text_structure.xml 83.5 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Informuję państwa, że porządek dzienny został rozszerzony o krótki, ale niezwykle istotny punkt – rozpatrzenie poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk nr 3953). Poprawka została zgłoszona przez Klub Parlamentarny PO. Czy została ona doręczona wszystkim państwu?</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Krótko mówiąc, jest to, co prawda, poprawka o charakterze normatywnym, ale raczej technicznym. Porządkuje ona treść ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Chodzi o to, aby to było jasne i zgodne z zasadami przyzwoitej legislacji. Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Nie słyszę uwag. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to będę rozumiał, że pozytywnie zaopiniowaliśmy poprawkę. Widzę, że jest potrzeba jej uzasadnienia. Kto będzie ja uzasadniał? Bardzo proszę, może pani mecenas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorElzbietaWitczakBielecka">Panie przewodniczący. Ta poprawka jest wynikiem uchwalenia w grudniu 2010 r. zmiany do ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W art. 2 w zmianie 11 dokonano niefortunnego rozpisania. Może to skutkować pewnymi nieprawidłowościami merytorycznymi. Była to kwestia techniczna. Przywracany prawidłowy zapis legislacyjny po to, aby punkt nie pozostał bez liter, które są w tym artykule. Ta poprawka jest dosyć rozbudowana. Jest tutaj uwzględniona między innymi zmiana tytułu. Tak naprawdę chodzi o to, aby w art. 229 pkt 1 wprowadzić słowa: „wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie”. Nie sam pkt 1, jak to wówczas zrobiliśmy, ale wprowadzenie do wyliczenia. Ten punkt składa się z kilku liter.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Dokładnie. Mówiąc krótko, nowelizując ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zrobiliśmy tak, że jak gdyby „uciekła” część wstępna, czyli to wyliczenie. Musimy to naprawić. Dodam, że ustawa jest jeszcze w okresie vacatio legis. Chcemy to zrobić tak, aby wszystko było jasne przed wejściem w życie tej ustawy, bo dotyczy to praw i wolności obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że opinia Komisji o tej poprawce jest pozytywna? Nie słyszę sprzeciwu – opinia pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Posłem sprawozdawcą będzie pan poseł Piotr Ołowski, bo to on zgłosił tę poprawkę. Czy jest sprzeciw wobec tej kandydatury? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Opinia Ministerstwa Spraw Zagranicznych – jutro do godziny 12:00. Kończymy rozpatrywanie tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelRyszardKalisz">Dalej posiedzenie Komisji poprowadzi pan poseł Wojciech Wilk. Jest to kontynuacja wczorajszego posiedzenia. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Przechodzimy do rozpatrzenia kolejnego punktu porządku dziennego – odpowiedź ministra finansów i prokuratora generalnego na dezyderat nr 6 w sprawie przewlekłości postępowań przygotowawczych prowadzonych przeciwko funkcjonariuszom Służby Celnej.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Przypomnę, że wczoraj przeprowadziliśmy dyskusję. Pan minister i pani prokurator udzielili nam odpowiedzi. Odbyła się druga tura pytań. W wyjątkowych okolicznościach musieliśmy opuścić salę. Czy ktoś z państwa posłów ma jeszcze pytania? Bardzo proszę o to, aby nie powtarzać całej wczorajszej dyskusji. Chodzi o pewne nowe rzeczy. Później wysłuchamy odpowiedzi pana ministra i pani prokurator. Bardzo proszę, pani poseł Iwona Arent i pan poseł Stanisław Rydzoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselIwonaArent">Mam pytanie, czy teraz będą odpowiedzi na pytania, które zadaliśmy wczoraj? Jak rozumiem, później będzie jeszcze możliwość wypowiedzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselStanislawRydzon">Pan minister odpowiedział mi wczoraj w bardzo szczegółowy sposób. Gdyby, dla potrzeb protokołu, mógłby się bardzo ogólnie wypowiedzieć na temat prewencji, to byłbym wdzięczny. Uzyskałem już wczoraj odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Jeśli nie ma więcej pytań, to przystępujemy do odpowiedzi. Bardzo proszę, panie ministrze. Później będzie odpowiadała pani prokurator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mając na względzie cały kontekst sprawy, chciałbym zacząć od najważniejszej kwestii. Chodzi o korupcję w Służbie Celnej, czyli o przyczyny postępowań karnych wobec jej funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">W roku 2010 przyjęliśmy „Strategię antykorupcyjną Służby Celnej”, która opisuje przyczyny, obszary i skalę tego zjawiska. To wszystko znajduje się w dokumencie, który przyniosłem, z którym można się zapoznać. Są tutaj także odpowiedzi na pytania pana posła Rydzonia. Jednocześnie dokument zawiera proponowane kierunki działań w zakresie procesów pracy. Trzeba sobie uświadomić, że Służba Celna nie ma kompetencji w zakresie ścigania przestępstw. Może tylko prowadzić działania o charakterze profilaktycznym i administracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Ten dokument odpowiada na działania w zakresie procesów pracy. Odnosi się do zadań realizowanych na konkretnych stanowiskach, oceny ryzyka korupcji danych procesów i danych stanowisk. Na podstawie tej analizy powstaje mapa korupcji. Jest ona podstawą do podejmowania działań organizacyjnych, inwestycyjnych i systemowych w zakresie systemów informatycznych i działań profilaktycznych. Cała ta polityka opiera się na założeniu – „Zero tolerancji dla korupcji”. Ten dokument został pozytywnie oceniony przez antykorupcyjną koalicję organizacji pozarządowych. Jego fragment został tutaj dołączony.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">„Zero tolerancji dla korupcji” oznacza, że funkcjonariusz, któremu postawiono zarzuty korupcyjne, jest, po pierwsze, zgodnie z ustawą automatycznie zawieszany na okres 3 miesięcy. Następnie, na podstawie przepisu fakultatywnego, jest zawieszany na dalsze miesiące. Nie ma tu konkretnego okresu, mówi się po prostu o „miesiącach”.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Nie możemy odwieszać i przyjmować z powrotem do służby tych funkcjonariuszy, którzy mają zarzuty korupcyjne. Wynika to z dwóch powodów. Po pierwsze, ze względu na oddziaływanie profilaktyczne na innych funkcjonariuszy, w szczególności na młodych, u których chcemy wykształcić postawę nieakceptowania korupcji. Ma to szczególne znaczenie na granicy wschodniej, na która przesuwane są etaty, na której jest dużo przyjęć na stanowiska celników. Co mielibyśmy powiedzieć tym ludziom, których rekrutujemy, gdyby osoby mające zarzuty korupcyjne dalej pozostawały na stanowiskach.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Po drugie – przyjmowanie funkcjonariuszy, którzy mają zarzuty, jest nieakceptowane społecznie. Było to wyrażane w różnych krytycznych publikacjach prasowych. Mogę tu przywołać publikację w „Kurierze Lubelskim”. Opinia publiczna, wyrażana przez media, nie aprobuje przyjmowania do pracy funkcjonariuszy, którzy mają zarzuty korupcyjne. Powszechnie uważa się, że nietolerowanie korupcji powinno być element polityki państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Pragnę państwa poinformować, że funkcjonariusze, którzy mają zarzuty i są zawieszeni, otrzymują połowę wynagrodzenia. Jeżeli zostaną przywróceni do służby, to dostają zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne regulacje wynikające z upływu czasu.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Zwolnienie ze służby ma charakter fakultatywny i odbywa się po ocenie stanowiska, które zajmuje dany funkcjonariusz w swojej jednostce. Dyrektor nie ocenia winy lub niewinności funkcjonariusz, nie ocenia materiału dowodowego, ocenia tylko potrzebę wykonywania zadań na danym stanowisku służbowym. Zarzuty najczęściej dotyczą funkcjonariuszy pełniących w oddziałach celnych służbę na stanowiskach kontrolerskich.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Jeśli przez przejścia graniczne jest wzrost obrotu towarowego, to podejmowane są odpowiednie działania, bo muszą być podejmowane. W wielu jednostkach Służby Celnej nie ma nowych etatów, czyli trzeba podjąć odpowiednie działania organizacyjne, aby wypełnić konieczne zadania. SG musi je wypełniać na należytym poziomie, bo w przeciwnym przypadku jest poddawana krytyce, że za mało jest osób na przejściach granicznych. Dysponuję dezyderatem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">W związku z zawieszaniem niektórych funkcjonariuszy ma sytuację rosnących kolejek na przejściach. Na szczęście w tej chwili nie mamy do czynienia z taką sytuacją. Jest tak dlatego, bo w ostatnich latach przesunęliśmy 600 etatów na granicę zewnętrzną. Jest jednak tak, że w stosunku do tych funkcjonariuszy, którzy mają zarzut, dyrektor izby celnej, działając pod wpływem takiej sytuacji gospodarczej, podejmuje decyzję o zwolnieniu ich ze służby. Wczoraj podałem informację, że takie decyzje dotyczą najczęściej funkcjonariuszy zawieszonych od 23 miesięcy. Jest tak, mimo że przepis mówi, że można tego dokonać już po upływie 12 miesięcy. W praktyce jednak dyrektorzy nie podejmują takich decyzji pochopnie. Zwykle są one podejmowane po dłuższym czasie – średnio po 23 miesiącach – a wcześniej weryfikowane w drugiej instancji.