PPC / ppc

text_structure.xml 52.8 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Witam posłów, przybyłych gości oraz pracowników Kancelarii Sejmu. Proponowany porządek dzisiejszego posiedzenia został doręczony państwu na piśmie. W imieniu prezydium proponujemy dokonać małej zamiany w porządku dziennym, a mianowicie odwrócić kolejność rozpatrywanych punktów. Tym samym najpierw rozpatrzymy poprawki i wnioski zgłoszone podczas drugiego czytania do projektu ustawy zmieniającej ustawę o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (druki nr 450 i 646), a jako drugi rozpatrzymy punkt dotyczący pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych (druk nr 651). Czy jest zgoda na taką zamianę w porządku dziennym, a tym samym czy posłowie akceptują tak sformułowany porządek dzienny? Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że zamiana oraz akceptacja porządku dziennego została przez Komisje wyrażona. Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że porządek posiedzenia został zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku dziennego, w którym zajmiemy się poprawkami i wnioskami zgłoszonymi podczas drugiego czytania do projektu ustawy zmieniającej ustawę o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Straży Pożarnej, Służby Więziennej i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (druki nr 450 i 646). W dniu wczorajszym odbyło się drugie czytanie tego projektu. Podczas drugiego czytania zostały zgłoszone 2 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 1, zgłoszonej przez Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej, w której proponuję się, aby tytuł ustawy otrzymał brzmienie: „o zmianie ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu”.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselMarekKuchcinski">W imieniu wnioskodawcy poprawkę będzie uzasadniał poseł Jerzy Kozdroń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJerzyKozron">Konieczność zgłoszenia poprawek wynikła z faktu, że w trakcie prac nad ustawą o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy itd. została uchwalona i weszła w życie ustawa o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. Tym samym został zmieniony zakres podmiotowy ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy itd. Ta korekta, dokonana przez życie, wymusza na nas obowiązek wprowadzenia do zakresu obowiązywania naszej ustawy przedstawicieli Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Poprawki nr 1 i 2 realizują ten cel. Z tego względu poprawka nr 1 dodaje do tytułu ustawy funkcjonariuszy CBA, a poprawka nr 2 zmienia zakres działania podmiotowego ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Jak rozumiem, przedstawiciel wnioskodawców łącznie omówił obie zgłoszone poprawki? Uważam, iż przyjęcie tych rozwiązań jest ważne, a nawet konieczne.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy przedstawiciele rządu mają jakieś uwagi do przedstawionych poprawek? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy przedstawiciele Biura Legislacyjnego mają jakieś uwagi do przedstawionych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuHenrykDabrowski">Poprawki nr 1 i 2 mają charakter legislacyjny. Biuro Legislacyjne jest za przyjęciem obu przedstawionych rozwiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy są jakieś uwagi lub zastrzeżenia posłów dotyczące tych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Mam pytanie do przedstawicieli Biura Legislacyjnego. Czy obie poprawki mogą być głosowane łącznie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuHenrykDabrowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Rozumiem, iż uwaga posła Cezarego Grabarczyka jest sugestią, aby poprawki były głosowane łącznie. Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że Komisje wyraziły zgodę na łączne głosowanie poprawek nr 1 i 2. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Dla formalności przytoczę jeszcze treść poprawki nr 2. W poprawce nr 2 proponuje się, aby w art. 1 zdaniu wstępnemu nadać brzmienie: „W ustawie z dnia 7 maja 1999 r. o zmianie ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. Nr 53, poz. 548, z 2001 r. Nr 27, poz. 298, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 oraz 2006 r. Nr …, poz. …) wprowadza się następujące zmiany”.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselMarekKuchcinski">Kto z państwa jest za rekomendowaniem Sejmowi przyjęcia poprawek nr 1 i 2?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PoselMarekKuchcinski">Stwierdzam, że Komisja jednomyślnie rekomenduje Sejmowi przyjęcie poprawek nr 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PoselMarekKuchcinski">Wyznaczam do 28 czerwca termin dla Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na stwierdzenie zgodności zgłoszonych poprawek z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PoselMarekKuchcinski">Na posła sprawozdawcę proponujemy dotychczas pełniącego tę funkcję w pracach nad ustawą o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy … itd. posła Grzegorza Dolniaka.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy jest sprzeciw wobec tej propozycji? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy pan poseł Grzegorz Dolniak wyraża zgodę na pełnienie funkcji sprawozdawcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselGrzegorzDolniak">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Stwierdzam, iż Komisja przyjęła kandydaturę posła Grzegorza Dolniaka na sprawozdawcę Komisji.