text_structure.xml
38.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Na ręce pani dyrektor składam serdeczne podziękowania za to, że zechcieli państwo gościć naszą Komisję. Sądzę, że udział jej członków w tym posiedzeniu wyjazdowym na pewno przyczyni się do tego, że spojrzymy z nowej perspektywy na problemy związane z ochroną i higieną pracy, na zagadnienia, z którymi się stykamy realizując komisyjny plan pracy lub podejmując się interwencji, o które zwracają się do nas obywatele z racji naszego zasiadania w tej właśnie Komisji. Dla niektórych z nas, ta wizyta i problematyka jest pewną nowością, ale dla większości członków Komisji ta wizyta stanowi okazję do poszerzenia wiedzy o sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Nasza Komisja, z którą pani dyrektor Danuta Koradecka miała okazję już współpracować, może jest skromna liczbowo, ale solidna i pracująca merytorycznie. Na tle innych Komisji, które czasem biją rekordy w liczbie zrealizowanych posiedzeń, nasza wyróżnia się jakością pracy, dogłębnym zapoznawaniem się z problemami, poprzez m.in. wspólne posiedzenia z przedstawicielami instytucji, kierownictwami podmiotów reprezentującymi pracodawców i pracowników, co sprzyja dialogowi społecznemu. Jest to stały cykl spotkań. Sądzę, że to dobrze służy rzetelnemu zapoznaniu się z daną problematyką i przyjmowaniu projektów ustaw, a także obiektywnemu podejściu do poszczególnych, indywidualnych spraw. Zależy nam na tym, aby Komisja była miejscem, gdzie udaje się łagodzić, a nawet rozwiązywać wszystkie konflikty, czy prawie wszystkie, dotyczące poszczególnych przepisów lub ustaw. Mamy nadzieję, że nasza Komisja spełnia taką właśnie rolę mediacyjną, czy nawet koncyliacyjną.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Śledząc prace parlamentu mieli państwo okazję stwierdzić, że udało nam się doprowadzić do uchwalenia ustaw, które czasem i po półtora roku czekały na procedowanie, jak np. ustawa dotycząca konsultacji i informowanie pracowników. Kończąc to krótkie wstępne wystąpienie, jeszcze raz dziękuję za zorganizowanie spotkania.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Otwieram posiedzenie Komisji. Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń. Porządek dzienny został państwu posłom doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty. Obejmuje on zapoznanie się Komisji ze stopniem realizacji II etapu realizacji programu „Dostosowanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej”. O zreferowanie tematu proszę panią dyrektor Danutę Koradecką.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Czujemy się zaszczyceni obecnością państwa posłów i dziękujemy za udział w spotkaniu. Odnosząc się do tematu obrad pragnę przypomnieć, że program został ustanowiony przez Radę Ministrów. Ma on bardzo szczegółowo określone zadania i tematy, łącznie z określeniem zakładanych efektów i sposobu ich wdrożenia. Na tej podstawie Rada Ministrów podjęła pozytywną decyzję. Przystąpiliśmy do realizacji programu. Otrzymali państwo raport z roku minionego, który jest pierwszym rokiem realizacji II etapu programu. W materiale tym streszczamy wyniki z roku ubiegłego. Wyniki roku mijającego zostaną przedstawione w raporcie, który zostanie przygotowany za około 2 miesiące.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Chciałabym wykorzystać czas, który zechcieli państwo nam poświęcić, na ogólne przybliżenie problemu. Na świecie wypadkom przy pracy ulega 270 mln osób rocznie, z tego 350 tys. osób w ich wyniku traci życie. Niemal 160 mln osób zapada na choroby związane z warunkami pracy, a 32 mln są eksponowane na czynniki rakotwórcze. Przeliczając te dane na poszczególne dni możemy powiedzieć, że dochodzi do 300 tys. wypadków przy pracy dziennie. Jest to liczba mieszkańców jednego dużego miasto. W tym – 30 tys. są to wypadki ciężkie, wykluczające ludzi z dalszej aktywności, a 600 osób w wyniku tych zdarzeń ginie. Jest to mniej więcej tylu ludzi, ilu zabiera na pokład jumbo-jet. Te dane nie stanowią tzw. newsa, bo wypadki te są rozproszone, ale taki właśnie jest całościowy wymiar tego zjawiska.