text_structure.xml 376 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę panie i panów senatorów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o zajmowanie miejsc i przerwanie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Otwieram szóste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Janusza Bargieła oraz panią senator Krystynę Doktorowicz. Listę mówców będzie prowadzić pani senator Doktorowicz.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę państwa senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym, bo inaczej nasze obrady mogą się okazać nieprawomocne... Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoki Senacie, pragnę poinformować, że przybyli do nas dzisiaj harcerze, którzy zgodnie z jedenastoletnią już tradycją pragną nam przekazać Betlejemskie Światło Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Witam ich bardzo serdecznie nie tylko jako marszałek Senatu, ale również jako były harcerz 33. Drużyny Harcerskiej w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chcę powiedzieć, że dla nas to Betlejemskie Światło Pokoju jest rzeczywiście symbolem pokoju, miłości. Jest również takim sygnałem dla nas wszystkich, zwłaszcza dla ludzi polityki, że żyjemy dziś w świecie pełnym konfliktów. Pomimo zakończenia zimnej wojny świat nie jest stabilny, jest pełen zagrożeń. Wprawdzie znikły zagrożenia związane z konfrontacją między Wschodem i Zachodem, ale pojawiły się nowe, inne problemy, o czym wszyscy wiemy, bo obserwujemy to, co się dzieje na świecie. I choć to światełko zostało zainicjowane właśnie w Betlejem, to jednak jest to region, który może najbardziej potrzebuje dziś pokoju, ponieważ właśnie tam istnieją bardzo poważne napięcia.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeszcze raz bardzo serdecznie witam harcerzy.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę o zabranie głosu zastępcę naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego, panią harcmistrz Teresę Hernik.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani Harcmistrz, bardzo proszę. Zapraszam tutaj na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">(Harcerze śpiewają kolędę)</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastępcaNaczelnikaZwiązkuHarcerstwaPolskiegoTeresaHernik">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Szanowne Panie! Szanowni Panowie!</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZastępcaNaczelnikaZwiązkuHarcerstwaPolskiegoTeresaHernik">Jak już zostało powiedziane, tradycją stało się przekazywanie harcerzom przez skautów Światła Pokoju z Betlejem.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZastępcaNaczelnikaZwiązkuHarcerstwaPolskiegoTeresaHernik">Tegoroczne zawołanie naszego Światła to: „Wy jesteście światłem świata”. Myślę, że w tych słowach zawiera się bardzo wiele treści. Słowa te są skierowane do nas, do młodego pokolenia zuchów, harcerzy, do instruktorów i do wszystkich, którym przynosimy to Światło. Jest ono wielką wartością, wartością, w której mieści się prawda, sprawiedliwość, ciepło i to wszystko, co nam, ludziom, jest ogromnie potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZastępcaNaczelnikaZwiązkuHarcerstwaPolskiegoTeresaHernik">Pozwólcie państwo, że w imieniu naczelnika, zarządu i całego związku złożę państwu serdeczne życzenia. Dużo zdrowia, dużo roztropności w podejmowaniu decyzji, dużo cierpliwości przy rozwiązywaniu problemów, które niesie ze sobą życie. I życzę również, aby dom, rodzina były zawsze z wami i wspierały was w waszych działaniach. Liczymy na to, że wiele problemów uda się rozwiązać w tej kadencji - a my wiemy, że jest ich bardzo wiele. I proszę, aby mając w pamięci ten Ogień z Betlejem, który tutaj przynosimy, mieć również na względzie sprawy dotyczące wychowania tych młodych ludzi, bo bez tego będzie naprawdę trudniej. Proszę przyjąć najserdeczniejsze życzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZastępcaNaczelnikaZwiązkuHarcerstwaPolskiegoTeresaHernik">Chcemy złożyć na ręce pana marszałka lampion z tym Światłem. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Harcerze wręczają Betlejemskie Światło Pokoju)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani Harcmistrz, jeszcze tylko słówko. Chciałbym po prostu w imieniu pań i panów senatorów serdecznie podziękować za ten symbol pokoju, miłości, sprawiedliwości i dobroci. Dziękuję też za te piękne słowa, która pani skierowała pod naszym adresem. Niechaj to Światło i te słowa o symbolu, o którym pani mówiła, będą również drogowskazem w naszej działalności dla nas, senatorów Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Harcerze śpiewają kolędę)</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Powracamy, proszę państwa, do naszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołu z czwartego posiedzenia Senatu stwierdzam, że protokół z tego posiedzenia został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad szóstego posiedzenia Senatu obejmuje aż dwadzieścia sześć punktów.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tak długiej listy punktów, a także wobec doręczenia państwu dokładnego spisu wszystkich dwudziestu sześciu punktów porządku obrad pozwolicie państwo, że nie będę odczytywał całej listy. Zaoszczędzimy w ten sposób troszkę czasu, który poświęcimy dzisiaj na bardziej konstruktywną działalność.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam jedynie, że ustawy, które mają być omawiane w punktach dwudziestym pierwszym i dwudziestym trzecim, zostały wniesione przez Radę Ministrów w trybie art. 123 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jako projekty pilne. W tym przypadku, zgodnie z art. 123 ust. 3 konstytucji, termin rozpatrzenia przez Senat tych ustaw wynosi czternaście dni. Punkt dwudziesty pierwszy naszego porządku obrad dotyczy stanowiska Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej, a także ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Punkt dwudziesty trzeci z kolei dotyczy stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam ponadto, że zgodnie z art. 71 ust. 2 Regulaminu Senatu do postępowania w sprawie ustaw pilnych nie mają zastosowania art. 16 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz terminy określone w art. 32 ust. 2 i art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">W tej sytuacji proponuję rozpatrzenie punktów: drugiego, trzeciego, czwartego, piątego, szóstego, siódmego, ósmego, dziewiątego, dziesiątego, jedenastego, dwunastego, trzynastego, czternastego, piętnastego, szesnastego, siedemnastego, osiemnastego, dziewiętnastego, dwudziestego, dwudziestego pierwszego, dwudziestego drugiego, dwudziestego trzeciego i dwudziestego czwartego projektu porządku obrad, pomimo że druki te zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 naszego regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jest sprzeciw, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Zgłaszam sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Janowski: Panie Marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy pan senator Romaszewski i pan senator Janowski chcieliby zabrać głos, czy też jest to tylko głos sprzeciwu?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Nie, nie chcę.)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego przystąpimy do głosowania...</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Janowski: Można prosić o głos w sprawie porządku obrad? Chciałbym uzasadnić...)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Słucham? Aha, chciałby pan uzasadnić wniosek, tak?</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Chcę panu marszałkowi i Wysokiej Izbie zaproponować wykreślenie punktu drugiego z rozpatrywanego przez Wysoką Izbę zestawu dwudziestu sześciu punktów, dlatego że w projekcie, który otrzymaliśmy na ostatnim posiedzeniu, była przy tym punkcie uwaga, że ustawa ta będzie rozpatrywana przez Senat tylko pod warunkiem jej uchwalenia przez Sejm. Wymienione są tu dni: 13, 14 i 17 grudnia, a ustawa była uchwalona 18 grudnia, a więc, jeśli zestawić to z art. 34 ust. 2 regulaminu, nie otrzymaliśmy druków w odpowiednim terminie. A jest to ważna ustawa, to bardzo istotne punkty. Zostało to jednak wniesione w miniony piątek i trudno było zapoznać się z tymi szczegółowymi rozwiązaniami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Senatorze, ta sytuacja powstała w wyniku pewnego opóźnienia w pracy Sejmu. Kiedy konstruowaliśmy ten porządek dzienny, nie przewidywaliśmy, że w Sejmie powstanie taka sytuacja. Możemy oczywiście przesunąć ten punkt porządku obrad na dalszy plan. Może i w tej sprawie będzie jakaś propozycja.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, pan senator Piwoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Zgłaszając sprzeciw w stosunku do wniosku pana senatora Janowskiego, chciałem jednocześnie poinformować, że za chwilę zwrócę się do pana marszałka w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej z prośbą, aby przesunąć właśnie ten punkt drugi na...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Ale to jest inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Senator Zbyszko Piwoński: Rozumiem, tylko po prostu...)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Nie w tym miejscu, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Ale w tym miejscu zgłaszam sprzeciw w stosunku do ostatniego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Żenkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Panie Marszałku, odnosząc się do porządku obrad, chciałbym w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu wnieść wniosek, aby punkty: dwunasty, trzynasty i czternasty rozpatrywać łącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przepraszam, ale tym zajmiemy się w dalszej części tej naszej dyskusji nad porządkiem obrad, już po przyjęciu jego projektu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Rozumiem, że jest sprzeciw, mimo faktu, że wymienione przeze mnie druki zostały dostarczone w późniejszym terminie niż określony w art. 34 ust. 2 naszego regulaminu. W tej sytuacji zarządzam teraz głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeszcze nie wszyscy nacisnęli przycisk obecności...</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Senator Jolanta Danielak: Panie Marszałku, można?)</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">W jakim trybie, Pani Senator?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorJolantaDanielak">W sprawie formalnej. Bardzo proszę o sprecyzowanie wniosku, nad którym będziemy głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wniosek jest następujący. Proponuję rozpatrzenie punktów od drugiego do dwudziestego czwartego porządku obrad, pomimo że druki te zostały dostarczone nam w terminie późniejszym, aniżeli przewiduje to art. 34 ust. 2. A przypomnę, że ten artykuł określa, iż senatorowie powinni otrzymać druki sejmowe co najmniej na trzy dni przed posiedzeniem. Tak więc taki jest wniosek. Był sprzeciw wobec takiego wniosku, więc...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Marszałku, w sprawie formalnej, tylko w sprawie formalnej. Zgłosiłem wniosek o skreślenie punktu i prosiłbym, żeby pan marszałek zechciał...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Senatorze, sprawa ułożenia porządku będzie przedmiotem naszej dyskusji za chwilkę. Najpierw musimy przyjąć przede wszystkim generalną procedurę, w jakim trybie będziemy rozpatrywali punkty od drugiego do dwudziestego czwartego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: Panie Marszałku, można?)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Wittbrodt, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Panie Marszałku, był wniosek formalny o zdjęcie punktu drugiego z porządku obrad...</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Janowski: I był sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">...i był sprzeciw. Nad tym wnioskiem powinniśmy głosować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego przystępujemy do głosowania nad wnioskiem pana senatora Janowskiego o skreślenie punktu drugiego z porządku obrad szóstego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy dobrze zrozumiałem, Panie Senatorze, pański wniosek?</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Janowski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego poddaję pod głosowanie wniosek pana senatora Janowskiego o skreślenie punktu drugiego z porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto jest za przyjęciem wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na 84 obecnych senatorów 14 głosowało za, 69 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Stwierdzam, że wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przystępujemy wobec tego... Czy był sprzeciw wobec tej procedury, którą zapowiedziałem? Nie było.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego przyjmuję, że rozpatrzymy punkty porządku obrad od drugiego do dwudziestego czwartego, mimo że druki...</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Przepraszam...)</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#MarszałekLonginPastusiak">Był sprzeciw? Aha, był. Ale no przecież o to pytałem i nikt się nie zgłaszał. Przepraszam, Panowie Senatorowie, ale reagujcie na moje słowa szybciej, to nie będziemy mieli takich zakłóceń.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Ja się zgłaszałem od razu. Nie wiem dlaczego, tak się stało. Może uzasadnię ten sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dobrze. Wobec tego, poddaję pod głosowanie...</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Może ja bym uzasadnił, bo to nie było uzasadniane.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Otóż ja uważam, że możliwe jest rozpatrywanie punktów porządku obrad mimo niedostarczenia do nich druków, jeżeli jest taka potrzeba. Ale może to dotyczyć jednej lub dwóch ustaw. W tej chwili mamy dwadzieścia sześć ustaw. Obejmują one nowelizację stu sześciu ustaw i, w moim przekonaniu, taki tryb procedowania, który nie pozwala nam nawet zorientować się, o czym są te ustawy, godzi po prostu w godność Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś chciałby w tej sprawie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorDorotaKempka">Panie i Panowie Senatorowie, ja zgłaszam wniosek przeciwny do wniosku pana senatora Romaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorDorotaKempka">Myślę, że druki zawierające ustawy otrzymaliśmy na tyle wcześnie, chociaż było to spóźnione...</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Wczoraj.)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorDorotaKempka">... że mogły były przedmiotem rozpatrywania przez poszczególne komisje. Komisje przygotowały swoje stanowiska i druki zawierające te stanowiska zostały włożone do naszych skrytek. Dlatego składam wniosek przeciwny do wniosku zgłoszonego przez senatora Romaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przystępujemy wobec tego do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeszcze raz formułuję wniosek, żeby sytuacja była jasna.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proponuję rozpatrzenie punktów: od drugiego do dwudziestego czwartego, projektu porządku obrad, pomimo że druki zostały dostarczone w terminie późniejszym niż przewiduje art. 34 ust. 2 naszego regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności. Jeszcze nie wszyscy nacisnęli.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">(Senator Krystyna Doktorowicz: Głosujemy nad wnioskiem pana marszałka?)</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">No głosujemy nad moim wnioskiem, bo został zgłoszony wniosek przeciwny. A ten swój wniosek sformułowałem już trzykrotnie, proszę państwa. Trzykrotnie! Ile razy można powtarzać ten sam wniosek. Mogę go jeszcze raz odczytać, jeżeli...</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Senator Grażyna Staniszewska: Dobrze. Bardzo prosimy o odczytanie.)</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proponuję, proszę państwa, rozpatrzenie punktów: od drugiego do dwudziestego czwartego, projektu porządku obrad, pomimo że druki te zostały dostarczone w terminie późniejszym, aniżeli przewiduje to art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu, który mówi o tym, mogę to wyjaśnić państwu senatorom, że druki powinny być dostarczone na trzy dni przed rozpatrzeniem ich przez Senat, chyba że Senat zadecyduje inaczej.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czyli jesteśmy władni zadecydować inaczej. I moja propozycja polega na tym, abyśmy zgodzili się, że jest nadzwyczajna sytuacja, ponieważ ustawy te muszą wejść w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. W związku z tym, biorąc pod uwagę nadzwyczajną sytuację, proponuję rozpatrzenie tych ustaw w takim innym trybie - za zgodą Senatu oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Chronowski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorAndrzejChronowski">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, jak rozumiem, ten wniosek został nam już przedstawiony w projekcie porządku obrad. A więc teraz te wnioski, które się pojawiły na początku obrad, powinny być głosowane w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorAndrzejChronowski">Wniosek pana senatora Romaszewskiego zmierza do tego, aby skreślić te wszystkie punkty. W związku z tym w pierwszej kolejności, a właściwie to jako pierwszy i w tym momencie zarazem ostatni, powinien zostać przegłosowany wniosek pana senatora Romaszewskiego po to, abyśmy mogli rozstrzygnąć, czy Wysoka Izba jest za skreśleniem tych punktów z porządku obrad. To natomiast, co pan marszałek proponuje, jest już zaproponowane w druku porządku obrad i tego nie trzeba przegłosowywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy przyjęcie tego mojego wniosku nie będzie równoznaczne z odrzuceniem wniosku pana senatora Romaszewskiego?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Chronowski: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów...</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Cieślak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Odpowiadam na teraz postawione przez pana marszałka pytanie w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Otóż wniosek pana senatora Romaszewskiego jest niewątpliwie wnioskiem najdalej idącym i rzeczywiście przegłosowany powinien być w pierwszej kolejności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś jeszcze z państwa senatorów w tej sprawie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dobrze. Proszę bardzo, wyrażam zgodę na to, żeby przegłosować wniosek pana senatora Romaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Senatorze, bardzo proszę, żeby pan sformułował jeszcze raz ten wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wniosek mój dotyczy po prostu tego, ażeby te punkty porządku obrad, do których druki nie zostały dostarczone w terminie, zostały skreślone z tego porządku, ponieważ jest ich o wiele za dużo jak na tę sytuację: aż od drugiego do dwudziestego czwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jak rozumiem, propozycja, którą ja przeczytałem, jest w pewnym sensie wnioskiem przeciwnym. Chciałbym tylko przypomnieć panu senatorowi, że przed chwilą zaaprobowaliśmy punkt drugi porządku obrad, więc pański wniosek może dotyczyć punktów od trzeciego do dwudziestego czwartego. Z wyłączeniem punktu drugiego, zgoda?</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Zgoda.)</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto z państwa, pań i panów senatorów, jest za przyjęciem wniosku pana senatora Romaszewskiego, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku „za”.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto jest przeciw temu wnioskowi, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto się wstrzymał, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na 84 obecnych senatorów 14 głosowało za, 70 - przeciw, nikt się nie wstrzymał od głosu, wszyscy głosowali.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Stwierdzam, że wniosek pana senatora Romaszewskiego został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Piwoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Ja zgłosiłem sprzeciw w stosunku do wniosku pana senatora Janowskiego.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Kontynuując ten wątek, dodam, że podzielam pogląd, iż ten wymieniony w punkcie drugim dokument jest bardzo obszerny, że otrzymaliśmy go faktycznie późno. Zakończyliśmy pracę w komisji w dniu wczorajszym i wczoraj na posiedzeniu zapadła decyzja, że wystąpimy z wnioskiem o zmianę kolejności rozpatrywania tego punktu, pozostawiając jeszcze jeden dzień dla tych z państwa, którzy do tej pory nie byli w stanie się z nim zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">W związku z tym w moim wniosku formalnym chodzi o rozpatrywanie punktu drugiego jako punktu siedemnastego. Wtedy ten punkt będziemy omawiali jutro i zostanie wystarczająco dużo, no nie wiem, czy wystarczająco, ale w każdym bądź razie więcej niż gdybyśmy to uczynili dzisiaj, czasu na to, żeby się bliżej zapoznać z całym tym dokumentem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy jest zgoda na tę propozycję? Nie widzę głosów sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego wniosek pana senatora Piwońskiego uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Żenkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu wnoszę o łączne rozpatrywanie punktów: dwunastego, trzynastego i czternastego. Jest to zmiana trzech ustaw, ale praktycznie dotycząca tego samego zagadnienia. W taki zresztą sposób procedowana była na posiedzeniu komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">Panie Marszałku, ja wnoszę, żeby punkty od drugiego do dwudziestego czwartego od razu poddać pod głosowanie, bez pozorowania dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Marszałek Longin Pastusiak: A jakie uzasadnienie, Pani Senator?)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">Nie mieliśmy szans na przeczytanie trzydziestu dziewięciu nowelizacji, wobec tego de facto ta debata jest fikcją. Nie traćmy więc czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani Senator, komisje pracowały, dyskutowały, niektóre nawet wnosiły poprawki. Te projekty ustaw były przedmiotem dyskusji w komisjach, a więc we właściwych organach Senatu. Nie bardzo rozumiem, dlaczego jeżeli ktoś nie wykonał pracy domowej, nie przeczytał ustawy, wszyscy pozostali senatorowie, którzy wywiązali się ze swoich obowiązków, mają ponosić karę.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Kulak.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Senator Grażyna Staniszewska: Podtrzymuję wniosek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Składam wniosek przeciwny. Może to Światło Betlejemskie troszeczkę oświeci panią senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Chcę prosić panią senator Staniszewską o podanie podstawy regulaminowej wniosku, który zgłosiła. Procedury Senatu są określone w regulaminie, prosiłbym więc o podanie podstawy prawnej z Regulaminu Senatu, na której pani senator opiera swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, pani senator Kempka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorDorotaKempka">Panie i Panowie Senatorowie, zgłaszam oficjalnie wniosek przeciwny do wniosku postawionego przez panią senator Staniszewską.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorDorotaKempka">Pani senator jest doświadczonym parlamentarzystą i dobrze wie, jakie zwyczaje panowały również za czasów, kiedy koalicją rządzącą były AWS i Unia Wolności. Niejednokrotnie dostawaliśmy ustawy w ostatniej chwili. Stanowisko, które zgłosiła pani senator, świadczy po prostu o tym, że nie ma szacunku do tej Izby, bo senatorowie otrzymali druki wcześniej, przygotowali się do debaty, komisje przedstawiły swoje stanowisko. I nikt, kto dba o autorytet tej Izby, nie ma prawa postawić takiego wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani senator Serocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorEwaSerocka">Przykro mi bardzo, ale chyba wszyscy senatorowie otrzymali druki dotyczące tych trzech punktów. Druk nr 82 do punktu drugiego otrzymałam 23 listopada, może parę dni później, ale w każdym razie w listopadzie. Druk nr 65, do następnego punktu, w tym samym terminie. Druki nr 68 i 68A otrzymaliśmy w listopadzie. Dzisiaj mamy 18 grudnia, każdy miał więc czas, żeby się przygotować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, nie czarujmy się. Wczoraj i przedwczoraj moi ludzie czekali bez przerwy, żeby odebrać druki ustaw. Dziesięć odebrałem przedwczoraj, a dziesięć wczoraj po południu. Tych ustaw po prostu nie było, nie mówiąc już o drukach komisji. Wobec tego z czym się miałem zapoznać i na podstawie czego? Przepraszam bardzo, ale myślę, że tworzenie takich porządków obrad godzi w powagę Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Smoktunowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Chciałbym nawiązać, Panie Marszałku, do wypowiedzi pani senator. Jestem niedoświadczonym senatorem, jest to moja pierwsza kadencja, nie chcę odpowiadać za zwyczaje poprzedniej kadencji, bo nie zasiadałem tu wówczas. Chciałbym jednak, żeby moje prawa były szanowane.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Jeżeli art. 34 pkt 2 wskazuje nam pewną regułę, to rozumiem, że od tej reguły są wyjątkowe sytuacje, które pozwalają na głosowanie nad takimi punktami w razie niedotrzymania terminu. Z tego, co widzę, jeżeli chodzi o praktykę tej Izby, regułą jest to, co jest wyjątkiem. W tej sytuacji poddajmy pod głosowanie i dodajmy do porządku obrad tego posiedzenia po prostu zmianę regulaminu. Niech regułą będzie to, iż nawet druki przekazane kilka godzin przed posiedzeniem mogą być poddane pod głosowanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku, jako przewodniczący Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich zapraszam wszystkich senatorów do przestudiowania regulaminu, który zatwierdziliśmy. Art. 34 powinien być przeczytany cały.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorJerzyAdamski">Pan, Panie Senatorze, jako prawnik, powinien czytać całe ustawy i wszyscy państwo powinniście je tak czytać.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorJerzyAdamski">Może jednak nie wszyscy czytają je do końca, więc zacytuję art. 34 pkt 2: „Projekt porządku obrad Senatu ustala Marszałek Senatu, przy czym do porządku obrad mogą być wniesione jedynie sprawy znane senatorom z druków rozdanych nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem. W wyjątkowych przypadkach może nastąpić, za zgodą Senatu, skrócenie tego terminu”. O takim terminie pan marszałek mówił.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorJerzyAdamski">Jest wyjątkowa sytuacja i nie wracajmy już do tego, Panie Senatorze, bo gdyby pan zajrzał do stenogramów z posiedzeń Senatu poprzedniej kadencji, to by pan dowiedział się, iż wiele spraw wprowadzano z godziny na godzinę. My nie wprowadzamy tego z godziny na godzinę i proszę nie mówić, że nie robimy tego zgodnie z regulaminem. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zwrócić się do pani senator Staniszewskiej z pytaniem o to, jak mam rozumieć pani wniosek. Czy chodzi o to, aby głosowania nad całym tym pakietem ustaw odbywały się bez dyskusji, czy aby głosować łącznie nad wszystkimi punktami porządku dziennego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">Z dyskusją, potem przegłosować łącznie, en bloc.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Marszałek Longin Pastusiak: Bez dyskusji?)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">Z dyskusją, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeżeli tak, to ja nie widzę podstaw regulaminowych do poddania pani wniosku...</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Panie Marszałku, wyraźnie mówię: z dyskusją.)</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Z dyskusją?</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę państwa, muszę powiedzieć, że jest to dosyć kuriozalny wniosek. Jako doświadczony parlamentarzysta wiem, że kiedy mamy do czynienia z ustawami o bardzo różnym charakterze, każda z tych ustaw ma swoją specyfikę, dotyczy różnych aspektów życia społeczno-gospodarczego i społecznego, wobec tego każda ustawa...</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">... wymaga indywidualnego głosowania, jeżeli chcemy zachować powagę tej Izby. Wniosku pani senator nie mogę interpretować inaczej niż jako naruszenie powagi Izby i powagi dyskusji, i w ogóle powagi ustaw, nad którymi mamy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Plewa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorSergiuszPlewa">Panie Marszałku, wydaje mi się, że, po pierwsze, nie powinniśmy już prowadzić dyskusji nad porządkiem obrad, ponieważ został on przyjęty. Po drugie, nie możemy naruszać Regulaminu Senatu, ponieważ nad każdym punktem powinna być przeprowadzona dyskusja i nad każdym punktem powinno być oddzielne głosowanie. Jeżeli coś wykracza poza regulamin, to nawet pan marszałek nie powinien, moim zdaniem, poddawać tego pod głosowanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorJerzyMarkowski">Panie Marszałku, wnoszę o dokonanie zmiany w porządku obrad posiedzenia Senatu. Dotyczy to punktu dziesiątego. Nie będę cytował tej ustawy, ponieważ ma ona kilkunastowierszowy tytuł.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#SenatorJerzyMarkowski">Mój wniosek sprowadza się do tego, ażeby ze względu na szereg wątpliwości, które zgłoszono na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, umożliwić wszystkim państwu dłuższą analizę zgłoszonych wniosków i przenieść ten punkt z miejsca dziesiątego do punktu dziewiętnastego porządku obrad. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję Panu Senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy jest zgoda na takie przesunięcie? Nie widzę sprzeciwu, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego przystępujemy do zatwierdzenia porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności. Jeszcze nie wszyscy nacisnęli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto jest za przyjęciem porządku obrad wraz z proponowanymi i przyjętymi zmianami, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto jest przeciw, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kto się wstrzymał, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na 86 obecnych senatorów 72 głosowało za, 11 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad szóstego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję państwa senatorów, że głosowania w sprawie rozpatrywanych ustaw zostaną przeprowadzone dzisiaj po południu, jutro rano, w piątek rano i pod koniec posiedzenia, więc proszę zachować dużą czujność, tak żeby być obecnym na głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam ponadto, że zgodnie z art. 49 ust. 1 Regulaminu Senatu marszałek na końcu posiedzenia po wyczerpaniu porządku obrad udziela głosu senatorom dla wygłoszenia oświadczeń senatorskich. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw, które są przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji. Oświadczenie nie powinno trwać dłużej niż pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoka Izbo, w tej sytuacji przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że ta ustawa, która będzie dzisiaj przedmiotem naszych obrad, została uchwalona przez Sejm na siódmym posiedzeniu w dniu 7 grudnia 2001 r. Marszałek Senatu w tym samym dniu, dniu 7 grudnia 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-56.14" who="#MarszałekLonginPastusiak">Tekst tej ustawy zawarty jest w druku nr 26, który państwo senatorowie posiadacie, a sprawozdanie komisji w druku nr 26A.</u>
