text_structure.xml
38.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa posłów i naszych gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Mamy dziś pięć punktów w porządku obrad. Czy są uwagi do tego porządku? Nie ma, dziękuję. Uważam, że został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">W punkcie pierwszym mamy rozpatrzenie odpowiedzi na opinię Komisji w sprawie poprawy efektywności ponoszenia kosztów funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Odpowiedź została wszystkim dostarczona na piśmie. Miałem okazję rozmawiać z panem prezesem ZUS i dowiedziałem się, że jest pełna akceptacja wniosków zawartych w odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Przystępujemy do rozpatrzenia odpowiedzi. Czy ze strony państwa posłów są ewentualne uwagi z nią związane? Nie ma chętnych do zabrania głosu. Dziękuję. W związku z powyższym, zgodnie z regulaminem, powinniśmy przyjąć odpowiedź Prezesa Rady Ministrów na opinię w głosowaniu. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem odpowiedzi na opinię nr 2 Komisji do Spraw Kontroli Państwowej? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Odpowiedź została przyjęta jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">W punkcie drugim porządku mamy rozpatrzenie odpowiedzi na dezyderat nr 3 Komisji, skierowany do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministra Infrastruktury i Ministra Finansów – w sprawie zwiększenia efektywności zarządzania nieruchomościami gminnymi. Otrzymaliśmy odpowiedź od sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, pana Tomasza Siemoniaka, pani sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Elżbiety Suchockiej-Roguskiej oraz od podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury, pana Olgierda Dziekońskiego. Komplet odpowiedzi ze wszystkich trzech ministerstw, do których skierowaliśmy dezyderat, państwo otrzymali. Czy pod adresem tych odpowiedzi mają państwo posłowie uwagi? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem odpowiedzi na dezyderat nr 3 Komisji? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Przyjęliśmy odpowiedzi jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Punkt trzeci porządku to rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wdrażania projektów pomocy technicznej finansowanych z funduszy strukturalnych. Wszyscy otrzymaliśmy pisemną informację na ten temat z Najwyższej Izby Kontroli, ale prosiłbym pana prezesa o krótkie podsumowanie tego dokumentu. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Kontrola wdrażania projektów pomocy technicznej finansowanej z funduszy strukturalnych dotyczyła dwóch programów operacyjnych z lat 2004–2006. Pierwszym z badanych w niej programów był program operacyjny „Pomoc Techniczna” w zakresie wszystkich trzech jego priorytetów, drugim zaś Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego w zakresie jednego z czterech jego priorytetów, Priorytetu nr 4 – Pomoc techniczna.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">Żebyśmy w pełni wiedzieli o czym mowa, o jakiej hierarchii działań finansowanych ze środków unijnych, wyjaśnię, że najszerszym zagadnieniem jest program, następnie priorytet, w jego ramach działania, w ramach zaś działań – projekty. Projekty pomocy technicznej dotyczą wyłącznie jednostek administracji publicznej zaangażowanych we wdrażanie funduszy strukturalnych i mają na celu wzmocnienie ich zdolności administracyjnej. Obejmują współfinansowanie takich działań jak: doradztwo, praca ekspertów, szkolenia, koszty zatrudnienia pracowników zaangażowanych we wdrażanie programu operacyjnego, zakup sprzętu komputerowego oraz sprzętu biurowego na potrzeby tych jednostek. Są to środki przeznaczone na lepsze przygotowanie ministerstw do wchłonięcia i kontroli wydatkowania środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">Ze współfinansowania z funduszy strukturalnych w ramach PO „Pomoc Techniczna” mogą korzystać: instytucja zarządzająca podstawami wsparcia Wspólnoty i instytucja zarządzająca tym programem, to jest właściwe komórki organizacyjne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, a także instytucja płatnicza w Ministerstwie Finansów. W ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego beneficjentami programu pomocy technicznej są szczególnie: instytucja zarządzająca – w tym wypadku właściwy departament Ministerstwa Rozwoju Regionalnego – a także instytucje pośredniczące w zarządzaniu tym programem, którymi są urzędy wojewódzkie wykonujące te funkcje.