text_structure.xml 72.8 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Otwieram posiedzenie Komisji. Temat posiedzenia jest interesujący z wielu powodów, ale przede wszystkim dlatego, że wytwarzanie paliw płynnych z węgla stwarza szansę na zwiększenie bezpieczeństwa energetyczno-paliwowego na świecie, a więc także w Polsce. W naszym kraju nierozwiązanym od lat problemem jest dywersyfikacja źródeł dostaw paliw płynnych, a ponieważ jesteśmy krajem zasobnym w węgiel kamienny, więc być może dzisiejsza debata przyniesie odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania: jakie są możliwości polskiego przemysłu aby można było przystąpić do produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, i jakie przy tym muszą być pokonane bariery techniczne, ekonomiczne, finansowe itd.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Rząd na dzisiejszym posiedzeniu reprezentuje podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, pan Paweł Poncyljusz. Oddaję głos panu ministrowi, aby dokonał wprowadzenia do tematu posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiPawelPoncyljusz">Wiedząc o tym, że Komisja zaplanowała podjęcie tematu produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, zleciłem przygotowanie stosownego opracowania. Zostało ono wykonane przez ekspertów Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach i Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Opracowanie to przedstawi pan prof. Józef Dubiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#EkspertJozefDubinski">Główny Instytut Górnictwa oraz Instytut Chemicznej Obróbki Węgla dokonały podsumowania stanu wiedzy o technice i technologii produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Te informacje posłużyły do określenia pewnych barier, ale też szans i korzyści, jakie polska gospodarka może uzyskać, podejmując taką produkcję. A że jest to możliwe, dowodzi przykład koncernu SASOL w Południowej Afryce, gdzie od 50 lat paliwa silnikowe są produkowane na bazie węgla kamiennego. Taką produkcję, lecz z wykorzystaniem innej technologii, podejmują obecnie Chiny.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#EkspertJozefDubinski">Do zasobów surowców kopalnych są zaliczane następujące zasoby: węgla kamiennego, węgla brunatnego, ropy naftowej i gazu. Zasoby węgla występują we wszystkich częściach świata, natomiast ponad 60 proc. zasobów ropy naftowej jest skoncentrowanych w krajach Bliskiego i Środkowego Wschodu. Także te kraje oraz kraje byłego Związku Radzieckiego dominują pod względem lokalizacji światowych zasobów gazu ziemnego – odpowiednio ponad 33 proc. i ponad 38 proc. Struktura światowych zasobów podstawowych paliw kopalnych przedstawia się następująco: 70 proc. zasobów energetycznych paliw kopalnych stanowią węgiel kamienny i brunatny, 14,8 proc. – gaz ziemny, 15,2 proc. – ropa naftowa. Taka struktura determinuje okresy eksploatacji tych zasobów. Ocenia się, że złoża ropy naftowej zostaną wyczerpane po upływie 40 lat, gazu ziemnego – 60 lat, węgla kamiennego – 200 lat , a węgla brunatnego – 300 lat.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#EkspertJozefDubinski">Wymienię te powody, dla których na świecie rośnie zainteresowanie efektywnym wykorzystaniem węgla, przy czym kładzie się duży nacisk na ochronę środowiska naturalnego. Tymi powodami są:</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#EkspertJozefDubinski">– szacowany 2-3 proc. wzrost w skali roku zapotrzebowania na energię elektryczną; węgiel stanowi podstawowy surowiec do produkcji energii elektrycznej,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#EkspertJozefDubinski">– równomierne rozmieszczenie zasobów węgla na kuli ziemskiej,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#EkspertJozefDubinski">– zapasy węgla szacowane na 200-300 lat,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#EkspertJozefDubinski">– wpływ polityki na ceny ropy i gazu, a jej genezą jest geograficzne położenie zasobów tych paliw kopalnych, niezbyt korzystne dla stabilności ich dostaw.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#EkspertJozefDubinski">Polska ma bogate zasoby węgla kamiennego i węgla brunatnego. W Górnośląskim Zagłębiu Węglowym występuje 79,8 proc. udokumentowanych zasobów bilansowych węgla kamiennego, czyli takich zasobów, które charakteryzują się pewnym zespołem cech naturalnych, które umożliwiają ich eksploatację na skalę przemysłową. Drugim pod względem wielkości jest Lubelskie Zagłębie Węglowe. W trzecim z kolei, w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym zakończono wydobycie w 2000 r., niemniej jednak na tym terytorium są zasoby odpowiadające parametrom bilansowym. W dwu pierwszych zagłębiach węglowych, oprócz złóż zagospodarowanych występują jeszcze pola rezerwowe i perspektywiczne, gdzie zasoby węgla kamiennego są dwukrotnie większe niż w kopalniach czynnych. Oczywiście, eksploatacja tych zasobów musi być poprzedzona dużymi nakładami inwestycyjnymi. Można jednak założyć, że takie decyzje zostaną podjęte w przyszłości, jeśli będzie utrzymywało się zapotrzebowanie na węgiel i jego cena będzie korzystna. Warto także wiedzieć, że układy geologiczne, w których występują pokłady węgla kamiennego, sięgają daleko poza Krakowem na południowy zachód. Natomiast bogate zasoby węgla brunatnego występują na linii Bełchatów–Adamów–Konin.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#EkspertJozefDubinski">Według stanu na koniec 2004 r. udokumentowane zasoby bilansowe węgla kamiennego wynosiły 42,579 mld ton. Z tej liczby 15,937 mld ton przypada na złoża zagospodarowane i 26,643 mld ton na złoża niezagospodarowane. W przypadku Górnośląskiego Zagłębia Węglowego udokumentowane zasoby węgla kamiennego na koniec 2004 r. wynosiły 33.330 mln ton, w tym zagospodarowane – 15.445 mln ton, natomiast złoża w polach rezerwowych i perspektywicznych wynosiły 17.819 mln ton. Wszystkie te dane pozwalają postawić tezę, że Polska posiada zasoby węgla w kopalniach czynnych, które wystarczą na co najmniej kilkadziesiąt lat, a jeśli zostaną poczynione nowe inwestycje w wydobycie węgla na poziomach obecnie nieudostępnionych oraz złóż niezagospodarowanych, to horyzont czasowy sięgnie 100 lat.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#EkspertJozefDubinski">Wytypowaliśmy 8 kopalń o zasobach, które nadają się do technologii upłynniania węgla. Cztery kopalnie są w strukturze Kompanii Węglowej SA, tj. „Piast”, „Ziemowit”, „Chwałowice” i „Jankowice”. Zasoby operatywne /wydobywane/ tych kopalń wynoszą w sumie 638 mln ton, a przewidywane okresy ich eksploatacji kształtują się w granicach 29-60 lat. Bogatsze w zasoby węgla nadającego się do upłynniania są kopalnie: „Staszic”, „Wesoła” /po 217 mln ton/, a zwłaszcza kopalnia „Janina”, której zasoby operatywne są szacowane na 839 mln ton.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#EkspertJozefDubinski">Polska, mając znaczące zasoby węgla energetycznego, powinna być żywotnie zainteresowana produkcją paliw płynnych, bowiem stwarza ona możliwość:</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#EkspertJozefDubinski">– zagospodarowania nadwyżek węgla, co z kolei umożliwi lepsze wykorzystanie potencjału produkcyjnego kopalń i uniknięcie ich zamykania,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#EkspertJozefDubinski">– rozwoju nowych, zaawansowanych technologii będących szansą dla dalszej przemysłowej restrukturyzacji i rozwoju województwa śląskiego oraz małopolskiego,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#EkspertJozefDubinski">– zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego i paliwowego, a tym samym zwiększenia niezależności Polski pod względem gospodarczym i pośrednio politycznym,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#EkspertJozefDubinski">– utworzenia nowych miejsc pracy, w tym wymagających określonej wiedzy,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#EkspertJozefDubinski">– eksportu nowych rozwiązań technologicznych do krajów posiadających zasoby węgla.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#EkspertJozefDubinski">Aktualnie można wyróżnić cztery podstawowe kierunki wykorzystania węgla. Najczęściej jest on stosowany w energetyce zawodowej do spalania i spalania zaawansowanego, tzw. oxy-spalania. W pierwszym przypadku są to technologie pyłowe i fluidalne, realizowane pod ciśnieniem atmosferycznym lub podwyższonym. Przy zaawansowanym spalaniu jest stosowany czysty tlen, który poprawia efektywność procesu spalania. Także paliwa płynne na bazie węgla kamiennego uzyskuje się dwoma metodami: pośrednią i metodą bezpośredniego uwodornienia węgla. Metoda pośrednia polega na zgazowaniu węgla, a następnie, stosując syntezę Fischera-Tropscha, otrzymujemy paliwa płynne i surowce chemiczne. Ponadto, stosując odpowiednie zabiegi chemiczne, otrzymujemy metanol i substytut gazu naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#EkspertJozefDubinski">Pozostając przy metodzie pośredniej, wyjaśniam, że proces zgazowania węgla jest to zespół reakcji chemicznych i termicznych, w wyniku których z substancji węglowej, pod wpływem czynnika zgazowującego, czyli pary wodnej i tlenu, uzyskuje się gaz syntezowy. Jego głównymi składnikami jest tlenek węgla i wodór. Następnie odpowiednio oczyszczony gaz syntezowy jest kierowany do reaktorów /metoda Fischera-Tropscha/, w których w obecności katalizatora biegną reakcje tworzenia węglowodorów.