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Tak jak powiedziałem, w sytuacji powrotu funkcjonariusza do służby otrzymuje on pełne wynagrodzenie. Jeżeli funkcjonariusz został zwolniony a następnie w jego sprawie zapadłby wyrok uniewinniający, to ma on prawo powrotu do służby i do rekompensaty w wysokości sześciomiesięcznej pensji. Cieszę się z państwa dbałości o prawa człowieka. Troskę tę wyrażał pan poseł Kozdroń.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Pragnę przypomnieć, że w latach 2003-2008 w ustawie o Służbie Celnej funkcjonował nieszczęsny przepis, zawarty w art. 25 ust. 1 pkt 8a i 8b, który stanowił, że funkcjonariusza zwalnia się ze służby tylko dlatego, że postawiono mu zarzut. Nie czekano 12 miesięcy, nie czekano 23 miesięcy – wystarczyło postawienie zarzutu i funkcjonariusz natychmiast był zwalniany ze służby. W ten sposób w latach 2003-2008 straciło prace 646 osób. W tej chwili funkcjonariusze mają możliwość powrotu do służby. Te przepisy zostały uchylone dopiero w 2008 r., gdy celnicy słusznie zaakcentowali konieczność dokonania zmian. Obecny rząd uwzględnił te postulaty.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Przepisy zostały dostosowane do tych, które obowiązują w innych służbach. Przepisy dotyczące fakultatywnego zwalniania i przywracania do służby w sytuacji uniewinnienia funkcjonariusza obowiązują np. w Straży Granicznej. Nie widzę powodu, dla którego miałyby być one inne tylko w Służbie Celnej. Trudno, aby ta służba ponosiła ciężary związane z długością postępowania organów prokuratury. Proszę mieć na uwadze, że temat dzisiejszego posiedzenia Komisji dotyczy długotrwałych postępowań prokuratorskich, czyli takich, a nie innych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Pan poseł Kozdroń pytał między innymi o relacje między Służbą Celną a administracją skarbową. Starałem się na to odpowiedzieć. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie 10 dokumentu „Strategia antykorupcyjna Służby Celnej”.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Pan poseł Olas pytał się, gdzie najczęściej występują zjawiska korupcyjne. Trzeba sobie powiedzieć, że są one związane głównie z sytuacjami granicznymi, bo tam celnicy mają bezpośredni kontakt z podróżującymi. To jest podobna sytuacja, jak w przypadku kontroli drogowej. Mamy sytuację kontrolną, która trwa w określonym czasie i jest zależna od jednej osoby. Jeżeli podróżny chce dokonać przemytu, to pojawia się propozycja korupcyjna. Jest to sytuacja, w której bardzo trudno jest uchwycić sprawcę na gorącym uczynku, trudno jest znaleźć osobę, która przyjęła propozycję korupcyjną. Dlatego sprawy najczęściej dotyczą granicznych oddziałów celnych. Takie sprawy identyfikowaliśmy na granicy zachodniej w latach 2004-2006 i na granicy wschodniej w latach 2002-2006. Liczba zatrzymanych funkcjonariuszy została przytoczona w tym dokumencie. W 2005 r. było 83 funkcjonariuszy, którym postawiono zarzut z art. 228, w 2006 – 114, w 2007 – 153, a w 2008 – 150. Niestety, w tej chwili nie mam ze sobą nowszych danych.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Jeśli chodzi o płeć, to jesteśmy najbardziej sfeminizowaną służbą spośród wszystkich służb mundurowych – kobiety stanowią niemal 50% zatrudnionych. Zjawiska korupcyjne najczęściej dotyczą tych oddziałów, w których jest dużo ciężkiej pracy na zewnątrz, a tam częściej przyjmuje się do pracy mężczyzn. Tym samym, zarzuty w większym stopniu dotyczą mężczyzn niż kobiet. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję, panie ministrze. Pani prokurator, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ProkuratorProkuraturyGeneralnejAlinaJanczarska">Odnosząc się do pytania posła Dery – na czym mają polegać działania prokuratury zmierzające do zainteresowania się tymi sprawami, czy też skrócenia toku postępowania, pragnę przypomnieć, że z półrocznych badań wynika, że tych spraw jest zaledwie 17. Dysponuję danymi z końca lutego 2011 r. i mogę powiedzieć, że w tym czasie prowadzono zaledwie 17 takich postępowań. Jest to niewiele w porównaniu z ogólną liczbą spraw. Działania, które zmierzają do zainteresowania prokuratury tymi sprawami są już prowadzone w tej chwili. Skutkiem tego zainteresowania jest większa mobilizacja prokuratury w celu zintensyfikowania czynności dochodzeniowo-śledczych. Sprawy te są obejmowane zwierzchnim nadzorem służbowym.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ProkuratorProkuraturyGeneralnejAlinaJanczarska">Zwierzchni nadzór służbowy nie polega tylko na pozyskiwaniu bieżących informacji o toku tych spraw i przyczynach przedłużających się postępowań przygotowawczych, ale również na zapoznawaniu się z planowanymi czynnościami i badaniu, czy faktycznie w danych postępowaniach nie ma zawinionej przewlekłości. Niektóre z tych spraw są prowadzone w pionach przestępczości zorganizowanej. To skutkuje tym, że sprawy są obejmowane zwierzchnim nadzorem służbowym przez Departament ds. Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Generalnej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ProkuratorProkuraturyGeneralnejAlinaJanczarska">Jak mówiłam wczoraj, znaczna część spraw była objęta takim monitoringiem. Przyczyny długotrwałości postępowań były badane pod kątem różnych powodów. W licznych sprawach wpływały skargi, zarówno podejrzanych, jak i reprezentujących je osób, w tym także związkowców. Sprawy były badane w trybie skargowym przez przełożonych prokuratorów. Badano również tok prowadzonych postępowań. Tak jak powiedziałam wcześniej, tylko w jednym przypadku stwierdzono sądownie zawinioną przewlekłość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">To stwierdził sąd, pani prokurator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Z analizy materiałów, które cyklicznie otrzymujemy wynika, że nadzór – używam tego terminu kolokwialnie – prokuratorów nadrzędnych interesujących się tymi sprawami nie stwierdził zawinionej przewlekłości. Zważywszy jednak na to, że są to sprawy, które szczególnie interesują państwa posłów, że są to sprawy nabrzmiałe, Departament Postępowania Przygotowawczego będzie je monitorował, chociaż nie są one objęte monitoringiem dotyczącym przestępczości zorganizowanej.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Będziemy interesować się przyczynami długotrwałości postępowań. Tych spraw jest tylko 17, a więc nie powinno być większych trudności z ich monitorowaniem. Mówię o zainteresowaniu się tymi sprawami, bo w tej chwili prokurator generalny, zgodnie z regulaminem urzędowania powszechnych jednostek prokuratury nie ma instrumentów do tego, aby sprawować zwierzchni nadzór służbowy nad sprawami, które toczą się w wydziałach śledczych prokuratur okręgowych i rejonowych. Będziemy interesowali się tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Pragnę przypomnieć, że od połowy 2010 r. trwa monitoring tych spraw. Badamy w globalnym ujęciu, jak kształtowała się polityka aresztowa, ile było uniewinnień itd. Tego typu informacje, o ile dobrze się orientuję, przedstawialiśmy już państwu w poprzednich okresach. To jest kwestia tego, jak będzie się kształtowało zainteresowanie tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Padło pytanie, w których rejonach Polski było najwięcej takich postępowań. Bazując na informacjach obejmujących okres od 1 września 2008 do 30 września 2010 należy stwierdzić, że najwięcej spraw odnotowano w Apelacji lubelskiej – 11 postępowań, i w Apelacji wrocławskiej – 8 spraw. Następne apelacje miały mniej tego typu postępowań: Apelacja łódzka – 4 sprawy, Apelacja rzeszowska – 3 sprawy, Apelacja szczecińska – 3 sprawy. Pozostałe apelacje miały 1-2 sprawy. Tak wyglądała sytuacja do lipca 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">W ostatnim półroczu obraz uległ zmianie. Pierwsze miejsce odnośnie do liczby tych spraw zajęła Apelacja lubelska – 7 postępowań, drugie miejsce zajęła Apelacja białostocka – 5 postępowań, Apelacja warszawska – 2 sprawy, Apelacja łódzka – 2 sprawy, Apelacja szczecińska – 1 sprawa. W Apelacji gdańskiej w ostatnim półroczu nie prowadzono tego typu spraw. To tyle, jeśli chodzi o informację dotyczącą liczby spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Pani prokurator, jeśli chodzi o te kilkadziesiąt spraw, które pojawiły się wczoraj, to gros zarzutów dotyczyło przewlekłości postępowań. Powiedziała pani, że w tym momencie toczy się 17 spraw. Czy moglibyśmy się dowiedzieć, jaki jest średni czas ich rozpatrywania? Czy są takie sprawy, o jakich mówiła wczoraj pani poseł Beata Mazurek – że ktoś został aresztowany, postawiono mu zarzuty, ale do tej pory nie ma aktu oskarżenia. Ilu funkcjonariuszy to dotyczy? Czy mogłaby pani powiedzieć jeszcze coś więcej na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Jak rozumiem, pytanie dotyczy tych 17 spraw będących w biegu. W tej chwili toczy się już mniej spraw. Powiedziałam, że w ostatnim półroczu toczyło się ich 17. Objęły one łącznie 133 funkcjonariuszy celnych. Wobec 19 z nich skierowano akty oskarżenia. Dwie sprawy zawieszono, a pozostałe są w toku.