text_structure.xml 51.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Witam państwa, otwieram wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, wspólnie z panem przewodniczącym Sławomirem Piechotą.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie dwóch projektów ustaw: o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw – druk nr 1054 i w punkcie drugim, po zakończeniu punktu pierwszego, będziemy w dziś rozpatrywać ustawę o emeryturach pomostowych – druk nr 1070. Czy są inne propozycje do porządku dziennego? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia innych wniosków stwierdzam, że porządek wspólnego posiedzenia Komisji został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Chciałbym, wspólnie z panem przewodniczącym Sławomirem Piechotą zaproponować skierowanie dwóch projektów ustaw do podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowych projektów ustaw: o emeryturach kapitałowych (druk nr 743), o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych (druk nr 865), o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 627). Czy są inne propozycje w tej sprawie? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chciałbym prosić o skierowanie do tej podkomisji również projektu obywatelskiego, który znajduje się w Sejmie i jest po pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">To jest niemożliwe, ponieważ projekt nie trafił z Prezydium Sejmu ani do przewodniczącego Komisji Polityki Społecznej i Rodziny pana Piechoty, ani do mnie, więc nie możemy kierować tego projektu do podkomisji. To jest decyzja pana marszałka, a nie nasza. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie przewodniczący, rzecz w tym, że byłoby logiczne, aby wraz z ustawą o emeryturach pomostowych rozpatrywać projekt obywatelski. To bardzo dobrze, że on jeszcze nie trafił do Komisji Polityki Społecznej, bo w tej sytuacji, uważam, że prezydia obydwu Komisji powinny wystąpić do Marszałka Sejmu z wnioskiem, że nadszedł moment na to, żeby łącznie rozpatrywać projekt obywatelski i rządowy i żeby projekt obywatelski został skierowany do pracy w tym momencie. Stawiam taki postulat. Dodam, że nie jest to praktyka odosobniona. Jest ona naturalną koleją rzeczy, aby sprawy rozwiązywać logicznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Dziękuję, przekażę panu marszałkowi Komorowskiemu sugestie państwa posłów. Natomiast teraz mamy wniosek o skierowanie tych dwóch projektów do podkomisji z prośbą, żeby podkomisja do najbliższego wtorku zakończyła pracę nad jednym i drugim projektem, a państwa sugestie, oczywiście, panu marszałkowi przekażę. Czy jest inny wniosek niż przekazanie tych projektów do podkomisji? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu…. Jest sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Sprzeciw wobec drugiej części pana wypowiedzi po słowie „z prośbą”. Czy dobrze zrozumiałem, że podkomisja ma w ciągu dwóch dni zrobić ustawę o emeryturach pomostowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Dzisiaj mamy piątek, a ja powiedziałem o wtorku, środzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Poniedziałek jest poselski, a my mamy zrobić to we wtorek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Nie rozumiem, o co panu chodzi, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chodzi mi o termin, jaki pan zakreśla. Rozumiem, że jest to pana prośba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Tylko i wyłącznie. Jest to tylko moja prośba i nic innego nie mogę formułować w stosunku do panów posłów, nawet mi to do głowy nie przyszło. Mogę tylko państwa gorąco i serdecznie prosić, nic więcej. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie przewodniczący, jest to prośba na wyrost. Świadczy o tym, że w ogóle nie chcemy pracować nad tym projektem, ponieważ trudno, żeby partnerów społecznych zapraszać na niedzielę i żeby byli gotowi pracować w takim tempie. Dopiero teraz na Sejm został nałożony obowiązek konsultacji, zastanawiania się, co jeszcze można zrobić.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselAnnaBankowska">W moim przekonaniu ten projekt ma wiele mankamentów, ale sądzę, że w spokojnej i logicznej dyskusji nad tym projektem rząd przystałby na to, żeby mogły go poprzeć również te osoby, które dzisiaj głosowały za odrzuceniem tego projektu po pierwszym czytaniu. Państwo potem nam mówicie z trybuny sejmowej, że każdy ma prawo do dogłębnej analizy, zadawania pytań i merytorycznej pracy. Takiej stachanowskiej roboty nigdy w tym Sejmie od 1989 roku nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Cieszę się, że zmienia się państwa optyka postrzegania pracy komisji parlamentu, bo jeszcze niedawno państwo twierdziliście, że te komisje i ten Sejm nic nie robią. Z uznaniem odnoszę się do słów pani przewodniczącej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie przewodniczący, jedna sprawa z drugą nie ma nic wspólnego. To, że siedzieliśmy i Sejm przez jakiś czas nie miał przedmiotu sprawy, nie ma nic wspólnego z tym, że teraz chcecie wyrabiać 300% normy. To nie o to chodzi. Tworzymy ustawy dla milionów ludzi. To jest niemożliwe, żeby jedną ręką i jednym głosowaniem Platformy Obywatelskiej i PSL przyjmować wszystko, co grupa urzędników wymyśliła. Po co jest Sejm? Godzimy w podstawowe obowiązki prawa parlamentarnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Pani poseł Zuba, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMariaZuba">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, pragnę państwu zwrócić uwagę, że przepisy tej ustawy wejdą w życie dopiero z końcem 2012 roku. Ten pośpiech jest niczym nieuzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselMariaZuba">Nie mamy możliwości skorzystać z uwag i opinii ekspertów, tempo jest galopujące, dostajemy zadyszki, to jest nieuczciwe wobec tych ludzi, którzy czekają na uczciwe wyjaśnienie, co się dzieje z ich umowami, które zawarli bezpośrednio z funduszami emerytalnymi, co jest z tymi gwarancjami, które otrzymali w tych umowach.