latach właśnie tego realizmu zabrakło i o to oskarżam ostatni rząd.</u>
          <u xml:id="u-135.28" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Co nastąpiłoby w przypadku realizacji tego najczarniejszego scenariusza, który zarysował najpierw minister Bauc, a o czym dzisiaj staramy się zapomnieć? Bankructwo państwa, a bankructwo państwa oznacza zaprzestanie wypłacania świadczeń socjalnych łącznie z emeryturami, zamykanie instytucji państwowych, publicznych, niemożliwość przekazywania przez budżet państwa pieniędzy do samorządów lokalnych. To jeszcze nigdy nie zdarzyło się. Tutaj ktoś - ja zaraz do tego wrócę - zapytał o pieniądze, które bywają przekazywane z opóźnieniem lub nie są przekazywane do wojewodów. To jest inna sprawa, do której wrócę. Natomiast nigdy się nie zdarzyło, żeby pieniądze należne samorządom nie zostały przekazane. To wszystko ległoby w gruzach. Te filary stabilności państwa, które budujemy z trudem przez lata, ległyby w gruzach, gdyby rzeczywiście państwo doprowadziło się samo do bankructwa. Pani poseł Polak mówiła, że w tych naszych działaniach trzeba chronić najuboższych, ale następnie jednym tchem dodała pani, że to są emeryci, pracownicy służby zdrowia i nauczyciele. I tu właśnie jest problem, że kiedy przychodzi do określenia, kto to są najubożsi, to okazuje się, że to jest 90% ludności, a tak nie jest. Najubożsi, to są najubożsi, to są bezrobotni, to ludzie, którzy są zmuszeni do korzystania z opieki społecznej, z zasiłków, ale nie są to ludzie, którzy dzisiaj mają zatrudnienie w Polsce, nawet jeżeli jest ono dalece niesatysfakcjonujące, jeżeli każe żyć w biedzie albo naprawdę martwić się o to, żeby koniec z końcem wiązać każdego miesiąca. Ja przecież doskonale wiem, pani wie i my wszyscy wiemy, że zarówno nauczyciele, jak i pracownicy służby zdrowia są niedopłaceni, ale nie są to najubożsi. Tak wygląda przeciętność polska. Wiem, że to nieprzyjemne, że to się kłóci z subiektywnym odczuciem większości z nas, ale taka jest rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-135.29" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pytanie pana posła Woźnego w kwestii, jaki jest udział, jeśli chodzi o niekompetencje rządu, RPP, czynników zewnętrznych itd., jaki jest, że tak powiem, zakres odpowiedzialności? Tego oczywiście nie da się podzielić po równo, po 1/3 albo jakoś inaczej. Mogę powiedzieć tak: w ostatnich latach miały na świecie miejsce pewne burze, poza Polską, był kryzys azjatycki, załamanie w Rosji, szczególnie to drugie miało bezpośredni negatywny wpływ na polską gospodarkę, ale jednocześnie w tych ostatnich latach Unia Europejska czy rynek zachodniej Europy przeżywał dobrą koniunkturę. Nasi główni partnerzy handlowi przeżywali niezły okres, nie jakiś rewelacyjny okres rozkwitu, ale był to dobry okres, wydaje się, że przychodzi gorszy, stąd nie można mówić, że przyczyna naszych trudności jest importowana, leży poza Polską. To są źródła własnego chowu, własnej błędnej, nieudanej polityki gospodarczej. I trudno tutaj rozróżniać czy dzielić włos na czworo i mówić, kto w czym zawinił; jeżeli myślimy, że można powiedzieć, iż wszyscy są winni po równo, i rząd, i RPP - nie, tego rodzaju rozważanie w ogóle nie ma sensu. Natomiast faktem jest, że cała polityka makroekonomiczna została oparta także na nierealistycznych założeniach, na takim założeniu mianowicie, że szybko uda nam się zlikwidować deficyt budżetowy, zostanie stworzona przestrzeń dla obniżki stóp procentowych i wtedy te niskie stopy procentowe będą powodować, że inwestycje ruszą, ludzie będą oszczędzać, a jednocześnie państwo nie będzie wypychać niejako przedsiębiorstw z rynku kapitałowego. I cóż, okazało się, że to nierealistyczne. Właśnie ostatnie cztery lata pokazują, że taka strategia redukcji deficytu za wszelką cenę tylko pogarsza sytuację gospodarczą i nie prowadzi do tego celu, bez względu na to, jak byśmy go oceniali - dobrze, czy źle. A więc całość tej strategii się nie powiodła. Kto winien, jedni, czy drudzy? Razem. A kto odpowiada imiennie? No to proszę się zapytać, kto przez ostatnie cztery lata był premierem rządu; nie wiem, chyba państwo pamiętacie... Po co reklama?</u>
          <u xml:id="u-135.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie premierze, myślę, że to było pytanie zadane do telefonu, nie do pana.)</u>
          <u xml:id="u-135.31" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pan poseł Protasiewicz pyta o finansowanie partii politycznych. Dziękuję za to pytanie, bo ostatnio przeczytałem w jednym z tygodników, że majstrowałem właśnie w tym punkcie budżetu państwa, żeby szczególnie boleśnie ugodzić niektóre z partii politycznych, a niektóre ochronić. Otóż człowiek się nie spodziewa, że nawet jak kichnie, to politycznie. Chcę powiedzieć, że w budżecie, który technicznie rzecz biorąc, był punktem odniesienia, czyli w tym budżecie poprzedniego rządu była zarezerwowana mniej więcej tego rodzaju suma, ok. 40 mln zł. Zaproponowało ją Ministerstwo Finansów w związku z tym, że zaraz po wyborach w Ministerstwie Finansów dokonano według dostępnych kryteriów pewnej zgrubnej oceny skutków finansowych tej ustawy. Następnie stwierdzono, że skoro zwycięskie ugrupowania zdecydowały, żeby ograniczyć to finansowanie o 50%, to Ministerstwo Finansów doszło mniej więcej do tej sumy 40 mln. Potem otrzymaliśmy z Państwowej Komisji Wyborczej zupełnie inne obliczenia, według których dotacja czy wydatki budżetu na te cele w roku 2002 miały wynieść blisko 120 mln zł, 118 z kawałkiem; budżet nie był hojny, nie miał marginesu bezpieczeństwa, szczególnie jeśli chodzi o takie cele. Stąd rząd rozważał, w jaki sposób rozwikłać sprawę i, jak państwo wiecie, uznano, że pewne wydatki zostały już poniesione, tzn. wydatki na kampanię, czyli te powinno się zrefundować w 100%, a pozostałość stanowiła mniej więcej 25% subwencji, i tak doszliśmy do tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-135.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego nie 100?)</u>
          <u xml:id="u-135.33" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nie wiem, taka była decyzja, 40 mln zł, zresztą, szczerze mówiąc, jeszcze zrealizowaliśmy na tym kilkumilionowe oszczędności, co poszło na cel zbożny, bo na dofinansowanie programu doszkalania nauczycieli. Jest pytanie, czy w ogóle ta ustawa ma sens? Uważam, że ma sens z jednego względu, bo to jest ustawa antykorupcyjna, bo to jest ustawa, która daje państwu prawo do wnikania w finanse partii politycznych. Innymi słowy to jest koszt, ale dzięki temu mamy nadzieję ograniczyć nieprawidłowości w finansowaniu partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-135.34" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze się nie udało.)</u>
          <u xml:id="u-135.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Szkoda 40 mln.)</u>
          <u xml:id="u-135.36" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Ale u nas się nawet nie próbowało.</u>
          <u xml:id="u-135.37" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pytanie pana posła Stryjewskiego jest w istocie powtórzeniem pytania pana posła Luśni, które padło w pierwszej części dyskusji, i moja odpowiedź będzie taka sama.</u>
          <u xml:id="u-135.38" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Gałażewskiego, czy ta ocena będzie na piśmie. Moje wystąpienie jest dostępne, bo przekazałem je do Sekretariatu Posiedzeń Sejmu. Jeżeli natomiast kogoś interesuje ta ocena finansów państwa, to jest ona zawarta w założeniach do budżetu, państwo je otrzymaliście i o bardzo wielu faktach możecie się z nich dowiedzieć. Co zaś się tyczy owego bilansu otwarcia, to, po pierwsze, jak rozumiem, jest w tej chwili oczekiwanie społeczne, także w parlamencie, aby ten bilans przedstawić, choć miałem wrażenie, że sam fakt podjęcia tego rodzaju prac przez nasz rząd był oceniony niemalże jako zamach na przyzwoitość. Cieszy mnie to, że oczekujecie państwo tego bilansu otwarcia. Jest on przygotowywany i zapewniam, że będzie wyważony, co więcej, konsultujemy go z ludźmi, którzy współpracowali z poprzednim rządem, chcemy uniknąć stwierdzeń pochopnych, za daleko idących; nie będzie to dokument propagandowy.</u>
          <u xml:id="u-135.39" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Czy możemy ocenić, jak bardzo wzrosną ceny żywności na skutek wprowadzenia podatku importowego? Zależy to przede wszystkim od tego, jaka będzie stawka i na jak długo będzie on wprowadzony. Im wyższa stawka, tym wyższy, należy się spodziewać, będzie wzrost cen, zapewne nie w takiej samej skali, jak... czyli 10-procentowy podatek importowy nie spowodowałby prawdopodobnie 10-procentowego wzrostu cen, tylko nieco mniejszy, ale to jest bardzo trudno wyszacować.</u>
          <u xml:id="u-135.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Jednak będzie wzrost.)</u>
          <u xml:id="u-135.41" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Na pewno będzie to wzrost.</u>
          <u xml:id="u-135.42" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Zgadzam się z panem posłem Stecem, że projekt budżetu, który odziedziczyliśmy po poprzednim rządzie, projekt budżetu premiera Buzka był kolejnym wirtualnym budżetem, który zapowiadał sytuację gospodarczą znacznie lepszą, niż ona realnie może być, wpływy budżetowe znacznie większe niż te, których dzisiaj realnie możemy się spodziewać. Poza tym wprowadzał jednak różnego rodzaju rozwiązania, o których dzisiaj zapomnieliśmy, bo przecież już nie są przedmiotem dyskusji, a które budziły olbrzymie emocje. Ot, chociażby słynna opłata graniczna.</u>
          <u xml:id="u-135.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Wpłata do budżetu.)</u>
          <u xml:id="u-135.44" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Właśnie. Odejście od wspólnego opodatkowania małżeństw, co zaproponował poprzedni rząd; utrzymaliśmy to jednak. To w odpowiedzi na troskę pana posła o rodziny polskie.</u>
          <u xml:id="u-135.45" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Wzrost zadłużenia nominalnie w ciągu ostatnich czterech lat to około 100 mld zł. Do tego jednak należałoby doliczyć 70 mld zł, które wiążą się z prywatyzacją. To znaczy, mówiąc krótko, gdyby nie było prywatyzacji, to ten wzrost nominalnego zadłużenia byłby większy o te 70 mld zł - 70 mld zł plus odsetki. Nie jestem w stanie tego od razu policzyć. Natomiast co chwila natrafia się, że tak powiem, na kolejne miny. Do końca bowiem nigdy nie będziemy w stanie uświadomić sobie różnych niebezpieczeństw, które grożą w finansach publicznych, które grożą od zawsze - nie chcę powiedzieć, że te miny zostały założone w ostatnich 2–3 latach, one od zawsze tkwią, tylko niekiedy bywają uaktywnione - albo grożą od 2–3 lat. Wspomniałem już tutaj o problemie, który wiążę się z finansowaniem budżetu państwa w 2000 r. i w 1999 r. przez emisję obligacji zerokuponowych.</u>
          <u xml:id="u-135.46" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Polska, panie pośle Wrzodak, jest krajem, w którym tzw. monetyzacja jest niska. To znaczy relacja między masą pieniądza w obiegu a majątkiem narodowym jest niska. Co to oznacza? To jest częściowo wynik historycznych zaszłości. Zauważcie państwo, że w roku 1989 przeżyliśmy okres hiperinflacji. To jest taka sytuacja, w której tzw. monetyzacja gospodarki spada na łeb, na szyję. Po prostu ludzie się pozbywają pieniądza. Nie tylko chodzi o dolaryzację oszczędności, ale chodzi o pozbywanie się pieniądza. Przecież pamiętamy - chociaż bez rozrzewnienia, jak rozumiem - sytuację, kiedy oszczędzaliśmy w drodze zakupu zupełnie niepotrzebnych sprzętów gospodarstwa domowego czy innych produktów, które potem były marnowane, bo przecież nikomu właściwie nie były one potrzebne do bezpośredniej konsumpcji, tylko chodziło o to, żeby w tej formie oszczędzać. Od tamtego czasu w Polsce ten poziom monetyzacji gospodarki utrzymuje się na bardzo niskim poziomie, na poziomie o wiele niższym niż np. w Czechach, które takiego okresu i hiperinflacji nie przeżyły. Pytanie konkretnie: Jaka jest relacja masy pieniądza do majątku narodowego? Jeśli chodzi o masę pieniądza - przepraszam, że przytaczam tutaj takie szczegóły techniczne - to zależy, co rozumiemy przez masę pieniądza. Są różne definicje pieniądza. Najbardziej popularna definicja - pewna - pokazuje, że relacja masy pieniądza w obiegu do dochodu narodowego brutto wynosi w Polsce nieco ponad 20%, bo nikt nie liczy majątku narodowego. Cóż to jest majątek narodowy? Majątek narodowy można, oczywiście, próbować liczyć za pomocą wartości księgowej. Można, ale, przepraszam bardzo, dla mnie nie ma to żadnego znaczenia. To jest pytanie, w jakiej mierze te wartości księgowe są realne. Można popatrzeć na inne kraje, przyjrzeć się, jaka jest relacja między majątkiem narodowym a wytwarzanym przez ten majątek narodowy dochodem narodowym czy wytwarzaną bieżącą górą, wielkością dóbr i usług. To jest mniej więcej 2,5 : 1. W tej chwili mamy w Polsce 730 mld zł produktu narodowego brutto, proszę to pomnożyć przez 2,5, wyjdzie mniej więcej majątek narodowy; w związku z tym okaże się, że relacja pieniądza w tej definicji do majątku narodowego wyniesie jakieś 8%. Mam nadzieję, że bardzo tym usatysfakcjonowałem pana posła Wrzodaka.</u>
          <u xml:id="u-135.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma go.)</u>
          <u xml:id="u-135.48" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Na pewno uzyska informację.</u>
          <u xml:id="u-135.49" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Jeżeli chodzi o rosnące zadłużenia firm państwowych i instytucji, to jest to publikowane. Natomiast dotychczas nie zrobiliśmy...</u>
          <u xml:id="u-135.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Zadłużenia łączne.)</u>
          <u xml:id="u-135.51" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Uwaga pana posła, że tak powiem, czyni to bardziej aktualnym. Te zadłużenia powinny być opublikowane łącznie po to, by pokazać, jakie to stanowi łącznie zagrożenie dla finansów publicznych. Uczynimy to.</u>
          <u xml:id="u-135.52" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pan poseł Gajda w istocie zadał pytanie, które pokrywało się z jednym ze wcześniejszych pytań dotyczących wzrostu zadłużenia państwa i skali tego wzrostu. Właściwie odpowiedziałem na to.</u>
          <u xml:id="u-135.53" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pan poseł Kuźmiuk natomiast oprócz tych kwestii podniósł jeszcze inną: Czy za pomocą tej nowelizacji, dzisiaj już przyjętej przez rząd, nie należy próbować uregulować kolejnych zobowiązań państwa? Mówił pan w tym wypadku o zadłużeniu wobec OFE. Otóż są dwa problemy. Po pierwsze, nie mamy możliwości dzisiaj uregulować zadłużeń na kwotę większą niż mniej więcej 3,8 mld zł, bo rynek finansowy tego nie wytrzyma. Po prostu nie mamy takich pieniędzy. Osoby, które są zainteresowane, to mogą przeczytać - rozumiem, że nie publicznie, bo to nudne - listę zadłużeń, które uregulujemy dzięki nowelizacji ustawy budżetowej. Dotyczy różnych kwestii: wykupu odsetek od kredytów mieszkaniowych, dopłat do ulgowych przewozów transportem autobusowym, składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby bezrobotne niepobierające zasiłku, refundacji gminom kosztów oświetlenia dróg, części kredytów zaciągniętych przez Agencję Rynku Rolnego na zakup zboża z tzw. magazynów autoryzowanych itd. To nie jest pełna lista. Jeżeli zaś chodzi o OFE, to jest to szczególny problem, bo najprościej byłoby wziąć pieniądze, pożyczyć na rynku kapitałowym i dać. Nie ma możliwości prawnych w tej chwili. Po drugie, ten problem nie wynika z braku możliwości finansowych państwa. Ten problem wynika z nieporządku w ZUS. Nie tylko jednak ZUS nie wie, bo i OFE też tego nie wiedzą, ile wynosi zadłużenie. Szacujemy, że jest to około 4 mld zł, niektórzy mówią, że 5 mld zł. Nie wiemy jednak, komu konkretnie przypisane. Dopóki system informatyczny w ZUS nie zacznie skutecznie przetwarzać - ponoć już zaczął kilka miesięcy temu - tej hałdy błędów i opuszczeń, dopóty nie będziemy w stanie regulować tych zadłużeń. Co możemy zrobić? Hurtem przejąć zadłużenie ZUS w stosunku do OFE - na to potrzebna jest ustawa - i wypuścić jakiegoś rodzaju obligacje. Wymaga to jednak czasu i różnych rozwiązań. Na pewno te zadłużenia nie mogą rosnąć w tempie 31%, czyli w tempie narastania karnych odsetek. W związku z tym prowadzimy już rozmowy. Jeśli zaś chodzi o to, w jaki sposób to zadłużenie zostanie zlikwidowane, tutaj nie jesteśmy limitowani finansowo. Chcę powiedzieć, że w przyszłym roku dotacja na ZUS z tego względu rośnie o 2,5 mld zł. Innymi słowy, gdy ZUS będzie rozwiązywał to, co jest błędem, wyjaśniał sytuację, my będziemy mieli pieniądze, żeby to płacić. Ale dzisiaj możemy tylko szukać jakichś dróg na skróty, a te przy obecnym stanie prawnym są niemożliwe. To nie sytuacja finansowa państwa wymusiła na nas pewne odłożenie w czasie - nie do następnego roku - załatwienia tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-135.54" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Jeżeli chodzi o pytania pana posła Jurka, sądzę, że w pewnej części przynajmniej już się z nimi uporałem.</u>
          <u xml:id="u-135.55" who="#komentarz">(Poseł Marek Jurek: Dotyczy małżeństw i osłon.)</u>
          <u xml:id="u-135.56" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Panie pośle, ja już kiedyś, trochę zniecierpliwiony podczas dyskusji, jeszcze przed wyborami, powiedziałem: Jeżeli jest sytuacja zła, jeżeli w państwie jest groźba kryzysu o nieobliczalnych skutkach, to koszty ratowania muszą ponieść obywatele tego kraju, a obywatele tego kraju to są polskie rodziny.</u>
          <u xml:id="u-135.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Osoby dorosłe.)</u>
          <u xml:id="u-135.58" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Proszę pana, na pewno propozycje przedstawiane przez rząd nie dotyczą czy nie dotykają rodzin rzeczywiście najuboższych. Mieliśmy tu właśnie przykład sporu, które to są rodziny najuboższe.</u>
          <u xml:id="u-135.59" who="#komentarz">(Poseł Marek Jurek: Zamożność rodziny jest funkcją dzietności.)</u>
          <u xml:id="u-135.60" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W tym przypadku tak. Panie pośle, jest chyba jasne, że w tej sprawie różnimy się. Nie jesteśmy zwolennikami wprowadzania takiego podatku, jaki jest obecnie jedynie we Francji, gdzie podatek dochodowy od osób fizycznych jest naliczany na członka rodziny, nie na zarabiającego, na osoby otrzymujące dochody. To jedyny kraj z takim podatkiem. Kraj ten usiłuje się z tego wywikłać, zresztą nieudanie. Ten system jest niedobry. Rozumiem, że państwo są zwolennikami na przykład takiego...</u>
          <u xml:id="u-135.61" who="#komentarz">(Głos z sali: Idziemy bliżej, chodzi o osłony.)</u>
          <u xml:id="u-135.62" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Co do pytania pana posła Giertycha, rozmawiałem właśnie z panem ministrem Cimoszewiczem. Pan minister na temat funduszy drugofilarowych, otwartych funduszy emerytalnych w ogóle się w Brukseli nie wypowiadał. Nie wiem, skąd powziął pan wiadomość na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-135.63" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Faktem jest, że jednym z problemów negocjowanych z Unią Europejską jest to, jak otwarte fundusze emerytalne zaliczyć: czy do sektora finansów publicznych, czy też nie. My obstajemy przy tym, żeby one były zaliczone do sektora finansów publicznych. To się wiąże nie tylko z tym, że zasady inwestowania mogłyby być inaczej ustalane, ale także z tym, że nam w przyszłości, przy zaliczaniu OFE do sektora finansów publicznych, będzie łatwiej spełniać kryteria przyjęcia do unii walutowej, czyli tzw. kryteria Maastricht. W związku z tym nie ma co tutaj mówić o losie lepszym lub gorszym polskich rodzin z tym związanym. Nie ma po prostu takiej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-135.64" who="#komentarz">(Głos z sali: Są.)</u>
          <u xml:id="u-135.65" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Pan poseł Jurgiel zapytał dramatycznie, jaki jest prawdziwy cel tej debaty. Odpowiadam: Jest ona po to, żebyśmy sobie przypomnieli przed dyskusją nad budżetem - trudnym budżetem i jeszcze trudniejszymi ustawami okołobudżetowymi - że to nie jest stan normalny, jesteśmy w obliczu zagrożenia. W związku z tym warto ton krytyk w dyskusji nieco obniżyć. Temu to służy, przypomnieniu państwu - samym sobie musimy przypomnieć - naszym obywatelom o koniecznościach, które wynikają z takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-135.66" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Co do bilansu otwarcia, już mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-135.67" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Dziura budżetowa, 90-miliardowa - pan już ją do 100 mld zł był łaskaw zwiększyć - to jest niedobór w kasie państwa, jaki powstałby, gdyby nic nie robić. Idąc krok dalej, powiem: W momencie, w którym byśmy ogłosili, że nic nie robimy i że taki budżet konstruujemy, już by ta dziura budżetowa zniknęła. Wie pan, dlaczego? Bo gospodarka by w tę dziurę wpadła.</u>
          <u xml:id="u-135.68" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Do końca listopada, czyli za 2 dni, łączne dochody budżetowe państwa będą zrealizowane na sumę ok. 129 mld zł, ale to jest informacja niepewna, bo wykracza jeszcze o 3 dni. Ja już nie mówię o październiku, już żyję danymi na koniec listopada. To znaczy, że jesteśmy bliscy naszych zapowiedzi, iż w budżecie może się pojawić jeszcze dodatkowa - oprócz tych 17 mld zł, które były zapowiadane przy okazji nowelizacji w połowie roku - luka w dochodach. Spodziewamy się jednak, że tę lukę jesteśmy w stanie zrównoważyć pewnymi oszczędnościami, między innymi w kosztach obsługi długu zagranicznego, co pozwoli nam... Mamy świadomość tego, że próba wprowadzenia pod obrady Sejmu propozycji jeszcze jednej nowelizacji wskazywałaby już na brak fachowości. Na pewno nie będzie takiej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-135.69" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Tegoroczne wypłaty będą realizowane, oczywiście po uwzględnieniu blokad. To, co zostało zapowiedziane w rozporządzeniu o blokadach, to już przepadło. Żadnych dodatkowych cięć nie przewidujemy.</u>
          <u xml:id="u-135.70" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Skutki uwolnienia kursu złotego. Uwolniony kurs złotego z jednej strony chroni nas przed kryzysem walutowym, ale z drugiej strony sam może nasilić niebezpieczeństwo kryzysu walutowego. To jest taka trochę neutralna rzecz. Płynny kurs waluty sprawia, że nagłe załamanie złotego jest bardzo mało prawdopodobne. I to jest ten dobry aspekt. Z drugiej jednak strony wprowadzenie swobodnego kursu złotego oznacza, że nie ma żadnych barier dla jego aprecjacji. A jak się złotówka aprecjonuje i idzie w górę, to potem idzie w dół. Innymi słowy, to jest dla sytuacji gospodarczej w sumie jednak dosyć neutralne, chociaż prawdopodobnie część aprecjacji złotego (kilka procent) temu zawdzięczamy.</u>
          <u xml:id="u-135.71" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Z tego wynika, że - może pan się tego spodziewać, panie pośle - oceniam tę operację jako przedwczesną. Chciałbym być sprawiedliwy i powiem, że gdy ta operacja była dyskutowana i wprowadzana, nie budziła na ogół emocji i w gruncie rzeczy przeszła dość niezauważenie. Dzisiaj jesteśmy trochę mądrzejsi.</u>
          <u xml:id="u-135.72" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">W bilansie otwarcia będziemy się starali wyszacować owe koszty czterech reform, chociaż to jest też pytanie, powiedziałbym, trochę filozoficzne.</u>
          <u xml:id="u-135.73" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Z panem prof. Bryxem na temat efektów VAT w budownictwie rozmawialiśmy od dawna, bo był moim współpracownikiem w czasach, kiedy byłem doradcą prezydenta w Kancelarii Prezydenta. Znam jego obliczenia. Jednak, po pierwsze, dzisiejszy system jest inny od tego, który on analizował w swoim studium, bo zapowiada zwroty. Po drugie, on mówił tam nie o kosztach natychmiastowych, lecz o kosztach na dłuższą metę. Dlatego dzisiaj na pewno nie podtrzyma do końca swoich ocen, szczególnie że jest obecnie jedną ze stron aktywnie negocjujących ostateczny kształt tej ustawy, która nie jest jeszcze ostatecznie ukształtowana, gdyż jest strasznie trudna. Chcemy uniknąć pułapek.</u>
          <u xml:id="u-135.74" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Zbliżam się już do końca odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-135.75" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Któryś z posłów wspomniał o oszczędnościach związanych ze skróceniem urlopów macierzyńskich. Panie pośle, przypomnijmy, że urlopy macierzyńskie zostały wydłużone rok temu.</u>
          <u xml:id="u-135.76" who="#komentarz">(Głos z sali: I dobrze służą.)</u>
          <u xml:id="u-135.77" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Jednak, panie pośle, zmniejszają możliwości uzyskania pracy przez kobiety. Oczywiście, że jest to pewien przywilej, tylko obniża to szanse kobiet na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-135.78" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Natomiast co do GIC, to chcę panu powiedzieć, że gdy rozmawiałem ostatnio z panem prezesem Marczukiem, to przyznał, że wpływy... przy odwołaniu...</u>
          <u xml:id="u-135.79" who="#komentarz">(Głos z sali: Przy odwołaniu?)</u>
          <u xml:id="u-135.80" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">...tak, przy odwołaniu. Wie pan, co powiedział? Byłem trochę zaskoczony, że GIC ma szanse przynosić dochody budżetowi państwa, ale jak na razie efekty finansowe, fiskalne związane z jego wprowadzeniem są niższe niż koszty jego funkcjonowania. Oczywiście to się zmieni, mam nadzieję, że się zmieni. To są słowa odchodzącego pana prezesa.</u>
          <u xml:id="u-135.81" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie uratowały go.)</u>
          <u xml:id="u-135.82" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Jednak to nie dlatego. Podjęliśmy tę decyzję, gdyż uważamy, iż funkcje GIC powinny zostać przeniesione z jednej strony do Komendy Głównej Policji, a z drugiej - do urzędów celnych.</u>
          <u xml:id="u-135.83" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Panu posłowi Lewandowskiemu mogę powiedzieć, że nie wiem, czy było możliwe, żeby pan premier Buzek ostatni się dowiedział o zagrożeniach finansów państwa.</u>
          <u xml:id="u-135.84" who="#komentarz">(Głos z sali: Może się słabo interesował.)</u>
          <u xml:id="u-135.85" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">Nie wiem, w tym rządzie jest to niemożliwe, w każdym razie ja sobie tego nie mogę wyobrazić. Nic więcej nie mam do dodania.</u>
          <u xml:id="u-135.86" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówMarekBelka">To są właściwie wszystkie odpowiedzi na pytania. Pytania zadawali także inni państwo posłowie, ale one pokrywały się i w związku z tym uważam, że odpowiedziałem już na zasadniczą ich część. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi Markowi Belce.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedłożonej informacji.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy dziś w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Stanowisko negocjacyjne rządu Rzeczypospolitej Polskiej w rozmowach z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu ministra spraw zagranicznych pana Włodzimierza Cimoszewicza.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobiega końca pierwszy rok nowego stulecia, stulecia, w którym wspólnota międzynarodowa pokłada ogromne nadzieje. Stulecia, które ma być inne, lepsze, bardziej harmonijne, ma przebiegać pod znakiem współpracy i współdziałania na rzecz pokoju.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Początek tego wieku jest jednak trudny i dla Polski, i dla świata. Gospodarka światowa wchodzi w okres spowolnionego tempa wzrostu. Zagrożenie międzynarodowym terroryzmem spowodowało konieczność działań politycznych i wojskowych na międzynarodową skalę. Wzrost przestępczości w skali krajowej i ponadnarodowej powoduje poczucie niepewności i zagrożenia u obywateli. Procesy globalizacyjne wywołują niepokój społeczeństw słabo zakorzenionych w strukturach gospodarczej i politycznej kooperacji.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Na początku tego stulecia nasz kraj znalazł się u progu członkostwa w Unii Europejskiej. Dzięki wysiłkom wszystkich poprzednich rządów III Rzeczypospolitej znaleźliśmy się w miejscu, w którym już tylko krok dzieli nas od spełnienia marzeń wielu pokoleń Polaków, znalezienia się we wspólnocie demokratycznych narodów Europy współdziałających na rzecz utrwalenia pokoju i zapewnienia dobrobytu, w duchu poszanowania prawa, wolności indywidualnych i solidarności ze słabszymi.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jednak ten krok, dokończenie negocjacji akcesyjnych i przygotowanie do członkostwa w 2004 r., wymaga od nas dużej odwagi, maksymalnie pełnej zgody narodowej oraz ogromnego wysiłku. To bezprecedensowe przedsięwzięcie będzie polegało również na konieczności rozwiązania wielu szczegółowych technicznych problemów, a także skupieniu się w kolejnym końcowym etapie dyskusji na najtrudniejszych kwestiach finansowych. Nie powinny nam one jednak przesłaniać zasadniczego horyzontu, jakim jest dokończenie dziejowego procesu wejścia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Chciałbym zaproponować, abyśmy, nie zapominając o tej szerokiej perspektywie, poświęcili dzisiaj uwagę substancji negocjacyjnej oraz technice prowadzenia rokowań.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Starania o członkostwo w Unii Europejskiej Polska rozpoczęła na początku lat dziewięćdziesiątych, chociaż oficjalnie nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską a Europejską Wspólnotą Gospodarczą nastąpiło już w końcu 1988 r. Polska rozpoczęła negocjacje z EWG w sprawie umowy o handlu oraz współpracy gospodarczej, którą ostatecznie podpisano w Warszawie we wrześniu 1989 r. Była to niepreferencyjna umowa zawierająca klauzulę najwyższego uprzywilejowania dla obu stron. Przewidywała stopniowe znoszenie ograniczeń ilościowych nakładanych przez Wspólnoty, jeśli chodzi o import towarów pochodzących z Polski, aż do ich całkowitego wyeliminowania w 1994 r. Wskutek realizacji umowy już w 1990 r. państwa członkowskie Wspólnot stały się głównym partnerem handlowym Polski.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pierwsze częściowo wolne i demokratyczne wybory w powojennej Polsce oraz zapowiedź wolnorynkowych przemian spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem europejskich elit politycznych.</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W lipcu 1989 r. podczas paryskiego szczytu siedmiu najbardziej uprzemysłowionych państw świata podjęto decyzję o przyznaniu pomocy ekonomicznej w ramach programów PHARE dla Polski i Węgier, a więc państw, które najwcześniej podjęły trudną próbę przeprowadzenia reform ustrojowych. W tymże lipcu 1989 r. utworzono przedstawicielstwo naszego kraju przy Wspólnotach Europejskich w Brukseli. Był to krok polityczny wskazujący na zamiar instytucjonalnego powiązania Polski ze strukturami Wspólnot. Niecały rok później, bo w maju 1990 r., rząd polski złożył w Brukseli oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Rezultatem prowadzonych od grudnia 1990 r. dwustronnych rozmów stał się wynegocjowany układ europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, zwany Układem Europejskim. Układ ten, podpisany w grudniu 1991 r., zapewnił płaszczyznę dialogu politycznego oraz umożliwił rozwój handlu i stosunków gospodarczych między stronami. Ustanowił on zarówno podstawy udzielania przez Wspólnoty pomocy technicznej i finansowej, jak i ramy prawne wspierania dalszej integracji Polski ze strukturami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">We wstępie do układu, dzięki staraniom polskich negocjatorów, znalazło się dalekowzroczne stwierdzenie, że ostatecznym celem Polski jest członkostwo we Wspólnotach Europejskich, a stowarzyszenie, zdaniem stron, pomoże w osiągnięciu tego celu.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Sejm I kadencji w uchwale z lipca 1992 r., uznając znaczenie Układu Europejskiego dla przyszłości kraju, wyraził nadzieję, że stowarzyszenie ze Wspólnotami będzie służyć przekształceniom i rozwojowi polskiej gospodarki oraz zapewni Polsce właściwe miejsce w jednoczącej się Europie. Podkreślił ponadto, że prowadzenie dialogu politycznego oraz ścisłej współpracy gospodarczej i kulturalnej Polski z Unią Europejską wymaga podejmowania działań przez wszystkie organy państwa.</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Układ stowarzyszeniowy w swych założeniach nie gwarantował członkostwa w Unii Europejskiej i w związku z tym nie przygotowywał Polski w wystarczającym stopniu do osiągnięcia takiego statusu. Przełomowe znaczenie miała polityczna decyzja Rady Europejskiej, podjęta w Kopenhadze w czerwcu 1993 r. Stworzyła ona bowiem możliwość przystąpienia państw Europy Środkowej i Wschodniej do Unii po spełnieniu przez nie warunków politycznych i ekonomicznych wymaganych do uzyskania członkostwa. Warunki te, zwane również kryteriami kopenhaskimi, obejmowały: po pierwsze, osiągnięcie przez państwo kandydujące stabilności instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, respektowanie praw człowieka oraz poszanowanie i ochronę praw mniejszości narodowych, po drugie, istnienie sprawnej gospodarki rynkowej, jak również zdolność przeciwstawienia się presji konkurencji oraz siłom rynkowym działającym wewnątrz Unii, po trzecie, zdolność wywiązywania się ze zobowiązań wynikających z członkostwa, szczególnie zaś realizacji celów unii politycznej, gospodarczej i walutowej.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Formalnym potwierdzeniem polskich dążeń do uzyskania członkostwa w Unii było złożenie w kwietniu 1994 r. w Atenach przez ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej oficjalnego wniosku w sprawie przystąpienia Polski do Unii. Wniosek ten otworzył drogę do podejmowania konkretnych starań zarówno po stronie polskiej, jak i unijnej, zmierzających do jak najszybszego osiągnięcia pełnej integracji Polski ze strukturami europejskimi. Konsekwencją ustaleń kopenhaskich było przyjęcie podczas szczytu Rady Europejskiej w Essen w grudniu 1994 r. strategii przedczłonkowskiej, w której Unia wyraziła wolę intensyfikacji i poszukiwania nowych form współpracy z państwami stowarzyszonymi w ramach tzw. dialogu strukturalnego.</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Krokiem niezwykle istotnym dla przygotowań naszego kraju do członkostwa w Unii było powołanie z inicjatywy mojego rządu w sierpniu 1996 r. na mocy ustawy przyjętej przez parlament Komitetu Integracji Europejskiej, instytucji ministerialnej, która miała być odpowiedzialna za proces integracji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Kolejnym krokiem w przygotowaniu procesu akcesyjnego było przyjęcie przez Radę Ministrów w styczniu 1997 r. „Narodowej strategii integracji”, dokumentu systematyzującego dotychczasowe przedsięwzięcia integracyjne i określającego zadania dostosowawcze w okresie bezpośrednio poprzedzającym członkostwo. Narodowa strategia opierała się na założeniu, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej obejmie integrację we wszystkich obszarach, przyczyni się do przyspieszenia tempa wzrostu gospodarczego, zwiększenia liczby miejsc pracy, przy jednoczesnym dążeniu do stopniowego wypełniania kryteriów Unii Gospodarczej i Walutowej.</u>
          <u xml:id="u-137.14" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W lipcu 1997 r. Komisja Europejska opublikowała projekt „Agendy 2000”, w której przedstawiła zarys kompleksowej reformy instytucji, procedur oraz głównych dziedzin polityki Unii Europejskiej. „ Agenda 2000” była odpowiedzią na wyzwania, przed którymi stała Unia, a przede wszystkim miała na celu przygotowanie Unii do przyjęcia nowych członków. W ramach „Agendy 2000” zaprezentowane zostały indywidualne opinie na temat przygotowania państw stowarzyszonych z Europy Środkowej i Wschodniej oraz Cypru do członkostwa w Unii. Opinia dotycząca Polski zwracała uwagę na głębokie transformacje systemowe i gospodarcze, których rezultatem był znaczący wzrost gospodarczy, postęp społeczny oraz wyraźne zbliżenie się Polski do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Jednocześnie komisja wskazała na dziedziny, w których dostosowania do rozwiązań wspólnotowych wymagają kontynuowania reform i podjęcia dalszych prac, tak aby Polska w ciągu najbliższych lat osiągnęła zdolność do przyjęcia obowiązków wynikających z członkostwa w Unii. Rząd Rzeczypospolitej uznał opinię za szczególnie ważny dokument nie tylko mający formalne znaczenie dla podjęcia decyzji o negocjacjach, lecz również wskazujący na potrzebę intensyfikacji działań dostosowawczych w dziedzinach, w których występują opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-137.15" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Podczas szczytu w Luksemburgu w grudniu 1997 r. Rada Europejska postanowiła o rozpoczęciu procesu negocjacji na temat członkostwa w Unii, który w pierwszej kolejności miał objąć 5 państw z Europy Środkowej i Wschodniej oraz Cypr. Rząd premiera Jerzego Buzka rozpoczął faktyczne negocjacje o członkostwo Rzeczypospolitej w Unii Europejskiej w listopadzie 1998 r., a w ostatnich dwóch latach przy wydatnym udziale parlamentu dokonał też intensyfikacji przygotowań prawnych i instytucjonalnych.</u>
          <u xml:id="u-137.16" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rząd premiera Leszka Millera jednoznacznie potwierdza wolę uzyskania przez nasz kraj członkostwa w Unii Europejskiej. Co więcej, pamiętając o tym, że znajdujemy się na ostatniej prostej, musimy mieć świadomość, że na obecnym etapie przygotowań do członkostwa potrzebne będą szybkie, skuteczne i zdecydowane działania. Dlatego też Rada Ministrów jednomyślnie przyjęła 15 listopada europejską strategię rządu Rzeczypospolitej Polskiej stanowiącą kierunkowe wytyczne dla dalszych negocjacji i działań dostosowawczych. Z jednej strony zakłada ona kontynuację i wzmożenie dotychczasowych wysiłków legislacyjnych i administracyjnych, tak aby dokończyć proces tworzenia prawa i budowania instytucji niezbędnych do sprostania wymogom członkostwa, z drugiej zaś przyspieszenie procesu negocjacji akcesyjnych.</u>
          <u xml:id="u-137.17" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Realizacja strategii jest podporządkowana następującym celom:</u>
          <u xml:id="u-137.18" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">- rząd będzie dążył do tego, by Polska była dobrze przygotowana do członkostwa i skutecznie współkształtowała działalność Unii Europejskiej od pierwszego dnia po akcesji;</u>
          <u xml:id="u-137.19" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">- rząd zakończy negocjacje do końca 2002 r., tak by możliwe było przystąpienie Polski do Unii Europejskiej w 2004 r.;</u>
          <u xml:id="u-137.20" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">- rząd zapewni szeroki udział społeczeństwa w procesie przystępowania Polski do Unii Europejskiej;</u>
          <u xml:id="u-137.21" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">- rząd przygotuje stanowisko Polski wobec wszystkich zagadnień dotyczących przyszłości Unii Europejskiej i wspólnych polityk;</u>
          <u xml:id="u-137.22" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">- rząd zapewni, aby Polska jako przyszły członek Unii Europejskiej odgrywała rolę wynikającą z jej położenia i znaczenia w rejonie Europy Środkowej.</u>
          <u xml:id="u-137.23" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Znaleźliśmy się w bardzo trudnym momencie rokowań. Od wielu miesięcy Polska lokuje się na jednym z ostatnich miejsc pod względem stanu zaawansowania negocjacji. Jest to następstwem działań naszych poprzedników, odmiennej koncepcji taktyki negocjacyjnej oraz gorszej, w moim przekonaniu, koordynacji polityki integracyjnej w ramach struktur decyzyjnych i administracyjnych państwa. Wynika to także z faktu, że Polska jest największym z państw kandydujących. W efekcie takich działań pozostałe kraje kandydujące odnotowały znaczne postępy w rokowaniach. Ich taktyka negocjacyjna polegała na szybkich, precyzyjnych odpowiedziach na pytania zadawane przez Unię Europejską we wspólnych stanowiskach negocjacyjnych, na podejmowaniu stanowczych decyzji i natychmiastowym rozwiązywaniu najtrudniejszych problemów, nawet tych natury politycznej. Z polskiego punktu widzenia dramatem może jawić się fakt, że kandydaci, którzy rozpoczęli rokowania dwa lata po nas na podstawie decyzji Rady Europejskiej w Helsinkach w grudniu 1999 r., dogonili czy wręcz wyprzedzili nasz kraj. Liczba zamkniętych obszarów nie przesądza co prawda o zaawansowaniu przygotowań, ale ma swój wydźwięk tak merytoryczny, jak medialny i emocjonalny. Zadaję więc pytanie, czy skuteczna okazała się taktyka pozostawiania trudnych tematów na koniec negocjacji w złudnej nadziei, że pakietowe ich potraktowanie pozwoli Polsce na uzyskanie lepszych warunków członkostwa, czy też nie lepiej uporządkować pole rokowań w taki sposób, by na stole negocjacyjnym pozostały sprawy naprawdę istotne, ale też najtrudniejsze, należące do ostatniego etapu negocjacji, czyli problematyka przepływów finansowych, rolnictwa, polityki regionalnej. Czy nie jest bardziej niebezpieczne pozostawanie w tyle w rokowaniach i wzmacnianie coraz częściej pojawiających się w Unii Europejskiej poglądów, że Polska się spóźnia i nie jest gotowa do członkostwa? A wobec naszych sąsiadów w regionie czy jest właściwe antagonizowanie innych kandydatów, którzy, zamiast widzieć w nas atrakcyjnego partnera we współpracy regionalnej, mogą otoczyć nas niechęcią jako kraj stojący na przeszkodzie ich aspiracjom członkowskim. Polska jest przekonana, że obecne poszerzenie Unii Europejskiej nie może się odbyć bez naszego udziału, ale to stanowisko musi być poparte argumentami o spełnieniu przez nas wymaganych warunków członkostwa. Bez tego możemy stracić poparcie kluczowych państw Unii Europejskiej i nie powinniśmy mieć co do tego złudzeń. Solidarność europejska, o którą się dopominamy, wnosząc o wsparcie finansowe dla polskiego rolnictwa i rozwoju regionalnego, musi działać w obie strony. Będziemy korzystać z dobrodziejstw członkostwa, ale musimy też mieć pełne zrozumienie dla zobowiązań, jakie się z nim wiążą.</u>
          <u xml:id="u-137.24" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Tak więc rząd premiera Leszka Millera chce uniknąć niebezpiecznych dla interesów polskich dylematów zagrażających naszemu członkostwu w Unii Europejskiej już od 2004 r. Uważamy również, że niewskazane jest organizowanie swoistych regat w wyścigu o członkostwo. Tegoroczna listopadowa ocena kandydatów ze strony Komisji Europejskiej wyraźnie rysuje perspektywę dużego rozszerzenia. Na ostatnim etapie drogi do członkostwa musimy ściślej współdziałać z pozostałymi kandydatami. Dotychczasowy brak pełnej, intensywnej konsultacji najwięcej szkód przyniósł Polsce. Akceptacja przez inne państwa określonych rozwiązań to nas właśnie stawiała w najtrudniejszej sytuacji. Dlatego też potrzebujemy intensyfikacji współpracy, większej niż dotychczas gotowości do podejmowania wspólnej refleksji na temat tego, czego oczekujemy od obecnej piętnastki. Wyrazem nadania naszym stosunkom nowej jakości politycznej będzie spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw kandydujących, które ma odbyć się z naszej inicjatywy 12 grudnia w Brukseli przed mającym dwa dni później miejsce szczytem Unii Europejskiej w Laeken.</u>
          <u xml:id="u-137.25" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Skrupulatna analiza dotychczasowego przebiegu negocjacji, jakiej dokonał w pierwszych dniach swojego urzędowania rząd premiera Leszka Millera, doprowadziła do wniosku, że niektóre z dotychczasowych propozycji okresów przejściowych miały polityczny wydźwięk i nie stwarzały realnej szansy na zamknięcie negocjacji w poszczególnych obszarach. Bardzo łatwo jest mianować się obrońcą interesu narodowego przez wysuwanie stanowisk nie do obrony. Dużo trudniej jest spojrzeć prawdzie w oczy i tak prowadzić negocjacje, aby osiągnąć najwięcej w ramach wąskiego pola manewru. Taki cel stawia sobie obecny rząd. Realistycznie oceniamy sytuację, chcemy osiągnąć jak najlepsze rezultaty, nie zapominając, że stół negocjacyjny ma dwie strony.</u>
          <u xml:id="u-137.26" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Strategia negocjacyjna, którą realizował poprzedni rząd i która zmierzała do skumulowania istotnych decyzji politycznych w końcowej fazie negocjacji, mogła się okazać pułapką zastawioną na samych siebie. Odsuwając w czasie decyzje w sprawach ważnych, ale jednak mniejszej wagi, realnym czynilibyśmy ryzyko niepowodzenia w sprawach fundamentalnej wagi.</u>
          <u xml:id="u-137.27" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rząd premiera Leszka Millera nie realizuje strategii przyspieszenia rozmów dla samego ich przyspieszenia. Rząd uznaje natomiast, że szybki postęp w negocjacjach jest niezbędnym warunkiem ostatecznego powodzenia procesu integracji Polski z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-137.28" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Raport okresowy, który jesienią przyszłego roku ogłosi Komisja Europejska, będzie decydujący z punktu widzenia określenia, które kraje spełniają kryteria członkostwa. Wszyscy kandydaci, w tym Polska, mają więc 8–9 miesięcy na zakończenie rokowań i dostateczne zaawansowanie innych przygotowań do członkostwa. To nie jest wiele czasu. Nie możemy traktować perspektywy członkostwa jako możliwej do zrealizowania w dowolnie wybranym przez nas momencie. Wedle naszej wiedzy wszyscy, którzy mają szansę zamknąć do końca przyszłego roku negocjacje akcesyjne, podejmą niezbędne ku temu decyzje. Tym bardziej więc nie możemy liczyć na taryfę ulgową. W przeciwnym razie zostaniemy sami.</u>
          <u xml:id="u-137.29" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Zamierzone przez rząd oczyszczenie przedpola negocjacyjnego do połowy przyszłego roku, a więc zamknięcie wszystkich rozdziałów poza tymi, które mają implikacje finansowe, jest niezbędne do tego, aby w końcowej fazie negocjacji skupić całą uwagę na sprawach najistotniejszych: rolnictwie, polityce regionalnej, budżecie i finansach. Rozstrzygnięcia, jakie zapadną w tych kwestiach, będą miały kapitalne znaczenie dla polskiej wsi oraz dla słabiej rozwiniętych regionów kraju. Nasza unikalna szansa wiąże się w pierwszej kolejności z tymi właśnie rozdziałami. Musimy zrobić wszystko, aby nie zawieść wówczas oczekiwań naszych rodaków.</u>
          <u xml:id="u-137.30" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoki Sejmie! Negocjacje to nie tylko decyzje strategiczne, podejmowane na najwyższym szczeblu, to także trudna, wymagająca praca, która trwa od 3,5 roku. Po stronie polskiej prowadzone były przygotowania techniczne i organizacyjne, zlecane były kolejne ekspertyzy, konsultowani byli partnerzy społeczni. Obecny rząd, obecna ekipa negocjacyjna będą te działania kontynuowały i nasilały.</u>
          <u xml:id="u-137.31" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W kilku kluczowych rozdziałach rokowania zostały znacznie zaawansowane, do rozstrzygnięcia pozostały już nieliczne problemy i ich zamknięcie zależy od jednego, dwóch zdecydowanych posunięć. Jesteśmy dzisiaj gotowi do dokonania jakościowego przyspieszenia negocjacji akcesyjnych i uzyskania warunków do zamknięcia poszczególnych rozdziałów, warunków, które odpowiadają polskim interesom. Uzyskaliśmy przychylność Unii Europejskiej w wielu ważnych dziedzinach, jak np. w obszarze: Środowisko. Jednak dalszy postęp uzależniony jest od podjęcia przez stronę polską jednoznacznych decyzji politycznych. Rząd zdecydował się te decyzje podjąć, będąc w pełni świadomym, że tylko w ten sposób uda się nam przyspieszyć rokowania i utrzymać w czołowej stawce kandydatów mających szansę na członkostwo w 2004 roku, roku wskazanym przez Radę Europejską w Göteborgu i potwierdzonym ostatnio w Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-137.32" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Negocjacje mają więc przebiegać szybciej, sprawniej i być skuteczniej koordynowane. Temu służyć ma inna organizacja procesu, nowa struktura skupiająca całość problematyki integracyjnej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Ma się z niej w przyszłości wyłonić sekretariat do spraw europejskich, zarządzający wszystkimi sprawami związanymi z naszym członkostwem w Unii Europejskiej. Moja zastępczyni pani minister Danuta Hübner, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych nadzorująca proces negocjacji akcesyjnych, jest równocześnie sekretarzem Komitetu Integracji Europejskiej i szefem urzędu tego komitetu, dysponuje niezbędną wiedzą na temat całości problematyki integracyjnej i odpowiada za dobrą koordynację działań rządu. Główny negocjator członkostwa pan minister Jan Truszczyński działa w strukturze Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jego działania są w pełni konsultowane z ministrem spraw zagranicznych, który na forum Rady Ministrów odpowiada za stan i przebieg negocjacji i który równocześnie jako przewodniczący delegacji polskiej na międzyrządową konferencję akcesyjną jest partnerem w rokowaniach dla Unii Europejskiej. Struktura taka powstała po skrupulatnej analizie rozwiązań praktykowanych przez państwa członkowskie i przez pozostałych kandydatów. Jestem przekonany, że czas potwierdzi jej skuteczność.</u>
          <u xml:id="u-137.33" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoka Izbo! Chciałbym obecnie przekazać Wysokiej Izbie informacje na temat zaawansowania negocjacji w poszczególnych obszarach. Z góry przepraszam, że będę używać nieco hermetycznego języka, typowego dla spraw technicznych, które stanowią o substancji negocjacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-137.34" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W trwających od marca 1998 r. rokowaniach akcesyjnych z Unią Polska otworzyła 29 obszarów negocjacyjnych. Tymczasowo, po udanej sesji rokowań w dniu wczorajszym, zakończyliśmy rozmowy w 19 obszarach. Nadal pozostaje otwartych 10 obszarów negocjacyjnych, które należy ostatecznie zamknąć najpóźniej w przyszłym roku, tak aby - jak mówiłem - Polska mogła stać się pełnoprawnym członkiem Unii w roku 2004. Taki jest cel rządu. Taki powinien być cel wszystkich, którzy chcą, aby Polska brała udział w procesie integracji Europy, w procesie gwarantującym bezpieczeństwo, pokój, wolność i dobrobyt, jak również rozwój gospodarczy i społeczny państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.35" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wśród 10 niezamkniętych rozdziałów negocjacyjnych najtrudniejsze i najbardziej skomplikowane są wymienione już przeze mnie 3: Rolnictwo, Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych oraz Budżet i finanse. Rząd zakłada, że rozmowy w tych kwestiach Polska rozpocznie w pierwszej połowie 2002 r. Będzie to wymagało wyjątkowo dużej energii ze strony rządu, dlatego możliwie wcześniej należy zakończyć rozmowy w pozostałych 7 obszarach.</u>
          <u xml:id="u-137.36" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rozpocznę od spraw, które wywołują najwięcej emocji. Pierwszą z nich jest swobodny przepływ osób. Wspólne stanowisko Unii Europejskiej w tej kwestii zostało przedstawione w trakcie sesji negocjacyjnej 1 czerwca 2001 r. Unia zaproponowała zamknięcie rozdziału pod warunkiem zgody Rzeczypospolitej na okres przejściowy w formule: 2 lata plus 3 plus 2, ograniczający swobodę przepływu pracowników oraz w przypadku Austrii i Niemiec swobodę świadczenia niektórych usług. Pierwsze dwa lata okresu przejściowego zezwalają na stosowanie regulacji narodowych, od pełnej liberalizacji do całkowitego zamknięcia rynku pracy. Jeżeli państwo członkowskie nie zgłosi zastrzeżeń, wymogi wspólnotowe są wdrażane automatycznie po tym pierwszym dwuletnim okresie.</u>