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Jeśli chodzi o kwestie aresztowań, to w tej chwili nie jestem w stanie powiedzieć państwu, w których z tych spraw zastosowano taki środek zapobiegawczy. Nie jestem także w stanie podać, przez jaki okres te środki były stosowane i czy są w dalszym ciągu utrzymywane. Jeśli ta informacja jest istotna, to udzielimy jej na piśmie po bardziej wnikliwej analizie danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, zgłaszał się jeszcze pan poseł Smoliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Pan przewodniczący zadał już częściowo to pytanie, ale chcę też zapytać o to, czy w ramach nadzoru ustalono, dlaczego te dwa postępowania zostały zawieszone? Jakie były przyczyny zawieszenia? Na jak długo go dokonano? Czy ustalono jakiś okres?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselKazimierzSmolinski">Kolejna sprawa – na jakim etapie znajdują się pozostałe postępowania? Czy są przewidziane jakieś terminy ich zakończenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie? Bardzo proszę, pan profesor Filar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMarianFilar">Drodzy państwo, w dalszym ciągu niczego nie rozumiem. Im więcej słucham, tym mniej rozumiem. Być może jest to mój „pech”, ale pozwólcie państwo, że się nim podzielę. Będę mówił najprościej, jak tylko potrafię, a państwo mnie korygujcie.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselMarianFilar">Jadę samochodem ze Lwowa do Rzeszowa. W jakimś miejscu przekraczam granicę. Powiedzmy, że pracujący tam celnik nie podoba mi się, bo jest łysy i w okularach. W takim przypadku mogę pójść do jego zwierzchnika i powiedzieć, że ten celnik proponował mi, iż wpuści mnie do Polski z zawartością papierosów w bagażniku, ale pod warunkiem, że dam mu łapówkę – powiedzmy 1000 zł. Kwoty nie mają znaczenia. Ważna jest sama zasada. Będzie to oznaczało, że pod wpływem mojej denuncjacji szef tego nieszczęśnika w najlepszym przypadku zawiesi go, a w najgorszym zwolni po upływie 12 miesięcy. To, co działoby się w płaszczyźnie prawno-karnej, np. jakiś wyrok w tej sprawie, nie miałoby większego znaczenia. Na pociechę pozostałoby mu to, że gdyby został uniewinniony, to dostałby wynagrodzenie za okres 6 miesięcy. Czy ja to dobrze rozumiem? Czy tak to wszystko wygląda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję. Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę, pani poseł Iwona Arent.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselIwonaArent">Panie profesorze, dodam jeszcze, że sześciomiesięczne wynagrodzenie będzie przysługiwało także w sytuacji bardzo długiego postępowania. Najdłuższa sprawa trwała 7 lat. Po 7 latach można dostać sześciomiesięczne wynagrodzenie. To jest wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Proszę państwa, kto chciałby jeszcze zadać pytanie, bo zamknę listy mówców i będziemy się zbliżali do jakichś wniosków i rozstrzygnięć. Bardzo proszę. Proszę się najpierw przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PLMariaMrugala">Maria Mrugała – związek zawodowy „Celnicy. PL”. Chciałabym się odnieść do tego, co powiedziała pani prokurator. Jest orzeczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach o sygnaturze 2S8/10 z 24 maja 2010 r., w którym sąd stwierdza, że w postępowaniu prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w Siedlcach nastąpiła przewlekłość postępowania w okresie 10 września 2008 – 22 kwietnia 2010. To jest to, o czym wiemy, a nie wszystkie informacje do nas docierają. Czyli, to nie jest tylko ta jedna sprawa dotycząca przewlekłości. Inna sprawa, to fakt, że usłyszeliśmy tutaj tylko statystyki.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PLMariaMrugala">Pozwólcie państwo, że przeczytam kilka zdań z relacji funkcjonariusza, który był w takiej sytuacji i wobec którego zastosowano pewne środki. Ta sprawa jest już zamknięta. Jest już wyrok. Najczęściej do nas przychodzi ktoś, kto przedstawia jakąś autentyczną relację a nie tylko statystykę. To jest ktoś, na kim ciążą jakieś zarzuty. Nie do końca wiadomo, czy są one słuszne, czy też nie. Jest to dosłownie kilka zdań.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PLMariaMrugala">Zacytuję tę relację. Funkcjonariusz przyszedł na służbę. „Gdy wszedłem do biura kierownika zmiany, oprócz kierownika zmiany w pomieszczeniu przebywało dwóch mężczyzn, także po cywilu, którzy przedstawili mi zarzuty. Skuli mi ręce kajdankami z przodu tułowia i z biura kierownika zmiany zostałem wyprowadzony przez funkcjonariuszy ABW na parking przed budynkiem oddziału celnego, gdzie umieszczono mnie w samochodzie osobowym. Po kilkunastu minutach funkcjonariusze ABW nakazali mi wysiąść z samochodu i zaprowadzili mnie z powrotem do budynku oddziału celnego. Następnie poprowadzili mnie w kierunku placu odpraw, gdzie tej nocy pełniłem służbę. Na mój protest, że nie mogą prowadzić mnie w kajdankach, gdzie mogą mnie widzieć podróżni, nie odpowiadali i siłą poprowadzili mnie na oczach ludzi stojących w kolejce i oczekujących na odprawę, ku aplauzie przemytników będących wśród nich.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PLMariaMrugala">Panowie z ABW dokonali przeszukania mojego biurka i torby podręcznej, w której trzymałem rzeczy niezbędne mi do pracy. Nadal w kajdankach zostałem ponownie zaprowadzony na plac odpraw. Znów budziło to radość przemytników znajdujących się w kolejce, którzy cieszyli się i wykrzykiwali pod moim kierunkiem obelżywe epitety.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PLMariaMrugala">Przeprowadzony zostałem do budynku oddziału celnego. Funkcjonariusze ABW, którzy prowadzili mnie do tej pory przekazali mnie funkcjonariuszom wydziału V ABW – umundurowanym, w kominiarkach, uzbrojonych w broń automatyczną. Ci panowie przeszukali mnie, zabrali mi rzeczy osobiste, jakie posiadałem w kieszeniach, przeszukali moją szafkę w szatni. Następnie rozkuli mi ręce tylko po to, aby zakuć mi je ponownie za plecami. Dwóch mężczyzn uchwyciło mnie za ręce, które miałem skute kajdankami za plecami, powodując tym samym nieopisanie bolesną dźwignię na ramionach, która spowodowała, że moja głowa znajdowała się na wysokości moich kolan. W tej niewygodnej pozycji byłem już nie prowadzony, lecz wleczony na oczach kolegów z pracy, przełożonych, przemytników i całkowicie przypadkowych ludzi do samochodu służbowego ABW. W samochodzie poinformowano mnie, że jedziemy do moich rodziców, gdzie mieszkałem”. Później były pewne wydarzenia w domu, ale to jest nieistotne.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PLMariaMrugala">Przytoczę teraz fragment uzasadnienia wyroku. „W stosunku do oskarżonego Andrzeja była prowadzona legalna kontrola operacyjna na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie w dniu 28 października 2005 r. Jednakże zgromadzony w ten sposób materiał dowodowy nie zawiera żadnych elementów wskazujących na to, że dopuścił się on czynu z art. 231 par. 1 Kodeksu karnego. Nie wynika to także z wyjaśnień oskarżonych, ani zeznań świadków”.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PLMariaMrugala">Czy to postępowanie było słuszne? Czy wszyscy zastosowali prawo? Czy takiego funkcjonariusza należało zwolnić? To nie jest pojedynczy przypadek. Początek tej sprawy był w 2006 r. a uniewinnienie nastąpiło w 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PLMariaMrugala">Pan minister powiedział nam o tym, że ludzie są zwalniani tylko ze względu na dobro służby. Dla nas jest to subiektywne pojmowanie dobra służby. Poza tym wydaje się nam, że prawa człowieka powinny być na pierwszym miejscu. Zawsze mnie tak uczono. Zawsze miałam takie przekonanie, że prawa człowieka można ograniczyć tylko wtedy, gdy jest to bardzo mocno uzasadnione. Państwo dysponuje wobec naszej grupy bardzo mocnymi instrumentami. Kontroluje nasze majątki, nasze konta, nasze dochody. Prowadzona jest legalna kontrola operacyjna i kontrolowane wręczenie korzyści majątkowych. Tym samym, jest wiele możliwości, aby udowodnić nam winę.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PLMariaMrugala">Nie przeczę, że w naszych szeregach są funkcjonariusze, którzy stoją po „drugiej stronie”, zwłaszcza, że nasz służba w ogóle nie jest chroniona przed tym, aby tacy ludzie do nas przenikali. Co więcej, bardzo bulwersują nas takie sytuacje, gdy okazuje się, że w Służbie Celnej są zatrudniani przemytnicy. Na naszym forum, które jest bardzo popularne, bardzo długo toczono dyskusję o tym, że jeden z kierowników grupy mobilnej, która zajmuje się zwalczaniem przestępczości, jest byłym przemytnikiem. Jego koledzy opisywali nawet, gdzie ma skrytki w samochodzie. Taka dyskusja trwała kilka tygodni i nikt z przełożonych nie reagował.