text_structure.xml
20.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Dzisiejsze posiedzenie zwołane zostało w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość z dnia 28 sierpnia 2009 r. Informuję, że wnioskodawcy określili sprawy, które są przedmiotem porządku dziennego, a mianowicie: informacja na temat zmian kadrowych w instytucjach naukowych nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w okresie od listopada 2007 r. do marca 2009 r., a w szczególności: przyczyn i trybu zmian oraz przyjętych pracowników, wytycznych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zasad doboru kandydatów do rad nadzorczych i innych dokumentów dotyczących zmian kadrowych, zmian w organach poszczególnych instytutów oraz na stanowiskach naukowych, zatrudnienia i zwolnień pracowników niższego szczebla, innych informacji mających wpływ na zmiany kadrowe w przedmiotowych instytucjach.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełWojciechZarzycki">Prosiłbym, aby w porządku dziennym dopisać sprawy różne.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Zgodnie z regulaminem nie ma takiej możliwości. Posiedzenie zwołane w trybie art. 152 może dotyczyć tylko wniosku. Przeczytam informację w tej sprawie: „W przypadku chęci podjęcia dyskusji na inny temat bądź chęci zgłoszenia wniosku o rozszerzenie porządku dziennego, informujemy, że zgodnie z regulaminem Sejmu nie przewiduje się takiej możliwości, w myśl art. 152 ust. 2.”</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Proszę o przedstawienie informacji przez pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Zgodnie z dyspozycją pisma przesłanego do resortu, w odpowiednim czasie została przekazana państwu posłom stosowna informacja na temat jednostek badawczo-rozwojowych, zmian kadrowych i tych spraw, które przed chwilą zacytował pan przewodniczący. Zaprezentuję ją w skrócie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Jednostki te funkcjonują zgodnie z ustawą z lipca 1985 r. oraz przepisami wykonawczymi do tej ustawy. Obecnie, zgodnie z przyjętym planem restrukturyzacji, dąży się do zmniejszania liczby tych jednostek w celu zwiększenia ich potencjału naukowego. Jest to wykonywane Mamy teraz 14 jednostek badawczo-rozwojowych. Jesteśmy w trakcie dokonywania restrukturyzacji Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa oraz Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych. Na wstępnym etapie są prace restrukturyzacyjne w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa a także Instytucie Warzywnictwa. Dotyczy to stworzenia po jednym instytucie z tych 4 instytutów w odpowiednich branżach. W ostatnich 2 latach zostało wykreślonych 7 instytutów, do Krajowego Rejestru Sądowego wpisano jedną jednostkę.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Jak mówi ustawa, organami jednostek badawczo-rozwojowych są dyrektor i rada naukowa. Wśród kompetencji dyrektora, oprócz zarządu mieniem, jest polityka kadrowa, w tym powoływanie i odwoływanie zastępców dyrektora, kierowników komórek organizacyjnych prowadzących badania naukowe lub prace rozwojowe. Każdy instytut jest podmiotem samofinansującym się, nie odpowiada za zadłużenia Skarbu Państwa, podobnie jak Skarb Państwa nie odpowiada za zadłużenie instytutu.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Jednostka badawczo-rozwojowa, oprócz zatrudniania pracowników naukowych, profesorów i docentów, których na wniosek dyrektora każdej jednostki, po zasięgnięciu opinii rady naukowej, na podstawie mianowania zatrudnia minister rolnictwa i rozwoju wsi, nawiązuje też stosunki pracy z pracownikami poprzez zawarcie umowy o pracę. Jak wspomniałem, do wyłącznej kompetencji dyrektora jednostki są sprawy polityki kadrowej danej jednostki. Zmiany, które następowały w poszczególnych instytutach, wynikały w pierwszej kolejności z dostosowania wielkości zatrudnienia do możliwości finansowych danej jednostki. Jednostki te otrzymują dotacje na działalność statutową od ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Istnieją też inne możliwości, w tym realizacja programów branżowych oraz odpłatne wykonywanie zadań na rzecz podmiotów zewnętrznych. Część zmian kadrowych wynikała z planowanej i prowadzonej restrukturyzacji tychże jednostek w kierunku kumulacji potencjału intelektualnego oraz zwiększenia możliwości finansowych.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">W ramach instytutów są powoływane spółki, na co wyraża zgodę minister Skarbu Państwa i minister rolnictwa. 