text_structure.xml
81.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam serdecznie wszystkich zebranych. Witam przedstawicieli Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Oczywiście, witam również panie posłanki i panów posłów. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony, możemy więc przystąpić do jego realizacji. Zaczniemy od części budżetowej 34 – Rozwój regionalny, oddaję więc głos panu ministrowi Tomaszowi Nowakowskiemu, podsekretarzowi stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoTomaszNowakowski">Chciałbym przedstawić krótką informację o realizacji części budżetowej 34 – Rozwój regionalny. Jeśli chodzi o dochody budżetowe w roku 2005, to zostały one zaplanowane na poziomie 21.000 tys. zł, natomiast wydatki budżetowe na poziomie 67.000 tys. zł. Po zmianach, dokonanych w trakcie roku budżetowego, polegających na zwiększeniu wydatków z rezerw celowych, osiągnęły one poziom ponad 106.000 tys. zł. Jeśli chodzi o stan realizacji w zakresie dochodów, to wyniósł on 26 procent planu. Tak niski poziom realizacji dochodów wynikał z niższego niż zaplanowano i niższego niż zapisano w budżecie poziomu refundacji wydatków w ramach prefinansowania programów operacyjnych. Było to spowodowane niższym stopniem wydatkowania środków finansowych, pochodzących z funduszy strukturalnych w roku 2005 oraz niższym stopniem zwrotu dotacji, wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości. W związku z tym stopień realizacji dochodów budżetowych był niższy od zakładanego, jednak należałoby porównać okres 10 pierwszych miesięcy wykonania budżetu przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy, z okresem ostatnich 2 miesięcy wykonania przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Wydatki w zakresie prefinansowania programów operacyjnych nie przekroczyły 1000 tys. zł w pierwszym okresie, natomiast w drugim okresie wyniosły one 4000 tys. zł, co pokazuje na dynamikę tych wydatków. Jak już wspomniałem, łączna kwota wydatków to ponad 106.000 tys. zł po przeniesieniu kwoty 37.000 tys. zł z rezerw celowych. Uzyskano poziom wykonania wydatków w 85 procentach planu, przy czym, niewykonanie go spowodowane jest opóźnieniami w uruchomieniu i działaniu funduszy strukturalnych. Dopiero w drugiej połowie roku zaobserwowano wzrost wydatków i dlatego niższa o ponad 10.000 tys. zł jest realizacja planu wydatków. Należy podkreślić, że wydatki w ramach części budżetowej 34 zostały zrealizowane w sposób celowy i gospodarny, a zamówienia publiczne w ramach wykonania budżetu zostały udzielone zgodnie z zachowaniem zgodności z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Poproszę teraz panią dyrektor Czesławę Rudzką-Lorentz z Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie opinii na temat wykonania budżetu w części 34.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliCzeslawaRudzkaLorentz">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu w części 34 – Rozwój regionalny jako pozytywne z nieprawidłowościami. W naszej informacji zamieszczona jest szczegółowa ocena i ustalenia dotyczące przeprowadzonej kontroli. Wśród stwierdzonych nieprawidłowości należy wymienić nieterminowe uregulowanie płatności wynikających z 21 faktur na łączną kwotę 2887 tys. zł oraz wydatkowanie 78,3 tys. zł na realizację 10 projektów w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA bez decyzji ministra właściwego ds. rozwoju, co naruszyło przepisy ustawy o Narodowym Planie Rozwoju. W dalszej kolejności wymieniłabym – niezgodne z przepisami prawa przeznaczenie dochodów uzyskanych przez ministerstwo – na własne wydatki i wiele nieprawidłowości w sporządzanej ewidencji rachunkowej i sprawozdawczości finansowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o opinię posła koreferenta, którym jest pan poseł Adam Puza.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselAdamPuza">Mówiąc o realizacji dochodów budżetowych w części 34 – Rozwój regionalny, to rzeczywiście są one niewielkie z powodu niewykorzystania środków unijnych. 92 procent dochodów budżetowych stanowi refundacja różnych wydatków tytułem prefinansowania programów operacyjnych, a 6,6 procent stanowi zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem. Jeśli mówić o wydatkach budżetowych, to należy powiedzieć o zwiększeniu ich do kwoty 106.361 tys. zł z rezerw celowych z przeznaczeniem na finansowanie zadań związanych z integracją europejską. Należy wymienić realizację programów w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG, w ramach zintegrowanego programu operacyjnego Rozwój regionalny (ZPORR) oraz w ramach programu operacyjnego Pomoc techniczna. Warto zwrócić uwagę na administrację i wysokość wydatków, ponieważ nie wykorzystano całkowicie planowanych kwot zwiększenia wydatków z tytułu powołania nowego ministerstwa. Świadczy o tym liczba etatów, których jest mniej o 36 etatów. Podsumowując, podkreślenia wymaga fakt niewdrożenia systemu SIMIK, co miało znaczący wpływ na funkcjonowanie wszystkich funduszy strukturalnych w zakresie rozwoju regionalnego, a także niski stopień wykorzystania funduszy strukturalnych. Do innych utrudnień należy zaliczyć opóźnienia w rozpoczęciu wdrażania programu ZPORR, niestabilność wielokrotnie zmieniających się przepisów, zbyt skomplikowane procedury, nierzetelne i nieterminowe przeprowadzanie oceny wniosków przez struktury samorządowe, stan zatrudnienia i fluktuacja kadr, opieszałość beneficjentów oraz przewlekły proces udzielania zamówień publicznych.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselAdamPuza">Część z tych spraw próbujemy zarówno w Sejmie, jak i w ministerstwie poprawić, niemniej wiele rzeczy zostało jeszcze do zrobienia. Reasumując, wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 34 – Rozwój regionalny.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są pytania lub uwagi ze strony pań i panów posłów? Nie ma pytań. W związku ze zgłoszeniem przez posła referenta wniosku o przyjęcie przez Komisję sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 roku w części 34 – Rozwój regionalny, pytam, czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Nie ma sprzeciwu, wniosek został przyjęty. Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 80 – Regionalne Izby Obrachunkowe. Proszę o zabranie głosu przez pana ministra Jarosława Zielińskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiJaroslawZielinski">Dochody budżetowe w kwocie 401 tys. zł zrealizowane zostały w wysokości 360 tys. zł, co stanowi 89,7 procent planu. Powodem uzyskania dochodów niższych od zaplanowanych jest niemożność dokładnego ich oszacowania, głównie w odniesieniu do grzywien, mandatów i kar. Innym powodem jest brak zwrotu kosztów postępowania przez osoby uznane za winne naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Jeżeli chodzi o wydatki, to zostały one zaplanowane w ustawie budżetowej w wysokości 82.470 tys. zł i były wyższe od wydatków w roku 2004 nominalnie o 2,7 procent oraz realnie o 0,6 procent. Faktycznie wydatkowano kwotę 82.424 tys. zł, co stanowi realizację planu prawie</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiJaroslawZielinski">Głównymi grupami wydatków były: wydatki bieżące w kwocie 80.974 tys. zł, stanowiące 98,2 procent planu oraz wydatki majątkowe w kwocie 1396 tys. zł, co stanowi 1,7 procent ogółu wydatków. Plan zatrudnienia etatowych członków kolegiów, określony w ustawie budżetowej na rok 2005, wynosił 236 etatów oraz 1188 etatów pracowników nie objętych mnożnikowym systemem wynagradzania. Zatrudnienie faktyczne w roku 2005 wynosiło ogółem 1318 osób, w tym 205 osób zatrudnionych na etatach członków kolegiów z przeciętnym wynagrodzeniem 5834 zł oraz 1113 pozostałych pracowników z przeciętnym wynagrodzeniem w wysokości 2960 zł. Mówię o tym dlatego, bowiem w ostatnim czasie jesteśmy świadkami dyskusji na temat wysokości zarobków pracowników izb obrachunkowych.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiJaroslawZielinski">Biorąc pod uwagę wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli oraz biorąc pod uwagę przedstawioną opinię i ocenę wypracowaną w czasie nadzoru ministra spraw wewnętrznych i administracji, proszę o przyjęcie informacji o realizacji ustawy budżetowej w roku 2005 w części 80.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę teraz o zabranie głosu przez pana Stanisława Srockiego, przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychStanislawSrocki">Dane podstawowe zostały przedstawione przez pana ministra Jarosława Zielińskiego, więc ograniczę się tylko do kilku stwierdzeń. Otóż w roku 2005 mieliśmy do czynienia ze znacznym wzrostem wydatków majątkowych, spowodowanym koniecznością przygotowania do nowego działania regionalnych komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Inną przyczyną wzrostu wydatków było otrzymanie w zarząd przez dwie izby obrachunkowe nieruchomości i budynków, które wymagają przystosowania do pełnienia zaplanowanych funkcji. Jesteśmy bowiem zdania, że przejmowanie budynków w zarząd obniża koszty działania Regionalnych Izb Obrachunkowych. Ubiegając niejako treści wystąpienia przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli na temat naszej instytucji, pragnę powiedzieć, że przypadki opisane na stronie 24 sprawozdania NIK znalazły swój finał. Wymienieni w dokumencie NIK prezesi izb, zostali oczyszczeni z zarzutu naruszenia dyscypliny finansów publicznych przez komisję orzekającą w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o opinię na temat części budżetowej 80.