text_structure.xml
43 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Otwieram posiedzenie Komisji. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje informacje na temat stanu i planów inwestycyjnych jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej oraz zabezpieczenia kraju przed powodzią. Informacje przedstawi wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, pan Antoni Podolski. Witam pana komendanta Wiesława Leśniakiewicza. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiAntoniPodolski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Szanowni państwo, chciałbym poinformować i jednocześnie przeprosić, że prowadzący tą sprawę minister Sosnowski jest w tej chwili na sali plenarnej. Pan minister Siemoniak musiał wyjechać w delegację. Poprosili mnie oni żebym ich zastąpił, co mam nadzieję uda mi się uczynić. Pierwszy materiał został przygotowany przez Departament Nadzoru i Analiz MSWiA i KG PSP. Drugi materiał został przygotowany przez Biuro do spraw Usuwania Skutków Klęsk Żywiołowych, które reprezentowane jest przez naczelnika Tomaszewskiego. Wiem, że mamy ograniczony czas, więc oddam głos generałowi Wiesławowi Leśniakiewiczowi, aby przedstawił informację odnośnie do pierwszego punktu porządku obrad.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Szanowni państwo. Nie ulega wątpliwości, że obiekty, jakimi dysponuje PSP przekładają się wprost na odpowiednie przygotowanie do działalności operacyjnej. Aktualnie Straż Pożarna w swoich zasobach ma 1 tys. 500 budynków, z różnym przeznaczeniem i o różnych funkcjach. Odnośnie do obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych, to z reguły znajdują się one w siedzibach komend powiatowych, miejskich PSP. Pamiętajmy o tym, że jednostki ratowniczo-gaśnicze są rozlokowane w różnych miejscach, nie tylko w siedzibach komend powiatowych w dużych miastach i aglomeracjach powyżej 300 tys. mieszkańców. W tym miastach mamy z reguły od 2 do 16 jednostek ratowniczo-gaśniczych, rozlokowanych w zależności od zagrożeń, które definiowane są na terenie tego miasta.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#WieslawLesniakiewicz">Mamy 580 nieruchomości. W ramach tych nieruchomości mamy 1 tys. 542 budynki. Dokonaliśmy analizy stanu prawnego tych siedzib. Nie wszystkie siedziby jednostek ratowniczo-gaśniczych i komend powiatowych znajdują się w obiektach, które są w zarządzie PSP. Są obiekty, gdzie głównym użytkownikiem są OSP i w tych obiektach znajdują się komendy jak i jednostki ratowniczo-gaśnicze. Mamy 27 obiektów, gdzie nie do końca jest uregulowany stan prawny. Kiedy rozpoczynano program modernizacyjny związany z przebudową, modernizacją infrastruktury i obiektów należących do PSP podjęliśmy decyzję, że w pierwszej kolejności należy podjąć działania związane z budową jednostek Straży Pożarnej w tych miastach, gdzie nie mamy uregulowanego stanu prawnego, gdzie siedziby komend powiatowych znajdują się np. w obiektach OSP.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#WieslawLesniakiewicz">W ramach programu modernizacyjnego aktualnie rozbudowywanych jest 15 obiektów. Budowanych jest 12 strażnic komend miejskich, powiatowych jak i jednostek ratowniczo-gaśniczych. Łącznie na modernizację infrastruktury zostanie przeznaczonych 139 mln zł. Pamiętajmy, że część zadań związanych z budową i modernizacją obiektów, z uwagi na pewne ograniczenia środków w 2009 r. będzie realizowana w 2010 r. Priorytetem związanym z dofinansowaniem zadań są obiekty, gdzie proces inwestycyjny jest zaawansowany i należy zakończyć te zadania w 2009 r. Jest to jedno źródło finansowania budowy obiektów. W ramach tego programu będzie 12 nowych obiektów a 15 zostanie zmodernizowanych. Były drobne modernizacje, które polegały na termomodernizacji, wymianie bram, dofinansowaniu pewnych zadań związanych z poprawą bazy socjalnej dla strażaków PSP, realizowanych ze środków pochodzących z programu modernizacyjnego. Tą formą modernizacji zostało objętych 109 jednostek ratowniczo-gaśniczych i komend miejskich, powiatowych.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#WieslawLesniakiewicz">Gros inwestycji realizowanych jest w ramach części 85 budżetu państwa, która jest bezpośrednio w gestii wojewodów i poprzez dotacje celowe środki kierowane są do komend miejskich i powiatowych. Aktualnie na terenie kraju prowadzimy 59 zadań inwestycyjnych związanych z budową, rozbudową i modernizacją. Wartość wszystkich realizowanych zadań wynosi 466 mln zł. W roku 2009 planujemy na te zadania przeznaczyć około 42,5 mln zł. Założenie jest takie, aby w 2009 r. oddać do użytku 8 inwestycji, tj. przebudowa i modernizacja Komendy Miejskiej w Sieradzu w szczególności Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Pożarniczego, obiektów Komendy Powiatowej w Lubaczowie, Komendy Powiatowej w Łomży, Komendy Powiatowej w Wysokim Mazowieckim, Suwałkach, Nowym Dworze Gdańskim, Kartuzach i Bielsku Białej.