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#EkspertJozefDubinski">Obecnie na świecie pracuje 128 zakładów zgazowania węgla, które wykorzystują 366 różnej konstrukcji gazogeneratorów do produkcji gazu syntezowgo. Wiodące technologie posiadają koncerny: Schell, Texaco. General Electric, Lurgi i Destec. Wytworzony gaz syntezowy może być stosowany do produkcji energii elektrycznej, metanolu, syntetycznego gazu ziemnego, wodoru, natomiast poddany syntezie Fischera-Tropscha – do produkcji paliw płynnych i chemikaliów. Z 1 mln ton węgla, poddanego procesowi zgazowania, można otrzymać alternatywnie: 2500 GWh energii elektrycznej, 350 tys. ton paliw płynnych, 400 tys. ton metanolu, 370 mln m3 syntetycznego gazu ziemnego. Główne produkty syntezy Fischera-Tropscha to: gaz płynny, benzyny, oleje i parafiny. Ilość tych produktów zależy od typu reaktorów i np. metodę Kellog`a uzyskuje się dwa razy więcej benzyn niż metodą Arge. W opracowaniach pana prof. Włodzimierza Kotowskiego można przeczytać, że olej napędowy uzyskiwany z węgla ma lepsze parametry niż z ropy naftowej – lepsze dlatego, że posiada pomijalną zawartość siarki, azotu oraz zanieczyszczeń aromatycznych.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#EkspertJozefDubinski">Pierwszym na świecie krajem, który 52 lat temu rozpoczął produkcję paliw płynnych na bazie węgla kamiennego była Republika Południowej Afryki. Na podjęcie tej inwestycji złożyły się trzy przesłanki: ograniczenie importu do tego kraju, będącego reakcją świata na stosowaną w nim politykę apartheidu, brak własnych naturalnych zasobów ropy naftowej, ale za to bogate złoża węgla kamiennego, którego eksploatacja jest relatywnie tania. Z czasem okazało się, że była to trafna decyzja, także ze względu na rosnące ceny ropy naftowej na rynkach światowych. Produkcja paliw syntetycznych stała się opłacalna, gdy cena baryłki ropy naftowej przekroczyła 24 USD.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#EkspertJozefDubinski">Koncern południowoafrykański SASOL produkuje rocznie około 5 mln ton paliw silnikowych, przerabiając w tym celu około 40 mln ton węgla. Ta wielkość produkcji zaspokaja 30 proc. ogólnego zapotrzebowania na paliwa płynne w RPA. Zakłady SASOL zatrudniają obecnie 170 tys. pracowników. Generują 4 proc. PKB. W budowie jest trzeci zakład SASOL. Koszt tej inwestycji wyniesie 2,52 mld USD i jest niższy o około 700 mln zł</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#EkspertJozefDubinski">Produkcją paliw płynnych na bazie węgla kamiennego są zainteresowane Chiny. W roku 2002 największa chińska kompania górnicza Shenhua Group Corporation zawarła umowę z rządem chińskim na zaprojektowanie i budowę instalacji bezpośredniego upłynniania /uwodorniania / węgla. Wyjaśniam, że jest to jedno lub dwustopniowy proces, polegający na poddaniu zawiesiny węglowo-rozpuszczalnikowej reakcji z wodorem, w obecności katalizatora. W przypadku Chin zostały – można powiedzieć – wybrane najlepsze elementy technologii niemieckiej, japońskiej i amerykańskiej. Pierwsza linia instalacji zostanie uruchomiona w 2007 r. Koszt budowy został oszacowany na 850 mln USD. Założona zdolność produkcyjna tej instalacji to 830 mln ton niskosiarkowego oleju napędowego i benzyny Przewidywany jest dalszy rozwój tej inwestycji i do 2010 r. zostaną wybudowane kolejne linie kosztem 5 mld USD. Roczna produkcja tych paliw płynnych wyniesie wówczas 5 mln ton. Oszacowano, iż w warunkach chińskich ich produkcja będzie opłacalna przy cenie ropy naftowej na rynkach światowych powyżej</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#EkspertJozefDubinski">W Polsce są doświadczenia przemysłowe i naukowo-badawcze w zakresie technologii bezpośredniego uwodornienia węgla. Tym zagadnieniem zajmował się w latach 70-tych i 80-tych m.in. Główny Instytut Górnictwa we współpracy z naukowcami amerykańskimi, japońskimi i australijskimi. Posiadamy pełną, szczegółową dokumentację techniczną oraz technologiczną tego procesu i jesteśmy w stanie podjąć wyzwanie wdrożenia do polskiej gospodarki produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#EkspertJozefDubinski">Dokonaliśmy analizy SWOT – mocnych i słabych stron takiego przedsięwzięcia w warunkach polskich. Za jego podjęciem przemawiają:</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#EkspertJozefDubinski">– znaczące zasoby węgla,</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#EkspertJozefDubinski">– brak własnych zasobów ropy naftowej,</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#EkspertJozefDubinski">– stworzenie jednego z elementów dywersyfikacji źródeł energii,</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#EkspertJozefDubinski">– możliwość finansowania inwestycji z funduszy europejskich,</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#EkspertJozefDubinski">– korzystne uwarunkowania dla lokalizacji instalacji produkcji paliw syntetycznych na Śląsku,</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#EkspertJozefDubinski">– możliwość wykorzystania krajowego potencjału wytwórczego w przemyśle maszyn i urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#EkspertJozefDubinski">Sądzimy, że społeczeństwo zaakceptuje paliwa ciekłe z takiego krajowego źródła. Trzeba jednak założyć, że początkowo może wystąpić pewien opór właścicieli pojazdów przed korzystaniem z paliw syntetycznych, podobny do tego, jaki można było zaobserwować w przypadku prób wprowadzenia biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#EkspertJozefDubinski">Słabe strony technologii produkcji syntetycznych paliw ciekłych to przede wszystkim wysokie nakłady na budowanie od podstaw nowej gałęzi przetwórstwa węgla, które to nakłady nie znajdą pokrycia w kapitale krajowym. A gdy weźmiemy pod uwagę opłacalność produkcji tych paliw, to słabą stroną jest wzrost kosztów wydobycia węgla, a co za tym idzie wzrost cen węgla.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#EkspertJozefDubinski">Odpowiedzmy sobie także na pytanie, jakie są potencjalne korzyści. Gdyby Polska stała się liderem w Unii Europejskiej przetwórstwa węgla na paliwa płynne, to stworzy to możliwość eksportu na rynki zewnętrzne technologii, bądź sprzedaży jej elementów np. w postaci know-how. A jeśli utrzyma pozycję lidera, to otworzą się przed nią wieloletnie perspektywy eksportu paliw ciekłych z węgla. Sprzyjać będzie temu prognozowany wzrostowy trend cen ropy naftowej.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#EkspertJozefDubinski">Trzeba także otwarcie powiedzieć, że uzyskaniu tych korzyści może zagrozić:</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#EkspertJozefDubinski">– konkurencyjność innych źródeł paliw płynnych i opałowych, np. biopaliw,</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#EkspertJozefDubinski">– rozwój alternatywnych źródeł zasilania silników transportu, np. wodór i ogniwa paliwowe,</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#EkspertJozefDubinski">– eksploatacja nowych pokładów ropy naftowej i spadek jej cen na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#EkspertJozefDubinski">Dodam, iż z ostatnio sporządzonych specjalistycznych prognoz amerykańskich wynika, że szczyt możliwości produkcji ropy naftowej przypadnie na rok 2018, a w następnych latach wystąpi tendencja spadkowa i wówczas węgiel przejmie rolę wiodącego, najczęściej stosowanego nośnika energii.</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#EkspertJozefDubinski">Paliwa uzyskiwane z węgla mogą być stosowane do:</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#EkspertJozefDubinski">– silników benzynowych /metanol, produkty syntezy Fischera-Tropscha, paliwa z bezpośredniego uwodornienia węgla/,</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#EkspertJozefDubinski">– silników Diesla /paliwa z syntezy Fischera-Tropscha, paliwa z bezpośredniego uwodornienia węgla/,</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#EkspertJozefDubinski">– ogniw paliwowych /metanol, syntetyczny gaz ziemny, paliwa z syntezy Fischera-Tropscha,</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#EkspertJozefDubinski">– produkcji elektryczności/ metanol, syntetyczny gaz ziemny, paliwa z syntezy Fischera-Tropscha.</u>
