PPC / ppc

text_structure.xml 550 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Pocz膮tek posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodnicz膮 marsza艂ek Sejmu J贸zef Oleksy oraz wicemarsza艂ek Aleksander Ma艂achowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marsza艂ek trzykrotnie uderza lask膮 marsza艂kowsk膮)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Na sekretarzy powo艂uj臋 pos艂贸w Marka Rojszyka i Miros艂awa Czecha.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Protok贸艂 i list臋 m贸wc贸w prowadzi膰 b臋dzie pan pose艂 Miros艂aw Czech.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Prosz臋 pos艂贸w sekretarzy o zaj臋cie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Protok贸艂 15 posiedzenia uwa偶am za przyj臋ty wobec niewniesienia do niego zastrze偶e艅.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Porz膮dek dzienny zosta艂 pos艂ankom i pos艂om dor臋czony.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Informuj臋, 偶e prezes Rady Ministr贸w przekaza艂 na moje r臋ce pismo z wnioskiem o skre艣lenie punktu 1 porz膮dku dziennego dotycz膮cego informacji ministra spraw zagranicznych w sprawie polskiego wniosku o przyst膮pienie do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Premier stwierdza, 偶e Rada Ministr贸w zamierza rozpatrzy膰 problematyk臋 przyst膮pienia Polski do Unii Europejskiej w dniu 29 marca br. i zapewnia, 偶e wyniki prac rz膮du b臋d膮 przed艂o偶one Sejmowi niezw艂ocznie po ich zako艅czeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Informuj臋, 偶e Senat rozpatrzy艂 ustaw臋 bud偶etow膮 na rok 1994 oraz ustaw臋 o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy, proponuj膮c do tych ustaw poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Uchwa艂y Senatu rozpatrzy艂y ju偶 odpowiednie komisje sejmowe.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">Informuj臋, 偶e Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawi艂 propozycj臋 zmian w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Sojusz Lewicy Demokratycznej Klub Parlamentarny przedstawi艂 natomiast propozycj臋 zmian w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">W zwi膮zku z tym Prezydium Sejmu, po zasi臋gni臋ciu opinii Konwentu Senior贸w, proponuje:</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">- skre艣lenie punktu 1 dotycz膮cego informacji ministra spraw zagranicznych;</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">- dodanie nowych punkt贸w porz膮dku dziennego w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">- Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej na rok 1994;</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">- Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poprawkach Senatu do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy;</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszalek">- Zmiany w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego;</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszalek">- Zmiany w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszalek">Odpowiedniej zmianie ulegn膮 oznaczenia punkt贸w porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszalek">Przyj臋cie do porz膮dku dziennego sprawozda艅 komisji o poprawkach Senatu oznacza膰 b臋dzie, 偶e Sejm wyrazi艂 zgod臋 na ich rozpatrzenie, pomimo termin贸w okre艣lonych w regulaminie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszalek">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, 偶e Sejm propozycj臋 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie s艂ysz臋.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e porz膮dek dzienny 16 posiedzenia zaproponowany przez Prezydium Sejmu, wraz z przyj臋tymi zmianami, zosta艂 zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszalek">Przedstawi臋 obecnie propozycje dotycz膮ce trybu rozpatrywania punkt贸w porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, po zasi臋gni臋ciu opinii Konwentu Senior贸w, proponuje:</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszalek">- debat臋 kr贸tk膮 nad punktem dotycz膮cym projektu ustawy o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji;</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszalek">- ograniczenie debat do wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych: 10-minutowych nad punktami dotycz膮cymi sprawozda艅 komisji o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej na rok 1994, a tak偶e do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy; 5-minutowych nad punktami dotycz膮cymi: sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci; sprawozdania komisji o projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego; sprawozdania komisji o projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszalek">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, 偶e Sejm te propozycje przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie s艂ysz臋.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszalek">Interpelacje i zapytania rozpatrzymy dzi艣 w godz. od 15 do 17.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszalek">Informuj臋 jednocze艣nie, 偶e Senat przyj膮艂 bez poprawek nast臋puj膮ce ustawy:</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej;</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszalek">- o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego;</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o systemie o艣wiaty;</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszalek">- o metodach kszta艂towania wynagrodze艅 i 艣rodk贸w na wynagrodzenia przez podmioty gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszalek">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 1 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o pilnym rz膮dowym projekcie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci (druki nr 282 i 314).</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszalek">Zanim poprosz臋 pana pos艂a sprawozdawc臋 Jerzego Jankowskiego, pragn臋 doda膰, 偶e wszystkie g艂osowania odb臋d膮 si臋 dzi艣 wieczorem po zako艅czeniu przerwy po punkcie: Interpelacje i zapytania. Je艣li wi臋c uda si臋 nam wyczerpa膰 przedstawione punkty porz膮dku dziennego do przerwy obiadowej, to w贸wczas po przerwie obiadowej odby艂yby si臋 interpelacje i zapytania, a po kr贸tkiej po nich przerwie oko艂o godz. 17.30, odby艂yby si臋 wszystkie g艂osowania i na tym zako艅czyliby艣my obrady w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszalek">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 komisji pana pos艂a Jerzego Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselJerzyJankowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przed艂o偶ony projekt ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci, zawarty w druku nr 282, wynika z konieczno艣ci pilnego uregulowania stanu w艂asno艣ci grunt贸w i budynk贸w b臋d膮cych we w艂adaniu przedsi臋biorstw pa艅stwowych nowo utworzonych z jednostek organizacji drogownictwa. Przedsi臋biorstwa te zosta艂y zorganizowane w latach 1991-1993 przez ministra transportu i gospodarki morskiej, jako organu za艂o偶ycielskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselJerzyJankowski">Wysoka Izbo! Narastaj膮cy kryzys finans贸w publicznych wymusi艂 konieczno艣膰 wprowadzenia zmian w systemie organizacyjnym drogownictwa. W konsekwencji na ich bazie utworzono przedsi臋biorstwa pa艅stwowe...</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PoselJerzyJankowski">Przepraszam, czy ja nie przeszkadzam?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Mo偶na odnie艣膰 takie wra偶enie, je艣li chodzi o niekt贸rych pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek"> Bardzo prosz臋, obrady si臋 tocz膮, prosz臋 pa艅stwa, dopiero si臋 zacz臋艂y, w zwi膮zku z tym rozmowy na sali s膮 jeszcze nieuzasadnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJerzyJankowski">Wysoka Izbo! Narastaj膮cy kryzys finans贸w publicznych wymusi艂 konieczno艣膰 wprowadzenia zmian w systemie organizacyjnym drogownictwa. W konsekwencji utworzono przedsi臋biorstwa pa艅stwowe, kt贸re przyj臋艂y jako fundusz za艂o偶ycielski wszystkie sk艂adniki maj膮tku skarbu pa艅stwa pozostaj膮ce dotychczas w zarz膮dzie zmienianych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJerzyJankowski">Wysoki Sejmie! Do czasu reorganizacji jednostki drogownictwa nie posiada艂y osobowo艣ci prawnej, st膮d te偶 uchwalona w 1990 r. zmiana ustawy o gospodarce gruntami, uw艂aszczaj膮ca z mocy prawa pa艅stwowe podmioty prawne, nie obj臋艂a jednostek drogownictwa mimo posiadania przez nie w swoim zarz膮dzie nieruchomo艣ci stanowi膮cych w艂asno艣膰 skarbu pa艅stwa. Wraz z przekszta艂ceniem tych jednostek w przedsi臋biorstwa pa艅stwowe, a wi臋c wraz z nadaniem im osobowo艣ci prawnej, terenowe organy administracji rz膮dowej podejmuj膮 decyzje o wyga艣ni臋ciu zarz膮du gruntami i ustanawiaj膮 na rzecz tych przedsi臋biorstw prawo wieczystego u偶ytkowania, co wi膮偶e si臋 z wprowadzeniem obowi膮zku wniesienia pierwszej op艂aty w wysoko艣ci od 15 do 25% warto艣ci tych grunt贸w. 呕adne z nowo powsta艂ych przedsi臋biorstw nie ui艣ci takich op艂at, bo po prostu nie sta膰 je na to. Sytuacja finansowa tych przedsi臋biorstw jest bardzo trudna. Trzeba bowiem mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e przekazane im mienie u偶ytkowe (w tym budynki mieszkalne, zobowi膮zania i wierzytelno艣ci) stanowi艂o dla nich wielkie obci膮偶enie finansowe m.in. z uwagi na konieczno艣膰 wnoszenia op艂at zwi膮zanych z tym mieniem.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselJerzyJankowski">Przekazanie mienia tym przedsi臋biorstwom odci膮偶a艂o bud偶et pa艅stwa od wydatkowania 艣rodk贸w na utrzymanie tego mienia, jak r贸wnie偶 sp艂aty zobowi膮za艅 zaci膮gni臋tych przez gospodarstwa pomocnicze. Jednocze艣nie nowo powsta艂e przedsi臋biorstwa drogownictwa przej臋艂y wszystkich pracownik贸w by艂ych jednostek organizacyjnych, co zapobieg艂o konieczno艣ci wyp艂aty odpraw ze 艣rodk贸w bud偶etu pa艅stwa z tytu艂u zwolnie艅 grupowych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PoselJerzyJankowski">Panie i Panowie Pos艂owie! Wszelkie ekonomiczne i spo艂eczne aspekty reorganizacji drogownictwa ulegn膮 zaprzepaszczeniu, je艣li nowo utworzone przedsi臋biorstwa b臋d膮 zobligowane do wniesienia pierwszej op艂aty za grunty zgodnie z art. 41 ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci. Egzekwowanie od tych przedsi臋biorstw tych wysokich op艂at pozbawi je wszelkich 艣rodk贸w finansowych, a w konsekwencji mo偶e spowodowa膰 ich upad艂o艣膰.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PoselJerzyJankowski">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt uchwa艂y zmieniaj膮cy ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci proponuje uzna膰 z mocy prawa, 偶e grunt b臋d膮cy we w艂adaniu przedsi臋biorstw drogownictwa staje si臋 przedmiotem ich u偶ytkowania wieczystego, a budynki i lokale wzniesione na tych gruntach oraz inne urz膮dzenia znajduj膮ce si臋 na tych gruntach przejd膮 na ich w艂asno艣膰 na zasadach analogicznych do tych, kt贸re zastosowano w stosunku do przedsi臋biorstw pa艅stwowych z mocy ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci, uchwalonej w dniu 7 pa藕dziernika 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PoselJerzyJankowski">Wysoka Izbo! Z uwagi na istotne znaczenie dla przedsi臋biorstw drogowych tej ustawy, co jako pose艂 sprawozdawca w imieniu komisji stara艂em si臋 przedstawi膰, prosz臋 o uchwalenie jej w zaproponowanym kszta艂cie.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Przypominam, 偶e Sejm ograniczy艂 debat臋 nad tym punktem porz膮dku dziennego do 5-minutowych wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszalek">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Tadeusza Bili艅skiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselTadeuszBilinski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawi膰 Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie zmiany ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoki Sejmie! Sprawa uregulowania stanu w艂asno艣ci grunt贸w i budynk贸w b臋d膮cych we w艂adaniu przedsi臋biorstw pa艅stwowych utworzonych z jednostek organizacyjnych drogownictwa ma szczeg贸ln膮 rang臋. Przedsi臋biorstwa te, utworzone w latach 1991-1992, znalaz艂y si臋 w niezwykle trudnej sytuacji, przej臋艂y bowiem z mocy prawa mienie u偶ytkowane poprzednio przez zlikwidowane jednostki organizacyjne drogownictwa, w tym tak偶e budynki mieszkalne, a niekiedy nawet budynki u偶yteczno艣ci publicznej. Stanowi艂o to oczywi艣cie bardzo du偶e obci膮偶enie finansowe i to bezpo艣rednio z chwil膮 ich powstania. Koszty utrzymania i eksploatacji budynk贸w, sp艂aty r贸偶nych zobowi膮za艅 wcze艣niej podj臋tych przez jednostki organizacyjne drogownictwa czy te偶 przej臋cie zobowi膮za艅 wzgl臋dem wszystkich pracownik贸w tych jednostek - to obci膮偶enie niezwykle utrudniaj膮ce prawid艂owe funkcjonowanie tych przedsi臋biorstw i to od samego pocz膮tku ich powstania. Przedsi臋biorstwom tym przys艂ugiwa艂o prawo zarz膮du gruntami stanowi膮cymi w艂asno艣膰 skarbu pa艅stwa, na kt贸rych znajduj膮 si臋 budynki, urz膮dzenia, ale tylko do czasu. Po wyga艣ni臋ciu uprawnie艅 do zarz膮du tymi gruntami, z mocy ustawy z 1985 r. o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci, przedsi臋biorstwa te s膮 zobowi膮zane ui艣ci膰 pierwsz膮 op艂at臋 roczn膮 z tytu艂u u偶ytkowania wieczystego lub zarz膮du.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PoselTadeuszBilinski">Takich op艂at 偶adne z tych przedsi臋biorstw nie jest w stanie uregulowa膰. Ewentualne ich uiszczenie grozi upad艂o艣ci膮, a wi臋c gro藕nymi konsekwencjami gospodarczymi i spo艂ecznymi. Takie rozwi膮zanie nie jest r贸wnie偶 dopuszczalne z uwagi na znaczenie tych przedsi臋biorstw w gospodarce narodowej. Dlatego te偶 rz膮dowa propozycja zmiany ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci - zdaniem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej - nie tylko jest uzasadniona, ale tak偶e nieodzowna.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PoselTadeuszBilinski">Zaproponowane Wysokiej Izbie rozwi膮zanie zak艂ada, 偶e z mocy ustawy grunty b臋d膮ce we w艂adaniu przedsi臋biorstw drogowych b臋d膮 przedmiotem ich u偶ytkowania wieczystego, a budynki i lokale oraz inne urz膮dzenia stale znajduj膮ce si臋 na tych gruntach przejd膮 na ich w艂asno艣膰 zgodnie z zasadami zawartymi w noweli tej ustawy z pa藕dziernika 1992 r. Rozwi膮zanie to nie tylko ratuje przedsi臋biorstwa przed upad艂o艣ci膮, ale - co tak偶e istotne - umo偶liwia ich restrukturyzacj臋, umo偶liwia przeprowadzenie czasami nieodzownych zmian w艂asno艣ciowych.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PoselTadeuszBilinski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej b臋dzie g艂osowa艂 za uchwaleniem ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci w przed艂o偶onym sprawozdaniu Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PoselTadeuszBilinski">Maj膮c na uwadze, 偶e projekt ustawy znajdzie pe艂ne uznanie klub贸w poselskich, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnosi o niezw艂oczne przyst膮pienie do uchwalenia tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">G艂os ma pan pose艂 Jan 艢wirepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanSwirepo">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przedstawiony w sprawozdaniu Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej projekt ustawy wywo艂uje og贸ln膮 refleksj臋. Stajemy dzisiaj po raz kolejny przed propozycj膮 uchwalenia ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci. W naszej praktyce sejmowej zjawisko to jest coraz bardziej powszechne. Pewnym usprawiedliwieniem takiego post臋powania jest tempo przeobra偶e艅 gospodarczych, a tak偶e mo偶liwo艣膰 szybkiego dostosowania przepis贸w prawnych do zmian strukturalnych w stosunkach w艂asno艣ciowych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJanSwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uwa偶a, 偶e stanowienie prawa w okresie przej艣ciowym jest trudne, szczeg贸lnie w transformacji gospodarki centralnie kierowanej, w kt贸rej status i dzia艂anie podmiot贸w gospodarczych dostosowane by艂y do potrzeb zarz膮dzania centralnego, w gospodark臋 rynkow膮, w kt贸rej obowi膮zuj膮 zasady r贸wno艣ci wszystkich wobec prawa. Dlatego cz臋stym zjawiskiem jest pomijanie w ustawach pewnych obszar贸w gospodarczych, co powoduje, 偶e s膮 r贸wni i nier贸wni. Uwa偶amy, 偶e w tej sytuacji bardzo wa偶na jest procedura legislacyjna, opinia ekspert贸w i prawnik贸w, a tak偶e podmiot贸w gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselJanSwirepo">Rozpatrywany dzi艣 projekt ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci jest tak偶e cz膮stkowym dopasowaniem si臋 do potrzeb chwili. Warto przypomnie膰, 偶e omawiana ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. by艂a nowelizowana a偶 15-krotnie. Dzi艣 czeka nas kolejna nowelizacja. Mo偶na to nazwa膰 zjawiskiem pe艂zaj膮cego prawa. Dlatego dla przeci臋tnego obywatela staje si臋 to prawo ma艂o zrozumia艂e i czytelne.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselJanSwirepo">Wysoka Izbo! Na podstawie przeprowadzonej konsultacji w nowo powsta艂ych przedsi臋biorstwach, takich jak Przedsi臋biorstwo Rob贸t Drogowych w Lubartowie i Pu艂awach, Przedsi臋biorstwo Budowy Most贸w w Lublinie i Lubartowie, a tak偶e Przedsi臋biorstwo Wielobran偶owe 藵Madrat藵 w Lublinie (swoje uwagi dotycz膮ce przedsi臋biorstwa budowy dr贸g i most贸w przekaza艂 tak偶e urz膮d rejonowy w Mi艅sku Mazowieckim), zwr贸cono uwag臋, 偶e projekt ustawy zawiera pewne luki prawne, kt贸re przedstawi臋 Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselJanSwirepo">Po pierwsze, dotycz膮 one wyposa偶enia przedsi臋biorstw w nieruchomo艣ci w trakcie ich tworzenia - art. 46 ust. 1 ustawy o przedsi臋biorstwach pa艅stwowych z dnia 25 wrze艣nia 1981 r. (tekst jednolity DzU z 1991 r. nr 18, poz. 80) m贸wi, 偶e organ za艂o偶ycielski wyposa偶a przedsi臋biorstwo w 艣rodki niezb臋dne do prowadzenia dzia艂alno艣ci. Jednak przepis art. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci m贸wi, 偶e gospodarka gruntami skarbu pa艅stwa nale偶y do w艂a艣ciwo艣ci wojewod贸w i rejonowych organ贸w rz膮dowej administracji og贸lnej. 呕aden przepis prawny nie okre艣la trybu pozyskiwania nieruchomo艣ci skarbu pa艅stwa przez organ za艂o偶ycielski niezb臋dny do utworzenia nowego przedsi臋biorstwa.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PoselJanSwirepo">Po drugie, projekt ustawy dotyczy przedsi臋biorstw utworzonych zarz膮dzeniem ministra transportu i gospodarki morskiej z dnia 27 grudnia 1991 r. Poprzednikami prawnymi tych nowych przedsi臋biorstw by艂y jednostki bud偶etowe podleg艂e Generalnej Dyrekcji Dr贸g Publicznych. Jednostki bud偶etowe w 艣wietle obowi膮zuj膮cego w Polsce prawa nie dysponuj膮 偶adnymi 艣rodkami w艂asnymi. Na swoj膮 dzia艂alno艣膰 bie偶膮c膮 i inwestycyjn膮 otrzymuj膮 stosowne limity z bud偶etu pa艅stwa. Zatem w 偶adnym wypadku nie b臋dzie mo偶na uzna膰, 偶e wybudowa艂y cokolwiek ze swoich 艣rodk贸w w艂asnych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PoselJanSwirepo">Po trzecie, projekt ustawy nie uwzgl臋dnia stan贸w faktycznych. W cz臋艣ci przedsi臋biorstw powsta艂y sp贸艂ki pracownicze. Wprowadzenie nowelizacji mo偶e spowodowa膰 komplikacj臋 prawn膮. Wszystkie konsultowane przedsi臋biorstwa wskazywa艂y jednak na pilne wprowadzenie tej ustawy. Brak podstaw prawnych uniemo偶liwia tym przedsi臋biorstwom normaln膮 dzia艂alno艣膰 i rozw贸j, a tak偶e prywatyzacj臋. Maj膮c to na uwadze, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem projektu ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci (druk nr 282).</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszalek">G艂os ma pani pose艂 Anna Skowro艅ska-艁uczy艅ska z Unii Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przed艂o偶ony nam projekt ustawy za艂atwia spraw臋 dora藕n膮 - wa偶n膮, jednorazow膮, ale dora藕n膮. I powinni艣my mie膰 tego 艣wiadomo艣膰. Klub Parlamentarny Unii Demokratycznej, bior膮c to pod uwag臋, b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem ustawy. Chcia艂abym jednak z tej trybuny u艣wiadomi膰 pos艂om, 偶e praca nad ni膮 nie powinna by膰 kontynuowana w dotychczasowym trybie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">W zwi膮zku z kr贸tk膮 debat膮 nad tym punktem i wobec tego, 偶e m贸j przedm贸wca, pose艂 Polskiego Stronnictwa Ludowego, poruszy艂 problemy, o kt贸rych i ja mia艂am m贸wi膰, ogranicz臋 si臋 tylko do niekt贸rych, dodatkowych. Ustawa o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci ewoluuje w kierunkach dziwnych, pierwotnie dla niej w og贸le nie przewidzianych. Uzupe艂nia luk臋 istniej膮c膮 w ustawie o przedsi臋biorstwach pa艅stwowych. W艂a艣nie tam powinny istnie膰 przepisy okre艣laj膮ce, w jaki spos贸b - w jakim trybie, odp艂atnie czy te偶 za darmo - wyposa偶a przedsi臋biorstwa pa艅stwowe jego w艂a艣ciciel, czyli skarb pa艅stwa. Robimy to incydentalnie - w tej chwili, w tej ustawie - gdy偶 zaistnia艂a taka pilna potrzeba. Chc臋 zwr贸ci膰 pa艅stwu uwag臋 na szeroki aspekt tej sprawy. Ustawa o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci z roku 1980 pochodzi z czasu, kiedy istnia艂o poj臋cie jednolitej w艂asno艣ci og贸lnonarodowej, a przekazywane do u偶ytkowania (lub w zarz膮d) grunty pa艅stwowe nie mog艂y by膰 zbywane. Ustawa ta zdezaktualizowa艂a si臋 ca艂kowicie w nowej sytuacji spo艂eczno-ekonomicznej. W roku 1990 zosta艂a ona zast膮piona ustaw膮 niedoskona艂膮, gdy偶 te偶 wtedy regulowa艂a chwilow膮, dora藕n膮 potrzeb臋, dostosowuj膮c rozwi膮zania do zmieniaj膮cych si臋 warunk贸w. Obowi膮zuje do tej pory i, tak jak powiedzia艂 m贸j przedm贸wca, co jaki艣 czas jest zmieniana. W tej chwili w Sejmie, opr贸cz tej ustawy, znajduje si臋 kolejny projekt. W tym samym czasie Sejm pracuje nad dwoma projektami ustaw zmieniaj膮cych ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci. Ju偶 tytu艂 tej ustawy sugeruje, 偶e co艣 tu jest nie w porz膮dku.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Czas wi臋c nadszed艂 na pewno na to, 偶eby podj膮膰 inicjatyw臋 legislacyjn膮 i uchwali膰 now膮 ustaw臋 o gospodarce gruntami. Jest to tym bardziej celowe, uzasadnione i na czasie, 偶e po 4 latach reformy istnieje chyba consensus co do poj臋cia w艂asno艣ci, stosunku do niej. Poj臋cie w艂asno艣ci grunt贸w jako fundamentu inwestycyjnego, gospodarczego, jest ju偶 jednolite. Chyba w wi臋kszo艣ci klub贸w mamy jednakowy stosunek do tych poj臋膰, mo偶liwe jest wi臋c wypracowanie solidnej, porz膮dnej, przemy艣lanej ustawy. Wi膮偶e si臋 to zreszt膮 w spos贸b oczywisty z ustaw膮 o skarbie pa艅stwa, na kt贸r膮 chyba te偶 ju偶 nadszed艂 czas.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Wskazuj膮c na to wszystko, powracam do pierwotnej mojej deklaracji, i偶 Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem przedk艂adanej w chwili obecnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo, pani pose艂.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">G艂os zabierze pan pose艂 Krzysztof Wieche膰 z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKrzysztofWiechec">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy podziela stanowisko po艂膮czonych komisji w sprawie pilnego rz膮dowego projektu ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci i b臋dzie g艂osowa艂 za jego przyj臋ciem.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselKrzysztofWiechec">Porz膮dkowanie spraw w艂asno艣ciowych jest dla przedsi臋biorstw pa艅stwowych utworzonych na bazie jednostek organizacyjnych drogownictwa warunkiem niezb臋dnym do ich prawid艂owego funkcjonowania. 殴le si臋 sta艂o, 偶e problem ten nie zosta艂 rozwi膮zany, cho膰 by艂a taka mo偶liwo艣膰 przy okazji poprzedniej nowelizacji ustawy z 7 pa藕dziernika 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselKrzysztofWiechec">Za przyj臋ciem proponowanego w sprawozdaniu komisji rozwi膮zania przemawiaj膮 dwa bardzo istotne argumenty:</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselKrzysztofWiechec">Po pierwsze, przedsi臋biorstwa drogowe, ze wzgl臋du na swoj膮 sytuacj臋 finansow膮, nie s膮 w stanie wnie艣膰 pierwszej rocznej op艂aty z tytu艂u u偶ytkowania wieczystego.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselKrzysztofWiechec">Po wt贸re, fakt, 偶e przedsi臋biorstwa te zosta艂y utworzone po 5 grudnia 1990 r., a co za tym idzie - nie zosta艂y obj臋te ustaw膮 z 29 wrze艣nia 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci i jej p贸藕niejsz膮 nowelizacj膮, kt贸re okre艣li艂y zasady uw艂aszczenia pa艅stwowych os贸b prawnych na gruntach i budynkach b臋d膮cych w ich u偶ytkowaniu b膮d藕 zarz膮dzie, nie powinien tych przedsi臋biorstw w 偶aden spos贸b dyskryminowa膰. Oczywiste jest, 偶e powinny one zosta膰 uw艂aszczone na zasadach okre艣lonych w ustawie z 7 pa藕dziernika 1992 r. W przeciwnym razie pad艂yby ofiar膮 b艂臋du ustawodawcy, kt贸ry nie przewidzia艂 mo偶liwo艣ci powstania nowych przedsi臋biorstw pa艅stwowych.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PoselKrzysztofWiechec">Przy okazji dzisiejszej debaty nad kolejn膮 nowelizacj膮 ustawy o zmianie ustawy, kt贸ra to nowelizacja nie musi by膰 ostatnia, zwa偶ywszy 偶e komisje pracuj膮 nad poselskim projektem proponuj膮cym zwolnienie sp贸艂dzielni mieszkaniowych z wnoszenia pierwszej op艂aty z tytu艂u u偶ytkowania wieczystego zajmowanych przez nie grunt贸w, nasuwa si臋 refleksja: Czy nie czas najwy偶szy na opracowanie nowej ustawy? Powszechna jest bowiem krytyka obowi膮zuj膮cej ustawy, zar贸wno przez praktyk贸w, jak i przez organy pa艅stwowe.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PoselKrzysztofWiechec">Ustawa w dzisiejszym kszta艂cie jest niesp贸jna, zawiera wiele luk aksjologicznych, a liczne nowelizacje uniemo偶liwiaj膮 og艂oszenie jej jednolitego tekstu. Obecne rozwi膮zania nie przewiduj膮 tak偶e skutecznych mechanizm贸w pozyskiwania grunt贸w pod bardzo istotne z punktu widzenia interesu publicznego inwestycje, jak cho膰by budowa autostrad, i mog膮 uniemo偶liwi膰 ich realizacj臋.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PoselKrzysztofWiechec">W zwi膮zku z tym Klub Parlamentarny Unii Pracy apeluje do Rady Ministr贸w o pilne przedstawienie Wysokiej Izbie projektu nowej ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Na tym wyczerpali艣my list臋 m贸wc贸w.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Nie jest przewidywane wyst膮pienie przedstawiciela rz膮du. Do g艂osowania przyst膮pimy w ko艅cowej cz臋艣ci posiedzenia - zgodnie z zapowiedzi膮.