          <u xml:id="u-137.37" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Polska bardzo krytycznie ocenia stanowisko zajęte przez Unię Europejską. Jest ono słabo uargumentowane od strony ekonomicznej. Jest przykładem przedkładania lęków i obaw nad faktami. Nasz kraj od lat konsekwentnie przedstawia wiarygodne prognozy, zgodnie z którymi nie ma jakiegokolwiek zagrożenia nadmiernym napływem pracowników z nowych państw członkowskich. Co więcej, z uwagi na rozmaite względy społeczne, takie jak chociażby postępujące starzenie się społeczeństw, państwa dzisiejszej Unii Europejskiej potrzebują zasilania swoich rynków pracy z zewnątrz. Dlatego też nie ulega żadnej wątpliwości, że stanowisko Unii jest niesłuszne.</u>
          <u xml:id="u-137.38" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jednocześnie musimy sobie zdać sprawę, że jest to sztywna propozycja, której nie jesteśmy w stanie zmienić. Został w nią zaangażowany ogromny kapitał polityczny. W tych okolicznościach mamy dwie możliwości dalszego postępowania. Możemy powstrzymywać się od naszej akceptacji i przeciągać negocjacje w czasie, bez jakiejkolwiek gwarancji sukcesu, za to z dużym prawdopodobieństwem walnego przyczynienia się do wyeliminowania Polski z grupy kandydatów do pierwszej tury rozszerzenia Unii Europejskiej. Rząd wybrał inny wariant. Oznacza on intensywne zabiegi o częściowe przynajmniej otwarcie rynków pracy oraz szukanie dodatkowych rozwiązań, które pozwoliłyby różnym grupom zawodowym uzyskać dostęp do unijnych rynków pracy. Temu służy intensywna kampania dyplomatyczna prowadzona obecnie przez naszych ministrów do spraw europejskich, którzy odwiedzają stolice państw członkowskich i zabiegają o najbardziej korzystne z możliwych warunki ze strony poszczególnych tych państw.</u>
          <u xml:id="u-137.39" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Gotowi jesteśmy wyrazić zgodę na warunki unijne przy istotnych zastrzeżeniach. Polska oczekuje określenia tempa liberalizacji w dostępie do rynków pracy poszczególnych państw członkowskich. Dotychczas uczyniły to już Irlandia, Szwecja, Holandia, Dania i Zjednoczone Królestwo. Uzyskaliśmy także w trakcie prowadzonych w ostatnich dniach rozmów gotowość do zobowiązań politycznych w tej mierze ze strony przedstawicieli rządu hiszpańskiego i francuskiego. Wyjaśnień wymaga również dobór kryteriów branych pod uwagę przy przeglądzie sytuacji na rynkach pracy obecnych krajów członkowskich po dwóch latach po akcesji. Informacje te pozwolą na zajęcie wyważonego stanowiska. Zaś ze swojej strony wyrażamy przekonanie, że po upływie owych dwóch lat nie będzie potrzeby przedłużania okresu przejściowego.</u>
          <u xml:id="u-137.40" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Swobodny przepływ kapitału. Jedną z podstawowych swobód Wspólnego Rynku jest wolny przepływ kapitału obejmujący prawo nieskrępowanego nabywania przez obywateli i osoby prawne z Unii Europejskiej nieruchomości w każdym państwie członkowskim Unii. Kraje kandydujące do Unii Europejskiej muszą przyjąć uregulowania prawa europejskiego także w tym zakresie. Jednak ze względów ekonomiczno-społecznych, a także politycznych część krajów kandydujących zgłosiła wniosek o ustanowienie w tej sprawie okresu przejściowego, polegającego na możliwości stosowania dotychczas istniejących ograniczeń w nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców po wstąpieniu do Unii. Polska wniosła początkowo o okres przejściowy 18-letni dla nieruchomości rolnych i leśnych oraz dla tzw. drugich domów, a 5-letni dla nieruchomości o charakterze inwestycyjnym. Inne państwa wniosły o znacznie krótsze okresy przejściowe. Unia Europejska w zmodyfikowanym stanowisku negocjacyjnym zaproponowała okres przejściowy o długości 7 lat dla nieruchomości rolnych i leśnych i 5 lat dla drugich domów. Nie miałoby to jednak dotyczyć rolników z państw członkowskich, chcących osiedlić się na stałe na terytorium nowych członków Unii. Na warunki te przystały Węgry i Czechy. Należy przy tym pamiętać, że kwestia nabywania nieruchomości jest jednym z najbardziej wrażliwych politycznie zagadnień negocjacyjnych i jego rozwiązanie będzie rzutować na całość procesu negocjacji. Z drugiej strony, w związku ze znacznym zainteresowaniem społecznym uzgodnienia w tej kwestii będą miały znaczny wpływ na wynik referendum akcesyjnego.</u>
          <u xml:id="u-137.41" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rząd postanowił w tej sytuacji doprowadzić do kompromisu polegającego na: uzgodnieniu 12-letniego okresu przejściowego dla nieruchomości rolnych i leśnych oraz 7-letniego dla drugich domów; umożliwieniu rolnikom z państw członkowskich Unii Europejskiej nabywania gruntów ornych przy tych samych ograniczeniach, jakie mają i będą mieli obywatele polscy, pod warunkiem, że przedtem przez 3 lata, począwszy od daty wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, będą te grunty dzierżawić i samodzielnie uprawiać, co uniemożliwi obchodzenie ograniczeń w celach spekulacyjnych; rezygnacji z wniosku o okres przejściowy dla nieruchomości inwestycyjnych jako nieleżącego w interesie Polski. Takie rozwiązanie pozwoli na uniknięcie niekorzystnych zjawisk na rynku nieruchomości w Polsce bezpośrednio po wstąpieniu do Unii, wywoływanych dysproporcją cen nieruchomości oraz dochodów ludności między Polską a krajami Europy Zachodniej. Z drugiej strony umożliwi to odblokowanie negocjacji akcesyjnych dotyczących tej bardzo ważnej kwestii. Istotnym elementem strategii rządu w tym zakresie będzie także uchwalenie ustawy regulującej w sposób niedyskryminujący obywateli Unii Europejskiej obrót ziemią rolną. Uporządkuje ona rynek ziemi i zapobiegnie takim zjawiskom, jak spekulacja gruntami, niepożądana zmiana charakteru całych regionów czy niemożność racjonalizacji struktury agrarnej w Polsce. Na swoim ostatnim posiedzeniu Rada Ministrów omówiła założenia projektu tej ustawy. Obecnie trwają nad nią intensywne prace.</u>
          <u xml:id="u-137.42" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Pragnę poinformować Wysoką Izbę w tej chwili o uzgodnieniach, jakie zapadły podczas wczorajszej sesji negocjacyjnej na szczeblu zastępców szefów delegacji. Doprowadziły one do istotnego zaawansowania rokowań w postaci zamknięcia rozmów w rozdziale: Prawo spółek oraz otwarcia i jednoczesnego zamknięcia rozdziału: Swobodny przepływ towarów. Uzyskaliśmy niezwykle istotny ze społecznego i ekonomicznego punktu widzenia okres przejściowy do końca 2008 r. na ponowną rejestrację leków, tj. na dostosowanie dossier, które producenci farmaceutyczni przygotowują dla wprowadzenia leków do obrotu. Zapobiegnie to powstaniu sytuacji, w której w momencie uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej nastąpiłaby konieczność wycofania większości tanich farmaceutyków z rynku. Stanowiłaby taka sytuacja zagrożenie dla zdrowia publicznego, gdyż - jak zbadaliśmy - większość leków nie posiada wyników badań zgodnych ze standardami unijnymi. Wystąpienie o ten okres przejściowy do końca 2008 r. podyktowane więc było nie tylko racją stanu, ale i bezpośrednim interesem pacjentów. Przekonaliśmy naszych partnerów do tych argumentów i w trakcie środowej sesji negocjacyjnej został otwarty i zamknięty obszar negocjacyjny: Swobodny przepływ towarów. Po raz pierwszy w dotychczasowym przebiegu negocjacji obie strony zgodziły się powrócić do zamkniętej już kwestii negocjacyjnej. Świadczy to o skuteczności zabiegów rządu oraz otwartym podejściu ze strony naszych partnerów.</u>
          <u xml:id="u-137.43" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Podczas wczorajszej sesji zamknęliśmy także rozdział: Prawo spółek. Po dwóch latach negocjacji udało się uzyskać porozumienie z Unią w odniesieniu do przedłużonej ochrony patentowej farmaceutyków. Polska zgodziła się wprowadzić dodatkowe świadectwo ochronne w odniesieniu do produktów medycznych i środków ochrony roślin, które w dniu akcesji do Unii Europejskiej będą chronione ważnym patentem i dla których pierwsze dopuszczenie do rynku zostało przyznane po 1 stycznia 2000 r. Przyjęcie dodatkowego świadectwa ochronnego będzie miało w przyszłości wpływ na możliwości produkcji przez polski przemysł farmaceutyczny, a także może mieć wpływ na wielkość osiąganych zysków. Należy jednak zwrócić uwagę, że jest to potencjalne zagrożenie dotyczące w zasadzie okresu po 2013 r. Dużo lepiej jest, w naszym przekonaniu, pozwolić przemysłowi farmaceutycznemu na niezbędny oddech przez następne lata i nie ryzykować podwyżek cen na leki w ciągu kilku lat po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Decyzje podjęte w dniu wczorajszym są pomyślne dla Polski, są pomyślne dla pacjentów i dla przemysłu farmaceutycznego.</u>
          <u xml:id="u-137.44" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoki Sejmie! Chciałbym się odnieść obecnie do kwestii, które, jak sądzimy, mamy w dużym stopniu wynegocjowane z Unią.</u>
          <u xml:id="u-137.45" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Podatki. W tym obszarze Polska znajduje się bardzo blisko finalnych ustaleń z Unią Europejską. Otrzymamy najprawdopodobniej zgodę na proponowany przez Polskę jednoroczny techniczny okres przejściowy dla stosowania obniżek w podatku akcyzowym dla paliw ekologicznych, jak również na dwuletni okres przejściowy dla udziału podatku akcyzowego w cenie detalicznej papierosów, chociaż w odniesieniu do tego podatku liczymy się z koniecznością reakcji na nowe rozwiązania, dyskutowane obecnie w Unii Europejskiej. Zgodnie z decyzją Rady Ministrów Polska wystąpi o okres przejściowy do końca 2007 r., w trakcie którego możliwe byłoby stosowanie 0% stawki VAT na książki i czasopisma specjalistyczne. Zwracając się z takim wnioskiem, rząd chce zapobiec negatywnym skutkom społecznym dotyczącym spadku czytelnictwa w Polsce. Kwestia ta należy jednakże do trudnych zagadnień negocjacyjnych, ponieważ w Unii Europejskiej z zasady unika się stosowania 0% stawki podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-137.46" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne. Pragnę stwierdzić, że rząd poinformował stronę unijną o gotowości zamknięcia tego obszaru w związku z postępem, jakiego Polska dokonała w ostatnich latach. Najnowsze stanowisko Unii nie zawiera rekomendacji tymczasowego zamknięcia rokowań. Rozdział ten był jednakże przedmiotem dyskusji na wczorajszej sesji negocjacyjnej w Brukseli, gdzie Polska przedstawiła szereg wyjaśnień i podkreśliła wolę intensywnej pracy na rzecz przyjęcia ostatecznych uzgodnień. Sfinalizowanie negocjacji w tym roku jest możliwe, ale będzie trudne ze względów proceduralnych i polityczno-psychologicznych. Niektóre kraje członkowskie postulują przyspieszenie części działań, zwłaszcza w odniesieniu do polityki wizowej. Ocena postępu prac prawnoinstytucjonalnych w Polsce jest nadal u naszych partnerów niewysoka. Mamy do czynienia z niepełnym zaufaniem wobec zdolności implementacyjnych Polski, szczególnie na granicy wschodniej, przyszłej granicy zewnętrznej Unii Europejskiej. Wydarzenia z 11 września zwiększyły dodatkowo wagę uzgodnień przyjmowanych w tym rozdziale. Jeśli chodzi o dalszy postęp negocjacyjny, rząd sfinalizuje w najbliższym czasie działania dwojakiego rodzaju. Będzie to z jednej strony udzielenie Unii Europejskiej odpowiedzi na pytania postawione Polsce w niedawnym wspólnym stanowisku Unii. Z drugiej strony będzie to intensyfikacja aktywności informacyjnej, służącej uzupełnieniu wiedzy naszych partnerów na temat przygotowań podjętych przez Polskę do integracji w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-137.47" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Polityka transportowa. Pragnę poinformować, że rząd pracuje nad zmianą stanowiska negocjacyjnego, która będzie w dniu dzisiejszym przedmiotem obrad zespołu negocjacyjnego. Przewiduje ona, po pierwsze, modyfikację propozycji w zakresie wdrożenia przepisów tzw. dyrektywy naciskowej. Zmiana polega na wyrażeniu przez Polskę gotowości do częściowego i warunkowego dopuszczenia w momencie akcesji do ruchu w drogowym transporcie międzynarodowym pojazdów o nacisku 11,5 t na oś na pewnych odcinkach dróg tranzytowych. Pozostała część drogowej sieci międzynarodowej oraz dróg o znaczeniu podstawowym byłaby udostępniana przez Polskę w miarę postępów dokonywanych w pracach modernizacyjnych. Wymagane są dalsze rozmowy ekspertów obu stron w celu szczegółowego określenia tej sieci dróg oraz przyjęcia deklaracji dotyczącej finansowania modernizacji sieci drogowej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-137.48" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Po drugie, rząd rozważy modyfikację propozycji dotyczących transportu kolejowego, odnoszącą się do nowej legislacji unijnej. Nowe stanowisko zachowa dotychczasowy wniosek, dotyczący okresu przejściowego, trwającego do końca 2005 r., w zakresie przyznawania dostępu do polskiej sieci kolejowej międzynarodowym ugrupowaniom kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-137.49" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Po trzecie, rząd rozważy modyfikację postanowień dotyczących transportu lotniczego, polegającą na uzależnieniu zmiany dotychczasowego stanowiska Polski przedstawionego w ramach negocjacji akcesyjnych od terminu podpisania i ratyfikowania tak zwanej umowy wielostronnej we wspólnym europejskim obszarze lotniczym. W obszarze polityki transportowej należy się spodziewać wniosku Unii Europejskiej o okres przejściowy na dostęp do tzw. małego kabotażu, to są świadczenia usług transportowych wewnątrz państw członkowskich, który ocenimy po jego otrzymaniu.</u>
          <u xml:id="u-137.50" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rybołówstwo. Pragnę państwa poinformować, że w październiku Polska przedstawiła uzgodnione ze środowiskiem rybackim zmodyfikowane stanowisko negocjacyjne. Głównym problemem blokującym zamknięcie rozdziału: rybołówstwo jest brak rozstrzygnięcia w kwestii dostępu statków państw Unii Europejskiej do polskich łowisk w strefie powyżej 12 mil wód przybrzeżnych na Bałtyku, gdzie Polska występuje o 5-letni okres przejściowy, ograniczający dostęp większych statków unijnych. Ponadto modyfikacja stanowiska negocjacyjnego zakłada rozszerzenie unijnej legislacji przez objęcie śledzi i szprot bałtyckich mechanizmem interwencji rynkowej. W tej kwestii Unia Europejska wyraziła gotowość do akceptacji polskiego stanowiska. Ponadto Polska deklaruje, że umowy rybackie, zawarte przez nas z krajami trzecimi i w ramach konwencji rybackich, będą obsługiwane przez Wspólnotę od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.51" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Uściślono również polskie stanowisko, utrzymując, że kwoty połowowe przyznawane w Polsce w okresie ostatnich 10 lat, jest to tzw. okres referencyjny, w ramach umów dwu- i wielostronnych nie powinny ulec zmianie.</u>
          <u xml:id="u-137.52" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W związku ze sprzeciwem strony wspólnotowej co do przyznania Polsce okresu przejściowego w sprawie dostępu do łowisk rząd zamierza podjąć intensywne rozmowy z przedstawicielami krajów członkowskich Unii, przeciwnych polskiemu wnioskowi, oraz kontynuować dialog ze środowiskiem rybackim.</u>
          <u xml:id="u-137.53" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Polityka konkurencji. W obszarze negocjacyjnym polityka konkurencji, którego problematyka dotyczy m.in. kwestii pomocy państwa, Unia Europejska przygotowała nowe stanowisko negocjacyjne. Nie zawiera ono rekomendacji do tymczasowego zamknięcia tego rozdziału. W obszarze reguł konkurencji skierowanych do przedsiębiorstw Unia odnotowuje zadowalający stan dostosowań prawnych i wystarczającą zdolność administracyjną Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów do wdrażania prawa.</u>
          <u xml:id="u-137.54" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W odniesieniu do pomocy publicznej Unia pozytywnie ocenia poczynione dostosowania legislacyjne. Chodzi zarówno o ustawę o warunkach dopuszczalności i nadzorowanie pomocy publicznej dla przedsiębiorców wraz z aktami wykonawczymi, jak też nowelizację ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, a także zdolności administracyjne do wdrażania prawa.</u>
          <u xml:id="u-137.55" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Natomiast rezultaty działań podejmowanych w zakresie nadzorowania pomocy publicznej uznaje się za niewystarczające. Liczba zbadanych spraw jest w dalszym ciągu niewielka. Niemniej Unia odnotowuje, że chociaż podstawy prawne do kontroli pomocy publicznej istnieją od niedawna, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów dobrze rozpoczął działalność związaną z egzekwowaniem prawa. Ponadto powinniśmy sporządzić i przekazać wykaz istniejących obecnie systemów pomocy, który zamierzamy stosować po akcesji. Oznacza to, że po wejściu do Unii Europejskiej Polska mogłaby w dalszym ciągu stosować te programy przez uzgodniony czas. Najważniejszą treścią negocjacyjną w tym obszarze pozostają specjalne strefy ekonomiczne. Rząd dąży do ustalenia z Komisją Europejską metodologii szacowania intensywności pomocy publicznej, udzielanej inwestorom w tychże strefach. Konieczne jest możliwie pilne przedstawienie wiarygodnych danych na temat rzeczywistej wielkości pomocy, która została dotychczas udzielona w strefach, oraz tej, jaka będzie jeszcze udzielona.</u>
          <u xml:id="u-137.56" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Unia Europejska oczekuje od Polski przedstawienia propozycji zamiany istniejących instrumentów pomocowych na instrumenty zgodne z unijnym prawodawstwem.</u>
          <u xml:id="u-137.57" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoki Sejmie! Informacja, którą właśnie przekazałem paniom i panom posłom, jest prezentacją stanowiska przyjętego przez Radę Ministrów. Przedstawiciele rządu, pani minister Danuta Hübner i pan minister Jan Truszczyński, gotowi byli przedstawić sejmowej komisji europejskiej informację na ten temat jeszcze przed posiedzeniem Komitetu Integracji Europejskiej oraz Rady Ministrów. Ze zrozumiałych względów, ponieważ dyskusja dotyczyłaby kwestii, których nie omawiała jeszcze nawet Rada Ministrów, zwrócili się oni z prośbą o zamknięty charakter posiedzenia. Niestety, ta prośba nie została spełniona, co uniemożliwiło przekazanie informacji.</u>
          <u xml:id="u-137.58" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Także po decyzjach rządu panowie ministrowie Jan Truszczyński, główny negocjator, i Jarosław Pietras byli gotowi do przedstawienia komisji europejskiej Sejmu pełnej informacji o decyzjach rządu. Nie zostało im to jednak umożliwione. Stanowisko posłów odrzucających mandat tych przedstawicieli rządu nie mogło być zaakceptowane. Zgoda na taki tryb wspólnej pracy i takie traktowanie przedstawicieli rządu oznaczałoby przyzwolenie na dezawuowanie głównego negocjatora, który reprezentuje Polskę wobec państw piętnastki i wobec Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.59" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W trakcie konferencji prasowej, po posiedzeniu rządu w dniu 15 listopada, przedstawione zostały opinii publicznej ważniejsze ustalenia Rady Ministrów. Wskutek oczywistego, potwierdzam to, potknięcia, ale potknięcia o czysto techniczno-organizacyjnym charakterze, polegającego na braku dostatecznie szczegółowej, pisemnej informacji i wobec faktu, że dyskusja w trakcie konferencji skoncentrowała się na najważniejszych elementach proponowanej modyfikacji stanowisk negocjacyjnych, przekazana informacja okazała się niepełna. W sprawie zakupu ziemi przez cudzoziemców poinformowano o skróceniu podstawowego okresu przejściowego z 18 do 12 lat oraz o pełnej rezygnacji z zawieszenia swobody obrotu ziemią na cele inwestycyjne. Nie wspomniano o nowym stanowisku w sprawie tzw. drugich domów i zakupu ziemi przez rolników osobiście uprawiających ją wcześniej w ramach dzierżawy. Ten fakt wywołał falę krytyki i liczne zarzuty rzekomego ukrywania stanowiska rządu przed opinią publiczną.</u>
          <u xml:id="u-137.60" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pomijając, oczywisty, moim zdaniem, fakt, że tego typu oskarżenia nie są logiczne, ponieważ pomijają to, że otwarcie przedstawiono mające istotnie większe znaczenie zmiany, krytycy przypisują rządowi intencje całkowicie sprzeczne z jego stanowiskiem. Ponieważ jednak zdarzenie takie miało miejsce, pragnę w imieniu rządu przekazać Wysokiej Izbie i wszystkim obywatelom naszego kraju zapewnienie, że pełne informowanie o stanowiskach przyjmowanych przez Polskę w rokowaniach akcesyjnych jest naszym absolutnym priorytetem. Jedynie po otrzymaniu pełnej informacji Polacy będą mieli możność dokonania prawdziwego, pozbawionego emocji, wyboru podczas głosowania w referendum europejskim.</u>
          <u xml:id="u-137.61" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Z dotychczasowego przebiegu procesu informowania o sprawach europejskich zostały wyciągnięte wnioski. Celem uniknięcia dalszych nieporozumień informacje będą przekazywane parlamentowi i opinii publicznej na piśmie. Z drugiej strony apeluję o zrozumienie pilności sytuacji. Szybkie działania są niezbędne. Bez nich będziemy o Unii Europejskiej rozmawiać w kategoriach straconych szans. Wymagają one dobrej, roboczej komunikacji, nie tylko z naszym społeczeństwem, ale także z partnerami z Unii Europejskiej. Przykładem tego rodzaju komunikacji były rozmowy przy okazji dorocznej sesji Rady Stowarzyszenia, która odbyła się w dniu 20 listopada. Nadarzyła się wówczas naturalna okazja, aby nieformalnie poinformować przedstawicieli belgijskiej prezydencji w Unii oraz Komisji Europejskiej o decyzjach podjętych przez rząd. W związku z tym, że zarzuty, iż w sposób świadomy doprowadzono do sytuacji, w której o szczegółach polskiego stanowiska poinformowano najpierw w Brukseli, a dopiero później w Polsce, są całkowicie bezpodstawne.</u>
          <u xml:id="u-137.62" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Mechanizm funkcjonowania Unii Europejskiej jest bardzo specyficzny. Możemy go oceniać lepiej lub gorzej, ale działa on według pewnego, z góry określonego rytmu. Ma on także bardzo istotne konsekwencje dla prowadzonych negocjacji akcesyjnych. Fakt, że przewodnictwo w Unii sprawowane jest w sposób rotacyjny i trwa 6 miesięcy, oznacza, że kumulacja prac i wysiłku następuje w końcowej części tego okresu. Uzgodnienie unijnego stanowiska, podobnie jak nasze uzgodnienia w kraju, nie są bezproblemowe i nie następują natychmiast. Przy najlepszej woli nie można oczekiwać, aby nasi partnerzy ustosunkowywali się do polskich propozycji z dnia na dzień.</u>
          <u xml:id="u-137.63" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Rząd premiera Leszka Millera został zaprzysiężony na dwa miesiące przed końcem belgijskiej prezydencji w Unii. Celem zapewnienia swojego udziału w pierwszej grupie państw, o które rozszerzy się Unia Europejska, Polska musiała działać szybko. Gdybyśmy nie dostarczyli na czas niezbędnych informacji, utracilibyśmy bezpowrotnie sojusznika w postaci państwa sprawującego obecnie prezydencję. Sojusznika, który nie mógłby dokonać niezbędnych uzgodnień celem wypracowania rozwiązań w kwestiach pozostających do rozstrzygnięcia. Ponadto, aby przygotować grunt pod sprzyjające Polsce rozwiązania, niezbędna jest intensywna aktywność dyplomatyczna. Na nią również potrzeba czasu, tym bardziej więc kierunkowe decyzje musiały zapadać bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-137.64" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoka Izbo! Toczy się obecnie w Polsce wielka narodowa debata na temat naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Myślę, że takiej debaty bardzo nam brakowało. W tej ogólnonarodowej dyskusji biorą udział zarówno zwolennicy wejścia do Unii, jak i jej przeciwnicy. Nie można jednak uznawać wszystkich głosów w tej dyskusji za równorzędne pod względem znaczenia prezentowanych merytorycznych argumentów.</u>
          <u xml:id="u-137.65" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Przeciwnicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej powinni rzetelnie powiedzieć obywatelom naszego kraju, jaką realną alternatywę chcą Polsce zaproponować.</u>
          <u xml:id="u-137.66" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.67" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz"> Polska poza Unią, do której wstąpią nasi bliżsi i dalsi sąsiedzi, to kraj skazany na marginalizację. Nie tylko nie będziemy sami mieli dostępu do korzyści, w tym finansowych, wynikających z członkostwa, ale będziemy podwójnie tracili dystans wobec tych, którzy w tym systemie się znajdą. Rosnące dysproporcje rozwojowe, nieuchronna utrata silnej pozycji politycznej w regionie, znikoma szansa na skuteczną rywalizację o inwestycje zagraniczne, brak wpływu na przyszłość Unii Europejskiej - to wszystko oznacza po prostu niedobrą przyszłość dla Polski i naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-137.68" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Przypomnijmy sobie mapę Europy. Czy chcemy jako jedyni, ze szczególnym wyjątkiem Norwegii i Szwecji, pozostać poza zintegrowaną Europą, wyłącznie w towarzystwie naszych wschodnich sąsiadów? Przy głębokim przekonaniu o potrzebie i korzystnym charakterze rozwoju aktywnej współpracy gospodarczej z Rosją, Ukrainą i Białorusią, nie urażając naszych sąsiadów, nie mamy chyba wątpliwości, że szansa na modernizację naszej gospodarki i szybsze tempo rozwoju musi wynikać z naszej współpracy z wysoko rozwiniętymi państwami Zachodu. Nie można przy tym poważnie traktować zgłaszanych czasami koncepcji włączenia Polski do NAFTA, czyli formy integracji ekonomicznej USA, Kanady i Meksyku.</u>
          <u xml:id="u-137.69" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Tylko członkostwo w Unii Europejskiej, i to członkostwo szybkie, odpowiadające ofercie, jaką nam składa sama Unia, członkostwo w 2004 r. daje nam szansę na pomyślny i harmonijny rozwój naszego kraju. Tylko członkostwo pozwoli nam brać udział, ze wszystkimi europejskimi narodami, w podejmowaniu decyzji dotyczących całej Europy, a naszym obywatelom zapewni większe poczucie bezpieczeństwa zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego, co zwłaszcza dzisiaj, kiedy sytuacja wymusza na nas ściślejszą współpracę ze społecznością międzynarodową, jest niezwykle istotne. Taką szansę w obecnej sytuacji historycznej i geopolitycznej daje nam tylko członkostwo w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.70" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Uważam, że ci, którzy dzisiaj sprzeciwiają się wejściu Polski do Unii Europejskiej, mogą nieświadomie wyrządzić niepowetowaną krzywdę naszemu społeczeństwu i państwu. Niewyobrażalnym błędem i naiwnym marzycielstwem jest także myślenie, że Polska mogłaby przystąpić do Unii Europejskiej zaraz po pierwszej turze rozszerzenia. Będziemy mieli wówczas do czynienia z inną Unią Europejską. Nie tylko nie staną się naszym udziałem bezsporne korzyści związane z członkostwem, ale nowi członkowie będą zazdrośnie strzec uzyskanych przywilejów. Rozszerzenie Unii Europejskiej jest zbyt skomplikowanym procesem, aby mogło następować w każdej wybranej przez nas chwili. W 2004 r. zapadną rozstrzygnięcia na wiele kolejnych lat. Nie możemy o tym zapominać.</u>
          <u xml:id="u-137.71" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wszyscy, którzy dzisiaj odpowiedzialnie myślą o przyszłości Polski, traktują wejście naszego kraju do Unii Europejskiej jako priorytet polityki wewnętrznej i zagranicznej, jako szansę cywilizacyjną, kulturową i gospodarczą. W dyskusję na ten temat, na temat jednoczącej się Europy, włącza się w tej chwili wiele instytucji, wiele autorytetów, włączają się także Kościoły. Dążenie Polski do Unii od początku obserwuje i wspiera Kościół katolicki. Dostrzega w nim wyzwanie i dziejową szansę rozwoju naszego kontynentu oraz platformę solidarnej współpracy między narodami. W 1999 r. Jego Świątobliwość papież Jan Paweł II podczas historycznej wizyty w parlamencie - tu, w tym miejscu - powiedział: „Polska ma pełne prawo, aby uczestniczyć w ogólnym procesie postępu i rozwoju świata, zwłaszcza Europy. Integracja Polski z Unią Europejską jest od samego początku wspierana przez Stolicę Apostolską. Doświadczenie dziejowe, jakie posiada naród polski, jego bogactwo duchowe i kulturowe mogą skutecznie przyczynić się do ogólnego dobra całej rodziny ludzkiej, zwłaszcza do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie”. Podobnie wyrażają się hierarchowie polskiego Kościoła. Prymas Polski kardynał Józef Glemp podczas ostatniej wizyty w Brukseli, kiedy to spotkał się z komisarzem Unii do spraw rozszerzenia Günterem Verheugenem, określił proces jednoczenia się z Europą jako historyczną konieczność. Podobnie jednoznaczny był niedawny głos polskich biskupów.</u>
          <u xml:id="u-137.72" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pragnę wyrazić w tym miejscu szacunek tym wszystkim, którzy opowiadają się za historycznym procesem wpisania Polski w zjednoczoną Europę. Dziękuję autorytetom angażującym się w propagowanie polskiego członkostwa w Unii. Proszę o dalsze wspieranie tego ważnego projektu.</u>
          <u xml:id="u-137.73" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wysoka Izbo! Wielka narodowa debata na temat integracji Polski z Unią Europejską musi przerodzić się w debatę na temat samej Unii, jej przyszłości, oblicza politycznego, instytucjonalnego, jej roli w świecie. W tej debacie nie może zabraknąć naszego głosu. Już dzisiaj zastanawiamy się nie tylko nad tym, jaki ma być kształt polskiego członkostwa w Unii, ale też jaki ma być kształt samej Unii. Czeka nas udział w tzw. konwencie przygotowującym kolejną konferencję międzyrządową w sprawie przyszłości Unii Europejskiej. Głos Polski musi być w tej debacie słyszalny. Nie możemy sobie pozwolić na to, aby raz jeszcze sprawdziła się tak dobrze znana z naszej historii zasada: „o nas bez nas”. Tylko będąc w Unii mamy szansę być rzeczywistym uczestnikiem i kreatorem przyszłości naszego kontynentu.</u>
          <u xml:id="u-137.74" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Na naszych oczach i z naszym udziałem tworzy się historia. Unia Europejska może wywoływać czasami wrażenie konstrukcji nadmiernie sformalizowanej, ale to właśnie w dużym stopniu dzięki niej w Europie panuje pokój. To dzięki niej przełamywane są kolejne mentalnościowe bariery, które uniemożliwiały pełny rozkwit współpracy. Musimy to zrozumieć i wykorzystać tę sytuację dla naszego wspólnego dobra.</u>
          <u xml:id="u-137.75" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Tradycyjne metody uprawiania polityki nie mogą stać na drodze do wykorzystania niepowtarzalnej szansy, jaka się otwiera przed naszym krajem. Pragnę zwrócić się do wszystkich Polaków, żeby aktywnie włączyli się w proces wpisywania Polski na trwałe w sprawdzone europejskie struktury i mechanizmy.</u>
          <u xml:id="u-137.76" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Zwracam się do partii politycznych, zwłaszcza tych, które deklarują poparcie dla integracji, aby potraktowały tę sprawę z całą należną jej uwagą. Wobec naszej przyszłości w Unii Europejskiej wszystko inne ma drugorzędne znaczenie. Do sceptyków, których obaw nie podzielam, ale w wielu przypadkach nie lekceważę, zwracam się z prośbą o rzecz zasadniczą, o utrzymanie merytorycznej formuły dyskusji. Argumenty nie mogą być zastępowane insynuacjami i obelgami.</u>
          <u xml:id="u-137.77" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Na zakończenie chciałbym bardzo gorąco podziękować wszystkim posłankom i posłom, wszystkim naszym rodakom, którzy aktywnie włączają się w ten bezprecedensowy pod względem wyzwań, ale też możliwości i szans, proces integracyjny. Dziękuję za ich współudział.</u>
          <u xml:id="u-137.78" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Dzisiaj, u zarania kolejnego dziejowego zwrotu w historii naszego narodu, powinniśmy odłożyć na bok różne niesnaski i nieporozumienia jako drugorzędne. Nasze negocjacje zakończone zostaną sukcesem, jeśli wszyscy, miast dystansować się od nich, włączą się w ten proces. Czas przestać myśleć w kategoriach wąskich i partykularnych interesów w chwili, gdy na szali waży się przyszłość naszego narodu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-137.79" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałbym przypomnieć, że Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Józef Oleksy z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełJózefOleksy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej z satysfakcją wysłuchał wystąpienia pana ministra i podziela wszystkie tezy, które zostały w nim zawarte, a które dotyczą wagi całego procesu przygotowania do akcesji, wszystkiego, co jest do zrobienia w naszym wspólnym interesie i tego, co dziś ma oznaczać przyspieszenie i zdynamizowanie negocjacji. Zgadzamy się z tym - i tak samo uważamy - że potrzebna jest dziś odwaga i zgoda, bo wyzwanie, które stoi przed nami, zmienia jakby swój charakter w trakcie przygotowań. W tym wyzwaniu mieści się także umiejętność śledzenia tego wszystkiego, co zachodzi w samej Unii Europejskiej, do której aplikujemy, i dostosowywania naszych przygotowań tak, by cel niezmiennie dla Polski był korzystny i byśmy mieli wpływ na to, co w samej Unii się zmienia.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełJózefOleksy">Bez wątpienia będziemy popierać wszystkie dążenia rządu do dobrego przygotowania Polski i sprawnego jej funkcjonowania od pierwszego momentu po wejściu do Unii, po akcesji. Ale te przygotowania rządu to nie tylko negocjacje, to nie tylko dostosowanie prawa do acquis communautaire. Siłą rzeczy pan minister skoncentrował się na przypomnieniu drogi Polski do dzisiejszej fazy w negocjacjach i tego, co oznaczają negocjacje, stanowiska negocjacyjne oraz stan prawa, ponieważ dziś istotnie najważniejsze jest zakończenie negocjacji na czas wedle kalendarza z Goeteborga.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełJózefOleksy">Ale warto przy tej okazji przypomnieć - Sojusz Lewicy Demokratycznej niezmiennie na tym stanowisku stoi - że członkostwo Polski w Unii Europejskiej nie jest i nie może być celem samym w sobie. To jest jedynie instrument, który Polska może i chce zdobyć, żeby osiągnąć cele o szerszym zakresie, o których pan minister wspomniał, związane z cywilizacyjnymi szansami rozwoju, poziomem życia, kontaktem z nowoczesnością, uczestnictwem w grupie krajów bogatych i sprawnych oraz w ugrupowaniu, które bardzo wysoko ceni cel, jakim jest bliskość dla obywatela. I kiedy mówimy o Unii, musimy wspomnieć o tym, co jest przedmiotem troski wewnątrz Unii Europejskiej, a dziś jest nim oddalanie się instytucji europejskich od obywatela europejskiego, rosnący stan wyobcowania obywatela ze struktur europejskich. To samo musimy dziś mieć na uwadze w Polsce, kiedy troszczymy się o to, żeby dialog, informacja i przekaz publiczny były skuteczne i wytwarzały wśród obywateli polskich uczciwą, rzetelną motywację i poparcie, szerokie społeczne poparcie dla tego, by być w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełJózefOleksy">Dziś powiem wyraźnie, że ta kwestia wyobcowania to jest kwestia charakteru i deficytu demokracji parlamentarnej w samej Unii. Jeśli tam się o to troszczą, to my, przygotowując się do wejścia do tego ugrupowania, nie możemy od tego abstrahować i dziś już pracować musimy nad tym, jak przygotować polskich obywateli, by nie doznali odczucia wyobcowania, które w społeczeństwach samej Unii Europejskiej jest uważane za poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PosełJózefOleksy">Popierając wszystkie dążenia i działania rządu, rozumiemy, iż przyśpieszenie, którego rząd Leszka Millera dokonał, jest przyśpieszeniem słusznym. Jest ledwie krokiem do przodu, jest ofertą dla negocjatorów po stronie Unii Europejskiej, by zrozumieli, że wola po stronie polskiej jest wyraźnie aktywna i że oczekujemy podobnej elastyczności w niektórych sprawach po stronie negocjatorów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PosełJózefOleksy">Mamy świadomość, że Polska nie jest w równoprawnej sytuacji w tych negocjacjach, i nie ma potrzeby tego ukrywać. Rzecz tylko w tym, by w takiej właśnie sytuacji ustępstwa nie były traktowane jako kapitulanctwo. Nie można rządowi Leszka Millera postawić zarzutu, że ostatnie zmiany stanowiska negocjacyjnego to były ustępstwa o takim właśnie charakterze, które - jak niektórzy kraczą - nie mogą dać efektu po drugiej stronie. My sami się musimy wyzbyć lęków i obaw, których chcemy pozbawić społeczeństwo. Jeśli chcemy, by lęki, fobie i obawy nie dominowały przed referendum w postawach Polaków, to sami jako elity polityczne w parlamencie, mając bardzo różne na te tematy poglądy, musimy dyskutować, występując nie z lękliwych pozycji, a zupełnie racjonalnych, i tymi sprawami się zajmować.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PosełJózefOleksy">Są tu dwie istotne kwestie, które pragnę podkreślić, bo dla Sojuszu one od czasów kampanii, a nawet wcześniej były ważne. Chodzi o ciągłość negocjacji, ciągłość drogi Polski do Unii Europejskiej możliwą dzięki ponad politycznemu konsensusowi. I dlatego dziś to przyśpieszenie, które rząd Leszka Millera chce nadać pracom, bo kalendarz ściga i terminów nie wolno zaprzepaścić - warto przypomnieć i ja chcę to przypomnieć - może się dokonać, dlatego że negocjacje są bardzo zaawansowane także dzięki poprzedniemu rządowi. I trzeba to skwitować. Za mało jest oczywiście zamkniętych obszarów negocjacyjnych, były opóźnienia, ale bilans jak na Polskę, wielką w proporcji do innych krajów kandydackich, wykazuje, że nie jest to żaden dramatyczny stan opóźnień. Rzecz tylko w tym, by to konieczne przyśpieszenie tę zaległość pozwoliło nadrobić. Tak więc uznajemy ciągłość negocjacji i ciągłość procesu przygotowań do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#PosełJózefOleksy">Niewiele pan minister powiedział na temat systemu informowania społeczeństwa i poszczególnych środowisk, o tym, jak bardzo to się staje pilne i ważne, o tym, co rząd planuje w zakresie powołania pełnomocnika i charakteru jego działania oraz systemu, który ma poprawić tę szwankującą od lat rzecz, jaką jest dialog, informacja przeznaczona dla społeczeństwa uczciwa, rzetelna, przekazywana na bieżąco i pilnie. Nie do przecenienia jest tu dobra współpraca rządu, ministerstwa i Urzędu Integracji Europejskiej z parlamentem i jego Komisją Europejską.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#PosełJózefOleksy">Przypomnę - akurat przychodzi mi kierować tą komisją - że jest to największa komisja, bardzo pluralistycznie reprezentatywna, gdzie toczą się różne ostre wymiany zdań i spory, ale istotą jej powołania w strukturze parlamentu jest promocja i wspomaganie od strony parlamentarnej tego strategicznego celu, jakim jest członkostwo w Unii Europejskiej. Nieraz z kolegami z partii eurosceptycznych, a także jednej antyunijnej partii o tym rozmawiamy. Chcę to powtórzyć tu: dialog i porozumienie mogą bazować tylko na tym, że także ci, którzy są przeciwnikami wejścia Polski do Unii Europejskiej - na szczęście nie stanowią większości - i ci, którzy wątpią, bo chcą się dowiedzieć wielu rzeczy i lękają się pochopności rozwiązań, co trzeba uszanować, muszą przestrzegać jednej zasady - rzetelności rozmowy z obywatelami, a nie straszyć obywateli. Bo z tego nic nie będzie, ze straszenia nic nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Rzetelność, nie ukrywanie.)</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#PosełJózefOleksy">Także zasady nieukrywania trudności, mówienia całej prawdy, ale z intencją, żeby obywatel mógł sobie bezstronnie, bez nachalnych strachów, wyrobić zdanie, czy chce być w Unii Europejskiej czy nie, a nie by szedł jedynie za głosem tych, którzy głośno i emocjonalnie, zresztą czasem z niepełnym wymiarem argumentów, głoszą swoje racje. Myślę, że to jest rzetelne postawienie sprawy i tak będziemy funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#PosełJózefOleksy">Pan minister zawarł tu pewną opinię własną co do przebiegu prac komisji, różnych jej posiedzeń. Nie wiem, na czym oparł tę opinię. Ja na tych posiedzeniach komisji byłem, minister nie był; mógłbym prostować niektóre elementy tej opinii, ale myślę, że na roboczo będzie lepiej to sformułować. Zależy nam wszystkim, żeby współpraca między resortem i komisją była poprawna i żeby opozycja antyunijna czy sceptyczna szanowała zasady, które powinny być przestrzegane, by posuwać się do przodu, a nie uprawiać jakiejś tylko propagandowej działalności.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#PosełJózefOleksy">Chcę stwierdzić jeszcze, o czym już na początku wspomniałem, że Unia nie jest celem samym w sobie, że członkostwo nie może być celem samym w sobie i że musimy się przygotowywać równolegle z negocjacjami i kalendarzem do określenia roli Polski wewnątrz Unii Europejskiej. To jest bodajże równie ważne zadanie jak dyskusje o negocjacjach i przebieg tych negocjacji. Bo oto przyjdzie moment, wierzę, iż nastąpi to szybko, że Polska wejdzie do Unii Europejskiej - i co? I musi już od początku wiedzieć, o co gra, jak rozumie interesy narodowe wewnątrz Unii Europejskiej, jak widzi grę interesów pomiędzy dotychczasowymi członkami Unii Europejskiej, jak chce wykorzystywać mechanizmy ponicejskie w nowym funkcjonowaniu wewnętrznego podziału władzy, wewnątrz Unii, i jaki ma pogląd co do potencjalnych wyników międzyrządowej konferencji w 2004 r.; z czym przedstawiciele Sejmu i rządu pojadą na konwent, który od lutego przyszłego roku będzie działać nieustannie aż do konferencji międzyrządowej w 2004 r. i będzie się zajmować wyłącznie przyszłością Unii Europejskiej, jej przejrzystością, legitymizacją, językiem komunikowania się z obywatelami, podziałem władzy między szczeblami w Unii i celem ostatecznym, jakim ma być Europa ojczyzn, Europa regionów i wszystko to, co się ma złożyć na ostateczny cel, w którym chcemy uczestniczyć.</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#PosełJózefOleksy">A zatem mogę tylko zachęcać rząd w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, żeby pilność negocjacji nie zepchnęła zbytnio na bok informowania społeczeństwa, i środowisk politycznych, i parlamentu, aby nie odbywało się to z uszczerbkiem dla kreślenia polskiego stanowiska o działaniu wewnątrz Unii i o przyszłym pożądanym przez Polaków kształcie docelowym tejże Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#PosełJózefOleksy">Dziękując panu ministrowi za pełną informację, wyrażam przekonanie, że pierwsza w tej kadencji i tak szybko przedstawiona Sejmowi informacja rozwieje podejrzliwości i oskarżenia i stworzy dobrą platformę dla dalszej pracy, przy rzetelności i parlamentu, i rządu w posuwaniu się do przodu, przy zrozumieniu tego, co oznacza pilność, i tego, jaka jest odpowiedzialność rządu za kreślenie koncepcji i ich przeprowadzaniu, a jaka Sejmu za wspomaganie polityczne i parlamentarne w Europie naszych państwowych celów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej oświadczenie wygłosi pan poseł Janusz Lewandowski. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełJanuszLewandowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jesteśmy w rozstrzygającej fazie rozmów z Unią Europejską. Jest to faza prozaiczna i niewdzięczna, a to z tego powodu, że idea europejska, bardzo piękna - idea współpracy w imię dostatku przy pełnym poszanowaniu bogactwa kultur, przy braku jakiegokolwiek uszczerbku dla poczucia tożsamości narodowej - bardzo dobrze rozumiana przez pokolenia powojenne z różnych stron żelaznej kurtyny, nieco się obecnie zagubiła, chociaż jest bardziej aktualna niż kiedykolwiek; zagubiła się w meandrach negocjacji, w niezbyt przejrzystych strukturach samej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełJanuszLewandowski">Mniej niż połowa osób pytanych w krajach członkowskich Unii Europejskiej rozumie sens i potrzebę rozszerzenia Unii na wschód. Nieco więcej niż połowa Polaków to zwolennicy naszej integracji z Unią Europejską. Skoro tak, skoro jesteśmy w takiej fazie, to znaczy, że sztukę negocjacji trzeba mierzyć podwójną miarą.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełJanuszLewandowski">Po pierwsze, miarą skuteczności, czyli tworzenia możliwe dobrych warunków naszego członkostwa w Unii Europejskiej, ale, po drugie, miarą rozumienia społecznego, które rodzi akceptację, poszerza krąg zwolenników Unii Europejskiej, przybliża nas do zwycięstwa w referendum europejskim.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełJanuszLewandowski">To, że obecnie jesteśmy tak daleko od RWPG, a tak blisko Unii Europejskiej, jest oczywiście zasługą wszystkich rządów, które po 1989 r. ruszyły w poszukiwaniu zmarnowanego czasu zabranego nam przez komunizm. Ale wśród tych rządów chciałbym przewrotnie wyróżnić rząd premiera Jana Olszewskiego i ministra Macierewicza, którzy prowadzili w tym parlamencie proces ratyfikacji układu o stowarzyszeniu z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#PosełJanuszLewandowski"> A to dlatego, że teraz kandydowali skutecznie do Sejmu, ale już pod hasłem protestu czy sprzeciwu wobec swojego wcześniejszego dzieła; mam nadzieję, że nieskutecznego protestu. </u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Wtedy to było korzystne dla Polski, a teraz jest niekorzystne.)</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Było niekorzystne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę państwa posłów o nieprzeszkadzanie mówcy.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełJanuszLewandowski">Ciągłość jest wartością w polityce zagranicznej; warto tą wartością nie szafować, dlatego że właśnie ciągłość zaprowadziła nas tak daleko od RWPG, a tak blisko Unii Europejskiej. Natomiast rząd Leszka Millera stawia pierwsze kroki tak, jakby chciał popisać się nieciągłością, jakby nieco na siłę czy za wszelką cenę szukał różnic w stosunku do poprzedniego rządu, nawet tam, gdzie kontynuacja jest pożądana. Takim wyrazem zauważalnej i aroganckiej nieciągłości jest zakwestionowanie przez ministra Cimoszewicza uzgodnionych wcześniej kandydatur na placówki zagraniczne. To bardzo zły sygnał psucia dobrego obyczaju. Ale zasadniczą nieciągłością jest oczywiście zmiana strategii negocjacyjnej, istotna w drażliwych sprawach dotyczących zakupu ziemi oraz pozyskiwania pracy. W związku z tym, że niedługo z tej mównicy padną stwierdzenia, w których zabrzmią raczej histeryczne tony dotyczące ziemi, powiem tylko, że owe ustępstwo w sprawie pracy, bardzo istotne, może oznaczać w regułach Unii Europejskiej zablokowanie pełnego dostępu do najbardziej interesujących nas rynków, niemieckiego i austriackiego, na lat siedem, a nie na dwa lata.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełJanuszLewandowski">Impas, o którym mówił pan minister, był faktem w negocjacjach - można było mierzyć ten impas mniejszą liczbą zamkniętych rozdziałów aniżeli mają inne kraje kandydujące; mniej mieli tylko Bułgarzy i Rumuni - ale też poprzedni rząd pozostawił pewien drogowskaz taktyczny co do wychodzenia z tego impasu. Mianowicie chciał pozostawić kwestie trudne do pakietu końcowego, i to nie po to, żeby handlować - ziemię na pracę i odwrotnie, ale po to, żeby poprzez ewentualną elastyczność w końcowej fazie zwiększyć siłę przetargową w przetargu o pieniądze. Jakkolwiek by to brzmiało, pieniądze są potrzebne, zwłaszcza pieniądze takie jak bezpośrednie dopłaty dla rolników, bo mogą przesądzić o wyniku referendum europejskiego na wsi.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełJanuszLewandowski">Nowy rząd ma prawo do zmiany strategii negocjacyjnej. My tego prawa nie kwestionujemy. Ale jako ugrupowanie zainteresowane powodzeniem misji integracyjnej możemy zadawać pytania; nasuwają się szczególnie dwa.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełJanuszLewandowski">Czy te ustępstwa na pewno przyspieszają i urealniają datę 2004 r. jako datę naszego członkostwa w Unii Europejskiej? Zobaczymy. Bo zarazem rząd cofa się, jeśli chodzi o kwestię zerowej stawki VAT na czasopisma i książki, i w ten sposób utrudnia zamknięcie rozdziału o podatkach. Natomiast, jak rozumiem, w owych drażliwych kwestiach dotyczących ziemi i pracy zmierza przede wszystkim do deklaracji politycznej w grudniu. I nawet jeżeli ją osiągnie jako deklarację polityczną, to droga od owej deklaracji do zamknięcia rozdziałów o ziemi i pracy w pełnym wymiarze jest niezmiernie długa z uwagi na niezwykle skomplikowaną materię owych negocjacji. Tak więc, czy to jest propaganda, czy realny postęp? Tego dzisiaj nie rozstrzygamy. Bo doceniamy zręczność propagandową naszej polskiej lewicy i nawet tej zręczności propagandowej lewicy zazdrościmy.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełJanuszLewandowski">I drugie istotne pytanie. Czy coś jest w zamian za te ustępstwa poczynione przy zwrocie negocjacyjnym ostatnich tygodni? Rząd jest w tej materii tajemniczy, nie wiemy, czy jakieś deklaracje padły. Ale ciężar dowodu, że jest coś za coś, jest po stronie rządu. I my życzymy rządzącym, żeby taki dowód znaleźli. Bo jeżeli tego dowodu nie będzie, że przyspieszamy realnie i że mamy coś w zamian, to zacznie się rodzić podejrzenie, że głównym adresatem owych ustępstw był gospodarz zjazdu zachodniej Socjaldemokracji i że mogło to mu ułatwić przedwyborcze życie, zminimalizować polski problem, zwiększyć jego szanse wyborcze w roku 2002, kiedy odbędą się wybory parlamentarne. Ale Polska nie jest uczestnikiem Socjalistycznej Międzynarodówki.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełJanuszLewandowski"> I my musimy mierzyć strategię negocjacyjną poprzez pryzmat i w ramach logiki polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PosełJanuszLewandowski">I teraz dopiero dochodzę do kwestii najważniejszej, zakładając, że wartością w tych negocjacjach jest rozumienie, akceptacja, a nie tylko warunki uzyskiwane. Otóż zakamuflowanie pełnej treści stanowiska w Warszawie, a jego odsłona w Brukseli to był fatalny błąd, do którego jakoś uporczywie pan minister dzisiaj znowu się nie przyznaje, błąd trudno odwracalny, pogłębiony następnie w wyniku uników i pana ministra Cimoszewicza, i pani minister Hübner na forum Komisji Europejskiej. Przeciwnicy integracji, którzy i tak sobie nieźle radzą, otrzymali przed świętami prezent. Jak cenny i jak użyteczny jest to prezent, o tym się za chwilę dowiemy, kiedy wejdą na mównicę i rozpocznie się ta kanonada przeciw Unii Europejskiej. Ich słabością jest bowiem oczywisty brak sensownej alternatywy, natomiast siłą jest właśnie niewiedza, zerwana nić zaufania, lęki społeczne, budowane na społecznej niewiedzy.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PosełJanuszLewandowski">Pytamy o te sprawy w intencji powodzenia misji europejskiej. Pytając - i tak podchodząc do tych spraw - odnosimy się do kwestii przyspieszenia i urealnienia terminu, daty, natomiast musimy piętnować bardzo mocno błąd co do komunikacji społecznej, popełniony w związku z pierwszymi poczynaniami nowego rządu. Owo słynne tłumaczenie: nie powiedzieliśmy, ponieważ dziennikarze nie pytali, jest tyle warte, panie ministrze, ile pańskie pamiętne już pouczenie ofiar powodzi w 1997 r., że stracili, ponieważ się nie ubezpieczyli.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest wygłupianie się.)</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#PosełJanuszLewandowski">Platforma Obywatelska chce być uczestnikiem procesu integracji europejskiej, ponieważ opozycja zarówno w krajach kandydackich, jak i w krajach członkowskich ma ogromną rolę w tej materii do odegrania. Jeśli tak, to muszą być konsultacje, nie możemy zaś być zaskakiwani. Czujemy współodpowiedzialność i chcemy dźwigać ciężar współodpowiedzialności za powodzenie misji integracyjnej, ale trzeba nam dać jakieś szanse.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#PosełJanuszLewandowski">Dla pokolenia Solidarności, dla mojego pokolenia, możliwość czerpania korzyści z uczestnictwa w klubie najbardziej rozwiniętych krajów świata, z siłą głosu taką, jaką ma Hiszpania, z możliwością współokreślania reguł tego ugrupowania, a nie tylko dostosowywania się do reguł stanowionych przez kogoś, to jest spełnienie jakiejś pokoleniowej misji, podobnie istotnej jak ukształtowanie praw i instytucji niepodległej Rzeczypospolitej oraz umiejscowienie Polski w systemie bezpieczeństwa NATO.