text_structure.xml 76.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Otwieram kolejne w dniu dzisiejszym posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Zgodnie z proponowanym porządkiem obrad mamy omówić sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 r., zawartego w druku nr 2969, wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli. Może nie w tej kolejności, ale omówimy części budżetowe dotyczące: rozwoju regionalnego, regionalnych izb obrachunkowych, subwencji ogólnych dla jednostek samorządu terytorialnego, budżetów wojewodów ogółem w zakresie działu 900 - Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, samorządowych kolegiów odwoławczych, rezerw celowych oraz środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych, w zakresie programów, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. O referowanie będę prosił przedstawicieli rządu, a więc Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Będę również prosił przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli o odniesienie się do przedłożonych referatów. Każdą z części referować będą przedstawiciele Komisji. Czy są inne sprawy do omówienia podczas tego posiedzenia? Nikt się nie zgłasza. Zatem przechodzimy do realizacji porządku obrad. Ze względu na obecność posła koreferenta, rozpoczniemy od części budżetowej 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe oraz części budżetowej 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Proszę zainteresowane urzędy o przedstawienie krótkiej syntezy sprawozdania. Potem poproszę pana posła Wojciecha Długoborskiego o referat, a o ocenę przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Kto zabierze głos w imieniu rządu? Nie ma chętnych? Czy jest przedstawiciel Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji? Nie widzę. Czy jest przedstawiciel Regionalnych Izb Obrachunkowych? Nie ma. Czy jest przedstawiciel Samorządowych Kolegiów Odwoławczych? Nikt się nie zgłasza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaSuchockaRoguska">Mogę omówić samorządowe kolegia odwoławcze ze strony ministra finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">W takim razie przejdziemy do informacji ministra finansów, a potem poproszę pana posła Wojciecha Długoborskiego o koreferat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">W ustawie budżetowej na 2003 r. dochody samorządowych kolegiów odwoławczych nie były planowane. Natomiast w trakcie realizacji budżetu jednostki te uzyskały dochody w kwocie 100 tys. zł, głównie z tytułu wpływów z różnych dochodów, w tym zwrotów nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części dotyczącej płatnika, w związku z przekroczeniem górnej granicy rocznej podstawy wymiaru składek przez pracowników. Dotyczyło to Samorządowych Kolegiów Odwoławczych w Warszawie, Białymstoku, Elblągu, Gorzowie Wielkopolskim, Katowicach, Łodzi, Nowym Sączu, Ostrołęce, Rzeszowie, Sieradzu, Szczecinie i Wałbrzychu. Kolegia uzyskały również dochody z tytułu wynagrodzenia należnego płatnikowi za terminowe naliczanie i odprowadzanie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Najwyższe dochody uzyskały Kolegia w: Katowicach - 28 tys. zł, Łodzi - 10 tys. zł, Olsztynie - 13 tys. zł, Warszawie - 10 tys. zł. Jeżeli chodzi o wydatki samorządowych kolegiów odwoławczych, w ustawie budżetowej zaplanowano je w kwocie 70.840 tys. zł. Budżet po zmianach wyniósł 72.949 tys. zł, czyli był wyższy o 2109 tys. zł w wyniku przeniesienia środków z rezerw celowych z przeznaczeniem na: finansowanie jednorazowych wypłat wynagrodzeń obejmujących nagrody jubileuszowe, ekwiwalenty za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe, odprawy emerytalne. Na ten cel przeznaczono 1.249 tys. zł. Dotyczyło to większości kolegiów. Drugim tytułem są koszty postępowania zasądzone przez Naczelny Sąd Administracyjny oraz Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy - w sumie 339 tys. zł. Wydatki na wynagrodzenia, wraz z pochodnymi, w związku ze zwiększeniem zatrudnienia w niektórych biurach kolegiów wyniosły w sumie 331 tys. zł, a koszty wyposażenia w sprzęt komputerowy służący do korzystania z systemu bankowości elektronicznej oraz komunikacji z informatycznym systemem Departamentu Budżetu Państwa Ministerstwa Finansów - 166 tys. zł. Ponadto prezesi samorządowych kolegiów odwoławczych w granicach prawa dokonywali przesunięć pomiędzy paragrafami klasyfikacji budżetowej, a także za zgodą ministra finansów, pomiędzy wydatkami bieżącymi i majątkowymi. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 72.737 tys. zł, tj. 99,7 proc. planu po zmianach, z tego wydatki bieżące wyniosły 69.593 tys. zł, a wydatki majątkowe - 3.144 tys. zł. W większości kolegiów wykonanie wydatków wahało się w granicach od 99 do 100 proc. budżetu po zmianach. Poniżej 99 proc. wydatki zostały wykonane w Samorządowych Kolegiach Odwoławczych w Kaliszu, Radomiu i Suwałkach. Generalnie można powiedzieć, że środki z wydatków bieżących zostały przeznaczone na finansowanie świadczeń na rzecz osób fizycznych, w ramach których finansowane są przede wszystkim wynagrodzenia dla pozaetatowych członków kolegiów. Jest to kwota 3994 tys. zł. Wydatki bieżące, związane z realizacją zadań statutowych oraz utrzymaniem biur kolegiów, wyniosły 65.599 tys. zł, z tego wynagrodzenia i pochodne dla etatowych członków kolegiów - 53.266 tys. zł, zakup towarów i usług - 10.615 tys. zł, a pozostałe wydatki - 1.718 tys. zł. Wydatki majątkowe w wysokości 3144 tys. zł przeznaczone były zarówno na inwestycje budowlane, jak i na zakupy inwestycyjne. Na inwestycje budowlane - 705 tys. zł, a na zakupy inwestycyjne - 2439 tys. zł. Tyle w skrócie z mojej strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Oddaję głos przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyzszejIzbieKontroliCzeslawaRudzkaLorentz">W tym roku kontrolowaliśmy 12 samorządowych kolegiów odwoławczych, ponieważ kontrolowanie wszystkich co roku uznaliśmy za niecelowe. Sprawy, które wynikają z kontroli części tych jednostek, można później upowszechnić i oddziałują one na całą gospodarkę samorządowych kolegiów odwoławczych. W 5 jednostkach wśród kolegiów kontrolowanych oceniliśmy działalność samorządowego kolegium odwoławczego jako pozytywną bez istotnych ustaleń. Dotyczy to: Leszna, Sieradza, Warszawy, Wrocławia i Zielonej Góry. Natomiast w przypadku pozostałych 7 kolegiów ocena jest pozytywna z uchybieniami. Dotyczy to: Bydgoszczy, Elbląga, Gdańska, Kalisza, Konina, Łomży i Poznania. W jednostkach, które się powtórzyły w tegorocznej kontroli, badaliśmy wykonanie naszych wniosków pokontrolnych z zeszłego roku. Ciągle jeszcze występują tam pewne problemy z wykonywaniem procedur zamówień publicznych i ciągle jeszcze występują drobne problemy związane z ewidencją rachunkową, klasyfikowaniem dowodów księgowych. Jeśli chodzi o tegoroczne wyniki kontroli, powtarzającą się nieprawidłowością było udzielenie zamówień publicznych i niewłaściwe klasyfikowanie wydatków. Tak było w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Gdańsku. Były błędy w księgowaniu i wskazywaniu w sprawozdaniach zaangażowania wydatków budżetowych Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łomży. Inne drobne uchybienia i nieprawidłowości w zakresie poprawności dowodów zapisów księgowych dotyczyły Bydgoszczy, Elbląga, Kalisza, Leszna, Łomży, Poznania, Wrocławia i Zielonej Góry. Brak w księgach rachunkowych konta 401 - amortyzacja dotyczył Zielonej Góry. Jak widać, opisaliśmy nieprawidłowości występujące w każdej z kontrolowanych jednostek, które odbijały się na sprawozdawczości lub na ogólnym obrazie działania jednostki. Jednym z istotniejszych przypadków było nieopisanie w zasadach rachunkowości w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Bydgoszczy zasad, które stanowiłyby system ochrony danych i ich zbiorów. Jak zapewne państwu wiadomo, w niektórych częściach budżetu państwa zdarzało się takie niezabezpieczenie zbiorów. W jednym przypadku poskutkowało to utratą danych. Jest to więc dość ważna sprawa. Jeśli chodzi o rzetelność i prawidłowość rocznych sprawozdań budżetowych, wydaliśmy ocenę pozytywną dla wszystkich samorządowych kolegiów odwoławczych objętych kontrolą. Dla każdego z kolegiów, w których stwierdziliśmy nieprawidłowości, sformułowaliśmy wnioski dotyczące tego, co było nieprawidłowe. Na przykład, dla Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy, żeby ustalone zostały zasady systemu ochrony danych księgowych i ich zbiorów, dla Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku w zakresie właściwego rozliczenia wykorzystania samochodu służbowego do celów służbowych i niesłużbowych, natomiast Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Poznaniu proponowaliśmy przeanalizowanie celowości korzystania z 5 samochodów prywatnych do celów służbowych. Wszystkie szczegółowe ustalenia, które poczyniliśmy w ramach