8 stycznia 2008 r., w ślad za pismem ministra Skarbu Państwa, minister rolnictwa i rozwoju wsi wydał wytyczne w sprawie trybu wyboru kandydatów na członków rad nadzorczych spółek handlowych, zależnych od jednostek badawczo-rozwojowych. Wytyczne te obowiązują w instytucjach nam podległych, takich jak Agencja Rynku Rolnego, Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz jednostki badawczo-rozwojowe nadzorowane przez resort rolnictwa. W załączniku do naszej informacji znajdą państwo te wytyczne, wskazujące jaka jest procedura naboru do uprawnionego organu zarządzającego spółką. Jest tu jeden wyjątek, procedura ta nie dotyczy pracowników desygnowanych przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi lub pracowników z jednostek podległych i nadzorowanych przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Ustawowo określony jest także wybór organów poszczególnych instytutów, czyli dyrektora i rady naukowej. Zgodnie z delegacją prawną tej ustawy jest to również regulowane przez rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie wyłaniania kandydatów na dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej. Dyrektor ten jest powoływany przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi na okres 5 lat spośród kandydatów, którzy zostali wyłonieni w konkursie. Komisja jest powoływana przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi, 2 członków tej komisji jest desygnowanych przez pracowników na stałe zatrudnionych w jednostce badawczo-rozwojowej, zaś 3 osoby wskazane są przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Przewodniczący komisji sprawuje nadzór nad jej pracami. Komisja ustala regulamin konkursu w celu wyłonienia kandydata do pełnienia funkcji dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej. Zgodnie z procedurą jest on zatwierdzany na pierwszym posiedzeniu komisji konkursowej. Kandydat jest wybierany i przedstawiany ministrowi do zatwierdzenia.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Nabór na członków rad naukowych jest następujący: rada powoływana jest na 4 lata, jej skład zatwierdza minister rolnictwa i rozwoju wsi, rada składa się z pracowników powoływanych bezpośrednio przez ministra rolnictwa, a pozostałą część składu stanowią pracownicy naukowo-badawczy. W przypadku jednostek badawczo-rozwojowych większość składu stanowią pracownicy dydaktyczni instytutów. W jednym przypadku jest tylko pół na pół, ale zasadniczo przewagę mają pracownicy dydaktyczni i naukowi pracujący w instytutach badawczo-rozwojowych.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Minister mianuje, po przedstawieniu propozycji przez dyrektora jednostki, osoby na stanowisko profesora i docenta.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">W analizowanym okresie minister rolnictwa i rozwoju wsi mianował 42 pracowników naukowych, w tym 25 osób na stanowisko docenta i 17 osób na stanowisko profesora. Wykaz mianowań przedstawiony jest w materiale.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Powtórzę, że wyłączną kompetencją dyrektora jednostki jest kreowanie polityki kadrowej w jednostce badawczo-rozwojowej. W 2008 i 2009 r. ruchy kadrowe były niewielkie. Generalnie notuje się wzrost o 1,86% pracowników globalnie w jednostkach badawczo-rozwojowych, w których na dziś mamy ok. 4,5 tysiąca pracowników, ale wzrosła głównie liczba pracowników naukowych. Ruchy kadrowe wynikały też z procesu restrukturyzacji, z łączenia poszczególnych instytutów. W ostatnim przeprowadzonym przez nas konkursie na stanowisko dyrektora połączonego Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, w lipcu br. wygrał prof. Grzegorz Spychalski.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiTadeuszNalewajk">Informacja została sporządzona na podstawie dokumentów, które posiadamy. Jest ze mną zastępca dyrektora Cieśliński oraz pan naczelnik wydziału zajmującego się tą tematyką bezpośrednio, pan Jastrząb. Jesteśmy do państwa dyspozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Dziękuję. Otwieram dyskusję. Proszę o zgłoszenia. Mam zgłoszenia pana posła Bąka i pana posła Jurgiela. Zamykam listę. Proszę o zabranie głosu pana posła Bąka.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełDariuszBąk">Restrukturyzacja ma na celu realizację różnych planów. Często jest prowadzona głównie pod kątem zwolnień lub zastępowania jednych drugimi i to nie zawsze według zasad, które można nazwać sprawiedliwymi. Czy restrukturyzacja, o której dziś mówiono, nie ma na celu zmian politycznych? Posłużę się pewnym przykładem. Chodzi o Zakład Hodowli Roślin w Strzelcach, w powiecie Kutno, gdzie na wiceprezesa mianowany został człowiek, który – według głosów stamtąd napływających – nie ma właściwych uprawnień. Proszę o zainteresowanie się tą sprawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Posłowie PiS złożyli wniosek o przedstawienie tej informacji, ale nie jest ona dla nas satysfakcjonująca. Odpowiedź pomija szereg ważnych tematów. Myślę, że poprosimy o następną informację, która w bardziej szczegółowy sposób pokaże funkcjonowanie resortu w zakresie polityki kadrowej w jednostkach badawczo-rozwojowych, a także w spółkach zależnych.