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu pierwszego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku dziennego, w którym zajmiemy się rozpatrzeniem pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych (druk nr 651). W imieniu Ministra Sprawiedliwości projekt przedstawi prokurator krajowy Janusz Kaczmarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Rozpocznę od pewnej uwagi natury ogólnej. Na dzisiejsze posiedzenie Komisji przyszedł ze mną prokurator Jerzy Gajewski, który jest twórcą omawianego projektu. Dodam jeszcze, iż – oprócz przedstawionego twórcy – projekt był opracowywany w zespole składającym się z przedstawicieli: nauki, prokuratury, więziennictwa i sądownictwa. Jak widać, grono osób zaangażowanych w powstawanie tego projektu było bardzo szerokie. Niemniej jednak od strony legislacyjnej został on zaprojektowany i sporządzony w prokuraturze. Tym właśnie należy tłumaczyć obecność prokuratora Jerzego Gajewskiego, który najlepiej zna projekt i z chęcią odpowie na wszelkie szczegółowe pytania dotyczące omawianego aktu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Ustawa o świadku koronnym sprawdziła się. Nie wiem, czy jest ktoś na Sali, kto uważa inaczej. Obowiązywanie tej ustawy datujemy na 1 września 1998 roku. Ustawa od samego początku była traktowana jako rozwiązanie epizodyczne. Ten epizodyczny zakres funkcjonowania ustawy kończy się 1 września 2006 roku. Nasze doświadczenia w funkcjonowania tej ustawy przekonały nas, iż będzie dobrze, aby instrument, jakim jest świadek koronny, stał się trwałym środkiem polskiego prawa karnego. Z tego względu naszym celem jest przekształcenie ustawy epizodycznej w ustawę działającą bezterminowo. Dotychczasowe doświadczenia płynące z korzystania z tej ustawy jednoznacznie pokazują, iż jest ona skutecznym środkiem w walce z przestępczością zorganizowaną. Tezę tę potwierdzają dane statystyczne. Ponadsiedmioletni okres obowiązywania ustawy, z jednej strony, pozwolił uznać skuteczność dowodu z zeznań świadka koronnego, a z drugiej strony dał podstawy praktyczne dla dostrzeżenia mankamentów, które w kwestiach szczegółowych wymagają korekt. Uzasadniając projekt zmian, nie będę mówił, o pozytywnych doświadczeniach osób stosujących to rozwiązanie prawne, ale skupię się na nowych rozwiązaniach, wynikających z dotychczasowych niedogodności.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Po pierwsze, projekt ustawy przewiduje objęcie wykorzystania instytucji świadka koronnego w sprawach o wszystkie przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Dotychczas ustawa o świadku koronnym była stosowana wobec przestępstw wyliczonych enumeratywnie. Proponowana zmiana zakresu przedmiotowego, określonego w art. 1 ustawy o świadku koronnym, polegająca na zastąpieniu zamkniętego katalogu przestępstw, w postępowaniach, w których możliwe jest wykorzystanie dowodu z zeznań świadka koronnego, na rzecz katalogu otwartego ze wskazaniem tylko jednego wyznacznika dopuszczalności stosowania tego dowodu, polegającego na popełnieniu przestępstwa, czy przestępstwa skarbowego w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. Zmiana ta sta­nowi najważniejszą modyfikację, mającą najistotniejsze znaczenie dla stosowania tej instytucji w praktyce. Niewątpliwie, podstawowym argumentem przemawiającym za istnieniem zamkniętego katalogu przestępstw, których dokonanie można dowodzić zeznaniami świadka koronnego, była potrzeba ograniczenia stosowania tej szczególnej instytucji tylko do zwalczania najgroźniejszych zorganizowanych grup przestępczych, dopuszczających się najpoważniejszych przestępstw. Takie rozwiązanie powoduje jednak pewne trudności w praktycznym stosowaniu ustawy. Po pierwsze, konieczność wszczynania i prowadzenia odrębnych postępowań przygotowawczych przeciwko świadkowi koronnemu, o sprawie czynów o znacznie niższej szkodliwości społecznej, które popełnił w ramach grupy lub związku, ale niewymienionych w katalogu, co wydaje się nieuzasadnione i nieracjonalne. Po drugie, niepełny obraz przestępczej działalności członków grupy lub związku, gdyż świadek koronny nie ma obowiązku, pod groźbą utraty przywilejów, składać zeznań dotyczących przestępstw spoza katalogu, co w konsekwencji powoduje, że cel stosowania tej instytucji określony w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadku koronnym nie może zostać w pełni osiągnięty. Po trzecie, zasadniczą sprzeczność między wynikającym z powyższego przepisu obowiązkiem świadka przekazania organowi prowadzącemu postępowanie wszystkich informacji, które mogą przyczynić się do ujawnienia okoliczności przestępstwa, wykrycia pozostałych sprawców, ujawnienia dalszych przestępstw lub zapobieżenia im, przy niestosowaniu w myśl art. 8 ustawy o świadku koronnym uprawnień świadka wynikających z art. 182-185 Kodeksu postępowania karnego, a uprawnieniem do zaniechania przez podejrzanego dostarczania organowi dowodów (art. 74 par. 1 Kodeksu postępowania karnego). Po czwarte, nieuwzględnienie stosowania zgodnie z art. 11 par. 2 Kodeksu karnego kumulatywnej kwalifikacji prawnej, w przypadku gdy świadek koronny popełnił przestępstwo, które równocześnie wyczerpuje znamiona czynu wskazanego w katalogu i tam niewymienionego.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Dotychczasowa praktyka pokazuje, że przepisy ustawy o świadku koronnym stosowane są tylko w sprawach dotyczących najgroźniejszych grup i związków przestępczych, nie zaś, mimo formalnej możliwości, w postępowaniach przeciwko członkom grup dopuszczających się wprawdzie przestępstw wymienionych w katalogu, ale nie w takiej skali i o takim charakterze, które uzasadniałyby sięganie do tego wyjątkowego środka dowodowego.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości wykorzystują ten środek dowodowy z umiarem (około 10 przypadków rocznie), szczegółowo badając nie tylko istnienie ustawowych przesłanek dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego, ale dokonując oceny, czy interes wymiaru sprawiedliwości wymaga takiego dowodu. Nie ma zatem obaw, że proponowana zmiana treści art. 1 ust. 1 ustawy o świadku koronnym spowoduje nadużywanie instytucji świadka koronnego, tym bardziej że przyjęty system kontroli wniosku w tym przedmiocie przez Prokuratora Krajowego oraz pozostawienie decyzji w przedmiocie dopuszczenia dowodu w gestii sądu – tak jak dotychczas – pozwoli na skuteczne wyeliminowanie wniosków niezasadnych.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Podkreślenia wymaga, że proponowany przepis art. 1 ustawy o świadku koronnym pozwoli także na wykorzystanie dowodu z zeznań świadka koronnego w sprawach o wszystkie przestępstwa mające charakter terrorystyczny, popełnione przez zorganizowane grupy przestępcze.