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnośnie do potrzeb finansowych związanych z przebudową i modernizacją obiektów, które aktualnie są w dyspozycji PSP założenia są następujące. W latach 2010-2013 mamy zamiar podjąć działania związane z budową. Nie chcę wymieniać wszystkich obiektów. Należałoby też zmodernizować, przebudować lub wybudować około 55 obiektów. Różnie to wygląda w poszczególnych województwach. Łączna kwota przeznaczona na te zadania wyniesie około 421 mln zł. Wielkość planowanych inwestycji jest obwarowana warunkami lokalnymi, a więc wielkością jednostek ratowniczo-gaśniczych, które są na danym terenie. Założenie jest takie, by kubatura obiektów budowanych i oddawanych wynosiła około 10 tys. m3. Dałoby to możliwość garażowania około 6-8 pojazdów ratowniczo-gaśniczych, samochodów gaśniczych, specjalnych.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#WieslawLesniakiewicz">Reasumując, w większości około 76% stan techniczny budynków i obiektów, w których funkcjonują jednostki PSP jest na poziomie bardzo dobrym. 23% czyli 351 obiektów jest w stanie dostatecznym. 50 obiektów wymaga całkowitej modernizacji, bowiem nie wypełniają one standardów związanych z właściwym zabezpieczeniem operacyjnym terenu.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#WieslawLesniakiewicz">Mamy dla państwa szczegółowe informacje odnoszące się wprost do poszczególnych województw. Są tam wyliczone niezbędne zadania inwestycyjne, które powinny zostać zrealizowane w latach 2009-2013. Należy podkreślić, że mamy duże wsparcie ze strony samorządów lokalnych. Zadania inwestycyjne powinny być realizowane z budżetu państwa, ale przy synergii środków pochodzących ze źródeł samorządowych i budżetu państwa. W wielu przypadkach udaje się rozpocząć budowę obiektów i je zakończyć. Mamy też pewien niedosyt. W wielu miejscach w kraju proces inwestycyjny jest dosyć długi. To wynika m.in. z tego, że liczba zaplanowanych zadań była za duża niż możliwości finansowe budżetu państwa. Są przypadki, gdzie czas inwestycji trwa powyżej trzech lat i w konsekwencji dynamika przyrostu bazy lokalowej jest nienajlepsza. Aktualnie musimy skończyć rozpoczęte zadania w latach 2006-2008.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#WieslawLesniakiewicz">Nie rozpoczynamy nowych zadań. Musimy skumulować środki, które pochodzą z programu modernizacyjnego i części 85 budżetu na dokończenie rozpoczętych inwestycji. Nie chcemy doprowadzić do zbyt długiego czasu realizowanych inwestycji w PSP. Muszę powiedzieć, że poprzedni program, który odnosił się do budowy baz przeznaczonych dla krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego spowodował, że znakomita część jednostek została wybudowana albo zmodernizowana. Niemniej jednak, kilka zadań jest przed nami. Trzeba rozpocząć gruntowne przebudowy 50 obiektów, które umożliwią lepsze funkcjonowanie jednostek PSP. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Dziękuję. Przechodzimy do pytań. Bardzo proszę, poseł Edward Siarka.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselEdwardSiarka">Dziękuję bardzo. Pan komendant wspomniał o ośmiu jednostkach, w których prowadzone będą inwestycje w 2009 r. W budżecie straży zarówno w części 43 jak i 85 wprowadzono oszczędności. Ile inwestycji w związku z tym zostanie przesunięta w czasie?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoselEdwardSiarka">Odnośnie do kwestii związanych z kubaturą budynków. Jeżdżąc do różnych miejscowości słyszy się o różnych pomysłach. Czasami obiekty są „przeprojektowane”, czyli za duże w stosunku do potrzeb. Czy Komenda Główna PSP widzi potrzebę ujednolicenia tego? Czy macie zamiar wprowadzić jakieś standardy związane z projektowaniem? „Przeprojektowanie” oznacza, że trzeba wydać więcej pieniędzy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Głos zabierz poseł Tadeusz Wożniak, po nim poseł Stanisław Wziątek.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Dziękuję, panie przewodniczący. Dziękuję panu komendantowi za przedstawienie informacji. Pytanie, które zadam padło na jednym z posiedzeń Komisji. Wówczas odpowiedziano mi, że nie ma zagrożenia. Chodzi mi o budowę strażnicy jednostki ratowniczo-gaśniczej w Łodzi. W przedstawionym materiale kwota na 2009 r. wynosi 2 mln 476 tys. zł. Inwestycja wojewodów to 0 zł. Kwota po ewentualnym przesunięciu na 2009 r. to 3 mln 976 tys. zł. Kwota pozostała po 2009 r. to 0 zł. W uwagach napisane jest zakończone. Z tego co mi wiadomo, inwestycja ta jeszcze się nie rozpoczęła. Proszę o wyjaśnienie. Powiedział pan, że inwestycja ta nie jest zagrożona. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselStanislawWziatek">Na wstępie chciałbym zauważyć, że rozmawiamy tylko o fragmencie zabezpieczenia kraju przed powodzią. Nie rozmawiamy o tym? W takim razie później zabiorę głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Bardzo proszę, poseł Grzegorz Raniewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Rozumiem, że dyskusja dotyczy inwestycji. Stan techniczny jednostek ratowniczo-gaśniczych poprawił się. Są jednak też takie, które odbiegają od zadowalającego stanu. U mnie jest jedna jednostka przejęta od kolei, która urąga wszelkim podstawowym zasadom, nie wspominając o higienie pracy tych strażaków. Nie ma tam nawet tynku na ścianach. Strażacy muszą sami wbijać wieszaki, żeby powiesić ubrania. Nie ma też posadzek. Niewątpliwie jednak widać postęp.