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Oceniając politykę kadrową resortu, przypomnę, że w zakresie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dokonano zmian niezgodnych z Konstytucją, tzn. czystek kadrowych na szczeblach powiatów, nie biorąc pod uwagę kompetencji. Pracują tam ludzie, którzy rozliczają się wieczorem, po wódce, z funkcjonowania kolejnych oddziałów. W gazecie ukazał się artykuł pt. „PSL i kwiatki weźmie”, gdzie są informacje o obsadzaniu spółek podległych jednostkom badawczo-rozwojowym przez jednego z wiceministrów, pana Artura Ławniczaka. Rząd powołał specjalnego pełnomocnika do walki z korupcją, a jest nim pani minister Julia Pitera, więc chcę zapytać, czy resort podjął działania mające na celu wyjaśnienie spraw, o jakich mówi ten artykuł, w którym podano żenujące przykłady zachowania? Są to tylko doniesienia prasowe, ale pisze się w nim, że podane fakty miały miejsce. Napisano, że minister Ławniczak wzywa dyrektora instytutu i mówi, kogo należy zatrudnić w radzie nadzorczej. Jeśli dyrektor chce utrzymać wielkość rady, musi kogoś zwolnić – to jego sprawa. Jeden z dyrektorów mówi, że w nowej radzie większość mają mieć ludzie wyznaczeni przez Ławniczaka. Jeśli dyrektor się upiera, dostaje polecenie na piśmie. Napisano, że Gazeta zna jeden z takich listów: „W nawiązaniu do pisma ministra rolnictwa z dnia 8 stycznia 2008 r. w sprawie zasad [...] zalecam rozszerzenie składu rady o niżej wymienione osoby [...]”. Tu następuje wyliczanka. Nowe rady wybierają nowe zarządy, a to kolejne fotele dla swojaków – pisze autor. Czasem Ławniczak, nie czekając na decyzję, wyznacza nowy zarząd. Temu poświęcony jest cały artykuł. Dalej czytamy: „Nieoficjalnie wszyscy przyznają, że nigdy wcześniej nie spotkali się z czymś takim. Ławniczakowi zarzucają mobbing, nepotyzm, nadużywanie stanowiska służbowego.”</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Jakie działania podjęła minister Pitera w celu wyjaśnienia tej sytuacji? Czy wyjaśniano ją? Z tego, co tu czytamy, prowadzi to do postawienia nawet zarzutów karnych.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Ustosunkujemy się do tej pierwszej informacji, pozwolimy sobie poprosić o następne. Teraz chcę zapytać pana ministra, ile spółek powołanych przez jednostki badawczo-rozwojowe obecnie funkcjonuje? Ile jest osób w radach nadzorczych, a ile w zarządach? Chcielibyśmy się zapoznać z tą informacją. Uprzedzam, że będziemy chcieli, aby wszystkie jednostki badawczo-rozwojowe przedstawiły nam informację ze swojej działalności, a szczególnie dotyczy to gospodarki nieruchomościami rolnymi. Przypomnę, że zdecydowana większość jednostek posiada duży majątek w ziemi. Np. w okolicach Szczecina czy Wrocławia jednostki mają po 3,5 tys. hektarów. Próbowano sprzedawać tę ziemię – nie wiem, czy do wszystkich transakcji doszło, bo interweniowałem w tych sprawach. Potem przeznaczano ją na cele handlowe. Naszym zadaniem, jako Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest zapoznanie się z gospodarką mieniem tych jednostek badawczo-rozwojowych, a także nadzór w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Jeszcze raz proszę o tę informację dzisiaj. Wystąpimy też o wskazanie zmian kadrowych w spółkach zależnych. Proszę o informację, czy w sprawie tego artykułu resort podjął jakieś działania, a jeśli tak, to jakie? Czy pani minister Pitera została o tym poinformowana, czy się tym zajmowała?</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Stawiam też wniosek o odrzucenie tej informacji resortu.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Dziękuję. Proszę o odpowiedzi na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Pytanie dotyczące Zakładu Hodowli Roślin Kutno. Myślę, że jest to spółka Instytutu Hodowli Roślin. Nie odpowiem w tej chwili na to pytanie, udzielę informacji na piśmie.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Kolejne sprawy znajdują się na styku instytutów i spółek. Przedmiotem wniosku jest informacja o ogólnym gospodarstwie. Natomiast jeżeli takie będzie życzenie, aby wskazać, ile jest spółek, osób w radach nadzorczych i zarządach, to o ile wiem spółek jest kilkanaście, w radach nadzorczych – 3–5 osób, a zarządy są przeważnie jednoosobowe.