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Europejska Karta Społeczna stanowi, że wszyscy pracownicy mają prawo do bezpiecznych warunków pracy. Dyrektywy UE w swoich dwóch głównych nurtach określają poziomy ochrony, które muszą być absolutnie zapewnione. Tak jest, jeśli chodzi o dyrektywę maszynową czy dotyczącą środków ochrony indywidualnej oraz dyrektywy, w których jest mowa o minimalnym poziomie ochrony. Nie oznacza to, że bogate społeczeństwa, jak przykładowo Niemcy, nie mogą lepiej chronić swoich pracowników. Chodziło o wyznaczenie minimum wymogów, które każdy członek UE musi spełniać. Dotyczy to zarówno dyrektywy ramowej, jak i około 70 dyrektyw szczegółowych. Cała działalność Instytutu jest ukierunkowana na tworzenie narzędzi do ich realizacji, a więc najpierw na wprowadzanie tych postanowień do prawodawstwa, a następnie na wdrażanie ich w praktyce.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jeśli porównamy warunki pracy w Polsce z warunkami, jakie są zapewnione w UE, to musimy stwierdzić, że w nowoprzyjętych krajach 40 proc. pracowników jest narażonych na ryzyko związane z pracą. W tzw. starych krajach jest to tylko 27 proc. Także większa liczba pracowników naszego regionu zgłasza dolegliwości subiektywne, i o 41 proc. więcej, czyli prawie dwukrotnie więcej niż w krajach „starej” Unii, zgłasza zmęczenie, dolegliwości związane z pracą.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jednocześnie organizacja pracy jest u nas bardziej tradycyjna, oparta na hierarchii. 62 proc. pracowników naszego regionu twierdzi, że pracuje w zbyt szybkim tempie, a w starych krajach UE jest to tylko 56 proc. Co gorsza, tylko 63 proc. pracowników „nowych” krajów Unii deklaruje, że uczy się nowych rzeczy, podczas gdy w „starych” krajach unijnych jest to 71 proc. To też jest wskaźnik niepokojący.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Nasz Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca z tytułu odszkodowana za wypadki i choroby zawodowe 4,17 mld zł. Są to „sztywne” wydatki tylko z tytułu odszkodowań. Stanowi to 4 proc. ogólnej kwoty świadczeń. Wedle wskaźnika stosowanego w Unii, w Międzynarodowej Organizacji Pracy rzeczywiste koszty ponoszone przez budżet są są trzy-czterokrotnie wyższe i stanowią w sumie około 20 mld zł. Wliczyć w nie bowiem należy koszty leczenia, rehabilitacji i tych wszystkich wydatków, które w rachunku ciągnionym ponosi państwo. A przecież to nie wszystko. Jakąś część wydatków ludzie pokrywają samodzielnie, ponoszą też koszty w innej postaci, np. kiedy ktoś straci pracę, nie otrzymuje już wynagrodzenia, problemy ma również jego rodzina itp. Przedsiębiorstwo, niezależnie od tego, że opłaca składki na ZUS, też ponosi straty, do których trzeba zaliczyć np. przestój maszyn spowodowany wypadkiem, w grę też wchodzą utracone korzyści, czas pracy stracony na udokumentowanie wypadku, na działania naprawcze. Z badań, które przeprowadziliśmy w średnich i dużych firmach wynika, że są to ogromne kwoty.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">W roku 2005 było 84 tys. wypadków, w tym 470 śmiertelnych, 900 ciężkich i 3200 nowych rozpoznań chorób zawodowych.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o narażenie zdrowia związane z pracą, to na pierwszym miejscu jest hałas, ale „dogania” go we wskazaniach narastająca uciążliwość. Dotyczy to pracy biurowej, niby lżejszej, ale skutkującej tego typu dolegliwościami. Te dane, którymi operujemy w Sejmie i w materiałach, które państwo otrzymują, są objęte sprawozdawczością GUS i dotyczą tylko 45 proc. populacji zatrudnionych. GUS nie zbiera bowiem danych z małych zakładów, zatrudniających do 10 pracowników, a to właśnie te zakłady stanowią 95 proc. wszystkich firm. Mamy więc informacje tylko z pewnej części zakładów, i wszystkie decyzje są podejmowane na podstawie tych właśnie danych.