naszych wystąpień pokontrolnych, poddawaliśmy pod rozwagę samorządowych kolegiów odwoławczych. Odnosząc się do poprawności zapisów księgowych, która miała wpływ na sprawozdawczość, pozytywnie oceniliśmy 10 jednostek, natomiast dość istotne zastrzeżenia mieliśmy w tym zakresie do Samorządowych Kolegiów Odwoławczych w Elblągu i Kaliszu. Z kolei, jeśli chodzi o poprawność formalną samych dowodów księgowych, było wiele nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyzszejIzbieKontroliCzeslawaRudzkaLorentz">Wszystkim jednostkom, w których do nich doszło, wytknęliśmy te błędy. Generalnie pozytywnie oceniamy wykonanie budżetu w kontrolowanych przez nas samorządowych kolegiach odwoławczych, przy wytkniętych nieprawidłowościach i uchybieniach. Taką właśnie ocenę proponujemy dla tych części budżetu, które objęliśmy kontrolą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę pana posła Wojciecha Długoborskiego o koreferat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselWojciechDlugoborski">Dołączam się do pozytywnych opinii ze strony Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli. Przekażę państwu kilka informacji, danych, które są istotne z punktu widzenia oceny wykonania budżetu. Warto przypomnieć, że wzrost wielkości budżetu samorządowych kolegiów odwoławczych w 2003 r. wyniósł w stosunku do 2002 r. 0,92 proc. i był wyższy niż w roku poprzednim o 0,27 proc. Wykonanie budżetu samorządowych kolegiów odwoławczych w 2003 r. wyniosło ogółem 99,8 proc. Dla porównania, w 2000 r. było to 98,9 proc., w 2001 r. - 99,66 proc., a w 2002 r. - 99,7 proc. Kwota budżetu niewykorzystana przez kolegia to około 160 tys. zł. W kontekście wykonanych dochodów rzędu 100 tys. zł, jest to niewielka wartość. W 2003 r. budżetu nie wykonało w 100 proc. 20 kolegiów, w tym poniżej 98 proc. budżetu 1 samorządowe kolegium odwoławcze, a poniżej 99,5 proc. 2 samorządowe kolegia odwoławcze. Pozostałe wykonały budżet prawie w 100 proc. Jeśli chodzi o zatrudnienie i wynagrodzenia, warto przypomnieć, że w 2003 r. nastąpił wzrost liczby etatów w stosunku do 2002 r. z 424 do 435 - chodzi o etatowych członków kolegiów. W przypadku pozostałych pracowników nastąpił wzrost z 376 etatów do 386. Ogółem, w 49 funkcjonujących samorządowych kolegiach odwoławczych jest 821 etatów. Natomiast wynagrodzenie, z uwzględnieniem zmian, do których doszło w 2003 r., zamknęły się kwotą 42.763 tys. zł, co stanowi 58 proc. planu wydatków kolegiów ogółem. Tyle tytułem informacji. Jeśli chodzi o ogólne uwagi będące rezultatem różnych ocen, opinii, które generalnie wysuwane są ze środowiska samorządowych kolegiów odwoławczych, można sformułować następujące spostrzeżenia, które mogłyby być przydatne zarówno przy ocenie wykonania budżetu, jak i przy planowaniu kolejnych budżetów na lata następne. I tak, przyznane kolegiom środki budżetowe są przez nie wykorzystywane coraz efektywniej, co może świadczyć o racjonalnym gospodarowaniu środkami publicznymi. Potwierdzają to, mimo uwag zgłaszanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, coroczne kontrole przeprowadzane w kolegiach. Jednak środki z budżetu w dalszym ciągu nie zapewniają kolegiom pokrycia kosztów bieżącej działalności, bowiem - co wiemy - ceny towarów i usług na rynku stale rosną, a zadań kolegiom przybywa. Brakuje również środków na szkolenia członków kolegiów. Potrzebne są też środki na odnawianie przestarzałego sprzętu komputerowego oraz oprogramowania. Trzeba dodać, że w planach na lata następne byłyby niezbędne środki na remonty bieżące obecnych siedzib oraz przygotowanie nowych, ponieważ w niektórych przypadkach siedziby są użyczane lub wynajmowane, co wymaga docelowego rozwiązania. Wydaje się także, że należy kontynuować sukcesywne zasilanie kolegiów nowymi etatami wobec stale rosnącej liczby nowych zadań, które - zgodnie z przepisami - obowiązane są rozpatrywać samorządowe kolegia odwoławcze. Reasumując wnoszę o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu za 2003 r. w części 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy ktoś z posłów chciałby zadać pytanie lub zgłosić inną propozycję w stosunku do wniosku pana posła koreferenta? Nikt się nie zgłasza. Rozumiem, że opinia państwa posłów pokrywa się z opinią pana posła Wojciecha Długoborskiego. Przechodzimy do omówienia części budżetowej 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe. Oddaję głos przedstawicielowi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSwircz">Ponieważ Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przekazało Komisji dość szczegółową informację o wykonaniu budżetu w części 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe w 2003 r., w swoim krótkim wystąpieniu postaram się przedstawić ogólne wskaźniki, które charakteryzują wykonanie dochodów i wydatków w tej części budżetowej. Dochody budżetowe planowane w ustawie budżetowej na 2003 r. w kwocie 420 tys. zł zrealizowane zostały w wysokości 549 tys. zł, to jest w wysokości 130,7 proc. planu rocznego i były wyższe o 53 proc. wykonania w 2002 r. Głównymi źródłami dochodów - w sumie stanowiły one 67,9 proc. - były zwroty kosztów postępowania przez osoby uznane za winne naruszenia dyscypliny finansów publicznych oraz 5-proc. wpływy ze środków specjalnych. Uzyskanie w 2003 r. dochodów wyższych od zaplanowanych spowodowane było głównie brakiem możliwości dokładnego oszacowania na etapie planowania budżetowego dochodów ze środków specjalnych, natomiast uzyskanie o 486 tys. zł niższych dochodów niż w 2002 r. spowodowane było osiągnięciem znacznych ponadplanowych dochodów w 2002 r. Planowane wydatki, po zwiększeniu w ciągu roku o 72 tys. zł na sprzęt komputerowy, wynosiły ogółem 78.415 tys. zł i w odniesieniu do 2002 r. były nominalnie wyższe o 7,3 proc., a realnie o 6,5 proc. Natomiast faktycznie wydatkowano kwotę 78.333 tys. zł, to jest 99,9 proc. planu. W porównaniu z wydatkami poniesionymi w 2002 r. były one nominalnie wyższe o 7,2 proc., a realnie o 6,4 proc. Głównymi grupami były wydatki bieżące w wysokości 74.372 tys. zł stanowiące 95 proc. ogółu wydatków oraz wydatki majątkowe w wysokości 1.755 tys. zł, a więc 2,2 proc. wydatków regionalnych izb obrachunkowych. W ramach wydatków bieżących największą grupę - 79 proc. - stanowiły wynagrodzenia wraz z pochodnymi w wysokości 60.537 tys. zł. Środki te były skalkulowane na 1424 etaty kalkulacyjne pracowników nie objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzenia. Faktyczne zatrudnienie było niższe - wynosiło 1341 osób, a przeciętne wynagrodzenie wyniosło 3159 zł i było wyższe o 5,9 proc. od wynagrodzenia w 2002 r. Ponadto w 2003 r. w 13 izbach funkcjonowały środki specjalne z przeznaczeniem na finansowanie działalności informacyjnej i szkoleniowej, a w 5 izbach były gromadzone środki specjalne z tytułu odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie. Łączne przychody środków specjalnych wyniosły 3503 tys. zł a wydatki 3272 tys. zł. W imieniu ministra spraw wewnętrznych i administracji proszę o przyjęcie informacji o wykonaniu budżetu za 2003 r. w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę o ocenę ze strony Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzeslawaRudzkaLorentz">W tym roku, podobnie jak w przypadku samorządowych kolegiów odwoławczych, kontrolowaliśmy część regionalnych izb obrachunkowych, a dokładnie 4 w Warszawie, Kielcach, Szczecinie i Zielonej Górze. Ogólna ocena wykonania budżetu państwa w części 80 ze strony NIK jest pozytywna. Informuję, że spośród wniosków kierowanych poprzednio do tych samych jednostek, które w tym roku kontrolowaliśmy, w dalszym ciągu problemem pozostaje występowanie należności wymagalnych nieobjętych tytułami wykonawczymi w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Szczecinie. W innych przypadkach wnioski, które zgłaszaliśmy poprzednio, zostały zrealizowane. Jeśli chodzi o kwestie poprawności zapisów księgowych, które badaliśmy, w żadnej z jednostek nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Natomiast, jeśli chodzi o poprawność formalną dowodów księgowych, było sporo błędów różnego typu, które wykazaliśmy. Badaliśmy również realizację przez ministra spraw wewnętrznych i administracji dochodów i wydatków w części budżetu. Nasza ocena jest pozytywna. Nie zgłaszaliśmy żadnych zastrzeżeń. Przestrzegano wszelkich procedur - także kontroli finansowej. Wydatki na Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych były przewidziane w budżecie - co kiedyś postulowaliśmy, żeby nie trzeba było ich wygospodarowywać - i były rozliczone. Nie mieliśmy istotnych zastrzeżeń w tym zakresie. Przekazaliśmy wystąpienia pokontrolne w tych przypadkach, gdzie mieliśmy zastrzeżenia do poszczególnych regionalnych izb obrachunkowych. Generalnie nasze uwagi nie dotyczyły poważnych nieprawidłowości. Były to uchybienia typu formalnego. Jeszcze raz podkreślam, że nasza ocena jest pozytywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Ponownie jako koreferent wystąpi pan poseł Wojciech Długoborski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselWojciechDlugoborski">Informacja przygotowana w Departamencie Finansów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji precyzyjnie odzwierciedla zarówno dochody jak i wydatki oraz sprawy związane z płacami. Została zaprezentowana na piśmie i przed chwilą przedstawiona. Opinia Najwyższej Izby Kontroli jest pozytywna. Należy się do tego przychylić. Jednak zwróciłbym uwagę na kilka innych aspektów tej informacji, które mogą być nam przydatne w analizach wykonania budżetu - jak wspomniałem - w odniesieniu do samorządowych kolegiów odwoławczych, a także przy planowaniu budżetu na lata następne. Jeśli chodzi o dochody, istniejący problem nieustannie wiąże się z faktem trudności zaplanowania tych dochodów ze względu na to, że nie jest to działalność podstawowa izb. Wśród źródeł dochodów są wpływy z tytułu zwrotu kosztów postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, wpłaty do budżetu państwa, na przykład, ze środka specjalnego, kary orzeczone wobec osób winnych naruszenia dyscypliny finansów publicznych, dochody z tytułu wynajmu pomieszczeń, sprzedaż ruchomości, wynagrodzenia dla płatników za terminowe naliczanie odprowadzania składek na ubezpieczenia zdrowotne, zwroty z tytułu nadpłaconych składek. Są one odprowadzane do budżetu państwa. W przypadku wydatków, regionalne izby obrachunkowe pracują precyzyjnie - wykonują je na poziomie 99,9 proc., zgodnie z planem. W kwocie ogólnej wydatków zrealizowanych w 2003 r. wyższy udział stanowiły wydatki na wynagrodzenia osobowe - prawie 65 proc. i pochodne od wynagrodzeń - 12,4 proc. Obserwuje się tu spadek w stosunku do 2002 r. Natomiast ze strony regionalnych izb obrachunkowych wysuwany jest postulat, aby w planach wydatków z budżetu przeznaczać więcej środków na szkolenia pracowników. W 2003 r. stanowiły one zaledwie 0,7 proc. ogółu wydatków budżetowych. Mimo że w porównaniu z 2002 r. wzrosły one dwukrotnie, i tak stanowią znikomy procent wydatków ogółem. Przeznaczenie zbyt małych środków na szkolenia powoduje ograniczenie możliwości podnoszenia merytorycznych i zawodowych kwalifikacji pracowników izb, a także ograniczenie udziału pracowników w szkoleniach organizowanych przez same izby i inne podmioty, co przy rozszerzaniu zakresu zadań realizowanych przez izby oraz zmianie przepisów wydaje się być zjawiskiem wysoce niepokojącym. Ponadto takimi szkoleniami należy obejmować także nowo przyjmowanych pracowników. Jeśli chodzi o przychody regionalnych izb obrachunkowych, są to wpływy z opłat za udział w szkoleniach, za biuletyny i inne wydawnictwa, odsetki od rachunku bankowego. Natomiast wydatki związane z ich działalnością wiążą się z opracowaniem szkoleń, opracowaniem biuletynów, wydawnictw, materiałów szkoleniowych, zakupem sprzętu komputerowego itp. Myślę, że informacje uzupełniające są wystarczające. Natomiast - jak wspomniałem na początku - w związku z pozytywnym przygotowaniem opracowania i opinią Najwyższej Izby Kontroli, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie przez Komisję sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2003 r. w części 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy panie posłanki i panowie posłowie mają pytania, uwagi lub inne sugestie niż propozycja pana posła koreferenta? Nikt się nie zgłasza. Przechodzimy zatem do omówienia kolejnej części budżetowej. Za względu na konieczność - nie ma jeszcze pana posła Kazimierza Sasa - będzie to część 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego z wyłączeniem subwencji oświatowej i drogowej. Proszę przedstawiciela rządu o przedstawienie syntezy sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Subwencja ogólna, która nie została jeszcze omówiona, to podstawowa część subwencji dla gmin - część rekompensująca, a także część wyrównawcza dla powiatów i województw. W 2003 r. część podstawowej subwencji ogólnej dla gmin wynosiła 2.182.246 tys. zł, co stanowiło sumę kwoty 1.906.842 tys. zł - a więc około 1,2 proc. planowanych dochodów budżetu państwa - oraz kwoty wpłat gmin w wysokości 275.404 tys. zł. Część podstawowa subwencji ogólnej gmin rozdzielona została w następujący sposób. Na kwotę wyrównawczą dla gmin, w których wskaźnik podstawowych dochodów podatkowych na 1 mieszkańca był mniejszy od 85 proc. analogicznego wskaźnika dla wszystkich gmin w kraju, wydatkowano 2.155.365 tys. zł. Subwencja ta przysługiwała 1760 gminom, z tego 103 miastom, 377 miastom i gminom oraz 1280 gminom. Pozostałą część subwencji, czyli 26.881 tys. zł, rozdzielono między wszystkie gminy proporcjonalnie do przeliczeniowej liczby mieszkańców, która wynosiła 42.406.216 osób. W wyniku korekty części podstawowej subwencji ogólnej dla gmin, plan wydatków został zmniejszony o 2.255 tys. zł, czyli do kwoty 2.179.991 tys. zł. W takiej wysokości środki zostały przekazane na rachunki gmin. Jeżeli chodzi o część rekompensującą subwencji ogólnej dla gmin, składała się ona z kwoty 1.550.451 tys. zł jako subwencja rekompensująca dochody utracone w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych. Ta część subwencji rekompensującej jest naliczana parametrycznie jako 10,5 proc. planowanych wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych oraz kwoty 540.990 tys. zł rekompensującej dochody utracone z tytułu ustawowych ulg i zwolnień w podatkach: rolnym i leśnym, podatkach i opłatach lokalnych, a także z tytułu rekompensaty dochodów utraconych w 2002 r. na skutek zwolnienia zakładów pracy chronionej z podatków wymienionych w art. 31 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. W trakcie roku, część rekompensująca subwencji ogólnej dla gmin została obniżona o 55.000 tys. zł i przeznaczona na spłatę zobowiązań Skarbu Państwa. Niemniej jednak środki wynikające z części rekompensującej ubytek dochodów z tytułu ulg podatkowych nie zostały w pełni wykorzystane, jako że faktycznie utracone dochody były niższe niż szacowane na etapie konstrukcji projektu ustawy budżetowej. Jeżeli chodzi o subwencję wyrównawczą dla powiatów i województw, dla powiatów była zaplanowana w wysokości 458.901 tys. zł. Faktycznie rozdzielono 448.142 tys. zł, co stanowiło 97,7 proc. kwoty tej subwencji zaplanowanej w ustawie budżetowej, ponieważ tylko taka kwota - zgodnie z prawem - powiatom przysługiwała. Kwotę tę w 100-procentowej wysokości minister finansów przekazał na rachunki powiatów. Część wyrównawczą otrzymały wszystkie powiaty ziemskie w łącznej kwocie 350.750 tys. zł oraz 64 miasta na prawach powiatu, którym przekazano 97.392 tys. zł. W przypadku części wyrównawczej subwencji ogólnej dla województw, zaplanowano kwotę 255.697 tys. zł. Między 15 uprawnionych województw rozdzielono 252.477 tys. zł, co stanowiło 98,7 proc. kwoty planowanej w subwencji. Taką kwotę planowaną w subwencji minister finansów przekazał na rachunki województw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli pragnie zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliKrzysztofKarczynski">Do tego, co powiedziała pani minister dodam, że w 2003 r. w części 82 utworzono dodatkowy rozdział, do którego przeniesiono środki z rezerwy celowej przeznaczone na wydatki nieujęte w planie części 82. Wydatki te przeznaczono na zrekompensowanie utraconych dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych dla miasta Piekary Śląskie i gminy Osie oraz dla 12 gmin z tytułu nie pobranych dochodów w związku z ustawowym zwolnieniem, na podstawie ustawy o ochrony przyrody parków narodowych. Działania te Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie, jak i wykonanie budżetu w zakresie części podstawowej, części wyrównawczej i części rekompensującej subwencji ogólnej. Środki były przekazywane terminowo i w należytej wysokości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">O koreferat poproszę pana posła Andrzeja Czerwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Chciałbym zaznaczyć, że 2003 r. będzie chyba ostatnim rokiem analizowania takiego sposobu finansowania jednostek samorządu terytorialnego w tej części. W latach 2004-2005 stosowana jest inna metoda naliczania. Zatem nie trzeba się będzie teraz uczyć części: podstawowych, rekompensujących i wyrównawczych - ile na co, komu się zabiera, a komu daje - bo nad tym można sobie głowę połamać. Aczkolwiek jest to skomplikowane, samorządy się z tym zgodziły i nauczyły się poprzez tę metodę - algorytm - dopominać swojego. Czytając dokumenty, które - moim zdaniem - są przejrzyste, czytelne i oddające sens sprawy, można zwrócić uwagę na to, że nie wszystkie gminy podporządkowywały się rygorom. W 2003 r. 4 gminy nie wywiązały się na koniec roku z zapłacenia należnych części subwencji podstawowej - tak zwanego janosikowego. Z tego, co wyczytałem, zaległości wynoszą ponad 6.000 tys. zł. Kiedyś zastanawialiśmy się, w