text_structure.xml
54.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselZbigniewLeraczyk">Zanim oddam głos panu przewodniczącemu, Marcinowi Zawile, poproszę wszystkich państwa posłów o wpisanie się w trakcie przerwy do Księgi Pamiątkowej. Jest ona wyłożona w foyer Sali Sesyjnej ratusza.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselMarcinZawila">Otwieram posiedzenie wyjazdowe Komisji Kultury i Środków Przekazu. Witam serdecznie wszystkich państwa w drugim dniu naszych obrad.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselMarcinZawila">Dzisiaj zajmiemy się modernizacją bielskiej Starówki. Chcę powiedzieć, że Komisja Kultury i Środków Przekazu po raz pierwszy w tej kadencji zajmuje się problematyką obiektów zabytkowych. W poprzedniej kadencji nasza Komisja rozpatrywała modernizację obiektów zabytkowych w Jeleniej Górze.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselMarcinZawila">Proponuję, by na początek głos zabrał pan Aleksander Broda, Generalny Konserwator Zabytków, następnie wiceprezydent Bielska-Białej, pan Jerzy Krawczyk, a potem wysłuchamy wystąpień merytorycznych i przejdziemy do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselZbigniewLeraczyk">Myślę, że głos powinien też zabrać wiceprezydent Bielska-Białej, pan Waldemar Jędrusiński, który wczoraj obiecał dostarczyć nam materiały, dotyczące sytuacji finansowej placówek w Bielsku-Białej.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejWaldemarJedrusinski">Tak jak obiecałem to państwu wczoraj, przygotowałem materiały dotyczące finansowania bieżących inwestycji i remontów w Bielsku-Białej. Za chwilę te materiały trafią do państwa rąk. Zawarte tam dane są bardzo szczegółowe i zobrazują państwu wydatki samorządu w Bielsku-Białej. Obejmują okres od 1996 do 1999 roku, natomiast jeśli chodzi o dane dotyczące instytucji kulturalnych podległych Sejmikowi Wojewódzkiemu, to bardziej szczegółowych informacji udzieli dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselMarcinZawila">Chciałbym jeszcze przekazać kilka informacji organizacyjnych. Po tej części teoretycznej naszego posiedzenia, przewidujemy zwiedzanie bielskiej Starówki, odwiedzenie Muzeum Okręgowego, "Teatru Banialuka" i Galerii Bielskiej BWA. W związku z tym mam prośbę do wszystkich osób, które będą zabierały głos, by starały się zmieścić w pięciominutowych wypowiedziach, które będą spuentowane oczekiwaniami, wskazaniami i zaleceniami dla Komisji Kultury i Środków Przekazu. Bardzo ułatwiłoby to nam pracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Obecne stanowisko piastuję od 9 dni, natomiast Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków byłem przez 11 lat. Moje dzisiejsze wystąpienie można traktować w kategorii debiutu. Postaram się mówić krótko i zwięźle.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Moje wystąpienie opiera się na 4 punktach:</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">1) prawo</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">2) doktryna</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">3) użytkowanie</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">4) pieniądze.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Zanim przejdę do tych punktów, chciałbym zacytować zdanie zaczerpnięte z książki pani Ewy Chojeckiej pt. "Architektura i urbanistyka Bielska-Białej do 1939 roku". Zdanie to brzmi następująco: "Miasto jest dziełem sztuki, które nigdy nie bywa skończone, jak długo mieszkają w nim ludzie".</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Zdanie to można interpretować na dwa sposoby, a mianowicie, że pewien proces kreacji, w tym także w tkance zabytkowej, jest procesem nieprzerwalnym. Można to zdanie odczytać również tak, że warunkiem ukończenia dzieła sztuki jest zabranie z miasta mieszkańców. Jakie to może dać rezultaty, nietrudno przewidzieć.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Temat mojego dzisiejszego wystąpienia zatytułowany jest "Rewitalizacja". Jeśli chodzi o punkt pierwszy - prawo, to żeby cokolwiek zrobić, trzeba się obracać w kręgu prawa. Inaczej wszelkie działania są pozbawione sensu, ponieważ mogą być podważone w dobrej lub złej wierze. Prawo to jest m.in. ustawa o ochronie dóbr kultury, ustawa, która została napisana w 1962 roku. Zawiera ona kategorię, jeśli chodzi o obiekty zabytkowe, noszącą nazwę: "Dzieła budownictwa, urbanistyki i architektury". To jest właśnie kategoria, która dotyczy rewitalizacji bielskiej Starówki.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Prawo pokazuje nam, jakie są mechanizmy administracyjne uzyskiwania wszelkiego rodzaju zezwoleń, czyli prezentuje cały tryb administracyjno-formalny, który musi być spełniony, żeby działania konserwatorskie mogły być podjęte. Z prawa tego wynika doktryna. Nie chcę się rozwodzić nad tą kwestią, ale chcę powiedzieć o jednej sprawie, która jest często podnoszona przez inwestorów i użytkowników, a mianowicie o tym, że doktryna zakłada "primum non nocere". Chodzi tu o to, by w sposób niezmieniony zachować to, co jest oryginalne.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Często interpretacja tej doktryny idzie nieco dalej i to sprawia, że inwestorzy czy użytkownicy napotykają na szereg barier, które są tłumaczone przez urzędy konserwatorskie tym, że takie są ograniczenia narzucone przez doktrynę. Każdy obiekt, każda realizacja są rozpatrywane przez konserwatorów w sposób indywidualny. Konserwatorzy powinni starać się znaleźć pewien kompromis. Myślę o tym, by z jednej strony nie szkodzić, a z drugiej dopuszczać pewne zmiany wynikające z potrzeb użytkowych i funkcjonalnych. Czasami jest to warunek sine qua non uratowania jakiegoś obiektu zabytkowego.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Następny punkt, który wymieniłem, dotyczy użytkownika. Ze zdania, które zacytowałem na wstępie, wynika, że obiekt zabytkowy ginie bez dobrego użytkownika. Najlepszym na to dowodem są wszystkie zespoły staromiejskie, te bardziej i mniej znane w Polsce, które przez ostatnie lata były traktowane jak getta dla ludzi biednych. Dotyczy to także Starego Miasta w Częstochowie, gdzie zachowało się trochę obiektów zabytkowych. Największym problemem jest znalezienie dla mieszkańców odpowiedniego lokum zastępczego.