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PLMariaMrugala">Był taki funkcjonariusz, który został kiedyś przez nas ukarany, otrzymał mandat. Niejednokrotnie funkcjonariusze zwracają się do nas z informacjami, że na miejsce zatrzymanych funkcjonariuszy pojawiają się obok nich w mundurach ludzie, którzy do niedawna byli przez nich ścigani jako przemytnicy.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PLMariaMrugala">Wysoka Komisjo, kiedyś na posiedzeniu Komisją padło zapewnienie, że jest potwierdzony przynajmniej jeden taki przypadek. My nie jesteśmy w stanie potwierdzić wszystkich doniesień, ale takie informacje do nas docierają. Ludzie obawiają się, pracując z takimi funkcjonariuszami. Korupcja nie jest wynikiem tego, że kogoś udało się przekupić wtedy, gdy jest on funkcjonariuszem. On już przyszedł do nas z takim założeniem, że będzie współpracował z grupami przestępczymi, jest po prostu przemytnikiem przebranym w mundur.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PLMariaMrugala">Bardzo państwa prosimy o to, aby prawo było stosowane. Pani minister Julia Pitera podejmowała wątek tego, że prawo jest źle stosowane. Myślę, że funkcjonariusze ABW źle je stosowali. W tym okresie obowiązywało jeszcze obligatoryjne zwolnienie ze służby podejrzanego. Skoro były materiały operacyjne, które uzasadniały aresztowanie i takie sponiewieranie człowieka, to dlaczego nie było ich później w sądzie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, padły ciężkie słowa, szczególnie o zatrudnianiu pewnych osób. Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos, bo chcę zamknąć listę? Bardzo proszę, pan profesor Marian Filar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMarianFilar">Proszę państwa, ja naprawdę nie chcę jątrzyć. Chciałbym to jakoś sensownie i po ludzku załatwić. Gdybym wiedział, że tak to wygląda, to zaprosiłbym dyrektora Komisji Antykorupcyjnej z Kenii. Przed chwilą wyszedłem ze spotkania z nim. Rozmawialiśmy o korupcji w jego kraju itd. Gdybym wiedział, że to się będzie tak ciekawie rozwijało, to zaprosiłbym go na to posiedzenie. Spytałbym go, czy u nich jest tak samo, czy lepiej, czy gorzej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję. Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Jaworski, następnie pan, który się zgłaszał i zamykam listę. Jeszcze pan poseł Kropiwnicki, pan poseł Pahl, pani poseł Arent i zamykam listę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselAndrzejJaworski">Panie przewodniczący, z relacji, którą przed chwilą przytoczyła pani ze związku zawodowego, jednoznacznie – przynajmniej dla mnie – wynika, że naruszono prawa człowieka. Jeśli takie relacje są publicznie przytaczane na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, to nie sądzę, aby ten temat mógł być przemilczany. Ponieważ jest to konkretna sprawa, to uważam, że prokuratura powinna się nią zająć z urzędu. Nie jest to element „taki sobie”. Tych funkcjonariuszy można odnaleźć. Należy ich przesłuchać i sprawę zamknąć. Nie możemy pozwalać na to, aby posłowie w polskim parlamencie byli na forum publicznym informowani o tym, że zostało złamane prawo i żeby nic się w tym zakresie nie działo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselAndrzejJaworski">Wydaje mi się, że sprawa jest istotna i ważna, jeżeli chcemy być państwem europejskim działającym według standardów państwa demokratycznego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję. Bardzo proszę, teraz pan. Proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#FunkcjonariuszSluzbyCelnejAndrzejPamula">Nazywam się Andrzej Pamuła. Jestem zawieszonym funkcjonariuszem celnym z Izby Celnej w Białej Podlaskiej. Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie chciałbym ograniczać niczyjej wypowiedzi, ale jeśli przeciwko panu toczy się jakieś postępowanie, to nie chciałbym, aby posiedzenie Komisji było forum polemiki między panem a prokuratorem. Nie chcę zabierać panu głosu. Jeśli chce pan wygłosić kilka ogólnych uwag, to bardzo proszę. Nie chcę jednak, aby posiedzenie Komisji było miejscem, gdzie toczy się dyskusja z prokuratorem lub z ministrem w sytuacji, gdy toczy się postępowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#FunkcjonariuszSluzbyCelnejAndrzejPamula">Dobrze. W takim razie powiem ogólnie o tym, jakie są zarzuty w stosunku do naszego środowiska. Mam na myśli zarzuty korupcyjne i ważenie zarzutów przez dyrektora Izby Celnej w Białej Podlaskiej. Konkretny przykład to spotkanie 7 marca tego roku z funkcjonariuszami. Dyrektor stwierdził wówczas, że zarzut prowadzenia przez funkcjonariusza pojazdu pod wpływem alkoholu jest dużo mniejszym zarzutem, niż zarzut korupcyjny. Dyrektor ustawowo przywraca takiego funkcjonariusza do służby po upływie 3 miesięcy. Natomiast osoby z zarzutami korupcyjnymi pozostawił nawet bez wyjaśnień. Według tej logiki, wyjaśnienia funkcjonariusza, który mógł spowodować wypadek samochodowy pod wpływem alkoholu, nie są tak poważne. Taki funkcjonariusz może dalej pracować, podczas gdy my nie możemy. Co więcej, dyrektor przyjął wyjaśnienia od tamtego funkcjonariusza i uznał, że te wyjaśnienia były istotne dla sprawy.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#FunkcjonariuszSluzbyCelnejAndrzejPamula">Chciałbym też odnieść się do słów pani prokurator, która stwierdziła, że jest wiele wyroków skazujących. Ile jest jednak wyroków dotyczących funkcjonariuszy, którzy nie przyznają się do zarzucanych im czynów? Przytoczę przykład wyroku w sprawie z Jędrzychowic, 20 funkcjonariuszy przyznało się do zarzucanych im czynów i zostało skazanych, a 20 nie przyznało się do zarzucanych im czynów i wszyscy zostali uniewinnieni. Jest już uzasadnienie tego wyroku. Wyrok jest już prawomocny. Można byłoby dużo powiedzieć o tym wyroku. Jest to identyczna sprawa, jak w przypadku funkcjonariuszy z Izby Celnej w Białej Podlaskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan poseł Kropiwnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Szanowni państwo. Pani poseł, nie będę oceniał tego, co pani mówiła poza mikrofonem – że jak mi się nie podoba, to mogę wyjść. Odniosę się do wstrząsającej relacji, którą przytoczyła pani ze związku zawodowego. Rok 2006 był rokiem dramatycznym dla wielu uczciwych ludzi. Były to czasy Zbigniewa Ziobry, który wtedy święcił triumfy. Nie chcę, aby polemika toczyła się na tym polu, ale niestety taka jest prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Szanowni państwo, jest jakaś kolejność wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselMarzenaWrobel">Proszę pana, cały czas mówi pan, że o czymś nie będzie mówił, a jednocześnie właśnie o tym pan mówi. Pan insynuuje. Proszę nas nie obrażać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nikt nikogo nie obraża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Panie przewodniczący…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">W tej chwili wypowiada się pan poseł Kropiwnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Panie przewodniczący, piastuje pan taką samą funkcję jak ja i nie pozwolę na to, aby taki poseł… Panie pośle, przedmiotem naszego dzisiejszego posiedzenia jest poważna tematyka dotycząca celników a pan „wyjeżdża” z jakimiś „złotymi czasami Zbiory”. Niech pan się powstrzyma, bo narusza pan dobra osobiste nie tylko Zbigniewa Ziobry, ale całych naszych rządów. Czy ma pan jakieś dowody na to, że to Zbigniew Ziobro kazał wyprowadzać tego funkcjonariusza w kajdankach? Panie, niech się pan „uderzy w głowę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Panie pośle, dziękuję za bardzo „parlamentarne” wypowiedzi. To ostatnie zdanie było naprawdę „rewelacyjne” w tym miejscu. Świadczy o poziomie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Na chamstwo można odpowiadać tylko chamstwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Tak, „na chamstwo można odpowiadać tylko chamstwem”, ale pozwólcie państwo, że ja nie będę stosował tej zasady, bo to miejsce przekształciłoby się w miejsce niegodne. W tej chwili mówi pan poseł Kropiwnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselStanislawOlas">Chciałem zwrócić panu uwagę, że pan dopuszcza do głosu osoby, którym go pan nie udzielił, w ten sposób wszyscy mówimy naraz. Prosiłbym, aby pan przewodniczący prowadził posiedzenie. Nie może być tak, że wszyscy mówimy jednocześnie. Bardzo pana o to proszę, aby prowadził pan posiedzenie zgodnie z Regulaminem Sejmu RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję za zwrócenie mi uwagi. Przyjmuję tę uwagę z pokorą, aczkolwiek nie wiem, jak mam zabronić panu posłowi Mularczykowi. Grzecznie mu mówię, że nie udzielam mu głosu, a mimo to on z wielkim uporem ten głos zabiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Ad vocem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie można ad vocem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Wymienił pan moje nazwisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Pan poseł Olas wygłosił uwagę odnośnie do prowadzenia przeze mnie obrad. W tej chwili mówi pan poseł Kropiwnicki, a następnie pan poseł Pahl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Dziękuję, panie przewodniczący. Skomentuję to tylko…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie. Skupmy się wyłącznie na meritum a więc na tym, o czym teraz mówimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Nieobecna na dzisiejszym posiedzeniu Komisji pani poseł Beata Kempa bardzo często powtarza – pamiętam to – że kulturę wynosi się z domu. Niech to zostanie na tym etapie. Mam nadzieję, że tego typu działania, o których była tutaj mowa, odeszły w niepamięć, bo jest to rzeczywiście styl znany z telewizji. Mam nadzieję, że on już nie wróci. Było to ewidentne i zupełnie niepotrzebne łamanie godności człowieka przy jego zatrzymaniu. Można się zgodzić co do tego, że jakieś regulaminowe działanie narusza dobro człowieka, ale w tej sytuacji nie było ono potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Pochodzę z rejonu przygranicznego. Jest to co prawda region zachodni, gdzie nie ma w tej chwili dużego problemu, ale to zjawisko tam istniało. Znam środowisko celników. Nie ma jednak innego rozwiązania, jak czasowe zawieszenie.