text_structure.xml 139 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 19 min 10)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczy wicemarszałek Sejmu Dariusz Wójcik)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo wszystkich państwa o zajęcie miejsc w ławach poselskich.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Na sekretarzy powołuję posłów Tadeusza Jędrzejczaka i Dariusza Kołodziejczyka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Dariusz Kołodziejczyk.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">— o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw;</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">— o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez poseł Teresę Liszcz i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że w dyskusji zgłoszono wniosek o łączne głosowanie nad sprawozdaniami komisji o stanowisku Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Poddam pod głosowanie wniosek o łączne głosowanie nad sprawozdaniami komisji (powtarzam: o łączne głosowanie nad sprawozdaniami komisji).</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm będzie głosować oddzielnie nad sprawozdaniami komisji i poprawkami zawartymi w poszczególnych sprawozdaniach, chyba że względy merytoryczne uzasadniają łączne głosowanie nad niektórymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o łączne głosowanie nad sprawozdaniami komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw, a także o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął większością 177 głosów, przy 168 głosach przeciw i 21 posłach wstrzymujących się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, to wówczas uważa się poprawkę Senatu za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw, a także do ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu wymaganą większością głosów. Za głosowało 195 posłów, przeciw - 162; 15 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskich projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">— o Zarządzie Skarbu Państwa;</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">— o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm wysłuchał przedstawiciela wnioskodawców posła Piotra Wójcika i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę obecnie o zabranie głosu...</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę państwa, ze względu na techniczną przeszkodę proponuję, aby przejść do rozpatrzenia następnego punktu porządku dziennego, czyli do głosowań. Do zapowiadanych wyjaśnień związanych z omawianymi ustawami przejdziemy po następnej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu...</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#komentarz">(Poseł Piotr Wójcik: Jest sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jest sprzeciw, tak?</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, chciałem wyjaśnić, że wystąpiła przeszkoda natury technicznej. Przedstawiciel rządu miał jeszcze odpowiedzieć na zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełPiotrWójcik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że dyskusja nad projektami ustaw zgłoszonych przez klub RdR się odbyła, została zamknięta i teraz trzeba po prostu przejść do głosowania. I taki wniosek stawiam.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, tak, dyskusja się odbyła, zostały zgłoszone pytania, na które nie było wtedy odpowiedzi, a teraz za chwilę będzie możliwość udzielenia odpowiedzi na te pytania przez stronę rządową. Jeżeli nie zostałby zgłoszony sprzeciw, to za chwilę można by oczekiwać odpowiedzi na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Wójcik: Jeżeli będzie to dzisiaj głosowane, wycofuję sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Tak, oczywiście, za chwilę będziemy nad tym głosować.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W tej chwili zajęlibyśmy się krótkim punktem głosowań i powrócilibyśmy do poprzedniego punktu.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo za wycofanie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W związku z tym powracamy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Handlu i Usług, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez posła Tadeusza Bilińskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, wówczas uważa się poprawkę Senatu za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Senat zgłosił 21 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Uchwała zawierająca poprawki Senatu została posłankom i posłom doręczona w druku nr 827, a stanowisko komisji w sprawie tych poprawek w druku nr 862.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 1do art. 4 Senat proponuje dodać wyrazy: „ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jest to poprawka o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są jakieś objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 4 przyjął. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 359, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. a tiret 1 do art. 13 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby od opłat drogowych zostały zwolnione przejazdy pojazdów sił zbrojnych, czego Sejm nie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne jest objaśnienie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 13 ust. 3 pkt 1 tiret 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów poprawkę Senatu do art. 13 odrzucił. Za odrzuceniem poprawki głosowało 309 posłów, przeciw - 28, 31 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. a tiret 2 do art. 13 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby od opłat drogowych zostały zwolnione przejazdy pojazdów straży pożarnej, a nie - jak uchwalił Sejm - Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 13 ust. 3 pkt 1 tiret 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów poprawkę Senatu do art. 13 odrzucił. Za odrzuceniem poprawki głosowało 280 posłów, przeciw - 70, 18 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. b do art. 13 Senat proponuje dodać nowy ust. 4 stanowiący, że gmina może określać miejsca poza drogami krajowymi, w których pobiera się opłaty za parkowanie pojazdów, wysokość tych opłat, sposób ich pobierania oraz przeznaczenie.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. c Senat proponuje dotychczasowy ust. 4 oznaczyć jako ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Nad obiema poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są objaśnienia do tego punktu? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 2 lit. b i c do art. 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów poprawkę Senatu do art. 13 odrzucił. Za odrzuceniem poprawki głosowało 334 posłów, przeciw - 6, 17 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 3 lit. a do art. 16a Senat proponuje skreślić pkt 3 stanowiący, że zadania w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych mogą być realizowane na zasadach określonych w odrębnych ustawach regulujących realizację konkretnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są jakieś objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16a, polegającej na skreśleniu pkt. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów poprawkę Senatu do art. 16a odrzucił. Za odrzuceniem poprawki głosowało 358 posłów, przeciw - 5, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Poprawki oznaczone nr 3 lit. b tiret 1,2,5 i nr 3 lit. c oraz nr 7 tiret 2 w części dotyczącej zastąpienia spójnika „i” wyrazem „lub” głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Poprawki te dotyczą zastąpienia wyrazu „i” przecinkiem, a wyrazu „oraz” wyrazem „lub” w art. 16c ust. 1, w art. 16c ust. 1 pkt 3 oraz w art. 16d pkt 1 zastąpienia wyrazu „i” przecinkiem, a także w art. 40a ust. 3 zastąpienie wyrazu „i” wyrazem „lub”.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Senat zmierza w ten sposób do stworzenia możliwości rozdzielenia udzielania koncesji na budowę autostrad i dróg ekspresowych od udzielania koncesji na ich eksploatację.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sejm natomiast uchwalił, że łączne udzielanie koncesji na budowę i eksploatację jest zasadą.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są ewentualne objaśnienia. Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 16c ust. 1, art. 16c ust. 1 pkt 3, art. 16d pkt 1 oraz art. 40a ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów poprawki Senatu do art. 16c ust. 1, art. 16c ust. 1 pkt 3 oraz art. 40a ust. 3 odrzucił. Za odrzuceniem poprawek głosowało 330 posłów, przeciw - 9, 23 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 3 lit. b tiret 3 do art. 16c ust. 4 Senat proponuje, aby udzielenie koncesji „mogło być” - a nie „było”, jak uchwalił Sejm - uzależnione od wyników przetargów.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16c ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm wymaganą większością głosów poprawkę Senatu do art. 16c ust. 4 odrzucił. Za odrzuceniem poprawki głosowało 318 posłów, przeciw - 22, 15 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr 3 lit. b tiret 4 do art. 16c ust. 5, polegającej na nadaniu nowego brzmienia ust. 5, Senat proponuje, że koncesji udziela się podmiotowi krajowemu lub zagranicznemu na czas określony. Sejm natomiast uchwalił, że koncesja może być udzielona podmiotowi krajowemu lub zagranicznemu.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16c ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.81" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 16c ust. 5 przyjął. Za odrzuceniem poprawki głosowało 33 posłów, przeciw - 305, 15 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.82" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Trzy poprawki Senatu oznaczone nr 4, 5 i 6 dotyczą art. 26 i 27 i zostaną poddane pod głosowanie łącznie. Poprawki te mają charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.83" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.84" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.85" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.86" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem 4, 5 i 6 poprawek Senatu do art. 26 i 27, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.87" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.88" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.89" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawki Senatu do art. 26 i 27 przyjął. Za odrzuceniem poprawek głosowało 13 posłów, przeciw - 334, 8 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.90" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Poprawka oznaczona nr 7 lit. a tiret 1 do art. 40a ust. 1 ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.91" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.92" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.93" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.94" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 40a ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.95" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.96" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.97" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 40a ust. 1 przyjął. Za odrzuceniem poprawki głosowało 7 posłów, przeciw - 352, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.98" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Poprawka oznaczona nr 7 lit. a tiret 2 - część dotycząca skreślenia wyrazów: „i art. 16c ust. 6” - do art. 40a ust. 3 jest poprawką o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.99" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.100" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.101" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.102" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 40a ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.103" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.104" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.105" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 40a ust. 3 przyjął. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 351, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.106" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr II do art. 2 ustawy nowelizującej Senat proponuje nadać nowe brzmienie temu artykułowi, stanowiące, że w ustawie o planowaniu przestrzennym w art. 43 dodaje się ust. 6 w brzmieniu: „W przypadku autostrad i dróg ekspresowych termin określony w art. 43 ust. 3 wynosi 5 lat”.</u>
          <u xml:id="u-4.107" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ile było dotychczas?)</u>
