text_structure.xml 19.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">W imieniu przewodniczącego Komisji Obrony Narodowej, posła Stanisława Janasa i moim własnym otwieram wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Obrony Narodowej. Witam posłów i zaproszonych gości.Porządek dzienny został państwu dostarczony na piśmie. Czy do porządku obrad są uwagi? Jeśli nie, stwierdzam, że porządek został przyjęty i przystępujemy do jego realizacji. Proszę pana ministra Sławomira Dąbrowę o przedstawienie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSlawomirDabrowa">Pozwolą państwo, że krótko uzasadnię projekt ustawy. Jeśli jednak uznają państwo moje wprowadzenie za niewystarczające, służę dalszymi wyjaśnieniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie ministrze, posłowie otrzymali wszystkie stosowne dokumenty. Proszę zatem o krótkie uzasadnienie, a jeśli będą pytania, powrócimy do sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuSlawomirDabrowa">Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Republiki Czeskiej i Rządem Republiki Słowackiej w sprawie utworzenia Brygady Wielonarodowej została podpisana w Orawskim Hradzie 20 września ub.r. Jest ona wyrazem woli trzech państw, z których dwa są członkami NATO, wspólnego uczestniczenia w międzynarodowych operacjach pokojowych. W tym celu postanowiono utworzyć wspólną jednostkę wojskową wielkości brygady. Zadaniem brygady będzie:- realizacja przedsięwzięć obronnych i udział w operacjach pokojowych prowadzonych przez NATO lub Unię Europejską,- wspieranie i zabezpieczanie operacji pokojowych realizowanych pod egidą ONZ,- uczestniczenie w zwalczaniu i likwidacji skutków klęsk żywiołowych,- wspieranie akcji humanitarnych.Proces formowania brygady słowackoczeskopolskiej znajduje się w zaawansowanej fazie. Utworzenie dowództwa i sztabu brygady, w skład której wejdą oficerowie wszystkich trzech armii, planuje się w III kwartale br., a osiągnięcie gotowości operacyjnej do 1 stycznia 2005 r. Jednostki wojskowe tworzące brygadę stacjonować będą na terytoriach swoich państw, natomiast kwatera główna zlokalizowana będzie na Słowacji.Zadania brygady realizowane będą zgodnie z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych i uregulowaniami krajowymi państw uczestniczących. Kwestie związane z odbywaniem ćwiczeń i szkoleń wojskowych przez brygadę zostaną uregulowane odrębnie w formie porozumień technicznych.Podobną umową i w podobny sposób utworzony został istniejący od 1999 r. Wielonarodowy Korpus PółnocnoWschodni, z udziałem jednostek wojskowych Niemiec, Danii i Polski, którego kwatera główna znajduje się w Szczecinie.Jednym z aspektów omawianej umowy jest jej rola w przyśpieszeniu procesu dostosowania słowackich sił zbrojnych do wymogów związanych z zakładanym przyszłym członkostwem tego kraju w NATO, chociaż data nie jest przesądzona. Jest to szczególnie ważne ze względu na szczyt NATO w Pradze, w listopadzie br., na którym zapaść mają decyzje dotyczące wystosowania zaproszeń do członkostwa w NATO dla państw aspirujących. Jednym z nich jest Słowacja.Koszty utworzenia i utrzymania brygady wyniosą w pierwszym roku ok. 2, 7 mln zł, w tym składka Polski do wspólnego budżetu jest w wysokości ok. 1 mln zł. Nie są w to wliczone koszty ewentualnego użycia polskiej części brygady we wspólnych ćwiczeniach bądź w operacjach pokojowych poza granicami Polski. Wszystkie te koszty będą finansowane z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. Związanie Polski powyższą umową powinno nastąpić w trybie ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Umowa