          <u xml:id="u-56.15" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, panią senator Olgę Krzyżanowską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-56.16" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia dotyczącego ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, zawartego w druku senackim nr 26A.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Pozwolę sobie w skrócie przypomnieć tok prac legislacyjnych nad tą ustawą. Ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów została wniesiona jako projekt poselski w Sejmie poprzedniej kadencji w lipcu 1999 r. Po dwóch latach prac w komisjach sejmowych, a następnie w Senacie, ustawa została uchwalona w dniu 7 czerwca 2001 r. W dniu 21 listopada bieżącego roku, czyli roku 2001, rząd Rzeczypospolitej Polskiej wniósł do laski marszałkowskiej projekt nowelizacji ustawy, w którym proponował zmianę daty wejścia tej ustawy w życie, czyli zmianę daty 1 stycznia 2002 r. na datę 1 stycznia 2004 r., a więc przesunięcie tego terminu o dwa lata. Sejm w dniu 7 grudnia 2001 r. uchwalił ustawę, przesuwając termin o dalsze dwa lata: z 2004 r. na 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Chciałabym dla poinformowania powiedzieć, że ta nowelizacja przesuwa tylko datę wejścia w życie ustawy, nie zajmując się samą treścią ustawy, która, jak pokazały długie prace, a teraz dyskusja w komisji sejmowej, budzi zastrzeżenia, ale która nie była przedmiotem prac komisji senackiej.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W dniu 7 grudnia bieżącego roku Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrzyła projekt nowelizacji zawarty w druku nr 26A. W posiedzeniu komisji uczestniczyli przedstawiciele rządu Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawiciel Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, a także przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i akademii medycznej.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Przedstawiciele rządu na posiedzeniu komisji podtrzymali stanowisko zawarte w projekcie nowelizacji ustawy. Argumentowali, że rząd jest przeciwny korporacyjnemu reglamentowaniu coraz to nowych grup zawodowych. Podkreślili, że zgodnie z art. 17 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej „w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony”. Ale zdaniem rządu nie ma jednoznacznego rozstrzygnięcia, które z zawodów można uznać za zawody publicznego zaufania. Nie ma ustawowego ustalenia tych zawodów. I to był jeden z głównych argumentów, który podnosili przedstawiciele rządu na posiedzeniu komisji. A więc nie jest ściśle określone, czy zawód psychologa jest zawodem zaufania publicznego, czy nie jest. Nie oznacza to, broń Boże, dezawuowania tego zawodu. Chodzi tylko o to, że nie jest to uregulowane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W związku z tym w czasie posiedzenia komisji rząd proponował - a jest to zgodne z pierwszym rządowym przedłożeniem skierowanym do Sejmu - przesunięcie wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów o dwa lata, czyli jak już mówiłam, na 1 stycznia 2004 r. Rząd wyrażał jednocześnie opinię, że uda mu się w tym czasie uregulować te kwestie w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W czasie swojego posiedzenia komisja wysłuchała również przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, a także, jak mówiłam, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i akademii medycznej. Przedstawili oni argumentację, że usługi psychologiczne, świadczone obecnie bardzo często i to w różnych dziedzinach życia, przecież nie tylko medycznych czy lekarskich, przy braku ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów świadczone będą bez żadnych możliwości wyciągnięcia konsekwencji i kontroli świadczących je osób, ich przygotowania zawodowego i ich rzetelności. Że wystarczy obecnie zarejestrowanie działalności gospodarczej, bez żadnego dyplomu, bez żadnego sprawdzania, bez żadnych kontroli uprawnień, żeby świadczyć te usługi, co ze społecznego punktu widzenia może być niebezpieczne. Zwrócili też uwagę na to, że przy braku tej ustawy nadal nie będzie żadnej możliwości doskonalenia zawodowego i prowadzenia specjalizacji psychologów.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W trakcie swoich prac komisja zapoznała się też z licznymi pismami i petycjami kierowanymi zarówno do komisji sejmowej, jak i do komisji senackiej przez psychologów, przez środowiska naukowe tego zawodu. Właściwie przedstawione w nich było takie samo stanowisko, jakie prezentowali przedstawiciele tych zawodów na posiedzeniu komisji, tyle że może bardziej szczegółowe czy też odnoszące się do jeszcze innych problemów.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Biorąc to wszystko pod uwagę, senacka Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia uznała, że przesunięty aż o cztery lata termin wejścia w życie ustawy jest zbyt odległy. W czasie dyskusji w komisji senatorowie wyrazili opinię, że jest wiele zawodów zaufania publicznego, których taki właśnie status nie jest uregulowany w ustawie, a mimo to mają one swoje ustawy i swoje samorządy. No, można wymienić kilkanaście takich zawodów, wystarczy powiedzieć o zawodzie lekarza, pielęgniarki, adwokata, które mają swoje ustawy i mają swoje samorządy. Część senatorów wyrażała opinię, że nie ma powodu, żeby zawód psychologa traktować ostrzej czy inaczej.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Komisja uznała też za słuszny argument, że przesunięcie o cztery lata daty wejścia w życie ustawy uniemożliwia nadzór nad wykonywaniem tego zawodu i nad specjalizacją konieczną w tym zawodzie. Komisja wzięła też pod uwagę to, że jeżeli nie przesuniemy tego terminu, jeżeli nie przyjmiemy nowelizacji i obecnie obowiązujący termin będzie aktualny, to ustawa wejdzie w życie już prawie za dwa tygodnie. Komisja uznała, że jest to termin zbyt bliski, i po przedstawieniu wszystkich argumentów podjęła decyzję, którą przedstawia Wysokiemu Senatowi, żeby moment wejścia w życie tej ustawy przesunąć o dwa lata, czyli do roku 2003.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Taki projekt uchwały pozwalam sobie w imieniu komisji przedstawić Senatowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy pani senator mogłaby odpowiedzieć, czy chodzi o koniec 2002 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Nie, wszędzie chodzi o 1 stycznia. Może przeczytam uchwałę, chociaż to tylko projekt i to Wysoka Izba, jak rozumiem, podejmie decyzję: „Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2001 r. ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, wprowadza do jej tekstu następującą poprawkę: w art. 1 wyrazy «1 stycznia 2006 r.» zastępuje się wyrazami «1 stycznia 2003 r.»”.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę o pozostanie przez chwilę przy mównicy.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytanie pani senator sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Proszę mi wybaczyć dociekliwość, ale jestem psychologiem z zawodu. Pani senator była uprzejma powiedzieć, że komisja wysłuchała opinii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz opinii przedstawicieli między innymi akademii medycznej. Rozumiem, że Polskie Towarzystwo Psychologiczne było po prostu przeciwne zmianie ustawy o zawodzie psychologa, nad którą w tej chwili dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Senator Olga Krzyżanowska: Czy mogę odpowiedzieć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Panie Senatorze, opinia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego przedstawiona została nie tylko w dyskusji podczas obrad komisji, ale także w piśmie skierowanym do niej. Myślę, że większość senatorów miała możliwość z nią się zapoznać. Towarzystwo jest rzeczywiście przeciwne nowelizacji i wysunęło wiele argumentów. Ja po prostu opowiedziałam, co się działo na posiedzeniu komisji, i przedstawiłam zdanie komisji, które przeważyło. Tak jak powiedziałam, projekt uchwały został przyjęty właściwie jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos, zadając pytanie pani senator? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym przypomnieć, że rozpatrywana ustawa była projektem rządowym. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Witam serdecznie w naszym gronie pana ministra Jerzego Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać pana ministra, czy chciałby zabrać głos, ewentualnie przedstawić stanowisko rządu w sprawie tej ustawy. Jeżeli tak, to bardzo proszę, zapraszam na trybunę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Inicjatywa rządowa formalnie zmierza do przesunięcia daty wejścia tej ustawy w życie. Faktycznie jednak chodzi o zyskanie czasu na przygotowanie dobrego rozwiązania prawnego w miejsce niedobrego.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">W przekonaniu rządu dostęp do wykonywania zawodu psychologa powinien być uregulowany prawnie, ale rozwiązanie przyjęte przez parlament poprzedniej kadencji wzbudza poważne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po pierwsze, a stwierdza to ponownie w swojej opinii Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, jest ono niezgodne z dyrektywami unijnymi, z prawem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po drugie, jest to uregulowanie wadliwe w świetle krajowego systemu prawnego. Między innymi uznaje ono naczelny organ administracji rządowej za organ właściwy do sprawowania nadzoru nad wykonywaniem zawodu psychologa, wprowadza obowiązek rocznego stażu podyplomowego po ukończeniu studiów i uzyskaniu dyplomu ukończenia uczelni, nie precyzuje zaś pojęcia „usługa psychologiczna”.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po trzecie, zasadnicze wątpliwości budzi podstawa prawna ustanawiania kolejnych korporacji zawodowych. Przypomnę, że mamy czternaście tego rodzaju uregulowań prawnych, czyli czternaście ustanowionych korporacji zawodowych, przy czym za zawód zaufania publicznego został uznany zawód architekta i urbanisty. Po przyjęciu ustawy dotyczącej zawodu psychologa w różnych miejscach powstaje kilkanaście innych projektów. Rząd uznał, że w związku z tym trzeba uregulować przepisy tak, aby w polskim systemie prawnym było określone pojęcie „zawód zaufania publicznego”, a także, jakie cechy tego zawodu powinny usprawiedliwiać tworzenie samorządu zawodowego. Tutaj mamy bowiem dwa problemy prawne: prawo wykonywania zawodu i samorząd zawodowy.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">W sprawie tego projektu ustawy, przyjętego przez poprzedni parlament, stanowisko rządu było negatywne i systematycznie negatywna była opinia Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Mimo to ustawę uchwalono. Uchwalono złe prawo. Dlatego teraz lepiej zatrzymać się i poważnie zastanowić nad sprawą nadrzędną, czyli sposobem uregulowania kwestii wykonywania zawodów zaufania publicznego, a następnie, wspólnie ze środowiskiem psychologów, wypracować dobry projekt ustawy i niezwłocznie przedłożyć go parlamentowi.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Rząd proponował przesunięcie daty wejścia w życie tej ustawy, ale, podkreślam, jest to kwestia formalna. Chodziło o czas, o datę 1 stycznia 2004 r. W naszym przekonaniu propozycja rządu była najlepsza. Jeżeli jednak Senat uchwali, że będzie to 1 stycznia 2003 r., to będziemy musieli załatwić tę sprawę w rok. Jeżeli zaś będzie to data 1 stycznia 2006 r., to i tak będziemy starali się załatwić sprawę w ciągu roku, ale będziemy mieli margines bezpieczeństwa, margines swobody.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jednocześnie chcę podkreślić, że w tej sprawie stanowisko środowiska psychologów wcale nie jest jednoznaczne. To prawda, że towarzystwa psychologiczne jednoznacznie opowiadały się za tym. Nie tak dawno miałem okazję uczestniczyć w spotkaniu z udziałem pani przewodniczącej takiego towarzystwa, a także trzech wybitnych profesorów: Czapińskiego, Strelaua i Reykowskiego. Wspólnie uznaliśmy, że niewątpliwie ustawa ta ma wady, że trzeba poszukiwać lepszego rozwiązania prawnego i że będziemy wspólnie pracować nad tym, by rozwiązanie to było lepsze. Jednocześnie rząd powinien mieć szansę przedłożenia parlamentowi projektu dotyczącego w ogóle kwestii korporacji zawodowych i zawodów zaufania publicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Poproszę o pozostanie jeszcze chwileczkę, ponieważ teraz, zgodnie z naszym regulaminem, jest czas na zadawanie z miejsca trwających nie dłużej niż minutę pytań panu ministrowi. A więc bardzo proszę o pozostanie.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani senator Simonides, a później pan senator Chronowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#SenatorDorotaSimonides">Panie Ministrze, intryguje mnie kwestia dotycząca tego, co jest, a co nie jest zawodem zaufania publicznego. Czy zawody senatora i posła, którzy jak w konfesjonale przyjmują ludzi z ich sprawami niemogącymi wyjść poza biuro, to są zawody zaufania publicznego? Czy zawód wróżki, która się ogłasza, do której przychodzą ludzie i płacą, też jest takim zawodem? A więc dlaczego zawód psychologa nie może nim być? Przecież słyszymy, że kiedy ma miejsce wypadek autokarowy, to rodzicom i dzieciom należy zapewnić opiekę psychologiczną i wniknąć w ich stresy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pani Senator, ja nie potrafię odpowiedzieć na pani pytanie, które zawody są zawodami zaufania publicznego, a które nie powinny być za takie uznane, polskie prawo nie daje bowiem tej odpowiedzi. Mam tylko wątpliwości dotyczące tego, że na tej liście umieszczone są tak różne zawody, nie tylko prawnicze i lekarskie. Na przykład zawodem zaufania publicznego jest zawód lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Senator Dorota Simonides: I architekta.)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Tak, i urbanisty. W związku z tym można powiedzieć, że każdy zawód może być uznany za zawód zaufania publicznego. A jeżeli tak może być, to muszę wrócić do tekstu konstytucji i przypomnieć, że art. 17 trzeba czytać łącznie z art. 65, który mówi o wolności wykonywania zawodu. Jednocześnie chcę podkreślić, że sprawa ma dwa wątki. Wątek pierwszy to kwestia uregulowania prawa wykonywania zawodu, a wątek drugi to kwestia tworzenia samorządów zawodowych. I jest tu pytanie: czy w przypadku zawodu, którego część wykonawców prowadzi praktykę prywatną, ale znaczna część pracuje w systemie państwowym czy publicznym, zasadne jest tworzenie korporacji zawodowej? W tym momencie naprawdę nie jest istotne, co myślę ja, jako minister pracy i polityki społecznej, choć w moim głębokim przekonaniu powinno być dopuszczone prawo wykonywania zawodu psychologa, a korporacja zawodowa jest zbędna. Ważne jednak jest to, że w polskim prawie nie ma uregulowania tej kwestii, a ponieważ problem narasta, to warto się nad tym zastanowić i wprowadzić takie uregulowanie. Warto, tym bardziej że - mówiłem o tym w Sejmie - istnieją nie tylko wątpliwości prawne, ale także bardzo istotne społeczne obserwacje, wskazujące na to, że bardzo wiele korporacji zawodowych tworzonych po to, by utrzymywać wysokie standardy jakościowe i etyczne, by służyć interesowi publicznemu, w istocie rzeczy działa tak, iż powstaje wrażenie, że służą one przede wszystkim osobom, które ten zawód już wykonują. Korporacje te ograniczają prawo dostępu do zawodu, a to już jest powód, dla którego minister pracy musi się zastanowić, dlaczego młodzi ludzie kończący wyższą uczelnię, uzyskujący certyfikat, mają mieć ograniczone prawo wykonywania zawodu. Bo w takiej sytuacji w wielu zawodach będziemy mieli znaczne bezrobocie. I to był jeden z powodów mojego zainteresowania się tą kwestią. Przekonałem wiec rząd, by wystąpić w tej chwili z taką inicjatywą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Chronowski, później pan senator Biela, następnie senator Szafraniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorAndrzejChronowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#SenatorAndrzejChronowski">Mam pytanie z zakresu wiążącego się z omawianą ustawą. Mianowicie 1 stycznia 2002 r. wchodzi prawo o ruchu drogowym, według którego wojewoda ma obowiązek wydania zezwoleń na przeprowadzenie badań psychologicznych kierowców i kandydatów na kierowców. Kandydat czy przedsiębiorca muszą uzyskać świadectwa wystawione przez regionalną izbę psychologów. Instytucje, które w tej chwili wydają takie zezwolenia, mają obowiązek uzyskać także z regionalnej izby psychologów takie świadectwo do końca 2002 r. W tej sytuacji przy odłożeniu wejścia w życie tej ustawy powstałaby pewnego rodzaju pustka prawna, gdyż na dobrą sprawę wojewoda nie będzie miał możliwości wydania takiego zezwolenia i uzyskania takiego zezwolenia. W związku z tym wydaje mi się, iż w tej sprawie będzie musiała być zaproponowana poprawka, chyba że pan minister wykaże, że jest inaczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Senatorze, nie potrafię bez przygotowania na to odpowiedzieć. Oczywiście natychmiast sprawdzę, do jakiego stopnia - przypuszczam, że w pełni - zasadna jest pana uwaga. Jeżeli miałoby być tak, jak pan to zechciał przedstawić, to jest oczywiste, że rząd będzie musiał wystąpić w tej sprawie z pilną inicjatywą legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Chronowski: Jeśli można, Panie Marszałku. To ja spróbuję złożyć poprawkę, Panie Ministrze, aby do posiedzenia komisji mógł pan, przez swoje służby, to sprawdzić.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Biela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorAdamBiela">Panie Ministrze, najpierw chciałbym się dowiedzieć, jaka to reprezentacja psychologów złożyła panu ministrowi wizytę i była przeciwko tej ustawie, Rozumiem, że mogły to być jakieś indywidualne osoby, ale byłbym zdziwiony, gdyby to była oficjalna reprezentacja któregoś z istniejących związków zawodowych bądź stowarzyszeń psychologów. Ponieważ pracowałem nad tą ustawą i miałem kontakt ze wszystkimi stowarzyszeniami psychologicznymi, to wiem, że miały one w tej sprawie zintegrowany pogląd. A więc jestem bardzo zdziwiony taką sytuacją, jest ona dla mnie zupełnie niezrozumiała.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorAdamBiela">Drugie pytanie: dlaczego akurat ustawa o zawodzie psychologa ma być pretekstem do ogólnego regulowania spraw definicyjno-koncepcyjnych związanych z zawodami zaufania publicznego? Nie bardzo rozumiem, dlaczego nikt nie ma zastrzeżeń i nikt nie wtrąca się na przykład do wykonywania zawodu przez architekta, który ma swoją korporację, ale wszyscy chcą się uważać za psychologów, niezależnie od tego, czy skończyli odpowiednie studia i czy mogą rościć sobie do tego prawo, czy też nie. Jest to po prostu dla mnie kuriozalne. Czemu upatrzono sobie akurat ten zawód, w którym wykonywanie niektórych czynności, do jakich uprawnieni są tylko psychologowie - na przykład badania testami o wysokim standardzie metodologicznym - przez osoby niepowołane może przynieść duże, trudne do określenia szkody, i to w dalekosiężnej perspektywie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po pierwsze, Panie Senatorze, pan nie tylko był współautorem tej ustawy, ale pan faktycznie był jej autorem i jedną z osób, które tę ustawę forsowały wbrew stanowisku rządu - chociaż należał pan do koalicji, która ten rząd formowała - a także wbrew stanowisku Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Od członków komisji sejmowej słyszałem opinie, że było to w niezwykle ostry sposób forsowane w ostatnim okresie pracy Sejmu ubiegłej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po drugie, sprzeciwy wobec tego uregulowania - i wtedy, i teraz - zgłaszały na moje ręce osoby, które wykonują zawody pokrewne. Jednocześnie skierowały do mnie swoje opinie osoby o znaczącym autorytecie w tym środowisku. Jedną z tych osób był pan profesor Czapiński, który powiedział mi, że wcale nie jest tak, iż całe środowisko psychologów, osoby cieszące się dużym akademickim autorytetem, popierają to rozwiązanie. Wspominałem też o tym, że spotkałem się z trzema osobami, co do autorytetu których nie można mieć najmniejszych wątpliwości - byli to pan profesor Strelau, pan profesor Czapiński i pan profesor Reykowski. Upewniając się, że osobiście nie będę przeciwny uregulowaniu kwestii wykonywania zawodu psychologa, uznali oni, że to, co w tej chwili zostało zaproponowane, jest najlepszym wyjściem z sytuacji, która powstała w wyniku tego właśnie forsownego, nieliczącego się z konsekwencjami lobbingu.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Dlaczego doszło do tego akurat przy okazji zawodu psychologa? Dlatego, że ja jestem ministrem teraz, w tym, a nie w innym momencie. Gdybym był ministrem wcześniej, z pewnością reagowałbym już wtedy. Wcześniej nie mogłem reagować jako minister, a sprawy zaszły za daleko, zdecydowanie za daleko. Dotyczy to zresztą nie tylko kwestii prawnej, ale także funkcjonowania wielu korporacji zawodowych. I nie chodzi tu tylko o moje poglądy, bo to są powszechnie przekazywane opinie dotyczące bardzo różnych korporacji zawodowych, w tym także korporacji lekarzy czy niektórych korporacji prawników. Negatywnie także jest oceniana cena tych usług, które w wyniku powstawania korporacji zawodowych stają się mniej dostępne i coraz bardziej kosztowne. W związku z tym jest wiele powodów, żeby tę sprawę uregulować. Ponadto nie byłem w stanie wykonać tej ustawy. Ustawa, której pan jest autorem, czyniła mnie de facto szefem korporacji psychologów. To ja miałem być przewodniczącym komisji ekspertów oceniającej, kogo z psychologów dopuszczać, a kogo nie dopuszczać do zawodu. Jednocześnie wyłonienie tej komisji okazało się niemożliwe, pan premier Komołowski nie poradził sobie z wyłonieniem takiej reprezentacji. Ja otrzymałem w spadku ten problem i stwierdziłem, że nie jestem w stanie wykonać tej ustawy. Doszedłem do wniosku, że jeżeli nie jestem w stanie tego wykonać i mam takie wątpliwości, to lepiej jest przedstawić inicjatywę, która pozwoli to uregulować w sposób uporządkowany, rozsądny i - jeszcze raz chcę podkreślić - w porozumieniu ze środowiskiem psychologów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeszcze pan senator Biela? Rozumiem, że ad vocem wypowiedzi pana ministra?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorAdamBiela">Tak, ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorAdamBiela">Panie Ministrze, żaden poseł nie jest autorem ustawy. Pan dopiero zaczyna swoją prace jako minister, dobrze więc by było, żeby pan przyjął to do wiadomości. Autorem każdej ustawy jest polski parlament, nie żaden indywidualny poseł. Prosiłbym o zwrócenie uwagi na tę subtelność.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Czekam na udzielenie głosu przez pana marszałka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Tak, pan senator Szafraniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorJanSzafraniec">Panie Ministrze, chyba nie bez przyczyny omawiamy ustawę o zawodzie psychologa w pakiecie ustaw okołobudżetowych. Czy tak naprawdę motywem zmiany ustawy nie jest po prostu skutek finansowy, jaki ta ustawa może przynieść? Jeśli przyniosłaby ona skutek, to w jakim wymiarze?</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#SenatorJanSzafraniec">Po drugie, zupełnie nie przekonuje mnie uzasadnienie rządowe dotyczące zmiany tej ustawy, w którym mówi się, że w ustawie brakuje jednoznacznego sprecyzowania problematyki dostępu do zawodu psychologów innych niż po psychologii jako kierunku studiów - dla przykładu wymienia się tutaj takie kierunki jak pedagogika specjalna, resocjalizacja. A przecież tak naprawdę w ustawie mówi się, że prawo wykonywania zawodu psychologa ma po prostu absolwent wyższej uczelni, który otrzymał dyplom magistra psychologii. I tutaj naprawdę nie ma potrzeby dyskutowania, zastanawiania się nad tym, w ogóle dopuszczania do zawodu psychologa osób po innych specjalnościach, bo - tak jak mówił pan senator Biela - to w przypadku tego zawodu jest po prostu stworzona możliwość diagnostyki, opinii psychologicznych, opiniowania i dawania orzeczeń w sprawach sądowych, prowadzenia psychoterapii itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#SenatorJanSzafraniec">I jest jeszcze trzecia sprawa. Otóż leży tu przede mną pismo pani sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej skierowane do pani Barbary Błońskiej, przewodniczącej Komisji Zdrowia w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. W tym piśmie jest informacja, którą teraz dokładnie zacytuję: „przedmiotowy projekt ustawy nie zawiera uregulowań sprzecznych z zasadą swobody przepływu osób i usług, a także w zakresie wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli chodzi o ustalenie formy wykonywania zawodu psychologa, i tym samym jest zgodny z prawem Unii Europejskiej”. No to ja czegoś tutaj nie rozumiem - albo jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, tak jak to jest w tym piśmie pani profesor Danuty Hubner, albo nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po pierwsze, chciałbym odpowiedzieć na pytanie dotyczące skutków finansowych tej ustawy. Otóż bezpośrednie skutki finansowe to mniej więcej 350 tysięcy zł. Ale jest tu sprawa dodatkowa, która byłaby istotna, gdyby ta ustawa weszła w życie. Jest to kwestia staży dla psychologów. Bo jeżeli ten staż jest obowiązkowy, to z pewnością należałoby to rozumieć w ten sposób, że na państwie ciąży obowiązek jego finansowania. Ja co prawda podczas rozmów z przedstawicielami tego zawodu, z przedstawicielami Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, usłyszałem, że jest co do tego inna interpretacja, mianowicie że w tej sprawie nie byłoby żadnych skutków finansowych, żadnych wydatków. No ale gdyby je uwzględniać, to w tym momencie w budżecie na rok 2002 mamy dodatkowo jakieś 6 milionów zł, aby można było to sfinansować. Chcę tu podkreślić, że brałem to pod uwagę, ale nie było to zasadniczym argumentem. To był argument potrzebny tylko do tego, by móc włączyć tę ustawę do pakietu ustaw okołobudżetowych. A tak naprawdę przez cały czas chodzi o to samo - po prostu o to, żeby ta ustawa w tym obecnym kształcie, ustawa zła i niewykonalna, nie weszła w życie.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Po drugie, podczas rozmów na ten temat w Sejmie, podczas rozmów z przedstawicielami tego zawodu i podczas obecnych rozmów spotykam się z kierowaną do mnie taką argumentacją, która jest w sumie przekonywaniem mnie do spraw, do których jestem przekonany. Jeżeli ktoś sądzi, że ja nie dostrzegam problemu nieuczciwych praktyk w przypadku wykonywania tego zawodu, problemu zagrożeń, które są z tym związane, to oczywiście się myli. Ja podzielam tę argumentację i podkreślam między innymi - i robię to przecież publicznie - iż uważam, że kwestia prawa do wykonywania zawodu powinna być uregulowana. Ale to nie zmienia moich zastrzeżeń co do tej ustawy. Rząd zaproponował zawieszenie jej stosowania na okres co najmniej dwóch lat, by stworzyć szansę na dobre uregulowanie. I w tym sensie tę argumentację podzielamy wspólnie, Panie Senatorze. Rozumiem więc, że to oznacza, iż jeżeli stworzymy taką możliwość, to wspólnie będziemy pracować nad tym, żeby to uregulowanie było po prostu uregulowaniem dobrym z punktu widzenia prawa i korzystnym społecznie.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Opinia UKIE, na którą się pan powołuje, w odniesieniu do tego projektu ustawy, który według rządu powinien zostać zawieszony, brzmi tak: zaproponowane poprawki nie usuwają niezgodności niektórych postanowień ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, będącej przedmiotem nowelizacji. W tej opinii jest między innymi też takie stwierdzenie: kolejne zastrzeżenia budzi regulacja art. 18 nowelizowanej ustawy, w świetle którego psycholog może wykonywać prywatną praktykę psychologiczną jako indywidualną działalność gospodarczą albo w formie spółki partnerskiej, po uzyskaniu zezwolenia właściwego wojewody. Dowodzi się następnie: konieczna wydaje się zatem rezygnacja z powyższego wymogu w stosunku do osób świadczących usługi, naraża się je bowiem na podwójne obciążenie formalne polegające na konieczności uzyskania zezwolenia wojewody w przypadku, gdy stosowne zezwolenie posiada się już w państwie pochodzenia. Dalej, w innym punkcie tej opinii, stwierdza się: również wątpliwości wzbudza przepis art. 51 nowelizowanej ustawy o zawodzie psychologa, który w sposób sprzeczny z regulacją art. 12 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską formułuje wymogi domicylu jako kryterium uzyskania prawa do współtworzenia regionalnej izby psychologów.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Ta opinia wydana na okoliczność projektu nowelizacyjnego przy okazji przypomniała zarzuty, które były formułowane przez UKIE wówczas, gdy ten zły projekt uchwalano. Tu się nic nie zmieniło. Jednocześnie ta opinia, przez to, że odnosiła się do projektu nowelizacji, tylko przypominała tamte zastrzeżenia. A więc na tej podstawie tej opinii mam prawo stwierdzić, że rozwiązanie, które miałoby wejść w życie 1 stycznia, byłoby niezgodne z prawem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Po prostu mamy dwie różne opinie. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Faktem jest, Panie Senatorze, że do tej zasadniczej opinii dodano pewien aneks. Dlaczego dodano pewien aneks? Ja to wyjaśnię. Mianowicie rząd proponował datę 1 stycznia 2004 r., Sejm zmienił to na datę 1 stycznia 2006 r. UKIE uznał, że rok 2006 to data późniejsza od daty wejścia Polski do Unii Europejskiej. Ale ja poprosiłem, żeby UKIE podał, jaka jest formalna podstawa dla daty 2004. I jest tak, że w polskim prawie data 2004 nie jest zapisana. W związku z tym każde rozwiązanie, które mówi, że ta kwestia powinna być uregulowana przed wejściem do Unii Europejskiej, jest w tym punkcie zgodne z prawem europejskim. Ja prosiłem po prostu o uzupełnienie, bo tam było niezbyt jasne sformułowanie, ale to nie dotyczyło tego projektu ustawy, który jest nowelizowany, lecz tej nowelizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">To wszystko, Panie Ministrze?</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo i proszę o pozostanie z nami na sali, bo teraz przechodzimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym tylko przypomnieć państwu senatorom o wymogach regulaminowych: o tym, że wypowiedź w dyskusji nie powinna trwać dłużej niż dziesięć minut, że listę mówców prowadzi pani senator Doktorowicz, a jeżeli chodzi o składane wnioski legislacyjne, to podpisane wnioski powinny być składane do marszałka Senatu przed zamknięciem dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam też, że komisja rozpatrywać będzie tylko te wnioski, które został zgłoszone do zamknięcia dyskusji, na piśmie, do marszałka.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">W tej chwili zgłoszonych do dyskusji jest czterech senatorów.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jako pierwszemu udzielam głosu panu senatorowi Adamowi Bieli.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorAdamBiela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorAdamBiela">Chciałbym najpierw powiedzieć, że popieram wnioski komisji zgłoszone w sprawie tej ustawy. Jest bardzo pożądane, by - jeśli są jakieś zastrzeżenia, nawet jeśli konieczne byłoby tu przedłużenie o rok wejścia ustawy w życie - można było takie wnioski złożyć.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorAdamBiela">Ze zdziwieniem dowiedziałem się, że te same osoby, które uczestniczyły w posiedzeniach komisji - a praca w tej komisji jest dosyć systematyczna - potem zgłaszały panu ministrowi jakieś zastrzeżenia. Były to dokładnie te osoby, które pan minister wymienił. No ale to być może jest jakieś nieporozumienie, które łatwo będzie wyjaśnić. A tu przede wszystkim chodzi o dobro sprawy, jakim jest kształt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorAdamBiela">Proszę państwa, ustawy o wykonywaniu zawodu psychologa istnieją w krajach europejskich, w krajach Unii Europejskiej, w Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie. Wszędzie tam zawód psychologa jest otoczony opieką prawną i prawo jego wykonywania jest związane z typem ukończonych studiów, który daje uprawnienia. Chcielibyśmy, żeby nasze regulacje były podobne. Zupełnie czym innym są istniejące w tych krajach korporacje psychologów, którym daje się swobodę w zakresie rozstrzygania co do kompetencji merytorycznych i metodologicznych, jak również co do wykroczeń dyscyplinarnych związanych ze sprzeniewierzeniem się zasadom wykonywania zawodu psychologa.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#SenatorAdamBiela">Ja rozumiem, że chodzi między innymi o kwestie finansowe, które nie są najważniejsze. A zastrzeżenia zgłaszane przez osoby wykonujące zawody pokrewne, takie jak socjolog czy pedagog, którym nie daje się uprawnień do wykonywania zawodu psychologa, pozostawiam bez komentarza. Niech każdy zawód stara się o uregulowanie własnych kwestii zawodowych, gdyż każdy kierunek studiów, który uprawnia do wykonywania zawodu, jest związany z określoną metodologią tego zawodu. Jeśli ktoś jest psychologiem, a jednocześnie lekarzem - tak jak pan senator Szafraniec - ma prawo wykonywania i jednego, i drugiego zawodu. To jest po prostu oczywiste. A jeśli ktoś jest tylko lekarzem, a chciałby sobie uzurpować prawo do wykonywania zawodu psychologa, to, moim zdaniem, jest to jakieś karygodne nieporozumienie. To tyle.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#SenatorAdamBiela">Bardzo gorąco popieram tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#SenatorAdamBiela">Panie Ministrze, nie było żadnej psychologicznej presji. Psychologowie w Polsce są bardzo dobrze zorganizowani i powinni mieć dobrą ustawę. Jeśli więc rząd będzie w stanie pomóc przez rok, to będziemy za to tylko dziękować. I to niezależnie od tego, jaka opcja polityczna sprawuje władzę, bo dla tej ustawy jest to drugorzędna sprawa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę pana senatora Marka Balickiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorMarekBalicki">Pani Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorMarekBalicki">Chcę powiedzieć, że trudno się nie zgodzić ze stanowiskiem rządu, prezentowanym w czasie prac komisji i dzisiaj przez ministra Hausnera. O ile bowiem ustawa regulująca zasady wykonywania zawodu jest potrzebna, o tyle ustawa, którą dzisiaj nowelizujemy, nie nadaje się do wdrożenia w życie, gdyż jest po prostu wadliwa. Wprowadzenie w życie wadliwej ustawy nie byłoby skuteczne, jeśli chodzi o realizację tych celów, które wszyscy zakładamy,</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorMarekBalicki">Wrócę do przykładu, który podał pan minister. Art. 18 mówi o tym, że wojewoda wydaje zezwolenie na prywatną praktykę psychologiczną. Nie jest to praktykowane w przypadku żadnego zawodu, nawet zawodów zaufania publicznego. One mają swoje samorządy, które to robią. Na pewno wojewoda nie wydaje zezwolenia na wykonywanie zawodu, do którego ktoś, kto ma zarejestrowaną działalność gospodarczą, posiada uprawnienie. Takiego przepisu nie spotkamy w żadnej ustawie. Obróciłby się on przeciwko psychologom. Skoro zaproponowano samorząd zawodowy, to nie po to, żeby te funkcje spełniał wojewoda, czyli administracja rządowa. Tak było kiedyś w przypadku tych zawodów, które miały komisje kontroli zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorMarekBalicki">Inna sprawa - nie chciałbym podawać więcej przykładów, ale ten obszar znam dość dobrze od wielu lat - dotyczy zapisu, że wykonywanie zawodu psychologa polega między innymi na wykonywaniu psychoterapii. To znaczy, że psychoterapia byłaby zarezerwowana tylko dla psychologów. Muszę powiedzieć, że to daleko odbiega od praktyki...</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Hipnotyzerzy też mają swoje prawa.)</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#SenatorMarekBalicki">Nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Hipnotyzerzy też mają swoje prawa.)</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#SenatorMarekBalicki">Jest hipnoza i są hipnotyzerzy, ale to... Cha, cha.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#SenatorMarekBalicki">Psychoterapię prowadzą również przedstawiciele innych zawodów. Niezdefiniowanie tego, co to jest psychoterapia, i zarezerwowanie jej tylko dla wąskiej grupy zawodowej może spowodować poważne problemy.</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#SenatorMarekBalicki">Myślę, że z pewnością ta ustawa wymaga nowelizacji, ale nie jest przygotowana do wejścia w życie 1 stycznia. Trzeba się też zgodzić z tym, że brakuje jednoznacznego rozstrzygnięcia, jakie zawody są zawodami zaufania publicznego, co w przyszłości spowoduje problemy w stanowieniu prawa, bo są kolejne inicjatywy zmierzające do tego, żeby tworzyć samorządy.</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#SenatorMarekBalicki">A w odniesieniu do tego, co powiedział pan minister, jeśli chodzi o publiczne postrzeganie tych korporacji, które już istnieją, że one są nie najlepsze, muszę powiedzieć, iż wiele instytucji życia publicznego czy wykonujących zadania publiczne ma dzisiaj nie najlepsze postrzeganie. To w równym stopniu dotyczy samorządów i innych obszarów życia. Samo to, że coś funkcjonuje źle czy nie najlepiej, nie może być argumentem za tym, żeby to likwidować i na przykład przekazywać zadania administracji rządowej. To nie dawałoby lepszej gwarancji. Dobra regulacja dotycząca wykonywania zawodu psychologa jest jednak potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#SenatorMarekBalicki">Tyle mówimy o wejściu do Unii Europejskiej, o związanych z tym przepisach, o stanowieniu prawa. Chciałbym przypomnieć, że Polska jest członkiem Rady Europy. W 1996 r. Komitet Ministrów Rady Europy przyjął Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Godności Istoty Ludzkiej wobec Zastosowań Biologii i Medycyny, w skrócie nazywaną konwencją o prawach człowieka i biomedycynie, a jeszcze krócej: konwencją bioetyczną. W czerwcu 1999 r. Polska podpisała tę konwencję, ale do tej pory nie jest ona ratyfikowana, chociaż stanowiska kolejnych rządów były zgodne. Przytoczę tylko fragment stanowiska rządu z 1997 r., wyrażonego przez ministra sprawiedliwości profesora Kubickiego - w naszym przekonaniu obok reformy mechanizmu kontrolnego europejskiej konwencji praw człowieka ta konwencja stanowi jeden z najważniejszych dokumentów prawa międzynarodowego, wypracowanych w ramach Rady Europy, co skłaniałoby, żeby jak najszybciej tę konwencję ratyfikować. Ale dlaczego o tym mówię? Z chwilą jej ratyfikacji Polska będzie zobowiązana do przestrzegania art. 4 konwencji, który mówi o standardach zawodowych. Wyniknie konieczność uregulowania prawnego takiego obszaru, jaki mieści się w ustawie o wykonywaniu zawodu psychologa, spraw zawodów pokrewnych, jak również kwestii psychoterapii itd.</u>