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Wykonaliśmy badania porównawcze na populacji 1000 zatrudnionych w odlewnictwie, hutnictwie, przemyśle meblarskim, a więc wedle unijnej klasyfikacji, w najbardziej szkodliwych zawodach. Pytaliśmy ludzi o ich subiektywną ocenę warunków pracy. Wykonaliśmy też bardzo dokładne pomiary obiektywne, dotyczące 15 czynników, poczynając od wibracji, hałasu, oświetlenia, stresu, pozycji ciała itd. Z naszych badań wynika, że subiektywnie ludzie oceniają, iż jest im źle ze względu na różne utrudnienia, występujące w bardzo szerokim zakresie. To w ten sposób narasta frustracja społeczna związana z warunkami pracy. Badania obiektywne nie wskazują na tak szeroki wachlarz przyczyn. Konwencja nr 155 jest najlepszą konwencją – matką, która określa zadania trzech podmiotów: państwa, pracodawcy i pracownika. To w tym trójkącie trzeba poszukiwać rozwiązań. Państwo wydaje i aktualizuje podstawowe przepisy obowiązujące wszystkie przedsiębiorstwa. Przepisy te wyznaczają normy, a więc m.in. najwyższe dopuszczalne stężenia, natężenia, metody znormalizowane obiektywnej oceny, zasady rejestracji przyczyn i skutków wypadków, ochrony młodocianych, kobiet i niepełnosprawnych, a także zasady nauczania i szkolenia oraz ekonomiczne stymulatory i finansowanie badań. To wszystko zapisane jest w Konwencji jako zadanie państwa. Na podstawie tych zasad został przyjęty do realizacji II etap programu „Dostosowanie warunków pracy w Polsce do standardów UE”. Organem nadzorującym jest Minister Pracy i Polityki Społecznej, podmiotem współpracującym – Minister Edukacji Narodowej, a głównym wykonawcą i koordynatorem został nasz instytut. Cel strategiczny, to upowszechnienie rozwiązań wspomagających osiągnięcie stanu bezpieczeństwa, zgodnie z wymaganiami dyrektyw.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Premier ulokował przy naszym Instytucie międzyresortową komisję, w której reprezentowane są wszystkie resorty oraz partnerzy społeczni. W komisji tej rozpatrujemy wnioski o dopuszczalne poziomy czynników szkodliwych. Z komisją współpracują zespoły ekspertów, a wynik tej pracy trafia do ministra pracy i polityki społecznej, który w uzgodnieniu z ministrem zdrowia, wydaje kolejną nowelizację. Dane dotyczące czynników związanych z zagrożeniami w środowisku pracy, takich jak: działanie toksyczne, rakotwórcze, mutagenne, a także wartości i zakresu badań okresowych, zasad dopuszczenia do wykonywania zadań, publikujemy w naszym kwartalniku „Podstawy Oceny Środowiska”. Stosowanie się do tych wskazówek pozwala organizatorom pracy na stworzenie warunków takich, by można ją było wykonywać w sposób bezpieczny. Tylko cztery kraje na świecie tak postępują: Stany Zjednoczone, Szwecja, Niemcy i Polska. Nasz wykaz powiększa się z roku na rok dzięki systemowemu podejściu do problemu – mamy już 500 pozycji, tylko Niemcy i Stany Zjednoczone Ameryki mają więcej. Musimy dysponować taką liczbą wskaźników, gdyż importujemy technologie, a wraz z nimi zagrożenia, z krajów bardziej zaawansowanych technicznie. Gdybyśmy nie mieli takiego wykazu, bylibyśmy wobec tych zagrożeń bezbronni.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Drugim krokiem, po ustaleniu wartości dopuszczalnych, są normy dotyczące metod pomiaru tych czynników zagrożeń. Działa 5 Komisji Normalizacyjnych, które są zlokalizowane przy naszym instytucie. Każda z nich liczy kilkadziesiąt osób. Są to interesariusze przemysłu i partnerów społecznych. Dokonaliśmy orientacyjnego podsumowania, z którego wynika, że w tym roku opracowaliśmy 111 projektów norm, które laboratoriom pomiarowym ułatwią monitorowanie warunków pracy i podejmowanie decyzji o zmianie tych warunków. W sumie, pod naszym nadzorem pozostaje ponad 1000 norm. Są one stale aktualizowane, wycofywane i zmieniane.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Trzeci nurt naszych działań stanowią akredytowane badania i certyfikacja. Od 2004 r., praktycznie już w kilka dni po wejściu Polski do UE, otrzymaliśmy notyfikację w obszarze trzech dyrektyw dotyczących maszyn niebezpiecznych, środków ochrony indywidualnej i emisji hałasu do środowiska na zewnątrz pomieszczeń. W tym zakresie nasze certyfikaty są obowiązujące. Na ich podstawie można prowadzić działalność gospodarczą. Mamy akredytację w pięciu obszarach. Co dwa lata musimy się poddawać audytom zewnętrznym. Jeśli chodzi o instytuty naukowe, to jesteśmy jednostką najszerzej akredytowaną.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Niezwykle ważne są certyfikaty systemów zarządzania. Jeśli bowiem zakład wprowadzi u siebie system zarządzania kompatybilny z zarządzaniem jakością, ochroną środowiska i zarządzaniem zasobami ludzkimi w aspekcie zachowania ich zdrowia, to wszystkie te normy zaczynają funkcjonować płynnie i z pożytkiem.