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Jeżeli chcemy bronić funkcjonariuszy i całej służby, to osoby sprawujące zwierzchnictwo muszą mieć możliwość wykonywania interwencji po to, aby odsunąć wszelkie pomówienia. Obecnie stosuje się czasowe zawieszenie, a nie tak, jak to jeszcze funkcjonowało w roku 2006 – natychmiastowe zwolnienie za samo pomówienie. Jest to zasadnicza różnica.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselRobertKropiwnicki">W tej chwili mamy czasowe zawieszenie na okres 12 miesięcy, choć, jak mówi pan minister, trwa to średnio 23 miesiące. Musi być jakiś mechanizm, który pozwoli na odsunięcie funkcjonariusza pomówionego od bieżących czynności. Jest oczywiście kwestia skali. Jeśli zdarzy się, że na terenie jednej izby będzie więcej takich zjawisk, niż na terenie innej izby, to minister finansów powinien się temu przyjrzeć i podjąć stosowne działania.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselRobertKropiwnicki">Kolejna rzecz, która jest karygodna, ale nie dotyczy tylko Służby Celnej, to przewlekłość postępowania sądowego. Z tym borykają się wszyscy. Przedsiębiorcy, osoby pomówione, uczestnicy procesów cywilnych oraz uczestnicy procesów karnych. Procesy te trwają długo. Miejmy nadzieję, że działania podejmowane przez ten rząd prowadzą do skrócenia tej przewlekłości, która, szczególnie w tym aspekcie, jest niewątpliwie naganna. Chodzi o to, że minister musi przyjrzeć się skali tego zjawiska w poszczególnych izbach. Zawsze może to wywoływać dyskusję. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję. Bardzo proszę, pan poseł Pahl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie udzielam panu głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Przepraszam, ale nie jest pan samozwańczym przewodniczącym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Prowadzę dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Czego pan się boi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Być może pan się czegoś boi. Niech pan poczeka w kolejce i niech się pan kulturalnie zachowuje na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Niech pan reaguje na bezpodstawne obrażanie polityków z innych ugrupowań politycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie było żadnego bezpodstawnego obrażania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Oczywiście, że było. Obciążanie Zbigniewa Ziobry przez młodego parlamentarzystę odpowiedzialnością za działania funkcjonariuszy ABW w 2006 r. jest po prostu śmieszne. Jeśli pan nie przerywa takich wypowiedzi, to ja to będę przerywał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Odbieram panu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Ja już skończyłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Bardzo proszę, pan poseł Witold Pahl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselWitoldPahl">Szanowni państwo, rozumiem tę temperaturę, bo atmosfera wywołuje wyższą wrażliwość. Idę w kierunku koncyliacyjnym… Pani poseł Wróbel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselMarzenaWrobel">Proszę się do mnie nie zwracać, bo ja się do pana nie zwracam. Nie życzę sobie, aby panowie prowokowali awantury polityczne. Do tej pory ta Komisja działała merytorycznie, a w wy w tej chwili, właśnie pod wpływem zbliżających się wyborów, chcecie się wciąż z nami konfrontować. Jeśli sobie tego życzycie, to bardzo proszę. W takim razie my także będziemy się zgłaszać się po każdej wypowiedzi posłów.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselMarzenaWrobel">Kultury, panie przewodniczący, to niech pan uczy swoich kolegów partyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję serdecznie za regulaminowe zachowanie na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselMarzenaWrobel">Najpierw zamknął pan listę, a w tej chwili nie dopuszcza nas pan do głosu. Gdybyśmy wiedzieli, że taki będzie przebieg tego posiedzenia, to na pewno nie pozwolilibyśmy na przedwczesne zamknięcie listy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Pytałem, kto z państwa chce jeszcze zabrać głos. Nie widzę tu żadnego uchybienia. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselWitoldPahl">Jeśli chodzi o temperaturę dyskusji, to nie jest ona na miejscu. Mamy dyskutować przede wszystkim o problemie praw człowieka. Nie jest dobrze, jeśli każdą wypowiedź odbieramy jako instrument walki politycznej lub wyborczej, bo przecież nie o to chodzi. Chodzi o rzeczywistą ocenę tego, co się działo i zastanowienie się, co dzisiaj możemy zrobić, aby prawa człowieka nie były naruszane. Nie mam żadnych wątpliwości, że w sytuacjach przewlekłości postępowań dochodzi do naruszania praw konstytucyjnych, prawa do sądu i sprawiedliwego rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PoselWitoldPahl">Działania, które zostały podjęte, o których mówił pan poseł Kropiwnicki, pozwoliły na przekreślenie tego jednego elementu, jakim jest arbitralność w zakresie zwolnień funkcjonariuszy Służby Celnej. Myślę, że był to krok w dobrym kierunku. Takie rozwiązania funkcjonują w innych pragmatykach służbowych. Razem z panią poseł Iwoną Arent głosowaliśmy za wprowadzeniem takich przepisów np. do ustawy o Służbie Więziennej. To, co dzisiaj jest nam rzeczywiście potrzebne – jest to apel do prokuratury – to współdziałanie organów w kwestii ochrony praw człowieka. Wydzielenie prokuratury ze struktur Ministerstwa Sprawiedliwości miało dać większą odpowiedzialność tej instytucji za prowadzone postępowania. Postulat wprowadzenia parametryzacji pracy prokuratury i okresowej oceny pracy prokuratorów wydaje się bardzo słuszny. Jest to postulat skierowany także pod adresem sądów. Trzeba wprowadzić te rozwiązania w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PoselWitoldPahl">To od tych, niezależnych od Sejmu organów władzy będzie zależało przestrzeganie praw człowieka. My możemy jedynie apelować. Wprowadziliśmy te rozwiązania, które dyscyplinują sąd i prokuraturę, czyli odpowiedzialność finansową Skarbu Państwa za przewlekłość postępowania. Można się zastanowić nad zwiększeniem tej dolegliwości, która wynika z parametryzacji pracy prokuratorów i sędziów, może to być również zwolnienie ze służby w jakiejś perspektywie. Na pewno może to oznaczać brak możliwości awansowych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PoselWitoldPahl">Warto byłoby zastanowić się nad tym, o czym mówiła pani prokurator, czyli nad współpracą z organami zwalczającymi przestępczość zorganizowaną. Odżywa dzisiaj postulat wydzielenia wydziału przestępczości zorganizowanej jako odrębnej instytucji, która miałaby większą mobilność i większą skuteczność działania.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PoselWitoldPahl">Mam apel do pana ministra i do przełożonych tych funkcjonariuszy, aby pozbyć się arbitralności, aby w sytuacji podejmowania trudnych decyzji o zwolnieniu funkcjonariuszy ze służby kierować się prawami człowieka. Nie rozwiążemy tego problemu w 100%, dopóki organy prokuratury i wymiar sprawiedliwości nie poradzą sobie z przewlekłością postępowania. Jest to zadanie dla nas, dla ustawodawcy. Proponuję, abyśmy bardzo dokładnie przejrzeli ten temat w teraz, gdy są nowelizowane: ustawa o prokuraturze i ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję. Bardzo proszę, pani poseł Iwona Arent.