          <u xml:id="u-4.108" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, jeśli można, proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszBiliński">Nie było to określone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Nie określono tego.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Natomiast Sejm w art. 2 zmieniającym ustawę o planowaniu przestrzennym uchwalił, że dodaje się art. 43a w brzmieniu: „Decyzja o ustaleniu lokalizacji dla autostrad i dróg ekspresowych traci ważność po upływie 5 lat od dnia jej wydania”.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o przyjęcie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są jeszcze potrzebne jakieś objaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 2 przyjął. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 350, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr III Senat proponuje skreślić art. 3 ustawy nowelizującej, zmieniający art. 49 ust. 3 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są potrzebne ewentualne objaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle, o objaśnienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszBiliński">W ustawie o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości okres negocjacji - przed wszczęciem procesu wywłaszczeniowego - jest jednoznacznie zdefiniowany, ale nie określa się tutaj górnej granicy. Wydaje się, że w wypadku inwestycji liniowych musi nastąpić zdyscyplinowanie. Proponuje się tu tylko i wyłącznie bardzo nieznaczne ograniczenie: że okres negocjacji nie powinien być dłuższy niż trzy miesiące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy są jeszcze jakieś wątpliwości? Nie.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na skreśleniu art. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm przy 305 posłach głosujących za, 20 - przeciw i 21 posłach wstrzymujących się od głosu odrzucił poprawkę Senatu wymaganą większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W poprawce oznaczonej nr IV do art. 4 ustawy nowelizującej Senat proponuje w art. 11 ustawy o działalności gospodarczej w ust. 1 dodać pkt 7a, stanowiący, że uzyskania koncesji wymaga podjęcie działalności gospodarczej w zakresie budowy autostrad, dróg ekspresowych lub zlokalizowanych przy nich miejsc obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, oraz dodać ust. 5, stanowiący, że zasady udzielania koncesji określają przepisy ustawy o drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sejm natomiast zmieniając art. 4, dotyczący art. 11 ustawy o działalności gospodarczej, uchwalił, że uzyskania koncesji wymaga podjęcie działalności gospodarczej w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych oraz zlokalizowanych przy nich miejsc obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Komisje wnoszą o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy potrzebne są ewentualne objaśnienia posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Nie widzę zgłoszenia takiej potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W związku z tym przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm... Proszę o ponowne wyświetlenie wyników.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Na pewno Sejm poprawkę Senatu odrzucił wymaganą większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prosiłbym o przekazanie mi dokładnego wyniku głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 4 przy 348 posłach głosujących za, 5 - przeciw i 3 posłach wstrzymujących się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Na tym Sejm zakończył rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskich projektów ustaw: - o Zarządzie Skarbu Państwa; - o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm wysłuchał przedstawiciela wnioskodawców, posła Piotra Wójcika, i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pragnę zapytać, czy wobec pytań zadanych w czasie debaty przedstawiciel rządu chciałby zabrać głos i na te pytania odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Król: Nie ma rządu.)</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Putra: Kobra.)</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Rozumiem, że w tej chwili głos zabierze pan wicepremier Henryk Goryszewski.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#komentarz">(Chwila ciszy i wyczekiwania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie najpierw wyrazić osobiste przekonanie, że skoro Wysoki Sejm, a przynajmniej niektórzy posłowie życzyli sobie wystąpienia przedstawiciela rządu i wysłuchania odpowiedzi na zadawane pytania, to kiedy ten przedstawiciel rządu wstaje, by odpowiedzieć, do dobrego obyczaju należy, by ci posłowie zechcieli słuchać.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Słuchamy.)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski"> I nie dziwili się, że przedstawiciel rządu czeka, aż zaczną słuchać.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Nie dziwię się zachowaniu posłów z lewicy,...</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">... ale dziwię się zachowaniu posłów z tej drugiej strony.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu rozpoczynającym debatę nad ustawami dotyczącymi skarbu państwa poinformowałem Wysoką Izbę o stanie prac rządowych. Prosiłem również o zachowanie pewnej wstrzemięźliwości, jeśli chodzi o pośpiech, gdyż rząd zamierza w niezbyt długim, jak to wtedy określiłem, czasie przedstawić kompleks ustaw, będących wynikiem prac prowadzonych w rządzie od 8 miesięcy. Przedstawiłem wówczas - tak jak to było możliwe przed posiedzeniem Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów - kierunki, z którymi miałyby się pokrywać rozwiązania proponowane przez Wysoką Izbę. Mam nadzieję, że moje wywody w tym zakresie, w jakim je przedstawiałem, były jasne i zrozumiałe, tym bardziej że pytania stawiali mi akurat posłowie z wykształceniem prawniczym.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Dziś natomiast mogę powiedzieć więcej: Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów uznał, iż po pierwsze, nie byłoby celowe, zdaniem rządu - i tak to zamierza rekomendować Radzie Ministrów - tworzenie jednej instytucji, wykonującej wszystkie prawa - zarządzania, reprezentacji w stosunkach umownych i reprezentacji przed sądem całości masy majątkowej, składającej się na to, co nazywamy skarbem państwa. Stworzenie tego rodzaju instytucji, tak jak to starałem się wyjaśnić poprzednio, byłoby irracjonalne zarówno ze względu na zróżnicowane składniki, wchodzące w skład masy majątkowej, jak też ze względu na trudności zarządzania, które musiałyby prowadzić nieuchronnie do instytucji...</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Panie marszałku, chciałbym zapytać Wysoką Izbę, czy wyjaśnienia moje są potrzebne?</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Klarowne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo wszystkich państwa o zachowanie spokoju i pozwolenie panu premierowi dokończenia składanych wyjaśnień przed Wysoką Izbą.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stworzenie jednej instytucji, zarządzającej i reprezentującej skarb państwa, musiałoby nieuchronnie prowadzić do nadmiernej, do niewyobrażalnej wprost centralizacji zarządzania majątkiem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Z tego względu rząd zamierza przedstawić Sejmowi system, który będzie przewidywał utworzenie instytucji zarządzającej mieniem, wykorzystującej prawa, jakie skarb państwa ma w różnych spółkach, zarówno prawa potwierdzone papierami wartościowymi, jakimi są akcje, jak i udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, i osobnej instytucji, która będzie zarządzała mieniem rzeczowym o charakterze produkcyjnym. Instytucje te nie będą wykonywały czynności we własnym imieniu i na własny rachunek, będą one instytucjami przedstawicielskimi. Z dwóch powodów wymagane jest takie właśnie rozwiązanie. Po pierwsze, w wypadku przyjęcia przeciwnego rozwiązania, nie moglibyśmy uniknąć posługiwania się pojęciem skarbu państwa, mielibyśmy więc instytucję piętrową: agencje cywilnoprawne czy też zarządy cywilnoprawne zajmujące się określonymi sferami własności państwowej i ponad nimi, nie uniknęlibyśmy tego z różnych powodów, jak to analizowano szczegółowo, instytucję skarbu państwa. Lepiej więc będzie tworzyć instytucje o charakterze przedstawicielskim, chodzi o ustawowych przedstawicieli skarbu państwa zajmujących się pewnymi sektorami, pewnymi elementami majątku składającego się na skarb państwa. Tym bardziej że państwo - osoba prawa publicznego - pozbawione majątku faktycznie nie mogłoby funkcjonować, zwłaszcza dotyczy to stosunków międzynarodowych, jako podmiot zobowiązań chociażby kredytowych, o charakterze kredytowym.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chwała Bogu, bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Nie wszystko, co jest dobre dla UPR, jest dobre dla Rzeczypospolitej, a rząd kieruje się dobrem Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Oprócz tego rząd zamierza wnosić o powołanie instytucji Prokuratorii Generalnej, która to instytucja w sferze czynności procesowych i kontraktowych szczególnego znaczenia dla interesu publicznego będzie reprezentowała interes skarbu państwa obligatoryjnie, w pozostałych sferach będzie reprezentowała fakultatywnie, bądź to z własnej inicjatywy, bądź to z inicjatywy podmiotu, który z natury, ze swojego organicznego zakresu kompetencji będzie takie czynności wykonywał.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">I wreszcie ostatnia informacja z tych, które, jak sądzę, były interesujące. Po dzisiejszym posiedzeniu Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów jestem w stanie w imieniu rządu złożyć zobowiązanie, że do końca maja komplet projektów ustaw, o których tutaj mówiłem, zostanie przedstawiony Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Komisji.)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Król: Ale jakie pytania?)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">To niech pan sobie sam, panie pośle, odpowie na to pytanie. To są tak proste sprawy, że poseł powinien znać odpowiedź na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za wysłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panom posłom zaś chciałbym, jeśli można, zwrócić uwagę, aby nie prowadzili dyskusji z ław poselskich.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektów ustaw w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektów ustaw o Zarządzie Skarbu Państwa, zawartego w druku nr 817, oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego, zawartego w druku nr 818, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie projektów ustaw odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Za przyjęciem wniosku oddano 17 głosów, przeciw - 250, 73 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował poselskie projekty ustaw o Zarządzie Skarbu Państwa oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Informuję, że do Prezydium Sejmu wpłynął wniosek przedstawiony przez prezydium Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu o skierowanie projektów ustaw również do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zgłoszono także wniosek o powołanie komisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam również, że zgłoszono wniosek o wyznaczenie komisjom 30-dniowego terminu na przedłożenie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wnioski te poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przyjęcie wniosku o skierowanie projektu do komisji nadzwyczajnej oznaczać będzie bezprzedmiotowość pozostałych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Odrzucenie obu wniosków dotyczących skierowania projektów oznaczać będzie, że Sejm przyjął propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Marcin Przybyłowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarcinPrzybyłowicz">Panie marszałku, chciałem zgłosić wniosek, żeby projekty ustawy zostały skierowane także do Komisji Przekształceń Własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Za późno.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jest, co prawda, późno, panie pośle, ale jest to wniosek dotyczący trybu pracy nad ustawami, w związku z tym trzeba będzie wziąć pod uwagę i ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przybyłowicz: Czy mam się usprawiedliwić, dlaczego dopiero teraz to zgłosiłem?)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, ten wniosek będzie wzięty pod uwagę, zostanie on także przegłosowany.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kolejność pozostanie taka: Najpierw przegłosujemy wniosek o powołanie komisji nadzwyczajnej. Jeżeli ten wniosek zostałby uwzględniony, wtedy wszystkie pozostałe wnioski byłyby bezprzedmiotowe. Później odbędzie się głosowanie nad poszczególnymi wnioskami dotyczącymi poszczególnych komisji. Jeżeli którykolwiek z tych wniosków zostałby przyjęty, to później głosowalibyśmy jeszcze nad wnioskiem dotyczącym całości, a więc nad tym, co proponuje Prezydium Sejmu, i jednocześnie nad tym wyodrębnionym wnioskiem. Następnie zajmiemy się wnioskiem dotyczącym 30-dniowego terminu na rozpatrzenie.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W pierwszej kolejności przejdziemy do głosowania nad wnioskiem o skierowanie projektów ustaw do komisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw o Zarządzie Skarbu Państwa oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego do komisji nadzwyczajnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm ten wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Za przyjęciem wniosku oddano 127 głosów, przeciw - 211, 19 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem prezydium Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku...</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Musimy chwileczkę zaczekać.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zdaje się, że urządzenie do obliczania głosów nie wytrzymuje tempa głosowania, które narzuciłem. Jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw o Zarządzie Skarbu Państwa oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego dodatkowo do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Za przyjęciem wniosku głosowało 105 posłów, przeciw - 153, 97 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem o przekazanie projektów ustaw do Komisji Przekształceń Własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw o Zarządzie Skarbu Państwa oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego dodatkowo do Komisji Przekształceń Własnościowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek większością 193 głosów, 112 posłów głosowało przeciw, 45 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.28" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm skierował projekty ustaw: o Zarządzie Skarbu Państwa oraz o gospodarowaniu składnikami mienia państwowego do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Przekształceń Własnościowych do rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-14.29" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przechodzimy do rozpatrzenia wniosku o wyznaczenie komisjom terminu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-14.30" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.31" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o wyznaczenie komisjom 30-dniowego terminu przedstawienia sprawozdania o projektach ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.32" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.33" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-14.34" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Za przyjęciem wniosku głosowało 64 posłów, przeciw - 246, 45 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.35" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.36" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przejęciu majątku Zrzeszenia Studentów Polskich i Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-14.37" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm wysłuchał przedstawiciela wnioskodawców posła Filipa Kaczmarka oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.38" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-14.39" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-14.40" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy o przejęciu majątku Zrzeszenia Studentów Polskich i Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, zawartego w druku nr 811, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.41" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.42" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-14.43" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Za przyjęciem wniosku głosowało 79 posłów, przeciw - 253, 19 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.44" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-14.45" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o przejęciu majątku Zrzeszenia Studentów Polskich i Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej do Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-14.46" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.47" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-14.48" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 14 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-14.49" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15 porządku dziennego: Informacja rządu w sprawie działań, jakie zamierza podjąć w związku z dramatyczną, przedstrajkową sytuacją, w jakiej znalazła się polska edukacja narodowa.</u>
          <u xml:id="u-14.50" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu ministra edukacji narodowej pana Zdobysława Flisowskiego.</u>
          <u xml:id="u-14.51" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.52" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę państwa o zajęcie miejsc w ławach poselskich i nieprowadzenie dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na wniosek posłów dotyczący informacji o działaniach rządu związanych z dramatyczną sytuacją przedstrajkową w polskiej edukacji, pragnę zaznaczyć, że odpowiedzi udzielam już po 1-dniowym strajku Związku Nauczycielstwa Polskiego, a przed ewentualnym strajkiem związku „Solidarność”. Zabieram więc głos w sytuacji silnego napięcia i wyzwolonych emocji. Zdaję sobie sprawę, że moja wypowiedź musi cechować się szczególną odpowiedzialnością. Zobowiązuje mnie do tego również to miejsce.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Nawiążę krótko do sprawy układu zbiorowego. Negocjacje w tej sprawie rozpoczęły się 7 października 1992 r. i na wniosek NSZZ „Solidarność” prowadzone były oddzielnie z tym związkiem oraz oddzielnie ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego i NSZZ „Solidarność 80”. W wyniku negocjacji 12 marca projekt układu parafowali przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego, a 22 marca przedstawiciele związku „Solidarność 80”. Natomiast do dnia dzisiejszego nie udało się osiągnąć consensusu w sprawie układu ze związkiem „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak nie było związków zawodowych...)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">W porównaniu z obecnie obowiązującym stanem prawnym projekt układu parafowany przez MEN oraz ZNP i związek „Solidarność 80” wprowadza nowe uregulowanie czasu pracy nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Po pierwsze, zapisano w nim, że tygodniowy czas pracy nauczycieli nie może wynosić więcej niż 40 godzin.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Po drugie, czas ten dzieli się na trzy części. Część pierwsza to zajęcia dydaktyczno-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami, czyli tzw. pensum. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że ministerstwo w trakcie negocjacji zrezygnowało na pewien czas z postulatu podwyższenia pensum, nie mając możliwości zrekompensowania tego stosownym wzrostem wynagrodzeń nauczycieli. Część druga to inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w czasie których nauczyciel pozostaje w dyspozycji szkoły lub ucznia. Zajęcia te byłyby realizowane w ramach wynagradzania zasadniczego. Część trzecia to przygotowanie się nauczyciela do lekcji lub zajęć i dokształcanie zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Projekt układu zbiorowego porządkuje także system płac nauczycieli, w tym ogranicza nadmierną liczbę dodatków, składników wynagrodzenia (przez co zwiększa się udział płacy zasadniczej w łącznym wynagrodzeniu), upraszcza tabelę płac i tabelę dodatków funkcyjnych, zastępuje jedno rozporządzenie i 6 zarządzeń przestarzałych i wielokrotnie już zmienianych.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Związek „Solidarność”, który odrzucił parafowanie tego projektu, ma m.in. zastrzeżenia do przedstawionej regulacji czasu pracy, do możliwości zwiększenia wynagrodzenia zasadniczego w zależności od wyników pracy, nie zgadza się na przedstawioną tabelę płac. W sumie Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania związku „Solidarność” postuluje, by w obecnych uregulowaniach prawnych nie dokonywać żadnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Dodam, że podejmowaliśmy wiele działań w celu osiągnięcia kompromisu. Byliśmy na zjeździe Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania związku „Solidarność”. Postąpiliśmy jeszcze bardziej niekonwencjonalnie, zapraszając delegatów zjazdu i pana posła Andrzeja Smirnowa, przewodniczącego sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, na negocjacje do ministerstwa. Niestety, powstała sytuacja patowa. Wystarczy brak zgody choćby jednego związku, by układ nie mógł być zarejestrowany. Właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia. Dodać należy, że nawiązuje z nami kontakt nowy (czwarty) związek zawodowy zrzeszający nauczycieli. W związku z tym chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na wyraźną niedoskonałość stanu prawnego w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wysoka Izbo! W związku z faktem niepodpisania układu zbiorowego, a jednocześnie koniecznością, wręcz niezbędnością realizacji podwyżek płac, zaproponowaliśmy zastosowanie dotychczasowych rozwiązań. To, że jeden ze związków zawodowych nie parafował układu zbiorowego - zapewniam - nie ma żadnego wpływu na termin wdrożenia waloryzacji płac nauczycieli, mimo wątpliwości interpretacyjnych, które nasuwa art. 2 ustawy o zmianie Karty nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Podziału środków finansowych zaplanowanych na podwyżki wynagrodzeń dla pracowników państwowej sfery budżetowej w 1993 r. dokonała Rada Ministrów w trybie rozporządzenia, zgodnie z którym na podwyżki płac dla pracowników oświaty i wychowania przewidziano kwoty: od 1 kwietnia 2 252 248 mln zł; od 1 września 513 675 mln zł. Kwoty te odnoszą się tylko do wynagrodzeń liczonych brutto we wszystkich elementach składowych. W odpowiedniej relacji zwiększone będą również środki na wydatki pochodne od wynagrodzeń dla jednostek budżetowych. Środki finansowe, o których mowa, umożliwiają podwyższenie przeciętnej płacy pracowników oświaty i wychowania od 1 kwietnia średnio o kwotę 391 tys. zł, od 1 września średnio o kwotę 201 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">W piątek, 23 kwietnia i wczoraj przeprowadziliśmy konsultacje z trzema centralami związkowymi. Uzgodniliśmy podział środków na kwietniowe podwyżki płac. W wyniku tych prac powstał projekt zarządzenia, które wejdzie w życie jeszcze w tym tygodniu. Nauczyciele otrzymają podwyżkę średnio o 434 tys. zł, a pozostali pracownicy oświaty średnio o 289 tys. zł. Jednocześnie dokonaliśmy kilku zmian w strukturze płac - zmian wcześniej proponowanych w układzie zbiorowym. Podwyżki te zostaną wypłacone w maju, oczywiście z wyrównaniem od 1 kwietnia. Równolegle są bilansowane w Ministerstwie Finansów środki na korygowanie tzw. subwencji szkolnej dla gmin prowadzących szkoły i placówki oświatowe jako zadania własne organów samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wysoka Izbo! Nawiązując do postawionych nam pytań dotyczących redukcji etatów nauczycielskich, skali zwolnień i stosowanych przy tym kryteriów, oświadczam, że już w lutym br. Ministerstwo Edukacji Narodowej poinformowało przedstawicieli związków zawodowych o tym, że w 1993 r. podstawowe zadania edukacyjne będą realizowane i nie nastąpi redukcja zatrudnienia. Ustawa budżetowa na rok 1993 przewiduje bowiem redukcję kalkulacyjnej liczby etatów i nie jest to równoznaczne ze zmniejszeniem liczby etatów faktycznie wykorzystywanych. Warto przy tym zaznaczyć, że w ostatnich 3 latach w wyniku naturalnego ruchu kadrowego rokrocznie odchodziło z pracy w szkołach i placówkach oświatowych ponad 30 tys. nauczycieli (w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, wygaśnięciem stosunku pracy czy też odejściem do pracy w innym zawodzie). Przewidujemy, że podobnie będzie także w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Jeśli chodzi o kwestię dotyczącą wykupu ulg kolejowych, to pragnę poinformować Wysoką Izbę, że zgodnie z postanowieniem art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, zostały przeprowadzone negocjacje ze związkami zawodowymi zrzeszającymi pracowników oświaty. W rezultacie 15 lutego br. został podpisany protokół ustaleń. Tym samym na wyraźne żądanie związków zawodowych umożliwiłem wykupienie uprawnień do ulgowych przejazdów w 1993 r. ze zniżką 50% w dowolnej klasie dla nauczycieli i innych pracowników zatrudnionych co najmniej na pół etatu w szkołach, zakładach kształcenia i doskonalenia nauczycieli oraz w innych placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej. Zasady wykupu uprawnień Ministerstwo Edukacji Narodowej wynegocjowało z Dyrekcją Generalną PKP. Do wykupu zostali upoważnieni kuratorzy oświaty. Po wystąpieniu pani premier w tej sprawie do władz samorządowych także część gmin wykupiła pracownikom oświaty uprawnienia do ulgowych przejazdów.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wysoka Izbo! Systematyczny kontakt z przedstawicielami związków zawodowych zrzeszających nauczycieli ma na celu bieżącą prezentację działań i zamierzeń ministerstwa oraz realizację wszystkich korzystnych dla polskiej szkoły postulatów związkowych. Oczywiście nie wszystko jest możliwe do wykonania.