text_structure.xml 649 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Józef Zych, Kazimierz Michał Ujazdowski, Donald Tusk i Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefOleksy">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JózefOleksy">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Elżbietę Radziszewską i panów posłów Jakuba Derech-Krzyckiego, Bronisława Dutkę i Mieczysława Jedonia.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JózefOleksy">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Elżbieta Radziszewska i pan poseł Mieczysław Jedoń.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefOleksy">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Elżbieta Radziszewska i pan poseł Bronisław Dutka.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefOleksy">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławJedoń">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławJedoń">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławJedoń">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławJedoń">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławJedoń">- Spraw Zagranicznych - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MieczysławJedoń">- Skarbu Państwa - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MieczysławJedoń">-Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MieczysławJedoń">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - o godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MieczysławJedoń">Kolejny komunikat. Posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej w dniu dzisiejszym zostaje odwołane. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefOleksy">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2005 (druk nr 3293).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefOleksy">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki i pracy pana Jerzego Hausnera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przedstawiany dzisiaj Wysokiej Izbie projekt budżetu na 2005 r. jest ostatnim projektem, za którego realizację będzie odpowiadał rząd wyłoniony przez tę Izbę. To uzasadnia uwzględnienie w debacie budżetowej szerszej perspektywy niż tylko perspektywa wynikająca z jednorocznego planu finansowego.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JerzyHausner">Rząd uważa, że właśnie ta debata budżetowa jest szczególną okazją do spojrzenia na to, jak realizowana jest w całej kadencji obecnego parlamentu polityka gospodarcza, jakie są jej podstawowe uwarunkowania, wyniki i perspektywy. W związku z tym zaproponowaliśmy dwa rządowe wprowadzenia do tej kluczowej debaty: 1) dotyczące sytuacji gospodarczej, które będzie szerszym uzasadnieniem projektu budżetu, 2) dotyczące samego budżetu, którego założenia i konstrukcja wynikają z efektów i następstw dotychczasowych działań, ale równocześnie określają możliwości działania w przyszłości. Oczywiste jest, że sam projekt budżetu będzie przedstawiał minister finansów pan Gronicki.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JerzyHausner">Aby rzetelnie ocenić obecną sytuację gospodarczą, najlepiej cofnąć się dokładnie o trzy lata do momentu, gdy powołany został rząd, w którym wicepremierem i ministrem finansów był obecny premier, i zobaczyć, co i jak się zmieniło. W 2001 r. tempo wzrostu PKB wynosiło 1%, w ostatnim kwartale, kiedy rząd został uformowany - 0,2%. W 2004 r., po trzech kwartałach, wzrost gospodarczy sięga 6%. Produkcja przemysłowa w 2001 r. wzrosła o 1,6%, a obecnie, po trzech kwartałach, o 15%.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JerzyHausner">Nakłady inwestycyjne w podmiotach objętych pełną statystyką GUS w 2004 r. spadły dramatycznie, o blisko 20%. W 2004 r., po trzech kwartałach, w tych przedsiębiorstwach, które zatrudniają więcej niż 49 osób, nakłady te wzrastają na poziomie 10%. Eksport mierzony w euro, a więc porównywalny, jest dzisiaj o połowę wyższy niż w 2001 r., a tylko w bieżącym roku rośnie w tempie blisko 25%, a jednocześnie wyraźnie poprawił się rachunek obrotów bieżących i obecnie jest na bardzo bezpiecznym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JerzyHausner">Rentowność przedsiębiorstw w 2001 r. była ujemna, a obecnie przekracza 5%. Średnioroczna inflacja wyniosła w 2001 r. 5,5%, natomiast według obecnych szacunków na koniec tego roku średnioroczna inflacja za cały 2004 r. będzie się mieścić w przedziale 3,2–3,5%. Spożycie rośnie obecnie dwukrotnie szybciej niż w 2001 r., bo o 3,4%. I kwestia niewątpliwie najbardziej dramatyczna - kwestia bezrobocia. W 2001 r. liczba osób bezrobotnych wzrosła o 400 tys. - podkreślam, wzrosła o 400 tys. - natomiast w 2004 r. spadnie o około 200 tys.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JerzyHausner">Porównując te podstawowe wskaźniki, obliczone i szacowane przez Główny Urząd Statystyczny, jasno się widzi, że w ciągu tych 3 lat w polskiej gospodarce nastąpiła korzystna odmiana. Przełamaliśmy stagnację i gospodarka jest na ścieżce wysokiego wzrostu. Zatrzymaliśmy gwałtowny spadek inwestycji i jesteśmy na początku fazy wysokiego wzrostu nakładów. Polska ponownie stała się bardzo atrakcyjna dla inwestorów zagranicznych. Jesteśmy gospodarczo konkurencyjni także w stosunku do najsilniejszych: Niemiec, Francji czy Wielkiej Brytanii.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JerzyHausner">Przedsiębiorstwa odzyskały wigor, mają wysoką rentowność i rozpoczynają ekspansję. Zatrzymaliśmy gwałtowny wzrost bezrobocia i zaczyna ono już spadać, chociaż powoli, bardzo powoli, i na razie nieodczuwalnie dla 3 mln bezrobotnych. Polski złoty umacnia się i analitycy upewniają uczestników rynku, że polska gospodarka ma solidne fundamenty i bardzo korzystne perspektywy przynajmniej na najbliższe 12–15 miesięcy. Tego nie da się zakwestionować.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JerzyHausner">Nasuwa się jednak pytanie: Dlaczego nam się udaje, skoro nie udawało się poprzednio? Czy jest to efekt działań rządu, czy może wynik szczęśliwych i przejściowych okoliczności, dobrej koniunktury? W niektórych obszarach koniunktura nam bardzo pomaga, na przykład w górnictwie czy hutnictwie. Gdyby jednak przyjąć, że światowa koniunktura gospodarcza jest zasadniczą przyczyną naszego sukcesu, to jak można wyjaśnić, że w ostatnich latach ogromne trudności przeżywają takie kraje, jak: Niemcy, Francja, Włochy czy Holandia. Większość starych krajów Unii Europejskiej pozostaje w stagnacji.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JerzyHausner">Można próbować wyjaśniać, że nasze obecne powodzenie związane jest z wejściem do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja stale to mówię.)</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JerzyHausner">Niewątpliwie okazuje się to korzystne dla polskiej gospodarki, zwłaszcza dla rolnictwa, ale przecież nie my jedni weszliśmy do Unii. Przecież jeszcze w 2001 r. Polska pod względem gospodarczym była w znacznie gorszej sytuacji i była gorzej przygotowana do członkostwa niż inni. A dzisiaj ci inni patrzą na nas z zaskoczeniem i zazdrością.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JerzyHausner">Dostrzegając różne sprzyjające okoliczności, które zaistniały, można teraz już bez żadnego naciągania powiedzieć, że potwierdza się w praktyce program gospodarczy rządu. Warto przypomnieć, że gdy Marek Belka w 2001 r. ogłaszał formułę 1–3–5, co miało pokazać ścieżkę wzrostu gospodarczego w latach 2002, 2003 i 2004, to u niektórych wywoływało to śmiech, a co najwyżej wzruszenie ramion.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JerzyHausner">Poza tą formułą kryła się jednak wyrazista koncepcja. Zakładała ona, że sprawą zasadniczą jest ożywienie gospodarki i ponowne wprowadzenie jej na ścieżkę wysokiego wzrostu i że może się to stać tylko za sprawą pobudzenia przedsiębiorczości. Dlatego problem przedsiębiorczości musi stać się pierwszoplanowy. Wraz z ożywieniem gospodarczym bezwzględnie trzeba przystąpić do naprawy finansów publicznych, ograniczając i racjonalizując wydatki administracyjne i społeczne. Konieczne jest przestawienie zwrotnicy tak, aby przestać ludziom płacić zasiłki za wyjście z rynku pracy, natomiast uwolnione środki należy przeznaczać na rozwój i aktywizację ludzi. Należy uruchomić szeroki program inwestycji infrastrukturalnych i wykorzystać w tym celu środki unijne. W konsekwencji ta koncepcja zakładała, że gospodarka będzie rozwijać się na solidnych podstawach, a finanse publiczne będą w bezpiecznym stanie, Polska nie tylko sięgnie członkostwa w Unii Europejskiej, ale też stanie się silnym partnerem i konkurentem najsilniejszych gospodarek europejskich. Chcę wyraźnie powiedzieć - nieraz zresztą o tym mówiłem publicznie, miałem wystarczającą odwagę, by to mówić - że w realizacji tej strategii było bez wątpienia wiele niedoróbek, zaniedbań i słabości. Najważniejsze jednak, że w końcu się ta koncepcja potwierdza, że trzeba ją w związku z tym konsekwentnie realizować.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JerzyHausner">Może najważniejszym dowodem słuszności tej koncepcji jest stan finansów publicznych. Stan ten w latach 2001–2003 najlepiej określić jako zawałowy, jako krytyczny. Szybko zmierzaliśmy do katastrofy i mało kto wierzył, że uda się tej katastrofy uniknąć. Ekonomiści powszechnie uważali, że szybko przekroczymy kolejne progi ostrożnościowe: relację 55% długu publicznego do PKB w 2004 r., a relację 60% długu do PKB najpóźniej w roku 2006. Mówiono: trzeba cudu, żeby było inaczej. Dzisiaj minister finansów może spokojnie ogłosić: nie przekroczymy drugiego progu ostrożnościowego, progu 55% długu do PKB w 2004 r. Nie przekroczymy - to pewne, to nie jest przypuszczenie. Dodam więcej: okaże się zapewne, że ta relacja na koniec roku będzie nie gorsza niż na koniec 2003 r., a jeżeli będzie gorsza, to niewiele.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JerzyHausner">Rok temu sformułowałem trzy główne kryteria prowadzenia działań gospodarczych rządu w 2004 r. Po pierwsze, nieprzekroczenie progu 55% długu do PKB, po drugie, wzrost gospodarczy wyższy niż 5%, po trzecie, zmniejszenie liczby osób bezrobotnych o 200 tys. Rok temu wydawało się to niewykonalne, a mnie oskarżano o propagandowy rządowy optymizm. Dzisiaj można powiedzieć, że spełnienie dwóch pierwszych kryteriów jest pewne, przesądzone, a trzeciego - bardzo prawdopodobne.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JerzyHausner">Dlaczego tak się stało? Dlaczego stało się to, co wydawało się niemożliwe, choć wydawało się trudne, niezwykle trudne? Bo mamy wysokie tempo wzrostu gospodarczego i nastąpił wzrost dochodów budżetowych mimo obniżenia podatku dochodowego od działalności gospodarczej albo - jak kto woli - właśnie dlatego, że zdecydowaliśmy się na obniżenie podatku dochodowego od działalności gospodarczej. Bo podjęliśmy i rzeczywiście wykonujemy zadanie naprawy finansów publicznych, bo zrealizujemy planowane przychody z prywatyzacji, bo wraca zaufanie rynków do polskiej gospodarki i umacnia się złoty.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JerzyHausner">Myśląc o 2005 r., mogę powiedzieć, że najważniejsze są 4 kryteria oceny działań rządu. To, po pierwsze, nieprzekroczenie relacji 55% długu do PKB, po drugie, wzrost gospodarczy wyższy niż 5%, po trzecie, wzrost nakładów inwestycyjnych wyższy niż 12% i po czwarte, spadek liczby bezrobotnych co najmniej o 400 tys. Obawiam się, iż tym razem spotkam się z oceną, że to mało ambitne, że łatwe. Otóż nie, to nadal bardzo, bardzo trudne i zależy nie tylko od rządu, ale także, a może nawet przede wszystkim, w tej chwili od parlamentu, bo to od was, panie i panowie posłowie, zależy, czy szybko uchwalicie liczne ustawy, które rząd skierował lub właśnie kieruje do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#JerzyHausner">A które to ustawy przyniosą kolejne ułatwienia i zachęty dla przedsiębiorców? Chodzi na przykład o uproszczenie przepisów dotyczących procesu inwestycyjnego, chodzi o uchwalenie ustawy o wspieraniu działalności innowacyjnej. Które to ustawy umożliwią dobre zagospodarowanie funduszy uzyskanych z Unii Europejskiej? Chodzi np. o ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym czy o ustawę o Krajowym Funduszu Kapitałowym. Przyczynią się także do racjonalizacji i ograniczenia zbędnych wydatków i kontynuacji dzieła naprawy finansów publicznych. Chodzi w szczególności o ustawę o finansach publicznych, która jest w parlamencie kilkanaście miesięcy, i 5 ustaw przygotowanych przez Ministerstwo Polityki Społecznej, a dotyczących zasiłków chorobowych, systemu rentowego, składek ubezpieczenia społecznego przedsiębiorców, KRUS i PFRON.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#JerzyHausner">Chodzi także o to, aby Wysoka Izba uchwaliła budżet, bo to dobry plan finansowy państwa, najlepszy w ostatnich latach. Jeśli państwo to zrobicie, to osiągnięcie celów, o których mówię, w roku 2005 nie będzie zagrożone. Jeśli jednak nie, jeśli parlament zajmie się wyłącznie rozliczaniem i walką polityczną, czyli nie będzie zajmował się pracą legislacyjną, to wtedy - chcę powiedzieć to bardzo jasno - nie tylko nie osiągniemy tego, co obecnie możliwe i społecznie pożądane, ale zacznie wracać to, co było. Zamiast wzrostu - stagnacja, zamiast zatrudnienia - grupowe zwolnienia, zamiast dodatkowych dochodów - większa bieda, ale przede wszystkim naprawiane tak ogromnym wysiłkiem finanse publiczne wyprowadzone dzisiaj z zawałowego stanu zostaną ponownie zepsute, gdyż w okresie rekonwalescencji, a my jesteśmy w okresie rekonwalescencji i ciągle bardzo wysokiego zagrożenia, trzeba się bardzo pilnować, by stan krytyczny nie wrócił. A wróci natychmiast, jeżeli przestaniemy się stosować do zaleceń, jeżeli zejdziemy ze ścieżki, która przywraca zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#JerzyHausner">Polska gospodarka może być w 2005 r. najlepiej rozwijającą się gospodarką europejską. Mówiłem to pół roku temu i powtarzam to teraz. To, co potrzebne jest po stronie rządu, to albo wykonywanie, albo kierowanie odpowiednich propozycji ustawowych do parlamentu. Reszta należy i zależy od pań i panów posłów. I to jest prawdziwy sens tej szczególnej debaty budżetowej. Dziękuję bardzo za wysłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefOleksy">Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana Mirosława Gronickiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy budżetowej na rok 2005.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W dniu dzisiejszym przypadł mi zaszczyt wystąpienia przed państwem i zaprezentowania projektu budżetu państwa na rok 2005. Chciałbym podkreślić, że jest to budżet zakładający stosunkowo wysokie tempo wzrostu gospodarczego oraz inflację na poziomie, który mieści się w celu inflacyjnym Narodowego Banku Polskiego, czyli na poziomie 3%.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MirosławGronicki">W trakcie prac nad jego konstruowaniem najważniejszym zadaniem było dbanie o to, aby nie przekroczyć założonego limitu wydatków. Z czystym sumieniem mogę stwierdzić, że zadanie to nie tylko zostało zrealizowane, ale również może pomóc w kreacji realnej ścieżki naprawy finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MirosławGronicki">Zanim przejdę do szczegółowego omawiania przyszłorocznego budżetu, chciałbym powiedzieć parę słów na temat sytuacji makroekonomicznej. Jest to bowiem punkt wyjściowy dla konstruowania przyszłorocznego budżetu. Już wiele na ten temat powiedział pan premier Hausner. Ja chciałbym tylko dodać jedno: polska gospodarka po dwóch latach restrukturyzacji doszła do tego, że poziom wydajności pracy, dynamika wzrostu wydajności pracy jest tak duża, iż możemy spokojnie patrzeć w przyszłość i spokojnie zakładać wysokie tempo wzrostu gospodarczego. Dla porównania mogę tylko powiedzieć, że o ile w latach 2001–2002, kiedy polska gospodarka była w zapaści, wydajność pracy rosła o 6–7%, w tym roku rośnie w przemyśle powyżej 17%. Jest to wystarczające tempo wzrostu gospodarczego i wydajności pracy, żeby, proszę państwa, poprawianie finansów publicznych, to ewentualne wzmocnienie złotego zaszkodziło producentom.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MirosławGronicki">Chciałbym jednocześnie podkreślić, że to, co działo się w tym roku, a mianowicie wejście do Unii Europejskiej oraz różnego typu turbulencje w gospodarce związane z tym wejściem, które zaowocowały wzrostem inflacji do prawie 5%, musiało z jednej strony doprowadzić do reakcji Narodowego Banku Polskiego, ale z drugiej strony może w krótkotrwały sposób zahamować wzrost gospodarczy. Mamy jednak nadzieję, że inflacja w najbliższym czasie zacznie spadać i to zagrożenie dla wzrostu gospodarczego nie będzie istotne. Oczekujemy, że w drugiej połowie bieżącego roku wzrost gospodarczy będzie nieco niższy niż w pierwszej połowie, ale produkt krajowy brutto ma szansę wzrosnąć o ponad 5%.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#MirosławGronicki">Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na fakt, że pomimo tego spowolnienia w drugiej połowie roku z powodzeniem realizujemy założenia ustawy budżetowej na rok bieżący. Realizacja dochodów budżetowych przebiega bez zarzutów. W okresie styczeń - wrzesień wykonano ponad 73% zaplanowanych dochodów budżetowych na rok bieżący, dla porównania: w roku ubiegłym było to 70,2%.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#MirosławGronicki">Obawy związane z odważnymi decyzjami obniżającymi obciążenia podatkowe, wspomniane przez pana ministra Hausnera, obniżeniem stawki podatku CIT, okazały się bezpodstawne. Można powiedzieć, że w skali całego roku dochody budżetowe, które szacowane są obecnie na kwotę 156,1 mld zł, przekroczą plan budżetowy o ponad 1,6 mld zł. Wysoki poziom dochodów budżetu państwa w tym roku będzie rezultatem nie tylko dynamicznego wzrostu gospodarczego, ale także - i to jest niestety problem - wyższej inflacji. Przewidujemy, że w tym roku inflacja osiągnie 3,4% średniorocznie. Pod koniec roku może spaść poniżej 4%. Przypomnę, że w ustawie budżetowej zakładano 2% średni średnioroczny poziom inflacji.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#MirosławGronicki">Rekordowo wzrosły w tym roku zyski przedsiębiorstw i pomimo obniżenia stawki CIT, będą znacząco wyższe niż przewidywano. Jednocześnie starano się uszczelniać system podatkowy i ograniczać szarą strefę. Dużą rolę odegrało tu m.in. rozszerzenie specjalnego nadzoru w akcyzie wynikające z procesów dostosowawczych do UE. Tak na marginesie, przychody z podatku akcyzowego są w tym roku wyjątkowo wysokie i rosną wyjątkowo dynamicznie - podkreślam - bez znaczących zmian w stawkach akcyzowych.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#MirosławGronicki">Jeżeli popatrzymy natomiast na stronę wydatkową budżetu, to przewiduje się, że wydatki budżetowe w tym roku zostaną wykonane w granicach określonych w ustawie budżetowej, z tym że ocenia się, iż koszty obsługi zadłużenia będą o ponad miliard złotych niższe niż zakładano w ustawie. W związku z tym chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że zgodnie z art. 48 ustawy budżetowej na rok 2004 w przypadku wystąpienia oszczędności w wydatkach planowanych na obsługę zadłużenia minister finansów jest upoważniony do przeznaczenia w pierwszej kolejności kwoty oszczędności na wzmocnienie, w tym roku, motywacyjnej funkcji systemów uposażeń funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej o kwotę nieprzekraczającą 50 mln zł. Pozostałe oszczędności może natomiast przeznaczyć na uzupełnienie dotacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Chciałbym podkreślić, że w chwili obecnej dotacja dla FUS została zwiększona o miliard złotych. To pozwoli na zmniejszenie zakładanego na koniec bieżącego roku zadłużenia FUS o tę właśnie sumę i prawdopodobnie zadłużenie FUS pod koniec roku wyniesie 6,4 mld zł. Chociaż nie zmniejszy to ogólnego deficytu budżetu centralnego, to chciałbym jednak podkreślić, że zmniejszy się w ten sposób deficyt całego sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#MirosławGronicki">Proszę Państwa! Jeżeli chodzi o budżet na bieżący rok, to należy podkreślić, że jest to pierwszy budżet Polski jako członka Unii Europejskiej, choć nie jest to jeszcze budżet w pełni unijny. Dopiero budżet, który mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie w dniu dzisiejszym, spełnia te kryteria w pełni. Mimo to podkreślenia wymaga fakt, że gospodarowanie w strukturze budżetu związane z przepływami finansowymi między Polską a Unią Europejską przebiegało do tej pory bez problemów i nie nastąpiły żadne poważne problemy w funkcjonowaniu systemu finansów publicznych. Chciałbym podkreślić, że sam koszt akcesji to jest prawie 6 mld zł, które musiały być wygospodarowane z budżetu na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#MirosławGronicki">Kolejna sprawa, o której mówił również premier Hausner, to jest to, że w bieżącym budżecie największym beneficjentem, nie da się ukryć, jest sektor rolnictwa. Mamy do czynienia z bardzo poważną operacją finansową, bezprecedensową w najnowszej historii Polski, czyli operacją związaną z dopłatami bezpośrednimi dla rolników. Zakładamy, że ta operacja przebiegnie bez problemów. Chciałbym przypomnieć, że zgodnie z umowami zawartymi z Unią Europejską rząd zagwarantował rolnikom dopłaty w wysokości 55% poziomu obowiązującego w 2004 r. w starych krajach Unii. 40% z tego będzie sfinansowane przez Unię Europejską, 15% to pieniądze polskich podatników, czyli z budżetu. Chciałbym jednocześnie podkreślić, że o ile wcześniej planowano zgodnie z regułami unijnymi rozpoczęcie realizacji wypłat 1 grudnia br., o tyle te wypłaty rozpoczną się już w poniedziałek, czyli 18 października. Zakładamy, że suma transferów dla rolników będzie wyższa niż planowana w bieżącym budżecie o 1,9 mld zł. Jeżeli policzymy wszystkie transfery dla rolnictwa, to szacujemy, że w tym roku rolnicy otrzymają prawie 5 mld zł, co stanowi około 0,6% PKB. Żeby dobitniej to podkreślić, to jest to ponad 20% wartości dodanej generowanej w sektorze rolnictwa. Jest to naprawdę bardzo mocne wsparcie rolnictwa i sądzimy, że pomoże to w zwiększeniu konkurencyjności tego sektora w ramach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#MirosławGronicki">Chciałbym też podkreślić, że już w sierpniu br. Polska odzyskała dodatnią pozycję netto w rozliczeniach z Unią Europejską i sądzimy, że do końca roku ta pozycja będzie jeszcze mocniejsza, co oznacza, że będzie więcej pieniędzy, które zostaną przesłane z Unii Europejskiej do Polski niż pieniędzy, które przesyłamy do kas unijnych. Sądzimy też, że coraz lepszy jest stopień przygotowania administracji państwowej do wykorzystania należnych nam środków, czyli mamy szansę na spokojne i porządne absorbowanie środków z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#MirosławGronicki">Panie i Panowie Posłowie! Z pełną odpowiedzialnością za wypowiadane słowa oraz na podstawie wcześniejszych stwierdzeń chciałbym podkreślić, że obecnie nie ma żadnego zagrożenia dla stabilności finansów publicznych oraz że nie będzie problemów ze zmieszczeniem się w założonym na rok bieżący deficycie budżetowym, a nawet - chcę podkreślić - deficyt budżetowy będzie niższy niż zaplanowany w bieżącej ustawie budżetowej. Po dziewięciu miesiącach tego roku zaawansowanie wykonania deficytu budżetowego wynosi 63,9%. Dla porównania: w roku ubiegłym to było ponad 85%. Mamy szansę na to, że deficyt w tym roku będzie niższy. Na razie szacujemy, że o ok. 2 mld zł i jest szansa, jeżeli dochody budżetu będą rosły tak, jak myślimy, że ten deficyt będzie jeszcze troszeczkę niższy.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przechodząc do omawiania projektu budżetu na rok 2005, chciałbym zaznaczyć, że rok 2005 jest pierwszym pełnym rokiem członkostwa w Unii Europejskiej i to ma istotne implikacje dla całego systemu finansów publicznych. W związku z tym projekt budżetu został przygotowany według następujących założeń:</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#MirosławGronicki">Po pierwsze, chcemy utrzymać wysokie tempo wzrostu gospodarczego, ale na takim poziomie, aby nie stanowiło to zagrożenia dla stabilności makro-ekonomicznej kraju. 5% wzrostu gospodarczego przy tych uwarunkowaniach związanych z konstrukcją budżetu, to jest naprawdę dużo. Trudno będzie te 5% znacząco przekroczyć.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#MirosławGronicki">Po drugie, chciałbym zaznaczyć, że nie przewidujemy w ramach tej ustawy budżetowej wzrostu obciążeń fiskalnych gospodarki. Podatek makroekonomiczny, czyli suma wszystkich obciążeń podatkowych i parapodatkowych odniesiona do przewidywanego nominalnego produktu krajowego brutto, będzie na poziomie podobnym do tego, jaki mieliśmy w ostatnich 5 latach, czyli nieznacznie powyżej 30%. Nie zwiększamy w żadnym wypadku obciążeń fiskalnych i to jest dobra informacja dla gospodarki i dla gospodarstw domowych.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#MirosławGronicki">Po trzecie, staramy się zachować dyscyplinę w kształtowaniu wydatków publicznych, w ramach oczywiście istniejącego prawa o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#MirosławGronicki">Po czwarte, chcemy zmniejszyć tempo przyrostu długu publicznego. Chciałbym podkreślić, że nie jesteśmy w stanie - i nie ma takiej możliwości - zahamować przyrost długu publicznego w tym roku. Takiej rewolucji system finansów publicznych ani w przyszłym, ani w następnym roku nie byłby w stanie wytrzymać.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#MirosławGronicki">Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym podkreślić, że podstawowe założenia makroekonomiczne, o których już wspominał pan premier Hausner, a które jeszcze powtórzę, są następujące: PKB powinien wzrosnąć o 5%, inflacja może wzrosnąć o 3%. Jednocześnie zakładamy, że popyt krajowy wzrośnie mniej więcej w tym samym tempie jak produkt krajowy brutto, przy czym jego struktura będzie różna od struktury, jaką widzieliśmy w ostatnich latach. Będzie większa kontrybucja inwestycji we wzroście popytu krajowego, a mniejsza kontrybucja spożycia indywidualnego.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#MirosławGronicki">Dlaczego zakładamy, iż tempo wzrostu spożycia indywidualnego może być nieco mniejsze od osiąganego w ostatnich dwóch latach? Po pierwsze, budżet, który państwu przedkładamy, zakłada mniejszą dynamikę transferów socjalnych i tak samo mniejszą dynamikę wynagrodzeń w sektorze publicznym. To będzie jednym z czynników hamujących nadmierny wzrost dochodów gospodarstw domowych i jednocześnie pozwalających na utrzymywanie stabilności makroekonomicznej w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#MirosławGronicki">Chciałbym podkreślić, że budżet został tak skonstruowany i tak uformowany, aby wzmocnić polską gospodarkę w taki sposób, aby była bardziej odporna na szoki zewnętrzne. Proszę zauważyć, co się dzieje w chwili obecnej: Ropa naftowa na świecie osiąga rekordowe ceny, natomiast polska gospodarka, dzięki temu, że wzmacniane są fundamenty makroekonomiczne, złoty jest mocniejszy - nie odczuwa tego w taki sposób jak inne gospodarki europejskie. Jeżeli będziemy postępować w podobny sposób, jeżeli będziemy wzmacniali fundamenty makroekonomiczne, mamy szansę na to, że w roku 2005 jakiekolwiek zawirowania zewnętrzne będą miały mniejszy wpływ na polską gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#MirosławGronicki">Proszę Państwa! Przechodząc do omówienia szczegółów budżetu, chciałbym rozpocząć od strony dochodowej. Dochody budżetu państwa przewidujemy na poziomie 173,7 mld zł, to jest o 11,3% więcej niż spodziewane wykonanie w roku bieżącym. Zwiększenie wysokości dochodów budżetowych zrealizujemy nie poprzez zwiększanie obciążeń podatkowych, takich jak na przykład wprowadzenie nowych tytułów podatkowych czy też podnoszenie stawek podatkowych. Chciałbym podkreślić, że w przedkładanym Wysokiej Izbie budżecie nie ma znaczących zmian, jeżeli chodzi o podatki dochodowe i podatki pośrednie. To natomiast, co chcemy zrobić, to wprowadzać takie rozwiązania prawne, które pozwolą na znoszenie barier w rozwoju przedsiębiorczości. Chcemy zwiększyć pewność inwestowania, w tym poprawić stabilność prawa podatkowego. Chcemy usprawnić obsługę podatnika i podnieść efektywność pracy organów podatkowych. Przyświeca nam idea takiego systemu podatkowego, który stymulowałby rozwój gospodarczy, zachęcałby do inwestowania i tworzenia nowych miejsc pracy. Postawiliśmy na rozwój przedsiębiorczości, swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, a to na pewno w przyszłości pozwoli na utrzymanie dość wysokiego wzrostu gospodarczego. W konsekwencji pozwoli to na zwiększenie wpływów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o zmiany systemowe, które zostały uwzględnione w projekcie ustawy budżetowej, to, po pierwsze, wynikają one z zobowiązań rządu co do dostosowania krajowych przepisów do prawa unijnego. Ponadto likwidujemy instytucję środka specjalnego, który już się przeżył w systemie finansowym Polski. Jednocześnie dla zachowania pewnej ciągłości systemowej stworzono fundusze celowe, przy czym te fundusze celowe zawarte są w przedstawionej Wysokiej Izbie ustawie budżetowej, w projekcie ustawy budżetowej. Uważamy, że przejrzystość finansów publicznych dzięki temu może być większa.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o to, co jest związane z ułatwieniem życia tym, którzy ponoszą ciężary podatkowe, chciałbym podkreślić, że w tym roku wyszliśmy z propozycją wprowadzenia w Ordynacji podatkowej szeregu zmian korzystnych dla podatników, przede wszystkim takich, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej. Do najważniejszych zmian należą: Po pierwsze, wdrożenie procedur wiążących porozumień cenowych pomiędzy podatnikami a administracją podatkową w zakresie cen transakcyjnych między podmiotami powiązanymi. Po drugie, modyfikujemy instytucje wstrzymania wykonania decyzji. Po trzecie, zmniejszamy do minimum konieczność stawiania się podatnika w siedzibie organu podatkowego. Generalnie chcemy zmniejszyć po stronie podatnika koszty poboru podatków. Jednym słowem, chcemy, żeby czas spędzany w urzędach, był minimalny, a przez to, jak wiemy, koszty działalności gospodarczej też mogą się zmniejszyć. Po czwarte, w związku z rewolucją informatyczną na świecie, która również do Ministerstwa Finansów, chcemy umożliwić podatnikom składanie pism i zeznań podatkowych drogą elektroniczną. Jest to także zgodne z regułami unijnymi. Chciałbym ponadto poinformować państwa, że Ministerstwo Finansów podjęło projekt budowy systemu, zwanego e-podatki. To będzie system, który w sposób zasadniczy zmieni formę kontaktów podatnika z poborcą podatkowym i przede wszystkim ułatwi życie polskim przedsiębiorcom, szczególnie małym i średnim firmom.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o stronę wydatkową, panie i panowie posłowie, to projekt ustawy budżetowej planuje wydatki budżetu państwa na kwotę 208,7 mld zł. Oznacza to wzrost nominalny o 4,4%, ale chciałbym podkreślić, że w ramach tych wydatków są włączone również wydatki związane z funduszami specjalnymi, bo część tych wydatków została po prostu przeniesiona do budżetu; czyli w porównywalnym zakresie te wydatki wzrosłyby poniżej 4%. Realnie jest to, proszę państwa, wzrost o 1,4%. Przy wzroście gospodarczym o 5% oznacza to relatywne zmniejszenie udziału wydatków budżetu państwa w produkcie krajowym brutto. Chciałbym też podkreślić, że wydatki budżetu państwa zostały ustalone przy pełnym poszanowaniu obowiązującego prawa i zobowiązań międzynarodowych. Założony poziom wydatków zapewnia sprawne funkcjonowanie instytucji państwa. Dalsza obniżka wydatków jest albo niemożliwa ze względu na ograniczenia prawne, albo spowodowałaby znaczne pogorszenie wykonywania podstawowych funkcji państwa.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#MirosławGronicki">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że jest to pierwszy budżet, w którym będzie uwzględniona pełna składka związana z członkostwem Polski w Unii. Budżet na 2004 r. zakładał bowiem tylko 2/3 pełnej rocznej składki. W przyszłym roku Polska wpłaci do budżetu ogólnego Unii 10,2 mld zł, podczas gdy w roku bieżącym ta wpłata sięgnie około 6 mld zł. Przyrost tego wydatku, proszę państwa, można porównać ze wzrostem wydatków całego budżetu państwa. Przypomnę - porównajmy - 9 mld zł wzrostu wydatków ogółem i wzrost składki do Unii o 4,4 mld zł - to jest połowa całego przyrostu wydatków. Poważnym obciążeniem dla budżetu państwa będą też wydatki związane z prefinansowaniem programów wspólnotowych. One, co prawda, są ujęte w rachunku przychodów i rozchodów, czyli pod tzw. kreską. Przewidujemy, że w przyszłym roku na prefinansowanie przeznaczymy 4,6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#MirosławGronicki">Wysoka Izbo! W ramach projektu budżetu państwa przeprowadzono zmiany strukturalne w wydatkach publicznych takie, które prowadzą do wstrzymania niekontrolowanej inercji wydatków państwa. Przypomnę, że budżety na początku bieżącej dekady były obciążone bardzo dużym udziałem wydatków sztywnych. O ile w latach 2001–2002 ten udział był powyżej 65%, to w roku przyszłym zakładamy, że udział wydatków prawnie zdeterminowanych wyniesie 58,8%. Pozwoli to na pewne zwiększenie elastyczności wydatków państwa i to jest to, co pozwoli stopniowo - podkreślam - stopniowo poprawiać strukturę całego sektora finansów publicznych i jednocześnie będzie prowadzić do dalszej reformy finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#MirosławGronicki">Chciałbym też podkreślić, że to, co najbardziej boli podatników, też zostało w tym budżecie państwa odpowiednio potraktowane. Zakładamy, że wydatki administracyjne budżetu państwa spadną w 2005 r. nominalnie o 1,4%, realnie zaś o ponad 4%. Podkreślenia wymaga również fakt, że budżet na 2005 r. w znacznym stopniu konsumuje efekty wdrażania programu uporządkowania i ograniczania wydatków publicznych, czyli to, co nazywamy tzw. planem Hausnera. Trzeba tutaj wspomnieć przede wszystkim o nowej formule określania wydatków Ministerstwa Obrony Narodowej, o odejściu od corocznej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, o uszczelnianiu systemu ubezpieczeń społecznych, o zmianie zasad zmniejszania i zawieszana świadczeń emerytalno-rentowych w przypadku osiągania przychodów przez świadczeniobiorców, o racjonalizacji wypłat zasiłków chorobowych.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#MirosławGronicki">Chciałbym Wysoką Izbę poinformować także, że - pomimo tak daleko posuniętej dyscypliny w kształtowaniu wydatków publicznych i tak ich niewielkiego wzrostu realnego w przyszłym roku - niektóre wydatki, szczególnie te, które służą rozwojowi polskiej gospodarki, na pewno wzrosną bardziej niż przeciętnie. Chciałbym tutaj zaznaczyć, że zwiększamy o 7,6% wydatki na szkolnictwo wyższe, na informatykę zwiększamy o 27,4%, na wymiar sprawiedliwości - o 6,1%, na oświatę i wychowanie - o 18,3%. To są wydatki, które dotyczą całego sektora finansów publicznych, to nie są wydatki li tylko z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#MirosławGronicki">W budżecie państwa znalazły się także środki na sfinansowanie działań podjętych przez rząd na rzecz osób potrzebujących wsparcia. Na te działania zaplanowano w rezerwach celowych środki na: realizację rządowego programu „Posiłek dla potrzebujących”; realizację rządowego programu wieloletniego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich; dofinansowanie realizacji sieci ośrodków wsparcia i ośrodków interwencji kryzysowej związane m.in. z realizacją zadań wynikających z rządowego programu „Zwalczanie i zapobieganie handlowi ludźmi”. Jeżeli popatrzymy ogółem na wydatki społeczne, to niestety jest to zdecydowanie najbardziej znacząca pozycja w całości wydatków sektora finansów publicznych. W wydatkach na poziomie 21% PKB Polska znajduje się mniej więcej na poziomie średniej dla krajów OECD, ale musimy pamiętać, że Polska jest jednocześnie na samym końcu, jeżeli chodzi o poziom rozwoju gospodarczego, wśród tych krajów. Wydatki socjalne dodatkowo w Polsce to około 50% całości wydatków publicznych, co stanowi rekord wśród krajów OECD. Tak wysoki udział wydatków społecznych spowodowany jest kilkoma czynnikami: po pierwsze, stosunkowo niskim wiekiem emerytalnym. W Polsce średni wiek emeryta to 58 lat, niższy jest tylko na Węgrzech i Słowacji, w Portugalii na przykład - to 64 lata. Po drugie, wysokim udziałem wydatków na świadczenia rentowe. W Polsce na ten cel przeznacza się prawie 4% PKB, najwięcej w krajach OECD, średnia dla tych krajów to 1,5%. Po trzecie, systemem ubezpieczeń społecznych rolników, na który wydaje się 2% PKB, co w 95% finansowane jest dotacją z budżetu państwa. Dodatkowym czynnikiem jest wysoki poziom bezrobocia, który wymusza duże nakłady państwa na walkę ze skutkami bezrobocia i na programy zwiększenia zatrudnienia. Utrzymywana przez wiele lat polityka stosunkowo liberalnych zasad pozwalających na wyjście z rynku pracy doprowadziła do niekorzystnego stosunku liczby osób pracujących do liczby osób pobierających świadczenia. To niestety powoduje konieczność utrzymania na obecnym poziomie składek na ubezpieczenia społeczne i ograniczoną możliwość kierowania publicznych środków na działania prorozwojowe. Chciałbym podkreślić, szanowne panie i panowie posłowie, że różnica pomiędzy zbieraną składką a wysokością świadczeń społecznych w Polsce w tym roku to prawie 50 mld zł. Tyle, de facto, podatnicy muszą przeznaczyć na dofinansowanie świadczeń społecznych. W przyszłym roku zmniejszy się to o kilka miliardów.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#MirosławGronicki">W projekcie budżetu możecie państwo znaleźć dodatkowo w stosunku do roku poprzedniego także kwotę wydatków w wysokości 400 mln zł na realizację nowego zadania (wynikającego z uchwalonej przez Wysoką Izbę 27 sierpnia 2004 r. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), na dofinansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla osób nieubezpieczonych, w formie dotacji celowej przekazywanej Narodowemu Funduszowi Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#MirosławGronicki">Panie i Panowie Posłowie! Oprócz tych liczb, które są oczywiście ważne, chciałbym podkreślić, że po stronie wydatków staramy się również wprowadzać pewne zadania, które, po pierwsze, porządkują, po drugie, wprowadzają nowe formy organizacyjne. Jeżeli chodzi o sprawy porządkujące, to od 1 stycznia planujemy wprowadzenie systemu komputerowego Eurobudżet, który pozwoli na lepsze monitorowanie wydatków.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o kolejny krok wychodzący naprzeciw zwiększeniu przejrzystości finansów publicznych, to chciałbym podkreślić, że niecały rok temu Wysoka Izba uchwaliła przedkładany przez rząd projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Rozwiązania w niej zawarte miały doprowadzić do dalszej decentralizacji zadań i środków publicznych, do zwiększenia ekonomicznej odpowiedzialności jednostek budżetowych poprzez zwiększenie udziału dochodów własnych w dochodach ogółem, mocniejszego związania sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego z koniunkturą gospodarki państwa, rozbudowania możliwości absorpcji środków unijnych poprzez zwiększenie strumienia środków i uelastycznienie zasad gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto ma to doprowadzić do tworzenia instrumentów umożliwiających wspieranie przedsiębiorczości. Proszę państwa, po dwóch kwartałach, bo niestety mamy dokładne informacje tylko za pierwsze półrocze, sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego wygląda w miarę dobrze. Chciałbym podkreślić, że w porównaniu z pierwszą połową 2003 r. dochody własne samorządów wzrosły o 9,9%. To spowodowało zwiększenie samodzielności jednostek samorządu terytorialnego. Chciałbym dodatkowo podkreślić, że dochody jednostek budżetowych w ramach jednostek samorządu terytorialnego wyniosły w pierwszym półroczu 45,4 mld zł, co stanowiło 52,4% planu na rok bieżący. W porównywalnych warunkach ubiegłego roku było to nieznacznie powyżej 50%.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#MirosławGronicki">Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze raz wrócić do zagadnień związanych z naszym członkostwem w Unii Europejskiej. Po pierwsze, chciałbym podkreślić, że w ramach dochodów budżetu państwa otrzymamy - zgodnie z zapisami traktatu akcesyjnego - bezwarunkowo w przyszłym roku rekompensatę budżetową w wysokości 2,7 mld zł. Oczywiście gdy porównamy to z ponad 10 mld zł składki, to okazuje się dodatkowo obciążony wielkością 7,5 mld zł właśnie z tytułu tej składki. Ponadto do Polski wpłynie kolejna rata Instrumentu Finansowego Schengen - 459 mln zł. Środki tego funduszu są przeznaczone m.in. na usprawnienie kontroli zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Wciąż znaczne będą transfery ze środków, z programów przedakcesyjnych Phare, ISPA i SAPARD-u. Przewidujemy, że transfery z tych tytułów sięgną ponad 6 mld zł. Dodatkowo zwiększeniu ulegną transfery w ramach finansowania Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Polska otrzyma z tego tytułu w przyszłym roku 4,7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#MirosławGronicki">Oprócz dopłat bezpośrednich polscy rolnicy mogą także liczyć na pomoc w formie finansowania interwencji rynkowych oraz działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wydatki na rozwój obszarów wiejskich dotyczą wcześniejszych emerytur, wsparcia dla obszarów o trudnych warunkach gospodarowania, programów rolno-środowiskowych, zalesiania gruntów rolnych, wsparcia dla gospodarstw rozwojowych, tworzenia grup producenckich oraz pomocy technicznej. Najwyższe kwoty jednakże napłyną do Polski w formie funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności. Przewidujemy, iż w 2005 r. transfery te osiągną wartość zbliżoną do 11 mld zł. Sumując, na podstawie dostępnych w chwili obecnej danych Polska w 2005 r. będzie na pewno znaczącym beneficjentem netto. Otrzymamy najprawdopodobniej transfery z budżetu ogólnego Unii Europejskiej w wysokości 24,9 mld zł, to jest prawie 3% polskiego PKB w przyszłym roku. Na rzecz Unii Europejskiej dokonamy jedynie transferu wpłaty składki, o której już mówiłem. Tak więc Polska będzie beneficjentem netto w wysokości prawie 15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#MirosławGronicki">Pomimo dość optymistycznie brzmiącego budżetu - rosnących dochodów, niewiele rosnących wydatków - deficyt budżetu państwa w przyszłym roku będzie wyjątkowo wysoki i wyniesie 35 mld zł, to jest 3,7% PKB. Polska gospodarka drugi rok będzie rosła w tempie 5-procentowym. Tak wysoki poziom deficytu oczywiście nie jest do utrzymania i przypuszczamy, że w kolejnych latach, zgodnie ze strategią średniookresową rządu, ten deficyt będzie jeszcze zmniejszany.</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#MirosławGronicki">Przypomnę, że w bieżącym roku pierwotnie przewidywany deficyt to 45,3 mld, więc 35 mld to jest spadek, ale dla finansisty, bo nie da się ukryć, że nim jestem, istotne jest to, jakie są i jakie były potrzeby pożyczkowe rządu. Potrzeby pożyczkowe rządu netto w tym roku to, proszę państwa, według ustawy budżetowej na 2004 r. 56 mld zł. To jest ponad 6% polskiego produktu krajowego brutto. Potrzeby pożyczkowe w przyszłym roku spadną i spadnie też ich udział w produkcie krajowym brutto. Potrzeby pożyczkowe mogą spaść jeszcze bardziej, jeżeli chodzi o finansowanie powodujące wzrost długu publicznego, jeżeli Wysoka Izba będzie przychylna i będzie akceptowała program prywatyzacji polskiej gospodarki. Nie da się ukryć, że każdy ubytek dochodów budżetu państwa z tytułu prywatyzacji powoduje zwiększenie potrzeb pożyczkowych kierowanych na rynki finansowe ze wszystkimi tego konsekwencjami, które zresztą widzieliśmy na początku tego roku. Czyli może to osłabić polską walutę i jednocześnie zwiększyć koszty obsługi zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#MirosławGronicki">Chciałbym podkreślić, że jeżeli chodzi o stronę finansowania deficytu, to nadal pod tzw. kreską znajdą się środki przeznaczane na transfery do otwartych funduszy emerytalnych. Te środki wyniosą w przyszłym roku 11,3 mld zł. Wspomniałem już o tym, że środki na refinansowanie przyszłych transferów z Unii Europejskiej to 4,6 mld zł. Ponadto przewidujemy dwie pożyczki dla KUKE i dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-7.37" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o szybkość narastania długu publicznego, to chciałbym podkreślić, że przy bardzo konserwatywnych założeniach, jakie państwu przedłożyliśmy w ustawie budżetowej, na koniec br. udział długu publicznego do przewidywanego nominalnego produktu krajowego brutto może wynieść 53,6%. Z tego tytułu możemy liczyć, jeżeli złoty nadal będzie tak mocny, że dług publiczny zmniejszy się o 1% PKB. Dodatkowo oczekujemy, że potrzeby pożyczkowe w ostatnim kwartale br. będą niższe niż przewidywaliśmy. Wobec tego jest szansa, aby zrealizować to, o czym mówił pan premier Hausner, tzn. aby dług publiczny pod koniec br. sięgnął niewiele powyżej 52% PKB. Przy takiej pozycji wyjściowej nie widzielibyśmy zagrożenia dla przekroczenia 55% bariery limitu pod koniec 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-7.38" who="#MirosławGronicki">Podkreślę, że strategia średniookresowa długu publicznego zakłada stabilizację długu w 2006 r. na poziomie roku 2005, długu nie w sensie nominalnym, ale w sensie stosunku do PKB, oraz stopniowy spadek w latach następnych. Chciałbym wobec tego podkreślić, że tak skonstruowany budżet, jaki państwu przedstawiamy, pozwoli na stopniowe uspokojenie tego, co było dla Polski najgorsze, czyli bardzo szybkiego narastania długu publicznego. Dodatkowo chciałbym podkreślić, że przy pomocy Wysokiej Izby chcielibyśmy zmienić definicję długu publicznego na definicję, która jest używana w krajach Unii Europejskiej, tak żeby można było porównywać poziom polskiego długu publicznego z długiem publicznym innych krajów. W przypadku stosowania definicji unijnej, pod koniec br., udział długu publicznego w PKB wyniesie niewiele powyżej 46%. Jeżeli weźmiemy pod uwagę otwarte fundusze emerytalne i przeniesiemy je poza sektor publiczny, to nadal będzie to poniżej 50%. Mamy szansę, żeby zachować do roku 2006 przyzwoitą relację bez większych problemów. Natomiast chciałbym podkreślić, że 50% długu w mniej restrykcyjnych warunkach, to jest znacząco mniej niż w krajach, które są najbardziej zadłużone w ramach Unii Europejskiej. Przykładowo: Grecja - 110%, Belgia - siedziba Unii Europejskiej - 102%, więc naprawdę nie wyglądamy najgorzej.</u>
          <u xml:id="u-7.39" who="#MirosławGronicki">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! W ramach podsumowania chciałbym podkreślić, że projekt budżetu na rok 2005 pozwala dość optymistycznie patrzeć na przyszłość polskiej gospodarki. Z jednej strony nie jest to budżet nadmiernie ekspansywny, nie pobudza nadmiernie popytu krajowego. Z drugiej strony nie jest to budżet nadmiernie restrykcyjny, czyli nie powoduje spadku dynamiki popytu krajowego. Ponadto struktura dochodów i wydatków jest tak pokazana, by wspierać pozytywne tendencje w polskiej gospodarce, a także w pełni wykorzystać korzyści wynikające z naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Jednocześnie jest to budżet, któremu nie towarzyszy pakiet ustaw okołobudżetowych. Przypomnę, że poprzednie budżety były obarczone tym grzechem, czyli trzeba było jeszcze pewne rzeczy nawet formułować, żeby można było zrealizować budżet. Tym razem wszystkie elementy w nim uwzględnione znajdują się albo w już obowiązujących normach prawa, albo w projektach ustaw, które Wysoka Izba może zatwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-7.40" who="#MirosławGronicki">Budżet na rok 2005 zakłada znaczące zmniejszenie skali i rozmiarów nierównowagi finansów publicznych. Poza tym budżet ten pozwoli na ograniczenie tempa narastania długu publicznego, którego poziom, jeżeli byśmy go nie ograniczyli, może stanowić zagrożenie dla przyszłej stabilności makroekonomicznej kraju.</u>
          <u xml:id="u-7.41" who="#MirosławGronicki">Warto dodać, że mniejszy popyt państwa na pieniądz z jednej strony, a z drugiej strony wzmocnienie fundamentów makroekonomicznych, pozwoli na ograniczenie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, zwiększy możliwości rozwojowe przedsiębiorstw krajowych i stanowi pozytywny sygnał dla inwestorów zagranicznych. Ponadto chciałbym podkreślić, że dostosowanie fiskalne, chociaż w moim osobistym przeświadczeniu niezbyt duże, ale w ramach istniejącej sytuacji prawnej chyba optymalne, dokonuje się głównie za sprawą ograniczenia wydatków budżetowych. Udział dochodów i wydatków państwa, a także udział dochodów i wydatków całego sektora publicznego w 2005 r., maleje, co świadczy o ograniczeniu ingerencji państwa w system rynkowy.</u>
          <u xml:id="u-7.42" who="#MirosławGronicki">Zmiany strukturalne, jakie w dużym stopniu uwidocznione są w budżecie na rok 2005, pozwalają kreślić pozytywne scenariusze dla polskiej gospodarki. Jeżeli konsekwentnie przeprowadzone reformy będą tak przeprowadzane jak do tej chwili, to umożliwi to poprawę funkcjonowania państwa, przy jednoczesnym ograniczeniu skali nierównowagi finansów publicznych, a to pozwoli nam realnie myśleć o ubieganiu się o członkostwo w unii monetarnej w najbliższym możliwym czasie, czyli jeszcze pod koniec tej dekady.</u>
          <u xml:id="u-7.43" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-7.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefOleksy">Przypominam, że Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach 8–103 minut, to jest debatę długą.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefOleksy">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JózefOleksy">Proszę o zabranie głosu panią poseł Małgorzatę Ostrowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MałgorzataOstrowska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Państwo Premierzy! - przepraszam. Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Po tym wystąpieniu pana ministra finansów naprawdę z przyjemnością zabieram dziś głos, bo przynoszenie takich dobrych wiadomości to czysta przyjemność. Zaprezentowany przez rząd pana premiera Belki projekt ustawy budżetowej na rok 2005 przynosi faktycznie dobre wiadomości dla całego polskiego społeczeństwa, ale też i dobre wiadomości dla przyszłego rządu - o tym warto pamiętać. Wbrew wielokrotnie wygłaszanym w tej Izbie opiniom, że Polska jest na granicy upadku, że Polacy są już na granicy wytrzymałości, Polska rozwija się dobrze. Wszyscy to widzimy i wszystko wskazuje na to, gdy wsłuchujemy się w te założenia, o których przed chwilą mówił pan minister finansów, że nasza Polska będzie się rozwijała jeszcze lepiej.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MałgorzataOstrowska">Tempo wzrostu PKB - 5%, średnioroczna inflacja - na poziomie 3%, średnioroczna stopa referencyjna banku centralnego - 7,4%, deficyt budżetowy - 35 mld - to są wskaźniki dobitnie świadczące o tym, że gospodarka idzie w dobrym kierunku. Jestem pewna, że za chwilę przedstawiciele opozycji powiedzą, że to tylko liczby, że w dalszym ciągu 3 mln Polaków nie ma pracy, a 56% osiąga dochody na granicy minimum socjalnego. Ale powiedzmy sobie szczerze, że w gospodarce cudów nie ma i z pustego przysłowiowy Salomon nie naleje. Chociaż czasem, gdy słucham propozycji przedstawicieli opozycji, mam wrażenie, że wiara w cuda w Sejmie jest bardzo popularną receptą na polskie problemy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MałgorzataOstrowska">Chciałabym bardzo, żeby dzisiejsza dyskusja nad projektem budżetu miała charakter merytoryczny, a nie wyborczy. Wiem, że będzie to szalenie trudne, wszak mówimy o budżecie roku wyborczego i z pewnością niektóre wystąpienia w dzisiejszej dyskusji przybiorą taki charakter. Mam tylko nadzieję, że będzie ich jak najmniej i że będziemy faktycznie mogli merytorycznie porozmawiać o tym, w jaki sposób budżet państwa może wspomóc dalszy rozwój polskiej gospodarki. Takie jest prawo opozycji, sama przecież miałam okazję w niej być, że krytykuje wszystkie pomysły rządu, ale jest jednak granica tej krytyki. I ta wiara w cuda, idąca w parze z niewiarą w rzeczywistość, faktycznie jest tutaj częsta.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MałgorzataOstrowska">Przypomnę tylko, że rok temu pani posłanka Zyta Gilowska w wystąpieniu klubowym dotyczącym budżetu mówiła, że: „wzrost gospodarczy nie wyniesie 3,5%. Poczekamy do wiosny - cytuję dalej - porozmawiamy. Nie wyniesie. A jak wyniesie 3%, to będzie dobrze”. Wyniósł 3,8%, pani profesor. Czyli jest źle, bo jest dobrze, tak z tego wynika. Dodam, że wzrost gospodarczy za dwa pierwsze kwartały 2004 r. wyniósł 6,5% i wszystkie wskaźniki naprawdę są bardzo pozytywne. Ciekawa jestem, czy dzisiaj państwo z opozycji powiedzą, że jest bardzo źle, bo jest bardzo dobrze? Czy może faktycznie odniesiecie się państwo tylko i wyłącznie merytorycznie do przedłożonych przed chwilą założeń budżetu?</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MałgorzataOstrowska">Rok temu pan poseł Kalinowski z Polskiego Stronnictwa Ludowego w wystąpieniu klubowym zawyrokował: „Skutki dużej obniżki podatków będą mizerne”. Ta rzekoma mizeria to odważna decyzja, którą pan poseł skrytykował, i która zwiększyła dochody budżetu państwa w I półroczu o 751 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MałgorzataOstrowska">Rok temu pan Waldemar Borczyk z Samoobrony nie omieszkał wypomnieć nam wszystkim, nam, Polakom, że zanosimy do Brukseli składkę członkowską w wysokości 5,8 mld zł, wytwornie dodając, że: „rząd tchórzliwie cofnie się za parawan obiektywnych trudności”. Rolnicy za cztery dni, zgodnie z informacją uzyskaną dzisiaj i wcześniej, otrzymają pierwsze dopłaty bezpośrednie. Niech to wystarczy za odpowiedź. Niech to, jak rok temu powiedział pan poseł Borczyk, rolnicy usłyszą, bo myślę, że polska wieś czeka na to z nadzieją, my wszyscy też tak na to patrzymy, i dzięki temu więcej zainwestuje w swoje gospodarstwa rolne.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MałgorzataOstrowska">W wystąpieniu posła Jarosława Kaczyńskiego, też z ubiegłego roku, uderzyło mnie natomiast jedno, wymienił on tylko jedną liczbę - 60%, czyli relacja długu publicznego do PKB. Powiem szczerze, to był prawdziwy majstersztyk: spośród setek wskaźników wybrać i skrytykować tylko jeden jedyny, a przy tym pomylić się, gdyż relacja długu publicznego do PKB wyniosła w roku 2003, bo o tym mowa, 51,6%.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MałgorzataOstrowska">Jeszcze chciałabym przypomnieć panu posłowi Dariuszowi Grabowskiemu, kiedyś AWS, później PSL, teraz Liga Polskich Rodzin, europarlament, krytykującego założenia poprzedniego budżetu. Powiem, że zgadzam się z pana ubiegłorocznym stwierdzeniem: „Tyle Polski, ile realnych dochodów budżetu”. Jeżeli tak, to w przyszłym roku Polska powiększy się o ponad 11,2%.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MałgorzataOstrowska">Wysoka Izbo! Przed dwoma tygodniami w redakcji „Rzeczpospolitej” spotkali się wybitni eksperci zajmujący się problematyką budżetową i analitycy rynków finansowych. Tematem był oczywiście budżet, nad którym dzisiaj debatujemy. Oto jak „Rzeczpospolita” podsumowała tę dyskusję: „Projekt budżetu zebrał, jak zwykle, sporo krytycznych ocen. Nie brakowało jednak zarazem, i to warto podkreślić, ciepłych recenzji. Optymistycznie zwłaszcza brzmią oceny znawców rynków finansowych. Żadna destabilizacja nam nie grozi na razie i nawet w dłuższym czasie. Sytuację finansów publicznych mogą zdestabilizować jedynie wydarzenia polityczne”. Tyle „Rzeczpospolita”, nic dodać, nic ująć.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#MałgorzataOstrowska">To już czwarty w tej kadencji Sejmu budżet tworzony przez rząd oparty na koalicji ugrupowań lewicowych. Jest to więc dobra okazja, żeby pokazać, jak sytuacja gospodarcza naszego kraju wyglądała cztery lata temu, gdy odchodziły rządy AWS, wspierane wówczas przez wielu przedstawicieli obecnej opozycji, którzy o swoich poprzednich dokonaniach chcieliby tak naprawdę zapomnieć, okazja, żeby biblijne „po owocach ich poznacie” przedstawić w formie kilku liczb. Niektóre z owoców pozostałych w spadku po rządach prawicy musimy jeść do dzisiaj, o tym trzeba pamiętać. Tak jest z ową nieszczęsną ustawą 203, do której się politycznie przyłożyliśmy wszyscy, ale teraz na ten cel są nareszcie w budżecie pieniądze. Niebagatelna kwota 2,2 mld zł w połączeniu z realnym wzrostem budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia i 400 mln rezerwy na świadczenia opieki zdrowotnej dla osób nieubezpieczonych, za których leczenie nikt dotąd szpitalom nie płacił, daje realną szansę na poprawę sytuacji w służbie zdrowia, a więc w dziale, który był piętą achillesową wszystkich poprzednich rządów.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MałgorzataOstrowska">Warto przypomnieć, że kilka lat temu, gdy rząd SLD sformułował strategię 1–3–5, mowa o poziomie rozwoju gospodarczego, wzrostu gospodarczego, mało kto w to wierzył. Uczciwość nakazuje, aby przypomnieć, że w 2001 r. zastaliśmy kraj, w którym trwała głęboka recesja, gospodarka była zamrożona, a nad finansami publicznymi unosiły się naprawdę czarne chmury, myślę o ogromnej dziurze budżetowej. Wielokrotnie to przypominamy, ale trzeba o tym pamiętać, dlatego że punkt wyjścia jest szalenie istotny.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#MałgorzataOstrowska">SLD miał wówczas odwagę dokonać niezwykle bolesnych cięć w wydatkach. Miał też odwagę, tak jak kiedyś prezydent USA Bill Clinton, powiedzieć sobie: gospodarka, durnie. Widać, ile pozytywnych efektów przyniosły działania na rzecz poprawy funkcjonowania polskich firm, począwszy od ustawy ministra Kołodki o restrukturyzacji zobowiązań publicznoprawnych, poprzez wprowadzenie 19-procentowego podatku dochodowego od osób prawnych czy też ostatnio ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#MałgorzataOstrowska">Radykalne obniżenie podatku CIT z 27% na 19% przyniosło efekty, choć krytykowano nas za to, że martwimy się o przedsiębiorców. Ale co mamy robić w sytuacji, gdy bezrobocie jest dzisiaj największym wyzwaniem socjalnym? To znaczy, że mamy nie robić nic, tolerować to wysokie bezrobocie, czy też mamy szukać sposobów rozwiązania problemu, szukać sposobów na ożywienie gospodarki? Przecież te 5% wzrostu gospodarczego nie zrodziło się z niczego. Sądzę, że prawica, która w dniu dzisiejszym próbuje tutaj podszeptywać, powinna przyznać się do odpowiedzialności za to, do czego doprowadziła w 2001 r., a przynajmniej milczeć, kiedy próbujemy olbrzymim wysiłkiem, naprawdę ogromnym wysiłkiem, wprowadzić gospodarkę polską na ścieżkę rozwoju i na tej ścieżce Polskę utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#MałgorzataOstrowska">Po raz ostatni Polska rozwijała się w tempie 5% 6 lat temu, kiedy lewica była u władzy. Gdy będzie się zbliżał koniec tej kadencji, wzrost będzie jeszcze wyższy. To pokazuje, na czym polega konsekwencja, na czym polega determinacja i na czym polega odwaga. Być może jeszcze wiele decyzji należałoby podjąć. Z pewnością tak, zwłaszcza jeżeli chodzi o finanse publiczne. Mam nadzieję, że wspólnie znajdziemy ten moment polityczny właśnie, w którym uda się to przeprowadzić przy pełnej zgodzie całej Izby.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#MałgorzataOstrowska">Dzisiaj widać też, jak wielki wysiłek zrobiono, jeśli chodzi o ograniczanie wydatków. Są to może działania niedostateczne w stosunku do oczekiwań, ale chciałabym bardzo, żeby następne rządy wykazały równie dużo odwagi. I tu chcę powtórzyć z całą stanowczością, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej niejednokrotnie miał okazję o tym mówić, że znaleźliśmy się naprawdę przed koniecznością przeprowadzenia niezbędnych, szybkich zmian strukturalnych w polskich finansach publicznych. Potwierdzamy i rozumiemy te wszystkie niepokoje, które wiążą się z perspektywą naszych finansów i z koniecznością ich stabilizacji. Widać, że koniunktura dzisiaj jest, ale za chwilę może jej nie być. Nie możemy ryzykować utratą bezpieczeństwa finansowego państwa, stąd już dzisiaj trzeba podejmować naprawdę trudne decyzje. Margines bezpieczeństwa do drugiego progu ostrożnościowego to przecież jedynie 36 mld zł, jeżeli więc nie uporządkujemy finansów publicznych, to naprawdę może się to skończyć kolejnym krachem.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#MałgorzataOstrowska">Jeśli trzy lata temu Sojusz Lewicy Demokratycznej postawił sobie cel: 1–3–5, to niektórzy traktowali to jako propagandową mrzonkę, optymizm bez podstawy. Dzisiaj wiemy, że 5-procentowy wzrost dochodu narodowego w 2005 r. jest niemal pewny. Nawet niektórzy mówią, że pan minister finansów zaniża ten wskaźnik. Sytuacja gospodarcza Polski w ciągu ostatnich trzech lat naprawdę znacząco się poprawiła. W przeciwieństwie do wielu poprzednich budżetów dyskusja nad tym budżetem była dosyć spokojna w trakcie prac rządowych, a prace w resorcie finansów przebiegały nadzwyczaj sprawnie. Skąd się bierze ten spokój i łatwość w skonstruowaniu tego budżetu, choć mogłoby się wydawać, że powinno być inaczej ze względu na konieczność uiszczenia składki unijnej i nałożenie się tzw. wydatków zdeterminowanych, np. na polską armię? Ano, ten spokój bierze się stąd, że polska gospodarka rozwija się znakomicie, a gdy tak się dzieje, to wydatki budżetu rosną wolniej niż PKB. Dodajmy kilka faktów.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#MałgorzataOstrowska">Ograniczenie wielkości deficytu budżetowego z 45 do 35 mld zł, co przekłada się na spowolnienie tempa narastania długu publicznego. Dzięki temu ten sektor publiczny w mniejszym stopniu będzie konkurował z przedsiębiorstwami o kredyt. To jest dobra informacja.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#MałgorzataOstrowska">Pomimo ograniczenia długu publicznego nie następuje zmniejszenie wydatków na ważne cele społeczne, a w wielu pozycjach następuje znaczący wzrost, co też jako Sojusz Lewicy Demokratycznej przyjmujemy z zadowoleniem. Mało tego, myślimy, że jeśli wspólnie popracujemy, panie ministrze, to być może uda się tymi dobrymi wynikami finansowymi naszego kraju, które uzyskujemy w tym roku, podzielić się jeszcze z tymi, którzy naprawdę są w trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#MałgorzataOstrowska">Rząd Marka Belki konsekwentnie realizuje oszczędności. Projekt budżetu zakłada spadek nakładów na administrację publiczną, o co postulowaliśmy wszyscy w tej Izbie. Formalny wzrost, jaki tu następuje, jest pozorny, gdyż likwidacji ulegają środki specjalne, zgodnie z autopoprawką do ustawy o finansach publicznych; właściwie projekt już poselski.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#MałgorzataOstrowska">Pojawiają się pierwsze, długo oczekiwane sygnały mówiące o wzroście inwestycji. To był ten jeden z największych problemów rozwoju gospodarczego. Inwestycje nie wzrastały od kilku lat. I jeżeli my w dniu dzisiejszym mówimy o potrzebie rozwoju, mówimy o 5-procentowym wzroście, to chcemy stworzyć trwałe podwaliny rozwoju, a tych podwalin się nie osiągnie bez wzrostu inwestycji, wszyscy ich bardzo oczekujemy. Stąd otwieramy się na przedsiębiorców, przy założeniu, że będzie to procentowało wzrostem inwestycji, że dzięki temu powstaną warunki do stabilnego rozwoju, ożywienia gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy. Oczywiście nie ma tutaj automatu, widzimy to, bo przecież szalenie trudno uruchomić ten proinwestycyjny boom. Niektórzy pytają, skoro macie wzrost gospodarczy, dlaczego nie maleje bezrobocie?</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie, dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#MałgorzataOstrowska">Ten wzrost gospodarczy jest również wynikiem wzrostu efektywności pracy. Dane za ostatnie kilka miesięcy tego roku wskazują, że wzrosła ona o ponad 16%. To też ma swoje skutki. Bardzo ważne jest, że polskie państwo doczekało się czasów, kiedy wzrasta gospodarka i wydajność pracy, wzrasta eksport. Z tego wszystkiego należy się cieszyć, ale też niestety pokłosiem tych dobrych zjawisk jest utrzymujące się jeszcze bezrobocie i trzeba zachować stabilność rozwoju gospodarczego, żeby można było faktycznie oczekiwać od przedsiębiorców długookresowych decyzji inwestycyjnych, bo tylko wtedy będziemy mogli mówić o przyroście stałych miejsc pracy. Niestabilna sytuacja polityczna, niestabilny wzrost gospodarczy - wtedy naprawdę przedsiębiorcy nie chcą podejmować decyzji o dłuższym horyzoncie czasowym. Dzisiaj są podstawy do tego, żeby takie decyzje proinwestycyjne, inwestycyjne były czynione. Wiele zależy od nas, polityków, naprawdę wiele. Po prostu musimy uspokoić sytuację polityczną w kraju i patrzeć jak jeden mąż, wszyscy siedzący na tej sali, od prawa do lewa, żeby nie przeszkadzać gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#MałgorzataOstrowska">Skoro mówimy o tych kwestiach, to chciałabym przypomnieć, że są już pierwsze oznaki takiego wzrostu inwestycji. Niektórzy analitycy zauważają, że ten wzrost jest bardzo dynamiczny, np. około 30% wzrosła sprzedaż w dziale maszyn. To są inwestycje małych firm. Bardzo dużo rolników zaczęło inwestować, to też jest dobry objaw. A skoro już mówimy o rolnikach, to oczywiście musimy powiedzieć o Unii Europejskiej. Rozpatrywany budżet roku 2005 będzie pierwszym budżetem, który uwzględnia naszą pełną składkę do budżetu unijnego. Jednocześnie zapewnia środki finansowe na prefinansowanie i współfinansowanie unijnych programów pomocowych i wykorzystanie w pełnym zakresie unijnych środków strukturalnych. Z dużą uwagą słuchałam tej części wypowiedzi pana ministra finansów i cieszę się, że zostały podjęte wszystkie możliwe kroki, żeby właśnie efektywnie wykorzystać środki z Unii Europejskiej. Oczywiście duża jest też rola samorządów i innych podmiotów, które będą partnerami w wykorzystaniu tych środków. To jest wielka szansa na boom inwestycyjny, aby utrzymać na wiele lat wysoki wzrost gospodarczy, to jest kolejne źródło, szanse na coraz szybsze dorównywanie do najbogatszych krajów europejskich. Mieszkańcy wsi poparli w dużym stopniu integrację europejską, ale przy założeniu, że będą dopłaty bezpośrednie. To jest sprawa o fundamentalnym znaczeniu nie tylko ekonomicznym, także politycznym i psychologicznym. Ważne, że rząd to dostrzega i że nie ma tutaj żadnych niejasności. Ważne, że są środki, abyśmy osiągnęli najwyższy dopuszczalny na dzisiaj poziom dotacji bezpośrednich. To się zacznie dziać, przypomnę, i już się cieszę z tego, że rolnicy bardzo dobrze zainwestują i będzie ten kolejny impuls inwestycyjny.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#MałgorzataOstrowska">Zaprezentowany dziś projekt ustawy budżetowej został bardzo dobrze odebrany przez rynki finansowe i ekspertów. Chwalą oni fakt, że założenia makroekonomiczne nie są kontrowersyjne i że ten budżet gwarantuje Polsce okres spokoju. Oczywiście wsłuchujemy się w krytyczne głosy fachowców, którzy wskazują na fakt, iż rzeczywisty deficyt jest wyższy, gdyż nie akceptujemy metodologicznego rozwiązania kwestii dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wsłuchujemy się w głosy tych, którzy zauważają, że zamieszczony w projekcie budżetu wykaz inwestycji obejmuje zaledwie ich część. Wielu ekspertów kwestionuje też przedstawiony szacunek dochodów, a z drugiej strony inni wskazują, że planowane inwestycje będą znacznie wyższe. Jest więc wiele ważnych spraw, nad którymi w dalszych pracach nad budżetem trzeba się będzie zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#MałgorzataOstrowska">Mając taką motywację, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponuje, aby projekt ustawy budżetowej skierować do komisji. Będziemy nad nim pracowali tym chętniej, że podstawa do pracy jest naprawdę dobra. Gratuluję ministrowi finansów i rządowi pana Marka Belki, że w tak trudnym roku udało się przygotować tak dobry projekt budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JózefOleksy">Głos ma pani poseł Zyta Gilowska z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZytaGilowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Z pewną taką nieśmiałością pozwalam sobie zabrać głos, ponieważ pani poseł Ostrowska sugerowała, żeby przedstawiciele partii opozycyjnych najlepiej milczeli, porażeni rozmiarami sukcesu rządu. Ale musiałam swoją nieśmiałość przełamać, jako że przemawiam w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ZytaGilowska">Nasza ocena przedłożonego projektu ustawy budżetowej na rok 2005 jest odmienna od oceny SLD, a także w wielu miejscach odmienna od tych sugestii co do oceny własnego, przez siebie przygotowanego projektu budżetu, jakie przedstawił pan wicepremier i pan minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ZytaGilowska">Pierwsza sprawa, którą warto omówić spokojnie i poważnie, bez nadmiernych emocji, bo w istocie nie jest ona przesądzająca, to kwestia deficytu budżetowego. Naszym zdaniem deficyt budżetowy na rok 2005 jest zaniżony o kwotę ok. 20 mld zł, na którą składają się następujące czynniki. Po pierwsze, 11 300 mln zł zapisane w projekcie ustawy budżetowej jako enigmatyczny transfer do otwartych funduszy emerytalnych w załączniku nr 3 w tabeli: przychody i rozchody. Zdaniem większości specjalistów, jest to wydatek, dotacja do ZUS, którą ZUS musi przekazać otwartym funduszom emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ZytaGilowska">Drugi czynnik to kwota 2200 mln zł, zaprojektowana jako równie enigmatyczna pożyczka dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Jest tajemnicą poliszynela, że tego rodzaju pożyczki są niespłacalne i ta - jesteśmy pewni - również nie zostanie spłacona, zwłaszcza że samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej obarczone są ok. 10-miliardowym długiem. Dług ten wprawia w desperację wszystkich, także powiaty. Cztery powiaty jakiś czas temu zwróciły się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem, co mają zrobić, gdy szpital upadnie? Trybunał Konstytucyjny się zastanawiał i wczoraj wydał werdykt, też noszący znamiona zaawansowanej desperacji. Te długi wiszą w powietrzu, nikt się do nich nie chce przyznać, nie są one jeszcze, jak to się mówi, zmaterializowane. W sytuacji 10-miliardowego zadłużenia liczenie na to, że 2-miliardowa pożyczka zostanie zwrócona, nie może mieć, naszym zdaniem, na celu nic innego, jak tylko zaniżenie kwoty planowanego deficytu budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#ZytaGilowska">Po trzecie, 2,5 mld zł, bo o tyle, naszym zdaniem, zaniżona jest planowana przez rząd w projekcie ustawy budżetowej na rok 2005 dotacja do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. O tej sprawie jeszcze będę mówiła.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#ZytaGilowska">I po czwarte, kwota 4600 mln zł, niezbędna do współfinansowania ze środków budżetowych zadań wykonywanych w ramach programów Unii Europejskiej. Kwota ta też została wykazana poza zestawieniem dochodów i wydatków, a zatem poza rachunkiem deficytu budżetowego, czyli ujęta w załączniku nr 3 w zestawieniu: przychody i rozchody. Przecież wiadomo, że jest to kwota do wydania, że jest to wydatek. Państwo ten wydatek musi ponieść, a kwota ta nie została wykazana w pozycji: wydatki.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#ZytaGilowska">Dwa z wymienionych przed chwilą przeze mnie składników, czyli tzw. transfery do OFE, innymi słowy ukryta, zawoalowana i gdzie indziej umieszczona dotacja dla ZUS, oraz środki na współfinansowanie zadań poprzez instrumenty zwrotne wyrzucone poza wydatki, rząd wykorzystał już w projekcie ustawy budżetowej na rok 2004 - to jest powtórka.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#ZytaGilowska">Niektórzy specjaliści powiadali: no cóż, musimy zrozumieć; rząd jeszcze nie wie, w jakim tempie będą wydatkowane pieniądze na współfinansowanie programów finansowanych głównie ze środków Unii Europejskiej. Tak, ale w 2005 już powinniśmy to wiedzieć. Ta kwota powinna być uwzględniona w wydatkach. Innymi słowy, oficjalna kwota, oficjalny limit deficytu budżetowego, o którym dzisiaj była mowa, 35 mld zł, może być powiększony o 20 mld, bo takie w istocie będą wydatki, czyli wyniesie on 55 mld. Pan minister finansów w tej samej sprawie w debacie zorganizowanej przez redakcję dziennika „Rzeczpospolita” odpowiedział: no cóż, gdyby tak zrobić, to do deficytu budżetu w tym roku też trzeba byłoby dodać 30 mld. I o to chodzi, panie ministrze. Dokładnie rok temu w tej sali twierdziłam, że deficyt budżetu przedstawiony w projekcie ustawy budżetowej nie wyniesie 45 mld z kawałkiem, jak twierdzi rząd, tylko o ok. 30 mld więcej, czyli ponad 75 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#ZytaGilowska">Jest to sprawa, nad którą nie ma sensu dłużej się rozwodzić, bo deficyt jest w dużym stopniu kwestią umowną: papier jest cierpliwy, papier wszystko przyjmie, na papierze można napisać, że to jest wydatek, a to nie, i trudno. Dopóki nikt nie protestuje co do nazwy, tak zostanie, ale zwracam uwagę paniom i panom posłom, że niebezpiecznie łatwo przyzwyczailiśmy się do olbrzymich deficytów budżetowych, nawet tych podkolorowanych i uszminkowanych. Przecież w 1999 r. deficyt budżetu wyniósł 12,5 mld, w 2000 roku - 15,4 mld. Dzisiaj 35-miliardowy deficyt projektowany na rok 2005 prezentujemy jako element sukcesu, jako osiągnięcie, jako czynnik krzepiący. Nie ma w tym nic krzepiącego, zwłaszcza że długi rosną i zwłaszcza ktoś się po nie zgłosi; zgłoszą się ci, od których pożyczamy. Z długami jest inaczej niż z deficytem, który - jak starałam się tu wskazać - można byłoby ustalić na poziomie 55 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#ZytaGilowska">Po drugie, nieprzejrzystemu rachunkowi deficytu... Bardzo nas to martwi, bo przejrzystość finansów publicznych jest ideą, która nie kosztuje, jest zasadą, która nie wymaga inwestycji. Finanse publiczne powinny być przejrzyste, przejrzysty powinien być rachunek deficytu budżetu, żeby ludzie wiedzieli, co to takiego jest. Przecież nie straszymy się jak dzieci, tylko usiłujemy rozmawiać o stanie finansów państwa polskiego. Rocznemu planowi dochodów i wydatków państwa towarzyszy bardzo wysoki projektowany na 2005 r. przyrost państwowego długu publicznego. Powtarzam: bardzo wysoki. Panie ministrze, według uzasadnienia przedłożonego do projektu ustawy budżetowej przez 2005 r. państwowy dług publiczny ma wzrosnąć o kwotę ponad 61 mld zł, z czego 56 mld zł przypadnie na wzrost długu Skarbu Państwa. Dla porównania warto zauważyć, że przez cały 2002 r., kiedy lewica bohatersko zwalczała nawałnice usiłujące obalić polskie finanse publiczne, państwowy dług publiczny wzrósł mniej, bo o 58 mld zł. Powtarzam: w 2002 r., w którym - jak twierdził pan poseł Jaskiernia, ówczesny szef Klub Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej - groził nam kryzys argentyński, ale go zażegnaliśmy. Wtedy przyrost państwowego długu publicznego był mniejszy niż zaplanowany jest na rok 2005.