text_structure.xml 68.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Otwieram posiedzenie Komisji Zdrowia. Witam wszystkich państwa. Stwierdzam, że jest kworum. Zaproponuję pewne zmiany w porządku dziennym, który otrzymali państwo w druku. Wynikają one z pilności pewnych rozwiązań przesłanych przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Na dzisiejszym posiedzeniu Komisji chcielibyśmy rozpatrzyć pkt 3. W pkt 1 zaopiniowalibyśmy dla Komisji Łączności z Polakami za Granicą rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Karcie Polaka oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Proponowana nowelizacja tej ustawy zawarta jest w dostarczonym państwu druku nr 226. Jako pkt 2 rozpatrzylibyśmy uchwałę Senatu o stanowisku w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Zmiany zaproponowane i przyjęte przez Senat znajdują się w druku nr 210. W pkt 3 rozpatrzylibyśmy rządowy dokument „Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia-31 grudnia 2005 r.”.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeżeli mają państwo inne propozycje do porządku dziennego, to proszę o zgłoszenia. Nie ma zgłoszeń. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do realizacji 1 pkt porządku dziennego. Proszę o przedstawienie zmian w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które łączą się z pilnym projektem rządowych zmian w ustawie o Karcie Polaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Ustawa, o której mówimy, nie wprowadza żadnych zmian o charakterze merytorycznym w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Potrzeba jej nowelizacji wynika z konieczności dostosowania przepisów ustawy o Karcie Polaka do przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym po 29 września 2007 r. Ustawa wprowadza zmianę w art. 12, który wymienia świadczenia finansowane z budżetu państwa. Zgodnie z projektem, świadczenia przysługujące osobom posiadającym Kartę Polaka będą finansowane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Kolejna zmiana, w art. 97 ust. 3 pkt 2a ustawy o świadczeniach wskazuje, że kwota na finansowanie tych świadczeń będzie przekazywana w formie dotacji do Narodowego Funduszu Zdrowia, który będzie z niej finansował te świadczenia za pośrednictwem właściwego wojewódzkiego oddziału Funduszu, co implikuje trzecią zmianę, w art. 108. ust. 1a. Obecne uregulowania zawarte w Karcie Polaka przewidują finansowanie tych świadczeń z budżetu państwa bez pośrednictwa Narodowego Funduszu Zdrowia. Szczegółowe zasady dotyczące trybu i sposobu finansowania z budżetu państwa określać będzie rozporządzenie Rady Ministrów wydane na podstawie art. 13a ustawy o świadczeniach. Zmiana redakcyjna w delegacji ustawowej, zawarta w tym przepisie, również spowodowała konieczność nowelizacji przepisów w projektowanej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Na zakończenie tej krótkiej informacji chcę podkreślić najważniejszą sprawę, zmiany te nie wprowadzają żadnych zmian o charakterze merytorycznym, dostosowują jedynie przepisy do prawa, które będzie teraz obowiązywać. To jest najistotniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów ma pytania w tej materii do strony rządowej? Nikt się nie zgłasza. Wobec tego przystępujemy do procedowania.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proponowałbym, żebyśmy zajęli się głównie tym, co istotne w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, czyli art. 2 propozycji nowelizacji, która zmienia ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej. Rozumiem, że są to zmiany porządkowe, które umożliwiają ucięcie spekulacji, co było wcześniej – jajko czy kura. W związku z tym, jako że z Karty Polaka wynika, że każdy, kto ją posiada i jest na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, ma prawo w sytuacjach nagłych do świadczeń zdrowotnych, finansowanych z budżetu państwa – na to są środki finansowe. Pozostaje kwestia wejścia w życie tych przepisów, czyli art. 3, który próbuje dokładnie określić, że najpierw wchodzą zmiany w Karcie Polaka, a dzień później zmiana ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 2, który będzie przedmiotem opinii dla Komisji Łączności Polaków za Granicą. Czy ktoś z państwa posłów lub zaproszonych gości ma uwagi w tym zakresie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja zaakceptowała art. 2 w brzmieniu zaproponowanym w nowelizacji. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała art. 2 w brzmieniu zaproponowanym w nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przechodzimy do art. 3. Jak powiedziałem, dotyczy on dat, zgodnie z którymi najpierw wchodzi w życie zmiana ustawy o Karcie Polaka, a w konsekwencji zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Czy ktoś z państwa posłów ma pytania dotyczące art. 3? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja zaakceptowała art. 3 w brzmieniu zaproponowanym w nowelizacji. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała art. 3 w brzmieniu zaproponowanym w nowelizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Chciałbym państwa poinformować, że liczbę osób korzystających rocznie z tych uprawnień szacujemy na około 9 tys. Nie jest to bardzo obciążające dla budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W związku z tym proponowałbym, żebyśmy przystąpili do głosowania nad opinią, którą Komisja Zdrowia podejmie w wyniku prac nad tą ustawą. Jest to opinia nr 5 Komisji Zdrowia, uchwalona na posiedzeniu w dniu 27 lutego 2008 r. dla Komisji Łączności z Polakami za Granicą, w następującym brzmieniu: „Komisja Zdrowia na posiedzeniu w dniu 27 lutego 2008 r. zapoznała się z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o Karcie Polaka oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zawartym w druku nr 226. Komisja, po przeanalizowaniu proponowanych zmian w wyżej wymienionym projekcie ustawy, wydała opinię pozytywną”.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem opinii nr 5 Komisji w zaproponowanym brzmieniu?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja przyjęła zaproponowaną opinię jednogłośnie. Zamykam ten punkt dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W 2 pkt porządku dziennego przewidziane jest rozpatrzenie poprawek Senatu podjętych w uchwale Senatu, zawartej w druku nr 210 w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę stronę rządową o przedstawienie tych zmian, chyba że zrobi to przedstawiciel Senatu, co by nam ułatwiło sprawę. Czy jest obecny przedstawiciel Senatu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W związku z tym, że nowelizacja ustawy była projektem rządowym, proszę pana ministra o krótkie odniesienie się do poprawek proponowanych przez Senat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarekTwardowski">Senat wniósł 3 poprawki. Jako strona rządowa jesteśmy przeciwni poprawce nr 1 polegającej na skreśleniu wyrazów „oraz co najmniej jedna osoba posiadająca wykształcenie wyższe na kierunku filologia polska”, natomiast zgadzamy się na przyjęcie poprawek nr 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMZMarekTwardowski">Uzasadnię stanowisko strony rządowej. Obawiamy się, że jeżeli w komisji nie będzie obligatoryjnie filologa, to każdy, kto obleje egzamin stwierdzający znajomość języka w stopniu wystarczającym do pracy jako lekarz zakwestionuje to, czyli za każdym razem będzie odwołanie. Aby tego uniknąć