text_structure.xml 98.8 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich obecnych. Serdecznie witam na dzisiejszym posiedzeniu Komisji pana ministra Czesława Piątasa, pana generała Andrzeja Wasilewskiego, a także pana dyrektora Andrzeja Żaka. Witam także wszystkich pozostałych dyrektorów oraz osoby funkcyjne. Nie będę wymieniał wszystkich obecnych, gdyż na liście gości mamy ponad 20 osób. Dlatego proszę mi wybaczyć, że potraktowałem powitanie w sposób wybiórczy.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Porządek dzisiejszych obrad został państwu doręczony na piśmie. W porządku obrad mamy rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej, przyjęcie planu pracy oraz sprawy różne. Prezydium Komisji zostało zmuszone do tego, żeby już na posiedzeniu zaproponować państwu zmianę porządku dzisiejszych obrad. Proponuję, żebyśmy do porządku obrad wprowadzili dodatkowy punkt dotyczący rozpatrzenia poprawek zgłoszonych przez Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Proponuję, żeby ten dodawany punkt został rozpatrzony jako pierwszy. W związku z tym zmieni się numeracja kolejnych punktów porządku dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za wprowadzeniem dodatkowego punktu do porządku dzisiejszych obrad?</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja rozszerzyła porządek obrad o punkt, którego rozpatrzenie zaproponowałem. Kto z państwa jest za przyjęciem całego, rozszerzonego porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że porządek obrad został przyjęty jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Zgodnie z przyjętym porządkiem obrad przechodzimy do rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Posłowie otrzymali treść poprawek na piśmie. Proszę posła Andrzeja Bętkowskiego o przedstawienie poprawek w imieniu wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">W dniu wczorajszym, podczas drugiego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw zgłosiliśmy 2 poprawki. Poprawka nr 1 dotyczy dodania do art. 1 w pkt 36, po lit. a) nowej litery, która nie została określona. W tej nowej literze umieszczona zostanie zmiana polegająca na dodaniu po pkt 2 w ust. 8 nowego pkt 2a w brzmieniu:  „2a) duchownych w uznaniu ich zasług z tytułu odbycia zasadniczej służby wojskowej podczas studiów w wyższych seminariach duchownych latach 1959-1980”. Poprawkę nr 1 należy rozpatrywać łącznie z poprawką nr 2, ponieważ przyjęcie poprawki nr 1 powoduje określone konsekwencje. Poprawka nr 2 dotyczy art. 1, w którym pkt 36 lit. b) należy nadać brzmienie: „b) w ust. 8a pkt 1 otrzymuje brzmienie: »1) w przypadku, o którym w ust. 8 pkt 1, 2 i 2a, w stosunku do:</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">a) osób posiadających stopnie wojskowe szeregowych lub podoficerów – na pierwszy stopień oficerski (podporucznika),</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselAndrzejBetkowski">b) osób posiadających stopnie oficerskie – na wyższe stopnie oficerskie«”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselAndrzejBetkowski">Przyjęcie tych dwóch poprawek powoduje konieczność zmiany w art. 23 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselAndrzejBetkowski">Chciałbym uzasadnić ten wniosek Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. Chcielibyśmy, żeby przyjęte zostały poprawki, które umożliwią mianowanie na wyższe stopnie wojskowe osób duchownych, które w czasie studiów w wyższych seminariach duchownych w latach 1959-1980 odbyły zasadniczą służbę wojskową. Chcielibyśmy, żeby w art. 76 stworzyć nową kategorię osób. Wydaje nam się, że losy życiowe tych osób powodują, że mogą zostać zaliczone do tej kategorii. O co nam chodzi? Nie wiem, czy starsze osoby pamiętają, że jedną z form walki komunistycznego państwa z kościołem była zasadnicza służba wojskowa kleryków, wprowadzona pod koniec lat 50. Pierwszy pobór do takiej służby odbył się w 1959 r., chociaż istnieją pewne dane wskazujące, że już w 1955 r. kilkudziesięciu alumnów zostało powołanych do zasadniczej służby wojskowej. Później takie pobory odbywały się co 2 lata, aż do 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselAndrzejBetkowski">Dowódcy jednostek dla kleryków otrzymali od generała Jaruzelskiego instrukcję, która brzmiała następująco: „Należy wpajać im dogłębne przekonanie o aspołecznym charakterze zawodu księdza, rozbudzać wiarę w idee socjalizmu i osiągnięcia Polski Ludowej”. Nie da się ukryć, że seminarzyści podlegali specjalnej, antyreligijnej obróbce, której celem była ich rezygnacja ze studiów w seminariach. Część z nich poddała się tej indoktrynacji i zrezygnowała z dalszego kształcenia się na duchownego. Chciałbym zauważyć, że byli to młodzi ludzie, którzy po maturze wybrali drogę powołania duszpasterskiego. Jeśli chodzi o szkolenie wojskowe, to mieli oni inne warunki niż ich rówieśnicy, którzy w tym czasie studiowali w wyższych uczelniach. W tym czasie studenci wyższych uczelni odbywali szkolenie wojskowe w studiach wojskowych. Zajęcia odbywały się w ramach programu danego roku studiów i kończyły się obozem, na którym studenci uzyskiwali stopień podoficerski. Wobec kleryków takie postępowanie nie było stosowane. Było ono całkowicie odmienne.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselAndrzejBetkowski">Odbywali oni zasadniczą służbę wojskową, która trwała 2 lata. Zwracam uwagę na to, że oni także byli po maturze, w związku z czym powinni być traktowany w taki sam sposób, jak wszyscy inni studenci. Na pewno wiedzą państwo o tym, że początkowo to szkolenie odbywało się po powołaniu do normalnej jednostki wojskowej. Alumni przebywając w wojsku działali w pewnym rozproszeniu. Jednak później stworzono  3 jednostki specjalnie dla kleryków, które nazwano batalionami ratownictwa terenowego. Takie jednostki powstały w Brzegu, w Szczecinie-Podjuchach oraz w Bartoszycach. Ostatnia z wymienionych jednostek istniała najdłużej. Alumni – młodzi ludzie zabrani z seminarium do wojska – byli poddawani indoktrynacji. Byli także kartą w rozgrywce prowadzonej przez ówczesnych decydentów politycznych z kościołem. Tego nie ukrywano. Było wiadomo, że im bardziej jakiś biskup podpadał władzy, tym większa liczba kleryków z jego diecezji trafiała do zasadniczej służby wojskowej. Tyle chciałem państwu powiedzieć tytułem uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselAndrzejBetkowski">Reasumując, chciałbym powiedzieć, że tworząc tę kategorię uważano, że pobór kleryków do wojska musi być uznawany za jedno z narzędzi służących represjom na odcinku polityki wyznaniowej państwa wobec kościoła. Ci młodzi ludzie byli poddawani pewnym szczególnym represjom. Te poprawki mają być aktem służącym naprawieniu oczywistej niesprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">W imieniu Komisji Obrony Narodowej chciałbym pana posła zdyscyplinować. Uzasadnienie poprawek miało być krótkie i zwięzłe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">W takim razie już kończę. Powiem jeszcze jedno zdanie. Ta poprawka byłaby aktem naprawienia oczywistej niesprawiedliwości w traktowaniu tych młodych ludzi – alumnów – w porównaniu z innymi studentami, którzy odbywali szkolenie wojskowe w swoich uczelniach. Proszę członków Komisji i przyjęcie tych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Jakie jest stanowisko strony rządowej w sprawie tych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Nie negując dobrych intencji i tego wszystkiego, co przed chwilą powiedział pan poseł, pragnę podkreślić, że obowiązujące w dniu dzisiejszym rozwiązania prawne umożliwiają takie działania, jak mianowanie żołnierzy rezerwy na wyższe stopnie wojskowe. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że w tym czasie były także inne grupy żołnierzy, którzy byli wcielani do służby wojskowej przymusowo i wykonywali pewne obowiązki służbowe. Przykładem mogą być bataliony górników. Istniały także inne grupy tego typu. Myślę, że przyjęcie tych poprawek oznaczałoby szczególne potraktowanie tylko tej jednej grupy, co byłoby rozwiązaniem bardzo wybiórczym. O przedstawienie bardziej szczegółowego uzasadnienia naszego stanowiska poproszę dyrektora Departamentu Prawnego oraz dyrektora Departamentu Kadr w Ministerstwie Obrony Narodowej. Wydaje mi się, że obowiązujące rozwiązania w pełni umożliwiają awans takich osób. Chyba najlepszym przykładem może być arcybiskup Leszek Sławoj Głódź, który także kiedyś odbywał taką służbę, a dziś jest generałem dywizji w stanie spoczynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorDepartamentuPrawnegoMONplkPiotrPabisiakKarwowski">Postaram się mówić krótko, żeby wszystko odbywało się tak, jak powinno się odbywać na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej. Przede wszystkim powiem, że art. 76 ust. 8 pkt 2 przewiduje, że w uznaniu zasług z tytułu działalności na rzecz suwerennej i demokratycznej Rzeczypospolitej Polskiej każdy obywatel może być mianowany na stopień wojskowy. Jest oczywiste, że to rozwiązanie dotyczy także osób duchownych. Należy wziąć pod uwagę to, że taka możliwość istnieje bez konieczności wyspecyfikowania