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">W ramach naszej kontroli zbadaliśmy realizację projektu pomocy technicznej przez 16 jednostek: przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, które jest instytucją zarządzającą dla obu tych programów, Ministerstwo Finansów, które jest instytucją płatniczą, oraz wszystkich 16 urzędów wojewódzkich, które są instytucjami pośredniczącymi w zarządzaniu ZPORR. Każda z kontrolowanych jednostek była badana nie tylko w zakresie realizacji własnych projektów pomocy technicznej, ale także – co podkreślam – w zakresie prawidłowości wywiązywania się z zadań instytucji zarządzających, instytucji pośredniczących i instytucji płatniczej, takich jak: weryfikowanie wniosków beneficjentów o dofinansowanie, zawieranie umów i wydawanie decyzji w sprawie dofinansowania projektów, weryfikowanie wniosków o płatność, czy sporządzanie i weryfikowanie sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">Jeszcze kilka zdań na temat wyników. Otóż Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie, mimo stwierdzenia nieprawidłowości, oceniła działania kontrolowanych ministerstw i urzędów wojewódzkich, zarówno w zakresie wykonywania zadań instytucji zarządzających, pośredniczących i płatniczej, jak też zadań beneficjenta, związanych z realizacją własnych projektów pomocy technicznej. O wspomnianych nieprawidłowościach nie będę mówić, gdyż poproszę, aby pan przewodniczący pozwolił na przedstawienie tych szczegółowych kwestii panu dyrektorowi Łubianowi. Ze swej strony dodam tylko, że we wszystkich jednostkach, które kontrolowaliśmy, badaliśmy to, do czego przywiązujemy największe znaczenie, czyli funkcjonowanie systemu zarządzania i kontroli środków z budżetu Unii Europejskiej w zakresie realizowania zdań instytucji i zadań beneficjenta. Również i w tym wypadku uważamy, że ustanowione systemy zarządzania i kontroli w większości jednostek działały prawidłowo, zabezpieczając przed istotnymi ryzykami. O nieprawidłowościach w tym zakresie powie także pan dyrektor Łubian.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJozefGorny">Prosiłbym, by zechciał pan przewodniczący udzielić głosu panu Dariuszowi Łubianowi, dyrektorowi Departamentu Administracji Publicznej, który kontrolę tę nadzorował. Jest z nami również jej koordynator, doradca prawny pani Jolanta Kętra. Będziemy w stanie udzielić odpowiedzi na ewentualne pytania. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Uzupełniając wypowiedź pana prezesa pragnę dodać, że skontrolowaliśmy cały okres wdrażania programów dotyczących pomocy technicznej, tj. okres od 1 maja 2004 roku do 30 czerwca 2007 roku, ale uzupełnialiśmy i aktualizowali dane, tak że informacja przedstawia stan na koniec 2007 roku.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Zbadaliśmy bardzo dużą próbę projektów pomocy technicznej, ponieważ w ramach PO „Pomoc Techniczna” zbadaliśmy projekty o łącznej wartości 59 mln zł, tj. 25% liczby projektów i 43% wartości projektów realizowanych. W ramach zaś drugiego programu, dotyczącego rozwoju regionalnego, zbadaliśmy aż 221 projektów, co stanowiło 41% wszystkich projektów związanych z pomocą techniczną w tym programie i 62% wartości wszystkich realizowanych projektów tego programu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jak wspomniał już pan prezes, kontrola nie wykazała bardzo poważnych nieprawidłowości; w większości przypadków projekty realizowane były zgodnie z postanowieniami, przestrzegano procedur udzielania zamówień publicznych, a wydatki zgodne były z przeznaczeniem. Należy podkreślić, iż NIK nie stwierdziła refundowania wydatków nie kwalifikujących się do zwrotu, czyli takich, na które Komisja Europejska przyznaje dofinansowanie. Wszystkie wydatki były prawidłowe.