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Po pierwsze, obecnie nie ma możliwości powrotu do zawieszonej przez parlament w 1992 r. ustawy z 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej, nie ma też możliwości dokonania podwyżek w wysokości postulowanej przez związki zawodowe, gdyż mogłoby się to odbyć jedynie kosztem pozostałej części budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Po drugie, bez przyjęcia programu prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nie ma możliwości wywiązania się z przyjętego przez Sejm orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie waloryzacji płac za pierwsze półrocze 1991 r. oraz 15-procentowego dodatku do emerytury nauczycielskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">I wreszcie, co jest rzeczą oczywistą, bez wzrostu dochodów państwa i nowelizacji ustawy budżetowej nie ma szansy zwiększenia wydatków na oświatę w roku bieżącym. Realizujemy w oświacie bardzo trudny budżet, należy jednak pamiętać, że są to trudności na miarę trudności stojących przed całym państwem.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na fakt, że w roku szkolnym 1992/1993 zakres zadań edukacyjnych w szkołach i placówkach oświatowych nie zmniejszył się, a nawet odnotowano wzrost liczby klas i oddziałów. Nie planuje się także zmniejszenia zakresu podstawowych zadań edukacyjnych w roku szkolnym 1993/1994. Jednocześnie ministerstwo edukacji nie przewiduje grupowych zwolnień nauczycieli, natomiast planuje się oddanie w tym roku 7 tysięcy nowych izb lekcyjnych, co znacznie poprawi warunki pracy nauczycieli, a przede wszystkim warunki nauki naszych dzieci i naszej młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Zapewniam Wysoką Izbę, że mimo trudnego budżetu prace nad reformowaniem systemu oświaty są i będą prowadzone także z udziałem przedstawicieli związków zawodowych. Zmiany w oświacie są niezbędne. Na trudną w niej sytuację nakładają się oczywiście ogromne zaniedbania organizacyjne, finansowe, inwestycyjne i programowe z przeszłości. Kierunki pożądanych zmian rząd wyznaczył w programie: „Dobra i nowoczesna szkoła - kontynuacja przemian edukacyjnych” przyjętym przez Radę Ministrów 9 marca bieżącego roku jako siódmy priorytet rządowy. Program ten jest obecnie dyskutowany w wielu środowiskach oświatowych. Głosy z tej dyskusji docierają do mojego resortu. Wszystkie wnioski są analizowane i brane pod uwagę, nawet jeśli pochodzą ze środowisk pedagogów, którzy przez dziesięciolecia bez rezultatów reformowali polską szkołę.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wszystkie działania wynikające z zapisów programu rządowego będą przedkładane parlamentowi oraz konsultowane ze związkami zawodowymi. W programie tym przyjęto m.in. działania mające na celu poprawę sytuacji finansowej w szkolnictwie. Zostanie przeprowadzona analiza kosztów finansowanych przez państwo usług edukacyjnych - dotąd analizowano jedynie wydatki. Do połowy 1993 r. przedstawię propozycję algorytmów finansowania szkół i szkół wyższych w latach następnych. Zaproponuję także sposób wyznaczania przyznawanej na edukację części budżetu państwa - sposób, który umożliwi finansowanie usług edukacyjnych gwarantowanych przez państwo. Takiej analizy kosztów od wielu lat domagały się środowiska oświatowe. Zgodnie z przyjętym programem rządowym bardzo niska obecnie średnia płaca w edukacji powinna wzrastać i w 1996 r. osiągnie poziom zbliżony do średniej płacy pracowników administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Reasumując, pragnę raz jeszcze podkreślić, że rząd prowadzi systematyczne rozmowy ze związkami zawodowymi w zespołach międzyresortowych, a w Ministerstwie Edukacji Narodowej rozmowy te, chciałoby się powiedzieć, mają charakter permanentny. W wyniku rozmów podejmowane są działania możliwe do realizacji w ramach uchwalonej przez parlament Rzeczypospolitej ustawy budżetowej. Rząd przyjął długofalowy program działań zmierzających do poprawy sytuacji w szkolnictwie. Chcemy by program ten wpłynął na uspokojenie zaniepokojonych, co zrozumiałe, sytuacją pracowników oświaty.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Strajki, w tym także organizowane w szkołach, nie pomnożą dochodów budżetowych, nie poprawią sytuacji finansowej państwa, całej sfery budżetowej czy oświaty, mogą natomiast, zwłaszcza gdy odbywają się w okresie egzaminów maturalnych, przynieść niepowetowane straty wychowawcze i dydaktyczne. Toczone wśród nas dorosłych spory i dyskusje dotyczą naszych dzieci i niestety dotykają je.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wyrażam przekonanie, że dalsza, stale deklarowana przeze mnie, rzeczowa współpraca jest możliwa. Właśnie ta współpraca wszystkich zainteresowanych stron może przynieść lepsze rezultaty niż strajk generalny w oświacie. Serdecznie dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu proponuje ograniczenie czasu wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut dla klubów i kół poselskich oraz 3 minut dla posłów nie zrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę panią poseł Izabellę Sierakowską o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Pańskie wystąpienie nie zadowoli niestety środowiska oświatowego. Podwyżki, o których pan powiedział, zostały uznane tylko i wyłącznie za zaliczkę tej kwoty, której domagają się związkowcy i nauczyciele. Domagają się oni także rozliczenia kwoty półtora biliona złotych z ubiegłego roku, kwoty, która była przeznaczona na płace, a która nigdy nie została nauczycielom wypłacona. Sądzę, że potrzebne będą jeszcze długie rozmowy ze związkami zawodowymi po to, żeby w jakiś sposób usatysfakcjonować nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Płace, panie ministrze i szanowni państwo, to tylko jeden z postulatów związkowych. Zapoczątkowana ponad trzy lata temu reforma oświatowa właściwie trwa. Miała ona zmierzać w kierunku uspołecznienia oświaty, samorządności szkół wyższych, miała, bo póki co, z każdym z następnym rządem sytuacja w oświacie się nie poprawia, a wręcz przeciwnie, ulega pogorszeniu, szczytne plany przeradzają się w kulawą rzeczywistość. Problem jest niebagatelny, dotyczy bowiem nie tylko 600-tysięcznej grupy zawodowej, jaką są nauczyciele, ale także całego społeczeństwa. W roku 1989 uzgodniono, że nakłady na oświatę powinny wynosić 15% budżetu, co zapewniłoby szkole stabilizację warunków pracy i rozwój, tymczasem w kolejnych ustawach budżetowych dokonuje się w oświacie coraz większych cięć. Nakłady na edukację maleją: z 11% w 1991 r. do 10% w 1992 r. i do najniższego w całej powojennej Polsce poziomu 8,9% w 1993 r. Takie nakłady nie zapewniają realizacji nawet podstawowych zadań edukacyjnych. Oznacza to dalsze przerzucanie rosnących kosztów kształcenia na społeczeństwo, na ubożejące rodziny, narusza interesy społeczne, prowadzi do powiększenia luki cywilizacyjnej i kulturowej między Polską a krajami rozwiniętymi.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełIzabellaSierakowska">Dotkliwy brak środków finansowych na pokrycie niezbędnych bieżących potrzeb szkoły pozostaje w jaskrawej sprzeczności z zamierzeniami przeprowadzenia reformy oświatowej, stawia pod znakiem zapytania rzetelność oraz poczucie odpowiedzialności władz Rzeczypospolitej. Rośnie pauperyzacja szkoły, jej pracowników, mechanizm uspołecznienia szkoły podlega ograniczeniu. Rady pedagogiczne straciły już uprawnienia decyzyjne, podejmuje się kolejne działania zmierzające do zniesienia podmiotowości rodziców i nauczycieli w kwestii wyboru dyrektora szkoły. Kolejne proreformatorskie propozycje rządu to pozbawienie nauczycieli Karty praw i obowiązków nauczyciela, zmiana zasad nawiązywania stosunku pracy z nauczycielami, zwiększenia tygodniowego wymiaru czasu pracy. Oznaczać to będzie znaczne pogorszenie warunków pracy i płacy nauczycieli, a w konsekwencji dalsze osłabienie ich pozycji zawodowej. Likwidacja Karty nauczyciela to odebranie uprawnień zagwarantowanych od lat.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełIzabellaSierakowska">Oburzenie nauczycieli budzi nierespektowanie prawa oraz odstępowanie Sejmu od wcześniej podjętych decyzji; przykładem tego jest anulowanie ustaw dotyczących okresowych waloryzacji płac, emerytur i rent oraz realizacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Nauczyciele sprzeciwiają się polityce władz godzącej w interesy szkoły, uczniów i nauczycieli. Bank Światowy w swoim raporcie podał, że sfera edukacji w Polsce jest niedoinwestowana, intelektualiści polscy przebywający na Zachodzie skierowali zaś apel do Sejmu i rządu RP, w którym domagają się zmiany polityki oświatowej i zrewidowania programu „Dobra i nowoczesna szkoła”. Ostrzegają przed tą dobrą i nowoczesną szkołą w wydaniu pana ministra Flisowskiego, ostrzegają przed eksperymentami, które przeprowadzono 20 lat temu w Stanach Zjednoczonych i które nie zdały egzaminu. Szkolnictwo amerykańskie szybko się z nich wycofało, ale zmarnowano najcenniejsze lata rozwoju kilku rocznikom młodzieży. Polscy naukowcy oraz nauczyciele protestują; nie akceptują oni tego dokumentu, mimo że został okrzyczany przez środki rządowej informacji jako doskonały. Protestują dlatego, że ani słowem nie wspomina się w nim o tak fundamentalnych kwestiach, jak powszechność i obowiązkowość kształcenia. Jeśli natomiast chodzi o zasób wiedzy przekazywanej przez dobrą i nowoczesną szkołę wychowankom, to kwituje się to tylko lakonicznym stwierdzeniem - minimum programowe. Czy to ma być ta reforma, panie ministrze? Jeżeli mamy krytykować, to róbmy coś bardzo dobrego. Pan natomiast robi coś, co będzie szkodzić polskiemu społeczeństwu, z czego będziemy musieli tłumaczyć się przez długie lata.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani zdaniem.)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełIzabellaSierakowska">Walka nauczycieli i związku nauczycielstwa trwa. Nikt dziś nie ma prawa zarzucać nauczycielom, że pochopnie zdecydowali się na tak dramatyczny protest, jakim jest strajk. Jak bowiem inaczej może wyrazić nauczyciel to, że ma dość pustych słów, gestów i obietnic...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pani poseł, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">... traktowania oświaty po macoszemu, że ma dość polityki państwa, która - zamiast sprzyjać rozwojowi - powoduje regres państwowej, ogólnodostępnej, publicznej szkoły. Nauczyciele mają do tego protestu prawo, tak jak wszyscy obywatele. Warto z ich desperackiego kroku wyciągnąć mądre wnioski. Wysoki Sejmie, chodzi o naszą przyszłość, o normalne funkcjonowanie szkoły, o konstytucyjne zagwarantowanie bezpłatnej szkoły, o docenienie nauczycieli. Jeżeli rząd i Sejm nie podejdą do tego dramatu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">... z należytą powagą, zostaną oskarżeni o działalność na szkodę tych, którzy powinni być podmiotem szczególnej troski - dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Wnoszę o nieprzyjęcie informacji ministra.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pawłowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełAndrzejPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To wystąpienie w imieniu klubu muszę rozpocząć od polemiki z wypowiedzią pani poseł Izabelli Sierakowskiej. Chciałbym usłyszeć z ust pani poseł tak emocjonalną i troskliwą wypowiedź w obronie oświaty cztery, pięć, sześć lat temu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełAndrzejPawłowski">Wówczas nie słyszało się takich głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Były, były.)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełAndrzejPawłowski">Słychać je natomiast dzisiaj w sytuacji, kiedy państwo polskie dokonuje trudnego procesu reform. Pani poseł Sierakowska powiada: Róbmy coś bardzo dobrego, ale nie mówi co. Pani poseł Sierakowska mówi, by wyciągnąć mądre wnioski, ale tych wniosków nie wyciąga.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez pięć minut się nie da.)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełAndrzejPawłowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna - i odnosząc się do wystąpienia pana ministra - chciałbym stworzyć nieco inny, być może szerszy, być może bardziej interesujący, kontekst tej wypowiedzi w dzisiejszej debacie. Nie będę mówił o trudnej sytuacji, jaka jest w oświacie. Wszyscy o tym wiemy. Należy natomiast powiedzieć o sposobach wyjścia z tej sytuacji, o sposobach jej naprawienia. Otóż ta niezwykle trudna sytuacja oświaty jest faktem i nie uzdrowi jej jednorazowe, nawet najwyższe, podwyższenie wynagrodzeń pracowników oświaty. Konieczne jest wprowadzenie rozwiązań systemowych w całej sferze budżetowej (w tym także w oświacie), takich rozwiązań, które pozwolą na zreformowanie sfery budżetowej oraz dokonanie strukturalnej reformy systemu jej finansowania. Aby to było możliwe, potrzebna jest wola wszystkich zainteresowanych stron, także związków zawodowych, wprowadzenia tych rozwiązań. Tymczasem związki zawodowe nie przedstawiły alternatywnego programu wobec zamierzeń rządu; wykazały postawę zachowawczą i roszczeniową i ograniczyły się tylko do żądań płacowych.