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Jednocześnie proponowany przepis art. 1 ust. 1 ustawy o świadku koronnym wyeliminuje wszystkie sygnalizowane trudności, które przepis ten powodował w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Wzorem Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego w proponowanym art. 1 ustawy o świadku koronnym przyjęto rozróżnienie na przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Zróżnicowania takiego dokonano we wszystkich przepisach, w których w obowiązującym tekście użyto słowa „przestępstwo”.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Projekt przewiduje pozostawienie w art. 1 ustawy o świadku koronnym ustępu 2 jako podstawy do stosowania instytucji świadka koronnego w sprawach o przestępstwa korupcyjne. Dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego w sprawach o przestępstwa wymienione w ust. 2 dotyczyłoby przede wszystkim takich przypadków, w których zeznania, jako świadek koronny, mogłaby składać osoba podejrzana o przestępstwa przyjmowania korzyści majątkowej, korzystając tym samym z dobrodziejstwa bezkarności. Oczywiście w takim przypadku, oprócz badania przesłanek formalnych, konieczne będzie ustalenie, czy w konkretnym postępowaniu interes wymiaru sprawiedliwości wymaga dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Również i w takich sprawach stosowanie instytucji świadka koronnego byłoby możliwe w sprawach o znacznym ciężarze gatunkowym, gdzie w proceder korupcyjny zaangażowana byłaby większa liczba osób, zaś wręczający korzyści majątkowe nie korzystaliby z dobrodziejstwa art. 229 par. 6 Kodeksu karnego. Pamiętać także należy, że uregulowanie zawarte w art. 1 ust. 2 ustawy o świadku koronnym może okazać się skutecznym narzędziem do zwalczania afer korupcyjnych. Zmiany proponowane w projekcie zmierzają do uzupełnienia katalogu przestępstw korupcyjnych wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy o świadku koronnym o spenalizowane przypadki korupcji w sektorze gospodarki i profesjonalnych zawodów sportowych, tak bulwersujące opinię społeczną. Nie muszę przekonywać, iż w niektórych dyscyplinach sportowych masowe łapówkarstwo stało się codziennością. Niestety, przypadki dotychczas dokonanych zatrzymań jednoznacznie wskazują, iż korupcja ta jest niezwykle uciążliwa, dlatego wykorzystanie świadka koronnego w tym zakresie staje się konieczne.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Kolejna poważna zmiana, jaką proponujemy, wynika z faktu, iż dostrzegamy istotną rolę funkcji kompensacyjnej prawa karnego. Nasze rozwiązanie proponowane w nowym art. 3 ust. 1 pkt 3 zmierza do zobligowania kandydata na świadka koronnego do ujawnienia posiadanego majątku oraz przekazania organom ścigania wiedzy dotyczącej majątku pozostałych członków grupy (rozumianego jako aktywa i pasywa oraz bez względu na sposób wejścia w jego posiadanie). W obecnych czasach organy ścigania nie tylko zajmują się rozbijaniem grup przestępczych. Coś, co w połowie lat dziewięćdziesiątych było zmorą państwa polskiego, zostało aktualnie mniej więcej opanowane. Oczywiście nie mogę powiedzieć, iż zjawisko to zostało zlikwidowane. Tym samym nowa propozycja wychodzi naprzeciw zgłaszanemu powszechnie przez praktykę i doktrynę postulatowi, aby pozbawiać sprawców owoców ekonomicznych ich przestępczej działalności, oraz stwarza lepsze warunki do podejmowania przez organa procesowe, na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy o świadku koronnym, decyzji uzależniającej nadanie statusu świadka koronnego od zwrotu korzyści majątkowych odniesionych z przestępstwa oraz naprawienia szkody nimi wyrządzonej.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Jednocześnie jest słuszne pozostawienie fakultatywnego warunku określonego w art. 3 ust. 2 ustawy o świadku koronnym, gdyż w przeciwnym razie, w przypadku nieposiadania przez świadka koronnego jakiegokolwiek majątku, zobowiązanie takie byłoby niewykonalne albo jego skutki ponosiłby Skarb Państwa, czyli w istocie każdy podatnik. Z pewnością należy jednak postulować, aby organy ścigania w praktyce zawsze, kiedy jest to możliwe, uzależniały dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego od zobowiązania się go do zwrotu korzyści majątkowych oraz naprawienia szkody.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Przyjęcie proponowanego rozwiązania ułatwi faktyczną identyfikację składników majątku sprawców przestępstw i istotnie ułatwi pokrzywdzonym dochodzenie od nich materialnych roszczeń odszkodowawczych, w tym także od świadków koronnych.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Dla uniknięcia wątpliwości, kiedy i w jakiej formie świadek koronny będzie musiał ujawnić swój majątek oraz znany mu majątek pozostałych członków grupy lub związku przestępczego, proponuje się, aby ujawnienia takiego musiał dokonać już jako podejrzany, składając wyjaśnienia w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie o świadku koronnym.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Przyjęcie tego rozwiązania jest konieczne, gdyż dotychczas zarzucano nam, iż zastanawiamy się nad kandydatem na świadka koronnego, natomiast w ogóle nie interesujemy się jego majątkiem pochodzącym z czynów niedozwolonych.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Kolejnym nowym rozwiązaniem jest rezygnacja z zasady, że ustawy nie stosuje się do podejrzanego, który zakładał zorganizowaną grupę przestępczą. W dzisiaj funkcjonujących rozwiązaniach prawnych takiej możliwości nie ma. Powyższa zmiana ma na celu rozszerzenie możliwości stosowania ustawy na podejrzanych, którzy wprawdzie zorganizowaną grupę zakładali, ale w chwili ewentualnego stosowania ustawy faktycznie nią nie kierują. W zorganizowanych grupach przestępczych symptomatyczna jest walka o „władzę”, w związku z czym dość często, po eliminacji „lidera założyciela”, grupa przestępcza działa dalej pod przewodnictwem innej osoby. Ponadto z praktycznego punktu widzenia bardzo trudno jest jednoznacznie określić, kto imiennie założył zorganizowaną grupę przestępczą. Natomiast wskazanie osoby kierującej zorganizowaną grupą przestępczą zdaje się precyzyjniejsze do określenia. To osoba kierująca daną grupą odpowiada za jej działalność i dlatego nie powinna mieć możliwości korzystania z dobrodziejstw ustawy. Wprawdzie zdarzają się sytuacje, w których ta sama osoba daną grupę założyła i cały czas nią kieruje, jednak z proponowanego przepisu wynika, że i tak nie mogłaby skorzystać z unormowań ustawy.