          <u xml:id="u-3.43" who="#EkspertJozefDubinski">Gdybyśmy zdecydowali się na zastosowanie metody Fischera-Tropscha, to szacunkowe nakłady inwestycyjne na zbudowanie instalacji wyniosą 2,6 mld USD, przy założeniu, iż roczny przerób węgla wyniesie 6 mln ton, a produkcja paliw płynnych – 2,1 ton. Około 100 mln zł więcej kosztowałaby instalacja bezpośredniego uwodornienia węgla, przy czym ze stosunkowo mniejszej ilości przerabianego rocznie węgla, bo z 5,6 mln ton, można byłoby uzyskać więcej o ponad 1,5 mln ton paliw. Należałoby także rozważyć budowę instalacji do produkcji metanolu z węgla, gdyż w Polsce zużywa się rocznie 300 tys. ton tego produktu, a cała ta ilość jest importowana.</u>
          <u xml:id="u-3.44" who="#EkspertJozefDubinski">Z pewnością interesuje państwa, ile może kosztować 1 litr benzyny wyprodukowanej z węgla. Według prof. Włodzimierza Kotowskiego koszt wynosi 0,64 euro, z tym że pan profesor przyjął następujące założenia:</u>
          <u xml:id="u-3.45" who="#EkspertJozefDubinski">– produkcja metodą Fischera-Tropscha,</u>
          <u xml:id="u-3.46" who="#EkspertJozefDubinski">– węgiel z kopalń nadwiślańskich,</u>
          <u xml:id="u-3.47" who="#EkspertJozefDubinski">– zgazowanie 24-30 ton dziennie węgla oraz przerób 16-20 tys. ton dziennie tego nośnika energii w fabrycznej elektrociepłowni,</u>
          <u xml:id="u-3.48" who="#EkspertJozefDubinski">– wytworzenie 8-10 tys. ton dziennie paliw płynnych,</u>
          <u xml:id="u-3.49" who="#EkspertJozefDubinski">– cena 1 tony węgla wsadowego, zakupionego przez zakład produkcyjny – 38 euro.</u>
          <u xml:id="u-3.50" who="#EkspertJozefDubinski">Podkreślam, iż 0,64 euro, czyli około 2,50 zł wynosi szacunkowy koszt produkcji 1 litra benzyny z uwzględnieniem takich składników kosztowych jak: surowiec, chemikalia i katalizatory, media energetyczne, koszty osobowe, remonty, amortyzacja, inne koszty.</u>
          <u xml:id="u-3.51" who="#EkspertJozefDubinski">Z faktu, iż Polska jest zasobna w złoża węgla, wynika generalny wniosek, że jego racjonalne i efektywne wykorzystanie wymaga wdrażania tzw. czystych technologii węglowych, które umożliwiają znaczące zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne procesów związanych z wykorzystaniem węgla, zarówno dla celów energetycznych – elektrownie będą wymagały gruntownej modernizacji – jak i w celu wytwarzania paliw płynnych. Potrzebne są więc działania o charakterze strategicznym i operacyjnym. Te pierwsze powinny wynikać z polityki energetycznej kraju, spójnej z polityką wydobycia węgla i jego racjonalnego zagospodarowania. Innymi słowy, konieczne jest określenie długookresowych relacji: górnictwo – energetyka – chemia. Elementem polityki energetycznej kraju powinien być program wdrażania tzw. czystych technologii zarówno po stronie górnictwa, jak i energetyki. Natomiast działania o charakterze operacyjnym polegają na:</u>
          <u xml:id="u-3.52" who="#EkspertJozefDubinski">– opracowaniu dokumentu pt. Podstawy strategii inwestycyjnej wytwarzania paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, w którym to dokumencie zostaną określone koncepcje komercjalizacji nowoczesnych technologii węglowych oraz korzyści gospodarcze i społeczne dla Polski, wynikające z możliwości wytwarzania paliw płynnych oraz półproduktów dla przemysłu chemicznego na bazie krajowych zasobów węgla,</u>
          <u xml:id="u-3.53" who="#EkspertJozefDubinski">– utworzeniu konsorcjum lub konsorcjów podmiotów krajowych i zagranicznych, zainteresowanych uruchomieniem produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego,</u>
          <u xml:id="u-3.54" who="#EkspertJozefDubinski">– opracowaniu założeń i projektu inżynierii finansowej tego przedsięwzięcia inwestycyjnego, z wykorzystaniem funduszy strukturalnych oraz funduszy w ramach unijnego 7 programu ramowego badań i rozwoju, którego realizacja rozpocznie się w 2007 r.,</u>
          <u xml:id="u-3.55" who="#EkspertJozefDubinski">– przygotowaniu programu badań oraz naukowego wsparcia działań przygotowawczych, inwestycyjnych oraz szkoleniowych, w ramach opracowywanego przez Ministerstwo Nauki „Regionalnego Centrum Badawczego Eko-karboenergia”,</u>
          <u xml:id="u-3.56" who="#EkspertJozefDubinski">– opracowaniu instrumentów prawnych i fiskalnych sprzyjających wdrażaniu innowacyjnych technologii czystego węgla,</u>
          <u xml:id="u-3.57" who="#EkspertJozefDubinski">– opracowaniu koncepcji lokalizacyjnych dla nowego zakładu lub kilku zakładów przetwórstwa węgla, z uwzględnieniem różnych opcji technologicznych oraz uwarunkowań technicznych, ekonomicznych i środowiskowych, co pozwoli na ostateczne ustalenie opłacalności przedsięwzięcia,</u>
          <u xml:id="u-3.58" who="#EkspertJozefDubinski">– wybraniu najkorzystniejszej opcji przetwórstwa węgla i sporządzeniu dla niej studium wykonalności zakładu produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego,</u>
          <u xml:id="u-3.59" who="#EkspertJozefDubinski">– podjęciu decyzji o zleceniu kontraktu „pod klucz” na taką inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-3.60" who="#EkspertJozefDubinski">Wszystkie wymienione działania będą wymagały wsparcia ze strony polskiego parlamentu i rządu oraz regionalnych władz samorządowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Ponownie oddaję głos panu ministrowi Pawłowi Poncyljuszowi;</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Powiem kilka zdań podsumowujących to, o czym mówił mój przedmówca. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że obecne ceny ropy naftowej na rynkach światowych powodują, iż nowe technologie upłynniania węgla mają coraz większe szanse na ich wdrożenie. To już zaczyna nabierać nowego wymiaru, a mianowicie opłacalności ekonomicznej. W związku z tym należałoby pomyśleć o przedsięwzięciach inwestycyjnych upłynniania węgla na skalę przemysłową, które spełniałyby kilka różnych potrzeb. Już w innym świetle postrzegalibyśmy region Śląska – jako pewien potencjał dla polskiej gospodarki, a nie jako źródło problemów społecznych i ekonomicznych, wywołanych koniecznością ograniczania wydobycia węgla, zamykania niektórych kopalń i redukcji zatrudnienia. Istotne znaczenie ma także wyjście naprzeciw potrzebie zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju, bo przecież produkcja paliw płynnych z węgla spowoduje znaczące ograniczenie importu ropy naftowej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Do tej pory węgiel traktowaliśmy jako surowiec energetyczny wykorzystywany do spalania w gospodarstwach domowych i w energetyce zawodowej. W ostatnich czasach okazało się, że ekonomicznie opłacalne jest przetwarzanie węgla na paliwa płynne, ale gdybyśmy już w najbliższym czasie podjęli decyzję o budowaniu stosownych instalacji, to dopiero za kilka lat polskie społeczeństwo mogłoby odczuć efekty takich decyzji. Trzeba także zdawać sobie sprawę z tego, że budowa instalacji upłynniania węgla wymaga ogromnych nakładów finansowych. Gdy jednak zsumujemy wydatki ponoszone z budżetu państwa na restrukturyzację górnictwa węgla kamiennego, to może się okazać, że zrównoważyłyby one w jakiejś mierze te nakłady. Poza tym liczymy na dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach siódmego programu ramowego, a przynajmniej na pozyskanie z tego źródła środków na sfinansowanie prac badawczych upłynniania węgla. Przede wszystkim chcemy zbadać opłacalność produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Obecnie opieramy się na sporządzonych przez kilka osób obliczeniach kosztów produkcji ze względu na określone założenia i określonych założeniach i uwarunkowaniach. Zatem nie mamy pewności, że gdybyśmy się zdecydowali na wdrożenie konkretnej technologii, przy nieco innych założeniach, to okazałyby się realne wszystkie elementy kosztu produkcji, które zostały uwzględnione w tych obliczeniach.