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełAndrzejPawłowski">Z pewnością nauczyciele powinni zarabiać znacznie więcej, jednak nie będzie można tego osiągnąć bez przeprowadzenia strukturalnej reformy, o której przed chwilą powiedziałem, reformy pociągającej za sobą nieuniknione koszty i konsekwencje, ale dającej w zamian realne i trwałe korzyści. Ministerstwo winno zaproponować możliwy, szybki i skuteczny kształt takiej reformy, program jej wprowadzenia, tak by nauczyciele wiedzieli, co będzie ona oznaczała dla nich samych i dla środowiska oświatowego. Pracownicy oświaty doskonale wiedzą, że trzeba będzie ponieść pewne koszty, związki zawodowe natomiast zdają się tej zależności nie dostrzegać. Nie dość wyraźnie dostrzegana jest również zależność pomiędzy poziomem wynagrodzeń a możliwościami budżetu państwa. Formułowanie cudownych recept nie zmieni ani nie uzdrowi tej sytuacji. Związki zawodowe zrzeszające nauczycieli mają możliwość wpływania na politykę oświatową rządu poprzez negocjowanie układu zbiorowego - mówił o tym pan minister. Tymczasem krótka i nieodległa historia tych negocjacji zdaje się potwierdzać, iż szansa wynegocjowania wspólnego porozumienia została oddalona; tym samym została oddalona szansa istotnej reformy oświaty, której współautorem mogły być związkowe reprezentacje nauczycieli. Strajki nie mogą być alternatywą dla rozwiązań proponowanych przez rząd - czy to w programie rządowym, czy w trakcie negocjacji - choć ich przyczyny, jak sądzę, je uzasadniają. Trzeba uświadomić nauczycielom i pracownikom oświaty, że głęboka, strukturalna reforma systemu oświaty musi wiązać się z pewnymi nieuniknionymi kosztami, ale w zamian przyniesie realne i wyraźne korzyści.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Łuczaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Słyszeliśmy już wiele opinii na temat oświaty. W zasadzie wszyscy są zgodni, że sytuacja w oświacie jest trudna, można powiedzieć - beznadziejna. Nie zgadzam się natomiast z poglądem wyrażonym przez niektórych posłów, że chcemy wprowadzić do naszej dyskusji wątek polityczny; z rozróżnieniem, że jedni mają koncepcję, a inni oceniają sytuację oświatową w naszym kraju tylko z politycznego punktu widzenia. Sądzę, że warto zwrócić uwagę na fakt, że dzisiaj akcje strajkowe podejmują - jak wynika z informacji - wszystkie związki, bez względu na swój rodowód i korzenie, a w ocenie tej sytuacji są one jednorodne.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełAleksanderŁuczak">Chciałbym również powiedzieć, że w zasadzie ten strajk, który w środowisku nauczycielskim jest na pewno sprawą niespotykaną, jest protestem środowiska, które zostało doprowadzone do kresu wytrzymałości, do sytuacji skrajnej. Jest to środowisko, które niejednokrotnie przecież dowiodło, z jak wielką pieczą, z jak wielkim oddaniem odnosi się do spraw społecznych. Przypomnę chociażby, że w okresie międzywojennym, u zarania niepodległości, dyskutowano nawet w Związku Nauczycielstwa Polskiego nad pewnymi ograniczeniami związanymi z życiem rodzinnym na rzecz tego, by się poświęcić sprawom oświaty, wykonywaniu zawodu nauczycielskiego. I dzisiaj, myślę, nie można tego środowiska posądzać o mniejsze oddanie i zaangażowanie na rzecz tego, co chce czynić. Znalazło się ono jednak rzeczywiście w sytuacji dramatycznej.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełAleksanderŁuczak">Sprawa waloryzacji czy w ogóle wynagrodzeń. Łatwo powiedzieć, że to środowisko jest źle wynagradzane, ale temu środowisku przez wiele miesięcy obiecywano i mówiono, że to jest stan tymczasowy, który minie, że za jakiś czas wróci się do pewnych reguł, które powinny obowiązywać w sferze wynagrodzeń w tym środowisku. To nie następowało. Dzisiaj podejmuje się bardzo nikłe czy wręcz minimalne działania, które w jakiś sposób, zdaniem ministerstwa, normują sytuację, ale które są dalekie od oczekiwań środowiska czy stanu nauczycielskiego.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełAleksanderŁuczak">Kolejna sprawa, którą chciałem poruszyć, to kwestia związana z sytuacją samej szkoły. Otóż nie można doprowadzić do takiego rozumienia sytuacji oświaty, że będziemy tworzyli program, nawet zgrabnie zapisany, ale program, który - powiedziałbym - będzie wycinkiem, spojrzeniem jednego resortu, jak się powinno te sprawy rozstrzygać. Po prostu, sprawy oświaty, jeżeli nie będą one włączone do całego systemu gospodarowania państwem, do całej zmiany systemu gospodarowania państwem, to tylko, o czym pan minister mówił, będzie to apel, będziemy domagali się zwiększenia środków. Jeżeli natomiast mamy sytuację, że sprawy podatków, działalności zakładów przemysłowych są tak, a nie inaczej prowadzone, to wszystko to odbija się właśnie na oświacie, na możliwościach jej funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełAleksanderŁuczak">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jeden bardzo istotny element, który z naszego punktu widzenia, z punktu widzenia Polskiego Stronnictwa Ludowego, budzi szczególny niepokój. Chodzi o sytuację szkół najsłabszych, w środowisku wiejskim, szkół, które naprawdę znajdują się u kresu wytrzymałości, działają na pograniczu możliwości jakiegokolwiek właściwie przekazywania, realizowania swoich funkcji.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełAleksanderŁuczak">W związku z tym uważam, że to, co zostało zaprezentowane, jest tylko taką osłonką, która ma na celu poprawę sytuacji, a nie systemowe rozwiązanie; nie został zaprezentowany zwięzły program edukacyjny powiązany z polityką gospodarczą państwa. Uwzględniając powyższe wnoszę w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego o odrzucenie tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Gaj w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełBożenaGaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba nie ma dziś - ani w Polsce, ani na tej sali - nikogo, kto by nie wiedział o dramatycznej sytuacji panującej w polskiej szkole. Wielu jest fałszywych orędowników i pseudoobrońców nauczycielskiej sprawy, także w Sejmie. Ci sami posłowie, którzy podczas komisyjnej dyskusji nad budżetem państwa wypowiadali, jeśli chodzi o edukację, wiele ostrych, krytycznych uwag i wskazywali na dramat polskiej szkoły, ci sami posłowie mieli czelność głosować na tej sali za przyjęciem nierealnego w istocie budżetu, gdyż tego wymagali od nich liderzy partii, zabiegających o przetrwanie rządowej koalicji. Ci posłowie, przedkładając partykularne interesy rządu pani premier Suchockiej ponad troskę o kształcenie znacznej liczby dzieci i młodzieży, ci posłowie w rzeczywistości głosowali przeciwko polskiej szkole. Trudno więc się dziwić, że zdesperowane i doprowadzone do kresu wytrzymałości, dotąd cierpliwe środowisko nauczycielskie zmuszone jest sięgnąć po nigdy przedtem na taką skalę nie stosowaną w oświacie broń, broń straszliwą, strajk.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełBożenaGaj">Należy jednak pamiętać - i musi o tym pamiętać rząd pani premier Suchockiej - że zapobieganie oświatowym strajkom nie może być celem samym w sobie. Konieczne jest bowiem uprzednie likwidowanie przyczyn, skutki zaś ustąpią same. Ta głęboka prawda dotyczy nie tylko oświatowych protestów. Trwa spór zbiorowy z rządem, toczą się negocjacje w sprawie układu zbiorowego. Nie można za taki obrót spraw winić związkowców, inicjujących przygotowania do strajku. Przecież to Sejm zgotował polskiemu społeczeństwu ten strajk. Decyzją z 5 czerwca 1992 r., zmieniającą ustawę Karta nauczyciela, zagroził uchyleniem jednego z podstawowych nauczycielskich praw - prawa do 18-godzinnego pensum. Pensum - nie czasu pracy, który, jeśli nauczyciel traktuje swoje obowiązki sumiennie, musi być co najmniej dwukrotnie większy od pensum. Drastyczne zwiększenie liczby godzin pracy nauczycieli nie pozostanie bez wpływu na jakość procesu dydaktyczno-wychowawczego. Gdyby Sejm odrzucił wtedy koncepcję ówczesnego, wygrażającego laską ministra, nie doszłoby do dzisiejszej sytuacji. Tymczasem teraz, pod pretekstem układu zbiorowego, zbiegającego się w czasie z planowanymi podwyżkami płac, funkcjonariusze rządowi chcą kontynuować to niszczycielskie dzieło. W dalszym ciągu degradują polską oświatę, w dalszym ciągu degradują status prawny, materialny i społeczny zawodu nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełBożenaGaj">Dramatyczna sytuacja materialna szkół dotyczy nie tylko nauczycieli, ale również uczniów i ich rodziców. Funkcjonowanie szkół nie może stać się niejako zadaniem własnym rodziców. Tymczasem, o czym pan minister nie był łaskaw dziś wspomnieć, około 17% kosztów utrzymania szkół ponoszą bezpośrednio rodzice. Nakłady na oświatę zmalały w takim stopniu, że nie gwarantują zaspokojenia najbardziej elementarnych nawet potrzeb, wynikających z zadań edukacyjnych, do których zobowiązane jest państwo.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełBożenaGaj">Sytuacja, w której dyrektor szkoły zmuszony jest do gorączkowego poszukiwania funduszy, aby zapewnić istnienie placówki, nie jest do pogodzenia z podstawowymi funkcjami szkoły - nauczaniem, wychowaniem i opieką.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełBożenaGaj">Konfederacja Polski Niepodległej oskarżana bywa z tej trybuny o populizm i demagogię. My jednak nie przejmujemy się tym zbytnio. Od dawna wskazujemy - i nadal będziemy to czynić - na błędy i nieprawidłowości w koncepcjach, jakie fundują nam postsolidarnościowe rządy. Ministerstwo Edukacji Narodowej podziela wiele z naszych krytycznych uwag, niemniej nieudolność i brak kompetencji nie pozwalają urzędnikom ministerialnym na podjęcie skutecznych działań naprawczych.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełBożenaGaj">Konfederacja Polski Niepodległej ma program, ma całościową wizję nowego i nowoczesnego systemu edukacji. Tymczasem, jak zwykle demagogicznie, piętnujemy szwankującą opiekę socjalno-bytową. Status prawny nauczyciela ulega ciągłej degradacji, a to zlikwidowanie mianowania i zastąpienie go stażem, potem jednym, drugim, a może i dziesiątym kontraktem. Poza tym dąży się do zwiększenia pensum dydaktycznego o około 20%, do wprowadzenia pięciu dodatkowych godzin, będących w dyspozycji dyrektora. Wszystko to sprawia, że faktyczny czas pracy nauczyciela, rzetelnie wykonującego swoją powinność, wydłuży się do astronomicznych rozmiarów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełBożenaGaj">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełBożenaGaj">Nic tu nie pomogą mgliste obietnice bonów kapitałowych w ramach wyrównania strat spowodowanych przyjęciem niezgodnej z konstytucją, a wnoszonej przez rząd, regulacji. I na koniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełBożenaGaj">Panie ministrze, chciałabym zadać dodatkowe pytanie. Czy resort, hołubiąc z jednej strony nadmiernie, gigantycznie wprost rozbudowaną administrację, a z drugiej tak gwałtownie poszukując pieniędzy na płace nauczycielskie, nie dostrzega konieczności reorganizacji administracji na wszystkich szczeblach zarządzania oświatą? A jeśli tak - to w jaki sposób i w jakim terminie?</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełBożenaGaj">Chciałabym również zwrócić się do pani poseł Sierakowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pani poseł, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełBożenaGaj">Panie marszałku, bardzo przepraszam, dzięki Konfederacji mówimy o oświacie, sama jestem nauczycielką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pani poseł, wszystko rozumiem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełBożenaGaj">Proszę mi pozwolić powiedzieć jeszcze jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jedno zdanie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Klubowa dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Lewandowski: Panowie, bądźcie dżentelmenami.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełBożenaGaj">Do pani poseł Sierakowskiej. W ubiegłym tygodniu był strajk Związku Nauczycielstwa Polskiego i jest to sygnałem, że konieczne jest natychmiastowe odejście od polityki dyskryminowania oświaty. Tymczasem w tym dniu, kiedy został podpisany projekt układu zbiorowego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełBożenaGaj">... prezes Związku Nauczycielskiego Polskiego, składając podpis, zaakceptował całą politykę rządu i obawiam się, że rzeczywisty i naturalny protest nauczycieli wykorzystany został w grze i manipulacji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę panią poseł Teresę Bazałę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Chcę tylko powiedzieć, że tuż przed zakończeniem czasu wypowiedzi sygnalizuję, że czas mija, i proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełTeresaBazała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w pełni podziela opinię o dramatycznej sytuacji materialnej pracowników oświaty, nauki i wychowania, sytuacji spowodowanej bardzo niską średnią pensją. Dotyka to szczególnie te rodziny, w których obydwoje małżonkowie pracują w szkolnictwie, a jest ich w tym zawodzie bardzo dużo, a także osoby samotne.