chcielibyśmy, żeby obligatoryjnie w egzaminie uczestniczył filolog. Jest to zgodne również ze stanowiskiem Naczelnej Rady Lekarskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów lub zaproszonych gości chciałby zabrać głos w tej materii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#CzlonekNaczelnejRadyLekarskiejBozenaPietrzykowska">Chciałabym poprzeć propozycję rządową. My też chcemy obecności filologów polskich w komisji egzaminacyjnej, bo ważne jest, aby lekarz przystępujący do pracy z Polakami umiał mówić po polsku. Jest to też zgodne z ustawą o języku polskim, zgodnie z którą wszystkie gremia oceniające znajomość języka mają w swoim składzie filologa polskiego. Zatem przemawia za tym i druga ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w tej sprawie? Jeśli nie, przystępujemy do procedowania nad poprawką nr 1 zawartą w uchwale Senatu. Poprawka ta dotyczy art. 1 pkt 6 lit. 6a i polega na skreśleniu w ust. 6a, w zdaniu pierwszym wyrazów „oraz co najmniej jedna osoba posiadająca wykształcenie wyższe na kierunku filologia polska”, co oznacza, że w skład komisji, która stwierdza znajomość języka, musiałby wchodzić filolog polski.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za rekomendowaniem Sejmowi przyjęcia poprawki nr 1 Senatu?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja postanowiła rekomendować Sejmowi odrzucenie poprawki nr 1, przy braku głosów za, 28 przeciwnych i 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 2. Panie ministrze, proszę o krótkie omówienie i uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarekTwardowski">Jeżeli chodzi o poprawkę nr 2, a także o poprawkę nr 3, zgadzamy się z propozycjami Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Rozumiem, że są to poprawki redakcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Mamy prośbę o łączne głosowanie nad poprawkami nr 2 i 3. Są to poprawki doprecyzowujące i jak najbardziej wskazane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto jest za rekomendowaniem Sejmowi przyjęcia poprawek nr 2 i 3?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie rekomenduje Sejmowi przyjęcie poprawek nr 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Zakończyliśmy omawianie uchwały Senatu. Dysponuję opinią Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej dotyczącą zgodności tej uchwały z prawem Unii Europejskiej. Urząd stwierdza, że uchwała ta jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Myślę, że pozostaniemy przy pośle sprawozdawcy, który dotychczas prowadził tę ustawę, a był to pan poseł Jarosław Katulski. Czy tak, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJaroslawKatulski">Niestety, nie mogę się na to zgodzić ze względu na przewidywane przeze mnie leczenie. Nie będę mógł w tym czasie pełnić tej funkcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Rozumiem. Jest propozycja, aby sprawozdawcą był pan poseł Maciej Orzechowski. Czy są inne propozycje? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła propozycję, aby pan poseł Maciej Orzechowski reprezentował Komisję Zdrowia na posiedzeniu Sejmu. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Stwierdzam, że pan poseł Maciej Orzechowski został wybrany posłem sprawozdawcą.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Kończymy rozpatrywanie pkt 2 i przechodzimy do realizacji pkt 3 dzisiejszego porządku dziennego, czyli rozpatrzenia rządowego dokumentu „Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia-31 grudnia 2005 r.”.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę pana ministra o krótkie scharakteryzowanie tego obszernego dokumentu, który został nam doręczony. Przekazuję prowadzenie posiedzenia panu posłowi Damianowi Raczkowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Ponieważ sprawozdanie liczy 235 stron, postaram się w sposób syntetyczny i skondensowany przedstawić jego główne założenia i najistotniejsze elementy.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Polskie problemy alkoholowe – wyzwania i zagrożenia. Wśród problemów społecznych występujących w naszym kraju, problemy związane z alkoholem mają szczególne znaczenie. Wynika to przede wszystkim z rozmiarów tego zjawiska oraz społecznych i ekonomicznych kosztów, jakie z tego tytułu ponosi budżet państwa. Przede wszystkim dotyczy to zakłócenia bezpieczeństwa publicznego, przestępczości, wypadków samochodowych, przemocy w rodzinie, ubóstwa i bezrobocia. Dlatego działania w zakresie zapobiegania i rozwiązywania problemów alkoholowych powinny być przedmiotem szczególnej troski ze strony wszystkich zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Konsumpcja napojów alkoholowych ma istotny wpływ zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne jednostek, rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących szkodliwie, ale także całej populacji. Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia, alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji i jest odpowiedzialny za ponad 9% całkowitego obciążenia chorobami i urazami, a ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek z alkoholem. Dane Światowej Organizacji Zdrowia z roku 2005 wskazują, że konsumpcja alkoholu w regionie europejskim jest najwyższa w porównaniu z innymi regionami świata – średnie spożycie alkoholu w krajach Europy na jednego mieszkańca wynosi rocznie około 11 litrów czystego alkoholu, co daje wynik 2,5-krotnie większy niż średnie spożycie światowe. Alkohol jest przyczyną ponad 7% chorób i przedwczesnych zgonów w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Jeśli chodzi o system profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, to w Polsce oparty jest ona na trzech, wzajemnie komplementarnych programach działań realizowanych na różnych poziomach administracji. Są to gminne programy profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i wojewódzkie programy profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, natomiast trzeci filar realizowany jest przez organa administracji rządowej: Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Chcę podkreślić, że PARPA koordynuje realizację programu, a także integruje trzy obszary działania – centralny, wojewódzki i gminny – formułując dla nich spójne kategorie problemów i cele operacyjne.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Do najważniejszych polskich problemów alkoholowych należy zaliczyć: używanie alkoholu przez młodzież, uszkodzenia zdrowia osób uzależnionych, uszkodzenia zdrowia związane z nadużywaniem alkoholu, zaburzenia życia rodzinnego związane z alkoholem, w tym zjawisko przemocy w rodzinie, naruszenie prawa przez osoby będące pod wpływem alkoholu, w tym kierowanie pojazdami pod wpływem alkoholu, naruszenie prawa przez osoby handlujące alkoholem oraz straty ekonomiczne – uszkodzenia środowiska pracy. To są główne obszary problemów. Można je oczywiście przybliżyć, więc podejmę się przedstawienia państwu kilku najważniejszych elementów.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Używanie alkoholu przez młodzież jest najbardziej rozpowszechnionym ryzykownym zachowaniem wśród nastolatków. Badania potwierdziły, że po gwałtownym wzroście spożywania alkoholu przez młodzież w latach 1989-2000 nastąpiło zatrzymanie się tendencji wzrostowej. Ostatnie badania, przeprowadzone w latach 2004 i 2005 wskazują nawet na spadek ogólnego spożycia alkoholu w populacji 15-latków i 17-latków, należy jednak zwrócić uwagę na wzrastającą liczbę pijących alkohol dziewcząt i młodych kobiet. Wskaźniki spożywania alkoholu przez dziewczęta dążą do zrównania się ze wskaźnikami osiąganymi przez chłopców. Konsumpcja alkoholu przez polską młodzież kształtuje się na średnim poziomie w porównaniu z resztą Europy. Około 30% nastolatków przyznaje się do regularnego spożywania alkoholu. 