text_structure.xml 19.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełRajmundMoric">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej. Dzisiejszy porządek obrad przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o świadczeniu zapomogowym – druk nr 546. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę, zatem przystępujemy do pierwszego czytania. Wniosek został złożony przez Ligę Polskich Rodzin, w której imieniu głos zabierze poseł Bogusław Sobczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBogusławSobczak">Mam przyjemność w imieniu wnioskodawców, czyli klubu Liga Polskich Rodzin, przedstawić projekt ustawy o świadczeniu zapomogowym. Głównym celem tego projektu jest finansowe wsparcie najuboższych emerytów i rencistów. Dotyczy on tych emerytów i rencistów, których dochody oscylują w granicach 600–900 zł miesięcznie. Sytuacja tej grupy społecznej jest bardzo trudna. Wiele z tych osób żyje na pograniczu ubóstwa, poniżej minimum socjalnego. Okres transformacji ustrojowej okazał się w wielu przypadkach niesprawiedliwy i krzywdzący. Wielu emerytów i rencistów nie ma zagwarantowanych środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb, na lekarstwa, mieszkanie, podstawowe płatności. Otrzymujemy też informacje, że nasze państwo nie uporało się z takim problemem, jak wypłacanie świadczeń dla osób poszukiwanych za zbrodnie komunistyczne, czy działających w aparacie komunistycznym. W świetle tych faktów, jak również trudnej sytuacji ekonomicznej emerytów i rencistów z punktu widzenia sprawiedliwości społecznej, przesłanek moralnych, wprowadzenie jakiejkolwiek formy wsparcia dla emerytów i rencistów jest jak najbardziej uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBogusławSobczak">W opinii wnioskodawców państwo jest zobowiązane do tego, by w miarę możliwości wspomagać najuboższych. Zdajemy sobie sprawę, że w obecnej sytuacji dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł rocznie wypłacane jednorazowo jest stosunkowo niewielkie. Jednak staramy się także uwzględniać sytuację budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBogusławSobczak">Projekt przewiduje, że uprawnionymi do uzyskania świadczenia zapomogowego są emeryci, osoby pobierające rentę rodzinną oraz rentę z tytułu trwałej niezdolności do pracy. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie zobowiązany do ustalania listy osób uprawnionych, która została ustalona przez wnioskodawcę na 2 mln. Będą to osoby, których roczne dochody z tytułu renty i emerytury za cały poprzedni rok kalendarzowy były najniższe. Środki na finansowanie tych świadczeń według intencji wnioskodawców pochodzić mają m.in. ze zwiększenia wpływów podatkowych. Koszty zasadnicze na realizację tej ustawy zostały obliczone na 1 mld zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełBogusławSobczak">Ustawa wprowadza możliwość realizowania świadczenia na poziomie samorządów, podobnie jak ma to miejsce w przypadku „becikowego”, gdzie świadczenie finansowane byłoby ze środków własnych gminy. Świadczenie zapomogowe ma być zwolnione z opodatkowania. Spotykamy uwagi, że emerytom i rencistom przysługują już pewne dodatki, jednak w dalszym ciągu grupa najuboższych emerytów znajduje się w trudnej sytuacji z ekonomicznego punktu widzenia. Na zarzuty, że tego typu działania nie są systemowe i z tego punktu widzenia oceniane są negatywnie, odpowiem, że po części zgadzam się z nimi, nie mniej jednak na pewno dużo lepiej byłoby, gdyby tego typu świadczeń nie trzeba było wprowadzać. Jednak w obecnej sytuacji potrzebne są takie działania.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełBogusławSobczak">Odnosząc się do uwag, jakie są umieszczane w opiniach dotyczących projektu, pragnę zauważyć, że wiele z nich jest jak najbardziej słusznych, a ich uwzględnienie pozwoli na doprecyzowanie ustawy. Po zapoznaniu się z opiniami należy stwierdzić, że na pewno w niektórych punktach przepisy ustawy wymagają poprawienia, jednak nikt nie podważa projektu co do jego istoty. Główne sugestie zawarte w omawianym projekcie wskazują na problem określenia zakresu osób, które będą mogły korzystać ze świadczenia, jak również techniczne szczegóły dotyczące realizacji świadczenia. Jako przedstawiciel wnioskodawców zwracam się do Komisji z propozycją powołania podkomisji, która zajęłaby się dopracowaniem projektu ustawy o świadczeniu zapomogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRajmundMoric">Do projektu ustawy dołączona została opinia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie ma jednak stanowiska rządu, więc proszę przedstawiciela Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej o wypowiedź w imieniu resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJoannaKluzikRostkowska">Projekt nie wszedł pod obrady Rady Ministrów, więc nie ma jeszcze oficjalnego stanowiska rządu.