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełTeresaBazała">Trudna sytuacja w oświacie wynika jednak nie tylko z równie trudnej sytuacji gospodarczej i finansowej państwa, lecz także z wieloletnich zaniedbań i degradacji oświaty w czasach komunistycznych. Zwiększenie wynagrodzeń może odbywać się tylko i wyłącznie w ramach ustawy budżetowej na 1993 r. Zdajemy sobie sprawę z tego, że możliwości w tym względzie są niewielkie, stąd pewne nadzieje wiążemy z zapowiedzią rządu o przeznaczeniu zaoszczędzonych w budżecie środków na podwyżki w sferze budżetowej, w tym dla pracowników oświaty. Pocieszające jest także to, że pomimo pauperyzacji materialnej zawodu nauczycielskiego jego prestiż i autorytet w społeczeństwie wzrastają. Potwierdzają to niedawne wyniki badań CBOS, które wykazały, że zawód nauczyciela oceniany jest jako najbardziej godny szacunku (jest na drugim miejscu po zawodzie lekarza). Oczywiście wiemy, że jest to zasługą samych nauczycieli, którzy potrafią wykazać wiele cierpliwości i osobistego poświęcenia, którzy są odpowiedzialni za młodzież i państwo, a także występują z inicjatywą pomocy szkole w przetrwaniu kryzysu. Z tych też powodów sprzeciwiamy się przedstawianiu obrazu polskiej szkoły w czarnych kolorach. Snucie wizji upadku szkoły, jak czyni to m.in. Związek Nauczycielstwa Polskiego, wyrządza - naszym zdaniem - krzywdę wielu ofiarnym nauczycielom, rodzicom uczniów, a także tym samorządom, które - poza nielicznymi wyjątkami - doskonale rozumiejąc znaczenie oświaty dla społeczeństwa, przejęły szkoły i starają się udzielać im wszelkiej możliwej pomocy, nawet kosztem innych zadań gminy. Nie można też nie dostrzegać liczby nowo powstałych pracowni komputerowych, nowo otwartych szkół i izb lekcyjnych w innych szkołach. Wszystkie te fakty pozwalają naszemu klubowi bardziej optymistycznie spojrzeć na teraźniejszość i przyszłość zawodu nauczycielskiego. Oczywiście nie zwalnia to ani rządu, ani parlamentu czy organizacji związkowych od przygotowywania długofalowego programu działań zmierzających do poprawy sytuacji w szkolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełTeresaBazała">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nasz klub w pełni popiera stanowisko ministerstwa prowadzące do nowego uregulowania czasu pracy nauczyciela. Każdy solidny nauczyciel pracuje więcej niż 40 godzin tygodniowo. Obowiązujące 18-godzinne pensum wytwarza w świadomości znacznej części społeczeństwa błędne i krzywdzące wyobrażenie o czasie pracy nauczyciela. Opowiadamy się także za zwiększeniem udziału płacy zasadniczej w łącznym wynagrodzeniu, jak i za uproszczeniem tabeli płac i dodatków funkcyjnych. Nie widzimy możliwości podwyższenia pensum bez zrekompensowania tego stosownym wzrostem wynagrodzeń, jak również sprzeciwiamy się redukcji zatrudnienia i zwolnieniom grupowym w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PosełTeresaBazała">Duże nadzieje nasze ugrupowanie wiąże z programem: „Dobra i nowoczesna szkoła — kontynuacja przemian edukacyjnych”, który w swej istocie jest programem reform systemowych. W reformach systemowych i dalszej racjonalizacji wydatków widzimy możliwość szybszego podniesienia poziomu płac.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PosełTeresaBazała">Nasz klub będzie głosował za przyjęciem informacji przedstawionej przez pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Panie marszałku, w trybie art. 109.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pani poseł Izabella Sierakowska w trybie art. 109 regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Odpowiadając panu posłowi Wesołowskiemu. W styczniu 1989 r., pozwolę sobie przypomnieć, była przyjęta ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń w sferze budżetowej. Gdyby nie decyzja tego naszego Sejmu, nauczyciele zarabialiby o przeszło 25% więcej.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełIzabellaSierakowska">I pani poseł Gaj. Związek Nauczycielstwa Polskiego tylko parafował układ zbiorowy, natomiast na posiedzeniu Zarządu Głównego wniesiono wiele uwag i układ nie został podpisany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Pawłowski: Tylko ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Nie dopuszczam do dalszej dyskusji, nie ma żadnego ad vocem. Pani poseł Sierakowska w pierwszej części swojej wypowiedzi nadużyła mojej zgody na sprostowanie wypowiedzi, nie było to sprostowanie, lecz podjęcie dyskusji z panem posłem.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Pawłowski: Tylko w trybie sprostowania, chodzi o nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, nie ma już dyskusji, nie, panie pośle, przepraszam. Oczywiście, wypowiadał się pan poseł Pawłowski, a nie poseł Wesołowski.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Jana Kulasa o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie! O dramatycznej i rzeczywiście przedstrajkowej sytuacji w oświacie trzeba mówić z najwyższą powagą i autentyczną troską. Przedstawiciele „Solidarności” niejednokrotnie mówili o konieczności przeprowadzenia reformy, wskazywali na wielkie zaniedbania w tej sferze w ostatnich kilku latach, na całe smutne dziedzictwo poprzedniego 45-lecia. Ostatnio szczególnie akcentujemy to, że ciężary sfery budżetowej, koszty reform społeczno-gospodarczych są ponoszone nierównomiernie. W dużej mierze dotyczy to właśnie pracowników oświaty. Tutaj dokonuje się autentyczny spadek płacy realnej. Nasi koledzy mówią, że ich płace są zbliżone do zasiłków dla bezrobotnych. Tak dalej być nie może. Wytrzymałość psychofizyczna pracowników oświaty i wychowania wyczerpała się i proszę się nie dziwić, że stanowisko, które w tej chwili przekazuję, jest tak dramatyczne i tak bolesne, ale w jakimś sensie jest tak konieczne.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełJanKulas">Wobec całkowitego niepowodzenia rozmów z rządem Rzeczypospolitej Polskiej w ramach sporu zbiorowego, 22 kwietnia na mocy stosownej decyzji Komisji Krajowej postanowiono powołać Ogólnopolski Komitet Strajkowy Ochrony Zdrowia, Oświaty, Nauki i Kultury NSZZ „Solidarność”. „Solidarność” oświaty mówi także o solidarności z tymi, których los jest podobny, którzy ponoszą podobne wyrzeczenia, a więc o pracownikach ochrony zdrowia, nauki i kultury. I tenże komitet strajkowy postanowił z dniem 5 maja 1993 r., powtarzam, z dniem 5 maja 1993 r., przystąpić do czynnej akcji strajkowej. A więc debatujemy, dyskutujemy na tydzień przed dramatycznymi wydarzeniami. Rozmawiałem z przedstawicielami tego komitetu, wiele osób przeżywa to moralnie, bo to jest problem moralny. Jak czytamy w opinii zawartej w stanowisku naszych kolegów, jest to ostateczna forma obrony naszych wspólnych interesów, po prostu inne możliwości zostały wyczerpane. Mam nadzieję, że przedstawiciele rządu, Wysoka Izba, ustosunkują się do tego z najwyższą powagą. Jeszcze nie jest za późno. To chciałbym z tej trybuny podkreślić. Mamy jeszcze tydzień czasu. Koledzy zwracają uwagę na możliwość zorganizowania w trybie pilnym spotkania z panią premier Hanną Suchocką przez przewodniczącego naszego związku. Gdyby były jakieś dodatkowe możliwości, inne rozwiązania - „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania jest jeszcze gotowa podjąć takie rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełJanKulas">Pytano nas także o możliwości nowelizacji budżetowej - teraz, w kwietniu, w najbliższym czasie. Toteż pytanie to kieruję do przedstawicieli rządu. Jest to ważne pytanie. Przygotowania do strajku czynnego są w pełnym toku. Mam tu ze sobą kolejne materiały. Ta sytuacja się rozwija. Ta sytuacja po prostu dojrzewa. Przekroczono wszelkie granice i dzisiaj, i za tydzień wszyscy będziemy ponosić tego konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PosełJanKulas">Pytałem o granice kompromisu. Powiedziano mi wyraźnie, że 600 tys. zł podwyżki dla pracowników oświaty od 1 kwietnia 1993 r. to niezbędne i konieczne minimum. Sądzę, że to stwierdzenie jest jednoznaczne. W innym miejscu przedstawiciele sekcji krajowej pracowników oświaty i wychowania tak się wypowiadają: w obecnej trudnej sytuacji oświaty wszelkie zmiany powodujące dalsze zubożenie środowiska nauczycielskiego są niedopuszczalne, a takie zmiany jednak następują i dlatego jest taka dramatyczna sytuacja komitetu strajkowego. I przy całym szacunku - jako poseł mogę wyrazić taki szacunek - dla pana ministra, muszę jednak na zakończenie wyraźnie powiedzieć, że informacja pana ministra jest dla nas nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Maziarskiego w imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełJacekMaziarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister Zdobysław Flisowski użył słów „bardzo trudny budżet”. I to jest prawda. Istotnie, nie da się nie dostrzec rzeczywistości, tego że ten budżet jest trudny i w ogóle w kraju jest trudno. Ale z drugiej strony nie da się uciec przed odpowiedzią na pytanie, dlaczego ten budżet jest tak trudny właśnie w dziedzinie oświaty i to bardziej niż w jakiejkolwiek innej dziedzinie? Dlaczego w tej właśnie dziedzinie spadek jest tak głęboki i tak dotkliwy, że aż budzi dramatyczne następstwa społeczne? Dlaczego koalicja rządząca forsowała ten właśnie budżet, mając świadomość, że na przykład komisja edukacji wnosiła o kilka bilionów złotych więcej i nie kto inny, a pan minister Flisowski sprzeciwiał się w imieniu pedagogów, w imieniu środowiska, i sądzę, że miał rację.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełJacekMaziarski">Mamy tutaj do czynienia z bardzo znaczącym zjawiskiem niedoceniania pozycji oświaty w systemie państwowym, w budżecie państwa i twierdzę, że jest to fundamentalna wina tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełJacekMaziarski">Dlaczego tak się dzieje? Sądzę, że ten rząd stawia na zupełnie inne cele, preferuje inne zadania, a wymownym świadectwem jest zestawienie pozycji pedagogów z pozycją urzędników. W jednej grupie mamy realny spadek, w drugiej grupie mamy realny przyrost. Po prostu ta grupa jest widziana lepiej. Nie jestem pewien, czy z perspektywy państwa i jego długofalowych interesów jest to rozsądne. Sądzę, że pedagodzy są nie mniej ważni i nie mniej będą przesądzali o zamożności naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełJacekMaziarski">W tym kraju mówi się, rozkładając ręce, że nie ma pieniędzy na oświatę, a jednocześnie powstają jakieś rozdęte, moim zdaniem, zupełnie nierealne plany dotyczące tworzenia nowych jednostek administracyjnych (powiatów), wiążące się z wydatkowaniem bilionów złotych, a z góry można powiedzieć, że nic z tego nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełJacekMaziarski">I nie jest to tylko brak pieniędzy. Niestety, winą trzeba obciążyć także za brak konsekwencji, dezorganizację, zatrzymany proces przekazywania szkół samorządom, nieprzekazywanie pieniędzy samorządom (które się tych zadań podjęły) na utrzymywanie szkół. Mówi się wprawdzie o potrzebie korekty subwencji szkolnej, ale z praktyki poselskiej wiem, że środki przyznawane szkołom nie wystarczają nawet na płace, na elementarne potrzeby. Czy tak ma to wszystko toczyć się dalej? Jeśli tak, to przewiduję, że ten system oświatowy się załamie.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PosełJacekMaziarski">Zamiast wprowadzenia zmian, które są tak pilnie potrzebne naszej oświacie, ciągle mamy pozorowane działania. Przykładem tych pozorowanych działań jest ogłaszanie programów w rodzaju „Dobra i nowoczesna szkoła” oraz inspirowanie dyskusji nad tymi programami, z których jest tyle pożytku, co z bicia piany.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PosełJacekMaziarski">Wysuwane są też pozorne argumenty i niektóre z nich padły także w tej Izbie - na przykład, że mizerna sytuacja oświaty jest rezultatem minionych dziesięcioleci. Otóż akurat w tym wypadku jest to nieprawda. Co mają minione dziesięciolecia do płac nauczycielskich dzisiaj? Gdyby ktoś mówił na przykład o sytuacji technicznej szkół czy o innych problemach - to rozumiem. Ale mówimy o konkretnej sytuacji płacowej, która jest nie załatwiona mimo obietnic, i sądzę, że niedotrzymanie tych obietnic, niewiarygodność resortu jest przyczyną tego zrywu, protestu, którego nie umiem potępić, choć w poprzednich latach uważałem, że ludzie pracujący w takich zawodach, jak nauczyciel, czy lekarz, nie powinni strajkować. Tym razem po prostu nie wypowiem tych słów. Sądzę, że te strajki są w jakiś sposób uzasadnione, usprawiedliwione, choć rzeczywiście bolesne. I nie rozumiem argumentów, które przytoczył pan poseł Pawłowski, po prostu obwiniając związki zawodowe, że nie przedstawiły programu naprawy.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#PosełJacekMaziarski">Panie Pośle! To nie jest zadanie do rozwiązania przez związki zawodowe. Związki zawodowe nie są od tego, żeby wyręczały rząd w kształtowaniu programu reform. One nie są od tego, żeby klaskały rządowi. Jeśli w tym wypadku związki - obojętnie, jakiej barwy - zdecydowały się na protest, to nie przypuszczam, żeby to robiły w imię wygórowanych roszczeń nauczycielskich, bo one naprawdę nie są wygórowane, tylko po prostu dlatego, że są już rozczarowane polityką resortu oświaty, co dostrzega ogół społeczeństwa, nie tylko związkowcy.