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">W niektórych budżetach województw jest rozbijanie i dawanie po 200 tys. zł na rozbudowę kilku jednostek. Czy nie lepiej wszystkie te pieniądze przeznaczyć na jedną jednostkę i wyremontować ją od początku do końca? Kiedyś jednemu z komendantów wojewódzkich zwrócono uwagę, że w jednej z jednostek nie ma ubrań gazoszczelnych, a w sąsiedztwie tej jednostki znajdują się zakłady, które wymagają takiego zabezpieczenia. Komendant wysłał pismo do komendanta powiatowego z zapytaniem, co zrobi z tym problemem, wiedząc o tym, że ten nie ma na to środków finansowych. Co sądzić o takim postępowaniu?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Bardzo proszę, poseł Waldemar Wrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselWaldemarWrona">W 2009 r. w ramach planu inwestycji PSP i w jednostkach bezpośrednio nadzorowanych przez Komendanta Głównego PSP jest blok zatytułowany dydaktyczno-hotelowy w CS PSP w Częstochowie oraz rozbudowa Centralnego Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. Czy nie lepiej środki przeznaczone na te inwestycje przeznaczyć na ochronę wałów i inne zadanie celowe? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Bardzo proszę o odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnośnie do standardów budowy obiektów. Nie mamy standardu, który mówiłby wprost, jakie powinny być budowane obiekty w poszczególnych miastach. Mamy bardzo zróżnicowaną sytuację. Wielkość obszaru chronionego jest decydującym elementem. Są założenia, co do minimalnej liczby boksów garażowych, niezbędnego zaplecza socjalnego dla strażaków i innych elementów, które związane są z takim obiektem np. część administracyjna związana z obsługą komend powiatowych. Każdy obiekt ma indywidualne podejście konstrukcyjne. Jest to determinowane warunkami lokalnymi.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnośnie do rozdrobnienia środków. Chcielibyśmy dokończyć realizowane zadania. Niekoniecznie my mieliśmy wpływ na rozpoczęcie prac w poprzednich latach. Dzisiaj założenie jest następujące. Komendanci wojewódzcy niech nie rozpoczynają nowych zadań, ale w miarę możliwości środków, które są w ich dyspozycji niech dokończą rozpoczęte zadania. Owszem, mieliśmy wpływ na zadania związanie z programem modernizacyjnym. Nastąpi przesunięcie terminów wykonania niektórych inwestycji. Jeśli były ograniczenia w wydatkowaniu środków, wychodziliśmy z założenia, że przede wszystkim należy przekazać środki na kontynuacje prac związanych z realizacją programu modernizacyjnego, natomiast ograniczyć środki na zakup nowych pojazdów. Taka sytuacja jest w Łodzi. W tym roku są przeznaczone środki na realizację tego zadania. Być może nie uda się w tym roku zrealizować tego zadania, bowiem będzie nam brakowało około 3 mln zł. Jeśli parlament podejmie decyzje o przedłużeniu możliwości realizacji programu modernizacyjnego, to zadanie będzie skończone w 2010 r. Będzie pewne opróżnienie, niemniej jednak zadanie związane z budową jednostki ratowniczo-gaśniczej w Łodzi będzie nadal realizowane. Wiemy, że w tym mieście jest pewna partycypacja samorządu lokalnego, która dokłada określone środki. W ubiegłym roku był to około 1 mln zł.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnośnie do zadań realizowanych bezpośrednio przez Komendę Główną PSP. Dotyczy to dwóch zadań, czyli rozbudowy Centralnej Szkoły PSP. Zadanie to rozpoczęte było w 2003 r. Są tam zaangażowane znaczące środki i budynek znajduje się w stanie surowym zamkniętym. Musimy kontynuować te prace, mimo że środki nie są wystarczające. Na pewno będzie kontynuowana rozbudowa CS PSP. Na pewno ograniczymy wydatkowanie środków na dokończenie rozbudowy muzeum w Mysłowicach. Środki te przeznaczymy na budowę CS PSP w Częstochowie. Trudno skomentować mi sytuację, o której wspomniał pan poseł. Chciałbym poznać więcej szczegółów i wtedy odniosę się do niej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Bardzo proszę, jeszcze pan poseł Tadeusz Woźniak.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Czego dokładnie dotyczą informacje zamieszczone w materiale, który otrzymaliśmy? W rubryce uwagi w przypadku Łodzi napisane jest zakończone. Co to oznacza?