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselMariaZuba">Aby wyjść z twarzą wobec naszych wyborców, potrzebujemy rzetelnej pracy nad tą ustawą. Nie próbujmy, panie przewodniczący, zrobić tego szybko, bo akurat ta ustawa nie wymaga takiego tempa. Nic się nie wali. Mamy czas. Spróbujmy usiąść nad tym projektem, bo wszyscy chcemy ten problem rozwiązać, ale w warunkach optymalnych, nie według zasad, z których nie będziemy mogli się wytłumaczyć wobec naszych wyborców i trzech pokoleń Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Zapewniam państwa, że i na posiedzeniach podkomisji, i na posiedzeniach Komisji, jeżeli będzie taka potrzeba, będziemy rozmawiali, będziemy wysłuchiwali państwa pytań, państwa wątpliwości. Nie widzę żadnych problemów, żeby to uczynić. Zapewniam państwa, że nie zamierzam państwu kneblować ust, nie ma żadnych problemów z przygotowaniem stosownych ekspertyz. Bardzo proszę, nikt nie zamierza tutaj ograniczać możliwości pracy.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Przeprowadzę teraz głosowanie, bo widzę, że są wątpliwości. Stawiam wniosek o skierowanie wspomnianych wyżej dwóch projektów ustaw do podkomisji nadzwyczajnej – wspólnej podkomisji, którą powołaliśmy do rozpatrywania wcześniejszych projektów ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie przewodniczący, przepraszam, ja w kwestii formalnej. Proszę te wnioski skierować pojedynczo do głosowania, bo jeden wniosek dotyczy jednej ustawy, a drugi dotyczy innej ustawy. To nie są te same wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Sądziłem, że jest wola, aby głosować, ale jeżeli jest taki postulat, aby głosować osobno, to oczywiście, spełnię go. Proszę bardzo. Przystępujemy do głosowania w sprawie skierowania do podkomisji projektu ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw – druk 1054.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem tego projektu do podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Stwierdzam, że 49 głosami za, przy braku głosów przeciw i braku wstrzymujących się, projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw – druk nr 1054 został skierowany do podkomisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o skierowanie do podkomisji nadzwyczajnej projektu ustawy o emeryturach pomostowych – druk nr 1070.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem tego projektu do podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Stwierdzam, że 38 głosami za, przy 13 przeciw i braku wstrzymujących się, projekt ustawy o emeryturach pomostowych – druk nr 1070 został skierowany do podkomisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewChlebowski">Bardzo proszę, panie przewodniczący oddaję prowadzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Dziękuję. Szanowni państwo, mamy teraz propozycję prezentacji sposobu kształtowania listy zawodów w emeryturach pomostowych, której dokona pani prof. Danuta Koradecka z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Po tej prezentacji zamkniemy posiedzenie Komisji. Nie będzie już teraz żadnych głosowań, a więc, jeżeli ktoś nie chce lub nie może, nie ma obligatoryjności udziału. Jest to jednak okazja, aby poznać przesłanki, według których tworzono zasadnicze elementy tej ustawy, wokół której jest tyle kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Po zamknięciu wspólnego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Finansów Publicznych rozpocznie się posiedzenie podkomisji, do której zostały skierowane te dwa projekty. Proponuję w tej chwili jeszcze chwilę przerwy, a po pięciominutowej przerwie będziemy kontynuowali posiedzenie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">[Po przerwie]</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Mam prośbę, może na korytarzu są posłowie, którzy chcieliby uczestniczyć w kontynuacji posiedzenia, proszę powiedzieć, że już zaczynamy. Witam jeszcze raz panią profesor Koradecką i przystępujemy do prezentacji założeń, według których został przygotowany projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Bardzo proszę, pani dyrektor, proszę tutaj, pani będzie wygodniej po prostu usiąść, bo to wymaga trochę czasu, trochę sił, a pani minister uprzedza mnie, że pani siły są tak cenne, że nie należy sobie tutaj pozwalać na ich marnotrawienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#DanutaKoradecka">Podobno szans na tę emeryturę nie mam, więc będę się starała oszczędzać siły. Panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, chciałam podziękować za zaszczyt zaproszenia na to posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#DanutaKoradecka">Zapoznałam się z dyskusją, która odbyła się na posiedzeniu plenarnym, podczas którego ta ustawa była prezentowana. Sądzę, że wiele uwag zgłaszanych przez państwa będzie mogło znaleźć wyjaśnienie w tych założeniach, które stały się podstawą skonstruowania projektu tej ustawy. Były to założenia merytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#DanutaKoradecka">Po pierwsze, oczywiście, punktem wyjścia musi być stan standardu pracy w Polsce. Stan, który naszym zdaniem i zdaniem ekspertów zajmujących się tą problematyką, jest rzeczywiście wysoce niewystarczający w stosunku do standardów.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#DanutaKoradecka">Niemniej jednak, jeżeli popatrzymy na okres od roku 1987 do ostatnich lat, widzimy, że dwie krzywe: krzywa o kolorze fiołkowym określająca liczbę osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia, zmniejsza się z roku na rok i jest w tej chwili prawie dwukrotnie mniejsza liczba osób pracujących w warunkach szkodliwych.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#DanutaKoradecka">Natomiast granatowa linia określa liczbę chorób zawodowych rozpoznawanych w związku z warunkami pracy. Ta liczba także znacząco się zmniejsza, mniej więcej o dwie trzecie w stosunku do 1987 roku. Można, więc powiedzieć, że warunki pracy uległy poprawie w wyniku zmiany procesów technologicznych.