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#PosełJanuszLewandowski">My nie chcemy, żeby ta szansa, na którą przez dekadę pracowała cała Polska i pracowały wszystkie poprzednie rządy, została zmarnotrawiona. A może być zmarnotrawiona zarówno przez prawicę, która za chwilę zacznie straszyć Polaków Unią Europejską, a która chciałaby nas zepchnąć do europejskiej drugiej ligi, w pobliże Białorusi, jak i przez lewicę, jeżeli będzie ona mnożyła błędy w komunikacji społecznej, czyli oddalała nas od celu w imię przybliżania.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#PosełJanuszLewandowski">W związku z tym Platforma Obywatelska wnosi o odrzucenie informacji pana ministra Cimoszewicza jako informacji o błędzie, który nie ma prawa się powtórzyć i który nie może się już powtórzyć. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-144.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan się wygłupił.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Lewandowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Wojciech Mojzesowicz jest proszony o wygłoszenie oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie pośle Lewandowski, kanonady nie będzie. Natomiast chcę panu powiedzieć jedno, że jedni pędzą do Europy, a drudzy zastanawiają się, analizują. I mamy do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełWojciechMojzesowicz">To, co wygłosił przed chwilą pan minister Cimoszewicz, jest niepokojące. Panie ministrze, oprócz tych pana zabiegów, które pan realizuje razem z pana współpracownikami, będzie jeszcze na końcu - jak mówił szef pana rządu - referendum. I musimy wspólnie uwierzyć w to, że integracja z Unią Europejską to jest coś dobrego dla Rzeczypospolitej. Tak mi się bowiem teraz wydaje, kiedy tego słucham, że nie ma alternatywy, pędzimy.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Myślę też, panie ministrze, że pan pomylił pewne zasady funkcjonowania państwa. To nie parlament podlega rządowi, tylko rząd ma obowiązek zdawać przed parlamentem relację z wszystkich spraw, które są ważne dla państwa. Nie ma rzeczy, o których pan mówi: komisje trzeba by było zamknąć, nie przedstawić. Jest to skandaliczne. Muszę panu powiedzieć, że pan - jeżeli mówi się o eurosceptykach - dużo zrobił, żeby poparcie dla nas i dla naszej myśli w ostatnim czasie wzrosło, naprawdę. I muszę tu panu podziękować, ponieważ co najmniej 10% społeczeństwa w wyniku pana wystąpień, w których pokazał pan, że najpierw informuje pan Brukselę, a potem pan przyjeżdża do Polski i nie chce brać udziału w posiedzeniu Komisji Europejskiej, uważa to za skandal, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Myślę, że bardzo ważne jest, żeby rząd przemyślał to, że jeżeli wynik referendum nie będzie pozytywny dla integracji, to panowie będziecie musieli po tym referendum wszyscy podać się do dymisji. Każdy rząd, każde państwo i każda rodzina muszą mieć alternatywę. Oczywiście my, zachowując dystans do integracji z Unią Europejską, nie chcemy być na poziomie Białorusi. A taką alternatywę się nam przedstawia: albo będziecie w Unii i będzie dobrobyt, albo będziecie w Białorusi. Myślę, że to jest myślenie trochę na skróty, to są takie wnioski, których trudno wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Jeżeli pan minister Cimoszewicz nie zmieni formy pracy z polskim parlamentem, to nie ma szansy na to, żeby przekonać nasze społeczeństwo, które oczywiście mniej wie od nas, a liczy na to, że my analizujemy to, co się dzieje. Jest jednak na dzisiaj w błędzie, bo pan realizuje swoją indywidualną rządową politykę. My, jako posłowie, mamy prawo do informacji i musi pan o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PosełWojciechMojzesowicz">W ostatnim czasie wykazał pan daleko idącą zarozumiałość, delikatnie mówiąc, nieodpowiedzialność jako minister spraw zagranicznych. Powinien pan wiedzieć, że materia polityki zagranicznej jest bardzo delikatna. Oprócz niechęci naszego społeczeństwa wywołanej tym, co pan ostatnio robi, partnerzy z Unii Europejskiej mogą panu zarzucić, że pan robi wszystko, żeby integracji nie było. Polskie społeczeństwo, poszczególne rządy i my wspólnie ponosimy pewne koszty przystosowania się do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Muszę powiedzieć, że trzeba prowadzić na bieżąco - i mamy do tego prawo - analizę. Pan minister Cimoszewicz mówi, że w 2004 r. wejdziemy do Unii Europejskiej, że trzeba przekonać rolników, bo trzeba będzie im dać subwencje i dopłacić. Panu chyba wiadomo, że budżet Unii Europejskiej jest już zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Miałem okazję być w Berlinie na spotkaniu szefów komisji rolnictwa krajów, które chcą być stowarzyszone z Unią Europejską. I muszę powiedzieć, że jedno jest nam potrzebne, panie ministrze, i całej naszej dyplomacji, wszystkim naszym dostojnikom. Mówmy, że Polska jest krajem, który ma pewne wartości. A wygląda na to, że trzeba szybko tę Polskę wziąć, bo jest tragedia. Z tego, co słyszałem, wynika, że nie ma żadnej szansy, jeśli nas nie wezmą. Jak nie będzie referendum, no to koniec, kamień u szyi i pod wodę.</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Tak nie można mówić. Nie możemy mówić, że ten kierunek jest fatalny, że trzeba go skopać. My tego nie mówimy, natomiast chcemy wziąć udział w tym wszystkim. Pan nie ma prawa nam tego nie udostępniać i to blokować. Jeżeli tak pan będzie robił, to rzeczywiście eurosceptyków będzie coraz więcej nie dlatego, że nie chcą integracji, tylko dlatego, że będą obawy, że skoro posłowie nie wiedzą wszystkiego, posłom się nie chce mówić, to co przeciętny obywatel ma zrobić.</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Skoro panowie tam jeździcie i rozmawiacie, to kreujcie obraz Polski, to, że ona nie jest taka nędzna i beznadziejna. Słuchałem pana Merza, szefa niemieckiej grupy parlamentarnej. Kilkoma zdaniami, które on tam powiedział, byłem przerażony. Było 30 szefów komisji, a on powiedział, że do polskiego rolnictwa trzeba dołożyć 10 mld euro. W ogóle nie ma pojęcia. Do wszystkich bowiem, którzy mają przystąpić, ma się dołożyć, jeżeli to nastąpi oczywiście. Pokazujmy tam, że jesteśmy w tym dobrzy, że to potrafimy. A wy, panowie, już podnieśliście ręce. Tak nie można.</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Dlatego też klub Samoobrony stawia wniosek o odrzucenie pana informacji. Mamy nadzieję, że premier rządu wpłynie na pana i pan swoje postępowanie zmieni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Mojzesowiczowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Lecha Kaczyńskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełLechKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że stoją przed nami w związku z dzisiejszą informacją rządu trzy problemy. I w tych też trzech płaszczyznach, w jakimś przynajmniej sensie, chociaż niedosłownie, została sformułowana informacja: po pierwsze, czy jest w interesie polskim przynależność do Unii czy też nie, po drugie, w jaki sposób mamy do Unii dochodzić, po trzecie, jak ocenić wydarzenia z ostatnich dni (w wyniku dzisiejszych obradach staje się to jeszcze jaśniejsze), w czasie których miał miejsce fakt nieinformowania Sejmu, opinii publicznej, Komisji Europejskiej, samego rządu o istotnych warunkach, a w istocie istotnych ustępstwach, które zostały zaprezentowane w Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełLechKaczyński">Zaczynając od punktu 1. Reprezentuję ugrupowanie, które stoi na stanowisku, że niezależnie od ceny, jaką za to trzeba zapłacić, ograniczenie suwerenności, choćby najmniejsze, kraju, który w całym XX w. jedynie niespełna 20 lat, przepraszam, niespełna 21 lat był w pełni suwerenny, no i ostatnie 12, a w XIX w. suwerenny w ogóle nie był, jest pewną ceną. Ale sytuacja Europy i świata w końcu 2001 r., u progu XXI stulecia, nakazuje powiedzieć Unii: tak. To jest pewna szansa dla Polski, szansa, którą można wykorzystać dobrze lub nie wykorzystać jej wcale. Tak więc moje uwagi do informacji rządu przedstawionej przez pana ministra Cimoszewicza będą uwagami prezentowanymi przez stronnictwo, które opowiada się za wejściem Polski do Wspólnoty Europejskiej. Są jednak pytania, na jakich zasadach i w imię jakich celów mamy do Europy wchodzić? Tutaj można dokonać rozróżnienia na takich, którzy chcą wejść do Unii w imię interesów kraju jako całości, w imię interesów naszego narodu. Można sobie wyobrazić, jak sądzę, nie jedynie w teorii, że są tacy, którzy chcą wejść do Unii dla swoich partykularnych interesów, choćby dlatego żeby spetryfikować pewne interesy ugruntowane w Polsce w latach 90., a wejście do Unii z różnych skomplikowanych powodów je niewątpliwie spetryfikuje. I można w końcu sobie wyobrazić, choć nikomu tego nie zarzucam, że do Unii Europejskiej można wchodzić dla pozoru. Krótko mówiąc, podejmować takie działania, które niby mają być prounijne, a w istocie prowadzą do tego, żeby referendum w sprawie przynależności do Unii przegrać. Powtarzam, nie czynię nikomu...</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PosełLechKaczyński">...zarzutu tego rodzaju, że tak właśnie postępuje, ponieważ nie mam na to dowodów, ale jest rzeczą pewną, że wydarzenia ostatnich dni osłabiają pozycję tych, którzy są za przynależnością Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PosełLechKaczyński">Sprawa charakteru negocjacji. Proszę państwa, Unia jest dla Polski szansą, ale Unia to nie klub charytatywny. O prawa w Unii, o warunki wejścia do Unii trzeba twardo walczyć i co by nie powiedzieć o rządzie Jerzego Buzka, przy wszystkich jego wadach był to rząd, który o te warunki walczył twardo. Natomiast co usłyszeliśmy dzisiaj, co usłyszeliśmy już w ciągu ostatnich kilku tygodni, jeżeli chodzi o postawę nowego rządu, jest to postawa określana jeszcze w trakcie kampanii wyborczej jako tzw. uelastycznienie. Otóż owo uelastycznienie w praktyce, szczególnie jeżeli wziąć pod uwagę ustępstwa w zakresie pracy i rolnictwa, oznacza nie planowany odwrót, ale w istocie ucieczkę w popłochu. Jeżeli chodzi o sprawę pracy, tam od początku, od czerwca 2001 r. Unia przedstawiła nam warunek 7 lat. Cztery kraje uznały, że dla nich ten warunek nie jest konieczny i gotowe są otworzyć swoje rynki pracy od razu. Jak dowiadujemy się z dzisiejszego wystąpienia pana ministra, dzisiaj tych krajów jest już pięć, doszło Zjednoczone Królestwo, o ile oczywiście dobrze zrozumiałem. Natomiast z punktu widzenia tych państw, których rynki są dla nas najistotniejsze, jak wygląda sytuacja, którą rząd pana premiera Millera jest gotów zaakceptować? Otóż w rzeczywistości jest to sytuacja polegająca na tym, że warunki wstępne zostały przyjęte. Pan minister Cimoszewicz co do zasady słusznie powiedział, że stół negocjacyjny ma dwie strony. Tutaj przyjęta konstrukcja oznacza w praktyce, że przynajmniej jeżeli chodzi o te kraje, które są z punktu widzenia państwa polskiego najistotniejsze, stół negocjacyjny ma jedną stronę, ponieważ możliwy jest 7-letni okres przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PosełLechKaczyński">Sprawa rolnictwa. Tutaj niezmierne istotne jest ustępstwo dotyczące dzierżawy. Można powiedzieć, że mamy do czynienia z istotnym zagrożeniem naszych interesów. Przecież w praktyce oznacza to skrócenie okresu, po którym można nabywać polską ziemię, do 3 lat po akcesji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam bardzo, panie pośle, przepraszam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Mariana Piłkę, żeby nie wygłaszał równoległego przemówienia w trakcie przemówienia pana...</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: Przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełLechKaczyński">Ale to nie moja wina, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Oświadczenie klubowe jest akurat pańskiego klubu, panie pośle, tak że bardzo proszę... Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełLechKaczyński">Otóż, już wracam, to, proszę państwa, oznacza, że w ciągu 3 lat po akcesji grunty w Polsce będą mogły być kupowane przez tych, którzy je wcześniej wydzierżawią. Ja nie jestem specjalistą od rolnictwa, ale z tego co wiem, już w tej chwili grunty są dzierżawione wprawdzie przez zachodnie osoby prawne, nie osoby fizyczne, ale w niektórych regionach kraju ma to już dosyć szeroki zakres. Nie ma co ukrywać, że grozi nam sytuacja, w której ta część polskich ziem mających charakter użytków rolnych, która jest bardziej wartościowa, może bardzo szybko przechodzić w obce ręce. Bardzo szybko, bo ziemia w Polsce jest dużo tańsza niż na Zachodzie, a - jak słusznie pan minister powiedział - ludność na Zachodzie jest znacznie zamożniejsza od naszej. Tutaj mamy do czynienia już nie tylko z ustępstwem, które utrudnia zwycięstwo w referendum, tu mamy już do czynienia z drugim, poza sprawą pracy, ustępstwem merytorycznie niedopuszczalnym.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełLechKaczyński">I w końcu trzecia płaszczyzna związana z sytuacją przewidzianą na rok 2003. Jest rzeczą oczywistą, że najważniejsza chyba decyzja, którą nasz naród będzie podejmował świadomie w referendum w ciągu ponad tysiącletniej historii - bo pod tym względem nie ma precedensu - musi być podjęta właśnie na drodze referendum. Jak w ciągu ostatniego miesiąca rząd pana premiera Millera przyczynił się do tego, żeby postawy proeuropejskie umocnić? Jest jasne, że całe to zamieszanie, które moi poprzednicy już dokładnie wyjaśnili, moi poprzednicy, jeżeli chodzi o dzisiejsze przemówienie, i to w pewnym zakresie nie wyłączając pana posła Oleksego, mogło się przyczynić tylko i wyłącznie do osłabienia zaufania naszych obywateli do Unii Europejskiej. To jest jeden aspekt sprawy, ale jest też aspekt drugi - ustępstwa merytoryczne, które zostały przez rząd, bez niczego w istocie w zamian, poczynione w ostatnich tygodniach, mają przecież skutek podobny. Inaczej mówiąc, pan minister Cimoszewicz, czy szerzej, rząd pana premiera Millera dostarczył setek albo tysięcy ton amunicji tym, którzy wstąpieniu do Europy są przeciwni, do Wspólnoty Europejskiej...</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do Unii Europejskiej.)</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PosełLechKaczyński">...do Unii Europejskiej. Wszystko jedno, wszyscy rozumiemy, o co chodzi. Otóż ja i mój klub jesteśmy zwolennikami wstąpienia do Unii niezależnie od tej ceny, o której na początku mówiłem i która jest ceną - przynajmniej dla mojego pokolenia, które o w pełni niepodległą Polskę walczyło - bolesną. Ale rzeczywiście jesteśmy w sytuacji, w której dla Unii nie ma alternatywy. Ostatni miesiąc działań rządu pana premiera Millera nie zmienił oczywiście sytuacji w tym zakresie, że powstała nowa alternatywa, bo ona powstać nie może, natomiast tę jedyną bardzo znacznie osłabił. Stąd też jesteśmy za odrzuceniem sprawozdania rządu przedstawionego przez pana ministra Włodzimierza Cimoszewicza. Jest to nasz formalny wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Lechowi Kaczyńskiemu.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Kalemba w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego ustosunkować się do stanowiska negocjacyjnego rządu RP w negocjacjach z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełStanisławKalemba">Dla Polskiego Stronnictwa Ludowego członkostwo w Unii Europejskiej jest wielką szansą, ale traktujemy je jako środek prowadzący do celu, jakim jest odrobienie opóźnień cywilizacyjnych, zabezpieczenie interesów narodowych, po prostu rozwój Polski. I, panie premierze, chciałbym, żeby pan się do tego odniósł na zakończenie. Otóż zabrakło takiego elementu, na podstawie traktatu z Nicei, gdzie zaleca się, żeby na nowo rozpocząć dyskusję o przyszłym kształcie politycznym Unii Europejskiej. My w zasadzie tej odpowiedzi na dzisiaj nie mamy. Pytanie, jakie ma być to członkostwo w Unii Europejskiej, czym ta Unia ma być? Przypomnę, że w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego zadawałem takie pytanie w poprzedniej kadencji. Mnie się wydaje, że jest wielki czas, żeby taką dyskusję w Polsce rozpocząć.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełStanisławKalemba">Powoływano się tutaj na wielkie autorytety, a ja przypomnę tylko słowa papieża, rzadko używam tego autorytetu, wypowiedziane tu, w Sejmie. Papież powiedział krótko: chrońcie to dziedzictwo, któremu na imię Polska, nie podcinajcie swoich własnych korzeni. Polskie Stronnictwo Ludowe uważa też konsekwentnie, tu, w tej Izbie, że jednym z tych korzeni jest po prostu nasza ziemia, tym bardziej że z większości własności naród polski został wywłaszczony i pozostał taki jeden element do zachowania naszej godności narodowej. Jeżeli chodzi o ziemię, przypomnę, że kiedy byliśmy w koalicji w latach 1993–1997, to tylko dzięki konsekwencji PSL nie dopuściliśmy wtedy do wolnego obrotu ziemią rolniczą, bo prawnie dzisiaj to jest niedozwolone. PSL najbliżej jest związane z gospodarstwem, z tym fundamentem narodowym, jakim są chłopi, z ziemią, i dlatego temu zagadnieniu poświęcę trochę uwagi.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełStanisławKalemba">Otóż nie zgadzamy się w zasadniczy sposób z tymi politykami, którzy twierdzą, że Polsce nie grozi, w mniejszej czy większej skali, wykup użytków rolnych i leśnych. Nie zgadzamy się z tymi, którzy mówią, że to są jakieś mity, legendy. My mówimy otwarcie, że są to realne zagrożenia, które już dzisiaj w Polsce mają miejsce. I skoro ponad 80% społeczeństwa, jak wynika z badań opinii publicznej, jest przeciwko sprzedaży ziemi rolniczej, leśnej, zbiorników wodnych i jezior, to uważamy, że to jest sprawa zasadnicza.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełStanisławKalemba">Dalej, musimy myśleć, jaki będzie wynik referendum, jeśli chodzi o rolników, bo to jest jedyna grupa społeczna, która dzisiaj w większości opowiada się przeciw. A wczoraj na spotkaniu w kancelarii prezydenta młodzi rolnicy z Centrum Narodowego Młodych Rolników, którzy są w strukturze organizacji społeczno-zawodowych w Unii Europejskiej, mówili wprost, że już dzisiaj zbyt łatwy jest dostęp obcokrajowców do naszej ziemi. Ma to aspekt regionalny, ale szczególnie u nas jest to podkreślane przez przedstawicieli klubu ziem zachodnich i północnych. I tu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mówimy wprost: nie ma akceptacji klubu co do tych trzech lat po dzierżawie, żeby obcokrajowcy mogli zostać właścicielami.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PosełStanisławKalemba">I, panie premierze, jesteśmy klubem koalicyjnym, ale też krytycznie oceniamy sposób poinformowania społeczeństwa polskiego o zmianie tego stanowiska, przecież mieliśmy Komisję Europejską. Tu w Sejmie była mowa, trudno nam było to przyjąć, o tym, że z 18 do 12 lat, a z Brukseli otrzymujemy informację, że do 3 lat. To jest po prostu dla nas nie do przyjęcia. Jeździmy po państwach członkowskich Unii Europejskiej, panie ministrze, tam jest demokracja tak silna, że byłoby nie do przyjęcia, żeby przed wyjazdem do Brukseli nie przedstawić społeczeństwu, parlamentowi w sposób oficjalny stanowiska, z którym się ma jechać bez konsultacji. I to jest dla nas nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#PosełStanisławKalemba"> I mówimy to w dobrej wierze, bo po prostu jest to fundament naszego programu i są pewne granice, poniżej których Polskie Stronnictwo Ludowe zejść nie może. Widzimy pewną możliwość zróżnicowania co do dzierżaw, inne podejście na ziemiach zachodnich i północnych, inne na ziemiach wschodnich, ale chcemy bronić ziemi tak, jak bronią państwa członkowskie w Unii Europejskiej. Zebrałem trochę informacji dzięki pomocy ekspertów sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Ministrze! Sądzę, że do dzisiaj nie ma informacji, bo nikt mi takiej nie udzielił, jaka część użytków rolnych, leśnych w poszczególnych państwach członkowskich jest w posiadaniu cudzoziemców. Mam szczątkową informację, nie ma nigdzie wolnego obrotu ziemią w państwach członkowskich Unii Europejskiej. I oczywiście jedną z form jest ta ustawa, nad którą rząd pracuje; przypomnę, że kiedy zgłosiliśmy inicjatywę co do gospodarstwa rodzinnego, bylibyśmy o kilka lat do przodu, gdyby nasza koncepcja została przyjęta, byśmy wiedzieli, jakie gospodarstwa w Polsce promować, szczególnie te gospodarstwa rodzinne. I teraz, jakie kryteria bierze się, jeżeli chodzi o obrót ziemią dla cudzoziemców w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Oczywiście nie ma nigdzie wolnorynkowego wykupu gruntów rolnych, tylko prowadzą to agendy rządowe, przykład Francji, SAFER, i pierwszeństwo ma zawsze sąsiad. Następnie są dzierżawy, trzeba zamieszkiwać w tym kraju, w wielu krajach jest tak, że jeśli ktoś chce prowadzić gospodarstwo w Danii, ale ma gospodarstwo w Niemczech, to musi zlikwidować gospodarstwo w tamtym kraju; chodzi o to, żeby w tym gospodarstwie żyć i po prostu osobiście pracować. Są wymagane kwalifikacje rolnicze: średnie wykształcenie, odpowiednia praktyka i też jest ograniczenie co do ilości hektarów, o ile cudzoziemiec nabywa. I preferuje się charakter rodzinny tego gospodarstwa. Nie jest możliwa spekulacja użytkami rolnymi. I będziemy pracowali nad tą ustawą. Zastanawiam się jednak, czy najpierw nie powinna być uchwalona ustawa, żebyśmy wiedzieli, na jakich warunkach cudzoziemcy będą mogli nabywać i do tego dostosować okres, ale okres przejściowy też ma kapitalne znaczenie, bo wiemy, że w takich istotnych momentach decyduje kapitał. Jeśli dzisiaj rolnik na ziemiach północnych ma problem i chcą go zlicytować, bo nie spłaci w porę kredytu, to w ostateczności, mając, jak to się mówi, nóż na gardle, sprzedaje ziemię, żeby ochronić dom, czyli tutaj kwestia wyrównania dochodów jest sprawą zasadniczą. Poddajemy też pod rozwagę, czy nie wprowadzić tego podatku od różnicy, jaka jest między ceną w kraju, z którego cudzoziemiec pochodzi, a ceną w Polsce - i niech to wpływa do budżetu, bo wiemy, jak wygląda nasz budżet.</u>
          <u xml:id="u-154.10" who="#PosełStanisławKalemba">Generalnie aktywnie uczestniczymy, prowadzimy w Polskim Stronnictwie Ludowym Centrum Narodowe Integracji Europejskiej. Na temat rolnictwa nie ma tutaj takiego zdecydowanego stanowiska, ale tylko przypomnę, że ziemia i dopłaty bezpośrednie... i niech nam nikt nie tłumaczy, że dopłaty bezpośrednie były tylko dla tych członków, którzy w momencie wprowadzenia tych dopłat byli już w Unii, bo przystępowały nowe państwa i rolnicy zostali w całości objęci dopłatami bezpośrednimi. Czyli stanowczo domagamy się dopłat bezpośrednich w pełnej wysokości. Z jakiej racji bowiem przy takim poziomie życia, dochodów itd. mamy być dyskryminowani, obejść się bez doinwestowania. Mówimy zatem, że chcemy być w Unii Europejskiej na zasadach partnerstwa, z wszystkimi mechanizmami CAP, czyli Wspólnej Polityki Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-154.11" who="#PosełStanisławKalemba">Wysoki Sejmie! Polskie Stronnictwo Ludowe przyjmuje przedstawione stanowisko negocjacyjne z zastrzeżeniami, które tutaj w imieniu klubu przedstawiłem, czyli nie zgadzamy się na 3-letni okres dla dzierżawców i polityka informacyjna musi się zmienić. Mamy prawo wiedzieć najpierw - tu w Polsce, tu w Warszawie - z czym rząd jedzie do Brukseli. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-154.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Kalembie.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin głos zabierze pan poseł Roman Giertych.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw chciałem odnieść się do wypowiedzi pana ministra Belki, który powołując się na rozmowę z ministrem Cimoszewiczem, oświadczył, iż minister Cimoszewicz w Brukseli nie powiedział ani słowa na temat drugiego filaru. Mam tutaj „Rzeczpospolitą” i zacytuję pewien fragment: Rząd jest także gotów zliberalizować reguły inwestowania aktywów obowiązkowych funduszy emerytalnych, tzw. II filaru, co jest konieczne, aby zamknąć negocjacje o swobodnym przepływie kapitału. Komisja Europejska przygotowuje w tej sprawie odrębną dyrektywę ze względu na specyfikę polskiego systemu.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełRomanGiertych">Panie Ministrze! To jest cytat z „Rzeczpospolitej”. Sprawdziliśmy, nie było sprostowania z ministerstwa w tej sprawie. Jest to cytat z pańskiej wypowiedzi. Jest to zrelacjonowanie pańskiej wypowiedzi w Brukseli. Zatem albo pan mówił na ten temat, albo pan nie mówił. Jeżeli pan nie mówił, to wypadałoby sprostować taką informację zamieszczoną w poważnym dzienniku. Prosiłbym poza tym, aby nie zarzucać Lidze Polskich Rodzin nierzetelności w przedstawianiu stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełRomanGiertych">Kolejne sprostowanie. Pan minister Cimoszewicz był łaskaw stwierdzić, że stanowisko rządu byłoby przedstawione, gdyby Komisja Europejska zgodziła się na wyproszenie dziennikarzy. Otóż byłem na tym posiedzeniu Komisji Europejskiej, panie ministrze, i na wyproszenie dziennikarzy nie zgodził się pan przewodniczący Józef Oleksy, pański kolega klubowy. Skoro zatem państwo jesteście w jednym klubie, to uzgadniajcie takie sprawy, bo argumentowanie, że nie można było zapoznać parlamentu, Komisji Europejskiej, komisji odpowiedzialnej za sprawy negocjacji, tym, iż nie zostało ograniczone prawo dziennikarzy do informacji, jest po prostu nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zasadniczy temat dzisiejszej dyskusji dotyczył okresów przejściowych, czasu subwencji, siły nabywczej, jakichś spraw związanych z elementami technicznymi negocjacji. Chciałbym jednak wrócić do spraw zasadniczych, gdyż nasz sprzeciw wobec akcesu Polski do Unii Europejskiej ma charakter zasadniczy. Czym jest dzisiaj Unia Europejska? Czy strefą wolnego handlu, jak to często przedstawia się w mediach Polakom, czy też państwem, do którego zgodnie z życzeniem rządu mamy przystąpić? W Polsce przedstawia się Unię Europejską jako strefę wolnego handlu, ale Unia Europejska zawiera w sobie wszystkie elementy państwa: wspólną walutę, wspólną gospodarkę, wspólne prawo, wspólne tworzące się siły zbrojne, wspólną administrację. I oto pan premier Miller informuje nas jednoznacznie: chcemy się stać częścią europejskiego mocarstwa, bo nie chcemy być krajem peryferyjnym i biednym. Powiedzcie więc narodowi jasno: chcecie, aby Polska przystąpiła do innego państwa, państwa o nazwie Unia Europejska. I teraz pytanie następujące: Czy to państwo jest państwem europejskim? Europa bowiem, Wysoki Sejmie, była zbudowana na trzech filarach: na prawie rzymskim, na kulturze greckiej i na wierze chrześcijańskiej. Jak wygląda dzisiaj prawo Unii Europejskiej? Czy jest podobne do prawa rzymskiego? W żadnym razie. Prawo w Unii Europejskiej określa krzywiznę banana. Prawo określa kształt sieci rybackich. Prawo określa niewiarygodne rozbudowanie księgowości w przypadku prowadzenia firm. Prawo określa bardzo szczegółowe elementy. Tak nie było skonstruowane prawo rzymskie. Jaka jest kultura w Unii Europejskiej? Mieliśmy okazję zobaczyć tę kulturę na bluźnierczej wystawie „Irreligia”. Jak wygląda wiara chrześcijańska? Upadek moralności, pornografia, narkotyki i więcej budowanych meczetów niż kościołów.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PosełRomanGiertych"> Czy Polacy jako naród, który tyle poniósł ofiar w walce o wolność, mają oddać tę wolność w zamian za obietnicę pieniędzy? Czy przystąpienie do państwa, jakim jest Unia Europejska, nie stanowi zaprzeczenia krwi tych, którzy podczas II wojny światowej oddali swoje życie za naszą wolność? Wolimy stare polskie przysłowie: dom ciasny, ale własny. Negocjacje rządu RP sprowadzają się do szybkiego marszu na kolanach. Dzisiaj w sytuacji, gdy nasza wymiana handlowa z Unią Europejską powoduje, że tracimy co roku 10 mld dolarów, tego typu polityka doprowadzi do katastrofy. Pan minister, będąc w Brukseli, obiecał już rezygnację z okresów przejściowych na zakup ziemi, rezygnację z podatku importowego, nie ma już wątpliwości. Opinia społeczna została poinformowana przez ministra Cimoszewicza, że nie będzie podatku importowego i nie łudźcie się koledzy z PSL, że jakikolwiek podatek importowy wprowadzicie.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie łudźcie opinii publicznej, powiedzcie, że nie.)</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PosełRomanGiertych">Opinia publiczna w Brukseli została poinformowana również o tym, że rząd zgodził się na 7-letni okres przejściowy w odniesieniu do polskiej siły roboczej w Unii Europejskiej, że przedstawiciele wolnych zawodów, którzy jeszcze w Polsce cieszą się jakimiś przywilejami, zostaną właściwie przytłoczeni, wyparci wskutek napływu przedstawicieli wolnych zawodów z Unii Europejskiej. Wchodząc do Unii Europejskiej oddamy resztki przedsiębiorstw, banków i sklepów, oddamy również ziemię i będziemy najemnikami we własnym kraju.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PosełRomanGiertych">W większości wypowiedzi dotyczących Unii Europejskiej pojawia się argument, że nie ma alternatywy. Panie ministrze, taki argument był kiedyś wysuwany nie na tej sali, ale w naszej stolicy. To było już jakiś czas temu. Sejm wówczas nie był tak głośny jak teraz, był to Sejm Niemy. Dzisiaj jednak, analizując polską sytuację polityczną, możemy powiedzieć, że to jest nieprawda. Jest alternatywa. Kraj wolny, współpracujący ze wszystkimi, mający układ bilateralny chociażby ze Stanami Zjednoczonymi, co było proponowane w roku 1992. Stany Zjednoczone proponowały szeroką współpracę polityczną i myślę, że można wrócić do tej propozycji. Wolny kraj, wolny handel, dobrze prowadzona gospodarka - i będziemy mieli rozkwit, a nie sytuację, w której co roku dopłacamy 10 mld do budżetu krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#PosełRomanGiertych"> Pan minister Cimoszewicz z ubolewaniem stwierdził, że Polska opóźnia inne kraje naszego regionu w wejściu do Unii Europejskiej. Oby tak się stało, panie ministrze, żebyśmy razem z innymi krajami Europy Środkowej potrafili stworzyć związek wolnych krajów, wspólnotę celną, która będzie potrafiła współpracować ekonomicznie ze sobą i ze wszystkimi krajami świata. Zauważmy, jak wzbogaciły się kraje Dalekiego Wschodu. Tam nie było Unii Europejskiej. Tam każdy z tych krajów pracował na własną odpowiedzialność, na własny rachunek i wszystkie się wzbogaciły. </u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#PosełRomanGiertych">W Europie w historii naszego kontynentu było wiele prób zjednoczenia. Były to różne próby, organizowane przez różne kraje. Mieliśmy koncepcję zjednoczenia Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Ta koncepcja upadła w wyniku oporu Królestwa Polskiego w X i XI w. Mieliśmy koncepcję zjednoczenia Europy pod Mongołami. Zatrzymała się tutaj na polach Legnicy. Mieliśmy koncepcję zjednoczenia przez Krzyżaków. Spełzła na niczym pod Grunwaldem. Mieliśmy koncepcję zjednoczenia Europy przez Szwedów. Tu znalazła początek swego końca. Mieliśmy koncepcję Europy zjednoczonej przez Turków. Zapowiadali, że będą poić konie w sadzawce na placu Świętego Piotra. Spełzła na niczym pod Chocimiem i Wiedniem. Mieliśmy koncepcję zjednoczenia Europy w roku 1920, kiedy nawała bolszewicka była u bram Warszawy...</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#komentarz">(Głosy z sali: A Napoleon?)</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#PosełRomanGiertych">Mieliśmy koncepcję zjednoczenia Europy w roku 1939 i mieliśmy koncepcję zjednoczenia Europy przez komunizm w ostatnich latach. Wszystkie te koncepcje...</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#komentarz">(Głos z sali: A Napoleon?)</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#PosełRomanGiertych">...rozpoczynały swój koniec od Polski.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#PosełRomanGiertych">Panowie z lewicy, Sejm rozbiorowy był Niemy. Przyzwyczajajcie się do swojej roli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo przepraszam, Wysoka Izbo, znajomość historii wśród posłów jest tutaj znakomita, ale bardzo proszę, aby zostawić tę wiedzę na inną okazję.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie trzeba fałszować tak oficjalnie.)</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze kilka wojen po drodze, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę nie przeszkadzać panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle. Czas już został wyczerpany, bardzo więc proszę, żeby zechciał pan konkludować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełRomanGiertych">Już zbliżam się ku końcowi, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełRomanGiertych">Walka idzie, Wysoki Sejmie, nie o 12 lat, nie o okresy przejściowe, nie o dopłaty, nie o urzędy, nie o stanowiska w Unii Europejskiej, tylko dla nas walka idzie o wolność.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełRomanGiertych">Liga Polskich Rodzin wnosi o odrzucenie przedstawionego stanowiska rządu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Romanowi Giertychowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W trybie sprostowania pan poseł Józef Oleksy.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełJózefOleksy">Muszę sprostować, bo poseł Giertych bardzo umiejętnie próbował przemycić inną interpretację swojej własnej postawy na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełJózefOleksy">Panie pośle, nic tu nie ma do rzeczy utajnianie czy nieutajnianie obrad. Jak trzeba będzie, będą utajniane, jeśli rząd o to poprosi. Rzeczywiście pani minister Hübner sugerowała ewentualne utajnienie tych obrad. Nie zmienia to natomiast faktu, że państwo odmówiliście. Ci, którzy do dziś protestują i opuszczają posiedzenia komisji, to jest Samoobrona i Liga Rodzin Polskich, państwo odmówiliście...</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Polskich Rodzin.)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PosełJózefOleksy">...Polskich Rodzin, tak. Odmówiliście wysłuchiwania informacji kompetentnych przedstawicieli rządu. Był pan minister Truszczyński, doskonale zorientowany, główny negocjator, i pan minister Pietras, który od poprzedniej kadencji zajmuje się tą problematyką. Do dziś państwo odmawiacie wysłuchiwania informacji, bo postawiliście na to, że chcecie wysłuchać głównego ministra, ministra Cimoszewicza. To jest wasza sprawa, ale nie przekręcajmy, że wy jesteście gotowi zasięgać informacji rządowej, tylko nie było możliwości. To jest nieprawda i proszę jej nie szerzyć.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: W trybie sprostowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle, choć była to chyba bardziej polemika niż sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: W trybie sprostowania, można?)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Giertych w trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, pomylił pan dwie komisje, dwa posiedzenia. Posiedzenie, o którym mówiłem, to było posiedzenie z udziałem pani minister Hübner. Wtedy na propozycję pani minister Hübner, aby utajnić obrady, pan odpowiedział negatywnie. W tym posiedzeniu braliśmy udział do końca. Było natomiast późniejsze posiedzenie komisji, na które pani minister Hübner, mimo że była zaproszona, nie przybyła, i komisja podjęła uchwałę, zgodnie z którą przerwała swoje prace do czasu przybycia ministra Cimoszewicza. Tak że proszę nie wprowadzać w błąd Wysokiej Izby. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: Ja muszę sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, to są już raczej polemiki.)</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie mogę przesądzić, że to będzie polemika, dopóki jej nie usłyszałem.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle - sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełJózefOleksy">Bardzo się martwię o morale pana posła Giertycha, dlatego że pan z uporem godnym większej sprawy powtarza kłamliwą wersję co do decyzji komisji. Komisja podjęła decyzję o odłożeniu obrad nad konkretnym tematem stanowisk negocjacyjnych rządu, a nie o przerwaniu działalności komisji. Państwo się uporczywie trzymacie tej interpretacji, kolejny raz opuszczając obrady. Chcę więc, żeby Wysoka Izba wiedziała: Nie było decyzji komisji o zawieszeniu działalności komisji, tylko o odłożeniu jej prac nad jednym tematem.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję obu panom posłom.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Droga do zbawienia zamknięta.)</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ależ, panowie posłowie.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo przepraszam, ale czy jest to konieczne, panie pośle Giertych?</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Jedno słowo.)</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jedno słowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie pośle, ja byłem autorem wniosku, który był głosowany.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: A ja prowadziłem obrady.)</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełRomanGiertych">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Mam nadzieję, że sprostowania do poprzedniej wypowiedzi zostały zakończone.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię celem wygłoszenia oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt wypowiedzenia się w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w sprawie negocjacji rządu Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Aby ocenić prowadzone negocjacje z Unią Europejską czy też przyjętą strategię negocjacyjną, należy uwzględnić wyjątkowy charakter tych rozmów. Nie mogą być one porównywane do rokowań dwustronnych lub wielostronnych w sprawie umów handlowych czy członkostwa Polski w innych organizacjach międzynarodowych. Dotyczą one wszystkich sfer życia gospodarczego i społecznego naszego kraju oraz jego obywateli. Jest to zadanie w ogromnym stopniu złożone. Wymaga ono uwzględnienia zarówno wszystkich aspektów ekonomiczno-gospodarczych, jak i zaszłości historycznych.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Przy ocenie przebiegu negocjacji winniśmy zadać sobie pytanie, jaki winien być efekt końcowy. Czy zależy nam na tym, żeby znaleźć się w Unii Europejskiej w roku 2004? Czy Unia Europejska koniecznie nas chce przyjąć w pierwszej grupie państw członkowskich, czy też nie?</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Jeżeli jasno postawimy takie pytania i odpowiemy sobie na nie, łatwiej nam będzie zweryfikować nasze poglądy, nasze oczekiwania i nasze najlepsze propozycje rozwiązań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Pozwólcie, że zacytuję tutaj wstęp do artykułu z ostatniego numeru „Polityki”, pod nagłówkiem „Negocjacje z Unią - musimy twardo stanąć na ziemi”, korespondenta PAP w Brukseli: „O ile łatwiej byłoby nam negocjować, gdybyście nie byli takim biednym krajem - wzdychają brukselscy eurokraci. Gdyby nie przepaść materialna, Niemcy nie baliby się, że zaleją ich tabuny skorych do pracy na każdych warunkach Polaków, a Polacy - że kraj wykupią im za półdarmo potomkowie Hupki i Czai”.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#PosełJanSztwiertnia">Ten cytat przedstawia nam opinię o naszym kraju. Winniśmy starać się ją zmienić. Ta opinia, która nie tylko nie ułatwia negocjacji, ale jeszcze może mieć wpływ na przyjęcie Polski do Unii, to efekt niewłaściwego przedstawiania, promowania naszego kraju za granicą.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#PosełJanSztwiertnia">Pierwszoplanowym zadaniem, wraz z przystosowaniem prawa i gospodarki do wymogów unijnych - co i tak musielibyśmy zrobić - jest informacja społeczeństw, zarówno polskiego, jak i krajów członkowskich Unii, o stanie naszej gospodarki, o naszych oczekiwaniach. To jest niezbędne, gdyż ułatwi negocjacje oraz przyjęcie decyzji o przystąpieniu do Unii czy też jej rozszerzeniu.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#PosełJanSztwiertnia">Powinniśmy również zrozumieć, że wszelkie opóźnienia w prowadzonych negocjacjach mogą oznaczać pozostawienie poza Unią. Wyobraźmy sobie sytuację Polski otoczonej członkami Unii (Niemcy, Czesi, Słowacy), Polski, która byłaby odsunięta od wspólnej polityki rolnej, nie czerpałaby środków pomocowych przeznaczonych dla biednych regionów, nie uczestniczyłaby w innych przedsięwzięciach wspólnotowych, chociażby dotyczących wsparcia dla eksportu, zwłaszcza produktów żywnościowych. Taki scenariusz musi przerażać większość Polaków. Winniśmy sobie zadać pytanie, co w zamian w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#PosełJanSztwiertnia">W negocjacjach rząd winien bronić naszych interesów, wynegocjować najlepsze warunki naszego wstąpienia do Unii. Końcowy efekt negocjacji to porozumienie stron, które często wymaga kompromisów, w szczególności przy negocjowaniu trudnych zagadnień. Niewątpliwie do nich należy kwestia swobodnego przepływu kapitału, w tym zakupu przez cudzoziemców ziemi w Polsce, oraz swobodnego przepływu pracowników. Padają stwierdzenia, że rząd powinien te obszary negocjować wspólnie, ewentualnie za ustępstwa na rynku pracy obniżyć okres przejściowy na zakup ziemi. Jest to stanowisko być może niepozbawione pewnych racji.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#PosełJanSztwiertnia">W negocjacjach z Unią zamknięto 19 obszarów, pozostało jeszcze 10 rozdziałów negocjacyjnych, na pewno trudniejszych od tych wstępnie zamkniętych, a jeśli chodzi o perspektywę czasową procesu negocjacyjnego, określoną przez państwa członkowskie na szczycie Rady Europejskiej w Nicei i Göteborgu, do końca 2002 r. zakłada się zakończenie negocjacji tych państw, które miałyby szansę wstąpić do Unii w 2004 r. Czy powinniśmy się spieszyć żeby zakończyć negocjacje do 2002 r.? Sądzę, że z kilku względów tak.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#PosełJanSztwiertnia">O pierwszym, to jest o rozwoju gospodarczym, już wspomniałem. Drugi to fakt planowania na rok 2004 konferencji Unii w sprawie dalszych zmian instytucjonalnych w Unii Europejskiej, które dostosują jej funkcjonowanie do większej liczby członków. Będzie się decydowało, pytanie, czy z naszym udziałem, czy bez, czy Europa będzie federacją, tak jak chce tego Joschka Fischer czy Schröder, czy Europa będzie konfederacją, unią narodów, tak jak skłania się do tego Francja -wypowiedź premiera Jospina. Po trzecie, czy będziemy jako członkowie uczestniczyć na przełomie lat 2004 i 2005 w dyskusji między państwami członkowskimi dotyczącej praw, w tym finansowych. W naszym interesie leży udział jako pełnoprawnego członka, gdyż będzie to decydować o naszych możliwościach rozwojowych po roku 2006.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#PosełJanSztwiertnia">Na początku lat dziewięćdziesiątych wyraziliśmy wolę wstąpienia do Unii Europejskiej. Nie tylko po to, żeby tam się znaleźć, ale aby uzyskać możliwość rozwoju gospodarczego, kulturalnego, cywilizacyjnego. Przykładem takiego rozwoju są Irlandia, Hiszpania, Portugalia, państwa, które wstąpiły do Unii.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#PosełJanSztwiertnia">Wyjaśnienia, jakie uzyskaliśmy w dniu dzisiejszym od ministra, napawają optymizmem, tak co do jakości prowadzonych negocjacji, jak i ich zakończenia. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie wspierał działania rządu w realizacji przyjętej strategii mającej na celu przyspieszenie negocjacji i zakończenie ich do końca 2002 r. Jednocześnie wymagamy informacji o założeniach negocjacji z Unią oraz o ich przebiegu. Uznajemy również za niezbędne i pierwszoplanowe prowadzenie szerokiej informacji społeczeństwa o Unii Europejskiej, o warunkach, na jakich przyjdzie nam do niej wstąpić, i o korzyściach wynikających z członkostwa. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Sztwiertni.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Balazsa celem wygłoszenia oświadczenia w imieniu Koła Poselskiego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełArturBalazs">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Panie Ministrze! Myślę, że ta dzisiejsza debata nie przysporzy zwolenników integracji Polski z Unią Europejską. Odnoszę się w pierwszej kolejności do sposobu prezentacji przez pana ministra problematyki negocjacyjnej i zmiany strategii negocjacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełArturBalazs">Panie ministrze, niepokoi mnie ten bezalternatywny ton, gdy mowa o zmianie warunków negocjacyjnych, ton, który autorytatywnie przesądza rozstrzygnięcia negocjacyjne w najważniejszych w zasadzie obszarach. Panie ministrze, a co będzie, jeżeli pan i rząd w tej sprawie się mylicie? Kto poniesie konsekwencje zmiany tego stanowiska negocjacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PosełArturBalazs"> To jest bardzo prawdopodobne, że zmiana strategii jest błędem, tego nie można wykluczyć. Tego dzisiaj nie sprawdzimy, ale jest to bardzo prawdopodobne.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PosełArturBalazs">Wsłuchiwałem się w wypowiedź pana przewodniczącego Oleksego. SKL zdecydowanie popiera przebieg procesu integracji z Unią Europejską. To, co mówił pan Oleksy o instytucjach Unii, tych zimnych, dalekich od obywatela, dotyczy w szczególności pewnego dystansu w stosunku do państw, które ubiegają się o członkostwo. Unia się zmieniła, buduje się nowe struktury administracyjne, które coraz bardziej oddalają się od obywatela. Formuła Unii w następnych latach nie jest przesądzona.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PosełArturBalazs">Chciałbym posłużyć się kilkoma cytatami, prosząc pana przewodniczącego Oleksego o odgadnięcie, skąd pochodzą. O przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej rozstrzygnie ogólnonarodowe referendum. Aby podejmowane przez społeczeństwo decyzje były w pełni świadome, uważamy za konieczne: podjęcie wszechstronnej debaty, w której fundamentalną rolę odegra informacja i edukacja na temat szans związanych z integracją; adresowanie polityki informacyjnej do konkretnych grup społecznych - w związku z wagą i zawiłością problematyki integracji związanej ze sprawami rolnictwa szczególnie ważną grupę docelową stanowią rolnicy; dążenie do ponadpartyjnego porozumienia w sprawie narodowej polityki informacyjnej dotyczącej europejskiej integracji Polski; uzyskanie zrozumienia partnerów dla naszej wrażliwości w sprawie obrotu ziemią orną i leśną.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PosełArturBalazs">Wie pan, skąd to pochodzi? To jest program wyborczy SLD, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#PosełArturBalazs">Panie pośle, czy pan jest zadowolony ze sposobu realizacji programu swojej partii przez obecny rząd, zwłaszcza w zakresie informacji, edukacji, komunikacji ze społeczeństwem, porozumienia z innymi partiami?</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: Panie pośle, rządzimy dopiero miesiąc.)</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#PosełArturBalazs">Kawał dobrej roboty, panie pośle, ten rząd wykonał w ostatnim czasie.</u>
          <u xml:id="u-170.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I to wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-170.13" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: Wy rządziliście 4 lata.)</u>
          <u xml:id="u-170.14" who="#PosełArturBalazs">Proszę państwa, pan minister Cimoszewicz, jeśli chodzi o pamięć, ma jeszcze lepsze osiągnięcia, bo na interpelację pani poseł Anny Sobeckiej w sprawie negocjacji z Unią Europejską kilka dni odpowiedział tak: Do czasu uzyskania pełnego obrazu możliwości osiągnięcia postępu negocjacyjnego we wszystkich obszarach treść polskich stanowisk negocjacyjnych, w tym ilość i zakres okresów przejściowych, o jakie Polska występuje, nie ulega zmianie. To pisze kilka dni temu, właśnie w tym konkretnym kontekście negocjacji z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-170.15" who="#PosełArturBalazs">Proszę państwa, takim ważnym elementem w obszarze negocjacji, dotyczącym rolnictwa i ziemi, była ziemia rolna. Nieprzypadkowo ten 18-letni dystans był najdłuższy, a dzisiaj pan minister Cimoszewicz mówi, że w zasadzie o wszystkim poinformowaliśmy społeczeństwo przed wyjazdem, został mały epizod dotyczący dzierżawy i sprzedaży obcokrajowcom dzierżawionych gruntów. To jest najważniejszy element, to jest kanon negocjacji - sprzedaż ziemi rolnej w polskich warunkach. A oprócz tego, jak myślę, nie trzeba się specjalnie intelektualnie wysilać, żeby odróżnić okresy przejściowe od uruchomienia sprzedaży ziemi przy pewnych ograniczeniach, a tutaj jednym tchem jest wymieniane jedno i drugie. Okresy przejściowe powodują, że nie ma wolnego obrotu ziemią, i tak jest w tej chwili. Zabiegaliśmy o to, żeby ten stan był utrzymany przez 18 lat. Można było negocjować ewentualnie krótszy okres, ale propozycja rządu i pana ministra polega na tym, żeby nie było żadnych okresów przejściowych. Taka jest prawdziwa propozycja rządu w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-170.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.17" who="#PosełArturBalazs"> Jakie są konsekwencje tej propozycji? Konsekwencje są takie, że w związku z tym, że ziemia w krajach Unii jest wielokrotnie droższa niż ziemia w Polsce, rynek ziemi zostanie uruchomiony w ciągu najbliższych lat. Myślę, że jeszcze przed ostatecznym przesądzeniem o wejściu do Unii na skutek deklaracji rządu rynek ziemi zostanie uruchomiony, a więc w zasadzie z dnia na dzień podrożeje ona wielokrotnie. Polscy rolnicy przy obecnej kondycji nie będą w stanie nabywać tej ziemi. Natomiast równocześnie będą tworzone zobowiązania w postaci dzierżawy przez rolników Unii Europejskiej dotyczące jej wykupu w trzy lata po wejściu do Unii Europejskiej. I oczywiście prawdą jest to, co mówi wielu polityków przychylnych integracji - że wszystka nie zostanie wykupiona. Tak, ale zostanie wykupiona ta najbardziej atrakcyjna, ta najlepsza ziemia, ona zostanie wykupiona w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-170.18" who="#PosełArturBalazs">Panie Ministrze! Według mnie bywa tak, że popełnia się błędy. Ta decyzja, która dotyczy możliwości sprzedaży ziemi obcokrajowcom po trzech latach dzierżawy, to jest błąd. Z tej decyzji trzeba się po prostu wycofać. Jeżeli proces integracji ma mieć swoją dynamikę, ma przebiegać w miarę spokojnie i ma uzyskać sporą akceptację, to z tej błędnej decyzji trzeba się wycofać.</u>
          <u xml:id="u-170.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.20" who="#PosełArturBalazs"> W innym przypadku bowiem zdarzy się tak, że ogólnonarodowe referendum nie będzie dotyczyło integracji z Unią Europejską, a zgody na sprzedaż ziemi bez okresów przejściowych.</u>