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJoannaKluzikRostkowska">Mamy natomiast cztery uwagi do omawianego projektu ustawy. Po pierwsze w zaproponowanym brzmieniu ustawa obejmuje wyłącznie emerytów i rencistów, którzy pobierają świadczenia z ZUS. Projekt nie bierze pod uwagę osób pobierających świadczenia z innych miejsc.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJoannaKluzikRostkowska">Po drugie mówi się o 2 mln osób najbiedniejszych, ale nie bierze się pod uwagę kryterium majątkowego, tylko kryterium wypłat rent i emerytur. Powstaje więc pytanie, czy na pewno w każdym wypadku są to 2 mln osób, które tego potrzebują. Można wyobrazić sobie sytuację, że ktoś nie ma wysokiej emerytury, ale jest dobrze uposażony.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJoannaKluzikRostkowska">Po trzecie w maju 2005 r. weszła w życie ustawa, która stanowi, że w przypadku braku waloryzacji rent i emerytur tam, gdzie te świadczenia pieniężne są niższe niż 500 zł, wówczas dopłaca się różnicę. Z tego wynika, że obowiązuje ustawa, która reguluje tą kwestię. Powstaje też pytanie, czy w sytuacji, gdy omawiany projekt ustawy zostanie przyjęty, to świadczenia będą wypłacane podwójnie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJoannaKluzikRostkowska">Po czwarte jest to kolejny miliard złotych. Skąd mamy wziąć na to środki? Jeżeli przekroczymy deficyt budżetowy, to będziemy mieli bardzo poważne kłopoty z uzyskaniem środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Biorąc pod uwagę cały budżet, 1 mld zł to może niewiele, ale i tak Ministerstwo Finansów będzie musiało znaleźć odpowiedź na pytanie, skąd wziąć pieniądze na tę operację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeszekSułek">Moim zdaniem przyznanie 500 zł w skali roku na pewno by się przydało tej grupie społecznej. Jeżeli mówimy o zasadach solidaryzmu społecznego, to jest grupa osób, która nie posiada rent i emerytur i to ona powinna mieć pierwszeństwo. Znam wiele osób, które nie pobierają takich świadczeń mimo uzyskanego wieku. Najpierw powinna zostać uwzględniona ta liczna grupa, która nie ma świadczeń, a dopiero później grupa, która pewne świadczenia już pobiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Zasadnicze zastrzeżenia do tego projektu wymieniła pani minister. Należy zapytać autorów projektu, czy jest to celowy zamiar, czy też ze względu na pośpiech wprowadzono dodatek senioralny dla osób, które pobierają świadczenia z ZUS, a tym którzy pobierają niższe świadczenia z KRUS dodatek się nie należy. Jeżeli ma to być dodatek zapomogowy, socjalny, dlaczego wnioskodawcy nie przewidują uwzględnienia sytuacji dochodowej tych, którzy mają to otrzymać. Wiadomo, że system pomocy społecznej mówi o rodzinie, gdzie kieruje się tą pomoc.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Funkcjonuje już rozwiązanie, o którym mówiła pani minister, uwzględniające sytuację dochodową osób, które otrzymują w latach kiedy nie ma waloryzacji jednorazowe dodatki. Nie wiem, czy wnioskodawcy tego nie zauważyli, czy też liczyli, że rząd przyjmie projekt ustawy, który zlikwiduje te jednorazowe dodatki. Jest to taka sama sytuacja, jak z projektem ustawy o „becikowym”. Jedna ustawa już istnieje, a wprowadzono drugą. Dodatek senioralny miałby być dla wszystkich bez względu na stan dochodów, mimo że istnieje dodatek jednorazowy.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kolejna kwestia dotyczy spraw przerzucania zobowiązań na samorządy, także na wzór „becikowego” i podziału samorządów na te bogate i biedne. Stwarza się ustawę, żeby w drodze uchwały samorządy mogły przeznaczać świadczenia zapomogowe ze środków własnych. Czy było to konsultowane z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego? Jak można tak ogromne przedsięwzięcie w każdej gminie przerzucać na samorządy. Mówi się o potrzebie wyrównywania szans poszczególnych gmin. Przedstawione są także propozycje wspomożenia tych biednych gmin w środki Unii Europejskiej. W omawianym projekcie ustawy jest dodatkowy podział. Gminy bogate będą mogły uruchomić dodatki zapomogowe, a trzy czwarte gmin nie będzie mogło tego zrobić. Jeśli jest to kompleksowa