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">W zabytkowych kamienicach mieszkają ludzie poniżej pewnego statusu społecznego, którzy nie mają środków na odnowienie tych obiektów. Często mamy do czynienia z ludźmi, którzy te obieky niszczą.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Obecnie nastąpiła reakcja wahadłowa, a mianowicie powstał pogląd, że tkanka zabytkowa starówek powinna być zasiedlona ludźmi, którzy mają pieniądze. To także budzi zastrzeżenia, gdyż w ten sposób zaczynamy tworzyć getta, ale tym razem dla ludzi bogatych. Tkanka zabytkowa musi być zrewitalizowana ze wszystkimi swoimi odcieniami: biedy i bogactwa, głupoty i mądrości. Tylko wtedy może być prawdziwa.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Pojawia się zatem pytanie, jak to zrobić. Przejdźmy do mechanizmów. Państwo wiecie, że pieniądze warunkują sprawne działanie. Potrzebny jest także pomysł na mechanizm, bo jeśli go nie ma, to można roztrwonić ogromne ilości pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Przyznam się państwu szczerze, że nie wiem, jaki mechanizm finansowy powinien zostać stworzony. Wiem natomiast, jaki mechanizm istnieje odnośnie do budżetu państwa. Mechanizm ten zawiera się w uchwale 179 z 1978 roku. Jest to program resortowy, który pozwala kontynuować pewne procesy przez szereg lat, chroniąc jednocześnie przed zarzutami Najwyższej Izby Kontroli, która może wykazać jakieś wykroczenia.</u>
<u xml:id="u-6.16" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Jeśli chodzi o środki finansowe w budżecie, to one są bardzo skromne, a potrzeby ogromne. W związku z tym gdzieś trzeba szukać sojusznika. Niedaleko, najlepiej w miejscu, gdzie obiekty zabytkowe się znajdują. Sojusznika należy szukać w samorządach. Zarówno państwo, jak i moja skromna osoba wiemy, że ten partner sprawdził się znakomicie. W małych miejscowościach podejmowane są działania samorządowe, które tworzą prawo lokalowe, takie jak np. plan zagospodarowania przestrzennego, który później jest uchwalany przez radę. Samorządowcy doskonale się orientują w kwestii inwestorów prywatnych. Działania są kwestią wyboru, jaki przyjmie się system i schemat. Można sprzedać obiekty zabytkowe osobom fizycznym ze wszystkimi możliwymi zniżkami po to, by osoby te zaoszczędzone środki mogły zainwestować w obiekty. Wówczas tworzy się formę maszyny, która się sama napędza. Można też zrobić inaczej, a mianowicie samorząd pozostawia sobie wszystkie obiekty bądź ich część. Wtedy w całości odpowiada za nie samorząd.</u>
<u xml:id="u-6.17" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Nie ma tutaj recepty. Ja takiej recepty nie znam, a bierze się to z dwóch powodów. Po pierwsze, nie jestem samorządowcem, ale zawsze miałem dobre kontakty z samorządami, szczególnie z tymi, z którymi pracowałem. Po drugie, samorządy szybko zrozumiały wagę problemu i korzyści wynikające z faktu posiadania obiektów zabytkowych. Zawsze to, co się widzi, decyduje o tym, czy pierwsze wrażenie będzie dobre, czy nie.</u>
<u xml:id="u-6.18" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Na zakończenie wystąpienia chciałbym powiedzieć, że z ogromnym zainteresowaniem wysłucham wypowiedzi dotyczących stworzenia mechanizmu finansowego, który skutecznie będzie ratował obiekty zabytkowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselMarcinZawila">Najważniejszym zadaniem, które stoi przed Komisją Kultury i Środków Przekazu, urzędem Generalnego Konserwatora Zabytków, a także Ministerstwem Kultury i Sztuki, jest stworzenie sposobu wspierania finansowego dóbr kultury. Obecnie jesteśmy na etapie dyskusji. Wszyscy wiemy, że system polegający na zwrocie 23% nie jest systemem dobrym. Musimy ten palący problem rozwiązać.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Program rewitalizacji bielskiej Starówki jest częścią programu polityki mieszkaniowej Bielska-Białej, która została przyjęta 2 lata temu. Wykonanie tej polityki i programu rewitalizacji jest możliwe dzięki pomocy USAID.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Przystąpiliśmy już do wykonania planu miejscowego Starego Miasta. W trakcie wykonywania tego planu doszliśmy do wniosku, że należy także opracować plan operacyjny, w którym mówiłoby się o finansowaniu. Ustaliliśmy, że będzie to przedsięwzięcie prywatno-publiczne. Z mojej strony to wszystko. O szczegółach poinformuje państwa dyrektor Biura Rozwoju Miasta.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Przedstawię państwu program rewitalizacji Starówki bielskiej. Moim zadaniem jest wypunktowanie głównych zakresów działań, które zostały podjęte.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Pierwsza sprawa to stan wyjściowy. Omówię główne cele programu. 70% Starówki bielskiej znajduje się w gestii gminy. Jest to konsekwencja przekształceń politycznych i gospodarczych naszego kraju. Udźwignięcie tego ciężaru jest podstawowym problemem. Pojawiła się konieczność prywatyzacji zasobów i wypracowania podstaw prawnych, a także organizacyjnych, programowych przekształceń strukturalnych i skoordynowanie procesów przekształceń. Jednym słowem, należało opracować zasady przekształceń własnościowych z jednoczesnym określeniem partnerów.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Jak powstawało prawo miejscowe? Prace rozpoczęły się w 1994 roku, uchwałą Rady Miejskiej o przystąpieniu do opracowania planu miejscowego śródmieścia Bielska-Białej. Prace rozpoczęto w Biurze Rozwoju Miasta. Zakres tego tematu wykraczał jednak poza realia gospodarcze i ekonomiczne. W związku z tym zawężono działania do jednego obszaru.