          <u xml:id="u-170.21" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: I tak powinno być, i o to chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-170.22" who="#PosełArturBalazs">I takie referendum na pewno rzecznicy integracji - do których i ja się zaliczam - przegrają. Dlatego też apeluję do pana i do rządu o to, aby z tych niezręcznych, szkodliwych decyzji dotyczących przebiegu procesu integracji po prostu się wycofać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, ale pan znacznie przekroczył limit czasu.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: Ale w dobrym stylu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełArturBalazs">Proszę państwa, ja powiem tak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Stylu nie nie oceniam, ale nie przerywałem, okazując pewną tolerancję. Ale, panie pośle, pan miał tylko 5 minut. Proszę konkludować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełArturBalazs">Panie Marszałku! Mam jeszcze kilka ważnych problemów, które chciałem omówić. Żałuję bardzo, że ta debata trwa tak krótko i że to nie jest prawdziwa debata o przebiegu procesu integracji z Unią Europejską, tak że nawet bardzo istotnych rzeczy i zagrożeń dotyczących tego procesu nie można tu dzisiaj zaprezentować. Proszę państwa, zmiana strategii negocjacyjnej, pewna uległość wobec argumentów Unii Europejskiej powodują, że Polska może uzyskać członkostwo drugiej kategorii. W takim kierunku niestety zmierzamy. Według mnie na takie członkostwo zgody nie będzie. Negocjacje muszą uwzględniać interesy Polski i polskich obywateli, na to jest szansa. Jest potrzebna twardość w negocjacjach. Są prowadzone ważne negocjacje handlowe w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, ale pan nie konkluduje. Przykro mi bardzo, ale muszę stanowczo prosić pana o zakończenie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełArturBalazs">Panie marszałku, z bólem... dziękuję bardzo, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję również za to, że pan osobiście odpowiedział na zagadkę zadaną panu posłowi Oleksemu, bo pan poseł Oleksy nie miałby trybu, w którym mógłby udzielić odpowiedzi na tę zagadkę.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia w imieniu klubów i koła poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Olszewski w trybie sprostowania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełJanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Lewandowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam bardzo, panie pośle, pan nie zabierał głosu, więc pan nie może prostować. Pan nie zabierał głosu w tym punkcie. Przepraszam, nie mogą udzielić głosu, bo sprostować...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJanOlszewski">Nie zabierałem, ale w mojej sprawie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, pan jako poseł niezrzeszony ma prawo do 6-minutowego wystąpienia na każdym posiedzeniu. Pan, jak rozumiem, nie korzystał z tego prawa w żadnym punkcie, więc jeśli pan zechce w ramach tego punktu wykorzystać swój status posła niezrzeszonego, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełJanOlszewski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, udzielam panu głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełJanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Lewandowski wygłosił coś w rodzaju laudacji na cześć rządu, którego byłem premierem, w kontekście naszych zasług dotyczących układu stowarzyszeniowego z Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Jeżeli to wystąpienie miałbym traktować jako wyraz samokrytyki pana ministra Lewandowskiego za udział w obaleniu mojego rządu, to muszę stwierdzić, że jest to krytyka bezzasadna.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Trochę spóźniona.)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełJanOlszewski">Ale przede wszystkim bezzasadna. Gdyby była zasadna, to lepiej później niż nigdy. Niestety, nie jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełJanOlszewski">Rzeczywiście od pewnego czasu przyjęło się zarówno w sferze zwolenników, jak i przeciwników Unii Europejskiej przypisywać mojej skromnej osobie i mojemu rządowi zasługi w związku z przygotowaniem, zawarciem układu stowarzyszeniowego. Mój rząd rzeczywiście miał wiele słabości, ale może ja jako premier miałem jeden komfort, w przeciwieństwie do większości rządów solidarnościowych - otóż w moim rządzie pan Leszek Balcerowicz nie był nigdy wicepremierem. A właśnie jego podpis figuruje pod tekstem układu stowarzyszeniowego. Ja nie jestem sympatykiem osoby pana prof. Balcerowicza, to wszyscy powszechnie na tej sali wiedzą, dawałem temu wielokrotnie wyraz, ale tym bardziej byłoby mi, panie pośle Lewandowski, przykro, gdyby w jakiejkolwiek części, choćby cząstce niewielkiej, jego niewątpliwe zasługi zostały przypisane mojej skromnej osobie. Stąd to sprostowanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym wyczerpaliśmy listę posłów zabierających głos w ramach oświadczeń w imieniu klubów i koła poselskiego oraz wysłuchaliśmy oświadczenia posła niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję Wysoką Izbę, że są liczne zgłoszenia posłów chcących zadać pytanie. W tej chwili na liście jest 27 posłów. W związku z niezbędną w takiej sytuacji koniecznością usprawnienia przebiegu naszych obrad chciałbym zamknąć listę posłów zgłaszających się do zapytań.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Może odczytam, kto jest już zapisany: Pani poseł Pusz, pan poseł Niewiarowski, pan poseł Józef Gruszka, Artur Zawisza, Marek Jurek, Halina Nowina-Konopka, Piotr Krutul, Antoni Macierewicz, Marek Kuchciński, Antoni Stryjewski, Jerzy Czerwiński, Zbyszek Zaborowski, Jacek Protasiewicz, Bogdan Klich, Marian Piłka, Michał Kaczmarek, Bogdan Lewandowski, Bogdan Derwich, Krzysztof Oksiuta, Renata Beger, Wacław Klukowski, Jan Łączny, Lech Zielonka, Danuta Hojarska, Alfred Budner, Leszek Sułek, Zdzisław Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze przez chwilę przyjmujemy zgłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ta chwilowa przerwa wynika z tego, że zapisywane są nazwiska zgłaszających się posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jest w tej chwili zgłoszonych 35 posłów... Widzę 36. zgłoszenie. Oprócz nazwisk przeze mnie przeczytanych jest pan poseł Luśnia, pan poseł Ołdakowski, pan poseł Zagórski, Aszkiełowicz, Kuropatwiński, Kurpiewski, pan poseł Wrzodak, pan poseł Balazs, pan poseł Stec, pan poseł Czepułkowski, pan poseł Tomczak i pan poseł Czykwin.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze są dalsze zgłoszenia? Rozumiem, że nie ma dalszych zgłoszeń, więc na tym zamykam listę posłów przewidzianych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zanim powiedziałem, że zamykam listę, zgłosili się panowie posłowie: Filipek i Kwiatkowski, czyli jest 40 nazwisk.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-185.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-185.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jako pierwsza zgłosiła się pani poseł Sylwia Pusz. Bardzo proszę panią poseł o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełSylwiaPusz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imię interesu Polski i w imię interesu wszystkich Polaków w czasie ostatnich trzech posiedzeń Komisji Europejskiej posłowie Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony opuszczali w sposób demonstracyjny posiedzenia tej komisji. Opuszczanie tych posiedzeń było tym bardziej nietaktowne, że gościliśmy na nich zarówno naszego głównego negocjatora, jak i przedstawicieli Unii Europejskiej, a także Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełSylwiaPusz">Panie ministrze, czy tego rodzaju zachowanie nie spowoduje, po pierwsze, nadszarpnięcia autorytetu Polski w czasie naszych dalszych negocjacji...</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Wesołość, gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo, bardzo proszę umożliwić pani poseł zadanie pytania, bo przypominam, że czasu na to pani poseł ma niewiele, tak jak wszyscy pytający - minutę.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełSylwiaPusz">...i czy nie spowoduje również deprecjacji mandatu naszego głównego negocjatora, który przybył na posiedzenie tej komisji, by podzielić się z nami informacjami na temat stanu negocjacji?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełSylwiaPusz">Drugie moje pytanie. Panie ministrze, stanowisko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł, przepraszam bardzo... No dobrze, ma pani jeszcze chwilę, bo pani przerywano. Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełSylwiaPusz">...stanowisko w sprawie ziemi uzgodniły przed nami prawie wszystkie kraje kandydujące do Unii Europejskiej. Polska od wiosny nie była w stanie zareagować na to stanowisko. Pierwszym powodem było funkcjonowanie rządu mniejszościowego, drugim powodem z pewnością były zbliżające się wybory. Mimo tego opóźnienia mogliśmy liczyć na zrozumienie Brukseli. Jakie konsekwencje w związku z tym spowodowałoby dalsze opóźnianie się z zajęciem tego stanowiska?</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełSylwiaPusz">Ostatnie pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ostatnie pytanie już się nie zmieści w doliczonym czasie.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Ireneusza Niewiarowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd popełnił bardzo poważne błędy, szereg błędów. Dokonano radykalnego zwrotu w negocjacjach w taki sposób, że może być zniweczony dotychczasowy wysiłek na rzecz integracji. Nierozważnym postępowaniem spowodowano, że powstała atmosfera, w której może dojść do odrzucenia w referendum naszego wejścia do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Pytania: Czy owe błędy rządu nie utrudnią negocjacji? Czy pole manewru negocjacyjnego nie zostało znacznie ograniczone? Czy prawdą jest, że pan Franz Fischler zapowiada dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa na poziomie 0,5–1 mld euro? Przypominam, że nasze wyliczenia mówiły o 2,8–4 mld rocznie. Czy te zapowiedzi nie są już skutkiem jednostronnych ustępstw? Jak rząd postara się naprawić te błędy? I wreszcie, czy rząd rozważa wycofanie się z propozycji wzbudzającej najwięcej kontrowersji? Mówię o możliwości zakupu ziemi przez rolników zachodnioeuropejskich po trzech latach dzierżawy. W praktyce to oznacza zniesienie wszelkich ograniczeń. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł niemal idealnie zmieścił się z zadaniem pytania w czasie jednej minuty.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Józefa Gruszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dwa bardzo krótkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełJózefGruszka">Czy dobrze zrozumiałem, że rząd wyraża zgodę na sprzedaż ziemi dzierżawcom cudzoziemcom w ciągu trzech lat od wejścia do Unii Europejskiej na takich samych warunkach jak członkom naszego narodu?</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełJózefGruszka">Drugie pytanie. Czy pan minister czuje wagę sprawy - czym jest złagodzenie warunków dostępu dla cudzoziemców do nabywania ziemi w warunkach polskich? To przecież jest świadoma zgoda na utratę części terytorium. Co pan w tej sprawie chce nam jeszcze wyjaśnić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Artura Zawiszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełArturZawisza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wspomniał pan w swoim przemówieniu układ stowarzyszeniowy ze Wspólnotami Europejskimi, nie odnosząc się do jego skutków. Tymczasem są one takie, iż spowodował on kilkadziesiąt miliardów złotych deficytu handlowego rocznie w stosunkach handlowych z Unią Europejską. Czy pański rząd, rząd, w którym jest pan ministrem, ma zamiar podjąć renegocjację tego układu w tych jego aspektach, które powodują ów niebotyczny deficyt i ujemne saldo w handlu z Unią Europejską?</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełArturZawisza">Kwestia druga. Z powodu zatajenia w kancelarii prezydenta opinia publiczna nie była przez długi czas, wykraczający poza normy ustawowe, poinformowana, iż główny negocjator pan Truszczyński był agentem PRL-owskiego wywiadu, a więc służył strukturom totalitarnego państwa w ich boju z wolnym światem Zachodu. Czy ten haniebny fakt spowoduje, iż złoży pan wniosek o dymisję głównego negocjatora, ponieważ z taką przeszłością nie może on reprezentować niepodległego państwa w negocjacjach z innymi krajami? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Marek Jurek proszony jest o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełMarekJurek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pytanie pierwsze. Tylko prosiłbym o konkretną odpowiedź. Na podstawie jakiego upoważnienia przedstawił pan swoje stanowisko w Brukseli? Czy istniała w tej sprawie jakakolwiek uchwała, jakiekolwiek protokolarne ustalenie Rady Ministrów albo jakaś formalna instrukcja premiera? W oparciu o jaki mandat sformułował pan to stanowisko?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełMarekJurek">Sprawa druga. Jaki jest pana stosunek do postulatu referendum w sprawie warunków zakupu ziemi w Polsce? Czy uważa pan, że przesądzenie przez polskie społeczeństwo w referendum ludowym co najmniej 18-letniego zakazu zakupu ziemi w Polsce przez cudzoziemców spowoduje, że Unia przestanie być zainteresowana udziałem Polski w strukturach Unii Europejskiej i definitywnie zerwie z nami rozmowy? Też prosiłbym o konkretną odpowiedź. Czy pan uważa, że takie referendum ewentualnie kończy rozmowę z Brukselą?</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełMarekJurek">Sprawa trzecia. Zna pan pojęcie Europy o kilku prędkościach, a więc różnych form uczestnictwa poszczególnych państw europejskich w integracji europejskiej - chodzi o Danię, Anglię, wiele przypadków. Czy uważa pan, że w Unii Europejskiej nie ma miejsca dla Polski jadącej z prędkością odpowiadającą naszym warunkom społecznym, historycznym i kulturalnym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Halinę Nowinę Konopkę.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, w jakich punktach wprowadzone są odstępstwa od dotychczasowego stanowiska negocjacyjnego Polski? Bardzo bym prosiła o wymienienie tego w tej chwili i sprecyzowanie tych ocen na piśmie, po czym dostarczenie tego wszystkim posłom.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Prosiłabym również o wyjaśnienie: Czy aktualni dzierżawcy zagraniczni będą mogli nabyć ziemię na drugi dzień po wchłonięciu Polski przez Unię Europejską? Jeżeli tak, to proszę mi powiedzieć - na to nie umiał mi odpowiedzieć pan minister Truszczyński, dwukrotnie o to pytany - jakie są mechanizmy zabezpieczające polskich rolników przed nieuczciwą konkurencją ze strony rolników z Unii Europejskiej, którzy mają dostęp do swoich kredytów, podczas gdy nasi rolnicy nie będą mieli dostępu do żadnych pieniędzy, które pozwolą uruchomić natychmiast produkcję, co spowoduje, że pas Polski północnej - spichlerz Polski i zagłębie mleczarskie - zostanie opanowany przez producentów nie-Polaków, kwoty produkcyjne zostaną przez nich spożytkowane, polskim rolnikom nie pozostanie nic. Proszę o bardzo wnikliwe potraktowanie tego pytania i precyzyjną odpowiedź. Jeżeli pan nie jest w stanie jej udzielić, również na piśmie proszę nam to dostarczyć.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Bardzo miło jest mieć ministra....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł, przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">...wierzącego i z intuicją. Byłoby dobrze, gdyby minister był również ministrem kompetentnym. Jeżeli pan minister jest ministrem kompetentnym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł, znacznie przekroczyła pani czas, przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">...to proszę nam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł, proszę o zakończenie zadawania pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">To jest pytanie. Kończę pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale już pani przekroczyła czas. Czas jest ustalony, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę o przedstawienie bilansu strat i korzyści wynikających z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Nie mogliśmy się tego doprosić od poprzedniego rządu. Mam nadzieję, że od kompetentnego ministra tym razem się doprosimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przypominam Wysokiej Izbie, że Sejm ustalił czas zadawania pytań na jedną minutę. Niektórzy posłowie znakomicie się tego czasu trzymają, na przykład pan poseł Marek Jurek z trzema pytaniami idealnie się w ciągu minuty zmieścił. Bardzo proszę, żeby tego przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełPiotrKrutul">Niestety Sejm przegłosował tę jedną minutę. I tu odpowiedź dla pana ministra rolnictwa z SKL, który nie mógł zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PosełPiotrKrutul">Pan minister spraw zagranicznych, pan Cimoszewicz, powiedział o Norwegii i Szwecji. Myślę, że się przejęzyczył, mowa była o Szwajcarii. To jest jedno. W związku z tym czy się przejęzyczył, mówiąc, że toczy się debata? Mam pytanie: Czy ma miejsce rzeczywiście debata, czy agitacja i propaganda na rzecz Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#PosełPiotrKrutul">A teraz pytam jak rolnik rolnika ziemi podlaskiej: Czy rolnicy otrzymają w pierwszej kolejności informację o zmianie stanowiska negocjacyjnego w sprawach rolniczych? Myślę o kwotach produkcyjnych i o innych sprawach, ustępstwach na rzecz Unii Europejskiej. Pytam, powołując się na uchwałę Podlaskiej Izby Rolniczej, która zebrała się w sobotę, pan był tam również zaproszony jako polityk ziemi podlaskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Antoniego Macierewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja nie chcę prostować olbrzymiej ilości błędów i, nie tylko błędów, nieprawd zawartych w wypowiedzi pana ministra Cimoszewicza...</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">...jak na przykład ta niezwykła wypowiedź, że tylko dzięki Unii Europejskiej panuje od 50 lat w Europie pokój. Można powiedzieć, że on panuje tylko dlatego, że Stanom Zjednoczonym, NATO, a także Polsce udało się odeprzeć agresję sowiecką, którą wspierali posłowie PZPR.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Daj pan spokój, ma być pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PosełAntoniMacierewicz">Ale chcę zadać panu następujące pytania, jeżeli można. Czy Polska ma szansę otrzymać w Unii Europejskiej takie warunki, jakie kiedyś otrzymała Portugalia, Hiszpania czy Grecja? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PosełAntoniMacierewicz">Drugie pytanie: jakie pan może przedstawić gwarancje, że po tej kapitulacji, którą pan zapowiedział wobec Unii Europejskiej, Polska rzeczywiście wejdzie do Unii Europejskiej w roku 2004? Bo ja tu już widziałem pana premiera Buzka i jego ministrów, którzy zapewniali, że Polska wejdzie w roku 2000, a potem w 2001 r., a potem w 2002 r. Teraz pan idzie w ślady pana premiera Buzka, tylko dużo, dużo bardziej nieudolnie. I wreszcie ostatnie i najważniejsze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">...pytanie: kiedy pan przedstawi dokument Rady Ministrów, który precyzuje, jakie ustępstwa państwo zrobiliście? Bo do dzisiaj mamy tylko gołosłowne oświadczenia, a dokumentu ta Izba jeszcze nie widziała. Proszę nam przedstawić ten dokument, bo inaczej będziemy podejrzewali, że ciągle coś ukrywacie w kieszeni i pan powie, że to jest następny błąd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, niech pan reaguje, jak przystało na marszałka, dopuszcza pan do przekraczania czasu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następne pytanie zadaje pan poseł Marek Kuchciński, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełMarekKuchciński">Panie Marszałku! Mam następujące pytania do pana ministra. Kiedy zostaną opracowane i rozpowszechnione odpowiednie materiały merytoryczne informujące o zakresie integracji Polski z Unią Europejską, w tym o zagrożeniach i szansach?</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełMarekKuchciński">Drugie pytanie: czy i kiedy Urząd Komitetu Integracji Europejskiej przyzna stosowne uprawnienia wojewódzkiemu ośrodkowi szkoleniowemu w zakresie integracji europejskiej w woj. podkarpackim - dotyczy to, jak rozumiem, większości województw w naszym kraju - struktury powołanej przez wojewodę jeszcze przed rokiem, by w ten sposób realizować narodowy program przygotowania do członkostwa?</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełMarekKuchciński">Trzecie pytanie. Ponieważ działające w Warszawie Centrum Informacji Europejskiej dostarczało do niedawna do województw i ziem, powiatów, w poprzednich latach opracowania na temat integracji Polski z Unią Europejską, a obecnie tego nie czyni, pytanie: kiedy nastąpi zmiana w tym względzie?</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełMarekKuchciński">I pytanie generalne: co rząd...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo, panie pośle. Pytania generalnego już się nie uda postawić, bo czas minął.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Stryjewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Czy Polacy pragnący żyć w wolnym i suwerennym kraju otrzymają możliwość mówienia o tej wolności i suwerenności chociażby poprzez udostępnienie jednego publicznego kanału telewizyjnego i radiowego?</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Jak długo władze państwowe będą traktowały Polaków jako inwalidów umysłowych i cielesnych, którzy nie potrafią gospodarzyć się we własnym kraju, w tym uprawiać ziemi i produkować?</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy rząd zna interesy, które chociażby Niemcy realizują kosztem Polski w ramach struktury Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy są znane rządowi Rzeczypospolitej Polskiej trudności, jakie robią kraje Piętnastki entuzjastom z Polski, dotyczące przeniesienia się do Unii Europejskiej? Czy rząd polski będzie przeszkadzał euroentuzjastom w przesiedleniu się do któregoś z krajów eurolandu?</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panu na pewno nie.)</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy rząd zdaje sobie sprawę, że nie ma porównania wartości, jaką jest ziemia, z możliwością emigracji zarobkowej Polaków? Szantażowanie Polski przez mędrców z Brukseli blokadą integracji i blokadą emigracji zarobkowej w świetle niechęci Polaków do wyprzedaży ziemi pokazuje w pełni wrogie cele, jakie przyświecają tymże mędrcom względem Polski i Polaków. W naszej historii już to przerabialiśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, czas minął.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, co to w ogóle jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Jerzego Czerwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wielokrotnie z ust pana ministra słyszeliśmy tu słowa: tylko Unia Europejska. Przed 12 laty taka tonacja brzmiała: tylko Związek Radziecki. Ale chciał pan minister kolejnej debaty, tak więc pytam: ile miliardów dolarów w obecnym budżecie Unii do 2006 r. jest zagwarantowanych dla Polski np. w postaci bezpośrednich dopłat do rolnictwa? Za jaką cenę godzicie się państwo na ograniczenie suwerenności naszego kraju?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełJerzyCzerwiński">I pytanie drugie: jak rząd wytłumaczy fakt, że z jednej strony Niemcy są tak pomocni, jeśli chodzi o przystąpienie Polski do Unii, a z drugiej brak jest ustępstw tychże Niemiec np. w sprawie praw Polonii w Niemczech czy też uzupełnienia wypłat rekompensat za pracę niewolniczą polskich robotników przymusowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Zbyszka Zaborowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Ministrze! Czy pańskim zdaniem nie byłaby celowa próba powiązania negocjacji z Unią Europejską w sprawie terminów okresów przejściowych na obrót nieruchomościami rolnymi i leśnymi z problematyką dopłat bezpośrednich do rolnictwa i kwot produkcyjnych? Czy w ten sposób nie zabezpieczylibyśmy lepiej polskiego interesu narodowego, bo na tych sprawach zapewne rolnikom polskim bardzo zależy, może nawet bardziej niż na okresach przejściowych, jeżeli chodzi o obrót ziemią?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Drugie pytanie w związku z wypowiedzią pana posła Giertycha, który jako alternatywę przedstawił współpracę gospodarczą z Ameryką, rozumiem, że w ramach NAFTA, co kiedyś już Janusz Korwin-Mikke proponował. Chciałbym zapytać pana ministra: czy Polska leży w Europie czy w Ameryce i czy są jakieś kraje europejskie, które integrują się ze Stanami Zjednoczonymi w ramach NAFTA? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Jacka Protasiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie do pana ministra brzmi następująco: czy znany jest panu dokument, który został w sierpniu podpisany w tym budynku z udziałem wszystkich ugrupowań parlamentarnych, który sygnował również, wówczas jako lider opozycji, pan Leszek Miller, dokument noszący nazwę „Pakt na rzecz integracji europejskiej”, gdzie zapisana została jedna ważna kwestia, a mianowicie wszystkie układające się strony podpisujące ten pakt mówiły o tym, że niezależnie od tego, czy będą miały rolę opozycji czy koalicji rządowej, zobowiązują się w przyszłym parlamencie do informowania i wzajemnego konsultowania stanowisk rządowych z opozycją, a opozycja zobowiązała się do popierania stanowisk negocjacyjnych rządowych pod warunkiem, że będzie wcześniej poinformowana albo skonsultowana? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Bogdana Klicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełBogdanKlich">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Oczywiście prawem każdego rządu jest kontynuować albo zmieniać politykę swoich poprzedników, ale też prawem opozycji i opinii publicznej jest takie zmiany recenzować. W tych recenzjach, które wychodziły z ust zwolenników akcesji Polski do Unii Europejskiej, przede wszystkim był podkreślany wątek zaburzonej komunikacji pomiędzy naszymi negocjatorami i ministrem spraw zagranicznych a społeczeństwem. Według mnie większym błędem jest zmiana naszej strategii negocjacyjnej, która, przypomnę, polegała wcześniej na tym, że najbardziej drażliwe, trudne sprawy pozostawiamy nierozstrzygnięte aż do ostatniej fazy negocjacji, czyli stosujemy zasadę pakietu końcowego, tak żeby można było pomiędzy różnymi obszarami przeprowadzić później swoistą wymianę. Pan z tej strategii zrezygnował, czyniąc ustępstwa w dwóch kluczowych dziedzinach. W moim przekonaniu akurat praca jest nieco ważniejsza od ziemi, ale ziemia jest równie istotna z punktu widzenia symboliczno-historycznego. Z czym pan przyjeżdża z Brukseli, tzn. jakie ze strony unijnej pan przywozi albo wiążące obietnice, albo pewne deklaracje ustępstw w zakresie stanowisk negocjacyjnych, które Unia Europejska wcześniej zgłaszała? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następne pytanie zada pan poseł Marian Piłka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełMarianPiłka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Moje pierwsze pytanie dotyczy kwestii zmiany strategii negocjacyjnej. Mianowicie poprzednia strategia zakładająca twardą obronę naszego interesu narodowego przynosiła określone rezultaty, tak jak np. w ostatnim z rozdziałów zamkniętych, tzn. w sprawie ekologii, gdzie uzyskaliśmy dziewięć okresów przejściowych, w porównaniu z dwoma czy trzema, jakie uzyskali Czesi. Czy nie uważa pan, że zmiana tej strategii negocjacyjnej przyniesie określone straty państwu polskiemu?</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełMarianPiłka">Drugie pytanie: Czy nie uważa pan za niestosowne porównywanie Polski do Czech i Węgier w sprawie okresów przejściowych na zakup ziemi? Przecież tamte kraje znajdują się w zupełnie innej sytuacji. Ani terytorium Czech, ani Węgier przed wojną nie należało do Rzeszy Niemieckiej, tak jak w przypadku 1/3 obecnego terytorium Polski. A zatem porównywanie, jak tutaj się sugeruje, do okresów przejściowych, jakie uzyskały Węgry i Czechy, jest po prostu niestosowne. To uwaga również do pani poseł Pusz.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełMarianPiłka">I ostatnia kwestia. Czy nie uważa pan, że Unia Europejska, która w ostatnich 10 latach deklarowała rozszerzenie się na wschód, a bez przyjęcia Polski to rozszerzenie traciłoby sens, nie znajduje się w rzeczywistości w sytuacji przymusowej, jeżeli chodzi o rozszerzenie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Michał Kaczmarek, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ponieważ pan poseł Piłka mówi o znakomitych wynikach negocjacyjnych, to chciałem pana ministra zapytać o to, w ilu obszarach negocjacyjnych z uwagi na poprzednie stanowisko musieliśmy w tej kadencji zaczynać negocjacje od zera? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Bogdan Lewandowski jest kolejnym pytającym.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Źle rozumiana, można powiedzieć, dzika opozycyjność, spowodowała, że ugrupowania, które nominalnie opowiadają się za wejściem Polski do Unii Europejskiej, potępiły nową strategię przyspieszenia rozmów z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Pan poseł Balazs zadał pytanie, co by się stało, gdyby pan się mylił, panie ministrze. Otóż, odwróćmy to pytanie: Co by się stało, panie ministrze, gdyby Polska nie podjęła w tej chwili tego wielkiego wysiłku i przyjęła strategię przyspieszenia rozmów z Unią Europejską? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Bogdan Derwich.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełBogdanDerwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Najwięcej emocji w tej całej dyskusji sprawia polska ziemia. Nawiązując do tego, chciałbym potwierdzić, że na dzisiaj ok. 2 mln hektarów leży odłogiem i...</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Co to ma do rzeczy?)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PosełBogdanDerwich">Przepraszam bardzo, nie jestem rolnikiem i mam prawo zapytać pana ministra...</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Pan minister zostawił swoje...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełBogdanDerwich">W ciągu najbliższych 10 lat kolejne dwa mln ha ziemi, o tylu czytam w prasie, czeka ten sam los. Prawie przez tysiąc lat Polska rozwijała się dzięki różnym formom wprowadzanym przez kolonistów z Zachodu, którzy zakładali różnego rodzaju osiedla wzorcowe, mam więc pytanie i właściwie prośbę o potwierdzenie: Czy umożliwienie rolnikom z Europy Zachodniej najpierw dzierżawienia, a później kupienia gospodarstw, mam nadzieję wzorcowych, które pokażą polskiej wsi, polskiej prowincji, jak można również w nowoczesny sposób prowadzić gospodarstwo, jest szansą dla Polski i jest również szansą dla polskiej wsi i polskiego rolnika?</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: To jest ten program...)</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: To jest program SLD; wstyd, że pan to mówi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełBogdanDerwich">Oczywiście, rozumiem, że nikt nie ma mieć prawa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, czas pańskiego pytania zakończył się.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Wstyd. To jest właśnie SLD.)</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę państwa posłów o zachowanie zasad procedowania przy pytaniach i nieprzeszkadzanie pytającym.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Krzysztof Oksiuta.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełKrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnim czasie audytorzy unijni kontrolowali stan naszych przygotowań do uruchomienia programu SAPARD. Stwierdzono, że cała wina za unieruchomienie tego programu jest po stronie Unii Europejskiej. Chciałem pana ministra zapytać, czy zna treść tego raportu i co w tej sprawie zrobił, żeby przyśpieszyć uruchomienie tego programu, i czy będąc w Brukseli, omawiał ten temat?</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełKrzysztofOksiuta">Druga kwestia. Ponieważ pani minister Łybacka tak się troszczy, żeby w Polsce było więcej osób mających techniczne wykształcenie, chciałem dowiedzieć się, ile milionów miejsc pracy dla polskiej młodzieży, która kształci się w technikach, które pani minister Łybacka tak tutaj nam promowała, pan minister już załatwił na rynku europejskim? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszona jest o zadanie pytania pani poseł Renata Beger.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Moje pierwsze pytanie dotyczy zakładów przetwórczych mięsa oraz mleczarni. Dlaczego w imię integracji z Unią Europejską zmusza się właścicieli tychże zakładów do ponoszenia znacznych kosztów na dostosowanie ich zakładów w myśl dyrektyw, które obecnie u nas obowiązują, a są bardziej restrykcyjne niż w samej Unii Europejskiej? Czy pan może zagwarantować im, iż na pewno zostaniemy przyjęci do Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełRenataBeger">Drugie pytanie dotyczy bardziej pana, panie ministrze. Otóż, dowiedziałam się, że pan również jest właścicielem gospodarstwa rolnego, w związku z czym moje pytanie jest takie: Czy widzi pan miejsce dla swojego gospodarstwa w tejże Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełRenataBeger">Ostatnie pytanie: Czy panu, panie ministrze, nie wstyd, iż jeden Polak, w osobie Andrzeja Leppera, „oddaje swoją głowę” w obronie polskiej ziemi, a drugi, w randze ministra spraw zagranicznych, chce tę ziemię oddać, tak jakby nie czuł ani jej zapachu, ani więzi z nią? A może pan tej więzi nie czuje? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dobrnęliśmy do półmetka pytań, bo już 20 osób zadało pytania.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Wacław Klukowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełWacławKlukowski">Panie Ministrze! Jak pan wytłumaczy fakt, że w kilku krajach Unii Europejskiej zbierane są podpisy na temat wystąpienia z Unii?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełWacławKlukowski">Panie Ministrze! Jak pan zabezpieczy nasze interesy, gdy to małżeństwo będzie dla nas niekorzystne? Jak pan przekona Kowalskiego czy Klukowskiego z powiatu np. pyrzyckiego, gdzie jeszcze nie wolno kupować ziemi, a 1/3 jest już w rękach niemieckich? I niech pan sobie dokładnie zapisze, panie ministrze, bo tu padł rekord - gmina Przelewice - 780 kwintali pszenicy za dzierżawę z jednego hektara. Tak, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto ją sprzedaje?)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PosełWacławKlukowski">Gmina.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Na podstawionych rolników.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Jana Łącznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełJanŁączny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Powiedział pan w swoim wystąpieniu, że mówienie prawdy jest świętym obowiązkiem. Ta prawda została mocno podważona z pana strony i wywiązała się burza polityczna. Na skutek tej burzy, najprawdopodobniej, jeden z najbardziej zaangażowanych polityków, obrońców polskiej ziemi, będzie musiał ponieść niezasłużone konsekwencje. Pytanie do pana, panie ministrze, akurat jest tutaj pan minister Truszczyński: Co stoi na przeszkodzie, że my, polscy rolnicy, polscy związkowcy, nie mamy naszych przedstawicieli w Brukseli? Pan minister Truszczyński potwierdzi, że Czesi, Węgrzy, Słowenia mają takich przedstawicieli. Uważam, że jeżeli my, rolnicy polscy, będziemy mieli tam swoich przedstawicieli związkowych, to unikniemy wielu nieporozumień przynajmniej tego typu, jak ostatnio.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełJanŁączny">Jeszcze jedna refleksja. Jeżeli w Unii Europejskiej będzie takie zaangażowanie, jak dzisiaj na tej sali, to jestem przekonany, że my, Polska, na szczęście nie wejdziemy do Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejnym zadającym pytanie jest pan poseł Lech Zielonka.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełLechZielonka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam trzy pytania. Pierwsze: Czy wejście Polski do Unii Europejskiej nie spowoduje wzrostu bezrobocia w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełLechZielonka">Drugie pytanie: Czy pan minister wie, ile polskiej ziemi jest sprzedanej lub dzierżawionej przez obcokrajowców? Mówi się oficjalnie o 1/3.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PosełLechZielonka">I trzecie pytanie: Co czeka polską młodzież po wejściu do Unii Europejskiej? Czy nie będzie to tylko siła robocza?</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PosełLechZielonka">Chciałem jeszcze do tego, co powiedział poseł Łączny, dodać, że widać na sali, jakie jest zainteresowanie Polską, przyszłością naszej ziemi i w ogóle naszego kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Danuta Hojarska następne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełDanutaHojarska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam takie pytanie: Czy może pan podać kraj Unii Europejskiej, w którym polscy rolnicy są właścicielami bądź dzierżawcami? Chciałabym wiedzieć, jaka jest ilość tej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PosełDanutaHojarska">Następne: Co pan zrobi, jeżeli społeczeństwo w referendum opowie się przeciw integracji z Unią Europejską? Kto wtedy zapłaci za te przygotowania?</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PosełDanutaHojarska">I teraz moja prośba. Czy zna pan słowa Witosa: „Tyle Polski, ile ziemi w polskich, chłopskich rękach”? Proszę to hasło sobie w biurze powiesić, żeby pan później wnukom nie pokazywał na mapie, że tu kiedyś była Polska. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Alfreda Budnera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań. Jak dalece są zaawansowane negocjacje z Unią Europejską w kwestii rolnictwa? Do tej pory to są tylko ogólniki i ogólniki. Potem ma się do nas pretensje, że mamy negatywne nastawienie do tego. Powiedzcie wreszcie prawdę.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełAlfredBudner">Następne pytanie: Czy rząd ma rozpoznanie, na jakich zasadach funkcjonuje przemysł rolno-spożywczy w krajach Unii Europejskiej i czy te rzeczywiste warunki będą miały odniesienie do stanowionego prawa u nas w tej kwestii? Znam przemysł mięsny w Niemczech, pod Monachium, gdzie wygląda to o wiele gorzej niż u nas - chyba że Monachium to nie jest Unia. Co na dziś wiadomo o dopłatach bezpośrednich dla polskich rolników? W tej chwili też nie mamy żadnej informacji na ten temat. Ilu robotników na Zachodzie musi pracować na rzecz sprzedaży w jednym supermarkecie zachodnim w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle. Czas na zadanie następnych pytań minął; jeśli pan je ma, to już nie zdąży pan ich zadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełAlfredBudner">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do kolejnego pytania zapisany jest pan poseł Leszek Sułek.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełLeszekSułek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym najpierw zwrócić się do pana posła Derwicha. Panie pośle, pan jest z Grudziądza i pan wie, że mamy na razie wzorcowe zamki krzyżackie i historie z nimi związane.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełLeszekSułek">Natomiast jeżeli chodzi o pana ministra Cimoszewicza, dowiedzieliśmy się, że cudzoziemcy dotychczas uzyskali zgodę ministra spraw wewnętrznych na wykup 50 tys. ha ziemi. Proszę mi powiedzieć, ile polskiej ziemi rzeczywiście jest we władaniu cudzoziemców?</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełLeszekSułek">Drugie pytanie: Czy rząd zna sposób na zagospodarowanie odłogów bez sprzedawania ich cudzoziemcom?</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PosełLeszekSułek">I trzecie: Czy pan, panie ministrze, jest współczesnym Konradem Wallenrodem w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Zdzisława Jankowskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jaką ochronę przewiduje rząd dla polskich gospodarstw rolnych przed wykupem przez spółki kapitałowe, w których większość udziałów mają podstawione osoby pochodzenia polskiego? Tym samym spółki te traktowane są jako polskie, podczas gdy faktycznie należą one do obcokrajowców. Jak rząd zamierza sprawować nadzór nad nabywaniem przez takie podmioty nieruchomości, w tym także rolnych, w sytuacji gdy te podmioty nie muszą ubiegać się o wydawanie stosownych zezwoleń przez właściwych ministrów?</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełZdzisławJankowski">I drugie pytanie. Ponad 200 lat po abdykacji Stanisława Augusta jako symbolu utraty suwerenności kraju w obecnie opracowanej konstytucji sugeruje się zapisy oznaczające abdykację narodu jako suwerena swego losu. Czy przewiduje pan potajemne wcielenie Polski do tzw. zjednoczonej Europy, pozostającej pod oczywistą hegemonią Niemiec? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Robert Luśnia.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, powiedział pan dzisiaj, że Unia Europejska stawiała takie warunki, aby dostęp Polaków - co nie daj Panie Boże - do rynku pracy w Unii Europejskiej oparty był na zasadach dwa plus trzy plus dwa. Pan minister powiedział też, że Unia nie chciała odstąpić od tych warunków. Mam więc pytanie do pana ministra: Czy jeżeli Unia Europejska zażąda, aby Gdańsk przynależał do Niemiec, to rząd SLD-PSL również będzie dążył do przystąpienia do Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Adam Ołdakowski jest proszony o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełAdamOłdakowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jak można porównywać rolnictwo w Czechach, na Węgrzech i w Polsce i zgodę na sprzedaż ziemi czeskiej, węgierskiej i polskiej? Tu nie ma porównania, ponieważ po II wojnie światowej w Czechach i na Węgrzech nie było prywatnej własności ziemi i te narody nie walczyły o tę ziemię tak, jak polski naród, polski rolnik. To jest taka sama różnica, jak między nami - mną, rolnikiem z wyboru, który tę ziemię lubi i uprawia, i panem, rolnikiem z przymusu.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PosełAdamOłdakowski">Poza tym chciałbym spytać pana, czy pan wie, że od 2006 r. w Unii planuje się odejście od dotychczasowej polityki rolnej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następnym pytającym jest pan poseł Marek Zagórski.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełMarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na ostatnim posiedzeniu Sejmu podczas pytań bieżących pan minister Truszczyński powiedział, że zmianę stanowiska negocjacyjnego rząd zaakceptował w całości. Mam pytanie - bo były tu pewne wątpliwości - czy kwestię zgody na sprzedaż ziemi po 3-letnim okresie dzierżawy rolnikom z Unii Europejskiej zaakceptował prezes PSL, wicepremier i minister rolnictwa pan Jarosław Kalinowski?</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełMarekZagórski">I drugie pytanie. Powiedział pan, panie ministrze, że na koniec negocjacji chce pan zostawić sprawy naprawdę istotne, istotne problemy. Czy należy rozumieć przez to, że kwestie ochrony polskiej ziemi i prawa do pracy dla polskich obywateli traktuje pan jako problemy i kwestie nieistotne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Lech Kuropatwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie, czy rząd weźmie pod uwagę to, aby przy wyborach samorządowych w roku 2002 zadać pytanie społeczeństwu w sprawie wejścia do Unii Europejskiej? Tu oczekuję od pana konkretnej odpowiedzi: tak czy nie? Bo to będzie upoważniało pański rząd do szybkich negocjacji, jakie są prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełLechKuropatwiński">I drugie pytanie. Niech pan odpowie, co jest bardziej szkodliwe dla Polaków - pana wypowiedź w Brukseli odnośnie do sprzedaży polskiej ziemi czy słowo, jakiego użył wicemarszałek Andrzej Lepper w stosunku do pana? Po pana właśnie wypowiedzi, to skłoniło wicemarszałka Sejmu Andrzeja Leppera do wypowiedzenie tego słowa, a efekcie doszło do wojny przeciwko niemu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Mieczysława Aszkiełowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełMieczysławAszkiełowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy pan minister wycofa się z tego, co powiedział w Brukseli o sprzedaży ziemi? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PosełMieczysławAszkiełowicz">Chciałbym, panie ministrze, zapytać też, dlaczego polscy rolnicy, którzy obecnie dzierżawią ziemię, nie mogą jej wykupywać z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa? Nie są podawane żadne przyczyny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">O zadanie pytania proszony jest pan poseł Stanisław Kurpiewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełStanisławKurpiewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jestem trochę zaniepokojony, że my, pochodzący ze środowiska wiejskiego, tak słabo oceniamy polski patriotyzm. Ja też pochodzę z rodziny chłopskiej i do dziś mam ojcowiznę. Współwłaścicielami są moi synowie i na pewno, kiedy będę miał wnuki, to one też będą współwłaścicielami. I dlatego mam pytanie do pana ministra. Czy po wejściu do Unii Europejskiej rolnik będzie musiał sprzedać ziemię? Czy są jakiekolwiek mechanizmy, które go zmuszą do tego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma, nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Zygmunt Wrzodak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze, jakie jest stanowisko ministra spraw zagranicznych, ewentualnie całego rządu wobec wypowiedzi prezesa NBP pana Leszka Balcerowicza na spotkaniu bankowców we Frankfurcie. Powiedział on mianowicie jako prezes polskiego banku, że państwo polskie będzie dążyć do tego, aby jak najszybciej zlikwidować polską złotówkę i zastąpić ją walutą wspólną, euro. Chciałbym poznać w tej sprawie stanowisko pana ministra, ewentualnie rządu.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Drugie pytanie. Panie ministrze, każdy w życiu popełnia błędy. Trzeba jednak umieć się przyznać do tak rażących błędów, jakie popełnił pan w Brukseli. Czy sumienie, tak po ludzku, nie podpowiada panu, aby zrezygnować ze stanowiska ministra spraw zagranicznych?</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Artur Balazs wycofał pytanie.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Jerzy Czepułkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Czy potwierdzi pan, że negocjacje są procesem dynamicznym i nie można wykluczyć, że ich przebieg może wymuszać zmiany w stanowisku negocjacyjnym, oraz że są one procesem partnerskim, co oznacza, że nie można oczekiwać tylko jednostronnych ustępstw?</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Czy nie odnosi pan wrażenia, że ugrupowanie polityczne reprezentujące nieco ponad 5% wyborców nie jest w rzeczywistości zainteresowane ani stanowiskiem negocjacyjnym, ani jego zmianami, bez względu bowiem na stanowisko rządu, bez względu na liczbę, zakres i czas okresów przejściowych, bez względu na ewidentne korzyści, było, jest i prawdopodobnie będzie przeciw wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej w imię obrony pewnych wartości?</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Razem mamy 20%.)</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Czy potwierdzi pan wreszcie, że to, co przedstawiciele Ligi Polskich Rodzin nazywają patologią w Unii Europejskiej, przed którą chcą obronić nasz kraj, nie podlega żadnej regulacji prawa wspólnotowego w naszym kraju i że wystarczy przeczytać Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej z 2000 r., autorstwa prawicowego przecież rządu, by się o tym przekonać? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Stanisław Stec.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! We wtorek rząd przyjął założenia do ustawy o obrocie nieruchomościami rolnymi. Ustawa ta może uniemożliwić sprzedaż gruntów i obcokrajowcom, i tym w naszym kraju, którzy nie chcą tych gruntów użytkować jako gruntów rolnych. Kiedy można się spodziewać, że ta ustawa trafi do Sejmu? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełStanisławStec">I drugie pytanie. Czy potwierdzi pan, że poważne zaniedbania w realizacji programu IACS, jakich dopuścił się poprzedni rząd, działając poprzez agendy rządowe, może spowodować, że nasz kraj nie będzie przygotowany do tego, aby po przyjęciu do Unii korzystać z dopłat bezpośrednich, jakie będą się należeć polskim rolnikom? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Tym bardziej nie należy wchodzić.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszony o zadanie pytania jest pan poseł Krzysztof Filipek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełKrzysztofFilipek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Mam pytanie: Dlaczego stanowisko polskiego rządu dotyczące sprzedaży polskiej ziemi nie było skonsultowane z sejmową komisją rolnictwa? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełKrzysztofFilipek">I pytanie drugie: Czy prawdą jest, że w tych 2 mln ha ziemi leżącej odłogiem 19 ha jest pana własnością? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następne pytanie zada pan poseł Marian Kwiatkowski.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełMarianKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym również wspomnieć o patriotyzmie i przytoczyć przykład największego Polaka patrioty prymasa Wyszyńskiego. Padły słowa: miłość do ziemi ojczystej gwarantuje wolność i stabilność narodu. Przecież nie kto inny, tylko nasi nieprzyjaciele zwrócili na to naszą baczną uwagę w czasie okupacji, gdy mówili butnie: Nam nie są potrzebni Polacy, nam jest potrzebna ich ziemia. Rozpoczęła się wielka tragedia, rozprawa z narodem polskim. Wysiedlali Polaków i niszczyli warstwę, która broniła Polski przed tym, by nie stała się lotnym piaskiem.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełMarianKwiatkowski">Panie ministrze, mam pytanie, jest to również pytanie skierowane do pana premiera. Czy pańskie słowa wypowiedziane w exposé są coś warte? Bo o ile dzisiaj mówi się o sprzedaży polskiej ziemi, to czy słowa ministra, który wychyla się poza obręb, jak powiedział pan premier, są to jego ostatnie słowa.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełMarianKwiatkowski">Jeszcze jedno następujące pytanie. Ile ziemi polskiej sprzedano w latach 1989–2001? Jaki rząd i za jaką cenę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Eugeniusza Czykwina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełEugeniuszCzykwin">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy zróżnicowania regionalnego w naszym kraju, o którym wiemy, że jest duże i że w związku z tym różny jest poziom życia mieszkańców. Dziś ewentualne wejście Polski do Unii wydaje się jedyną szansą zniwelowania tych dysproporcji. Moje pytanie brzmi: Czy rząd w przypadku nieprzyjęcia Polski - podkreślam: nieprzyjęcia - do Unii widzi możliwość uruchomienia programów regionalnych mających na celu wyrównanie poziomu życia w poszczególnych regionach? Jeśli tak, to z jakich środków byłoby to finansowane?</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełEugeniuszCzykwin">I drugie pytanie: Czy i jak rząd w swojej polityce informacyjnej dotyczącej Unii zamierza wykorzystać pozytywne stanowisko w tej kwestii hierarchii kościołów i związków wyznaniowych, w szczególności Kościoła rzymsko-katolickiego, o którym pan minister dzisiaj mówił? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Gertruda Szumska jest jeszcze zgłoszona.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełGertrudaSzumska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Jaki jest dotychczasowy bilans zysków i strat wejścia do Unii Europejskiej? Czy dotychczas zyskiwaliśmy czy traciliśmy? Proszę o podanie liczb.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełGertrudaSzumska">Drugie pytanie: Czy rząd świadomie przygotowuje rozbijanie rodzin, oferując bezrobotnym jedynym żywicielom rodzin zachodnie rynki pracy? Czy rząd nie poniósłby mniejszych kosztów na przygotowanie rynku pracy w naszej ojczyźnie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Witold Tomczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełWitoldTomczak">Panie ministrze, czym pan wytłumaczy euroentuzjazm pańskiego rządu, a więc zmianę poddańczej polityki pańskiej formacji na przestrzeni kilku lat - od podległości, wręcz służalczości wobec Moskwy, czyli systemu komunistycznego, do bezkrytycznej dyspozycyjności wobec Brukseli? Jeszcze kilka lat temu państwa formacja, delikatnie mówiąc, wrogo i krytycznie odnosiła się do tzw. zgniłego Zachodu. Czyżby dostrzegał pan podobieństwo między tymi dwoma systemami totalitarnymi skierowanymi przeciwko suwerenności narodu?</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Piękne pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełWitoldTomczak">Drugie pytanie. Czy nie uważa pan, że należy deklarowane przez pański rząd referendum ogólnonarodowe w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej przeprowadzić w trybie pilnym, natychmiast, aby nie narażać narodu polskiego na dalsze ponoszenie kosztów związanych z tzw. procesami akcesyjnymi i marnotrawienie grosza publicznego? Czy najpierw chce pan oddać Polskę obcym, a potem pro forma zapytać Polaków o zdanie? Czy to nie jest lekceważenie narodu, a może jest to strach, że naród polski powie Unii Europejskiej - nie? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jako ostatni zadający pytanie, pan poseł Marek Kotlinowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełMarekKotlinowski">Panie ministrze, czy prawdą jest, że polscy rolnicy po wejściu do Unii Europejskiej nie dostaną dopłat bezpośrednich, ponieważ zostały popełnione błędy w systemie IACS i to wyklucza dopłaty bezpośrednie dla polskiego rolnika? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym wyczerpaliśmy listę posłów, którzy zgłosili się do zadania pytań. Zadających pytania było ponad 40, każdy pytający zadał średnio po trzy pytania szczegółowe, tak że pan minister ma przed sobą pewnie około 120 pytań.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana ministra Włodzimierza Cimoszewicza o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo za udzielenie mi głosu.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Nie ukrywam, że czasami mam wrażenie, iż procedury sejmowe przypominają pewien rytuał, który staje się grą pozorów. Kluby, z których padło najwięcej pytań, z góry określiły swoje negatywne stanowisko wobec informacji rządu, więc rozumiem, że od tego, jakich odpowiedzi udzielę, jak one będą brzmiały, jaka będzie ich treść, czy będą mądrzejsze, czy głupsze, bardziej ogólne czy bardziej szczegółowe, nie zależy stanowisko pań i panów posłów, którzy już to stanowisko z góry przesądzili. Ale z jednej strony z szacunku dla...</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Przepraszam, ale państwo zadaliście panu ministrowi kilkadziesiąt pytań i, jak rozumiem, po to by usłyszeć odpowiedź...</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, chyba po to, żeby zadać.)</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#komentarz">(Głos z sali: I nie chcą słuchać o tym...)</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo więc proszę o wysłuchanie odpowiedzi pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o godne zachowanie się wobec tego miejsca, tej sali i problemu, który jest tutaj dyskutowany. Bardzo o to proszę.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Z respektu i szacunku dla reguł parlamentaryzmu, a także z myślą o tym, że być może przynajmniej część tych odpowiedzi dotrze do polskiej opinii publicznej, oczywiście ich udzielę.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę Państwa! Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że poruszono w tych pytaniach, ale także w wystąpieniach klubowych i w imieniu koła poselskiego niezwykle wiele kwestii. Proponuję, że tak jak cierpliwie i skwapliwie odnotowaliśmy wszystko, tak cierpliwie i skwapliwie spróbujemy odpowiedzieć na wszystko. Nie będziemy odkładali w zasadzie niczego do odpowiedzi pisemnych, chyba że chodzi o jakieś niezwykle specjalistyczne informacje, dotyczące np. jakichś danych statystycznych itd., co samo w sobie wymaga odpowiedzi w takiej formie.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Bardzo dziękuję klubowi SLD za poparcie dla wygłoszonej przeze mnie informacji w imieniu rządu.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Natomiast odnosząc się do wypowiedzi pana przewodniczącego Komisji Europejskiej, zresztą również do kilku wypowiedzi i pytań w sprawie relacji między ministerstwem, mną osobiście, a obradami Komisji Europejskiej Sejmu, chcę powtórzyć to, co przedstawiłem w informacji, być może uzupełnić to nieco szerzej, dlatego że naprawdę zależy mi na tym, aby uniknąć publicznego wrażenia, iż dochodzi do lekceważenia komisji przeze mnie czy mój resort, że ja lub mój resort nie chcemy udzielać komisji jakichś informacji.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę Państwa! Wydaje mi się zupełnie oczywiste, że jeśli Komisja Europejska się zebrała 13 listopada - przed planowanym na 14 listopada posiedzeniem Komitetu Integracji Europejskiej i planowanym na 15 listopada posiedzeniem rządu, kiedy przedstawiciele rządu, pani minister Hübner i pan minister Truszczyński, gotowi byli udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania posłów członków tej komisji - to właśnie ze względu na to, że to posiedzenie poprzedzało posiedzenia rządu i Komitetu Integracji Europejskiej, zrozumiała powinna być prośba, żeby posiedzenie mogło mieć charakter zamknięty. Nie dlatego, że ktoś nie respektuje prawa dziennikarzy do uzyskiwania wiadomości, tylko dlatego, że mowa mogła być wtedy wyłącznie o propozycjach stanowisk, a nie o decyzjach, nie o stanowiskach rządu. Nie chcę rozstrzygać, kto podjął tę decyzję. Istotne jest to, że te stanowiska nie mogły być członkom komisji przedstawione, i to nie z powodów dotyczących przedstawicieli rządu. Być może nie byłoby w ogóle żadnych kwestii, przynajmniej dotyczących komunikacji i informacji, jaka później w takim czy innym zakresie, w zakresie niepełnym, co oczywiście potwierdziłem, była prezentowana i wywołała krytykę wielu osób i wielu ugrupowań politycznych.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Lewandowski, występując w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej, zwrócił uwagę na dbałość o społeczny odbiór tego wszystkiego, co się dzieje w zakresie negocjacji. Był tak łaskaw, że zechciał również połączyć to z kwestią tzw. trzech ambasadorów. Odpowiedź na ten temat była udzielona wczoraj w pełni pańskiej koleżance klubowej i pańskiemu koledze klubowemu; mam na myśli odpowiedź na zapytanie poselskie. I myślę, że te odpowiedzi nie powinny budzić już żadnych wątpliwości, a więc i chęci powracania także do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Oczywiście zdajemy sobie doskonale sprawę z tego, jak ważne jest precyzyjne, wiarygodne, rzetelne informowanie polskiego społeczeństwa, ponieważ - tu odpowiadam na kilkakrotnie powtarzane pytanie - tak, rząd Leszka Millera potwierdza, iż ostateczna decyzja o wstąpieniu bądź niewstąpieniu do Unii Europejskiej powinna być podjęta przez cały naród w referendum europejskim. Jaki byłby sens działania rządu, który z jednej strony głosi i deklaruje respekt dla prawa całego narodu do rozstrzygnięcia o tej niewątpliwe najważniejszej za życia co najmniej jednego, a może dwóch pokoleń kwestii, a z drugiej strony miałby unikać informowania społeczeństwa, miałby wywoływać wrażenie, że ma coś do ukrycia lub że chce obywateli naszego kraju wprowadzić w błąd?</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Powiedziałem wyraźnie, że miało miejsce oczywiste potknięcie. Nadaję mu charakter techniczno-organizacyjny, związany z pewnym tempem prac, jakie były w tym czasie toczone, z faktem, że dopiero tworzymy pewne własne procedury informowania, nabieramy także pewnego doświadczenia w tym zakresie. Tak, to był błąd. Mówiłem to publicznie, nie tylko w tej chwili. Wypowiadałem to wcześniej, także pytany o to przez dziennikarzy. I naprawdę apeluję; mam nadzieję, że mimo zasadniczych różnic między wieloma politykami, między różnymi ugrupowaniami politycznymi, nie musimy przekreślać z góry możliwości odbywania normalnej, w miarę rzetelnej rozmowy, takiej, w której padające opinie, słowa, argumenty choć odrobinę znaczą tyle, ile niejako z nich wybrzmiewa, że nie są tu stosowane słowa, argumenty zastępcze, że nie musimy ze sobą rozmawiać językiem inwektyw, obelg, insynuacji itd.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Gotów jestem znosić bardzo wiele uszczypliwości, także w takich pytaniach, jak np. o to, czy moje 19 ha ziemi należy do 2 mln ha leżących odłogiem. Nie, nie należy do tych 2 mln ha leżących odłogiem, chociaż to prawda, że moje obowiązki publiczne, polityczne od kilku lat uniemożliwiają mi pracę, jeśli chodzi o moje gospodarstwo. Co zrobiłem? Z szacunku dla polskiej ziemi, dla mojej ziemi, oddałem ją za darmo w użytkowanie moim sąsiadom, po to by ziemia nie leżała odłogiem, po to by mogli z niej korzystać, by mogli ją utrzymywać we właściwej jakości, klasie itd. i żeby z tego wynikał czyjś pożytek - nie mój, bo nie mam z tego nic; sam płacę podatek za swoje gospodarstwo, nie oczekuję od moich sąsiadów niczego w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">A zatem serdecznie proszę - przestańmy posługiwać się insynuacją personalną, dlatego że to nas nie posuwa w żadnym dyskursie naprzód. To nie są argumenty, które powinny padać w tej sali. To jest Sejm, to parlament. Miejmy szacunek, twórzmy szacunek do tej sali. Ja się też do tego zobowiązuję. Ale róbmy to wspólnie. W przeciwnym razie nie dziwmy się, że tak wielu Polaków jest rozczarowanych z roku na rok coraz bardziej władzą publiczną, wszystkimi, którzy są u władzy itd.</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Państwo z Samoobrony już też jesteście częścią tej władzy. Jeżeli ten Sejm straci autorytet, to wy także stracicie autorytet razem z tym Sejmem. Niszcząc autorytet tego Sejmu, popełnia się - nie chcę teraz tego przypisywać konkretnemu ugrupowaniu czy komukolwiek - wielki błąd wobec autorytetu własnego państwa, wobec autorytetu władzy publicznej, wobec funkcjonowania parlamentu, wobec samych siebie i własnych partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.12" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Mówię o tym, jak powinniśmy moi zdaniem rozmawiać; zwłaszcza o najtrudniejszych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-294.13" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W jaki sposób mogę racjonalnie odnosić się do pytań w rodzaju, jak wytłumaczyć euroentuzjazm mojego ugrupowania; czy przyzwyczajeniem do popierania reżimów totalitarnych? Przepraszam bardzo, czy rzeczywiście tak powinno brzmieć poważnie formułowane pytanie w poważnym dyskursie o poważnych sprawach?</u>
          <u xml:id="u-294.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy przytakiwać...)</u>
          <u xml:id="u-294.15" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę Państwa! Pan poseł Lewandowski jako pierwszy z zabierających dzisiaj głos - wiele osób również podnosiło tę kwestię - poruszył sprawę strategii negocjacyjnej i podał w wątpliwość to, czy zmiana tej strategii jest decyzją właściwą, czy zerwanie pewnej ciągłości, kontynuacji nie jest błędem. Parę osób do tego nawiązywało, pytając, co się stanie, jeżeli nowa strategia nie okaże się skuteczna, jeżeli nie przyniesie sukcesu. Chciałbym więc z jednej strony postawić pytanie, ale zaraz przejść do pozytywnej odpowiedzi. Jeżeli obecny rząd uważa, że dotychczasowa strategia negocjacyjna była błędna, że groziła nam poważnym ryzykiem co do tego, co określiłem w swoim wystąpieniu jako pułapkę negocjacyjną, wpadnięciem w rodzaj zastawionej przez siebie pułapki, to czy ten rząd w imię ciągłości, pańskim zdaniem, państwa zdaniem, miał jakikolwiek obowiązek kontynuowania tego, co sam uważał za błędne lub obarczone poważnym stopniem ryzyka, czy też miał prawo, zgodnie z mandatem powierzonym mu demokratycznie przez społeczeństwo, sformułować, oczywiście ponosząc za to odpowiedzialność, swoje koncepcje, zaproponować inne koncepcje?</u>
          <u xml:id="u-294.16" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">My inaczej postrzegamy kwestię strategii negocjacyjnej. Uważamy, że błędem jest tworzenie tzw. pakietu. Zauważmy, że gdyby doszło do połączenia kilku kwestii dzisiaj tutaj omawianych, to my domagalibyśmy się pewnych ustępstw ze strony Unii Europejskiej albo ustępstw wobec naszych bardzo wysokich, niespotykanie wysokich żądań dotyczących okresów przejściowych na sprzedaż ziemi albo naszych bardzo wysokich oczekiwań dotyczących dopłat bezpośrednich, kwot produkcyjnych itd. Po to, żeby coś móc w pakiecie rozstrzygnąć, taki pakiet musi być złożony ze spraw, w których jedna strona może ustąpić na rzecz drugiej strony i wzajemnie uzyskać jakieś ustępstwo. Jak można skonstruować pakiet, na który składają się wyłącznie sprawy, w których my oczekujemy pewnych ustępstw, w których my mamy pewne szczególne oczekiwania? Obawiam się, że w takim przypadku moglibyśmy w pewnym momencie spotkać się z odpowiedzią następującą, i to w ostatnim momencie, w ostatnich tygodniach negocjowania: proszę bardzo, Unia Europejska zgadza się na ustępstwa w takiej czy innej dziedzinie, ale w takim razie stwierdza, że nie posunie się nawet o milimetr na przykład w kwestii wysokości dopłat bezpośrednich. I jak mamy się wtedy zachować? Czy mamy rozegrać pokera z rozstrzygnięciem w ostatniej minucie przy ogromnym poziomie ryzyka? Czy stawką w tej pokerowej zagrywce ma być los naszego państwa i los naszego narodu?</u>
          <u xml:id="u-294.17" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wydaje się, że trzeba było zmienić tę taktykę. Trzeba doprowadzić do tego, aby jak najwięcej kwestii porozstrzygać jak najwcześniej po to, żeby między innymi mieć także pewną psychologiczną i polityczną silną podstawę do wywierania nacisku na naszych partnerów w negocjacjach wtedy, kiedy będziemy dyskutowali o wielkości dopłat bezpośrednich, o wielkości kwot produkcyjnych itd., dlatego że jeżeli oni się wówczas uprą przy rozwiązaniach niemożliwych do zaakceptowania przez nas, to będzie oczywiste, kto ponosi odpowiedzialność za niepowodzenie projektu w postaci poszerzenia Unii Europejskiej. To jest zupełnie inna sytuacja w kategoriach także odbioru społecznego w całej Europie. Z tym wiąże się nasza decyzja o zmianie strategii negocjacyjnej, założeń negocjacyjnych. Myślę o generalnej koncepcji, nie odnoszę tego do konkretnych zmian dotyczących poszczególnych obszarów, pozycji w poszczególnych obszarach.</u>
          <u xml:id="u-294.18" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy jest coś w zamian za ustępstwa, jak pan to określił, mówiąc, że ciężar dowodu spoczywa na rządzie? Na razie jeszcze większość tych kwestii nie została poddana formalnym negocjacjom. Zostało zaprezentowane stanowisko nowego rządu w kontakcie bardziej politycznym niż formalnym, niż na forach negocjacyjnych. Moi zastępcy od kilku dni odwiedzają wszystkie stolice państw należących do Unii Europejskiej, spotykają się ze swoimi odpowiednikami odpowiedzialnymi za problematykę integracji europejskiej, przedstawiają w ministerstwach spraw zagranicznych nasze oczekiwania, na przykład dotyczące rynku pracy, dostępności dla polskich obywateli na zasadach jednostronnych deklaracji państw członkowskich bądź na zasadach dwustronnych porozumień.</u>
          <u xml:id="u-294.19" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Obecnie sondujemy możliwości uzyskania ustępstw, które otwierałyby drogę do zakończenia negocjacji w pewnych obszarach w tym zakresie. To wszystko przecież trwało dopiero kilka dni. To musi zająć jakiś czas. Po to, żeby pojechać do 15 stolic, trzeba mieć kilka dni. Pani minister Hübner była w poniedziałek w Paryżu, we wtorek w Londynie, wczoraj była w Hadze. Wszędzie, jak mi relacjonowała to wczoraj o północy po przylocie do Warszawy, spotykała się z uznaniem dla decyzji polskiego rządu zmierzających do tego, żeby przyspieszyć negocjacje po to, żeby Polska mogła mieć silną pozycję w czołówce państw negocjujących.</u>
          <u xml:id="u-294.20" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-294.21" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Większość Polaków nie chce wejść do Unii Europejskiej.)</u>
          <u xml:id="u-294.22" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę Państwa! Ja nie liczę na uznanie, nie liczę na poklask osób, które z powodów zasadniczych są przeciwne wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Nie liczę na to, więc nie musicie państwo uświadamiać mi tego ciągłymi pokrzykiwaniami. Mam świadomość, że się różnimy w tym względzie bardzo istotnie. To, co mówię, mówię do tych, którzy uważają, że Polska powinna wstąpić do Unii Europejskiej, a mają wątpliwości co do tego, czy przyjęta taktyka i przyjęte...</u>
          <u xml:id="u-294.23" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-294.24" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Przecież ja nie mam pretensji do państwa o to, że tutaj jesteście i że słuchacie. Proszę tylko o to, żebyście pozwolili mi powiedzieć i żebyście tego wysłuchali. Nie oczekuję natomiast, powtarzam, poklasku.</u>
          <u xml:id="u-294.25" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-294.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzięki Bogu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o nienawiązywanie rozmów w trakcie wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, czy pan minister nie obraża posłów?)</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie słyszałem ze strony pana ministra jakiegokolwiek obraźliwego słowa.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Mojzesowicz występujący w imieniu klubu Samoobrony mówił między innymi o tym, że budżet Unii Europejskiej jest już zamknięty - jak rozumiem, chodzi o budżet do 2006 r. - że to może oznaczać, iż nic w tym budżecie dla polskich rolników nie jest zawarte. Padały też pytania dotyczące tego, na jakie kwoty w ramach tego przyjętego budżetu Unii Europejskiej Polska może liczyć w przypadku przystąpienia do Unii. To zależy od momentu przystąpienia i oczywiście od składu pierwszej grupy państw nowo przyjętych. Szacujemy, że na lata 2004, 2005, 2006, a więc do końca tego okresu, na który budżet został uchwalony, przypadają kwoty rzędu 38–39 mld euro dla państw nowo przyjętych. Są pewne podstawy do przypuszczania, jak te kwoty będą się rozkładać na różne linie przepływu do państw nowo przyjętych. Jeżeli Polska będzie w tej grupie, to może liczyć na bardzo pokaźną część tej kwoty, prawdopodobnie rzędu 40% w liczbach ogólnych. Natomiast jak to się przełoży na poszczególne pozycje, na wysokość tych przepływów, transferów finansowych w poszczególnych obszarach, na poszczególne rozwiązania, w tej chwili trudno jest przesądzić, zwłaszcza że, jak powiedziałem, właśnie te najważniejsze sprawy z punktu widzenia ciężaru finansowego: rolnictwo, polityka regionalna, będą dopiero negocjowane w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jeden z posłów zapytał o to, w jakim miejscu jesteśmy w negocjacjach na temat rolnictwa. Jeszcze ich nie rozpoczęliśmy, dlatego że Unia Europejska nie ma jeszcze wspólnego stanowiska dotyczącego tego obszaru. Z mojej rozmowy z komisarzem do spraw rolnych panem Fischlerem wynikało, że on przedstawi władzom Unii swoje propozycje dotyczące wspólnego stanowiska w styczniu, a więc niedługo. Trudno jest z góry przesądzić, kiedy Unia rozstrzygnie o swoim stanowisku, ale można zakładać, że zajmie to nie więcej niż kilka tygodni, czyli że w pierwszych dwóch miesiącach przyszłego roku kalendarzowego najprawdopodobniej będziemy mogli zapoznać się z tym stanowiskiem i będziemy mogli przygotować swoją odpowiedź oraz przygotować się do negocjacji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Padały tutaj pytania dotyczące dopłat bezpośrednich, traktowania polskich rolników itd. Pytano wielokrotnie o to, co mówiłem w Brukseli i jakie ustępstwa prezentowałem. Może zatem ogólne tezy. W Brukseli przedstawiałem stanowisko przyjęte przez polski rząd. Jak powiedziałem w swoim wystąpieniu, w swojej informacji, było to stanowisko przyjęte jednomyślnie przez całą Radę Ministrów. W prezentacji przyjętych stanowisk nie posunęliśmy się z moimi zastępcami ani na milimetr poza to, co przyjął polski rząd 15 listopada na swoim posiedzeniu. To jest odpowiedź na liczne pytania w stylu: co pan zrobił, do czego pan się zobowiązał, na jakie ustępstwa pan poszedł itd. Nie było żadnych negocjacji w Brukseli. Spotkanie miało charakter, powiedziałbym, polityczny, na pewno nie miało charakteru negocjacyjnego. Nie spotkali się ludzie, którzy prowadzą między sobą negocjacje w procedurach unijnych, w procedurach całego tego procesu. Strona unijna, m.in. komisarz Verheugen, pani Gaudenzi i inni zostali poinformowani o ustaleniach poczynionych przez polski rząd 15 listopada.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W trakcie moich rozmów z wieloma przedstawicielami Unii Europejskiej, powiem, że wyniosłem więcej niż wrażenie, mogę mówić o wiedzy, chociaż to są ciągle informacje absolutnie nieoficjalne, że w Unii Europejskiej praktycznie zapadła decyzja o tym, że rolnicy państw nowo przyjętych będą korzystali z dopłat bezpośrednich. To jest odpowiedź również na jedno z pytań, czy coś się zmienia po stronie unijnej. Tak, zmienia się, dlatego że jeszcze niedawno Unia Europejska w ogóle nie zobowiązywała się do postawienia sprawy w ten sposób. W ogóle stawiano znak zapytania, jeżeli chodzi o to, czy będą dopłaty bezpośrednie.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jaka będzie propozycja wyjściowa - jedno z pytań tutaj też tego dotyczyło - ze strony Unii, ze strony komisarza do spraw rolnych itd., na jakim poziomie? Nie wiem. Ja wyraźnie i otwarcie powiedziałem panu Fischlerowi: polscy rolnicy oczekują, Polska oczekuje niedyskryminacyjnego traktowania polskich rolników w porównaniu z rolnikami państw dzisiaj należących do Unii Europejskiej, i to w każdym zakresie: w zakresie traktowania produkcji, w zakresie dopłat, w zakresie subwencjonowania eksportu produktów rolnych, polskiej żywności itd. To wszystko musi się składać na niedyskryminacyjne traktowanie. Jaka będzie propozycja, nie wiem. Jak będą przebiegały rokowania, dzisiaj jeszcze tego nie potrafię powiedzieć. Nie mogę wykluczyć oczywiście takiej możliwości, że wstępne propozycje Unii nie będą dotyczyły 100% wysokości dopłat, to znaczy dopłat na takim poziomie, takich dopłat, z jakich korzystają dzisiaj rolnicy państw Unii. Ja tego nie mogę wykluczyć, chociaż nie mam na razie żadnych podstaw do przesądzania o tym. Jeżeli stanowisko zostanie sformułowane, będziemy się do niego wtedy odnosili.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę państwa, pan poseł Lech Kaczyński skonstruował swoje wystąpienie w oparciu o trzy punkty, deklarując poparcie dla członkostwa Polski w Unii Europejskiej, podnosząc kwestie także strategii negocjacyjnej, stawiając pytanie, jak dochodzić, wedle jakich zasad do tego członkostwa. Apelował w tym przypadku o twardą walkę i o to, żeby nie ustępować, w szczególności żeby to nie przybierało charakteru niekontrolowanej ucieczki. O żadnej niekontrolowanej ucieczce nie ma mowy, jest to kwestia prawdopodobnie występującej między nami różnicy w ocenie tego, co jest realne do osiągnięcia w negocjacjach, a co jest nierealne do osiągnięcia w negocjacjach, co jest niemożliwe do osiągnięcia w negocjacjach. My staramy się oczywiście i nasi negocjatorzy uporczywie bronić polskich stanowisk, polskich racji, polskich argumentów, ale tak jak to powiedział ktoś z dyskutantów, negocjacje mają to do siebie, że trzeba się liczyć z koniecznością ustępstw z dwóch stron. Jednocześnie musimy cały czas pamiętać, że chociaż oczywiście mądrym ludziom w Unii Europejskiej, ludziom, którzy mają wyobraźnię, którzy patrzą daleko w przyszłość, zależy na rozszerzeniu Unii Europejskiej, bo rozumieją, że to jest korzystne dla całej Europy, że to jest najważniejsza, najsilniejsza gwarancja tego, że nie będą się w Europie pogłębiały podziały czy powstawały nowe podziały, że nie będzie źródeł konfliktów w Europie w ten sposób, że się będzie przynajmniej je eliminowało, to jednak mimo tej wyobraźni i zrozumienia interesów także państw Unii Europejskiej, to przecież jednak takie kraje jak Polska chcą wstąpić do Unii Europejskiej. Oczywiście, że my tutaj musimy wykazywać wręcz większą determinację w dążeniu do osiągnięciu tego wspólnego celu, co nie oznacza łatwych ustępstw, ale co musi oznaczać realizm i racjonalizm. Możemy się różnić w ocenach tego, co jest realistyczne i co jest racjonalne. My doszliśmy do takiego poglądu, jaki sformułowaliśmy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kaczyński zapytał mnie, czy Zjednoczone Królestwo, które wymieniłem, złożyło identyczną deklarację jak cztery inne państwa, które wcześniej zadeklarowały, zobowiązały się do niestosowania żadnych mechanizmów protekcyjnych wobec ich rynku pracy. Nie, w tym przypadku chodzi o coś innego. Otrzymaliśmy formalne potwierdzenie, iż Zjednoczone Królestwo, Wielka Brytania nie będzie rozciągała mechanizmów protekcyjnych ponad wstępny okres dwuletni. To ma charakter zobowiązania więcej niż politycznego. W innych przypadkach, które tutaj wymieniłem, a w jeszcze innych, których tu nie wymieniłem ze względu na wstępną fazę rozmów na ten temat, możemy liczyć w tej chwili na polityczne zobowiązania o takim charakterze, a nie formalne. Dlatego też Zjednoczone Królestwo zostało wymienione w gronie państw, które w sposób oficjalny wyraziły swoje stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kaczyński poruszył również, tak jak wielu następnych mówców, kwestię trzyletniej dzierżawy, uznając, że stanowi to istotne zagrożenie dla polskiej ziemi, dla stanu posiadania, że stanowi to istotne zagrożenie, jeżeli chodzi o szybki wykup ziemi, wzrost cen itd. Proszę państwa, powiedziałem w swojej informacji, że nasze stanowisko jest następujące: ten okres dzierżawy ma zacząć swój bieg w momencie wstąpienia, w momencie akcesji do Unii Europejskiej. Po drugie, mówiłem, i przecież jest to inicjatywa i pomysł, projekt dobrze znany, że kwestie te będą dodatkowo uregulowane specjalną ustawą w sprawie obrotu ziemią. Rozpatrywane są różne warianty, rozpatrywane są wszystkie warianty stosowane w państwach Unii Europejskiej, które stosują protekcjonizm w tym zakresie. Wicepremier, minister rolnictwa przedstawił założenia tej ustawy na posiedzeniu rządu. Przedyskutowaliśmy je wstępnie. Minister rolnictwa ma poparcie rządu odnośnie do tej inicjatywy, ale jednocześnie nie jesteśmy w stanie w ciągu trzech dni załatwić tej sprawy, ponieważ dotyka to niezwykle skomplikowanych zagadnień także prawnych. Musimy mieć pełną świadomość rozmaitych efektów, jakie to ma przynieść. Jestem jednak przekonany, że szybko, czyli w kategoriach tygodni możemy określić czas, jaki jest potrzebny rządowi na przedstawienie tego projektu ustawy. Mogą tam być rozpatrywane rozmaite warianty rozwiązań, które zagwarantują, że prawdopodobieństwo spekulacji polską ziemią będzie jeśli nie wyeliminowane, to co najmniej bardzo istotnie ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-296.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Wiele osób poruszało kwestię tego, ile ziemi do tej pory sprzedano oficjalnie i nieoficjalnie. Oficjalne liczby są znane. Minister spraw wewnętrznych pan Krzysztof Janik przedstawił takie informacje. W ciągu 12 lat na podstawie zezwoleń ministra spraw wewnętrznych sprzedano około 50 tys. hektarów ziemi po połowie obcym firmom i obcym osobom fizycznym, obcym obywatelom, co stanowi około 0,016% polskiego terytorium. Oczywiście wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że w tym czasie miał miejsce i ma miejsce także nieoficjalny, nierejestrowany proces zakupu ziemi przez cudzoziemców, najczęściej przez podstawionych polskich obywateli czy też przez rozmaite firmy, spółki, o których tutaj była mowa. Oczywiście nie ma danych liczbowych, które mogłyby to zobrazować, bo nie może ich być. Można próbować dokonywać jakichś intuicyjnych szacunków, natomiast nie ma żadnej podstawy, w oparciu o którą można byłoby udzielić odpowiedzi na to pytanie. Ale ja chciałbym, żebyśmy sobie uzmysłowili jedno: mianowicie dzisiaj, w dzisiejszym systemie prawnym możliwe jest to niepokojące wiele osób w naszym kraju zjawisko w postaci kupowania ziemi przez cudzoziemców, co często prowadzi też do lokalnego ogromnego wzrostu cen ziemi. Czyli że nawet taki systemu, jaki dzisiaj istnieje, system prawa wewnętrznego, które ogranicza, czy dosyć drastycznie reguluje zasady obrotu ziemią, okazuje się nie jest hamulcem, nie jest przeszkodą nie do pokonania. Powinniśmy sobie zdać sprawę z tego, że trzeba poszukiwać prawdopodobnie bardziej złożonych rozwiązań prawnych, precyzyjniej zapobiegających niepożądanym zjawiskom, dlatego że proste uregulowania są często łatwe do ominięcia, do pominięcia.</u>
          <u xml:id="u-296.9" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan minister Kaczyński stwierdził, że ustępstwa w zakresie pracy i ziemi są merytorycznie niedopuszczalne i że będą miały wpływ na referendum. Oczywiście będziemy starali się przekonywać polskich obywateli, że są to jedyne realistyczne warunki, jakie są do wynegocjowania i że nie stwarzają one istotnych zagrożeń z punktu widzenia polskich interesów. Taki jest nasz pogląd, tak będziemy to prezentowali. Natomiast różnimy się opinią na temat, czy są to ustępstwa merytorycznie niedopuszczalne, czy nie. Jestem osobiście przekonany, rząd zajął takie stanowiska, skoro podjął takie, a nie inne decyzje, że gdyby nie proponowana modyfikacja naszych stanowisk, to nie mielibyśmy szans na zakończenie tych negocjacji. I w związku z tym deklaracja o tym, że ktoś popiera członkostwo Polski w Unii Europejskiej, ale na innych warunkach jest nieco abstrakcyjna, oderwana od rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-296.10" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kalemba, występując w imieniu klubu PSL, również poruszał kwestię tego trzyletniego okresu dzierżawy. Wiele osób krytycznie się odnosiło do porównywania sytuacji w Czechach, na Węgrzech i w Polsce. Ja nie dokonałem porównania, tylko stwierdziłem, na jakich warunkach w Czechach i Węgrzech zamknięto te rozdziały negocjacyjne. Jest to o tyle istotne, że stanowi to punkt odniesienia w naszych rozmowach, mimo że formalnie nie jest to elementem negocjacji między Polską i Unią Europejską; nasi partnerzy wykorzystują to jako argument mówiący: tam przyjęto takie warunki, a wy żądacie dalej idących warunków. Mimo to jesteśmy przekonani na podstawie naszego rozpoznania sytuacji, że istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo, iż potrafimy przeprowadzić te nasze warunki. Natomiast jeżeli chodzi o ów trzyletni okres dzierżawy, mogę powiedzieć tylko tyle, że w żadnym innym wypadku nikomu nie udało się osiągnąć innego rozwiązania, to znaczy, że dominuje rezygnacja z okresu przejściowego w tym zakresie. Będziemy musieli nad tym się wspólnie zastanawiać w dalszych pracach nad tymi zagadnieniami.</u>
          <u xml:id="u-296.11" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę państwa, pan poseł Giertych rozpoczął wystąpienie od cytatu z „Rzeczpospolitej” dotyczącego mojej czy też rzekomo mojej wypowiedzi w Brukseli. Potwierdzam, że temat dotyczący drugiego filaru ubezpieczeń nie był przedmiotem żadnej rozmowy, w żadnej takiej rozmowie nie brałem udziału. Natomiast zgadzam się z takim rozumowaniem, jeżeli czyjaś wypowiedź jest przytaczana nieprawdziwie lub nieściśle, powinno być sprostowanie. Tylko że nie jestem w stanie nawet w tej chwili prostować wszystkich nieścisłości, które intencjonalnie i zupełnie przypadkowo występują w rozmaitych publikacjach. Po prostu nie jestem w stanie, niczym innym bym się nie zajmował, musiałbym tylko czytać gazety i pisać sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-296.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma pan ministerstwo.)</u>
          <u xml:id="u-296.13" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Oczywiście mam ministerstwo do tego, staram się wykorzystywać także ten mechanizm, staram się to wszystko robić, ale dowcip polega na tym, że tych przypadków jest niezwykle wiele. Oświadczam w takim razie w trybie sprostowania nieopublikowanego w „Rzeczpospolitej”, że ta informacja nie odpowiada prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-296.14" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Giertych wyraził zasadniczy sprzeciw wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Przyjmuję do wiadomości, i tylko tyle mogę na ten temat powiedzieć. Nie podejrzewam siebie aż o taki talent, żebym mógł pana i pańskich kolegów przekonać do zmiany stanowiska w tym zakresie. Stwierdził pan też, że poinformowałem komisję, iż nie będzie podatku importowego. Skąd pan wziął tę informację?</u>
          <u xml:id="u-296.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Z „Rzeczpospolitej”.)</u>
          <u xml:id="u-296.16" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Serdecznie prosiłbym, żeby nie posługiwać się taką metodą dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-296.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo pan mówi nieprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-296.18" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W trakcie naszego pobytu w Brukseli podczas posiedzenia rady stowarzyszenia padło jedno sformułowanie na temat podatku importowego ze strony przedstawiciela komisji, który powiedział, że strona unijna wyraża zaniepokojenie planowanym jeszcze przez poprzedni polski rząd wprowadzeniem szczególnego podatku na polski import. Tyle było powiedziane, jedno zdanie. My nie komentowaliśmy tego w żaden sposób. Natomiast oczywiście rozmawiamy z politykami z rozmaitych krajów, którzy nas pytają o to i przedstawiamy nasze stanowisko, które brzmi: polski rząd nie podjął w tej sprawie decyzji. Są rozważane argumenty za i przeciw takiemu rozwiązaniu, nie ma żadnej decyzji. I w związku z tym nie było też żadnej informacji ani zapowiedzi, że taki podatek nie będzie wprowadzony, chociaż nie ukrywam swojego osobistego poglądu na temat tego podatku, i to poglądu krytycznego. Jestem przekonany, że nie będzie to korzystne dla gospodarki, ale przede wszystkim - i pozwalam sobie to łączyć właśnie z kwestią, o której teraz mówię - może to być niezwykle niekorzystne z punktu widzenia przebiegu przyszłorocznych negocjacji na temat wysokości dopłat i wszystkich tych środków finansowych w rozdziałach, o których już tutaj wielokrotnie dzisiaj mówiłem; że może to być wykorzystane jako bardzo silny argument w negocjowaniu warunków naszego członkostwa w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-296.19" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Balazs również jest zaniepokojony bezalternatywną zmianą strategii negocjacyjnej. Odpowiadałem w gruncie rzeczy już na pańskie pytanie, co będzie, jeśli obecny rząd myli się w swojej koncepcji strategii negocjacyjnej. To się da sprawdzić tak naprawdę tylko w praktyce, to jest kwestia oceny tego, kto z nas ma rację, czy poprzedni rząd w innych koncepcjach, w innym rozumowaniu, czy obecny rząd. Nie ma innego wyjścia. Głęboko wierzę, że nasze podejście jest trafne i że zagwarantuje Polsce sukces w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-296.20" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę państwa, przechodzę do pytań. Mam nadzieję, że nie protestujecie państwo przeciwko próbie przynajmniej skrupulatnego odpowiadania na wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-296.21" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pani posłanka Pusz zapytała, czy zachowanie posłów Ligi Polskich Rodzin na posiedzeniach Komisji Europejskiej nie wpłynie na przebieg negocjacji, czy nie zdeprecjonuje mandatu głównego negocjatora? Myślę, że nie wpłynie na przebieg negocjacji, natomiast rzeczywiście apeluję o to, nawet do przeciwników wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, aby respektować pewne reguły postępowania. Pan minister Truszczyński reprezentuje nas jako główny negocjator w rokowaniach z Unią Europejską. Jego pełnomocnictwo, jego mandat, jego kompetencje nie powinny być podważane, ponieważ to może mu utrudnić wykonywanie obowiązków w jego relacjach z przedstawicielami Unii Europejskiej. Jakie konsekwencje miałoby podtrzymywanie dotychczasowego stanowiska w sprawie ziemi? W przekonaniu rządu i moim osobistym dotychczasowe stanowisko uniemożliwiałoby zawarcie jakiegokolwiek porozumienia z Unią. Jesteśmy o tym głęboko przekonani i dlatego zdecydowaliśmy się na modyfikację tego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-296.22" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Niewiarowski z SKL mówi o wielu błędach, które popełnił rząd, pyta, czy nie opóźnią one negocjacji, czy pan Fischler zapowiada dopłaty na poziomie 1,5 do 1 mld euro? W rozmowie ze mną pan Fischler nie wymieniał żadnych wielkości, natomiast pozwolę sobie jeszcze raz powtórzyć, że do tej pory w ogóle nie potwierdzono w sposób najmniej oficjalny tego, że bezpośrednie dopłaty będą stosowane.</u>
          <u xml:id="u-296.23" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Gruszka: Czy rząd wyraża zgodę na sprzedaż ziemi w ciągu 3 lat po przystąpieniu do Unii Europejskiej? Stanowisko mówi o tym, że ci rolnicy będący obywatelami państw Unii Europejskiej, którzy dzierżawią w Polsce ziemię, mogliby ją nabywać po 3-letnim okresie dzierżawy, który rozpoczyna swój bieg w momencie wstąpienia. A więc nie w ciągu 3 lat od wstąpienia do Unii Europejskiej, tylko po 3 latach od wstąpienia do Unii Europejskiej. To jest istotna różnica, bo w ciągu 3 lat to znaczy na przykład po roku albo po pół roku od wstąpienia. Nie, zgodnie z tym stanowiskiem, jeśli ono byłoby przedmiotem porozumienia z Unią Europejską, mogłoby to mieć miejsce po 3 latach. I oczywiście jeszcze raz powracam do informacji, zapowiedzi o projekcie ustawy, który będzie te kwestie szczegółowo regulował.</u>
          <u xml:id="u-296.24" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Zawisza pyta o układ stowarzyszeniowy, mówiąc, że spowodował on gigantyczny deficyt handlowy, czy chcemy go renegocjować? Nie, chcemy się jakby uwolnić już od tego układu stowarzyszeniowego przez znalezienie innego rozwiązania, przez wstąpienie do Unii Europejskiej. Na posiedzeniu rady stowarzyszenia w ubiegłym tygodniu wyraziłem nadzieję, że przyszłoroczne posiedzenie rady będzie ostatnim posiedzeniem tego organu między Polską i Unią Europejską i że później nie będziemy musieli już w tej formule funkcjonować. Chciałbym zwrócić uwagę, że kiedy ten układ był formułowany, definiowany, kiedy był przyjmowany, był on konstruowany z myślą, z pewną deklaracją o nierównoprawności, ale z tendencją do uwzględnienia szczególnej pozycji właśnie takiego kraju, jak Polska.</u>
          <u xml:id="u-296.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Stało się inaczej.)</u>
          <u xml:id="u-296.26" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Stało się inaczej, to prawda, ale w bardzo dużym stopniu stało się tak dlatego, że różnica potencjałów gospodarczych dała o sobie ostatecznie znać, a także m.in. dlatego, że kiedy polska gospodarka nabrała wysokiego tempa wzrostu, to z jednej strony ściśle związaliśmy się z Unią Europejską, na skutek rozmaitych wydarzeń na przełomie lat 80. i 90., ale z drugiej strony przecież ten import - o czym pan na pewno doskonale wie, w bardzo dużej części - sięgający 70% - ma charakter importu zaopatrzeniowego i na cele inwestycyjne - dodatkowe, powiedzmy, 10%, czyli ten deficyt w znacznej mierze wynika z tempa wzrostu gospodarczego, zwłaszcza w połowie lat 90. i ze skali inwestycji zagranicznych, które w bardzo dużym stopniu są importochłonne, wiążą się z importem. Oczywiście nikt się nie cieszy z deficytu handlowego ani z deficytu płatniczego. Nikt się z tego nie cieszy. To jest zjawisko niepokojące. Rozwinęło się ono zwłaszcza w ostatnich latach do niepokojących rozmiarów, ale trzeba rozumieć istotę tego zjawiska, że ono w dużym stopniu, zwłaszcza wtedy kiedy zaczęło ulegać pewnemu natężeniu, wiązało się z wysokim tempem wzrostu naszej gospodarki. Trzeba zrobić absolutnie wszystko, żeby doprowadzić do wzrostu naszego eksportu i umocnienia naszej gospodarki; w taki właśnie sposób wychodzić z tej sytuacji. Nie powtórzę użytych przez pana sformułowań dotyczących faktu potwierdzonej publicznie i z własnej inicjatywy współpracy z polskim wywiadem pana ministra Truszczyńskiego. Jedynie odpowiadając, poważnie traktując pytanie, stwierdzam, że nie wystąpię o jego dymisję. Bardzo wysoko cenię kwalifikacje zawodowe pana ministra Truszczyńskiego i jestem głęboko przekonany, że wykorzysta swoje kwalifikacje w dobrej, słusznej sprawie, broniąc interesów Polski w rokowaniach z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-296.27" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Jurek pyta, na podstawie jakiego upoważnienia sformułowałem stanowisko w Brukseli. Już częściowo na to odpowiedziałem. Przedstawiłem w Brukseli stanowisko przyjęte jednomyślnie przez Radę Ministrów w dniu 15 września. Nie muszę mieć żadnych specjalnych upoważnień do czynienia tego, ponieważ jako minister spraw zagranicznych, członek tego rządu mam prawo reprezentować rząd, mam prawo reprezentować Polskę w rozmaitych stosunkach międzynarodowych i mam prawo przedstawiać także tego typu stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-296.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyje stanowisko? Chyba swoje.)</u>
          <u xml:id="u-296.29" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-296.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Pana stanowisko.)</u>
          <u xml:id="u-296.31" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Oczywiście, że tak.</u>
          <u xml:id="u-296.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie dyskutujmy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panowie posłowie, bardzo proszę o nieprzeszkadzanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pani posłanka Nowina-Konopka pyta, w jakich punktach są odstępstwa od dotychczasowych stanowisk. Myślę, że mniej więcej przez 30 minut to referowałem w swoim wystąpieniu. Zapewne jutrzejsze wydanie stenogramu sejmowego pozwoli na zapoznanie się z tym w formie pisemnej. Czy obecni dzierżawcy będą mogli natychmiast kupić ziemię po akcesji? Już na to odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Bilans strat i korzyści wstąpienia do Unii Europejskiej. Musimy oczywiście starać się to precyzować, chociaż nigdy nie jesteśmy w stanie sprowadzić tego do jakichś prostych ujęć liczbowych. Jesteśmy w stanie mówić o pewnych procesach, jesteśmy w stanie mówić o pewnych zależnościach, natomiast nie wyliczymy tego w kategoriach złotówkowych czy jakichkolwiek innych. To jest nie do osiągnięcia, zwłaszcza że nie potrafimy oddzielić od siebie dwóch procesów: dostosowywania polskiego państwa, prawa, instytucji i gospodarki do rozwiązań europejskich od niezbędnej modernizacji polskiego państwa, prawa, instytucji i gospodarki z powodów niezależnych od naszych zamierzeń związanych z integracją europejską, bo po prostu powinniśmy bardziej chronić środowisko naturalne, bo powinniśmy mieć zdrowszą żywność i lepsze warunki sanitarne w przetwórstwie żywności itd. Mógłbym wymienić tutaj 100 przykładów tego typu.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Krutul pyta, czy toczy się tutaj debata, czy ma miejsce propaganda. Jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że już w tej chwili mówimy co najmniej 4 godziny na ten temat, to raczej mamy do czynienia z debatą - w której pada 120 pytań pod adresem rządu - niż z uprawianiem propagandy. Czy rolnicy otrzymają informację na temat zmian stanowiska w sprawie kwot produkcyjnych i dopłat? Na razie nie ma żadnych zmian, bo nie ma takiego stanowiska. Stanowisko w tej chwili jest proste. Oczekujemy niedyskryminacyjnego traktowania polskich rolników. Stanowisko będzie szczegółowe wtedy, kiedy Unia Europejska przedstawi swoje, a my będziemy mieli szansę się do tego odnieść.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Macierewicz pyta, czy Polska może otrzymać takie warunki jak Hiszpania i Grecja. To zależy od szczegółowego obszaru, którego pytanie dotyczy. W niektórych przypadkach, pozwolę sobie przypomnieć...</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Rolnictwa.)</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W niektórych przypadkach, pozwolę sobie przypomnieć, Hiszpania i Grecja zostały przyjęte na warunkach, które w tej chwili nie są nam nawet dokładnie w tej samej formie proponowane, np. jeśli chodzi o okresy przejściowe na przepływ siły roboczej. To, co krytycznie oceniamy w stanowisku Unii Europejskiej, jest znacznie bardziej elastycznym rozwiązaniem niż to, które było zastosowane wtedy, kiedy np. Hiszpania i Portugalia wstępowały do Unii Europejskiej. Nie potrafię w tej chwili odpowiedzieć na pańskie pytanie dotyczące warunków dla polskiego rolnictwa, ponieważ powtarzam: stanowisko Unii Europejskiej nie zostało w tym zakresie sformułowane, w związku z tym ta dyskusja jest na razie bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jakie są gwarancje, że wstąpimy do Unii Europejskiej w 2004 r.? Moim zdaniem w 100% byłoby pewne, że bez przyspieszenia negocjacji nie wstąpilibyśmy do Unii Europejskiej w 2004 r. Czy nasz zamiar się powiedzie? Głęboko wierzę, że tak. Ale oczywiście do tego jeszcze dosyć długa, a na pewno trudna droga trudnych negocjacji, trudnych dostosowań po naszej stronie. Pamiętajmy bowiem, że sprawy nie rozstrzygną się wyłącznie w negocjacjach z Unią Europejską. Wszystko to się będzie rozstrzygało także w kraju. Musimy przyjąć jeszcze około 85 ustaw, a rząd musi wydać około 900 rozporządzeń wykonawczych, aby dostosować nasz system prawny w stopniu zadowalającym do rozwiązań europejskich. Musimy sobie też uzmysłowić to, iż nasze przygotowania administracyjne, organizacyjne i instytucjonalne w wielu bardzo ważnych obszarach są niestety opóźnione. Nie jesteśmy dostatecznie przygotowani do znalezienia się w nowej sytuacji. Między innymi przygotowania w obszarze związanym z rolnictwem, gdyby raptem tak się stało, że dzisiaj Polska otrzymałaby z Unii Europejskiej odpowiednie transfery finansowe na porównywalnym poziomie do państw unijnych, to okazałoby się, że nie jesteśmy w stanie tego wykorzystać. Nie jesteśmy do tego organizacyjnie przygotowani. To są wielkie problemy, z którymi musimy sobie poradzić w ciągu najbliższych kilkunastu czy dwudziestu miesięcy. Mam nadzieję, że jesteśmy w stanie to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kuchciński pyta, kiedy będą materiały informacyjne o Unii Europejskiej. Stwierdza, że Centrum Informacji Europejskiej nie przesyła niczego teraz do lokalnych centrów. Po pierwsze, wyjaśnimy to, po drugie, nie ma żadnego powodu, żeby przynajmniej na tym poziomie, na jakim do tej pory ta informacja była udzielana, nie była ona udzielana nadal, chociaż jesteśmy generalnie niezadowoleni ze skali działań informacyjnych i edukacyjnych i chcemy to rozwinąć na znacznie szerszą skalę. Premier Leszek Miller publicznie mówił o intencji powołania pełnomocnika rządu do spraw informacji europejskiej jako osoby, urzędu, instytucji odpowiedzialnej za dostarczanie polskim obywatelom, polskiemu społeczeństwu jak najszerszej, jak najbardziej szczegółowej informacji dotyczącej wszystkiego, co się wiąże z Unią Europejską, naszymi negocjacjami, naszymi przygotowaniami do przyszłego członkostwa.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Stryjewski zadał bardzo wiele pytań, ale tak szybko, że nie byłem w stanie większości z nich zanotować. Ponadto myślę, że szereg tych pytań nie było jednak adresowanych do ministra spraw zagranicznych, ponieważ nie jestem kompetentny do wypowiadania się na temat np. radia i telewizji, w których Polacy mogliby mówić o wolności. Mam wrażenie, że w istniejących już mogą o tym mówić, ale nie mnie, powtarzam, na ten temat się wypowiadać.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Czerwiński pyta, ile miliardów dolarów w Unii do 2006 r. jest zarezerwowanych dla Polski. Częściowo odpowiedziałem już na to pytanie. Około 38–39 mld dolarów w latach 2004–2006 dla wszystkich państw, które w tym czasie zostaną przyjęte do Unii. Jak rząd wytłumaczy zachowanie Niemiec, które popychają nas czy ciągną do Unii, a np. w sprawie rekompensat dla przymusowych robotników zachowują się niechętnie czy negatywnie lub też niewłaściwie podchodzą do sprawy Polonii w Niemczech. Na ten ostatni temat rozmawialiśmy kiedyś na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Europejskiej. Czuję się zwolniony z powracania do tego tematu. Natomiast jeśli chodzi o poruszoną kwestię rekompensat, chociaż nie mieści się ona w tym punkcie porządku dziennego, skoro pytanie padło, będzie też odpowiedź: przeprowadzone w ostatnich dwóch dniach - przedwczoraj i dwa dni temu - rozmowy, negocjacje między fundacjami polską i niemiecką, odpowiedzialnymi za rozwiązanie tej kwestii, przebiegały dobrze i przybliżyły nas w bardzo istotnym stopniu do rozwiązania, o którym można mówić, że powinno być satysfakcjonujące dla osób najbardziej zainteresowanych. W każdym razie przedstawiciele odpowiednich organizacji, uczestniczący także w tych negocjacjach, wyrażali się pozytywnie o rozwiązaniu, które się rysuje. Na moją prośbą pan premier Leszek Miller dzisiaj - być może już to uczynił - miał zatelefonować także w tej sprawie do kanclerza Schroedera, aby powiedzieć mu o pewnych nowych sugestiach, jakie polska strona w tym zakresie prezentuje.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Zaborowski pyta, czy nie byłoby celowe powiązanie kwestii zakupu ziemi z kwestiami kwot, dopłat dla rolnictwa. Z powodów, o których już kilkakrotnie dzisiaj tutaj mówiłem, uważam, że nie. To mógłby być poważny błąd negocjacyjny. Skończyłoby się to tym, że stracilibyśmy bardzo wiele, zwłaszcza w takich obszarach, jak owe obszary dotyczące rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy są jakieś kraje europejskie wstępujące do NAFTA? Nie wiem. Ja takich przypadków nie znam. Wydaje mi się, że pomysł jest tak egzotyczny, że całkowicie nierealny.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Protasiewicz pyta, czy znam podpisany w sierpniu pakt na temat integracji europejskiej AWS-UW-SLD-PSL. Znam go w tym sensie, że oglądałem w telewizji uroczystość podpisania tego paktu. Gotowi jesteśmy respektować intencje i idee zawarte w tym pakcie, a więc komunikować się, przedstawiać, informować, oczywiście z tym zastrzeżeniem, że dwóch partnerów z czterech, którzy się podpisali, nie ma w tej chwili w Sejmie i trudno jest, przynajmniej w Sejmie, komunikować się z nimi w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Klich użył sformułowania przypisującego mi zrezygnowanie z poprzedniej strategii. Mam nadzieję, że po wyjaśnieniach, jakie do tej pory przedstawiłem, także pan poseł Klich zgodzi się, że takie sformułowanie nie odpowiada rzeczywistości. Decyzja o zmianie strategii była świadomą decyzją podjętą przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-298.14" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Z czym przyjeżdżam z Brukseli w zakresie jej ustępstw? Powtarzam, że nie negocjowaliśmy niczego w Brukseli, przynajmniej wtedy, kiedy ja w niej byłem. Natomiast, jak przedstawiłem w informacji, w trakcie wczorajszej sesji negocjacyjnej udało nam się zamknąć 19. rozdział na zasadzie wzajemnych ustępstw. Przy czym Bruksela poszła, jak już dzisiaj mówiłem, na ustępstwo o tyle niezwykłe, także w sensie proceduralnym, że po raz pierwszy zgodzono się na otwarcie zamkniętego rozdziału negocjacyjnego, po to, żeby przyjąć polskie stanowisko do tego rozdziału i zamknąć ten rozdział, bez poruszania jakichkolwiek innych kwestii w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-298.15" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Piłka również mówił o poprzedniej strategii negocjacyjnej. Mamy inny pogląd na ten temat, nie będę do tego powracał.</u>
          <u xml:id="u-298.16" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czechy, Węgry, Polska, ziemia - również się na ten temat wypowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-298.17" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy Unia Europejska musi się rozszerzać? Zapewne leży w dobrze pojętym interesie państw i społeczeństw Unii Europejskiej rozszerzenie i to jest główny motyw, dla którego liderzy polityczni, przywódcy polityczni tych państw prowadzą Unię Europejską ku temu wielkiemu przedsięwzięciu. Natomiast oczywiście Unia Europejska w moim głębokim przekonaniu, gdyby się nie powiódł ten proces, nie będzie na tym tak przegrana, jak państwa kandydujące, które do Unii, do tej struktury nie wstąpią.</u>
          <u xml:id="u-298.18" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kaczmarek pyta, w ilu obszarach musimy rozpoczynać od zera negocjacje ze względu na opóźnienia. Tak bym tego nie ujął, dlatego że negocjacje toczyły się w różnych obszarach, z różnym postępem.</u>
          <u xml:id="u-298.19" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Powiedziałbym, że być może wyjątkowo rozczarowujące jest to, że nie udało się osiągnąć większego postępu w niektórych z rozdziałów do tej pory negocjowanych, między innymi na przykład w zakresie tzw. wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, ponieważ tutaj, częściowo przynajmniej, przyczyną nieskuteczności negocjacyjnej były zupełnie elementarne pomyłki, błędy, polegające na przykład na tym, że na czas nie przesyłano do Brukseli odpowiedzi na pytania - a to jest elementarnym składnikiem negocjacji, procesu negocjacyjnego - czy też przesyłano tony przypadkowo skompilowanych dokumentów, oczekując, że urzędnicy w Brukseli będą się przez to wszystko przebijali i sami będą sobie szukali odpowiedzi na pytania, jakie zadawali. Obecnie próbujemy błyskawicznie to nadrabiać, prostować, starać się doprowadzić reguły negocjacji także w tym obszarze do normalnego standardu.</u>