          <u xml:id="u-84.12" who="#SenatorMarekBalicki">W związku z tym chciałbym powiedzieć, że zaproponowany przez komisję okres jednego roku jest krótki, jest mobilizujący, a jednocześnie bezpieczny, bo w wypadku ratyfikacji konwencji nie będziemy musieli nadganiać, żeby wypełnić zobowiązania płynące z art. 4.</u>
          <u xml:id="u-84.13" who="#SenatorMarekBalicki">Kończąc chciałbym poprzeć stanowisko komisji. Jak rozumiem, rząd nie jest przeciwny rocznemu okresowi. Z pewnością konieczna jest głęboka nowelizacja tej ustawy, z pewnością potrzebne jest zastosowanie się nad pokrewnymi zawodami. Chodzi o to, żeby te osoby mogły dobrze wykonywać to, co w tej chwili wykonują. Certyfikat psychoterapeuty, nadawany przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, od wielu lat jest przyznawany nie tylko psychologom i psychiatrom. O tym trzeba pamiętać, bo to są często wybitni specjaliści, niekiedy pracujący w poważnych instytucjach.</u>
          <u xml:id="u-84.14" who="#SenatorMarekBalicki">Tak więc konieczna jest nowelizacja. Myślę, że taka może być rola Senatu - zwracam się tu do pana marszałka. Może warto byłoby zorganizować w Senacie konferencję na temat tego artykułu konstytucji. Jest to niezwykle ważny artykuł i na pewno wypełnienie go treścią powinno być poprzedzone przemyśleniami. Rozstrzygnięcie, jakie zawody są zawodami zaufania publicznego, jak się wydaje, jest sprawą niezwykle ważną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę pana senatora Romaszewskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wydaje się, że przedstawione problemy, dotyczące ustawy o wykonywaniu zawodu psychologa, generalnie nie są aż tak bardzo kontrowersyjne, jak to się wydawało na początku. Można to chyba podsumować w następujący sposób.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Otóż nie ulega wątpliwości, że powinny istnieć zawody szczególnej odpowiedzialności, szczególnego zaufania publicznego, objęte korporacyjną reglamentacją. Mamy z tym do czynienia w przypadku zawodu pielęgniarki i zawodu lekarza. Wydaje się, że powinno tak być również w przypadku zawodu psychologa. Myślę, że niesłuszne jest wyłączanie tego zawodu z owej grupy, bo wiąże się z nim bardzo duża odpowiedzialność. Nierzetelne i nieprofesjonalne wykonywanie tego zawodu może bowiem spowodować straszliwą destrukcję w psychice człowieka. Nawiasem mówiąc, niedawno mieliśmy do czynienia z sytuacją, w której doglądany przez psychologa uczestnik reality show powędrował do zakładu psychiatrycznego. Tak to się skończyło. Wydaje się więc, że jest to kwestia bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wydaje się również, że wraz z rozwojem społeczeństwa konsumpcyjnego, wraz z rosnącym naporem pieniędzy we wszystkich właściwie profesjach, zawód psychologa znalazł się pod ogromną presją jakichś parapsychologów, jakichś demonologów stosowanych. Mamy z tym do czynienia, to się czuje. Bardzo często zawód rzetelnego psychologa zostaje zastąpiony jakimiś praktykami szamańskimi. Dlatego myślę, że powinniśmy się temu przeciwstawić. W końcu jest już XXI wiek, w którym nie ma chyba miejsca na szamaństwo, nawet dobrze płatne. Takie są moje refleksje.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Muszę również powiedzieć, już tak na marginesie, że jeżeli chodzi o zawody zaufania publicznego, to według mnie jednym z nich powinien być również zawód dziennikarza, który odgrywa gigantyczną rolę w kształtowaniu świadomości społecznej. Ale to już jest sprawa, że tak powiem, wybiegająca w przyszłość. W każdym razie myślę, że wybranie zawodów szczególnej odpowiedzialności i objęcie ich odrębnymi ustawami jest niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jeżeli chodzi o ustawę dotyczącą wykonywania zawodu psychologa, wygląda na to, że może ona zawierać pewne braki, przede wszystkim zaś jedną podstawową wadę. Mianowicie z dniem 1 stycznia 2002 r. ta ustawa nie może wejść w życie, bo po prostu nie ma armat, to znaczy nie został powołany samorząd, więc nie ma obecnie takiej możliwości. Wydaje się jednak, że ze względu na to, o czym mówiłem, prace nad tą ustawą powinny zostać rzeczywiście zintensyfikowane. Dlatego zdecydowanie popieram stanowisko przedłożone przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę pana senatora Chronowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorAndrzejChronowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorAndrzejChronowski">W związku z tym, że zapowiedziałem poprawkę, chciałbym ją krótko uargumentować, zresztą część tej argumentacji została już przedstawiona w pytaniu do pana ministra. Mianowicie faktem jest, że 1 stycznia 2002 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy - Prawo o ruchu drogowym, która nakłada na wojewodę obowiązek wydawania zezwoleń na przeprowadzenie badań psychologicznych kandydatów na kierowców i kierowców. Jednym z podstawowych warunków otrzymania takiego zezwolenia jest przedłożenie przez przedsiębiorcę świadectwa wydanego przez regionalną izbę psychologów. Z kolei jednostki, które obecnie wydają takie zezwolenia, zgodnie z tą ustawą mają obowiązek do końca 2002 r. uzyskać takie świadectwa. Ponieważ przesuwamy termin wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, powstaje luka prawna, bo na dobrą sprawę nie miałby kto wydawać takich zezwoleń. Dlatego, Panie Marszałku, pozwalam sobie złożyć poprawkę, w której proponuję zmianę tytułu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorAndrzejChronowski">Dokładam też poprawkę, która pozwoli w okresie przejściowym wydawać zezwolenia przez jednostki, które robią to obecnie. Można powiedzieć, że pod względem formalnym wykracza to poza materię ustawy, czego Senat właściwie nie powinien czynić, ale były już takie przypadki, kiedy w związku z jakąś ewidentną luką prawną Senat przyjmował jakąś poprawkę, a Sejm ją akceptował.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#SenatorAndrzejChronowski">Tak więc pozwalam sobie złożyć te poprawki na ręce pana marszałka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Balicki. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#SenatorMarekBalicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#SenatorMarekBalicki">Chciałbym przedstawić dwie uwagi. Pierwsza z nich dotyczy części wypowiedzi senatora Romaszewskiego. Rozumiem, że zgadzamy się co do istoty sprawy, ale ja nie odważyłbym się powiedzieć, że jakąkolwiek ustawą będziemy w stanie uregulować życie społeczne w taki sposób, by jeden człowiek nie udawał się do drugiego człowieka w celu realizacji jakichś własnych potrzeb emocjonalnych czy innych, co pan senator był łaskaw nazwać szamaństwem. W żadnym kraju nie uregulowano tego ustawami i nie da się tego zabronić, a w Stanach Zjednoczonych, o których mówił pan senator Biela, nastąpił wręcz rozkwit tego typu porad, co zresztą znajduje odbicie na przykład w filmach, które możemy oglądać.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#SenatorMarekBalicki">Widziałbym zatem taki cel regulowania zasad wykonywania zawodu psychologa, żeby pacjent, czyli człowiek, który udaje się do psychologa, wiedział, że ten psycholog wykonuje swój zawód zgodnie z ustawą, że jest licencjonowany, ma prawo wykonywania zawodu i stoi za nim jakaś organizacja, bo daje to jakieś gwarancje. Pan senator Romaszewski wie jako znany obrońca praw człowieka, że każdy człowiek ma prawo zgłosić się również do kogoś, kto nie ma odpowiedniej licencji. Żaden parlament nie będzie w stanie tego zabronić, chyba że chodzi o czynności, które powinny być szczególnie chronione. Ponieważ w wielu ustawach przewiduje się - poruszył tę sprawę mój przedmówca - że psycholog wydaje jakieś zaświadczenia, orzeczenia itd., oczywiście jest tu potrzebna ścisła regulacja.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#SenatorMarekBalicki">Przejdę teraz do drugiej kwestii, czyli do samej poprawki. Niestety, obawiam się, że wymaga to inicjatywy legislacyjnej. Ta ustawa zawiera bowiem szereg innych błędów, które uwidoczniły się w czasie wczorajszej dyskusji w Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, związanych na przykład z używaniem nietrafnych terminów lub powoływaniem się na instytucje, które nie istnieją. Obawiam się więc, że lepszym rozwiązaniem byłaby szybka inicjatywa legislacyjna, nie zaś rozszerzanie zakresu ustawy, którą dzisiaj nowelizujemy. Sądzę, że tak chyba będzie bezpieczniej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Stwierdzam, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję Wysoką Izbę, że w toku dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Andrzej Chronowski.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">W tej sytuacji, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać pana ministra, czy chciałby ewentualnie ustosunkować się do poprawek pana senatora Chronowskiego. Nie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów zostanie przeprowadzone dzisiaj po południu.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Zanim przystąpimy do punktu drugiego porządku obrad, bardzo proszę pana marszałka Jarzembowskiego o przejęcie przewodnictwa obrad.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Ryszard Jarzembowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia i tego samego dnia została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu, zgodnie z procedurą, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 40, a sprawozdania komisji w drukach nr 40A i 40B.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, panią senator Ewę Serocką, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorEwaSerocka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorEwaSerocka">Z upoważnienia pani przewodniczącej Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przypadł mi szczególny zaszczyt złożenia sprawozdania z posiedzenia komisji, które odbyło się 18 grudnia 2001 r. w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy, uchwalonej przez Sejm 17 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorEwaSerocka">Projektowana zmiana dotyczy przywrócenia wymiaru urlopu macierzyńskiego oraz urlopu na prawach urlopu macierzyńskiego do stanu sprzed nowelizacji, to jest sprzed 1 stycznia 2000 r. Powodowałoby to, że urlop macierzyński miałby wymiar szesnastu, osiemnastu i dwudziestu sześciu tygodni w zależności od tego, czy jest to ciąża pierwsza, kolejna czy mnoga.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#SenatorEwaSerocka">Na posiedzeniu komisji kontrowersje wzbudziły uregulowania ustawowe związane z wymiarem urlopu macierzyńskiego oraz projektowanymi uprawnieniami przyznawanymi pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, związanymi z przebywaniem na urlopie macierzyńskim, łącznie z wypłatą zasiłku macierzyńskiego. Były też pytania dotyczące planowanych oszczędności w uzasadnieniu do ustawy w związku z przywróceniem wymiaru urlopu macierzyńskiego sprzed nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#SenatorEwaSerocka">W sposób bezsporny można stwierdzić, że w 2002 r. oszczędności nie będzie, ponieważ według ustawy osoby, które będą przebywały na urlopie macierzyńskim w dniu jej wejścia w życie, oraz te kobiety, które będą w tym czasie w ciąży, będą korzystały z urlopów w obecnym wymiarze, czyli w wymiarze, który obowiązuje od 1 stycznia 2000 r. Mając to na uwadze, rząd nie może obecnie zaplanować oszczędności na rok 2002, które zakładał w uzasadnieniu zawartym w druku sejmowym nr 65.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#SenatorEwaSerocka">Poważne wątpliwości senatorów budziło uregulowanie ustawowe dające możliwość podziału urlopu macierzyńskiego między kobietę a mężczyznę. Wątpliwości te zostały jednak rozwiane po dokonanej przez Komisję Ustawodawstwa i Praworządności zmianie redakcji art. 180 §6 ustawy. Zmiana ta zawarta jest w poprawce drugiej.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#SenatorEwaSerocka">Poprawka pierwsza jest poprawką redakcyjną, uściślającą regulację prawną, zaś poprawka druga rozwiewa zgłaszane przez senatorów wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#SenatorEwaSerocka">W toku prac wniesiono również poprawkę trzecią, do art. 183 §1 ustawy, polegającą na wydłużeniu do dwunastu miesięcy wieku dziecka przysposobionego, z uwagi na które z tego urlopu może skorzystać osoba przysposabiająca. Komisja wysłuchała szeregu uwag na ten temat, również uwag mężczyzny, który przysposobił dziecko, i po długiej debacie zmieniła zapis, określając wiek dziecka na dwanaście miesięcy. Komisja uznała, że procedura legislacyjna związana z przysposobieniem dziecka jest obecnie w Polsce dość długa, co powoduje, że rodzice często nie mogą skorzystać z tych uprawnień w okresie, który zakładała ustawa przedstawiona przez Wysoki Sejm.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#SenatorEwaSerocka">W poprawce czwartej wprowadzono również drobną, ale istotną zmianę redakcyjną, dotyczącą art. 189¹ §3.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#SenatorEwaSerocka">Komisja Ustawodawstwa i Praworządności czterema głosami za i dwoma przeciw rekomenduje przyjęcie przedstawionego nam przez Sejm projektu ustawy wraz z czterema poprawkami. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo pani senator.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę panią senator Alicję Stradomską, aby zechciała przedstawić sprawozdanie w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#SenatorAlicjaStradomska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#SenatorAlicjaStradomska">Na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia została wnikliwie rozpatrzona ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy, uchwalona przez Sejm 17 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#SenatorAlicjaStradomska">Komisja postanowiła wnieść trzy poprawki, które są przedstawione w druku nr 40B. Z uwagi na to, iż poprawki przyjęte przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia pokrywają się z przedstawionymi już i omówionymi poprawkami przyjętymi przez Komisję Ustawodawstwa i Praworządności, nie będę przedłużać tego wystąpienia i poproszę o przyjęcie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#SenatorAlicjaStradomska">Komisja zajmowała się szczególnie poprawką dotyczącą art. 183, wydłużającą wiek dziecka do dwunastu miesięcy. Jest to bardzo ważne dla rodziców przysposabiających dzieci, nad tym najwięcej dyskutowano. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo pani senator.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że zgodnie ze stosownymi procedurami przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zadawać krótkie, trwające nie dłużej niż minutę, zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby takie pytanie zadać?</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Romaszewski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ja po prostu chciałbym zrozumieć, jak to ostatecznie będzie z tym skróceniem urlopu macierzyńskiego. Czy kobiety, które aktualnie są w ciąży, będą korzystały z wydłużonego urlopu macierzyńskiego, czyli innymi słowy ustawa wejdzie w życie dopiero za dziewięć miesięcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo. Do kogo pan senator to pytanie adresuje?</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Do obu sprawozdawczyń.)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Widzę, że pani senator Serocka przygotowuje się do odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorEwaSerocka">Mówiłam o oszczędnościach, których praktycznie nie będzie, bo ustawa wejdzie w życie tak do końca dopiero za dziewięć miesięcy. Nie będzie dotyczyć kobiet, które obecnie są w ciąży lub zajdą w ciążę teraz. Czyli kobiety muszą się spieszyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy są jeszcze pytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję paniom sprawozdawczyniom.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa to projekt rządowy. Rząd w tej sprawie reprezentuje minister pracy i polityki społecznej, pan profesor Jerzy Hausner.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">W związku z tym, że w jednym bloku będą przedstawiane ustawy okołobudżetowe przygotowane przez ministra pracy i polityki społecznej, proszę pozwolić mi dać pewne ogólniejsze uzasadnienie przedstawienia tych projektów przez rząd. Tym samym nie będę już każdorazowo przedstawiał stanowiska rządu do poszczególnych ustaw, bo to, co chcę przedstawić, jest uzasadnieniem ogólniejszym.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chciałbym zacząć od pokazania sytuacji, w jakiej znajduje się minister pracy i polityki społecznej, związanej ze stanem finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Oceniam, że w systemie pomocy społecznej na wypłatę zasiłków obligatoryjnych i fakultatywnych brakuje w tym roku około 700 milionów zł, w tym około 30 milionów zł na wypłatę zasiłków obligatoryjnych. Wypłacane są niezwykle małe zasiłki fakultatywne, co wywołuje bardzo poważne protesty społeczne. Często osoby otrzymujące zasiłek okresowy, czyli zasiłek interwencyjny, który powinien pomóc w nadzwyczajnej sytuacji, dostają kwoty w wysokości 12–15 zł.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Stwierdzam, że na działalność placówek opiekuńczo - wychowawczych brakuje w tym roku około 90 milionów zł - w tym środków na wypełnianie podstawowych funkcji przez te placówki, na zakup energii elektrycznej...</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Funduszowi Pracy brakuje ogólnie 1 miliarda 600 milionów zł, co powoduje, że we wszystkich powiatowych urzędach pracy świadczenia są wypłacane nieterminowo, że powstają z tego tytułu poważne perturbacje, poważne zadłużenia. Zbankrutował Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a więc fundusz, który miał pomagać w sytuacji likwidacji lub upadku przedsiębiorstwa, kiedy pracodawca nie może wywiązać się ze swoich zobowiązań wobec pracowników. Praktycznie na bieżąco są w tej chwili wypłacane obligatoryjne świadczenia tego funduszu w niewielkich kwotach.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">To jest zasadniczy powód, dla którego w tym obszarze, obszarze rynku pracy i polityki społecznej, rząd zdecydował się na przedstawienie całego pakietu ustaw, mających na celu przede wszystkim doprowadzenie do tego, aby to co przyznane, to co obiecane, to co oczekiwane, zostało faktycznie wypłacone. Żeby nie doszło do powstania kolejnego zadłużenia, żeby nie było kolejnych procesów sądowych, kolejnych odsetek. Żeby nie powstała sytuacja, która podważa zaufanie obywateli do państwa, podważa autorytet państwa, ma bardzo negatywne skutki dla całokształtu ładu społecznego w kraju.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jeżeli rząd przedstawiając te ustawy spotyka się ze stwierdzeniami, że odbiera świadczenia, to muszę zadać następujące pytania. Czy można odebrać coś, czego faktycznie nie dano lub dać nie sposób? Czy można ciąć coś, czego faktycznie nie ma? Podstawową funkcją tych rozwiązań jest to, byśmy dostosowali system świadczeń i system działań w obszarze pracy i polityki społecznej do możliwości finansowych państwa, a tym samym sprawili, że te świadczenia będą faktycznie wypłacone, a te działania będą faktycznie podjęte.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jednocześnie te sześć ustaw to pierwszy krok w kierunku racjonalizowania rozwiązań, usuwania wielu luk, a także pierwszy krok w kierunku innego rozumienia działań w obszarze rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Wysoki Senat pozwoli, że wspomnę o jednym z rozwiązań, które wywołuje znaczącą krytykę społeczną, poważne zastrzeżenia. To jest kwestia zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. Szczególnie związki zawodowe tę kwestię bardzo mocno podnoszą.</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Zasiłki i świadczenia przedemerytalne wprowadzono w 1997 r., a dzisiaj otrzymuje je blisko czterysta tysięcy osób. 1/3 tej grupy stanowią osoby poniżej pięćdziesiątego roku życia. Tak więc, gdy istnieje wciąż - system ten obowiązuje do 2006 r. - możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, przy czym przeciętny wiek przechodzenia na emeryturę jest znacznie niższy niż tak zwany wiek konstytucyjny, bo wynosi w Polsce pięćdziesiąt siedem lat: pięćdziesiąt pięć w przypadku kobiet, a pięćdziesiąt dziewięć w przypadku mężczyzn - wprowadziliśmy jeszcze dodatkowe świadczenia przed możliwością przejścia na tę emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Rezultat jest taki, że masowo - wzrasta to lawinowo, bo o sto tysięcy rocznie i będzie nadal wzrastało - stosujemy instrument dezaktywizacji zawodowej, czyli otworzyliśmy ścieżkę wyprowadzania ludzi z rynku pracy. Dzisiaj jest tak, że więcej wydajemy na świadczenia i zasiłki przedemerytalne niż na zasiłki dla bezrobotnych, ponieważ zasiłki i świadczenia przedemerytalne są po prostu wyższe. A jednocześnie dotychczas wolno było łączyć uzyskanie zasiłku i świadczenia przedemerytalnego z uzyskiwaniem dodatkowych dochodów z pracy do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Prędzej czy później pracodawcy zorientowaliby się - to zjawisko już moim zdaniem występuje - że opłaca się zwolnić pracownika po porozumieniu z nim, skłonić go, aby przeszedł on na świadczenie i nadal pracował. Pracownik uzyskiwałby w istocie rzeczy ten sam poziom dochodu, a jednocześnie składka z ubezpieczenia społecznego nie byłaby płacona przez pracodawcę i pracownika, co oznaczałoby bardzo poważne trudności w systemie finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pojawia się zatem pytanie: czy to rozwiązanie jest pomocne z punktu widzenia sytuacji na rynku pracy? Otóż rozbudowując to świadczenie pozbawiamy się możliwości aktywnego przeciwdziałania bezrobociu, dlatego że środki na świadczenia i zasiłki przedemerytalne wypierają w systemie urzędów pracy nie tylko środki na aktywne promowanie zatrudnienia, ale wręcz możliwość zajmowania się tym - pojawia się bowiem czterysta tysięcy kolejnych osób, którymi muszą zajmować się urzędy pracy.</u>
          <u xml:id="u-101.13" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Kim w ogóle zajmują się urzędy pracy w Polsce? Urzędy pracy przede wszystkim zajmują się osobami, które poszukują zasiłku, a nie pracy. Urzędy pracy już dawno przestały być urzędami pośrednictwa pracy, a stały się alternatywnym drugim rodzajem ośrodków pomocy społecznej, stały się kolejną administracją świadczącą pomoc i służącą dezaktywizacji zawodowej. I właśnie to prowadzi do zapaści Funduszu Pracy, do tego, że urzędy pracy w istocie rzeczy nie promują zatrudnienia. Im więcej jest zasiłków i świadczeń przedemerytalnych, tym mniej środków na aktywne zwalczanie bezrobocia, a im wyższe bezrobocie, tym dochody budżetu mniejsze, a wydatki większe. Mniejsze wydatki to mniejsze środki na Fundusz Pracy, które i tak coraz w większym stopniu ukierunkowujemy na zasiłki i świadczenia, czyli na instrumenty dezaktywizacji.</u>
          <u xml:id="u-101.14" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">W istocie rzeczy uruchamiając ten instrument i wiele pokrewnych instrumentów doprowadzamy do wyprowadzania z rynku pracy coraz bardziej licznych grup i to w okresie zapaści finansów publicznych. Jeżeli dalej prowadzona byłaby taka polityka, to w istocie godzilibyśmy się z tym, że może już być tylko gorzej, a lepiej już być nie może. Jeżeli bowiem wydatki socjalne wypierają środki na rozwój, to z czasem potrzeby socjalne stają się coraz większe, a możliwości ich zaspokojenia coraz mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-101.15" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">I to jest powód, dla którego ja zdecydowałem się na przedłożenie tych rozwiązań rządowi. Chcę bowiem być ministrem promującym zatrudnienie, a nie ministrem jedynie kojącym ból, kiedy jest coraz gorzej.</u>
          <u xml:id="u-101.16" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Dylemat wobec, którego staje rząd i wobec którego staje parlament w wyniku przedłożeń rządowych jest następujący. Co lepsze - obiecać i nie dać albo dać tylko niektórym, stworzyć fikcyjny budżet, stworzyć iluzję obowiązku państwa wobec obywateli, czy uczciwie stwierdzić, że tylko na tyle nas stać, bo obecnie taka jest sytuacja gospodarcza i finansowa? Czy też przyjmując te bolesne ograniczenia, bo one są bolesne, powiedzieć: wszystkie zobowiązania państwa będą na bieżąco regulowane, będzie mniej tych świadczeń, mniej tych zobowiązań, ale one będą pewniejsze.</u>
          <u xml:id="u-101.17" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Podejmując te działania, zyskujemy jednocześnie szansę poprawy sytuacji w przyszłości, i to nie za kilka lat, ale już w 2003 r., nawet gdyby to miała być niewielka poprawa. Chodzi o to, żeby odwrócić ten trend, odwrócić tendencję spadku aktywności gospodarczej, dezaktywizacji zawodowej, trend spirali zapaści finansów publicznych. Jeżeli tego nie zrobimy, jeżeli cofniemy się i pozostawimy rzeczy takimi, jakimi były dotąd, to zapewne zyskamy trochę ulgi, tak jak zyskuje się trochę ulgi, zażywając środek przeciwbólowy. Nie należy jednak ulegać złudzeniu, że obronimy w ten sposób najuboższych i najsłabszych. Przeciwnie, w istocie pozbawimy ich wszelkich szans, gdyż załamanie finansów publicznych - a wobec takiego zagrożenia, katastrofy finansów publicznych, staje rząd - najmocniej uderzy przede wszystkim w najsłabszych i najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-101.18" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">To, co rząd proponuje w tych ustawach, nie jest po prostu łataniem dziury, nie jest zarazem kuglarstwem ekonomicznym, nie jest twórczą rachunkowością. Jest odważnym i trudnym, ale także bolesnym krokiem w stronę naprawy, podejmowanym w taki sposób, aby wszędzie tam, gdzie możemy, rzeczywiście chronić grupy najsłabsze ekonomicznie. Wszystkie świadczenia oferowane najuboższym są waloryzowane. Zakres świadczeń niewątpliwie ograniczamy, ale tam, gdzie dotyczy to osób najuboższych, świadczenia te są waloryzowane na obecnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-101.19" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chciałbym także poinformować Wysoki Senat, że w toku prac legislacyjnych, które przebiegały w bardzo szybkim tempie ze względu na konieczność wejścia tych rozwiązań, jako rozwiązań okołobudżetowych, przed 1 stycznia 2002 r., w większości przypadków, na ile to było możliwe, staraliśmy się respektować, a nie tylko poznawać, opinię partnerów społecznych. W toku prac w Sejmie i w Senacie do tych ustaw wnoszono wiele poprawek, które rząd zaakceptował, nawet jeżeli pociągały za sobą dodatkowe skutki fiskalne, chcąc rzeczywiście poszukiwać rozwiązań najlepszych, choć w pewnych ramach finansowych.</u>
          <u xml:id="u-101.20" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jeżeli więc w odniesieniu do tej ustawy pada stwierdzenie, że oszczędności nie będzie, to nie do końca jest ono prawdziwe. Cóż ono oznacza? Oznacza ono, że rząd rzeczywiście uznał, iż zarówno ze względów społecznych, jak i ze względów prawnych także kobiety powinny mieć swoiste prawa nabyte. Jeżeli kobieta jest w ciąży, to miała prawo oczekiwać dłuższego urlopu macierzyńskiego i to prawo się jej pozostawia. Kobieta będzie miała wybór. Ale jeżeli jest taki wybór, to niekoniecznie oznacza on, że wszystkie kobiety zdecydują się na dłuższy wymiar urlopu macierzyńskiego, dlatego że sytuacje rodzinne i zawodowe mogą być różne. W związku z tym jakieś oszczędności będą już w roku 2002. Chcę wyraźnie podkreślić, że zmiana, którą wprowadził Sejm i którą rząd zaaprobował, ma na celu, jak wiele innych zmian, nie tylko szukanie lepszego rozwiązania prawnego, ale również szukanie wszędzie tam, gdzie to możliwe, takiego rozwiązania, które byłoby mniej dotkliwe społecznie. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa chciałby zwrócić się, w trybie regulaminowym, z pytaniem do pana ministra? Nie ma zgłoszeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam o obowiązku zapisywania się do dyskusji - w tej chwili taki zamiar zgłosiły cztery osoby - a także o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do prezydium obrad. Wnioski te powinny być złożone przed zamknięciem dyskusji, tylko takie wnioski będą bowiem rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Cieślaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Poprosiłem o głos, żeby usunąć błąd legislacyjny, który pozostał po zakończeniu intensywnych przecież prac Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia nad ustawą o zmianie ustawy - Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Chcę zgłosić poprawkę następującej treści: w art. 1 w zmianie siódmej, dotyczącej art. 180¹, w §1 w zdaniu pierwszym na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy „nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka”. Poprawka ta zmierza do zagwarantowania pracownicy, której dziecko umiera przed osiągnięciem ósmego tygodnia życia, prawa do korzystania z urlopu macierzyńskiego przez okres siedmiu dni od dnia zgonu dziecka. Art. 180 ¹ §1 w wersji przyjętej przez Sejm nie stwarza takiej możliwości, ponieważ urlop macierzyński w przypadku zgonu dziecka przed upływem ósmego tygodnia życia określono w sztywnym wymiarze ośmiu tygodni przypadających po dacie porodu. W sensie praktycznym oznacza to na przykład, że zależnie od daty zgonu dziecka kobieta następnego dnia po tym dramatycznym wydarzeniu w swojej rodzinie będzie musiała pójść do pracy. Ta poprawka likwiduje takie sytuacje w zapisie ustawowym. Bardzo proszę Wysoki Senat o jej przyjęcie. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Proszę o złożenie tej poprawki w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana senatora Jana Szafrańca. Następną mówczynią będzie pani senator Anna Kurska.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo, pan senator Jan Szafraniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#SenatorJanSzafraniec">Uchwalona przez Sejm ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy, skracająca urlop macierzyński, budzi powszechną dezaprobatę, która jest argumentowana nie tyle emocjonalnymi czy demagogicznymi, co racjonalnymi przesłankami.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#SenatorJanSzafraniec">Tak naprawdę, to urlop macierzyński ze względu na interes dziecka, a nie na interes pracownicy, winien wynosić trzydzieści sześć miesięcy, czyli trzy lata. Te trzy lata to okres tworzenia się w kontakcie z matką, zwłaszcza poprzez karmienie piersią, właściwych związków emocjonalnych, społecznych postaw, intelektualnego rozwoju. Nawet w kręgu psychologów ukuto na ten związek matki z dzieckiem termin dual union, jednia osobowa, w której dziecko zatraca się w matce, a matka zatraca się w dziecku.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#SenatorJanSzafraniec">Przeprowadzone badania psychologiczne dowiodły, że brak kontaktu z matką albo kontakt ograniczony w pierwszych trzech latach życia dziecka może powodować, i zazwyczaj powoduje, zaburzenia osobowościowe, często trudne do usunięcia w późniejszym procesie dydaktyczno-wychowawczym. Miał tego świadomość Konfucjusz, kiedy zapytany przez Tsai Wo, dlaczego w Chinach obowiązuje trzyletnia żałoba po śmierci rodziców, odpowiedział: ponieważ dziecko przez pierwsze trzy lata życia nie schodzi z rąk rodziców, jest z nimi.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#SenatorJanSzafraniec">Eksperymenty przeprowadzone na małpkach odizolowanych od matek we wczesnym okresie życia niezbicie dowiodły obecności psychologicznych mankamentów w ich późniejszym zachowaniu społecznym.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#SenatorJanSzafraniec">Pytanie o powód przywiązania dziecka do rodzica rozstrzygnął słynny eksperyment Harlowa. To nie zaspokojenie potrzeby pokarmowej, ale zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa, miłości, afiliacji decyduje o prawidłowym rozwoju psychospołecznym dziecka, a poczucie bezpieczeństwa może dać matka, ma donna, moja pani, która niestety już nam znikła czy powoli znika z pola widzenia, nie pojawia się nawet na płótnach współczesnych artystów, wydawać by się mogło, że była snem, a w dyskutowanej przez nas ustawie - jakież to jest symptomatyczne - jawi się nam jako pracownica.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#SenatorJanSzafraniec">Apeluję do Wysokiej Izby, społecznie nazywanej Izbą rozsądku i refleksji, o zachowanie aktualnego status quo w uregulowaniach prawnych dotyczących urlopów macierzyńskich. Jeśli teraz odmówimy małym dzieciom należnej im opieki macierzyńskiej, to one kiedyś, kiedy dorosną, odmówią nam należytej opieki synowskiej. Jeśli teraz umieścimy je w żłobkach, to one, gdy dorosną, umieszczą nas w domach spokojnej starości. Czy warto ponosić takie ryzyko kosztem 300 milionów zł, co stanowi 0,25% deficytu budżetowego?</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#SenatorJanSzafraniec">Składam na ręce pana marszałka wniosek o odrzucenie tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Jerzy Cieślak w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Cieślak: W trybie polemiki, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Wysoki Senacie, gdybyśmy przychylili się do wniosku pana senatora Szafrańca, żeby utrzymać taki wymiar urlopu macierzyńskiego, jaki jest w dotychczasowych zapisach ustawowych, to Senat dałby niewątpliwie dowód, że jest Izbą refleksji, ale równocześnie dałby dowód, że nie jest Izbą rozsądku. Wynika to z argumentacji i informacji, jakie przekazał nam minister pracy i polityki społecznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Senat jako Izba może wykazywać rozsądek, ale senator jako pojedyncza osoba nie zawsze musi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo o zabranie głosu panią senator Annę Kurską. Przygotowuje się pan senator Zbigniew Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorAnnaKurska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorAnnaKurska">Chciałam zwrócić uwagę na inne aspekty tej ustawy, której wprowadzeniu jestem przeciwna. Uważam mianowicie, że chybi ona celu, ponieważ została wprowadzona ze względów oszczędnościowych, a jak się okazuje, ta oszczędność ma wynieść zaledwie 300 milionów zł, co jest rzeczywiście niewspółmierne do oddźwięku w społeczeństwie na wprowadzenie tego rodzaju restrykcji.