28% 17-latków upiło się w ciągu 30 dni poprzedzających badania, a tylko 4% to abstynenci.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Jeśli chodzi o uszkodzenia zdrowia osób uzależnionych, to rozmiar tej populacji szacowany jest na 700-800 tys. osób. Liczba osób zarejestrowanych w zakładach lecznictwa odwykowego systematycznie rośnie. W roku 2004 zarejestrowano niemal 180 tys. osób w zakładach ambulatoryjnych i ponad 62 tys. osób w zakładach stacjonarnych. Notowany jest systematyczny wzrost liczby tych pacjentów – przyjmuje się, że wzrost ten wynosi do 6% rocznie.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Uzależnienie jest zaburzeniem biopsychospołecznym, przyczynia się do rozwoju szeregu poważnych chorób, takich jak: zapalenie wątroby, alkoholowe zespoły psychoorganiczne, zapalenie trzustki, przewlekle psychozy alkoholowe, zespół Wernicka-Korsakowa czy polineuropatia obwodowa. Alkoholizm powoduje także dezorganizację życia społecznego osób uzależnionych i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Zaburzenia życia rodzinnego związane z alkoholem, w tym zjawisko przemocy w rodzinie, to bardzo poważny problem, ponieważ w rodzinach obciążonych problemem alkoholowym, w których co najmniej jedna osoba pije w sposób szkodliwy, żyje od 3 do 4 mln osób, w tym ponad 1,5 mln dzieci. Jest to bardzo duża populacja, a kontakt z osobą pijącą ma wpływ na zachowania. Szkody wynikające z życia w takich rodzinach ponoszą przede wszystkim dzieci, a wśród najważniejszych konsekwencji wyróżnia się szkody fizyczne, psychosomatyczne, psychologiczne, emocjonalne i psychospołeczne. Na podkreślenie zasługuje fakt wynikający z badań Instytutu Psychologii Zdrowia, że w co najmniej 66% rodzin z problemem alkoholowym występują akty przemocy. Badania prowadzone w latach 2002 i późniejszych pokazują, że w niemal co piątej polskiej rodzinie dochodzi do konfliktów z powodu nadużywania alkoholu. W 2005 r. 8% respondentów akcentowało, że nadużywanie alkoholu przez domowników jest przyczyną konfliktów i nieporozumień w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Jeśli chodzi o następny obszar, czyli o naruszenie prawa przez osoby będące pod wpływem alkoholu, w tym kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu, trzeba podkreślić, że w 2005 r. policja odnotowała, że prawie 230 tys. osób podejrzanych o popełnienie czynów karalnych było pod wpływem alkoholu, co stanowi 38% ogółu podejrzanych, a kierowcy pod wpływem alkoholu spowodowali ponad 4 tys. wypadków. W tych wypadkach zginęło 490 osób, a rannych zostało 5609 osób. Porównując te dane z rokiem 2004 można stwierdzić, że nastąpił 3-procentowy wzrost liczby wypadków – o 117 wypadków. W roku 2005 stwierdzono wzrost o ponad 18 tys. osób liczby ujawnionych kierowców prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu. Nietrzeźwi uczestnicy ruchu drogowego w 2005 r. spowodowali 5748 wypadków, czyli 12% ogółu wypadków. Najliczniejszą grupę nietrzeźwych sprawców wypadków stanowią kierujący pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Naruszenie prawa przez osoby handlujące alkoholem, to kolejny istotny problem, z którym należy walczyć i wobec którego należy podejmować działania prewencyjne. Administracyjne i prawne ograniczenie dostępności alkoholu, koncesjonowanie jego produkcji i sprzedaży jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi ograniczenia zakresu problemów alkoholowych. Dlatego zachodzi konieczność kontrolowania przestrzegania prawidłowości obrotu alkoholem. W latach 2004-2005 odnotowano spadek liczby placówek detalicznych i gastronomicznych, w których oferowano napoje alkoholowe bez zezwolenia. W ciągu sześciu lat, a więc w latach 2000-2005, służby celne odnotowały ponad dwukrotny spadek liczby spraw dotyczących przywozu wyrobów alkoholowych będących przedmiotem przestępstw. Jednocześnie wzrosła liczba ujawnień przemycanego lub nielegalnie wprowadzanego do obrotu alkoholu z około 51 tys. litrów w roku 2004, do 172 tys. litrów w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Nadal duży zasięg ma zjawisko sprzedaży alkoholu nieletnim. Ogólnopolskie badania wykazują, że około 80% sprzedawców sprzedaje alkohol nieletnim. Oczywiście, zgodnie z prawem, jest to przesłanką do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, ale mimo wszczynania dużej liczby tego rodzaju postępowań tylko nieliczne kończą się odebraniem koncesji. Niemniej jednak liczba odbieranych zezwoleń z roku na rok rośnie – w roku 2005 wyniosła ponad 1,7 tys.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Straty ekonomiczne i uszkodzenia środowiska pracy to bardzo poważny obszar zaburzeń. Nietrzeźwość w miejscu pracy jest przyczyną absencji i obniżenia wydajności osób zatrudnionych w różnych sektorach gospodarki. W roku 2005 stwierdzono 99 przestępstw z art. 180 Kodeksu karnego, czyli wykonywania czynności zawodowych związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Zarejestrowano 95 podejrzanych. W skali całego kraju w roku 2005 skierowano do sądów grodzkich prawie 2,4 tys. wniosków o ukaranie za naruszenie kodeksu. Dane Głównego Inspektoratu Pracy wskazują, że spożywanie alkoholu stanowiło 0,8% wszystkich przyczyn wypadków badanych przez inspektorów pracy w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Następną grupą zagadnień podjętych w sprawozdaniu z realizacji ustawy jest finansowanie zadań. Pokrótce powiem o środkach finansowych planowanych i wydatkowanych. Jeśli chodzi o rok 2005, to gminy zaplanowały wydatkowanie ponad 516 mln zł, a wykonały plan na poziomie 488 mln zł. Urzędy centralne zaplanowały wydatki w kwocie 34.217 tys. zł – zostały zrealizowane w kwocie o 2-3 tys. mniejszej. Powiaty zaplanowały wydatkowanie 417.356 tys. zł i wykonały plan w 100-procentach. Natomiast samorządy województw planowały wydatkowanie kwoty prawie 42 mln zł, a wykonały plan na poziomie 27,754 mln zł. Reasumując można powiedzieć, że plan na rok 2005, jeśli chodzi o wydatkowanie środków na zadania wynikające z ustawy, wynosił ponad 592 mln zł, a wykonany został na poziomie pond 551 mln zł. W 2005 r. łączna kwota środków uzyskanych przez samorządy gminne z tytułu opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wyniosła ponad 516 mln zł, co stanowiło 87% wszystkich środków przeznaczonych w tym roku na realizację zadań wynikających z omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Trzeci obszar zagadnień, które porusza sprawozdanie, to realizacja dziewięciu celów. O każdym z tych celów powiem kilka zdań.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Cel pierwszy to zmniejszanie ilości alkoholu spożywanego przez młodzież. W roku 2005 w szkolnych programach profilaktycznych uczestniczyło ponad 1,6 mln uczniów. W sprawozdaniu znajduje się diagram pokazujący systematyczny wzrost liczby uczniów biorących udział w programach profilaktycznych. W roku 1997 było ich 761 tys., a w 2005 r. 1,682 mln.