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">W 1995 roku rozpoczęto prace nad planem rewaloryzacji Starówki bielskiej na obszarze 12 ha. Pracami zajęli się architekci obecni dzisiaj na sali: pan Marek Cempla i Andrzej Cygnarowski. Reprezentują oni Zespół Koordynacyjny ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">W latach 1995-1996 dokonano bardzo starannej urbanistycznej i architektonicznej inwentaryzacji. Zebrano wszystkie dostępne materiały oraz dokonano unifikacji tego materiału. Głównym materiałem było studium konserwatorskie autorstwa prof. Krasnowolskiego, które bardzo pomogło stworzyć prawo miejscowe. Materiał ten był bardzo obszerny, należało więc dokonać syntezy, która pozwoliłaby na utworzenie generalnych ram rewaloryzacji Starówki bielskiej.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">W 1997 roku przystąpiono poprzez uchwałę Rady Miejskiej do opracowania miejscowego planu zagospodarowywania przestrzennego Starówki bielskiej dla obszaru 12 ha. Autorem wiodącym opracowania planu jest pani Mariola Polak-Opyrchał - pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">W 1998 roku nastąpiło uchwalenie planu miejscowego Starówki bielskiej i planu rewaloryzacji przez Radę Miejską. Jest to pierwszy akt w Polsce dotyczący modernizacji kompleksu obiektów zabytkowych. Miasto zatem jest uzbrojone w wykładnię prawną.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Jakie inne elementy składają się na pakiet działań, które gmina podjęła? Niezwykle istotna sprawą było tworzenie lobbingu lokalnego w gremiach samorządowych oraz środkach masowego przekazu. Jednym słowem zapewnienie sobie pozytywnego odbioru tego przedsięwzięcia przez społeczeństwo. Aktywnie w tym względzie działał wiceprezydent Bielska-Białej, pan Jerzy Krawczyk i Stanisław Kania, radny Rady Miejskiej.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Samorząd był bardzo otwarty na różnego rodzaju współpracę. Należy podkreślić, że udział USAID, PADCO czy Cooperative Housing Foundation był bardzo istotny dla dalszego przebiegu działań. Gmina Bielsko-Biała z przewodniczącym Zarządu, panem Zbigniewem Leraczykiem, była bardzo aktywna i doszło do podpisania porozumienia o współpracy z agencją rządu amerykańskiego USAID. Zaszczycił nas nawet swoją obecnością ambasador USA w Polsce i w tej sali porozumienie zostało podpisane.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Zapewnienie pomocy przez wspomniane organizacje amerykańskie ułatwiło nam zadanie. W ramach programu dotyczącego Starówki bielskiej zapewniono nam doskonałych ekspertów. Wymienię tu pana Krzysztofa Skalskiego, przewodniczącego Zespołu Koordynacyjnego ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki. Został więc powołany zespół do ds. rewitalizacji bielskiej Starówki i jego zadaniem było określenie scenariuszy przekształceń własnościowych, partnerów gminy, udziału inwestorów i warunków przekształceń. Zespół ten określił strategię działania.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">W 1997 roku utworzono też Biuro Pełnomocnika Prezydenta Miasta ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki. Pełnomocnikiem została pani Mariola Polak-Opyrchał, która jest także autorem planu miejscowego.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Następnie powołano Fundację ds. Rewitalizacji Starego Miasta w Bielsku-Białej. Obecnie ma miejsce legislacja tej fundacji.</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#DyrektorBiuraRozwojuMiastaStanislawGawlas">Na koniec chciałbym powiedzieć, że nie czekając na uchwalenie strategii, mając dobre kontakty z prezydentem Bielska-Białej, z przedstawicielami Biura Rozwoju Miasta, Biura Pełnomocnika Prezydenta ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki, Państwowej Służby Ochrony Zabytków, z konserwatorami itd., mogliśmy rozpocząć działania zmierzające do rewitalizacji bielskiej Starówki.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselMarcinZawila">Bardzo dziękuję za tę wypowiedź. Apeluję ponownie, by zwięźle prezentować swoje wypowiedzi. W drugiej części posiedzenia czeka nas otwarcie wystawy pt. "Cymelia ze zbiorów Archiwum w Bielsku-Białej". Ma to nastąpić o godzinie 12, a czas ucieka. Posłowie zapewne będą mieli jeszcze jakieś pytania do państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Jestem radnym Bielska-Białej już drugą kadencję. Pozwolę sobie w kilku słowach przedstawić problemy, które napotkaliśmy.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Bielsko lokowane jest pod koniec XIII wieku, a w XVI wieku staje się głównym ośrodkiem gospodarczym w Księstwie Cieszyńskim. Niezależnie od zawirowań historycznych Bielsko-Biała zawsze leżała na pograniczu. Jest to miasto o bardzo dużym potencjale. Świadczą o tym wskaźniki. Obecnie Bielsko-Biała jest niekwestionowaną stolicą regionów Podbeskidzia. Tutaj rozwijają się kontakty międzynarodowe. Zaczyna się rozwijać turystyka. Staramy się promować turystykę, a co za tym idzie nasze zabytki.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">155 budynków znajdujących się na obszarze 12 ha jest bardzo zaniedbanych. Tworzą one 700-letnią kolebkę miasta. Bielsko-Biała, jak wiadomo, składa się z dwóch miast, i w tej chwili mówię o części bielskiej. Kompleks zabytkowy czeka na naszą inicjatywę.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Jako radny podjąłem inicjatywę współdziałania z autorami programu rewitalizacji bielskiej Starówki. Teren Starówki wymaga ponownego uzbrojenia, zapewnienia sprawnego funkcjonowania infrastruktury technicznej, a następnie renowacji. Bielska Starówka musi być wizytówką miasta i aby tak się stało, należy poprawić warunki zamieszkania, obsługi i wypoczynku mieszkańców, ochrony dziedzictwa historyczno-kulturowego oraz zwiększyć jej atrakcyjność dla turystów.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Nasze miasto ze względu na rozwój przemysłu bardzo szybko się rozrasta. Dużo osób przyjechało do Bielska-Białej w poszukiwaniu pracy. Uważamy, że Starówka powinna być miejscem spotkań towarzyskich i tym samym powinna integrować społeczeństwo.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Na Starówce znajduje się m. in. Katedra św. Mikołaja, która wymaga ładu funkcjonalno-przestrzennego miasta. Jednakże takiego ładu wymaga i Zamek Sułkowskich, i kompleks sądów i notariatów.