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Nieprawidłowości, które stwierdziliśmy przy realizacji projektów przez beneficjentów, dotyczyły przede wszystkim niewłaściwego prowadzenia ewidencji finansowo-księgowej dla wydatków, które dotyczyły projektów, niestarannego sporządzania wniosków o płatność, skutkiem czego była konieczność ich poprawiania, niekiedy kilkakrotnego, dokonywania korekt, co powodowało opóźnienie w refundacji wydatków, a tym samym wpływało na ogólny poziom zaawansowania wykorzystania środków w ramach owych programów. Skoro beneficjent później otrzymał refundację, to zaawansowanie wykorzystania środków było odpowiednio niższe.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jeśli chodzi o ocenę stanu zaawansowania realizacji PO „Pomoc Techniczna” oraz Priorytetu 4 programu rozwoju regionalnego dotyczącego pomocy technicznej, to jeżeli obecne tempo wydatkowania środków będzie utrzymane, nie powstanie większe zagrożenie. Środki w zdecydowanej większości powinny być wykorzystane. Wskazują na to wyniki kontroli – między 30 czerwca a 31 grudnia 2007 roku poziom wykorzystania środków w ramach PO „Pomoc Techniczna” wzrósł o 11% i na koniec roku wynosił 55% dostępnej alokacji. W ramach zaś Priorytetu 4 programu rozwoju regionalnego stopień wykorzystania wzrósł o 19 punktów procentowych i na koniec roku wyniósł 50% alokacji. Warto podkreślić, że według najnowszych danych prawie cała wartość dostępnej alokacji została wyczerpana, gdyż z beneficjentami zawarto umowy o dofinansowanie projektów. Według danych opublikowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego na koniec kwietnia 2008 roku w ramach PO „Pomoc Techniczna” wydatkowano już 75% dostępnej alokacji, co potwierdza zawartą w naszej informacji tezę, że nie ma większego zagrożenia, jeśli chodzi o wykorzystanie dostępnych środków.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Warto zwrócić uwagę na fakt, że osiągnięto także wysoki stopień realizacji wskaźników założonych w programie, przeszkolono – np. w ramach pomocy technicznej – pięć razy więcej osób, niż zakładano; zlecono osiem razy więcej ekspertyz, analiz i ocen, niż zakładano. Aż tak znaczne przekroczenie wskaźników postępu rzeczowego w realizacji programów oznacza, iż wskaźniki te należałoby precyzyjniej planować w przyszłości, przy opracowywaniu kolejnych programów i projektów.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jeżeli chodzi o wykonywanie zadań przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Finansów i urzędy wojewódzkie – chodzi o zadania odpowiednio: instytucji zarządzających, instytucji płatniczej i instytucji pośredniczących w zarządzaniu – były one, generalnie rzecz biorąc, realizowane prawidłowo, szczególnie zaś weryfikacja wniosków o dofinansowanie, zawieranie umów i wydawanie decyzji o dofinansowaniu, a także sporządzanie i weryfikowanie sprawozdań przebiegały terminowo. Większość stwierdzonych przez nas opóźnień w realizacji tych zdań dotyczyła początkowego okresu wdrażania programów, były też jednak pojedyncze wypadki stwierdzone w roku 2007.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Główne nieprawidłowości dotyczyły wykonywania przez urzędy wojewódzkie funkcji instytucji pośredniczącej w ramach programu rozwoju regionalnego. Dotyczyły one poprawności sporządzania wniosków o płatność do instytucji zarządzającej. Chodzi o wypadki nierzetelnego i długotrwałego weryfikowania wniosków beneficjentów o płatność, co stwierdzono w połowie kontrolowanych urzędów wojewódzkich. Na szczęście, błędy te były wykrywane przez instytucję zarządzającą w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, co naszym zdaniem świadczy o zadowalającej skuteczności systemu kontroli instytucji zarządzającej.