text_structure.xml 514 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 12)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Sejmu: Jacek Kurczewski, Andrzej Kern, Dariusz Wójcik i Henryk Bąk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JacekKurczewski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JacekKurczewski">Na sekretarzy powołuję posłów Mariusza Grabowskiego i Dariusza Sońtę.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JacekKurczewski">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Dariusz Sońta.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JacekKurczewski">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JacekKurczewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JacekKurczewski">Zgodnie z podjętą przez Sejm w dniu 25 stycznia 1992 r. uchwałą w sprawie trybu zgłaszania kandydatów na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli lista kandydatów została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 103.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Dziubka w sprawie kandydatury Lecha Kaczyńskiego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarekDziubek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lech Aleksander Kaczyński urodził się w 1949 r. w Warszawie w rodzinie inteligenckiej. W 1971 r. ukończył studia prawnicze i rozpoczął pracę w Zakładzie Prawa Pracy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. W 1990 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MarekDziubek">Lech Kaczyński rozpoczął działalność społeczną w 1977 r., początkowo jako współpracownik Biura Interwencji Komitetu Obrony Robotników, a następnie, od 1978 r., w Wolnych Związkach Zawodowych w Gdańsku. W 1980 r. był doradcą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, a następnie kierownikiem Zespołu Analiz Bieżących i Regionalnego Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych. Był również delegatem na I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarność”, na którym przewodniczył pracom zespołu XI ds. stosunków z PZPR. 13 grudnia 1981 r. internowany. Po zwolnieniu współpracuje z Lechem Wałęsą, a także Tymczasową Komisją Koordynacyjną (lata 1983–1984). Od stycznia 1986 r. był członkiem TKK, a następnie sekretarzem TKK i Krajowej Komisji Wykonawczej. Uczestniczył w strajkach w Stoczni Gdańskiej w maju i sierpniu 1988 r. Od maja 1988 r. członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, uczestnik obrad „okrągłego stołu” w lutym i marcu 1989 r. W kwietniu 1989 r. wchodzi w skład prezydium Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność”. Od maja 1990 r. do marca 1991 r. wiceprzewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Od marca 1991 r. do listopada 1991 r. był ministrem stanu ds. bezpieczeństwa narodowego. W latach 1989–1991 senator Rzeczypospolitej Polskiej. W październiku 1991 r. zostaje wybrany na posła z listy Porozumienia Centrum. Jest bezpartyjny, należy do Klubu Parlamentarnego Porozumienia Centrum.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MarekDziubek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak każdemu z przedstawicieli środowisk, które będą zgłaszały swoich kandydatów, zależy mi na tym, aby kandydatura zgłaszana przez Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum wypadła jak najkorzystniej. Niemniej będziemy dzisiaj rozważali sprawy zasadnicze, dotyczące Najwyższej Izby Kontroli, i powinniśmy to czynić w sposób pozbawiony emocji, kierując się trzeźwą analizą i kalkulacją. Powinny tu decydować argumenty merytoryczne i kompetencyjne przygotowanie. Myślę, że kandydatura, którą państwu przedstawiamy, kandydatura Lecha Kaczyńskiego, wykracza poza wąskie interesy grupowe. Zdecydowanie i wysokie kwalifikacje, bezkompromisowość Lecha Kaczyńskiego pozwoliły nam go zgłosić jako kandydata na prezesa NIK. Myślę, że z tych względów, o których mówiłem, a w szczególności dlatego, że osoba Lecha Kaczyńskiego wykracza poza wąskie interesy grupowe, Wysoka Izba ustosunkuje się przychylnie do tej kandydatury i że uzyska ona zaufanie i poparcie Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Małachowskiego w sprawie kandydatury Piotra Kownackiego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy w czasie poprzednich wyborów okazało się, że żaden z przedstawionych kandydatów na stanowisko prezesa NIK nie może uzyskać wymaganej większości głosów, w naszym klubie — i w gronie innych posłów — zaczęliśmy się zastanawiać, czy jest celowe kontynuowanie tej polityki, takiej oto, iż kluby będą nadal zgłaszać kandydatów i wzajemnie ich sobie „wycinać”. Naszą uwagę zwrócił człowiek spoza układu parlamentarnego, pełniący funkcję prezesa NIK po śmierci prof. Pańki, pan Piotr Kownacki.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AleksanderMałachowski">Piotr Kownacki jest stosunkowo młodym człowiekiem, co zapewnia dynamikę jego działania — urodził się w r. 1954. Po ukończeniu studiów na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego był uczestnikiem studium doktoranckiego w Instytucie Państwa i Prawa, gdzie specjalizował się w zakresie prawa konstytucyjnego i ustroju władz lokalnych. Następnie przechodził niezbędną praktykę w różnych ośrodkach administracji państwowej — w 1984 r. podjął pracę w Kancelarii Sejmu, pracował jako doradca prawny w ośrodku opieki społecznej, w 1987 r. rozpoczął pracę w biurze Trybunału Konstytucyjnego. Od 15 października 1989 r. przeszedł do Urzędu Rady Ministrów — został dyrektorem Biura ds. Reformy Samorządu Terytorialnego i oddał całą swoją energię sprawom kształtowania samorządu terytorialnego w Polsce, notując dosyć spore osiągnięcia. Brał aktywny udział w tworzeniu założeń i prawnych podstaw reformy samorządowej. Od stycznia 1991 r. podsekretarz stanu w Urzędzie Rady Ministrów - zajmował się nadal sprawami samorządu terytorialnego. W dniu 15 lipca ub.r. na wniosek prezesa NIK został powołany przez marszałka Sejmu na stanowisko wiceprezesa NIK. Na ten element chcę szczególnie zwrócić uwagę Wysokiej Izby: profesor Pańko, mając do wyboru liczne grono kandydatów i współpracowników, właśnie panu Piotrowi Kownackiemu powierzył funkcję swego zastępcy. W rozmowach z prof. Pańko kilkakrotnie słyszałem bardzo wysoką ocenę człowieka, który został wtedy powołany.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan Piotr Kownacki posiada wielką znajomość procesu tworzenia prawa i jego stosowania w funkcjonowaniu administracji publicznej i w orzecznictwie. Nie należy — to trzeba podkreślić — i nigdy nie należał do żadnej partii ani stronnictwa. Natomiast ma taki rodowód, jak wielu posłów na tej sali, albowiem w 1980 r. był założycielem i organizatorem związku zawodowego „Solidarność” w Instytucie Państwa i Prawa. W trudnym okresie — od września 1980 aż do sierpnia 1983 r. — był przewodniczącym komisji zakładowej związku.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AleksanderMałachowski">Myślę, Wysoka Izbo, że to jest ten kandydat, którego szukamy, to znaczy człowiek, który już pełni tę funkcję i w opinii wielu osób, które studiują raporty NIK, pełni ją nienagannie, choć brak pełnego powołania na to stanowisko niewątpliwie krępuje jego ruchy. Myślę, że kiedy zostanie powołany przez parlament, będzie mógł energiczniej prowadzić powierzone mu sprawy.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Pęgiela w sprawie kandydatury Andrzeja Ostoi-Owsianego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WojciechPęgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasz kandydat, Andrzej Ostoja-Owsiany urodził się 16 czerwca 1931 r. w Warszawie. Od 30 listopada 1942 r. był łącznikiem Armii Krajowej, zaś od marca 1945 do lipca 1946 r. łącznikiem w konspiracyjnym wojsku polskim „Lasy” majora „Warszyca” — Zygmunta Sojczyńskiego. W latach 1945 i 1949 oraz 1956–1958 był instruktorem Związku Harcerstwa Polskiego i pełnił funkcję komendanta hufca w stopniu podharcmistrza. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1957–1964 był prokuratorem. Został usunięty z tej pracy w wyniku ujawnienia wcześniejszej działalności w podziemiu. Od tego czasu pracuje jako radca prawny. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, wydał 8 książek z dziedziny science fiction i historii Polski, w tym 2 w drugim obiegu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WojciechPęgiel">W 1956 r. był współzałożycielem Związku Młodych Demokratów, a następnie Ruchu Wolnych Demokratów. Od momentu jego powstania uczestniczył w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela w Polsce, m.in. jako członek Rady Zespołu Inicjatyw Obywatelskich. W okresie tworzenia „Solidarności” był członkiem pierwszej grupy ekspertów Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej. W latach 1979–1981współredaktor niezależnego kwartalnika społeczno-politycznego „Aspekt”. W 1981 r. współzałożyciel Komitetu Pamięci marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi, od 1984 r. jego przewodniczący, a obecnie honorowy prezes. W Konfederacji Polski Niepodległej od 1980 r., od 1988 r. jest członkiem Rady Politycznej KPN. W wyborach municypalnych w 1990 r. uzyskał mandat radnego miasta Łodzi, jest przewodniczącym Rady Miejskiej Łodzi. Odznaczony m.in. Krzyżem Armii Krajowej, 4-krotnie Medalem Wojska Polskiego, Krzyżem AK „Burza”, Kombatanckim Krzyżem Zasługi. Członek-założyciel Związku Żołnierzy Podziemnych Sił Zbrojnych 1945–1956.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WojciechPęgiel">Nasz kandydat posiada mocną osobowość i jest konsekwentny. Te cechy będą na pewno przydatne w pełnieniu funkcji prezesa NIK. Rekomendacja KPN daje gwarancje, że Andrzeja Ostoja-Owsiany nie jest uwikłany w żadne spory na najwyższych szczeblach władzy państwowej. Jest człowiekiem spoza układu i to, paradoksalnie, może mu dać szansę na rozwiązanie problemów, które stoją przed NIK.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Węglarza w sprawie kandydatury Zbigniewa Romaszewskiego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławWęglarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność”, przedstawiając na poprzednim posiedzeniu Sejmu wysuniętą przez siebie kandydaturę, bardzo szeroko zaprezentował argumenty przemawiające za zgłoszonym kandydatem. Po owym posiedzeniu Sejmu również Prezydium Komisji Krajowej zajęło stanowisko wobec naszego kandydata, senatora Romaszewskiego. Nie będę więc zabierał czasu, ażeby powtarzać te argumenty, które NSZZ „Solidarność” przedstawił prezentując kandydaturę senatora Zbigniewa Romaszewskiego, ograniczę się tylko do krótkiego oświadczenia klubowego.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławWęglarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” podtrzymuje kandydaturę senatora Zbigniewa Romaszewskiego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławWęglarz">Po pierwsze, jest on niekwestionowanym autorytetem moralnym, zwłaszcza w zakresie przestrzegania prawa, czego dowiódł swą wieloletnią działalnością w okresie władzy komunistycznej.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławWęglarz">Po drugie, posiada precyzyjny program reformy i działania NIK.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławWęglarz">Po trzecie, otrzymał największą ilość głosów we wszystkich dotychczasowych głosowaniach, jest niezależny od partii i stronnictw politycznych, cieszy się szerokim poparciem opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JacekKurczewski">Czy ktoś z posłanek i posłów pragnie zabrać głos w sprawie zgłoszonych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KazimierzŚwitoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze coś dodać do tej rekomendacji kandydata Zbigniewa Romaszewskiego. Najwyższa Izba Kontroli kontroluje finanse państwa, dlatego na jej czele powinien stanąć człowiek prawy, niezależny, człowiek nieugięty, odważny, który nie jest uwikłany w żadne układy, który nie pozwoli się przekupić. Człowiek twardy, zahartowany w walce z komunizmem, człowiek, który zna metody szantażu stosowane przez byłą nomenklaturę PZPR. Dlatego uważam, że najlepszym spośród tych 4 kandydatów jest senator Zbigniew Romaszewski. To przecież on zainicjował działania, jeszcze na długo przed „Solidarnością”, i utworzył Biuro Interwencji, które pomagało nam, opozycjonistom, przeżyć trudne chwile.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KazimierzŚwitoń">Dla dobra naszego państwa powinniśmy się wznieść ponad nasze partyjne interesy i wybrać człowieka, który ma doświadczenie i nie da się zastraszyć aferzystom i malwersantom.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JacekKurczewski">Nie widzę innych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JacekKurczewski">W związku z tym, że zgłoszono 4 kandydatury na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Prezydium Sejmu po porozumieniu z Konwentem Seniorów proponuje przeprowadzenie głosowania imiennego nad zgłoszonymi kandydatami.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JacekKurczewski">Przystępujemy do głosowania nad tą propozycją.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JacekKurczewski">Kto z posłanek i posłów jest za wnioskiem Prezydium Sejmu o przeprowadzenie głosowania imiennego nad kandydaturami na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (253)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JacekKurczewski">Kto jest przeciw? (9)</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JacekKurczewski">Kto się wstrzymał od głosowania? (38)</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JacekKurczewski">Stwierdzam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JacekKurczewski">Prezydium Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, proponuje, aby w wypadku, gdy żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości głosów, Sejm przystąpił do następnych tur głosowania z pominięciem tego kandydata, który uzyskał w poprzednim głosowaniu najmniejszą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#JacekKurczewski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#JacekKurczewski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#JacekKurczewski">Przypominam, że wydawane są karty do imiennego głosowania. Chciałbym sprawdzić, ile pań posłanek i ilu panów posłów nie pobrało kart.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#JacekKurczewski">Proszę o naciśnięcie przycisku tych spośród posłanek i posłów, którzy jeszcze kart nie pobrali. (18)</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#JacekKurczewski">Wydaje się, że można prowadzić głosowanie bez ogłaszania przerwy.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#JacekKurczewski">Proszę o wysłuchanie zasad głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#JacekKurczewski">Przypominam, że zgodnie z art. 31 i art. 79 ust. 1 tymczasowego regulaminu Sejmu uchwała w sprawie powołania prezesa Najwyższej Izby Kontroli zapada bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#JacekKurczewski">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#JacekKurczewski">Zgodnie z art. 78 ust. 4 i 5 tymczasowego regulaminu Sejmu głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny - posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym wyczytywani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje karty do urny. Otwarcia urny oraz obliczenia głosów dokonuje 5 wyznaczonych przeze mnie sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#JacekKurczewski">Wyniki głosowania imiennego zostaną ogłoszone na podstawie protokołu przedstawionego przez sekretarzy dokonujących obliczenia głosów. Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#JacekKurczewski">Do przeprowadzenia głosowania powołuję następujących sekretarzy Sejmu: pana posła Waldemara Modzelewskiego, pana posła Adama Sengebuscha, pana posła Dariusza Sońtę, pana posła Piotra Mochnaczewskiego i pana posła Gwidona Wójcika.</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#JacekKurczewski">Imienną listę posłów odczytywać będzie pan poseł sekretarz Mariusz Grabowski. Pomagać mu będzie pan poseł sekretarz Jan Kulas.</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#JacekKurczewski">Proszę panie posłanki i panów posłów o podpisanie kart do głosowania swoim imieniem i nazwiskiem.</u>
          <u xml:id="u-12.22" who="#JacekKurczewski">Na karcie należy skreślić nazwiska co najmniej 3 kandydatów. Nieważne będą karty, na których nie dokonano co najmniej trzech skreśleń nazwisk kandydatów lub nie podpisane imieniem i nazwiskiem posła.</u>
          <u xml:id="u-12.23" who="#JacekKurczewski">Czy wszystkie posłanki i wszyscy posłowie mają karty do głosowania podpisane imieniem i nazwiskiem?</u>
          <u xml:id="u-12.24" who="#JacekKurczewski">Nikt braku karty nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-12.25" who="#JacekKurczewski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.26" who="#JacekKurczewski">Proszę posła sekretarza pana Mariusza Grabowskiego o kolejne odczytywanie nazwisk, a posłanki i posłów o podchodzenie do urny i oddawanie głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MariuszGrabowski">— Abramski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MariuszGrabowski">— Adamczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MariuszGrabowski">— Adamowicz Andrzej Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MariuszGrabowski">— Adamski Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MariuszGrabowski">— Aleksandrowicz Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#MariuszGrabowski">— Andrysiak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MariuszGrabowski">— Andrzejczak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#MariuszGrabowski">— Andrzejewski Roman,</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#MariuszGrabowski">— Anusz Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#MariuszGrabowski">— Arendarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#MariuszGrabowski">— Arkuszewski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#MariuszGrabowski">— Aszyk Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#MariuszGrabowski">— Bajołek Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#MariuszGrabowski">— Bajor Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#MariuszGrabowski">— Balazs Artur,</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#MariuszGrabowski">— Balicki Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#MariuszGrabowski">— Bańkowska Anna,</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#MariuszGrabowski">— Bańkowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#MariuszGrabowski">— Baran Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#MariuszGrabowski">— Baraniecki Andrzej Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#MariuszGrabowski">— Barciński Piotr Czesław,</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#MariuszGrabowski">— Barczyk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#MariuszGrabowski">— Bartosz Ryszard Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#MariuszGrabowski">— Bartosz Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#MariuszGrabowski">— Bartoszcze Roman Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#MariuszGrabowski">— Barucka Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#MariuszGrabowski">— Bastek Erhard Alwin,</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#MariuszGrabowski">— Bazała Teresa,</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#MariuszGrabowski">— Bąk Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#MariuszGrabowski">— Bąk Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#MariuszGrabowski">— Bentkowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#MariuszGrabowski">— Berdychowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#MariuszGrabowski">— Białobrzewski Witold,</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#MariuszGrabowski">— Biały Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#MariuszGrabowski">— Bielecki Jan Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#MariuszGrabowski">— Bielewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#MariuszGrabowski">— Bień Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#MariuszGrabowski">— Biliński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#MariuszGrabowski">— Blajerski Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#MariuszGrabowski">— Blida Barbara,</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#MariuszGrabowski">— Błaszczeć Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#MariuszGrabowski">— Błażejczyk Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#MariuszGrabowski">— Boba Bogumiła Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#MariuszGrabowski">— Bober Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#MariuszGrabowski">— Bocheń Irmindo,</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#MariuszGrabowski">— Boguski Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#MariuszGrabowski">— Bogusz Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#MariuszGrabowski">— Boni Michał,</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#MariuszGrabowski">— Boral Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#MariuszGrabowski">— Borowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#MariuszGrabowski">— Borowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#MariuszGrabowski">— Borusewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#MariuszGrabowski">— Brach Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#MariuszGrabowski">— Braun Juliusz Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#MariuszGrabowski">— Brylka Georg,</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#MariuszGrabowski">— Brzycki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#MariuszGrabowski">— Bubel Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.57" who="#MariuszGrabowski">— Bugaj Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.58" who="#MariuszGrabowski">— Bugaj Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.59" who="#MariuszGrabowski">— Bujak Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.60" who="#MariuszGrabowski">— Bujak Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.61" who="#MariuszGrabowski">— Bury Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.62" who="#MariuszGrabowski">— Chabiński Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-13.63" who="#MariuszGrabowski">— Chałoński Michał,</u>
          <u xml:id="u-13.64" who="#MariuszGrabowski">— Chełstowski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.65" who="#MariuszGrabowski">— Chmiel Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.66" who="#MariuszGrabowski">— Choina Bogusław,</u>
          <u xml:id="u-13.67" who="#MariuszGrabowski">— Choiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.68" who="#MariuszGrabowski">— Chrzanowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-13.69" who="#MariuszGrabowski">— Ciemniewski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.70" who="#MariuszGrabowski">— Cimoszewicz Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.71" who="#MariuszGrabowski">— Cinal Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.72" who="#MariuszGrabowski">— Czajka Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.73" who="#MariuszGrabowski">— Czarnecki Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.74" who="#MariuszGrabowski">— Czarnecki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.75" who="#MariuszGrabowski">— Czechoński Stanisław Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.76" who="#MariuszGrabowski">— Czernecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.77" who="#MariuszGrabowski">— Czykwin Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-13.78" who="#MariuszGrabowski">— Czyż Barbara,</u>
          <u xml:id="u-13.79" who="#MariuszGrabowski">— Dąbrowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.80" who="#MariuszGrabowski">— Dmochowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.81" who="#MariuszGrabowski">— Domański Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-13.82" who="#MariuszGrabowski">— Domin Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.83" who="#MariuszGrabowski">— Drzewiecki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-13.84" who="#MariuszGrabowski">— Dubiella Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-13.85" who="#MariuszGrabowski">— Dudkiewicz Anna Teresa,</u>
          <u xml:id="u-13.86" who="#MariuszGrabowski">— Dutka Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-13.87" who="#MariuszGrabowski">— Dyka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.88" who="#MariuszGrabowski">— Dzierżyński Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.89" who="#MariuszGrabowski">— Dziewulski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.90" who="#MariuszGrabowski">— Dziubek Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.91" who="#MariuszGrabowski">— Eysmont Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.92" who="#MariuszGrabowski">— Eysymontt Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.93" who="#MariuszGrabowski">— Fabian Jan Willibald,</u>
          <u xml:id="u-13.94" who="#MariuszGrabowski">— Fogler Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.95" who="#MariuszGrabowski">— Frasyniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.96" who="#MariuszGrabowski">— Frączek Barbara,</u>
          <u xml:id="u-13.97" who="#MariuszGrabowski">— Frączek Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.98" who="#MariuszGrabowski">— Frost Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.99" who="#MariuszGrabowski">— Furtak Antoni Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.100" who="#MariuszGrabowski">— Gadomski Witold,</u>
          <u xml:id="u-13.101" who="#MariuszGrabowski">— Gaj Bożena,</u>
          <u xml:id="u-13.102" who="#MariuszGrabowski">— Gajda Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.103" who="#MariuszGrabowski">— Galek Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.104" who="#MariuszGrabowski">— Gawlik Radosław,</u>
          <u xml:id="u-13.105" who="#MariuszGrabowski">— Gąsienica-Makowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.106" who="#MariuszGrabowski">— Geremek Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-13.107" who="#MariuszGrabowski">— Gil Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-13.108" who="#MariuszGrabowski">— Glapiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.109" who="#MariuszGrabowski">— Godlewski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.110" who="#MariuszGrabowski">— Golba Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.111" who="#MariuszGrabowski">— Goryszewski Henryk Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.112" who="#MariuszGrabowski">— Gorzelańczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.113" who="#MariuszGrabowski">— Góralska Helena,</u>
          <u xml:id="u-13.114" who="#MariuszGrabowski">— Górczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.115" who="#MariuszGrabowski">— Grabowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.116" who="#MariuszGrabowski">— Gutowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.117" who="#MariuszGrabowski">— Halber Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.118" who="#MariuszGrabowski">— Hall Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.119" who="#MariuszGrabowski">— Handzlik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.120" who="#MariuszGrabowski">— Hardej Sławomir Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.121" who="#MariuszGrabowski">— Hardy Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.122" who="#MariuszGrabowski">— Hennelowa Józefa,</u>
          <u xml:id="u-13.123" who="#MariuszGrabowski">— Hermanowicz Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.124" who="#MariuszGrabowski">— Hniedziewicz Stanisław Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-13.125" who="#MariuszGrabowski">— Holc Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.126" who="#MariuszGrabowski">— Hrybacz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.127" who="#MariuszGrabowski">— Ibisz Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.128" who="#MariuszGrabowski">— Iwaniec Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.129" who="#MariuszGrabowski">— Iwiński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.130" who="#MariuszGrabowski">— Jagieliński Roman,</u>
          <u xml:id="u-13.131" who="#MariuszGrabowski">— Janas Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.132" who="#MariuszGrabowski">— Janiszewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-13.133" who="#MariuszGrabowski">— Jankowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.134" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Gabriel,</u>
          <u xml:id="u-13.135" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-13.136" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.137" who="#MariuszGrabowski">— Jaskiernia Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.138" who="#MariuszGrabowski">— Jastrzębski Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.139" who="#MariuszGrabowski">— Jedynak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.140" who="#MariuszGrabowski">— Jędryka Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.141" who="#MariuszGrabowski">— Jędrzejczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.142" who="#MariuszGrabowski">— Jurek Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.143" who="#MariuszGrabowski">— Kaczmarek Filip,</u>
          <u xml:id="u-13.144" who="#MariuszGrabowski">— Kaczmarek Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-13.145" who="#MariuszGrabowski">— Kaczyński Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-13.146" who="#MariuszGrabowski">— Kaczyński Lech,</u>
          <u xml:id="u-13.147" who="#MariuszGrabowski">— Kalemba Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.148" who="#MariuszGrabowski">— Kaleta Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.149" who="#MariuszGrabowski">— Kamiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.150" who="#MariuszGrabowski">— Kania Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.151" who="#MariuszGrabowski">— Kaniewski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.152" who="#MariuszGrabowski">— Karwowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.153" who="#MariuszGrabowski">— Kazimierski Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-13.154" who="#MariuszGrabowski">— Kern Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.155" who="#MariuszGrabowski">— Kępka Marian,</u>
          <u xml:id="u-13.156" who="#MariuszGrabowski">— Kielek Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-13.157" who="#MariuszGrabowski">— Kisiliczyk Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.158" who="#MariuszGrabowski">— Klata Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.159" who="#MariuszGrabowski">— Klimczak Feliks,</u>
          <u xml:id="u-13.160" who="#MariuszGrabowski">— Klisiewicz Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-13.161" who="#MariuszGrabowski">— Kłoczko Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.162" who="#MariuszGrabowski">— Knysok Anna,</u>
          <u xml:id="u-13.163" who="#MariuszGrabowski">— Kocjan Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.164" who="#MariuszGrabowski">— Koczwara Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.165" who="#MariuszGrabowski">— Kołodziej Bartłomiej,</u>
          <u xml:id="u-13.166" who="#MariuszGrabowski">— Kołodziejczyk Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.167" who="#MariuszGrabowski">— Komorowski Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-13.168" who="#MariuszGrabowski">— Kopania Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.169" who="#MariuszGrabowski">— Korwin-Mikke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.170" who="#MariuszGrabowski">— Kost Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.171" who="#MariuszGrabowski">— Kostarczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.172" who="#MariuszGrabowski">— Kośla Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.173" who="#MariuszGrabowski">— Kotlarski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-13.174" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.175" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Paweł,</u>
          <u xml:id="u-13.176" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Tadeusz s. Franciszka,</u>
          <u xml:id="u-13.177" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Tadeusz s. Piotra,</u>
          <u xml:id="u-13.178" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Zofia,</u>
          <u xml:id="u-13.179" who="#MariuszGrabowski">— Kowalik Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.180" who="#MariuszGrabowski">— Koza Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.181" who="#MariuszGrabowski">— Kozak Brunon,</u>
          <u xml:id="u-13.182" who="#MariuszGrabowski">— Kozakiewicz Mikołaj,</u>
          <u xml:id="u-13.183" who="#MariuszGrabowski">— Kozłowski Marian,</u>
          <u xml:id="u-13.184" who="#MariuszGrabowski">— Krasowski Edmund,</u>
          <u xml:id="u-13.185" who="#MariuszGrabowski">— Kraus Janina,</u>
          <u xml:id="u-13.186" who="#MariuszGrabowski">— Krawczuk Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.187" who="#MariuszGrabowski">— Kropiwnicki Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.188" who="#MariuszGrabowski">— Kroll Henryk Fabian,</u>
          <u xml:id="u-13.189" who="#MariuszGrabowski">— Król Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.190" who="#MariuszGrabowski">— Król Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.191" who="#MariuszGrabowski">— Król Stefan,</u>
          <u xml:id="u-13.192" who="#MariuszGrabowski">— Krutul Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.193" who="#MariuszGrabowski">— Krzyżanowska Olga,</u>
          <u xml:id="u-13.194" who="#MariuszGrabowski">— Kufel Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-13.195" who="#MariuszGrabowski">— Kulas Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.196" who="#MariuszGrabowski">— Kurczewski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.197" who="#MariuszGrabowski">— Kuroń Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.198" who="#MariuszGrabowski">— Kwaśniewski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.199" who="#MariuszGrabowski">— Kwiatkowski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.200" who="#MariuszGrabowski">— Labuda Barbara,</u>
          <u xml:id="u-13.201" who="#MariuszGrabowski">— Lasocki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.202" who="#MariuszGrabowski">— Lasota Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.203" who="#MariuszGrabowski">— Lech Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.204" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.205" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-13.206" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.207" who="#MariuszGrabowski">— Libicki Marcin,</u>
          <u xml:id="u-13.208" who="#MariuszGrabowski">— Lipiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.209" who="#MariuszGrabowski">— Lipowicz Irena Ewa,</u>
          <u xml:id="u-13.210" who="#MariuszGrabowski">— Liszcz Teresa,</u>
          <u xml:id="u-13.211" who="#MariuszGrabowski">— Lityński Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.212" who="#MariuszGrabowski">— Liwak Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.213" who="#MariuszGrabowski">— Ładosz Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.214" who="#MariuszGrabowski">— Łączkowski Paweł Julian,</u>
          <u xml:id="u-13.215" who="#MariuszGrabowski">— Łenyk Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-13.216" who="#MariuszGrabowski">— Łochowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.217" who="#MariuszGrabowski">— Łopuszański Jan Edward,</u>
          <u xml:id="u-13.218" who="#MariuszGrabowski">— Łuczak Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.219" who="#MariuszGrabowski">— Łukasiewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-13.220" who="#MariuszGrabowski">— Łukomski Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.221" who="#MariuszGrabowski">— Łybacka Krystyna,</u>
          <u xml:id="u-13.222" who="#MariuszGrabowski">— Macierewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.223" who="#MariuszGrabowski">— Maćkowiak Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.224" who="#MariuszGrabowski">— Majewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.225" who="#MariuszGrabowski">— Majewski Wit,</u>
          <u xml:id="u-13.226" who="#MariuszGrabowski">— Maksymiuk Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.227" who="#MariuszGrabowski">— Małachowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.228" who="#MariuszGrabowski">— Manicki Maciej,</u>
          <u xml:id="u-13.229" who="#MariuszGrabowski">— Marasek Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.230" who="#MariuszGrabowski">— Markiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.231" who="#MariuszGrabowski">— Martyniuk Wacław,</u>
          <u xml:id="u-13.232" who="#MariuszGrabowski">— Matuszczak Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.233" who="#MariuszGrabowski">— Matyjek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.234" who="#MariuszGrabowski">— Maziarski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.235" who="#MariuszGrabowski">— Mazowiecki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.236" who="#MariuszGrabowski">— Mazurkiewicz Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.237" who="#MariuszGrabowski">— Mazurkiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.238" who="#MariuszGrabowski">— Mażewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-13.239" who="#MariuszGrabowski">— Meisel Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.240" who="#MariuszGrabowski">— Merkel Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.241" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-13.242" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.243" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Zenon,</u>
          <u xml:id="u-13.244" who="#MariuszGrabowski">— Michalik Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.245" who="#MariuszGrabowski">— Mierzwa Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.246" who="#MariuszGrabowski">— Miller Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.247" who="#MariuszGrabowski">— Mizikowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.248" who="#MariuszGrabowski">— Mochnaczewski Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.249" who="#MariuszGrabowski">— Moczulski Leszek,</u>
          <u xml:id="u-13.250" who="#MariuszGrabowski">— Modzelewski Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.251" who="#MariuszGrabowski">— Mogiła-Lisowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-13.252" who="#MariuszGrabowski">— Mojzesowicz Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.253" who="#MariuszGrabowski">— Moszczyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.254" who="#MariuszGrabowski">— Müller Edward,</u>
          <u xml:id="u-13.255" who="#MariuszGrabowski">— Musioł Paweł Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.256" who="#MariuszGrabowski">— Muszyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.257" who="#MariuszGrabowski">— Niczyperowicz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.258" who="#MariuszGrabowski">— Niesiołowski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-13.259" who="#MariuszGrabowski">— Niewiarowski Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-13.260" who="#MariuszGrabowski">— Niewiarowski Wacław,</u>
          <u xml:id="u-13.261" who="#MariuszGrabowski">— Nowacka Irena Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.262" who="#MariuszGrabowski">— Nowak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-13.263" who="#MariuszGrabowski">— Nowak Kazimierz Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.264" who="#MariuszGrabowski">— Nowina-Konopka Halina Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.265" who="#MariuszGrabowski">— Nowina-Konopka Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.266" who="#MariuszGrabowski">— Oleksy Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.267" who="#MariuszGrabowski">— Olszewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.268" who="#MariuszGrabowski">— Onyszkiewicz Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.269" who="#MariuszGrabowski">— Opilo Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.270" who="#MariuszGrabowski">— Orłowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.271" who="#MariuszGrabowski">— Orzeł Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.272" who="#MariuszGrabowski">— Osiatyński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.273" who="#MariuszGrabowski">— Pamuła Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.274" who="#MariuszGrabowski">— Panek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-13.275" who="#MariuszGrabowski">— Pastusiak Longin,</u>
          <u xml:id="u-13.276" who="#MariuszGrabowski">— Pastuszewski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-13.277" who="#MariuszGrabowski">— Pawelec Józef Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.278" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.279" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-13.280" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.281" who="#MariuszGrabowski">— Pawłowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.282" who="#MariuszGrabowski">— Paździor Helmut,</u>
          <u xml:id="u-13.283" who="#MariuszGrabowski">— Pelc Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.284" who="#MariuszGrabowski">— Pęgiel Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.285" who="#MariuszGrabowski">— Pękała Kazimierz Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-13.286" who="#MariuszGrabowski">— Piasecki Cezary,</u>
          <u xml:id="u-13.287" who="#MariuszGrabowski">— Piątkowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.288" who="#MariuszGrabowski">— Piechociński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.289" who="#MariuszGrabowski">— Piechota Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.290" who="#MariuszGrabowski">— Piechowicz Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.291" who="#MariuszGrabowski">— Pieczka Feliks Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-13.292" who="#MariuszGrabowski">— Pietrzyk Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-13.293" who="#MariuszGrabowski">— Pietrzyk Katarzyna,</u>
          <u xml:id="u-13.294" who="#MariuszGrabowski">— Pilarczyk Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.295" who="#MariuszGrabowski">— Pilarski Bohdan,</u>
          <u xml:id="u-13.296" who="#MariuszGrabowski">— Piłka Marian,</u>
          <u xml:id="u-13.297" who="#MariuszGrabowski">— Piskorski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.298" who="#MariuszGrabowski">— Piskorski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-13.299" who="#MariuszGrabowski">— Pokrywka Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.300" who="#MariuszGrabowski">— Polczyński Waldemar Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.301" who="#MariuszGrabowski">— Polmański Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.302" who="#MariuszGrabowski">— Popenda Krzysztof Maciej,</u>
          <u xml:id="u-13.303" who="#MariuszGrabowski">— Potocki Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.304" who="#MariuszGrabowski">— Pruchno-Wróblewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-13.305" who="#MariuszGrabowski">— Przybyłowicz Marcin,</u>
          <u xml:id="u-13.306" who="#MariuszGrabowski">— Putra Krzysztof Jakub,</u>
          <u xml:id="u-13.307" who="#MariuszGrabowski">— Puzyna Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.308" who="#MariuszGrabowski">— Pycak Wincenty,</u>
          <u xml:id="u-13.309" who="#MariuszGrabowski">— Raiter Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.310" who="#MariuszGrabowski">— Raj Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.311" who="#MariuszGrabowski">— Rakoczy Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.312" who="#MariuszGrabowski">— Reichelt Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.313" who="#MariuszGrabowski">— Rewiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.314" who="#MariuszGrabowski">— Rogucki Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-13.315" who="#MariuszGrabowski">— Rokita Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.316" who="#MariuszGrabowski">— Rospara Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.317" who="#MariuszGrabowski">— Rostek Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.318" who="#MariuszGrabowski">— Różycka Barbara,</u>
          <u xml:id="u-13.319" who="#MariuszGrabowski">— Rudnicka Jadwiga,</u>
          <u xml:id="u-13.320" who="#MariuszGrabowski">— Rulewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.321" who="#MariuszGrabowski">— Rychlik Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.322" who="#MariuszGrabowski">— Rzepka Edward,</u>
          <u xml:id="u-13.323" who="#MariuszGrabowski">— Rzymełka Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.324" who="#MariuszGrabowski">— Saletra Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.325" who="#MariuszGrabowski">— Samborski Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.326" who="#MariuszGrabowski">— Schreiber Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-13.327" who="#MariuszGrabowski">— Seferowicz Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-13.328" who="#MariuszGrabowski">— Sekuła Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-13.329" who="#MariuszGrabowski">— Sengebusch Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.330" who="#MariuszGrabowski">— Serafin Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.331" who="#MariuszGrabowski">— Setnik Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.332" who="#MariuszGrabowski">— Siedlecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.333" who="#MariuszGrabowski">— Sielańczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.334" who="#MariuszGrabowski">— Siemiątkowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.335" who="#MariuszGrabowski">— Sienkiewicz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.336" who="#MariuszGrabowski">— Sierakowska Izabella,</u>
          <u xml:id="u-13.337" who="#MariuszGrabowski">— Sikora Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-13.338" who="#MariuszGrabowski">— Sikora Wanda,</u>
          <u xml:id="u-13.339" who="#MariuszGrabowski">— Siwek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-13.340" who="#MariuszGrabowski">— Siwiec Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.341" who="#MariuszGrabowski">— Siwiec Marek Maciej,</u>
          <u xml:id="u-13.342" who="#MariuszGrabowski">— Skorecki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.343" who="#MariuszGrabowski">— Słomka Adam,</u>
          <u xml:id="u-13.344" who="#MariuszGrabowski">— Smirnow Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.345" who="#MariuszGrabowski">— Smolarek Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.346" who="#MariuszGrabowski">— Sobański Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.347" who="#MariuszGrabowski">— Sobierajski Czesław,</u>
          <u xml:id="u-13.348" who="#MariuszGrabowski">— Sobotka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.349" who="#MariuszGrabowski">— Sokołowska Wanda,</u>
          <u xml:id="u-13.350" who="#MariuszGrabowski">— Sońta Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.351" who="#MariuszGrabowski">— Soska Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.352" who="#MariuszGrabowski">— Sośnicki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-13.353" who="#MariuszGrabowski">— Spychalska Ewa,</u>
          <u xml:id="u-13.354" who="#MariuszGrabowski">— Srebro Maciej Edward,</u>
          <u xml:id="u-13.355" who="#MariuszGrabowski">— Staniszewska Grażyna,</u>
          <u xml:id="u-13.356" who="#MariuszGrabowski">— Staniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.357" who="#MariuszGrabowski">— Stańdo Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.358" who="#MariuszGrabowski">— Staręga-Piasek Joanna,</u>
          <u xml:id="u-13.359" who="#MariuszGrabowski">— Starownik Marian Roman,</u>
          <u xml:id="u-13.360" who="#MariuszGrabowski">— Stefaniuk Franciszek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.361" who="#MariuszGrabowski">— Steinhoff Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.362" who="#MariuszGrabowski">— Sterkowicz Czesław,</u>
          <u xml:id="u-13.363" who="#MariuszGrabowski">— Strębska Halina Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-13.364" who="#MariuszGrabowski">— Strzelecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.365" who="#MariuszGrabowski">— Suchocka Hanna,</u>
          <u xml:id="u-13.366" who="#MariuszGrabowski">— Suchora Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.367" who="#MariuszGrabowski">— Sumara Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.368" who="#MariuszGrabowski">— Synowiec Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.369" who="#MariuszGrabowski">— Syryjczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.370" who="#MariuszGrabowski">— Sytek Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-13.371" who="#MariuszGrabowski">— Sytek Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.372" who="#MariuszGrabowski">— Szablewski Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-13.373" who="#MariuszGrabowski">— Szafraniec Herbert,</u>
          <u xml:id="u-13.374" who="#MariuszGrabowski">— Szańkowski Stefan Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.375" who="#MariuszGrabowski">— Szarawarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.376" who="#MariuszGrabowski">— Szatkowski Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-13.377" who="#MariuszGrabowski">— Szczepaniak Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.378" who="#MariuszGrabowski">— Szczepuła Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.379" who="#MariuszGrabowski">— Szczygielski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.380" who="#MariuszGrabowski">— Szmajdziński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.381" who="#MariuszGrabowski">— Szreder Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-13.382" who="#MariuszGrabowski">— Szymańczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.383" who="#MariuszGrabowski">— Szymański Janusz Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.384" who="#MariuszGrabowski">— Szyszko Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-13.385" who="#MariuszGrabowski">— Śledzińska-Katarasińska Iwona,</u>
          <u xml:id="u-13.386" who="#MariuszGrabowski">— Śleziak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-13.387" who="#MariuszGrabowski">— Świtka Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.388" who="#MariuszGrabowski">— Świtoń Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.389" who="#MariuszGrabowski">— Taylor Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.390" who="#MariuszGrabowski">— Tchórzewski Krzysztof Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.391" who="#MariuszGrabowski">— Terlecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.392" who="#MariuszGrabowski">— Then Artur,</u>
          <u xml:id="u-13.393" who="#MariuszGrabowski">— Tokarczuk Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.394" who="#MariuszGrabowski">— Tokarzewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-13.395" who="#MariuszGrabowski">— Tromski Robert,</u>
          <u xml:id="u-13.396" who="#MariuszGrabowski">— Turczyński Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.397" who="#MariuszGrabowski">— Turko Ludwik,</u>
          <u xml:id="u-13.398" who="#MariuszGrabowski">— Tusk Donald,</u>
          <u xml:id="u-13.399" who="#MariuszGrabowski">— Tuszyński Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-13.400" who="#MariuszGrabowski">— Twaróg Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-13.401" who="#MariuszGrabowski">— Tyrakowski Antoni,</u>
          <u xml:id="u-13.402" who="#MariuszGrabowski">— Ujazdowski Kazimierz Michał,</u>
          <u xml:id="u-13.403" who="#MariuszGrabowski">— Ulatowski Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-13.404" who="#MariuszGrabowski">— Ulicki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-13.405" who="#MariuszGrabowski">— Urbaniak Cezary,</u>
          <u xml:id="u-13.406" who="#MariuszGrabowski">— Urbanowicz Anna,</u>
          <u xml:id="u-13.407" who="#MariuszGrabowski">— Urbański Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.408" who="#MariuszGrabowski">— Usakiewicz Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-13.409" who="#MariuszGrabowski">— Walerych Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.410" who="#MariuszGrabowski">— Waniek Danuta,</u>
          <u xml:id="u-13.411" who="#MariuszGrabowski">— Wardacki Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.412" who="#MariuszGrabowski">— Wartak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-13.413" who="#MariuszGrabowski">— Wądołowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.414" who="#MariuszGrabowski">— Wąsik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.415" who="#MariuszGrabowski">— Wesołowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.416" who="#MariuszGrabowski">— Węglarz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.417" who="#MariuszGrabowski">— Węgłowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.418" who="#MariuszGrabowski">— Wiatr Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.419" who="#MariuszGrabowski">— Wielowieyski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.420" who="#MariuszGrabowski">— Wiertek Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.421" who="#MariuszGrabowski">— Wierzbicka Danuta,</u>
          <u xml:id="u-13.422" who="#MariuszGrabowski">— Wierzbicki Roman Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.423" who="#MariuszGrabowski">— Wilk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-13.424" who="#MariuszGrabowski">— Witt Zenon,</u>
          <u xml:id="u-13.425" who="#MariuszGrabowski">— Włodarczyk Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-13.426" who="#MariuszGrabowski">— Wojtyła Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.427" who="#MariuszGrabowski">— Woroszczak Józef Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-13.428" who="#MariuszGrabowski">— Woźniak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-13.429" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-13.430" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Gwidon,</u>
          <u xml:id="u-13.431" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Piotr,</u>
          <u xml:id="u-13.432" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-13.433" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-13.434" who="#MariuszGrabowski">— Wrona Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.435" who="#MariuszGrabowski">— Wujec Henryk,</u>
          <u xml:id="u-13.436" who="#MariuszGrabowski">— Wyrowiński Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.437" who="#MariuszGrabowski">— Zając Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.438" who="#MariuszGrabowski">— Zajączkowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.439" who="#MariuszGrabowski">— Zakrzewska Iwona Bożena,</u>
          <u xml:id="u-13.440" who="#MariuszGrabowski">— Zakrzewski Andrzej Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.441" who="#MariuszGrabowski">— Zalewski Maciej,</u>
          <u xml:id="u-13.442" who="#MariuszGrabowski">— Zalewski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-13.443" who="#MariuszGrabowski">— Zarębski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-13.444" who="#MariuszGrabowski">— Zarzycki Wojciech Szczęsny,</u>
          <u xml:id="u-13.445" who="#MariuszGrabowski">— Zdrada Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-13.446" who="#MariuszGrabowski">— Zemke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-13.447" who="#MariuszGrabowski">— Zieliński Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.448" who="#MariuszGrabowski">— Ziemiński Adam Marek,</u>
          <u xml:id="u-13.449" who="#MariuszGrabowski">— Ziółkowska Wiesława,</u>
          <u xml:id="u-13.450" who="#MariuszGrabowski">— Zych Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-13.451" who="#MariuszGrabowski">— Zych Józef,</u>
          <u xml:id="u-13.452" who="#MariuszGrabowski">— Zylber Jan,</u>
          <u xml:id="u-13.453" who="#MariuszGrabowski">— Żabiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-13.454" who="#MariuszGrabowski">— Żabiński Władysław,</u>
          <u xml:id="u-13.455" who="#MariuszGrabowski">— Żelichowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-13.456" who="#MariuszGrabowski">— Żenkiewicz Marian,</u>
          <u xml:id="u-13.457" who="#MariuszGrabowski">— Żochowski Ryszard Jacek,</u>
