text_structure.xml 12.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów, witam ministra Siemoniaka, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz wszystkich zgromadzonych. Witam pana senatora Augustyna, który uzasadnia projekt w imieniu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Dziś w porządku obrad mamy pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o petycjach (druk nr 4261). Czy panie i panowie posłowie wnoszą do porządku obrad jakieś uwagi? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek obrad przyjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Bardzo proszę pana senatora Mieczysława Augustyna o zwięzłe przedstawienie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Dziękuję bardzo panie przewodniczący. Będę starał się przedstawić projekt w takiej zwięzłej formie. Senat uważa tę ustawę za ważną, tak jak ważne jest prawo do petycji, zapisane w art. 63 konstytucji. Tam także jest odesłanie do ustaw, które powinny regulować prawo składania petycji. Niestety, do tej pory to prawo nie zostało w pełni zagwarantowane ustawowo. Wprawdzie w art. 221 Kodeksu postępowania administracyjnego wspomina się o petycjach, ale już w dziale VIII, tam gdzie jest mowa o szczegółach składania skarg i wniosków, o petycjach już się nie wspomina. A przecież jest to jedno z ważniejszych praw politycznych, dlatego w konstytucji zostało umieszczone w podrozdziale „Wolności i prawa polityczne” rozdziału II. Jest to jeden z instrumentów demokracji bezpośredniej, obok obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, ale do niej potrzeba 100 tys. podpisów oraz referendum, gdzie trzeba 500 tys. podpisów. Jest to prosta, łatwiejsza możliwość wpływu na działania władz publicznych – właśnie poprzez złożenie petycji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Uregulowania tej kwestii domagano się od dawna. W 2008 r. domagał się tego również rzecznik praw obywatelskich, wnosiły to organizacje pozarządowe do Parlamentarnego Zespołu do spraw Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi. Marszałek Senatu, który prowadzi ten zespół, zorganizował także coś na kształt wysłuchania publicznego na temat założeń do tej ustawy. Prowadziliśmy dialog z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, bo od dawna dywagowano, czy te kwestie powinny być uregulowane w odrębnej ustawie, czy też może w k.p.a. Ministerstwo pracowało nad takimi rozwiązaniami, ostatecznie jednak uznaliśmy, że czytelniejsze i bardziej kompleksowe, a przez to dogodniejsze dla obywateli będzie, jeśli prawo do petycji znajdzie się w odrębnej ustawie. Chcemy w ten sposób podkreślić wagę jednego z najstarszych praw obywatelskich. Państwo zdajecie sobie sprawę, że prawo to jest bardzo stare, pochodzi jeszcze z czasów przedkonstytucyjnych. Było gwarantowane w II Rzeczpospolitej, jest gwarantowane w większości krajów Unii Europejskiej. Senat zamówił w tej sprawie odpowiednie ekspertyzy, które opisywały sytuację w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Tak na marginesie, Polacy należą do tych nacji, które najczęściej składają petycje w Komisji Petycji UE. Jak to zrobić w Polsce, żeby zagwarantować rzetelne rozpatrywanie petycji – nie mieliśmy do tej pory w tej dziedzinie naszych krajowych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Chcielibyśmy skuteczniej zwrócić uwagę obywateli i instytucji na możliwość korzystania z prawa do petycji. Zapewne państwo wiecie, że aktywność obywatelska Polaków nie rośnie, lecz, niestety, maleje. Na tle innych krajów Unii Europejskiej, jak to się popularnie mówi, „szorujemy po dnie”. Nie należy się obawiać, że prawo do petycji będzie jakoś bardzo mocno nadużywane i spowoduje blokadę instytucji. Nie, chociażby dlatego, że takie są doświadczenia Senatu, który ma już komisję właściwą do rozpatrywania petycji i nie ma tam ich zalewu. Tym bardziej nie ma, że jak państwo wiecie, petycje do Wysokiej Izby są wciąż dostarczane, problem jest jednak w tym, jak je kwalifikować.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Chcielibyśmy, żeby ta ustawa pozwalała ująć w jednym miejscu wszystkie aspekty składania petycji. Gdyby prawo do petycji znalazło się w k.p.a, to byłby problem, jak zapisać kwestię składania petycji do Sejmu i Senatu. Ustawa pozwala też rozwinąć kwestię jawności postępowania podczas rozpatrywania petycji, korzystania z technik cyfrowych i, oczywiście, lepiej wskazuje na różnicę między petycją a skargą.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Jaka to jest różnica? Otóż najlepiej charakteryzuje to cel. Wniosek jest przedłożeniem propozycji rozwiązania jakiegoś problemu, skarga jest wezwaniem do naprawienia jakiejś szkody. Natomiast petycja zmierza do skłonienia adresata do podjęcia określonego działania, do zaniechania podjętego działania lub zajęcia określonego stanowiska. Ustawa właśnie taką definicję zawiera. Określamy, że petycje mogą być składane organom władzy publicznej, wykonawczym i stanowiącym, zarówno państwowych jak i samorządowych, a także organizacjom i instytucjom, wykonującym zadania zlecone z zakresu administracji publicznej. Będzie istniała możliwość przyłączania się do złożonej petycji. Wtedy, kiedy w ciągu miesiąca wpłynie petycja o podobnej treści, trzeba będzie ogłosić termin nadsyłania czy przyłączania się do niej. Będzie to można robić jeszcze przez kolejne dwa miesiące.