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#SenatorAnnaKurska">Niewątpliwie wprowadzenie urlopu dwudziestosześciotygodniowego było wielkim osiągnięciem i przywilejem. W sytuacji, kiedy tyle się mówi o zdrowiu dzieci, o niemowlętach, które powinny mieć opiekę matki itd., o bezpieczeństwie, o zdrowiu i jego poprawie, jest w tym jakaś sprzeczność.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#SenatorAnnaKurska">Ponadto wydaje mi się, że dzielenie tego urlopu pomiędzy matkę i ojca jest o tyle niecelowe, że małżeństwo jest w stanie samo sobie te sprawy unormować. Tymczasem w §6 mówi się obligatoryjnie, że pracownica zgłasza, jest obowiązana zgłosić. Jest to chyba nieporozumienie, bo jeżeli małżeństwo ma na przykład prywatny biznes i kobieta lepiej się czuje w pracy, to może się ułożyć z mężem, że ona wróci wcześniej, a on się będzie opiekował. Wydaje mi się, że takie kazuistyczne prawo nie zawsze jest dobre.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#SenatorAnnaKurska">I wreszcie kwestia art. 183, dotyczącego pracownicy, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania adopcyjnego. Jest to o tyle nieprecyzyjne, że nie wiadomo, od kiedy liczy się ten okres sześciu miesięcy, czy od chwili wystąpienia do sądu, czy od chwili, kiedy sąd wyda prawomocne orzeczenie. Nawet nasza poprawka, wydłużająca ten okres z sześciu miesięcy do dwunastu miesięcy, nie załatwia sprawy, bo w sądach sprawy ciągną się bardzo długo - postępowanie międzyinstancyjne, druga instancja - i ten rok może również okazać się zbyt krótkim okresem.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#SenatorAnnaKurska">Składam zatem wniosek o odrzucenie tej ustawy, poparty przez senatorów: Romaszewskiego, Janowskiego, Religę i Chronowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo pani senator.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Zbigniewa Romaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Pan minister rzucił tę ustawę na szersze tło ustaw okołobudżetowych, argumentując zmiany wprowadzane w tych ustawach sytuacją budżetową. To niewątpliwie słuszne, jak mawiał Władysław Gomułka, z pustego i Salomon nie naleje. Ale czuję tu ciągle pewien niedosyt, to poszerzone tło było jednak nadal bardzo wąskie. Myśmy do tej pory - a myślę, że tak będzie do końca dzisiejszych obrad - omawiali to, w jaki sposób zabrać pieniądze ludziom ubogim. Muszę powiedzieć, że to mnie troszeczkę niepokoi i że jesteśmy w dużo trudniejszej sytuacji. Ja oczekiwałem, że może spróbujemy zaproponować społeczeństwu inne rozwiązania transformacyjne niż obowiązujące dotychczas. Dzisiaj poszliśmy dokładnie w tym samym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, to jest niezwykle przykre. Ja pamiętam zeszłe posiedzenie, kiedy wszyscy poparliśmy- i słusznie, i tak należało - ograniczenie uposażeń na kierowniczych stanowiskach. Pani minister Trenkner stwierdziła wtedy, że oszczędności uzyskane z tego tytułu wyniosą 2 miliony zł. Jeżeli my to skonfrontujemy z tym, że prezes banku o nie najlepszej kondycji zarabia 900 tysięcy zł miesięcznie, to wydaje się, że mamy do czynienia z jakimś szaleństwem. Może należałoby się w ogóle zastanowić, co w tym kraju nie funkcjonuje. Bo jeżeli my tego nie będziemy zauważać, to kontestacja Samoobrony będzie zyskiwała coraz większe powodzenie społeczne. To jest moja pierwsza uwaga.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Bardzo żałuję, że nie mieliśmy okazji odbyć debaty na temat, gdzie i jakie pieniądze można wygospodarować, i że robimy to w sposób absolutnie cząstkowy.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Druga kwestia, które mnie zaniepokoiła, również ma charakter ogólny. W art. 2 ust. 3 ustawy jest powiedziane: „Pracownica będąca w ciąży w dniu wejścia w życie ustawy może wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego w wymiarze określonym w ust. 1. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy”. To oczywiście ratuje tę ustawę przed niekonstytucyjnością, ale ten przepis, zresztą w duchu ustawy nowelizowanej, która w zasadzie narusza jedną z podstawowych zasad kodeksu pracy, wprowadza również do kodeksu pracy fakultatywność. Możesz wystąpić o urlop macierzyński w wymiarze dwudziestu sześciu tygodni, możesz. Proszę państwa, kodeks pracy powstał po to, żeby nie było „możesz”, tylko „masz”. Inaczej za chwilę okaże się, że możesz pracować czterdzieści godzin, ale możesz pracować i czterdzieści osiem godzin. Możesz korzystać z urlopu miesięcznego, ale możesz korzystać i z urlopu dwutygodniowego. To przecież przez cały XX w. trwała walka o uprawnienia pracownicze. A my w tej chwili decydujemy się zastępować kodeks pracy właściwie umową cywilnoprawną. No, muszę powiedzieć, że jak na wiek walki o prawa pracownicze, to wynik jest, powiedziałbym, bardzo pesymistyczny. I po prostu na to chciałem zwrócić państwu uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, pan senator Zygmunt Cybulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorZygmuntCybulski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorZygmuntCybulski">Dzisiejsza dyskusja przypomina mi dyskusję w Międzynarodowej Organizacji Pracy sprzed kilku lat. My Polacy, którzy tam wtedy byliśmy i rozważaliśmy problem matki i rodziny, zastanawialiśmy się, dlaczego w ogóle poruszamy problem nie dwunastu tygodni, a chociażby ośmiu tygodni. Dwa miesiące, trzy miesiące, żeby kobieta miała tę styczność, o której tutaj tak pięknie mówił pan senator Szafraniec. To jest coś wspaniałego, to jest piękne. Pan wie o tym, jako psycholog, doskonale. Ale powinien pan też, jako polityk, wiedzieć doskonale, że tych miesięcy kontaktu bezpośredniego, które my w ustawie proponujemy, jest w porównaniu z innymi nieźle cywilizowanymi krajami bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#SenatorZygmuntCybulski">Przy tej sposobności chciałem powiedzieć, że oddanie do żłobka wcale nie jest charakterystyczne dla niektórych naszych sąsiadów, jak ja to nazywam, za Odrą: dla nich są na pewno charakterystyczne domy pogodnej starości. To jest niezależne, Panie Senatorze, to jest problem dbałości o ten drugi wiek, mocno oddalony od tego, o którym my dzisiaj mówimy. I ja byłbym daleki od łączenia tych problemów. A połowa, jeżeli nie większość, tych ludzi, którzy siedzą tam w tej dużej Izbie, gdzie średnia wieku jest znacznie niższa niż nasza, to właśnie dzieci, które wychowywały się w żłobkach, w przedszkolach, podczas gdy matki spokojnie szły do pracy i zapewniały im coś więcej niż jałmużna z wyciągniętą ręką - 15 zł, jak to dzisiaj tutaj mówił pan minister. Zapewniały im wraz z ojcem przynajmniej tyle, że oboje mogli wychować dwójkę, trójkę i czwórkę dzieci.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#SenatorZygmuntCybulski">My dzisiaj jesteśmy w kryzysie, i to w poważnym kryzysie, państwa. Mamy wybór: albo skrócimy okres opieki, tego koniecznego kontaktu matki z dzieckiem, albo za pół roku zaproponujemy zbieranie obierek dla utrzymania ludzi i dzieci przy jakimś tam może życiu. My stoimy dzisiaj na takim właśnie etapie rozwoju państwa. I chciałbym, żebyśmy my sobie wszyscy z tego zdawali sprawę.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#SenatorZygmuntCybulski">A co do problemu tych olbrzymich dochodów, Panie Senatorze Romaszewski, to też jestem tego zdania. Tylko czy pan senator proponuje upaństwowienie banków prywatnych? Ja bym się je bał upaństwowić. Jak zatem wpłynąć? Obciążyć podatkami większymi? Przecież wiemy, co się mówiło i co się mówi na temat podatków - ma być podatek liniowy i to najwyższy na poziomie 20%. No to jakiż wpływ może mieć państwo, które ma zapewnić biedocie wdowi grosz, na 900 tysięcy zł dochodu prezesa banku prywatnego? No, żadnego. No jak to rozwiązać, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Dostał od państwa zasiłek w wysokości 4 miliardów, żeby bank założyć.)</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#SenatorZygmuntCybulski">A więc sprawa jest dzisiaj dla mnie osobiście oczywista. Ratujmy się, czym możemy. Dlatego uważam, że należy przyjąć proponowaną przez Sejm ustawę. I należy mieć tylko nadzieję, że przyjmujemy tę ustawę na krótki okres i znów będziemy mogli za dwa lata pochwalić się przed MOP: proszę bardzo, u nas takie a takie długie są okresy opieki nad dzieckiem. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Ten spór o rację rozstrzygnie oczywiście demokracja, czyli głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Ewę Serocką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorEwaSerocka">Wszystkie te uwagi, Wysoki Senacie, Wysoka Izbo, zgłoszone dzisiaj przez panów senatorów z tej strony sali, którzy właśnie wyszli, wszyscy poza panem senatorem Szafrańcem, były podnoszone na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorEwaSerocka">My nie mówimy przecież o skróceniu, mówimy o powrocie do poprzedniego wymiaru urlopu macierzyńskiego. To wydłużenie nie odwróciło katastrofy demograficznej, wręcz odwrotnie, wiemy dobrze, że rodzi się o wiele mniej dzieci niż na przykład w latach siedemdziesiątych. Ja wtedy również rodziłam, podobnie jak zapewne sporo pań, które tutaj siedzą. Mieliśmy wtedy ogromny wyż demograficzny, a to dlatego, że mieliśmy nadzieję. A kobieta ma instynkt samozachowawczy, który doskonale reguluje sprawę urodzeń. Kiedy wie, że nie może zapewnić swojej powiększonej rodzinie bytu, nie może zapewnić jej odzieży, żywności o odpowiedniej strukturze, nie może zapewnić dziecku, czy dzieciom, możliwości dojazdu, dotarcia do szkoły, nie może zapewnić pieniędzy na książki, to ten instynkt samozachowawczy zaczyna działać. W tym momencie rozsądna kobieta rozstrzyga: urodzę dziecko czy nie urodzę. Nie powinni w tym wypadku decydować mężczyźni, decydować powinny kobiety.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#SenatorEwaSerocka">Ja spotykam się z dużymi gremiami kobiecymi, ponieważ w wielu z nich przez ostatnie lata pracowałam społecznie. Spotykam się z tymi osobami, które są bardzo pokrzywdzone, jak na przykład pielęgniarki, których byłam negocjatorem w sporach zbiorowych. I spotykam się również z tak zwanymi biznesmenkami, kobietami, które przejęły ciężar utrzymania rodziny w tej chwili. Bo w małych i w średnich przedsiębiorstwach w większości zarządzają kobiety, które osiągnęły sukces. Są to często małe przedsiębiorstwa, ale to one tam właśnie decydują. I one prosiły o to, żeby móc, po pierwsze, urodzić dziecko, a po drugie, móc rozłożyć potem ciężar wychowania, angażować do tego męża. Dlatego to uregulowanie spotkało się z aplauzem kobiet, które wiedzą dobrze, jaką odpowiedzialność ponoszą za rodzinę.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#SenatorEwaSerocka">Druga sprawa, o której chciałam przypomnieć. Każda kobieta ma przecież prawo przejść potem na urlop wychowawczy. Nie chcę mówić zbyt dużo o urlopie wychowawczym, ale jest to bardzo istotna sprawa. Kiedy skończy się urlop macierzyński, można przejść na urlop wychowawczy, pobierać zasiłek wychowawczy przez dwadzieścia cztery miesiące na pierwsze dziecko, trzydzieści sześć na drugie dziecko i siedemdziesiąt dwa miesiące na dziecko niepełnosprawne. Oczywiście można, co nie oznacza, że trzeba.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#SenatorEwaSerocka">Jeżeli wydłuża się urlopy macierzyńskie, a w budżecie nie ma na to pieniędzy, zaś dochód matki nie utrzymuje się na tym niskim poziomie wymaganym w kryterium uprawniającym do zasiłku wychowawczego, wtedy oznacza to, że rodzina i matka mają rzeczywisty dylemat. Po urlopie macierzyńskim ona musi wrócić do pracy, bo jej dochód nieznacznie przekracza kryterium dochodowe uprawniające do zasiłku wychowawczego, ona sobie nie może pozwolić na zupełną utratę źródła dochodu. Wtedy ma poważny problemy, ma poważny dylemat. W tym momencie kobieta musi podjąć decyzję: urodzić czy nie urodzić. I uszanujmy tę decyzję. Starajmy się podnieść na wyższy poziom gospodarkę, starajmy się ułatwić życie małym i średnim przedsiębiorcom, a wtedy kobiety będą rodzić dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo pani senator Ewie Serockiej.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Stwierdzam zatem, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym w formie pisemnej złożyli senatorowie: Jerzy Cieślak, Jan Szafraniec, Anna Kurska wraz z innymi senatorami i senator Zbigniew Romaszewski.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zgodnie z art. 52 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy przedstawiciele rządu chcieliby zabrać głos w sprawie przedstawionych wniosków legislacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, pan minister, profesor Jerzy Hausner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Zaraz odniosę się do wniosków legislacyjnych i wniosków komisji, a także do wniosku przedłożonego przez pana senatora Cieślaka, ale ponieważ padły tutaj istotne argumenty, chciałbym najpierw w imieniu rządu krótko je skomentować, odnieść się do nich.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Otóż wszystkim ustawom, ale tej szczególnie, towarzyszy bardzo wysoka temperatura dyskusji, dyskusji momentami przekształcającej się w histerię, skoro jeden z polityków, bardzo znanych w szczególności z tego, że jest czy chciałby być strażnikiem prawa, zaczął zachowywać się jak egzorcysta, oświadczając, że rząd został chyba opętany przez diabła, jeżeli zdecydował się na taki projekt ustawy. Mamy zatem do czynienia z ewidentnym działaniem na rzecz zbijania kapitału politycznego, z manipulowaniem opinią publiczną i przeinaczaniem.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">I chyba tylko ta wysoka temperatura dyskusji pozwala mi uznać, iż pan senator Szafraniec po prostu pominął ten fakt, o którym tutaj mówiono, że kobiety mają prawo do urlopu wychowawczego, że jednocześnie poprawiliśmy w tej ustawie próg dochodowy, od którego można uzyskać zasiłek związany z urlopem wychowawczym, że te rzeczy, które pan senator w tak piękny, przekonywający sposób wywiódł, są respektowane przez polski system prawny już od 1981 r.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pani senator Kurska pyta, czy tylko wzgląd fiskalny stoi za tą ustawą. Wzgląd fiskalny w tym przypadku jest oczywiście niezwykle ważny, ale nie tylko on. Chciałbym podkreślić, że ta ustawa przecież stwarza możliwość wykorzystania urlopu macierzyńskiego także przez ojca, a więc daje rodzinie swobodę wyboru. Nie ma w tej ustawie obligatoryjności i jeśli ktoś twierdzi inaczej, to jest to po prostu nieprawda - jest swoboda wyboru. Mamy tu jeden z nielicznych w naszym prawie kroków, który stwarza równy status kobiet i mężczyzn, a jednocześnie pozwala na jasną interpretację prawa, gdy chodzi o to, od którego momentu liczy się okres adopcyjny - od faktu wzięcia dziecka w adopcję i wystąpienia z wnioskiem do sądu.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Pan senator Romaszewski niepokoi się kontestacją społeczną i odnosi to do jednego z klubów parlamentarnych, jednego z ugrupowań reprezentowanych w parlamencie. Mnie osobiście ta atmosfera kontestacji i agresji też bardzo niepokoi, ale jednocześnie sądzę, Panie Senatorze, i mam nadzieję, że zgodzi się pan z moim stwierdzeniem, że ta agresja rozszerza się w Polsce również i dlatego, że rozszerza się wiara w proste i łatwe rozwiązania. Nie powinien więc pan, człowiek mający tak duże doświadczenie polityczne, stwarzać swoimi wypowiedziami choćby wrażenia, że istnieje proste i łatwe rozwiązanie problemów, że wystarczy, iż w jakiś sposób tym kilkudziesięciu prezesom wielkich spółek giełdowych zabierzemy wynagrodzenia i od razu wszystkie problemy społeczne rozwiążemy. Nie ma takich prostych rozwiązań prawnych i nie ma takich prostych rozwiązań fiskalnych.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jeżeli chodzi o zgłoszone przez komisje senackie propozycje legislacyjne, także jeżeli chodzi o propozycję, którą zgłosił pan senator Cieślak, rząd przyjmuje te poprawki, uważając, że one poprawiają ustawę, i nie wyraża wobec nich zastrzeżeń. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ponieważ w czasie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy zostanie przeprowadzone jeszcze dziś wieczorem wraz z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia. Tego samego dnia została przekazana do Senatu i w tym samym dniu marszałek Senatu skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które jest zawarte w druku nr 38A. Druk nr 38 zawiera z kolei tekst ustawy.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia pana senatora Jerzego Cieślaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorJerzyCieślak">W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia mam zaszczyt poinformować państwa senatorów, że w dniu 18 grudnia bieżącego roku komisja rozpatrzyła uchwaloną przez Sejm w dniu 17 grudnia ustawę o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Na wstępie chcę poprosić państwa senatorów o usunięcie z druku nr 38 dwóch błędów literowych, które Biuro Legislacyjne określiło jako błędy techniczne niewymagające poprawek Senatu. Komisja podzieliła tę opinię, uważając, że błędy literowe są rzeczywiście błędami technicznymi, ale dla czystości legislacyjnej powinniśmy usunąć je z tego druku.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SenatorJerzyCieślak">W art. 1 w zmianie drugiej do art. 4a mamy w lit. a w drugim tiret wyraz „oświadczenie”, a powinien to być wyraz „oświadczenia”. Z tego fragmentu tekstu, który mamy w druku nr 38 to nie wynika, ale gdyby państwo zechcieli sięgnąć po materiał porównawczy, sprawa stanie się jasna. Dotyczy to ustawy o funduszu alimentacyjnym, a zdanie powinno brzmieć: „dochód ustala się na podstawie oświadczenia”, a więc w liczbie pojedynczej i prawidłowej formie językowej.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#SenatorJerzyCieślak">I drugi błąd. W art. 3 zmianie czwartej, czyli w art. 30 pkt 2 wyraz „stwierdzonych” powinien być zastąpiony wyrazem „stwierdzonym”. A więc znowu jest to ewidentny błąd literowy. Chodzi tu o ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Ponieważ to zdanie jest tutaj rozpisane, nie ma potrzeby czytać go w całości. Po zmianie liter „ch” na literę „m” wszystko będzie jasne.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#SenatorJerzyCieślak">Wysoki Senacie! Ustawa była projektem rządowym, do którego posłowie wprowadzili kilka istotnych zmian, łagodzących jej skutki w odniesieniu do osób uprawnionych do świadczeń. W okresie głębokiego kryzysu finansów państwa parlament zmuszony jest podejmować trudne, ale konieczne decyzje ograniczające wydatki budżetowe. Mając świadomość takiej konieczności, na posiedzeniu komisji jej członkowie koncentrowali uwagę na konkretnych postanowieniach ustawy, nie tracąc czasu na jałowe polemiki o charakterze politycznym.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#SenatorJerzyCieślak">W dotychczas obowiązujących przepisach uprawniających do korzystania ze świadczeń podstawą do ich wypłacania były tak zwane progi dochodowe, określone w procentach przeciętnego wynagrodzenia brutto. Zamiast progów procentowych Sejm wprowadził progi kwotowe, które wynoszą 50% przeciętnego wynagrodzenia netto. To jest bardzo istotna zmiana. Przez dochód netto rozumieć należy dochód pomniejszony o podatek dochodowy, składki odprowadzane do ZUS oraz wpływy ze świadczeń alimentacyjnych przeliczony na jedną osobę w rodzinie. Progi te będą obowiązywać od 1 czerwca 2002 r. do 31 maja 2003 r. Wyklucza to możliwość postawienia zarzutu, że ustawa narusza prawa nabyte lub że jest to przypadek działania prawa wstecz.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#SenatorJerzyCieślak">Przy ustalaniu uprawnień do zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych uwzględniono tak zwane minimum socjalne, czyli dochód w wysokości 548 zł netto przypadający na jednego członka rodziny w czteroosobowej rodzinie pracowniczej. Dla osób samotnie wychowujących dzieci oraz osób wychowujących dzieci uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego i świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego to minimum socjalne jest wyższe i wynosi 612 zł netto. W ten sposób przebudowano system zabezpieczenia społecznego i ujednolicono zasady ustalania progu dochodowego uprawniającego do tych zasiłków.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#SenatorJerzyCieślak">Zmieniono również sposób dokumentowania wysokości dochodów. Osoby ubiegające się o zasiłki rodzinne, wychowawcze i świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego zamiast oświadczeń o dochodach składać będą teraz odpowiednie zaświadczenia. Uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego ustalane będą nie na podstawie zaświadczenia od lekarza, tylko na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez zespół orzekający o stopniu niepełnosprawności uprawniony do wydawania takich orzeczeń. Zasiłki pielęgnacyjne nie będą przysługiwały osobom przebywającym w zakładach karnych, jak to miało miejsce dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#SenatorJerzyCieślak">Ustawa nowelizująca znosi zasiłek porodowy, wprowadza zaś jednorazowy zasiłek macierzyński z pomocy społecznej w wysokości 195 zł. Zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu zmniejszono z 80% do 70%, ale w odniesieniu do kobiet w ciąży, osób, które uległy wypadkowi przy pracy i pacjentów leczonych ponad dziewięćdziesiąt dni zwiększono go do 100%.</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#SenatorJerzyCieślak">Nie do końca jest prawdą, że nowe regulacje ustawowe tylko zmniejszają świadczenia. Na przykład w przypadku zasiłków wychowawczych próg dochodowy uprawniający do ich pobierania podwyższono o 3,5%, zwiększając tym samym liczbę osób uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-119.11" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Senator i Panowie Senatorowie! W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia proszę o przyjęcie omawianej ustawy bez poprawek. Za takim wnioskiem głosowało 6 członków komisji, nikt nie był przeciw, 2 członków komisji wstrzymało się od głosu. Wniosek komisji przedstawiony jest w druku nr 38A. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę chwileczkę pozostać.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Cieślak: Dziękuję uprzejmie.)</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że ustawa ta jest również przedłożeniem rządowym i że, podobnie jak w przypadku tego pakietu, do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Jest na sali pani minister, sekretarz stanu Jolanta Banach.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy pani minister chciałaby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Nie, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z senatorów chciałby zadać pytanie przedstawicielowi rządu? Również nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję, którą przyjdzie mi także zamknąć, ponieważ nikt się do niej nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zgodnie z formułą proceduralną informuję, że lista mówców została wyczerpana - zanim jeszcze powstała.</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">W związku z tym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Nikt nie zgłosił wniosków o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-120.15" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Jest wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-120.16" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych i ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zostanie przeprowadzone dzisiaj wraz z głosowaniami nad pakietem innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-120.17" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-120.18" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że ustawa ta została uchwalona 17 grudnia. W tym samym dniu została przekazana do Senatu i tego samego dnia marszałek Senatu skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, która przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-120.19" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 39A, a tekst ustawy zawarty jest w druku nr 39.</u>
          <u xml:id="u-120.20" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, panią senator Wiesławę Sadowską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-120.21" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorWiesławaSadowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorWiesławaSadowska">Przypadł mi w udziale obowiązek przedstawienia przebiegu pracy Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia nad ustawą o zmianie ustawy o pomocy społecznej, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorWiesławaSadowska">Ustawy te dotykają materii delikatnej, bo bytu wielu polskich rodzin. Dlatego też dyskusji nad proponowanymi przez rząd i uchwalonymi przez Sejm zmianami towarzyszyły mieszane uczucia członków komisji senackiej: z jednej strony zrozumienie ze względu na depresję w budżecie państwa, z drugiej zaś świadomość dolegliwości związanych z uszczupleniem niektórych form pomocy ze strony państwa osobom ubogim.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#SenatorWiesławaSadowska">Podstawowa systemowa zmiana dotyczy zasad wypłacania świadczeń obligatoryjnych, z których wypłatą wojewodowie zalegają już, łącznie ze świadczeniami fakultatywnymi, na kwotę 700 milionów zł, o czym wspominał pan minister. Wypłaty te w dużym stopniu są obecnie kredytowane przez samorządy. W poprawkach, w tej zmienionej ustawie obniża się kryterium dochodowe uprawniające do pobierania zasiłku stałego, a więc tego, który otrzymuje osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem lub dorosłym niepełnosprawnym. Zaznaczyć tu należy, że nowelizacja chroni prawa nabyte. System pobierania zasiłku ma być uszczelniony przez wprowadzenie nowych zasad orzekania o stopniu niepełnosprawności dzieci. Mówił o tym pan senator Cieślak, więc nie będę powtarzać. Przewidywane oszczędności z tytułu tej zmiany wyniosą 97 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#SenatorWiesławaSadowska">Oszczędności rzędu 77 milionów zł ma dać budżetowi zmiana zasad wypłacania zasiłku gwarantowanego okresowego. Obecnie samotni, bezrobotni matka lub ojciec otrzymują taki zasiłek na dzieci do lat szesnastu, a zmiana polega na tym, że ustawodawca obniża ten wiek do lat siedmiu. Nie przeszła proponowana przez komisję sejmową - dyskutowana także na posiedzeniu komisji senackiej - poprawka, aby wiek ten podnieść do lat dziesięciu.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#SenatorWiesławaSadowska">Nie budziły zaś zastrzeżeń propozycje włączenia do ustawy o pomocy społecznej świadczeń dla kobiet w ciąży. Wprowadza się dwa rodzaje zasiłku macierzyńskiego: jednorazowy stały i okresowy, o czym również z tej trybuny już była mowa.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#SenatorWiesławaSadowska">Kolejną zmianą jest ograniczenie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ograniczenie wysokości renty socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#SenatorWiesławaSadowska">Generalnie: porządkując ustawę o pomocy społecznej tak, by środki były kierowane tam, gdzie są najbardziej potrzebne, przyjęto zasadę nadrzędności świadczeń z ubezpieczenia społecznego nad świadczeniami z pomocy społecznej, traktując świadczenia z pomocy społecznej jako uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#SenatorWiesławaSadowska">Zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej niepełnosprawnych mają charakter porządkujący i wyprzedzają planowaną decentralizację pieniędzy z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a więc i samego urzędu centralnego.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#SenatorWiesławaSadowska">Komisja, przyjmując bez poprawek proponowaną zmianę ustaw - 6 senatorów było za, a 3 wstrzymało się od głosu - uznała, że tego typu normy prawne, a była to sugestia pani senator Krzyżanowskiej, podzielana również przez innych senatorów, winny być pisane bardziej przystępnym, powiedziałabym, ludzkim, mniej kostycznym językiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Jolanta Danielak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos i zadać pytanie pani senator sprawozdawcy? Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną na posiedzeniu panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Pani Marszałek! Państwo Senatorowie! Pani senator sprawozdawca...)</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo prosimy, Pani Minister, na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pani Marszałek! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pani senator sprawozdawca znakomicie oddała stanowisko rządu oraz stanowisko rządu wobec poprawek wniesionych przez Sejm. Rząd identyfikuje się z tymi poprawkami, które zostały w toku prac legislacyjnych zaproponowane przez Sejm. Ja chcę tylko przekazać państwu, być może przed świętami odrobinę pocieszającą, informację o tym, że zmiana ustawy o pomocy społecznej i zmiana ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych to zmiany, które chyba w najmniej dolegliwy sposób dotykają świadczeniobiorców świadczeń z tych dwóch systemów.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Zmiana ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych właściwie nie czyni żadnego ograniczenia w zakresie liczby świadczeniobiorców, wymiaru świadczeń, ich wysokości. Są to zmiany porządkujące, które nawet umożliwiają powiatom elastyczniejsze realizowanie dotychczasowych zadań z zakresu rehabilitacji, bo po prostu zmienia się sposób przekazywania środków, zmienia się algorytm, który dzielił pieniądze na poszczególne zadania, na pewien rodzaj limitu tak, aby starostowie w trakcie roku budżetowego mogli w zależności od występujących potrzeb przesuwać środki pomiędzy wydatkami na rehabilitację.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ustawa o pomocy społecznej, ograniczająca krąg świadczeniobiorców świadczeń obligatoryjnych, ale w niewielkim stopniu, pozwoli na przyjęcie realnego i trochę bardziej optymistycznego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Przed chwilą w Sejmie Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przyjęła ów projekt budżetu. On oznacza wzrost środków w stosunku do ustawy budżetowej na rok 2001 o 3,1%, w stosunku do wykonania budżetu zaś - o 4,9%, a więc powyżej planowanej inflacji. I to jest ta nadzieja na lepszy budżet w pomocy społecznej, czyli na powolne odbijanie się od dna, które osiągnęliśmy za sprawą niedoboru środków od 1999 r. na sumę 700 milionów zł. A więc jakby na pocieszenie, i usprawiedliwiając te niewielkie zmiany w ustawie o pomocy społecznej, które ograniczą w nieznacznym stopniu krąg świadczeniobiorców świadczeń obligatoryjnych, mogę powiedzieć, że dzięki tym zmianom będzie można poprawić budżet pomocy społecznej na 2002 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Pani Minister, ale bardzo proszę o pozostanie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytanie do pani minister Jolanty Banach. Nie ma osób zgłaszających się.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na listę mówców wpisał się pan senator Gerard Czaja.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorGerardCzaja">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorGerardCzaja">Rozważany w tej chwili projekt zmian w obowiązujących ustawach, a dotyczący między innymi ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, związany jest, moim zdaniem, z sytuacją finansów publicznych, która wymaga konsolidacji środków budżetowych oraz związanych z tym działań oszczędnościowych. Oznacza to również skoordynowanie poszczególnych systemów lub zastąpienie ich inną formą wsparcia lub inną formą organizacyjną, o czym przed chwilą mówił tutaj, z tej trybuny pan minister Hausner. Tak postrzegane działania dotyczą nowelizacji przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, jak również zmian w zakresie realizacji zadań Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorGerardCzaja">Godnym podkreślenia jest fakt, iż zmiany te dotyczą przekazywania środków PFRON do powiatów, co w znacznym stopniu wzbogaci samodzielność dysponowania przekazanymi środkami oraz możliwość samodzielnego określania priorytetów, jeśli chodzi o zadania na rzecz osób niepełnosprawnych. Takie uregulowanie ustawowe pozwoli na racjonalizację wydatków i jednocześnie wykorzystanie środków zgodnie z potrzebami niepełnosprawnych zamieszkałych w danym powiecie.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorGerardCzaja">Co więc oznaczają te zmiany? Otóż nic innego, jak tylko porządkowanie i precyzowanie istniejącego stanu prawnego. W zmianach tych pisze się jednoznacznie o tym, co jest zadaniem powiatu w zakresie wspierania osób niepełnosprawnych. Pragnę przy tym zwrócić uwagę, że zmaleje znaczenie oddziałów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, które są zlokalizowane we wszystkich województwach. Sądzę jednak, że to nic złego, bo tam również trzeba ograniczać administrację. Chciałbym państwa poinformować, że obecnie w skali kraju około ośmiuset osób jest zatrudnionych nie tylko w tym funduszu, ale również w placówkach terenowych. Nie wiem, czy to dużo, czy mało, ale wiem na pewno, że jeśli istnieje możliwość realnego wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań, do których zostały one ustawowo powołane, to nie ma powodu, aby nie przekazywać im tych finansów i zadań, ograniczając przy tym rolę pośrednika między Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych a powiatem.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorGerardCzaja">Trudno przesądzać dzisiaj o tym, czy te oddziały są potrzebne, czy nie. Zaznaczam tylko, że jeśli powiat został do tego ustawowo zobowiązany, to trzeba sprecyzować, w jaki sposób przekazuje mu się środki. Propozycje zawarte w omawianym dokumencie polegają na przekazaniu powiatowi środków według algorytmu ogólnego, tak żeby sam powiat mógł decydować o tym, na co najbardziej potrzebne są te środki i jak je wykorzystać. Obecnie postępuje się tak, że zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ustala środki między innymi na tworzenie warsztatów terapii zajęciowej czy na turnusy rehabilitacyjne. W ten sposób za pośrednictwem centrali zarząd i oddziały terenowe pokazują starostom czy powiatom, jak mają realizować swoje zadania ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#SenatorGerardCzaja">Myślę, że zmiany zawarte w proponowanych ustawach racjonalizują decentralizację środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zbliżają niepełnosprawnych do powiatu i umożliwiają powiatowi elastyczne dysponowanie tymi środkami, jest to więc działanie na korzyść osób niepełnosprawnych. Dlatego też popieram w całości rozwiązania zaproponowane przez komisję w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#SenatorGerardCzaja">Przy okazji chciałbym również wyrazić nadzieję, że w najbliższym czasie, niezależnie od spraw związanych z rehabilitacją społeczną, powinniśmy dokonać przeglądu przepisów tej ustawy regulujących rozwiązania dotyczące rehabilitacji zawodowej. Trzeba bowiem tworzyć takie warunki prawne i organizacyjne - przede wszystkim stabilne - aby osoba niepełnosprawna bez przeszkód funkcjonowała na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#SenatorGerardCzaja">Marzy mi się - chcę to wyraźnie podkreślić - że poprzez takie działania uda się kiedyś zrealizować bardzo piękną ideę profesora Wiktora Dygi, który powiedział, że inwalida nie może być pozbawiony dobrodziejstwa pracy ze względu na swoje kalectwo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze. Nie zgłasza pan żadnych wniosków legislacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji. Nie ma takich zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie przeprowadzone pod koniec dzisiejszego dnia, ewentualnie jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oraz ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia bieżącego roku. Do Senatu została przekazana w tym samym dniu. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 37, a sprawozdanie komisji w druku nr 37A.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, senator Alicję Stradomską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorAlicjaStradomska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorAlicjaStradomska">Pragnę przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia dotyczące uchwalonej przez Sejm 17 grudnia bieżącego roku ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oraz ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Tekst ustawy zawarty jest w druku senackim nr 37A.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#SenatorAlicjaStradomska">Komisja przedyskutowała projekt ustawy i zapoznała się z opinią przedstawicieli rządu oraz Sejmu. Jest to cały pakiet ustaw okołobudżetowych regulujących kwestie świadczeń, które po wprowadzeniu zmian mają szansę na realizację.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#SenatorAlicjaStradomska">Zmiany w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa dotyczą przekazywania środków przez Agencję Rynku Rolnego na Fundusz Pracy przez okres niezbędny na finansowanie wypłat świadczeń przedemerytalnych. W tej ustawie mówi się bezterminowo o okresie niezbędnym na finansowanie wypłat przedemerytalnych, podczas gdy według poprzedniej ustawy środki te miały być przekazywane w wysokości 15% przez dziesięć lat.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#SenatorAlicjaStradomska">W ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych chodzi o uporządkowanie działania Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Słyszeliśmy od ministra, że ten fundusz prawie zbankrutował, dlatego jest pilna potrzeba uporządkowania jego działań. Nowelizacja ma na celu naprawienie finansów, zmianę dysponenta i uporządkowanie spraw pracowniczych, które są bardzo ważne dla pracowników zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#SenatorAlicjaStradomska">W ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu wprowadza się zmniejszenie wysokości świadczenia przedemerytalnego z 90% do 80% kwoty emerytury określonej w celu ustalenia świadczenia przedemerytalnego. Świadczenie to musi jednak wynosić nie mniej niż 120% i nie więcej niż 200% zasiłku. Ze względów finansowych konieczne jest obniżenie wysokości tego świadczenia, ale jednocześnie ustala się granicę minimalnego i maksymalnego świadczenia przedemerytalnego na poziomie 120% i 200% zasiłku, który wynosi 476 zł 70 gr.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#SenatorAlicjaStradomska">Pozostałe zmiany mają na celu ochronę absolwentów zamieszkałych w rejonach uznanych za zagrożone szczególnie wysokim bezrobociem, a także chronią byłych pracowników pegeerów i przyznają świadczenia pracownikom, którzy pracują w szczególnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#SenatorAlicjaStradomska">Jest to bardzo istotny pakiet ustaw ze względu na wagę poruszanych w nim zagadnień. Dlatego w imieniu komisji proszę o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator. Bardzo proszę o pozostanie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną na sali panią minister Jolantę Banach, czy zechce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Tak jest, Pani Marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Występuję gwoli wyjaśnienia jednej sprawy, która żyje już swoim biegiem w mediach, a niewątpliwie jest kwestią dotyczącą jednego z najbardziej palących problemów społecznych związanych z taką, a nie inną sytuacją na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Projekt przedstawiony przez Sejm, a podzielany w stanowisku rządowym, zakłada zmianę zasad przyznawania, w miejsce zasiłku i świadczenia przedemerytalnego, jednego świadczenia przedemerytalnego. Są trzy kryteria dotyczące osób ubiegających się o świadczenie przedemerytalne. Dwóch kryteriów nie zmieniamy, jedno tak. Otóż to jedno kryterium uprawniające do świadczenia przedemerytalnego w chwili obecnej łączy wiek uprawnionego ze stażem emerytalnym nie mniejszym niż dwadzieścia lat dla kobiety i dwadzieścia pięć lat dla mężczyzny. My zmieniamy to jedno jedyne kryterium. Pozostawiamy łączenie wymogów wieku ze stażem pracy, ale dokonujemy zmiany tego wieku i zmiany stażu pracy. Ustalamy wiek pięćdziesięciu lat dla kobiety, a pięćdziesięciu pięciu dla mężczyzny, oraz trzydziestu lat stażu emerytalnego dla kobiety i trzydziestu pięciu lat tego stażu dla mężczyzny.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że liczne media podały, iż jednym z kryteriów uprawniających do świadczenia przedemerytalnego będzie staż emerytalny wynoszący w przypadku kobiety trzydzieści lat, a mężczyzny - trzydzieści pięć lat, oraz wiek dla kobiety wynoszący pięćdziesiąt pięć lat, a sześćdziesiąt dla mężczyzny. Jest to błędna informacja, informacja, która wywołała wiele protestów, telefonów do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, do państwa biur, biur poselskich i senatorskich. Dlatego pozwolę sobie jeszcze raz sprostować tę nieprawdziwą informację. Kobieta - pięćdziesiąt lat, mężczyzna - pięćdziesiąt pięć lat, kobieta - trzydzieści lat stażu emerytalnego, mężczyzna - co najmniej trzydzieści pięć lat stażu emerytalnego. Chcemy bowiem chronić te osoby, wobec których istnieje prawdopodobieństwo, że mają rzeczywiście najmniejsze szanse na powtórną aktywizację na rynku pracy. A zdaniem Sejmu - i to zdanie podziela rząd - są to takie osoby, kobiety powyżej pięćdziesiątego roku życia, mężczyźni powyżej pięćdziesiątego piątego, z dużym stażem emerytalnym. Chciałam sprostować tę jedną jedyną informację, bo dotyczy ona sprawy niezwykle ważnej społecznie, a niestety zdeformowanej przez przekaz dziennikarski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister, ale bardzo proszę o pozostanie jeszcze przy mikrofonie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do obecnej pani minister w sprawie omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Pani Minister, w tych ustawach okołobudżetowych, które w tej chwili, że tak powiem, rozpamiętujemy, rząd posługuje się tym samym uzasadnieniem - że tutaj chodzi rzeczywiście o konsolidację środków budżetowych, które są związane z działaniami oszczędnościowymi. Drugi motyw, którym posługuje się rząd, jest taki, że chodzi tutaj o lepsze adresowanie świadczeń do osób najuboższych. Nie do końca rozumiem to określenie, to lepsze adresowanie świadczeń do osób najuboższych. Przecież właściwie wszystkie te ustawy, mimo wszystko, w jakimś sensie są ustawami, w których budżet państwa ratuje się kosztem tych najuboższych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ja jednak pozwolę sobie nie zgodzić się z panem senatorem. Przede wszystkim zasiłki przedemerytalne niekoniecznie trafiały do osób o najniższych dochodach. Trafiały do osób znajdujących się w szczególnej sytuacji losowej, to prawda, ponieważ utraciły pracę. Ale przypominam, że dotychczasowa ustawa nie regulowała zasady, iż ważna jest przyczyna rozwiązania stosunku pracy, aby można było otrzymać zasiłek przedemerytalny. A więc można było też z własnej woli rozwiązać stosunek pracy, żeby otrzymać zasiłek przedemerytalny. Zasiłek ten adresowany był do osób w szczególnej sytuacji losowej, ale niezależnie od ich dochodu, a więc niekoniecznie najbiedniejszych. Przecież świadczenie przedemerytalne też było niezależne od dochodu. Średnie takie świadczenie, Panie Senatorze, wynosiło wedle stanu na jesień 2001 r. 1100 zł. Ustawodawca przewidział ponadto możliwość dorabiania.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Dalej, świadczenia rodzinne. Nie wszystkie świadczenia rodzinne czy o charakterze rodzinnym przysługiwały ze względu na niski dochód rodziny uprawnionej. Podam tu przykład. Zasiłki wychowawcze przysługiwały rodzinie, w której dochód nie przekraczał kwoty 25% średniego wynagrodzenia brutto. Netto wynosiło to w ubiegłym roku 375 zł na osobę. A więc proszę pomyśleć, jak biedna musiała być rodzina, żeby skorzystać z zasiłku wychowawczego. Ale już zasiłki rodzinne przysługiwały rodzinie, w której dochód na jedną osobę nie przekraczał kwoty 50% średniego wynagrodzenia, czyli kwoty 961 zł brutto. Za rok ubiegły, za rok 2000, w przypadku roku 2001 będzie to oczywiście więcej. Możemy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy dochód na poziomie 961 zł brutto w Polsce to dochód definiujący rodzinę jako ubogą. A więc czy w biednym państwie, jakim teraz jest Polska, stosunkowo biednym, czy w takim kraju, przy tak ogromnym deficycie środków, właściwe jest adresowanie tego świadczenia do rodzin, których dochód na przykład kształtuje się na poziomie około 961 zł brutto na osobę? A może te środki trzeba będzie skierować do rodzin o mniejszych dochodach? Niniejszą nowelizacją właśnie to czynimy. Z kolei świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego przysługiwały osobom, których dochód nie przekraczał kwoty 60% średniego wynagrodzenia brutto, czyli za ubiegły rok kwoty przekraczającej 1200 zł. Można zadać sobie pytanie, czy w Polsce dochody na tym poziomie są dochodami rodzin biednych.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Moim zdaniem w sytuacji tak dużych niedoborów budżetu państwa lepsze adresowanie oznacza kierowanie świadczeń do osób o dochodach uznanych za dochody niskie wedle definicji przyjętej w polskiej tradycji i w polskiej nauce. A tą definicją w polskiej nauce i w polskiej tradycji jest minimum socjalne, obliczane kiedyś, od 1981 r., przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Mało tego, uważamy, że ograniczenie liczby zasiłkobiorców zasiłku rodzinnego - a liczba wypłacanych zasiłków rodzinnych to sześć milionów sześćset osiemdziesiąt tysięcy - pozwoli na jego urealnienie. Przy liczbie zasiłków sięgającej około siedmiu milionów podniesienie wysokości zasiłku o złotówkę to w obecnej sytuacji finansów publicznych państwa koszt ogromny, którego poniesienie jest prawie nierealne. Jeśli zaś ograniczyć się do osób najbiedniejszych, osiągających dochody poniżej minimum socjalnego, to budżetowi państwa łatwiej będzie w przyszłości sfinansować podwyżkę zasiłków rodzinnych, a to jest nieuniknione, bo dzisiaj wysokość zasiłku rodzinnego nie rozwiązuje żadnego problemu społecznego, tak jest niska. Przypominam, że na pierwsze dziecko wynosi 41 zł. Myślę więc, Panie Senatorze, że w skrócie wytłumaczyłam filozofię konsolidacji i kierowania zasiłku do osób o najniższych dochodach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są dalsze zapytania?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorAleksandraKoszada">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorAleksandraKoszada">Pani Minister, chcę się tylko upewnić. Likwidowany jest zasiłek przedemerytalny, zostaje świadczenie przedemerytalne, które obecnie wynosi 90% należnej emerytury. Z dniem 1 stycznia 2002 r. ulega obniżeniu do 80%. Czy osoby, które w tej chwili mają 90%, będą w dalszym ciągu miały te kwoty? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Chcę upewnić panią senator co do tego. Proszę spojrzeć do przepisów przejściowych. Wszystkie zasady obowiązujące przy już uzyskanych świadczeniach i zasiłkach przedemerytalnych będą odpowiednio stosowane w 2002 r., czyli nie ma mowy o odbieraniu praw nabytych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są dalsze zapytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że komisja rozpatrywać będzie tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Nie ma zgłoszeń do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Teraz wpisuje się pan senator Zychowicz.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Wnoszone przez rząd poprawki do ustaw o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz innych ustaw wprowadzają pewne istotne novum, jeśli chodzi o bardzo upośledzoną społecznie kategorię osób, jaką są pracownicy byłych państwowych gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Los, za sprawą kolejnych ekip rządzących w Polsce od 1992 r., z tą grupą społeczną obszedł się bardzo okrutnie. Przypomnę, że górnicy, hutnicy, pracownicy innych branż w wyniku restrukturyzacji tychże branż otrzymywali różnego rodzaju świadczenia, zabezpieczano im byt społeczny. Ta grupa społeczna bodajże jako jedyna w Polsce znalazła się w dramatycznym położeniu. Została tak skrajnie spauperyzowana, że nie ma takiej drugiej. Dzisiaj były pracownik PGR jest synonimem wszelkich nieszczęść, jakie sobie można wyobrazić. Do tego dochodzi jeszcze patologia społeczna. Ta grupa społeczna generuje dzisiaj w Polsce te wszystkie skrajnie negatywne zjawiska społeczne, z jakimi mamy do czynienia na wsi. Pora więc pochylić się nad tymi ludźmi, tak by im przywrócić godność, tak by im przywrócić minimum środków potrzebnych do egzystencji.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Chcąc nieco ulepszyć tę ustawę, w imieniu własnym oraz senatorów Pietrzaka i Pieniążka proponuję do niej poprawki. Dzięki tym poprawkom grupy osób uprawnionych do świadczeń z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nie ograniczano by do osób mieszkających w powiatach o strukturalnym bezrobociu, ale poszerzono by ją o osoby znajdujące się w takim położeniu, spełniające te kryteria, o których mowa w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Otrzymałem mnóstwo listów od wójtów, burmistrzów gmin, którzy ten problem podnosili. Oto bowiem często mamy do czynienia z taką sytuacją, że w gminie z potwornym bezrobociem gros osób bez pracy stanowią byli pracownicy pegeerów, jednakże gmina znajduje się na terenie powiatu, którego nie zaliczamy do dotkniętych strukturalnym bezrobociem. W takim przypadku mnóstwo ludzi, którzy taki zasiłek czy takie świadczenie mogliby otrzymać, nie otrzyma ich, bo gmina nie znajduje się w powiecie dotkniętym strukturalnym bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Proponujemy również skreślić datę 7 listopada jako cezurę nabywania tych świadczeń przez te osoby.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Poprawki przekazuję na ręce pani marszałek. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że w dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli panowie senatorowie: Wiesław Pietrzak, Jerzy Pieniążek, Zbigniew Zychowicz, są to te same wnioski legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu...</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Pani Marszałek, można? Ja w kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Jan Szafraniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Czy w ramach higieny psychicznej można byłoby wprowadzić w tej Izbie zwyczaj piętnastominutowej przerwy w celu zrelaksowania się? Dobrze byłoby być tu i słuchać tych ciekawych wystąpień, a zmęczenie nie pozwala na wnikliwą uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dobrze, proponuję, żeby zrobić przerwę po siódmym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">W związku z tym, że pan senator w trakcie dyskusji zgłosił wnioski o charakterze legislacyjnym, chciałabym zapytać panią minister, czy zechce się ustosunkować do przedstawionych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ci byli pracownicy państwowych gospodarstw rolnych, którzy nie zamieszkują terenów zagrożonych strukturalnym bezrobociem, mogą nabywać uprawnienia do świadczeń przedemerytalnych i dotychczas mogli nabywać prawa do zasiłków przedemerytalnych na ogólnych zasadach. W tej zmianie proponujemy odstępstwo od ogólnych zasad, czyli dla pewnej grupy zawodowej proponujemy kryteria preferencyjne, mniejszy wymagany staż uprawniający do świadczenia przedemerytalnego - dwadzieścia lat dla kobiet, dwadzieścia pięć lat dla mężczyzn, w tym dziesięć lat pracy w państwowym gospodarstwie rolnym. To są zasady będące wyjątkiem w całej nowelizacji, to są zasady preferencyjne, a dla preferencji zawsze trzeba znaleźć właściwe uzasadnienie, bo jeśli się nie znajduje, to oznacza to, że bez zasadnej przyczyny inaczej traktuje się różne grupy zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Takie szczególne preferencje dla tej grupy osób - mówimy o byłych pracownikach państwowych gospodarstw rolnych - są spowodowane tym, iż dotyczą grupy zawodowej, która zamieszkuje właśnie rejony zagrożone od wielu lat nie tylko strukturalnym bezrobociem, ale degradacją cywilizacyjną. Jeśli rozszerzymy działanie tych preferencyjnych zasad na rejony w całej Polsce, nie tylko zagrożone strukturalnym bezrobociem, to będzie to oznaczało, że pracownik byłego państwowego gospodarstwa rolnego mieszkający blisko Warszawy będzie miał prawo do świadczenia przedemerytalnego na szczególnych zasadach, a były pracownik innej grupy zawodowej będzie musiał korzystać z zasad ogólnych, choć obaj mieszkają w rejonie porównywalnym pod względem szans na rynku pracy, dojazdu, mobilności itd. Zdaniem rządu taka sytuacja nie byłaby właściwa. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Po drugie, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa ma ograniczone możliwości finansowania świadczeń przedemerytalnych, ponieważ źródłem przeznaczanego na ten cel dochodu jest sprzedaż ziemi i gospodarowanie gruntami. Agencja szacuje swoje możliwości na około 200 milionów zł. Te środki pozwolą na sfinansowanie wydatków dla grupy byłych pracowników pegeerów traktowanych na preferencyjnych zasadach. Jeśli rozszerzymy działanie owych preferencyjnych kryteriów na obszar całej Polski, to nie jesteśmy w stanie oszacować, czy Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa będzie w stanie sfinansować owe świadczenia. Najprawdopodobniej nie będzie w stanie ich sfinansować.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">I po trzecie, nie ma takich sytuacji, Panie Senatorze, że w powiecie niezagrożonym strukturalnym bezrobociem może być nim zagrożona jedna z gmin. Na pewno strukturalnym bezrobociem jest zagrożony cały powiat złożony z gmin zagrożonych strukturalnym bezrobociem. Bo gdyby było tak, jak pan mówi, to jakie są powody wprowadzania preferencyjnych zasad w stosunku do jednej z gmin, jeśli cały powiat nie jest zagrożony strukturalnym bezrobociem, a więc w stosunkowo niedużej odległości można znaleźć pracę, bo sąsiednia gmina nie jest zagrożona strukturalnym bezrobociem?</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Rząd nie może również poprzeć skreślenia 7 listopada jako daty uprawniającej do wnoszenia o świadczenie przedemerytalne na preferencyjnych warunkach. Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">W trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, a więc zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję jednocześnie, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, ustawy o Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oraz ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół zostanie przeprowadzone najprawdopodobniej jutro w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 14 grudnia 2001 r., do Senatu została przekazana tego samego dnia. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 30, a sprawozdanie komisji w druku nr 30A.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senatora Jerzego Cieślaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Po raz drugi na tym posiedzeniu Senatu mam zaszczyt poinformować Wysoki Senat o decyzjach podjętych przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia na posiedzeniu w dniu 18 grudnia bieżącego roku. Sprawozdanie dotyczy ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Ustawa była projektem rządowym, który przewidywał zamrożenie dodatków do emerytur i rent, po pierwsze, kombatantom i ofiarom represji wojennych i okresu powojennego, po drugie, żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach, i po trzecie, osobom deportowanym do pracy przymusowej w III Rzeszy i w Związku Radzieckim. Dodatki mają być zamrożone w 2002 r. na poziomie obowiązującym w dniu 31 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#SenatorJerzyCieślak">Na mocy poprawek przyjętych przez Sejm przez okres jednego roku nie będą waloryzowane również ryczałty energetyczne przysługujące kombatantom, żołnierzom górnikom i członkom rodzin, którzy mają prawo do renty rodzinnej po tych osobach. Jest to decyzja o tyle korzystniejsza dla osób pobierających te ryczałty - mam tu na myśli decyzję Sejmu - że w przedłożeniu rządowym ryczałty te miały być zamrożone bezterminowo. Ostatecznie w 2002 r. dodatek kombatancki i ryczałt energetyczny wypłacane będą odpowiednio w wysokości 135 zł 96 gr oraz 88 zł 23 gr. Dodatek dla żołnierzy górników w wysokości od 6 zł 82 gr do 135 zł 36 gr, zależnie od liczby przepracowanych miesięcy, a ryczałt energetyczny 88 zł 23 gr. Dodatki dla osób deportowanych do pracy w III Rzeszy lub w ZSRR będą wypłacane w tej samej wysokości co żołnierzom górnikom.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#SenatorJerzyCieślak">W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia proszę Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Wniosek w tej sprawie, przedstawiony w druku nr 30A, poparło sześciu członków komisji, przy jednym głosie sprzeciwu i jednym głosie wstrzymującym się od głosu. Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze. Bardzo proszę o pozostanie jeszcze przy mównicy.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów zwraca się z takim zapytaniem? Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Cieślak: Dziękuję uprzejmie.)</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była projektem rządowym i do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną tu panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Jeżeli będzie taka potrzeba.)</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ja się zwracam do pani minister z zapytaniem, czy pani minister ma taką potrzebę i jest gotowa przedstawić stanowisko rządu. Może być z miejsca, żeby nie wywoływać pani...</u>
          <u xml:id="u-145.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pani Marszałek, chciałabym państwu złożyć jedną tylko deklarację dotyczącą bardzo niedobrej decyzji zamrożenia ryczałtu kombatanckiego oraz innych świadczeń dodatkowych. Nie ulega wątpliwości, że decyzja ta jest spowodowana złą sytuacją finansów państwa, na skutek czego, aby w ogóle wypłacić dodatki kombatanckie i ryczałt energetyczny, trzeba będzie zrezygnować z ich waloryzacji w 2002 r. Chcę oświadczyć, że nie są to jedyne dochody kombatantów. Ich nazwa wskazuje, iż mają one charakter dodatków do emerytur i rent. Chciałabym zadeklarować, że w 2003 r. Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przedstawi nowy sposób przyznawania przeróżnych uprawnień kombatantom, sposób, który być może będzie przewidywał konwersję uprawnień i ulg na ryczałt pieniężny. Dzisiaj podmioty realizujące przeróżne rodzaje ulg i uprawnień nie zawsze rzetelnie rozliczają się z budżetem państwa i nie zawsze rzetelnie weryfikują uprawnienia do korzystania z nich, a rzeczywiście uprawnieni kombatanci nie zawsze korzystają z tych ulg i uprawnień. Zatem decyzja o zamrożeniu wynika nie tylko z braku środków, chodzi również o to, aby przez rok dać sobie szansę na zamianę ulg i uprawnień na pieniężne świadczenie dla kombatantów, co umożliwi zmianę wysokości świadczenia i da możliwość wyboru wydatkowania tych pieniędzy przez sam zainteresowany podmiot, czyli przez kombatanta lub osobę represjonowaną. To tyle, Pani Marszałek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca krótkie zapytania do pani minister.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jedno proste pytanie. Jak duże oszczędności są przewidywane z tego tytułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Panie Senatorze, oszczędności płynące z zamrożenia waloryzacji są szacowane łącznie ze skutkami wynikającymi z przełożenia realizacji ustawy o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny do 2004 r. Razem te skutki finansowe są szacowane na kwotę około 108 milionów zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są dalsze pytania? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na listę mówców wpisała się pani senator Olga Krzyżanowska.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Chciałabym poruszyć sprawę ustawy o kombatantach, naszego stosunku do tej ustawy, a właściwie kilku ustaw kombatanckich, bo ustawa kombatancka odnosi się nie tylko do żołnierzy formacji zbrojnej, ale także do osób prześladowanych w poprzednim reżimie politycznym w Polsce za to, że walczyły o wolną Polskę, co w czasie uchwalania i nowelizacji budziło wielkie emocje polityczne. Wiele osób w społeczeństwie polskim uważa, że nie należy wracać do przeszłości, wielu z nas jednak uważa - ja do nich należę - że z przeszłości trzeba wyciągać wnioski, a przede wszystkim trzeba oddać cześć ludziom, którzy poświęcali w tych dramatycznych czasach wojny, i niestety po wojnie też, swoje życie i wolność, abyśmy mogli żyć w wolnym kraju. Rozumiem, że dzisiejszy projekt nowelizacji ustawy o kombatantach nie wynika wcale z chęci rządu czy kogokolwiek z nas, by odebrać coś tym ludziom. Używam słowa „odebrać”, chociaż ustawa mówi tylko o zamrożeniu progów, czyli nikłych, malutkich świadczeń, które państwo jest im w stanie dać. Wydaje mi się, że społeczne skutki przyjęcia bez poprawek ustawy zaproponowanej przez rząd, a potem przyjętej przez Sejm, będą znacznie gorsze i znacznie poważniejsze niż warte są potrzebne budżetowi państwa, z tym się zgadzam, pieniądze, które na skutek tego uzyskamy. Naprawdę dotyczy to ludzi starych, często samotnych, dla których 150 czy 50 zł jest czasem sumą dramatyczną. Dotyczy też to ludzi, którzy przez długie lata nie mieli często żadnej pracy albo pracy dobrze płatnej, ludzi mających niskie emerytury. Nie chcę już wspominać o tych, którzy długie lata spędzili w więzieniach. Nie chcę, żeby przy dyskusji o tej ustawie podnoszono jakieś sprawy polityczne. Chcę po prostu powiedzieć, że tym ludziom należy się nie tylko cześć i honor, ale jakaś drobna pomoc w ich codziennych trudnościach.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W związku z tym stawiam wniosek o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym, przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Dziękuję państwu bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ponieważ w trakcie dyskusji wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyła pani senator Olga Krzyżanowska, bardzo proszę panią minister o ustosunkowanie się do złożonego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Jedno wyjaśnienie, Szanowni Państwo. Ta decyzja kosztuje rząd w sensie moralnym tyle samo, co decyzja dotycząca skrócenia urlopów macierzyńskich, obniżenia kryterium uprawniającego do zasiłków z pomocy społecznej, obniżenia kryterium wieku dziecka przy gwarantowanym zasiłku okresowym, obniżenia kryterium przy zasiłkach rodzinnych. Tyle samo w sensie moralnym, ale w sensie czystości sumienia chyba trochę mniej. Dlaczego? Ponieważ na przykład obniżenie kryterium uprawniającego do stałego zasiłku, przysługującego w sytuacji, kiedy rodzice opiekują się dzieckiem niepełnosprawnym, dotyczy osób, które mogą nie mieć żadnych innych źródeł utrzymania oprócz tego zasiłku. Zamrożenie świadczeń kombatanckich dotyka rzeczywiście grupy szczególnej z racji moralnych i z racji wieku, ale nie jest to grupa, dla której dodatek kombatancki z ryczałtem kombatanckim są jedynymi dochodami. To są dodatki do emerytur i rent. Przypominam, dodatek kombatancki wynosi 135 zł, ryczałt energetyczny - 88 zł. Oprócz ryczałtu energetycznego w wysokości 88 zł i dodatku kombatanckiego w wysokości 135 zł kombatant ponadto jest uprawniony do ulg przejazdowych, do zwolnienia z abonamentu radiowo-telewizyjnego, do zwolnienia z opłat paru licznikowych rozmów telefonicznych, ma ulgi na OC i AC. To nie są żadne dobrodziejstwa, ale w porównaniu do innych grup społecznych, których dotykają ograniczenia budżetowe, w sensie materialnym jest to grupa, którą rząd oszczędza, bo o czym tak naprawdę mówimy? Nie o odbieraniu żadnego rodzaju świadczenia, tylko o niewaloryzowaniu. Dodatek kombatancki jest rewaloryzowany przez rok na zasadach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach i rośnie w taki sam sposób jak emerytury i renty. Na 2002 r. przewidziany jest średnioroczny wzrost o nie więcej niż 10 zł. I tu mamy do czynienia z takim klasycznym ograniczaniem wydatków, które w wymiarze jednostkowym nie spowoduje dotkliwej konsekwencji materialnej, ale w wymiarze ogólnym dla budżetu państwa - owszem. Tylko takie chciałam złożyć wyjaśnienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopaniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich zostanie przeprowadzone prawdopodobnie jutro w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu 14 grudnia bieżącego roku. Do Senatu została przekazana tego samego dnia. Tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 31, a sprawozdanie komisji w druku nr 31A.</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia panią senator Olgę Krzyżanowską o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bardzo przepraszam - Wysoki Senacie. To długoletnie przyzwyczajenie. Może w takim razie - Wysoka Izbo.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Przypadł mi ponownie w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia dotyczącego ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny. Nowelizowana ustawa uchwalona 20 lipca 2001 r. w wyniku wniesienia projektu poselskiego miała wejść w życie 1 stycznia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">W myśl przepisów nowelizowanej ustawy świadczenie przysługiwać będzie osobom, które doznały naruszenia sprawności organizmu powodującego całkowitą i trwałą niezdolność do pracy oraz samodzielnej egzystencji wskutek działań wojennych w latach 1939–1947, nie wchodząc w skład formacji wojskowych zmilitaryzowanych służb państwowych i ruchu oporu - czyli dotyczy to osób cywilnych, jak w tytule ustawy, a także na skutek eksplozji niewybuchów pozostałych z okresu wojny 1939–1945 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku ustawa przewiduje dodatkowy warunek, którego spełnienie jest konieczne do otrzymania świadczenia. Mianowicie zdarzenie naruszające sprawność organizmu musiało mieć miejsce nie później niż do 15 listopada 1956 r., a całkowita i trwała niezdolność do pracy oraz samodzielnej egzystencji została stwierdzona w ciągu pięciu lat od dnia zdarzenia. Wysokość świadczenia ustawa określa na poziomie 50% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Ustawa nowelizująca, uchwalona przez Sejm 14 grudnia 2001 r., na podstawie przedłożenia rządowego związanego z projektem budżetu państwa na rok 2002, przewiduje wydłużenie okresu vacatio legis tak, aby ustawa o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny weszła w życie dopiero 1 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Senacka Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia na posiedzeniu 18 grudnia bieżącego roku postanowiła jednogłośnie przyjąć zaproponowaną przez Sejm nowelizację ustawy, to jest przesunąć termin wejścia w życie ustawy z 31 grudnia 2001 r. na 1 stycznia 2004 r. Komisja uznała, że treść proponowanej ustawy nie pozwala określić nawet w przybliżeniu kosztów, jakie poniesie budżet państwa na jej realizację.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Komisja wyraża opinię, że słuszna jest intencja ustawy, mówiąca o pomocy państwa dla osób, które zostały ofiarami ostatniej, tragicznej dla życia i zdrowia wielu Polaków, wojny. Jednak w chwili obecnej, biorąc pod uwagę wspomnianą już niemożność obliczenia faktycznych kosztów wprowadzenia jej w życie i trudną sytuację finansową państwa, komisja wnosi o przyjęcie bez poprawek projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator. Bardzo proszę o pozostanie jeszcze na mównicy.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytania adresowane do pani senator sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, czy ktoś z państwa senatorów zechce zadać takowe pytanie?</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ja tak na marginesie tej ustawy. Chciałem po prostu sobie uświadomić, jak to wygląda. Bo tu się pojawia sprawa żołnierzy saperów, którzy w latach 1945–1947 rozminowywali, a których, jak rozumiem, nie obejmuje ustawa kombatancka, a ofiarami cywilnymi nie są. Czy tak rzeczywiście wygląda ta sytuacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorOlgaKrzyżanowska">Panie Senatorze, ustawa, o której dzisiaj mówimy, rzeczywiście tych przypadków nie ujmuje. Według mojego rozeznania, bo to nie było tematem prac komisji - przepraszam za takie powiedziałabym kolokwialne stwierdzenie - saperowi, który uległ wypadkowi w czasie służby wojskowej, przysługuje świadczenie z tytułu wypadku w czasie służby wojskowej, a nie z tytułu kombatanctwa i nie jako cywilnej ofierze wojny. Tak jak mówię, komisja na ten temat nie dyskutowała, to jest moja osobista w tej chwili opinia na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zadać pytanie? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Senator Olga Krzyżanowska: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną na posiedzeniu panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Dziękuję, Pani Marszałek. Pani senator wyczerpała znakomicie temat.)</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pani minister rezygnuje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Niemniej jednak zwrócę się do Wysokiej Izby i zapytam, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pani minister pytanie w związku z omawianą ustawą. Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców i obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywała tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Nie mamy zgłoszeń do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny zostanie przeprowadzone najprawdopodobniej w godzinach rannych w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Pani Marszałek! Szanowni Państwo Senatorowie! Podam komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Posiedzenie wspólne Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w sprawie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Po zakończeniu posiedzenia wspólnego Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzy wnioski do ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Posiedzenie Komisji Emigracji i Polaków za Granicą odbędzie się po ogłoszeniu długiej przerwy około godziny 15.30 w sali nr 182. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję pani senator sekretarz.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ogłaszam godzinną przerwę.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 01 do godziny 16 minut 01)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wznawiamy obrady.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia 2001 r. W tym dniu została przekazana do Senatu i tegoż samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 51, a sprawozdanie komisji w druku nr 51A i 51B.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senatora Władysława Mańkuta o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorWładysławMańkut">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorWładysławMańkut">Rozpatrywana w dniu dzisiejszym przez Wysoki Senat ustawa o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz zmianie niektórych ustaw ma między innymi na celu zamrożenie na poziomie 2001 r. wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budżetowej oraz niektórych jednostek i podmiotów gospodarczych sektora finansów publicznych. Nade wszystko chodzi o kontynuację prac, jakie Wysoki Senat był uprzejmy rozpocząć przy podejmowaniu uchwały w sprawie zamrożenia wynagrodzeń pracowników szczebla centralnego, czyli tak zwanej erki.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorWładysławMańkut">Przedłożona pod obrady Senatu Rzeczypospolitej ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw nie ogranicza możliwości zmian czy też wzrostu wynagrodzeń indywidualnych, lecz precyzuje, zgodnie z art. 3 pkt 2 i 3, pojęcie środków na wynagrodzenia i zgodnie z pkt 2 tego artykułu daje możliwość wzrostu, przy zmniejszonym zatrudnieniu, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych oraz jednostkach zaliczanych do sektora finansów publicznych. Przedłożona Wysokiemu Senatowi ustawa reguluje równocześnie zasady kształtowania wynagrodzeń w państwowych i samorządowych osobach prawnych, utworzonych, na podstawie odrębnych ustaw, w celu wykonywania zadań publicznych.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#SenatorWładysławMańkut">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Przedłożona ustawa została rozpatrzona 18 grudnia bieżącego roku na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych i uzyskała jej poparcie.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#SenatorWładysławMańkut">W związku z tym wnoszę o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senatora Janusza Bielawskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorJanuszBielawski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorJanuszBielawski">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia poświęcone zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#SenatorJanuszBielawski">Mój przedmówca przedstawił w sposób wyczerpujący zasady, na których opiera się nowelizacja tej ustawy. Ja pragnę tylko dodać, że jest to projekt rządowy, który ma za zadanie ograniczenie wydatków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Myślę, że byłoby niekonsekwencją powtarzanie tego, co powiedział mój poprzednik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy państwo senatorowie zgłaszają chęć zadania pytań? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecnego na sali przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przykro mi bardzo, ale nie ma jeszcze pani minister. Rozumiem, że dojeżdża do parlamentu. Znalazłam się w kłopocie, bo nie wiem, czy na tym etapie ogłosić krótką przerwę w celu doczekania wizyty pani minister.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ogłaszam pięciominutową przerwę, poczekamy na panią minister.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam, jest już pani minister. Jeżeli państwo nie opuścili jeszcze sali obrad, to damy tylko pani minister szansę złapania oddechu i zwrócimy się do niej z pytaniem, czy zechce zabrać głos w sprawie przedstawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Halina Wasilewska-Trenkner: Pani Marszałek, Panie i Panowie Senatorowie, znam program dzisiejszych obrad, więc byłoby nieludzkie, gdybym zabierała głos tylko po to, żeby zabierać państwu czas. Jeśli są pytania, to oczywiście jestem gotowa odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy państwo senatorowie wyrażają chęć zadania pytań pani minister?</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Jerzy Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Dziękuję uprzejmie, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani Minister, wczoraj, w godzinach wieczornych, podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia zadałem pani pytanie, czy na mocy omawianej ustawy w 2002 r. podwyżki płac w publicznych zakładach opieki zdrowotnej będą wykluczone, czy też możliwe. Po dłuższej dyskusji pani minister stwierdziła, że w sensie formalnoprawnym nie może udzielić jednoznacznej odpowiedzi w tej sprawie. Umówiliśmy się, że dzisiaj, na posiedzeniu plenarnym Senatu, taką jednoznaczną odpowiedź będziemy mogli usłyszeć. Wobec tego ponawiam pytanie skierowane do pani podczas wczorajszego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Zdanie prawników - bo ich opinii miałam zasięgnąć - jest takie, że zapis ustawy nie ogranicza samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej. Jednakże, gdyby ktoś chciał mieć stuprocentową i absolutną pewność, to należałoby w art. 3 ust. 1 pkt 9 dodać wyłączenie, i wtedy już byłaby absolutna pewność na cały 2002 r., bo tylko w 2002 r. obowiązuje artykuł mówiący o wyłączeniu szkół wyższych, a przed słowami „oraz państwowych szkół wyższych” dodać jeszcze słowa „samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej”. To jest pełna odpowiedź, Panie Senatorze. Jak mówiłam wczoraj, albo zawierzymy intencji ustawodawcy oraz zapisom, które zostały tu stworzone, i wyjaśnieniom, które były i są w protokołach posiedzeń, albo będziemy jeszcze cyzelowali kształt tej ustawy, ryzykując tym, że nie będzie ona gotowa na czas. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#SenatorEwaSerocka">Pani Minister, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej od dnia 22 grudnia 1999 r. weszły w system ustawy o samodzielnym kształtowaniu przyrostów wynagrodzeń. Przedtem ich nie dotyczyła. W zasadzie po tym przejściu, po usamodzielnieniu publicznych zakładów opieki zdrowotnej nastąpiła luka prawna, która nie dawała możliwości samodzielnego kształtowania wynagrodzeń. Obowiązywały stare przepisy dotyczące wynagrodzeń w budżetówce. Od 1 stycznia 1999 r., kiedy zakłady te przeszły, zgodnie z reformą służby zdrowia, na samodzielność, nie było odpowiedniego uregulowania. Uregulowanie z 22 grudnia 1999 r. weszło w życie, o ile pamiętam, 1 stycznia 2001 r., a 22 grudnia 2000 r. weszła tak zwana ustawa 203, ale była ona szersza, czyli jakby rozszerzała możliwości samodzielnego kształtowania tych spraw. Jak się to ma do zapisów w nowej ustawie o kształtowaniu się wynagrodzeń w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator. Nie chciałam przerywać pani tego zapytania, ale pamiętajmy, że pytania mają być krótkie, nieprzekraczające minuty.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Reforma ustawy o finansach publicznych w lipcu 2001 r. uznała samodzielne zakłady opieki zdrowotnej za zakłady zaliczane do sektora finansów publicznych, co znalazło wyraz w zapisach art. 5 tej ustawy. Są one wymienione w odrębnej grupie. Efekt jest taki, że są to swoistego rodzaju przedsiębiorstwa, prowadzące, zgodnie z ustawą o zakładach opieki zdrowotnej, własną gospodarkę finansową, jednak podlegające nadzorowi i pewnym regułom racjonalności wydatków, takim jak w sektorze finansów publicznych. To pierwsza odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Druga odpowiedź dotyczy tego, jak wygląda kształtowanie wynagrodzeń. Zgodnie z tym, co przewidziano w projekcie ustawy, o której mówimy, nie ma zakazu swobodnego kształtowania wynagrodzeń w zakładzie opieki zdrowotnej, pod warunkiem że ma on stosowne środki finansowe na ten cel. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są dalsze pytania do pani minister? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą. Przypominam, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko wnioski złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Do dyskusji zapisało się dwóch panów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Cieślaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Wczoraj w czasie posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia powstały wątpliwości, nad którymi długo dyskutowano, przede wszystkim w aspekcie formalnoprawnym, czy dyskutowana obecnie ustawa o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz zmianie niektórych ustaw nie uniemożliwi w roku 2002 podwyżek płac w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Problem jest o tyle istotny, a nawet, powiedziałbym mocniej, dramatyczny, że przecież w znacznej liczbie zakładów opieki zdrowotnej na terenie kraju nie zrealizowano ustawowego obowiązku podwyższenia płacy pracownikom służby zdrowia o kwotę 203 zł. Blokowanie tych podwyżek w roku 2002 jest nie do przyjęcia również ze społecznego punktu widzenia i po protestach różnych grup zawodowych środowiska pracowników służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani minister Wasilewska-Trenkner była uprzejma zadeklarować, że w dniu dzisiejszym, po konsultacjach z prawnikami, udzieli jednoznacznej odpowiedzi w tej sprawie. Wywiązała się ze swoich obowiązków. Usłyszeliśmy, że bez wprowadzenia odpowiedniej poprawki do ustawy nie ma gwarancji, czy nie będzie ona uniemożliwiała wprowadzenia podwyżek płac w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej na terenie całego kraju w roku 2002.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#SenatorJerzyCieślak">To jest powód i uzasadnienie, dla którego zgłaszam poprawkę. Proponuję, aby w art. 3 ust. 1 pkt 9 po wyrazach „prawa handlowego” dodano wyrazy „i samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej”.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#SenatorJerzyCieślak">Uprzejmie proszę wysoki Senat o przyjęcie tej poprawki. Składam ją na ręce pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Marka Balickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorMarekBalicki">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#SenatorMarekBalicki">Chciałbym poprzeć stanowisko zgłoszone przez pana senatora Cieślaka, dlatego nie będę powtarzał wszystkich argumentów już przytoczonych przez mojego przedmówcę. Wprowadzenie tej poprawki jest naprawdę ważne. Gdybyśmy jej nie wprowadzili, a w samodzielnym zakładzie opieki zdrowotnej byłyby wygospodarowane środki na kontynuację czy przeprowadzenie podwyżki, lecz jednocześnie interpretacja dzisiejszej nowelizacji zakazywałaby tego, to dyrektor czy kierownik takiego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej mógłby być pociągnięty do odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ponieważ art. 138 ustawy o finansach publicznych mówi, że naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych. Środki samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej są, zgodnie z obecnym prawem, środkami publicznymi, dlatego ta ostrożność wydaje się zasadna. Społeczne argumenty przemawiają za tym, żeby nie zakazywać samodzielnym zakładom opieki zdrowotnej przeprowadzania podwyżek, jeśli dysponują wystarczającymi środkami, ponieważ to nie wiąże się z jakimikolwiek kosztami budżetu, bowiem nie budżet pokrywa koszty działania tych jednostek, tylko one same zarabiają pieniądze. Średnie wynagrodzenie w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej w stosunku do sfery budżetowej jest o dwadzieścia kilka procent niższe, więc tym bardziej, gdyby były wygospodarowane środki, niecelowe byłoby wstawianie przepisu zakazującego wyrównywania wynagrodzeń. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#SenatorEwaSerocka">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#SenatorEwaSerocka">Chciałabym również poprzeć wniosek pana senatora Cieślaka, ponieważ wprowadzenie ustawy wkładającej w jeden worek samodzielne jednostki publiczne, które stały się w związku z wprowadzeniem reformy służby zdrowia, jak z samej nazwy wynika, samodzielne, powoduje, że nie mogłyby one skorzystać z zapisu obowiązującej od 1 stycznia 2001 r. ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#SenatorEwaSerocka">Z tego powodu mój wniosek popiera rozwiązanie, żeby te samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej mogły rzeczywiście kształtować w ramach wypracowanych środków podwyżki dla swoich pracowników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze zgłoszenia do dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jednocześnie informuję, że w trakcie dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Jerzy Cieślak.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Z uwagi na fakt, że w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia 2001 r., w tym samym dniu wpłynęła do Senatu i jeszcze w tym samym dniu marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 52, a sprawozdanie komisji w druku nr 52A.</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senatora Mieczysława Mietłę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#SenatorMieczysławMietła">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#SenatorMieczysławMietła">Mam przyjemność zaprezentować państwu efekty pracy Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury dotyczącej ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#SenatorMieczysławMietła">Przechodząc do sprawy, chcę powiedzieć, że komisja przedkłada osiem poprawek.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka pierwsza w zasadzie ustala tylko jednakową terminologię ustawy.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka druga ogranicza ujęte przez Sejm zbyt szeroko wyłączenie spod przepisów nowelizowanej ustawy osób, na rzecz których wykupiono od przewoźnika legitymacje lub bilety uprawniające do ulgowych przejazdów. W myśl poprawki przepisów ustawy nie będzie się stosować jedynie do osób odbywających podróż z wykorzystaniem takich legitymacji lub biletów.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka trzecia ogranicza ujęte przez Sejm zbyt szeroko wyłączenie spod nowelizowanej ustawy pracowników firm przewozowych, emerytów i rencistów tych firm oraz najbliższych członków ich rodzin. W myśl poprawki przepisów ustawy nie będzie się stosować jedynie do osób odbywających podróż z wykorzystaniem ulg lub zniżek taryfowych przyznanych przez przewoźnika. Chodzi tu zarówno o ulgi i zniżki przyznane pracownikom firmy przewozowej, jak i o ulgi i zniżki o charakterze komercyjnym, które przyznane zostały innym klientom.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka czwarta uzupełnia katalog ulg, których nie może przyznawać przewoźnik, o ulgę 49%. Ma to na celu uszczelnienie systemu ulg i przeciwdziałanie nadużyciom.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka piąta koryguje błędne odesłania w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka szósta eliminuje błąd polegający na przyjęciu stwierdzenia, iż ustawa z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora obowiązywała już od 1 stycznia 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#SenatorMieczysławMietła">Poprawka ósma poprawia nowelizację ustawy o szkolnictwie wyższym zawartą w art. 3. Przyjęty przez Sejm sposób nowelizacji spowodowałby dodanie przepisu o treści identycznej jak przepis poprzedzający.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#SenatorMieczysławMietła">Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury przyjęła omówione poprawki jednogłośnie. Wobec tego proponujemy przyjęcie ustawy z tymi poprawkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze. Proszę o pozostanie jeszcze przy mównicy.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam państwu senatorom, że zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Czy można, Pani Marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Szafraniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Jestem w tej chwili w trakcie lektury opinii dotyczącej zgodności ustawy zmieniającej ustawę z prawem Unii Europejskiej. Jest taki zapis, według którego Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdza możliwość zachowania zniżkowych biletów kolejowych dla rodzin wielodzietnych. Jak to wygląda w tej zmianie ustawy, którą w tej chwili interpretujemy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorMieczysławMietła">Myślę, że najlepiej na to pytanie odpowie przedstawiciel ministerstwa. Była na ten temat dyskusja, ale wolałbym, żeby na to pytanie odpowiedział przedstawiciel ministerstwa, który jest doskonale do tego przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję bardzo. Wobec tego to pytanie zadaję panu ministrowi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są kolejne pytania adresowane do senatora sprawozdawcy? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Mietła: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na sali obecny jest pan minister Marek Szymoński.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Ministrze, o podejście do mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymoński">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymoński">Ponieważ projekt tej ustawy jest w zasadzie projektem rządowym, w związku z tym te poprawki, jak rozumiem, wracają do komisji w celu rozpatrzenia. Jeśli zaś chodzi o nasze stanowisko, to w pełni przychylamy się do wszelkich proponowanych tutaj zapisów.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymoński">W odniesieniu do pytania, które zostało postawione, chcę powiedzieć, że stwierdzono, iż projekt tej ustawy jest w pełni zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Ministrze. Bardzo bym prosiła, aby był pan uprzejmy odnieść się do zapytania zadanego przez senatora Szafrańca.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Może byłby pan uprzejmy, Panie Senatorze, powtórzyć pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Rozpocząłem właśnie przeglądanie tego dokumentu, w którym pani sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej mówi, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości dopuszcza możliwość stosowania zniżkowych biletów kolejowych dla rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#SenatorJanSzafraniec">Czy tego typu inicjatywa jest brana pod uwagę przy okazji tej ustawy, którą się w tej chwili zajmujemy?</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Szymoński: Czy można jeszcze raz prosić o powtórzenie?)</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#SenatorJanSzafraniec">W związku z tym, że materiały dostaliśmy na tak krótko przed posiedzeniem, może ja panu ministrowi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pan senator już drugi raz przedstawił to zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymoński">No tak. A więc ta ustawa nie dotyczy tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję. Czy pan senator jest usatysfakcjonowany odpowiedzią?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Tak, dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pan senator Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Ministrze, byłem wczoraj na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, ale odpowiedzi ścisłej nie otrzymałem i w związku z tym chciałbym ponowić pytanie w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#SenatorZbigniewKulak">Czy potrafi pan rozpisać na kwoty przewidywane oszczędności, które będą wynikać z tej ustawy? Ale nie przez podanie kwoty sumarycznej, lecz kwot rozpisanych na kategorie tak, aby wszystkie z tych ulg były wyszczególnione: ile oszczędzamy na studentach, ile oszczędzamy na innych obciętych ulgach, ile oszczędzamy na przejazdach osób niepełnosprawnych, ile oszczędzamy, czy planuje się oszczędzić, na opiekunach osób niepełnosprawnych itd., itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymoński">Nie, nie potrafię podać tych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję. Jak sądzę, pan senator nie może być usatysfakcjonowany taką odpowiedzią, dlatego o to nie pytam.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są dalsze pytania? Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Szymoński: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówień senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców i przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą. Przypominam, że komisja rozpatrywać będzie tylko te wnioski, które wpłynęły do marszałka Senatu przed zamknięciem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Zbigniewa Kulaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Z rozmysłem zadałem przed chwilą to pytanie, bo spodziewałem się, że być może jeszcze punkt widzenia ministerstwa od wczoraj do dzisiaj uległ w tej sprawie zmianie albo uściśleniu. A jeśli nie uległ, to wobec tego po kolei.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#SenatorZbigniewKulak">Proszę państwa, mam oczywiście świadomość, że ustawy, które otrzymaliśmy dzisiaj i które rozpatrujemy, są ustawami poszukującymi oszczędności, są ustawami uszczelniającymi różne, lepiej lub gorzej kontrolowane wypływy publicznych pieniędzy. Co do tego nie mam wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#SenatorZbigniewKulak">Mimo że nie jestem członkiem Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, brałem wczoraj udział w jej posiedzeniu i odniosłem wrażenie, że moje argumenty - za chwilę je przedstawię ponownie - spotkały się ze zrozumieniem tej komisji. Chodzi mi mianowicie o grupę osób, którym chcemy odebrać czy w pewnym stopniu ograniczyć, bo może nie całkiem odebrać, lecz zmniejszyć, ulgi, z jakich dotychczas te osoby mogły korzystać. Chodzi o dzieci niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#SenatorZbigniewKulak">W Polsce jest około stu czterdziestu tysięcy dzieci niepełnosprawnych. Najwięcej jest dzieci niedorozwiniętych i upośledzonych umysłowo - około dziewięćdziesięciu tysięcy. Dzieci upośledzone ruchowo to grupa około dziesięciu tysięcy i niewiele mniej stanowią dzieci niedowidzące i niedosłyszące.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#SenatorZbigniewKulak">Problem ich dostępu do edukacji jest wyjątkowo trudny i nie znajduje od lat satysfakcjonującego rozwiązania. Najczęściej niepełnosprawność dzieci i młodzieży ma podłoże umysłowe. A wskaźnik uczestnictwa w procesie edukacji odniesiony do niepełnosprawnych w wieku szkolnym wynosił w roku szkolnym 1996/1997, bo takie tylko dane udało mi się zgromadzić, zaledwie 46%. Do przedszkoli uczęszczało w tym okresie zaledwie 5% niepełnosprawnych dzieci.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#SenatorZbigniewKulak">Kilka procent dzieci niepełnosprawnych w wieku od sześciu do siedemnastu lat uczęszczało do klas integracyjnych, które pojawiły się w Polsce dopiero w latach 1994–1995. Do takich klas najchętniej przyjmowane są dzieci niepełnosprawne fizycznie, tymczasem wśród dzieci najczęściej występuje niepełnosprawność intelektualna. Tym dzieciom wskazuje się tylko szkoły specjalne. Aż 71% uczniów tych szkół specjalnych jest upośledzone w stopniu lekkim, co stanowi argument za możliwością włączenia ich do systemu powszechnej oświaty.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#SenatorZbigniewKulak">Tylko 15% młodzieży niepełnosprawnej w wieku od piętnastu do dziewiętnastu lat ukończyło w roku szkolnym 1996/1997 jakąkolwiek szkołę ponadpodstawową. Była to najczęściej szkoła zawodowa. Niestety, 27%, a więc prawie 1/3 młodzieży niepełnosprawnej, nie uczy się w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#SenatorZbigniewKulak">Z dostępnych danych statystycznych wynika, że dzieci niepełnosprawnych rodzi się w różnych społeczeństwach, w różnych populacjach do około 3%. I teraz, proszę państwa, trafiamy na sytuację, w której nasze bardzo dobre, szlachetne przesłanie o równości szans, zaczyna być problematyczne, dlatego że dzieci kalekie mają trudniejsze życie niż dzieci zdrowe. Dlatego, że dzieci zdrowe mają do swojej osiedlowej szkoły dwieście metrów, pięćset metrów, dzieci wiejskie, zdrowe, mają do swojej wiejskiej szkoły, no, może kilometr, może dwa, może trzy, ale ciągle jest to ich najbliższa szkoła, najbliższa miejsca zamieszkania. Tymczasem dzieci kalekie, dzieci upośledzone umysłowo, są rozrzucone na o wiele większym terenie i z tego większego terenu muszą dopiero dotrzeć do placówki edukacyjnej dobranej pod ich upośledzenie, pod ich defekt, dlatego że trudno sobie wyobrazić, żeby dzieci głuche chodziły do szkoły dla niewidomych. Musi być stworzona osobna placówka dla niewidomych, osobna dla dzieci głuchoniemych, osobna dla upośledzonych umysłowo.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#SenatorZbigniewKulak">I żeby oni do tej szkoły chodzili, żeby ta uczęszczalność, jak tu przed chwilą mówiłem, była możliwie jak największa, to powinniśmy im tworzyć, zapewniać równość szans. Tymczasem ograniczając te ulgi, możemy spowodować, że ów procent uczęszczalności, który podałem, te 46%, może się jeszcze obniżyć.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#SenatorZbigniewKulak">I dlatego, absolutnie nie zamierzając obalać idei tej ustawy, która jest, ja to rozumiem, ustawą oszczędnościową, jestem gotów zaakceptować zaproponowane w tej ustawie ulgi dla opiekunów tych dzieci, te 78%. Ale dla samych tych dzieci, które będą na te zajęcia dojeżdżać, dojeżdżają na nie i oby dalej dojeżdżały, proponowałbym jednak pozostawienie przejazdów bezpłatnych.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#SenatorZbigniewKulak">I dlatego chciałem złożyć odpowiednią poprawkę, ustępując, jak mówię, na rzecz tego toku myślenia, pozostawiając to, że już opiekunowie będą te 22% kosztów ponosić.</u>
          <u xml:id="u-197.12" who="#SenatorZbigniewKulak">Druga poprawka, którą także chciałem zaproponować, a która usunie, jak mi się wydaje, pewną nielogiczność wynikłą najprawdopodobniej z pośpiechu przy pisaniu tej ustawy, dotyczy z kolei ulg dla osób niewidomych i dla opiekunów osób niewidomych.</u>
          <u xml:id="u-197.13" who="#SenatorZbigniewKulak">Jeżeli tę ustawę przyjmiemy w takiej wersji, jaką otrzymaliśmy, to dojdzie do pewnego paradoksu. Mianowicie opiekunowie osób niewidomych będą mogli podróżować bezpłatnie w pociągach osobowych, pośpiesznych i ekspresowych, a sami niewidomi, czyli te osoby, którymi mają się opiekować ci opiekunowie, w pociągach ekspresowych musieliby płacić 100% za bilet. Stąd moja druga poprawka usuwająca ewidentną, wydaje się, nielogiczność. Proszę bardzo, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym złożył również pan senator Marian Noga.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">W trakcie dyskusji zgłoszono wnioski o charakterze legislacyjnym, tym samym zgodnie z art. 52 ust.2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz o zmianie innych ustaw zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do łącznego rozpatrzenia punktu dziesiątego, jedenastego i dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela; stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela; stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywane ustawy zostały uchwalone przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia 2001 r. Tego samego dnia zostały przekazane do Senatu. Marszałek Senatu tegoż dnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował je do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy mogłabym prosić stronę rządową o wyciszenie tych dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-198.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Komisja po rozpatrzeniu ustaw przygotowała swoje sprawozdanie w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-198.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że teksty ustaw zawarte są w drukach nr 41, 42 oraz 43, zaś sprawozdania komisji w drukach nr 41A, 42A, 43A.</u>
          <u xml:id="u-198.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, panią senator Irenę Kurzępę, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanych ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#SenatorIrenaKurzępa">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#SenatorIrenaKurzępa">Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Komisji Nauki, Edukacji i Sportu w sprawie uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 grudnia bieżącego roku ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#SenatorIrenaKurzępa">Komisja Nauki, Edukacji i Sportu rozpatrzyła w dniu 18 grudnia bieżącego roku omawianą ustawę. Materiał w tej sprawie mają państwo senatorowie w drukach nr 41, 42 i 43. Omawiana ustawa dotyczy gwarantowanych środków na wynagrodzenia nauczycieli, przesunięcia o rok podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli, a także przesunięcia o trzy miesiące terminu końcowego na rozpatrywanie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu wniosków w sprawie nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#SenatorIrenaKurzępa">Ustawa ta jest ustawą okołobudżetową i jest podyktowana koniecznością uregulowania finansów publicznych, których naprawa na obecnym etapie musi oznaczać radykalne obniżanie wydatków budżetu państwa. Zmiana ta ściśle nawiązuje do globalnych regulacji w tym względzie, znajdujących odzwierciedlenie w przedstawionym projekcie budżetu państwa na rok 2002, i stanowi fragment niezbędnych, przejściowych rozwiązań, zawieszających nowe regulacje ustawowe do czasu odzyskania stabilnej kondycji finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#SenatorIrenaKurzępa">Ustawa dotyczy odroczenia wdrażania trzeciego, i ostatniego, etapu reformy wynagrodzeń nauczycieli do dnia 1 stycznia 2003 r. przez utrzymanie w roku 2002 stosownych wskaźników i odpowiednio przeciętnych gwarantowanych przez państwo wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego na poziomie tych z roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#SenatorIrenaKurzępa">Dyskusji toczącej się w Komisji Nauki, Edukacji i Sportu towarzyszyło poczucie ogromnej odpowiedzialności za budżet państwa. Senatorowie będący członkami komisji mają świadomość, że uposażenia nauczycieli nie należą do wysokich, zdają sobie także sprawę z niepopularności uchwalonej przez Sejm ustawy. Ale są też przekonani o konieczności przywracania normalności, co wymaga wyrzeczeń od wielu grup zawodowych. Na podkreślenie zasługuje fakt, że budżet państwa przewiduje środki na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli, które będą związane z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#SenatorIrenaKurzępa">Komisja Nauki, Edukacji i Sportu, którą mam zaszczyt reprezentować, wnosi o przyjęcie omawianej ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jak rozumiem, to stanowisko komisji odnosi się do wszystkich trzech ustaw.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Senator Irena Kurzępa: Tak, do wszystkich trzech ustaw zawartych w drukach nr 41, 42 i 43.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji chciałabym zapytać państwa senatorów, czy ktoś chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania kierowane do senator sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pan senator Litwiniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#SenatorBogusławLitwiniec">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#SenatorBogusławLitwiniec">Moje pytanie jest krótkie. Interesuje mnie, ile wyniesie zysk z tego ruchu na rzecz zdyscyplinowania budżetu? Czyli po prostu: o jakie kwoty, jakiego rzędu wielkości, tu chodzi? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 1 miliard 950...)</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawie 2 miliardy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorIrenaKurzępa">Panie Senatorze, to był projekt rządowy, a inicjatywa należała do Ministerstwa Finansów. Jeśli jednak moja wiedza jest wystarczająco pełna, to oszczędności poczynione na szkołach wyniosą - tak słyszałam - 650 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#SenatorIrenaKurzępa">Nieprawda?</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Prawie 2 miliardy!)</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#SenatorIrenaKurzępa">2 miliardy? W takim razie pani minister na pewno na to pytanie odpowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Za chwilę pani minister będzie miała taką możliwość. Pan senator będzie więc uprzejmy poczekać do wystąpienia pani minister.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze zapytania kierowane do pani senator sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Senator Irena Kurzępa: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywane ustawy były rządowymi projektami ustaw. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną tu panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jest z nami pani minister Wasilewska-Trenkner.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Nie tyle chciałabym zabrać głos i uzasadniać wprowadzenie ustawy - bo to zrobiła wspaniale pani senator sprawozdawca, mówiąc o całym dylemacie problemu - ale chciałabym odpowiedzieć na pytanie o koszty. Otóż szacujemy, że gdyby wprowadzenie trzeciego etapu podwyżki płac nauczycieli miało miejsce od 1 stycznia 2002 r., czyli tak, jak powinno to przebiegać według dotychczas obowiązującej ustawy, to ten koszt wyniósłby 1 miliard 956 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Jolanta Danielak: Przepraszam bardzo, Pani Minister, ale jest tu jakieś sprzężenie dźwięków...)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Przepraszam, ale ja nie mam ze sobą komórki.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Jolanta Danielak: Bardzo proszę państwa senatorów o zwrócenie uwagi, czy są wyłączone mikrofony.)</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Przepraszam raz jeszcze, może gdy stanę trochę dalej, będzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Łączny koszt wprowadzenia trzeciego etapu podwyżki wynikającej z Karty Nauczyciela dla wszystkich nauczycieli - to znaczy i dla nauczycieli zatrudnionych w jednostkach samorządu terytorialnego, i dla nauczycieli zatrudnionych w sferze administracji państwowej, bo taka grupa nauczycieli też istnieje, są bowiem szkoły prowadzone przez jednostki państwowe - to 1 miliard 956 milionów zł w przeliczeniu na cały przyszły rok. Koszt wyliczony odpowiednio do skróconego terminu wypłaty jest oczywiście mniejszy - szacujemy, że od 1 września 2002 r. ten koszt to byłoby około 650 milionów zł. To pierwsza grupa kosztów.