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Oceniając wykonanie budżetu w części 80 – Regionalne Izby Obrachunkowe, pragnę stwierdzić, że poddano kontroli cztery placówki: w Krakowie, Lublinie, Opolu oraz we Wrocławiu. Ocena końcowa jest w pełni pozytywna, pomimo pewnych niewielkich uchybień polegających na opóźnieniach w ewidencjonowaniu dowodów księgowych lub rozliczaniu delegacji służbowych. Te uchybienia spowodowały pewne zniekształcenia w sprawozdawczości na koniec kwartału, jednak nie są to działania powodujące obniżenie oceny wykonania budżetu. Generalna ocena wykonania budżetu jest więc pozytywna, a wnioski pokontrolne dotyczą jedynie naprawienia drobnych uchybień, które wystąpiły w minionym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o opinię posła koreferenta, pana Eugeniusza Grzeszczaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak">Odnosząc się do wykonania budżetu w części 80 – Regionalne Izby Obrachunkowe, pragnę stwierdzić, że planowane w ustawie budżetowej na rok 2005 dochody budżetowe izb w kwocie 401 tys. zł, zrealizowane zostały w wysokości 360 tys. zł. Również zostały zrealizowane wydatki budżetowe w części inwestycyjnej. Proszę państwa, jeśli porównać budżet Regionalnych Izb Obrachunkowych z budżetem Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, to widoczna jest dysproporcja między nimi i niedofinansowanie izb obrachunkowych. O tym resztą mówiliśmy przy okazji omawiania budżetu na rok 2006. Reasumując, wziąwszy pod uwagę wykonanie budżetu w roku 2005 i zawarte w sprawozdaniu liczby, wnoszę o przyjęcie przez Komisję sprawozdania z wykonania budżetu państwa w roku 2005 w części 80.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Zgłoszony został wniosek przez pana posła Eugeniusza Grzeszczaka o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w części 80. Czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Nie ma sprzeciwu, wniosek został przyjęty. Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego (z wyłączeniem subwencji oświatowej). Realizację tej części budżetu państwa omówi pani minister Elżbieta Suchocka-Roguska, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaSuchockaRoguska">Część wyrównawcza subwencji ogólnej dla gmin została ujęta w ustawie budżetowej w wysokości 3.698.876 tys. zł. Po dokonanych zmianach, polegających na zmniejszeniach i zwiększeniach tej subwencji, a wynikających z ustawy, jej ostateczna wysokość ukształtowała się na poziomie 3.676.214 tys. zł i w 100 procentach została przekazana do jednostek samorządu terytorialnego. Część równoważąca subwencji ogólnej dla gmin została zaplanowana w ustawie budżetowej w wysokości 385.970 tys. zł i była równa kwocie planowanych wpłat gmin do budżetu państwa. W wyniku dokonanych zmian w poziomie zwiększenia subwencji równoważącej o 19.873 tys. zł, pochodzącego z naliczonej a nieprzekazanej subwencji wyrównawczej gmin, kwota ostateczna wyniosła 405.843 tys. zł. Kwota ta została w 100 procentach przekazana do gmin.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaSuchockaRoguska">Jeśli chodzi o część rekompensującą subwencji ogólnej dla gmin, to na etapie planowania przewidziano na ten cel kwotę 60.916 tys. zł. Okazało się, że niezbędna jest tylko kwota 10.531 tys. zł, co pozwoliło na przeznaczenie niewykorzystanej części w wysokości 50.385 tys. zł na rzecz zwiększenia części oświatowej, subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Pragnę dodać, że kwota 10.531 tys. zł została przekazana na rachunki bankowe gmin. W przypadku powiatów, część wyrównawcza subwencji ogólnej w ustawie budżetowej na rok 2005, została zaplanowana w wysokości 644.725 tys. zł i niemal w 100 procentach przekazana samorządom powiatowym. Część równoważąca subwencji ogólnej dla powiatów na rok 2005, została zaplanowana w wysokości 506.782 tys. zł i stanowiła kwotę równą sumie wpłat, dokonaną przez powiaty do budżetu państwa, w których wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca był wyższy od wskaźnika stanowiącego przeciętną wszystkich powiatów w kraju. Kwota ta w 100 procentach została przekazana na rachunki powiatów.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaSuchockaRoguska">Jeśli chodzi o subwencje dla województw, to otrzymały one część wyrównawczą subwencji ogólnej w planowanej wysokości 438.072 tys. zł i część regionalną subwencji ogólnej. Subwencję ogólną zaplanowano w wysokości 314.510 tys. zł, tj. na poziomie planowanych wpłat województw do budżetu państwa, w których wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca był wyższy niż 110 procent wskaźnika, obliczonego łącznie dla wszystkich województw. Ponadto, na uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego zaplanowano w ustawie budżetowej środki w wysokości 388.740 tys. zł. Kwota ta składała się z dwóch części. Część pierwsza to kwota wynikająca z 2 procent sumy kwot stanowiących części wyrównawcze subwencji ogólnej, ustalonej dla gmin, powiatów i województw. Kwota ta wynosiła 95.651 tys. zł i w trakcie wykonywania budżetu została powiększona o 3144 tys. zł z tytułu zwrotu kwot subwencji ogólnej. Stało się tak, ponieważ jednostki samorządu terytorialnego nienależnie otrzymały część subwencji.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaSuchockaRoguska">Druga część ogólnej subwencji uzupełniającej przewidziana jest na finansowanie inwestycji rozpoczętych przed dniem 1 stycznia 1999 roku. Chodzi o inwestycje realizowane na publicznych drogach powiatowych i wojewódzkich. Finansowaniem objęte są również publiczne drogi powiatowe, wojewódzkie i krajowe w miastach na prawach powiatu. Przewidziano także dofinansowanie rzecznych przepraw promowych. Kwota ta wyniosła 293.089 tys. zł. Pragnę powiedzieć, iż środki w takiej wysokości zostały przekazane do jednostek samorządu terytorialnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę wobec tego przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie opinii na temat realizacji ustawy budżetowej w części 82.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Nie po raz pierwszy Najwyższa Izba Kontroli nie ma uwag wobec wykonania budżetu państwa w części 82, co świadczyć może o tym, że pomysł zobiektywizowania subwencyjnego zasilenia jednostek samorządu terytorialnego był bardzo trafny. Nie stwierdzono ani błędów ani nieprawidłowości, a wykonanie budżetu jest po prostu wzorowe. Miałabym jedynie pewną uwagę jako osoba zajmująca się stale finansami jednostek samorządowych. Otóż w przyszłości, być może, warto zastanowić się nad rachunkowym uproszczeniem systemu subwencjonowania. System ten jest o tyle dobry, że uwzględnia w podziale środków subwencyjnych nie tylko liczbę ludności, ale także cały szereg elementów, które powodują zapotrzebowanie finansowe. Do takich elementów zaliczyłabym poziom bezrobocia w danym regionie, długość dróg, gęstość zaludnienia czy też liczbę ludności. Tak więc, patrząc od tej strony na system rachunkowy, można powiedzieć, że jest to dobre uszczegółowienie podziału środków. Ale mimo wszystko, system ten jest niezwykle zawiły. To, że tak wiele już lat bezbłędnie funkcjonuje w Ministerstwie Finansów, jest ogromną zasługą zespołu, który się nim zajmuje. Wszystko to razem powoduje, że Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza żadnych uwag i nie stwierdza żadnych nieprawidłowości w wykonaniu budżetu w części 82.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Dziękuję za tak pozytywną ocenę realizacji budżetu i proszę o zabranie głosu przez posła koreferenta, którym jest pani posłanka Beata Szydło.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoslankaBeataSzydlo">Po dokonaniu analizy przedstawionych dokumentów: sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego oraz sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania tej części budżetu państwa. Subwencja przekazywana przez budżet państwa dla jednostek samorządu terytorialnego ma ogromne znaczenie, ponieważ poza dochodami własnymi samorządów, stanowi podstawowe źródło finansowania. Dla wielu jednostek samorządowych jest to zasadnicza część ich budżetu. W roku 2005 nastąpiły zmiany w sposobie naliczania i przyznawania subwencji w stosunku do roku 2004, co, jak się wydaje, pozwoliło gminom na osiąganie lepszego i bardziej realnego poziomu subwencji w stosunku do istniejących potrzeb. Należy podkreślić, iż subwencja jest wyliczana na podstawie sprawozdań finansowych gminy oraz na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. W związku z tym duże znaczenie ma część równoważąca subwencji, która ma wyrównywać szanse pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego. Jak już wcześniej powiedziano, wszystkie dane przedstawione w sprawozdaniu nie budzą żadnych wątpliwości formalnych. Nie mając więc żadnych zastrzeżeń, co do zgodności treści zawartych w sprawozdaniu z przepisami ustawy, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w części 82.