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Jeżeli z badań opłacalności upłynniania węgla wynikną pozytywne informacje, to będziemy starali się „przychylać nieba” inwestorom, aby mogli oni skorzystać z funduszy europejskich. Będziemy także szukali partnerów, którzy są lepiej zorientowani w dziedzinie produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, niż Ministerstwo Gospodarki i polskie firmy węglowe. Dlatego nie wykluczamy udziału inwestorów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Pan prof. Józef Dubiński, mówiąc o celach operacyjnych, wymienił m.in. opracowanie instrumentów prawnych i fiskalnych sprzyjających wdrażaniu innowacyjnych technologii czystego węgla, a więc także technologii upłynniania węgla. Chodzi o taką politykę podatkową, która będzie zachęcała inwestorów, a także właścicieli samochodów do korzystania z paliw płynnych produkowanych na bazie węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Chcę poinformować Komisję, że w październiku 2005 r. zostało powołane na Śląsku regionalne centrum badawcze czystych technologii węglowych, w ramach którego firmy i jednostki naukowe będą zajmowały się technologami karboenergetycznymi i karbochemicznymi. Trzeba powiedzieć szczerze, iż te kopalnie, które w opracowaniach naukowców zostały wytypowane do procesu produkcji paliw płynnych, posiadają zasoby węgla nie tak atrakcyjnego, jak inne kopalnie. Można to zinterpretować jako szansę na racjonalne, dwutorowe wykorzystywanie węgla, gdyż energetyka zawodowa korzystałaby z węgla o stosunkowo lepszych parametrach energetycznych, natomiast węgiel jakościowo gorszy byłby przeznaczany do produkcji paliw płynnych zaś kopalnie z takimi zasobami węgla nie musiałyby być przeznaczone do likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Warto też powiedzieć, że mamy swoich reprezentantów idei czystych technologii węgla w instytucjach Unii Europejskiej. Mam na myśli przede wszystkim byłego premiera, prof. Jerzego Buzka, który angażuje się w promowanie tego rodzaju technologii w Parlamencie Europejskim. W imieniu rządu mogę zadeklarować, że jeśli pan profesor przedstawi swoje pomysły, jak możemy wspierać eurodeputowanych, którzy walczą o te sprawy, to będą oni mogli liczyć na taką pomoc.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Poinformowano mnie, że na posiedzeniu Komisji są obecni m.in. przedstawiciele przemysłu petrochemicznego i chemicznego. Chcę zaapelować do panów, aby powiedzieli, co myślą na temat wdrożenia technologii produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Mnie, jako sekretarzowi stanu w ministerstwie, któremu przypisane zostały zadania w zakresie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego oraz bezpieczeństwa energetycznego kraju, podoba się ta koncepcja, ponieważ prowadzi ona do rozwiązania wielu problemów. Sądzę, że powinna się ona podobać także szefom spółek węglowych, choćby dlatego, że stwarza im możliwość sprzedaży węgla o relatywnie gorszej jakości oraz szefom firm chemicznych. Natomiast może się czuć zagrożony przemysł petrochemiczny. Z tych względów zależy nam na otworzeniu debaty publicznej, w której będą uczestniczyć naukowcy, przedsiębiorcy, związki zawodowe i wszyscy ci, którym leży na sercu dobro regionu śląskiego. Mam nadzieję, że wraz z zamknięciem dyskusji na tym posiedzeniu Komisji nie nastąpi zamknięcie tematu produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Otwieram dyskusję. Wprawdzie mamy do czynienia z zagadnieniem, które w warunkach polskich nadaje się raczej do dyskusji o charakterze seminaryjnym, niż do dyskusji podejmowanych przez komisje sejmowe, to jednak w niczym to nie przeszkadza, aby także Komisja Gospodarki wyraziła swoją opinię na temat celowości podjęcia produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Będzie to jeden z tych głosów, które powinny doprowadzić w krótkim czasie do podjęcia określonych rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Z obu poprzednich wystąpień wynika, że koncepcja produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego jest na takim poziomie ogólności, że trudno byłoby ją wdrożyć w życie w nieodległym czasie. Zatem dzisiejsze posiedzenie możemy potraktować jako element udziału posłów w debacie publicznej na temat, który ma istotne znaczenie dla polityki energetycznej kraju, a która powinna doprowadzić do rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselAdamSzejnfeld">Dlatego prezydium Komisji przygotowało projekt dezyderatu – został on rozdany wszystkim członkom Komisji – w którym zwracamy się do rządu z postulatem podjęcia pilnie działań zmierzających do opracowania studium wykonalności przedsięwzięcia budowy instalacji produkcji paliw na bazie węgla kamiennego. Nie ulega wątpliwości, że gdyby te inwestycje miały być realizowane pod auspicjami rządu i częściowo finansowana ze środków Unii Europejskiej, to musiałyby zostać wpisane w strategię energetyki państwa polskiego. W ramach tej strategii muszą być udzielone odpowiedzi na bardzo ważne pytania, które można zadać już teraz. Jeśli odpowiedzi na te pytania nie będą pozytywne, to już mogę powiedzieć, że nie wierzę w powodzenie przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie upłynniania węgla, gdyż są to pytania dotyczące przyszłości kilku sektorów, m.in. węgla kamiennego, energetycznego i petrochemicznego, a także polityki prywatyzacyjnej państwa, bo gdy w grę wchodzą nakłady rzędu miliardów złotych, to najpierw trzeba potrafić odpowiedzieć na pytanie, kto ma je sfinansować. Dopóki nie ma odpowiedzi na to pytanie, dopóty bezcelowe jest zajmowanie się koncepcjami budowy zakładów produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, ponieważ te koncepcje pozostaną w sferze dyskusji i polemik akademickich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselRajmundMoric">Chcę podziękować za to, że Komisja zajęła się postulowanym przez Samoobronę RP tematem pozyskiwania paliw płynnych i gazowych z węgla.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselRajmundMoric">Siedemnaście lat temu minister Wilczek, specjalista w dziedzinie utylizacji kości, ogłosił, iż górnictwo węgla w Polsce nie ma przyszłości – ogłosił swego rodzaju upadłość tego sektora i tą światłą myśl realizowały kolejne rządy przez szesnaście lat. Kontynuowano eliminację z bilansu energetycznego kraju najtańszego surowca energetycznego, jakim jest węgiel, na rzecz paliw importowanych. Zamykano kopalnie i wyrzucano załogi na bruk, powodując wysokie bezrobocie w regionie śląskim. Dopiero zagrożenie, iż dojdzie do kryzysu energetycznego, który już zaczyna się rysować na świecie, przywraca węgiel do łask.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PoselRajmundMoric">Na sympozjum zorganizowanym 15 lat temu przez Akademię Ekonomiczną w Katowicach mówiono o tym, że przyszłość to nowe technologie węglowe. Niestety, ten postulowany kierunek rozwoju nie był realizowany. To prawda, że ostatnimi czasy wzrosły ceny węgla, ale jeszcze szybszy i większy był trend wzrostowy cen ropy naftowej. Poza tym mieliśmy już możliwość przekonać się, w jak dużym stopniu wydobycie i dostawy ropy naftowej są uzależnione od sytuacji politycznej na świecie, vide Irak, a także o tym, że ten surowiec energetyczny stał się instrumentem politycznym, jak w przypadku Federacji Rosyjskiej. Moim zdaniem, te uwarunkowania zewnętrzne nakazują zmienić podejście do produkcji w Polsce syntetycznych paliw płynnych.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PoselRajmundMoric">Autorzy opracowań, które zostały przekazane Komisji, skoncentrowali się na technologiach upłynniania węgla kamiennego i możliwości ich wdrożenia w Polsce ze względu na posiadane zasoby węgla kamiennego, natomiast zabrakło w tych materiałach kilku istotnych informacji o efektach ekonomicznych, które – jak słusznie zauważył pan przewodniczący Adam Szejnfeld – odegrają decydującą rolę przy podejmowaniu decyzji o ich wdrożeniu w życie. Został oszacowany, przy spełnieniu określonych założeń, koszt produkcji benzyny, natomiast mnie interesuje orientacyjna jej cena z uwzględnieniem marż i podatków. Uważam, że należałoby wykonać takie studium, a jeśli zostało ono zrobione, to proszę o podanie jego wyniku.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PoselRajmundMoric">Jednym z podstawowych zadań tego rządu jest zmniejszenie bezrobocia. Dlatego pytam, ile mogłoby powstać nowych miejsc pracy, gdyby została podjęta produkcja paliw płynnych na bazie węgla kamiennego?</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PoselRajmundMoric">Uważam, że wyjaśnienia wymaga kwestia nakładów finansowych na budowę instalacji. W otrzymanych materiałach, z różnych źródeł, jest mowa o 2,5 mld USD i o 2,5 mld euro, ale gdy te wartości wyrazimy w złotych, to otrzymamy dwie różne kwoty. Nasuwa się pytanie, która z tych kwot lepiej odzwierciedla realne koszty budowy instalacji.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PoselRajmundMoric">Autorzy opracowania zaprezentowanego przez pana prof. Józefa Dubińskiego przestrzegają, iż procesy upłynniania węgla niosą za sobą zagrożenia dla środowiska naturalnego, bo gdy produkty upłynniania będą transportowane rurociągami, transportem drogowym lub kolejowym to istnieje duże ryzyko ich wycieku. Ta opinia mnie zbulwersowała, gdyż takie samo zagrożenie występuje przy transporcie paliw z ropy naftowej.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PoselRajmundMoric">Pan przewodniczący Adam Szejnfeld wspomniał o strategii energetycznej państwa. Przypomnę, że w pakcie koalicyjnym zostało zapowiedziane opracowanie nowej takiej strategii.