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Szkolenia przeprowadzane tak, jak to się robi obecnie, deprecjonują tematykę bezpieczeństwa i higieny pracy, która nie jest, niestety, doceniana. Zaczęliśmy certyfikować wykładowców i szkolące ośrodki, aby te usługi świadczyły tylko osoby kompetentne i w sposób atrakcyjny dla szkolonych. Chodzi o to, aby pracodawca, który wydał pieniądze na szkolenie pracowników, wiedział, że przyniesie to pożytek. Wydaliśmy do tej pory około 500 certyfikatów.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Za naszą działalność i produkty otrzymaliśmy kilka ważnych nagród. Na przykład, opracowaliśmy kombinezon chroniący przed promieniowaniem mikrofalowym. Można w tym ubiorze wejść na maszt bez wyłączania sieci, człowiek to przeżyje, nic mu się nie stanie, nie będzie też to miało wpływu na jego genetyczne wyposażenie. Opracowaliśmy też bioaktywną włókninę. Przy zagrożeniach biologicznych w przemyśle i służbie zdrowia zapobiega ona przedostawaniu się mikroorganizmów i niszczy te, które by się jednak przypadkiem dostały do wewnątrz. Opracowaliśmy komplet ochrony dla służby zdrowia. Jest tylko problem w tym, aby szpitale chciały je zamawiać. Jak dotąd, zamawiają rzeczy tańsze i mniej skuteczne. Naszym produktem jest też bielizna odciągająca pot od skóry, można dzięki temu pracować w bardzo szczelnym kombinezonie bez wrażenia wilgoci, która powoduje dyskomfort. Również naszym produktem jest hełm o wzmocnionych bocznych powierzchniach. Ludzie giną np. na budowach, głównie w wyniku uderzenia w okolicę skroniową, gdyż kości tam się znajdujące są bardzo cienkie.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jak wspomniałam, otrzymaliśmy wiele nagród międzynarodowych i krajowych, m.in. odznaczenia od Kapituły Budownictwa, od Głównego Inspektora Pracy, statuetki od miast partnerskich. Minister edukacji narodowej nagrodził nas za zorganizowanie giełdy aktywnych wynalazców za granicą. Otrzymaliśmy też srebrny medal w Brukseli.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">W naszej działalności edukacyjnej bierze udział 3000 osób. Mamy już 1000 absolwentów studiów podyplomowych. Są to głównie nauczyciele. Prowadzimy też inne szkolenia, aktualnie przeprowadzamy je w Ministerstwie Gospodarki dla kadry kierowniczej. Prowadzimy nauczanie na odległość, przeznaczone dla osób niepełnosprawnych lub takich, które nie mogą dojeżdżać na szkolenie do miasta. Można u nas nabyć materiały szkoleniowe, przeznaczone także dla szkół, opracowane razem z kuratorami szkolnymi. Organizujemy konkursy plakatów. Nasze witryny internetowe odwiedzane są coraz częściej.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Działamy w Komitetach Doradczych Komisji Europejskiej, a także w Grupach Roboczych, zajmujących się poszczególnymi dyrektywami: promieniowania optycznego, elektromagnetycznego, przewodników wyrażania hałasu, wibracji itd. Dzięki temu Polska jest postrzegana w tych gremiach jako kraj zdecydowanie wiodący. Uczestniczymy w pracach Komitetów Europejskich, a także Komitetu ISO. Zostaliśmy wyznaczeni przez ministra pracy i polityki społecznej na Krajowy Punkt Centralny Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy i koordynujemy działania wszystkich podmiotów prowadzących tę działalność w Polsce, organizujemy wspólnie z nimi coroczne kampanie. Wygraliśmy konkurs w Brukseli na zorganizowanie Centrum Doskonałości. Uczestniczymy w prowadzonych przez UE projektach badawczych.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Zespół pracowniczy liczy 289 osób. W tej liczbie, pracowników administracyjnych jest niewielu, większość stanowią pracownicy naukowi. Budżet nasz składa się z kwoty przeznaczonej na działalność statutową, a więc ze środków, które otrzymujemy po ocenie, od Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Część środków zdobywamy organizując szkolenia, certyfikacje i startując w różnego typu międzynarodowych konkursach. Ostatnia składową naszego budżetu, to środki, które otrzymujemy w ramach realizacji programu wieloletniego.