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jeśli chodzi o samo funkcjonowanie systemów zarządzania i kontroli w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, to stwierdziliśmy tam tylko nieprawidłowości mniejszej wagi, które dotyczyły braku w procedurze instytucji zarządzającej programem rozwoju regionalnego kwestii badania prawidłowości ujmowania wydatków w ewidencji finansowo-księgowej przez beneficjentów. Chodzi o to, że sprawy te nie były badane na miejscu w ramach kontroli prowadzonej przez instytucję zarządzającą. Druga nieprawidłowość dotyczyła braku w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego odpowiednich mechanizmów kontrolnych, które pozwoliłyby na wykrycie błędów w ewidencji finansowo-księgowej samego Ministerstwa, realizującego też własne projekty. W następstwie braku tych mechanizmów występowały rozbieżności między kwotą prawidłową otrzymanej refundacji na jednym koncie a kwotą poniesionych wydatków zaksięgowaną na innym koncie. Powstawały po prostu błędy w ewidencjonowaniu tych wydatków. Nie wpłynęło to na prawidłowość refundacji, bo kwoty podawane we wnioskach o refundację wynikały z dokumentów źródłowych, a nie z zapisów w ewidencji księgowej.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jeżeli chodzi o beneficjentów, to przyjęte przez nich rozwiązania organizacyjne składające się na ich własne systemy zarządzania i kontroli w większości wypadków zapewniały prawidłowe funkcjonowanie tych systemów i przyczyniały się do prawidłowej realizacji projektów pomocy technicznej. Jednakże u niektórych beneficjentów stwierdzono niewystarczającą skuteczność tych mechanizmów kontrolnych w ramach systemów kontroli. I tak np. w 4 jednostkach – na 18 badanych – stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu wyodrębnionej ewidencji finansowo-księgowej. Nie zostały one wykryte w ramach sprawdzeń wykonywanych przez same jednostki. W 5 z 18 jednostek skontrolowanych sporządzono wnioski o płatność z nienależytą starannością, a błędy wykrywane były dopiero przez instytucję zarządzającą, a powinny zostać wykryte, przed wysłaniem wniosków, przez samego beneficjenta. Stwierdzono też w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego nieprawidłowe archiwizowanie dokumentacji związanej z realizowanymi projektami. Dotyczyło to projektów, które były rozpoczęte przez byłe Ministerstwo Gospodarki i Pracy i kontynuowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Chodzi o to, że nie cała dokumentacja została przejęta i występowały w niej pewne luki. Może to spowodować sytuację, w której za kilka lat dokumentacji tej nie będzie można odnaleźć.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszLubian">Jeśli chodzi o realizację zaleceń pokontrolnych, to z satysfakcją mogę stwierdzić, iż wszystkie jednostki objęte kontrolą poinformowały Izbę o podjęciu odpowiednich działań w celu usunięcia nieprawidłowości. Szczegóły znajdą państwo w materiałach. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby w tej sprawie zabrać głos? A ze strony rządowej? Bardzo proszę pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Przeczytałam raport z zainteresowaniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję. Pan minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Panie przewodniczący, panie prezesie, Wysoka Komisjo. Minister rozwoju regionalnego wydał zalecenia dotyczące wniosków wynikających z wystąpienia pokontrolnego. Pragnę jednak podkreślić rzecz podstawową – istotnie pewne usterki czy nieprawidłowości zostały stwierdzone w kontroli, ale jak powiedziano, dotyczyły początkowego okresu wdrażania programów. Chciałbym też zwrócić uwagę na fakt, że istnieje ogromna mnogość instytucji i beneficjentów zaangażowanych w cały system zarządzania i kontroli. Minister rozwoju regionalnego podjął zdecydowane działania zmierzające, po pierwsze, do monitorowania, a po drugie, do większego uszczelniania systemów zarządzania i kontroli. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję. Rozumiem, że rozpatrzyliśmy informację prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Punkt czwarty porządku to rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli przygotowania administracji publicznej do zarządzania i kontroli środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Proszę pana prezesa o wystąpienie na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, pani minister, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Ze swej strony przedstawię tylko genezę tej kontroli, o zaprezentowanie zaś wyników poproszę pana Waldemara Długołęckiego, dyrektora Departamentu Budżetu i Finansów, który tę kontrolę przeprowadzał. Jest też pan Marek Sikorski, wicedyrektor tego departamentu. Jeśli więc będą pytania, postaramy się na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Nowe kraje członkowskie wraz z wejściem do Unii wchodzą również do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tym nowym państwom trzy kraje członkowskie EOG, niebędące członkami UE, tzn.: Norwegia, Islandia i Lichtenstein przyznały bezzwrotną pomoc w łącznej wysokości 1140 mln euro. Z kwoty tej Polsce przyznano prawie połowę, bo 533 mln euro. Środki owe mogą być wykorzystywane na wsparcie projektów realizowanych w ustalonych z państwami darczyńcami obszarach priorytetowych, obejmujących m.in. działania związane z ochroną środowiska i ochroną zdrowia. Umowy podpisane z państwami darczyńcami stanowią, iż Najwyższa Izba Kontroli powinna być zaangażowana i mieć prawo do kontroli wykonywania projektów. Norweski najwyższy organ kontroli, mający uprawnienia do audytu wykorzystania środków, zasugerował, by Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę w tym zakresie. Podjęliśmy się tej kontroli, a przedstawiona państwu informacja zawiera jej wyniki.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Wyznaczone instytucje prawidłowo przygotowały struktury organizacyjne, a także procedury do zarządzania i kontroli mechanizmów. Problemem jest, niestety, zbyt wolne tempo wykorzystania środków.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Bardzo proszę, aby założenia i wyniki kontroli mógł przedstawić pan dyrektor Waldemar Długołęcki.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Dziękuję bardzo. Kontrolę przeprowadziliśmy w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, Ministerstwie Środowiska, Ministerstwie Zdrowia, w Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w Biurze do Spraw Zagranicznych Programów Pomocy w Ochronie Zdrowia. Badaliśmy okres od roku 2004 do roku 2007. Kontrola dotyczyła etapu naboru wniosków i przygotowania instytucji zarządzających do monitorowania prawidłowości wykorzystywania środków przez beneficjentów. Ze względu na bardzo wstępny etap zaawansowania realizacji wybranych projektów nie weryfikowaliśmy prawidłowości wykorzystania środków przez beneficjentów.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Jak powiedział pan prezes Górny, nasza generalna ocena jest pozytywna ze stwierdzonymi niewielkimi uchybieniami. Oceniamy, że wyznaczone instytucje prawidłowo przygotowały struktury organizacyjne oraz procedury do zarządzania i kontroli wykorzystania środków z obydwu mechanizmów – i norweskiego, i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">W zakończonych naborach – a były ich dwa do czasu zakończenia naszej kontroli – wybór dofinansowywanych projektów został przeprowadzony z zachowaniem zasad konkurencyjności i jednakowego traktowania podmiotów występujących o dofinansowanie.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Nasze obawy budziło natomiast stosunkowo wolne tempo prac związanych z naborem wniosków i istniejące ryzyko, że w przewidzianym terminie, określonym w umowach z państwami darczyńcami, tj. do 30 kwietnia 2009 roku, może nie zostać rozdysponowana cała kwota dostępnych środków. Jest to sprawa, na którą należy zwrócić baczną uwagę.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Z kwoty 533 mln euro, wymienionej przez prezesa Górnego, 452 mln euro było przeznaczonych na wsparcie pojedynczych projektów realizowanych w dziesięciu obszarach priorytetowych. Podstawowe dziedziny, jak zostało już powiedziane, to ochrona środowiska i ochrona zdrowia. Do końca 2007 roku przeprowadzono dwa nabory projektów, podczas których zaplanowano rozdysponowanie kwoty prawie 385 mln euro. Proces kwalifikacji został zakończony w stosunku do 166 projektów na kwotę przekraczającą nieco 180 mln euro. Różnica jest stosunkowo duża. Do końca grudnia 2007 roku krajowy punkt kontaktowy, czyli w tym wypadku Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, podpisał z państwami darczyńcami 144 umowy na 167 mln euro, tj. 37% dostępnych środków. Z beneficjentami zaś podpisano 118 umów na kwotę 145 mln euro, czyli 32% środków. Wypłacono beneficjentom tylko 10,7 mln euro, co stanowiło 6,4% kwoty zakontraktowanej z Biurem Mechanizmów Finansowych w Brukseli, i 7,3% kwoty zakontraktowanej z beneficjentami.