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Kolejna wprowadzana zmiana ma na celu, z jednej strony, przekazanie orzekania o dopuszczeniu tak wyjątkowej i szczególnej instytucji prawnej, jaką jest świadek koronny, jedynie do kompetencji sądów wyższego szczebla. Obecnie o użyciu instytucji świadka koronnego decyduje sąd właściwy do rozpoznania sprawy. Czasami zdarza się, iż tym sądem jest sad rejonowy. W sądach wyższego szczebla zasiadają osoby o bogatym doświadczeniu zawodowym i życiowym, z reguły rozstrzygające merytorycznie w sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej. Z drugiej zaś strony zmiana ma na celu usprawnienie procedowania przez przypisanie kompetencji do orzekania w tym przedmiocie sądom okręgowym położonym najbliżej siedziby organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Ma to jeszcze większe znaczenie, jeżeli weźmie się pod uwagę niejawny obieg dokumentacji procesowej na tym etapie postępowania oraz niekiedy bardzo szeroki materiał dowodowy, dotyczący wielu przestępstw, popełnianych w okręgach właściwości różnych sądów. Ponadto zgodnie z art. 30 par. 1 Kodeksu postępowania karnego na posiedzeniu sąd okręgowy, w przeciwieństwie do sądu rejonowego, orzeka w składzie trzech sędziów, co na pewno przyczyni się do podniesienia merytorycznej jakości orzecznictwa w tym przedmiocie, jak i pozwoli na szczególnie wnikliwe rozpoznanie wniosku, co przy propozycji nowego brzmienia art. 1 ustawy o świadku koronnym będzie miało istotne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">W ramach podwyższania znaczenia omawianej instytucji oraz podwyższenia kwalifikacji osób zajmujących się nią proponujemy, aby przenieść kompetencje w zakresie udzielenia zgody na skierowanie przez prokuratora wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego z prokuratora apelacyjnego na prokuratora krajowego. W obecnym stanie prawnym o takim dopuszczeniu decydował prokurator apelacyjny. Dziś prokuratur apelacyjnych mamy 11. Tym samym zdarzały się różne praktyki stosowania instytucji świadka koronnego. Ta instytucja nie jest prosta w użyciu, dlatego budziła problemy. Czasami jedna apelacja stosowała inne zasady działania niż druga. Czasami jedna apelacja już dawno przyjęła jakieś metody działań, a druga dopiero mierzyła się z tym problemem. Ze względu na fakt, iż wszystkie informacje dotyczące świadków koronnych trafiają do prokuratury krajowej, każde użycie instytucji świadka koronnego jest przez nas monitorowane. Niemniej jednak nie chcemy tylko monitorować, ale chcemy czynnie uczestniczyć w działaniach. Dla lepszego zrozumienia podam przykład. Pracując w Gdańsku na stanowisku prokuratora apelacyjnego, wielokrotnie miałem okazję dyskutować na temat kandydatów na świadków koronnych z innymi prokuratorami okręgowymi. Prokurator okręgowy z Koszalina ze względu na inne natężenie przestępczości w tym regionie zupełnie inaczej używał instytucji świadka koronnego niż ja. Tak samo postępowali inni prokuratorzy z innych apelacji. Tym samym okazało się, iż kandydatami na świadków koronnych z Bydgoszczy lub Koszalina były osoby, które w Gdańsku takiego statusu nigdy by nie uzyskały. Z tego względu, kierując się potrzebą zapewnienia jednolitości stosowania ustawy o świadku koronnym w skali całego kraju, projekt przypisuje decyzję o wyrażeniu zgody na wystąpienie do sądu z wnioskiem o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego do kompetencji Prokuratora Krajowego. Dopowiem także, iż uzyskanie zgody przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego śledztwo na wystąpienie z wnioskiem do sądu o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego od prokuratora wyższego szczebla jest elementem wewnętrznego nadzoru prokuratorskiego i służyć ma przede wszystkim zapewnieniu eliminacji przypadków niezasadnego czy przedwczesnego wnioskowania o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Kolejna przedstawiona propozycja zmiany art. 5 ust. 5 ustawy o świadku koronnym zmierza do wydłużenia terminu dla sądu, w którym powinien on rozpoznać wniosek prokuratora o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego. Termin instrukcyjny do wydania przez sąd postanowienia w przedmiocie takiego wniosku nierzadko okazywał się zbyt krótki i nie gwarantował, że sąd należycie zapozna się z niejednokrotnie bardzo obszernym materiałem dowodowym. Proponowana zmiana wydłużenia terminu do 14 dni ogranicza ten mankament, a jednocześnie w dalszym ciągu pozwala na realizację zasady sprawności i szybkości postępowania.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Do zainicjowania formalnego postępowania z podejrzanym, w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie o świadku koronnym, jest niezbędne złożenie przez niego, w jakiejkolwiek formie, pozytywnego oświadczenia woli w tym zakresie. Oświadczenie takie traktować należy jako wniosek dowodowy strony, który właściwy organ procesowy ma obowiązek rozpoznać, informując zainteresowanego, w stosownej formie, o swojej decyzji. Uwzględnienie wniosku powoduje, że rozpoczyna się procedura opisana w ustawie o świadku koronnym, celem której będzie wprowadzenie do toczącego się postępowania karnego nowego dowodu. Zatem, jeżeli prokurator odmawia przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka koronnego, powinien wydać stosowne postanowienie, na które nie przysługuje podejrzanemu zażalenie, tak jak nie przysługuje zażalenie na postanowienie wydane w trybie art. 170 Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z art. 170 par. 4 Kodeksu postępowania karnego oddalenie wniosku dowodowego nie stoi na przeszkodzie późniejszemu dopuszczeniu