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Oznacza to, że zadanie to jest realizowane w ramach programu modernizacyjnego i jest to zadanie priorytetowe, które chcielibyśmy zakończyć w 2009 r. Uda nam się to skończyć, jeśli finansowanie będzie na zaplanowanym poziomie. Być może będzie opóźnienie i skończymy dopiero w 2010 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">O modernizacji będziemy jeszcze mówili, kiedy otrzymamy informację od NIK. Na razie mamy informacje rządowe. Informacja NIK obrazuje inaczej ten problem. Tym problemom poświęcimy kolejne posiedzenie Komisji. Z tego co wiem, informacja NIK dotycząca Policji zawierała wiele uwag. Policja się z tym nie zgadza. Nasza Komisja będzie forum dyskusyjnym. Zastanowimy się, czy nie dokonać pewnych zmian w ustawie modernizacyjnej, zwłaszcza o kwestie związane z przetargami. Czekamy na informację NIK, po to, żeby rozpocząć tę dyskusję. Bardzo proszę, pan przewodniczący Jarosław Zieliński.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Panie komendancie, czy budżet PSP po tzw. cięciach dokonanych przez rząd został skorygowany i jakimi decyzjami? Jeśli został skorygowany, to w odpowiedzi proszę uwzględnić zarówno wydatki bieżące jak i wydatki wynikające z ustawy modernizacyjnej. Ile było w jednej, ile w drugiej części? Mimo, że budżet jest jeden, to pochodzi on z dwóch źródeł ustawowych. W budżecie jest zapisane wszystko, ale w ustawie modernizacyjnej zapisane są kwoty. Czy PSP i pan komendant jako dysponenci poszczególnych stopni budżetu mogą zaciągać zobowiązania do pierwotnej wysokości wynikającej z ustawy budżetowej? Mnie interesują prawne aspekty tej sprawy i sposób postępowania przez poszczególnych dysponentów środków budżetowych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Wydaje mi się, że o tym będziemy szerzej mówili później. Proszę jednak o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnosząc się do prawnych aspektów chciałbym podkreślić, że aktualnie bazujemy na budżecie uchwalonym przez parlament i to jest podstawa funkcjonowania. Według informacji, które ostatnio zbierałem, w zdecydowanej większości zasilenia są realizowane na poziomie zapotrzebowania składanych przez komendy powiatowe, miejskie. Na forum Komisji mówiłem o tym, że w przynajmniej 50% województw ograniczenia dotknęły poszczególne budżety komend powiatowych, miejskich.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WieslawLesniakiewicz">Wydatki rzeczowe na terenie ośmiu województw są na planowanym, pierwotnym poziomie, które zakładał plan na 2009 r. W kilku komendach wojewódzkich ograniczenia dotyczą bezpośrednio budżetu, ale w części dotyczącej funkcjonowania komend wojewódzkich, natomiast finansowanie komend powiatowych jest niezmienione. Mamy kilka województw, gdzie zmniejszono wydatki rzeczowe dla komend powiatowych, miejskich. Zdecydowana większość wojewodów, kiedy podejmowała decyzje o ewentualnym szukaniu rezerw, nie wskazywała źródła finansowania po stronie zasileń dla komend powiatowych, miejskich.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#WieslawLesniakiewicz">Aktualnie najtrudniejsza sytuacja jest na terenie województwa mazowieckiego. Jest deklaracja pana wojewody, że podejmie starania, aby zapewnić odpowiedni sposób dofinansowania PSP w wydatkach rzeczowych. Nie ulega wątpliwości, że gdy szukano rezerw w budżecie państwa wskazywano na wydatki majątkowe, w tym na program modernizacyjny, zakładając, że może on być kontynuowany w 2010 r. by wypełnić powinności, które zostały nałożone na parlament.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Dziękuję za tę odpowiedź. Chciałbym doprecyzować, bo nie wiem, czy się dobrze zrozumieliśmy. W Polsce obowiązuje ustawa budżetowa na 2009 r., która nie została znowelizowana oraz ustawa z dnia 12 stycznia 2007 r. ustanawiająca program modernizacji. Chciałbym się tylko upewnić. Gdyby dysponenci budżetu zaciągnęli zobowiązania do wysokości budżetu, to byliby do tego uprawnieni. Problem mógłby powstać wtedy, gdyby okazało się, że zasilenia są mniejsze. Jest mniej środków rzeczywistych niż wynika to z zapisów w ustawie budżetowej. Mówię o tym, ponieważ w tym i w ubiegłym roku jest problem niezgodności stanów faktycznych z zapisami ustaw. W gruncie rzeczy nikt nie ma prawa polecić redukcji tych wydatków, czyli zakazać zaciągania zobowiązań, które mogą zostać zaciągnięte w ramach ustaw. Gdyby okazało się, że pan komendant zaciągnie zobowiązania mając określony budżet, to ma pan prawo to zrobić, ale Ministerstwo Finansów nie pokryje tego, bo nie będzie miał takich dochodów w budżecie. Ten stan musi zostać rozwiązany nie tylko w budżecie MSWiA. Na przykładzie straży dociekam, jak to jest. Nie wiem, jakimi decyzjami panowie zostaliście zobowiązani do ograniczenia wydatków. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#WieslawLesniakiewicz">W 2008 r. nie powstały żadne zobowiązania ze strony PSP w części 85. Inaczej mówiąc, środki, które były przeznaczone na funkcjonowanie PSP w tej części zostały w pełni zrealizowane. Odnośnie do 2009 r. Z analiz, które posiadamy, ilość środków przeznaczona na funkcjonowanie PSP jest zgodna z zapotrzebowaniem składanym przez komendantów powiatowych i miejskich. Wyjątkiem jest województwo mazowieckie, gdzie mamy pewne ograniczenia. Jest jednak deklaracja pana wojewody, że tu też będzie właściwe finansowanie. Nie zostały zaciągnięte zobowiązania od 2008 r., bowiem budżet został zrealizowany.