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PoselRajmundMoric">Podsumowując, chcę powiedzieć, że najważniejsze jest to, aby społeczeństwo polskie uzyskało dostęp do relatywnie taniego i dobrej jakości paliw płynnych z własnych źródeł i żeby wykorzystanie tych źródeł spowodowało zwiększenie miejsc pracy. Jeżeli z wykonanych rachunków symulacyjnych wyniknie, że te przesłanki produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego nie są tylko mrzonkami, to gra jest warta świeczki – warto będzie przetwarzać węgiel na paliwa płynne, a nawet mogą one stać się polską marką w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PoselRajmundMoric">Chcę także powiedzieć, że trzeba uaktywnić nasz rząd w staraniach o pozyskanie środków finansowych z Unii Europejskiej na budowę instalacji upłynniania węgla kamiennego. Polska nie udźwignie sama kosztów takich inwestycji. Starania rządu powinni wspierać polscy posłowie w parlamencie europejskim, aby te zamierzenia inwestycyjne znalazły odbicie w budżecie Unii Europejskiej na lata 2007-2013.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PoselRajmundMoric">Opowiadam się za przyjęciem proponowanej treści dezyderatu i skierowaniem go do Prezesa Rady Ministrów. Popieram zawarty w projekcie dezyderatu postulat, aby rząd podjął działania zmierzające do opracowania studium wykonalności przedsięwzięcia budowy instalacji produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Oczywiście takie studium to dopiero początek drogi prowadzącej do podjęcia decyzji, ale uważam, że Komisja Gospodarki powinna mieć w tym procesie inspirującą rolę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszPetrys">Z uwagą wysłuchałem wystąpień moich przedmówców, aczkolwiek były to wykłady o charakterze ogólnym. Teraz powiem państwu co się dzieje wokół sprawy, która jest przedmiotem dzisiejszego posiedzenia Komisji, bo pan minister mówił o niej tak, jakby z jakiejś chmury czerpał informacje.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#TadeuszPetrys">Najpierw odniosę się do strategii energetycznej państwa. Sami państwo widzicie, co się dzieje – tragedia. Przy Akademii Górniczo-Hutniczej powołaliśmy, pod patronatem rektora AGH, Komitet Naukowo-Badawczy, noszący nazwę „Złagodzenie skutków kryzysu energetyczno-paliwowego przez produkcję syntetycznych paliw silnikowych”. Na tym posiedzeniu jest obecny prof. Jan Adamczyk, przewodniczący komitetu zaś w skład komitetu wchodzi dziesięciu profesorów wyższych szkół technicznych, m.in. profesorowie o znanych państwu nazwiskach, a mianowicie prof. Jerzy Buzek i Włodzimierz Kotowski, który przekazał Komisji własne opracowanie traktujące o barierach i możliwościach polskiego przemysłu w zakresie produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Komitet utrzymuje stały kontakt z Kompanią Węglową SA. W wyniku naszej działalności jesteśmy w stanie w ciągu trzech lat „postawić na nogi” przemysł węglowy i w ciągu trzech lat uruchomić produkcję syntetycznej benzyny.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#TadeuszPetrys">W tym miejscu zwracam się do pana ministra Pawła Poncyljusza. Jeśli to, o czym pan powiedział, nie jest żartem, to jest destrukcją. Pan w ogóle nie ma pojęcia o tym, o czym pan mówił. Proszę się nie obrażać za te słowa. Ja przez 40 lat wykładałem studentom, ale też słuchałem dorobku mądrości ludzkiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Przepraszam, że wchodzę panu profesorowi w słowo. Czas naszego posiedzenia jest ograniczony, więc zamiast odnosić się do innych wystąpień, niech pan przedstawi swoje stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszPetrys">Strategia energetyczna jest tragiczna. Stoimy na progu kryzysu paliwowo-energetycznego. Komitet Naukowo-Badawczy ma duże osiągnięcia, ponieważ współpracujemy, w formie zespołu konsultacyjno-opiniodawczego, z 97 instytutami i instytucjami funkcjonującymi w Polsce. Mamy dobre rozpoznanie w sprawie produkcji syntetycznych paliw silnikowych z węgla. Powiem szczerze: ten problem jest „rozgryziony” naukowo i technologicznie. Mamy już inwestorów, którzy zakładają przedsięwzięcie biznesowe z kapitałem mieszanym, polskim i zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#TadeuszPetrys">Jesteśmy powiadamiani przez profesora Jerzego Buzka o tym, co się dzieje w Unii Europejskiej i jakie jest jej nastawienie do produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Dodam, że pan profesor został przewodniczącym unijnego siódmego programu ramowego, dotyczącego innowacji i technologii. Poinformowaliśmy pana prof. Jerzego Buzka, ile mniej więcej potrzebujemy środków finansowych i w przyszłym tygodniu złożymy w tej sprawie wniosek do parlamentarnej Komisji do spraw Energetyki.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#TadeuszPetrys">Rada Unii Europejskiej, w związku z zagrożeniami związanymi z kryzysem paliwowym, opracowała „Zieloną Księgę Energetyki, którą ukierunkowuje i wspiera rozwój nowych technologii, m.in. w energetyce paliwowej. W marcu tego roku przesłaliśmy ministrowi gospodarki obszerne pismo w sprawie uruchomienia przez Polskę priorytetowo produkcji syntetycznych z wykorzystaniem węgla i prosiliśmy, aby złożył wpis do protokołu z obrad w związku z „Zieloną Księgą Energetyki”, iż Polska jest gotowa do realizacji takiego przedsięwzięcia. Mamy duże zasoby węgla kamiennego i mamy technologów znających się na produkcji syntetycznych paliw silnikowych z węgla. Jednak pan minister nie złożył takiego wpisu.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#TadeuszPetrys">Pytam, jak chcemy budować racjonalną, z wykorzystaniem własnych zasobów węgla, strategię energetyczną, skoro nie poinformowaliśmy Unii Europejskiej, że Polska jest gotowa wzbogacić zawarte w „Zielonej Księdze Energetyki” cele i zadania o produkcję paliw płynnych na bazie węgla kamiennego?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#TadeuszPetrys">Jeszcze przed wysłaniem tego pisma do ministra gospodarki wiedzieliśmy, że niektóre kraje europejskie będą się starały o środki z funduszy unijnych na uruchomienie produkcji syntetycznych paliw silnikowych. Obawialiśmy się, że w tym przypadku zadziała zasada kto pierwszy, ten lepszy. Pan minister zapomniał o tym piśmie, albo – mówiąc językiem studentów – olał sprawę, co będzie miało tragiczne skutki dla polskiej strategii energetycznej w kontekście celów „Zielonej Księgi Energetyki”. Natomiast dwa kraje, Francja i Niemcy utworzyły stowarzyszenie wspierające produkcję paliw syntetycznych z węgla. Byliśmy naocznymi świadkami tego zdarzenia, które miało miejsce w Brukseli i zobaczyliśmy, że założeniu stowarzyszenia nadano odpowiedni wydźwięk, gdyż odbywało się to w obecności kilku komisarzy Komisji Europejskiej oraz przedstawicieli m.in. takich firm, jak Mercedes, Volswagen i Shell. Odpowiedź na pytanie, po co Niemcy i Francja utworzyły to stowarzyszenie, jest oczywista. Po to, aby łatwiej było sięgnąć po unijne środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#TadeuszPetrys">Komitet Naukowo-Techniczny wysłał do pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza pismo, w którym zawarliśmy dwa wnioski programowe, dotyczące bezpieczeństwa energetyczno-paliwowego Polski w zakresie paliw silnikowych w latach 2007-2025 oraz bezpieczeństwa energetyczno-paliwowego Unii Europejskiej w tym samym zakresie i czasie. Poprosiliśmy go o rozważenie tej problematyki. Nie chcę krytykować pana premiera, natomiast muszę powiedzieć, że mamy pewien żal, gdyż nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi. Jeśli w obecnej kulturze politycznej nie mieści się odpowiedź w rodzaju: dziękuję za otrzymane pismo, rozważymy, to wypadałoby przynajmniej napisać: otrzymałem pismo i nadałem mu właściwy bieg.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#TadeuszPetrys">Jeśli „zawracamy głowę” premierowi i ministrowi gospodarki, to dlatego, ponieważ uważamy, że obecnie praktykowana strategia energetyczna doprowadzi nas do tragedii. Jest grupa biznesmenów, którzy chcą uruchomić w Polsce produkcję syntetycznych paliw silnikowych, ale do tego potrzebny jest udział Skarbu Państwa. Niepokoi ich brak zainteresowania rządu taką inwestycją, co – ich zdaniem – zwiększa ryzyko niepowodzenia tego bardzo kapitałochłonnego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#TadeuszPetrys">Jednym z członków Komitetu Naukowo-Badawczego jest doradca prezydenta Stanów Zjednoczonych George`a W. Busha. Ten doradca jest Polakiem, biegłym w zagadnieniach paliwowych. Korzystamy z jego wiedzy o tym, co się dzieje z ropą naftową na świecie. Prognozuje się, iż do końca tego roku baryłka ropy będzie kosztowała 95 USD. Prezydent George W. Bush w tegorocznym orędziu do narodu stwierdził, że USA podejmie produkcję paliw niezwiązanych z ropą naftową, aby w ciągu 15-20 lat całkowicie uniezależnić się od jej importu z krajów, które ten surowiec traktują jako narzędzie szantażu politycznego. Wiemy, że Stany Zjednoczone już uruchamiają 3 instalacje do produkcji syntetycznych paliw płynnych na bazie węgla.