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o ustawę o szkolnictwie wyższym, to koszt wprowadzania drugiego etapu podwyżki, począwszy od września przyszłego roku, wyniesie 270 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Tak wyglądają konsekwencje finansowe obu tych najważniejszych ustaw, o których była przed chwilą mowa. Pytał o to pan senator, więc czułam się zobowiązana odpowiedzieć, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze pytania do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#SenatorGerardCzaja">W druku sejmowym nr 73 w art. 2 była propozycja, aby nauczyciele i wychowawcy innych placówek pedagogicznych, zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy w publicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz w ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych działających na podstawie ustawy o pomocy społecznej, zachowali do dnia rozwiązania stosunku pracy dotychczasowe uprawnienia wynikające z ustawy - Karta Nauczyciela. Obecnie nie ma tego rozwiązania. Stąd też moje pytanie: czy przypadkiem nie naruszamy tu praw nabytych? Jest to dość liczna grupa osób. Mam na myśli zwłaszcza panie wychowawczynie z domów dziecka, bo właśnie one się z tym do mnie zwróciły. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Panie Senatorze, Pani Marszałek, w przedłożeniu rządowym znalazła się propozycja, aby dotychczasowe przywileje wynikające z Karty Nauczyciela obowiązywały również w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, tak jak ma to miejsce obecnie. Z kolei nowo zatrudniani pracownicy tych ośrodków po wejściu w życie ustawy mieli być zatrudniani na podstawie zapisów kodeksu pracy. W trakcie prac sejmowych rozwiązania te nie zyskały jednak aprobaty posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Wittbrodt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Pani Marszałek, jeżeli pani pozwoli, zadałbym raczej pytania panu ministrowi Sławeckiemu.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Co prawda na wczorajszym posiedzeniu komisji pytałem o rozporządzenie w sprawie standardów zatrudnienia, ale chciałbym, żeby pan minister powiedział również na dzisiejszym posiedzeniu Senatu, kiedy te standardy ukażą się w rozporządzeniu.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Druga sprawa wiąże się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Senatorze, bardzo przepraszam, ale jesteśmy w trakcie zadawania pytań pani minister finansów. Kiedy skończą się te pytania, pozwolimy pani minister wrócić na miejsce i będziemy kierować pytania do innych obecnych tu osób.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: Ale to pytanie dotyczy również finansów.)</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, o drugie pytanie, bo przerwałam panu.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: W takim razie zadam oba pytania później.)</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze pytania do pani minister finansów? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Ministrze, czy byłby pan uprzejmy ustosunkować się do pytania pana senatora Wittbrodta?</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: Jeżeli pani marszałek pozwoli, dokończę drugie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Pierwsze pytanie dotyczyło standardów zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Drugie pytanie jest następujące. Jak pan, jako minister, ocenia w ogóle perspektywy funkcjonowania Karty Nauczyciela?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy będą również inne pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeżeli nie, to bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Pani Marszałek! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Rzeczywiście, na wczorajszym posiedzeniu senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu odpowiadałem na pytanie pana senatora Wittbrodta, dotyczące wprowadzenia tak zwanych standardów zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Otóż ministerstwo ma świadomość konieczności wydania rozporządzenia o wprowadzeniu tychże standardów, ale ma również świadomość - myślę, że podobnie jak większość z państwa - skali trudności i skali problemu. Na posiedzeniu sejmowej Komisji Nauki, Edukacji i Młodzieży przedłożyliśmy projekt rozporządzenia, który w zasadzie nie odbiega od projektu sporządzonego pod kierownictwem pana ministra Wittbrodta. Niemniej jednak strona samorządowa - mam przyjemność współprzewodniczyć zespołowi Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego - apelowała wraz z posłami z komisji sejmowej, aby nie czynić tego pochopnie. Ministerstwo jest gotowe do wydania tego rozporządzenia, ale biorąc pod uwagę złożoność sytuacji budżetowej, o której dzisiaj dyskutujemy, związanej z brakiem środków finansowych, wprowadzenie tego rozporządzenia spowodowałoby nieobliczalne i nieprzewidywalne obecnie skutki. Resort nie uchyla się jednak od tego, w związku z czym po uchwaleniu tegorocznego budżetu przystąpi do intensywnych konsultacji, aby następnie wydać to rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Kwestia ta została również poruszona w zmianach zawartych w druku nr 41. Zmiana zaproponowana przez rząd wprowadza konieczność uzyskania opinii strony samorządowej na temat rozporządzenia dotyczącego standardów zatrudniania nauczycieli. Jest to rozwiązanie niezbędne, bo z dotychczasowego brzmienia ustawy wynikała konieczność uzgadniania rozporządzenia - mieliśmy taki obowiązek - co mogło powodować nawet wstrzymanie wydania rozporządzenia. Ponadto treść tego przepisu, nakazującego uzgodnienie rozporządzeń wykonawczych do ustawy - Karta Nauczyciela ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, nie ma uzasadnienia formalnoprawnego. Jest to więc jeszcze jeden argument za tym, aby zgodnie z prośbą rządu Wysoka Izba pozytywnie ustosunkowała się do przedłożenia zawartego w druku nr 41.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Jeśli chodzi o drugie pytanie pana senatora, dotyczące przyszłości Karty Nauczyciela, to rozumiem podtekst tego pytania. Resort edukacji, jak każdy resort, chciałby oczywiście, aby ta ustawa była w pełni realizowana. Chcielibyśmy, aby mógł być wprowadzony trzeci etap podwyżek, ale dzisiejsza debata w Sejmie i wystąpienie ministra finansów, a także dzisiejsze wystąpienie pani minister Wasilewskiej-Trenkner nie pozostawiają co do tego złudzeń - po prostu nas na to nie stać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram łączną dyskusję nad rozpatrywanymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad danymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na liście mówców jest dwóch senatorów.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pana senatora Wittbrodta o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo Ministrowie!</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Myślę, że chyba wszyscy, którzy znajdujemy się na tej sali, mamy świadomość, że nie jest dobrze, iż długo oczekiwana podwyżka wynagrodzeń nauczycieli ulega zawieszeniu. Wiemy, jakie są skutki niskich wynagrodzeń. Są one odczuwane do dzisiaj, mimo że dwa etapy podwyżek związanych z Kartą Nauczyciela zostały zrealizowane. Mamy świadomość, że to wszystko ma wpływ na jakość edukacji i na negatywną selekcję, jeżeli chodzi o dobór kadry. Mamy jednak też świadomość, jakie są dzisiaj możliwości, na co stać budżet. Jak pani senator sprawozdawca mówiła, komisja osiągnęła pełne porozumienie i nie prosiła o żadne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym jednakże zwrócić uwagę na dwie rzeczy, które przy okazji są zawarte w ustawie. Moim zdaniem są to rozwiązania, które nie mają charakteru okołobudżetowego. Proponuje się przedłużenie okresu, w którym rozpatrywane będą wnioski w szczególnych sytuacjach. Są to wnioski o awans niektórych nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Proponuje się też, o czym wspomniał pan minister, zmianę dotyczącą charakteru współpracy rządu z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dotychczas minister musiał porozumieć się z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, a w tej chwili wystarczyłoby opiniowanie. Muszę powiedzieć, że po części zgadzam się z panami ministrami, bo nie jest to łatwe, bo bardzo trudno się porozumieć. Pytanie jest jednak takie: czy w szczególnych przypadkach takie porozumienie nie powinno faktycznie mieć miejsca?</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Jeżeli chodzi o zmiany, które obecnie funkcjonują i powodują, że placówki oświatowe są prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, i jeśli chodzi o to, co jest widoczne w państwach OECD, w państwach Unii Europejskiej, gdzie obowiązuje model partnerski, to wydaje się, że zmiana proponowana w tej chwili, kiedy my w Polsce też mówimy, że chcemy budować państwo obywatelskie, czyli takie, w którym wiele decyzji podejmowanych jest na niższym szczeblu, na poziomie samorządu, stanowi swego rodzaju zamach na samorządność, bo zmierza w kierunku scentralizowanego podejmowania decyzji.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Według mnie na tym etapie zmiana taka jest niepotrzebna, zwłaszcza że nie ma charakteru okołobudżetowego. Ona wymaga szerszej dyskusji, również z samorządami i z komisją samorządu terytorialnego, która moim zdaniem powinna te rzeczy opiniować. Dlatego będę wnosił o to, żeby ta zmiana nie była rozpatrywana przy okazji dyskusji nad budżetem. Chodzi o to, żeby można było się głębiej nad tym zastanowić w późniejszym terminie i żeby można było to osobno przedyskutować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę senatora Gierka o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorAdamGierek">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#SenatorAdamGierek">Dyskutujemy o bardzo niepopularnych i dla szerokiej rzeczy nauczycieli, około sześćsetpięćdziesięciotysięcznej, niewątpliwie bardzo bolesnych sprawach, które przyjmują formę ustaw i przesuwają wcześniej zaplanowane podwyżki dla tej grupy zawodowej o jeden rok. Ale, jak już dzisiaj ktoś powiedział, z pustego nawet Salomon nie naleje. Znaczy, kasa jest pusta. Nauczyciele strajkują, co wiemy z prasy, a związki zawodowe wyrażają swoje obawy, czy aby na pewno ta kasa jest całkiem pusta? Jak wiemy, ustawy, które uchwalimy, będą następnie wprowadzane w życie rozporządzeniami rządowymi. Sądzę, że w tym obszarze istnieje dużo możliwości rozbudzenia może nie optymizmu, ale nadziei wśród nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#SenatorAdamGierek">Po pierwsze, nauczyciele powinni możliwie szybko usłyszeć, że rząd likwiduje Centralną Komisję Egzaminacyjną oraz osiem komisji okręgowych, ponieważ poprzednio ustaliliśmy, że jednak matury'2002 nie będzie. Jak się okazuje, daje to rocznie 25 milionów zł. A więc jeśli się uwzględnieni inflację, to w 2005 r. niewątpliwie będzie ponad 80 milionów zł. A nowe matury, te szczątkowe, które będzie zdawać średnio 2% uczniów, spokojnie mogą prowadzić kuratoria.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#SenatorAdamGierek">Po drugie - z tym też zwracam się do przedstawicieli rządu - można ograniczyć liczebność komisji kwalifikacyjnych awansu zawodowego nauczycieli, na przykład poprzez wyeliminowanie z tych komisji tak zwanych ekspertów. Jest to wielotysięczna grupa ludzi, którzy czekają na jakieś ekwiwalenty za swoją pracę. To również da duże oszczędności, a jednocześnie uprości drogę awansu. Należy uprościć tę drogę tak, by wreszcie nauczyciele zajęli się pracą, a nie zbieraniem, w cudzysłowie, dowodów swojej aktywności.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#SenatorAdamGierek">I wreszcie po trzecie, sądzę, że projektowane rozporządzenie dotyczące tak zwanych standardów zatrudnienia nauczycieli należy tak poprawić, by nie zwiększać liczebności klas, lecz ją zmniejszać. Wpłynie to na poprawę efektywności nauczania i jego jakość, zmniejszy zagrożenie likwidacją małych, wiejskich i małomiasteczkowych szkół, a także zagrożenie redukcją kadry. W tej chwili to zagrożenie również bardzo pogarsza nastroje społeczne w grupie nauczycieli. Jest czas, by wycofać się z projektu rozporządzenia, o którym była mowa. To znaczy, jest już taki projekt. Moim zdaniem nowe standardy powinny dotyczyć roczników niżu demograficznego.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#SenatorAdamGierek">Mając nadzieję na przyjazne dla edukacji dalsze rozporządzenia rządowe i uwzględniając fakt wielkich braków budżetowych, będę głosował za przyjęciem bez poprawek trzech referowanych wcześniej ustaw dotyczących Karty Nauczyciela. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator Simonides o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#SenatorDorotaSimonides">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#SenatorDorotaSimonides">Nie muszę przypominać, że wszyscy, tak jak tu siedzimy, kiedy byliśmy młodzi, śpiewaliśmy „Myśmy przyszłością narodu...”. To piękna pieśń. W tej chwili wydaje mi się, że tę „przyszłość narodu” chcemy - bo w sumie na niej się to odbije - w jakiś sposób skrzywdzić. Nauczyciele naprawdę są tą grupą społeczną, która od 1945 r. jest stale wabiona obietnicami, podczas gdy właśnie ta grupa kształci nam tę „przyszłość narodu”.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#SenatorDorotaSimonides">Stanisław Lem w książce, która bodajże miała tytuł „Rozważania pesymistyczne futurologa”, przekazał jedną bardzo istotną myśl - a historia nauki dowiodła jej prawdziwości - że jeżeli jedno pokolenie da zbyt mało pieniędzy na edukację, to następne pokolenie będzie musiało tę edukację importować. Po prostu nie będziemy mieli własnych nauczycieli, własnej nauki, własnego dorobku. Historia nauki pokazała jeszcze jedną rzecz, bardzo istotną, że nauczyciel, który formuje, wychowuje, kształci, który jest tym, kto naprawdę ma narodowi dać tę przyszłość, stanowi o substancji, na której opiera się cały naród. Jeżeli w tej dziedzinie będziemy stale oszczędzać, to nauczyciele wyjdą na ulice. Muszę powiedzieć, że zadałam sobie pytanie, co ten rząd zrobi - nie chciałabym być w jego roli. Strzelać nie zechce, bo nie może, wobec tego, co zrobi? A nauczyciele naprawdę są mamieni obietnicami.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#SenatorDorotaSimonides">Myślę, że jeżeli zniszczymy tę podstawę naszej narodowości, naszej suwerenności - bo ciągle myślę o tym „myśmy przyszłością narodu” - to naprawdę będziemy długo, bardzo długo, nie tylko ten rok czy dwa lata, odpracowywać to, nad czym teraz przy ustawach okołobudżetowych dyskutujemy. Uważam, że na tym w tej chwili oszczędzać nie powinniśmy. Pokazuje to debata nad edukacją, nauczycielami, wychowaniem, sportem, a także nasze narzekanie, że młodzież jest naprawdę w fatalnym stanie zdrowotnym. Nie jestem ministrem finansów, z czego się cieszę, uważam jednak, że należałoby znaleźć jakieś środki, żeby właśnie tej grupie społecznej nie odbierać tego, co jej obiecaliśmy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, ponownie pan senator Wittbrodt. Przypominam, dodatkowe pięć minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym się odnieść do wystąpienia pana senatora Gierka. Nie wiem, dlaczego jest mowa o sześciuset iluś tysiącach nauczycieli, jeśli w Polsce jest czterysta czterdzieści tysięcy nauczycieli. Jest to istotna różnica.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym przestrzec przed zbyt pochopnym podejmowaniem decyzji typu zlikwidowanie komisji egzaminacyjnych - obojętnie, czy chodzi o centralną komisję, czy o okręgowe komisje egzaminacyjne. Bowiem wtedy, kiedy naprawdę chcemy budować nowoczesny standard, nie ma innej możliwości, by to zrobić, jak poprzez sprawdzanie zewnętrzne. Jeżeli teraz zlikwidowałoby się komisje, to za rok, za dwa lata nie będzie szans, żeby je odtworzyć. Tym bardziej że wiemy, iż te komisje są w tej chwili potrzebne do przeprowadzania egzaminów po gimnazjach i sprawdzianów po szkołach podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym również przestrzec: jeżeli chcemy obniżyć jakość, to trzeba zrezygnować z ekspertów, bo mają oni oceniać, czy są spełnione pewne wymagania jakości, czy też nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam łączną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ponieważ w trakcie debaty zgłoszono wnioski legislacyjne, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Nauki, Edukacji i Sportu o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdań w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowania: w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw; zostaną przeprowadzone w dniu jutrzejszym w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia 2001 r. i tego dnia została skierowana do Senatu. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 45, a sprawozdanie komisji w druku nr 45A.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senatora Mariana Żenkiewicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić sprawozdanie tejże komisji o uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 grudnia 2001 r. ustawie o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Komisja nasza w dniu wczorajszym rozpatrzyła omawianą ustawę i w wyniku głosowania rekomenduje Wysokiemu Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania kierowane do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, kto z państwa senatorów chciałby zadać pytanie senatorowi? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać obecną panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#komentarz">(Pani Marszałek, ze względu na czas, jaki państwo poświęcają tym sprawom, a także ze względu na ich pilność, powiem tak: z chęcią odpowiem na pytania, natomiast nie chciałabym zabierać czasu.)</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce skierować pytanie do pani minister. Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na listę mówców wpisał się pan senator Wittbrodt. Kolejnym mówcą będzie pan Marian Żenkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo serdecznie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym zaproponować, żeby Wysoka Izba rozpatrzyła jedną poprawkę, która byłaby rozwiązaniem kompromisowym. W czym rzecz? Otóż jeżeli chodzi o poziom wynagrodzeń w szkolnictwie wyższym, to po zrealizowaniu dwóch etapów podwyżek wynagrodzeń w oświacie okazało się, że w szkolnictwie wyższym nauczyciele akademiccy, asystenci, adiunkci, otrzymują wynagrodzenie znacznie niższe niż nauczyciele mianowani. To spowodowało, że tak usilnie dążyliśmy do tego, żeby dokonać zmiany tych wynagrodzeń. Mamy świadomość, że sytuacja finansowa w budżecie państwa nie jest najlepsza, ale pewne priorytety powinny być zachowane.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Podobna dyskusja miała miejsce, kiedy rozmawialiśmy na posiedzeniu Rady Ministrów o budżecie na rok 2002. Proponowaliśmy wtedy, w pełni akceptując inne ograniczenia, żeby jednak spróbować podwyższyć wynagrodzenia nauczycieli akademickich - bez względu na to, jaka jest sytuacja, chociaż mając świadomość, jaka jest - ale nie łączyć tego z przypadkiem osób niebędących nauczycielami. Zresztą taka była pierwotna propozycja rządowa, taki był projekt ustawy dotyczącej zmian w szkolnictwie wyższym, który rząd wcześniej zaproponował, że nauczyciele akademiccy mają własną ścieżkę wynagrodzeniową, która będzie realizowana. Nie wprowadzono jednak podziału na pracowników technicznych, inżynieryjno-technicznych, laboratoryjnych, wiec nie bardzo było wiadomo, dlaczego wynagrodzenia pozostałych pracowników szkół wyższych mają wzrastać na innych zasadach niż w pozostałej sferze budżetowej. Odłączyliśmy więc tę część.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Moja propozycja jest taka - chciałbym, żeby przeanalizowała ją Komisja Nauki, Edukacji i Sportu - żeby oddzielić nauczycieli od nienauczycieli i w przypadku nauczycieli akademickich zrealizować tę część podwyżek, która była przewidziana na rok 2002, a o rok przesunąć podwyżki dla nienauczycieli. Z mojego rozeznania wynika, że środki potrzebne na ten cel to trochę więcej niż połowa tej sumy, o której mówiła pan minister Wasilewska-Trenkner. Składam taki wniosek na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę senatora Żenkiewicza o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Wszystkie dzisiejsze ustawy - te dotychczas omawiane oraz ta, która będzie omawiana w punkcie następnym - mają jedną wspólną cechę: zmniejszają nakłady i wydatki z budżetu państwa w określonych dziedzinach. Jako nauczyciel akademicki z niezwykle ciężkim sercem podniosę rękę za przyjęciem tej ustawy bez poprawek, wbrew propozycji pana senatora Wittbrodta. Podniosę rękę, mając świadomość, jak ciężką decyzję podejmuje rząd, jak ciężką decyzję podejmuje siedzący tutaj sekretarz stanu, były rektor wyższej uczelni, pan minister Jamróz, jak ciężką decyzję podejmuje minister Belka.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Proszę państwa, nasz rząd doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że te decyzje, które jutro rano lub jeszcze dzisiaj będą podjęte w głosowaniu przez Wysoką Izbę, nie przysporzą mu entuzjastów. Na pewno więcej będzie ludzi niezadowolonych, którzy będą go krytykować. Rząd czyni to, mając pełną świadomość, że inny wariant, czyli zgoda na wydatki przekraczające deficyt 40 miliardów zł, jest zgubny dla Polski. To droga, która prowadzi do destabilizacji systemu ekonomicznego i może grozić załamaniem gospodarczym. Dlatego musimy zrozumieć i poprzeć te trudne decyzje.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Jednocześnie musimy jednak zadać sobie pytanie, dlaczego tak się stało. Odpowiedź jest prosta: to poprzedni rząd - nie wiem, z jakich względów, może z powodów propagandowych, a może z powodu braku kompetencji - doprowadził do takiej sytuacji. Mówię dzisiaj w sposób w pełni odpowiedzialny: proszę państwa, w pierwszej wersji budżetu pana ministra Bauca z sierpnia tego roku dochody budżetu państwa wynosiły 139 miliardów 200 milionów zł, a wydatki 227 miliardów 400 milionów. Pan minister Bauc zbilansował, chyba po raz pierwszy, radosną twórczość poprzedniego rządu i wykazał, jak wielka jest przepaść między możliwościami pozyskania środków a zobowiązaniami, które spadły na ten rząd wskutek nieprzemyślanych decyzji, między innymi podejmowanych przez parlament, ale - żeby sprawa była jasna i czytelna - w większości na wniosek poprzedniego rządu.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Co mamy dzisiaj? Po upływie ośmiu miesięcy obecny budżet to prawie 144 miliardy zł po stronie dochodów - diagnoza pana Bauca została więc utrzymana, bo różnica wynosi tylko 4 miliardy zł, to jest 2,5%, czyli wielkość w granicach błędu - oraz 183 miliardy zł, a nie 227, po stronie wydatków. Stąd wynika konieczność podjęcia tak drastycznych decyzji. Mocno wierzę, że Wysoka Izba podejmie je łącznie z kolegami z opozycji, którzy w tej chwili - tak myślę - uświadamiają sobie błędy popełnione przez ich rząd w ubiegłej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Na zakończenie chciałbym zwrócić się do pani senator Simonides. W pełni zgadzam się z tym, co pani powiedziała, także śpiewałem piosenkę: myśmy przyszłością narodu, pierś nasza pełna jest sił. Mam jednak do pani senator żal, że mówi to pani dzisiaj, że nie mówiła pani tego w tej kadencji, kiedy działał pani rząd, kiedy mogła pani wpływać na decyzje, które być może skutkowałyby zupełnie innym kształtem budżetu.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#komentarz">(Senator Dorota Simonides: Od 1945 r.)</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Prawdą jednak jest, że płace nauczycieli były zawsze niedoszacowane.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Szanowni Państwo! Myślę, że ci, którzy w jutrzejszych głosowaniach podniosą rękę za tą ustawą i za wszystkimi innymi ustawami, które są dzisiaj wprowadzane, muszą przedstawić rządowi pewne żądanie, postawić ultimatum, że decyzje dotyczące trzech ustaw nauczycielskich referowanych przez panią senator Kurzępę oraz nauczycieli akademickich i pracowników szkół wyższych będą zrealizowane w przyszłym roku z żelazną konsekwencją. Jeśli rząd nie dotrzyma słowa, to za rok będę pierwszym, który mu je przypomni i będzie się starał doprowadzić do realizacji tej obietnicy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze zgłoszenia do dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, ponownie pan senator Wittbrodt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chciałbym wystąpić w trybie sprostowania, ponieważ w budżecie przedstawionym przez poprzedni rząd były inne kwoty niż te, o których mówił pan przewodniczący Żenkiewicz. W tamtym budżecie również była mowa o 40 miliardach zł deficytu. Pan senator mówił o pewnej fazie dyskusji nad budżetem, nie był to jednak budżet złożony do parlamentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52...</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#komentarz">(Senator Marian Żenkiewicz: Czy można, Pani Marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#komentarz">(Senator Marian Żenkiewicz: Repliki.)</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Żenkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#SenatorMarianŻenkiewicz">Panie Senatorze, powiedziałem, że była to pierwsza wersja budżetu przedstawiona przez ministra Bauca, pierwsza prognoza, za którą zapłacił on swoim stanowiskiem, ponieważ powiedział prawdę. Gdybyśmy dzisiaj chcieli zrealizować wszystkie zobowiązania, jakie podjął pański rząd, to osiągnęlibyśmy tę kwotę 230 miliardów zł, która jest absolutnie nierealna ze względu na powstający wówczas deficyt budżetowy. Prawdą jest natomiast to, o czym pan mówił, że późniejsza wersja budżetu pańskiego rządu zawierała 40 miliardów zł deficytu. W momencie sprawowania władzy byliście jednak panowie większymi optymistami, gdyż zakładaliście, że dochody budżetu będą wynosiły 195 miliardów zł. W praktyce - stwierdzam to ze smutkiem - ta wartość została zredukowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Rozumiem, że teraz pan senator Jamróz.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Senator Adam Jamróz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">W tej chwili jesteśmy w trakcie wystąpień senatorów.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#komentarz">(Senator Adam Jamróz: A jakżeby inaczej?)</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeżeli jest to wystąpienie w ramach dyskusji, to bardzo proszę z mównicy, a jeśli to ma być stanowisko ministra...</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Senator Adam Jamróz: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">O, to bardzo proszę jeszcze poczekać z wystąpieniem. Dlatego pytałam, czy chciałby pan zabrać głos w roli senatora w ramach dyskusji, czy w roli ministra.</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana. Wnioski o charakterze legislacyjnym złożył na piśmie pan senator Wittbrodt.</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Ministrze, bardzo proszę o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty treści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Dziękuję, Pani Marszałek, i przepraszam za to drobne zamieszanie. Mam nadzieję, że po pewnym czasie te dwie role, które pełnię, zostaną bardziej precyzyjnie rozdzielone.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pan senator Marian Żenkiewicz, właściwie wszystko powiedział na ten temat. Chciałbym, ponieważ pan senator Wittbrodt zgłosił taką poprawkę, aby państwo senatorowie zostali po prostu lepiej wprowadzeni w problematykę tejże poprawki i związanych z nią konsekwencji. Przede wszystkim skupię się na tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Po pierwsze, gdyby od 1 września 2002 r. łącznie dla szkół wyższych wprowadzić drugi etap podwyżki, spowodowałoby to konsekwencje w postaci 270 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Po drugie, gdyby zaproponować - a sądzę, że państwa senatorów będzie to interesować - by podwyżką od 1 września objąć tylko nauczycieli, nie byłaby to, Panie Ministrze, połowa tej kwoty, ale 214 milionów zł. Takie są dokładne wyliczenia.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Dalej, jeśli chodzi o skutki przechodzące podwyżki, która w tym roku jest realizowana, w postaci 163 milionów 864 tysięcy zł, to trzeba by było pomnożyć je przez dwa, bo to jest osiem miesięcy w przyszłym roku, to jest 339 milionów 206 tysięcy zł. Zwróćmy uwagę jeszcze na jedną rzecz. A mianowicie, te podwyżki z budżetu państwa finansowane są w 96,1%. Co to znaczy? Że szkoły wyższe muszą tę resztę pokryć z innych funduszy, na przykład ze środków pozabudżetowych, a tu, szczerze mówiąc, jest coraz ciężej. Ta tak zwana reszta, tych parę procent, w ciągu lat się kumuluje, co oczywiście pogarsza tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Koncentrując się na tej podwyżce - jesteśmy zdecydowanie przeciw. Nie tylko dlatego, że reprezentujemy stanowisko rządu. Może powołam się na swoje doświadczenie. To bardzo zły pomysł, aby różnicować środowisko akademickie. Ono stanowi pewną społeczność, pewną całość. Oczywiście odpowiadają temu terminy prawne z ustawy, ze statutów. Mielibyśmy, podejrzewam, dodatkowy powód niezadowolenia wśród tejże społeczności. To nie jest dobry sposób na rozwiązanie tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">I żeby Wysokiego Senatu nie zanudzać, chciałbym powiedzieć jeszcze tylko o jednej kwestii, która jest niesłychanie ważna. Sam nie miałem świadomości, że nastąpił tak potężny wzrost liczby studentów i że tak bardzo się zmienił wskaźnik scholaryzacji. Proszę pozwolić mi na przytoczenie tylko dwóch liczb. W roku 1990 wskaźnik scholaryzacji studentów z grupy wiekowej od dziewiętnastu do dwudziestu czterech lat wynosił 13,1%, z tego w uczelniach dotowanych - 12,8%. Otóż w roku 2002 będzie to 44,9%, z tego w uczelniach dotowanych - 33,4%. Jeżeli od dobrych paru lat słyszy się utyskiwania, zresztą bardzo słuszne, że tych pieniędzy jest coraz mniej, to musimy sobie zdać sprawę, że to jest konsekwencja tego trendu, skądinąd bardzo pomyślnego dla Polski. Tak nagle się go nie odwróci. Pan senator z pewnością wie, że nie jest to złośliwe, ale bardzo mnie zaniepokoił taki zwrot, który pojawił się w wypowiedzi pana senatora. Mianowicie, że państwo mieliście już w tym czasie świadomość istnienia tych trudności. Wierzę, że tak było. Dodałbym do tego jeszcze jedną rzecz: chyba nie do końca mieliście, bo nie wierzę, żebyście państwo w odniesieniu do tej ustawy podjęli taką decyzję. Świadomość tego, jak mocno pogarsza się sytuacja budżetowa, właściwie istniała. Miałem okazję to obserwować z pozycji członka Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. W październiku i listopadzie, niemal z dnia na dzień, te prognozy były coraz bardziej pesymistyczne.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Na koniec powiem jeszcze o jednej rzeczy i to nie będzie tylko odniesienie do wypowiedzi pana senatora Wittbrodta. Tak, jestem głęboko przekonany, że w tych warunkach, mimo wszystko, obecny rząd stosuje ten priorytet. Oczywiście głęboko poniżej oczekiwań. Ale cóż to jest priorytet? On musi być odniesiony do aktualnych warunków. Czy rzeczywiście tak jest? Podam jeden przykład. Otóż przewiduje się w wartościach nominalnych, że w roku 2002 nastąpi wzrost nakładów na szkolnictwo wyższe - 102%. Jeśli przeliczyć to na wartości realne, jest to dokładnie 2,39% poniżej. Poprzez uwzględnienie wskaźnika inflacji następuje oczywiście spadek realnych nakładów, ale to jest wszystko, na co ten budżet stać, czyli ten priorytet może być realizowany tylko w takiej okrojonej postaci. Rzecz jasna podtrzymujemy to stanowisko rządu.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuAdamJamróz">Dziękuję, że pan przewodniczący mnie wyręczył. Z jak bardzo ciężkim sercem to robię, to już nie muszę tego wyjaśniać. Dziękuję serdecznie. Pani Marszałek, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Z przykrością informuję państwa senatorów, że na tym etapie nie przewidujemy już pytań adresowanych do ministra.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jednocześnie zwracam się do pana ministra z taką nadzieją, przekonaniem, że ten wskaźnik scholaryzacji będzie rósł, mimo że naprawdę jest nam trudno i ciężko. Myślę, że wszyscy sobie nawzajem tego bardzo mocno życzymy. I oby się to spełniło.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Z uwagi na fakt, że w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Nauki, Edukacji i Sportu o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o dokonanie zmiany w prowadzeniu obrad. Bardzo proszę pana marszałka Kutza o zajęcie miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Kazimierz Kutz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 17 grudnia 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 17 grudnia 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 17 grudnia 2001 r., zgodnie z art. 68 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 44, a sprawozdanie komisji w druku nr 44A.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pana senatora Kazimierza Drożdża, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Państwo Ministrowie!</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu mam przyjemność złożyć sprawozdanie w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 17 lutego bieżącego roku ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej, druk senacki nr 44.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Nowelizacja ustawy o kulturze fizycznej zmierza do rezygnacji z zasady, w myśl której od dnia 1 września 2003 r. obowiązkowy wymiar zajęć wychowania fizycznego dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów wynosi pięć godzin lekcyjnych, a dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych - cztery godziny lekcyjne w ciągu tygodnia. W jej miejsce ustawa wprowadza zapis, że od dnia 1 września 2003 r. obowiązkowy wymiar zajęć wychowania fizycznego dla uczniów klas czwartej, piątej i szóstej szkół podstawowych i uczniów gimnazjów wynosi cztery godziny lekcyjne, a dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych - trzy godziny lekcyjne w ciągu tygodnia.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Ponadto ustawa skreśla przepis stanowiący, iż od dnia 1 września 2001 r. tygodniowy wymiar godzin lekcyjnych obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, a także dla uczniów klas pierwszych i drugich dotychczasowych szkół ponadpodstawowych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych wynosi co najmniej cztery godziny.