          <u xml:id="u-298.20" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Lewandowski pyta, co by się stało, gdyby nie zmieniono strategii negocjacyjnej. Już częściowo na to też odpowiedziałem. W naszym głębokim przekonaniu ponieślibyśmy klęskę negocjacyjną i Polska nie znalazłaby się w Unii Europejskiej, ze wszystkimi, w naszym głębokim przekonaniu, fatalnymi konsekwencjami gospodarczymi, społecznymi, politycznymi.</u>
          <u xml:id="u-298.21" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Derwich pyta o owe 2 mln ha ziemi, która leży odłogiem. Czy umożliwienie rolnikom z Unii Europejskiej dzierżawy i kupna gospodarstw nie będzie miało pozytywnych skutków? Nie chcę się na ten temat wypowiadać. Różne można mieć w tym zakresie poglądy. Ja reprezentuję oficjalne stanowisko rządu, które już tutaj państwu przedstawiłem. Sądzę, że sięgając do naszej historii, oczywiście, jak zawsze, możemy znaleźć różne przykłady na różne tezy. Możemy wskazać przykłady na to, kiedy wykupywanie polskiej ziemi było próbą wynaradawiania naszego narodu, ale możemy też wskazać przykłady na to, kiedy przybycie do nas między innymi osadników, rolników z krajów europejskich pozytywnie wpływało chociażby na pewien poziom rolnictwa w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-298.22" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Oksiuta pyta o SAPARD. Unia twierdzi, że cała wina jest po jej stronie. Czy znam raport? Czy rozmawiałem o tym w Brukseli? Jak rozumiem, już z pewną ironią pan pyta, ile milionów miejsc pracy załatwiłem polskiej młodzieży. Znam esencję tego raportu, tej oceny. Nie tyle lokuje całą odpowiedzialność po stronie Unii Europejskiej, ile rozkłada tę odpowiedzialność i po raz pierwszy przyznaje się, że dotychczasowe niepowodzenie programu SAPARD wynika również z przyczyn leżących po stronie Unii Europejskiej. Oczywiście, że o tym rozmawialiśmy. W trakcie posiedzenia rady stowarzyszenia wyraźnie na ten temat się wypowiadałem. Oczekujemy, że to, co po stronie Unii Europejskiej szwankuje, powinno być jak najszybciej rozwiązane, aby ten program mógł wystartować.</u>
          <u xml:id="u-298.23" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Poważnie potraktuję też to kolejne pytanie. Tak, staramy się w ogóle polskim obywatelom, w tym zwłaszcza młodzieży, ułatwić dostęp do rynku pracy, nie po to, żeby rozbijać polskie rodziny, tylko żeby dać ludziom szansę, bezpośrednio już po przystąpieniu do Unii Europejskiej, na zdobywanie lepszego wykształcenia, na robienie karier, na zdobywanie lepszych doświadczeń. Polska gospodarka będzie miała słabe szanse na unowocześnianie się, na modernizację, jeżeli ludzie nie będą zdobywali doświadczeń za granicą. Przecież to jest oczywiście korzystne. Staramy się na przykład proponować w rozmowach z naszymi partnerami europejskimi, aby polscy absolwenci wyższych uczelni mogli poza tymi regułami przejściowymi dotyczącymi rynku pracy podejmować jednoroczne staże traktowane jako kontynuacja zdobywania wykształcenia, a nie jako rodzaj wykonywanej pracy, po to między innymi, żeby ci młodzi ludzie mogli lepiej się przygotowywać do swojego życia zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-298.24" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Mam zresztą wrażenie - tutaj wiele osób ze sceptycyzmem się na ten temat wypowiadało - że młode polskie pokolenie zupełnie inaczej w swojej ogromnej większości patrzy na perspektywę wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i że wiąże swoją przyszłość, swoje losy z taką perspektywą. Młodzi ludzie mają w sobie znacznie mniej lęków od poprzednich pokoleń. Te lęki w starszych pokoleniach są często zrozumiałe, także z racji przeżyć, doświadczeń historycznych. Młodzi ludzie znacznie bardziej otwarcie podchodzą do tej perspektywy. Przypuszczam, że nie wybaczyliby nam, gdybyśmy im tę szansę odebrali.</u>
          <u xml:id="u-298.25" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pani posłanka Beger pyta, dlaczego zmusza się mleczarnie do dostosowywania się do standardów europejskich. Mam wrażenie, że dostosowanie się do tych standardów często jest podstawowym warunkiem tego, aby na przykład móc eksportować swoje wyroby także na rynki europejskie. Dla wielu przedsiębiorstw zajmujących się przetwórstwem żywności spełnienie tych warunków jest elementarnym warunkiem: czasami przetrwania, a czasami - miejmy nadzieję, że coraz częściej - powodzenia i sukcesu ekonomicznego.</u>
          <u xml:id="u-298.26" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy ktoś może zagwarantować członkostwo w Unii Europejskiej? Możemy uprawdopodobnić członkostwo w Unii Europejskiej wspólnym działaniem, zmierzając do tego, żeby cały proces negocjacji i dostosowania miał charakter realistyczny i żeby to członkostwo osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-298.27" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pozwolę sobie nie odpowiadać na pytania dotyczące pana Leppera i mnie, i tego, co się w ostatnich dniach, z inicjatywy pana Leppera, wydarzyło. Nie jest to przedmiotem tego punktu porządku obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-298.28" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Klukowski pyta, dlaczego w krajach Unii Europejskiej są zbierane podpisy za wystąpieniem z Unii Europejskiej. Oczywiście są rozmaite doświadczenia i to prawda, że w niektórych krajach, które przystąpiły do Unii Europejskiej, pojawiały się także elementy niezadowolenia czy rozczarowania, dlatego że czasami nadzieje były zbyt wywindowane w górę, stąd też potrzeba niezwykłej odpowiedzialności każdego rządu, który chce wprowadzić swoje państwo i swój naród do Unii Europejskiej, odpowiedzialności związanej z miarkowaniem tego, co przedstawia się w kategoriach natychmiastowego skutku po przystąpieniu do Unii. To musi być niezwykle wiarygodne, niezwykle konkretne i niezwykle realistyczne, w przeciwnym razie są możliwe rozczarowania. Nie ma też, w moim przekonaniu, w żadnym z krajów, które przystąpiły do Unii Europejskiej, wątpliwości, że nadal większość społeczeństwa jest zadowolona i że dostrzega rozmaite korzyści płynące z członkostwa. Im więcej lat upłynęło od nabycia członkostwa, tym te korzyści są bardziej ewidentne. Podawane tutaj przykłady Hiszpanii czy Portugalii są zupełnie oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-298.29" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Łączny pyta - tu jest znowu kwestia dotycząca pana Leppera, tego nie będę poruszał - dlaczego rolnicy polscy nie mają swoich przedstawicieli w Brukseli. Rozumiem, że to jest kwestia organizacji rolniczych, samorządu, itd., jeżeli chodzi o przedstawicielstwo tego typu. Jeżeli chodzi o reprezentowanie interesów polskich rolników w Brukseli, to kiedy będziemy się zbliżali do formułowania stanowiska negocjacyjnego, będzie ono konsultowane także z organizacjami rolniczymi, gdy będą prowadzone negocjacje, organizacje rolnicze będą informowane o ich przebiegu, o pojawiających się problemach.</u>
          <u xml:id="u-298.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Jednak Węgrzy, Czesi i Słowacy mają swoich przedstawicieli.)</u>
          <u xml:id="u-298.31" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">W jakiej formie?</u>
          <u xml:id="u-298.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Przedstawicieli związków zawodowych jako obserwatorów.)</u>
          <u xml:id="u-298.33" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Proszę bardzo, możemy o tym porozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-298.34" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Zielonka pyta, czy wejście Polski do Unii nie spowoduje bezrobocia. Uczciwie należy odpowiedzieć, że państwa, które wstępowały do Unii Europejskiej mają różne doświadczenia Oczywiście nie wiem, w jakim stopniu można łączyć na przykład wysoki poziom bezrobocia w Hiszpanii z faktem przystąpienia tego kraju do Unii Europejskiej, ale jeżeli spojrzeć np. na przystąpienie Szwecji do Unii Europejskiej, to bezrobocie nie tylko tam nie wzrosło, ale wręcz zmalało. Szwecja po przystąpieniu do Unii Europejskiej, mimo że wcześniej reprezentowała niebywale wysoki poziom gospodarczy, ma znakomitą dynamikę wzrostu gospodarczego, rewelacyjne wskaźniki niskiej inflacji, niezwykle niskie bezrobocie i jej gospodarka, powtarzam, przy bardzo wysokim poziomie rozwoju, wcześniej osiągniętym poziomie technologicznym, wykazuje zdolność do błyskawicznej modernizacji. Proszę państwa, w ostatnich kilku latach koncern Ericsson stał się największą firmą Skandynawii i w przypadku Szwecji wyraźnie zdystansował wszystkie znane firmy przemysłu maszynowego, samochodowego, lotniczego, itd. Wykazuje co roku 50-procentowy wzrost eksportu, i to na najtrudniejsze rynki świata. Okazuje się więc, że mogą być różne doświadczenia, czyli nie jest to bezpośrednio związane z faktem uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.35" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pani posłanka Hojarska pyta, gdzie w Unii Europejskiej polscy rolnicy mają ziemię. Nie umiem odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ sądzę, że nie prowadzi się statystyki, gdzie polscy rolnicy kupują ziemię. Zresztą w tej chwili nie jesteśmy członkiem Unii Europejskiej, a my cały czas dyskutujemy o warunkach, które będą obowiązywały po przystąpieniu do Unii Europejskiej. W tej chwili jesteśmy traktowani jak obywatele państwa, które nie należy do Unii Europejskiej. Na ile znam ustawodawstwo w krajach członkowskich Unii Europejskiej, w bardzo wielu z nich cudzoziemcy mogą nabywać ziemię bez ograniczeń, w mniejszości podlega to rozmaitym ograniczeniom, przy czym praktycznie we wszystkich jest ustawodawstwo szczegółowo regulujące kwestie obrotu ziemią, ale bez rozróżniania sytuacji obywateli własnych i cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-298.36" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Budner - czy negocjacje w sprawie rolnictwa są zaawansowane. Nie są zaawansowane z przyczyn, o których mówiłem. Nie ma stanowiska Unii, nie ma negocjacji. Będzie to stanowisko, przejdziemy do tego w pierwszej połowie przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-298.37" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy rząd wie, jak funkcjonuje przemysł rolno-spożywczy w Unii Europejskiej, czy tak będzie również w Polsce? Generalnie oczywiście wiemy i spodziewamy się jednakowego traktowania.</u>
          <u xml:id="u-298.38" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Co z dopłatami bezpośrednimi? Wypowiadałem się na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-298.39" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Sułek, przepraszam, niestety nie pamiętam, czy to był pan poseł, czy pani posłanka, mówi o tym, że cudzoziemcy kupili oficjalnie 50 tys. ha ziemi i pyta, ile kupili nieoficjalnie. Odpowiedziałem, że można tylko domniemywać, nie ma żadnych podstaw do robienia szacunków w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-298.40" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Przepraszam, nie będę odpowiadał na pytanie, co rząd zamierza zrobić z odłogami w Polsce, prosiłbym raczej o wypowiedź mojego kolegę, ministra rolnictwa, jeżeli rząd w ogóle ma się na ten temat wypowiadać w obecnych warunkach gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-298.41" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Jankowski - jak zabezpieczyć się przed wykupem ziemi przez spółki należące de facto do cudzoziemców. Wszystko to, co do tej pory mówiliśmy, co przedstawiałem, dotyczy zakupów ziemi przez osoby fizyczne, gdy jest mowa o dzierżawie, która stanowiłaby podstawę późniejszego nabycia, dotyczy to osób fizycznych, które dzierżawią osobiście, pracują osobiście, kupują na własne imię i zobowiązują się do osobistej pracy, tak więc to nie dotyczyłoby nabywania ziemi przez firmy, przez spółki.</u>
          <u xml:id="u-298.42" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy przewiduję potajemne włączenie Polski do tzw. zjednoczonej Europy. Mam nadzieję, że mogę przewidzieć całkowicie jawne wstąpienie Polski do zintegrowanej Europy i zrealizowanie tych wielkich celów, które powinniśmy osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-298.43" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Luśnia pyta: Unia Europejska w przypadku rynku pracy zastosowała formułę 2 plus 3 plus 2, a jeżeli Unia zażąda Gdańska dla Niemiec, to czy rząd SLD-PSL to przyjmie. Jest to jedno z tych pytań, które, w moim przekonaniu, w poważnej rozmowie nie powinny padać, ponieważ zawiera w sobie krytą czystą aluzję czy wręcz insynuację, że jesteśmy tutaj w gronie ludzi, którzy uważają się za bardziej patriotycznych, mniej patriotycznych, bardziej broniących interesów i dobrego imienia Polski i potencjalnych zdrajców tego imienia, itd. W takich kategoriach oczywiście, wedle takich reguł żadna racjonalna dyskusja nie jest możliwa. Uważam, że tego typu pytanie wykracza poza reguły cywilizowanej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-298.44" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Ołdakowski pyta, czy można porównywać problem ziemi w Czechach, na Węgrzech - odpowiadałem już - mówiąc przy tym, że on jest rolnikiem z wyboru, a ja rolnikiem z przymusu. Chcę sprostować, panie pośle, jestem warszawiakiem z urodzenia, rolnikiem stałem się z wyboru, gdy postanowiłem opuścić swoją pracę w Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uczyłem prawa międzynarodowego. Postanowiłem wyjechać na wieś, gdzie nauczyłem się zawodu rolnika i przez wiele lat wykonywałem wyłącznie ten zawód. Robiłem to z własnego wyboru, na podstawie własnej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-298.45" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy wiem, że Unia Europejska chce odejść od Wspólnej Polityki Rolnej po 2006 r.? W Unii Europejskiej toczą się wstępne dyskusje na ten temat i państwa członkowskie zajmują w tym względzie całkowicie rozbieżne stanowiska. Są takie państwa, które są przekonane, że nie da się w prosty sposób kontynuować dotychczasowych reguł przyjętych w Unii Europejskiej, zwłaszcza po rozszerzeniu, ponieważ ich zdaniem nie wytrzyma tego budżet Unii Europejskiej. Są państwa, które są innego zdania, np. Francja otwarcie mówi nam w czasie spotkań, że bardzo liczy na wsparcie Polski po uzyskaniu przez nią członkostwa dla jej stanowiska, które zakłada kontynuowanie dotychczasowych zasad Wspólnej Polityki Rolnej, podkreślając, że bardzo silny sektor polskiego rolnictwa miałby oczywiście interes w kontynuowaniu dotychczasowej Wspólnej Polityki Rolnej. Jeżeli chcemy mieć wpływ na to, co się stanie po roku 2006 m.in. ze Wspólną Polityką Rolną, to zostańmy członkiem Unii Europejskiej w 2004 r., wtedy bez naszej zgody żadne zmiany w tym zakresie nie nastąpią. Jeżeli będziemy poza Unią Europejską, to będziemy oczywiście przyglądali się temu z zewnątrz, nawiasem mówiąc, bez wielkich emocji, ponieważ wtedy to nas zupełnie nie będzie dotyczyło, a polscy rolnicy nie będą mieli żadnych dopłat bezpośrednich, nawet na poziomie 1% tego, co mają czy będą mieli rolnicy państw należących do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.46" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Zagórski pyta znowu o dzierżawę. Myślę, że już wyjaśniłem to wszystko. Pyta, czy moim zdaniem ziemia i praca to kwestie nieistotne. Oczywiście są one bardzo istotne. Jedynie mówiłem, że z punktu widzenia wymiaru finansowego korzyści, jakie Polska może mieć z członkostwa, chodzi o takie rozdziały, jak rolnictwo, polityka regionalna, strukturalna, budżet i finanse... dotyczy to znacznie większych kwot finansowych przepływających do naszego kraju i pomagających nam w rozwiązywaniu naszych problemów.</u>
          <u xml:id="u-298.47" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Jak pamiętam, występujący później pan poseł Czykwin zadał pytanie, czy rząd w przypadku pozostania poza Unią Europejską widzi możliwość przyjęcia programów wyrównujących różnice rozwoju regionalnego. Otóż wedle mojej najgłębszej wiedzy nie jesteśmy w stanie zagwarantować równomiernego rozwoju różnych regionów Polski przy wykorzystaniu istniejących zasobów własnych w najbliższych przynajmniej kilku czy kilkunastu latach. Z tego punktu widzenia członkostwo w Unii Europejskiej i fundusze strukturalne, jakie możemy w tym zakresie wykorzystać, są warunkiem absolutnie podstawowym, aby biedne części Polski miały przynajmniej szansę na nietracenie dystansu wobec wyżej rozwiniętych części naszego kraju. Miejmy nadzieję, że uzyskają w ten sposób szansę na zmniejszanie tego dystansu, dzięki tym środkom, jakie możemy w ramach członkostwa otrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-298.48" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kuropatwiński pyta, czy przy wyborach samorządowych w 2002 r. rząd zapyta obywateli o zgodę na wejście do Unii. Co jest gorsze, moja wypowiedź w Brukseli czy pana Leppera o mnie? Na drugie pytanie nie odpowiadam. W moim przekonaniu, wtedy kiedy będą odbywały się wybory samorządowe w naszym kraju - zakładam, że one się odbędą wiosną przyszłego roku - nie zostaną zakończone negocjacje członkowskie. W związku z tym nikt - ani rząd, ani żaden z obywateli - nie będzie znał całego zestawu warunków określających nasze przyszłe członkostwo. W związku z tym zadawanie w tym momencie polskim obywatelom pytania, czy się na to zgadzają czy nie, byłoby pytaniem ich o odpowiedź jakby w ciemno, bez znajomości podstawowych danych, bez podstawowej wiedzy, od której musi być uzależniona poważna odpowiedź na tak postawione pytanie. Polacy muszą mieć prawo rozstrzygnięcia, muszą mieć prawo dokonania wyboru wtedy, kiedy będą znane wszystkie warunki, jakie w praktyce okażą się możliwe do wynegocjowania. I wtedy powiedzą, czy im to odpowiada, czy im to nie odpowiada, porównując oczywiście warunki wynegocjowane z tymi warunkami, w jakich Polska się znajdzie, nie wstępując do Unii Europejskiej. To będzie swoisty pakiet, który będzie wymagał suwerennego rozstrzygnięcia przez polski naród, i w moim przekonaniu będzie to można zrobić w roku 2003.</u>
          <u xml:id="u-298.49" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Aszkiełowicz pyta, czy wycofam się z tego, co powiedziałem w Brukseli o ziemi. Mam nadzieję, że wielokrotnie już to powtarzając, nie muszę jeszcze raz wyjaśniać. Przedstawiłem w Brukseli nie w sposób nieformalny, nieoficjalny stanowisko polskiego rządu, nie moje własne stanowisko. Przedstawiłem stanowisko polskiego rządu. I chciałbym, żeby nie było więcej nieporozumień co do tego.</u>
          <u xml:id="u-298.50" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kurpiewski pyta, czy po wejściu do Unii rolnik będzie musiał sprzedać ziemię. Nie widzę żadnego związku jednego z drugim. Mam nadzieję, że m.in. dzięki uzyskaniu korzyści dla polskiego rolnictwa wiele naszych gospodarstw będzie wreszcie mogło uzyskać szansę na wzmocnienie, na zagwarantowanie pewnej perspektywy rozwojowej itd. i że tym bardziej ludzie nie będą zmuszeni z przyczyn natury ekonomicznej czy socjalnej do sprzedawania swojej ziemi. Jeżeli dzisiaj jesteśmy zaniepokojeni tym postępującym procesem sprzedaży ziemi, w tym także w sposób nieoficjalny, cudzoziemcom, to sobie odpowiedzmy na pytanie, dlaczego dzisiaj ma to miejsce już na taką skalę. Czy niewstąpienie do Unii Europejskiej powstrzyma ten proces, który dzisiaj zachodzi na wielką skalę, tyle że bez ewidencji. Czego my się bardziej boimy: czy pewnej prawdy zapisanej w dokumentach, czy tej rzeczywistości, o której wszyscy wiemy, że ma miejsce, tyle że jest to niepoliczalne, niemożliwe do ujęcia w postaci konkretnych liczb.</u>
          <u xml:id="u-298.51" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Wrzodak pyta, jakie jest stanowisko MSZ wobec wypowiedzi pana Balcerowicza we Frankfurcie o tym, że państwo polskie będzie dążyć do zlikwidowania złotówki na rzecz euro. Nie komentuję wypowiedzi, których nie znam bezpośrednio. Natomiast jeżeli Polska wstąpi do Unii Europejskiej, to prędzej czy później w jej interesie będzie leżało również wejście do strefy euro, a więc przyjęcie tej waluty. Wiem, że to oczywiście może budzić wiele emocji w naszym kraju, jesteśmy nie bez przypadku od stuleci przywiązani do pojęcia „polski złoty”. Te same uczucia i wątpliwości towarzyszyły różnym narodom, różnym społeczeństwom państw należących obecnie do Unii Europejskiej, które weszły do unii walutowej i do strefy euro, niemniej tam w prawie każdym przypadku zdecydowano się na przyjęcie takiego rozwiązania, uznając je widocznie za bardziej korzystne.</u>
          <u xml:id="u-298.52" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy błędy, które popełniłem w Brukseli, nie skłaniają mnie do dymisji? Twierdzę, że w Brukseli nie popełniłem żadnych błędów. Jeżeli został popełniony błąd - co już też wielokrotnie przyznawałem i o czym mówiłem - to był to błąd związany z niepełnym poinformowaniem opinii publicznej na temat szczegółów stanowiska negocjacyjnego w sprawie ziemi i nie było to posunięcie zamierzone, nie towarzyszyły temu żadne intencje, jakie są rządowi przypisywane.</u>
          <u xml:id="u-298.53" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Czepułkowski pyta, czy w negocjacjach nie należy się liczyć z koniecznością ustępstw. Zadaje też pytanie dotyczące, jak rozumiem, jednego z ugrupowań opozycyjnych. Na to drugie pytanie nie będę odpowiadał. Natomiast to jest oczywiste, że gdzie się negocjuje, tam obie strony muszą być nastawione na pewną elastyczność, na gotowość szukania kompromisu, a kompromis to są ustępstwa. Problem polega na tym, wedle jakiej linii przebiegają te wszystkie kompromisy razem wzięte, w jaki sposób ważyć je wzajemnie. Ile my uzyskaliśmy, zamykając rozdział: Środowisko, przy istotnych ustępstwach ze strony Unii Europejskiej w kategoriach rozłożenia wydatków na nasze własne cele związane z podnoszeniem jakości naszego środowiska naturalnego, rozkładając to w czasie ze względu na to, że nie jesteśmy w stanie tego udźwignąć w krótkim okresie? Oczywiste jest więc, że taka postawa powinna towarzyszyć tym, którzy przystępują do rokowań.</u>
          <u xml:id="u-298.54" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Stec pyta, kiedy będzie ustawa o ziemi. Jak powiedziałem, mam nadzieję, że w ciągu kilku tygodni rząd będzie w stanie przedstawić ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-298.55" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Czy zaniedbania w realizacji IACS mogą spowodować straty w uzyskiwaniu dopłat bezpośrednich? Mam nadzieję, że nie, chociaż to, co się stało w okresie funkcjonowania poprzedniego rządu, wywarło niezwykle złe wrażenie po stronie unijnej właśnie w zakresie tej sprawy. To skłoniło wicepremiera ministra rolnictwa do podjęcia działań wyjaśniających całe to przedsięwzięcie. Mogę wyrazić ubolewanie, że w wyniku rozmaitych prawdopodobnie zaniedbań lub błędów właśnie w okresie funkcjonowania poprzedniego rządu stało się coś bardzo niedobrego dla reputacji naszego kraju i dla przebiegu negocjacji w jednym z konkretnych obszarów.</u>
          <u xml:id="u-298.56" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Filipek pyta, dlaczego stanowisko w sprawie ziemi nie było konsultowane z komisją rolnictwa. Mam wrażenie, że wyjaśniłem okoliczności i powody decyzji rządu o tym, że trzeba zająć nowe stanowisko szybko, aby móc skorzystać z pewnej szansy na przyspieszenie negocjacji jeszcze w okresie prezydencji belgijskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.57" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kwiatkowski pyta, ile ziemi sprzedano, komu, kto, za ile. Nie potrafię dodać nic do tego, co do tej pory przedstawiłem.</u>
          <u xml:id="u-298.58" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Na pytanie pana posła Czykwina odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-298.59" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Kotlinowski: czy prawdą jest, że polscy rolnicy nie dostaną dopłat z powodu błędów IACS? Na ten temat również już się wypowiedziałem. Jestem głęboko przekonany, że polscy rolnicy także mimo tego błędu owe dopłaty otrzymają, przy czym otrzymają je jedynie pod warunkiem, że Polska stanie się członkiem Unii Europejskiej. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-298.60" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do dyskusji zgłosił się wiceprezes Rady Ministrów minister rolnictwa i rozwoju wsi pan Jarosław Kalinowski.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do dwóch kwestii, które były poruszane w trakcie debaty, bardzo krótko pragnę się odnieść.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Pierwsza to sprawa odłogów i tego, co robić, żeby było ich mniej, żeby ta ziemia przynosiła pożytki nam wszystkim. Rząd pracuje nad programem produkcji - i to na szeroką skalę - biopaliw w Polsce. To w znaczny sposób ograniczy ilość nieużytkowanej ziemi w Polsce, poprawi dochody rolników, a także stworzy dodatkowe miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">I druga kwestia. Pan poseł Marek Zagórski pytał, jakie było stanowisko ministra rolnictwa, prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego, wtedy kiedy rząd dyskutował i podejmował decyzje w sprawach, o których dzisiaj Wysoka Izba dyskutowała.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Panie Pośle! Wysoka Izbo! Rząd podjął decyzję o skróceniu okresu przejściowego z 18 lat na lat 12 w zakresie sprzedaży ziemi rolniczej cudzoziemcom. Byłem i jestem za takim rozwiązaniem, bo jest to dobre rozwiązanie. Nie sam okres przejściowy rozwiąże bowiem nasze problemy, o których dzisiaj wykazywało troskę tak wielu posłów, bo okres przejściowy, krótszy czy dłuższy, wcześniej czy później minie i musimy mieć takie rozwiązania ustawowe, które na trwałe zagwarantują interesy Polski, polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Oprócz stanowiska negocjacyjnego, które mówi, że to będzie 12-letni okres przejściowy, rząd podjął decyzję o szybkim opracowaniu odpowiedniej regulacji prawnej, która z jednej strony ma wpływać na poprawę struktury naszego rolnictwa, na poprawę struktury naszych gospodarstw, żeby mogły być one bardziej efektywne, żeby mogły bardziej konkurować z rolnictwem państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterRolnictwaiRozwojuWsiJarosławKalinowski">Ale jest jeszcze jeden element. Jak przed chwilą pan minister Cimoszewicz zaznaczył, w Brukseli w sposób nieformalny przedstawił nieoficjalne stanowisko rządu w powyższych sprawach. Chcę powiedzieć tak. Co do kwestii dotyczących trzyletniego okresu dzierżawy, po którym rolnicy z państw członkowskich Unii Europejskiej ewentualnie będą mogli zakupić tę ziemię - ewentualnie, bo samo prawo do zakupu nie znaczy, że to już jest absolutna konieczność, wymóg, że oni na pewno tę ziemię kupią - Komitet Integracji Europejskiej i Rada Ministrów zobowiązały zespół negocjacyjny do opracowania analizy różnego rodzaju skutków ewentualnego skrócenia okresu przejściowego w tej dziedzinie. Zespół negocjacyjny nie wywiązał się jeszcze ze swych obowiązków w tym zakresie, w związku z tym jeśli chodzi o ten fragment tego nieformalnie przedstawionego, nieoficjalnego stanowiska rządu, nie czuję się odpowiedzialny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Uzupełnienie. To znaczy nie dostałem odpowiedzi na pytanie. I bardzo ważne sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panowie posłowie, udzielę państwu głosu pod warunkiem, że pan poseł i następni zgłaszający się wskażą podstawę regulaminową do udzielenia państwu głosu teraz.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli w trybie sprostowania, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister Cimoszewicz zarzucił mi nieprawdę, stąd sprostowanie jest tutaj jak najbardziej adekwatną formą wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełRomanGiertych">Panie ministrze, pan powiedział, że w Brukseli nie było mowy na temat podatku importowego. Zacytuję „Rzeczpospolitą”: Jestem przekonany, że projekt budżetu nie będzie zawierał liczb, które sugerowałyby, że dochody z wprowadzenia podatku importowego są uwzględniane w kalkulacjach. Podatek taki byłby kontrproduktywny z punktu widzenia polskiej gospodarki - powiedział Cimoszewicz.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełRomanGiertych">Panie ministrze, jeżeli gazeta, która jest jedną z czterech największych gazet w Polsce, coś takiego pisze i pan tego nie prostuje, to społeczeństwo w Polsce ma prawo domniemywać, że pan tak powiedział. W związku z tym bardzo proszę, żeby pan minister nie zarzucał mi mówienia nieprawdy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWłodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiem od razu, żeby to nieporozumienie się bez sensu nie ciągnęło. Po pierwsze, nie zarzuciłem panu mówienia nieprawdy, a jedynie stwierdziłem, że ja w Brukseli nie rozmawiałem na ten temat. Jeżeli ktoś by się mylił, twierdząc, że rozmawiałem na ten temat, to gazeta o tym donosząca. Jeśli chodzi o ten cytat, który pan przytoczył, tak, to jest moja prawdziwa wypowiedź na konferencji prasowej niemającej nic wspólnego z moimi rozmowami w Brukseli. Miałem bowiem pełne podstawy do stwierdzenia - na podstawie tego, co pojawiało się w dyskusjach rządu, Rady Ministrów, na temat założeń budżetu - że w budżecie nie przewiduje się wpływów z podatku importowego z punktu widzenia wydatków budżetowych, finansowania wydatków budżetowych itd. Natomiast to nie przesądza kwestii decyzji w sprawie podatku importowego. Jeżeli taki podatek byłby wprowadzony, to byłby jedynie uzupełnieniem do tego budżetu, jakiego założenia Rada Ministrów przyjmowała. To wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo...</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Balazs w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#komentarz">(Poseł Artur Balazs: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełArturBalazs">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wielokrotnie w trakcie dzisiejszej wypowiedzi odnosił się pan do insynuacji. Chciałbym, żeby ta zasada niestosowania insynuacji obowiązywała w obie strony. Mówię o IACS. Nie powiedział pan zupełnie, o co w tej sprawie chodzi, mówiąc o tym, że urzędnicy i poprzedni rząd popełnili bardzo istotne błędy. A warto by było, bo ta kwestia ma swoją dynamikę. Ja sam na skutek interwencji ambasadora skierowałem ją do NIK - skierowałem pierwszy, znacznie wcześniej - żeby ją wyjaśnić. W tej chwili, po tych wypowiedziach, ona otrzymuje nową dynamikę. Prawda jest taka w tej sprawie, jeśli mówić o samym IACS, że ambasador obraził się na to, że przetarg wygrała firma amerykańska, a nie Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełArturBalazs">Panie marszałku, proszę mi dać to wyjaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam bardzo, niestety muszę interweniować z powodów regulaminowych, nie z powodu niechęci do tego, żeby pan to wyjaśnił w jakiś możliwy sposób. Natomiast...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełArturBalazs">Panie marszałku, pan minister dokładnie o tym mówił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale wykracza pan poza tryb sprostowania, ponieważ pan minister nie nawiązywał do pańskiej wypowiedzi w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełArturBalazs">Ale mówił o byłym rządzie, którego byłem członkiem, i mam prawo jako poseł sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan sam potwierdził, że chodzi o polemikę. Przepraszam bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełArturBalazs">Nie, panie marszałku, nie o polemikę, ale o pewne insynuacje, które są uruchamiane. Myślę, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Może pan na to zareagować w formie oświadczenia na zakończenie posiedzenia, bardzo proszę, jest do tego odpowiedni tryb. Natomiast tryb sprostowania dotyczy takiej sytuacji, kiedy ktoś błędnie przytoczył lub przekręcił pana wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełArturBalazs">Panie marszałku, proszę tylko o 30 sekund w tej sprawie. Rozumiem, że to jest bardzo niewygodne i najchętniej wszystko by się zrzuciło na poprzedni rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełArturBalazs">Panie ministrze, proszę, żeby w tej sprawie czekać na orzeczenie NIK i instytucji, które sprawę badają - wtedy będziemy widzieli, jak ona wygląda. Proszę nie insynuować, nie obciążać poprzedniego rządu niedopatrzeniami i błędami, dopóki to się nie rozstrzygnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Z tym że, panie pośle, można było to powiedzieć w ramach oświadczenia i nie byłoby niepotrzebnej dyskusji regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś w trybie sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale, Wysoka Izbo, nie nadużywajmy tego trybu, bo zanim państwo wejdziecie na mównicę, nie wiem, co powiecie, a jak zaczyna się wypowiedź, okazuje się, że to nie jest sprostowanie, tylko po prostu polemika.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Macierewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dziękuję, panie marszałku. Ja w trybie sprostowania źle zrozumianych słów dotyczących, po pierwsze, uchwały Rady Ministrów, o której pan minister mówił, po drugie, zysków i strat.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełAntoniMacierewicz">Otóż, panie ministrze, pan źle zrozumiał moje słowa i pytanie do pana skierowane. Uprzejmie proszę o przedstawienie nam dokumentu Rady Ministrów mówiącego o tym, jakie są założenia negocjacyjne i jakie rzeczywiście ustępstwa Polska zrobiła i ma zrobić w tej dziedzinie, bo inaczej mamy prawo podejrzewać, że są jeszcze jakieś inne ukryte kwestie.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">Druga kwestia. Pan minister nie odpowiedział...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, pan uparcie prowadzi....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">...jakie są zyski Polski z Unii Europejskiej, czy ten bilans jest korzystny, czy jest negatywny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, nadużył pan trybu sprostowania. Przykro mi bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Nowina Konopka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, wydaje mi się, że nastąpiło niezrozumienie pytania i była odpowiedź nie na ten temat, o który pytałam, bo ja pytałam nie o szybkość i intensywność przemian polskiej wsi, tylko o to, jakie mechanizmy zabezpieczą polskich rolników przed konkurencją ze strony rolników z Unii Europejskiej, którzy wejdą w posiadanie polskiej ziemi i, korzystając z kredytów ze swoich krajów macierzystych, będą w stanie produkować znacznie bardziej konkurencyjnie niż my. I o odpowiedź na to bym prosiła. Jeżeli pan nie jest w stanie odpowiedzieć, co rozumiem, to ma pan odpowiednie służby, które takiej odpowiedzi na piśmie będą w stanie udzielić, tak tuszę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł sprostowała źle zrozumiane pytanie.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Klukowski jeszcze? W jakiej kwestii?</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełWacławKlukowski">Panie ministrze Cimoszewicz, panie wicepremierze....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W jakiej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełWacławKlukowski">W kwestii sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełWacławKlukowski">Czegoś tutaj nie rozumiem, bo pan minister Cimoszewicz powiedział...</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, nie, panie pośle, przepraszam bardzo....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełWacławKlukowski">W trybie sprostowania. Chciałbym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Źle zrozumianego pańskiego pytania, pańskiej wypowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełWacławKlukowski">Chciałbym sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale pan nie może prostować wypowiedzi pana ministra, tylko pan może sprostować źle zrozumianą pańską wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełWacławKlukowski">Nie, nie. Są dwa różne stanowiska. Pan wicepremier Kalinowski powiedział, iż na posiedzeniu Rady Ministrów była rozmowa o 12 latach i o tym, że zespół negocjacyjny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę o opuszczenie mównicy, to nie jest sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełWacławKlukowski">Pan Cimoszewicz powiedział o 3-letnim okresie i że wszyscy ministrowie podjęli to stanowisko. Proszę wyjaśnić, kto mówi nieprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To nie jest sprostowanie, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Nie będziemy prostować.)</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm...</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, ale to nie może tak być, że państwo wchodzicie wszyscy. W jakiej kwestii pan chce mówić?</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan minister, myślę, że nie słyszał moich pytań, które zadałem, i nie odpowiedział mi na żadne.)</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie, ale to nie jest tryb sprostowania. Nie udzielam panu głosu.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ktoś tu mówi nieprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-339.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W ten sposób będziemy prowadzić dyskusję bez końca. Nie, panie pośle, nie. Bardzo proszę o...</u>
          <u xml:id="u-339.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan minister sam przyznał się, że...)</u>
          <u xml:id="u-339.11" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ale to jest ważne, kto mówi nieprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-339.12" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zajęcie miejsca, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-339.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-339.14" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zakończyliśmy wypowiedzi posłów. Padły pytania, posłowie otrzymali odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-339.15" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-339.16" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam w związku z tym dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-339.17" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zgłoszony został w dyskusji wniosek czy nawet kilku posłów zgłosiło taki wniosek o odrzucenie informacji, w związku z czym do głosowania w tej sprawie przystąpimy dziś w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-339.18" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy (druk nr 80).</u>
          <u xml:id="u-339.19" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Kurczuka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Teraz troszkę o paragrafach, może będzie spokojniej. Otóż panie i panowie posłowie, w imieniu grupy posłów przedstawiam krótko, zgodnie z oczekiwaniem, projekt ustawy, który - to fakt - jest projektem bardzo epizodycznym dotyczącym Kodeksu karnego wykonawczego, a konkretniej mówiąc, jednego tylko zdania jednego z artykułów kodeksu. Otóż wejście w życie naszej propozycji ma wyeliminować sytuację, w ogóle tego tylko to dotyczy, w której ograniczenia praw wolności obywatelskich mogą wynikać nie tylko z ustawy lub z wydanego na jej podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego, ale również z wydanego na podstawie ustawy przepisu wykonawczego. Mówiąc jeszcze inaczej, jaśniej, należy po prostu wyeliminować możliwość ograniczania rzeczy ważnej, jaką są prawa i wolności obywatelskie osób skazanych na podstawie przepisów rangi podustawowej. Tak stanowi i tego wymaga Konstytucja Rzeczypospolitej w art. 31 ust. 3 i w art. 49. Ale aby tak się stało, należy zmienić dziś obowiązujący Kodeks karny wykonawczy i uzupełnić go o przepisy, które właśnie normują kwestie praw i wolności osób skazanych i tymczasowo aresztowanych, o czym czasem zapominamy. Niestety, obecnie tak jest, że przepisy te nadal są zawarte w aktach rangi podustawowej.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełGrzegorzKurczuk">W uzasadnieniu projektu - możecie państwo się z nim zapoznać - przytaczamy 6 takich aktów, czyli rozporządzeń ministra sprawiedliwości. Te kwestie, mówiąc wprost, muszą znaleźć się w Kodeksie karnym wykonawczym. Tam jest ich miejsce. Niestety, sytuacja, która zaistniała, wiąże to się po części z wetem prezydenta wobec zmian kodyfikacji karnych i ich nieprzyjęcie, także nowelizacji innej w międzyczasie, oznacza, że musimy przedłużyć obowiązywanie stanu obecnego. Czynię to w imieniu grupy posłów, też z pewną niecierpliwością. Otóż i ja, i inni wnioskodawcy, ta grupa posłów, liczymy, że tym razem wystarczy czasu, np. resortowi, by przedłożyć nowelizację całego Kodeksu karnego wykonawczego. Przypomnę, że ta część kodyfikacji karnych, której dotyczy projekt, a zwłaszcza Kodeks karny wykonawczy, tak naprawdę nie budziła wielkich sporów wiosną i latem tego roku i gdyby nie została włączona w całość nowelizacji karnej, byłaby już chyba przyjęta. Problemu zatem by nie było i nie byłoby tego naszego poselskiego projektu. Zatem jako wnioskodawcy oczekujemy, że do sierpnia 2002 r., czyli w ciągu kilku miesięcy, rząd lub prezydent przedstawią nam odpowiednią nowelizację Kodeksu karnego wykonawczego. Nasza inicjatywa poselska - raz jeszcze to mówię - to niestety takie przysłowiowe gaszenie ognia lub przejściowe zatkanie dziury prawnej, która może powstać i skomplikować problem po 31 grudnia br. Aczkolwiek przyznaję, nie załatwia ona oczywiście problemu w całości, ale daje czas na jego rozwiązanie. Zatem, panie i panowie, oczekujemy pilnego projektu dotyczącego całości Kodeksu karnego wykonawczego i rozstrzygnięcia problemów nie tylko dotyczących praw i wolności obywatelskich, ale tego wszystkiego co trzeba zmienić w kodyfikacjach karnych. To wszystko, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym projektem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zanim otworzę dyskusję, ponieważ zbliża się godz. 19, zapowiedziana wcześniej przez marszałka Sejmu jako godzina głosowań, chciałbym wyjaśnić, że jesteśmy w trakcie rozpatrywania punktu 15 porządku dziennego i czeka nas jeszcze punkt 16. Nikt chyba na sali nie jest w stanie przewidzieć, kiedy zakończymy debatę nad punktem 16 porządku dziennego. Po tym punkcie będą dopiero głosowania. Na pewno nie będą o godz. 19, natomiast o której to będzie, nie jestem państwa w tej chwili w stanie poinformować.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W dyskusji pierwszy zabierze głos pan poseł Grzegorz Kurczuk w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Przepraszam, sytuacja niecodzienna, Wysoka Izbo, ale ja tym razem w innym charakterze, bo sprawa jest naprawdę prosta, klarowna, jeśli chodzi oczywiście o meritum problemu, który przed chwilą wyłożyłem, a nie okoliczności czy zagadnienia poboczne. Dlatego chcę powiedzieć, że w imieniu klubu popieramy inicjatywę, bo jest pilna, potrzebna i mamy nadzieję, że posłowie nie będą musieli zastępować innych czynników, że tak powiem, w takich drobnych legislacyjnie, choć ważnych merytorycznie sprawach.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Reasumując, klub SLD popiera tę nowelizację. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Grasia z Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełPawełGraś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić opinię klubu w sprawie projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełPawełGraś">Projekt przesuwa o 6 miesięcy możliwość ograniczania na podstawie innych niż ustawy przepisów praw i wolności obywatelskich osób skazanych. Przypomnę, że konieczność złożenia tego projektu wynika z faktu zawetowania przez prezydenta RP w dniu 9 października tego roku ustawy kompleksowo nowelizującej i dostosowującej do wymogów konstytucji Kodeks karny, Kodeks karny wykonawczy, Kodeks postępowania karnego i inne związane z tym ustawy. Przypomnę również, że jeszcze tego samego dnia pan prezydent zapowiedział w tej sprawie własną inicjatywę ustawodawczą, powołał specjalną komisję, na czele której stoi pan prof. Andrzej Wąsek i zapowiedział zakończenie prac nad własnym przedłożeniem jeszcze w grudniu tego roku. Rodzi się pytanie, czy rzeczywiście proponowany w ustawie okres 6 miesięcy jest naprawdę konieczny. Ponadto zgodnie z opinią sejmowego Biura Studiów i Ekspertyz istnieją wątpliwości co do zgodności przedstawionego projektu z konstytucją i Europejską Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PosełPawełGraś">W związku z tym klub Platformy Obywatelskiej opowiada się za skierowaniem projektu do dalszych prac we właściwej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kaczyńskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełLechKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy tutaj do czynienia z projektem w sprawie pozornie drobnej, związanej ze zmianą niejednego przepisu Kodeksu karnego wykonawczego. Ale w istocie sprawa jest nieporównanie poważniejsza. Konstytucja RP, słusznie czy niesłusznie - to jest inna sprawa, ponieważ konstytucji łatwo nie zmienimy - przewiduje, iż ograniczenia wolności komunikowania się i wolności ludzkiej, chodzi o art. 49, wynikać mogą tylko z ustawy. Art. 4 Kodeksu karnego wykonawczego tego stanu rzeczy zmienić nie może, na to sposobu nie ma. Natomiast był sposób na to, żeby zmieścić się w terminach przewidzianych przez konstytucję. Tym sposobem było niewetowanie przez prezydenta ustawy w dniu 9 października 2001 r. Chodzi o wymienioną przez mojego poprzednika ustawę o zmianie Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego wykonawczego. Pan prezydent Rzeczypospolitej skorzystał tutaj ze swojego prawa i oczywiście tego rodzaju prawo jest przez konstytucję przewidziane, ale, jak mówiłem wczoraj, po pierwsze, podlega ono kontroli sejmowej, a do dzisiaj nie zostało Sejmowi przedstawione, po drugie, pan prezydent Rzeczypospolitej, a w każdym razie jego doradcy prawni powinni sobie zdawać sprawę z tego, że weto to powoduje stan sprzeczności prawa ustawowego z konstytucją. Powtarzam: stan sprzeczności, którego projektowana ustawa, projektowana przez pana prezydenta, zmienić nie może. Stąd też Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości wnosi o odrzucenie tego projektu ustawy jako sprzecznego z konstytucją w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Panie Minister! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy dotyczący przedłużenia vacatio legis art. 1 pkt 1 ustawy z 29 czerwca 2000 r. o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy do dnia 1 sierpnia 2002 r., zamiast 1 stycznia 2002 r., jest zdaniem klubu Ligi Polskich Rodzin sprzeczny z przepisami art. 31 ust. 3 i art. 49 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z których to przepisów wynika, że ograniczenie praw i wolności obywatelskich może wynikać tylko z ustawy, a nie z przepisów wykonawczych. Sejm trzeciej kadencji przygotował projekt zmieniający ustawę Kodeks karny wykonawczy, regulujący kwestię ograniczenia wolności w ustawie. Pan prezydent odmówił jednak podpisania tego projektu, zapowiadając własną inicjatywę ustawodawczą. Jeśli zatem odmówił podpisu, to powinien sam rzeczywiście przedstawić własny projekt, czego do tej pory nie uczynił.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełKrystynaGrabicka">Klub Ligi Polskich Rodzin nie może wyrazić zgody na dalsze przedłużanie obowiązywania prowizorycznych przepisów, sprzecznych zresztą z konstytucją uchwaloną przez klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Jest jeszcze czas na przeprowadzenie procesu legislacyjnego tak, aby przepisy ograniczające prawa i wolności obywatelskie były zawarte w ustawie. Jak pamiętamy, koalicja rządząca potrafi przygotować projekty ustaw w iście ekspresowym tempie, chociażby ustawy związane z podatkami.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PosełKrystynaGrabicka">Klub Ligi Polskich Rodzin wnosi zatem o odrzucenie projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#Marszałek">Wystąpi jeszcze przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Kurczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skorzystam z prawa przysługującemu wnioskodawcy i powiem bardzo krótko. Otóż, chcę się odnieść, dosłownie w jednym zdaniu, tylko do głosów w dyskusji. Pan poseł z Platformy Obywatelskiej pytał, czy te 6 miesięcy jest potrzebne. Oczywiście, że tak. A kto wie, czy w praktyce nie okaże się, że trzeba więcej czasu, dlatego, bo nigdy nie wiadomo, czy w pracach komisyjnych nad kodyfikacjami karnymi te pół roku to będzie termin wystarczający. Proszę pamiętać, że poprzedniej ekipie, przez 4 lata poprzedniej kadencji, zabrakło czasu, by to zakończyć. Dlatego, myślę, że te 6 miesięcy na jeden problem, przynajmniej na Kodeks karny wykonawczy, nie będzie za mało. Mierzyć to trzeba w miesiącach, a nie w tygodniach.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Po drugie, zaszło chyba jakieś nieporozumienie, gdy mówiono o pewnej niezgodności z prawem Unii Europejskiej. Proszę zauważyć, że chcemy zmienić obecny stan, bo on faktycznie jest niezgodny z prawem i Unii, i konstytucji. Tego nikt nie neguje, ale trzeba coś zrobić na czas przejściowy. Nie można się z góry godzić na odrzucenie tegoż projektu, przyjmując ot tak sobie dziurę legislacyjną na nie wiadomo jaki okres. Dlatego proszę wybaczyć, ale nie mogę się zgodzić z posłem Kaczyńskim, bo propozycja odrzucenia powtarza tu nic innego, jak zgodę na sytuację niezgodną właśnie z konstytucją, a że będzie luka prawna, to widać posłów opozycji, ale to ich prawo, już mniej obchodzi. Zauważę, że jest to jednak postawa wyjątkowo niekonstruktywna. To wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#Marszałek">Przepraszam, pan poseł zgłasza wniosek o przejście do drugiego czytania?</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#Marszałek">Tak, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#Marszałek">W związku z tym, że został zgłoszony wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, przejdziemy dzisiaj do głosowań w bloku głosowań i ewentualnie w przypadku odrzucenia tego wniosku - do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Rozpatrzenie: 1) Wniosku o odwołanie pana posła Andrzeja Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu RP (druk nr 93). 2) Wniosku o odwołanie posła Andrzeja Leppera z funkcji wicemarszałka Sejmu (druk nr 94). 3) Wniosku o odwołanie pana Andrzeja Leppera z funkcji wicemarszałka Sejmu RP (druk nr 95). 4) Wniosku o odwołanie Andrzeja Leppera z funkcji wicemarszałka Sejmu RP (druk nr 104).</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Kalisza w celu uzasadnienia wniosku zgłoszonego przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Grupa posłów Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej złożyła wniosek o odwołanie pana posła Andrzeja Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PosełRyszardKalisz">W dniu 19 października 2000 r. pan poseł Andrzej Lepper został wybrany na stanowisko wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej. Posłowie, którzy na niego głosowali, w tym grupa posłów Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, głosowali na niego w przeświadczeniu, że trzeci co wielkości klub parlamentarny, Klub Parlamentarny Samoobrona, powinien mieć swojego przedstawiciela w gronie wicemarszałków Sejmu. To przekonanie, to przeświadczenie jest nadal aktualne. Jednakże posłowie wybierający pana Andrzeja Leppera na stanowisko wicemarszałka głosowali również w przeświadczeniu, że pełniąc tę funkcję będzie on dbał o autorytet Sejmu. Niestety, to przeświadczenie się nie sprawdziło. Pan wicemarszałek Andrzej Lepper pochwalał naruszanie prawa, wielokrotnie publicznie wypowiadał się o lekceważeniu prawa, pan wicemarszałek Andrzej Lepper użył obraźliwych słów, które nie powinny paść z niczyich ust, a tym bardziej z ust wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym pan wicemarszałek Andrzej Lepper zawiódł zaufanie posłów, którzy głosowali za tym, aby powierzyć mu funkcję wicemarszałka Sejmu. Dlatego wniosek ten został złożony przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#Marszałek">Pani posłanka Beger. Słucham?</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#Marszałek">Wniosek formalny, tak?</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie art. 109 pkt 3 regulaminu Sejmu zgłaszam wniosek formalny następującej treści.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#PosełRenataBeger">Wobec braku opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, do zasięgnięcia której zobligowane jest Prezydium Sejmu na podstawie art. 13 pkt 3, wnoszę o zamknięcie posiedzenia Sejmu i odesłanie wniosku i przedłożonego projektu uchwały do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Wniosek składam na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#Marszałek">Otóż Prezydium Sejmu - a potem również Konwent Seniorów - zostało powiadomione o tym trybie postępowania. Prezydium Sejmu rozważało tryb, w jakim może dojść do odwołania z funkcji jednego z wicemarszałków. Zasięgnęliśmy w tej sprawie opinii prawniczych. Są one bez wyjątku jednomyślne, mianowicie odwołanie z tej funkcji następuje w tym samym trybie, w jakim następuje powołanie. Powołanie natomiast następuje na podstawie wniosku, który to wniosek nie wymaga opinii komisji regulaminowej. A więc odbywa się to dokładnie w tym samym trybie, w jakim następowało powołanie. Przy powołaniu jest wniosek grupy co najmniej 15 posłów i powołanie następuje w wyniku uzyskania bezwzględnej większości głosów przy obecności co najmniej połowy składu Izby. Odwołanie jest odwrotnością tego postępowania w takim sensie, iż znowu jest wniosek 15 posłów i wniosek taki, aby mógł być skuteczny, musi w głosowaniu uzyskać bezwzględną większość głosów przy obecności co najmniej połowy składu Izby. Komisja regulaminowa w tych przypadkach w ogóle nie jest zatrudniana. Stąd też, pani poseł, tego wniosku nie mogę uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#Marszałek">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Waldy Dzikowskiego w celu uzasadnienia wniosku zgłoszonego przez grupę posłów z Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska oraz z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Łyżwiński: Panie marszałku, wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#Marszałek">Za chwilę, panie pośle, gdy skończy wystąpienie pan poseł Dzikowski.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Platforma Obywatelska, gdy ponad miesiąc temu Sejm, dzięki głosom SLD, Unii Pracy i PSL, wybierał Andrzeja Leppera na wicemarszałka Sejmu, nie miała wątpliwości, że to była zła decyzja. Tylko chora demokracja może wynagradzać tych, którzy łamią prawo i nawołują do tego innych.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Mocne słowa!)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PosełWaldyDzikowski">Demokracja nie może sama otwierać drzwi przed tymi, którzy godzą w jej zasady. Dzisiejsza debata i, mam nadzieję, właściwa decyzja Wysokiej Izby to sygnał, że polska demokracja nie jest chora, że zdrowieje, że ma w sobie dość siły, by naprawiać własne błędy.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#PosełWaldyDzikowski">Nie można jednak nie zauważyć, że naprawiamy dzisiaj błąd, do którego nie musiało dojść, błąd, przed którym przestrzegaliśmy. Brzmi to jak paradoks, ale przestrzegał przed tym sam pan Andrzej Lepper. Mówił on przecież publicznie, że po wyborze na wicemarszałka będzie takim samym Andrzejem Lepperem, co i wcześniej. Trzeba powiedzieć, że słowa dotrzymał.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#PosełWaldyDzikowski">Młoda polska demokracja potrzebuje kultury różnienia się. Majestat Rzeczypospolitej wymaga tego szczególnie od polityki i polityków lokalnych, regionalnych, a przede wszystkim krajowych. Niestety jednemu tej wyobraźni zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie i Panowie Posłowie! Drodzy rodacy w gminach, miasteczkach i w miastach! Nie można na biedzie, nadziejach i marzeniach Polaków budować kapitału politycznego w sposób wyrachowany i cyniczny.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#PosełWaldyDzikowski"> Andrzej Lepper, którego dziś odwołujemy z funkcji wicemarszałka Sejmu...</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: To się zobaczy.)</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#PosełWaldyDzikowski">...to przecież ten sam Andrzej Lepper, który wcześniej urządzał blokady dróg, drwił z prawa, groził tym, którzy pełnili służbę publiczną. To ten sam Andrzej Lepper, bo przecież w ostatnich tygodniach robi on dokładnie to samo, tyle tylko, że za sprawą decyzji Sejmu sprzed miesiąca mógł wykorzystywać przy tym, i wykorzystywał, sprawowaną przez siebie funkcję. Tracił na tym Sejm, jego autorytet i powaga.</u>
