text_structure.xml
41.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Otwieram posiedzenie Komisji. Porządek dzienny przewiduje w punkcie pierwszym rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw, druk nr 3870; sprawozdawcą podkomisji będzie poseł Janusz Krasoń. W punkcie drugim zaś mamy sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy do powyższego porządku obrad państwo posłowie wnoszą uwagi? Nie ma uwag, w związku z czym uznaję, że porządek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Witam serdecznie przybyłych na posiedzenie: pana Mariana Liwę, zastępcę głównego inspektora pracy, wraz z osobami towarzyszącymi, panią Renatę Górną, głównego specjalistę w Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych, panie: Janinę Suzdorf oraz Małgorzatę Kurowską, naczelników wydziału w Departamencie Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, pana Marka Trosińskiego, wicedyrektora Departamentu Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia w Najwyższej Izbie Kontroli, pana Stanisława Stolorza, członka Prezydium Forum Związków Zawodowych, jak również państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Szanowni państwo, przypadł mi zaszczyt otwarcia posiedzenia Komisji oraz realizacja punktu pierwszego porządku, w związku z czym przystępuję niezwłocznie do pracy i rekomenduję paniom i panom posłom sprawozdanie podkomisji z prac nad naszym projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Podkomisja nadzwyczajna, po szczegółowym rozpatrzeniu komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw, na posiedzeniach w dniach: 16, 24 i 30 marca 2011 roku, przedkłada w załączeniu sprawozdanie o projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Przypomnę, że projekt jest projektem naszej Komisji. Przypomnę też, że pracowaliśmy nad nim w gronie członków Komisji, przy współpracy Państwowej Inspekcji Pracy. Naszą intencją było, by podczas prac legislacyjnych po pierwszym czytaniu zaprosić do udziału w pracach partnerów społecznych. Pragnę dodać więc, że sprawozdanie uwzględnia opinie, uwagi, propozycje, postulaty zgłoszone w toku pracy podkomisji po pierwszym czytaniu również przez partnerów społecznych. Uwzględniliśmy w nim także sugestie posłów, które zostały zgłoszone w pierwszym czytaniu. W związku z pewnymi wątpliwościami zasięgaliśmy ponadto podczas prac nad sprawozdaniem opinii Biura Analiz Sejmowych, jak np. w wypadku wprowadzenia nowego środka prawnego jakim jest polecenie ustne. W porozumieniu z głównym inspektorem pracy i jego zespołem, a także przy udziale partnerów społecznych szukaliśmy też precyzyjniejszych określeń nowych instytucji i środków prawnych, które zostały wprowadzone do ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Jeśli wyrażą państwo zgodę na moją propozycję, to rozpatrywalibyśmy sprawozdanie w sposób następujący. Ponieważ projekt jest autorstwa naszej Komisji, sugerowałbym, aby nie omawiać zmian, które już wcześniej zostały przez nas przyjęte i podczas prac po pierwszym czytaniu nie wprowadzano do nich poprawek. W pierwszej kolejności omówiłbym więc te zmiany, których dokonano w stosunku do pierwotnego projektu.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy jest zgoda na proponowany tryb? Nie ma sprzeciwu, w związku z tym przystępuję do omawiania poszczególnych zmian. Będę przypominać, co było w wersji pierwotnej i w ten sposób będą państwo mogli ustosunkować się do nich.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana druga zawarta jest w pkt 2, odnoszącym się do art. 5 ust. 3 ustawy o PIP, gdzie usunięto wyrazy „oraz ich zastępców”. W efekcie ust. 3 nadaje się brzmienie następujące: „Okręgowych inspektorów pracy powołuje i odwołuje Główny Inspektor Pracy po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy”. Zdaniem podkomisji opiniowanie przez ROP aktów powoływania i odwoływania zastępców okręgowych inspektorów pracy było rozwiązaniem zbyt daleko idącym, nadmiernie ograniczającym samodzielność głównego inspektora w kreowaniu polityki kadrowej urzędu. Podkomisja podtrzymała natomiast celowość opiniowania przez Radę aktów powoływania i odwoływania inspektorów okręgowych. Przypomnę, że w dotychczasowym brzmieniu ustawy obowiązek taki główny inspektor pracy ma jedynie w odniesieniu do powoływania inspektorów okręgowych. W myśl naszej propozycji powstanie także obowiązek opiniowania odwoływania okręgowych inspektorów pracy.