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Najważniejszą sprawą jest włączenie Starówki w strukturę całego miasta. Nie chcemy, by została gettem, w którym mieszkają najubożsi. Rewitalizacja oznacza tchnienie życia i to chcielibyśmy poprzez modernizację osiągnąć.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Powszechna poprawa stanu technicznego budynków i mieszkań wymaga znacznych środków finansowych. Potrzebny jest zatem odpowiedni system finansowania, łączący różne źródła nakładów: prywatnych i publicznych, pozwalający na zrównoważenie bilansu finansowego konkretnej operacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Miasto podjęło wyzwanie kompleksowej rewitalizacji Starówki i od samego początku działania mają charakter metodyczny. Starówka bielska jest w bardzo złym stanie.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Pierwszym punktem działań metodycznych było opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wraz z planem rewaloryzacji. Ze względu na fakt, że zajmujemy się najbardziej cennym zespołem zabytkowym Bielska z trzema dominantami: Katedrą św. Mikołaja, Zamkiem Sułkowskich, Kościołem św. Trójcy, podstawą działań stała się problematyka konserwatorska. Plan pozwolił nam na zrobienie inwentaryzacji i waloryzacji zasobów kulturowych w skali architektonicznej i urbanistycznej.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Plan miejscowy adaptując plan rewaloryzacji rozbudował ją o sferę branżową, czyli infrastrukturę techniczną dla tego obszaru, obsługę komunikacyjną, tematykę prawnowłasnościową, ekonomiczną itd. Celem planu miejscowego było opracowanie warunków zabudowy i zagospodarowywania dla obiektów, na podstawie którego będzie można prowadzić wszelkie działania. Zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego są ściśle związane z przyjętym, również w planie rewaloryzacji, podziałem Starówki na kwartały, a tych na posesje i tereny.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Podstawową jednostką naszego planu jest posesja, która składa się z reguły z budynku głównego, podwórza oraz budynku oficynowego. Posesji odpowiada karta posesji planu rewaloryzacji. Karta posesji funkcjonuje jako oferta inwestorska.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Fakt zintegrowania planu rewaloryzacji z planem miejscowym dał nam gwarancję, że ustalenia w nim zawarte, będą skuteczne. Prace nad obydwoma planami toczyły się równolegle. Począwszy od prac studialnych, przygotowawczych, badawczych poprzez wyłożenie projektów planu do wglądu publicznego aż po uchwalenie planów w lutym ubiegłego roku.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Plan miejscowy składa się z części tekstowej i graficznej. Część tekstowa składa się z przepisów ogólnych w 5 zakresach oraz ustaleń szczegółowych odnoszących się do naszych jednostek podstawowych, czyli posesji.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Przepisy ogólne opracowane są w zakresie ochrony dóbr kultury, w którym podajemy zasady prowadzenia inwestycji, zasady kształtowania zabudowy oraz przestrzeni. Drugim zakresem jest funkcja. Funkcją wiodącą dla Starówki jest funkcja mieszkalno-usługowa i wszelkie funkcje z nią kolidujące są wykluczone.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Trzeci zakres dotyczy sieci infrastruktury technicznej. Zapewniliśmy w przepisach ogólnych kompleksową modernizację sieci infrastruktury technicznej już od fazy projektowania aż do realizacji.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Następny zakres to instalacje wewnętrzne w obiektach i ostatni, piąty to obsługa komunikacyjna obszaru. Wyznaczyliśmy na terenie Starówki, w obrębie murów obronnych, strefę ruchu pieszego z ograniczoną w czasie dostępnością dla ruchu dostawczego.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Opracowany też został system garaży i parkingów naziemnych na terenie Starówki oraz na jej obrzeżu oraz projekt parkingu wielopoziomowego.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Ustalenia szczegółowe dla posesji zostały skonstruowane w formie obligatoryjnych zaleceń i dopuszczeń. Są one również podzielone na zakresy. Jest ich ogółem 6. Pierwszy zakres to funkcja i dlatego przyjęto zasadę przeznaczania piwnic i parterów na funkcję użyteczności publicznej, a wyższych kondygnacji na funkcję mieszkalną.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Kolejny zakres to zasady prowadzenia inwestycji ze szczegółowym podaniem wymogów, następny dotyczy bryły obiektu, elewacji, wnętrz i podwórza. Plan zawiera również ustalenia dla przestrzeni publicznych, przepisy dotyczące infrastruktury technicznej i komunalnej oraz wymagane przez ustawę dwie prognozy: wpływu ustaleń planu na środowisko przyrodnicze i skutków ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Szczególnym uwarunkowaniem dla naszego planu jest fakt równoległego opracowywania strategii rewitalizacji bielskiej Starówki od strony organizacyjno-ekonomicznej, a także rozpoczęcie programowanej operacji. Plan jest podstawowym narzędziem. Po rocznym funkcjonowaniu planu mogę stwierdzić, że jest on bardzo sprawnym instrumentem.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Wraz z architektem Markiem Cemplą badam zabytki i projektuję w obiektach zabytkowych. Od 1995 roku pracujemy na terenie Bielska nad dokumentacją planu rewaloryzacji. Doświadczenia, jakie stąd wynosimy, są znaczące i nowe.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Nowość polega nie na tym, że zespół zabytkowy bielskiej Starówki czymś szczególnym różni się od innych kompleksów, ale na tym, że uwarunkowania tutejsze są dla nas nowe. Przyjechaliśmy do miasta, w którym od lat trwały prace nad modernizacją kompleksu zabytkowego. Zlecenie, poza tym, że przewidywało opracowanie dokumentacji i planu rewaloryzacji, miało być narzędziem służącym zmienieniu wizerunku tej dzielnicy.