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o program wieloletni, jest to nurt działalności CIOP finansowany przez MNiSW. Otrzymaliśmy na ten cel kwotę 13 mln zł, obejmującą okres trzyletni. Została nam ona przekazana w całości, na podstawie jednej umowy. Umowy zawierane z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej są roczne. W tym roku otrzymaliśmy mniej pieniędzy, w poprzednim również było ich mniej, i to prawie o połowę, dopiero budżet na rok przyszły przewiduje finansowanie w pełnej wysokości. Niemniej jednak, deficyt jest znaczny. Spowodował on zahamowanie prowadzonych badań, groziły nam zwolnienia pracowników. Obrazuje to wykres, na którym widzimy, że rozwój naukowy pnie się do góry, wzrasta liczba publikacji. Finansowanie zaś odzwierciedlają załamujące się linie wykresu. Te „konwulsje” dotyczące finansowania powodują, że trudno jest prowadzić nasze prace i systematycznie realizować założone cele.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">A jak to jest na Zachodzie? Instytucje tego typu, co nasza, istnieją we wszystkich krajach Unii Europejskiej, choć nie tylko w Unii. Są one finansowane z budżetu, i to w 100 proc., albo z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jeśli porównamy liczbę pracowników i budżet instytucji tego typu, co nasza, to widzimy, że w tych krajach, jest ona zdecydowanie korzystniejsza.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jak widzimy, na przestrzeni ostatnich lat nastąpił gwałtowny wzrost liczby środków technicznych. Zmienia się też społeczeństwo, pojawiają się nowe zagrożenia. Odpowiedzią na tę zmienioną sytuację jest nowa strategia dotycząca ochrony i higieny pracy, która za tydzień zostanie przyjęta przez UE. Ponieważ pracowaliśmy przy jej powstawaniu, mogę skrótowo poinformować o jej zawartości. Punktem wyjścia jest Strategia lizbońska, która opiera się na kilku założeniach, a zarazem hasłach kierunkowych, m.in. takich jak : wiedza i innowacja na rzecz wzrostu, wpieranie działań na rzecz zwiększenia atrakcyjności Europy dla inwestycji, zwiększania liczby miejsc pracy i polepszania ich jakości. Chodzi więc nie o niskopłatne i „byle jakie” prace, lecz o stanowiska lepszej jakości. Realizacja tych założeń wymaga zaangażowania w dziedzinie nowego, lepszego prawa, skuteczniejszego wdrażania funkcjonującego prawa, jasnego formułowania celów, włączania tej problematyki do innych działów administracji rządowej. A więc zakłada się, że ta problematyka nie dotyczy tylko ministra pracy i polityki społecznej, ale także edukacji narodowej, gospodarki, budownictwa, zdrowia i wymaga prowadzenia badań pod kątem pojawiających się nowych zagrożeń. Mówi się też o właściwym poziomie ochrony pracy, o uwzględnianiu aktualnego rozwoju technologii, o formułowaniu prawa w sposób zrozumiały dla małych i średnich przedsiębiorców, by mogli z niego korzystać. Ważnym elementem jest wzmocnienie kultury bezpieczeństwa pracy. Mowa jest o kulturze bezpieczeństwa, bo tzw. BHP jest zbyt wąskim pojęciem dla tego obszaru spraw. Nowa strategia podkreśla konieczność włączenia działań na rzecz poprawy warunków pracy do krajowych programów reform.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o Polskę, to w tej dziedzinie mamy pewne szanse, ale są też i zagrożenia. Jest dobrze zorganizowane zaplecze naukowe, dostosowaliśmy się do wymagań dyrektyw, wzrasta świadomość społeczna w zakresie ochrony pracy. Sprawy te mają wysoki priorytet w programach i strategiach. Słabe strony, to bezrobocie, braki organizacyjne i finansowe, słaba pozycja małych przedsiębiorstw. Nowe możliwości stworzyło wejście do UE.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#DyrektorCentralnegoInstytutuOchronyPracyPanstwowegoInstytutuBadawczegoDanutaKoradecka">Mamy dwa warianty na przyszłość. Myślę o roku 2008 i następnych latach. W grę wchodziłoby ustanowienie w 2007 r., zgodnie ze strategią UE, strategicznego programu narodowego w postaci ustawy sejmowej albo uchwały Rady Ministrów. Program ten powinien mieć szerszy zakres niż dotychczas i obejmować bezpieczeństwo, higienę pracy i jakość życia pracujących. Powinno więc w tym dokumencie chodzić nie tylko o pracę, ale o bilans praca – życie o to, co może być społecznie bardziej czytelne i akceptowalne.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Dziękujemy za interesujący wykład. Zgodnie z porządkiem obrad, wysłuchaliśmy informacji. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselJerzyBudnik">Chciałbym rozpocząć moją wypowiedź od podziękowania całemu zespołowi CIOP za dorobek, który uzyskał uznanie nie tylko instytucji krajowych, ale i międzynarodowych. Z CIOP możemy być dumni. To, co głównie powinniśmy z tej wizyty zapamiętać, to przede wszystkim informacja, że obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy są rozłożone na trzy podmioty: przedsiębiorców, pracowników i państwo. Jeśli państwo, to w zakresie, w jakim te obowiązki wynikają z przepisów krajowych i unijnych, a także finansowych. Jesteśmy tu po to, by zobaczyć, jakie prace prowadzi Instytut za budżetowe pieniądze. Myślę, że mając tę wiedzę będzie nam łatwiej bronić budżetu CIOP, aby nie było tych corocznych „konwulsji” związanych z finansowaniem zadań. Musimy sobie zdać sprawę z tego, że tu nie chodzi tylko o poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy, przynoszącą korzyść polskim pracownikom, pracodawcom i budżetowi, ale także o to, że niezrealizowanie pewnych obowiązków pociąga za sobą sankcje unijne. Nie mamy dziś zbyt wiele czasu na merytoryczną dyskusję, czekają nas jeszcze inne obowiązki. Dlatego będę wnosił na posiedzeniu prezydium Komisji o to, abyśmy oddzielne posiedzenie Komisji poświęcili strategiom na następnie lata. Jestem zwolennikiem wersji uchwalania takich strategii przez Sejm. Stwarza to większą szanse, że będą one realizowane i że każdego roku znajdą się w budżecie pieniądze na ten cel.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselJerzyBudnik">Cieszę się, że w tym roku znalazły się środki na funkcjonowanie CIOP. Poseł Stanisław Szwed za chwilę przedstawi pewną propozycję związaną z finansowaniem zadań Instytutu. Mam nadzieję, że uda się nadrobić zaległości, które pojawiły się w efekcie ograniczenia budżetu CIOP, o czym wspominała pani dyrektor. Życzę państwu, aby tak się stało. Kończąc moje wystąpienie, chciałbym pogratulować pani dyrektor wygrania po raz kolejny konkursu na dyrektora Instytutu.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselStanislawSzwed">Przyłączając się do życzeń i gratulacji, trudno nie odnieść się do okoliczności, w jakich Instytut funkcjonuje. Mamy świadomość, że mimo tylu znaczących osiągnięć, bardzo trudno jest państwu „przebić się” ze swoimi potrzebami. Poza naszą Komisją i poza Radą Ochrony Pracy, w parlamencie temat jest mało znany. Tym bardziej warto go przypominać i nagłaśniać. Naprawdę mamy się czym szczycić, jeśli chodzi o efekty pracy Instytutu i jego współpracę z instytucjami unijnymi i o światowym zasięgu. Trzeba to podkreślać. W ubiegłym roku przyjęliśmy w Komisji Pracy dokument zawierający propozycję uzupełnienia środków brakujących Instytutowi. Wprawdzie wskazaliśmy źródło – OHP i wydawało nam się, że nauka wygra tę rywalizację, ale w Komisji Finansów Publicznych nasza propozycja jednak nie uzyskała akceptacji. Nie ukrywam, że dla naszej Komisji było to dużym zaskoczeniem. Sądzę jednak, że owa decyzja Komisji Finansów Publicznych wynikała z niezbyt dużej orientacji członków tej Komisji w problematyce i pracy Instytutu. W tegorocznych planach budżetu próbowaliśmy znaleźć jakieś lepsze rozwiązanie. Trzeba przy tym zaznaczyć, że budżet zaproponował Instytutowi trochę większe środki niż w ubiegłym roku. Nie będzie więc nowych strat, ale ciągle pozostaje nieuzupełniona luka powodująca, że założony program nie do końca będzie można zrealizować.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoselStanislawSzwed">Sugerowaliśmy na posiedzeniu Komisji, że może warto by rozważyć przeniesienie pewnych zadań na rok przyszły, ale po rozmowie z panią dyrektor widzimy, że takich możliwości nie ma, bo wchodzą nowe programy, nowe zadania.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PoselStanislawSzwed">Dlatego w imieniu prezydium Komisji chcielibyśmy zaproponować dezyderat mówiący o tym, żeby z rezerwy celowej, będącej w gestii Rady Ministrów, przekazać Instytutowi owe 11 mln 300 tys zł. Wówczas byłaby możliwość pełnej realizacji jego programu.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PoselStanislawSzwed">Pozwolę sobie odczytać treść projektu dezyderatu:</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PoselStanislawSzwed">„Dezyderat Komisji Pracy do Prezesa Rady Ministrów w sprawie finansowania realizacji II etapu programu wieloletniego pn. «Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej», uchwalony na posiedzeniu w dniu 13 grudnia 2006 r.