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#TadeuszPetrys">Kopię pisma Komitetu Naukowo-Badawczego do pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza przekazaliśmy m.in. przewodniczącemu Komisji Gospodarki, panu Arturowi Zawiszy. Chcę wyrazić podziękowanie panu przewodniczącemu, że doprowadził on do tego posiedzenia. Składam także podziękowanie panu wicepremierowi Andrzejowi Lepperowi, który w odpowiedzi na nasze pismo podziękował nam za głębokie zainteresowanie się sprawą produkcji paliw płynnych z węgla.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#TadeuszPetrys">Powracam do tezy, że z energetyką w Polsce dzieje się źle. Kompromitującą sprawą jest budowa rurociągu gazowego z Poski do Niemiec via Morze Bałtyckie, podczas gdy ten rurociąg powinien być budowany na terytorium Polski. Było to możliwe, a tymczasem sami wyeliminowaliśmy się z europejskiej polityki energetycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Powtórnie muszę ingerować w pana wystąpienie. Znamy tło polityczne i ekonomiczne tej sprawy. Oczekiwałem, ponieważ odniósł się pan krytycznie do wystąpienia przedstawiciela rządu, że zaprezentuje pan jakąś alternatywę. Proszę więc o rozwinięcie tego wątku pana wystąpienia, a także zasygnalizowanej przez pana kwestii, która być może okaże się najbardziej dla nas interesująca. Mam na myśli inicjatywę utworzenia firmy, która nosi się z zamiarem zainwestowania w produkcję syntetycznych paliw silnikowych. Natomiast zostawmy w spokoju rurociąg gazowy i tym podobne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Przedstawiciel AGH prof. Tadeusz Petrys.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PoselAdamSzejnfeld">Pozostaję przy temacie strategii energetycznej Polski. W celu jej uzdrowienia, proponuję – wzorem rządów niemieckiego, francuskiego i innych państw – powołać przy ministrze gospodarki lub przy prezesie Rady Ministrów komitet doradczy do spraw gazowych i płynnych paliw energetycznych, bowiem o sprawach tak dużej wagi nie mogą decydować pojedyncze osoby. Dla przykładu powiem, że w Stanach Zjednoczonych tego rodzaju komitet składa się z 60 osób.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PoselAdamSzejnfeld">Pozwolę sobie złożyć wniosek w tej sprawie na ręce pana przewodniczącego. Proszę rozważyć, według stosowanego w parlamencie trybu, czy byłoby zasadne powołanie takiego komitetu. Zakładamy, że grupa niezależnych doradców, licząca w granicach 30-40 osób, pomoże ustrzec się pomyłek.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PoselAdamSzejnfeld">Większość pana wystąpienia dotyczyła pisma Komitetu Naukowo-Badawczego do premiera i przynajmniej u mnie wzbudził pan zainteresowanie tym pismem. Proszę więc przekazać jego kopię do Sekretariatu Komisji Gospodarki, abyśmy mogli zapoznać się z jego treścią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Wówczas, gdy ustalaliśmy plan pracy Komisji na pierwsze półrocze 2006 r. i gdy pan poseł Rajmund Moric zaproponował, abyśmy podjęli temat produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, przypomniałem sobie, że to nie po raz pierwszy komisja sejmowa będzie zajmowała się tym zagadnieniem. Jednak dotychczas dyskusja publiczna nad tym tematem nie przyniosła konkretnych rezultatów. Tylko naukowcy drążyli temat i przygotowywali kolejne opracowania, które zalegają półki. Przypomnijmy sobie koniec lat dziewięćdziesiątych, kiedy to likwidowano stosunkowo najwięcej kopalń. Wówczas odżyła dyskusja nad wykorzystaniem węgla do produkcji paliw ciekłych, jako sposób na uratowanie kopalń. Przypuszczam, że propozycje, które padały podczas tej dyskusji i jej wątki, są znane panu prof. Jerzemu Buzkowi, gdyż w tych czasach pełnił on funkcję prezesa Rady Ministrów. Teraz pan profesor będzie mógł tę wiedzę wykorzystać na rzecz produkcji syntetycznych paliw silnikowych, jako deputowany do parlamentu europejskiego, i na forum Komitetu Naukowo-Badawczego.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Usłyszeliśmy, iż Komitet Naukowo-Badawczy interesuje się także produkcją paliw płynnych z węgla kamiennego w Stanach Zjednoczonych. Dodam do informacji przekazanych przez pana prof. Józefa Dubińskiego, że Kongres w podjętej uchwale stwierdził, że te paliwa są najbardziej ekologiczne. Jest to kolejny argument za podjęciem ich produkcji w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Dziękuję panu ministrowi Pawłowi Poncyljuszowi za szczerą wypowiedź. Pan minister powiedział prawdę, że nie należy oczekiwać, iż w najbliższym czasie można będzie rozwiązać wszystkie problemy związane z produkcją syntetycznych paliw silnikowych. Trzeba jednak zrobić pierwszy, zdecydowany krok i dlatego opowiadam się za przyjęciem projektu dezyderatu. Musi się stać coś takiego, spowodowanego przez rząd, a zainspirowanego przez Komisję Gospodarki, co by tej dyskusji nie uczyniło jedynie pustosłowiem. Musi ona prowadzić do podjęcia konkretnych działań, ponieważ Śląsk czeka na decyzje w sprawie wykorzystania węgla do produkcji syntetycznych paliw silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Pytanie kieruję do przedstawicieli spółek węglowych. Chodzi mi o kopalnie, które zostały zamknięte z tego powodu, że dalsza eksploatacja zasobów węgla została uznana za trwale nieopłacalną. Czy jest możliwe ich reaktywowanie po to, aby wydobywany węgiel wykorzystać do produkcji paliw płynnych?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Poseł Bolesław Borysiuk (Samoobrona RP):</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Kilka miesięcy temu, gdy uwzględniliśmy w planie pracy Komisji temat produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego, prawdopodobnie niewielu z nas przewidywało, że ceny surowców energetycznych będą rosły na rynkach światowych w tak szybkim tempie. Ta sytuacja nadała tematowi dzisiejszego posiedzenia jeszcze większego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Pan przewodniczący słusznie zaproponował, aby w strategii energetycznej naszego kraju zostało określone miejsce dla produkcji paliw płynnych z węgla. Moim zdaniem, jest to niezbędne minimum, ponieważ uważam, iż polskie placówki dyplomatyczne powinny wprowadzić do świadomości decydentów w Unii Europejskiej, iż nasze zamierzenia co do podjęcia produkcji syntetycznych paliw silnikowych, z wykorzystaniem własnych zasobów węgla kamiennego, są szansą dla krajów członkowskich Unii. Dlatego proponuję zamieścić stosowny zapis w projekcie dezyderatu, iż Komisja Gospodarki rekomenduje rządowi podjęcie działań, we współpracy z Unią Europejską, na rzecz właściwego wykorzystania tej szansy, jaka tkwi w polskiej ziemi, w pokładach węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Chcę podziękować autorom opracowań, którzy stworzyli nam możliwość zapoznania się z bogatymi przemyśleniami. Przede wszystkim zawarta w tych opracowaniach wiedza może posłużyć do wspólnego poszukiwania rozwiązań, które by nadały maksymalną opłacalność komercyjnemu przedsięwzięciu budowy instalacji do produkcji syntetycznych paliw silnikowych. Żałuję tylko, że aspekt opłacalności został potraktowany przez autorów dość pobieżnie i wobec tego konieczne jest wykonanie rachunków symulacyjnych z uwzględnieniem różnych uwarunkowań produkcji takich paliw płynnych.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Odważę się sformułować tezę, że czynnikiem przesądzającym o opłacalności ich produkcji będzie koszt uzyskania surowca. Wychodząc z takiego założenia, proponuję uzupełnić projekt dezyderatu, nadając ostatniemu zdaniu następujące brzmienie: „W związku z powyższym Komisja Gospodarki wnioskuje o podjęcie przez Rząd RP pilnych działań zmierzających do opracowania studium wykonalności przedsięwzięcia budowy instalacji produkcji paliw na bazie śląskiego i lubelskiego węgla, a także /.../”.