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana trzecia dotyczy art. 10, gdzie uchyla się lit. a. Dlaczego? Poprawka polegająca na zmianie art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIP straciła aktualność w związku z art. 6 ustawy z 16 grudnia 2010 roku – o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, która znowelizowała w tym zakresie ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy. Stąd też owa zmiana stała się bezprzedmiotowa.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Chciałbym, aby państwo zwrócili teraz uwagę na zmianę piątą. Podkomisja proponuje w niej dokonać zmiany jedynie w pkt 1. Wcześniejsza poprawka do ustawy straciła po części aktualność także w związku z wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, a zatem proponujemy zmianę pkt 1 w art. 13 i rozszerzenie kręgu podmiotów podlegających kontroli organów Państwowej Inspekcji Pracy o inne jednostki organizacyjne, na rzecz których świadczona jest praca przez osoby fizyczne.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">W uzasadnieniu pragnę podkreślić, że zakres przedmiotowy kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, określony w art. 13 ustawy, jest zdaniem podkomisji zbyt wąski i nie pozwala na praktyczną realizację zadań kontrolno-nadzorczych w obszarze problematyki legalności zatrudnienia, w aktualnym bowiem brzmieniu przepis ten nie zapewnia możliwości przeprowadzenia kontroli we wszystkich podmiotach, które tego wymagają, nawet w razie ewidentnych sygnałów o nielegalnym zatrudnieniu. Jako podmioty podlegające kontroli w zakresie legalności zatrudnienia wymienia on bowiem jedynie pracodawców oraz przedsiębiorców nie będących pracodawcami, na rzecz których świadczona jest praca przez osoby fizyczne. Tymczasem w opinii członków podkomisji konieczne jest dokonywanie kontroli legalności zatrudnienia również w podmiotach, które nie mają statusu pracodawcy, tj. nie zatrudniają nikogo na podstawie stosunku pracy, ani statusu przedsiębiorcy, czyli nie prowadzą działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">W zmianie siódmej „a” podkomisja proponuje dodanie po art. 18 nowego artykułu w brzmieniu podanym w sprawozdaniu. Podkomisja wnosi o dodanie w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy nowego artykułu, 18a, który spowoduje możliwość realizacji wniosków legislacyjnych wynikających ze sprawozdania z działalności PIP. Ponieważ obecnie Inspekcja nie dysponuje inicjatywą legislacyjną, sprawozdanie z jej działalności nie spotyka się w ocenie podkomisji z należytą reakcją. Możliwość kierowania stosownych wniosków w tej sprawie do Prezesa Rady Ministrów przez Marszałka Sejmu na wniosek głównego inspektora pracy powinna zmienić tę sytuację i wpłynąć na poprawę stanu ochrony pracy w Polsce.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">To nowa propozycja, nie zawarta wcześniej w przedłożeniu, została wprowadzona na wniosek posłów podczas prac po pierwszym czytaniu.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana ósma dotyczy art. 22 ust. 3, który otrzymuje nowe brzmienie, wynikające z dodania uzupełnienia. To efekt bardzo mocnej sugestii partnerów społecznych, zwłaszcza związków zawodowych, wyrażających opinię, że brak precyzyjnego przepisu związanego z możliwością prowadzenia kontroli przez innych pracowników Państwowej Inspekcji Pracy może budzić spore wątpliwości w praktycznym działaniu. Dlatego też posłowie zaproponowali uzupełnienie, po wprowadzeniu którego ust. 3 brzmi: „Kontrole, o których mowa w ust. 1 i 2, wspólnie z właściwymi inspektorami pracy, mogą również przeprowadzać inni pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy posiadający niezbędną wiedzę w przedmiocie kontroli, jak również przedstawiciele zagranicznych służb i instytucji, do zadań których należy ochrona pracy, na podstawie imiennego upoważnienia, wydanego odpowiednio przez Głównego inspektora Pracy lub okręgowego inspektora pracy”. Uzupełnienie, o które chodzi, to słowa „posiadający niezbędną wiedzę w przedmiocie kontroli”. Uzyskało ono akceptację także Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu. Za jego pomocą doprecyzowaliśmy przepis odnośnie do osób, które będą mieć możliwość wzięcia udziału w działalności kontrolnej jako osoby wspomagające inspektora pracy.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana jedenasta polega na usunięciu w art. 31 ust. 2 pkt 10 wyrazu „ustnych” jako określenia poleceń. Zmiana ma charakter formalny. W całym projekcie ustawy podkomisja dokonała tego typu ujednolicenia, skreślając dookreślenie „ustne”, a o ustnym charakterze polecenia przesądza jednoznacznie nowe, zaproponowane przez podkomisję, brzmienie art. 34.