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">W związku z wprowadzeniem w 2002 r. obowiązku realizacji przez szkoły szkolnego programu profilaktyki, oceniamy, że liczba szkół realizujących programy profilaktyczne dochodzi do 100%. Natomiast niepokojący jest fakt, że zmalała liczba rodziców uczestniczących w programach profilaktycznych, czyli wyzwaniem staje się poszukiwanie dróg dotarcia do rodziców, zwłaszcza w kontekście badań, które wskazują na to, że silna więź dziecka z rodzicami jest najważniejszym i podstawowym czynnikiem chroniącym młodego człowieka przed podejmowaniem ryzykownych zachowań.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Liczba abstynentów w grupie 15-letniej młodzieży utrzymuje się na stałym poziomie – ok. 8%. W grupie 17-latkow wynosi ona 4%. Picie alkoholu, niestety – podkreślam to jako negatywne zjawisko – jest najbardziej rozpowszechnionym zachowaniem ryzykownym wśród nastolatków, stwarzającym wiele zagrożeń dla młodych ludzi. Potwierdzają to wieloośrodkowe badania. Natomiast jako pozytywny fakt odnotowujemy zmniejszenie się wskaźników zachowań ryzykownych – używania narkotyków, palenia papierosów oraz picia alkohol, na przykład znaczne zmniejszenie spożycia piwa w ostatnich 30 dniach od badania. Cieszy taki trend.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Jako negatywne odnotowujemy zjawisko zwiększania się odsetka dziewcząt sięgających po alkohol i upijających się. Wyniki te są zgodne z obserwowanymi od końca lat 90 przemianami obyczajowymi dotyczącymi zachowań dziewcząt. W latach 90 wyniki przeprowadzonych badań wskazywały, że dziewczęta znacząco rzadziej niż chłopcy podejmowały zachowania ryzykowne. Obecnie różnice te nie tylko zacierają się – niektóre wskaźniki zachowań ryzykownych są nawet wyższe w populacji dziewcząt niż chłopców.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Gdyby podsumować realizację celu pierwszego w taki sposób, aby wskazać nieprawidłowości i rejony, w których powinniśmy wzmóc działania, to należałoby jako szczególnie istotne zagrożenia i problemy wymienić: nagminne łamanie prawa przez sprzedawców napojów alkoholowych poprzez sprzedaż ich nieletnim przy równoczesnym ograniczeniu działań kontrolnych i niskiej skuteczności procedury dotyczącej cofania zezwoleń na sprzedaż alkoholu, niewystarczające egzekwowanie prawa w zakresie łamania ustawy i sprzedaży alkoholu nieletnim, niedostateczne rozpowszechnienie i zbyt mała dostępność programów profilaktyczno-interwencyjnych dla upijającej się młodzieży, nasilone praktyki marketingowe producentów napojów alkoholowych skierowane do młodych ludzi, upowszechnianie się wśród młodych ludzi stylu życia związanego z piciem napojów alkoholowych, niekorzystne zmiany w strukturze rodziny – osłabienie więzi rodzinnej, czyli najsilniejszego czynnika chroniącego młodych ludzi – finansowanie przez samorządy lokalne przedsięwzięć profilaktycznych o krótkim i akcyjnym charakterze. Te programy, często profilaktyczne, nie są ewaluowane, czyli nie nadają się do konkretnej oceny i stwierdzenia, jaki jest ich ostateczny skutek w środowisku.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Celem drugim jest zmniejszenie śmiertelności i degradacji psychofizycznej osób uzależnionych. Realizacji tego celu sprzyjają następujące działania i zjawiska. Jak wynika z badań katamnestycznych realizowanych przez Instytut Psychologii Zdrowia w roku 2004 na zlecenie PARPA, wzrasta efektywność programów terapeutycznych dla osób uzależnionych. Badania te dowodzą, że około 40% pacjentów przez 2 lata po zakończeniu programu terapii zachowuje abstynencję. W związku z tym, gdyby te programy docierały do coraz szerszego kręgu osób uzależnionych, można by liczyć się ze zmniejszeniem konsumpcji alkoholu i wychodzeniem z problemu uzależnienia.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Liczba pacjentów uzależnionych od alkoholu, zarejestrowanych w systemie psychiatrycznej opieki zdrowotnej wzrosła z około162 tys. w roku 1997 do około 215 tys. w roku 2004, a w poradniach odwykowych zarejestrowanych było blisko 150 tys. osób uzależnionych. W opiece całodobowej liczba pacjentów z problemami alkoholowymi zwiększyła się z około 50 tys. do ponad 62 tys. Z badań ankietowych przeprowadzonych przez PARPA w roku 2004 wynika, iż liczba różnych typów zakładów lecznictwa odwykowego świadczących usługi dla osób uzależnionych od alkoholu w Polsce w tym czasie wynosiła prawie 490, w tym zakłady samodzielne i jednostki organizacyjne wchodzące w skład innych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Stwierdzamy, że stopniowo obniża się średni wiek pacjentów zgłaszających się do lecznictwa odwykowego zarejestrowanych w systemie opieki dziennej – w 1997 r. w wieku 19-39 lat były 1034 osoby, a w roku 2003 tylko 190 osób. Świadczy to o tym, że do leczenia zgłaszają się osoby mniej zniszczone fizycznie niż starsi, dłużej nadużywający alkoholu pacjenci. Można ekstrapolować, że programy, które są realizowane, upowszechniają lecznictwo odwykowe i powodują, że już na wstępie procesu nadmiernego picia alkoholu niektórzy dostrzegają u siebie problem i zgłaszają się do tych profesjonalnych jednostek. Do leczenia stacjonarnego zgłasza się też coraz większa liczba pacjentów w przedziale wiekowym od 20 do 64 roku życia – aż 120 tys. Natomiast powyżej 65 roku życia zgłosiło się 3329 osób. Do palcówek ambulatoryjnych zgłosiło się 1077 osób w przedziale wiekowym do 18 roku życia, a 145 tys. w przedziale wiekowym od 19 do 64 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Podkreślam, że cały czas omawiam rok 2005. W tym czasie trwał proces modernizacji programów realizowanych w zakładach lecznictwa odwykowego. Podstawowy program psychoterapii uzależnienia w roku 2005 realizowany był w 85% zakładów, to jest w 396 placówkach z 483 badanych. Niestety, liczba zakładów stosujących anticol i esperal pozostaje na poziomie z lat ubiegłych. W roku 2001 środki te były stosowane w 89 zakładach, a w roku 2004 w 85.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Do szczególnie istotnych zagrożeń i problemów związanych z realizacją celu drugiego można zaliczyć niską wartość kontraktów oferowanych przez Narodowy Funduszu Zdrowia spowodowaną wartością jednego punktu, to jest od 6,5 do 8,5 zł w lecznictwie ambulatoryjnym. Skutkuje to zmniejszeniem liczby etatów, wzrostem obciążenia zatrudnionego personelu i spowolnieniem procesu kształcenia oraz ograniczeniem oferty świadczonych usług. Tym samym, w roku 2005 – taki jest wniosek wynikający ze sprawozdania – zagrożona jest oferta ambulatoryjnych zakładów odwykowych.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Cel trzeci programu to zmniejszenie uszkodzeń zdrowia spowodowanych nadużywaniem alkoholu. W tym zakresie istotne są przede wszystkim szkolenia, spotkania, podnoszenie wiedzy pracowników służby zdrowia o tego rodzaju uszkodzeniach zdrowia. Kontynuowano szkolenia związane z problematyką uzależnień dla studentów 4 roku Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie, w którym wzięło udział 87 studentów. Podejmowano jeszcze wiele innych działań, które są szczegółowo ujęte w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Celem czwartym jest zmniejszenie liczby dolegliwości alkoholowych zaburzeń życia rodzinnego. Jak już wcześniej wspomniałem, w rodzinach polskich alkoholików żyj około 1,5 mln osób dorosłych i 1,5-2 mln dzieci. Większość z nich to osoby współuzależnione albo ofiary przemocy domowej. Niestety, co roku zwiększa się liczba dorosłych dzieci alkoholików, które zgłaszają się po pomoc do zakładów lecznictwa odwykowego. W Polsce policja rejestruje ponad 96 tys. przypadków przemocy w rodzinie – są to dane z roku 2005. Według policji ponad 97% sprawców przemocy w chwili znęcania się nad najbliższymi było pod wpływem alkoholu. 