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Dlaczego powstał plan rewaloryzacji? Biuro Rozwoju Miasta wraz z władzami konserwatorskimi postanowiło, że Starówka wymaga opracowania specjalistycznego. Chciałbym powiedzieć kilka słów o historii. Miasto było lokowane pod koniec XIII wieku i do końca zeszłego roku uważano, że wtedy powstało. Badania archeologiczne wykazały, że historia sięga dalej. Badania te były finansowane w ramach programu rewitalizacji, ze środków samorządowych.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Miasto uzyskało szachownicowy podział na Rynek, układ ulic, podział na kwartały mieszkaniowe i dwie nieregularne jednostki związane z Zamkiem Sułkowskich i z Kościołem św. Trójcy. Całość była obwiedziona najpierw pojedynczym murem kamiennym, który obejmował obszar mniejszy niż obszar dzisiejszej Starówki. Obszar ten liczył 6,5 ha. Układ ten dominował przez 500 lat. Miasto z drewnianej zabudowy przekształciło się w zabudowę murowaną. Rozwinął się zespół zamkowy, który początkowo był strażnicą traktu biegnącego z Krakowa w kierunku Cieszyna.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Z czasem ta strażnica zamieniła się w rezydencję i siedzibę książęcą.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Katedra początkowo także była filialnym kościołem w stosunku do obiektów w starym Bielsku. Dzisiaj mamy Katedrę św. Mikołaja. I tak miast stało się głównym ośrodkiem gospodarczym na terenie Księstwa Cieszyńskiego.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">W końcu XVIII wieku mury obronne przestały pełnić funkcję militarną. Zostały częściowo rozebrane, częściowo zaadaptowane na potrzeby kamienic. Miasto zdjęło gorset, w którym tkwiło przez 500 lat i rozrosło się. Centrum miasta wyszło z Rynku i zaczął się rozwój XIX wiecznego Bielska. Rozwijał się przemysł włókienniczy wraz z towarzyszącym mu przemysłem maszynowym. Miasto funkcjonowało, opierając się na wzorach wiedeńskich.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Pod koniec XIX wieku powstał plan urbanistyczny rozwoju miasta opracowany przez wiedeńskiego architekta Maxa Fabianiego. Zwracał on główną uwagę na problemy komunikacji oraz tworzył strefy w mieście. Jedną z tych stref była nasza Starówka.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Rozwój miasta trwał do II wojny światowej, po II wojnie światowej miasto rozrosło się terytorialnie. W powojennym okresie nie zajmowano się Starówką. Nie prowadzono żadnych remontów. Obecnie świadomość społeczeństwa na temat wartości tej jednostki jest niewystarczająca i trzeba walczyć o to, by tę świadomość rozwinąć.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Plan rewaloryzacji obejmuje obszar 10 ha. Prace zaczęliśmy od wyznaczenia obszaru Starówki, kierując się względami historycznymi, krajobrazowymi i funkcjonalnymi. Materiały były początkowo ograniczone. Dysponowaliśmy częścią inwentaryzacji, skąpymi badaniami historycznymi w odniesieniu do obiektów. Podstawą pracy było studium pana Krasnowolskiego. Uzupełniliśmy je o nasze prace terenowe i o inwentaryzację 150 obiektów.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Teraz chciałbym powiedzieć o celach tego planu. Plan był skierowany do architekta miejskiego, ale także do potencjalnego inwestora. Braliśmy pod uwagę sytuację gospodarczą i ekonomiczną miasta, a także jego potrzeby. Cel się nieco poszerzył w trakcie prac. Powstał Zespół Koordynacyjny ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki i zrodziła się idea operacji programowanej. Z czasem powstało Biuro Operatora i plan był kształtowany pod kątem Biura Operatora, czyli bazy merytorycznej dla prowadzenia bardzo ważnego procesu.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Z czego się składa plan rewaloryzacji? Przeprowadziliśmy inwentaryzację wartości kulturowych, przeanalizowaliśmy zasoby i stan obiektów biorąc pod uwagę głównie aspekt architektoniczny. Mieliśmy na szczęście wystarczająco dużo czasu, by móc to starannie opracować. Opracowaliśmy także plan miejscowy i prawo lokalne.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Chciałbym podkreślić, że istotą planu rewaloryzacji są karty posesji. 150 obiektów znajdujących się w obszarze Starówki posiada zeszyt. Zeszyt zawiera informacje tekstowe oraz rysunki. Jest to zbiór podstawowych informacji. Na stronie tytułowej widnieje krótka notka historyczna plus główne, ustalone z konserwatorem wytyczne. Na podstawie tego materiału potencjalny inwestor wie, jakie koszty musi ponieść. Znajduje się tu także tabelka z danymi liczbowymi, na którą zwracam uwagę, gdyż przyrost powierzchni użytkowej wszystkich obiektów na Starówce wynosi 1/3 bez inwestycji kubaturowych.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Chodzi o lepsze zaadaptowanie powierzchni w kondygnacjach naziemnych oraz adaptowanie piwnic i poddaszy.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Część tekstowa zeszytu informuje o kwestiach prawnych obiektu i zawiera jego opis. Znajdują się tam także wytyczne konserwatorskie w podziale na funkcje: bryła, elewacja, wnętrze, czyli układ podobny do zapisu w planie miejscowym. Najważniejsze są rysunki oraz tabela z danymi liczbowymi. Każdy obiekt ma wszystkie kondygnacje zilustrowane w podwójnym układzie, oznacza to, że rysunki pokazują stan istniejący oraz kierunek zmian. Są tu zawarte informacje dotyczące układu, podziału na lokale, metrażu, stanu technicznego i wyposażenia w instalacje.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Zanotowany jest też układ docelowy.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#WykonawcaPlanuRewaloryzacjiAndrzejCygnarowski">Są to ramy dla projektanta i dla inwestora informujące, co można zrobić z danym obiektem. Zeszyt jest bardzo solidną, merytoryczną bazą zarówno dla planu miejscowego, jak i dla przyszłych zadań.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielOddzialuWojewodzkiegoSlaskiejSluzbyOchronyZabytkowwBielskuBialejJacekKonior">Do 1998 roku działaliśmy jako Wojewódzka Służba Ochrony Zabytków w Bielsku-Białej i na etapie planu miejscowego i planu rewitalizacji Służba Konserwatorska cały czas współpracowała z samorządem bielskim, z Zarządem Rady Miejskiej. Uczestniczyliśmy we wszystkich spotkaniach i systematycznie wprowadzaliśmy nasze wytyczne do programu.