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PoselTadeuszMotowidlo">Przedstawię kilkuzdaniowe uzasadnienie tej propozycji. Autorzy opracowań sugerują, aby wytwórnię paliw płynnych uruchomić na Śląsku, w Firmie Chemicznej „Dwory” SA ze względu na posiadaną przez nią infrastrukturę i kadrę technologów, natomiast ja mogę wymienić co najmniej 8 elementów podważających zasadność tej lokalizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Proszę nie wdawać się w takie szczegółowe kwestie, gdyż już na wstępie powiedziałem, że mamy do czynienia z tematem, o którym można powiedzieć, iż jest rozwojowy – zapożyczyłem to określenie z innej dziedziny. Gdyby nawet idea produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego spotkała się z przychylnością rządu i już byłoby wiadomo, kto wyłoży pieniądze na budowę instalacji upłynniania węgla, to jeszcze minie dużo czasu nim taki projekt nabierze realnych kształtów. Na razie ta sprawa jest na takim poziomie ogólnikowości, iż nie ma sensu, abyśmy uszczegółowiali treść dezyderatu, wskazując, gdzie – naszym zdaniem – ma powstać wytwórnia syntetycznych paliw silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Oczywiście, jesteśmy otwarci na zmianę redakcji i na uzupełnienie projektu dezyderatu, ale nie o takie szczegółowe rozwiązania, które na tym etapie są abstrakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselAdamSzejnfeld">Poseł Bolesław Borysiuk (Samoobrona RP):</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselAdamSzejnfeld">Skoro moja propozycja dodania po wyrazach „na bazie węgla” wyrazów „śląskiego i lubelskiego” nie wymaga uzasadnienia, to na tym kończę swoje wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoslankaBeataSzydlo">Na wstępie odniosę się do propozycji uzupełnienia projektu dezyderatu. Skoro pan poseł Bolesław Borysiuk upomniał się o wykorzystanie do produkcji paliw płynnych złóż węgla w woj. lubelskim, to ja zrobię to samo odnośnie do złóż węgla w Małopolsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Nie o to chodzi, aby upominać się o regionalne interesy. Na to jest jeszcze za wcześnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoslankaBeataSzydlo">Chcę tylko sprostować jedną z informacji, która znalazła się w wypowiedzi pana posła Bolesława Borysiuka. Otóż Firma Chemiczna „Dwory” jest usytuowana w Małopolsce, a nie na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoslankaBeataSzydlo">Uważam, że dla działań na rzecz wdrożenia produkcji paliw płynnych nie ma istotnego znaczenia postulat, żeby do tej produkcji był wykorzystywany bądź węgiel ze Śląska i Małopolski, bądź ze Śląska i woj. lubelskiego lub tylko z jednego określonego zagłębia węglowego. Istotą sprawy jest możliwość rozwiązania kilku problemów. Jest o nich mowa w projekcie dezyderatu, a mianowicie chodzi o zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju, zmianę kierunku restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, rozwój gospodarczy kraju na bazie nowych technologii węglowych, powstanie nowych miejsc pracy itd.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoslankaBeataSzydlo">Chcę powiedzieć, że nie zgadzam się z opinią pana prof. Tadeusza Petrysa, że do tej pory Ministerstwo Gospodarki w ogóle nie zajmowało się tematem produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Sądzę, że opracowanie, które otrzymali członkowie Komisji, jest dowodem na to, iż były podejmowane prace koncepcyjne. Poza tym ten temat nie jest nowy. Pewnie nie wszyscy członkowie Komisji wiedzą o tym, że wytwórnia paliw płynnych z węgla znajdowała się w latach 1950-1964 w Zakładach Chemicznych „Oświęcim”. Obecnie jest to Firma Chemiczna „Dwory”.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PoslankaBeataSzydlo">Faktem jest, że w Polsce ostatnio wzrosło zainteresowanie instytutów naukowych, spółek węglowych i firm z branży chemicznej budową instalacji upłynniania węgla. Pojawiły się nie tylko nowe opracowania naukowców, ale także nawiązana została współpraca firm z instytutami. Wydaje się, że w tej sytuacji na plan pierwszy wysuwa się potrzeba ustanowienia koordynatora działań tych podmiotów na rzecz takiej inwestycji. Sądzę, że tej roli powinno podjąć się Ministerstwo Gospodarki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Nie dzielmy Polski wedle partykularnych interesów regionu śląskiego bądź lubelskiego, gdyż wówczas trudno będzie przezwyciężyć wiele problemów, które wystąpią przy wdrażaniu produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Pytanie kieruję do pana ministra Pawła Poncyljusza. Temat produkcji tego rodzaju paliw był przedmiotem dyskusji w ubiegłej kadencji Sejmu. Dzisiaj usłyszeliśmy, że Ministerstwo Gospodarki jest przekonane, że trzeba podjąć ich produkcję. Skoro tak jest, to dlaczego nie ktoś inny, lecz Komisja Gospodarki zaangażowała się w sprawę opracowania studium wykonalności budowy instalacji produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Czy gdyby Komisja nie wystosowała w tej sprawie dezyderatu do rządu, to Ministerstwo Gospodarki nie mogłoby zlecić opracowania takiego studium? Proszę powiedzieć, jaki jest koszt jego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Pan minister wymienił problemy, które będzie można rozwiązać dzięki uruchomieniu produkcji syntetycznych paliw silnikowych, z wykorzystaniem krajowych zasobów węgla kamiennego. Zastrzegł pan przy tym, że nawet gdyby w najbliższym czasie zapadły w tej sprawie decyzje, to na efekty trzeba będzie poczekać kilka bądź kilkanaście lat. Proszę określić, jaki to może być horyzont czasowy. Na razie można tylko powiedzieć, że ten horyzont z roku na rok się oddala, ponieważ ciągle poprzestajemy na dyskusji. Uważam, że dopiero wtedy może być ona owocna, gdy jej kontekstem będzie opracowana strategia energetyczna kraju. Obecny rząd nie przygotował takiego dokumentu, chociaż funkcjonuje już ponad pół roku. Co więcej, Prawo i Sprawiedliwość w kampanii wyborczej zapowiedziało, że jeśli dojdzie do władzy, to jednym z priorytetów będą działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego państwa. Mam nadzieję, że pan poseł Rajmund Moric dopilnuje, jako poseł partii współrządzącej, żeby w tej kadencji został zamknięty konkretnymi ustaleniami temat produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Chciałbym nieco zmienić nurt dyskusji, ponieważ zbyt często przypomina ona dyskusję o charakterze seminaryjnym, podczas gdy jej przedmiotem są konkretne zagadnienia inwestycyjne i wdrożeniowe. Podzielam stanowisko, że za wcześnie jest jeszcze na podejmowanie decyzji o budowie wytwórni paliw płynnych w Polsce metodą syntezy Fischera-Tropscha. Taka decyzja powinna być poprzedzona pracami badawczo-naukowymi, zaś realizacja tej inwestycji wymaga zgromadzenia sporej kwoty środków finansowych. Natomiast są jeszcze inne możliwości wykorzystania krajowego węgla, niż do produkcji paliw płynnych i uniezależnienia się od importu surowców, a zwłaszcza od importu innego rodzaju paliw. Takie inwestycje można zrealizować w ciągu 6-8 lat.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Podkreślane sukcesy firmy SASOL nie polegają tylko na produkcji paliw płynnych. Tonażowo stanowią one 60 proc. produktów uzyskanych z węgla, natomiast 40 proc. przypada na chemikalia, ale przychody z ich sprzedaży przewyższają przychody ze sprzedaży paliw.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Solidaryzuję się z opinią, że przede wszystkim branża chemiczna powinna być zainteresowana zgazowaniem węgla i wykorzystaniem chemicznym węgla. Otóż zakłady chemiczne są najbardziej narażone na jakiekolwiek zakłócenia w dostawach gazu, ponieważ w takiej sytuacji najpierw tym zakładom jest zmniejszany pobór gazu. Z kolei ceny surowców dla przemysłu chemicznego pozostają w ścisłym związku z ceną ropy naftowej.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Dwa lata temu Krajowa Izba Przemysłu Chemicznego opracowała program rozwoju sektora ciężkiej chemii. W tym programie są podane pewne parametry techniczne, które powinna osiągnąć polska chemia, aby uzyskać wskaźniki cechujące tę branżę w innych krajach europejskich. Podkreślono, że trzeba zainstalować nowe moce produkcyjne o wydajności dla metanolu 500 tys. ton, dla olefin – 1400 tys. ton, a także zostały podane wielkości, których nie pamiętam, dla formaldehydu i wodoru. Są to produkty, które przemysł chemiczny zużywa na co dzień i których będzie potrzebował coraz więcej. Można je uzyskać na zasadzie zgazowania węgla.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Nie jest przeciwnikiem budowy wytwórni paliw płynnych metodą syntezy Fischera-Tropscha i uważam, że należałoby w jakiejś perspektywie czasowej podjąć takie przedsięwzięcie inwestycyjne. Natomiast chcę podkreślić, że uruchomienie wytwórni metanolu na bazie zgazowania węgla jest możliwe w ciągu 2 lat. Koszt takiej inwestycji jest znacznie mniejszy od kosztu budowy instalacji Fiszera-Tropscha.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PrzedstawicielInstytutuChemicznejPrzerobkiWeglaAlfredTramer">Dlatego chcę zaproponować, aby sprawę przetwórstwa węgla nie ograniczać tylko do produkcji syntetycznych paliw silnikowych, bowiem równie ważne jest uniezależnienie się branży chemicznej od importu surowców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#CzlonekZarzaduFirmyChemicznejDworySAJozefTusinski">Nas interesuje decyzja, że rozpoczyna się realizacja programu, czyli powstaje centrum zarządzania, zostają określone „kamienie milowe” i przystępujemy do działania. Ten, kto zostanie wyznaczony – mam nadzieję, że przez rząd – do sterowania realizacją programu, będzie dobierał te zespoły, które będą potrzebne na danym etapie.