          <u xml:id="u-13.458" who="#MariuszGrabowski">— Żółtowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-13.459" who="#MariuszGrabowski">— Żurowski Stanisław.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JacekKurczewski">Czy wszystkie posłanki i wszyscy posłowie oddali karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JacekKurczewski">Proszę teraz posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JacekKurczewski">Powracamy do rozpatrzenia punktów 4 i 5 porządku dziennego: Informacja ministra sprawiedliwości o działalności organów wymiaru sprawiedliwości w zakresie walki z aferami finansowymi i gospodarczymi; sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce oraz korupcji.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JacekKurczewski">Przypominam, że Sejm wysłuchał informacji złożonej przez zastępcę prokuratora generalnego Stanisława Iwanickiego oraz sprawozdania o projekcie uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce przedstawionego przez posła Edmunda Krasowskiego.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JacekKurczewski">Obecnie kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JacekKurczewski">Jako pierwszy do głosu zapisany jest pan poseł Kazimierz Rostek z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego „Solidarność”. Jako następny do głosu zapisany jest pan poseł Czesław Nowak z Klubu Parlamentarnego Porozumienia Centrum. Nie ma pana posła Kazimierza Rostka.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JacekKurczewski">Poproszę pana posła Czesława Nowaka o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#CzesławNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O aferach i korupcji mówi się i pisze od dłuższego czasu w całym kraju i nie jest to temat zastępczy. Poprzedni premier Jan Krzysztof Bielecki przyznał, że 30% naszej gospodarki to szara strefa, a szara strefa styka się zazwyczaj z korupcją. Jest to zatem problem poważny, który powinien być przez Wysoką Izbę rozpoznany i skutecznie rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#CzesławNowak">Społeczeństwo ma dość lamentów dziennikarzy i biadolenia polityków, oczekuje raczej konkretnych przeciwdziałań w tym zakresie. Dziś mówi się i pisze o aferach, które zaistniały w ciągu ostatnich dwóch lat. Niewielu jednak pamięta, że aferogenny system prawny powstał w 1988 r. i w I połowie 1989 r., a kto wtedy rządził, nie muszę przypominać. Wtedy to stworzono możliwość importu alkoholu na dużą skalę. Na początku 1989 r. powołano FOZZ. Wtedy już, aby ominąć popiwek, zaczęto tworzyć spółki przy niektórych zakładach pracy, często z inspiracji i przy udziale kierownictw przedsiębiorstw. Spółki te, ze względu na korzystniejszą dla pracowników różnicę płac, stały się powodem konfliktów w zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#CzesławNowak">Impulsem znacznie sprzyjającym korupcji była ustawa z 24 lutego 1989 r. o niektórych warunkach konsolidacji gospodarki narodowej oraz zmianie niektórych ustaw. Ustawa ta pozwalała oddawać w dzierżawę, wynajmować, przekazywać, sprzedawać osobom prawnym i fizycznym składniki majątkowe przedsiębiorstw i mienie państwowe do prowadzenia działalności gospodarczej opartej na prawie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#CzesławNowak">Rozporządzenie Rady Ministrów z lutego 1989 r. stwarzało możliwości powstałym jednostkom gospodarczym w roku podatkowym do swobodnego kształtowania cen wyrobów i płac pracowników. Ponadto na mocy ustawy z lutego 1989 r. o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych zwolniono spółki z płacenia podatku dochodowego na 3 lata. I nie jest to naganne. Natomiast niektóre przedsiębiorstwa przystępujące do takich spółek znacznie zaniżały swój majątek, opierając się najczęściej na wartości księgowej. Na 26 spółek, skontrolowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli w I połowie 1991 r., w 13 stwierdzono, że strona zagraniczna nie wniosła udziału. Polecam ten raport wszystkim członkom Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#CzesławNowak">Podobnie frapująca jest lektura innego raportu NIK dotyczącego kontroli przeprowadzonej w 58 przedsiębiorstwach i ich powiązań ze spółkami prawa handlowego w latach 1988–1990. Najwyższa Izba Kontroli stwierdza w tym dokumencie, że w wielu badanych przedsiębiorstwach nastąpiło jaskrawe naruszenie prawa lub doszło do niegospodarności. Straty, jakie w ostatnich 3–4 latach poniosło państwa na skutek takiej działalności, są trudne do oszacowania, ale nie oznacza to, że nie możemy o nich zapomnieć.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#CzesławNowak">Ustawa z dnia 21 czerwca 1990 r. o zwrocie korzyści uzyskanych kosztem skarbu państwa lub innych osób prawnych, znowelizowana w 1991 r., nie była skuteczna. Kontrole NIK również nie sprawiały wrażenia na kontrolowanych. Liczba pracowników izb skarbowych wobec licznie powstających w tym czasie podmiotów okazała się śmiesznie mała.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#CzesławNowak">Trzeba przyznać, że rząd Tadeusza Mazowieckiego zorientował się, iż udział kadry kierowniczej przedsiębiorstw państwowych w zarządach spółek jest szkodliwy i zakazał tego procederu. Ten zakaz nie ukrócił jednak tej szkodliwej działalności, udziały w spółkach bowiem przekazywano rodzinom, a powiązania nieformalne nadal istniały. Jak złożony i trudny do zaakceptowania był to problem w zakładach pracy niech świadczy strajk zorganizowany przez „Solidarność” wiosną ub.r. w Stoczni Gdańskiej, polegający na tym, iż nie wpuszczano do stoczni pracowników spółek. Obecnie dyrekcja stoczni znacznie ograniczyła tworzenie spółek na swoim terenie.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#CzesławNowak">Na przykładzie morskiego portu handlowego w Gdańsku mogę podać, że 40 spółek współpracowało z tym przedsiębiorstwem. Znaczna ich część była oparta na kadrze niższego szczebla kierowniczego portu. W 1990 r. dopuszczono się w porcie do niegospodarności i zaboru mienia o wielomiliardowej wartości. Jedna ze spółek, na podstawie sfałszowanych dokumentów potwierdzonych przez pracowników portu, fikcyjnie sprzedała temu przedsiębiorstwu sklejkę i tarcicę za 6,5 mld zł. Od spółek zakupiono po cenach znacznie wyższych niż obowiązywały w przedsiębiorstwach państwowych znaczne ilości tarcicy i materiałów stolarskich, które stanowiły zapas na 10 lat. Port kupując tarcicę w spółkach nadpłacił wiele miliardów złotych. Niektóre zakupy były fikcyjne. W magazynie budowlanym inwentaryzacja wykazała niedobory na kwotę 16 mld zł. Port sprzedał w 1990 r. spółkom nie przecenione zapasy różnych materiałów budowlanych, armatury, części zamiennych po cenach zakupu z lat osiemdziesiątych, które były niższe od cen rynkowych od kilku do kilkudziesięciu razy. Dochodzenie w tych sprawach prowadzi prokuratura wojewódzka od lutego ub. r. Dwie osoby aresztowano.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#CzesławNowak">Jak można działać na niekorzyść swego przedsiębiorstwa, niech świadczy następny przykład, także z portu gdańskiego. W sierpniu 1990 r. z byłym dyrektorem portu porozumiał się nowo mianowany dyrektor Prosper-Banku w Gdańsku. W przeszłości ów dyrektor był prezydentem Gdańska, a następnie dyrektorem delegatury NIK w Gdańsku. Namówił on byłego dyrektora portu, aby przeniósł konto portu właśnie do tego banku. Tak się też stało. Biorąc pod uwagę umowy i stałe oprocentowanie, we wrześniu 1990 r. przeniesiono 5 mld zł, a w grudniu następne 5 mld. Pod koniec grudnia oprocentowanie w innych bankach było wyższe i w lutym strata portu z tytułu niższego oprocentowania wynosiła 412 mln zł. Obecnie toczy się proces o zapłacenie odsetek w wysokości 600 mln zł za zbyt późny zwrot portowych oszczędności. Nowe kierownictwo portu ściśle współpracuje z prokuraturą wojewódzką w Gdańsku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JacekKurczewski">Czas minął, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#CzesławNowak">...w sprawie ustalenia odpowiedzialności osób i wysokości strat, jakie poniosło przedsiębiorstwo. Jeszcze dwa zdania, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JacekKurczewski">Panie pośle, przepraszam bardzo, czas minął.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To bardzo ważna sprawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#CzesławNowak">Wspomniane wcześniej protokóły NIK potwierdzają to, co się działo w porcie gdańskim i miało znacznie szerszy zasięg.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#CzesławNowak">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt uchwały wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym. W przedsiębiorstwach odebrany będzie jako sygnał, że Wysoka Izba i rząd traktują poważnie zagrożenia, jakie niosą za sobą dla naszych reform korupcja i afery gospodarcze. Podjęcia zdecydowanej walki w tej sprawie domagano się ostatnio na spotkaniu z premierem w Stoczni Gdańskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Michała Ujazdowskiego z Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna. Przygotuje się pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podzielam intencje autorów uchwały antykorupcyjnej, uważam jednak, że powinniśmy podjąć debatę nad rzeczywistymi źródłami zachowań korupcyjnych i nad metodami przezwyciężania faktów korupcji. Nie aspiruję do objęcia swoim wystąpieniem całości problematyki, chcę powiedzieć o dwóch sprawach.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Po pierwsze, uprawnienia koncesyjne uznaniowe administracji rządowej i administracji komunalnej, o których mówił pan poseł Michał Chałoński we wczorajszym wystąpieniu. Te uprawnienia są rzeczywistymi źródłami zachowań korupcyjnych. Są nie tylko sprzeczne ze swobodą działalności gospodarczej, z poczuciem pewności prawa, z rządami prawa, ale rzeczywiście są jednym ze źródeł zachowań korupcyjnych. Jeśli urzędnik nie musi, nie ma obowiązku dokonania uzasadnienia własnej decyzji administracyjnej w sprawach gospodarczych, w sposób oczywisty wystawiony jest na pokusę materialnego uzależnienia się. Dlatego też rzeczywistą działalnością antykorupcyjną jest m.in. dążenie do ograniczenia do minimum działalności koncesyjnych uprawnień administracji rządowej i administracji komunalnej oraz wszelkiej innej dowolności zbędnej w działaniach administracji. Myślę tutaj np. o propozycji wprowadzenia przymusowej procedury przetargu przy podejmowaniu decyzji dotyczących kontyngentów eksportowych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Wczoraj pan poseł Ryszard Bugaj — bardzo mi przykro, że tak często z panem posłem polemizuję, ale pan bardzo klarownie i precyzyjnie wykłada swoje stanowisko — krytykując wystąpienie jednego z posłów Kongresu Liberalno-Demokratycznego wystąpił w roli polityka, który chce i potrafi przeciwdziałać korupcji. Jednocześnie w opublikowanych na łamach „Polityki” propozycjach pod adresem polityki gospodarczej rządu Jana Olszewskiego pan poseł Bugaj proponuje powrót do koncesjonowania handlu zagranicznego. Trzeba mieć świadomość, że jest to propozycja, której przyjęcie oznacza właśnie powiększanie się zachowań korupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Kwestia druga. W czasie wczorajszej debaty powiedziano bardzo wiele złego o tym kierunku polityki gospodarczej, który został przyjęty w 1989 r., powiedziano bardzo wiele złego o instytucjach demokratycznego kapitalizmu. Szczególnie posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego wywoływali takie wrażenie, że istnieje jakieś iunctim między instytucjami wolnorynkowymi, między kierunkiem przemian gospodarczych a zjawiskami korupcji. Otóż chcę powiedzieć, że takiego iunctim nie ma i chcę stanowczo zaprotestować przeciwko takiemu właśnie poglądowi. Trzeba wiele zrobić — i w sensie intelektualnym, i w sensie politycznym — aby zmienić oblicze polskiego kapitalizmu, trzeba wiele zrobić, aby kapitał powstawał w sposób uczciwy. Nie jest obojętne, skąd pochodzi i jaka jest klasa średnia, klasa ludzi promujących wartości, przemiany gospodarcze, ale nie jest prawdą, że jest jakieś iunctim między instytucjami wolnorynkowymi a zachowaniami korupcyjnymi. Co więcej, chcę powiedzieć, że to jest jedna z reguł, że korupcja jest tym większa, im większe jest zaangażowanie państwa, im większe jest zaangażowanie gminy, im to zaangażowanie jest bardziej bezpośrednie w dziedzinę gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Mówiono tutaj wiele o samorządzie terytorialnym. Tytułem przykładu, jesteśmy przed dokończeniem budowy systemu samorządu terytorialnego. Można mówić o dwóch wizjach udziału samorządu terytorialnego w życiu gospodarczym. Wizja pierwsza zakłada, że dobrobyt wspólnoty lokalnej jest efektem przedsiębiorczości prywatnej i dobrze skonstruowanego systemu podatkowego. I to jest wizja mi bliska. Wizja druga, którą odnajduję w programie Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz w programie „Solidarności Pracy”, zakłada, że samorząd terytorialny ma prawo i powinien prowadzić szeroko zakrojoną działalność komercyjną. Prowadzenie tej działalności odbywać się może w warunkach połączenia władzy politycznej z władzą gospodarczą, w warunkach ograniczenia przedsiębiorczości prywatnej albo w warunkach nawiązywania z nią właśnie kontaktów korupcyjnych. Dlatego też trzeba mieć świadomość, że wybór drogi, wybór rozwiązań systemowych związanych z samorządnością terytorialną jest też powiązany z dzisiejszą debatą.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Konkludując, wczoraj powiedziano wiele złego o polityce gospodarczej ostatnich dwóch lat, powiedziano bardzo wiele złego o instytucjach liberalnych. Odnosiłem wrażenie, że niektóre wystąpienia powodują, że nad salą unosi się duch socjalistycznej utopii. Chcę powiedzieć bardzo wyraźnie, jeśli panowie myślicie, że można realnie przeciwdziałać korupcji, ulegając socjalistycznej utopii, powracając do okresu minionego, to się panowie bardzo mylicie. To nie jest i nie będzie możliwe.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Bentkowskiego z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego i o przygotowanie się do zabrania głosu pana posła Piotra Wójcika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo wiele mówi się ostatnio w tej sali o konieczności zmiany prawa, o konieczności tworzenia nowych instytucji, które mają rzekomo rozwiązać wszystkie nasze problemy. Nasze środki masowego przekazu bardzo wiele miejsca poświęcają aferom gospodarczym i można by sądzić, że dopiero ostatnie dwa lata to jest jakiś szczególny czas albo szczególnie dobra pora, pogoda - jak to pan premier określił - dla powstawania afer.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#AleksanderBentkowski">Powiedzmy sobie uczciwie, proszę państwa, że afery gospodarcze były od początku istnienia Polski powojennej, ale były także i przed wojną, tylko że poprzednio to nie nazywały się afery gospodarcze, lecz przestępstwa gospodarcze. Przypomnę tylko, że nie tak dawno, bo kilka, może kilkanaście lat temu, była afera mięsna, afera stacji CPN, gdzie było aresztowanych po kilkaset osób, gdzie zagarnięto mienie nieporównywalnie większe niż obecnie, tyle tylko, że wtedy traktowano to jako normalne przestępstwa gospodarcze, sprawcy byli pociągani do odpowiedzialności karnej i cała sprawa się kończyła.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#AleksanderBentkowski">I dzisiaj wydaje mi się, że tworzymy kolejną iluzję dla społeczeństwa, uchwalając uchwałę, która ma rzekomo rozwiązać wszelkie problemy. Musimy powiedzieć zupełnie otwarcie, że tworząc nawet najlepsze prawo, wcale nie mamy gwarancji, że to prawo będzie zrealizowane. To właśnie ten Sejm, to szanowne panie i szanowni panowie nie tak dawno uchwalili taki budżet, który wyklucza możliwość wykonywania swoich zadań przez sądy i prokuraturę. Ten budżet, stworzony przez poprzednią ekipę, przyjęty z konieczności przez tę ekipę, powoduje, że prokuratura i sądy faktycznie już teraz nie pracują. Jeżeli na całą działalność sądów i prokuratury przeznacza się kwotę 25 mld zł na kwartał, a tylko sama opłata energii elektrycznej według starych cen wynosi 29 mld zł, to trudno się dziwić, że są takie efekty pracy, a nie inne. Przecież trzeba sobie wyraźnie powiedzieć, że prokuratorzy nawet nie mogą wzywać świadków do przesłuchania, ponieważ poczta nie doręcza wezwań, gdyż resort sprawiedliwości zalega poczcie około 100 mld zł za poprzedni rok. Jeżeli się nie wykonuje podstawowych zadań, takich jak chociażby badanie krwi, ponieważ zakłady medycyny sądowej odmawiają wykonania tych czynności, gdyż nie mają zapłacone za poprzednie czynności, to po co my tutaj stwarzamy jakieś kolejne nadzieje, że rozwiążemy problem nadzwyczajnych afer w Polsce. Prokuratura dzisiaj nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#AleksanderBentkowski">Dam kolejny przykład. Są województwa, gdzie prokuratura rejonowa otrzymuje na działalność bieżącą milion złotych na 3 miesiące, to nie jest pomyłka, milion złotych na 3 miesiące, podczas gdy czynsz wynosi 5 mln zł. Nawet nie próbuje się wysyłać wezwań do świadków, nawet nie próbuje się zlecać czynności biegłym. Owszem, widzi się prokuraturę tylko w aspekcie wielkich afer - i o to się pyta zastępcę prokuratura generalnego - jak gdyby wszystkie pozostałe sprawy były nieważne.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#AleksanderBentkowski">Przy tej najważniejszej aferze, o którą zawsze pytamy, aferze FOZZ, pracuje obecnie 5 prokuratorów, ale do niedawna pracowało 2, ponieważ nie było pieniędzy na delegacje dla prokuratorów z innych terenów, bo w Warszawie już brakuje prokuratorów do prowadzenia ważnych spraw gospodarczych. Nie było pieniędzy na delegacje, nie było za co kupić biletu na pociąg dla prokuratora. I my dzisiaj próbujemy społeczeństwu mówić, że stwarzamy warunki do zwalczania afer gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#AleksanderBentkowski">Podobnie jest w sądach. Jeżeli za kilka miesięcy wybuchnie kolejna afera, że sądy nie rozpoznają sprawy, że są olbrzymie zaległości, to się okaże, że przecież sądy nie mają pieniędzy nawet na wezwanie ławników do sądu i w efekcie sędziowie zasiadają jako ławnicy w składach zawodowych w najprostszych sprawach, załatwiając oczywiście 3-krotnie mniej spraw niż mogliby załatwić.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#AleksanderBentkowski">Zanim więc, szanowni państwo, podejmiemy kolejną uchwałę, która będzie nakładać obowiązki na prokuratury, na sądy, to przy tworzeniu nowego budżetu zadbajmy o to, by prokuratura i sądy miały wystarczające środki na swoją pracę, bo wcale nie potrzeba wydawać zaleceń albo tajnych wytycznych, żeby taką czy inną aferę „zadusić”, wystarczy nie dać pieniędzy prokuraturze i nie będzie żadnych efektów. Nie potrzeba nic więcej robić.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#AleksanderBentkowski">Dzisiaj każdy prokurator zapytany o to może powiedzieć, że nie jest w stanie pracować. My jako Sejm nie stworzyliśmy warunków do minimum pracy sądów i prokuratur. Nie mówiłem o tym na sesji plenarnej, ale kolega z KPN o tym powiedział. Nikt nie zareagował nawet, bo cóż, w końcu szpitale są ważniejsze, szkolnictwo jest ważniejsze. Oczywiście tak, tyle tylko, że jeszcze nie było państwa, gdzie ubezwłasnowolniłoby się sądy i prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JacekKurczewski">Udzielam głosu panu posłowi Piotrowi Wójcikowi z Porozumienia Centrum. Pan poseł jest nieobecny, rozumiem że zrezygnował. Następny zapisany do głosu jest pan poseł Władysław Adamski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Leszek Biały.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WładysławAdamski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiamy obecnie niezwykle istotną, moim zdaniem, kwestię. Patrząc bowiem, jak narastają w naszym kraju afery, jaki jest wobec nich oddźwięk społeczny, przypuszczam, iż nikt - może tylko poza tymi, który czerpią z tego korzyści - nie powie, że przeciwdziałanie patologicznym zjawiskom nadużyć i korupcji w gospodarce nie jest konieczne. Pomijając jednak owe szczególne wyjątki, sądzę, że w zdecydowanej większości aprobowana jest teza, iż dokument, nad którym dziś pracujemy ma wymierną wagę, a w związku z tym powinien spełnić swą rolę tak pod względem techniki legislacyjnej, jak i merytorycznie okazać się instrumentem właściwym i skutecznym. Dlatego też, aczkolwiek przedstawiony projekt uchwały zasługuje na uznanie, sądzę, że można by go jeszcze udoskonalić. I tak w odniesieniu do samej techniki legislacyjnej chciałbym zwrócić uwagę - i proszę to traktować jako wniosek - iż technika ta wymaga, by akt prawny lub jego część były łatwe do zacytowania. Jak jednak zacytować na przykład ust. 2 oznaczony w wersji komisji drugą kreską od dołu? Jest to po prostu niejasne i dlatego dla czytelności proponuję, aby to, co obecnie jest oznaczone kreskami, zastąpić punktami bądź literami.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WładysławAdamski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym także zaproponować zmiany w ust. 2; przed 2 tygodniami zwracaliśmy zresztą na to uwagę wraz z posłem Saletrą. Według naszej propozycji ust. 2 zostałby podzielony na dwa punkty: w pierwszym zobowiązywalibyśmy prezesa Rady Ministrów do wyszczególnienia w punktach, a przez to w treści, bardziej czytelnych działań, w drugim zaś to samo uczynilibyśmy w odniesieniu do prezesa Narodowego Banku Polskiego. Chodzi o to, by w projekcie uchwały było jak najmniej nieścisłości, a jak najwięcej precyzji, co skłoniłoby rząd do podjęcia konkretnych działań, a także o to, by stworzyć Sejmowi możliwości wyegzekwowania tych ustaleń, które zawrzemy w projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WładysławAdamski">Jeżeli państwo będą uprzejmi wziąć do rąk projekt uchwały, to odczytam nasze propozycje, a państwo będą mogli je porównać. I tak według naszej propozycji ust. 2 wyglądałby następująco:</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#WładysławAdamski">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązuje prezesa Rady Ministrów do końca kwietnia 1992 r. do:</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#WładysławAdamski">Pkt 1 lit. a: analizy przyczyn zjawisk patologicznych występujących w gospodarce; lit. b: opracowania propozycji i zamierzeń, które zostaną wdrożone zarówno w celu odzyskania utraconych przez skarb państwa należności, jak też usprawnienia ściągania należności bieżących; lit. c: ustalenia winnych i ich odpowiedzialności za zaistniały stan wynikający z działania, jak też ewentualnego zaniechania i tym samym przyczynienia się do powstania negatywnych zjawisk, w konsekwencji do ogromnych strat dla skarbu państwa; lit. d: dokonania analizy obowiązujących przepisów pod kątem ich adekwatności do potrzeb etapu społeczno-gospodarczych przemian, zachodzących w naszym kraju; lit. e. opracowania, w oparciu o aktualny stan wiedzy, niezbędnych zmian do poprawy funkcjonowania gospodarczego i finansowego państwa; lit. f. stworzenia programu przeciwdziałania zjawiskom patologii w sferze gospodarczo-finansowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#WładysławAdamski">Pkt 2. Prezesa Narodowego Banku Polskiego do przedstawienia: a. propozycji funkcjonowania systemu bankowego, b. prowadzenia rozliczeń pieniężnych i obrotu walutami obcymi.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#WładysławAdamski">To wszystkie propozycje zmian.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#WładysławAdamski">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jeden element różnicujący obie treści. W projekcie komisji do określonych działań zobowiązuje się, poza panem premierem, konkretne ministerstwa, a tym samym zamyka się formalnoprawnie liczbę adresatów uchwały. Może się jednak zdarzyć, że trzeba będzie skorzystać z pomocy innych ministerstw. Zwrócenie się więc przez nas tylko do prezesa Rady Ministrów, jako szefa rządu, jest moim zdaniem bardziej uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Białego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#LeszekBiały">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym na problem spojrzeć oczyma pracowników resortu pracujących na prowincji. Pan poseł Bentkowski znakomicie ukazał, jak wygląda sytuacja. Kontynuując zatem, wykonanie funkcji wymiaru sprawiedliwości zależy od sprawności instytucji i organów do tego powołanych. Obecnie są one bliskie upadłości pod względem finansowym, kadrowym, organizacyjnym i kompetencyjnym. Niedowład organów sprawiedliwości głównie dotyczy ustalenia sprawcy oraz zebrania dowodów przestępstwa. Mimo że za końcowy wynik postępowania przygotowawczego odpowiada prokurator, to w praktyce jego rola sprowadza się do oceny dowodów zebranych przez policję. Może ją za to ocenić i wystąpić wobec niej służbowo i dyscyplinarnie. Nie ma jednak wyraźnego podporządkowania policji prokuratorowi, co uniemożliwia sprężyste i odpowiedzialne działanie w tej fazie prowadzenia sprawy. Słabość prokuratury wynika również z jej obecnej struktury. Mimo formalnych ustaleń dotyczących samodzielności prokuratora jest on w praktyce podporządkowany decyzjom przełożonych i dyrektywom Ministerstwa Sprawiedliwości. I są to niestety zobowiązania raczej polityczne niż merytoryczne. Takie podejście powoduje u prokuratora zanik odpowiedzialności za ostateczną decyzję merytoryczną, a także kunktatorstwo, chęć przypodobania się lub chociażby zapewnienie sobie przychylnej obojętności przełożonych.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#LeszekBiały">Dlatego wnoszę raz jeszcze, a uczyniłem to po raz pierwszy w swym przemówieniu sejmowym 23 stycznia br., o tworzenie przychylnej atmosfery do przygotowywania ustaw uwzględniających procesy motywacyjne różnych grup zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#LeszekBiały">Słabość funkcji prokuratora to także wynik przypadkowości w tym zawodzie i obsadzania miejsc w hierarchii tego urzędu uznaniowo, a nie tylko na podstawie oceny fachowości i znajomości przedmiotu. Poprawę efektywności prokuratorskiej mogłoby spowodować zastosowanie zasady wybieralności przełożonych. Wybory zwierzchnika stałyby się każdorazowo wewnętrzną weryfikacją fachowości, a nie znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#LeszekBiały">Kolejnym balastem dla wymiaru sprawiedliwości są aktualne przepisy prawa, pozostające daleko za przemianami społecznymi. Jest ono nieprzystawalne do obecnych warunków. Należy je zmieniać, ale nie w zaciszu gabinetów. Powinni to robić praktycy prawa. Prawo, zwłaszcza karne, dotyczy działania człowieka i dlatego powinno być projektowane tak, aby dostrzegało rzeczywistą, a nie uogólnioną osobę ludzką. Przepisy prawa twórzmy na podstawie odczuć społeczeństwa, a nie poglądów jednej czy kilku osób, które nigdy nie miały bezpośredniego kontaktu z przestępcą. W stosowanych obecnie pseudokonsultacjach prawa nie uwzględnia się opinii fachowców. Luki prawne oraz struktura wymiaru sprawiedliwości są pożywką dla nadużyć i wręcz zachęcają do korupcji i afer. Publiczna staje się zabawa w złodzieja i policjanta z zastrzeżeniem, że tego drugiego nie ma, a jeśli jest, to nie może przestępcy dogonić albo niewiele może zdziałać, gdyż... i tu możemy zacząć od początku o prokuraturze, sądach, prawie itp. Można sobie wyobrazić frustrację strażnika prawa, który ma dowody winy, a nie dysponuje siłą prawną do ich wykorzystania w interesie społecznym. Zabawa w afery, bo tak to można nazwać, jest zajęciem dla ludzi inteligentnych, obytych i obrotnych, z silnym zapleczem fachowym, służącym im pomocą. Jeśli przestępców stać na fachowców, to i państwo musi się zdobywać na takie zamówienie. Nie można wymagać od prokuratora, sędziego czy policjanta takiej znajomości praw rządzących ekonomią, obrotem, dokumentacją finansową, aby sami mogli określić i ustalić, czy prawo zostało naruszone, a jeśli tak, to przez kogo. Muszą oni korzystać z opinii biegłych, a nie są one tanie. Ile miałoby to kosztować, opłaca się tysiąckrotnie — jest to kilka lub kilkanaście milionów wobec miliardów i bilionów kradzionych społeczeństwu, nauczycielom, lekarzom, prawnikom, wojsku, całej sferze budżetowej. Nad udzieleniem finansowego poparcia wymiarowi sprawiedliwości niech zastanowią się również ludzie zamożni. Cóż warte jest bogactwo materialne, które można łatwo, szybko i bezpodstawnie stracić?</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#LeszekBiały">Panie i Panowie! Pozostaje na koniec sprawa człowieka nazywanego, z racji pełnionej funkcji, prokuratorem, sędzią, policjantem. Osoby, które ustawa zobowiązuje do pozostawania w ciągłej dyspozycji, nie mogą zarabiać tylko tyle, aby przeżyć. Pracują one dla innych i w interesie społecznym leży zapewnienie im komfortu psychicznego, a ten ma podstawę w materialnej podbudowie. Ludzie ci pracują w świecie pokus, które zwalczać samą moralnością i poszanowaniem zasad jest szalenie trudno.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JacekKurczewski">Powracamy obecnie do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JacekKurczewski">Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie powołania prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JacekKurczewski">W głosowaniu wzięło udział 404 posłów. Oddano 2 głosy nieważne. Bezwzględna większość wynosi 203 głosy.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JacekKurczewski">Poszczególni kandydaci otrzymali następującą liczbę głosów: Lech Kaczyński - 107, Piotr Kownacki - 125, Andrzej Ostoja-Owsiany - 84 i Zbigniew Romaszewski - 78.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JacekKurczewski">Stwierdzam, że Sejm nie powołał żadnego z kandydatów na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Do następnej tury przechodzą Lech Kaczyński, Piotr Kownacki i Andrzej Ostoja-Owsiany.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JacekKurczewski">Następna tura głosowania odbędzie się po zakończeniu najbliższej przerwy w obradach.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JacekKurczewski">Powracamy do debaty.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szczęsnego Zarzyckiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przygotuje się pan poseł Zbigniew Galek.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obecne posiedzenie Sejmu zdominowały problemy afer gospodarczych. Jako poseł wiem doskonale, jakie są nastroje ludzkie. Wiem, jak bardzo zdeterminowani w swej bezsilności są rolnicy, którzy w największym stopniu ponoszą ciężar kryzysu m.in. na skutek występowania takich afer, jak alkoholowa czy tytoniowa.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Rzeczywistość niesie coraz większe obciążenia finansowe, pogłębia beznadziejność w walce o przetrwanie ich gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Poselska dyskusja na temat afer gospodarczych i finansowych zawiera elementy atmosfery występującej na spotkaniach z wyborcami. Nie chciałbym tej atmosfery podgrzewać, nie chciałbym, tak jak moi koledzy, być posądzonym o to, że feruję zaocznie wyroki, że domagam się ukarania kogokolwiek bez udowodnienia mu winy. Chcę jednak wyraźnie stwierdzić, że jako poseł drugiej już kadencji, tak jak miliony ludzi w naszym kraju, w sprawach afer gospodarczych czuję się bezsilny. W poprzedniej kadencji wraz z moimi kolegami z Polskiego Stronnictwa Ludowego wielokrotnie domagałem się skutecznej walki z aferami. W obecnej kadencji sytuacja się powtarza: znowu nasze apele, znowu bezsilność rządu, organów ścigania, wymiaru sprawiedliwości. Zwykli ludzie uważają nas wszystkich, a więc Sejm, Senat, rząd, wymiar sprawiedliwości, za jedną grupę tworzącą warunki dla afer, a później osłaniającą aferzystów przed odpowiedzialnością. Ten ton dominuje w kontaktach z ludźmi. Jeśli nie wykażemy się bardziej bezkompromisową i bardziej efektywną postawą, nie zmienimy opinii społeczeństwa i będziemy uważani za ludzi skorumpowanych.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Pan prokurator w swym wystąpieniu przedstawił rejestr przestępstw gospodarczych i finansowych i ich statystyczny wzrost w ciągu ostatnich 2 lat. Mam uczucie niedosytu, brakowało mi w tej informacji szerszego ukazania form i metod walki z aferami jako plagą społeczną, która przybrała w naszym kraju wielkie rozmiary, rzutując na budżet państwa, a tym samym na poziom życia społeczeństwa. Jeśli mamy, jak twierdzą niektórzy, dziurawe prawo, to gdzie należałoby szukać łat na jego załatanie? Jeśli prawo jest bez dziur, to dlaczego nie korzystamy w pełni z jego surowości? Dotychczasowe doświadczenie wskazuje, że wszelki humanitaryzm w tej sprawie nie popłaca. Wydaje mi się, że niejednokrotnie nasze postawy są aferogenne, bo jak wytłumaczyć fakt, że są w naszym kraju przedsiębiorcy czy spółki, które z dużym wyprzedzeniem wiedziały, kiedy określone towary będą zwolnione od cła, jak np. wyroby elektroniczne, artykuły spożywcze, wina, szampany czy herbata i zakupiły na określoną datę niejednokrotnie roczną prawie wielkość konsumpcji w naszym kraju. Nie sądzę, aby źródłem informacji na ten temat był sąsiad zza ściany, nie mający nic wspólnego z kręgami decyzyjnymi. Tak jak nikt mnie nie wytłumaczy, że oryginalny papier, na którym sfałszowano banknoty milionzłotowe, nie pochodził bezpośrednio lub pośrednio z mennicy państwowej. Tak więc wraca problem prowadzenia biznesu przez członków rządu czy inne osoby na wysokich stanowiskach państwowych. W rządzie premiera Mazowieckiego obowiązywał taki zakaz w stosunku do ministrów, pan premier Bielecki ten zakaz zniósł.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Społeczeństwo żąda od nas szybkich działań. Dlatego chciałbym się zwrócić z pytaniem do pana prokuratora generalnego, ministra sprawiedliwości, prosząc o odpowiedź podczas tej debaty, jakie akty prawne powinna uchwalić Wysoka Izba, aby natychmiast można było przystąpić do efektywnego ścigania, surowego karania, odzyskując zagrabione społeczeństwu pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JacekKurczewski">Chciałbym prosić posłanki i posłów o uwagę podczas wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JacekKurczewski">Jako kolejny do dyskusji jest zapisany pan poseł Władysław Wrona. Czy jest pan poseł Wrona?</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieobecny.)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#JacekKurczewski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#JacekKurczewski">Proszę zatem pana posła Wincentego Pycaka z Konfederacji Polski Niepodległej. Przygotuje się do zabrania głosu pan poseł Henryk Opilo.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WincentyPycak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważam, że jednym z najważniejszych zadań demokracji jest obecnie skuteczna obrona tego, co już nasze społeczeństwo osiągnęło albo co jeszcze mu pozostało w wyniku nijakiej czy liberalnej polityki, prowadzonej przez ostatnie 2 lata. Dlatego chcę przedstawić jako modelową sytuację, kiedy pracownicy i urzędnicy państwowi przy pomocy metod administracyjnych doprowadzają firmy państwowe do upadłości, a następnie wykupują je na korzystnych warunkach. Problem polega więc nie na tym, czy wykupować, tylko na tym komu i za ile sprzedawać. Dlatego też w rezolucji w punkcie 11 porządku dziennego przedstawię państwu wypadek, gdy dyrektor PLL LOT obejmując kierownictwo firmy odziedziczył około 13 mld zł zysku i przez rok, od jesieni 1990 r., doprowadził do powstania około 1 bln zł strat i zablokowania kont w bankach.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WincentyPycak">Następny problem, odrębnej firmy, to porty lotnicze. Ostatnio otrzymałem informację, że lotnisko Warszawa-Okęcie ma ulec w najbliższym czasie prywatyzacji. Z punktu widzenia prawa nie jest to czymś nagannym, jednak ze względu na interes państwa, po dokładniejszym przyjrzeniu się całej sprawie, można zobaczyć, że przedsiębiorstwu, które powstało w drugiej połowie lat osiemdziesiątych decyzją Prezydium Rządu w 1988 r. narzucono gigantyczną inwestycję. Bank SA sprzedał na tę budowę pakiet akcji na kwotę 21 mld zł, gdy przedsiębiorstwo miało poważne trudności finansowe. Uzupełnieniem niech będzie tylko to, że w radzie banku zasiadał urzędnik Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, które jest organem założycielskim dla przedsiębiorstwa. Umowy na kredyty zawarto na bardzo niekorzystnych dla portów lotniczych warunkach. Obecnie, gdy budowa dworca i spłata kredytów weszły w końcowe stadium, znalazło się nagle kilka firm, podobno 4 zagraniczne, które pragną zająć się eksploatacją lotniska i całego dworca. Uważam, że Najwyższa Izba Kontroli powinna przyjrzeć się dokładnie i kompleksowo całemu zagadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WincentyPycak">Wysoka Izbo! Uważam, że jak najszybciej musimy spowodować, żeby ci, którym demokracja daje prawo do pozytywnych działań nie kosztem innych, chcieli uznać tę państwowość, którą tworzymy, za naszą państwowość.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#JacekKurczewski">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Opilę z Klubu Parlamentarnego Konfederacja Polski Niepodległej. Do zabrania głosu przygotuje się pan poseł Ryszard Bogusz.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#HenrykOpilo">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Nadużycie prawa w Polsce polegało na tym, że nie karano tego, kto je zuchwale naruszał. Dzisiaj należałoby dodać — i zuchwale omijał przepisy ustaw, które w tym kraju jeszcze obowiązują. To były słowa Monteskiusza, który opisywał przyczyny upadku I Rzeczypospolitej. Z kolei Mikołaj Rej mówił, że: „małe złodziejki wieszacie, wielkim się nisko kłaniacie”. Takie odczucie jest dzisiaj powszechne. Ze zdziwieniem przyjąłem tekst uchwały, w którym mówi się tylko o korupcji urzędników administracji państwowej. Dziecko Sejmu X kadencji, żeby go nie określać kontraktowym, samorządy terytorialne, nie mają do dzisiaj instytucji, która by sprawowała nad nimi kontrolę. Od 1 stycznia br. nie ma nawet formalnej kontroli, jaką sprawowali do końca ubiegłego roku wojewodowie już nie ma, samorządy kontrolują się same. Dlatego też wnoszę o poprawkę do tej uchwały polegającą na dopisaniu po słowach: „w przypadku korupcji pracowników administracji państwowej” słów: „i samorządowej”.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#HenrykOpilo">Szanowni państwo, najistotniejszą sprawą nie jest w tej chwili rozważanie czy też samo ściganie przestępców, którzy na pewno powinni być ukarani, ale przede wszystkim należy się zastanowić nad tym, co należałoby zrobić, żeby do podobnych sytuacji nadal nie dochodziło. I na pewno takie możliwości były w przeszłości. Wiemy o tym, że łapówkarstwo jest formą załatwiania spraw w urzędach, ale istnieje zapis w Kodeksie karnym, który na równi karze łapówkodawcę, jak i łapówkobiorcę. Dlatego też należałoby się zastanowić, czy nie znieść kary dla łapówkodawców, bo przede wszystkim należy wymagać wysokiego morale od urzędników administracji państwowej i samorządowej, aby nie przyjmowali łapówek. Pokusa zawsze występuje, ale w sytuacji kiedy jest podwójna karalność, praktycznie rzecz biorąc, jest to gwarancja niepisanej umowy łapówkodawcy i łapówkobiorcy.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#HenrykOpilo">I jeszcze jeden element, którego nie znaleźliśmy w ustawie samorządowej z 8 marca, a znaleźliśmy go w ustawie, jaka zaistniała prawie sto lat temu w Galicji. Otóż, proszę państwa, kiedy radny lub jego zastępca wchodził w stosunki prawno-finansowe z gminą, istniała wtedy możliwość ustąpienia z posady. Wyglądało to w ten sposób. Jeżeli radny lub zastępca wchodził w stosunki prawne z gminą jako przedsiębiorca, dostawca lub dzierżawca, nie mógł on sprawować swojego urzędu dopóki ten stosunek trwał i rachunki stąd wynikłe nie były ostatecznie załatwione. Czy, proszę państwa, sto lat temu tego problemu już nie rozwiązano? Można to było zrobić.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#HenrykOpilo">Również nie mamy instytucji przetargu. I wtedy także ta sprawa była uregulowana. Naczelnik gminy zarządzał wszelkie roboty i dostawy dla gminy, rozpisywał i przeprowadzał licytacje, odbierał i kolaudował wykonane roboty lub dostawy. Proszę państwa, myślę że w niedługim czasie nastąpi, w związku ze złożonymi projektami, debata na temat przyszłości samorządów terytorialnych. Wtedy będzie można o wiele szerzej do tych spraw się ustosunkować. Obecnie, podtrzymując swój wniosek o dokonanie poprawki, dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#JacekKurczewski">Jako ostatniemu przed przerwą udzielam głosu panu posłowi Ryszardowi Boguszowi z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RyszardBogusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Walka z aferami gospodarczymi i finansowymi toczy się na obszarze coraz piękniej formułowanych zwrotów. Po kolejnym sprawozdaniu i kolejnej uchwale czujemy się bardziej dowartościowani, prawomyślni i przekonani o konieczności przejścia czyśćca, by dostąpić nieba. Lekkie zdziwienie budzi w nas jedynie fakt niedostrzegania naszych wysiłków przez wyborców. Im jest ciągle mało naszego trudu i potu w walce z oporem słowa. Do nich nie dociera tak prosta przecież prawda, że wykorzystanie luki prawnej nie jest przestępstwem. Od razu pytają nas o to, dlaczego jednym wolno, a innym nie. Dlaczego jedni rozliczani są od momentu otrzymania obowiązującego aktu prawnego, a inni od chwili informacji, nawet tej prasowej, o jego istnieniu? Jaka jest różnica między naszą uchwałą a przepisami wykonawczymi? Kto korzysta z różnicy czasowej między jednym a drugim?</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#RyszardBogusz">Wysoki Sejmie, podczas naszych spotkań z wyborcami jak bumerang wraca problem luk prawnych. Pytają nas o to, kiedy wreszcie zlikwidujemy dziurawe prawo i na jego miejsce ustanowimy szczelne. Cóż mamy odpowiadać? Jakiekolwiek przykłady naszych działań są, delikatnie mówiąc, niestosowne. Są jedynie następstwem faktów. Trudno jest nie dostrzegać prawdy, iż każdy czas niesie swoją patologię. Każde warunki uznawane za normalne ustanawiają anormalność. Aktualny etap naszego rozwoju jest faktem i on podyktował działania zapobiegające patologii w gospodarce oraz korupcji. Jakiego rodzaju luki jednak otworzył i jak się to ma do nadal obowiązującego prawa, systemu prawnego? Obawiam się, że znowu łatamy lukę luką. Przyczyna tego jest jedna - do chwili obecnej nie wypracowaliśmy sobie płaszczyzny porozumienia i celu, ku któremu zmierzamy. W niedalekiej przeszłości niemal wszyscy obecni na tej sali odcięli się od tradycji politycznej i rodzajów rządów okresu PRL. Potępiliśmy wszelkie totalitaryzmy i systemy budowane na deprawacji człowieka. W debatach sejmowych wielokrotnie kierowano naszą uwagę na fakty będące jawnym godzeniem w interes narodowy i państwowy. Niestety, kończyło się na słowach. Wierzę, że nie było to wynikiem naszego braku konsekwencji w działaniu, lecz braku podstaw prawnych umożliwiających podjęcie jakichkolwiek kroków.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#RyszardBogusz">Jedynym jak dotychczas dowodem zwrotu, jakiego próbujemy dokonać, było nasze określenie się jako Sejm I kadencji. To jednak nie wystarcza. Koronacja orła i ujęcie nazwie państwa przymiotnika „Ludowa” też w odczuciu społecznym były gestami jedynie partykularnymi. Sejm nasz znalazł się pod obstrzałem nie tylko prasy, lecz całego społeczeństwa. Ci, którzy na nas głosowali, zadają sobie pytanie, czy głosowali na program, czy na osobę. Mają świadomość, że wybierają posłów, by ci jasno określili ich przyszłą rzeczywistość. Nie możemy stać wiecznie za parawanem słów i bronić się przed jasnym określeniem naszych postaw. Typ polityka bazującego na rozbieżności słów i czynów odszedł bezpowrotnie w przeszłość. Czyż nie chcielibyśmy mieć precyzyjnie określonej płaszczyzny, na której moglibyśmy się różnić, lecz zmierzać do tego samego celu, do dobra społeczeństwa i państwa? Czy nie chcielibyśmy móc mówić o rzeczywistym stanie naszego kraju i na prawdziwych danych budować realne programy naprawy Rzeczypospolitej? Nie osiągniemy tego nigdy bez zinwentaryzowania zastanego ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#RyszardBogusz">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej stoi na stanowisku, że prowizorki w obecnie funkcjonujących strukturach władzy i prawodawstwie są najbardziej trwałe. Nie znaczy to jednak, że są najbardziej efektywne. Wierzymy, iż kompleksowe uchwalenie systemu prawnego, począwszy od ustawy zasadniczej, może być jedynym skutecznym środkiem przeciwdziałania wszelkiej patologii i bodźcem do jeszcze jednego wysiłku, by budować nasze państwo. Nigdy tego nie zastąpi próba łatania luk.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#JacekKurczewski">Pan poseł Ryszard Bogusz jako ostatni przed przerwą zabrał głos w debacie nad punktami 4 i 5 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#JacekKurczewski">Proszę bardzo, pani poseł Maria Dmochowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MariaDmochowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Dziś, 14 lutego, przypada 50 rocznica powstania Armii Krajowej. W dniu 14 lutego 1942 r. naczelny wódz specjalnym rozkazem nadał tę nazwę siłom zbrojnym w okupowanym kraju, będącym częścią składową walczących nieprzerwanie od 1939 r. sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MariaDmochowska">Armia Krajowa była zakonspirowanym Wojskiem Polskim podległym legalnemu rządowi RP na uchodźstwie, wojskiem całkowicie ochotniczym, które w niektórych okresach liczyło około 350 tys. żołnierzy, czyli więcej niż ma obecna armia polska. AK podlegała władzom cywilnym polskiego państwa podziemnego.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MariaDmochowska">W 50 rocznicę powstania Armii Krajowej w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej należy przypomnieć o tym jedynym w okupowanej przez dwu okupantów Europie fenomenie, jakim było polskie państwo podziemne z ogromną ochotniczą armią, z parlamentem, czyli Radą Jedności Narodowej, z systemem tajnego szkolnictwa wszystkich szczebli, z podziemnym sądownictwem, z instytucjami kulturalnymi i administracją cywilną sięgającą siecią swych delegatur aż do powiatów.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#MariaDmochowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu tej rocznicy zgłaszam w imieniu swoim, a także posłów: Olgi Krzyżanowskiej, Andrzeja Wielowieyskiego i Aleksandra Małachowskiego inicjatywę powołania Parlamentarnego Koła Tradycji Niepodległościowych, które skupiałoby posłów i senatorów, byłych uczestników II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#MariaDmochowska">Zadaniem koła parlamentarzystów kombatantów, byłoby m.in. nawiązanie kontaktów z organizacjami skupiającymi żołnierzy Armii Krajowej i innych formacji w celu integracji tego środowiska, służenia mu i korzystania z jego doświadczeń. Chcielibyśmy również dotrzeć do byłych polskich żołnierzy poza granicami kraju, na wschodzie i zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#MariaDmochowska">Koło mogłoby promować działania różnych instytucji mające na celu ratowanie bezcennych archiwaliów i pamiątek rozproszonych po świecie, niszczejących gdzieś w ukryciu, często już zapomnianych. Wiele dokumentów powinno już wrócić do Polski spoza wszystkich granic, także i te pieczołowicie przechowywane przez polską emigrację niepodległościową z myślą o wolnej Rzeczypospolitej. Jeszcze kilka lat, a może być na to wszystko już za późno.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#MariaDmochowska">Najmłodsze roczniki AK są jeszcze w czynnej służbie społecznej. Nakłada to na nas dodatkowy obowiązek wobec przeszłości i starszych kolegów, którzy chcieliby wiedzieć, do kogo w parlamencie mają się zwracać w swoich sprawach i w sprawach środowiska.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#MariaDmochowska">Koło parlamentarzystów kombatantów, koło tradycji niepodległościowych, niech powstanie właśnie dziś, 14 lutego 1992 r., w 50 rocznicę powstania Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#MariaDmochowska">Spotkanie organizacyjne odbędzie się tuż po zakończeniu dzisiejszego posiedzenia Sejmu w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JacekKurczewski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JacekKurczewski">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#DariuszSońta">Wspólne posiedzenie Komisji Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej poświęcone pierwszemu czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o łączności, druk nr 84, odbędzie się w sali nr 217 bezpośrednio po ogłoszeniu pierwszej przerwy w obradach plenarnych Sejmu, a nie jak wcześniej planowano w czasie przerwy obiadowej.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#DariuszSońta">Posiedzenie Komisji Sprawiedliwości odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu pierwszej przerwy w obradach Sejmu w sali nr 106.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#DariuszSońta">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy odbędą się zebrania:</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego „Porozumienie Ludowe” w siedzibie klubu,</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#DariuszSońta">— Parlamentarnego Klubu NSZZ „Solidarność” w siedzibie klubu,</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna w sali nr 118,</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#DariuszSońta">— Sojuszu Lewicy Demokratycznej — Klub Parlamentarny w sali nr 101,</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w górnej palarni,</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sali nr 106.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JacekKurczewski">Obecnie zarządzam 45-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JacekKurczewski">Zwracam uwagę na to, że 15 minut przed zakończeniem tej przerwy w dolnej palarni będą wydawane karty do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 05 do godz. 12 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejKern">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AndrzejKern">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#AndrzejKern">Obowiązują te same, jak w pierwszej turze, zasady głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#AndrzejKern">Wobec zgłaszanych w czasie przerwy pytań o dokładność obliczonych wyników głosowania stwierdzam, że istotnie zaszła pewna, bardzo drobna pomyłka i teraz podam państwu dokładny wynik.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#AndrzejKern">W głosowaniu uczestniczyło 407 posłów. Oddano 2 głosy nieważne. Na 9 kartach do głosowania skreślono nazwiska wszystkich kandydatów. W kolejności poszczególni kandydaci otrzymali następującą liczbę głosów: Lech Kaczyński 109 - nie 107, a 109 głosów, Piotr Kownacki 125, Andrzej Ostoja-Owsiany 84, Zbigniew Romaszewski 78.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#AndrzejKern">Przepraszamy za tę drobną pomyłkę, która nie miała żadnego wpływu na ostateczny wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#AndrzejKern">Na karcie do głosowania należy skreślić co najmniej dwa nazwiska kandydatów. Karty, na których skreślono mniej niż dwa nazwiska lub nie podpisane nazwiskiem i imieniem głosującego posła, są nieważne.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#AndrzejKern">Czy wszystkie posłanki i wszyscy posłowie mają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#AndrzejKern">Nikt nie zgłosił braku karty.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sekretarza Dariusza Sońtę o odczytywanie kolejno nazwisk posłów, a posłów o podchodzenie do urny i wrzucanie swoich kart.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#AndrzejKern">Rozpoczynamy drugą turę głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#DariuszSońta">— Abramski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#DariuszSońta">— Adamczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#DariuszSońta">— Adamowicz Andrzej Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#DariuszSońta">— Adamski Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#DariuszSońta">— Aleksandrowicz Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#DariuszSońta">— Andrysiak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#DariuszSońta">— Andrzejczak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#DariuszSońta">— Andrzejewski Roman,</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#DariuszSońta">— Anusz Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#DariuszSońta">— Arendarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#DariuszSońta">— Arkuszewski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#DariuszSońta">— Aszyk Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#DariuszSońta">— Bajołek Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#DariuszSońta">— Bajor Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-42.14" who="#DariuszSońta">— Balazs Artur,</u>
          <u xml:id="u-42.15" who="#DariuszSońta">— Balicki Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.16" who="#DariuszSońta">— Bańkowska Anna,</u>
          <u xml:id="u-42.17" who="#DariuszSońta">— Bańkowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.18" who="#DariuszSońta">— Baran Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.19" who="#DariuszSońta">— Baraniecki Andrzej Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.20" who="#DariuszSońta">— Barciński Piotr Czesław,</u>
          <u xml:id="u-42.21" who="#DariuszSońta">— Barczyk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.22" who="#DariuszSońta">— Bartosz Ryszard Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.23" who="#DariuszSońta">— Bartosz Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.24" who="#DariuszSońta">— Bartoszcze Roman Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-42.25" who="#DariuszSońta">— Barucka Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.26" who="#DariuszSońta">— Bastek Erhard Alwin,</u>
          <u xml:id="u-42.27" who="#DariuszSońta">— Bazała Teresa,</u>
          <u xml:id="u-42.28" who="#DariuszSońta">— Bąk Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.29" who="#DariuszSońta">— Bąk Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.30" who="#DariuszSońta">— Bentkowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.31" who="#DariuszSońta">— Berdychowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-42.32" who="#DariuszSońta">— Białobrzewski Witold,</u>
          <u xml:id="u-42.33" who="#DariuszSońta">— Biały Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.34" who="#DariuszSońta">— Bielecki Jan Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.35" who="#DariuszSońta">— Bielewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.36" who="#DariuszSońta">— Bień Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.37" who="#DariuszSońta">— Biliński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.38" who="#DariuszSońta">— Blajerski Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.39" who="#DariuszSońta">— Blida Barbara,</u>
          <u xml:id="u-42.40" who="#DariuszSońta">— Błaszczeć Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.41" who="#DariuszSońta">— Błażejczyk Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.42" who="#DariuszSońta">— Boba Bogumiła Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.43" who="#DariuszSońta">— Bober Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.44" who="#DariuszSońta">— Bocheń Irmindo,</u>
          <u xml:id="u-42.45" who="#DariuszSońta">— Boguski Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.46" who="#DariuszSońta">— Bogusz Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.47" who="#DariuszSońta">— Boni Michał,</u>
          <u xml:id="u-42.48" who="#DariuszSońta">— Boral Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.49" who="#DariuszSońta">— Borowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.50" who="#DariuszSońta">— Borowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.51" who="#DariuszSońta">— Borusewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-42.52" who="#DariuszSońta">— Brach Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.53" who="#DariuszSońta">— Braun Juliusz Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.54" who="#DariuszSońta">— Brylka Georg,</u>
          <u xml:id="u-42.55" who="#DariuszSońta">— Brzycki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.56" who="#DariuszSońta">— Bubel Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.57" who="#DariuszSońta">— Bugaj Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.58" who="#DariuszSońta">— Bugaj Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.59" who="#DariuszSońta">— Bujak Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.60" who="#DariuszSońta">— Bujak Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.61" who="#DariuszSońta">— Bury Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.62" who="#DariuszSońta">— Chabiński Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-42.63" who="#DariuszSońta">— Chałoński Michał,</u>
          <u xml:id="u-42.64" who="#DariuszSońta">— Chełstowski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.65" who="#DariuszSońta">— Chmiel Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.66" who="#DariuszSońta">— Choina Bogusław,</u>
          <u xml:id="u-42.67" who="#DariuszSońta">— Choiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.68" who="#DariuszSońta">— Chrzanowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-42.69" who="#DariuszSońta">— Ciemniewski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.70" who="#DariuszSońta">— Cimoszewicz Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.71" who="#DariuszSońta">— Cinal Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.72" who="#DariuszSońta">— Czajka Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.73" who="#DariuszSońta">— Czarnecki Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.74" who="#DariuszSońta">— Czarnecki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.75" who="#DariuszSońta">— Czechoński Stanisław Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.76" who="#DariuszSońta">— Czernecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.77" who="#DariuszSońta">— Czykwin Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-42.78" who="#DariuszSońta">— Czyż Barbara,</u>
          <u xml:id="u-42.79" who="#DariuszSońta">— Dąbrowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.80" who="#DariuszSońta">— Dmochowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.81" who="#DariuszSońta">— Domański Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-42.82" who="#DariuszSońta">— Domin Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.83" who="#DariuszSońta">— Drzewiecki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-42.84" who="#DariuszSońta">— Dubiella Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-42.85" who="#DariuszSońta">— Dudkiewicz Anna Teresa,</u>
          <u xml:id="u-42.86" who="#DariuszSońta">— Dutka Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-42.87" who="#DariuszSońta">— Dyka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.88" who="#DariuszSońta">— Dzierżyński Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.89" who="#DariuszSońta">— Dziewulski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.90" who="#DariuszSońta">— Dziubek Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.91" who="#DariuszSońta">— Eysmont Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.92" who="#DariuszSońta">— Eysymontt Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.93" who="#DariuszSońta">— Fabian Jan Willibald,</u>
          <u xml:id="u-42.94" who="#DariuszSońta">— Fogler Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.95" who="#DariuszSońta">— Frasyniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.96" who="#DariuszSońta">— Frączek Barbara,</u>
          <u xml:id="u-42.97" who="#DariuszSońta">— Frączek Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.98" who="#DariuszSońta">— Frost Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.99" who="#DariuszSońta">— Furtak Antoni Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.100" who="#DariuszSońta">— Gadomski Witold,</u>
          <u xml:id="u-42.101" who="#DariuszSońta">— Gaj Bożena,</u>
          <u xml:id="u-42.102" who="#DariuszSońta">— Gajda Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.103" who="#DariuszSońta">— Galek Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.104" who="#DariuszSońta">— Gawlik Radosław,</u>
          <u xml:id="u-42.105" who="#DariuszSońta">— Gąsienica-Makowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.106" who="#DariuszSońta">— Geremek Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-42.107" who="#DariuszSońta">— Gil Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-42.108" who="#DariuszSońta">— Glapiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.109" who="#DariuszSońta">— Godlewski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.110" who="#DariuszSońta">— Golba Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.111" who="#DariuszSońta">— Goryszewski Henryk Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.112" who="#DariuszSońta">— Gorzelańczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.113" who="#DariuszSońta">— Góralska Helena,</u>
          <u xml:id="u-42.114" who="#DariuszSońta">— Górczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.115" who="#DariuszSońta">— Grabowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.116" who="#DariuszSońta">— Gutowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.117" who="#DariuszSońta">— Halber Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.118" who="#DariuszSońta">— Hall Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.119" who="#DariuszSońta">— Handzlik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.120" who="#DariuszSońta">— Hardej Sławomir Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.121" who="#DariuszSońta">— Hardy Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.122" who="#DariuszSońta">— Hennelowa Józefa,</u>
          <u xml:id="u-42.123" who="#DariuszSońta">— Hermanowicz Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.124" who="#DariuszSońta">— Hniedziewicz Stanisław Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-42.125" who="#DariuszSońta">— Holc Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.126" who="#DariuszSońta">— Hrybacz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.127" who="#DariuszSońta">— Ibisz Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.128" who="#DariuszSońta">— Iwaniec Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.129" who="#DariuszSońta">— Iwiński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.130" who="#DariuszSońta">— Jagieliński Roman,</u>
          <u xml:id="u-42.131" who="#DariuszSońta">— Janas Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.132" who="#DariuszSońta">— Janiszewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-42.133" who="#DariuszSońta">— Jankowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.134" who="#DariuszSońta">— Janowski Gabriel,</u>
          <u xml:id="u-42.135" who="#DariuszSońta">— Janowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-42.136" who="#DariuszSońta">— Janowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.137" who="#DariuszSońta">— Jaskiernia Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.138" who="#DariuszSońta">— Jastrzębski Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.139" who="#DariuszSońta">— Jedynak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.140" who="#DariuszSońta">— Jędryka Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.141" who="#DariuszSońta">— Jędrzejczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.142" who="#DariuszSońta">— Jurek Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.143" who="#DariuszSońta">— Kaczmarek Filip,</u>
          <u xml:id="u-42.144" who="#DariuszSońta">— Kaczmarek Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-42.145" who="#DariuszSońta">— Kaczyński Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-42.146" who="#DariuszSońta">— Kaczyński Lech,</u>
          <u xml:id="u-42.147" who="#DariuszSońta">— Kalemba Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.148" who="#DariuszSońta">— Kaleta Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.149" who="#DariuszSońta">— Kamiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.150" who="#DariuszSońta">— Kania Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.151" who="#DariuszSońta">— Kaniewski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.152" who="#DariuszSońta">— Karwowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.153" who="#DariuszSońta">— Kazimierski Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-42.154" who="#DariuszSońta">— Kern Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.155" who="#DariuszSońta">— Kępka Marian,</u>
          <u xml:id="u-42.156" who="#DariuszSońta">— Kielek Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-42.157" who="#DariuszSońta">— Kisiliczyk Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.158" who="#DariuszSońta">— Klata Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.159" who="#DariuszSońta">— Klimczak Feliks,</u>
          <u xml:id="u-42.160" who="#DariuszSońta">— Klisiewicz Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-42.161" who="#DariuszSońta">— Kłoczko Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.162" who="#DariuszSońta">— Knysok Anna,</u>
          <u xml:id="u-42.163" who="#DariuszSońta">— Kocjan Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.164" who="#DariuszSońta">— Koczwara Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.165" who="#DariuszSońta">— Kołodziej Bartłomiej,</u>
          <u xml:id="u-42.166" who="#DariuszSońta">— Kołodziejczyk Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.167" who="#DariuszSońta">— Komorowski Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-42.168" who="#DariuszSońta">— Kopania Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.169" who="#DariuszSońta">— Korwin-Mikke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.170" who="#DariuszSońta">— Kost Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.171" who="#DariuszSońta">— Kostarczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.172" who="#DariuszSońta">— Kośla Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.173" who="#DariuszSońta">— Kotlarski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-42.174" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.175" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Paweł,</u>