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PrzedstawicielOddzialuWojewodzkiegoSlaskiejSluzbyOchronyZabytkowwBielskuBialejJacekKonior">Współpraca z Konserwatorem Miejskim również układała się bardzo dobrze.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PrzedstawicielOddzialuWojewodzkiegoSlaskiejSluzbyOchronyZabytkowwBielskuBialejJacekKonior">Od 1 stycznia br. działamy w ramach Śląskiej Służby Ochrony Zabytków i mój szef, Wojewódzki Konserwator Zabytków, pozostawia nam swobodę działania. Chciałbym podkreślić, że samorząd bielski wziął na swoje barki ciężar finansowy działań na Starym Mieście. W ciągu 4 lat nie wystąpiono ani razu o dofinansowanie. Mieszkańcy, którzy posiadają własne kamienice, otrzymywali środki przysługujące im z tytułu uchwały. Samorząd wykazał się nie tylko zrozumieniem powagi problemu, ale i inicjatywą.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselMarcinZawila">Muszę przyznać, że dziwi mnie to, że samorządy tak często są pomijane przy podziale środków przewidzianych w uchwale.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Jestem przedstawicielem amerykańskiej fundacji Cooperative Housing Foundation, która działa na terenie Polski w ramach bezzwrotnej pomocy rządu amerykańskiego dla Polski. Cooperative Housing Foundation podlega Amerykańskiej Agencji ds. Rozwoju Międzynarodowego USAID.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Naszym zadaniem w Bielska-Białej było zorganizowanie pomocy technicznej przy opracowywaniu programu rewitalizacji. Projekt rozpoczęliśmy od wyłonienia lokalnej grupy inicjatywnej, której członkowie odbyli dwutygodniowe wyjazdowe szkolenie w Stanach Zjednoczonych. Szkolenie to miało na celu zarówno przedstawienie amerykańskich przykładów, jak i ułatwienie integracji środowiskowej pomiędzy uczestniczącymi w tym szkoleniu ekspertami i pracownikami służb miejskich oraz przedstawicielami lokalnej społeczności.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">W następnej fazie projektu utworzyliśmy wspólnie z Zarządem miasta Zespół Koordynacyjny ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki pod patronatem wiceprezydenta Bielska-Białej, Jerzego Krawczyka. Zespół spotykał się regularnie w okresie od stycznia 1997 roku do czerwca 1998 roku, czyli ok. 18 miesięcy.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Efektem pracy tego zespołu było przygotowanie organizacyjne i dokumentacyjne oraz finansowe programu rewitalizacji. Efektem końcowym było rozpoczęcie prac remontowych.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Ostatecznym rezultatem było opracowanie i przedstawienie Radzie Miejskiej strategii rewitalizacji, która została już zatwierdzona.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Zespół koordynował prace ekspertów zewnętrznych finansowanych ze środków pomocowych i Wydziału Miasta, a także społecznych działaczy. Zespół utworzył i przez pewien czas szkolił członków Biura Operatora, była to przejściowa struktura z Pełnomocnikiem Prezydenta ds. Rewitalizacji na czele. Dzięki tej strukturze można było rozpocząć prace budowlane.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Następnym stopniem w naszym projekcie było powołanie Fundacji Rewitalizacji Starówki Bielskiej, jako docelowej struktury, która zapewni ciągłość i poprawność merytoryczną procesu rewitalizacji.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Na koniec chciałbym podzielić się z państwem kilkoma syntetycznymi stwierdzeniami. Należy pamiętać o tym, że dzisiejsze budynki i obiekty zabytkowe powstawały nie jako dzieła sztuki, ale jako obiekty użytkowe z przyczyn ekonomicznych lub z przyczyn społecznych. Utrata wartości użytkowej spowodowała degradację techniczną, a co za tym idzie rozkład tkanki społecznej.</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Poprzez rewitalizację rozumiemy przywracanie wartości użytkowej, ale także społecznej. Niekoniecznie tej samej, która pierwotnie była dla danego obiektu przeznaczona.</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Jeśli chodzi o wnioski nasuwające się z dwuletniej pracy w Bielsku, to można powiedzieć, że proces rewitalizacji powinien być zainicjowany przez gminę, poprzez działania stymulujące typu: uporządkowanie stosunków własnościowych, opracowanie stosownej dokumentacji, zadbanie o przestrzenie publiczne.</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Drugi wniosek jest taki, że nakłady początkowe muszą pochodzić ze środków publicznych. W dalszym etapie można liczyć na zwiększający się udział kapitału prywatnego. Wydaje nam się, że konieczna do sukcesu procesu rewitalizacji jest determinacja samorządu lokalnego, czyli to, co w Bielsku nam bardzo pomogło.</u>
<u xml:id="u-16.11" who="#PrzedstawicielCooperativeHousingFoundationSlawomirGetka">Na zakończenie powiem, że istotnym elementem hamującym proces rewitalizacji w całej Polsce są braki legislacyjne np. nie ma ustawy o renowacji, która w komisjach sejmowych znalazła się już kilka razy, ale nigdy nie została poddana pod głosowanie. Apeluję więc do państwa parlamentarzystów o zmianę tej sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselMarcinZawila">Po wypowiedzi pana radnego przejdziemy do pytań. Otrzymaliśmy od państwa tak dużo informacji, że członkowie naszej Komisji na pewno będą chcieli o niektóre kwestie zapytać.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">W wyniku działań Zespołu Koordynacyjnego ds. Rewitalizacji Bielskiej Starówki po długich sporach, jaką wybrać opcję gospodarczą, jaką metodę finansowania przyjąć, doszliśmy do wniosku, że najlepszym rozwiązaniem będzie forma fundacji.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Fundacja posiada duże możliwości swobód gospodarowania i może łączyć różne funkcje. Głównie myślę tu o funkcji autonomicznego gospodarza, który w imieniu gminy prowadzi proces rewitalizacji, renowacji, jak również tchnie życie kulturalne i gospodarcze w mury Starówki. Nie wystarczy bowiem odrestaurować Stare Miasto, trzeba jeszcze o nie dbać. Fundacja ma status non profit, czyli wszystkie uzyskane środki przekazuje na cele statutowe. Właśnie dlatego wyeliminowaliśmy podmioty, które w swój statut mają wpisane generowanie zysków.