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Powstaje pytanie, skąd to stosunkowo niskie wykorzystanie środków, także jeśli chodzi o kontraktację. Naszym zdaniem jest to spowodowane przedłużaniem prac związanym z naborem wniosków, przy czym chciałbym podkreślić, iż uwaga to dotyczy zarówno selekcji przeprowadzanej przez instytucje krajowe, jak i przez instytucje państw darczyńców. W pierwszym etapie np. strona polska potrzebowała średnio siedmiu miesięcy od zakończenia naboru do wysłania wniosków, a kolejnych siedmiu miesięcy potrzebowały państwa darczyńcy, ich Biuro Mechanizmów Finansowych, na podjęcie decyzji w sprawie projektów.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Chciałby dodać również, że nasze instytucje krajowe, które są odpowiedzialne za zarządzanie środkami z mechanizmów, dążyły do usprawnienia tego procesu i jego przyśpieszenia, a szczególnie do zwiększenia sprawności kwalifikacji wniosków, co może mieć znaczenie w trzecim, ostatnim, naborze i kwalifikacji wniosków. Nie był on objęty kontrolą, ale z tego, co nam wiadomo, wynika, że został zakończony pod koniec kwietnia 2008 roku. Od tego naboru, od sprawności wykorzystania tych środków, od sprawności kwalifikacji będzie zależało, czy kwota dostępna zostanie do końca kwietnia 2009 roku wykorzystana.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Proces kwalifikacji wniosków był sformalizowany, ale dawał gwarancję dokonania prawidłowej selekcji. Nie stwierdziliśmy w tym zakresie nieprawidłowości. Prawidłowość procesu kwalifikacji wniosków znajduje potwierdzenie w stosunkowo niewielkiej liczbie wniosków odrzuconych przez państwa darczyńców. Z podstawowej listy 170 wniosków przekazanych państwom darczyńcom tylko 4 zostały odrzucone, czyli niewiele ponad 2%, a więc stosunkowo niedużo.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKWaldemarDlugolecki">Usatysfakcjonowani byliśmy także odpowiedziami na wystąpienia pokontrolne, gdyż w odpowiedzi na nie instytucje pośredniczące i wspomagające, czyli Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i inne ministerstwa oraz jednostki im podległe informowały o zwiększeniu liczby pracowników zaangażowanych w rozpatrywanie wniosków, i w niektórych wypadkach także o uproszczeniu procedur, co stwarzało szansę na zwiększenie sprawności organizacyjnej w trzecim, końcowym, etapie i zakończenie całej operacji sukcesem. Niemniej występowało, zdaniem NIK, zagrożenie, iż termin może być nie dotrzymany. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Prosiłbym teraz o zabranie głosu przez pana ministra, gdyż wyniki kontroli wskazują, że podstawowym problemem może być niedotrzymanie terminu 30 kwietnia 2009 roku, będącego datą graniczną wykorzystania tych środków. Czy pan minister zechce nas poinformować, co rząd zamierza zrobić w tej kwestii? Chyba że pan uważa, iż ryzyka nie ma, bo środki te zostaną rozdysponowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubiak">Panie przewodniczący, panie prezesie, pani minister, Wysoka Komisjo. Nigdy nie można powiedzieć, że nie ma ryzyka. Ryzyka nie ma tylko wtedy, gdy w ogóle nie ma działania. Kiedy natomiast jest działanie, które dotyczy tak skomplikowanej materii jak wykorzystywanie środków unijnych, co do których wyznaczone są pewne okresy graniczne, to ryzyko występuje. Chodzi przecież o działanie, w ramach którego trzeba wykonać pewne czynności, spełnić pewne procedury, a wcześniej jeszcze je wdrożyć. Jak państwo zauważyli, okres objęty kontrolą dotyczył określonych lat wcześniejszych. Był to pierwszy etap wdrażania wszystkich systemów zarządzania i kontroli. Głównym naszym zmartwieniem w owym czasie było takie przygotowanie wszelkiego rodzaju mechanizmów, aby przede wszystkim uniknąć ryzyka ewentualnego zwrotu nieprawidłowo wykorzystanych środków unijnych. Udało się wprowadzić te wszystkie systemy zarządzania i kontroli. Działają one w tej chwili. Cały czas proces ten monitorujemy. Proszę mi wierzyć, że codzienną troską kierownictwa Ministerstwa Rozwoju Regionalnego jest skuteczne, właściwe i terminowe wykorzystanie środków. Jestem przekonany – przy czym jest to moje przekonanie osobiste – iż środki te uda się wykorzystać optymalnie do końca przewidzianego okresu.