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Nadzoruję jednostki badawczo-rozwojowe od pół roku. Pan poseł Jurgiel poruszył sprawę sprzedaży ziemi. Wysłałem pismo do wszystkich jednostek, że jeżeli mają zamiar sprzedaży, gdzie jest określona procedura – wejścia w aport, zmiany czy oddania gminie – to mamy ustalenia z ministrem Skarbu Państwa, że jeśli dana jednostka chce sprzedać majątek większej wartości, to wstępnie ma to ustalać. Nie może być tak, że kiedy dana jednostka ma zamiar sprzedaży nieruchomości, zapłaci za szacowanie nieruchomości 100–200 tys. zł, a potem jeden czy drugi minister nie wyda zgody, przez co pieniądze zostaną zniweczone. Mam takie przykłady, że instytut twierdzi, że 2–3 lata temu było ustalone, że majątek ma być zbyty, a chodzi o 12 mln zł. Tu chodzi o bezpośredni nadzór, jeśli mówimy o samym majątku.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Sprawa nadzoru nad spółkami Skarbu Państwa nie tylko w odniesieniu do naszych spółek dotyczy desygnowania przez danego ministra do składu rady nadzorczej osoby z uprawnieniami do zasiadania w radach nadzorczych. Dzisiaj, zgodnie z ustawą o jednostkach badawczo-rozwojowych, minister rolnictwa może powołać dyrektora na 5 lat w konkursie, o czym wspomniałem, może powołać część rady naukowej i zatwierdzić lub nie zatwierdzić bilans roczny sporządzony przez biegłego rewidenta z listy biegłych rewidentów. Takie są możliwości prawne nadzoru. Minister rolnictwa i rozwoju wsi, wydając zgodę na utworzenie spółki, czyli przekazanie części majątku w aport, musi mieć przedstawiciela w radzie nadzorczej spółki, bo inaczej nie ma możliwości nadzoru. Oczywiście, osoby te muszą mieć określone uprawnienia, zgodnie z ustawą.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">W związku z cytowanym artykułem pojawiło się oświadczenie ministra Ławniczaka na stronach internetowych resortu dotyczące takiego czy innego rozporządzania takimi czy innymi osobami do takiej czy innej spółki w takim czy innym instytucie. Ja tego nie wiem, nie byłem uczestnikiem tego spotkania. Pan minister Ławniczak wydał oświadczenie i temat został na tym etapie skończony. Wiadomość prasowa nie świadczy o tym, że taki fakt zaistniał.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Jeżeli będzie taka wola Wysokiej Komisji, aby podać liczbę spółek w poszczególnych instytutach, składy rad nadzorczych i zarządów, nie widzę problemu. To jawna informacja. Jednak przedmiotem wniosku to nie było.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Chcę, żeby pan minister odpowiedział jednoznacznie na pytanie, czy resort wystąpił o sprostowanie do gazety? Jeśli nie, to znaczy, że pan minister przyznał się do tego. Każdy może wydać oświadczenie, ale gazeta pisała o mobbingu, o nepotyzmie i nadużywaniu stanowiska służbowego, a są to zarzuty jednoznacznie określone w Kodeksie karnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWTadeuszNalewajk">Powiedziałem, że było oświadczenie ministra Ławniczaka na stronach internetowych resortu rolnictwa, pokazujące, że są to informacje wyssane z palca. Ukazało się to w czasie, kiedy ja nadzoruję jednostki badawczo-rozwojowe. Mnie to nie dotyczy, a ewentualnie gdyby miało miejsce, musiałoby dotyczyć mnie, jako odpowiedzialnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełWojciechMojzesowiczniez">Pan nie jest tu prywatnie. Przyszedł pan w imieniu resortu, aby przedstawić argumenty ministerstwa w tej sprawie. Pan mówi, że to pana nie dotyczy. Było trzeba powiedzieć w resorcie, że wtedy pana nie było i nie idzie pan na posiedzenie Komisji. Przyszedł pan, aby wytłumaczyć zarzuty przedstawione w dokumencie. Proszę nie mówić, że pana wtedy nie było i pan nic nie wie. Został pan skierowany przez szefa resortu, aby tę sprawę wytłumaczyć.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełWojciechMojzesowiczniez">Nie jestem tu prywatnie. Powiedziałem, że jeśli były takie ustalenia, to ja jestem odpowiedzialny za nadzorowanie jednostek badawczo-rozwojowych i to ja uczestniczyłbym w tym procederze. Tylko w tym kontekście to mówiłem.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Zamykam dyskusję. Przystępujemy do głosowania wniosku o odrzucenie informacji. Kto jest za jego przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">11 posłów głosowało za, 12 przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącyposełLeszekKorzeniowski">Wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>