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Zgłoszony został wniosek pani posłanki Beaty Szydło o przyjęcie sprawozdania z realizacji budżetu w części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego. Czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Nie słyszę, uważam zatem sprawozdanie za przyjęte. Przechodzimy do rozpatrzenia części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 11, 21, 37, 39, 40, 48, 63 i 76. O omówienie rezerwy w zakresie pozycji 11 poproszę przedstawiciela Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Czy jest ktoś z tego ministerstwa? Ponieważ chwilowo nie ma nikogo z resortu rozwoju regionalnego, proponuję omówienie rezerw celowych w zakresie pozycji 21, 40, 48 i 63. Czy jest sprzeciw wobec takiej korekty porządku dnia? Nie słyszę sprzeciwu, poproszę więc panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską o omówienie wymienionych pozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Chciałabym poprosić pana ministra Jarosława Zielińskiego o omówienie rezerw celowych w zakresie tych pozycji, które dotyczą Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAJaroslawZielinski">Jeśli mógłbym zaproponować państwu następującą kolejność postępowania, to omówienie rezerwy celowej w zakresie pozycji 37 i 39 przypadłoby mnie w udziale, natomiast pozostałe rezerwy leżące w naszej kompetencji omówiłby dyrektor Departamentu Budżetu MSWiA, pan Władysław Budzeń. Jeśli chodzi o rezerwę celową w zakresie pozycji nr 37 Środki na realizację Strategicznego programu rządowego dla Oświęcimia –3000 tys. zł, to w ustawie budżetowej na 2005 rok przewidziano kwotę 3000 tys. zł na realizację programu i środki te zostały rozdysponowane. Wydatkowane środki zostały przeznaczone dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w kwocie 2950 tys. zł oraz dla Starostwa Powiatowego w Oświęcimiu w kwocie 50 tys. zł. Powyższe środki finansowe zostały przeznaczone na przeprowadzenie niezbędnej adaptacji budynku po byłych zakładach przemysłu tytoniowego w Oświęcimiu dla potrzeb Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w tym mieście. W ramach tego zadania wykonano prace przygotowawcze, polegające na przebudowie sieci energetycznych i elementów małej architektury, a także na pracach drogowych oraz na wykonaniu przyłączy mediów. Ponadto, zaadaptowano trzy kondygnacje budynku szkoły poprzez przeprowadzenie prac remontowych, budowlanych i instalacyjnych. Oprócz tego, wydatkowano środki na bieżące utrzymanie nieruchomości należących do Skarbu Państwa, w ramach którego wykonano wyburzenie i rozbiórkę obiektów, pozostałych po byłym kombinacie budowlanym przy ulicy Leszczyńskiej 22.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAJaroslawZielinski">Odnosząc się do rezerwy celowej w zakresie pozycji 39 Środki na realizację programu „Zagospodarowanie przejętego mienia i rekultywacja terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej”, pragnę stwierdzić, iż w budżecie państwa na rok 2005 przewidziano na ten cel kwotę 15.000 tys. zł. Środki zaplanowane w ustawie zostały rozdysponowane w 99,9 procentach, w tym 300 tys. zł jako wydatki niewygasające w 2005 r. Ze względu na szczupłość środków przyznanych na realizację programów, przy podziale dotacji przyjęto założenie, że priorytetem objęte zostaną działania rekultywujące tereny zagrożone niewybuchami i niewypałami. Kwotę w wysokości 2300 tys. zł przeznaczono na dofinansowanie prac rozminowujących tereny zdegradowane na obszarze Lasów Państwowych w następujących nadleśnictwach: Przemków, Chocianów, Świętoszów i Borne Sulinowo oraz na rekultywację terenów wymagających likwidacji skażeń wód i gruntów środkami ropopochodnymi i innymi środkami chemicznymi. Chodzi tu o tereny byłych garnizonów: Legnica, Świnoujście, Wschowa, Jawor i Kluczewo.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAJaroslawZielinski">Z przekazanych środków sfinansowano realizację 45 zadań, między innymi: rozminowanie i rekultywację terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej, likwidację skażeń gruntów produktami ropopochodnymi, odbudowę i modernizację infrastruktury technicznej, takiej jak: wodociągi, kanalizacja, sieć ciepłownicza, sieć energetyczna, drogi oraz chodniki w miejscowościach: Świętoszów, Oława, Tomaszów, Kęszyca Leśna, Świdnica, Białogard, Borne Sulinowo, Kresówka Leśna, Wiechlice, Brzeg i Chojna. Dokonano także przebudowy opuszczonych obiektów wojskowych, głównie koszarowych i ich adaptacji dla celów infrastruktury społecznej, takiej jak: szkoły różnych szczebli, ośrodki kultury, jednostki policji i straży pożarnej we Wrocławiu, Oławie, Legnicy, Wędrzynie, Kluczewie, Świdnicy, Szprotawie, Białogradzie, Bornem Sulinowie i Wiechlicach.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWladyslawBudzen">Rezerwa celowa w zakresie pozycji 21 Pomoc dla cudzoziemców posiadających status uchodźcy, którzy wymagają wsparcia w związku z ich integracją na terenie Polski oraz dla cudzoziemców ubiegających się o status uchodźcy, została zapisana w ustawie budżetowej w kwocie 5000 tys. zł. Wydatkowano prawie 4997 tys. zł w następujących grupach wydatków: kwotę 2000 tys. zł przeznaczono na wypłatę świadczeń dla uchodźców, w tym na stałą pomoc pieniężną na zakup środków higieny osobistej w wysokości 109 tys. zł. Na stałą pomoc pieniężną w ramach tzw. kieszonkowego w kwocie 211 tys. zł, na ekwiwalenty w zamian za wyżywienie w kwocie 1304 tys. zł. Powiem od razu, że wymienione ekwiwalenty otrzymują osoby, których stan zdrowia wymaga żywienia dietetycznego oraz dzieci poniżej siedmiu lat, a także dzieci uczęszczające do szkoły. Przeznaczono także kwotę 146 tys. zł na koszty leczenia, a także na pokrycie kosztów energii w ośrodku dla uchodźców w Lelinie w wysokości 70 tys. zł. Na zakwaterowanie i wyżywienie uchodźców w wynajmowanych ośrodkach wydano łącznie kwotę 2780 tys. zł. Z tej kwoty przeznaczono 1300 tys. zł na zakwaterowanie i na wyżywienie w systemie zleconym. Niewielka pozostałość w kwocie 4 tys. zł została zwrócona do dysponenta głównego i zasiliła dochody budżetowe roku 2006.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWladyslawBudzen">Wszystkie omówione przeze mnie wydatki, które zostały zrealizowane w postaci świadczeń, są opisane w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, które określa ich wielkość, zasady oraz tryb przydzielania. Reasumując, wysokość omawianych świadczeń ma charakter obligatoryjny i w związku z tym zostały one zrealizowane prawie w 100 procentach. Jeśli chodzi o rezerwę celową w zakresie pozycji 40 Dofinansowanie inwestycji określonych w programie współpracy przygranicznej, to w ustawie budżetowej na rok 2005 przewidziano na ten cel kwotę 2500 tys. zł. Chciałbym zaznaczyć, że wnioski o przyznanie środków finansowych, napływające do naszego ministerstwa zawierały wielokrotnie wyższe kwoty. Propozycji zawartych we wnioskach jednak nie mogliśmy spełnić z uwagi na obowiązującą nas ustawę budżetową i wielkości środków zapisanych w rezerwie celowej. Mówiąc o kierunkach wydatkowania należy wymienić następujące wydatki: kwotę 2108 tys. zł wydatkowano na dofinansowanie budowy obwodnicy Żar (III etap), stanowiącej część drogi krajowej nr 12. Kwotę 238 tys. zł wydatkowano w związku ze zgłoszeniem różnych projektów przez marszałka województwa dolnośląskiego. Następnie, kwotę 39 tys. zł wydatkowano na potrzeby zgłoszone przez wojewodę lubuskiego na oznakowanie znaków wodnych w Żaganiu oraz na oznakowanie szlaków turystycznych w euroregionie. Kolejne wydatki to: współfinansowanie Hajnowskiego Domu Kultury w województwie podlaskim, dofinansowanie programu „Szkolenie bez granic” Ochotniczej Straży Pożarnej w Hajnówce oraz dofinansowanie starostwa powiatowego w Hajnówce na rzecz organizacji spotkań w euroregionie Puszczy Białowieskiej. Współfinansowano także fundusz małych projektów programu Phare. Pozostałość kwoty, około 13 tys. zł została przekazana wojewodzie zachodniopomorskiemu na sfinansowanie współpracy przygranicznej w ramach programu „Rejon Morza Bałtyckiego 2002”. Chciałabym jeszcze podkreślić istnienie dysproporcji, jaka występuje pomiędzy kwotami wynikającymi ze składanych wniosków, a faktycznymi możliwościami finansowania ze strony resortu. Staraliśmy się jednak o to, aby chociaż część środków uzyskać dodatkowo, korzystając z rezerwy integracyjnej w poz. 10, zapisanej w ustawie budżetowej na 2005 rok.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Rozumiem, że pozycje 48 i 63 rezerwy celowej zostaną omówione przez panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Omówię teraz rezerwę celową w zakresie pozycji 48 Środki na sfinansowanie w Samorządowych Kolegiach Odwoławczych kosztów wprowadzonego obowiązku, tzw. przymusu adwokackiego w postępowaniu kasacyjnym. Na ten cel przewidywano w roku 2005 w ustawie budżetowej kwotę 900 tys. zł, jednak okazało się, że wykorzystano jedynie kwotę 42 tys. zł. Tak więc, na sfinansowanie sporządzenia skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego wykorzystano kwotę 42 tys. zł. W związku z tym minister finansów na wniosek Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych wystąpił do przewodniczącego sejmowej Komisji Finansów Publicznych z wnioskiem o zmianę przeznaczenia środków w tej rezerwie, w kwocie 800 tys. zł. Wniosek zawierał propozycję sfinansowania wydatków bieżących i majątkowych SKO w związku ze zwiększeniem liczby napływających spraw, wyższymi kosztami utrzymania lokali oraz potrzebą lepszego wyposażenia siedzib kolegiów w składniki majątkowe. 