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Obecnie przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 2 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskich projektach ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 207, 221 i 297).</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#Marszalek">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 komisji pana pos艂a Zbigniewa Siemi膮tkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nadzwyczajnej powo艂anej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przedstawi膰 efekty naszej pracy. Komisja nasza na czterech posiedzeniach - 15 lutego, 8 marca, 11 marca i 17 marca - przepracowa艂a projekty przed艂o偶e艅 zg艂oszonych przez kluby parlamentarne Unii Pracy i Konfederacji Polski Niepodleg艂ej. Efekt naszej pracy otrzymali艣cie pa艅stwo w sprawozdaniu w druku nr 297.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Niestety, z przykro艣ci膮 musz臋, panie marsza艂ku, stwierdzi膰, 偶e mimo i偶 by艂a to Komisja Konstytucyjna Nadzwyczajna, sk艂adaj膮ca si臋 z cz艂onk贸w sejmowej cz臋艣ci Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, to jednak pracowali艣my zawsze na granicy kworum, i tak bardzo niskiego, co 艣wiadczy mo偶e o niezbyt 藵uwa偶nym藵 stosunku do omawianych kwestii, a by膰 mo偶e na艂o偶y艂y si臋 na to inne przyczyny; w tym samym czasie opracowywana by艂a ustawa bud偶etowa i by膰 mo偶e wi臋kszo艣膰 pos艂贸w zaabsorbowana by艂a kwestiami zwi膮zanymi z ustaw膮 bud偶etow膮. Niemniej z obowi膮zku stwierdzam jako prowadz膮cy obrady tej komisji, 偶e wielokrotnie bardzo trudno by艂o uzyska膰 wi膮偶膮ce decyzje ze wzgl臋du na formalne braki spowodowane nisk膮 frekwencj膮.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Wysoka Izbo! W stosunku do przed艂o偶e艅, jakie zosta艂y sformu艂owane przez wnioskodawc贸w, a mianowicie przez Uni臋 Pracy oraz Konfederacj臋 Polski Niepodleg艂ej, Komisja Nadzwyczajna wnios艂a szereg zmian, poczynaj膮c od punktu wyj艣cia.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Przypomn臋, 偶e inicjatywa referendum cz膮stkowego, z艂o偶ona przez Uni臋 Pracy, zak艂ada przeprowadzenie fakultatywnego referendum cz膮stkowego i jednocze艣nie, w odr贸偶nieniu od istniej膮cego uregulowania w ustawie o trybie przygotowania konstytucji, proponuje rezygnacj臋 z obligatoryjnego referendum ko艅cowego.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Komisja Nadzwyczajna przyj臋艂a po dyskusjach pogl膮d, i偶 by艂oby niedobrze, gdyby艣my odeszli w projektowanej ustawie od zasady obligatoryjnej konieczno艣ci przedstawienia efekt贸w pracy Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego pod os膮d spo艂ecze艅stwa. Uwa偶ali艣my, 偶e by艂oby rzecz膮 niestosown膮, 偶eby spo艂ecze艅stwo w tym bardzo wa偶nym momencie, jakim jest moment uchwalenia konstytucji, pozbawione by艂o mo偶liwo艣ci wyra偶enia opinii w formie referendum ko艅cowego. Dlatego te偶 za zgod膮 wnioskodawc贸w zrezygnowali艣my z wniosku Klubu Parlamentarnego Unii Pracy, w kt贸rym proponuje si臋 odej艣cie od konieczno艣ci obligatoryjnego przedstawienia pod os膮d spo艂ecze艅stwa ko艅cowych prac Komisji Konstytucyjnej. Projektowany i przedk艂adany tutaj przez nas zapis art. 2c stwierdza: 藵Zasady, na kt贸rych opiera膰 si臋 ma Konstytucja, mog膮 by膰 poddane pod referendum藵.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Wprowadzamy w zwi膮zku z tym i proponujemy Wysokiej Izbie zasad臋 fakultatywnego cz膮stkowego referendum przedkonstytucyjnego. Oczywi艣cie sprawami do dyskusji s膮 zasady, przedmiot oraz tryb przeprowadzenia tego referendum. S膮dzimy, 偶e w nast臋pnej kolejno艣ci konieczne b臋dzie wprowadzenie odr臋bnej ustawy, kt贸ra by okre艣li艂a, kto, jaki podmiot naszego 偶ycia politycznego - czy Sejm, czy te偶 Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego - b臋dzie m贸g艂 okre艣la膰 charakter, tryb oraz pytania cz膮stkowe, kt贸re b臋d膮 poddane pod referendum. Zapis ten umo偶liwi na ka偶dym etapie pracy Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego zwr贸cenie si臋 do spo艂ecze艅stwa z pro艣b膮 o odpowied藕 na pytanie, jaki charakter ma mie膰 przysz艂a konstytucja, jak maj膮 by膰 uregulowane stosunki mi臋dzy najwy偶szymi w艂adzami i jaki przedmiotowy, jak r贸wnie偶 podmiotowy zakres powinien by膰 odzwierciedlony w projekcie konstytucji. Inna sprawa to kwestia, w kt贸rym momencie ta ustawa zostanie wprowadzona. Mog臋 tylko stwierdzi膰, 偶e w trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej wnioskodawcy, mianowicie Klub Parlamentarny Unii Pracy, zapewnili, 偶e w贸wczas gdy w ustawie o trybie przygotowania ustawy konstytucyjnej b臋dzie wmontowany mechanizm referendum fakultatywnego, klub ten wyst膮pi z odr臋bn膮 inicjatyw膮 okre艣laj膮c膮 zasady, przedmiot oraz tryb przeprowadzenia referendum.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Drug膮 spraw膮, kt贸r膮 si臋 zajmowa艂a komisja, by艂a sprawa tzw. opcji zerowej. Przypomn臋, 偶e w trakcie prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego zerwano z zasad膮 kontynuacji, uznano mianowicie, 偶e wszystkie te projekty ustaw konstytucyjnych, kt贸re zosta艂y zg艂oszone do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego poprzedniej kadencji, trac膮 moc prawn膮. Okre艣lono termin do 9 maja 1994 r. na zg艂aszanie nowych inicjatyw ustaw konstytucyjnych. Komisja stan臋艂a na gruncie zerwania z opcj膮 zerow膮 i przyj臋艂a nast臋puj膮c膮 redakcj臋 art. 12a: 藵Projekty konstytucji wniesione na podstawie i w trybie niniejszej ustawy podlegaj膮 rozpatrzeniu przez Komisj臋 Konstytucyjn膮 Zgromadzenia Narodowego bez wzgl臋du na to, w kt贸rej kadencji Sejmu i Senatu zosta艂y zg艂oszone.藵 Uwa偶amy, 偶e, z mocy prawa, wszystkie te projekty, a jest ich konkretnie 7, kt贸re wp艂yn臋艂y do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego Sejmu i Senatu poprzedniej kadencji, mog膮 by膰 wniesione pod obrady Komisji Konstytucyjnej obecnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Wynik艂 r贸wnie偶 problem, kto ma reprezentowa膰 wnioskodawc贸w tych projekt贸w w komisji i jaki charakter ma mie膰 ta reprezentacja w trakcie prac komisji. Przychylono si臋 do wi臋kszo艣ci wniosk贸w, zgodnie z kt贸rymi osoby uwidocznione w projektach jako osoby wnosz膮ce mog膮 uczestniczy膰 z prawem g艂osu doradczego w pracach Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego; mog膮 w tych pracach uczestniczy膰 w spos贸b aktywny, prezentowa膰 stanowiska, prezentowa膰 projekty, jak r贸wnie偶 mog膮 si臋 ustosunkowywa膰 do konkretnych wniosk贸w i zarzut贸w, kt贸re ewentualnie by艂yby stawiane. Tym samym, gdyby Wysoka Izba przychyli艂a si臋 do przed艂o偶onego przez nas sprawozdania, to 7 projekt贸w, kt贸re zg艂oszono do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego w poprzedniej kadencji Sejmu, z mocy prawa rozpatrywanoby na r贸wni z tymi, kt贸re wp艂yn膮 do obecnej Komisji Konstytucyjnej do maja 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Trzecia regulacja, kt贸r膮 proponuje nasza komisja, zawarta jest w art. 2b ust. 1, 2, 3, 4, 5. Najkr贸cej m贸wi膮c, Komisja Nadzwyczajna zg艂asza propozycj臋 wprowadzenia do ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej instytucji konstytucyjnej inicjatywy ludowej. By艂a to najbardziej kontrowersyjna sprawa, najwi臋cej zabra艂a nam czasu. Zg艂aszane by艂y r贸偶ne obiekcje i ja z obowi膮zku ustosunkuj臋 si臋 do nich, czyli zreferuj臋 Wysokiej Izbie te, kt贸re by艂y formu艂owane pod adresem wnioskodawc贸w.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Ta inicjatywa nie by艂a przedmiotem przed艂o偶enia, nie by艂a przedmiotem prac podczas pierwszego czytania - wynik艂y w zwi膮zku z tym pewne kontrowersje w trakcie prac nadzwyczajnej komisji konstytucyjnej. Chodzi艂o o to, czy jest w og贸le dopuszczalne, 偶eby艣my my, jako Komisja Nadzwyczajna powo艂ana do rozpatrzenia przed艂o偶e艅 Unii Pracy i Konfederacji Polski Niepodleg艂ej (kt贸re dotyczy艂y tylko i wy艂膮cznie wprowadzenia instytucji cz膮stkowego referendum, jak r贸wnie偶 konieczno艣ci zerwania z opcj膮 zerow膮), mogli si臋 zajmowa膰 innymi kwestiami, kt贸re nie by艂y przedmiotem przed艂o偶enia. Zwyci臋偶y艂 jednak w g艂osowaniu pogl膮d, 偶e nie jeste艣my ograniczeni ani przedmiotowo, a tym bardziej podmiotowo, i 偶e by艂y ju偶 wielokrotnie w trakcie prac Wysokiej Izby precedensy, i powo艂ywano si臋 na przyk艂ad prac nad 藵ma艂膮 konstytucj膮藵, kiedy to pojawi艂y si臋 daleko id膮ce r贸偶nice mi臋dzy pierwszym czytaniem a pracami w Komisji Konstytucyjnej, w zwi膮zku z przed艂o偶eniami wprowadzanymi w trakcie prac z inicjatywy grupy pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Ostatecznie po dyskusji w g艂osowaniu rozstrzygni臋to, 偶e Komisja Nadzwyczajna ma prawo zaj膮膰 si臋 r贸wnie偶 t膮 kwesti膮. Efektem tego rozstrzygni臋cia i prowadzonych prac jest proponowana redakcja art. 2b, kt贸ra wprowadza instytucj臋 konstytucyjnej inicjatywy ludowej. Brzmi ona, przypomn臋, w spos贸b nast臋puj膮cy w ust. 1: Zg艂oszenie projektu, o kt贸rym mowa w art. 2a, przys艂uguje grupie obywateli, kt贸rzy dla swojego projektu uzyskaj膮 poparcie co najmniej 500 tys. os贸b posiadaj膮cych czynne prawo wyborcze do Sejmu. Za sekund臋 przedstawi臋 pa艅stwu wniosek mniejszo艣ci, zg艂oszony przez pana pos艂a Kami艅skiego, do art. 2a, kt贸ry si臋 r贸偶ni tym od proponowanego przez komisj臋 przed艂o偶enia, 偶e liczb臋 500 tys. zamieniono na liczb臋 100 tys. os贸b, posiadaj膮cych czynne prawo wyborcze do Sejmu. Wnioskodawcy, jak r贸wnie偶 ca艂a komisja, uznali konieczno艣膰 wprowadzenia instytucji konstytucyjnej inicjatywy ludowej, uwa偶aj膮c, 偶e rozszerza ona kr膮g podmiot贸w bior膮cych czynny udzia艂 w pracach nad konstytucj膮. Uznali艣my, 偶e konstytucja jest tak wa偶n膮 ustaw膮 reguluj膮c膮 ca艂o艣膰 naszego 偶ycia spo艂ecznego, politycznego i gospodarczego, 偶e nie powinno by膰 偶adnych obiekcji, je偶eli chodzi o rozszerzanie kr臋gu os贸b, podmiot贸w, grup spo艂ecznych, zawodowych, kt贸re w spos贸b czynny maj膮 mo偶no艣膰 wp艂ywania na ostateczny kszta艂t konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Zwracano, po pierwsze, uwag臋, 偶e ju偶 w trakcie prac do regulaminu Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego wprowadzono zapis umo偶liwiaj膮cy r贸偶nym instytucjom, grupom zawodowym, 艣rodowiskom branie udzia艂u w pracach Komisji Konstytucyjnej z g艂osem doradczym. Komisja Konstytucyjna na mocy swojego regulaminu rozes艂a艂a zaproszenie do r贸偶nych 艣rodowisk politycznych, spo艂ecznych i zawodowych, daj膮c im mo偶liwo艣膰 czynnej pracy w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Po drugie, je偶eli Wysoka Izba przychyli艂aby si臋 do przed艂o偶enia Komisji Nadzwyczajnej, wprowadziliby艣my instytucj臋 fakultatywnego referendum cz膮stkowego. Spo艂ecze艅stwo na ka偶dym etapie prac nad konstytucj膮 b臋dzie mia艂o mo偶no艣膰 wypowiedzenia si臋 zar贸wno co do charakteru konstytucji, zakresu w艂adz, relacji mi臋dzy w艂adzami, jak te偶 co do kwestii szczeg贸lnie fundamentalnych, takich jak np. relacja mi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂em, obowi膮zki pa艅stwa wobec obywateli, prawa obywatelskie i prawa cz艂owieka. To wszystko b臋dzie zale偶a艂o od komisji i Wysokiej Izby: W kt贸rym momencie prac zwr贸cimy si臋 do spo艂ecze艅stwa? Z jakimi pytaniami? - taka mo偶liwo艣膰 b臋dzie.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Nast臋pnie zwracamy uwag臋, 偶e w ko艅cowym etapie istnieje konieczno艣膰 poddania referendum w spos贸b obligatoryjny pod os膮d spo艂ecze艅stwa. To spo艂ecze艅stwo wypowie si臋 za lub przeciw konstytucji. Z tych wzgl臋d贸w wnioskodawcy uwa偶aj膮, 偶e poszerzenie o czwart膮 mo偶liwo艣膰 wypowiedzenia si臋 r贸偶nych grup i 艣rodowisk w sprawie konstytucji upodmiotowi, uspo艂eczni sam proces zg艂aszania konstytucji i uchwalenia tej konstytucji - dlatego te偶 proponuje si臋 instytucj臋 konstytucyjnej inicjatywy ludowej.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Zwracano w dyskusji uwag臋 - ja to pa艅stwu relacjonuj臋 - 偶e jest to bardzo podobne w charakterze do tego, nad czym Wysoka Izba dyskutowa艂a w zwi膮zku z inicjatyw膮 pana prezydenta. Nie tak dawno Wysoka Izba odrzuci艂a tutaj w pierwszym czytaniu inicjatyw臋 pana prezydenta. Zwracano w dyskusji uwag臋, 偶e te dwie inicjatywy - prezydencka i inicjatywa w tej chwili ju偶 Komisji Nadzwyczajnej - nie s膮 to偶same, dlatego 偶e inicjatywa prezydencka by艂a inicjatyw膮 zwi膮zan膮 z mo偶liwo艣ci膮 samorozwi膮zania parlamentu w momencie, kiedy spo艂ecze艅stwo w referendum odrzuci艂oby konstytucj臋, a w przypadku tej drugiej inicjatywy takiej mo偶liwo艣ci nie ma - jest tylko i wy艂膮cznie kwestia mo偶liwo艣ci zg艂oszenia przez grup臋 500 tys. obywateli w艂asnego projektu konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Oczywi艣cie kontrowersja by艂a w stosunku do liczby - dlaczego akurat 500 tys. a nie 100 tys. Pan pose艂 Kami艅ski w imieniu wnioskodawc贸w i grupy mniejszo艣ci - zapisa艂 sw贸j wniosek mniejszo艣ci - twierdzi艂, 偶e liczba 500 tys. jest zbyt wyg贸rowana; uniemo偶liwi grupie obywateli w spos贸b aktywny i faktyczny zaprezentowanie w艂asnego projektu konstytucji. Wysoka Izba oczywi艣cie wypowie si臋 w tej sprawie. Ja tylko powt贸rz臋 za wnioskodawcami, 偶e liczba 500 tys. nie jest liczb膮 przypadkow膮, ona wyst臋puje w innych rozwi膮zaniach konstytucyjnych znanych w Europie, jak r贸wnie偶 liczba ta to jest mniej wi臋cej odzwierciedlenie - i to dos艂ownie w 50% - faktu, 偶e 56 cz艂onk贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego ma mo偶liwo艣膰 zg艂oszenia w艂asnego projektu konstytucyjnego, kt贸rzy w zwi膮zku z tym reprezentuj膮 prawie 1,5 mln obywateli. Tak wi臋c liczba p贸艂 miliona nie jest liczb膮, kt贸ra by nie by艂a osadzona nawet w tych relacjach mi臋dzy 500 tys. a 1,5 mln os贸b. Rozumiem, 偶e wnioskodawcy, kt贸rzy b臋d膮 si臋 wypowiada膰 po mnie, uzasadni膮 to. Referuj臋 to tylko z obowi膮zku, 偶eby zwr贸ci膰 uwag臋 pa艅stwa na t臋 spraw臋.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">I ostatnia sprawa, kt贸ra by艂a r贸wnie偶 bardzo kontrowersyjna, to jest kwestia wiarygodno艣ci podpis贸w p贸艂 mln obywateli, kt贸rzy zg艂osz膮 w艂asny projekt konstytucji. W komisji dyskutowano nad r贸偶nymi wariantami umo偶liwiaj膮cymi sprawdzenie wiarygodno艣ci tych podpis贸w - od wariantu, 偶e nale偶y domniemywa膰, 偶e nie b臋d膮 to sfa艂szowane podpisy, bo to wi膮za艂oby si臋 z wykroczeniami, kt贸re s膮 w naszym Kodeksie post臋powania karnego okre艣lone bardzo precyzyjnie (co grozi za sfa艂szowanie podpisu). Niemniej zwyci臋偶y艂 pogl膮d, 偶e nale偶y w ca艂o艣ci - i tutaj jest to zaprezentowane w pkt. 2, 3, 4, 5 - interpretowa膰 poszczeg贸lne regulacje z ustawy ordynacja wyborcza. Jest to bardzo precyzyjnie okre艣lone. Ja ju偶 nie b臋d臋 tego referowa艂 - bo to sprawozdanie pa艅stwo macie przed sob膮 - jaki proponujemy tryb, je艣li chodzi o sprawdzanie wiarygodno艣ci podpis贸w, kt贸re zostan膮 z艂o偶one wraz z projektem konstytucji w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. W wypadku, gdyby by艂y w膮tpliwo艣ci co do tych podpis贸w, komisja mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do Pa艅stwowej Komisji Wyborczej w celu ich zweryfikowania. Jest to znana instytucja i praktyka z kampanii wyborczych, wynikaj膮ca z ustale艅 ustaw ordynacji wyborczej. Spraw膮 Wysokiej Izby b臋dzie ustosunkowanie si臋 do przed艂o偶onych przez nas inicjatyw - konkretnych zapis贸w do instytucji konstytucyjnej inicjatywy ludowej, do instytucji cz膮stkowego referendum fakultatywnego konstytucyjnego, jak r贸wnie偶 do faktu, 偶e proponujemy zerwanie z opcj膮 zerow膮 i uznanie ustaw konstytucyjnych, kt贸re by艂y w Komisji Konstytucyjnej Sejmu poprzedniej kadencji - czy w dalszym ci膮gu b臋dziemy je z mocy prawa traktowa膰 na r贸wni z tymi, kt贸re wp艂yn膮 do laski marsza艂kowskiej i do Komisji Konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Efekt pracy komisji jest zamieszczony w druku nr 297. To Wysoka Izba w tej chwili zadecyduje, jak zostanie to potraktowane. W tym momencie moja rola si臋 ko艅czy.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszalek">Przypominam, 偶e Sejm ustali艂 w debacie nad tym punktem porz膮dku dziennego podzia艂 czasu pomi臋dzy kluby i ko艂a parlamentarne - w zale偶no艣ci od ich wielko艣ci - w granicach od 6 do 31 minut, to jest debat臋 kr贸tk膮.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszalek">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#Marszalek">Prosz臋 pana pos艂a Jerzego Jaskierni臋 z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej bardzo wnikliwie przeanalizowa艂 sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej, zawarte w druku nr 297. Dotyczy ono zagadnie艅 podstawowych: sposobu tworzenia konstytucji - aktu, kt贸ry na d艂ugie lata ma wytyczy膰 ramy ustrojowe Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sojusz Lewicy Demokratycznej podkre艣la艂 wielokrotnie, 偶e mamy tryb uchwalania konstytucji przyj臋ty poprzez g艂osowanie w Sejmie I kadencji, w Sejmie pluralistycznym, wolnym, podzielonym, a wi臋c ten tryb zosta艂 rozstrzygni臋ty i m贸g艂by by膰 zastosowany.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Co wi臋cej, wybitni specjali艣ci prawa konstytucyjnego przytaczali wiele argument贸w prawnych, kt贸re wskazywa艂y na w艂a艣ciwo艣膰 tego trybu i zasadno艣膰 oparcia procesu konstytucyjnego na tych rozstrzygni臋ciach, kt贸re Sejm I kadencji przyj膮艂 z udzia艂em Senatu, z udzia艂em pana prezydenta. Je偶eli jednak w dniu dzisiejszym wracamy do sprawy, co wi臋cej, wracamy z poparciem dla projektu zmian, kt贸ry przygotowa艂a Komisja Nadzwyczajna, to robimy to z g艂臋bokim prze艣wiadczeniem, 偶e rozw贸j sytuacji politycznej po wyborach, 偶e sk艂ad Sejmu II kadencji i wiele innych okoliczno艣ci towarzysz膮cych procesowi uchwalania konstytucji powoduje uzasadnion膮 potrzeb臋 zmodyfikowania tego trybu uchwalania konstytucji, przy czym kierunek tej modyfikacji winien sprzyja膰 wi臋kszemu uspo艂ecznieniu procesu konstytucyjnego - tak dalece, jak jest to mo偶liwe.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">St膮d filozofia, kt贸r膮 Sojusz Lewicy Demokratycznej reprezentuje, jest nast臋puj膮ca: Uwa偶amy, 偶e Sejm II kadencji i Senat III kadencji, tworz膮ce Zgromadzenie Narodowe, maj膮 pe艂ne prawne, moralne i polityczne prawo uchwali膰 Konstytucj臋 Rzeczypospolitej Polskiej. Odrzucamy te sugestie, te podpowiedzi, kt贸re pr贸buj膮 mandat ten podwa偶y膰, zakwestionowa膰, zminimalizowa膰, skorygowa膰. Wybory by艂y przeprowadzone w spos贸b demokratyczny, by艂o wiadomo, 偶e stawk膮 w tych wyborach jest m.in. to, kto uchwali now膮 konstytucj臋. Ten tryb by艂 znany przed wyborami. Wyborcy byli 艣wiadomi, jakie s膮 projekty konstytucji reprezentowane przez poszczeg贸lne si艂y. Nie ma zatem podstawy teza, 偶e oto nast臋puje tutaj jakie艣 zaskoczenie, 偶e jest niereprezentatywno艣膰, nie ma podstawy kwestionowanie mandatu Zgromadzenia Narodowego do uchwalenia konstytucji z odpowiednim udzia艂em prezydenta Rzeczypospolitej, zw艂aszcza 偶e towarzyszy temu referendum ko艅cowe.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Drugim elementem tego jest jednak dostrze偶enie, 偶e tam, gdzie mo偶na ten proces uspo艂eczni膰, tam gdzie mo偶na dopu艣ci膰 si艂y pozaparlamentarne, tam gdzie mo偶na dopu艣ci膰 te si艂y, kt贸re przygotowa艂y projekty, ale kt贸re nie zakwalifikowa艂y si臋 do Sejmu II kadencji, tam taki gest powinien by膰 zrobiony. Rozpatrujemy to w odniesieniu do trzech kwestii, kt贸re pan pose艂 sprawozdawca w dniu dzisiejszym przedstawi艂.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sprawa pierwsza wi膮偶e si臋 z referendum fakultatywnym. Uwa偶amy, 偶e Komisja Nadzwyczajna trafnie rozstrzygn臋艂a t臋 kwesti臋. Ju偶 w pierwszym czytaniu opowiadali艣my si臋 za referendum cz膮stkowym - zreszt膮 jest to trwa艂a linia programowa Sojuszu Lewicy Demokratycznej - podkre艣lali艣my wszak偶e, 偶e mo偶e to by膰 referendum fakultatywne, przy czym zasadno艣膰 referendum w艂a艣nie fakultatywnego, a nie obligatoryjnego wynika z faktu, 偶e Sejm nie mo偶e zobowi膮zywa膰 si臋 do przeprowadzenia referendum, nie znaj膮c pyta艅 i nie wiedz膮c, czy takie referendum b臋dzie potrzebne. By膰 mo偶e tak, o tym jednak przes膮dzi Zgromadzenie Narodowe, o tym przes膮dzi dyskusja konstytucyjna, gdy Sejm odniesie si臋 do g艂贸wnych dogmat贸w konstytucyjnych. Je偶eli w wyniku tego procesu oka偶e si臋, 偶e s膮 problemy zasadnicze, kt贸rych nie da si臋 rozstrzygn膮膰 inaczej ni偶 przez zwr贸cenie si臋 do narodu, w贸wczas przeprowadzenie takiego referendum b臋dzie zasadne. Odmienne podej艣cie, rozstrzyganie ju偶 w dniu dzisiejszym, 偶e referendum musi by膰 przeprowadzone, zanim Izba rozpocz臋艂a prace konstytucyjne, zanim zosta艂y odczytane projekty konstytucji, zanim zosta艂y zg艂oszone projekty konstytucji, nie by艂oby w艂a艣ciwe. Dlatego popieramy rozstrzygni臋cie zaproponowane przez Komisj臋 Konstytucyjn膮, kt贸re rozpatrywa艂a te偶 Komisja Nadzwyczajna, aby referendum mia艂o charakter fakultatywny, a jednocze艣nie zdecydowanie opowiedzieli艣my si臋 za tym, 偶eby referendum ko艅cowe by艂o obligatoryjne. Przypominam, 偶e w projekcie Unii Pracy by艂a propozycja referendum obligatoryjnego cz膮stkowego i fakultatywnego ko艅cowego.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sojusz Lewicy Demokratycznej uwa偶a, 偶e aczkolwiek obecne Zgromadzenie Narodowe ma pe艂ny mandat do uchwalenia konstytucji, to jednak ko艅cowym akordem, postawieniem kropki nad 藵i藵 powinna by膰 sytuacja, gdy nar贸d w referendum odniesie si臋 do uchwalonego przez Zgromadzenie Narodowe projektu. Jest to akt fundamentalny, ustrojowy. Tutaj wola narodu musi by膰 jednoznacznie wyartyku艂owana. Wydaje si臋, 偶e otwarcie szansy referendum fakultatywnego cz膮stkowego, dla rozstrzygni臋膰 cz膮stkowych, wraz z referendum ko艅cowym, w spos贸b klarowny, jednoznaczny by艂oby przes膮dzeniem faktu, 偶e nar贸d na ka偶dym etapie post臋powania konstytucyjnego b臋dzie mia艂 decyduj膮c膮 rol臋 i jego g艂os przes膮dzi.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sprawa druga dotyczy zagadnienia projekt贸w konstytucji. Komisja Nadzwyczajna zapozna艂a si臋 z szeregiem ekspertyz. By艂y one krytyczne wobec idei zerwania z opcj膮 zerow膮. Jest to niedobry precedens ustrojowy. W wielu demokratycznych krajach jako regu艂臋 przyjmuje si臋, 偶e nowy parlament rozpoczyna od nowych projekt贸w, 偶e prawo wnoszenia tych projekt贸w maj膮 ci, kt贸rzy ostatnio zostali wybrani, 偶e parlament nie dziedziczy projekt贸w zg艂oszonych w poprzedniej kadencji, nawet gdyby zosta艂y dalece zaawansowane. Procedura ta zreszt膮 obowi膮zuje r贸wnie偶 w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej i nie jest kwestionowana.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pomimo jednak tych zarzut贸w specjalist贸w prawa konstytucyjnego, pomimo 艣wiadomo艣ci, 偶e tworzymy niezbyt fortunny precedens, Sojusz Lewicy Demokratycznej zdecydowa艂 si臋 poprze膰 ide臋 zerwania z opcj膮 zerow膮, aby wszystkie projekty, kt贸re w trybie tej ustawy, a wi臋c r贸wnie偶 w Sejmie I kadencji zosta艂y zg艂oszone, by艂y rozpatrywane przez Zgromadzenie Narodowe na r贸wni z tymi projektami, kt贸re zostan膮 zg艂oszone w obecnej kadencji. Uwa偶amy, 偶e na tym w艂a艣nie polega uspo艂ecznienie procesu tworzenia konstytucji, na tym polega oddanie ho艂du tym, kt贸rzy ten proces rozpocz臋li, ale nie znale藕li si臋 w parlamencie; s膮 tam - przypomn臋 - r贸wnie偶 projekty z艂o偶one przez Porozumienie Centrum, jest projekt w istocie senacki, zwi膮zany z si艂ami 藵Solidarno艣ci藵, s膮 to projekty, kt贸re daj膮 pluralistyczny wymiar tworzenia konstytucji. Uwa偶amy w zwi膮zku z tym, 偶e tych siedem projekt贸w z I kadencji Sejmu oraz te projekty, kt贸re wp艂yn膮 do dnia 9 maja z aktualnego Zgromadzenia Narodowego, a tak偶e te projekty, kt贸re by膰 mo偶e wp艂yn膮 w wyniku konstytucyjnej inicjatywy obywatelskiej, stworz膮 szerokie pluralistyczne pole wizji oczekiwa艅 konstytucyjnych narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PoselJerzyJaskiernia">Z tych wi臋c wzgl臋d贸w, pomimo zastrze偶e艅 prawnych, pomimo zastrze偶e艅 konstytucyjnych godzimy si臋 zrobi膰 wy艂om - wychodzimy tu naprzeciw zar贸wno my艣leniu Unii Pracy, jak i Konfederacji Polski Niepodleg艂ej - po to, aby da膰 wyraz naszej woli, by ca艂y nar贸d m贸g艂 uczestniczy膰 w procesie konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Z tym wi膮偶e si臋 r贸wnie偶 trzecie zagadnienie wyeksponowane przez pana pos艂a sprawozdawc臋, a dotycz膮ce konstytucyjnej inicjatywy obywatelskiej. Chcia艂bym w zwi膮zku z tym sformu艂owa膰 kilka opinii.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sprawa pierwsza dotyczy kwestii, czy Komisja Nadzwyczajna mia艂a prawo podj膮膰 to zagadnienie. Odpowiadamy: tak.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pan pose艂 sprawozdawca trafnie zauwa偶y艂, 偶e w polskiej procedurze komisja nie jest ograniczona ani przedmiotowo, ani podmiotowo w zakresie tego, co rozpatruje w ramach danej ustawy, kt贸ra podlega nowelizacji. By艂 tu przywo艂any przyk艂ad 藵ma艂ej konstytucji藵, gdzie w oryginalnym wniosku Unii Demokratycznej nie by艂o problematyki samorz膮du terytorialnego. W ostatniej fazie prac Komisji Nadzwyczajnej zosta艂 dodany ca艂y nowy rozdzia艂 dotycz膮cy tego zagadnienia, kt贸ry w og贸le nie by艂 przedmiotem ogl膮du Izby w pierwszym czytaniu. I zosta艂o to zaaprobowane.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PoselJerzyJaskiernia">Gdyby艣my spojrzeli na problem bior膮c pod uwag臋 ostatnio uchwalon膮 ustaw臋 dotycz膮c膮 prawa autorskiego i praw pokrewnych i por贸wnali punkt wyj艣ciowy z punktem ko艅cowym, to znale藕liby艣my tam szereg instytucji, kt贸re b膮d藕 nie by艂y przedmiotem czytania, b膮d藕 inaczej by艂y rozstrzygane w projekcie wyj艣ciowym. Jest dla nas rzecz膮 oczywist膮, 偶e Komisja Nadzwyczajna w toku swoich prac, bior膮c pod uwag臋 ca艂okszta艂t okoliczno艣ci, musi poszukiwa膰 rozwi膮zania najlepszego, przy za艂o偶eniu, 偶e to Wysoka Izba rozstrzygnie, czy ten efekt my艣lenia Komisji Nadzwyczajnej uzyska aprobat臋.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PoselJerzyJaskiernia">Zwracamy ponadto uwag臋, 偶e w projekcie prezydenckim, kt贸ry zosta艂 odrzucony, by艂o wiele rozwi膮za艅, a nie tylko inicjatywa konstytucyjna obywatelska. Je偶eli wi臋c w jednym g艂osowaniu dokonuje si臋 oceny projektu zawieraj膮cego r贸偶ne rozwi膮zania, do kt贸rych pos艂owie mog膮 si臋 r贸偶nie ustosunkowa膰, to by艂oby rzecz膮 paradoksaln膮 wyci膮ga膰 z tego wniosek, 偶e powstaje zakaz zajmowania si臋 przez Izb臋 ka偶dym z tych element贸w. Prowadzi艂oby to bowiem do nast臋puj膮cej sytuacji: kto艣 zg艂asza projekt z艂o偶ony z 10 element贸w, z kt贸rych 9 kwalifikuje si臋 do odrzucenia, 1 - nie; projekt jest odrzucony, a Izba traci prawo podnoszenia tego jednego elementu, kt贸ry chcia艂aby zaaprobowa膰. Uwa偶amy, 偶e by艂oby to zaprzeczeniem wszelkiej logiki post臋powania legislacyjnego. Wydaje si臋, 偶e Komisja Nadzwyczajna rozstrzygn臋艂a t臋 kwesti臋 w spos贸b w艂a艣ciwy, poniewa偶 powinni艣my si臋 kierowa膰 przede wszystkim optymalizacj膮 procesu tworzenia konstytucji. To powinien by膰 zasadniczy i jedyny cel. I wszystko, co do tego zmierza, powinno zosta膰 zaaprobowane.