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubiak">Uchybienia stwierdzone w czasie kontroli zostały już usunięte, na pewno w przyszłości ich nie będzie. W tej chwili systemy zarządzania i kontroli działają, działają właściwie, a zatem cały system zaczyna również być systemem optymalnie płynnym, otwartym, bez wszelkiego rodzaju zahamowań. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa zechce wziąć udział w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMinisterstwieSrodowiskaGrazynaHadjiraftis">Chciałam potwierdzić słowa pana ministra, ponieważ istotnie, jako kontrolowana instytucja pośrednicząca, wyciągnęliśmy wnioski z przeprowadzonej kontroli jeszcze podczas jej trwania. W związku z tym wszelkie informacje zawarte w przedstawionym państwu materiale, a dotyczące Narodowego Funduszu oraz Ministerstwa Środowiska są już nieco nieaktualne. Uchybienia zostały usunięte. Jest potwierdzenie skrócenia pewnych czynności, jak też zaangażowania większej liczby pracowników w owe czynności oraz w bezpośrednią współpracę z beneficjentami. Kładziemy nacisk przede wszystkim na to, żeby beneficjent, jeśli już złożył aplikację, otrzymał środki na projekt, który chce jak najszybciej zrealizować, przy zachowaniu obowiązującego prawa i zasad wynikających z przyjętych procedur oraz celów danego programu.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMinisterstwieSrodowiskaGrazynaHadjiraftis">Dodać pragnę, że jeśli zajrzą państwo do programu operacyjnego, to zobaczą kwotę, jaką dysponowało Ministerstwo Środowiska m.in. w pierwszym naborze, który jest przede wszystkim opisany. Kwota rozdysponowana wynosiła ok. 76 mln euro i wystarczyła jedynie na ok. 10% wniosków złożonych w naszym resorcie. Kwota ta była tak mała, że dokonywanie oceny musiało być wyjątkowo szczegółowe. Bardzo dziękuję za zwrócenie uwagi – jak mówił pan dyrektor – na fakt, że pracowaliśmy rzetelnie, tak że tylko dwa spośród naszych wniosków zostały odrzucone przez państwa darczyńców.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMinisterstwieSrodowiskaGrazynaHadjiraftis">90% beneficjentów usłyszało od nas odmowę. O środki z Mechanizmu Norweskiego aplikują takie jednostki sektora publicznego czy też prywatnego, które z innych źródeł nie mają żadnych szans na pozyskanie środków, częstokroć bardzo biedne gminy. Pieniądze dostawały np. na termomodernizację szpitale, sądownictwo, szkoły – rywalizacja jest olbrzymia. Resort środowiska miał 16 zakresów tematycznych – od termomodernizacji projektów inwestycyjnych, w tym nawet oczyszczalnię ścieków, do projektów miękkich, które skupiają się na segregacji odpadów i szkoleniach w tym zakresie. To świadczy o skali działań, wobec których stanęliśmy, gdy resort rozpoczynał program.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMinisterstwieSrodowiskaGrazynaHadjiraftis">Opanowaliśmy już tę tematykę, tak że mam nadzieję, iż następnym razem usłyszą państwo od nas tylko dobre informacje. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Chciałbym jeszcze usłyszeć od pani dyrektor kilka słów na temat daty 30 kwietnia 2009 roku. Czy pani uważa, że zdążą państwo z rozdysponowaniem środków w swoim zakresie? Czy nie grozi nam jakaś strata?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMSGrazynaHadjiraftis">Nie przewiduję takiej sytuacji, ponieważ przyznana nam już alokacja mogłaby być rozdysponowana w pierwszym naborze. Byliśmy jednakże zobligowani do przeprowadzenia trzeciego naboru, który przebiega bez żadnych zakłóceń. Finalizujemy ocenę merytoryczną projektów zgodnie z programem operacyjnym i mamy już projekty zakończone. W związku z tym czas, od momentu kiedy beneficjent otrzymuje tzw. gola, czyli grant offert letter, od państwa darczyńcy, kiedy kwoty wydatkowane są już kosztami kwalifikowanymi, do momentu, kiedy się z projektu rozlicza, czasami wynosi miesiąc.