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#DanutaKoradecka">Jeżeli jednak popatrzymy na te same warunki pracy z optyki pracowników zatrudnionych w tych warunkach i pomiarów obiektywnych, stwierdzimy, że to, co mamy w danych GUS – to jest ta zielona linia i to, co jest określone na czerwono, to jest to, co zrobiliśmy w 1000 zakładów, na dużej grupie, bo około 10 tys., zatrudnionych, jeśli chodzi o pomiary rzeczywistych warunków pracy w aspekcie tych wszystkich czynników, które mamy na obwodzie tej pajęczyny, a więc począwszy od hałasu do czynników chemicznych czy zagrożeń mechanicznych. Jest to ten większy obszar.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#DanutaKoradecka">Natomiast odczucie subiektywne pracowników odnośnie do tych warunków odbiega od tej obiektywnej oceny – to jest ta linia niebieska. Jest to oczywiście, odczucie, którego nie można lekceważyć, bo odczucie subiektywne pracowników w odniesieniu do szkodliwości warunków pracy jest bardzo ważne, ponieważ będzie miało wpływ na to, żeby te warunki nadal poprawiać. Niemniej jednak, obiektywnie są one stosunkowo lepsze.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#DanutaKoradecka">Jednocześnie koszty ponoszone z tytułu niewłaściwych warunków pracy stanowią około 4% świadczeń wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to około 4,37 miliarda złotych. Jednocześnie koszty ogólne, razem z kosztami pośrednimi, a więc, związanymi także z kosztami leczenia, rehabilitacji itd., stanowią około 1,5-2% PKB. Nadal więc w zakresie poprawy tych warunków pracy i skoncentrowania wysiłku pracodawców, ale także pracowników i organizacji reprezentujących ich, należy te działania ukierunkować na poprawę warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#DanutaKoradecka">Tymczasem pracodawcy niewiele w tym zakresie robią, bo zaledwie 1% kosztów pracy poświęcają na poprawę warunków pracy. Wszystkie rozwiązania prawne, jakie obecnie przygotowujemy, powinniśmy kierować w tę stronę, żeby motywować pracodawców do zmiany tego stanu rzeczy. Oczywiście, we współpracy z pracownikami.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#DanutaKoradecka">Jak się mają te warunki pracy do starzejącego się społeczeństwa w świetle strategii międzynarodowej organizacji pracy i Unii Europejskiej? W ramach krajowej polityki na wszystkich etapach życia zawodowego powinny być podjęte środki umożliwiające pracownikom w starszym wieku kontynuowanie zatrudnienia w zadowalających warunkach pracy. Jest to cytat z zalecenia nr 162 Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1980 roku.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#DanutaKoradecka">Dla pracowników starszych wiekiem należy zastosować środki, które będą miały na celu ograniczenie szczególnie obciążających warunków środowiska pracy, zmiana organizacji pracy i czasu pracy, które prowadzą do stresu i przeciążenia rytmem pracy, dostosowanie stanowiska pracy i zadań do pracownika z uwzględnieniem dostępnych środków technicznych, zapewnienie systematycznego nadzoru nad stanem zdrowia pracowników – tak Międzynarodowa Organizacja Pracy ukierunkowuje działania w stosunku do pracowników starszych wiekiem, zalecając z drugiej strony, żeby tworzyć polityki, które będą utrzymywały tych pracowników w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#DanutaKoradecka">Podobnie decyzja Rady Unii Europejskiej z 2003 roku zaleca, żeby krajowe polityki wykorzystywały potencjał zatrudnienia osób wszystkich kategorii wiekowych, co powinno doprowadzić do 2010 roku do wydłużenia o 5 lat przeciętnego okresu aktywności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#DanutaKoradecka">Zaleca się, aby kraje członkowskie promowały polityki mające na celu zniesienie programów wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, ustalania bardziej elastycznych godzin pracy, szkolenia ustawicznego i co jest szalenie ważne, aby były wytyczne i do tych wytycznych i zaleceń z raportu Komisji Europejskiej z 2001 roku dostosowały się w tej chwili wszystkie kraje członkowskie, chociaż w różnym stopniu. Najbardziej od tego odstaje w tej chwili Estonia i Polska.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#DanutaKoradecka">To podejście oznacza, że w dyrektywie ramowej także mówi się o pełnej likwidacji dyskryminacji w dziedzinie zatrudnienia, we wszystkich aspektach, a więc, religijnym, światopoglądowym, ale także ze względu na wiek. Nie można określić, ani też nikogo zmuszać do tego, żeby pracownik wcześniej kończył zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#DanutaKoradecka">Reasumując, trzeba powiedzieć, że utrzymywanie tymczasowego systemu wcześniejszych emerytur nie jest zgodne z tym, co odnajdujemy w konwencjach MOP, w dyrektywach unijnych, szczególnie w ramowej, w decyzjach Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#DanutaKoradecka">W związku z tym obraz, także demograficzny, jaki mamy, i wiek przechodzenia na emeryturę najwyraźniej wskazują, że jesteśmy na końcu tej listy. Jest to ten czerwony paseczek na dole – w wieku 57 lat przechodzi się na emeryturę, a wiek okłoemerytalny to 57-65 lat, w stosunku do średniej europejskiej, oznaczonej kolorem zielonym.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#DanutaKoradecka">Jeszcze bardziej niepokojące jest to, że jeżeli popatrzymy na sytuację w Polsce, to te czerwone słupki, to widzimy, że z roku na rok ten okres się skraca. Jest wiele powodów, dla których ludzie sięgają po wcześniejsze odejście od zatrudnienia. Natomiast, w krajach Unii Europejskiej ten wskaźnik z roku na rok się wydłuża.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#DanutaKoradecka">W związku z tym, należało spojrzeć na cały ten problem pod kątem tego, co rzeczywiście z wiekiem dzieje się w organizmie człowieka, co stanowi uzasadnienie i potrzeby utrzymania tego rodzaju rozwiązania dla osób starszych. Jeżeli popatrzymy na wydolność człowieka, możliwości pracownika z wiekiem obniżają się, To jest ta czarna linia u góry. Praca w normalnych warunkach, zgodnych ze standardami, to jest ta linia zielona, w warunkach szczególnych – są to nieco wyższe wymagania. Możemy, więc określić, że w warunkach szczególnych istnieje potrzeba uwzględnienia tego, że może to być wiek skrócony.