jaki sposób wyegzekwować od gmin obowiązującą opłatę. Ja reprezentuję stronę samorządową. W większości samorządy są krzywdzone przez poszczególne gminy, które nieterminowo regulują pewne opłaty. Mam nadzieję, że wraz z wejściem nowej metody naliczania dochodów własnych, ten problem zniknie. Interesowałem się, czy w dochodach nie ma umorzeń należnych opłat lub rozkładania ich na raty. Tego dotyczyło zalecenie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli z poprzedniego roku. Nie stwierdziłem nic takiego. Zatem wniosek jest oczywisty, że w tym względzie nastąpiła duża poprawa. Jeśli chodzi o część subwencji rekompensującej, możemy żałować, że jest ona niewystarczającej wielkości w stosunku do zadań czy kosztów, które samorządy muszą ponosić. Jednak to nie jest przedmiotem tej oceny. Wydatki zostały poniesione zgodnie z ustawą budżetową i innymi przepisami. Na zakończenie, proponując pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w tej części, chciałbym podkreślić - co potwierdzają liczne samorządy - że departament Ministerstwa Finansów, który zajmuje się subwencją, ma dość dokładną informację, którą dzieli się z samorządami, o terminach i planowanych wysokościach otrzymywania dotacji, rat subwencji. Poza tym trzeba podkreślić, że ci, którzy nie wywiązują się z terminów, są obciążani odsetkami. Na poprzednich posiedzeniach Komisji odbyła się też dyskusja nad tym, czy lepszym źródłem finansowania jest subwencja czy dotacja. W związku z tym pozwolę sobie na krótki wniosek, że subwencja jest przekazywana w tym zakresie, o którym mówiłem, zawsze w terminie i w wysokości zaplanowanej w budżecie. Ponadto - jak w zeszłym roku - chciałbym podkreślić dobrą, czytelną formę dokumentów przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. To ułatwia pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy panie posłanki i panowie posłowie mają pytania, uwagi, propozycje innego stosunku do sprawozdania? Nikt się nie zgłasza. Przechodzimy zatem do kolejnej części budżetowej. Tym razem omówimy część 85 - Budżety wojewodów ogółem z zakresu działu 900 - Gospodarka komunalna i ochrona środowiska. Oddaję głos przedstawicielom rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">W ustawie budżetowej zaplanowano dochody w wysokości 117 tys. zł, a faktycznie wykonano je w wysokości 2911 tys. zł, co daje 2488,3 proc. planu. Te nieplanowane dochody są przede wszystkim wynikiem zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości - 2586 tys. zł oraz odsetek od dotacji - 113 tys. zł. Generalnie dochody w tej części budżetowej pochodziły ze sprzedaży wyrobów i składników majątkowych - 83 tys. zł, ze świadczenia usług - 38 tys. zł oraz z innych rozdrobnionych tytułów w łącznej kwocie pozostałych kilkudziesięciu tysięcy złotych. Jeżeli chodzi o wydatki, to w ustawie budżetowej w dziale 900 - Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, w budżetach wojewodów zaplanowano je w wysokości 430.162 tys. zł. W trakcie realizacji budżetu zwiększono je o kwotę 132.259 tys. zł, to jest do wysokości 562.421 tys. zł. Przede wszystkim były to środki pochodzące z rezerw celowych w wysokości 131.491 tys. zł, w tym na: realizację zadań objętych programem aktywizacji obszarów wiejskich, pokrycie kosztów realizacji programów związanych z integracją z Unią Europejską, współfinansowanie programów rozwoju regionalnego z zakresu gospodarki ściekowej i ochrony wód oraz gospodarki komunalnej, dofinansowanie zadań wynikających z kontraktów wojewódzkich w zakresie gospodarki ściekowej i ochrony wód, gospodarki odpadami, oczyszczania miast i wsi itd., sfinansowania kosztów usuwania skutków powodzi, sfinansowania dodatków służby cywilnej dla urzędników, pokrycia kosztów realizacji zdań objętych Programem - Odra 2006, finansowanie Programu - Zagospodarowanie przejętego mienia i rekultywacja terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej, dofinansowanie inwestycji z zakresu gospodarki ściekowej i ochrony wód, gospodarki odpadami oraz pozostałych zadań z zakresu gospodarki komunalnej w ramach realizacji Programu współpracy przygranicznej, sfinansowanie zobowiązań Skarbu Państwa wynikających z wyroków sądowych, a także wyposażenie wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska w sprzęt komputerowy niezbędny do korzystania z systemu bankowości elektronicznej - w ramach tego o 12.000 tys. zł zwiększono środki na rekultywację zbiornika odpadów niebezpiecznych i szkodliwych po zakładach "Górka" w Trzebini w województwie małopolskim. Ponadto z rezerwy ogólnej dofinansowano kwotą 750 tys. zł wydatki związane z likwidacją nielegalnych wyrobisk górniczych w Wałbrzychu. Faktycznie zrealizowane wydatki wyniosły 560.188 tys. zł, to jest 99,6 proc. planu po zmianach. Z tej kwoty 24.418 tys. zł stanowią wydatki nie wygasające. Wydatki zrealizowane w dziale gospodarka komunalna i ochrona środowiska zostały przeznaczone na finansowanie zadań inwestycyjnych z zakresu gospodarki ściekowej i ochrony wód - głównie budowa i modernizacja wodociągów, oczyszczalni ścieków, kanalizacji sanitarnej, deszczowej i ściekowej oraz kolektorów - na łączną kwotę 62.301 tys. zł, zadań z zakresu gospodarki odpadami - 4.505 tys. zł., kosztów wywozu i unieszkodliwiania odpadów - 20 tys. zł, wydatki majątkowe - 4.485 tys. zł, zadania z zakresu utrzymania zieleni w miastach i gminach - 943 tys.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">zł, zadania z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu - 1111 tys. zł, zadań z zakresu ochrony gleb i wód podziemnych - 655 tys. zł, zadań bieżących z zakresu ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazu - 130 tys. zł, kosztów funkcjonowania i działalności wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska - 100. 611 tys. zł. W ramach tych kosztów wynagrodzenia wraz z pochodnymi stanowiły 77.139 tys. zł, świadczenia na rzecz osób fizycznych - 229 tys. zł, a pozostałe wydatki związane z bieżącą działalnością i funkcjonowaniem wojewódzkich inspektoratów - 12.084 tys. zł, wydatki związane z oświetleniem dróg, ulic i placów - 333.944 tys. zł, zadania związane z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych - 2451 tys. zł, a także pozostałe wydatki w łącznej kwocie 53.537 tys. zł, w tym głównie wydatki majątkowe przeznaczone na liczne drobne cele. Jeżeli Komisja będzie zainteresowana, uzupełnię. Od razu powiem, że w 2004 r. w znacznej części zostały spłacone zobowiązania związane z oświetleniem dróg, które od 2004 r. są już zadaniem własnym gminy. Początkowo płaciliśmy 155.000 tys. zł. Na wczoraj zobowiązania wynosiły jeszcze 62.000 tys. zł, a na dziś mniej więcej 31.000 tys. zł. Zostały podpisane decyzje z rezerwy utworzonej w trybie art. 100, czyli z blokady. Pozostaje nam jeszcze około 30.000 tys. zobowiązań, które przy najbliższej możliwości przeznaczenia na ten cel środków, uregulujemy samorządom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę o ocenę ze strony Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzedstawicielNIKKrzysztofKarczynski">Chciałbym się tylko odnieść do ostatniej sprawy zobowiązań wymagalnych. Z ustaleń kontroli, które prowadziliśmy u wojewodów, wynika, że wykazane w sprawozdaniu Rb 28 zobowiązania wymagalne na koniec 2003 r. wyniosły ponad 15.000 tys. zł. Dotyczyły one głównie budżetu wojewody wielkopolskiego. Była to właśnie ta kwota, która dotyczyła nie przekazywanych dotacji na oświetlenie dróg publicznych. Jednak oprócz tego w sprawozdaniu tym nie były ujęte zobowiązania wymagalne z tego samego tytułu na łączną kwotę ponad 130.000 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli w ubiegłych latach zwracała uwagę na konieczność uporządkowania sprawozdawczości w tym zakresie. Natomiast ogólnie oceniając wykonanie dochodów i wydatków w tym dziale, Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza innych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę o opinię koreferenta, pana posła Andrzeja Czerwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Moja opinia również jest pozytywna, aczkolwiek mam pewną refleksję, że to sprawozdanie świadczy o sile biurokracji - mówimy o proporcjonalnie małych kwotach przy dziesiątkach pozycji, do których trzeba się odnieść. Nie wiem, czy koszty związane z zaangażowaniem ludzi kontrolujących, nadzorujących i pracujących nie przekraczają dochodów uzyskiwanych z tych działów. Jest to czasochłonne, jeśli chodzi o rozpoznanie w szczegółach, a nie ma efektu. Może lepiej to komuś przekazać, zlecić i mieć więcej czasu na pracę lub wypoczynek. Opinia jest pozytywna. To wszystko z mojej strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy panie posłanki i panowie posłowie mają pytania, uwagi lub inne propozycje? Nikt się nie zgłasza. Przechodzimy do omówienia kolejnej części. Niestety, na razie nie możemy omówić pkt 1 i części pkt 7. Przejdziemy zatem do części budżetowej 83 - Rezerwy