          <u xml:id="u-358.10" who="#PosełWaldyDzikowski">Cieszy nas, że do naszej inicjatywy dołączyli posłowie z innych klubów. Także ci, którzy wcześniej zadecydowali, by powierzyć Andrzejowi Lepperowi tę wysoką funkcję w organach Sejmu. Nie mogę jednak nie zapytać, panie i panowie posłowie z SLD, Unii Pracy i PSL, o wasze motywy, gdy miesiąc temu wybieraliście Andrzeja Leppera na wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-358.11" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Mówił przecież Kalisz.)</u>
          <u xml:id="u-358.12" who="#PosełWaldyDzikowski">Czy była to skrajna naiwność, łudzenie się, że Andrzej Lepper się zmieni, czy raczej było to przekonanie, że dla chwilowego zysku politycznego, jakim było utworzenie koalicji parlamentarnej z Samoobroną, można poświęcić godność Sejmu? Ani jedno, ani drugie nie wystawia dobrego świadectwa.</u>
          <u xml:id="u-358.13" who="#PosełWaldyDzikowski">To dobrze, że dziś kończymy ten zawstydzający spektakl. Źle, że ten spektakl w ogóle miał miejsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-358.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#Marszałek">Pani poseł Beger w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: W sprawie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#Marszałek">W sprawie sprostowania? Nie, nie, pani poseł, bardzo przepraszam, ale pani poseł nie zabierała głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełRenataBeger">Panie marszałku, ale złożyłam wniosek formalny i nie chciałam opinii prawników, tylko chciałabym zapytać - bo myślę, że pan marszałek źle zrozumiał moją intencję - czy pan marszałek posiada opinię komisji regulaminowej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Nie potrzeba.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł, ale właśnie tłumaczyłem, że taka opinia nie jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#Marszałek">Pan poseł w sprawie formalnej, tak?</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Okulary se przetrzyj!)</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#Marszałek">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Z dolegliwości nie można się naśmiewać, bo was pokarze Pan Bóg.)</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Oooo!...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę o spokój i proszę pozwolić panu zgłosić wniosek.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#Marszałek">Słucham.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">W związku z groźbą naruszenia uchwały Sejmu z dnia 19 października 2001 r. - cytuję: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 4 ust. 2 regulaminu Sejmu ustala liczbę marszałków Sejmu na czterech” - wnoszę o zamknięcie posiedzenia Sejmu i przesłanie wniosku do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich celem zasięgnięcia opinii. Wymóg: art. 13 pkt 3 regulaminu Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#Marszałek">Może niech już pan wręczy mi ten wniosek, panie pośle. Niech pan wręczy.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ten sam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#Marszałek">To jest w sumie ten sam wniosek, który złożyła przed chwilą pani poseł Renata Beger, i moja argumentacja i wyjaśnienia są identyczne jak w tamtym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka...</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#Marszałek">Czy jest pan poseł Lisak? Jest.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#Marszałek">...w celu uzasadnienia wniosku zgłoszonego przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-367.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-367.6" who="#Marszałek">Nie, panie pośle, chwileczkę. Teraz zabierze głos pan poseł Lisak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To, co teraz powiem, jest dla mnie przykre, bo to nie jest dobra wiadomość, jeżeli trzeba uzasadniać wniosek o odwołanie wicemarszałka Sejmu. Ale niestety zmuszony jestem to uczynić, gdyż postępowanie, zachowanie pana wicemarszałka Leppera nie licowało z tą wysoką godnością. Nie możemy dopuścić do tego, aby tak wysoki urząd sprawowała osoba, która publicznie lży kogokolwiek, a już szczególnie ministrów rządu Rzeczypospolitej. To jest niedopuszczalne, żeby obrażać rodziców kogokolwiek, pod jakimkolwiek pretekstem - niezależnie od tego, czy to jest minister, czy to jest szary obywatel. Dlatego, tak jak powiedziałem, z przykrością - bo to przykra chwila dla polskiego parlamentaryzmu - w imieniu klubu Unii Pracy podtrzymuję ten zgłoszony przez nas na piśmie wniosek o odwołanie pana marszałka Leppera z tej zaszczytnej funkcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#Marszałek">W jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Filipek: Formalny wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#Marszałek">Formalny wniosek?</u>
          <u xml:id="u-369.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełKrzysztofFilipek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Biorąc pod uwagę, iż obowiązujący regulamin Sejmu określa precyzyjnie sprawę powołania marszałka i wicemarszałków Sejmu, a nie przewiduje i nie reguluje sprawy ich odwołania, zwracam się z wnioskiem formalnym do pana marszałka Marka Borowskiego na podstawie art. 109 pkt. 1 i 2 w związku z art. 13 pkt 3 regulaminu Sejmu o przedstawienie dokonanej wykładni regulaminu Sejmu po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w przedmiocie odwołania z piastowanej funkcji wicemarszałka Sejmu posła Andrzeja Leppera. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, to już jest trzeci wniosek tej samej treści. Staram się traktować poważnie te wnioski, więc pozwolę sobie wobec tego odczytać fragmenty opinii prawnych, o które poprosiłem, ponieważ tego rodzaju zastrzeżenia były zgłaszane wcześniej. W różnych okresach były te opinie przygotowywane, przypadek bowiem odwoływania jednego z wicemarszałków Sejmu miał już miejsce w 1993 r. Nie pierwszy raz to się zdarza.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Wszystkich, nawet marszałka Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#Marszałek">Pan poseł Iwiński mówi, że dotyczyło to wszystkich, a wiem, że był jednym z wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#Marszałek">Opinia biura ekspertyz sejmowych z owego czasu, autorzy - Jolanta Karolczak, Beata Szepietowska: W myśl regulaminu Sejm wybiera marszałka Sejmu i wicemarszałków bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów, co a contrario oznacza, że odwołanie członków Prezydium następuje w tym samym trybie. Paweł Sarnecki, jeden z naszych wybitnych konstytucjonalistów, 9 lutego 1998 r.: Co zaś do trybu, należałoby przyjąć, że w zasadzie jest to tryb identyczny, co stosowany przy powoływaniu, czyli tzw. actus contrarius. Janusz Mordwiłko, 9 lutego 1998 r. : Tryb tego odwołania powinien odbywać się według odwrotności procedury powołania. Piotr Winczorek, 10 lutego 1998 r.: Postępowanie w sprawie odwołania powinno być odwrotnością postępowania wyborczego. Biuro Studiów i Ekspertyz, 22 stycznia tego roku, Marek Zubik: Procedura w tym zakresie powinna oprzeć się natomiast na odpowiednim zastosowaniu przepisów określających sposób wyboru marszałka Sejmu. I wreszcie Biuro Legislacyjne Sejmu z 26 listopada: W braku przewidzianej prawem procedury odwołania wicemarszałka należy stosować zgodnie z zasadą actus contrarius procedurę odwrotną do procedury wyboru.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#Marszałek">Naprawdę, pani posłanko i panowie posłowie z Samoobrony, którzy zgłaszacie te wnioski, dołożyłem starań, żeby upewnić się, jaki tryb będzie zgodny z prawem i ani ja, ani Prezydium nie mieliśmy co do tego żadnej wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-371.6" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Proszę...)</u>
          <u xml:id="u-371.7" who="#Marszałek">Słucham, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprawdzie nie wiem, dlaczego posłowie Samoobrony tak bardzo upierają się przy komisji regulaminowej i co mogłoby to zmienić w naszym procedowaniu, ale chcę powiedzieć, że, po pierwsze, jako członek tej Izby nie czuję się usatysfakcjonowany tym, że pan marszałek czyta nam opinie różnych bardzo ważnych profesorów, bo one dla nas mogą być raptem pomocą, jako że dla Izby nie są one miarodajne, bo dla niej miarodajne są opinie komisji. A po drugie, chciałbym zapytać pana marszałka, czy panu się nie wydaje, że o tyle jest nieprawidłowa ta cała interpretacja, że przecież na pierwszym posiedzeniu Sejmu, na którym powołaliśmy marszałka i wicemarszałków, stosowaliśmy szczególny tryb. W tamtym czasie komisje, w tym regulaminowa, po prostu jeszcze nie istniały. A teraz, kiedy stanęliśmy w obliczu problemów, w tym proceduralnych, mamy ochotę jako posłowie zapytać komisji regulaminowej o te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełJanŁopuszański">Jeżeli pan marszałek ma wątpliwości, dlaczego pan marszałek nie dopuszcza do tego, żebyśmy tę sprawę po prostu przegłosowali jako Sejm?</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#Marszałek">Właśnie, panie pośle, kiedy pan to mówił, wpadłem na ten pomysł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy nie można by...)</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#Marszałek">Nie, panie pośle. Przegłosujemy teraz wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#Marszałek">Czy jesteśmy gotowi do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za tym, aby przed ostatecznym rozstrzygnięciem kwestii odwołania pana posła Andrzeja Leppera z funkcji wicemarszałka Sejmu Sejm zasięgnął opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, proszę o podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-373.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-373.9" who="#Marszałek">Głosowało 383 posłów. Za wnioskiem opowiedziało się 94, przeciw - 277, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-373.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-373.11" who="#Marszałek">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Kazimierza Michała Ujazdowskiego w celu uzasadnienia wniosku zgłoszonego przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość kwestia stosunku do Andrzeja Leppera i jego wyboru na stanowisko wicemarszałka Sejmu nie jest nowa. Pierwsi przestrzegaliśmy przed wyborem Andrzeja Leppera na stanowisko wicemarszałka Sejmu. Ten wybór, który został dokonany na pierwszym posiedzeniu Sejmu, miał charakter symboliczny i decydował o stosunku Izby do wartości stojących u podstaw porządku demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Andrzeja Leppera wybrano przeciwko Lechowi Kaczyńskiemu. Wybrano polityka nawołującego do łamania prawa przeciwko politykowi, który jest przykładem konsekwentnego obrońcy zasady praworządności.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Nasz dzisiejszy wniosek wypływa z oczywistych powodów. Służba publiczna jest przywilejem, nikt nie może stawiać się ponad prawem i państwem. Siła i znaczenie urzędu nie może być kierowane przeciwko prawu. Stanowczo nie zgadzamy się na szarganie autorytetu prawa przez osobę sprawującą jedno z najważniejszych stanowisk publicznych. A zatem naprawiamy błąd, który został dokonany na pierwszym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Co legło u podstawy tego błędu? Przyczyną wyboru Andrzeja Leppera na to stanowisko był egoizm polityczny Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-374.5" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski"> Stronnictwo to postanowiło przedłożyć wąsko pojmowane interesy polityczne ponad dobro publiczne. Andrzej Lepper był dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej politykiem użytecznym, politykiem ograniczającym pole polityczne Polskiego Stronnictwa Ludowego, politykiem, na którego liczono, że będzie kierował niezadowolenie społeczne przeciwko prawicy, przeciwko obecnej opozycji.</u>
          <u xml:id="u-374.6" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">SLD od chwili swojego powstania pełniło dwie role, zdawałoby się nie do pogodzenia, rolę obrońcy porządku politycznego i rolę wyraziciela niezadowolenia społecznego kierowanego przeciwko temu porządkowi, rolę krytyka prywatyzacji, która była nazywana przez lidera SDRP arogancką, i rolę uczestnika procesów prywatyzacyjnych. Samoobrona miała wypełniać tę drugą funkcję, funkcję niezadowolenia, poręczną dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sytuacji rządzenia. SLD zareagowało wtedy dopiero, kiedy Andrzej Lepper brutalnie zaatakował Włodzimierza Cimoszewicza.</u>
          <u xml:id="u-374.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nieprawda, nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-374.8" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Sprawę Andrzeja Leppera łączy się z kwestią odwołania Włodzimierza Cimoszewicza. To mylna perspektywa. Dla nas jest to raczej kwestia godności narodowej i polskiej racji stanu. Atak, po ludzku to ujmując, rzeczywiście był skandaliczny. Nikt o drugim człowieku nie powinien powiedzieć „kanalia”, nie ma takiego prawa, szczególnie w kraju, który hołduje kulturze chrześcijańskiej. Jesteśmy oburzeni i mamy nadzieję, że Sojusz Lewicy Demokratycznej z równą energią będzie się oburzał wtedy, kiedy innych polityków będzie spotykało takie zniesławienie.</u>
          <u xml:id="u-374.9" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Czym innym jest polityczna ocena polityki Włodzimierza Cimoszewicza, którą wyraziliśmy dzisiaj w czasie debaty europejskiej. Tę politykę oceniamy surowo i krytycznie. Nie można w sposób miękki, ustępliwy negocjować warunków polskiego członkostwa w Unii Europejskiej. Ale, Wysoka Izbo, suwerenność i poczucie siły państwa polskiego jest zasadą, która nie zna wyjątków, która nie powinna znać wyjątków, obowiązuje nie tylko w stosunkach z Unią Europejską, ale ze wszystkimi partnerami polityki zagranicznej. Obowiązuje także w stosunkach z Rosją, a być może ze względu na doświadczenia historyczne - przede wszystkim w stosunkach z Rosją. I w tym wypadku wypowiedzi Andrzeja Leppera mówiące o tym, że Polska jest mrówką w stosunku do wschodniego sąsiada po prostu obrażają poczucie narodowej godności.</u>
          <u xml:id="u-374.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-374.11" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Polska jest krajem o wielkich zasługach historycznych. Dzięki własnym aspiracjom wolnościowym pokonała dwa totalitaryzmy, nazizm i komunizm. Tu, w Polsce, powstał największy wolnościowy ruch w historii XX-wiecznej Europy. Ruch, za sprawą którego nie tylko my, ale wielu naszych sąsiadów żyje w wolnych i niepodległych krajach. Pierwszym obowiązkiem polityka polskiego jest o tym pamiętać. Ostatnią rzeczą, jaką może robić, jest stawianie nas w pozycji wasala. Tę myśl dedykuję szczególnie tym politykom, którzy używają argumentu narodowego w obronie Andrzej Leppera.</u>
          <u xml:id="u-374.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-374.13" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Chcemy także powiedzieć jasno, że polityka nawoływania do naruszania prawa przez lidera Samoobrony nie jest jedynym przejawem kryzysu polskiej demokracji. Powrót do służby publicznej na wysokie stanowiska prokuratorów, którzy jeszcze nie tak dawno łamali prawa obywatelskie, powierzanie stanowisk sędziom, którzy sądzili na telefon, powrót kadry Służby Bezpieczeństwa do służby publicznej - to są równie niedobre przejawy kryzysu polskiej demokracji. Jednak tolerancja dla polityki inwektyw i obrażania prawa oznaczałaby coś bardzo złego. Oznaczałaby to, że Polska staje się jakąś spółką w rękach przywódców partyjnych, którzy stawiają się ponad prawem.</u>
          <u xml:id="u-374.14" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Polska jest dobrem wspólnym, domem, o którego wolność i niepodległość walczyły pokolenia. Walczyły również o to pokolenia działaczy ruchu ludowego, w tym jedna z najbardziej zasłużonych postaci XX-wiecznej polskiej polityki Wincenty Witos. Był to polityk walczący o Polskę godną, niepodległą i szanującą swe prawa.</u>
          <u xml:id="u-374.15" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">I w imieniu tych wartości zgłaszamy wniosek o odwołanie Andrzeja Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-374.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#Marszałek">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#Marszałek">W tej chwili mamy jednego dyskutanta. Zapisał się pan poseł Zygmunt Wrzodak, w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Ligi Polskich Rodzin w sprawie odwołania z funkcji wicemarszałka Andrzeja Leppera. Nasz klub uważa, że nie można rozpatrywać tzw. sprawy Andrzeja Leppera w oderwaniu od kontekstu konkretnej sytuacji, która doprowadziła do napięcia pomiędzy wicemarszałkiem a ministrem spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Otóż wnioskodawcy odwołania wicemarszałka Leppera skwapliwie starają się zatuszować czy wręcz pominąć skandaliczną, prowokującą postawę ministra Cimoszewicza, który w trakcie spotkania z władzami Unii Europejskiej w Brukseli zgłosił m.in. poprawkę dotyczącą przyspieszonej procedury wyprzedaży polskiej ziemi w obce ręce.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tak oto polski minister spraw zagranicznych, pomijając naród polski i jego parlament, bez żadnej żenady uznał, że właściwym miejscem rozstrzygania naszych polskich spraw jest daleka Bruksela i obcy urzędnicy. Jeszcze nie utraciliśmy niepodległości na rzecz Unii Europejskiej, a już minister rządu SLD, Unii Pracy i PSL daje nam przedsmak tego, co będzie się działo po naszym, nie daj Boże, wstąpieniu do Unii.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#PosełZygmuntWrzodak"> Sprawy polskie będą rozstrzygane poza granicami naszego państwa. Taka postawa ministra rządu Rzeczypospolitej zasługuje na zdecydowane potępienie i najwyższą naganę. Jeśli dodać do tego fakt, że obcy urzędnicy usłyszeli od polskiego ministra serwilistyczne zapewnienia o gotowości rządu do wyprzedaży polskiej ziemi, to trudno się dziwić ostrym i gwałtownym reakcjom politycznym w kraju.</u>
          <u xml:id="u-376.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Ministrze Cimoszewicz! Jeszcze nie czas na takie zachowania; jeszcze Polska jest suwerenna i Liga Polskich Rodzin dołoży wszelkich starań, abyśmy niepodległości nigdy nie utracili.</u>
          <u xml:id="u-376.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.8" who="#PosełZygmuntWrzodak">Mój klub w naturalnej reakcji na ciężką obrazę przez szefa MSZ majestatu niepodległej Rzeczypospolitej postanowił zgłosić do laski marszałkowskiej wniosek o odwołanie ministra Cimoszewicza z zajmowanej przez niego funkcji.</u>
          <u xml:id="u-376.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.10" who="#PosełZygmuntWrzodak">A zatem nasza reakcja na skandaliczną postawę ministra ma charakter stricte polityczny, co nie oznacza, że nie rozumiemy, choć i nie pochwalamy, emocjonalnych wystąpień innych polityków, których minister swoją postawą ciężko obraził i zaszokował.</u>
          <u xml:id="u-376.11" who="#PosełZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Nasza polska wolność ma gorzki smak. Po 1989 r. wyprzedano lwią część majątku narodowego, a przecież z życia wiadomo, że jak się wyprzedaje srebra rodowe, to po to, żeby sobie polepszyć sytuację, a nie pogorszyć. Tymczasem efektem przemian gospodarczych, łupieżczej prywatyzacji jest nędza w kraju, wysokie bezrobocie, beznadzieja dużej części narodu, a na dodatek doktrynerstwo liberalne, spowodowany wielki wzrost zadłużenia zagranicznego i kryzys krajowych finansów publicznych. I w tej sytuacji rząd jeszcze deklaruje gotowość do wyprzedaży naszej polskiej ziemi. Dokąd nas to wszystko zaprowadzi? Będzie coraz mniej Polski w Polsce. Czy o to chodzi? Dlatego przewiduję coraz to ostrzejszy ton polskiej debaty o przyszłość. Sprawa marszałka Leppera jest zapowiedzią tych czasów, bo gdy naszą ojczyznę postrzega się jak postaw czerwonego sukna rzuconego na wolny rynek, gdzie każdy obcy może sobie wyrwać po kawałku, to trudno się dziwić, że wzbudza to agresję i poczucie zagrożenia wśród naszych rodaków.</u>
          <u xml:id="u-376.12" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Chcę z tego miejsca powiedzieć, że jeśli sprawy w ojczyźnie będą dalej przybierać taki obrót, to skończy się wersal w polityce. Trudno być grzecznym i uprzejmym, gdy jest coraz chłodniej, głodniej i Polska na naszych oczach zamiera.</u>
          <u xml:id="u-376.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.14" who="#PosełZygmuntWrzodak">Jak długo polskim politykom w polskim parlamencie trzeba przypominać i przekonywać, że tyle ojczyzny, ile ziemi; tyle wolności, ile własności? Już wielki Polak, Prymas Tysiąclecia Stefan Wyszyński nauczał i przestrzegał: Pamiętajcie, jeszcze niedawno chodzili w Polsce najeźdźcy, którzy posyłali Polaków do pieców krematoryjnych i głosili - nam nie są potrzebni Polacy, nam są potrzebne ich ziemie. Naród, jeśli chce utrzymać swój byt narodowy i państwowy, swą niezależność i wolność, musi być związany z ziemią. Jak trawy trzymają lotne piaski, aby ich burze nie przesłaniały, tak naród polski musi się trzymać całą duszą, całym sercem ziemi, aby wiązać się z ziemią, nie dając się z niej wydziedziczyć, zabezpieczyć swą wolność i miejsce na mapie Europy.</u>
          <u xml:id="u-376.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.16" who="#PosełZygmuntWrzodak">Powyższe słowa naszego wielkiego rodaka ciągle zachowują aktualną moc. Dlatego w obronie polskiej ziemi uważam za dopuszczalne sięganie po argumenty ostateczne, nie tylko werbalne.</u>
          <u xml:id="u-376.17" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Jak tak można mówić? Jakie ostateczne?)</u>
          <u xml:id="u-376.18" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dlatego właśnie rozumiemy marszałka Leppera, któremu zabrakło lepszych słów do określenia poczynań ministra Cimoszewicza.</u>
          <u xml:id="u-376.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.20" who="#PosełZygmuntWrzodak"> Tym bardziej, że osoba ministra spraw zagranicznych jest niezwykle kontrowersyjna i nie od dziś wzbudza złe skojarzenia. Może stanowić przykład pokoleniowej więzi pomiędzy bolszewickimi siepaczami, dla których centralą była Moskwa...</u>
          <u xml:id="u-376.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-376.22" who="#PosełZygmuntWrzodak">...i dzisiejszymi Europejczykami zapatrzonymi ponad interesami Polski w Brukselę.</u>
          <u xml:id="u-376.23" who="#PosełZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Wracając do przedmiotowej kwestii wniosku o odwołanie marszałka Leppera z pełnionej przez niego funkcji, oświadczamy, że posłowie Ligi Polskich Rodzin będą się kierować własnym sumieniem w sprawie odwołania pana wicemarszałka Leppera.</u>
          <u xml:id="u-376.24" who="#komentarz">(Głos z sali: A macie sumienie?)</u>
          <u xml:id="u-376.25" who="#PosełZygmuntWrzodak">Pan marszałek Lepper próbował stworzyć na tej sali coś na kształt koalicji parlamentarnej z SLD i Unią Pracy. A zatem teraz niechaj on sam na własnej skórze i jego koledzy z Samoobrony przekonają się, jakie jest prawdziwe oblicze formacji postkomunistycznej.</u>
          <u xml:id="u-376.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Cha, cha, cha...)</u>
          <u xml:id="u-376.27" who="#PosełZygmuntWrzodak">Nauka nie pójdzie w las i Samoobrona szybko przejrzy na oczy, dostrzegając w rządzie pana Leszka Millera niechlubną kontynuację linii programowej Unii Wolności i AWS.</u>
          <u xml:id="u-376.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.29" who="#PosełZygmuntWrzodak">I zauważcie, niby wszystko się zmieniło, ale pozostali wielcy bracia polskiej polityki, Bruksela i pan Balcerowicz. Liga Polskich Rodzin ma żal o to, że popieraliście rząd SLD i Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#Marszałek">Panie pośle, czas już minął, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Już kończę, ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Kończąc, chciałbym jeszcze wrzucić kamyk do ogródka naszych parlamentarnych pięknoduchów z Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#PosełZygmuntWrzodak"> Szczególnie tych, którzy przeskoczyli z Kongresu do Unii, a z Unii do Platformy. </u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-378.5" who="#PosełZygmuntWrzodak"> O mało nie pomdleliście, jak usłyszeliście słowa pana marszałka Leppera wypowiadane pod adresem ministra Cimoszewicza. Osobiście mnie też dotknęła ta hipokryzja, i to zgłaszana przez wasze autorytety - w cudzysłowie autorytety - takie słowa jak antysemita, faszysta. Nie wypada tutaj po prostu wypowiadać tych słów.</u>
          <u xml:id="u-378.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-378.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wal, idź na całość.)</u>
          <u xml:id="u-378.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-378.9" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tylko za to, że sprzeciwiałem się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#Marszałek">Panie pośle, miało być ostatnie zdanie, a to się przedłuża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tylko za to, że sprzeciwiałem się traktowaniu Polaków jak bydło, które prowadziliście na rzeź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#Marszałek">Proszę skończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Już ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dzisiaj krzyczycie, bo dostało wam się na odlew ministrowi, który pospieszył się z deklaracjami sprzedaży polskiej ziemi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę zakończyć swoje wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Czy to na płaszczyźnie samorządowej, czy prounijnej potraficie iść ręka w rękę z SLD...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#Marszałek">Panie pośle, przywołuję pana do porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">...i Unią Pracy. Tacy poputczicy jesteście.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Beger z Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#Marszałek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analiza złożonych wniosków w sprawie odwołania pana posła Andrzeja Leppera z piastowanej funkcji wicemarszałka Sejmu prowadzi do następujących wniosków.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PosełRenataBeger">Po pierwsze, zagadnienie nie jest wyraźnie uregulowane w systemie polskiego prawa.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#PosełRenataBeger">Po drugie, zwolennicy odwołania pana Andrzeja Leppera odwołują się do tzw. analogii prawnej, twierdząc, że z braku przepisów regulujących zagadnienie należy zastosować zasadę: Kto powołał, może i odwołać. Zasada ta ma pełne zastosowanie jedynie w krajach o ustroju dyktatorskim...</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#PosełRenataBeger">...a w krajach demokratycznych w pełni stosuje się ją jedynie w wyspecjalizowanych służbach, w których obowiązuje ścisłe, hierarchiczne posłuszeństwo.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#komentarz">(Głos z sali: I kto to mówi.)</u>
          <u xml:id="u-388.8" who="#PosełRenataBeger">Po trzecie, posłowie, którzy wnoszą, że z prawem powoływania wiąże się nierozerwalne prawo odwoływania, są w błędzie.</u>
          <u xml:id="u-388.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-388.11" who="#PosełRenataBeger">Zasada ta uzależnia bardzo mocno osoby powoływane od podmiotu powołującego i zastosowana do Prezydium Sejmu wprowadziłaby niezdrową tradycję prawną, zgodnie z którą właściwie uznaniowo można by w dowolnej chwili odwoływać Prezydium Sejmu. A taki stan rzeczy byłby niebezpieczny dla stabilności państwa.</u>
          <u xml:id="u-388.12" who="#PosełRenataBeger">Po czwarte, w państwach demokratycznych w odniesieniu do osób powoływanych na stanowiska wymagające samodzielności działania ogranicza się zależność od organu powołującego przez wykluczenie możliwości uznaniowego odwołania ze stanowiska. Dotyczy to zwłaszcza sędziów oraz osób piastujących wiele innych stanowisk. Znalazło to wyraz w regulacji prawnej kwestii kompetencji organów powołujących na określone stanowiska, ujętej w zapisie, zgodnie z którym powołują one na te stanowiska i odwołują z nich. W sytuacji braku takiego wyraźnego zapisu nasuwa się wątpliwość, czy organowi odwołującemu ze stanowiska, choćby miał wysoką rangę w strukturze państwa, taka kompetencja uznaniowa przysługuje. Przekonał się o tym prezydent Lech Wałęsa, kiedy to wystosowany przez niego akt odwołania ze stanowiska członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji został uznany za pozbawiony podstawy prawnej, gdyż odpowiednia ustawa nie przyznawała prezydentowi wyraźnie takiej kompetencji. Takie stanowisko w tej sprawie zajął Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-388.13" who="#PosełRenataBeger">Po piąte, funkcja wicemarszałka Sejmu należy do tych, które wymagają dużej samodzielności, a zatem i ochrony przed uznaniowym odwołaniem. Brak regulacji odnośnie do tej kwestii daje podstawę do uznania, że istnieje w tym przypadku luka w prawie. Lukę tę można by było zapełnić za pomocą wspomnianej analogii legis. Posłużenie się jednak analogią na niekorzyść strony, której ma ona dotyczyć, jest niedopuszczalne. Zabraniają tego odrębne przepisy. Jeżeli w sprawie tej istnieją rozwiązania nadające się jako materiał do analogii prawnej, to jest to regulamin Sejmu oraz kompetencje Trybunału Stanu lub ewentualnie Trybunału Konstytucyjnego. W istocie rzeczy odwołanie marszałka lub wicemarszałka Sejmu powinno być podobne, jeżeli chodzi o drogę prawną, do procedury odwołania innych osób piastujących najwyższe stanowiska w państwie.</u>
          <u xml:id="u-388.14" who="#PosełRenataBeger">Po szóste, regulamin Sejmu wyraźnie stanowi, że nie wolno posłowi wymierzyć jakiejkolwiek kary bez uprzedniego postępowania dyscyplinarnego. Czyli jak ma być, zdaniem pana Tuska, posłowi nie wolno, a wicemarszałkowi wolno? Czyli zostając marszałkiem Sejmu, poseł staje się gorszym posłem, z ograniczonymi prawami?</u>
          <u xml:id="u-388.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-388.16" who="#PosełRenataBeger"> Odwołanie pana Andrzeja Leppera jako forma kary - ciągle wspomina się o czynach karygodnych i o tym, że to odwołanie ma być właśnie karą za niegodne pełnienie urzędu - powinno być poprzedzone przeprowadzeniem postępowania dyscyplinarnego. Właściwie przez analogię z odwołaniem prezydenta odwołanie marszałka Sejmu powinno być ewentualnie poprzedzone postępowaniem przed Trybunałem Stanu. </u>
          <u xml:id="u-388.17" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-388.18" who="#PosełRenataBeger"> W wypadku wicemarszałka niezbędnym minimum, wydaje się, jest postępowanie dyscyplinarne.</u>
          <u xml:id="u-388.19" who="#PosełRenataBeger">Po siódme, panu Andrzejowi Lepperowi zarzuca się postępowanie emocjonalne. Problem w tym, że właśnie jego przeciwnicy ulegają emocjom, stosując niewłaściwe analogie prawne, a odrzucając właściwe, które w oczywisty sposób należy uwzględnić. Przy okazji destabilizują państwo i prawo.</u>
          <u xml:id="u-388.20" who="#PosełRenataBeger">Po ósme, w zakresie czynów zarzucanych panu wicemarszałkowi Lepperowi należy zaznaczyć, że w wypadku targowiska we Włocławku wydaje się, iż istniała uzasadniona obawa, że może dojść do popełnienia przestępstwa. I tak rzeczywiście się stało. Nocą, dwie doby później, gdy dokonano nielegalnego wywiezienia 170 straganów, jeszcze nie było w tych sprawach wyroków sądowych. W wypadku krytyk pod adresem ministra Cimoszewicza należy zaznaczyć, że są one utrzymane w nurcie, do którego obywatel ma prawo, zgodnie z wyrokami Międzynarodowego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.</u>
          <u xml:id="u-388.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.22" who="#PosełRenataBeger"> W podobnych sprawach zapadły tam dwa wyroki. Oba dotyczyły dziennikarzy. Jeden był Austriakiem, drugi Baskiem. Panowie dziennikarze byli uprzejmi nazwać ministrów oświaty austriackiego i hiszpańskiego kanaliami i faszystami.</u>
          <u xml:id="u-388.23" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-388.24" who="#PosełRenataBeger"> Trybunał w Strasburgu uznał, że obywatel ma prawo nawet do bardzo emocjonalnej krytyki, a urzędnik, który pełni wysoki urząd, musi pogodzić się w zakresie pełnionej funkcji ze znacznie niższym poziomem ochrony swoich dóbr osobistych, gdyż inaczej tworzy się praktykę prawną niebezpieczną dla demokracji i jej poprawnego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-388.25" who="#PosełRenataBeger">Wytaczanie przez urzędników procesów obywatelom o domniemaną obrazę i inne formy karania za krytykę mogą blokować swobodę wypowiadania obywatelskiej krytyki. Rozstrzygnięcia międzynarodowego Trybunału są obowiązujące w Polsce jako kraju stowarzyszonego z Unią Europejską. Zapadły one w 1998 r. i w ich świetle nawet wyrok na pana wicemarszałka Andrzeja Leppera za nazwanie wysokiego urzędnika nierobem lub ekonomicznym idiotą jest nielegalny i stanowi naruszenie swobód obywatelskich. Zawodowy sędzia, nawet w sądzie rejonowym, powinien i miał obowiązek znać te regulacje międzynarodowego Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-388.26" who="#PosełRenataBeger">Z tych względów w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o oddalenie wniosku w całości.</u>
          <u xml:id="u-388.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.28" who="#PosełRenataBeger">Wysoka Izbo! Potwierdza się to, co zawsze mówię w życiu: Kto ma mikrofon, ten ma władzę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#Marszałek">Byli to wszyscy posłowie zapisani do głosu, którzy występowali w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#Marszałek">Teraz zgodnie z ustaleniami dokonanymi na posiedzeniu Konwentu ma prawo zabrać głos pan marszałek Andrzej Lepper. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że trochę kultury Wysoka Izba zachowa, zarówno jedna, jak i druga strona.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">I po co ta dyskusja?</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Na szczęście w tym parlamencie są siły narodowe, polskie: Liga Polskich Rodzin i Samoobrona; na całe szczęście.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Cha, cha, cha...)</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Co by było, gdyby tych sił nie było? I co? I dzisiaj wam to przeszkadza, tak? My wiemy, w czym wam to przeszkadza. I z tej trybuny padną te prawdy, na które odpowiecie; odpowiecie, zobaczymy, co zrobicie. A musicie wiedzieć jedno, że to nie jest straszenie. To wszystko jest nagrane. I kaseta z waszego zachowania tu...</u>
          <u xml:id="u-390.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie strasz.)</u>
          <u xml:id="u-390.8" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">...w tej Wysokiej Izbie pójdzie do każdej gminy. Wyborcy zobaczą, jak wy ich traktujecie. Śmiejecie się z handlowców na bazarach, śmiejecie się z tego, że mówi się, że ktoś rozkrada Polskę, że ktoś przez 12 lat doprowadził do 3 milionów ludzi bezrobotnych? Śmiejcie się dalej.</u>
          <u xml:id="u-390.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.10" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Mówicie o kulturze politycznej. To przecież większość z was, ugrupowania wasze, przefarbowani również, w garniturach, w krawatach, pachnący perfumami takich firm, jak Dior, Chanel, głaskaliście się nawzajem przez 12 lat. I tak się głaskaliście, że dzisiaj jest całkowity krach polskiego przemysłu; przemysłu ciężkiego, lekkiego, rolnictwa, małej i średniej przedsiębiorczości, handlu i usług. Z Polski daliście zrobić rynek zbytu dla nadwyżek produkcyjnych Zachodu. Wy to dokładnie wiecie. Wam tego nie trzeba mówić. O waszej kulturze i odpowiedzialności za państwo i społeczeństwo świadczy stan służby zdrowia, nauki, edukacji, służb mundurowych, wojska i Policji, Straży Granicznej, straży pożarnej i innych.</u>
          <u xml:id="u-390.11" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Kiedy przemawiałem do was w kulturalny sposób, nie tylko tu, z trybuny, ale kiedy na spotkaniach z władzami poprzedniego rządu i kolejnych rządów mówiłem prawdę o Balcerowiczu, który działa na szkodę Polski i Polaków, nie słuchaliście mnie, bo po co; kto to jest Lepper, co będziemy go słuchać. Kiedy kazałem, aby Balcerowicz przedstawił wzór, jakim to on wylicza stopy procentowe kredytów, kiedy inflacja jest 4,5%, a kredyty 15–20% - dlaczego nie 40 albo 5%, jak w normalnych krajach? - wtedy też nie słuchaliście. Ja mówiłem o sprzedaży majątku narodowego za bezcen. Nie słuchaliście. A majątek wart w 1989 r. 400 mld dolarów został sprzedany w 70% za kwotę, która woła o pomstę do niebios - 5% jego wartości. Pytam: Gdzie jest reszta pieniędzy, ponad 250 mld dolarów? Co się z nimi stało, gdzie one są? Naród od was odpowiedzi zażąda; zażąda odpowiedzi i rozliczy za to.</u>
          <u xml:id="u-390.12" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">W tym czasie, kiedy w 1989 r. dług zewnętrzny wynosił ok. 40 mld dolarów... Prof. Belka dzisiaj powiedział, że umorzono nam 50% - to 20 mld dolarów. I wy, oddając władzę nie tak dawno, zostawiliście 65 mld dolarów długu zewnętrznego. I z czego się cieszycie? Z czego? Gierek zadłużył kraj? Gierek ratował Polskę. Technologie stare sprowadzał, oczywiście, ale nie zadłużył kraju.</u>
          <u xml:id="u-390.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.14" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Teraz co zbudowaliście? Ile zbudowaliście mieszkań, ile zbudowaliście dróg, ile fabryk? Wszystko zniszczyliście. Cieszycie się dzisiaj? Cieszcie się dalej z tego. </u>
          <u xml:id="u-390.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.16" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Dług wewnętrzny nie istniał przedtem w Polsce, bo przedsiębiorstwa były państwowe, oczywiście, że dotowane. Na dzisiaj ten dług wewnętrzny to znowu deficyt w budżecie państwa, a ten dług to ok. 70 mld zł. Deficyt zostawiliście, prawie 80 mld zł. I wy jesteście zadowoleni, pełni poczucia humoru, nie odpowiadacie. Za co? Wy przecież nie wiedzieliście nic. To tylko premier jest winny, tylko Buzek winny, a wy nie, wy jesteście święci.</u>
          <u xml:id="u-390.17" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Deficyt w handlu zagranicznym - też wiemy, jaki jest. Sprzedaliście majątek narodowy. Nie...</u>
          <u xml:id="u-390.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-390.19" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">No co? Spokojnie, spokojnie; spieszy się komuś? Spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-390.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.21" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Obiecaliście nam bardzo dużo po narodowych funduszach inwestycyjnych. I co z nich zostało? Co zostało? Świadectwa udziałowe, tak? Z którymi co mogą sobie dzisiaj zrobić obywatele Polski? Patrzeć jak na pamiątkę - świadectwo za 20 zł kupiłem, bo tyle była warta moja praca, chociażby w PRL. I nie drwijcie z tego, bo już raz wam tłumaczyłem: Gęsi byście paśli, bo krów nie potraficie upilnować.</u>
          <u xml:id="u-390.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.23" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-390.24" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Kiedy mówiłem o bezrobociu, które osiągnęło 3 mln oficjalnie, a drugie tyle nieoficjalne, kiedy mówiłem, że 80% tych ludzi nie ma prawa do zasiłku i nie ma środków do życia, oczywiście też nie słuchaliście. Opieka społeczna - może tego nie wiecie, to w końcu sobie zakodujcie w podświadomości - daje ludziom po 20, 30, 50 zł miesięcznie na 2, 3, 4 osoby w rodzinie. I co, tego też nie wiecie, tak? Tego też nie słuchaliście, bo po co.</u>
          <u xml:id="u-390.25" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">I wy, SLD i PSL, też, oczywiście, w lipcu 1994 r. przyjęliście antyludzką ustawę o eksmisji ludzi na bruk. Wstydziliście się za to, chcieliście ją zmienić; zbyt długo to trwało. Nie myśleliście o tym, że ludzie są biedni w Polsce? Patrzyliście tylko poprzez pryzmat tej sali, gdzie żyje się nieźle? Trzeba spojrzeć tam, na dół. Tam są ludzie, tam są wyborcy, którzy nas tu wprowadzili; jesteśmy tu dzięki nim.</u>
          <u xml:id="u-390.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.27" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Ja tych ludzi tylko broniłem, dlatego że wy sami, przyznając się, iż uchwaliliście ustawę antyludzką, później ją zmieniliście. Ale ile szykan padło pod moim adresem, że broniłem przed eksmisją, że goniłem komornika, do więzienia zamykaliście. Dziękuję wam za to. Broniłem i będę bronił ludzi. </u>
          <u xml:id="u-390.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.29" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Doprowadziliście kraj do ruiny, a naród do nędzy, kulturalnie, bez inwektyw, a teraz o wersalu marzycie? Na tej sali już go nie będzie, bo kraj tonie, bo ludzie na chleb nie mają - i teraz wersalu chcecie? </u>
          <u xml:id="u-390.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.31" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Mówicie, że jestem niekulturalny, używam słów nieparlamentarnych, a ja tylko powtarzam to, co ludzie mówią, którzy was też m.in. wybrali. Z tej trybuny przestrzegam was: jeżeli natychmiast nie zmienicie polityki społeczno-gospodarczej i finansowej państwa, to te kanalie, śmierdzące kości, rózgi, zjazdy i marsze gwiaździste oraz gnojowica przyjadą tu, pod parlament upomnieć się o swoje prawa, bo to jest prawo ludzi. </u>
          <u xml:id="u-390.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.33" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Ludzie nie chcą nic więcej, tylko chcą godnie żyć. Wy mówicie o prawie? A co to jest? Konstytucja. To po co uchwalaliście ją, po co zapisywaliście prawo człowieka do sprawiedliwości, do godnego życia, równość wobec prawa, bezpłatna nauka, służba zdrowia? Po co to robiliście? Zapomnieliście zapisać jednego, że to wszystko zagwarantujemy ludziom, kiedy będzie nas stać. O tym zapomnieliście. Mogliście to zapisać, naród by rozumiał - rządu nie stać. Tego zapisu brakuje. I czy się komuś podoba, czy nie, czy są pieniądze, czy nie ma, ludziom godne życie się należy, bo ludzie nie chcą nic za darmo, ludzie chcą ciężko, uczciwie, rzetelnie pracować, ale za tę pracę chcą godnie żyć, i tego im nie zapewniacie. </u>
          <u xml:id="u-390.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.35" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ulegliście wielkiej presji mediów, tak jest. Jak się mówi o konkretach, to większość dziennikarzy oczywiście nie słucha tego. Są bardzo porządni dziennikarze w Polsce, ale niestety większość prasy nie jest w rękach polskich. Rozgłośnie radiowe, stacje telewizyjne, też te komercyjne, w większości nie są w rękach polskich. I komu będzie zależeć na tym, żeby lansować polską rację stanu, żeby pisać prawdę o tych, którzy są przeciwni tym przemianom? Bo źle jest, kiedy są tylko zwolennicy, zawsze jest lepiej, kiedy są dwie strony i kiedy dochodzi się do jakichś wspólnych ustaleń i rozstrzygnięć. I słuchacie takich dzienników, takich brukowców, jakim stała się „Rzeczpospolita”. Sprawa jest w sądzie. Brukowiec, jak tu ktoś jest, tak, brukowiec, który pisze: Nic z tego, ten facet ma poczucie własnej siły, bo wie, że za nim stoją miliony chamów. Półtora miliona ludzi prawie, którzy oddali głosy na Samoobronę, to według „Rzeczpospolitej” chamy. Wzburzyło to wami? Nikim. Po co? Półtora miliona chamów to dla was nic nie znaczy, bo jeszcze jest prawie 26 mln wyborców niechamów. To tych chamów gdzie? Do komór, zagazować, wygonić. A jeszcze chamy teraz w Sejmie siedzą - to już wam się w głowach nie mieści, ale zmieści się, zmieści się.</u>
          <u xml:id="u-390.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.37" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">‍Wielka dziennikarka straszy, że nie zaprosi do swojego programu. Prywatną telewizję ma. Brak jej profesjonalizmu. Nie tylko pani Olejnik jest w telewizji TVN.</u>
          <u xml:id="u-390.38" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.39" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Redaktor „Rzeczpospolitej” pan redaktor Rybicki. Nie wzruszyło was to, że to nie ja namawiam do mordu, do metod hitlerowskich, tylko jeden z dziennikarzy pan Żakowski. W audycji wczoraj rano powiedział, że Leppera, że takiego człowieka trzeba „wpuścić do dołu z wapnem”. Nie wiem, jaka jest jego przeszłość, czy ktoś z jego rodziny to robił, ale do dołu z wapnem wpuszczano ludzi, żeby się ich pozbyć. Tak, to są fakty, niczego tu nie zmyślam, bolesne, co prawda, ale fakty. Dziennikarze na was wymusili, panie i panowie posłowie, taką reakcję, że przez 7 dni o niczym innym się nie mówi. Zaraz powiem śmiesznie: będziecie lodówkę otwierać i Lepper wam wyskoczy, tylko jedzcie, bo smaczny jestem i nie zatrujecie się.</u>
          <u xml:id="u-390.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.41" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Mówi się w Polsce, że nie ma innej drogi. Panie premierze, dobrze, że pan marszałek zgodził się, bym mógł zabrać głos, nie będę przedłużał za bardzo, ale chciałbym powiedzieć: jeżeli nie zrobicie porządku, jeżeli nie pójdziecie inną, nową drogą, jeżeli nie zmienicie polityki finansowej państwa, to ja w tej chwili z tej trybuny mówię, że ten Sejm nawet pół roku nie przetrwa, bo ludzie tego nie wytrzymają po prostu.</u>
          <u xml:id="u-390.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.43" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> To już jest całkowity krach. Codziennie padają przedsiębiorstwa, codziennie setki ludzi tracą pracę, wyrzuca się ludzi na bruk, nie daje się im nic w zamian. Planujecie jeszcze mniej pieniędzy na opiekę społeczną, na zasiłki, bo 20 czy 30 zł miesięcznie to jeszcze za dużo dla rodziny, chcecie jeszcze mniej dać. Panie premierze, życzyłem panu zawsze i życzę najlepiej, ale jeżeli pan będzie brnął w tym kierunku, to naprawdę wspólnego języka nie znajdziemy.</u>
          <u xml:id="u-390.44" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Mówi się, że nie ma pieniędzy, a co jest w bankach? Przez te 12 lat sprzedaliście 80% banków. W bankach były wtedy wkłady ludności i firm na kwotę ok. 65 mld dolarów. Nie wiedzieliście o tym, że tyle pieniędzy było? One są teraz w obrocie w rękach zachodnich, Zachód nimi rządzi, a nie my jako Polska. Niech mają 10% zysku tylko, ponad 6 mld dolarów wyprowadzają za granicę, a my, Polska, szukamy kredytów, tak? I jeszcze płacimy grube odsetki. Czy to jest zdrowe? Gdzie tu sens ekonomiczny? A jeżeli nie ma tego sensu, jeżeli się to zrobiło, to pytam, kto za to wziął łapówę? I to trzeba sobie wyjaśnić. To nie są oszczerstwa, tylko fakty. Gdzie leży... dlaczego nikt nam nie powie z tej trybuny? Zabierając głos pierwszy raz, prosiłem o wykładnię, kto nam zabrania, żebyśmy częściowo rezerwę dewiz wykorzystali na tanie kredyty, nie na rozdawnictwo, tylko na tanie kredyty na rozwój naszego przemysłu i rolnictwa, na tworzenie nowych miejsc pracy. Dlaczego tej wykładni nie ma? Czy ktoś nam zabrania? A jeżeli tak, to kto?</u>