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Chciałbym jeszcze powiedzieć, że gdyby nie właściwa postawa prezydenta miasta, to nie osiągnęlibyśmy tak wiele. Nie wiem, jak nasza współpraca będzie się układać w tej kadencji.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselMarcinZawila">Miasto liczy sobie 700 lat, przetrwało i na pewno przetrwa i tę kadencję. Apeluję o więcej optymizmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselJuliuszBraun">Chciałbym zapytać, jak wygląda sytuacja własnościowa w obrębie Starówki i co za tym idzie, jak wygląda współpraca z właścicielami. Z doświadczeń innych miast wynika, że jest to kwestia bardzo ważna. Nawet najdoskonalszy projekt nie pomoże, jeśli kamienica ma kilku właścicieli, w tym nie ujawnionych.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselMarcinZawila">Proponuję, by po serii pytań państwa posłów, państwo udzielili odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselMariuszOlszewski">Mam pytanie jako poseł i radny wojewódzki, dlatego kieruję je głównie do samorządowców.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PoselMariuszOlszewski">Pierwsze pytanie dotyczy najuboższych mieszkańców Starówki. Czy mają państwo opracowany program, dotyczący wyprowadzania tych mieszkańców ze Starówki? Czy dysponują państwo lokalami zastępczymi? Niedobrze by było, gdyby kamienice wyremontowane w krótkim czasie znalazły się w stanie wyjściowym.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PoselMariuszOlszewski">Co państwo zamierzają zrobić z lokalami komunalnymi? Czy będą je państwo sprzedawać, czy nadal utrzymywać?</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PoselMariuszOlszewski">Drugie pytanie dotyczy współpracy kulturalnej Polski, Czech i Słowacji. Chciałbym dowiedzieć się, jak te procesy przebiegają w sąsiednich krajach. Czy państwo czerpią z doświadczeń sąsiadów, a może to oni korzystają z naszych doświadczeń?</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PoselMariuszOlszewski">Trzecie pytanie odnosi się do właścicieli. Wielu właścicieli nie stać na renowację kamienicy. Czy w związku z tym miasto wychodzi im naprzeciw oferując dofinansowanie, czy nie? Państwo podchodzicie do remontu Starówki kompleksowo, więc nie wyobrażam sobie, by któraś z kamienic miała pozostać nie odremontowana.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#PoselMariuszOlszewski">Na koniec chcę zapytać o parkingi. Jaką metodę państwo stosują? Czy będzie to inwestycja gminy, czy też inicjatywa inwestora prywatnego?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanByra">Nie ma barier prawnych czy organizacyjnych, są tylko bariery finansowe. Jeśli pojawiają się nowe projekty ustaw, to od razu powiem, że jestem do nich sceptycznie nastawiony. Każdy minister finansów będzie przeciwnikiem zwiększenia środków finansowych. Jedynym rozwiązaniem jest rozwój gospodarczy państwa. Nie każde miasto ma taką wyjątkową sytuację jak Kraków, który dysponuje specjalnym funduszem.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselJanByra">Chciałbym też zapytać, kto po reformie administracyjnej jest dysponentem środków przeznaczonych na renowację zabytków znajdujących się w budżecie Chciałbym też poznać opinię Generalnego Konserwatora Zabytków co do podziału tych środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselMarcinZawila">Proszę teraz o odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Jeśli chodzi o kwestię właścicieli, to posiadamy ok. 30% zasobów prywatnych. Na razie nie doszliśmy do sektorów, gdzie znajdują się własności prywatne.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Mieliśmy przypadek mieszkania prywatnego znajdującego się w budynku przeznaczonym do remontu. W tym przypadku zastosowaliśmy cesję prawną mieszkania własnościowego na inne, zamienne, aby uniknąć długotrwałego procesu spierania się z właścicielem o partycypację w kosztach.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Ustawa zakłada, że przy tego typu remoncie należy procentowo naliczać udział partycypacyjny. Właściciel otrzymał od nas inne mieszkanie, jest zadowolony, a budynek jest już remontowany.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Problem własnościowy nie jest problemem zasadniczym, ponieważ wśród 70% mienia komunalnego znajduje się sporo mienia kościelnego, które jest bardzo dobrze utrzymane. Kamienic prywatnych jest bardzo mało.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Rozpoczęliśmy już program rewitalizacji i rewaloryzacji kilku budynków na Starówce i właściciele prywatni, którzy czuli się na siłach, rozpoczęli remonty.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Na pewno będziemy opracowywać program współpracy z właścicielami, których nie stać na przeprowadzenie remontu. Mamy zaledwie 13 mieszkań własnościowych na terenie 10 ha. Sytuacja jest więc dobra.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Fundacja, która właśnie powstaje, ma w statucie wpisaną możliwość utworzenia funduszu wspierania prywatnych właścicieli. Może to być forma udzielania niższych kredytów czy też darowizny.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#RewitalizacjiBielskiejStarowkiMariolaPolakOpyrchal">Warto dodać, że Rada Miejska podjęła uchwałę o zakazie punktowej sprzedaży mieszkań w obrębie starówki. Opracowujemy kompleksowy program prywatyzacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">Jeśli chodzi o współpracę z sąsiadami południowymi, to nie mieliśmy okazji, by wymienić doświadczenia odnośnie do procesów rewitalizacji i rewaloryzacji.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#RadnyRadyMiejskiejwBielskuBialejStanislawKania">W Polsce natomiast istnieje duża liczba miast, które wchodzą w skład forum rewitalizacji, które ma siedzibę w Warszawie, i tutaj wymieniamy doświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">W uzupełnieniu dodam, że na Słowacji jest zupełnie inna struktura. Tam rewaloryzację finansuje państwo.