celowe. Poz. 9, 12 i 61 omówi pan poseł Kazimierz Sas, którego jeszcze z nami nie ma. Natomiast poz. 15, 25, 25, 28, 29, 34, 37, 52, 56, 87 i 90 omówi pan poseł Andrzej Czerwiński. Czy przedstawiciele rządu chcieliby nam coś na ten temat powiedzieć? Prosimy o syntetyczne potraktowanie każdej z pozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiiPracyKrystynaGurbiel">Rezerwa z poz. 9 w ustawie budżetowej na 2003 r. przeznaczona była na współfinansowanie kosztów operacyjnych związanych z realizacją programów PHARE, za które odpowiadał minister gospodarki, pracy i polityki społecznej. To były przede wszystkim kolejne edycje programu PHARE Spójność społeczno-gospodarcza, a także 5 projektów z tak zwanej części rozwoju instytucjonalnego, a więc służące wsparciu administracji publicznej w przygotowaniu się do członkostwa w Unii Europejskiej, a w szczególności do wykorzystania środków strukturalnych. W ustawie budżetowej na 2003 r. w części 83 - Rezerwy celowe w poz. 9 zapisano 150.000 tys. zł. Rozdysponowano kwotę 148.361 tys., z tego na koszty operacyjne prawie 22.000 tys. zł oraz na współfinansowanie ponad 126.000 tys. zł. Niewykorzystana kwota środków z rezerwy celowej wynosi około 1600 tys. zł. Poz. 12 to rezerwa na kontrakty wojewódzkie. Jeśli chodzi o kwotę przeznaczoną w ustawie budżetowej na 2003 r. na realizację kontraktów wojewódzkich, wynosi ona 1.000.000 tys. zł, przy czym - według informacji uzyskanych od wojewodów - wykonanie zadań ujętych w kontraktach wyniosło prawie 946.000 tys. zł, co stanowi około 95 proc. wykorzystania całości rezerwy. Przy czym w ramach kontraktów wojewódzkich w roku ubiegłym były wydzielone kwoty adresowane na wskazane imiennie inwestycje wieloletnie jednostek samorządu terytorialnego oraz zadania własne jednostek samorządu terytorialnego. Ogółem na inwestycje wieloletnie wydano środki w kwocie 518.200 tys. zł, co stanowi prawie 97 proc. planu oraz na zadania własne jednostek samorządu terytorialnego - prawie 428.000 tys. zł, co stanowi 92 proc. planu. Należy pamiętać, że w 2003 r. nie wygasły z upływem roku budżetowego środki w wysokości 54.000 tys. zł, które dotyczyły 37 zadań kontraktowych, co stanowiło 5,4 proc. ogólnej puli środków. Zatem łączne wykorzystanie rezerwy wynosi 1.000.000 tys. zł. W 2003 r. kontrakty wojewódzkie były poddawane wielu zmianom, które można podzielić na dwie kategorie. Pierwsze, to są zmiany, które wynikały z uzyskiwania oszczędności poprzetargowych, a więc w sytuacji, kiedy kwoty kontraktów uzyskiwane w wyniku przetargów były niższe od planowanych wydatków na dany projekt inwestycyjny. Wtedy można było zagospodarować środki, które powstały w wyniku tych oszczędności. Drugim typem są zmiany prowadzone w trybie przewidzianym w stosownym artykule ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, a więc oparte na stosownym oświadczeniu obu stron kontraktu. W ubiegłym roku podpisano 24 takie oświadczenia, zatem była to dość częsta sytuacja. W 4 województwach dokonano 3 zmian kontraktów wojewódzkich, natomiast w 2 województwach w ogóle nie było tego rodzaju zmian w kontraktach wojewódzkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Rezerwa w poz. 15 - pomoc dla cudzoziemców posiadających status uchodźcy, którzy wymagają wsparcia w związku z ich integracją na terenie Polski. Z zaplanowanej kwoty w wysokości 400 tys. zł rozdysponowano 107 tys. zł, czyli 26,8 proc. środków planowanych. Środki te zostały przeznaczone na dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiaty w województwie podlaskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim. Poz. 25, to dotacje na finansowanie działalności wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy w kwocie 16.000 tys. zł. Środki te zostały rozdysponowane w pełnej wysokości, z tego na działalność wojewódzkich urzędów pracy -1100 tys. zł, a na działalność powiatowych urzędów pracy - 14.900 tys. zł. Poz. 26 - dodatki mieszkaniowe. Na ten cel zaplanowano 401.000 tys. zł i rozdysponowano w pełnej wysokości. Ponadto została utworzona rezerwa 87 w wysokości 150.000 tys. zł. Była ona tworzona na podstawie artykułu z ustawy budżetowej umożliwiającego przeznaczenie środków na ten cel, jeżeli wystąpią oszczędności w urzędzie na inne wydatki. Poz. 28 - dotacje dla placówek opiekuńczo-wychowawczych i ośrodków adaptacyjno-opiekuńczych, w tym na skutki wprowadzonego w 2002 r. III etapu nowego systemu wynagradzania nauczycieli, zgodnie z ustawą - Karta Nauczyciela. Kwotę 72.900 tys. zł rozdysponowano w 100 proc. Z kwoty tej finansowane było między innymi funkcjonowanie placówek opiekuńczo-wychowawczych, wypłaty świadczenia pieniężnego dla osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze w wysokości 70.800 tys. zł oraz dofinansowanie kosztów funkcjonowania ośrodków adaptacyjno-wychowawczych - 2100 tys. zł. Poz. 29 - dożywianie uczniów. Kwotę 160.000 tys. zł rozdysponowano w pełnej wysokości. Następna rezerwa, poz. 34, to dotacja dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na zrekompensowanie gminom 50 proc. dochodów utraconych na skutek zastosowania ustawowych zwolnień dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywizacji zawodowej z podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego. Kwota 32.000 tys. zł rozdysponowana została w pełnej wysokości. Poz. 37 - dofinansowanie bieżących zadań własnych samorządów związanych z prowadzeniem instytucji kultury, przejętych z dniem 1 stycznia 1999 r. Kwotę 129.300 tys. zł rozdysponowano w pełnej wysokości. Następna rezerwa, poz. 52, to środki na realizację Strategicznego Programu Rządowego dla Oświęcimia. Kwotę 1400 tys. zł rozdysponowano w pełnej wysokości. Z kwoty tej 1.300 tys. zł zostało przeznaczone na dofinansowanie inwestycji, a 100 tys. zł przeznaczono dla starostwa powiatowego w Oświęcimiu na bieżące utrzymanie terenów. Rezerwa z poz. 56, to środki na realizację Programu Zagospodarowanie przejętego mienia i rekultywacja terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej w kwocie 6400 tys. zł. Rozdysponowano je w pełnej wysokości. Z kwoty tej finansowano niektóre wydatki ministrów: gospodarki, pracy i polityki społecznej, sprawiedliwości, edukacji narodowej i sportu, środowiska oraz spraw wewnętrznych i administracji, a także wojewodów: dolnośląskiego, lubelskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego. Poz. 61 - koszty przeprowadzenia audytu wewnętrznego w jednostkach zarządzających środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej. Z kwoty 3000 tys. zł rozdysponowano 2810 tys. zł, co stanowi 93,7 proc. planowanych wydatków, przy czym 895 tys. zł, zgodnie z opinią nr 62 Komisji Finansów Publicznych z dnia 14 października 2003 r., przeznaczono na sfinansowanie wypłat wynagrodzeń dla osób odwołanych z kierowniczych stanowisk państwowych, a także nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i odpraw związanych z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, dla pracowników jednostek organizacyjnych stanowiących wyodrębnioną część budżetową, których limit zatrudnienia nie przekracza 50 osób. Natomiast kwotę 1915 tys. zł przeznaczono na wyposażenie nowoutworzonych stanowisk pracy i szkolenia - 600 tys.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">zł oraz na wynagrodzenia dla 50 nowych audytorów - 1315 tys. zł. Pozostałość rezerwy wyniosła 190 tys. zł i wynikała gównie z tego, że przyjmowano pracowników nie od 1 stycznia a w trakcie roku, natomiast środki były liczone jako skutek całoroczny. O rezerwie z poz. 87 już mówiłam, natomiast poz. 90, to nowoutworzona rezerwa celowa na sfinansowanie zobowiązań Skarbu Państwa na rzecz jednostek samorządu terytorialnego oraz innych wymagalnych zobowiązań. Jest to 30.000 tys. zł, które zostały zablokowane z subwencji rekompensującej, a następnie przeznaczone na sfinansowanie tych zobowiązań. Tę kwotę rozdysponowano w 100 proc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę o ocenę Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzedstawicielNIKKrzysztofKarczynski">Z ustaleń kontroli w Ministerstwie Finansów w zakresie wykonania budżetu w części 83 - Rezerwy celowe wynika, że minister finansów rozdysponowując limity wydatków ujęte w tej części prawidłowo dokonywał przeniesień wydatków do innych części budżetu państwa. Również ewidencja rozdysponowania tych środków była prowadzona rzetelnie. Ponadto Najwyższa Izba Kontroli nie wniosła uwag do terminowości rozpatrywania wniosków i wydawania decyzji przez ministra finansów w sprawie zmian w budżecie państwa z tytułu zwiększenia wydatków z rezerw celowych. Ocena Najwyższej Izby Kontroli w tym zakresie jest pozytywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Koreferentem w zakresie poz. 15, 25, 26, 28, 29, 34, 37, 52, 56, 87 i 90 jest pan poseł Andrzej Czerwiński. Panie pośle, oddaję panu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Wydaje się, że tych