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PoselJerzyJaskiernia">Kwestia druga wi膮偶e si臋 ze spraw膮 pu艂apu 500 tys. podpis贸w. S艂ysza艂o si臋 g艂osy w 艣rodkach masowego przekazu i w informacjach, 偶e nie jest to pu艂ap zbyt wysoki. Pan pose艂 sprawozdawca przedstawi艂 ju偶 tutaj szereg argument贸w, kt贸re chcemy potwierdzi膰 i wzmocni膰. Prawo inicjatywy konstytucyjnej jest prawem szczeg贸lnym, poprzeczka jest zawieszona bardzo wysoko. Prawo takie ma tylko prezydent Rzeczypospolitej i grupa 56 cz艂onk贸w Zgromadzenia Narodowego. Prawa tego nie ma nawet rz膮d Rzeczypospolitej, kt贸ry sk膮din膮d najcz臋艣ciej korzysta z inicjatywy ustawodawczej w Sejmie. Prawo to zosta艂o bowiem zastrze偶one dla niezwykle wysokiego stopnia poparcia: 10% sk艂adu Sejmu, 10% Senatu, 10% sk艂adu Zgromadzenia Narodowego, a wi臋c w istocie 10% sk艂adu elektoratu. Ten, kto ma prawo wniesienia projektu konstytucji, musia艂 uzyska膰 w wyborach wynik 1200-1400 tys. g艂os贸w. W zwi膮zku z tym proponowanie pu艂apu 100 tys. prowadzi艂oby do sytuacji paradoksalnej, 偶e te si艂y w Sejmie i w Senacie, kt贸re uzyska艂y w g艂osowaniu 1 mln g艂os贸w, nie mog膮 wnie艣膰 projektu, bo nie spe艂niaj膮 wymogu odpowiadaj膮cego pu艂apowi przy wyborze 56 cz艂onk贸w Zgromadzenia Narodowego, a te si艂y, kt贸rym daleko by艂o do zakwalifikowania si臋 do parlamentu, dzi臋ki bardzo niskiemu pu艂apowi takie prawo uzyskuj膮. By艂aby to sytuacja nie zas艂uguj膮ca na aprobat臋.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PoselJerzyJaskiernia">Uwa偶amy, 偶e tworzenie konstytucji w trybie obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej jest procedur膮 nadzwyczajn膮. To nie jest procedura zwyk艂a, to jest pewnego rodzaju klapa bezpiecze艅stwa na wypadek, gdyby si臋 okaza艂o, 偶e zar贸wno w tych projektach, kt贸re aktualnie wp艂yn臋艂y, jak i w projektach, kt贸re wp艂yn臋艂y w I kadencji Sejmu, nast膮pi艂o tak zasadnicze rozmini臋cie si臋 z wol膮 narodu, 偶e istnieje jaki艣 jeszcze projekt o bardzo wysokim stopniu poparcia, kt贸ry nie mo偶e by膰 rozpatrywany, poniewa偶 nie ma mechanizmu konstytucyjnej inicjatywy obywatelskiej. W zwi膮zku z tym uwa偶amy, 偶e ten pu艂ap jest uzasadniony, znany w innych ustrojach, znany nawet w krajach znacznie mniejszych ni偶 Polska, i s膮dzimy, 偶e spe艂ni on swoj膮 rol臋, gdyby si臋 okaza艂o, 偶e projekt maj膮cy tak znaczne poparcie jest przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pad艂o pytanie, czy termin 3-miesi臋czny od dnia wej艣cia w 偶ycie ustawy nie jest zbyt kr贸tki dla zg艂oszenia projektu, czy nie jest iluzoryczny, czy mo偶na napisa膰 konstytucj臋 w ci膮gu 3 miesi臋cy? Zwracamy uwag臋, 偶e to nie s膮 trzy miesi膮ce, bo gdyby liczy膰 nawet od dnia dzisiejszego, chocia偶 sprawa jest znana od kilku tygodni, to jest jeszcze Senat, jest jeszcze prezydent, jest jeszcze czas na wej艣cie w 偶ycie ustawy, jest jeszcze vacatio legis, a wi臋c faktycznie ten termin wyniesie cztery, pi臋膰 miesi臋cy. Trzeba si臋 wi臋c liczy膰 z tym, 偶e b臋dzie to wyd艂u偶enie procesu o co najmniej dwa, trzy miesi膮ce. Co wi臋cej, w Polsce nie mamy sytuacji braku projekt贸w konstytucji. Mamy w tym zakresie kl臋sk臋 urodzaju. 10 projekt贸w w Sejmie kontraktowym X kadencji, 7 projekt贸w w Sejmie I kadencji, wiele projekt贸w autorskich. Mamy ju偶 dzisiaj w Polsce kilkadziesi膮t gotowych projekt贸w konstytucji, z r贸偶nymi modelami, a wi臋c kwesti膮 jest poparcie dla jednego z nich, gdyby taka sytuacja zaistnia艂a.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PoselJerzyJaskiernia">Uwa偶amy, 偶e wyd艂u偶anie okresu 3 miesi臋cy by艂oby nieuzasadnione z zasadniczej przyczyny. Je偶eli godzimy si臋 na to, aby t臋 inicjatyw臋 wprowadzi膰, to godzimy si臋 r贸wnie偶 na to, aby wyd艂u偶y膰 termin zg艂aszania projekt贸w, a wi臋c w istocie spowolni膰 tempo prac nad konstytucj膮. Ale to spowolnienie, na kt贸re mo偶emy si臋 zgodzi膰, nie mo偶e by膰 bezgraniczne, mo偶e wynie艣膰 2 czy 3 miesi膮ce. Z tego wynika, 偶e dopiero mniej wi臋cej w lipcu lub sierpniu b臋dziemy mieli komplet projekt贸w konstytucji. To by dawa艂o szans臋, 偶e ju偶 od wrze艣nia Komisja Konstytucyjna b臋dzie mog艂a przyst膮pi膰 do intensywnej pracy, by m贸c j膮 zako艅czy膰 jeszcze w tym roku po to, by ju偶 u progu przysz艂ego roku Zgromadzenie Narodowe mog艂o uchwali膰 konstytucj臋, by referendum mog艂o si臋 odby膰 na wiosn臋, by wybory prezydenta Rzeczypospolitej, wielkie wydarzenie, kt贸re nas czeka na jesieni przysz艂ego roku, mog艂y si臋 odbywa膰 wed艂ug regu艂 wypracowanych w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego te偶 uwa偶amy, 偶e ten termin jest zasadny, jest oparty na racjonalnych przes艂ankach.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wreszcie, Wysoka Izbo, trudnym problemem by艂a kwestia weryfikacji. Przypomn臋, 偶e projekt prezydencki zak艂ada艂, 偶e to Komisja Konstytucyjna zweryfikuje podpisy, co by艂o nierealne. Przyj臋li艣my rozwi膮zanie, 偶e tylko w razie uzasadnionych w膮tpliwo艣ci co do prawid艂owo艣ci z艂o偶enia wymaganej liczby podpis贸w procedura b臋dzie wszczynana. Nie zawsze, nie z urz臋du, nie ex officio, tylko gdy powstan膮 uzasadnione w膮tpliwo艣ci. To nie Komisja Konstytucyjna b臋dzie bada艂a podpisy, tylko zwr贸ci si臋 do Pa艅stwowej Komisji Wyborczej, kt贸ra ma wyspecjalizowany aparat urz臋dniczy, by to podj膮膰. Co wi臋cej, wprowadzamy dodatkowe gwarancje odwo艂awcze do S膮du Najwy偶szego, gdyby powstawa艂a sytuacja konfliktowa.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#PoselJerzyJaskiernia">Uwa偶amy w zwi膮zku z tym, Wysoka Izbo, 偶e w tym kszta艂cie konstytucyjna inicjatywa obywatelska spe艂nia swoj膮 misj臋 otwarcia si臋 na g艂os narodu, gdyby ten g艂os w postaci projektu konstytucji zosta艂 wyartyku艂owany. B臋dzie to tw贸rczym uzupe艂nieniem procedury, kt贸ra zosta艂a przygotowana.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Chcia艂bym powiedzie膰, 偶e Sojusz Lewicy Demokratycznej widzi te trzy rozwi膮zania w szerszym kompleksie inicjatyw zmierzaj膮cych do uspo艂ecznienia procesu konstytucyjnego. Przypomn臋, 偶e opowiedzieli艣my si臋 za otwarto艣ci膮 prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, mimo 偶e wielu ekspert贸w by艂o temu przeciwnych. Uznali艣my, 偶e si艂y pozaparlamentarne, ko艣cio艂y i zwi膮zki wyznaniowe, zwi膮zki zawodowe, organizacje spo艂eczne - 艂膮cznie kilkadziesi膮t podmiot贸w - powinny uzyska膰 prawo do uczestniczenia w pracach Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. W ten spos贸b odpada zarzut, 偶e co艣 si臋 mia艂oby dzia膰 w oderwaniu od spo艂ecze艅stwa, poza jego wgl膮dem. Uwa偶amy, 偶e sekwencja w postaci: otwarto艣膰 prac Komisji Konstytucyjnej, zerwanie z opcj膮 zerow膮, je艣li chodzi o projekty, referendum fakultatywne cz膮stkowe, referendum obligatoryjne ko艅cowe i wreszcie konstytucyjna inicjatywa obywatelska - jest to doprowadzenie do sytuacji, 偶e wszystko, co mog艂o by膰 zrobione dla uspo艂ecznienia procesu tworzenia konstytucji, a co nie podwa偶a mandatu Zgromadzenia Narodowego do uchwalenia tej konstytucji, zostanie zrobione.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#PoselJerzyJaskiernia">Sojusz Lewicy Demokratycznej wyra偶a przekonanie, 偶e te si艂y pozaparlamentarne, kt贸re dzia艂aj膮 w dobrej wierze i w dobrej woli formu艂uj膮 oczekiwanie uczestnictwa w pracach konstytucyjnych, skorzystaj膮 z zaproszenia, kt贸re ta ustawa b臋dzie nios艂a. Jest to zaproszenie uczciwe, nie podyktowane 偶adn膮 taktyk膮, nie podyktowane 偶adn膮 gr膮 w zakresie public relations. Ono si臋 wi膮偶e z g艂臋bokim prze艣wiadczeniem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, 偶e - aczkolwiek istnieje w Zgromadzeniu Narodowym wystarczaj膮ca wi臋kszo艣膰, by si艂膮 dw贸ch tylko partii uchwali膰 konstytucj臋 - tego typu my艣lenie by艂oby nieprawid艂owe; SLD uwa偶a, 偶e ka偶dy ma co艣 warto艣ciowego do powiedzenia w odniesieniu do konstytucji. Ciekawe rozwi膮zanie, podyktowane dobrem Polski, powinno by膰 wys艂uchane i uwzgl臋dnione w toku prac konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze projekt ustawy przedstawiony przez Komisj臋 Nadzwyczajn膮 Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i wypowie si臋 przeciwko wnioskowi mniejszo艣ci. Uwa偶amy, 偶e uchwalenie tej ustawy przez Wysok膮 Izb臋 b臋dzie wa偶nym wydarzeniem politycznym i zako艅czy okres prac nad trybem uchwalenia konstytucji po to, 偶eby szybko, intensywnie i odpowiedzialnie przyst膮pi膰 do tworzenia ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">G艂os zabierze pan pose艂 Aleksander Bentkowski z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe popiera projekt zmian w ustawie, kt贸ry dzisiaj zreferowa艂 nam pan pose艂 Siemi膮tkowski, jednak偶e musi wyrazi膰 dwie powa偶ne w膮tpliwo艣ci. Pierwsza nasuwa si臋 w zwi膮zku z tym, 偶e ka偶da zmiana w ustawie konstytucyjnej budzi pewne opory i ka偶e powa偶nie zastanowi膰 si臋 nad tym, czy zmiana ta jest konieczna. Ustawa g艂贸wna ma to do siebie, 偶e powinna by膰 ponadczasowa, powinna spe艂nia膰 swoje warunki bez wzgl臋du na to, w jakim Sejmie przyjdzie nad ni膮 pracowa膰. Druga w膮tpliwo艣膰 rodzi si臋 w艂a艣nie z tego, 偶e ustawa konstytucyjna by艂a stworzona w nieco innym Sejmie, w Sejmie bardziej podzielonym, i mo偶na dzisiaj podnie艣膰 zarzut, 偶e obecny Sejm pr贸buje dostosowa膰 t臋 ustaw臋 do swoich racji tak, by uchwali膰 konstytucj臋, kt贸ra nie b臋dzie mia艂a og贸lnospo艂ecznego poparcia.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Rozumiem, 偶e jest to pustos艂owie, niemniej jednak takie g艂osy pojawiaj膮 si臋 na tej sali i nale偶y z nimi polemizowa膰.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Wysoka Izbo! Nale偶y pami臋ta膰 o tym, 偶e ten Sejm zosta艂 wybrany na podstawie ordynacji wyborczej uchwalonej przez poprzedni Sejm, kt贸ry by艂 podzielony. Wszyscy, kt贸rzy w nim zasiadali, byli przekonani o tym, 偶e nie nale偶y powtarza膰 b艂臋d贸w pope艂nionych w poprzednich wyborach, kiedy okaza艂o si臋, 偶e ordynacja doprowadzi艂a do zbyt powa偶nego rozdrobnienia Sejmu. To poprzedni Sejm, ten rozdrobniony, wzni贸s艂 si臋 ponad podzia艂y i stworzy艂 ordynacj臋, kt贸ra wprowadzi艂a pr贸g; w nast臋pstwie tego powsta艂 Sejm w takim kszta艂cie, jaki dzisiaj widzimy. W zwi膮zku z tym, je艣li dzisiaj kto艣 podnosi zarzut, 偶e nie mamy prawa uchwala膰 konstytucji, to przeczy demokratycznym formom wybor贸w. I dlatego te偶 nie s膮dz臋, 偶eby kto艣 powa偶ny rzeczywi艣cie taki zarzut podnosi艂.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Niemniej jednak Polskie Stronnictwo Ludowe zgadza si臋 z tym, 偶e powinni艣my stwarza膰 wszelkie warunki, aby ci, kt贸rzy s膮 poza Sejmem, mieli prawo uczestniczy膰 w pracach nad konstytucj膮 nie bezpo艣rednio, ale w formie po艣redniej. St膮d wzi臋艂a si臋 propozycja referendum, kt贸ra jest bardzo ryzykown膮 propozycj膮.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">Prosz臋 Pa艅stwa! Musimy zdawa膰 sobie spraw臋 z tego, 偶e poddajemy tre艣膰 konstytucji pod rozwag臋 wyborc贸w, nie b臋d膮c przekonani o tym, czy w og贸le chc膮 oni na ten temat dyskutowa膰. Co si臋 stanie, je艣li w referendum - przeprowadzonym na przyk艂ad przy okazji wybor贸w samorz膮dowych - oka偶e si臋, 偶e zaledwie 20-30% ca艂ego spo艂ecze艅stwa zechcia艂o odpowiedzie膰 na pytania w nim zawarte? Czy wtedy b臋dziemy mogli powiedzie膰, 偶e jest to przejaw niech臋ci spo艂ecze艅stwa lub wyraz nieznajomo艣ci tematu? Czy w ko艅cu b臋dzie to dow贸d, 偶e spo艂ecze艅stwo nie daje nam mandatu do uchwalenia konstytucji?</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dlatego te偶 wydaje mi si臋, 偶e gdy przyjdzie nam debatowa膰 nad tematami b膮d藕 pytaniami referendum, chyba zamkniemy t臋 debat臋 jednym tylko pytaniem: Czy rzeczywi艣cie ten Sejm powinien uchwali膰 konstytucj臋? Czy ten Sejm powinien uzna膰, 偶e jest to jedna z najwa偶niejszych ustaw, kt贸r膮 powinni艣my uchwali膰?</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dla wielu wyborc贸w, prosz臋 pa艅stwa, konstytucja mimo wszystko jest czym艣 enigmatycznym, do czego szczeg贸lnej wagi nie przywi膮zuj膮. Dla wielu wyborc贸w, niestety, spraw膮 podstawow膮 jest dzie艅 powszedni, przys艂owiowa kromka chleba - dla nich to s膮 sprawy najwa偶niejsze. Przestali wierzy膰 w co艣, co ma uzdrowi膰 nasz system pa艅stwowy, nasz system gospodarczy, za jednym zamachem, jedn膮 ustaw膮. Dlatego wydaje mi si臋, 偶e my tutaj, na tej sali, przywi膮zujemy zbyt du偶膮 wag臋 do ustawy konstytucyjnej i chyba nie s艂yszymy dok艂adnie, co na ten temat m贸wi膮 szerokie kr臋gi spo艂ecze艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">S膮dz臋 wi臋c, 偶e debatuj膮c dalej nad tymi zmianami, kt贸re dzisiaj proponujemy, musimy zastanowi膰 si臋 tak偶e nad tym, czy rzeczywi艣cie propozycja, kt贸ra jest dzisiaj przedstawiana, spotka si臋 z oczekiwaniami spo艂ecze艅stwa. Czy rzeczywi艣cie znajdzie si臋 kto艣, kto zechce zbiera膰 500 tys. podpis贸w po to, 偶eby z艂o偶y膰 projekt konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PoselAleksanderBentkowski">Zar贸wno referendum nad tematami konstytucji, jak i mo偶liwo艣膰 z艂o偶enia projektu konstytucji przez 500 tys. obywateli, jest w sumie zbli偶aniem si臋 do prymitywnych form demokracji, kiedy ci, kt贸rzy maj膮 si臋 podda膰 prawu, sami to prawo uchwalaj膮. By膰 mo偶e, 偶e jest to nam teraz potrzebne, ale obawiam si臋 - i takie jest zdanie Polskiego Stronnictwa Ludowego - 偶e s膮 to wszystko zamienne rozwi膮zania, kt贸re w gruncie rzeczy maj膮 uspokoi膰 nasze sumienie, a nie de facto prowadzi膰 do rozwi膮za艅, kt贸re by mog艂y w zasadniczy spos贸b wp艂yn膮膰 na tre艣膰 przysz艂ej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PoselAleksanderBentkowski">Propozycja, kt贸ra jest zawarta w ustawie, a kt贸r膮 dzisiaj rozpatrujemy, sprowadza si臋 do trzech zmian.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PoselAleksanderBentkowski">Pierwsza zmiana - to wspomniana ju偶 inicjatywa ludowa. Mo偶emy zastanawia膰 si臋 nad tym, czy liczba 500 tys. os贸b jest liczb膮 odpowiedni膮, czy nie nale偶a艂oby da膰 szans mniejszej grupie ludno艣ci, ale z drugiej strony nale偶y pami臋ta膰 o tym, 偶e je偶eli mamy decydowa膰 o tre艣ciach najwa偶niejszych, to na ich temat powinna si臋 jednak wypowiedzie膰 znacz膮ca liczba obywateli. Na pewno stanowczo za niska jest przedstawiana przez koleg贸w z KPN propozycja zebrania tylko 100 tys. podpis贸w pod projektami zmian.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PoselAleksanderBentkowski">Druga, r贸wnie wa偶na - moim zdaniem - zmiana, to zmiana, kt贸ra wspomina o referendum na temat samej konstytucji. Prosz臋 pa艅stwa, jest spraw膮 otwart膮, kiedy to referendum nale偶y przeprowadza膰: czy w trakcie prac nad konstytucj膮, czy przed rozpocz臋ciem tych偶e prac. Mam powa偶ne w膮tpliwo艣ci, czy rzeczywi艣cie potrafimy sformu艂owa膰 pytania, kt贸re b臋d膮 pomocne przy tworzeniu konstytucji. Nagminne jest prze艣wiadczenie, 偶e odpowied藕 zale偶y od postawionego pytania i ka偶demu pytaniu zawsze b臋dzie mo偶na postawi膰 zarzut, 偶e jest zbyt ukierunkowane, zbyt sugeruj膮ce odpowied藕.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PoselAleksanderBentkowski">I ostatni膮 proponowan膮 zmian膮 jest zmiana, w kt贸rej m贸wi si臋, 偶e wszystkie projekty zg艂oszone w poprzedniej kadencji Sejmu b臋d膮 rozpatrywane przez obecn膮 Komisj臋 Konstytucyjn膮, a nadto - wszystkie ewentualne projekty zg艂oszone w tej kadencji Sejmu mog膮 by膰 rozpatrywane przez komisj臋 nast臋pnego Sejmu. I tu jest kolejny argument, kt贸ry warto by przypomnie膰 - nikt nie ma prawa odmawia膰 nam prawa zmiany konstytucji. Tak samo my, kiedy znajdziemy si臋 poza tym Sejmem, nie b臋dziemy mogli odmawia膰 komukolwiek prawa zmiany konstytucji, gdy on w nim b臋dzie. Ka偶dy demokratycznie wybrany parlament ma prawo dokonywania zmian w konstytucji - i o tym nale偶y pami臋ta膰.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PoselAleksanderBentkowski">Prosz臋 Wysokiego Sejmu, reasumuj膮c mog臋 powiedzie膰, 偶e Polskie Stronnictwo Ludowe przyjmuje proponowane zmiany; uwa偶a, 偶e nale偶y je wprowadzi膰, ale ma do nich bardzo du偶o zastrze偶e艅.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">G艂os ma pan pose艂 Jan Rokita z Unii Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Szanowni Pa艅stwo! Musz臋 powiedzie膰, 偶e czasami si臋 dziwi臋, zw艂aszcza pos艂om Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W艂a艣nie o tym my艣la艂em, kiedy dzisiaj przemawia艂 pan pose艂 Jaskiernia, po raz kolejny - z tak膮 moc膮 - powtarzaj膮c argument o prawie obecnego parlamentu do uchwalenia nowej konstytucji. W tej strategii istnieje taki znany dylemat Mi艅ska i Pi艅ska, panie po艣le. Kiedy kto艣 ci膮gle - szczeg贸lnie g艂o艣no i dobitnie - podkre艣la, 偶e jedzie do Mi艅ska, to wszyscy zak艂adaj膮, 偶e czyni to po to, a偶eby powiedzie膰, 偶e w istocie rzeczy jedzie do Pi艅ska; i o to go w艂a艣nie podejrzewaj膮. (G艂os z sali: To w Krakowie tak m贸wi膮.)</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselJanRokita">My艣l臋, 偶e i opinia publiczna - pokazuj膮 to bardzo wyra藕nie jej badania - i bezsprzeczny demokratyzm ordynacji wyborczej powoduj膮, 偶e tak naprawd臋 nikt serio prawa parlamentu do uchwalenia konstytucji nie kwestionuje. Tylko, i wy艂膮cznie, fakt, 偶e pos艂owie Sojuszu o tym prawie - jak o czym艣, co wymaga permanentnego podkre艣lania - ci膮gle m贸wi膮, powoduje, 偶e ca艂y ten problem pozostaje ze znakiem zapytania; jest obecny w tym parlamencie, i w opinii publicznej. I to mnie (szczerze m贸wi膮c) czasami dziwi, ale to pewnego rodzaju dygresja, na marginesie tego, o czym m贸wi艂 przedstawiciel klubu Sojuszu. (G艂os z sali: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselJanRokita">Tak. Do rzeczy w艂a艣nie, dzi臋kuj臋 za przywo艂anie - i do rzeczy id臋, aczkolwiek problemowi prawa parlamentu do uchwalenia konstytucji pan pose艂 Jaskiernia, panie po艣le, po艣wi臋ci艂 znacznie wi臋cej czasu ni偶 ja. Ale do rzeczy. (G艂os z sali: Bo on jest znany gadu艂a.)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselJanRokita">Dzi臋kuj臋. Rozumiem, 偶e pan marsza艂ek przywo艂a do porz膮dku i ja dalej b臋d臋 m贸wi艂.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Prosz臋 kontynuowa膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo! Trzy kwestie obejmuje projekt, o kt贸rym dzisiaj debatujemy.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselJanRokita">Pierwsza wydaje si臋 by膰 kwesti膮 raczej ju偶 niedyskusyjn膮. Wszyscy kolejni m贸wcy akceptuj膮 rozwi膮zanie, w my艣l kt贸rego Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego winna rozpatrywa膰 projekty z艂o偶one - w trybie ustawy o uchwaleniu konstytucji - w poprzednim parlamencie. Zatem w tej sprawie mam do powiedzenia tylko to, 偶e podzielam w tej materii opini臋 moich poprzednik贸w na tej trybunie. Z jednym tylko zastrze偶eniem - mianowicie mnie si臋 bardzo nie podoba to, 偶e pan pose艂 Jaskiernia m贸wi o tej decyzji parlamentu jako o ge艣cie. Wie pan, panie po艣le, gesty? Nie! Tu, my艣l臋, nale偶y m贸wi膰 raczej o bardzo prostym fakcie. Oto istnieje ustawa konstytucyjna o trybie uchwalenia konstytucji. W trybie tej ustawy zosta艂y zg艂oszone pewne projekty. One zosta艂y zg艂oszone w dobrej wierze i jest rzecz膮 s艂uszn膮, 偶eby by艂y rozpatrzone. I tyle. Nie m贸wi艂bym tu o gestach. Rozpatrywanie projekt贸w partii, 艣rodowisk politycznych, kt贸re s膮 dzisiaj poza parlamentem, w takim charakterze, jest w istocie rzeczy czym艣, co mia艂oby - u swego pod艂o偶a - upokorzy膰 te instytucje i organizacje czy inicjator贸w tych projekt贸w. Rozumiem, 偶e nie taka jest intencja. Nie o gest zatem chodzi. Co do meritum, my艣l臋, jeste艣my zgodni.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselJanRokita">Druga, to kwestia projektowanego przez Uni臋 Pracy referendum dotycz膮cego zasad konstytucyjnych (jak to m贸wi obecny projekt). Tu rodzi si臋 pewien, do艣膰 podstawowy, problem. W pierwotnym projekcie Unii Pracy okre艣lano pewne regu艂y jego przeprowadzenia - nawet pozwala艂em sobie, w imieniu Unii Demokratycznej, te regu艂y krytykowa膰, np. zwracaj膮c uwag臋 na to, 偶e wym贸g 50-procentowej frekwencji w tym referendum dla mocy stanowi膮cej odpowiedzi na pytania jest wymogiem postawionym w spos贸b oczywisty sprzecznie z dzisiejsz膮 polsk膮 sytuacj膮 polityczn膮. To znaczy - mo偶na by膰 pewnym tego - 偶e 50-procentowej frekwencji takie referendum mie膰 nie b臋dzie. Ale tym razem komisja odwr贸ci艂a rzecz w drug膮 stron臋 w spos贸b szalenie radykalny. Mianowicie proponowany art. 2c w istocie rzeczy na temat referendum prekonstytucyjnego nic nie m贸wi. Co wi臋cej, mamy do czynienia z sytuacj膮, gdy ustawa, kt贸ra, szanowni pa艅stwo, nazywa si臋 ustaw膮 konstytucyjn膮 o trybie przygotowania konstytucji, w projektowanym artykule powiada, 偶e tryb przeprowadzenia referendum okre艣li inna ustawa. Prosz臋 pa艅stwa, mamy do czynienia z ewidentn膮 fuszerk膮 konstytucyjn膮, ewidentn膮 fuszerk膮 ustawow膮. Co wi臋cej, charakterystyczna jest niejasno艣膰 problematyki zwi膮zanej z referendum prekonstytucyjnym. S艂ucha艂em sprawozdawcy komisji i dw贸ch m贸wc贸w wypowiadaj膮cych si臋 przede mn膮 w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PoselJanRokita">Pan pose艂 Siemi膮tkowski w imieniu komisji powiada tak: To nie obligatoryjne, ale mo偶liwe referendum - to dobrze, 偶e ono jest nieobligatoryjne w tym wariancie - umo偶liwi w ka偶dym czasie zwr贸cenie si臋 przez Komisj臋 Konstytucyjn膮 do opinii publicznej o rozstrzygni臋cie pyta艅, na kt贸re ona nie b臋dzie sobie w stanie sama odpowiedzie膰 albo co do kt贸rych b臋dzie mia艂a w膮tpliwo艣ci. Pan pose艂 wskazuje wi臋c Komisj臋 Konstytucyjn膮 jako podmiot, kt贸ry mia艂by mie膰 rol臋 rozstrzygaj膮c膮 w kwestii, o co nale偶y opini臋 publiczn膮 w materii konstytucyjnej pyta膰. Chwil臋 p贸藕niej pan pose艂 Jaskiernia m贸wi: Bardzo dobrze, 偶e w tym projekcie ustawy referendum nie jest obowi膮zkowe, tylko mo偶e by膰 przeprowadzone, bo o tym, czy trzeba b臋dzie je przeprowadzi膰, czy nie - cytuj臋 pana pos艂a Jaskierni臋, tu sobie odpisa艂em: o tym przes膮dzi Zgromadzenie Narodowe. Z tych dw贸ch wypowiedzi wynika, 偶e w istocie rzeczy nie ma w og贸le intelektualnej konstrukcji tego referendum. Nie ma nawet jasno艣ci co do tego, kto w istocie rzeczy ma by膰 jego inicjatorem.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PoselJanRokita">Oczywi艣cie powraca problem pyta艅. M贸wi艂 o tym pan pose艂 Bentkowski. Gdyby艣my mieli, panie po艣le, postawi膰 wy艂膮cznie to jedno pytanie, o kt贸rym m贸wi pan pose艂: czy mianowicie ten parlament ma prawo, czy nie ma prawa, po raz kolejny, to to referendum ju偶 by by艂o ca艂kiem absurdalne. Kr膮偶膮 w opinii publicznej, w kr臋gu inicjator贸w pomys艂u tego referendum pytania zbli偶one do pyta艅 typu (z lekk膮 tylko przesad膮 je uka偶臋): Czy obywatele, Polacy chcecie by膰 pi臋kni, przystojni i m艂odzi, czy te偶 nie chcecie? Tego typu pytania te偶 kr膮偶膮 jako te, kt贸re ewentualnie mia艂yby by膰 w tym referendum zadane. S艂usznie zatem pan pose艂 w imieniu PSL podkre艣la, 偶e od zadanych pyta艅 zale偶y to, jakie padn膮 na nie odpowiedzi. Na tak postawione pytanie ja w tym referendum odpowiem w ka偶dym razie, 偶e chcia艂bym by膰 pi臋kny i bogaty.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PoselJanRokita">To, 偶e sprawozdawca komisji m贸wi, 偶e, je艣li chodzi o t臋 materi臋, trzeba prowadzi膰 dalsz膮 dyskusj臋 - cytuj臋 pos艂a Siemi膮tkowskiego; to, 偶e nie ma jasno okre艣lonego podmiotu, kt贸ry mia艂by by膰 inicjatorem takiego referendum; to, 偶e regu艂a prawna, wedle kt贸rej ta ustawa mia艂a okre艣li膰 tryb procesu przygotowania konstytucji, jest w tym artykule 艂amana (przez to, 偶e tryb ma okre艣la膰 jeszcze jaka艣 inna ustawa) - sk艂ania mnie raczej do konkluzji, 偶e w kwestii art. 2c, czyli generalnie w kwestii pomys艂u referendum prekonstytucyjnego (bo omawiany artyku艂 w tym zapisie, w jakim on jest w niniejszym projekcie, jest, prosz臋 pa艅stwa, pomys艂em ideowym, a nie prawnym rozwi膮zaniem odnosz膮cym si臋 do referendum prekonstytucyjnego) - a wi臋c w kwestii pomys艂u, kt贸ry tutaj jest zapisany, mo偶na oczywi艣cie dalej debatowa膰. Mo偶na oczywi艣cie dalej debatowa膰 - tak jak m贸wi pose艂 Siemi膮tkowski: dalsza dyskusja w tej sprawie. Zgoda. Tylko 偶eby dalej nad t膮 kwesti膮 debatowa膰, to trzeba zdecydowa膰, 偶e albo je偶eli to referendum prekonstytucyjne ma wej艣膰 do ustawy o trybie uchwalenia konstytucji, to musimy si臋 zdecydowa膰 na odr臋bne trzecie czytanie i podebatowa膰 dalej w komisji nad tym, jak z pomys艂u zrobi膰 co艣, co jest instytucj膮 prawn膮 (bo w przeciwnym razie o艣mieszymy si臋), albo z pomys艂u na tym poziomie doszczeg贸艂owienia referendum prekonstytucyjnego dzisiaj zrezygnowa膰. W tej wersji, w jakiej on tutaj jest, wydaje mi si臋 - z powod贸w, o kt贸rych wspomnia艂em wcze艣niej - nie do przyj臋cia.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PoselJanRokita">Wreszcie kwestia trzecia. Kwestia inicjatywy ludowej. Jest to chyba najpowa偶niejszy i w pewnej mierze najbardziej zabawny, je艣li mo偶na tak powiedzie膰 o w gruncie rzeczy bardzo powa偶nej sprawie, jak膮 jest konstytucja, element tego projektu. Mianowicie to prawda oczywi艣cie, 偶e inicjatywa ludowa jest instytucj膮 - przy uchwalaniu konstytucji - stabilizuj膮c膮 system parlamentarny, dlatego 偶e inicjatywy, kt贸re rodz膮 si臋 poza parlamentem z natury rzeczy konsoliduj膮 si臋 w procedurze parlamentarnej w ostatecznym rozrachunku, czyli one nie kr膮偶膮 jakby w kompletnej izolacji od systemu parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PoselJanRokita">Z drugiej strony prawd膮 jest tak偶e oczywi艣cie to, 偶e tego typu idea daje pewne istotne pole dzia艂ania opozycji pozaparlamentarnej i w zwi膮zku z tym stwarza jej szans臋 aktywno艣ci politycznej i wzmocnienia. Jako przedstawiciel opozycji w tym parlamencie te偶 nie mam nic przeciwko temu.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PoselJanRokita">Natomiast dlaczego m贸wi臋, 偶e problem jest w pewnej mierze zabawny. Pozwoli艂em sobie si臋gn膮膰 do stenogramu wyst膮pienia pana pos艂a Jaskierni, kt贸ry przemawia艂 w imieniu klubu SLD, w debacie w dniu 17 lutego 1994 r. nad projektem prezydenckim dotycz膮cym inicjatywy ludowej. Pan pose艂 z w艂a艣ciw膮 sobie moc膮 i przekonaniem wtedy powiedzia艂, 偶e prawo inicjatywy by艂o 藵zastrze偶one tylko dla prezydenta, Rady Ministr贸w i Trybuna艂u Konstytucyjnego, jako trzech organ贸w o szczeg贸lnej kompetencji, z r贸偶nych zreszt膮 tytu艂贸w, z racji r贸偶nych motywacji. Nie by艂o w贸wczas zamys艂em tw贸rc贸w tej ustawy rozci膮ganie tego uprawnienia na inne podmioty藵. M贸wi艂 dalej pan pose艂: 藵Rodzi si臋 bowiem pytanie, w jakiej relacji to ograniczenie pozostawa艂oby do uprawnie艅 innych wnioskodawc贸w projekt贸w konstytucyjnych藵. I zada艂 pan pose艂 retoryczne pytanie: 藵Dlaczego mia艂oby si臋 wyszczeg贸lnia膰 tylko ten typ aktywno艣ci w procesie inicjatywno艣ci konstytucyjnej, pomijaj膮c wszystkie inne projekty, a przecie偶 jest ich wiele藵. I w ko艅cowej fazie swojego wyst膮pienia doda艂 pan pose艂: 藵Wysoka Izbo, je艣li chodzi o spraw臋 inicjatywy konstytucyjnej, to oceniamy, 偶e wp艂ywa ona za p贸藕no... hamuje to tempo prac. Jednak rozumiemy, 偶e pan prezydent ma jakie艣 szczeg贸lnie wa偶ne motywy polityczne i argumenty, kt贸re spowodowa艂y, 偶e dopiero na tym etapie podejmuje t臋 inicjatyw臋...