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy, wniesionego do Sejmu przez Radę Ministrów, dotychczasowa regulacja nie uwzględnia konieczności zapewnienia dostatecznego dostępu do obiektów sportowych w szkołach oraz realiów finansowych państwa, a nowelizacja pozwoli na częściowe obniżenie wydatków budżetu państwa w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Zwracam się do państwa senatorów o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 44A.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Senator Dorota Simonides: Mam pytanie, można?)</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Tak, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 34 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pani senator pragnie zgłosić pytanie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#SenatorDorotaSimonides">Panie Senatorze, wiadomo wszystkim, którzy mają w domu wnuki w wieku gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym, że siedzą one niesłychanie wiele godzin w Internecie, przy komputerze. Czy właśnie tej grupie uczniów szkół ponadpodstawowych, czyli gimnazjów i innych szkół, nie należy się dodatkowa godzina sportu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Obecny na dzisiejszym posiedzeniu plenarnym Senatu pan minister Giersz proponuje pewne rozwiązania, które polegają na wykorzystaniu środków totalizatora, i na pewno, gdy będzie zabierał głos, udzieli odpowiedzi pani profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos i zadać pytanie? Nie widzę chętnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Drożdż: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu, czy chcą zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pan minister? Nie.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pani minister Wasilewska? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie Senator i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Faktycznie, godziny WF są to jedyne godziny z programów szkolnych, których liczba jest określona aż ustawowo. Żaden inny przedmiot nie doczekał się takiego uznania jak wychowanie fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Zmiany, jakie są proponowane, w pewien sposób biorą pod uwagę rozwój psychomotoryczny dzieci. A po to, żeby można im było stworzyć coś, co jest atrakcyjne inaczej niż Internet i komputery, w odpisie środków specjalnych z Totalizatora Sportowego mamy około 275 milionów zł na rok 2002. Suma ta może być przeznaczona na działania związane ze stworzeniem lepszych warunków uprawiania sportu, gier ruchowych i zajęć. Już obecnie środki z Totalizatora Sportowego są spożytkowywane przez gminy na to, aby współfinansować rozwój bazy sportowej.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Jednakże przez wiele lat rozwój tej bazy powszechnie dostępnej uczniom był tak nędzny, że teraz nie ma jak w sposób godziwy i atrakcyjny dla młodzieży, a jednocześnie bezpieczny, realizować większości zajęć z wychowania fizycznego w znakomitej większości polskich szkół. Stąd budowa urządzeń sportowych, hal sportowych jest zadaniem, które komitet, teraz już wspólnie z ministrem edukacji i sportu, realizuje właśnie spożytkowując środki totalizatora.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">W latach 2000 i 2001 w budowie było około stu osiemdziesięciu dwóch urządzeń sportowych tego typu. Środki były mniejsze prawie o 100 milionów zł - rzędu 180 milionów zł. Teraz będzie do dyspozycji 275 milionów zł. Jest zatem nadzieja, że ta baza będzie się rozwijała na tyle szybko, aby zapobiec dalszym problemom zdrowotnym młodzieży, a właściwie ludzi starszych, bo w młodym wieku to jeszcze nie jest widoczne, natomiast jest widoczne nieco później. To jest jedyna zasadna droga, jak się wydaje, aby można było młodzież bardziej aktywnie przyciągnąć do sportu. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 34 ust. 6 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa chce zadać pytanie pani minister, które nie może przekroczyć minuty.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Pani Minister, lektura uzasadnienia do zmiany ustawy o kulturze fizycznej pokazuje, że ma ono, jak się wydaje, niesamowicie miałki charakter, zwłaszcza jeśli chodzi o argument dotyczący dostępu do obiektów sportowych. Czy pani sądzi, że rzeczywiście ten argument ma jakąś moc stwórczą? Czy rzeczywiście trzeba mieć dostęp do obiektu sportowego, żeby móc realizować program, w którym jest o godzinę więcej, natomiast przy zmniejszeniu liczby godzin o godzinę ten problem zostanie rozwiązany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#SenatorWładysławMańkut">Utożsamiając się w pełni z wypowiedzią pani senator Simonides, chciałbym zapytać panią minister, czy w trakcie prac nad przygotowaniem propozycji zmniejszenia liczby zajęć, lekcji wychowania fizycznego rozpatrywana była ewentualnie w resorcie finansów bądź resorcie edukacji i sportu możliwość zmniejszenia liczby zajęć z innych przedmiotów, niekoniecznie obowiązkowych, które być może mogłyby być zajęciami fakultatywnymi?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Halina Wasilewska-Trenkner: Jeśli można, Panie Marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o pierwsze z pytań... Nie, oczywiście, że jedna godzina WF mniej w małej szkole praktycznie, Panie Senatorze, nie przyczyni się do poprawy warunków nauczania. Musimy jednak myśleć nie tylko o szkołach najmniejszych, ale również o szkołach dużych, w których są obiekty sportowe. W szkole, w której uczy się dwa tysiące dzieci, ułożenie normalnych zajęć tak, aby wszystkie one mogły skorzystać z urządzeń sportowych - nawet posiadanych przez tę szkołę - w wymiarze czterech godzin tygodniowo jest bardzo trudnym zadaniem, proszę mi wierzyć. W większych miastach, w większych ośrodkach miejskich, dodatkowym wsparciem dla urządzeń sportowych w szkołach są baseny. W mniejszych ośrodkach po prostu pewne instalacje czy urządzenia nie są dostępne albo są dostępne tylko w niewielu takich miastach. Stąd propozycja, o której piszemy. Propozycja ta w tym ostatecznym przedłożeniu, jakie wpłynęło z Sejmu do państwa, zmienia nieco ogólny sposób myślenia o godzinach wychowania fizycznego dla wiekowo różnych grup młodzieży. Wydaje się, że jest to kierunek słuszny.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Oczywiście można mówić również i o innych sposobach przeprowadzania godzin WF. Proszę jednak zwrócić uwagę na to, że zapis ustawowy czyni takie zajęcia obligatoryjnymi, natomiast zapis, który nie ma klauzuli ustawowej, pozwala nauczycielom, kierownictwu szkół, na organizowanie tych zajęć w sposób najlepiej dostosowany do warunków miejscowych. To się wiąże z samodzielnością szkół i stąd rozwiązania, które proponujemy, wydają się lepsze od bardzo sztywnego rozwiązania prowadzącego do tego, że dzieci mają zajęcia teoretycznie, natomiast w rzeczywistości albo siedzą w klasie, albo siedzą pod szkołą, albo ćwiczą na korytarzu. Wszystkie te trzy rozwiązania nie należą do najzdrowszych i najlepszych sposobów spędzania czasu.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o inne programy i inne zakresy programowe zajęć, sądzę, że mój kolega z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu lepiej odpowie o tym niż minister finansów. Wiem, że w tej chwili w ministerstwie edukacji - zresztą mówili o tym dzisiaj panowie ministrowie - przeprowadzane są analizy dotyczące programów nauczania i sposobów realizacji tych programów. Zatem być może więcej będzie zajęć fakultatywnych albo też więcej zajęć zostanie zapisanych w normach prawnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie pani minister? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Mamy na sali jeszcze podsekretarza stanu w ministerstwie edukacji, pana Giersza.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby zadać pytanie panu ministrowi? Nie widzę chętnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">W tej sytuacji otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu i o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji, na piśmie, do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">W związku z tym, że nie ma chętnych do zadania pytań, chciałbym jednak zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej zostanie przeprowadzone jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawę o prokuraturze oraz ustawę o kuratorach sądowych.</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu w dniu 14 grudnia tego roku. Do Senatu została przekazana w dniu 17 grudnia, marszałek Senatu w dniu 17 grudnia, zgodnie z art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Ustawodawczej i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-249.12" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 33, a sprawozdanie komisji w druku nr 33A.</u>
          <u xml:id="u-249.13" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności senator Teresę Liszcz o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#SenatorTeresaLiszcz">Komisja Ustawodawstwa i Praworządności rozpatrywała ustawę sejmową z dnia 14 grudnia 2001 r. na posiedzeniu w dniu wczorajszym i podjęła uchwałę o rekomendowaniu Wysokiej Izbie przyjęcia tej ustawy bez żadnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#SenatorTeresaLiszcz">Ustawa ma przede wszystkim charakter ustawy okołobudżetowej, większość jej najważniejszych artykułów dotyczy przesunięcia terminów podwyższania uposażeń grup pracowników wymiaru sprawiedliwości. Te najważniejsze zmiany, mające właśnie charakter okołobudżetowy, są zawarte w art. 1 ustawy, zmieniającym odpowiednie artykuły ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#SenatorTeresaLiszcz">W art. 198 następuje przesunięcie podwyżek uposażeń sędziowskich w związku z osiągnięciem kolejnej stawki awansowej o jeden rok - z 2002 r. na 2003 r. W każdym przypadku od 1 stycznia, i z dnia 1 stycznia, 2003 r. na dzień 1 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#SenatorTeresaLiszcz">Analogiczna zmiana, dotycząca prokuratorów, jest zawarta w art. 1. Zmiana ósma dotyczy art. 206 prawa o ustroju sądów powszechnych, następuje tu przesunięcie przewidzianych tą ustawą podwyżek uposażeń prokuratorskich również o jeden rok.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#SenatorTeresaLiszcz">Podobna zmiana odnosi się do art. 205, chodzi o przesunięcie o rok podwyżek uposażeń referendarzy sądowych. Ta zmiana, mająca przynieść oszczędności dla budżetu państwa na rok 2002, jest spowodowana znanymi trudnościami finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#SenatorTeresaLiszcz">Niejako przy tej okazji dokonano doprecyzowania przepisu dotyczącego uposażeń sędziów w stanie spoczynku. Mianowicie do art. 200, regulującego uposażenia sędziów w stanie spoczynku, dodaje się nowy §5 dokładnie rozstrzygający problem, który rodził pewne wątpliwości na tle dotychczasowych przepisów - mianowicie w jakim stopniu na uposażeniach sędziów w stanie spoczynku odbijają się przepisy przewidujące w stosunku do sędziów czynnych podwyżki uposażeń związane z wprowadzeniem stawek awansowych zależnych od określonego czasu sprawowania urzędu na danym stanowisku sędziowskim.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#SenatorTeresaLiszcz">Nie chodzi tutaj o doliczanie czasu, kiedy sędzia był w stanie spoczynku, tylko o uwzględnienie okresu, kiedy sędzia pozostawał na wyższych stanowiskach, kiedy był czynny. Chodzi bowiem o sędziów, którzy przeszli w stan spoczynku zanim wprowadzono zasadę uwzględniania tak zwanych stawek awansowych przy ustalaniu uposażeń sędziów.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#SenatorTeresaLiszcz">Kolejną zmianą, która jest warta podkreślenia, jest zmiana dotycząca art. 209. Ten przepis przewiduje nowy tryb przygotowywania projektu tej części budżetu państwa, która dotyczy sądownictwa powszechnego. Przypominam, że docelowo, poczynając od budżetu na rok 2003, przewidziany jest autonomiczny budżet sądownictwa powszechnego. Przedstawiany on będzie przez Krajową Radę Sądownictwa, która ma mieć tutaj głos decydujący, ale przy technicznej, wydatnej pomocy ministra sprawiedliwości. Chodzi o budżet, który ma być włączany do projektu budżetu państwa przez ministra sprawiedliwości, zachowujący autonomię na wzór dzisiejszych budżetów: Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego czy Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#SenatorTeresaLiszcz">Art. 209 przewidywał epizodyczny przepis dotyczący trybu uchwalania budżetu na rok 2002, który miałby polegać na tym, że budżet przygotowuje i decyduje o jego kształcie nie Krajowa Rada Sądownictwa, lecz minister sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, który później przekazuje to ministrowi finansów publicznych w trybie przewidzianym w określonych przepisach. Otóż zmiana polega na tym, że znosi się to epizodyczne rozwiązanie - sankcjonując zresztą tym samym fakty dokonane - przyjmując, że w zakresie planowania, uchwalania i wykonywania budżetu sądownictwa powszechnego na rok 2002 stosuje się po prostu dotychczasowe przepisy wynikające z ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#SenatorTeresaLiszcz">Warto zwrócić uwagę na neutralną z punktu widzenia finansów, ale potrzebną zmianę dotyczącą art. 53. Upraszcza ona tryb przekazywania akt sądowych do archiwów. Dotychczas odpowiedni przepis przewidywał przekazywanie ich tylko do Archiwum Akt Nowych bądź do Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, a obecnie będą one po prostu przekazywane do właściwych archiwów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-250.11" who="#SenatorTeresaLiszcz">Doprecyzowanie dotyczy również przepisu, który przewiduje zwracanie kosztów przejazdu sędziego i - odpowiednio w ustawie o prokuraturze - kosztów przejazdu prokuratora z miejsca zamieszkania do siedziby sądu bądź prokuratury, jeśli za zgodą prezesa właściwego sądu czy odpowiedniego szefa prokuratury sędzia bądź prokurator zamieszkuje wyjątkowo poza miejscowością, w której jest siedziba sądu. Wskazuje się, że sposób liczenia tych kosztów, ustalanie ich wysokości ma być takie jak obowiązujące przy refundacji kosztów podróży służbowej pracowników na obszarze kraju.</u>
          <u xml:id="u-250.12" who="#SenatorTeresaLiszcz">To są w istocie wszystkie najważniejsze zmiany dotyczące prawa ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-250.13" who="#SenatorTeresaLiszcz">Kolejna zmiana zawarta w tej ustawie dotyczy ustawy o kuratorach sądowych. Ona również polega przede wszystkim na opóźnieniu o rok wejścia w życie nowych zasad uposażania kuratorów sądowych. W stosunku do tego, co rząd projektował pierwotnie i co przedłożył Sejmowi, jest to duża zmiana. Początkowo bowiem według zamysłu rządowego miało nastąpić przesunięcie o rok wejścia w życie całej ustawy o kuratorach sądowych, zresztą z powodów finansowych. Wychodzono z założenia, że nie tylko podwyżki uposażeń są źródłem zwiększonych wydatków w resorcie wymiaru sprawiedliwości, chociaż to jest źródło najpoważniejsze, ale również niektóre zmiany organizacyjne, w szczególności te dotyczące lepszej obsługi zespołów kuratorskich i biura kuratora okręgowego.</u>
          <u xml:id="u-250.14" who="#SenatorTeresaLiszcz">Byłoby to posunięcie bardzo niekorzystne. Kuratorzy są ogromnie ważną grupą zawodową, której znaczenie wzrasta w czasach, gdy mamy przepełnione więzienia i gdy wszyscy zdają sobie sprawę z konieczności rozbudowywania systemu kar niezwiązanych z pozbawieniem wolności, środków probacyjnych, w wykonywaniu których kuratorzy odgrywają podstawową rolę. Jest to grupa zawodowa niezwykle ważna dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, a jednocześnie bardzo niedoceniona, niedowartościowana, jeśli chodzi o wynagrodzenia. Dzisiaj stan rzeczy jest taki, że kuratorzy mają często wynagrodzenia niższe od pracowników administracji sądowej czy prokuratorskiej, których uposażenia zostały powiązane przez odpowiednie ustawy z wynagrodzeniem sędziego rejonowego i automatycznie ulegają podwyżkom.</u>
          <u xml:id="u-250.15" who="#SenatorTeresaLiszcz">Muszę podkreślić w tym miejscu wyjątkowo obywatelską i spolegliwą postawę środowiska kuratorów reprezentowanego przez stowarzyszenie kuratorów zawodowych, którzy brali udział w posiedzeniu naszej komisji. Sądziłam bowiem, że będą oni protestowali przeciwko zamiarowi opóźnienia podwyżek, tymczasem oświadczyli, że rozumiejąc sytuację budżetu państwa, z trudem i z żalem godzą się na to odroczenie, natomiast cieszą się, że nie zostało odroczone wejście w życie całej ustawy, na której im ogromnie zależało, a która między innymi ustanawia samorząd kuratorski. Jednocześnie wyrazili przekonanie, że po upływie tego roku nie będzie dalszego odroczenia i że ich obywatelska postawa zostanie przez państwo doceniona, dowartościowana, także w zakresie honorowania ich pracy.</u>
          <u xml:id="u-250.16" who="#SenatorTeresaLiszcz">Inna zmiana polega na tym, że w tym przejściowym okresie, czyli w ciągu najbliższego roku - ażeby nie generować kosztów dodatkowych - będzie jak gdyby prowizorycznie zapewniana obsługa biurowa zespołów kuratorskich przez wyznaczonych pracowników sądów właściwych wydziałów sądów.</u>
          <u xml:id="u-250.17" who="#SenatorTeresaLiszcz">W pozostałym zakresie ustawa wchodzi w życie. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję pani.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Może jeszcze zostanie pani, Pani Senator, bo może ktoś będzie o coś pytał.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać pytania do sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa chce skorzystać z tej okazji?</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Czy komisja była jednomyślna przyjmując tę uchwałę, czy też zdarzały się jakieś odmienne stanowiska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Była dyskusja, zwłaszcza w sprawie kuratorów. Bardzo wszyscy ubolewamy nad tym, że uposażenia tej grupy będą przyhamowane. Ostatecznie jednak głosowanie było jednomyślne.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby jeszcze zadać pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Witam na sali podsekretarza stanu pana Marka Staszaka, przedstawiciela ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy pan minister chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Mam zaszczyt w imieniu rządu poprzeć przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie trzech ustaw: o ustroju sądów powszechnych, o prokuraturze i o kuratorach sądowych.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Jednocześnie chcę serdecznie podziękować państwu senatorom, a zwłaszcza komisji i pani przewodniczącej, za bardzo szybkie, sprawne i przeprowadzone - nie ukrywam - po myśli rządu głosowanie na posiedzeniu komisji, zaś całemu Senatowi za zajęcie się tym przedłożeniem w dniu dzisiejszym. Jest bowiem rzeczą oczywistą, że te wszystkie zmiany muszą wejść w życie 1 stycznia 2002 r., aby motywom tej zmiany stało się zadość.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Nie chciałbym szczegółowego powtarzać sprawozdania pani przewodniczącej, bo jeżeli chodzi o przepisy, które zostały zmienione i ich enumeratywne wyliczenie, to miało to przed chwilą miejsce. Myślę więc, że nie ma sensu, abym Wysokiej Izbie zabierał czas w tej sprawie. Chcę powiedzieć, że nam też jest przykro, iż ta ustawa musiała być zgłoszona, bo przecież niełatwo jest zgłaszać projekty ustaw de facto odbierające środowisku, któremu patronuje minister sprawiedliwości, niewątpliwie słuszne podwyżki, które były projektowane w dotychczas obowiązujących ustawach. Na drodze stanęła nam ta sama przeszkoda co pewnie przy wielu innych resortowych aktach prawnych dotyczących kolejnych resortów. Dlatego byliśmy zmuszeni prosić parlament o to, by zechciał przesunąć o rok wejście w życie przepisów niosących skutki dla budżetu.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Jedyna różnica między przedłożeniem rządowym a projektem ustawy, który wyszedł z Sejmu i został poparty przez komisję senacką, dotyczy ustawy o kuratorach sądowych. W przedłożeniu rządowym przewidywaliśmy przesunięcie wejścia w życie całej ustawy o rok. W Sejmie została zgłoszona poprawka, którą minister sprawiedliwości poparł w związku z dyskusjami ze środowiskiem kuratorskim. Spowodowała ona, że przy tym projekcie ustawy, który trafił do Senatu, ustawa o kuratorach sądowych w swej ustrojowej części wchodzi w życie 1 stycznia 2002 r., a przepisy dotyczące płac kuratorów sądowych i przepisy dotyczące organizacji obsługi administracyjnej zespołów kuratorskich i obsługi administracyjnej biur kuratorów okręgowych wejdą w życie z rocznym opóźnieniem.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Rząd dał łatwo się przekonać do tego, że jeżeli chodzi o ustrojową część tej ustawy - najistotniejszą z punktu widzenia państwa - to warto tę ustawę wprowadzić w życie tak jak to było zamierzone, czyli od 1 stycznia 2002. Niestety, jeżeli chodzi o skutki finansowe tej ustawy, byliśmy zmuszeni optować za tym, żeby tego w 2002 r. uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Jeszcze raz chciałem serdecznie podziękować za szybkie zajęcie się tymi ustawami. One mają niezmiernie duże znaczenie, zwłaszcza dla resortu, który mam zaszczyt reprezentować. Na tym kończę swoje wystąpienie. Będę do państwa dyspozycji, jeżeli ktoś z państwa senatorów zechce zadać mi pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Niech pan jeszcze chwileczkę zaczeka, Panie Ministrze. Może ktoś pana będzie chciał o coś zapytać. Ja tylko mogę powiedzieć, że zgodnie z art. 44 ust. 6 regulaminu państwo możecie zadawać pytania panu ministrowi, trwające jednak nie dłużej niż minutę.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby zadać pytanie panu ministrowi? Nie.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Nikt nie zapisał się do dyskusji. Pytam więc, czy ktoś chciałby zabrać głos. Nie.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Głosowanie nad tą ustawą przeprowadzimy jutro w godzinach rannych.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dla pociechy powiem, że przechodzimy do ostatniego punktu dzisiejszego programu, czyli przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy - Prawo działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na ósmym posiedzeniu 14 grudnia bieżącego roku. Do Senatu została przekazana 17 grudnia. Marszałek Senatu 17 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 34, a sprawozdanie komisji w druku nr 34A.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności senator Aleksandrę Koszadę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#SenatorAleksandraKoszada">Panie Marszałku! Państwo Senatorowie! Panie Ministrze! Panie Dyrektorze!</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#SenatorAleksandraKoszada">Z upoważnienia przewodniczącej Komisji Ustawodawstwa i Praworządności mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z posiedzenia komisji, które odbyło się 18 grudnia 2001 r. w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy - Prawo działalności gospodarczej, przyjętej przez Sejm 14 grudnia 2001 r. - druk nr 34.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#SenatorAleksandraKoszada">Komisja wysłuchała przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości oraz przeprowadziła dyskusję. Istotą ustawy jest zmiana terminu rozpoczęcia sądowej rejestracji osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Osoby te aktualnie są objęte ewidencją prowadzoną przez organy gmin. Od 1 stycznia 2002 r. powinno rozpocząć się przejmowanie ewidencji gminnej przez sądy rejestrowe. Wiąże się to z bardzo dużymi kosztami, które musiałby ponieść resort. W dniu dzisiejszym często poruszana była sprawa trudności finansowych, z jakimi się borykamy.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#SenatorAleksandraKoszada">Z danych przedstawionych przez ministerstwo również wynika, że dwa i pół tysiąca gmin musi przekazać sądom około dwóch milionów spraw dotyczących przedsiębiorstw wpisanych do samorządowej ewidencji. Istniałaby także konieczność powołania nowych wydziałów Krajowego Rejestru Sądowego. Obecnie takich wydziałów jest dwadzieścia sześć, a potrzeba ich więcej. Tak jak informowało ministerstwo, koszt jednego wydziału wynosi około 4 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#SenatorAleksandraKoszada">Ustawa wprowadza również kilka zmian upraszczających procedury rejestracji. Te wszystkie wyjaśnienia zawarte są w uzasadnieniu do projektu ustawy w druku nr 99. Między innymi jest to wyeliminowanie obowiązków przedstawiania sądowi rejestrowemu tytułu prawnego do lokalu. Sprawa ta była już wielokrotnie podnoszona.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#SenatorAleksandraKoszada">Ujednolicona została opłata za wpis do ewidencji gospodarczej - wynosi ona 100 zł - i w przypadku wniosku dotyczącego zmiany wpisu - 50 zł. Do tej chwili opłaty te wahały się w granicach 20–300 zł. Gminy prześcigały się w pobieraniu tych opłat. Jest również w ustawie zawarte, że rada gminy może wprowadzić zwolnienie od opłat.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#SenatorAleksandraKoszada">Komisja po dyskusji, przy sześciu głosach za i jednym wstrzymującym, rekomenduje przyjęcie przedstawionej przez Sejm ustawy bez poprawek - druk senacki nr 34A. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa chciałby zadać pytanie pani senator sprawozdawcy, zgodnie z art. 44 ust. 5? Nie widzę chętnych. Widzę same świece.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję pani.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy pan minister chciałby zabrać głos i w tej sprawie? Ma pan ciężką dniówkę dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Proszę mi pozwolić jeszcze na jedną kurtuazję wobec Wysokiej Izby. Ja po raz kolejny chcę podziękować Komisji Ustawodawstwa i Praworządności za tak szybkie przeprowadzenie tej ustawy przez te procedury i podziękować za to, że Senat się tym dzisiaj zajął.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Myślę, że raczej byłbym do dyspozycji państwa senatorów, bo inaczej po raz kolejny musiałbym powtarzać argumentację przytoczoną przez komisję, ponieważ stanowisko rządowe i stanowisko komisji jest jednolite. Chyba nie ma sensu, abym wygłaszał jakieś przemówienia. Bardzo proszę o pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 50 regulaminu państwo możecie pytać pana ministra. Czy ktoś chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#SenatorKazimierzPawełek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#SenatorKazimierzPawełek">Panie Ministrze, ja mam następujące pytanie: czy takie masowe przejmowanie do rejestru nie spowoduje zatoru przy rejestracji nowych? To jest jednak bardzo potężna operacja, a życie musi iść naprzód.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Senatorze, ja rozumiem, że chodzi panu o to, czy jest sens przejmowania do Krajowego Rejestru Sądowego podmiotów gospodarczych dotychczas rejestrowanych w ewidencji działalności gospodarczej urzędów gmin. Przyznam szczerze, że nowelizacja, którą przedstawiliśmy, nie przewiduje innego zakresu, czyli przewiduje przejęcie tych drobnych podmiotów gospodarczych. Myślę, że można przez ten rok zastanowić się jeszcze nad tym, czy nie pozostawić w ewidencji gminnej przynajmniej części tych podmiotów gospodarczych, zwłaszcza takich, które prowadzą swoją działalność okazjonalnie, czyli de facto nie działają przez cały rok, albo są formą dodatkowej działalności jakichś osób zatrudnionych gdzie indziej, mających jednocześnie zarejestrowaną działalność gospodarczą. Myślę, że można zastanowić się nad tym, czy takich podmiotów nie pozostawić w ewidencji gminnej. Obecnie jednak proponuje się przejęcie w całości ewidencji działalności gospodarczej przez Krajowy Rejestr Sądowy, a przesunięcie tego w czasie było spowodowane względami bezpieczeństwa obrotu prawnego i bezpieczeństwa informacji o wszystkich przedsiębiorcach, którzy prowadzą jakąś działalność, bez względu na jej zakres.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Obecnie nie proponujemy zmian w tym zakresie, kiedy więc ustawa wejdzie w życie, w Krajowym Rejestrze Sądowym będą również zarejestrowane małe podmioty gospodarcze. Przyznaję jednak, że choć nie ma w tej sprawie inicjatywy legislacyjnej, w moim resorcie trwają dyskusje nad tym, czy przynajmniej części tych podmiotów nie wyłączyć z Krajowego Rejestru Sądowego. Obecne stanowisko rządu jest jednak takie, że przesuwamy to tylko w czasie, między innymi dlatego, że jak słusznie zauważył pan senator, powstałyby olbrzymie zatory, zwłaszcza że nie bylibyśmy w stanie uruchomić tylu punktów rejestracyjnych, ile się przewiduje, czyli przynajmniej dwudziestu dodatkowych punktów rejestracyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pan senator Czaja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#SenatorGerardCzaja">Ta propozycja wywołała również dyskusje na posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#SenatorGerardCzaja">Chciałbym, żeby pan minister zechciał odpowiedzieć na takie pytanie: czy określenie w ustawie kwot opłat w wysokości 100 zł i 50 zł nie jest ubezwłasnowolnieniem gminy? Bo trzeba zwrócić uwagę na to, że te kwoty są dochodami gminy, my zaś powodujemy jak gdyby, że gminy, które stosowały większe opłaty, będą teraz miały niższe dochody. Czy w związku z tym nie ograniczamy prawa do swobodnego ustalania takich opłat przez samorząd gminny? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Senatorze, na to pytanie powinienem oczywiście odpowiedzieć: tak, ograniczamy. Ma pan rację, że wprowadzając sztywną opłatę w wysokości 100 zł przy pierwszym wpisie i 50 zł przy zmianie wpisu, pozbawiamy samorządy gminne możliwości regulowania tych opłat we własnym zakresie, pozostawiając im jedynie możliwość całkowitego zwolnienia z opłat, czyli przyjęcia takiego generalnego aktu lokalnego prawa, który zwalniałby wszystkie albo niektóre podmioty gospodarcze, na przykład prowadzące działalność o określonym charakterze, z opłat rejestracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Można się oczywiście zastanawiać, jakie założenie jest bardziej słuszne, ale chodziło głównie o ujednolicenie tych opłat, między innymi dlatego, że różnice między gminami bogatymi i biednymi w zakresie ustalania tych opłat budziły pewne wątpliwości konstytucyjne. Przyznam więc szczerze, że rozwiązanie polegające na ujednoliceniu tych opłat przyjęliśmy głównie dlatego, żeby na terenie całego państwa, we wszystkich gminach, koszt rejestracyjny rozpoczęcia działalności gospodarczej był jednakowy.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Jest to kwestia pewnej filozofii. Rozumiem, że mogą być inne spojrzenia na tę sprawę, ale rząd uznał to rozwiązanie za właściwsze. Jak do tej pory, także Sejm i komisja senacka zgodziły się z tym stanowiskiem. Mam nadzieję, że mimo wątpliwości Senat również zechce je poprzeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Senator Gerard Czaja: Za dwa lata będzie to równowartość 95 zł. Na to też trzeba zwrócić uwagę.)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: Pewnie tak, zakładając, jak rozumiem, skutki inflacyjne.)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby jeszcze zadać pytanie panu ministrowi?</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, ledwo pan senator przyszedł, już się uaktywnia. Chyba właśnie dlatego.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#SenatorJerzyPieniążek">Dziękuję, Panie Marszałku, że jak zawsze pan mnie dostrzegł.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Wie pan, ja od dziecka chciałbym pana rozpoznawać.)</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#SenatorJerzyPieniążek">Miło mi.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#SenatorJerzyPieniążek">Panie Ministrze, ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, a także poprawki, które rozpatrujemy, służą oczywiście zwiększeniu dostępności do tej nowej instytucji. Wiąże się z tym również kumulacja rejestrów sądowych, przede wszystkim w dużych miastach wojewódzkich. Jest takie upoważnienie ustawowe mówiące o tym, że można również w innych miejscach tworzyć oddziały tegoż rejestru, z czego w kilku przypadkach skorzystano. W związku ze zmianami w prawie handlowym i przeniesieniem wielu kompetencji do byłych...</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Coś z wielkim trudem przychodzi panu postawienie pytania.)</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#SenatorJerzyPieniążek">Najpierw chcę je uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#SenatorJerzyPieniążek">Przejdę więc do pytania, Panie Ministrze. Czy jest rozpatrywana możliwość rozszerzenia uprawnienia do przenoszenia części działań Krajowego Sądu Rejestrowego do innych miast? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Senatorze, oczywiście jest to również przedmiot prac w resorcie. Stąd między innymi pomysł odłożenia w czasie wejścia w życie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, co spowoduje zwiększenie jego możliwości organizacyjnych i finansowych, tak aby te punkty rejestracyjne zostały uruchomione także w innych miastach, nie tylko w tych, o których pan mówi. Chodzi między innymi o czas, przede wszystkim jednak o finanse, bo z samą organizacją może dalibyśmy sobie radę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś jeszcze chciałby o coś zapytać pana ministra? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Stwierdzam, że nikt się nie zapisał, w związku z tym pytam: czy ktoś chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Świeżo przybyły senator również nie? To bardzo mi miło.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę państwa, w związku z tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">I zawiadamiam, że zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu głosowanie nad tą ustawą odbędzie się wraz z innymi głosowaniami, czyli jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Proszę państwa, posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu odbędzie się w sali nr 176 natychmiast po ogłoszeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w toku dyskusji do ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz o zmianie innych ustaw - druk senacki nr 52 - odbędzie się w sali nr 179 bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach Senatu.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Posiedzenie połączonych komisji, Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, mające na celu rozpatrzenie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, odbędzie się zaraz po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#SenatorSekretarzKrystynaDoktorowicz">Czy coś powtórzyć? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">To wszystko?</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Senator Sekretarz Krystyna Doktorowicz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Ogłaszam przerwę do godziny 11.00 dnia jutrzejszego i życzę państwu dobrej nocy. Dobranoc.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>