rezerw powinno być dużo mniej. Rezerwa, jako taka, powinna być wyjątkiem. Kiedy czyta się długą listę tych pozycji i trzeba myśleć o tylu drobiazgach, to aż dziw bierze, że ktoś tak konstruuje budżet. A to my go konstruujemy. Trzeba o tym pomyśleć na przyszłość. Tyle uwag ogólnych. Jeśli chodzi o szczegóły, chyba nasz kraj nie był dla uchodźców aż tak atrakcyjny, jak się wydawało, bo planowaliśmy na ten cel więcej środków, a okazało się, że są wykorzystane w niewielkim stopniu - 26,8 proc. Odnosząc się do poz. 26 - dodatki mieszkaniowe, przypomnę - mówiła o tym pani minister - że była ona dwukrotnie poprawiana, bo najpierw uchwalono jej wysokość na 401.000 tys. zł, a potem na 151.000 tys. zł. Co więcej, potrzeby są dużo większe. Problem polega na tym, że kiedy pracowaliśmy nad nową ustawą o dodatkach mieszkaniowych, minister Szczepański stwierdził, że dodatki mieszkaniowe należą się w wysokości uchwalonej w budżecie państwa, a to świadczy o tym, że ktoś musi do tego dokładać. Natomiast, mimo że kwota na ten cel został zwiększona o 151.000 tys. zł, samorządy informują, że i tak nie jest to kwota wystarczająca na pokrycie kosztów niezbędnych do zaspokojenia pewnych potrzeb. Z tego powinniśmy wyciągnąć wniosek do konstruowania budżetu na przyszły rok. Jeszcze jedno. Jest kilka dotacji, które są przeznaczane na wsparcie zadań własnych samorządowych zarówno gminnych jak i powiatowych. To też jest dla mnie niezrozumiałe. Jeżeli zdanie własne jest niewystarczająco finansowane, bo trzeba je dofinansowywać z rezerwy, to znaczy, że ustawa o dochodach jest wadliwie skonstruowana. Należy mieć nadzieję, że zostanie to uwzględnione przy nowej ustawie przez nas albo naszych następców. Pozostałych pozycji nie chcę omawiać, bo szkoda na to czasu, ale opinia z mojej strony jest pozytywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">To, jak funkcjonuje nowa ustawa, będziemy oceniać najwcześniej jesienią. Przypuszczam, że do niektórych wniosków będziemy wracać. Poprosimy wtedy ministerstwo i Najwyższą Izbę Kontroli o własne przemyślenia na ten temat. Jednak wszystko na to wskazuje, że powinno być trochę lepiej, jeżeli chodzi o sposób widzenia problemu przynajmniej przez niektóre samorządy terytorialne. Zostały nam jeszcze trzy pozycje: 9, 12 i 61. Głos zabierze pan poseł Kazimierz Sas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselKazimierzSas">Przede wszystkim przepraszam państwa za to, że dopiero teraz dotarłem na posiedzeniu Komisji, ale referowałem kilka punktów na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Nie będę wiele mówił. Generalnie przyjmuję uwagi zawarte w materiale Najwyższej Izby Kontroli i wnoszę, żeby Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w tym zakresie. Nie widzę powodu do szerszej dyskusji, chyba że będą jakieś pytania ze strony posłów lub gości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy są uwagi, pytania lub inne opinie niż przestawili panowie posłowie koreferenci? Nikt się nie zgłasza. Pozostały nam do omówienia jeszcze 2 punkty. Pierwszy, dotyczący rozwoju regionalnego i siódmy dotyczący środków bezzwrotnych. Zaczynamy od części 34 - Rozwój regionalny. Oddaję głos pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzstanuwMGiPKrystynaGurbiel">Zgodnie z ustawą budżetową na 2003 r., jeśli chodzi o część 34 - Rozwój regionalny, dochody budżetowe były zaplanowane w kwocie 110 tys. zł, natomiast wydatki budżetowe w kwocie 10.853 tys. zł. W wyniku dokonanych w ciągu roku przeniesień wydatków budżetowych z rezerw celowych budżetu, wydatki w planie po zmianach zostały podwyższone do wysokości 72.700 tys. zł. Na zwiększenie wydatków w budżecie po zmianie, na łączną kwotę 61.847 tys., zł wpłynęło przyznanie środków na następujące cele. Po pierwsze, koszty operacyjne i współfinansowanie programów rozwoju regionalnego PHARE oraz inne zadania związane z integracją z Unią Europejską - była to kwota 61.150 tys. zł - a także wynagrodzenia wraz z pochodnymi z tytułu zwiększenia zatrudnienia o 31 etatów oraz dodatków dla 18 urzędników służby cywilnej oraz inne koszty związane z audytem wewnętrznym, co stanowiło kwotę 697 tys. zł. Jeśli chodzi o dochody budżetowe, realizacja budżetu ubiegłego roku zamknęła się kwotą 1779 tys. zł, przy czym dochody pochodziły przede wszystkim z nieplanowanego zwrotu niewykorzystanych w roku poprzednim - a więc 2002 r. - środków oraz odsetek od tych środków na sfinansowanie kosztów zarządzania programami PHARE. Oczywiście tych wpłat nie można było przewidzieć na etapie opracowywania budżetu. Z tego wynika tak znaczne przekroczenie planu dochodów w roku ubiegłym. Te zwroty stanowią 96 proc. dochodów ogółem. Wydatki budżetowe w części 34 - Rozwój regionalny, wraz z wydatkami nie wygasającymi z upływem roku budżetowego, zostały zrealizowane w łącznej kwocie 65.898 tys. zł, to znaczy na poziomie około 600 proc. pierwotnej ustawy budżetowej oraz 90,6 proc. planu budżetu po zmianie. Stosunkowo niska realizacja budżetu po zmianie, w wysokości około 90 proc., wynika głównie z faktu nie wydatkowania środków, które Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej otrzymało z rezerwy celowej w kwocie ponad 4600 tys. zł na sfinansowanie kosztów realizacji szkoleń dla około 6 tys. osób potencjalnych beneficjentów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Komisja zna tę sprawę, ponieważ była kilkakrotnie omawiana. Niestety, dwukrotnie przeprowadzony przetarg nie skończył się wyłonieniem wykonawców tych szkoleń. W związku z tym te środki zostały niewykorzystane. W ramach zrealizowanych wydatków prawie 22 proc. stanowiły wydatki niewygasające, które są związane ze współfinansowniem programów rozwoju regionalnego PHARE oraz zadaniami związanymi z przystąpieniem do Unii Europejskiej. Podstawowe grupy wydatków w roku ubiegłym dotyczyły, po pierwsze, zadań związanych z integracją z Unią Europejską. Zaangażowana kwota, to prawie 55.000 tys. zł, wraz z wydatkami niewygasającymi, co stanowi 84 proc. wydatków ogółem. W ramach tej kwoty byłyby finansowane przede wszystkim wydatki związane z administrowaniem, kosztami operacyjnymi i współfinansowniem programów rozwoju regionalnego PHARE. Drugą kategorię stanowią koszty utrzymania centrali ministerstwa. Zaangażowana kwota wynosi mniej więcej 10.500 tys. zł, czyli około 16 proc. wydatków ogółem. Zrealizowane wydatki budżetowe w roku ubiegłym w części 34 - Rozwój regionalny, wraz z wydatkami niewygasającymi, ukształtowały się na poziomie około 181 proc. wykonania budżetu 2002 r. Wzrost wydatków wynika z wyższych środków na realizację zdań dotyczących Unii Europejskiej, w tym przede wszystkim na współfinansowanie programów rozwoju regionalnego PHARE.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PodsekretarzstanuwMGiPKrystynaGurbiel">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, przedstawię informacje dotyczące zatrudnienia i wynagrodzenia w części 34 - Rozwój regionalny, w dziale 750 - Administracja publiczna w roku ubiegłym. W Centrali Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w ubiegłym roku, decyzjami ministra finansów, został podwyższony limit zatrudnienia członków Korpusu Służby Cywilnej o 31 etatów. W związku z tym kwota na wynagrodzenia osobowe członków Korpusu Służby Cywilnej zwiększyła się o 466 tys. zł. Ponadto w roku ubiegłym zostały zwiększone wynagrodzenia osobowe związane z dodatkami służby cywilnej dla 18 urzędników służby cywilnej o kwotę prawie 106 tys. zł. Z uwzględnieniem powyższych decyzji w dziale 750 - Administracja publiczna faktyczne przeciętne zatrudnienie wyniosło 183 osoby, zaś przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniosło 3437 zł. Jeśli Komisja będzie zainteresowana, podam wysokość przeciętnego wynagrodzenia w poszczególnych grupach pracowników, ale to zależy od decyzji pana przewodniczącego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę o ocenę ze strony Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyzszejIzbieKontroliJaninaJanek">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie z nieprawidłowościami oceniła wykonanie budżetu państwa w części 34. Ocena ta była bezpośrednio spowodowana faktem, że Najwyższa Izba Kontroli z zastrzeżeniami oceniła sprawozdawczość, którą sporządzono w ramach tej części. W czasie kontroli stwierdzono, że w sprawozdaniu o wydatkach budżetowych Rb 28 w zakresie zobowiązań wymagalnych oraz sprawozdaniu o zobowiązaniach Rbz za 2003 r. nie wykazano zobowiązań wymagalnych w kwocie 7,9 tys. zł, które - jak wynikło z kontroli NIK - powinny być wykazane i jako takie ujęte w księgach rachunkowych. Zobowiązania te wynikają z 3 faktur, których termin płatności przypadał na 2003 r. Zostały one przekazane przez komórki merytoryczne do komórki księgowości dopiero w styczniu 2004 r., mimo że termin płatności upłynął w grudniu. Tak więc z upływem 2003 r. były to zobowiązania wymagalne, które jako takie powinny