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Jeśli chodzi o kwestię parkingów, to gmina jest na etapie wykupu terenu pod parking wielopoziomowy. Gmina też będzie szukała inwestora. Parking będzie posiadał funkcję usługową. Chcemy wybudować kilka parkingów strategicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Przeanalizowałem wnioski pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli, z których jasno wynikają określone zalecenia. Będziemy je respektować.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Jeśli chodzi o rozwiązanie generalne, dotyczące przekazywania środków wojewódzkim konserwatorom zabytków, to chcemy, by oni właśnie byli kreatorami w pełnym tego słowa znaczeniu.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Co do trybu, to jest on taki, jak określa to uchwała Rady Ministrów nr 179 z 1978 roku. Są zastrzeżenia do tej uchwały, ale na razie jest to jedyny możliwy instrument refundacji poniesionych kosztów do 23%. W wyjątkowych wypadkach można ten procent zwiększyć.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Użytkownik bądź inwestor zgłasza wniosek do wojewódzkiego konserwatora zabytków, wniosek jest analizowany i spływa jako propozycja do opracowywanego budżetu przez Generalnego Konserwatora Zabytków, gdyż to on jest dysponentem środków finansowych przeznaczonych na ochronę dóbr kultury.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#GeneralnyKonserwatorZabytkowAleksanderBroda">Na zakończenie powiem, że jestem 9 dzień w pracy i dlatego nie wszystkie kwestie zdążyłem uzgodnić z ministrem kultury i sztuki.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselMarcinZawila">Rolą naszej Komisji jest egzekwować działanie tego mechanizmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselMariuszOlszewski">Czy z punktu widzenia interesów powiatu grodzkiego lepiej będzie zachować odrestaurowane zabytki jako własność powiatu grodzkiego, czy też będziecie państwo te zabytki prywatyzować?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Posiadając 70% obiektów, które są własnością komunalną, część tych budynków sprywatyzujemy. Jednym słowem sprzedamy je, a pieniądze przeznaczymy na bielską Starówkę. Powoływana przez nas fundacja będzie inwestować w te budynki, które będą się znajdować w naszej gestii.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Na dzień dzisiejszy nie wiemy, jakie będzie zainteresowanie kupnem kamienic. Jeżeli sprzedaż pójdzie szybko i dobrze, będziemy mieli fundusze na renowację budynków gminnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliRomanFurtak">W uzupełnieniu wypowiedzi Generalnego Konserwatora Zabytków chciałem powiedzieć, że jeśli chodzi o wnioski i zalecenia pokontrolne, państwo posłowie też je otrzymają.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliRomanFurtak">Kilka dni temu skończyliśmy kontrolę wykorzystania środków budżetowych w ramach tzw. krajowych programów resortowych, dotyczących ochrony zabytków. Materiał już jest gotowy i państwo posłowie w najbliższych tygodniach go otrzymają.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PoselMarcinZawila">Będziemy czekać z niecierpliwością.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PoselCzeslawRyszka">Mam pytanie dotyczące kamienicy, która się zawaliła. Czy był to przypadek i czy stan pozostałych kamienic jest również dramatyczny?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Był to wypadek przy pracy. Wykonawca nie przestrzegał podstawowych zasad budowlanych. Mamy już protokół, prokuratura się tym zajmuje i mam nadzieję, że podobne wypadki się nie powtórzą. Wykonawca prowadzący roboty zwróci gminie pieniądze. Obecnie zastanawiamy się, jak wypełnić puste miejsce po tym obiekcie. Państwo zwiedzając dzisiaj Starówkę zobaczą jej fragment.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Ze względu na to, że proces może potrwać bardzo długo, nawet i 3 lata, chcemy sprzedać grunt pod tą kamienicą i znaleźć inwestora, który ten obiekt w krótkim czasie odbuduje.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselMarcinZawila">Padło dzisiaj wiele informacji i uwag. Rozumiem, że najważniejszą kwestią jest wspieranie mechanizmu finansowego, dotyczącego obiektów zabytkowych.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PoselMarcinZawila">Potrzebna jest nowa ustawa o ochronie dóbr kultury wraz z dobrze skonstruowanym mechanizmem finansowym. Potrzebna jest też ustawa rewitalizacyjna. Państwo skarżycie się, że ustawy nie ma. Jestem jednym z winnych, gdyż prowadziłem podkomisję dotyczącą tej kwestii i muszę powiedzieć, że jest to ustawa wyjątkowo trudna.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PoselMarcinZawila">Ustawa ta narusza prawa własności, stwarza centralny fundusz rewitalizacyjny, który nie będzie gwarantował odpowiedniego rozdziału środków, bo np. akcja "1000 lat Gdańska" może nie wykorzystać w danym roku przyznanych funduszy. Kolejność musi być następująca: najpierw musi powstać ustawa o ochronie dóbr kultury, a dopiero później ustawa rewitalizacyjna. Komisja Kultury i Środków Przekazu będzie do tego dążyć.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PoselMarcinZawila">Dziękuję bardzo za państwa wypowiedzi i uwagi. Na tym chciałbym zakończyć część oficjalną naszego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#WiceprezydentBielskaBialejJerzyKrawczyk">Prosiłbym o wsparcie naszego projektu u ministra kultury i sztuki.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoselMarcinZawila">Jeszcze raz wszystkim serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PoselMarcinZawila">Zamykam wyjazdowe posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PoselMarcinZawila">Członkowie Komisji Kultury i Środków Przekazu w drugiej części posiedzenia zwiedzili bielską Starówkę, wzięli udział w otwarciu wystawy w Muzeum Okręgowym zatytułowanej "Cymelia ze zbiorów Archiwum w Bielsku-Białej", odwiedzili "Teatr Banialuka" - Ośrodek Teatralny im. Jerzego Zitzmana, a także Galerię Bielską BWA.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>