dowodu, chociażby nie ujawniły się nowe okoliczności. Podkreślenia wymaga tu fakt, że zasadniczym celem wprowadzenia przez ustawodawcę instytucji świadka koronnego jest stworzenie możliwości pozyskania nowego, skutecznego dowodu, zaś aspekt abolicyjny omawianej instytucji jest środkiem umożliwiającym osiągnięcie tego celu. Przyczyną wydania postanowienia odmawiającego wystąpienia z wnioskiem o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego może być stwierdzenie jednej z przesłanek negatywnych wskazanych w art. 4 ustawy o świadku koronnym albo, co także zdarza się w praktyce, niska wiarygodność wyjaśnień określonego podejrzanego, wynikająca np. z niemożności ich pozytywnej weryfikacji, albo po prostu skonstatowanie, że jego wyjaśnienia nie dotyczą tej kategorii czynów, do których możliwe jest stosowanie instytucji świadka koronnego. Podejrzany ma prawo wiedzieć, że organ postępowania przygotowawczego zrezygnował z kontynuowania procedury zmierzającej do uzyskania dowodu z jego zeznań jako świadka koronnego i poznać powody takiej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Przepis art. 6 ustawy o świadku koronnym w dotychczasowym brzmieniu przewidywał zniszczenie tylko protokołów wyjaśnień podejrzanego, co stanowiło dla niego gwarancję, że dowody te nie zostaną w przyszłości wykorzystane w tym i żadnym innym postępowaniu. Zniszczenie protokołów miało także zagwarantować podejrzanemu, wobec którego wdrożono procedurę zmierzającą do dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego, że w razie decyzji odmownej jego rola nie będzie nigdy ujawniona. Przepis ten nie wskazywał jednak, w jaki sposób należy postąpić z wydanymi w trakcie trwania omawianej procedury orzeczeniami i protokołami z innych niż przesłuchanie podejrzanego czynności procesowych, a które zawierały oświad­czenia podejrzanego, a także informacje o toczącej się procedurze zmierzającej do dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego – np. postanowienie o przedstawieniu zarzutów, obejmujące czyny, do których podejrzany przyznał się podczas przesłuchań prowadzonych w trybie ustawy o świadku koronnym. Obecne brzmienie art. 6 wywoływało duże rozbieżności w praktyce, zaś przyjęta regulacja nie była konsekwentna, z jednej strony gwarantując anonimowość kandydatowi na świadka koronnego przez niszczenie protokołów z jego wyjaśnieniami, a z drugiej dopuszczając do zachowania innych dokumentów sporządzonych w trybie ustawy o świadku koronnym. Proponowana zmiana zmierza także do usunięcia konsekwencji prawnych związanych z wydaniem, w trakcie tej szczególnej, niejawnej i niezakończonej pozytywnym skutkiem procedury, orzeczeń obejmujących przestępstwa, do popełnienia których kandydat na świadka koronnego się przyznał, a czego by nie uczynił bez wdrożenia czynności przewidzianych ustawą o świadku koronnym.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Unormowanie nowelizowanego art. 6 eliminuje konieczność wydania postanowienia o umorzeniu postępowania przeciwko podejrzanemu – kandyda­towi na świadka koronnego – o czyny, do których przyznał się, będąc przesłuchiwany w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie o świadku koronnym. Zwrot „czynności uznaje się za niebyłe” oznacza, że czynności za takowe uznane nie wywołują skutków procesowych. Wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów, obejmującego wszystkie czyny, do popełnienia których podejrzany przyznał się w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie o świadku koronnym, powoduje, że osoba – kandydat na świadka koronnego – staje się formalnie podejrzanym. Jedynym sposobem pozbawienia go takiej roli jest umorzenie postępowania przygotowawczego, co rodzi określone konsekwencje procesowe – możliwość wniesienia zażalenia oraz pociąga za sobą niebezpieczeństwo ujawnienia procedury. Pamiętać należy, że w sprawach nieunormowanych w nowelizowanej ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego. Pozostawienie omawianego zagadnienia w dotychczasowej formie może doprowadzić do sytuacji, w której, na skutek złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania, sąd nakaże prokuratorowi kontynuować postępowanie. Chcąc zatem uniknąć opisanych przypadków, proponuje się uznać czynności i orzeczenia za niebyłe. Oznacza to, że okoliczność faktyczna, jaką jest np. wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów, uregulowane w art. 313 Kodeksu postępowania karnego, i jej skutki, przestanie istnieć w świetle prawa, przez wprowadzenie sui generis fikcji prawnej. Konsekwencją tego będzie uznanie, że określone czynności procesowe w ogóle nie zaistniały, i w praktyce oznacza to, że nie mogą być ujawnione i nie wywołują skutków prawnych. Kodeks karny podobną konstrukcję prawną przyjmuje przy instytucji zatarcia skazania, uznając je „za niebyłe” (art. 106 k.k.).</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Proponowany w projekcie art. 7 ustawy o świadku koronnym reguluje kwestie postępowania prokuratora z materiałami śledztwa przeciwko osobie, która została dopuszczona do składania zeznań w charakterze świadka koronnego. Materiały takie podlegają wyłączeniu do odrębnego postępowania, które z kolei jest zawieszane. Instytucja zawieszenia śledztwa na podstawie art. 7 ustawy o świadku koronnym ma jednak inny charakter niż zawieszenie postępowania przygotowawczego w trybie art. 22 Kodeksu postępowania karnego. O ile w tym drugim przypadku przesłanką zawieszenia są najczęściej okoliczności faktyczne – niemożność ujęcia oskarżonego, jego długotrwała choroba itp., to w tym pierwszym przypadku przyczyna ma charakter prawny, gdyż sama ustawa nakazuje zawiesić postępowania w sytuacji dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego. Pozostawienie w gestii stron postępowania uprawnienia do zaskarżania postanowienia o zawieszeniu śledztwa przeciwko podejrzanemu, który został dopuszczony do składania zeznań w roli świadka koronnego, z możliwością wzruszenia takiego postanowienia, mogłoby doprowadzić do paradoksalnego stanu, w którym śledztwo przeciwko świadkowi koronnemu toczy się nadal, a on