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Wszyscy adresaci petycji będą zobowiązani do ich rozpatrzenia bez zbędnej zwłoki, jednak nie później, niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia, a o wyniku rozpatrzenia trzeba będzie powiadomić składającego. Istotnym elementem tej ustawy jest zapewnienie jawności postępowania z petycjami. Mamy zamiar zapewnić obowiązek zamieszczania na stronie internetowej zwięzłego opisu treści petycji oraz przebiegu postępowania. Dodatkowo, co roku organ rozpatrujący petycje będzie umieszczać na stronie internetowej informacje o rozpatrzonych petycjach. Będzie jakaś publiczna presja na to, by spełnić postulat, zwłaszcza organizacji pozarządowych, żeby petycje były traktowane serio, żeby je faktycznie rozpatrywano. Jawność ma zapewnić nie tylko spełnienie procedur, ale także to, że petycje będą rozpatrywane z należytą wnikliwością. Prezes Rady Ministrów corocznie będzie składać Sejmowi sprawozdanie z rozpatrzenia petycji przez ministrów i centralne organy administracji rządowej, natomiast odpowiednie komisje Sejmu i Senatu będą składać sprawozdania z postępowania z petycjami.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Aby zapobiec nękaniu władz publicznych w tych samych sprawach, w projekcie ustawy zawarto przepis umożliwiający pozostawienie bez rozpatrywania petycji w sprawie, która była już wcześniej przedmiotem rozpatrzenia. Nałożono jedynie na adresata obowiązek powiadomienia składającego petycję o takim trybie postępowania. Chcemy zapobiec w ten sposób pieniactwu, ciągłemu składaniu petycji w tej samej sprawie, nękaniu w ten sposób organów władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Chciałbym szczególnie podkreślić fakt, że ustawa powstawała przy dużym udziale organizacji pozarządowych, jak też przy udziale ministerstw: Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a także Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Instytutu Spraw Publicznych, Ogólnopolskiego Forum Organizacji Pozarządowych i Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Trwało to dosyć długo, ale ostatecznie projekt, który państwo macie przed sobą, otrzymał pozytywne opinie tych wszystkich instytucji. Większość uwag, wnoszonych w czasie prac nad projektem, została przez nas uwzględniona. W szczególności dotyczy to tych wszystkich przepisów, które proponowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w projekcie zmiany k.p.a.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Dziękuję bardzo za wysłuchanie tego omówienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Prezydia obu komisji proponują, aby do rozpatrzenia tego projektu powołać podkomisję. Informuję o tym przed pierwszym czytaniem.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Otwieram dyskusję w pierwszym czytaniu. Bardzo proszę, kto chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan minister Siemoniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Panowie przewodniczący, Wysokie Komisje. Pan senator Mieczysław Augustyn mówił o naszej współpracy, mogę tylko potwierdzić jego słowa. Chcę powiedzieć, że nie ma jeszcze formalnego stanowiska rządu wobec tego projektu, natomiast stanowisko ministra spraw wewnętrznych i administracji jest jak najbardziej pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">W toku prac nad ustawą będziemy pewnie chcieli jeszcze podyskutować o kilku szczegółach, natomiast uważamy, że ta regulacja, wykonująca po 14 latach przepis konstytucyjny, jest potrzebna. Rzeczywiście, takie dyskusje się odbywały, gdzie owa regulacja prawa do petycji powinna być umieszczona. Argumenty pan senator przytoczył. Też uważamy, że lepsza jest odrębna ustawa o petycjach, a nie umieszczanie tego w większej, tym samym mniej czytelnej całości.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Deklarujemy poparcie projektu i liczymy na to, że po pracach parlamentarnych ustawa zajmie ważne miejsce w zwiększeniu możliwości wpływania obywateli na władze publiczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Dziękuję bardzo panu ministrowi. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Czy ktoś z obecnych gości chciałby zabrać głos w tej sprawie? Proszę, pan senator jeszcze raz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Oczywiście, bardzo nam zależy, żeby ten plon ponadrocznej pracy się nie zmarnował. Zależy nam, by prace podkomisji i obu komisji toczyły się, o co bardzo prosimy, w bardzo szybkim tempie, tak żeby ta ustawa mogła wreszcie zaistnieć w naszym systemie prawnym. Zaistnieć w odpowiednim momencie, wtedy, gdy potrzebny jest impuls do zaangażowania obywatelskiego w życie publiczne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Nie widzę zgłoszeń, zamykam pierwsze czytanie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Zapytuję, czy jest sprzeciw wobec propozycji powołania podkomisji. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że zapadła decyzja o powołaniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Do podkomisji zgłoszono następujących posłów: Witold Gintowt-Dziewałtowski – Klub SLD, Mieczysław Łuczak – Klub PSL, Jerzy Rębek i Małgorzata Sadurska – Klub PiS, Danuta Pietraszewska, Jacek Krupa i Piotr Van der Coghen – Klub Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Czy są inne propozycje? Skład podkomisji jest siedmioosobowy. Nie widzę zgłoszeń. Czy jest sprzeciw któregoś z posłów wobec powołania go do podkomisji? Nie słyszę. Czy jest sprzeciw wobec powołania podkomisji w zaproponowanym składzie? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Stwierdzam, że powołaliśmy podkomisję w tym składzie. Zapraszam członków podkomisji do stołu prezydialnego celem ukonstytuowania się.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyposełBronisławDutka">Zamykam wspólne posiedzenie komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>