          <u xml:id="u-42.176" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Tadeusz s. Franciszka,</u>
          <u xml:id="u-42.177" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Tadeusz s. Piotra,</u>
          <u xml:id="u-42.178" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Zofia,</u>
          <u xml:id="u-42.179" who="#DariuszSońta">— Kowalik Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.180" who="#DariuszSońta">— Koza Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.181" who="#DariuszSońta">— Kozak Brunon,</u>
          <u xml:id="u-42.182" who="#DariuszSońta">— Kozakiewicz Mikołaj,</u>
          <u xml:id="u-42.183" who="#DariuszSońta">— Kozłowski Marian,</u>
          <u xml:id="u-42.184" who="#DariuszSońta">— Krasowski Edmund,</u>
          <u xml:id="u-42.185" who="#DariuszSońta">— Kraus Janina,</u>
          <u xml:id="u-42.186" who="#DariuszSońta">— Krawczuk Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.187" who="#DariuszSońta">— Kropiwnicki Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.188" who="#DariuszSońta">— Kroll Henryk Fabian,</u>
          <u xml:id="u-42.189" who="#DariuszSońta">— Król Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.190" who="#DariuszSońta">— Król Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.191" who="#DariuszSońta">— Król Stefan,</u>
          <u xml:id="u-42.192" who="#DariuszSońta">— Krutul Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.193" who="#DariuszSońta">— Krzyżanowska Olga,</u>
          <u xml:id="u-42.194" who="#DariuszSońta">— Kufel Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-42.195" who="#DariuszSońta">— Kulas Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.196" who="#DariuszSońta">— Kurczewski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.197" who="#DariuszSońta">— Kuroń Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.198" who="#DariuszSońta">— Kwaśniewski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.199" who="#DariuszSońta">— Kwiatkowski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.200" who="#DariuszSońta">— Labuda Barbara,</u>
          <u xml:id="u-42.201" who="#DariuszSońta">— Lasocki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.202" who="#DariuszSońta">— Lasota Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.203" who="#DariuszSońta">— Lech Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.204" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.205" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-42.206" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.207" who="#DariuszSońta">— Libicki Marcin,</u>
          <u xml:id="u-42.208" who="#DariuszSońta">— Lipiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.209" who="#DariuszSońta">— Lipowicz Irena Ewa,</u>
          <u xml:id="u-42.210" who="#DariuszSońta">— Liszcz Teresa,</u>
          <u xml:id="u-42.211" who="#DariuszSońta">— Lityński Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.212" who="#DariuszSońta">— Liwak Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.213" who="#DariuszSońta">— Ładosz Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.214" who="#DariuszSońta">— Łączkowski Paweł Julian,</u>
          <u xml:id="u-42.215" who="#DariuszSońta">— Łenyk Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-42.216" who="#DariuszSońta">— Łochowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.217" who="#DariuszSońta">— Łopuszański Jan Edward,</u>
          <u xml:id="u-42.218" who="#DariuszSońta">— Łuczak Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.219" who="#DariuszSońta">— Łukasiewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-42.220" who="#DariuszSońta">— Łukomski Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.221" who="#DariuszSońta">— Łybacka Krystyna,</u>
          <u xml:id="u-42.222" who="#DariuszSońta">— Macierewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.223" who="#DariuszSońta">— Maćkowiak Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.224" who="#DariuszSońta">— Majewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.225" who="#DariuszSońta">— Majewski Wit,</u>
          <u xml:id="u-42.226" who="#DariuszSońta">— Maksymiuk Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.227" who="#DariuszSońta">— Małachowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.228" who="#DariuszSońta">— Manicki Maciej,</u>
          <u xml:id="u-42.229" who="#DariuszSońta">— Marasek Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.230" who="#DariuszSońta">— Markiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.231" who="#DariuszSońta">— Martyniuk Wacław,</u>
          <u xml:id="u-42.232" who="#DariuszSońta">— Matuszczak Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.233" who="#DariuszSońta">— Matyjek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.234" who="#DariuszSońta">— Maziarski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.235" who="#DariuszSońta">— Mazowiecki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.236" who="#DariuszSońta">— Mazurkiewicz Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.237" who="#DariuszSońta">— Mazurkiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.238" who="#DariuszSońta">— Mażewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-42.239" who="#DariuszSońta">— Meisel Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.240" who="#DariuszSońta">— Merkel Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.241" who="#DariuszSońta">— Michalak Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-42.242" who="#DariuszSońta">— Michalak Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.243" who="#DariuszSońta">— Michalak Zenon,</u>
          <u xml:id="u-42.244" who="#DariuszSońta">— Michalik Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.245" who="#DariuszSońta">— Mierzwa Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.246" who="#DariuszSońta">— Miller Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.247" who="#DariuszSońta">— Mizikowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.248" who="#DariuszSońta">— Mochnaczewski Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.249" who="#DariuszSońta">— Moczulski Leszek,</u>
          <u xml:id="u-42.250" who="#DariuszSońta">— Modzelewski Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.251" who="#DariuszSońta">— Mogiła-Lisowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-42.252" who="#DariuszSońta">— Mojzesowicz Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.253" who="#DariuszSońta">— Moszczyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.254" who="#DariuszSońta">— Müller Edward,</u>
          <u xml:id="u-42.255" who="#DariuszSońta">— Musioł Paweł Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.256" who="#DariuszSońta">— Muszyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.257" who="#DariuszSońta">— Niczyperowicz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.258" who="#DariuszSońta">— Niesiołowski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-42.259" who="#DariuszSońta">— Niewiarowski Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-42.260" who="#DariuszSońta">— Niewiarowski Wacław,</u>
          <u xml:id="u-42.261" who="#DariuszSońta">— Nowacka Irena Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.262" who="#DariuszSońta">— Nowak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-42.263" who="#DariuszSońta">— Nowak Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.264" who="#DariuszSońta">— Nowina-Konopka Halina Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.265" who="#DariuszSońta">— Nowina-Konopka Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.266" who="#DariuszSońta">— Oleksy Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.267" who="#DariuszSońta">— Olszewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.268" who="#DariuszSońta">— Onyszkiewicz Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.269" who="#DariuszSońta">— Opilo Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.270" who="#DariuszSońta">— Orłowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.271" who="#DariuszSońta">— Orzeł Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.272" who="#DariuszSońta">— Osiatyński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.273" who="#DariuszSońta">— Pamuła Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.274" who="#DariuszSońta">— Panek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-42.275" who="#DariuszSońta">— Pastusiak Longin,</u>
          <u xml:id="u-42.276" who="#DariuszSońta">— Pastuszewski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-42.277" who="#DariuszSońta">— Pawelec Józef Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.278" who="#DariuszSońta">— Pawlak Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.279" who="#DariuszSońta">— Pawlak Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-42.280" who="#DariuszSońta">— Pawlak Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.281" who="#DariuszSońta">— Pawłowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.282" who="#DariuszSońta">— Paździor Helmut,</u>
          <u xml:id="u-42.283" who="#DariuszSońta">— Pelc Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.284" who="#DariuszSońta">— Pęgiel Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.285" who="#DariuszSońta">— Pękała Kazimierz Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-42.286" who="#DariuszSońta">— Piasecki Cezary,</u>
          <u xml:id="u-42.287" who="#DariuszSońta">— Piątkowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.288" who="#DariuszSońta">— Piechociński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.289" who="#DariuszSońta">— Piechota Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.290" who="#DariuszSońta">— Piechowicz Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.291" who="#DariuszSońta">— Pieczka Feliks Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-42.292" who="#DariuszSońta">— Pietrzyk Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-42.293" who="#DariuszSońta">— Pietrzyk Katarzyna,</u>
          <u xml:id="u-42.294" who="#DariuszSońta">— Pilarczyk Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.295" who="#DariuszSońta">— Pilarski Bohdan,</u>
          <u xml:id="u-42.296" who="#DariuszSońta">— Piłka Marian,</u>
          <u xml:id="u-42.297" who="#DariuszSońta">— Piskorski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.298" who="#DariuszSońta">— Piskorski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-42.299" who="#DariuszSońta">— Pokrywka Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.300" who="#DariuszSońta">— Polczyński Waldemar Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.301" who="#DariuszSońta">— Polmański Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.302" who="#DariuszSońta">— Popenda Krzysztof Maciej,</u>
          <u xml:id="u-42.303" who="#DariuszSońta">— Potocki Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.304" who="#DariuszSońta">— Pruchno-Wróblewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-42.305" who="#DariuszSońta">— Przybyłowicz Marcin,</u>
          <u xml:id="u-42.306" who="#DariuszSońta">— Putra Krzysztof Jakub,</u>
          <u xml:id="u-42.307" who="#DariuszSońta">— Puzyna Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.308" who="#DariuszSońta">— Pycak Wincenty,</u>
          <u xml:id="u-42.309" who="#DariuszSońta">— Raiter Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.310" who="#DariuszSońta">— Raj Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.311" who="#DariuszSońta">— Rakoczy Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.312" who="#DariuszSońta">— Reichelt Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.313" who="#DariuszSońta">— Rewiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.314" who="#DariuszSońta">— Rogucki Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-42.315" who="#DariuszSońta">— Rokita Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.316" who="#DariuszSońta">— Rospara Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.317" who="#DariuszSońta">— Rostek Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.318" who="#DariuszSońta">— Różycka Barbara,</u>
          <u xml:id="u-42.319" who="#DariuszSońta">— Rudnicka Jadwiga,</u>
          <u xml:id="u-42.320" who="#DariuszSońta">— Rulewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.321" who="#DariuszSońta">— Rychlik Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.322" who="#DariuszSońta">— Rzepka Edward,</u>
          <u xml:id="u-42.323" who="#DariuszSońta">— Rzymełka Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.324" who="#DariuszSońta">— Saletra Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.325" who="#DariuszSońta">— Samborski Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.326" who="#DariuszSońta">— Schreiber Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-42.327" who="#DariuszSońta">— Seferowicz Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-42.328" who="#DariuszSońta">— Sekuła Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-42.329" who="#DariuszSońta">— Sengebusch Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.330" who="#DariuszSońta">— Serafin Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.331" who="#DariuszSońta">— Setnik Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.332" who="#DariuszSońta">— Siedlecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.333" who="#DariuszSońta">— Sielańczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.334" who="#DariuszSońta">— Siemiątkowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.335" who="#DariuszSońta">— Sienkiewicz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.336" who="#DariuszSońta">— Sierakowska Izabella,</u>
          <u xml:id="u-42.337" who="#DariuszSońta">— Sikora Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-42.338" who="#DariuszSońta">— Sikora Wanda,</u>
          <u xml:id="u-42.339" who="#DariuszSońta">— Siwek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-42.340" who="#DariuszSońta">— Siwiec Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.341" who="#DariuszSońta">— Siwiec Marek Maciej,</u>
          <u xml:id="u-42.342" who="#DariuszSońta">— Skorecki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.343" who="#DariuszSońta">— Słomka Adam,</u>
          <u xml:id="u-42.344" who="#DariuszSońta">— Smirnow Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.345" who="#DariuszSońta">— Smolarek Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.346" who="#DariuszSońta">— Sobański Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.347" who="#DariuszSońta">— Sobierajski Czesław,</u>
          <u xml:id="u-42.348" who="#DariuszSońta">— Sobotka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.349" who="#DariuszSońta">— Sokołowska Wanda,</u>
          <u xml:id="u-42.350" who="#DariuszSońta">— Sońta Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.351" who="#DariuszSońta">— Soska Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.352" who="#DariuszSońta">— Sośnicki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-42.353" who="#DariuszSońta">— Spychalska Ewa,</u>
          <u xml:id="u-42.354" who="#DariuszSońta">— Srebro Maciej Edward,</u>
          <u xml:id="u-42.355" who="#DariuszSońta">— Staniszewska Grażyna,</u>
          <u xml:id="u-42.356" who="#DariuszSońta">— Staniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.357" who="#DariuszSońta">— Stańdo Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.358" who="#DariuszSońta">— Staręga-Piasek Joanna,</u>
          <u xml:id="u-42.359" who="#DariuszSońta">— Starownik Marian Roman,</u>
          <u xml:id="u-42.360" who="#DariuszSońta">— Stefaniuk Franciszek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.361" who="#DariuszSońta">— Steinhoff Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.362" who="#DariuszSońta">— Sterkowicz Czesław,</u>
          <u xml:id="u-42.363" who="#DariuszSońta">— Strębska Halina Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-42.364" who="#DariuszSońta">— Strzelecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.365" who="#DariuszSońta">— Suchocka Hanna,</u>
          <u xml:id="u-42.366" who="#DariuszSońta">— Suchora Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.367" who="#DariuszSońta">— Sumara Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.368" who="#DariuszSońta">— Synowiec Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.369" who="#DariuszSońta">— Syryjczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.370" who="#DariuszSońta">— Sytek Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-42.371" who="#DariuszSońta">— Sytek Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.372" who="#DariuszSońta">— Szablewski Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-42.373" who="#DariuszSońta">— Szafraniec Herbert,</u>
          <u xml:id="u-42.374" who="#DariuszSońta">— Szańkowski Stefan Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.375" who="#DariuszSońta">— Szarawarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.376" who="#DariuszSońta">— Szatkowski Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-42.377" who="#DariuszSońta">— Szczepaniak Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.378" who="#DariuszSońta">— Szczepuła Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.379" who="#DariuszSońta">— Szczygielski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.380" who="#DariuszSońta">— Szmajdziński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.381" who="#DariuszSońta">— Szreder Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-42.382" who="#DariuszSońta">— Szymańczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.383" who="#DariuszSońta">— Szymański Janusz Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.384" who="#DariuszSońta">— Szyszko Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-42.385" who="#DariuszSońta">— Śledzińska-Katarasińska Iwona,</u>
          <u xml:id="u-42.386" who="#DariuszSońta">— Śleziak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-42.387" who="#DariuszSońta">— Świtka Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.388" who="#DariuszSońta">— Świtoń Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.389" who="#DariuszSońta">— Taylor Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.390" who="#DariuszSońta">— Tchórzewski Krzysztof Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.391" who="#DariuszSońta">— Terlecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.392" who="#DariuszSońta">— Then Artur,</u>
          <u xml:id="u-42.393" who="#DariuszSońta">— Tokarczuk Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.394" who="#DariuszSońta">— Tokarzewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-42.395" who="#DariuszSońta">— Tromski Robert,</u>
          <u xml:id="u-42.396" who="#DariuszSońta">— Turczyński Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.397" who="#DariuszSońta">— Turko Ludwik,</u>
          <u xml:id="u-42.398" who="#DariuszSońta">— Tusk Donald,</u>
          <u xml:id="u-42.399" who="#DariuszSońta">— Tuszyński Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-42.400" who="#DariuszSońta">— Twaróg Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-42.401" who="#DariuszSońta">— Tyrakowski Antoni,</u>
          <u xml:id="u-42.402" who="#DariuszSońta">— Ujazdowski Kazimierz Michał,</u>
          <u xml:id="u-42.403" who="#DariuszSońta">— Ulatowski Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-42.404" who="#DariuszSońta">— Ulicki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-42.405" who="#DariuszSońta">— Urbaniak Cezary,</u>
          <u xml:id="u-42.406" who="#DariuszSońta">— Urbanowicz Anna,</u>
          <u xml:id="u-42.407" who="#DariuszSońta">— Urbański Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.408" who="#DariuszSońta">— Usakiewicz Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-42.409" who="#DariuszSońta">— Walerych Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.410" who="#DariuszSońta">— Waniek Danuta,</u>
          <u xml:id="u-42.411" who="#DariuszSońta">— Wardacki Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.412" who="#DariuszSońta">— Wartak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-42.413" who="#DariuszSońta">— Wądołowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.414" who="#DariuszSońta">— Wąsik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.415" who="#DariuszSońta">— Wesołowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.416" who="#DariuszSońta">— Węglarz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.417" who="#DariuszSońta">— Węgłowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.418" who="#DariuszSońta">— Wiatr Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.419" who="#DariuszSońta">— Wielowieyski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.420" who="#DariuszSońta">— Wiertek Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.421" who="#DariuszSońta">— Wierzbicka Danuta,</u>
          <u xml:id="u-42.422" who="#DariuszSońta">— Wierzbicki Roman Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.423" who="#DariuszSońta">— Wilk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-42.424" who="#DariuszSońta">— Witt Zenon,</u>
          <u xml:id="u-42.425" who="#DariuszSońta">— Włodarczyk Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-42.426" who="#DariuszSońta">— Wojtyła Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.427" who="#DariuszSońta">— Woroszczak Józef Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-42.428" who="#DariuszSońta">— Woźniak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-42.429" who="#DariuszSońta">— Wójcik Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-42.430" who="#DariuszSońta">— Wójcik Gwidon,</u>
          <u xml:id="u-42.431" who="#DariuszSońta">— Wójcik Piotr,</u>
          <u xml:id="u-42.432" who="#DariuszSońta">— Wójcik Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-42.433" who="#DariuszSońta">— Wójcik Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-42.434" who="#DariuszSońta">— Wrona Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.435" who="#DariuszSońta">— Wujec Henryk,</u>
          <u xml:id="u-42.436" who="#DariuszSońta">— Wyrowiński Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.437" who="#DariuszSońta">— Zając Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.438" who="#DariuszSońta">— Zajączkowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.439" who="#DariuszSońta">— Zakrzewska Iwona Bożena,</u>
          <u xml:id="u-42.440" who="#DariuszSońta">— Zakrzewski Andrzej Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.441" who="#DariuszSońta">— Zalewski Maciej,</u>
          <u xml:id="u-42.442" who="#DariuszSońta">— Zalewski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-42.443" who="#DariuszSońta">— Zarębski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-42.444" who="#DariuszSońta">— Zarzycki Wojciech Szczęsny,</u>
          <u xml:id="u-42.445" who="#DariuszSońta">— Zdrada Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-42.446" who="#DariuszSońta">— Zemke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-42.447" who="#DariuszSońta">— Zieliński Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.448" who="#DariuszSońta">— Ziemiński Adam Marek,</u>
          <u xml:id="u-42.449" who="#DariuszSońta">— Ziółkowska Wiesława,</u>
          <u xml:id="u-42.450" who="#DariuszSońta">— Zych Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-42.451" who="#DariuszSońta">— Zych Józef,</u>
          <u xml:id="u-42.452" who="#DariuszSońta">— Zylber Jan,</u>
          <u xml:id="u-42.453" who="#DariuszSońta">— Żabiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-42.454" who="#DariuszSońta">— Żabiński Władysław,</u>
          <u xml:id="u-42.455" who="#DariuszSońta">— Żelichowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-42.456" who="#DariuszSońta">— Żenkiewicz Marian,</u>
          <u xml:id="u-42.457" who="#DariuszSońta">— Żochowski Ryszard Jacek,</u>
          <u xml:id="u-42.458" who="#DariuszSońta">— Żółtowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-42.459" who="#DariuszSońta">— Żurowski Stanisław.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AndrzejKern">Czy wszyscy obecni posłowie oddali karty do głosowania? Proszę bardzo o to wszystkich spóźnialskich, a zwłaszcza panią poseł Urbanowicz.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#AndrzejKern"> Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#AndrzejKern">Chyba wszystkie karty do głosowania są już oddane.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#AndrzejKern">Proszę posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#AndrzejKern">Powracamy do rozpatrzenia punktów 4 i 5 porządku dziennego: Informacja ministra sprawiedliwości o działalności organów wymiaru sprawiedliwości w zakresie walki z aferami finansowymi i gospodarczymi; sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce oraz korupcji.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#AndrzejKern">Obecnie kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#AndrzejKern">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Białobrzewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przygotuje się do wystąpienia pan poseł Aleksander Hall.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#AndrzejKern">Przypominam, że czas trwania wystąpień zgodnie z naszą uchwałą ograniczamy do 5 minut i ta bariera czasowa nie powinna być przekraczana.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WitoldBiałobrzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasłuchaliśmy się wielokrotnie o aferach alkoholowych — o tej, w której to przywożono spirytus z Hamburga, jak też o tej, w której nie wywieziono spirytusu z Polski i też dało się zarobić setki miliardów złotych. Były też afery tytoniowe, rublowe, ziemniaczane. Przebiły to wszystko afery bankowe pana Bagsika z Art „B”, pana Grobelnego z nomen omen Bezpiecznej Kasy Oszczędności, afera Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego, a ostatnio w jednym z krakowskich banków. Jest pełno niedomówień i wątpliwości wokół innego banku, banku pana Dawida Bogatina, pochodzącego z dawnego ZSRR właściciela banku we wschodniej Polsce, zamieszkałego w Wiedniu i dysponującego kapitałem chyba nie do końca legalnie zarobionym i wywiezionym z USA.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WitoldBiałobrzewski">Chciałbym, abyśmy spojrzeli na te afery jakby z drugiej strony. A więc nie liczmy, ile kto zarobił, a spróbujmy popatrzeć uważnie i policzyć, ile stracił skarb państwa - naszego dziś bardzo biednego państwa.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WitoldBiałobrzewski">Mówiąc o tej sprawie nie sposób przejść do porządku dziennego nad stratami skarbu państwa z tytułu przywilejów zwalniających niektóre osoby i organizacje od cła i podatków. Jako dary, które służą celom dobroczynnym, do Polski przywożono tysiące ton paliw płynnych, tysiące telewizorów, magnetowidów, anten satelitarnych i wiele innych rzeczy. I wszystko by było dobrze, gdyby to było przeznaczane zgodnie z celem. Ale nasi rodacy są bardzo sprytni i skłonni wykorzystać nawet wiarę, aby uzyskać jakieś dodatkowe dochody i zdobyć sobie zapasy pieniężne.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WitoldBiałobrzewski">Adresatem wszelkich darów stały się kościoły katolickie i inne, takie, które, organizowane naprędce, powstawały w celu wykorzystania sprzyjającej sytuacji, np. Kościół Zjednoczonych Chrześcijan, sekta powstała w 1990 r., otrzymał wkrótce po zawiązaniu się od swoich wyznawców z Belgii i Niemiec 42 tony lakieru, 18 samochodów osobowych, setki telewizorów, aparatów wideo, stereo czy też setki tysięcy tabliczek czekolady. Po sprawdzeniu przez urząd celny okazało się, że ten zjednoczony Kościół tworzy aż 19 członków, a głową tego Kościoła jest nie arcybiskup, a raczej arcyaferzysta.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#WitoldBiałobrzewski">Jak widać z powyższego, obecny stan prawny może prowadzić do powstawania nowych wyznań uznających złotego cielca za boga najwyższego. I nasi wyznawcy gotowi są dla dobra pieniędzy sprzedać dobro najwyższe, jakim jest wiara. Myślę zatem, że sam ksiądz biskup Alojzy Orszulik nie poradzi sobie z tym problemem i że wkrótce będziemy mieli więcej wyznań w Polsce niż partii politycznych przed ostatnimi wyborami do naszego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#WitoldBiałobrzewski">Wysoka Izbo! Chciałbym zapowiedzieć następną aferę, o której nikt jeszcze z tej trybuny nie mówił. Będzie to afera zbożowa. Tak. Na pewno będzie to afera zbożowa. Zapytacie państwo, kiedy ona będzie. Myślę, że już w pierwszych dniach września będzie o niej głośno. Będzie też można wtedy mówić o jej rozmiarach. Wtedy też, proszę o to z góry, powinniśmy mówić nie o tym, ile kto zarobi, a o tym, ile straciła Polska, o ile będzie uboższy skarb naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#WitoldBiałobrzewski">Myślę, że już 1 września 1992 r. w magazynach PZZ i innych organizacji skupujących zboże nie będzie nawet połowy tej ilości zboża, która była o tej porze roku w magazynach od wielu lat. Zapytacie państwo, dlaczego. Ano dlatego, że nie zostały obsiane oziminy, a tych zasianych nie zasilono nawozami; w związku z tym, że w większości nie wykonano orek jesiennych, znacznie mniejszy będzie areał obsiany zbożami jarymi, i też bez nawozów. Na razie, wróżąc z wody i wosku, przewiduję, że w województwach, które decydują o produkcji zboża w kraju, tegoroczne zbiory zbóż mogą być niższe o 30–40% od najlepszych w 1990 r. Może wtedy zabraknąć nam parę milionów ton zboża.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#WitoldBiałobrzewski">Wysoki Sejmie! Mówię o tym, aby przestrzec. Ludzie interesu i politycy na Zachodzie nie będą mogli powstrzymać się od śmiechu, chyba raczej z radości, że tak łatwo dało się ograniczyć zdolności produkcyjne polskiego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#WitoldBiałobrzewski">Wysoki Sejmie! Dzisiaj niewiele, ale jeszcze można coś zrobić, aby ta afera była mniejsza. Za 3, 4 miesiące pozostanie nam tylko modlić się o urodzaj na odłogu, bez nawozów i środków ochrony roślin.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#WitoldBiałobrzewski">Uwagi te kieruję do ław rządowych. Obecny rząd nie może wzorem swego poprzednika wykazać tyle beztroski i nieudolności w rozwiązywaniu tych jakże ważnych problemów naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Aleksander Hall z Unii Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Czesław Śleziak.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AleksanderHall">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czas zasadniczej zmiany ustroju politycznego i gospodarczego, czas zmiany prawa, czas wymiany aparatu państwowego to jest w naturalny sposób czas, który sprzyja powstawaniu zjawisk korupcyjnych. Niestety, ta prawidłowość odnosi się także do Polski. Dobitnie świadczy o tym przedstawiony nam w dniu wczorajszym raport, a właściwie informacja zastępcy prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#AleksanderHall">Walka z korupcją nie może jednak ograniczyć się tylko do słów, wymaga także energicznych działań. Niektóre z tych działań zostały zaproponowane w wystąpieniu klubowym Unii Demokratycznej przez pana posła Michała Chałońskiego.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#AleksanderHall">Walcząc z korupcją nie wytwarzajmy jednak wrażenia, że polskie życie publiczne jest nią przeżarte, zachowajmy odpowiedzialność za wypowiadane słowa, w szczególności za formułowane oskarżenia.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#AleksanderHall">Przypominajmy także o tym, że w systemie demokratycznym, który budujemy, nikt, bez względu na zajmowane stanowisko i miejsce w hierarchii społecznej, nie może czuć się bezkarny. I rzeczywiście nie jest bezkarny. Świadczy o tym fakt, że nawet bardzo wysocy funkcjonariusze państwowi znaleźli się w zasięgu oskarżenia, przedstawiono im zarzuty, chociaż o ich winie nie chcę się wypowiadać przed wydaniem wyroku przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#AleksanderHall">Te fakty to jest także miara przemian, które dokonały się w Polsce. Ścigajmy przestępców, usuwajmy przyczyny korupcji, ale nie twórzmy nieprawdziwego wrażenia, że głównym źródłem trudnej sytuacji emerytów, rolników, pracowników sfery budżetowej jest to, że państwo polskie pogrążyło się właśnie teraz w korupcji, w aferach. Jeśli w świadomości społecznej utrwali się taki obraz życia publicznego, w którym politycy, administracja państwowa przeżarci są korupcją, nie liczmy na zbudowanie autorytetu państwa, instytucji demokratycznych, bo będą się one ludziom kojarzyć ze słabością, bałaganem i brakiem skuteczności i przyniesie to w rezultacie odrzucenie demokracji, a bez demokracji nie zbudujemy ani silnego państwa, ani gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Czesław Śleziak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Władysław Serafin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sytuacji, kiedy kraj wstrząsany jest kolejnymi aferami gospodarczymi, kiedy szerzy się na niespotykaną skalę zjawisko korupcji, jest rzeczą zrozumiałą i konieczną, aby najwyższy organ ustawodawczy odniósł się do tych zjawisk. Tego oczekuje społeczeństwo. Pytanie tylko, czy poprzez tego typu dokumenty, jak druki nr 44 i 91. Pytanie, czy poprzez taką informację, jaką wczoraj usłyszeliśmy od zastępcy prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#CzesławŚleziak">Otóż w moim głębokim przekonaniu zarówno informacja pana prokuratora, jak i projekt uchwały, chociaż potrzebne, są w znacznym stopniu wynikiem nieświadomości, by nie powiedzieć niezrozumienia istoty przyczyn i złożoności omawianych zjawisk. To, co proponuje się dotychczas, jest wynikiem niezrozumienia złożoności, charakteru i obecnego etapu transformacji Rzeczypospolitej. Przypomina nie tak odległe czasy lotnych brygad, społecznych inspekcji itp. Społeczeństwo informowane jest tylko o przysłowiowym wierzchołku góry lodowej. Informacje o aferach korupcyjnych służą często tylko walce politycznej. Wszystkie dotychczasowe przeciwdziałania, w tym proponowane dzisiaj, to w moim przekonaniu ślizganie się po powierzchni zjawisk.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#CzesławŚleziak">Stawiam tezę, że trzeba dokonać nie analizy przyczyn i skutków patologicznych zjawisk gospodarczych, ale gruntownego studium naszej gospodarki nieformalnej - czarnego rynku, powiązań redystrybucyjnych, starej i nowej nomenklatury. Olbrzymi zasięg i skalę powiązań redystrybucyjnych potwierdza wiele ocen i analiz. W świetle znanych mi danych nie waham się stwierdzić, że aktualny zasięg gospodarki nieformalnej zagraża naszej państwowości, naszemu bytowi narodowemu. Trzeba szybko odpowiedzieć na pytanie, na ile olbrzymi zasięg polskiej gospodarki nieformalnej jest obiektywnym, nieuniknionym wynikiem przemian społeczno-gospodarczych, a na ile wynikiem działań lub zaniechania działań w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#CzesławŚleziak">Nie można zgodzić się z lansowaną tezą, że wkroczywszy na drogę budowy gospodarki rynkowej zostaliśmy zaskoczeni nieznanymi zjawiskami na tak szeroką skalę. Jest wiele dowodów na to, że to w ostatnich latach doprowadzono, jak można wyczytać w stanowisku Zarządu Głównego Zrzeszenia Prawników Polskich, do:</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#CzesławŚleziak">„1. uchylenia przepisów dotyczących przestępczości aferowej;</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#CzesławŚleziak">2. zlikwidowania w policji wydziału do walki z przestępczością (chociaż pod wpływem krytyki społecznej nastąpiła skromna obsada tych stanowisk);</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#CzesławŚleziak">3. zaprzestania badań polityki kryminalnej”.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#CzesławŚleziak">Nie prowadzi się skoordynowanych badań prognostycznych na temat przestępczości finansowej, celnej, bankowej, importowo-eksportowej. Nasze życie gospodarcze niszczone jest od podstaw - stwierdza Zarząd Główny Zrzeszenia Prawników Polskich w stanowisku z dnia 4 lutego.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#CzesławŚleziak">Sukces, przedsiębiorczość, nie zależy od pomysłowości i solidnej pracy, lecz od zdolności do zdobywania sympatii, powiedzmy wprost, przekupienia funkcjonariuszy i urzędników, od centralnych począwszy, na urzędniku gminy skończywszy. W tej grze ludzie pracy nie uczestniczą.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#CzesławŚleziak">Zwalczanie rodzącej się gospodarki nieformalnej wymaga m.in. odpowiedniej polityki tworzenia i egzekwowania prawa. Mimo upływającego czasu żyjemy w bałaganie sprzeczności prawnych. Posłowie w takiej czy innej formie wypowiadając również z tej trybuny stwierdzenia, że obowiązującego prawa nie należy przestrzegać, bo pochodzi z minionej epoki, nie tylko zaprzeczają istocie prawa, ale w sposób świadomy zmierzają do jego anarchizacji, tworzenia klimatu bezprawia, przestępczości, korupcji.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Różnego rodzaju skrajne, jak na polskie warunki, doktryny, wiara w niewidzialną rękę rynku nie zastąpią jasnej wizji ustroju gospodarczego, spójnego programu społeczno-gospodarczego, sprawności i kompetencji administracji czy wreszcie stabilnego prawa, przejrzystych, jasnych reguł gry. W tych niedostatkach głównie należy szukać przyczyn wielu zjawisk, szerokiego zakresu gospodarki nieformalnej.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#CzesławŚleziak">Korupcja, w moim przekonaniu, sięga punktu krytycznego. Chodzi o to, aby sektor nieformalny, towarzyszący w różnym zakresie gospodarkom rynkowym, był tylko marginesem głównego nurtu życia gospodarczego; chodzi o to, aby nie okazało się, że w przyszłości stanie się jego istotą.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#CzesławŚleziak">Na koniec polecam, widzę na galerii naszą młodzież, również tym wszystkim, którzy zechcą zająć się patologiami gospodarczymi, nieformalną gospodarką, lekturę wydanej ostatnio, szkoda, że w tak małym nakładzie, książki przewodniczącego Instytutu Wolności i Demokracji peruwiańskiego biznesmena Hernando de Soto pt. „Inny szlak”. Polska według Sachsa a Polska według de Soto — byłoby to ciekawe porównanie.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Władysław Serafin z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przygotuje się pan poseł Mariusz Wesołowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WładysławSerafin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam poczucie, że toczymy wstydliwą debatę. Jest to debata, która przez wielu może być odebrana jako temat zastępczy w obliczu tego, że czeka nas dalsze reformowanie państwa, zarówno jeśli chodzi o ustawy gospodarcze, jak i prawo, którego rzekomo nie ma. Czas, który rzeczywiście poświęcamy w debacie parlamentarnej na wiele, według niektórych, nieistotnych tematów, będzie owocował za kilka tygodni tym, że rząd poprosi o specjalne pełnomocnictwa, bo rzekomo Sejm nie nadąży z uchwalaniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WładysławSerafin">Myślę, że ta debata jest społecznie oczekiwana, tylko żeby jej efekty w parlamencie nie ograniczyły się do pogadania sobie i uświadomienia. Zacytuję fragment wystąpienia posła Krasowskiego: „Uchwała jest wyrażeniem politycznej woli Sejmu, że Sejm zdecydowanie przeciwstawia się korupcji i nadużyciom gospodarczym. Ma ona być sygnałem wobec społeczeństwa, iż Wysoka Izba, po pierwsze, ma wiedzę na temat zasięgu i skali zagrożeń korupcji oraz po drugie, że Sejm pragnie, aby rząd po dokładnej analizie przyczyn tych negatywnych zjawisk zaproponował Sejmowi konkretny program walki z nimi”.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WładysławSerafin">I dobrze by było, żeby po raz pierwszy może w historii parlamentu tego nowego, odrodzonego, nie została nam świadomość, a zostało rzeczywiście poczucie spełnionego, dobrze wykonanego obowiązku. Natomiast jeżeli na forum Wysokiej Izby członkowie rządu dopuszczają się informowania Izby w sposób niezgodny z prawem i niezgodny z prawdą i nie ma możliwości wyciągnięcia w stosunku do nich żadnych konsekwencji, to nie dziwmy się, że łamanie prawa ma również miejsce na najniższym szczeblu, nawet samorządowym. Do trzech przypadków mówienia nieprawdy chciałem się odnieść i uniemożliwiono mi to, panie marszałku; uniemożliwiono mi odniesienie się do nich i naprawienie tego we właściwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WładysławSerafin">Myślę, że nie ma pieniędzy na wiele z potrzebnych dziedzin publicznych, jakimi są prokuratura, sądownictwo, policja. Ci ludzie nie mają środków, by wyjechać i wykonać swoje czynności w stosunku do przestępców. Tworzymy, jako parlament i rząd, i państwo świadomość u przestępców poczucia bezkarności. Oni wiedzą, że my nie mamy pieniędzy. To może zaproponujmy, że wszystkie odzyskane środki pójdą na wspomaganie tych instytucji. Nie można zrobić blokady, bo okazuje się nagle, że radiowóz jest tylko na dwóch nogach. Czy jest to nasza wina?</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WładysławSerafin">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Tych pieniędzy tyle brakuje, ile zostało w kieszeniach tych, którzy budżet państwa narazili na taką właśnie stratę w wyniku takiego, świadomego czy nieświadomego, działania parlamentu i rządu. W wyniku stworzenia przez nas, parlament X kadencji, w ramach niby-noweli takich ustaw, na podstawie których powstały luki prawne, ci ludzie mogli bezkarnie grasować na rynku. Niewiele miliardów potrzeba na te wszystkie zadania. I dlatego nie dziwmy się, że taka jest, a nie inna, opinia społeczeństwa na temat funkcjonowania państwa, skoro uchwały parlamentu i poprzedniej kadencji, i tej zmierzają do łatania dziury w budżecie zabierając warstwom emeryckim i ingerując w inne działania budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#WładysławSerafin">Mówmy o cłach, o granicy, o podatku. Czy nie ma mądrego w Rzeczypospolitej, który by tę łamigłówkę i krzyżówkę logicznie ułożył i pokazał, gdzie jest dziura? Czy nie ma mądrego, by wskazać wreszcie, że jest winny? Czy ciągle winę i karę, odpowiedzialność będziemy ubierać w garnitury polityków i uzależniać od walki politycznej? Czy wreszcie powiemy: niech w Polsce dochodzą do władzy ludzie mądrzy, a nie mający mandat i poparcie tej czy innej partii.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#WładysławSerafin">Dochodzi do łamania prawa na każdym szczeblu - nie będę opowiadał o sytuacji w prokuraturze wojewódzkiej w Częstochowie - niektórzy pracownicy samorządu mogą bezkarnie, łamiąc prawo, robić wiele rzeczy, a moje informacje jako posła na ten temat znikają w próżni, w przestrzeni, ponieważ ubarwione są moją legitymacją partyjną czy moim pochodzeniem. Nie ma możliwości reagowania na zło tworzące się w małym samorządzie, załóżmy kłobuckim, moim lokalnym, na co mam dowody, czy w Częstochowie, bo się mówi, że prokurator nie podejmie działania, panie pośle, bo ta młoda władza może się pomylić. Nie. Bierzmy ludzi, którzy nie będą się mylić, nie mają oni prawa się uczyć na demokracji, powinni brać władzę w ręce wtedy, kiedy się już nauczyli czegoś, bo inaczej dochodzi do tego właśnie i innego przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#WładysławSerafin">Jeżeli te organa nie reagują na interwencje poselskie, jeżeli rząd i jego członkowie, jego agendy i premier nie odpowiadają na interwencje posła, dochodzi do tego, że używamy trybuny do załatwiania pojedynczych, nieistotnych przypadków. Mówię tu o sławnych samolotach, mówię tu o Radiokomitecie, o wielu, wielu innych działaniach. Posłowie muszą działać skutecznie. Jeżeli nie będzie reakcji rządu na pracę posłów i upoważnionych organów przedstawicielskich, nie liczmy na to, że będą sukcesy. Pozwalamy w tym wszystkim wszystkiemu się rozmydlać.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#WładysławSerafin">Jeżeli pan prezydent mówi na spotkaniu z moim klubem: jak byście powołali panią - nie pamiętam nazwiska - na stanowisko prezesa banku, już afer by nie było, bo ona ma wszystko rozpracowane, to pytam pana, panie prezydencie, dlaczego w związku z tym ta pani nie spełniła obowiązku obywatelskiego, nie ujawniła organom ścigania winnych korupcji w NBP. Jak ją powołamy na prezesa NBP, to wtedy ujawni korupcję, a jak nie powołamy, to nie ujawni?</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#WładysławSerafin"> Nie wolno, by z ust prezydenta albo doradcy... Współczuję prezydentowi ze względu na doradców, być może to ich, a nie jego rzecz, bo on wszystkiego nie ma nawet obowiązku wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#WładysławSerafin">Stąd, patrzcie państwo, jak funkcjonuje ten mechanizm. W samorządzie jest chroniony politycznie poniektóry burmistrz, dzieją się różne rzeczy, w województwie też, w kraju, to wszystko składa się na bezsilność parlamentu i stąd debata.</u>
          <u xml:id="u-50.12" who="#WładysławSerafin">Wnoszę o to, aby zgodnie z ustawami i regulaminami, które mają postać ustaw - szczególnie o prawach i obowiązkach posłów - nasze interwencje miały skutek właściwy i prawny, żeby organa samorządowe ani organa administracji rządowej ich nie lekceważyły. A przykład muszą dawać przede wszystkim członkowie rządu. I stawiam formalny wniosek, Wysoka Izbo, by z tej debaty sporządzić katalog uwag i wniosków, które można nazwać wnioskami formalnymi - spraw, które padły z tej trybuny - i rozliczyć przed Wysoką Izbą z tej debaty i ze skutków i programów, jakie zostały podjęte, i to powinno nastąpić w szybkim, pilnym terminie. Nie jest to tylko kwestia organizowania programów, jest to kwestia skutecznego zorganizowania tej bariery, która może przysporzyć budżetowi dochodów, bo społeczeństwo jest biedne, ale naród generalnie, jego jednostki, jest bardzo bogaty. Ja nie mówię, żeby im zabierać, ale ktoś musi być w stanie określić to, że powstawanie warstwy średniej bogacącej się przez wykorzystanie luk w przepisach, które preferował rząd liberałów, spowodowało to, że nie gwarantuje ta warstwa średnia podzielenia się swoimi dochodami z budżetem państwa, ta warstwa średnia nie gwarantuje nam wytworzenia miejsc pracy, ta warstwa średnia wytwarza swój dochód handlując towarami zachodnimi, które polski system celny, inny, preferuje. Nie preferujemy własnego wytwarzania, własnego rodzimego rynku i produkcji.</u>
          <u xml:id="u-50.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.14" who="#WładysławSerafin"> Dlatego jest najważniejsze w tej sprawie, by podzielić się umiejętnie dochodami z tymi, którzy uczciwie pracują, żeby uczciwie zarabiający biznesmen, warstwa średnia, nie słyszał po spojrzeniu na jego luksusowy samochód: O, znowu musiał nakraść! Tak się moi młodzi koledzy, którzy robią biznes, żalą.</u>
          <u xml:id="u-50.15" who="#WładysławSerafin">A na koniec jedno zdanie do pana Korwin-Mikke. Bardzo sobie oni cenią program pana posła Janusza Korwin-Mikke i nawet podzielają jego pogląd, żeby nie zapinać pasów bezpieczeństwa, bo to krępuje ruchy, ale mówią: Wiesz co, Władek, jak jadę 140, to zapominam i zapinam pasy. Tak że to bezpieczeństwo w gospodarce jest bardzo ważne. Przekroczyliśmy w państwie granicę bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-50.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Mariusz Wesołowski z Unii Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Marek Markiewicz z „Solidarności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MariuszWesołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem krótko, kilka uwag. Na początek może jedna uwaga ogólna. Wczoraj, dzisiaj padło z tej trybuny bardzo wiele mądrych i jeszcze mądrzejszych zdań na temat korupcji, na temat zagrożenia aferami, na temat afer istniejących, afer domniemanych, afer, które mogą być. Chciałbym tylko, iżbyśmy nie zapomnieli o jednym, że skutkiem niezamierzonym, wierzę w to głęboko, tej debaty może być również, obok korzystnych procesów prowadzących do ograniczenia afer - bo nie czarujmy się, nigdy nie będzie pełnej likwidacji i korupcji, i afer, nigdzie na świecie nie udało się tego zlikwidować - skutkiem niekorzystnym może być to, co już się w społeczeństwie zaczyna obserwować, mianowicie przekonanie, że gdyby nie te afery, gdyby nie korupcja, gdyby nie cały szereg czynników, które w podtekście niejako rozumiane są jako celowo organizowane - celowo pozostawiane luki prawne, celowo ułatwiane warunki do nadużyć - gdyby nie te działania, nie te nadużycia, to ten kraj byłby już mlekiem i miodem płynący, sytuacja byłaby znacznie lepsza, już nikt nie mówiłby o tym, jak jest ciężko, tylko już byśmy byli w miarę zadowoleni. Otóż jest to nieprawda. My musimy wszyscy mieć tego świadomość i to wyraźnie mówić, że przyczyną trudności gospodarczych kraju naprawdę są tylko w zupełnie w minimalnym, marginalnym stopniu afery gospodarcze. To nie to decyduje o poziomie życia, to nie to decyduje o rentach i emeryturach, to nie to decyduje o wszystkich trudnościach, z jakimi się spotykamy.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MariuszWesołowski">Mam za sobą serię spotkań z wyborcami i bardzo niepokoi mnie to, iż ludzie, skądinąd mądrzy, inteligentni, wykształceni, naprawdę nabierają takiego przekonania, o jakim mówię. Jest to zjawisko społecznie bardzo niebezpieczne. Dodajmy do tego jeszcze i to, że w ten sposób tworzy się wokół wszystkich ludzi przedsiębiorczych, zajmujących się działaniami gospodarczymi, w swojej ogromnej masie ludźmi uczciwymi i robiącymi to, co robią, zgodnie z przepisami, zgodnie z prawem, pewną atmosferę, klasyczną w niektórych okresach komunistycznych, a mianowicie atmosferę, iż nieomal każdy przedsiębiorca to jest potencjalny aferzysta, potencjalny złodziej, potencjalny przestępca gospodarczy, co najmniej okradający obywateli.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MariuszWesołowski">Otóż ja się z posłem Serafinem nie zgadzam, iż klasa średnia się nie dzieli tym dochodem z państwem, bo jeżeli płaci podatki, to się dzieli tym dochodem z państwem, nawet jeżeli zajmuje się tylko handlem importowanymi artykułami. Państwo ma i mieć musi dochód z tego. I to jest uwaga ogólna.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MariuszWesołowski">Chciałbym jednak wrócić do projektu uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologicznym, zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce. Ja z gruntu, Wysoka Izbo, nie zgadzam się z takim oto stwierdzeniem, które w tym projekcie jest zawarte. Przeczytam jedno zdanie. „1. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, mając na uwadze straty ponoszone przez budżet państwa zarówno na skutek licznych nieprawidłowości w życiu gospodarczym mających charakter aferowy, jak też przypadków korupcji pracowników administracji państwowej wyraża przekonanie (...)”</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#MariuszWesołowski">Proszę państwa, nie zgadzam się z tą częścią zdania, która brzmi: „jak też przypadków korupcji pracowników administracji państwowej”. I nie dlatego się nie zgadzam, iżby nie istniały przypadki korupcji wśród urzędników administracji państwowej, ale dlatego że te przypadki nie są szczególną właściwością tej warstwy zawodowej społeczeństwa. Nie zgadzam się na to, by całą warstwę urzędniczą obarczyć poszczególnymi przypadkami nadużyć i korupcji, które w tej warstwie się zdarzają. To odium spada na całą grupę zawodową, która i tak w Polsce nie jest zbyt mocna, w której nie ma nadmiaru dobrze przygotowanych kadr i w związku z tym odium ludzie, którzy powinni się znaleźć w tym aparacie, będą mieli wątpliwości, będą odchodzili, nie będą chcieli w tym aparacie pracować. Nie widzę żadnego uzasadnienia, żeby palcem wskazywać tę konkretną grupę ludzi jako ludzi skorumpowanych, bo w ten sposób tysiące uczciwych urzędników aparatu administracyjnego będzie się również poczuwało do przynależności do obłożonych anatemą ludzi skorumpowanych, tych, którzy działają poza prawem.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#MariuszWesołowski">Składam formalny wniosek o to, iżby z projektu uchwały wykreślić ten fragment zdania.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#AndrzejKern">Zanim udzielę głosu panu posłowi Markowi Markiewiczowi, odczytam protokół wyników II tury głosowania nad powołaniem prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 412 posłów. Bezwzględna większość wynosi 207 posłów. Oddano 4 głosy nieważne.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#AndrzejKern">Na 21 kartach do głosowania skreślono wszystkich kandydatów. Są to głosy ważne.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#AndrzejKern">Poszczególni kandydaci otrzymali: Lech Kaczyński - 151 głosów; Piotr Kownacki - 159 głosów i Andrzej Ostoja-Owsiany - 77 głosów.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że w II turze głosowania nie doszło do powołania prezesa Najwyższej Izby Kontroli, w związku z tym zarządzam III turę głosowania i stwierdzam, że w tej turze głosować będziemy na następujących kandydatów: pana posła Lecha Kaczyńskiego i pana Piotra Kownackiego.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#AndrzejKern">Informuję, że karty do głosowania w III turze będą wydawane w dolnej palarni na 15 minut przed zakończeniem przerwy obiadowej.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#AndrzejKern">Gorączka wyborcza rośnie.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#AndrzejKern">Kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#AndrzejKern">Oddaję w tej chwili głos panu posłowi Markowi Markiewiczowi z „Solidarności”. Przygotuje się pan poseł Józef Zbigniew Woroszczak z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#AndrzejKern">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem złożyć dziś kilka protestów, ale zacznę od podziękowań. Chcę podziękować panu posłowi Krasowskiemu za to, że jest autorem tej uchwały, i za to, że tak nieustępliwie walczy z nadużyciami. Robię to, żeby wskazać pewną atmosferę, bardzo charakterystyczną, która u nas panuje - wszyscy są przeciwko nadużyciom, ale walczących z nimi traktuje się z przymrużeniem oka, zwracam tu uwagę na prasę, jaką ma zarówno pan poseł Krasowski, jak i pan poseł Serafin czy pan poseł Soska, choć motywy ich działania są nie do zakwestionowania - atmosferę, w której wskazywanie z kolei palcem winnych jest traktowane wręcz jak nietakt. I to jest istotne uzupełnienie naszej dyskusji o uchwale antykorupcyjnej, dyskusji, której powinna towarzyszyć atmosfera społecznego potępienia, zarówno nadużyć, jak i wszechogarniającej nas fali niechlujstwa i bylejakości w pracy, także i administracji.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarekMarkiewicz">Trzeba wyraźnie to wskazać. Przecież znamy dokładnie z praktyki urzędy, w których często urzędnicy pracują źle, a poza skrajnymi wypadkami, takimi jak prokuratury czy wymiar sprawiedliwości, ocena ich pracy nie uzasadnia nawet tak niskiego wynagrodzenia, jakie posiadają.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#MarekMarkiewicz">Atmosfera tolerancji powszechnie tolerowanej jest zdumiewająca, gdzie, sięgniemy do przykładu, wiceminister, któremu prokuratura w tej chwili przedstawia zarzuty, odchodzi na własną prośbę ze stanowiska bez żadnego potępienia, chociaż wiadomo, że zawinił przynajmniej brakiem nadzoru. Dziesiątki urzędników odchodzi ze swoich stanowisk bez oceny pracy. Wielokrotnie zdarzyło mi się, że gdy podjąłem trudną decyzję o dyscyplinarnym zwolnieniu kilku pracowników, którzy oczywiście szkodzili firmie, w sądzie byłem skłaniany do ugody i zamiany dyscyplinarnego na zwykłe zwolnienie, czyli takie, które nie zostawia śladu w aktach, nie zostawia śladu potępienia tego, co jest niechlujstwem godnym potępienia.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#MarekMarkiewicz">Zwrócił na to wczoraj uwagę pan prokurator Iwanicki, powiadając, że wszystko zrzuca się na prokuraturę, a nie mówi się o odpowiedzialności cywilnej, administracyjnej urzędników. Ilu bowiem urzędników odpowiedziało za bezsensowne, bezmyślnie wydane decyzje? Ilu pociągnięto za to do odpowiedzialności? Ilu urzędników przepuściło na granicy faktury z równie bzdurnymi wskaźnikami, jak owe 37 dolarów za tonę benzyny? Czy ktoś ich ukarał, czy ktoś w trybie nadzoru wskazał im na nieprawidłowość takiego działania?</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#MarekMarkiewicz">Dlatego też uchwała pana posła Krasowskiego kierowana jest do rządu i ja się przyłączam, oczekując, że rząd w planie swoich działań przewidzi w najbliższym czasie także zdyscyplinowanie administracji i jej działań, bo to jest podstawowy warunek walki z korupcją.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#MarekMarkiewicz">Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, co jest praktyką dokonującą się na naszych oczach. Otóż dwukrotnie prosiłem ministra przemysłu o odpowiedź w ważnej dla wielu ludzi sprawie. Do odpowiedzi na temat przemysłu wydelegowano specjalistę ds. handlu i na oczach Wysokiej Izby cała rozmowa zakończyła się zaproszeniem na kawę, bezkarnie, nie wyciągnięto żadnych wniosków z tego, że ważną społecznie sprawę na forum Izby zignorowano.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#MarekMarkiewicz">Ktoś mówi, że nic się nie stało. Stało się, Wysoka Izbo. Otóż złożyłem zapytanie do szefa Komitetu Kinematografii, na co konkretnie wydaje się 25 mld zł? Otrzymałem w odpowiedzi list, w którym było napisane: „Przewodniczący wie, na co są wydawane pieniądze” — czego nie kwestionowałem, ale ja też chciałem wiedzieć. Odczytałem to zdanie na posiedzeniu komisji, w obecności szefa resortu. Śmiechu było co niemiara, i nic się nie stało. To znaczy, że można niechlujnie wykonywać swoje podstawowe obowiązki, a my temu przyklaskujemy. Nic się wczoraj nie stało, Wysoka Izbo, przyglądaliśmy się trzygodzinnej debacie na temat interpelacji. Przecież gdyby się temu przyjrzeć, to tylko dwie odpowiedzi, udzielone przez ministra Rusina i ministra Macierewicza, wypełniały wymogi odpowiedzi na interpelację. Reszta była niespójna, nie do końca były to odpowiedzi na pytania. Jeżeli działo się to w obecności 1/3 posłów, to w zasadzie można uznać to za czas stracony, skoro na dwie jakże istotne kwestie nikt nie zwrócił uwagi.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#MarekMarkiewicz">Otóż usłyszeliśmy, że z ubiegłego roku pozostało 201 nie wydanych aktów wykonawczych, to znaczy, że ogromna część prawa stanowionego tu, w Wysokiej Izbie, była martwa. Jeżeli dzięki inicjatywie posła Niczyperowicza wczoraj czy przedwczoraj zostało wydane rozporządzenie do ustawy sprzed roku, to ta praktyka jest naganna. Usłyszeliśmy argument, że brakowało pieniędzy. Ale gdzie jest wniosek o podwyższenie wynagrodzeń dla pracowników Urzędu Rady Ministrów, bo może trzeba je podwyższyć? Jeżeli to przechodzi bezkarnie i słyszymy, że odpowiedź jest wyczerpująca, to sami dokładamy ręki do niechlujstwa.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#MarekMarkiewicz">Muszę teraz z czysto osobistych względów ustosunkować się do jednej odpowiedzi, która padła wczoraj, a której nie mogłem z racji poszanowania regulaminu skomentować. Chodziło o odpowiedź na zapytanie pana posła Serafina, dotyczącą mojej instytucji, a szczególnie zwolnienia ze stanowiska dyrektora redaktora Piotra Radziszewskiego. Uważam, że prawem każdego kierownictwa jest dokonywać zmian na stanowiskach kierowniczych. Prawem i ryzykiem kierownictwa jest powołanie na to stanowisko osoby, która już niegdyś je sprawowała i obiektywnie stwierdzono, że robiła to niegospodarnie, niechlujnie i nieporządnie. To jest prawo. Ale nie ma się prawa w tym momencie obciążać osoby zwalnianej wyimaginowanymi winami, które obciążają jej sumienie i kartę dziennikarza. I oświadczam tu, że red. Piotr Radziszewski jest i bardzo zdolnym dziennikarzem, i bardzo dobrym organizatorem. Jeżeli musiał odejść...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, przepraszam bardzo, pan mówi w tej chwili nie na temat, a poza tym wyczerpał pan już limit czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekMarkiewicz">Panie marszałku, ośmielę się prosić o przedłużenie czasu, na co regulamin zezwala, ale chciałbym zwrócić uwagę, że w tej samej sprawie pan marszałek wczoraj przerwał posłowi Serafinowi, co tylko uzasadnia moją uwagę na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MarekMarkiewicz"> Dlatego prosząc o przedłużenie czasu na wypowiedź oświadczam, że ta odpowiedź nie była precyzyjna w tylu szczegółach, że w całości była fałszywa i czuję obowiązek powiedzieć to Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MarekMarkiewicz">Jest kilka reguł, których musimy przestrzegać w Wysokiej Izbie. Nigdy nie byłem komunistą, nie jestem i nie będę, nie miałem żadnych związków z partią do tej pory rządzącą w kraju - raczej ślady tego mam na swoich plecach. Ale między tym a zgodą na obrażanie posłów i ich wyborców, które nie znalazło żadnego podkreślenia w naszych pracach, jest jednak daleka droga. Tu chcę protestować i wcale to nie oznacza, że jestem rzecznikiem komunizmu.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MarekMarkiewicz">Wreszcie ostatnia sprawa. Jeżeli zgłasza się tutaj wniosek o przedstawienie Wysokiej Izbie choćby informacji o bulwersującej sprawie niewykonywania ustawy o straży pożarnej, jeżeli wczoraj proszono o to, żeby dwie rządowe ustawy, dwa rządowe projekty o odpowiedzialności osób pełniących publiczne stanowiska i ograniczeniu ich działalności gospodarczej oraz tajemnicy służbowej i państwowej połączyć z debatą antykorupcyjną i właśnie te ustawy skierować do publicznej jawnej debaty, to przynajmniej należy mi się odpowiedź, bo być może nie mam racji. Nie wolno tego zbywać milczeniem, inaczej bowiem jeżeli sami nie będziemy przestrzegać tu, w Wysokiej Izbie, pewnych reguł - a jesteśmy obserwowani przez tysiące ludzi - to konsekwencją będzie to, że w gminie będzie naprzeciwko obywatela działający histerycznie, nierzetelnie i byle jak urzędnik, który czasami będzie skłonny do korupcji. I tu się rodzi zło, zarówno na dole, jak i na górze.