szczególnej grupy obywateli. Wydaje się, że rozwiązanie, które obecnie funkcjonuje w systemie prawnym, jest ze wszech miar słuszne, a jednocześnie nie doprowadza ono do zróżnicowania w możliwościach awansowania pewnej grupy żołnierzy rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DyrektorDepartamentuPrawnegoMONplkPiotrPabisiakKarwowski">Poza tym chciałbym zwrócić uwagę na to, że rozwiązania, które istnieją obecnie w zmienianej ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, przewidują, iż z takiego szczególnego trybu mianowania można skorzystać tylko 1 raz. Natomiast poprawka zgłoszona w dniu wczorajszym w czasie obrad plenarnych Sejmu nie przewiduje takiego ograniczenia, a jednocześnie nie ogranicza możliwości jednoczesnego wykorzystania obu przepisów, a więc przepisu istniejącego oraz zgłoszonego w dniu wczorajszym. Oznacza to, że w stosunku do tej grupy osób istniałaby możliwość co najmniej dwukrotnego awansowania na wyższy stopień wojskowy. W związku z tym mogłoby dojść do sformułowania zarzutu, że ustawodawca potraktował pewną grupę osób w sposób wybiórczy i umożliwił im skorzystanie z pewnych uprawnień w szerszym zakresie niż pozostałym żołnierzom rezerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Proszę o zabranie głosu pana dyrektora Niewiadomskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuKadrMONAndrzejNiewiadomski">Przedstawię państwu dodatkowo kilka argumentów merytorycznych. W tej poprawce przyjęto taką stylistykę, że przepis nawiązuje do uznania zasług. Chcę powiedzieć,  że zasługi zazwyczaj są rozpatrywane indywidualnie. W związku tym każdą sprawę będzie trzeba badać oddzielnie, jak jest w każdym przypadku, gdy uhonorowane mają być określone zasługi. Wydaje się, że generalnie rzecz biorąc, jest to właściwa ścieżka. Mówię o honorowaniu obywateli nadaniem wyższego stopnia wojskowego w związku z określonymi zasługami. Natomiast do tej pory w regulacjach prawnych nie było przepisu przewidującego nadawanie wyższych stopni wojskowych jako zadośćuczynienie za doznane krzywdy. Takich regulacji do tej pory nie było. Przepisy przewidywały możliwość nadania wyższego stopnia wojskowego jedynie z tytułu zasług.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuKadrMONAndrzejNiewiadomski">Chcę powiedzieć, że sprawiedliwie stało się tak, że wielu spośród alumnów, którzy odbyli szkolenie wojskowe i posiadali kwalifikacje wojskowe, zasiliło później Ordynariat Polowy Wojska Polskiego. Stało się to w sposób całkowicie naturalny, gdyż mieli oni pełne kwalifikacje wojskowe. Chcę państwu przypomnieć, że przy powoływaniu do wojska takie osoby otrzymywały od razu stopień kapitana. Dziś wielu spośród księży, którzy wtedy zostali przeszkoleni wojskowo i posiadali przygotowanie do pracy z żołnierzami, ma wysokie stopnie wojskowe. Należy powiedzieć, że osoby te osiągnęły określoną satysfakcję. Wydaje się, że nadawanie tym księżom wyższych stopni wojskowych z powodu, którego dotyczy poprawka, nie jest zbytnio uzasadnione. Powiedziano już o tym, że takie ogólne regulacje otwierają całą paletę roszczeń. Takich grup było więcej, o czym wspominał już pan minister. Istniały bataliony budowlane, junacy „Służby Polsce”, żołnierzy z kopalni i inne grupy. W tym czasie liczba takich grup była spora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Proszę o zabranie głosu posła sprawozdawcę tego projektu, którym jest poseł Czesław Mroczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Uważam, że powinniśmy odrzucić te poprawki z powodów, o których była mowa. Istnieje pewna niezręczność, która dotyczy założeń tych poprawek. Nie wynika to z ich treści, ale z uzasadnienia przedstawionego przez przedstawiciela wnioskodawców, posła Bętkowskiego. Założenie jest takie, że służba wojskowa w tamtym okresie była formą represji wobec duchownych. Uznając, że była to forma represji przewidujemy dla tych osób zadośćuczynienie w postaci nadania wyższego stopnia wojskowego. Jest tu jakaś sprzeczność. Jeśli służba wojskowa była represją, to nagrodą za to nie powinno być nadanie wyższego stopnia wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Drugi element, który był dość mocno podkreślany, to możliwość sformułowania zarzutu o nierównym traktowaniu. Do tej pory w Wojsku Polskim zasadnicza służba wojskowa była przymusowa. Każdy, kto odbył zasadniczą służbę wojskową, może powołując się na ten przepis i zażądać dla siebie identycznej regulacji, czyli automatycznego nadania stopnia podporucznika. Jeżeli uznamy, że zasadnicza służba wojskowa w PRL była represją, za którą zadośćuczynieniem będzie nadanie wyższego stopnia wojskowego i to stopnia oficerskiego, to takie rozwiązanie należałoby zastosować wobec wszystkich osób, które odbyły zasadniczą służbę wojskową. Takie jest moje stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tych  poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselDariuszSeliga">Moją wypowiedź zacznę od stwierdzenia, że nie zgadzam się z dyrektorem Departamentu Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej. Rozumiem, że od 1945 r. do momentu utworzenia Ordynariatu Polowego w 1990 r. upłynęło wiele lat. Z tego powodu do Ordynariatu Polowego weszła tylko pewna grupa duchownych, którzy mogli zostać wojskowymi. Tak możliwość nie obejmowała wiele osób z grupy, której dotyczy omawiana poprawka. Pan dyrektor sam przyznał, że do tej pory nie było żadnego zadośćuczynienia. Wydaje się, że warto coś w tej sprawie zrobić. Bardzo proszę, żeby na temat tych poprawek wypowiedzieli się przedstawiciele Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Za chwilę poproszę przedstawicieli Biura Legislacyjnego o przedstawienie opinii. Być może będzie potrzeba, żeby wypowiedzieli się szerzej. Jednak wcześniej o głos poprosił poseł Antoni Macierewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Chciałbym zwrócić uwagę na kilka kwestii. Po pierwsze, mamy tu do czynienia tylko z otwarciem pewnej możliwości. Powiem uczciwie, że traktowanie tych przepisów w taki sposób, że przewidują one obligatoryjny awans tych osób wskazuje na to, że być może mamy zasadniczo różny sposób podejścia do języka polskiego. Proszę ekspertów o wyjaśnienie tej sprawy. Jestem przekonany, że z brzmienia tych przepisów w żaden sposób nie wynika ich obligatoryjność. Powodują one jedynie otwarcie takiej możliwości. Bardzo proszę, żeby nie polemizować z nami w sposób nieuczciwy.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Po drugie, wdzięczny jestem panu ministrowi, a także innym przedstawicielom Ministerstwa Obrony Narodowej za wskazanie, że istniały także inne grupy, które były represjonowane. To prawda. Być może należałoby o tych grupach także pamiętać. Jeżeli Platforma Obywatelska zechce rozszerzyć ten przepis także na inne grupy, to jesteśmy na to otwarci. Jednak chyba nikt nie ma wątpliwości, że duchowieństwo było traktowane w sposób szczególny. W ten sposób było traktowane najdłużej, chyba że o czymś nie wiem. Jest oczywiste, że mogę nie posiadać pełnych informacji np. na temat stanu wojennego. Może wtedy jakieś inne grupy były traktowane w taki sam sposób, jak duchowieństwo. Wydaje mi się jednak, że duchowieństwo było traktowane w ten sposób najdłużej. Z tych względów raz jeszcze bardzo proszę o przyjęcie tych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Proszę o zabranie głosu przedstawicieli Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Najpierw powiem, że poprawka jest prawidłowa, jeśli chodzi o jej budowę legislacyjną. Może być poddana pod głosowanie, ale będzie rodziła konsekwencje związane z przepisem o wejściu w życie. Druga sprawa dotyczy pytania zadanego przez posła Macierewicza. Z przepisów obowiązującej ustawy, w które nie ingeruje omawiana poprawka, wynika, że żadnej z osób nie przysługuje roszczenie o mianowanie na wyższy stopień wojskowy. Przepis ma charakter uznaniowy. Istotnym elementem jest spełnienie warunków, które umożliwiają mianowanie na wyższy stopień wojskowy. Jednak decyzja w tej sprawie i tak należy do organów uprawnionych, czyli do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz do ministra obrony narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tych poprawek?  Nie widzę zgłoszeń. Jeśli nie mają państwo dalszych uwag, to przystąpimy do głosowania nad poprawkami zgłoszonymi przez Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości. Przeczytam państwu poprawkę nr 1. Poprawka nr 1 dotyczy dodania w art. 1, w pkt 36 po lit. a) nowej lit. … w brzmieniu: „…/ w ust. 8 po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">»2a) duchownych w uznaniu ich zasług z tytułu odbycia zasadniczej służby wojskowej podczas studiów w wyższych seminariach duchownych w latach 1959-1980«”.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Poprawkę nr 1 należy rozpatrywać łącznie z poprawką nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dobrze. W takim razie przeczytam również poprawkę nr 2. Poprawka nr 2 dotyczy nadania art. 1 pkt 36 lit. b) brzmienia: „b) w ust. 8a pkt 1 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">»1) w przypadku, o którym mowa w ust. 8 pkt 1, 2 i 2a, w stosunku do:</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">a) osób posiadających stopnie wojskowe szeregowych lub podoficerów – na pierwszy stopień oficerski (podporucznika),</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">b) osób posiadających stopnie oficerskie – na wyższe stopnie oficerskie«”.