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#ZytaGilowska">Przez cały 2003 r. państwowy dług publiczny wzrósł o 50 mld, a przez 2004 r., wedle planów rządu przedstawionych w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na rok 2004, ma wzrosnąć o 53 mld. Jeśli widać tu jakąś różnicę, to ewidentnie taką, że w 2005 r. państwowy dług publiczny ma bardziej wzrosnąć. Co ciekawe, rząd przedstawiał szereg sugestii - spotkaliśmy się z nimi również dzisiaj - że w istocie jeśli chodzi o państwowy dług publiczny to jest to problem liczenia, gdyż można sobie wyobrazić korekty w sposobach liczenia, wprowadzenie tzw. standardów unijnych, przejście, jak się czasami mówi bardziej uczenie, na system ESA95, i wtedy będzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#ZytaGilowska">Otóż pozwolę sobie na marginesie zauważyć, że jeśli chodzi o kombinacje z deficytem budżetowym, to one są do przeprowadzenia. Tak. Ale jeśli chodzi o kombinacje z długiem, to nie bardzo - po dług się zgłoszą wierzyciele. Ci, od których pożyczamy. Tego się ukryć nie da. To trzeba policzyć porządnie. Nie schowamy tego do kieszeni. Nie zapiszemy tego w innej rubryce i będziemy udawali, że tak nie jest. Bo tak jest. Pożyczyliśmy. Więcej nawet, nie istnieje przecież coś takiego, jak unijne standardy liczenia długu. Nie. Są tylko unijne systemy klasyfikacji dochodów i wydatków, a także klasyfikacji podmiotów wchodzących w skład finansów publicznych, które pozwalają stosunkowo przejrzyście liczyć państwowy dług publiczny. I tutaj nadziei dla Polski nie ma. Bo zmiana systemu księgowania, bardzo skomplikowana, przejścia z systemu kasowego na memoriałowy - my mamy kasowy, tam preferowany jest memoriałowy - wymaga czasu. Tego się nie zrobi od ręki. Natomiast nasze nadzieje, Platforma Obywatelska nie wie, na czym lokowane, dotyczyły tego, że uda się skłonić Eurostat do wskazania, iż otwarte fundusze emerytalne to jest część sektora finansów publicznych, w związku z tym się podkoloruje cały dług, a także uzna się, że wydatki z budżetu państwa kierowane do otwartych funduszy emerytalnych to są jakieś nieokreślone transfery, nie wiemy, na czym była oparta ta kalkulacja. Przecież otwarte fundusze emerytalne to są prywatne pieniądze, to są pieniądze ubezpieczonych ludzi, którzy w ten sposób składają na swoje emerytury. Państwo powinno dbać o to, żeby te pieniądze były bezpieczne, żeby nie zostały ukradzione, żeby nie były marnowane. To jest wszystko. To nie są pieniądze publiczne, to są pieniądze prywatne. I tak też orzekł Eurostat.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#ZytaGilowska">Panie Ministrze! Nie wiem, na czym polegają rachuby związane z ewentualnymi korzystnymi korektami, które jakoby pozwolą Polsce zejść w okolice 50%, tj. określić państwowy dług publiczny w okolicach 50% produktu krajowego brutto. Takich możliwości nie ma. Z punktu widzenia zasad Unii Europejskiej, jeśli państwo jest gwarantem wypłat rent i emerytur, to proszę uprzejmie, wtedy jest to część sektora finansów publicznych, ale w Polsce państwo nie jest gwarantem wysokości wypłat emerytur z otwartych funduszy emerytalnych, w związku z tym pieniądze są prywatne i niespecjalnie można liczyć na jakiekolwiek zmiany. A więc państwowy dług publiczny jest wysoki, będzie wysoki i rośnie w tempie szybszym niż produkt krajowy brutto. Wobec tego relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto również rośnie i będzie rosła. To jest kwestia inna, w jakim tempie to się będzie odbywać.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#ZytaGilowska">Co nas niepokoi w tym projekcie budżetu w następnych fragmentach, to jest poważny, ponad 10-procentowy wzrost planowanych dochodów. My domyślamy się, że chodzi o ten tajemniczy element - poszerzanie bazy podatkowej. W obecnym składzie obradujemy nad czwartym projektem budżetu i wiemy, iż za każdym razem pojawia się taka mantra: poszerzanie bazy podatkowej, poszerzanie bazy podatkowej. Nie udawało się to, nie udawało. W każdym razie na pewno nie na skalę ponad 3 mld zł, na co liczy rząd. Nie rozumiemy tego. Byłoby to bardzo interesujące i prosilibyśmy o jakieś informacje, w jaki sposób rząd przy pomocy ogólnotechnicznego poszerzania bazy podatkowej zamierza zebrać z podatków ponad 3 mld zł więcej. My się obawiamy, że to wielce tajemnicze projektowane poszerzenie bazy podatkowej skrywa jakiś wzrost podatków, wzrost efektywnych stawek opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#ZytaGilowska">Zwracamy także uwagę na fakt, że zaniżone są dotacje do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jestem wdzięczna panu ministrowi finansów, że przypomniał z tej trybuny, iż w istocie Fundusz Ubezpieczeń Społecznych funkcjonuje na 50-miliardowym deficycie, powtarzam, 50-miliardowym. Ale pan minister stwierdził, w przywoływanej już przeze mnie debacie, zorganizowanej przez dziennik „Rzeczpospolita”, że kwota 1,6 mld zł z punktu widzenia finansów publicznych jest mało istotna, a cały deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 50 mld zł. Ale właśnie o kwotę 1,6 mld zł rząd zamierza podwyższyć wpływy ze składek ZUS-owskich od drobnych i średnich przedsiębiorców i w ten sposób zaoszczędzić nieco na dotacjach dla FUS, zniechęcając - jak twierdzi wielu specjalistów, wielu znawców zagadnienia i jak my twierdzimy, to jest zdanie Platformy Obywatelskiej - w ten sposób przedsiębiorców do intensywnej pracy, zachęcając ich do poszukiwania sposobów wychodzenia do szarej strefy, innymi słowy, piłując korzenie wzrostu gospodarczego, z którego jesteśmy tak dumni. Bo przecież wzrost gospodarczy w Polsce opiera się na wysiłkach głównie drobnych i średnich przedsiębiorców. Sprzeciwiamy się podwyżce składek ZUS-owskich dla drobnych i średnich przedsiębiorców. Sprzeciwiamy się.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#ZytaGilowska">W ramach naprawy finansów publicznych, z której tak jest dumny SLD, rząd planuje parcelację środków specjalnych. Specjalnie użyłam tu tego słowa „parcelacja”. Zatem rząd planuje nie likwidację środków specjalnych, tylko ich parcelację poprzez na przykład utworzenie 13 nowych państwowych funduszy celowych. Ponieważ pierwszego czytania rządowej autopoprawki do rządowego projektu ustawy o finansach publicznych jeszcze nie było, to pozwolę sobie podać przynajmniej nazwy tych nowych funduszy, których jeszcze nie ma: Fundusz Wsparcia Policji, Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, Fundusz Promocji Kultury, Fundusz Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego, Fundusz Reprywatyzacji, Fundusz Skarbu Państwa, Fundusz Nauki i Technologii Polskiej, CEPiK. Sławny CEPiK! Dalej, Fundusz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy, Fundusz Zajęć Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów i tytuł, który mi bardzo przypadł do serca, mianowicie Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Chcemy najpierw ogolić przedsiębiorców na kwotę 1600 mln poprzez wyższe składki na ubezpieczenia społeczne, a następnie w ramach Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców restrukturyzować niektórych tych przedsiębiorców za kwotę roczną prawie 900 mln zł. To jest istotnie bardzo intensywne i pożyteczne zajęcie. Razem te nowe fundusze mają dysponować kwotą 3 mld zł, Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców, przypominam - niespełna 900 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#ZytaGilowska">Co tu dużo mówić, odrzucamy taką politykę budżetową, nie akceptujemy jej. Rachunki są prowadzone nieprzejrzyście, a państwowy dług publiczny rośnie bardzo szybko. W jakimś sensie podsumowujemy tutaj - pani poseł Ostrowska zachęciła do tego podejścia, a przedtem pan premier Hausner - dokonania lewicowych koalicji w tej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#ZytaGilowska">Pozwolę sobie zauważyć, że jeśli sprawy pójdą po myśli rządu i po myśli SLD i omawiany teraz projekt ustawy budżetowej Wysoka Izba uchwali, to w okresie od 31 grudnia 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. państwowy dług publiczny wzrośnie o kwotę 220 mld zł, powtarzam, o 220 mld zł. Wzrośnie z kwoty 311 mld zł, bo taki był dług ostatniego dnia roku pańskiego 2001, do kwoty 535 mld zł, bo taki ma być dług ostatniego dnia roku pańskiego 2005. To jest istotnie imponujący wynik, wzrost o 70%. To oznacza, że każdy obywatel polski, świadomy czy nie świadomy tego, z niemowlętami włącznie, właśnie przez okres waszych rządów przyjmie na swoje plecy dodatkowy dług w wysokości 6 tys. zł. Każdy zatrudniony w gospodarce narodowej nawet nie będzie o tym wiedział, ale przyjmie na swoje plecy dodatkowy dług w wysokości 25 tys. zł, to jest w istocie całe roczne przeciętne wynagrodzenie. Obsługa tego garbu, bo to jest garb - tak potężny dług publiczny jest potwornym obciążeniem dla państwa i gospodarki - ma nas kosztować w 2005 r. 27 mld zł. 27 mld zł to jest praktycznie prawie tyle, ile wydajemy na publiczną ochronę zdrowia, i to jest więcej niż wydajemy na edukację, na szkoły podstawowe i szkoły średnie. I tak olbrzymi dług mamy odziedziczyć po waszych rządach pomimo tego, że uchylaliście się uporczywie od zaprowadzenia ładu, elementarnego porządku i elementarnych reguł finansowych narzucających gospodarność np. w systemie ochrony zdrowia, że doszło do tego, iż w państwie z ujemnym przyrostem naturalnym owe sławne limity przyjęć dotknęły już porodówki. Przecież to jest nonsens!</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#ZytaGilowska"> I że wreszcie nie będzie waloryzacji rent i emerytur. Ma nie być waloryzacji rent i emerytur, ale rząd miał całkiem łatwą robotę przy układaniu projektu budżetu na 2005 r. No, tego rodzaju konkluzja wzbudza nasze zdumienie, irytację i gniew. Rządowi udało się wmówić, że ważny jest deficyt, a nie dług. My powiadamy - jest odwrotnie, dług jest olbrzymi i bardzo ostro rośnie. Nie zgadzamy się na taką politykę budżetową. Nie zgadzamy się na łatwość, z jaką rząd skonsumował pot i wyrzeczenia emerytów, którzy nie będą mieli waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#ZytaGilowska">Zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu ustawy budżetowej w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Józef Zych)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JózefZych">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JózefZych">O głos prosi wiceprezes Rady Ministrów pan Jerzy Hausner.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JózefZych">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł, załóżmy, że przez moment jest pani poważna, jest pani poważną osobą - przyjmuję tę hipotezę roboczą.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Panie premierze, to jest skandal! Jest pan niewychowanym gburem.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JerzyHausner">Czy pan mógłby się powstrzymać od zachowania...?</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Zachowuje się pan skandalicznie.)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JerzyHausner">Przyjmuję, że jest pani osobą poważną. Otóż chciałbym przypomnieć, jak pani oceniała - bo w imieniu własnego klubu, panie marszałku, w imieniu własnego klubu, pana klubu, pani Zyta Gilowska oceniała wszystkie przedłożenia budżetowe. Otóż zeszłym razem właśnie udowadniała pani, że rzeczywisty deficyt jest na poziomie 80 mld, taką kwotę zresztą pani podała z tego miejsca i ja protestowałem, że to nie jest poważne obliczenie. No więc, jeżeli jest pani poważna... A, panie marszałku, pan się nie denerwuje, bo nie jesteśmy na boisku, nie jesteśmy na boisku...</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Jest pan źle wychowanym człowiekiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JózefZych">Panie premierze, ja bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JózefZych">Panie premierze, ja...</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Jest mi bardzo przykro.)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JózefZych">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JózefZych">Panie premierze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JerzyHausner">Natomiast ja chcę pokazać rachunki, chcę mówić o poważnych lub niepoważnych obliczeniach.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie musi być pan arogancki!)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JerzyHausner">Tu nie ma nic aroganckiego, gdy mówimy o liczbach.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak?)</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JerzyHausner">Tak.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Jest pan źle wychowanym człowiekiem.)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JerzyHausner">Nie. A państwo nie chcecie słuchać i przeszkadzacie mi w wypowiedzeniu się.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JerzyHausner">Jeżeli jest tak, jak pani teraz dowodzi, że tym razem jest to 55 mld, no to chcę powiedzieć, że prosty rachunek wskazuje, iż mamy do czynienia z nadzwyczajnym postępem - według pani sposobu liczenia. Podkreślam jeszcze raz - to pani zaproponowała tę formułę liczenia. Jeżeli jest pani poważna w tych obliczeniach - zakładam, że jest pani poważna, przyjmuję taką hipotezę, że pani powiedziała to poważnie, a nie powiedziała tylko, żeby powiedzieć - to według pani sposobu obliczania mamy do czynienia z istotną poprawą sytuacji, bo deficyt nie wynosi 80, tylko 55 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Człowiek kulturalny jest zawsze kulturalny.)</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JerzyHausner">To jest pierwszy argument.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#JerzyHausner">Otóż jeżeli jest pani poważna...</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Człowiek kulturalny ma jakieś zasady.)</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#JerzyHausner">...jeżeli jest pani poważna, to powinna pani także wziąć pod uwagę taki argument, że część zakwestionowanych przez panią środków stanowi tzw. prefinansowanie na wydatki unijne. Te pieniądze oczywiście zostaną wydane, ale one w pewnym cyklu zostaną zwrócone do budżetu, bo stanowią prefinansowanie. Nie chciałbym Wysokiej Izby zanudzać szczegółami mechanizmu wykorzystywania środków unijnych, ale ten mechanizm polega na tym, że najpierw prefinansujemy, potem rozliczamy, otrzymujemy środki i potem one wracają, w ramach tego prefinansowania, do budżetu. Być może w jednym roku budżetowym rzeczywiście będzie to oznaczało, że te pieniądze konkretnie nie zostaną zwrócone, ale z punktu widzenia finansowego to nie jest wydatek. To nie jest wydatek, a więc liczenie tego w ten sposób jest co najmniej dyskusyjne.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#JerzyHausner">Ale ja użyję innego argumentu. I rok temu, i tym razem usilnie pani dowodzi, że nie należy liczyć przekazywanych do OFE środków w sposób, w który liczy je minister finansów. Jeżeli chodzi o Eurostat, pani poseł, to chcę powiedzieć, że mamy możliwość liczenia tego w ten sposób co najmniej do marca 2007 r. A więc jeżeli pani używa argumentu europejskiego, to chcę powiedzieć, że zgodnie z sytuacją czysto prawną możemy liczyć tak do marca 2007 r. Ma pani rację w jednym punkcie, gdy pani mówi, że kwestią do zastanowienia jest to, co się stanie potem. Ja rozumiem, że pani ma prawo zastanawiać się również nad tym jako kandydat pani ugrupowania na ministra finansów. Ja powiem szczerze, że ja pani tego nie życzę, bo szkoda ludzi w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#JerzyHausner"> Ale załóżmy, że jest to poważna kandydatura, jest pani poważnym kandydatem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JózefZych">Panie premierze, ja mam prośbę. Proszę bez osobistych wycieczek, bo to tylko prowokuje. Bardzo bym prosił, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JerzyHausner">Ale, panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JózefZych">Panie premierze, pewne zasady musimy również tu zachować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JerzyHausner">Dlaczego to mają być zasady w jedną stronę?</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Żeby zachować zasady, trzeba je mieć. Pan premier pokazał, że nie ma jakichkolwiek zasad.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JózefZych">Ale nie - to dlatego za chwilę zwrócę się, że mają być w obydwie strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyHausner">Dlaczego to mają być zasady w jedną stronę? Ja tego nie rozumiem. Dlaczego mają mnie obowiązywać zasady - jestem takim samym posłem, jak pani poseł Gilowska - a panią poseł Gilowską mają nie obowiązywać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JózefZych">Tylko że, panie premierze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JerzyHausner">Pani poseł Gilowskiej wolno powiedzieć wszystko, a mnie nie wolno powiedzieć. Niech pan mi to wyjaśni, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefZych">Nie wolno, tylko, panie premierze, jeżeli jedni i drudzy prowokują wzajemnie w tak ważnej debacie, to jak ja mam się zachowywać? Bardzo proszę...</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Pani poseł nie robiła żadnych wycieczek pod pana adresem.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JózefZych">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JerzyHausner">A więc chcę powiedzieć, że jeżeli jest pani kandydatem swojego ugrupowania, to chciałbym, jeżeli jest pani poważna, żeby pani w takim razie oświadczyła, że...</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie premierze, pan wciąż swoje.)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JerzyHausner">...jeżeli Platforma Obywatelska będzie sprawować rząd, a pani lub ktokolwiek z pani klubu będzie ministrem finansów, to natychmiast w przygotowanym przez państwa budżecie policzycie OFE tak, jak pani chce liczyć. Proszę to zadeklarować, wtedy będzie to poważne wystąpienie. Bo trudno nas wzywać do robienia czegoś, czego sami na pewno nie zrobicie!</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#JerzyHausner">Mówi pani, że metodologia unijna to jest metodologia, której nie powinniśmy stosować. Ja chcę przypomnieć, że jest uchwała Wysokiej Izby wnoszona przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego, wzywająca rząd do przejścia na tę metodologię. Ma pani rację, że sprawa jest niełatwa - bo się pani na tym dobrze zna - że jest to sprawa trudna. Ale załóżmy, że jest pani ministrem finansów lub ktoś z pani ugrupowania jest ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie daj Boże!)</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#JerzyHausner">A pani mówi o tym, że nie powinniśmy stosować tej metodologii, bo ta metodologia oczywiście oznacza, że nasz dług publiczny do PKB będzie znacznie niższy. To proszę z tego miejsca zadeklarować, że państwo tego nie zrobicie, jak będziecie sprawować rządy - że tego nie zrobicie po prostu. Wtedy będzie to poważne wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Skąd pan to wie? Wróżka?)</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#JerzyHausner">Teraz pożyczka. Mówi pani: Zakładamy w budżecie pożyczkę 2200 mln zł po to, żeby częściowo rozwiązać problemy służby zdrowia. Rozumiem przy tym, że jest to element ustawy, która jest w parlamencie. Ta ustawa nie jest procedowana od listopada poważnie w parlamencie...</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Bo nie ma autopoprawki kolejnej.)</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#JerzyHausner">Ale będzie autopoprawka - będzie autopoprawka.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#JerzyHausner">Pani poseł bardzo się martwi, bardzo się pani martwi o to, że ta pożyczka zostanie po prostu wypłacona i nigdy nie zostanie zwrócona, czyli w istocie rzeczy nie będzie to miało charakteru pożyczki, a będzie po prostu rodzajem daniny, rodzajem oddłużenia. Jest sposób zabezpieczenia, pani poseł. Mianowicie w tej poprawce trzeba tak skonstruować tę pożyczkę, aby nie można było po prostu całkowicie zignorować zobowiązań wynikających z tej pożyczki. Otóż ja zapewniam, że rząd skieruje taką autopoprawkę, w wyniku której skorzystanie z tej pożyczki będzie możliwe i rozsądne, ale nie będzie bezwarunkowe. I bardzo proszę, jeżeli pani jest poważna i pani klub jest to poważny klub, byście państwo nie rozmontowywali konstrukcji tej pożyczki, by nie było to bezwarunkowe kolejne oddłużenie. Rozmawiajmy poważnie.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#JerzyHausner">Teraz - to nie jest tylko spór o to, jak się liczy. W tej części mojej wypowiedzi chciałem tylko zwrócić uwagę na to, żebyśmy, jeżeli liczymy w ten sposób, liczyli to po prostu poważnie, uczciwie. Jeżeli pani mówi o 80-miliardowym czy 50-miliardowym deficycie w roku poprzednim, to proszę w ten sam sposób liczyć te deficyty, które pani wymieniała, w roku 2000 i 2001. To wtedy rozpoczęła się polityka chowania wszystkiego pod dywan. Ale jako finansista pani doskonale wie, że ta polityka ma zawsze krótkie nogi. Prędzej czy później wszystko wychodzi spod tego dywanu. W jaki sposób? A mianowicie wtedy, gdy istnieją potrzeby pożyczkowe netto, bo to jest wskaźnik, który pozwala oceniać sytuację ministra finansów i państwa wobec rynków finansowych. Jednocześnie są sposoby ocenienia, jaka jest stabilność finansowa państwa z tego punktu widzenia. Jakie są kryteria? Po pierwsze, to, czy minister finansów sprzedaje swoje papiery, po drugie, za jaką cenę te papiery sprzedaje, a po trzecie, jakie są konsekwencje dla kursu walutowego. Proszę spojrzeć na to. Czy w chwili obecnej minister finansów, pan minister Gronicki, jest uważany za przedstawiciela wiarygodnego rządu i wiarygodnego państwa, czy nie? Proszę zobaczyć, jak wygląda dzisiaj w stosunku do paru miesięcy wcześniej sytuacja polskiego złotego. Wtedy będziemy mieli zobiektywizowane kryteria oceny tego, jak się kształtuje sytuacja w finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#JerzyHausner">Zanim przejdę do konkluzji - która zresztą spowodowała moją reakcję, bo inaczej pewnie bym to zostawił na rozmowę czysto profesjonalną - chcę o jednej sprawie powiedzieć. Jeżeli państwo jako Platforma Obywatelska mówicie z tego miejsca: sprzeciwiamy się podwyżce składki na ubezpieczenie społeczne od przedsiębiorców...</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#komentarz">(Głos z sali: To bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#JerzyHausner">...to znaczy, że państwo się godzicie na to, że bardzo wiele osób przekształca swój stosunek pracy w stosunek samozatrudnienia Osoby te przekształcają ten stosunek w stosunek samozatrudnienia, i czynią to oczywiście ludzie bogatsi, wyłącznie z jednego powodu. Tak robią wszyscy przedstawiciele wolnych zawodów, tak robią dziennikarze, tak często robią lekarze. Dlaczego? Żeby płacić jak najniższą składkę na ubezpieczenie społeczne. A to oznacza, że mamy do czynienia z sytuacją, która jest jawną niesprawiedliwością, krzyczącą niesprawiedliwością, że pracownik, gdy uzyskuje takie same dochody, płaci znacznie wyższą składkę na ubezpieczenie społeczne niż przedsiębiorca, w którego się przekształca ów pracownik. Jest to system niesprawiedliwy, system, w którym mamy do czynienia z ewidentną luką i nadużyciem. Jeżeli więc się państwo z tym nie zgadzacie, to godzicie się na nadużycia i godzicie się na dyskryminację pracowników. Taka jest konsekwencja waszego rozumowania. Bo do dyskusji jest to, jak zmienić ten system, tak by rzeczywiście nie zagrozić przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Nie, nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#JerzyHausner">To jest do dyskusji. Natomiast jeżeli się sprzeciwiacie, a nie chcecie szukać lepszego rozwiązania, to wam mówię, czemu sprzyjacie.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#JerzyHausner">I na koniec. Pani poseł, pomijając obiektywne oceny, jakie są formułowane przez zewnętrzne agencje ratingowe i przez rynki finansowe przede wszystkim, bo to jest bezwarunkowy sędzia i on ocenia, jaka naprawdę jest wiarygodność rządu, w tym całym rozumowaniu finansiści patrzą nie tylko na bieżące wskaźniki, ale i na tendencje. Otóż jeżeli pani wyraża tego rodzaju gniew i oburzenie, tak podnosi pani emocje na końcu swojego wystąpienia, które na pozór jest rzeczowe, ale pokazałem, że ono nie jest rzeczowe, że w kategoriach profesjonalnych ono po prostu nie jest rzeczowe, pani profesor, i tyle...</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest rzeczowe.)</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#JerzyHausner">...to chcę powiedzieć, że tego nie wolno robić. Bo jeżeli pani wyraża gniew i oburzenie, to gniew i oburzenie trzeba było zacząć wyrażać w roku 1999, 2000 i 2001, wtedy kiedy tamta polityka doprowadziła do skutków, których nie można odwrócić w krótkim czasie.</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: A nie w 1985?)</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#JerzyHausner">Nie można odwrócić w krótkim czasie.</u>
          <u xml:id="u-26.24" who="#JerzyHausner">Może do średniowiecza się cofniemy, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-26.25" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Nie, do czasów komunizmu wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-26.26" who="#JerzyHausner">Do średniowiecza może się cofniemy.</u>
          <u xml:id="u-26.27" who="#JerzyHausner">Otóż rzecz jest w tym, że cały proces, który w tej chwili polska gospodarka przechodzi, polega na tym, żeby zatrzymać negatywne tendencje i stopniowo je odwrócić. Jeżeli ktoś uważa, że nie robimy tego wystarczająco konsekwentnie, to trzeba pamiętać, jaki był punkt wyjścia, jaki dramatycznie trudny był punkt wyjścia. A jeżeli ktoś mówi: z gniewem przyjmujemy taką politykę, to chcę powiedzieć, że gniew trzeba było wtedy wyrażać. Wiele osób, które reprezentują pani klub, tego gniewu w ogóle nie wyrażało, tylko przykładało rękę do tej polityki, która wywołała te skutki. Przy czym różnica polega na tym, że wtedy próbowano to zrobić w skrajnie liberalny sposób, mianowicie przez obcinanie wyłącznie wydatków. My zmieniliśmy sposób rozwiązania tego problemu. Nasza linia zaczyna się od ożywienia gospodarczego, postawienia na przedsiębiorczość i na wzrost gospodarczy, a dopiero na tej ścieżce jest naprawianie finansów publicznych, po to żeby nie było antywzrostowych i antyspołecznych skutków takiej polityki. Bo my nie zrezygnowaliśmy z naprawiania finansów publicznych, ale nie robimy tego w sposób, który jest nieskuteczny i nieodpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-26.28" who="#JerzyHausner">Wyrażam zdziwienie, że pani mogła coś takiego z tego miejsca powiedzieć. Wyrażam zdziwienie, pani profesor.</u>
          <u xml:id="u-26.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JózefZych">Dziękuję, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#DonaldTusk">Z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JózefZych">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jako kto?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#DonaldTusk">Z prośbą o przerwę. Pragnę to krótko uzasadnić. Proszę mi pozwolić dojść do słowa. Skoro państwo nie protestowali przeciwko tak niekulturalnemu wystąpieniu, proszę mi pozwolić powiedzieć jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#DonaldTusk">Panie premierze - mówię to w pana interesie - jeśli jest pan człowiekiem dobrze wychowanym i przyzwoitym, a na chwilę załóżmy, że ta ryzykowna hipoteza ma jakiekolwiek uzasadnienie,...</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#DonaldTusk">... to proszę tu przyjść i przeprosić kobietę, którą pan obraził. Bo pańska trudna sytuacja, kompromitacja pańskiego ugrupowania i pański brak kompetencji nie upoważniają jeszcze do tego, żeby to wszystko, ten deficyt zastępować chamstwem z tej trybuny. Jest mi strasznie przykro, że muszę to panu w oczy powiedzieć. Proszę przeprosić panią profesor.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To wystąpienie w jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#komentarz">(Głos z sali: W jakim trybie, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#komentarz">(Lekcji dobrego wychowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JózefZych">Proszę państwa...</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JózefZych">Chwileczkę, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jedna strona może, a druga nie?)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#JózefZych">Proszę państwa, mam prośbę. Jeżeli my wszyscy poważnie traktujemy debatę nad budżetem państwa i nad państwem, to wszyscy powinniśmy się jednak wyzbyć pewnych emocji, starać się. Oczywiście może być polemika, po to jest ta debata.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#JózefZych">Natomiast jeśli chodzi o pytanie, w jakim trybie wystąpił pan marszałek, to chcę powiedzieć, że pan marszałek zapowiedział, że w kwestii formalnej. Ja w momencie, gdy ktokolwiek z posłów zgłasza się w tym trybie, nie wiem, o co mu chodzi.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Panie marszałku, prosiłem o przerwę dla mojego klubu.)</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#JózefZych">Rozumiem. Chcę powiedzieć, że oczywiście pan marszałek to uzasadnił i że wniosek o przerwę jest wnioskiem formalnym. Dlatego nie miejcie państwo pretensji.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: Trzeba słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#JózefZych">Panie marszałku...</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#komentarz">(Poseł Donald Tusk: 5 minut.)</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#JózefZych">Zarządzam 5-minutową przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 07 do godz. 11 min 12)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Wojciecha Jasińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Emocje już na początku osiągnęły bardzo wysoki poziom. Wydaje się, że one są niepotrzebne, a nerwowość z obu stron jest duża. Nie jestem pewien, czy...</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie myśmy zaczynali.)</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WojciechJasiński">Wszystko jedno. Nie było to potrzebne. Myślę, że może to stan gospodarki tak denerwuje pana premiera Hausnera, ale wydaje się, że ujmowanie tego w tych kategoriach to jest drobna przesada. Ale wszystko jedno, nie moja to rzecz, ja w tym nie uczestniczyłem.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WojciechJasiński">Dzisiejsza debata oczywiście ma charakter szczególny. Uzasadnił to na początku także pan premier Hausner. Jest to ostatnia debata nad projektem budżetu stworzonym przez rząd wyłoniony w tej kadencji, ostatnia w tej kadencji sejmowej debata budżetowa. Jest to także, mamy nadzieję, a nadzieję tę podziela większość społeczeństwa, ostatni budżet realizowany przez rząd SLD z przyległościami. Stąd też w debacie zasadne oprócz odnoszenia się do propozycji zawartych w przedłożonym projekcie budżetu, jest także - bardziej niż kiedykolwiek jest to uzasadnione - odnoszenie się do tego, co rząd obiecywał. Zresztą pan premier Hausner to także powiedział.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#WojciechJasiński">Trzeba, panie premierze, mieć także na uwadze to, że oprócz determinacji i oprócz oceniania tego, co pan mówił, trzeba oceniać także to, co państwo obiecywaliście, jak obejmowaliście władzę. Te rzeczy trzeba konfrontować. Nie można tylko powiedzieć, że chcieliśmy działać w dobrym kierunku i działamy, trzeba też powiedzieć, jak się ma to, cośmy obiecywali, do tego, cośmy wykonali. Jak te czynione przed 3 laty obietnice mają się do tego, co rząd obiecuje dzisiaj, co obiecuje, że będzie za rok? Ma się, najogólniej mówiąc, nie najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#WojciechJasiński">Ale zacznijmy od tego, czego rząd mniej więcej dotrzymał. I istotnie w 2001 r. rząd, pan premier Miller, pan premier Belka, obiecywali, że wzrost PKB przekroczy 5,5%. To jest prawda. Z tym że pan, panie premierze, mówił o tym, że ten wzrost ma mocne podstawy, że będą rosły inwestycje. Mówił to pan z bardzo wielką pewnością siebie. Otóż gdyby miał pan rzeczywiście taką pewność, to, panie premierze, ten wzrost nie byłby przewidywany na przyszły rok tylko w wysokości 5%. Wiadomo, że nasze podstawy są, delikatnie mówiąc, chwiejne, że to wszystko się może zmienić - może tutaj zadziałać wzrost cen ropy, mogą zadziałać inne czynniki. Wzrost inwestycji, o którym się mówi, że czeka nas na pewno, na razie w ciągu ostatnich kilku miesięcy mamy, ale jeszcze niedawno było rzeczą powszechnie wiadomą, że ulgi podatkowe - i to mówili wszyscy ekonomiści - ku naszemu rozczarowaniu, nie zamieniają się na wzrost chęci do inwestowania. Ten wzrost jest oparty jednak na bardzo wątłych podstawach. Obecny niski kurs walutowy sprzyja wzrostowi eksportu, a na wzroście eksportu się opiera wzrost inwestycji. Wiadomo, że bez istotnego wzrostu inwestycji - mówił o tym pan premier, mówili moi przedmówcy - nie będzie żadnego trwałego wzrostu gospodarczego. Mimo wszystko trzeba powiedzieć, że rząd niewiele robił dotychczas, aby aktywizować działalność inwestycyjną, i dopiero w ciągu ostatnich miesięcy w wyniku jego działań w dziedzinie inwestycji coś drgnęło, jak już mówiłem. Co będzie dalej, do końca nie wiadomo. Przewidywane obniżenie wzrostu gospodarczego świadczy o tym, że rząd to doskonale wie.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#WojciechJasiński">Jeżeli chodzi o finanse publiczne, dług publiczny, to moi przedmówcy o tym już bardzo wiele mówili. Deficyt budżetowy w 2001 r. wynosił 32 mld zł, a i to w wyniku zwiększenia budżetu już przez wasz rząd, bo tak to on mógłby być jednak i wówczas mniejszy. Także w roku ubiegłym było to 32 mld. W tym roku ma być według szacunków rządowych prawie 44 mld, w przyszłym zaś spaść do 35. Niby jest to poprawa, tylko że oszczędności, przynajmniej prasa tak to szacuje, z tytułu zmiany zasad rewaloryzacji rent i emerytur to 4,5 mld. Nie zostanie to wydane w roku 2005, ale trzeba będzie to zrobić, nawet jeśli będzie mniej w przyszłości, aby uwzględnić wzrost inflacji. To już nie jest zamiatanie pod dywan, to jest wyższa forma, to jest podrzucenie problemu następcom, zgodnie z zasadą, że my wprawdzie nie wydamy w przyszłym roku, w 2005, nic, ale w roku 2006 następcy nasi będą musieli zwaloryzować i za nas, i ewentualnie za siebie. To jest dosyć brzydki sposób podrzucenia zdechłego szczura następcom - tak to chyba można określić.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#WojciechJasiński">W budżecie na przyszły rok założono wpływy FUS w wysokości 80,7 mld zł, przy przewidywanej ściągalności 98,4-procentowej, planowana w bieżącym roku ściągalność składki to 96%, mimo tak małej sprawności działań ZUS. W ogóle nie są podane podstawy, na których opiera rząd swoje przekonanie, że ściągalność składki ZUS-owskiej w roku przyszłym będzie większa, co będzie trudno osiągnąć, szczególnie w świetle zwiększenia składki od przedsiębiorców, co siłą rzeczy może spowodować ucieczkę w szarą strefę, a wiadomo, że państwo nasze z szarą strefą walczyć nie potrafi, że ma z tym bardzo poważne problemy. ZUS się tym nie będzie specjalnie przejmował. W ZUS potencjalna walka z nadużyciami w zakresie zwolnień, szacunek dla publicznych pieniędzy są bardzo ograniczone. Świadczy o tym najlepiej m.in. to, że w ZUS zwolniono audytora wewnętrznego - dostałem w tej sprawie odpowiedź od ministra finansów - wbrew przepisom ustawy o finansach publicznych, tylko dlatego że chciał sprawdzić relacje między orzecznictwem lekarskim a wypływami pieniędzy z ZUS. Powiedzmy jasno, jeśli chodzi o te 98,4% składek, to różnica pomiędzy 96,7 a 98 to jest 1,5 mld zł. Można szacować, że o tyle są zawyżone dochody ZUS-owskie.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#WojciechJasiński">Założono możliwość zaciągania przez ZUS kredytów w bankach komercyjnych. Świadczy to o tym, że się przewiduje, że takie zaciąganie kredytów będzie. Te kredyty trzeba będzie spłacać. To może skutkować następnym zwiększeniem deficytu.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#WojciechJasiński">Zakłada się poza tym - o czym rząd mówi - że ta zmiana stawki ZUS-owskiej dla przedsiębiorców przyniesie 1,5 mld. Ustawa nie jest jeszcze uchwalona. My wiemy tutaj na tej sali, jak chętnie, jeśli tak można powiedzieć, większość rządowa podczas publicznych głosowań rejteruje przed tymi decyzjami, które nie cieszą się popularnością społeczną. Nie ma żadnej gwarancji, że ta ustawa w kształcie założonym przez rząd przejdzie. Już to przyjęto. Nie wiadomo, na ile są to wirtualne dochody ZUS-u.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#WojciechJasiński">Pani posłanka Gilowska już mówiła o długu publicznym powiększonym o przewidywane wypłaty z poręczeń i gwarancji udzielonych przez podmioty sektora finansów publicznych. W przyszłym roku będzie to 535 mld. Szanowni państwo, w 2001 r. ten dług publiczny powiększony o przewidywane wypłaty wynosił 302 mld zł. Taki jest wzrost, to zostawicie swoim następcom. Z takim problemem zetkną się następcy tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#WojciechJasiński">Do tej samej problematyki można zaliczyć konsolidację finansów publicznych. W tej dziedzinie nie osiągnięto żadnego postępu. Funduszy, pomimo obietnic pana premiera Millera, o których, jeśli ktoś chce pamiętać, to pamięta, nie ubyło żadnych, przeciwnie - o 13 w przyszłym roku ich liczba ma wzrosnąć. W sposób oczywisty kontrolowalność funduszy, możliwość zapewnienia przejrzystości finansów publicznych z powodu funduszy jest znacznie mniejsza. Są one znacznie gorzej kontrolowane. Oprócz tego rząd w ciągu ostatnich 3 lat sprezentował nam Narodowy Fundusz Zdrowia, który zupełnie jest niekontrolowalny i praktycznie żadnej kontroli nad tym, w jaki sposób te pieniądze wychodzą, nie ma. Że jest to pogorszenie i tak złego stanu, który rząd zastał, to co do tego nie ma żadnej wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#WojciechJasiński">Bezrobocie - rządy SLD obiecywały zmniejszenie bezrobocia, które w 2001 r. wynosiło w granicach 17,5%. Z całą pewnością we wszystkich kolejnych latach, we wszystkich kolejnych budżetach nigdy nie były wykonane założenia dotyczące bezrobocia. Było ono w istocie zawsze wyższe. Ilość miejsc pracy systematycznie spadała.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#WojciechJasiński"> Zostawicie państwo nowy rząd z bezrobociem, jak przewidujecie, 18,2%. Jeśli poprzednio trzykrotnie wykonanie w stosunku do obietnicy wiązało się z wyższym poziomem i sytuacja na tym odcinku wyglądała gorzej, nie ma żadnych powodów, by sądzić, że tym razem będzie lepiej. Można powiedzieć, że jeśli idzie o to, jest zupełna tragedia. Jeśli jest wzrost, ale jeśli ten wzrost nie rozwiązuje najbardziej nabrzmiałego problemu, jaki jest, to co komu po takim wzroście. Dobrze, że on jest, ale, mówię, należy w sposób zdecydowany ocenić obietnice i wykonanie tych obietnic.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#WojciechJasiński">Trzeba tutaj jasno powiedzieć, że żaden z rządów tej kadencji nie miał i nie ma żadnego realnego programu zwiększenia liczby miejsc pracy, a przynajmniej żaden taki program nie zadziałał. I jakimikolwiek byście się państwo chwalili sukcesami gospodarczymi, to bez wzrostu liczby miejsc pracy nie są one nic warte.</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Bezrobocie spada.)</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#WojciechJasiński">Te sukcesy tego na razie nie przyniosły.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#WojciechJasiński">Można byłoby jeszcze bardzo długo wyliczać solenne zobowiązania SLD składane na początku kadencji: setki kilometrów autostrad, z których nie ma nic, poprawa budownictwa mieszkaniowego, zmniejszenie zatrudnienia w administracji publicznej - o tym się bardzo wiele mówiło, a bardzo niewiele z tego wyszło. Wzrostu w zakresie budowy autostrad nie ma, a co do tych, które są eksploatowane, to ceny za ich korzystanie są zupełnie skandaliczne, a ich koncesjonariusze z góry mówią, że tylko za tyle pieniędzy wybudują, ile zarobią na eksploatacji bieżącej. Nie są gotowi zainwestować własnych środków.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#WojciechJasiński">Jeśli idzie o ograniczenie zatrudnienia w administracji rządowej, to swobodnie można szacować, że jest wzrost zatrudnienia w administracji rządowej o kilkanaście tysięcy. Tutaj także należy zderzyć obietnice z wykonaniem.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#WojciechJasiński">Prezentowany budżet zakłada zwiększenie obciążeń podatkowych. I tutaj nie tyle krytykujemy to, tylko tu jest pewna konstatacja faktów. Ogólnie jest to tylko wzrost o 0,5% całości dochodów budżetowych wynikający z dochodów podatkowych. Ale produkt krajowy brutto w zeszłym roku, 15,6%, był przyjmowany ze względu na podatki, w tym roku jest 16,2 - to musimy wiedzieć. Z tym że jeśli chodzi o to, kogo te podatki dotykają, to już jest znacznie gorzej.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#WojciechJasiński">Dochody podatkowe mają wzrosnąć o blisko 10%, z tego z VAT o blisko 12, z akcyzy - 10, z CIT-u - 8,5, z PIT-u - 3. Co to znaczy? To znaczy, że powszechne obciążenie podatkowe dotknie w znaczniejszym stopniu uboższą część społeczeństwa niż bogatszą. Ja wiem, panie ministrze, że pan powiedział, że nie przewiduje pan nowych obciążeń, zwiększenia istniejących obciążeń podatkowych czy wprowadzenia nowych podatków, tylko że te podatki zostały już zwiększone przed przystąpieniem do Unii. VAT wzrósł w takim stopniu i w tych pozycjach, że wpłynęło to na zwiększenie obciążeń podatkowych biedniejszej części społeczeństwa. Oczywiście że w ten sposób, można powiedzieć, nastąpiło zwiększenie deficytu budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#WojciechJasiński">Pan premier Belka w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” powiedział, że jego rząd walczy z biedą - tam było powiedziane dokładnie: przez organizację dożywiania i stypendia. Panie premierze, Wysoki Sejmie, przez dożywianie i stypendia się nie likwiduje biedy - w ten sposób się biednych wspomaga.</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#WojciechJasiński"> Natomiast likwidować biedę można w ten sposób, że się daje ludziom pracę. Dożywianie i stypendia są ratunkiem, nie są sposobem na likwidację biedy. Trzeba to oczywiście robić - w najmniejszej mierze nie chcę tego krytykować - natomiast takie podejście, że my zwalczamy biedę poprzez dożywianie, jest zupełnie fałszywym podejściem. Zwalczyć biedę może tylko polityka gospodarcza nakierowana na zwiększenie zatrudnienia. Takiej polityki nie mieliście i nie macie.</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#WojciechJasiński">W związku z tym można powiedzieć, że szczególnie żenująco wyglądają obecne próby pomocy ludziom biednym podejmowane przez posłów większości rządowej w tym ostatnim wyborczym roku. Przecież to jest już zwyczajna kampania wyborcza, w której chce się pokazać ludziom: patrzcie, my o was dbamy. A coście robili przez ostatnie 3 lata? Przez ostatnie 3 lata obciążenie biedniejszej części społeczeństwa podatkami wzrastało, przez ostatnie 3 lata polityka rządów zmierzała do tego, aby zlikwidować czy w możliwie dużym stopniu ograniczyć transfery socjalne. I konfrontując to z tym, że żaden program rządowy zwiększania zatrudnienia w istocie nie wypalił, można powiedzieć, że sposobu na ograniczenie biedy rząd w istocie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-34.26" who="#WojciechJasiński">Jeśli idzie o służbę zdrowia, to wydaje nam się, że te nakłady są niewystarczające w stosunku do zadań. No trzeba coś zrobić, żeby zniknął ten podstawowy problem, że w końcu roku ciągle się mówi, że brak jest pieniędzy na leczenie. Przecież w tej materii jak było źle, tak jest, a można powiedzieć, że sytuacja się jeszcze systematycznie pogarsza. Przy tym wszystkim trzeba powiedzieć jeszcze jedno - że jest wiele zakładów służby zdrowia, wiele szpitali, które w tej biedzie jakoś sobie radzą. Znam nawet dyrektorów, którzy ograniczają zadłużenie. Ale...</u>
          <u xml:id="u-34.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Nazwiska!)</u>
          <u xml:id="u-34.28" who="#WojciechJasiński">Znam, w odpowiednim czasie powiem, jeśli pan będzie zainteresowany.</u>
          <u xml:id="u-34.29" who="#WojciechJasiński">Trzeba znaleźć na to sposób. Moim zdaniem rząd go nie znalazł. W niedostatecznym stopniu rozwiązały to również samorządy. Trzeba postanowić, w jaki sposób będzie to rozwiązane. Uważamy, że pożyczki dla ZOZ-ów mogą nie załatwić sprawy, natomiast mogą doprowadzić do prywatyzacji służby zdrowia w taki sposób, który nie będzie nikogo satysfakcjonował.</u>
          <u xml:id="u-34.30" who="#WojciechJasiński">Jeśli chodzi o zatrudnienie osób niepełnosprawnych, to zmniejszono gminom kwotę rekompensującą utracone dochody z tytułu zwolnień od podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego, od czynności cywilnoprawnych przysługujących prowadzącym zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej. Zmniejszono także kwotę dotacji na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-34.31" who="#WojciechJasiński">Bardzo liczne są skargi osób niepełnosprawnych. Jest obawa, że w tej dziedzinie znacznie się pogorszy. Uważamy, że środki zaplanowane na realizację zadań w zakresie pomocy społecznej w części 85 oraz w części 83: rezerwy celowe są za małe. Wprawdzie trudno jest porównać ich całkowitą wielkość z wielkością środków w roku 2004, ponieważ trzeba uwzględnić zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ale boimy się, że jest niedoszacowanie, głównie jeśli chodzi o zasiłki i pomoc w naturze dla domów pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-34.32" who="#WojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaniem Prawa i Sprawiedliwości z zapisów zawartych w projekcie ustawy budżetowej wynika, że w wyniku rządów SLD państwo pozostanie w stanie wyraźnie gorszym niż było.</u>
          <u xml:id="u-34.33" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.34" who="#WojciechJasiński"> Tak. Budżet proponowany na 2005 r. niczego w tym względzie nie poprawi. Już samo to wystarczy, aby budżet ten odrzucić w pierwszym czytaniu, o co Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wnosi.</u>
          <u xml:id="u-34.35" who="#WojciechJasiński">Jest jeszcze drugi powód, dla którego ten budżet nie powinien być uchwalony. Otóż budżet nie powinien być uchwalony z tego względu, aby rząd Marka Belki odszedł.</u>
          <u xml:id="u-34.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.37" who="#WojciechJasiński">Jeśli nie z innych powodów, to z tego powodu. Rząd ten powstał bowiem głównie po to, aby zawłaszczyć z majątku narodowego to, co jeszcze zostało. A zostały: BGŻ, Ciech, w którym wyraźnie chce się oddać władzę grupie zarządzającej, Zelmer, Grupa Lotos, PGNiG. Chodzi o to, aby resztę udziałów w „Rzeczpospolitej” sprzedać Orkli, podczas gdy na przykład rząd Francji wspomaga ostatnio swoją prasę. Chcemy się wszystkiego wyzbyć, a zastrzeżenia są takie, że wiele z tych prywatyzacji - i na to jest cała masa dowodów - jest bardzo mocno podejrzanych.</u>
          <u xml:id="u-34.38" who="#WojciechJasiński">My nie chcemy, żeby ten rząd cokolwiek prywatyzował. Pan minister skarbu państwa mówi, że to nie jest sprawa Sejmu, lecz sprawa rządu. Jeśli wbrew Sejmowi rząd rozpoczyna prywatyzację, to znaczy, że rząd jest w konflikcie z Sejmem, a także że łamie podstawowe zasady demokracji. W normalnym demokratycznym państwie, jeśli rząd nie ma zamiaru wykonać uchwał sejmowych, to podaje się do dymisji, natomiast państwo uważacie, że możecie robić, co chcecie, i do dymisji się nie podajecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JózefZych">O głos prosi wiceprezes Rady Ministrów, minister gospodarki i pracy pan Jerzy Hausner.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, łagodnie mówiąc, to, co pan powiedział, w dużym stopniu zaprzecza faktom. Będę starał się to w swoim wystąpieniu wykazać.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#JerzyHausner">Otóż pan minister Gronicki mówił z tego miejsca, powołując się na istniejący tekst projektu ustawy budżetowej, że w oparciu o pojęcie podatku makroekonomicznego, czyli sumy wszystkich podatków i danin odnoszonych do produktu krajowego brutto, w tym projekcie ustawy budżetowej przyjmuje się ten sam poziom fiskalizmu, jaki był dotychczas, w związku z tym to nie prowadzi do łącznego zwiększenia obciążeń podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#JerzyHausner">Pan nad tym stwierdzeniem i nad tymi liczbami przechodzi do porządku dziennego, powiadając: to jest budżet, w którym następuje zwiększenie fiskalizmu. Zapewne jest tak, że w przypadku niektórych pozycji może się okazać - w przypadku niektórych pozycji - że są grupy czy są przejawy działalności, które będą opodatkowane nieco wyżej, ale są inne grupy i przejawy, które będą opodatkowane niżej. Łączny efekt, według tego, co jest przedstawione w tym projekcie, nie uzasadnia stwierdzenia, że ten budżet prowadzi do zwiększenia fiskalizmu.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#JerzyHausner">Przy okazji, panie pośle, chcę powiedzieć, że pamiętam wymianę zdań pomiędzy panem a mną w sprawach podatkowych swego czasu, kiedy pan usilnie dowodził - nie jako jedyny, było wielu takich, którzy tego dowodzili - że obniżanie podatku od działalności gospodarczej doprowadzi do zwiększenia deficytu budżetowego, powiększenia długu, a w związku z tym że nie jest to działanie, które może służyć dobrze gospodarce. Bardzo ostrożnie mówiłem wtedy, że wydaje mi się, iż może być tak w pierwszym roku, ale najpóźniej po roku efekty pozytywne obniżenia podatków od działalności gospodarczej zrekompensują utratę wpływów, ponieważ większa aktywność gospodarcza da większe dochody.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#JerzyHausner">Prosiłbym, żeby pan w związku z tym zechciał to usłyszeć przynajmniej teraz, ponieważ w tej sprawie już są oczywiste dowody na to, że miałem rację, choć byłem za ostrożny. Już w pierwszym roku te dochody są wyższe niż te, które były. Przypominam tę sprawę, bo również pana klub i pan argumentowaliście, że cała ta polityka - choć pan nie używał określenia anty-Janosik, używali wobec mnie tego określenia moi koledzy klubowi, z mojego klubu - jest polityką, która sprzyja bogatym, a jest przeciwko biednym.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#JerzyHausner">Otóż chcę wyraźnie powiedzieć, że to nie jest polityka, która sprzyja bogatym, bo tu nie chodzi o dochody, które są przeznaczane na konsumpcję, lecz to jest polityka, która sprzyja przedsiębiorczości, a jeżeli coś sprzyja przedsiębiorczości, to sprzyja zwiększeniu zatrudnienia, a tym samym sprzyja wszystkim obywatelom kraju.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Raczej nie sprzyja.)</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#JerzyHausner">Druga sprawa, panie pośle. Chcę wyraźnie powiedzieć, że trafił pan na kwestię, w której się wypowiadałem od początku, bo od początku byłem ministrem pracy i polityki społecznej. Bardzo pana proszę, żeby pan zechciał to usłyszeć. Otóż, po pierwsze, od chwili, gdy zostałem ministrem pracy i polityki społecznej, tłumaczyłem, że mamy do czynienia ze stanem chorobowym, że bezrobocie jest niezwykle trudno uleczalną chorobą i że zanim zacznie w Polsce spadać bezrobocie, minie sporo czasu.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#JerzyHausner">Przewidywałem, że bezrobocie zacznie się zmniejszać wiosną 2003 r. Mówiłem o przełomie 2002 r. i 2003 r., powiadając, że nie wiem, który miesiąc zimowy będzie ostatnim miesiącem wzrostu bezrobocia. Tak mówiłem od początku. Powiedziałem, że kiedy odwrócimy tę tendencję, spadek będzie bardzo, bardzo wolny, a dopiero później będzie przyspieszał. Podam teraz liczby, panie pośle, przy czym gdyby pan miał wątpliwości, to proszę, żeby zwrócił się pan do Głównego Urzędu Statystycznego, ponieważ ja tych liczb nie wyprodukowałem, otrzymałem je z Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#JerzyHausner">Najpierw liczby absolutne. W roku 2001 liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych przez Główny Urząd Statystyczny wzrosła o 400 tys. W roku 2002, w pierwszym okresie, nie chcę mówić o mojej odpowiedzialności, mówię wprost: mojej personalnej odpowiedzialności, liczba ta wzrosła o 100 tys. W roku 2003 spadła ona o 43 tys., a w roku 2004 - mówimy o wrześniu, bo są dane - było 2 972 000 osób bezrobotnych w stosunku do 3 175 000 na koniec grudnia, czyli jest o 200 tys. mniej bezrobotnych, natomiast stopa bezrobocia wynosi 18,9%.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#JerzyHausner">Jeśli pan weźmie te liczby pod uwagę, to widać wyraźnie, że zatrzymaliśmy wzrost bezrobocia, odwróciliśmy tendencję, a liczba osób bezrobotnych na końcu tego okresu będzie mniejsza niż na początku tego okresu. Obecnie jest poniżej 3 mln bezrobotnych, a jako koniec okresu trzeba przyjąć maj. Wtedy gdy porównujemy to do okresu początkowego, proszę nie posługiwać się liczbą 17,5%, dlatego że GUS całkowicie zmienił metodologię obliczeń, jako że zmienił podstawę w liczniku. W związku z tym liczba, którą podaje GUS na grudzień 2001 r., wynosi 19,4%, a obecnie stopa bezrobocia wynosi 18,9%. Chcę więc panu oświadczyć z całą odpowiedzialnością: ja nie uważam tego za sukces, żeby było jasne, ja uważam to za dramatyczną sytuację i mam ogromne poczucie winy za wszystko, co można było zrobić, a czego nie udało mi się uzyskać, ale zarazem muszę powiedzieć, że dzisiaj jesteśmy po drugiej stronie góry, bardzo wolno schodzimy z niebezpiecznego miejsca i moim zdaniem będziemy schodzić stopniowo tak, że będzie to odczuwalne.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#JerzyHausner">Powiedziałem, że w tym roku bezrobocie spadnie do liczby poniżej 3 mln i poniżej 19%, może się pomylę, ale bardzo niewiele. Mówię też, że w roku 2005 bezrobocie spadnie o 400 tys., a stopa bezrobocia będzie rzędu 17%. To są liczby, proszę pana. Ja przecież podaję fakty, które można zmierzyć. Nie ja je mierzę, nie do mnie należy operowanie liczbami. Ja mówię konkretami, ja nigdy nikogo w tej sprawie, wyjątkowo w tej sprawie, nie wprowadzałem w błąd.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#JerzyHausner">A teraz dlaczego tak trudno jest wyleczyć bezrobocie strukturalne? Bo na to nasze bezrobocie złożyły się co najmniej trzy czynniki. Pierwszym jest stagnacja gospodarcza. To jest polityka rządu AWS i Unii Wolności chłodzenia gospodarki, która doprowadziła do sytuacji, z którą mamy do czynienia od 2001 r. Teraz już mówię jawnym tekstem. Ja nie chciałem tej ostrej polemiki, moje wystąpienie było wystąpieniem merytorycznym, ale jak już mówimy o tym, jak wygląda rzeczywistość, to mówmy o tym. Doprowadzono do zabicia wzrostu w tej gospodarce, do stagnacji gospodarczej taką polityką, jaką wówczas prowadzono.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#JerzyHausner">Drugim czynnikiem są źle ustawione bodźce i w tym względzie nie jest winien poprzedni rząd, tylko konsekwentnie wszystkie rządy, które prowadziły politykę wyprowadzania ludzi z rynku pracy i płacenia zasiłków, czyli politykę dezaktywizacji. Pamiętam przy pierwszym moim wystąpieniu, jak pan poseł Rokita gratulował mi i mówił: to było bardzo dobre wystąpienie, sam chętnie bym takie tezy wygłosił. Panie pośle, powiedział mi pan to w kuluarach. Ja konsekwentnie się tej linii trzymam, ona nie jest popularna, ale ja się tej linii cały czas trzymam. Chodzi o to, żeby przestać płacić za dezaktywizację zawodową, a tworzyć miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#JerzyHausner">Trzecia rzecz to jest demografia, na co nie mamy wpływu, tylko nieszczęście polegało na tym, że w okresie boomu, wyżu absolwenckiego mieliśmy bardzo niski wzrost gospodarczy i fatalnie ustawione bodźce, które zachęcają do dezaktywizacji, które niszczą finanse publiczne. Teraz odwrócenie tego syndromu jest naprawdę potwornie ciężkie. Ja na pewno nigdy nie będę oceniał następnego rządu na tej zasadzie, że mają być sukcesy. Nigdy żadnych łatwych sukcesów nie będzie, trzeba to wyraźnie powiedzieć. Co najmniej 4–5 lat, jeżeli nie więcej, zajmie nam uzyskanie takiego poziomu bezrobocia, jaki jest w przyzwoitych krajach Unii Europejskiej. Tylko pytanie, od czego to zależy.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#JerzyHausner">Otóż mój sposób rozumowania, panie pośle, jest taki. Po pierwsze, najpierw trzeba ożywić gospodarkę, pobudzić przedsiębiorczość i uzyskać wysoki wzrost gospodarczy, to trzeba zrobić najpierw. Następnie muszą ruszyć inwestycje po to, by były tworzone nowe miejsca pracy. Ja uważam, że my to w dużym stopniu już zapewniamy. Po drugie, trzeba zmienić politykę społeczną, gdy chodzi o politykę rynku pracy, tak by nie płacić za wychodzenie z rynku pracy, lecz stymulować obniżenie kosztów pracy i zwiększać motywację przedsiębiorców do zatrudniania, bo przedsiębiorcy nie mają motywacji do zatrudniania, mają motywację do stosowania rozwiązań technologicznych, a nie do zatrudniania pracowników, czyli trzeba robić to, co jest w programie racjonalizacji wydatków społecznych. Część z tego jest zrobiona, część jest w toku.</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#JerzyHausner">Te dwa działania dadzą taki efekt, że nastąpi wzrost zatrudnienia, w konsekwencji wzrost dochodów ludności, w konsekwencji wzrost popytu w tych segmentach gospodarki, w których go nie ma - szczególnie chodzi o małe i średnie przedsiębiorstwa oraz gospodarkę lokalną - a następnie będzie z tego wzrost dochodów gospodarczych, wzrost dochodów publicznych i zostanie rozwiązany problem naprawy finansów publicznych na ścieżce wzrostu. Otóż chcę powiedzieć, że koncepcja gospodarcza, którą realizujemy, jest tak ustawiona.</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#JerzyHausner">Pan może powiedzieć, że jesteśmy niekonsekwentni, pan może powiedzieć, że są niewystarczające efekty, i to jest w porządku, ale mówienie, że my nic nie robimy albo nie mamy żadnej koncepcji, to po prostu nieprawda, najnormalniej w świecie, panie pośle. I tyle. Co mam powiedzieć? Że to, co pan opowiedział, to jest prawda? Nie, nieprawda. I tyle.</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#JerzyHausner">Co do ustaw, o które pan się tak martwi, to chcę powiedzieć, że te, które są w parlamencie, szczególnie ustawa, o której mówiliśmy poprzednio, ta dotycząca składek na przedsiębiorców, nie jest w parlamencie dlatego, że potrzeba 1600 mln zł do budżetu. Proszę przyjąć, że mówię odpowiedzialnie: ta ustawa nie jest po to, by w budżecie było 1600 mln zł, ta ustawa jest po to, by zmienić niezmieniony segment systemu emerytalnego, by ograniczyć nadużycia i nie dyskryminować pracowników, bo te rozwiązania, które mamy, są rozwiązaniami dyskryminującymi pracowników.</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#JerzyHausner">Teraz jak ostro pójdziemy - bo w jakim kierunku, to rząd zaproponował - ze zmianą, to jest rzecz otwarta. Ja naprawdę poszukuję w tej sprawie kompromisu i proszę mi wierzyć, że nie chcemy przy tej okazji ugrać 1 mld zł czy 1600 mln zł, a pan minister finansów, co mówię dla uspokojenia pana sumienia, na pewno tych pieniędzy w budżecie nie policzył, bo nie mógł liczyć tego, co nie jest uchwalone. On może brać to pod uwagę, ale liczyć tego, co nie jest uchwalone, po prostu nie mógł, bo takie są zasady prawa budżetowego i formułowania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#JerzyHausner">Panie pośle, ja nie chcę iść dalej w tę wymianę zdań merytorycznych, ale jeszcze raz powtarzam: moja reakcja polega na tym, by powiedzieć, że pan po prostu mija się z faktami. W jednej sprawie chcę jednak być polemiczny i chcę wyraźnie powiedzieć, że po prostu nie chcę mówić o faktach, ale chcę z panem po prostu podjąć polemikę. Proszę więc przyjąć do wiadomości, że chcę z panem polemizować w sprawie zasadniczej. Przed chwilą pan powiedział, że rząd, który nie wykonuje uchwał parlamentu dotyczących prywatyzacji, to rząd, który łamie demokrację, i taki rząd powinien odejść. Otóż chcę powiedzieć, że po pierwsze, pan proponuje łamanie porządku konstytucyjnego, po drugie, pan proponuje karać ludzi, którzy przestrzegają porządku konstytucyjnego, dlatego że pan dobrze wie, iż konstytucja określa podział władzy między władzę ustawodawczą i władzę wykonawczą, a uchwała polityczna parlamentu nie może być prawem dla rządu w sprawach, które należą do kompetencji rządu. Pan namawia do łamania porządku konstytucyjnego. Proszę pana, pana ugrupowanie nazywa się Prawo i Sprawiedliwość. Jak wygląda rozumienie przez pana sprawiedliwości, powiedziałem poprzednio, a jak wygląda przez pana rozumienie prawa, pan powiedział sam.</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#JerzyHausner">Ja dodam więcej: pana ugrupowanie pozwoliło sobie na rzecz bezprecedensową w historii tej Rzeczypospolitej, na wezwanie urzędników państwowych do niesubordynacji w stosunku do swoich przełożonych. Państwo posunęliście się tak daleko, że mówicie, iż będziecie chronić urzędników, którzy nie będą wykonywać poleceń. Proszę pana, to jest anarchia, to nie ma nic wspólnego z prawem, to jest skrajna nieodpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.25" who="#JerzyHausner"> Chcę tę polemikę podjąć z panem. Skoro się pan odważył wyjść i to powiedzieć, to ja mam prawo powiedzieć to, co powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-36.26" who="#JerzyHausner">A teraz na moment chciałbym wrócić do poprzedniej wymiany zdań. Otóż pan Donald Tusk, marszałek mojego parlamentu, bo jestem posłem, wystąpił w roli parlamentarnego autorytetu moralnego. W sumie wyszedł, poprosił o przerwę i dokonał drobnego - przyznaję - bardzo drobnego, ale ewidentnego nadużycia, ponieważ formalnie prosząc o przerwę, wykorzystał ten regulaminowy punkt niezgodnie z jego literą i wykorzystał tę okazję, żeby mnie normalnie zbluzgać, zwyzywać. Ja proszę, żeby pan marszałek Tusk później spokojnie przeczytał, jakich słów użył. Powiem jasno: ja nie oczekuję od pana marszałka Tuska żadnych przeprosin, ja tylko proszę, żeby przeczytał, jakich słów użył w stosunku do mnie. Pan marszałek Tusk zarazem wzywa mnie do tego, żebym przeprosił panią poseł Gilowską.</u>
          <u xml:id="u-36.27" who="#komentarz">(Poseł Jan Rokita: To niech pan to zrobi.)</u>
          <u xml:id="u-36.28" who="#JerzyHausner">Otóż ja powiem jasno: nie sądzę, aby merytoryczna polityka mogła być obraźliwa. Konwencję ostrej polemiki, ostrej debaty polemicznej pani profesor zwykła stosować zawsze, a ja tak naprawdę po raz pierwszy podjąłem rzuconą rękawicę. Żebym czuł się zobowiązany przez pana marszałka Tuska do przeprosin - chcę to wyraźnie powiedzieć - żebym czuł się zobowiązany, to musiałbym uznać, że posłowi wolno więcej niż ministrowi, a szczególnie że posłom Platformy Obywatelskiej wolno więcej niż innym. Ja wątpię, żeby pan marszałek Tusk miał ochotę jawnie ogłosić, że tak jest, że posłowi wolno więcej niż ministrowi - podkreślam - w debacie parlamentarnej i że posłom PO wolno więcej niż innym posłom.</u>
          <u xml:id="u-36.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.30" who="#komentarz">(Głos z sali: O czym pan mówi?)</u>
          <u xml:id="u-36.31" who="#JerzyHausner">Wątpię. Chcę więc wyraźnie powiedzieć...</u>
          <u xml:id="u-36.32" who="#komentarz">(Poseł Jan Rokita: Panie profesorze, obraził pan kobietę.)</u>
          <u xml:id="u-36.33" who="#JerzyHausner">Jeszcze raz chcę powiedzieć, panie pośle, że moją intencją było podjęcie merytorycznej polemiki. Tak, było moją intencją powiedzenie, że nie zgadzam się z tezami wypowiedzianymi przez panią poseł Zytę Gilowską.</u>
          <u xml:id="u-36.34" who="#komentarz">(Głos z sali: I się nie udało.)</u>
          <u xml:id="u-36.35" who="#JerzyHausner">Argumentuję i podważam wypowiedziane tezy, ale moją intencją nie było takie zachowanie, które by świadczyło o braku mojego szacunku do pani poseł, ponieważ ja mam do pani poseł bardzo wielki szacunek i chcę to pani poseł okazać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Jasiński: W trybie sprostowania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#JózefZych">Jeden momencik, panie pośle, jeden momencik, proszę usiąść.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#JózefZych">Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Od dwóch dni na tej sali przy okazji różnych wniosków przewija się problem stosunku uchwały Sejmu do konstytucji, do obowiązku wykonywania jej przez rząd. Ponieważ pan premier przed chwilą użył stwierdzenia, że uchwała Sejmu ma charakter polityczny, chciałbym wyjaśnić Wysokiej Izbie, że wśród źródeł prawa, na drugim miejscu jest uchwała Sejmu. Po pierwsze, to jest źródło prawa, a po drugie, powstaje problem, czy Sejm jest zobligowany do wykonywania uchwał Sejmu i w jakim zakresie.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Rząd!)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#JózefZych">Otóż, jeżeli Sejm w uchwale dotyczącej prywatyzacji wezwał rząd do przedłożenia każdorazowo koncepcji prywatyzacji, to w tym zakresie rząd jest zobowiązany wykonać uchwałę Sejmu. Nie wnikam w dalsze problemy.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#JózefZych">Myślę zatem, że czas najwyższy, aby również Sejm, a szczególnie Prezydium Sejmu zajęło się tym i wyjaśniło, jakie znaczenie ma uchwała Sejmu podejmowana w określonych sprawach. Oczywiście Sejm nie może uchwałą regulować spraw budżetu, ale są dziedziny, którymi zajmuje się i uznaje pewne sprawy za słuszne, a w tej Izbie poza sześcioma posłami uznaliśmy, że problem kluczowych prywatyzacji jest istotny. Wobec tego dziś nie powinno sprowadzać się sprawy do szczegółów, czy rząd ma, czy nie... Rząd przedstawia koncepcje, Sejm debatuje, ocenia i wyraża swoje stanowisko w odniesieniu do tego, co rząd proponuje. Myślę, że jeżeli będziemy stawiać sprawę skrajnie i upierać się, to nic dobrego z tego nie wyjdzie. Mam nadzieję, że wkrótce dojdzie do spotkania Prezydium Sejmu - zaproponuję to panu marszałkowi - i kierownictwa rządu, w celu wyjaśnienia sprawy, bo przecież to jest wspólny interes. Tak że jestem wdzięczny panu premierowi Hausnerowi, że poruszył wątek tej uchwały, bo jest okazja, żebyśmy to sobie wyjaśnili. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle, tylko ja mam jedną prośbę...</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Jasiński: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#JózefZych">Proszę posłuchać, co powiem.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Bardzo często jest taka sytuacja, że w ramach regulaminowego zapisu o tym, że poseł ma prawo sprostować niewłaściwie, źle zrozumiane swoje wypowiedzi, dochodzi do polemik, do różnych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#JózefZych">Dlatego, panie pośle, bardzo proszę, żeby pan mówił w tym zakresie, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WojciechJasiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WojciechJasiński">Pan premier Hausner, jak widzę, odnosi się z wyjątkową agresją do krytykujących kolejno jego pomysły, a przy tym mija się z prawdą i dlatego trzeba się odnieść do tego.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WojciechJasiński">Panie Premierze! Po pierwsze, na stronie 41. uzasadnienia do ustawy budżetowej jest napisane, że dochody podatkowe budżetu państwa w relacji do PKB w 2004 r. wynoszą 15,5%, a w 2005 r. mają być na poziomie 16,2%. Na stronie 34. jest o tym, że w strukturze dochodów budżetu państwa dochody podatkowe to 88,88, a w takim samym uzasadnieniu do zeszłorocznego budżetu napisano, że ma być o 0,5% mniej. Wiem, że wykonanie może być różne. Tym niemniej miałem prawo powiedzieć to, co powiedziałem i pan po prostu minął się z prawdą.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Kłamał.)</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#WojciechJasiński">Tak. Po drugie, mówiłem, że pan premier Miller obiecał zmniejszenie bezrobocia. Powiedział...</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#WojciechJasiński">Co pan mówił, to jest pański problem. Wiem tylko, że pan mówił, że program rządowy „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” legł w gruzach, to też są pańskie słowa, tak je prasa cytowała. Tak że tyle można powiedzieć na temat pańskich programów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#WojciechJasiński">Poza tym co tu dużo mówić, nasz stosunek do urzędników wynikał z tego, co robiliście przy budowie autostrady gdańskiej, o której można powiedzieć, że jest jednym z największych skandali. Wymuszaliście na urzędnikach wspieranie takich decyzji.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#WojciechJasiński">Dalej, jeśli ta większość rządowa nie wstydzi się takiego rządu, który ma w nosie ich uchwały dotyczące prywatyzacji, to jest to wasz problem i pana, panie premierze. Jeśli rząd traci - a przynajmniej tak to wygląda, skoro rozmija się z uchwałami Sejmu - poparcie polityczne Sejmu, jeśli chce przy tym trwać, to musi mieć jakiś interes. Chcecie zawłaszczyć resztę majątku narodowego - mówię to panu prosto w oczy.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Andrzeja Grzyba, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie z pełnym niepokojem wchodzę na tę trybunę, bo najpierw był apel pani poseł, żeby opozycja milczała, teraz pan premier zareagował dosyć emocjonalnie, więc zastanawiam się, co powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#AndrzejGrzyb">Zacznijmy może nie od liczb, a od ludzi. Zacznijmy od ludzi, od tego, jakie słyszymy oceny. Ci, którzy w sposób instytucjonalny zawsze oceniają budżet, pytają, czy to jest budżet stabilizacji, czy wegetacji. Politycy na przykład mówią, że nie jest to budżet arkadii, inni - że najlepszy, jaki można skonstruować w tych warunkach, to znaczy w roku wyborczym. Ekonomiści mówią, że nie jest rozrzutny, niektórzy przynajmniej twierdzą, wskazują - słyszeliśmy to także na tej sali - że zawiera również ukryty deficyt, w różnych pozycjach. Za to pracodawcy już odnoszą się do budżetu krytycznie, mówią, że jest nadmiernie fiskalny, a związkowcy twierdzą, że wybiera z kieszeni poszczególnych obywateli pieniądze z tytułu wzrostu kosztów utrzymania, z tytułu spadku wielu pozycji, które wpływają na budżety domowe.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#AndrzejGrzyb">Lapidarnie można powiedzieć, że ten budżet ma taką cechę: tnie wydatki i tnie deficyt budżetowy. Z tej drugiej sprawy oczywiście możemy być zadowoleni, bo rząd sobie wyznaczył taki cel gospodarczy, to jest priorytet: im mniejszy deficyt, tym wyższe tempo wzrostu. A co z ludźmi? Chciałbym zwrócić uwagę na coś takiego: rząd mówi, że jest dobrze, przedstawia dobry projekt budżetu, pokazuje czynniki wzrostu, twierdzi, że może to przenieść się również na wyższe dochody. To w tej części dochodowej jest pokazane. Zaplecze polityczne rządu mówi tak: przy tym poziomie dochodu jesteśmy w stanie ludziom najmniej zarabiającym oraz ludziom, którzy mają najniższe renty i emerytury, dać jednorazowe wsparcie finansowe. Zrobimy to na zasadzie ściągnięcia podatków i następnie wydania tych pieniędzy poprzez kosztowną dystrybucję. Co prawda nie padło to dzisiaj na tej sali w wystąpieniu pani poseł Ostrowskiej, ale wydaje się, że pojawi się w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#AndrzejGrzyb">Jako Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pytamy zatem: po co taka kosztowna operacja? Zróbmy to w prosty sposób. Od tych ludzi, którzy mają najniższe dochody, na przykład z pracy - poniżej 1000 zł, emerytur innych - poniżej 800 zł, nie pobierajmy po prostu podatku, będzie to prostsze i tańsze.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#AndrzejGrzyb"> Taką propozycję zgłosimy. Zresztą dawno już to proponowaliśmy. Mówiono, że to jest niemożliwe. Najzamożniejszym obniżyliśmy podatki, to może teraz pomyślmy o innych ludziach.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#AndrzejGrzyb">Teraz wróćmy do tego, co jest związane z liczbami. Wskazywaliśmy niejednokrotnie, że nierosnące wydatki budżetowe na cele społeczne doprowadziły wyłącznie do narastania długu publicznego. Na tej sali mówiono również, że jednym z głównych powodów, że w budżecie zaczęło być pustawo, było obniżenie tempa wzrostu gospodarczego, które ujawniło się w roku 2001, 2002, na początku 2003. Ponadto płacimy przecież wciąż za konsekwencje czterech wielkich reform, one są jeszcze miejscami popsute. W ostatnim czasie doszły koszty członkostwa. Zmieniły się nam źródła dochodów podatkowych, a niektóre nie są w pełni szczelne, o tym też wielokrotnie mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#AndrzejGrzyb">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uznaje, że budżet jest podstawowym planem finansowym rządu, który powinien uwidocznić cele polityki społeczno-gospodarczej, a także środki, które mają służyć realizacji tych celów. Czy znajdujemy to w projekcie budżetu? Gdy patrzymy na dynamikę wydatków w poszczególnych działach, to widzimy, że sformułowano wniosek o podwyższenie tych wskaźników w 15 spośród 32 działów. Czy można zatem mówić przy 15 priorytetach o tym, że istotnie te priorytety są? Tak duża liczba priorytetów oznacza właściwie ich brak, ale jednocześnie prowadzi do uogólnienia bardzo ważnych dziedzin finansowanych z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#AndrzejGrzyb">W założeniach makroekonomicznych wzrost PKB spada o 5% w stosunku do roku poprzedniego, ale jednocześnie zauważamy, że łączy się to z wizją zmniejszenia bezrobocia o kilkaset tysięcy. W roku bieżącym trudno nam jest osiągnąć założony próg zmniejszenia bezrobocia, mimo że wzrost PKB wynosi 5,7%, wydaje się zatem, że nie jest to w pełni możliwe.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#AndrzejGrzyb">Trwały rozwój można osiągnąć w oparciu o zdrowe podstawy prowadzące do powiększania dochodów, ale to powiększanie dochodów może się odbywać tylko na zasadzie odbudowy dynamiki inwestycji, wzrostu produkcji, zwiększenia zatrudnienia. Trzymanie ludzi na bezrobociu nie będzie rodziło wzrostu dochodów. Wzrostu produktu krajowego brutto nie osiągniemy tylko przez cięcia wydatków. Celem zmniejszenia deficytu musi być wygospodarowanie środków, które pozwolą na inwestycje - w tym również te wspierane z funduszy unijnych - na infrastrukturę, na rozwój nauki, na rozwój wiedzy i umiejętności, poprawę konkurencyjności naszych przedsiębiorstw. Należy wspomnieć, że przecież kraje Unii Europejskiej - i to te największe, najlepsze - w walce z recesją wykorzystały nawet instrument, o którym nam się nie śni w naszym kraju - naruszyły pakt stabilizacji i wzrostu. Co prawda groziły im za to duże kary, ale okazało się koniec końców, że w stosunku do największych w tym klubie Unii Europejskiej takich kar nie było; zmieniono zasady co do konsekwencji za naruszenie paktu stabilizacji i wzrostu. Ograniczajmy zatem deficyt, jednak nie spektakularnie, lecz spokojnie, ewolucyjnie, za to trwale i skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#AndrzejGrzyb">Wzrost gospodarczy w tym projekcie wydaje się podporządkowany temu, co mówi Narodowy Bank Polski. Polityka pieniężna dyktuje obniżenie dynamiki PKB do 105%, a w kolejnych latach jeszcze więcej. Zaproponowana jest już podwyżka stóp procentowych. Przewiduje się, że średnioroczna stopa na otwartym rynku wyniesie 7,4%. Co to znaczy? Na czym ma polegać ta wspólna polityka rządu i Narodowego Banku Polskiego, która jest wyrażona w tekście uzasadnienia do projektu budżetu? To rodzi pewne skojarzenia ze wspominaną przez pana premiera Hausnera wcześniejszą opcją mającą na celu schładzanie gospodarki. To przecież już było. Przy tej okazji będzie to przecież powodowało również wyższe koszty obsługi długu publicznego w zakresie deficytu. Ma on wynosić 35 mld zł i jest niższy od tego, który proponował poprzedni minister finansów, o około 8 mld zł. I tutaj, mimo wielu różnych racji, zostało to postanowione.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#AndrzejGrzyb">Jakie są efekty ustanowienia takich najważniejszych wskaźników makroekonomicznych? Przede wszystkim ograniczenie wydatków. Tym drastyczniejsze, że procentowy wzrost wydatków budżetowych o 4,4% wynika głównie ze zwiększenia kosztów związanych z akcesją, w szczególności jeżeli chodzi o koszty obsługi składki członkowskiej. Wydatki bez kosztów akcesji są nominalnie wyższe tylko o 2,3%, realnie spadną o 0,7%. Warto przypomnieć chociażby to, że przeciętna renta i emerytura zmniejszy się realnie o 0,6%.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#AndrzejGrzyb">Podstawą planowanego wysokiego wzrostu dochodów budżetu o 11,3%, co stanowi realnie 8%, jest założony wysoki wzrost gospodarczy, wzrost zatrudnienia, wzrost przeciętnego wynagrodzenia. Cała ta idea utrzymania wysokiego wzrostu PKB opiera się na dwóch filarach. Po pierwsze, na założeniu, że kurs złotego wobec euro będzie niski, średniorocznie wynoszący 4,42 zł - przypomnijmy, że już obecnie mamy 4,30 zł. Zmniejszającą się zaś dynamikę eksportu, która jest obecnie główną siłą pociągową wzrostu gospodarczego, a właściwie również w konsekwencji różnic kursowych, które z tym są związane, zastąpi dynamika - i to wysoka - wzrostu inwestycji. Założenia wydają się nieco wątpliwe, albowiem dynamika nakładów inwestycyjnych w pierwszym półroczu była niższa, niż zakładano, i przenosi się to również na drugie półrocze. Wobec obniżonego tempa eksportu wzrost inwestycyjny w przedsiębiorstwach w 2005 r. może być mniejszy, niż zakładamy. Takie rozumowanie wzmacnia to - o czym mówiłem już wcześniej - że proces aprecjacji, czyli wzmocnienia, złotego, jest szybszy, niż przewidujemy (właściwie obecnie jest już osiągnięty założony pułap roku 2005). Zapowiedź dalszego wzmacniania, łącznie ze stopą referencyjną, powoduje, że wpłynie to zarówno na eksport, jak i na import, a w konsekwencji również na dochody przedsiębiorstw. Bez wysokiej dynamiki eksportu nie będzie zainteresowania inwestycjami, a bez nich nie będzie trwałego wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#AndrzejGrzyb">Ze strony wydatków budżet jest dobrze przyjmowany przez rynki finansowe, ale zdecydowanie gorzej przez konsumentów tego budżetu. Mówiłem o tym już wcześniej. Brak waloryzacji rent i emerytur, realny ich spadek, symboliczne podwyżki wynagrodzeń, i to w konsekwencji trzyletniego okresu wzrostu gospodarczego, znaczący wzrost składek na ZUS. Podnoszą to przedsiębiorcy. Wielu z nich podkreśla, że w szczególności wśród małych i średnich przedsiębiorstw - w szczególności wśród małych - może być pokusa przeniesienia się do szarej strefy. Sądzimy, że nie o to chodzi. Należy to próbować zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#AndrzejGrzyb">Znacząca podwyżka składek na KRUS, wzrost o około 1 mld zł. Pan minister finansów mówił tutaj, że znacząco wzrosną dochody rolników, o około 20%. Jednocześnie ten przykład pokazuje jednak, że z jednej strony dochody wzrosną, ale z drugiej strony budżet zabierze, chociażby jako zwrot składki. Tych dochodów jeszcze nie ma, a już rolnicy ponieśli koszty, chociażby z tytułu wzrostu podatku VAT. Mówimy: Podajmy to wszystko razem, łącznie. Jednocześnie wzrost składki zawsze, wydaje się, powinien być łączony ze wzrostem świadczeń. Konstytucyjna zasada sprawiedliwości społecznej, jak sądzimy, powinna być tutaj respektowana. Tego nie widzimy. Z drugiej strony w projekcie, jeżeli chodzi o wysokość dotacji budżetowej, jest ona tylko nieznacznie niższa, nie tyle, ile ma wynieść wzrost składki. To by powodowało przekonanie, że nie ma wiary w rządzie, iż rzeczywiście uda się uchwalić zmianę ustawy o Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-40.15" who="#AndrzejGrzyb">Rosną podatki akcyzowe od paliw stałych o 3,4%, zaś od gazu do samochodów o 10%. Przecież taki wzrost uderzy w koszty firm, zmniejszy dochody, będzie czynnikiem inflacyjnym. Zakładamy znowu wzrost akcyzy na alkohol. Nie zajmowałbym się w ogóle tą sprawą, ale przecież niedawno obniżaliśmy wzrost akcyzy na alkohol, co spowodowało wzrost popytu na krajowy alkohol. Czy musimy znowu robić krok, który będzie odwracał ten dobry trend?</u>