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselIwonaArent">Chciałabym zgłosić wniosek formalny, ale zanim to zrobię chcę powiedzieć, że bardzo żałuję, iż dzisiejsze posiedzenie Komisji przerodziło się z merytorycznego w polityczne. Mnie nie interesuje – zapewne państwa funkcjonariuszy także – czy to była lewica, PiS, czy też PO. Nie interesuje nas to, co się działo z funkcjonariuszami, ale to, co się teraz dzieje. Dzisiaj dowiedziałam się, że mamy posła o nazwisku Kropiwnicki, który podobno jest członkiem naszej Komisji. Rzadko pana widuje i nie widziałam, aby aktywnie uczestniczył pan w pracach naszej Komisji. Dzisiaj dowiedziałam się, że pan jest w naszej Komisji. Cieszę się, że przynajmniej raz zabrał pan głos. Szkoda tylko, że zmienił pan posiedzenie Komisji z merytorycznego w polityczne.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselIwonaArent">Proszę państwa, powiem szczerze, że za waszych rządów mam wiele zgłoszeń od ludzi, których wyprowadza się z domu przy dzieciach o godzinie 6-7 rano. Mam te przykłady i mogę je państwu pokazać. Tak się działo zawsze – w okresie rządów lewicy, PiS i PO. Naprawdę, nie licytujmy się i nie oskarżajmy, kto jest temu winien. Jeśli ma pan na coś dowody, to od tego jest prokuratura. Pani prokurator powinna z urzędu wszcząć postępowanie, bo usłyszała zarzut.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PoselIwonaArent">Chciałabym zgłosić wniosek formalny, bo, jak słyszeliśmy, jest pewien problem związany z łamaniem praw człowieka. Owszem, tak jak powiedziała dzisiaj pani ze związku zawodowego, w tym zawodzie są funkcjonariusze, którzy łamią prawo. W ich przypadku zarzuty korupcyjne mogą być zasadne. Pan poseł Kozdroń powiedział wczoraj, że nie można skrzywdzić nawet jednej osoby, jeśli jest niewinna. Musimy myśleć także o tej jednej, niewinnej osobie. Krzywda jest w tym, że nawet gdy prokuratura po upływie 12 miesięcy nie jest w stanie przedstawić zarzutów, to funkcjonariusze i tak są zwalniani. Pan minister mówił o tym, że te postępowania trwają średnio dłużej niż 12 miesięcy. Formalnie jednak można kogoś zwolnić po upływie owych 12 miesięcy. Jest to niesprawiedliwe, bo to postępowanie toczy się w dalszym ciągu, a ci ludzie pozostają bez środków do życia. To jest problem dla tych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#PoselIwonaArent">Rozumiem pana ministra, który mówi, że nie ma ludzi do pracy. Spróbujmy znaleźć jakieś rozwiązanie, aby pan minister był zadowolony, Służba Celna miała ludzi do pracy, a ci ludzie, którzy nie przyznali się do zarzutów – zwykle po jakimś czasie okazuje się, że nie ma dowodów na ich przestępczą działalność – nie byli krzywdzeni. W związku z tym mam propozycję, abyśmy podjęli komisyjną inicjatywę ustawodawczą. Jeśli państwo się na to nie zgodzicie, to deklaruję, że złożymy tę inicjatywę jako Prawo i Sprawiedliwość. Chciałabym jednak, aby była to próba porozumienia się ponad podziałami. Może przeczytam tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#PoselIwonaArent">Jest to niewielka zmiana ustawy o Służbie Celnej, która dotyczy art. 103 ust. 3. Otrzymałby on brzmienie: „W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych można przedłużyć do czasu zakończenia postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego, jednakże nie dłużej niż na 12 miesięcy. W przypadku, jeżeli czas trwania postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego nie zakończy się w tym okresie, funkcjonariusz zostaje przywrócony do służby na dotychczasowych warunkach”.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#PoselIwonaArent">Jestem oczywiście otwarta na dyskusję dotyczącą treści tej regulacji. Może należałoby tu wpisać: „jeżeli prokuratura nie przedstawi zarzutu”. W ten sposób chronimy tych ludzi, którzy nie przyznają się do zarzucanych im czynów. Zarazem pan minister miałby ludzi do pracy w Służbie Celnej. Taka jest moja propozycja i wniosek formalny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję bardzo. Ponieważ wyczerpaliśmy listę mówców, udzielę teraz głosu panu ministrowi i pani prokurator. Następnie przystąpimy do rozstrzygnięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Panie przewodniczący, szanowni państwo, Wysoka Komisjo. Pan profesor Marian Filar był zainteresowany modus operandi przestępstwa korupcyjnego w Służbie Celnej. To nie wygląda w taki prosty sposób, że przejeżdżający podróżny denuncjuje funkcjonariusza Służby Celnej, że ten podjął próbę wymuszenia łapówki. Te postępowania najczęściej są prowadzone w zakresie uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej – potocznie mówiąc w „spółdzielni”.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Wygląda to w ten sposób, że funkcjonariusze byli w zmowie, pobierali łapówki za przekroczenie granicy z niewielką ilością przemytu, głównie papierosów zza wschodniej granicy. Podróżni przekraczający granicę to akceptowali, ponieważ zysk z przemytu przewyższał koszty. Zwykle łapówka wynosiła kilkadziesiąt, najwyżej kilkaset złotych. Było to działanie trwające przez okres kilku lat – permanentne, ciągłe, w zorganizowanej grupie przestępczej. To nie jest takie proste, że to podróżny kogoś denuncjuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselMarianFilar">Wiem, że to nie jest takie proste…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Tego rodzaju przestępstwo jest identyfikowane przez Straż Graniczną, która jest drugą służbą funkcjonującą na przejściu granicznym i czuwającą nad bezpieczeństwem. Wszczyna ona określone czynności operacyjne. Najczęściej w toku tych czynności kształtuje się krąg osób zainteresowanych tym postępowaniem. To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Druga rzecz – pragnę państw poinformować, że w wyniku realizacji takiej polityki w odniesieniu do zjawisk korupcyjnych w Służbie Celnej, mamy coraz więcej zgłoszeń o próbach korupcji, które pochodzą od ludzi młodych pracujących na wschodniej granicy. Podróżni i załogi pociągów są przekonani, że na granicy nic się nie zmieniło i za niewielką opłatą można dokonać przemytu. Takiego zjawiska wcześniej nie było. Na pewno nie jest tak, że funkcjonariusze są zwalniani automatycznie, bo, jak mówiłem na poprzednim posiedzeniu, sytuacja w danej jednostce i na danym stanowiska jest szczegółowo analizowana.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Więcej niż połowa tych decyzji jest uchylana i przekazywana do ponownego rozpoznania ze względu na to, że takie decyzje nie mogą mieć nawet najmniejszego uchybienia. Zawieszenie powyżej 3 miesięcy jest fakultatywne, a więc nie jest poodejmowane wobec każdego. Dotyczy tylko tych osób, które mają zarzut korupcji, najczęściej w związku z działaniem w zorganizowanej grupie przestępczej, co jest zagrożone wysoką karą pozbawienia wolności. Przywraca się natomiast do służby osoby, które mają postawione inne zarzuty, najczęściej niezwiązane z aktywnością służbową. Nie ma powodu, żeby nie przywrócić do służby funkcjonariusza do czasu rozstrzygnięcia postępowania przygotowawczego. To pokazuje, że realizujemy politykę „Zero tolerancji dla korupcji”, a nie tylko zawieszamy automatycznie każdego funkcjonariusza, który ma zarzut. Jak pamiętam, dyskusja na ten temat toczyła się także w latach 2008-2009.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Sejm RP uchwalił ustawę o skardze na postępowanie prokuratorskie/sądowe, zgodnie z którą osoby skarżące się na przewlekłość postępowania mogą uzyskać odszkodowanie, jeśli w związku z nią doznały szkody. Zupełnie nie rozumiem, dlaczego Służba Celna ma ponosić ciężar przewlekłości postępowań przygotowawczych. Być może należałoby zastanowić się nad wprowadzeniem regulacji, wedle której, jeśli postępowanie trwa ponad 12 miesięcy, to prokuratura ponosi ciężar finansowania połowy uposażenia danego funkcjonariusza. Być może wtedy będzie ona zdeterminowana do szybszego prowadzenia postępowań. Może w sytuacji, w której postępowanie się przedłuża, powinna ona płacić wyższe odszkodowanie.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Zdarzenie, które zaprezentowała nam pani przewodnicząca Maria Mrugała, faktycznie miało miejsce w 2006 r. Wówczas wiele było takich „pokazówek” w świetle kamer telewizyjnych. W tej chwili staramy się współpracować ze służbami, które realizują zatrzymania na zlecenie prokuratury – ABW, CBŚ, CBA. Chodzi o to, że gdy zatrzymanie ma miejsce na terenie jednostki – unikamy tego – to staramy się, aby było ono dyskretne. Lepiej jest, jeśli zatrzymania odbywają się w domu, dlatego jest to zwykle wcześnie rano, przed wyjściem do pracy. Jest to naturalne działanie służb, które realizują tego typu czynności.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Jeśli chodzi o przypadek osoby, która została przyjęta do służby, a wcześniej została przez nas ukarana mandatem karnym, to trzeba pamiętać, że w każdej służbie zdarzają się przypadki przeniknięcia osób, które dokonywały wcześniej czynów przestępnych. Taki przypadek zdarzył się także w Służbie Celnej. Była to osoba ukarana mandatem krótko przed przyjęciem do pracy i dlatego nie była jeszcze zaewidencjonowana w bazie danych o mandatach.