80% badanych żon alkoholików doznawało różnego rodzaju przemocy ze strony męża. W prawie co piątej polskiej rodzinie dochodzi do konfliktów z powodu nadużywania alkoholu. Około 60% pacjentów lecznictwa odwykowego przyznaje, że stosowało przemoc wobec swoich najbliższych.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Do najważniejszych rodzajów działań służących realizacji celu czwartego można zaliczyć: kontynuowanie działalności Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, którego pracownicy udzielili w roku 2005 prawie 16 tys. porad osobistych, telefonicznych i e-mailowych, udzielanie pomocy członkom rodzin z problem alkoholowym przez gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych – członkowie komisji skontaktowali się z ponad 33 tys. ofiar przemocy oraz przeprowadzili 19 tys. rozmów interwencyjnych ze sprawcami przemocy domowej. Są to dane z ponad 2300 gmin. Sukcesywnie wzrasta liczba interwencji w sprawach przemocy w rodzinie. W roku 2005 wynosiła ona niemal 100 tys. Wzrosła również liczba ofiar przemocy – do ponad 156 tys. osób – oraz sprawców – do ponad 97 tys.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Dalsze działania to: zwiększanie liczby specjalistycznych placówek udzielających w gminach pomocy ofiarom przemocy w rodzinie – z danych nadesłanych przez ponad 1300 gmin wynika, że w 2005 r. funkcjonowało 201 ośrodków interwencji kryzysowej, 1442 punkty konsultacyjne, 542 telefony zaufania, 165 schronisk i hosteli oraz 215 samopomocowych grup wsparcia. Realizowane były również programy interwencyjno-korekcyjne dla sprawców przemocy – funkcjonowanie placówek oferujących pomoc dzieciom, w szczególności z rodzin z problemem alkoholowym w 2005 r. działało 2200 świetlic socjoterapeutycznych. Niestety – podkreślam – jest to około 200 mniej niż w poprzednim okresie sprawozdawczym. W placówkach tych pomocą objętych było około 78 tys. dzieci, a 45 tys. z nich to dzieci z rodzin alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Istotne zagrożenia i problemy związane z realizacją celu czwartego to: brak dobrych podstaw legislacyjnych oraz brak stabilności finansowej placówek oferujących pomoc członkom rodzin z problemem alkoholowym, brak dostatecznie silnej procedury „Niebieskie Karty” w policji oraz w systemie pomocy społeczne, zbyt słaba egzekucja prawa w przypadku znęcania się nad rodziną – na przykład długi czas od momentu zgłoszenia do wydania wyroku, mało wyroków orzekających kary bezwzględnego pozbawienia wolności, problemy z egzekwowaniem prawa w zakresie nakazu eksmisji – brak kompleksowego systemu pomocy rodzinie, któryby pozwolił na udzielanie pomocy wszystkim jej członkom, ograniczona dostępność programów edukacyjno-korekcyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie, zbyt mała liczba profesjonalistów pracujących z dziećmi z rodzin z problem alkoholowym, zbyt małe zaangażowanie samorządów lokalnych w udzielanie profesjonalnej pomocy psychologicznej dzieciom alkoholików i malejąca liczba dzieci alkoholików objętych programami pomocy socjoterapeutycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Cel piąty dotyczy zmniejszania liczby wypadków oraz strat ekonomicznych spowodowanych nietrzeźwością w miejscu pracy. Do ważniejszych rodzajów działań służących realizacji tego celu można zaliczyć kontrole. Inspektorzy pracy w 2005 r. kontrolowali przestrzeganie przez pracodawców obowiązku w zakresie ustalania okoliczności i przyczyn ponad 2,5 tys. wypadków przy pracy, w których poszkodowane zostały 3172 osoby. Odnotowano 73 wypadki śmiertelne, ciężkie i zbiorowe, w których jedną z ustalonych przyczyn było spożycie alkoholu. W wypadkach tych poszkodowanych zostało 86 osób. Spożycie alkoholu stanowiło 0,8% wszystkich przyczyn wypadków badanych przez inspektorów pracy w 2005 r., a w latach 2003-2004 było niższe, bo stanowiło 0,6%.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">W kwietniu 2005 r. Rada Ministrów przyjęła „Krajowy program bezpieczeństwa ruchu drogowego GAMBIT 2005” dostosowany do nowych warunków zawartych w III Programie Bezpieczeństwa Ruchu Unii Europejskiej. Do szczególnie istotnych zagrożeń realizacji celu piątego zaliczamy: niewystarczające umiejętności części kadry kierowniczej do podejmowania interwencji wobec podwładnych z problemem alkoholowym oraz motywowania do poszukiwania pomocy w tym zakresie u specjalistów terapii uzależnień, a także brak specjalnych procedur interwencyjnych stosowanych wobec pracowników z problemem alkoholowym na terenie zakładu pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Cel szósty programu to zmniejszenie udziału nietrzeźwości wśród przyczyn naruszeń prawa i porządku publicznego. Do ważniejszych rodzajów działań i zjawisk służących realizacji tego celu można zaliczyć kilka elementów. Jednym z nich jest baza terapeutyczna. Baza, jaką dysponowało więziennictwo wzrosła z 18 do 20 oddziałów terapeutycznych dla skazanych uzależnionych od alkoholu. Utworzono dwa nowe oddziały terapeutyczne dysponujące łącznie 62 miejscami, co oznacza wzrost liczby miejsc dla skazanych uzależnionych od alkoholu o 23%. W 2005 r. we wszystkich wymienionych oddziałach objęto terapią łącznie 3009 pacjentów. Na mocy decyzji organów sądowych w roku 2005 poddano terapii 325 skazanych, czyli o 73 osoby więcej niż w roku 2004.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Do zagrożeń występujących w realizacji celu szóstego należy zaliczyć wzrastającą liczbę przypadków prowadzenia pojazdów przez nietrzeźwych kierowców, brak ogólnopolskiego systemu obowiązkowych zajęć psychokorekcyjnych dla kierowców ukaranych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Celem siódmym jest dążenie do zmniejszenia zjawiska naruszenia prawa na rynku alkoholowym. Jak już wcześniej wspominałem, w roku 2004 w ponad 2300 gminach cofnięto 1331 zezwoleń na sprzedaż alkoholu, a w roku 2005 było ich o 400 więcej, a więc ponad 1700. Policja skierowała do sądów grodzkich ponad 30 tys. wniosków o ukaranie za naruszenie art. 43¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a więc o ponad 9 tys. więcej niż w roku 2004. Na podstawie art. 44 przywołanej ustawy w 15 przypadkach skierowano wnioski o ukaranie do sądów, zaś w 15 przypadkach nie składano takich wniosków. Odnotowano dalszy spadek liczby placówek detalicznych i gastronomicznych, w których oferowano napoje alkoholowe bez zezwolenia – w 2005 r. 1,2% skontrolowanych placówek, a w 2004 r. 1,4%. Służby celne wszczęły ponad 5 tys. spraw, których przedmiotem były wyroby alkoholowe.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Zagrożeniami w realizacji tego celu są nowe formy prezentacji reklam napojów alkoholowych w mediach elektronicznych, brak możliwości bezpośredniego oraz szybkiego wpływu na emisję reklam napojów alkoholowych łamiących prawo i brak przepisów na temat reklamy oraz innych działań promocyjnych wykorzystujących nowe technologie, na przykład internet.