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Dziękuję bardzo. Czy są pytania? Nie ma. Przechodzimy do informacji na tema zabezpieczenia kraju przed powodzią.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wiem, że otrzymaliście państwo informację na temat zabezpieczenia kraju przed powodzią, podpisaną przez pana ministra Siemoniaka. W informacji wskazane są programy rządowe, których koordynatorem jest MSWiA. Dotyczą one generalnie odtwarzania infrastruktury i przygotowywania do powodzi. Przypomnę te programy.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Program budowy systemu osłony przeciwpowodziowej i ograniczenia zagrożenia obejmujący różne zakresy prac, na który przeznaczono ponad 340 mln zł. Wdrażanie tego programu zostało zakończone w 2006 r. Dotyczyło to odtwarzania infrastruktury po powodziach z 1997 r. i 2001 r.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Program odbudowy obiektów infrastruktury wodnej i innych urządzeń ochrony przeciwpowodziowej. Program odbudowy i modernizacji wałów przeciwpowodziowych. Na ten program przeznaczono 1 mln 800 tys. zł. Program odbudowy i modernizacji infrastruktury komunalnej jednostek samorządu terytorialnego dotkniętych skutkami klęsk żywiołowych. Przeznaczono na ten program prawie 2 mln 400 tys. zł. Program pomocy socjalnej dla osób i rodzin dotkniętych skutkami klęsk żywiołowych – 308 mln zł. Projekt „Osłona przeciwosuwiskowa”, zorientowany na współfinansowanie naprawy, odbudowy i ochronę infrastruktury publicznej, która została zniszczona lub jest narażona na zniszczenie przez osuwiskowe ruchy ziemi czy erozję brzegu morskiego.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Program odtworzenia zniszczonego wyposażenia w jednostkach straży pożarnej wchodzących w skład Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego oraz wyposażenia Krajowych Baz Sprzętu Specjalistycznego – prawie 51 mln zł. Są również programy wieloletnie. Program dla Odry 2006, nad którym nadzór sprawuje Komitet Sterujący Projektu, którego przewodniczącym jest Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ponadto komitet tworzą Minister Finansów i Minister Środowiska. Program ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu górnej Wisły. Pragnę przypomnieć, że przygotowanie do powodzi nie leży tylko w kompetencji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zagadnienia te oprócz tego, że są uregulowane w zadaniach PSP są ujęte w ustawie z 2001 r. – Prawo wodne. Ustawa ta wymienia organy odpowiedzialne za ochronę przed powodzią. Są to: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, organy samorządu gminnego, jednostki PSP oraz Obrona Cywilna Kraju. O zadaniach PSP i Krajowego Sytemu Ratowniczo-Gaśniczego będzie prezentacja. W tej chwili sytuacja jest na bieżąco monitorowana przez Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Codziennie sporządzany jest raport sytuacyjny, dotyczący monitorowania zagrożenia przeciwpowodziowego. Również w dniu dzisiejszym został sporządzony taki raport. Nie przewiduje się w ciągu najbliższych 24 godzin zagrożenia dla ludności, osiedli oraz obiektów infrastruktury. Przedstawimy teraz prezentację przygotowaną przez KG PSP.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#DariuszMarczynski">Szanowni państwo, kilka zdań o stanie przygotowania operacyjnego. Mogę dodać, że sytuacja jest stabilna. W niektórych obszarach jest przekroczenie stanów ostrzegawczych i alarmowych, jednak to nie zwiększa ryzyka. Na początku marca powoływane są pogotowia przeciwpowodziowe i alarmów powodziowych głównie w województwach południowej Polski, mazowieckim i lubuskim. Kierują nimi komendanci powiatowi, wojewódzcy. Wymieniają się oni informacjami. Ponadstandardowy jest jedynie stan monitorowania poziomu wód. Współpracujemy z Centrami Zarządzania Kryzysowego oraz Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#DariuszMarczynski">Na slajdzie widać, że na obszarach oznaczonych na czerwono i niebiesko są podniesione stany wód. W dwunastu miejscach, głównie na Odrze są podniesione stany, jednak w ostatnich trzech dniach jest tendencja spadkowa.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#DariuszMarczynski">W naszym kraju występują następujące rodzaje powodzi: opadowe, roztopowe, które występują w okresie zimowo-wiosennym, zatorowe, kiedy obszary lodowe tamują przepływ wody i sztormowe w obszarze nadmorskim. Oprócz obszarów zagrożonych wylewem rzek występują też zagrożenia lokalne w wyniku opadów deszczu. Są miejscowe zagrożenia nawet o charakterze nadzwyczajnym, w obszarach, które na co dzień nie mają charakteru powodziowego. Takimi przykładami są wydarzenia w województwach łódzkim czy warmińsko-mazurskim.