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja, przy 9 głosach za wnioskiem, 10 głosach przeciwnych oraz braku głosów wstrzymujących się, zaopiniowała obie poprawki negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przechodzimy do realizacji pkt II porządku dzisiejszych obrad. W tym punkcie rozpatrzymy sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o dyscyplinie wojskowej. O przedstawienie sprawozdania podkomisji proszę panią poseł Jadwigę Zakrzewską, przewodniczącą podkomisji nadzwyczajnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W styczniu 2009 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy o dyscyplinie wojskowej. Ten projekt przewiduje przede wszystkim unormowanie zasad i trybu wyróżniania żołnierzy i byłych żołnierzy pododdziałów, oddziałów i instytucji wojskowych, a także zasad reagowania na naruszenia dyscypliny wojskowej oraz ponoszenia przez żołnierzy odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz trybu postępowania w tych sprawach. Komisja Obrony Narodowej wyłoniła ze swego grona podkomisję, która intensywnie pracowała nad tym projektem. Do tej pory kwestie dyscyplinarne uregulowane były w ustawie z września 1997 r, a także w art. 44 ustawy z 1963 r.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Na pierwsze posiedzenie podkomisji zaprosiliśmy przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej, rzecznika praw obywatelskich, Sądu Najwyższego, Prokuratury Wojskowej, Najwyższej Izby Kontroli, Konwentu Dziekanów Korpusu Oficerów Wojska Polskiego, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, a także innych gremiów, w tym także kapelanów wojskowych. Zrobiliśmy to dlatego, żeby zorientować się, jakie jest podejście poszczególnych instytucji i środowisk do projektu ustawy o dyscyplinie wojskowej, a także przeprowadzić dyskusję o zasadności jej uchwalenia. Wysłuchaliśmy opinii wielu zaproszonych gości, co dało nam ogólny obraz pojmowania dyscypliny wojskowej w nowych warunkach, w jakich znajduje się nasza armia i w jakich znajdzie się w przyszłości. Życie demokratyczne rodzi coraz to nowe sytuacje, także ekstremalne. Mamy misje zagraniczne, mamy nowe wyzwania dla naszej armii. To wszystko wymusza na nas konieczność uchwalenia nowego prawa dyscyplinarnego, a w szczególności zasad wyróżniania, reagowania dyscyplinarnego, postępowań w trybie zwykłym, przed organem odwoławczym i postępowań po uprawomocnieniu się orzeczenia, a także zmian przepisów szczególnych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W trakcie prac nad projektem korzystaliśmy z opracowań Biura Analiz Sejmowych. Sięgaliśmy do przepisów innych krajów, zwłaszcza krajów NATO. Sięgaliśmy również do historycznych rozwiązań z czasów II Rzeczypospolitej. Zlecaliśmy ekspertyzy, opinie, a przede wszystkim oceny projektowanego art. 17, który wprowadza niezależność odpowiedzialności dyscyplinarnej od jakiejkolwiek innej odpowiedzialności, zgodnie z przepisami konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Po sporządzeniu sprawozdania przez podkomisję pojawiły się propozycje pewnych nowych poprawek. Poprawki te są wynikiem polemiki prowadzonej pomiędzy przedstawicielami sądownictwa, Ministerstwa Obrony Narodowej i posłami. Mają państwo przed sobą te poprawki. Dotyczą one kilku artykułów, w tym art. 6, 9, 55, 87 i 90. Bardzo proszę, żeby przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej szczegółowo omówili te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W imieniu podkomisji nadzwyczajnej przedkładam Komisji nasze sprawozdanie. Chciałbym podziękować wszystkim członkom podkomisji, a także wszystkim uczestnikom posiedzeń podkomisji, w tym przedstawicielom Ministerstwa Obrony Narodowej. Muszę podkreślić, że wszyscy przyczynili się do tego, że podkomisja sprawnie pracowała nad projektem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Zgłasza się poseł Dariusz Seliga. W jakiej sprawie pan poseł chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselDariuszSeliga">Chciałbym zabrać głos w sprawie głosowania nad poprawkami zgłoszonymi przez Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ w głosowaniu nie wzięli udziału wszyscy posłowie obecni na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Posłowie obecni na posiedzeniu sami decydują o tym, czy biorą udział w głosowaniu. Jest to indywidualna sprawa pozostająca w sferze decyzji każdego posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselDariuszSeliga">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Kontynuujemy prace nad projektem ustawy. Proszę stronę rządową o przedstawienie stanowiska w sprawie zgłoszonych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Proszę, żeby nasze stanowisko w tych szczegółowych kwestiach przedstawił pan pułkownik Piwowar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SzefoddzialuwDepartamencieWychowaniaiPromocjiObronnosciMONplkStanislawPiwowar">Poprawka nr 1 została sformułowana z inicjatywy Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu. Dotyczy ona w zasadzie kwestii redakcyjno-legislacyjnych. Poprawka dotyczy nadania nowego brzmienia art. 6 ust. 2. Chodzi o to, żeby wskazać, w jakim składzie sądy wojskowe orzekają w sprawach dyscyplinarnych. Natomiast w projekcie ustawy przepis ten mówił zawężająco o przewinieniach dyscyplinarnych. Na gruncie przepisów ustawy sąd może rozpatrywać nie tylko sprawy dotyczące przewinień dyscyplinarnych, ale np. także odwołania od zastosowanego środka zapobiegawczego. W związku z tym przepis powinien mówić o tym, że sądy orzekają jednoosobowo w sprawach dyscyplinarnych. Sformułowanie zawarte w art. 9 powinno być spójne ze sformułowaniem zawartym w art. 6 ust. 2, w związku z czym powinno zostać rozszerzone w taki sam sposób, jak w poprawce do art. 6 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#SzefoddzialuwDepartamencieWychowaniaiPromocjiObronnosciMONplkStanislawPiwowar">Jeśli chodzi o art. 87, to generalne zastrzeżenia do tego artykułu zgłosiło, na posiedzeniu podkomisji, Biuro Analiz Sądu Najwyższego. Zgłoszone zastrzeżenia podzieliło Biuro Analiz Sejmowych. W związku z tym w Ministerstwie Obrony Narodowej postanowiliśmy zastanowić się nad przygotowaniem nowego rozwiązania prawnego. Przeprowadziliśmy w tej sprawie konsultacje, przede wszystkim ze zgłaszającym te uwagi Sądem Najwyższym, a także z Naczelną Prokuraturą Wojskową oraz Departamentem Sądów Wojskowych, a także z innymi podmiotami. Ostatecznie zaproponowaliśmy rozwiązanie, które wychodzi naprzeciw zgłoszonym uwagom. Zachowano możliwość odwołania się żołnierza od orzeczenia wydanego nawet w warunkach szczególnych. Przypomnę, że właśnie ten przepis dotyczy warunków szczególnych. Jednocześnie nowy przepis gwarantuje sprawność i szybkość postępowania dyscyplinarnego poprzez to, że będzie można orzekać w tych sprawach bez udziału żołnierza, jeśli jego udział nie jest możliwy, przede wszystkim ze względu na warunki bojowe lub odległość od instancji, która rozpatruje odwołanie. Z tego rozwiązania wyłączone zostało orzeczenie kary usunięcia ze służby wojskowej. Uznaliśmy, że jest to kara najbardziej drastyczna, przy której wysłuchanie żołnierza jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#SzefoddzialuwDepartamencieWychowaniaiPromocjiObronnosciMONplkStanislawPiwowar">Pozostałe zmiany dotyczą zapewnienia organizacyjno-technicznych warunków postępowania dyscyplinarnego, które ze względów formalnych nie powinno być sparaliżowane w warunkach bojowych lub udzielania pomocy humanitarnej albo ratowniczej. Jednak te regulacje nie powinny uderzać w prawo żołnierza do obrony. Tę propozycję przyjmujemy w zaproponowanej formie, która został uzgodniona. Proponujemy jej przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Proszę także o omówienie poprawki do art. 55.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Szef oddziału w departamencie MON płk Stanisław Piwowar:</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Poprawka do art. 55 dotyczy podmiotu, do którego rzecznik dyscyplinarny, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, składa wniosek w sprawie orzeczenia. Chodzi o to, że tym organem jest organ pierwszej instancji. Zgodnie z ustawą jest to przełożony dyscyplinarny lub organ uprawniony do wymierzenia kary dyscyplinarnej. W związku z tym w art. 55 należy wykreślić wyrazy „wyższemu przełożonemu dyscyplinarnemu” i zastąpić je wyrazami „organowi wojskowemu uprawnionemu do wymierzenie kary dyscyplinarnej”.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję przedstawicielom strony rządowej. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Nie zgłaszamy uwag do tych poprawek. Nie wiem, czy będziemy rozpatrywać kolejno artykuły projektu ustawy. Czy mamy w tej chwili zgłosić zbiorczo uwagi, które mamy do niektórych artykułów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Będziemy rozpatrywać projekt po kolei, artykuł po artykule. Do każdego artykułu będzie można zgłaszać uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorTomaszCzech">W takim razie zgłosimy nasze uwagi w odpowiednim momencie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie zgłoszonych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Jestem przedstawicielem Komisji Ustawodawczej Sejmu. Chciałbym państwa poinformować, że w ubiegłym tygodniu odbyło się posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego, na którym reprezentowałem Sejm. Rozprawa dotyczyła m.in. obecnie obowiązującej ustawy o dyscyplinie wojskowej i przepisu, który do tej pory regulował to, kto może być pełnomocnikiem obwinionego w postępowaniu. Trybunał Konstytucyjny uznał, że obowiązujące przepisy są niezgodne z konstytucją w zakresie, w jakim uniemożliwiają ustanowienie obrońcy spośród adwokatów lub radców prawnych. Może się wydawać, że rozwiązanie zaproponowane przez podkomisję w art. 51 rozwiązuje problem, o którym mówił Trybunał Konstytucyjny. Podkomisja zaproponowała, żeby obrońcą obwinionego mogła być każda osoba. Chcę zaznaczyć, że w trakcie rozprawy projektowany przepis art. 51 był przedmiotem uwag uczestników postępowania. Dość rzadko zdarza się taka sytuacja, że przedstawiciel Sejmu może pochwalić się w czasie rozprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym tym, że Sejm już pracuje nad zmianą przepisu, który jest przedmiotem rozprawy. Tak było na szczęście tym razem, dzięki państwa pracy.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Pani sędzia sprawozdawca zapytała mnie o treść projektowanego przepisu. Po jego przedstawieniu stwierdziła, że przepis ten nie odpowiada wymaganiom, jakie Trybunał Konstytucyjny sformułował w swoim orzecznictwie. Jest to dokładny cytat z wypowiedzi na temat projektowanego przepisu. Pojawił się taki problem, że zdaniem Trybunału Konstytucyjnego obrońcą w postępowaniu dyscyplinarnym nie może być każdy. Postępowanie dyscyplinarne jest formą dolegliwości, która jest zbliżona do postępowania karnego. Chodzi o to, że rodzi ona bardzo negatywne skutki w stosunku do obwinionego. Jak państwo wiedzą, ustawodawca nie zdecydował się na to, żeby w postępowaniach karnych, w przeciwieństwie do postępowań cywilnych, pełnomocnikiem mógł być ktoś, kto nie jest profesjonalistą. W postępowaniu karnym tylko profesjonalista może reprezentować osobę oskarżoną lub podejrzaną, a w postępowaniu dyscyplinarnym osobę obwinioną. Przed posiedzeniem Komisji wymieniałem na ten temat uwagi z przedstawicielami Ministerstwa Obrony Narodowej. Chciałbym podkreślić, że to, o czym w tej chwili mówię, nie wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, lecz z przebiegu rozprawy. Do tej pory nie otrzymaliśmy jeszcze pisemnego uzasadnienia orzeczenia. To, co mówiłem, było odtworzeniem wypowiedzi sędziego sprawozdawcy, który to pisemne uzasadnienie będzie tworzył. Być może w tym uzasadnieniu odniesie się do projektowanej normy art. 51.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselGrzegorzKarpinski">W związku z tym chciałbym państwu zaproponować zmianę brzmienia art. 51. Wydaje się, że w tym przypadku należałoby pójść wzorem innych ustaw, które regulują to, kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu dyscyplinarnym w innych służbach mundurowych. Tak można to określić. Chodzi o przepisy dotyczące funkcjonariuszy Służby Więziennej, Służby Celnej, Policji, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego. Proponuję, żeby do art. 51 dodać nowy ust. 2 w brzmieniu: „2. Obwiniony może wybrać obrońcę spośród żołnierzy lub ustanowić swoim obrońcą radcę prawnego lub adwokata”. Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie to, że zmieni się numeracja kolejnych ustępów w tym artykule. Chcę podkreślić, że krytyczna uwaga wobec tego przepisu została wypowiedziana w trakcie rozprawy. Nie ma jeszcze pisemnego uzasadnienia. Przewodniczący składu sędziowskiego Trybunału Konstytucyjnego zobowiązał wszystkich uczestników prowadzonego postępowania do zasygnalizowania Komisji, że istnieje problem, który dotyczy brzmienia projektowanego obecnie art. 51. Taka jest moja rola, jako członka Komisji Ustawodawczej. Składam taką poprawkę na ręce pana przewodniczącego. Od razu przeproszę za to, że prawdopodobnie nie będę obecny przy rozpatrywaniu art. 51. W tej chwili trwa posiedzenie sejmowej Komisji Śledczej, której jestem członkiem. Muszę być obecny na posiedzeniu tej Komisji. Jeśli będą mieli państwo do mnie jakieś pytania, to chętnie na nie odpowiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy mają państwo jakieś pytania w związku z poprawką, którą w imieniu Komisji Ustawodawczej przedstawił poseł Grzegorz Karpiński? Czy na temat tej poprawki chcieliby wypowiedzieć się przedstawiciele Biura Legislacyjnego? Rozumiem, że nie. Czy przedstawiciel rządu chciałby wypowiedzieć się na temat tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Do tej poprawki odnosimy się negatywnie. Proszę pana mecenasa Mariusza Lewandowskiego o przedstawienie uzasadnienia takiego stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#GlownyspecjalistawOddzialeDyscyplinyWojskowejMONMariuszLewandowski">Czytałem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego sprzed kilku dni, które odnosiło się do przepisów ustaw dotyczących funkcjonariuszy służb mundurowych oraz żołnierzy. Mam na myśli art. 53 obowiązującej ustawy z 1997 r. Czytałem także orzeczenie wraz z uzasadnieniem, które dotyczyło przepisów dla 2 służb mundurowych. Wszystkie dotyczyły tego samego przepisu, czyli kwestii ograniczenia prawa funkcjonariusza do wyboru obrońcy. Z treści uzasadnienia wywnioskowałem – być może mylnie, ale pokaże to kolejne uzasadnienie – że Trybunałowi Konstytucyjnemu chodziło wówczas o zakaz ograniczania wyboru obrońcy spośród funkcjonariuszy. Trybunał wskazał, jako przykład profesjonalnej obsługi prawnej adwokatów i radców prawnych. Chodziło o postępowania dyscyplinarne, tak jak w naszej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#GlownyspecjalistawOddzialeDyscyplinyWojskowejMONMariuszLewandowski">Dodatkowym argumentem przemawiającym za nie ograniczaniem w ogóle tego katalogu jest to, że np. ja, jako prawnik, który zajmuje się tą problematyką od 4 lat, a niebędący radcą prawnym lub adwokatem, na pewno byłbym zdecydowanie lepszym obrońcą niż adwokat lub zawodowy radca prawny. Jednak żołnierz nie mógłby wybrać mnie na obrońcę, gdybyśmy przyjęli takie rozwiązanie. Przepraszam, że mówię o tym tak nieskromnie. W jednostkach wojskowych jest stosunkowo mało radców prawnych. Natomiast jest w nich stosunkowo duża liczba referentów prawnych, którzy nie mają uprawnień radcowskich i adwokackich. W przypadku przyjęcia takiego rozwiązania żołnierze nie będą mogli korzystać z ich pomocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Chciałbym zadać pytanie przedstawicielom Biura Legislacyjnego. Jak to wygląda w strukturach cywilnych? Mam na myśli relacje pomiędzy oskarżonym i obrońcą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#LegislatorGrzegorzKozubski">W przeszłości Trybunał Konstytucyjny zajmował się kwestią obrony w postępowaniach dyscyplinarnych. Pamiętam to dokładnie, gdyż zajmowałem się tą sprawą. Pamiętam, że chodziło wtedy o przepisy dotyczące postępowań dyscyplinarnych w Straży Granicznej. Przepis był zawężony w taki sposób, że obrońcą mógł być wyłącznie funkcjonariusz Straży Granicznej. Ten przepis został zaskarżony przez rzecznika praw obywatelskich, o ile dobrze pamiętam. Trybunał Konstytucyjny uznał wtedy, że obrońcą może być nie tylko funkcjonariusz, ale także adwokat lub radca prawny. Proponowana zmiana przepisu jest zgodna z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, które dotyczyło Straży Granicznej. Pan poseł proponuje, żeby obrońcą mógł być tylko żołnierz. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Żołnierz, radca prawny lub adwokat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#LegislatorGrzegorzKozubski">Rozumiem, że poza adwokatem i radcą prawnym także żołnierz. Może należałoby dopuścić taką możliwość jeszcze wobec pracowników wojska? Mam na myśli pracowników cywilnych wojska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Takie dywagacje nie wchodzą w grę. Istnieje określone orzeczenie. Nie dopuszcza się innych zmian. Uważam, że zaproponowane zawężenie nie jest słuszne, ale wniosek pana posła Karpińskiego traktuję bardzo poważnie. Jednak sam pan poseł zwrócił uwagę na to, że nie mamy jeszcze prawomocnego wyroku. W związku z tym nie ma podstaw do zmian ustawodawczych. Nie możemy uznać tych wypowiedzi za pewnik i wskazówki do działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Chciałbym krótko wypowiedzieć się nie tylko jako członek Komisji Ustawodawczej, ale także jako poseł bez funkcji. Muszę powiedzieć, że stanowisko przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej jest dla mnie całkowicie niezrozumiałe. Do tej pory wszystkie służby mundurowe we wszystkich ustawach miały wpisane ograniczenie, które przewidywało, że pełnomocnikiem może być tylko funkcjonariusz. W czasie rozpraw przed Trybunałem Konstytucyjnym przedstawiciele wszystkich służb uzasadniali takie rozwiązanie specyfiką służby, tajnością czy niejawnością działania. Dzisiaj okazuje się, że możemy już wprowadzić do ustawy przepis, który pozwala być pełnomocnikiem każdemu. W przypadku ustawy, nad którą pracuje Komisja Obrony Narodowej, żołnierz będzie mógł powołać na obrońcę każdego. Określenie „każdego” oznacza każdą osobę, która ukończyła 18 rok życia i nie jest pozbawiona praw publicznych i nie ma ograniczonej zdolności do czynności prawnych. Co stało się z argumentami, które były używane do tej pory? Do tej pory ze względu na specyfikę służby obrońcą nie mógł być profesjonalny pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym, którego obowiązuje tajemnica postępowania. W relacjach klient – pełnomocnik obowiązuje go tajemnica służbowa. Taka jest moja uwaga. Natomiast, jeśli chodzi o wypowiedź pana przewodniczącego, to raz jeszcze podkreślę, że w tej chwili mówię jedynie o ustnym wystąpieniu na rozprawie Trybunału Konstytucyjnego. W tej sprawie nie ma jeszcze pisemnego uzasadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Chciałabym zadać pytanie uzupełniające. Jak to wygląda w innych armiach NATO?  Czy dysponują państwo taką wiedzą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Ta sprawa nie jest ujednolicona. W poszczególnych państwach przyjęto różne rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy jeszcze ktoś z posłów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę zgłoszeń. Chcę poinformować, że tę sprawę rozstrzygniemy w głosowaniu przy rozpatrywaniu odpowiedniego artykułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselGrzegorzKarpinski">W każdym razie formalnie zgłaszam taką poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Już wcześniej przyjąłem tę poprawkę. Powiedziałem, że rozpatrzymy ją w odpowiednim momencie. Proponuję państwu następujące rozwiązanie. Będę państwu odczytywał artykuł po artykule. Jeśli do danego artykułu nie zostaną zgłoszone żadne uwagi, będę uznawał, że artykuł został przyjęty. W przypadku artykułów, do których zgłoszone zostały poprawki, najpierw będziemy głosować nad poprawkami. Czy do tej propozycji mają państwo jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselMariuszKaminski">Każdy poseł ma tekst ustawy przed sobą. Wystarczy, jeśli pan przewodniczący zapyta, czy posłowie mają uwagi do danego artykułu. Nie ma potrzeby, żeby czytać treść każdego artykułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Właśnie tak ma być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselMariuszKaminski">W takim razie przepraszam. Zrozumiałem, że pan przewodniczący chce nam przeczytać całą ustawę i trochę się przeraziłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy przedstawionego w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 1? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 1.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 2? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 2.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 3? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 3.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 4? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 4.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 5? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 5.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Do art. 6 została zgłoszona poprawka. Proszę o przedstawienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Poprawka dotyczy nadania nowego brzmienia art. 6 ust. 2. Ust. 2 otrzyma brzmienie: „w sprawach dyscyplinarnych sądy wojskowe orzekają jednoosobowo”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez poseł sprawozdawcę, panią Jadwigę Zakrzewską?</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 6? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 6 wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 7? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 7.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 8? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 8.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Do art. 9 zgłoszona została poprawka. O jej przedstawienie proszę posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Poprawka dotyczy nadania art. 9 nowego brzmienia: „Art. 9 W kwestiach nieuregulowanych w ustawie w sprawach dyscyplinarnych w postępowaniu przed sądem wojskowym stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. nr 89, poz. 555, z późn. zm.)”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że poprawka został przyjęta. Tym samym przyjęty został art. 9.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 10. Czy do art. 10 mają państwo jakieś uwagi lub pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 10.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 11? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 11.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 12? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 12.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 13? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 13.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 14? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 14.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 15?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Mamy drobną uwagę do tego artykułu. Wydaje się, że wytyczne zawarte w ust. 2 pkt 5 powinny zostać przeniesione do ust. 1. Należałoby je umieścić w ust. 1 pomiędzy pkt 4 i 5. Roboczo możemy określić ten nowy punkt jako pkt 4a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu w sprawie tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Akceptujemy tę propozycję. Została ona wcześniej uzgodniona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi do poprawki zaproponowanej przez Biuro Legislacyjne? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez Biuro Legislacyjne?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy do mają państwo inne uwagi art. 15? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 15 wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 16? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 16.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 17? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 17.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 18? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 18.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 19? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 19.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 20? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 20.</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 21? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 21.</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 22? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.18" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 22.</u>
          <u xml:id="u-60.19" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 23? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.20" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 23.</u>
          <u xml:id="u-60.21" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 24? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.22" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 24.</u>
          <u xml:id="u-60.23" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 25? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.24" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 25.</u>
          <u xml:id="u-60.25" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 26? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.26" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 26.</u>
          <u xml:id="u-60.27" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 27? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.28" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 27.</u>
          <u xml:id="u-60.29" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 28? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.30" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 28.</u>
          <u xml:id="u-60.31" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 29? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.32" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 29.</u>
          <u xml:id="u-60.33" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 30? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.34" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 30.</u>
          <u xml:id="u-60.35" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 31? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.36" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 31.</u>
          <u xml:id="u-60.37" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 32? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.38" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 32.</u>