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MarekMarkiewicz">To tylko chciałem powiedzieć, Wysoka Izbo i panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#AndrzejKern">Wyjaśniam, że panu posłowi Serafinowi dodałem dzisiaj 4 minuty, ponieważ zarzucał mi w przeszłości, że traktuję go stronniczo. Ponieważ pan poseł nigdy mi nie zarzucał, że traktuję pana stronniczo, nie widziałem powodu, żeby panu te minuty dorzucać.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#AndrzejKern">Apeluję jednak do wszystkich panów posłów o dyscyplinę wypowiedzi i, licząc na to, udzielam głosu panu posłowi Józefowi Zbigniewowi Woroszczakowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przygotuje się pan poseł Kazimierz Wilk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JózefZbigniewWoroszczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czerwcu 1989 r. Polska okrzyknęła: dosyć z bałaganem, dosyć ze złym systemem, dosyć z biedą, chcemy żyć lepiej. I poparła usilne starania, słuszne, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. A zatem jednoznacznie powiedzieliśmy: chcemy się bogacić, chcemy żyć w kraju, w którym będzie lepiej niż było dotychczas. Zgodziliśmy się na to, mówiąc w czasie wszystkich kampanii wyborczych: bogaćcie się, bogaćcie się nawet do obrzydliwości. Ale potem zreflektowaliśmy się. Powiedzieliśmy: bogaćmy się, ale własnymi rękami, własną pracą, nie czyimś kosztem.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#JózefZbigniewWoroszczak">Tak się nie stało i dlatego sądzę, że należy się zastanowić nad tym zjawiskiem również z ludzkiego punktu widzenia. Mówimy tylko o objawach. Mówimy o tym, że ktoś jest aferzystą, że ktoś wplątany jest w aferę. Nazwijmy to po imieniu: ktoś jest złodziejem, ktoś się nakradł. To nie są jakieś piękne, patologiczne zjawiska, to jest po prostu złodziejstwo, na które przyzwalamy poprzez swoją niewiedzę, niesprawność, nieudolność. I tę niesprawność można znaleźć od samej góry, od najwyższej władzy, jaką jest Sejm Rzeczypospolitej, gdzie możemy spojrzeć na to, jak na sportową sztafetę. I wystawiając do sztafety zawodników, wystawia się po kolei czterech ludzi w sztafecie 4 x 100. Mnie się wydaje, że tej pierwszej zmianie trzeba by dać już spokój. Ta pierwsza zmiana, która dokonała wielkich wyczynów, ma prawo odpocząć. Teraz czas jest na drugą zmianę, która będzie myśleć konstruktywnie o Polsce, będzie wspomagać działania obywateli. Pierwsza zmiana musi odpocząć i musi to zrozumieć, żeby dać szansę drugiej zmianie - potem będzie trzecia i czwarta. Wreszcie może dojdziemy do upragnionego systemu, bo samo nazwanie Woroszczaka Kopernikiem nie będzie znaczyć, że ja się znam na gwiazdach.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JózefZbigniewWoroszczak">My nazwaliśmy ustrój poprzedni kapitalistycznym, ale to wcale nie jest jeszcze kapitalizm. Musimy dokonać wielu zmian i dobiec do mety tak, żeby ludzie byli zadowoleni, bo w innym wypadku młodzież ucieknie nam za granicę, sfrustrowana beznadziejnością naszych poczynań. W innym wypadku emeryci powymierają z niedostatku i złości na to, co tutaj robimy, a my zagadamy się na śmierć.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Kazimierz Wilk z Konfederacji Polski Niepodległej, przygotuje się pan poseł Andrzej Baraniecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KazimierzWilk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiedziano dużo, bardzo dużo z tego miejsca w dniu wczorajszym i dzisiejszym na ten temat. Nie będę narzekał, chcę tylko wykazać, jak z przestępcy gospodarczego można stać się biznesmenem i szanowanym obywatelem.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#KazimierzWilk">Wczoraj kilka razy usłyszałem nazwisko Bogusława Bagsika i nazwę spółki — Art „B” — z Cieszyna. Ponieważ jestem też posłem ze Śląska Cieszyńskiego, moim obowiązkiem jest poinformowanie Wysokiej Izby, że w Cieszynie pan Bagsik uchodzi za biznesmena, ma opinię człowieka interesu i jest szanowanym obywatelem miasta. Pan Bogusław Bagsik jest w dalszym ciągu członkiem Rady Miejskiej i Zarządu Miasta Cieszyna. Zwracałem się do Rady Miejskiej o wyjaśnienie tej sprawy. Jak dotychczas, odpowiedzi nie otrzymałem. Pan prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do rządu Izraela o wydanie pana Bogusława Bagsika, a w Cieszynie pan Bogusław Bagsik to człowiek-legenda, biznesmen, niedługo — uważam — ludzie będą bajki o nim opowiadać, bo Cieszyn miał uratować, parę fabryk w Cieszynie.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#KazimierzWilk">Panie i Panowie Posłowie! Konfederacja Polski Niepodległej od samego początku mówi o przeobrażeniu systemu prawnego w taki sposób, aby nie narażać godności i wiarygodności Rzeczypospolitej, powagi jej władz i urzędów ani interesu obywateli. Wypada mi tylko na koniec powiedzieć, że poza logiką jest tylko nonsens.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Andrzej Baraniecki z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przygotuje się pan poseł Zygmunt Berdychowski z PSL „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AndrzejBaraniecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawnie rządzonym państwie omawiana uchwała byłaby aktem bezzasadnym, w smutnej rzeczywistości naszego państwa jest niestety aktem w pełni uzasadnionym. Niemniej jest ona aktem wyrażającym tragiczną bezsilność społeczeństwa i Wysokiej Izby wobec niemocy i niesprawności władzy wykonawczej. Skala szerzących się w kraju nieprawości celnych, podatkowych i gospodarczych jest nieogarniona, dowodzą tego raporty NIK, słowa pana ministra Glapińskiego podczas przesłuchań w komisji, a także środki przekazu oraz własne obserwacje.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#AndrzejBaraniecki">Stąd też uważam, że Wysoka Izba musi bez zwłoki podjąć prace usprawniające przedmiotowy system prawny i mechanizmy gospodarcze. Jest to nasze najpilniejsze zadanie, zadanie najważniejsze dla pomyślnej przyszłości państwa i jego obywateli. Sejm w swych pracach winien w większym stopniu uwzględniać hierarchię odzwierciedlającą rzeczywistą wagę problemów społeczno-państwowych. Niezależnie od tego - choć równie pilnie - władza wykonawcza państwa, a szczególnie służby graniczne, podatkowe i organy ścigania muszą się stać bardziej niż dotychczas sprawne i skuteczne. Uniemożliwia im to bowiem kulawe czy dziurawe prawo i związane z nim akty wykonawcze, chociaż to nie ono decyduje o skuteczności, lecz ludzie. Jeśli nie ulegnie zwiększeniu efektywność władzy wykonawczej, szczególnie w sferze piętnowanej uchwałą Izby, zwiększać się będzie tzw. dziura budżetowa, a także będzie narastało uzasadnione rozgoryczenie ogromnej większości społeczeństwa, tym bardziej że właśnie ono ponosi największe koszty łatania tej dziury.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#AndrzejBaraniecki">Myślę, że nie tylko Izba, ale również społeczeństwo oczekuje, by rząd oprócz funkcjonowania zaczął wreszcie rządzić, rządzić w interesie zarówno państwa, jak i przeważającej części jego obywateli. Takie oczekiwania w sposób widoczny wyzierają z treści dyskutowanej uchwały sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Zygmunt Berdychowski z PSL „Solidarność”. Nie ma pana posła?</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#AndrzejKern">W takim razie proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Sienkiewicza z PSL. Też nie ma pana posła?</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, wobec tego głos ma pan poseł Ryszard Czarnecki ze Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, przygotuje się pan poseł Edward Müller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#RyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Proszę zwrócić uwagę, że wokół omawianego projektu uchwały antykorupcyjnej nastąpiło wyjątkowe zjednoczenie tego zwykle dosyć rozproszkowanego parlamentu. Projekt uchwały podpisało 180 posłów i jest to wypadek zupełnie wyjątkowy - z tego, co mi wiadomo, jeszcze tylko jeden projekt ustawy, mianowicie projekt ustawy o ochronie życia poczętego, został podpisany przez podobnie wielką liczbę parlamentarzystów. Podkreślam tę wyjątkową jedność wokół tej sprawy - bo nawet ci, którzy zaprezentowali się jako przeciwnicy uchwały, sprzeciwiali się jej formie, a nie treści. To jest charakterystyczne.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#RyszardCzarnecki">Muszę zgodzić się z argumentami wysuwanymi przez posłów z Unii Demokratycznej, z Kongresu Liberalno-Demokratycznego, którzy podkreślali, że rzeczą zasadniczą są unormowania prawne i faktyczne działania, a nie uchwała. To oczywiście prawda, ale uchwała jest wyrazem pewnych intencji, jest zapisem kierunku, w którym parlament i - szerzej - władze naszego państwa powinny, muszą i chcą, jak sądzę, pójść. Oczywiście można powiedzieć, że to jest symbol, że to jest pewna forma, ale jednak w tym wypadku forma jest wyrazem określonej treści. Myślę, że parlament, podejmując właśnie tę uchwałę, którą zaproponował poseł Krasowski, spełni wielkie społeczne oczekiwania, ponieważ w społecznej hierarchii wartości czy też ważności celów właśnie walka z korupcją znajduje się na jednym z pierwszych miejsc. To jest stwierdzenie pewnego faktu, wszyscy, obojętnie z jakich ugrupowań jesteśmy, obserwowaliśmy to w trakcie kampanii wyborczej, a także później, po wyborach.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#RyszardCzarnecki">Trzeba powiedzieć, że w naszym społeczeństwie wciąż istnieje wielka - co jest fenomenem - gotowość ponoszenia ciężarów wychodzenia z kryzysu czy też, jak to się w tej chwili modnie mówi, transformacji ustrojowej, ale ta gotowość jest osłabiana wskutek tego, że istnieje świadomość nieproporcjonalnego ponoszenia tych ciężarów, jest osłabiana wskutek swoistej atmosfery korupcyjnej, która panuje w naszym kraju, wskutek swoistej mętnej wody jako obrazu stanu świadomości społecznej: że oto w zasadzie wszyscy są skorumpowani, wszyscy kradną. To oczywiście bardzo destabilizuje stosunki społeczne w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#RyszardCzarnecki">Nie mogę zgodzić się z tym, co tutaj wczoraj powiedział jakże zasłużony poseł Kazimierz Świtoń. Absolutnie nie łączyłbym ustawy dekomunizacyjnej z uchwałą antykorupcyjną, unikałbym biało-czarnych schematów także dlatego, że przecież kwestia korupcji to nie jest tylko kwestia ustroju PRL i pozostałości po tym ustroju. To byłoby dobrze, gdyby tak było, ale tak niestety nie jest. I ostatnie lata również nas o tym przekonują.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#RyszardCzarnecki">Sądzę, że ma cenę faktu to, że korupcja będąc permanentną cechą ustroju realnego socjalizmu nie jest wyłącznie tegoż ustroju cechą. I to jest sprawa bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#RyszardCzarnecki">Myślę też, że ustawa, o której pan poseł mówił, ustawa dekomunizacyjna, może pod inną nazwą, bo ta nazwa nie jest szczęśliwa, jest Polsce na pewno bardzo potrzebna, ale traktowałbym ją w kategoriach politycznych, a nie w kategoriach finansowo-korupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#RyszardCzarnecki">I wreszcie chciałem zaproponować, abyśmy w naszej kończącej się dyskusji, ale także w tym, co będziemy mówili o tym w parlamencie i poza nim, unikali dwóch skrajności, proszę państwa. Jedna skrajność to jest jakby minimalizowanie znaczenia wszelkiego rodzaju afer, korupcji w naszym kraju. Taka dążność istnieje, ona była nam prezentowana np. w zeszłym roku. Przez cały zeszły rok pewne czynniki usiłowały jakby minimalizować znaczenie tego zagadnienia, tego problemu. Drugą skrajnością, którą nam tutaj zaprezentowali posłowie z lewej strony sali, jest próba jakby zwekslowania kwestii korupcji na ostatnie dwa lata. A przecież jest to absolutna nieprawda. Ta korupcja istniała zawsze. O niej się mało pisało, bo był zapis cenzuralny na to. Słusznie tutaj poseł Bentkowski mówił, że traktowano to wówczas jako pewne przestępstwa gospodarcze, a nie jako afery. W tej chwili już się wreszcie zaczyna o tym mówić, pisać, zaczyna się to ujawniać. Traktuje się to właśnie jako afery, a nie przestępstwa, ale przecież korupcja, afery istniały cały czas.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#RyszardCzarnecki">I inna skrajność, druga strona medalu, to czynienie z naszego kraju Polski aferowej. I przyznam się szczerze, że ja się z tym nie mogę zgodzić, ponieważ ta atmosfera pewnej histerii, widzenia wszędzie afer, wszędzie korupcji, na każdym kroku, jest po prostu, po pierwsze, niezgodna z faktami, a po drugie, obniża autorytet władzy. I zgódźmy się, że każdej władzy. Ona destabilizuje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AndrzejKern">Przepraszam, minął już czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#RyszardCzarnecki">Tak, panie marszałku, w takim razie ja, zarzucając panu stronniczość, pozwolę sobie prosić o możliwość przedłużenia o dwie minuty mojego wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AndrzejKern">To dotyczy tylko posła Władysława Serafina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#RyszardCzarnecki">Wykorzystuję tutaj cenne doświadczenie posła z PSL.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#RyszardCzarnecki">Myślę, że właśnie czynienie z Polski Polski aferowej potęguje wrażenie, jak tu już mówiłem, że wszyscy kradną, że wszyscy są skorumpowani, że każda władza ma w zasadzie brudne ręce, a przecież nam nie o to chodzi. W związku z tym kończąc myślę, że ta dzisiejsza uchwała, którą powinniśmy przyjąć, mimo wszystkich zastrzeżeń, które są słuszne w jakimś sensie, powinna być wstępem do uchwalenia prawa... do jakby zasypania wszelkich luk w tym prawie. Myślę, że właśnie tym krokiem, pierwszym krokiem ku temu, będzie podjęcie tej, jak ją tu już słusznie nazwano, uchwały antykorupcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#AndrzejKern">Wyjaśniam posłom, którzy zazdroszczą przywilejów, którymi obdarzyłem pana posła Serafina, że dzisiaj się te przywileje kończą. Dług już został spłacony.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#AndrzejKern">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Müllera z „Solidarności”. Przygotuje się pan poseł Władysław Reichelt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#EdwardMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy jesteśmy przeciw korupcji, wszyscy jesteśmy za silnym państwem. Czy jednak na pewno, Wysoka Izbo? Ludzie, którzy wskazują na korupcję w państwie stają się ludźmi drugiej kategorii. Praktycznie wygląda to tak, że machina zbierania informacji i poszukiwań zostaje skierowana przeciwko osobie wskazującej machinacje, a nie przeciwko bezprawiu i korupcji. Zostają sami, bezsilni, przeciw całej machinie korupcyjnej. Są jednak urzędnicy państwowi, którzy stwierdzają fakty korupcji czy też nieprawidłowości na terenie zakładów pracy czy też w państwie. Niestety, inni urzędnicy niweczą działalność tychże urzędników.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#EdwardMüller">Mam przed sobą właśnie dokument izby skarbowej ze Słupska. Przez półtora roku zarząd regionu „Solidarności” domagał się zaprowadzenia prawa w tym zakładzie. Niestety było to niemożliwe. W dokumencie tym, proszę państwa, jak izba skarbowa wykazała, w zakładzie państwowym, który został spółką akcyjną, m.in. udzielono nagród z funduszu płac w wysokości 523 mln, przeznaczono na udział w dywidendzie „Universalu” 401 mln, premie regulaminowe wyniosły 623 mln, pomoc finansowa — 790 mln, razem przeszło 2 mld. Powyższe naliczenia wymienione w listach nie zostały podsumowane i nie były ujęte w ewidencji księgowej „Zagodu” i „Wirelandu”. Wykazane w tych listach kwoty nie zostały fizycznie wypłacone nigdy pracownikom tego zakładu. Następnie czytamy: wydatki z funduszu reprezentacyjnego tegoż zakładu były przeznaczone m.in. na prezenty dla znajomych z jednostek wojskowych, zakup mini-wieży kompakt dla pana pułkownika, nazwijmy go X, zakup kuchenek mikrofalowych dla pana majora, nazwijmy go X. Dalej 2 mld zł, 1 936 mln naliczonych pracownikom na wykup akcji tejże spółki. Naliczonych 1 936 mln zł, czytamy w protokole, nie wypłacono żadnym pracownikom „Zagodu”, zarówno tym, którzy zdeklarowali chęć przeznaczenia tych środków na sfinansowanie zakupu akcji, jak również tym, którzy takiej deklaracji nie złożyli. Chcę zaznaczyć, że spółka akcyjna „Wireland” w Bytowie korzysta z mienia byłego „Zagodu”, zakładu państwowego.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#EdwardMüller">Są to, proszę państwa, skróty dokumentacji, o której mówię. I jak się okazuje, są urzędnicy państwowi, którzy wykazują tego typu rzeczy, lecz inni urzędnicy państwowi, nie dopilnowując swoich obowiązków, nie dokonują dalszych czynności prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Władysław Reichelt z Klubu Liberalno-Demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WładysławReichelt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja już występowałem w imieniu klubu, ale poseł Bugaj sprowokował mnie do zabrania głosu w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WładysławReichelt">Pan poseł wyciągnął bardzo uproszczone wnioski z mojego wystąpienia klubowego, twierdząc, że tylko w prywatyzacji widzę lekarstwo na korupcję i patologię w życiu gospodarczym, a uchwałę traktuję jako nagonkę przypominającą komunistyczne czasy. To jest prawda. Taki okres prywatny biznes przeżył. Przy zmianie systemowej, jaką przechodzi nasz kraj, styk sektora państwowego z prywatnym jest największym źródłem afer gospodarczych, ale przez tę przeszkodę musimy przejść i to jak najszybciej. Nie możemy hamować rozpoczętych przemian. Te przemiany kosztują i to jest ich cena. Natomiast pan poseł Bugaj pominął tę część mojego wystąpienia, w której domagałem się szerokich zmian prawnych, systemu podatkowego, systemu organizacji i administracji państwowej, zerwania z centralizmem odziedziczonym po komunistach.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WładysławReichelt">W trakcie wczorajszego wystąpienia nie miałem już czasu na przeczytanie listu od wielkopolskiego kapitału, na który też się poseł Bugaj powołuje. Przeczytam go na końcu mojego wystąpienia. Tam jednoznacznie przedstawiciele tego kapitału opowiadają się przeciwko negatywnym zjawiskom. Zapytałem również w swoim wystąpieniu, czy nie lepiej uratować to, co można jeszcze uratować dla budżetu państwa, wprowadzając amnestię podatkową, bo te czarne i szare, i te nielegalne pieniądze istnieją. Inaczej większość tych pieniędzy wypłynie z kraju albo zostanie nieodpowiednio skonsumowana.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WładysławReichelt">Po przeszło 40 latach komunizmu odziedziczyliśmy państwo słabe, z niewydolnymi strukturami administracyjnymi, niesprawnymi urzędami i źle działającymi policją, urzędami celnymi, aparatem skarbowym.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WładysławReichelt">Przez 2 lata rządów niekomunistycznych nie nastąpiło wzmocnienie państwa, mimo reform podejmowanych przez 2 ostatnie rządy. W dodatku 50-letni okres braku własnego państwa poczynił ogromne szkody w morale społeczeństwa. Korupcji sprzyja brak jasnego prawa. Co gorsza, prawa są nielogiczne, działają wbrew interesom producentów i konsumentów, wbrew interesowi społecznemu. My, przedsiębiorcy, możemy podać wiele przykładów takich przepisów, np. podwyższanie podatków. Wysoka Izba przegłosowała 40%, Senat - 50. To nie jest droga do przeciwdziałania korupcji. Przed nami stoi wielkie zadanie dokonania reform wzmacniających nasze państwo. Potrzebne są zarówno rozwiązania systemowe, jak i doraźne.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#WładysławReichelt">Rozwiązania systemowe to realizacja koncepcji demokratycznego zdecentralizowanego państwa, danie większych uprawnień gminom i pozostawienie w nich większej części podatku.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#WładysławReichelt">Mówiłem jako prezydent Unii Wielkopolan, tak samo twierdzi Ruch Autonomiczny Śląska, żeby większość podatków zostawała w dużych regionach, silnych regionach. Wtedy będziemy przeciwdziałać korupcji.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#WładysławReichelt">Mimo trudnej sytuacji budżetu państwa nie możemy na tym oszczędzać, urzędnicy wszystkich szczebli powinni być dobrze opłacani, o czym mówił poseł Bentkowski. Potrzebni są urzędnicy energiczni i zdolni do przeprowadzenia reform. Pieniądze te muszą się znaleźć w budżecie, który za kilka tygodni będziemy w Sejmie rozpatrywać. I tu jest walka z korupcją.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#WładysławReichelt">Wysoki Sejmie! Proponowana uchwała antykorupcyjna nie przyczyni się w najmniejszym stopniu do zwalczenia korupcji, której korzenie są głębokie. Rozwiązanie problemu nie może być proste. Uchwała nie dotyka sedna sprawy, koncentrując się jedynie na zewnętrznych skutkach rzeczywistej choroby, choroby państwa. Co więcej, uchwała może przynieść nieoczekiwanie negatywne skutki w postaci rozbudzenia społecznych nadziei, że szybkie wyeliminowanie korupcji przyczyni się do poprawy sytuacji gospodarczej, nadziei, których państwo w obecnym stanie nie będzie mogło spełnić. Dlatego trzeba zobowiązać rząd nie tylko i nie tyle do walki z korupcją, ile do przedstawienia jak najszybciej zarysów reformy strukturalnej porządkującej prawo, administrację i w konsekwencji wzmacniającej nasze państwo.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#WładysławReichelt">Prawdziwy biznes musi być od początku do końca uczciwy. Tylko w ten sposób możliwe jest pomnażanie dóbr, tworzenie ludziom miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#WładysławReichelt">Na koniec chciałem przeczytać ten list, który 16 września 1991 r. wielkopolski kapitał przekazał na ręce premiera Rzeczypospolitej Polskiej. W liście tym czytamy:</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#WładysławReichelt">„Z wielką troską obserwujemy sytuację gospodarczą naszego kraju. Niepokoją nas mnożące się naciski różnych grup społecznych, partii politycznych czy związków zawodowych dotyczące podziału budżetu państwa. Niestety, nie towarzyszą im pomysły uzyskiwania środków finansowych tworzących ów budżet.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#WładysławReichelt">Jako przedstawiciele różnego typu przedsiębiorstw Wielkopolski, pozwalamy sobie zabrać głos w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#WładysławReichelt">My chcemy płacić podatki! (Taki jest tytuł tego listu: My chcemy płacić podatki!) Naszym zdaniem, stosowane obecnie rozmaite zwolnienia i ulgi zarówno podatkowe, jak i celne nie tylko hamują wpływy budżetowe, ale i niszczą zasady zdrowej konkurencji. Zwolnienia i ulgi, jak za dawnych czasów, są narzędziem deprawacji. Firmy płacące podatki, aby konkurować z posiadającymi zwolnienia, są zmuszone uciekać się do różnego typu wybiegów i prawnych fikcji. Nie chcemy marnować naszej energii na balansowanie na krawędzi prawa. Uważamy, że tylko równe i stabilne warunki podatkowo-celne dla wszystkich firm prywatnych i państwowych, krajowych i zagranicznych mogą doprowadzić do szybkiego rozwoju naszej gospodarki i poprawy kondycji państwowego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#WładysławReichelt">Dla nas, Wielkopolan, ważną sprawą jest prywatyzacja. W Wielkopolsce istnieje już klasa średnia, gotowa do przejmowania prywatyzowanych przedsiębiorstw na zdrowych, kapitałowych zasadach. Potrzebne jest pilne opracowanie tych zasad, a przede wszystkim przekazanie uprawnień władzom wojewódzkim.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#WładysławReichelt">Spróbujmy zaufać rodzimemu kapitałowi, dając mu równe szanse z kapitałem zagranicznym”.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#WładysławReichelt">I tu 15 podpisów przedstawicieli wielkopolskich prywatnych firm.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, czas już minął. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Antoni Czajka z Partii „X”. Przygotuje się pan poseł Piotr Barciński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AntoniCzajka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Już drugi dzień omawiamy sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce oraz zjawiskom korupcji. Na ten temat było wiele wypowiedzi ze strony panów posłów, wyrażano troskę o jak najszybsze uporządkowanie gospodarki i wyeliminowanie wszelkiego rodzaju nadużyć gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#AntoniCzajka">Gospodarka narodowa została opanowana przez grupę ludzi - cwaniaków, dorobkiewiczów i karierowiczów. Doszli oni do władzy nie z myślą o dobru państwa i jego narodu. Przyszli oni w interesie prywatnym, aby czerpać jak największe zyski, te zyski, które naród wypracował w uczciwy sposób z myślą o swoim dobrobycie. Dobrobyt wypracowany przez naród został zniweczony i nie istnieje. Potwierdza to luka budżetowa. Naród ubożeje.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#AntoniCzajka">Dzieje się tak we wszystkich gałęziach gospodarki narodowej, a przede wszystkim w dalszym ciągu upada górnictwo, przemysł ciężki, rolnictwo - przemysł lekki już nie istnieje - i wiele innych dziedzin życia gospodarczego. W dalszym ciągu upada służba zdrowia, oświata, jest zagrożona energetyka. Obronność kraju prawie nie istnieje. Ochrona środowiska jest też poważnie zagrożona. Cóż można więcej dodać?</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#AntoniCzajka">Sejm I kadencji, podkreślam, jest zobowiązany przez naród do publicznego ujawnienia wszystkich winnych, niezależnie od tego, jakie obecnie zajmują stanowiska, i do pociągnięcia ich do odpowiedzialności karno-sądowej.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#AntoniCzajka">Byłem na spotkaniu w dniach 11 i 12 lutego tego roku z górnikami w Katowicach. Górnicy domagają się od obecnego rządu pociągnięcia winnych do odpowiedzialności. I rząd to musi zrobić. Jeżeli to nie nastąpi, zostanie rządowi cofnięty mandat zaufania. Tak twierdzą górnicy. Nie pomogą wtedy nawet dekrety z mocą ustawy, o które będzie się ubiegał i których będzie się domagał pan prezydent. Mówię to, co słyszałem na spotkaniu z górnikami w Katowicach.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Piotr Barciński. Przygotuje się pan poseł Józef Jacek Pawelec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PiotrBarciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie społeczeństwo zostało podzielone według stopnia posiadania na tych, którzy żyją od pierwszego do pierwszego za 700 tys., i na tych, którzy nie zawsze zgodnie z prawem zdołali zgromadzić ogromne fortuny.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PiotrBarciński">Gdzie leży wina? Czy winni są ci, którzy egzystują całe miesiące w warunkach poniżających ludzką godność, czy ci, którzy mają fortuny?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PiotrBarciński">Budżet mamy pusty, deficyt liczy się w bilionach i nie ma za ten stan odpowiedzialnych służb państwowych. Co robi rząd, prokuratura, służby podatkowe, policja? Dlatego też z przerażeniem obserwuję wystąpienia niektórych posłów z trybuny sejmowej, starających się wprowadzić zamęt w tej materii. No bo jakżeż to jest? Mamy afery czy ich nie mamy?</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PiotrBarciński">Ich nazwy znamy wszyscy. Nikt temu nie zaprzecza, że są, lecz część z obecnych na tej sali stara się sprawę rozwodnić, odwlec w czasie, instytucje zaś odpowiedzialne za porządek prawny państwa popadły w stan letargu, zapadły w sen zimowy. Obiecuje się spadające głowy, a nam są potrzebne pieniądze. Należy je wyegzekwować od tych, którzy je powinni wpłacić według prostej zasady: „Oddajcie Bogu, co Boskie, a cesarzowi, co cesarskie”. Na to pozwala obowiązujący stan prawny, tylko należy spowodować, by wszyscy spełniali należycie swoje obowiązki. Wyborcom polecam zaś rozliczenie posłów robiących ten zamęt, gdyż uważam, że rola wyborcy nie kończy się z chwilą oddania głosu. Wyborcy powinni kontrolować zachowanie swego wybrańca przez cały okres trwania kadencji, rozliczając go z prezentowanego tutaj stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PiotrBarciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko zbiorowa mądrość może wyprowadzić kraj z trudnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Najwyższy czas powiedzieć: nie cwaniakom, aferzystom i tym, dla których dobro Polski stanowi przeszkodę w robieniu własnych brudnych interesów.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PiotrBarciński">W moim przekonaniu Wysoka Izba jest władna, i jest to jej podstawowym obowiązkiem, by zmienić tę sytuację, lecz w obecnej chwili, kiedy rodowód jest ważniejszy od odpowiedzialności, kiedy prawda leży w określonym miejscu tej sali, a niesłychanie ważny jest kolor krawatu, działanie tej instytucji jest ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PiotrBarciński">Powstaje zatem pytanie. Czy jest wyjście z tej sytuacji? Myślę, że jest. Wyjściem jest zdrowy rozsądek, jeżeli zrozumiemy wszyscy tu obecni, że celem nadrzędnym jest dobro ogółu i państwa. W innym wypadku pozostanie nam tylko ostatnie wyjście, wyjście z tej Izby kuchennymi drzwiami.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Józef Jacek Pawelec z Konfederacji Polski Niepodległej. Przygotuje się pan poseł Janusz Korwin-Mikke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JózefJacekPawelec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie dosłownie w kilku słowach nawiążę do wystąpienia pani poseł Dmochowskiej. Tak się już składa, że o sprawach honoru, o chwale oręża mówią coraz częściej kobiety. Nas tam nie ma.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JózefJacekPawelec">Chciałem w związku z tym, by naprawić błąd, zaprosić wszystkich członków AK-owskiego koła pani poseł Dmochowskiej oraz wszystkie te osoby, które zgłosiły chęć przystąpienia do takiego zespołu środowiskowego, na pierwszą przerwę w obradach poobiednich.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#JózefJacekPawelec">A teraz sprawy zasadnicze. Występuję pod wpływem tego, co powiedział wcześniej pan poseł Bentkowski. Rzucone tutaj słowa przeniknęły mnie do głębi i chciałem podzielić się z państwem kilkoma refleksjami.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#JózefJacekPawelec">Pan poseł powiedział m.in., że bez aparatu egzekucji i prawa nie ma państwa. Jest to głęboka prawda. Gdy niekompetentna władza wzięła ster państwa, popełniła tak wiele błędów, że dzisiaj mamy to, co mamy. Nadmierny liberalizm w warunkach polskich okazał się zgubny.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#JózefJacekPawelec">Mamy dziś podobno 200 bln zł deficytu. Ile mamy do rozdzielenia? Mniej więcej tyle samo, czyli kasa jest pusta. Stan taki w normalnym państwie jest stanem alarmistycznym. Aferzyści dokonali rzeczy doskonałej, obrobili banki i zabezpieczyli sobie drogi odwrotu, to znaczy unieruchomili aparat ścigania. Jest to zamknięta pętla grożąca katastrofą. Ta pętla sięga daleko poza granice kraju, daleko, wiem coś na ten temat. Jest to stan zagrożenia kwalifikujący się do użycia środków nadzwyczajnych. Nie myślę o jakimś stanie wojennym, o jakichś środkach, o których nie chce mi się nawet wspominać. Myślę jednak o wyjątkowym postępowaniu w wyjątkowej sytuacji. Być może, konieczne jest stworzenie aktu wyższej rangi, tzn. specjalnej ustawy do ścigania przestępstw gospodarczych. Nie myślę tu o metodach bolszewickich, że za złapanie złodzieja na gorącym uczynku karałoby się od razu śmiercią, chociaż ta przeszłość była kiedyś taka.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#JózefJacekPawelec">Zastanawiam się też nad wykorzystaniem potencjału wojska, nie militarnego potencjału, ale tego innego, choćby prawniczego. Armia dzisiaj, nie tak, jak czytamy w gazetach, ma wyłącznie bronić granic. Mądrzy politycy na Zachodzie mówią o takich czterech zadaniach armii: że ma bronić integralności i dziedzictwa kulturowego narodu, że ma bronić praw i wolności narodu, że ma być środkiem ratunkowym dla niego w sytuacjach katastrof, i że wreszcie ma stanowić tarczę w wypadku agresji zewnętrznej. Mówi się, że jeśli jest sytuacja nadzwyczajna, potrzebne są nadzwyczajne środki. Tak było w czasie zwalczania prohibicji w Stanach Zjednoczonych, tak było również przed wojną w walce z przestępstwami gospodarczymi.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#JózefJacekPawelec">Wnoszę więc o przygotowanie - nie stawiam formalnego wniosku, bo nie jestem prawnikiem - ale wnoszę o przygotowanie specjalnej ustawy o ściganiu przestępstw gospodarczych, podkreślam to, specjalnej. I nie dodawałbym do niej preambuły, tak jak proponował poseł Reichelt, z której by niejako wynikało, że trzeba odejść od psychozy aferowej. Tam, gdzie trzeba karać, gdzie trzeba ścigać, nie można jednocześnie mówić o familijnym opłatku. Policjant od czasów Fouché, Mirabeau i wcześniejszych był zawsze policjantem. I ci zdecydowani, bezwzględni policjanci, także gospodarczy, są nam dzisiaj potrzebni, co byśmy o tym nie mówili.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Janusz Korwin-Mikke z Unii Polityki Realnej. Przygotuje się pan poseł Michał Tokarzewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapisałem się w ostatniej chwili do głosu, bo stwierdziłem z pewnym zdumieniem, że bardzo wielu Czcigodnych Posłów nie rozumie złożoności, a właściwie nawet prostoty zagadnienia korupcji. Otóż w ustroju socjalistycznym, w którym nadal żyjemy i który się nadal pogłębia, korupcja jest nie tylko rzeczą nieuniknioną; korupcja jest gospodarczo rzeczą wręcz korzystną. Jeżeli na przykład przedstawiciel władzy ma zdecydować, komu przydzielić działkę za pół ceny, to on nie wie, komu ją przydzielić, bo nie ma żadnych obiektywnych kryteriów. Ten, kto da wyższą łapówkę, widocznie bardziej tej działki potrzebuje. Jest to jakiś sprawdzian. Oczywiście powinno to być robione z licytacji.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JanuszKorwinMikke"> I ten człowiek tylko zastępuje mechanizm, który powinien istnieć, a nie istnieje. Nawet ta słynna afera alkoholowa spowodowała pewne skutki korzystne dla gospodarki, choćby na przykład, że kartofle staniały i biedni ludzie mogli je taniej kupować. </u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#JanuszKorwinMikke"> To jest również pewien skutek korzystny.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#JanuszKorwinMikke">Nawiasem mówiąc, rozmawiałem, i to bardzo niedawno, z przedstawicielami pewnej firmy, która została oskarżona o udział w aferze alkoholowej. Oni mówią, że nie tylko pięć razy tyle firm niż wymieniono w sprawozdaniu komisji pana posła Cimoszewicza jest zamieszanych w tę aferę, ale, co więcej, oni wiedzą które i, co więcej, oni wiedzą, że komisja wie, które to są firmy i one oczywiście oskarżone nie są.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#JanuszKorwinMikke">Jeszcze jedna ciekawostka. Tutaj była na cenzurowanym, również ja w tej sprawie występowałem, firma „Proxy” ze znaną sprawą. Otóż ze zdumieniem stwierdziłem, że w dzisiejszym „Przeglądzie Tygodniowym”, a właściwie z tego tygodnia, znajduje się ogromna reklama firmy „Proxy”, która się reklamuje, że jest wspaniałą firmą, która już uzyskała kilkadziesiąt zleceń z Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, nadal się wspaniale reklamuje, a więc tylko można złożyć gratulacje z powodu dobrego samopoczucia.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#JanuszKorwinMikke">Czy to znaczy, że jeżeli te afery są niejako nieuniknione, a nawet gospodarczo korzystne, to powinniśmy je tolerować? Oczywiście nie. Jeżeli na przykład jedziemy samochodem, to na zakrętach pewien poślizg tylnych kół jest nieunikniony, a nawet korzystny, ale to nie znaczy, że mamy go zwiększać i tolerować. Wysiłki fabryk idą w kierunku zmniejszenia tego poślizgu. Tak że należy oczywiście zamiast uchwał przyjąć konkretne ustawy, ale nie zwalczające objawy, tylko leczące samo zło, a tym złem, powtarzam, jest socjalizm i zasada, że państwo decyduje. Dopóki nie będzie prywatyzacji, o czym słusznie mówił Wielce Czcigodny Poseł Reichelt, to zawsze będzie korupcja, bo jeżeli ktoś zarabiający 2 mln zł decyduje o czymś wartym 2 bln zł i ma w tym niewielki udział, to zawsze jest skorumpowany. Natomiast właściciela prywatnego nie można skorumpować, nie ma takiej możliwości. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#JanuszKorwinMikke">Po drugie, w obecnym rządzie znajduje się gros ludzi z Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Ten komitet podjął jedną z uchwał, mianowicie taką, że ma być przyjęta zasada, że wszystkie akty kupna i sprzedaży itd. są dokonywane przez licytację bądź przetarg. Oczekuję, że rząd przedłoży Sejmowi taką właśnie uchwałę, że żaden akt sprzedaży lub kupna przez państwo czy przez samorządy nie może być dokonany inaczej, jak poprzez licytację i to z automatyczną klauzulą, że ten, kto dał więcej, ten kupił, bez żadnych tam komisji, bo to w sposób nieunikniony tworzy korupcję.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#JanuszKorwinMikke">Po trzecie, musimy zmniejszyć podatki, bo w przeciwnym razie korupcja jest nieunikniona. Jeszcze lat temu kilkadziesiąt w Szwecji można było zostawić zegarek na ulicy. Po kilkudziesięciu latach rządów socjalistów, które dobiegły końca, 90% Szwedów oszukuje na podatkach. Jest to nieunikniony efekt systemu socjalistycznego. Póki nie skończymy z socjalizmem, nie zwalczymy korupcji. Nie zwalczą korupcji specjalne „brygady tygrysa” ani policja podatkowa, w której zarabia się 1700 tys. zł. Proszę państwa, to jest kpina, to jest zachęta do korupcji. Ten, kto przedłożył tego typu uchwałę, po prostu nie zdaje sobie sprawy, że korupcja rośnie i rosnąć będzie. Dlatego też zamiast uchwały proponuję rozwiązanie legislacyjne i podjęcie konkretnych działań leczących zło, zamiast deklaracji, które niczego nie zwalczą, przeciwnie, mogą tylko stworzyć wrażenie, że coś zostało zrobione, a zrobione nie zostało. Jest to bicie piany i mydlenie oczu, Wysoki Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#AndrzejKern">Głos ma...</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Poseł Czesław Śleziak: Chciałem prosić ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#AndrzejKern">Panie pośle, proszę zapisać się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Poseł Czesław Śleziak: Ale ja chciałem ad vocem, jedno zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#AndrzejKern">Proszę uprzejmie zapisać się do głosu, lista mówców jest otwarta.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Michał Tokarzewski z Konfederacji Polski Niepodległej. Przygotuje się pan poseł Stanisław Sienkiewicz z PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MichałTokarzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako lekarz z dużym zainteresowaniem przyglądam się rozmiarom, zresztą nie tylko tej, dyskusji. I pozwolę sobie, proszę państwa, powiedzieć, że głos zabieram tylko dlatego, żeby zwrócić uwagę na dwie sprawy, które do tej pory mało kto poruszał. Mianowicie, część osób, z którymi się kontaktuję, podnosi problem, że tak w gruncie rzeczy za istniejące afery w Polsce odpowiedzialny jest Sejm. Jest to kontrowersyjna teza, ale jest ona również w pewnym sensie do udowodnienia. Dlaczego? Dlatego, proszę państwa, że jakość tworzonego prawa - przepraszam, na tej sali jest bardzo wielu prawników - że jakość prawa tworzonego przez ten, jak również poprzedni Sejm, jest problematyczna. Niektórzy prawnicy uważają, że prawo tworzone przez Sejm jest sztubackie. Zawiera ono mnóstwo luk, mnóstwo delegacji dla poszczególnych ministrów i dla poszczególnych organów wykonawczych, stąd też pojawiające się później kłopoty w jego realizacji. I to jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MichałTokarzewski">Drugą sprawą dotyczącą afer jest problem wykazywanej co roku autoagresji władzy wobec Sejmu, rządu, wobec instytucji państwa. Jeśli przy każdej ustawie budżetowej będziemy dokonywać ciągłej kompresji wydatków, to proces racjonalizacji ma to do siebie, że w którymś momencie kończy się, a później następuje już proces destrukcji. I z tym faktem również będziemy mieli do czynienia w marcu, wtedy gdy będziemy uchwalać ustawę budżetową. I może warto o tym powiedzieć tylko w tym celu.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MichałTokarzewski">I ostatnia sprawa. Wiecie państwo, każdego dnia po obradach Sejmu wracam do domu i dokonuję pewnego rachunku sumienia. Zastanawiam się, czy dzisiaj swoją obecnością w Sejmie czymkolwiek przyczyniłem się do tego, żeby poprawić los sąsiada, który obok mnie mieszka. I muszę państwu powiedzieć, że bardzo często moja odpowiedź brzmi „nie”.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Stanisław Sienkiewicz z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przygotuje się pan poseł Ryszard Bugaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#StanisławSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdając sobie doskonale sprawę z mnogości afer gospodarczych, które musi rozpoznać Najwyższa Izba Kontroli, a wyjaśnić w postępowaniu dochodzeniowym i procesowym prokuratura i sądy, chcę z tej trybuny zwrócić uwagę Wysokiej Izby i rządu na fakt, że walka z zaszłościami korupcyjnymi nie kładzie tamy wystąpieniu następnych afer. Według ostatnich danych Najwyższej Izby Kontroli, niezbilansowanie przez rząd potrzeb przemysłu tłuszczowego na nasiona rzepaku, nadmierny ich eksport doprowadziły do strat w bilansie handlowym kraju na sumę ponad 60 mln dolarów. Dlaczego ten ujemny bilans wystąpił? Dlatego, że przemysł tłuszczowy oparty na nasionach rzepaku, które zostały w kraju ze zbiorów 1991 r., będzie wykorzystany tylko w 50%, i to spowoduje konieczność importu olejów spożywczych i margaryny.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#StanisławSienkiewicz">Wysoka Izbo! Śmiem twierdzić, że podobna sytuacja może wystąpić w przypadku zbóż chlebowych, to jest żyta i pszenicy. Nadmierny eksport do byłych republik radzieckich, przy cenie pszenicy ok. 80 dolarów za tonę, może spowodować konieczność importu tych zbóż w czerwcu i lipcu tego roku, ale po cenie, podejrzewam, dwukrotnie wyższej. Jakie stąd wynikają wnioski dla komisji, dla Wysokiej Izby, dla rządu? W gospodarce rynkowej mimo wszystko należy określać pulę towarów, którą możemy przeznaczyć na eksport w momencie zbiorów, a nie na koniec roku. Nie można stosować dowolności w decyzjach urzędników udzielających koncesji eksportowych na te towary przy potężnej wielości podmiotów zajmujących się eksportem. Poza tym ta dowolność w udzielaniu koncesji jest wybitnie korupcjogenna. Jak temu zapobiec? Można temu zapobiec przez określenie puli eksportowej, jak już mówiłem, i podział jej na poszczególne sektory podmiotów eksportujących, oczywiście przy równych zasadach opodatkowania tego eksportu. W celu zlikwidowania niezdrowej konkurencji na rynku światowym, a ta niezdrowa konkurencja występuje, niestety, między naszymi eksporterami, należałoby - myślę - ustalać najniższe ceny, nazwijmy to: ceny graniczne, poniżej których eksport nie mógłby być realizowany.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#StanisławSienkiewicz">Wysoka Izbo! Myślę, że mój głos będzie przydatny w pracach komisji i w jakimś stopniu przyczyni się do położenia tamy nadużyciom i stratom z tego tytułu wynikającym.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Ryszard Bugaj z „Solidarności Pracy”. Przygotuje się pan poseł Czesław Śleziak, który chyba chce replikować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasza debata trwa już długo i w związku z tym pozwolę sobie tylko właściwie jednego wątku dyskusji naszej dotknąć, wątku, który uważam za tyleż interesujący, co kontrowersyjny. Myślę, że tym bardzo ważnym dla nas wątkiem jest odpowiedź na pytanie: w jakiej mierze Polska dzisiaj się znalazła jak gdyby w sytuacji, w której afery, nadużycia są rezultatem swego rodzaju przeregulowania, nadmiernej ingerencji państwa, zbyt wszechstronnej obecności instytucji państwowych w życiu gospodarczym, a w jakiej mierze jest raczej odwrotnie? Otóż wydaje mi się, że na to pytanie nie ma jednej prostej odpowiedzi. Są takie obszary w polskiej gospodarce, gdzie w sposób niewątpliwy ilość uregulowań o charakterze administracyjnym pozostaje nadmierna, jako rezultat zresztą raczej dziedzictwa niż nowych decyzji. Ale pozostają takie sfery, pozwolę sobie wyrazić jednak taki pogląd, gdzie to ułatwienie dla działania korupcyjnego jest rezultatem braku uregulowań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#RyszardBugaj">Chciałbym powiedzieć, iż - moim zdaniem - w naszej dyskusji wielu posłów, szczególnie z ław liberalnych, pojmuje rynek w sposób, powiedziałbym, dość liryczny i romantyczny, nie tak jak w realnej praktyce życia gospodarczego krajów niewątpliwie rynkowych jest on pojmowany i jak on jest wpisany w system prawny tych krajów.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#RyszardBugaj">Proszę zwrócić uwagę na dziedziny polskiego życia gospodarczego, w których jak gdyby regulacja została całkowicie zdjęta. Rozpoczynając od tak prostej, najłatwiejszej, wydawałoby się, sprawy, nigdzie nie jest tak łatwo jak w Polsce prowadzić taką działalność gospodarczą, jaką prowadzą taksówkarze. Wydawałoby się, powinniśmy oczekiwać tego wspaniałego rezultatu niskich cen, wysokiej jakości usług i braku jakichkolwiek elementów, powiedziałbym, patologii, a przecież jest dokładnie odwrotnie. Myślę, że warto się nad tym przez moment zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#RyszardBugaj">Zabieram głos jeszcze z jednego powodu, a mianowicie właściwie z powodu sprostowania pewnych nieścisłości, które znalazły się w wypowiedzi pana posła Ujazdowskiego. Pan poseł Ujazdowski zarzucił mi, że opowiadam się za licencjonowaniem w imporcie. Otóż tak, tylko chciałbym zdefiniować, w jakim sensie się opowiadam, ponieważ - być może - w tekście pisanym nie dość jasno to wyjaśniłem. Otóż opowiadam się nie za taką sytuacją, w której urzędnik będzie decydował, czy przedsiębiorstwo A lub B ma prawo do importu, lecz za taką, w której muszą być spełnione pewne ściśle określone warunki, żeby przedsiębiorstwo miało prawo do uczestnictwa w handlu importowym. Konkretnie chodziło mi o dwa warunki, to znaczy prowadzenie pełnej ewidencji gospodarczej tego przedsiębiorstwa i posiadanie przez przedsiębiorstwo, które jest do tego dopuszczone, odpowiedniego zabezpieczenia finansowego. Punkt wyjścia dzisiaj jest właśnie punktem, jeśli mogę tak powiedzieć, pełnej deregulacji. To znaczy dzisiaj każdy polski obywatel może jednego dnia pójść do urzędu skarbowego i zarejestrować swoje przedsiębiorstwo, a drugiego dnia może importować na dowolną ilość prawie dowolne towary do Polski. I stąd mamy sytuację taką, jaką przecież mamy, że są spółki, które powstały właściwie w celu wykonania jednego skoku na kasę, które przeprowadzają potem fikcyjne bankructwo i nie płacą zobowiązań podatkowych. Takich uregulowań, proszę panów, nie ma właściwie nigdzie na świecie. To jest ten wyraz praktycznego zrealizowania, powiedziałbym, lirycznego, a nie realnego kapitalizmu. I przeciwko temu mamy zastrzeżenia, a nie chodzi nam bynajmniej o to, by powracać do jakichkolwiek form charakterystycznych dla gospodarki komunistycznej. Uważam, panowie, którzy podnosiliście tę sprawą, że robiliście to z odrobiną złej woli.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#RyszardBugaj">I sprawa ostatnia, sprawa działalności gospodarczej gmin. Z tego nie czynimy cnoty. Mówimy tylko, że w pewnym okresie przejściowym, w którym rynki są, jakie są, stan przedsiębiorczości jest, jaki jest, dopuszczenie w określonych granicach i na określonych zasadach - a można rozmawiać o tych zasadach, jak trzeba, to je precyzować, jak trzeba, to ograniczać ich zakres - dopuszczenie w tych warunkach działalności gospodarczej gmin raczej sprzyja niż utrudnia powstanie wydajnych, efektywnych rynków, a zatem także efektywności całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#AndrzejKern">W ramach repliki głos ma pan poseł Czesław Śleziak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#CzesławŚleziak">Do szanownego pana posła Korwin-Mikke. Chciałem rozpocząć od tego, że nie jestem przeciwnikiem prywatyzacji. Określam się jako ten, który opowiada się za równoprawnością wszystkich sektorów. Również rozumiem, że pan poseł konsekwentnie gloryfikuje kapitalizm, prywatyzację. Przy czym zrozumiałem z wypowiedzi, jakoby panaceum na te wszystkie zjawiska korupcji była właśnie prywatyzacja. Otóż według londyńskiego czasopisma „The Economist” udział nieformalnego gospodarowania w tworzeniu produktu narodowego brutto sięga m.in. dla przykładu: 4% — Szwajcaria, Japonia, 7% — Hiszpania, Irlandia, 8% — Wielka Brytania, USA, 12% — Belgia, Dania, 13% — Szwecja.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#CzesławŚleziak">Sektor nieformalny w krajach kapitalistycznych jest marginesem, natomiast zarówno w tej dyskusji, jak i w moim poprzednim wystąpieniu chodzi chyba o to, aby u nas nie stał się on samą istotą gospodarki. Tyle na marginesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#AndrzejKern">Słucham tych argumentów, kontrargumentów i zastanawiam się, na ile miał rację Churchill, który kiedyś powiedział, że kapitalizm to jest nierówny podział bogactw, a socjalizm to równy podział nędzy.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Włodzimierz Sumara z Porozumienia Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WłodzimierzSumara">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę mówił krótko. Nie miałem zamiaru zabierać głosu, ale, niestety, zostałem sprowokowany wystąpieniem pana posła Korwin-Mikke, który postawił dość zaskakującą tezę, mianowicie, że prywatny aparat gospodarczy jest właściwie niekorumpowalny i jak gdyby utożsamił go z całkowicie innym aparatem, mianowicie administracyjnym, czyli decyzyjnym. Połączenie tych dwóch aparatów, bo to, myślę, byłoby idealnym rozwiązaniem, tzn. gdyby aparat gospodarczy posiadał jednocześnie możliwość podejmowania decyzji, byłoby niczym innym, jak potwierdzeniem tezy, z którą pan Korwin-Mikke tu uparcie walczy,...</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale ja tego nie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WłodzimierzSumara">... bo taką podstawową cechę nosił socjalizm, gdzie właśnie zatarto, rozmyto granice pomiędzy aparatem decyzyjnym a aparatem gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#WłodzimierzSumara">I jeszcze jedna sprawa. Pan Korwin-Mikke usiłuje mi wmówić, że kapitalizm to jest system, w którym aparat administracyjny jest złożony z samych aniołów, ludzi niekorumpowalnych. To ja mam takie delikatne pytanie: skąd zatem biorą się afery w państwach kapitalistycznych i gdzie leży źródło tych afer?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#AndrzejKern">Również w ramach repliki zapisał się do głosu pan poseł Władysław Serafin z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WładysławSerafin">Szanowny Panie Marszałku! Najpierw jedno zdanie do pana komentarza. Ja również jak pan podzielam nienawiść do socjalizmu, ale nie mówmy, że w kapitalizmie nie ma biedy.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WładysławSerafin">Natomiast wielce szanowny panie pośle Januszu Korwin-Mikke, chcę powiedzieć jedną rzecz. W moim klubie jest wielu specjalistów, ale ani mój klub, ani ja osobiście nie odważymy się nigdy powiedzieć, że wszystko wiemy najlepiej. Stąd nie wolno, aby ludzie biedni, czyli emeryci naszego nowego systemu, byli poinformowani, że oto ucieka im gratka kartoflana. Pan się na pewno na tym nie zna, pragnę więc poinformować pana, że to, iż te ziemniaki, które nie zostały kupione, a zgniły — dobrodziejstwem była afera, bo pozwoliła te ziemniaki taniej kupić — jest nieprawdą, gdyż ziemniaki, które zgniły, to są ziemniaki przemysłowe, a nie konsumpcyjne. I to jest zasadnicza różnica. Nie każmy już naszemu narodowi jeść przemysłowych ziemniaków, czyli tych, które są przeznaczone dla trzody, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WładysławSerafin">My wiemy, że produkujemy dużą ilość konsumpcyjnych wspaniałych ziemniaków mogących zdobywać rynki zachodnie i przemysłowych, z których spirytus jest jednym z najlepszych. My wiemy, że mamy ogromne zaplecze produkcyjne jabłek, że Zachód musi kupować nasze koncentraty, nasze jabłka, bo kwasowość ich jest jedyna w tej części Europy. Czyli proponuję, panie pośle, żebyśmy tworzyli jednak Polskę i ochraniali polski rynek, a nie tylko ciągle rozprawiali się z historią, bo historia jest nam potrzebna chociażby po to, żeby pokazywać te pomniki, o których prof. Krawczuk mówi. Brakuje nam tych rzymskich, zostawmy więc parę chociażby z socjalizmu, żeby na nie czasem splunąć, żeby pokazać, jak to złe wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WładysławSerafin">Dlatego chcę powiedzieć, że wielu z tych, co kradli za socjalizmu, przeniknęło teraz i znów kradnie, tylko z inną etykietą, i burzy tę dobrą opinię. Ale chcę powiedzieć również, że mamy w tym wszystkim zasadniczy dorobek. Otóż za socjalizmu, proszę państwa, też kradło się z budów socjalizmu, ale budowało się jakieś domy, osiedla, szosy i teraz je remontujemy, bo tam rozkradli cement, beton i inne rzeczy, ale to zostawało w państwie. Dziś natomiast jest inny dramat, rozkrada się polski majątek, wywozi się go za granicę, do Francji, do Niemiec,...</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WładysławSerafin">... na Ukrainę, po prostu on znika. I to jest niebezpieczna forma kradzieży nieodwracalnego dobra narodowego. Potępiajmy tamto, ale patrzmy na to, co się teraz dzieje, bo z tego wszystkiego zostanie nam jedno autentyczne, prawdziwy polski Zachód mamy w sklepach, do Zachodu dąży nasze rolnictwo, przemysł zachodni — nie polski — będzie w Polsce, a zostanie nam niezaprzeczalnie, i tego nam Zachód nie ukradnie, polski biedny emeryt, polski biedny bezrobotny i polska bieda.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#AndrzejKern">Proszę państwa, dyskusja nabiera barwy. Jeszcze trzy osoby są zapisane do dyskusji. Nikomu nie będę odbierał głosu i oczywiście kto ma ochotę, ten się wypowie. Przypominam tylko, że nie osiągnęliśmy jeszcze półmetka przewidzianego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#AndrzejKern">Po tej konstatacji udzielam głosu panu posłowi Bronisławowi Komorowskiemu z Unii Demokratycznej. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#AndrzejKern">W takim razie, w ramach repliki, zabierze głos pan poseł Janusz Korwin-Mikke z Unii Polityki Realnej. Jako ostatni weźmie udział w dyskusji pan poseł Mirosław Drzewiecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#JanuszKorwinMikke">Bardzo mi miło. W ubiegłych latach o tej porze zawsze już byłem odpasiony na dobrych kartoflach amerykanach, które gdzieś tajemniczo zniknęły i teraz jadam niestety kartofle, które bardzo przypominają przemysłowe. W odróżnieniu od mojego Wielce Czcigodnego Przedmówcy mam zaufanie do rolników i jestem przekonany, że ogromna większość tych kartofli nie zgniła, a to świnki nimi spasą, a to inszą trzodę, głęboko nie wierzę w to zgnicie kartofli. Nasi chłopi umieją sobie poradzić z gorszymi jeszcze przypadłościami niż te, które im się tutaj trafiły.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#JanuszKorwinMikke">Co do wypowiedzi Wielce Czcigodnego Posła Śleziaka z SLD. Otóż chcę powiedzieć, że nie wierzę w równouprawnienie sektorów. Jeżeli jest wiele sektorów i są to równe sektory, to na styku sektora państwowego z prywatnym zawsze były, są i będą afery. Są one również w krajach tak zwanych kapitalistycznych i to też tylko na tym styku, jako przykład można podać zamówienia wojskowe itd. Nie ma ich tam, gdzie jest własność prywatna. Nie ma i być nie może, ponieważ prywatnego właściciela przekupić nie można, bo trzeba by mu było dać więcej niż wynosi jego zysk.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Poseł Longin Pastusiak: Ale prywatny właściciel może przekupywać innych i to też jest korupcja.)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#JanuszKorwinMikke">Prywatnego przedsiębiorcę też można przekupić. Czyli co, daje mu się więcej niż wynosi jego zysk? To byłoby bez sensu. Jest to, poza jakimiś patologicznymi wypadkami, po prostu niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#JanuszKorwinMikke">Kapitalizm nie jest systemem tylko samych aniołów. Kapitalizm to jest system składający się raczej z pazernych diabłów. Reguły kapitalizmu zmuszają je do działania tak, że ich zysk jest jednocześnie zyskiem społeczeństwa. I na tym polega istota kapitalizmu, jego piękno, to że diabły przerabia na anioły.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#JanuszKorwinMikke">I oczywiście dotyczy to również takich przypadków patologicznych, jak taksówki, o których mówił Wielce Czcigodny Poseł Bugaj. Jeżeli pojawia się mafia, która terroryzuje innych, powinna być policja i to policja, która tę mafię rozbije. To jest bardzo proste, wystarczy 2–3 policjantów, którzy przez lunetę patrzą komu przecinają opony i tego co przecinał tak załatwiają, żeby mu się odechciało. I to jest właściwa droga, bo złodzieje i bandyci są zawsze, ale to nie jest korupcja, tylko przecinanie opon taksówkarzom. To jest bandytyzm i z bandytami w każdym kraju trzeba po prostu walczyć.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#JanuszKorwinMikke">To, że polski kapitał, to już ostatnia sprawa, ucieka za granicę - nie tylko polski, zagraniczny po prostu nie przyjeżdża, jemu jest o wiele łatwiej - wynika właśnie z tego, że są wysokie, niestabilne podatki, które zmieniają się z dnia na dzień, z tego że można sobie to i owo załatwić, konkurent dostanie za łapówkę zniżkę podatkową, czyli mnie z rynku wyniesie, a ja jako obcokrajowiec może nie wiem komu dać łapówkę, wszystko to powoduje, że ten kapitał ucieka. Dopóki nie będzie niskich podatków, podatków płaskich typu pogłównego, póki nie będzie stabilności praw, która gwarantuje, że to prawo, które jest dzisiaj nie zmieni się jutro, pojutrze, przez najbliższych kilkanaście miesięcy czy nawet kilka lat - póty wszystkie pieniądze będą z Polski uciekać i obawiam się, że w tej chwili bardzo wiele już uciekło, z czego część być może bezpowrotnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Mirosław Drzewiecki z Klubu Liberalno-Demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MirosławDrzewiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie chciałem się z państwem podzielić taką refleksją. Przysłuchując się wystąpieniom moich poprzedników właściwie nie wiem, czy dobrze się dzieje, że wszyscy tu ulegamy presji tworzenia specyficznego klimatu, a mianowicie klimatu sugerującego, że Polska jest krajem afer i korupcji. Tworzymy i wypuszczamy szum informacyjny, że przyczyną polskiej biedy są afery i korupcja pracowników administracji państwowej. Oczywiście jestem przeciwnikiem wszelkich afer, korupcji i uważam, że należy tego typu przestępstwa ścigać z całą bezwzględnością. Natomiast wydaje mi się, że zamiast podejmowania uchwały sejmowej, co jest bardziej tworzeniem szumu informacyjnego niż ma moc sprawczą, należałoby dokonać bardzo szczegółowej analizy tego marginesu patologii, czy mieści się on w standardach światowych. Bo jeżeli tak, to należałoby stwierdzić, że Polska jest krajem jak każdy inny, czyli po prostu w ramach normalnego funkcjonowania gospodarki jest uczciwa działalność i nieuczciwa, i ten margines jest standardem światowym. Co nie znaczy, że mamy przymykać oczy na tego typu patologiczne zjawiska. Natomiast należałoby wtedy odejść od robienia wrzawy, sugerowania, że jest czas łapania złodzieja i czas tworzenia wizji Polski aferowej, ponieważ straty w świadomości społecznej, jakie w ten sposób być może powodujemy, są niezwykle duże. Jako przykład dam państwu wyniki badania opinii publicznej dotyczące przyzwolenia społeczeństwa na prywatyzację, czyli coś, co jest podstawowym, fundamentalnym elementem tworzenia gospodarki rynkowej, dzisiaj w jakim sensie bezalternatywnym, dlatego że cofanie się właściwie spychałoby nas do tej sytuacji, jaką obserwujemy na Kubie. Parę miesięcy temu 84% społeczeństwa opowiedziało się za prywatyzacją. Dzisiaj tylko 4% społeczeństwa twierdzi, że jest za prywatyzacją. Czy w związku z tym, rozpoczynając tego typu działania, nie wyrządzamy większej szkody społecznej, niż gdybyśmy tego typu uchwał nie podejmowali?</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MirosławDrzewiecki">Chciałbym państwu zwrócić jeszcze uwagę na to, że tak naprawdę wszystkie wypowiedzi z tej trybuny mają charakter rozliczeniowo-roszczeniowy. Nikt z państwa nie proponuje jakichś pozytywnych rozwiązań na przyszłość. Wiemy przecież, że afery, ich słaba wykrywalność, korupcja muszą znaleźć odpór w dobrze funkcjonującej prokuraturze, sądach, izbach skarbowych, NIK i innych organizacjach kontrolnych, które są do tego powołane. Są sygnały, że nie mają one środków nawet na zapłacenie rachunków telefonicznych. Jakby się skoncentrować nad tym, jak tego typu organy wzmocnić, nie tylko finansowo, ale merytorycznie, to byłby to chyba pożądany kierunek naszej uchwały, tworzenia nowego prawa. Polski Kodeks karny nie przewiduje przestępstwa komputerowego. A to jest dziedzina, w której natychmiast należałoby działać i próbować zmienić nie przystające do rzeczywistości prawo. Myślę, że gdybyśmy się nad tym zastanowili, to pożytek byłby dużo większy, niż z podejmowania tego typu uchwał, które tak naprawdę tworzą tylko szum informacyjny.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#AndrzejKern">Zakończenie debaty nieco się przesuwa, gdyż mam jeszcze dwa zgłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Janusz Szymański, nie zrzeszony. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Nie zamierzam zabierać dużo czasu. Chcę powiedzieć, że czas z pewnością ucieka i dlatego zwracam uwagę na pewną wątpliwość, mianowicie widzę nadmierną deklaratywność tej uchwały, z której nic nie wynika i w gruncie rzeczy...</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#JanuszSzymański">‍...chciałbym, żeby były zawarte w tej uchwale pewne elementy konstytutywne i żebyśmy nie mieli poczucia, że tracimy czas.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#JanuszSzymański">Mianowicie w pkt. 2 w tiret 2 tej uchwały chcę zaproponować, skoro minister finansów ani minister sprawiedliwości nie mają inicjatywy ustawodawczej, bo zgodnie z konstytucją mieć nie mogą, nadanie następującego brzmienia: „Radę Ministrów do dokonania analizy przepisów obowiązującego prawa i przedstawienia propozycji i rozwiązań w formie gotowych projektów ustaw...”, a więc w związku z powyższym Sejm zobowiązałby do końca kwietnia Radę Ministrów „do dokonania analizy przepisów obowiązującego prawa i przedstawienia propozycji rozwiązań w formie gotowych projektów ustaw w przedmiocie skutecznego zabezpieczenia interesów majątkowych skarbu państwa i egzekucji należności budżetowych” — i dalej byłoby bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#JanuszSzymański">Chcę, panie marszałku, prosić Wysoką Izbę, aby przyjęła tę poprawkę. Natomiast jeżeli nie uzyska ona akceptacji Wysokiej Izby, to wnoszę o to, aby termin zawarty w pkt. 2 tej uchwały: „zobowiązuje Sejm do końca kwietnia” zastąpić wyrazami: „do końca marca”. Nie wydaje mi się, żeby na te czynności było potrzeba aż tak dużo czasu. I jeszcze jedna uwaga, chcę wzmocnić wypowiedź pana posła Markiewicza, dotyczącą zaniechania wykonywania obowiązków ustawowych w celu wydania aktów wykonawczych wynikających z upoważnienia ustawowego, apelując, aby Prezydium Sejmu zwróciło się do Rady Ministrów z wnioskiem o określenie ścisłego kalendarza prac nad wykonaniem wszystkich upoważnień ustawowych do wydania aktów wykonawczych i o to, aby rząd w nieprzekraczalnym terminie 2 tygodni przedstawił Wysokiej Izbie na piśmie informację, w jakim czasie wykona wszystkie upoważnienia do wydania aktów wykonawczych do już obowiązujących ustaw.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#AndrzejKern">Głos zabierze pan poseł Bronisław Komorowski z Unii Demokratycznej. Zwracam uwagę, panie pośle, że kiedy ja będę prowadził obrady, nie dopuszczę do zabrania głosu tego, kogo nie będzie na sali w chwili wyczytania a nie uzgodni przesunięcia swego wystąpienia. Taka zasada nie była dotychczas przestrzegana, nie stosuję jej zatem wobec pana.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#AndrzejKern">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#BronisławKomorowski">Panie Marszałku! Dziękuję za uwagę, z pokorą przyjmuję krytykę.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#BronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pełni zgadzam się z moim przedmówcą, że ustawa ma charakter czysto deklaratywny i niewiele wnosi, jeżeli chodzi o proponowane rozwiązania. Niemniej jednak w trakcie debaty pojawiły się propozycje budzące moje wątpliwości i opór. Znalazły się one w wypowiedzi pana posła Pawelca z Konfederacji Polski Niepodległej, który zasugerował możliwość użycia struktur armii do zwalczania korupcji. Mamy jak najgorsze doświadczenia dotyczące tego rodzaju działań, przede wszystkim ma je armia. W okresie stanu wojennego próbowano uruchomić system nadzoru nad gospodarką, nad finansami, nad administracją tworząc instytucję komisarzy wojskowych. Na ogół nie przyniosło to pozytywnych rozwiązań gospodarce i administracji. Najczęściej kończyło się „zassaniem” ludzi wojska, często mających szczere, dobre intencje, w lokalne, właśnie korupcyjne, układy. Toteż uznałem za swój obowiązek przestrzec przed tego rodzaju myśleniem, które jest niebezpieczne, jeżeli pojawia się w Sejmie, a jeszcze bardziej niebezpieczne, jeżeli mówi o tym żołnierz zawodowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo i myślę, że dobrze się stało, że jednak zabrał pan głos.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Jacek Pawelec: Można ad vocem, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#AndrzejKern">Chwileczkę, panie pośle, głos ma pan poseł Czesław Sobierajski.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AndrzejKern">Proszę państwa, zbliżamy się do końca debaty. Są pewne zobowiązania, kluby mają wcześniej uzgodnione spotkania. Myślę, że debata trwała dostatecznie długo i każdy mógł się wypowiedzieć. Udzielam głosu panu posłowi Sobierajskiemu, w ramach repliki panu posłowi Pawelcowi, na cztery zdania, i na tym już niestety, w sposób samowolny, zamykam dyskusję. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#CzesławSobierajski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znacznie wcześniej wycofałem się z zabrania głosu, ale po tym co usłyszałem, szczególnie od pana posła Mirosława Drzewieckiego z KL-D, trudno nie zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#CzesławSobierajski">Otóż, panie pośle, gdyby standardem światowym było to, o czym informuje NIK, nawet ten NIK, który jest obecnie, z tymi ludźmi, pan chyba również to czyta... ale zacytuję panu, żeby nie być gołosłownym. NIK o wynikach kontroli funkcjonowania jednostek gospodarczych z udziałem podmiotów zagranicznych przeprowadzonej w czerwcu 1991 r. We wszystkich, powtarzam, we wszystkich skontrolowanych przedsiębiorstwach występowały nieprawidłowości związane przeważnie z niewłaściwą, zaniżoną wyceną majątku przekazywanego spółkom jako aporty rzeczowe oraz w postaci czynszów najmu i dzierżawy. Powszechnie stosowaną praktyką było wnoszenie do spółek jako wkładów niepieniężnych składników majątkowych przedsiębiorstw państwowych według cen ewidencyjnych, a nie rynkowych itd, itd. Mam kilka takich raportów, pan ma również, i właściwie powtarza się to strona w stronę. A więc gdyby to miało być standardem światowym, gdyby tak miała wyglądać gospodarka rynkowa, to pierwszy byłbym przeciwny, a wszyscy mnie tutaj znają i wiedzą, że rzeczywiście mówię o gospodarce rynkowej. Byłem przerażony na posiedzeniu Komisji Przekształceń Własnościowych kiedy były minister Lewandowski powiedział, że przy prywatyzacji założył 30% korupcji. Jeżeli się zakłada coś takiego, to automatycznie można określić tę korupcję na 60%. Gdyby to miało być standardem, to dziękuję za taką prywatyzację.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#CzesławSobierajski"> I pan jest zdziwiony, dlaczego tylko 5% popiera teraz prywatyzację, właśnie dlatego. Każdy chce przejść do normalnego systemu, ale bez afer, które właściwie nie mają końca. Dlatego składam wniosek do ministra, do prokuratury, do policji. Należałoby może rozważyć możliwość płacenia prowizji od skuteczności prokuratorom czy nawet K17, wydziałowi gospodarczemu. Jeśli ktoś mi mówi, że tego typu instytucje nie mają pieniędzy, to czasami wydaje mi się, że gdyby się przyłożyły, to nie tylko one miałyby pieniądze, ale znacznie więcej byłoby ich w budżecie i do podziału. Należałoby więc rozważyć i taką możliwość. Wiele tutaj powiedziano i nikt z siedzących na sali, jestem o tym przekonany, i zapewne nikt w Polsce, nie jest przeciwny systemowi, jak go nazywam, wręcz kapitalistycznemu, ale nie w ten sposób prowadzonemu. Jestem przekonany, że ta dyskusja i ta uchwała, i w konsekwencji poczynania rządu, doprowadzą konsekwentnie do tego, że taki ustrój rzeczywiście wprowadzimy, ale oczywiście nie taką drogą. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AndrzejKern">Głos ma w ramach repliki pan poseł Józef Jacek Pawelec.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AndrzejKern">Proszę już bardzo krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JózefJacekPawelec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowczo protestuję przeciwko przekręcaniu mojej wypowiedzi. Wyraźnie mówiłem o ewentualnym wykorzystaniu potencjału, np. tylko środków technicznych lub kadry pracowniczej. Jestem przeciwny używaniu wojska do wiadomych celów i na poprzednim posiedzeniu mówiłem wyraźnie, że boleję nad tym, że w stanie wojennym wykorzystywano wojskowych w charakterze komisarzy i proszę mi tego nie wmawiać, bo doskonale sobie zdaję sprawę, jak społeczeństwo jest wyczulone na tym punkcie. Natomiast twierdzę, że armia, tak jak to można przeczytać chociażby w konstytucjach niektórych państw zachodnich, konstytucji niemieckiej, francuskiej, czy w „Polityce” wypowiedź mądrego ministra obrony CSRF, który siebie nazywa „ministrem obrony wartości” w Czechosłowacji, Dobrowskiego, wojsko ma obowiązek w chwili krytycznej przyjść społeczeństwu z pomocą i być może, że coś takiego mogłoby być potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Janusz Korwin-Mikke: Jeszcze nie widziałem armaty, która by trafiła w korupcję.)</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#JózefJacekPawelec">Niech pan przeczyta ten artykuł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AndrzejKern">Proszę o spokój, wykorzystują państwo moje miękkie serce.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#AndrzejKern">Pan poseł Mirosław Drzewiecki zabierze głos w ramach repliki, ale proszę bardzo krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MirosławDrzewiecki">Panie Marszałku! Myślę, że pan poseł Sobierajski nie zrozumiał tego, co powiedziałem. Nie powiedziałem, że margines patologii korupcyjno-aferowej w Polsce mieści się w standardzie, wzywałem tylko do tego, żeby ustalić, czy ten margines jest czymś, co się mieści w standardzie, bo prywatnie bardzo chciałbym to wiedzieć. Czy w Polsce afery to jest rzeczywiście coś, co można byłoby wykorzystać jako etykietę - Polska krajem aferowym - czy afery są po prostu standardem. Natomiast pana konstruktywna wypowiedź dotycząca tego, czy przypadkiem nie zainteresować prokuratorów 5% dodatkiem za wykryte afery itd., to jest właśnie przejaw pozytywnego myślenia, o którym mówiłem. To być może jest ten kierunek, o którym powinniśmy rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#MirosławDrzewiecki">Proszę natomiast nie mówić, że stwierdziłem, iż mieścimy się w standardzie. Marzyłbym, żeby Polska z tą liczbą afer, o której tu państwo mówią, nie mieściła się w standardzie, bo jeżeli tak wysoki jest standard, to rzeczywiście samopoczucie obywatela jest dosyć kiepskie.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#MirosławDrzewiecki">Wzywam natomiast jeszcze raz: zbadajmy, jak się ma stan czarnego obiegu do prawidłowego obiegu, żebyśmy wiedzieli, czy rzeczywiście żyjemy w normalnym świecie.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę o udzielenie głosu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AndrzejKern">Przepraszam, nie udzielam już nikomu głosu.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#AndrzejKern">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Poseł Edmund Krasowski: Jeśli można...)</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Panie marszałku, przepraszam, ale ja w sprawie formalnej. A jakim prawem?)</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#AndrzejKern">Jest takie przyjęte prawo zwyczajowe, że poseł sprawozdawca ustosunkowuje się do niektórych spraw, gdyż potem bierze udział w formułowaniu pewnych wniosków i musi mieć pewność, że prawidłowo te wnioski zrozumiał.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#AndrzejKern">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JanuszSzymański">Panie marszałku, w sprawie formalnej. To jest oczywiście poza sporem, że regulamin przewiduje taką możliwość, ale również poza sporem jest to, że każdy, kto chce zabrać głos na tej sali - widziałem zgłaszających się, którzy nie zabierali dwukrotnie czasu tej Izbie podczas debaty - ma prawo zabrać głos. I to też jest poza sporem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AndrzejKern">Przepraszam, panie pośle sprawozdawco. Udzielę panu głosu na końcu, proszę się nie martwić, ma pan do tego na pewno prawo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#AndrzejKern">Kto jeszcze z państwa chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Przepraszam, że wracam z powrotem na mównicę, ale to efekt wystąpienia pana posła Sobierajskiego, który tutaj wręcz zasugerował, aby w jakiś nietypowy sposób premiować prokuratorów, którzy na pewno w jakimś stopniu zdobyliby pieniądze i sprawili, że resort sprawiedliwości miałby pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#AleksanderBentkowski">Chciałbym więc państwa poinformować, ale to było w materiałach, które otrzymaliście, że resort sprawiedliwości, a właściwie sędziowie i prokuratorzy w zeszłym roku wypracowali wpływ do budżetu państwa w kwocie 2 800 mld zł, a na swoje potrzeby zużyli tylko 1 800 mld zł. W tym roku wypracują oni dla budżetu państwa kwotę 3 800 mld zł, a na swoje potrzeby dostaną o bilion zł mniej. Jest to zatem tylko z nazwy resort budżetowy, a de facto jest to resort, który pracuje nadzwyczaj efektywnie, i jest zastanawiające, że ta Izba mimo takich wyników finansowych tego resortu, przyznała tak nikłe środki na prace dla prokuratury i sądów.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#AndrzejKern">Czy jeszcze ktoś pragnie zabrać głos? Uwzględniłem ten wniosek, z tym że jeśli państwo nie zdążycie zjeść obiadu, to nie przeze mnie, lecz przez pana posła Janusza Szymańskiego, nie zrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Edmund Krasowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#EdmundKrasowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Postaram się mówić krótko. Doskonale rozumiem emocje, jakie wywołały szczególnie wypowiedzi posła Drzewieckiego i posła Korwin-Mikke, i mam wrażenie, jakby zwłaszcza poseł Drzewiecki nie rozumiał intencji posłów, którzy się podpisali pod projektem uchwały. Powiedział pan rzecz niebywałą, sugerując, że ludzie, którzy walczą z aferami, z korupcją sprawiają, iż w Polsce zahamowana jest prywatyzacja, że społeczeństwo nie popiera idei powszechnej prywatyzacji. Jest to pana pogląd, ma pan do tego prawo, ale my również mamy prawo do mówienia otwartym głosem o tym, co drąży nasze społeczeństwo i finanse państwa. Nastąpiło tu bowiem pewne rozdwojenie. Porównał pan korupcję, afery w Polsce do tych zjawisk, które mają miejsce w kapitalizmie. Zwracam panu uwagę, że korupcja i afery w Polsce drążą budżet państwa i to jest ta cała tragedia. Mówiąc o marginesie, mówił pan o marginesie, który dotyczy właśnie sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#EdmundKrasowski">Mogę polemizować z panem posłem Korwin-Mikke, który stwierdził, że w wypadkach afery spirytusowej to w zasadzie nie było tak źle. Otóż ostatnio uzyskałem charakterystyczne dane statystyczne, mówiące o tym, iż z Niemiec wyeksportowano w 1990 r. do Polski prawie trzykrotnie więcej alkoholu, niż Polska importowała. To jest bardzo niebezpieczny margines, który właśnie jest marginesem uszczuplającym budżet państwa. Jest to już całkowicie poza wszelką kontrolą. Tak więc popieram głosy wielu posłów, którzy mówili tutaj o przywróceniu monopolu spirytusowego.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#EdmundKrasowski">Co do proponowanych poprawek, to są one dla wszystkich w miarę jasne. Wraz z posłami, którzy wnosili te poprawki, przygotujemy je na piśmie i będziemy po prostu nad nimi głosować.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#EdmundKrasowski">Na koniec, chciałbym zwrócić państwu uwagę, że projekt naszej uchwały jest pierwszym ważnym krokiem, jest poważnym impulsem kierowanym do społeczeństwa, iż te negatywne zjawiska, o których wielu z nas mówiło z tej trybuny, nie są nam obojętne.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#EdmundKrasowski">Powtórzę raz jeszcze, że z korupcją i aferami gospodarczymi należy walczyć właśnie dlatego, by w społecznej świadomości kapitalizm i wolny rynek, jedyny znany skuteczny i wydajny, jeśli chodzi o efektywność ekonomiczną ustrój, nie kojarzyły się przede wszystkim z łapówkarstwem, z nielegalnym zdobywaniem majątku i z krzywdzeniem ludzi uczciwych, zdolnych i pracowitych, by nie pogłębiał się stary podział na my i oni, by wreszcie wszyscy zaczęli myśleć o władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej jako o władzy, która dba i troszczy się o majątek całego społeczeństwa, a nie tylko garstki wybranych i to jeszcze związanych z władzą osób.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AndrzejKern">Na tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#RyszardJacekŻochowski">W sprawie formalnej. Mam jedno pytanie do pana marszałka i jedną prośbę. Chciałem zapytać, czy nową praktyką naszego Sejmu stanie się to, że poseł sprawozdawca będzie polemizował z wystąpieniami posłów. To jest pytanie.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#RyszardJacekŻochowski">I prośba. W dniu wczorajszym pan marszałek powiedział, że posłom zostanie doręczony raport o stanie państwa. Dzień wczorajszy minął, a my w dalszym ciągu nie mamy tego raportu. Oczywiście możemy się o tym dowiedzieć z gazety, ponieważ gazeta ten raport o stanie państwa dostała. Uprzejmie proszę, żeby wykorzystać może tę przerwę na to, by ten raport znalazł się w naszych skrytkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AndrzejKern">Jeśli chodzi o drugie pytanie, ustalę to i po przerwie dam znać, bo w tej chwili po prostu nie wiem. Podobno raport miał być włożony.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#AndrzejKern">Jeżeli chodzi natomiast o uprawnienia pana posła sprawozdawcy, to nie wiem, o czym pan poseł sprawozdawca będzie mówił, ale jako osoba, która referuje sprawę, ma prawo ustosunkować się do niektórych wystąpień. My zaś ustosunkujemy się do tego wszystkiego w głosowaniu. Tak więc niczyje prawa nie są tutaj naruszone.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę Edmunda Krasowskiego, przewodniczących Komisji: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej, i tych posłów, którzy wnieśli poprawki, żeby zechcieli spotkać się w pokoju obok sali posiedzeń w celu uzgodnienia brzmienia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#AndrzejKern">Teraz będą komunikaty, czyli mówiąc inaczej usłyszycie państwo to, co was czeka zamiast przerwy obiadowej. Proszę, panie pośle sekretarzu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#DariuszSońta">30 minut po ogłoszeniu przerwy obiadowej odbędzie się w sali kolumnowej posiedzenie całej Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#DariuszSońta">Z upoważnienia grupy inicjatywnej uprzejmie informuję, że posiedzenie konstytucyjne Zespołu do Spraw Kontaktów z Ukrainą odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy obiadowej w pokoju nr 105 (I piętro) w starym Domu Poselskim.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#DariuszSońta">Zebranie Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w górnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#DariuszSońta">Klub Parlamentarny KPN spotka się pół godziny po rozpoczęciu przerwy obiadowej w sali nr 217, w senackiej części kompleksu sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#DariuszSońta">Zebranie Klubu Poselskiego „Chrześcijańska Demokracja” odbędzie się po ogłoszeniu przerwy w sali nr 343.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#DariuszSońta">Zebranie Sojuszu Lewicy Demokratycznej - Klub Parlamentarny odbędzie się 15 minut przed końcem przerwy obiadowej.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#DariuszSońta">15 minut po ogłoszeniu przerwy obiadowej w obradach plenarnych Sejmu w sali lustrzanej w nowym Domu Poselskim odbędzie się posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#DariuszSońta">Z upoważnienia przewodniczącej Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej posłanki Olgi Krzyżanowskiej Biuro Stosunków Międzyparlamentarnych uprzejmie zawiadamia, iż zebranie wczoraj wybranego zarządu odbędzie się dziś wieczorem bezpośrednio po zakończeniu obrad w sali nr 67 w starym Domu Poselskim (na wprost dolnej palarni).</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#DariuszSońta">„Spring' 92” zaprasza posłanki i posłów na spotkanie z Leszkiem Balcerowiczem na temat: „Polska gospodarka — doświadczenie 2 lat”. Początek spotkania po ogłoszeniu przerwy w sali nr 118.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#DariuszSońta">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy obiadowej odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Samorządu Terytorialnego oraz Ustawodawczej poświęcone pierwszemu czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budżetowe. Posiedzenie odbędzie się w sali kolumnowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#AndrzejKern">Informuję również, że 15 minut przed zakończeniem przerwy do odebrania będą karty do głosowania na kandydatów na prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#AndrzejKern">Zarządzam w tej chwili przerwę do godz. 16.30.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 43 do godz. 16 min 34)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#DariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#DariuszWójcik">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#DariuszWójcik">Obowiązują zasady stosowane w poprzednich turach głosowania. Na karcie do głosowania skreślić należy co najmniej jedno nazwisko kandydata. Karty, na których nie skreślono nazwiska kandydata lub nie podpisane nazwiskiem i imieniem głosującego posła, są nieważne.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#DariuszWójcik">Czy wszystkie posłanki i wszyscy posłowie posiadają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#DariuszWójcik">Nikt braku karty nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#DariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#DariuszWójcik">Proszę posła sekretarza Mariusza Grabowskiego o odczytywanie kolejno nazwisk posłów, a posłów o podchodzenie do urny i wrzucanie swoich kart.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MariuszGrabowski">— Abramski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MariuszGrabowski">— Adamczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#MariuszGrabowski">— Adamowicz Andrzej Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#MariuszGrabowski">— Adamski Władysław,</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#MariuszGrabowski">— Aleksandrowicz Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#MariuszGrabowski">— Andrysiak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#MariuszGrabowski">— Andrzejczak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#MariuszGrabowski">— Andrzejewski Roman,</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#MariuszGrabowski">— Anusz Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#MariuszGrabowski">— Arendarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#MariuszGrabowski">— Arkuszewski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-119.11" who="#MariuszGrabowski">— Aszyk Piotr,</u>
          <u xml:id="u-119.12" who="#MariuszGrabowski">— Bajołek Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-119.13" who="#MariuszGrabowski">— Bajor Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-119.14" who="#MariuszGrabowski">— Balazs Artur,</u>
          <u xml:id="u-119.15" who="#MariuszGrabowski">— Balicki Marek,</u>
          <u xml:id="u-119.16" who="#MariuszGrabowski">— Bańkowska Anna,</u>
          <u xml:id="u-119.17" who="#MariuszGrabowski">— Bańkowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-119.18" who="#MariuszGrabowski">— Baran Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-119.19" who="#MariuszGrabowski">— Baraniecki Andrzej Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-119.20" who="#MariuszGrabowski">— Barciński Piotr Czesław,</u>
          <u xml:id="u-119.21" who="#MariuszGrabowski">— Barczyk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-119.22" who="#MariuszGrabowski">— Bartosz Ryszard Władysław,</u>
          <u xml:id="u-119.23" who="#MariuszGrabowski">— Bartosz Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-119.24" who="#MariuszGrabowski">— Bartoszcze Roman Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-119.25" who="#MariuszGrabowski">— Barucka Maria,</u>
          <u xml:id="u-119.26" who="#MariuszGrabowski">— Bastek Erhard Alwin,</u>
          <u xml:id="u-119.27" who="#MariuszGrabowski">— Bazała Teresa,</u>
          <u xml:id="u-119.28" who="#MariuszGrabowski">— Bąk Henryk,</u>
          <u xml:id="u-119.29" who="#MariuszGrabowski">— Bąk Józef,</u>
          <u xml:id="u-119.30" who="#MariuszGrabowski">— Bentkowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-119.31" who="#MariuszGrabowski">— Berdychowski Zygmunt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#DariuszSońta">— Białobrzewski Witold,</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#DariuszSońta">— Biały Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#DariuszSońta">— Bielecki Jan Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#DariuszSońta">— Bielewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#DariuszSońta">— Bień Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#DariuszSońta">— Biliński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#DariuszSońta">— Blajerski Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#DariuszSońta">— Blida Barbara,</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#DariuszSońta">— Błaszczeć Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#DariuszSońta">— Błażejczyk Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#DariuszSońta">— Boba Bogumiła Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#DariuszSońta">— Bober Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#DariuszSońta">— Bocheń Irmindo,</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#DariuszSońta">— Boguski Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#DariuszSońta">— Bogusz Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.15" who="#DariuszSońta">— Boni Michał,</u>
          <u xml:id="u-120.16" who="#DariuszSońta">— Boral Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.17" who="#DariuszSońta">— Borowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.18" who="#DariuszSońta">— Borowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.19" who="#DariuszSońta">— Borusewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-120.20" who="#DariuszSońta">— Brach Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-120.21" who="#DariuszSońta">— Braun Juliusz Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.22" who="#DariuszSońta">— Brylka Georg,</u>
          <u xml:id="u-120.23" who="#DariuszSońta">— Brzycki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.24" who="#DariuszSońta">— Bubel Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.25" who="#DariuszSońta">— Bugaj Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.26" who="#DariuszSońta">— Bugaj Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.27" who="#DariuszSońta">— Bujak Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.28" who="#DariuszSońta">— Bujak Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.29" who="#DariuszSońta">— Bury Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.30" who="#DariuszSońta">— Chabiński Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-120.31" who="#DariuszSońta">— Chałoński Michał,</u>
          <u xml:id="u-120.32" who="#DariuszSońta">— Chełstowski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.33" who="#DariuszSońta">— Chmiel Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.34" who="#DariuszSońta">— Choina Bogusław,</u>
          <u xml:id="u-120.35" who="#DariuszSońta">— Choiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.36" who="#DariuszSońta">— Chrzanowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-120.37" who="#DariuszSońta">— Ciemniewski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.38" who="#DariuszSońta">— Cimoszewicz Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.39" who="#DariuszSońta">— Cinal Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.40" who="#DariuszSońta">— Czajka Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.41" who="#DariuszSońta">— Czarnecki Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.42" who="#DariuszSońta">— Czarnecki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.43" who="#DariuszSońta">— Czechoński Stanisław Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.44" who="#DariuszSońta">— Czernecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.45" who="#DariuszSońta">— Czykwin Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-120.46" who="#DariuszSońta">— Czyż Barbara,</u>
          <u xml:id="u-120.47" who="#DariuszSońta">— Dąbrowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.48" who="#DariuszSońta">— Dmochowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.49" who="#DariuszSońta">— Domański Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-120.50" who="#DariuszSońta">— Domin Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.51" who="#DariuszSońta">— Drzewiecki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-120.52" who="#DariuszSońta">— Dubiella Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-120.53" who="#DariuszSońta">— Dudkiewicz Anna Teresa,</u>
          <u xml:id="u-120.54" who="#DariuszSońta">— Dutka Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-120.55" who="#DariuszSońta">— Dyka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.56" who="#DariuszSońta">— Dzierżyński Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.57" who="#DariuszSońta">— Dziewulski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.58" who="#DariuszSońta">— Dziubek Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.59" who="#DariuszSońta">— Eysmont Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.60" who="#DariuszSońta">— Eysymontt Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.61" who="#DariuszSońta">— Fabian Jan Willibald,</u>
          <u xml:id="u-120.62" who="#DariuszSońta">— Fogler Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.63" who="#DariuszSońta">— Frasyniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.64" who="#DariuszSońta">— Frączek Barbara,</u>
          <u xml:id="u-120.65" who="#DariuszSońta">— Frączek Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.66" who="#DariuszSońta">— Frost Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.67" who="#DariuszSońta">— Furtak Antoni Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.68" who="#DariuszSońta">— Gadomski Witold,</u>
          <u xml:id="u-120.69" who="#DariuszSońta">— Gaj Bożena,</u>
          <u xml:id="u-120.70" who="#DariuszSońta">— Gajda Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.71" who="#DariuszSońta">— Galek Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.72" who="#DariuszSońta">— Gawlik Radosław,</u>
          <u xml:id="u-120.73" who="#DariuszSońta">— Gąsienica-Makowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.74" who="#DariuszSońta">— Geremek Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-120.75" who="#DariuszSońta">— Gil Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-120.76" who="#DariuszSońta">— Glapiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.77" who="#DariuszSońta">— Godlewski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.78" who="#DariuszSońta">— Golba Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.79" who="#DariuszSońta">— Goryszewski Henryk Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.80" who="#DariuszSońta">— Gorzelańczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.81" who="#DariuszSońta">— Góralska Helena,</u>
          <u xml:id="u-120.82" who="#DariuszSońta">— Górczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.83" who="#DariuszSońta">— Grabowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.84" who="#DariuszSońta">— Gutowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.85" who="#DariuszSońta">— Halber Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.86" who="#DariuszSońta">— Hall Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.87" who="#DariuszSońta">— Handzlik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.88" who="#DariuszSońta">— Hardej Sławomir Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.89" who="#DariuszSońta">— Hardy Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.90" who="#DariuszSońta">— Hennelowa Józefa,</u>
          <u xml:id="u-120.91" who="#DariuszSońta">— Hermanowicz Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.92" who="#DariuszSońta">— Hniedziewicz Stanisław Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-120.93" who="#DariuszSońta">— Holc Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-120.94" who="#DariuszSońta">— Hrybacz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.95" who="#DariuszSońta">— Ibisz Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.96" who="#DariuszSońta">— Iwaniec Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.97" who="#DariuszSońta">— Iwiński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.98" who="#DariuszSońta">— Jagieliński Roman,</u>
          <u xml:id="u-120.99" who="#DariuszSońta">— Janas Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.100" who="#DariuszSońta">— Janiszewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-120.101" who="#DariuszSońta">— Jankowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.102" who="#DariuszSońta">— Janowski Gabriel,</u>
          <u xml:id="u-120.103" who="#DariuszSońta">— Janowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-120.104" who="#DariuszSońta">— Janowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.105" who="#DariuszSońta">— Jaskiernia Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.106" who="#DariuszSońta">— Jastrzębski Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.107" who="#DariuszSońta">— Jedynak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.108" who="#DariuszSońta">— Jędryka Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-120.109" who="#DariuszSońta">— Jędrzejczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.110" who="#DariuszSońta">— Jurek Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.111" who="#DariuszSońta">— Kaczmarek Filip,</u>
          <u xml:id="u-120.112" who="#DariuszSońta">— Kaczmarek Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-120.113" who="#DariuszSońta">— Kaczyński Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-120.114" who="#DariuszSońta">— Kaczyński Lech,</u>
          <u xml:id="u-120.115" who="#DariuszSońta">— Kalemba Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.116" who="#DariuszSońta">— Kaleta Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.117" who="#DariuszSońta">— Kamiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.118" who="#DariuszSońta">— Kania Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.119" who="#DariuszSońta">— Kaniewski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.120" who="#DariuszSońta">— Karwowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-120.121" who="#DariuszSońta">— Kazimierski Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-120.122" who="#DariuszSońta">— Kern Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.123" who="#DariuszSońta">— Kępka Marian,</u>
          <u xml:id="u-120.124" who="#DariuszSońta">— Kielek Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-120.125" who="#DariuszSońta">— Kisiliczyk Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.126" who="#DariuszSońta">— Klata Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.127" who="#DariuszSońta">— Klimczak Feliks,</u>
          <u xml:id="u-120.128" who="#DariuszSońta">— Klisiewicz Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-120.129" who="#DariuszSońta">— Kłoczko Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.130" who="#DariuszSońta">— Knysok Anna,</u>
          <u xml:id="u-120.131" who="#DariuszSońta">— Kocjan Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.132" who="#DariuszSońta">— Koczwara Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.133" who="#DariuszSońta">— Kołodziej Bartłomiej,</u>
          <u xml:id="u-120.134" who="#DariuszSońta">— Kołodziejczyk Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.135" who="#DariuszSońta">— Komorowski Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-120.136" who="#DariuszSońta">— Kopania Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.137" who="#DariuszSońta">— Korwin-Mikke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.138" who="#DariuszSońta">— Kost Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.139" who="#DariuszSońta">— Kostarczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.140" who="#DariuszSońta">— Kośla Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.141" who="#DariuszSońta">— Kotlarski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-120.142" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.143" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Paweł,</u>
          <u xml:id="u-120.144" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Tadeusz s. Franciszka,</u>
          <u xml:id="u-120.145" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Tadeusz s. Piotra,</u>
          <u xml:id="u-120.146" who="#DariuszSońta">— Kowalczyk Zofia,</u>
          <u xml:id="u-120.147" who="#DariuszSońta">— Kowalik Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.148" who="#DariuszSońta">— Koza Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.149" who="#DariuszSońta">— Kozak Brunon,</u>
          <u xml:id="u-120.150" who="#DariuszSońta">— Kozakiewicz Mikołaj,</u>
          <u xml:id="u-120.151" who="#DariuszSońta">— Kozłowski Marian,</u>
          <u xml:id="u-120.152" who="#DariuszSońta">— Krasowski Edmund,</u>
          <u xml:id="u-120.153" who="#DariuszSońta">— Kraus Janina,</u>
          <u xml:id="u-120.154" who="#DariuszSońta">— Krawczuk Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.155" who="#DariuszSońta">— Kropiwnicki Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.156" who="#DariuszSońta">— Kroll Henryk Fabian,</u>
          <u xml:id="u-120.157" who="#DariuszSońta">— Król Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.158" who="#DariuszSońta">— Król Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.159" who="#DariuszSońta">— Król Stefan,</u>
          <u xml:id="u-120.160" who="#DariuszSońta">— Krutul Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.161" who="#DariuszSońta">— Krzyżanowska Olga,</u>
          <u xml:id="u-120.162" who="#DariuszSońta">— Kufel Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-120.163" who="#DariuszSońta">— Kulas Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.164" who="#DariuszSońta">— Kurczewski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.165" who="#DariuszSońta">— Kuroń Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.166" who="#DariuszSońta">— Kwaśniewski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.167" who="#DariuszSońta">— Kwiatkowski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.168" who="#DariuszSońta">— Labuda Barbara,</u>
          <u xml:id="u-120.169" who="#DariuszSońta">— Lasocki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.170" who="#DariuszSońta">— Lasota Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.171" who="#DariuszSońta">— Lech Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.172" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.173" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-120.174" who="#DariuszSońta">— Lewandowski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.175" who="#DariuszSońta">— Libicki Marcin,</u>
          <u xml:id="u-120.176" who="#DariuszSońta">— Lipiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.177" who="#DariuszSońta">— Lipowicz Irena Ewa,</u>
          <u xml:id="u-120.178" who="#DariuszSońta">— Liszcz Teresa,</u>
          <u xml:id="u-120.179" who="#DariuszSońta">— Lityński Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.180" who="#DariuszSońta">— Liwak Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.181" who="#DariuszSońta">— Ładosz Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.182" who="#DariuszSońta">— Łączkowski Paweł Julian,</u>
          <u xml:id="u-120.183" who="#DariuszSońta">— Łenyk Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-120.184" who="#DariuszSońta">— Łochowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.185" who="#DariuszSońta">— Łopuszański Jan Edward,</u>
          <u xml:id="u-120.186" who="#DariuszSońta">— Łuczak Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.187" who="#DariuszSońta">— Łukasiewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-120.188" who="#DariuszSońta">— Łukomski Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.189" who="#DariuszSońta">— Łybacka Krystyna,</u>
          <u xml:id="u-120.190" who="#DariuszSońta">— Macierewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.191" who="#DariuszSońta">— Maćkowiak Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.192" who="#DariuszSońta">— Majewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.193" who="#DariuszSońta">— Majewski Wit,</u>
          <u xml:id="u-120.194" who="#DariuszSońta">— Maksymiuk Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.195" who="#DariuszSońta">— Małachowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.196" who="#DariuszSońta">— Manicki Maciej,</u>
          <u xml:id="u-120.197" who="#DariuszSońta">— Marasek Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.198" who="#DariuszSońta">— Markiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.199" who="#DariuszSońta">— Martyniuk Wacław,</u>
          <u xml:id="u-120.200" who="#DariuszSońta">— Matuszczak Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.201" who="#DariuszSońta">— Matyjek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.202" who="#DariuszSońta">— Maziarski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.203" who="#DariuszSońta">— Mazowiecki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.204" who="#DariuszSońta">— Mazurkiewicz Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.205" who="#DariuszSońta">— Mazurkiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.206" who="#DariuszSońta">— Mażewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-120.207" who="#DariuszSońta">— Meisel Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.208" who="#DariuszSońta">— Merkel Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.209" who="#DariuszSońta">— Michalak Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-120.210" who="#DariuszSońta">— Michalak Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.211" who="#DariuszSońta">— Michalak Zenon,</u>
          <u xml:id="u-120.212" who="#DariuszSońta">— Michalik Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.213" who="#DariuszSońta">— Mierzwa Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.214" who="#DariuszSońta">— Miller Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.215" who="#DariuszSońta">— Mizikowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.216" who="#DariuszSońta">— Mochnaczewski Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.217" who="#DariuszSońta">— Moczulski Leszek,</u>
          <u xml:id="u-120.218" who="#DariuszSońta">— Modzelewski Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-120.219" who="#DariuszSońta">— Mogiła-Lisowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-120.220" who="#DariuszSońta">— Mojzesowicz Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.221" who="#DariuszSońta">— Moszczyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.222" who="#DariuszSońta">— Müller Edward,</u>
          <u xml:id="u-120.223" who="#DariuszSońta">— Musioł Paweł Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.224" who="#DariuszSońta">— Muszyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.225" who="#DariuszSońta">— Niczyperowicz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.226" who="#DariuszSońta">— Niesiołowski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-120.227" who="#DariuszSońta">— Niewiarowski Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-120.228" who="#DariuszSońta">— Niewiarowski Wacław,</u>
          <u xml:id="u-120.229" who="#DariuszSońta">— Nowacka Irena Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.230" who="#DariuszSońta">— Nowak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-120.231" who="#DariuszSońta">— Nowak Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.232" who="#DariuszSońta">— Nowina-Konopka Halina Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.233" who="#DariuszSońta">— Nowina-Konopka Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.234" who="#DariuszSońta">— Oleksy Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.235" who="#DariuszSońta">— Olszewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.236" who="#DariuszSońta">— Onyszkiewicz Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.237" who="#DariuszSońta">— Opilo Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.238" who="#DariuszSońta">— Orłowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.239" who="#DariuszSońta">— Orzeł Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.240" who="#DariuszSońta">— Osiatyński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.241" who="#DariuszSońta">— Pamuła Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.242" who="#DariuszSońta">— Panek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-120.243" who="#DariuszSońta">— Pastusiak Longin,</u>
          <u xml:id="u-120.244" who="#DariuszSońta">— Pastuszewski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-120.245" who="#DariuszSońta">— Pawelec Józef Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.246" who="#DariuszSońta">— Pawlak Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.247" who="#DariuszSońta">— Pawlak Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-120.248" who="#DariuszSońta">— Pawlak Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-120.249" who="#DariuszSońta">— Pawłowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.250" who="#DariuszSońta">— Paździor Helmut,</u>
          <u xml:id="u-120.251" who="#DariuszSońta">— Pelc Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-120.252" who="#DariuszSońta">— Pęgiel Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.253" who="#DariuszSońta">— Pękała Kazimierz Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-120.254" who="#DariuszSońta">— Piasecki Cezary,</u>
          <u xml:id="u-120.255" who="#DariuszSońta">— Piątkowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.256" who="#DariuszSońta">— Piechociński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.257" who="#DariuszSońta">— Piechota Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.258" who="#DariuszSońta">— Piechowicz Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.259" who="#DariuszSońta">— Pieczka Feliks Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-120.260" who="#DariuszSońta">— Pietrzyk Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-120.261" who="#DariuszSońta">— Pietrzyk Katarzyna,</u>
          <u xml:id="u-120.262" who="#DariuszSońta">— Pilarczyk Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.263" who="#DariuszSońta">— Pilarski Bohdan,</u>
          <u xml:id="u-120.264" who="#DariuszSońta">— Piłka Marian,</u>
          <u xml:id="u-120.265" who="#DariuszSońta">— Piskorski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.266" who="#DariuszSońta">— Piskorski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-120.267" who="#DariuszSońta">— Pokrywka Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.268" who="#DariuszSońta">— Polczyński Waldemar Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.269" who="#DariuszSońta">— Polmański Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.270" who="#DariuszSońta">— Popenda Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.271" who="#DariuszSońta">— Potocki Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.272" who="#DariuszSońta">— Pruchno-Wróblewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-120.273" who="#DariuszSońta">— Przybyłowicz Marcin,</u>
          <u xml:id="u-120.274" who="#DariuszSońta">— Putra Krzysztof Jakub,</u>
          <u xml:id="u-120.275" who="#DariuszSońta">— Puzyna Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.276" who="#DariuszSońta">— Pycak Wincenty,</u>
          <u xml:id="u-120.277" who="#DariuszSońta">— Raiter Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.278" who="#DariuszSońta">— Raj Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.279" who="#DariuszSońta">— Rakoczy Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.280" who="#DariuszSońta">— Reichelt Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.281" who="#DariuszSońta">— Rewiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.282" who="#DariuszSońta">— Rogucki Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-120.283" who="#DariuszSońta">— Rokita Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.284" who="#DariuszSońta">— Rospara Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.285" who="#DariuszSońta">— Rostek Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.286" who="#DariuszSońta">— Różycka Barbara,</u>
          <u xml:id="u-120.287" who="#DariuszSońta">— Rudnicka Jadwiga,</u>
          <u xml:id="u-120.288" who="#DariuszSońta">— Rulewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.289" who="#DariuszSońta">— Rychlik Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.290" who="#DariuszSońta">— Rzepka Edward,</u>
          <u xml:id="u-120.291" who="#DariuszSońta">— Rzymełka Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.292" who="#DariuszSońta">— Saletra Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.293" who="#DariuszSońta">— Samborski Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.294" who="#DariuszSońta">— Schreiber Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-120.295" who="#DariuszSońta">— Seferowicz Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-120.296" who="#DariuszSońta">— Sekuła Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-120.297" who="#DariuszSońta">— Sengebusch Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.298" who="#DariuszSońta">— Serafin Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.299" who="#DariuszSońta">— Setnik Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.300" who="#DariuszSońta">— Siedlecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.301" who="#DariuszSońta">— Sielańczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.302" who="#DariuszSońta">— Siemiątkowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.303" who="#DariuszSońta">— Sienkiewicz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.304" who="#DariuszSońta">— Sierakowska Izabella,</u>
          <u xml:id="u-120.305" who="#DariuszSońta">— Sikora Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-120.306" who="#DariuszSońta">— Sikora Wanda,</u>
          <u xml:id="u-120.307" who="#DariuszSońta">— Siwek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-120.308" who="#DariuszSońta">— Siwiec Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.309" who="#DariuszSońta">— Siwiec Marek Maciej,</u>
          <u xml:id="u-120.310" who="#DariuszSońta">— Skorecki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.311" who="#DariuszSońta">— Słomka Adam,</u>
          <u xml:id="u-120.312" who="#DariuszSońta">— Smirnow Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.313" who="#DariuszSońta">— Smolarek Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.314" who="#DariuszSońta">— Sobański Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.315" who="#DariuszSońta">— Sobierajski Czesław,</u>
          <u xml:id="u-120.316" who="#DariuszSońta">— Sobotka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.317" who="#DariuszSońta">— Sokołowska Wanda,</u>
          <u xml:id="u-120.318" who="#DariuszSońta">— Sońta Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.319" who="#DariuszSońta">— Soska Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.320" who="#DariuszSońta">— Sośnicki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-120.321" who="#DariuszSońta">— Spychalska Ewa,</u>
          <u xml:id="u-120.322" who="#DariuszSońta">— Srebro Maciej Edward,</u>
          <u xml:id="u-120.323" who="#DariuszSońta">— Staniszewska Grażyna,</u>
          <u xml:id="u-120.324" who="#DariuszSońta">— Staniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.325" who="#DariuszSońta">— Stańdo Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.326" who="#DariuszSońta">— Staręga-Piasek Joanna,</u>
          <u xml:id="u-120.327" who="#DariuszSońta">— Starownik Marian Roman,</u>
          <u xml:id="u-120.328" who="#DariuszSońta">— Stefaniuk Franciszek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.329" who="#DariuszSońta">— Steinhoff Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.330" who="#DariuszSońta">— Sterkowicz Czesław,</u>
          <u xml:id="u-120.331" who="#DariuszSońta">— Strębska Halina Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-120.332" who="#DariuszSońta">— Strzelecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.333" who="#DariuszSońta">— Suchocka Hanna,</u>
          <u xml:id="u-120.334" who="#DariuszSońta">— Suchora Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.335" who="#DariuszSońta">— Sumara Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.336" who="#DariuszSońta">— Synowiec Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.337" who="#DariuszSońta">— Syryjczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.338" who="#DariuszSońta">— Sytek Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-120.339" who="#DariuszSońta">— Sytek Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.340" who="#DariuszSońta">— Szablewski Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-120.341" who="#DariuszSońta">— Szafraniec Herbert,</u>
          <u xml:id="u-120.342" who="#DariuszSońta">— Szańkowski Stefan Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.343" who="#DariuszSońta">— Szarawarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.344" who="#DariuszSońta">— Szatkowski Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-120.345" who="#DariuszSońta">— Szczepaniak Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.346" who="#DariuszSońta">— Szczepuła Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-120.347" who="#DariuszSońta">— Szczygielski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.348" who="#DariuszSońta">— Szmajdziński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.349" who="#DariuszSońta">— Szreder Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-120.350" who="#DariuszSońta">— Szymańczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.351" who="#DariuszSońta">— Szymański Janusz Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.352" who="#DariuszSońta">— Szyszko Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-120.353" who="#DariuszSońta">— Śledzińska-Katarasińska Iwona,</u>
          <u xml:id="u-120.354" who="#DariuszSońta">— Śleziak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-120.355" who="#DariuszSońta">— Świtka Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.356" who="#DariuszSońta">— Świtoń Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.357" who="#DariuszSońta">— Taylor Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.358" who="#DariuszSońta">— Tchórzewski Krzysztof Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.359" who="#DariuszSońta">— Terlecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.360" who="#DariuszSońta">— Then Artur,</u>
          <u xml:id="u-120.361" who="#DariuszSońta">— Tokarczuk Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.362" who="#DariuszSońta">— Tokarzewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-120.363" who="#DariuszSońta">— Tromski Robert,</u>
          <u xml:id="u-120.364" who="#DariuszSońta">— Turczyński Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.365" who="#DariuszSońta">— Turko Ludwik,</u>
          <u xml:id="u-120.366" who="#DariuszSońta">— Tusk Donald,</u>
          <u xml:id="u-120.367" who="#DariuszSońta">— Tuszyński Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-120.368" who="#DariuszSońta">— Twaróg Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-120.369" who="#DariuszSońta">— Tyrakowski Antoni,</u>
          <u xml:id="u-120.370" who="#DariuszSońta">— Ujazdowski Kazimierz Michał,</u>
          <u xml:id="u-120.371" who="#DariuszSońta">— Ulatowski Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-120.372" who="#DariuszSońta">— Ulicki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-120.373" who="#DariuszSońta">— Urbaniak Cezary,</u>
          <u xml:id="u-120.374" who="#DariuszSońta">— Urbanowicz Anna,</u>
          <u xml:id="u-120.375" who="#DariuszSońta">— Urbański Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.376" who="#DariuszSońta">— Usakiewicz Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-120.377" who="#DariuszSońta">— Walerych Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.378" who="#DariuszSońta">— Waniek Danuta,</u>
          <u xml:id="u-120.379" who="#DariuszSońta">— Wardacki Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.380" who="#DariuszSońta">— Wartak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-120.381" who="#DariuszSońta">— Wądołowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.382" who="#DariuszSońta">— Wąsik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.383" who="#DariuszSońta">— Wesołowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.384" who="#DariuszSońta">— Węglarz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.385" who="#DariuszSońta">— Węgłowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.386" who="#DariuszSońta">— Wiatr Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.387" who="#DariuszSońta">— Wielowieyski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.388" who="#DariuszSońta">— Wiertek Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.389" who="#DariuszSońta">— Wierzbicka Danuta,</u>
          <u xml:id="u-120.390" who="#DariuszSońta">— Wierzbicki Roman Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.391" who="#DariuszSońta">— Wilk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-120.392" who="#DariuszSońta">— Witt Zenon,</u>
          <u xml:id="u-120.393" who="#DariuszSońta">— Włodarczyk Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-120.394" who="#DariuszSońta">— Wojtyła Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.395" who="#DariuszSońta">— Woroszczak Józef Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-120.396" who="#DariuszSońta">— Woźniak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-120.397" who="#DariuszSońta">— Wójcik Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-120.398" who="#DariuszSońta">— Wójcik Gwidon,</u>
          <u xml:id="u-120.399" who="#DariuszSońta">— Wójcik Piotr,</u>
          <u xml:id="u-120.400" who="#DariuszSońta">— Wójcik Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-120.401" who="#DariuszSońta">— Wójcik Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-120.402" who="#DariuszSońta">— Wrona Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.403" who="#DariuszSońta">— Wujec Henryk,</u>
          <u xml:id="u-120.404" who="#DariuszSońta">— Wyrowiński Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.405" who="#DariuszSońta">— Zając Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.406" who="#DariuszSońta">— Zajączkowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.407" who="#DariuszSońta">— Zakrzewska Iwona Bożena,</u>
          <u xml:id="u-120.408" who="#DariuszSońta">— Zakrzewski Andrzej Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.409" who="#DariuszSońta">— Zalewski Maciej,</u>
          <u xml:id="u-120.410" who="#DariuszSońta">— Zalewski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-120.411" who="#DariuszSońta">— Zarębski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-120.412" who="#DariuszSońta">— Zarzycki Wojciech Szczęsny,</u>
          <u xml:id="u-120.413" who="#DariuszSońta">— Zdrada Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-120.414" who="#DariuszSońta">— Zemke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-120.415" who="#DariuszSońta">— Zieliński Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.416" who="#DariuszSońta">— Ziemiński Adam Marek,</u>
          <u xml:id="u-120.417" who="#DariuszSońta">— Ziółkowska Wiesława,</u>
          <u xml:id="u-120.418" who="#DariuszSońta">— Zych Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-120.419" who="#DariuszSońta">— Zych Józef,</u>
          <u xml:id="u-120.420" who="#DariuszSońta">— Zylber Jan,</u>
          <u xml:id="u-120.421" who="#DariuszSońta">— Żabiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-120.422" who="#DariuszSońta">— Żabiński Władysław,</u>
          <u xml:id="u-120.423" who="#DariuszSońta">— Żelichowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-120.424" who="#DariuszSońta">— Żenkiewicz Marian,</u>
          <u xml:id="u-120.425" who="#DariuszSońta">— Żochowski Ryszard Jacek,</u>