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#DariuszMarczynski">Intensywność interwencji zależy od klimatu. W dalszym ciągu o charakterze edukacyjnym, gotowości utrzymania służb ratowniczych, współpracy z centrami zarządzania kryzysowego, organami władzy samorządowej jest powódź z 1997 r. Nadal jest to bazowa informacja o charakterze edukacyjnym, a także utrzymywania w gotowości służb ratowniczych. Odnośnie do charakteru prawnego mamy liczne akty prawne, które pozwalają prowadzić określone działania służb ratowniczych i dają możliwości reagowania wszystkim służbom podległym MSWiA. Jeśli chodzi o przygotowanie zasobu sił ratowniczych Krajowego Sytemu Ratowniczo-Gaśniczego PSP, OSP i innych służb to musimy powiedzieć, że te zasoby są sprawdzane w czasie inspekcji i ćwiczeń.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#DariuszMarczynski">Od początku roku badany jest stan i poziom gotowości operacyjnej zasobów ratowniczych. W ujęciu operacyjnym klucz sił ratowniczych działa jak Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, czyli siły powiatowe i gminne, jeśli chodzi o OSP. Z tych sił są wydzielane siły, które stanowią pomoc w ujęciu wojewódzkim. Z tych siły są wydzielone siły do pomocy krajowej, bądź wsparcia międzynarodowego. Główne zadanie i czynności, które są realizowane przez siły ratownicze to ewakuacji ludzi, inwentarza, organizowanie dowodzenia i łączności na potrzeby akcji, współpraca z wojskiem w przypadku zagrożeń i zatorów lodowych czy osłony mostów, wreszcie patrole przeciwpowodziowe. Tam, gdzie są powołane takie pogotowia współpracują one z siłami OSP.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#DariuszMarczynski">Oprócz działalności ratowniczej może być uruchomiona pomoc humanitarna w postaci dowożonej wody pitnej, żywności bądź pomoc wsparcia psychologicznego, która również jest istotna. Podsumowując mogę dodać, że w gotowości jest aktualnie 30 tys. zawodowych strażaków, 120 tys. ratowników OSP. Jest też znaczna grupa ratownicza wolontariuszy, która współpracuje z systemem. Ta gotowość jest sprawdzana. W tej chwili nie ma potrzeby podnoszenia gotowości. Aktualnie nie ma zagrożenia powodziowego. W miejscach, gdzie są przekroczone alarmy jest tendencja spadkowa wód. Siły i środki krajowego systemu niezależnie od sytuacji i tak są w stałej gotowości operacyjnej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Wyjaśnię, dlaczego jest prezentacja Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Wszyscy pamiętamy doświadczenia z 1997 r. Pan minister Biernacki pamięta 2001 r. Były to kryzysowe sytuacje. Od tego czasu powódź, podtopienia w województwie nie stają się sytuacją kryzysową. Istniejące zespoły Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, a także leżące w gestii samorządów mogą poradzić sobie i nie muszą wykorzystywać narzędzi kryzysowych. To, co udało się zbudować przez te lata w oparciu o Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy powoduje, że ryzyko powodziowe jest mniejsze. Nie mamy takich powodzi jak w 1997 r. czy w 2001 r. Nawet powódź z ubiegłego roku z racji tego, że jesteśmy lepiej przygotowani do reakcji bezpośredniej z istniejącymi siłami była inaczej odbierana przez społeczeństwo, jako mniejsza sytuacja kryzysowa. Bardzo proszę, panie generale.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jedną kwestię. Doświadczenia z lat 1997 i 2001 spowodowały inne nasze spojrzenie na potrzeby związane z budowaniem właściwego zabezpieczenia sprzętowego. Program związany z konteneryzacją jest bardzo istotny. Widzimy ile mamy dzisiaj kontenerów specjalistycznych, przeznaczonych m.in. do likwidacji skutków powodzi i rozlewisk. Przełożyło się to na całą organizację obwodów operacyjnych, w tym sformułowania kompanii ratowniczych, które przeznaczone są do likwidacji tego typu zdarzeń.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#WieslawLesniakiewicz">Przykładem skutecznego ich działania był ubiegły rok, kiedy pomagaliśmy Ukrainie w usuwaniu skutków powodzi poprzez wyspecjalizowane jednostki PSP. W tym samym czasie mieliśmy lokalne podtopienia na terenie naszego kraju. Najniebezpieczniejsze są lokalne podtopienia związane z intensywnymi opadami. Powodują one wiele strat, zwłaszcza na terenach górzystych. Stąd też utworzyliśmy pewne kontenery, które umożliwią szybie podnoszenie wałów przeciwpowodziowych, niekoniecznie z wykorzystanie worków z piaskiem, ale rękawów napełnianych wodą. Dzięki tym urządzeniom można podjąć skuteczne działania ratowniczo-gaśnicze, w tym również w miejscach, gdzie nie ma zasadności budowania wałów przeciwpowodziowych. Przybory rzek są intensywne i trzeba szybko podejmować działania związane z ochronę obiektów. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Dziękuję. Wiem, że program „Żuławy” też ma służyć zabezpieczeniu. Bardzo proszę, przewodniczący Stanisław Wziątek.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselStanislawWziatek">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Myślałem, że pierwszy i drugi temat będzie omawiany łącznie, bo dobre przygotowanie Straży Pożarnej ma poważne odniesienie do skutecznego zapobiegania kryzysowym sytuacjom związanym z powodziami. Jeśli rozmawiamy o zabezpieczeniu kraju przed powodzią, to wolałbym, żebyśmy rozmawiali komplementarnie.