藵 Tak przemawia艂 pan pose艂 Jaskiernia w imieniu klubu SLD. Notabene pan pose艂 zapowiedzia艂 tak偶e w贸wczas, 偶e ta inicjatywa powinna by膰 szczeg贸艂owo rozwa偶ona podczas prac Komisji Nadzwyczajnej, po czym w pierwszym czytaniu klub SLD t臋 inicjatyw臋 odrzuci艂 - ale to zostawmy na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PoselJanRokita">Powstaje fundamentalne pytanie, pytanie, kt贸re pan pose艂 postawi艂 panu prezydentowi: Jakie szczeg贸lnie wa偶ne motywy polityczne i argumenty powoduj膮, 偶e dopiero na tym etapie klub SLD podejmuje t臋 inicjatyw臋? Jakie to s膮 szczeg贸lne motywy polityczne i argumenty? Pan pose艂 pyta艂 o to wtedy pana prezydenta. To pytanie trzeba postawi膰 dzi艣 w tej Izbie wnioskodawcom tego samego w istocie rzeczy projektu, chyba 偶e - jak m贸wi艂 pose艂 Siemi膮tkowski w imieniu komisji - za艂o偶ymy, 偶e ten projekt istotnie si臋 r贸偶ni od projektu prezydenckiego w jednej zasadniczej materii - w materii nierozwi膮zywania parlamentu, je艣li konstytucja uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe zostanie odrzucona przez nar贸d. Ale, Wysoka Izbo, tego typu gr膮 ten parlament si臋 o艣miesza, bo je偶eli koalicja rz膮dz膮ca wbrew opozycji w贸wczas odrzuca projekt prezydencki dotycz膮cy inicjatywy ludowej i w dwa czy trzy tygodnie p贸藕niej wraca do tego projektu, tylko bez elementu rozwi膮zania parlamentu w przypadku odrzucenia projektu konstytucji przez nar贸d, to w istocie rzeczy oznacza to, 偶e sp贸r z prezydentem nie dotyczy艂 inicjatywy ludowej, lecz dotyczy艂 tego, czy parlament chce sobie zapewni膰 za wszelk膮 cen臋 moc trwania tak偶e wtedy, kiedy uchwali konstytucj臋 odrzucon膮 przez wi臋kszo艣膰 narodu, czy te偶 tego nie chce. To jest sp贸r, kt贸ry stawia parlament w sytuacji g艂臋boko kompromituj膮cej. Rozegranie tej sprawy w taki spos贸b to jest po prostu b艂膮d polityczny, i w takich kategoriach trzeba to widzie膰, panie po艣le. To jest du偶y b艂膮d polityczny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, b艂膮d, kt贸ry oczywi艣cie obraca si臋 na niekorzy艣膰 parlamentu jako ca艂o艣ci. My艣l臋, 偶e jakby z pozycji reprezentanta klubu opozycyjnego tak偶e o tym powinienem powiedzie膰.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PoselJanRokita">Konkluduj膮c wydaje si臋, 偶e je艣li chodzi o art. 2c, czyli o referendum prekonstytucyjne, to, powtarzam, jest to pomys艂 ciekawy, pomys艂 maj膮cy swoje rozmaite wady, pomys艂 ryzykowny z uwagi na frekwencj臋, ale prawnie jest to pomys艂 absolutnie nie dopracowany. Artyku艂 ten wymaga dalszych prac, a w ka偶dym razie nie mo偶e by膰 zredagowany w taki spos贸b, by delegowa膰 regulacje dotycz膮ce trybu przygotowania konstytucji do innego aktu. Ustawa o trybie uchwalenia konstytucji nie mo偶e delegowa膰 trybu uchwalenia konstytucji do innej ustawy, to by艂oby 艣mieszne.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PoselJanRokita">W materii natomiast inicjatywy ludowej chc臋 powiedzie膰 konkluduj膮c, 偶e je艣li po odrzuceniu projektu prezydenckiego mamy wr贸ci膰 do inicjatywy ludowej dla ratowania honoru parlamentu, to musimy do niej wr贸ci膰 w kontek艣cie projektu rozwi膮zania parlamentu w wyniku odrzucenia przez nar贸d projektu konstytucji uchwalonej przez Zgromadzenie Narodowe. Inaczej zostaniemy pos膮dzeni jako parlament o to, 偶e w istocie rzeczy tworzymy takie instytucje, kt贸re maj膮 zabezpieczy膰 tylko jedn膮 rzecz: 偶eby艣my przez cztery lata siedzieli na fotelach. A rozumiem, 偶e nikt w tej Izbie tego typu intencji nie ma.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#PoselJanRokita">A zatem, art. 2c trzeba albo skre艣li膰, albo pracowa膰 dalej i wtedy - trzecie czytanie. To jest pierwszy element mojego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PoselJanRokita">W kwestii inicjatywy ludowej s膮dz臋, 偶e pr贸g - o czym nie m贸wi艂em wcze艣niej - powinien by膰 obni偶ony z 500 tys. Pan pose艂 w pierwszej debacie na ten temat m贸wi艂 o 200 tys., teraz o 500 tys. Pr贸g ten powinien zosta膰 obni偶ony, natomiast je艣li inicjatywa ludowa w og贸le ma by膰 przez parlament uchwalona, to w kontek艣cie rozwi膮zania parlamentu w wypadku odrzucenia przez nar贸d konstytucji w referendum stanowi膮cym nast臋pczym. I to jest drugi element wniosk贸w, kt贸re chcia艂em tutaj w imieniu Unii Demokratycznej z艂o偶y膰.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszalek">Ja bym nie chcia艂, panie po艣le, 偶eby pan si臋 rozmin膮艂 z opini膮 przynajmniej cz臋艣ci Izby. My艣l臋, 偶e nie jest tak, i偶 nikt w tej Izbie nie ma zamiaru przebywa膰 tu 4 lata, bo tak to mog艂o by膰 zrozumiane. Ja tylko dbam o to, by nie by艂o zbyt wyra藕nej rozbie偶no艣ci mi臋dzy pogl膮dem Izby a m贸wcy.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselJanRokita">(To sprostowanie le偶y w intencji mojej wypowiedzi, dok艂adnie.)</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszalek">G艂os ma pan pose艂 Janusz Szyma艅ski z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJanuszSzymanski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Po raz kolejny przychodzi nam zajmowa膰 si臋 tematyk膮 trybu przygotowania i uchwalenia konstytucji. Wydawa艂o si臋, 偶e przyj臋ta w poprzedniej kadencji epizodyczna ustawa konstytucyjna rozstrzygnie definitywnie problem trybu przygotowania i uchwalenia nowej ustawy zasadniczej naszego pa艅stwa. Ot贸偶 rzecz膮 charakterystyczn膮 jest to, 偶e je偶eli wyjmie si臋 cho膰by jedno ogniwo nawet z niedobrego, krytykowanego trybu przygotowania i uchwalenia konstytucji, to p贸藕niej nast臋puje efekt domina i trzeba zmienia膰 wiele instytucji tej ustawy. Dzisiaj z pewno艣ci膮 inaczej spojrzeliby艣my chocia偶by na liczb臋 uprawnionych cz艂onk贸w Sejmu i Senatu, Zgromadzenia Narodowego, kt贸rzy mogliby skutecznie z艂o偶y膰 projekt nowej konstytucji. Z pewno艣ci膮 nie by艂aby to liczba 56, a wszystkie na przyk艂ad kluby parlamentarne obecne w Sejmie mog艂yby skutecznie tak膮 inicjatyw臋 z艂o偶y膰.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselJanuszSzymanski">Dlaczego Unia Pracy podj臋艂a trud zmiany tej ustawy i jakie by艂y nasze rzeczywiste intencje? Chodzi艂o nam przede wszystkim o uspo艂ecznienie trybu przygotowania nowej konstytucji - nie wyobra偶ali艣my sobie jednak, 偶e damy specjalne zadanie dla grup obywateli, aby pisali projekty nowych konstytucji. To nie obywatele pisz膮 konstytucj臋 i to nie jest zadanie dla obywatela, 偶eby przygotowywa膰 projekt jakiejkolwiek ustawy. Zadaniem obywatela jest artyku艂owanie swoich potrzeb, wymaga艅 czy zada艅 dla parlamentu, obliguj膮cych do podj臋cia okre艣lonych decyzji przez parlament.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselJanuszSzymanski">Naszym zdaniem najlepszym rozwi膮zaniem czy instytucj膮 by艂aby tutaj instytucja referendum przedkonstytucyjnego. Ot贸偶 jeste艣my w szczeg贸lnym okresie. To nie jest tak, 偶e mamy gotow膮 recept臋 ustrojow膮 na urz膮dzenie gmachu pa艅stwowego. Nie mamy tej recepty. Toczy si臋 powa偶ny sp贸r o to, jaki ma by膰 kszta艂t polskiego parlamentu, jak ma by膰 wybierany prezydent i jaki ma by膰 zakres jego kompetencji. Czy mamy dryfowa膰 w kierunku ustroju V Republiki, a wi臋c silnej prezydentury, czy te偶 przyj膮膰 rozwi膮zania pa艅stwa parlamentarno-gabinetowego? To s膮 zasadnicze pytania, na kt贸re - zdaniem Unii Pracy - og贸艂 spo艂ecze艅stwa powinien odpowiedzie膰 w referendum przedkonstytucyjnym, aby艣my mogli przygotowa膰 konstytucj臋, kt贸ra wydaje si臋 optymalna z punktu widzenia obywatela. I to by艂o nasze zasadnicze przes艂anie. Co zrobi艂a Komisja Nadzwyczajna? Ot贸偶 zrobi艂a nam kikuta z tej instytucji, pokazuj膮c, 偶e owszem, jak zechcemy i znajdzie si臋 silna grupa, to wtedy zdecydujemy si臋 na referendum fakultatywne. Ot贸偶 nie podziel臋 tutaj pogl膮du pana pos艂a Rokity, 偶e w przedmiocie referendum przedkonstytucyjnego - niezale偶nie od jego charakteru - my si臋 opowiemy. I przedstawi臋 poprawk臋 dotycz膮c膮 powrotu do formy obligatoryjnego referendum przedkonstytucyjnego, gdy偶 to nie b臋dzie tak, Wysoki Sejmie, 偶e w ci膮gu 3 miesi臋cy przygotujemy i uchwalimy konstytucj臋. Moim zdaniem jest to okres znacznie d艂u偶szy. I to nie b臋dzie tak, jak m贸wi艂 pan pose艂 Jaskienia, 偶e ju偶 do wybor贸w prezydenckich b臋dziemy mieli gotow膮 konstytucj臋. To jest znacznie powa偶niejszy tryb. Je偶eli pan pose艂 Jaskiernia proponuje now膮 instytucj臋 obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej, to proces uchwalenia konstytucji znacznie jeszcze si臋 wyd艂u偶y - to jest jeszcze 30 dni na Senat, 30 dni na prezydenta i 14 dni vacatio legis. W chwili obecnej do 9 maja wszystkie podmioty maj膮 jeszcze prawo zg艂aszania nowych projekt贸w konstytucji. Je偶eli Wysoka Izba przyjmie zerwanie z zasad膮 dyskontynuacji, czyli uznanie za wa偶ne i skuteczne projekt贸w z艂o偶onych w poprzedniej kadencji Sejmu i Senatu, to przecie偶 tych projekt贸w b臋dzie du偶o i Komisja Konstytucyjna b臋dzie mia艂a k艂opot z dokonaniem pewnej syntezy na ich podstawie.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselJanuszSzymanski">Nie chc臋 jednak zgodzi膰 si臋 z pogl膮dem, kt贸ry wyrazi艂 pan pose艂 Rokita, 偶e ca艂a koncepcja prawna referendum przedkonstytucyjnego musi by膰 w ustawie konstytucyjnej. Ot贸偶 panie po艣le - nie; powiem panu, dlaczego nie. Dlatego, 偶e nie jest to materia konstytucyjna. My mamy - lepiej czy gorzej to zrobili艣my - do czynienia z materi膮 konstytucyjn膮. To jest ustawa konstytucyjna. Procedura za艣 przeprowadzania referendum nie jest w艂a艣ciwo艣ci膮 ustawy konstytucyjnej czy norm konstytucyjnych. Ot贸偶 jest to jak gdyby metoda czy standard demokratycznego pa艅stwa, 偶e odsy艂a si臋 w tym wypadku do ustawy zwyk艂ej - i tu jest ta ustawa przewidziana, 偶e zasady, tryb, a tak偶e przedmiot okre艣li odr臋bna ustawa. I to jest rozwi膮zanie - mo偶e pan sprawdzi膰 - stosowane we wszystkich pa艅stwach demokratycznych. Dlatego nie zgadzam si臋, 偶e jest to kwestia prawnie nie dopracowana. Natomiast mog臋 si臋 zgodzi膰 na przyk艂ad z takim zarzutem, gdyby on by艂 postawiony, 偶e b艂臋dem jest, i偶 te procesy nie tocz膮 si臋 r贸wnolegle, a wi臋c nie ma przygotowanego projektu ustawy dotycz膮cej zasad, trybu i przedmiotu przeprowadzenia referendum przedkonstytucyjnego. Pragn臋 w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy zasygnalizowa膰 gotowo艣膰 z艂o偶enia takiego projektu. Mamy przygotowany, dopracowany projekt ustawy zwyk艂ej dotycz膮cej referendum przedkonstytucyjnego i to b臋dzie zwi膮zane z poprawk膮, kt贸r膮 za chwil臋 przedstawi臋.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PoselJanuszSzymanski">Chc臋 jednak wr贸ci膰 do kwestii zasadniczej. Ot贸偶 to nie jest tak, jak m贸wi艂 pan pose艂 Siemi膮tkowski, jak m贸wi艂 pan pose艂 Jaskiernia, 偶e sprawa legalno艣ci czy dopuszczalno艣ci poprawki, kt贸ra zosta艂a przez pana pos艂a Jaskierni臋 z艂o偶ona w trakcie post臋powania ustawodawczego w Komisji Nadzwyczajnej, nie budzi w膮tpliwo艣ci. Ot贸偶 przyk艂ad 藵ma艂ej konstytucji藵 jest chybiony. To jest ustawa ca艂o艣ciowa. My mamy w tej chwili do czynienia z ustaw膮 nowelizuj膮c膮. Sejm wyra藕nie okre艣li艂 zakres przekazanych zmian dotycz膮cych ustawy trybowej, a tak偶e wypowiedzia艂 si臋 w sprawie dw贸ch instytucji: inicjatywy ludowej i mo偶liwo艣ci rozwi膮zania parlamentu w razie, gdyby referendum, ratyfikuj膮ce uchwalon膮 ju偶 przez Zgromadzenie Narodowe i pana prezydenta now膮 konstytucj臋, nie aprobowa艂o jej. I to jest sytuacja inna. Mamy do czynienia z ustaw膮 nowelizuj膮c膮, a nie z ca艂o艣ciowym rozwi膮zaniem i chyba ka偶dy si臋 zgodzi w tym wypadku, 偶e to, co nie jest bezpo艣rednio zwi膮zane z zakresem tej zmiany, jest niedopuszczalne. Jest postanowienie Trybuna艂u Konstytucyjnego w tej sprawie i jest jak gdyby sytuacja analogiczna jak w post臋powaniu ustawodawczym mi臋dzy Sejmem a Senatem, 偶e je偶eli Senat wykracza poza zakres ustawy nowelizuj膮cej, a wi臋c poza przedmiot tej ustawy, to tym samym narusza swoje uprawnienia i kompetencje konstytucyjne, czyli wykracza poza zakres. I to jest sprawa rozstrzygni臋ta. Unia Pracy - chc臋 to bardzo wyra藕nie podkre艣li膰 w imieniu swojego klubu, nie oceniaj膮c jak gdyby istoty tego rozwi膮zania - zawsze b臋dzie sta艂a na gruncie zasady legalizmu i praworz膮dno艣ci. Chcemy wi臋c Wysokiej Izbie zasygnalizowa膰, 偶e - naszym zdaniem - jest to poprawka niedopuszczalna. Pan pose艂 Jaskiernia i grupa pos艂贸w, kt贸rzy popierali ten projekt, powinni skorzysta膰 z normalnej inicjatywy ustawodawczej, z艂o偶y膰 projekt do laski marsza艂kowskiej, powinno si臋 odby膰 jego pierwsze czytanie, Wysoka Izba powinna si臋 co do tego wypowiedzie膰.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PoselJanuszSzymanski">Nie jest tak, panie po艣le Rokita, 偶e s膮 to dwie zwi膮zane ze sob膮 sprawy. To s膮 dwie r贸偶ne instytucje. Natomiast ma pan racj臋, 偶e efekt polityczny decyzji b臋dzie mniej wi臋cej taki, jak pan przepowiada. My艣l臋, 偶e by艂oby b艂臋dem bezkrytyczne spojrzenie i akceptowanie tego rozwi膮zania dotycz膮cego obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PoselJanuszSzymanski">To te偶 nie jest, Wysoka Izbo, tak, 偶e jest to rozwi膮zanie znane i powszechnie stosowane w pa艅stwach demokratycznych. Nawet tam, gdzie jest znane, nie jest z regu艂y stosowane. W og贸le jest to instytucja niedro偶na, kt贸ra wynik艂a jak gdyby z wprowadzenia do systemu konstytucyjnego, z uwagi na dawny autokratyzm, rozwi膮za艅 konstytucyjnych. B臋dziemy oczywi艣cie popierali mo偶liwo艣膰 ustawodawczej inicjatywy obywatelskiej, ale w przysz艂ej konstytucji wyznaczymy pewne pola takiej inicjatywy, by by艂a ona precyzyjnie okre艣lona, ale nie dzisiaj, na tym gruncie, budz膮cym te zastrze偶enia legalno艣ci czy w膮tpliwo艣ci proceduralne, kt贸re przedstawi艂em.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PoselJanuszSzymanski">My艣l臋, 偶e jest tutaj potrzebna wyk艂adania Prezydium Sejmu, czy - wed艂ug obowi膮zuj膮cego regulaminu - mo偶na w tak dowolny spos贸b skraca膰 post臋powanie ustawodawcze, by do jasno sprecyzowanego zakresu przedmiotowego ustawy nowelizuj膮cej wprowadza膰, w trakcie post臋powania w komisji, dowolne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PoselJanuszSzymanski">To nie jest tak, jak tutaj komisja uczyni艂a. Jest to, moim zdaniem, praktyka zas艂uguj膮ca na krytyk臋, a co najmniej na zg艂oszenie bardzo wyra藕nej w膮tpliwo艣ci. Chc臋 wykaza膰, 偶e Izba b臋dzie dokonywa艂a precedensowego rozstrzygni臋cia. Je偶eli bowiem przyk艂ad z 藵ma艂膮 konstytucj膮藵 jest chybiony, to powiem dlaczego - jest to ca艂o艣ciowa ustawa, kt贸ra dotyczy problematyki ustrojowej i mo偶na by艂o w spos贸b ca艂o艣ciowy regulowa膰 materi臋 ustroju organ贸w pa艅stwa. A przecie偶 samorz膮dy s膮 te偶 cz臋艣ci膮 pa艅stwa. Jest to funkcjonalnie wyodr臋bniona cz臋艣膰 administracji pa艅stwowej, administracji pa艅stwa. Czyli ten argument jest - moim zdaniem i zdaniem naszego klubu - nies艂uszny.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PoselJanuszSzymanski">Wysoka Izbo! Chcemy zaproponowa膰 zmian臋 polegaj膮c膮 na skre艣leniu po art. 1 w zmianie pierwszej ca艂ego art. 2a i 2b. Jest to konsekwencj膮 tego, o czym m贸wi艂em.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PoselJanuszSzymanski">Chcemy by膰 konsekwentni i wprowadzi膰 r贸wnie偶 zmian臋 w art. 2c, polegaj膮c膮 na nadaniu nowego brzmienia ust. 1. Zmiana polega艂aby na tym - co oczywi艣cie przeka偶臋 w formie pisemnej - 偶e w sprawach dotycz膮cych podstawowych zasad ustroju pa艅stwa, na kt贸rych ma si臋 opiera膰 konstytucja, przeprowadza si臋 referendum.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PoselJanuszSzymanski">Chc臋 podkre艣li膰 z ca艂膮 moc膮: je偶eli chcemy by膰 pa艅stwem demokratycznym, obywatelskim, to nie powinni艣my si臋 ba膰 instytucji referendum. Nie powinni艣my si臋 ba膰 dw贸ch referend贸w obligatoryjnych: pierwszego przed konstytucj膮 - w sprawie zasadniczych kwestii ustrojowych, na kt贸rych ma si臋 oprze膰 ca艂a konstrukcja gmachu pa艅stwowego, kt贸r膮 ma da膰 przysz艂a ustawa zasadnicza, i drugiego - dotycz膮cego oceny wszystkich rozwi膮za艅 systemu konstytucyjnego zawartego w ustawie zasadniczej - po uchwaleniu przez Zgromadzenie Narodowe. To nie b臋dzie kwestia p贸艂 roku czy roku. To jest proces d艂u偶szy. Bada艂em spraw臋 elementu czasu towarzysz膮cego uchwalaniu konstytucji w r贸偶nych pa艅stwach po drugiej wojnie 艣wiatowej. Nie by艂o pa艅stwa, kt贸re w ci膮gu 3 lat da艂oby sobie rad臋 z przygotowaniem konstytucji. Z regu艂y by艂 to okres d艂u偶szy ni偶 4, a nawet 5 lat. Konstytuanty przed艂u偶a艂y cz臋sto sw贸j 偶ywot. Tak偶e z tego wzgl臋du opowiadamy si臋 za rozwi膮zaniami polegaj膮cymi na recepcji dw贸ch obligatoryjnych instytucji referendum.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PoselJanuszSzymanski">Wysoka Izbo! Panie Marsza艂ku! Zwracamy si臋 tak偶e o poparcie naszych poprawek i chcemy bardzo jasno stwierdzi膰, 偶e opowiadamy si臋 w spos贸b konsekwentny za uspo艂ecznieniem procesu uchwalania nowej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszalek">G艂os ma pan pose艂 Leszek Moczulski, Konfederacja Polski Niepodleg艂ej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselLeszekMoczulski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Wracamy w艂a艣ciwie do tych samych zagadnie艅, kt贸re zosta艂y ju偶 przeg艂osowane, i bardzo dobrze, 偶e wracamy do zagadnie艅, kt贸re by艂y g艂osowane w tej Izbie, b膮d藕 do zagadnie艅, kt贸re by艂y g艂osowane na posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, g艂osowane w formie opinii - nie w formie wi膮偶膮cej, ale wyra偶aj膮cej pogl膮d cz艂onk贸w Wysokiej Izby czy te偶 pogl膮d cz艂onk贸w Komisji Konstytucyjnej. Przypomn臋, 偶e na samym pocz膮tku prac Komisji Konstytucyjnej wi臋kszo艣膰 jej cz艂onk贸w uwa偶a艂a, 偶e projekty konstytucji zg艂oszone w poprzedniej kadencji powinny by膰 zg艂aszane na nowo, poprzednie nie powinny by膰 rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselLeszekMoczulski">Przypomn臋 te偶 - to ju偶 wszyscy pami臋tamy - 偶e nie tak dawno Wysoka Izba negatywnie ustosunkowa艂a si臋 do projektu przewiduj膮cego spo艂eczn膮 inicjatyw臋 w zg艂oszeniu projektu konstytucji, to znaczy Wysoka Izba ju偶 odrzuci艂a mechanizm polegaj膮cy na tym, 偶e wystarczy zebra膰 nale偶yt膮 liczb臋 podpis贸w, aby projekt konstytucji zosta艂 legalnie zg艂oszony i sta艂 si臋 przedmiotem obrad Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, a nast臋pnie izb tego偶 zgromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselLeszekMoczulski">Bardzo dobrze, 偶e nast膮pi艂a tutaj zmiana stanowiska. Stanowisko Konfederacji Polski Niepodleg艂ej od samego pocz膮tku by艂o stanowiskiem klarownym. By艂o to stanowisko nast臋puj膮ce: nale偶y uzna膰 zg艂oszone projekty konstytucji, a tak偶e nale偶y poszerzy膰 zakres praw obywatelskich, daj膮c obywatelom jeszcze jedno uprawnienie, czyli inicjatyw臋 zg艂oszenia projektu konstytucji. Od samego pocz膮tku byli艣my za tym. Cieszymy si臋, 偶e teraz te sprawy wracaj膮. Jest wprawdzie zmiana autorstwa - zawsze mo偶na powiedzie膰, 偶e autor mo偶e by膰 bardziej czy mniej sympatyczny dla kogo艣 - ale przecie偶 nie chodzi tutaj o to, kto zg艂asza, ale co zg艂asza.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselLeszekMoczulski">Naszym zdaniem te projekty, bez wzgl臋du na to, kto jest ich rzeczywistym autorem i kto je pierwszy podni贸s艂, s膮 godne poparcia. Pojawiaj膮 si臋 tutaj wprawdzie bardzo istotne kwestie proceduralne. M贸j przedm贸wca rozwija艂 je i trudno mu nie przyzna膰 racji. Przyznam si臋, 偶e gdyby ta sprawa si臋 zrodzi艂a zupe艂nie na nowo, to znaczy gdyby tych projekt贸w nie by艂o wcze艣niej, to ja bym bez zastrze偶e艅 pos艂a Szyma艅skiego obur膮cz, 偶e tak powiem, popiera艂. Tu jest mo偶e pewna r贸偶nica polegaj膮ca na tym, 偶e ten projekt ju偶 raz by艂 zg艂oszony w Wysokim Sejmie, chocia偶 wtedy nie trafi艂 do komisji. Ja bym nie odnosi艂 si臋 nadmiernie lekcewa偶膮co do spraw proceduralnych. Bo je偶eli my pewnych kanon贸w proceduralnych nie b臋dziemy zachowywali, to wprowadzimy si臋, by膰 mo偶e, w powa偶ne k艂opoty.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PoselLeszekMoczulski">Ja tak偶e te zastrze偶enia rozumiem, ale s膮dz臋, 偶e w tym wypadku, mo偶e nie z zupe艂nie lekkim sercem, mo偶emy to po prostu potraktowa膰 jako o偶ywienie inicjatywy, kt贸ra raz tutaj ju偶 w Wysokiej Izbie by艂a przedstawiona. Inicjatywy, naszym zdaniem, ze wszech miar s艂usznej.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PoselLeszekMoczulski">Drugie z zagadnie艅, kt贸rych dotyczy ta debata, to zagadnienie referendum, uprzedzaj膮cego referendum w sprawie podstawowych za艂o偶e艅 konstytucji. Znowu generalna zasada jest nast臋puj膮ca: je偶eli mo偶emy poszerzy膰 zakres praw obywatelskich, je偶eli mo偶emy da膰 dodatkowe uprawnienie obywatelom, kt贸rzy rozstrzygn膮, jak widz膮 pewne zasadnicze kwestie dotycz膮ce konstytucji, to sama zasada jest zasad膮 bardzo s艂uszn膮. Jest to zasada - zawsze b臋dziemy za ka偶dym rozszerzeniem politycznych praw obywateli - bardzo s艂uszna. Tutaj niebezpiecze艅stwo - diabe艂 - mo偶e tkwi膰 w szczeg贸艂ach. Wielka szkoda, 偶e jeszcze w tej chwili nie mamy wyra藕nego projektu pyta艅 do owego referendum, poniewa偶 te pytania mog膮 ca艂kowicie jakby zmieni膰 charakter sprawy. Tak na przyk艂ad: konstytucja przysz艂a mo偶e by膰 konstytucj膮, kt贸ra buduje pa艅stwo funkcjonalne, ale mo偶e te偶 by膰 konstytucj膮 o charakterze ideologicznym, pe艂n膮 deklaracji o charakterze polityczno-ideologicznym czy nawet o charakterze moralno-ideologicznym.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PoselLeszekMoczulski">Zdaniem mojego klubu zadaniem konstytucji jest stworzy膰 instytucj臋 i mechanizmy, kt贸re pozwalaj膮 na funkcjonowanie pa艅stwa. Natomiast konstytucja, nie powinna by膰 ani zapisem og贸lnie s艂usznych prawd, ani deklaracj膮 ideologiczn膮, ani tym bardziej katalogiem pobo偶nych 偶ycze艅. I je艣li w referendum, na przyk艂ad, nie zapytamy obywateli, czy oni chc膮 mie膰 konstytucj臋 funkcjonaln膮, czy te偶 chc膮 mie膰 konstytucj臋 ideologiczn膮, a zapytamy, jak niekt贸re kwestie ideologiczne nale偶y w tej konstytucji rozstrzyga膰, to w ten spos贸b niejako tylnymi drzwiami rozstrzygniemy o charakterze ca艂ej konstytucji, nie tylko tych postanowie艅. St膮d kluczowe znaczenie ma sprawa tego, jakie pytania w tym referendum padn膮 naprawd臋. I wszystkie nasze obawy wi膮偶膮 si臋 w艂a艣nie z t膮 kwesti膮, zw艂aszcza 偶e, pami臋tajmy, referendum - znamy to doskonale z historii - bardzo cz臋sto mo偶e by膰 pr贸b膮 obej艣cia rzeczywistego zbadania woli wyborc贸w. Przyk艂ady dobre, przyk艂ady niedobre s膮 znane. I je偶eli m贸j przedm贸wca przed chwil膮 przypomina艂, 偶e wszystkie konstytucje europejskie po II wojnie 艣wiatowej tworzone by艂y przez lata, to ja przypomn臋, 偶e co najmniej jedna z tych konstytucji, a prawdopodobnie najlepsza z tych konstytucji, konstytucja V Republiki Francuskiej, powstawa艂a nie przez lata, a zosta艂a przyj臋ta w referendum powszechnym. W tym wypadku by艂o to dobre rozstrzygni臋cie. Ale je偶eli spojrzymy na inne, troch臋 wcze艣niejsze francuskie przyk艂ady referend贸w, to one by艂y - zwracam si臋 tutaj przede wszystkim do lewej strony sali, zw艂aszcza do Unii Demokratycznej - to tamte przyk艂ady...</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PoselLeszekMoczulski"> zw艂aszcza, przepraszam, do Unii Pracy, tak偶e oczywi艣cie do Unii Demokratycznej, ale ona jest bardzo s艂abo reprezentowana w tej debacie, bardzo s艂abo...</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PoselLeszekMoczulski"> I ja my艣l臋, 偶e przez prawid艂owe...</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PoselLeszekMoczulski">偶e tylko przez prawicowe skrzyd艂o</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PoselLeszekMoczulski">. Tak 偶e ta moja uwaga o lewicy w stosunku do pos艂a Rokity by艂a na pewno niestosowna. Bardzo przepraszam, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#PoselLeszekMoczulski"> Ale ja bym chcia艂 przypomnie膰 pa艅stwu, jak francuska lewica odnosi艂a si臋 do referend贸w - nie tylko tych za Napoleona III czy jeszcze Ludwika Bonaparte... Ludwika Napoleona Bonaparte. Tak 偶e s膮 tu niebezpiecze艅stwa. Je艣li chodzi o referendum, mog膮 by膰 bardzo powa偶ne niebezpiecze艅stwa. I dobrze b臋dzie, je偶eli zostan膮 one zawczasu przez Wysok膮 Izb臋 rozpoznane, zbadane i je偶eli zostan膮 podj臋te jakie艣 艣rodki zabezpieczaj膮ce.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PoselLeszekMoczulski">Ko艅cz膮c stwierdzam, 偶e, mimo tych w膮tpliwo艣ci (mam na my艣li zw艂aszcza w膮tpliwo艣ci proceduralne), m贸j klub b臋dzie g艂osowa艂 za przed艂o偶onym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszalek">Prosz臋 o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych odb臋dzie si臋 w czasie pierwszej przerwy w obradach Sejmu w sali nr 217 w budynku Senatu. Posiedzenie dotyczy膰 b臋dzie projekt贸w ustaw ko艣cielnych.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Bezpo艣rednio po og艂oszeniu przerwy odb臋dzie si臋 w sali posiedze艅 plenarnych posiedzenie Komisji Systemu Gospodarczego i Przemys艂u.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Posiedzenie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej odb臋dzie si臋 bezpo艣rednio po og艂oszeniu pierwszej przerwy w obradach plenarnych Sejmu w sali nr 24.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Bezpo艣rednio po og艂oszeniu przerwy odb臋dzie si臋 posiedzenie Komisji 艁膮czno艣ci z Polakami za Granic膮 w sali nr 17 w budynku G.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">W przerwie obiadowej odb臋dzie si臋 posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw konstytucyjnych - sala nr 118.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Klub Konfederacji Polski Niepodleg艂ej zbierze si臋 o godz. 15 w sali nr 12.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszalek">Og艂aszam przerw臋 do godz. 11.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 02 do godz. 11 min 32)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pa艅stwa o zajmowanie miejsc, bo musimy wznowi膰 obrady.