          <u xml:id="u-40.16" who="#AndrzejGrzyb">Czasami dziwimy się, że ludzie zachowują się racjonalnie, jak chociażby w wypadku przechodzenia na samozatrudnienie. Po prostu legalnie szukają możliwości, które pozwalają im na płacenie mniejszych podatków. Taka jest logika zachowań w praworządnym państwie. Nie dziwmy się temu, że tak się zachowują. Jeżeli prawo na to pozwala, nie powinniśmy mieć do nich pretensji.</u>
          <u xml:id="u-40.17" who="#AndrzejGrzyb">Można powiedzieć, oceniając wydatki - jak powiedział jeden z publicystów - że dla każdego coś niemiłego w budżecie na rok 2005.</u>
          <u xml:id="u-40.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-40.19" who="#AndrzejGrzyb">Ponadto zauważamy spadek dotacji dla samorządów w pewnych jej fragmentach, dla niektórych powiatów w procentowych wskaźnikach szokujący - 20%, dla samorządów województw - 40%. W wypadku dotacji przeznaczonych na kontrakty regionalne mamy duży spadek, a przecież mamy kofinansować inwestycje. Trzeba by to zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-40.20" who="#AndrzejGrzyb">Niezrozumiałe są dla mnie również różnice (to być może sprawa szczegółowa), jeżeli chodzi o transfery z Unii: s. 11 uzasadnienia - 6 mld euro, s. 19 - 5 mld euro. Trzeba by pokazać, jaka jest rzeczywista kwota tych transferów, przy jednocześnie proponowanej czy kalkulowanej polskiej składce wynoszącej 2,6 mld.</u>
          <u xml:id="u-40.21" who="#AndrzejGrzyb">Inny przykład szczegółowy. Niezrozumiały jest na przykład wysoki wzrost należności. W pozycji „należności inne” ten wzrost jest z 440 mln do prawie 3,7 mld zł. Jest tam pożyczka dla ZOZ-ów. Dobrze, że ona się tam znalazła. Ale z drugiej strony: Skąd ten dodatkowy miliard? Z jakiego powodu rosną inne należności?</u>
          <u xml:id="u-40.22" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jesteśmy pod wrażeniem prywatyzacji PKO. Z jednej strony dlatego, że rząd nie posłuchał Wysokiej Izby, jeśli chodzi o uchwałę, która została tu podjęta, a z drugiej strony chodzi o kolejki, w które ustawiliśmy polskich obywateli. Czy tak miało być? Przecież mamy dobre doświadczenia wskazujące, że można to zrobić w inny sposób: wprowadzić zapisy, później dokonać korekty. Po co ustawiać obywateli w kolejkach? Kilka miliardów złotych przynieśli polscy obywatele, żeby wpłacić w ciągu 6 godzin na lokaty, a my mówimy o tym, że nie w Polsce żadnego kapitału. Może zatem w przypadku projektu budżetu, w którym jest mowa o dochodach w wysokości około 5,6 mld zł z prywatyzacji w roku 2005 - przewidujemy prywatyzację m.in. Polskich Sieci Energetycznych, zakładów dystrybucji energii, nafty, gazu - dajmy szansę polskim obywatelom, by powtórnie wzięli udział w tym procesie...</u>
          <u xml:id="u-40.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-40.24" who="#AndrzejGrzyb">.‍.. współudziału w otrzymaniu własności za własne pieniądze, w zwiększaniu tej własności. Kraj, który ma większą własność, w którym więcej obywateli ma własność, jest krajem bardziej stabilnym. Nie odmawiajmy tej szansy obywatelom. Prywatyzacja, jeżeli chodzi o projekt budżetu, ma jednak zdecydowanie wymiar fiskalny. I nie jest to tylko moja opinia, otrzymaliśmy w związku z tym stosowne opracowanie z Biura Studiów i Ekspertyz. Jednocześnie w tym opracowaniu jest takie stwierdzenie, że jest to de facto prywatyzacja polegająca na sprzedaży, mająca wymiar fiskalny i że jest to wtórny obrót majątkiem. Tylko pierwotne inwestycje poprawiają relacje gospodarcze. Angażowanie pieniędzy w sam proces przekształceń kapitałowych niestety nie jest takim impulsem. Dodatkowo jeszcze kredyty na cele inwestycyjne, a właściwie ich część.</u>
          <u xml:id="u-40.25" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Generalnie konkludując, chciałbym powiedzieć w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sposób następujący: budżet państwa powinien być budżetem dla gospodarki, dla gospodarki, która wzrasta i która przyniesie temu budżetowi w konsekwencji dochody, i powinien być budżetem dla ludzi, a nie tylko dla rynków finansowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-40.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JózefZych">Obecnie o zabranie głosu proszę pana posła Marka Olewińskiego, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pracę nad przyszłorocznym budżetem rozpoczynamy w przededniu bardzo ważnych decyzji, jakie jutro zapadną w Wysokiej Izbie. Jeszcze nie wiemy, czy nad tym projektem będziemy mogli pracować w normalnym trybie czy też w znacznie przyspieszonym, wzbogaconym o kampanię wyborczą, która tak naprawdę już trwa. Oceniając ogólnie projekt budżetu na 2005 r., można stwierdzić, że jest to całkiem dobry budżet jak na rok wyborczy. Budżet ten, zdaniem analityków, nie jest budżetem na wybory i to jest jego największą zaletą. Skromność limitu czasu w dyskusji dla Socjaldemokracji nie pozwoli mi odnieść się do wszystkich szczegółów budżetu, skoncentruję się więc na tych, naszym zdaniem, najistotniejszych.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najmocniejszą stroną uzasadnienia budżetu na przyszły rok jest rozdział I „Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski w latach 2004–2007”. Jest to opracowanie w pełni profesjonalne, wykazujące bardzo dobrą znajomość rzeczy, w pełni uzasadniające wszystkie wskaźniki makroekonomiczne w tych latach. Takich opracowań i informacji w przypadku poprzednich budżetów nie było. Autorzy projektu zakładają zwiększenie dochodów budżetowych o 11,3%, czyli o 17,6 mld zł. To bardzo dużo. Dochody z VAT mają wzrosnąć o 15%, z akcyzy - o 13,6%, z CIT - o 11,7%, z PIT - o 6,1%. Jest to prognoza bardzo napięta. Sądzę, że bez ożywienia, bez ruszenia aparatu skarbowego, zmiany jego nastawienia, wprowadzenia jednoznacznej interpretacji przepisów nie będzie można liczyć na lepszą ściągalność podatków. Skutki oddziaływania aparatu skarbowego na przedsiębiorstwa, zwłaszcza małe i średnie, są dziś negatywne. Wielkości i realności dochodów budżetowych będziemy musieli przyjrzeć się bardzo wnikliwie w pracach Komisji Finansów Publicznych, tym bardziej że budżet zakłada pewne wpływy z ustaw, nad którymi trwają jeszcze prace w Sejmie. W tym miejscu pragnę oświadczyć, że Socjaldemokracja Polska nie poprze propozycji rządu zmierzających do radykalnego zwiększenia składek na ubezpieczenia społeczne opłacanych przez przedsiębiorców uzyskujących niewielkie dochody. Obowiązująca jednolita składka jest złym rozwiązaniem, ale zmiany muszą być podejmowane z rozwagą i roztropnością. Swoje propozycje w tym zakresie zgłosiliśmy i będziemy je z całą konsekwencją podtrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MarekOlewiński">Jeśli natomiast chodzi o wydatki, które rosną o 4,4%, w sumie o 9 mld zł, to, ogólnie mówiąc, jest to część budżetu, która robi dobre wrażenie. Analizując poszczególne propozycje wydatków, trzeba zwrócić uwagę na to, że na przykład bardzo znacznie rosną wydatki na informatykę, bo o 27%, co bardzo dobrze oceniamy; wydatki na urzędy naczelnych organów władzy państwowej rosną o 15%, co jest wzrostem bardzo dyskusyjnym, trzeba będzie się dokładnie przyjrzeć temu wzrostowi i wyjaśnić jego przyczyny; rosną wydatki na obronę narodową o 11,4%, co jest konsekwencją ustawowego uzależnienia tych wydatków od przyrostu PKB netto; na wymiar sprawiedliwości - o 10%, ale tutaj trzeba wymóc poprawę jego organizacji i efektywności pracy, szczególnie sędziów, prokuratorów, chodzi o uzależnienie wynagrodzeń od efektów pracy. Bardzo znacznie, i to dobrze, rosną wydatki na oświatę i wychowanie, bo o 18%, ponad 200 mln zł; na pomoc społeczną mamy wzrost wydatków o 11 mld zł; na pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej - o ponad 8 mld zł przy 5,3 mld zł w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MarekOlewiński">Poza ogólnymi wskaźnikami makroekonomicznymi pozytywnie oceniamy rozdysponowanie środków budżetowych na przyszły rok. Dla Socjaldemokracji Polskiej niezwykle ważne było to, czy rząd pana premiera Belki skoryguje dotychczasową politykę społeczną, przeznaczając więcej środków na niezwykle pilne programy społeczne. I tak się stało. Nasze poparcie dla rządu w czerwcu tego roku uzależnialiśmy od przyjęcia naszych postulatów. Kolejne poparcie uzależniamy od ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MarekOlewiński">Pierwsza grupa tych warunków to takie, które nie wymagały nakładów finansowych, a dotyczyły budowy uczciwego państwa i likwidacji patologii. Zostały przez rząd opracowane stosowne rozwiązania i skierowane do Sejmu, na przykład wprowadzające powszechny tryb konkursowy przy zatrudnianiu w administracji państwowej, aby wreszcie skończyć z wszechwładnym kolesiostwem i partyjniactwem w tym zakresie. Niedawno, bo wczoraj, przedwczoraj, słyszeliśmy na ten temat żenujące wypowiedzi podkarpackiego barona SLD. Wyrażamy nadzieję, że ten projekt ustawy, który mamy w Sejmie, zostanie szybko przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#MarekOlewiński">Druga grupa warunków to te, które wymagały przesunięć w budżecie i w polityce rządu. I tak: po pierwsze, oczekiwaliśmy, że w projekcie budżetu na rok przyszły w zdecydowanie większym niż dotychczas stopniu uwzględnione zostaną potrzeby rodzin żyjących poniżej tzw. minimum egzystencji, że rząd przystąpi do zwalczania zjawiska głodu występującego w tych rodzinach. Rząd podjął ten temat i w budżecie są na to pieniądze. Nie za dużo, ale pozwolą na zlikwidowanie tego wstydliwego zjawiska. Jest to program „Posiłek dla potrzebujących” - 250 mln zł; po drugie, domagaliśmy się, by projekt budżetu przewidywał środki na uruchomienie Funduszu Stypendialnego umożliwiającego dostęp do edukacji uczniom szkół gimnazjalnych i średnich z ubogich rodzin. Postulat został spełniony, jest na to 258 mln zł; po trzecie oczekiwaliśmy na to, by w budżecie zarezerwować środki na likwidację skutków tzw. ustawy 203 w służbie zdrowia. Ten postulat też znalazł swoje urzeczywistnienie, gdyż przeznaczono na ten cel kwotę 2,2 mld zł; po czwarte, oczekiwaliśmy pilnej realizacji rządowego programu wspierania ośrodków wczesnej rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych i na ten cel są zarezerwowane odpowiednie środki.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#MarekOlewiński">Zgłosiliśmy także szereg innych postulatów, które też miały wpływ na projekt budżetu, a które przede wszystkim zmierzały do złagodzenia bolesnych problemów społecznych i które chroniły emerytów i rencistów przed nadmiernymi cięciami ich świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analizując wydatki budżetowe, trzeba będzie wnikliwie przyjrzeć się budżetom instytucji opracowujących je samodzielnie. Jest tych instytucji w sumie 14. Kancelarie: Prezydenta, Sejmu, Senatu, Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Konstytucyjny, Najwyższa Izba Kontroli itd. Łączne wydatki tych instytucji wyniosą w przyszłym roku 1877 mln zł i są one o 15% wyższe niż w roku bieżącym. Trzeba też będzie przeanalizować wydatki dużych funduszy, takich jak ZUS, PFRON i inne, aby móc odpowiedzieć na pytania dotyczące błyszczących chromem siedzib tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#MarekOlewiński">Oszczędności należy szukać w odprawach dla ministrów i wysokich urzędników, którzy czasami pracują bardzo krótko, a odprawy biorą duże, w liczbie samochodów służbowych i innych wydatkach na utrzymanie administracji, w tym również wojewódzkiej, rozdmuchanej do niebotycznych granic (dwa razy więcej zatrudnionych niż w urzędach marszałkowskich i dwa razy więcej kosztuje utrzymanie tej administracji niż urzędów marszałkowskich). Zaoszczędzone kwoty można by przeznaczyć na przykład na stypendia studenckie. Edukacja szeroko rozumiana jest dla Socjaldemokracji Polskiej zadaniem podstawowym.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#MarekOlewiński">Na uwagę zasługują też nakłady, jakie w przyszłym roku planuje się przeznaczyć na rolnictwo. Analizując zapisy budżetu w tej części, stwierdzamy, że nakłady spadają o ok. 18%, ale jeżeli uwzględnimy nakłady na rolnictwo z innych źródeł, w tym również ze źródeł Funduszu Europejskiego, to łączne nakłady wzrastają o 16% i jest to zjawisko, trzeba powiedzieć, pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#MarekOlewiński">Polska w przyszłym roku w sumie otrzyma z Unii Europejskiej środki w ramach programów Phare, ISPA, SAPARD oraz z funduszy strukturalnych i z Funduszu Spójności. Środki przekazane przez Unię Europejską wyniosą prawie 25 mld zł. Środki wydatkowane z budżetu państwa wyniosą 14,8 mld zł, z czego ponad 10 mld to środki na prefinansowanie zadań finansowanych ze środków Unii Europejskiej, czyli środki przekazane z Unii będą w sumie o ponad 10 mld zł wyższe od wydatkowanych z budżetu państwa na rzecz Unii. Największym problemem będzie jednak jak najbardziej racjonalne rozdysponowanie tych środków.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podsumowując, można powiedzieć, że projekt budżetu na przyszły rok nie jest budżetem przełomu, ale nie jest też budżetem krachu. Wiele wskazuje na to, że zaczynamy wychodzić z zapaści finansów publicznych, że nie grozi nam przekroczenie progów oszczędnościowych zapisanych w ustawie o finansach publicznych. W przewidywalnej przyszłości, czyli gdzieś do 2010 r. nie ma niebezpieczeństwa krachu finansów publicznych, o ile oczywiście będziemy kontynuować tę ścieżkę, na której ma się znaleźć budżet roku przyszłego, ale nie jest to też dobry moment do rozdawania publicznych pieniędzy, a takie głosy i pomysły pojawiają się.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#MarekOlewiński">Pozostałe nasze uwagi, uwagi Socjaldemokracji do projektu budżetu przyszłego roku przedstawią moje koleżanki i moi koledzy posłowie w wystąpieniach indywidualnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Jan Łączny, Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu mojego Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy budżetowej na 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#JanŁączny">Na wstępie chciałbym podkreślić, że w Polsce powinien ukształtować się nowy obyczaj polityczny. W przyszłości każdy premier składający projekt budżetu powinien równocześnie składać wniosek o wotum zaufania dla jego rządu. Nie może być tak, że tacy geniusze myśli politycznej, jak Jan Maria Rokita z Platformy Obywatelskiej czy Marek Borowski z SdPl, krytykują budżet, rozdzierają szaty i rwą resztki włosów z głów nad propozycjami zawartymi w projekcie budżetu, ale równocześnie zza okularów puszczają oko do swoich posłów, że to tylko gra, że jak dojdzie do głosowania nad wotum zaufania, to będą za. No, bo jak można doprowadzić do odmówienia wotum zaufania rządowi, do jego upadku i do nowych, przedterminowych wyborów? Bo kto z obecnych posłów koalicji i opozycji znajdzie się w nowym Sejmie? Dzisiaj uroczyście z tej wysokiej trybuny zapewniam Sejm, Senat i wyborców, że w nowym Sejmie, jeżeli dane nam będzie wziąć odpowiedzialność za Polskę, to każdorazowo ze złożeniem projektu budżetu nasz rząd będzie składał wniosek o wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#JanŁączny">Są trzy zasadnicze momenty w sprawowaniu władzy przez koalicję rządzącą: przedstawienie projektu budżetu Sejmowi, uchwalenie lub nieuchwalenie budżetu przez Sejm, udzielenie rządowi absolutorium w związku z przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu. W moim głębokim przekonaniu każdy rząd powinien przedkładać Sejmowi projekt planu społeczno-gospodarczego i projekt budżetu państwa oraz wniosek o wotum zaufania. Sejm powinien mieć możliwość wypowiedzenia się, czy chce z tym rządem nad przedłożonymi jego dokumentami debatować.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#JanŁączny">Kolejna uwaga to potrzeba przedkładania planu społeczno-gospodarczego rządu. Obecnie częściowo funkcję tę spełniają załączniki do projektu budżetu. W ostatecznym rozliczeniu Sejm nie otrzymuje wystarczającej i należytej wiedzy, jakie cele społeczne i gospodarcze rząd chce zrealizować w najbliższym roku kalendarzowym. Wreszcie załączone informacje do projektu ustawy budżetowej budowane są z punktu widzenia ujęcia planu finansowego państwa, a brak jest planu społeczno-gospodarczego. Kiedyś na początku transformacji nędzni liberałowie, to znaczy neoliberałowie wyrzucili z prac rządu i Sejmu plan społeczno-gospodarczy, pozostawiając tylko budżet. Zabieg był prymitywnie prosty, Sejm i społeczeństwo nie dyskutowało nad celami i zadaniami społecznymi i gospodarczymi, a jedynie nad kasowym i finansowym ujęciem planu państwowego, jakim jest budżet.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#JanŁączny">W tym miejscu składam drugą uroczystą obietnicę, że po wyborach, w nowym Sejmie, jeżeli dane nam będzie wziąć odpowiedzialność za Polskę...</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie daj Boże! Broń, Panie Boże!)</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#JanŁączny">...to wraz z projektem budżetu nasz... Niech pan, panie Chlebowski, nie obraża Pana Boga, bo popełnia pan ogromny grzech. Za dużo używacie imienia Pana Boga.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Tuderek: Ale ja mogę.)</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#JanŁączny">... to wraz z projektem budżetu nasz rząd będzie przedkładał plan społeczno-gospodarczy. Chcemy, wnosząc w przyszłości wniosek o wotum zaufania, przedkładać Wysokiej Izbie i społeczeństwu cele społeczne i gospodarcze, mierzalne efekty, sposoby i nakłady na ich osiągnięcie. Nie może być tak, że rząd Rzeczypospolitej udziela bogatemu gwarancji na budowę autostrady, a ten tę gwarancję lokuje w banku, zaciąga dowolne kredyty na dowolne cele, zarabia na instrumencie finansowym, a nie buduje autostrady i nie ponosi odpowiedzialności. Gdyby w planie społeczno-gospodarczym było napisane, że rząd zapewnia w konkretnym roku wybudowanie konkretnego odcinka autostrady i z tego tytułu udziela gwarancji inwestorowi albo wykonawcy, to ci panowie, minister udzielający gwarancji oraz inwestor lub wykonawca musieliby się z tego planu i z tego instrumentu rozliczyć.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pan premier Marek Belka sprawia wrażenie skupionego i surowego polityka. W prasie zapewnia, że chciałby wnieść do polityki tzw. profesorski sznyt. Dla mnie profesorski sznyt to powaga, odpowiedzialność za słowa, za losy Polaków powierzone sternikowi polskiego rządu. Nie wiem, czy premier Marek Belka tak samo rozumie to określenie, bo w przedłożonym projekcie budżetu okazuje się człowiekiem przewrotnym. Jak bowiem inaczej potraktować propozycje zawarte w projekcie budżetu (na str. 28) dotyczące prognozy makroekonomicznej na lata 2006–2007, jako skutki realizacji polityki z 2005 r. będącej efektem przedłożonego projektu budżetu, cytuję: „lata 2006–2007 będą okresem utrzymywania się wysokiego tempa wzrostu gospodarczego w Polsce. Oczekuje się wprawdzie, że zaostrzenie polityki monetarnej spowodowane zagrożeniem celu inflacyjnego przyczyni się do obniżenia dynamiki PKB w 2006 r. do 104,8% w porównaniu ze 105% w 2005 r., jednak szacowane tempo wzrostu gospodarki polskiej w 2007 r. wyniesie 5,6%. (...) Tempo wzrostu eksportu będzie niższe niż w roku 2004–2005, wyniesie 11,1 w 2006 r. oraz 11% w 2007 r. Rosnący popyt krajowy skutkować będzie przyspieszeniem tempa wzrostu importu do 12,1% w 2006 r. i 12,4% w 2007 r. „ - koniec cytatu ze strony 28.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#JanŁączny">W normalnych warunkach, w normalnym państwie koalicja rządząca gdyby doczytała się w oficjalnym rządowym przedłożeniu, że jej rząd nie osiągnie zakładanych i możliwych do osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych, bo tempo wzrostu PKB będzie ograniczone w wyniku ostracyzmu Narodowego Banku Polskiego poprzez zaostrzoną politykę monetarną; że cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego jest celem nadrzędnym nad celami społeczno-gospodarczymi rządu i premier w tym stanie rzeczy nic nie potrafi, nic nie umie lub nie chce zrobić; że struktura gospodarki tak będzie kształtowana, że pomimo ujemnego salda w bilansie handlu zagranicznego eksport będzie wygaszany, a import będzie dynamicznie wzrastał, pokrywał wzrastający popyt krajowy, doprowadzał do upadku krajowe przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe oraz importował do Polski bezrobocie, to biorąc to pod uwagę, przewodniczący najsilniejszego klubu parlamentarnego powinien albo przywołać premiera do porządku i wytłumaczyć, oczywiście jeśli się da, że jest premierem Rzeczypospolitej, a nie rzecznikiem interesów firm eksportujących do Polski, albo projekt budżetu zawierający takie propozycje podrzeć, wyrzucić do kosza, osobę premiera wyrzucić za drzwi i złożyć w Sejmie formalny wniosek o konstruktywne wotum nieufności, albo zaprosić premiera na drinka i śmiać się wraz z nim ze społeczeństwa i z koalicjantów, że pomimo wszystko pozwalają im sprawować władzę, piastować urzędy i stanowiska oraz wykonywać zadania zlecone przez mocodawców.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#JanŁączny">Jak bowiem inaczej odczytywać informacje, że „...polityka gospodarcza prowadzona wspólnie przez rząd i Narodowy Bank Polski umożliwi zmniejszenie inflacji do poziomu celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego, tj. 2,5% +/- 1% pod koniec 2005 r.”, chociaż „...na wzrost cen zareagował Narodowy Bank Polski podnosząc podstawowe stopy procentowe. Konsekwencją niespodzianki inflacyjnej - i to jest konsekwencja wzrostu cen wywołanych otwarciem granic po 1 maja 2004 r., dławionych silnym wzrostem stóp procentowych - może być także zmniejszenie dynamiki popytu konsumpcyjnego i wzrostu gospodarczego....”. Koniec cytatu ze str. 9.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt jest zły i nie do przyjęcia z dwóch co najmniej powodów, ponieważ: po pierwsze, kontynuuje dyktat Narodowego Banku Polskiego nad gospodarką i polityką społeczną bez żadnej odpowiedzialności ze strony władz Narodowego Banku Polskiego. Po drugie, umacnia liberalne elementy i tendencje w polityce państwa, co jest sprzeczne z konstytucją i postanowieniem, art. 20, że w Polsce prowadzona jest społeczna gospodarka rynkowa.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#JanŁączny">Uzasadniając pierwszy zarzut, informuję, że: na skutek szkodliwej, nadmiernie restrykcyjnej polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego, akceptowanej przez rząd Marka Belki, w całym 2005 r. przewiduje się stopniowo aprecjację w stosunku do euro. Należy spodziewać się, że właściciele kapitału spekulacyjnego, przewidując zmianę władzy w Polsce i nie wykluczając utworzenia rządu z udziałem Samoobrony, będą chcieli „wyjść z inwestycji” w Polsce i zrealizować zyski. Dlatego też dla nich, i nie tylko dla nich, korzystna jest aprecjacja polskiej waluty. Skutki zapłaci społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#JanŁączny">Przykład: Jeżeli ktoś przywiózł do Polski 1 mld euro i sprzedał po 4,62 zł/ euro to otrzymał 4,62 mld zł. Jeżeli kupił obligacje skarbowe oprocentowane na 9%, to w skali roku zarobił 410 mln zł, czyli razem ma 5,03 mld zł. Ale jeżeli za te pieniądze kupi euro po 4,42 zł, to otrzyma miliard 138 mln euro, to jest zrealizuje zysk w wysokości 13,8%, czego nie otrzyma w żadnym cywilizowanym banku Europy i Ameryki. Na zysk wynikający z tego oprocentowania będą się składały...</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: Z księżyca chyba.)</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#JanŁączny">...oprocentowanie standardowe Euribor, wynoszące 2,18%, tj. 21,8 mln euro, specjalna renta Balcerowicza, którą płaci prezes Narodowego Banku Polskiego oprocentowaniem powyżej stawek europejskich, jako różnica pomiędzy stawką przykładową 9% a Euribor, co wyniesie 6,82%, tj. 68,20 mln euro, specjalna premia Balcerowicza, którą płaci dla zagranicznego kapitału, realizując politykę pieniężną prowadzącą do aprecjacji złotego, która w naszym przypadku wynosi 48 mln euro.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#JanŁączny">Nikt w Samoobronie nie kwestionuje finansowania potrzeb budżetowych kredytem krajowym lub zagranicznym. My kwestionujemy, jako nieuzasadnione ekonomicznie, specjalne renty Balcerowicza i specjalne premie Balcerowicza. Na skutek nadrestrykcyjnej, szkodliwej dla gospodarki Rzeczypospolitej polityki pieniężnej prowadzonej przez Narodowy Bank Polski i jego prezesa Leszka Balcerowicza odpływa z Polski wielomiliardowy kapitał kosztem Skarbu Państwa. Pan Leszek Balcerowicz prowadzi na rynku bankowym prymitywną, szkodliwą akcję inwestycyjną polegającą na wykupywaniu nadwyżek wolnych pieniędzy od banków w ramach tzw. operacji otwartego rynku.</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#JanŁączny">Jeżeli banki odmawiają kredytowania polskich przedsiębiorstw, to pan Leszek Balcerowicz premiuje i nagradza je w sposób taki, że wykupuje wolne środki finansowe, płacąc krótkoterminowymi obligacjami Narodowego Banku Polskiego oprocentowanymi według stopy referencyjnej, która w 2005 r. ma wynieść 7,4% przy inflacji 2,5%. Oznacza to, że każdy bank, który nie udzieli przedsiębiorstwom kredytu, dostanie od Narodowego Banku Polskiego prawie 5% nagrodę, realnie, bez kosztów i bez ryzyka. Pan prezes Balcerowicz wypłaca te nagrody, pomniejszając zysk należny budżetowi państwa.</u>
          <u xml:id="u-44.19" who="#JanŁączny">W efekcie mamy taką sytuację, że budżet państwa za pośrednictwem Narodowego Banku Polskiego rozdaje pieniądze bankom komercyjnym po to, aby nie kredytowały polskich przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych. To tak, jakby Agencja Rynku Rolnego skupowała żywiec wieprzowy tylko dlatego, żeby nie trafił do zakładów mięsnych. To jest chore i to się musi zmienić.</u>
          <u xml:id="u-44.20" who="#JanŁączny">Na skutek nadrestrykcyjnej, szkodliwej dla gospodarki polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego ponownie załamaniu ulegnie rentowność przedsiębiorstw. W wyniku zmian kursu krzyżowego pomiędzy dolarem-euro-złotówką, a w szczególności w wyniku deprecjacji dotychczas nadwartościowanego polskiego złotego w stosunku do euro i na skutek aktywnej amerykańskiej polityki pieniężnej w Polsce ożywił się eksport. Równocześnie pogorszyły się warunki dla importu.</u>
          <u xml:id="u-44.21" who="#JanŁączny">W efekcie natychmiast przedsiębiorstwa polskie rozpoczęły ekspansję gospodarczą. Zyski brutto przedsiębiorstw w I półroczu 2004 r. wzrosły o około 74%, a straty zmniejszyły się o około 50%. Ten efekt osiągnięto by także, realizując program społeczno-gospodarczy Samoobrony. Rząd zamiast utrwalać otrzymane w darze od amerykańskiego Zarządu Rezerw Federalnych pozytywne tendencje w gospodarce, w tym także poprawę rentowności przedsiębiorstw, decyduje się wspólnie z Narodowym Bankiem Polskim promować import i ograniczać eksport. To musi doprowadzić do załamania rentowności polskich przedsiębiorstw. Ponieważ premier Marek Belka złożył projekt budżetu kontynuujący dyktat Narodowego Banku Polskiego, dyktat chory i szkodliwy, to taki budżet jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-44.22" who="#JanŁączny">Uzasadniając drugi zarzut, informuję, że nie jest prawdą, że deficyt budżetu wyniesie 35 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-44.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie pan to wyczytał?)</u>
          <u xml:id="u-44.24" who="#JanŁączny">Deficyt należy powiększyć co najmniej o kwotę środków przekazywanych do OFE, tj. 11,3 mld zł, ponieważ na str. 336 zapisano, że budżet państwa otrzyma 4,4 mld zł z prywatyzacji, i przyrost poręczeń oraz gwarancji Skarbu Państwa o 9,8 mld zł, to jest łącznie o kwotę 21,1 mld zł. Zatem łączny deficyt budżetu państwa wyniesie co najmniej 56,1 mld zł. Relacja państwowego długu publicznego do PKB w 2005 r. wyniesie co najmniej 56,1% i przekroczy drugi próg ostrożnościowy. A relacja deficytu rzeczywistego do dochodów budżetu państwa wyniesie 32% i będzie wyższa od relacji z 2003 r. wynoszącej 29,3% po przekroczeniu pierwszego progu ostrożnościowego.</u>
          <u xml:id="u-44.25" who="#JanŁączny">Oba wskaźniki naruszają ustawę o finansach publicznych i wymagają rzetelnego wyjaśnienia. Przedłożony projekt ustawy budżetowej psuje to, co jeszcze dobrego zostało w polskiej gospodarce, np. nakłady na naukę - najniższe w całym OECD w przeliczeniu na głowę mieszkańca - rząd proponuje jeszcze zmniejszyć o 3%, nakłady na gospodarkę - zmniejszenie o 9,4%, środki dla Krajowego Funduszu Mieszkaniowego na wspieranie taniego budownictwa - zmniejszenie o 65,2%. W sytuacji, kiedy na dziś potrzebne jest 1,5 mln mieszkań, panie premierze, rząd proponuje tak drastyczne obcięcie na tanie budownictwo mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-44.26" who="#JanŁączny">Chciałbym usłyszeć od pana odpowiedź, panie ministrze, bo nie chciałbym, żeby pan tutaj użył słów, że jest to demagogia ze strony Samoobrony, co pan odpowie tym wszystkim, którzy nie z własnej winy stracili pracę, panie premierze, nie mają środków na opłacenie mieszkania i zostali dzisiaj usunięci ze swoich mieszkań w wyniku eksmisji, to jest około 50 tys. takich rodzin, natomiast w sądach czekają sprawy następnych 100 tys. rodzin. Chyba, panie ministrze, że eksmisje mają służyć zaspokojeniu potrzeb oczekujących na mieszkania. Nie jest to demagogia, panie premierze, ale jest to okrutna prawda, jaką ten rząd funduje olbrzymiej grupie młodego społeczeństwa, nie tylko zresztą młodego.</u>
          <u xml:id="u-44.27" who="#JanŁączny">Zmniejszenie dotacji do FUS o 10,5%, zmniejszenie dotacji do Funduszu Emerytalno-Rentowego dla rolników; trwają prace nad podwyższeniem opłat na Fundusz Emerytalno-Rentowy, natomiast wbrew konstytucji nic się nie mówi o tym, w jakiej wysokości rolnicy, emeryci będą otrzymywali swoje emerytury. Zmniejszenie nakładów na jednostki terenowe Policji o 5,8% to też nie jest demagogia, panie premierze, przy tak olbrzymiej przestępczości, jaką mamy w kraju. Zmniejszenie nakładów na ochotnicze straże pożarne o 28,7%, zmniejszenie nakładów na rolnictwo o 17,6%, w tym na prace geodezyjno-urządzeniowe na potrzeby rolnictwa - o 12,7%, na melioracje wodne - o 37,5% w sytuacji, kiedy z roku na rok mamy powtarzające się powodzie, panie premierze, to też nie jest demagogia, gdy tysiące ludzi przeżywają tragedie, tego również pan nie nazwie demagogią, nakłady na postęp biologiczny w produkcji roślinnej - o 13%, nakłady na ochronę roślin - o 13%, nakłady na Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt - o 40%, nakłady na postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej - o 13%. Są to bardzo wymowne liczby, doprowadzi to w krótkim czasie do totalnego obniżenia polskiej kultury, postępu w polskim rolnictwie. Zlikwidowano dopłaty do infrastruktury wodociągowej i sanitarnej wsi, dotację do wapnowania gleb, czegoś takiego nie ma w żadnym państwie Unii Europejskiej, dotację do oprocentowania nowych kredytów, dotacje na dopłaty do paliwa rolniczego; doskonale pan wie, panie premierze, że we Francji i w innych państwach Unii Europejskiej rolnicy walczą o podniesienie dotacji do paliwa rolniczego, natomiast u nas pan to likwiduje, panie premierze. Zmniejszenie nakładów na kolonie i obozy dla młodzieży o 43,5%, zmniejszenie nakładów na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska o 48%, zmniejszenie nakładów na teatry muzyczne, opery i operetki o 14,9%, zmniejszenie nakładów na filharmonie, orkiestry, chóry i kapele o 40,1%, zmniejszenie nakładów na domy kultury, świetlice i kluby o 65,7% - akurat na to, co jeszcze może funkcjonować w środowiskach małomiasteczkowych i wiejskich, tam ci ludzie mogą się spotykać i rozmawiać, zmniejsza się więc nakłady o 65,7%, to też nie jest demagogia, panie premierze, ani populizm - zmniejszenie nakładów na Polską Agencję Prasową o 18%.</u>
          <u xml:id="u-44.28" who="#JanŁączny">Uwzględniając, że projekt ustawy budżetowej kontynuuje dyktat Narodowego Banku Polskiego nad gospodarką i polityką społeczną oraz że umacnia liberalną politykę gospodarczą państwa wbrew konstytucji, projekt ten jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-44.29" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Samoobrona Rzeczypospolitej jest najbardziej czytelną, przejrzystą i przewidywalną partią w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-44.30" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-44.31" who="#JanŁączny"> Życzę państwu poczucia humoru, ale myślę, że po następnych wyborach ten smutek na państwa ustach, twarzach wygaśnie.</u>
          <u xml:id="u-44.32" who="#JanŁączny">Swój program społeczno-gospodarczy opublikowaliśmy w formie książkowej i w formie elektronicznej w Internecie. Opublikowaliśmy na stronach internetowych Samoobrony i przekazaliśmy do Polskiej Agencji Prasowej listę pierwszych dziesięciu decyzji, jakie podejmie rząd w przypadku, gdy wyborcy złożą na ręce Samoobrony mandat zaufania i odpowiedzialność za Rzeczpospolitą.</u>
          <u xml:id="u-44.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.34" who="#JanŁączny"> Szkoda, że nie mamy konkurentów, że żadna partia polityczna nie zdecydowała się na opublikowanie własnego, kompleksowego programu, od Platformy Obywatelskiej, panie pośle Chlebowski, poczynając, na SdPl kończąc. Jak rozmawiać z Donaldem Tuskiem o równoważeniu budżetu państwa, skoro jego pomocnicy, z panią Zytą Gilowską na czele, opublikowali hasło 3 x 15, z którego wynika dziura budżetowa, prawie 100 mld zł, czyli ponaddwukrotnie więcej niż w propozycji Sojuszu Lewicy Demokratycznej. To jest wasza kiełbasa wyborcza, panie pośle Chlebowski. Media od kilku miesięcy głoszą, iż wszystkie partie oferują kiełbasę wyborczą. Oczywiście można robić kiełbasę wyborczą z odrobiną mięsa, dolewając, ciągle dolewając wodę. Samoobrona ma surowiec, panie pośle Chlebowski, ma mięso, to jest program, a wy, panowie, od 14 lat tylko dolewacie wodę. Wzywam, pokażcie wasze programy. Programu nie ma nawet rząd, rząd ma koncepcję wydłużenia kadencji i kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-44.35" who="#JanŁączny">Jedyny kompleksowy, alternatywny program społeczno-gospodarczy opracowano w fundacji Centrum im. Adama Smitha w Warszawie. Jest to program liberalny, zasadniczo różny od idei trzeciej drogi, którą przedstawiamy w naszym programie. Jego ogromną zaletą jest to, że został opracowany, że nad nim dyskutujemy, że jest w nim przedstawiony inny punkt widzenia na gospodarkę, inny niż prezentuje rząd Rzeczypospolitej i inny niż zawarty w programie społeczno-gospodarczym Samoobrony. A jest o czym rozmawiać. Konsekwentnie przygotowujemy się do wdrożenia w życie programu społeczno-gospodarczego, który zakłada: wprowadzenie kwoty wolnej od podatku, od dochodów osób fizycznych, na poziomie minimum socjalnego, tj. 790 zł miesięcznie i 9480 zł rocznie oraz wprowadzenie czwartej stawki podatkowej w wysokości 50% dla dochodów powyżej 144 tys. zł rocznie; zmniejszenie podatku dochodowego od osób prawnych do 10% i podwyższenie podatku od wypłacanej dywidendy do wysokości 30%; wprowadzenie powszechnego podatku obrotowego w wysokości maksymalnie do 2,5%. Te trzy zabiegi zreformują system podatkowy, odciążą przedsiębiorców i osoby fizyczne od nadmiernych ciężarów podatkowych, uruchomią popyt na rynku wewnętrznym i będą silnym bodźcem dla ujawniania dochodów przedsiębiorstw wychodzących z tzw. szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-44.36" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: Wy przygotowaliście salceson wyborczy, macie salceson wyborczy.)</u>
          <u xml:id="u-44.37" who="#JanŁączny">Panie marszałku, proszę jeszcze o dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JózefZych">Ale tylko dwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JanŁączny">Wprowadzimy powszechny zasiłek dla bezrobotnych, którzy nie z własnej winy nie mogą podjąć pracy, w wysokości minimum socjalnego, jak powiedziałem wcześniej, 790 zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wystarczy zreformowanie systemu podatkowego, aby ruszyła gospodarka, trzeba jeszcze do krwiobiegu gospodarczego wpuścić pieniądze. Dlatego mówimy o dwóch kotwicach, które mają utrzymać wysokie tempo wzrostu gospodarczego. Pierwsza to inwestycje infrastrukturalne jednostek samorządu terytorialnego. Potrzeby, albo inaczej: popyt nominalny, są ogromne. Trzeba umieć przekształcić popyt nominalny w popyt realny, czyli zagwarantować obecnie biednym i zadłużonym samorządom dostęp do źródeł finansowania inwestycji. Dlatego domagamy się przeniesienia z zagranicy do Polski 80% rezerwy dewizowej i ulokowania jej w Banku Gospodarstwa Krajowego. Bank Gospodarstwa Krajowego w oparciu o lokatę ok. 28 mld euro może uruchomić szeroką akcję kredytowania przygotowania i realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Jeżeli Polska będzie jednym wielkim placem budowy, to w krótkim czasie osiągniemy stan infrastruktury zbliżony do poziomu w tzw. starych krajach europejskich. Tę kotwicę nazywamy inwestycyjną. Oczywiście szeroki program inwestycyjny wywoła popyt na dostawę urządzeń, materiałów, robót i usług budowlanych. Aby ten popyt mogły zaspokoić swoją podażą polskie małe i średnie przedsiębiorstwa, muszą mieć warunki do rozwoju, czyli dostęp do finansowania. Ponieważ polski system bankowy został oddany w ręce kapitału zagranicznego, to kapitał zagraniczny nie ma interesu w rozwijaniu w polskich przedsiębiorstw, tylko swoich. Dlatego domagamy się rozwiązania w 60% rezerwy rewaluacyjnej w Narodowym Banku Polskim, wypłaty z tego tytułu należnego budżetowi państwa zysku Narodowego Banku Polskiego w kwocie 18 mld zł, a następnie zdeponowania tego zysku w Banku Gospodarstwa Krajowego. Będzie to pierwsza poważna lokata skarbu państwa w polskim banku. Powstaną warunki do trwałego wzrostu zatrudnienia. Tę kotwicę, dodatkowo mocującą wysokie tempo wzrostu produktu krajowego brutto, nazywamy kotwicą podażową, a obie nazywamy kotwicami Leppera. Kłamcami są ci wszyscy, którzy mówią i piszą, że Lepper i Samoobrona chce zrobić skok na bank i rozdać rezerwy dla bezrobotnych, choć doskonale wiedzą, że naszym celem jest, aby rezerwy pozostały rezerwami, ale pracowały na rozwój polskiej gospodarki, a nie gospodarek zagranicznych. Oczywistym warunkiem koniecznym do wprowadzenia tego programu w życie jest wykorzystanie aktywnej polskiej polityki pieniężnej, a to można zrobić tylko po zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Ministrowie! Z mojego wystąpienia wyraźnie wynika, że mówimy o Polsce, ale w zupełnie inny sposób niż koalicja rządząca, która z kolei ma inne zdanie niż jej rząd. Projekt budżetu z przedłożenia rządowego, zawartego w druku nr 3293, nie może być przyjęty przez mój klub z przyczyn zasadniczych, które szeroko przedstawiłem. Dlatego wnoszę w imieniu mojego klubu o odrzucenie projektu ustawy budżetowej w pierwszym czytaniu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze wiceprezes Rady Ministrów, minister gospodarki i pracy pan Jerzy Hausner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście przede wszystkim będę chciał polemizować z wystąpieniem pana posła z Samoobrony, ale parę krótkich wyjaśnień w kwestii bardzo interesującego, moim zdaniem, bardzo dobrze przygotowanego wystąpienia pana posła Grzyba. Jedną rzecz chcę wyjaśnić, mianowicie, pan poseł przypuszcza, że my zakładamy obniżenie tempa wzrostu gospodarczego w stosunku do tego, co planowaliśmy poprzednio. Otóż tak nie jest, dlatego że ustawa budżetowa na rok 2004 zakładała, iż tempo wzrostu gospodarczego będzie rzędu 5%. Podobne tempo wzrostu gospodarczego zakładamy na rok 2005. Teraz ktoś powie: ale przecież tempo wzrostu gospodarczego jest wyższe. Tak, ono jest wyższe niż to, które jest przewidywane, tylko proszę pamiętać, na czym polega plan finansowy państwa. Minister finansów musi tak konstruować plan finansowy, aby z jednej strony nie przeszacować dochodów, a z drugiej strony nie dopuścić do niedoszacowania wydatków. On może mieć wyższe dochody, niż te, które założy, i może mieć mniejsze wydatki, niż te, które założy, ale nie może być odwrotnie, bo wtedy plan finansowy się sypie. W związku z tym z natury rzeczy, budując założenia planu finansowego państwa, przyjmuje się założenia konserwatywne, ostrożne. Nie ma w związku z tym zakładanego zmniejszenia dynamiki. Nic nie blokuje, aby tempo wzrostu było wyższe. Natomiast w tej chwili chodzi o to, żeby zbudować taki plan finansowy, który będzie realistyczny, wykonalny. Podobny błąd rozumowania, przepraszam, moim zdaniem, popełnił pan poseł Jasiński, także przypuszczając, że zakładamy obniżenie tempa wzrostu gospodarczego. Nie, tak nie jest, to jest w ogóle zasada konstrukcji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#JerzyHausner">Chcę także wyjaśnić panu posłowi Grzybowi, że to nie jest kwestia braku wiary, iż miliard złotych dodatkowych przychodów ze zmiany sposobu obliczania składki na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie jest uwzględniony w projekcie budżetu. To nie jest kwestia braku wiary, lecz kwestia trzymania się przepisów ustawy. Minister finansów nie może wpisywać do projektu budżetu tego, co jest możliwe, ale niekoniecznie musi się stać. W tej sprawie rząd jest w pełni przekonany, że to jest dobre rozwiązanie i że powinno być przyjęte przez parlament. Będziemy przekonywali parlamentarzystów, jeżeli oczywiście ustawa trafi do komisji sejmowej, że proponujemy pierwszy krok w kierunku rzeczywistego zreformowania systemu KRUS-owskiego i że to działanie nie jest wyłącznie doraźnym działaniem fiskalnym, ale jest próbą zmiany systemu, który ma towarzyszyć głębokim zmianom dotyczącym rolnictwa i obszarów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#JerzyHausner">Chcę także podziękować panu marszałkowi Zychowi za zinterpretowanie relacji pomiędzy uchwałą Sejmu a działaniem rządu w sporze, który się tutaj pojawił, z panem posłem Jasińskim. Pan marszałek Zych powiedział: Uchwała Sejmu zobowiązywała rząd do przedstawienia koncepcji prywatyzacyjnej w każdym z konkretnych przypadków. I rząd bezwzględnie tego dotrzymał.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#JerzyHausner">Możecie być państwo pewni, że w każdym przypadku rząd przedstawi Sejmowi, i podda debacie, swoją koncepcję. Natomiast uchwała Sejmu nie może zakazywać dokonania działań, za które rząd odpowiada i rozumie, że tak pan marszałek to zinterpretował i że to nie wywołuje sporu. Spór zaczyna się wówczas, gdy mówi się: parlament uważa, że nie powinno się prywatyzować, a rząd podejmuje decyzję inną niż parlament uważa. Otóż w tym przypadku rząd wykonuje to, co należy do konstytucyjnie przypisanych mu kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#JerzyHausner">Chcę także powiedzieć, zwracając się do pana posła Grzyba, że to, iż w 6 godzin sprzedano akcje za 1200 mln zł to jest, po pierwsze, absolutnie fantastyczny wynik i, po drugie, to wskazuje, że ludzie w Polsce chcą oszczędzać i mają zasoby finansowe, jeżeli oferta oszczędnościowa jest rozsądna. I to jest według mnie argument, który zresztą pan, moim zdaniem, wydobył bardzo celnie, że przyszłe prywatyzacje powinny być prowadzone przede wszystkim w formie oferty publicznej, aby stwarzać możliwość polskim inwestorom, polskim obywatelom ulokowania swoich oszczędności i by zachęcać ich do oszczędzania.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#JerzyHausner">I na koniec, zwracając się do pana posła, chcę powiedzieć, że w jednej sprawie nie chcę się z panem zgodzić. Powiedział pan, że to jest budżet nie dla gospodarki i nie dla ludzi, tylko dla rynków finansowych. Panie pośle, uważam, że to jest budżet dla rozwoju gospodarki, to jest budżet, który pomoże rozwiązywać problemy ludzi, a jeszcze w dodatku jest to budżet dobrze odebrany przez rynki finansowe, ale to akurat warunkuje jego wykonanie, więc trzymając się pana figury, chcę jednak inaczej ją przedstawić. Ale oczywiście nie z powodu krótkich wyjaśnień w stosunku do pana posła Grzyba po raz trzeci chcę zabrać głos w dyskusji, ale głównie z powodu długiego, bardzo seminaryjnego wystąpienia pana posła Łącznego.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#JerzyHausner">Pan poseł Łączny, zwracając się do mnie parokrotnie, mówił: Tylko proszę nie uważać tego za demagogię socjalną. Chcę powiedzieć, że nie tylko to wystąpienie, ale zdecydowana większość wystąpień posłów z Samoobrony to jest typowa demagogia socjalna i spróbuję wyjaśnić, na czym w tej debacie polega demagogia socjalna, a państwo sami ocenicie, czy to jest, czy nie jest demagogia.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#JerzyHausner">Otóż według mnie, ktoś, kto występuje w tej sprawie w tej debacie z pozycji demagogii socjalnej, mówi tak: Dostrzegamy pozytywne działania rządu w niektórych punktach. To prawda, że mamy w tej chwili nieco lepszą sytuację finansową niż była, ale krótkookresową. Widzimy, że jest nieco wyższy wzrost gospodarczy, ale to jest przejściowo. Widzimy, że rząd z niektórymi sprawami w Unii Europejskiej sobie poradził, ale to nie jest pewne, czy sobie poradzi z innymi.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#JerzyHausner">I dostrzeżenie paru rzeczy pozytywnych, których nie sposób nie dostrzec, nie skonstatować, natomiast prowadzi do następującej konkluzji: Ale to nie zmienia naszej pryncypialnej, krytycznej oceny. Odrzucamy to, co rząd proponuje, bo rząd zapomniał o pracownikach, o bezrobotnych, o ludziach ubogich, bo rząd robi wszystko dla rynków finansowych i pod dyktando Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#JerzyHausner">Ale zostawmy w tej chwili Narodowy Bank Polski i rynki finansowe, zajmijmy się ludźmi biednymi i bezrobotnymi, ludźmi, którzy są w trudnych warunkach, także pracownikami. Jeżeli ktoś mówi tak, jak pan poseł Łączny, to przecież przyznaje, że groźba załamania finansowego państwa jest realna i była realna, a nie wydumana. Musi to przyznawać, bo to wynika z rozumowania pana posła, i jednocześnie musi przyznawać, że była stagnacja gospodarcza i że to jest realny problem. Natomiast twierdzenie jest takie: rząd źle sobie radzi z tymi problemami, bo radzi sobie kosztem pracowników, kosztem bezrobotnych, kosztem biednych, a na rzecz przedsiębiorców czy finansistów, my poradzimy sobie w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#komentarz">(Poseł Jan Łączny: I jeszcze emeryci, panie premierze.)</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#JerzyHausner">I emerytów, tak, zapomniałem, bo pan poseł Czechowski siedzi, więc przepraszam, że zapomniałem.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#JerzyHausner">Otóż chciałem zadać dwa pytania, jak sądzę są one dosyć proste. Kogo najbardziej dotyka stagnacja gospodarcza? Skąd się wzięło w Polsce tak wysokie bezrobocie? Mówię o fazie przełomu dekady lat 90. i pierwszej dekady... Wyjaśniałem to, rozmawiając z panem posłem Jasińskim - przede wszystkim ze stagnacji gospodarczej, z braku wzrostu gospodarczego. Nie twierdzę, że jest to jedyny czynnik, ale jest to czynnik fundamentalny.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Łączny: Ale był Balcerowicz.)</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#JerzyHausner">Dwa. A w kogo uderzyłaby katastrofa finansów publicznych, gdyby naprawdę miała miejsce? Jeżeli ktoś ma wątpliwości, to proszę zobaczyć, jak wyglądały radykalne programy dostosowania fiskalnego, nie ten program, który wcale nie jest radykalny, który my realizujemy, lecz ten, który zrealizowano na Węgrzech i w Czechach, i kto poniósł ich skutki? W związku z tym trzeba wyraźnie powiedzieć: podejmując działania na rzecz wzrostu gospodarczego, na rzecz pobudzania przedsiębiorczości i na rzecz naprawy finansów publicznych i ochronienia państwa przed katastrofą finansową, podejmujemy obiektywnie działania na rzecz ludzi biednych, bezrobotnych, wykluczonych i emerytów. A jaka droga prowadzi do rozwiązania problemów tych ludzi? Wzrost, stabilne finanse państwa, sprawne i uczciwe państwo, przedsiębiorczość i konkurencyjność gospodarki. Nie ma innej drogi - żeby było jasne. Wszystkie drogi, które pan proponuje, to są drogi na skróty, które prowadzą do nieszczęścia.</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#JerzyHausner"> To nie są rozsądne propozycje.</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#komentarz">(Głos z sali: A jakie są inne?)</u>
          <u xml:id="u-48.18" who="#JerzyHausner">Czy to wystarczy? Nie, to nie wystarczy. Może tej części sali to by wystarczyło - nie mówię, że całej. Powtarzam: tej części sali to nie wystarczy. Ta część sali słusznie domaga się oprócz tego programów interwencyjnych i programów wsparcia dla ludzi, którzy nie mogą sami sobie poradzić. Problem polega na tym, jak je finansować i wykonywać. Chodzi nie tylko o to, czy mamy środki finansowe na takie programy, czy one są poprawnie skonstruowane, ale o to, czy my je sensownie wykonujemy, dlatego chcę wyraźnie podkreślić, że rząd uruchamia program dożywiania, program stypendialny.</u>
          <u xml:id="u-48.19" who="#JerzyHausner">Jeśli chodzi o kwestie mieszkaniowe, chcę pana posła zapewnić, że uruchomiono dodatkowe działania osłonowe związane z dodatkami mieszkaniowymi; nie pominiemy tego elementu. Druga kwestia: chodzi nie tylko o pieniądze, ale także o to, żeby było sprawne wykonawstwo. Państwo samo nie jest w stanie poradzić sobie z tymi problemami, potrzebne są organizacje pozarządowe, rozwój całego ruchu obywatelskiego. Ten rząd na pewno wiele uczynił w tym zakresie, podjął inicjatywę Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-48.20" who="#JerzyHausner">Panie pośle, licząc nieszczęścia, które spotykają rolników, dokonuje pan pewnego zabiegu; przypuszczam, że nie robi pan tego świadomie, czyli nie jest to manipulacja, tylko pan tego nie doczytał. W związku z tym informuję pana: żeby sprawdzić, co się będzie działo w rolnictwie i w kulturze, trzeba zobaczyć, jak dotrą do beneficjentów środki unijne. To, że one nie są uwzględnione w budżecie, nie oznacza, że ich nie ma.</u>
          <u xml:id="u-48.21" who="#komentarz">(Głos z sali: To na środki produkcyjne.)</u>
          <u xml:id="u-48.22" who="#JerzyHausner">Nie chcę wypowiadać się w sprawie rolnictwa, robi to pan minister Olejniczak, i to bardzo często; rozmawia z rolnikami, jeździ, tłumaczy, wyjaśnia i póki co, jest tak, że, jak powiedział, osiemnastego będą wypłacane dopłaty dla rolników. Człowiek jest wiarygodny.</u>
          <u xml:id="u-48.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki miesiąc?)</u>
          <u xml:id="u-48.24" who="#JerzyHausner">18 października. Chcę to potwierdzić: 18 października. Od razu chcę powiedzieć, żeby nie było najmniejszej wątpliwości: nie zabraknie pieniędzy na wypłaty.</u>
          <u xml:id="u-48.25" who="#komentarz">(Głos z sali: O to się właśnie boję.)</u>
          <u xml:id="u-48.26" who="#JerzyHausner">Żeby było jasne: nie zabraknie pieniędzy, nie ma z tym najmniejszych problemów.</u>
          <u xml:id="u-48.27" who="#JerzyHausner">Chcę się wypowiedzieć jeszcze na jeden temat, bo minister kultury pewnie rzadko ma okazję bywać i wypowiadać takie tezy. Takich pieniędzy na rozwój kultury - bo pan wymieniał również tę dziedzinę - które są przewidziane w tym budżecie i skojarzone z pieniędzmi z funduszy unijnych, w Polsce nigdy nie było. Mówię o takich pieniądzach, jakie będą w roku 2005. Proszę to przyjąć do wiadomości. Jeśli ma pan wątpliwości, przyślę panu wszystkie materiały. Takich pieniędzy nigdy nie było, więc niech się pan nie martwi o muzea; na pewno w tym zakresie będzie znacznie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-48.28" who="#JerzyHausner">Aktualnie w Wysokiej Izbie toczy się - na razie jeszcze nie do końca jawna, czasami ukryta - dyskusja o tym, jak można zrobić dobrze różnym grupom społecznym, bo wiadomo, zbliżają się wybory. Chcę powiedzieć, że nie wszystkie propozycje są nierozsądne. Chcę skorzystać z okazji i powiedzieć, w jakim miejscu kończy się demagogia socjalna, zaczyna się poważna rozmowa. Jeżeli ktoś proponuje wyższe świadczenia dla wszystkich, to jest to absolutnie skrajna i najbardziej niebezpieczna demagogia socjalna: wyższe świadczenia dla wszystkich. Jeżeli ktoś proponuje wyższe podatki dla bogatszych, to moim zdaniem nie zdaje sobie sprawy z tego, że ci ludzie będą uciekali w szarą strefę i w związku z tym efekt takiego działania będzie odwrotny od zamierzonego. To jest po prostu nierozumne. Jeżeli proponuje się niższe podatki dla wszystkich, czyli dodatkowe ulgi, zagraża to stabilizacji finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-48.29" who="#JerzyHausner">Jednak dwie propozycje są według mnie rozsądne i warte przemyślenia. Po pierwsze, aby podjąć selektywne działania obniżające obciążenia podatkowe osób o najniższych wynagrodzeniach, ale pracujących, aktywnych. Nazywam to ulgą aktywizacyjną. Uważam to za potrzebne, rozsądne rozwiązanie, które pomoże i tym ludziom, i gospodarce. Po drugie, za rozsądne i dopuszczalne rozwiązanie - chcę to wyraźnie powiedzieć - uważam bonus podatkowy, czyli jednorazowy dodatek dla osób, które mają najniższe świadczenia, rozumiany w ten sposób, że jest to jednorazowe świadczenie, które, moim zdaniem, będzie miało wpływ na dodatkowy popyt konsumpcyjny. Przecież te wszystkie pieniądze pójdą na konsumpcję i będą wspomagały małą i średnią przedsiębiorczość lokalną. Ja bym się nie bał tego rozwiązania, tak jak nie bałem się obniżenia podatku dochodowego od przedsiębiorców. Z tego powodu nie bałbym się tego rozwiązania, o ile ono oczywiście jest w granicach rozsądku finansowego, bo chodzi o to, żeby nie było z tego powodu przynajmniej - statycznie rozumianej - dużej wyrwy.</u>
          <u xml:id="u-48.30" who="#JerzyHausner">Kończąc rozmowę z panem posłem, chcę powiedzieć tak: właśnie dlatego, panie pośle, że uprawia pan klasyczną demagogię socjalną - wykazałem to w swoim wystąpieniu - jest tak, że w jednej sprawie ma pan rację. Mianowicie gdyby Samoobrona uczestniczyła we władzy wykonawczej, czyli w rządzie, to na pewno inwestorzy zrezygnowaliby z inwestowania, czyli zerwaliby inwestycje; żadne kotwice, nawet samego przewodniczącego Leppera, by ich nie zatrzymały.</u>
          <u xml:id="u-48.31" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-48.32" who="#JerzyHausner"> W drugiej sprawie też ma pan rację: jesteście najbardziej przewidywalnym ugrupowaniem w parlamencie. Jeśli będziecie sprawować władzę, katastrofa jest pewna, ale to nie będzie katastrofa w stylu Greka Zorby.</u>
          <u xml:id="u-48.33" who="#komentarz">(Głos z sali: To ironia.)</u>
          <u xml:id="u-48.34" who="#JerzyHausner">Bardzo mi przykro, to będzie katastrofa, za którą wszyscy zapłacimy.</u>
          <u xml:id="u-48.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.36" who="#komentarz">(Poseł Jan Łączny: W demagogii nikt pana nie przebije.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pani poseł Gabriela Masłowska występująca w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Pani poseł, proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W opinii Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin projekt budżetu państwa na 2005 r. to papierowa układanka, której jedyną zaletą ma być rzekome zmniejszenie o 10 mld zł deficytu budżetowego. Układanka ta nie jest ani realistyczna, ani prorozwojowa, ani prorodzinna.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#GabrielaMasłowska">Poprawę głównej konstrukcji budżetu, to jest większe dochody i mniejsze wydatki, mniejszy deficyt osiągnięto przez przyjęcie fikcyjnych, naszym zdaniem, założeń dotyczących stopy inflacji przewidywanej na 2005 r. na poziomie 3%, wbrew tendencjom wyrażającym się rosnącymi cenami ropy na rynkach światowych, podwyżką VAT i akcyzy, wzrostem cen żywności. Oczywiście znany jest w pracach nad polskimi budżetami sposób, który pozwala zmniejszać deficyt budżetowy kosztem najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#GabrielaMasłowska">Waloryzacja wynagrodzenia minimalnego o ten wskaźnik nie zrekompensuje dużego wzrostu kosztów realnych utrzymania najniżej zarabiających. Zmiana zasad waloryzacji rent i emerytur, których waloryzację przeprowadza się, gdy tempo wzrostu cen przekroczy 5% od momentu poprzedniej waloryzacji, uniemożliwia wzrost rent i emerytur w 2005 r. Stracimy na zamrożeniu progów podatkowych i kwoty wolnej od podatku, a także na wzroście składki zdrowotnej. Wyższe składki zapłaci większość rolników ubezpieczonych w KRUS. Ten budżet spowoduje również, że pracownicy sfery budżetowej nie mogą liczyć na realne podwyżki, skoro nominalne podwyżki mają przyjąć poziom 3%.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#GabrielaMasłowska">W wyniku realizacji tego budżetu na pewno będzie mniej pieniędzy w kieszeniach obywateli, a przecież po akcesji miało być lepiej. Autorzy projektu budżetu na 2005 r. nie kryją nawet tego, że cięcia w budżecie wymuszone zostały przez fakt, iż większość przyrostu wydatków w 2005 r. wiąże się ze wzrostem składki unijnej. Fikcyjność budżetu potęguje to, że dochody i oszczędności oparte są również na nieuchwalonych nawet zmianach ustawowych w sprawie KRUS, FUS, podwyższonego ZUS dla przedsiębiorstw, zasiłków chorobowych, co stawia pod znakiem zapytania dochody rzędu około 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#GabrielaMasłowska">Szacunki rządowe co do dochodów zakładają 11-procentowy wzrost - to przecież bardzo dużo. Kogo jeszcze bardziej obciążymy fiskalnie? Na pewno nie dotyczy to zagranicznych komercyjnych banków, koncernów zagranicznych ani spekulantów finansowych. Więc kogo? Będzie to możliwe dzięki zwiększeniu wpływu z podatków pośrednich, czyli głównie z podniesionego VAT na różne towary i usługi. Te podatki zapłacimy my wszyscy, kupując droższe z tego powodu materiały budowlane, artykuły dziecięce, książki itd.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#GabrielaMasłowska">Po raz kolejny założenia dotyczące dochodów budżetowych są w tym budżecie przeszacowane, mimo że Ministerstwo Finansów zakłada bardzo duży wzrost wpływów z akcyzy - o ponad 10%, z PIT - o 3%. Już w 2004 r. Ministerstwo Finansów zawyżyło ściągalność VAT aż około 5 mld zł, na 2005 r. też skutecznie jest zawyżony ten zapis o około 2–3 mld zł. Jeśli te wydumane wzrosty dochodów podatkowych zestawimy z takimi sztuczkami księgowymi, jak pożyczka dla ZUS, dla ZOZ i dotacja dla OFE, to nie mamy żadnej obniżki deficytu budżetowego w relacji do PKB. Realnie może być on nawet wyższy niż w 2004 r. Sztuczka na papierze, że obniży się deficyt do 35 mld zł, polega wyłącznie na tym, że po zlikwidowaniu waloryzacji świadczeń dla emerytur zniknęła wielomiliardowa pozycja, która i tak, panie ministrze finansów, wróci w podwojonej być może formie w 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#GabrielaMasłowska">Bardzo nieprecyzyjne są również zapisy dotyczące długu publicznego, który powinien uwzględniać poziom zadłużenia wobec OFE, 10 mld zł, a więc 1% PKB, i zadłużenia wobec ochrony zdrowia, a więc kolejne 1–1,5% PKB.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#GabrielaMasłowska">Projekt budżetu zakłada, przy wzroście wydatków na administrację, na Kancelarię Prezydenta, na partie polityczne, ograniczenie dotacji związanych z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, ludzi, którzy najbardziej zostali przez los pokrzywdzeni, co naszym zdaniem jest nie do przyjęcia. Projekt budżetu przenosi również część kosztów utrzymania, na przykład WTZ-ów, warsztatów terapii zajęciowej, na samorządy, o 1/3 obniżając środki przeznaczone na realizację zadań przez samorząd wojewódzki i samorządy powiatowe. Projekt budżetu nie daje szans na poprawę sytuacji w ochronie zdrowia, ponieważ nominalny wzrost wydatków w tej pozycji o 1,9% oznacza, że realnie spadną one o 1,1%. Co mamy powiedzieć, panie premierze, matkom, których nieuleczalnie chore dzieci czekają ponad pół roku na przeszczep szpiku kostnego właśnie z powodu braków finansowych?</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#GabrielaMasłowska">Projekt budżetu również zmniejsza wydatki na naukę, realnie o 7,1%, co świadczy o tym, że deklaracje rządu o popieraniu kapitału ludzkiego rozmijają się z decyzjami, są po prostu bez pokrycia. Na czym rząd opiera 5-procentowy wzrost gospodarczy? Na popycie konsumpcyjnym być może. Jak to jest możliwe, skoro ten popyt nie wzrośnie znacznie, świadczenia bowiem nieodpłatne nie będą się zwiększać, są ograniczane, a więc spożycie zbiorowe nie zwiększy się. Nie wzrośnie również spożycie indywidualne, ponieważ słabiej niż w bieżącym roku na przykład będą rosły płace, prawda? Nie będzie waloryzacji rent i emerytur. A może 5-procentowy wzrost gospodarczy ministerstwo opiera na wzroście popytu inwestycyjnego? Planowany jest wzrost inwestycji i to znaczny. Jak to jest możliwe, skoro Rada Polityki Pieniężnej ma podnosić dalej stopy procentowe? Zresztą takie założenie nawet jest przyjęte w budżecie. Już w tym roku spadają kredyty udzielane sektorowi średnich i drobnych przedsiębiorstw. Właśnie z powodu nadmiernie drogiego kredytu. Projekt nie zawiera polityki zmniejszenia poziomu bezrobocia. Dlaczego? Rząd bowiem ma zamiar ograniczyć wydatki na rolnictwo o ponad 17%, na górnictwo - o 19%, na przetwórstwo - o 23%, na gospodarkę mieszkaniową - o 11%. Planuje spadek dotacji i subwencji dla samorządów, na przykład wydatki na subwencję ogólną dla gmin zmniejszą się aż o 67%.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#GabrielaMasłowska">Szczególną uwagę szanownych państwa parlamentarzystów pragnę zwrócić w odniesieniu do ustawy budżetowej na zapisy dotyczące planu finansowego przychodów i rozchodów. Otóż minister finansów pan Gronicki w uzasadnieniu budżetu na 2005 r. dokładnie opisuje i objaśnia każdy wydatek wartości nawet kilku tysięcy złotych. Ale, Wysoka Izbo, w planie sfinansowania deficytu, czyli w planie przychodów i rozchodów, są tylko dwie pozycje: przedterminowa spłata zobowiązań zagranicznych i tzw. operacje zagraniczne inne oraz saldo związane z obrotami na rachunku walutowym. Daje to rządowi upoważnienie do wydania, uwaga, 149 mld zł. Przy łącznych wydatkach z budżetu na poziomie ponad 200 mld zł - to prawdziwy szok, a może tupet, a może liczenie na niewiedzę parlamentarzystów. Rząd Rzeczypospolitej zwraca się do parlamentu, żebyśmy pozwolili mu wydać i przyjąć poza rachunkiem dochodów i wydatków budżetowych drobne 149 mld zł, nie pytając o szczegóły, przyczyny i uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#GabrielaMasłowska">Kluczowym elementem, który może rozwalić tę nierealistyczną, misterną układankę Ministerstwa Finansów, jakim jest plan budżetu na 2005 r. i spowodować prawdziwy kryzys finansów publicznych, jest nieobliczalna, szkodliwa polityka pieniężna - polityka stóp procentowych NBP i Rady Polityki Pieniężnej. Wielki nasz niepokój budzi kurs złotego, niezwykle silny i sztucznie manipulowany wzrost jego wartości, osiągnięty choćby poprzez zaskakujący fakt sprzedaży przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej 700 mln euro środków unijnych NBP. Przy tak silnej złotówce, na poziomie 4–4,3 za euro, istnieje realne zagrożenie dla eksportu, dla wzrostu PKB, dla zatrudnienia, deficytu handlowego, poziomu bilansu płatniczego i obrotów płatniczych. To bardzo poważne ryzyko, gdy chodzi o przyszły rok - ostrzegamy Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#GabrielaMasłowska">I jeszcze jedno pytanie skierowane tym razem do grona liberalnych demagogów, tzw. ekspertów bankowych, bardzo niezależnych, chyba najbardziej od zdrowego rozsądku: Jak to się stało, że jeszcze parę miesięcy temu straszyliście Polaków - media były pełne takich opinii wygłaszanych przez panów Hausnera, Belkę, Balcerowicza, Olechowskiego i wielu innych, także spośród tutaj obecnych na sali posłów Platformy Obywatelskiej - że grozi nam totalny kryzys finansów publicznych w związku z możliwością zbliżenia się czy przekroczenia progów ostrożnościowych 55%, 60% PKB? Konieczny był natychmiast plan ratunkowy, plan Hausnera - bezlitosnych, nieludzkich cięć w wydatkach socjalnych, kolejnych eksperymentów ekonomicznych i liberalnych na najuboższych Polakach. Platforma Obywatelska, SLD i NPB krzyczały jednym głosem: progi ostrożnościowe są tuż, tuż, a wtedy bieda, totalne cięcia, zgaśnie światło, nie będzie rent i emerytur. I nagle nie ma kryzysu, jest świetnie. Ba, premier Marian Belka mówi publicznie - nic nam nie grozi, uniknęliśmy kryzysu finansów publicznych. Prawdopodobnie jego słowa są tak samo wiarygodne jak te, że w Iraku czekają na nas miliardowe kontrakty. Tylko co takiego się wydarzyło, że ten kryzys czy perspektywa totalnego kryzysu finansów publicznych była tuż, tuż, a teraz, jak rządy objął pan Gronicki, związany z Bankiem Millennium, wszystko rozkwita. Kiedy panowie kłamaliście, wtedy czy teraz? A może i wtedy i teraz? Bo sytuacja drastycznie się pogarsza: dług publiczny - ponad 40 mld zł, wyprzedaż ostatnich dochodowych firm - PKO BP, giełda, PGNiG, energetyka, dramaty bezrobotnych, zwłaszcza wśród młodych i wykształconych. Czy to panom nie pachnie kryzysem?</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#GabrielaMasłowska">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Aby system podatkowy był efektywny w oddziaływaniu na gospodarkę i ułatwiał wykonanie zadań państwu, muszą być spełnione przynajmniej dwa podstawowe warunki. Przede wszystkim musi nastąpić zmiana w podejściu do gospodarki, gdzie pierwszoplanową sprawą jest interes narodowy, myślenie kategoriami polskiego interesu narodowego. W związku z takim podejściem należy zaproponować zmiany szeregu ustaw, o podatku dochodowym, o VAT, o akcyzie, przebudowę całego systemu finansowego, w tym podatkowego. Dotyczy to także kwestii ZUS i otwartych funduszy emerytalnych. My proponujemy konkretne rozwiązania. Przedstawiliśmy je podczas debaty o podatkach. Domagamy się zmniejszenia, na wzór wielu krajów Unii Europejskiej, stawki VAT z 22% do 17%, 15%, przywrócenia ulg prorodzinnych i proedukacyjnych, ulg na kształcenie, pomoce naukowe, dojazd dzieci do szkół, przywrócenia ulg na rehabilitację, przywrócenia i rozszerzenia ulg inwestycyjnych, wprowadzając wyraźnie ulgi proeksportowe dla tych branż, które dają szansę na rozwój eksportu polskich produktów, przede wszystkim pracochłonnych. Trzeba dokonać zasadniczej reformy ZUS, jeśli chodzi o obciążenia składkami na ubezpieczenia społeczne, znacznie je obniżając, z jednoczesną korektą systemu OFE. Trzeba dokonać przeglądu ustawy o VAT i o akcyzie. Trzeba doprowadzić do obniżenia stawek podatkowych dla grup społecznych najsłabiej sytuowanych i średnio sytuowanych. Proponujemy obniżenie do 14% progu podatkowego drugiego oraz do 25, pozostawiając stawkę 40% na niezmienionym poziomie. Poprawi to relatywnie do najbogatszych sytuację ludzi najmniej zamożnych, a jednocześnie będzie kreować popyt rynkowy jako stymulator koniunktury, stymulator wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W dzisiejszej dyskusji brakuje nam pewnego wyjaśnienia, brak jest jednego stwierdzenia, mianowicie co jest celem bezwzględnego ograniczania, kosztem najsłabszych, deficytu, budżetowego. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że celem ograniczania deficytu budżetowego jest przyspieszona likwidacja waluty narodowej i przejście do strefy euro, co wymagane jest unią walutową. Trzeba Polakom, którzy ponoszą już dzisiaj ciężar takich decyzji, wyraźnie powiedzieć, że jest to ofiara, którą ponoszą za to, że rząd polski spieszy się z likwidacją waluty narodowej, złotego polskiego i podejmuje działania w tym kierunku, aby przypodobać się urzędnikom unijnym, obniżyć deficyt budżetowy do 3%,...</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#GabrielaMasłowska">... ponieważ wtedy jest dopiero szansa na wejście do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#GabrielaMasłowska">Otóż, panie ministrze finansów, oczekujemy od pana zaniechania jakichkolwiek działań mających na celu likwidację polskiego złotego. Domagamy się od wielu miesięcy publicznej debaty na ten temat. Nie wyrażamy zgody na przekazanie kompetencji naszego kraju w dziedzinie polityki monetarnej z Warszawy do Frankfurtu. Drugim bowiem warunkiem powodzenia polityki podatkowej i polityki gospodarczej jest harmonizowanie polityki monetarnej i polityki podatkowej, działanie w jednym kierunku. Wtedy efekty ekspansji są widoczne, jest ona skuteczna, taka polityka jest skuteczna. A rząd proponuje nam tutaj oddanie tych instrumentów monetarnych właśnie w ręce obce, w ręce Europejskiego Banku Centralnego. Jak sobie wyobrażacie oddziaływanie na przebieg procesów gospodarczych w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#GabrielaMasłowska">Przypominamy panu, panie ministrze finansów, że suwerenność monetarna nie jest ciężarem, ale jest zadaniem. Jej posiadanie stwarza szanse, które należy wykorzystać. Ewentualne elementy ryzyka trzeba minimalizować.</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#GabrielaMasłowska"> Żądamy w trybie ekspresowym likwidacji Międzyresortowej Grupy Roboczej do spraw Integracji Polski z Unią Gospodarczą i Walutową. W zamian oczekujemy od pana realizacji programu alternatywnego. Został on zaprezentowany 15 czerwca tego roku na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Warto może przypomnieć pewne elementy tego programu.</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#GabrielaMasłowska">Zgodnie z założeniami tego programu bank centralny powinien realizować trzy faktyczne cele generalne. Po pierwsze, powinien prowadzić skuteczną politykę antycykliczną. Po drugie, powinien podejmować działania zmierzające do odzyskania i utrwalania polskiego stanu własności w naszej gospodarce. I po trzecie wreszcie, trzeba, aby bank centralny sprzyjał proeksportowemu charakterowi gospodarki. W przedłożonym programie zaproponowaliśmy jednocześnie środki do osiągnięcia tych celów.</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#GabrielaMasłowska">Aby polityka pieniężna była bardziej skuteczna w oddziaływaniu na realne procesy gospodarcze, należy wykorzystać koncepcję tzw. rynkowego monobanku. Narodowy Bank Polski powinien przyjmować depozyty od gospodarstw domowych i na ich podstawie udzielać kredytów dla małych i średnich polskich firm. Bank centralny uzupełniałby działania zdominowanego przez kapitał zagraniczny prywatnego sektora bankowego, wywierając nań dodatkową presję. Należy także rozważyć możliwość ustalania przez NBP minimalnego i maksymalnego poziomu oprocentowania - oczywiście w sytuacjach nadzwyczajnych - kredytów dla sektora niefinansowego oraz depozytów dla sektora niefinansowego. Instrumentów tych nie trzeba nawet zawsze wykorzystywać. Wystarczy, że one są czymś w rodzaju straszaka na banki komercyjne.</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#GabrielaMasłowska">Należy pamiętać, że konieczne jest zmierzanie do odzyskania i utrwalania polskiego stanu własności w naszej gospodarce, a szczególnie w sektorze bankowym. Trzeba podjąć ostrą rywalizację z bankami zagranicznymi i walkę tę po prostu wygrać.</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#GabrielaMasłowska"> Już w szkołach podstawowych propagowany powinien być szeroko pojęty patriotyzm gospodarczy, który także powinien przyczynić się do pozyskiwania klientów przez banki polskie i odchodzenia klientów od banków zagranicznych. Bankowy Fundusz Gwarancyjny powinien sprzedawać znajdujące się w procesie sanacji banki polskie tylko inwestorom polskim. Trzeba budować polską grupę kapitałową w oparciu o PKO BP i PZU. Należy pilnować, aby spółki skarbu państwa utrzymywały bądź przenosiły swe rachunki z banków zagranicznych do banków polskich. Trzeba dążyć do tego, by rachunki samorządów terytorialnych, uczelni publicznych prowadzone były przez banki polskie.</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#GabrielaMasłowska">Aby podjęcie tych kroków było możliwe, należy dokonać weryfikacji kadr NBP.</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#GabrielaMasłowska"> Konieczne jest przeprowadzenie całkowitej i bezwzględnej dekosmopolityzacji kadr wszystkich jednostek organizacyjnych NBP. Konieczne będzie powołanie komisji weryfikacyjnej, która przeprowadzi szczegółowe przesłuchania wszystkich pracowników NBP od tej strony.</u>