26 lipca 2005 roku, Komisja Finansów Publicznych wyraziła pozytywną opinię w tej kwestii i kwota 800 tys. zł została przekazana Samorządowym Kolegiom Odwoławczym. Niewykorzystana część rezerwy wyniosła 58 tys. zł. Kolejną pozycję stanowi rezerwa celowa w zakresie pozycji 63 – Środki na realizację Rządowego programu wieloletniego „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich” w kwocie 30.000 tys. zł. Rezerwa w planowanej wysokości została przeznaczona na dotacje dla organizacji pozarządowych, które złożyły wnioski o dofinansowanie realizowanych zadań w kwocie 29.000 tys. zł oraz na obsługę tego programu w kwocie 1000 tys. zł. Pragnę dodać, że kwota 30.000 tys. zł kalkulowana była jako wkład rządu, odpowiadający kwocie wynikającej z 1 procenta sumy wpłat podatników na rzecz organizacji pozarządowych. Dysponentem tej rezerwy był minister pracy i polityki społecznej, a przedtem minister gospodarki i pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Ogólna ocena wykorzystania rezerw celowych jest pozytywna z uchybieniami. Aby nieco rozwinąć temat powiem, że zdaniem izby rezerwowanie środków finansowych jest nadużywane. Powoduje to taką oto sytuację, że około 7 procent wielkości budżetu państwa jest rezerwowane po to, aby następnie w sposób ekstraordynaryjny uruchamiać te rezerwy. A przecież można od razu przewidzieć wielkości kwot i przypisać je odpowiednim częściom budżetu. Często bywa tak, że nie wykorzystuje się zaplanowanych rezerw lub też wykorzystuje się je do innych celów, niż zostało to zapisane w ustawie. Co więcej, rezerwy celowe tworzy się i uzasadnia w sposób nie dość precyzyjny, co utrudnia sformułowanie opinii o słuszności takiego działania. Bywa też tak, że rezerwy tworzone są na wydatki, które można było szczegółowo przewidzieć na etapie konstruowania budżetu. Wszystko to powoduje, że są tworzone rezerwy, w istocie nie powodujące rzeczywistej potrzeby ich utworzenia.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Ma to o tyle znaczenie dla projektowania budżetu, że planowanie wykorzystania środków budżetowych bez tworzenia rezerw, umożliwia dłuższą perspektywę dla gospodarowania nimi. Natomiast utworzone rezerwy są dzielone w różnych okresach i nie wiadomo, czy można na nie stuprocentowo liczyć, albowiem uruchomienie ich wiąże się ze spełnieniem określonych warunków. Oceniając generalnie realizację budżetu w omawianych pozycjach rezerwy celowej, stwierdzam, że w całym szeregu przypadków można by je przypisać konkretnym zadaniom budżetowym. Mogłyby zatem być wcześniej i bardziej racjonalnie wykorzystane. Chciałabym jeszcze przeprosić państwa za ewentualne niedoskonałości mojej wypowiedzi, ponieważ wypowiadam się za zakres tematyczny nie wchodzący w skład moich kompetencji. Jak państwo wiedzą, odpowiadam za departament administracji publicznej, natomiast aktualnie referuję państwu zakres tematyczny departamentu budżetu państwa i finansów Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoslankaBeataSzydlo">Ocena wykonania budżetu państwa w części 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 21, 37, 39, 40, 48 i 63 po dokonaniu analizy dokumentów i po zapoznaniu się z oceną NIK jest pozytywna. Wnoszę więc o przyjęcie pozytywnej opinii Komisji. Przechodząc do omówienie rezerwy w zakresie pozycji 37, odnoszącej się do programu rządowego dla Oświęcimia, pragnę stwierdzić, iż różnie z tym bywało. O ile mi wiadomo, dopiero w 2005 roku po raz pierwszy w pełni wykorzystano przydzielone środki, dzięki czemu w Oświęcimiu działa już wyższa szkoła zawodowa. Niestety, w przypadku rezerwy celowej w pozycji 39, zaplanowane środki nie wystarczyły. Wydaje się, że specyfika rejonów, o których mowa jest w programie na rzecz zagospodarowania przejętego mienia i rekultywacji terenów po wojskach Federacji Rosyjskiej, wymagałaby znacznie większych środków.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoslankaBeataSzydlo">W pozostałych pozycjach rezerwy celowej, wszystkie środki zostały wydatkowane zgodnie z założeniami. Warto chyba zastanowić się nad tezą Najwyższej Izby Kontroli o celowości tworzenia rezerw celowych w tak dużym zakresie, albowiem jest rzeczą stwierdzoną, że korzystanie ze środków lokowanych bezpośrednio w częściach budżetowych, a nie na stanie rezerw, umożliwiłoby samorządom lepsze i bardziej racjonalne ich wykorzystanie. Biorąc pod uwagę przedłożone dokumenty, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie omówionych pozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są pytania pań i panów posłów do omawianej części budżetowej?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoslankaMagdalenaKochan">Moje pytanie dotyczy Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Z przedłożonych informacji wynika, że na obsługę funduszu, finansowanego przez budżet państwa kwotą 29.000 tys. zł, przeznacza się kwotę 1000 tys. zł. To ogromnie dużo, zestawienie tych dwóch wielkości jest wręcz szokujące. Czy mogłabym prosić panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską o kilka słów komentarza w tej kwestii? Dlaczego obsługa tego funduszu jest tak kosztowna?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Wysokie koszty obsługi Funduszu Inicjatyw Obywatelskich wynikają z konieczności zatrudniania ekspertów oceniających projekty, które są kwalifikowane do finansowania przez budżet państwa. Jak już wspomniałam, dysponentem środków w zakresie pozycji 63 był minister gospodarki i pracy, a później minister pracy i polityki społecznej. Dlatego też ministrowi finansów jest trudno dokładnie określić cele, na jakie przeznaczono kwotę 1000 tys. zł. To, co można stwierdzić z całą pewnością, to fakt wysokich kosztów ekspertyz przeprowadzanych na rzecz funduszu.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy pani posłanka jest usatysfakcjonowana odpowiedzią pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoslankaMagdalenaKochan">Nie jestem usatysfakcjonowana, ale z drugiej strony rozumiem dylemat pani minister finansów, bo to nie jest jej bezpośrednia kompetencja. Warto więc chyba przyjrzeć się temu zagadnieniu bliżej w najbliższej przyszłości.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Jako przewodniczący Komisji chciałbym przychylić się do opinii Najwyższej Izby Kontroli w kwestii zmiany polityki tworzenia rezerw budżetowych. Należy rzeczywiście próbować tak planować wydatki i dochody, aby środki były lokowane tam, gdzie są jak najlepiej wykorzystywane. Wtedy nie będzie odpowiedzi podobnych do tej, jakiej udzieliła pani minister Elżbieta Suchocka-Roguska.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Nie chcąc zostawić państwa opinii bez jakiegokolwiek komentarza, chcę powiedzieć, że rząd oraz minister finansów dokładali wszelkich starań, aby w ustawie budżetowej na rok 2006 było jak najmniej rezerw celowych. Niestety, w trakcie prac parlamentarnych utworzono 36 dodatkowych rezerw celowych. Chcę przez to powiedzieć, że nie zawsze liczba rezerw budżetowych i wielkość środków w nich zawartych, zależy od woli rządu i Ministerstwa Finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Złożono wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 21, 37, 39, 40, 48 i 63. Czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Sprzeciwu nie słyszę, uważam więc sprawozdanie za przyjęte. Przechodzimy do omówienia rezerwy celowej w zakresie pozycji 11 Kontrakty wojewódzkie oraz współfinansowanie programów rozwoju regionalnego. Proszę pana ministra Tomasza Nowakowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, o omówienie tej rezerwy budżetowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRTomaszNowakowski">Rezerwa celowa w zakresie pozycji 11 jest przeznaczona dla współfinansowania kontraktów wojewódzkich oraz projektów zintegrowanego programu rozwoju. Istotą tej rezerwy jest rzeczywiste dofinansowanie projektów znajdujących się w zaawansowanym stanie realizacji oraz współfinansowanie tych projektów, którym jest to najbardziej potrzebne. W ten sposób możemy elastycznie reagować na to, co dzieje się wokół zintegrowanego programu operacyjnego Rozwój regionalny i przeznaczać środki na konkretne i najbardziej zaawansowane projekty. Odnosząc się do roku 2005, chciałbym z satysfakcją podkreślić, że udało się nam zapewnić konieczne środki na współfinansowanie wszystkich projektów, które były przygotowane do realizacji. To umożliwiło nam w drugiej połowie roku przyspieszenie absorpcji środków pomocowych, pochodzących z programu operacyjnego. Dodam, że poziom wypłacania środków ze wspomnianego programu operacyjnego jest jednym z najwyższych, niemniej trzeba odnotować również i to, że stopień absorpcji środków, czyli stopień współfinansowania projektów jest w poszczególnych województwach bardzo zróżnicowany. Zróżnicowanie pomiędzy stopniem wykorzystania środków jest tak duże, jak odzwierciedla to stosunek liczb 4: 1. Oznacza to, że najlepsze województwo wykorzystuje środki w ponad 30 procentach, natomiast najsłabsze tylko w około 8 procentach. Dodam, że również w tegorocznym budżecie państwa rezerwa ta została utrzymana ze względu na efektywność wydatkowania funduszy i możliwość elastycznego reagowania oraz kierowania pieniędzy tam, gdzie są one najbardziej potrzebne. Reasumując, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa w części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 11.