          <u xml:id="u-390.45" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Sprawa następna to wewnętrzne zadłużenie i podniesienie jego. Dlaczego nie korzystacie z doświadczeń państw Unii, Stanów Zjednoczonych, Japonii i innych? Trzymacie się ściśle reguł: nie może być więcej, mamy bardzo niski wewnętrzny dług. Nie mam zamiaru drukować pieniędzy i rozdawać ich ani namawiać do tego. Ale dzisiaj trzeba wykorzystać wszystkie środki, zahamować upadek przedsiębiorstw, tworzyć nowe miejsca pracy, a stworzymy je tylko wtedy, kiedy postawimy na budownictwo i rolnictwo. To są podstawy gospodarki, wtedy rozwija się i przemysł lekki, i ciężki, mała, średnia przedsiębiorczość, którą tak pochwalacie wszyscy, tak dużo mówiliście o tym w kampanii - i co, teraz zapomnieliście o tym? Ja o tym nie zapomniałem i nie zapomnę na pewno.</u>
          <u xml:id="u-390.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.47" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Co ze sprawą zwolnienia z podatków firm zachodnich, z kapitałem zachodnim, dużych sieci sklepów? Powiecie: nie są zwolnione. Tak, supermarkety za ubiegły rok wykazały tylko jeden zysk - Makro, dlatego że są zwolnieni z podatku, a jeśli chodzi o resztę, zwolnienia się skończyły i wszystkie mają straty. Filantropi przyjechali do Polski. Jacy dobrzy, pieniądze dają nam za darmo, a my jeszcze na nich narzekamy, że nam miejsca pracy niszczą. Proceder jest prosty, rząd tego nie wie? Panie premierze, czy rząd tego nie wie? Oni mają kilka spółek w różnych państwach, tu spółka wnuczka czy prawnuczka. Trzeba niektórych naprawdę edukować od początku, od podstaw, bo wiemy to wszyscy, ale nie robimy nic. Tu strata, spółka matka ma wielkie zyski, spółka córka przy okazji wychodzi na zero i tam się płaci podatek: we Francji, w Niemczech, w Stanach Zjednoczonych. Czy nie wiecie tego, że to są normalne działania przestępcze? Biorą towar od naszych przedsiębiorców, płacą za trzy miesiące, dają kwit i nasz przedsiębiorca do 20. następnego miesiąca musi zapłacić VAT. Za co? - pyta. Pieniędzy nie dotknął, nie widział ich nawet, a już płaci skarbowi państwa. Pytam: Gdzie tu są instytucje skarbu państwa? </u>
          <u xml:id="u-390.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.49" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Tracimy na zwolnieniu z podatków około 12 mld zł. Policzcie to dobrze. Mogę się mylić. Trochę w tę albo w tę stronę. Następnie uszczelnienie granic. Czy nowością dla wszystkich może jest to, że 30% alkoholu i papierosów pochodzi z przemytu? Co to znaczy? Nie można uszczelnić granic? Jest to wielkie nieporozumienie. Politykę społeczną, powiedziałem, trzeba zmienić po to, aby ludzie mogli żyć godnie. Gospodarka, dwa główne działy, program rolniczy. Panie premierze, będziecie mieć pretensje, że chłopi polscy wyjdą niebawem na drogi. Ale przecież pan tu, stojąc w tym miejscu, gdzie ja, mówił o tym, że w końcu czas, aby polski rolnik wiedział, co ma produkować, ile ma produkować, kto od niego kupi, ile zapłaci i kiedy zapłaci. </u>
          <u xml:id="u-390.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.51" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Przecież to są pańskie słowa. I co? Powie pan: za szybko, bo to dopiero miesiąc, musimy się przyjrzeć. Nic jednak nie robi się w tym kierunku. Nic. Muszą być wprowadzone opłacalne ceny na podstawowe płody rolne i kontraktacja. Inaczej nic się nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-390.52" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Teraz chciałbym się zwrócić do poszczególnych klubów, krótko do klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Mam serce z lewej strony. Zastanówcie się, czy wasi przywódcy mają serca czy puszki blaszane z lewej strony.</u>
          <u xml:id="u-390.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.54" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Zastanówcie się bardzo głęboko, bo jeżeli lewica ma być tą, która broni interesu ludzi najbiedniejszych - nie mówię o żadnych obibokach ani o niebieskich ptakach, ale o ludziach pracy w Polsce - to głęboko się zastanówcie, co robicie, abyście tego nie żałowali już może za 4 lata, a niewykluczone, że za pół roku albo za rok. Nie będzie was tylu w Sejmie, jeżeli nie wprowadzicie polityki proludzkiej, prospołecznej.</u>
          <u xml:id="u-390.55" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">I oczywiście bohaterowie - Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-390.56" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.57" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Tam są mistrzowie w niszczeniu kraju. Nie ma lepszych mistrzów niż ci panowie. Ci panowie wiedzą wszystko najlepiej. Ci panowie, jeśli im nie pasuje jedna partia, to idą do drugiej, tworzą następną. Nie odpowiadają za Unię Wolności. Jakim prawem mają odpowiadać, skoro w niej nie są. Oni teraz są w Platformie Obywatelskiej. Za AWS - nie. Jakim prawem?</u>
          <u xml:id="u-390.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.59" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Przecież oni teraz są w Platformie Obywatelskiej. Czy myślicie, że będziecie nadal ludzi oszukiwać, że będziecie nadal tak ciągnąć? Panowie, wy się nie boicie tego, że takie słowa mówi Lepper; wy się boicie Leppera i Samoobrony. I taka jest prawda. Nic innego. </u>
          <u xml:id="u-390.60" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.61" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyja prawda? Sprawiedliwego?)</u>
          <u xml:id="u-390.62" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Dziękuję, piękne słowa.</u>
          <u xml:id="u-390.63" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Unia Pracy, tacy porządni ludzie.</u>
          <u xml:id="u-390.64" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-390.65" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Porządni, naprawdę. Taka formacja jak Unia Pracy, która zawsze stała po stronie ludzi pracy. Unii Pracy nie podoba się to, co powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-390.66" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Panie Pośle Lisak!</u>
          <u xml:id="u-390.67" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-390.68" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Więcej nie powiem.</u>
          <u xml:id="u-390.69" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.70" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">I oczywiście Prawo i Sprawiedliwość. Godność narodowa!</u>
          <u xml:id="u-390.71" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.72" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Oj, to przecież jest śmiechu warte. O czym mówicie? O godności narodowej? O poszanowaniu majątku narodowego? O godności ludzi? Bo godność narodowa to również godność obywateli naszego państwa - i wy mówicie o tej godności? Zszargał Lepper godność, naruszył wszystkie świętości. Tak, bo upomina się o biednych ludzi. I będzie się upominać. Czy będzie wicemarszałkiem, czy nie! Czy będzie posłem, czy nie będzie!</u>
          <u xml:id="u-390.73" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.74" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Będzie się upominać!</u>
          <u xml:id="u-390.75" who="#komentarz">(Głos z sali: Wchodził w d... Moskwie, a nie o ludzi się upominał.)</u>
          <u xml:id="u-390.76" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Niech pan mówi za siebie, bo pan tak jakby od razu za dwóch mówił.</u>
          <u xml:id="u-390.77" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.78" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">I koledzy z Polskiego Stronnictwa Ludowego. W tym wszystkim, co zaraz przedstawię, jesteście najmniej winni. Myślałem, że więcej jesteście winni. Też macie winę, ale nie tak dużą, jak wcześniej myślałem.</u>
          <u xml:id="u-390.79" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-390.80" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Nie zabiegam o wasze głosy, bo i tak albo stchórzycie i wstrzymacie się, albo zagłosujecie jak SLD, to jest u was normalne.</u>
          <u xml:id="u-390.81" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.82" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Przejdźmy teraz do konkretnych spraw, które Polska musi usłyszeć; zażądamy na to odpowiedzi. Kto sprzedał FSM Bielsko-Biała? Straty według Najwyższej Izby Kontroli - 20 326 mln zł. Jeden z ojców chrzestnych Platformy Obywatelskiej. Czy postępowanie się toczy? Olechowski dopuścił się przestępstwa. Nie, co to za przestępstwo? 20 mld zł? To przecież żadna kwota. Brakuje dwóch, to sięga się do kieszeni wyborców, ludzi najbiedniejszych. Kto odpowiada za prywatyzację PZU SA i PZU Życie? Strata: 37–40 mld zł. Pan Wąsacz. Nie ma go. On już nie jest od was. On chyba jest z Samoobrony?</u>
          <u xml:id="u-390.83" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-390.84" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Kto sprzedał PKO SA? 10 mld zł straty. TPS SA - pani Kamela-Sowińska - 4 mld zł straty. Stocznia Gdańska, panie marszałku Płażyński, pana sprawa. Jak już powiedziałem, nie potrafiliście uratować kolebki, a chcecie ratować Polskę.</u>
          <u xml:id="u-390.85" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.86" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Zakłady w Kwidzynie - pan Lewandowski. I co? Półtora miliarda złotych w tamtych latach; dzisiaj przez dwa trzeba pomnożyć. Siedzi podparty, spokojny. A jakże, dobrze się żyje.</u>
          <u xml:id="u-390.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.88" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-390.89" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Następnie Gerber Alima, Polkolor. Strata - miliard złotych. Pan Lewandowski. Na szczęście Trybunał Konstytucyjny uchwalił wczoraj, że immunitet nie będzie chronić przestępców. Szukacie ich w Samoobronie?</u>
          <u xml:id="u-390.90" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.91" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Znajdziemy ich! Znajdziemy was! Przypomnicie sobie moje słowa z tej trybuny. Znajdziemy was! Prokuratorzy wezmą się za was, a pana postępowanie w Krakowie, panie Lewandowski, powinno być dawno wznowione. Jakoś wykładnię Trybunał przedstawił dopiero teraz, kiedy Samoobrona jest w Sejmie. Dlaczego nie zrobił tego wcześniej? Była jasna wykładnia. Mówiliśmy cały czas, że ona była jasna. Postępowanie musi się toczyć. Czy kiedykolwiek powiedziałem, że nie chcę być sądzony? Chcę. Pisma składałem do sądów. Wy jakoś nie składaliście przedtem. Nie wiem, czego się baliście. Wiadomo jednak: jeśli nie wiemy, o co chodzi, to wiemy, o co chodzi. </u>
          <u xml:id="u-390.92" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.93" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Browar Leżajsk, to już pan Kaczmarek. Teraz powiem to, co miałem...</u>
          <u xml:id="u-390.94" who="#komentarz">(Głos z sali: I to wszystko dotyczy pana Kaczmarka?)</u>
          <u xml:id="u-390.95" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Nie, więcej jest, ale podajemy tylko przykłady. Panie pośle, nie polemizujmy jednak, bo nie o to chodzi, żebym tu polemizował z panem.</u>
          <u xml:id="u-390.96" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Sprawa tych bogaczy polskich. Chciałbym spytać, bo jestem w posiadaniu dokumentów, dokumentów i świadków. Powtarzam: jestem w posiadaniu. Nie jestem tutaj sędzią, żebym mówił, że są winni.</u>
          <u xml:id="u-390.97" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Panie Pośle Piskorski! Czy prawdą jest, że w hotelu Viktoria spotykał się pan 4-krotnie z niejakim panem S. Było to 7 marca 1998 r. i wtedy wręczył panu 50 tys. dolarów. Po raz drugi 16 lipca 1999 r. wręczył panu 120 tys. dolarów. Trzeci raz - 23 października - 110, czwarty raz - 17 kwietnia 2000 r. - 150.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#Marszałek">Panie Marszałku Lepper! Przepraszam bardzo, czy pan marszałek jest pewien, że pan chce to wszystko powiedzieć, co pan mówi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Tak, jestem pewien.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#Marszałek">Jest pan pewien, tak. Jest pan także świadom odpowiedzialności za te słowa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Oczywiście. Ja pytam. Jestem w posiadaniu dokumentów, które ujawnię prokuraturze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#Marszałek">Nie, nie. Panie pośle, pan przecież nie pyta, pan stwierdza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ja pytam. Panie marszałku, przepraszam, pan marszałek mnie nie słuchał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#Marszałek">Nie, nie, słucham, słucham.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ja zapytałem, czy jest prawdą. Tak było czy nie było tak?</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Było.)</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Tak było dokładnie. Chyba nagrane też jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#Marszałek">Panie marszałku, pan dobrze wie, że są pytania, które są stwierdzeniami...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Nie są stwierdzeniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#Marszałek">...i to właśnie pan w tej chwili robi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ale, panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#Marszałek">Może pan to robić dalej. Ja panu przecież głosu nie odbieram.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Czy pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#Marszałek">Ja pana tylko przestrzegam, że to, co pan w tej chwili robi, jest zagrożone także sankcją karną i nie wiem, czy warto to czynić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Dziękuję, zrozumiałem.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">...że pan Olechowski 17 listopada 2000 r. o godz. 18 w kawiarni czy restauracji u Grosslera...</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Gesslera.)</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">...Gresslera, tak, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Gesslera.)</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Obojętnie jak; wiemy, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wiadomo, o co chodzi?)</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">To wiecie, o co chodzi? A, to dobrze, że wiecie, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.9" who="#WicemarszałekAndrzejLepper"> Myślałem, że nie wiecie. Wiecie, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-406.10" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Niech odpowie po prostu, bo prokurator spyta o to. Ja zwrócę się do prokuratora, bo ja, powtarzam, sędzią nie jestem.</u>
          <u xml:id="u-406.11" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">...przyjął kwotę około 2 mln dolarów na kampanię wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-406.12" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Wam nie trzeba pieniędzy na partię. Wam na kampanię nie trzeba pieniędzy. No po co wam? Te billboardy to wam z nieba spadają. Aniołki płacą za to, tak?</u>
          <u xml:id="u-406.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.14" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Te kampanie to też ciekawa sprawa z waszej strony. Po co wam pieniądze? Wam nic nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-406.15" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">A czy jest prawdą, że również, no, niestety posłowie Sojuszu Lewicy... Też zapytam prokuratora.</u>
          <u xml:id="u-406.16" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Pan minister Cimoszewicz w hotelu Victoria 4 marca 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-406.17" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Tak, kiwajcie głowami. Ja wiem, co mówię. Zapuszkujecie mnie. Pchajcie, znajdziecie dyspozycyjnych sędziów, tylko wysłuchajcie: 120 tys. dolarów.</u>
          <u xml:id="u-406.18" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Następnie pan minister Szmajdziński. „Carringtona” pan zna. 50 tys.</u>
          <u xml:id="u-406.19" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ja pytam: Czy tak było? Do sądu, do prokuratury te dokumenty trafią. Co zrobi prokuratura, zobaczymy.</u>
          <u xml:id="u-406.20" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">A może byście panowie tak pojechali razem, pan Szmajdziński, pan Tusk i pan Cimoszewicz, na mecz do Wrocławia, Śląsk-Wrocław. Pojedźcie tam na ten mecz. Tam w hotelu Wrocław między godz. 9 a 9.30, 20 kwietnia 2001 r., jeden z was (nie wiecie, który, to porozmawiajcie ze sobą) podobno - ja nie twierdzę, że tak było - podobno otrzymał kwotę 350 tys. dolarów od niejakiego pana S. Jeszcze pan Schetyna też widział to.</u>
          <u xml:id="u-406.21" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Panie Tusk, sprawa spotkania pana z nieżyjącym „Pershingiem”. Nie wiem, czy miała miejsce; może pan... Zaprzeczycie na pewno temu. 10 lipca 1998 r. podobno pożyczył panu 300 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-406.22" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ja kończę.</u>
          <u xml:id="u-406.23" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Odpowiecie na to, że to nieprawda, że to jest niczym, to jest nieprawda - co ten Lepper opowiada... No, pewnie, że tak odpowiecie. Natomiast te dokumenty na ten temat istnieją i mówię wam, że są zdeponowane w odpowiednich miejscach. Obojętnie, co by mi się stało (bo pogróżki już były), te dokumenty ujrzą światło dzienne. Ujrzą światło dzienne i zobaczymy, co wtedy powiecie.</u>
          <u xml:id="u-406.24" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">O kontach w bankach szwajcarskich nie będę mówił, ale Wysoka Izba wie dokładnie, że 5 mld dolarów jakoś zginęło z Polski. Prasa ogłosiła, że zostały wywiezione w torbach i walizkach. 5 mld dolarów. Co to jest? Czy ktoś się tym zajął? Czy ktoś odpowiedział na pytanie, czyje to były pieniądze? A może „SuperExpress” kłamał? Może i kłamał. Wobec mnie też kłamią nieraz. Ale tak poważną sprawę należało wyjaśnić, i to bardzo szybko. Tego nie zrobiono.</u>
          <u xml:id="u-406.25" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Co do pana Cimoszewicza, który obraził się na mnie, ja swoje wykonałem, przeprosiłem, powtarzać tego nie będę. Natomiast chciałbym powiedzieć: Czy zna artykuły z „Naszej Polski” i z „Gazety Polskiej”, która oczywiście dużo bzdur pisze, ale czy w tej sprawie, prestiżowej, swojego ojca, założył sprawy? Czy założył sprawy? Bo jeżeli nie, to marny syn, że nie broni ojca przy takich pomówieniach. Marny syn.</u>
          <u xml:id="u-406.26" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Czy zna decyzję kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z 7 października 1992 r.?</u>
          <u xml:id="u-406.27" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">To by było na tyle mojego wykładu. Myślę, że wszystkim się bardzo podobał.</u>
          <u xml:id="u-406.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.29" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">A teraz państwo podejmiecie decyzję, tylko jedną, odwołacie mnie ze stanowiska wicemarszałka Sejmu. I ja wam za to wszystkim serdecznie dziękuję. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-406.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#Marszałek">Obawiam się, panie marszałku, że nie pomógł pan sobie tym wystąpieniem.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#Marszałek">Chciałem również pana poinformować, przestrzegając pana przecież wcześniej przed tym, co pan potem uczynił, o czym pan informował, że, jak rozumiem, informował pan o tym dlatego, iż uważa pan, że popełniane były przestępstwa. Jeżeli tak, to powinien pan już dawno zawiadomić o tym prokuraturę. Jeżeli pan tego nie robi, to znaczy, że pan tych przestępców chronił i ukrywał. Proszę to także wziąć pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Dobrze, że pan marszałek przypomniał, bobym zapomniał o jednej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako wicemarszałek mam dostęp do wielu dokumentów i wielu ludzi z dokumentami przychodzi. Tego wcześniej nie było, bo nie mieli do kogo pójść, bo jak poszli, to dokumenty szły do szuflady. Teraz ludzie mają odwagę i ja wiem, już teraz wiem, że odcięcie mnie od dokumentów, od dostępu do nich to jest celem odwołania mnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu i podtrzymuję to, co powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#Marszałek">Proszę państwa! Teraz jeszcze, jeśli chcą, mogą zabrać głos przedstawiciele wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#Marszałek">Czy są jakieś zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#Marszałek">Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Konstytucja RP wskazuje w art. 110, iż organami Sejmu są: marszałek Sejmu, który przewodniczy obradom, strzeże praw Sejmu oraz reprezentuje Sejm oraz komisje na zewnątrz. Zważywszy na ogólnikowość powyższego przepisu oraz innych norm konstytucyjnych tyczących się Sejmu, normodawca w art. 112 Konstytucji RP wskazał, że organizacje wewnętrzną i porządek prac Sejmu, sposób wykonywania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków organów państwowych wobec Sejmu oraz, co najważniejsze w przedmiotowej sprawie, tryb powołania i działania organów Sejmu określi regulamin Sejmu uchwalony przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Regulamin Sejmu określa jedynie tryb i procedurę wyboru marszałka Sejmu, a co za tym idzie i procedurę wyboru wicemarszałka. Jednakże ani konstytucja RP ani również regulamin Sejmu, którego funkcją jest uszczegółowienie i dopełnianie zapisów konstytucyjnych, nie normują trybu odwołania marszałka Sejmu oraz wicemarszałków.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Przeprowadzając analizy całości regulacji normatywnej dotyczącej Sejmu i jego organów z uwzględnieniem podstawowych zasad wykładni prawa publicznego, nie można abstrahować od faktu, iż funkcja wicemarszałka Sejmu jest (zasadniczo) funkcją kadencyjną i immanentnie związaną w zasadzie z czteroletnią kadencją Sejmu i upływa wraz z nią.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Wszystkie organy państwa, w tym Sejm, działają na podstawie prawa, co oznacza konieczność istnienia podstawy prawnej do jakiejkolwiek działalności organu państwa.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Organy państwa mogą działać wtedy, gdy jest do tego podstawa i tylko w tych przypadkach, gdy prawo organowi na to pozwala.</u>
          <u xml:id="u-410.5" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Jak zauważa prof. Z. Ziembiński, dokonując interpretacji pojęcia legalności oraz praworządności działania organów władzy publicznej: „Rozumieć to należy w ten sposób, że jakiś człowiek lub zespół osób może dokonywać odpowiednich czynności konwencjonalnych, występując jako organ państwa dopiero wtedy, gdy odpowiednia norma prawna udziela mu do tego kompetencji, nakazując innym podmiotom odpowiednio podporządkować się aktom dokonywanym na podstawie tej kompetencji. Czynności konwencjonalne osób nie oparte na udzielonej im jako organowi państwa kompetencji, teoretycznie biorąc „nie liczą się” jako czynności organów państwa, są dotknięte nieważnością”. (”Analiza pojęcia czynu”, Warszawa 1972, s. 149).</u>
          <u xml:id="u-410.6" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Ten punkt widzenia znajduje swe odzwierciedlenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził, iż: „brak stanowiska ustawodawcy w jakiejś sprawie musi być interpretowany jako nieudzielanie w danym zakresie kompetencji normodawczej. Kompetencji takiej nie można domniemywać”. (Orzeczenie TK z 20 października 1986 r. P. 2/86).</u>
          <u xml:id="u-410.7" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">W innym orzeczeniu TK uznał, iż przepis kompetencyjny podlega zawsze ścisłej wykładni literalnej, domniemanie objęcia upoważnieniem materii w nim niewymienionych w drodze np. wykładni celowościowej nie może wchodzić w rachubę (orzeczenie TK K5/86). W świetle wykazanych powyżej poglądów doktryny sam fakt stwierdzenia obowiązywania trybu i procedury wyboru nie oznacza automatycznie istnienia trybu i procedury odwołania wicemarszałka z zajmowanej funkcji. Powyższy pogląd prawny, co do niemożności odwołania wicemarszałka Sejmu przed upływem kadencji Sejmu znajduje swoje potwierdzenie w doktrynie prawa konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-410.8" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Konstytucjonalista prof. B. Banaszak stwierdził: „Ani konstytucja, ani regulamin Sejmu (w odróżnieniu od regulaminu Senatu) nie dopuszczają możliwości odwołania marszałka i wicemarszałków Sejmu przed upływem kadencji, równej jak z tego wynika kadencji całej Izby. Oznacza to, że nie odpowiadają oni politycznie przed Sejmem. Rozwiązanie takie służy nie tylko wzmocnieniu pozycji marszałka, ale równocześnie uwalniając go od konsekwencji nacisków politycznych (przestaje być zakładnikiem większości”). („Prawo konstytucyjne”, Warszawa 1999 r. s. 467).</u>
          <u xml:id="u-410.9" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Wczorajsza (z 28 z listopada 2001 r.) uchwała Trybunału Konstytucyjnego dotycząca immunitetu porządkuje dużo spraw, ale nie dotyczy trybu odwołania organów Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-410.10" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Nakaz konstytucyjny - działania na podstawie prawa oraz w jego granicach - wiąże również Sejm RP. Niedopuszczalne byłoby w sytuacji istnienia luki stosowanie jakichkolwiek zabiegów interpretacyjnych, których celem byłoby stworzenie konstrukcji domniemania kompetencji Sejmu do odwołania wicemarszałka Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-410.11" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rozważcie, czy wasze decyzje nie zostaną negatywnie ocenione przez zmęczone i zastraszone społeczeństwo jako zasłona dymna i odwrócenie uwagi od tematów trudnych wymagających szybkiego rozwiązania dla poprawy napiętej sytuacji gospodarczej i likwidacji bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-410.12" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wnoszę zatem o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie legalności przedłożonych wniosków i projektów uchwał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#Marszałek">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#Marszałek">Do głosowania w sprawie wniosku o odwołanie pana posła Andrzeja Leppera ze stanowiska wicemarszałka przystąpimy w drugiej turze głosowań, to znaczy za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#Marszałek">Wcześniej przeprowadzimy jeszcze inne głosowania.</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Grzegorza Kurczuka oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, o przejście do drugiego czytania oraz o skierowanie do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-411.6" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-411.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-411.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku...</u>
          <u xml:id="u-411.9" who="#Marszałek">Karta nie działa?</u>
          <u xml:id="u-411.10" who="#Marszałek">Sprawdzimy zaraz, moment.</u>
          <u xml:id="u-411.11" who="#Marszałek">Pan poseł Mojzesowicz - proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Zwracam się do pana marszałka o pół godziny przerwy dla naszego klubu.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Mam prawo o to się zwrócić, pan marszałek może nie wyrazić zgody, prawda? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#Marszałek">Panie pośle, może tak: odbędziemy te głosowania, które mamy odbyć, rozumiem, że ta przerwa nie jest potrzebna do zastanowienia się nad tym projektem, nad którym mamy za chwilą głosować.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Już po głosowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#Marszałek">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy, w brzmieniu proponowanym w druku nr 80, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-413.7" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 95, przeciw - 269, wstrzymało się 69 posłów.</u>
          <u xml:id="u-413.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-413.9" who="#Marszałek">Obecnie poddam pod głosowanie wniosek o przejście do drugiego czytania bez odsyłania do komisji.</u>
          <u xml:id="u-413.10" who="#Marszałek">Jego odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm skierował projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-413.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-413.12" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przejście do drugiego czytania projektu ustawy bez odsyłania do komisji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-413.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-413.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-413.15" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Za opowiedziało się 291, przeciw - 135, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-413.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-413.17" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-413.18" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-413.19" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-413.20" who="#Marszałek">W tej sytuacji przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-413.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-413.22" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy, w brzmieniu proponowanym w druku nr 80, zechce podnieść ręką i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-413.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-413.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-413.25" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 266, przeciw - 163, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-413.26" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-413.27" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Informacja prezesa Rady Ministrów w związku z decyzją o użyciu polskiego kontyngentu wojskowego w składzie sił sojuszniczych w operacji „Trwała wolność” w Islamskim Państwie Afganistanu, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim.</u>
          <u xml:id="u-413.28" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-413.29" who="#Marszałek">Informuję, że zgłoszony wobec propozycji przyjęcia informacji do wiadomości sprzeciw został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-413.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie został.)</u>
          <u xml:id="u-413.31" who="#Marszałek">Przepraszam bardzo, kto w tej chwili podnosi tę sprawę?</u>
          <u xml:id="u-413.32" who="#Marszałek">Czy to są posłowie Ligi Polskich Rodzin?</u>
          <u xml:id="u-413.33" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-413.34" who="#Marszałek">Więc może odczytam pismo: Pan Marek Borowski, marszałek Sejmu. Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin nie zgłasza sprzeciwu w punkcie 11. porządku dziennego 6. posiedzenia Sejmu. Z poważaniem: przewodniczący Marek Kotlinowski.</u>
          <u xml:id="u-413.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie marszałku, jestem upoważniony przez kolegów do oświadczenia, że to zastrzeżenie nie zostało złożone w naszym imieniu. Szerzej wypowiem się w oświadczeniach.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, sprzeciw oczywiście zgłaszają indywidualni posłowie, a jeśli nie zechcą go wycofać, to za chwilę zostanie to przegłosowane. Ocenę tego zdarzenia pozostawiam Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#Marszałek">Wobec zgłoszonego sprzeciwu...</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełWitoldTomczak">Panie marszałku, chciałem przed głosowaniem zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#Marszałek">Do kogo to pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełWitoldTomczak">Do rządu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#Marszałek">Nie, rządowi już teraz nie zadaje się pytań, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełWitoldTomczak">W takim razie zadaję pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#Marszałek">Panie pośle, teraz nie zadaje się pytań, czas pytań już minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełWitoldTomczak">Spytałem pana marszałka, czy mogę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#Marszałek">Myślałem, że pan poseł mnie chce o coś zapytać, to bardzo proszę, ale nie rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełWitoldTomczak">To pytam pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PosełWitoldTomczak">Ile państw - członków Paktu Północnoatlantyckiego, NATO, wysłało lub zadeklarowało wysłanie swoich wojsk do Afganistanu w celu wsparcia tzw. akcji antyterrorystycznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Odpowiedzi udzielę panu na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem tylko wyjaśnić formalną stronę tego sporu. Pan marszałek odczytał pismo w imieniu klubu parlamentarnego. Nie ma sprzeciwu klubu parlamentarnego, natomiast każdy poseł ma prawo zgłosić taki sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle Giertych. Bardzo lubię dyskusję z panem, ale odnoszę wrażenie, że pana przed chwilą nie było na sali: przecież to właśnie powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, wobec zgłoszonego sprzeciwu będziemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskiem o przyjęcie informacji.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przyjęcie informacji przedstawionej przez premiera Millera w sprawie wysłania polskich wojsk w rejon Afganistanu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 350, przeciw - 67, wstrzymało się 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm przyjął tę informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-429.9" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Informacja rządu dotycząca stanu finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-429.10" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez wiceprezesa Rady Ministrów, ministra finansów pana Marka Belkę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-429.11" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-429.12" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-429.13" who="#Marszałek">Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-429.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-429.15" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji rządu dotyczącej stanu finansów publicznych, zechce podnieść ręką i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-429.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-429.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-429.18" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Za odrzuceniem informacji opowiedziało się 171, przeciw - 259, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-429.19" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-429.20" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Stanowisko negocjacyjne rządu Rzeczypospolitej Polskiej w rozmowach z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-429.21" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez ministra spraw zagranicznych pana Włodzimierza Cimoszewicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-429.22" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-429.23" who="#Marszałek">Poddam zatem ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-429.24" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-429.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-429.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji o stanowisku negocjacyjnym rządu RP w rozmowach z Unią Europejską, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-429.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-429.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-429.29" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 195, przeciw - 235, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-429.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie informacji odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-429.31" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego. Była prośba pana posła Mojzesowicza o zarządzenie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-429.32" who="#Marszałek">Panie pośle, czy to musi być pół godziny, czy może być 20 minut?</u>
          <u xml:id="u-429.33" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Wystarczy 20 minut.)</u>
          <u xml:id="u-429.34" who="#Marszałek">Może być 20 minut. Prosiłbym jednocześnie, żeby inne kluby, gdyby również chciały się naradzić, uczyniły to w tym czasie, by potem nie zgłaszać kolejnych wniosków o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-429.35" who="#Marszałek">Ogłaszam przerwę do godz. 21.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 41 do godz. 21 min 09)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#Marszałek">Przed głosowaniem prosił o udzielenie głosu prezes Rady Ministrów pan Leszek Miller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przed chwilą dwóch ministrów mojego rządu zostało pomówionych o branie łapówek. Ministrowie ci pełnią istotne czynności, wypełniają bardzo poważne zadania zarówno wewnątrz naszego kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Chciałem dobitnie podkreślić, że mam pełne zaufanie do tych ministrów i będę ich prosił, aby w poczuciu pełnej odpowiedzialności wypełniali swoje powinności.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Chciałbym jednocześnie zaprotestować przeciwko temu stylowi uprawiania polityki, który przed chwilą został zaprezentowany ze strony wicemarszałka Leppera. Szlak został przetarty i za chwilę każdy może być w ten sposób pomówiony.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#PrezesRadyMinistrówLeszekMiller">Oczekuję od organów prokuratury niezwłocznego wyjaśnienia wszystkich okoliczności w tej sprawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Jeszcze raz powtarzam: ja nie mówiłem w trybie twierdzącym, panie premierze, tylko w trybie...</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">...</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Krzyczcie, krzyczcie, pokrzyczycie sobie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę sprostować i zająć miejsce. Panie marszałku, proszę sprostować i zająć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Nie tchórz!)</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie twój honor? Hańba!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Tak, mój honor jest... to wy macie honor. Rozkradliście kraj, cały majątek rozkradliście! Wy macie honor?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#Marszałek">Panie marszałku, proszę w tej chwili już nie prowadzić polemiki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekAndrzejLepper">Ale po co to w ogóle mówić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Rozpatrzenie czterech wcześniej wymienionych wniosków jednobrzmiących o odwołanie pana posła Andrzej Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnień wniosków przedstawionych przez pana posła Ryszard Kalisza, pana posła Waldy Dzikowskiego, pana posła Janusza Lisaka i pana posła Kazimierza Michała Ujazdowskiego oraz przeprowadził dyskusję, a także wysłuchał wicemarszałka Sejmu pana posła Andrzeja Leppera.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#Marszałek">Przypominam, że stosujemy tutaj odpowiednio przepisy art. 3 ust. od 2 do 5 w związku z art. 4 ust. 4 regulaminu Sejmu, a więc zastosujemy zasadę odwrotną do procedury wyboru wicemarszałków Sejmu, czyli Sejm odwołuje wicemarszałków Sejmu bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tej sprawie Sejm przeprowadził głosowanie za pomocą urządzenia do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-439.7" who="#Marszałek">Przypominam, że zostały zgłoszone cztery jednobrzmiące wnioski, a zatem proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm rozstrzygnął te wnioski w jednym głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-439.8" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-439.9" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-439.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-439.11" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odwołanie pana posła Andrzej Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-439.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-439.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-439.14" who="#Marszałek">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna wynosiła 207 głosów. Za odwołaniem opowiedziało się... Proszę jeszcze nie opuszczać sali.</u>
          <u xml:id="u-439.15" who="#Marszałek">Za odwołaniem opowiedziało się 318 osób, przeciw - 74, wstrzymało się 21 posłów.</u>
          <u xml:id="u-439.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął, a tym samym odwołał pana posła Andrzeja Leppera ze stanowiska wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-439.17" who="#komentarz">(Posłowie Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP wstają i śpiewają „Rotę”)</u>
          <u xml:id="u-439.18" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Podjęliśmy dziś decyzję bezprecedensową. W ciągu 10 lat istnienia demokratycznego Sejmu nie zdarzyło się jeszcze, aby odwołano wicemarszałka w takich okolicznościach. Pan poseł Andrzej Lepper nie został odwołany dlatego, że walczył z krzywdą i niesprawiedliwością, ale za to, że pochwalał naruszanie prawa i wzywał do niego oraz publicznie lżył i poniżał ludzi. Dziś niestety dał tego również dowody.</u>
          <u xml:id="u-439.19" who="#Marszałek">Zdecydowana większość posłów od lewa do prawa wyraziła wobec takiej postawy zdecydowany sprzeciw. Mam nadzieję, że w tym sprzeciwie pozostaniemy solidarni również w przyszłości w innych tego rodzaju przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-439.20" who="#Marszałek">Dziś podjęliśmy decyzję trudną, przykrą, ale konieczną.</u>
          <u xml:id="u-439.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.22" who="#Marszałek">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 6. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-439.23" who="#Marszałek">Czy mamy jakieś komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-439.24" who="#Marszałek">Proszę odczytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">Posiedzenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy odbędzie się dziesięć minut po zakończeniu obrad w budynku G w sali nr 25.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#SekretarzPosełBogusławWontor">Posiedzenie Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej odbędzie się 3 grudnia br., w poniedziałek, o godz. 21 w budynku G w sali nr 24. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Zbyrowska: Panie marszałku, dziękujemy za sprawne przeprowadzenie głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Zbyrowska wręcza kwiaty marszałkowi Sejmu)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#Marszałek">Informuję, że zgłosił się pan poseł Jan Łopuszański w celu wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#Marszałek">Czy jeszcze ktoś się zgłasza?</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#Marszałek">Nikt? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#Marszałek">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-441.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Jan Łopuszański.</u>
          <u xml:id="u-441.6" who="#Marszałek">Pan też się zgłasza w celu wygłoszenia oświadczenia? Nie? W innej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem posłem po raz czwarty, ale po raz pierwszy w czasie mojej pracy poselskiej coś takiego zdarzyło się na moich oczach. Dotyczyło to wniosku moich przyjaciół - ich wniosek bez ich wiedzy zaocznie został odwołany. Proszę w związku z tym o wybaczenie ewentualnego emocjonalnego tonu mego wystąpienia, ale sprawa dotyka mnie w sposób bardzo osobisty.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#PosełJanŁopuszański">Pragnę w imieniu grupy 9 posłów, mianowicie pana posła Tomczaka, pana posła Papieża, pana posła Skowyry, pana posła Szyszkowskiego, pana posła Grabowskiego, pana posła Krutula, pani poseł Haliny Nowiny Konopki i pani poseł Ewy Kantor, złożyć oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#PosełJanŁopuszański">Wszyscy jesteśmy członkami Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin, a jednocześnie członkami Porozumienia Polskiego. Jesteśmy otwarcie przeciwni polskiej obecności wojskowej w Afganistanie. Interwencja w Afganistanie ma charakter wojny prewencyjnej. Każda taka wojna budzi zawsze wątpliwości co do tego, czy jest wojną sprawiedliwą. W tym konkretnym przypadku jest ona odpowiedzią Stanów Zjednoczonych Ameryki na terrorystyczny atak przeprowadzony 11 września. Reakcja Stanów Zjednoczonych jest nieproporcjonalnie wielka i nieadekwatna do zła, którego same Stany stały się ofiarą. W szczególności za krzywdę wyrządzoną Ameryce uczyniono odpowiedzialnym inny naród i pogrążono go w wojnie, wyrządzając krzywdę nieproporcjonalnie większą. Nie przekonuje nas propaganda rządu amerykańskiego twierdząca, iż rzeczywiste ośrodki kierujące aktem terroru, który miał miejsce w dniu 11 września, znajdują się na afgańskiej pustyni. Być może, i co najwyżej, znajdują się tam niektóre narzędzia ich działania. Zdrowy rozsądek każe sądzić, że rzeczywistymi sprawcami tego niebywałego i bestialskiego aktu terroru są czynniki o wiele bardziej wpływowe niż muzułmanie z afgańskiej pustyni oraz że są to czynniki, które dążą do wprowadzenia Ameryki w stan wojny z krajami islamu. To zaś oznacza, że mamy do czynienia z problemem, który chyba łatwiej rozwiązać byłoby w Waszyngtonie niż w Kabulu. Nie mamy powodu być stronnikami krajów islamu, ale przewrotność skierowana przeciwko nim, którą obserwujemy, głęboko nas oburza. Tym bardziej gdy dochodzą do nas pogłosy, iż Stany Zjednoczone nie wykluczają podobnej wojny z terroryzmem także na terytorium innych krajów. Obowiązek moralny wobec narodu amerykańskiego, wynikający z faktu przynależności do rodziny narodów, my, Polacy, spełniliśmy spontanicznie, wyrażając naszą solidarność z narodem amerykańskim w dniu jego krzywdy i powszechnie potępiając terroryzm, także za pośrednictwem Sejmu Rzeczypospolitej. Dziś wypada nam wypełnić obowiązek moralny wobec rodziny narodów i przypomnieć, że narody afgańskie, tak jak wszystkie inne narody, należą do tej samej, jednej rodziny narodów, do której należy i Ameryka, i Polska. Wypada nam przypomnieć, że łamanie praw jednego narodu przez drugi jest łamaniem elementarnych zasad sprawiedliwości, a fakt, że któryś naród jest większy od drugiego, jest w stanie go podbić, bynajmniej tej niesprawiedliwości nie znosi, raczej ją powiększa.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#PosełJanŁopuszański">W oświadczeniu z 18 września tego roku Sejm poprzedniej kadencji, jednomyślnie potępiając akt terroru, stwierdził m.in.: Pamiętamy o słowach najwyższego autorytetu moralnego naszych czasów, Jana Pawła II, który nazwał terrorystyczny atak na Stany Zjednoczone mrocznym dniem w dziejach ludzkości i który przestrzegał, aby nie wzięła góry spirala nienawiści i przemocy. Sejm dalej powiedział: Świadomi przełomowego znaczenia decyzji, jakie teraz są podejmowane, apelujemy o to, by kierowane one były dążeniem do pokoju na świecie i do wyeliminowania terroru oraz agresji wymierzonej w prawa osób ludzkich, prawa rodzin i prawa narodów.</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#PosełJanŁopuszański">Z art. 5 traktatu waszyngtońskiego wynika, że strony udzielą sojusznikowi pomocy w przypadku zbrojnej napaści w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych. Zwracamy uwagę, że atakowanie terytorium państwa, które nie jest w stanie zagrozić naszemu sojusznikowi nawet wtedy, gdyby chciało, nie znajduje uzasadnienia w art. 5 traktatu. Uważamy, że powinności sojusznicze wobec Stanów w obecnej sytuacji powinny sprowadzić się do działania w porozumieniu z sojusznikami tych polskich służb, które są przygotowane do identyfikowania zagrożeń terrorystycznych oraz, gdyby miało się okazać, że ich identyfikacja nastąpiła na terytorium polskim, do skutecznego obezwładniania grup stwarzających takie zagrożenia. Powinniśmy też w miarę naszych możliwości udzielać pomocy cywilnym ofiarom terroru i wojny, i to bez względu na to, po której stronie konfliktu się znajdują. Na to powinny być przeznaczone polskie pieniądze, jeżeli już je wydajemy.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#PosełJanŁopuszański">Potwierdzamy stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin, którego jesteśmy członkami, że nie wolno szafować polską krwią, a także stanowisko co do wadliwości działań prezydenta i rządu w sprawie wysłania żołnierzy do Afganistanu. Jednocześnie, wbrew oświadczeniu złożonemu w imieniu naszego klubu, przypominamy, że my, posłowie Porozumienia Polskiego, nie zabiegaliśmy o sojusz z NATO. Nie czyniliśmy tego ani w czasach PRL - co wtedy, w tamtych okolicznościach i przy naszym ówczesnym statusie, równałoby się przede wszystkim uleganiu chorobliwej wyobraźni - ani w minionej kadencji Sejmu, w której ratyfikowano traktat waszyngtoński. Głosowaliśmy wtedy przeciwko ratyfikacji tego traktatu i przestrzegaliśmy, że grozi nam przekształcanie NATO z sojuszu obronnego w swoistego światowego policjanta, pozostającego na usługach możnych tego świata. Dziś na naszych oczach spełnia się ten smutny scenariusz. Oczywiście sytuacja Polski zmieniła się w stosunku do czasów sprzed ratyfikacji traktatu. Dziś już jesteśmy sojusznikami w NATO. Wypełnianie obowiązków sojuszniczych powinno jednak dokonywać się w granicach traktatu, w granicach prawdziwego rozeznania rzeczywistości i w granicach elementarnego poczucia rzeczywistości, przyzwoitości. Państwo polskie powinno sprzeciwiać się i nie uczestniczyć w przekształcaniu NATO w światowego żandarma. Ten dziś występuje przeciwko Afganistanowi, a jutro przeciwko komu?</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#PosełJanŁopuszański">Na zakończenie informuję też, że zdanie wypowiedziane przez członka naszego klubu pana posła Antoniego Macierewicza, iż Liga Polskich Rodzin zdecydowanie popiera sojusz ze Stanami Zjednoczonymi i z NATO i wszelkie wynikające stąd konsekwencje, ze względu na faktyczny kontekst słów o tych wszelkich konsekwencjach nie zostało wypowiedziane w naszym imieniu. Chyba że pan poseł chciał sugerować, iż uczestnictwo w eskapadzie Stanów Zjednoczonych do Afganistanu nie należy do tych wszelkich konsekwencji, które wynikają z przynależności Polski do NATO. Tego chyba jednak nie twierdził. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-442.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#Marszałek">Jeszcze poseł Marian Marczewski.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#PosełMarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W głosowaniu nad odwołaniem pana wicemarszałka Leppera popełniłem oczywistą pomyłkę. Głosowałem przeciwko odwołaniu. Wiem, jestem całkowicie świadomy, że powinienem głosować za odwołaniem. Przepraszam koleżanki i kolegów z mojego klubu i innych, którzy głosowali za odwołaniem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#Marszałek">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 62.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#Marszałek">Na tym kończymy 6. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#Marszałek">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#Marszałek">Porządek dzienny 7. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 4 i 5 grudnia 2001 r., z możliwością kontynuacji posiedzenia w dniu 6 grudnia 2001 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#Marszałek">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-445.7" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-445.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 21 min 25)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>