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PoselStanislawSzwed">Komisja przedyskutowała problem niepełnego finansowania realizacji II etapu programu wieloletniego pn. «Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej».</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PoselStanislawSzwed">Komisja uznaje, że dostarczane przez program rozwiązania stanowią zasadniczy wkład do realizacji obowiązków państwa w dziedzinie bezpieczeństwa i ergonomii na stanowiskach pracy, wynikających z zobowiązań prawnych Polski jako członka Unii Europejskiej. Podkreślić należy także wpływ realizacji celów programu w dłuższej perspektywie w wymiarze ekonomicznym (obniżenie kosztów pracy, zmniejszenie rent z tytułu wypadków i chorób zawodowych oraz kosztów leczenia i rehabilitacji).</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PoselStanislawSzwed">Z powyższych względów jest niezmiernie ważne sfinansowanie realizacji II etapu ww. programu wieloletniego w pełnej wysokości, określonej uchwałą Rady Ministrów nr 152/2004. Stanowi to warunek niezbędny do osiągnięcia wszystkich zakładanych rezultatów zadań i celów programu, zgodnie z harmonogramem ich realizacji.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PoselStanislawSzwed">Uwzględniając powyższe oraz po zapoznaniu się z sytuacją odnośnie do budżetu pozostającego w dyspozycji ministra właściwego ds. pracy i polityki społecznej, Komisja postuluje, aby z części budżetu pozostającego w rezerwie celowej, będącej w dyspozycji Prezesa Rady Ministrów, zasilić realizację II etapu programu wieloletniego pn. «Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej» o brakującą kwotę, tj. 11,3 mln zł, jako różnicę środków określonych uchwałą nr 152/2004 z dnia 26 czerwca 2004 r. a rzeczywistymi wydatkami, ujętymi w ustawach budżetowych na lata 2005–2006.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#PoselStanislawSzwed">Komisja zwraca się do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie działań mających na celu wypełnienie ww. postulatu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w sprawie projektu dezyderatu lub w sprawach poruszonych wcześniej?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselArkadiuszLitwinski">Pani dyrektor była uprzejma poinformować nas o ogólnej strukturze przychodów Instytutu. Jeśli można, chcielibyśmy równie ogólnie dowiedzieć się czegoś na temat struktury wydatków czy kosztów funkcjonowania placówki, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów osobowych. Czy zdarzało się w ostatnich latach ograniczanie możliwości uczestnictwa Instytutu w projektach finansowanych przez UE z powodu braku środków na wkład własny? Ile wynosi średnie wynagrodzenie pracowników naukowych, czyli personelu Instytutu, z wyłączeniem pracowników obsługi i administracji?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o negatywny wpływ niedostatecznej ilości środków własnych na ograniczenie naszych możliwości funkcjonowania w programach międzynarodowych, a szczególnie w funduszach strukturalnych, to odczuliśmy go bardzo boleśnie w ciągu ostatnich dwóch lat. Na realizację programu strukturalnego musimy wyłożyć całość środków, tzn. finansujemy cały program i otrzymujemy zwrot połowy wydanych środków już po zakończeniu projektu. Taki projekt trwa od dwóch do trzech lat. Tak więc wydatkowane środki pochodzą z wypracowanego zysku. Innych pieniędzy nie mamy. Jeśli bowiem mamy podpisaną umowę na grant z Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego lub wygramy konkurs na realizację jakiegoś przedsięwzięcia, to musimy te środki wykorzystać zgodnie z umową, nie możemy ich przesunąć, np. na realizację programu strukturalnego. Niedostateczna ilość środków finansowych stanowiła bardzo poważne ograniczenie, które będzie trudno nadrobić, gdyż pewne projekty już są realizowane i coraz trudniej się do nich włączyć. Niemniej jednak, czynimy pewne zabiegi w tym kierunku. Załoga, świadoma tego, że jest to ważne i perspektywiczne, zgodziła się w tym roku na obniżenie premii o 30 proc. w stosunku do kwot z lat poprzednich. W ten sposób te środki zostały wypracowane.