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Cel ósmy to promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych. Do najważniejszych należy promowanie właściwych postaw społecznych wobec alkoholu w prowadzonej przez PARPA w roku 2005 kampanii kontynuowania działań w ramach drugiej edycji społecznej kampanii edukacyjnej „Alkohol – nieletnim dostęp wzbroniony!”, jak też poprzez wiele innych działań, których nie będę teraz przytaczać.</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Zagrożenia w realizacji celu ósmego to: niewystarczające wsparcie mediów w promocji zdrowego stylu życia, agresywne praktyki marketingowe przemysłu alkoholowego – reklama, promocja, sponsoring imprez masowych, koncerty, imprezy sportowe, niewystarczające zainteresowanie i zaangażowanie osób publicznych i społecznych autorytetów, także instytucjonalnych w promowanie właściwych postaw związanych ze sprzedażą i spożywaniem alkoholu, brak wystarczającej wiedzy na temat problematyki alkoholowej i brak wystarczającej liczby pracowniczych programów edukacyjnych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Ostatni, dziewiąty cel, to ograniczenie globalnego spożycia alkoholu i zmiana struktury jego spożycia na rzecz napojów niskoprocentowych. Według oficjalnych danych sporządzonych przez Główny Urząd Statystyczny, spożycie napojów alkoholowych w litrach na jednego mieszkańca kształtowało się następująco: w 1999 r. ponad 7 litrów, w 2000 r. podobnie, w 2001 r. nastąpił spadek – 6,58 litrów, w 2002 r. wystąpił lekki wzrost – 6,93 litrów, w 2003 r. 7,86 litrów. Jak widać, przez 4 lata występowała tendencja spadkowa, szczególnie w latach 2001-2002, a w roku 2003 wystąpił nagły wzrost, niemal o 1 litr powyżej spożycia w roku 1999. W roku 2004 spożycie kształtowało się na poziomie 8,28 litrów, a w 2005 r. wystąpił niewielki spadek o 4%. Niemniej jednak można powiedzieć, że od roku 2003 notuje się znaczny wzrost spożycia. Porównując konsumpcję z roku 2005 z konsumpcją z roku 1999, okazuje się, że jest ona o około 1 litr wyższa. Jeśli chodzi o procentowy rozkład – wyroby spirytusowe, wino czy piwo – jest on podany w tabelkach, w związku z tym nie będę już tego omawiać. Natomiast cieszy fakt, że w roku 2005 spożycie alkoholu spadło – co prawda tylko o 4%, ale spadek został zaobserwowany.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Do szczególnie istotnych zagrożeń i problemów związanych z realizacją celu dziewiątego można zaliczyć dalszy spadek cen napojów alkoholowych. Jest to jedno, ale poważne zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Dziękuję państwu za uwagę. Starałem się przedstawić sprawozdanie w telegraficznym skrócie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Możemy rozpocząć dyskusję nad przedstawionym sprawozdaniem. Kto z państwa posłów chciałby zabrać glos w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Mam pytanie do pana ministra. Na str. 23 jest mowa o wydatkowaniu środków finansowych. Wiemy, że środki przeznaczane na programy profilaktyki antyalkoholowej nie są w pełni wykorzystywane przez gminy. Co prawda procent ich wykorzystania wzrasta z 92-93% w latach 2003-2004, do 97% w 2005 r., ale nadal są miejsca, gdzie zostaje sporo niewykorzystanych środków. Jak państwo zamierzają zachęcić gminy do wykorzystywanie tych środków w pełni? Co – według państwa – dzieje się po zakończeniu danego roku z tymi środkami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Dziękuję za to pytanie. Jeśli można, poprosiłbym o odpowiedź przedstawicieli Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, którzy koordynują program i mogą szczegółowo odpowiedzieć na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KierownikwDzialePrawnymPanstwowejAgencjiRozwiazywaniaProblemowAlkoholowychKamaDabrowska">Zgodnie z obowiązującym prawem, te środki powinny wracać do rezerwy budżetowej, chyba że gmina w danym roku budżetowym podejmie uchwałę z art. 191 ustawy o finansach publicznych o wydatkach niewygasających. Ponieważ zdajemy sobie sprawę, że tego rodzaju problem występuje – jest to pokusa zawłaszcza dla małych gmin, żeby stosować te środki na realizację innych zadań – pracujemy obecnie nad przepisami nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które umożliwią trwałe związanie tych środków finansowych z realizacją zadań, a mówiąc krótko z niemożnością wygaszania tych środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Ponieważ z wypowiedzi pana ministra dowiedzieliśmy się, że w przypadku samorządów wojewódzkich to wykorzystanie jest jeszcze mniejsze, pytam, czy będą to środki niewygasające, przechodzące na następne lata z możliwością wykorzystania ich tylko na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Czy strona rządowa odniesie się do tego pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KierownikdzialuwPARPAKamaDabrowska">Mogę powiedzieć, że przygotowywany przez nas projekt nowelizacji obejmował swym zakresem jedynie wydatki gminne. Nawet, jeżeli w przypadku województw procentowo są to wyższe kwoty, należy pamiętać o tym, że dominująca większość wydatków znajduje się w rękach gmin. Natomiast ten problem rzeczywiście wydaje się być istotny, więc weźmiemy go pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Usłyszeliśmy odpowiedź na pytania pana posła. Czy są jeszcze chętni do zabrania głosu w dyskusji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselTomaszLatos">Środków w dyspozycji poszczególnych gmin relatywnie jest bardzo dużo. Zgodnie z dokumentem, który otrzymaliśmy, są one w różny sposób wykorzystywane – między innymi na zajęcia sportowe dzieci i młodzieży. Chciałbym zapytać o pewne sytuacje, do których dochodziło w mojej gminie, ale nie tylko, kiedy te środki przeznaczano częściowo również na tworzenie infrastruktury do tych zajęć – myślę o boiskach. Jak jest opinia rządu i PARPA w tej sprawie? Czy jest możliwość wykorzystywania tych środków na takie cele? Pytam, bo w czasach, kiedy byłem radnym, wracaliśmy wciąż do dyskusji na temat możliwości wykorzystywania tych pieniędzy na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Ograniczenia ustawowe nie pozwalają w tej chwili na tego typu przesunięcia. Muszą to być regulacje ściśle ustawowe. Proszę również przedstawicieli PARPA o ustosunkowanie się do pytania pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#KierownikdzialuwPARPAKamaDabrowska">W pełni podzielam stanowisko wyrażone przez pana ministra. Pragniemy zaznaczyć, że w zakresie interpretacji art. 4¹ ustawy, który określa zakres zadań własnych gmin w tym przedmiocie, interpretacje tych zapisów przyjmowane przez regionalne izby obrachunkowe również zmierzają w kierunku nieakceptowania tego rodzaju wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselBozenaSlawiak">Chciałabym zwrócić uwagę na pewien problem, na którym powinniśmy się skoncentrować, jako na najważniejszym. Robimy dużo, ale w wielu środowiskach dotkniętych problemem alkoholowym nie ma informacji, gdzie się zwrócić w sytuacji przemocy czy zagrożenia. Szczególnie dotyka to mieszkańców małych miasteczek i wsi. Warto byłoby podjąć akcję informacyjną, żeby było to priorytetem dla gmin, jeśli chodzi o środki, które uzyskują. Powinna powstać baza danych, z której kobiety mogłyby czerpać informacje o tym, gdzie się zwrócić w takim przypadku. Ten problem sygnalizuje również policja, która nie wie, gdzie taką kobietę odesłać, co z tym problemem zrobić. Zwracam na to uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Panie