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Był pewien bałagan w omawianej kwestii – w części artykułów funkcjonowała ta nowa instytucja polecenia w postaci doprecyzowanej, gdzie była mowa o tym, że chodzi o polecenia ustne, w innych już nie, dlatego też określiliśmy jednoznacznie, że polecenie ma charakter wyłącznie ustny, i mowa o tym właśnie w art. 34 ust. 1b. W całej zaś ustawie dokonaliśmy w związku z tym czyszczenia, pozostawiając tylko pojęcie polecenia.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">W zmianie trzynastej mamy do czynienia z sytuacją identyczną. Przy poleceniach dokonaliśmy omówionego wcześniej doprecyzowania.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana szesnasta to jedna ze zmian kluczowych, bardzo burzliwie dyskutowana, także przy udziale partnerów społecznych. Uznając zasadność wprowadzenia możliwości odstępowania od środków prawnych w wypadku niestwierdzenia przez inspektora pracy bezpośredniego zagrożenia dla życia bądź zdrowia lub popełnienia wykroczenia z winy umyślnej, podkomisja – i na etapie prac nad projektem, i obecnie, na etapie sprawozdania – doszła do wniosku, że instytucja ta jest niezmiernie ważna, wzmacnia charakter prewencyjny działalności Inspekcji. Niemniej powstały istotne wątpliwości związane z poszczególnymi sformułowaniami. Proponowane obecnie brzmienie przepisu zawartego w art. 37a wydaje się w pełni uzasadnione i optymalne. Jest ono następujące: „W uzasadnionych przypadkach, wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność, a także jeżeli nie stwierdzono: 1) bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę; 2) popełnienia wykroczenia z winy umyślnej – inspektor pracy może odstąpić od stosowania środków prawnych, o których mowa w art. 33, poprzestając na ustnym pouczeniu o sposobach zgodnego z wymogami prawa zorganizowania pracy i odebraniu od podmiotu kontrolowanego oświadczenia o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli uchybień”.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Wcześniejsze brzmienie przepisu było nieprecyzyjne, niejasne, rozszerzało możliwości stosowania łagodnego podejścia również w wielu innych wypadkach.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Chciałbym, by państwo posłowie zwrócili uwagę również na zmianę siedemnastą, w której w art. 40 dopisaliśmy zastępców okręgowego inspektora pracy jako stanowiska z powołania, dla których organem powołującym jest główny inspektor pracy. Wiąże się to z tym, że wycofaliśmy się z zapisu o zastępcach na początku ustawy. Na wniosek posłów w ustawie wykreślono ponadto stanowisko eksperta z wykazu stanowisk funkcjonujących w jednostkach organizacyjnych Państwowej Inspekcji Pracy. Funkcje eksperckie w PIP będą obecnie pełnić jedynie doradcy. Wprowadziliśmy także możliwość powołana w Ośrodku Szkolenia PIP we Wrocławiu drugiego zastępcy dyrektora w ramach ujednolicenia struktur jednostek organizacyjnych Inspekcji, a także ze względu na specyfikę organizacyjną ośrodka, w którym funkcjonuje pion merytoryczny i pion hotelowo-gastronomiczny.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zmiana dwudziesta druga, zaproponowana przez podkomisję, zmierza do rozszerzenia katalogu wypadków, w których wygasa kadencja członka komisji dyscyplinarnej. Wprowadziliśmy też pewną poprawkę stylistyczną, nie budzącą żadnych wątpliwości merytorycznych.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Podkomisja skreśliła art. 2 ustawy. Dlaczego? Uznaliśmy mianowicie, że Państwowa Inspekcja Pracy powinna nadal przeprowadzać kontrole wykonywania obowiązków związanych z przekazywaniem środków na wzrost wynagrodzeń w zakładach opieki zdrowotnej. Opinie organizacji związków zawodowych, które rozumiejąc trudności łączące się z realizacją tych kontroli, podkreślały zarazem, że Państwowa Inspekcja Pracy jest jedynym sprzymierzeńcem związków zawodowych w egzekucji obowiązków związanych z przekazywaniem środków na wspomniany cel.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Podkomisja wzięła pod uwagę również fakt czasowego charakteru rozwiązań w ustawie z 22 października 2010 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Obowiązek nałożony mocą tej ustawy na Inspekcję wygasa z dniem 31 grudnia 2012 roku, dlatego też podkomisja nie przychyliła się do pierwotnej propozycji przepisu umożliwiającego odstąpienie przez Państwową Inspekcję Pracy od realizacji tego obowiązku.