          <u xml:id="u-120.426" who="#DariuszSońta">— Żółtowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-120.427" who="#DariuszSońta">— Żurowski Stanisław.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#DariuszWójcik">Czy jeszcze ktoś z pań posłanek lub panów posłów nie oddał karty do głosowania? Już chyba wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#DariuszWójcik">Tak więc proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#DariuszWójcik">Proszę państwa, ponieważ nie są jeszcze przygotowane druki i nie ukończono prac nad poprawkami do projektu uchwały o przeciwdziałaniu patologii w gospodarce i korupcji, proponuję, aby teraz rozpatrzyć kolejny punkt porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#DariuszWójcik">Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#DariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie przez Sejm ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw (druki nr 14 i 118).</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#DariuszWójcik">Informuję, że Prezydium Sejmu w dniu 12 grudnia 1991 r. skierowało powyższy wniosek do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia. Komisje po rozpatrzeniu wniosku prezydenta na posiedzeniach w dniach 29 stycznia, 4 i 12 lutego 1992 r. wnoszą o ponowne uchwalenie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu panią poseł sprawozdawcę Wiesławę Ziółkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisje w trakcie rozpatrywania weta prezydenta korzystały z opinii trzech ekspertów: opinii prezesa NIK, prezesa NBP oraz Związku Banków Polskich. Komisje przyjęły następujący tryb pracy. Po wysłuchaniu opinii i uwag przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, opinii ekspertów, a także po wnikliwym przedyskutowaniu każdej uwagi zawartej w wecie prezydenta komisje podejmowały wstępne indykatywne głosowanie, które miało odpowiedzieć na pytanie, czy na podstawie dotychczasowej dyskusji istnieją przesłanki do odrzucenia weta prezydenta. O wynikach tego głosowania będę państwa informowała po omówieniu każdego punktu uwag weta prezydenckiego.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WiesławaZiółkowska">Generalnie uwagi merytoryczne prezydent zawarł w 7 punktach, w pkt. 8 zawarte są uwagi formalne. W pkt. 1 prezydent odniósł się do art. 111 Prawa bankowego, w którym to artykule ustawą z dnia 17 października 1991 r. Sejm umożliwił udzielanie koncesji przez prezesa NBP, w porozumieniu z Ministerstwem Finansów, na prowadzenie niektórych operacji bankowych przez spółki prawa handlowego, a więc przez instytucje parabankowe. Udzielanie takiej koncesji mogłoby się odbywać według zasad i na warunkach określonych przez prezesa NBP w wydanym przez niego zarządzeniu.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WiesławaZiółkowska">Tak sformułowane regulacje dotyczące tej kwestii zakwestionował prezydent. Za przyjęciem weta prezydenta przemawiały następujące argumenty.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WiesławaZiółkowska">Po pierwsze, stan organizacyjny naszego systemu bankowego budzi liczne wątpliwości i wprowadzenie do niego instytucji parabankowych może być źródłem dalszych perturbacji i źródłem kolejnych afer.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#WiesławaZiółkowska">Po drugie, posłowie wskazywali, że wyraźnie niedoregulowana jest kwestia zasad i warunków udzielania koncesji, a pozostawiona tutaj prezesowi NBP swoboda jest zbyt duża, że ta materia powinna być jednak uregulowana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#WiesławaZiółkowska">Przeciwko przyjęciu weta prezydenta przemawiały również dwa argumenty.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#WiesławaZiółkowska">Po pierwsze, przyjęcie tej regulacji oznaczałoby otwarcie rynku usług bankowych, stwarzałoby szanse na pewną konkurencję, być może na lepszą jakość, łatwiejszy dostęp dla osób prawnych i fizycznych do pewnego rodzaju usług bankowych.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#WiesławaZiółkowska">Po drugie, trzeba mieć pełną świadomość faktu, iż na rynku finansowym występują już w tej chwili instytucje, które prowadzą niektóre czynności mające charakter czynności bankowych. Są to takie instytucje, jak konsorcja kapitałowo-inwestycyjne czy holdingi inwestycyjne. Prowadzi się wreszcie pożyczanie pieniędzy, funkcjonują kasy, lombardy. Taką np. kasą była kasa Lecha Grobelnego.</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#WiesławaZiółkowska">Zawarcie więc proponowanej przez ustawodawcę regulacji w art. 111 umożliwiałoby objęcie prawem i nadzorem bankowym tego typu usług, na które rynek ujawnił zapotrzebowanie. Dylemat komisji sprowadzał się więc do rozstrzygnięcia, czy w aktualnym stanie organizacyjnym naszego systemu bankowego już regulować kwestie wykonywania niektórych usług bankowych przez jednostki niebankowe, czy też ze względu na właśnie ten stan organizacyjny systemu bankowego, a także ze względu na pewne zagrożenie zjawiskami patologicznymi oraz niedoregulowanie tej materii w art. 111 jednak odstąpić od tej regulacji w nowelizowanej ustawie Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#WiesławaZiółkowska">Posłowie wyrazili swój pogląd w głosowaniu, które było poprzedzone długą, wielogodzinną dyskusją. W jej trakcie tę materię poddawano dwukrotnie pod głosowanie. Po pierwszej części dyskusji posłowie w większości podzielili uwagi prezydenta dotyczące tej regulacji, chociaż większość posłów wstrzymała się od głosowania. Dlatego też ponownie otworzono dyskusję. Po dwugodzinnej dyskusji, w wyniku ponownego głosowania, posłowie uznali, że nie zaistniały wystarczające przesłanki, aby uznać weto prezydenta wyrażone w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#WiesławaZiółkowska">W pkt. 2 prezydent odniósł się do art. 48 Prawa bankowego, w którym jest uregulowana kwestia tajemnicy bankowej. Ustawodawca nowelizacją ustawy z dnia 17 października 1991 r. wykreślił część zapisu z ust. 2 tego artykułu, w którym określono, że dostęp do stanu i obrotów na rachunkach bankowych mają nie tylko właściciele tych rachunków, ale również organy państwowe upoważnione do tego na podstawie odrębnych przepisów. Wykreślenie tej regulacji spowodowało wątpliwości, czy może w tych warunkach skutecznie i sprawnie funkcjonować kontrola państwowa, a więc czy kontrolę swą może sprawnie i skutecznie wykonywać NIK, a także nowo powołana inspekcja skarbowa.</u>
          <u xml:id="u-122.11" who="#WiesławaZiółkowska">Zasadność takiej regulacji podważył prezydent w swoim wecie. Za przyjęciem stanowiska pana prezydenta przemawia zakres i liczba zjawisk patologicznych w naszym życiu gospodarczym i rzeczywiście ryzyko, czy tylko pośredni dostęp jednostek kontrolujących do informacji o stanach i obrotach na rachunkach bankowych okaże się wystarczający dla skuteczności tejże kontroli, bowiem w świetle istniejącej regulacji, proponowanej w ustawie z 17 października ub. r., NIK miałaby dostęp do informacji o stanie i obrotach na rachunkach bankowych tylko za pośrednictwem sądu lub prokuratury albo za pośrednictwem jednostki kontrolowanej, która na żądanie NIK powinna wystąpić do banku o przedstawienie tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-122.12" who="#WiesławaZiółkowska">Przeciwko przyjęciu weta prezydenta przemawiała jednak bardzo obszerna argumentacja przedstawicieli NBP. Ich zdaniem bowiem ochrona tajemnicy bankowej jest głównym czynnikiem determinującym zaufanie do banku. Może ona w istotnym stopniu wpłynąć na zwiększenie zdolności albo na obniżenie skłonności do oszczędzania. Może więc ona wyraźnie zniechęcić obcy kapitał do tworzenia nowych banków w Polsce, jak i może zniechęcić krajowych posiadaczy dużej gotówki do lokowania w kraju na rzecz lokowania tych pieniędzy w bankach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-122.13" who="#WiesławaZiółkowska">Zresztą, proszę państwa, do problemu tajemnicy bankowej przywiązują olbrzymią wagę kraje EWG. Świadczy o tym zarówno pierwsza dyrektywa bankowa z 1977 r., jak i druga dyrektywa bankowa - poszerzająca i uściślająca kwestie tajemnicy bankowej - z 1989 r. I nie tylko u nas tajemnica bankowa jest kwestią dyskusyjną. W wielu krajach dyskusja na temat tajemnicy bankowej trwała wiele lat, a bywało i tak, jak na przykład w Szwajcarii, że kończyła się referendum.</u>
          <u xml:id="u-122.14" who="#WiesławaZiółkowska">Nie bez znaczenia jest również argument, że osłabienie tajemnicy bankowej może być interpretowane jako sprzeczne z gwarantowanym konstytucyjnie uprawnieniem każdego obywatela do swobodnego wyboru miejsca lokowania swoich pieniędzy i nieujawniania bez jego zgody i winy tegoż miejsca, poza przypadkami oczywiście sądowymi.</u>
          <u xml:id="u-122.15" who="#WiesławaZiółkowska">Dylemat posłów w komisji - w odniesieniu do tajemnicy bankowej - sprowadzał się więc do rozstrzygnięcia, w jaki sposób pogodzić dwie kardynalne wartości: zaufanie do banków z koniecznością skutecznej kontroli państwowej, tak aby unikać, eliminować afery i sprzyjać pożądanym procesom gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-122.16" who="#WiesławaZiółkowska">Po przedyskutowaniu tych dwóch punktów w indykatywnym głosowaniu posłowie nie wyrazili opinii, aby zaistniały wystarczające okoliczności do uznania weta pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-122.17" who="#WiesławaZiółkowska">W pkt. 3 prezydent odniósł się do art. 1161, w którym ustawodawca ustawą z 17 października ub. r. reguluje kwestie komercjalizacji Banku Gospodarki Żywnościowej. Prezydent zakwestionował konieczność regulacji tej materii aktem rangi ustawy.</u>
          <u xml:id="u-122.18" who="#WiesławaZiółkowska">Posłowie podzielili pogląd prezydenta w tym zakresie, że rzeczywiście sprawy jednostkowe powinny być regulowane przez akty niższego rzędu, akty wykonawcze, natomiast materia ustawowa powinna być zastrzeżona dla spraw ogólniejszych, dla spraw trwalszych. Natomiast przeciwko wetu prezydenta przemawiały następujące argumenty.</u>
          <u xml:id="u-122.19" who="#WiesławaZiółkowska">Po pierwsze, nie można porównywać sytuacji komercjalizowanych banków państwowych z sytuacją BGŻ. Banki państwowe mają jednorodną strukturę własności, natomiast BGŻ jest bankiem państwowo-spółdzielczym: 46% kapitału to kapitał spółdzielczy, 54% to kapitał państwowy; tak więc regulacje zawarte w art. 1161 nie dotyczą tylko transformacji organizacyjno-własnościowej tegoż banku, ale stanowią konsekwencje prawne dla osób trzecich.</u>
          <u xml:id="u-122.20" who="#WiesławaZiółkowska">Po drugie, BGŻ został wykreowany również aktem rangi ustawy.</u>
          <u xml:id="u-122.21" who="#WiesławaZiółkowska">Po przedyskutowaniu tych trzech punktów posłowie podjęli kolejne głosowanie indykatywne, w którym również nie uznali, że zaistniały wystarczające przesłanki dla uznania weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-122.22" who="#WiesławaZiółkowska">W pkt. 4 prezydent odniósł się do art. 971 Prawa bankowego i art. 74 ustawy o NBP. W odniesieniu do obu tych kwestii prezydent w swoim wecie wyraził opinię, że ustanawia się tam nowe przywileje branżowe.</u>
          <u xml:id="u-122.23" who="#WiesławaZiółkowska">Przystępując więc do rozpatrywania art. 971 ustawy Prawo bankowe trzeba jasno powiedzieć, że w artykule tym w żadnym wypadku nie ustanawia się nowych przywilejów branżowych, lecz wręcz odwrotnie - następuje ograniczenie przywilejów dotąd praktykowanych w bankowości. Ustawodawca bowiem wprowadza zapis, że banki nie mogą stosować rażąco korzystniejszych oprocentowań wkładów i kredytów nie tylko dla swoich pracowników, tak jak było to uregulowane, ale również rozszerza to na organy banku oraz na akcjonariuszy. Nie ma więc mowy, aby ustawodawca ustalał nowe przywileje branżowe, lecz wręcz odwrotnie - ogranicza on dotąd stosowane przywileje. Faktem jest natomiast, że można w ogóle kwestionować i taki zapis, jaki jest w tej chwili w ustawie, w kontekście dążenia do całkowitej likwidacji przywilejów.</u>
          <u xml:id="u-122.24" who="#WiesławaZiółkowska">W drugiej części tego artykułu prezydent kwestionuje regulacje dotyczące zasad wynagradzania pracowników NBP. Problem ten jest uregulowany w art. 74 ustawy o Narodowym Banku Polskim, w którym jasno sformułowano, że fundusz wynagrodzeń jest ustalany przez prezesa NBP w planie finansowym, z uwzględnieniem płac w sektorze bankowym, a zasady wynagradzania ustala sam prezes. Taki zapis zmienił regulację dotychczas obowiązującą, że fundusz ustala się w relacji do zadań - jest to więc sformułowanie niezwykle ogólne - natomiast zasady wynagradzania ustala prezes NBP w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-122.25" who="#WiesławaZiółkowska">Niektórzy posłowie wyrażali opinię, że taka dowolność dla prezesa może być zbyt niebezpieczna i może oznaczać zbyt wygórowane dążenie prezesa do ustalania płac w NBP na poziomie znacznie wyższym od poziomu obowiązującego w administracji państwowej. To fakt, że intencją ustawodawcy było stworzenie korzystniejszych warunków finansowych dla pracowników NBP po to, aby ograniczyć odpływ kwalifikowanych kadr i aby wzmocnić nadzór w tymże banku. Natomiast wątpliwości, czy te płace są za wysokie, czy mogą być za wysokie - to jest kwestia rzeczywiście bardzo dyskusyjna. Dyskusje komisji trwały długo, tak jak zawsze, kiedy dotyczą płac. Jeśli chce się swoje wątpliwości realnie oceniać - co do możliwości kształtowania płac przez prezesa NBP w Narodowym Banku Polskim - to trzeba się również odwołać do art. 76 tej samej ustawy, w którym prezesa zobowiązano do przedstawienia Radzie Ministrów w 4 miesiące po zamknięciu roku bilansu, a Sejmowi sprawozdania. Tak więc zarówno Rada Ministrów, jak i Sejm mają również możliwość kontroli kształtowania się wynagrodzeń w NBP.</u>
          <u xml:id="u-122.26" who="#WiesławaZiółkowska">Po omówieniu tej kwestii posłowie w ponownym głosowaniu nie wyrazili opinii, aby zaistniały wystarczające okoliczności dla przyjęcia weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-122.27" who="#WiesławaZiółkowska">Punkt 5 uwag prezydenta dotyczy art. 31 i merytorycznie kwestii oprocentowania rezerw. W tym artykule bowiem po raz pierwszy ustawodawca w ustawie z 17 października ub. r. wprowadził obowiązek oprocentowywania rezerw, które wynoszą powyżej 10%, to znaczy, że jeżeli NBP nakłada na banki rezerwy wyższe niż 10%, to te rezerwy są oprocentowane.</u>
          <u xml:id="u-122.28" who="#WiesławaZiółkowska">Intencją ustawodawcy było to, aby ograniczyć dążenie NBP do ustalania wysokości rezerw, ponieważ każde podwyższenie rezerw, co miało miejsce kilkakrotnie w roku 1991, powoduje obniżenie zdolności kredytowych banków i podraża kredyt. Ta argumentacja wydaje się jasna, jeśli przyjmie się do wiadomości informacje, że średnie oprocentowanie rezerw w państwach zachodnich wynosi 8%, a bywa, że i 3%, natomiast u nas oprocentowanie rezerw sięga aż do 30%.</u>
          <u xml:id="u-122.29" who="#WiesławaZiółkowska">Posłowie zgodzili się z uwagami prezydenta w tym zakresie, w jakim zwraca on uwagę na koszty związane z wprowadzeniem tego oprocentowania. Otóż oprocentowanie rezerw spowoduje wzrost kosztów NBP, spadek zysku NBP i spadek wpłaty z NBP do budżetu państwa, co w obecnej sytuacji naszego budżetu jest argumentem, który trzeba bardzo poważnie rozpatrzeć. Szacuje się, że wzrost tego kosztu w NBP przy obecnej stopie oprocentowania rezerw osiągnie kwotę rzędu 2,5 bln zł. Natomiast posłowie nie podzielili argumentacji prezydenta w tym obszarze, kiedy formułuje on opinie, że wprowadzenie zasady oprocentowania rezerw podważa w ogóle funkcje rezerw. Otóż nie, ponieważ funkcją rezerw jest li tylko ograniczenie zdolności kreowania kredytów przez banki i nie ma to żadnego związku z oprocentowaniem, a ponadto w niektórych krajach zachodnich również stosuje się oprocentowanie rezerw.</u>
          <u xml:id="u-122.30" who="#WiesławaZiółkowska">Druga część punktu 5 zawiera regulację, zgodnie z którą do 30 czerwca 1992 r. to oprocentowanie rezerw przekazywano by na Fundusz Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa. Ani w wecie prezydenta, ani w opiniach posłów nie była kwestionowana celowość powołania takiego funduszu i przekazywania środków na ten fundusz, natomiast zarówno w wecie, jak i w opiniach niektórych posłów była kwestionowana zasadność powołania tego funduszu i zasadność jego regulacji właśnie w Prawie bankowym.</u>
          <u xml:id="u-122.31" who="#WiesławaZiółkowska">Mając świadomość wszelkich uwarunkowań związanych z problemem rolnictwa, jak również pewnych prawnych komplikacji związanych z umiejscowieniem tych zapisów właśnie w Prawie bankowym, posłowie ponownie przedyskutowali tę materię i w wyniku kolejnego, piątego już, głosowania indykatywnego również nie uznali, aby zaistniały wystarczające przesłanki dla przyjęcia weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-122.32" who="#WiesławaZiółkowska">Przedostatni punkt, pkt 6, zawierający uwagi prezydenta dotyczy art. 31 ust. 3. Prezydent zwrócił uwagę na niedoprecyzowanie tego artykułu. Zdaniem grupy posłów źródłem tej uwagi jest raczej pewne niezrozumienie, a nie faktyczne niedoprecyzowanie tego artykułu, ponieważ powoływane w wecie lokowanie przez banki depozytów w innych bankach pozostaje właściwie bez wpływu na realizację obowiązku odprowadzania przez banki rezerw.</u>
          <u xml:id="u-122.33" who="#WiesławaZiółkowska">Ponownie przeprowadzono głosowanie indykatywne, w wyniku którego posłowie nie uznali, że zaistniały przesłanki dla przyjęcia weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-122.34" who="#WiesławaZiółkowska">Punkt 7 uwag prezydenta dotyczy art. 49 ustawy o Narodowym Banku Polskim - kwestii powoływania i odwoływania prezesa NBP.</u>
          <u xml:id="u-122.35" who="#WiesławaZiółkowska">Rozbieżność stanowiska prezydenta oraz regulacji zawartej w ustawie z 17 października ub. r. polega na tym, że prezydent ma wątpliwości, czy prawidłowa jest regulacja fakultatywna przypadków zwolnienia prezesa NBP o ile zaistnieją okoliczności dla tego zwolnienia wymienione w art. 49 ust. 4. Prezydent sugerował, aby był to zapis raczej jednoznacznie stwierdzający, że w wypadku zaistniałych okoliczności prezes NBP - nie tak, jak to jest dotychczas uregulowane - może być odwołany, ale żeby jasno sformułować, że następuje odwołanie prezesa.</u>
          <u xml:id="u-122.36" who="#WiesławaZiółkowska">Jest to rzeczywiście kwestia dyskusyjna. Niektórzy twierdzili, że elastyczny zapis jest tutaj trafniejszy, ale trzeba szczerze przyznać, że można mieć wątpliwości do takiego sformułowania, przy czym - jak wskazuje doświadczenie - praktycznie nie ma to większego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-122.37" who="#WiesławaZiółkowska">Zanim posłowie przystąpili do ostatecznego głosowania nad wetem prezydenta, wysłuchali również opinii przedstawicieli rządu, którzy sformułowali wnioski w oparciu o dotychczasową analizę stanu ustawy z 17 października ub. r., a także w oparciu o dotychczasową analizę funkcjonowania prawa dotąd obowiązującego i stwierdzili, że co najmniej w 12 obszarach regulacje zawarte w ustawie z 17 października 1991 r. doprecyzowują Prawo bankowe, a co najważniejsze - uszczelniają je i pozwalają w jakimś stopniu unikać, być może eliminować zjawiska patologiczne, o których przecież Wysoka Izba, między innymi o nich, dyskutowała prawie 2 dni. Do takich regulacji należy między innymi uściślenie zasad udzielania gwarancji kredytowych, ściślejsze ustalenie wymagań, które trzeba spełnić, aby utworzyć nowy bank, a także umocnienie nadzoru bankowego.</u>
          <u xml:id="u-122.38" who="#WiesławaZiółkowska">Rząd, jak wynikało z jego jednoznacznej opinii, jest zainteresowany tym, aby jak najprędzej prawo określone ustawą z dnia 17 października ub. r. weszło w życie, ponieważ rzeczywiście w tej sytuacji może ono w istotnym stopniu uszczelnić Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-122.39" who="#WiesławaZiółkowska">Posłowie po wysłuchaniu tych opinii i przedyskutowaniu wszystkich uwag prezydenta mieli do wyboru 2 rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-122.40" who="#WiesławaZiółkowska">Pierwsze, polegające na tym, aby zarekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie weta prezydenta. Rozwiązanie takie, praktycznie rzecz biorąc, oznacza ponowne rozpoczęcie procesu legislacyjnego nad 2 ustawami, które w sumie liczą ponad 150 artykułów. I znowu otwiera się dyskusję nad tymi artykułami. Proces ten rozpoczyna się od inicjatywy poprzez pierwsze czytanie, prace w komisjach, drugie czytanie, opiniowanie przez Senat plus jeszcze stanowisko prezydenta. Trzeba również pamiętać o tym, że kolejne rządy i bank zapowiadają całkowicie nowe Prawo bankowe, tak że mam nadzieję, iż w nieodległej przyszłości nad takim prawem będziemy właśnie dyskutować w takim trybie.</u>
          <u xml:id="u-122.41" who="#WiesławaZiółkowska">Drugie rozwiązanie, które mogła przyjąć komisja, polega na tym, aby jednak zarekomendować Wysokiej Izbie ponowne uchwalenie ustawy z dnia 17 października 1991 r. z jednoczesnym zobowiązaniem się posłów do szybkiej nowelizacji ustawy ponownie uchwalonej.</u>
          <u xml:id="u-122.42" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę Wysokiej Izby, żadne z tych rozwiązań nie jest rozwiązaniem dobrym, bardzo dobrym, wolnym od wad. Każde z nich ma pewne ułomności. Wadą pierwszego rozwiązania jest to, że odkłada ono na późniejszy czas wdrożenie w życie przepisów, które już praktycznie rzecz biorąc dobre 4 miesiące, od 17 października, nie wchodzą w życie ze względu na problemy wyborcze, a potem perturbacje z utworzeniem rządu itd. Wadą drugiego rozwiązania jest to, że niestety z formalnego punktu widzenia, i również prawnego, można mieć wątpliwości co do takiego trybu, że Wysoka Izba uchwalając ustawę, już zapowiada nowelizację tej ustawy. Osoby, które mają skłonności do formułowania krańcowych opinii, mogą to nawet uznać za jakiś szczególny przypadek.</u>
          <u xml:id="u-122.43" who="#WiesławaZiółkowska">Rozważając wszelkie argumenty za i przeciw, uwzględniając nie tylko argumentację natury ekonomicznej, czynnik czasu, ale i również aspekty polityczne tej sprawy, posłowie obu komisji uznali, że jednak mniejszymi wadami jest obciążone drugie rozwiązanie i w związku z tym zobowiązali posła referenta do zarekomendowania Wysokiej Izbie tego co następuje.</u>
          <u xml:id="u-122.44" who="#WiesławaZiółkowska">Po pierwsze, Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisja Ustawodawcza rekomendują Wysokiej Izbie ponowne uchwalenie ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe i innych ustaw z dnia 17 października 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-122.45" who="#WiesławaZiółkowska">Po drugie, zobowiązują się do nowelizacji tejże ustawy w trybie bardzo pilnym. Ponieważ ewentualna nowelizacja mogłaby dotyczyć tego obszaru, do którego uwagi zgłaszał prezydent i mieć taki zakres, w jakim komisje podzielają stanowisko, nowelizacja ta dotyczyłaby zaledwie 2, 3 punktów, czyli praktycznie rzecz biorąc mogłaby mieć miejsce bardzo szybko, nawet jeszcze przed wejściem w życie ustawy, o której dzisiaj mówimy. Dziękuję uprzejmie Wysokiej Izbie za uwagę i za cierpliwość.</u>
          <u xml:id="u-122.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#DariuszWójcik">Do głosu w imieniu klubów parlamentarnych zapisało się 5 posłów, a 2 do wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Kamińskiego z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej domaga się, aby obradom Sejmu mającym na celu rozpatrzenie weta prezydenta w sprawie ustaw bankowych, nadać charakter szczególny, polegający na rozpoczęciu pilnej debaty nad globalną reformą systemu bankowego w Polsce. Dlatego też nie zgodzimy się, aby dyskusja dotyczyła wyłącznie tego, czy należy w całości przyjąć czy odrzucić weto prezydenta. Nasz wielki sprzeciw budzi bowiem tendencja do wprowadzenia szybkich poprawek, które jednak nie zmienią w sposób zasadniczy istoty wadliwie funkcjonującego systemu bankowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#KrzysztofKamiński">Prezydent w swoim wniosku sformułował zarzuty pod adresem najbardziej rażących błędów, z których to zarzutów większość podzielamy ze względu na ich oczywistość. Prezydent kategorycznie przeciwstawił się pozostawieniu systemu bankowego poza kontrolą. Pozbawienie Najwyższej Izby Kontroli prawa kontroli nad systemem bankowym, naszym zdaniem, jest skandalem. Konfederacja Polski Niepodległej nie zgodzi się nigdy, aby nawet przez krótki czas system bankowy działał poza kontrolą organu kontrolnego Sejmu, jakim jest Najwyższa Izba Kontroli. Zasłanianie się tajemnicą bankową jest nieporozumieniem. Zwykły obywatel czy rzetelna firma wolą lokować kapitały w banku solidnym, który nie boi się pełnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#KrzysztofKamiński">Ponowne uchwalenie ustawy będzie w obecnej sytuacji narastania zjawisk aferowych w systemie bankowym próbą gaszenia ognia przy pomocy benzyny.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#KrzysztofKamiński">Prezydent słusznie przeciwstawia się umożliwieniu spółkom nie kontrolowanej działalności parabankowej. Należy bowiem przeciwdziałać powstawaniu kas oszczędności w stylu Grobelnego, nie zaś otwierać im drogę.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#KrzysztofKamiński">Nie zgadzamy się, aby zostały utrzymane przywileje pracowników banku centralnego oraz akcjonariuszy w dostępie do tańszych kredytów. Najwyższa Izba Kontroli sygnalizowała przykład udzielenia kredytów z 8-procentową stopą odsetek oraz umożliwienie lokowania kapitałów na 80-procentowym koncie. Jest to przykład, że wadliwe prawo może być źródłem patologii.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#KrzysztofKamiński">Podzielamy także zastrzeżenia związane z przekształceniem BGŻ w spółkę handlową w trybie ustawowym i uwagi dotyczące możliwości podwójnego naliczania rezerw obowiązkowych w związku z lokatami międzybankowymi. Zasadne są też inne uwagi formalno-redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#KrzysztofKamiński">Natomiast wskazujemy, że postulat oprocentowania rezerw obligatoryjnych spowoduje zmniejszenie przychodów budżetu państwa z tytułu wpłat NBP. Oczywiście w normalnym ustroju banku centralnego oprocentowanie to nie występuje. Problem ten pojawił się dlatego, że ustawa o NBP proponuje nam nie bank centralny, lecz de facto urząd do spraw bankowości.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#KrzysztofKamiński">Zgadzamy się też z poglądem o bezzasadności przeznaczenia jakichkolwiek środków banku centralnego na parabudżetowe fundacje. Jest to sprzeczne z zasadami Prawa budżetowego i regulującymi je przepisami ustawowymi.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#KrzysztofKamiński">Poważną wadą ustawy jest brak możliwości odwołania szefa banku centralnego, chociaż nie kwestionujemy samej zasady kadencyjności. Nie ma też możliwości podania się do dymisji z przyczyn merytorycznych tak ważnych, jak chociażby rozbieżność co do kształtu polityki pieniężnej z organami rządowymi i parlamentem. Stwierdzamy, że w ustawie o NBP jest to kwadratura koła.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#KrzysztofKamiński">Wyraźnie więc widać, już chociażby z zarzutów, jakie podniósł prezydent, że zawetowana ustawa ma wady całkowicie ją dyskwalifikujące i nie może być mowy o jej ponownym uchwaleniu. Podnosi się jednak argument, że trzeba ją uchwalić, aby natychmiast móc nowelizować. Jest to śmieszne.</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#KrzysztofKamiński">Jedynym poważnym problemem jest fundusz restrukturyzacji rolnictwa. Dlatego zwracam się do przedstawicieli partii chłopskich, aby nie dali wprowadzić się w błąd. Obietnica przeznaczenia odsetek od obligatoryjnych rezerw na fundusz restrukturyzacji rolnictwa jest obietnicą bałamutną, gdyż pieniądze te nie istnieją. Należy natomiast przy opracowywaniu ustawy budżetowej przeznaczyć środki na interwencyjną, pilną pomoc dla rolnictwa. Klub Parlamentarny KPN w debacie budżetowej stanowczo poprze przeznaczenie stosownych środków na wyżej wymieniony cel. Debata budżetowa rozpocznie się już za kilka tygodni. Pilna, interwencyjna pomoc dla rolnictwa jest niezbędna. Tymczasem, jeżeli państwo zagłosujecie za ponownym uchwaleniem ustawy, pozbawicie się w debacie budżetowej możliwości uzyskania rzeczywistych środków dla zadłużonych rolników. Powiedzą wam: macie pieniądze w ustawie bankowej. Zanim ujrzycie środki z oprocentowania rezerw, zbankrutują tysiące gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-124.11" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konfederacja Polski Niepodległej występuje z poważną inicjatywą stworzenia nowego systemu bankowego w Polsce. Opieramy się na sprawdzonej koncepcji banku Polski. Mimo iż w dużym stopniu zgadzamy się ze stanowiskiem prezydenta, z przykrością jednak musimy stwierdzić, że weto, usuwając kilka zupełnych nonsensów rozważanej ustawy, nie zapala nadziei na globalną reformę. Nie zmierza bowiem do zasadniczej jakościowej zmiany jej treści i charakteru. Ustawa ta zmierza de facto do pełnej kontynuacji dotychczasowych złych rozwiązań w bankowości polskiej.</u>
          <u xml:id="u-124.12" who="#KrzysztofKamiński">Wnikliwa, krytyczna analiza treści rozważanej ustawy umożliwia przedstawienie co najmniej dziesięciu konkretnych wad proponowanego systemu bankowego.</u>
          <u xml:id="u-124.13" who="#KrzysztofKamiński">Za najważniejszy zarzut uznajemy to, że ustawa o NBP nie konstytuuje tak niezbędnego krajowi centralnego banku państwa. Utrzymuje się w całej rozciągłości urząd do spraw bankowości z jednoosobowym i omnipotentnym jego kierownikiem, zwanym bezpodstawnie nie ministrem, lecz prezesem Narodowego Banku Polskiego. Na dodatek urząd ten i urzędnik najważniejszą z polityk w gospodarce rynkowej, jaką jest polityka pieniężna, może prowadzić w sposób autonomiczny, poza państwem i wręcz niezgodnie z jego interesami. Zagwarantował sobie między innymi wyłączność kontaktów, poza rządem i parlamentem, z instytucjami ponadpaństwowymi, finansowymi. Grozi to utratą suwerenności finansowej państwa. Praktyka ostatnich 3 lat potwierdza tę tezę. W normalnym systemie bankowym spory parlamentarno-rządowe, wewnątrzrządowe, rządu z bankiem centralnym, dotyczące typu i treści programów gospodarczych, są rozstrzygane w radzie banku centralnego. W Polsce takiego banku nie mamy i nie chcemy mieć też rady banku. Zamiast tego prezes NBP samowładnie może decydować o wszystkim. Niektórzy żartują, że brak możliwości jego zdymisjonowania jest tak wielki, iż nawet zza kratek mógłby kierować bankiem w ramach przepisów przedłożonych Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-124.14" who="#KrzysztofKamiński">Prezes NBP może autorytarnie dekretować stopę kredytu refinansowego, limitować kredyt refinansowy itd. W normalnym systemie banku centralnego wielkości te ustalają się na zasadach popytu i podaży na rynku wewnątrzbankowym i ewentualnie otwartym. Zasada limitowania, zwana plafonowaniem, w wydaniu NBP to zwykłe limitowanie finansowe wzięte żywcem z Gospłanu i PKPG pana Hilarego Minca. Realizacja polityki pieniężnej i dbałość o walutę polską realizowana jest przez operację otwartego rynku, dyskonto weksli, operacje lombardowe, umowy odkupienia. Zamiast tego wszystkiego mamy woluntaryzm i biurokrację, której skutki już znamy. Obecnie to plafonowanie umożliwia przekazywanie środków pieniężnych z banku należącego do skarbu państwa do prywatnych banków, jak np. LEONARD, Łódzkiego Banku Rozwoju czy też AGROBANKU, które udzielają potem z tych pieniędzy kredytów z lichwiarskim procentem.</u>
          <u xml:id="u-124.15" who="#KrzysztofKamiński">Zastanawia nas, jak to się działo, że przez prawie 3 lata urząd ten nie potrafił zbudować zrębów rynku pieniężnego, najważniejszego z rynków normalnej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-124.16" who="#KrzysztofKamiński">Nasza teza jest następująca. Bez normalnego banku centralnego państwa nie można mówić o zdrowym pieniądzu, kredycie, rynku finansowym, wymienialności, kursach. Dlatego jego ustanowienie jest niezbędne i pilne. Nowym Prawem bankowym trzeba otworzyć szerokie możliwości - blokowane dziś przez lobby bankowe - powstawania lokalnych kas oszczędnościowych w rodzaju przedwojennych kas Stefczyka, kas komunalnych i tak pilnie potrzebnych banków budowlano-hipotecznych. Jest to możliwe do realizacji bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-124.17" who="#KrzysztofKamiński">Uważamy, że prywatyzację banków powinna poprzedzić systemowa regulacja Prawa bankowego, a nie odwrotnie, same zaś przepisy regulujące prywatyzację sektora bankowego powinny stanowić lex specialis w stosunku do ogólnych spraw prywatyzacji i jako takie nie powinny znajdować się w jakichkolwiek przepisach bankowych.</u>
          <u xml:id="u-124.18" who="#KrzysztofKamiński">Uważamy, że w chwili obecnej przyspieszenie prywatyzacji sektora bankowego jest niecelowe. Przepisy regulujące nadzór nad bankami są nadal liberalne, a w wielu przypadkach kryminogenne. Znikł zupełnie przepis o podleganiu nadzoru bankowego prezesowi NBP. A więc komu po ponownym uchwaleniu dzisiaj tej wadliwej ustawy będzie on podlegał? Ma to zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania nadzoru. Sprawdzonych wzorów trzeba szukać w przedwojennym Prawie bankowym, w rozwiązaniach angielskich lub we wzorach proponowanych przez EWG.</u>
          <u xml:id="u-124.19" who="#KrzysztofKamiński">Nasz niepokój wzbudzają przepisy dotyczące kwalifikacji i weryfikacji osób pełniących w bankach funkcje kierownicze lub będące ich znacznymi udziałowcami.</u>
          <u xml:id="u-124.20" who="#KrzysztofKamiński">Inną kwestią nie uregulowaną w ogóle w przepisach jest typologia banków i innych podmiotów o charakterze zbliżonym; głównie dotyczy to regulacji izb rozrachunkowych. Są to instytucje do rozliczeń czekowych, pieniężnych i międzybankowych.</u>
          <u xml:id="u-124.21" who="#KrzysztofKamiński">Nadal brakuje w polskiej bankowości precyzyjnej definicji banku lub instytucji kredytowej, a co za tym idzie, nie jest jasne, czym się taka instytucja powinna zajmować, a czego robić nie powinna.</u>
          <u xml:id="u-124.22" who="#KrzysztofKamiński">Brakuje też ochrony klientów przed nieuczciwymi praktykami banków lub instytucji nadużywających nazwy „bank”.</u>
          <u xml:id="u-124.23" who="#KrzysztofKamiński">Reasumując, stwierdzamy, że na polskiej scenie gospodarczej nie ma instytucji, jaką winien być centralny bank państwa. Lukę tę wypełnia wysoki urzędnik państwowy zwany prezesem NBP, mający do dyspozycji urząd administracyjny zwany Narodowym Bankiem Polskim.</u>
          <u xml:id="u-124.24" who="#KrzysztofKamiński">Nie ma, naszym zdaniem, prawdziwych banków. Tymczasem liczba instytucji uzurpujących sobie nazwę „bank” sięga już prawie setki. Podmioty gospodarcze i ludność nadal bezskutecznie czekają na powstanie nowoczesnego i bezpiecznego systemu bankowego. Kryzys zaufania do banków narasta.</u>
          <u xml:id="u-124.25" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej sytuacji Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej kieruje do Prezydium Sejmu projekty regulacji systemu bankowego w Polsce. Jako wyjściową regulację z przyczyn oczywistych uznajemy ustawę o banku polskim, określającą treść i formę banku centralnego naszego kraju, a także instytucjonalizującą dbałość o obieg pieniądza i kredyt, dbałość o stabilizację waluty polskiej w kraju i za granicą. Wzorcem dla nas jest tutaj przedwojenna, prestiżowa w skali światowej, instytucja Banku Polskiego powstała w 1924 r. w dobie reformy Władysława Grabskiego, oczywiście z niezbędnymi dostosowaniami do potrzeb doby obecnej. Pragniemy jej maksymalnej restauracji. Drugą regulacją, którą przedłożymy Wysokiej Izbie, będzie ustawa o nadzorze bankowym oparta na przedwojennym Prawie bankowym z 1928 r., z niezbędnymi dostosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-124.26" who="#KrzysztofKamiński">Argumenty przedstawione przez panią poseł sprawozdawcę, jakoby ponowne uchwalenie ustaw bankowych było konieczne, gdyż lepsze jest gorsze prawo niż żadne, uważam za argumenty fałszywe. Rozpocznie się bowiem gra na czas, która spowoduje, że w tym okresie państwo pozbawione zostanie kontroli nad systemem bankowym. KPN nie będzie głosowała w żadnym czasie ani okolicznościach za tym, aby Najwyższa Izba Kontroli nie miała możliwości przeprowadzania tej kontroli, chociażby dotyczącej dysponowania groszem publicznym. Nie będziemy głosować za nie kontrolowaną samowolą parabanków, którymi będą spółki. Nie zgodzimy się na przywileje pracowników bankowych i udziałowców polegające na dostępie do preferencyjnych kredytów. Nie zgodzimy się na to, aby ponownie uchwalać akty, które petryfikują stary model systemu bankowości państwa komunistycznego. Pragniemy podkreślić jeszcze raz stanowczo, że nie akceptujemy dotychczasowego Prawa bankowego. Jak najszybciej należy uchwalić proponowane przez nas ustawy o banku polskim i o nadzorze bankowym. Nie wyrządzajmy państwu polskiemu krzywdy, uchwalając ustawy prawniczo wadliwe, zaś merytorycznie nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-124.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#DariuszWójcik">Pragnę przypomnieć państwu, że nie został ustalony przez Konwent Seniorów limit czasu przeznaczonego na wystąpienia w tej debacie, w związku z tym, zgodnie z tymczasowym regulaminem Sejmu, na wystąpienia klubowe przypada 20 minut a na wystąpienia indywidualne 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Dąbrowskiego z Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MarekDąbrowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpatrywana dziś przez Wysoką Izbę ponownie ustawa o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw ma już całkiem długą i całkiem skomplikowaną historię, która być może posłuży w przyszłości za przykład błędów taktycznych w procesie legislacyjnym. Pomyślana początkowo jako doraźna, nowelizacja Prawa bankowego i ustawy o Narodowym Banku Polskim bardzo szybko stała się przedmiotem gry różnych interesów grupowych, co ogromnie przeciągnęło proces legislacyjny i spowodowało, że końcowa wersja ustawy, uchwalona przez Sejm po poprawkach Senatu, w wielu punktach odbiegała od intencji wnioskodawcy. Zresztą i sam rząd skomplikował proces legislacyjny, zgłaszając w jego trakcie istotne autopoprawki. Atmosfera emocji wywołana aferą bankową związaną z Art „B” również nie pomogła w wyborze najlepszych rozwiązań. Ustawa z dnia 17 października 1991 r. nie jest więc na pewno dziełem doskonałym. Czy jednak na tyle niedoskonałym, aby uznać weto pana prezydenta za uzasadnione? Czy uznanie słuszności tego weta i odrzucenie całości nowelizacji — nie mamy bowiem konstytucyjnych możliwości potraktowania zastrzeżeń prezydenta selektywnie — stworzyłoby rzeczywiście korzystniejszą sytuację w systemie bankowym niż ponowne przyjęcie przez Wysoką Izbę omawianej ustawy kwalifikowaną większością głosów?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MarekDąbrowski">Odpowiedź na pierwsze pytanie nie jest jednoznaczna. Spośród 8 zastrzeżeń prezydenta tylko jeden, pkt 5, jest w pełni merytorycznie uzasadniony i dotyczy kwestii istotnej dla interesów państwa. Przyjęta bowiem przez Sejm zasada oprocentowania rezerw obowiązkowych przekraczających 10%, wraz z towarzyszącymi jej rozwiązaniami instytucjonalnymi, stanowi rozwiązanie bardzo kontrowersyjne. Godzi ono zarówno w budżet państwa - przez umniejszenie zysku emisyjnego Narodowego Banku Polskiego i wpłat z tego tytułu do budżetu - jak i paraliżuje jeden z zasadniczych instrumentów polityki pieniężnej, jakim są rezerwy obowiązkowe. Pozostałe zastrzeżenia prezydenta bądź dotyczą spraw o wiele mniej istotnych, bądź są merytorycznie nie trafione. Dotyczy to w szczególności pkt. 1 kwestionującego zasadność istnienia w Polsce instytucji parabankowych. Nie ulega wątpliwości, że dopuszczenie działalności tego typu podmiotów gospodarczych sprzyjałoby rozwojowi konkurencji i poszerzeniu wachlarza usług w sektorze finansowym, sektorze nadal w dużym stopniu zdominowanym przez największe banki państwowe. Trudno oprzeć się wrażeniu, że na zaprezentowanej w uzasadnieniu do weta prezydenckiego argumentacji w tej sprawie zaważyła tak powszechna w ostatnim okresie obawa przed aferami i potencjalnymi nadużyciami. Zresztą z przykrością muszę stwierdzić, że w wystąpieniu mojego poprzednika także tego rodzaju filozofia i tego rodzaju myślenie dało się wyraźnie zaobserwować.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#MarekDąbrowski">Podstawową funkcją Prawa bankowego jest, co nie ulega wątpliwości, ochrona stabilności obiegu pieniężnego i bezpieczeństwa depozytariuszy. Stąd należy poprzeć te wszystkie przepisy nowelizacji, które uściślają zasady koncesjonowania banków oraz nadzoru bankowego, jak również precyzują katalog czynów i praktyk niedozwolonych. Pod tym względem omawiana nowelizacja stanowi istotny krok naprzód w porównaniu ze stanem dotychczas obowiązującym. Jednakże inną istotną funkcją wszelkiej legislacji gospodarczej, w tym Prawa bankowego, powinno być umożliwianie i ułatwianie racjonalnych inicjatyw przedsiębiorczych, a nie ich torpedowanie w zarodku. Przekonanie, że przy pomocy zakazów, restrykcji administracyjnych i mnożenia wymogów koncesyjnych uda się uniknąć afer, jest tyleż naiwne, co niebezpieczne; odnosi się to właśnie m.in. do kwestii instytucji parabankowych.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#MarekDąbrowski">Należy wyrazić przy okazji zdziwienie, że weto prezydenckie, odwołujące się do argumentu interesu państwa, nie podjęło innej kwestii o fundamentalnym znaczeniu, rozstrzygniętej przez Sejm wyraźnie wbrew przedłożeniu rządowemu. Chodzi mianowicie o przepisy ustawy o Narodowym Banku Polskim, nadal pozbawiające go na rzecz Sejmu samodzielności w kreowaniu polityki pieniężnej. Tak długo, jak Wysoka Izba będzie zatwierdzała plany polityki pieniężnej, trudno będzie mówić o rzeczywistej autonomii banku centralnego i o uniezależnieniu polityki pieniężnej od bieżących nacisków politycznych.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#MarekDąbrowski">Generalnie trudno nie wypowiedzieć pewnej gorzkiej refleksji, sprowadzającej się do stwierdzenia, że autorytet pana prezydenta został nadużyty przez ekspertów o wyraźnie niedostatecznej wiedzy fachowej i bardzo jednostronnym spojrzeniu na omawianą problematykę.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#MarekDąbrowski">Odpowiedź na drugie pytanie, co będzie lepsze - przyjęcie weta prezydenckiego czy też jego odrzucenie, musi być rozpatrzone w kategoriach wyboru mniejszego zła. Wydaje się, że przy świadomości wszystkich słabości ustawy z dnia 17 października 1991 r., o których tu przed chwilą mówiłem, stwarza jednak ona wyraźnie korzystniejszą sytuację prawną niż przepisy dotychczas obowiązujące i dotyczy to przynajmniej dwóch istotnych obszarów.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#MarekDąbrowski">Po pierwsze, dotyczy to częściowej niezależności Narodowego Banku Polskiego, dlatego że, pomijając kwestię, o której wspomniałem, to znaczy pozostawienia nadal w gestii Sejmu zatwierdzania planów polityki pieniężnej, jednak zasada kadencyjności i nieusuwalności prezesa Narodowego Banku Polskiego stabilizuje częściową niezależność, częściową autonomię tej instytucji, tak bardzo istotną dla gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#MarekDąbrowski">Po drugie, o czym mówiłem już wcześniej, nowelizacja ta stanowi istotny postęp w zakresie przepisów o nadzorze bankowym i koncesjonowaniu banków.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#MarekDąbrowski">Przyjęcie weta oznaczałoby ponowne znalezienie się w punkcie wyjścia, bez perspektywy szybkiego uregulowania tego problemu. Ani rząd, ani prezydent nie zasygnalizowali bowiem w ciągu trzech miesięcy, jakie minęły od zgłoszenia weta, gotowości szybkiego wystąpienia z nową inicjatywą ustawodawczą. Podjęcie zasadniczej reformy Prawa bankowego wyłącznie z inicjatywy poselskiej wydaje się natomiast trudne ze względu na specyfikę omawianej materii.</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#MarekDąbrowski">W tej sytuacji Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna popiera stanowisko Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów w sprawie ponownego uchwalenia ustawy z dnia 17 października 1991 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw. Jednocześnie popieramy stanowisko komisji w sprawie konieczności podjęcia w trybie pilnym ograniczonej nowelizacji ustaw Prawo bankowe i ustawy o Narodowym Banku Polskim. Oczywiście z punktu widzenia ładu prawnego nie jest to rozwiązanie optymalne, ale jest to zdecydowanie to, o czym mówiłem, mniejsze zło i rozwiązanie korzystniejsze w zaistniałej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#MarekDąbrowski">Naszym zdaniem ta ograniczona nowelizacja powinna dotyczyć przede wszystkim zasygnalizowanych przeze mnie problemów oprocentowania rezerw obowiązkowych, autonomii Narodowego Banku Polskiego w zakresie planu polityki pieniężnej, a także zapisów o tajemnicy bankowej i o uprawnieniach głównego inspektora kontroli skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-126.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#DariuszWójcik">Bardzo proszę panie posłanki i panów posłów o nieprowadzenie na sali posiedzeń swobodnych i dosyć głośnych dyskusji, ponieważ zakłóca to innym posłom słuchanie wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#DariuszWójcik">Proszę państwa, pragnę przedstawić państwu protokół wyników głosowania nad powołaniem prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#DariuszWójcik">W głosowaniu wzięło udział 401 posłów.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#DariuszWójcik">Głosy nieważne oddało 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#DariuszWójcik">Większość bezwzględna wynosi 199 posłów.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#DariuszWójcik">Kandydaci otrzymali następujące liczby głosów: Lech Aleksander Kaczyński — 193, a Piotr Kownacki — 139.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#DariuszWójcik">Wszystkich kandydatów skreśliło 63 posłów.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#DariuszWójcik">W związku z tym stwierdzam, że prezes Najwyższej Izby Kontroli w tej turze nie został wybrany, ponieważ żaden z kandydatów nie uzyskał bezwzględnej większości głosów.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#DariuszWójcik">Wobec niepowołania prezesa Najwyższej Izby Kontroli w III turze głosowania, zarządzam IV turę głosowania.</u>
          <u xml:id="u-127.10" who="#DariuszWójcik">Stwierdzam, że głosować będziemy nad kandydaturą pana posła Lecha Aleksandra Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-127.11" who="#DariuszWójcik">Informuję, że karty do głosowania w IV turze będą wydawane w dolnej palarni na 15 minut przed zakończeniem najbliższej przerwy.</u>
          <u xml:id="u-127.12" who="#DariuszWójcik">Obecnie będziemy nadal prowadzić debatę nad punktem 7 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-127.13" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Kazimierskiego z Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-127.14" who="#DariuszWójcik">Przepraszam, jeszcze chwileczkę. Proszę bardzo o przeniesienie dyskusji z sali posiedzeń, jeśli jest taka potrzeba, do kuluarów sejmowych, ponieważ posłowie mi sygnalizowali, że nie mogą uważnie słuchać i skoncentrować się na przemówieniach mówców.</u>
          <u xml:id="u-127.15" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#GrzegorzKazimierski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrywana dzisiaj kwestia ma ogromną wagę, jako że Prawo bankowe jest elementem niezwykle istotnym w systemie prawa gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#GrzegorzKazimierski">Na wstępie pragnę stwierdzić, że ustawa Prawo bankowe pochodzi z innego, można powiedzieć minionego, okresu, to jest z początku 1991 r., i nie odpowiada obecnym uwarunkowaniom politycznym i gospodarczym naszego państwa. Istnieje zatem pilna konieczność nowego, całościowego uregulowania Prawa bankowego w Polsce. Zanim to jednak nastąpi, może upłynąć sporo czasu, tymczasem niektóre sprawy wymagają rozstrzygnięć już teraz.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#GrzegorzKazimierski">Zawetowana przez pana prezydenta ustawa nie jest aktem prawnym, stanowiącym podstawę oczekiwanej reformy systemu bankowego, gdyż ma ona charakter fragmentaryczny. Niektóre zawarte w niej rozwiązania są bez wątpienia słuszne. Należą do nich m.in.: podwyższenie wymagań kapitałowych, fachowych i technicznych stawianych założycielom banków, wprowadzenie odpowiedzialności karnej za prowadzenie działalności bankowej bez zezwolenia, wzmocnienie pozycji banku centralnego, określenie zadań i środków z zakresu nadzoru bankowego, uściślenie zasad prywatyzacji banków państwowych i stworzenie przesłanek przeciwdziałania praniu pieniędzy. Na większość tych walorów zwracał uwagę pan prezydent w uzasadnieniu swego weta.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#GrzegorzKazimierski">Przejdźmy jednak do spraw powodujących sprzeciw prezydenta. Niewątpliwie słuszne jest kwestionowanie wprowadzenia możliwości wykonywania czynności bankowych przez spółki prawa handlowego na podstawie koncesji prezesa NBP, art. 1 pkt 5 ustawy. Przepis ten jest mało precyzyjny, szczególnie gdy chodzi o warunki koncesjonowania. Nie ma też w nim zapisu o możliwości odwołania się od odmowy udzielenia koncepcji.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#GrzegorzKazimierski">Zastrzeżenia pana prezydenta co do przepisu ustawy, w którym pozbawia się organy państwowe możliwości zaciągania informacji o stanie rachunku bankowego, art. 1 pkt 16 lit. a, wydają się zasadne z punktu widzenia państwa. W art. 48 ust. 4 Prawa bankowego należałoby wymienić również generalnego inspektora kontroli skarbowej. Wydaje się też celowe umożliwienie dokonywania kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli. Za możliwością przeprowadzania skutecznej kontroli przemawia duża liczba zjawisk patologicznych, bulwersujących społeczeństwo. Trzeba by jednakże uregulować zasady postępowania w przypadkach dotyczących tajemnicy bankowej. Klient bowiem musi mieć zaufanie do swego banku.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#GrzegorzKazimierski">Kwestionowanie przez pana prezydenta art. 1 pkt 49 ustawy z dnia 17 października 1991 r. nie wydaje się słuszne. Komercjalizacja Banku Gospodarki Żywnościowej, o której mowa w tym przepisie, wymaga rozwiązania rangi ustawowej. Warto tu przypomnieć, że Bank Gospodarki Żywnościowej został wykreowany również aktem o randze ustawy.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#GrzegorzKazimierski">Krytyka art. 1 pkt 41 omawianej ustawy jest chyba przesadzona. Chodzi o tzw. przywileje branżowe. Może wystarczyłoby w art. 971 ust. 2 skreślenie wyrazu: „rażąco”, który zresztą jest tak niejasny, że właściwie nie wiadomo, co oznacza. Jeśli zaś chodzi o wynagrodzenie pracowników Narodowego Banku Polskiego, art. 74 ustawy o NBP, to należy przypomnieć, że w art. 73 tejże ustawy zobowiązano NBP do prowadzenia własnej gospodarki finansowej, ustalonej w planie finansowym NBP, zgodnie z uchwalanymi przez Sejm założeniami polityki społeczno-gospodarczej państwa.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#GrzegorzKazimierski">Pan prezydent uważa, iż: „przyjęcie za podstawę ustalenia tych wynagrodzeń przeciętnego wynagrodzenia w sektorze bankowym (tj. komercyjnym) w miejsce przeciętnego wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej wydaje się niezasadne”. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na fakt, że wykształcenie dobrego fachowca w dziedzinie bankowości jest procesem długotrwałym. Gdyby wynagrodzenia w NBP nie były porównywalne z wynagrodzeniami w sektorze bankowym, moglibyśmy być pewni, że najzdolniejsi fachowcy odeszliby do banków komercyjnych. Zresztą proces ten ma miejsce już obecnie.</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#GrzegorzKazimierski">Można zgodzić się z twierdzeniem pana prezydenta, iż wprowadzenie oprocentowania rezerw obowiązkowych naraża na wydatki skarb państwa. Chodzi tu o około 2 bln zł rocznie. Uwzględniając jednak stan zadłużenia rolników indywidualnych, być może zasadnym byłoby przyjąć przejściowe oprocentowanie rezerw obowiązkowych w I półroczu 1992 r., z jednoczesnym odprowadzeniem ich na fundusz restrukturyzacji i oddłużenia rolnictwa, który należałoby powołać odrębną ustawą. Jest to jednak kwestia kontrowersyjna.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#GrzegorzKazimierski">Zdanie pana prezydenta w sprawie wzmocnienia pozycji prezesa Narodowego Banku Polskiego i uniezależnienia go od wahań politycznych jest słuszne. Słuszne również wydają się jego propozycje dotyczące możliwości odwołania bądź zawieszenia prezesa NBP.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#GrzegorzKazimierski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kwestionowana przez pana prezydenta ustawa ma wiele wad. Z drugiej jednak strony trudno bez zastrzeżeń przyjąć jego weto, choć generalnie merytorycznie wydaje się ono być zasadne. Poza tym jednak nowelizacja Prawa bankowego nie może długo czekać. Jakakolwiek będzie decyzja Wysokiej Izby w omawianej materii zaistnieje konieczność podjęcia natychmiastowych prac legislacyjnych nad zmianą prawa bankowego. Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe deklaruje aktywny udział w tych pracach.</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Przybyłowicza z Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MarcinPrzybyłowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padają stwierdzenia w wystąpieniach wyraźnie wskazujące na to, że w komisji nie było jednoznaczności co do tego, jak ocenić propozycje nowego Prawa bankowego i jak się ustosunkować do stanowiska prezydenta. Nasz klub po burzliwej dyskusji, która się koncentrowała przede wszystkim na punktach 1 i 2 tego weta, tzn. na kwestii dotyczącej tzw. parabanków oraz na możliwości wnikania organów kontroli państwowej w sprawę tajemnicy kont, stanął na stanowisku, że w świetle właśnie tego braku zdecydowania oraz niepokojących wciąż faktów, które cały czas wskazują na nie zmniejszający się obszar aferowości w systemie bankowym, nie powinniśmy tworzyć paraprawa, które tworzy parabanki. Istnieje takie niebezpieczeństwo w razie przyjęcia tej ustawy i w wypadku pkt. 1 zdecydowanie opowiedzieliśmy się za przyjęciem weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MarcinPrzybyłowicz">W dyskusji nad pkt. 2 uznaliśmy, że ograniczymy, odrzucając weto prezydenta, możliwości ingerencji instytucjom państwowym i zdobywania przez nie informacji o kontach bankowych. Wiemy jednak o tym, że stan tych kont i ta nieprzezroczystość jest wątpliwa w świetle dotychczasowej praktyki. Nic zaś nie wskazuje na to - nie zaistniały fakty w prawie i w praktyce - iżby ta nieprzezroczystość kont była rzeczywiście zabezpieczona. Uznajemy zatem, że prezydent ma rację, ponieważ ograniczając wyłącznie organy państwowe nie dokonujemy istotnej poprawy w blokowaniu dostępu do tej tajemnicy innym podmiotom.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MarcinPrzybyłowicz">Te dwa względy przeważyły, iż klub nasz podjął decyzję, że będzie głosował za przyjęciem weta. Istnieje wreszcie pragmatyczny powód. Powód taki, że musimy Prawo bankowe zmienić. I jeżeli przyjmiemy weto prezydenta, tzn. jeżeli pozostawimy stan taki, jaki jest, to znajdziemy się pod presją rzeczywistą, merytoryczną presją, żeby to Prawo bankowe jak najszybciej zmienić. Nie będą potrzebne uchwały Sejmu, nie będą potrzebne specjalne komisje, podkomisje. Po prostu nasi koledzy, którzy w tej chwili wyraźnie podkreślają konieczność nowelizacji tego prawa, sami sprowokują nową inicjatywę legislacyjną. Uważamy, że dzięki dobrej woli posłów i wzajemnemu porozumieniu się klubów nowe Prawo bankowe może powstać w bardzo krótkim czasie. Będziemy głosowali za przyjęciem weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#DariuszWójcik">W imieniu Klubu Liberalno-Demokratycznego głos zabierze pan poseł Jacek Merkel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JacekMerkel">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Prace nad omawianym projektem uchwały podjęto wobec oczywistego faktu, że obowiązujące obecnie prawo nie przystaje do zmienionej — zarówno pod względem politycznym i gospodarczym, jak też wskutek dynamicznego rozwoju banków prywatnych — rzeczywistości. Przypomnę, że obowiązuje prawo z roku 1989, a wydaje się, że niektórzy koledzy przedmówcy abstrahują od tego prostego faktu. Prace nad tym projektem trwały 10 miesięcy i zaowocowały ustawą z 17 października 1991 r. Nowelizacja ta była zarówno projektowana, jak i opracowana jako pilne dostosowanie obowiązującej ustawy do obecnych warunków. Jednocześnie w Narodowym Banku Polskim trwały prace nad zupełnie nową regulacją prawną, regulacją konieczną, polskiego systemu bankowego. Taka regulacja jest potrzebna i jest to jakby zagadnienie równoległe do obecnie przez nas omawianego. Tę regulację, nowelizację, którą obecnie omawiamy, należy rozpatrywać wyłącznie jako nie cierpiącą zwłoki poprawkę ustaw ze stycznia 1989 r., gdyż jako taka była ta ustawa tworzona, taką jest i nie może ona zastąpić regulacji kompleksowej.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#JacekMerkel">Prezydent nie wyrażając zgody na omawiany projekt ustawy wymienił szereg zastrzeżeń, które w większości były przedmiotem dyskusji podczas prac komisji nad ustawą i z udziałem praktycznie wszystkich zainteresowanych stron. Zastrzeżeń prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nie podzielamy. W szczególności uważamy, że regulacje dotyczące licencji na wykonywanie czynności bankowych przez spółki prawa handlowego są korzystną zmianą wobec braku stosownych postanowień ustaw ze stycznia 1989 r. Działalność parabankową można — jako nie zabronioną — prowadzić, natomiast nie ma obecnie żadnych możliwości oddziaływania nań przez bank centralny, który jednocześnie jest odpowiedzialny za funkcjonowanie całości systemu bankowego. Projekt ustawy zmienia korzystnie ten stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#JacekMerkel">Nie podzielamy niepokoju prezydenta o uprawnienia Najwyższej Izby Kontroli uregulowane właściwie Konstytucją oraz odpowiednią ustawą. Nie przeceniamy możliwości wynikających z kontroli. Natomiast dylemat: czy nieograniczona kontrola, czy pewność wkładów wynikająca z tajemnicy bankowej, rozstrzygamy na rzecz tego drugiego.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#JacekMerkel">Trzeba natomiast się zgodzić - niektórzy prawnicy sygnalizują tę sprawę - że nastąpiła pewna kolizja prawna z ustawą o kontroli skarbowej. Wynika to z tego, że zmieniona została kolejność uchwalania ustaw i staje się niejasna pozycja generalnego inspektora kontroli skarbowej. Natomiast stosunkowo szybko, w sposób nie budzący zastrzeżeń, można tę sprawę uregulować właściwą nowelą.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#JacekMerkel">Sprawą dyskusyjną jest podniesiona przez prezydenta sprawa komercjalizacji BGŻ. Uznajemy, że zapisy tej ustawy są wynikiem kompromisu między interesami różnych stron w tej trudnej transformacji. Nie sposób jednocześnie i jednoznacznie stwierdzić, na ile przyjęte rozwiązanie jest bliskie czy dalekie od optymalnego. Wydaje nam się słuszne ze względu na materię rzeczy, że nadzór nad tą komercjalizacją będzie miał minister finansów, a nie Ministerstwo Przekształceń Własnościowych. Uważamy również, że pożądane by było, żeby minister finansów dokonywał komercjalizacji BGŻ z uwzględnieniem tych zmian w bankowości spółdzielczej, które dokonują się samoistnie, zgodnie z tymi działaniami w bankach spółdzielczych i zawieranymi przez nie porozumieniami, które zmieniają samoistnie oblicze spółdzielczego sektora bankowego.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#JacekMerkel">Kolejną sprawą podniesioną przez prezydenta jest problem rezerw obowiązkowych i ich oprocentowania. W tej kwestii można wieść nie kończące się dyskusje. Skutki różnych rozwiązań zarówno co do wielkości rezerw, jak ich oprocentowania są oczywiste w stosunku z jednej strony do ceny kredytu, z drugiej strony do bezpieczeństwa depozytów. Sprawa wymaga decyzji, która jest kompromisem między sprzecznymi interesami stron obrotu bankowego. Wielkość rezerw i ich oprocentowanie winno się zmieniać w zależności od sytuacji gospodarczej państwa, stanu budżetu, stopnia rozwoju systemu bankowego, stopy inflacji itd. Proponowane w projekcie ustawy ustawowe ograniczenie wielkości rezerw oraz pozostawienie prezesowi banku centralnego możliwości decyzji w granicach określonych ustawą uważamy za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#JacekMerkel">Wreszcie wymaga komentarza podnoszona przez prezydenta sprawa wynagrodzenia prezesa, zarządu oraz pracowników NBP. Ta sprawa, jak i szereg innych, w tym wspomniana sprawa decyzji o wielkości oprocentowania rezerw obowiązkowych, jest pochodną sprawy zasadniczej, mianowicie rozstrzygnięcia, czy NBP ma być bankiem centralnym i bankiem banków, czy jednym z ministerstw. Liberałowie opowiadają się za możliwie dużym uniezależnieniem banku centralnego od państwowej władzy wykonawczej. Dostrzegalna jest zależność między stopniem tej niezależności a jakością pieniądza oraz stabilnością i bezpieczeństwem obrotu pieniężnego. Pozycja marki niemieckiej czy franka szwajcarskiego przekonuje nas dowodnie o tej zależności. Bank centralny nie będzie w stanie z przyczyn oczywistych realizować swych zadań wobec systemu bankowego, jeżeli płace w tym banku będą w sposób rażący odbiegać od płac w bankach komercyjnych. Zastrzeżenie prezydenta ma w tym wypadku inny charakter i stąd nasz brak zgody na tego typu widzenie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#JacekMerkel">Stoimy przed bardzo prostą i bardzo realną alternatywą. Powiedziałbym, że moi przedmówcy zwłaszcza z KPN i Porozumienia Centrum abstrahują od sytuacji bardzo realnej. Wszyscy się zgodzimy z hasłami, że polski system bankowy jest niedoskonały, że nie mamy właściwie regulacji bankowej takiej, jak byśmy chcieli, natomiast abstrahujemy od czasu. Stoimy przed alternatywą taką: albo uchwalić ponownie ustawę z 17 października 1991 roku, mimo jej niedostatków, bo te niedostatki dostrzegamy (były one bardzo dobrze omówione przez panią poseł sprawozdawcę), ale tym samym przez to uchwalenie przestać rządzić się ustawami z roku 1989, co do archaiczności których nie ma chyba wątpliwości, albo też podjąć przez przyjęcie weta prezydenta prace nad nowelą właściwie od początku. I tutaj stoimy też przed dwiema możliwościami. Będziemy udoskonalać tę ustawę — tylko przypomnę, że te prace trwały 10 miesięcy, a wszystkie wątpliwe punkty i tak są zdefiniowane, stanowiska stron są znane — i dojdziemy po dwóch, trzech, pięciu czy sześciu miesiącach, bo taka jest natura działań parlamentarnych, do rozwiązania bardzo podobnego, ale przez ten czas nie będzie pustki prawnej, bo będą obowiązywały ustawy z roku 1989 i od tego prostego faktu nie powinniśmy abstrahować. Możemy oczywiście zarzucić nowelizację i — tak jak mój przedmówca z Porozumienia Centrum powiedział pod ciśnieniem jakby faktu, że działamy w tym archaicznym prawie — przystąpić do „ustawienia” tej konstytucji bankowej w krótkim czasie. Krótki czas w tym wypadku oznacza, panie posłanki, panowie posłowie, z grubsza biorąc rok. Takie są doświadczenia innych krajów i nie łudźmy się, ale tego typu materia: ustanowienie banku centralnego, banku banków, który, zgodnie z postulatem liberałów, ma być bankiem niezależnym od państwowej władzy wykonawczej, wymaga porozumienia politycznego między większością klubów, a to nie jest sprawa, że jeden czy drugi ekspert siądzie i wymyśli jakąś konstrukcję prawną. To są sprawy, które nastąpią później.