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#DanutaKoradecka">Jakie to są czynniki? Przede wszystkim, praca fizyczna, ciężka praca fizyczna. Maksymalne pobieranie tlenu przez organizm człowieka, w przypadku mężczyzn obniża się od 50 roku życia, widzimy tu te krzywe i punkt, w którym ta wiązka się przecina, i dochodzi do stopniowego spadku.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#DanutaKoradecka">Podobnie jest w przypadku kobiet, tu jest mniej nachylona ta linia, również zmienia się układ mięśniowy i siła, zarówno kończyn górnych jak kończyn dolnych, tu niżej ujętych na wykresie, wskazuje, że osoby starsze wiekiem mają siły mniejsze. Podobnie ogólna siła całego organizmu mierzona w teście wyskoku, także z wiekiem się obniża.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#DanutaKoradecka">Stało się jasne, że pierwszym kryterium, które należało przyjąć przy wyborze rodzaju prac do wykazu, była ciężka praca fizyczna, która staje w sprzeczności z tymi zmniejszonymi możliwościami organizmu człowieka.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#DanutaKoradecka">Drugim takim czynnikiem jest mikroklimat gorący. Tutaj widzimy, że z wiekiem, w grupie powyżej 45 roku, jest mniejszy procent osób, które uzyskują pełną odnowę po przerwaniu tej ekspozycji na gorąco i także jest znacząca liczba osób, które tej odnowy nie osiągają.</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#DanutaKoradecka">W związku z tym uznaliśmy, że praca w środowisku gorącego mikroklimatu powinna być kryterium uprawniającym do wcześniejszego zakończenia zatrudnienia. Podobnie zresztą było z wynikami pracy w mikroklimacie zimnym.</u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#DanutaKoradecka">Mając tę podstawę, przyjęliśmy po pierwsze duże zróżnicowanie – warunki szczególne i warunki szkodliwe. To jest coś, co bardzo często myli się w wypowiedziach, szczególnie prasowych.</u>
          <u xml:id="u-21.24" who="#DanutaKoradecka">W związku z tym nad tym problemem pochylały się w ostatnim dziesięcioleciu całe komisje i zespoły ekspertów. Część z tych komisji i zespołów różnie nazwanych była podobna, część się wymieniała. Ostatecznie prace, jakie w tej chwili podjęliśmy, wyglądają w ten sposób. Przyjęliśmy, że na zielono są oznaczone warunki określone standardami, to na brązowozłoto, są to warunki szkodliwe, gdzie przekroczono dopuszczalne normy higieniczne.</u>
          <u xml:id="u-21.25" who="#DanutaKoradecka">Odrębnym obszarem, który regulujemy w tym projekcie ustawy, jest praca w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Szkodliwe warunki pracy określa w tej chwili polskie prawo zsynchronizowane z prawem europejskim, gdzie określa się najwyższe dopuszczalne stężenia natężenia czynników szkodliwych, w tym oddziaływanie na człowieka w ciągu ośmiu godzin dobowej ekspozycji w ciągu 30 lat pracy i całej zawodowej aktywności, które nie spowoduje ujemnych zmian w stanie jego zdrowia i przyszłych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-21.26" who="#DanutaKoradecka">Takie normy w Polsce mamy w sposób bardzo nowoczesny ustalane. W tej chwili jest 600 pozycji w tym wykazie, one są co roku weryfikowane, co roku też ukazuje się nowe rozporządzenie ministra pracy w uzgodnieniu z ministrem zdrowia. Są metody i normy na ich pomiar.</u>
          <u xml:id="u-21.27" who="#DanutaKoradecka">Ten obszar jest regulowany w odrębnym układzie prawnym. Nie było, więc uzasadnione, abyśmy, mówiąc o warunkach szczególnych, przyjęli, że jednak będziemy do nich zaliczali przekroczenia tych czynników. Wpadlibyśmy bowiem w pełną schizofrenię. Z jednej strony prawodawca nakazywałby przestrzeganie wartości, a z drugiej strony zakładałby, że nie będzie to prawo przestrzegane, mówiąc, niedobrze robisz, ale damy ci inny bonus właśnie w postaci takiej wcześniejszej emerytury, czy dodatków za pracę szkodliwą dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-21.28" who="#DanutaKoradecka">W dyrektywie ramowej jest jednoznacznie powiedziane, że pracodawca powinien podjąć wszelkie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ochrony zdrowia, włączając w to zapobieganie ryzykom, przy odpowiednim wykorzystaniu rozwiązań nauki i techniki. Podobnie mamy to rozwiązane w naszym Kodeksie pracy. Jest to przeniesienie z dyrektywy unijnej.</u>
          <u xml:id="u-21.29" who="#DanutaKoradecka">Kończąc ten wątek, szkodliwe warunki pracy to nie są szczególne warunki pracy. Te dwie rzeczy należy rozróżniać, dlatego że często w dyskusjach mówi się, dlaczego nie ma tam czynników chemicznych, pyłów czy hałasu. Nie ma, ponieważ to jest regulowane innym ustawodawstwem.</u>
          <u xml:id="u-21.30" who="#DanutaKoradecka">Dotychczasowe regulacje w zakresie pracy w warunkach szczególnych, jest to przede wszystkim rozporządzenie matka z 1993 roku. Później do tego rozporządzenia zostało „doklejonych”, niczym rafa koralowa, 49 zarządzeń i uchwał resortowych, różnych spółdzielni, itp. W sumie – jest to około 300 zawodów i około 1000 stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-21.31" who="#DanutaKoradecka">Tymczasem w tej chwili, tak jak mówiłam, w nowej i starej Unii widzimy, że w ogóle nie ma przepisów regulujących na poziomie krajowym, w Finlandii jest tylko wojsko i policja, a sporny jest wykaz na 51 stron, z którym właśnie teraz walczę.</u>
          <u xml:id="u-21.32" who="#DanutaKoradecka">Jakie mamy konkretne zapisy w tych starych przepisach? Na przykład, jeśli chodzi o pracę w warunkach szczególnych, dziś mamy programistę fotoskładu, operatora, nawigatora. Są też takie zawody jak pomocnik ogólnowydziałowy, asystent na poczcie, telefonistka, kierownik ambulansu, młodszy i starszy kontroler, których wpisał minister łączności. U ministra handlu wewnętrznego wśród usług znalazł się też słynny stroiciel harmonijek ustnych, intonator fortepianu, języczków głosowych.</u>