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowFinansowychwMSGrazynaHadjiraftis">Reasumując – nie widzimy pod tym względem żadnego zagrożenia. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję. To istotnie dobra informacja.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Czy w tej sprawie ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMariolaDwornikowska">Dziękuję, panie przewodniczący. Ministerstwo Zdrowia miało i ma nadal możliwość alokacji środków na poziomie ponad 42 mln euro na takie priorytety jak opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem. Mieliśmy podobny problem, jak ten sygnalizowany przez Ministerstwo Środowiska, polegający na liczbie wniosków, które zostały złożone i kwocie środków przeznaczonych na ten cel. Liczba wniosków zakwalifikowanych w pierwszym naborze stanowiła 8% wniosków złożonych, bowiem na 372 wnioski złożone i ocenione tylko 22 mogły uzyskać dofinansowanie. Podobnie było w drugim naborze, gdy alokacja wynosiła 12,5 mln euro, wnioski zaś złożono na ponad 500 mln euro.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMariolaDwornikowska">Ministerstwo Zdrowia, aby zaspokoić potrzeby i oczekiwania beneficjentów oraz dotrzymać terminu, o którym mówiliśmy, czyli 30 kwietnia 2009 roku, podjęło decyzję, że rozpatrzy w drugim naborze te wnioski, które wpłynęły. Już znajdujemy się na końcowym etapie tłumaczenia wniosków i przekazywania ich państwom darczyńcom. W naszym przypadku w pierwszym naborze tylko jeden wniosek został cofnięty przez stronę państw darczyńców, w tej zaś chwili nie mamy żadnych sygnałów tego rodzaju.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMariolaDwornikowska">Pilnujemy sprawy wykorzystania środków. Jeśli chodzi o ich wykorzystanie z pierwszej alokacji, wynosi ono ponad 18%, czyli stosunkowo dużo. Jeśli zaś chodzi o nabór drugi i trzeci, jest to już na etapie krajowego punktu kontaktowego i prace dobiegają końca. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że rozpatrzyliśmy informację Najwyższej Izby Kontroli dotyczącą Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Jeszcze pan prezes? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Chciałem powiedzieć tylko, że z satysfakcją odbieramy sposób reagowania na wyniki naszej kontroli. Jeśli wysyłamy wystąpienia pokontrolne w sprawach dotyczących wydatkowania środków unijnych, czy tych, o których mowa w niniejszej informacji, to następuje reakcja bardzo pozytywna – wszyscy w zasadzie informują nas o działaniach podejmowanych w celu usunięcia nieprawidłowości czy uchybień. Skutkuje to zaś tym, że mamy dziś dobre wiadomości w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Z wszystkich w zasadzie kontroli dotyczących środków – nazwę to umownie – zagranicznych wyłania się dość pozytywny obraz, mówiący o tym, że jest coraz lepsze przygotowanie. Zastrzeżenia budzić może tylko tempo działań wynikające z braku odpowiednich ludzi. Mówiliśmy wczoraj, że 25% skontrolowanych gmin nie złożyło w ogóle wniosku o środki unijne, tłumacząc ten fakt brakiem osób, które mogłyby przygotować wnioski. To moim zdaniem problem, którym trzeba się usilnie zająć. Tam natomiast, gdzie aplikacje są już realizowane, przygotowane są w zasadzie dobrze.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#WiceprezesNIKJozefGorny">Myślę, że dobrze się stało, iż Najwyższa Izba Kontroli weszła we wczesnym okresie z tą kontrolą. Nasi inspektorzy nie są już witani jako nieszczęście. Być może anegdota o dwóch kłamstwach – opowiadana swojego czasu przez prezesa Sekułę: Inspektor mile widziany, który mówi, że przyszedł pomóc kontrolowanej instytucji – przestanie być anegdotą i stanie się rzeczywistością. Chcielibyśmy dojść do tego. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Kontrolowany zaś mówi, że się cieszy – można by jeszcze dodać. Dziękuję bardzo. Rozumiem, że w tej sprawie nie ma więcej wystąpień. Zakończyliśmy punkt czwarty.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Czy w punkcie piątym, poświeconym sprawom bieżącym, państwo posłowie chcieliby zabrać głos? Brak zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>