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dodany został art. 4. Podkomisja postanowiła bowiem do tekstu ustawy dodać nowy artykuł, który ureguluje status prawny pracowników zatrudnionych obecnie w PIP na stanowiskach ekspertów. Wiąże się to oczywiście z wykreśleniem stanowiska eksperta z listy stanowisk w Państwowej Inspekcji Pracy, w związku z czym konieczne jest określenie, co stanie się z wszystkimi ekspertami zatrudnionymi dotychczas w Inspekcji.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Panie i panowie posłowie, i to tyle, jeśli chodzi o zmiany. Mam nadzieję, że udało mi się przedstawić je w miarę precyzyjnie. Pozostałe propozycje nie budziły wątpliwości podczas prac podkomisji, były też akceptowane przez Państwową Inspekcję Pracy oraz partnerów społecznych.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy państwo posłowie uważają, że należałoby teraz rozpatrzyć po kolei wszystkie zmiany, czy też możemy rozpatrzyć cały projekt ustawy w głosowaniu łącznym?</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę, pan poseł Sylwester Pawłowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselSylwesterPawlowski">Panie przewodniczący, chciałbym wrócić do zmiany piątej i zadać przedstawicielce Biura Legislacyjnego pytanie, czy korekta wprowadzona podczas posiedzenia podkomisji odnosi się do projektu wyjściowego, czy też do ustawy matki. Jeśli bowiem do ustawy matki, to – być może jednak mam zły tekst – art. 13, do którego odnosi się zmiana piąta, nie miał do tej pory punktów: 1, 2, 3. Prosiłbym o sprawdzenie tego. Gdyby okazało się, że istotnie nie ma tych punktów, to trzeba by skorygować tekst zawarty w zmianie piątej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę, pani mecenas.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Mam przed sobą wydruk z ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, wydruk z 23 marca br. W art. 13 znajdują się w nim trzy punkty. Od strony technicznej więc tekst, o którym mowa w zmianie piątej, jest prawidłowo umiejscowiony.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zanim przesądzimy kwestię trybu pracy nad sprawozdaniem, pan poseł przewodniczący Mirosław Sekuła. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselMiroslawSekula">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie inspektorze, wysoka Komisjo, szanowni państwo. Jeśli chodzi o tryb pracy, to myślę, że możemy dyskutować całość sprawozdania, a później, jeśli natrafimy na te punkty, które wymagają oddzielnego głosowania, przeprowadzić głosowanie, a następnie głosować całe sprawozdanie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselMiroslawSekula">Zabiorę jeszcze głos, kiedy już sprawę trybu pracy przesądzimy.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PoselMiroslawSekula">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję bardzo. Kieruję więc do państwa posłów pytanie, czy w stosunku do którejś proponowanej zmiany są uwagi, propozycje bądź zapytania.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Proszę, pan poseł Mirosław Sekuła.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselMiroslawSekula">Dziękuję. Najpierw pragnę podzielić się z państwem refleksją ogólną. Otóż z dużą satysfakcją stwierdzam fakt, że w obecnej kadencji Komisja do Spraw Kontroli Państwowej zajęła się aż dwoma ważnymi aktami prawnymi. Przypomnę, że były kadencje, w których Komisja nie występowała z żadną inicjatywą legislacyjną, ograniczając się jedynie do rozpatrywania sprawozdań i informacji. Odczuwam więc znaczną satysfakcję, a jednocześnie dziękuję wszystkim członkom podkomisji za pracę nad projektem nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselMiroslawSekula">Jeśli chodzi o szczegóły, to mam niejaką wątpliwość, w związku z czym chciałbym się zwrócić i do pana przewodniczącego Janusza Krasonia, i do Biura Legislacyjnego. Chodzi o zmianę drugą, dotyczącą art. 5 ust. 3 ustawy matki, gdzie nadaje się nowe brzmienie: „Okręgowych inspektorów pracy powołuje i odwołuje Główny Inspektor Pracy po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy”. Podoba mi się kierunek myślenia, zgodnie z którym z cytowanego przepisu wykreślono zastępców ww. inspektorów, ponieważ takie opiniowanie powołania czy odwołania powoduje zawsze znaczące pobudzenie polityczne zainteresowanych. Jeśli byłoby go więc mniej, byłoby to tylko z zyskiem dla Inspekcji. Mam wszakże wątpliwość o charakterze prawnym. Rozumiem, że do tej pory jest tak, iż okręgowych inspektorów pracy oraz ich zastępców powołuje i odwołuje główny inspektor. Jeżeli z ustawy zgodnie z propozycją wypadną w omawianym aspekcie zastępcy, czy to znaczy, że tryb ich powoływania i odwoływania nie będzie uregulowany w ustawie?