          <u xml:id="u-21.33" who="#DanutaKoradecka">W przemyśle lekkim Związek Spółdzielni Inwalidów wpisał takie zawody jak pracz, sprzątacz hal, minister – kierownik urzędu do spraw wyznań zajął się służbą zdrowia i są tu lekarze, psycholodzy, instruktor gimnastyki, specjaliści terapii zajęciowej, masażyści i sprzątaczki.</u>
          <u xml:id="u-21.34" who="#DanutaKoradecka">Pierwszą rzeczą, poza nieadekwatnością tego wykazu do warunków szkodliwych, nie tylko szczególnych, którą trzeba wziąć pod uwagę, jest fakt, że nie możemy tworzyć centralnych stanowisk pracy. To sprawia, że niekiedy stanowiska, nazwane tak samo, w dwóch rożnych zakładach mogą cechować się zupełnie innymi warunkami pracy. A więc, nie stanowiska, a rodzaje prac i związane z nimi czynności, które spełniają kryteria, o których wspominałam, mówiąc o warunkach szczególnych.</u>
          <u xml:id="u-21.35" who="#DanutaKoradecka">W tej chwili w projekcie ustawy mamy taką definicję pracy w szczególnych warunkach, że są to czynniki, które mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować stałe uszkodzenie zdrowia w wyniku pracy w szczególnych warunkach, determinowanych siłami natury, które mimo zastosowania środków profilaktyki stawiają wymagania przekraczające możliwości w trakcie procesów starzenia.</u>
          <u xml:id="u-21.36" who="#DanutaKoradecka">Jakie czynniki ryzyka zostały ostatecznie przyjęte? Pierwsza grupa to były czynniki determinowane siłami natury, dlatego że w tym przypadku, nie możemy od pracodawcy wymagać, bo nie ma takich racjonalnych podstaw, że będzie on w stanie w 100%, niezależnie od nakładów, jakie poświęci, zapewnić bezpieczeństwo pracownikom pracującym pod ziemią, w wodzie, pod wodą czy w powietrzu. Tam zawsze ryzyko zagrożenia w rozumieniu bezpieczeństwa, także publicznego, nie tylko tych osób, istnieje. Te cztery czynniki przyjęliśmy, jako czynniki determinowane siłami natury.</u>
          <u xml:id="u-21.37" who="#DanutaKoradecka">Druga grupa to były czynniki, o których już wspominałam, praca w warunkach gorącego mikroklimatu i zimnego – bardzo ciężka praca fizyczna. W trakcie negocjacji, w grupie ekspertów doszła do tego praca w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego i doszły też ciężkie prace fizyczne wykonywane z dużym obciążeniem statycznym związanym z wymuszoną pozycją ciała.</u>
          <u xml:id="u-21.38" who="#DanutaKoradecka">Zdefiniowaliśmy także dokładnie parametry, co rozumiemy przez tę bardzo ciężką pracę fizyczną. Chodzi o to, żeby na poziomie przedsiębiorstwa nie doszło później do niejasności o charakterze roszczeniowym i sporów, poczucia niesprawiedliwości, jakie mógłby mieć pracownik przy tej kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-21.39" who="#DanutaKoradecka">Jest, więc określone, jaki wydatek energetyczny, zgodnie z normami międzynarodowymi, także krajowymi, dla mężczyzn i kobiet powinien być, abyśmy mogli powiedzieć, że jest to bardzo ciężka praca fizyczna. Tak jest określona ciężka praca fizyczna, tak jest określony mikroklimat gorący, tak jest określony mikroklimat zimny i tak jest określona wymuszona pozycja ciała. Chodziło o to, że eksperci mieli zdefiniować jednoznacznie parametry, żeby później kwalifikacja stanowisk, która będzie się odbywała na poziomie zakładu pracy, była do zrobienia w sposób bezkonfliktowy.</u>
          <u xml:id="u-21.40" who="#DanutaKoradecka">W tym momencie mieliśmy dużo dyskusji na temat wprowadzenia, na przykład, hałasu. To jest rzecz, która różniła ekspertów, w różnych okresach pracy, różnych zespołów w dyskusjach, jako że hałas wywołuje nadciśnienie. Jednak, pierwszą sprawą jest, że z wiekiem krzywa ubytku słuchu podnosi się, wraz z wiekiem mniej hałasu dociera do człowieka, a po drugie, w dokumencie Światowej Organizacji Zdrowia zaznaczono, że pomimo wielu doniesień o wpływie, także pozasłuchowym, dane epidemiologiczne są ograniczone i nie można w tym zakresie przyjąć rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-21.41" who="#DanutaKoradecka">Podobnie w dyrektywie nr 10 z 2003 roku stwierdzono, że obecna wiedza naukowa na temat tego zagrożenia jest niewystarczająca, aby umożliwić poziomy bezpieczne inne niż działanie słuchowe. Podobnie występowano, kiedy dyskutowaliśmy te wszystkie czynniki, które były na tej długiej liście.</u>
          <u xml:id="u-21.42" who="#DanutaKoradecka">Ostatecznie jednak chciałabym zwrócić uwagę, że mówi się, że ta lista została tak strasznie skrócona i tak strasznie wiele ludzi zostało wyłączonych z tego rozwiązania, ale nie jest to pełna prawda, z którą można by się zgodzić. Jeżeli przyjęliśmy rodzaje prac, to do każdego z rodzajów prac mamy tutaj, na tym żółtym tle, kilka stanowisk pracy, które wiążą się z wykonywaniem tego rodzaju pracy.</u>
          <u xml:id="u-21.43" who="#DanutaKoradecka">Można to wyjaśnić na konkretnym przykładzie. Na przykład malowanie i nitowanie elementów wyposażenia statków, monter kadłubów okrętowych, kopacz, malarz okrętowy, monter rurociągów, czyli pod tą jedną pozycją mieści się kilka, a czasami kilkanaście stanowisk pracy. Nie było więc tego typu przesłanki, że mamy zamiast 1000 zrobić 300, 200 czy 30 zawodów. Cały czas, szalenie konsekwentnie kierowaliśmy się tymi kryteriami.</u>
          <u xml:id="u-21.44" who="#DanutaKoradecka">Drugą zasadniczą zmianą, poza zmianą, że odwróciliśmy rozumowanie o szkodliwych czynnikach i skupiliśmy się na szczególnych, było ustalenie rodzajów pracy zamiast stanowisk pracy. I tak wśród prac o szczególnym charakterze mamy w zawodach artystycznych i twórczych komika cyrkowego, aktora teatru lalek, operatora filmowego.</u>
          <u xml:id="u-21.45" who="#DanutaKoradecka">Przyjęliśmy tę definicję, ale o ile pierwsza definicja została z naszymi partnerami uzgodniona w 100% , to przy tej drugiej definicji, którą państwo macie na ekranie, główna rozbieżność dotyczyła tego, że uważamy, że trzeba przyjąć w koniunkcji szczególną odpowiedzialność i szczególną sprawność psychofizyczną.</u>