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e kontynuujemy dyskusj臋 nad sprawozdaniem Komisji Nadzwyczajnej o projektach ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu ostatniego z m贸wc贸w wyst臋puj膮cych w imieniu klub贸w, pana pos艂a Jerzego Gwi偶d偶a z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJerzyGwizdz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! W wyniku prac Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej otrzymali艣my projekt ustawy, kt贸ry w znaczny spos贸b odbiega od wcze艣niej przedstawionych przez Uni臋 Pracy propozycji zmian w ustawie konstytucyjnej z 23 kwietnia 1992 r. o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Podzielamy stanowisko pana pos艂a Szyma艅skiego, 偶e jest to w istocie rzeczy nowy projekt ustawy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zwracam uwag臋 kolegom dziennikarzom, 偶e galeria Sejmu w czasie obrad nie jest miejscem konferencji prasowych. Prosz臋 o przywr贸cenie porz膮dku na galerii, w lo偶y prasowej.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le, o kontynuowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJerzyGwizdz">Dzi臋kuj臋, panie marsza艂ku.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselJerzyGwizdz">Podzielamy stanowisko pana pos艂a Szyma艅skiego, 偶e jest to w istocie rzeczy nowy projekt ustawy, w kt贸rym nawi膮zuje si臋 do przedstawionej przez pana prezydenta Rzeczypospolitej, a odrzuconej przez Wysok膮 Izb臋 idei dopuszczenia szerokiej reprezentacji narodu do wsp贸艂tworzenia nowej konstytucji. Jest to projekt ustawy zamierzaj膮cy - naszym zdaniem - wprowadzi膰 na nowo pod obrady Sejmu ide臋 konstytucyjnej inicjatywy ludowej.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselJerzyGwizdz">Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform z zadowoleniem przyjmuje przynajmniej namiastk臋 refleksji projektodawc贸w - wyra偶on膮 w czasie posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej przez pana pos艂a Jaskierni臋, a odzwierciedlon膮 w nowym projekcie ustawy - nad tym, w jak 艂atwy spos贸b odrzucono, tak偶e g艂osami obecnych wnioskodawc贸w, w istocie rzeczy ten sam pomys艂, tylko autorstwa g艂owy pa艅stwa. Szkoda, 偶e ka偶dy pomys艂 pana prezydenta kierowany do parlamentu budzi od zaraz i bez 偶adnego wi臋kszego zastanowienia sprzeciw niekt贸rych pos艂贸w, narzekaj膮cych z drugiej strony na 艣lamazarne tempo prac nad now膮 konstytucj膮. Sami przecie偶 przyczyniaj膮 si臋 poprzez g艂osowanie, kt贸rego motywem jest tylko - jak to okre艣li艂a pani pose艂 z SLD - obawa przed tym, aby parlament nie by艂 wasalnym cia艂em wobec prezydenta, do przeci膮gania prac nad konstytucj膮. Ka偶dy bowiem konflikt pomi臋dzy prezydentem a cz臋艣ci膮 parlamentu b臋dzie skutkowa艂 nie tylko przed艂u偶aniem terminu uchwalenia konstytucji, ale tak偶e ograniczeniem ch臋ci i zapa艂u do jej tworzenia. Lepiej jednak, gdy ma si臋 refleksj臋 nad swoim dzia艂aniem, ni偶 je艣li zupe艂nie jej brakuje i trwa si臋 w uporze, 偶e tylko my mo偶emy zrobi膰 co艣 najlepiej. Kiedy艣 przy innej debacie, debacie absolutoryjnej, pozwoli艂em sobie powiedzie膰, 偶e nadejdzie pewnie taki czas, w kt贸rym opozycja zamieni si臋 przem贸wieniami z koalicj膮. I tak si臋 dok艂adnie sta艂o w tym wypadku.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselJerzyGwizdz">Wysoki Sejmie! Inicjatywa zg艂oszona w czasie prac Komisji Nadzwyczajnej przez pana pos艂a Jaskierni臋 po tym, jak - cytuj臋 ze stenogramu: 藵...pojawi艂a si臋 szersza zgoda, co do zasadno艣ci przedk艂adanej inicjatywy ustawodawczej, aczkolwiek w nieco innym kszta艂cie藵, stwarza mo偶liwo艣ci realnego udzia艂u w pracach Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego przedstawicieli tych si艂 politycznych, kt贸re zg艂osi艂y projekty konstytucji do poprzedniego Zgromadzenia Narodowego, a kt贸rych przedstawiciele nie zasiadaj膮 dzisiaj w 艂awach parlamentu i kt贸re zgodnie odm贸wi艂y, przynajmniej na razie, skorzystania z zaproszenia wys艂anego do nich przez Komisj臋 Konstytucyjn膮. Zreszt膮, tak偶e po tak szybkim odrzuceniu przez Sejm inicjatywy prezydenckiej, nale偶a艂o si臋 spodziewa膰 w艂a艣nie takiego, a nie innego zachowania tych ugrupowa艅.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselJerzyGwizdz">Powr贸cenie do konstytucyjnej inicjatywy ludowej daje r贸wnie偶 mo偶liwo艣膰 z艂o偶enia projekt贸w konstytucyjnych przez niepartyjne - co podkre艣lali艣my poprzednio - grupy obywateli, a przecie偶 niepartyjna wi臋kszo艣膰 Polak贸w te偶 jest zainteresowana tym, w jakim kraju chce 偶y膰 i jak膮 chce mie膰 konstytucj臋.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PoselJerzyGwizdz">Naszym zdaniem podniesienie progu, je艣li chodzi o liczb臋 podpis贸w pod obywatelskim projektem konstytucyjnym, do 500 tys., jest niestety uderzeniem w艂a艣nie w inicjatywne grupy niepartyjne, kt贸re chcia艂yby przedstawi膰 swoje projekty konstytucyjne, ale nie dysponuj膮 tak rozwini臋tym aparatem organizacyjnym jak nawet marginalna lub ma艂o powa偶na partia polityczna.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PoselJerzyGwizdz">Proponowany w projekcie prezydenckim pr贸g 100 tys. podpis贸w by艂 bardziej racjonalny i rozs膮dny. Dlatego te偶 popieramy wniosek mniejszo艣ci w tej sprawie. Przed艂o偶ony nam w wyniku prac Komisji Nadzwyczajnej projekt ustawy nie uwzgl臋dnia propozycji pana prezydenta m贸wi膮cej o rozwi膮zaniu parlamentu w przypadku negatywnego wyniku referendum zatwierdzaj膮cego uchwalon膮 konstytucj臋. Stanowisko mojego klubu w tej sprawie przedstawi艂em podczas debaty nad projektami prezydenckimi. Nie uleg艂o ono zmianie.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PoselJerzyGwizdz">Nie podzielamy pogl膮du niekt贸rych pos艂贸w, 偶e projekty prezydenckie rysowa艂y si臋 jako spos贸b na skr贸cenie pracy tego parlamentu i stanowi艂y wst臋p do jego rozwi膮zania. Jedna z pa艅 pos艂anek pisze nawet we wci膮偶 poczytnej gazecie, 偶e (cytuj臋): Nie ma jak na razie 偶adnego racjonalnego powodu, aby Sejm uprawia艂 polityk臋 samob贸jcz膮 pod dyktando prezydenta. Zgodziliby艣my si臋 z tym pogl膮dem, gdyby prezydent swoimi inicjatywami rzeczywi艣cie prowadzi艂 ten Sejm do samob贸jstwa.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PoselJerzyGwizdz">My, cz艂onkowie Komisji Konstytucyjnej z BBWR, zabieraj膮c si臋 do wsp贸艂tworzenia nowej konstytucji chcemy, aby by艂a ona w swej tre艣ci taka, by nar贸d j膮 zaaprobowa艂 i zatwierdzi艂, i by艣my przedk艂adaj膮c j膮 narodowi do zatwierdzenia nie martwili si臋 o to, 偶e przestaniemy by膰 pos艂ami, poniewa偶 wykonali艣my z艂膮 prac臋 - prac臋, z kt贸rej wynikami nar贸d si臋 nie godzi.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PoselJerzyGwizdz">Tworz膮c konstytucj臋 powinni艣my zak艂ada膰 osi膮gni臋cie sukcesu i nic innego. Dalej wyra偶amy pogl膮d, 偶e to Zgromadzenie Narodowe jest mimo wszystko w stanie opracowa膰 tak膮 konstytucj臋, kt贸r膮 nar贸d przyjmie, a pan prezydent proponuj膮c zapis o samorozwi膮zaniu si臋 parlamentu w przed艂o偶onym projekcie ustawy proponowa艂 Sejmowi, by uchwali艂 on ustaw臋, dzi臋ki kt贸rej powiedzia艂by wszystkim Polakom, 偶e cz艂onkowie tego Sejmu s膮 w stanie ponosi膰 polityczn膮 odpowiedzialno艣膰 za ewentualne odej艣cie od tego, czego wymaga od niego przy tworzeniu najwa偶niejszych ustaw wi臋kszo艣膰 narodu.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PoselJerzyGwizdz">W niepe艂nej zatem, odmiennej formie wr贸cili艣my jednak do dyskusji nad obywatelsk膮 inicjatyw膮 konstytucyjn膮, chocia偶 szkoda, 偶e zg艂oszony ponownie pomys艂 po艂膮czono z propozycj膮 - co prawda tym razem nieobowi膮zkow膮 - referendum przedkonstytucyjnego, kt贸re mia艂oby okre艣li膰 zasady, na kt贸rych opiera膰 si臋 ma konstytucja.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PoselJerzyGwizdz">W stosunku do tego pomys艂u m贸j klub wyra偶a nadal wiele w膮tpliwo艣ci, pocz膮wszy od pytania o to, co obejmuje poj臋cie zasad, na kt贸rych ma si臋 opiera膰 konstytucja. To dobrze, 偶e odchodzi si臋 od obligatoryjno艣ci proponowanego referendum, chocia偶 szkoda, 偶e w czasie prac w Komisji Nadzwyczajnej, w wyniku kt贸rych w ko艅cu, prawd臋 m贸wi膮c, stworzono nowy projekt ustawy, w og贸le nie zrezygnowano z tego pomys艂u, tym bardziej 偶e wed艂ug zapowiedzi przedstawicieli Unii Pracy referendum powinno si臋 odby膰 wraz z wyborami samorz膮dowymi.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PoselJerzyGwizdz">Pozwol臋 sobie zatem zwr贸ci膰 uwag臋 na to, 偶e s膮 ku temu, aby si臋 odby艂o w艂a艣nie w tym terminie, istotne przeszkody czasowe i formalnoprawne. Po pierwsze, Sejm musia艂by w drodze ustawowej uzgodni膰 i uchwali膰 pytania, co nie jest przecie偶 spraw膮 艂atw膮. Musia艂by te偶 w ten spos贸b okre艣li膰 tryb przeprowadzania referendum. Po drugie, nie ma prawnych mo偶liwo艣ci przeprowadzenia referendum przedkonstytucyjnego wraz z wyborami samorz膮dowymi. Powo艂uj膮c si臋 na wypowied藕 przewodnicz膮cego Pa艅stwowej Komisji Wyborczej chc臋 stwierdzi膰, 偶e referendum musia艂oby si臋 odby膰 w innych lokalach i by膰 nadzorowane przez inne komisje. Nie przyniesie to zatem oszcz臋dno艣ci finansowych.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#PoselJerzyGwizdz">Naszym zdaniem s艂uszne jest to, aby wszystkie zasady konstytucyjne - w tym tak偶e zasady ustrojowe pa艅stwa - okre艣li艂o Zgromadzenie Narodowe, a mamy nadziej臋, 偶e po wprowadzeniu w 偶ycie obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej b臋dzie ono mia艂o wystarczaj膮co bogaty materia艂, aby wybra膰 najlepsze dla narodu i sp贸jne zasady konstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#PoselJerzyGwizdz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Nie zmieniamy naszego stanowiska w stosunku do tej cz臋艣ci zmodyfikowanego projektu ustawy i tych propozycji w projekcie ustawy przed艂o偶onym przez Klub Parlamentarny KPN, kt贸re pozwalaj膮 na rozpatrzenie przez obecn膮 Komisj臋 Konstytucyjn膮 Zgromadzenia Narodowego projekt贸w, jakie zosta艂y wniesione do poprzedniego Zgromadzenia Narodowego. Ka偶dy z tych projekt贸w konstytucyjnych powinien by膰 szczeg贸艂owo rozpatrzony, a reprezentanci wnioskodawc贸w powinni mie膰 ustawowo zagwarantowane prawo ich prezentacji i obrony. Nale偶y wi臋c naszym zdaniem uczyni膰 wszystko, aby tak w艂a艣nie si臋 sta艂o.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#PoselJerzyGwizdz">Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform jest bowiem wielkim zwolennikiem odpolitycznienia, odpartyjnienia prac nad konstytucj膮 tak, aby艣my wszyscy (to jest siedz膮cy w tej sali i nie reprezentowani w parlamencie) byli dumni, 偶e z ko艅cem XX wieku stworzyli艣my konstytucj臋 kompromisu narodowego, kt贸rej rocznic臋 uchwalenia za 100 i 200 lat obchodzi膰 b臋d膮 - przywo艂uj膮c nasze trudne czasy - ci, kt贸rzy przyjd膮 po nas. W 艣wietle jednak tego, co si臋 dzieje 艣miem w膮tpi膰, czy tak w艂a艣nie b臋dzie.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">By艂o to ostatnie wyst膮pienie w imieniu klub贸w i k贸艂 poselskich.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do wys艂uchania wyst膮pie艅 indywidualnych. Jako pierwszy zabierze g艂os pan Piotr Chojnacki z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselPiotrChojnacki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Z woli tej Izby jestem cz艂onkiem Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i czuj臋 si臋 w obowi膮zku podzieli膰 pewnymi spostrze偶eniami i obawami, jakich doznaj臋 obserwuj膮c jej dotychczasowe poczynania. Mam pewn膮 skal臋 por贸wnawcz膮, bowiem w poprzedniej kadencji by艂em r贸wnie偶 cz艂onkiem Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, tyle 偶e wybranym przez Senat. Jednak偶e wtedy uczestnictwo w tych zaszczytnych pracach nie wywo艂ywa艂o u mnie wi臋kszych emocji. Obserwuj膮c uk艂ad polityczny w obu Izbach, stan umys艂贸w i wyst臋puj膮ce napi臋cia mi臋dzypartyjne - mo偶na je by艂o okre艣li膰, bez przesady, jako wojn臋 wszystkich przeciwko wszystkim - by艂em przekonany, 偶e 贸wczesne Zgromadzenie Narodowe nie jest w stanie uchwali膰 konstytucji. Do takiego wniosku doszed艂em uczestnicz膮c, jako cz艂onek senackiej Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, w przygotowaniu ustawy konstytucyjnej z 23 kwietnia 1992 r. o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przyj臋te w tej ustawie wysokie progi poparcia w g艂osowaniach, w tym d艂ugim i skomplikowanym procesie legislacyjnym, przes膮dza艂y - w moim przekonaniu - o niemo偶no艣ci osi膮gni臋cia pomi臋dzy klubami zgody, daj膮cej wynik 2/3 poparcia obu Izb.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselPiotrChojnacki">Wysoki Sejmie! Aby nie wnika膰 g艂臋biej w rozwi膮zania ustawy z 23 kwietnia 1992 r. (o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji) musz臋 z przykro艣ci膮 stwierdzi膰, i偶 - w moim przekonaniu - jest to dzie艂o bardzo nieudane. Jak to zwykle bywa, i jak zwykle si臋 dzieje, gdy ustawa jest efektem licznych - i cz臋sto zbyt daleko id膮cych - kompromis贸w. Ustawie tej nie mog艂a pom贸c niedawna inicjatywa nowelizacyjna pana prezydenta, jak r贸wnie偶 nie jest w stanie tego zrobi膰 obecna, poselska. G艂osowa艂em za odrzuceniem projektu pana prezydenta z wy偶ej wymienionych powod贸w, a nadto dlatego, 偶e kolejne pomys艂y doskonal膮ce ustaw臋 z 23 kwietnia 1992 r. przed艂u偶aj膮 jedynie tok prac Komisji Konstytucyjnej i coraz bardziej przesuwaj膮 w czasie realizacj臋 przez obecne Zgromadzenie Narodowe tego najwa偶niejszego obowi膮zku. S膮dz臋, 偶e zamiast trudzi膰 si臋 napraw膮 tej z 23 kwietnia, s艂uszniejsze by艂oby uchwalenie nowej ustawy o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselPiotrChojnacki">O niedostatkach tej ustawy m贸wi艂 do艣膰 obszernie w imieniu naszego klubu, Polskiego Stronnictwa Ludowego, pose艂 Bentkowski. Z tych te偶 powod贸w, r贸wnie偶 i dzi艣 w g艂osowaniu nie mog臋 poprze膰 proponowanej nowelizacji w zakresie okre艣lonym art. 2a i 2b projektu ustawy. C贸偶 bowiem chce osi膮gn膮膰 nasza koalicja powielaj膮c cz臋艣ciowo inicjatyw臋 prezydenta RP w zakresie tzw. inicjatywy ludowej? Tego rodzaju propozycje w pracach nad konstytucj膮 s膮 oczywist膮 fikcj膮, bo nie znam przypadku, aby grupa 100 tys. czy 500 tys. obywateli mog艂a przygotowa膰 - i przygotowa艂a - jak膮kolwiek konstytucj臋; chyba, 偶e kto艣 ma na my艣li konstytucj臋 z 1952 r., kt贸r膮 podobno pisa艂 ca艂y nar贸d. Co z tego wynikn臋艂o, to wszyscy widzimy. Zreszt膮 o praktyce, w tym wzgl臋dzie, obszernie m贸wi艂 pose艂 Szyma艅ski.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselPiotrChojnacki">Rozumiem dobrze ambicje poszczeg贸lnych polityk贸w i partii politycznych, kt贸re w jakikolwiek spos贸b chcia艂yby zaznaczy膰 swoj膮 obecno艣膰 w tym dziejowym wydarzeniu, cho膰by jednym zapisem lub wyrazem, ale dla ewentualnego zaspokojenia takich ambicji koszty spo艂eczne s膮 - moim zdaniem - zbyt wysokie, zw艂aszcza w zakre艣lonym progu poparcia 500 tys. os贸b.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PoselPiotrChojnacki">Uwa偶am, 偶e obecne Zgromadzenie Narodowe niezale偶nie od tego, jak jest okre艣lane (czy jako lewicowe, czy te偶 centrolewicowe, jak okre艣la to Polskie Stronnictwo Ludowe), musi maksymalnie obiektywizowa膰 rozwi膮zania prawno-ustrojowe, aby mog艂y by膰 one aktualne przez d艂ugie lata i to niezale偶nie od ewentualnych przysz艂ych zmian w uk艂adzie politycznym. Jestem przekonany, 偶e Komisja Konstytucyjna i Zgromadzenie Narodowe s膮 w stanie sprosta膰 temu zadaniu.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PoselPiotrChojnacki">Rozwa偶aj膮c ewentualne korzy艣ci propagandowe, p艂yn膮ce z przyj臋cia tej inicjatywy - bo i takie, by膰 mo偶e, le偶膮 w kalkulacjach autor贸w tego projektu - z przykro艣ci膮 stwierdzam, 偶e i takich te偶 nie dostrzegam. Z jednej bowiem strony spotka膰 si臋 mo偶emy z zarzutami Belwederu, o czym m贸wi艂 tu przed chwil膮 m贸j przedm贸wca, pan pose艂 Gwi偶d偶, 偶e dopuszczamy si臋 cz臋艣ciowego plagiatu koncepcji pana prezydenta, z drugiej za艣 strony, pozaparlamentarna opozycja, kt贸ra - jak zreszt膮 wida膰 po wczorajszych deklaracjach pana Kaczy艅skiego - niewiele ma do zaoferowania, gdy偶 odgrzewa stare koncepcje okresu mi臋dzywojennego, b臋dzie czyni膰 wielkie larum, jak to perfidnie ograniczamy jej inicjatyw臋 tak wysokim progiem poparcia i kr贸tkim terminem zg艂oszania projektu. Czyli czy tak, czy owak, korzy艣ci koalicja z tego powodu r贸wnie偶 nie odniesie.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PoselPiotrChojnacki">Poniewa偶 zawsze by艂em przeciwnikiem instrumentalnego traktowania prawa, tworzenia fikcji prawnych dla cel贸w propagandowych czy te偶 gest贸w politycznych, jestem przeciw inicjatywie zawartej w art. 2a i 2b. Natomiast uwa偶am za godn膮 poparcia inicjatyw臋 zawart膮 w art. 2c, kt贸ra proponuje referendum przedkonstytucyjne. Uwa偶am, 偶e w tym zakresie projekt ustawy powinien by膰 przyj臋ty po ewentualnym skre艣leniu art. 2a i 2b.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PoselPiotrChojnacki">Chc臋 tu podkre艣li膰, 偶e referendum przedkonstytucyjne ma pewn膮 niezaprzeczaln膮 warto艣膰, poniewa偶 zakre艣li skutecznie - jak s膮dz臋 - granice, w kt贸rych Komisja Konstytucyjna i w przysz艂o艣ci Zgromadzenie Narodowe mo偶e si臋 porusza膰. Tym samym wynik tego referendum powodowa艂by, 偶e przeprowadzanie referendum zatwierdzaj膮cego by艂oby zupe艂nie zb臋dne. Bo jaki by艂by jego cel w sytuacji, gdyby艣my swoje rozwi膮zania ograniczyli w w臋z艂owych kwestiach do rozstrzygni臋膰 wynikaj膮cych z referendum przedkonstytucyjnego. Z tych to powod贸w sk艂onny jestem inicjatyw臋 referendum przedkonstytucyjnego poprze膰.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Jerzego Jaskierni臋 z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W trakcie dzisiejszej debaty podniesione zosta艂y nowe kwestie, kt贸re wymagaj膮 ustosunkowania si臋 ze strony Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nie b臋d臋 oczywi艣cie nawi膮zywa艂 do problemu, kt贸ry podni贸s艂 pan pose艂 Rokita, 偶e zbyt cz臋sto m贸wi膮c o Mi艅sku, my艣limy o Pi艅sku, bo m贸g艂bym udowodni膰, 偶e w艂a艣nie tego typu sytuacja zaistnia艂a w czasie wyst膮pienia pana pos艂a, do czego za chwileczk臋 dojd臋. Bo nie chodzi tutaj o percepcj臋. Je艣li rzeczywi艣cie pan pose艂 Rokita m贸wi膮cy w imieniu Unii Demokratycznej nie dostrzega tych, kt贸rzy kwestionuj膮 reprezentatywno艣膰 parlamentu, b膮d藕 podwa偶a reprezentatywno艣膰 tych wypowiedzi, to przyjmujemy to do wiadomo艣ci. Mamy tylko nadziej臋, 偶e r贸wnie偶 te si艂y, kt贸re tak post臋puj膮, us艂ysza艂y to, co pan pose艂 Rokita w tej sprawie powiedzia艂. My po prostu przyjmujemy do wiadomo艣ci stanowisko Unii Demokratycznej w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Oczywi艣cie nie mo偶emy podzieli膰 uwag pana pos艂a Rokity dotycz膮cych kwestii referendum cz膮stkowego. Krytyka, kt贸ra zosta艂a tutaj przeprowadzona, by艂a bezprzedmiotowa, co trafnie wykaza艂 przedstawiciel Unii Pracy. To jest ustawa konstytucyjna i przecie偶 my w ustawie konstytucyjnej tworzymy jedynie prze艂om w postaci dopuszczenia referendum cz膮stkowego, bo bez takiego rozwi膮zania wprowadzonego do ustawy konstytucyjnej Sejm nie m贸g艂by uchwali膰 ustawy o przeprowadzeniu referendum cz膮stkowego w kwestiach konstytucyjnych. A wi臋c jest to jedynie skorygowanie istniej膮cego modelu przez dopuszczenie referendum cz膮stkowego.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Poniewa偶 jest to jednak referendum fakultatywne, ustawa stanie si臋 potrzebna w momencie, kiedy b臋dzie zgoda, 偶e tego typu referendum ma by膰 przeprowadzone. Bo i tak b臋dzie to musia艂o nast膮pi膰 w trybie ustawy. Pan pose艂 zadaje tu pytanie, kto to b臋dzie rozstrzyga艂? Oczywi艣cie, skoro ustawa, to Sejm z udzia艂em Senatu, z udzia艂em pana prezydenta, bo jest to zwyk艂a droga ustawodawcza. I dopiero w momencie, kiedy b臋dzie wola, aby referendum cz膮stkowe przeprowadzi膰, powstanie problem ustawy, w kt贸rej Sejm jednocze艣nie przes膮dzi o tym, jakie maj膮 by膰 pytania, w jakim trybie maj膮 by膰 zadane i z jak膮 konsekwencj膮. Dlatego wydaje si臋, 偶e rozstrzygni臋cie Komisji Nadzwyczajnej w tej sprawie jest trafne.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nie podzielamy r贸wnie偶 tego, o czym m贸wi艂 pan pose艂 Rokita, 偶e jest tu jaki艣 b艂膮d polityczny, 偶e chodzi o ratowanie honoru parlamentu. Czy je艣li parlament chce ten honor uratowa膰, to musi dopisa膰 rozwi膮zanie parlamentu po to, 偶eby mo偶na by艂o m贸wi膰 o inicjatywie ludowej.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nie dostrzegamy merytorycznego zwi膮zku przyczynowego mi臋dzy inicjatyw膮 obywatelsk膮 konstytucyjn膮 a instytucj膮 rozwi膮zania parlamentu w wyniku odrzucenia projektu konstytucji w drodze referendum. S膮 to dwie r贸偶ne merytorycznie propozycje. 呕e pan prezydent wni贸s艂 je w jednym projekcie, to jego sprawa. Wnosz膮c dwie decyzje o r贸偶nym stopniu odbioru, ryzykowa艂 tym, 偶e niech臋膰 do jednej z nich mo偶e rzutowa膰 na odrzucenie drugiej, skoro jest jedno g艂osowanie. Ale to jest jedynie kwestia podej艣cia pana prezydenta. Nie ma 偶adnego iunctim, nie ma 偶adnego zwi膮zku przyczynowego, tym bardziej nie ma tutaj 偶adnego problemu honoru. Skoro jednak pan pose艂 Rokita m贸wi o honorze parlamentu, to musz臋 powr贸ci膰 do tego, co m贸wili艣my w pierwszym czytaniu. Skoro prezydent Rzeczypospolitej jest w艂膮czony do procesu przygotowywania konstytucji, i to nie tylko przez fakt obecno艣ci jego przedstawiciela w Komisji Konstytucyjnej, ale przede wszystkim przez fakt, 偶e mo偶e proponowa膰 zmiany do konstytucji uchwalonej przez Zgromadzenie Narodowe, to przynajmniej w dw贸ch sytuacjach: gdy zmian nie zaproponuje b膮d藕 gdy zaproponuje zmiany i Zgromadzenie Narodowe je zaaprobuje, staje si臋 wsp贸艂tw贸rc膮 tre艣ci konstytucji. W zwi膮zku z tym ewentualne odrzucenie takiej konstytucji rodzi r贸wnie偶 pytanie o ocen臋 prezydenta. I skoro o honorze mowa, to nale偶a艂oby r贸wnie偶 widzie膰 relacje parlament-prezydent-odrzucenie konstytucji. Skoro tego elementu zabrak艂o, to powsta艂o pytanie, czy mo偶emy godzi膰 si臋 na zmian臋 藵ma艂ej konstytucji藵, kt贸ra w spos贸b precyzyjny wylicza mo偶liwo艣ci rozwi膮zania parlamentu. I nie jest to sprawa 偶adnego honoru. To jest kwestia ustrojowej regu艂y gry. Prezydent proponuj膮cy kolejn膮 szans臋 rozwi膮zania parlamentu, a nie dostrzegaj膮cy swojej roli w tym procesie w istocie zmierza do zmiany konstytucji, a skoro tak, to powinien w innym trybie tego typu zmian臋 proponowa膰.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wreszcie chcia艂bym nawi膮za膰 do sprawy niezwykle istotnej, podniesionej przez pana pos艂a Szyma艅skiego, a dotycz膮cej tego, czy Komisja Nadzwyczajna mia艂a prawo zaaprobowa膰 tego typu rozwi膮zanie odnosz膮ce si臋 do obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej. Pan pose艂 Szyma艅ski na forum Komisji Nadzwyczajnej te argumenty ju偶 przedstawi艂. Zosta艂y one przez komisj臋 odrzucone. Powr贸ci艂 z nimi na forum Izby, do czego ma prawo, bo na tym w艂a艣nie polega strategia parlamentarna. I w zwi膮zku z tym czuj臋 si臋 w obowi膮zku przedstawi膰 trzy argumenty, kt贸re zosta艂y w贸wczas wypowiedziane i kt贸re - jak rozumiem - przyj臋艂a Komisja Nadzwyczajna jako podstaw臋 swojej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Ot贸偶, po pierwsze, nigdzie nie jest powiedziane - i to chc臋 bardzo wyra藕nie podkre艣li膰 - 偶e istnieje ograniczenie przedmiotowe czy te偶 podmiotowe w trakcie prac komisji parlamentarnej. Podkre艣lam - nigdzie. Je偶eli ono jest, to prosz臋 je zacytowa膰. Wr臋cz przeciwnie - jest w tym zakresie praktyka. Pan pose艂 Szyma艅ski powiedzia艂, 偶e to dlatego ma sens, poniewa偶 tu chodzi o nowelizacj臋. Przecie偶, Wysoka Izbo, w Sejmie rozpatrujemy kilkadziesi膮t nowelizacji i to jest niemal偶e sta艂a praktyka, 偶e komisja w trakcie prac nowelizuj膮cych rozszerza, zaw臋偶a, skre艣la pewne zagadnienia, poniewa偶 dopiero na etapie drugiego i trzeciego czytania powstanie szansa odniesienia si臋 Izby. I Izba tak膮 szans臋 ma. Je偶eli Izba uwa偶a, 偶e Komisja Nadzwyczajna, kieruj膮c projekty, wysz艂a poza zakres tego, co Izba sobie wyobra偶a艂a, odrzuci je w drugim lub trzecim czytaniu. Natomiast twierdzenie, 偶e Komisja Nadzwyczajna jest ograniczona w zakresie mo偶liwo艣ci post臋powania z projektem, by艂oby zasadnicz膮 zmian膮 proceduraln膮. Rodzi艂oby si臋 pytanie, co z tymi ustawami, kt贸re w mi臋dzyczasie uchwalali艣my, a by艂o ich bardzo wiele. Niemal偶e jest to sta艂膮 praktyk膮.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#PoselJerzyJaskiernia">Drugi argument, kt贸ry pan pose艂 Szyma艅ski podnosi, dotyczy orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego w kwestii, co mo偶e zrobi膰 Senat w stosunku do tego, co zrobi艂 Sejm. Ot贸偶 wydaje mi si臋, 偶e tutaj stanowisko pana pos艂a Szyma艅skiego jest ewidentnie nietrafne, poniewa偶 orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego jedynie wskazuje, 偶e Senat - co jest ustawowo rozstrzygni臋te - ma bardzo okre艣lon膮 rol臋 w zakresie odniesienia si臋 do ustawy. Rola ta jest okre艣lona ustawowo i je艣li Senat j膮 przekracza, a kilkakrotnie mu si臋 to zdarza艂o, zosta艂o to dostrze偶one w pracach sejmowych i zosta艂y podj臋te odpowiednie decyzje. Tego dotyczy艂o orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego. Nie ma 偶adnej analogii ustawowo dopuszczalnej, aby to rozstrzygni臋cie rozci膮ga膰 na mo偶liwo艣ci komisji sejmowej w odniesieniu do pracy nad ustawami. Chodzi tu o zupe艂nie inn膮 sytuacj臋. My jeste艣my w Sejmie, jest to procedura parlamentarna, jest kilka czyta艅. Logika trzech czyta艅 polega na tym, 偶e Izba w trzech czytaniach, na r贸偶nych etapach mo偶e podejmowa膰 r贸偶ne decyzje.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">I wreszcie trzecia kwestia. To nie jest kwestia - tutaj pan pose艂 Gwi偶d偶 pyta艂 o to - praw autorskich: czy to pan prezydent, czy Sejm; to nie jest istotne, je艣li kto艣 uzna, 偶e to tylko pan prezydent. Ostatecznie inicjatywa konstytucyjna jest w bardzo wielu projektach, istnieje w projekcie konstytucyjnym SLD, wyst臋puje tam poziom 500 tys. My o tym od dawna m贸wili艣my. To nie o to jest sp贸r. Je艣li kto艣 chce tutaj pana prezydenta widzie膰 - 偶e to on rozpocz膮艂 ten tok my艣lenia - przyjmujemy to do wiadomo艣ci i ch臋tnie poprzemy.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#PoselJerzyJaskiernia">Prawda jest taka: prosz臋, Wysoka Izbo, por贸wna膰 projekt pana prezydenta i propozycje przedstawione przez Komisj臋 Nadzwyczajn膮 - i dostrzec, 偶e s膮 to dwa r贸偶ne projekty. A iunctim jest tylko to, 偶e oba dotycz膮 zagadnienia obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej. Ale to jest jedyny wsp贸lny mianownik, bo i pu艂ap jest inny, i kr膮g podmiot贸w jest inny - poprzez wskazanie, 偶e chodzi o tych, kt贸rzy maj膮 prawo wyborcze do Sejmu - i termin jest inny, i procedura weryfikacyjna jest inna, poniewa偶 si臋 nie przewiduje weryfikacji ex officio, i podmiot weryfikacyjny jest inny, poniewa偶 jest nim nie Komisja Konstytucyjna, tylko Pa艅stwowa Komisja Wyborcza. A wi臋c jest to zupe艂nie inna w tre艣ci propozycja, aczkolwiek mieszcz膮ca si臋 w generalnej idei obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej. Dlatego te偶 robienie problemu z faktu, 偶e Sejm w jednym g艂osowaniu odrzuci艂 projekt obejmuj膮cy kilka r贸偶nych propozycji, a w odniesieniu do konstytucyjnej inicjatywy obywatelskiej - inn膮 propozycj臋, co mia艂oby stanowi膰 barier臋, wydaje si臋 co najmniej dyskusyjne.