          <u xml:id="u-60.39" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 33? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.40" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 33.</u>
          <u xml:id="u-60.41" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 34? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.42" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 34.</u>
          <u xml:id="u-60.43" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 35? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.44" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 35.</u>
          <u xml:id="u-60.45" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 36? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.46" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 36.</u>
          <u xml:id="u-60.47" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 37? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.48" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 37.</u>
          <u xml:id="u-60.49" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 38? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.50" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 38.</u>
          <u xml:id="u-60.51" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 39?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Uważamy, że w art. 39 po wyrazie „żołnierza” nie jest potrzebny przecinek. Należy go wykreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy przedstawiciele rządu mają jakieś uwagi do tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Nie zgłaszamy uwag. Akceptujemy tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy posłowie mają jakieś uwagi do tej poprawki? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za poprawką polegającą na usunięciu przecinka?</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo inne uwagi lub pytania do art. 39? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 39.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 40? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 40.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 41? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 41.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 42? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 42.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 43? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 43.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 44? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.14" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 44.</u>
          <u xml:id="u-64.15" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 45? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.16" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 45.</u>
          <u xml:id="u-64.17" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 46? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.18" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 46.</u>
          <u xml:id="u-64.19" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 47? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.20" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 47.</u>
          <u xml:id="u-64.21" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 48? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.22" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 48.</u>
          <u xml:id="u-64.23" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 49? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-64.24" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 49.</u>
          <u xml:id="u-64.25" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 50?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Wydaje się, że w ust 1 pkt 3 zamiast określenia „wojskowy sąd garnizonowy” należałoby użyć sformułowania „prokurator wojskowy”. W ust. 2 jest mowa o prokuratorze wojskowym, który wszczął lub przejął postępowanie dyscyplinarne na podstawie ust. 1 pkt 3. W związku z tym w pkt 3 powinno znaleźć się odwołanie do prokuratora wojskowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu w sprawie tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Przyjmujemy tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez Biuro Legislacyjne do art. 50?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę do art. 50.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo inne uwagi lub pytania do art. 50? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 50.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 51. Do tego artykułu poseł Grzegorz Karpiński zgłosił poprawkę w imieniu Komisji Ustawodawczej. Proszę przedstawicieli Biura Legislacyjnego o opinię na temat tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Na temat tej poprawki już się wypowiadaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dobrze. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Wydaje się, że poprawka zgłoszona przez posła Karpińskiego jest w pełni zasadna. Mamy tu do czynienia z rozszerzeniem kręgu osób, które mogą być pełnomocnikiem obwinionego. Rozumiem, że ta poprawka realizuje wcześniejsze postanowienia Trybunału Konstytucyjnego. Ta poprawka zmierza w tym samym kierunku, co przedłożenie rządu. Dzięki przyjęciu tej poprawki unikamy zagrożenia braku zgodności tego przepisu z konstytucją. Całą sytuację omówił wcześniej pan poseł Karpiński. Uważam, że przyjęcie tej poprawki byłoby najrozsądniejszym rozwiązaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Rozumiem, że jest to stanowisko pana posła. Na temat tej porwaki wypowiedział się już przedstawiciel strony rządowej. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselGrzegorzDolniak">Chciałbym zadać dodatkowe pytanie przedstawicielom rządu. Wysłuchaliśmy wypowiedzi na temat okoliczności powstania tej poprawki, a także jej uzasadnienia ze strony przedstawiciela Komisji Ustawodawczej. Czy przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej nadal pozostają w przekonaniu, że ta poprawka nie jest właściwa? Nie ukrywam, że powoduje to dość duży dyskomfort, gdyż musiałbym głosować za przyjęciem przepisu, który wzbudza wątpliwości natury konstytucyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Odpowiem na to pytanie w następujący sposób. Przyjęcie tej poprawki nieco utrudni żołnierzowi wybór obrońcy. Przepis zaproponowany przez rząd daje szerszą gamę możliwości wyboru. W związku z tym podtrzymujemy nasze stanowisko w sprawie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tej poprawki? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">W takim razie przystępujemy do głosowania nad poprawką do art. 51, zgłoszoną przez Komisję Ustawodawczą. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki do art. 51?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, ze Komisja, przy 8 głosach za wnioskiem, 6 głosach przeciwnych i 3 głosach wstrzymujących się przyjęła tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 51? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 51 wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 52? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 52.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 53? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 53.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 54? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 54.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Do art. 55 zgłoszona została poprawka. Proszę panią przewodniczącą o jej przedstawienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Art. 55 ust. 1 proponuje się nadać brzmienie: „ 1. Po zakończeniu czynności wyjaśniających rzecznik dyscyplinarny sporządza wniosek zawierający propozycję orzeczenia z uzasadnieniem, który wraz z całością materiałów zebranych w postępowaniu dyscyplinarnym niezwłocznie przedstawia przełożonemu dyscyplinarnemu lub organowi wojskowemu uprawnionemu do orzekania o ukaraniu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy do tej poprawki mają państwo jakieś uwagi? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania nad poprawką do art. 55, przedstawioną przez panią poseł Jadwigę Zakrzewską. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła poprawkę do art. 55.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 55? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 55 wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 56? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 56.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 57? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 57.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 58? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 58.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 59? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 59.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 60? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 60.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 61? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 61.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 62? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 62.</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 63? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 63.</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 64? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 64.</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 65? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 65.</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 66? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 66.</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 67? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 67.</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 68? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 68.</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 69? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 69.</u>