dotyczy bowiem zagadnień wymienionych w art. 89 ust. 1 konstytucji, a w szczególności dotyczy układu wojskowego, tworzonego w celach bezpieczeństwa międzynarodowego. Przewiduje ona pobyt na Słowacji polskiego personelu w dowództwie i sztabie brygady. Stanowi to odstępstwo od uregulowań ustawowych, które wymagają uzyskiwania zgody organów państwowych na każdorazowy pobyt sił zbrojnych poza granicami państwa. Wynika to z ustawy z 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu sił zbrojnych Polski poza granicami państwa.Omawiana umowa w zakresie rozstrzygania roszczeń, wynikających z realizacji zadań brygady, jak i w wielu innych szczegółowych postanowieniach, oparta jest na standardach i przepisach NATO, zawartych w porozumieniu regulującym status sił zbrojnych państw członkowskich NATO oraz na standardach i zasadach dotyczących statusu sił zbrojnych państw uczestniczących w programie "Partnerstwo dla Pokoju".Zwracam się o akceptację rządowego projektu ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację przedmiotowej umowy w trybie art. 89 ust. 1 konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czy do przedstawiciela rządu są jakieś pytania w związku z przedłożonym projektem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselBronislawKomorowski">Czy przed szczytem NATO w Pradze zdołamy stworzyć fakty, które były przewidywane i w umowie, i w porozumieniach ustnych? Chodzi o zwiększenie szans Słowacji na uzyskanie zaproszenia do członkostwa w Sojuszu. Taki był sens tej umowy.Podpisywałem tę umowę w imieniu rządu polskiego tuż przed wyborami. Jak wiadomo, wybory zawsze zakłócają normalny rytm prac. Jest już koniec lutego. Czy uda nam się zdążyć przed szczytem praskim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselTadeuszSamborski">Gdzie będzie ośrodek dyspozycyjny, nie w sensie terytorialnym, lecz w znaczeniu gremium, które będzie podejmowało decyzję o użyciu tych sił? Kto będzie ostatecznym decydentem? Czy temu stricte wojskowemu gremium będzie towarzyszyło polityczne, które pełniłoby funkcję koordynacyjną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMaciejGiertych">Nie sposób nie popierać inicjatywy, która zakłada braterstwo broni Polski, Czech i Słowacji. Jest to kierunek, w którym jak najdalej idąca współpraca jest potrzebna. Polska uczestniczyła w wielu operacjach pokojowych i powinna kontynuować tę tradycję. Jesteśmy członkiem NATO i ONZ, natomiast mój niepokój budzi zapis w umowie, że brygada będzie wykorzystywana do operacji wojskowych zlecanych przez Unię Europejską.Po pierwsze, Unia Europejska nie jest sojuszem wojskowym. Po drugie, nie jesteśmy członkiem Unii Europejskiej i mam nadzieję, że nigdy nie będziemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselMarianPilka">Jaki jest sens tworzenia tego typu brygad o charakterze międzynarodowym, poza ich ewentualnym uczestnictwem w akcjach o charakterze pokojowym? W jakich akcjach brał udział korpus polsko-niemiecko-duński, który stacjonuje w Szczecinie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Jeśli nie, proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuSlawomirDabrowa">Chciałbym poprosić ministra Andrzeja Towpika o uzupełnienie moich odpowiedzi, jeśli będzie taka potrzeba.Odpowiadam na pytanie posła Bronisława Komorowskiego. Trudno w tej chwili przesądzić, czy zdążymy przed szczytem NATO w Pradze. Po stronie polskiej prace organizacyjne są prowadzone. Więcej na ten temat mogliby powiedzieć przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej. Oczywiście podstawowym warunkiem jest wejście