</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PoselMiroslawSekula">Rozumiem też, że podkomisja proponuje, by nie tylko powołanie okręgowych inspektorów pracy, ale również ich odwołanie opiniowane było przez Radę Ochrony Pracy. To krok w przeciwnym kierunku, bo każdy inspektor okręgowy, który do tej pory był odwoływany przez głównego inspektora, teraz będzie robić wszystko, spotykać się ze wszystkimi członkami ROP, żeby Rada wydała negatywną opinię w kwestii jego odwołania. Idziemy więc znowu w kierunku zwiększenia aktywności politycznej tych inspektorów, czego być nie powinno. Chciałbym więc, by pan przewodniczący podkomisji podjął starania mające na celu przekonanie mnie do takiego rozwiązania.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Odpowiem w sprawie pierwszej, a następnie poproszę o wypowiedź panią mecenas i głównego inspektora pracy. Otóż jeśli chodzi o kwestię zastępców, jest ona regulowana w art. 40 ustawy; wpisaliśmy stosowną regulację, która precyzuje, że zastępców okręgowych inspektorów pracy powołuje główny inspektor pracy.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Jeśli zaś chodzi o opiniowanie, to w dotychczasowym brzmieniu przepisu ustawowego obowiązek opiniowania przez Radę Ochrony Pracy dotyczy jedynie powoływania inspektorów okręgowych. Uznaliśmy, że właściwe będzie obwarowanie obowiązkiem opiniowania przez ROP także ich odwoływania. Stąd też ta zmiana.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę, panie inspektorze.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zastępca głównego inspektora pracy Marian Liwo:</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Wnioskiem Komisji było, żeby rozszerzyć konsultację z Radą Ochrony Pracy na sytuację odwoływania okręgowych inspektorów pracy. Nie ulega wątpliwości, że konsultacja ta, nawet w formie opinii, w jakimś zakresie utrudnia możliwości samodzielnej decyzyjności okręgowego inspektora pracy. Niemniej, jeśli takie będzie zdanie wysokiej Komisji, w pełni je zaakceptujemy.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję. Proszę jeszcze o opinię panią mecenas.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Jeśli chodzi o pytanie wcześniejsze, to w zasadzie nie mam nic do dodania. Zmiana siedemnasta, dotycząca art. 40, rozwiewa wątpliwości pana przewodniczącego.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję. Panie pośle, czy w związku z powyższymi wypowiedziami ma pan jeszcze pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselMiroslawSekula">Tak. Rozumiem konstrukcję polegającą na tym, że jeśli ktoś powołuje, to określa się w ustawie również sposób odwołania. Jest tu pewna symetria i nie ma potrzeby żadnego dointerpretowywania. Do tej pory było tak, że się dointerpretowywało, iż tryb odwołania adekwatny jest do trybu powołania. Rozumiem ponadto, że w myśl propozycji nastąpi pewne wzmocnienie pozycji okręgowych inspektorów pracy wobec głównego inspektora w sytuacji, gdy odwołanie inspektora okręgowego wymaga od głównego inspektora zasięgnięcia opinii Rady Ochrony Pracy. Nie ukrywam, że mam pewne wątpliwości, czy Rada powinna ingerować w polityką kadrową, niemniej przyjmuję wyjaśnienie.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoselMiroslawSekula">Czy mogę od razu przejść do następnej sprawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselMiroslawSekula">Mam jeszcze pytanie dotyczące zmiany siódmej „a”, polegającej na dodaniu po art. 18 art. 18a. Widzę tu podobieństwo do rozwiązania, które przyjęliśmy w ustawie o Najwyższej Izbie Kontroli, czyli na tym, że nakładamy na Prezesa Rady Ministrów obowiązek odnoszenia się do wniosków de lege ferenda. Wcześniej nie było tego w ustawie o NIK. Zostało wprowadzone podczas nowelizacji. W wypadku omawianej dziś nowelizacji podkomisja również wprowadza to rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselMiroslawSekula">Moja wątpliwość to w zasadzie pytanie: czy należy mnożyć liczbę instytucji, wobec których Prezes Rady Ministrów ma ustawowy obowiązek odpowiadania w określonym terminie? Czym państwo się kierowali? Czy tylko chęcią wprowadzenia rozwiązania analogicznego do tego zastosowanego w wypadku ustawy o NIK, czy też zostały wzięte pod uwagę jakieś jeszcze inne argumenty przemawiające za nałożeniem na Prezesa Rady Ministrów dodatkowego obowiązku?