</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#JacekMerkel">Wobec takiej alternatywy Kongres Liberalno-Demokratyczny opowiada się za rozwiązaniem pierwszym, to znaczy za przyjęciem ustawy z 17 października 1991 r., a tym samym zaprzestaniem już teraz, bardzo późno, ale już teraz, rządzenia się ustawami ze stycznia 1989 roku. Oznacza to, że Klub Liberalno-Demokratyczny głosować będzie za wnioskiem komisji. Oczywiście oznacza to dla nas początek w jakimś sensie sprawy, a nie koniec, dlatego iż - jak wspomniałem - jest to tylko poprawianie, jest to naprawa prawa niedobrego, archaicznego. Przed nami są prace nad kompleksem ustaw konstytuujących we właściwy sposób system bankowy w Polsce, a zwłaszcza miejsce w nim banku centralnego. Oby nie zabrakło nam wyobraźni i odwagi w takim ustawowym umocowaniu banku centralnego, który, jak to dowodnie wskazują doświadczenia innych krajów, gwarantuje oczekiwaną jakość pieniądza i bezpieczeństwo obrotu pieniężnego, co jest niezbędnym i jednym z podstawowych warunków powodzenia polskich reform.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Włodzimierza Sumarę z Klubu Parlamentarnego „Porozumienie Ludowe”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WłodzimierzSumara">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie powinienem nie wygłaszać stanowiska klubu, gdyż jest ono dziwnym zbiegiem okoliczności prawie identyczne ze stanowiskiem Kongresu Liberalno-Demokratycznego...</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WłodzimierzSumara">…i przygotowana przeze mnie argumentacja jest podobna, prawie jak byśmy się umawiali z panem posłem Merkelem.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WłodzimierzSumara">Chciałem tylko na jedną rzecz zwrócić uwagę i odnieść się do tego nieszczęśliwego zapisu w ustawie, a dotyczącego Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa. Chciałem po prostu przypomnieć, skąd ten zapis wziął się w ustawie, kiedy został wprowadzony do ustawy i jakie temu towarzyszyły okoliczności. Okoliczności były proste, mianowicie pod Sejmem był strajk głodowy zadłużonych rolników. Wprowadzono ten zapis szybko reagując na to, co się działo, i umożliwiono znalezienie pieniędzy na oddłużenie rolników, nazywane umownie, nie będę tu mówił precyzyjnie, o co chodzi. Następnie ten zapis stał się podstawą porozumienia z 14 listopada 1991 r. pomiędzy rządem Rzeczypospolitej Polskiej a związkami zawodowymi rolników, które reprezentowały rolników głodujących pod Sejmem i komitet protestacyjny tych rolników. Porozumienie to do dnia dzisiejszego nie może być zrealizowane z prostej przyczyny. Pieniądze, które były przewidziane na ten cel, zostały zablokowane w momencie, gdy pan prezydent zgłosił weto. I chciałbym tu zwrócić tylko na jedną rzecz uwagę - bo posłowie z KPN właśnie mówili, że może to spowodować, że rolnicy nie dostaną więcej pieniędzy - że Klub Parlamentarny „Porozumienie Ludowe” będzie występował o dalsze pieniądze dla rolnictwa niezależnie od tego, czy zostaną przyznane te pieniądze na oddłużenie rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#WłodzimierzSumara">Chciałbym na zakończenie zwrócić jeszcze uwagę na pewien aspekt moralny tej sprawy. Mianowicie rząd podjął zobowiązania, mając świadomość, że ustawa po poprawkach Senatu została uchwalona żądaną większością głosów. I rząd miał nadzieję, że ta ustawa szybko wejdzie w życie i te pieniądze się znajdą, bo dadzą jak gdyby podstawę do wywiązania się z zobowiązań. Dzisiaj rolnicy są rozżaleni, rząd nie ma właściwie możliwości manewru, gdyż nie wie, czy ustawa zostanie uchwalona, czy nie, i wszystko jest po prostu zawieszone.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#WłodzimierzSumara">Po wyjaśnieniu sytuacji powstania tego funduszu wnosimy o - i klub będzie głosował za tym - odrzucenie weta prezydenta, mając na względzie wszystkie dodatkowe argumenty przytoczone tu poprzednio przez Klub Liberalno-Demokratyczny.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Helmuta Paździora z Parlamentarnego Klubu Mniejszości Niemieckiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim wniosku do Wysokiej Izby pan prezydent słusznie stwierdza, że proponowane zmiany ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw mają na celu adaptację prawa, skonstruowanego do obsługi stosunków ekonomicznych systemu nakazowo-rozdzielczego, do gospodarki rynkowej. Zgadzając się w pełni z tą ideą, chcielibyśmy jednak ustosunkować się do niektórych kwestii podniesionych w wecie prezydenckim, a które przesądziły o odmowie złożenia podpisu przez pana prezydenta pod ustawą z dnia 17 października 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#HelmutPaździor">Dyskusyjne wydaje mi się uznanie za mniej korzystne, podyktowane potrzebami chwili ograniczenie wysokości sumy wierzytelności jednego klienta wobec banku (art. 35 ust. 1 pkt. 1 i 2). Proponowane ustalenia w niczym nie ograniczają możliwości uzyskania kredytów bankowych przez podmiot gospodarczy, posiadający zdolność kredytową ponad ustalone tam granice. Jeżeli bowiem dany bank uzna, że wyższy kredyt ma zabezpieczenie spłaty, wówczas może on otworzyć konsorcjum bankowe stanowiące spółkę prawa cywilnego, w skład której wchodzi kilka banków, w celu wspólnego skredytowania danego przedsięwzięcia. Przepis przytoczonego art. 35 ma przede wszystkim na celu rozłożenie na kilka banków ryzyka z tytułu udzielenia dużego kredytu. Takie rozwiązanie znane jest w ustawodawstwie bankowym krajów zachodnich. Również w codziennej praktyce jest ono szeroko stosowane. Trudno jest zgodzić się ze stwierdzeniem, że wprowadzenie koncesji na wykonywanie czynności bankowych przez spółki prawa handlowego jest przedwczesne i może stworzyć obecnie nieuczciwą konkurencję oraz obciążyć prezesa NBP i ministra finansów odpowiedzialnością za wybór koncesjonowanego podmiotu bez wyposażenia ich w dostateczne instrumenty nadzoru. Jeżeli bowiem zmierzamy do gospodarki rynkowej opierającej się na wykorzystywaniu wszystkich funkcji pieniądza z jednej strony, a na różnorodności uczestników gospodarki rynkowej i konkurencji z drugiej, to zasadne jest, aby obok banków - instytucji w pełnym tego słowa znaczeniu - mogły powstawać jeszcze innego rodzaju instytucje, które wykonywałyby niektóre czynności bankowe stosownie do bieżących potrzeb rozwoju społecznego-gospodarczego kraju. Takie instytucje zna np. system francuski czy niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#HelmutPaździor">Postawiono tu zarzut pominięcia rygoru kapitałowego. Należy jednak zaznaczyć, że na Zachodzie w celu ominięcia tego kryterium stwarza się podstawy prawne do tworzenia takich instytucji zaliczanych również do systemu bankowego w szerokim znaczeniu. Jeżeli chodzi o konkurencję z dotychczasowymi bankami, to dobrze gdyby nareszcie powstała. Przecież bardzo często mass media podnoszą kwestię monopolu bankowego. Byłaby zatem doskonała okazja do złamania tego monopolu chociażby na niektórych odcinkach, które przejęłyby kwestionowane spółki prawa handlowego.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#HelmutPaździor">Sprawa obciążenia prezesa NBP i ministra finansów odpowiedzialnością za wybór koncesjonowanego podmiotu nie jest, naszym zdaniem, żadnym argumentem przemawiającym przeciw. Jeżeli bowiem Sejm uchwali dopuszczenie do tworzenia takich instytucji, to zarówno prezes NBP, jak i minister finansów z ustawowego obowiązku powinni zapewnić prawidłowość ich funkcjonowania. Fachowcy powinni natomiast jeszcze raz przeanalizować precyzyjność zapisu art. 11 i przedstawić go tak, by nie budził wątpliwości. Dodać tu należy, że dyrektywy Rady EWG również przewidują w systemie bankowym obok banków inne instytucje kredytowe.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#HelmutPaździor">Wyrażamy przekonanie, że treść art. 48 ustawy w brzmieniu z 17 października 1991 r. jest właściwa. Zachowanie przez banki tajemnicy obrotów i stanów rachunków jest jednym z głównych czynników decydujących o tym, że podmioty gospodarcze i osoby fizyczne powierzać będą bez obaw swoje pieniądze legalnie działającym instytucjom bankowym. Chcemy chyba wszyscy nareszcie odbudować zaufanie społeczeństwa do instytucji publicznych. Dotyczy to również odbudowy zaufania do banków. Nie ma więc żadnego uzasadnienia rozszerzenie podmiotów czy sytuacji, w których tajemnica bankowa mogłaby być złamana. Na przykład prawo niemieckie dopuszcza do złamania tajemnicy bankowej w wypadku postępowania karnego, postępowania podatkowego (pod pewnymi warunkami) i postępowania egzekucyjnego. Ponadto banki niemieckie zobowiązane są informować bank centralny o wielomilionowych kredytach oraz o kredytach udzielanych własnym pracownikom, wchodzącym w skład organów tych banków, lub członkom rad nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#HelmutPaździor">Jeżeli uwzględnimy, że:</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#HelmutPaździor">1) banki spółdzielcze zostały w 1975 r. włączone do Banku Gospodarki Żywnościowej wbrew swojej woli, a przecież były to banki samodzielne, działające na mocy ustawy Prawo spółdzielcze;</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#HelmutPaździor">2) nadal czyni się wiele, aby z natury samodzielne banki spółdzielcze faktycznie nie były bankami samodzielnymi, to ustalenia zawarte w art. 1161 należy uznać za uzasadnione. W przeciwnym bowiem razie komercjalizacja Banku Gospodarki Żywnościowej będzie się niepotrzebnie wydłużała i niewątpliwie ujemnie będzie wpływać na spółdzielczość bankową w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#HelmutPaździor">Chcielibyśmy tu podkreślić, że w krajach zachodnich, np. we Francji, Niemczech czy Austrii, banki zorganizowane na zasadach spółdzielczych odgrywają znaczącą rolę na rynku bankowym. Dobrze byłoby, gdyby nasze z wieloletnią tradycją banki spółdzielcze również odzyskały jak najszybciej należną im pozycję na rynku bankowym.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#HelmutPaździor">W art.1 pkt 1 Prawa bankowego i art. 2 pkt 32 ustawy o Narodowym Banku Polskim nie chodzi zapewne o ustalenie nowych przywilejów. Najpierw może o sprawie wynagrodzeń. Jeżeli chcemy mieć dobrze funkcjonujący system bankowy, to oprócz budynków i nowoczesnych urządzeń banki muszą posiadać wysoko kwalifikowaną kadrę pracowników. W celu pozyskania takich fachowców trzeba zrobić wszystko, aby zawód ten był atrakcyjny od strony płacowej. Dotyczy to również, a może przede wszystkim, banku centralnego. Nie jest tajemnicą, że w bankach komercyjnych płace są wyższe niż w Narodowym Banku Polskim. Istnieje zatem uzasadniona obawa, że NBP w krótkim czasie straci dalszych cennych pracowników. Stąd utrzymanie dotychczasowych relacji płacowych jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#HelmutPaździor">Następna sprawa to usankcjonowanie korzystniejszego oprocentowania wkładów, lokat i kredytów pracowników banków. Naszym zdaniem obawy o nadmierne wykorzystanie tych uprawnień są nieuzasadnione. Przecież nowe banki to spółki akcyjne kontrolowane przez akcjonariuszy, przez wybraną przez nich radę nadzorczą. Stąd pytanie, czy akcjonariusze zgodzą się na rażące różnice w oprocentowaniu. Jesteśmy przekonani, że nie, albowiem o tyle będzie mniej dla akcjonariuszy, o ile wyższe będą przywileje pracowników. Dodam tylko, że np. w Wielkiej Brytanii banki udzielają swoim pracownikom na korzystnych warunkach kredytów na budowę własnych domów jednorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#HelmutPaździor">Jeśli chodzi o oprocentowanie rezerw, to można tu dyskutować nad różnymi wariantami. Wydaje się, że przyjęte rozwiązanie zmierza do wyjścia z impasu, jaki zaistniał na styku bank-rolnik. Można się zastanawiać nad udoskonaleniem tego rozwiązania, zamiast wypowiadać się zdecydowanie przeciwko niemu. Oczywiste przecież jest, że naliczone i wymagane odsetki od kredytów udzielonych rolnikom odpowiadają cenie kredytu oddanego do ich dyspozycji. Tak jak cena za towar czy usługę, tak odsetki od kredytu są świadczeniem wzajemnym. Muszą one być spłacone, bo inaczej banki, które udzieliły kredytów, poniosą stratę, a w przyszłości nikt ich nie zmusi do udzielenia kredytów podmiotom, które nie będą w stanie ich zwrócić wraz z odsetkami w terminie określonym w umowie.</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#HelmutPaździor">Uważamy, że treść art. 49 ustawy o Narodowym Banku Polskim, dotyczącego kadencji prezesa NBP, z punktu widzenia zwyczajów panujących w całym cywilizowanym świecie jest prawidłowa. Niezależnie bowiem od przesłanek wymienionych w art. 49 prezes NBP może być zawsze odwołany za każde zawinione naruszenie konstytucji lub innej ustawy po uprzednim przeprowadzeniu stosownego postępowania przed Trybunałem Stanu.</u>
          <u xml:id="u-136.13" who="#HelmutPaździor">Na zakończenie chciałbym wrócić do motta pana prezydenta wyrażonego na wstępie jego sprzeciwu. Jeżeli chcemy przekształcić naszą gospodarkę, która do tego właśnie celu potrzebuje dużo kapitału, to stwórzmy najpierw warunki do prawidłowego funkcjonowania systemu bankowego. Jakieś rozwiązanie daje tu ustawa z 17 października 1991 r. Wystarczy ona jednak tylko na niezbyt długi okres. Jesteśmy przekonani, że Sejm obecnej kadencji będzie musiał zająć się sprawą nowocześniejszego i kompleksowego uregulowania zasad funkcjonowania systemu bankowego w Polsce i to nawiązując do dyrektyw EWG.</u>
          <u xml:id="u-136.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi i proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego Unii Polityki Realnej pana posła Andrzeja Sielańczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AndrzejSielańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dobrze się stało, że pan prezydent nie podpisał ustawy o Prawie bankowym. Dzięki temu mamy możność powrócenia do tego tematu i omówienia go po raz kolejny. W naszym rozumieniu ustawa o Prawie bankowym jest prawie równoznaczna z obroną niepodległości ekonomicznej kraju. Żadną inną drogą nie jest łatwiej podbić kraju ekonomicznie jak poprzez banki. Złe prawo bankowe ułatwi tę drogę w sposób zasadniczy. Dwa, będzie hamulcem rozwoju aktywności gospodarczej kraju; trzy, będzie kryminogenne. Tak się składa, że ustawa, o której mówimy, nie jest najlepsza, słyszeliśmy to z tej trybuny wielokrotnie, jest do niej bardzo wiele zastrzeżeń. Podobnie rzecz się ma z poprawkami zgłoszonymi przez urząd pana prezydenta, gdyż nie wszystkie są dobre i adekwatne.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AndrzejSielańczyk">Nasz klub stoi na stanowisku, że musimy bardzo szybko podjąć prace, nie rozkładać ich na rok, jak tutaj mówiono. Opracowanie całkiem nowej ustawy Prawo bankowe powinno zająć najwyżej 2–3 miesiące. W pracach nad tą ustawą Klub Poselski Unii Polityki Realnej będzie brał aktywny udział.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Orła z Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JózefOrzeł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że od czasów rządu Tadeusza Mazowieckiego trwają prace nad nowym Prawem bankowym i w dalszym ciągu go nie ma, pozwalam sobie w imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum zgłosić projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JózefOrzeł">„Sejm zobowiązuje rząd i kierownictwo NBP do przedłożenia Sejmowi do dnia 1 lipca br. projektu nowego Prawa bankowego, w którym uwzględni wszystkie dyrektywy bankowe EWG. Projekt przed przekazaniem do Sejmu powinien uzyskać pozytywną opinię rady legislacyjnej przy premierze”.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#JózefOrzeł">Oczywiście nie oznacza to, że 1 lipca ten projekt będzie mógł być zrealizowany, ale Sejm powinien go wreszcie, po 2 latach, otrzymać.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, chcę tylko zwrócić uwagę, że skierowanie uchwały na drogę legislacyjną wymaga zachowania pewnego trybu i rozumiem, że pan poseł dopełni tych formalności.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Orzeł: Zostaną dopełnione.)</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#DariuszWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Goryszewskiego z Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem nowelizacji Prawa bankowego, które jest przedmiotem naszych dzisiejszych obrad i przedmiotem weta pana prezydenta, w istocie wymaga rozpatrzenia trzech grup węzłowych zagadnień. Są one podstawą oceny zarówno trafności tego weta, jak i podjęcia przez nas decyzji czy weto przyjąć, czy też ponownie, kwalifikowaną większością, uchwalić tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#HenrykGoryszewski">Otóż pierwszą grupę stanowią kwestie, w których należy się zgodzić ze stanowiskiem pana prezydenta. Jest to licencjonowanie spółek. Zarówno eksperci pana prezydenta, jak i eksperci zaproszeni do komisji, której mam zaszczyt przewodniczyć, popierali ów kontrowersyjny przepis dopuszczający licencjonowanie spółek podejmujących pewne czynności bankowe, nie potrafili precyzyjnie wyjaśnić ani mechanizmów funkcjonowania owych spółek w sferze bankowości, ani też celowości zamieszczania w Prawie bankowym takiego przepisu. Można by więc powiedzieć, i ja zajmuję to stanowisko, że w tym zakresie weto pana prezydenta jest trafne. Pan prezydent słusznie podnosi, że ten projekt ustawy uniemożliwia Najwyższej Izbie Kontroli wgląd do dokumentacji bankowej. Muszę jednak powiedzieć, że przyjęcie weta pana prezydenta przedłuży funkcjonowanie przepisu, który jest absolutnie nie do przyjęcia w jakimkolwiek praworządnym państwie o gospodarce rynkowej, ponieważ zgodnie z nim wgląd do informacji bankowych mają organy państwa upoważnione do tego na mocy obowiązujących przepisów. Co to znaczy? Przepisem jest między innymi każde zarządzenie ministra, a więc nawet minister mógłby wykorzystując ogólne przepisy kompetencyjne lub jakieś inne, dające mu możliwość kreowania zarządzeń, uprawniać organy do kontrolowania tajemnic bankowych.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#HenrykGoryszewski">Jest jeszcze druga kwestia. Chciałbym zwrócić na nią uwagę wszystkim tym, zwłaszcza paniom i panom posłom, którzy opowiadają się za urzędową kontrolą informacji bankowych, a jednocześnie, w co nie wątpię, są przeciwko jakiejkolwiek totalitaryzacji państwa. Otóż, proszę państwa, przyjęcie weta przedłuży istnienie tego przepisu, a w konsekwencji doprowadzi do sytuacji, kiedy organa państwa będą miały wgląd do informacji bankowych nie tylko wtedy, kiedy bank gospodaruje groszem publicznym albo kiedy właścicielami lokat bankowych są podmioty gospodarujące groszem publicznym. Będą one kontrolowały również tych, którzy włożyli swoje prywatne pieniądze lub banków komercyjnych bez udziału grosza publicznego.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#HenrykGoryszewski">Trafne natomiast jest wskazanie przez pana prezydenta istotnych błędów w statusie prezesa Narodowego Banku Polskiego. Błędy te, przynajmniej częściowo, nie mają nic wspólnego z kadencyjnością prezesa i z jej stabilizacją, a polegają na tym, że w moim przekonaniu prezes Narodowego Banku Polskiego, wobec którego toczy się postępowanie sądowe, na którego skierowano skargę do Trybunału Stanu, wysunięto wniosek o wszczęcie postępowania bądź wszczęto postępowanie przed Trybunałem Stanu, powinien być zawieszony, a obligatoryjnego zawieszenia, a właściwie zawieszenia, w tej ustawie nie przewidziano.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#HenrykGoryszewski">Są natomiast niewątpliwie punkty błędnie wykazane przez pana prezydenta. Mam inny pogląd na temat oprocentowania rezerw obowiązkowych niż wielce szanowny pan poseł Dąbrowski. Może to się bierze z tego, że chyba nieco się różnimy w poglądach o instrumentach polityki antyrecesyjnej. Gdyby te rezerwy były na przyzwoitym, jednocyfrowym, poziomie, tak jak to się dzieje w krajach nie przeżywających tak głębokiej depresji budżetowej jak my, to oczywiście nie powinny być oprocentowane. Do wysokości 10% te rezerwy nie są oprocentowane również przez to nowe, nowelizowane Prawo bankowe. Oprocentowaniu podlega nadwyżka, która w niektórych kategoriach lokat u nas jest usytuowana na wysokości 25% a nawet 30%. I moim zdaniem słusznie, aczkolwiek bardzo retorycznie, jeden z uczestników dyskusji powiedział, że to są rezerwy niecywilizowane.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#HenrykGoryszewski">Wreszcie chciałbym prosić o rozważenie bardzo istotnej sprawy, nie można mówić o komercjalizacji Banku Gospodarki Żywnościowej nie biorąc pod uwagę tego, że ma on statut ustawowy i w związku z tym zmiana jego charakteru, restrukturyzacja, prywatyzacja wymaga najpierw ustawowej ingerencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa sejmowa nieco wcześniej odebrała temu bankowi status centralnego związku spółdzielczego. W związku z tym bez ustawowej ingerencji nie można zwołać w tej chwili nawet owego zgromadzenia spółdzielców, które mogłoby wyrazić zgodę, wspólnie z jakimś hipotetycznym reprezentantem skarbu państwa, na zmianę statusu Banku Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#HenrykGoryszewski">Panie i Panowie Posłowie! Mamy w istocie dokonać wyboru nie między przyjęciem a odrzuceniem weta prezydenta, tylko między wprowadzeniem takiego stanu, w którym będzie obowiązywać nowe prawo mające pewne wady, ale dość dobre i stanem dotychczasowym. Przyjęcie bowiem weta pana prezydenta na nie wiadomo jak długo przedłuży czas obowiązywania dotychczasowego prawa, mającego rzeczywiście skandaliczne wady. Nowe prawo wprowadza m.in. odpowiedzialność karną za prowadzenie działalności bankowej bez zezwolenia, której zabrakło i dlatego mogły się mnożyć instytucje typu kasy Grobelnego. Jeszcze wczoraj rano, na wieść o tym, że zajmujemy się Prawem bankowym, dostałem skargę z Poznania na działającą tam parabankową dziwną spółkę, która nie będąc bankiem, przyjmuje lokaty terminowe.</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#HenrykGoryszewski">Obecne nowe prawo wyraźnie zaostrza warunki licencjonowania banków, ogranicza do 50% możliwość objęcia udziałów przez jednego udziałowca, a więc wyklucza casus Bogatina, który ma, o ile wiem, 97% zakładowego kapitału banku. Nowe prawo oddaje uprawnienia kontrolne prezesowi Narodowego Banku Polskiego w sytuacji, kiedy w wyniku przeniesienia własności udziałów którykolwiek z istniejących lub nowych współwłaścicieli banku miałby objąć znaczny lub kontrolny pakiet udziałów.</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#HenrykGoryszewski">Wreszcie, zaostrza ono warunki koncentracji kredytu, a zdominowanie rynku kredytowego w danym banku przez jednego klienta może bardzo łatwo doprowadzić do kryzysu tego banku i do poniesienia strat przez innych lokatorów umieszczających tam swoje pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-142.9" who="#HenrykGoryszewski">Panie i Panowie Posłowie! Podjęcie decyzji o odrzuceniu weta pana prezydenta jest zawsze trudne. Jest to zawsze decyzja polityczna, jak byśmy na to nie patrzyli, gdyż jest to odmawianie trafności inicjatywie, ocenie pierwszego obywatela Rzeczypospolitej. Niemniej jednak, po gruntownym rozważeniu wszystkich argumentów, kierując się zasadą, że spośród różnych niepełnych dóbr zawsze należy wybierać dobro lepsze, będę głosował za odrzuceniem tego weta.</u>
          <u xml:id="u-142.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#DariuszWójcik">Proszę państwa, zaproponowałem, aby wezwać posłów do głosowania nad wetem prezydenckim, ale w ostatniej chwili przybyli jeszcze nowi dyskutanci. W związku z tym dyskusja się przedłuży. Proponuję, aby przystąpić do wyboru prezesa Najwyższej Izby Kontroli i w trakcie procedury prowadzić dyskusję. Żeby ta procedura mogła być przeprowadzona, ogłaszam przerwę do godz. 19.10. Wcześniej jednak sekretarz poseł odczyta komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DariuszSońta">Bezpośrednio po zarządzeniu przerwy odbędą się zebrania:</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sali nr 106;</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego „Porozumienie Ludowe” w siedzibie klubu;</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego KPN w sali nr 217;</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna w sali nr 118;</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#DariuszSońta">— Klubu Parlamentarnego ZChN w górnej palarni;</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#DariuszSońta">— Sojuszu Lewicy Demokratycznej — Klubu Parlamentarnego w sali nr 101.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#DariuszSońta">Ponadto w czasie przerwy w sali kolumnowej odbędzie się spotkanie zespołu ds. obronnych.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 40 do godz. 19 min 18)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#HenrykBąk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#HenrykBąk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#HenrykBąk">Obowiązują zasady stosowane w poprzednich turach głosowania. Karty nie podpisane nazwiskiem i imieniem głosującego posła są nieważne.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#HenrykBąk">Czy wszystkie posłanki i wszyscy posłowie mają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#HenrykBąk">Nikt nie zgłasza braku karty.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#HenrykBąk">Proszę posła sekretarza o odczytywanie kolejno nazwisk posłów, a posłów o podchodzenie do urny i wrzucanie kart.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#DariuszSońta">— Abramski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#DariuszSońta">— Adamczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#DariuszSońta">— Adamowicz Andrzej Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#DariuszSońta">— Adamski Władysław,</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#DariuszSońta">— Aleksandrowicz Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#DariuszSońta">— Andrysiak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#DariuszSońta">— Andrzejczak Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#DariuszSońta">— Andrzejewski Roman,</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#DariuszSońta">— Anusz Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#DariuszSońta">— Arendarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#DariuszSońta">— Arkuszewski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#DariuszSońta">— Aszyk Piotr,</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#DariuszSońta">— Bajołek Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.13" who="#DariuszSońta">— Bajor Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-146.14" who="#DariuszSońta">— Balazs Artur,</u>
          <u xml:id="u-146.15" who="#DariuszSońta">— Balicki Marek,</u>
          <u xml:id="u-146.16" who="#DariuszSońta">— Bańkowska Anna,</u>
          <u xml:id="u-146.17" who="#DariuszSońta">— Bańkowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-146.18" who="#DariuszSońta">— Baran Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-146.19" who="#DariuszSońta">— Baraniecki Andrzej Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-146.20" who="#DariuszSońta">— Barciński Piotr Czesław,</u>
          <u xml:id="u-146.21" who="#DariuszSońta">— Barczyk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-146.22" who="#DariuszSońta">— Bartosz Ryszard Władysław,</u>
          <u xml:id="u-146.23" who="#DariuszSońta">— Bartosz Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-146.24" who="#DariuszSońta">— Bartoszcze Roman Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-146.25" who="#DariuszSońta">— Barucka Maria,</u>
          <u xml:id="u-146.26" who="#DariuszSońta">— Bastek Erhard Alwin,</u>
          <u xml:id="u-146.27" who="#DariuszSońta">— Bazała Teresa,</u>
          <u xml:id="u-146.28" who="#DariuszSońta">— Bąk Henryk,</u>
          <u xml:id="u-146.29" who="#DariuszSońta">— Bąk Józef,</u>
          <u xml:id="u-146.30" who="#DariuszSońta">— Bentkowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-146.31" who="#DariuszSońta">— Berdychowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-146.32" who="#DariuszSońta">— Białobrzewski Witold,</u>
          <u xml:id="u-146.33" who="#DariuszSońta">— Biały Leszek,</u>
          <u xml:id="u-146.34" who="#DariuszSońta">— Bielecki Jan Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-146.35" who="#DariuszSońta">— Bielewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-146.36" who="#DariuszSońta">— Bień Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-146.37" who="#DariuszSońta">— Biliński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-146.38" who="#DariuszSońta">— Blajerski Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-146.39" who="#DariuszSońta">— Blida Barbara,</u>
          <u xml:id="u-146.40" who="#DariuszSońta">— Błaszczeć Józef,</u>
          <u xml:id="u-146.41" who="#DariuszSońta">— Błażejczyk Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-146.42" who="#DariuszSońta">— Boba Bogumiła Maria,</u>
          <u xml:id="u-146.43" who="#DariuszSońta">— Bober Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.44" who="#DariuszSońta">— Bocheń Irmindo,</u>
          <u xml:id="u-146.45" who="#DariuszSońta">— Boguski Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-146.46" who="#DariuszSońta">— Bogusz Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-146.47" who="#DariuszSońta">— Boni Michał,</u>
          <u xml:id="u-146.48" who="#DariuszSońta">— Boral Marek,</u>
          <u xml:id="u-146.49" who="#DariuszSońta">— Borowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-146.50" who="#DariuszSońta">— Borowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-146.51" who="#DariuszSońta">— Borusewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-146.52" who="#DariuszSońta">— Brach Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-146.53" who="#DariuszSońta">— Braun Juliusz Jan,</u>
          <u xml:id="u-146.54" who="#DariuszSońta">— Brylka Georg,</u>
          <u xml:id="u-146.55" who="#DariuszSońta">— Brzycki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-146.56" who="#DariuszSońta">— Bubel Leszek,</u>
          <u xml:id="u-146.57" who="#DariuszSońta">— Bugaj Leszek,</u>
          <u xml:id="u-146.58" who="#DariuszSońta">— Bugaj Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-146.59" who="#DariuszSońta">— Bujak Jacek,</u>
          <u xml:id="u-146.60" who="#DariuszSońta">— Bujak Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-146.61" who="#DariuszSońta">— Bury Jan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MariuszGrabowski">— Chabiński Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MariuszGrabowski">— Chałoński Michał,</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#MariuszGrabowski">— Chełstowski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#MariuszGrabowski">— Chmiel Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#MariuszGrabowski">— Choina Bogusław,</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#MariuszGrabowski">— Choiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#MariuszGrabowski">— Chrzanowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#MariuszGrabowski">— Ciemniewski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#MariuszGrabowski">— Cimoszewicz Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#MariuszGrabowski">— Cinal Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#MariuszGrabowski">— Czajka Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#MariuszGrabowski">— Czarnecki Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.12" who="#MariuszGrabowski">— Czarnecki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-147.13" who="#MariuszGrabowski">— Czechoński Stanisław Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.14" who="#MariuszGrabowski">— Czernecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.15" who="#MariuszGrabowski">— Czykwin Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-147.16" who="#MariuszGrabowski">— Czyż Barbara,</u>
          <u xml:id="u-147.17" who="#MariuszGrabowski">— Dąbrowski Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.18" who="#MariuszGrabowski">— Dmochowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-147.19" who="#MariuszGrabowski">— Domański Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-147.20" who="#MariuszGrabowski">— Domin Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.21" who="#MariuszGrabowski">— Drzewiecki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-147.22" who="#MariuszGrabowski">— Dubiella Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-147.23" who="#MariuszGrabowski">— Dudkiewicz Anna Teresa,</u>
          <u xml:id="u-147.24" who="#MariuszGrabowski">— Dutka Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-147.25" who="#MariuszGrabowski">— Dyka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.26" who="#MariuszGrabowski">— Dzierżyński Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.27" who="#MariuszGrabowski">— Dziewulski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.28" who="#MariuszGrabowski">— Dziubek Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.29" who="#MariuszGrabowski">— Eysmont Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.30" who="#MariuszGrabowski">— Eysymontt Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.31" who="#MariuszGrabowski">— Fabian Jan Willibald,</u>
          <u xml:id="u-147.32" who="#MariuszGrabowski">— Fogler Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.33" who="#MariuszGrabowski">— Frasyniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.34" who="#MariuszGrabowski">— Frączek Barbara,</u>
          <u xml:id="u-147.35" who="#MariuszGrabowski">— Frączek Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.36" who="#MariuszGrabowski">— Frost Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.37" who="#MariuszGrabowski">— Furtak Antoni Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.38" who="#MariuszGrabowski">— Gadomski Witold,</u>
          <u xml:id="u-147.39" who="#MariuszGrabowski">— Gaj Bożena,</u>
          <u xml:id="u-147.40" who="#MariuszGrabowski">— Gajda Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.41" who="#MariuszGrabowski">— Galek Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.42" who="#MariuszGrabowski">— Gawlik Radosław,</u>
          <u xml:id="u-147.43" who="#MariuszGrabowski">— Gąsienica-Makowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.44" who="#MariuszGrabowski">— Geremek Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-147.45" who="#MariuszGrabowski">— Gil Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-147.46" who="#MariuszGrabowski">— Glapiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.47" who="#MariuszGrabowski">— Godlewski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.48" who="#MariuszGrabowski">— Golba Leszek,</u>
          <u xml:id="u-147.49" who="#MariuszGrabowski">— Goryszewski Henryk Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.50" who="#MariuszGrabowski">— Gorzelańczyk Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.51" who="#MariuszGrabowski">— Góralska Helena,</u>
          <u xml:id="u-147.52" who="#MariuszGrabowski">— Górczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.53" who="#MariuszGrabowski">— Grabowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.54" who="#MariuszGrabowski">— Gutowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.55" who="#MariuszGrabowski">— Halber Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.56" who="#MariuszGrabowski">— Hall Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.57" who="#MariuszGrabowski">— Handzlik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.58" who="#MariuszGrabowski">— Hardej Sławomir Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.59" who="#MariuszGrabowski">— Hardy Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.60" who="#MariuszGrabowski">— Hennelowa Józefa,</u>
          <u xml:id="u-147.61" who="#MariuszGrabowski">— Hermanowicz Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.62" who="#MariuszGrabowski">— Hniedziewicz Stanisław Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-147.63" who="#MariuszGrabowski">— Holc Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-147.64" who="#MariuszGrabowski">— Hrybacz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.65" who="#MariuszGrabowski">— Ibisz Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-147.66" who="#MariuszGrabowski">— Iwaniec Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.67" who="#MariuszGrabowski">— Iwiński Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.68" who="#MariuszGrabowski">— Jagieliński Roman,</u>
          <u xml:id="u-147.69" who="#MariuszGrabowski">— Janas Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.70" who="#MariuszGrabowski">— Janiszewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-147.71" who="#MariuszGrabowski">— Jankowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.72" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Gabriel,</u>
          <u xml:id="u-147.73" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-147.74" who="#MariuszGrabowski">— Janowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.75" who="#MariuszGrabowski">— Jaskiernia Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.76" who="#MariuszGrabowski">— Jastrzębski Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-147.77" who="#MariuszGrabowski">— Jedynak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.78" who="#MariuszGrabowski">— Jędryka Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-147.79" who="#MariuszGrabowski">— Jędrzejczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.80" who="#MariuszGrabowski">— Jurek Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.81" who="#MariuszGrabowski">— Kaczmarek Filip,</u>
          <u xml:id="u-147.82" who="#MariuszGrabowski">— Kaczmarek Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-147.83" who="#MariuszGrabowski">— Kaczyński Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-147.84" who="#MariuszGrabowski">— Kaczyński Lech,</u>
          <u xml:id="u-147.85" who="#MariuszGrabowski">— Kalemba Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.86" who="#MariuszGrabowski">— Kaleta Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.87" who="#MariuszGrabowski">— Kamiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-147.88" who="#MariuszGrabowski">— Kania Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.89" who="#MariuszGrabowski">— Kaniewski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.90" who="#MariuszGrabowski">— Karwowski Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-147.91" who="#MariuszGrabowski">— Kazimierski Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-147.92" who="#MariuszGrabowski">— Kern Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.93" who="#MariuszGrabowski">— Kępka Marian,</u>
          <u xml:id="u-147.94" who="#MariuszGrabowski">— Kielek Eugeniusz,</u>
          <u xml:id="u-147.95" who="#MariuszGrabowski">— Kisiliczyk Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.96" who="#MariuszGrabowski">— Klata Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.97" who="#MariuszGrabowski">— Klimczak Feliks,</u>
          <u xml:id="u-147.98" who="#MariuszGrabowski">— Klisiewicz Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-147.99" who="#MariuszGrabowski">— Kłoczko Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.100" who="#MariuszGrabowski">— Knysok Anna,</u>
          <u xml:id="u-147.101" who="#MariuszGrabowski">— Kocjan Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.102" who="#MariuszGrabowski">— Koczwara Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.103" who="#MariuszGrabowski">— Kołodziej Bartłomiej,</u>
          <u xml:id="u-147.104" who="#MariuszGrabowski">— Kołodziejczyk Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.105" who="#MariuszGrabowski">— Komorowski Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-147.106" who="#MariuszGrabowski">— Kopania Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.107" who="#MariuszGrabowski">— Korwin-Mikke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.108" who="#MariuszGrabowski">— Kost Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.109" who="#MariuszGrabowski">— Kostarczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.110" who="#MariuszGrabowski">— Kośla Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.111" who="#MariuszGrabowski">— Kotlarski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-147.112" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.113" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Paweł,</u>
          <u xml:id="u-147.114" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Tadeusz s. Franciszka,</u>
          <u xml:id="u-147.115" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Tadeusz s. Piotra,</u>
          <u xml:id="u-147.116" who="#MariuszGrabowski">— Kowalczyk Zofia,</u>
          <u xml:id="u-147.117" who="#MariuszGrabowski">— Kowalik Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.118" who="#MariuszGrabowski">— Koza Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.119" who="#MariuszGrabowski">— Kozak Brunon,</u>
          <u xml:id="u-147.120" who="#MariuszGrabowski">— Kozakiewicz Mikołaj,</u>
          <u xml:id="u-147.121" who="#MariuszGrabowski">— Kozłowski Marian,</u>
          <u xml:id="u-147.122" who="#MariuszGrabowski">— Krasowski Edmund,</u>
          <u xml:id="u-147.123" who="#MariuszGrabowski">— Kraus Janina,</u>
          <u xml:id="u-147.124" who="#MariuszGrabowski">— Krawczuk Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.125" who="#MariuszGrabowski">— Kropiwnicki Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.126" who="#MariuszGrabowski">— Kroll Henryk Fabian,</u>
          <u xml:id="u-147.127" who="#MariuszGrabowski">— Król Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.128" who="#MariuszGrabowski">— Król Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-147.129" who="#MariuszGrabowski">— Król Stefan,</u>
          <u xml:id="u-147.130" who="#MariuszGrabowski">— Krutul Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.131" who="#MariuszGrabowski">— Krzyżanowska Olga,</u>
          <u xml:id="u-147.132" who="#MariuszGrabowski">— Kufel Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-147.133" who="#MariuszGrabowski">— Kulas Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.134" who="#MariuszGrabowski">— Kurczewski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.135" who="#MariuszGrabowski">— Kuroń Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.136" who="#MariuszGrabowski">— Kwaśniewski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.137" who="#MariuszGrabowski">— Kwiatkowski Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.138" who="#MariuszGrabowski">— Labuda Barbara,</u>
          <u xml:id="u-147.139" who="#MariuszGrabowski">— Lasocki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.140" who="#MariuszGrabowski">— Lasota Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.141" who="#MariuszGrabowski">— Lech Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.142" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.143" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-147.144" who="#MariuszGrabowski">— Lewandowski Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.145" who="#MariuszGrabowski">— Libicki Marcin,</u>
          <u xml:id="u-147.146" who="#MariuszGrabowski">— Lipiński Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.147" who="#MariuszGrabowski">— Lipowicz Irena Ewa,</u>
          <u xml:id="u-147.148" who="#MariuszGrabowski">— Liszcz Teresa,</u>
          <u xml:id="u-147.149" who="#MariuszGrabowski">— Lityński Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.150" who="#MariuszGrabowski">— Liwak Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.151" who="#MariuszGrabowski">— Ładosz Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.152" who="#MariuszGrabowski">— Łączkowski Paweł Julian,</u>
          <u xml:id="u-147.153" who="#MariuszGrabowski">— Łenyk Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-147.154" who="#MariuszGrabowski">— Łochowski Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.155" who="#MariuszGrabowski">— Łopuszański Jan Edward,</u>
          <u xml:id="u-147.156" who="#MariuszGrabowski">— Łuczak Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.157" who="#MariuszGrabowski">— Łukasiewicz Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-147.158" who="#MariuszGrabowski">— Łukomski Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.159" who="#MariuszGrabowski">— Łybacka Krystyna,</u>
          <u xml:id="u-147.160" who="#MariuszGrabowski">— Macierewicz Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.161" who="#MariuszGrabowski">— Maćkowiak Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.162" who="#MariuszGrabowski">— Majewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.163" who="#MariuszGrabowski">— Majewski Wit,</u>
          <u xml:id="u-147.164" who="#MariuszGrabowski">— Maksymiuk Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.165" who="#MariuszGrabowski">— Małachowski Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.166" who="#MariuszGrabowski">— Manicki Maciej,</u>
          <u xml:id="u-147.167" who="#MariuszGrabowski">— Marasek Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.168" who="#MariuszGrabowski">— Markiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.169" who="#MariuszGrabowski">— Martyniuk Wacław,</u>
          <u xml:id="u-147.170" who="#MariuszGrabowski">— Matuszczak Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.171" who="#MariuszGrabowski">— Matyjek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.172" who="#MariuszGrabowski">— Maziarski Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.173" who="#MariuszGrabowski">— Mazowiecki Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.174" who="#MariuszGrabowski">— Mazurkiewicz Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.175" who="#MariuszGrabowski">— Mazurkiewicz Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.176" who="#MariuszGrabowski">— Mażewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-147.177" who="#MariuszGrabowski">— Meisel Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.178" who="#MariuszGrabowski">— Merkel Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.179" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-147.180" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.181" who="#MariuszGrabowski">— Michalak Zenon,</u>
          <u xml:id="u-147.182" who="#MariuszGrabowski">— Michalik Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.183" who="#MariuszGrabowski">— Mierzwa Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.184" who="#MariuszGrabowski">— Miller Leszek,</u>
          <u xml:id="u-147.185" who="#MariuszGrabowski">— Mizikowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.186" who="#MariuszGrabowski">— Mochnaczewski Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.187" who="#MariuszGrabowski">— Moczulski Leszek,</u>
          <u xml:id="u-147.188" who="#MariuszGrabowski">— Modzelewski Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-147.189" who="#MariuszGrabowski">— Mogiła-Lisowski Zygmunt,</u>
          <u xml:id="u-147.190" who="#MariuszGrabowski">— Mojzesowicz Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.191" who="#MariuszGrabowski">— Moszczyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.192" who="#MariuszGrabowski">— Müller Edward,</u>
          <u xml:id="u-147.193" who="#MariuszGrabowski">— Musioł Paweł Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.194" who="#MariuszGrabowski">— Muszyński Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.195" who="#MariuszGrabowski">— Niczyperowicz Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.196" who="#MariuszGrabowski">— Niesiołowski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-147.197" who="#MariuszGrabowski">— Niewiarowski Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-147.198" who="#MariuszGrabowski">— Niewiarowski Wacław,</u>
          <u xml:id="u-147.199" who="#MariuszGrabowski">— Nowacka Irena Maria,</u>
          <u xml:id="u-147.200" who="#MariuszGrabowski">— Nowak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-147.201" who="#MariuszGrabowski">— Nowak Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.202" who="#MariuszGrabowski">— Nowina-Konopka Halina Maria,</u>
          <u xml:id="u-147.203" who="#MariuszGrabowski">— Nowina-Konopka Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.204" who="#MariuszGrabowski">— Oleksy Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.205" who="#MariuszGrabowski">— Olszewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.206" who="#MariuszGrabowski">— Onyszkiewicz Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.207" who="#MariuszGrabowski">— Opilo Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.208" who="#MariuszGrabowski">— Orłowski Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.209" who="#MariuszGrabowski">— Orzeł Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.210" who="#MariuszGrabowski">— Osiatyński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.211" who="#MariuszGrabowski">— Pamuła Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.212" who="#MariuszGrabowski">— Panek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-147.213" who="#MariuszGrabowski">— Pastusiak Longin,</u>
          <u xml:id="u-147.214" who="#MariuszGrabowski">— Pastuszewski Stefan,</u>
          <u xml:id="u-147.215" who="#MariuszGrabowski">— Pawelec Józef Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.216" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.217" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-147.218" who="#MariuszGrabowski">— Pawlak Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-147.219" who="#MariuszGrabowski">— Pawłowski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.220" who="#MariuszGrabowski">— Paździor Helmut,</u>
          <u xml:id="u-147.221" who="#MariuszGrabowski">— Pelc Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-147.222" who="#MariuszGrabowski">— Pęgiel Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.223" who="#MariuszGrabowski">— Pękała Kazimierz Mieczysław,</u>
          <u xml:id="u-147.224" who="#MariuszGrabowski">— Piasecki Cezary,</u>
          <u xml:id="u-147.225" who="#MariuszGrabowski">— Piątkowski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.226" who="#MariuszGrabowski">— Piechociński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.227" who="#MariuszGrabowski">— Piechota Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.228" who="#MariuszGrabowski">— Piechowicz Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.229" who="#MariuszGrabowski">— Pieczka Feliks Bronisław,</u>
          <u xml:id="u-147.230" who="#MariuszGrabowski">— Pietrzyk Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-147.231" who="#MariuszGrabowski">— Pietrzyk Katarzyna,</u>
          <u xml:id="u-147.232" who="#MariuszGrabowski">— Pilarczyk Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.233" who="#MariuszGrabowski">— Pilarski Bohdan,</u>
          <u xml:id="u-147.234" who="#MariuszGrabowski">— Piłka Marian,</u>
          <u xml:id="u-147.235" who="#MariuszGrabowski">— Piskorski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.236" who="#MariuszGrabowski">— Piskorski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-147.237" who="#MariuszGrabowski">— Pokrywka Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.238" who="#MariuszGrabowski">— Polczyński Waldemar Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-147.239" who="#MariuszGrabowski">— Polmański Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.240" who="#MariuszGrabowski">— Popenda Krzysztof Maciej,</u>
          <u xml:id="u-147.241" who="#MariuszGrabowski">— Potocki Andrzej Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.242" who="#MariuszGrabowski">— Pruchno-Wróblewski Lech,</u>
          <u xml:id="u-147.243" who="#MariuszGrabowski">— Przybyłowicz Marcin,</u>
          <u xml:id="u-147.244" who="#MariuszGrabowski">— Putra Krzysztof Jakub,</u>
          <u xml:id="u-147.245" who="#MariuszGrabowski">— Puzyna Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.246" who="#MariuszGrabowski">— Pycak Wincenty,</u>
          <u xml:id="u-147.247" who="#MariuszGrabowski">— Raiter Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.248" who="#MariuszGrabowski">— Raj Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.249" who="#MariuszGrabowski">— Rakoczy Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.250" who="#MariuszGrabowski">— Reichelt Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.251" who="#MariuszGrabowski">— Rewiński Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.252" who="#MariuszGrabowski">— Rogucki Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-147.253" who="#MariuszGrabowski">— Rokita Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.254" who="#MariuszGrabowski">— Rospara Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.255" who="#MariuszGrabowski">— Rostek Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.256" who="#MariuszGrabowski">— Różycka Barbara,</u>
          <u xml:id="u-147.257" who="#MariuszGrabowski">— Rudnicka Jadwiga,</u>
          <u xml:id="u-147.258" who="#MariuszGrabowski">— Rulewski Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.259" who="#MariuszGrabowski">— Rychlik Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.260" who="#MariuszGrabowski">— Rzepka Edward,</u>
          <u xml:id="u-147.261" who="#MariuszGrabowski">— Rzymełka Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.262" who="#MariuszGrabowski">— Saletra Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.263" who="#MariuszGrabowski">— Samborski Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.264" who="#MariuszGrabowski">— Schreiber Grzegorz,</u>
          <u xml:id="u-147.265" who="#MariuszGrabowski">— Seferowicz Elżbieta,</u>
          <u xml:id="u-147.266" who="#MariuszGrabowski">— Sekuła Ireneusz,</u>
          <u xml:id="u-147.267" who="#MariuszGrabowski">— Sengebusch Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.268" who="#MariuszGrabowski">— Serafin Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.269" who="#MariuszGrabowski">— Setnik Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-147.270" who="#MariuszGrabowski">— Siedlecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.271" who="#MariuszGrabowski">— Sielańczyk Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.272" who="#MariuszGrabowski">— Siemiątkowski Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.273" who="#MariuszGrabowski">— Sienkiewicz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.274" who="#MariuszGrabowski">— Sierakowska Izabella,</u>
          <u xml:id="u-147.275" who="#MariuszGrabowski">— Sikora Waldemar,</u>
          <u xml:id="u-147.276" who="#MariuszGrabowski">— Sikora Wanda,</u>
          <u xml:id="u-147.277" who="#MariuszGrabowski">— Siwek Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-147.278" who="#MariuszGrabowski">— Siwiec Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.279" who="#MariuszGrabowski">— Siwiec Marek Maciej,</u>
          <u xml:id="u-147.280" who="#MariuszGrabowski">— Skorecki Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.281" who="#MariuszGrabowski">— Słomka Adam,</u>
          <u xml:id="u-147.282" who="#MariuszGrabowski">— Smirnow Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.283" who="#MariuszGrabowski">— Smolarek Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-147.284" who="#MariuszGrabowski">— Sobański Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.285" who="#MariuszGrabowski">— Sobierajski Czesław,</u>
          <u xml:id="u-147.286" who="#MariuszGrabowski">— Sobotka Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.287" who="#MariuszGrabowski">— Sokołowska Wanda,</u>
          <u xml:id="u-147.288" who="#MariuszGrabowski">— Sońta Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.289" who="#MariuszGrabowski">— Soska Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.290" who="#MariuszGrabowski">— Sośnicki Mirosław,</u>
          <u xml:id="u-147.291" who="#MariuszGrabowski">— Spychalska Ewa,</u>
          <u xml:id="u-147.292" who="#MariuszGrabowski">— Srebro Maciej Edward,</u>
          <u xml:id="u-147.293" who="#MariuszGrabowski">— Staniszewska Grażyna,</u>
          <u xml:id="u-147.294" who="#MariuszGrabowski">— Staniuk Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.295" who="#MariuszGrabowski">— Stańdo Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.296" who="#MariuszGrabowski">— Staręga-Piasek Joanna,</u>
          <u xml:id="u-147.297" who="#MariuszGrabowski">— Starownik Marian Roman,</u>
          <u xml:id="u-147.298" who="#MariuszGrabowski">— Stefaniuk Franciszek Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.299" who="#MariuszGrabowski">— Steinhoff Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.300" who="#MariuszGrabowski">— Sterkowicz Czesław,</u>
          <u xml:id="u-147.301" who="#MariuszGrabowski">— Strębska Halina Bronisława,</u>
          <u xml:id="u-147.302" who="#MariuszGrabowski">— Strzelecki Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.303" who="#MariuszGrabowski">— Suchocka Hanna,</u>
          <u xml:id="u-147.304" who="#MariuszGrabowski">— Suchora Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.305" who="#MariuszGrabowski">— Sumara Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.306" who="#MariuszGrabowski">— Synowiec Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.307" who="#MariuszGrabowski">— Syryjczyk Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.308" who="#MariuszGrabowski">— Sytek Przemysław,</u>
          <u xml:id="u-147.309" who="#MariuszGrabowski">— Sytek Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.310" who="#MariuszGrabowski">— Szablewski Alojzy,</u>
          <u xml:id="u-147.311" who="#MariuszGrabowski">— Szafraniec Herbert,</u>
          <u xml:id="u-147.312" who="#MariuszGrabowski">— Szańkowski Stefan Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.313" who="#MariuszGrabowski">— Szarawarski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.314" who="#MariuszGrabowski">— Szatkowski Sławomir,</u>
          <u xml:id="u-147.315" who="#MariuszGrabowski">— Szczepaniak Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.316" who="#MariuszGrabowski">— Szczepuła Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-147.317" who="#MariuszGrabowski">— Szczygielski Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.318" who="#MariuszGrabowski">— Szmajdziński Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.319" who="#MariuszGrabowski">— Szreder Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-147.320" who="#MariuszGrabowski">— Szymańczak Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.321" who="#MariuszGrabowski">— Szymański Janusz Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.322" who="#MariuszGrabowski">— Szyszko Tomasz,</u>
          <u xml:id="u-147.323" who="#MariuszGrabowski">— Śledzińska-Katarasińska Iwona,</u>
          <u xml:id="u-147.324" who="#MariuszGrabowski">— Śleziak Czesław,</u>
          <u xml:id="u-147.325" who="#MariuszGrabowski">— Świtka Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.326" who="#MariuszGrabowski">— Świtoń Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.327" who="#MariuszGrabowski">— Taylor Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.328" who="#MariuszGrabowski">— Tchórzewski Krzysztof Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.329" who="#MariuszGrabowski">— Terlecki Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.330" who="#MariuszGrabowski">— Then Artur,</u>
          <u xml:id="u-147.331" who="#MariuszGrabowski">— Tokarczuk Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.332" who="#MariuszGrabowski">— Tokarzewski Michał,</u>
          <u xml:id="u-147.333" who="#MariuszGrabowski">— Tromski Robert,</u>
          <u xml:id="u-147.334" who="#MariuszGrabowski">— Turczyński Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.335" who="#MariuszGrabowski">— Turko Ludwik,</u>
          <u xml:id="u-147.336" who="#MariuszGrabowski">— Tusk Donald,</u>
          <u xml:id="u-147.337" who="#MariuszGrabowski">— Tuszyński Zdzisław,</u>
          <u xml:id="u-147.338" who="#MariuszGrabowski">— Twaróg Bolesław,</u>
          <u xml:id="u-147.339" who="#MariuszGrabowski">— Tyrakowski Antoni,</u>
          <u xml:id="u-147.340" who="#MariuszGrabowski">— Ujazdowski Kazimierz Michał,</u>
          <u xml:id="u-147.341" who="#MariuszGrabowski">— Ulatowski Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-147.342" who="#MariuszGrabowski">— Ulicki Ryszard,</u>