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PoselStanislawWziatek">Wiem, że nasza Komisja zajmuje się obszarem odnoszącym się do sfery podległości Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale jeśli mówimy o bezpieczeństwie, to tak naprawdę obywatela mało interesuje, kto za co odpowiada. Podobne posiedzenia odbywają się w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Mamy do czynienia z taką sytuacją, że jedni mówią, to nie my, bo to realizują inni, a my mówimy, że największy problem dotyczący kwestii powodziowych to infrastruktura. Może przy następnej okazji, kiedy będziemy omawiali ten temat warto zrobić wspólne posiedzenie Komisji i doprowadzić do tego, aby część tych programów była wspólnie omówiona. To nam pomoże podejmować racjonalne działania w odniesieniu do pewnych zakresów odpowiedzialności.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PoselStanislawWziatek">Panie ministrze, jestem ogromnie zdziwiony, że Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji przyjmuje na siebie ciężar odpowiedzialności za realizację programów inwestycyjnych, dotyczących infrastruktury związanej z budowami zbiorników z zabezpieczeniem powodziowym np. Wrocławia. Są to przecież inwestycje, które realizuje Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, albo inne instytucje związane zawodowo z tym obszarem i podporządkowane Ministerstwu Środowiska. Moim zdaniem dla czystości i jasności wszelkich spraw wszystko, co dotyczy infrastruktury, budowy wałów przeciwpowodziowych powinno być w kompetencji Ministerstwa Środowiska. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowuje odpowiednie siły i środki, które powinny być do użycia wtedy, kiedy pojawia się rzeczywiste zagrożenie. Te siły oddziaływają i niosą pomoc ludziom poszkodowanym, albo czasami przeciwdziałają nagłym sytuacjom. To rozdwojenie powoduje ogromne zamglenie odpowiedzialności i kwestii związanej ze skutecznością realizacji zadań.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PoselStanislawWziatek">Oczywiście odrębną kwestią jest sprawa udzielenia pomocy poszkodowanym i ewentualnym działaniom związanym z rekonstruowaniem infrastruktury, która może być wsparta środkami z ministerstwa czy rządu. To ogólna konkluzja. Dobrze byłoby, gdyby pan minister odniósł się do tej kwestii. Jeśli pan będzie uważał, że jest to właściwy tok rozumowania, to może warto zastanowić się nad przygotowaniem dezyderatu i wniesieniem tego tematu w taki sposób, aby zastanowić się na płaszczyźnie rządowej, czy można ten proces usprawnić. Jeśli spojrzymy na to z punktu widzenia szczegółowego to zauważymy te same zakresy odpowiedzialności.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PoselStanislawWziatek">Kilka pytań szczegółowych. Pierwsze pytanie odnosi się do umów i porozumień międzynarodowych. Czuwa nad tym MSWiA zwłaszcza, że przy ministerstwie istnieją komitety współpracy przygranicznej. Czy są podpisane porozumienia o współpracy służb polskich i niemieckich, czeskich i słowackich w taki sposób, że nie zaistnieją nigdy sytuacje, w których przy jednym działaniu nie współpracują ze sobą służby np. niemieckie i polskie? Była sytuacja, kiedy trzeba było kruszyć lód na Odrze, bo groziła tzw. cofka, a strona niemiecka odmówiła podjęcia działań. Koordynacja tych działań musi być jednoznaczna, bez wątpliwości, kto podejmuje decyzje i kto odpowiada za działania, które mają być podjęte.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PoselStanislawWziatek">Drugie pytanie zaadresowane jest do pana komendanta. Panie komendancie, uważam, że przyjęta metoda tych działań kontenerowych jest bardzo skuteczna, zwłaszcza, że straż jest wyposażona w kilka specjalnych wozów dowodzenia, które mogą przemieszczać się i koordynować akcję. Ile jest tego sprzętu i ile jest potrzeb w tym zakresie? Proszę o szczerą odpowiedź. Nie chodzi o obnażanie słabości, tylko żebyśmy mieli świadomość, ile jest tego sprzętu. Czy w każdej sytuacji możemy zadziałać skutecznie, czy mamy luki? Jeśli tak, to jakie są to luki i gdzie one występują. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Czy są inne pytania? Bardzo proszę, poseł Aleksander Skorupa.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselAleksanderSkorupa">Miałem nie zabierać głosu, ale kolega wywołał mnie. Pochodzę z Dolnego Śląska, gdzie powódź z 1997 r. zmieniła sposób myślenia. Jeśli chodzi o podsumowanie tych ponad 10 lat to powiem, że stan rzeczy bardzo się poprawił. Zmiana jest ilościowa i jakościowa. Nie oznacza to, że nie powinniśmy pewnych realizowanych programów dokończyć. W tej chwili stan obiektów jak i wyposażenia jednostek Straży Pożarnej poprawił się. Myślę, że tamta powódź była dla decydentów memento mori. Wcześniej w tą dziedzinę nie inwestowano i widzieliśmy skutki. Obecnie dziedzina ta powinna być realizowana przez państwo kompleksowo, w porozumieniu z samorządami. Nie oznacza to, że w jednym momencie mamy wydać ogromne pieniądze.