          <u xml:id="u-21.46" who="#DanutaKoradecka">Gdybyśmy potem rozdzielili te dwa pojęcia i mówili tylko o szczególnej odpowiedzialności, wtedy zupełnie inne rodzaje zawodów kwalifikowałyby się samoistnie. Jest parę szczególnie odpowiedzialnych prac, poczynając od premiera, prezydenta, posłów, które powinny się na tej liście znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-21.47" who="#DanutaKoradecka">Jeżeli mówimy o szczególnej sprawności psychofizycznej samej, to mówilibyśmy właśnie o kaskaderach, różnego typu ludziach, którzy rzeczywiście wcześniej byli w tej grupie. Natomiast chodzi nam o to, żeby wybrać zawody, gdzie rzeczywiście ta szczególna odpowiedzialność i szczególna sprawność psychofizyczna jest niezbędna, aby dany rodzaj pracy był wykonywany w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu.</u>
          <u xml:id="u-21.48" who="#DanutaKoradecka">Przez bezpieczeństwo publiczne rozumiemy, że byłoby to także zagrożenie zdrowia lub życia innych osób, nie tylko tej osoby, która tę pracę wykonuje. I tu jest druga rozbieżność, ponieważ nasi partnerzy uważali, że powinno w tym być wyłącznie własne zagrożenie zdrowia osoby wykonującej te pracę.</u>
          <u xml:id="u-21.49" who="#DanutaKoradecka">Jest to nie do przyjęcia ze względu na inne uregulowania, w których taki pracownik ma dwie możliwości. Jeżeli ma poczucie, że te warunki mu zagrażają, może bez żadnej konsekwencji takiej pracy odmówić. Zgodnie z Kodeksem pracy, powinien zasygnalizować pracodawcy, że ma poczucie zagrożenia, nawet jeżeli w wyniku badań okaże się, że tego zagrożenia nie ma, ale wystarczy, że on ma poczucie zagrożenia, i jak w przypadku kaskadera, nie wystarcza, żebyśmy mówili o tym uprawnieniu. Dlatego musi to być w koniunkcji. Wynika to po prostu z logiki, a nie z chęci zrobienia komukolwiek krzywdy.</u>
          <u xml:id="u-21.50" who="#DanutaKoradecka">Wykaz ten ostatecznie obejmuje bardzo szeroką listę. Chciałam jeszcze zwrócić uwagę na niektóre pozycje. Były to pozycje bezdyskusyjne, które nasi partnerzy społeczni zaakceptowali, zresztą jak zdecydowaną większość z tego wykazu. Chodzi o prace pilotów statków powietrznych, pracę kontrolerów ruchu lotniczego, gdzie występują ekstremalne obciążenia psychofizyczne, prace mechaników lotniczych związane z bezpośrednią obsługą potwierdzającą bezpieczeństwo na płycie lotniska.</u>
          <u xml:id="u-21.51" who="#DanutaKoradecka">Jest to pozycja dodatkowa, która została wprowadzona w trakcie prac tegorocznego zespołu ekspertów. Ponadto nawigatorzy na statkach morskich, piloci statków morskich, a także grupa zawodów kolejowych, gdzie nastąpiło również znaczne poszerzenie w stosunku do wcześniejszego projektu. Poza maszynistą kolejowym, który zawsze był na tej liście, doszedł jeszcze maszynista zakładowy, maszyniści wieloczynnościowych ciężkich maszyn w sieci trakcji, maszynista lokomotywy spalinowej i kierownicy pociągu. Te prace zostały wpisane na wniosek ekspertów strony związkowej.</u>
          <u xml:id="u-21.52" who="#DanutaKoradecka">Prace bezpośrednio przy ustawianiu pociągu. Mamy następną grupę, która w stosunku do czerwcowego projektu została poszerzona, bo oprócz dyżurnego ruchu i nastawniczego i manewrowego, został wpisany ustawiacz zwrotniczy, rewident potwierdzający bezpieczeństwo pociągu, dystrybutor ruchu metra, dyżurny stacji metra. Praca funkcjonariuszy służby ochrony kolei, praca kierowców autobusu, motorniczych w transporcie publicznym, pojazdy uprzywilejowane, towary niebezpieczne – są one dokładnie określone według ADR.</u>
          <u xml:id="u-21.53" who="#DanutaKoradecka">W dyskusji sejmowej zauważyłam pytanie, jakich mamy operatorów elektrowni atomowych. Jest w Świerku reaktor, który musi być obsługiwany, i jest pewna grupa osób, które obsługują to urządzenie. Operatorzy żurawi wieżowych to są pracownicy o specjalnych uprawnieniach, dźwigi stoczniowe i portowe oraz nie wszystkie podnośniki. Gdybyśmy zapisali tylko operator żurawi wieżowych, mielibyśmy wtedy tam wszystkie wózki widłowe i inne urządzenia, które chociaż o pół metra podnoszą skrzynkę z towarem.</u>
          <u xml:id="u-21.54" who="#DanutaKoradecka">Dalej są prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi, które mogą wywołać poważną awarię przemysłową, i tu mamy ostatnią pozycję, na którą chciałam zwrócić uwagę, w której mieści się bardzo dużo prac, które na poziomie przedsiębiorstwa pracodawca wraz ze swoimi przedstawicielami związków zawodowych i lekarzami medycyny pracy, szczególnie tam, gdzie mamy komisje BHP, może określić – prace przy kierowaniu procesami termicznymi, które mogą spowodować zagrożenie, a w razie awarii grożą poważnymi skutkami bezpieczeństwa publicznego.</u>
          <u xml:id="u-21.55" who="#DanutaKoradecka">Dalej są prace przy produkcji materiałów wybuchowych i konfekcjonowaniu. Były też propozycje, aby włączyć także magazynowanie, ale uznano, że przy magazynowaniu te materiały są tak zabezpieczone, że nie stanowią większego zagrożenia niż każdy inny pakunek. Jest natomiast duża i ważna pozycja dla energetyki, czyli sterowanie blokami energetycznymi wytwarzającymi energię cieplną, prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii eksploatacji sieci napowietrznych w uciążliwych warunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-21.56" who="#DanutaKoradecka">Chodziło o to, żeby nie włączono wszystkich elektryków, którzy w domach układają jakiekolwiek instalacje, tylko praca tych, którzy niekoniecznie mogą postępować według z góry ustalonych procedur, tylko pracują w warunkach pełnego stresu, w warunkach nietypowych, na przykład przy naprawianiu sieci energetycznej zerwanej w wyniku wichury. Ta praca nie została zdefiniowana do końca i nie wiemy, gdzie to napięcie nawet może być.</u>
          <u xml:id="u-21.57" who="#DanutaKoradecka">Praca członków zespołów ratownictwa medycznego, ekipy ratownictwa chemicznego, górskiego, morskiego, zakładowe jednostki ochrony przeciwpożarowej. Podczas dyskusji również były pytania, czy te jednostki zostały uwzględnione w wykazie.</u>