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o opinię przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza zastrzeżeń wobec wykonania budżetu w części 83, natomiast ciągle zastanowienia wymaga odpowiedź na pytanie, czy trzeba było rezerwować kwotę 3.000.000 tys. zł, skoro rodzaj największych wydatków nie wymagał tego. Mamy oto do czynienia z dość ciekawą sytuacją, w której na kontrakty wojewódzkie związane z rozwojem regionalnym przeznaczono kwotę 839 tys. zł, a cała rezerwa w tym zakresie wyniosła 3.000.000 tys. zł. Mamy więc przypadek nadużywania zasady tworzenia rezerwy celowej. Stawiam więc raz jeszcze pytanie, czy trzeba było dokonywać rezerwy w aż tak dużym wymiarze i zamrażać potrzebne środki finansowe?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o zabranie głosu przez posła koreferenta, a mianowicie pana posła Adama Puzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoselAdamPuza">Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 11.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos w sprawach dotyczących omawianej części? Nie widzę zgłoszeń, wobec tego zapytam, czy jest sprzeciw wobec wniosku zgłoszonego przez pana posła Adama Puzę? Nie ma sprzeciwu, uważam zatem, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 83 w zakresie pozycji 11. Przystępujemy do rozpatrywania części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska. Proszę o omówienie tej części przez jej dysponenta – ministra finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">W roku 2005 dochody w dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska zaplanowano w wysokości 3511 tys. zł, natomiast faktyczne wykonanie wyniosło 4132 tys. zł i było o 17,7 procent wyższe od zaplanowanego. Główne źródła dochodów to: grzywny i kary pieniężne pochodzące od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych w kwocie 2503 tys. zł, zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości oraz odsetki od tych dotacji w kwocie 1154 tys. zł. Inne źródła to: zwroty z tytułu kosztów kontroli, na podstawie których stwierdzono naruszenia wymogów ochrony środowiska albo innych tytułów, w kwocie 226 tys. zł. Wpłaty z tytułu pozostałości po środkach specjalnych wyniosły 125 tys. zł. Wydatki w części 85, zaplanowane w ustawie budżetowej dla wojewodów wyniosły 115.817 tys. zł</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Główne kierunki wydatkowania środków to: zadania inwestycyjne z zakresu gospodarki ściekowej oraz ochrony wód w kwocie 33.640 tys. zł, inwestycje z zakresu gospodarki odpadami w kwocie 1741 tys. zł, wydatki bieżące z zakresu oczyszczania miast i wsi w kwocie 115.000 tys. zł, inwestycje utrzymujące zieleń w miastach i w gminach, w kwocie 698 tys. zł, zadania inwestycyjne z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego i klimatu, w kwocie 634 tys. zł, zadania inwestycyjne z zakresu ochrony gleby i wód podziemnych, w kwocie 655 tys. zł, a także koszty funkcjonowania i działalności Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska, w kwocie 103.001 tys. zł. W tej pozycji zawarte są wynagrodzenia i składki odprowadzane od tych wynagrodzeń, w kwocie 84.511 tys. zł. Kolejne rodzaje wydatków to: świadczenia na rzecz osób fizycznych, w kwocie 223 tys. zł oraz wydatki rzeczowe w kwocie 14.518 tys. zł. W ramach wydatków finansowano także zadania związane z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych w łącznej kwocie 5033 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie opinii do tej części budżetowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Nawiązując do oceny wykonania budżetu państwa za rok 2005 w części 85 Dział 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła nieprawidłowości. Mówi się, że dochody w mniejszym stopniu zrealizowano w województwie wielkopolskim, co związane było z faktem korzystania przez zakłady, na które nałożono karę za nieprzestrzeganie warunków określających dopuszczalność parametrów zanieczyszczeń, z możliwości odroczenia terminów płatności tej kary. Ale było to wszystko zgodne z prawem, a poza tym, dotyczyło tylko kwoty stanowiącej 0,3 procent budżetu wojewodów. Oceniając tę kwotę po stronie wydatków, stanowi ona niewiele ponad 1 procent całości wydatków wojewodów w tym zakresie. Bardziej szczegółowych badań tego działu Najwyższa Izba Kontroli nie przeprowadziła, ponieważ do bardziej szczegółowego badania budżetu wojewodów kwalifikowane są największe pozycje w wydatkach wojewodów. Natomiast w omawianej części nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości ani po stronie dochodów ani po stronie wydatków.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Poproszę teraz panią posłankę Beatę Szydło o przedstawienie opinii wobec części budżetowej 85.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PoslankaBeataSzydlo">Biorąc pod uwagę sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej w roku 2005 w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska oraz opinię NIK, należy wnieść o pozytywne zaopiniowanie realizacji ustawy w tej części. Jeśli chodzi o dochody, to na uwagę zasługuje fakt, dosyć istotnego zróżnicowania procentowego wykonania dochodów pomiędzy województwami, które kształtuje się między 10 a 529 procent. Jest to znacząca różnica, nawet, jeśli dane miały charakter szacunkowy. Mówiąc o wydatkach należy podkreślić ich pełną realizację, zgodnie z przeznaczeniem, co upoważnia mnie do złożenia wniosku o pozytywną rekomendację wykonania budżetu w tej części</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są pytania w sprawach związanych z wykonaniem budżetu w części 85, w zakresie działu 900? Nie słyszę. Ponieważ zgłoszono wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania tej części budżetu, zapytuję, czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Sprzeciwu nie słyszę, uważam, iż Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w części 85, w zakresie pozycji 900. Przystępujemy do rozpatrywania sprawozdania z wykonania budżetu w części 86 – Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Referuje pani minister Elżbieta Suchocka-Roguska.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Dochody w tej części budżetu w roku 2005 nie były planowane, jednak zostały zrealizowane w kwocie 87 tys. zł. Pochodziły one głównie ze zwrotów nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części płatnika, jak również z tytułu kosztów postępowania kasacyjnego. Pochodziły także z tytułu wynagrodzenia płatnika za wykonywanie zadań określonych przepisami prawa. Przejdę teraz do omówienia wydatków budżetowych, które zostały zaplanowane w ustawie budżetowej na kwotę 76.594 tys. zł i zostały zwiększone o kwotę 3000 tys. zł z rezerw celowych w trakcie trwania roku budżetowego. Faktyczne wykorzystanie wydatków wyniosło 79.471 tys. zł, co stanowiło wykonanie w 99,8 procent. Na wydatki bieżące przeznaczono kwotę 77.481 tys. zł, natomiast na wydatki majątkowe wykorzystano kwotę 1990 tys. zł. W ramach wydatków bieżących należy wymienić jako część najważniejszą – wynagrodzenia etatowych członków kolegiów oraz pracowników biur w kwocie 58.779 tys. zł, wynagrodzenia dla pozaetatowych członków kolegiów w kwocie 5410 tys. zł oraz zakup towarów i usług w kwocie 10.872 tys. zł. Jeśli chodzi o wydatki majątkowe, to dotyczyły one wydatków związanych z inwestycjami i wyniosły 1850 tys. zł oraz 140 tys. zł z przeznaczeniem na inwestycje budowlane.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Poproszę o zabranie głosu przez przedstawiciela Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzedstawicielkaKrajowejReprezentacjiSamorzadowychKolegiowOdwolawczychBeataKlankiewiczWoltanska">Nie wnoszę uwag do wypowiedzi pani minister Elżbiety Suchockiej-Roguskiej, a jedynie zaznaczę, iż kolegia z roku na rok mają coraz większą liczbę spraw związanych z poszerzaniem się ich kompetencji w poruszanych dzisiaj sprawach. Ma to oczywiście wpływ na zwiększony poziom wydatków ponoszonych przez budżet państwa na rzecz naszej instytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">W tym roku Najwyższa Izba Kontroli przebadała wykonanie budżetu 13 Samorządowych Kolegiów Odwoławczych. Podobnie jak w przypadku Regionalnych Izb Obrachunkowych, stosujemy zasadę rotacji w typowaniu kolejnych podmiotów. Wyniki naszej kontroli przyniosły pozytywną ocenę w przypadku 7 skontrolowanych kolegiów odwoławczych, które pozwolę sobie wymienić. Otóż były to kolegia w następujących miastach: Toruń, Katowice, Chełm, Piotrków Trybunalski, Szczecin, Krosno i Koszalin, w których to miejscach nie stwierdzono żadnych uchybień. Ocenę pozytywną z uchybieniami otrzymało Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Jeleniej Górze. Natomiast ocenę pozytywną z nieprawidłowościami uzyskało 5 jednostek, a mianowicie: Białystok, Ciechanów, Olsztyn, Siedlce