          <u xml:id="u-51.31" who="#GabrielaMasłowska">Należy prowadzić aktywną politykę proeksportową. NBP powinien przeznaczyć nawet do 5% rezerwy walutowej na utworzenie polskiego banku proeksportowego. Bank taki powinien udzielać kredytów, gwarancji i poręczeń naszym eksporterom. Zatrudnieni w tym banku pracownicy powinni pomagać naszym firmom proeksportowym w zdobywaniu kapitału na swoją proeksportową działalność za pośrednictwem giełdy warszawskiej. Polski bank proeksportowy powinien świadczyć naszym eksporterom usługi szeroko pojętego doradztwa w zakresie zdobywania nowych rynków zbytu, w tym rynków zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-51.32" who="#GabrielaMasłowska">Panie Ministrze Finansów! Pragnę pana ostrzec. Jeżeli będzie pan próbował uchylać się od uczestniczenia w realizacji takiej koncepcji programu, który tu przedstawiłam bardzo skrótowo, właściwie tylko pewien jego fragment, złożony zostanie przez nas wniosek o odwołanie pana z zajmowanego stanowiska. Naprawdę nie stać nas już na marnowanie czasu.</u>
          <u xml:id="u-51.33" who="#GabrielaMasłowska">Zdajemy sobie sprawę, że przedstawione tu propozycje mogą wywołać opór kosmopolitów, doktrynalnych liberałów oraz suchych teoretyków. Niezadowolony będzie także pan Balcerowicz. Program ten wdrożyć należy mimo to. Mogą się także pojawić gesty oburzenia ze strony Komisji Europejskiej. No cóż, należy im wytłumaczyć, że realizacja tego programu przyczyni się do przyspieszenia wzrostu gospodarczego w całej Europie. Jeżeli nadal będą się opierać, to należy zagrozić im po prostu wyjściem z Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Józef Kubica, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Klub Parlamentarny Unii Pracy przedstawia opinię o przedłożonym przez rząd projekcie budżetu państwa na 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JózefKubica">Wysoka Izbo! Każda debata budżetowa to debata szczególna dla parlamentu. Rozpatrując to, co pozornie jest zimnym wykazem liczb, planem dochodów i wydatków z kasy państwa, rozstrzygamy równocześnie wiele najważniejszych spraw dla milionów ludzi w Polsce. Wielu z nich nie zdaje sobie sprawy, że dziś tu rozstrzyga się o ich warunkach życia w całym przyszłym roku. Ustawa budżetowa ma również ogromne znaczenie z innego powodu. Pozwala ona na ocenę tego, co się dzieje i co się będzie działo w przyszłym roku w polskiej gospodarce. W ustawie budżetowej jak w soczewce można obejrzeć sukcesy i porażki polityki realizowanej przez rząd. Tym razem zaś polityki dwóch kolejnych rządów wspieranych między innymi przez Unię Pracy.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JózefKubica">Gdy zestawimy projekt budżetu na rok 2005 z ostatnim budżetem rządu Jerzego Buzka, widać, jak ważną drogę przeszła Polska w ostatnich trzech latach, jak udało nam się przejść niebezpieczny zakręt i ile możliwości zostało otwartych dla polskiej gospodarki w ciągu tych 36 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JózefKubica">I choć większość Polaków nie odczuła jeszcze skutków ożywienia gospodarki, choć nadal brak pracy dla 3 mln obywateli, choć przepaść między bogatymi i biednymi raczej rośnie, niż maleje, ten projekt budżetu zawiera szereg rzeczy, które nas w Unii Pracy cieszą. Pozwolę sobie wymienić najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#JózefKubica">Cieszy chyba nas wszystkich to, co pokazują zarówno budżet, jak i materiały mu towarzyszące, że Polska wyszła z załamania gospodarczego lat 1998–2001. Gdy nasz rząd mówił, że wzrost gospodarczy będzie rósł o 1, 3, a wreszcie 5% w kolejnych latach, opozycja kpiła z nas. Dziś już wiemy - to, co obiecywaliśmy, nastąpiło. Z recesji w roku 2001 krok po kroku doszliśmy do wzrostu gospodarczego przekraczającego w tym roku 5,5% i bez dużego ryzyka możemy planować na rok przyszły 5% wzrostu. To jeden dziś z największych wzrostów gospodarczych w Europie.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#JózefKubica">Cieszymy się, że ostro rośnie eksport i zyski przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#JózefKubica">Zadowoleni jesteśmy, że przełamaliśmy regres w inwestycjach i ich wzrost przyczyni się może wreszcie do szybszego powstawania nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#JózefKubica">Podoba nam się, że krok po kroku ograniczamy deficyt budżetu państwa i że dzięki temu jesteśmy coraz bardziej przewidywalni dla potencjalnych inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#JózefKubica">Podoba nam się również to, że coraz mniej jest powodów do histerycznych reakcji neoliberałów, wykrzykujących na prawo i lewo, że zaraz przekroczymy 60-procentową granicę długu publicznego. (Charakterystyczne jest, że krzyki te pojawiają się natychmiast, gdy chcemy trochę ulżyć najbiedniejszym, a nie wtedy gdy zmniejszamy podatki dla bogatych.)</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#JózefKubica">Cieszy nas wreszcie to, że dzięki wejściu Polski do Unii Europejskiej pojawiły się wielkie środki unijne - tak, wielkie środki unijne - pozwalające wesprzeć polskie rolnictwo i rozkręcić najpotrzebniejsze inwestycje, w tym te w infrastrukturze.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#JózefKubica">Takie rzeczy niesie nam projekt budżetu ostatniego roku kadencji rządów lewicy w Polsce. Trzeba wielkiego zacietrzewienia i nieodpowiedzialności, by budżet niosący takie wieści w czambuł krytykować, a nawet żądać jego odrzucenia w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#JózefKubica">Wysoka Izbo! Liczne dowody pozytywnych zjawisk w polskiej gospodarce, jakie widać w projekcie ustawy budżetowej, nie powodują, że my w Unii Pracy przestaliśmy dostrzegać rzeczy, które martwią i zarazem niepokoją, a które również widać w tym projekcie budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#JózefKubica">To, co nas w Unii Pracy martwi najbardziej, to przekleństwo dla setek tysięcy polskich rodzin - bezrobocie. To jest śmiertelna choroba. Niestety pomimo spadku planowanego na przyszły rok jest ono nadal bardzo wysokie.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#JózefKubica">Jakikolwiek by był wzrost PKB, jeżeli nie przekłada się on na miejsca pracy i zmniejszenie biedy w Polsce, będzie dla większości Polaków czymś abstrakcyjnym, a opowiadanie o wzroście gospodarczym - wręcz denerwujące. I nie jest ważne, że bezrobocie jest głównie wynikiem chłodzenia gospodarki, stosowania tych metod przez poprzednią ekipę, wtedy gdy wiadomo było, że setki tysięcy osób z wyżu demograficznego wejdą rocznie na rynek pracy. Ludzi nic nie obchodzi, co i kto doprowadził do tego, tylko myślą o tym, że oni nie mają pracy. Ci ludzie oczekiwali, że lewica po wygranych wyborach da szansę na zdobycie uczciwej pracy. Tak się niestety nie stało. I chociaż w 2005 r., pomimo kolejnej fali wyżu wchodzącej na rynek, bezrobocie spadnie i przybędzie miejsc pracy, ani minister gospodarki i pracy, ani oba kolejne rządy nie mogą się chwalić sukcesami w tej najważniejszej dla ludzi dziedzinie. Choć rozpędzając gospodarkę, oba lewicowe rządy stworzyły podstawy do zmniejszenia bezrobocia, efekty przyjdą dopiero za następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#JózefKubica">Panie i Panowie Posłowie! Bezrobocie jest głównym powodem drugiego wielkiego problemu Polski, którego w roku przyszłym pokonać się nie uda - problemu niedostatku i biedy. Te plagi są każdego dnia codziennością kilku milionów polskich rodzin. Oczywiście wiemy, że rząd, w tym pani premier Jaruga-Nowacka, inicjuje szereg działań, które mają eliminować największe dramaty, do jakich należy choćby głód dzieci. Chwała im za to. Ale ku naszemu zaskoczeniu ustawa budżetowa na przyszły rok przewiduje, że na wypłatę świadczeń z ubezpieczenia społecznego i na wydatki socjalne w roku przyszłym wydane zostanie o prawie 2% mniej pieniędzy niż w roku bieżącym. Wiele wskazuje też na to, że na skutek zmian w systemie finansowania świadczeń przedemerytalnych i dotacji dla Funduszu Pracy spadek wydatków na cele społeczne w rzeczywistości będzie jeszcze większy.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#JózefKubica">To wszystko dzieje się w kraju wielkiego niedostatku i biedy. Będziemy jako Unia Pracy oczekiwali od rządu wyjaśnień w sprawie wydatków społecznych, bo takie ich zaplanowanie zaprzeczałoby prospołecznej polityce rządu, jaką premier na starcie deklarował. Przypuszczamy, że spadek wydatków na sferę społeczną to po części skutek tzw. programu oszczędnościowego premiera Hausnera. Pytamy jednak, dlaczego oszczędności zadziałały wobec emerytów i rencistów, a nie zadziałały wobec urzędników i urzędów, na których działalność wydatki mają wzrosnąć realnie o kilka procent.</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#JózefKubica">Unia Pracy, domagając się ograniczania przede wszystkim wydatków na biurokrację, a nie ludzi biednych i starszych, już w listopadzie 2003 r. proponowała konkretne rozwiązania. Pokazywaliśmy rosnące obok siebie dwie konkurujące administracje wojewódzkie - wojewodów i marszałków. Tu i tu gmachy, telefony, setki urzędników, tony akt. Będziemy się konsekwentnie domagali skutecznego działania rządu w zakresie mądrego oszczędzania na administracji, a w pracach nad budżetem dążyć będziemy do tego, by chronić te wydatki, które decydują o losie najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#JózefKubica">Trzecia sprawa, która napawa nas niepokojem w związku z projektem budżetu państwa na 2005 r., to sprawa podatków dla ludzi o najniższych dochodach. Zgłaszaliśmy już rok temu propozycję zwolnienia z podatku dochodów odpowiadających najniższemu wynagrodzeniu obowiązującemu w przepisach. Mówiliśmy o tym wtedy, gdy rząd forsował tak radykalne obniżenie podatków dla przedsiębiorców. Wtedy - rok temu - rząd składał deklaracje o gotowości zwolnienia z podatków osób najbiedniejszych od przyszłego roku. Dzisiaj zarówno w projektach ustaw podatkowych, jak i w budżecie nie ma wykonania tego zobowiązania. Ludzie biedni nie mają równie silnego jak przedsiębiorcy lobby w mediach, które wymusi na rządzie realizację wcześniejszych zobowiązań. Ale zwykła przyzwoitość nakazuje lewicowemu rządowi z tych zobowiązań wobec ludzi w pełni się wywiązać. My jako Unia Pracy w pracach nad podatkami i budżetem zrobimy wszystko, by słowa danego ludziom najskromniej żyjącym dotrzymać.</u>
          <u xml:id="u-53.18" who="#JózefKubica">I wreszcie czwarta rzecz, która w projekcie budżetu budzi w nas ogromny niepokój, to wydatki na infrastrukturę. Polska straciła prawie 15 lat w dziedzinie rozwoju dróg i autostrad, nowoczesnych kolei czy lotnisk. Straciła, bo kolejni ministrowie finansów uparcie wierzyli, że można je budować, nie wydając pieniędzy. Zacięta walka o środki na drogi, jaką stoczył za poprzedniego rządu nasz kolega Marek Pol, ówczesny minister infrastruktury...</u>
          <u xml:id="u-53.19" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.20" who="#JózefKubica">Bardzo śmieszne.</u>
          <u xml:id="u-53.21" who="#JózefKubica">...przyniosła wreszcie pierwszy raz od 15 lat pieniądze. Tak, pierwszy raz od 15 lat są pieniądze. Opłata paliwowa i Krajowy Fundusz Drogowy pozwoliły ruszyć z budową i remontami dróg na niespotykaną dotychczas skalę. Zaledwie rok po powstaniu funduszu - tak, proszę pana - i po pierwszych efektach zaczynają się już cięcia budżetowe w dziale: transport. Czyżby chodziło o to, by znowu wrócić do czasów, gdy zamiast budować u siebie, podziwialiśmy, jak to robią wszyscy nasi sąsiedzi? Oczekujemy od rządu wyjaśnień, skąd te ograniczenia w wydatkach na drogi i koleje, i zapewniamy, że nie pozwolimy zmarnować tego, co z takim trudem na te cele udało się nam, tej Izbie, przeznaczyć.</u>
          <u xml:id="u-53.22" who="#JózefKubica">Wysoki Sejmie! Unia Pracy dobrze ocenia projekt budżetu na rok 2005. Tak samo mówią o nim eksperci. Opowiadamy się za jego przekazaniem do komisji sejmowych, gdzie wyjaśnimy - mam nadzieję - wszystkie wątpliwości, a najpoważniejsze słabości usuniemy.</u>
          <u xml:id="u-53.23" who="#JózefKubica">Wysoka Izbo! Jak już powiedziałem, to ostatni budżet w tej kadencji Sejmu. Pozostaje życzyć naszym następcom, by za 4 lata, kończąc swoją kadencję, mogli poszczycić się równie dobrymi wynikami, jak te, jakie otrzymają w spadku po nas. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-53.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Janusz Lisak, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: Uciekł!)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Nie ma na sali?</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#KazimierzMichałUjazdowski">W takim razie pan poseł Marek Zagórski, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Koła Parlamentarnego SKL przedstawić stanowisko w sprawie przedłożonego przez rząd projektu ustawy budżetowej na rok 2005, czyli pierwszy rok, w którym Polska od pierwszego jego dnia będzie członkiem Unii Europejskiej. To przypomnienie jest ważne, albowiem z faktu bycia członkiem Wspólnoty Europejskiej wynika wiele obowiązków, które w tym budżecie znajdują odzwierciedlenie i w pewnych elementach zaważyły na jego kształcie. Jednocześnie jest to pierwszy z budżetów przyjmowanych w tej kadencji Sejmu, któremu nie towarzyszy erupcja nowomowy w stylu: budżet stabilizacji i rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MarekZagórski">Chciałbym powiedzieć, że się cieszyłem, że dyskusja ze strony przedstawicieli rządu nad tym projektem była dosyć spokojna. Niestety, do dzisiaj. Zresztą tak naprawdę pobieżna ocena projektu ustawy budżetowej ten spokój niejako uzasadniała, dlatego że wskaźniki makroekonomiczne, te które są określone w projekcie - zresztą obiektywne także - wyglądają całkiem nieźle. Deficyt jest dużo niższy, jak wynika z projektu budżetu, niż przed rokiem. Bezrobocie ma spaść. Gospodarka urośnie o 5%. Próg 60-procentowy, czy nawet 55-procentowy oddalił się, a wraz z nim widmo kryzysu budżetowego. W związku z tym udało się nawet wykroić parę groszy na lewicową wrażliwość, co w kontekście roku wyborczego daje podstawy do całkiem dobrego samopoczucia.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#MarekZagórski">Tyle tylko że za tą fasadą spokoju i za tymi pozorami poprawności kryją się w dużej mierze - czy w paru elementach, żeby być sprawiedliwym - niestety cały czas te same strachy, które z budżetów corocznie wyzierają.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#MarekZagórski">Ze względu na polską gospodarkę zasadnicze pytanie, jakie należy postawić przy analizowaniu tego projektu, brzmi następująco: Czy projekt budżetu na 2005 r. jest instrumentem naprawy finansów publicznych? Natomiast z punktu widzenia obywateli i podatników najważniejsze są dwa pytania: Czy projekt budżetu daje podstawy do stwierdzenia, że pieniądze podatników będą wydatkowane rozsądnie i oszczędnie? I czy zadania, których państwo za te pieniądze podjęło się wykonywać, zostaną prawidłowo zrealizowane? Spróbujmy na te wszystkie pytania, z braku czasu krótko, odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#MarekZagórski">W kwestii naprawy finansów publicznych z całą pewnością budżet na rok przyszły jest lepszy od budżetu na rok bieżący. Tyle tylko że to wcale nie sprawia, że on się staje nagle idealny czy dobry. Myślę, że bardziej właściwe będzie poruszanie się w znanej kategorii mniejszego zła. Przede wszystkim w projekcie, a potwierdzają to ekspertyzy obiektywne - jak zwykle obiektywne - i niezależne, zamówione przez Biuro Studiów i Ekspertyz na zlecenie Kancelarii Sejmu, zbyt optymistycznie podchodzi się do kwestii szacowanych dochodów budżetu. Profesor Wernik, który ocenia budżet pozytywnie, wskazuje, że prognoza dochodów jest zawyżona o około 2 mld zł. Do tego w moim przekonaniu należy dołączyć założenie, które przyjął rząd, iż dochody będą wyższe w wyniku poprawy ściągalności podatków. I to jest bardzo interesujące, dlatego że na str. 40 uzasadnienia projektu rząd napisał: „W prognozie dochodów podatkowych budżetu uwzględniono pozytywne założenie odnośnie do procesu gromadzenia dochodów przez budżet państwa wynikające po części z oczekiwanej poprawy działania służb skarbowych”. Strona 40. Na str. 41 wymienia się wszystkie elementy, które miały wpływ na niższe przychody z VAT. I co czytamy? Otóż „niezrealizowanie w pełni założeń co do zakładanych dodatkowych dochodów wynikających z poprawy ściągalności”. 40 i 41 strona - jak się rozłoży, to są obok siebie i na tej samej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#MarekZagórski">Panie premierze, to jak to jest? To oczekiwanie zresztą co roku się pojawia. To taka mantra, którą w komisji finansów zwłaszcza, jak trzeba znaleźć na coś ekstrapieniądze, się powtarza.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#MarekZagórski">Wydaje się też, że bardzo ryzykownym posunięciem było wpisanie do budżetu tzw. oszczędności z tytułu podwyższenia składek na ZUS. Debata, która tej ustawie towarzyszy, i deklaracje, które tutaj padają, każą przypuszczać, że to jest 2 mld zł niepewności. Jak do tego jeszcze dołożymy - była dzisiaj o tym mowa - kwestię OFE, to rodzi to pewien problem, aczkolwiek przy okazji chcę powiedzieć panu premierowi, panu ministrowi, że najwyższy czas uznać, że pomysł finansowania reformy emerytalnej z przychodów z prywatyzacji nie może być w dalszym ciągu realizowany i że coś z tym trzeba zrobić. Co roku zakładamy, że przychody z prywatyzacji będą niższe, a one są rzeczywiście niższe od tego, co zakładamy. To wszystko razem sprawia, że założenie, iż ostateczny deficyt finansów publicznych, deficyt budżetu, wyniesie 35 mld, jest założeniem bardzo odważnym, obawiam się, że nie do końca realistycznym.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#MarekZagórski">Jednym z pozytywnych elementów tego projektu jest rezygnacja z funkcjonowania środków specjalnych. Tyle tylko że znowu mamy do czynienia z działaniem, po pierwsze, spóźnionym, po drugie, trudnym do oceny, bo to, co otrzymaliśmy, nie daje podstawy do tego, żeby stwierdzić, co rząd tak naprawdę chciał powiedzieć. Ustawa o finansach publicznych leży, trzeba tak powiedzieć, w komisji niestety długi, długi czas. Czekaliśmy na autopoprawkę. Tej nie ma. Być może rzeczywiście to, co proponuje rząd, jest rozsądne, ale tego nie jesteśmy w stanie dzisiaj, na tym etapie, dokładnie ocenić.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#MarekZagórski">Pozytywnie należałoby ocenić także fakt, iż wydatki rosnąć mają wolniej niż dochody, ale cóż z tego, skoro w kwestii projektowania wydatków państwa nic się nie zmieniło. Nie zmienia się zresztą od lat. I to nie jest zarzut tylko co do tego rządu czy tego projektu. Cały czas mamy taką samą metodę. Prof. Marek Belka, gdy był jeszcze wicepremierem i ministrem finansów, zapowiadał przeprowadzenie analizy zasadności wydatków państwa. Tej zapowiedzi nie zrealizował i niestety nie widać, aby rząd, na czele z premierem Markiem Belką, zamierzał ten ze wszech miar słuszny postulat zrealizować. Budżet skonstruowano ponownie w oparciu o ten sam system, w którym resorty wymyślają, co się da, minister finansów tnie te pomysły, a rząd w całości nie wnika, czy poszczególne projekty i poszczególne propozycje wydatków resortów są w ogóle potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#MarekZagórski">Ja osobiście wiązałem pewne nadzieje z wypowiedzią pana ministra Gronickiego, który, gdy objął funkcję ministra finansów, stwierdził, że on nie wie np., na co pieniądze wydaje ZUS, że chciałby się tego dowiedzieć. Ja nie wiem, czy się minister Gronicki dowiedział, natomiast my się na pewno nie dowiedzieliśmy z projektu budżetu, a szkoda, bo ZUS wydaje z roku na rok więcej. Tegoroczny wzrost wydatków na funkcjonowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych to jest prawie 500 mln zł, czyli 17% więcej. W ustawie budżetowej, w tej samej ustawie budżetowej są plany finansowe instytucji, które wydają rocznie 122 tys. zł. A my nie wiemy, na co idzie prawie 3,5 mld złotych - bo tyle będzie kosztowało w 2005 r. funkcjonowanie ZUS-u. Podobnie rzecz ma się np. z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. Ogromny budżet, niejasne zasady prowadzenia gospodarki finansowej i całkowita odporność na krytykę tego stanu rzeczy. Pewnie to np. pozwala strategom od naszych dróg dowolnie zmieniać plany finansowania inwestycji wieloletnich - zresztą tutaj jest pewien zabieg w ustawie budżetowej, będziemy o tym mówić w komisji finansów. Ale dwie inwestycje są w ustawie budżetowej w zakresie drogownictwa, obie według planu na rok 2004 praktycznie w ogóle nie miały być finansowane z budżetu, w tym roku się tam pojawiają - finansowanie 30 mln, ani słowa wytłumaczenia, dlaczego nagle te inwestycje - one się nie zmieniły w ogóle, to samo ma być zbudowane - mają kosztować budżet 30 mln więcej.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#MarekZagórski">Poseł Kubica mówił o potrzebie wydatkowania pieniędzy na infrastrukturę. Ja się zgadzam, o tyle tylko, że generalna dyrekcja jest klasycznym przykładem, przodownikiem w pewnej dziedzinie. Otóż - może pan premier tego nie zauważył, Ministerstwo Finansów to jakoś zostawiło - generalna dyrekcja zamierza wydać 4,5 mln. Na co? Nie na autostrady, na samochody - 100 samochodów, pewnie po to, żeby sprawdzić, ile dziur jest w polskich drogach.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Samochód to jest narzędzie.)</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#MarekZagórski">Bardzo możliwe, że to jest narzędzie, i ja się cieszę, bo we wszystkich instytucjach te samochody lecą całą ławą i powiem tak: rozczulająca jest troska o następców - w kontekście roku wyborczego, w kontekście zbliżających się wyborów jest rozczulająca troska o następców, żeby mieli czym jeździć.</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Do kampanii potrzeba też...)</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#MarekZagórski">Panie premierze, to był zresztą jeden z elementów pańskiego planu, jak pan pamięta, na te cele miało być mniej pieniędzy. To jest pewnie bezczelność, ale ja naiwnie spytam... Panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Jeszcze minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarekZagórski">Czy zdaniem pana premiera te samochody w takiej sytuacji finansów państwa to jest naprawdę najbardziej potrzebny wydatek?</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarekZagórski">Jeszcze kilka pytań. Czy pan premier, minister finansów wierzą, że placówki służby zdrowia oddadzą 2 mld zł, które rząd im zamierza pożyczyć?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MarekZagórski">Pytam też, po co, panie ministrze, dotujemy z budżetu kwotą prawie 1 mld zł PFRON, który to PFRON na koniec roku zamierza ulokować w skarbowych papierach Skarbu Państwa, papierach wartościowych, 300 mln zł - o 100 mln zł więcej niż na koniec tego roku.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MarekZagórski">Po co utrzymujemy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, którego wydatki wynoszą 800 mln zł ogółem, z czego 120 mln zł to są koszty funkcjonowania, czyli 15% to są koszty funkcjonowania tej instytucji? Czepialiśmy się ZUS-u. ZUS jest tutaj mistrzem świata, bo tylko 3% to kosztuje.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#MarekZagórski">Mam nadzieję, panie premierze, że w trakcie prac nad tym projektem usłyszymy rozsądne odpowiedzi na te i pewnie na inne pytania. Mam też nadzieję, że rząd zechce w tym wypadku podjąć jednak współpracę w tym roku w zakresie korygowania niektórych elementów budżetu, zwłaszcza po stronie wydatkowej, w tym także jeśli chodzi o horrendalne zwiększenie wydatków na organy naczelnej władzy państwowej - tak, panie premierze, aby propozycja zwiększenia o 10% nakładów na lecznictwo psychiatryczne nie stała się jedynym w pełni uzasadnionym wydatkiem, który rośnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">O głos poprosił pan premier Jerzy Hausner.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JerzyHausner">Panie pośle, chciałbym odpowiedzieć na jedno pana konkretne pytanie i jedną deklarację złożyć, a w ogóle powiedzieć, że w bardzo wielu miejscach się z panem zgadzam, naprawdę. To jest może dla pana zaskakujące, ale się zgadzam. Deklaracja jest taka: Ja zamierzam - zresztą to jest uzgodnione z panem ministrem Gronickim i z panem premierem Belką - po zakończeniu pewnego etapu realizacji planu uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych, czyli działań o charakterze interwencyjnym, antykryzysowym, przedstawić raport w ogóle o stanie finansów, o kształtowaniu się sytuacji w finansach publicznych, łącznie z zestawieniem propozycji, które by były reakcją na rzeczy, które pan podnosi, które by już były mniej działaniami interwencyjnymi, mniej antykryzysowymi, a bardziej działaniami o charakterze systemowo porządkowym, systemowo porządkującym. Ja zdaję sobie sprawę, że w tej dziedzinie ostatnie lata nie przyniosły niezbędnych, potrzebnych zmian i tę krytykę przyjmuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#JerzyHausner">Natomiast odnośnie do jednej sprawy chcę po prostu panu odpowiedzieć. Chodzi o te wydatki na samochody. No myśmy postąpili tak, że każdy z resortów musiał zadeklarować określony procent ograniczenia wydatków tegorocznych. Ta deklaracja finansowa następnie została przekazana do pani minister Suchockiej, która zablokowała te wydatki, po prostu je fizycznie zablokowała. One zostały zdjęte z planu finansowego ministerstw. Teraz budżet na rok 2005 jest skonstruowany w ten sposób: 50% środków reinwestycyjnych, 87 środków rzeczowych jako norma. I teraz oczywiście może się zdarzyć, że w ramach ograniczonych środków w ogóle zostaną zwiększone wydatki na samochody, ale ja o to zapytam. Jeżeli się okaże, że wydatki są większe, to my je zablokujemy z urzędu. Więc chcę powiedzieć, że tak jak mogę postąpić w tej sprawie, w sensie praktycznym i konkretnym, to postąpię. Pan ma świadomość, że to nie ma żadnego znaczenia dla całości układu, ale gdy chodzi o konsekwencje, to zapewniam pana, że w tej sprawie konsekwentnie do końca tę rzecz doprowadzę. Z drugiej strony nie każdy zakup jest nierozsądny. Czasami jest to po prostu wymiana taboru gorszego, który kosztuje więcej ze względu na remonty i zużycie, na nowe samochody, więc nie każdy wydatek samochodowy musi być nierozsądny, ale niewątpliwie gdy chodzi instytucję, którą pan opiniował, to też nie mam o niej najlepszego zdania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pani poseł Ewa Kantor, która zabierze głos w imieniu kół: Dom Ojczysty, Ruch Odbudowy Polski i koła Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#EwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Koła Poselskiego „Dom Ojczysty”, Ruchu Katolicko-Narodowego i Ruchu Odbudowy Polski pragnę przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy budżetowej przedstawionej przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#EwaKantor">Chcę na początku powiedzieć, że jesteśmy świadkami od rana bardzo niestosownego zachowania się rządu w stosunku do tych wszystkich, którzy oceniają budżet, i myślę, że takie emocjonalne reakcje pana premiera są rzeczywiście bardzo przykre i chyba trochę nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#EwaKantor">Dokonując oceny budżetu państwa na rok 2005, należy zwrócić uwagę na elementy, które decydują o jego ocenie i powodują tak emocjonalne zachowanie się rządu i lewej strony. Jest to budżet przedwyborczy w sytuacji politycznej, w której jest rzeczą oczywistą, że rządzący mają zamkniętą drogę powrotu do władzy, i ma on charakter tylko i wyłącznie propagandowy. Stwierdzenia: „przełamaliśmy”, „zatrzymaliśmy”, „jesteśmy w fazie”, „jesteśmy konkurencyjni nawet względem Anglii i Francji”, „polski złoty się umacnia”, „produkt krajowy brutto rośnie”, „rentowność przedsiębiorstw rośnie”, „spożycie rośnie”, „bezrobocie spada” są demagogią. Panie premierze Hausner, ta propaganda, którą pan dzisiaj wygłosił na wstępie, jest propagandą, której by się sam Gierek nie powstydził. Ale manipulowanie liczbami i próba budowania budżetu 2005 r. w oparciu o wskaźniki z pierwszej połowy 2004 r., roku wejścia Polski do Unii Europejskiej, daje budżet, którego założenia są zbyt niepewne, bo w 2004 r. wystąpiły zjawiska przejściowe, tzw. boom przedakcesyjny, i to w pierwszej połowie roku, deformujące charakterystyki statystyczne 2004 r. i niemogące być obiektywną bazą dla roku 2005. I to jest zdanie również tych, którzy opiniowali ten budżet i projekt tego budżetu. Jak widać, tempo wzrostu produktu krajowego brutto w Polsce po wejściu do Unii Europejskiej spadło. Założenie, że w roku 2005 będzie ono takie samo jak w roku 2004, świadczy o dużym optymizmie. Bardzo wątpliwe wydaje się również założenie rządu, które przedstawił pan minister finansów, dotyczące braku reakcji na rynku na takie czynniki zewnętrzne jak szybki wzrost cen ropy naftowej na rynkach światowych, jak również przyjęcie, że nie spowoduje to ruchu cen na rynku polskim, przy założeniu, że jedynym instrumentem ograniczania, jakim dysponuje rząd, jest instrument banku narodowego.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#EwaKantor">Należy również zwrócić uwagę na to, że produkt krajowy brutto tworzą firmy zagraniczne niemające udziału porównywalnego z udziałem firm narodowych w tworzeniu budżetu państwa. Produkt krajowy brutto może rosnąć, ale dochody do budżetu państwa mogą być bardzo małe. Założenie przyjęte w projekcie budżetu odnośnie do wejścia do strefy euro jest niekorzystne dla Polski. Spowoduje ono dalszą degradację gospodarczą w relacji do krajów wysoko rozwiniętych Unii Europejskiej i będzie źródłem rozwoju takich państw jak Niemcy i Francja, natomiast nam nie pozwoli się rozwijać. Spowoduje wręcz całkowity upadek Polski, tak jak jest w systemach innych państw o charakterze kolonialnym.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#EwaKantor">Pozwolę sobie odnieść się również do założeń makroekonomicznych dotyczących spadku bezrobocia. W ocenie profesorów, autorów uwag do projektu jest to spadek czysto statystyczny i - czego rząd nie mówi - wynika również z emigracji bezrobotnych na Zachód. Oceniamy, że zawyżone są kwoty z tytułu wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych o około 1 mld zł. Zbyt optymistyczne jest założenie dotyczące wysokiego wzrostu w zakresie podatku akcyzowego, tym bardziej że nie ma ustaw, które stały się podstawą do stworzenia tego budżetu. Nie można zatem tworzyć założeń - przynajmniej taka jest w tym obszarze zasada - jeżeli nie ma podstaw prawnych.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#EwaKantor">Analogicznie ocenia się wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych. Przyjmuje się również, że będą wysokie dochody z KRUS. Chcę powiedzieć, że już dzisiaj na posiedzeniu komisji rolnictwa był pewien skandal tego typu, że rząd nie ujawnił, jakich dochodów oczekuje ze strony KRUS. Zapewne dojdziemy do sytuacji, w której zyski z KRUS będą przekraczały dopłaty dla rolników. I znowu będzie to niekorzystne dla rolnictwa, a składane są deklaracje, że pomagamy przede wszystkim rolnictwu. Próba przełamania oporu względem akcesji poprzez okłamanie rolników jest tutaj widoczna.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#EwaKantor">Podsumowując, chcę powiedzieć, że dochody budżetu państwa przyjęte w projekcie ustawy na 2005 r. w naszej ocenie są zawyżone i nierealne, biorąc pod uwagę to, że sytuacja zewnętrzna może ulec bardzo dużym zmianom, może być zachwiana. Nie zwrócono również uwagi na to, że wzrost podatku akcyzowego podniesie koszty działalności we wszystkich sferach gospodarczych. Może to skutkować wzrostem cen, niekorzystną zmianą sytuacji finansowej przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#EwaKantor">Rząd nie zadbał w projekcie o uwzględnienie w budżecie udziału w zysku banków. Obniżony CIT z 27% do 19%, obniżone rezerwy obowiązkowe i zwolnienie z opodatkowania złych długów to zyski banków. Banki same prognozują, że zyski w tym roku wyniosą 8–9 mld zł. Jakie zatem państwo przewiduje wysokości wpływów z zysków banków zagranicznych, komercyjnych? Co z zyskami od firm zagranicznych? Inwestycje zagraniczne w Polsce są źródłem deficytu. Jesteśmy miejscem montowania urządzeń, a nie miejscem, w którym następuje rozwój gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#EwaKantor">Pozwolę sobie odnieść się również do kwestii deficytu budżetowego. Dramatycznie rośnie wielkość operacji finansowych, jakie są niezbędne dla utrzymania zdolności państwa do finansowania wydatków.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#EwaKantor">Panie marszałku, bardzo proszę o przedłużenie czasu. Występuję w imieniu trzech kół, więc to jest inna wartość.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#EwaKantor">Struktura operacji finansowych związanych z finansowaniem deficytu budżetowego pokazuje, że przychody są pozyskiwane przede wszystkim z emisji papierów wartościowych na rynkach zagranicznych. Operacje te są bardzo mało efektywne. Projekt na 2005 r. pokazuje pogłębienie zmian w kierunku zmniejszenia źródeł krajowych i przejścia na rynki zagraniczne. Jak więc wygląda w świetle tych faktów deklaracja dotycząca wzrostu gospodarczego kraju, skoro udział finansowy rynku krajowego się zmniejsza?</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#EwaKantor">Utrzymanie się wysokiego kursu złotego wobec kursu walut zagranicznych powoduje odejście od finansowania inwestycji decydujących o wzroście gospodarczym. Finansowanie deficytu budżetowego emisją skarbowych papierów wartościowych to drenaż odciągający oszczędności od inwestycji gospodarczych. Przy rosnącej inflacji proces ten może się pogłębić i koszty mogą być jeszcze wyższe. Obniżanie deficytu odbyło się i odbywać się będzie kosztem najsłabszych, tych, wobec których państwo ma zobowiązania. I tylko po stronie wydatków nie ma działań państwa polegających na zwiększeniu wpływów. To jest tragiczna sytuacja. My nie możemy przełamać tego, żeby wpływy były większe.</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#EwaKantor">Oczywiste jest również, z czego to wynika. Wynika to z tego, że państwo próbujecie uzupełnić to poprzez prywatyzację. To jest najgorsza rzecz, jaka może istnieć. Niektórzy z profesorów nawet oceniają, że to jest niemoralna prywatyzacja. Niemoralna jest forma pokrywania wydatków poprzez skierowanie prywatyzacji na zasilenie wydatków. Pozwolę sobie zacytować fragment opinii: Tylko inwestycje na rynku pierwotnym i część kredytów na cele inwestycyjne tworzą nowy majątek i pomnażają bogactwo kraju. Państwo natomiast w ogóle tego nie bierzecie pod uwagę, natomiast próbujecie skorzystać z najgorszej formy prywatyzacji - powtórzę: niemoralnej formy - która uzupełnia, zasila strumień wydatków. Zasila, czyli przejadamy wszystko. Jeżeli się zje ciastko, to nie można mieć ciastka. A my wszystko, co najlepsze, przejadamy.</u>
          <u xml:id="u-61.13" who="#EwaKantor">Chcę zwrócić uwagę, panie ministrze, na wydatki w budżecie państwa na tzw. fundusze celowe. Nastąpiła likwidacja środków specjalnych i zastąpienie ich funduszami celowymi, ale to jest tylko pozorne działanie i wielka niegospodarność. Jest to 64% wydatków. Ręczne sterowanie jest wiecznie żywe. Wiecznie żywe ręczne sterowanie. Zresztą zapisy ustaw, które pozwalają na takie działania, są tak niedokładne, umożliwiają tak wysoki stopień korupcji firmom, również zagranicznym, że nie możemy mówić o tym, iż w sposób rzetelny i prawidłowy wykorzystamy te środki.</u>
          <u xml:id="u-61.14" who="#EwaKantor">Rozwija się i kwitnie działalność agencji rządowych. Na działalność tę przewiduje się przeznaczyć 9% wydatków budżetu. Proszę państwa, chora jest struktura: administracja państwowa, administracja samorządowa, administracja agencyjna i administracja unijna. Kto jest w stanie utrzymać tak horrendalną administrację? I co się dzieje z wydatkami budżetowymi? Na co idą? Pan poseł mówi, że na samochody, na komputery, a ja mówię, że na uzbrojenie administracji przeciw zubożonemu narodowi. To jest przygotowanie administracji do walki z narodem.</u>
          <u xml:id="u-61.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.16" who="#EwaKantor">Taki jest kierunek zmian: wyraźne oddzielenie administracji od ubogiego, wręcz na poziomie kolonialnym, społeczeństwa. To może się obrócić przeciwko, to jest całkowite zachwianie struktur państwowych. Jeżeli bowiem nie będzie ze strony państwa środków na zasiłki, na rzeczy, które są obowiązkowe, na niepełnosprawnych, na ludzi chorych, na naprawienie sytuacji służby zdrowia, na oddłużenie służby zdrowia, na sprowadzenie służby zdrowia do tego, żeby ona służyła choremu, a nie była źródłem zysku ekonomicznego, do czego dąży część ugrupowań, to my po prostu postawimy cały dorobek filozoficzny i myślowy na nogi, ustawimy całe państwo przeciwko człowiekowi, a jeżeli państwo nie służy człowiekowi, tylko walczy z obywatelem, to wtedy po prostu kończy się już jego racja bytu.</u>
          <u xml:id="u-61.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.18" who="#EwaKantor">Dalej chcę powiedzieć, że w naszej ocenie bardzo niebezpieczną rzeczą jest tak zwane ukryte przeniesienie pieniędzy, wydatków z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dlaczego? Ponieważ one tam są pokrywane nie z papierów wartościowych, skarbowych i obligacji, ale z kredytów bankowych, i to zadłużenie jest wtedy znacznie większe. My doprowadzamy do sytuacji, w której w mojej ocenie i w ocenie ekspertów bardzo szybko zmierzamy do kryzysu argentyńskiego, bo my po prostu stwarzamy sytuację, w której zarabiają banki zachodnie, czyli rząd jest nastawiony na to, żeby zachodnie fundusze inwestycyjne do końca drenowały pieniądz i majątek z Polski. Jeżeli bowiem komukolwiek da się kredyt i nie będzie na to, żeby go zwrócić, bo nie ma rozwoju gospodarczego, to przejmuje się majątek. Do tego są banki hipoteczne i inne rzeczy. Państwo wiecie o tym doskonałym planie przejęcia majątku polskiego drogą pokojową i możemy sobie mówić...</u>
          <u xml:id="u-61.19" who="#EwaKantor">Zresztą zachowanie rządu pana Belki, kiedy on rezygnuje z reparacji, podając taki argument przy zagranicznym oddłużaniu, też dotyczy spraw, które państwo świadomie zaniedbali, a nie powinniśmy z takich argumentów rezygnować, jeżeli wiemy, ile jedno miasto straciło, ile stracił cały kraj, a ile stracił pojedynczy obywatel. Jak rząd, który służy narodowi, może zrezygnować z takich argumentów finansowych?</u>
          <u xml:id="u-61.20" who="#EwaKantor">Co teraz chcę jeszcze powiedzieć? Panie ministrze, mówimy, że mamy korzystać z funduszy strukturalnych, mówimy, że chcemy rozwoju gospodarczego, modernizacji dróg i kolei. Mamy taki wniosek z kolei państwowych polegający na tym, że jeżeli chcą skorzystać z projektów Unii Europejskiej, które zostały wykazane, to powinni mieć w przybliżeniu 547–548 tys. zł...</u>
          <u xml:id="u-61.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-61.22" who="#EwaKantor">548 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-61.23" who="#EwaKantor">...a państwo zaplanowaliście dla nich 50 mln zł, czyli 10 razy mniej. Powiem tak, używam takich słów. Jeżeli mówi się uczciwie, że jest się zwolennikiem Unii Europejskiej, i mówiło się narodowi, że wierzy się w to, iż można efektywnie wykorzystać środki, i jeżeli jest się przygotowanym, to nawet jeżeli nie jest się przygotowanym, to trzeba dać tym, którzy są przygotowani, a jest ich 1/10, możliwość skorzystania, czyli jeżeli są gotowe projekty, to należy dać im na te projekty pieniądze, przenieść z innych i dać na te, żeby skorzystać, a państwo tego nie robicie. Przejazdy kolejowe, prędkość pociągów to sprawy podstawowe. Jeżeli tego nie zrobimy, to jak my możemy mówić, że chcemy rozwoju gospodarczego? Nie będzie rozwoju gospodarczego, bo nie ma zainwestowania. Najpierw trzeba zainwestować w gospodarkę, żeby z niej zyskać i mieć dochód.</u>
          <u xml:id="u-61.24" who="#EwaKantor">Chcę dalej powiedzieć, że przeraża nas właśnie w wydatkach budżetowych liczba programów rządowych: dać posiłek, zapewnić nocleg. Proszę państwa, w końcu dojdziecie do tego, że 80% społeczeństwa trzeba będzie dać posiłek i zapewnić nocleg. Czy rząd nie rozpatruje takiej możliwości, żeby państwo wspierało obywateli poprzez rozwój gospodarczy, miejsce pracy, odtwarzanie majątku narodowego, własności i żebyśmy mogli pomniejszać obszar, gdzie my dajemy na egzystencję, a pozwalamy człowiekowi się realizować w swoim życiu społecznym, rodzinnym i każdym jednym?</u>
          <u xml:id="u-61.25" who="#EwaKantor">Z kolei wejście w profilaktykę... Proszę popatrzeć, ile te programy kosztują, ile kosztuje obsługa tych programów. Te wszystkie fundacje pozarządowe. Przecież to jest obraza... Ja mówię, że to jest tak: jest margines błędu i strona. A my odwracamy relacje i teraz patologia jest na stronę, a margines zdrowego jest wąski. Tak społeczeństwo po prostu nie będzie funkcjonować. Jeżeli my stworzymy takie społeczeństwo patologii, wymagające zabezpieczenia w 80%, a do tego państwo dążycie - popatrzmy też, jakie są statystyki emerytów, rencistów itd. - to dojdziemy do tego, że nie będzie miejsca nie dla tego społeczeństwa, tylko dla rządzących w tym kraju. Dlatego powiem, że my bardzo konkretnie będziemy patrzeć na wszystkie wydatki, które są.</u>
          <u xml:id="u-61.26" who="#EwaKantor">Ja powiem o oświacie. Nowa matura - przecież jest nieskalkulowane, ile ona kosztuje. Liczy się na to, że nauczyciele zrobią to za darmo w ramach szkoły, a to jest najgorsza i najgłupsza inwestycja finansowa, bo to jest marnowanie pieniędzy. Są to pieniądze przeznaczane na biurokrację zamiast na kształcenie, na ucznia. Pracuje się nad tą maturą bardzo długo. Przewodniczący Centralnej Komisji Egzaminacyjnej pan Sawicki ucieka na ministra edukacji, zabiera pomoc w postaci pani Radziwiłł i dalej nie wiecie państwo, ile to kosztuje? Ściągnęliście najlepsze siły z Unii Wolności i dalej nie wiemy, ile kosztuje nowa matura? Po prostu to jest fakt. To może jej nie robić, jeżeli nie wiemy, jeżeli mamy szkody? A są jeszcze inne skutki.</u>
          <u xml:id="u-61.27" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Czas, czas, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-61.28" who="#EwaKantor">Chcę powiedzieć, że ogólna tendencja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Pani poseł, jest już 11. minuta, tak więc bardzo proszę zbliżać się do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#EwaKantor">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#EwaKantor">Ogólna tendencja w budżecie jest taka, że robi się przestawienie środków finansowych. Jeżeli porównamy to, co było, i to, co jest w tej chwili po połączeniu z dotacjami z Unii Europejskiej, to okazuje się, że bilans nie wychodzi na zero, tylko wychodzi na minus, czyli wydatki na zwiększenie czegokolwiek są tylko pozorne, bo tak naprawdę każda ze sfer traci. Jednostki samorządu terytorialnego tracą, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych traci, rolnictwo traci, infrastruktura traci, prawie w ogóle nie ma takich inwestycji, które by służyły... Zresztą mówi to nie tylko prawa strona, ale i lewa.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#EwaKantor">Powiem tak: będziemy pilnować tych niecelowych wydatków, ale nie będziemy radzić temu rządowi, bo on z żadnych rad nie korzysta, to jest po prostu mówienie do ściany. Ze ściany czasami tynk spadnie, a rządu przekonać się nie da.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#EwaKantor">Jeżeli, panie ministrze, wszyscy mówią to samo, także eksperci w uwagach, jeśli się je czyta, to nie można obrażać ludzi, tylko przytaczać argumenty, nie zachowywać się jak gumisie z sokiem jagodowym, które po prostu będą straszyć wszystkich, co zrobią, jeśli się ich skrytykuje. Dziękuję bardzo. Składam wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Dodaj wniosek o odrzucenie.)</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#EwaKantor">Składam wniosek o odrzucenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Tak, notuję wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Pan poseł Janusz Lisak, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oceniając projekt budżetu na 2005 r., zastanowiliśmy się w kole Partii Ludowo-Demokratycznej nad wiarygodnością tych zapisów, które się w nim znalazły, i uważamy, że najlepiej jest tę wiarygodność oceniać poprzez porównanie do projektu budżetu na rok 2004 i następnie jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JanuszLisak">Jeżeli przypominamy sobie debatę nad projektem budżetu na 2004 r., to opozycja, podobnie jak dzisiaj, uważała, że budżet ten należy odrzucić, bo jest zły, nierealny, niemożliwy do wykonania. Niemożliwe do wykonania miało być tempo wzrostu gospodarczego, wpływy podatkowe i można tak mnożyć te sprawy, które były uważane przez opozycję za zupełnie wirtualne i obiecywane przez rząd bez żadnej odpowiedzialności. Podobnie zresztą dziś mówi się o projekcie budżetu na rok 2005. Jeżeli przyjrzymy się natomiast wykonaniu budżetu w roku 2004, to okazuje się, praktycznie rzecz biorąc, że wszystkie założenia rządu zostały spełnione. Co więcej, w tak newralgicznych punktach jak wysokość deficytu budżetowego mamy aktualnie lepszą sytuację niż zakładał to projekt ustawy budżetowej na rok 2004. 1,6 mld zł niższy deficyt, jak obecnie prognozuje się, to naprawdę rzecz warta podkreślenia. Równocześnie mamy bardzo wysoki wzrost gospodarczy, który w drugiej połowie roku 2003 był na poziomie 4,5%, w pierwszej połowie roku 2004 przekroczył 6,5%. To naprawdę ogromna dynamika wzrostu i tym bardziej warte podkreślenia jest to, że ta dynamika jest zasługą lewicowej koalicji rządzącej, która przejęła władzę jesienią 2001 roku. Gdy ta koalicja przejmowała władzę, mieliśmy zerowy wzrost gospodarczy, czyli gospodarka była w zupełnej stagnacji. Doprowadzono, dzięki odpowiedzialnej i mądrej polityce, do wzrostu gospodarczego i tego osiągnięcia nikt nie jest w stanie zanegować.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JanuszLisak">Również w roku 2004, zgodnie z prognozami rządu, zostało wreszcie przełamane przekleństwo polskiej gospodarki, polskiego społeczeństwa - stały wzrost bezrobocia. Po latach mamy wreszcie zmniejszenie się bezrobocia. Oczywiście to zmniejszenie jest minimalne, nikogo nie może satysfakcjonować, ale wreszcie ono jest. Jeżeli dotychczas, z roku na rok, coraz większa liczba polskich obywateli pozostawała bez pracy, to teraz bez mała 200 tys. osób znalazło pracę. Dzięki tym rządom pracuje 200 tys. Polaków więcej. Prognozy w tej materii są stosunkowo dobre.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#JanuszLisak">Kolejnym pozytywem, który należy zauważyć w budżecie 2004 roku, jest przełamanie trendu spadkowego w inwestycjach. Dotychczas było niestety tak, że z roku na rok coraz mniej inwestowano w Polsce. A wiadomo - mniejsze inwestycje to z jednej strony mniej nowo tworzonych miejsc pracy, z drugiej oczywiście mniejsze dochody budżetowe. W tym roku również ta tendencja została przełamana i to zgodnie z prognozą, która została zawarta w budżecie na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#JanuszLisak">Kolejne dwa bardzo istotne elementy zmiany, która nastąpiła w roku 2004. Niezwykle dynamiczny wzrost eksportu; w obecnie dostępnych danych za pierwsze 7 miesięcy ten wzrost mamy na poziomie bez mała 25%. To jest wręcz przeskok, po prostu rewolucja. To stało się i tego nie zrobiły krasnoludki, ale odpowiedzialna polityka rządu i naszej koalicji.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#JanuszLisak">Mamy również niewielki, ale wzrost popytu krajowego. Niewielki, bo wynoszący obecnie 3%, ale dobrze, że się zaczął. O czym to świadczy? Świadczy o tym, że przynajmniej części polskiego społeczeństwa nieco jednak poprawiła się sytuacja materialna, skoro może więcej wydawać - i bardzo dobrze. Jesteśmy przekonani, że te tendencje zostaną utrzymane.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#JanuszLisak">Patrząc na prognozy, które zostały zapisane w projekcie budżetu na 2004 r. i zostały zrealizowane oraz na te, które są zapisane w budżecie na 2005 r., w Partii Ludowo-Demokratycznej oceniamy je jako absolutnie wiarygodne. Jesteśmy przekonani, mimo tych głosów kontestujących, że poszczególne pozycje zostaną w rzeczywistości zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#JanuszLisak">Co proponuje się w budżecie na 2005 r.? Przede wszystkim proponuje się dalsze utrzymanie bardzo wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, bo wzrost gospodarczy na poziomie 5%, jak na warunki europejskie jest naprawdę ogromny. Jest to realne, zostało to udowodnione poprzez dotychczasowe działania rządzącej koalicji. Ten budżet proponuje stabilną dynamikę spożycia indywidualnego, a więc popyt wewnętrzny, nie ma mowy o obniżaniu tego popytu. Możemy wręcz oczekiwać, że będzie jeszcze wzrastał. Oczywiście, nie będzie to wzrost, który mógłby nas w pełni satysfakcjonować, mamy przecież świadomość, że spora część polskiego społeczeństwa w dalszym ciągu żyje w niezwykle trudnych warunkach materialnych, ale są symptomy, że sytuacja poprawia się. Mamy przekonanie, że dzięki tej polityce będzie poprawiać się coraz szerszym grupom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#JanuszLisak">Mamy wreszcie w tym budżecie zapisany spadek deficytu budżetowego i to bardzo znaczny - z ponad 45 mld w roku 2004 na 35 mld według prognozy na 2005 r. To nie są mrzonki, jak mówił o tym w ubiegłym roku z tej trybuny przedstawiciel Ligi Polskich Rodzin, ale to są fakty.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#JanuszLisak">Oceniamy w kole Partii Ludowo-Demokratycznej, że z takiego budżetu należy się cieszyć. Oceniamy, że ci, którzy mówią, że budżet ten należy odrzucić w pierwszym czytaniu, są po prostu nieodpowiedzialni. Jest to zwykłe awanturnictwo polityczne, bo nic lepszego nie są w stanie zaproponować i mówią, używając tylko i wyłącznie wielkich, okrągłych słów, że to nieprawda, że tak dobrze nie będzie. A życie pokazuje, że może być tak dobrze, oczywiście, jeżeli nikt tego nie zepsuje.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#JanuszLisak">Patrząc na budżet roku 2005, w kole Partii Ludowo-Demokratycznej z satysfakcją notujemy wzrost nakładów na szkolnictwo wyższe - prawie 7,5%, to bardzo dobrze. Przecież ta dziedzina, edukacja młodego polskiego społeczeństwa jest świetną inwestycją w przyszłość naszego kraju. Ci młodzi ludzie... Wiemy, że obecnie w Polsce kształcą się na studiach wyższych bez mała 2 miliony osób, nie tak dawno kształciło się ich pięć razy mniej. Ten postęp jest zasługą nie tylko tej ekipy, ale i ekip, które rządziły poprzednio. Tak, to prawda. Ta sprawa to nasz wspólny dorobek, ale bardzo dobrze, że tak jest. Jeżeli dziś w budżecie mamy dalszy wzrost nakładów na szkolnictwo wyższe, to oznacza, że rząd prawidłowo rozgranicza, co jest ważne dla przyszłości Polski i polskiego społeczeństwa. Podobnie można mówić o ponad 18-procentowym wzroście nakładów na oświatę i wychowanie. To są dobrze ulokowane pieniądze. To są pieniądze zainwestowane tam, gdzie należy. To są rozwiązania warte poparcia, a nie odrzucania w pierwszym czytaniu. Mamy 27-procentowy wzrost nakładów na informatykę. Wiemy, jaką rolę ta dziedzina odgrywa we współczesnym świecie. Nie może być nowoczesnego społeczeństwa bez dostępu do szeroko rozumianych osiągnięć informatycznych. Rząd to widzi i rząd to przedkłada. Opozycja mówi: Nie, to jest nieważne, odrzucamy to w pierwszym czytaniu; po co nam te nakłady.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#JanuszLisak">Oczywiście nie wszystko, co jest zawarte w tym budżecie, jest tak pomyślne i zyskuje naszą tak jednoznaczną aprobatę. W Kole Partii Ludowo-Demokratycznej jesteśmy nieco zaniepokojeni marnymi - użyję wprost tego słowa - nakładami na naukę. To, że te nakłady nie zmniejszają się w stosunku do roku 2004, naprawdę nikogo nie może satysfakcjonować. Pamiętamy przecież wszyscy, że zgodnie z tzw. strategią lizbońską, a więc wspólną polityką rozwoju Unii Europejskiej - a jesteśmy już członkiem Unii Europejskiej - mamy dojść do nakładów na naukę na poziomie 3% PKB. Obecnie jesteśmy na poziomie 0,3% i nie dajemy więcej. To niedobrze. Te nakłady są niewystarczające. Dlatego w trakcie prac nad tym projektem w Komisji Finansów Publicznych i komisjach branżowych będziemy szukać możliwości zwiększenia tych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#JanuszLisak">Podobnie zresztą będziemy szukać możliwości zwiększenia nakładów na sport, bo takie, jakie są w tym budżecie, zupełnie nas nie satysfakcjonują. Całe nasze społeczeństwo, my wszyscy, obserwując zmagania naszych sportowców na igrzyskach olimpijskich, byliśmy bardzo zawiedzeni stosunkowo niewielką liczbą medali. Jednak przecież tych medali nigdy nie będzie więcej, jeżeli w sport się nie zainwestuje. Nie mówię o inwestowaniu w wyczyny na najwyższym poziomie. Trzeba inwestować w sport u podstaw, sport młodzieży, sport w Ludowych Zespołach Sportowych, a więc wszędzie tam, gdzie się poszerza bazę ludzi uprawiających sport. Ta inwestycja z jednej strony powinna przynieść medale, ale z drugiej strony poprawi zdrowie i sprawność naszego społeczeństwa. W związku z tym nakłady, które w tej ustawie są zapisane na sport, uważamy za niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#JanuszLisak">Kolejna dziedzina, w której chcemy zwiększyć nakłady w stosunku do projektu budżetu, to praktyczna nauka zawodu. Dotyczy to zarówno szkół rolniczych, jak i innych szkół, gdzie praktyczna nauka zawodu się odbywa. Mamy świadomość tego, że niestety nie wszyscy nasi młodzi obywatele mogą pójść na uniwersytety. Tym, którzy nie mogą, trzeba dać szanse zdobycia dobrego zawodu, bycia fachowcem w danej dziedzinie. Tu, podobnie jak przy nakładach na szeroko rozumianą oświatę i szkolnictwo wyższe, pożądany jest wzrost większy, niż zapisano w projekcie. Będziemy szukać w budżecie tych pieniędzy, które mogłyby zapewnić to dodatkowe finansowanie. Szukanie tych pieniędzy będzie oczywiście oznaczało konieczność zabierania pieniędzy komuś, kto ma w projekcie jakieś środki przyznane.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#JanuszLisak">Gdzie tych pieniędzy będziemy szukać? Przede wszystkim przyjrzymy się uważnie pozycji budżetowej: Administracja, czyli naczelne organy władzy państwowej. Widzimy tu 15-procentowy wzrost. Nie jesteśmy w tej chwili przekonani, że tak duży wzrost jest tutaj niezbędny. Będziemy sprawdzać, czy rzeczywiście tak jest, czy jest to do końca racjonalne, czy przynajmniej części z tych pieniędzy nie lepiej zainwestować w te dziedziny, o których przed chwilą mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#JanuszLisak">Będziemy również tych pieniędzy szukać wśród tzw. świętych krów, czyli instytucji, które do budżetu tylko składają swoje propozycje wydatków, ale rząd nie ma żadnego wpływu na wielkość tych propozycji. Te instytucje to Kancelaria Sejmu, Kancelaria Senatu, Kancelaria Prezydenta, Sąd Najwyższy itp. Tu wzrost zaproponowany przez autorów jest stosunkowo duży. Nie jesteśmy w Kole Partii Ludowo-Demokratycznej przekonani, że ten wzrost jest na pewno uzasadniony. Będziemy to sprawdzać. Mamy nadzieję, postępując tak krok po kroku, że uda nam się ten budżet jeszcze udoskonalić zgodnie z naszymi oczekiwaniami.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#JanuszLisak">Nasze oczekiwania są jednoznaczne: Chcemy inwestować w dobrze rozumianą przyszłość polskiego narodu. Chcemy inwestować w młode pokolenie, w jego edukację, w jego naukę, po to, żeby podstawy wzrostu gospodarczego miały bardzo mocne fundamenty.</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest w tym budżecie zapisane wiele spraw. Nie sposób ich wszystkich w tak krótkim wystąpieniu omówić.</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#JanuszLisak">Jeszcze tylko na dwie chciałbym zwrócić uwagę. Wreszcie w budżecie państwa zostały zapisane pieniądze na realizację podwyżki wynagrodzeń dla środowiska pielęgniarskiego (słynna ustawa „203”). Bardzo dobrze, że te pieniądze wreszcie zostały zapisane. Przypomnę Wysokiej Izbie, że tę ustawę przyjęła poprzednia ekipa. Przyjęła, żeby w roku wyborczym pozyskać aprobatę środowiska pielęgniarskiego. Jednak przyjęła ją w sposób zupełnie cyniczny, bo nie zapewniła na nią środków. My te zobowiązania dzisiaj wykonujemy. I choć niewątpliwie trwało to bardzo długo, było to dla tego środowiska wiele lat oczekiwania, ale wreszcie jest....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Panie pośle, proszę już zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JanuszLisak">Już zmierzam do konkluzji, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Tylko żeby to było zmierzanie rychłe, bo już jest 6 minut po czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JanuszLisak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JanuszLisak">Wreszcie te pieniądze w budżecie są, wreszcie pielęgniarki te pieniądze dostaną.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#JanuszLisak">Warto zauważyć to, co zostało już tu powiedziane przez przedstawicieli rządu: Również środowisko rolnicze jeszcze w 2004 r. otrzyma wypłaty w ramach tzw. dopłat bezpośrednich. To bardzo dobrze, bo to jest zadanie kłamu temu, co często z tej mównicy było powtarzane, że gdy wejdziemy do Unii Europejskiej, będziemy stratni, bo Polska będzie więcej wpłacać do Unii Europejskiej, niż uzyska. Już w tym roku mamy więcej zysków ze środków unijnych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Panie pośle, proszę w ciągu pół minuty skończyć, bo to jest kontynuacja polemiki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JanuszLisak">Dobrze, panie marszałku, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumuję: Koło Partii Ludowo-Demokratycznej poprze projekt budżetu zgłoszony przez rząd pana premiera Marka Belki. W trakcie prac w komisji sejmowej będziemy zmierzać do tego, aby kwestie, których rozwiązania nie w pełni nas satysfakcjonują, w sposób odpowiedzialny uregulować. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Wojciech Mojzesowicz, Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W tym krótkim czasie zajmę się tylko jednym działem tego budżetu dotyczącym wsi i rolnictwa. Nigdy nie mówię o tym, na czym się nie znam, a pan to dzisiaj zrobił w sposób fatalny - nie wiem, czy nieuczciwy czy jaki - bo wymienił pan procenty - 15%, 40% dopłaty - mówiąc kompletnie bez pojęcia. Jeżeli panu przygotowuje ktoś materiał, to proponowałbym, żeby napisał panu dokładnie to, o czym ma pan mówić, bo trudno wierzyć temu, co panowie tam zapisaliście. Pan mówił tutaj - to było wystąpienie polityczne, a nie ministra finansów i jestem zaskoczony, pierwszy raz pana słuchałem - że rolnicy dostaną 5 mld zł. A nie powiedział pan uczciwie, że staracie się przez nowelizację ustawy KRUS-owskiej, już raz była robiona, drugi raz ściągnąć z tych rolników około 1,5 mld zł. I nie powiedział pan uczciwie, że nie było w tym roku dopłat do paliwa, że na wiosnę już raz była nowelizacja ustawy KRUS-owskiej, że nie było dopłat do skupu, że w budżecie - bo już nie mówię o bezpośrednich środkach, które wpływają na wieś - nie myślicie o postępie. Bo jeżeli myślimy o rozwoju, to na przykład ograniczamy środki na postęp biologiczny, dopłaty do oprocentowania kredytów na postęp biologiczny w produkcji roślinnej. Tak więc biorąc pod uwagę te zapisy, mogą one naprawdę powalać na obie łopatki.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WojciechMojzesowicz">Cały czas ci, co byli za integracją z Unią Europejską, mówią, że stawiamy na gospodarstwa, które mają się rozwijać. I cóż? Dzisiaj mieliśmy posiedzenie komisji i starałem się uzyskać szczegółową informację od pana ministra Patera, ale nikt nie raczył przyjść, żeby mówić nawet o tych pomysłach na temat KRUS-u. Motorem polskiego rolnictwa mają być gospodarstwa średniej wielkości, gospodarstwa rodzinne - około 30–40 hektarów w zależności od regionu. I co proponujemy? Zwyżka KRUS kwartalnie w przypadku tych większych gospodarstwach - jeżeli będą mieli następcę, to będą płacili około 5,5 tys. zł razy 4 - to jest 22 tys. Gospodarstwo takie nie dostanie nawet tylu dopłat, o których pan mówi. A według mojej informacji, bo się tym interesuję i się na tym znam, w 2004 r. - obym się mylił, bo rolnikom są potrzebne pieniądze, a nie chodzi im o to, kto będzie lepiej wiedział - prawdopodobnie nie uda się nam sfinalizować tych dopłat, o których pan przed chwilą mówił. To są kwestie, na które trzeba zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WojciechMojzesowicz">Sprawa kolejna. Oczywiście panom od finansów i od wielkiej polityki jest to całkiem obojętne, ale mówimy o tym, co może utrzymać produkcję rolną. Chodzi o utrzymanie urządzeń melioracyjnych - sytuacja jest beznadziejna. Mówimy o Żuławach, o innych regionach. Jest spadek o 15%. Prace geodezyjne, bo przecież wiele spraw musimy doprowadzić do końca, uporządkować, spadek o następne 15%. W przypadku spółek wodnych, kiedy rolnicy współfinansują to, żeby utrzymać odpowiednią kondycję i strukturę gruntów, spadają też znacznie nakłady. W związku z tym trudno po pana wystąpieniu ten budżet traktować poważnie, tym bardziej że o każdej grupie społecznej mówi się tylko pół prawdy, a ja oczekuję, że pan się z tego wycofa, że oprócz tych 4 mld palcem na wodzie pisanych powie pan o kosztach, które do tej pory poniosła wieś i rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WojciechMojzesowicz">W związku z tym trudno nam ten projekt będzie poprzeć. Jeżeli będzie głosowanie, to będziemy głosować przeciwko przyjęciu tego projektu do dalszej pracy, bo pracuje się z ludźmi wtedy, kiedy grają czysto i kiedy nie uprawiają demagogii, o której tu niektórzy mówią. To, co mówiło się o polskiej wsi, o jej zyskach, to była wyjątkowa demagogia, panie ministrze finansów. Tak minister finansów nie powinien postępować, tak mogą postepować politycy, ale też w pewnych granicach, a pan te granice przekroczył. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos zabierze pani poseł Halina Nowina Konopka w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedstawiciele Wielkiej Loży Polskiej Zaklinaczy Deszczu! Mam zaszczyt w imieniu Porozumienia Polskiego przedstawić kilka uwag odnoszących się do ustawy budżetowej. Wielki sukces, spadek deficytu - 20%, wielka nadzieja, wzrost wpływów budżetowych, wielkie zwycięstwo, zmniejszenie wydatków - oto tytuły do chwały pana ministra. Przyjrzyjmy się tym tytułom. Wykazany mniejszy deficyt. Ale ten deficyt zwiększają środki na konieczne prefinansowanie tych pożytków, które osiągniemy z Unii Europejskiej, a to już nie jest wliczone do budżetu; zwiększają pożyczki na przykład dla publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla samorządów, dla korporacji ubezpieczeniowej kredytów. Pożyczki nie są wliczane do budżetu, nie powiększają deficytu, ale de facto powiększają. A co z kompensatą na FUS, na którą mają być przeznaczone środki z prywatyzacji, a wpływy z prywatyzacji są mniejsze prawie o połowę od potrzeb? Jak to będzie? Po prostu papiery dłużne. Czy tak, panie ministrze? Z czego to będzie pokryte? Czy to nie jest realny deficyt? Jest, proszę państwa. I tak liczony deficyt osiągnie prawie 6% PKB. A więc jest to pewien problem.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Wzrost wpływów: Czy on będzie rzeczywiście tak bardzo efektywny, jak państwo o tym mówicie? Oparty jest przecież na ruchomych piaskach, na nieprzyjętych ustawach, na ustawach, które mają szansę być nieprzyjęte. A więc już jakby się coś panu ministrowi obsuwa. Wzrost PKB, panie ministrze, nie rokuje takiej prognozy zwiększonych wpływów podatkowych. Po prostu nie rokuje, to przewidywanie jest nierealne, bo wzrost PKB uzależnia rzeczywiście zwiększenie wpływów podatkowych. Ale większy jest skok w zwiększonych wpływach podatkowych niż w PKB. A to PKB też jest problematyczne.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Wpływ z eksportu. Pytanie: Dlaczego państwo założyliście zmniejszenie eksportu? Do tej pory ten eksport rósł i ciągnął nam gospodarkę. W tej chwili prognozujecie zmniejszenie eksportu. Może macie rację, może nie. Może jest to uzasadnienie dla wykazanych większych wpływów z VAT. Nie wiem tego, to się okaże. A jak, panie ministrze, wpłynie zwiększona akcyza na zwiększenie popytu wewnętrznego? Czy to nie będzie miało wpływu? Przecież będzie miało. Zmniejszenie popytu wewnętrznego, zmniejszenie eksportu, zakładane przez państwa zwiększenie popytu inwestycyjnego, z czego by ono miało wynikać? Nie jest to do końca pewne i nie jest to dla mnie jasne, tym bardziej że będę musiała zadać panu pytanie, ale to zrobię już na końcu, właśnie związane z perspektywami rozwoju drobnej i średniej przedsiębiorczości, bo tam są sprawy bardzo mnie niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#HalinaNowinaKonopka">No dobrze, ale może w końcu zmniejszenie wydatków da nam jakąś iskrę nadziei, że coś dobrego się będzie w tych naszych obszarach finansowych działo. Tak, zmniejszenie wydatków sztywnych, socjalnych udało się. Jest ono w jakiś sposób przejściowe, przynajmniej w pewnej części, bo założyliście państwo, że nie ma w tym roku rewaloryzacji emerytur i rent. Skąd się wzięło to zmniejszenie? Na przykład zlikwidowany jest Fundusz Alimentacyjny, finansowanie placówek opiekuńczo-wychowawczych przesunięte jest, zrzucone jest na samorządy. Zmniejszono dotacje do FUS, ale to z kolei pociągnie konieczność jednak rekompensowania FUS-owi tych ubytków, które państwo tutaj zakładacie. Nie ma rady, trzeba.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#HalinaNowinaKonopka">W końcu, panie ministrze, należałoby się chyba zastanowić nad jedną rzeczą, budżet, wydatki budżetowe, ale interesujące są wydatki całego sektora finansów publicznych. To jest interesujące, suma tych wydatków. Co to jest? Przecież to są tak samo pieniądze płynące przede wszystkim z kieszeni podatnika. To są te pieniądze, o których wy tutaj mówicie, że wzrastają nam wpływy. I chcecie wmówić, to jest właśnie m.in. to zaklinanie deszczu, że ten wzrost wpływów to jest przeznaczony tylko na te wydatki, które są tu wykazane w wydatkach budżetowych, a pomijacie ten obszar wydatków całego sektora finansów publicznych. Przecież to są te pieniądze! No, a wydatki całego sektora finansów publicznych to w tym budżecie rosną z 402 mld do 429 mld, czyli o 6,7%, to nie jest mało.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie marszałku, jeszcze moment.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo, z apelem o zwięzłość, ale proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Tak, dobrze. A więc relacja wydatków publicznych do PKB zmniejsza się tylko nieznacznie. I to jest skala pańskiego osiągnięcia, w dalszym ciągu twierdzę, że pozornego. A zmniejsza się z ilu? Z 45,5% do 45,1%. No, to już jest sukces chyba nieco mniejszy. Cóż, poziom wydatków został dokonany sztucznie. Dlaczego? Bo dokonaliście państwo przesunięcia wydatków poza budżet i to jest to, ta manipulacja, której - nie po raz pierwszy zresztą i nie pan jeden - dopuszczacie się w trakcie przedstawiania budżetu, kolejnego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, jakie niesie za sobą skutki wypychanie tych wydatków poza budżet na przykładzie FUS-u? Otóż FUS dotowany przez państwo jest czystym wydatkiem budżetowym względnie mało obciążonym kosztami dodatkowymi. On jest po prostu obsługiwany z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży papierów skarbowych, natomiast w momencie, kiedy go wypychacie poza budżet i każecie radzić im sobie samym, to oni muszą zaciągnąć kredyt, a ten kredyt jest znacznie kosztowniejszy niż koszty związane z emisją papierów skarbowych. I co? I państwo się chwalicie, że wam zadłużenie państwa maleje? Nie maleje, tylko inaczej nazywa się. I tak to jest, panie ministrze, krok po kroku.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#HalinaNowinaKonopka">A teraz pytanie do pana premiera Hausnera. Bezrobocie - kiedy i w jaki sposób zakończył się okres wzrostu gospodarczego bezzatrudnieniowego? Bo przecież nie tak dawno pan o tym mówił, że mamy do czynienia ze wzrostem, tyle że jest to wzrost bezzatrudnieniowy. No właśnie, bezzatrudnieniowy wzrost. Kiedy on się skończył? W jaki sposób państwo tego dokonaliście? Ja o tym nie słyszałam. I dobrze, że nie ma premiera Hausnera, bo właśnie chciałam go prosić, żeby mi natychmiast nie odpowiadał, bo mógłby mi powiedzieć coś, a ja proszę go o poważną dyskusję na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#HalinaNowinaKonopka">Eksport. Chciałabym wiedzieć, na czym państwo opieracie twierdzenie, że rola eksportu zmniejszyła się, że zwiększył się popyt inwestycyjny, bo informacje, które do nas dochodzą, nie mówią, że popyt inwestycyjny się zwiększył. On się również nie zwiększył dlatego, że banki często nie chcą udzielać kredytu. Natomiast popyt konsumpcyjny, przyznajecie się państwo sami, że spadł, co było zgodne z naszymi przewidywaniami w związku z tak poprowadzoną polityką państwa.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#HalinaNowinaKonopka">I teraz, panie ministrze, wzrost kosztów wejścia do UE. Co to jest? Proszę mi powiedzieć, i bardzo proszę o odpowiedź precyzyjną, co pan rozumie jako koszt wejścia Polski do UE? Powiedział pan, że był to koszt w wysokości 6 mld zł. Co to jest? Otóż składka w 2004 r. - 6 mld, w przyszłym roku - 10,2, a inne koszty? Przecież są inne koszty. Przecież mnożą nam się instytucje, przecież rośnie nam w sposób przerażający biurokracja. To wszystko na zamówienie Unii. I to jest tylko część tych kosztów, które ja w tej chwili wymieniłam. Ja bym bardzo prosiła, żeby pan w sposób precyzyjny określił, co to są te koszty i co to jest te 6 mld? I jeszcze bym chciała prosić o wyjaśnienie, dlaczego w ustawie budżetowej brak jest jasności w wyspecyfikowaniu kosztów akcesji i kosztów pozostawania nas w Unii, bo to wszystko jest tak dosyć pięknie zakamuflowane, rozmyte, że nie jest się w stanie tego wyliczyć. To nie jest po raz pierwszy zarzut przeze mnie stawiany i nie po raz pierwszy zdarza nam się to w ustawie budżetowej, że tego nie da się doczytać, a de facto te koszty są.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#HalinaNowinaKonopka">I teraz na koniec pytanie, na które również chciałabym dostać odpowiedź, a jednocześnie informację.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Szkoda, że już koniec.)</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#HalinaNowinaKonopka">Otóż, proszę państwa, mówicie, że chcecie postawić gospodarkę polską na nogi, że chcecie poprawić kondycję materialną społeczeństwa. Rozumiem, że chcecie rozwinąć klasę średnią. Klasa średnia to są również, i przede wszystkim, małe i średnie firmy. Unia Europejska ma nam w tym wybitnie pomóc, a w jaki sposób pomaga? Otóż ja mam małe przedsiębiorstwo, chcę je rozwinąć i co mogę zrobić? Mogę otrzymać pomoc z Unii Europejskiej. W jaki sposób? To proste, muszę mieć 25% własnego wkładu. Uciułałam, mam. Muszę sobie zabezpieczyć dodatkowo 10% z tej ogólnej sumy wartości inwestycji na opłatę dla regionalnej instytucji, która mi ułatwi i umożliwi otrzymanie tych pieniędzy z Unii Europejskiej. Co muszę dodatkowo zrobić? Muszą zaciągnąć 75% kredyt, czyli uzupełnić środki, które mam, 25, muszę zaciągnąć kredyt we wskazanym banku. O, na 6 lat. I teraz sobie liczę. Z tego kredytu, z tej sumy kredytu, który zaciągnęłam, otrzymam zwrotu 40%, czyli nie całą sumę kredytu, który musiałam zaciągnąć, tylko 40% z tego, resztę muszę zapłacić z własnych środków. No i jeszcze muszę zapłacić odsetki. I jak się to wszystko, panie ministrze, policzy, to zwrot tych 40%, które otrzymam z Unii, na ogół przekroczy wysokość odsetek. To jest właśnie troska i to jest, proszę państwa, to szamaństwo, które wam zarzucam. To jest to czarowanie rzeczywistości. To jest to wpieranie ludziom nieprawdy. To jest to mówienie „wszystko jest dobrze, wszystko załatwimy”, a de facto jest to jedno wielkie oszustwo.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">W tej chwili o głos poprosił minister rolnictwa i rozwoju wsi pan Wojciech Olejniczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WojciechOlejniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym kilka informacji dopowiedzieć i sprostować, bo wydaje się, że opinia publiczna jest wprowadzana w duży błąd. Po pierwsze, chcę powiedzieć z całą stanowczością, że dopłaty bezpośrednie będą wypłacone wszystkim rolnikom, tak jak nakazuje ustawa budżetowa na rok 2004, że były, są i będą pieniądze na dopłaty i że te pieniądze będą trafiały do polskich rolników dokładnie od 18 października, czyli od poniedziałku. W poniedziałek pierwsze pieniądze dotrą do pierwszych rolników i przyspieszenie wypłat dopłat bezpośrednich o półtora miesiąca powoduje, że ci rolnicy, którzy mieli je dostać 1 grudnia, dostaną 18 października, ci, którzy mieli dostać na koniec grudnia, dostaną o półtora miesiąca szybciej. To samo dotyczy innych rolników. Przewidywaliśmy, Sejm przewidział, rząd przewidział, że część rolników, połowa rolników dostanie dopłaty bezpośrednie w następnym roku za rok 2004. Tu też następuje przyspieszenie, dlatego że są zapewnione środki na ten cel w budżecie państwa i rząd czyni wszystko, żeby jak najwięcej wypłat dopłat bezpośrednich było wypłaconych jeszcze w tym roku. To spowoduje łatwiejszą konstrukcję budżetu i funkcjonowanie budżetu w roku przyszłym. Również przyspieszenie wypłat dopłat bezpośrednich powoduje, że procedura pozyskiwania środków z Unii Europejskiej na ten cel jest dokładnie taka sama, czyli im szybciej wypłacimy, tym szybciej Unia Europejska nam te pieniądze zwróci. I to jest logiczne, i to jest, szanowni państwo, prawda.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WojciechOlejniczak">Dziwię się niektórym ugrupowaniom i niektórym posłom na tej sali, którzy przez dokładnie półtora roku, jak ja pamiętam, jak jestem w ministerstwie rolnictwa, mówili, że zapewne tych pieniędzy nie będzie. To mi przypomina trochę takich samobójców, którzy założyli sobie pętlę na szyję i ją sobie zaciskają. Ja proszę dzisiaj wszystkich, żeby sobie poluzować. Bo co się okaże, jeżeli dzisiaj jeszcze ktoś na tej sali mówi, że nie będzie dopłat bezpośrednich, to co ma zrobić w poniedziałek? Powinien po prostu wtedy sobie tę pętlę zacisnąć - i koniec. Bo dzisiaj ktoś świadomie próbuje manipulować opinią publiczną, nie zdając sobie sprawy, że nie mnie robi krzywdę, bo ja już jestem pewny, tylko sobie robi krzywdę. Chcę więc zwrócić na to uwagę.