          <u xml:id="u-78.33" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 70? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.34" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 70.</u>
          <u xml:id="u-78.35" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 71? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.36" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 71.</u>
          <u xml:id="u-78.37" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 72? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.38" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 72.</u>
          <u xml:id="u-78.39" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 73? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.40" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 73.</u>
          <u xml:id="u-78.41" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 74? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.42" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 74.</u>
          <u xml:id="u-78.43" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 75? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.44" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 75.</u>
          <u xml:id="u-78.45" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 76? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.46" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 76.</u>
          <u xml:id="u-78.47" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 77? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.48" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 77.</u>
          <u xml:id="u-78.49" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 78? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.50" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 78.</u>
          <u xml:id="u-78.51" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 79? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.52" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 79.</u>
          <u xml:id="u-78.53" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 80? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.54" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 80.</u>
          <u xml:id="u-78.55" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 81? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.56" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 81.</u>
          <u xml:id="u-78.57" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 82? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.58" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 82.</u>
          <u xml:id="u-78.59" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 83? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.60" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 83.</u>
          <u xml:id="u-78.61" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 84? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.62" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 84.</u>
          <u xml:id="u-78.63" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 85? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.64" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 85.</u>
          <u xml:id="u-78.65" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 86? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-78.66" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 86.</u>
          <u xml:id="u-78.67" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Do art. 87 została zgłoszona poprawka. O przedstawienie tej poprawki poproszę posła sprawozdawcę, panią Jadwigę Zakrzewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W dziale 5, w przepisach szczególnych, w art. 87 zaproponowano nadanie nowego brzmienia pkt 2 i 3. Te punkty otrzymają brzmienie: 2) jeżeli udział obwinionego albo ukaranego podczas rozpatrywani lub rozpoznawania jego sprawy dyscyplinarnej jest niemożliwy lub szczególnie utrudniony, orzeczenie dyscyplinarne lub postanowienie w tej sprawie można wydać bez jego udziału; przepisu nie stosuje się przy wymierzaniu kar dyscyplinarnych, o których mowa w art. 24 pkt 7 i art. 88;</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselJadwigaZakrzewska">3) można odstąpić od wykonywania czynności lub sporządzenia dokumentów, których wykonanie lub sporządzenie jest niemożliwe albo szczególnie utrudnione; przepisu nie stosuje się, jeżeli nie przeprowadzenie czynności albo brak dokumentów może spowodować ograniczenie prawa do obrony obwinionego żołnierza”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy ktoś z państwa ma uwagi do tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselDariuszSeliga">Proszę, żeby strona rządowa przedstawiła swój komentarz do tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Proszę przedstawiciela rządu o stanowisko w sprawie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Akceptujemy tę poprawkę. Jej treść została uzgodniona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Bardzo proszę, żeby pan minister rozszerzył swoją wypowiedź. Widzę, że chciałaby tego pani poseł Sierakowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselIzabellaSierakowska">Nie mam w tej sprawie wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Proszę, żeby pan pułkownik Piwowar szerzej omówił tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Szef oddziału w departamencie MON płk Stanisław Piwowar:</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Ta poprawka jest odpowiedzią na wątpliwości zgłoszone przez przedstawicieli Sądu Najwyższego, podzielone przez specjalistów w Biura Analiz Sejmowych. Wątpliwości dotyczyły niemożności korzystania przez żołnierza w warunkach wojny, stanów nadzwyczajnych, walki zbrojnej, wykonywania zadań poza granicami państwa oraz w akcjach ratowniczych i humanitarnych, z instytucji odwołania się lub złożenia zażalenia. Podzieliliśmy te wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Znaleziono rozwiązanie kompromisowe, które zachowuje uprawnienia żołnierza do dwuinstancyjnego rozpatrzenia postępowania dyscyplinarnego. W związku z tym proponujemy wprowadzenie regulacji, która polega na tym, że odwołanie będzie rozpatrzone przez organ odwoławczy, ale zaocznie, ponieważ udział żołnierza w rozpatrzeniu sprawy w większości przypadków będzie niemożliwy, a nawet niewskazany, np. w warunkach walki zbrojnej. Podam państwu konkretny przykład. Dowódca okrętu znajdującego się na morzy Śródziemnym ukarał żołnierza dyscyplinarnie upomnieniem lub naganą. Żołnierz ma prawo do tego, żeby odwołać się do wyższego przełożonego, którym jest dowódca operacyjny w Warszawie. Ze względów praktycznych przelot lub przejazd ukaranego żołnierza do Warszawy nie ma żadnego sensu. Nie jest to racjonalne. Podobnie jest w przypadku działań dynamicznych. Przejazd pomiędzy jedną bazą polskiego kontyngentu wojskowego, a drugą bazą może wiązać się dla żołnierza z zagrożeniem życia. Poza tym żołnierz jest w tym czasie potrzebny do wykonywania zadań bojowych, a nie do realizowania uciążliwej procedury dyscyplinarnej.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Istotne jest także to, że z tej regulacji wyłączyliśmy karę usunięcia ze służby wojskowej, a więc karę najsurowszą. To rozstrzygnięcie będzie dotyczyło czynów o mniejszym znaczeniu. Uważamy, że przy tym rozwiązaniu w tym zakresie zostaną zachowane konstytucyjne prawa żołnierzy. Te argumenty podzielił zgłaszający wątpliwości w tej sprawie przedstawiciel Sądu Najwyższego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tej poprawki? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej prze panią poseł Jadwigę Zakrzewską?</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że poprawka została przez Komisję przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś inne uwagi do art. 87? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 87 wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 88. Czy do art. 88 mają państwo jakieś uwagi lub pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 88.