tej umowy w życie.Polska jest pierwszym z trzech zainteresowanych państw, które przedkłada umowę do ratyfikacji. Konieczna jest ratyfikacja umowy przez pozostałych dwóch partnerów. Myślę, że jeśli w naszym kraju ratyfikacja nastąpi stosunkowo szybko, będzie elementem skłaniającym pozostałych dwóch partnerów do przyśpieszenia procesu ratyfikacji.Oczywiście relacja między tym faktem a wystosowaniem wobec Słowacji zaproszenia do członkostwa w NATO w czasie szczytu w Pradze nie jest ważąca. Jest to tylko jeden z elementów, a można wymienić znacznie ważniejsze, takie jak sytuacja wewnętrzna na Słowacji i wynik wyborów. Myślę, że państwo posłowie doskonale znają te uwarunkowania.Jeśli chodzi o pytanie posła Tadeusza Samborskiego, chciałbym uspokoić, że w dowództwie, w sztabie będą nasze jednostki i żeby za każdym razem nie trzeba było uzyskiwać specjalnej zgody, podjęto decyzję o takim, a nie innym trybie ratyfikacji. Jednak nie wynika z tego, że decyzja o użyciu brygady nie będzie należała do nas. Jeżeli zajdzie potrzeba użycia brygady, obowiązują inne przepisy polskie, które pozostają w mocy. Dlatego nie ma potrzeby tworzenia osobnych gremiów politycznych w związku z zawarciem tej umowy.Jeśli chodzi o pytanie posła Macieja Giertycha, to nie podzielając pana nadziei, że Polska nie zostanie członkiem Unii Europejskiej, chciałbym zapewnić, że na pewno Unia nie będzie za nas decydowała o użyciu naszych sił zbrojnych.Odpowiadając na pytanie posła Mariana Piłki, chciałbym stwierdzić, że sens tego typu porozumień jest dwojaki - i polityczny, i wojskowy. Wojskowy charakter wynika z samego tekstu umowy. Z jednostkami wojskowymi tego typu bywa tak, że mogą być użyte lub nie. Aspekt polityczny całego przedsięwzięcia wiąże z chęcią wzmocnienia aspiracji Słowacji do członkostwa w NATO.Na marginesie dodam, że w Kosowie, w ramach polsko-ukraińskiego batalionu, będącego pod polskim dowództwem, jest również pluton litewski. Nie ma to wielkiego znaczenia wojskowego, natomiast istotny jest aspekt polityczny. W ramach brygady amerykańskiej jest nie tylko batalion polsko-ukraiński, ale również pluton litewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Rozumiem, że minister Andrzej Towpik chciałby też uzupełnić pewne kwestie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejTowpik">Postaram się krótko uzupełnić wypowiedź pana ministra, odpowiadając na każde z zadanych pytań.Jeśli chodzi o pytanie posła Bronisława Komorowskiego, mam bardziej aktualną informację na temat stanu przygotowań prawnych do utworzenia brygady. Parlament słowacki przyjął już ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację i umowa została przedłożona prezydentowi do podpisania. W Czechach umowa jest w trakcie prac parlamentarnych.Od strony merytorycznej prace nad sformowaniem tej brygady toczą się bardzo sprawnie. Sztab brygady rozpocznie funkcjonowanie 30 maja br. Uzgodniono już strukturę sztabu brygady oraz zasadniczą kontrybucję sił, a także tekst porozumienia technicznego, które jest przewidziane w art. 2 umowy i ma być podpisane przez szefów sztabów generalnych 21 marca br. Jest ono niesłychanie ważne dla uruchomienia wszystkich prac.Sądzę, że dotychczasowy tryb ratyfikacji w państwach, które podpisały umowę, a także tryb prac wojskowych może skłaniać do wniosku, że zdążymy na czas.Jeżeli chodzi o pytanie posła Tadeusza Samborskiego, odpowiadam, że o użyciu naszej kontrybucji do tej brygady będą decydowały władze polskie, podobnie jak w przypadku Korpusu PółnocnoWschodniego. Umowa nie odnosi się do tej kwestii, bo jest to oczywiste, że w