          <u xml:id="u-21.58" who="#DanutaKoradecka">Będą też trzy pozycje związane z zawodami bardziej miękkimi, nieprodukcyjnymi, a więc na przykład grupa nauczycieli – wychowawców zatrudnionych w ośrodkach wychowawczych, gdzie mamy do czynienia z młodzieżą charakteryzującą się możliwościami wysokiej agresji, zgromadzoną w jednym miejscu, która może być zagrożeniem w rozumieniu bezpieczeństwa publicznego. Prawdopodobieństwo jest wyższe niż w innych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-21.59" who="#DanutaKoradecka">Następnie mamy sytuacje w domach pomocy społecznej dla przewlekle chorych, niepełnosprawnych intelektualnie dzieci, młodzieży i dorosłych. Praca w oddziałach psychiatrycznych, leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentem.</u>
          <u xml:id="u-21.60" who="#DanutaKoradecka">Jest też bardzo znacząca grupa lekarzy i personel z sal operacyjnych, dyscyplin zabiegowych i anestezjologii pracujących w warunkach ostrego dyżuru. W czasie debaty pytano też, czy ten lekarz, jeśli nie operuje, to także się tu mieści, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-21.61" who="#DanutaKoradecka">W tej definicji nie mówimy w ogóle o tym, że musi być osiem godzin pracy w tych warunkach, że w każdej chwili, kiedy do takiej czynności się przystępuje, jeśli warunki będą nieodpowiednie, może dojść do nieszczęścia. O ile w szczególnych warunkach pracy mamy wybór, że jest to praca wykonywana ciągle, o tyle w pracy o szczególnym charakterze, nawet okazjonalnej, podejście do tej czynności powinno być obwarowane określonymi warunkami.</u>
          <u xml:id="u-21.62" who="#DanutaKoradecka">To jest cytat z raportu ekspertów medycyny pracy z roku 2006 roku, który kilkakrotnie był przywoływany w czasie tej ostatniej debaty sejmowej, jako raport, który nie był wykorzystany w pracach i nie został wzięty pod uwagę. W tym raporcie jest stwierdzenie, że w odniesieniu do nauczycieli, personelu medycznego, a także kaskaderów, akrobatów i treserów trudno znaleźć obiektywne argumenty i wiarygodny wskaźnik obniżenia zdolności wykonywania pracy związanej z wiekiem.</u>
          <u xml:id="u-21.63" who="#DanutaKoradecka">W tym wypadku najważniejsze jest osobiste odczucie niemożności sprostania tym wymaganiom, a więc ewentualna zmiana pracy w tych ekstremalnych warunkach, czyli na przykład tresowanie mniej groźnych zwierząt niż przedtem. W przypadku pracy o szczególnym charakterze także jest wykaz dosyć szeroki, poszerzony zresztą w wyniku pracy ekspertów, i też, w każdej z tych pozycji mamy kilka stanowisk. Tu właśnie jest maszynista, gdzie mamy maszynistów poczynając od pomocnika maszynisty włącznie.</u>
          <u xml:id="u-21.64" who="#DanutaKoradecka">W trakcie prac, kiedy na posiedzenie zespołu ekspertów przychodziło, poza ekspertami desygnowanymi oficjalnie do 100 osób, głównie delegatów związków zawodowych, przychodzili ludzie, którzy sprawdzali, czy na pewno jest tam pomocnik maszynisty, czy na pewno jest jego stanowisko, była okazja, żeby każdemu wytłumaczyć, co się w tych rodzajach prac rzeczywiście mieści.</u>
          <u xml:id="u-21.65" who="#DanutaKoradecka">Na zakończenie, w zasadach ogólnych tworzenia tej nowej regulacji, nie bierzemy pod uwagę warunków szkodliwych regulowanych prawem i innymi przepisami, tylko warunki szczególne. Nie ma w tych wykazach nic, czego nie byłoby przed 1983 rokiem, ponieważ wynika to z kompetencji tych ustaw, które w tej chwili aktualizujemy i weryfikujemy, a nie tworzymy tego od nowa.</u>
          <u xml:id="u-21.66" who="#DanutaKoradecka">Nie powinno się tam znaleźć nic, czemu nie można zapobiec metodami profilaktyki medyczno-organizacyjnej, poza siłami natury, co było w powietrzu, na wodzie i pod ziemią, a także nic, czego oddziaływanie nie ma żadnego związku z wiekiem okołoemerytalnym, dlatego że ustawa jest adresowana nie jako cel profilaktyki zagrożeń. Ona jest adresowana do osób starszych wiekiem, dlatego że właściwie zaczynanie jakiejkolwiek profilaktyki na pięć lat przed emeryturą jest działaniem dramatycznie opóźnionym.</u>
          <u xml:id="u-21.67" who="#DanutaKoradecka">Takie działanie powinno odbywać się od pierwszego dnia zatrudnienia pracownika. W trakcie prac 14 zespołów ekspertów medycyny pracy, gdzie w każdym spotkaniu uczestniczyło 30 osób, wykazy rodzajów prac ustalane były w trakcie pięciu spotkań, w których udział brało w sumie około 500 osób, właśnie ze względu na dużą spontaniczność tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-21.68" who="#DanutaKoradecka">Była to zresztą bardzo wzbogacająca dyskusja i upewniająca nas, że to, co proponujemy, jest zgodne merytorycznie. I wreszcie uzgodnienia z udziałem stanowisk ekspertów w ramach połączonych zespołów Komisji Trójstronnej. Było to 6 spotkań, w sumie 14 posiedzeń zespołów, poza posiedzeniami, które odbywały się już bez udziału ekspertów, posiedzeniami samej Komisji Trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-21.69" who="#DanutaKoradecka">W podsumowaniu chciałabym stwierdzić, że uprawnienia, które zostały ujęte w projekcie przedłożonym Sejmowi, nie zostały ograniczone w stosunku do osób rzeczywiście pracujących w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Zostało to zrobione zgodnie z kryteriami medycznymi, o których mówiłam, i z bardzo dużą konsekwencją. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Dziękujemy bardzo, pani profesor, czy ktoś z państwa chciałby zadać dodatkowe pytania, ewentualnie coś wyjaśnić, korzystając z obecności pani profesor? Bardzo proszę, pani poseł Wargocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselTeresaWargocka">Korzystając z obecności ekspertów i pani minister Agnieszki Chłoń-Domińczak, chciałabym zadać pytanie, które poszerzyłoby moją wiedzę na temat funkcjonowania tego systemu. Jeżeli mamy wykaz prac o szczególnym charakterze i w szczególnych warunkach, kto będzie określał konkretne stanowiska pracy? Na jakim poziomie będzie podejmowana ta decyzja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DanutaKoradecka">Musi to się odbyć na poziomie przedsiębiorstwa, zakładu pracy, gdzie jest największa i najdokładniejsza wiedza o warunkach pracy. Należy to do tak zwanych psich obowiązków kodeksowych pracodawcy, że on, zgodnie z dyrektywą ramową musi oceniać ryzyko zawodowe na każdym stanowisku pracy, także pracy biurowej, nie tylko tej ciężkiej – górnika, hutnika. Brak takiej oceny ryzyka w formie pisemnej wpiętej do akt jest podstawą dla Państwowej Inspekcji Pracy, Inspekcji Sanitarnej do nałożenia odpowiednich upomnień czy kar. Ta analiza na poziomie przedsiębiorstwa ustawowo musi się odbyć.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#DanutaKoradecka">Druga kwestia, pracodawca od zawsze miał obowiązek zgłaszania osób, które były zatrudnione w warunkach szczególnych. Zgłaszał je dotychczas według starych zasad i część tych osób z tamtego wykazu będzie także potwierdzona tym nowym wykazem. Oni po prostu płynnie wejdą w nowe uregulowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#DanutaKoradecka">Jeżeli teraz będą problemy, jakie stanowiska pracy ująć w tym zakładzie w grupie prac o szczególnym charakterze, to są komisje do spraw BHP, także ustawowo umocowane na poziomie zakładu, w skład, których wchodzi przedstawiciel pracodawcy, służba BHP, lekarz medycyny pracy i przedstawiciel pracowników, a więc społeczny inspektor pracy czy w mniejszych zakładach po prostu przedstawiciel. I ta komisja może konkretnej kwalifikacji dokonać.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#DanutaKoradecka">Organem, który najbliższy jest ocenie warunków pracy, jest Państwowa Inspekcja Pracy, która w takich przypadkach może być organem pomagającym w momentach krytycznych czy jakichś rozbieżności i może wspierać pracodawcę. Nie powinno się tego wyprowadzać poza zakład do jakichś innych dodatkowych struktur, które z tej okazji stworzyły jakieś zespoły powiatowe, wojewódzkie czy inne, ponieważ doprowadzilibyśmy wtedy do sytuacji pewnej niejednorodności, nawet geograficznej, bo różnie ta sprawa by się toczyła.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#DanutaKoradecka">Eksperci, jak widać z naszych doświadczeń w tym roku i w latach poprzednich też mają różne podejście do tego. Tymczasem mówimy jednak o pewnych prawach pracownika i w tych sytuacjach trzeba być bardzo w porządku w stosunku do ludzi. Nie można im robić ani niesłusznych nadziei, ani też odbierać im nadziei, które im przynależą.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#DanutaKoradecka">Jeśli widzimy, że coś się dzieje w zakładzie, jest Państwowa Inspekcja Pracy, są oczywiście, eksperci naszego Instytutu, którzy są do dyspozycji, jeśli gdzieś jakieś pomiary trzeba wykonać i coś przesądzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselTeresaWargocka">Mam jeszcze pytanie dodatkowe. Jeżeli nie dojdzie do konsensusu wewnątrz przedsiębiorstwa, w ramach tego zespołu osób, które mają obowiązek, żeby takie decyzje uzgodnić i podjąć, czy jest przewidziany jakiś tryb odwołania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DanutaKoradecka">Pracownik w każdym przypadku może się odwołać do Państwowej Inspekcji Pracy, jest także tryb odwołania do Sądu Pracy, ponieważ jest to materia regulowana w Kodeksie pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselTeresaWargocka">Czy postanowienia tych instancji będą wiążące dla pracodawcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#DanutaKoradecka">Tak, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselTeresaWargocka">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Dziękuję bardzo. Kto z państwa chciałby jeszcze zadać dodatkowe pytania? Bardzo proszę, pan Jeremi Mordasewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzedstawicielBusinessCentreClubJeremiMordasewicz">Jeśli można, tylko jedno zdanie, ponieważ wpłynęły do nas zapytania, dlaczego strona pracodawców zgodziła się na takie znaczne rozszerzenie i podpisała porozumienie. Muszę państwu powiedzieć, że po wielu miesiącach pracy, a w zasadzie można powiedzieć, że upłynęło już 6 lat, każde ze stanowisk, które zostało do tego pierwotnego wykazu dodane, było głęboko uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzedstawicielBusinessCentreClubJeremiMordasewicz">Posłużę się przykładem, jeżeli chodzi o służby, to najszybciej przeszły karetki pogotowia i zespoły ratownicze, potem zespoły operacyjne, czyli lekarz anestezjolog, ale potem związki zawodowe zaproponowały taki zapis, że wszyscy zatrudnieni w zamkniętych zakładach ochrony zdrowia, czyli w szpitalach, w tym lekarze i pielęgniarki mające kontakt z pacjentem. Potem pojawił się zapis kolejny: wszyscy lekarze i pielęgniarki mający kontakt z pacjentem, wszyscy pracownicy ochrony zdrowia mający kontakt z pacjentem w podstawowej opiece zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzedstawicielBusinessCentreClubJeremiMordasewicz">W ten sposób zeszliśmy w zasadzie do całej grupy. Muszę powiedzieć, że wszystkie organizacje pracodawców, to są 4 reprezentatywne organizacje, toczyły bardzo wiele sporów między sobą. Ostatecznie zdecydowaliśmy się na podpisanie tych ustaleń, bo każda z tych grup, z tych rodzajów prac, które były zestawione, była głęboko uzasadniona przez ekspertów medycyny pracy. Reszta po prostu, takiego uzasadnienia nie miała. Stąd nasza zgoda, bo nie chodzi o liczbę osób, które znajdą się na liście, tylko chodzi o merytoryczne, oparte na kryteriach medycznych, uzasadnienie każdej tego rodzaju pracy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirPiechota">Dziękuję bardzo, czy ktoś z państwa ma jeszcze jakieś uwagi czy pytania? Nie słyszę, dziękuję wszystkim państwu, dziękuję pani profesor Koradeckiej, na tym zamykam wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Informuję tylko, że posiedzenie podkomisji rozpocznie się po krótkiej przerwie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>