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 89? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 89.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Do art. 90 zgłoszono poprawkę. O przedstawienie tej poprawki poproszę posła sprawozdawcę, panią Jadwigę Zakrzewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W art. 90 w dziale 6 znalazły się przepisy zmieniające, dostosowujące i końcowe. Proponujemy, żeby po art. 90 dodać nowy art. 91 w brzmieniu: „Art. 81 W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. nr 7, poz. 39, z późn. zm.) art. 114 ust. 2 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PoselJadwigaZakrzewska">»2. Przewidziane w art. 71 zawieszenie w czynnościach służbowych prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury, będących oficerami, pociąga za sobą skutki zawieszenia na podstawie przepisów ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych«”.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W związku z tą poprawką artykuły oznaczone do tej pory jako art. 91-97 otrzymują oznaczenie art. 92-98. Mówiłam już wcześniej o tym, że ta poprawka jest wynikiem polemiki prowadzonej pomiędzy przedstawicielami Sądu Najwyższego, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Biura Analiz Sejmowych. Wypracowano rozwiązanie kompromisowe, które państwu przedstawiłam. Jeżeli potrzebne jest szersze uzasadnienie tej poprawki, to mogę je przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy do tej poprawki mają państwo jakieś uwagi lub pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez panią poseł Jadwigę Zakrzewską do art. 90?</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja przyjęła tę poprawkę</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">W tej sytuacji musimy jeszcze wrócić do rozparzenia art. 90.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy do art. 90 mają państwo jakieś uwagi lub pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 90.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 91? Pozostajemy przy takiej numeracji artykułów, jaka została przedstawiona w sprawozdaniu podkomisji. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 91.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 92? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 92.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 93? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 93.</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 94?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Uważamy, że w art. 84, w zmianie nr 3, w ust. 4, istnieje potrzeba ujednolicenia wytycznych do wydania rozporządzenia. W związku z tym proponujemy, żeby po wyrazach „jego przepisów do warunków” dodać wyrazy „pełnienia czynnej służby wojskowej”, po których pozostaną wyrazy „po ogłoszeniu mobilizacji”. W końcowej części tego przepisu należy mówić o udziale w akcjach humanitarnych, a nie o takich akcjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu w sprawie tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#SekretarzstanuwMONCzeslawPiatas">Akceptujemy tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy do tej poprawki mają państwo jakieś pytania lub uwagi? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">W takim razie przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek do art. 94, zgłoszonych przez przedstawiciela Biura Legislacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo inne uwagi do art. 94? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 94 wraz z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 95? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 95.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 96? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 96.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy mają państwo jakieś uwagi lub pytania do art. 97? Przewiduje on, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Uznaję, że wobec braku uwag Komisja przyjęła art. 97.</u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie projektu ustawy przedstawionego w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania nad całym projektem wraz z przyjętymi poprawkami. Kto z państwa jest za przyjęciem projektu ustawy dyscyplinie wojskowej?</u>
          <u xml:id="u-93.13" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja, przy 17 głosach za wnioskiem oraz braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się, przyjęła projekt ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Serdecznie dziękuję wszystkim posłom za pracę nad tym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Proponuję, żeby posłem sprawozdawcą została osoba, która najbardziej napracowała się nad tym projektem, czyli pani poseł Jadwiga Zakrzewska. Czy są inne propozycje? Nie widzę zgłoszeń. Czy pani poseł wyraża zgodę? Rozumiem, że tak. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja wybrała panią poseł Jadwigę Zakrzewską na sprawozdawcę Komisji do tego projektu. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja wybrała poseł Jadwigę Zakrzewską na sprawozdawcę Komisji.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Pozostało nam jeszcze wyznaczenie terminu zaopiniowania projektu przez Komitet Integracji Europejskiej. Proponuję, żeby Komitet Integracji Europejskiej przedstawił opinię o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej w ciągu 7 dni.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Na tym zakończyliśmy realizację pkt II porządku dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przechodzimy do pkt III, w ramach którego przyjmiemy plan pracy Komisji na okres od 1 sierpnia 2009 r. do 31 stycznia 2010 r. Wszyscy posłowie otrzymali projekt planu pracy Komisji. Chcę zaznaczyć, że w projekcie znalazły się tematy, które zaproponowali posłowie. Czy do tego projektu mają państwo jakieś uwagi? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy jakieś uwagi do zaproponowanego planu pracy Komisji mają przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem zaproponowanego przez prezydium Komisji planu pracy Komisji na okres od 1 sierpnia 2009 r. do 31 stycznia 2010?</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła plan pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Przechodzimy do omówienia spraw różnych. Kto państwa chciałby zabrać głos w sprawach różnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">W dniu dzisiejszym dziennik „POLSKA THE TIMES” opublikował artykuł, w którym napisano, że w Komisji Obrony Narodowej powstaje projekt opracowany przez Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Przyjaciół Legii Cudzoziemskiej we współpracy z sejmową Komisją Obrony Narodowej. Oświadczam, że takiego projektu nie ma. Do tej pory taki projekt nie wpłynął do Komisji. Nie ma żadnej współpracy, ani żadnych prac nad jakimś wyimaginowanym projektem. Oświadczam publicznie, że nic takiego się nie dzieje. Myślę, że redaktor, który o tym napisał, ma złe informacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Ja również potwierdzam to, co powiedziała pani przewodnicząca. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawach różnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Chciałbym zaproponować, żebyśmy na następnym posiedzeniu Komisji zajęli się tematem, o którym w tej chwili pisze prasa. Mam na myśli przenoszenie jednostek przeciwlotniczych z Elbląga do Gołdapi. Wydaje się, że ten temat należałoby szerzej omówić. Jest to ważne ze względu na koszty tego przedsięwzięcia, a także ze względu na aspekt militarnego bezpieczeństwa państwa. Bardzo proszę, żeby na następnym posiedzeniu Komisji przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej przedstawili informację na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Dziękuję. Chciałbym panu posłowi przypomnieć, że przed chwilą przyjęliśmy plan pracy Komisji. W planie przedstawione zostały tematy wraz z terminami ich omówienia. Prezydium Komisji przyjmuje tę propozycję do ewentualnego rozpatrzenia na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawach różnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselDariuszSeliga">Chciałbym zwrócić się do przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej. Sprawdziliśmy stenogram z posiedzenia Komisji, na którym prosiliśmy o dostarczenie komisji raportu dotyczącego finansów. Ten raport miał zostać dostarczony Komisji w maju br. Chcielibyśmy dowiedzieć się, czy ten raport zostanie Komisji udostępniony? Taka prośba została sformułowana na posiedzeniu Komisji, co sprawdziliśmy. Mam na myśli raport o stanie finansowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Rozumiem, że strona rządowa przyjęła to pytanie i prośbę pana posła. Takie zobowiązanie zostało zapisane. W związku z tym Komisja oczekuje na przekazanie raportu.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzisiejszych obrad. Dziękuję państwu za udział w obradach.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PrzewodniczacyposelMieczyslawLuczak">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>