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję, panie pośle. Przypomnę, że wnioskodawcą tej propozycji był pan poseł Jarosław Pięta, któremu w związku z tym oddaję głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselJaroslawPieta">Dziękuję bardzo. Moja propozycja miała źródło – jak powiedział pan poseł Mirosław Sekuła – w poprzedniej nowelizacji, dotyczącej ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli. Mamy dwa najwyższe organy kontroli: NIK i PIP, zapisane w aktach najwyższej rangi, stąd też próba podjęcia równouprawnienia tych dwóch organów. Rozpatrywaliśmy w gronie Komisji wnioski de lege ferenda zgłoszone przez Państwową Inspekcję Pracy i wiemy, że potrzeba taka istnieje. Trudno, żeby PIP zgłaszała się z wnioskami de lege ferenda do innych organów po to, by były one pełnomocnikiem czy też adwokatem Inspekcji, skoro sama Inspekcja jest organem szczególnym, organem najwyższej rangi, i uprawnienie, o którym mowa, powinno zostać jej przypisane.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselJaroslawPieta">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Pan poseł wyjaśnił więc naszą intencję. Czy pani mecenas chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Kolega, który zajmował się sprawozdaniem, zasygnalizował mi, że w art. 18a ust. 3 znalazła się pewna niezręczność stylistyczna, brak ciągu logicznego. Początek tego ustępu brzmi następująco: „Uznając stanowisko, o którym mowa w ust. 1, potrzebę zmian w przepisach powszechnie obowiązującego prawa”. Myślę, że trzeba tu dodać słowo „oraz”, przez co tekst miałby brzmienie następujące: „Uznając stanowisko, o którym mowa w ust. 1, oraz potrzebę zmian w przepisach powszechnie obowiązującego prawa”. Musi być tu chyba jakiś łącznik, bo źle się to czyta.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">To kalka przepisu z ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Ze swej strony zgłaszamy tę wątpliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Jaka jest więc sugestia Biura?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Sugerujemy, by po słowach: „o którym mowa w ust. 1” dodać słowo „oraz”, ponieważ brzmienie obecne źle się czyta.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czyli powinniśmy wprowadzić słowo „oraz” zamiast przecinka?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Przecinek zamykający proponuję pozostawić, a po nim dopisać wspomniane słowo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Przychylam się do propozycji pani mecenas i zgłaszam taką właśnie poprawkę.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy mamy akceptację państwa posłów? Brak sprzeciwu, przez co rozumiem, że poprawkę tę przyjęliśmy.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Oddaję głos panu posłowi Mirosławowi Sekule. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselMiroslawSekula">Dziękuję. Kolejna moja uwaga dotyczy zmiany ósmej, brzmienia art. 22 ust. 3, gdzie znajdują się słowa: „jak również przedstawiciele zagranicznych służb i instytucji”. Powstaje zawsze bardzo żywa dyskusja, gdy wpuszczamy – w cudzysłowie mówiąc – kontrolerów zagranicznych na obszar naszego państwa. Chciałbym więc poprosić o komentarz Państwową Inspekcję Pracy. Jak państwo do tego podchodzą? Czy wynika ten zapis z jakichś potrzeb i zobowiązań międzynarodowych, czy też jest inicjatywą samoistną, by zagranicznych przedstawicieli służb, instytucji dopuszczać do prowadzenia działalności kontrolnej na terytorium RP?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Proszę, panie inspektorze.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zastępca głównego inspektora pracy Marian Liwo:</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Coraz częściej na terenie Polski zdarza się wykonywanie pracy przez obywateli innych państw, zarówno należących do Unii Europejskiej, jak i spoza niej. W takiej sytuacji wspomniane uczestnictwo traktujemy jako element szkoleniowy dla przedstawicieli służb zajmujących się kontrolami należącymi do zakresu naszego przedmiotu działania. Państwowa Inspekcja Pracy również uczestniczy w pewnych czynnościach kontrolnych w innych państwach.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję. Panie pośle, czy to satysfakcjonująca odpowiedź?