kompetencji zarówno Polski, Czech, jak i Słowacji będzie decyzja o użyciu sił. Decyzja będzie podejmowana każdorazowo, kiedy będzie istniała potrzeba.W odpowiedzi na pytanie posła Macieja Giertycha chciałbym zwrócić uwagę, że nie tylko Polska, ale także Czechy i Słowacja starają się o członkostwo w Unii Europejskiej i dlatego zapis przewidujący możliwość użycia brygady w operacjach podejmowanych przez Unię Europejską wydaje mi się uzasadniony.Odpowiadając na pytanie posła Mariana Piłki, pragnę stwierdzić, że bardzo poważnym uzasadnieniem jest aspekt polityczny. Jeśli chodzi o stronę wojskową, wyróżniłbym dwa elementy. Po pierwsze, jest to pomoc dla Słowacji w osiąganiu standardów wojskowych NATO. Podobną pomoc otrzymywaliśmy, uczestnicząc w Korpusie PółnocnoWschodnim. Po drugie, utworzenie brygady jest kontynuacją bardzo dobrej współpracy przygranicznej wojskowej ze Słowacją i Czechami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Otwieram debatę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBronislawKomorowski">Uzupełniając wypowiedzi obu panów ministrów, chciałbym zwrócić uwagę na dodatkowe aspekty tworzenia tego rodzaju jednostek. Minister Andrzej Towpik podkreślił, że jest to swoiste ułatwienie w osiąganiu standardów NATO dla krajów, które kandydują do Sojuszu, ponieważ tworzą one struktury dowódcze wspólnie z państwami należącymi do NATO. Takie doświadczenia zdobyte w Korpusie PółnocnoWschodnim bardzo nam pomogły.W przypadku Brygady Wielonarodowej będzie to podobna współpraca, tylko w mniejszym wymiarze. Sądzę, że Słowacy skorzystają z faktu, iż na ich terytorium, w dowództwie brygady pojawią się oficerowie polscy i czescy, którzy zdobyli już doświadczenie w strukturach NATO.W brygadzie będą stosowane procedury dowodzenia obowiązujące w NATO. To daje Słowacji szansę, aby pokazać innym krajom należącym do NATO, że poprzez udział w brygadzie, poznaje obowiązujące w NATO procedury i zasady funkcjonowania. Stwarza to możliwość zastosowania szerzej, w całej armii słowackiej doświadczeń zdobytych w ramach wspólnej brygady.Z punktu widzenia interesów Polski ważne jest, że w NATO wyraźna jest tendencja do tworzenia struktur dowódczych wyższego szczebla, opartych na zasadzie wielonarodowego kontyngentu, czyli w składzie wielonarodowym. Takie są preferencje i to jest nasza szansa. W wielu istotnych sprawach, które się dzieją w NATO, a ważnych z punktu widzenia obronności naszego kraju, istotne znaczenie ma fakt, z jakich krajów pochodzą oficerowie dowodzący na najwyższych szczeblach NATO.Ambicją Polski jest uzyskanie udziału w dowództwach wyższego szczebla NATO. Najłatwiejsze będzie uzyskanie takiej właśnie pozycji w ramach Korpusu PółnocnoWschodniego, który w sposób automatyczny stanie się w przyszłości dowództwem NATO. Kiedy tworzony był Korpus PółnocnoWschodni, nie byliśmy członkiem NATO. Obecnie, w wyniku mechanizmów uzgodnionych przy tworzeniu korpusu, co pewien czas my dowodzimy całością korpusu.To samo może się zdarzyć w odniesieniu do Brygady Wielonarodowej polsko-słowacko-czeskiej. Alternatywą dla tego rozwiązania była propozycja czeska, dotycząca utworzenia dywizji, ale w Czechach, w skład której wchodziłaby również brygada słowacka i polska. Oznaczałoby to przesądzenie kwestii udziału w strukturach dowódczych na rzecz Czechów. Bardziej wskazane wydawało się wzmocnienie i aspiracji, i pozycji Słowacji, aby z większymi atutami ubiegała się o członkostwo w NATO. Oznacza to, że możliwe jest planowanie i w tym rejonie dowództwa wyższego szczebla, z istotnym udziałem strony polskiej, co niewątpliwie leży w