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej jednoznacznie m贸wi: w stosunku do ka偶dej z tych kwestii mog膮 by膰 w膮tpliwo艣ci. Prosz臋 jednak zwr贸ci膰 uwag臋, na czym to polega. Unia Pracy kwestionuje obywatelsk膮 inicjatyw臋 konstytucyjn膮, ale bardzo popiera inicjatyw臋 referendum cz膮stkowego czy tym bardziej obligatoryjnego. Z kolei BBWR got贸w by艂by poprze膰 inicjatyw臋 konstytucyjn膮, ale ma w膮tpliwo艣ci... Ka偶dy ma w膮tpliwo艣ci co do jednego z tych trzech element贸w. Przypominam, 偶e Wysoka Izba b臋dzie podejmowa艂a decyzj臋 wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w. Rozwa偶my, co b臋dzie, je艣li ka偶dy - z r贸偶nych przyczyn - wstrzyma si臋 od g艂osu lub b臋dzie g艂osowa艂 przeciw. Kto we藕mie odpowiedzialno艣膰 za to, 偶e przez kilka miesi臋cy, a by膰 mo偶e lat, b臋dzie g艂oszona teza, 偶e nie dopuszczono, by nar贸d, przez inicjatyw臋 bezpo艣redni膮, mia艂 wp艂yw na konstytucj臋. Sojusz Lewicy Demokratycznej b臋dzie g艂osowa艂 za odrzuceniem wszystkich poprawek zg艂oszonych w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Janusz Szyma艅ski z Unii Pracy pragnie zabra膰 g艂os w trybie art. 109. Przypominam, 偶e chodzi o sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanuszSzymanski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Nigdy nie powiedzia艂em, 偶e istnieje konkretna norma prawna, kt贸ra by kaza艂a post臋powa膰 tak lub inaczej. Powiedzia艂em tylko tyle, 偶e mo偶na tutaj oprze膰 si臋 na interpretacji Trybuna艂u, kt贸ry rozstrzyga艂 w podobnej sprawie, w przedmiocie zakresu dopuszczalno艣ci zmiany w ustawie nowelizuj膮cej, a wi臋c w ustawie o zmianie ustawy. Trybuna艂 wyrazi艂 bardzo zdecydowany pogl膮d, 偶e gdy mamy do czynienia z okre艣lonym zakresem zmiany, to mo偶na dokonywa膰 poprawek tylko w zakresie ustawy nowelizuj膮cej. Gdyby to by艂a ca艂a ustawa, przyzna艂bym racj臋 panu pos艂owi Jaskierni, 偶e tak faktycznie mo偶na post臋powa膰. Chc臋 w trybie sprostowania powiedzie膰 tylko tyle, 偶e rozstrzygamy bardzo powa偶n膮 kwesti臋, kt贸ra mo偶e mie膰 precedensowe znaczenie na przysz艂o艣膰. Z tego punktu widzenia w艂a艣nie wychodz膮c, prosi艂em Wysok膮 Izb臋 o szczeg贸ln膮 wra偶liwo艣膰, ostro偶no艣膰, poniewa偶 b臋dziemy przes膮dzali o dalszej praktyce, polegaj膮cej dok艂adnie na tym, 偶e w trakcie post臋powania ustawodawczego b臋dziemy mogli zmienia膰 zakres zmian ustaw nowelizuj膮cych.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselJanuszSzymanski">Kr贸tko m贸wi膮c, gdyby艣my zmieniali jedn膮 ksi臋g臋 w Kodeksie cywilnym i w trakcie post臋powania ustawodawczego w komisji dokonali nowelizacji innej ksi臋gi Kodeksu cywilnego, kt贸ra nie jest zwi膮zana z t膮 zmian膮 - by艂aby to niedopuszczalna praktyka. I w tym przypadku w ustawie konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji dotykamy problemu zupe艂nie nowej inicjatywy, kt贸ra wykracza poza zakres zmiany.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselJanuszSzymanski">Chc臋 zapyta膰 pana pos艂a Jaskierni臋, czy pan pose艂 mo偶e uczciwie odpowiedzie膰 na pytanie: Czy w projektach skierowanych do rozpatrzenia przez Komisj臋 Nadzwyczajn膮 pa艅ska poprawka si臋 mie艣ci艂a? Chcia艂bym, by dokona艂o si臋 to w trybie sprostowania, by艣my mogli tu wywa偶y膰 racje, by艣my mogli odpowiedzie膰 na to pytanie i jednocze艣nie podj膮膰 racjonaln膮 decyzj臋 ustawodawcz膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, chwileczk臋. Poniewa偶 pan pose艂 Jan Rokita tak偶e prawdopodobnie dostarczy panu tematu do sprostowania - skoro ma by膰 to sprostowanie do sprostowania - a pierwszy si臋 zapisa艂 do g艂osu, poprosz臋 zatem pana pos艂a Jana Rokit臋 o zabranie g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ma pan minut臋 i cztery sekundy na swoje wyst膮pienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Nie chc臋 zanudza膰 Wysokiej Izby kontynuacj膮 dzisiejszej polemiki wok贸艂 trybu uchwalenia konstytucji, jaka wywi膮za艂a si臋 mi臋dzy opozycj膮 a obozem rz膮dz膮cym czy te偶 mi臋dzy panem pos艂em Jaskierni膮 a mn膮. Po tym, co powiedzia艂 pan pose艂 Jaskiernia, chc臋 sprowadzi膰 j膮 ju偶 tylko do trzech - najzupe艂niej serio postawionych - pyta艅 do klubu SLD. Po pierwsze, czy pa艅stwo rzeczywi艣cie, serio, uwa偶aj膮, 偶e parlament, Zgromadzenie Narodowe, kt贸re po bardzo d艂ugiej procedurze przyjmie konstytucj臋 odrzucon膮 nast臋pnie przez nar贸d, ma polityczne przes艂anki do dalszego trwania? Czy panowie rzeczywi艣cie, serio, uwa偶aj膮, 偶e takie Zgromadzenie w tak ekstremalnych warunkach mo偶e trwa膰? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselJanRokita">Po drugie, panie po艣le - powtarzam pa艅skie pytanie, na kt贸re pan nie odpowiedzia艂, stawiane z tej trybuny prezydentowi: Jakie nowe okoliczno艣ci zasz艂y, 偶e inicjatywa ludowa w wersji Sojuszu Lewicy Demokratycznej pojawi艂a si臋 dopiero wtedy, kiedy Sojusz Lewicy Demokratycznej odrzuci艂 inicjatyw臋 ludow膮 w wydaniu prezydenta Wa艂臋sy? Jakie tu nast膮pi艂y nowe okoliczno艣ci?</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselJanRokita">Wreszcie, po trzecie, dlaczego, na lito艣膰 bosk膮, pan pose艂 nie chce przyzna膰 po prostu w imieniu klubu, 偶e inicjatywa ludowa w wydaniu prezydenta zosta艂a odrzucona, 偶eby pokaza膰 prezydentowi, gdzie jest jego miejsce w procesie uchwalania konstytucji, a inicjatywa ludowa w wydaniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest dobra, poniewa偶 ma pokaza膰 z kolei, gdzie jest miejsce Sojuszu Lewicy Demokratycznej w procesie uchwalania konstytucji? Wystarczy to przyzna膰 - i wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie s膮dz臋, 偶eby pan pose艂 Jerzy Jaskiernia tak 艂atwo si臋 z tym zgodzi艂. B臋dzie sprostowanie do sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W takim razie prosz臋 bardzo pana pos艂a Jerzego Jaskierni臋 o zabranie g艂osu. Pan ma jeszcze do wykorzystania czas swojego klubu, nie musi pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">W zasadzie, panie marsza艂ku, ja w trybie sprostowania. Us艂yszeli艣my tu jednak pytania pana pos艂a Rokity i prosz臋, by pan marsza艂ek dopu艣ci艂 mo偶liwo艣膰 udzielenia na nie odpowiedzi. Wydaje si臋, 偶e Izbie nale偶膮 si臋 odpowiedzi na wa偶ne pytania pos艂a Rokity.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Bardzo prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Najpierw w odniesieniu do kwestii, kt贸r膮 poruszy艂 pan pose艂 Szyma艅ski. Tutaj, by膰 mo偶e, nast膮pi艂o pewne niezrozumienie, ale poniewa偶 sprawa ma bardzo istotne znaczenie, jeszcze raz chc臋 podnie艣膰 argumenty wskazuj膮ce na nietrafno艣膰 analogii do orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego. Ot贸偶, Wysoka Izbo, za艂贸偶my, 偶e ustawa, nad kt贸r膮 dyskutujemy, idzie do Senatu. Sk艂ada si臋 ona z trzech element贸w: obywatelska inicjatywa konstytucyjna, fakultatywne referendum cz膮stkowe, zerwanie z opcj膮 zerow膮. Ustawa trafia do Senatu, a Senat, zamiast si臋 odnie艣膰 do tych trzech element贸w, do czego ma prawo - odrzuci膰 je, skorygowa膰 - dopisuje elementy czwarty i pi膮ty. Nie ma do tego prawa, bo narusza swoje konstytucyjne kompetencje. Tak stwierdzi艂 Trybuna艂 Konstytucyjny i z tym si臋 wszyscy zgadzamy. Natomiast nie ma tu 偶adnej analogii do post臋powania wewn膮trzsejmowego, dlatego 偶e Sejm kieruj膮c projekty ustaw do komisji wyra偶a jedynie wst臋pn膮 aprobat臋, kt贸ra jest zaproszeniem do prac nad tymi projektami. Jest d艂ugoletnia tradycja ustrojowa, konstytucyjna i legislacyjna, 偶e komisje w trakcie tych prac rozwa偶aj膮 r贸偶ne inne propozycje; w przeciwnym razie trzeba by zabroni膰 pos艂om wnoszenia zmian do tre艣ci przed艂o偶e艅.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Przed艂o偶enie jest jedynie zaproszeniem do dyskusji, w takim znaczeniu jak dotychczas, i analogia z ograniczonymi uprawnieniami Senatu nie ma tu 偶adnego zastosowania. Ta sprawa wydaje si臋 ewidentna. Rozumiem, 偶e pan pose艂 Szyma艅ski reprezentuje inne zdanie, formu艂owa艂 to na forum Komisji Nadzwyczajnej, ale poniewa偶 sprawa jest bardzo istotna, pozwalam sobie jeszcze raz zwr贸ci膰 uwag臋 na nietrafno艣膰 tego typu argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Przechodz臋 do pyta艅 pana pos艂a Rokity. Pierwsze, czy serio uwa偶amy, 偶e gdyby odrzucono projekt uchwalony przez Zgromadzenie Narodowe, nie powinno si臋 ono rozwi膮za膰. Panie Po艣le! To jest zupe艂nie inna p艂aszczyzna dyskusji. Przecie偶 mamy ustaw臋 o trybie uchwalania konstytucji, kt贸ra nie przewiduje takiej konsekwencji, mimo 偶e przewiduje referendum. A wi臋c, je艣li pan prezydent i inne strony uwa偶ali, 偶e odrzucenie konstytucji w referendum powinno mie膰 tego typu konsekwencje, to trzeba by艂o to przyj膮膰 w 1992 r. Skoro tego nie uchwalono, traktujemy spraw臋 za zamkni臋t膮. Nie uwa偶amy za s艂uszne stawianie tej sprawy, bez szczeg贸lnej przyczyny, w dniu dzisiejszym. Mog臋 zapyta膰 odwrotnie: Dlaczego dopiero dzisiaj si臋 j膮 stawia, a nie w Sejmie pierwszej kadencji? Czy偶by inny sk艂ad parlamentu powodowa艂, 偶e nie przewidywano tego typu rozstrzygni臋cia?</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nast臋pna kwestia zwi膮zana jest z tym, o czym m贸wi艂 pan pose艂. Pan pose艂 tradycyjnie nie nawi膮zuje do argumentu, w kt贸rym sygnalizuj臋 rol臋 prezydenta. Przecie偶 r贸wnie dobrze pan pose艂 powinien zapyta膰, dlaczego pan prezydent nie podaje si臋 do dymisji, je偶eli konstytucja, do kt贸rej prezydent wni贸s艂 uwagi, i zosta艂y one zaaprobowane, zostaje odrzucona w referendum. Dziwi臋 si臋, dlaczego pan pose艂 tego pytania nie stawia, skoro jest ono symetryczne. My艣lenie w tej sprawie musimy odnosi膰 do parlamentu, do prezydenta i wszystkich podmiot贸w, kt贸re mia艂y mo偶liwo艣膰 aktywnego oddzia艂ywania na tryb uchwalania konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Kolejne pytanie pana pos艂a Rokity dotyczy艂o nowych okoliczno艣ci. Panie Po艣le! Praca w parlamencie polega na tym, 偶e wys艂uchujemy szeregu uwag i opinii i bierzemy udzia艂 w spotkaniach poselskich. Jeszcze raz podkre艣lam to, co jest notorycznie pomijane: projekt pana prezydenta uwzgl臋dnia艂 r贸偶ne propozycje, do kt贸rych mo偶na mie膰 r贸偶ny stosunek merytoryczny. Gdyby by艂y roz艂膮cznie g艂osowane, najprawdopodobniej wynik g艂osowania m贸g艂by by膰 r贸偶ny. W jednym g艂osowaniu zadecydowano, 偶e projekt nie zosta艂 skierowany do komisji. To nie oznacza, 偶e przestajemy my艣le膰 o doskonaleniu trybu uchwalania konstytucji. I jeszcze raz panu przypominam, 偶e inicjatywa ludowa, obywatelska, jest uwzgl臋dniona w projekcie konstytucji wniesionym przez SLD jeszcze w kwietniu 1993 r. Pu艂ap 500 tys. jest r贸wnie偶 tam przewidziany. Nie tworzymy tu niczego nowego. Wracamy do naszego pomys艂u w sytuacji, kiedy dla cz臋艣ci opinii publicznej odrzucenie projektu prezydenckiego oznacza艂o rozp臋tanie histerii, 偶e si臋 zamyka narodowi usta - a nikt takiej intencji nie mia艂.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">Je偶eli rzeczywi艣cie s膮 takie 艣rodowiska - m贸wi si臋 o trzech milionach popieraj膮cych to, tych kt贸rzy maj膮 sw贸j projekt konstytucji, m贸wi si臋, 偶e od szeregu miesi臋cy pracuje Komisja Konstytucyjna, co wi臋cej, jest kilkadziesi膮t projekt贸w konstytucji, wystarczy wzi膮膰 jeden i zebra膰 te 500 tys. podpis贸w - je艣li to nast膮pi, prosz臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nie mo偶emy zrozumie膰 jednej rzeczy - dlaczego Unia Demokratyczna, kt贸ra wydawa艂a si臋 bardzo 偶yczliwa dla inicjatywy obywatelskiej w pierwszym czytaniu, kiedy proponowa艂 j膮 prezydent, obecnie jakby straci艂a zainteresowanie t膮 propozycj膮, kiedy wynika ona z inspiracji SLD. Ale podkre艣lam, nie kieruj臋 tego pytania do pana pos艂a Rokity, mnie to nie interesuje. Wskazuj臋 tylko, 偶e Sojusz Lewicy Demokratycznej na ka偶dym etapie uwzgl臋dnia r贸偶ne argumenty i decyduje si臋 na najlepsze rozstrzygni臋cia.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#PoselJerzyJaskiernia">I wreszcie pyta pan, dlaczego nie przyznajemy, 偶e tu chodzi艂o o okre艣lenie miejsca prezydenta w trybie uchwalania konstytucji. Panie Po艣le! Chc臋 jednoznacznie o艣wiadczy膰, 偶e ani w okresie pierwszego czytania, ani w dniu dzisiejszym nie traktowali艣my trybu uchwalania konstytucji jako pretekstu do sporu z prezydentem. Nie rozp臋tywali艣my 偶adnej wojny na g贸rze, w zwi膮zku z tym te偶 nie b臋dziemy jej ko艅czyli. Uwa偶amy, 偶e parlament ma prawo odrzuci膰 ka偶dy projekt, bez wzgl臋du na to, kto go zg艂asza, kieruj膮c si臋 r贸偶nymi motywami. Pan pose艂, cytuj膮c mnie, zwr贸ci艂 uwag臋, 偶e przewidywa艂em w swoim wyst膮pieniu prac臋 nad projektem w komisjach. Rzeczywi艣cie, liczyli艣my si臋 z tym. Izba zadecydowa艂a inaczej i w konsekwencji musieli艣my szuka膰 innych rozwi膮za艅, 偶eby to, co by艂o warto艣ciowe w my艣leniu o obywatelskiej inicjatywie konstytucyjnej, wykorzysta膰. Ale to nie jest 偶adne sytuowanie roli prezydenta, poniewa偶 prezydent ma jasno okre艣lon膮 rol臋 w procesie konstytucyjnym, jego przedstawiciel bierze udzia艂 w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, ma prawo przed艂o偶y膰 swoje propozycje do uchwalanego tekstu konstytucji. W zwi膮zku z tym jego rola jest czytelna i oczywi艣cie, zgodnie z prawem, powinna by膰 respektowana, co wcale nie oznacza, 偶e ka偶dy pomys艂 pana prezydenta, bez wzgl臋du na swoj膮 szczeg贸艂owo艣膰, zas艂uguje na aprobat臋. Izba zadecydowa艂a inaczej. Zrobili艣my wiele w艂a艣nie po to, 偶eby pokaza膰, 偶e nie kwestia, kto jest autorem, tylko istota sprawy rzutuje na nasz ostateczny stosunek, kt贸ry przedstawili艣my popieraj膮c przed艂o偶enie Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Jerzego Gwi偶d偶a z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, niestety, przykra dla pana wiadomo艣膰 - pozosta艂a panu tylko 1 minuta i 11 sekund. Mo偶e pan zawsze wr贸ci膰 do tej sprawy w trybie art. 109, jak tu m贸wi艂 pose艂 Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJerzyGwizdz">Panie Marsza艂ku! Wystarczy mi tego czasu, mam do dodania tylko par臋 s艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselJerzyGwizdz">Wysoka Izbo! Nie jestem tutaj rzecznikiem pana prezydenta. Jestem cz艂onkiem Klubu Parlamentarnego BBWR i m贸wi臋 w imieniu tego klubu. To jest pierwsza uwaga do wypowiedzi pana pos艂a Jaskierni. Uwaga druga - ja tak偶e m贸wi艂em o tym, 偶e z zadowoleniem przyjmujemy przynajmniej namiastk臋 powrotu do koncepcji prezydenta. Chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e je艣li mi pan zarzuca, 偶e m贸wi艂em o autorskim tylko i wy艂膮cznie projekcie, to pan nie dos艂ysza艂. Ja mam zwyczaj s艂uchania, jak kto艣 m贸wi. Ja pana s艂ucha艂em. Ale mam tak偶e zwyczaj czytania gazet dla mnie opozycyjnych, czyli tych, kt贸re pa艅stwo firmujecie. Prominentny w ko艅cu cz艂onek pa艅skiego klubu pisze w swoim artykule, 偶e jedn膮 z g艂贸wnych przyczyn odrzucenia projekt贸w prezydenckich by艂a obawa przed tym, aby parlament nie by艂 wasalnym cia艂em wobec prezydenta. Cytuj臋 wprost.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselJerzyGwizdz">Ca艂a ta inicjatywa - moim zdaniem - jednak 艣wiadczy o przewrotno艣ci zachowa艅 pa艅skiego klubu. Bo skoro z projektem Unii Pracy zrobiono to, co zrobiono - o tym m贸wi艂 pan pose艂 Szyma艅ski - to r贸wnie偶, nie odrzucaj膮c w pierwszym czytaniu, mo偶na by艂o doj艣膰 do tego samego z projektami prezydenckimi, zamiast je po prostu odrzuci膰 i przed艂u偶y膰 termin. Chyba 偶e w istocie rzeczy - i tu wr贸c臋 do tego, co powiedzia艂em - chodzi艂o o to, 偶eby odrzuci膰 projekt prezydencki nie z uwagi na jego tre艣膰, tylko dlatego 偶e by艂 prezydencki. I tu wyj膮tkowo dzisiaj zgadzam si臋 z panem pos艂em Rokit膮.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi zar贸wno za wyst膮pienie, jak i za zmieszczenie si臋 w czasie.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Czy b臋d膮 jeszcze sprostowania do sprostowa艅?</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselJanuszSzymanski">(Pan pose艂 Rogowski prosi o g艂os.)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam, chwileczk臋, pytam, czy s膮 jeszcze ch臋tni do zabrania g艂osu? (G艂os z sali: W kuluarach.)</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, to mo偶e raczej pan pose艂 Siemi膮tkowski jako sprawozdawca komisji podejmie trud, je艣li mia艂aby by膰 jaka艣 odpowied藕. Natomiast, skoro nikt si臋 nie zapisuje...</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Je偶eli pan marsza艂ek mi umo偶liwi, to odpowiem na pytanie pana pos艂a.)</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, jest to wa偶na debata, wi臋c 偶eby nie by艂o tutaj z jakich艣 powod贸w regulaminowych... Mam zawsze prawo udzieli膰 g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Zasada, 偶e komisja nie jest ograniczona podmiotowo i przedmiotowo, powoduje, 偶e nie ma obowi膮zku pytania, czy wszystkie tre艣ci zawarte w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej znajdowa艂y si臋 w oryginalnych projektach. Je艣li wi臋c pan pose艂 Szyma艅ski dostrzega, 偶e nie wszystkie tre艣ci si臋 tam znajdowa艂y, to ma racj臋. Potwierdzamy to. Natomiast to powoduje, 偶e jest bezprzedmiotowa odpowied藕 na pytanie, czy one musia艂y si臋 tam znale藕膰. Oczywi艣cie sytuacja by艂aby bardzo elegancka - i tu si臋 zgadzam z pos艂em Gwi偶d偶em - je艣liby projekt prezydenta przekazano do komisji, i tam pewne elementy przyj臋to, inne odrzucono. By艂y dwie drogi post臋powania. Mo偶na by艂o skierowa膰 projekt do komisji i wykre艣li膰 to, co tam by艂o niew艂a艣ciwego, b膮d藕 nie kierowa膰 i uwzgl臋dni膰 to, co by艂o w艂a艣ciwe. Ja nie oceniam, kt贸ra droga jest bardziej elegancka, jedynie stwierdzam, 偶e komisja nie jest ograniczona przedmiotowo i podmiotowo, 偶e orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego nie ma tutaj zastosowania, bo dotyczy innej sytuacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Jeszcze raz chc臋 podkre艣li膰, panie marsza艂ku, w zwi膮zku z tym, o czym m贸wi艂 pan pose艂 Gwi偶d偶 - my nie traktujemy tej kwestii spektakularnie. My jedynie pracujemy przez ca艂y czas po to, 偶eby uspo艂eczni膰 proces tworzenia konstytucji. W toku debaty Komisji Nadzwyczajnej uznali艣my, 偶e tego typu rozwi膮zanie by艂oby korzystne.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Mam nadziej臋, 偶e Wysoka Izba, mimo tych kontrowersji, poprze sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej. Wydaje si臋, 偶e s膮 w nim trzy istotne elementy: referendum fakultatywne, zerwanie z opcj膮 zerow膮 i obywatelska inicjatywa konstytucyjna, kt贸re dope艂niaj膮 proces tworzenia konstytucji w spos贸b taki, 偶e mogliby艣my jasno narodowi powiedzie膰, 偶e wszystkie mo偶liwo艣ci zosta艂y wykorzystane. Tym wy艂膮cznie kierowa艂 si臋 Sojusz Lewicy Demokratycznej; dlatego te偶, pomimo tych wielu trudnych problem贸w prawnych i trudnych dylemat贸w, poprzemy sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej. I zwracamy si臋 do innych klub贸w, aby podesz艂y w spos贸b odpowiedzialny do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselJanuszSzymanski">(Panie marsza艂ku, mo偶na?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Poniewa偶 w Sejmie rzadko si臋 tocz膮 debaty 艣ci艣le prawnicze - jako 偶e ma艂o tu prawnik贸w - zgadzam si臋 jeszcze na wypowied藕 pana pos艂a Janusza Szyma艅skiego, ale kr贸tk膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselJanuszSzymanski">W trybie art. 109.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselJanuszSzymanski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Stwierdzi艂em tylko, 偶e Sejm - przekazuj膮c dwa projekty ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia konstytucji - zleci艂 Komisji Nadzwyczajnej przygotowanie sprawozdania. By艂 to 艣ci艣le okre艣lony zakres: zleci艂 przekazanie tego i przygotowanie sprawozdania w sprawie tylko tych dw贸ch projekt贸w. Pierwszy projekt obejmowa艂 zerwanie z zasad膮 dyskontynuacji - i to jest w projekcie w postaci odr臋bnego artyku艂u. Nasz projekt obejmowa艂 jednocze艣nie instytucj臋 przedkonstytucyjnego referendum, obligatoryjnego. I w tym zakresie nast膮pi艂y modyfikacje. Stwierdzam, co nast臋puje: te dwa projekty nie zna艂y instytucji obywatelskiej inicjatywy konstytucyjnej. Sejm tego nie zleci艂 komisji i w tym zakresie to sprawozdanie jest wadliwe. Stwierdzam z ca艂膮 odpowiedzialno艣ci膮, w trybie sprostowania, 偶e komisja wykroczy艂a poza zakres zlecenia Izby. Izba zleci艂a przedstawienie sprawozdania w zakresie projekt贸w przekazanych do komisji, a one by艂y 艣ci艣le okre艣lone przedmiotowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako bezstronny obserwator tej dyskusji o艣wiadczam, 偶e wszystkie argumenty zosta艂y wypowiedziane. Nowe ju偶 nie b臋d膮 tu i tak wniesione, dlatego te偶 stwierdzam, i偶 lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">O g艂os prosi wnioskodawca jednego z projekt贸w ustawy pan pose艂 Stanis艂aw Rogowski. Na podstawie art. 112 regulaminu Sejmu udzielam mu g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselStanislawRogowski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Kr贸tko ustosunkuj臋 si臋 do kilku kwestii poruszanych przez pa艅stwa w drugim czytaniu; tylko do tego zakresu, kt贸ry obejmowa艂a nasza inicjatywa ustawodawcza, a wi臋c do opcji zerowej i do referendum - oczywi艣cie przede wszystkim do referendum. Zaczn臋 od opcji zerowej, gdy偶 tu nie by艂o wi臋kszych kontrowersji i my, jako wnioskodawcy, czujemy si臋 usatysfakcjonowani, mimo i偶 ko艅cowy zapis jest nieco inny, ni偶 proponowali艣my. Sens pozosta艂 i to nas zadowala. Natomiast sprawa podstawowa, referendum - w naszym projekcie proponowali艣my referendum obligatoryjne. W sprawozdaniu komisji mamy referendum fakultatywne. Dlaczego tak si臋 sta艂o? Sta艂o si臋 tak - na co zmuszeni byli艣my w Komisji Nadzwyczajnej zgodzi膰 si臋, b臋d膮c w zdecydowanej mniejszo艣ci - poniewa偶 nie by艂o wida膰 w komisji, jak to si臋 m贸wi, woli politycznej do przyj臋cia naszej opcji referendum obligatoryjnego. Nadal uwa偶amy, 偶e dla jasno艣ci konstrukcji powinno to by膰 referendum obligatoryjne. Prosz臋 zwr贸ci膰 uwag臋, tak czy inaczej trzeba b臋dzie uchwali膰 ustaw臋 dotycz膮c膮 trybu szczeg贸艂owego, szczeg贸艂owych zasad, jak r贸wnie偶 pyta艅 referendum; tak czy inaczej ustawa - ustawa zwyk艂a, a nie konstytucyjna - przes膮dzi o trybie referendum.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselStanislawRogowski">Tutaj nawi膮偶臋 do tego - co te偶 przewin臋艂o si臋 w wypowiedziach, m.in. pana pos艂a Moczulskiego - 偶e mo偶e 藕le si臋 sta艂o, i偶 nie ma do艂膮czonej tej zwyk艂ej ustawy, i nie ma zakresu pyta艅. Prosz臋 pa艅stwa, zrobili艣my to celowo! Ustawa jest, projekty pyta艅 og艂aszali艣my, zreszt膮 r贸偶ne ich wersje. Dlaczego tego nie zrobili艣my? Dlatego 偶e chcieli艣my wprowadzi膰 now膮 instytucj臋 do ustawy konstytucyjnej i nie chcieli艣my - i dalej stoimy na tym stanowisku - aby dyskusja nad t膮 now膮 instytucj膮 przerodzi艂a si臋 w dyskusj臋 nad pytaniami. Przecie偶 pytania s膮 elementem zmiennym! Nie wierz臋 w to - polegaj膮c na m膮dro艣ci Sejmu - 偶e Wysoka Izba nie by艂aby w stanie uchwali膰 zadowalaj膮cego katalogu pyta艅. W膮tpliwo艣ci, z kt贸rymi niekt贸rzy z pa艅stwa te偶 wyst臋powali: 偶e pytania jest trudno przygotowa膰. Oczywi艣cie, prosz臋 pa艅stwa, 偶e tak. Ale wydaje mi si臋, 偶e w tej Izbie robili艣cie r贸wnie偶 inne trudne rzeczy - no, z r贸偶nym skutkiem - a ustalenie pyta艅 nie jest najtrudniejsz膮 rzecz膮, kt贸ra t臋 Izb臋 czeka i z jak膮 ta Izba si臋 spotyka艂a.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselStanislawRogowski">Nie chcieli艣my r贸wnie偶, aby propozycje pyta艅 wp艂yn臋艂y na tych, kt贸rzy referendum nie chcieli, a takich na tej sali na pewno by艂o i jest sporo, a偶eby w艂a艣nie pod tym pretekstem sama idea referendum zosta艂a zmieniona. Dlatego trzymaj膮c si臋 pierwotnego stanowiska, rozumiemy wszystkie obiekcje i chcemy po prostu, 偶eby referendum by艂o sta艂膮 instytucj膮 trybu przygotowania konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselStanislawRogowski">Kwestia nast臋pna - pytanie pana pos艂a Rokity: dlaczego nie ma trybu referendum w tej ustawie? Ot贸偶 pan pose艂 Szyma艅ski odpowiedzia艂, i z tym si臋 nale偶y zgodzi膰, 偶e jest to ustawa konstytucyjna i w tej ustawie konstytucyjnej trybu takiego by膰 po prostu nie powinno. Kto ma inicjowa膰 referendum? Kolejne pytanie pana pos艂a Rokity, kt贸ry zreszt膮 zr臋cznie wy艂apa艂 pewne r贸偶nice w wypowiedziach. Panie po艣le, inicjatyw臋 referendum ma ka偶dy, kto ma inicjatyw臋 ustawodawcz膮 w tej Izbie. I to nie mo偶e odbiega膰 od normalnego trybu. Oczywi艣cie, uchwala膰 ma je Sejm, Senat, i podpisa膰 prezydent. Tak jak ka偶d膮 inn膮 ustaw臋. Kwestia inicjatywy referendum nie jest wi臋c tu taka wa偶na. Wa偶na jest przede wszystkim sama instytucja, a nast臋pnie sam kszta艂t referendum.