i Nowy Sącz. Mówiąc o nieprawidłowościach, trzeba stwierdzić, że nie miały one zasadniczego znaczenia dla prowadzonej księgowości i polegały na wydatkowaniu kwot niezgodnym z procedurą udzielania zamówień publicznych oraz na niecelowym i niegospodarnym, naszym zdaniem, wydatkowaniu kwoty 69.700 tys. zł. Oceniając generalnie, nieprawidłowości te nie miały zasadniczego wpływu na prowadzoną działalność, a nasze materiały pokontrolne opublikowane w załączniku nr 4 i zawierające wiele aktualnych danych, mogą być traktowane jako źródło informacji o funkcjonowaniu Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Takie materiały, sporządzane co rok, są pewnym odzwierciedleniem funkcjonowania kolegiów i towarzyszących temu zjawisk. Na przykład, sygnalizowane przez nas wielokrotnie, znaczące dysproporcje w poziomie wynagrodzeń w poszczególnych jednostkach, a dotyczące etatowych członków kolegiów. Już kiedyś w przeszłości, Najwyższa Izba Kontroli próbowała uzyskać wytłumaczenie dla tych od dawna funkcjonujących rozbieżności w poziomie płac, ale jedyną istotną przesłanką mogłyby być różnice w doświadczeniu zawodowym pomiędzy poszczególnymi członkami kolegiów. A różnice w wynagrodzeniu są istotne, bo oscylują między kwotami 8,3 tys. zł a 6,0 tys. zł. Wydaje się, że należałoby przeprowadzić analizę porównawczą pomiędzy wielkością zadań do zrealizowania a wysokością wynagrodzeń. Istniał nawet projekt, aby planowana kontrola NIK w kolegiach odwoławczych, uwzględniała właśnie czynnik rozłożenia i wielkości podejmowanych zadań w odniesieniu do wielkości wynagrodzenia. Nasze kierownictwo stwierdziło jednak, że skala zjawiska nie usprawiedliwiałaby wysiłku wielu, także terenowych kontrolerów izby, którzy musieliby podjąć działania sprawdzające wielu podmiotów. A przecież nie mamy do czynienia ze zjawiskiem obligującym nas do podejmowania zmasowanych i bardzo energicznych kroków. Nie będziemy zatem podejmować działań wyjaśniających istnienie dysproporcji płacowych, ale na pewno przeprowadzimy planową, coroczną kontrolę Samorządowych Kolegiów Odwoławczych w systemie rotacyjnym. Reasumując, Najwyższa Izba Kontroli nie znajduje nieprawidłowości w szerszym wymiarze, a uchybienia i popełnione błędy zostały przedstawione w ocenie wykonania budżetu, która generalnie jest oceną pozytywną.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o zabranie głosu przez posła koreferenta, którym jest pan poseł Eugeniusz Grzeszczak.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak">Zgodnie z wypowiedzią mojej przedmówczyni i zgodnie z przedłożonymi dokumentami, dochody w części budżetowej 86 nie były planowane ze względu na niemożność ich zaplanowania. Wystąpiły jednak w kwocie 87 tys. zł. Planowane wydatki zostały zwiększone w trakcie trwania roku budżetowego i wykonane. Biorąc pod uwagę ocenę NIK wykonania budżetu, stwierdzającą jedynie niewielkie nieprawidłowości, nie powodujące obniżenia oceny generalnej oraz uwzględniając przedstawione dokumenty, nie pozostaje mi nic innego, jak zgłosić wniosek o pozytywne zaopiniowanie realizacji budżetu przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są pytania ze strony państwa odnośnie aktualnie omawianej tematyki? Nie ma pytań. Zgłoszono wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2005 w części 86 – Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Nie ma sprzeciwu, uważam sprawozdanie za przyjęte. Możemy przystąpić do rozpatrzenia kolejnego wykonania budżetu, a mianowicie: – środki bezzwrotne pochodzące z programów pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej oraz środki pochodzące z Unii Europejskiej. Ze względu na oszczędność czasu nie będę wymieniał wszystkich pozycji, macie państwo to wyszczególnione w dokumentach. Proszę o zabranie głosu przez pana ministra Tomasza Nowakowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, chciałabym najpierw powiedzieć słów kilka, a potem poproszę pana ministra o uzupełnienie mojej wypowiedzi. Otóż trudno jest wszystkie środki, pochodzące z programów pomocowych Unii Europejskiej, podzielić na środki służące finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego oraz środki służące finansowaniu administracji rządowej lub innych podmiotów. W związku z tym chciałabym krótko poinformować państwa o tym, jakie środki finansowe wpłynęły do budżetu państwa w związku z realizowaniem programów unijnych. Będę jednocześnie wskazywać na te pozycje, które przeznaczone były dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Zacznę od programów pomocy przedakcesyjnej udzielonej w ramach programu PHARE, ISPA i SAPARD. Dla uniknięcia nieporozumień kwoty będą ujmowane w walucie europejskiej, czyli w euro. W ramach programów PHARE, funkcjonujących w latach 2001-2003, planowano na rok 2005 wpływ kwoty 531.986 tys. EUR. Faktycznie wpłynęło 333.107 tys. EUR, natomiast wykorzystano z tej kwoty 367.490 tys. EUR. Różnica pomiędzy wielkością wpływu środków a wielkością ich wydatkowania w kwocie 34.383 tys. EUR, została pokryta niewykorzystanymi funduszami z lat ubiegłych. Jeżeli chodzi o Fundusz Spójności, to na rok 2005 przewidywano wpływ środków bezzwrotnych w wysokości 571.443 tys. EUR. W ramach tych środków przewidziano na program ISPA – Środowisko kwotę 237.736 tys. EUR oraz na program ISPA – Transport kwotę 333.707 tys. EUR. Środki te faktycznie wpłynęły w łącznej kwocie 229.083 tys. EUR, natomiast wykorzystano je w kwocie 240.649 tys. EUR, czyli zasilono się niewykorzystanymi środkami z lat ubiegłych, które pozostawały na rachunkach bankowych.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Jeśli chodzi o środki pomocowe, pochodzące z programu SAPARD, którego beneficjentami były jednostki samorządu terytorialnego, to planowano na rok 2005 wpływ środków w wysokości 261.098 tys. EUR, natomiast faktycznie wpłynęło 339.077 tys. EUR. Środki te zostały wykorzystane prawie w całości, bo w kwocie 333.268 tys. EUR. Omówię teraz krótko tzw. Środki Przejściowe. Do Polski wpłynęło z tego tytułu 10.345 tys. EUR wobec planowanych 22.194 tys. EUR. Ponieważ wpłynęły one do Polski w grudniu 2005 roku, to nie zostały w ogóle wykorzystane.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#SekretarzstanuwMFElzbietaSuchockaRoguska">Odnosząc się do środków finansowych, przeznaczonych dla jednostek samorządu terytorialnego w ramach prefinansowania wydatków zintegrowanego programu operacyjnego Rozwój regionalny, chciałabym poinformować, że Bank Gospodarstwa Krajowego zawarł 1073 umów pożyczki. W ramach programu ZPORR zawarto 1035 umów pożyczki oraz 16 umów w ramach programu SPO Transport. Natomiast minister finansów zawiera umowy z państwowymi jednostkami budżetowymi oraz agencjami. I tak: w ramach programu ZPORR zawarto 13 umów oraz 2 umowy w ramach programu SPO Transport. Łącznie wpłynęła do jednostek samorządu terytorialnego kwota 1.406.502 tys. zł w ramach prefinansowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy pan minister Tomasz Nowakowski chciałaby dodać jeszcze coś do wystąpienia pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRTomaszNowakowski">Chciałbym zwrócić uwagę państwa jedynie na dwie rzeczy. Otóż z punktu widzenia ministra odpowiedzialnego za stan absorpcji środków pochodzących z Unii Europejskiej, pragnę zauważyć, że w roku 2005 nie było jakiegokolwiek projektu, który nie zostałby zrealizowany ze względu na brak środków w budżecie. Ponadto, wspólnie z Ministerstwem Finansów wprowadziliśmy pewne zmiany, które uproszczą przepływy finansowe i zwiększą, mam przynajmniej nadzieję, absorpcję środków unijnych. To powinno ułatwić podmiotom korzystanie z tych właśnie środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Myślę, że taka informacja powinna zadowolić wszystkich korzystających z funduszy unijnych. Poproszę teraz przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie oceny.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliJolantaKedra">W ramach kontroli wykonania budżetu w części 34 – Rozwój regionalny, Najwyższa Izba Kontroli badała działania nadzorujące wydatkowanie środków bezzwrotnych, pochodzących z programu PHARE SSG – Komponent Regionalny, przez jednostki wdrażające. W tym zakresie nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. Badaliśmy także realizację programów operacyjnych, dla których Ministerstwo Rozwoju Regionalnego pełni funkcję instytucji zarządzającej, tj. dla programów: zintegrowany program operacyjny Rozwój regionalny, program operacyjny Pomoc techniczna, Fundusz Spójności oraz Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG. W wyniku kontroli stwierdzono bardzo niski poziom wydatkowania funduszy strukturalnych. Tak niski poziom wydatkowania kształtuje się zarówno wobec limitów wydatków, określonych w ustawie budżetowej na 2005 rok, a przypadających na lata 2004-2005, jak też w stosunku do alokacji środków, która przypada dla Polski na lata 2004-2006.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliJolantaKedra">Pragnę zwrócić uwagę państwa na fakt, że w ramach programu Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG nie dokonano żadnych płatności z funduszy unijnych, jak również nie zrealizowano żadnych płatności dla projektów przyjętych do realizacji po akcesji Polski, a finansowanych z Funduszu Spójności. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli, tak niskie wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych może doprowadzić do sytuacji, w której nie zostanie wykorzystana przyznana Polsce alokacja środków. Dodam, że do podobnego wniosku doszła Najwyższa Izba Kontroli po przeprowadzeniu kontroli wykorzystania środków przyznanych w ramach programu ZPORR. O tym możecie się państwo przekonać czytając obszerną ocenę realizacji budżetu w części 34 – Rozwój regionalny.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Proszę o zabranie głosu przez posła koreferenta, którym jest pan poseł Adam Puza.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PoselAdamPuza">Odnosząc się do uwagi mojej przedmówczyni o niskim wykorzystaniu środków unijnych, chciałbym powiedzieć o interesującym materiale, który otrzymaliśmy na dzisiejszym posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Materiał ten odnosi się do programów realizowanych ze środków bezzwrotnych, pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych w roku 2005. Zawiera obszerne informacje o stopniu wykorzystania funduszy przedakcesyjnych oraz informację o wykorzystaniu środków unijnych w roku bieżącym. Muszę przyznać, że lektura tych informacji nie napawa zbytnim optymizmem. Należy mieć nadzieję, że rola resortu rozwoju regionalnego, polegająca na koordynowaniu oraz monitorowaniu poszczególnych programów, przyniesie skutek w postaci bardziej efektywnego zachęcania beneficjentów do lepszego działania. W efekcie może będziemy świadkami lepszej absorpcji tych, jakże potrzebnych polskiej gospodarce środków. Reasumując, wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu dotyczącego środków bezzwrotnych, pochodzących z programów pomocy przedakcesyjnej, oraz środków pochodzących z Unii Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są pytania pań lub panów posłów dotyczące omawianych zagadnień? Nie słyszę pytań. Zwracam się zatem z apelem do przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju Regionalnego o to, aby jak najszybciej przystąpić do zapowiadanych uproszczeń proceduralnych oraz do zapoczątkowania zmian legislacyjnych, które mają niebagatelne znaczenie dla uproszczenia tych procedur. Proszę państwa, padł wniosek posła koreferenta o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w części dotyczącej środków bezzwrotnych, pochodzących z zagranicy. Czy jest sprzeciw wobec tego wniosku? Nie słyszę, wniosek pana posła Adama Puzy został przyjęty. Pytam zatem, czy jest sprzeciw wobec przyjęcia całej opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o realizacji budżetu w rozpatrzonych częściach budżetowych? Nie słyszę sprzeciwu, opinia została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#PoselWaldemarNowakowski">Przystępujemy do wyboru posła referenta, który zaprezentuje przyjętą opinię Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, aby posłem tym był pan poseł Eugeniusz Grzeszczak. Czy pan poseł wyrażą zgodę? Pan poseł Grzeszczak wyraził zgodę. Czy jest sprzeciw wobec kandydatury pana posła Eugeniusza Grzeszczaka? Sprzeciwu nie słyszę, uważam zatem, że Komisja dokonała wyboru posła referującego opinię na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. W ten sposób dotarliśmy do punktu drugiego porządku dnia, a mianowicie do rozpatrzenia sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 roku, w zakresie działania Komisji. Referuje prezes Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Bardzo żałuję, ale pan prezes nie jest obecny, natomiast ja zostałam upoważniona do przedstawienia sprawozdania z działalności NIK w zakresie zainteresowania Komisji. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że to, co jest istotne i co czyniliśmy w ubiegłym roku, to sporządzenie, jak co roku, zbiorczego materiału pod nazwą Informacja o wynikach kontroli powiązań budżetów jednostek samorządu terytorialnego z budżetem państwa w 2005 roku. Proszę państwa, chciałabym bardzo zdecydowanie zwrócić uwagę państwa na powyższe opracowanie, ponieważ jest ono pewnego rodzaju uzupełnieniem analizy wykonania budżetu właśnie w sferze realizacji budżetów samorządowych. Muszę państwu powiedzieć, że kiedyś zgłaszałam wniosek w Komisji do Spraw Kontroli Państwowej o to, aby opracowanie niniejsze mogło być prezentowane razem ze sprawozdaniem z wykonania budżetu w części dotyczącej Regionalnych Izb Obrachunkowych. Wraz z oceną dotyczącą wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Jak państwu wiadomo, Najwyższa Izba Kontroli koncentruje się w tym opracowaniu na wynikach kontroli transferu środków budżetowych z budżetu centralnego do budżetów samorządowych. Proszę pamiętać o tym, że nie badamy wszystkich dochodów i wydatków budżetowych jednostek samorządowych. Badamy te zjawiska, które są istotne w naszym przekonaniu ze względu na styk zachodzący pomiędzy działalnością administracji rządowej a działalnością administracji samorządowej. Jednym z przykładów niech będą dochody budżetowe jednostek samorządu terytorialnego, które osiągnęły dobry poziom, a które po roku 2004 stale wzrastają. Staramy się w naszych materiałach zwrócić uwagę nie tylko na fakt wzrostu dochodów samorządów, ale także na ich coraz lepszą strukturę ze względu na zwiększenie udziału dochodów własnych. Przede wszystkim dlatego, że do samorządów napływają już środki unijne, które traktuje się jako dochody własne. Umożliwia to samorządom swobodne dysponowanie środkami i poprawia ogólny bilans finansowy. Przypomnę państwu tylko, że w roku 2005 ogólna liczba funduszy unijnych przeznaczonych dla jednostek samorządu terytorialnego osiągnęła kwotę blisko 3.000.000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Szczegółowej ocenie poddała Najwyższa Izba Kontroli dotacje i subwencje na rzecz samorządów, a więc ten szczególny rodzaj powiązań z budżetem państwa. Staramy się ocenić, jakim zmianom podlegają jednostki samorządowe, zmuszone dostosować się do nowej sytuacji, wynikającej ze zmiany zadań w danym roku. Ocena tych zjawisk dokonywana jest na podstawie jednostkowych prób w wybranych jednostkach i upoważnia do stwierdzenia podsumowującego całość zjawiska. Otóż w systemie powiązań budżetu państwa z budżetami jednostek samorządowych, panuje względny porządek i nie stwierdza się jaskrawych nieprawidłowości. Środki są przekazywane terminowo. Natomiast nie po raz pierwszy uwagę zwraca fakt niedoszacowania zadań realizowanych przez samorządy, a dotowanych przez budżet centralny. Takie postępowanie skutkuje otrzymaniem mniejszych środków, które nie pozwalają na pełną realizację zadania lub wymusza pokrycie kosztów z własnych funduszy. To z kolei powoduje, że inne zadania, niezlecone centralnie, są niedoinwestowane. Nie stwierdziliśmy jednak żadnych poważniejszych opóźnień w przekazywaniu dotacji, ani nie stwierdziliśmy opieszałości w przekazywaniu istotnych informacji między instytucjami. Wszystko to zostało dokładnie opisane we wspomnianej już publikacji Najwyższej Izby Kontroli, informującej o wynikach kontroli powiązań budżetów samorządowych z budżetem państwa. Dlatego proponowałabym zapoznanie się z tą publikacją na równi wnikliwie z oceną wykonania budżetu państwa. Być może, pozwoli to na kompleksowe omówienie zagadnień wspólnie z oceną Regionalnych Izb Obrachunkowych.</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Kolejną sferą działania samorządów, która została poddana kontroli izby, to ubiegłoroczne koszty funkcjonowania administracji samorządowej, przeprowadzona w 84 jednostkach samorządowych. Choć mieliśmy przekonanie, że odkryjemy jakieś ciekawe zjawiska, to odkryliśmy bardzo ciekawe mechanizmy. Otóż koszty funkcjonowania administracji nie zależą od liczby ludności na danym terenie, ani od wielkości i charakteru zadania. Nie zależą też od wielkości jednostki samorządowej. Te koszty zależą, proszę państwa, od stopnia zamożności danego samorządu. Jeżeli samorząd jest bogaty i ma pieniądze, wydaje ich dużo. Mamy więc do czynienia w gminach bogatych ze wszechstronnym szkoleniem kadry administracyjnej i radnych, z dofinansowaniem studiów, z podróżami oraz z najprzeróżniejszym rodzajem dodatkowych świadczeń. Natomiast w gminach biednych, w ubogich powiatach lub województwach, radnym wypłaca się gołe diety, bo na więcej nie stać lokalnego samorządu. Sytuacja kształtuje się więc bardzo różnie w różnych jednostkach samorządowych. Jedne mogą sobie pozwolić na pozyskiwanie lepszej kadry administracyjnej, którą można jeszcze dodatkowo doszkolić, inne natomiast muszą się zadowolić tym, co posiadają. Na więcej ich po prostu nie stać.</u>
<u xml:id="u-64.4" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Najwyższa Izba Kontroli badała także system rozkładania się kosztów, stwierdzając istnienie bardzo poważnych różnic. Na przykład, dochód na jednego mieszkańca może wynosić około 100 zł, ale może też wynosić kilka tysięcy zł, jak w pewnej gminie, w której za samorządowe pieniądze zakupiono urzędnikom garnitury, bo nie wiadomo było – co zrobić z nadmiarem środków. Mamy więc do czynienia z ogromnym, niczym nie uzasadnionym zróżnicowaniem dochodów, nie wynikającym jednak niestety z efektywności gospodarowania. Zaobserwowaliśmy u niektórych kierowników jednostek samorządowych dążenie do racjonalizacji wydatków poprzez restrukturyzację zatrudnienia, racjonalne zmiany organizacyjne lub poprzez uzyskiwanie certyfikatów jakości w systemie ISO. Nie zawsze idzie to w parze z dobrymi wynikami po kontroli NIK. Mieliśmy tego przykłady z gminami, które uzyskiwały certyfikaty jakości lub brały udział z dobrym skutkiem w ogólnopolskich prestiżowych programach, jak np. „Przejrzysta Polska”.</u>