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselMiroslawSekula">Tak. Dziękuję. Mam jeszcze jedno pytanie legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselMiroslawSekula">Chodzi o zmianę piętnastą, odnoszącą się do art. 37. W ust. 2 jest pkt 4. W ustępie tym czytamy: „Inspektor pracy niezwłocznie powiadamia o naruszeniu przepisów prawa właściwe organy, a w szczególności: (…) pkt 4) starostę o: a) stwierdzonych przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub przez przedmiot kontrolowany przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, b) wynikach kontroli podmiotu kontrolowanego – na wniosek starosty”. Chodzi o to, że wyniki kontroli podmiotu kontrolowanego, o których mowa w lit. b, niekoniecznie muszą być naruszeniem przepisów. Uważam zatem, że treść pkt 4b powinna może być ust. 3, jako że niezbyt to pasuje do niezwłocznego powiadomienia o naruszeniu przepisów przez właściwe organy. Źle się to czyta. Proszę o zastanowienie się nad tym i o ewentualny komentarz.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję, panie pośle. O zabranie głosu proszę głównego inspektora pracy, bo to chyba na jego wniosek zapisaliśmy tę regulację.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselMiroslawSekula">Przypomnę, że chodzi o zmianę piętnastą, dotyczącą art. 37 ust. 2 pkt 4 lit. b. Czy ów podpunkt nie powinien być ust. 3 bądź pkt 5?</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselMiroslawSekula">Zastępca głównego inspektora pracy Marian Liwo:</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PoselMiroslawSekula">Rzeczywiście, widoczna jest tu pewna niezręczność. Sformułowania wynikają w jakimś zakresie ze zmiany ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Niezręczność jednak istotnie jest.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Jaka jest opinia pani mecenas?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Jest niezręczność. Przenieśliśmy do projektu to, co było dotychczasową regulacją, z tym że była tam inna sytuacja, bo inna była główka; nie chodziło o naruszenie przepisów. Zastanawiam się tak na gorąco, jak by z tego wyjść. Może pkt 4 lit. b zamieścić jako zdanie dodatkowe? Może pan mecenas Jacek Zalewski bieglej będzie mógł rzecz rozstrzygnąć?</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Ogłaszam trzyminutową przerwę w obradach i uprzejmie proszę pana mecenasa Jacka Zalewskiego o zastanowienie się nad tą kwestią wraz z panią mecenas z naszego Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy pani mecenas może nam już podpowiedzieć, jak wybrnąć z zaistniałej sytuacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Na roboczo ustaliliśmy z panem mecenasem Jackiem Zalewskim, że w art. 37 w ust. 2 byłyby cztery punkty, z tym że ten czwarty punkt nie miałby rozbicia na litery i brzmiałby następująco: „starostę o stwierdzonych przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub przez przedmiot kontrolowany przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy”. I w tym samym ust. 2 dodalibyśmy następujące zdanie: „Na wniosek starosty inspektor pracy powiadamia go o wynikach kontroli podmiotu kontrolowanego”. Nie będzie to wierne odzwierciedlenie tego, co jest w ust. 3 pkt 1 lit. b, ale zostanie zachowany sens.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję uprzejmie. Jaka jest opinia głównego inspektora pracy? Pozytywna. Zgłaszam więc poprawkę polegającą na tym, by w ust. 2 pkt 4 brzmiał tak, jak podała pani mecenas, wraz z dodatkowym zdaniem drugim.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy wobec powyższej poprawki mają państwo uwagi bądź zastrzeżenia? Nie ma, w związku z czym rozumiem, że przyjęliśmy tę propozycję.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PoselMiroslawSekula">Mam jeszcze pytanie – i do przewodniczącego podkomisji, i do Państwowej Inspekcji Pracy – odnoszące się do art. 5 o treści: „Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia”. Nie ma tu co prawda zmian fundamentalnych dotyczących PIP, ale i tak budzi moją wątpliwość krótkość vacatio legis. Czy nie powinno w grę wchodzić 3 miesiące czy 60 dni, czy też inny dłuższy termin?</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PoselMiroslawSekula">Po usłyszeniu wyjaśnień nie będę zgłaszać żadnych poprawek. Będziemy mieć jeszcze drugie czytanie, a więc i możliwość wprowadzenia jakichś ewentualnych zmian.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję. Skąd te 30 dni? Propozycja tego terminu jest uzgodniona z głównym inspektorem pracy, który oświadczył, że 30-dniowy okres jest wystarczający do wprowadzenia w życie przepisów nowelizowanych w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Oddaję głos panu inspektorowi.