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#PosełJacekMaziarski">Z tych powodów, podzielając dość powszechne odczucia społeczeństwa, które wcale nie zwraca się przeciw strajkom nauczycieli, będę głosował - podobnie jak cały klub - aby tej informacji nie przyjąć do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Stefana Pastuszewskiego o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego „Chrześcijańskiej Demokracji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełStefanPastuszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Państwo w opinii społecznej wycofuje się konsekwentnie z utrzymywania oświaty, nauki i kultury, czego nie można tłumaczyć tylko ograniczonymi środkami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełStefanPastuszewski">Pojawia się bardzo niebezpieczna filozofia liberalnego państwa, które rzuca właśnie te sfery na głęboką wodę rynku. Zakłada się również, że skoro jest źle wszędzie, to i w oświacie nie może być dobrze. Niewiele podejmuje się nawet działań organizacyjnych w celu uchronienia edukacji przed regresem.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełStefanPastuszewski">W tak dramatycznej sytuacji oświatowej rząd chce wdrożyć projekt pod nazwą „Dobra i nowoczesna szkoła”, co brzmi nieco ironicznie.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełStefanPastuszewski">Oczywiście reformy w oświacie są niezbędne. Wszyscy chcą, aby to była dobra, nowoczesna szkoła, ale rozpocząć reformę należy od zapewnienia względnych warunków płacowych.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PosełStefanPastuszewski">Czy rzeczywiście nauczyciele chcą wyjątkowych przywilejów? Nie. Oczekują tylko na zrównanie ich zarobków na przykład z zarobkami pracowników administracji państwowej i średnią krajową oraz nieniszczenia ich stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PosełStefanPastuszewski">Zgadzam się tu z wypowiedzią pana posła Jacka Maziarskiego na temat specyficznej polityki finansowej rządu. Zilustruję to następującymi liczbami.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#PosełStefanPastuszewski">W sektorze tym nastąpił w ostatnich latach największy spadek płac. Płace te kształtowały się następująco: w roku 1990 — 101,6% średniej krajowej, w 1991 — tylko 87% średniej krajowej, w 1992 — 83% średniej krajowej. Przewiduje się, że w 1993 r. nauczyciele zarabiać będą 70% średniej krajowej.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#PosełStefanPastuszewski">Podobnie sytuacja przedstawia się w szkolnictwie wyższym. Budżet państwa w tym roku ograniczył wydatki na oświatę do 8,9%, a na szkolnictwo wyższe do 2,3%. Zwiększa się udział rodziców - coraz biedniejszych zresztą - w utrzymywaniu placówek oświatowo-wychowawczych i przewiduje się, że w przyszłym roku z ich kieszeni trzeba będzie pozyskać aż 25% środków.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#PosełStefanPastuszewski">Obecnie nauczyciele sprzeciwili się w sposób dramatyczny ignorowaniu ich potrzeb. Jeśli nie podejmie się zdecydowanych rozwiązań na rzecz oświaty, to zakończyć się to może strajkiem generalnym i bezterminowym. Znając atmosferę wśród nauczycieli i determinację związków zawodowych, jak również poparcie społeczne, należy przyjąć, że nie ustąpią w sprawach płacowych.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#PosełStefanPastuszewski">Chrześcijańska Demokracja proponuje więc, aby dokonać jednorazowej łącznej wypłaty podwyżek uposażeń nauczycielskich, przewidywanych w projekcie budżetu na kwiecień i wrzesień. Będzie to średnio 600 tys. zł (z uwzględnieniem waloryzacji od 1 kwietnia). Dopiero po rozwiązaniu konfliktów związanych z kwestią płac należy rozpocząć wdrażanie reformy oświaty. W przeciwnym wypadku tego typu projekty brzmieć będą księżycowo i spotkają się z negatywną oceną środowiska, jak również większości społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Ryszarda Bugaja o zabranie głosu w imieniu Koła Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełRyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister Flisowski powiedział w swoim wystąpieniu, że sprawa szkoły jest siódmym priorytetem rządu. Wiem, że nie było intencją pana ministra stwierdzenie, że szkoła jest na siódmym miejscu wśród tych priorytetów, ale myślę, że to słowo zostało wypowiedziane trochę nieprzypadkowo, bo sprawa tak mniej więcej wygląda i takie w istocie rzeczy jest umiejscowienie priorytetu dla szkolnictwa i dla oświaty. Oświata, niestety, stała się w ciągu ostatnich 2–3 lat w istocie rzeczy buforem dla budżetu państwa, tym miejscem, w którym można uzyskać środki finansowe, gdy ich brakuje. Bronię tej tezy zdecydowanie. Sprawa polega nie tylko na tym, że brakuje środków, ale też na tym, że właśnie jeżeli się chce szukać oszczędności, to szuka się ich bardziej tam niż gdzie indziej. Wystarczy, jeżeli porównamy np. wynagrodzenia, dynamikę wynagrodzeń w dwóch działach, sfery budżetowej: w oświacie i w administracji państwowej. To porównanie daje całkowicie jednoznaczny rezultat.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełRyszardBugaj">Muszę się przyłączyć do tych wszystkich, którzy tu dzisiaj mówili, że strajki, które obecnie wybuchły, są rezultatem pewnej determinacji. I można powiedzieć, że my w tej Izbie, a przynajmniej pewna większość, która decydowała o budżecie, spychając oświatę poza pewien margines rozsądku, ci, którzy za tym głosowali, w istocie rzeczy w jakimś sensie musieli się liczyć z konsekwencjami, także w postaci strajków. Było przecież jasne, że przekracza się pewną dopuszczalną i rozsądną granicę. Przecież wiemy świetnie, że są nauczyciele po wyższych studiach, po kilku latach pracy, którzy na pełnym etacie zarabiają niewiele więcej niż 1,5 mln zł. To chyba coś znaczy. To chyba pociąga za sobą jakieś konsekwencje, których się uniknąć nie uda.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełRyszardBugaj">Pan poseł Pawłowski mówił o reformie oświaty w takim kontekście, jak gdyby ta reforma miała przynieść rozwiązanie finansowych problemów oświaty. Wypowiedź pana posła można było tak rozumieć: Zrobimy taką reformę, która pozwoli jeszcze coś zaoszczędzić. Myślę, że ten punkt widzenia powinniśmy zdecydowanie odrzucić. Z całą pewnością reforma w oświacie jest potrzebna, ale nie po to, żeby jeszcze coś w tym dziale zaoszczędzić. Odwrotnie: Wydaje mi się, że jakakolwiek sensowna reforma w oświacie musi zakładać realny wzrost wydatków na tę dziedzinę. Nie ma na to absolutnie żadnej rady.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełRyszardBugaj">Pani poseł z klubu ZChN mówiła, że nieraz są tu przedstawiane wizje upadku polskiej oświaty. Pani poseł, to nie są wizje. Sytuacja, gdy w szkołach zostały zlikwidowane na przykład zajęcia wyrównawcze dla dzieci, które z jakichkolwiek powodów (rodzinnych, wychowawczych) pozostają w tyle, jest już chyba symptomem upadku. Nie musimy na to czekać.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełRyszardBugaj">Na koniec chciałbym panu ministrowi Flisowskiemu postawić trzy pytania. Wydaje mi się bowiem, że opinia publiczna, a także my w tej Izbie, powinniśmy uzyskać precyzyjną odpowiedź, jeśli chodzi o te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PosełRyszardBugaj">Po pierwsze: Jak pan minister - już z perspektywy minionych 4 miesięcy tego roku (które pozwalają nam także postawić hipotezę dotyczącą tempa wzrostu wynagrodzeń w sferze produkcji materialnej) - ocenia szanse: Na jakim poziomie ukształtują się (w rozumieniu tej starej, uchylonej ustawy o płacach w sferze budżetowej) płace w oświacie, w edukacji? Czy, jak mówił tu przed chwilą pan poseł Pastuszewski, będzie to poziom 70%? Jeżeli tak, to mam nadzieję, że, naprawdę, mimo wszystkich problemów, przed którymi stoimy, rząd i Ministerstwo Edukacji Narodowej wystąpią z nowelizacją ustawy budżetowej, by do takiego, aż tak złego stanu nie dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PosełRyszardBugaj">Po drugie: Wiem, że szacowanie realnej wartości nakładów budżetu państwa, wydatków budżetu państwa na oświatę wymaga pewnych wyliczeń. My, pracując w komisji budżetowej, nie mogliśmy uzyskać informacji, jak te wydatki będą się w tym roku realnie kształtować. To wymaga oczywiście zastosowania szeregu wskaźników odpowiednich do różnych kategorii wydatków. Myślę jednak, że dzisiaj, z perspektywy tych kilku miesięcy, ministerstwo już może nam udzielić odpowiedzi. Jaki jest na przykład w tym roku poziom realnych wydatków w oświacie w przeliczeniu na jednego ucznia, a jaki, jeśli się porówna z rokiem ubiegłym i na przykład z okresem sprzed dwóch lat? (Dopiero takie porównania są w istocie rzeczy rozstrzygające.)</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PosełRyszardBugaj">W końcu ostatnie pytanie. Pani premier Suchocka mówiła, że jeżeli znajdą się jakiekolwiek dodatkowe pieniądze w budżecie państwa, będą przeznaczone dla sfery budżetowej. Pytam więc pana ministra: Czy te środki się znajdą, czy się nie znajdą?</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Janusza Korwin-Mikke o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemówienie Jego Ekscelencji Ministra jest jednym wielkim skandalem. Jego Ekscelencja Minister, jak widać z jego przemówienia, nie ma pojęcia o podstawach systemu oświaty. Otóż podstawą systemu oświaty nie są nauczyciele ani, wbrew stanowisku Jego Ekscelencji Ministra, minister edukacji. Podstawą systemu edukacji są rodzice. Otóż w informacji Jego Ekscelencji Ministra o tym podmiocie nie było ani słowa. To jest skandal. Powiedzmy jednak, że Jego Ekscelencja Minister wyrósł w socjalizmie, czyli w takim systemie, zgodnie z którym ludzie nie płacą bezpośrednio, tylko pod przymusem - jako podatnicy. Otóż również o tych, co płacą, o podatnikach Jego Ekscelencja ani się zająknął. Dla Jego Ekscelencji Ministra ważne są nie postulaty 20 mln rodziców ani 30 mln podatników, tylko postulaty 200 tys. nauczycieli. To jest skandal. Gdyby jednak Jego Ekscelencja Minister mówił o nauczycielach... Ależ skąd, Jego Ekscelencja nie mówił o nauczycielach, tylko o jakichś tam zawodowych związkach nauczycieli, o jakichś sierotach spod znaku Wandy Wasilewskiej czy Jacka Kuronia. Jakie Jego Ekscelencja Minister ma prawo do zawierania jakichś tam porozumień między biurokracją ministerialną a biurokracją związkową? Co to jest, że jeżeli 15 osób zawiąże sobie jakąś antypaństwową organizację pod nazwą związek zawodowy czegoś tam, to Jego Ekscelencja Minister z całą powagą podejmuje z nimi dyskusję - i w dodatku przy założeniu, że im więcej członków ma ta organizacja, tym poważniej jest traktowana. Specjalnie w oświacie, gdy dzieci są uczone, że w nauce racja nie zależy od liczby, jest to wyjątkowo szkodliwe.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Ale co tam oświata. Oświatę Jego Ekscelencja Minister ma w nosie. On tylko dba o stosunki ze związkami zawodowymi. To jest skandal. W dodatku w przemówieniu Jego Ekscelencji w ogóle nie było ani słowa o prawdziwej reformie, o wyjściu z tej sytuacji, o prywatyzacji oświaty, o jakimś zdecydowanym kroku. Nie mówi się o oddaniu pieniędzy rodzicom, o tym, żeby oni mogli zrobić normalną szkołę. Ale to jest zrozumiałe, że tak się nie robi - bo wtedy trzeba by skasować Ministerstwo Edukacji Narodowej, skasować posady inspektorów, kuratorów i wszystkich innych pasożytniczych tworów, którym patronuje Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">A co do nauczycieli, to zamiast podejmowania różnych dyskusji ze związkami zawodowymi rząd powinien po prostu - i ma taki obowiązek - wypłacić nauczycielom (nie tylko nauczycielom) sumy przyznane przez Sejm i zatwierdzone przez Trybunał Konstytucyjny. Na wszystko są pieniądze: na biurokrację, na pensje dla ministra edukacji narodowej, na kuratoria, na inspektoraty, na zasiłki dla bezrobotnych, tylko nie ma pieniędzy dla ludzi, którzy pracują. Dla tych, którzy pracują, pieniędzy jakoś dziwnym trafem nie ma.