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WojciechOlejniczak">Mówi się o tym, że w budżecie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są przewidziane mniejsze pieniądze, że jakieś działania będą w mniejszym stopniu prowadzone niż było to w roku bieżącym. No, szanowni państwo, rok 2004 był pod znakiem płacenia pewnych zobowiązań związanych z budową systemu IACS. Słynne biura powiatowe, wyremontowane w standardzie XXI wieku, kosztowały tę agencję - to nie ja jednak podejmowałem te decyzje - ponad 100 mln zł. Tych pieniędzy w tym roku nie potrzeba, chyba że ktoś by chciał w 2005 r. dalej trwonić pieniądze. Na to zgody być nie może. To są pieniądze publiczne. I te pieniądze, mówię uczciwie jako minister rolnictwa, wcale nie są potrzebne w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, bo nie ma już tam takich działań, które mają prowadzić do tego, żeby wydawać, wydawać, wydawać. Nie ma to sensu. Mówi się o tym, że jest mniej pieniędzy na pewne działania, które były prowadzone w związku z kredytowaniem rolnictwa. Tak, jest mniej, bo jest mniejsze zapotrzebowanie na kredyty, bo rolnicy wykorzystują program SAPARD, a za chwilę będą wykorzystywać sektorowy program operacyjny. A tam są dużo, dużo większe środki na cele modernizacyjne polskiej wsi niż były wcześniej w ciągu wszystkich lat przemian w Polsce, czyli w sumie kilkunastu lat. Więcej jest do wydania w sektorowym programie operacyjnym na lata 2004–2006 niż przez te ostatnie kilkanaście lat wydano na te cele.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WojciechOlejniczak">To samo dotyczy spraw związanych z melioracją. No, tylko - nie chcę użyć słowa na „g” - mówi o słupkach. Przestańmy mówić, szanowni państwo, o słupkach. To, że kiedyś zapisywano pewne rzeczy na zasadzie takiej, że jest słupek i ktoś wywalczył, że ma być 100 mln zł, a później urzędnicy i wszyscy inni robili wszystko, żeby te 100 mln wydać, bo inaczej musieli się rozliczyć z tego, że nie wydali, to przecież to nie znaczy, że dzisiaj mamy w tym tkwić. Stąd jest przejście na fundusze strukturalne, bo tam są pieniądze na cele potrzebne, niezbędne, m.in. melioracyjne, po to, żeby rolnicy, gminy mogły zaplanować inwestycje w melioracjach i je skutecznie realizować. I tak też będzie się działo. Z całą stanowczością chcę powiedzieć, że w kolejnych latach na ważny cel, jakim jest np. melioracja, będzie wydanych więcej pieniędzy i na te działania będzie wydawanych coraz więcej pieniędzy w stosunku do lat poprzednich, mimo że na tych słupkach, które niektórzy przytaczają, jest mniej. To jest po prostu fakt. Melioracja to już, proszę państwa, nie tylko odwadnianie, bo już prawie odwodniliśmy się, a niedługo jeszcze ostatni się odwodnią, tylko nawadnianie. Sektorowy program operacyjny ma wiele działań zmierzających do nawadniania: żeby kupować deszczownie, żeby budować przepompownie; na to są pieniądze - i to jednostkowo duże do wykorzystania na gospodarstwo i na gminę. Postęp biologiczny - dokładnie to samo. Dzisiaj, mimo że nakłady na postęp biologiczny były ogromne, doprowadziliśmy do tego, że w Polsce tylko 7–8% jest w użyciu, jeżeli chodzi o siew materiału z hodowli biologicznej, a pozostała część to rolnicy odzyskują swój materiał siewny. Tak nie może być. Czym to można poprawić? Można zapisać jeszcze pół miliarda złotych więcej na postęp biologiczny, ale to nie oznacza, że ten postęp będzie następował. Nie na ten cel. Pieniądze mają iść do rolnika po to, żeby go było stać na to, żeby pozyskał materiał siewny, a wtedy postęp będzie następował, wtedy będzie prawidłowe finansowanie. I również z pieniędzy, które są w sektorowym programie operacyjnym, są przewidziane pieniądze na odnowę biologiczną, postęp biologiczny, na poprawę opłacalności produkcji, bo to już nie tylko cena o tym będzie decydowała, a jakość produkcji, ilość wyprodukowanego towaru, tempo wyprodukowania tego towaru i wreszcie koszty, które też trzeba nauczyć się w dużym stopniu ograniczać, i my też szukamy pewnych ograniczeń.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WojciechOlejniczak">Budżet państwa w roku 2005 na cele związane z finansowaniem tylko Wspólnej Polityki Rolnej będzie musiał przeznaczyć więcej pieniędzy na cele związane z współfinansowaniem. W przypadku dopłat bezpośrednich to jest współfinansowanie w wysokości prawie 30–40%. Współfinansowanie w przypadku funduszy strukturalnych jest znacznie mniejsze, bo jeśli chodzi o program rozwoju obszarów wiejskich nie ma współfinansowania polskiego, np. renty strukturalne, współfinansowanie przez beneficjentów - nie ma współfinansowania, ale współfinansowanie jest ze strony państwa i tam do każdych 100 euro 20 dodaje budżet. Tak więc tylko ze względu na współfinansowanie funduszy unijnych na rolnictwo budżet państwa przeznaczy więcej niż przeznaczał w latach 2002 i 2003, razem dwa lata. Do tego dochodzi przecież cały strumień pieniędzy z Unii Europejskiej w postaci dopłat bezpośrednich i tychże funduszy strukturalnych, a więc rolnictwo ma szansę pozyskać ogromne środki i na szczęście będzie to już faktem.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WojciechOlejniczak">Komornicy. Ktoś dzisiaj próbuje mówić o rzeczach, które nie mają z punktu widzenia polskiego rolnictwa żadnego znaczenia. Jeżeli ktoś chce powiedzieć, że w Polsce rolnik jest zadłużony, że nad nim jest komornik, to uprzejmie informuję, że tytuły egzekucyjne dotyczą dwóch promili rolników - 0,2%, tylko tylu rolników ma postępowanie komornicze. To jest najlepsza pod tym względem grupa społeczna. Jeżeli ktoś do tego wraca, to źle życzy polskiemu rolnictwu, bo nie wolno w krzywym zwierciadle pokazywać polskiego rolnictwa. Chcę też poinformować, że we wtorek rząd przyjął zmianę ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i komornicy będą podejmować działania w stosunku do rolników na takich samych zasadach, jak w stosunku do innych grup społecznych, czyli pieniądze trafią do wszystkich rolników, na konta rolników, bez względu na to, na jakim etapie jest spłata kredytów czy zobowiązań z tytułu długów zaciągniętych przez rolników. Tak więc ta sprawa została rozwiązana, ale ona naprawdę dotyczy niewielkiej grupy rolników. To są chyba wszystkie informacje, które chciałem państwu przekazać. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Marek Wagner, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MarekWagner">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysłuchaliśmy przedstawicieli wszystkich klubów i kół poselskich. Teraz już mogę przedstawić stanowisko, jakie zajmuję, oczywiście jest ono bliskie stanowisku, tożsame ze stanowiskiem Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Chcę się ustosunkować do tego, co zostało powiedziane przez przedstawicieli kół i klubów poselskich, bo tu w gruncie rzeczy jest przedstawiane stanowisko wobec budżetu. Debatujemy na najbardziej polityczną ustawą, co prawda ona ma dwa działy: jeden opisowy, drugi to rubryki, ale jest to chyba jedna z najbardziej politycznych ustaw, jakie co roku trafiają do Sejmu i w zasadzie zajmując stanowisko wobec tej ustawy, partie polityczne, koła pokazują swoje polityczne oblicze, swoje preferencje. Bardzo uważnie wszystkich wysłuchałem. Były takie wypowiedzi, że w zasadzie to chyba tylko ja słuchałem tego, co ktoś mówił, bo ten, który to mówił albo czytał, nie wysłuchał tego wcześniej, bo to się absolutnie wykluczało.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MarekWagner">Druga sprawa, myślę, że na podstawie tego, jakie stanowisko zajmują partie, można określić ich oblicze polityczne. Aha, to jest prawica, bo się opowiada za tym, to jest lewica, itd. Natomiast gdybyśmy brali pod uwagę takie kryteria, to, panie marszałku, musiałby pan nas poprzesadzać. Na przykład pani poseł Masłowska, tutaj, pod tą ścianą, najbardziej na lewo, jak można. Zresztą im bliżej wyborów, jeśli chodzi o to, co dotyczy samej bazy i tego, co będzie obiecywane i co partie będą deklarować, to ścisk po lewej stronie będzie taki, że się wszyscy zadepczą, to już normalne.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#MarekWagner">Oczywiście najtrudniej byłoby określić, jeśli chodzi o dzisiejsze wystąpienia, ale nie tylko, gdzie posadzić Platformę Obywatelską. W zasadzie trzeba by posadzić część po prawej, część po lewej stronie, a część w środku, dlatego że państwo mówicie to, co każdy chce usłyszeć. Mówicie tak, żeby był uszczęśliwiony przedsiębiorca, pracujący u niego stróż nocny i ten, który został wyrzucony z pracy, bo przedsiębiorca poprawiał swoją efektywność itd. Ale tego się słucha. Chyba że będziecie robić w ten sposób: emeryci, wyłączcie radia i telewizory, bo mówimy do kogo innego, a potem do tego innego będziecie mówić. Tak się nie da, jak się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#MarekWagner">Panie marszałku, w zasadzie od tego chciałem zacząć, że chciałem przeprosić wszystkich, którzy poczuli się urażeni, bo dzisiaj jest taka atmosfera na obrażanie i obrażanie się. Nikogo nie zamierzam obrażać ani urażać, ale gdyby ktoś się poczuł urażony, obrażony, to z góry przepraszam, żeby tu drugi raz nie wchodzić.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#MarekWagner">Oczywiście zdaję sobie sprawę, tak jest we wszystkich parlamentach, nie tylko u nas, że przy takiej ustawie, w debacie budżetowej, jest wielu harcowników; tak trzeba do tego podchodzić, że jak ktoś wchodzi na trybunę, to to wystąpienie to jest takie harcowanie. Ale na parę miesięcy przed wyborami, przed ewentualną zmianą rządu, czego innego należy oczekiwać od partii, które dzisiaj mają największe poparcie, liczą się i społeczeństwo zakłada, że te partie w następnej kadencji będą rządzić krajem. Takiego wystąpienia trzeba po prostu bardzo uważnie wysłuchać, wsłuchiwać się w nie, żeby wiedzieć, co te partie mają do zaoferowania.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#MarekWagner">Bardzo uważnie wysłuchałem wystąpień: pani profesor poseł Gilowskiej, PiS, Ligi Polskich Rodzin, i muszę powiedzieć, że okropnie mnie rozczarowały. Pani poseł Gilowska, wybitna specjalistka od finansów publicznych, wypowiada się o budżecie z pewną dozą nieśmiałości. To ja, zwykły magister, cały drżę, mówiąc o budżecie, ale jakoś z tego strachu nie ucieknę z tej trybuny. Pani mówiła o kilku sprawach. Na przykład dużo uwagi poświęciła pani długowi. Deficyt trudno krytykować, bo uległ on dużemu zmniejszeniu, to zajęła się pani tym razem długiem publicznym, mówiąc, jak on narasta. Co prawda musi pani jakoś załatwić z marszałkiem czy z osobą za to odpowiedzialną, bo wygląda na to, że dostaje pani wybrakowane egzemplarze budżetów, bo nie wierzę, żeby pani profesor czytała po łepkach. Mówi pani na przykład, że zadłużenie w 2000 r., deficyt to 15, ale w 2001 r. wynosił on już 20, w budżecie na 2002 r. było to 40, na 2003 r. - 38, w miliardach złotych oczywiście, w 2004 r. - 45. Tak było, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#komentarz">(Poseł Zyta Gilowska: Nie było.)</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#MarekWagner">Nie można wziąć jednej liczby, która jest najwygodniejsza. W każdym razie proszę zauważyć, że poprzedni rząd pozostawił zadłużenie, pozostawiono budżet na 2002 r. z deficytem wynoszącym 40 mld zł. Tak było, zostawiono budżet, potem nowy rząd wnosił różne autopoprawki, ale deficyt utrzymywał. Chyba że Ministerstwo Finansów ma inny budżet, a posłowie inny, ale sądzę, że nie.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#MarekWagner">Sprawa następna, pani mówi, że ten wzrost dochodów jest niewiarygodny, czyli uważa pani, że jest za wysoki. Jeżeli weźmiemy pod uwagę deficyt i to, z czego się bierze dług publiczny, to poza różnymi innymi czynnikami, zasadniczy wpływ na dług publiczny ma coroczny deficyt. Jeżeli tak, dochody są za duże, dług jest za duży, to co zrobić, żeby ten dług był mniejszy. Obciąć wydatki. Muszę powiedzieć, że podoba mi się filozofia przedstawiania stanowiska do budżetu pana posła Lisaka. Najpierw, wydaje się, trzeba powiedzieć, jakie mamy stanowisko do wskaźników makroekonomicznych. Słusznie rząd je przyjął czy niesłusznie? Czy inflację założył słuszną, wzrost produktu krajowego brutto i inne, czy one trzymają się rzeczywistości, czy się nie trzymają? A potem trzeba powiedzieć, że jeżeli nie możemy zwiększyć deficytu, to chcemy takiego i takiego przesunięcia wydatków, bo preferujemy to i to. Natomiast jeżeli pani poseł mówi: a waloryzacji zaniechaliście, czy to znaczy, że wy przywrócicie waloryzację? To proszę powiedzieć. Proszę powiedzieć emerytom - przywrócimy, bo to, co ten rząd zrobił, jest niewłaściwe. Będzie waloryzacja, ileś tam procent itd. Z tego trzeba się potem oczywiście wywiązać, bo tak pływać się nie da. Mówiąc: racjonalizacja wydatków, trzeba nazwać to po imieniu, to jest zmniejszenie wydatków, i trzeba powiedzieć, co będziemy zmniejszać, jak będziemy, gdzie rząd trwoni pieniądze, czy ta, czy inna ekipa; my będziemy tu zmniejszać, a tutaj ewentualnie będziemy zwiększać.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#MarekWagner">Na koniec, panie marszałku, chcę powiedzieć tylko dwa, trzy słowa o pewnej filozofii pracy nad budżetem. Bo jeżeli mamy kilka miesięcy do wyborów, zakładam, że te wybory odbędą się w pierwszej połowie przyszłego roku, bo nie wierzę oczywiście nawet w tą szczerą wolę uwalenia tego rządu przez opozycję, bo wiecie, że nie jesteście gotowi do rządzenia. Gdyby te wybory były zaraz, to mielibyście w ogóle dużo problemów oczywiście z przygotowaniem się, nawet nie potrafilibyście szybko skonsumować tego zwycięstwa, bo jesteście, moim zdaniem, nie gotowi.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: To zaryzykujmy.)</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#MarekWagner">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: To zaryzykujmy.)</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#MarekWagner">I chcę powiedzieć, panie pośle, że poważny rząd w takim okresie właśnie, kiedy przygotowuje taki budżet, który w przyszłym roku, można powiedzieć, będą realizować dwie ekipy, powinien wziąć pod uwagę, że to ma być budżet niewyborczy. I ten budżet jest niewyborczy, bo na przykład w dzisiejszej dyskusji nie było tak, żeby ktoś powiedział: wyborczy budżet, kiełbasa czy inne rzeczy itd., nie było takich głosów, żeby ktoś to zarzucał, i słusznie, bo absolutnie nie jest to budżet wyborczy. Natomiast co rząd powinien oczekiwać od opozycji, która ma oczywiście pełne prawo sądzić, że za kilka miesięcy przejmie ster rządów, jeśli chodzi o podejście do tego budżetu, mianowicie: zróbmy go tak, żeby to, co było dobre w tej polityce gospodarczej, społecznej, mogło być kontynuowane, ewentualnie co jest do zmiany, czyli inaczej mówiąc, jesteśmy krytyczni, ale proponujemy takie czy inne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#MarekWagner">Pani profesor, samo powiedzenie: mnie się nie podoba taka filozofia budżetu to za mało jak na opozycję, która ma za chwilę rządzić. Pani chce, żeby ktoś normalnie głosował na Platformę na zasadzie, bo im się nie podoba ta filozofia budżetu? Ludzie chcą wiedzieć, co wy będziecie robić w takiej czy w innej sprawie, jaki byłby wasz budżet. Wy powinniście powiedzieć: Gdybyśmy my robili ten budżet, to nie dalibyśmy pieniędzy na to czy na to, a dali na to; zlikwidowalibyście fundusz alimentacyjny czy przywrócili, czy co zrobili. Ludzie żądają takich odpowiedzi. I tak jak mówię na przykład poseł Lisak wyraźnie wskazał na to.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#MarekWagner">Z dużym uznaniem wysłuchałem wystąpienia pani poseł Kantor i radziłbym rządowi bardzo dokładnie przeczytać w stenogramie to, co powiedziała, bo było tam wiele istotnych spostrzeżeń i uwag, aczkolwiek taka sentencja: a my jesteśmy za odrzuceniem tego budżetu była, uważam, niewłaściwa. Bo jeżeli państwo uważacie, że na całym świecie opozycja powinna, bez względu na to, jaki budżet rząd przedstawi, powiedzieć: my jesteśmy za jego uwaleniem i odwaleniem, to to jest śmieszne. Są budżety w ogóle nienaprawialne i nie ma co o nich mówić i opozycja może powiedzieć: tego nie możemy zaakceptować, bo z naszego punktu widzenia to się nie nadaje do tego, żeby nad tym pracować. Ale są budżety, które nawet stworzone przez rząd lewicowy przy współpracy z konstruktywną opozycją mogą być poprawiane - i taki jest ten budżet. Radziłbym po prostu z tych wniosków dotyczących... A my odrzucamy budżet na zasadzie, że jakby tak nakazuje jakaś logika polityczna - nieprawda. Logika polityczna po prostu nakazuje opozycji, zwłaszcza jeśli ma ona pełne prawo, by przypuszczać, że za parę miesięcy może objąć władzę, współpracować z rządem na rzecz dobrego budżetu dla kraju. Bo to nie jest budżet ani wasz, ani nasz, tylko budżet społeczeństwa polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Zbigniew Chlebowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu posłowi Wagnerowi za troskę o mój klub, o powodzenie w najbliższych wyborach, ale wydaje mi się, że nie o tym samym dzisiaj na tej sali dyskutujemy, dlatego że pan, panie pośle, jak sądzę, chciałby porozmawiać na temat programu Platformy Obywatelskiej i jesteśmy otwarci na taką dyskusję również z panem.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#ZbigniewChlebowski">Natomiast dzisiaj na tej sali toczymy debatę dotyczącą projektu budżetu na 2005 r. Być może ten budżet nie jest budżetem wyborczym, ale w dalszej części postaram się również wykazać, w jaki sposób rzutuje on na kolejny budżet roku 2006. Przedstawię poważne zagrożenia, o których dzisiaj na tej sali milczeliśmy.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#ZbigniewChlebowski">Ale chciałbym omówić kilka dosyć chyba ważnych, zasadniczych kwestii. Zacznę mianowicie od tego, że minister finansów jest odpowiedzialny nie tylko za przygotowany tutaj w Sejmie budżet, ale także za ocenę całego sektora finansów publicznych. Niestety, od ponad roku trwają prace nad nową ustawą o finansach publicznych. Projekt Platformy Obywatelskiej o finansach publicznych złożyliśmy w lasce marszałkowskiej półtora roku temu. Zasadniczym elementem tego projektu jest próba konsolidacji całego sektora finansów publicznych, ale również próba konsolidacji budżetu państwa. Mamy swoją własną wizję budżetu państwa. Nie można abstrahować od tego, co się poza tym budżetem dzieje i tolerować faktu, że ponad 150 mld zł zarządzane jest poza kontrolą parlamentu; to prawie niespełna tyle, ile wynoszą dochody budżetowe. Zajrzyjmy więc do tych instytucji, które operują tak ogromnymi pieniędzmi. Skupię się tylko na trzech.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#ZbigniewChlebowski">Narodowy Fundusz Zdrowia - budżet 33 mld zł, absolutnie poza kontrolą parlamentu, w gestii prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, prezesa Rady Ministrów, ministra zdrowia. Jaka kontrola parlamentu? Jaki wpływ na kształt wydawania tak ogromnych pieniędzy w służbie zdrowia? A jednocześnie kompletny brak koncepcji naprawy trudnej sytuacji finansowej służby zdrowia. Zadłużenie, które ocenia się na kwotę 8–10 mld zł, kompletnie brak pomysłu na to, co z tym zadłużeniem zrobić, poza oczywiście rzeczą najprostszą, a więc próbą pożyczenia 2,2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#ZbigniewChlebowski">Zajrzyjmy do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. To nie tylko to, co bardzo mocno podnosimy - ogromne zaległości funduszu wobec otwartych funduszy emerytalnych, ale przede wszystkim to ogromne nieprawidłowości, które w tym funduszu występują od lat. Przecież państwo planujecie zostawić ten fundusz na koniec 2005 r. na minusie sięgającym prawie 15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#ZbigniewChlebowski">Jeśli chodzi o Państwowy Fundusz Pracy, chcecie go zostawić na koniec 2005 r. z ujemnym wynikiem finansowym rzędu 3 mld zł. To jest nieprawdopodobne, że jedna i druga instytucja, żeby móc normalnie finansować, musi w trakcie roku posiłkować się ogromnymi kredytami komercyjnymi, od których płaci setki milionów złotych. Jak więc inaczej nazwać ten proceder, który państwo stosujecie przez ostatnie 3 lata, jak nie sztucznym zaniżaniem budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#komentarz">(Poseł Zyta Gilowska: Deficytu.)</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#ZbigniewChlebowski">Deficytu.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#ZbigniewChlebowski">Minister finansów i rząd jest więc odpowiedzialny za cały państwowy sektor finansów publicznych. Oceniamy negatywnie funkcjonowanie tych instytucji w bieżącym roku, ale również ogromne kontrowersje budzą właśnie założenia dotyczące tych instytucji na 2005 r. Rzeczywiście, naszym zdaniem, wyraźnie łamana jest zasada jawności i przejrzystości finansów publicznych. Te instytucje powinny znajdować się w budżecie państwa, budżety tych instytucji powinny podlegać naszej parlamentarnej ocenie.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Premierze! Rok temu w Polsce była ogromna presja, toczyła się debata o możliwości zaistnienia jakiegoś totalnego kryzysu finansów publicznych z przekroczeniem progów ostrożnościowych w relacji długu publicznego do PKB, pana dramatyczne apele i wystąpienia, w końcu przygotowany tzw. program Hausnera. I co się przez te ostatnie kilka miesięcy wydarzyło? Otóż dzisiaj zarówno z wypowiedzi pana, jak również ministra finansów zrozumiałem, że perspektywy totalnego kryzysu finansów publicznych już nie ma. Ta perspektywa była, ale jej już nie ma. Pan minister Gronicki powiedział: Nie ma żadnych zagrożeń dla sytuacji finansów publicznych, a nawet trzeba pochwalić się, że deficyt budżetowy spada. Pan premier Hausner dodał: Podjęliśmy tytaniczny wysiłek naprawy finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Premierze! Podziwiam pana optymizm, ale może zatrzymajmy się tak naprawdę nad tym, co na dzisiaj wynika z tzw. planu Hausnera. Otóż do dzisiaj z tego planu przyjęliśmy zaledwie trzy ustawy, z tego jedna najistotniejsza, bo uderzająca w rencistów i emerytów, ustawa o waloryzacji rent i emerytur. I jeżeli państwo, pan podkreśla dzisiaj ogromne wysiłki włożone w naprawę finansów publicznych, to ja pytam: Co poza tym, że zmieniliście zasady waloryzacji rent i emerytur, zrobiliście, żeby naprawić finanse państwa? To jedyne, co się udało.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#ZbigniewChlebowski">Jestem członkiem Komisji Nadzwyczajnej, wiem jak wygląda praca nad kolejnymi projektami, i przyzna pan, panie premierze, że żaden z projektów przesłanych do komisji czy do Sejmu nie spełnia pana planów i zamierzeń. Oczywiście protestujemy i jesteśmy konsekwentni - zawsze protestowaliśmy przeciwko podwyżce podatków, przeciwko dodatkowym obciążeniom, a takie właśnie państwo planujecie w jednej z ustaw, która ma zwiększyć składki ZUS dla małych i drobnych przedsiębiorców. Przecież te zmiany dotyczą prawie miliona funkcjonujących w Polsce małych podmiotów gospodarczych. Państwo chcecie w ten sposób tak naprawdę zabić tę małą przedsiębiorczość, chcecie pogłębić problemy na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#ZbigniewChlebowski">Nie zgodzę się również z panem ministrem Gronickim, który twierdzi, że podczas prac nad przyszłorocznym budżetem po raz pierwszy nie debatujemy na temat ustaw okołobudżetowych. A jak traktować debatę nad pięcioma projektami ustaw podatkowych? Jak traktować prace nad zmianami w ustawach o KRUS, o FUS, o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych? Przecież w tych regulacjach są pewne założenia bardzo mocno związane z projektem budżetu, nie można w związku z tym twierdzić, że w tegorocznej debacie nie ma mowy o ustawach okołobudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cytowano dzisiaj na tej sali pozytywne opinie znanych makroekonomistów. Pani poseł Ostrowska w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej dzisiaj - często też robi to w telewizji - pokazuje zapis debaty, która toczyła się na łamach „Rzeczpospolitej”, pokazując same pozytywne, pochlebne opinie o projekcie budżetu na 2005 r. Pozwolę sobie zacytować z tej debaty tylko część opinii niektórych ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#ZbigniewChlebowski">Finansowanie transferów do otwartych funduszy emerytalnych to tak naprawdę złamanie zasady przejrzystości finansów publicznych. Tego nie powinno być. Mogę zrozumieć ministra finansów, który wcześniej nie pomyślał, że musi mieć sposób na znalezienie środków na finansowanie składki do Unii Europejskiej i współfinansowanie funduszy pomocowych z Unii Europejskiej, miałem jednak nadzieję, że w tym roku ta sprawa zostanie wyprostowana, zwłaszcza że w skonsolidowanym bilansie sektora finansów publicznych nic to nie zmienia. To jest opinia pana profesora Witolda Orłowskiego. W związku z tym na stawiane mi pytanie, czy budżet państwa na 2005 r. jest przełomowy, odpowiadam: nie, nie jest; nie jest przełomowy. Wspomniany profesor wysuwa też poważne zastrzeżenia dotyczące chociażby tempa przyrostu długu, który - jego zdaniem - jest rzeczywiście niepokojący. Rzeczywiście, obarcza się w ten sposób przyszłego ministra finansów poważnym zadaniem.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#ZbigniewChlebowski">Kolejny cytat z wypowiedzi eksperta: Z niepokojem patrzę na budżet, w którym liczy się przede wszystkim na wzrost wpływów z podatków i w którym praktycznie nie ma posunięć autentycznie ograniczających wydatki. Moim zdaniem to oznaka nadmiaru optymizmu i obawiam się, żebyśmy tych prognoz już w tym roku nie musieli zacząć weryfikować.</u>
          <u xml:id="u-83.16" who="#ZbigniewChlebowski">Kolejna wypowiedź jednego z panów profesorów: Jeżeli te trochę optymistyczne dochody podatkowe zapisane w projekcie budżetu państwa zestawimy z innymi trikami, takimi jak pożyczka dla ZUS, pożyczka dla zakładów opieki zdrowotnej i dotacja do otwartych funduszy emerytalnych, to właściwie jesteśmy na tegorocznym poziomie deficytu w relacji do PKB. Czyli tak naprawdę nic się nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-83.17" who="#ZbigniewChlebowski">Szanowni państwo, negatywnych opinii podczas tej debaty padło wiele, odsyłam więc do lektury „Rzeczpospolitej”.</u>
          <u xml:id="u-83.18" who="#ZbigniewChlebowski">Pani poseł w końcu stwierdziła również, cytuję: przyszłoroczny projekt budżetu to dobra wiadomość dla przyszłego, nowego rządu. Pan poseł Wagner stwierdził, że tak naprawdę opozycja powinna popierać ten dobry projekt budżetu, bo nie jest on budżetem wyborczym. Być może nie jest on budżetem wyborczym, ale zagrożenia, które z niego wynikają, są bardzo poważne. Niestety, z kolei budżet państwa na 2006 r. będzie znacznie trudniejszy niż na przyszły rok, dlatego że nie potrafimy sobie radzić ani z deficytem budżetowym, ani z długiem publicznym. Sztywność wielu wydatków i brak ograniczania ich wzrostu ze względu na uwarunkowania prawne będą bolesne i tragiczne. Warto powiedzieć, że deficyt, który minister finansów planuje na 2005 r., jest niski również dlatego, że znaczna część wydatków została przesunięta na rok 2006; dotyczy to przede wszystkim wydatków na waloryzację rent i emerytur. Jeśli przyjąć przewidywaną przez rząd inflację tylko na poziomie 3–4% w 2004 r. i 3% w 2005 r., to przeprowadzanie waloryzacji emerytur i rent w porównaniu z 2005 r. oznaczać będzie wzrost wydatków w 2006 r. o prawie 8 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-83.19" who="#ZbigniewChlebowski">Trzeba pamiętać, że wydatki na obronę narodową sztywno powiązaliśmy z rzeczywistym wzrostem produktu krajowego brutto, w związku z tym nakłady na armię będą wzrastać. Wzrastać będzie składka do Unii Europejskiej, zwiększa się ona między innymi wraz ze wzrostem produktu krajowego brutto. W końcu przyjdzie też czas na wydatki związane na współfinansowaniem. Ich wzrost będzie znaczący, będzie następował wraz z napływem większych środków z Unii Europejskiej. Zgodnie z traktatem akcesyjnym zwiększać się będzie nasz udział w dopłatach bezpośrednich. W 2006 r. trzeba będzie wydać dodatkowo ogromne pieniądze na obsługę długu publicznego. Z dokumentu przygotowanego przez ten rząd „Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych na lata 2005–2007” wynika jasno, że w 2006 r. wydatki będą musiały wzrosnąć w porównaniu z 2005 r. o kolejne 7 mld zł. Do tego należy pamiętać, że zamroziliśmy waloryzację świadczeń rodzinnych i w 2006 r. trzeba będzie ją przeprowadzić, przynajmniej na poziomie wskaźnika inflacji. To jest kolejne kilkaset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-83.20" who="#ZbigniewChlebowski">Nie zapominajmy również, że w końcu musi się skończyć kreatywna księgowość dotycząca wielu funduszy celowych. Musimy uregulować sprawę transferów do otwartych funduszy emerytalnych oraz sprawę deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych czy Funduszu Pracy. To kolejnych kilkanaście miliardów złotych. Istnieje również poważne zagrożenie wzrostu żądań płacowych w 2006 r. Dlaczego? Dlatego, że poziom inflacji wyższy niż przyjęty w projekcie ustawy budżetowej na 2005 r. będzie oznaczać drugi z kolei rok spadku realnych płac w sferze budżetowej. Konsekwencją tego mogą być żądania chociaż częściowej rekompensaty tego w 2006 r. Bardzo poważnie rysują się też zagrożenia dla budżetu państwa wynikające z nowych inicjatyw poselskich. Należy się spodziewać niższych dochodów do budżetu państwa w przypadku wprowadzenia zmian w systemie podatkowym, a wiemy, że istnieją takie poselskie propozycje, jest prowadzona nad nimi dyskusja w Komisji Finansów Publicznych. Należy się bać wzrostu wydatków w związku z koncepcją przywrócenia funduszu alimentacyjnego, o czym wielu dzisiaj na tej sali mówi. W końcu należy się bać tego wielkiego majstrowania przy podatkach, z którym mamy dzisiaj do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-83.21" who="#ZbigniewChlebowski">Co jest również ważne? Otóż w 2006 r. zmniejszeniu ulegną również dochody niepodatkowe. Wynikać to będzie przede wszystkim z mniejszej wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego, ona może być nawet o połowę mniejsza. Te wysokie wpłaty, z którymi mieliśmy do czynienia w 2004 r. i które są planowane na 2005 r., wynikały w dużej mierze ze zmian w zasadach rachunkowości. W 2006 r., niestety, te wpływy będą o wiele mniejsze. Obszarem potencjalnych, bardzo istotnych zagrożeń jest również sytuacja finansowa służby zdrowia. Nie można wykluczyć zwiększonych obciążeń zarówno budżetu państwa, jak i budżetów samorządów w przypadku rozpoczęcia niezbędnego procesu restrukturyzacji jednostek służby zdrowia. Można przypuszczać, że w 2004 r. nastąpił niestety dalszy wzrost tych zobowiązań. Nie ma zresztą dzisiaj prawnych zabezpieczeń przed dalszym ich zwiększaniem w 2005 r. Nie ma również pomysłu, w jaki sposób poradzić sobie z ogromnymi długami służby zdrowia. W końcu również niekorzystnym elementem będzie fakt, że na rynku pracy pojawi się kolejna fala wyżu demograficznego lat 80. Może to doprowadzić do wzrostu bezrobocia, pogłębić problemy finansowe zarówno FUS-u, jak KRUS-u. Nie mamy oszacowanych zobowiązań wynikających ze zmiany ustawy o finansach publicznych. Przypomnę, że wyraziliśmy zgodę na zadłużanie się jednostek samorządu terytorialnego ponad granicę 60%. Dzisiaj nikt nie jest w stanie policzyć, o ile wzrośnie dług publiczny w 2004 r. a o ile z tego tytułu dług publiczny wzrośnie w 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-83.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Woda dla ochłody.)</u>
          <u xml:id="u-83.23" who="#ZbigniewChlebowski">Optymistycznie zakłada się również wykorzystanie w 2005 r. środków z funduszu strukturalnego i z Funduszu Spójności. Biorąc pod uwagę lata poprzednie oraz wykorzystanie środków z programów pomocowych w 2004 r., mamy bardzo poważne zastrzeżenia do tego, czy rzeczywiście będziemy w stanie wykorzystać środki przyjęte w budżecie państwa na 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-83.24" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska, zgłaszając wniosek o odrzucenie projektu budżetu w pierwszym czytaniu, podała konkretne zarzuty i konkretne wątpliwości. Największym bez wątpienia zarzutem są rozmiary długu publicznego - niekontrolowany dług publiczny, którego tylko obsługa będzie kosztować budżet państwa w przyszłym roku 27 mld zł. Jeżeli na inwestycje w przyszłym roku wydamy 9 mld zł, to rzeczywiście mamy poważne obawy związane z konstruowaniem budżetu i przyrostem długu publicznego w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-83.25" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, chciałbym powiedzieć, że mamy poważne obawy, poważne zastrzeżenia, że rząd i koalicja rządowa skoncentrowała się przede wszystkim na konsumpcji bardzo dobrych wskaźników makroekonomicznych, na konsumpcji tego, co jest ważne i co jest istotne, co my doceniamy - na wzroście gospodarczym. Ale niestety zapominacie państwo, że prawdziwą naprawę finansów państwa przeprowadza się wtedy, kiedy mamy do czynienia właśnie z wysokim wzrostem gospodarczym, właśnie z tak korzystnymi i z tak dobrymi wskaźnikami makroekonomicznymi. Państwo popełniacie grzech zaniechania.</u>
          <u xml:id="u-83.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">W tej chwili o głos poprosił minister finansów pan Mirosław Gronicki. Proszę o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze wody!)</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Pan poseł może jeszcze skorzystać z wody.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chlebowski: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym wygłosić parę uwag do dotychczasowych wystąpień. Oczywiście trudno ustosunkować się do wszystkiego, bo mniej więcej tak samo długo bym mówił jak państwo, a nie o to chodzi. Chciałbym się skoncentrować na paru najważniejszych zarzutach, na które jestem w stanie tak dość ad hoc odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MirosławGronicki">Po pierwsze, czy Polska jest w stanie utrzymać wysoki wzrost gospodarczy w przyszłym roku? To nie jest tylko opinia Ministerstwa Finansów, bo gdyby Ministerstwo Finansów tworzyło swoją niezależną prognozę makroekonomiczną, która odbiegałaby wyraźnie od tego, co myśli większość analityków makroekonomistów o polskiej gospodarce, także z instytucji międzynarodowych, to bylibyśmy oskarżeni o to, że jesteśmy albo zbyt optymistyczni, albo zbyt pesymistyczni. Chciałbym powiedzieć, że do pewnego stopnia to, co jest podane w projekcie budżetu, odpowiada konsensusowi makroekonomicznemu. 5-procentowy wzrost to jest poniżej de facto tego co „myśli” rynek. 3% inflacji - to jest mniej więcej podobne do tego co „myśli” rynek. Może troszeczkę mniej. Ale jeżeli przyjmiemy, że de facto wzrost nominalny PKB w tym układzie jest równy wzrostowi, no, sygnalizowanemu nam przez konsensus, to chciałbym dalej powiedzieć o tym, jak można byłoby na tej zasadzie wyliczyć dochody podatkowe budżetu. Dochody podatkowe budżetu rosną o ponad 11% rok do roku w stosunku do tego, co przewidujemy obecnie. Może być troszeczkę inaczej. Natomiast pamiętajmy o jednej rzeczy, że wchodząc do Unii Europejskiej straciliśmy praktycznie biorąc jeden miesiąc wpływów z tytułu VAT-u, czyli już o tyle, mniej więcej o 4–4,5 mld zł niższe będą wpływy VAT-u z tego tylko tytułu, że po prostu przesunięto płatności VAT-owskie. Tego już nie będzie w przyszłym roku. Gdybyśmy wyliczyli w ten sposób bazę podatkową, dodali te 4,5 mld zł do tegorocznych wydatków, to okazałoby się, że wzrost tak wyliczonych dochodów podatkowych to jest mniej więcej 8%. Czyli de facto mamy mniej więcej podobną sytuację, jak obecnie. Trudno określić to jako nadmierny optymizm, jeżeli chodzi o dochody podatkowe. Jest to raczej kalka tego, czego spodziewamy się w tym roku. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#MirosławGronicki">Druga sprawa, która, powiedziałbym, jest poważniejsza, dotyczy i deficytu, jego rozumienia, i tak samo długu publicznego. Chciałbym powiedzieć, że deficyt taki, jaki podajemy w ustawie budżetowej, jest zgodny z obecnie funkcjonującą ustawą o finansach publicznych. Ja tego zmienić nie mogę. Natomiast jedno, co mogę powiedzieć, to jest kwestia potrzeb pożyczkowych najpierw może finansów państwowych, a potem całego sektora finansów publicznych. I to mogę z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że potrzeby pożyczkowe, które były planowane na rok bieżący, na pewno się zmniejszą nominalnie w roku przyszłym. Jeżeli przyjęlibyśmy w takiej sytuacji definicję deficytu stosowaną w Wielkiej Brytanii, a jest to de facto równe netto potrzebom pożyczkowym, to moglibyśmy powiedzieć, że i nominalne, i jako udział w PKB potrzeby pożyczkowe maleją, czyli deficyt tak rozumiany maleje. Nie chciałbym jednak w tym momencie żonglować definicjami, bo chyba nie o to chodzi. Generalnie chciałbym podkreślić, że fakty świadczą o jednym, liczby świadczą o jednym. Można nie akceptować faktów, można nie akceptować liczb, ale w tym momencie to będzie po prostu dyskusja raczej emocjonalna niż dyskusja oparta na faktach. Wobec tego podkreślam, że zgadzam się z tym i pani prof. Gilowskiej przyznaję rację, że potrzeby pożyczkowe są bardzo duże w tym roku i w przyszłym roku będą również bardzo duże. One przekraczają de facto możliwości normalnej gospodarki. Tak mógłbym to określić. Ale to wcale nie znaczy, że te potrzeby pożyczkowe prowadzą nas do katastrofy finansów publicznych. To z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że tak nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#MirosławGronicki">Teraz kwestie długu publicznego. Zanim powiem o długu publicznym, to może najpierw o deficycie w całym sektorze finansów publicznych. Jest kilka elementów, które musimy tu dodać. To jest przede wszystkim deficyt budżetów lokalnych. Spodziewamy się, że ani w tym roku, ani w przyszłym tragedii tutaj nie będzie. Można powiedzieć, że samorządy, jak do tej pory, są chyba trochę lepsze - przepraszam, że wyrażę swoją opinię - niż Sejm i rząd, jeżeli chodzi o konstruowanie budżetów. Nadmiernie się nie zapożyczają - średnio rzecz biorąc, nie mówię o zdarzających się przypadkach. Deficyt samorządów jest też tak mały, że jako minister finansów chciałbym, żeby taki deficyt był w całym sektorze finansów rządowych. A że tak nie jest, to też jest, powiedziałbym, kwestia zaszłości.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#MirosławGronicki">Kolejna sprawa to jest deficyt w poszczególnych agencjach, czyli w funduszach, jeżeli tak można powiedzieć. Na jedną rzecz chciałbym zwrócić uwagę. Rzeczywiście Sejm nie ma kontroli nad finansami ZUS, KRUS itd., ale jest kontrola zewnętrzna, bo każda z tych instytucji musi przeprowadzić audyt. I ten audyt jest dostępny dla posłów. Jeżeli posłowie chcą sprawdzić, to mogą dokładnie się dowiedzieć, na co idą pieniądze. Oczywiście można mieć pretensje do sposobu przeprowadzania audytu, ale na ten temat nie będę się wypowiadał.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o deficyt FUS - przez deficyt rozumiem po prostu przyrost zadłużenia de facto ZUS - to z tego, co na razie wiem, wynika, że po przekazaniu w tej chwili 1 mld zł z tytułu oszczędności na obsłudze długu zagranicznego zadłużenie ZUS może pod koniec roku wynieść 6,5 mld, czyli wzrośnie około 2 mld. Ale to nie jest jeszcze ostatnie słowo. Jeżeli - i my wiemy, że jest takie duże prawdopodobieństwo - koszty obsługi zadłużenia będą jeszcze mniejsze, to ten deficyt będzie mniejszy. Tak więc odpowiednio mniejszy będzie deficyt całego sektora. Podobna sytuacja jest w innych agencjach.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi o Fundusz Pracy, to panu posłowi Chlebowskiemu chciałbym powiedzieć jedną rzecz, o której zapomniał - że się zmieniły, zdaje się, zadania funduszu. To po pierwsze. Po drugie, jeżeli chodzi o zadłużenie, to ono było wygenerowane rok wcześniej. W tym roku ono się wcale nie zwiększa, więc tutaj deficytu większego nie będzie. Z całą odpowiedzialnością mogę to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#MirosławGronicki">Moje wrażenie jest takie, że sytuacja w skali całego sektora będzie zapewne porównywalnie jeszcze lepsza, niż to było rok temu. Pamiętajmy, że rok temu były znacznie większe kłopoty, jeżeli chodzi o fundusze.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#MirosławGronicki">Wracając do długu publicznego, chciałbym powiedzieć, proszę państwa, że strategia długu publicznego, podobnie jak budżet państwa, musi być konserwatywna. To, że zapisujemy, iż udział długu publicznego w PKB według polskiej, aktualnie obowiązującej definicji pod koniec bieżącego roku wyniesie 53,6%, wynika z tego, że jesteśmy bardziej konserwatywni niż rynek myśli. Jeżeli chodzi o kurs walutowy, to dla potrzeb strategii, przypomnę, kurs walutowy był określony na poziomie 4,40 w wypadku euro, dzisiaj jest ok. 4,30, a prognozy mówią o możliwości zejścia do 4,25%. Każdy procent aprecjacji złotego to o 0,2% niższy dług w stosunku do PKB. Na tej zasadzie możemy więc 1% ściąć.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#MirosławGronicki">Pytanie jest takie: Czy ekonomiści, czy panie i panowie posłowie możecie mi powiedzieć, czy są czynniki, które mogą w tej chwili osłabić złotego? Mogą, ale ich ilość jest znacznie mniejsza niż ilość czynników, które mogą spowodować wzmocnienie złotego. Kolejna rzecz -zakładamy, iż pod koniec roku 2005 kurs złotego będzie się kształtował mniej więcej tak, jak założono w strategii, czyli będzie wynosił - znowu powtarzam - 4,40 zł za euro. Jeżeli popatrzymy na różnego typu prognozy, okaże się, że przykładowo może to być 4 zł, bo do tego już coraz więcej osób się skłania, a wtedy mamy o 2% niższy udział długu w PKB.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#MirosławGronicki">Do tego dołóżmy jeszcze jedną rzecz. Tak samo jak po stronie kursu walutowego po stronie potrzeb pożyczkowych jesteśmy bardzo konserwatywni. Te potrzeby mogą być mniejsze, czyli przyrost długu może być niższy. Mogę w tej chwili już nie jako minister finansów, tylko jako były profesjonalny analityk powiedzieć, że moje oczekiwania są takie, iż dług publiczny pod koniec przyszłego roku określany według obecnej definicji będzie niższy niż 55%. Tak więc kolejny rząd będzie miał sytuację podobną jak rząd obecny w tej chwili. Raczej nie będzie miał problemów, jeżeli chodzi o przekroczenie granicy 55%. Podkreślam dodatkowo, że mamy wszelkie szanse, aby ustabilizować w 2006 r. relację długu do PKB, niezależnie od tego, co na tej sali było powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#MirosławGronicki">Kolejna rzecz. Czy tak skonstruowany budżet zagrozi finansom publicznym w 2006 r.? Podkreślam jedno - w tym roku wydatki w budżecie państwowym rosną o 9 mld. W tych 9 mld, jeżeli spojrzymy na to dokładnie, połowa to jest wzrost składki, ponad 2 mld to jest wzrost wydatków na obronę narodową itd. Inne wydatki z kolei były zmniejszane. Jeżeli państwo - nie sądzę, że będę za to odpowiedzialny - jeżeli kolejny minister finansów będzie konstruował budżet w przyszłym roku, to na pewno będzie musiał brać pod uwagę dwa ograniczenia. Będzie musiał zacieśniać to fiskalnie, czyli musiał zmniejszać deficyt nominalnie, plus do tego będzie musiał tak skonstruować strukturę wydatków, aby zmieścić się w całości.</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#MirosławGronicki">Jeżeli chodzi z kolei o kolejny zarzut - że nie jest to budżet przełomu, to oczywiście mógłbym odpowiedzieć, że jestem ministrem finansów od 2 miesięcy i trudno, żebym w ciągu tych 2 miesięcy zbudował budżet przełomu. To nie o to chodzi. Natomiast chciałbym powiedzieć, że jak do tej pory, jeśli popatrzymy chłodnym okiem na dotychczasowe budżety przedstawiane Wysokiej Izbie, w każdym z tych budżetów było przynajmniej trochę naprawy finansów publicznych, może z wyjątkiem jednego, tego który był w 2001 r. Ale to był wypadek przy pracy, tak to bym nazwał. Starałem się łącznie z całym zespołem Ministerstwa Finansów, aby ten wypadek przy pracy się nie powtórzył, i jeżeli są w tym budżecie błędy do naprawienia i różne problemy do rozwiązania, to mam nadzieję, że jeżeli budżet zostanie przekazany do Komisji Finansów Publicznych, to komisja będzie to w stanie naprawić. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pani poseł Barbara Marianowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#BarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo i Sprawiedliwość krytykuje ten budżet z wielu powodów, nie tylko dlatego że stosunek długu publicznego do produktu krajowego brutto, począwszy od 2005 r., przekroczy drugi próg oszczędnościowy - według projektu ustawy (str. 407 „Strategia zarządzania długiem na lata 2005–2007”) dług publiczny ma wynieść kolejno: w 2005 r. - 56,1% produktu krajowego brutto, w 2006 r. - 56,8%, a w 2007 r. - 56,5% - ale i dlatego, że rząd w takiej sytuacji powinien być zobowiązany do przedstawienia programu naprawy finansów państwa. A niestety w projekcie tej ustawy nie ma tego programu. Brak programu jest nie tylko dowodem braku jawności w sferze finansów państwa, ale stwarza również atmosferę braku zaufania obywateli do prowadzonej przez rząd polityki gospodarczej i oceny kondycji finansów publicznych. I taki jest zarzut Prawa i Sprawiedliwości. Jest oczywiste, że między zaufaniem obywateli do państwa a stanem finansów istnieje sprzężenie zwrotne. Jest to też warunek konieczny do zaistnienia ładu w finansach publicznych. Brak zaufania obywateli do państwa osłabia aktywność prywatną, co utrudnia możliwość - i podraża koszty jej wykorzystania - pozapodatkowego finansowania deficytu budżetowego, o którym tu jest cały czas mowa i na które to finansowanie liczymy.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#BarbaraMarianowska">Nawiązując do deficytu budżetowego omawianego tutaj przez mojego kolegę klubowego posła Wojciecha Jasińskiego, dodam, że w tym projekcie budżetu są efektowne dla jego europejskiego wizerunku, ale także niestety kosztowne w przyszłości - choć nie przeczę, że nie są one konieczne - pewne triki księgowe, które zmniejszyły deficyt o ponad 14 mld zł. I tutaj nie chodzi o to, aby dyskutować, czy one były konieczne, czy nie, ale chodzi o to, żeby to powiedzieć otwarcie. Tak, o 14 mld zmniejszyliśmy deficyt, i co to jest? Otóż są to składki do otwartych funduszy emerytalnych zwane transferami, które są oczywiście wynikiem ujemnego salda przychodów z prywatyzacji i które rokrocznie, bo to nie jest przypadek roku 2005, nie wspomagają reformy ubezpieczeń społecznych i z tego powodu nie skompensują Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych ubytku tych przychodów, jaki nastąpi po przekazaniu części składek do otwartych funduszy emerytalnych. I z tego chociażby powodu ten niedobór środków z prywatyzacji musi zostać pokryty emisją skarbowych papierów wartościowych w wysokości 6,9 mld zł, a więc praktycznie nie różni się on od oficjalnego deficytu.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#BarbaraMarianowska">Następny trik, który też był tutaj omawiany - w załączniku nr 3 do projektu ustawy przewiduje się udzielanie pożyczek ze środków budżetowych w wysokości 3,2 mld zł. Oczywiście pożyczki te mają zostać przyznane publicznym zakładom opieki zdrowotnej, Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych oraz samorządom (w ramach postępowania naprawczego). Oczywiście też wszyscy wiemy, że takie pożyczki są umarzane albo nie są też oddawane i należy je traktować jako zakamuflowaną dotację.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#BarbaraMarianowska">Kolejne źródło kreowania deficytu to sfinansowanie ujemnego salda prefinansowania zadań realizowanych z udziałem środków z budżetu Unii Europejskiej. Jak wiemy, środki z budżetu Unii przyznawane są w znacznej mierze na zasadzie refundacji, a więc uzyskanie ich wymaga najpierw wydatkowania tych środków ze źródeł krajowych, praktycznie w poważnym stopniu z budżetu państwa. Ujemne saldo prefinansowania to nic innego, jak nadwyżka wypłat nad zwrotami, które niestety cały czas wykazują tendencję rosnącą, i przyznać tutaj należy, że jest to obciążenie dla budżetu, które też musi być sfinansowane emisją skarbowych papierów wartościowych. I chodzi o to, żeby o tym mówić w sposób jasny, otwarty, bo na tym polega jasność, przejrzystość finansów publicznych. W roku 2005 bieżące saldo prefinansowania szacuje się na 4,6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#BarbaraMarianowska">Na krytykę PiS zasługuje nie tylko to, że nie mówi się w sposób jawny o tych zsumowanych 14,7 mld zł, które stanowią tak naprawdę realny deficyt na rok 2005, i w gruncie rzeczy ten deficyt po dodaniu tego wynosi 49,6 mld, ale krytykujemy też to, że emisja skarbowych papierów wartościowych powoduje odciąganie prywatnych oszczędności od finansowania inwestycji, które przecież decydują o wzroście gospodarczym, na którym nam tutaj zależy. I to są te aspekty zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#BarbaraMarianowska">Kolejnej krytyce poddajemy określone w projekcie budżetu w kwocie 6,4 mld zł, stanowiące zaledwie 3,7% dochodów budżetu państwa, środki subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, które tak naprawdę zostały ustalone na poziomie roku 2004 - i to zarówno jeśli chodzi o część wyrównawczą i równoważącą subwencji ogólnej dla gmin i powiatów, jak i o część wyrównawczą i regionalną dla województw samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#BarbaraMarianowska">Wysoka Izbo! W ocenie Prawa i Sprawiedliwości takie subwencjowanie z budżetu jednostek samorządu terytorialnego może doprowadzić do pogorszenia już i tak złej - o czym wszyscy wiemy, pracując w terenie - sytuacji finansowej tych jednostek. Pewność rządu co do racji planowania kwoty subwencji ogólnej na poziomie roku ubiegłego, mam wrażenie, wynika z prognoz, że w 2005 r. wzrosną dochody własne samorządów terytorialnych i zrekompensują jednostkom samorządu terytorialnego utracone dochody z tytułu środków budżetowych. Ja chcę powiedzieć, że prognoza ta jest bardzo wątpliwa, niepewna i na to w zasadzie liczyć nie można. Dlaczego? Gdyż wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych stanowiące największe źródło dochodów jednostek samorządu terytorialnego na koniec I półrocza w 2004 r. zostały wykonane jedynie w 38,8%. I temu pan minister nie zaprzeczy.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#BarbaraMarianowska">Niepokojące jest też zjawisko wzrostu skali zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego przy jednoczesnym ograniczeniu środków z budżetu, ponieważ, jak to wynika z opinii docierających od samorządów, te utracone środki budżetowe nie są rekompensowane własnymi dochodami. A wiemy też, że jednostki samorządu terytorialnego wykonują szereg zadań z zakresu zaspokajania potrzeb lokalnych, w tym z zakresu opieki społecznej, oświaty, kultury i innych. Brak środków może wpłynąć zarówno na znacznie odbiegający od unijnych standardów poziom wykonania tych zadań, jak i, co jest szczególnie niepokojące, może powodować trwałe zadłużenie samorządów. Jest zatem pytanie, czy rząd odcina się od odpowiedzialności w zakresie zaspokajania takich potrzeb? Tytułem przykładu chciałabym tu podać choćby środki na dofinansowanie działalności domów pomocy społecznej. Na rok 2005 zaplanowano na tę działalność 2,1 mld zł. Wiemy, że opieka społeczna stanowi bardzo znaczny udział w wydatkach powiatów, dlatego jest wspomagana dotacjami celowymi. Pytanie do rządu: Czy kwota, jaką zaplanowano, będzie wystarczająca i czy rząd zmierza w gruncie rzeczy do planowanej likwidacji tej działalności?</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#BarbaraMarianowska">Krytycznie ocenia Prawo i Sprawiedliwość również zaplanowanie w projekcie budżetu kwoty 1,2 mld zł dla samorządów terytorialnych w ramach rezerw celowych. W kwocie tej mieści się rezerwa 0,7 mld zł na kontrakty wojewódzkie oraz na współfinansowanie programów rozwoju regionalnego. Czy są to środki wystarczające na działalność inwestycyjną wspierającą rozwój regionalny? Prawo i Sprawiedliwość ma tutaj poważne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#BarbaraMarianowska">Nie można też uznać za prawidłowe prognozowania na rok 2005 wpływów ze środków unijnych do Polski. Potwierdzają to liczne opinie ekspertów, uznających, iż to prognozowanie jest przeszacowane. Dotyczy to zarówno środków dla samorządów, jak i sektora prywatnego, o czym zresztą mówiła pani poseł Konopczyna. Dotyczy to również uzyskania 8,8 mld zł z funduszy strukturalnych, a także 2,1 mld zł z Funduszu Spójności. I chodzi tu nie tylko o wzrost tych środków w stosunku do 2004 r., ale też o to, że obecny stan zaawansowania i przygotowania kontraktów, choćby nawet w programie ISPA wzorowanym na Funduszu Spójności, niestety potwierdza zagrożenie dotyczące uzyskania mniejszych środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#BarbaraMarianowska">Dla tych uzasadnionych i poddanych krytyce powodów Prawo i Sprawiedliwość nie akceptuje propozycji prowadzenia gospodarki budżetowej na rok 2005 w kształcie zaproponowanym przez rząd - przez rząd, który przecież deklarował się nie być rządem bieżącego administrowania, ale rządem wybawienia, rządem naprawy i odnowy finansów publicznych, i dlatego Prawo i Sprawiedliwość będzie głosowało za odrzuceniem tej ustawy. Dziękuję za wysłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Balcerowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#TadeuszBalcerowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szczupła ta Wysoka Izba. Tak wsłuchuję się z jednej strony w wypowiedzi władz rządowych, z drugiej strony w wypowiedzi poszczególnych przedstawicieli klubów, no i domyślam się, że tu przewija się problem dyskusji na temat wyłącznie finansowy i właściwie na temat podziału tego, co w sposób trochę przypadkowy zostało zgromadzone.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#TadeuszBalcerowski">Ja kieruję przez wiele lat dużą spółdzielnią mleczarską, która zatrudnia 1200 osób, ponad 1200 osób (w organizacji jest 6 zakładów przetwórczych, kilkadziesiąt centrów handlowych), ta spółdzielnia mieści się w Radomiu - i doskonale wiem, co znaczy tworzyć budżet realny, jak przewidzieć w nim w miarę realne dochody i jak je potem racjonalnie wydatkować, aby służyły dalszemu rozwojowi firmy, jak korzystać z kredytów i na co w głównej mierze je przeznaczać, aby nie były to środki przejadane, ale rozsądnie inwestowane i przynoszące niepodważalną korzyść. Może ktoś powiedzieć, że taka firma to nie państwo, ale przecież mechanizmy ekonomiczne funkcjonujące zarówno w skali mikro, jak i makro są takie same. Jedynie skutki, a właściwie ich rozmiary są zgoła inne.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#TadeuszBalcerowski">Wszystkim na tej sali wiadomo, że budżet jako przeciwwaga dochodów i wydatków państwa jest miernikiem funkcjonowania gospodarki, bo z właściwego, przemyślanego gospodarowania rodzą się środki finansowe, których dystrybucja w 2005 r. będzie przedmiotem ustawy, nad którą dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#TadeuszBalcerowski">Dotychczasowe budżety, a ściślej ich realizacja, były w większości dziełem przypadku i chaosu, jako wyniku ręcznego sterowania jedynym parametrem, czyli stopami procentowymi, przez Radę Polityki Pieniężnej i jej przewodniczącego. Nie jest tajemnicą dla nikogo obecnego na tej sali, że już kilkakrotnie w sytuacji, gdy groziło niewykonanie planowanych dochodów budżetu, sięgało się do sprywatyzowania kolejnych przedsiębiorstw, a nawet całych sektorów gospodarczych, i to w przeważającej większości kontrahentom zagranicznym. Przeciętnemu Polakowi słowo „prywatyzacja” kojarzy się tylko z jednym - a mianowicie ze zmniejszeniem zatrudnienia i zwolnieniami z pracy. A tymczasem, bądźmy szczerzy, sprzedajemy majątek narodowy, jaki powstał w tym tak bardzo obrzydzanym przez media i polityków okresie lat 1944–1989, a pieniądze pochodzące z tej sprzedaży są beztrosko przejadane, w części też rozkradane, czego dowodem są liczne afery korupcyjne, których praktycznie nigdy nie da się rozliczyć.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#TadeuszBalcerowski">Szczególnie boleję nad pogłębiającym się upadkiem sektora żywnościowego. Od lat w rozmowach na różnych szczeblach próbuję uzmysłowić naszym polskim decydentom problem bezpieczeństwa żywnościowego kraju, który, o dziwo, tak bardzo bliski był naszym przywódcom w latach siedemdziesiątych XX w. Obecnie mamy surowce w postaci szeroko rozumianych płodów ziemi i to, jak się okazuje, w bardzo dobrym gatunku. Mamy mięso, mleko i inne dobra rolnicze, ale nasi genialni, narodowi szefowie od prywatyzacji posprzedawali firmom zagranicznym za bezcen zakłady przetwórcze, z wiadomymi konsekwencjami w postaci utraty miejsc pracy dla Polaków i pogłębiającego się bezrobocia - po to tylko, aby finalny wyrób z naszych surowców realizowany był poza krajem i sprzedawany nam ze znacznym dodatkiem chemii, a za to w pięknym, kolorowym opakowaniu i po odpowiednio wysokiej cenie.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#TadeuszBalcerowski">W uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej (str. 313) przeczytałem, że zasadnicze procesy przekształceń własnościowych zgodnie z polityką prywatyzacyjną mają być zakończone w 2006 r., czyli po tej dacie, jak rozumiem, wszystko, co ma z punktu widzenia zagranicznego inwestora jakąś wartość i stanowi przeszkodę w ekspansji przemysłu zachodniego w Polsce, zostanie sprzedane, aby nie stanowiło żadnej konkurencji. Z przerażeniem czytam (str. 316), że prywatyzacji poddane zostaną już wyłącznie strategiczne sektory gospodarcze, a więc sektor elektroenergetyczny, gazowniczy, paliwowo-naftowy, farmaceutyczny, hutniczy, obronny, górnictwa węgla kamiennego, transportu, stoczniowy, poligraficzny itd.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#TadeuszBalcerowski">Nietrudno zauważyć, że wszystkie te sektory są wyjątkowo łakomym kąskiem dla firm zagranicznych, a obserwując szczególną przychylność i skłonność naszych rządzących do tworzenia klimatu i warunków ich zakupu kontrahentom zagranicznym, można sądzić, że wszystko to przejdzie praktycznie w obce ręce.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#TadeuszBalcerowski">Rząd bowiem, a mówię na przykładzie obecnej prywatyzacji banku PKO BP, za nic ma stanowisko Sejmu o ograniczeniu prywatyzacji wyłącznie na rzecz podmiotów polskich. Dlatego też z tego miejsca apeluję: Niech wreszcie budżet naszego kraju przestanie być zlepkiem przypadkowo zgromadzonych środków. Przestańmy sięgać do kieszeni i tak zubożałych rencistów i emerytów, którzy latami swoją pracą budowali ten kraj, licząc na w miarę godną starość, kieszeni samotnych matek i ludzi i tak już dostatecznie biednych.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#TadeuszBalcerowski">Antyspołeczny plan pana wicepremiera Hausnera powinien nas napawać wstydem. Dążąc tą drogą, liberalizm gospodarczy szybko zamienimy w anarchię gospodarczą. Właściwie to anarchia gospodarcza już funkcjonuje. Szukajmy środków budżetowych poprzez rozwój gospodarki, poprzez tworzenie preferencji dla prowadzących, ale też i rozpoczynających działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#TadeuszBalcerowski">Pierwszym takim pozytywnym sygnałem dążenia do ulepszenia naszej gospodarki było obniżenie podatku dochodowego od osób prawnych. Nie trzeba być wielkim ekonomistą, aby stwierdzić, że obniżenie tego podatku przyczynia się nie tylko do wzrostu przedsiębiorczości, ale też do zmniejszenia tzw. szarej strefy, niewidzącej już większego sensu w ukrywaniu prawdziwych dochodów. Przykładem niech będzie Słowacja, która znacznie obniżyła podatek i posiada najbardziej dynamicznie rozwijającą się gospodarkę wśród nowych członków Unii.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#TadeuszBalcerowski">Jeżeli natomiast prywatyzujemy - bo, znając mentalność naszego społeczeństwa, wiemy, że zindywidualizowany właściciel lepiej dba o majątek będący jego własnością i lepiej go wykorzystuje niż ten anonimowy właściciel, jakim jest państwo - to czyńmy to z sensem i przyznając preferencje dla polskich podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#TadeuszBalcerowski">Takim klasycznym przykładem barbarzyństwa i szkodnictwa dla polskiej gospodarki są zachodnie sieci handlowe. Owszem, przestrzeń, kultura handlowania nieznana w siermiężnym okresie socjalizmu - ale liczne zwolnienia podatkowe, bonifikaty, bonusy handlowe uzależnione od miejsca wystawienia towaru, 90-dniowe terminy zapłaty faktur doprowadziły do zniszczenia polskiego handlu, który w naszym kraju funkcjonuje wyłącznie już w formie szczątkowej. Tu dam przykład spółdzielczości mleczarskiej. Spółdzielczość mleczarska ma zablokowane w sieciach handlowych ponad 10 mld zł na bieżąco. Za te pieniądze supermarkety budują następne supermarkety. Szczycimy się, że inwestujemy w sieci handlowe, a przecież te wszystkie ulgi i bonusy są stosowane wyłącznie na koszt polskiego przetwórcy i producenta.</u>
          <u xml:id="u-90.12" who="#TadeuszBalcerowski">Mam tutaj znacznie więcej uwag i zastrzeżeń, ale z braku czasu nie mam już możliwości ich zaprezentowania.</u>
          <u xml:id="u-90.13" who="#TadeuszBalcerowski">Wierny swoim przekonaniom uważam, że przedstawiony projekt budżetu ze względu na swój antyspołeczny i antynarodowy charakter nie może być przyjęty przez Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-90.14" who="#TadeuszBalcerowski">Chciałbym jeszcze na zakończenie powiedzieć taką rzecz: Powiedziałem o finansistach - ja w swojej firmie mam doskonałego finansistę, ale ten finansista nazywa się głównym księgowym (u mnie nazwałem go dyrektorem do spraw finansów), natomiast kierunki, strategię gospodarczą ja wytyczam wraz z zarządem. W Polsce od niepamiętnych czasów nie mamy premiera gospodarza, mamy tylko finansistów z tytułami profesorskimi, którzy wiedzą, jak dzielić, i próbują się mocować z podziałem, natomiast nie wiedzą, jak gromadzić środki.</u>
          <u xml:id="u-90.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#DonaldTusk">Pani poseł Anna Bańkowska, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AnnaBańkowska">Państwo Wiceministrowie Finansów! Wysoka Izbo! Debata budżetowa jest debatą nad najważniejszą ustawą dla Polski. Od niej bowiem zależy to, w jakich warunkach przyjdzie nam żyć w 2005 r. To ustawa budżetowa przesądza o tym, jaką rolę przyjmuje na siebie państwo, kto i co jest dla niego ważne i najważniejsze, jak zamierza troszczyć się o rozwój kraju i jak dbać o zaspokajanie bieżących potrzeb obywateli. Jest to zatem swoisty test zarówno dla rządu, jak i dla parlamentu dotyczący sposobów, kierunków pozyskiwania wpływów i określania celów ich wydatkowania. O wskaźnikach makroekonomicznych powiedziano już na tej sali wiele. Ze względu na przewidziany krótki czas dla klubu Socjaldemokracja chciałabym skupić się tylko i wyłącznie na sferze socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#AnnaBańkowska">Na zadania związane z wypłatą świadczeń z ubezpieczenia społecznego i na wydatki o charakterze socjalnym łącznie przewiduje się wydatkować 63,6 mld zł, to jest o 632 mln zł więcej niż w roku bieżącym. Wydatki na ten cel, choć angażują 30,5% całych wydatków budżetu państwa, i tak są realnie niższe o 1,9%, czyli o prawie 2%. To ta pozycja wywołuje rokrocznie wiele komentarzy i krytycznych uwag, że państwo jest nadopiekuńcze, że winniśmy wspierać gospodarkę, przeznaczać środki na rozwój, a nie na bieżącą konsumpcję. Mówią o tym finansiści, eksperci banków, liberałowie przy każdej okazji.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#AnnaBańkowska">Dzisiaj - z przykrością to stwierdzam - do grona tych osób dołączył minister finansów. Szkoda, że nie ma pana ministra, ale i tak odniosę się do jego wypowiedzi, albowiem w moim przekonaniu szermował on podziałem wydatków społecznych i podawał tu przykłady relacji wydatków do PKB w Polsce na przykładzie krajów OCDE. To fakt, że sytuacja Polski na tle sytuacji tych krajów w zakresie wydatków na cele socjalne kształtuje się nieźle, jednak wolałabym, żebyśmy w tym momencie przyrównali nasze wydatki do wydatków na cele społeczne w krajach byłej „piętnastki” Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#AnnaBańkowska">Na tym tle, muszę powiedzieć, jesteśmy w szarym ogonie, albowiem im kraj uboższy, tym niższe PKB, potrzeby związane z wydatkami socjalnymi są na w miarę sztywnym poziomie i jak odnosimy je do niższej wartości, siłą rzeczy relacje wyglądają, powiedziałabym, odwrotnie do oczekiwań, czyli wydatki nie zaspokajają podstawowych potrzeb, a relacja jest w miarę dobra.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#AnnaBańkowska">W związku z tym mówię tak: nie szermujmy hasłami, dajmy sobie spokój, albowiem w Polsce od wielu już lat systematycznie spada poziom wydatków społecznych, a ich rzeczywiście niski poziom nie umożliwia dalszego obniżania, albowiem dalsze ich obniżanie powodowałoby zubożenie i zatracenie funkcji socjalnej państwa. Weźmy się rzeczywiście za walkę z ubóstwem, a na razie, jak nas nie stać na dobre rezultaty, wspierajmy tych, którzy wsparcia ze strony budżetu bezwzględnie potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#AnnaBańkowska">Wydatki o charakterze socjalnym kojarzone są przez wielu krytykujących je jako środek przeznaczony na pomoc społeczną i stanowią dla nich potencjalne źródło oszczędności. Nic bardziej błędnego. Otóż w ramach kwoty 63,6 mld zł wydatki na realizację ustawy o pomocy społecznej stanowią 11,4 mld zł, a wydatki na ustawę o świadczeniach rodzinnych - 8 mld zł. Są to olbrzymie kwoty, ale trzeba zważyć, jak trudna jest sytuacja materialna milionów obywateli, jak wielkie jest zapotrzebowanie na środki pomocowe. Dlatego wydatków socjalnych w budżecie państwa nie można traktować jako swoistej reszty, jaka zostaje po wcześniejszym uwzględnieniu interesów różnych innych, poza biednymi, grup społecznych.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#AnnaBańkowska">W związku z tym po szczegółowej analizie zwracam się zarówno do rządu, jak i do Sejmu, szczególnie do posłów z Komisji Finansów Publicznych, między innymi o zwiększenie o 350 mln zł środków na zasiłki okresowe. Przypominam, iż są to zasiłki adresowane do osób bez dochodów lub o dochodach niewystarczających na zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych, a ustawa na 2005 r. gwarantuje ich minimalną wysokość na poziomie 30% dla osoby samotnej, 20% dla członka rodziny, gwarantuje 30% różnicy między posiadanym dochodem a kryterium uprawniającym do pomocy społecznej. Jeśli ktoś nie pamięta, to kryterium to jest następujące: 461 zł lub 316 zł i tylko 30% różnicy lub 20% między kryterium dochodowym a dochodem jest gwarantowane w ustawie budżetowej. To nie jest wiele, ale jest to więcej niż było gwarantowane w 2004 r., a zatem trzeba na ten cel przewidzieć środki w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#AnnaBańkowska">Tymczasem na zasiłki z pomocy społecznej przewiduje się realny spadek wydatków z budżetu państwa. Tego nie można zaakceptować i Socjaldemokracja tego na pewno nie zaakceptuje. Nie zaakceptujemy tego, gdyż gminy bez wsparcia z budżetu nie będą w stanie zaspokoić minimalnych potrzeb osób ubogich, których mimo poprawy sytuacji gospodarczej w kraju wciąż przybywa. Mówię tu o potrzebach minimalnych, między innymi o potrzebie zwiększenia o 350 mln zł wydatków na zasiłki, albowiem chcę powiedzieć, że generalnie nakłady na pomoc społeczną realnie spadają. To oznacza niższe wydatki na domy pomocy społecznej, ośrodki pomocy społecznej, jednostki specjalistycznego poradnictwa, ośrodki opiekuńczo-wychowawcze itd. Tego nie da się po prostu poprzeć bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#AnnaBańkowska">Wyrażam natomiast zadowolenie, że w budżecie rząd przewidział kwotę 250 mln zł na program „Posiłek dla potrzebujących”. To są czterokrotnie wyższe środki od wydatkowanych na ten cel z budżetu w bieżącym roku. To dobre rozwiązanie. Choć w pewnym stopniu złagodzi to niedożywienie wśród dzieci, które - aż wstyd powiedzieć - w tym kraju, gdzie niektórzy zarabiają po kilkadziesiąt tysięcy, a nawet kilkaset tysięcy miesięcznie, dotyczy 1/3 uczniów. Dobrze, że rząd tym razem nie zapomniał o dopłatach do barów mlecznych. Dobrze, że Sejm uchwalił ustawę o świadczeniach na rzecz rodziny, na realizację której jest zagwarantowane w budżecie 8 mld zł. To dobrze, że jest zabezpieczone 1,4 mld zł na renty socjalne, 5,4 mld zł na zasiłki i świadczenia przedemerytalne. To dobrze, że o 38% będą wyższe wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, że różnymi formami aktywizacji zawodowej objętych zostanie ok. 700 tys. bezrobotnych, że czterokrotnie wzrosną wydatki na tzw. dodatki aktywizacyjne i dziesięciokrotnie na tzw. świadczenia integracyjne. To dobrze, że zasiłki otrzyma średnio 445 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#AnnaBańkowska">To dobrze, ale to wszystko nie jest w stanie zrekompensować braków dochodów z pracy i rozwiązać problemu bezrobocia i związanego z tym - między innymi z tym - ubóstwa. Dlatego Socjaldemokracja Polska zwraca się do rządu o potraktowanie bezrobocia jako najważniejszego do rozwiązania społecznego i gospodarczego problemu. Wnosimy, aby każdy projekt ustawy był szczególnie analizowany - nie na zasadzie: z urzędu - z punktu widzenia jego wpływu na sytuację na rynku pracy. Na tym tle zwracamy się o ponowne, dogłębne przeanalizowanie skutków wprowadzenia dla przedsiębiorców wyższych składek, w zaproponowanej przez rząd skali, na FUS oraz o życzliwe przeanalizowanie postulowanych przez Socjaldemokrację propozycji dotyczących obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne dla tzw. mikroprzedsiębiorców osiągających niewielkie dochody, o czym już mówił pan poseł Marek Olewiński w wystąpieniu klubowym.</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#AnnaBańkowska">Zmiany obecnych przepisów są zasadne, ale w wersji zaproponowanej przez rząd nie uzyskują akceptacji. Tymczasem w dochodach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tego tytułu już przyjęto wyższe wpływy ze składek, i to na kwotę 1,6 mld zł. Wyrażam również dezaprobatę wobec przyjęcia w dochodach Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wyższych o 975 mln zł wpływów z tytułu składek na ubezpieczenia rolników, mających być efektem ustawy, która jeszcze w ogóle nie została przez Sejm przyjęta. Są to bardzo ryzykowne działania zarówno dla budżetu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i KRUS, jak i dla budżetu państwa, bowiem budżet państwa jest gwarantem wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#AnnaBańkowska">Przykładów powodu do niepokoju jest więcej, jak chociażby przyjęcie w planie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 98,4-procentowego wskaźnika ściągalności składek. W zestawieniu z bieżącym rokiem oznacza to wzrost o 1 punkt procentowy, a ten 1 punkt procentowy to jest przyjęcie już w budżecie około 700 mln zł więcej z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#AnnaBańkowska">Najważniejsze, co nas w Socjaldemokracji najbardziej boli, jest nieprzyjęcie w budżecie państwa 500 mln zł niezbędnych do likwidacji starych portfeli emerytalnych, a ta ustawa to była nasza inicjatywa.</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, chcę powiedzieć, iż jesteśmy na początku prac nad budżetem. Dziś mówimy o generaliach. Nie są to aż tak złe prognozy, żeby trzeba powiedzieć, że budżet nie nadaje się do pracy. Wręcz przeciwnie - wskazałam na szereg argumentów pozytywnych, choć potrzeby z dziedziny społecznej są niewyobrażalnie większe. Pracując w komisjach nad tym budżetem, posiądziemy wiedzę na temat szczegółów i wyrażam w imieniu Socjaldemokracji nadzieję, że mankamenty, które dzisiaj znamy i które wyjdą w trakcie dalszych szczegółowych prac, uda się skorygować we współpracy Sejmu z rządem tak, aby kwotę przeznaczoną na wydatki spożytkować jak najbardziej efektywnie, nie tracąc z pola widzenia potrzeb socjalnych obywateli, o co apeluję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AnnaBańkowska">Ja jeszcze przy okazji mam tylko jedno pytanie do rządu, panie marszałku. Jak to się dzieje, nie mogę tego pojąć, że Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, który cały czas ma kłopoty z realizacją wszystkich zobowiązań, przewiduje, że na koniec 2005 r. ulokuje 220 mln zł w papierach wartościowych skarbu państwa? Coś mi się tutaj nie trzyma, że tak powiem, przysłowiowej kupy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Wacław Klukowski, Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WacławKlukowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ukrywam, że do tego wystąpienia sprowokował mnie swoim wystąpieniem pan minister rolnictwa Wojciech Olejniczak. Pan minister mówił tak kwieciście o sytuacji polskiego rolnictwa w projekcie tego budżetu, kierował słowa do tych, którzy się sprzeciwiali i zwracali uwagę na pewnego rodzaju mankamenty, jakie występują w proponowanym nam budżecie. Jednocześnie zwracał uwagę tym, którzy martwią się o polskie rolnictwo, bo zasiadają w tej Izbie, bo są posłami i to jest ich obowiązek. Chcą oni, żeby uwagi dotyczące budżetu, który trafi później do komisji, zostały uwzględnione. Nie można więc zaczynać wystąpienia czy nawet w jego trakcie nazywać ich... Nie wiem, czy to miał być epitet, czy jakieś inne słowo zaczynające się na „g”. Jest to moim zdaniem wyjątkowa bezczelność.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WacławKlukowski">My jako posłowie potrafimy czytać budżet. Ten katechizm wydatków na 2005 r. na polskie rolnictwo zaczyna się na stronie 84, kulminacja następuje na stronie 90. Jeżeli porównujemy wydatki na rolnictwo w stosunku do roku 2004, to już na początku widzimy, że jest to tylko 82,4%, czyli 17,6% gdzieś uciekło. Ja rozumiem, że będą środki, programy z Unii Europejskiej, ale my mówimy o naszym budżecie, a w tamtym przypadku to mogą być tylko środki dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WacławKlukowski">W tym budżecie jest 25 pozycji, ale tylko 5 jest zwyżkowych. Ja mogę zrozumieć wzrost środków na rezerwy celowe o 49,2%, na pozostałą działalność o 25,6%, na powiatowe inspektoraty o 2,7%, ale w Unii Europejskiej miało być nam tak dobrze, a myśmy dali więcej o 68,9% na graniczne inspektoraty weterynarii. Ta granica jest także zewnętrzną granicą Unii Europejskiej i moim zdaniem także przez nią powinna być w większym stopniu finansowana. Niestety obciążenia ponosimy my.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WacławKlukowski">Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są też takie pozycje, zaczniemy od pierwszej, jak Krajowe Centrum Doradztwa Rolniczego i Obszarów Wiejskich. To jest 83,9% w stosunku do roku 2004, czyli też jest spadek, a przecież wiemy, że rolnictwo po wstąpieniu do Unii Europejskiej, żeby dorównało, zniwelowało dystans, jaki jest między nami a farmerami z Unii Europejskiej, będzie niestety musiało korzystać ze świadczeń ośrodków doradztwa rolniczego, z doradztwa na temat technologii uprawy, zakupu sprzętu, pewnego rodzaju podpowiedzi, doradztwa finansowego, biznesplanów.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#WacławKlukowski">Musimy jednak zwrócić uwagę na to, że nie tak dawno, bo około 2 tygodnie temu - panie marszałku, jeszcze chwilę, bo to jest ważne - myśmy przyjęli ustawę o ośrodkach doradztwa rolniczego. Do komisji akredytacyjnej wpłynęło 39 wniosków. Mówiłem o tym wtedy, ale nikt na tej sali nie słuchał. W kraju mamy 29 wiodących ośrodków doradztwa, czyli jest minimum 10 podmiotów prywatnych, a myśmy w tej ustawie zapisali, że ośrodki doradztwa rolniczego nie mogą świadczyć odpłatnych usług, a więc w kraju za jakiś czas ma być tylko doradztwo prywatne.