<u xml:id="u-64.5" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Innym testem przeprowadzonym przez NIK była próba odpowiedzi na pytanie – jak przekłada się wielkość wydatków w poszczególnych samorządach na miejscowy odbiór społeczny? Innymi słowy, czy duża ilość wydatków polepsza, w ocenie mieszkańców, jakość obsługi? Okazuje się, że nie jest to zależność wprost proporcjonalna, a wysokie wydatki nie muszą oznaczać lepszej oceny działania administracji samorządowej. Inne „ciekawe” przypadki działalności jednostek samorządowych, to przypadek gminy Rewal. Jest to gmina bogata, która nie płaci składek ubezpieczeniowych i nie realizuje terminowo swoich zobowiązań. Nie jest to więc tak, że dostępność finansów tworzy lepszą jakość gospodarowania. Zależy ono oczywiście od zamożności, zależy od zorganizowania i odpowiedzialności, jednak nie wszystko da się tak prosto przełożyć, a świadczą o tym liczne przykłady.</u>
<u xml:id="u-64.6" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Kolejną sprawą wynikającą z naszych kontroli, z którą chciałabym się z państwem podzielić, były przyczyny niskiego wykorzystania środków unijnych. O tym zresztą była mowa w trakcie omawiania sprawozdania z realizacji budżetu. Jak państwo zapewne wiecie, Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła dwa poważne przedsięwzięcia kontrolne. Choć kwestie związane z naszymi działaniami kontrolnymi nie są wprost powiązane z jednostkami samorządu terytorialnego, to mają one związek pośredni. Jednym z nich było wykorzystanie środków pomocowych zintegrowanego systemu operacyjnego Rozwój regionalny, natomiast drugie działanie kontrolne dotyczyło korespondującej z pierwszą – wewnętrznej kontroli finansowej środków finansowych z Unii Europejskiej. Przeprowadzona kontrola wykazała, jakie nieprawidłowości popełniane są w trakcie wykorzystywania środków, co więcej, informacja NIK jest bardzo czytelnym sygnałem dla decydentów, że Polska może nie wykorzystać alokacji środków przyznanych do 2004 roku. Stanie się tak, jeśli nie przedstawimy do końca 2006 roku faktur i rozliczeń. Przyznane środki finansowe przepadną.</u>
<u xml:id="u-64.7" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Nasza ocena wykorzystania środków programu ZPORR jest więc negatywna, chociaż ocena ta nie dotyczy wprost jednego budżetu. Dlatego, naszym zdaniem, nie ma sprzeczności w zestawieniu negatywnej oceny wykorzystania środków programu ZPORR z pozytywną oceną wykorzystania środków bezzwrotnych, pochodzących z Unii Europejskiej. Prosimy więc o to, aby nasze opinie, dotyczące wykorzystania środków pomocowych, były wysłuchane, niezależnie od oceny jaką wystawia Najwyższa Izba Kontroli. Mamy jednak sygnały świadczące o tym, że nasze analizy są brane pod uwagę, a nasza argumentacja znajduje posłuch. Dowodem na to jest reakcja resortu rozwoju regionalnego, który próbuje wiele spraw przyspieszać i wiele procedur upraszczać. Proszę państwa, dla pełnego i racjonalnego wykorzystania środków unijnych konieczna i niezbędna jest dobra współpraca organów państwa. Ale tej współpracy nie ma. Program INTERREG nie ruszył, ponieważ dwóch panów ministrów nie mogło się dogadać w sprawie ściągania źle wykorzystanych środków. Trwało to półtora roku. To jest sytuacja gorsząca. Jeżeli nie będzie centralnego sterowania i zlecania poszczególnym organom państwa określonych kompetencji i przyjmowania za nie odpowiedzialności, to wskaźniki absorpcji środków nie poprawią się. Brakuje w wielu momentach zwieńczenia, postawienia kropki po zakończeniu zadania i kompetencji, zwłaszcza tam, gdzie droga jest uciążliwa i żmudna.</u>
<u xml:id="u-64.8" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Domniemanie niekompetencji jest postawą często spotykaną, bo wygodną.</u>
<u xml:id="u-64.9" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Drugim zagadnieniem, którym chciałam się z państwem podzielić jest ocena systemu wewnętrznej kontroli, który to system jest obligatoryjny. Konieczność wprowadzenia systemu kontroli wewnętrznej wynika z dyrektyw unijnych, albowiem Unia Europejska chce wiedzieć o każdym wydatkowanym euro. Jednak zastrzeżenia budzi system kontroli wewnętrznej dla rozliczeń i raportów finansowych, który jest niepotrzebnie skomplikowany. Wymusza powtarzanie tych samych czynności, co, mimo wszystko, nie gwarantuje poprawności wydatkowania środków i ich rozliczania. Naszym zdaniem więc, system ten należy uprościć, bo nie ma sensu niepotrzebne wydłużanie wszelkich procedur. Ktoś musi za coś odpowiadać i nie może być tak, że w nazbyt skomplikowanym i nieprzejrzystym systemie odpowiedzialność się rozmywa. Odpowiedzialność powinna spoczywać na tej instytucji, która jest w posiadaniu dokumentów źródłowych, a więc wszelkiego rodzaju faktur. I to wystarczy. Zdarza się często, że beneficjenci środków unijnych nie występują o tzw. płatności okresowe, które obejmują tylko pewną określoną część zadania. To też jest wynikiem zawiłości i skomplikowania procedur formalnych.</u>
<u xml:id="u-64.10" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Reasumując, przeprowadzono bardzo wiele kontroli w jednostkach samorządów regionalnych i są to kontrole prowadzone również przez naszych terenowych kontrolerów z delegatur Najwyższej Izby Kontroli. Zresztą wykaz wszystkich przeprowadzonych przez naszą instytucję działań kontrolujących, jest wyszczególniony w naszej głównej publikacji sprawozdawczej.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Czy są uwagi lub pytania do rozpatrywanych kwestii?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PoselAdamPuza">Chciałbym podzielić się z państwem pewnymi uwagami. Otóż przez osiem lat zajmowałem się oceną pracy samorządów. Polegało to na stosowaniu instrumentu, który nazywał się audyt zrównoważonego rozwoju. Instrument taki pozwala na dowolne porównywanie względem siebie różnych jednostek samorządowych. Do dyspozycji są 393 wskaźniki, które można zastosować wobec dowolnej gminy i dowolnego samorządu. W Polsce jest na przykład 1598 gminnych samorządów wiejskich, a zastosowanie wspomnianego instrumentu badawczego umożliwia ustalenie wielkości wydatków gminy lub rodzaju wydatków. Można oczywiście ustalić również dochody. Myślę, że to narzędzie badawcze mogłoby być przydatne w pracy kontrolerów NIK, tym bardziej, że jest proste w obsłudze. Polega to, mówiąc w uproszczeniu, na pobraniu bazy regionalnych danych z Głównego Urzędu Statystycznego i poddaniu jej pewnym przekształceniom informatycznym. Rezultat w postaci danych o pracy samorządów, może być przydatny każdej instytucji, zajmującej się problematyką samorządową. Chciałbym także potwierdzić opinię o tym, że nie ma przełożenia pomiędzy posiadaniem sporych funduszy przez jednostki samorządowe, a świadczeniem dobrej pracy. Uczestniczyłem w czterech projektach mających upowszechnić dobre praktyki w działalności samorządowej. Z mojego jednak punktu widzenia, owe „dobre praktyki” okazywały się złymi praktykami. Doraźna polityka nakazywała upowszechniać złe praktyki jako wzorce do naśladowania. Ale to się okazuje dopiero po tym, jak dokona się analizy przy pomocy odpowiednich instrumentów badawczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Chciałbym zadać pytanie pani dyrektor Czesławie Rudzkiej-Lorentz. Czy Najwyższa Izba Kontroli ma wpływ na rząd w takim wymiarze, aby doprowadzić do przyspieszenia prac nad uproszczeniem procedur ułatwiających pozyskiwanie środków unijnych? Czy wnioski płynące z najważniejszej instytucji kontrolującej w kraju, są brane pod uwagę przez organy państwowe?</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#DyrektordepartamentuNIKCzeslawaRudzkaLorentz">Owszem, nasze wnioski są respektowane, ale nie całkowicie. Na przykład, pani minister Grażyna Gęsicka chciała szybkiego uproszczenia procedur, ale nie zgodził się na to minister finansów. Wraca więc sprawa współdziałania organów w które, moim zdaniem, powinien włączyć się pan premier.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PoselWaldemarNowakowski">Pozostaje nam przyjęcie opinii na temat sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 roku, w zakresie działania Komisji. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia opinii pozytywnej o działalności NIK w roku 2005, w zakresie działania Komisji? Nie słyszę sprzeciwu, uważam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Chciałbym jeszcze poinformować państwa o tym, że wybrany przez nas poseł referent, pan poseł Eugeniusz Grzeszczak nie może podjąć się tej roli. Wobec tego zgłaszam kandydaturę pana posła Adama Puzy. Czy pan poseł wyraża zgodę? Otrzymuję odpowiedź twierdzącą. Zatem dokonaliśmy ponownie wyboru posła referenta na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. W ten sposób wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>