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#CzlonekZarzaduFirmyChemicznejDworySAJozefTusinski">Prawdopodobnie nie wszyscy wiedzą o tym, że w latach 70-tych ubiegłego stulecia była budowana pod ziemią fabryka paliw płynnych na bazie węgla kamiennego. Być może są tam jeszcze jakieś urządzenia. Wtedy ropa naftowa była tania i to spowodowało odstąpienie od pomysłu na produkcję syntetycznych paliw silnikowych. Natomiast taki pomysł od dłuższego czasu chcą realizować rafinerie południowe i dlatego razem z prezesem Kompanii Węglowej SA dyskutujemy, jak uruchomić proces produkcji takich paliw. Chwała tej spółce węglowej za to, że jest tym zainteresowana, bo nie może patrzeć na to, że wykorzystujemy węgiel w sposób prymitywny, czyli do spalania, a powinniśmy go przerobić, uzyskując paliwo i środki chemiczne do tego, aby wytworzyć produkty, których nie ma w Polsce. Dlatego zakłady chemiczne są bardzo zainteresowane chemiczną przeróbką węgla.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#CzlonekZarzaduFirmyChemicznejDworySAJozefTusinski">Oświadczam, iż są do tego odpowiednie miejsca i jest wiedza, jakie technologie zastosować w przeróbce gazu syntezowego. Rafinerie południowe mają całe zaplecze technologiczne dla chemicznej przeróbki produktów ze zgazowania węgla. Wiemy, gdzie trzeba zgazowywać węgiel i mamy to już uzgodnione. Opracowaliśmy logistykę przesyłu gazu syntezowego i wywozu odpadów. Brakuje tego, kto będzie sterował procesem realizacji planowanych zamierzeń. Dlatego mam prośbę do państwa, aby pomogli w powołaniu takiego koordynatora zarządzającego projektem. Przy jego realizacji będą setki barier, które trzeba pokonać, np. przedyskutować z organizacją „Zielonych”, czy dana instalacja może funkcjonować pod ziemią i czy wagon otwarty z odpadami może przejechać przez tory kolejowe, a także uzyskać zezwolenie od gmin, a często także od indywidualnych obywateli na wybudowanie rurociągu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Z przebiegu dyskusji wynika wyraźnie, że temat posiedzenia nie budzi kontrowersji. Dotychczas nikt nie wyraził poglądu, który podważyłby celowość wykorzystania węgla kamiennego do produkcji paliw płynnych. Pozostaje tylko otwarta kwestia, kto i w jakim zakresie ma się tym zająć. De facto jest to pytanie Komisji Gospodarki do rządu, co planuje w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Odniosę się do kilku kwestii poruszonych w dyskusji. Z posiadanych przez nas informacji wynika, że zlecenie firmie zagranicznej opracowania studium wykonalności przedsięwzięcia budowy instalacji produkcji paliw na bazie węgla kamiennego, będzie kosztowało około 1 mln USD, natomiast jeśli zlecenie otrzyma firma polska, to koszt będzie niższy i wyniesie około 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Część informacji, przekazanych podczas dyskusji, usłyszałem dzisiaj po raz pierwszy, pewnie dlatego, że od niedawna zajmuję się, jako sekretarz stanu, górnictwem w Ministerstwie Gospodarki. Chciałbym otworzyć nowy rozdział poświęcony tematowi produkcji paliw płynnych na bazie węgla kamiennego i deklaruję, iż jestem gotów do nawiązania wszelkich kontaktów z osobami zainteresowanymi wniknięciem w szczegóły czystych technologii węglowych. Zapraszam do współpracy naukowców i przedsiębiorców, a zwłaszcza tych, o których mówił pan prof. Tadeusz Petrys, iż są gotowi finansować budowę instalacji upłynniania węgla. Do mnie nie dotarło żadne pismo w tej sprawie, ale przyjmiemy „z otwartymi rękami” przedsiębiorców zainteresowanych czystymi technologiami węglowymi i którzy mają potencjał finansowy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Już z tego, co powiedziałem, wynika, iż Ministerstwo Gospodarki stałoby się swego rodzaju centrum zarządzania, postulowanym przez niektórych dyskutantów. Byłoby ono tym miejscem, do którego napływałyby wszelkiego rodzaju koncepcje, a następnie zostałyby one poddane ocenie, czy są realne w warunkach polskich. Oczywiście, pozytywnie ocenione koncepcje będziemy przekuwać na kontakty z Ministerstwem Skarbu Państwa i z innymi instytucjami rządowymi.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Pojawił się zarzut, że Ministerstwo Gospodarki nie wykazuje zainteresowania technologiami produkcji syntetycznych paliw płynnych, choć są one znane od dawna. Oferuję swoją pomoc, ale chciałbym wiedzieć, gdzie jest ona potrzebna – co mamy zrobić. Nie rozwiązuje problemu utworzenie centrum zarządzania na takiej zasadzie, że będzie się tym zajmował oddelegowany pracownik Ministerstwa, bo w którymś momencie trzeba będzie wyłożyć pieniądze. Mogę zapewnić, że chcemy, aby w ramach 7 programu ramowego badań i rozwoju były także programy finansowane ze środków budżetowych. Była już na ten temat rozmowa w łonie rządu. Ich koordynacją będzie zajmowała się w Kancelaria Prezesa Rady Ministrów pani Teresa Lubińska. Ale jeśli ktoś oczekuje, że rząd pokryje z budżetu państwa wszystkie koszty budowy wytwórni syntetycznych paliw silnikowych, to jest w błędzie. Przy przewidywanym na najbliższe lata stanie finansów państwa, nie możemy liczyć na znaczne środki na budowę instalacji. To musi być przedsięwzięcie o charakterze komercyjnym, opartym na oczekiwanej przez inwestorów stopie zwrotu kapitału i w zakładanym przez nich czasie.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Kilka razy w dyskusji była mowa o strategii energetycznej kraju. Obecnie publiczna dyskusja toczy się nad opracowaną w Ministerstwie Gospodarki strategią dla górnictwa węgla kamiennego na lata 2007-2010. Mogę potwierdzić, że w tej strategii będziemy kładli mocny akcent na technologie czystego węgla. Będzie to jeden z jej elementów.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Nie chcę odpowiadać za strategię energetyczną kraju, opracowaną przez poprzedni rząd. Natomiast mogę odpowiadać jedynie za przygotowanie strategii górnictwa węgla kamiennego. Postaramy się uwzględnić w niej te uwagi zgłoszone podczas dzisiejszej dyskusji, które będą przystawały do pewnego scenariusza.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#SekretarzstanuwMGPawelPoncyljusz">Dziękuję za udział w dyskusji. Powtarzam, jesteśmy do dyspozycji, ale też chętnie spotkam się w siedzibie Akademii Górniczo-Hutniczej z panami profesorami, członkami Komitetu Naukowo-Badawczego, aby porozmawiać, co należy zrobić, żeby wykorzystać dorobek tej instytucji. Nadal będę utrzymywał kontakt z dwoma instytutami, które opracowały materiał informacyjny dla Komisji. Myślę, że nie będzie problemu z objęciem środowiska naukowego opieką, ale w taki sposób, aby jego potencjał intelektualny nakierować na konkretne działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">W trakcie dyskusji został zgłoszony wniosek o przyjęcie projektu dezyderatu. Chcę zaproponować inne brzmienie jego ostatniego akapitu, a mianowicie: „W związku z powyższym Komisja Gospodarki wnioskuje o podjęcie przez Rząd RP pilnych działań zmierzających do opracowania stanowiska Rady Ministrów w zakresie wytwarzania paliw płynnych z węgla kamiennego oraz włączenia tego zadania do strategii energetycznej kraju. Komisja wnosi także o określenie niezbędnych uwarunkowań oraz regulacji prawnych i podatkowych dla zapewnienia osiągnięcia zakładanych celów.”</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Chodzi mi o wywołanie stanowiska rządu, które będzie zbudowane na podstawie przyjętych rozwiązań. Dowiemy się, jak rząd zapatruje się na produkcję w Polsce paliw płynnych z węgla. Natomiast poprzednia treść tego akapitu była niefortunna, bo można było odnieść wrażenie, iż Komisja Gospodarki wyznacza rządowi, na jakiej podstawie ma zająć stanowisko wobec produkcji tego rodzaju paliw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselRajmundMoric">Proponuję skreślić po wyrazie „paliw” wyraz „płynnych” i w ten sposób będzie wzięta także pod uwagę przez rząd produkcja paliwa w postaci gazu syntetycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselAdamSzejnfeld">Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła zaproponowaną przeze mnie treść dezyderatu nr 3 z poprawką zgłoszoną przez pana posła Rajmunda Morica. Nikt nie zgłosił sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselAdamSzejnfeld">Stwierdzam, że Komisja postanowiła skierować ten dezyderat do Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselAdamSzejnfeld">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>