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#WacławKlukowski">Wiemy także, że na gospodarstwo będzie przypadało około 1,5 tys. euro właśnie na doradztwo rolnicze. Skoro państwowe ośrodki nie mogą tego świadczyć, to pieniądze pójdą niewątpliwie do prywatnych kieszeni. Ja nie wiem, czy nasz budżet na to stać. Ja nie wiem, czy minister finansów musi wykładać aż takie pieniądze czy mniejsze. Te ośrodki mogły być współfinansowane właśnie z udzielanych porad dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#WacławKlukowski">Pan minister mówił tak bardzo kwieciście, a ja naprawdę mam spore obawy, bo jak jest z tym całym rozliczeniem, z tym, ile rolnicy stracą, a ile zyskają, okaże się ostatniego grudnia, a już dzisiaj z jednej strony VAT na maszyny rolne wynosi 22%, nastąpił wzrost cen nawozów o 30%, paliwa o 30%, środków ochrony roślin o 23%, a z drugiej strony brak talonów na paliwo. W Unii Europejskiej farmerzy w inny sposób mają to rozwiązane: mają tańsze paliwo. Brak tanich kredytów. Spójrzmy: na dopłaty do oprocentowania kredytów na cele rolnicze w stosunku do 2004 r. w zaprojektowanym budżecie jest tylko 35,1%, zginęło 54,9%. Zginęło, ale nasze rolnictwo ma być konkurencyjne.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#WacławKlukowski">Szanowni państwo, KRUS, ta ustawa wejdzie dużo później, ale ona może spowodować także to, że będzie dodatkowym bodźcem na minus, a nie wiadomo, czy dokładnie z końcem roku będą wypłacone dopłaty. Czy pan minister rolnictwa może tu przyjść i zadeklarować, że do końca grudnia polscy rolnicy otrzymają pieniądze z dopłat? Ja jestem przekonany, mało tego, ja jestem pewien, że efekt propagandowy zostanie uzyskany, bo 4–5 tys. gospodarstw w województwie te dopłaty w poniedziałek otrzyma. Tylko co się będzie działo później? Oczywiście pan minister rolnictwa powie, że system jest niewydolny, że miesięcznie możemy tyle czy ileś. Tylko że rok finansowy w gospodarstwie też się kończy z końcem roku, też są zobowiązania finansowe, też są kredyty itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#WacławKlukowski">Pan minister mówił o pętli, która tym, co martwią się o polskie rolnictwo, gdzieś tam się zaciska. Ja myślę troszeczkę inaczej: ta pętla gdzieś tam sobie wisi, pytanie tylko, czyja głowa w tej pętli będzie. Ja myślę, że powinniśmy się wspólnie zastanowić nad tym, by polskie rolnictwo zaczęło kwitnąć, by polskie rolnictwo dostało dopłaty. Już nie mówmy, żeby 100% gospodarstw otrzymało dopłaty do końca tego roku, ale żeby przynajmniej 90%, a wtedy może ta pętla odsunie się od nas posłów, ale także od pana ministra, który tak kwieciście tu mówił. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Helmut Paździor, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zapoczątkowane pod koniec 2003 r. ożywienie gospodarcze w naszym kraju, spowodowane stałym wzrostem eksportu jest wielce obiecujące, zwłaszcza w kontekście naszego wejścia do Unii Europejskiej, co otwiera nam nowe możliwości. Przewidywany wzrost gospodarczy PKB na poziomie 5,7% w roku 2004 ma realnie wzrosnąć o 5 punktów procentowych według projektu ustawy budżetowej na rok 2005, który to projekt dzisiaj omawiamy. Niewiele państw i to tych znacznie bogatszych od nas może sobie pozwolić na tak śmiałe prognozy. Jest to dla naszych obywateli realny sygnał, że mogą spodziewać się poprawy sytuacji ekonomicznej. Myślę, że jest to możliwe do spełnienia, choć może jeszcze nie będzie w pełni odczuwalne w roku 2005. Wskazuje na to zakładany w ustawie wzrost liczby zatrudnionych na poziomie 1%, co oznacza, że nie powstanie na razie zbyt wiele miejsc pracy. Oczekiwany jest wzrost wydajności pracy, ale wzrost wynagrodzeń nie będzie zadowalający. Powstaje więc pytanie: czy przeciętny obywatel z tego wzrostu gospodarczego będzie miał pożytek? Uważam, że przy rozsądnym dysponowaniu efektami koniunktury gospodarczej możliwy będzie za 2–3 lata odczuwalny wzrost poziomu życia. Aby tak się stało, po pierwsze, należy uczynić wszystko, żeby w 100% wykorzystywać środki finansowe, które mamy prawo otrzymać od Unii Europejskiej. Musimy mieć nie tylko doskonale przygotowane projekty, aby to osiągnąć, ale także odpowiednio wysokie środki własne. Boję się, że w sektorze samorządowym mogą być poszkodowane biedne gminy, które najbardziej potrzebują inwestycji, ale nie posiadają dość własnych środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#HelmutPaździor">Po drugie należy stworzyć naszym rolnikom jak najlepsze możliwości funkcjonowania w nowych warunkach rynkowych, a przede wszystkim zapobiegać wszelkim próbom fiskusa czy też biurokratycznej machiny, aby szybko zbierać zakładane profity, bo przecież daleko jeszcze niepewna jest hossa w naszym rolnictwie. Pozwólmy naszemu rolnictwu mocno i stabilnie stanąć na nogi, bo to w przyszłości zwróci się z nawiązką. Należy reagować szybko na wadliwe prawo ograniczające możliwości rozwojowe rolnictwa, jak na przykład sankcje finansowe za jednoczesne prowadzenie działalności gospodarczej i rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#HelmutPaździor">Trzecim, bardzo ważnym elementem rozwoju są inwestycje zarówno duże, jak i te całkiem niewielkie. Stwórzmy wreszcie od wielu lat zapowiadane przez kolejne rządy, czytelne i stabilne prawo, które będzie zachęcało do inwestowania w naszym kraju. Pomóżmy gminom w udoskonaleniu infrastruktury komunalnej, która powinna zachęcać, a nie jak do tej pory - zniechęcać do lokowania kapitału u nas. Zdarza się już, że z powodu braków w tej właśnie dziedzinie, nasz rodzimy kapitał jest inwestowany za granicą. Jak chcemy zachęcić obcy kapitał do inwestycji w naszym kraju, jeśli nasz zaczyna powoli uciekać tam, gdzie są lepsze warunki?</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#HelmutPaździor">Po czwarte, istotnym problemem jest także brak wiarygodności rządzących i ich następców oraz niedotrzymywanie obietnic złożonych podatnikom. Mam nadzieję, że zapowiedź rządu o woli wypełnienia swojego zobowiązania dotyczącego ulgi związanej z darowiznami dla instytucji pożytku publicznego będzie dobrym sygnałem.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#HelmutPaździor">Chciałbym jednocześnie przypomnieć o zapowiadanym podczas nowelizacji ustawy o VAT projekcie umożliwiającym osobom fizycznym odzyskanie zwiększonego podatku VAT na materiały budowlane. Sam głosowałem za nowelizacją ustawy o VAT dopiero po wyraźnej deklaracji ministra finansów o zamiarze przygotowania projektu takiej ustawy. Tymczasem podkomisja już kilka tygodni temu zakończyła prace nad tym projektem. Mam nadzieję, że rząd poprze go w całej rozciągłości.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym jeszcze kilka słów poświęcić finansowaniu projektów związanych z kulturą mniejszości narodowych w omawianym dziś projekcie budżetu. Otóż podzielam po części zdanie niektórych, z gruntu nam nieprzychylnych posłów, którzy podczas dyskusji nad projektem ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych twierdzili, że lepiej niż każda ustawa mniejszościom służy odpowiednio wysokie wsparcie finansowe ze strony państwa. Niestety, od początku IV kadencji Sejmu w każdym kolejny budżecie przewidywano na te cele coraz mniejsze środki. Nie inaczej jest i tym razem. Mam nadzieję, że nasz parlament, który słusznie zabiega o trwałe i solidne wspieranie mniejszości polskiej za granicą, podobnie jak w roku ubiegłym skoryguje na korzyść mniejszości narodowych w Polsce planowane dla nich środki.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#HelmutPaździor">Kończąc, oświadczam, że będę głosował za przekazaniem projektu ustawy budżetowej do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Władysław Stępień, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WładysławStępień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WładysławStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Budżet na 2005 r. jest ostatnią ustawą budżetową tego rządu i tej koalicji rządzącej. W związku z tym warto by było wysilić się na pewne podsumowanie tych czterech budżetów, które realizowane były po 2001 r., w którym Akcja Wyborcza Solidarność i Unia Wolności przeszły do historii i nie uzyskały akceptacji społecznej za wyczyny, jakich dokonały w latach 1997–2001. Ten budżet jest budżetem specyficznym, za chwilę postaram się wykazać to Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WładysławStępień">Przedstawiany jest Wysokiej Izbie w takiej oto atmosferze. Włącza się telewizor, radio i czołowi przedstawiciele opozycji mówią tak: każdy dzień trwania rządu Marka Belki i jego zaplecza to tragedia narodowa, to strata dla narodu. Mówią to ludzie, którzy pełnili bardzo wysokie funkcje w poprzedniej kadencji Sejmu i w poprzednich rządach, które doprowadziły gospodarkę i finanse państwa do totalnej katastrofy. Pamiętam taką partię, pan marszałek Tusk też ją chyba pamięta, nazywała się Kongres Liberalno-Demokratyczny, później Unia Wolności, takie wielkie billboardy wisiały w całej Polsce: milion nowych miejsc pracy. Później nadeszła polityczna koalicja AWS z Unią Wolności i wyprodukowała 1 170 tys. nowych bezrobotnych w latach 1997–2001. Zobaczcie państwo, ile trzeba było wydać pieniędzy, aby obsłużyć tych nieszczęśników, którzy wyszli spod ręki fachowców z tamtej rządzącej koalicji. W roku 2000, kiedy na tej sali czytaliśmy Wysokiej Izbie ostatni budżet rządów AWS, to pomimo katastrofy finansów państwa, o której ówczesny minister Bauc poinformował posłów - idziemy w kierunku katastrofy finansów państwa - rząd Jerzego Buzka podniósł deficyt budżetowy, żeby nakarmić ewentualnie te resztki społeczeństwa, które mogłyby dzięki temu zaufać i zagłosować jeszcze raz na tę formację. Ludzie już nie dali się nabrać, pomimo tego że dostali wiele. I wtedy nie było krzyku, bo wyście panowie...</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za szczerość.)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#WładysławStępień">Mówię to szczególnie do tych, którzy są tu po raz pierwszy, żeby zeszli na ziemię, żeby wiedzieli, co wydarzyło się w tamtej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Fruwacie sobie.)</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#WładysławStępień">My nie fruwamy. Proszę państwa, sytuacja jest taka, że, żeby wyjść z tej katastrofy, następna ekipa musiała podejmować decyzje o wyrzeczeniach, które spowodowały - już nie mówię o różnych potknięciach, jakie nasza formacja miała, bo oczywiście, że je miała, wszyscy o tym wiemy - że społeczeństwo znowu zaczęło poszukiwać nowych zbawców. Niektórzy już „napinają” się do tego zbawiania. Dzisiaj też była o tym mowa. Przestrzegam przed tym „napinaniem się”. Otóż wówczas, w 2001 r., katastrofa finansów była zafundowana społeczeństwu i następcom przez tamte ekipy. Warto pamiętać o tym, gdy mówi się, że obecny rząd to katastrofa dla narodu. Życzę temu narodowi, żeby każdy następny rząd i każdy następny parlament czynił dobro, to co tu ślubuje na tej sali, szczególnie kładąc rękę na piersi i wznosząc głowę do Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#WładysławStępień">Budżet na rok 2005 jest pierwszym budżetem - jestem dwunasty rok w Sejmie - w którym nie zwiększa się deficytu budżetowego w roku wyborczym. To jest coś nienormalnego, że nie ma tzw. kiełbasy wyborczej, ale jest wielka odpowiedzialność za państwo i za następne zjawiska, jakie mogłyby z tego tytułu wynikać w gospodarce i społeczeństwie, obojętnie, kto w tym kraju będzie rządził. Jest zmniejszenie o 10 mld zł deficytu budżetowego i tylko dlatego, że udało się osiągnąć wysoką dynamikę wzrostu gospodarczego, można i tak pewne elementy polityki społecznej w biedniejącym społeczeństwie zrealizować właśnie w tym przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#WładysławStępień">Bardzo się cieszę z tego, że dożyłem czasów, w których nie będzie katastrofy finansów, bo relacje długu publicznego do PKB, gdy chodzi o te konstytucyjne zapisy, nie doprowadzą do destabilizacji. A jednak pomimo tego będzie w roku przyszłym szansa, by 51% społeczeństwa, biednego niestety, spróbować dać chociaż delikatny sygnał, że idzie sprawa ku lepszemu. Oby następne ekipy ten kierunek utrzymały. Oby go wzbogaciły. Życzę tego wszystkim, aczkolwiek wcale się nie będę cieszył, jeśli ktoś inny poza lewicą będzie w tym kraju kiedykolwiek rządził.</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#WładysławStępień">Chciałbym teraz potwierdzić to, co powiedziałem ogólnie. Otóż, proszę państwa... Do tych nowych posłów chciałbym się zwrócić, żeby pamiętali. W 2001 r. wszystkie dochody w ramach finansów publicznych państwa wynosiły 291 mld zł. W 2004 r., który kończymy, już te dochody wynoszą 346 mld zł, a na 2005 r. jest planowane 386 mld zł. Co to oznacza? To oznacza, że ta ekipa, która jest tak przez wielu kontestowana i społeczeństwu obrzydzana, prowadzi taką oto politykę, że w każdym następnym roku, jeśli ktoś nie rozwali gospodarki, jeśli ktoś przez głupotę ideologiczną nie spróbuje się na kimś mścić, jest szansa, żeby to społeczeństwo podnosiło się z ubóstwa. Jest wielka szansa. Gdy są bowiem rosnące dochody, gdy różnica w dochodach, globalnie, między 2001 r. a 2005 r. wynosi 96 mld zł na plus, to jest sygnał, że będzie można zaspokajać coraz więcej społecznych potrzeb, przykręcając śrubę wypływaniu pieniędzy w sposób nieracjonalny. Wszyscy wiemy, że wieleset milionów, a może i miliardów złotych idzie nie tam, gdzie powinno iść. Żadna ekipa nie jest w stanie tego opanować, ale może to zmniejszyć. Oby się to następcom udało. Mówię to dlatego, że budżet 2005 r. przybliża szanse lekkiej poprawy dla ok. 52% biednych ludzi, którzy na transformacji ustrojowej tylko i wyłącznie przegrali, zostali oszukani, zostali omotani różnymi wizjami, z których nic nie wynikało. Gospodarka, która się rozwija, jest podstawą do tego, aby można było liczyć na poprawę sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-100.11" who="#WładysławStępień">Mówię to dlatego, bo słucham różnych wystąpień, naprawdę wielu mądrzejszych ode mnie ludzi. Sądzę, że ekonomiści, profesorowie, specjaliści od finansów powinni z tej trybuny poważnie rozmawiać z narodem i poważne sygnały przekazywać. Nigdy bym się nie odważył na wystąpienie z tą samą formułą po raz czwarty, jeśli trzy moje wcześniejsze prognozy by się nie sprawdziły i minęłyby się z prawdą czy z rzeczywistością. Po prostu bym się nie odważył czwarty raz takich samych bredni społeczeństwu z trybuny sejmowej opowiadać.</u>
          <u xml:id="u-100.12" who="#WładysławStępień">Wysoka Izbo! Wyszedłem na trybunę, żeby powiedzieć o sposobie ułożenia i wysokości finansów w zakresie szeroko rozumianego bezpieczeństwa obywateli. Otóż mam zaszczyt w parlamencie reprezentować 117-osobowy Parlamentarny Zespół Strażaków. Jest to największy lobbing parlamentarny w historii europejskiego parlamentaryzmu, który, działając ponad podziałami politycznymi - realizując przysięgę poselską - dąży do jednego celu, do tego, żeby były instrumenty prawne, które poprawiają bezpieczeństwo społeczeństwa, i żeby była możliwość realizacji tych instrumentów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-100.13" who="#WładysławStępień">Budżet Państwowej Straży Pożarnej jest budowany na założeniach zastosowania europejskich rozwiązań w całym systemie bezpieczeństwa państwa. Jak Wysoka Izba pamięta, od kilku miesięcy trwają prace nad dwiema wielkimi ustawami. Pierwsza dotyczy bezpieczeństwa cywilnego i zarządzania kryzysowego. Druga dotyczy krajowego systemu ratowniczego.</u>
          <u xml:id="u-100.14" who="#WładysławStępień">Sądziliśmy, że prace parlamentu zostaną tak poprowadzone, by udało się prace nad tymi dwiema ustawami zakończyć przed rokiem budżetowym 2005, ale widać, że z wielu względów to się nie uda i że finansowanie struktur bezpieczeństwa państwa i funkcjonowania jednostek i organizacji może nastąpić dopiero, począwszy od 2006 r., jeśli te ustawy będą uchwalone i jeśli będzie wdrożony ten nowy system organizacyjny.</u>
          <u xml:id="u-100.15" who="#WładysławStępień">Oczywiście system w tej chwili jest i działa zupełnie dobrze. Jednak jest tu kwestia dostosowania do struktur Unii Europejskiej i kwestia nowego sposobu finansowania. Dotychczas tego systemu nie ma, tych dwóch ustaw. Będziemy prosić Komisję Finansów Publicznych, która zawsze sprzyjała propozycjom w sprawie straży, Policji, jak również Wysoką Izbę, która nigdy nie odmówiła poparcia, jeśli sensownie zaproponowaliśmy pewne rozwiązania, pokazując, gdzie są rezerwy, gdzie można by zmniejszyć wydatki, aby zwiększyć tu, gdzie oczekujemy.</u>
          <u xml:id="u-100.16" who="#WładysławStępień">W przyszłym roku nastąpi taka sytuacja: Ok. 30 tys. funkcjonariuszy pożarnictwa funkcjonuje w ramach Państwowej Straży Pożarnej. Musi ona zwiększyć zatrudnienie, liczbę tzw. funkcjonariuszy operacyjnych, o minimum 1400, a w roku 2006 o dalszy 1 tys., ponieważ polscy strażacy pracują w systemie ok. 216 godzin miesięcznie i jest to 10 do 12 godzin więcej niż w Unii Europejskiej. W związku z tym trzeba zrealizować dyrektywę nr 93/104 Unii Europejskiej, aby zrównoważyć czas pracy funkcjonariuszy pożarnictwa w Polsce z czasem pracy funkcjonariuszy pożarnictwa w Unii Europejskiej. Na ten cel trzeba kilku milionów złotych, ale generalnie straż będzie musiała w ramach własnych struktur znaleźć te stanowiska ratownicze, zmieniając strukturę zatrudnienia. To jest niezależne od obecnego kierownictwa, trzeba to realizować. Minister spraw wewnętrznych przygotowuje projekt ustawy w tej sprawie i mam nadzieję, że Wysoka Izba zrozumie jej pilność i w trybie pilnym do końca roku ta ustawa będzie uchwalona, aby można było ten nowy system organizacyjny, o który występują również centrale związkowe, wprowadzić od 1 stycznia.</u>
          <u xml:id="u-100.17" who="#WładysławStępień">Drugim problemem, na który należałoby spojrzeć, jest kwestia zakończenia finansowania z budżetu państwa w 2003 r. budowy baz krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. W ramach tej inwestycji wydatkowano w całej Polsce na modernizację, budowę, rozbudowę, przebudowę jednostek ratowniczo-gaśniczych w Państwowej Straży Pożarnej kwotę chyba ok. 547 mln zł. W ten sposób poszczególne rządy i parlamenty doprowadziły do standardów europejskich polską Państwową Straż Pożarną, jednostki ratowniczo-gaśnicze, za co chwała parlamentowi wszystkich kadencji od roku 1996 i wszystkim rządom, bo w tamtym czasie to się działo. Ponieważ jednak nie ma tych dwóch ustaw, o których mówiłem przed chwilą, niezbędne jest, aby w roku 2005 Komisja Finansów Publicznych, która zna doskonale te problemy, udzieliła zgody (a następnie Wysoka Izba) na kontynuowanie, w formie bardzo ograniczonej, modernizacji, aby dokończyć te wszystkie rozpoczęte działania w jednostkach ratowniczo-gaśniczych - szkoda by było zmarnować te pieniądze, które już wydano - aby kontynuować tzw. drugi etap w okresie przejściowym, do czasu uchwalenia tych dwóch ustrojowych ustaw dotyczących bezpieczeństwa, czyli jeszcze w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-100.18" who="#WładysławStępień">Sprawa trzecia to sprawa integracji i koordynacji dowodzenia jednostkami straży pożarnej w układzie Państwowa Straż Pożarna i ochotnicze straże pożarne. Ochotnicze straże pożarne, których jest około 18,5 tys. w Polsce, są doskonałym ogniwem ratownictwa i bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Na każdym kroku widać ochotników biorących udział we wszystkich zdarzeniach, a także angażujących się w całą profilaktykę, w działania, które są podejmowane w zaciszu, czego nie widać. 3410 ochotniczych straży pożarnych jest włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Są w dyspozycji komendanta głównego, dowódcy akcji i koordynatora działań ratowniczych. I w przypadku tych straży Komenda Główna PSP jest obowiązana przekazywać środki na zakup wyposażenia, na łączność, na różne inne sprawy bieżące, na wszystko, co jest niezbędne w związku z włączeniem do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Ta kwota jest mizerna. W bieżącym roku to jest 6042 zł. Aż się prosi, żeby ją podnieść przynajmniej do 7 tys. zł. A jest jeszcze 200 takich miejsc w Polsce, gdzie są gminy, w których nie funkcjonuje ani jedna straż w krajowym systemie ratowniczym. W związku z tym Komenda Główna PSP, pokazując luki na tej mapie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, musi jeszcze pokazać 200 miejsc w przyszłym roku i włączyć kolejne straże, które niejako tę pulę jeszcze zmniejszą. To jest bardzo istotna kwestia, bo - przypominamy jeszcze raz, z wielkim szacunkiem - setki tysięcy ochotników, strażaków służy społeczeństwu polskiemu za: Bóg zapłać.</u>
          <u xml:id="u-100.19" who="#WładysławStępień">Szkoły pożarnicze. Mamy w Polsce jedyną elitarną szkołę oficerską: Szkołę Główną Służby Pożarniczej Państwowej Straży Pożarnej w Warszawie. Od 1 maja jest to szkoła o profilu międzynarodowym. Jest to szkoła, która szanowana jest we wszystkich wielkich uczelniach europejskich. Ma doskonałą kadrę, wymienia się doświadczeniami. Ta szkoła realizuje cykl inwestycyjny, buduje nowe obiekty bazy dydaktycznej, zabiega o wyposażenie. Wyposażenie jej jest jednak bardzo mizerne, jeśli uwzględnimy możliwości kadry naukowej i niezbędną jakość szkolenia, jakie się tam odbywa i musi się odbywać. Dzięki Wysokiej Izbie, która poparła poprawkę do budżetu na rok 2004 - chciałem to przypomnieć i pokłonić się - w ubiegłym roku przyznano tej szkole milion złotych. Ma ona stosowną pozycję w budżecie ministra spraw wewnętrznych i administracji, ale jest to oddzielna pozycja: szkoła główna. Dzięki temu milionowi kierownictwo szkoły - przy wsparciu ministra spraw wewnętrznych i komendanta głównego - uzyskało 2 mln z Unii Europejskiej. Jeśli tę samą formułę powtórzymy w tym roku, to będzie kolejne 2 mln w roku przyszłym. Zakończy się inwestycje i ten parlament będzie mógł powiedzieć, że przyczynił się znacznie do ich zakończenia, że jest to szkoła, na jaką zasługuje nasza Rzeczpospolita.</u>
          <u xml:id="u-100.20" who="#WładysławStępień">Realizowane są również dwie inwestycje w szkołach aspiranckich: w Krakowie - budowa hali sportowej i w Częstochowie - budowa nowych obiektów dydaktycznych. To są dwie duże szkoły, które są finansowane w ramach budżetu ministra spraw wewnętrznych. Do tej pory to finansowanie było w miarę przyzwoite i mam nadzieję, że tak będzie również w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-100.21" who="#WładysławStępień">Chciałbym również z radością przypomnieć ostatnie decyzje rządu, a wcześniej parlamentu, czyli nas zasiadających na tej sali, kiedy to przyjęliśmy poprawkę Senatu mówiącą o tym, że jeśli dochody i wydatki w roku 2004 będą satysfakcjonujące, to będzie możliwe w IV kwartale skierowanie na dodatkowe płace Policji, straży pożarnej, Straży Granicznej, Służby Więziennej 50 mln zł. Tak też się stało. Mogę tylko podać, że w przypadku strażaków od 1 października wynagrodzenie wzrośnie o 112 zł miesięcznie, a skutkiem tych dodatkowych podwyżek będzie jeszcze 71 zł od 1 stycznia. Razem jest to 183 zł, co jest już jakąś kwota, o której można mówić. Przypomnę, że wskaźnik wynagrodzenia w przypadku średniej płacy krajowej straży pożarnej wynosił 1,75, teraz będzie wynosił 1,83.</u>
          <u xml:id="u-100.22" who="#WładysławStępień">I ostatnia kwestia, którą chciałbym poruszyć. Jestem posłem z woj. podkarpackiego. W naszym województwie obowiązuje taka formuła, że zawsze przed debatą nad budżetem państwa spotykają się wszyscy parlamentarzyści, z każdej strony tej sali, aby porozmawiać o tym, jak w tym województwie, które niestety co roku nawiedzają różne klęski żywiołowe, sprostać wymogom i oczekiwaniom społeczeństwa. Oczywiście nigdy nie mieliśmy i nie będziemy mieć żadnych aspiracji, żeby to województwo było ważniejsze od innych. Wszystkie są bardzo ważne i wszyscy ludzie oczekują z nadzieją, że władze, wszystkie po kolei, staną na wysokości zadania. Ale na Podkarpaciu w tym roku znowu była powódź. Prawie nigdzie jej nie było, ale na Podkarpaciu była i to o dużym zasięgu. Chcąc zlikwidować szybko skutki tej powodzi, potrzeba trochę środków, których niestety w projekcie budżetu nie ma. Być może, że w jakiejś rezerwie się znajdą, będziemy próbowali wspólnie wypracować jakieś stanowisko w tej ważnej sprawie i będziemy w związku z tym zabiegać o przychylność Izby.</u>
          <u xml:id="u-100.23" who="#WładysławStępień">Chcę Wysoką Izbę poinformować, że zakończył się właśnie na Podkarpaciu pierwszy etap remontu wałów ochronnych, wałów, które nie wytrzymałyby następnej powodzi. Dosłownie w ostatniej chwili zdążyliśmy te wały zabezpieczyć i fala już ich nie zniszczyła. Zniszczyła natomiast inne, które oczekują na remont. W każdym województwie są jakieś wały do remontu i trzeba jak najszybciej działać, żeby je zabezpieczyć, bo likwidacja skutków powodzi wynosi...</u>
          <u xml:id="u-100.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jak w każdym ugrupowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-100.25" who="#WładysławStępień">...jest 10-krotnie wyższa. Panowie się śmiejecie, dlatego że może nie wyobrażacie sobie tego, co to znaczy, kiedy próbuje się ratować ludzi w sytuacji, gdy został przerwany wał ochronny i uległ zniszczeniu dorobek całego życia. Gdybyście to widzieli, takie obrazki, to może nie mielibyście ochoty do śmiechu. Wiem, że próbujecie to przesunąć na inną pozycję, jeśli chodzi o definicję wałów. Mogę się do tej dyskusji przyłączyć, ale po wystąpieniu, i wskazać na wielu.</u>
          <u xml:id="u-100.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co ten przytyk?)</u>
          <u xml:id="u-100.27" who="#WładysławStępień">Bardzo dobrze byłoby, żeby dyskusja nad budżetem państwa na rok 2005 odbywała się na płaszczyźnie merytorycznej, żeby to, czego rząd nie zauważył, a co posłowie może lepiej widzą, bo tak zawsze bywa, można było w dalszych pracach nad budżetem naprawić, zrealizować, żeby społeczeństwo wiedziało, że władza jest poważna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Cóż, to najważniejsza w roku debata budżetowa przykuwa uwagę. Na pewno mówimy o problemach najważniejszych, globalnych, podstawowych. Nie ma ważniejszego zadania niż budżet państwa. Mierzy się sytuację finansową gospodarki i finansów państwa w różny sposób. Jest bardzo wiele podstawowych wskaźników, którym trudno odmówić, że są najbardziej czytelne i najważniejsze. Dzisiaj wielokrotnie były tu przedstawiane. Przede wszystkim produkt krajowy brutto, inflacja, siła pieniądza, zmniejszenie udziału wydatków sztywnych itd. Statystyka jest tutaj bardzo zachęcająca. Generalnie mówi się, że jest dobrze. I trudno odmówić racji, jeżeli chodzi o ocenę tych wszystkich wskaźników. Ale jest też inny wskaźnik, jest inne pytanie. Można patrzeć na to, czy jest dobrze, patrząc również inaczej. Mianowicie postawić pytanie: Czy polityka rządu, polityka gospodarcza w państwie, polityka finansowa, czy sprzyja ona temu, by rozwój, bogacenie się, ten powszechny dostatek był rozkładany bardziej proporcjonalnie? Statystyka może być bowiem bardzo uwodzicielska. Chodzi o pytanie: Czy efektem tego budżetu i tych lat jest zmniejszenie ogromnych dysproporcji, które nie tylko w Polsce istnieją, ale również się pogłębiają? Może nie wszyscy wiedzą, ale jesteśmy krajem, jesteśmy państwem, gdzie dysproporcje dochodowe, ale również majątkowe są bardzo duże, są spolaryzowane. Dobrym tego przykładem jest to, co się działo ostatnio z kupnem akcji PKO BP. Odtrąbiono uroczyście wielki sukces, mówiono, że Polacy poczują się właścicielami. Ale statystyka i fakty nie mylą. Jest mianowicie tak, że 130 tys. osób, często krwawicę, często oszczędności wielu lat chciało gdzieś dobrze ulokować, może troszeczkę pomnożyć. Ale 130 tys. to jest tylko co dwusetny dorosły Polak. Sprzedaż dotyczy wielkiego klejnotu rodowego, bo bank PKO BP trudno powiedzieć, żeby to był mały bank, to jest kilkanaście milionów klientów, to jest kilkaset milionów zysku netto w I półroczu tego roku. I rzeczywiście, jak się spojrzy na wskaźniki, zauważymy ogromną dynamikę. Wzrost zysku netto w skali makrogospodarczej w I półroczu przekroczył 300%, poprawa efektywności - sam sektor bankowy miał o połowę większe zyski w I półroczu niż za cały ubiegły rok. Jak to się przekładało na sytuację przeciętnego człowieka? Właśnie w sytuacji przeze mnie opisanej to jest widoczne.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#TadeuszCymański">I teraz największy problem społeczny - bezrobocie i praca. Rzeczywiście bardzo kontrastuje z tymi wskaźnikami to, co można zauważyć albo czego nie można zauważyć na rynku walki z bezrobociem. Trudno odmówić racji, że są pewne symptomy, pewne znaki, pewne zauważalne poprawy w poszczególnych segmentach, coś drgnęło. Ale jeżeli weźmie się pod uwagę ofiary albo działania bardzo mocne, które podjęto, mam na myśli chociażby zmniejszenie w ubiegłym roku bardzo wyraźne, bardzo mocne wskaźników stóp podatkowych z 40 na 19%, to właśnie miało być zaczynem, i nawet uwzględniając opóźnienie w czasie pewnych efektów, bo wielu przedsiębiorców czeka, są niepewni sytuacji na rynku, stabilności, nawet właśnie budżetu, to jednak efekty są niewspółmiernie niskie. (Panie marszałku, już kończę.) Mianowicie wskaźnik inwestycji wg informacji Narodowego Banku Polskiego - raport o inflacji wyraźnie wskazuje, że I półrocze jest to 9%, ale to jest wypadkowa - jeżeli chodzi o budowle, budynki - 13, jeżeli chodzi o maszyny, urządzenia, środki produkcji, a więc tam, gdzie teoretycznie można tworzyć miejsca pracy, wskaźnik jest niecałe 2%. To daje do myślenia. Dość powiedzieć, że bardzo wielu ekonomistów, również tych liberalnych, tych, którzy nie za bardzo są otwarci na działania prospołeczne czy prosocjalne, jednak z wielkim niepokojem te fakty przyjmuje. To powinno dawać do myślenia. I to wszystko, znakomite wyniki, to, że pan minister finansów uczciwie i szczerze, i trzeba mu oddać, że przynajmniej nie koloryzuje jak jego poprzednicy i mówi spokojnie, nie mówi w ogóle o obniżaniu obciążeń, mówi, że nie będzie podwyższał. To znaczy tyle, że nie ma mowy o obniżaniu. To by było w tym momencie, można sądzić, samobójcze.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#TadeuszCymański">A przechodząc do sprawy, bo jestem posłem z Komisji Polityki Społecznej i Rodziny i z Komisji Zdrowia, obserwuję zagadnienia gospodarcze trochę z boku, ale mam świadomość ogromnego znaczenia i ścisłego związku między sytuacją w dziedzinie gospodarki i finansów a tym, co dzieje się na obszarze szczególnie mnie interesującym. Trzeba powiedzieć, że jeżeli mówimy o ograniczaniu nakładów na pomoc społeczną czy na transfery socjalne, jak to się mówi, to trzeba powiedzieć bardziej o racjonalizacji tych wydatków, o uszczelnianiu. Cieszy to, że minister mówi o upowszechnianiu, a więc bardziej powszechnym ściąganiu obciążeń, bo jedną z przyczyn tych nieszczęść jest bardzo duża szara strefa w Polsce, a sztywny budżet wydatków jest tak wielki, że kto by nie rządził, obciążenia są bardzo wysokie. Świadomość tego mamy i pan minister o tym też mówił. My jako opozycja to dostrzegamy i mamy tego świadomość, ale spór o to, kto ma czerpać profity z rozwoju, kto ma uzyskiwać wielkie korzyści, a kto ma ponosić cenę i jak wielka ma być ta cena, ten spór jest ciągle aktualny i będzie żywy. Warto pamiętać, że ogromne dysproporcje społeczne to nie tylko problemy społeczne, socjalne, to również ryzyko destabilizacji politycznej. A to, że jest tak, to jeszcze jest nieźle, bo osiągnięcia kilkunastu lat można bardzo łatwo, przez nieodpowiedzialność, zmarnować. Warto o tym pamiętać, konstruując ten budżet.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#TadeuszCymański">Kończę już, panie marszałku, bo cierpliwość może na wyczerpaniu. Największe dzisiaj przekroczenie wyniosło 6 minut, muszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 10 minut.)</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#TadeuszCymański">...10 minut, muszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#TadeuszCymański">Chciałbym się zwrócić do pana ministra z kilkoma sprawami, bo szczególnie interesują mnie oczywiście problemy patologii społecznych. Zmniejszenie nakładów na programy przeciwalkoholowe o 9%, na narkomanię o 4,5%, zwłaszcza w sytuacji, kiedy rząd zaproponował zwiększenie reklamy na wina gronowe - już nie chcę komentować, bo za mało czasu - jest po prostu czymś niezrozumiałym. A jeżeli chodzi o program, o który wspólnie walczyliśmy w Sejmie, chciałbym prosić, żeby pan minister finansów wyraził życzliwe zainteresowanie, tak powiem, a może i życzliwość na końcu, żeby - jeżeli będzie zgłoszona poprawka do budżetu - stworzyć rezerwę celową czy wręcz wydatek na kontynuację doraźnego rozwiązania zakresu funduszu alimentacyjnego. Bardzo ograniczyliśmy wydatki z tego funduszu, w tej chwili funkcjonuje rozwiązanie doraźne do końca roku. Ono kosztowało 80 mln. Chcemy, wspólnie działając z rządem, stworzyć lepszą ustawę, która systemowo ten problem będzie próbowała rozwiązać, ale żeby to uczynić, trzeba przynajmniej kilku miesięcy, do pół roku. Dlatego to rozwiązanie będzie proponowane. To nie jest wielki wydatek, on na kolana tego budżetu nie rzuci, a otworzy szansę dla kilkuset tysięcy rodzin. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Janusz Piechociński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Wino przeciwdziała sklerozie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja wyrwę się z tego zaklętego tańca, który co roku wykonujemy przy okazji budżetu, gdzie role są z góry podzielone i powiem tak: Przedwcześnie premier Belka ogłosił, że kryzys finansów publicznych jest zażegnany. Jak może być zażegnany kryzys finansów publicznych, skoro nie wiemy, co się dzieje w zdrowiu, skoro wiemy, że przerzuciliśmy na samorządy kolejne działania w opiece społecznej, nie dając odpowiednich pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JanuszPiechociński">Jak zażegnaliśmy kryzys finansów publicznych, skoro Sejm nie potrafi zmusić rządu do wypełnienia zapisów ustawy budżetowej w zakresie pieniędzy na kolej, w zakresie tego, co w grudniu w zeszłym roku się wydarzyło, o co wielokrotnie toczyliśmy tutaj bitwy. To jest w ogóle pytanie o przestrzeganie przez rząd zapisów ustawy, bo w samorządzie można zrobić zapisy niewygasające, RIO uchyli tę uchwałę, jeśli ona będzie źle zrobiona, jeśli tych pieniędzy nie będzie, zrobić ją w grudniu, w lutym RIO ją uchyli, a później kontynuować. My rolujemy pewne rzeczy w tym budżecie, niestety. Także nie ma zasadniczego rozstrzygnięcia, ile na rozwój, ile na konsumpcję, bo skoro ogłosiliśmy, że minął już kryzys finansów publicznych, skoro ogłosiliśmy, że gospodarka nabrała tempa i daje zwiększone dochody, to zachęcamy wszystkie grupy, które są niedoinwestowane, żeby upomniały się i w Sejmie, i w rządzie o podział tego większego talerza. No i proszę zwrócić uwagę, kolejne inicjatywy nas, posłów, idą w tę stronę. Idą bardzo ładnie na etapie zgłaszania projektów ustaw, a za chwilę zderzą się z sytuacją finansów publicznych i ci sami, którzy je składali, będą musieli się wstrzymywać od głosu albo, myśląc w kontekście przejęcia władzy już wiosną czy jesienią, zastanawiać się, jakby tu zrobić, żeby być za ale przeciw. Pomówmy więc o tym wreszcie poważnie i nie ogłaszajmy tylko dlatego, że kres pewnej ekipy politycznej jest bliżej niż dalej, że kryzys minął. Kryzys jest, przenosi się na nowy Sejm, na nowy parlament, o czym świadczą zapisy tego budżetu. Ale koledzy tu wzywali, abyśmy byli twórczy, więc po stronie dochodów - podatek tonażowy. Od trzech lat mówimy o wdrożeniu podatku tonażowego, żeby wreszcie przywrócić trochę polskiej bandery na polskie statki. Każdy kolejny minister finansów mówi: w tym roku nie, ale w przyszłym od 1 stycznia. Mamy nowego ministra finansów. Panie ministrze, mam nadzieję, że pan tego nie powtórzy, tego, co mówił pan minister Belka, a nawet pan minister Kołodko. Jeśli tak, to oczekuję od rządu jako przewodniczący sejmowej Komisji Infrastruktury, że wreszcie ten wstydliwy problem zostanie rozwiązany i te 20 mln zł do polskiego budżetu z podatku tonażowego w przyszłym roku wpłynie.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#JanuszPiechociński">Skoro tak dobrze idzie nam prywatyzacja ciekawej oferty banku PKO BP, skoro tylu ludzi uwierzyło jeszcze raz, że warto w to zainwestować, dlaczego rząd nie myśli nad podobną ofertą obligacji drogowych dla drobnych ciułaczy? Jeżeli stać nas było decyzją tego Sejmu i tego rządu na to, żeby ominąć podatek Belki z oszczędności w indywidualnych funduszach emerytalnych, dlaczego nie możemy tego zrobić dla obligacji drogowych i pozyskać z rynku, od obywatela te środki, które nam są potrzebne na to, żeby wykorzystać środki unijne? Pomyślmy o tym, popracujmy, jeszcze jest kilka ładnych tygodni, gdzie tu można coś zrobić.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#JanuszPiechociński">Dotknąłem starych problemów kolei. Stoimy u progu strajku generalnego i aktywizacji związków zawodowych w wyniku tego, że rząd nie zrealizował tego, co przydzielił parlament. To powiedzmy o tym, co jest w tym budżecie. Jak chcemy realizować inwestycje ciągnące środki unijne, skoro środki na udział własny są w rezerwie ogólnej. To, co? Tę rezerwę uruchomimy w czerwcu? Przetargi ogłosimy w lipcu? Rozstrzygnięcie nastąpi we wrześniu, a kasowo, z budżetu, te środki wyjdą w styczniu następnego roku? Otóż, powiem to wprost, panie ministrze: Oczekujemy, że w ramach prac parlamentarnych ta rezerwa celowa przesunie się do działu: Infrastruktura, i będzie zapisana, bo inaczej grozi nam kompromitacja. Przypomnę, w ostatnich dwóch latach polskie linie kolejowe jako biorca pomocy unijnej wykorzystywały tę pomoc najlepiej, na poziomie 80%, drogi - na poziomie 60, 50, samorządy trochę niżej w obszarze ochrony środowiska. Wygląda na to, że w 2005 r. będziemy płatnikiem kolei i grozi to nam sankcjami w związku z tym, że stan infrastruktury jest po prostu dramatyczny.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#JanuszPiechociński">Kolejny dział, nad którym szczególnie ubolewam. Zabraliśmy polskiemu budownictwu już wszystko, a w tej chwili proponujemy temu budownictwu, w którym gwałtownie rośnie cena mieszkań i rocznie spada na gwałt, na łeb, na szyję liczba pozwoleń na budowę, najniższy w historii budżet. Panie ministrze, bez 350 dodatkowych milionów na Krajowy Fundusz Mieszkaniowy i, powiedzmy sobie wprost, na to, co jeszcze dyszy i podkręca trochę ruch inwestycyjny, czyli system budownictwa społecznego, ta dziedzina właściwie padnie. A proszę zwrócić uwagę, że w obszarze budownictwa najłatwiej jest o nowe miejsca pracy, najłatwiej jest o szybki zwrot środków. Za chwilę odbierzemy to wysokim VAT-em, to wróci. To wróci w postaci iluś tysięcy miejsc pracy, obywatele za to zapłacą.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#JanuszPiechociński">I szczegóły ważne, o których nie zdążę powiedzieć, ale mam nadzieję, że na tę minutę pan marszałek mi pozwoli. W grudniu zeszłego roku na lotnisku Okęcie pojawili się tani przewoźnicy. Dynamika tego zjawiska jest niesamowita. Dworzec Chopina pęka w szwach. Stał się w ostatnich tygodniach jednym z najgorszych trzech dworców lotniczych w Europie pod względem skali opóźnień, jeszcze przed pełnym wdrożeniem budowy drugiego terminala. Teraz mamy kilka miesięcy, które pozwolą nam złapać trochę oddechu, ale w przyszłym roku wiosną dynamika przyrostu tanich przewoźników i operacji lotniczych będzie gigantyczna. Po pierwsze, nastąpi radykalizacja mieszkańców wokół terenu lotniska Okęcie, a po drugie, mamy te kilka miesięcy, żeby na jednym z lotnisk wojskowych wokół Warszawy uruchomić tanie lotnisko dla tzw. tanich przewoźników.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#JanuszPiechociński">Panie ministrze, oczekuję od rządu szybkiej decyzji w tym zakresie, w oparciu o publicznych akcjonariuszy - rząd, Agencję Mienia Wojskowego, samorząd województwa, miasto stołeczne Warszawę, miasto i gminę Nowy Dwór, Polskie Porty Lotnicze - oczekuję rozpoczęcia działań, tak aby najdalej w czerwcu, przed kolejnym wzrostem liczby operacji lotniczych i pasażerskich, które szacuje się na ponad milion, szybko to uruchomić. To jest kwestia tylko 60 mln zł. Znajdźmy te 60 mln, jeżeli nie chcemy, aby stała się tragedia, by wzrosła liczba agresji ze strony mieszkańców bardzo zagęszczonej części południowej Warszawy i terenów podwarszawskich.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#JanuszPiechociński">I na koniec, muszę to powiedzieć, bo wreszcie mamy ministra z innego miasta niż Warszawa i Łódź, i ministra, który nie był pracownikiem naukowym SGH. Jest jedna taka zasłużona uczelnia, która nazywa się: Szkoła Główna Handlowa. Miała premierów, marszałków, ministrów finansów, a nigdy nie miała życzliwości Wysokiej Izby, mimo że w przyszłym roku będzie obchodzić 100 lat swojego istnienia. Mimo że ci ludzie i za tamtego, i obecnego systemu wiele znaczyli w Polsce, nigdy ta uczelnia nie została uwłaszczona na majątku, które miały inne uczelnie, zostało im niewiele. W tej chwili własnym trudem kontynuuje budowę jednego skromnego budynku dydaktycznego. Dostała tych pieniędzy tyle, co kot napłakał. Ja nie wypominam, że nie tak dawno Izba szczególną ochroną objęła ten czy inny uniwersytet, ale czas najwyższy, już bez posądzeń, że koledzy kolegom załatwili te parę groszy z budżetu, dla kuźni kadr ekonomicznych kraju, czyli dla SGH, rozstrzygnąć to wreszcie, bo to jest wstydliwe. To jest wstydliwe, żeby tak zacna uczelnia, która tyle kreuje cennych inicjatyw, także w świecie gospodarczym, i daje gospodarce, ale także i pozostałym uczelniom ekonomicznym, niezłą, bardzo dobrą czy dobrą kadrę, była zapomniana przez państwo. O to będę wnosił do Wysokiej Izby i liczę na pomoc. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Władysław Szkop, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WładysławSzkop">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WładysławSzkop">Panie Ministrze! Panie i Panowie! Już jeden z przedmówców Socjaldemokracji, przemawiając w imieniu Socjaldemokracji, pan poseł Marek Olewiński podkreślał istotne znaczenie art. 8 projektowanej, przedkładanej i omawianej dzisiaj ustawy. To jest ten przepis, który po raz pierwszy zaznacza, pokazuje, że w Polsce nie tylko opieka zdrowotna będzie finansowana ze składki zdrowotnej, ale, co ważniejsze, w solidarnej odpowiedzialności rządu, Sejmu i świadczeniodawców, zgodnie z wyrokami i Trybunału Konstytucyjnego, i sądów, przyznają te trzy strony, że oto w 2000 r. ustawa 203, która legła u podstawy szybkiego zadłużania się zakładów, wymaga naprawy, wymaga takich ruchów, które pozwolą tym zakładom opieki zdrowotnej rozwiązać problem - mam nadzieję, panie ministrze, że to nie będzie pierwszy ruch pomocy, nie dlatego, że to one same siebie wprowadziły w orbitę zadłużenia, tylko że my. Tak na marginesie i jako ciekawostkę chcę podać, panie ministrze, że dzisiaj zapadł wyrok, panie marszałku, w sądzie w Biłgoraju, który przypisał Sejmowi 7,5 mln zł zwrotu należności dla jednego z wierzycieli w związku z tzw. ustawą 203. Mamy kuriozalny wyrok, ale go mamy i nie będę z nim dyskutował. Ten pierwszy krok, 2,2 mld zł przeznaczonych na pożyczkę - mam nadzieję, że pan minister uszczegółowi, na jakich zasadach będzie wykorzystywana ta pożyczka - jest pierwszym krokiem i pewnie nie jest to znakiem czasu, że rząd AWS rzecz poczynił, a rząd lewicowy, musi rzecz naprawiać, bo jest to nie znak czasu, a ciągłość władzy. Pewnie tak musi być, że następny parlament będzie ponosił tego konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WładysławSzkop">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę zwrócić uwagę na to, że ten pierwszy krok tak naprawdę nie załatwia istniejącego problemu 203. Rok 2003 i kolejne lata to jest półtoramiliardowy przyrost zobowiązań wynikających z ustawy 203. Jak się łatwo policzy, 313 - liczba pracowników, miesiące, to daje kwotę około półtora miliarda złotych rocznego przyrostu. Te 2,2 mld zł to jest istotny środek, istotna pula pieniędzy. Ona pozwoli zakładom opieki zdrowotnej na bieżące oddłużenie i próbę złapania oddechu, ale nie jest to rozwiązanie finalne. Do tego potrzebne i niezbędne są regulacje, które dziś już znajdują się w Sejmie i oczekują na autopoprawkę rządu. To jest ustawa o restrukturyzacji i pomocy publicznej, bez której 2,2 mld zł, po pierwsze, trudno będzie skonsumować, a po drugie, nie będzie rzeczywistej restrukturyzacji zadaniowej z przeznaczeniem takim, które pozwoli na to, żeby myśleć swobodniej o tym, co będzie w roku następnym.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WładysławSzkop">Jeśli chodzi o tę ustawę, to chciałbym gorąco namawiać i rząd, i Sejm, panie i panów posłów, do tego, aby rozważyli fakultatywność przekształceń spółki użyteczności publicznej - oczywiście w pewnym momencie ta fakultatywność stanie się pożytkiem bezpośrednim, bowiem pozwoli na takie czy inne umarzanie pożyczek zaciągniętych na cel oddłużeniowy - ale, co ważniejsze, żeby rozważyli sprawę struktury własności w tych spółkach, by nie bać się i nie lękać się przed większym wpuszczeniem kapitału do zakładów opieki zdrowotnej. To są dodatkowe środki, które mogą wpłynąć na poprawę sytuacji tych zakładów, które mogą upłynnić finanse tych zakładów i może stać się to podstawą do lepszego ich funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#WładysławSzkop">W czasie prac nad tą ustawą budżetową Socjaldemokracja Polska będzie poszukiwała takich rozwiązań, aby nie zmieniając i nie naruszając struktury długu publicznego, znaleźć nieco większą kwotę, większą pulę środków, które przeznacza się na tę pożyczkę. Mam nadzieję, że to się uda i zapewniam pana ministra, że te propozycje nie będą w jakiejkolwiek w sprzeczności z Konstytucją Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#DonaldTusk">Minister finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Odpowiadając na pytanie zadane przez pana posła Szkopa, chciałem powiedzieć, że w tej chwili opracowywana jest autopoprawka rządu, jeżeli chodzi o tę słynną sprawę 203. Nie ma jeszcze ostatecznych decyzji, ostateczne decyzje zapadną we wtorek na kolejnym posiedzeniu rządu. Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że jest to autopoprawka zgłaszana przez ministra zdrowia. Minister finansów co najwyżej może powiedzieć, jakie mogą być warunki finansowe. Chciałem jednocześnie podkreślić, że to nie będzie bezwarunkowe oddłużenie, tylko to chciałbym podkreślić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Grzegorz Tuderek, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#GrzegorzTuderek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To dobrze, że premier Hausner odniósł się do wskaźników ekonomicznych z końca 2001 r. i do wskaźników przewidywanych na koniec 2004 r. i że podniósł zasługi i wizje profesora Belki, ówczesnego wicepremiera i ministra finansów, a obecnego szefa rządu. Nie kwestionuję tego, ale trzeba pamiętać, że bez wątpienia jakiś udział w kreowaniu wzrostu gospodarczego, w osiągnięciu założonego celu miał wicepremier Kołodko, ale także premier Miller. Warto przypomnieć, a odnoszę się wyłącznie do sfery gospodarczej, że to właśnie za rządów premiera Millera polska gospodarka weszła na ścieżkę szybkiego rozwoju, osiągając wzrost produktu krajowego brutto na poziomie przekraczającym 5%. To prawda, że premier Belka w ciągu tych paru miesięcy starał się stabilizować gospodarkę, starał się jej nie przeszkadzać, chociaż propozycja podniesienia stawki ZUS o 150 czy 200 zł dla indywidualnych drobnych przedsiębiorców o rocznych przychodach nieprzekraczających 4, 5 tys. zł jest bardzo bolesna i nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#GrzegorzTuderek">A teraz odniosę się do budżetu. To rozsądny budżet, taki, na który Polskę stać. Jest to budżet pozwalający spokojnie myśleć o przyszłości. Z jednej strony wydatki rosną wolniej niż produkt krajowy brutto i pozwalają zmniejszyć deficyt budżetowy, tak więc odsuniemy niebezpieczeństwo przekroczenia trzeciego, 60-procentowego progu ostrożnościowego deficytu w relacji do produktu krajowego brutto. Stało się to możliwe dzięki rozpoczęciu reformy finansów publicznych oraz wejściu Polski do Unii Europejskiej. Z drugiej strony jest to budżet, który umożliwia realizację podstawowych celów społecznych i ekonomicznych. Powtórzę, należą do nich: utrzymanie wysokiego, co najmniej 5-procentowego tempa wzrostu produktu krajowego brutto, a więc utrzymanie wysokiej dynamiki wzrostu gospodarczego, zmniejszenie o co najmniej 200 tys. liczby bezrobotnych, do poziomu 18%, zwiększenie inwestycji w polskiej gospodarce, a tym samym chodzi o poprawę i umocnienie konkurencyjności naszych producentów. Na tym polega podstawowy walor rządu popieranego przez lewicę.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To robiła prawica.)</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#GrzegorzTuderek">Kontynuujemy proces wzmacnia i odbudowy gospodarki i kraju po eksperymentach, jakie prowadziła w okresie swoich rządów prawica, to trzeba przypominać, prawica, która posiadała genialne umiejętności destrukcji fundamentów państwa i społeczeństwa i jednocześnie nie potrafiła myśleć, biorąc pod uwagę obiektywne kategorie państwa.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#GrzegorzTuderek">Dziś lewica, po raz kolejny płacąc wysokie koszty, kosztem swoich notowań, dokonuje naprawy państwa po rządach w latach 1998–2001 i czterech nieudanych reformach. Efektem tego - przypomnę - była zapaść gospodarcza. Nie po raz pierwszy zresztą, wcześniej w okresie 1989–1993 w wyniku realizacji terapii szokowej doprowadzono do potężnej zapaści gospodarczej i zniszczenia bazy funkcjonowania przedsiębiorstw. W tym okresie pracownicy stracili nie tylko pracę, ale też większość przywilejów. Kiedy lewica w następnym 4-leciu zaleczyła najpoważniejsze rany kraju, przyszła kolejna czarna epoka, okres władztwa AWS. I znów kolejna zapaść gospodarcza i utrata ostatnich przywilejów ludzi pracy. Teraz znów lewica odbudowuje kraj po eksperymencie chłodzenia gospodarki i plajcie czterech reform, ale trudno zatrzymać w biegu pociąg destrukcji, który rozpędzony zbiera żniwo, zwłaszcza przez 3 ostatnie lata na rynku pracy i w małych przedsiębiorstwach. Pod rządami lewicy w tym roku zmalało bezrobocie i wzrosła produkcja. Staliśmy się beneficjentami pomocy unijnej. Już za 4 dni pierwsze przekazy z dopłatami dotrą do rolników i tam, na wsi, najbardziej chyba dotkniętej skutkami 15 lat transformacji, zapłonie kaganek nadziei i szansy na przyszłość, jak mówił pan minister Olejniczak. Ja w to wierzę, bo również bywam na wsi, często jeżdżę po wsiach, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kaganek?)</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#GrzegorzTuderek">Podobny kaganek zapłonie również dla służby zdrowia, chociaż może nie tak jasny. Ma ona wreszcie gwarancję otrzymania pomocy na realizację zaległości w ramach słynnej, przyjętej przez rząd AWS, ustawy w sprawie tzw. 203 zł, mówił o tym pan minister, mówił o tym pan poseł Szkop, czyli środków na wypłatę dodatkowego wynagrodzenia dla personelu medycznego. Szpitale po raz pierwszy otrzymają refundację w wysokości 400 mln zł na pokrycie kosztów leczenia osób nieposiadających polisy ubezpieczeniowej. Wzrosną realne nakłady na naukę, na wydatki socjalne, na walkę z bezrobociem i pomoc dla małych i średnich firm. Te pieniądze to lokata w przyszłość Polski. Sądzę, że przyniesie ona naszemu krajowi wysokie odsetki. Przede wszystkim po kilku chudych latach można będzie spodziewać się, jak chce rząd, 3,2-procentowego wzrostu spożycia. Niektórzy eksperci uważają, że wzrost ten może wynieść nawet 4, 4,5%. Jest to wzrost, który nie tylko będzie zauważalny dla przeciętnej polskiej rodziny, ale pozwoli też zwiększyć produkcję rodzimych firm.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#GrzegorzTuderek">To prospołeczne i prorozwojowe nastawienie budżetu, proszę nie wiązać tego faktu z rokiem wyborczym, będzie miało niewątpliwie wielki wpływ na poprawę samopoczucia polskiej rodziny i jej mobilność. Przeciętna polska rodzina osiągnęła już chyba najniższy poziom zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i zaczyna powoli odbudowywać swój stan posiadania. Nieco trudniej jest z rodzinami znajdującymi się w strefie objętych ubóstwem społecznym na terenach o wysokim bezrobociu. I w tamte rejony skierowana jest część rządowych propozycji. Idące w ślad za tym środki krajowe, wsparte środkami unijnymi, na pewno ożywią Polskę powiatową, gdzie czai się dzisiaj najwięcej niedostatku, biedy i marazmu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#GrzegorzTuderek">Wspomniałem o roku wyborów. Po raz pierwszy w III Rzeczypospolitej nie zapisano w przyszłorocznym budżecie kiełbasy wyborczej. Nie ma również w ustawodawstwie parlamentu działań, które otwierałyby kasę państwową w celu zjednania sobie sympatyków. Przypomnę, że tak postępowali nasi poprzednicy, doprowadzając do olbrzymiego zwiększenia zagrożenia dla budżetu. Z tego powodu dla ratowania finansów publicznych prezydent Rzeczypospolitej musiał odmówić podpisania kilku ustaw, o czym warto pamiętać. Wspomnę jeszcze o rynku pracy i odniosę się w ten sposób do wystąpienia przedstawiciela PiS pana posła Jasińskiego. Stwierdził on, że rząd SLD doprowadził do wzrostu bezrobocia, albowiem w 2001 r. prawica zostawiła bezrobocie na poziomie 17,5%, a SLD chce zostawić go na poziomie 18,2%. Panie pośle, nie wiem, czy pan mnie słyszy, rzecz ma się inaczej, sięgnijmy do statystyk. W roku 1997 pozostawiliśmy bezrobocie na poziomie 10%, bez pracy wtedy było 1,8 mln osób. Przypomnę też, że w swoim czteroleciu rządów lewica stworzyła około 1,2 mln miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#GrzegorzTuderek">Co zastaliśmy w roku 2001? Bezrobocie ponad 3,1 mln osób, co znaczy, że prawica utraciła około 1,3 mln miejsc pracy i doprowadziła do poważnego osłabienia polskich firm, które z tego powodu do dziś tracą pracowników. Gdyby nie wysiłki w ostatnich trzech latach, mające umocnić firmy, dziś bezrobocie rejestrowane mogłoby sięgnąć nawet 4 mln osób. Zatem mówienie o tym, że SLD nie dokonała przesilenia na rynku pracy nie pokrywa się z faktami, skoro dziś bezrobocie spadło poniżej 2967 tys. osób i dalej maleje. Panie pośle, jest to bardzo poważne nadużycie. Nie wiem, czy celowe, na pewne nie intelektualne, bo o to pana nie podejrzewam.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#GrzegorzTuderek">I druga uwaga odnośnie do pana wypowiedzi dotyczące finansowania A-1. Zresztą panowie poszliście znacznie dalej, nawołujecie do bojkotu urzędników, aby odmawiali w tym względzie wykonywania poleceń służbowych. Apeluję do pana i do pańskich kolegów ze szczególną troską o przyszłość pańskiej formacji: Nie wyrządzajcie sobie sami krzywdy i dajmy szansę budowy autostrad w Polsce. Ponieważ również pan poseł Marek Zagórski i pan poseł Jan Łączny krytykują inżynierię finansową dotyczącą budowy autostrad, a zwłaszcza A-1, zapewniam panów, że inżynieria ta odpowiada standardom światowym i europejskim. Nikt nikomu nie ma prawa zabierać głosu, ale w tych sprawach powinni się wypowiadać ci, którzy wiedzą, o czym mówią, a nie ci, którzy mówią, ale nie wiedzą o czym.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#GrzegorzTuderek">I ostatnia sprawa, panie ministrze, bardzo drobna. Dodatkowo wygospodarował pan 130 mln zł, z czego o 50 mln zł zwiększył pan pulę na przygotowanie do igrzysk olimpijskich. To bardzo dobrze. Ale czy nie uważa pan, że to stanowczo za mało? Bo jest zasadnicze pytanie, czy chcemy odgrywać taką rolę, jak w Atlancie, czy w Atenach? Chyba że zakłada pan, iż w reprezentacji olimpijskiej w składzie drużyny narodowej piłki nożnej wystąpią Hausner i Maniura...</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Unia Europejska wystąpi.)</u>
          <u xml:id="u-110.13" who="#GrzegorzTuderek">...a w tenisie Półtorak i Chlebowski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Ryszard Maraszek, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#RyszardMaraszek">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Ten kolejny już budżet rządu wspieranego przez lewicę ma coś z terapii - chce uzdrowić pacjenta, który ma już w sobie wszelkie cechy ozdrowieńcze, ale ciągle możliwy jest nawrót choroby, tej z okresu terapii szokowej, ale i z innych czasów przypominających medyczną krioterapię. W tym przypadku pacjenta rozbudzonego, gorącego poddano po 1997 r. na długo wpływom chłodzenia. O ile w medycynie krótkotrwałe poddanie organizmu wpływom niskiej temperatury wywołuje skutek pozytywny, w tym przypadku nasi poprzednicy doprowadzili do choroby lub poważnego zniszczenia tkanki polskiej gospodarki. I właśnie ten obowiązek kuracji gospodarki kraju po kolejnym eksperymencie spadł na rząd lewicowy.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#RyszardMaraszek">Wiele już mówiono o przeszłości, trudno jednak nie przywoływać jej, skoro od rządu, od budżetu, który przecież dotyczy przedziału rocznego, wymaga się, aby naprawił skutki wieloletnich błędów i niedostatków. Ten budżet jest wypadkową sytuacji, w jakiej znalazł się kraj i gospodarka. Założenia makroekonomiczne, jak twierdzą niezależni eksperci, są poprawne i przy obecnym stanie wiedzy nie budzą wątpliwości. Pewne ryzyko wiąże się z silniejszym niż zakładano wzmocnieniem złotego, co jest jednak domeną nie rządu, ale Narodowego Banku Polskiego. Dochody budżetu zostały założone w sposób wiarygodny, przy czym wysoka ich dynamika jest zrozumiała w świetle zmian w strukturze podatków pośrednich związanych z akcesją do Unii Europejskiej. Plusem jest także i to, że wydatki budżetowe rosną wyraźnie wolniej od wzrostu produktu krajowego brutto, co jest odbiciem wysiłku rządu na rzecz poprawy równowagi budżetowej. Dzięki tym wysiłkom widać poprawę w strukturze wydatków. Stąd przyjmując budżet na rok 2005 w takim kształcie należy zdawać sobie sprawę, że znaczna część działań na rzecz reform strukturalnych polskich finansów publicznych jest już realizowana.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#RyszardMaraszek">Na uwagę i głęboki ukłon pod adresem planistów, a szczególnie ministra finansów, zasługuje niewątpliwie fakt, że deficyt ulega zmniejszeniu i powinien być bez kłopotów sfinansowany na rynku. To sprawi, że rozpoczniemy niewątpliwie długą jeszcze podróż do zrównoważenia wydatków z dochodami. Pamiętajmy jednak, że rząd rozpoczyna ten manewr w trudnych warunkach, kiedy trzeba zwiększyć środki na wydatki akcesyjne, a także na polski wkład do realizowanych zadań z udziałem środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#RyszardMaraszek">Na wspomnienie zasługuje też poprawa sytuacji makroekonomicznej naszego kraju, która tworzyć będzie aurę do sytuacji gospodarczej. Wymienię tu między innymi poprawę polityki fiskalnej. Rząd opanował sytuację budżetową i uspokoił rynek. W rezultacie poznikały panikarskie oceny mówiące o grożącym kryzysie podobnym do kryzysu argentyńskiego. Wprawdzie stosunkowo niskie nadal zyski przedsiębiorstw oraz prawdopodobny wzrost cen pieniądza na rynku będą wpływać hamująco na plany inwestycyjne polskich przedsiębiorców, ale za to należy się liczyć z większym napływem środków w ramach inwestycji zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#RyszardMaraszek">Powiem o jeszcze jednej pozytywnej wartości przyszłorocznego budżetu. Otóż kontynuuje on rozpoczęty w tym roku proces zwiększania wydatków elastycznych kosztem wydatków sztywnych. Wydatki sztywne po raz kolejny mają zmaleć o 1,5%, a wydatki elastyczne wzrosną aż o 14,4%. Jest to tym bardziej warte podkreślenia w sytuacji, kiedy nasza składka do budżetu unijnego wzrośnie o ponad 4 mld zł w stosunku do tego roku.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#RyszardMaraszek">Pragnę też wspomnieć o tym, że w przyszłorocznym budżecie są pewne niepokojące zjawiska związane z wydatkami 14 pozarządowych instytucji i urzędów państwowych, które zaplanowały swoje wydatki na poziomie ponadtrzykrotnie wyższym od tego, co proponuje Rada Ministrów. Mam nadzieję, że w trakcie prac nad budżetem wszystkie komisje sejmowe, a nie tylko Komisja Finansów Publicznych, krytycznie odniosą się do tych propozycji nieuwzględniających aktualnych możliwości budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#RyszardMaraszek">Odnotujmy jeszcze jedną właściwość przyszłorocznego budżetu, który zawiera znaczące prospołeczne akcenty. Przypomnę, że rozpoczniemy likwidację czarnej plamy, jaką jest tzw. stary portfel emerycki. To pamiątka po pierwszym okresie transformacji, kiedy wdrażano terapię szokową i zabrano emerytom część należnych i wypracowanych przez nich emerytur. Dodam też, że przyszłoroczny budżet będzie się starał poprawić nieco sytuację materialną, podnosząc, dzięki ostatnio opublikowanej inicjatywie SLD, pomoc pieniężną dla osób pobierających świadczenia społeczne poniżej 800 zł miesięcznie. Można powiedzieć, że wzrost gospodarczy zacznie się przekładać na płace i w ten sposób społeczeństwo także zacznie odnosić pożytki z transformacji. Przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce wzrośnie o 5,1%. Uwzględniając przewidywany wzrost zatrudnienia, oznacza to zwiększenie dochodów ludności z tytułu pracy o 6,2%.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#RyszardMaraszek">Zatrzymam się jeszcze przy przyszłorocznej konsumpcji, która według przewidywań ekspertów może zwiększyć się od 4 do 4,5%. To znaczny postęp po okresie, kiedy, jeśli chodzi o spożycie, kurczyło się ono lub dreptaliśmy w miejscu. Powinno to być zauważalne dla przeciętnej polskiej rodziny, bowiem tak naprawdę dopiero wzrost powyżej 3% jest odczuwalny w budżecie rodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#RyszardMaraszek">Sprawa bezrobocia. Z zadowoleniem muszę stwierdzić, że zaczyna nabierać tempa walka z bezrobociem. To efekt ożywienia gospodarki oraz działań uruchamianych przez rząd. W przyszłym roku takich działań będzie wiele, rząd oczekuje, że bezrobocie spadnie do 18,2%, co oznacza, że zatrudnienie w kraju wzrośnie o ponad 1 punkt procentowy. Można powiedzieć, że wobec potrzeb społecznych to za mało, jednak w obecnej sytuacji kraju to dużo, pokazuje to nasze realne możliwości. Walka z bezrobociem i związane z nią trudy społeczne powinny uzmysłowić przeróżnym reformatorom, specjalistom od niszczenia, a nie budowania, jak łatwo jest rozwalać przedsiębiorstwa, mrozić gospodarkę, a jak trudno budować nowe podmioty i tworzyć miejsca pracy. Te słowa kieruję zwłaszcza do niektórych, do tych, którzy pretendują do przejęcia rządów w Polsce i do jak najszybszego odsunięcia lewicy od władzy. Taki nagły tryb może spowodować, że może dojść do zniszczenia tego, co zrobiono w ciągu ostatnich trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#RyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Może ten budżet nie jest idealny, ale żadna katastrofa, jak wmawia nam opozycja, nam nie grozi. Po prostu jest to niekwestionowane prawo opozycji; nie słyszałem kiedykolwiek, aby obecna opozycja pozytywnie wyrażała się o projekcie budżetu. Pragnę jednak powtórzyć za wicepremierem Jerzym Hausnerem, że nie możemy zejść z drogi, która przywraca zdrowie polskiej gospodarce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#DonaldTusk">Jest ponad 40 zapisów, w związku z tym ograniczam czas zadawania pytań do 2 minut i bardzo proszę o dyscyplinę wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#TomaszMarkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Minister finansów jest odpowiedzialny nie tylko za budżet państwa, ale również za ocenę finansów publicznych kraju; nie może abstrahować od tego, co dzieje się poza budżetem. Rok temu, jak pamiętamy, odbyła się w Polsce wielka debata na temat możliwości nastąpienia totalnego kryzysu finansów w związku z przekroczeniem progów oszczędnościowych w relacji długu publicznego do PKB. Jak wszyscy pamiętamy, ratunkiem miał być plan Hausnera, potem okazało się, że nie realizuje go nawet zaplecze polityczne rządu. W związku z tym wygląda na to, że nie ma problemu czy też prawie nie ma. Można powiedzieć, że projekt budżetu mówi na ten temat bardzo niewiele, właściwie nie odnosi się do tego. Była perspektywa totalnego kryzysu - państwo to ogłaszali - a teraz jej nie ma. W związku z tym zasadnicze pytanie brzmi: W którym miejscu jesteśmy? Plan nie jest realizowany, a kryzysu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#TomaszMarkowski">Panie ministrze, sposób przedstawienia w projekcie budżetu inwestycji wieloletnich to kuriozum. Rozumiem, że wykaz inwestycji powinien prezentować najistotniejsze przedsięwzięcia, a w tym roku wyjaśnia on, na co ma być przeznaczone jedynie 3% wartości nakładów inwestycyjnych zaplanowanych w budżecie. To znaczy, że o planowanych inwestycjach praktycznie nie wiemy nic. Zresztą sam udział inwestycji w budżecie, około 9 mld zł, jest katastrofalnie niski, praktycznie uniemożliwia to tworzenie nowej infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#TomaszMarkowski">Panie ministrze, proszę o przybliżenie nam informacji w tym zakresie. szczególnie interesują mnie inwestycje planowane w woj. kujawsko-pomorskim, bo były też podejmowane programy, które miały być wieloletnie.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#TomaszMarkowski">Panie ministrze, była już o tym mowa, ale pragnę to powtórzyć: w tym budżecie zostały uwzględnione wpływy związane z podwyższeniem składki na ubezpieczenie społeczne dla przedsiębiorców. Pan dobrze wie, że obecnie w Sejmie trwają burzliwe prace nad projektem ustawy w tej sprawie. Co będzie, jeśli Sejm odrzuci przedmiotową regulację? Nawet posłowie lewicy wskazują, że podwyższenie składki o 150 zł miesięcznie to nie jest problem, ale dla małej firmy, która osiąga rocznie na przykład 4 tys. dochodu, jest to istotne obciążenie. Czy jeśli Sejm odrzuci projekt ustawy, to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle, proszę zakończyć pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#TomaszMarkowski">Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#TomaszMarkowski">Rozumiem, że będzie to oznaczało wzrost deficytu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Szymon Giżyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#SzymonGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas tej debaty słyszeliśmy niedawno wypowiedź pana ministra rolnictwa Wojciecha Olejniczaka, który na zarzuty o cięcia w budżecie rolnictwa odpowiadał, że albo nie ma zapotrzebowania wśród rolników w konkretnych pozycjach, albo Unia Europejska swoimi dotacjami uratuje sytuację. Ale aż się narzuca bardzo odpowiedzialne pytanie, jako kontraście do nieodpowiedzialnych odpowiedzi pana ministra, czy przy obcięciu środków w stosunku do bardzo chudego przecież tegorocznego budżetu zatwierdzonego, proponowanego w roku ubiegłym o 600 mln zł i o 18% da się odpowiedzialnie potwierdzić, że nie ma deficytu środków budżetowych dla rolnictwa. I czy ten deficyt środków budżetowych nie będzie szczególnie dotkliwy w dziedzinach strategicznych, decydujących o rozwoju, takich jak postęp biologiczny, ochrona roślin, zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt i innych?</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#SzymonGiżyński">A co z preferowanym niby rolnictwem ekologicznym? Rozporządzenie Rady Ministrów z września tego roku likwiduje środki na dopłaty do gospodarstw ekologicznych. W projekcie budżetu na 2005 r. jest to praktycznie 82% tego, co było w 2004 r. Mówię teoretycznie, bo przecież to rozporządzenie zlikwidowało środki. Proszę więc pana ministra o odpowiedź, ile rzeczywiście tych pieniędzy, procentowo, pojawi się w 2004, 2005 r. dla tak ważnego dla polskiej gospodarki, strategicznego rolnictwa ekologicznego? Co z dopłatami do paliw. W wielu państwach Unii Europejskiej jest to przecież pewna norma. Co możemy, panie ministrze, uznać za narodowe wsparcie dla rolnictwa ze środków krajowych? To jest taki fachowy termin używany w korespondencji z Unią Europejską. Uważam, że nie wolno się z tego wycofywać, ponieważ Unia Europejska w następnych latach i w następnych budżetach będzie być może wykorzystywać jako pretekst ten fakt, że w polskim budżecie pewne pozycje się nie pojawiają albo pojawiają się w minimalnym zakresie. Wskutek tego będzie prowadzona polityka ograniczenia własnych dotowanych środków. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#DonaldTusk">Pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#KrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra. W swoim wystąpieniu mówił pan o wzroście wydatków na edukację o 18%. Niestety, tego wzrostu nie widać w największym zadaniu, jakim jest prowadzenie szkół podstawowych, gimnazjów, liceów i techników. Subwencja oświatowa, z której samorządy finansują te zadania, wzrośnie zaledwie o 3,2%, a przecież sama planowana w 2005 r. przez rząd waloryzacja wynagrodzeń pracowników oświaty ma wynosić około 3%. Pomijam już fakt, że rząd przewiduje w gospodarce funduszu wzrost wynagrodzeń o 4,2%. Skąd ta różnica?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#KrystynaSzumilas">3% to sama waloryzacja płac nauczycieli. W 2005 r. w zadaniach oświatowych samorządów pojawiają się nowe zadania: czwarta godzina wf, która została wprowadzona od września tego roku w szkołach podstawowych, i czwarta godzina wf, która zostanie wprowadzona od września 2005 r. w gimnazjach. Na sam awans zawodowy według moich obliczeń potrzeba około 600 mln zł. Mnóstwo zadań edukacyjnych jest niedofinansowanych. Od lat toczy się bój o szkolnictwo specjalne, szkoły artystyczne, młodzieżowe ośrodki wychowawcze i młodzieżowe ośrodki socjoterapii - od momentu przejścia w gestię Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu są one niedofinansowane. W tym roku odpowiednie budżety były o około 40% mniejsze. Samorządy szacują, że niedobór subwencji oświatowej na rok 2005 wynosi około 2,5 mld zł oprócz tych 800 mln, które zaplanował rząd. W takim razie mam pytania: W jaki sposób kalkulowana była wysokość subwencji oświatowej? Czy w tej kalkulacji uwzględniono wszystkie dodatkowe zadania, awans zawodowy, waloryzację? Jeżeli tak, to w jakiej wysokości? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Rzymełka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanRzymełka">Panie Ministrze! Czy przyjmie pan odpowiedzialność za wysoką falę powodziową w następnym roku, która zmiecie kilka budów zapór, które ciągną się od ponad 20 lat w Polsce? Przykład Świnna Poręba. Wysokość nakładów zabezpieczenia przeciwpowodziowego jest porównywalna z kosztami poniesionymi przez wojsko w czasie akcji w 1997 r., jest żenująco niska. Zmiana klimatu jest bardzo wyraźna i możemy się spodziewać fal powodziowych. Wtedy kilka budów spłynie. Tak że proszę odpowiedzieć: dlaczego te nakłady są tak niskie? To jest tendencja już od 8 lat, prawie że nie inwestujemy w budownictwo hydrologiczne.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#JanRzymełka">I drugie pytanie. Czy pan wie, że naszą niechlubną wizytówką w Unii Europejskiej jest ambasada Rzeczypospolitej Polskiej, sto metrów od Bramy Brandenburskiej, brudny budynek, który jest niby w trakcie remontu? A właściwie miał to być nowy budynek. Dziennie przejeżdża tamtędy kilkadziesiąt wycieczek Europejczyków i co mówią przewodnicy? To jest świadectwo polskiej gospodarki i polskiej organizacji. My to musimy zmienić. Minister spraw zagranicznych powinien mieć wystarczające pieniądze, żeby nasza wizytówka w Europie, w stolicy, w Berlinie była właściwa. Panie ministrze, proszę dołożyć środków, ponieważ naprawdę możemy wydać miliony złotych na promocję Polski w Niemczech czy w Europie, a pokazywana często za pomocą kamer nasza ambasada psuje to, na co przeznaczane są te wszystkie wydatki. Tak że dwie prośby: zapory, które naprawdę wymagają dofinansowania, i sprawa ambasady do wyjaśnienia do końca. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jerzy Budnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JerzyFeliksBudnik">Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nie ma czasu na szczegóły, więc zadam trzy ogólne pytania i zadowolę się ogólnymi odpowiedziami, bo chodzi mi o poznanie intencji rządu w sprawach, których moje pytanie dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#JerzyFeliksBudnik">Pierwsze. Nie chcę powiedzieć, że rząd nie zrobił nic, by uelastycznić gospodarkę finansową samorządów i zwiększyć ich zdolność do absorpcji środków unijnych. Okazuje się jednak, że zrobił za mało, bo samorządy, szczególnie te biedniejsze, mają ogromny problem ze zdobywaniem środków finansowych na tzw. wkład własny, a bez niego inicjatywy nie mogą przebić się do fazy projektów i kolejnych etapów weryfikacji. Czy rząd ma pomysł na to, by tym gminom pomóc, bo inaczej jedynym beneficjentem pomocy unijnej będą gminy, samorządy bogatsze.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#JerzyFeliksBudnik">Drugie pytanie dotyczy wieloletniego programu ochrony brzegów morskich, który od ubiegłego roku ma rangę ustawy sejmowej. Środki, które na ten cel znalazłem w projekcie budżetu na 2005 r., są dużo mniejsze niż wykazane w załącznikach do wówczas jeszcze projektu ustawy, co budzi niepokój zarówno administracji morskiej, jak i samorządów z terenów nadmorskich. Czy pan, panie ministrze, może zadeklarować, że realizacja wieloletniego programu ochrony brzegów morskich nie będzie w 2005 r. zagrożona?</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#JerzyFeliksBudnik">I wreszcie pytanie trzecie. Czy ma pan, panie ministrze, świadomość, że wydatki w budżecie na 2005 r. nie bilansują się z potrzebami, a są to, jak pan sam określił, wydatki determinowane prawnie, środki na refundację wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego oraz składek na ubezpieczenie społeczne od tych wynagrodzeń. Grozi to załamaniem bardzo dobrze funkcjonującego systemu przygotowania do zawodu w oparciu o zakłady rzemieślnicze, który to system coraz częściej jest jedyną, powtarzam, jedyną szansą zdobycia zawodu dla setek tysięcy młodych ludzi, szczególnie z małych miast i terenów wiejskich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Wiesław Woda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dyskutując o budżecie państwa, nie sposób nie odnieść się do sytuacji finansowej samorządów. W związku z wejściem w życie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zwiększyła się samodzielność finansowa samorządów. Czy w roku przyszłym będzie wzrastać ta samodzielność finansowa?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WiesławWoda">I w kontekście tego czy samorządy będą dysponowały wystarczającymi środkami inwestycyjnymi, by zrównoważyć oferowaną pomoc unijną? Czy nie okaże się, że Unia postawiła do naszej dyspozycji środki strukturalne, których nie jesteśmy w stanie wykorzystać z racji braku własnego udziału?</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WiesławWoda">W tym kontekście chcę stwierdzić, iż sposób przedstawienia inwestycji wieloletnich to mgławica. Nie ma w wykazie nowych inwestycji. Rodzi się więc pytanie: czy w ogóle nie będzie nowych inwestycji wieloletnich?</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WiesławWoda">Druga grupa pytań. Dziś Dzień Nauczyciela, wypada więc bliżej zainteresować się sytuacją tej grupy zawodowej. W swoim wprowadzeniu zapowiedział pan wzrost wydatków na oświatę we wszystkich sektorach o 18,3%. To dobry wskaźnik. Ale równocześnie waloryzacja wynagrodzeń pracowników oświaty ma być na poziomie 3%, podczas gdy wynagrodzenia w gospodarce mają wzrosnąć o 4,2%. Oznacza to więc realny spadek płac nauczycieli. Na co zostaną przeznaczone zapowiedziane większe środki związane z tym wskaźnikiem, o którym wspomniałem?