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Od 2010 r. stosujemy w Służbie Celnej nową procedurę przyjmowania funkcjonariuszy, która zakłada, że przed ostatecznym podpisaniem powołania do służby taka osoba jest sprawdzana w bazach danych wszystkich służb, sprawdzamy jej wiarygodność i to, czy nie ma przeszłości przestępczej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Bardzo proszę, pani prokurator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Proszę państwa, nie ukrywam, że w tej chwili nie jestem w stanie odnieść się do wypowiedzi pani, która przytoczyła orzeczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach. Jeśli zatem państwo posłowie uznacie, że ta kwestia wymaga bardziej szczegółowej informacji, to przedstawię ją na piśmie. Absolutnie się od tego nie uchylam.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Jeszcze raz chciałabym podkreślić, odnosząc się do kwestii skarg na przewlekłość postępowania, o której mówił pan minister, że istnieją określone instrumenty. Posłowie na pewno doskonale o tym wiedzą, dlatego nie ośmieliłabym się przytaczać tej wiedzy. Jedynie sygnalizuję, że strony mogą składać skargi na przewlekłość postępowania przygotowawczego. Zresztą strony bardzo często korzystają z tego instrumentu. Chodzi o przypadki, kiedy funkcjonariusze celni są stawiani w stan oskarżenia. Takie skargi są kierowane do sądu.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Jeśli dokonamy korekty i uwzględnimy przypadek, o którym pani mówiła, to okaże się, że były ich tylko dwa na ogólną liczbę postępowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Tego do końca nie wiemy, pani prokurator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Z tych informacji, które pozyskała Prokuratura Generalna z jednostek jej podległych wynika, że w czasie, który znajduje się w sferze naszych zainteresowań – czyli w okresie, którego dotyczył dezyderat – tego typu orzeczenia zapadały tylko w nielicznych przypadkach. Nie wykluczam, że mógł się tutaj wkraść jakiś błąd liczbowy. Postaram się jeszcze raz zweryfikować te dane, aby móc państwu służyć bardziej wyczerpującymi informacjami w tej materii. Z informacji pozyskanych z jednostek podległych wynika, że zainteresowane strony składały liczne skargi, które były badane przez uprawnione podmioty. Dotyczyły one różnych aspektów postępowań.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Jeżeli funkcjonariusz, wobec którego zastosowano środek w postaci zatrzymania, ma uwagi odnośnie do tej czynności, to doskonale wie, jak skorzystać z odpowiednich środków prawnych. Takiej osobie przysługuje skarga na niewłaściwe zatrzymanie, może ona skorzystać z właściwych instrumentów prawnych i poddać zatrzymanie kontroli sądowej. Skoro nie skorzystała, to znaczy, że nie ma krytycznych uwag o zatrzymaniu. Jeżeli skorzystała, to z całą pewnością było to badane.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Trudno mi w tej chwili odnieść się do incydentalnych przypadków, bo jestem przygotowana na pewne uogólnione zagadnienia. Trudno jest mi odnieść do konkretnego przypadku 20 uniewinnionych funkcjonariuszy z Jędrzychowic, bo wśród danych, którymi dysponowaliśmy w połowie lipca 2010 r., ta sprawa nie była uwzględniona. Nie ukrywam, że jest to dla mnie pewne zaskoczenie. Nie wiem, kiedy zapadł ten wyrok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#FunkcjonariuszSluzbyCelnejAndrzejPamula">W październiku 2010 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Czyli tej informacji mogło jeszcze nie być. Szanowni państwo, w tej chwili mówi pani prokurator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Reasumując, pozwolę sobie przedłożyć taki postulat – jeśli macie państwo wiedzę o konkretnych sprawach, w których, państwa zdaniem, zaistniały rażące nieprawidłowości, to proszę, abyście zwrócili się państwo do nas ze stosownym pismem. Wówczas zbadamy tę sprawę i przyjrzymy się tym uwagom w bardziej wnikliwy sposób, koncentrując się na wskazanej przez państwa sprawie. Tylko tak mogę odnieść się do krytycznych uwag dotyczących konkretnych funkcjonariuszy i konkretnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Nie ukrywam, że w tej chwili nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi w tej materii. Tak jak mówię, są instrumenty prawne, które zostały uchwalone przez Sejm. Jest możliwość złożenia skargi na przewlekłość postępowania przygotowawczego. Podejrzany, w momencie, w którym konstytuuje się jego stan jako podejrzanego, ma prawo do żądania bardzo wnikliwego informowania o swoich uprawnieniach. Może korzystać z nich bez żadnych ograniczeń, tak jak każdy podejrzany, niezależnie od tego, czy jest to funkcjonariusz celny, funkcjonariusz Policji, czy też każdy inny funkcjonariusz państwowy.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Nie widzę jakichś szczególnych utrudnień w tym, aby funkcjonariusze celni, którym postawiono zarzut korupcyjny, nie mogli korzystać z tych uprawnień. Skoro korzystają, to skarga na przewlekłość pozwala sądowi na ocenę prawidłowości postępowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Jaki jest efekt tych skarg, pani prokurator?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Nie będę się wypowiadała w imieniu tych, którzy rozpatrują te skargi. Trudno jest deprecjonować te rozstrzygnięcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Być może należałoby się pokusić o jakąś statystykę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselMarianFilar">Czy mógłbym coś powiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Poczekajmy, aż pani prokurator skończy swoją wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Mówi się tutaj o obciążaniu organów prokuratury. Jestem jak najbardziej daleka od wprowadzania jakichś elementów „odpowiedzialności” za długoterminowość postępowania, bo są to złożone sytuacje. Jednym z elementów, który niewątpliwie wpływa na wydłużenie czasu postępowania, jest oczekiwane na wyniki kontroli przeprowadzanej przez urzędy celne. Nie są to krótkie terminy. Nie jest to czas oczekiwania, który jest nieznaczący dla biegu postępowania. Jeśli można, to na tym zakończyłabym swoją wypowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselMarianFilar">Proszę państwa, pomarzmy sobie przez chwilę. Marzenie jest proste – wyrzućmy te wszystkie granice, celników i cła. Panie ministrze, pan się uśmiecha, ale czy Polska nie wytrzymałaby tych 10 TIR-ów „ruskich” papierosów? Wyrzućmy to wszystko i będziemy mieli spokój, nie będzie problemu korupcji itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie podejrzewałem pana o taki liberalizm, panie profesorze. Bardzo proszę, pan przewodniczący Mularczyk, także 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Wszyscy mamy świadomość tego, że istnieją środki prawne, procedury, mechanizmy kontrolne, ale to nie daje żadnego efektu. Jako osoba, która przez wiele funkcjonowała w wymiarze sprawiedliwości też korzystałem z tych środków, ale bardzo rzadko, wręcz sporadycznie. Rzadko można było uzyskać w stosunkowo krótkim terminie korzystne rozstrzygnięcie, jeśli chodzi o przewlekłość postępowania.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Ci ludzie mają de facto zniszczoną karierę zawodową, niezależnie od tego, czy tu chodzi o Służbę Celną, Straż Graniczną, czy też inną instytucję. Muszą szukać pracy gdzie indziej, mimo że często są niewinni. Każdy, kto miał do czynienia z wymiarem sprawiedliwości, niestety wie, że taka jest smutna prawda. Po to się tutaj spotykamy, aby podnieść temat a nie wysłuchiwać jakichś absurdalnych tez o tym, że to minister Ziobro kazał funkcjonariuszom ABW wykręcać komuś ręce. Tego typu dictum zawsze wywoła stanowczy protest.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Jest pytanie o statystyki. Jak długo one trwają i czy można zmienić prawo, aby tym niewinnym ludziom dać jakąś szansę na to, żeby mogli szybko się oczyścić, żeby nie odchodzili w niesławie w sytuacji, gdy mają już zniszczoną karierę zawodową i często także życie rodzinne. Nie mogą znaleźć pracy i często emigrują zagranicę.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PoselArkadiuszMularczyk">W tym celu dzisiaj się spotkaliśmy, bo temu chcemy jakoś zaradzić. Dlatego cieszę się, że są z nami państwo ze Służby Celnej oraz są przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Prokuratury Generalnej. Oczekujemy, że pojawią się jakieś inicjatywy zmierzające do rozwiązania tego problemu. Część z tych ludzi jest niewinna. Być może część jest winna korupcji, ale na pewno są tacy, którzy są niewinni, a oskarżyli ich przemytnicy, którzy chcieli się ich pozbyć.