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselStanislawRogowski">Do pana pos艂a Gwi偶d偶a: nie wydaje mi si臋, aby istnia艂y zasadnicze przeszkody prawne 艂膮czenia referendum z wyborami samorz膮dowymi. Takich przeszk贸d prawnych nie ma. Oczywi艣cie, zgadzam si臋, 偶e czas przygotowania do tego, aby - jak to zamierzali艣my - referendum odby艂o si臋 razem z wyborami samorz膮dowymi, g艂贸wnie ze wzgl臋du na oszcz臋dno艣膰 - jest coraz kr贸tszy. Ale te偶 chcia艂bym zaznaczy膰, 偶e nie jest to nasza wina. Pan pose艂 sprawozdawca by艂 艂askaw wspomnie膰 w sprawozdaniu - co jest rzecz膮 rzadk膮 - o fatalnej frekwencji w czasie obrad tej komisji. Nie chcieliby艣my nikomu zarzuca膰 z艂ej woli, ale ta z艂a frekwencja, ta trudno艣膰 w procedowaniu komisji jest zastanawiaj膮ca w艂a艣nie w pracach nad tym projektem. Czy zd膮偶ymy z referendum? Mo偶emy je zrobi膰 kiedy indziej, je偶eli Wysoka Izba tak postanowi, je偶eli kto艣 taki projekt zg艂osi. Natomiast teraz - powtarzam raz jeszcze - ograniczmy si臋 do samej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PoselStanislawRogowski">I na koniec chcia艂bym, w tym akurat wypadku, zgodzi膰 si臋 z panem pos艂em Jaskierni膮 - bo nie polemizuj臋 z nim w kwestii tej, kt贸ra nie by艂a obj臋ta nasz膮 inicjatyw膮 - 偶e generalnie 藕le by si臋 sta艂o, gdyby ta ustawa po prostu nie by艂a uchwalona. A o jej kszta艂cie przes膮dzi Wysoka Izba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Obecnie pragnie g艂os zabra膰 pan pose艂 sprawozdawca Zbigniew Siemi膮tkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Tego, czego byli艣my dzisiaj 艣wiadkami, do艣wiadczy艂em jako przewodnicz膮cy komisji w trakcie posiedze艅. Cho膰 posiedzenia odbywa艂y si臋 przy niskiej frekwencji, to jednak poziom merytorycznych dyskusji by艂 niespotykany, poniewa偶 i materia, kt贸r膮 si臋 zajmujemy, czyli materia konstytucyjna, zobowi膮zywa艂a nas do takiej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Chcia艂bym tylko ustosunkowa膰 si臋 do jednego zarzutu, kt贸ry, by膰 mo偶e w spos贸b niezamierzony, zosta艂 sformu艂owany przez pana pos艂a Szyma艅skiego - 偶e komisja nadu偶y艂a swoich uprawnie艅, dopuszczaj膮c do rozpatrywania wniosku grupy pos艂贸w, dotycz膮cego ludowej inicjatywy konstytucyjnej. Jako przewodnicz膮cy tej komisji chcia艂bym stwierdzi膰, 偶e pogl膮d, kt贸ry wyra偶a艂 pan pose艂 Szyma艅ski, by艂 tylko jednym z pogl膮d贸w. Komisja wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w zadecydowa艂a, 偶e jest uprawniona do podejmowania tej problematyki, 偶e nie jest ograniczona ani zakresem podmiotowym, ani przedmiotowym. Powo艂ali艣my si臋 na r贸偶nego rodzaju precedensy, jak r贸wnie偶 na sam fakt, 偶e Wysoka Izba w trakcie pierwszego czytania nie przeg艂osowywa艂a 艣cis艂ych instrukcji, czym ma si臋 zajmowa膰 Komisja Nadzwyczajna. Gdyby艣my bowiem przyj臋li punkt widzenia zaprezentowany przez pana pos艂a Szyma艅skiego, to na dobr膮 spraw臋 w zwi膮zku z tym, 偶e Komisja Nadzwyczajna odesz艂a od przed艂o偶enia, w kt贸rym by艂a zawarta inicjatywa obligatoryjnego potraktowania referendum cz膮stkowego, a my potraktowali艣my to jako referendum fakultatywne, mo偶na by艂oby podnie艣膰 zarzut, 偶e w trakcie pierwszego czytania przed艂o偶enie mia艂o inny charakter. Uznali艣my za uprawnione zaj臋cie si臋 t膮 kwesti膮 i dlatego znalaz艂o si臋 to w naszym sprawozdaniu. Oczywi艣cie, Wysoka Izba potraktuje to z nale偶n膮 uwag膮 i przeg艂osuje. Mam tylko pewn膮 w膮tpliwo艣膰 proceduraln膮, dlatego 偶e argumenty, kt贸re tutaj pada艂y, by艂y argumentami znanymi wcze艣niej. One pada艂y r贸wnie偶 w trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej. Wyra偶am 偶al, 偶e nie znalaz艂y one odzwierciedlenia we wnioskach mniejszo艣ci. Gdyby bowiem pan pose艂 Szyma艅ski z艂o偶y艂 wniosek mniejszo艣ci postuluj膮cy skre艣lenie art. 2a i 2b, to dzisiaj mo偶na by艂oby spokojnie przej艣膰 do g艂osowania i ta sprawa by艂aby rozstrzygni臋ta. Oczywi艣cie, decyzja nale偶y tutaj do pana marsza艂ka; wymaga to ponownego spotkania komisji, ponownego sformu艂owania wniosk贸w, spisania wszelkich poprawek i przej艣cia do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">To samo dotyczy w膮tpliwo艣ci pana pos艂a Rokity. Nikt z pos艂贸w reprezentuj膮cych pana ugrupowanie w trakcie pracy Komisji Nadzwyczajnej nie sformu艂owa艂 w spos贸b formalny tych w膮tpliwo艣ci, kt贸re znalaz艂y si臋 w pana wyst膮pieniu. Gdyby zosta艂y sformu艂owane w postaci konkretnego zapisu, usprawni艂oby to dzisiejsz膮 nasz膮 prac臋, a tak zostanie po raz kolejny przed艂u偶ona, ale w tym wypadku ju偶 nie z winy Komisji Nadzwyczajnej i naszej. Dlatego chcia艂bym odeprze膰 ewentualny zarzut (je艣liby si臋 pojawi艂), 偶e nast臋puje kolejna zw艂oka i przed艂u偶enie prac nad obecn膮 ustaw膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Chc臋 powiedzie膰, 偶e niezale偶nie od tego, kt贸ry z pan贸w w tym sporze prawnym ma racj臋 co do tej konkretnej ustawy, sprawa uprawnie艅 komisji do poszerzania zakresu prac jest problemem prawnym, kt贸ry powinien by膰 rozstrzygni臋ty, aby tego typu w膮tpliwo艣ci stale nie powraca艂y w Izbie. To nie jest pierwsza sprawa, kiedy tego typu w膮tpliwo艣ci si臋 pojawiaj膮. I tu apel do pos艂贸w prawnik贸w, aby podj臋li inicjatyw臋 rozstrzygni臋cia tej kwestii, bo inaczej sko艅czy si臋 to tym, 偶e kiedy艣 jaka艣 ustawa pow臋druje do Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PoselJanuszSzymanski">(Panie marsza艂ku, to jest jedyny tryb: w drodze wyk艂adni Prezydium Sejmu, na dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Na dzisiaj. Ale ja m贸wi臋 o generalnym rozwi膮zaniu sprawy, a nie rozwi膮zaniu w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A zatem zamykam dyskusj臋, jako 偶e ju偶 nie ma wi臋cej zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W zwi膮zku z tym, 偶e w czasie drugiego czytania zg艂oszono poprawki do przed艂o偶onego projektu ustawy, Prezydium Sejmu proponuje ponownie skierowa膰 projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, 偶e Sejm propozycj臋 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#PoselJanuszSzymanski">(Zg艂aszam sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Czy mo偶na wprowadzi膰 modyfikacj臋 do propozycji pana marsza艂ka?)</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To jest propozycja Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Proponuj臋 modyfikacj臋 - 偶eby Wysoka Izba rozpatrzy艂a sprawozdanie na bie偶膮cym posiedzeniu, bo to s膮 bardzo proste zmiany, kt贸re ju偶 w druku b臋d膮 przedstawione. Komisja mo偶e si臋 do nich odnie艣膰, ale nawet nie musi, s膮 to przecie偶 zmiany dotycz膮ce decyzji, jak pos艂owie b臋d膮 g艂osowali. Wydaje mi si臋, 偶e s膮 wszelkie dane ku temu, 偶eby Wysoka Izba trzecie czytanie odby艂a w dniu dzisiejszym, zw艂aszcza 偶e tu si臋 ci膮gle m贸wi, 偶eby nie spowolnia膰 prac nad konstytucj膮, a od艂o偶enie trzeciego czytania na kolejne posiedzenie to s膮 znowu trzy tygodnie straty.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselJanuszSzymanski">(Czy mo偶na?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, je偶eli w sprawie formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselJanuszSzymanski">Tak, w sprawie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselJanuszSzymanski">Panie marsza艂ku, moim zdaniem nie ma 偶adnych powod贸w, 偶eby projekt kierowa膰 ponownie do komisji. To s膮 proste poprawki. Pierwsza poprawka polega na tym, 偶e wykre艣la si臋 ca艂膮 obywatelsk膮 inicjatyw臋 konstytucyjn膮, druga - 偶e instytucj臋 referendum fakultatywnego zamienia si臋 na instytucj臋 referendum obligatoryjnego. To mo偶e by膰 szybko rozstrzygni臋te przez Izb臋. Nie widz臋 tu 偶adnych problem贸w merytorycznych poza jednym, 偶e dobrze by by艂o, gdyby Prezydium Sejmu w drodze wyk艂adni... Pan marsza艂ek nie ma racji, 偶e wyk艂adnia nie jest rozwi膮zaniem na przysz艂o艣膰. Jest, poniewa偶 jest wyk艂adni膮, kt贸ra ma obowi膮zywa膰 Izb臋, i dotyczy procedury, czyli post臋powania w Izbie. Dlatego s膮dz臋, panie marsza艂ku, 偶e mogliby艣my przyst膮pi膰 do trzeciego czytania, je艣li pan pose艂 sprawozdawca umiej臋tnie przedstawi zakres proponowanych poprawek. S膮 tylko dwie poprawki i jeden wniosek mniejszo艣ci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, art. 43 okre艣la t臋 spraw臋 jednoznacznie: 藵W razie zg艂oszenia w drugim czytaniu nowych poprawek i wniosk贸w, projekt kieruje si臋 ponownie do komisji, kt贸re go rozpatrywa艂y (...)藵</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselJanuszSzymanski">(Chyba...)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">藵(...)chyba 偶e Sejm postanowi inaczej藵.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PoselJanuszSzymanski">(A, ooo!)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A wi臋c chwileczk臋. W zwi膮zku z tym uwa偶am, 偶e t臋 spraw臋 nale偶y przyj膮膰, je偶eli komisje b臋d膮 gotowe z przedstawieniem; je偶eli b臋dzie taka mo偶liwo艣膰, to wieczorem w bloku g艂osowa艅 mo偶emy to przeg艂osowa膰, tylko te poprawki musz膮 by膰 uporz膮dkowane...</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#PoselJanuszSzymanski">(S膮, ju偶 przekaza艂em.)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Tak, ale w tej chwili nie mo偶emy tego rozstrzyga膰, tylko w bloku g艂osowa艅. Je偶eli Wysoka Izba nie wyrazi sprzeciwu, to b臋dziemy musieli najpierw wyrazi膰 zgod臋 na t臋 zasad臋, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#PoselJanuszSzymanski">(Zg艂osi艂em sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A mo偶e mogliby艣cie zebra膰 si臋 w ci膮gu dnia dzisiejszego i przed艂o偶y膰 sprawozdanie?</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">(Jest to mo偶liwe, panie marsza艂ku, ale o godz. 14.)</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#PoselJanuszSzymanski">(Pan pose艂 Rokita si臋 zg艂asza.)</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Siemi膮tkowski proponuje, a偶eby po prostu to przyj膮膰; komisja przed艂o偶y kolejne sprawozdanie jeszcze w dniu dzisiejszym. W ten spos贸b...</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#PoselJanuszSzymanski">(Ja zg艂asza艂em sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dobrze, ale tego sprzeciwu nie mo偶emy w tej chwili przeg艂osowa膰.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#PoselJanuszSzymanski">(To jest niemo偶liwe, komisja nie mo偶e si臋 spotka膰.)</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja zawsze mo偶e si臋 spotka膰, nie komplikujmy 偶ycia. Panie po艣le, niech pan nam nie komplikuje zanadto 偶ycia.</u>
          <u xml:id="u-62.16" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, pan pose艂 Jan Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Po艣piech przy uchwalaniu tej ustawy jest w moim przekonaniu rzecz膮 wskazan膮 z uwagi na to, 偶e od d艂u偶szego czasu oczekujemy na jej uchwalenie. Wszako偶 obok problemu poprawek mamy problemy fundamentalnego sporu prawnego, co do kt贸rego ja, szczerze m贸wi膮c, nie mam wyrobionego pogl膮du. Bardzo bym nie chcia艂, 偶eby bez rozstrzygni臋cia tej kwestii nast膮pi艂o przyj臋cie ustawy konstytucyjnej w trybie, kt贸ry potem zostanie na przyk艂ad zakwestionowany przez Trybuna艂 Konstytucyjny. A dwie strony sporu prawnego w odniesieniu do ustawy konstytucyjnej wida膰 na tej sali wyra藕nie. W zwi膮zku z tym bardzo bym prosi艂 pana marsza艂ka i Prezydium Sejmu, by - niezale偶nie od tego, czy komisja si臋 zbierze czy te偶 si臋 nie zbierze - Prezydium Sejmu dokona艂o stosownych rozstrzygni臋膰 tego sporu prawnego w trybie przewidzianym w regulaminie Sejmu. Dopiero wtedy widz臋 mo偶liwo艣膰 przyst膮pienia do definitywnych g艂osowa艅, inaczej bowiem zn贸w narazimy parlament na sytuacj臋 艣mieszn膮, je偶eli przeg艂osujemy co艣, co potem oka偶e si臋 niezgodne z trybem regulaminowym i to w odniesieniu do ustawy konstytucyjnej. Bardzo bym zatem prosi艂 pana marsza艂ka o to, i偶by Prezydium Sejmu w tej materii wykaza艂o szczeg贸ln膮 trosk臋 o zachowanie procedury post臋powania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyjmuj臋 ten wniosek. I spraw臋 chyba na tym etapie musimy zamkn膮膰.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 3 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych o rz膮dowym projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 69 i 275).</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawczyni臋 komisji pani膮 pos艂ank臋 Ma艂gorzat臋 Winiarczyk-Kossakowsk膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewn臋trznych ma zaszczyt przedstawi膰 do akceptacji paniom pos艂ankom i panom pos艂om dwa projekty ustaw: rz膮dowy projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 69) oraz rz膮dowy projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 75).</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Prezydium Sejmu skierowa艂o je 16 listopada 1993 r. do Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych, kt贸ra obradowa艂a nad ww. projektami w dniach 7 grudnia 1993 r. oraz 8 i 16 lutego 1994 r. Komisja wy艂oni艂a r贸wnie偶 spo艣r贸d swoich cz艂onk贸w podkomisj臋, kt贸ra na posiedzeniach wnikliwie rozpatrywa艂a oba projekty. Komisja obradowa艂a z udzia艂em uprawomocnionych przedstawicieli obu Ko艣cio艂贸w ewangelickich oraz ekspert贸w z Urz臋du Rady Ministr贸w i Ministerstwa Finans贸w.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Po rzetelnej dyskusji i konsultacjach Komisja Administracji i Spraw Wewn臋trznych przyj臋艂a oba wymienione projekty ustaw, dokonawszy w nich stosownych zmian oraz uzupe艂nie艅. Efektem tej pracy s膮: sprawozdanie w druku nr 275 oraz sprawozdanie w druku nr 276, kt贸re przedk艂adam Wysokiej Izbie z wnioskiem, aby zechcia艂a uchwali膰 za艂膮czone projekty ustaw wraz z autopoprawk膮, kt贸ra zostanie paniom pos艂ankom i panom pos艂om dostarczona wkr贸tce po posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Chcia艂abym je przedstawi膰, rozpoczynaj膮c od projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 69).</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym pa艅stwem prawnym. Zasad臋 t臋 wprowadzono do polskiego porz膮dku ustrojowego nowelizacj膮 ustawy zasadniczej w grudniu 1989 r. W艣r贸d podstawowych cech wyr贸偶niaj膮cych pa艅stwo prawa wymienia si臋: nadrz臋dno艣膰 praworz膮dnych ustaw, realno艣膰 praw i swob贸d jednostki i zbiorowo艣ci, organizacj臋 i funkcjonowanie suwerennej w艂adzy pa艅stwowej opartej na zasadzie podzia艂u w艂adzy.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zmiany konstytucyjne z 17 pa藕dziernika 1992 r. dotyczy艂y g艂贸wnie struktur organizacyjnych pa艅stwa, natomiast ca艂o艣ciowa regulacja praw i wolno艣ci jednostki b臋dzie dokonana w przysz艂ej konstytucji. Utrzymane zosta艂y w mocy przepisy konstytucyjne okre艣laj膮ce zasady ustawodawstwa wyznaniowego. Norm膮 konstytucyjn膮 jest wi臋c zasada wolno艣ci sumienia i wyznania, swoboda wype艂niania funkcji religijnych przez zwi膮zki wyznaniowe, r贸wnouprawnienie obywateli bez wzgl臋du na wyznanie, rozdzia艂 Ko艣cio艂a od pa艅stwa, obecnie odmiennie interpretowany ni偶 przed 1989 r., i ustawowa forma regulacji sytuacji prawnej zwi膮zk贸w wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zmieniona nazwa i charakter pa艅stwa oraz zasada, 偶e Polska jest demokratycznym pa艅stwem prawnym, nie pozostaje bez wp艂ywu na realizacj臋 konstytucyjnych zasad wyznaniowych. Kompetencje bowiem ka偶dej z trzech w艂adz pa艅stwowych: ustawodawczej, wykonawczej i s膮downiczej s膮 ograniczone. Wolno im dzia艂a膰 wy艂膮cznie opieraj膮c si臋 na ustanowionych we w艂a艣ciwy spos贸b normach prawnych. Do w艂adzy pa艅stwowej nie odnosi si臋 wi臋c regu艂a przyjmuj膮ca, 偶e to, co nie jest wyra藕nie zakazane, jest dozwolone. Regu艂a ta stosuje si臋 wy艂膮cznie do obywateli.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zwi膮zek wyznaniowy lub jednostka przy korzystaniu z wolno艣ci wyznania mog膮 robi膰 to wszystko, czego im prawo wyra藕nie nie zabrania, a organy pa艅stwowe mog膮 robi膰 jedynie to, na co im prawo zezwala lub do czego je wyra藕nie upowa偶nia. Realizacja zasady pa艅stwa prawnego jest dla wierz膮cych i niewierz膮cych obywateli r贸wnie wa偶na jak ustanowienie demokratycznego porz膮dku ustrojowego, a by膰 mo偶e nawet wa偶niejsza, poniewa偶 wielu obywateli z rozmaitych powod贸w nie uczestniczy w 偶yciu politycznym, natomiast osobi艣cie bierze udzia艂 w 偶yciu spo艂eczno艣ci wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zachowany w mocy art. 1 konstytucji lipcowej, w brzmieniu z 29 grudnia 1989 r., 艂膮czy w ca艂o艣膰 zasad臋 pa艅stwa prawnego z zasadami demokracji i sprawiedliwo艣ci spo艂ecznej. Uchwalenie ustaw o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w RP b臋dzie kolejnym argumentem na rzecz stwierdzenia, 偶e spo艂eczno艣膰 lutera艅ska mo偶e swobodnie wype艂nia膰 swoje funkcje w naszym demokratycznym ustroju, 偶e demokracja polityczna i spo艂eczna wyra藕nie sprzyja przybli偶aniu si臋 do idea艂u ustrojowego, wyra偶onego przez zasad臋 pa艅stwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zjawiska i procesy zwi膮zane ze stosunkami wyznaniowymi tradycyjnie ju偶 odgrywaj膮 w Polsce istotn膮 rol臋. Nasze prawo wyznaniowe charakteryzuje nadal podzia艂 na ustawy okre艣laj膮ce w spos贸b indywidualny sytuacj臋 prawn膮 zwi膮zk贸w wyznaniowych oraz ustawy normuj膮ce okre艣lone aspekty sytuacji prawnej b膮d藕 dzia艂alno艣膰 wszystkich zwi膮zk贸w wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W systemie ustawowych 藕r贸de艂 obowi膮zuj膮cego prawa wyznaniowego szczeg贸lne miejsce zajmuj膮 trzy ustawy uchwalone tego samego dnia, to jest 17 maja 1989 r. Jest to ustawa o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, ustawa o gwarancjach wolno艣ci sumienia i wyznania oraz ustawa o ubezpieczeniu spo艂ecznym duchownych. Ustawy te, przygotowane w porozumieniu i przy udziale Ko艣cio艂a katolickiego oraz innych Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych, by艂y wyrazem zasadniczych przewarto艣ciowa艅 w polityce wyznaniowej 贸wczesnych w艂adz. Zbli偶y艂y one instytucje i rozwi膮zania polskiego ustawodawstwa wyznaniowego do zasad obowi膮zuj膮cych w pa艅stwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Z kilkudziesi臋ciu zwi膮zk贸w wyznaniowych obok Ko艣cio艂a katolickiego tylko Polski Autokefaliczny Ko艣ci贸艂 Prawos艂awny ma od nowa uregulowan膮 po 1989 r. sytuacj臋 prawn膮 na drodze ustawowej w 1991 r. Uchwalenie kolejnej ustawy, to jest ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego, b臋dzie wi臋c dobr膮 kontynuacj膮 pozytywnych zmian 艣wiadcz膮cych o neutralno艣ci 艣wiatopogl膮dowej naszego 艣wieckiego pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Po 1919 r. obowi膮zywa艂y odno艣nie do Ko艣cio艂贸w ewangelickich przepisy by艂ych pa艅stw zaborczych. Sytuacj臋 prawn膮 Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w RP uregulowa艂 dekret prezydenta z 25 listopada 1936 r. o stosunku pa艅stwa do tego Ko艣cio艂a. Ponadto zasadnicze prawo wewn臋trzne tego Ko艣cio艂a zosta艂o uznane przez Rad臋 Ministr贸w rozporz膮dzeniem z 17 grudnia 1936 r. Wzmiankowana ustawa obj臋艂a przed wojn膮 teren ca艂ego pa艅stwa polskiego, z wyj膮tkiem g贸rno艣l膮skiej cz臋艣ci wojew贸dztwa 艣l膮skiego, i by艂a pierwszym aktem prawnym normuj膮cym stosunek pa艅stwa do jednego z siedmiu dzia艂aj膮cych na terenie Polski Ko艣cio艂贸w ewangelickich.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Dekret ten zosta艂 znowelizowany przez ustaw臋 z dnia 4 lipca 1947 r. w sprawie zmiany dekretu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 25 listopada 1936 r. o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Nowej ustawie towarzyszy艂o wydane p贸藕niej zasadnicze prawo wewn臋trzne z 26 lipca 1965 r., obecnie za艣 obowi膮zuje zasadnicze prawo wewn臋trzne Ko艣cio艂a uchwalone przez synod w styczniu 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Opracowanie projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego trwa艂o d艂ugo. Istnia艂y bowiem wzorce w postaci wcze艣niejszych ustaw o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego i do Ko艣cio艂a prawos艂awnego. Si臋gni臋to te偶 do nadal aktualnych postanowie艅 zawartych w dekrecie z 1936 r. Mimo nawi膮zania do wymienionych ustaw projekt niniejszy zawiera pewne odr臋bno艣ci, wynikaj膮ce r贸wnie偶 z 偶yczenia strony ko艣cielnej. Nale偶y do nich za艂膮cznik do ustawy wymieniaj膮cej parafie i diecezje. Nie ma istotnych przyczyn, by d膮偶y膰 do pe艂nej unifikacji wszystkich ustaw o stosunku pa艅stwa do poszczeg贸lnych Ko艣cio艂贸w. Wspomniane odr臋bno艣ci mog膮 pozwoli膰 Ko艣cio艂owi Ewangelicko-Augsburskiemu uwa偶a膰 ten projekt za taki, kt贸ry uwzgl臋dnia tradycje i 偶yczenia Ko艣cio艂a.</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Sytuacja dojrza艂a ju偶 pewnie do tego, aby Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski - czwarte pod wzgl臋dem liczby wiernych wyznanie w Polsce - mia艂 byt prawny uregulowany na nowo, tak jak Ko艣ci贸艂 katolicki i Polski Autokefaliczny Ko艣ci贸艂 Prawos艂awny. Normalnym trybem regulacji sytuacji prawnej tradycyjnych zwi膮zk贸w wyznaniowych w Polsce jest droga ustawowa. Taki spos贸b normowania statusu prawnego zwi膮zk贸w wyznaniowych przewidywa艂a konstytucja z 1921 r. i taki spos贸b przyj臋to w ustawie o gwarancjach wolno艣ci sumienia i wyznania, stwierdzaj膮c w art. 8, 偶e sytuacj臋 prawn膮 i maj膮tkow膮 Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych reguluj膮 odr臋bne ustawy. Indywidualny tryb regulacji pozwoli uwzgl臋dni膰 specyficzn膮 struktur臋 organizacyjn膮 i odmienny spos贸b funkcjonowania tego zwi膮zku wyznaniowego. Jest to Ko艣ci贸艂 trwale zakorzeniony w spo艂ecze艅stwie polskim, dlatego nie budzi w膮tpliwo艣ci zastosowana w tym wypadku procedura ustawowa.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Przechodz臋 do om贸wienia poprawek uchwalonych do rz膮dowego projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych. Tekst pierwotny znajduje si臋 w druku nr 69.</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Tak wi臋c art. 5 zosta艂 rozszerzony przez dodanie ust. 2, kt贸ry m贸wi, 偶e: 藵Zmiany niniejszej ustawy wymagaj膮 uprzedniej decyzji Synodu Ko艣cio艂a藵. Jest to przepis paralelny do ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego (art. 2 tej ustawy) i ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a prawos艂awnego (r贸wnie偶 art. 2).</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 9 pkt 1 dodano zwrot: 藵Rada Synodalna藵 - rozszerzaj膮c w ten spos贸b organy os贸b prawnych Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Do tych organ贸w nale偶膮: Synod Ko艣cio艂a, Konsystorz oraz Biskup Ko艣cio艂a. Moim zdaniem nie ma 偶adnych powod贸w, aby jeden z najwa偶niejszych organ贸w Ko艣cio艂a, jakim jest Rada Synodalna, nie by艂 traktowany w tej sprawie na r贸wni z wymienionymi wy偶ej organami.</u>
          <u xml:id="u-65.19" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 11, tak偶e na wniosek strony ko艣cielnej, zosta艂 uzupe艂niony o zwrot, 偶e: 藵r贸wnie偶 szko艂y, plac贸wki o艣wiatowo-wychowawcze, zak艂ady opieki zdrowotnej dzia艂aj膮 w ramach tych ko艣cielnych os贸b prawnych, kt贸re je powo艂a艂y藵. Przepis nie budzi zastrze偶e艅. Podobne rozwi膮zania zawarte s膮 we wcze艣niej uchwalonych innych ustawach wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-65.20" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 14 zosta艂 zmieniony i skorelowany z art. 42 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolno艣ci sumienia i wyznania. Ewangelicy augsburscy maj膮 prawo do zwolnienia od nauki lub pracy w Wielki Pi膮tek, w 艢wi臋to Wniebowst膮pienia Chrystusa oraz w dniu 艢wi臋ta Reformacji, to jest 31 pa藕dziernika. Poniewa偶 nie s膮 to dni ustawowo wolne od pracy, luteranie mog膮 na w艂asn膮 pro艣b臋 uzyska膰 zwolnienie od pracy lub nauki w tych dniach. Zwolnienie od pracy mo偶e by膰 udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa dodatkowego wynagrodzenia za prac臋.</u>
          <u xml:id="u-65.21" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 15 zosta艂 przeredagowany i uzupe艂niony o ust. 2. Ust. 1 za艣 brzmi: 藵Ko艣ci贸艂 prowadzi konfesyjne nauczanie religii na zasadach okre艣lonych przez w艂a艣ciw膮 w艂adz臋 ko艣cieln膮藵. Podobny zapis znajduje si臋 w dw贸ch wcze艣niejszych ustawach wyznaniowych. Nie budzi r贸wnie偶 zastrze偶e艅 ani w膮tpliwo艣ci ust. 2, kt贸ry dodano w brzmieniu: 藵Nauczanie religii w szko艂ach publicznych reguluj膮 odr臋bne przepisy藵. Jest to stwierdzenie oczywistego faktu.</u>
          <u xml:id="u-65.22" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 17 komisja sprecyzowa艂a przepis ust. 1 stwierdzaj膮c, 偶e: 藵stosuje si臋 przepisy o prawach i obowi膮zkach藵, zamiast: 藵stosuje si臋 prawa i obowi膮zki藵. Jest to oczywi艣cie zmiana gramatyczna.</u>
          <u xml:id="u-65.23" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 20 zmieniono sformu艂owanie: 藵w pa艅stwowych 艣rodkach masowego przekazywania藵 na: 藵w publicznych 艣rodkach masowego przekazu藵. Oddaje to lepiej stan rzeczywisty w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-65.24" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 23 ust. 1 藵艣rodki masowego przekazywania藵 zmieniono na: 藵艣rodki masowego przekazu藵. Zdaniem komisji brzmi to lepiej i wiernie oddaje zwrot, kt贸ry jest cz臋艣ciej u偶ywany w j臋zyku prawniczym. W ust. 2 zdanie drugie zosta艂o nieco zmienione. Brzmi obecnie: 藵Osobom, kt贸re na terenie zak艂adu nie mog膮 uczestniczy膰 w odprawianych nabo偶e艅stwach, nale偶y zapewni膰 mo偶liwo艣膰 wys艂uchania nabo偶e艅stw transmitowanych przez 艣rodki masowego przekazu藵. W stosunku do poprzedniej wersji, zawartej w druku nr 69, skre艣lono zwrot: 藵w miar臋 potrzeby藵, wzmacniaj膮c w ten spos贸b uprawnienia skazanego do skorzystania z mo偶liwo艣ci, kt贸re daje mu ustawa. 藵艢rodki masowego przekazywania藵 zosta艂y zamienione na 藵艣rodki masowego przekazu藵. W ust. 3 zdanie drugie brzmi nast臋puj膮co: 藵Nieletnim, kt贸rzy nie maj膮 mo偶liwo艣ci uczestniczenia w nabo偶e艅stwach na terenie (i tutaj w druku nr 69 jest: 藵nie mog膮 uczestniczy膰藵) zak艂ad贸w lub schronisk, nale偶y zapewni膰 wys艂uchanie nabo偶e艅stw (w druku nr 69 jest: 藵zapewni膰 w miar臋 potrzeby藵) transmitowanych przez 艣rodki masowego przekazu藵. Przepis proponowany przez komisj臋 obliguje obecnie kierownictwo zak艂ad贸w i schronisk do zapewnienia ch臋tnym transmisji nabo偶e艅stwa przez 艣rodki masowego przekazu.</u>
          <u xml:id="u-65.25" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 27 ust. 1 zwrot: 藵zostan膮 sprzedane ko艣cielnym osobom prawnym藵 zosta艂 os艂abiony przez sformu艂owanie mniej stanowcze, uzale偶nione od woli takiej osoby, kt贸re brzmi obecnie: 藵mog膮 by膰 sprzedane藵.</u>
          <u xml:id="u-65.26" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 32 dodano ust. 2 w brzmieniu analogicznym, jak w art. 29 ust. 2 ustawy o Ko艣ciele katolickim.</u>
          <u xml:id="u-65.27" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Przepis zawarty w art. 34 uzupe艂niono o zwrot: 藵Maj膮tek i przychody ko艣cielnych os贸b prawnych podlegaj膮 og贸lnym przepisom podatkowym, a w szczeg贸lno艣ci art. 17 ust. 1 pkt 4a-4b ustawy o podatku dochodowym od os贸b prawnych z dnia 15 lutego 1992 r.藵 Tak wi臋c art. 34 zosta艂 u艣ci艣lony. Obejmuje on obecnie nie 9, lecz 5 ust臋p贸w. W obecnej redakcji przepisy te s膮 w zasadzie analogiczne do odpowiednich przepis贸w zawartych w ustawach o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego i do Ko艣cio艂a prawos艂awnego. Jest wi臋c logiczne, 偶e znalaz艂y si臋 one tak偶e w projekcie omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-65.28" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 34 ust. 4 stwierdza si臋: 藵Nabywanie i zbywanie rzeczy i praw maj膮tkowych przez ko艣cielne osoby prawne w drodze czynno艣ci prawnych oraz spadkobrania, zapisu i zasiedzenia jest zwolnione od op艂aty skarbowej, je偶eli ich przedmiotem s膮: 1) rzeczy i prawa nie przeznaczone do dzia艂alno艣ci gospodarczej, 2) sprowadzone z zagranicy maszyny, urz膮dzenia i materia艂y poligraficzne oraz papier藵. Obecnie wszystkie te transakcje s膮 zwolnione od wspomnianej op艂aty. Mo偶na doda膰, i偶 Ko艣cio艂y podlegaj膮 r贸wnie偶 podatkowi od spadk贸w i darowizn, zgodnie ze zmian膮 dokonan膮 ustaw膮 z 28 grudnia 1989 r.; sprzeda偶 w ramach dzia艂alno艣ci gospodarczej jest wolna od op艂aty skarbowej na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o op艂acie skarbowej; sprzeda偶 poza dzia艂alno艣ci膮 gospodarcz膮, w odniesieniu do os贸b prawnych, kt贸rych celem statutowym jest dzia艂alno艣膰 w zakresie kultu religijnego, jest wolna od op艂aty skarbowej na podstawie 搂 2 ust. 1 pkt 2 rozporz膮dzenia ministra finans贸w z 26 czerwca 1992 r. w sprawie op艂aty skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-65.29" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Przedmiotem autopoprawki, o kt贸rej pa艅stwu wspomina艂am na pocz膮tku swego wyst膮pienia, jest propozycja skre艣lenia w art. 34 ust. 5. Ot贸偶 z uwagi na zmiany w zakresie opodatkowania Ko艣cio艂贸w, wprowadzone ustaw膮 z dnia 16 grudnia 1993 r. o podatku dochodowym od os贸b prawnych oraz o zmianie niekt贸rych ustaw reguluj膮cych zasady opodatkowania, komisja postanowi艂a wnie艣膰 autopoprawk臋 polegaj膮c膮 na skre艣leniu w art. 34 ust. 5 przedmiotowej ustawy, maj膮c na celu wprowadzenie regulacji, kt贸re nie uprzywilejowuj膮 tych Ko艣cio艂贸w. Chodzi mi o Ko艣cio艂y zar贸wno Ewangelicko-Augsburski, jak i Ewangelicko-Reformowany, bo przy Ewangelicko-Reformowanym r贸wnie偶 wnosimy o przeg艂osowanie tej autopoprawki w zestawieniu z Ko艣cio艂em katolickim i Ko艣cio艂em prawos艂awnym.</u>