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zastępca głównego inspektora pracy Marian Liwo:</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Wystarczy nam ten termin.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Dziękuję uprzejmie. Rozumiem, że pan poseł Mirosław Sekuła nie zgłosił żadnych propozycji poprawek.</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy są jakieś uwagi bądź pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy ze strony partnerów społecznych są chętni do zabrania głosu?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#GlownyspecjalistawOgolnopolskimPorozumieniuZwiazkowZawodowychRenataGorna">Renata Górna, OPZZ. Chcemy tylko podziękować za pracę podkomisji. Na tym etapie nie zgłaszamy żadnych zastrzeżeń ani uwag do projektu, który spełnia nasze oczekiwania.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo dziękuję. Czy przedstawiciele rządu chcieliby zabrać głos? Nie ma takiej chęci.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy chciałby zabrać głos przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli? Również nie.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zakończyliśmy więc dyskusję nad sprawozdaniem.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Zgodnie z przyjętą propozycją procedowania, przedstawię teraz wniosek o przyjęcie sprawozdania w brzmieniu zaproponowanym przez podkomisję wraz z dwiema poprawkami: w zmianie siódmej „a”, gdzie dodaliśmy słowo „oraz”, i w zmianie piętnastej, w której zmieniliśmy układ treści w art. 37 ust. 2 pkt 4.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Kto jest za przyjęciem sprawozdania wraz z tymi dwiema poprawkami?</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Stwierdzam, że sprawozdanie z prac podkomisji Komisja przyjęła jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Mamy obowiązek wybrać teraz posła sprawozdawcę. Czy są w tej sprawie propozycje?</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselArkadiuszCzartoryski">Zgłaszam kandydaturę pana przewodniczącego Janusza Krasonia.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Czy są inne propozycje? Nie widzę zgłoszeń. Oświadczam, że zgadzam się na pełnienie funkcji sprawozdawcy. Czy jest ktoś przeciwny tej propozycji? Nie. Rozumiem więc, że wybraliśmy posła sprawozdawcę. Bardzo serdecznie dziękuję za powierzenie mi tego obowiązku.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Spróbujmy określić teraz termin dla ministra spraw zagranicznych w sprawie przedstawienia opinii na temat zgodności projektu z prawem europejskim. Myślę, że właściwe by było, aby drugie czytanie projektu odbyło się na następnym posiedzeniu Sejmu. Posiedzenie to zwołane zostało na 27 kwietnia, a zatem termin dla opinii proponuję na poniedziałek 25 kwietnia. Chociaż nie… Musimy bowiem projekt przesłać do Sekretariatu Sejmu wraz z opinią. Dlatego też sądzę, że stosowniejszy będzie termin 18 bądź 19 kwietnia. Uważają państwo, że najlepiej będzie wyznaczyć środę, 20 kwietnia. Czy Komisja akceptuje ten termin? Tak. Określamy zatem 20 kwietnia jako termin opinii ministra spraw zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Wyczerpaliśmy w ten sposób punkt pierwszy porządku. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszKrason">Przekazuję przewodniczenie posiedzeniu panu przewodniczącemu Arkadiuszowi Czartoryskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję. Dziękuję panu przewodniczącemu podkomisji za wykonaną pracę.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, w sprawach bieżących pragnę przypomnieć¸ że jutro o 10.00 mamy posiedzenie naszej Komisji, na którym gościć będziemy przedstawicieli Fundacji im. Batorego. Przedmiotem spotkania będzie przygotowany przez Fundację raport na temat szeroko rozumianej korupcji w Polsce oraz propozycji rozwiązań antykorupcyjnych. Gościć więc będziemy organizację społeczną, która raport ów próbuje rozpropagować i zainspirować parlament do zmian ustawowych, dlatego też bardzo bym państwa prosił o powiadomienie swoich koleżanek i kolegów klubowych, tak żebyśmy jutro jak najliczniej postarali się uczestniczyć w tym spotkaniu. To ważne, tym bardziej że nasi goście liczą na dłuższą współpracę z naszą Komisją. Serdecznie zapraszam.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Czy w tym punkcie ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>