ministrze, proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaPublicznegowMZWojciechKlosinski">Z upoważnienia pana ministra odpowiem pani poseł, że rzeczywiście nie wszędzie można dotrzeć. Jest to fakt niezaprzeczalny. Jednak niezaprzeczalnym faktem jest także to, że znacznie wzrasta liczba członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie zgromadzonych pod hasłem „Niebieska Linia”. W tej chwili jest to 3380 różnego rodzaju instytucji i organizacji pozarządowych. Jest to ogromna sieć w skali Polski, ale jestem świadom, że są miejsca w Polsce, gdzie trudno dotrzeć. Myślę, że wymaga to jeszcze analizy i większego rozreklamowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJanMusial">Wiadomo, że poruszany temat jest szeroki i można długo o nim dyskutować, a także o przedstawionym sprawozdaniu, jednak wszyscy wiemy o tym – myślę, że strona rządowa też się z tym zgodzi – że leczenie jest bardzo istotne, ale najważniejsza jest profilaktyka. Większość gmin część posiadanych środków – wiem to z własnego samorządowego doświadczenia – przeznacza właśnie na profilaktykę. Nie mówię o szkoleniach i edukacji w tym zakresie, tylko o przeznaczaniu środków na wychowanie przez sport, a więc na różne zajęcia pozalekcyjne dla młodzieży. Wiem, że jest pewne rozszerzenie w tym zakresie – można w tej chwili wykupywać w świetlicach profilaktycznych sprzęt, na przykład stoły bilardowe czy urządzenia, które sprzyjają rozwojowi zainteresowań młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselJanMusial">Chciałbym w tej dyskusji zwrócić uwagę jeszcze na inny istotny temat – pojawił się on w dzisiejszym wystąpieniu pana ministra. Chodzi o odbieranie koncesji za sprzedawanie alkoholu nieletnim. Nie wiemy, ile tych koncesji zostało wydanych, jaka jest to relacja, ale wiem, że prawo w tej dziedzinie jest nieskuteczne. Sam będąc burmistrzem Brzeska chciałem pokazowo odebrać koncesję kilku punktom, w których sprzedawcy zostali złapani na sprzedaży nieletnim alkoholu. Niestety, procedury są takie, że samorządowe kolegium odwoławcze uchyliło moją decyzję powołując się niską szkodliwość czynu i zaznaczając w uzasadnieniu, że dany sprzedawca musi być drugi raz złapany na podobnym uczynku, żeby moja decyzja była skuteczna. Jest to walka z wiatrakami. W tej dziedzinie warto byłoby coś zrobić. Jest wiele podobnych przypadków wandalizmu czy agresji młodzieży na stadionach, wobec których polskie prawo jest nieskuteczne. Procedury odwoławcze są takie, a nie inne, należałoby skoncentrować się na większej skuteczności prawa w dziedzinie przestrzegania przepisów ustawy. Mam nadzieję, że będziemy wnioskodawcami w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Chęć zabrania głosu zasygnalizowali posłowie Ludwik Dorn oraz Maciej Orzechowski. Czy są jeszcze inne osoby chętne do wzięcia udziały w dyskusji? Nikt się nie zgłasza. Wobec tego zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Panie ministrze, proszę o odniesienie się do kwestii poruszonych przez pana posła Jana Musiała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Dziękuję za to pytanie, bo ono faktycznie pokazuje, że kierunkowe zmiany są nam bezwzględnie potrzebne. Od razu mogę odpowiedzieć, że w przygotowywanej przez nas nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz niektórych innych ustaw, w art. 13 ust. 2 zaproponowaliśmy przepis następującej treści: „W miejscu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych umieszcza się w widocznym dla nabywcy miejscu informację o szkodliwości spożywania alkoholu, zakazie sprzedaży i podawania alkoholu osobom do lat 18 oraz osobom nietrzeźwym, uprawnieniu sprzedawcy napojów alkoholowych do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy”. To działanie jest jednym z wielu, które należy podejmować. Natomiast problem rzeczywiście jest istotny – jak zauważył pan poseł. Sprzedawcy, którzy sprzedali alkohol nieletnim, stanowią 80%, a 1700 cofnięć koncesji w 2005 r. to zaledwie kropla w morzu w stosunku do punktów, które sprzedają alkohol nieletnim w skali całego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselLudwikDorn">Chciałbym wesprzeć, a jednocześnie skonkretyzować, a nawet zradykalizować wypowiedź mojego przedmówcy, pana posła Jana Musiała, jeśli chodzi o uchylanie przez samorządowe kolegia odwoławcze decyzji o odebraniu koncesji. Sam się z tym problemem zetknąłem. Podjąłem nawet pewne, bardzo proste działania.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselLudwikDorn">Samorządowe kolegia odwoławcze – taka jest moja opinia – są ciałem nadającym się do rozwiązania. Z zaangażowaniem władz gminnych w odbieranie koncesji bywa różnie – jest wielu burmistrzów, którzy podejmują zdecydowane działania w tym zakresie, a wśród tych, których znam, lub tych, o których słyszałem, nie było takiego, który nie rozbiłby się o beton, jakim są samorządowe kolegia odwoławcze. Nie ukrywam, że potrzebne są w tym zakresie działania radykalne. Takie jest moje zdanie. Urzędując jako minister przygotowywałem się do podjęcia takich działań, przy czym niesłychanie długo trwała walka o to, aby samorządowe kolegia odwoławcze przekazały ministrowi właściwemu do spraw administracji swoje decyzje o uchyleniu wraz z uzasadnieniami – twierdziły, że nie są administracją rządową, w związku z czym ich nie przekażą. Natomiast, gdyby to było możliwe, to dobrze byłoby na następnym posiedzeniu Komisji, bo nie teraz, przekazać prezydium projekt dezyderatu związanego z rozpatrywanym dokumentem do ministra właściwego do spraw administracji, aby zechciał Komisji przedstawić dane w tym zakresie, chociażby wycinkowe. Jestem posłem opozycji, ale nie chcę tym bić w pana ministra Grzegorza Schetynę, bo wiem, że wyciągając te dane będzie napotykać na mur z różnych stron. Trzeba być bardzo energicznym i mieć bodziec, także ze strony Komisji, żeby to zrobić. Pewnie dostaniemy te dane za pół roku i nie będzie to wina ministra właściwego do spraw administracji, bo wiem, jak trudno je uzyskać komukolwiek, kto by się tym zajął. Chodzi o dane, choćby wycinkowe, dotyczące decyzji władz gminy – burmistrzów, prezydentów czy wójtów – o odebraniu koncesji na alkohol i procencie uchylonych decyzji wraz z przykładowymi uzasadnieniami, które niekiedy bywają absurdalne. Po prostu to towarzystwo, które zasiada w samorządowych kolegiach odwoławczych – przepraszam za kolokwialny język, ale pamiętam to dokładnie w związku z kwestiami alkoholowymi – doszukuje się wszystkiego, aby uchylić decyzję burmistrza, wbrew zdrowemu rozsądkowi, wbrew prawu i przyzwoitości.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselLudwikDorn">Opierając się na tego typu informacjach ministra będziemy mogli, na przykład, wystosować do niego dezyderat, albo minister sam wpadnie na pomysł, żeby dokonać zasadniczej zmiany ustrojowej, jeżeli chodzi o tryb odwoławczy. Problemem nie jest sformułowanie prawa, bo może więcej burmistrzów będzie odbierać koncesje, ale praktyka samorządowych kolegiów odwoławczych, która w żaden sposób się nie zmieni. Problem w tej sferze – w innych także – są samorządowe kolegia odwoławcze. Tu nie chodzi o żaden etatyzm, centralizm czy gnębienie samorządu, tylko o to, co nęka samorządy, które chcą działać w interesie publicznym, w imię jakichś powiązań, interesów albo w imię lobby – My wam pokażemy, że możemy z wami zrobić wszystko.