sam, mimo gwarancji ustawowych, staje przed sądem. Brak uprawnienia do zaskarżania postanowienia o zawieszeniu śledztwa nie zamyka pokrzywdzonym prawa do dochodzenia swoich roszczeń od innych oskarżonych, jak i od samego świadka koronnego – w trybie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-11.23" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Propozycja uzupełnienia treści art. 9 ustawy o świadku koronnym zmierza do racjonalizacji możliwości umorzenia postępowania przeciwko świadkowi koronnemu. Dotychczasowe brzmienie art. 9 uprawniało prokuratora do umorzenia śledztwa dopiero w momencie uzyskania wyroków skazujących w chwili uprawomocnienia się wyroków skazujących wobec wszystkich sprawców przestępstwa, niezależnie od tego, czy świadek koronny miał wiedzę na temat ich udziału w przestępstwie, czy też nie. W proponowanym, nowym brzmieniu przepisu art. 9 umorzenie śledztwa byłoby możliwe po uprawomocnieniu się wyroków skazujących wobec tych sprawców, o których świadek koronny zeznawał i których udział w przestępstwie ujawnił. Zbyt długie oczekiwanie na postanowienie prokuratora umarzające postępowanie przeciwko świadkowi koronnemu nie jest pożądane z uwagi na interes wymiaru sprawiedliwości, a także samego świadka koronnego, który w możliwie najkrótszym czasie powinien uzyskać stabilizację procesową. Z dotychczasowego przepisu wynika, że powyższa decyzja może zapaść dopiero po prawomocnym zakończeniu ostatniego z postępowań przeciwko wszystkim pozostałym sprawcom, objętym postępowaniami, w których wykorzystano dowód z zeznań konkretnego świadka koronnego, nawet wówczas, kiedy wielu z nich było dla niego wcześniej nieznanych. Uwzględniając realia tego typu spraw (wieloosobowe, wieloczynowe i rozpoznawane w co najmniej kilku odrębnych procesach), dotychczasowa regulacja powoduje, że w praktyce będzie to następowało po wielu latach. Z tego względu projekt przewiduje, że umorzenie postępowania przeciwko świadkowi koronnemu powinno nastąpić już po prawomocnym zakończeniu postępowań przeciwko sprawcom przez niego ujawnionym w toku śledztwa, a nie jakimkolwiek sprawcom będącym współoskarżonymi w tych postępowaniach.</u>
          <u xml:id="u-11.24" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Proponowana zmiana art. 10 ustawy o świadku koronnym określa skutki niewywiązania się przez świadka z przyjętych na siebie zobowiązań i jest konsekwencją wprowadzenia przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o świadku koronnym. W przypadku ustalenia zaistnienia jednej z przesłanek, wskazanych w art. 10 ust. 1, świadek koronny utraci przywileje z art. 9. Nowelizacja ust. 4 w art. 10 wynika z przyjętego w prawie karnym podziału na przestępstwa i przestępstwa skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-11.25" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Kolejna zmiana dotyczy terminu, w trakcie którego świadek koronny nie może popełnić nowego przestępstwa. Dotychczasowy okres jednego roku jest nazbyt krótki. Zmiana wydłuża ten czas do pięciu lat. Zwiększenie okresu tej swojego rodzaju próby służyć ma przede wszystkim zmobilizowaniu kandydata do przestrzegania porządku prawnego i utrwaleniu tego stanu. W projektowanej nowelizacji określono też okoliczności, których stwierdzenie zobowiązuje organa ścigania do wznowienia postępowania i stanowi konsekwencje regulacji znowelizowanego art. 10.</u>
          <u xml:id="u-11.26" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Zmiana art. 13 ustawy o świadku koronnym ma na celu stworzenie sądom jednoznacznej podstawy prawnej do wydawania zarządzeń, uniemożliwiających wnoszenie na sale rozpraw urządzeń rejestrujących dźwięk lub obraz oraz umożliwiających przekazywanie dźwięku lub obrazu, a także zobowiązujących uczestników rozpraw do poddania się kontroli w celu realizacji takich zarządzeń. Zmiana w tym zakresie wynika z potrzeb zapewnienia należytej ochrony osobom chronionym na podstawie ustawy o świadku koronnym.</u>
          <u xml:id="u-11.27" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Proponowana treść nowych ustępów 1a i 1b w art. 14 ustawy o świadku koronnym wprowadza ustawową możliwość ograniczenia pozbawionemu wolności świadkowi koronnemu, za jego zgodą, pewnych uprawnień, korzystanie z których mogłoby ograniczać możliwość zapewnienia mu bezpieczeństwa w jednostkach penitencjarnych. Ponadto wprowadzona zostaje zmiana umożliwiająca, w ramach przyznanej pomocy finansowej, także pokrywanie kosztów leczenia świadka koronnego lub osoby dla niego najbliższej, w sytuacji gdy nie korzystają oni z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. W ramach pomocy zapewnione zostanie sfinansowanie świadczeń opieki zdrowotnej określonych w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Praktyka pokazała, że osoby, które zostały objęte ochroną, dość często nie są ubezpieczone, a nawet jeżeli są, to względy bezpieczeństwa uniemożliwiają im uzyskanie świadczeń zdrowotnych na ogólnych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-11.28" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Proponowana nowelizacja ustawy w zakresie udzielania ochrony i pomocy kandydatom na świadków koronnych, świadkom koronnym oraz osobom dla nich najbliższym zmierza do wyłączenia spod kompetencji prokuratora wszelkich zagadnień dotyczących ustalania szczegółów udzielanej pomocy czy ochrony. Rola prokuratora ogranicza się do podejmowania strategicznych decyzji o przyznaniu ochrony i pomocy świadkowi koronnemu lub osobie dla niego najbliższej oraz podjęcia decyzji o ewentualnym cofnięciu pomocy lub zakończeniu ochrony – niezależnie od przyczyn. W myśl projektu szczegółowe zasady ochrony oraz pomocy ustala Komendant Główny Policji i on jest głównym organem odpowiedzialnym za organizację i przeprowadzenie programów ochrony oraz wypłaty świadczeń pomocowych. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest wykonywanie postanowienia prokuratora o objęciu ochroną osobistą osoby pozbawionej wolności i przebywającej w areszcie śledczym lub zakładzie karnym. W takim przypadku organem wykonującym postanowienie prokuratora jest Dyrektor Generalny Służby Więziennej. Rozwiązania te wydają się prawidłowe, skoro to te właśnie organy ponoszą bezpośrednią odpowiedzialność za organizację i realizację programów ochrony i pomocy przewidzianych w ustawie o świadku koronnym, zaś Komendant Główny Policji dysponuje ponadto wydzielonym na ten cel funduszem. Tym samym projekt znacznie zwiększa dotychczasowe kompetencje Komendanta Głównego Policji i Dyrektora Generalnego Służby Więziennej. Nie ukrywam, iż takie przekazanie kompetencji jest na rękę prokuraturze.</u>