propozycja, to powinna ona znosić dodatki jednorazowe i uruchomić nowy system dając każdemu po 500 zł bez względu na to, czy ma inne dochody. W polityce, zwłaszcza tej związanej z ubezpieczeniami społecznymi, trzeba szukać szerszego porozumienia, bo jest to sprawa o kapitalnym znaczeniu. LPR, jako uczestnik koalicji rządowej, zna zapowiedź premiera, że rząd wniesie projekt ustawy zmieniającej zasady waloryzacji świadczeń, że powinno to się odbywać co roku, uwzględniać wzrost gospodarczy i premier będzie musiał to zobowiązanie zrealizować. Formalnie rząd już pracuje nad tym projektem, co oznacza, że przewiduje skutki budżetowe zmiany sposobu waloryzacji. To oczywiście nie rozwiązuje problemu najniższych świadczeń, ale przygotowuje określone rozwiązanie, które ma też ograniczyć czas likwidacji „starego portfela”. Sądzę, że w jednym roku trudno będzie zrealizować takie świadczenie. Uważam, że projekt tej ustawy jest oderwany od rzeczywistości formalno-prawnej, która otacza system ubezpieczeń i istniejące rozwiązania prawne. Przerzuca się problem na władze samorządowe. Pan poseł na pewno prowadzi monitoring „becikowego”. Czy celem władzy publicznej jest stworzenie takiego prawa, które różnicuje obywateli w dostępie do dóbr publicznych? Prawo, które narzuca na samorządy taki obowiązek właśnie wprowadza różnice, bo powoduje, że miejsce zamieszkania decyduje, czy ktoś ma dostęp do tego dobra publicznego, czy nie. Jeśli chcemy pomóc ludziom, którzy są w najbiedniejszej sytuacji materialnej, a pobierają świadczenia emerytalno-rentowe, do tego służy właśnie system pomocy społecznej. Przeznaczmy w budżecie więcej środków finansowych, skierujmy je do samorządów, które wspomogą 2 mln ludzi, ale szanując dorobek zabezpieczenia społecznego, który do tej pory został wypracowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszCymański">Nie chcę odnosić się do poszczególnych kwestii, bo intencja na pewno jest szlachetna i niedoskonałości tego projektu są znane, czego nawet jego autorzy mają świadomość. Z uwagi na to, że jesteśmy w trakcie roku i są przygotowywane założenia budżetowe na przyszły rok, lepszą kolejnością procedowania jest niepodejmowanie prac. Często robimy różne rzeczy po to, żeby się na końcu dowiedzieć, że dana sprawa z pewnych zasadniczych przyczyn nie może zostać zrealizowana. Zwracam uwagę, że podejmowanie takiej pracy i to, że dzisiaj działamy w sposób jawny i publiczny powoduje ogromne ożywienie nadziei przez samo podjęcie prac. Później jest gorzkie rozczarowanie. Trzeba wziąć pod uwagę, że w grę wchodzą realia budżetowe i wydaje się, że stanowisko w tej sprawie jest sprawą istotną.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełTadeuszCymański">Składam wniosek, żeby podjęcie przez Komisję decyzji wstrzymać do momentu otrzymania stanowiska rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAndrzejMańka">Nie chcę wdawać się w dyskusję na temat całego systemu emerytalnego. Wszyscy wiemy, że nie funkcjonuje on najlepiej i przydałyby się rozwiązania kodeksowe w tym obszarze. Są pewne negatywne skutki funkcjonowania tego systemu. Są emeryci, którzy żyją na granicy ubóstwa i tacy, co mają wysokie emerytury i nie zawsze wysokość tej emerytury jest zależna od aktywności zawodowej w przeszłości. Idea nasza była taka, aby tym jednorazowym zasiłkiem wesprzeć emerytów, którzy znajdują się w najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej. W naszym założeniu ten projekt miał być stosunkowo prosty, jeśli chodzi o obsługę. Być może nie do końca wzięliśmy pod uwagę wszystkie uwarunkowania. Wydaje się natomiast, że sama idea jest słuszna. Szczegółami moglibyśmy się zająć we współpracy z rządem i ZUS w pracach podkomisji i doprowadzić do powstania takiego projektu, który z jednej strony będzie wpisywał się w system emerytalny funkcjonujący w Polsce, a z drugiej strony będzie dobrym systemem dla tych, którzy będą z niego korzystali. Apeluję o powołanie podkomisji, która nie musi przecież pracować w bardzo szybkim trybie. Biorąc pod uwagę kryteria budżetowe możemy tę ustawę prowadzić w kierunku kryterium dochodowego, np. w całej rodzinie. Kierunki prac są daleko idące. Myślę, że jest zgoda co do tego, że najbiedniejszym emerytom trzeba pomóc. Nie jest to inicjatywa polityczna. Jest to inicjatywa, która wychodzi naprzeciw całemu środowisku. Warto nad tym dalej popracować, powołać podkomisję, spróbować się do tego problemu bardzo poważnie zabrać i wypracować jakieś dobre rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBogusławSobczak">Jeśli