być ujęte w sprawozdawczości. Ponadto z ustaleń kontroli Najwyższej Izby Kontroli wynika, że do dochodów budżetowych nie zaliczono łącznej kwoty 13,8 tys. zł. Pochodziła one ze zwrotów odsetek od kwot dotacji pozostających na rachunkach bankowych dotacji odbiorców. Zgodnie z zawartymi umowami, odsetki od kwot tych dotacji powinny stanowić dochody budżetu państwa. W trakcie kontroli stwierdzono, że ta kwota zamiast zostać zaksięgowana w poczet dochodów, została zaksięgowana jako wpływ z tytułu zwrotu wydatków dokonanych w tym samym roku, co spowodowało księgowe zmniejszenie kwoty wydatków. Skutkowało to wykazaniem w rocznych sprawozdaniach o wydatkach Rb 28 i o dochodach Rb 27 kwot wydatków i dochodów mniejszych o tę kwotę - 13,8 tys. zł. Było to następstwem nie wskazania przez biorców dotacji przy dokonywaniu zwrotu kwot na rachunek ministerstwa, że część przelanych kwot stanowią odsetki od środków na rachunkach bankowych. Informacje takie biorcy dotacji zawarli w rocznych sprawozdaniach z wykorzystania dotacji, które zostały skierowane nie do służb finansowo-księgowych, tylko do departamentu merytorycznego. Niestety, niewłaściwa komunikacja między departamentami sprawiła, że wiadomości o tych kwotach, które z nich stanowią zwrot dotacji, a które zwrot odsetek na rachunkach, nie dotarły na czas. W związku z tym służby finansowo-księgowe nie zdołały na czas właściwie tego zaksięgować. Dlatego nie mogły być właściwie ujęte w sprawozdaniach. Tak więc sprawozdania Rb 27 i Rb 28 w części budżetowej 34 za 2003 r. nie pokazują rzetelnego obrazu dochodów i wydatków w tej części. Stwierdzono również, że kwota 3,5 tys. zł z tytułu odsetek od środków dotacyjnych na rachunku bankowym została zakwalifikowana z nieprawidłowych paragrafów dochodów budżetowych. Ponadto stwierdzono, że roczne sprawozdania budżetowe zostały sporządzone przez centralę ministerstwa, która jest dysponentem środków budżetowych trzeciego stopnia i zostały przekazane głównemu dysponentowi z opóźnieniem w stosunku do terminów określonych w przepisach. I tak, sprawozdanie Rb 23 przesłano później aż o 25 dni, Rb 27 o 9 dni, natomiast Rb 28 o dochodach o 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyzszejIzbieKontroliJaninaJanek">Było to oczywiście bezpośrednią przyczyną sporządzenia przez dysponenta części łącznych sprawozdań z 6-dniowym opóźnieniem w stosunku do terminów określonych w rozporządzeniu ministra finansów. Zaplanowane dochody budżetowe zostały zrealizowane w 1617 proc. Ustalenia kontroli wykazały, że te dochody stanowiły głównie wpływy z tytułu zwrotu niewykorzystanych dotacji w 2002 r. oraz zwroty odsetek od środków dotacyjnych na rachunkach bankowych. Także w ocenie NIK dochodów tych nie można było przewidzieć na etapie planowania. W zakresie dochodów stwierdzono uchybienia dotyczące przekazywania przez dysponenta trzeciego stopnia - czyli centralę ministerstwa - uzyskanych dochodów w okresie styczeń-luty w łącznej kwocie 580,7 tys. zł na rachunek dochodów budżetowych dysponenta głównego, zamiast bezpośrednio na rachunek właściwego miejscowo urzędu skarbowego. Nie spowodowało to uszczuplenia dochodów budżetu państwa, niemniej jednak opóźniło wpływ do budżetu. Poza tym stwierdzono, że dochody w kwocie ponad 90 tys. zł zostały nieprawidłowo zakwalifikowane do części 20, zamiast do części 34 budżetu państwa. Błąd ten został usunięty w trakcie kontroli i nie skutkował sporządzeniem sprawozdania. Z kontroli wynika, że od marca 2004 r. dochody były przekazywane zgodnie z obowiązującymi przepisami, poza jednym przypadkiem 3-dniowego opóźnienia przekazania tych dochodów, według stanu na 1 lipca, do urzędu skarbowego. Wydatki zrealizowano w kwocie 65.898 tys. zł, w tym ponad 14.000 tys. zł stanowiły wydatki niewygasające z upływem 2003 r. Stwierdzono, że wydatki realizowano zgodnie z planem finansowym i planem zadań inwestycyjnych w sposób celowy i gospodarny. Nie stwierdzono przypadków naruszenia ustawy o zamówieniach publicznych. Środki z rezerw wykorzystane były zgodnie z przeznaczeniem - mam na myśli te, które podlegały szczegółowej kontroli - natomiast środki niewykorzystane zwrócono do budżetu państwa w terminie. Udzielone dotacje w kwocie ponad 47.000 tys. zł - w tym ponad 10.000 tys. zł stanowiły wydatki, które niewygasły z upływem 2003 r. - były przeznaczone na współfinansowanie oraz pokrycie kosztów operacyjnych programów realizowanych ze środków bezzwrotnych Unii Europejskiej. Stwierdzono, że dotacje zostały udzielone jednostkom wdrażającym programy, za realizację których w 2003 r. odpowiedzialny był minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Dotacje zostały udzielone i rozliczone na zasadach określonych przepisami ustawy o finansach publicznych z wyjątkiem kwoty 67,5 tys. zł, które stanowiły przychody z odsetek od środków dotacyjnych na rachunku bankowym, a których do dnia zakończenia kontroli Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości nie zwróciła na rachunek ministerstwa. Pan minister przesłał stanowisko do wiadomości Najwyższej Izby Kontroli i poinformował, że środki te już wpłynęły na rachunek ministerstwa. Najwyższa Izba Kontroli nie wniosła zastrzeżeń do realizowanych wydatków, które nie wygasły z upływem 2003 r. Stwierdzono, że wydatki te były dokonane zgodnie z planowanym przeznaczeniem. Ministerstwo sporządziło stosowne sprawozdania, przy czym sprawozdania miesięczne za marzec, maj, wrzesień, październik i grudzień zostały sporządzone z kilkudniowymi opóźnieniami w stosunku do wymagań stawianych przez przepisy.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyzszejIzbieKontroliJaninaJanek">Najwyższa Izba Kontroli nie wniosła zastrzeżeń do ujęcia wydatków w kwocie ponad 14.000 tys. zł w planie wydatków niewygasających i pozytywnie oceniła sposób sprawowania nadzoru nad wydatkowaniem środków bezzwrotnych pochodzących ze źródeł zagranicznych. Nie zgłosiła również zastrzeżeń do sposobu organizacji i funkcjonowania audytu oraz kontroli wewnętrznej w ministerstwie. Po kontroli Najwyższa Izba Kontroli sformułowała 6 wniosków pokontrolnych, a minister odpowiadając na wystąpienie pokontrolne poinformował o ich realizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Jako koreferent zabierze glos pan poseł Kazimierz Sas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselKazimierzSas">Po bardzo obszernym omówieniu i analizie zarówno części dochodowej jak i wydatkowej budżetu państwa w części 34 za 2003 r., chciałbym powiedzieć o dwóch sprawach zawartych w 6 wnioskach, o których napomknęła przedstawicielka Najwyższej Izby Kontroli. Po pierwsze, zwracam uwagę na to, żeby resort gospodarki przeprowadził w jednostkach wdrążających programy PHARE nadzorowane przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego kontrolę prawidłowości wykorzystania oraz rozliczania dotacji na współfinansowanie oraz koszty operacyjne programów, które są wdrażane. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w tym zakresie mamy wiele do zrobienia. Jest to zapewne wina obu stron, które biorą udział w pozyskiwaniu tych środków - resortu gospodarki, który zawiaduje i rozlicza i różnych podmiotów, w tym samorządów terytorialnych, które korzystają z tychże środków. Z przeprowadzonej kontroli wynika, że do tej sprawy trzeba przykładać szczególną wagę. Jeśli więc uwzględnimy, że będziemy aplikować z Unii Europejskiej dodatkowo inne środki, te funkcje kontrolne są niezwykle ważne. O drugiej sprawie długo mówiła przedstawicielka Najwyższej Izby Kontroli. Chodzi o to, żeby nowe instrukcje dotyczące obiegu dokumentów finansowo-księgowych były opracowane i wdrożone, a komunikacja między poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi resortu była pełna. Inaczej powstają zaszłości i dochodzi do nieterminowego opracowania określonych druków. Konkludując wnoszę, aby Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 34 - Rozwój regionalny w 2003 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy są uwagi, pytania lub inne propozycje opinii Komisji? Nikt się nie zgłasza. Przechodzimy do omówienia ostatniej części budżetowej - środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane w zakresie programów, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Panie minister, oddaję pani głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PodsekretarzstanuwMGiPKrystynaGurbiel">Załącznik nr 3 do ustawy budżetowej przedstawia zestawienie programów realizowanych ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Mówimy tu o programach, za które odpowiada minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Podkreślam, że ten załącznik ma inny charakter niż pozostałe elementy ustawy budżetowej, a mianowicie charakter indykatywny czy szacunkowy. Załącznik przedstawia środki pomocowe w podziale na poszczególne programy finansowane z kolejnych corocznych edycji PHARE, począwszy od edycji finansowanej z budżetu unijnego 1999 r. a kończąc na edycji finansowanej z budżetu Unii Europejskiej 2002 r. Należy przy tym pamiętać, że plan finansowy wydatkowania środków pochodzących ze źródeł zagranicznych ustalony jest w umowie z dawcą środków, czyli z Komisją Europejską. Są to programy o charakterze wieloletnim, w związku z tym środki unijne nie wydatkowane w danym roku, są wykorzystywane w całym okresie wydatkowania w kolejnych latach, aż do upływu tego właśnie okresu wydatkowania. Przy czym możliwe jest również wykorzystanie odsetek zgromadzonych na rachunku danego programu, na finansowanie dodatkowych zadań w ramach tego programu. Są też możliwe przesunięcia środków pomiędzy poszczególnymi komponentami programu. W związku z tym środki ujęte w załączniku nr 3 mają charakter szacunkowy. Ponieważ programy, które są w trakcie realizacji, mają charakter wieloletni, w załączniku z konieczności pokazywane są dane wskazujące na niepełne zakontraktowanie lub wydatkowanie tych środków - bo nie mają one rytmu rocznego. Wydatkowanie środków w ramach edycji PHARE 2001 zostanie zamknięte na koniec tego roku bieżącego, a jeśli chodzi o PHARE 2002, na koniec 2005 r. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w roku ubiegłym był odpowiedzialny za realizację programu PHARE Spójności społeczno-gospodarczej, którego 3 komponenty - wsparcie na rzecz sektora małych i średnich przedsiębiorstw, komponent rozwoju zasobów ludzkich, a więc szkoleniowy oraz dotacje na projekty infrastrukturalne realizowane przede wszystkim przez jednostki samorządu terytorialnego - są finansowane w ramach PHARE 2000, 2001 i 2002 oraz 5 programów PHARE przygotowujących administracje różnego szczebla do absorpcji środków strukturalnych. O tym podziale mówiłam już prezentując rezerwę na współfinansowanie programów PHARE. Łączny budżet tych programów i projektów wynosi około 1.000.000 tys. euro, z czego środki PHARE stanowią 650.000 tys. euro, a pozostałą część - finansowanie ze środków krajowych zarówno budżetu państwa, jak i jednostek samorządu terytorialnego. W projektach o charakterze rozwoju instytucjonalnego jest to kwota 5.000 tys. euro w ramach edycji PHARE 2000, w edycji PHARE 2001-1100 tys. euro, a w edycji PHARE 2002-100 tys. euro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Czy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli ma chęć zabrania głosu w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzeslawaRudzkaLorentz">W zasadzie informacja na ten temat znalazła się w omówieniu wyników kontroli. Dodam tylko, że stwierdziliśmy, iż sprawowanie nadzoru przez ministra gospodarki nad tymi programami jest bardzo rzetelne, ponieważ mamy tu do czynienia nie tylko z takimi działaniami jak raportowanie, omawianie wyników, rezultatów rzeczowych, jak wizyty kontrolne, spotkania wyjaśniające. Tego typu działania odnotowujemy jako wyraz troski o wykorzystywanie tych środków. Natomiast naszą uwagę zwróciło to, że jest jednak wiele uchybień formalnych, błędów występujących w dokumentach, które są przekazywane do Ministerstwa Gospodarki i Pracy, w związku z tym nie jest to łatwa sprawa. Korzystając z możliwości wypowiedzenia się, aczkolwiek z pewnym wahaniem, powiem, że z moich obserwacji na podstawie różnych naszych kontroli - nawet takiej, której wyniki niedawno prezentowaliśmy, a dotyczyła ona stanu przygotowania administracji w Polsce do wykorzystania środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności - wynika, że Ministerstwo Gospodarki i Pracy jest przeciążone sprawami, zadaniami, bieżącymi rozliczeniami drobnych kwot, niedokładnymi raportami, dokumentacjami niewypełnionymi jak należy. Musi się to wyraźnie odbić na skuteczności funkcjonowania organu zarządzającego, kiedy przyjdzie nam wykorzystywać znacznie większe środki niż dotychczas. Jest to obawa, którą zgłaszaliśmy. Zgłaszaliśmy ją także w kontekście tego, że Ministerstwo Gospodarki i Pracy w dalszym ciągu jest wiodącym organem państwa, który będzie zawiadywać tymi środkami i to w sposób dość scentralizowany, co znowu będzie oznaczać drobiazgowość wszelkich procedur, postępowań. Jeszcze raz pragnę poddać pod państwa rozwagę, że jest to sprawa, która może się nam wymknąć spod kontroli, kiedy okaże się, że ci ludzie, który pracują niezwykle rzetelnie, solidnie, nie podołają wszystkim sprawom. Chciałabym, żebyśmy mieli na uwadze, że trzeba albo zasilać to ministerstwo, albo wzmacniać je kadrowo, albo odciążyć od drobnych, szczegółowych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Pani dyrektor, przypuszczam, że Komisja podziela pani opinię w tej ostatniej części, natomiast - niestety - stoimy przed pewną barierą, którą trudno przekroczyć, ale przypuszczalnie trzeba się będzie z nią w najbliższym czasie zmierzyć, bo rzeczywiście stan obciążeń, co prawda biurokratycznych, będzie wzrastać i należy się obawiać, że dysponując tylko dotychczasowymi siłami nie tylko to ministerstwo nie będzie w stanie sobie poradzić z nałożonymi na nie zadaniami. Myślę, że jest to temat skierowany również do nas, do rozpatrzenia w najbliższej przyszłości. Zobaczymy, co z tym będzie można dalej zrobić. Jako koreferent zabierze głos pan poseł Kazimierz Sas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKazimierzSas">W materiale resortu gospodarki, który otrzymaliśmy, jest wszystko dokładnie powiedziane z zestawieniami, wielkościami, czasem kontraktowania. Jest to robione bardzo rzetelnie. Natomiast chciałbym się odnieść do kwestii, o której mówiła pani dyrektor z Najwyższej Izby Kontroli. Myślę, że zgłoszę taki wniosek formalny. Jeżeli bowiem Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie swoich doświadczeń, widzi ogrom dokumentów, które spływają do resortu i to wszystko, co trzeba analizować, poddawać kontroli, uruchamiać, to prawdopodobnie trzeba powziąć decyzję o charakterze kadrowo-resortowym, by ktoś wspierał resort gospodarki w tym zakresie. Oczywiście, o ile resort gospodarki podzieli taką opinię, bo być może tego nie chce i zamierza być monopolistą w tym zakresie. W samorządach panuje opinia, że resort gospodarki nie może przerobić wszystkich dokumentów. Taki wniosek bym złożył wysłuchawszy wcześniej wypowiedzi pani minister Krystyny Gurbiel, czy resortowi pasuje takie rozwiązanie, dotyczące wspierania ich kadrowo, logistycznie i finansowo, żeby środki, których w Polsce spodziewamy się z Unii Europejskiej, zostały w pełni wykorzystane i nie doszło do szukania winnych wśród tych, którzy z powodu nawału prac administracyjnych czegoś nie dopatrzyli. A przecież doświadczenia "starych" państw europejskich pokazują, że te planowane środki wykorzystywano w niewielkiej skali. To doświadczenie lat poprzednich powinno nam sugerować potrzebę innego, lepszego przygotowania od strony logistycznej, którą zajmuje się resort gospodarki, żeby te środki wykorzystać. Chciałbym, panie przewodniczący, żeby nasza Komisja sformułowała taki wniosek dla Komisji Finansów Publicznych, rządu lub do generalnej konkluzji dotyczącej całościowej oceny wykonania budżetu za 2003 r. Czyniąc taką uwagę potwierdzam przyjęcie do wiadomości pozytywnej oceny wykonania budżetu państwa w ramach części dotyczącej środków bezzwrotnych z zagranicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Podzielam pogląd pana posła. Będę namawiać do zgłoszenia takiej propozycji. Natomiast decyzję - co jest oczywiste - podejmie Komisja w całości. Czy są uwagi, pytania lub inne sugestie? Nikt się nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja wyraża zgodę na przedstawienie wniosku sformułowanego przez pana posła Kazimierza Sasa może niezbyt precyzyjnie, ale ideowo dość dokładnie. Twierdzę, że głównym adresem jest budżet państwa, zatem trzeba to będzie rozważyć przy konturowaniu projektu budżetu na 2005 r. Jest to zadanie adresowane do redaktora naczelnego, który z ramienia rządu Rzeczypospolitej Polskiej będzie się zajmować pierwszą redakcją, a także do posłów, którzy będą mogli wprowadzać zmiany i poprawki w trakcie procedowania nad projektem budżetu, zanim go definitywnie uchwalą a pan prezydent podpisze. Czy są uwagi do propozycji panów posłów koreferentów w odniesieniu do wszystkich części budżetowych zaprezentowanych na dzisiejszym posiedzeniu Komisji? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała przedłożone sprawozdanie i jednocześnie upoważniła panów posłów koreferentów do przedstawienia naszego stanowiska przed Komisją Finansów Publicznych. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie i jednocześnie upoważniła posłów koreferentów do przedstawienia naszego stanowiska przed Komisją Finansów Publicznych. Proszę panów posłów koreferentów o przedstawienie naszego stanowiska na posiedzeniu Komisji Finansów publicznych łącznie z ostatnim wnioskiem. W ten sposób wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia. Dziękuję wszystkim za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>