          <u xml:id="u-11.29" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Projekt przewiduje także, że do wniosków Komendanta Głównego Policji albo Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w przedmiocie cofnięcia albo zakończenia ochrony lub pomocy prokurator prowadzący lub nadzorujący postępowanie jest zobowiązany ustosunkować się w formie postanowienia. Podobną decyzję prokurator może wydać z urzędu. Ze względów gwarancyjnych zainteresowanym przysługiwać będzie zażalenie do prokuratora nadrzędnego.</u>
          <u xml:id="u-11.30" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Z uwagi na szczególne znaczenie, jakie dla stosowania instytucji świadka koronnego ma kwestia wydania tzw. „dokumentów legalizacyjnych” – umożli­wiających posługiwanie się innymi niż swoje danymi osobowymi, a także przeprowadzenia zabiegów chirurgicznych powodujących zmianę wyglądu, dla zapewnienia należytej i jednolitej praktyki w odniesieniu do tej kwestii projekt przewiduje, że zażalenia na rozstrzygnięcia prokuratora w tym zakresie rozpoznawał będzie Prokurator Krajowy. Nowelizacja art. 18a ust. 3 zmierza do depenalizacji działań osób, które przygotowują dokumenty umożliwiające osobom chronionym posługiwanie się innymi niż swoje danymi osobowymi.</u>
          <u xml:id="u-11.31" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Zmiana art. 20 wynikła z potrzeby ustanawiania pełnomocników, spośród osób będących zawodowymi prawnikami – adwokatami czy radcami prawnymi.</u>
          <u xml:id="u-11.32" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Nowelizacja art. 21 ust. 1 zmierza do pozbawiania świadków koronnych, którzy sprzeniewierzyli się przyjętym na siebie zobowiązaniom i dopuścili się nowych przestępstw, zaś prokurator podjął postępowanie zawieszone lub wznowił postępowanie umorzone, równowartości świadczeń uzyskanych w ramach przyznanej im pomocy finansowej oraz zobowiązania ich do zwrotu dokumentów, które umożliwiały używanie innych niż własne danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-11.33" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Zmiany proponowane w art. 22 i art. 23 są niezbędną konsekwencją redakcyjną będącą następstwem proponowanych zmian w przepisach poprzedzających, natomiast uchylenie dotychczasowego art. 26 wynika z odejścia w proponowanym brzmieniu art. 27 od wyznacznika czasowego, określającego końcowy termin jej obowiązywania.</u>
          <u xml:id="u-11.34" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Zmiana dokonana w art. 22, stosownie do postanowień art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, zawiera wytyczne dla Rady Ministrów dotyczące treści rozporządzenia wykonawczego, określającego szczegółowe warunki, zakres, sposób działania, udzielania, cofania i zakończenia ochrony i pomocy dla świadka koronnego i innych osób chronionych. Przepisy wykonawcze powinny gwarantować zapewnienie bezpieczeństwa osobom chronionym, odpowiednio do rodzaju i stopnia zagrożenia, zaś pomoc finansowa – określona w wysokości co najmniej minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-11.35" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Przedstawiona zmiana w art. 2 projektowanej ustawy pkt 20 części I załącznika nr 1 do ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych ma na celu doprecyzowanie, jakie dane dotyczące świadków koronnych oraz świadków anonimowych i do jakiego momentu powinny być opatrywane klauzulą „ściśle tajne”. Dotychczasowe brzmienie tego przepisu sugeruje, że dane dotyczące podejrzanych, którzy zostali dopuszczeni do składania zeznań w charakterze świadków koronnych, objęte są tajemnicą państwową, co jest sprzeczne z treścią art. 23 pkt 1 ustawy o świadku koronnym.</u>
          <u xml:id="u-11.36" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">W pozostałym zakresie dotychczasową ustawę pozostawiamy bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Dziękuję za wnikliwe i szczegółowe przedstawienie uzasadnienia do ustawy o zmianie ustawy świadku koronnym oraz o ochronie informacji niejawnych. Otwieram debatę, Czy ktoś z członków Komisji ma jakieś pytania lub uwagi dotyczące projektu ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">To najwyższa pora, aby podjąć wysiłek legislacyjny związany z nowelizacją ustawy o świadku koronnym. Celem tego działania ma być przekształcenie dotychczas epizodycznej instytucji świadka koronnego w trwały element naszego prawa karnego. Instytucja świadka koronnego sprawdziła się i pozwala na skuteczne zwalczanie najgroźniejszej przestępczości, a dokładniej przestępczości zorganizowanej. Instytucja świadka koronnego jest pozytywnie oceniana nie tylko przez organy, które mają na celu zwalczanie przestępczości, tj. Prokuraturę i Policję, ale także przez społeczeństwo. Taka akceptacja społeczna bardzo cieszy. Taka powszechna legitymacja społeczna wynika z faktu, iż każdy przypadek skutecznie ujawnionego i przeprowadzonego do końca w postępowaniu karnym przestępstwa zwiększa aprobatę społeczną dla organów państwa walczących z przestępczością. Jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej mam szczególną satysfakcję, bo jednym z posłów, który współtworzył obowiązującą ustawę o świadku koronnym, był poseł Marek Biernacki. Mam nadzieję, iż w pracach nad nowelizacją ustawy, która będzie rozpatrywane przez podkomisję, pan poseł także weźmie udział.