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">I dopóki będziemy dalej stosowali taką taktykę typowo trockistowską, że się ludziom pracy nie płaci, żeby ich doprowadzić do stanu rewolucyjnego, to takie będą efekty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Lasotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełMarekLasota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do wypowiedzi mojego czcigodnego przedmówcy, chcę przypomnieć o jednej sprawie: Podmiotem systemu oświaty jest młodzież i rodzice - przede wszystkim młodzież. Jeżeli natomiast chodzi o przedmiot tej dyskusji, to zasada układu zbiorowego, o której tutaj wielokrotnie była mowa, w istocie sankcjonuje sytuację, w której konkurencyjne, często zresztą skonfliktowane ze sobą związki zawodowe działające w szkołach mają za zadanie wypracować niemożliwy do wypracowania consensus. Nauczyciele są z kolei jedyną właściwie, hermetyczną bądź co bądź, grupą zawodową w Polsce, która nie zdołała dopracować się samorządu branżowego - na wzór choćby lekarzy czy prawników. Brak takiego samorządu stwarza sytuację, w której jedynym reprezentantem środowiska są właśnie związki zawodowe, nie zrzeszające przecież wszystkich nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełMarekLasota">Rodzi się pytanie: Czy funkcjonujące w ten sposób środowisko nauczycielskie jest w pełni przygotowane do reformowania polskiej oświaty? (To z kolei drugi leitmotiv tej dyskusji.) Odnosi się często wrażenie, że środowisko nauczycielskie nie jest do tego przygotowane, a przecież bez gruntownej reformy, której zarys został przedstawiony w dokumencie Ministerstwa Edukacji Narodowej (dyskusyjnym zresztą) „Dobra i nowoczesna szkoła”, nie ma mowy o podjęciu wysiłku wyprowadzania edukacji narodowej z zapaści. W tym kontekście budzi zdziwienie nieustanne przypominanie przez przedstawicieli niektórych środowisk o nauczycielskich przywilejach, pensum, o zasadzie mianowania. W dyskusji o kondycji finansowej polskiej oświaty (w tym biadoleniu nad oświatą) prowadzonej i przez związki zawodowe, i zresztą także w tej Izbie, mówi się niemal wyłącznie o niskich płacach nauczycieli. Tymczasem ta zapaść oświaty objawia się także, a może przede wszystkim, w dramatycznym braku funduszy choćby na dokończenie rozpoczętych inwestycji, na produkcję i zakup pomocy szkolnych - bo gdzie podziały się fabryki pomocy naukowych - oraz niezwykle dotkliwym braku środków na zaspokojenie bieżących potrzeb każdej placówki oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełMarekLasota">Reasumując, panie marszałku, wszyscy, którzy dotychczas wypowiadali się w tej debacie, wykazywali rzeczywiście głęboką troskę o stan edukacji narodowej, o Rzeczpospolitą. Ten ton jest zresztą wyraźny w czasie każdej toczonej w tej Izbie dyskusji, a przynajmniej zahaczającej o problemy oświaty. Wydaje się, że to już jest wystarczająca przesłanka, aby w obliczu potęgującego się napięcia wokół problemów polskiej szkoły Wysoka Izba zechciała przeprowadzić odrębną, obszerną debatę poświęconą stanowi polskiej edukacji narodowej. Jeśli doszłoby do takiej debaty, to byłbym bardzo wdzięczny panu ministrowi za precyzyjne określenie na przykład wysokości kwoty, jaką należy przeznaczyć w budżecie na 1994 r. na zaspokojenie potrzeb oświaty i wychowania, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania systemu oświaty w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeszcze raz chce zabrać głos pan poseł Janusz Korwin-Mikke. Proszę bardzo, ma pan do dyspozycji 2 minuty 15 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Chodzi tylko o sprostowanie. Otóż wbrew temu, co powiedział mój Wielce Czcigodny Przedmówca, podmiotem nauczania są jednak rodzice - młodzież jest przedmiotem, który się naucza. Pomysł, żeby dzieci same decydowały o tym, czego są uczone, wydaje się być pomysłem z dziedziny już całkiem skrajnego lewactwa. Bardzo przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wielką uwagą wysłuchałem tych bardzo krytycznych uwag, zarówno pod moim adresem, jak i pod adresem resortu, i chcę się ustosunkować do niektórych z nich. Inne mogą być wyjaśnione w toku kolejnych dyskusji, które przewidujemy w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Chcę przede wszystkim z całą mocą jeszcze raz podkreślić, że rzeczywiście znajdujemy się w trudnej sytuacji. Przyjąłem do wykonania ten budżet, który został na tej sali uchwalony. Chcę jednemu z panów posłów podziękować, że zauważył, iż jednak wiele robiłem, by ten budżet był dla oświaty korzystniejszy. Wydaje mi się natomiast, że w tej chwili muszę realizować to, co zostało przyjęte. Chcę z całą mocą podkreślić jeden fakt, który wiąże się z bardzo poważnym zarzutem niewypłacenia 1,5 bln zł w roku ubiegłym. Są to środki, które w rzeczywistości nie istniały. Dotyczy to przewidywanych limitów. Jednak te środki nie wpłynęły, niestety, i nasze rozliczenie jest bardzo prawidłowe. Wynika z niego, że jesteśmy absolutnie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A jednak dla górników się znalazły.)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">W dokumencie pt. „Dobra i nowoczesna szkoła” wbrew temu, o czym mówiła pani poseł Sierakowska, właśnie gwarantuje się bezpłatność i dostępność nauczania. Przecież chcemy przeprowadzać szczegółowe analizy, o które tutaj prosił nas pan poseł Bugaj, i na podstawie tego wyraźnie powiedzieć, jaki poziom będziemy mogli zagwarantować, jeśli chodzi o bezpłatność i dostępność nauczania.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Jeżeli chodzi o apel, który został ogłoszony przez zachodnich intelektualistów, chyba nie będę się odnosił do tego. Zapoznałem się z nim i sądzę, że jego autorzy nie znali treści dokumentu, o którym napisali, lub znają go fragmentarycznie.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Bez przeprowadzenia zasadniczej reformy nie można mówić o zmianie warunków funkcjonowania oświaty i tu nie mogę się zgodzić z tymi, którzy chcą petryfikować stan obecny. Pan poseł Łuczak - dziękuję mu za to - podkreślił najistotniejszy wątek, że oświata jest elementem funkcjonowania całej gospodarki. Jednak nie mogę się zgodzić z tezą, że nie proponujemy zmian systemowych. Właśnie że proponujemy i spotyka się to z oporem między innymi związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Jeśli chodzi o administrację w Ministerstwie Edukacji Narodowej, o czym tutaj wspominała pani poseł Gaj, obecnie jest to 320 etatów, a łącznie z kuratoriami jest to około 4000. W 1989 r. było ich ponad 8000. Średnia płaca w dziale 91, czyli w administracji oświatowej, nie przekracza 3,3 mln zł, przy średniej płacy dyrektorów szkół wynoszącej ponad 4,3 mln zł. Przy takim poziomie płac i nie zmniejszonych zadaniach nie ma, niestety, wizytatorów chętnych do pracy w kuratoriach, co wiąże się z obniżeniem poziomu nadzoru pedagogicznego.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Zgadzam się z panią poseł Bazałą, że zwiększenie pensum wymaga podwyższenia pensji... Nauczyciele pracują za tak niskie pensje... Czuje się pani poseł urażona postrzeganiem tylko tych 18 godzin pensum, podczas kiedy nauczyciele pracują dużo więcej godzin. Czas pracy nauczyciela dochodzi 40 godzin tygodniowo i właśnie to chcemy wyraźnie zapisać w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Rozumiejąc wątpliwości pana posła Kulasa, nie mogę nie wyrazić wątpliwości, czy akcja protestacyjna, strajk musi odbywać się w okresie matur - egzaminu, który każdy z nas mimo upływu lat pamięta jako duże, stresujące przeżycie. Rozdźwięki między związkami zawodowymi powodują, że dzieci i młodzież dwukrotnie zostały dotknięte skutkami strajku.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Co do zmiany budżetu - po dzisiejszych głosowaniach nie mogę odpowiedzieć na to pytanie. Wiąże się to z wystąpieniem pana posła Bugaja, zwłaszcza jeżeli chodzi o jego ostatnie pytanie. Chcę natomiast poinformować pana posła i obecnych tutaj państwa posłów, że w tym roku poziom płac w oświacie kształtuje się w wysokości 85%. Ustawa budżetowa nie pozwoli na utrzymanie tego poziomu w tym roku, niestety muszę to panu posłowi powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Następne pytanie o konkrety, które zadał pan poseł Bugaj, dotyczy średnich nakładów na jednego ucznia w szkole. Miesięcznie wynoszą one w tej chwili około 180 tys. na jednego ucznia...</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#komentarz">(Głos z sali: 380 tysięcy.)</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">... 380 tys. - chyba tak powiedziałem - co stanowi około 120% nakładów ubiegłorocznych.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejZdobysławFlisowski">Wydaje mi się, że nie jestem w stanie w tej chwili się odnieść do wszystkich szczegółowych wypowiedzi, ale jeżeli jeszcze będą jakieś pytania, to jestem skłonny odpowiedzieć na nie. Jeśli one będą jeszcze bardziej szczegółowe, są obecni ministrowie, którzy się zajmują tymi sprawami i jesteśmy gotowi odpowiadać nadal. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Do rozstrzygnięcia w tej sprawie przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 42 posiedzenia Sejmu przewidziany w tym dniu.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Informuję, że zgłosili się następujący posłowie w celu złożenia oświadczenia... Zgłosił się tylko jeden poseł.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę, pan poseł Jacek Soska z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełJacekSoska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę złożyć oświadczenie w bardzo istotnej, delikatnej sprawie dotyczącej wydarzeń, które miały miejsce kilka tygodni temu na dziedzińcu sejmowym. Nie chcę tutaj wylewać krokodylich łez z powodu brutalnego potraktowania przez policję protestujących, przybyłych z całej Polski rolników należących do Związku Zawodowego „Samoobrona”.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełJacekSoska">Pragnę oświadczyć, iż podczas 4-letniej pracy w parlamencie widziałem bardzo dużo demonstracji pod Sejmem. W ostatnich latach, w latach dziewięćdziesiątych prawie wszystkie grupy społeczne, reprezentanci różnych gałęzi gospodarki narodowej, protestowali i strajkowali. Protestowali pracownicy sfery budżetowej, przed chwilą mieliśmy na ten temat dyskusję, strajkowali i protestowali nauczyciele, protestowali budowlańcy, kolejarze, górnicy (jeden z górników wyzionął ducha przy drzwiach sejmowych), wiele razy strajkowali i protestowali chłopi. Protestowali również policjanci. Należałoby więc stwierdzić, że jest gorzej niż za czasów czerwonej komuny. Nie będę przytaczał tych postulatów, które przedstawiała „Solidarność” z Lechem Wałęsą w czerwcu 1989 r. i nie będę mówił, które z nich zrealizowano. Może to nie ja powinienem zabierać głos w tej ważnej sprawie, ważnej ze względu na wartości, które trzeba szanować, czcić, jeżeli się jest chrześcijaninem czy przede wszystkim katolikiem. Przecież jest w Sejmie kilkudziesięciu posłów ze Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego i kilkunastu z partii mającej w nazwie słowo „chrześcijańska”. Myślałem, że głos na ten temat zabierze poseł Niesiołowski, Łopuszański czy Marek Jurek, którzy nade wszystko przekładają wartości chrześcijańskie i symbole wiary chrześcijańskiej.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełJacekSoska">Panie i Panowie Posłowie! Dlaczegoż to nikt z tej trybuny nie zabrał głosu na ten temat, nie zagrzmiał, że w bezczelny sposób usunięto krzyż z dziedzińca sejmowego - brzozowy krzyż przyniesiony przez chłopów rolników, bezrobotnych pracowników PGR z całej Polski? Dlaczego? Czy dlatego, że przynieśli go chłopi nie spod znaku „Solidarności”, że wkopywali go ludzie z innego związku, nie ze związku „Solidarność”, tylko ze związku „Samoobrona”, na którego czele stoi Andrzej Lepper? Proszę wyjaśnić, czyż nie są to analogiczne sytuacje do tych z czasów stalinowskiej komuny, kiedy to wyrywano krzyże, co potępiano. Czyż nie w podobny sposób wywieziono ten krzyż - odrapanym wózkiem w niewiadomym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełJacekSoska">Panie marszałku Chrzanowski, liderze Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, oświadczam to i pytam: Gdzie jest sprawiedliwość? Gdy w Senacie wiesza się krzyż, wiesza go Czarnocki, chłopski senator solidarnościowy, robi się z tego wielką demonstrację, a krzyż wisi do dzisiaj, mimo że senatorowi Czarnockiemu odebrano immunitet. Nie rozwijam tematu, nie mówię, za jakie czyny. Czyż senator Czarnocki jest bardziej godny, aby wieszać krzyż, niż przewodniczący Andrzej Lepper? Czy nie należałoby się nad tym zastanowić gwoli sprawiedliwości, panie marszałku, panie marszałku Chrzanowski, profesorze. Ja w tym demokratycznym kraju, jako ten nie uważający się za pierwszego chrześcijanina, jako ten, którego nie poparła hierarchia kościelna, ale jako przeciętny - staram się nie być ostatni - proszę o wyjaśnienie sprawy. Gdzie odwieziono czy gdzie wyrzucono brzozowy chłopski krzyż? Czy był on poświęcony, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, czas mija.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełJacekSoska">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełJacekSoska">Pytam pana marszałka z tego względu, że był pan ministrem sprawiedliwości. Czyja była to decyzja: czy Konwentu Seniorów, czy Prezydium Sejmu, czy pana marszałka, czy pana ministra Stemplowskiego? Nie chciałbym po raz drugi w tej sprawie zabierać głosu z trybuny sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełJacekSoska">Jeszcze jedno zdanie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, czas już minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJacekSoska">Za czasów krytykowanej komuny nie usuwano z dziedzińców, z rozdroży krzyży, figurek Matki Boskiej, natomiast tutaj mieliśmy precedens niezwykłej wagi - z tego dziedzińca usunięto w brutalny sposób symbol wiary chrześcijańskiej. Tym bardziej to istotne, że w Sejmie jest kilkudziesięciu posłów, którzy mają bronić tych wartości.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełJacekSoska">Czekam, panie marszałku, na odpowiedź w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Ogłaszam przerwę w posiedzeniu do jutra do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 37)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>