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o programy zagraniczne, to sytuacja jest podobna. Np. bardzo dumni byliśmy z tego, że wygraliśmy konkurs na Centrum Doskonałości na poziomie UE. Ze wszystkich złożonych projektów nasz otrzymał najwyższa notę. Zrealizowaliśmy ten projekt, odbył się audyt. Rozliczenie finansowe nastąpiło w 12 miesięcy po zakończeniu projektu. Dopiero wówczas otrzymaliśmy pieniądze z UE.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Konkludując, trzeba starać się o środki, jednakże aby inicjatywa zakończyła się powodzeniem, konieczne są też środki własne. Uważam, że w żadnej instytucji, a w naukowej szczególnie, nie może być takich „konwulsji” w sferze finansowania, o jakich wcześniej mówiłam.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Część pracowników już straciliśmy, wielu żyje nadzieją, że ten spadek finansowania się zatrzyma. Wielu naszych pracowników przejęły znane firmy, takie jak np. Philips, zainteresowane są nimi także instytuty zdrowia, gdzie warunki finansowe są lepsze niż u nas. Powstały więc nieodwracalne straty.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Co do państwa innych pytań, to dyrektor Andrzej Kazukiewicz udzieli informacji na temat kosztów osobowych.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Zastępca dyrektora do spraw ekonomiczno– administracyjnych CIOP – PIB Andrzej Kazukiewicz:</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Jeśli chodzi o wynagrodzenia, to wraz z pochodnymi, w strukturze kosztów ogółem, stanowią one 55 proc. Wśród pracowników naukowych wynagrodzenie zasadnicze wynosi około 2800 zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać glos? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Wobec tego przechodzimy do sprawy projektu dezyderatu. Najpierw jednak chciałbym prosić, aby – jeśli Komisja go zaakceptuje – jednocześnie upoważnić prezydium Komisji do ostatecznej redakcji dokumentu. Chodzi o poprawki stylistyczne, a nie merytoryczne.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła dezyderat skierowany do prezesa Rady Ministrów w sprawie finansowania realizacji II etapu programu wieloletniego pn. ”Dostosowanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej”.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Sprzeciwu nie słyszę, Uznaję dezyderat za przyjęty, z upoważnieniem dla prezydium, o którym mówiłem. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Pozwolą państwo, że jeszcze raz, po tym interesującym wykładzie, złożę podziękowania na ręce pani dyrektor całemu zespołowi Instytutu. To, co państwo robią, mimo rozmaitych kłopotów związanych z finansowaniem zadań, przyjmujemy z uznaniem, czego dowodem jest także uchwalony dezyderat. Zapewniam, że będziemy się starać, aby to uznanie wyrażało się kwotami, które znajdą się w stosownym czasie na koncie Instytutu, co pozwoli mu na realizację zadań. Chcielibyśmy, aby Instytut się umacniał, realizował coraz więcej programów.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">W związku z tym, że nasze spotkanie odbywa się w okresie przedświątecznym, proszę przyjąć serdeczne życzenia świąteczne i noworoczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">Chciałabym serdecznie podziękować państwu posłom za wizytę i zainteresowanie naszą pracą, mimo napiętych terminów i rozlicznych zajęć w parlamencie. Jesteśmy wszyscy do dyspozycji Komisji, jeśli zaszłaby potrzeba współpracy w obszarze naszej działalności. Mówiliśmy dziś sporo o pieniądzach, ale zapewniam państwa posłów, że mamy ogromną przyjemność i satysfakcję z tego, co robimy. Nie chcielibyśmy, aby kwestie finansowe zdominowały dyskusję wokół naszych problemów, wolelibyśmy raczej, by było to ustalanie priorytetów, praca.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#DyrektorCIOPPIBDanutaKoradecka">W imieniu swoim i pracowników Instytutu pragnę złożyć państwu posłom serdeczne życzenia świąteczne i noworoczne, dołączając także i takie życzenie, aby bezpiecznie i zgodnie z definicją zdrowia pracowało się także w Sejmie. A definicja zdrowia, według Światowej Organizacji Zdrowia, mówi, że jest to stan pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego. Czego państwu szczerze życzymy.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>