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Mam kilka pytań do przedstawicieli resortu sprawiedliwości dotyczących projektu zmian. Proponowane zmiany, rozszerzające zakres stosowania ustawy o świadku koronnym, mogą wpływać na zmianę ilości przeprowadzanych postępowań. W uzasadnieniu do projektu jest napisane, iż takich postępowań było przeprowadzanych dotychczas ok. 10 rocznie. Czy dokonano jakichś symulacji, jak zmieni się ta liczba po wprowadzeniu nowelizacji? Czy ministerstwo przeprowadziło jakieś szacunki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Proponuję, aby dyskusja przebiegała w ten sposób, iż najpierw zostaną zadane pytania do przedstawicieli ministerstwa, a następnie odpowiedzi zostaną udzielone zbiorczo. Do głosu zgłasza się poseł Stanisław Rydzoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselStanislawRydzon">Mam pytanie dotyczące formalnego wymiaru funkcjonowania ustawy o świadku koronnym. Skoro instytucja ta sprawdziła się, to dlaczego ministerstwo nie zaproponowano wprowadzenia instytucji świadka koronnego do działu V Kodeksu postępowania karnego, dotyczącego dowodów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy są dalsze pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Proszę, aby przedstawiciel resortu sprawiedliwości odpowiedział na pytania posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Odpowiadając na pytanie posła Cezarego Grabarczyka, pragnę stwierdzić, iż ministerstwo nie przeprowadziło wyliczeń dotyczących wpływu nowelizacji na ilość uzyskiwanych statusów świadka koronnego. Tak naprawdę nie wiemy, czy ilość postępowań w tej mierze się zwiększy. Równie dobrze może się zdarzyć, iż liczba ta zmniejszy się. Dlaczego? Zmiany jakie proponujemy, zwiększają rygor, który umożliwia pozyskanie statusu świadka koronnego. Dotychczas statut świadka koronnego uzyskiwały osoby, które popełniły enumeratywnie wyliczony czyn zabroniony w zorganizowanej grupie lub związku przestępczym. Dziś jedynym kryterium nadania statusu ma być ocena działań przestępcy oraz charakter tych działań w zorganizowanej grupie lub związku przestępczym. Tym samym tak naprawdę nie wiemy, jak proponowane zmiany wpłyną na ilość przyznanych statusów świadka koronnego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#ProkuratorkrajowyJanuszKaczmarek">Co do pytania posła Stanisława Rydzonia, to chciałbym, aby na to pytanie odpowiedział towarzyszący mi prokurator Jerzy Gajewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielprokuraturykrajowejJerzyGajewski">Pomysł wprowadzenia instytucji świadka koronnego do działu V Kodeksu postępowania karnego dotyczącego dowodów był rozważany. Niemniej jednak, jakkolwiek instytucja świadka koronnego jest instytucją postępowania karnego, to zawiera także rozwiązania, które nie należą do rozwiązań proceduralnych. Tylko około 15 pierwszych przepisów dotyczy dopuszczenia dowodu ze świadka koronnego i konsekwencji płynących z wykorzystania takiego dowodu w postępowaniu karnym. Natomiast kolejne regulacje dotyczą zagadnień związanych z pomocą i ochroną świadka koronnego, które nie mieszczą się w systematyce procedury karnej. Te rozwiązania nie powinny być umieszczane w Kodeksie postępowania karnego. Ponadto, zdaniem projektodawców, zamieszczenie instytucji świadka koronnego w specjalnej ustawie podkreśla szczególny charakter tej instytucji dowodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy są dalsze zgłoszenia do dyskusji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Przechodzimy do następnego elementu pierwszego czytania projektu ustawy. Stwierdzam, iż zgodnie z regulaminem Sejmu nie został zgłoszony pisemny wniosek o wysłuchanie publiczne.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Prezydium Komisji stwierdziło, iż najlepszym rozwiązaniem w dalszym ciągu prac nad projektem z druku nr 651 jest jego przesłanie do podkomisji celem dopracowania.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselMarekKuchcinski">Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że propozycja prezydium Komisji została zaakceptowana. Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że Komisje zgodziły się na powołanie podkomisji do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych (druk nr 651).</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PoselMarekKuchcinski">Prezydium Komisji proponuję, aby Komisja składała się z 9 członków. Do prezydium napłynęły dotychczas kandydatury posłów Marka Biernackiego i Stanisława Chmielewskiego z Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, posłów Marka Surmacza, Mieczysława Borkiewicza i Edwarda Siarki z Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwość, posłanki Stanisławy Prządki z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz posła Waldemara Starosty z Klubu Parlamentarnego Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ma jakieś kandydatury swoich przedstawicieli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoslankaKrystynaOzga">Zgłaszam kandydaturę posła Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy poseł Zbigniew Sosnowski zgadza się zostać członkiem podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselZbigniewSosnowski">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy Klub Parlamentarny Ligii Polskich Rodzin ma jakieś kandydatury swoich przedstawicieli do prac w podkomisji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Ze względu na brak zgłoszenia dokonanego przez Ligę Polskich Rodzin skład Komisji zostanie obniżony do 8 osób.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że skład podkomisji został zaakceptowany na poziomie 8 osób. Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że Komisje zgodziły się na powołanie podkomisji do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych w składzie 8-osobowym.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PoselMarekKuchcinski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie drugiego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy są jakieś zgłoszenia do punktu „sprawy różne”? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PoselMarekKuchcinski">Dziękuję wszystkim za przybycie. Zamykam posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>