chodzi o zakres uprawnionych, takie rozwiązanie zostało zaproponowane z naszej strony z uwagi na realia budżetowe, natomiast jest to sprawa do dyskusji. To samo dotyczy kwestii uwzględnienia kryterium dochodowego lub sytuacji majątkowej osób, którym to świadczenie miałoby przysługiwać. Jeśli chodzi o porównywanie tego projektu do „becikowego” i twierdzenie, że dzięki LPR zostało wprowadzone „becikowe”, wielokrotnie było to przedmiotem dyskusji. Staraliśmy się wyjaśniać, że „becikowe” jest to całkiem inne świadczenie niż zasiłek porodowy. Podobna sytuacja ma miejsce w tym przypadku. Jest to coś nowego, mogącego funkcjonować jako dodatkowe wsparcie. Jeśli chodzi o samorządy, to nie uważam, żeby było to działanie, które traktować należy jako przerzucanie na samorządy jakiegoś obowiązku. Jest to wprowadzenie pewnej możliwości. Dlaczego te samorządy, które stać na zapewnienie lepszych warunków życia swoim mieszkańcom, nie mogą mieć takiej możliwości? Wszystkich należy traktować jednakowo, ale nie można zakazywać wprowadzenia dodatkowych świadczeń tym, którzy mogą je wprowadzić. Złym kierunkiem jest wprowadzenie ograniczeń w tym zakresie. Stanowisko rządu jest oczywiście istotne i zgadzam się z tym, co poseł Andrzej Mańka powiedział. Przychylam się do powołania podkomisji, która we współpracy z przedstawicielami ZUS i rządu w odniesieniu do toku prac budżetowych będzie mogła odnieść się do propozycji zawartych w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAnnaPakułaSacharczuk">Zwracam uwagę, że grupa osób, która najbardziej potrzebuje pomocy i wsparcia, jest to grupa osób samotnych po 75 roku życia, które nie mogą sobie poradzić z realiami życiowymi ze względu na swoje niedołęstwo. W tej chwili mamy masowe zjawisko pozostawiania ludzi w domach pomocy społecznej. Jeżeli mamy pomóc samorządom, to w taki sposób, żeby nie oszczędzały one na tym i te osoby, które trzeba koniecznie skierować do domów pomocy społecznej, do takich domów kierowały. Jeżeli mamy dysponować środkami, to w pierwszej kolejności należy zapewnić środki dla tych właśnie najstarszych osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełRajmundMoric">Oczywiście cel projektu ustawy jest szczytny, co nie podlega dyskusji. Wszyscy są za tym, żeby pomóc osobom żyjącym w najtrudniejszych warunkach. Zwracam uwagę, że ten projekt ustawy nie kieruje pomocy do siedemdziesięciolatków, tylko do tych najbiedniejszych. Nie jest ukierunkowany na pomoc domom społecznym. Może się przypadkowo zdarzyć, że taka sytuacja zaistnieje, ale nie systemowo. Zwracam uwagę, że nie pracujemy pod pręgierzem czasu, ponieważ ustawa ma wejść dopiero w 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełRajmundMoric">Zostały złożone dwa wnioski. Pierwszy posła Tadeusza Cymańskiego, aby odłożyć obradowanie nad tym projektem do czasu poznania stanowiska rządu. Drugi wniosek posła Andrzeja Mańki, aby powołać podkomisję. Wnioski zostaną przegłosowane zgodnie z kolejnością ich składania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSJoannaKluzikRostkowska">Zwracam uwagę, że rocznie na świadczenia społeczne i pomoc rodzinną wydajemy 14 mld zł. W projekcie ustawy proponuje się przeznaczenie dodatkowego 1 mld zł na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełRajmundMoric">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem wniosku, aby odłożyć pierwsze czytanie projektu ustawy o świadczeniu zapomogowym do czasu uzyskania stanowiska rządu?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełRajmundMoric">Stwierdzam, że Komisja 20 głosami, przy 2 przeciwnych i 4 wstrzymujących się wniosek przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełRajmundMoric">Oznacza to przerwanie prac nad tym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMagdalenaKochan">Przypominam, że zobowiązaliśmy się jako Komisja do monitorowania postępu prac rządu nad sprawami wyrównania krzywd moralnych i finansowych tej grupie osób, która walczyła o zmianę ustroju Polski, a pozostaje w bardzo trudnej sytuacji. Proszę, żeby rząd w miarę możliwości przygotował informację na temat postępu prac w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełRajmundMoric">Do Komisji wpłynęła odpowiedź na dezyderat nr 2, która dotyczy pomocy dla osób represjonowanych. Prezydium Komisji podjęło decyzję, że w przyszłym tygodniu ten temat zostanie przez nas omówiony.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełRajmundMoric">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>