</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#WiesławWoda">O ustawie „203” nie będę mówił, nie będę o to pytał, bo pan minister wspomniał, że dopiero rząd się odniesie do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#WiesławWoda">Natomiast w ustawie budżetowej założono wzrost wpływów ze składek KRUS. W Sejmie nie ma projektu ustawy w tej sprawie. O ile więc wzrosną wpłaty rolników na fundusz składkowy? Co będzie, gdy Sejm odrzuci projekt ustawy w tej sprawie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#StanisławKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra finansów i to może nie tyle ode mnie, ile od średnich i małych przedsiębiorców, m.in. zrzeszonych w cechach rzemiosł różnych we Wronkach, w Pile, Złotowie, Wągrowcu, Rogoźnie, a sprawa dotyczy projektowanych zmian, jeżeli chodzi o podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Ich zdaniem ten projekt jest sprzeczny z deklarowaną przez rząd prorozwojową polityką wspierana małej i średniej przedsiębiorczości. Skoro dzisiaj płacą 516 zł miesięcznie i to ma wzrosnąć trzykrotnie, to twierdzą, że to jest niewykonalne w sytuacji wielu funkcjonujących w rzemiośle i drobnym handlu firm rodzinnych opłacających również składkę za osobę współpracującą. I teraz, panie ministrze, jeśli to miałoby się zakończyć likwidacją tych firm, bezrobociem, to czy pan minister, rząd jednak analizuje tę sytuację i zweryfikuje złe moim zdaniem propozycje?</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#StanisławKalemba">Druga sprawa, paliwo rolnicze. Panie ministrze, pytałem o to ministra rolnictwa Wojciecha Olejniczaka, przy przedstawianiu programu rządu pana premiera Belki, i on wyraził takie stanowisko, że zgłoszą to do Unii Europejskiej, żeby to paliwo rolnicze wprowadzić. I teraz tak, w państwach Unii znaczących pod względem rolniczym paliwo do produkcji rolnej jest tańsze o 40%, 50%, 60%. U nas wzrost jest taki, jaki jest. Do tego dodatek, opłata na autostrady i ponadto dochodzi teraz wzrost akcyzy. Panie ministrze, logika wskazuje, że należy wprowadzić to paliwo rolnicze. Co rząd zamierza w tym zakresie zrobić?</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#StanisławKalemba">Panie ministrze, i ostatnie pytanie - KRUS. Nasza komisja rolnictwa dzisiaj chciała się zapoznać z projektem. Do dzisiaj nie ma go jeszcze w Sejmie, tu w tej Izbie. Nie przybył też minister Pater. My jesteśmy zainteresowani, żeby się w tym zorientować. Naszym zdaniem pewne zwiększenia zostały już zaplanowane w budżecie. Nie mam czasu, żeby to cytować. Jakie są zamiary co do wdrożenia tej ustawy, skoro dzisiaj nie ma jeszcze projektu? A pierwsza nowelizacja wprowadziła tyle zła, zamieszania, niekonstytucyjnych zmian, że tego w takim trybie, jaki proponujecie, po prostu uchwalić się nie da. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Alfred Budner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AlfredBudner">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Czy rolnikom starczy kaganek nadziei, o którym tu była mowa, jeżeli zgaszono pochodnię, wprowadzając 22-procentowy VAT i podwyżkę KRUS, czym chce się przykryć nieudacznictwo negocjacyjne tego rządu w negocjacjach z Unią Europejską? Wydatki w dziedzinie rolnictwa zostały znacząco obniżone i stanowią 82,4% w stosunku do przewidzianego wykonania w 2004 r. A może rząd uważa, że wszystkie ważne problemy w rolnictwie będzie można rozwiązać dzięki środkom przekazanym rolnictwu z Unii Europejskiej? I tak wydatki na melioracje wodne ujęte w budżecie na 2005 r. stanowią tylko 62,5% w stosunku do wydatków z tego roku. Wydatki na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz badanie monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt stanowią tylko 16,1% w stosunku do wydatków z tego roku. Czy w tym punkcie chodzi o to, aby nie badać importowanego mięsa i nie drażnić naszych konsumentów, żeby się nie dowiedzieli, co jedzą? Również dopłaty do oprocentowania kredytów na cele rolnicze wynoszą tylko 35% w stosunku do dopłat z ubiegłego roku. Czy taka ma być pomoc dla rolnictwa? A może mają to pokryć dopłaty bezpośrednie, na które już łapy położyli komornicy?</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#AlfredBudner">Panie ministrze, proszę o szczegółowe wyjaśnienie, dlaczego w budżecie państwa na 2005 r. wydatki zostały tak znacząco obniżone?</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#AlfredBudner">I do pana premiera Hausnera. Mówił pan o zmniejszonym bezrobociu. Ja mam pytanie: Gdzie pan zmniejszył to bezrobocie? Może pan to powie pracownikom byłych PGR? Jeśli oni panu uwierzą, to ja też uwierzę. Tylko nie radzę panu tego mówić na spotkaniu prosto w oczy, bo mogą nie uwierzyć, a wtedy marny pański los. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Łączny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W budżecie tzw. plan Hausnera ma odzwierciedlenie w braku waloryzacji emerytur i rent i zniesieniu funduszu alimentacyjnego, a w zasadzie nie proponuje się żadnych oszczędności czy przedsięwzięć systemowych w przypadku innych wydatków, w szczególności jeśli chodzi o administrację rządową. Wydatki na administrację rządową z roku na rok rosną. Jakie działania podejmie rząd, aby zminimalizować wydatki na administrację rządową?</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#JanŁączny">W budżecie państwa na 2005 r. pojawiły się nowe fundusze celowe, najprawdopodobniej w miejsce zlikwidowanych środków specjalnych, ale nadal nie wiadomo, jak będzie wyglądało finansowanie służby zdrowia. W budżecie państwa nie ma planu finansowego na 2005 r. Panie ministrze, proszę określić, kiedy będziemy mogli zapoznać się z planem finansowym służby zdrowia na rok 2005?</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#JanŁączny">I w odniesieniu do działki rolnictwo, pytanie do pana ministra rolnictwa. Panie ministrze, o tym, że zostały obcięte środki finansowe na wiele działów związanych z rolnictwem, już dzisiaj wielokrotnie tutaj mówiono, natomiast chciałbym zapytać, jakie jest pańskie zdanie na temat podstawowego składnika plonotwórczego, mianowicie nawozów wapniowych. Na to akurat środki również zostały obcięte. Uważam, ja i moi koledzy rolnicy, którzy chcą osiągać wysokie wyniki, porównywalne z wynikami rolników starej Unii Europejskiej... Czy nie uważa pan, że należałoby przywrócić dofinansowywanie, jeżeli chodzi o nawożenie nawozem wapniowym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Włodzimierz Czechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oszczędności w wydatkach publicznych na kwotę 54 mld zł do 2010 r. miały równomiernie obciążać wszystkie grupy społeczne. Pomimo sprzeciwu Samoobrony dotychczas zlikwidowano fundusz alimentacyjny, obniżono świadczenia przedemerytalne, zlikwidowano coroczną waloryzację rent i emerytur. Udało się tym sposobem zapiąć budżet na rok 2005, a nawet pokazać oszczędności w zakresie deficytu budżetowego w relacji do PKB o 0,6%. Pytam, gdzie są pozostałe ustawy wprowadzające oszczędności w administracji, u pracodawców, w urzędach centralnych? Czyżby na emerytach i rencistach oraz na najbiedniejszych naprawa finansów publicznych miała się zakończyć? Niech pan im chociaż podziękuje za wyrzeczenia, jakie ich czekają w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Czy pan minister wie, że dzięki takiej polityce socjalnej każdy emeryt średnio w 2005 r. z powodu braku waloryzacji straci bezpowrotnie 600 zł? Że bonus, o którym mówił pan premier tu dzisiaj, czyli jednorazowa zapomoga dla najbiedniejszych obiecana przez SLD, będzie dodatnia tylko w przypadku dochodu miesięcznego 571 zł, bo wtedy i bonus, i strata z powodu braku waloryzacji wyniosą równo 274 zł? Że pomimo wyrównania niejako zaległej od 1996 r. podstawy wymiaru emerytur z 93 do 100% w 2010 r., jak jest obiecane, różnica pomiędzy starymi i nowymi emeryturami przyznawanymi po 2010 r. będzie wynosić dalej ponad 50%, a budżet będzie to kosztowało rocznie 1,5 mld zł? A więc czy tak to ma być, czy emeryci doczekają się na tej ziemi jakiegoś wyrównania swoich emerytur i rent? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Waldemar Borczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WaldemarBorczyk">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WaldemarBorczyk">Mam trzy pytania do rządu. Wzrost obciążeń podatkowych z tytułu podatku VAT wpłynie zapewne na zwiększenie kosztów utrzymania całej ludności w Polsce. Szczególnie niepokojąca jest podwyżka VAT na artykuły dla dzieci, 22% stawki VAT na maszyny i urządzenia rolnicze, jak również bardzo wysoka stawka VAT na artykuły, urządzenia i środki medyczne. Jakie działania podejmie rząd, aby w tej złożonej sytuacji pomóc biednym dzieciom, pomóc biednym schorowanym ludziom, pomóc wreszcie najbardziej, myślę, dobitej grupie społecznej, jaką są rolnicy, żeby ci ludzie mieli równy dostęp do leków, usług medycznych, do edukacji, jak również żeby się zmniejszył kontrast między rolnikiem starej Unii Europejskiej a rolnikiem polskim? Kiedy rząd wreszcie wprowadzi tak oczekiwaną ustawę o minimalizacji podatku akcyzowego, która jest przygotowana - chodzi o artykuły tytoniowe? Zapewne zlikwidowałoby to przemyt papierosów i zapewniło większe wpływy do budżetu, co udowodniło - jest to potwierdzone - zmniejszenie akcyzy na alkohole.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WaldemarBorczyk">Drugie pytanie - kwota refundacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu przekazania składek do otwartych funduszy emerytalnych to, panie ministrze, 11 293 mln zł. Jaka kwota z tytułu nieprzekazania składek do otwartych funduszy emerytalnych obciąża jeszcze budżet? Jest to istotna sprawa dla podatników, tych, którzy płacą na ZUS, bo podatnicy płacą odsetki w następstwie opóźnienia z różnych przyczyn, niewpłacania tych składek w terminie.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WaldemarBorczyk">I wreszcie sprawa, która jest jakby podsumowaniem. W projekcie budżetu państwa założono państwowy dług publiczny powiększony o wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji, który w relacji do PKB stanowi 56,1%. Rząd w takiej sytuacji, czy to mu się podoba, czy nie, jest zobowiązany do przedstawienia programu naprawy finansów publicznych, a w budżecie tego nie ma, panie ministrze. Kiedy rząd przedstawi parlamentowi Rzeczypospolitej Polskiej program naprawy finansów publicznych, łącznie z programem naprawy struktur państwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tomasz Szczypiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#TomaszSzczypiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powracam w pierwszym pytaniu do sprawy dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która, jak wiemy, ma wynieść 18,6 mld, czyli będzie o 2,2 mld niższa niż w bieżącym roku. Z załącznika nr 5 wynika, że to zmniejszenie związane jest ze wzrostem składek o 8,9%, a w szczególności ten wzrost ma dotyczyć podwyższenia składek płaconych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą. Już o tym była mowa, ale mam dwa konkretne pytania do pana ministra w tym kontekście.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#TomaszSzczypiński">Po pierwsze, jeżeli zakładamy faktycznie wzrost składek o 1,6 mld, który ma tutaj swoje odzwierciedlenie, od osób, które prowadzą działalność gospodarczą, to jak się to ma do dzisiaj wygłoszonego z tej mównicy stwierdzenia pana premiera Hausnera, że to jest przeciwdziałanie uciekaniu w samozatrudnienie? Ten plan ewidentnie pokazuje w moim odczuciu - prosiłbym o odpowiedź - że to jest istotne podniesienie dochodów ze składek od pracodawców, czyli nie przeciwdziałanie uciekaniu w samozatrudnienie, tylko nałożenie dodatkowych obciążeń, które, jak się wydaje, że nie przejdzie; mam nadzieję, że nie przejdzie.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#TomaszSzczypiński">A jeżeli nie przejdzie, to jest drugie pytanie z tym związane: Czy pan minister zwiększy deficyt budżetowy, czy też to będzie deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych? To ma istotne znaczenie, bo jeżeli to będzie deficyt funduszu, to będzie droższa jego obsługa, bo środki będą z banków komercyjnych, a w przypadku deficytu budżetu państwa są z emisji bonów, papierów wartościowych. W związku z tym pytanie: W jaki sposób, jeśli, mam nadzieję, nie przejdą te podniesione dochody, będzie to załatwione przez rząd?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#TomaszSzczypiński">Druga sprawa dotyczy akcyzy. Tam mamy taką samą sytuację. Mam pytanie do pana ministra. Jest planowany bardzo duży wzrost akcyzy, o 13,8%, natomiast w uzasadnieniu na str. 43 nie ma jasnego stwierdzenia, że będzie podniesiona akcyza na papierosy, na wyroby tytoniowe, jest tylko stwierdzenie, że jest rozpatrywany taki wariant. Pytanie moje jest takie: Dlaczego przy tak miękkim sformułowaniu w uzasadnieniu planuje się wzrost akcyzy aż o tyle? A jeżeli tak, to czy przypadkiem nie jest to związane z podniesieniem akcyzy na benzynę, olej napędowy? - co się przenosi również na wzrost kosztów działalności gospodarczej, wszelkiego gospodarowania, w związku z tym jest to niezwykle istotne i ważne. Proszę o odpowiedź: Czy planowana jest tak drastyczna podwyżka na olej napędowy i benzynę?</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#TomaszSzczypiński">Kończąc, panie ministrze, mam jeszcze jedno pytanie. Chodzi o to, czy dobrze zrozumiałem, że nasza składka w przyszłym roku - to jest trzecia sprawa - wzrośnie o ok. 4 mld zł w porównaniu z rokiem bieżącym, a VAT, w związku z tym, że w tym roku ten okres był krótszy o jeden miesiąc, będzie też wyższy, na poziomie 4 mld. Czyli, jeśli dobrze rozumiem, skutki naszego wstąpienia do Unii bilansuje się w takim zakresie: 4 mld na jednym miesiącu więcej w zeszłym roku i podniesiona składka za rok bieżący. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Renata Rochnowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym zadać panu trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#RenataRochnowska">Pytanie pierwsze. Przewidywany w założeniach makroekonomicznych wzrost gospodarczy o ok. 6% nie spowoduje wyraźnego wzrostu zatrudnienia, dotyczyć to będzie tylko ok. 200 tys. osób. Zatem jakie dodatkowe działania planuje podjąć rząd, aby znacząco zminimalizować stopę bezrobocia i rozwiązać najważniejszy problem społeczno-gospodarczy?</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#RenataRochnowska">Pytanie drugie. Zakłada się, iż w 2005 r. średnioroczny kurs złotego umocni się w relacji do euro na poziomie 4,58 oraz w relacji do dolara amerykańskiego na poziomie 3,81. Czy nie zachodzi obawa o znaczny spadek eksportu przy jednoczesnym przyspieszeniu dynamiki importu oraz obawa o schładzanie gospodarki i zaniechanie inwestycji inicjujących rozwój gospodarczy?</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#RenataRochnowska">Panie Ministrze! Pozwolę sobie zadać jeszcze panu pytanie odnośnie do ustawy „203”. Dużo na ten temat mówiono, ale chciałabym jeszcze zadać pytanie i wyrazić opinię w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona. Czy w projekcie wydatków budżetowych na rok 2005 rząd zagwarantował wystarczające środki na pomoc samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej, których trudna sytuacja finansowa wynika głównie z niezrealizowania ustawy „203”, jak również ze złego funkcjonowania systemu publicznej opieki zdrowotnej? Sądzę, iż kwota 2,2 mld zł przeznaczona na pożyczki jest niewystarczająca. Czy rok 2005 nie powinien być rokiem przecięcia węzła gordyjskiego w służbie zdrowia? Niektórzy posłowie wyrażali obawę o zwrot tych pożyczek. Myślę, że lepiej, aby środki te zostały w szpitalach aniżeli w kieszeniach komorników, którzy zbierają żniwa na zadłużonej służbie zdrowia. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Józef Cepil.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#DonaldTusk">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#DonaldTusk">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zadaję pytania w sprawie budżetu do ministra finansów, a niektóre pytania są skierowane do pana premiera Hausnera, którego w tym momencie nie ma. Z uwagi na czas będę mówiła bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#KrystynaSkowrońska">Katastrofalna sytuacja w służbie zdrowia, zadłużenie, jak niektórzy mówią, 8 albo 10 mld zł, propozycja w budżecie - 2,2 mld zł. Czy pan minister uznaje, że to prawdziwa pomoc, czy tylko kroplówka, która jest po to, żeby chory nie umarł? Bo niektóre zakłady już się zrestrukturyzowały, a tej pomocy mogą nie otrzymać i ona nie jest im potrzebna, a potrzebna jest zupełnie inna sprawa. Jak pan minister będzie to nadzorował jako minister finansów, aby taka katastrofalna sytuacja jak teraz, że możemy nie przyjmować pacjentów, nie powtórzyła się w przyszłości?</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#KrystynaSkowrońska">Spadek bezrobocia - 200 tys. osób. Rząd proponuje... Z jednej strony pan premier mówi, że obniżenie podatków napędza rozwój, czyli daje lepsze szanse na walkę z bezrobocie, a z drugiej strony w bieżącym budżecie czy obecnie proponuje się zwiększenie składki. Kwota obciążenia - 1,6 mld zł. Czy nie warto się zastanowić nad tym, aby wycofać się z takiego projektu?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#KrystynaSkowrońska">Fundusz alimentacyjny, tak mocno dyskutowany. Zaległości wobec funduszu - 7 mld zł. Poprzedni ministrowie do lipca bieżącego roku, minister sprawiedliwości ani minister finansów, nie byli zainteresowani takimi instrumentami, aby pozyskać tę kwotę i odzyskać te pieniądze do budżetu, skąd rokrocznie zasila się fundusz. Co pan minister w tym zakresie zrobi?</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#KrystynaSkowrońska">Kolejna sprawa - prywatyzacja. Planowana kwota - 5,7 mld zł. Do budżetu wpływa 4,4 mld zł. Pozostają środki w ministerstwie skarbu. Na co będą one przeznaczone?</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#KrystynaSkowrońska">KRUS - proponowana składka, podwyższenie składek. Na jakim etapie to jest i czy zostało uwzględnione w budżecie?</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#KrystynaSkowrońska">Otwarte fundusze emerytalne. W jakim okresie rząd zamierza zwrócić zadłużenie wobec ZUS wobec otwartych funduszy emerytalnych i jak pan minister będzie starał się te rzeczy zrobić?</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#KrystynaSkowrońska">I ostatnie pytanie. Co pan minister będzie mówił, jeżeli będą pojawiały się takie propozycje przedwyborcze, w ramach kampanii na koszt budżetu: jedno ugrupowanie, Samoobrona - zwiększenie budżetu, 21 mld, Liga Polskich Rodzin - 15,7, a pan przewodniczący klubu SLD - 1,3 mld zł? Kiedy pan będzie mówił swoim kolegom, żeby przestać tak mówić i robić kampanię wyborczą na koszt budżetu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Antoni Stryjewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo z rządu! Czy rząd zna skalę potrzeb inwestycyjnych państwowych szkół wyższych? Niektóre z nich, np. Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, uzyskały już nadzwyczajną pomoc państwa w formie wieloletnich programów inwestycyjnych. Czeka na zatwierdzenie program Uniwersytetu Gdańskiego. Słyszymy, także jako parlamentarzyści, głosy z innych ośrodków akademickich. Ile i jakim uczelniom potrzeba pieniędzy na nowe kampusy, biblioteki, sale koncertowe, centra informatyczne i laboratoria badawcze? I ile na powyższe cele rząd przeznaczył w budżecie na rok 2005?</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Z wielu stron kraju dociera wołanie instytucji kultury: muzeów, teatrów dramatycznych i operowych, filharmonii oraz szkół artystycznych różnych profili, o właściwe finansowanie działalności bieżącej, remontów i koniecznych inwestycji. Jak rząd zamierza odpowiedzieć na to wołanie świata kultury?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#AntoniStanisławStryjewski">Choć ostatecznie rząd Marka Belki wycofał się z dalszego obniżania względnego poziomu finansowania nauki oraz badań naukowych w Polsce, to jednak realny poziom ich finansowania będzie w roku 2005 niższy po uwzględnieniu chociażby inflacyjnego wzrostu kosztów. Jak więc rząd zamierza zrealizować zobowiązanie względem zarówno środowisk naukowych w Polsce i narodu polskiego, jak również wobec wspólnoty unijnej odnośnie do rozwoju badań naukowych, które w strategii lizbońskiej stanowią podstawę potęgi technologicznej i gospodarczej Unii Europejskiej. Kiedy rząd profesorów Marka Belki, Jerzego Hausnera, Michała Kleibera dopełni zobowiązań międzynarodowych dotyczących właściwego, czyli rozwojowego, finansowania nauki polskiej albo przynajmniej wstrzyma ekonomiczną jej egzekucję? Przypomnę po raz kolejny, że nawet tuż po wojnie łożono proporcjonalnie więcej środków na instytucje naukowe i badania aniżeli pod rządami obecnej lewicy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Parchański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#TadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przyrost długu publicznego w przyszłym roku ma wynieść około 58 mld zł. Koszty obsługi tego długu zaplanowane w ustawie budżetowej to kwota 27,4 mld zł, i kwota ta jest większa od kwoty kosztów tegorocznych o około 700 mln zł. Koszty obsługi długu publicznego stanowią 2,8% produktu krajowego brutto, stanowią też 13,1% wszystkich wydatków w budżecie państwa. Czy pan minister nie uważa, że te wysiłki, które przynoszą co prawda efekt w postaci nieco mniejszego deficytu budżetowego, w tej sytuacji są po prostu stanowczo za małe? Na dodatek część kosztów obsługi zadłużenia jest ukryta poza oficjalnym deficytem, np. w planie finansowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych mamy zapisaną kwotę stanowiącą koszt obsługi kredytów w wysokości 523 mln zł. Jest to kwota wyższa niż tegoroczna przeznaczona na ten sam cel o 206 mln zł. Dzisiaj w swoim wystąpieniu wspomniał pan, że niektóre kraje Unii Europejskiej, takie jak Grecja czy Belgia, mają deficyt budżetowy wyższy niż Polska w odniesieniu do PKB, że jest to ponad 100% PKB. Mam takie pytanie: Czy pan minister mógłby podać, jaka jest relacja długu publicznego w Grecji czy w Belgii do PKB, jaka jest relacja kosztów obsługi tego długu w tych krajach do PKB i do łącznych wydatków budżetu państwa? Ten koszt, który wynosi, powtarzam, 27,4 mld zł, powoduje, że co ósmą złotówkę z budżetu wydajemy na odsetki od zaciągniętych kredytów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Jolanta Szczypińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JolantaSzczypińska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z wielką uwagą przysłuchiwałam się dzisiejszej debacie i jako członek Komisji Zdrowia, również jako pielęgniarka, obecnie bardzo zaniepokojona dramatyczną sytuacją w ochronie zdrowia, dramatyczną sytuacją pacjentów, w jakiej się w tej chwili oni znaleźli, i pracowników, pragnę panu zadać pytanie: Czy w związku z przekazaną nam dzisiaj informacją o istotnym wzroście gospodarczym, ekonomicznym i zmniejszeniu deficytu rząd nie podziela zdania, że priorytetem państwa obecnie powinny stać się o wiele większe nakłady na ochronę zdrowia, niż to przedstawiono w projekcie budżetu, ponieważ zaniedbania właśnie w tej sferze skutkują pogorszeniem się zdrowia obywateli, a w związku z tym również zwiększonymi nakładami na leczenie w przyszłości? Pragnę przypomnieć i uzmysłowić panu fakt, że w większości przypadków skutki ograniczenia finansów na zdrowie to nieodwracalne zmiany zdrowotne i konieczność np. przyznawania rent. Czy wobec tego rząd widzi związek przyczynowy między tymi zjawiskami? Wszak oprócz względów humanitarnych, czysto ludzkich, ma to ogromne znaczenie ekonomiczne, nakłady na zdrowie obok nakładów na edukację są jedną z najlepszych inwestycji w przyszłość. Czy w związku z powyższym przewiduje pan zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Lech Kuropatwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Dzisiejsza debata budżetowa pokazuje nam, posłom, a także społeczeństwu, jakie przyjęto założenia budżetowe na 2005 r. Ten projekt budżetu, jak wynika z niektórych zapisów, wyssie środki z kieszeni najuboższych, emerytów i rencistów, najniżej zarabiających, rolników, którym miało być lepiej po 1 maju 2004 r., a nawet bezrobotnym, którzy dostaną jeszcze mniej, niż dostawali, ponieważ będą bez prawa do zasiłku. W tym budżecie nic się nie mówi o podwyżce cen żywności, paliw i pochodnych.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#LechKuropatwiński">Panie premierze, wczoraj, broniąc ministra Balickiego, mówił pan o polepszającej się sytuacji w szpitalach i służbie zdrowia. W budżecie są wpisane środki o 1,9% wyższe, ale jak to się ma do bieżących wydatków, pokazuje przykład szpitala w Lipnie, województwo kujawsko-pomorskie. Od 3 miesięcy niewypłacane są tam pobory. I chorzy nie mają zapewnionych środków higienicznych i żywności, a na dodatek brakuje opału, a na lato już się nie ma. Zgłosiłem to ministrowi Balickiemu i prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia panu Millerowi. I co usłyszałem? To nie ten adres. To jawna spychologia. I gdzie mamy o tym mówić? Od kogo żądać rozwiązań? Czyżby w Brukseli? Panie premierze, co ci chorzy i 700 rodzin pracowników mają począć? Położyć się i umrzeć, bo polski rząd, polski minister nie mają kompetencji? To skandal.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#LechKuropatwiński">Panie premierze, mówicie o strumieniach pieniędzy płynących na rolnictwo. To proszę odpowiedzieć na pytanie: Jak to się stało, że w budżecie jest mniej środków o 650 tys.? Zapisane jest na meliorację mniej o 52 mln, postęp biologiczny - 1,3 mln. Czyżby nie było zapotrzebowania? Przewiduje się oszczędność w KRUS i zwiększenie opłat uiszczanych przez rolników już od IV kwartału 2004 r. według projektu rządowego, którego dotąd nie ma w Wysokiej Izbie. Dam przykład. W gospodarstwie o powierzchni 10 ha podwyższona kwota opłat na 1 osobę wynosi 190 zł razy 3 osoby - 570 zł, razy 4 kwartały - 2280 zł rocznie, a dopłaty średnio dla tego gospodarstwa w 60%, bo nie uprawia się na nim wszystkich roślin, które podlegają dopłacie, wynoszą 2400. Bez komentarza zostawiam informację o tej dopłacie.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#LechKuropatwiński">Panie ministrze, czym się kierował rząd, wprowadzając w budżecie opłaty na KRUS, tak że ten, kto ma 10 ha, musi dopłacić 400 zł kwartalnie więcej, prowadząc dodatkowo działalność gospodarczą, a ten, kto ma 70 ha, mniej, bo najwyższa opłata to 1350 zł? Jaka jest tu sprawiedliwość?</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#LechKuropatwiński">I ostatnie pytanie. Panie ministrze, czy wystarczy pieniędzy w budżecie państwa na zalesianie i renty strukturalne, aby wykorzystać dotacje Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#DonaldTusk">Poseł Edward Wojtalik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#EdwardWojtalik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ktoś tam kiedyś powiedział: żeby dać, to trzeba mieć. Życzyłbym panu, żeby pan miał ze trzy budżety. Pewnie wtedy pan by ten budżet przyszłoroczny załatwił. Ale mam do pana takie pytanie. Czy rząd zastanawiał się nad wprowadzeniem kas fiskalnych we wszystkich wolnych zawodach, bo jest wielu ludzi w Polsce, którzy więcej wydają, niż zarabiają? Myślę, że to jest jakaś możliwość dojścia do zwiększenia budżetu, tak aby można było więcej podzielić. Socjaldemokracja Polska uważa, że jeśli Sejm przyjmie budżet, to w dyskusji w Komisji Finansów Publicznych wypracuje jakieś środki, obcinając te budżety, które zostały opracowane, bez udziału rządu, aby przeznaczyć je na pomoc dla studentów, pomoc dla przedsiębiorstw, które chcą i będą zatrudniały na praktyki studenckie, jak również na sfinansowanie nauki. Słuchając dzisiejszej dyskusji, przekonałem się, że w Sejmie, w państwie, w narodzie jest największa potrzeba przewartościowania świadomości społecznej. To jest najważniejsze. Cieszę się, że pan minister jest kompetentny, zna się na finansach, jak również że premier i duża część rządu zajmująca się finansami jest kompetentna w tym, co robi. Myślę, że w Polsce przede wszystkim największym kapitałem będzie przekształcenie tego wszystkiego, o czym dzisiaj mówimy, tak aby stało się to częścią świadomości społecznej. Polskie społeczeństwo nie ma takiej świadomości. 53% ludzi pracuje, a utrzymywać chce się 100%. Myślę, że to jest problem. Dziękuję, panie marszałku. Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#DonaldTusk">Poseł Bolesław Bujak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#BolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam kilka pytań. Być może się uda dwa, trzy zadać. Otóż w projekcie budżetu na 2005 r., panie ministrze, na transport jest założona kwota mniejsza o 12% niż w roku poprzednim. Może to grozić załamaniem programu budowy autostrad, dróg krajowych i obwodnic, programu przyjętego przez rząd na lata 2003–2006. Mam pytanie: Czy rząd zamierza realizować ten program i przyjętą strategię w zakresie budowy autostrad do 2013 r. w pełnym zakresie, czy też prawdą jest, że tę strategię ograniczy się do budowy autostrad tylko do linii Wisły, poprzestając na kierunku wschodnim, w magistralach A-2 i A-4?</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#BolesławBujak">Pytanie drugie: Panie ministrze, czy obniżenie w budżecie na 2005 r. o 20% dotacji dla samorządów powiatowych na realizację zadań związanych z zadaniami z zakresu administracji państwowej i doprowadzenie pewnie do dużego deficytu w powiatach mniejszych i słabszych ekonomicznie nie będzie próbą weryfikacji tychże powiatów?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#BolesławBujak">Pytanie trzecie, ostatnie: Panie ministrze, w budżecie państwa na 2005 r. jest pozycja: dotacja na Fundusz Kościelny i chwała za to rządowi, bo jeszcze kilka tygodni temu zaplecze tegoż rządu chciało zlikwidować tę dotację, ale proponowana pozycja w wysokości 78 333 tys. zł jest taką samą pozycją jak w poprzednich trzech latach budżetowych. To realnie nie wystarcza na zwyżkę wydatków związanych chociażby ze wzrostem składek na ubezpieczenie społeczne misjonarzy, seminarzystów i księży. Przypomnę również, że z tegoż Funduszu Kościelnego przeznaczało się znaczące środki na remont i konserwację zabytkowych obiektów sakralnych, które są częścią dziedzictwa kulturowego naszego narodu. Czy pan minister w związku z tym nie widzi możliwości poparcia poselskich poprawek zmierzających do zwiększenia dotacji na Fundusz Kościelny chociażby o 10%? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marian Wesołowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MarianWesołowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Strategia lizbońska nakłada na Polskę jako członka Unii Europejskiej wydatny wzrost nakładów na naukę i szkolnictwo wyższe. Nakłady te w 2010 r. powinny wynosić 3% produktu krajowego brutto. Jak zatem Polska będzie dochodzić do tej granicy, skoro na 2005 r. nakłady na naukę nominalnie nie wzrastają i wynoszą nieco ponad 0,3% PKB, a realnie spadają o 2,91%?</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MarianWesołowski">W 2005 r. szczególnie duże będzie zmniejszenie, bo o 11% dotacji na współpracę naukową i naukowo-techniczną z zagranicą. Z takimi nakładami Polska z pewnością nie wywiąże się ze zobowiązań wynikających z naszego członkostwa w Unii Europejskiej, zgodnie z którymi nasz kraj ma mieć 2,5-procentowy udział w wyścigu technologicznym Unii Europejskiej ze Stanami Zjednoczonymi i krajami azjatyckimi?</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#MarianWesołowski">Pytania te kieruję do panów ministrów nauki i informatyzacji oraz edukacji i sportu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#DonaldTusk">Poseł Leszek Samborski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#LeszekSamborski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pan poseł Wagner, który dzisiaj przemawiał z tej mównicy, zaproponował opozycji naprawienie tego budżetu, bo on jest według niego dobry, tylko ma trochę małych wad i jak się je usunie, to będzie wspaniały. Panie pośle - nie ma tu pana posła, ale może do niego to dotrze - no cóż, socjalizmu nie da się naprawić, socjalizm jest po prostu niereformowalny.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#LeszekSamborski">Panie ministrze, pan postawił dzisiaj takie pytanie: Czy Polska jest w stanie utrzymać wysoki wzrost gospodarczy w przyszłym roku? To pewnie pytanie retoryczne, bo przecież chyba nikt na tej sali, ani nikt w Polsce nie wątpi, że Polacy potrafią pracować wydajnie. Potwierdzają to zresztą wskaźniki przedstawiane przez rząd. Ale problem tkwi w warunkach, jakie rząd stworzy przedsiębiorstwom. Panie ministrze, czy zwiększanie składek na ZUS - mówił o tym szczegółowo poseł Kalemba dzisiaj, zadając panu pytanie - będzie temu służyło, temu wzrostowi gospodarczemu? Czy zwiększenie akcyzy, VAT-u będzie służyło rozwojowi polskich przedsiębiorstw? Czy zwiększy popyt na produkowane przez nie wyroby? Czy zostaną w ten sposób stworzone warunki wzrostu gospodarczego?</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#LeszekSamborski">Powiedział pan dzisiaj również, panie ministrze, że potrzeby pożyczkowe nie prowadzą do katastrofy finansów publicznych. Ale, panie ministrze, one mają przecież swoje konsekwencje dla gospodarki, dla obywateli na dziś i w przyszłości, a w dalszej perspektywie odbiją się, bo muszą, na finansach publicznych. Te pożyczki trzeba będzie spłacić, bo żaden wierzyciel ich nie podaruje. Mówiła dzisiaj o tym pani poseł Gilowska. Te pożyczki mają również jednak swoje odzwierciedlenie w bieżącej działalności gospodarczej i wpływ na nią.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#LeszekSamborski">Już kończę panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#LeszekSamborski">I ma to wpływ właśnie na wzrost gospodarczy. Państwo jest dzisiaj największym kredytobiorcą. Wydając obligacje skarbowe, po prostu psuje rynek kredytowy w Polsce, podbijając cenę kredytów bankowych. To ma bezpośredni wpływ na możliwość zaciągania kredytów przez drobnych i średnich przedsiębiorców. Ich po prostu na taki drogi kredyt nie stać, a będą musieli, jako podatnicy, spłacać kredyt zaciągany przez rząd, przez pana, panie ministrze. A sami nie będą mogli się rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#LeszekSamborski">Jeszcze jedno zdanie: W debacie sprzed miesiąca dotyczącej prywatyzacji banku PKO pytałem o te kwestie pana ministra Sochę. Potwierdził, że zaciąganie kredytów przez państwo ma wpływ na wysokość ich oprocentowania dla indywidualnych kredytobiorców. Ale ta sprawa, jak powiedział, to domena ministra finansów. Pytam więc pana ministra, czy pożyczki rządu są obojętne dla gospodarki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Szukała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#TadeuszSzukała">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pan premier Jerzy Hausner udowadniał dzisiaj, że jest to najlepszy projekt budżetu, który ożywi gospodarkę. Pan minister finansów wyjaśniał, że zapłacimy wprawdzie 10,2 mld zł składki do budżetu Unii w 2005 r., ale przewiduje się wzrost dochodów m.in. ze wzrostu podatków pośrednich, 10%. Mam pytanie: Panie ministrze, czy nie zachodzi obawa, iż wzrost podatku akcyzowego oraz podatku VAT spowoduje spadek wpływów do budżetu państwa chociażby przez zmniejszenie popytu na wysoko opodatkowane produkty, czy też rozwój szarej strefy?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#TadeuszSzukała">Ustawa budżetowa przewiduje likwidację środków specjalnych. Środki te wpłyną do budżetu. Czy nowo uruchomione fundusze nie wpłyną ujemnie na budżet?</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#TadeuszSzukała">Jeszcze mam trzecie pytanie: Czy znowelizowana ustawa o KRUS-ie, wprowadzona w życie 1 października, przyniesie oczekiwane oszczędności, ponieważ wielu rolników, jak wiemy, zlikwidowało swoją dodatkową działalność, bo uzyskane zyski pochłonęłaby ta składka na ZUS? Działalność ta ukrywać się będzie w szarej strefie, nie przynosząc w ogóle podatków. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Elżbieta Kruk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#ElżbietaKruk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedstawiając program działania Rady Ministrów, premier Belka zapowiadał: Nasza polityka musi łączyć dążenie do racjonalizacji finansów publicznych z uwzględnieniem potrzeb i oczekiwań ludzi najbardziej wymagających pomocy. Rząd dokona kompleksowego przeglądu wydatków publicznych po to, by radykalnie obniżyć wydatki na administrację, nadać pozycjom budżetu pełną przejrzystość i by pieniądze były wydawane efektywniej. Dziś pan minister Gronicki zapewnił, że takie właśnie cele realizuje przedłożony projekt ustawy budżetowej. Czy rzeczywiście? Panie ministrze, czy propozycja utworzenia wielu nowych funduszy celowych, dotycząca zwiększenia ich liczby do 25, oraz dalszy rozwój agencji rządowych, zwiększenie ich liczby do 8, to krok w takim właśnie kierunku? Czy to jest reforma, czy też krok wstecz?</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#ElżbietaKruk">Od lat w debacie na temat racjonalizacji wydatków zwraca się uwagę na fundusze i agencje, które zarządzają prawie połową pieniędzy publicznych. Wiemy, mamy tego świadomość, że znaczna ich część powinna być zlikwidowana, albowiem przyczyniają się one do rozbudowy administracji, wzrostu kosztów, usztywniają finanse publiczne, nie czynią wydatków efektywnymi i przejrzystymi, jak to pan minister dzisiaj mówił, ale ułatwiają nadużycia, nie podlegając ani prawom rynku, ani kontroli parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#ElżbietaKruk">Dlaczego zatem, mimo tkwiących w nich rezerw, pan minister nie tylko ich nie weryfikuje, ale tworzy nowe jednostki? Czy nie powinno się szukać tu pieniędzy dla najbardziej wymagających pomocy? Czy jest odpowiedź dotycząca polityki rządu? Z jednej strony mamy nowe fundusze, o których zresztą nic nie wiemy, a z drugiej strony rząd pozostawił kobiety samotnie wychowujące dzieci samym sobie, likwidując fundusz alimentacyjny. Jaki jest rzeczywisty cel takich politycznych wyborów?</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#ElżbietaKruk">Czy lewica chce wykorzystać fundusze i agencje do uprawiania kapitalizmu politycznego? Oczywiście instytucje parabudżetowe umożliwiają przyznawanie pieniędzy politycznym sprzymierzeńcom, wspieranie wybranych firm czy też grup interesów. Przed kampanią wyborczą - jak znalazł. A może w związku z przewidywaną klęską wyborczą są to świetne synekury dla odchodzących działaczy, dodatkowo gwarantujące znacznie lepsze płace niż urzędy państwowe? Jaki jest, panie ministrze, rzeczywisty cel tego psucia finansów publicznych i państwa? Zdaje się, że rząd realizuje jedynie polityczne cele lewicy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Leszek Murzyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#LeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do ministra finansów. Powszechnie wiadomo, że zadłużenie służby zdrowia jest ogromne - kilka razy była tu o tym mowa - wynosi ponad 8 mld zł. To zadłużenie sprawia, że istnieje pilna potrzeba poszukiwania źródeł finansowania ochrony zdrowia poza składkami. Temu doskonale służy wprowadzenie zerowej stawki VAT. Służy bezpośredniemu przepływowi środków z budżetu do szpitali i ZOZ-ów. Jest to też element samoregulacji - najpierw szpital wydaje, a potem następuje zwrot VAT. Im szpital wyda więcej, kupując towary i usługi, w tym większym stopniu będzie partycypował w zwrocie VAT.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#LeszekMurzyn">System ten nie jest powiązany z budżetem szpitali w tym sensie, że nie dotyczy płac, lecz dotyczy towarów i usług. System jest łatwy do kontroli, bo wydatki potwierdzają faktury VAT, nie ma możliwości targów politycznych. Szacuje się, że 5% dotacji z budżetu dla ochrony zdrowia trafia z powrotem do budżetu centralnego, budżetów lokalnych. W ten sposób można zaoszczędzić w skali roku około 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#LeszekMurzyn">Informuję, że Liga Polskich Rodzin złożyła w tej sprawie poprawkę do ustawy o VAT. Pytam więc, czy rząd poprze tę poprawkę? A jeżeli jest to sprzeczne z prawem unijnym, to kiedy rząd wystąpi do kierownictwa Unii Europejskiej o zgodę na zastosowanie takiej procedury, wzorem innych krajów Unii Europejskiej, na przykład Danii?</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#LeszekMurzyn">I drugie pytanie. Czy jest prawdą to, że Polska jeszcze w tym roku będzie musiała wpłacić do budżetu Unii dodatkowo 14 mln euro w ramach składki członkowskiej? Jeżeli tak, to kosztem kogo te środki zostaną wygenerowane? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#DonaldTusk">Poseł Leszek Świętochowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#LeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zadaję pytania niekoniecznie w tym celu, żeby uzyskać konkretną odpowiedź, ale przede wszystkim po to - jak większość zadających - żeby zasygnalizować, iż posłowie, jak również społeczeństwo widzą niedociągnięcia, które wynikają z założeń do tego budżetu, jak również po to, żeby to była przesłanka dla przyszłych twórców budżetu pozwalająca dostrzec, że społeczeństwo analizuje to wnikliwie i krytycznie, żeby uniknąć złych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#LeszekŚwiętochowski">Przede wszystkim chcę zacząć od następującego pytania. Wyrażano tu dzisiaj wielki zachwyt ze strony opcji rządzącej w ramach przedstawiania budżetu. Na przykład, że wzrosną o 22% wpływy do budżetu z tytułu akcyzy, co spowoduje, że całe dochody wzrosną o 11–12%, VAT o 7%. W związku z tym mam pytanie: Kto te koszty pokryje? Jeśli chodzi o akcyzę, wzrost jest przede wszystkim z gazu płynnego, paliwa, to znaczy dotyczy to drobnych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#LeszekŚwiętochowski">Żaden z nas na sali, także z ław rządowych, na pewno na gazie płynnym nie jeździ, a tu jest wzrost o 40%. Przechodzi to na rok 2005. Od stycznia - kolejne 10%. A dalej samorządy płacą i inwestują. W tym roku, od 1 maja, nastąpił znaczący wzrost VAT, średnio w gminie, jak wyliczyłem, w roku 2005 w stosunku do roku 2003, bo w roku 2004 od maja są pewne przesunięcia, są skutki i zagmatwanie, jest 2,5-krotny wzrost VAT.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#LeszekŚwiętochowski">Co to znaczy? To znaczy, że subwencje, które gminy dostaną, przeznaczą na VAT. Jeśli chodzi o środki pomocowe, większość z nich, odliczając dopłaty dla rolników indywidualnych, 50% środków ISPA, SAPARD, Phare - ISPA jest wykorzystana w niewielkim stopniu - wykorzystują samorządy. Jeżeli samorządy będą miały na składkę VAT za rok 2004, co przesunie się na rok 2005, to jak możemy mówić o wykorzystaniu środków w roku 2005 przez samorządy? Sytuacja jest katastrofalna. Czas już podjąć decyzje.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#LeszekŚwiętochowski">Polskie Stronnictwo Ludowe złożyło projekt ustawy VAT-owskiej, żeby przywrócić stan w przypadku rozpoczętych inwestycji SAPARD-owskich, sprzed maja, i niestety gdzieś ta ustawa po drodze utknęła. Dziwię się, że wszystkie opcje polityczne opowiedziały się za tą ustawą, a niestety gdzieś ona zginęła.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#LeszekŚwiętochowski">Nie chcę przedłużać. Mam jeszcze wiele pytań, ale zadam ostatnie. Zgodnie z zasadą sprawiedliwości społecznej wzrasta składka na KRUS o 100%. Czy emerytury i renty również wzrosną o 100%? Myślę, że jest to logiczne. Skoro do 5 ha nie będzie wzrostu, to nie będzie wzrostu emerytury, ale ci pozostali zapłacą znacznie więcej, najwięksi 7-krotnie więcej. Czy ich emerytura będzie 7-krotnie większa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Maria Wiśniowiecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MariaWiśniowiecka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przewidywany w założeniach makroekonomicznych szybki wzrost gospodarczy nie spowoduje wyraźnego wzrostu zatrudnienia. Jakie działania podejmie rząd, aby zmniejszyć stopę bezrobocia? Z budżetu państwa na rok 2005 nie wynikają rozwiązania, które mogłyby świadczyć o wzroście zatrudnienia. Czy w budżecie na 2005 r. zaplanowano wystarczającą ilość środków na współfinansowanie inwestycji przy udzielaniu środków z Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Cezary Grabarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jednym z najważniejszych zadań każdego państwa jest zapewnienie jego obywatelom bezpieczeństwa. I taki cel stawiają sobie kolejne rządy, w tym także rządy lewicy. Jednakże rodzi się pytanie: Jak możemy mówić o realizacji tego celu, gdy zapewnienie bezpieczeństwa wymaga tego, aby przestępcy, ci, którzy łamią prawo, byli surowo karani? Nieuchronność kary jest jednym z najważniejszych elementów systemu prawnego każdego państwa. Ta nieuchronność kary w naszych warunkach w zasadzie nie jest realizowana. Dzisiaj około 33 tys. skazanych prawomocnie przestępców chodzi po ulicach. Co to znaczy? To znaczy, że każdy uczciwy obywatel może zostać okradziony przez zawodowego złodzieja kieszonkowego, przez rozbójnika, przez złodzieja samochodów. Może to powodować dużo większe szkody niż koszt, jaki poniosłoby społeczeństwo, budując dla nich zakłady karne. Dzisiaj plan budżetowy przewiduje budowę w przyszłym roku zaledwie 1300 nowych miejsc w zakładach karnych. Powtarzam: 33 700 osób czeka dzisiaj na miejsce w zakładach karnych. Jeżeli chcemy skutecznie walczyć z przestępczością, musimy spowodować, aby kara była nieuchronna, a to wymaga budowy zakładów karnych. Dlaczego rząd nie przewidział na ten cel w przyszłorocznym budżecie większych środków? Jeżeli tych środków nie będzie, mówienie o zapewnianiu bezpieczeństwa obywatelom będzie fikcją. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Szejnfelda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dla mnie podstawą budowania dobrego budżetu jest zrealizowanie trudnej, owszem, ale koniecznej zasady, zwłaszcza w czasach niezbyt korzystnych, umiejętności ograniczania wydatków, które nie służą rozwojowi, które może służą zwiększaniu poparcia społecznego, kupowaniu sobie przyjaźni społecznej, kupowaniu czasu, ale nie budują perspektywicznego rozwoju, właśnie na rzecz wydatków, które budują ten rozwój w przyszłości, nawet gdyby miały służyć innym.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Chciałbym więc zapytać, czy w rządzie ten pogląd jest podzielany, bo z budżetu to nie wynika. Ja czytam, że w budżecie mają być przeznaczone środki na rozwój, w tym rozwój gospodarczy, mniejsze niż do tej pory. Czytam, że mniejsze środki, nakłady mają być przeznaczane na infrastrukturę, na rozwój turystyki, ciągle niedocenianej dziedziny biznesu dającej przychody w wysokości miliardów dolarów rocznie w Polsce, a cóż dopiero w innych krajach, na promocję. Nie wiem, po co my pracujemy teraz m.in. w Komisji Gospodarki nad nową ustawą o Polskiej Agencji Promocji Gospodarczej, jeśli wiemy, że dzisiaj nakłady na promocję Polski, polskiej gospodarki, polskiego eksportu i ściąganie inwestycji zagranicznych do Polski są śmiesznie niskie, nie ma żadnych pieniędzy na promowanie polskich inwestycji za granicą, a te środki mają być jeszcze mniejsze. Mniejsze nakłady mają być przeznaczane na naukę, na edukację. Wszędzie na świecie nauka, edukacja i kultura są elementami długofalowego rozwoju narodów i państw. W Polsce mamy w przyszłym roku wydać na te cele mniej pieniędzy. Chciałbym zapytać, jak to się ma do tej właśnie istotnej zasady.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#AdamStanisławSzejnfeld">I druga kwestia, krótko, dlatego że już poruszano sprawę podwyższania składek na ZUS dla przedsiębiorców, ale chciałbym dotknąć innego kontekstu, mianowicie kontekstu, o którym mówił pan premier Hausner. Powoływał się on za zasadę sprawiedliwości społecznej. Ja bym chciał się spytać, o jaką sprawiedliwość i o kogo chodzi przy tymże pomyśle. Czy chodzi o kupców, rzemieślników, drobnych przedsiębiorców, których dotknie zwiększenie kosztów pracy, czy chodzi o tych, którzy dzisiaj w Polsce biznesu nie robią? Nie tworzą nowych firm między innymi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, zmuszony jestem zwrócić uwagę na czas, bo już przedłużyłem panu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie marszałku, bardzo dziękuję za wyrozumiałość, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Nie tworzą nowych firm między innymi właśnie dlatego, że blokadą dla wejścia na rynek przedsiębiorców są dzisiaj zbyt wysokie składki ZUS, a co dopiero w przyszłości. Czy chodzi o interes społeczny rodzin ludzi, którzy zamkną firmę, czy chodzi o interes społeczny uczniów warsztatów rzemieślniczych, którzy nie będą mieli się gdzie kształcić albo będą pracowali w firmach, które są pod stołem, w szarej strefie? Chciałbym się dowiedzieć, o jaki interes i czyj interes społeczny chodzi. Na pewno też nie chodzi o interes budżetu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Płonkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#EdwardPłonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dzisiaj z tej trybuny wielokrotnie mówiono o prefinansowaniu zadań przewidzianych do finansowania ze środków unijnych. I dobrze, bo te środki są bardzo wysokie i zainteresowanie tymi środkami jest wielkie. Chodzi o środki zarówno z budżetu państwa, jak i z budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Zainteresowanie duże, ale i obawy nie mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#EdwardPłonka">Panie ministrze, w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego w priorytecie 3: Rozwój lokalny w poszczególnych działaniach wpisane jest dofinansowanie w wysokości 10% kosztów kwalifikowanych projektów pochodzących z budżetu państwa. O ile mi wiadomo, rząd dopiero w tej chwili ściąga przez urzędy wojewódzkie od beneficjentów końcowych zapotrzebowanie na te środki na rok bieżący, które ma być pokryte z rezerwy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#EdwardPłonka">Skoro rząd nie wie jeszcze, ile w tym roku wyda środków finansowych na te cele, to skąd wiadomo i czy w ogóle wiadomo, w jakiej wysokości te środki powinny być ujęte w przyszłym budżecie? Czy to aby nie jest działanie na chybił trafił? Według mojej wiedzy pierwotne przyporządkowanie środków na poszczególne działania już zostało zweryfikowane przez liczbę składanych wniosków, a zatem należy się spodziewać realokacji tych środków. Pytanie: Czy na podstawie projektu przyszłorocznego budżetu rząd jest w stanie zagwarantować, że każdy przyjęty do realizacji projekt ze ZPORR uzyska takie dofinansowanie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MariaNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MariaNowak">Mam pytanie dotyczące części 83: Rezerwy celowe, a konkretnie pozycji 11, czyli środków przeznaczonych na realizację kontraktów wojewódzkich oraz współfinansowanie programów rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MariaNowak">Panie ministrze, co zadecydowało, że rząd przeznaczył na ten cel niewielkie środki, zdecydowanie za małe? Bo 670 mln zł na 16 województw to średnio około 40 mln na jedno województwo, a przecież samo woj. śląskie realizuje kilka inwestycji wieloletnich, na które, gdyby realizacja przebiegała zgodnie z przyjętym planem, w 2005 r. potrzeba ponad 130 mln zł. Wydatkowanie bardzo dużych kwot na kontynuację inwestycji wieloletnich uniemożliwia realizację innych, także bardzo ważnych zadań. Jak więc rząd widzi możliwość zakończenia tych inwestycji wieloletnich przy tak niskich nakładach na ten cel? Jak rząd wyobraża sobie przystąpienie do nowych, bardzo pilnych inwestycji finansowanych przy udziale środków unijnych?</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#MariaNowak">Z tego powodu zasadne są obawy, czy na przykład znajdą się pieniądze na zakończenie inwestycji dotyczącej modernizacji Stadionu Śląskiego w Chorzowie, który jako jedyny w Polsce w znacznym stopniu spełnia wymogi UEFA. Rząd w przyjętym niedawno programie mówi o konieczności budowy czterech nowych stadionów. Zgoda, ale czy najpierw nie trzeba zakończyć tego, co zaczęliśmy kilka lat temu? Rodzą się obawy, czy znajdą się 4 mln zł na zakończenie budowy zaplecza Teatru Rozrywki w Chorzowie, na kontynuację budowy drogowej trasy średnicowej, która od szeregu lat jest systematycznie w jakiś tam sposób realizowana. I dlatego przytoczyłam przykłady...</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#MariaNowak">Już kończę panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#MariaNowak">...z województwa śląskiego. Takich pytań, takich obaw w całej Polsce, w każdym województwie rodzi się bardzo wiele. Jak rząd wyobraża sobie kontynuację tych zadań, które już w ramach kontraktów wojewódzkich zostały zapoczątkowane, i realizację następnych zadań? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Piechę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#BolesławPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#BolesławPiecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Ministrowie! Mam dwa pytania, jedno natury ogólnej, drugie bardzo szczegółowe, ale oba dotyczą wiarygodności tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#BolesławPiecha">Pierwsze pytanie dotyczy rezerwy budżetowej, dokładnie 83. części 62. pozycji, gdzie zapisano, że na świadczenia zdrowotne realizowane dla osób, które nie posiadają prawa do ubezpieczenia czy nie są ubezpieczone, przeznacza się 400 mln zł. Jeszcze kilka tygodni temu podczas prac nad ustawą o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych ta kwota była szacowana na co najmniej 500 mln. Co się stało, że w ciągu 3–4 tygodni te nakłady stopniały o 20%?</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bezrobocie zmalało.)</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#BolesławPiecha">To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#BolesławPiecha">Drugie pytanie jest natury bardzo szczegółowej, ale takiej dość dziwnej. To jest państwa, albo raczej zaplecza tego rządu, czwarty budżet. Zajmę się inwestycjami wieloletnimi. Tych inwestycji wieloletnich z roku na rok jest mniej, tym razem w budżecie mamy ich jedenaście. Sześć z nich jest lokowanych w ochronie zdrowia. Podpieram się opinią pani Alicji Młynarskiej-Wichtowskiej, która próbowała ocenić te nakłady, sposób realizacji i uzyskane efekty. Cóż widzimy? Jedna inwestycja jest dziwna, nazywa się Akademickie Centrum Medyczne w Zabrzu. Czwarty budżet - milion złotych. Panie ministrze, nakłady konieczne do poniesienia, aby zakończyć tę inwestycję, wynoszą 663 mln. Czy państwo ten szpital chcecie budować 663 lata?</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszystko możliwe.)</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#BolesławPiecha">Kosztorys wynosi natomiast miliard złotych. Czy państwo wiecie, że to nie akademia medyczna jest gestorem tego środka budżetowego, tylko spółka akcyjna pod nazwą ACeMed, która posiada również kapitał prywatny. W związku z tym chcę zapytać: Jak długo jeszcze potrwa ta zabawa w budowanie szpitala przez 663 lata?</u>
          <u xml:id="u-181.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest jak folia chroniąca przed deszczem.)</u>
          <u xml:id="u-181.10" who="#BolesławPiecha">Czy należy wykreślić tę inwestycję, czy poważnie ją traktować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Aldonę Michalak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AldonaMichalak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Podczas debaty o kierunkach prywatyzacji PKO Banku Polskiego minister Socha stwierdził, iż posiada zgniłe jaja w swych zasobach, których nikt nie kupi, dlatego teraz sprzedaje złote jaja. W planie założono 5,7 mld zł dochodów z prywatyzacji, w tym tylko 300 mln zł z prywatyzacji przedsiębiorstw będących w nadzorze właścicielskim wojewody. Niestety, proces zgnilizny, który dotyka te przedsiębiorstwa może wpłynąć na zmniejszenie również tej kwoty i utratę miejsc pracy. Złe zarządzanie spółkami państwowymi o dużym majątku prowadzi do jego rozgrabiania i wyprowadzania do rąk osób trzecich. Ten sposób jest tajemnicą poliszynela, nazywa się prywatyzacją po cichu. W lutym ubiegłego roku prokuratura okręgowa na skutek mojego doniesienia wszczęła postępowanie i postawiła zarzuty o niegospodarność - przestępstwo wielkiej skali, 16 mln zł - wobec byłych zarządców Stołecznego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego w Warszawie, które zawiera w swych zasobach m.in. słynny Dom Meblowy „Emilia”. Przedsiębiorstwem zarządzał niejaki Jan Gąsiorek biznesmen z listy wojewody mazowieckiego Leszka Mizielińskiego. Wojewoda Mizieliński w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” w kwietniu ubiegłego roku bronił zarządcę, z którym rozstał się, po prostu wypowiadając mu umowę. Żadnych konsekwencji dyscyplinarnych zarządca nie poniósł.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AldonaMichalak">Drugie przedsiębiorstwo nadzorowane przez wojewodę mazowieckiego to PHU Wola, z którego były zarządca, rekomendowany przez wojewodę, również wyprowadził bardzo duże pieniądze, co stwierdziła kontrola skarbowa. W konsekwencji kontrola wewnętrzna Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdziła jednoznacznie, iż wojewoda mazowiecki Mizieliński jest winien braku nadzoru i lekceważenia interwencji poselskich. Niestety, wojewoda Mizieliński posiada pod swym nadzorem jeszcze ok. 200 atrakcyjnych przedsiębiorstw na terenie Warszawy i okolic. W trosce o wpływy do budżetu państwa, o miejsca pracy, prestiż i autorytet rządu pragnę zadać pytanie: Jakie działania zostaną podjęte wobec tak skandalicznego braku nadzoru właścicielskiego sprawowanego w imieniu skarbu państwa przez wojewodę mazowieckiego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Za obiektywność.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Mężydło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania. Pierwsze kieruję do ministra finansów. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że stosunkowo dobra kondycja polskiej gospodarki i niekatastrofalna sytuacja finansów publicznych nie jest zasługą rządu, lecz wyłącznie społeczeństwa polskiego, które wykazuje się dużą przedsiębiorczością oraz umie wykorzystać fundusze Unii Europejskiej? Przecież programy rządu zawaliły się. Już na początku 2003 r. pan minister Hausner stwierdził, że program gospodarczy rządu, czytaj „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, legł w gruzach. To, że plan Hausnera ratowania finansów publicznych nie ruszył, jest kontestowane zarówno przez rząd, jak i przez zaplecze polityczne, ale jakoś sytuacja naprawiła się. Być może umiejętność korzystania z finansów Unii Europejskiej pomogła naszym finansom publicznym.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#AntoniMężydło">Drugie pytanie mam do pana ministra rolnictwa. Przedstawiciele rządu podkreślają dzisiaj, jak wyjątkowo dobra jest sytuacja polskiego rolnictwa po pierwszych miesiącach akcesji do Unii Europejskiej, szczególnie jego konkurencyjność na rynku europejskim. Faktem jest, że wspólna polityka Unii Europejskiej jest pierwszym programem dla polskiego rolnictwa od 15 lat. Czy wzorem innych państw nie należałoby utrzymać dotychczasowych instrumentów wsparcia dla rolnictwa właśnie krajowego, aby podtrzymać tę konkurencyjność w dłuższym okresie czasu. Przecież wiadomo, że Niemcy, Francja i inne kraje poza środkami z Unii Europejskiej, żeby utrzymać konkurencyjność, wspierają rolnictwo również ze środków krajowych. U nas chyba takimi dwoma filarami, o które powinniśmy się zatroszczyć, jest zarówno paliwo rolnicze, jak i preferencyjne kredyty inwestycyjne, to jest bardzo ważne. Przecież niemoralne jest dzisiaj to, że rolnicy do prac polowych używają paliwa z akcyzą, która przeznaczana jest na drogi. Dochodzi do pewnego wypaczenia i wprowadzania złych obyczajów, bo takie niemoralne traktowanie ich przez państwo prowadzi do tego, że kupują olej opałowy, a to niszczy społeczeństwo. Zniszczyć społeczeństwo jest bardzo łatwo w krótkim czasie, natomiast żeby naprawić je trzeba przynajmniej dwóch pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#AntoniMężydło">Druga sprawa - chodzi o te kredyty preferencyjne. Przecież wiadomo, że nie wystarczy środków z sektorowego programu operacyjnego na dostosowanie polskiej gospodarki do standardów unijnych, które ma spełniać już w 2006 i 2007 r. Czy nie uważa pan, że należałoby jednak wspierać rolników właśnie tymi kredytami?</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#AntoniMężydło">Trzecie pytanie jest do ministra sprawiedliwości. Wiadomo, że ilość środków w tym budżecie na resort sprawiedliwości, chociaż dosyć znacząca, bo ponad 6%, nie wystarcza na potrzeby bezpieczeństwa w naszym kraju. Trzeba podkreślić, że wyjątkowo zaniedbywana jest Służba Więzienna, która nawet jeżeli dostaje środki to na inwestycje, na budowę więzień, natomiast na fundusz płac i obsługę nie wystarcza. Grozi to być może wybuchem buntu w więzieniach, bo dochodzi do nadużyć, jest mnóstwo nadgodzin, co nie jest zgodne z Kodeksem pracy. Czy pan tak nie uważa? W jaki sposób zamierza pan tę sytuację naprawić? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza Bratkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#ArkadiuszBratkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam trzy pytania. Chciałem zapytać, jakie będą koszty finansowania deficytu budżetowego w roku 2005? Czy przewiduje się finansowanie środkami zagranicznymi?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#ArkadiuszBratkowski">Pytanie drugie: Co jest przeszkodą wykorzystywania posiadanych rezerw dewizowych na wspomaganie budżetu?</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#ArkadiuszBratkowski">Pytanie trzecie. Od szeregu lat dochody z prywatyzacji do budżetu nie były wykonane w całości. Czy w przedkładanym budżecie też przewiduje się dochody, które nie mają szans na realizację? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Okońskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WiesławOkoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Po przeczytaniu projektu budżetu na rok 2005 muszę stwierdzić, że nakłady na budownictwo mieszkaniowe ciągle maleją. To jest najgorszy budżet pod tym względem od wielu lat. Kiedy zlikwidowane zostały ulgi mieszkaniowe, przedstawiciele rządu wielokrotnie twierdzili, że uzyskane z tego tytułu pieniądze zostaną przeznaczone na pobudzenie inwestycji mieszkaniowych. W chwili obecnej określa się, że w Polsce brakuje ok. 1 mln mieszkań, a ok. 1,5 mln mieszkań wymaga natychmiastowych nakładów na remonty, bo w przeciwnym razie niedługo będą się nadawały do wyburzenia. Dodatkowo koszty budownictwa zostały zwiększone poprzez obłożenie VAT-em na materiały budowlane do 22%. Szansą dla młodych ludzi jest budowa na wynajem mieszkań budowanych w ramach TBS. Tymczasem drastycznie zostały zmniejszone środki przeznaczone na KFM z 450 mln zł w roku ubiegłym do 156 mln zł na rok 2005. W związku z tym mam pytanie, czy są - a jeżeli tak, to jakie - możliwości zwiększenia środków na KFM, żeby zaspokoić oczekiwania, oczekiwania bowiem są 10-krotnie większe.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WiesławOkoński">Drugi problem, który chciałbym poruszyć, dotyczy budownictwa socjalnego. W bieżącym roku został wdrożony po raz pierwszy program budownictwa socjalnego, na który przeznaczono 50 mln zł. Zgłoszono ponad 400 wniosków na kwotę przekraczającą prawie trzykrotnie możliwości sfinansowania tego programu. W związku z tym mam pytanie, dlaczego w budżecie na 2005 r. nie zwiększono tej kwoty funduszu dopłat, która umożliwiłaby realizację tak potrzebnego budownictwa socjalnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać o stronę formalną związaną z dyskutowaną dzisiaj ustawą budżetową. Otóż w projekcie budżetu znalazły się pewne kwoty. Na przykład ze środków specjalnych poprzez ich likwidację tworzy się fundusze i tam są wpisane właśnie wpływy do tych funduszy. Jednocześnie, jeżeli chodzi o te nowe fundusze celowe, nie ma ustawy, która by je powoływała. Wydaje się, że podstawą do powołania nowych funduszy jest ustawa, bodajże z 1999 r., o funduszach celowych. W związku z tym należałoby najpierw, jak sądzę, dać ustawową podstawę do powołania nowych funduszy, a dopiero następnie przedstawić kalkulacje w ustawie budżetowej. Chciałbym zapytać, czy ten pogląd wyrażony przeze mnie nie powinien być podzielony przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki dociekliwy poseł.)</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#AndrzejGrzyb">Drugim przykładem jest zapisany wzrost dochodów z tytułu składki w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Nie ma jeszcze podstawy prawnej, która by przewidywała taki wzrost składki, ponieważ dotychczasowe rozstrzygnięcia prawne mówią, że zupełnie inny jest poziom tej składki. W budżecie natomiast już jest wpisana kalkulacja 0,9–1 mld zł z tytułu KRUS. I to jest też bez regulacji ustawowej. Czy w tej sytuacji zasadne było i zgodne z obowiązującym obecnie prawem wpisywanie tych kwot do ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#AndrzejGrzyb">Aha, jeszcze jedna sprawa, na którą chciałbym zwrócić uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#AndrzejGrzyb">Likwidacja środków specjalnych. Przykładem są chociażby wpływy za zajęcie pasa drogowego. Powiaty mają podejmować decyzje dotyczące zajęcia pasa drogowego, ale te środki mają wpływać do budżetu agencji budowy dróg i autostrad. To są kwoty w granicach 50–200 tys. zł średnio na jeden powiat. Obawiam się, że stracimy te dochody. Trzeba rozważyć, czy to jest sensowne.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Będę mówił troszeczkę innym językiem. Najprostsza droga do zniewalania narodu wiedzie poprzez zawładnięcie jego kredytem, a nieuchronnym skutkiem stosowania pieniądza zadłużonego, czyli opartego na obcym kredycie, jest wzrost cen, podatków i deficytu budżetowego, co wiąże się również z budżetem na 2005 r. Rodzą się w związku z tym pytania.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#ZdzisławJankowski">Czy mamy możliwość wyjścia z pętli rosnącego zadłużenia i zatrzymania wyprzedaży majątku narodowego, który zasila budżet? Kiedy odzyskamy nasze suwerenne prawo do tworzenia pieniędzy w sposób niezadłużony i czy w tym układzie politycznym uchwałę może podjąć parlament, a wykonać rząd? Czy Polska ma suwerenne prawo do zaprojektowania narodowego systemu finansowego, mimo że obchodziła niedawno 80-lecie? Tak czy nie? Proszę mi powiedzieć, czy Narodowy Bank Polski jest ogniwem w łańcuchu obezwładniającym naród polski przez Bank Światowy będący narzędziem zniewolenia narodu. Tak czy nie? Proszę mi powiedzieć, czy pieniądze na rozwój nie powinny być wyemitowane tak, jakby Polska była w stanie wojny, a polityka rozwojowa Polski powinna rządzić się zasadą, że to, co jest możliwe fizycznie, powinno być możliwe finansowo. Mam tu na myśli chociażby niewystarczającą ilość pieniędzy na autostrady, których nie mamy lub mamy bardzo mało. Proszę mi powiedzieć, czy nie jesteśmy w związku z tym więźniami we własnym domu, pod wrogą okupacją, pod batem kolejnego prezesa NBP, którym jest Leszek Balcerowicz. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Musi odejść.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Bachalskiego.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#TomaszNałęcz">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę w takim razie o zabranie głosu pana posła Czesława Marca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#CzesławMarzec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#CzesławMarzec">Panie i Panowie Posłowie! Mam pytania do pana ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#CzesławMarzec">Panie ministrze, wykorzystanie środków spójności z Unii Europejskiej wymaga odpowiedniego przygotowania dokumentacji technicznej projektów. Czy rząd nie zamierza zwiększyć ponad kwotę przewidzianą w projekcie budżetu na ten cel? Jest szereg postulatów samorządów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#CzesławMarzec">Drugie pytanie. Jaki zakłada się zakres likwidacji środków specjalnych? Na ten temat była szeroka dyskusja. Różne środowiska oczekują, że w ramach porządkowania finansów publicznych nastąpi uporządkowanie środków specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#CzesławMarzec">Trzecie pytanie. Czy rząd przewiduje zwiększenie bazy podatkowej w roku przyszłym i w jakim zakresie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Maraszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#RyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Państwo Ministrowie! Mam pytania w dwóch sprawach do pana ministra Mirosława Gronickiego.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#RyszardMaraszek">Pierwsze. Minister finansów jest kasjerem wszystkich środków unijnych. Panie ministrze, jak resort finansów jest przygotowany do prawidłowej realizacji tych zadań? Chodzi mi przede wszystkim o przygotowanie organizacyjne i kadrowe. Czy ma pan taką kadrę, która sprosta tym nowym wymaganiom?</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#RyszardMaraszek">Drugie. Niektórzy posłowie z opozycji mówili dziś, że dochody zaplanowane są za wysoko. Wiem, że pan minister jest znanym i uznawanym ekonomistą, fachowcem od prognozowania dochodów. Z tego, co wiem, pan dotychczas się nie mylił. Czy więc w przyszłym roku może być inaczej? Czy mogą nie spełnić się pańskie prognozy zapisane z projekcie ustawy budżetowej na rok 2005? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Mojzesowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Bardzo ważną rzeczą, gdy jest mało pieniędzy, jest to, żeby je racjonalnie wydatkować. (Pan minister nie musi szczegółowo się na tym znać, ale tam siedzą fachowcy od rolnictwa). Zmniejszacie środki finansowe na utrzymanie urządzeń melioracyjnych, na spółki wodne. To jest takie coś, co czyści rowy, pilnuje, żeby woda ściekała tam, gdzie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wiadomo.)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WojciechMojzesowicz">Ale panu ministrowi finansów muszę wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#WojciechMojzesowicz">Potem są melioracje. To są inwestycje. Brak środków na utrzymanie tego, co jest. Każdy racjonalnie myślący, który racjonalnie wydaje pieniądze i coś z tego ma być, pozostawiłby i dbał o to, co jest. A mamy na inwestycje... Oczywiście znowu jest spadek, bo ze 100 na 59, jeżeli chodzi o urządzenia melioracyjne. Myślę, że nie ma sensu tak bezmyślnie wydawać pieniędzy, bo to, co zbudujemy, to się niszczy, i potem znowu robimy kilometr rowów, a 40–50 km...</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#WojciechMojzesowicz">Przyznajmy się do tego, że nie ma pieniędzy, ale skoro te pieniądze są ograniczone, to racjonalnie je wykorzystujmy. Chociaż nie zgadzam się z tym, co tu jest zapisane, bo jeżeli w przypadku spółek wodnych przy tych manipulacjach finansowych zdejmuje się 0,6 mln zł, gdzie jest 3 mln... Są to więc takie kosmetyczne pociągnięcia, które niczego nie zmieniają w budżecie, natomiast irytują ludzi.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#WojciechMojzesowicz">I jeszcze sprawa kolejna. Myślę, że kwestia wydatkowania środków musi być uwzględniona tam, gdzie są województwa - mówię o rolnictwie - najlepsze. Mam tu na myśli swoje województwo. Województwo kujawsko-pomorskie, jeśli chodzi o produkcję, jest drugie, trzecie, a jeśli chodzi o przeznaczane tam środki finansowe, to jest piąte od końca - 11. Zwracam się z prośbą o racjonalne wydatkowanie tych marnych pieniędzy, które są przewidziane na rolnictwo. Szczególnie zwracam się do tych moich szanownych, zacnych kolegów, którzy siedzą z tyłu, do ministrów, z prośbą: panowie, przygotujcie racjonalne wydatkowanie tych środków. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#TomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#TomaszNałęcz">Teraz rząd przystąpi do odpowiedzi, 12 ministrów będzie odpowiadało w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Jarosława Pietrasa, sekretarza stanu, szefa Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JarosławPietras">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpowiedzieć na pytanie zadane w trakcie debaty przez panią posłankę Halinę Nowinę Konopkę, która pytała o kwestię kosztu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Wspominając, że minister finansów mówił, że koszt składki to koszt uwzględniony w tym roku w wysokości 6 mld, a w roku 2005 to będzie 10 mld, pytała zatem o inne koszty. Otóż trzeba powiedzieć wyraźnie, że w tym budżecie są wskazane wszystkie koszty wiążące się z integracją europejską. Po pierwsze, są one związane ze składką i to jest największa pozycja. Następnie jest specjalna rezerwa, rezerwa nr 10, która przede wszystkim służy na pokrycie kosztów współfinansowania, w tym nie tylko projektów z funduszy, które są nam dostępne jako członkom Unii Europejskiej, lecz także z funduszy z poprzednich lat przyznanych Polsce, np. w ramach programu Phare, które są realizowana jeszcze obecnie i wymagają współfinansowania ze strony Polski.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JarosławPietras">Następnie są w regularnej działalności ministerstwa uwzględnione koszty działań, które np. służą w danym sektorze, w danym dziale gospodarki i są współfinansowane przez środki unijne. Zatem w budżecie są też uwzględnione te kwestie. Pani posłanka powiedziała, że mnożą nam się instytucje i rośnie w sposób przerażający biurokracja na zamówienie Unii. Otóż chciałem powiedzieć, że instytucje, które zostały utworzone, które były wymagane prawem Unii, jak np. Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Urząd Regulacji Energetyki, zostały utworzone dużo wcześniej. Zresztą część tych instytucji tak czy inaczej musiało być utworzonych, jak np. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, ponieważ jest to element regulowania nowoczesnego rynku, a Polska przynależąc do Unii Europejskiej, uczestniczy w jednolitym rynku Unii Europejskiej i w związku z tym musi mieć te instytucje. Niemniej jednak instytucje te zostały utworzone przed 1 maja, a zatem nie ma już mowy o mnożeniu się nowych instytucji i o wzroście biurokracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Stanisława Kowalczyka, podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#StanisławKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się odnieść do niektórych wypowiedzi w debacie oraz pytań, które panie i panowie posłowie zadali w trakcie samej debaty oraz w części przewidzianej na zadanie pytań. W zasadzie zdecydowana większość tych pytań dotyczy tego, czy w tym roku - przepraszam - w projekcie budżetu na 2005 rok minister rolnictwa dysponuje większymi czy mniejszymi środkami aniżeli w roku 2004. Postaram się na to pytanie odpowiedzieć, ale najpierw pozwolę sobie na takie ogólne stwierdzenie, za które jednocześnie przepraszam. Budżet państwa składa się z części, z działów i z rozdziałów. Części, działy i rozdziały są przypisane do poszczególnych dysponentów części budżetowych. Jest w budżecie część szczególna, część 83, gdzie są rezerwy celowe, na różne cele, jak sama nazwa wskazuje. W ciągu roku te środki zgodnie z odpowiednią procedurą są następnie przesuwane do poszczególnych dysponentów części budżetowych. I w tym niestety tkwi znaczna część błędów czy też nieprawidłowości, jakie się pojawiły przy odczytywaniu projektu budżetu ministra rolnictwa na rok 2005. W wypowiedziach niektórych pań i panów posłów pojawiały się bowiem odniesienia do pozycji, których porównywać nie można. Na przykład pan poseł Giżyński stwierdził, że projekt budżetu ministra rolnictwa na rok 2005 jest niedobry, albowiem obcięto 600 mln zł, czyli ponad 18%; zresztą na te 18% powoływało się sporo pań i panów posłów. Otóż chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że to, co w wypowiedzi pana posła Giżyńskiego się pojawiło, te kwoty są nieporównywalne, albowiem rok 2004, który porównywał pan poseł Giżyński z projektem budżetu na 2005 rok, jest nieporównywalny. Przewidywane wykonanie budżetu za 2004 r. zawiera współfinansowanie programu SAPARD, które zostało przesunięte z części 83 do części 33, do budżetu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i tylko z tego powodu budżet tej agencji zwiększył się w roku 2004 o 320 mln zł. A zatem gdybyśmy chcieli teraz porównać te trzy podstawowe części, w przypadku których dysponentem jest minister rolnictwa, a więc części: 32, 33 i 35, to, jeśli chodzi o różnicę pomiędzy ustawą budżetową na 2004 r. a projektem budżetu na 2005 r., jest to 10% mniej, kwotowo zaś jest to 248 mln zł mniej. I to jest ta różnica, o której możemy mówić. Ta różnica tak naprawdę powstała w dwóch częściach budżetowych: w części 32 i w części 35. Z czym ona jest związana? Związana jest przede wszystkim ze zmianą systemu finansowania rolnictwa po wejściu Polski do Unii Europejskiej, albowiem dwie podstawowe pozycje są mniejsze w tym roku, na co także zwrócił uwagę m.in. pan poseł Budner, który mówił o tym, że tylko 1/3 środków na dopłaty do kredytów obrotowych w budżecie jest przewidziana, a więc mniej aniżeli do tej pory. Miał oczywiście rację, ale trzeba też wiedzieć, że wynika to z tego, iż w 2005 r. nie stosujemy takiego instrumenty jak dopłaty do kredytów obrotowych, lecz wyłącznie regulujemy zobowiązania. Dlatego z tego tytułu w budżecie przewidziano 65 mln mniej, a przede wszystkim tam, gdzie jest różnica na niekorzyść i zmniejszenie, to jest w części 35, dotacja do Agencji Rynku Rolnego. Od 1 maja mamy inny system interwencji na rynkach rolnych: nie z budżetu krajowego, ale ze środków unijnych. W związku z tym budżet Agencji Rynku Rolnego został zmniejszony Wyłącznie z tych dwóch tytułów mamy zmniejszenie w 3 częściach, jakimi dysponuje minister rolnictwa, o 252 mln zł. Dlaczego to podkreślam? Dlatego że zmniejszenie jest łącznie o 248 mln. A co to oznacza? Oznacza to, że w innych pozycjach jest więcej. Jest nawet więcej w niektórych pozycjach, w tych trzech częściach, aniżeli było w 2004 r. Oczywiście są zmniejszenia, o tym panie i panowie posłowie mówili. Jest zmniejszenie w przypadku Krajowego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich o 2,9 mln zł. Ale z jakiego tytułu? Ano z takiego, że krajowe centrum w przyszłym roku nie będzie realizować projektów Pharowskich. Jest zmniejszenie w przypadku Głównego Inspektoratu Weterynarii. Dlaczego? Bo również w przyszłym roku Główny Inspektor Weterynarii nie będzie realizował projektów Pharowskich. Projekty Pharowskie się kończą, to, co miało być zrealizowane, zostało zrealizowane, środki zostały zainwestowane. I dlatego też z tego tytułu są zmniejszenia. Kwotowo niektóre pozycje wyglądają bardzo dramatycznie. Mówił o tym pan profesor Łączny. W Krajowym Centrum Hodowli Zwierząt dotacja zmniejszona została aż o 40%. Trzeba tylko dodać, że to 40% to jest 60 tys. zł, bo tak naprawdę dotacja, jaką przekazuje minister rolnictwa krajowemu centrum, jest w granicach 100 tys. zł. A więc musimy wiedzieć, że te pozycje właśnie tak a nie inaczej wyglądają. Gdybyśmy chcieli spojrzeć na kwoty globalne, to powiedziałem już o tym, trzy podstawowe części, którymi zarządza, dysponuje minister rolnictwa, to jest 10% mniej. Ale proszę zwrócić uwagę na inne środki, bo - tak jak powiedziałem - zmienił się system finansowania rolnictwa. Mniej finansujemy z budżetu krajowego, finansujemy ze środków unijnych. A po to, żeby finansować ze środków unijnych, musimy dysponować tzw. współfinansowaniem, a także prefinansowaniem przede wszystkim na wydatki w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, a tych pozycji jest znacznie więcej aniżeli w budżecie na 2004 r. i powinno być więcej, i musi być więcej, i jest więcej, dlatego że 12 miesięcy będziemy członkiem Unii Europejskiej w 2005 r., a w tym roku jesteśmy, czy będziemy przez 8 miesięcy. Dlatego też jeżeli porównujemy te wielkości, to łącznie z rezerwami celowymi, które są wskazane dla ministra rolnictwa i rozwoju wsi to w budżecie na 2005 r. tych środków jest o 40% więcej aniżeli w budżecie na 2004 r., a jeżeli chodzi o środki z Unii Europejskiej, które przyjdą do Polski w przyszłym roku, to tych środków łącznie jest o 60% więcej aniżeli w budżecie na rok 2004. Łącznie jest to 5,4 mld zł i to trzeba, panie i panowie posłowie, porównywać do tych kwot, o których mówiliśmy. Jeżeli ktoś mówi o tym, że na rolnictwo ekologiczne mamy przewidziane w projekcie budżetu na przyszły rok milion złotych mniej, to tak, mamy milion złotych mniej, ale trzeba wiedzieć, że te środki są przeznaczane wyłącznie na proces certyfikacji gospodarstw ekologicznych, bo środki, dotacje dla gospodarstw prowadzących produkcję metodami ekologicznymi nie tkwią już w budżecie krajowym, tylko są zawarte w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich, a tam tych środków jest wielokrotnie więcej aniżeli było to przewidziane z budżetu krajowego. My przeznaczaliśmy rocznie z budżetu krajowego około 12 mln zł na dotacje do gospodarstw ekologicznych. Wnioski, które zostały złożone w tym roku w pierwszej turze naboru, tylko w pierwszej turze naboru przez gospodarstwa ekologiczne, te, które już mają certyfikaty, albo te, które są w procesie przestawiania się na produkcję metodami ekologicznymi, opiewają na kwotę prawie 40 mln zł i te 40 mln zł będzie sfinansowane z Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#StanisławKowalczyk">Podobna sytuacja ma miejsce, jeżeli chodzi o melioracje. Również to zmniejszenie, o którym mówiłem, jest rekompensowane w ten sposób, że w sektorowym programie operacyjnym mamy w przyszłym roku 200 mln zł na przedsięwzięcia o charakterze melioracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#StanisławKowalczyk">Kolejne pytania, wypowiedzi, czy większa grupa pytań i wypowiedzi dotyczyła form wsparcia krajowego. Mówił o tym między innymi pan poseł Mężydło i tutaj chcę się zgodzić z panem posłem. Tak, rzeczywiście krajowe formy wsparcia są dla rolnictwa istotne i my przewidujemy te krajowe formy wsparcia. Ponad 20 - nie licząc tych, które dotyczą ochrony środowiska - różnych form wsparcia z budżetu krajowego zostało zgłoszone przez ministra rolnictwa do Komisji Europejskiej jako tzw. existing aids, czyli jako pomoc istniejąca przed 1 maja 2004 r. i możemy przez 3 lata tę formę stosować. Po trzech latach, jeżeli będzie taka potrzeba, będzie taka wola, a przede wszystkim środki w budżecie krajowym będziemy mogli ubiegać się o notyfikację tych instrumentów. To przede wszystkim są, i tu się zgadzam z panem posłem, dopłaty do kredytów preferencyjnych. Nie stosujemy od przyszłego roku dopłat do kredytów obrotowych. Ta forma wsparcia została zaniechana, podobnie jak niektóre inne, np. dopłaty do nawozów wapniowych, zgodnie z tym, co zostało jeszcze w 2002 r. zgłoszone przez stronę polską jako te formy wsparcia, które są niezgodne z polityką Unii Europejskiej, wspierające przede wszystkim bieżącą działalność gospodarstw, a więc załamujące warunki konkurencyjności gospodarstw na rynkach unijnych, natomiast pozostały te formy wsparcia, które dotyczą przede wszystkim modernizacji i inwestycji w gospodarstwa rolne. Chcę powiedzieć, że tylko i wyłącznie z tytułu dopłat do odsetek od kredytów inwestycyjnych w przyszłym roku, jeżeli stopy redyskonta pozostaną na tym poziomie jak w roku bieżącym, to Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dopłaci ponad 700 mln zł do odsetek od kredytów inwestycyjnych. I to jest ta forma wsparcia, która jest stosowana. Podobnie jest, jeżeli chodzi o dopłaty do odsetek od kredytów klęskowych, około 115 mln zł, a więc te formy wsparcia są i pozostaną. Przewidujemy, że co najmniej przez 3 lata te formy wsparcia rolnictwa pozostaną.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#StanisławKowalczyk">Jeżeli chodzi o paliwo rolnicze, to taka forma wsparcia rolnictwa jest stosowana nie w wielu krajach, jak mówił pan poseł Giżyński, z tego co wiem, jest stosowana w Niemczech i nie wiem, być może jeszcze w jakimś kraju...</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#komentarz">(Głos z sali: We Francji.)</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#StanisławKowalczyk">...we Francji i wcale nie jest tak powszechnie przyjmowana jako dobra forma wsparcia rolnictwa. My zgłosiliśmy taką formę do Komisji Europejskiej. Należy stworzyć podstawę prawną, albowiem podstawa prawna, która istniała wcześniej, jak to się ładnie mówi, wyekspirowała przed 1 maja 2004 r., więc należy stworzyć taką podstawę prawną i ją notyfikować, przy czym trzeba pamiętać, że jest to forma dosyć kosztowna, bo z budżetu krajowego gdy była realizowana, to koszt jej wynosi w granicach 630 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#StanisławKowalczyk">Chcę wreszcie powiedzieć, że jeżeli chodzi o pewne wypowiedzi, które dotyczyły generalnie, nazwijmy to, bilansu otwarcia, bo było sporo wypowiedzi, które koncentrowały się wokół tego, czy po wejściu Polski do Unii Europejskiej polskie rolnictwo skorzystało, czy też nie skorzystało, to często tu były podawane przykłady, także w dyskusji plenarnej, że wzrósł VAT na maszyny rolnicze, że wzrosły ceny paliwa itd. Otóż chcę bardzo wyraźnie podkreślić, jeżeli chcemy odpowiedzieć sobie na to pytanie, musimy ten rachunek przeprowadzić w układzie kompleksowym. A więc, po pierwsze, musimy mieć informacje, dane statystyczne, które pozwolą nam na przeprowadzenie pełnego rachunku, pełnej symulacji. Nie możemy podawać wybranego przykładu wyrwanego z kontekstu, mówić, że wzrosły ceny na maszyny rolnicze, bo wzrósł VAT. Oczywiście wzrosły np. ceny pasz treściwych, wzrosły jeszcze inne, wzrosły ceny energii, ale z drugiej strony wzrosły także ceny produktów rolnych. Na początku tego roku kalendarzowego cena wieprzowiny wynosiła 2,8–2,9 zł za kilogram, w tej chwili wynosi w granicach 5 zł. A więc musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, jeżeli bierzemy pod uwagę kompleksowy rachunek, czy dochodowość polskich gospodarstw po akcesji wzrośnie, czy też spadnie. Na dzień dzisiejszy dysponujemy symulacjami wykonanymi chociażby przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, który mówi bardzo wyraźnie, że jeżeli porównamy przewidywaną w 2006 r. dochodowość gospodarstw rolnych w 2006 r. do roku bazowego, jakim był rok 1999–1997, to przeciętnie dochodowość gospodarstw rolnych w Polsce wzrośnie o prawie 40%, dokładnie o 37%. A więc oznacza to, że bilans per saldo jest korzystny i on korzystny na pewno będzie. Takiego bilansu nie możemy robić w krótkim okresie, albowiem w krótkim okresie w rolnictwie zawsze występują wahania. Występują sezonowe wahania, jeżeli chodzi o ceny produktów rolnych, występują także sezonowe wahania, jeżeli chodzi o środki do produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#StanisławKowalczyk">To są te pytania i wypowiedzi, do których chciałem się odnieść. Panie marszałku, Wysoka Izbo, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Cezarego Miżejewskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#CezaryMiżejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zakresie dotyczącym ministra polityki społecznej zadano zaledwie kilka pytań. Pierwsze pytanie dotyczyło tego, co się dzieje z ustawą KRUS-owską. Otóż chciałem oświadczyć, iż Rada Ministrów przyjęła tę ustawę i w ciągu 2–3 najbliższych dni fizycznie ona będzie do dyspozycji Wysokiej Izby. Ustawa ta m.in. prowadzi do zróżnicowania składek w zależności od ilości posiadanej ziemi i jej jakości. Jest to takie same zróżnicowanie, jakie przyjmujemy również w stosunku do przedsiębiorców. I to, o co pytał pan poseł Szejnfeld - otóż tak, uważamy zróżnicowanie składek dla przedsiębiorców za sprawiedliwe, ponieważ bogatsi powinni płacić większe składki. Ta dotychczasowa sprawiedliwość nie powinna dotyczyć wyłącznie pracowników. Przypomnę, że na milion 100 tys. przedsiębiorców, którzy podlegają ubezpieczeniu społecznemu, to ewentualne podwyższenie składek może dotyczyć zaledwie 370 tys. Nie są to drobni przedsiębiorcy, nie są ci najbiedniejsi, za którymi tutaj się wszyscy ujmują.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#CezaryMiżejewski">Ostatnia sprawa. Pani poseł Kruk mówiła znów o priorytetach rządu, o tym, iż rząd pozostawił samotne matki kosztem innych działań. Otóż chciałbym tylko przypomnieć, że w tym roku zamiast 550 tys. świadczeń z funduszu alimentacyjnego przyznaliśmy już 820 tys. świadczeń dla dzieci. 1 września 3,5 mln dzieci otrzymało świadczenia z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego i otrzyma je również w roku przyszłym, 400 tys. dzieci otrzymało dopłaty do przejazdów do szkół, a ponad 30 tys. - sfinansowanie internatów. Są to świadczenia, które weszły już na stałe do systemu zabezpieczenia społecznego. W roku przyszłym wzrośnie również gwarantowana część pomocy społecznej. Wydaje się, że w ramach polityki społecznej, polityki integracji społecznej, tworzymy nowe rzeczy, które pozostaną nie tylko dzisiaj, ale będą również dla przyszłych rządów i przyszłych parlamentów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Jana Frąckowiaka podsekretarza stanu w Ministerstwie Nauki i Informatyzacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczyło sposobu dojścia do celów strategii lizbońskiej, jeśli chodzi o finansowanie nauki. W szczególności chodzi tutaj o wzrost nakładów na badania naukowe i prace rozwojowe do poziomu 3% produktu krajowego brutto. Otóż rząd ma zdecydowane przekonanie, że należy realizować strategię lizbońską, w tym chodzi o wzrost roli nauki, który jest w strategii zapisany jako jeden z jej elementów. Mamy obecnie dwa dokumenty rządowe, które o tym mówią.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">Pierwszy z nich, przyjęty jeszcze w roku 2003, to jest Narodowy Plan Rozwoju, który przewiduje, że do roku 2006, jest to ścieżka dojścia do celów strategii lizbońskiej, nakłady na B + R w Polsce wzrosną do poziomu 1,5% PKB, w tym 0,6% - z budżetu państwa i 0,9% - ze środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">Drugi dokument przyjęty w tym roku przez rząd, to strategia zwiększania nakładów na B + R w celu realizacji strategii lizbońskiej. W tym dokumencie przewidywane są trzy warianty dojścia do tego celu, te 3% PKB to jest tzw. cel barceloński. Pierwszy to nie jest ścieżka dojścia, bo to jest, powiedziałbym, wariant stagnacyjny, który zakładał utrzymywanie finansowania B + R na poziomie mniej więcej obecnym. Drugi to jest wariant rozwojowy, który zmierza do osiągnięcia 3% PKB w roku 2010. Wreszcie sugerowany był również, ale jego realizacja będzie zapewne trudniejsza, wariant również osiągnięcia tego celu, ale wcześniej, jeszcze przed rokiem 2010. Chciałbym wyraźnie stwierdzić, że strategia lizbońska zakłada, że docelowo środki na badania naukowe będą składały się w 1/3 ze środków budżetowych i w 2/3 ze środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">W jaki sposób chcemy dojść do tego - powiedzmy wprost - trudnego celu, ale bardzo optymistycznego, jeśli chodzi o stworzenie podstaw perspektywicznych dla rozwoju gospodarki. Otóż głównym instrumentem będą rozwiązania prawne. W tej chwili już parlament zakończył pracę nad nową ustawą o zasadach finansowania nauki. Ta ustawa daje lepsze możliwości generowania środków pozabudżetowych i możliwości efektywniejszego wykorzystania środków budżetowych, zwłaszcza dla celów wsparcia rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">Drugim ważnym dokumentem, który znajduje się obecnie na etapie prac rządowych, bo rząd zakończył nad nim pracę, to jest ustawa o innowacyjności, która z kolei daje dobre podstawy dla motywowania przedsiębiorców do podejmowania przedsięwzięć innowacyjnych. Dzięki tym rozwiązaniom ustawowym liczymy na to, że polska gospodarka, zwłaszcza w okresie jej silniejszego rozwoju, będzie zdolna również przeznaczać znaczące środki na badania naukowe, dzięki czemu cel strategii lizbońskiej zostanie osiągnięty.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#JanKrzysztofFrąckowiak">Dodam może jeszcze, że cała Europa stoi przed tym wyzwaniem, ocenia je jako bardzo trudne. My, w ministerstwie nauki patrzymy jednak z optymizmem na te założenia, ponieważ uważamy, że - tak jak powiedziałem - stworzą one pożądane podstawy do długofalowego rozwoju całej gospodarki i całego kraju. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana Ryszarda Miklińskiego podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#RyszardMikliński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoki Sejmie! Przepraszam za głos, ale jestem lekko przeziębiony. Odpowiadając na pytanie pana posła Stryjewskiego i pana posła Szejnfelda na temat małych środków kierowanych w tym roku na kulturę, traktuję te pytania jako wyraz troski o to, aby w kulturze polskiej pojawiało się coraz więcej pieniędzy. Ale, uczciwie rzecz ujmując, budżet na rok 2005 jest najlepszym budżetem ostatnich lat w części: Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#RyszardMikliński">W tym projekcie założono wydatki o łącznej kwocie blisko miliard 585 tys., to jest wzrost o blisko 10,9% do ustawy budżetowej z 2004 r. i to w warunkach porównywalnych, łącznie z rezerwą dla samorządowych instytucji kultury. Na powyższy wzrost wydatków złożyły się zwiększenia z tytułu, po pierwsze, wdrożenia trzeciego etapu poprawy poziomu przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń pracowników cywilnych szkolnictwa wyższego, pomoc materialna dla studentów, zgodnie z ustawą z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym, także wzrost wynagrodzeń osobowych, zgodnie z założeniami przyjętymi przez Radę Ministrów do projektu budżetu na 2005 r., a poza tym wyrównanie poziomu wydatków pozapłacowych do poziomu roku bieżącego, utrzymanie i działalność Państwowego Archiwum Dokumentacji Osobowej ze środkami na adaptację budynku i wyposażenie. Przypominam to, bo w zeszłym roku ten problem był szeroko dyskutowany w komisjach sejmowych. Także chodzi o realizację programu wieloletniego „Dziedzictwo Fryderyka Chopina 2010”, zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z 28 września 2004 r., a także dofinansowanie działalności szkół i placówek szkolnictwa artystycznego pierwszego i drugiego stopnia, jak i uczelni artystycznych, które od lat borykają się z trudnościami finansowymi. Trzeba tu wymienić utrzymanie także nowego oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie w Otwocku Wielkim, nowego oddziału Państwowego Muzeum na Majdanku w Bełżcu, budowanej nowej przestrzeni Centrum Sztuki Współczesnej Zamku Ujazdowskiego, a także koordynację i realizację zadań w zakresie ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowej. Wymienię także drugą edycję programu stypendialnego „Młoda Polska”, kontynuację Narodowego Programu Kultury „Znaki czasu”, realizację przedsięwzięć mających na celu promocję kultury polskiej, a także jest to realizację i dofinansowanie produkcji filmowej, jak i programów: narodowa strategia rozwoju kultury i promesa ministra kultury.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#RyszardMikliński">Pragnę także powiedzieć, iż w tymże budżecie likwiduje się środki specjalne, w tym również środek specjalny z dopłat do stawek... stanowiących monopol państwa funkcjonujący przy ministrze kultury, a w którego miejsce tworzy się Fundusz Promocji Kultury. Mówię o tym nie bez powodu, bo przecież w zeszłym roku Ministerstwo Kultury utraciło blisko 49 mln 700 tys. z tego środka, który jest jakby swoistą daniną ze słabości ludzkich. Dzisiaj ta możliwość oznacza zwiększenie w tym roku środków o blisko 50 mln w tymże właśnie Funduszu Promocji Kultury. Oczywiście można mówić, że na kulturę polską zawsze jest mało pieniędzy, ale trzeba uczciwie także powiedzieć, że w tym roku, ten budżet jest wyjątkowo dobry i to jest budżet znacznie większy niż budżety lat poprzednich. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią minister Wacławę Wojtalę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WacławaWojtala">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Spróbuję odpowiedzieć na jedno z kluczowych pytań, które padło w dzisiejszej debacie, mianowicie chodzi o poziom finansowania ochrony zdrowia. Co zrobić, żeby zakłady opieki zdrowotnej nie miały problemów, z jakimi borykają się dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WacławaWojtala">Oczywiście wszyscy doskonale wiemy, że poziom finansowania ochrony zdrowia jest pochodną wielu elementów, wielu czynników, jest przede wszystkim pochodną poziomu gospodarczego kraju, wysokości składek, jakie płacimy na ubezpieczenie zdrowotne, a także wielu innych elementów. Minister zdrowia pan Marek Balicki zapowiedział publiczną debatę na temat poziomu finansowania ochrony zdrowia. Został utworzony zespół ekspertów, trwają prace, przewidujemy, że do końca października powstanie raport na temat finansowania ochrony zdrowia i zainicjuje on publiczną debatę, ogromnie ważną, ogromnie potrzebną. W tym raporcie zostaną pokazane strumienie środków, które zasilają ochronę zdrowia, po stronie podażowej, a także popytowej, czyli jakie są potrzeby zdrowotne, będzie też próba zestawienia tych dwóch wielkości po to, żeby ocenić poziom nierównowagi, można powiedzieć, finansowania ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WacławaWojtala">W budżecie państwa, który dzisiaj analizujemy, na ochroną zdrowia przewidziane są środki w różnych miejscach. Przede wszystkim są to środki w dziale: ochrona zdrowia, na ten cel łącznie, we wszystkich częściach, jest 3700 mln zł. Oczywiście nie jest to dynamika zgodna z oczekiwaniami, niemniej jednak taka wysokość została ujęta w ustawie budżetowej. Oprócz tego jest te 2,2 mld zł na spłatę pożyczki, niezależnie od tego na udzielenie pożyczki, przepraszam, na spłatę w pierwszej kolejności zobowiązań z tytułu 203 - to był skrót myślowy - bardzo przepraszam. Oczywiście nie jest to poziom, który jest równoważny czy który odpowiada wielkości aktualnych konsekwencji z tytułu ustawy. Ale jest to równowartość kwoty głównej zobowiązań w latach 2001 i 2002, czyli te podstawowe kwoty 203 plus 110. Oczywiście nie obejmuje to pochodnych i odsetek, natomiast ma na celu umożliwienie rozwiązania problemu zadłużenia. Ten problem jest w przedłożeniu rządowym w projekcie ustawy o restrukturyzacji zakładów opieki zdrowotnej i pomocy publicznej. Ta ustawa daje wiele mechanizmów, narzędzi, które umożliwią rozwiązanie w pewnym sensie tego garbu zadłużenia. Najważniejszą rzeczą jest zamiana zobowiązań wymagalnych na zobowiązania niewymagalne, wstrzymanie wszystkich postępowań komorniczych, umorzenie zobowiązań publicznoprawnych zakładów opieki zdrowotnej na kwotę około 900 mln zł, jak szacujemy. Dzięki tej pożyczce będzie można, jak wspomniałam wcześniej, spłacić w pierwszej kolejności zobowiązania wobec pracowników, a także dzięki innym narzędziom, w postaci emisji obligacji. Są przewidziane poręczenia udzielone przez Bank Gospodarstwa Krajowego i na ten cel są zarezerwowane środki w wysokości około 500 mln zł w ramach ogólnej puli poręczeń, ponieważ te poręczenia są regwarantowane przez skarb państwa i stanowią pewną formę pomocy finansowej dla zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WacławaWojtala">Przy omawianiu poziomu finansowania chciałabym wspomnieć, że w ramach środków unijnych w latach 2004–2006 w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego przewiduje się na inwestycje w ochronie zdrowia o znaczeniu regionalnym około 130 mln euro, w tych 3 latach, i dodatkowo jeszcze na mniejsze inwestycje, o znaczeniu lokalnym, około 68 mln euro, jak wynika z danych, które otrzymałam z Ministerstwa Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#WacławaWojtala">Ponadto należy wziąć pod uwagę wielkość środków wydatkowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, które jako organy założycielskie dofinansowują zakłady, szczególnie w części: inwestycje. Oczywiście jest to poziom niesatysfakcjonujący, natomiast jest to w sumie, według danych Ministerstwa Finansów, przewidywane wykonanie w połowie tego roku, w 2004 r., na kwotę około 1200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#WacławaWojtala">Było pytanie dotyczące planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia. Otóż chcę powiedzieć, że plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia zarządzeniem ministra zdrowia z 30 września 2004 r. w sprawie ustalenia planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2005 r., to jest zarządzenie wydane w porozumieniu z ministrem finansów, opublikowane w Dzienniku Urzędowym ministra zdrowia na początku października, Dziennik Urzędowy nr 13, poz. 111, zanim został podpisany przez panów ministrów zdrowia i finansów, był szeroko konsultowany, również tutaj, w parlamencie, z sejmową Komisją Zdrowia oraz senacką Komisją Polityki Społecznej i Zdrowia. Była debata na temat włączenia planu finansowego do ustawy budżetowej przy okazji sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej za rok 2003. Wszyscy jesteśmy zgodni co do potrzeby zwiększenia kontroli, kontroli niezależnej, obiektywnej, w tym kontroli parlamentarnej nad dużą kwotą ponad 30 mld zł. Niestety, jeśli chodzi o filozofię kontraktowania świadczeń, czyli konieczność zakontraktowania świadczeń przed końcem roku tak, żeby z dniem 1 stycznia kolejnego roku można było mieć pewność co do poziomu finansowania w kolejnym roku, głównie zakłady opieki zdrowotnej, ale także pacjenci żeby mieli pewność, że te świadczenia są zakontraktowane i mogą być udzielane, ten cały proces musi się odbyć przed końcem roku. To oznacza, jeśli się uwzględni procedurę prac nad ustawą budżetową w parlamencie, która kończy się z reguły po Nowym Roku, tak doświadczenie wskazuje, ta kolizja powoduje, że plan nie stanowi na ten moment załącznika do ustawy budżetowej. Niemniej jednak sprawozdanie będzie przedkładane parlamentowi. Myślę, że należy częściej debatować w parlamencie nad wszystkimi sprawami związanymi z finansowaniem, aby była przejrzystość i kontrola parlamentu nad wydatkowaniem środków na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#WacławaWojtala">Odniosę się do pytania pana posła Piechy, dotyczącego weryfikacji kwoty w rezerwie celowej w poz. 62, która jest przeznaczona na dotacje dla Narodowego Funduszu Zdrowia, na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla osób nieubezpieczonych, spełniających kryteria dochodowe określone w art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Otóż w przedłożeniu rządowym, kiedy były kalkulowane koszty tego rozwiązania, była o tym mowa również w Komisji Zdrowia, że tutaj po prostu założono, iż cała populacja osób nieubezpieczonych będzie spełniała kryteria dochodowe. I po weryfikacji tego kryterium, a także po dokładnym przeanalizowaniu sposobu, ilości środków, które były finansowane z budżetu państwa dla nieubezpieczonych dzieci i matek, i kobiet w ciąży, uznaliśmy, że wprowadzimy pewną weryfikację. Ale jest zapewnienie, że jeżeli... Bo to jest szacunek, nie mamy tutaj żadnej empirii i jeśli się okaże, że rzeczywistość układa się inaczej aniżeli szacunki, to na pewno trzeba będzie pokryć te koszty, ponieważ jest to zobowiązanie budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#WacławaWojtala">Jeśli chodzi o Akademickie Centrum Medyczne w Zabrzu, jest to rzeczywiście duży problem sfinansowania tej inwestycji. Inwestycje w ochronie zdrowia trwają kilkadziesiąt lat, jest to duża bolączka, i żeby skrócić okres budowy szpitali, zdecydowano się na koncentrację środków i wytypowano kilka szpitali, na które zwiększono nakłady. Natomiast w związku z wielokrotnie powtarzanymi pisemnymi deklaracjami rektora Śląskiej Akademii Medycznej, że jest bardzo zainteresowany znalezieniem pozabudżetowych źródeł finansowania, gdyby takie środki były skompletowane, rektor odstąpiłby od finansowania ze środków budżetu państwa, czyli wyłączyłby tę inwestycję z załącznika inwestycji wieloletnich. Niestety, próby znalezienia środków do tej pory są nieskuteczne. Dla przypomnienia był to wniosek o kredyt z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, następnie z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, te próby nie zostały pozytywnie zrealizowane. Teraz również podejmowane są starania w zakresie zdobycia środków pozabudżetowych. I to spowodowało, że zabezpieczono tylko jeden milion złotych. Oczywiście to nie rozwiązuje problemu i zgadzam się z panem posłem Bolesławem Piechą, że ten problem wymaga rozwiązania. Natomiast dysponent środków budżetowych, zgodnie z obowiązującym prawem, nie ma możliwości wyłączenia z załącznika, musi być wniosek rektora. Myślę, że w tej sprawie nadal będą podejmowane działania i będzie kontynuowana współpraca. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Tadeusza Wołka, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#TadeuszWołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do rządu w zakresie kompetencyjnym ministra sprawiedliwości padły dwa, w zasadzie bardzo zbieżne pytania zadane przez panów posłów - pana posła Grabarczyka i pana posła Mężydłę. Postaram się odpowiedzieć na nie w jednym wystąpieniu, ponieważ dotyczą właściwie podobnej tematyki, a mianowicie tego, iż rzeczywiście dzisiaj stan w zakresie Służby Więziennej i więziennictwa w ogóle wygląda tak, iż prawie 110 tys. osób jest skazanych, odbywających bądź oczekujących na odbycie bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Nic bardziej deprecjonującego prawo i powodującego inflację prawa jak taka sytuacja, w której wyroki nie są egzekwowane. To jest prawda oczywista i trudno w ogóle z taką prawdą dyskutować. Można tylko się zastanawiać, jak doszło do tego, że po latach przemian społeczno-gospodarczych w tym kraju, po przełomie, który nastąpił wiele lat temu, wróciliśmy do liczby 110 tys., która była wiele lat temu? Bardzo podobna cyfra. Co się stało od tamtego czasu, że wróciliśmy, zakreślając koło historii, doprowadzając prawo karne do punktu wyjścia? Na pewno nie jest to proces jednoroczny, to się nie stało w ciągu jednego roku, to trwa od wielu lat. Pytanie, które było stawiane od dłuższego czasu, brzmi: czy zmiany legislacyjne prawa karnego, ta ostatnia duża nowelizacja z 1997 r. istotnie zaostrzająca prawo karne materialne doprowadziła do takiej sytuacji? Żądanie społeczeństwa, by karać sprawców, doprowadziło do tego, że jest tak wielka liczba osób osadzonych i oczekujących na osadzenie w zakładach karnych.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#TadeuszWołek">Na pewno nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Mogę tylko powiedzieć, że pokłosiem sprawniejszego działania sądów, także karnych, jest to, że tak wielka liczba osób jest skazana i oczekuje na odbycie kary pozbawienia wolności albo odbywa taką karę. Dzisiaj mówienie o tym jest trochę niemodne, mówi się o tym cicho, że sądy zaczęły bardzo zwiększać tempo działania. Wyniki z zeszłego roku, gdy sądy powszechne załatwiły ponad 160 tys. spraw wszystkich kategorii, a tylko w tym półroczu - 250 tys., więcej niż wpłynęło spraw wszystkich kategorii, pokazują, że nakłady inwestycyjne na sądownictwo przynoszą konkretne efekty. Ale efektem jest też liczna grupa skazanych odbywających karę pozbawienia wolności i oczekujących na jej odbycie.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#TadeuszWołek">Mogę odpowiedzieć tak: rząd widzi problemy więziennictwa, wie o tej grupie oczekujących, wie także o tym, iż sytuacja lokalowa więziennictwa nie jest najlepsza, są przekraczane bądź niedochowywane normy zaludnienia. W świetle ustaleń instytucji międzynarodowych monitorujących więziennictwo odbiegamy od standardów europejskich, ale jednocześnie trzeba powiedzieć, że dzisiaj ilość osób osadzonych w zakładach i minizakładach karnych plasuje nas w czołówce państw europejskich. Pokazuje to, że nie bardzo jesteśmy w Europie zjednoczonej, lecz jakby w trochę innym układzie państw. Zasadnicze pytanie brzmi: czy rzeczywiście nasze społeczeństwo jest tak zdemoralizowane, że wymaga tak wielkiej liczby osadzonych, czy też polityka karna - dzisiaj to jest niemodne słowo, ono wraca jakby do poprzedniego pojęcia - jest nie do końca właściwa, bo każdy jest...</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#TadeuszWołek">Sprawca przestępstwa powinien być świadom tego, że nieuchronnie zostanie skazany, i to jest największe dobro sądownictwa karnego. Nie chodzi o wysokość kary indywidualnej, bo sprawców ciężkich przestępstw trzeba surowo karać, sprawców lekkich przestępstw trzeba łagodnie karać, ale o nieuchronność. Nieuchronność odnosi się także do szybkości wydania wyroku i wyegzekwowania go, niezależnie od tego, na jaką karę przestępca zostanie skazany. Więc trzeba sobie zadać pytanie, czy rzeczywiście fakt, że jest taka grupa oczekujących, powinien skutkować budową nowych miejsc w zakładach karnych, czy też zmianą systemu, na przykład w stronę systemu sprawiedliwości naprawczej, kurateli, kar wolnościowych, alternatywnych, które pozwolą na szybkie skazanie przestępcy, szybkie wykonanie kary, z korzyścią dla społeczeństwa. Bo z jednej strony sprawca przestępstwa będzie odczuwał dolegliwość szybkiego skazania, a z drugiej - pokrzywdzony odzyska część skradzionego mienia bądź całe. Dolegliwość kary będzie znaczna z uwagi na szybkość skazania.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#TadeuszWołek">Pytania są bardzo trudne, odpowiedzi również, ponieważ jakąś pośrednią drogę, jakąś odpowiedź trzeba na te pytania znaleźć. Ja deklaruję, podejmuję się dyskusji na ten temat, także w komisjach sejmowych. Zresztą takie dyskusje już miały miejsce wielokrotnie, nawet w trakcie posiedzenia Senatu, który podjął stosowną uchwałę, o ile pamiętam, w czerwcu tego roku - chodzi o potrzeby rozważenia i jakby rozwarstwienia przestępczości, a także kar za poszczególne przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#TadeuszWołek">W celu poprawy sytuacji w więziennictwie 27 kwietnia tego roku Rada Ministrów przyjęła dokument pod nazwą „Podstawowe problemy więziennictwa” wraz ze sformułowanymi w nim wnioskami z zaleceniem ich priorytetowego potraktowania przy opracowywaniu budżetu państwa na rok 2005. Częścią tego opracowania był program pozyskania 10 tys. miejsc w jednostkach organizacyjnych więziennictwa w latach 2005–2009. Rzeczywiście, zaplanowane inwestycje dadzą 1171 nowych miejsc w zakładach karnych, gdyby jednak chcieć jednym ruchem załatwić sprawę tej kolejki oczekujących na miejsce w zakładach karnych, mając na względzie to, że jedno miejsce kosztuje 150 mln zł... Przepraszam, 150 tys. zł, bo 90 mln zł kosztował Piotrków Trybunalski, który dał uzysk 600 miejsc do obsadzenia. Myślę, że całoroczny budżet z części 37 i 15 - więziennictwa i ministra sprawiedliwości plus sądów powszechnych - dopiero by zaspokoił potrzeby wybudowania tylu miejsc w zakładach karnych, które by tę grupę oczekujących jednorazowo mogły pomieścić. Tak więc na pewno ten program, ten dokument przyjęty przez Radę Ministrów daje perspektywę czasową dojścia do sytuacji, że przez wiele lat nakłady na więziennictwo dadzą taki przyrost miejsc w zakładach karnych, który pozwoli rozładować tę liczbę osób, które mają być w najbliższym czasie i powinny być, aby nie deprecjonować prawa, osadzone.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#TadeuszWołek">Służba więzienna. Cóż, myślę, że też trzeba sięgnąć troszeczkę wstecz, ponieważ, jak powiedziałem, w poprzednich latach liczba osób skazanych, odbywających karę i oczekujących na odbycie kary się zwiększała. Najtrudniejsza sytuacja więziennictwa była w roku 2001, ponieważ wtedy w więziennictwie rok zakończył się balastem zobowiązań 118 mln zł. Następne lata były dobre dla więziennictwa i rok 2003 zakończył się tak, że było tylko 20 mln zł zobowiązań. A rok 2004 zgodnie z planem skończy się bez jakichkolwiek zobowiązań finansowych wymagalnych. W roku 2002 był zrobiony pierwszy taki znaczny krok w zakresie zwiększenia ilości etatów Służby Więziennej - 150 etatów, w 2003 r. - 300, w 2004 r.- 660 nowych etatów Służby Więziennej. To jest sporo, ponieważ Służba Więzienna borykała się także z problemem godzin nadliczbowych. Była to znaczna zaległość - zobowiązanie do wypłaty 1900 tys. zł. Niestety nie udało się tego jednorazowo zmniejszyć. Przyjęty został program likwidacji tego zobowiązania przez okres 2 lat - już o 400 tys. zł zostało to zmniejszone. Przypuszczamy, że w następnych latach uda się to zmniejszyć.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#TadeuszWołek">Ponadto jeszcze w roku 2004 z rezerwy celowej budżetu państwa skierowane zostały dodatkowe środki w wysokości 6100 tys. zł na sfinansowanie od 1 października 2004 r. motywacyjnej funkcji systemu uposażeń Służby Więziennej przez zwiększenie wskaźnika wielokrotności kwoty bazowej, stanowiącej przeciętne uposażenie funkcjonariuszy, z poziomu 1,84 do 1,90 kwoty bazowej, czyli przeciętnie o ok. 83 zł 78 gr na funkcjonariusza. Czy to jest dużo, czy to jest mało? Kwestia proporcji. Myślę, że to jest kwestia rzeczywiście ocenna.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#TadeuszWołek">W projekcie budżetu na przyszły 2005 r. uwzględniono wydatki na pokrycie całorocznych już skutków zmiany wynagrodzeń funkcjonariuszy Służby Więziennej w wysokości 25 mln zł. Znowu niemały wydatek i kwestia proporcji. Po prostu w założeniach budżetu państwa na rok przyszły Rada Ministrów przyjęła, że wydatki, na jakie stać budżet państwa w roku przyszłym, będą w takiej i takiej wysokości, jak tu przed chwilą Wysokiej Izbie podałem. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki i Pracy pana Jacka Piechotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JacekPiechota">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pragnąc odpowiedzieć na kilka pytań skierowanych pod adresem ministra gospodarki i pracy, chciałbym poinformować Wysoką Izbę, iż, kolejno, jeśli chodzi o pytanie pana posła Budnika czy właściwie zarzut sformułowany w debacie, że rząd nie wspomaga gmin w przygotowywaniu się do absorpcji środków Unii Europejskiej, gromadzeniu wkładu własnego gmin, szczególnie najbiedniejszych gmin, chciałbym zdecydowanie nie zgodzić się z tego rodzaju zarzutem, z tego rodzaju tezą. Ten rząd podjął w tym zakresie cały szereg zdecydowanych inicjatyw, w tym również inicjatyw zmierzających do ustawowego umocowania instytucji wspierających gminy. W celu pomocy w przygotowaniu projektów i sfinansowania prac związanych z przygotowaniem dokumentów niezbędnych do opracowania projektów przez gminy wprowadzono ustawę o funduszu rozwoju inwestycji komunalnych, która wprowadza rozwiązania finansowe ukierunkowane właśnie na pomoc gminom, w tym gminom najbiedniejszym. W 2004 r. zaplanowano na ten cel 15 mln zł, w roku przyszłym dwukrotnie więcej - 30 mln zł. Rozwiązaniem tym są kredyty dla gmin i związku gmin o preferencyjnym opodatkowaniu w wysokości 80% kosztów przygotowania dokumentacji, nie więcej niż pół miliona złotych.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JacekPiechota">W programie Phare 2002 przeznaczono 9 mln euro na przygotowanie dokumentacji gotowych projektów, tych, które są zaawansowane, przygotowane od strony chociażby kwestii dotyczących własności gruntów, również przygotowywanych przez gminy. Obecnie trwa wybór projektów do wsparcia. Dodatkowo w tym programie Phare-owskim 1 mln euro przeznaczone jest na niezbędne w tym zakresie szkolenie. Istnieje jednocześnie możliwość korzystania z prefinansowania przez gminy w ramach ustawy o finansach publicznych. W tej chwili w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jednostki samorządu terytorialnego przygotowały ponad 3 tys. projektów, których wartość w wielu województwach przekracza 3-letnie finansowanie gmin. Oznacza to, że gminy mają możliwości skorzystania ze środków Unii Europejskiej, bo wszystkie te projekty są projektami zachowującymi zdolność do realizacji również pod względem spełnienia wymogu współfinansowania.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#JacekPiechota">Pan poseł Edward Płonka pytał, czy w trzecim priorytecie Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w pełni zabezpieczone są środki na 10-procentowe dofinansowanie. Przypomnę, ten trzeci priorytet to tzw. mała infrastruktura, w której przypadku rząd zobowiązał się do 10-procentowego dofinansowania. W tym roku na ten cel przeznaczono 400 mln zł i w dużej mierze, w dużej części te środki nie będą w pełni wykorzystane, co pozwoli wzmocnić pulę środków również w przyszłym roku. W przyszłym roku nie powinno być w naszej ocenie żadnych problemów i w imieniu rządu, w imieniu Ministerstwa Gospodarki i Pracy pragnę zadeklarować, iż każdy projekt zgodnie z przyjętymi zasadami będzie wsparty dopłatą w wysokości 10% kosztów kwalifikowanych.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#JacekPiechota">Pani poseł Maria Nowak stwierdziła w debacie, że za mało jest środków w projekcie budżetu na kontrakty wojewódzkie na 2005 r. Na ten cel zaplanowano 670 mln zł w projekcie budżetu. Jest to rzeczywiście kwota mniejsza niż w roku 2004. Jest to kwota, która będzie wymagała szczegółowych analiz w zakresie współfinansowania zarówno Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, jak i programu Interreg. Planujemy rozbicie tej kwoty na takie wielkości: na współfinansowanie ZPORR-u ponad 250 mln zł, na współfinansowanie Interregu ponad 18,6 mln zł i na kontrakty wojewódzkie blisko 400 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#JacekPiechota">Niewątpliwie kwota ta, tak jak już powiedziałem, będzie wymuszała na bieżąco szczegółową analizę wykorzystania środków, pełnego zabezpieczenia najpilniejszych potrzeb i na pewno nie jest to kwota, która by w pełni satysfakcjonowała dzisiaj samorządy. Niemniej pragnę nadmienić, że po raz pierwszy wykorzystanie środków na kontrakty wojewódzkie oraz współfinansowanie programów rozwoju regionalnego nastąpi na nowych zasadach, zasadach określonych w ustawie o Narodowym Planie Rozwoju. Wygasły przepisy ustawy o wspieraniu rozwoju regionalnego, zatem będziemy musieli po prostu na bieżąco bardzo szczegółowo monitorować sytuację i podejmować niezbędne w tym zakresie decyzje, tak aby najpilniejsze potrzeby zostały w pełni pokryte.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#JacekPiechota">Te najpilniejsze potrzeby to kontynuacja współfinansowania realizacji inwestycji wieloletnich jednostek samorządu terytorialnego, które zostały objęte kontraktami wojewódzkimi do tej pory na podstawie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, o której mówiłem, wsparcie realizacji programów wojewódzkich finansowanych wyłącznie ze środków krajowych - dotyczy to tzw. zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, które ze względu na specyfikę nie mieszczą się w priorytetach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego i nie mogą uzyskać wsparcia z funduszy strukturalnych - i wreszcie współfinansowanie realizacji ZPORR-u oraz inicjatywy wspólnotowej Interreg, które mogą być dofinansowane z funduszy strukturalnych, a także pokrycie kosztów operacyjnych instytucji zaangażowanych w proces zarządzania i wdrażania ZPORR-u i Interregu. Zatem chodzi po prostu o bieżącą analizę i zaspokojenie najpilniejszych w tym zakresie potrzeb, realizację najważniejszych zadań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Jarosława Nenemana, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ już niewiele jest nas na sali, postaram się dość krótko odpowiedzieć na główne pytania dotyczące podatków.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#JarosławNeneman">Kwestia podniesienia stawki VAT w rolnictwie. Proszę zwrócić uwagę, że również został podniesiony ryczałt, z 3 do 5%. Tak to zostało skalkulowane, że skarb państwa, budżet państwa na tym nie zarabia.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#JarosławNeneman">Kwestia wzrostu stawki VAT na artykuły dziecięce, artykuły medyczne. Faktycznie na niektóre artykuły dziecięce stawka jest wyższa, ale proszę zauważyć, że wzrost cen wynikający ze wzrostu stawki niekoniecznie musi być taki sam. Proszę też zwrócić uwagę, że w ostatnich miesiącach nastąpiło silne umocnienie złotówki, zwiększyła się konkurencja, od 1 stycznia ta konkurencja jeszcze bardziej wzrośnie i może się okazać, że te ceny spadną. Nieprawdą jest natomiast, jakoby szeroko rozumiane artykuły medyczne były opodatkowane stawką 22-procentową. Ona wynosi 7%.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#JarosławNeneman">Co się tyczy wzrostu akcyzy w przyszłym roku, to wzrost akcyzy w większości przypadków ma charakter inflacyjny. Ponieważ stawka akcyzy jest kwotowa, to jeśli rośnie inflacja, realnie akcyza się zmniejsza. A więc podniesienie akcyzy tam, gdzie ona jest kwotowa, kompensuje co najwyżej wzrost inflacji.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#JarosławNeneman">Było pytanie pana posła Murzyna dotyczące zerowej stawki VAT w służbie zdrowia. Pan poseł sugerował, że to przyniesie oszczędności. Oczywiście oszczędności to by przyniosło dla służby zdrowia, natomiast z punktu widzenia budżetu państwa przyniosłoby stratę i ta strata mniej więcej skompensowałaby się z tymi oszczędnościami po stronie służby zdrowia. Nieprawdą jest również, że w Danii jest inna regulacja niż w pozostałych państwach. W Danii stawką podstawową jest stawka 25-procentowa, a służba zdrowia, tak jak we wszystkich pozostałych państwach, jest zwolniona z VAT. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym odpowiedzieć na kilka pytań, które były zadane w ostatniej fazie debaty, i odnieść się do pewnych kwestii, które pojawiały się w wystąpieniach klubowych czy poszczególnych posłów.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pierwsza kwestia to niskie środki na finansowanie Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Otóż chciałabym państwu powiedzieć, że na dzień 30 czerwca br. środki funduszu, umiejscowione w Banku Gospodarstwa Krajowego, wynosiły 444 mln zł. Równocześnie z budżetu państwa do końca roku pozostało jeszcze do przekazania 350 mln zł. Zysk, jaki fundusz osiągnął w pierwszym półroczu, wynosił 40 mln zł. Z tego wynika, że fundusz posiada znaczące wolne środki, które będzie mógł wykorzystać na finansowanie projektów. Poza tym dostępne są środki z dwóch kredytów, z EBI i z BRE, w łącznej wysokości 642 mln zł. Wydaje się, że w tej sytuacji nie ma zagrożenia, żeby w roku 2005 zabrakło środków na finansowanie budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Drugi problem to wydatki na budowę dróg i w ogóle na drogi. Chciałabym przypomnieć, że generalnie wydatki na budowę, utrzymanie, modernizację dróg krajowych to 12% planowanej akcyzy od paliw. Jest to kwota przewidziana w 2005 r. - 2320 mln, co stanowi 21,1% więcej niż w roku 2004. Poza tym Krajowy Fundusz Drogowy będzie dysponował w roku 2004 kwotą 985 mln zł, a w roku 2005 kwotą 1 mld 323 tys. Przyjmując nawet, że Krajowy Fundusz Drogowy wykorzysta w roku 2004 połowę środków, którymi dysponuje, to do dyspozycji w roku 2005 będzie ponad 1700 mln. Wydaje się, że w tej sytuacji również nie ma zagrożenia, jeżeli chodzi o finansowanie inwestycji drogowych.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Trzeci problem to inwestycje wieloletnie. W roku 2004 w wykazie ujętych było 39 zadań, w roku 2005 - 11, czyli 28 zadań mniej. Z tego 15 zadań powinno się zakończyć w 2004 r., w związku z tym nie powinny być już tu ujęte. 1 zadanie, czyli siedziba NSA, nie spełnia już kryteriów, jako że obniżono wartość kosztorysową poniżej 60 mln zł, więc w wykazie być nie powinno. Kolejnych 12 inwestycji to inwestycje drogowe, które w 2005 r. nie będą finansowane ze środków budżetowych. Z tego względu również nie zostały one ujęte w wykazie.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Było pytanie dotyczące subwencji oświatowej. Jeżeli chodzi o subwencję oświatową, to przyjęto następujące dodatkowe zwiększenia subwencji: kolejny stopień awansu - 200 mln zł, waloryzacja wynagrodzeń nauczycieli - 620 mln zł i nowe zadania do finansowania - 400 mln zł. Równocześnie należy wziąć pod uwagę to, że zmniejsza się liczba uczniów w szkołach, a poza tym że w lipcu została uchwalona ustawa, która ogranicza pewne wydatki związane z finansowaniem na przykład odpisu na fundusz socjalny. Z tego względu szacowane są oszczędności w wydatkach samorządów na około 300 mln zł. Wydaje się również, że ta kwota powinna starczyć na finansowanie zadań samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o problem finansowania administracji rządowej, administracji publicznej, to w warunkach porównywalnych, czyli w latach 2004 i 2005, bez uwzględniania likwidacji środków specjalnych i bez uwzględnienia wprowadzenia finansowania pomocy technicznej, która jest refundowana z budżetu Unii Europejskiej, dynamika tych wydatków wynosi 98,6%. Oznacza to przy 3-procentowym wzroście wynagrodzeń, że wydatki na funkcjonowanie administracji zostały znacząco obniżone. Jest to mniej więcej w granicach 87% dotychczasowego poziomu.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o PKP i wykorzystanie rezerwy w wysokości 550 mln zł, to w tej chwili 200 mln zł przekazano samorządom na finansowanie autobusów szynowych, 150 mln do PKP również już przekazano i minister infrastruktury w ostatnich dniach złożył wniosek, aby 200 mln było przeznaczonych na inwestycje PKP. 200 mln ostatnie, obecne plus 150 mln, które były uruchomione wcześniej, mają służyć do współfinansowania programów unijnych. Zakłada się, że mniej więcej kwotę 50 mln euro będzie mogło PKP uzyskać z budżetu Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Mówiono również o projekcie ustawy o podatku tonażowym. Taki projekt został już przez ministra infrastruktury opracowany i skierowany do uzgodnień międzyresortowych.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Było też pytanie pani poseł Skowrońskiej dotyczące przychodów z prywatyzacji - przychody brutto to 5,6 mld zł, netto - 4,4, gdzie jest to 1,2? Oto to, co zostało ustawami określone na dzień dzisiejszy jako wpływy z prywatyzacji przekazywane na poszczególne środki specjalne: 15% to środki specjalne przeznaczone na restrukturyzację przedsiębiorstw - w obecnym projekcie ustawy już jest to fundusz celowy zwany Funduszem Restrukturyzacji Przedsiębiorców - 5% to Fundusz Reprywatyzacji, 2% - Fundusz Nauki i Technologii Polskiej i 2% to Fundusz Skarbu Państwa, czyli koszty prywatyzacji. Łącznie te odpisy dają 1 mld 228 mln, i stąd ta różnica.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Budnik pytał o Program ochrony brzegów morskich. Kwota 26 mln zł zapisana w ustawie budżetowej jest zgodna z kwotą przeznaczoną na realizację tego programu.</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Były również pytania dotyczące środków specjalnych. Stosowny projekt ustawy rząd przekazał 9 września do parlamentu jako autopoprawkę do projektu ustawy o finansach publicznych. Przewiduje się likwidację części środków specjalnych. Z tego tytułu dochody budżetu państwa zostały zwiększone o 710 mln zł. Powstało 12 nowych funduszy celowych, których plany finansowe są dołączone do ustawy budżetowej. W pozostałych przypadkach środki uległy likwidacji. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra finansów pana Mirosława Gronickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MirosławGronicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Chciałbym pewne rzeczy podsumować, ale zanim to zrobię, chciałbym podziękować paniom i panom ministrom, którzy postarali się pomóc w tym, co nazywa się debatą budżetową, odpowiedziami na bardzo szczegółowe pytania.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MirosławGronicki">Ja bym się skoncentrował na bardziej ogólnych problemach. Chciałbym przede wszystkim podkreślić raz jeszcze: to jest, proszę państwa, budżet, który nazwałbym budżetem unijnym, budżetem pierwszego roku, pełnego roku członkostwa Polski w Unii, i dlatego jego konstrukcja musiała przebiegać inaczej. Musiała przebiegać na takiej zasadzie, że przede wszystkim ministerstwa, resorty, jeżeli przygotowywały jakiekolwiek programy budżetowe, to one musiały uwzględniać kofinansowanie plus ewentualne środki, które by z Unii napłynęły. Tak jak wspomniałem wcześniej, netto do Polski może w przyszłym roku napłynąć około 15 mld zł. To siłą rzeczy musiało być uwzględnione w całym programie budżetowym. To też jednocześnie powoduje, że możliwy pułap wzrostu wydatków w całym sektorze finansów publicznych będzie wyższy i tempo tego wzrostu będzie wyższe niż w przypadku budżetu państwa. Podkreślam: wzrost wydatków w roku przyszłym w budżecie państwa o 4,4%, 6,8%, jeżeli chodzi o cały sektor finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#MirosławGronicki">Jest to znaczące przekierowanie strumieni wydatków w całym sektorze publicznym. Oczywiście istotne jest to, aby Ministerstwo Finansów miało kontrolę nad tym dodatkowym strumieniem. I do tego Ministerstwo Finansów jest przygotowane, są odpowiednie służby, które będą kontrolowały kwestie płatności.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#MirosławGronicki">Druga sprawa, która też wynikła i w pytaniach, i w debacie budżetowej - ja to nazwałbym ogólnie problemem cyklu koniunkturalnego. Makroekonomiści wiedzą, że po okresie recesji, jeżeli gospodarka jest dobrze uregulowana i nie ma żadnych problemów zewnętrznych, po okresie spowolnienia następuje - jest taka szansa - okres ożywienia gospodarczego ewentualnie boomu. My, praktycznie rzecz biorąc, przeżywamy to, co można byłoby nazwać pierwszym cyklem biznesowym czy koniunkturalnym w Polsce, w Polsce oczywiście powojennej. I mamy szansę, aby za rok czy za dwa lata wejść w fazę boomu gospodarczego. Mamy tę szansę tylko wtedy, kiedy odpowiednie regulacje, które i rząd, i Sejm będą wprowadzać, nie będą tego wzrostu hamowały. Ale to już, jak wiemy, zależy od decyzji większego grona.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#MirosławGronicki">Wracając do cyklu koniunkturalnego, jeżeli jesteśmy w początkowej fazie cyklu, w początkowej fazie ożywienia gospodarczego, to trudno oczekiwać, po pierwsze, znaczącego wzrostu zatrudnienia - tak mamy w tym roku - trudno oczekiwać, żeby przedsiębiorstwa, które mają jeszcze niewykorzystane moce produkcyjne, zaczęły bardzo ostro finansować inwestycje. Natomiast jedno, co możemy powiedzieć o przyszłym roku, to to, że mamy szansę na to, że w tym kolejnym roku cyklu koniunkturalnego popyt na pracę zacznie rosnąć, ponieważ trzeba zatrudnić nowych pracowników, aby podołać rosnącemu popytowi. Czyli jest szansa, że w tymże okresie nastąpi niejako podzielenie się dodatkowymi korzyściami ze wzrostu gospodarczego. W tym roku korzyści, praktycznie rzecz biorąc, skoncentrowane są w jednej grupie społecznej, czyli u przedsiębiorców. Zyski - podkreślam - w pierwszej połowie bieżącego roku były najwyższe w historii całego okresu transformacji gospodarczej. Można oczekiwać, że w latach następnych, również w roku 2005, nastąpi pewne przekierowanie tych dodatkowych dochodów z tytułu szybszego wzrostu gospodarczego. To jednocześnie pozwoli - i to jest odpowiedź na jedno z zadanych pytań - na zwiększenie składki ZUS-owskiej, bo jeżeli rośnie zatrudnienie, rosną płace, przypis składki jest większy.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#MirosławGronicki">Ponadto, jeżeli będą mniejsze wydatki na świadczenia społeczne, spowodowane właśnie brakiem waloryzacji w przyszłym roku, to to, o czym mówiłem w swoim wystąpieniu, a mianowicie ten bardzo duży deficyt pomiędzy składkami a wydatkami na świadczenia społeczne, sięgający 50 mld zł, ma szanse w przyszłym roku się zmniejszyć. Jednocześnie ma szanse się zmniejszyć jeszcze bardziej, jeżeli uda się przegłosować państwu ustawę o składce dla przedsiębiorców. Podkreślam to, bo to troszeczkę zabrzmiało, nie chcę się poddawać emocjom, powiem: chłodno w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#MirosławGronicki">Moim zdaniem porównanie przypisu z tejże składki dla przedsiębiorców, dodatkowych dochodów dla ZUS, czyli 1,6 mld zł, z całością polskiej gospodarki, dochodami przedsiębiorców, nawet w tym sektorze, który jest tą składką objęty, nie spowoduje zapaści tych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#MirosławGronicki">Jeżeli 2 mln polskich małych firm funkcjonuje w tej chwili bez większych problemów, to te firmy będą funkcjonowały, bo nie jest to problem, jeżeli ktoś chce rozpocząć gospodarowanie, rozpocząć działalność nowej firmy, gdy będzie musiał zacząć myśleć przede wszystkim o składce na ubezpieczenia społeczne. To nie jest podstawowe ograniczenie rozpoczęcia działalności gospodarczej. Są inne, ważniejsze sprawy, które mogłyby zaszkodzić.</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#MirosławGronicki">Wracając do cyklu koniunkturalnego, chcę powiedzieć, że jeżeli patrzymy na to z punktu widzenia makroekonomicznego i zakładamy, że rok przyszły będzie rokiem w miarę dobrym dla polskiej gospodarki, i jeżeli dodatkowo otrzymujemy mniej więcej takie samo obciążenie fiskalne, jakie było do tej pory w całym pięcioleciu (przez obciążenie fiskalne rozumiem w tym momencie, iż jest to suma wszystkich danin, które przedsiębiorstwa czy osoby prywatne płacą na rzecz budżetu czy tzw. parabudżetów, czyli funduszy budżetów lokalnych itd.) to, proszę państwa, jest to wielkość, o dziwo, w Polsce od momentu, kiedy dane są porównywalne, w miarę stabilna, niezależnie od tego, jakie innowacje podatkowe są wprowadzane w Polsce. Jest to wielkość - jak już powiedziałem -na poziomie 30–31%.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#MirosławGronicki">Przy takim podatku makroekonomicznym, który stał się niejako cechą stałą tego systemu gospodarczego, jakim jest polska gospodarka, można oczekiwać, że szybszy wzrost gospodarczy spowoduje większe wpływy do całego sektora finansów publicznych. Problem jest, jak zwykle, po stronie wydatków. I tutaj zarówno rolą rządu, jak i rolą Sejmu jest takie optymalizowanie struktury, żeby można było stopniowo zmniejszać deficyt i potrzeby finansowe. W przeciwnym wypadku mielibyśmy problem. A tego już raz polska gospodarka doświadczyła, mianowicie zapaści finansowej w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#MirosławGronicki">Na tym tle były również pytania dotyczące stóp procentowych. Proszę państwa, jeżeli mamy do czynienia z tak dużymi potrzebami pożyczkowymi, to nie ma siły, żeby oprocentowanie kredytów w Polsce, a także stopy procentowe dotyczące polskich papierów rządowych, były niskie. Nikomu się to nie udało, temu rządowi też się nie uda. Tego nie można zadekretować, taki jest rynek finansowy, tak rynek finansowy działa. Jedyne, co można zrobić, to unikać takich zaburzeń na rynku finansowym, żeby to nas nie kosztowało, bo jeżeli będziemy nieodpowiedzialną polityką gospodarczą wpływali w ten sposób na rynek finansowy, to przecież nie rząd na tym straci, ale cała polska gospodarka, wszyscy polscy podatnicy. Jeżeli rynkom finansowym wyraźnie pokaże się ścieżkę schodzenia z potrzebami finansowymi w przyszłości, to rynek finansowy nie będzie, mówiąc w cudzysłowie, karał Polski za to, że polityka rządowa czy polityka gospodarcza jest nieodpowiedzialna.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#MirosławGronicki">Dołączając do tego problemu jeszcze jedną rzecz, czyli to, co paru posłów podnosiło, a więc kwestię banku centralnego, NBP i jego roli w prowadzeniu polityki gospodarczej, ja chciałbym podkreślić, że bank centralny, NBP jest bankiem niezależnym. Jesteśmy w Unii Europejskiej, zgodziliśmy się na to, żeby bank centralny był niezależny, i musimy to przyjąć przy formułowaniu budżetu i formułowaniu polityki budżetowej. Nie możemy zadekretować, że bank centralny, tak jak mówił jeden z posłów, powinien przekazać 80% rezerw walutowych do Banku Gospodarstwa Krajowego. Tak się nie robi. To byłoby właśnie takim posunięciem, za które rynki finansowe Polskę by ukarały. To jest nieodpowiedzialna polityka gospodarcza, jeżeliby się w ten sposób chciało funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#MirosławGronicki">Kolejna sprawa, która też wiąże się i ze stopami procentowymi, i z rolą banku centralnego, to kwestia kursu walutowego. Ekonomiści często podkreślają, że są, mówiąc w cudzysłowie, dwie nogi, które prowadzą politykę monetarną w gospodarce rynkowej: jedna noga jest po jednej stronie Świętokrzyskiej, a druga po drugiej. I nie ma siły, jeżeli zgodziliśmy się na to, że kurs walutowy jest kursem płynnym, jeżeli chcemy cokolwiek w tym zakresie zmienić, obie strony Świętokrzyskiej muszą się dogadać. W tej chwili nie ma potrzeby zmieniania kursu, nie ma potrzeby ustalania kursu stałego i tak to będzie dalej funkcjonowało.</u>
          <u xml:id="u-225.13" who="#MirosławGronicki">Na koniec chciałbym powiedzieć kilka słów na temat długu i jego elementów, bo pojawiały się tutaj następujące stwierdzenia: dług jest za duży, dług może przekroczyć 55%, już - przepraszam - nie pojawiło się stwierdzenie, że dług może sięgnąć 60%, czyli pod tym względem już mamy do czynienia z pewnym uspokojeniem nastrojów. Ja jednak jeszcze raz chciałbym podkreślić, że przekroczenie 55% w przyszłym roku, pod koniec roku jest mniej prawdopodobne niż znalezienie się poniżej poziomu 50%. Prawdopodobieństwo, że będziemy mieli poniżej 55%, jest oczywiście spore, ale jest duża szansa, że możemy mieć dług poniżej 55%. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-225.14" who="#MirosławGronicki">Po drugie, chciałbym jeszcze podkreślić, że mówienie o długu służby zdrowia... Była tu mowa o szacunkowych wielkościach 8–10 mld zł. Fakty są takie: służby Ministerstwa Finansów, które monitorują dług publiczny, podają, że pod koniec czerwca br. stan zadłużenia jednostek budżetowych czy samodzielnych ZOZ, czyli tych jednostek, które funkcjonują w ramach sektora finansów publicznych i realizują usługi zdrowotne, wyniósł 3,7 mld zł. Chciałem podkreślić: 3,7 mld zł, nie 8 albo 10, jak słyszeliśmy tutaj w Sejmie. Podobnie, jeżeli chodzi o pozostałe elementy sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-225.15" who="#MirosławGronicki">Chciałbym podkreślić, że jest bardzo duża szansa na to, iż koniec tego roku dla całego sektora finansów publicznych będzie znacząco lepszy, niż nawet w tej chwili się spodziewamy. Dziękuję za uwagę. Mam nadzieję, że, panie marszałku, zakończyliśmy dzisiejszą debatę.</u>
          <u xml:id="u-225.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MieczysławJedoń">Rozpatrujemy dziś jedną z najważniejszych ustaw, tj. projekt ustawy budżetowej na 2005 r. Pragnę udzielić poparcia dla tego projektu, który obrazuje wzrost gospodarczy, obniżenie deficytu, a dochody budżetowe zostały założone w sposób wiarygodny.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MieczysławJedoń">Dochody budżetu mają wynieść 173 mld PLN, co oznacza wzrost o 11% w stosunku do roku 2004. Wydatki budżetu mają wynieść 208 mld PLN, co oznacza wzrost o 4,4% w stosunku do roku 2004. W 2005 r. przewiduje się spadek deficytu budżetowego do 35 mld PLN, co oznacza poprawę deficytu sektora publicznego z 5,7% PKB w roku 2004 do 3,9% w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#MieczysławJedoń">Powyższe stwierdzenia przyczynią się do wzrostu PKB, który wyniesie w roku 2005 ok. 5%, obniżenia się wskaźnika inflacji do ok. 3–3,5% oraz zmniejszenia się bezrobocia, które będzie stopniowe.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#MieczysławJedoń">Należy zdawać sobie sprawę, że przyjmując budżet na 2005 r. w takim kształcie, przeważająca część działań na rzecz reform strukturalnych polskich finansów publicznych ciągle czeka na realizację w kolejnych latach.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#MieczysławJedoń">Założenia makroekonomiczne przyjęte w projekcie ustawy są bardzo rozsądne i dobre, mając na uwadze, że rok 2005 jest szczególnie trudny. Wejście Polski do Unii Europejskiej zmieniło dotychczasowe trendy makroekonomiczne. Dla budżetu państwa i całych finansów publicznych podstawowe znaczenie mają założenia dotyczące nominalnego produktu krajowego brutto. Nominalny PKB stanowi z jednej strony główną zmienną objaśniającą kształtowanie się dochodów publicznych, zwłaszcza podatkowych, z drugiej strony podstawę odniesienia do oceny deficytu i długu publicznego. W projekcie ustawy budżetowej zakłada się, że w 2005 r. nominalny PKB wyniesie 952,6 mld zł i wzrośnie w porównaniu z rokiem bieżącym o 7,8%.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#MieczysławJedoń">Omawiany dziś projekt budżetu państwa na rok 2005 jest dobry, najlepszy, jaki mógł powstać w istniejącym stanie prawnym. Przynosi on obniżenie deficytowości finansów publicznych zarówno w zakresie samego budżetu państwa, jak i funduszy celowych w sumie o około 1% PKB.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#MieczysławJedoń">Gdyby w latach następnych ograniczenie deficytowości następowało w takim tempie, to sprowadzenie deficytu sektora finansów publicznych, liczonego zgodnie z wymogami Eurostatu, do poziomu poniżej 3% PKB umożliwiającego wejście do obszaru euro mogłoby być sprawą ok. 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#MieczysławJedoń">Stwierdzam, że przedłożony przez rząd projekt ustawy budżetowej na rok 2005 sprzyja wzrostowi gospodarczemu, poprawia stan równowagi makroekonomicznej i zasługuje na pełne i całościowe poparcie.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#MieczysławJedoń">Jako przewodniczący stałej podkomisji do kontroli realizacji inwestycji wieloletnich stwierdzam, że wykaz inwestycji wieloletnich planowanych do realizacji w 2005 r. zawarty jest w załączniku nr 6. Wykaz ten przedstawia inwestycje jednostek budżetowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych, ale nie uwzględnia realizacji inwestycji jednostek, których nie zalicza się do sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-227.9" who="#MieczysławJedoń">Po raz pierwszy limit wartości kosztorysowej kwalifikującej inwestycję jako wieloletnią w rozumieniu ustawy o finansach publicznych wynosi 300 mln zł i jest 5-krotnie wyższy od obowiązującej w roku 2004. Myślę, że właściwym jest wykazywanie inwestycji kontynuowanych bez względu na relację ich wartości kosztorysowej do limitu tej wartości ustalonego na nowy rok budżetowy. W tym miejscu należałoby rozważyć odpowiednie sformułowanie przepisów z tego zakresu w nowej ustawie o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-227.10" who="#MieczysławJedoń">Mam zasadniczą uwagę, że porównując wykaz inwestycji wieloletnich na 2005 r. z wykazem roku 2004, stwierdzam, że: 15 inwestycji planowanych do zakończenia w bieżącym roku nie znalazło się w wykazie, jedna inwestycja z planowanym terminem zakończenia w 2006 r. nie znalazła się w wykazie na przyszły rok, 12 inwestycji drogowych o terminach zakończenia po 2004 r. nie umieszczono w wykazie przyszłego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-227.11" who="#MieczysławJedoń">Przedstawiony projekt budżetu na 2005 r. w zakresie inwestycji wieloletnich nie budzi zastrzeżeń, ale w trakcie prac parlamentarnych warto zwrócić uwagę na realizację wyżej wymienionych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-227.12" who="#MieczysławJedoń">Chciałbym odnieść się do załącznika nr 14, a dotyczy on programów wieloletnich i zawiera 23 programy, w tym 10 to programy kontynuowane z wykazu 2004 r. Moje wątpliwości polegają na tym, że w uzasadnieniu nie ma odrębnego omówienia programów wieloletnich. Sądzę, że na posiedzeniu podkomisji lub na posiedzeniach komisji branżowych sprawy te będą szerzej i dokładniej omówione oraz zostaną wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-227.13" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dalsze prace nad projektem ustawy budżetowej na 2005 r. w Komisji Finansów Publicznych, o które wnoszę, przyczynią się do szczegółowej analizy i precyzyjnych zapisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#TomaszNałęcz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję tak licznie reprezentowanemu, teraz już w przewadze nad posłami, rządowi.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy za uznanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#TomaszNałęcz">Pan minister poseł Stec jest arką przymierza pomiędzy dwoma częściami Izby.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 14 października br.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#komentarz">(Poseł Aldona Michalak: Ja nie otrzymałam odpowiedzi na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#TomaszNałęcz">Nie, no, pani poseł. Pan minister jeszcze jest, ale...</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#TomaszNałęcz">Panowie, zakończyłem. Odczytałem to, że zamykam już dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#komentarz">(Poseł Aldona Michalak: Ale ja nie otrzymałam odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-228.11" who="#TomaszNałęcz">Pani poseł, na jakie pytanie pani nie uzyskała odpowiedzi? W sprawie wojewody Mizielińskiego? Od ministra finansów?</u>
          <u xml:id="u-228.12" who="#komentarz">(Poseł Aldona Michalak: W imieniu rządu.)</u>
          <u xml:id="u-228.13" who="#TomaszNałęcz">Pani poseł, rozumiem, ale już po raz któryś słyszę to pytanie pani poseł, jednak to nie w tym punkcie debaty. Nie, pani poseł, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-228.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie na piśmie, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-228.15" who="#TomaszNałęcz">O!</u>
          <u xml:id="u-228.16" who="#komentarz">(Poseł Aldona Michalak: Dziękuję bardzo, o to chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-228.17" who="#TomaszNałęcz">Tak naprawdę, pani poseł, głowa wojewody Mizielińskiego nie mieści się w ramach budżetu, nawet najlepiej skrojonego.</u>
          <u xml:id="u-228.18" who="#TomaszNałęcz">Przechodzimy do oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-228.19" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że zgłosił się pan poseł Witold Hatka z chęcią wygłoszenia oświadczenia poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-228.20" who="#TomaszNałęcz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-228.21" who="#TomaszNałęcz">Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-228.22" who="#TomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-228.23" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę.</u>
          <u xml:id="u-228.24" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Panie i Panowie! W przeddzień spodziewanego wystąpienia premiera Marka Belki składam oświadczenie, w którym celowo nawiązuję do wcześniejszego exposé, zapowiadającego, że premier stanowczo będzie występował przeciwko tym służbom specjalnym, które dopuszczały się bezprawnej, wręcz zbrodniczej, ingerencji w sprawy gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WitoldHatka">Pragnę oświadczyć Wysokiej Izbie i społeczeństwu, że - po 3 latach korespondencji prowadzonej z trzema kolejnymi ministrami sprawiedliwości, oświadczeń składanych z tej trybuny - nareszcie dzisiaj prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie przestępstwa popełnionego przez funkcjonariuszy służb specjalnych, które sparaliżowały Wielkopolski Bank Rolniczy, a następnie dopuściły się wymuszenia haraczu za zwrot skradzionej akcjonariuszom-rolnikom ich własności, jakim był przez 8 lat Wielkopolski Bank Rolniczy w Kaliszu, którego byłem założycielem. Przyszłość pokaże, czy dzisiejsze działania prokuratury są rzetelne, czy czasami pozorowane.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WitoldHatka">Otrzymana informacja może budzić nadzieję tysięcy właścicieli, oczekujących, by sprawiedliwości stało się zadość. Być może na nowo odrodzą się wielkie zasoby narodowej energii, samoorganizacji, solidarnego sprawnego działania, co pozwoliłoby na szybką i samodzielną odbudowę państwa polskiego. Nie uczynią tego postkomuniści, prounici czy liberałowie. Jest to praca dla tej części społeczeństwa, w której są zasoby narodowej energii twórczego, pozytywnego działania. Jednak aby prowadzić wielkie programy gospodarcze, społeczeństwo musi mieć możliwość powołania struktur własnych polskich banków.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#WitoldHatka">Nim to nastąpi, trzeba wyeliminować z organów władzy obcych agentów, zwyrodniałe powiązane służby specjalne, a także trzeba wyeliminować siły represyjne ukryte w organach sprawiedliwości, w prokuraturze, w służbach skarbowych, w jednostkach służb granicznych, w redakcjach niektórych mediów i środków masowego przekazu. To rodzi korupcję, a podmioty mafijne, wspierane przez niekontrolowany wolny rynek, stały się faktem.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#WitoldHatka">Proszę premiera rządu o odpowiedź, jakimi metodami będzie usuwał wymienioną patologię z życia społeczno-gospodarczego. Czy zechce on wesprzeć ruch pracy organicznej w ramach obowiązującego polskiego prawa? Proszę również o odpowiedź na trzy pytania skierowane do premiera, na które nie otrzymałem jeszcze odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#WitoldHatka">Pytanie pierwsze: trybunał w Strasburgu dał Polsce pół roku na generalne uregulowanie kwestii roszczeń zabużan ze wskazaniem, że repatriantom, którzy pozostawili majątek na Wschodzie, należy się zadośćuczynienie od państwa polskiego. Szacuje się, że roszczenia zabużan za stracone majątki mają sięgać około 10 mld zł, a z odsetkami - 70 mld. Proszę o odpowiedź: Jakie warianty zostały opracowane przez rząd dla zaspokojenia roszczeń zabużan?</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#WitoldHatka">Pytanie drugie: niemiecki rząd poprzez Federalny Urząd ds. Świadczeń Wyrównawczych żąda zwrotu od Polski wypłaconych odszkodowań osobom, które przeniosły się z Polski do Niemiec w ramach łączenia rodzin lub wykazania niemieckiego pochodzenia. Rząd niemiecki stoi na stanowisku, że zmieniła się sytuacja zarówno w Polsce, jak i w Europie. Ponawiam pytanie do premiera o stanowisko polskiego rządu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#WitoldHatka">Pytanie trzecie: dotyczy wypłaty dla polskich rolników. Dopłaty bezpośrednie i pomoc dla gospodarstw działających w trudnych warunkach, np. górzystych, wymagają zabezpieczenia 8,1 mld zł. Natomiast rezerwa celowa w tegorocznym budżecie wynosi 2,96 mld zł. Z jakich źródeł będą pochodzić środki na wypłatę należną rolnikom? Czy czasami nie będzie stosowana metodologia pozornych działań i przesuwania na następne kwartały? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#TomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#TomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 15 października 2004 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 02)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>