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselAleksanderSkorupa">Na pewno ten plan w sposób ciągły jest realizowany. Również stan bazy Straży Pożarnej poprawił się we wszystkich województwach, a program modernizacji jest końcowym elementem. Warunki w tych dwóch dziedzinach są znacznie lepsze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">W 2001 r. woda na Wiśle była wyższa niż na Odrze, a straty były zdecydowanie mniejsze. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie pośle, nie jestem upoważniony do wypowiadania się na temat zakresu właściwości ministra właściwego ds. wewnętrznych. Osobista refleksja. Lata 1999-2001 pamiętam i pewne sprawy są zaszłością tego, że wtedy MSWiA pełniło rolę Straży Pożarnej, tzn. wiadomo było, że zajmie się tym najlepiej, więc stąd może pan dostrzegać pewne niekonsekwencje. Po to w tej chwili nowelizujemy ustawę o zarządzaniu kryzysowym i zmienny krajowy plan reagowania kryzysowego na plan zarządzania kryzysowego, żeby określając cztery fazy zarządzania kryzysowego zrobić remanent tego, o czym pan mówił, czyli kto za co odpowiada i czy zadania się nie dublują.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PodsekretarzstanuwMSWiAAntoniPodolski">Myślę, że doprowadzimy do podobnego efektu, o którym pan mówił. Założenie jest takie, żeby ten plan spełniał rolę nie dokumentu, który spoczywa na półce, ale dokumentu, z którego wyciąga się wnioski zmierzające do poprawy stanu kompetencyjnego. Odnośnie do umów międzynarodowych. Są one zawarte. O szczegóły poproszę pana komendanta, bo wykonawcą tych umów jest PSP.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WieslawLesniakiewicz">Umowy międzynarodowe mamy podpisane z wszystkimi krajami, z wyjątkiem Białorusi. Aktualnie trwają prace nad przygotowaniem właściwego dokumentu, który umożliwi podpisanie regionalnych umów. W regionalnych umowach przygotowujemy określone plany i procedury prac współdziałania, w tym również instrukcje metodyczne, w których opisujemy sposób wzajemnego informowania się o założeniach, jak również podejmowania wspólnych działań ratowniczo-gaśniczych. Dotyczy to również granicy zachodniej. Wiemy, że były tam realizowane zadania związane z doposażeniem Straży Pożarnej.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WieslawLesniakiewicz">Mówiliśmy o pewnej sytuacji uzupełniania się, związanej z przygotowaniem się jednostek do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych. Patrząc na pryzmat zagrożeń powodziowych zapewne taka sytuacja nie będzie miała miejsca. Pewności jednak nigdy nie mamy. Procedury na dzień dzisiejszy funkcjonują i mamy ustalony cały proces współdziałania, w tym bezpośrednie kontakty poprzez regionalne ośrodki. W tym roku przygotowujemy się do tego, żeby grupa poszukiwawczo-ratownicza spełniła standardy unijne, żebyśmy mieli dobrze przygotowany panel, który może być dysponowany na teren europejski i światowy. Tutaj są pewne standardy narzucone przez UE i przygotowujemy się do tego, żeby w kwietniu grupa poszukiwawczo-ratownicza była przygotowana do zdarzeń, w których ewentualnie może brać udział w ramach mechanizmu UE.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#WieslawLesniakiewicz">Odnośnie do elementów przygotowania PSP, to nie możemy powiedzieć, że jest znakomicie. Są obszary, gdzie faktycznie należy zadbać o to. Proszę zobaczyć na ten wykaz kontenerów przeciwpowodziowych i pompowych. Widzimy województwa, które zagrożone są powodzią, a takich baz jeszcze nie ma. Założenie było takie. Bazy chcemy tworzyć w oparciu o program modernizacyjny, ale też szukamy innych źródeł finansowych np. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. W tym roku będziemy mieli dosyć duże wzmocnienie na budowę baz kontenerowych ze środków pochodzących z likwidacji szkód związanych z usuwaniem klęsk żywiołowych. Założenie jest takie, aby dodatkowo wzbogacić bazy kontenerowe o sprzęt, który jest niezbędny lub też stworzyć bazy kontenerowe w województwach, gdzie ich nie ma. Nie jest ich dużo, ale to nie znaczy, że nie podejmujemy żadnych działań, aby w każdym województwie była baza sprzętu do prowadzenia tego typu działań.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#WieslawLesniakiewicz">Aktualnie na terenie czterech województw nie mamy dobrze skomponowanej bazy kontenerowej, ale te zadania będą realizowane w bieżącym roku i kolejnych. Przez trzy lata nie otrzymywaliśmy środków pochodzących z likwidacji klęsk żywiołowych. Pierwsze środki pojawiły się w ubiegłym roku, a w tym roku przygotowany jest duży program m.in. na dostarczenie specjalistycznego sprzętu. W tym roku PSP otrzyma 12 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Dziękuję. Czy są inne pytania? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekBiernacki">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>