          <u xml:id="u-147.343" who="#MariuszGrabowski">— Urbaniak Cezary,</u>
          <u xml:id="u-147.344" who="#MariuszGrabowski">— Urbanowicz Anna,</u>
          <u xml:id="u-147.345" who="#MariuszGrabowski">— Urbański Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.346" who="#MariuszGrabowski">— Usakiewicz Aleksander,</u>
          <u xml:id="u-147.347" who="#MariuszGrabowski">— Walerych Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.348" who="#MariuszGrabowski">— Waniek Danuta,</u>
          <u xml:id="u-147.349" who="#MariuszGrabowski">— Wardacki Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.350" who="#MariuszGrabowski">— Wartak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-147.351" who="#MariuszGrabowski">— Wądołowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.352" who="#MariuszGrabowski">— Wąsik Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.353" who="#MariuszGrabowski">— Wesołowski Mariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.354" who="#MariuszGrabowski">— Węglarz Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.355" who="#MariuszGrabowski">— Węgłowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.356" who="#MariuszGrabowski">— Wiatr Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.357" who="#MariuszGrabowski">— Wielowieyski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.358" who="#MariuszGrabowski">— Wiertek Włodzimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.359" who="#MariuszGrabowski">— Wierzbicka Danuta,</u>
          <u xml:id="u-147.360" who="#MariuszGrabowski">— Wierzbicki Roman Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.361" who="#MariuszGrabowski">— Wilk Kazimierz,</u>
          <u xml:id="u-147.362" who="#MariuszGrabowski">— Witt Zenon,</u>
          <u xml:id="u-147.363" who="#MariuszGrabowski">— Włodarczyk Wojciech,</u>
          <u xml:id="u-147.364" who="#MariuszGrabowski">— Wojtyła Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.365" who="#MariuszGrabowski">— Woroszczak Józef Zbigniew,</u>
          <u xml:id="u-147.366" who="#MariuszGrabowski">— Woźniak Jarosław,</u>
          <u xml:id="u-147.367" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Dariusz,</u>
          <u xml:id="u-147.368" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Gwidon,</u>
          <u xml:id="u-147.369" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Piotr,</u>
          <u xml:id="u-147.370" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Tadeusz,</u>
          <u xml:id="u-147.371" who="#MariuszGrabowski">— Wójcik Wiesław,</u>
          <u xml:id="u-147.372" who="#MariuszGrabowski">— Wrona Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.373" who="#MariuszGrabowski">— Wujec Henryk,</u>
          <u xml:id="u-147.374" who="#MariuszGrabowski">— Wyrowiński Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.375" who="#MariuszGrabowski">— Zając Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.376" who="#MariuszGrabowski">— Zajączkowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-147.377" who="#MariuszGrabowski">— Zakrzewska Iwona Bożena,</u>
          <u xml:id="u-147.378" who="#MariuszGrabowski">— Zakrzewski Andrzej Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.379" who="#MariuszGrabowski">— Zalewski Maciej,</u>
          <u xml:id="u-147.380" who="#MariuszGrabowski">— Zalewski Paweł,</u>
          <u xml:id="u-147.381" who="#MariuszGrabowski">— Zarębski Andrzej,</u>
          <u xml:id="u-147.382" who="#MariuszGrabowski">— Zarzycki Wojciech Szczęsny,</u>
          <u xml:id="u-147.383" who="#MariuszGrabowski">— Zdrada Jerzy,</u>
          <u xml:id="u-147.384" who="#MariuszGrabowski">— Zemke Janusz,</u>
          <u xml:id="u-147.385" who="#MariuszGrabowski">— Zieliński Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.386" who="#MariuszGrabowski">— Ziemiński Adam Marek,</u>
          <u xml:id="u-147.387" who="#MariuszGrabowski">— Ziółkowska Wiesława,</u>
          <u xml:id="u-147.388" who="#MariuszGrabowski">— Zych Bogumił,</u>
          <u xml:id="u-147.389" who="#MariuszGrabowski">— Zych Józef,</u>
          <u xml:id="u-147.390" who="#MariuszGrabowski">— Zylber Jan,</u>
          <u xml:id="u-147.391" who="#MariuszGrabowski">— Żabiński Krzysztof,</u>
          <u xml:id="u-147.392" who="#MariuszGrabowski">— Żabiński Władysław,</u>
          <u xml:id="u-147.393" who="#MariuszGrabowski">— Żelichowski Stanisław,</u>
          <u xml:id="u-147.394" who="#MariuszGrabowski">— Żenkiewicz Marian,</u>
          <u xml:id="u-147.395" who="#MariuszGrabowski">— Żochowski Ryszard Jacek,</u>
          <u xml:id="u-147.396" who="#MariuszGrabowski">— Żółtowska Maria,</u>
          <u xml:id="u-147.397" who="#MariuszGrabowski">— Żurowski Stanisław.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#HenrykBąk">Czy wszyscy posłowie oddali karty do głosowania? Czy ktoś się spóźnił?</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#HenrykBąk">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#HenrykBąk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie przez Sejm ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#HenrykBąk">Kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Henryk Wujec, Unia Demokratyczna. Przygotuje się poseł Bogdan Łukasiewicz.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#HenrykBąk">Pana posła Wujca nie ma, wobec tego o zabranie głosu proszę pana posła Bogdana Łukasiewicza, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#HenrykBąk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#BogdanŁukasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się odnieść króciutko do wystąpienia klubowego KPN, którego wysłuchałem, jadąc z Łodzi z pogrzebu koleżanki. Otóż myślę, że wystąpienie to miało charakter polityczno-demagogiczny, a nie merytoryczny. I dlatego zwracam się do przewodniczącego klubu z prośbą, żeby wpłynął na to, aby w imieniu klubów wypowiadały się osoby, które przynajmniej przeczytały ustawę Prawo bankowe i ustawę o Narodowym Banku Polskim. Głosując przeciwko ponownemu uchwaleniu tej ustawy, głosujecie właściwie przeciwko kontroli banków, głosujecie za aferami typu Art „B” i za tym, żeby parabanki nadal funkcjonowały bez regulacji prawnej. Proszę zatem pana przewodniczącego o przemyślenie tej decyzji i podjęcie stosownych ustaleń w swoim klubie, żebyście głosowali jednak przeciwko tym patologiom, które wymieniliście.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#BogdanŁukasiewicz">Ponadto chciałbym powiedzieć, że byłem w zespole, który pracował nad obiema ustawami, stąd wiem, że regulacja Prawa bankowego to jest kilka miesięcy pracy i myślę, że będziecie mieli możliwość wykazać się sprawnością podczas prac legislacyjnych nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Jan Król, Unia Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JanKról">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chcę wchodzić w meritum analizowanej ustawy i weta prezydenckiego, ponieważ te argumenty zostały obszernie przedstawione zarówno w sprawozdaniu pani posłanki Ziółkowskiej, jak i w wystąpieniach pana posła Merkela i pana posła Goryszewskiego, które w pełni podzielam. Chciałbym natomiast sprzeciwić się pewnej filozofii podejścia do omawianej ustawy, którą szczególnie zaprezentował przedstawiciel Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#JanKról">Otóż po wielkiej debacie na temat korupcji i patologii w życiu gospodarczym i społecznym Polski mamy okazję w jakimś stopniu i w jakiejś dziedzinie tę patologię ograniczyć i w tym momencie pojawiają się zarzuty wobec przedstawionej ustawy, nie mające nie tylko nic wspólnego z merytoryczną jej zawartością, ale co więcej, powiem to wprost, że w całej prezentowanej tutaj radykalnej retoryce antykomunistycznej proponuje się rozwiązania dalej idące, powiem - bolszewickie.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#JanKról"> Odnosi się to szczególnie do sprawy podważenia zasady tajemnicy bankowej - fundamentalnej zasady istnienia wszystkich banków. Dotyczy to tej części wypowiedzi, która sprzeciwiała się prywatyzacji banków, wreszcie tej, która instytucjom pozabankowym odbierała prawo do dokonywania pewnych operacji bankowych z wyjątkiem tych, które banki w swojej gestii posiadają. I dlatego ten sposób rozumowania, który w opinii społecznej tworzy wrażenie chęci walki z patologią i wypaczeniami naszej wielkiej reformy ustrojowej, równocześnie proponuje rozwiązania, które - że tak powiem - cofają nas do dalekiej, zapomnianej już przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#JanKról">Chciałbym również polemizować z pewną idealizacją prawa, którą zaprezentował szczególnie poseł Orzeł, proponując projekt uchwały, która byłaby kolejnym strzelistym gestem naszego parlamentu, natomiast nie rozwiązywałaby żadnego problemu i odwlekała - o czym już mówiono - uchwalenie tego idealnego rzekomo Prawa bankowego co najmniej o rok.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#JanKról">To nie będzie wbrew stanowisku prezydenta, bo określona propozycja wynegocjowania z jego przedstawicielem tych punktów, które kwestionuje, została przez komisję złożona i komisja zgadza się również z tym, aby w szybkim trybie, bo wydaje mi się, że w ciągu 3 tygodni jest to możliwe, wnieść te poprawki, które budzą wątpliwości. Natomiast w sytuacji, gdyby ustawa została dzisiaj przyjęta - uchwalona ponownie, to weto prezydenta zostałoby odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#JanKról">Warto by się również zastanowić, ile strat ponosi bank i bankowość polska z powodu nieistnienia oczekiwanej od ponad pół roku ustawy. Bank centralny rozkłada się w tej chwili, również z powodu odchodzenia ludzi, którzy obecnie są płacowo tak traktowani, że po prostu ta praca ich nie interesuje.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#JanKról">Mówmy o prawdziwych źródłach kryzysu systemu bankowego i o rzeczywistych sposobach jego przezwyciężania, a takim sposobem jest przyjęcie przez Wysoką Izbę proponowanej ustawy Prawo bankowe z tym otwarciem Wysokiej Izby na weto prezydenta, które komisja zaprezentowała.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Piotr Wójcik, Porozumienie Centrum, przygotuje się pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PiotrWójcik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się opowiedzieć za przyjęciem weta prezydenckiego, czyli nieuchwaleniem ustawy Prawo bankowe. Moi poprzednicy, wydaje mi się, udowodnili w swych wypowiedziach, że albo udają, że nie wiedzą, jakie rozwiązania wprowadza ta ustawa, albo po prostu tej ustawy nie znają. Otóż chcę powiedzieć, że materia weta prezydenta dotyczy naszej dzisiejszej dyskusji na temat korupcji, bardzo ściśle się z nią wiąże. Otóż chcę się skoncentrować tylko na trzech elementach tego weta.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PiotrWójcik">Pierwszy element to jest art.1111. Jest to artykuł, który wprowadza możliwość dokonywania czynności bankowych przez jednostki niebankowe. Oczywiście jest prawdą, że w normalnych systemach instytucje niebankowe mają taką możliwość, ale nie można porównać polskiego systemu bankowego do systemów normalnych. Poza tym możliwość swobodnego decydowania o udzielaniu licencji na dokonywanie tych czynności jest wprost korupcjogenna i to trzeba bardzo wyraźnie powiedzieć. Nie można mówić, że jest wręcz odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PiotrWójcik"> Podczas dyskusji na temat korupcji bardzo często padały tutaj argumenty, że właśnie możliwość swobodnego podejmowania decyzji przez pracowników administracji jest główną przyczyną zjawisk korupcyjnych, a tu proponuje się, aby właśnie taki przepis uchwalić. To jest sprzeczność, uważam, umyślnie zawiniona.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PiotrWójcik">Drugi element, sprawa uprawnień kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli. Otóż w Sejmie tej kadencji bardzo długo nie mogliśmy, i nie możemy do tej pory, wybrać - mam nadzieję, że to się stanie - szefa NIK i w tym konkretnie akcie chcemy ograniczyć kompetencje NIK, który przecież kontroluje i ma kontrolować organa administracji państwowej, ma kontrolować również prawidłowość funkcjonowania NBP. W tych propozycjach zmian w ustawie, które były kwestionowane przez pana prezydenta, właśnie zmierza się, by te kompetencje ograniczyć. Chcę przypomnieć, że w przedłożeniu rządowym pierwszego projektu ustawy Prawo bankowe tych rozwiązań nie było, czyli po prostu pewne lobby dąży do tego, aby umożliwić wielu podmiotom, spółkom, których kapitał założycielski jest nieporównywalny z kapitałem banku, wykonywanie faktycznie czynności bankowych. To jest rozszerzanie szarej strefy patologii w gospodarce do entej potęgi.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PiotrWójcik">Ostatnia uwaga, prezes NBP w ujęciu proponowanej ustawy praktycznie mógłby sprawować swoją funkcję nawet z aresztu tymczasowego. To jest po prostu absurd.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Henryk Wujec, Unia Demokratyczna; przygotuje się pan poseł Krzysztof Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#HenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że jeśli chodzi o intencje - zakładając, że wszyscy mamy dobre intencje - to zgadzamy się z tym, żeby Prawo bankowe ograniczało możliwość korupcji, patologii gospodarczych itd., ale jest problem taki: Co się stanie, jeżeli tego Prawa bankowego nie uchwalimy, nie przyjmiemy go większością 2/3? Rozpoczną się długie prace nad nowelizacją Prawa bankowego. Wiemy, że w poprzednim okresie te prace trwały prawie cały rok. Jeśli będziemy to robić generalnie, nad całą ustawą, to w tym czasie będzie obowiązywać stare prawo, które właśnie doprowadzało do tego rodzaju korupcji. Wydaje mi się więc, że ci, którzy opowiadają się za tym, żeby właśnie przyjąć weto prezydenta, nie zdają sobie sprawy z tego, że w sumie to będzie prowadzić do tego rodzaju afer, które do tej pory były. Odrzucenie weta prezydenta i przyjęcie nowelizacji już w pewnym stopniu to ogranicza. Co więcej, przedstawiciel Narodowego Banku Polskiego na posiedzeniach Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów mówił o tym, że w związku z postulowaną tutaj szybką nowelizacją, na którą się w większości zgadzamy, wydałby rozporządzenie, które by nakazywało nieuznawanie tych parabanków, niedawanie im zgody na działalność. Jeżelibyśmy chcieli mieć pewność, to Wysoka Izba mogłaby podjąć na ten temat uchwałę, w której zwróciłaby się do Narodowego Banku Polskiego o to, żeby zatrzymać wydawanie zgód na zakładanie parabanków do czasu nowelizacji tego prawa. W każdym razie należy już teraz to zrobić, żeby ograniczyć możliwość korupcji w tym zakresie, jaka dotychczas była.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#HenrykWujec">Jeżeli chodzi o sprawy dotyczące właśnie tzw. gry na czas, to można również określić właśnie jako grę na czas tę nowelizację. Ta nowelizacja będzie trwała bardzo długo. Dziwię się, bo już 4 miesiące, od czasu weta prezydenta, trwa przygotowywanie do tej debaty. Ile czasu upłynie potem, nie wiadomo. Gdyby nie weto prezydenta, to ta ustawa już by działała, już by ograniczała te możliwości.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#HenrykWujec">I na zakończenie jeszcze sprawa dotycząca posła Kamińskiego, który występował w imieniu KPN.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#HenrykWujec">Poseł Kamiński apelował do rolników, żeby głosowali za przyjęciem weta prezydenta, mówiąc, że obiecuje im się pieniądze, które nie są prawdziwe, natomiast poseł Kamiński obiecał im kolejne jakieś pieniądze w budżecie, w budżecie, który jaki będzie, wiemy. Więc to są kolejne pieniądze obiecywane przez KPN, który już obiecał pieniądze emerytom, wcześniej rencistom, a teraz rolnikom. Tutaj przynajmniej jest pewne, że z chwilą kiedy wejdzie w życie ta ustawa, z rezerw obowiązkowych Narodowy Bank Polski będzie musiał dawać oprocentowanie na ten fundusz. Wystarczy tylko, że Rada Ministrów wyda rozporządzenie, by ten fundusz egzystował i żeby właśnie z niego mogli rolnicy korzystać w procesie oddłużenia i restrukturyzacji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#HenrykWujec">Tak że z tego wynika, że lepiej trzymać tego wróbla w garści niż gołębia na dachu.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#HenrykBąk">Głos ma poseł Krzysztof Król, Konfederacja Polski Niepodległej; przygotuje się pan poseł Piotr Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KrzysztofKról">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem powiedzieć krótko, że ja bardzo proszę o niepouczanie Konfederacji Polski Niepodległej. Zdajemy sobie sprawę z tego, że nie jesteśmy nieomylni, ale ta sytuacja jest dla nas bardzo jasna, zarówno jeśli chodzi o oddłużenie rolników, jak i korupcję. Czas pokaże, kto miał rację. My jesteśmy głęboko przekonani o tym, inaczej byśmy nie głosowali, nasze stanowisko jest podbudowane autorytetami ekonomicznymi. Sprawdzimy za pół roku, czy rolnicy dostaną te pieniądze czy nie dostaną, czy korupcja się zwiększy czy zmniejszy. My jesteśmy przekonani, że przyjęcie tej ustawy, odrzucenie weta prezydenckiego sytuację ekonomiczną, korupcyjną pogorszy. Mówiłem, czas pokaże, kto ma rację.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#KrzysztofKról">Zakładam, że możemy się mylić, może mylić się pan prezydent, mogą się mylić ekonomiści, ale bardzo prosiłbym, żeby tutaj nie było pouczania i wzywania do tablicy, bo naprawdę nie jesteśmy w szkole, chociaż na pewno bardzo wielu osobom i klubom by się to przydało.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#KrzysztofKról">Chciałem jednak odnieść się do 3 konkretnych rzeczy, które były poruszone, co do których wysuwane argumenty mnie już bardzo zdziwiły. Tutaj zgodziłbym się z kolegą posłem z Porozumienia Centrum, który mówił, że niektórzy albo nie wiedzą, albo nie chcą wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#KrzysztofKról">Kwestia tajemnicy bankowej. Oczywiście kwestia tajemnicy bankowej nie dotyczy stanu poszczególnych kont, kontrola bankowa na całym świecie dotyczy mechanizmów obrotu. Jeśli chcemy, żeby bank państwowy, centralny bank, był poza kontrolą, żeby banki były poza kontrolą, to róbmy tak dalej.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#KrzysztofKról">Następna sprawa. Na pewno trzeba łatać dziury, natomiast jedno jest istotne. Akurat mój klub chce budować pewne rzeczy od podstaw, chce budować od podstaw takie rzeczy, jak instytucje skarbu państwa, chce budować od podstaw takie rzeczy, jak centralny bank polski.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#HenrykBąk">Pan poseł Piotr Wójcik zrezygnował z zabrania głosu. Głos wobec tego ma pan poseł Tadeusz Kowalczyk, syn Franciszka, PSL „Solidarność”. Przygotuje się pan poseł Henryk Goryszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#TadeuszKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrując weto pana prezydenta o zmianie ustawy Prawo bankowe, członkowie Klubu Parlamentarnego PSL „Solidarność” stanęli wobec dylematu, czy odrzucić weto pana prezydenta i mieć niedoskonałe, ale lepsze niż przed nowelizacją, Prawo bankowe, czy też poprzeć weto pana prezydenta i wrócić do Prawa bankowego nie przystającego do obecnej rzeczywistości gospodarczej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#TadeuszKowalczyk">Ustawa z dnia 17 października 1991 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe wprowadza oczekiwane regulacje systemu bankowego, do których zaliczamy: wzmocnienie banku centralnego i nadzoru bankowego; podwyższenie wymagań stawianych założycielom banków; uściślenie zasad prywatyzacji banków państwowych.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#TadeuszKowalczyk">Jeśli chodzi o zastrzeżenia pana prezydenta co do korzystniejszego oprocentowania wkładów, lokat pracowników bankowych i przyznawania im preferencyjnych kredytów, uznajemy to za czynnik stabilizujący kadrę pracowników bankowych, zapobiegający ucieczce wykwalifikowanych pracowników z banków, za czynnik podniesienia autorytetu pracowników bankowych, którym powinni się oni cieszyć. Tego rodzaju przywileje pracowników bankowych znane są na zachodzie Europy i nie prowadzą do nadużyć. Wprowadzenie oprocentowania rezerw obowiązkowych i przeznaczenie go na Fundusz Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa jest nadzwyczajnym działaniem wymuszonym tragiczną sytuacją w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#TadeuszKowalczyk">Przy okazji dyskusji nad ustawą Prawo bankowe należy się zastanowić nad dalszym utrzymywaniem pakietowej nowelizacji prawa, gdy weto dotyczy całej ustawy, czy może przyjąć zasadę częściowego weta, jak przy poprawkach Senatu.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#TadeuszKowalczyk">Klub PSL „Solidarność” jest za oddaleniem weta pana prezydenta i za niezwłocznym podjęciem prac nad kompleksowym Prawem bankowym.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Henryk Goryszewski, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe. Przygotuje się pan poseł Marek Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poczułem się zmuszony do skorzystania z prawa do ponownego wystąpienia, dlatego że wystąpienia niektórych z moich poprzedników były po prostu obraźliwe dla Wysokiej Izby, w tym również i dla mnie. Jeżeli niektórzy panowie posłowie zaczynają swoje wystąpienia od tego, że mówią, iż należałoby najpierw przeczytać ustawę, to rzeczywiście trzeba to zaadresować przede wszystkim do tych, którzy tak twierdzą.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#HenrykGoryszewski">Nie starałem się występować tutaj jako wykładowca prawa, ale biorąc pod uwagę te wystąpienia, skoro to jest konieczne, niestety muszę o pewnych sprawach powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#HenrykGoryszewski">Prawo to nie jest pojedyncza ustawa, tylko to jest system i nie żyjemy w próżni, nie będziemy tworzyli pierwszego polskiego Prawa bankowego i pierwszego polskiego banku. Pewne prawo istnieje.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#HenrykGoryszewski">Wielu posłów, w tym również ja, pokazywało, czym się różni ustawa, której dotyczy weto, i co zmienia w dotychczasowym systemie prawnym na lepsze. Po prostu, jeżeli jej nie uchwalimy, to pozostaną te wszystkie wady, jakie do tej pory istnieją, a istnieje dzisiaj szansa uchylenia części z nich.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#HenrykGoryszewski">Między innymi to nie jest tak, że jeżeli przyjmiemy weto pana prezydenta, to nie będzie spółek wykonujących czynności bankowe. Jeżeli nie przyjmiemy tego weta, uchwalimy tę ustawę, to niektóre z tych spółek będą mogły działać tylko wtedy i dopiero wtedy, gdy uzyskają zezwolenie prezesa Narodowego Banku Polskiego. Natomiast jeżeli nie uchwalimy tego prawa, przyjmując weto, to wszystkie spółki typu Grobelny będą działały dalej legalnie. Więcej, jeżeli będą próbowały działać, a my odrzucimy weto i uchwalimy dzisiaj tę ustawę kwalifikowaną większością, to prezesi i zarządy tych spółek narażą się na odpowiedzialność karną z tytułu dodanego rozdziału. Jeżeli zaś nie uchwalimy, powtarzam, to oddamy Polaków w ręce różnego rodzaju hochsztaplerów kierujących hochsztaplerskimi spółkami. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#HenrykGoryszewski">Druga sprawa. Panie i panowie posłowie, byłoby najlepiej, gdyby niektórzy w ferworze tej dyskusji używali argumentów merytorycznych po przeczytaniu tej ustawy i po zapoznaniu się z istniejącym Prawem bankowym, a dopiero później członkom tego parlamentu i członkom komisji, którą mam zaszczyt kierować, bo ten zarzut odnosił się również do nas, zarzucali niecne interesy, twierdząc, że oni rzekomo świadomie tworzą dwuznaczne prawo. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Marek Borowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo króciutko ustosunkuję się do spraw, które tutaj często pojawiały się w dyskusji, a dotyczyły korupcji, walki z korupcją i tego, kto to będzie robił i czy będzie to robił pod rządami starej czy nowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MarekBorowski">Dyskusja wspięła się na dość, powiedziałbym, wysoki poziom argumentów, tymczasem, myślę, trzeba wrócić do pewnych zapisów, które są, i po prostu o nich tylko chciałem przypomnieć. Mianowicie, po pierwsze, jeśli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, to zapis w dotychczasowej ustawie Prawo bankowe brzmi w ten sposób, iż do badania kont mają uprawnienia instytucje upoważnione do tego odpowiednimi przepisami. Otóż jeśli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, takim przepisem jest ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli i żeby sprawa była jasna, ta ustawa takiego uprawnienia NIK nie daje. A zatem utrzymanie dotychczasowego prawa bynajmniej nie polepszy sytuacji w tej dziedzinie, jeśli chodzi o NIK. Natomiast nowelizacja, ta mała, szybka nowelizacja jest możliwa i sądzę, że w niej będą musiały być zawarte pewne uprawnienia dla NIK, tutaj się z tym całkowicie zgadzam, ale to właśnie będzie można zrobić szybko. Jeśli zaś wrócimy do starej ustawy, to opracowanie nowej będzie trwało znacznie dłużej. I to jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#MarekBorowski">Drugim takim instrumentem kontroli, nowym zresztą, jest generalny inspektor kontroli skarbowej działający na mocy ustawy o kontroli skarbowej, która w sumie generalnie tworzy ten nowy instrument kontrolny. Otóż właśnie w ustawie, która została przyjęta jeszcze w zeszłym roku, jakby antycypując pojawienie się nowej ustawy Prawo bankowe, wpisano już pewną nowelizację, tej mianowicie treści, iż uprawniony do kontroli w bankach jest generalny inspektor kontroli skarbowej, dano mu takie uprawnienie. Jeśli teraz nie wejdą w życie te przepisy, to doprowadzimy już do takiego absurdu, że również generalny inspektor kontroli skarbowej nie będzie mógł pełnić swoich funkcji.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#MarekBorowski">A zatem prosiłbym, aby przy podejmowaniu decyzji przez państwo, wtedy kiedy te elementy walki właśnie z korupcją, z nieprawidłowościami byłyby brane pod uwagę, ten element wziąć również pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#HenrykBąk">Ostatnim zapisanym do dyskusji jest pan poseł Mirosław Lewandowski, Konfederacja Polski Niepodległej. Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MirosławLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo przepraszam, że o tak później porze zabieram jeszcze czas, ale chciałem sprostować dwie rzeczy. Sprawa pierwsza — tutaj powstały pewne nieporozumienia dotyczące wystąpienia pana posła Krzysztofa Kamińskiego, który przedstawiał stanowisko Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej. Było to dosyć obszerne wystąpienie — mam je tu w stenogramie sejmowym — i być może nie zostało należycie zrozumiane. Składało się ono z dwóch części. W części pierwszej pan poseł Krzysztof Kamiński w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej...</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MirosławLewandowski">‍...wybaczcie państwo, ale chciałem się odnieść do tego, bo są pewne niedomówienia, będę mówił bardzo krótko — przedstawił powody, dla których Konfederacja Polski Niepodległej podziela większość krytyki, większość głosów sprzeciwu czy większość zarzutów, które ustawie, o której dzisiaj mówimy, postawił pan prezydent. I jeżeli jeden z moich szanownych przedmówców krytykował nas za to, że podzielamy stanowisko prezydenta w tej sprawie, to ta krytyka z całą pewnością powinna być szersza, powinna objąć również inne kluby, które zapowiedziały, że będą głosować zgodnie z wetem prezydenta, no i samego pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#MirosławLewandowski">Jeżeli chodzi o drugą część wystąpienia posła Krzysztofa Kamińskiego, to przedstawił on w niej nasze stanowisko w ogóle w stosunku do ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy Prawo bankowe, ażeby wyraźnie podkreślić, że Konfederacja Polski Niepodległej uważa, iż niedopuszczenie do zmiany, o której tutaj jest mowa, nie oznacza, że akceptujemy przepisy, które obowiązują do tej pory. Przeciwnie, uważamy je za błędne i kładziemy szczególny nacisk na to, iż jest konieczne, niezbędne i bardzo potrzebne, ażeby tych zmian dokonać zgodnie z tym, co dzieje się w krajach, na które tak często w innych sprawach się powołujemy, w krajach Europy Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#MirosławLewandowski">Chciałbym jeszcze na moment wrócić do tego, dlaczego uważamy, że trzeba przyjąć weto pana prezydenta. Otóż to nie jest tak, że ta projektowana nowela jest w całości zła albo w całości dobra. Oczywiście, że nie. Różnica polega na tym, że osobom, które mówią, iż odrzucą weto pana prezydenta, podoba się to, co jest w tej ustawie dobre, natomiast my uważamy, że wady tej ustawy przewyższają jej zalety. Chciałbym tu zwrócić uwagę zwłaszcza na dwa elementy.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#MirosławLewandowski">Mowa tutaj była o tym, iż istnieją już obecnie spółki, które działają w charakterze parabanków, i że projektowana nowela - jeżeli odrzucimy weto pana prezydenta - tę sprawę rozwiąże, ponieważ ją zalegalizuje, będzie możliwość koncesjonowania tej działalności, a kto będzie działał nielegalnie, będzie ponosił odpowiedzialność karną. Otóż, proszę państwa, istnieją obecnie przepisy karne o karach dla na przykład łapówkarzy, ale cały dzień siedzimy i dyskutujemy, że jest to problem. Jeżeli wierzycie państwo, że ustanowienie kar dla osób, które prowadzą nielegalnie parabanki, problem rozwiąże, to różnica jest taka, że my tej wiary nie podzielamy.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#MirosławLewandowski">Jeżeli natomiast chodzi o te pieniądze dla rolnictwa, które będą wynikiem oprocentowania lokat złożonych przez banki w NBP, sprawa wygląda tak, że przez pierwsze 6 miesięcy będą to pieniądze z budżetu dla funduszu, którego nie ma i którego, jak tu mówił jeden z moich przedmówców, nie da się utworzyć w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Trzeba utworzyć fundusz zgodnie z przepisami Prawa budżetowego, a nie inaczej. Obecnie funduszu nie ma. Natomiast, proszę państwa, te środki z budżetu po upływie 6 miesięcy już nie będą szły dla rolników. Będą obciążeniem dla budżetu, a będą przeznaczone na zupełnie inne cele, na cele związane z bankowością. Nie wiem, czy osoby, które tu tak bardzo bronią budżetu, mają świadomość, że uchwalają po prostu dodatkowe obciążenie budżetu. Przez 6 miesięcy - pieniądze dla rolników, a przez resztę miesięcy - dla systemu bankowego, który chyba i bez tego jest dostatecznie zasobny.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#HenrykBąk">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#HenrykBąk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Wiesławę Ziółkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cała ta debata dowiodła, jak trudna jest materia Prawa bankowego. Muszę powiedzieć, że nawet to ostatnie wystąpienie pana posła z KPN, którego sobie niezwykle cenię, jest pełne sprzeczności i - najdelikatniej mówiąc - niejasności merytorycznych. Uprzejmie wszystkich panów z KPN zapraszam do aktywnej pracy w Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów po to, aby te wszystkie niejasności merytoryczne wyjaśnić i żeby znaleźć płaszczyznę porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę państwa, Prawo bankowe ma to do siebie, że nie wystarczy mieć pomysł. Tu trzeba mieć olbrzymią wiedzę i nas fachowców z tego zakresu jest, niestety, relatywnie niewielu.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WiesławaZiółkowska"> I, co więcej, trzeba tych, co mają tę wiedzę, uszanować i wykorzystać ich wiedzę po to, aby tworzyć to prawo jak najlepszej jakości.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#WiesławaZiółkowska">Chciałabym w imieniu połączonych Komisji: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów i Ustawodawczej podziękować wszystkim tym, którzy zabrali głos w dzisiejszej debacie, zobowiązując się, że na pewno wykorzystamy wszystkie te uwagi, które w trakcie niej padły. Dodam tylko, i proszę, aby panie posłanki i panowie posłowie zwrócili na to uwagę, że często te uwagi były sprzeczne z sobą, często zupełnie sprzeczne. Jedni posłowie się opowiadali za oprocentowaniem, inni nie, jedni za tym, żeby politykę pieniężną akceptował Sejm, inni nie, itd., właściwie w odniesieniu do każdego punktu. Proszę więc przyjąć, że zawsze ustanowienie jakiegoś prawa jest to pewien consensus uzyskany w komisji a potem na sali sejmowej. To, co dla jednego posła jest błędnym rozwiązaniem, dla innego posła okazuje się być rozwiązaniem trafnym.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#WiesławaZiółkowska">I jeszcze jedna uwaga na koniec. Ponieważ pan poseł Król skierował do Wysokiej Izby apel, aby nie pouczać, to ja mam uprzejmą prośbę do Klubu Parlamentarnego KPN, aby nie upraszczał zanadto swoich opinii. Muszę powiedzieć, że czuję się upoważniona przez obie komisje, które przepracowały nad tym prawem kilkadziesiąt albo i kilkaset godzin, do tego, aby powiedzieć, że, niestety, jest mi przykro w imieniu wszystkich tych ludzi, którzy pracowali bardzo rzetelnie, uczciwie, iż pan poseł przedstawiający stanowisko Klubu Parlamentarnego KPN powiedział, że to, co przedstawia komisja, jest śmieszne, że propozycja ponownego uchwalenia ustawy, a potem jej szybkiego nowelizowania, jest śmieszna. To nie jest, proszę państwa, śmieszne, to jest po prostu przykre. W takich warunkach nam przyszło działać i musimy szybko reagować, aby uratować to, co dobrego w tej gospodarce jeszcze się da uratować, zaś temu, co złe, zapobiec, aby rzeczywiście móc to szybko zrealizować zgodnie z tym, o czym mówiliśmy w czasie dyskusji na temat afer.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#HenrykBąk">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#HenrykBąk">Przypominam, że zgodnie z art. 27 ust. 5 Konstytucji, po odmowie prezydenta podpisania ustawy, Sejm może ponownie uchwalić ustawę większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#HenrykBąk">Komisje wnoszą, aby Wysoka Izba ponownie uchwaliła ustawę o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw w brzmieniu przyjętym przez Sejm na posiedzeniu w dniu 17 października 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za ponownym uchwaleniem ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (246)</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (65)</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (11)</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm ponownie uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw wymaganą większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#HenrykBąk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Powołanie prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#HenrykBąk">Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie powołania prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#HenrykBąk">W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Oddano 1 głos nieważny. Bezwzględna większość wynosi 179. Wszystkich kandydatów skreśliło 144 posłów. Kandydat Lech Aleksander Kaczyński otrzymał 212 głosów.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm powołał Lecha Aleksandra Kaczyńskiego na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-168.15" who="#HenrykBąk">W imieniu Sejmu pragnę złożyć gratulacje nowo wybranemu prezesowi Lechowi Kaczyńskiemu, życząc mu energicznego działania, konsekwencji, wytrwałości w trudnej i odpowiedzialnej pracy na stanowisku prezesa NIK dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-168.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.17" who="#HenrykBąk">Czy pan prezes zechce zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#LechKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem serdecznie podziękować za wybór. Jeżeli Senat zaakceptuje moją kandydaturę, bo wtedy dopiero zostanę prezesem Najwyższej Izby Kontroli, to obiecuję, że postaram się wypełniać swoje funkcje tak, jak potrafię najlepiej i bezstronnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#HenrykBąk">Powracamy do rozpatrzenia punktów 4 i 5 porządku dziennego: Informacja ministra sprawiedliwości o działalności organów wymiaru sprawiedliwości w zakresie walki z aferami finansowymi i gospodarczymi; sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce oraz korupcji.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#HenrykBąk">Przypominam, że Sejm zakończył dyskusję, w której głos zabrało 56 posłów. W debacie posłowie zgłosili do projektu uchwały poprawki, których zestawienie zostało posłankom i posłom doręczone.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#HenrykBąk">Proszę posła sprawozdawcę Edmunda Krasowskiego o kolejne ich zreferowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#EdmundKrasowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wydaje mi się, że poprawki są dla wszystkich jasne, proponuję po prostu przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#EdmundKrasowski">Pierwsza poprawka zgłoszona przez pana posła Mariusza Wesołowskiego... Jeśli można, proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#HenrykBąk">Bardzo proszę o zachowanie ciszy, ponieważ panu posłowi sprawozdawcy jest trudno referować, a innym trudno jest się skupić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#EdmundKrasowski">... dotyczy punktu 1. Poseł Wesołowski proponuje skreślić wyrazy: „jak też przypadków korupcji pracowników administracji państwowej”. Jest to pierwsza poprawka, panie marszałku, proszę o poddanie jej pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem pierwszej poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (43)</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (199)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (38)</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#HenrykBąk">Poprawka została oddalona.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#HenrykBąk">Panie pośle, proszę o zreferowanie następnej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#EdmundKrasowski">W związku z tym, że poprawka pierwsza została oddalona, aktualna jest poprawka pana posła Henryka Opilo, który po słowach: „pracowników administracji państwowej”— to dotyczy również pkt. 1-proponuje dodać słowa: „i samorządowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem drugiej poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (253)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (8)</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (20)</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że poprawka druga została przez Sejm przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#HenrykBąk">Proszę o zreferowanie następnej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#EdmundKrasowski">Poprawka trzecia również dotyczy pkt. 1, zgłosił ją pan poseł Władysław Reichelt. Zaproponował, by do pkt. 1 dopisać zdanie: „Nie wolno jednak, gdyż dzieje się to ze szkodą dla państwa, tworzyć atmosfery powszechnych podejrzeń i niesłusznych pomówień oraz klimatu niesprzyjającego rozwojowi przedsiębiorczości, blokujących działanie tych sił, które ożywczo zmieniają Polską gospodarkę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (68)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (183)</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (40)</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#HenrykBąk">Proszę o zreferowanie następnej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#EdmundKrasowski">Poprawka czwarta dotyczy pkt. 2. Zgłosił ją pan poseł Władysław Adamski. Nie będę czytał treści całej poprawki, macie ją państwo wydrukowaną. Krótko powiem, w zasadzie zmienia ona w ogóle konstrukcję pkt. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem czwartej poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (44)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (186)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (54)</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że poprawka została przez Wysoką Izbę oddalona.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#HenrykBąk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#EdmundKrasowski">Poprawka piąta, przedostatnia, zgłosił ją pan poseł Janusz Szymański, dotyczy również pkt. 2. Poseł Szymański proponuje drugiemu tiret nadać brzmienie: „Radę Ministrów do dokonania analizy przepisów obowiązującego prawa i przedstawienie propozycji rozwiązań w formie gotowych projektów ustaw w przedmiocie skutecznego zabezpieczenia interesów majątkowych skarbu państwa i egzekucji należności budżetowych, a także zmian określających precyzyjnie przestępstwa niegospodarności, zagarnięcia mienia państwowego i inne przestępstwa typu aferowego, wraz z rozwiązaniami gwarantującymi ich skuteczne ściganie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem piątej poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (140)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (94)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (51)</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że poprawka przez Wysoki Sejm została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#HenrykBąk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#EdmundKrasowski">W związku z tym, że piąta poprawka została przyjęta, poprawka szósta jest bezprzedmiotowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Poseł Edmund Krasowski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały, z uwzględnieniem przyjętych przez Wysoką Izbę poprawek.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem projektu uchwały w sprawie przeciwdziałania zjawiskom patologii w gospodarce oraz korupcji w brzmieniu zaproponowanym przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisję Sprawiedliwości oraz Komisję Ustawodawczą wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk? (248)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (14)</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (35)</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm uchwałę podjął.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#HenrykBąk">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przyjął przedstawioną przez ministra sprawiedliwości informację o działalności organów sprawiedliwości w zakresie walki z aferami finansowymi i gospodarczymi do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#HenrykBąk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#HenrykBąk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o poselskim projekcie uchwały w sprawie nadzoru nad inwestycjami centralnymi (druki nr 80 i 107).</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#HenrykBąk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogdana Łukasiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BogdanŁukasiewicz">Panie Marszałku! Koleżanki i Koledzy! Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o poselskim projekcie uchwały w sprawie nadzoru nad inwestycjami centralnymi (druk nr 80).</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BogdanŁukasiewicz">Prezydium Sejmu, zgodnie z art. 35 ust. 2 i art. 37 ust. 1 tymczasowego regulaminu Sejmu, skierowało w dniu 28 stycznia 1992 r. powyższy projekt uchwały do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, po rozpatrzeniu tego projektu uchwały na posiedzeniu w dniu 4 lutego 1992 r., wnosi, aby Wysoki Sejm raczył odrzucić projekt uchwały zamieszczony w druku nr 80.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#BogdanŁukasiewicz">Uzasadnienie. W wyniku dyskusji stwierdzono, co następuje. W 1992 r. będzie prowadzonych 41 inwestycji centralnych, z czego 21 powinno być zakończonych w br. Przedmiotem uchwały, biorąc pod uwagę czas jej realizacji, byłoby praktycznie 20 inwestycji, z których część jest pod nadzorem wojewodów. Są to inwestycje związane z infrastrukturą techniczną, np. oczyszczalnie ścieków, wodociągi i inwestycje komunikacyjne. Kilka inwestycji jest pod nadzorem ministerstw. Są to inwestycje infrastruktury społecznej, takie jak: Biblioteka Narodowa - inwestycja ministra kultury czy Centrum Onkologii - inwestycja ministra zdrowia. Zbiorniki wodne są w gestii ministra ochrony środowiska. Z kolei inwestycje przemysłowe to np. elektrownie czy kopalnie.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#BogdanŁukasiewicz">Mimo uwag Najwyższej Izby Kontroli dotyczących złego gospodarowania na placach budów prowadzonych inwestycji centralnych, nie było sugestii, aby wojewodowie wzmocnili nadzór nad tymi inwestycjami. Problem bardziej dotyczył środków finansowych, a raczej ich braku i stąd płynących problemów czy zahamowań w procesie inwestycyjnym.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#BogdanŁukasiewicz">Biorąc pod uwagę, że zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „organy państwowe mogą podejmować decyzje w zakresie działalności przedsiębiorstw państwowych tylko w wypadkach przewidzianych przepisami ustawowymi”, komisja nie znalazła dostatecznych podstaw, aby złamać samodzielność przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#BogdanŁukasiewicz">Ponadto stwierdzono, że wojewodowie nie mają odpowiedniego aparatu do przejęcia i sprawowania kontroli nad dużymi inwestycjami. Z praktyki można stwierdzić, że wojewodowie interesują się inwestycjami na swoim terenie, a często sami o nie zabiegają, mając na uwadze potrzeby województwa.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#BogdanŁukasiewicz">Biorąc powyższe pod uwagę, komisja wnosi o odrzucenie projektu uchwały z druku nr 80.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#BogdanŁukasiewicz">Poza sprawozdaniem komisji chciałbym stwierdzić, że w trudnej sytuacji gospodarczej, w jakiej Polska się znajduje, w ogóle finansowanie inwestycji centralnych staje pod znakiem zapytania i w tym punkcie problem jakby się sam rozwiązuje. Z drugiej strony z wczorajszej rozmowy z dyrektor departamentu budżetowego Ministerstwa Finansów, panią Ewą Suchocką, wynika, że Ministerstwo Finansów przygotowuje poprawkę do Prawa budżetowego, która pozwoliłaby wszystkie inwestycje o znacznej wartości sfinansować i kontrolować bezpośrednio przez Ministerstwo Finansów. Doprowadzi to z całą pewnością do racjonalizacji wydatków i ich kontroli, a także do skrócenia cykli inwestycyjnych prowadzonych zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#HenrykBąk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#HenrykBąk">Głos ma poseł Stefan Pastuszewski. Przygotuje się pani posłanka Grażyna Staniszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#StefanPastuszewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zaproponowana w projekcie uchwały decyzja wyglądać może, mimo że wychodzi od Sejmu, na próbę pozbycia się nadzoru nad inwestycjami centralnymi przez rząd. Ukazuje słabość i niewydolność dotychczasowego rządu, którego sprawdzianem w oczach opinii publicznej były m.in. realizowane wielkim nakładem sił i środków wielkie centralne inwestycje. Obecnie, kiedy większość inwestycji centralnych uległa z braku środków zahamowaniu, przerzucenie nadzoru i odpowiedzialności za ich realizację na wojewodów wydaje się rozwiązaniem dyskusyjnym, podyktowanym chęcią pozbycia się przez rząd problemów z wielkimi, drogimi inwestycjami.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#StefanPastuszewski">Z drugiej jednak strony nadzór wojewodów nad inwestycjami centralnymi daje pewną możliwość ich ukończenia, bowiem bardzo często im niżej, tym odpowiedzialniej. Niewiadomą natomiast jest sprawa źródła finansowania tych inwestycji. Podobną niewiadomą są obecnie sprawy formalnoprawnego uregulowania przekazania nadzoru wojewodom.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#StefanPastuszewski">Wreszcie rząd Jana Olszewskiego zapowiedział rozruch gospodarki, wyjście z recesji poprzez inwestycje. Czyżby mocą tej uchwały miał on zostać pozbawiony możliwości tego działania? Pozwólmy rządowi pracować, a nie ograniczajmy go już na starcie.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#StefanPastuszewski">Tak więc do czasu przedstawienia Wysokiej Izbie programu rządu, w tym zasad finansowania inwestycji, wnoszę za wysoką komisją o oddalenie tej uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pani posłanka Grażyna Staniszewska. Przygotuje się pan poseł Tomasz Szyszko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#GrażynaStaniszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt tej uchwały był podyktowany właśnie tym, o czym mówił pan poseł sprawozdawca, mianowicie trudną sytuacją finansową państwa oraz faktem, który obserwujemy od lat, że nadzór centralny jest żadnym nadzorem... tak jak Ministerstwo Przemysłu i Handlu, które ma rzekomo nadzór nad kilkoma tysiącami czy w tej chwili kilkunastoma tysiącami przedsiębiorstw, praktycznie nie ma nadzoru i jest bezradne.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#GrażynaStaniszewska">Wobec powyższego, tak jak w tej chwili, trwa przekazywanie przedsiębiorstw, co drobniejszych przedsiębiorstw, wojewodom właśnie dlatego, że wojewoda jest blisko, właśnie dlatego, że wojewoda może nawet przy obecnej, dość kalekiej formule przedsiębiorstwa państwowego wsiąść w samochód i po prostu pojechać na posiedzenie rady pracowniczej po to, żeby wytłumaczyć pewne sprawy - nie oczywiste dla rady pracowniczej, ale dla każdego organu założycielskiego oczywiste. I rząd poprzedni, i obecny w tej chwili kontynuuje przekazywanie spraw, w których sam jest bezradny z racji odległości. Wojewoda, co chciałabym przypomnieć, nie jest przedstawicielem terenu, nie jest przedstawicielem samorządu lokalnego, jest pełnomocnikiem premiera na tym terenie, pełnomocnikiem rządu i jest zobowiązany do realizacji zadań, które wyznacza mu rząd. Różni się tym tylko bezpośrednio od ministra, że jest bardzo blisko danej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#GrażynaStaniszewska">I stąd projekt uchwały, który nie jest żadną decyzją w tej chwili, tylko próbą mobilizacji rządu do przygotowania koncepcji wzmocnienia nadzoru nad inwestycjami centralnymi. Pan poseł sprawozdawca był uprzejmy powiedzieć, że Ministerstwo Finansów będzie nadzorowało. To jest dokładnie to samo, co w tej chwili nadzór wykonywany przez ministerstwo ochrony środowiska, CUP. To jest dokładnie to samo. Nie wierzę w żaden nadzór z Warszawy. Można go w pewnym zakresie powierzyć ministrowi czy też koordynować go może właściwy minister, taki jak minister ochrony środowiska, natomiast ktoś na dole powinien mieć bezpośredni wgląd w to, co w związku z tą inwestycją się dzieje. Akurat jestem z województwa, w którym jest największa, najkosztowniejsza inwestycja, mianowicie budowa zbiornika w Świnnej Porębie. W urzędzie wojewódzkim i tak istnieje nieformalny zespół do kontroli szanownego pana dyrektora, który dość pozwala sobie na tej budowie. I czym się zajmuje ten zespół? Bieganiem między dyrektorem a CUP, między dyrektorem a ministerstwem ochrony środowiska, żeby wyegzekwować jakieś zdyscyplinowane wydawanie bardzo wątłych środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#GrażynaStaniszewska">Możemy stwarzać szanse rozwoju, tak jak pan poseł Pastuszewski zaproponował, tego rodzaju biegania. Pracownicy wszystkich urzędów wojewódzkich zamienią się w sumie w gońców, bo rozumiem, że wszystkim nam zależy na bardzo oszczędnym wydawaniu środków budżetowych. Po prostu uważam, że szkoda na to czasu. Były dwa lata doświadczeń poprzedniej kadencji, raporty NIK, w których bez przerwy wykazywano niesprawność kontroli centralnej. Stąd właśnie projekt takiej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#GrażynaStaniszewska">Wysoka Izba zadecyduje. Jest to próba zmobilizowania rządu do usprawnienia nadzoru, do opracowania koncepcji, która w sposób ostateczny i tak byłaby później zatwierdzana przez Sejm, tak że dzisiaj niczego by się definitywnie tutaj nie rozstrzygało.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Tomasz Szyszko, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe. Przygotuje się pan poseł Radosław Gawlik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#TomaszSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż też chciałbym się odnieść w paru zdaniach do tej uchwały, tzn. chciałbym poprzeć stanowisko komisji, która proponuje, aby tę uchwałę odrzucić. W moim przekonaniu wiąże się to przede wszystkim z sytuacją prawną. Otóż obecna ustawa o przedsiębiorstwach państwowych pozwala wykonywać funkcje nadzoru tylko organowi założycielskiemu oraz innym organom mającym ustawową legitymację do tego. W związku z tym przedsiębiorstwa, które wykonują właśnie inwestycje centralne, z reguły nie podlegają wojewodzie i wojewoda praktycznie nie może mieć nie ma żadnego wpływu, bo nie jest po prostu ich organem założycielskim.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#TomaszSzyszko">W konsekwencji uchwała ta nie daje praktycznie wojewodom nic, nie daje żadnych instrumentów potrzebnych do wykonania nadzoru. I wydaje się, że jeżeli rzeczywiście chcemy się kierować troską o to, aby bałagan czy nadużycia, które towarzyszą inwestycjom centralnym, w jakiś sposób zwalczyć, powinniśmy zastanowić się nad ustawowym uregulowaniem tej kwestii, bowiem uchwały rzeczywiście nic nam nie dadzą.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Radosław Gawlik, Unia Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#RadosławGawlik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym poprzeć to, co mówiła tutaj pani poseł Grażyna Staniszewska, wbrew stanowisku komisji i wbrew temu, co przed chwilą powiedział mój przedmówca. Chciałbym polemizować z tym, co on powiedział.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#RadosławGawlik">Otóż wyobrażam sobie, że nie chodzi o to, żeby ten kto nadzoruje, czyli wojewoda, był organem założycielskim przedsiębiorstw, ale on ma mieć nadzór przede wszystkim nad środkami przeznaczanymi na tę inwestycję, a także nadzorować, czy są one racjonalnie wykorzystane. Tu jest jakieś pomieszanie pojęć. Co więcej, myślę, że nawet wojewoda może dojść do wniosku, że te przedsiębiorstwa, które źle wykonują pewne roboty, można zmienić na inne, które będą racjonalniej i taniej pracować. Celem uchwały jest zmuszenie rządu do tego, żeby przedstawił regulacje prawne.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#RadosławGawlik">Proszę Państwa! Mówiłem podczas debaty budżetowej o inwestycjach centralnych i o raporcie NIK. Kto czytał raport NIK, kto go przynajmniej przejrzał, musi być przekonany, że utrzymywanie takiej sytuacji, kiedy CUP nadal ma nadzór nad wielomiliardowymi środkami i praktycznie go nie sprawuje, jest niemożliwe. Mówię to z doświadczenia i z przekonaniem; właściwie od 2 lat, jeszcze w poprzedniej kadencji, czy od 3 lat, domagaliśmy się, żeby był większy nadzór nad tymi inwestycjami i to nie wyszło, raport NIK wyraźnie tego dowodzi.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#RadosławGawlik">Proszę Państwa! To są olbrzymie środki, to nie jest tak, że to są małe środki. W Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa na inwestycje przeznaczono w prowizorium budżetowym około 200 mld zł, z tego około 160 mld zł to są inwestycje centralne. Pozostałą sumę, czyli zaledwie 40 mld zł, przeznaczono na utrzymanie wszystkich rzek i na inwestycje w całym kraju na tych wszystkich rzekach, które prowadzi 7 okręgowych dyrekcji gospodarki wodnej. Więc to nie są małe środki i cel tej uchwały jest prosty. Pani posłanka Grażyna Staniszewska powiedziała, że chodzi o to, żeby był jeden odpowiedzialny i wiemy z doświadczenia, że im niżej będzie ta odpowiedzialność, tym lepiej i tym odpowiedzialnym powinien być wojewoda. W wypadku inwestycji, które obejmują dwa województwa można ustalić, w którym województwie jest większa część tych inwestycji i ten wojewoda będzie to nadzorował. W uchwale zmierza się do tego, żeby zracjonalizować wydatkowanie tych niemałych środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#HenrykBąk">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#HenrykBąk">Pan poseł pragnie zabrać głos? Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że ambicje Sejmu, by uregulować za rząd tę sprawę, niewątpliwie istniejącą, sprawę braku nadzoru nad inwestycjami centralnymi, są zbyt daleko idące. Rozumiem sformułowanie w uchwale wymogu, by rząd określił sposób nadzorowania, natomiast nie rozumiem postulatu, by musieli to robić wojewodowie. Można przytoczyć wiele powodów, dla których robić tego nie powinni. Inwestycje centralne mają tak zróżnicowany charakter, że powoływanie branżowych, wyspecjalizowanych służb w tych kwestiach, które można byłoby fachowo nadzorować w danym województwie, gdzie, powiedzmy, jest jedna tego typu inwestycja, nie wydaje się być bardzo dobrym pomysłem. Nie wydaje mi się także, byśmy mogli zapomnieć o tym, że wojewodowie dbają o interesy lokalne. Powoduje to często powstawanie jednej z patologii inwestycji centralnych, polegającej na rozszerzaniu zakresu tych inwestycji na różne przedsięwzięcia, które lokalnie są oczywiście korzystne, ale niezgodne z intencją osób przyznających środki na inwestycje centralne.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#RyszardBugaj">Dlatego opowiadam się za uchwałą, w której mówi się bardzo wyraźnie, że rząd powinien tę sprawę uregulować, bo sytuacja rzeczywiście wygląda bardzo źle. Natomiast nie przesądzajmy, że mieliby to koniecznie robić wojewodowie. Niech to spróbuje przesądzić rząd.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi Ryszardowi Bugajowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#HenrykBąk">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł sprawozdawca chce jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#BogdanŁukasiewicz">Byłbym w niezręcznej sytuacji, gdybym musiał polemizować z panią Grażynką Staniszewską, bo są te fluidy sympatii, tyle tylko powiem, że w wyniku dyskusji na posiedzeniu komisji po prostu nie wyjaśniono do końca tego problemu, nie było posła, który by poparł tę propozycję. W związku z tym trudno wysuwać nowe argumenty.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#BogdanŁukasiewicz">Natomiast jeżeli chodzi o pana posła Gawlika, to chciałbym sprostować, że Centralny Urząd Planowania nie nadzoruje żadnej inwestycji. Wyciągnąłem tutaj szybciutko spis inwestycji, które w tej chwili mamy. Wydatki budżetowe na inwestycje centralne, jeżeli chodzi o dotacje, w tej chwili obejmują tylko 10 inwestycji. Z nich właśnie inwestycja, o której mówiła pani poseł Grażyna Staniszewska, otrzymała największą kwotę 88 mld zł, tak że pani poseł na pewno walczy o to, żeby ta inwestycja była szybko realizowana. Żadnych inwestycji centralnych Centralny Urząd Planowania nie nadzoruje. Są inwestycje nadzorowane przez resort przemysłu, badań naukowych, łączności, kultury, zdrowia, ochrony środowiska. Natomiast nad pozostałymi inwestycjami mają nadzór wojewodowie, są to inwestycje infrastruktury socjalnej, w związku z tym podlegają one bezpośrednio wojewodom.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#BogdanŁukasiewicz">Myślę, panie marszałku, że możemy głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#HenrykBąk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#HenrykBąk">Przypominam, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów wnosi o odrzucenie projektu uchwały w sprawie nadzoru nad inwestycjami centralnymi.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do głosowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Lityński: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#JanLityński">O ile dobrze zrozumiałem, to pan poseł Bugaj zgłosił poprawkę do uchwały i prosiłbym o przegłosowanie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Ale jest wniosek dalej idący.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#HenrykBąk">Jest wniosek komisji. Według kolejności poddamy pod głosowanie wniosek komisji. Jeżeli nie zostanie przyjęty, wtedy możemy głosować nad poprawką.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#HenrykBąk">Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#HenrykBąk">Wobec tego przystępujemy do głosowania nad wnioskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#HenrykBąk">Kto z posłanek i posłów jest za wnioskiem Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o odrzucenie projektu uchwały w sprawie nadzoru nad inwestycjami centralnymi, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (144)</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#HenrykBąk">Kto jest przeciw? (62)</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#HenrykBąk">Kto się wstrzymał od głosowania? (32)</u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm projekt uchwały odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-200.8" who="#HenrykBąk">Na tym kończymy dzisiaj rozpatrywanie punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-200.9" who="#HenrykBąk">Proszę jeszcze o wysłuchanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#DariuszSońta">Bardzo krótkie spotkanie organizacyjne Parlamentarnego Koła Tradycji Niepodległościowej - posłowie kombatanci II wojny światowej - odbędzie się tuż po zakończeniu posiedzenia w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#DariuszSońta">Zebranie Klubu Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego odbędzie jutro o godz. 8 min 30 w górnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#DariuszSońta">Posiedzenie Podkomisji ds. Technik Prywatyzacyjnych w Komisji Przekształceń Własnościowych zostało przeniesione na jutro, tj. na sobotę 15 lutego br. O terminie posiedzenia tej komisji zostaną członkowie powiadomieni.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#DariuszSońta">Posiedzenie Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum odbędzie się dzisiaj po zakończeniu obrad w sali konferencyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#HenrykBąk">Zarządzam przerwę do jutra, tj. 15 lutego, do godziny 9.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 50)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>