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PoselArkadiuszMularczyk">W takim właśnie celu zwołaliśmy to posiedzenie Komisji i inicjujemy te działania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Panie przewodniczący, jest jeszcze inna kwestia – sprawa odpowiedzialności prokuratury. Chcę powiedzieć, że jest kwestia odpowiedzialności prokuratury, która, na podstawie określonych dowodów stawia komuś zarzuty. Jeśli następnie te zarzuty nie bronią się przed sądem, to należy zastanowić się, na jakiej podstawie zostały postawione. Tak naprawdę, to jest najpoważniejszy problem, oczywiście obok innych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Szanowni państwo, zamknąłem już listę mówców. Przechodzimy do rozstrzygnięć merytorycznych. Przeprowadziliśmy dyskusję wokół odpowiedzi na nasz dezyderat. Podczas posiedzenia pojawiło się kilka rzeczy. Najpierw padł wniosek pana posła Jaworskiego skierowany do Prokuratora Generalnego, a dotyczący wyjaśnienia tych kwestii, o których mówiła pani ze związku zawodowego. Myślę, że pan prokurator generalny powinien otrzymać protokół z dzisiejszego posiedzenia Komisji. Powinniśmy o tym poinformować pana prokuratora generalnego. Proponuję, abyśmy w ten sposób zrealizowali wniosek pana posła Andrzeja Jaworskiego. Czy jest sprzeciw wobec takiego rozstrzygnięcia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Może przygotujmy kolejny dezyderat, bo wszyscy widzimy problem, a to wyjaśnienie, które dzisiaj otrzymaliśmy, w żadnej mierze nas nie zadowala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Mówię zupełnie o czymś innym. Mówię wyłącznie o wniosku pana posła Jaworskiego dotyczącym poinformowania pana prokuratora generalnego o zatrzymaniu, o którym mówiła pani ze związku zawodowego. Na razie mówię tylko o tym.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Rozumiem, że nie ma sprzeciwu. Komisja przygotuje wyciąg z protokołu. Przekażemy go panu prokuratorowi generalnemu. To była pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Przechodzimy do kolejnej kwestii – przyjęcia bądź też nieprzyjęci odpowiedzi na dezyderat. Mam propozycję – aby przyjąć odpowiedź na dezyderat w takim kształcie, w jakim ona wpłynęła do nas. Zarazem zobowiązać – poprosić – Prokuraturę Generalną o inne informacje, między innymi o statystyki, o których mówił pan przewodniczący Mularczyk oraz o uaktualnienie danych na temat toczących się postępowań. Chodzi miedzy innymi o średni czas toczących się postępowań. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka mogłaby otrzymać takie informacje. Czy ktoś wnosi sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselIwonaArent">Jestem przeciwna przyjęciu dezyderatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Jeśli jest sprzeciw, to za chwilę będziemy nad tym głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselIwonaArent">Jeśli chodzi o drugą część, to jestem jak najbardziej za tym, aby zobowiązać Prokuraturę Generalną…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie możemy zobowiązać, możemy jedynie poprosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselIwonaArent">Dobrze, poprosić. Zarazem jednak uważam, że nie powinniśmy przyjmować tej odpowiedzi na dezyderat, bo ona niczego nie wnosi. Jeśli niczego nie wnosi, to po co ją przyjmować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Przypomnę, że odpowiedź sformułowało zarówno Ministerstwo Finansów, jak i Prokuratura Generalna. Bardzo proszę, pan poseł Jaworski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselAndrzejJaworski">Chciałbym nawiązać do pańskiej poprzedniej wypowiedzi. Jakiś rok temu rozmawialiśmy na temat stawiania zarzutów. Informacja, jaką otrzymaliśmy na posiedzeniu Komisji, była taka, że prokuratura w momencie, w którym stawiała komuś zarzuty – chodziło o zupełnie inne sprawy – powinna mieć na tyle sztywne dowody, żeby szybko sformułować wniosek do sądu, aby ta sprawa mogła się jak najszybciej zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselAndrzejJaworski">Z tego, co dzisiaj nam powiedziano wynika, że te zalecenia prokuratora generalnego, albo nie są przestrzegane, albo też idzie to jakimś własnym torem. W momencie, gdy jest tyle przewlekłych spraw, wydaje mi się, że coś jest nie tak w prokuraturze. Te zarzuty są stawiane tak – „postawmy zarzut, a potem niech się to wszystko jakoś dzieje”. Dopiero później zbiera się dowody itd. Prosiłbym, aby ten element także został uwzględniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dobrze. Szanowni państwo. Mamy dwa wnioski. Mój odnośnie do przyjęcia odpowiedzi na dezyderat z uwzględnieniem prośby o wszystkie dodatkowe dane, o których mówiliśmy. Pani prokurator wszystkiego tego wysłuchała i zanotowała. Ma przegląd tego wszystkiego, co jeszcze mogłoby nas interesować. Drugi wniosek sformułowała pani poseł Arent – aby nie przyjmować tej odpowiedzi, ale mimo tego wystąpić o informacje, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan profesor Filar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselMarianFilar">Chciałem „pójść za ciosem”. Prosiłem państwa, abyście znieśli te wszystkie cła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Panie profesorze, nie mamy takiej mocy. Dezyderat o zniesienie ceł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselMarianFilar">Proszę państwa, pewnie tego nie doczekam, ale państwo doczekacie czasów, kiedy o tych wszystkich cłach będzie nam się tylko śniło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Wtedy nas Chińczycy „zaleją”, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Schodzimy na jakieś boczne tory, to jest problem globalizacja itd. Zaraz znowu zacznie się dyskusja. Pan poseł Smoliński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Dziękuję, panie przewodniczący. Myślę, że jeśli dojdzie do tego, że poprosimy o wyjaśnienia, to należałoby się także spytać, ile z tych spraw to tzw. sprawy wielowątkowe. Myślę, że to też jest pewien problem. Prokuratura chce zbyt wiele wątków załatwić w jednym postępowaniu i wpada we własną pułapkę. Tak że zasadne jest pytanie o to, ile jest postępowań wielowątkowych? Czy ma to wpływ na przewlekłość postępowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Dobrze. Przechodzimy do głosowań. Nie chcę już ich opisywać. Wszyscy wiemy, o co chodzi. Są dwa wnioski – mój i pani poseł Iwony Arent. Przyjęcie mojego wniosku spowoduje, że wniosek pani poseł Arent będzie bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Po tym głosowaniu przejdziemy do trzeciego elementu, czyli do wniosku formalnego pani poseł Arent. Na razie głosujemy nad przyjęciem odpowiedzi na dezyderat i poproszeniem o dodatkowe informacje.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Kto jest za przyjęciem mojego wniosku? 7 głosów za. Kto jest przeciw? 6 głosów przeciwnych. Kto się wstrzymał? 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Stwierdzam, że odpowiedź na dezyderat została przez nas przyjęta. Zarazem mamy prośbę do prokuratora generalnego o pisemną informację. Zostawiamy sobie furtkę, wrócimy do tego tematu, gdy te dane otrzymamy.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Kolejna sprawa. Pani poseł Iwona Arent złożyła wniosek formalny o podjęcie inicjatywy ustawodawczej. Nie sądzę, abyśmy dzisiaj byli w stanie zająć się tym wnioskiem. Moja prośba jest taka, aby tą sprawą zajęło się prezydium Komisji. Jeśli mielibyśmy stworzyć jakiś projekt, to wystąpilibyśmy o wszelkie możliwe opinie: MS, BAS, eksperci). Po ich otrzymaniu moglibyśmy zwołać posiedzenie Komisji i podjąć temat inicjatywy ustawodawczej. Co pani poseł na to?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselIwonaArent">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie ma sprzeciwu, czyli nie musimy nad tym głosować. Myślę, że prezydium mogłoby się spotkać w przyszłym tygodniu. Mamy wstępną propozycję pani poseł. Proszę, aby pani poseł przyszła na to posiedzenie i przedstawiła ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselIwonaArent">Przedstawiłabym wtedy również inne nasze propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Skoro jest to inicjatywa ustawodawcza, to musi mieć jakieś uzasadnienie, tak aby miało to „ręce i nogi”. Rozumiem, że nie ma sprzeciwu odnośnie do takiego trybu procedowania. Bardzo proszę, pani prokurator chciała zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Przepraszam bardzo, ale chciałabym uniknąć pewnych uchybień. Czy szanowna Komisja zwróci się do Prokuratury Generalnej pisemnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Nie, nie ma takiej potrzeby. Podjęliśmy uchwałę, wystosowaliśmy prośbę. Pani prokurator reprezentuje tutaj pana prokuratora generalnego. Pani prokurator wszystko słyszała. Myślę, że to wystarczy, bez jakichkolwiek dodatkowych pism.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#ProkuratorPGAlinaJanczarska">Czy państwo określacie jakiś termin?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Pani prokurator – niezwłocznie, aczkolwiek sądzę, że musicie państwo mieć na to miesiąc. Bardzo proszę, pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselMarianFilar">Prośba formalna. Kochani, wyjdźmy z tej sali z takim poczuciem, że nie gniewamy się na siebie. Pamiętajmy o tym, że Judasz był celnikiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Od polityki wewnętrznej, poprzez globalizację, doszliśmy do Biblii. Powiem szczerze, że nie czuję się ekspertem. Dziękuję wszystkim za obecność. Na pewno wrócimy do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechWilk">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>