interesie państwa polskiego.Utworzenie batalionu polsko-ukraińskiego i polsko-litewskiego wynikało także z zamiaru pokazania opinii międzynarodowej, a także krajom sąsiadującym z nami, które nie są członkami NATO, że w niektórych misjach politycznowojskowych wojsko ukraińskie i litewskie występuje pod dowództwem polskim albo we wspólnym działaniu ze stroną polską. Podobnie rzecz się ma z Korpusem PółnocnoWschodnim.Warto zwrócić uwagę, że w tej chwili ambicją Rosji jest, aby za wszelką cenę uczestniczyć w pewnych działaniach podejmowanych przez Korpus. Rosja zabiega o to, żeby znaleźć szansę zaistnienia w niektórych operacjach o charakterze politycznowojskowym.W moim przekonaniu utworzenie Brygady Wielonarodowej absolutnie się Polsce opłaca.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselBronislawKomorowski">Oczywiście oznacza to w  jakiejś mierze wyłączenie z polskich planów operacyjnych niektórych jednostek, ale nie są to duże jednostki. Poza tym one mogą być uwzględnione w narodowym planie działania, jeśli okaże się, że ze szczytnego zamiaru funkcjonowania brygady w przyszłości nic by nie wyszło. Niczym nie ryzykujemy poza oddelegowaniem kilku oficerów do sztabu brygady.Jeśli chodzi o Unię Europejską, to pragnę przypomnieć, że Polska zgłosiła, jako kraj pretendujący do członkostwa, swoistą kontrybucję wojskową, tak jak wszystkie kraje aspirujące do Unii Europejskiej. Zgłosiliśmy tzw. brygadę ramową, w której mogłaby uczestniczyć również strona ukraińska, co silniej wiązałoby Ukrainę ze strukturami zachodnimi, a to, niewątpliwie, leży w interesie Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czy są dalsze głosy w debacie? Jeśli nie, to zamykam debatę.Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do tytułu ustawy? Nie widzę, zatem stwierdzam, że tytuł został uzgodniony.Czy są uwagi do art. 1? Nie widzę, więc stwierdzam, że art. 1 został uzgodniony.Czy do art. 2 ktoś z posłów zgłasza uwagi? Nikt nie zgłasza uwag, zatem stwierdzam, że art. 2 został przyjęty.Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Opinia Biura Legislacyjnego w przedmiocie ratyfikacji umowy jest zbieżna ze stanowiskiem MON i MSZ. Chciałbym tylko zasygnalizować, że umowa nie jest sporządzona w języku narodowym jednej ze stron, lecz w języku angielskim, ale było to uzgodnione w toku negocjacji i nie budzi zastrzeżeń.W konkluzji stwierdzam, że brak jest przeszkód do ratyfikacji umowy w trybie art. 89 ust. 1 konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">W związku z tym przystępujemy do głosowania całości projektu ustawy. Kto z posłów jest za przyjęciem ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Republiki Czeskiej i Rządem Republiki Słowackiej w sprawie utworzenia Brygady Wielonarodowej? Stwierdzam, że Komisje Obrony Narodowej i Spraw Zagranicznych jednogłośnie postanowiły rekomendować Sejmowi przyjęcie ustawy.Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy. W imieniu prezydiów Komisji chciałbym zaproponować posła Bronisława Komorowskiego. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselBronislawKomorowski">Wyrażam zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czy są inne kandydatury? Nie widzę.Kto z posłów jest za wyborem posła Bronisława Komorowskiego na sprawozdawcę projektu ustawy?Stwierdzam, że 25 głosami za, przy braku głosów przeciwnych i 1 wstrzymującym się został wybrany na sprawozdawcę połączonych Komisji.Czy w sprawach różnych ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Jeśli nie, dziękuję za udział w obradach.Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>