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselLudwikDorn">Jeśli więc prezydium Komisji się zgodzi – bo ja nie chcę wywoływać konfliktu – żeby tego typu dezyderat powstał, to zostałoby w nim zasygnalizowane, że istnieje problem i prosimy w rozsądnym terminie o tego typu dane. Na to nie wystarczą regulaminowe dwa tygodnie, bo minister w tym czasie nie przebije się do tych informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Nie wiem, czy pan minister będzie się chciał odnieść do tego, czy warto utrzymać funkcjonowanie samorządowych kolegiów odwoławczych w takiej formie, czy nie. Sądzę, że może powinno to być przedmiotem obrad innych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Jeśli można, powiem, że ta egzekucja faktycznie jest na niezadowalającym poziomie. Powiem państwu również, że koszty, które ponosi Unia Europejska, związane ze spożywaniem alkoholu – choroby, wypadki, przestępstwa, straty w sektorze zatrudnienia – wynoszą około 125 mld euro rocznie. Jest to więc poważny problem. Przy niskiej egzekucji prawa również się narażamy. Dysponuję danymi mówiącymi o tym, jak to wygląda w Polsce, nie chcę jednak teraz tej dyskusji rozwijać. Niemniej jednak mogę powiedzieć, że nasze koszty społeczne i ekonomiczne są ogromne. Myślę, że wszelkie działania, które doprowadzą do egzekucji prawa, są jak najbardziej wskazane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Zgłaszają się jeszcze do głosu pana poseł Maciej Orzechowski i pani poseł Alicja Dąbrowska. Zaznaczam, że za 10 minut zaczyna się w Sejmie ważna debata, a część członków Komisji Zdrowia sygnalizowała zamiar uczestniczenia w konferencji organizowanej przez Polską Izbę Ubezpieczeń, w związku z czym jest nas coraz mniej na sali. Proszę o krótkie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Zadam tylko pytanie. Ponieważ, jak wiemy, spożywanie alkoholu w rodzinie odbija się negatywnie na dzieciach, czy przewidywane są jakieś zmiany legislacyjne, żeby pieniądze, które są przekazywane z funduszu antyalkoholowego trafiały na dożywianie tych dzieci i ich wyprawki szkolne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KierownikdzialuwPARPAKamaDabrowska">Zgodnie z obowiązującymi przepisami – art. 4¹ ustawy – środki z tak zwanego korkowego mogą być przekazywane między innymi na dokarmianie dzieci uczestniczących w zajęciach socjoterapeutycznych prowadzonych w świetlicach socjoterapeutyczne na terenie danej gminy. Zatem w obowiązujących przepisach taka możliwość istnieje. Nam zależy na zachowaniu tego przepisu, ponieważ chcielibyśmy utrzymać ścisły związek między działaniami, które noszą cechy zadań z zakresu pomocy społecznej, a zadaniami z zakresu profilaktyki i socjoterapii w stosunku do tych grup dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Mówię to w kontekście tego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Proszę już nie prowadzić dyskusji. Była odpowiedź na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselAlicjaDabrowska">Też mam krótkie pytanie. Czy strona rządowa rozważyła możliwość wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu osobom, które nie ukończyły 21 lat, jak jest w Stanach Zjednoczonych, zamiast dotychczasowego zakazu dotyczącego osób, które nie ukończyły 18 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuwMZWojciechKlosinski">W Europie granica wiekowa wynosi 18 lat. Gdyby to było egzekwowane, nie mielibyśmy wielu problemów. Myślę, że proponowane zmiany zaostrzające przepisy dotyczące sprzedaży alkoholu, a także nakazujące umieszczanie informacji o szkodliwości alkoholu w widocznym miejscu – bo do tej pory niekoniecznie były widoczne – idą w dobrą stronę. Odrębną sprawą jest oczywiście egzekucja przez osobę sprzedającą i sprawdzanie wieku osoby, która alkohol kupuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">W związku z tym, że lista osób, które chciałby zabrać głos w dyskusji, została wyczerpana, proponuję zamknięcie dyskusji i przystąpienie do przyjęcia „Sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia-31 grudnia 2005 r.”. Kto jest za przyjęciem tego sprawozdania?</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Chciałbym zaproponować na sprawozdawcę pana posła Tadeusza Naguszewskiego. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselTadeuszNaguszewski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Czy są inne kandydatury? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła kandydaturę pana posła Tadeusza Naguszewskiego na posła sprawozdawcę. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Stwierdzam, że Komisja wybrała pana posła Tadeusza Naguszewskiego na posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PodsekretarzstanuwMZAdamFronczak">Chciałbym państwu podziękować za dyskusję i pytania, które z pewnością będą przyczynkiem do innego myślenia i szukania jeszcze lepszych rozwiązań w tym zakresie. Dziękuję za przyjęcie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Zgłasza się jeszcze pan poseł Tomasz Latos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselTomaszLatos">Rozumiem, panie przewodniczący, że przeszliśmy do wolnych wniosków. Czy mogę zabrać głos w tym punkcie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Nie wiem, czy taki punkt był przewidziany...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselTomaszLatos">Zwyczajowo zawsze był...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">W takim razie, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselTomaszLatos">Chciałbym państwa poinformować, zgodnie z tym, co powiedziałem na poprzednim posiedzeniu Komisji 3 tygodnie temu, że jestem zaopatrzony w druki i deklaracje oświadczeń woli w zakresie transplantologii. Mówię o ewentualnych oświadczeniach woli zgody na oddanie narządów po swojej śmierci. W związku z tym, jeśliby ktoś z państwa chciał otrzymać taki druk, serdecznie zapraszam, chętnie go dam. Zostawię te druki także w moim klubie. Namawiam do tego również członków innych klubów – chętnie podzielę się tymi deklaracjami – żeby w państwa klubach również zostały wyłożone.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselTomaszLatos">Nie wiem, jaka jest państwa opinia – jest nas w tej chwili na sali niewielu – ale być może warto by było przyjąć na kolejnym posiedzeniu stanowisko Komisji w tym zakresie – chętnie je przygotuję. Tu nie chodzi o namawianie kogokolwiek, czy zmuszanie do tego, żeby taką deklarację nosić. Chodzi o podejście do tego raczej w takim duchu, w jakim pół roku temu wypowiedzieli się biskupi, że jest to temat ważny, na który warto zwrócić uwagę. Być może warto by było, żeby Komisja Zdrowia w tej sprawie też się wypowiedziała. Jeśli jest na to państwa zgoda, jest wola, to proponowałbym to, może w formie apelu, przyjąć na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Nie wiedzę przeszkód w realizacji tego szczytnego pomysłu. Sądzę, że powinno to być także przedmiotem spotkania prezydium Komisji. Namawiam pana posła do tego, żeby najpierw porozmawiać o tym w węższym gronie prezydium Komisji, aby ewentualnie przygotować jednobrzmiące stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselTomaszLatos">W takim razie liczę na zaproszenie ze strony prezydium Komisji. Oczywiście przyjdę i chętnie z państwem o tym porozmawiam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelDamianRaczkowski">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji Zdrowia.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>