          <u xml:id="u-65.30" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W projekcie tej ustawy s膮 wi臋c pewne powt贸rzenia z innych akt贸w prawnych, jak w wypadku op艂aty skarbowej, ale skoro takie powt贸rzenia s膮 r贸wnie偶 w ustawach o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego i do Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego, nie mo偶e dziwi膰 fakt, 偶e i w tej ustawie Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski chce, by te sprawy by艂y zapisane wyra藕niej.</u>
          <u xml:id="u-65.31" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 40 jest zmieniony w stosunku do poprzedniej wersji. Przewiduje on procedur臋 zwan膮 post臋powaniem regulacyjnym. Post臋powanie takie przewidziane jest w art. 61 ustawy o Ko艣ciele katolickim z 1989 r. Poniewa偶 Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski jest Ko艣cio艂em r贸wnorz臋dnym i r贸wnowarto艣ciowym, zastosowanie podobnej procedury w przypadku przywracania przej臋tych na rzecz skarbu pa艅stwa w艂asno艣ci nieruchomo艣ci lub ich cz臋艣ci Ko艣cio艂owi Ewangelicko-Augsburskiemu nie powinno budzi膰 zastrze偶e艅.</u>
          <u xml:id="u-65.32" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 41 stanowi nowy przepis i jest on analogiczny do przepis贸w zawartych w ustawie o Ko艣ciele katolickim.</u>
          <u xml:id="u-65.33" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 44 r贸wnie偶 wprowadza nowy przepis. Stwierdza on, i偶 mienie komunalne powinno podlega膰 w przypadku jego zwrotu takiemu samemu re偶imowi jak i mienie pa艅stwowe.</u>
          <u xml:id="u-65.34" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Now膮 redakcj臋 ma r贸wnie偶 art. 43. Jest on odpowiednikiem art. 62 ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego. Nie ma wi臋c, zdaniem komisji, przeciwskaza艅 natury spo艂ecznej, ekonomicznej czy te偶 prawnej, aby Komisja Regulacyjna, z艂o偶ona z przedstawicieli wyznaczonych w r贸wnej liczbie przez ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w i Konsystorz Ko艣cio艂a, nie mog艂a przeprowadza膰 post臋powania regulacyjnego. Ta sama argumentacja dotyczy art. 44 i 45, kt贸re logicznie wynikaj膮 z artyku艂u poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-65.35" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 48, ko艅cowy, nie odwo艂uje si臋 ju偶 do art. 40, poniewa偶 artyku艂 ten jest jako艣ciowo zmieniony i nie odpowiada swojej poprzedniej tre艣ci.</u>
          <u xml:id="u-65.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pose艂 za przedstawienie projektu.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm postanowi艂 o ograniczeniu debaty nad tym punktem porz膮dku dziennego do 5-minutowych wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszy zabierze g艂os w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej pan pose艂 Zbigniew Gorzela艅czyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze oba projekty normuj膮ce stosunki mi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂ami ewangelickimi. Poprze je przede wszystkim dlatego, i偶 zosta艂y uwzgl臋dnione wszystkie uwagi i propozycje wniesione przez oba Ko艣cio艂y.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Chcia艂bym zwr贸ci膰 pa艅stwa uwag臋 na to, 偶e stosunki mi臋dzy pa艅stwem a zwi膮zkami wyznaniowymi w naszym kraju w powojennej historii cechuj膮 i blaski, i cienie. S膮dz臋, i偶 czas najwy偶szy, aby艣my coraz mniej m贸wili o cieniach, pami臋taj膮c o nich jako o do艣wiadczeniu, by by艂o przestrog膮 dla przysz艂o艣ci, a wi臋cej skupili si臋 na blaskach - po to, by do艣wiadczenia wsp贸艂pracy i wsp贸艂dzia艂ania owocowa艂y w najbli偶szym czasie.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Wa偶nym momentem w normowaniu stosunk贸w mi臋dzy zwi膮zkami wyznaniowymi a pa艅stwem by艂o uw艂aszczenie wszystkich zwi膮zk贸w wyznaniowych ustaw膮 z dnia 23 czerwca 1971 r. Jednak偶e prze艂omowe znaczenie dla tych stosunk贸w maj膮 trzy ustawy przygotowane i uchwalone za rz膮d贸w pana premiera Mieczys艂awa Rakowskiego, z 17 maja 1989 r. Mam na my艣li ustaw臋 o gwarancji wolno艣ci sumienia i wyznania, ustaw臋 o ubezpieczeniu spo艂ecznym duchownych oraz ustaw臋 o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">W roku 1990 przygotowywanie nowych ustaw uleg艂o zahamowaniu i dopiero inicjatywa poselska, w tym pos艂贸w Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej, wp艂yn臋艂a na to, i偶 4 lipca 1991 r. przyj臋to ustaw臋 o stosunku pa艅stwa do Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Prace nad projektami, kt贸re dzisiaj rozpatrujemy, rozpocz臋to w 1991 r., a przypomn臋, i偶 4 lutego 1993 r. odby艂o si臋 pierwsze czytanie projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Niestety, jak pa艅stwo pami臋tacie, rozwi膮zanie Sejmu uniemo偶liwi艂o przyj臋cie tej ustawy. S膮dz臋 jednak, i偶 dobrze si臋 sta艂o, poniewa偶 - jak m贸wi艂a pani pose艂 sprawozdawca - wiele wniosk贸w wniesionych przez Ko艣cio艂y uwzgl臋dniono, czyli ten projekt zosta艂 jak gdyby zaktualizowany.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Wedy to tak偶e podsekretarz stanu Urz臋du Rady Ministr贸w informowa艂, 偶e Biuro do Spraw Wyzna艅 przygotowuje projekty ustaw okre艣laj膮cych stosunki pa艅stwa z kolejnymi zwi膮zkami wyznaniowymi: Ko艣cio艂em Ewangelicko-Reformowanym, Metodyst贸w, Baptyst贸w, Ko艣cio艂em Polskokatolickim i Adwentyst贸w Dnia Si贸dmego. Niestety, do dnia dzisiejszego uda艂o si臋 przygotowa膰 tylko jeden projekt. S膮dz臋, i偶 warto pokusi膰 si臋 o to, by przyspieszy膰 te prace, bowiem i inne zwi膮zki wyznaniowe i Ko艣cio艂y oczekuj膮 takiego unormowania.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Chcia艂bym jednak powiedzie膰, 偶e Sojusz Lewicy Demokratycznej przychyla si臋 do inicjatywy, a zosta艂a taka podj臋ta, by stosunki mi臋dzy zwi膮zkami wyznaniowymi a pa艅stwem unormowa膰 jedn膮 ustaw膮 obejmuj膮c膮 wszystkie Ko艣cio艂y. Tej ustawy nikt by nie m贸g艂 zakwestionowa膰 pos艂uguj膮c si臋 argumentem, i偶 jest nier贸wna w stosunku do kogokolwiek; nie by艂oby te偶 tak wiele k艂opot贸w z dopracowaniem tych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Przypomn臋 tak偶e na marginesie, 偶e w艂a艣nie 4 lutego 1993 r., gdy r贸wnie偶 w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mia艂em przyjemno艣膰 zabiera膰 g艂os w tej sprawie, prosi艂em o to, by rz膮d nie podpisywa艂 konkordatu przed uchwaleniem konstytucji. Niestety, jak pa艅stwo wiecie, sta艂o si臋 inaczej. Naszej sugestii wtedy nie wys艂uchano.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Szanowni Pa艅stwo! Ewangelicy nie szcz臋dzili daniny krwi, kt贸r膮 wnie艣li uczestnicz膮c we wszystkich walkach niepodleg艂o艣ciowych w Polsce. Nie spos贸b wymieni膰 wszystkich czyn贸w bohaterskich, a zw艂aszcza tych ewangelik贸w, kt贸rzy oddali dla Polski to, co najcenniejsze - swoje 偶ycie. Wykazali tak偶e godn膮 postaw臋 w okresie II wojny 艣wiatowej. Przypomn臋, i偶 30% duchowie艅stwa straci艂o wtedy 偶ycie na skutek dzia艂a艅 hitlerowc贸w. Chcia艂bym r贸wnie偶 wspomnie膰 o m臋cze艅skiej 艣mierci w Oranienburgu biskupa ewangelicko-augsburskiego, profesora teologii Uniwersytetu Warszawskiego, ksi臋dza doktora Juliusza Bursche. M贸wi艂o si臋 o tym wiele przy okazji ostatniego pobytu Jana Paw艂a II w Polsce, ale wydaje mi si臋, i偶 warto wspomina膰 cz臋艣ciej o tak godnej postawie tego ewangelika. Sw膮 postaw膮 w walce o polsko艣膰 zyskali ewangelicy szacunek wielu wsp贸艂obywateli. I trzeba powiedzie膰 i m贸wi膰 g艂o艣no o obro艅cy polsko艣ci w Gda艅sku Krzysztofie Mrongowiuszu, o rodzinie Michejd贸w, o jej zas艂ugach w sze艣ciowiekowym przetrwaniu polsko艣ci na 艢l膮sku Cieszy艅skim, o po艣le mazurskim do parlamentu pruskiego, kaznodziei Gustawie Gizewiuszu, wreszcie o marsza艂kach Sejmu Orzelskim i Sienickim. Tego wk艂adu, zw艂aszcza w rozw贸j j臋zyka polskiego, nie spos贸b przeceni膰. Tw贸rc膮 literatury polskiej by艂 ewangelik Miko艂aj Rej z Nag艂owic. Jego stwierdzenie: 藵A niechaj narodowie w偶dy postronni znaj膮, i偶 Polacy nie g臋si, i偶 sw贸j j臋zyk maj膮藵, zna ka偶dy Polak. Prezes Konsystorza warszawskich ewangelik贸w, wielki j臋zykoznawca Samuel Bogumi艂 Linde, jest tw贸rc膮 pierwszego s艂ownika j臋zyka polskiego. Dzi臋ki ewangelikom drukarstwo w XVI w. by艂o pierwsze w Europie. Prof. Ignacy Chrzanowski m贸wi wprost: 藵G艂贸wnym czynnikiem zwyci臋stwa j臋zyka polskiego w literaturze by艂a reformacja.藵</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Reprezentuj臋 Leszno, miasto zapisane z艂otymi zg艂oskami w dziejach reformacji polskiej, miasto, kt贸re da艂o schronienie m.in. najwybitniejszemu pedagogowi ery nowo偶ytnej, Janowi Amosowi Kome艅skiemu. Chcia艂bym przypomnie膰 jeszcze o dzia艂aniach ewangelik贸w zwi膮zanych ze szkolnictwem, kt贸re obj臋艂o wszystkie stany, i o ich wyst膮pieniach w obronie ludno艣ci wiejskiej.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Ko艅cz膮c, chcia艂bym powiedzie膰, i偶 dobrze by by艂o, i偶by艣my nie uronili nic z tego, co wnosz膮 do skarbnicy polskiej r贸偶ne zwi膮zki wyznaniowe. Mam na my艣li stosunek ewangelik贸w do pracy, patriotyzm, kt贸ry leg艂 u podstaw Ko艣cio艂a Polskokatolickiego, efektywn膮 walk臋 z na艂ogami, jak膮 tocz膮 adwenty艣ci. Je偶eli to si臋 nam uda, b臋dzie to bardzo wielkim osi膮gni臋ciem.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Sojusz Lewicy Demokratycznej b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem autopoprawki i za oboma projektami.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wyg艂osi艂 pan bardzo pi臋kne przem贸wienie. Przykro mi, 偶e musia艂em panu przeszkodzi膰, ale Sejm przyj膮艂 5-minutow膮 norm臋 wyst膮pie艅.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Janusza Dobrosza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJanuszDobrosz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Omawiany dzi艣 projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego wype艂nia prawn膮 tre艣ci膮 doktrynaln膮 i konstytucyjn膮 zasad臋 r贸wnouprawnienia Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych w Polsce. Pierwsza Rzeczpospolita na tle innych europejskich pa艅stw by艂a krajem tolerancyjnym. Utrata niepodleg艂o艣ci i rozbiory wp艂yn臋艂y jednak na powstanie wielu stereotyp贸w, kt贸re w niekt贸rych kr臋gach spo艂ecznych pokutuj膮 niestety do dzi艣. Wyznanie prawos艂awne obci膮偶ane jest odpowiedzialno艣ci膮 za dzia艂alno艣膰 agenturaln膮 w interesie rosyjskiego zaborcy, a ca艂y protestantyzm kojarzy si臋 z junkierstwem i germa艅sk膮 przemoc膮. Jak niesprawiedliwe to os膮dy, 艣wiadczy los polskich ewangelik贸w podczas II wojny 艣wiatowej - mogli艣my o tym us艂ysze膰 w wyst膮pieniu mojego przedm贸wcy. Chcia艂em doda膰, 偶e ks. Bursche nie tylko by艂 szanta偶owany, ale r贸wnie偶 ofiarowano mu wiele przywilej贸w, bo przecie偶 jego rodzina pochodzi艂a z Niemiec. Tym bardziej jego postaw臋, postaw臋 wszystkich polskich ewangelik贸w, trzeba oceni膰 bardzo pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselJanuszDobrosz">Za ciemn膮 spraw臋 nale偶y uzna膰 stosunek w艂adz PRL, zw艂aszcza w okresie stalinowskim, do Mazur贸w, kt贸rzy setki lat zachowali j臋zyk polski, r贸wnie偶 dzi臋ki pasterskiej pracy ewangelickich kap艂an贸w - wi臋kszo艣膰 z nich stracili艣my dla Polski m.in. dlatego, 偶e ich ewangelicka wiara by艂a sol膮 w oku, nie tylko Urz臋du Bezpiecze艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselJanuszDobrosz">Niezaprzeczalne s膮 r贸wnie偶 zas艂ugi polskich ewangelik贸w dla naszej kultury, nauki, w dzia艂alno艣ci na rzecz ludzi ubogich i chorych. W okresie mi臋dzywojennym dekret prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 1936 r. o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego nie tylko tworzy艂 dla tego Ko艣cio艂a nowy status prawny, ale r贸wnie偶 po艂o偶y艂 podwaliny pod now膮 jego organizacj臋. Dzi艣 przepisy te ju偶 nie odpowiadaj膮 potrzebom zar贸wno pa艅stwa, jak Ko艣cio艂a, zw艂aszcza ze wzgl臋du na nowelizacj臋 z 1947 r.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PoselJanuszDobrosz">Za istotny i korzystny dla Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego nale偶y uzna膰 art. 7 projektu ustawy, kt贸ry daje pe艂n膮 osobowo艣膰 prawn膮 zar贸wno Ko艣cio艂owi jako ca艂o艣ci, jak jednostkom organizacyjnym: diecezjom, parafiom i diakonatom. Ponadto na wniosek konsystorza inne jednostki Ko艣cio艂a mog膮 na drodze rozporz膮dzenia ministra-szefa Urz臋du Rady Ministr贸w uzyska膰 osobowo艣膰 prawn膮.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PoselJanuszDobrosz">Symboliczn膮 wymow臋 ma art. 14 projektu, kt贸ry z mocy prawa zapewnia wyznawcom Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego wolne dni od pracy i nauki w Wielki Pi膮tek, 艢wi臋to Wniebowst膮pienia Chrystusa Pana, 31 pa藕dziernika - 艢wi臋to Reformacji. Projekt ustawy daje Ko艣cio艂owi Ewangelicko-Augsburskiemu precyzyjnie okre艣lone uprawnienia do nauki religii w szko艂ach publicznych, 艣wiadcze艅 w zak艂adach opieki zdrowotnej i ulg w op艂atach za przejazdy 艣rodkami publicznymi transportu zbiorowego (art. 18). Podobnie jak dla wyznawc贸w Ko艣cio艂a katolickiego projekt ustawy zapewnia dzieciom i m艂odzie偶y wyznania ewangelicko-augsburskiego prawo do uczestniczenia w nauczaniu religii oraz udzia艂u w nabo偶e艅stwach w zak艂adach opieku艅czych i wychowawczych, sanatoriach, prewentoriach i szpitalach. Projekt ustawy nie pomija zapewnienia wykonywania praktyk religijnych dla tymczasowo aresztowanych, przebywaj膮cych w zak艂adach poprawczych i schroniskach m艂odzie偶owych.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PoselJanuszDobrosz">Rozdzia艂 4 projektu ustawy reguluje drobiazgowe kwestie duszpasterstwa wojskowego i s艂u偶b臋 wojskow膮 os贸b duchownych wyznania ewangelickiego. Nie zaprzeczaj膮c prawa do powo艂ania kapelan贸w i pe艂nego zr贸wnania praw z duszpasterstwem wojskowym katolickim i prawos艂awnym, trudno nie doj艣膰 do refleksji, 偶e nied艂ugo czeka nas znaczne poszerzenie duchownego korpusu generalskiego, tym bardziej 偶e podczas prac w Sejmie X kadencji nad ustaw膮 o stosunku pa艅stwa do Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego te problemy wywo艂ywa艂y spore emocje.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PoselJanuszDobrosz">W sprawach maj膮tkowych i podatkowych projekt ustawy przyjmuje rozwi膮zania prawie identyczne jak dla Ko艣cio艂a rzymskokatolickiego i prawos艂awnego - przywileje podatkowe, mo偶liwo艣ci unowocze艣nienia bazy poligraficznej, a przede wszystkim odzyskanie tego, co zosta艂o mu odebrane z naruszeniem elementarnej sprawiedliwo艣ci. Szczeg贸lnie ostro偶nie musz膮 zar贸wno organy pa艅stwowe, jak i konsystorz Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego podchodzi膰 do wykonywania art. 41 projektu ustawy, zw艂aszcza w odniesieniu do nieruchomo艣ci b臋d膮cych uprzednio w艂asno艣ci膮 parafii (gmin, zbor贸w) ewangelickich, dzia艂aj膮cych do 1945 r. na Ziemiach Zachodnich i P贸艂nocnych. Tu musi decydowa膰 rozs膮dek.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#PoselJanuszDobrosz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w pe艂ni popiera projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego - z przekonaniem, 偶e oddaje on sprawiedliwo艣膰 naszym wsp贸艂obywatelom ewangelikom i jest dobrym przyk艂adem na prawny wymiar tolerancji i r贸wnouprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Tadeusza Zieli艅skiego z Unii Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselTadeuszZielinski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna z zadowoleniem przyjmuje przedstawione w dniu dzisiejszym przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych projekty ustaw o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej i Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, traktuj膮c je jako konsekwencje przyj臋tej w roku 1989 reformy ustrojowej, zak艂adaj膮cej, i偶 Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym pa艅stwem prawnym. Pa艅stwo takie (z definicji) stoi na stra偶y praw wszystkich obywateli, ich r贸wno艣ci wobec prawa - bez wzgl臋du m.in. na wyznanie - gwarantuj膮c wszystkim wolno艣膰 sumienia oraz swobod臋 wyra偶ania przekona艅 i postaw religijnych, zapewniaj膮c r贸wnouprawnienie wszystkich Ko艣cio艂贸w oraz innych zwi膮zk贸w wyznaniowych. Rozpatrywany obecnie projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej jest dowodem prze艂omu, jaki nast膮pi艂 w dziedzinie polskiego prawa wyznaniowego w roku 1989, bowiem omawiane przed艂o偶enie - nawi膮zuj膮c do podobnych regulacji ustawowych dotycz膮cych Ko艣cio艂a rzymskokatolickiego i Ko艣cio艂a prawos艂awnego - daje polskiemu Ko艣cio艂owi lutera艅skiemu r贸wnoprawny (w stosunku do wymienionych zwi膮zk贸w wyznaniowych) status, umo偶liwia mu swobodne wykonywanie funkcji religijnych i spo艂ecznych, a tak偶e stwarza korzystne warunki, je艣li chodzi o kwestie fiskalno-maj膮tkowe. Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski, b臋d膮cy eksponentem reformatorskich idei zwi膮zanych z dzia艂alno艣ci膮 Marcina Lutra, jest obecny na ziemiach polskich od samego zarania reformacji, wnosz膮c w 偶ycie naszego spo艂ecze艅stwa wiele typowych dla protestantyzmu walor贸w etycznych - pracowito艣膰, gospodarno艣膰, spolegliwo艣膰, trosk臋 o pa艅stwo (jako wsp贸lne dobro wszystkich), przywi膮zanie do rozwi膮za艅 demokratycznych. Ko艣ci贸艂 ten da艂 Polsce wielu ludzi intelektu i serca, a tak偶e 偶arliwych patriot贸w, kt贸rzy niejednokrotnie m臋cze艅sk膮 艣mierci膮 z r膮k naje藕d藕c贸w piecz臋towali swoj膮 mi艂o艣膰 do ojczyzny. Ko艣ci贸艂 ten - tradycyjnie podkre艣laj膮c w swoim ustroju demokratyczne zasady zarz膮du, uwzgl臋dniaj膮ce silne wsp贸艂uczestnictwo 艣wieckich wyznawc贸w - przechodzi艂 r贸偶ne koleje losu, je艣li wzi膮膰 pod uwag臋 jego po艂o偶enie prawne. Z zasady przez kilka stuleci znajdowa艂 si臋 b膮d藕 w sytuacji wyznania li tylko tolerowanego, b膮d藕 Ko艣cio艂a podlegaj膮cego 艣cis艂emu zwierzchnictwu pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PoselTadeuszZielinski">Poddanie restrykcyjnemu nadzorowi administracyjnemu, g艂贸wnie z uwagi na skomplikowan膮 wewn膮trzko艣cieln膮 sytuacj臋 narodowo艣ciow膮, istnia艂o r贸wnie偶 w okresie II Rzeczypospolitej, wydany za艣 w roku 1936 dekret prezydenta Rzeczypospolitej o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej pozwala艂 pa艅stwu na daleko id膮ce ingerencje w tak 偶ywotne sprawy Ko艣cio艂a, jak obsada najwy偶szych urz臋d贸w ko艣cielnych czy sprawy maj膮tkowe.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PoselTadeuszZielinski">Komunistyczni w艂odarze PRL wykorzystywali obowi膮zuj膮cy tak偶e po wojnie dekret i przecz膮c, tak jak to by艂o r贸wnie偶 w odniesieniu do wszystkich innych Ko艣cio艂贸w, konstytucyjnej zasadzie rozdzia艂u Ko艣cio艂a od pa艅stwa nie przejawiali woli zagwarantowania Ko艣cio艂owi lutera艅skiemu pe艂nej wolno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PoselTadeuszZielinski">Rozpatrywany projekt stanowi propozycj臋 g艂臋bokiej przemiany w sytuacji prawnej Ko艣cio艂a lutera艅skiego w Polsce. Na mocy jego uregulowa艅 po raz pierwszy Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski na ziemiach polskich b臋dzie 藵wolnym ko艣cio艂em w wolnym pa艅stwie藵. Jego cz艂onkowie b臋d膮 mogli, podobnie jak wyznawcy Ko艣cio艂a katolickiego i Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego, swobodnie wyra偶a膰 swoje przekonania i postawy religijne. S艂u偶y膰 temu b臋dzie zw艂aszcza prawo swobodnego prowadzenia dzia艂alno艣ci w zakresie kultu, pracy o艣wiatowo-wychowawczej oraz opieku艅czo-charytatywnej czy duszpasterstwa wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PoselTadeuszZielinski">Na mocy ustawy Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski uzyskuje uprawnienia w zakresie opodatkowania zapewniaj膮ce mu pe艂ne r贸wnouprawnienie z Ko艣cio艂em katolickim i Ko艣cio艂em prawos艂awnym, a ponadto - podobnie jak te Ko艣cio艂y - uzyskuje prawo odzyskiwania swych dawnych nieruchomo艣ci bez naruszania praw podmiot贸w niepa艅stwowych i niesamorz膮dowych.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PoselTadeuszZielinski">Wa偶n膮 instytucj膮 proponowan膮 przez projekt jest komisja regulacyjna sk艂adaj膮ca si臋 z przedstawicieli rz膮du i Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego, kt贸ra na zasadach podobnych do regu艂 zawartych w ustawie dotycz膮cej Ko艣cio艂a katolickiego b臋dzie zapewnia膰 zobiektywizowane post臋powanie w zakresie odzyskiwania utraconych przez Ko艣ci贸艂 nieruchomo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PoselTadeuszZielinski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Rozpatrywany projekt jest dobrym prognostykiem dla pa艅stwa polskiego. Oznacza bowiem, i偶 my艣li ono o wszystkich swoich obywatelach i stoi na stra偶y ich praw. Nale偶y 偶ywi膰 nadziej臋, i偶 podobne uregulowania otrzymaj膮 inne Ko艣cio艂y i zwi膮zki wyznaniowe. Omawiana tak偶e w dniu dzisiejszym ustawa o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego potwierdza t臋 tendencj臋.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#PoselTadeuszZielinski">Jestem przekonany, i偶 Rzeczpospolita Polska - wsp贸lny dom katolik贸w, prawos艂awnych, protestant贸w, 偶yd贸w i wyznawc贸w innych religii oraz os贸b o pogl膮dach areligijnych - zawsze dok艂ada膰 b臋dzie wszelkich stara艅, by nikt z jej obywateli nie znajdowa艂 si臋 w sytuacji dyskryminacji prawnej. Stwierdzenie to nabiera szczeg贸lnej tre艣ci w kontek艣cie zbli偶aj膮cej si臋 debaty nad konkordatem.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#PoselTadeuszZielinski">Rz膮d Rzeczypospolitej jest bezwzgl臋dnie zobowi膮zany do przygotowania takich norm prawa, by zasada demokratycznego pa艅stwa prawa m贸wi膮ca o r贸wno艣ci w prawie wszystkich obywateli by艂a zawsze 艣ci艣le i bez wyj膮tku przestrzegana.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#PoselTadeuszZielinski">Dlatego te偶 Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna, wyra偶aj膮c pe艂n膮 aprobat臋 dla projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, przed艂o偶onego w sprawozdaniu komisji wraz z komisyjn膮 autopoprawk膮, o艣wiadcza, i偶 b臋dzie g艂osowa膰 za przyj臋ciem tego aktu.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Stanis艂awa Rogowskiego z Unii Pracy o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselStanislawRogowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Dobrze si臋 sta艂o, 偶e mamy dzisiaj mo偶no艣膰 przeprowadzenia drugiego czytania i - mam nadziej臋 - uchwalenia ustawy, kt贸rej projekt zosta艂 z艂o偶ony jeszcze w poprzedniej kadencji. Jego ustawowa finalizacja nie nast膮pi艂a g艂贸wnie z powodu wcze艣niejszego rozwi膮zania Sejmu, ale pojawi艂y si臋 r贸wnie偶 zarzuty, i偶 prace nad ustaw膮 toczy艂y si臋 w zbyt wolnym tempie i brak by艂o tu tak zwanej woli politycznej do jej uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselStanislawRogowski">Nie jest teraz najistotniejsze, czy tak w istocie by艂o. Wa偶ne, i偶 tak to postrzega艂a zainteresowana spo艂eczno艣膰, odczuwaj膮c z tego powodu zrozumia艂e zaniepokojenie i rozgoryczenie. Spo艂eczno艣膰 ta, dzisiaj oko艂o 100-tysi臋czna, stanowi niemal od chwili powstania Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego trwa艂y element narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PoselStanislawRogowski">Spo艂eczno艣膰 ta r贸偶nie by艂a w historii traktowana. Okresy pe艂nego r贸wnouprawnienia przeplata艂y si臋 z gorszymi, gdy zar贸wno stan prawny, jak i praktyka polityczna stwarza艂y stany nier贸wnego traktowania. W r贸偶nych okresach, tak偶e w pierwszych latach po drugiej wojnie 艣wiatowej, pojawia艂y si臋 zarzuty i pos膮dzenia o zbyt ma艂e przywi膮zanie do polsko艣ci. Wyp艂ywa艂o to, jak s膮dz臋, cz臋艣ciej z niewiedzy ni偶 ze z艂ej woli. Niemniej wywo艂ywa艂o poczucie krzywdy, bo przecie偶 (nie b臋d臋 rozwija膰 szerzej tego w膮tku) istnieje wiele pi臋knych 偶yciorys贸w mniej lub bardziej znanych os贸b wyznania ewangelicko-augsburskiego i 艣wiadczy to o czym艣 zupe艂nie innym.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PoselStanislawRogowski">Niekt贸rzy z wyznawc贸w tej religii wybrali prze艣ladowania i 艣mier膰, mog膮c przyj膮膰 proponowany przez okupanta w ostatniej wojnie spok贸j i wysok膮 pozycj臋. M贸wiono tu ju偶 o tym, wymieniaj膮c nazwisko biskupa Juliusza Bursche. Ja dodam, 偶e r贸wnie偶 m臋cze艅sk膮 艣mier膰 poni贸s艂 jego brat, profesor teologii Edmund Bursche. Te przyk艂ady s膮 jednak wci膮偶 ma艂o znane i ma艂o eksponowane.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PoselStanislawRogowski">Skoro wi臋c w 1989 r. postanowiono uregulowa膰 status poszczeg贸lnych Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych odr臋bnymi ustawami, co czyniono ju偶 w okresie mi臋dzywojennym i co jest zgodne z obecnym zapisem konstytucyjnym, Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski jako jeden z pierwszych powinien mie膰 tak膮 ustaw臋. Przy okazji nasuwa si臋 jednak zasadnicza w膮tpliwo艣膰, czy dobrze si臋 sta艂o, 偶e wybrano w艂a艣nie tak膮 drog臋 - drog臋 odr臋bnej regulacji. Rozumiemy kontekst historyczny, w jakim powstawa艂a pierwsza ustawa w 1989 r. o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego, i obawy o przysz艂o艣膰 polityki pa艅stwa, kt贸re zdeterminowa艂y tre艣膰 ustawy, rozbudowan膮 i szczeg贸艂ow膮. Niemniej jednak precedens ten zrodzi艂 uzasadnione roszczenia ze strony innych Ko艣cio艂贸w o wydanie podobnych ustaw. W 1991 r. ustaw臋 otrzyma艂 Ko艣ci贸艂 prawos艂awny. Dzi艣 zapewne uchwalimy dwie kolejne. W przygotowaniu znajduje si臋 kilka nast臋pnych.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PoselStanislawRogowski">Trzeba jasno postawi膰 spraw臋: W tym stanie rzeczy nie b臋dzie mo偶na odm贸wi膰 prawa posiadania takich ustaw 偶adnemu, nawet najmniejszemu, zwi膮zkowi wyznaniowemu, je偶eli tylko b臋dzie sobie tego 偶yczy艂. 呕adne dodatkowe kryterium, jak na przyk艂ad liczba wiernych, liczba jednostek organizacyjnych, nie ma tu nic do rzeczy, je偶eli stoimy - a chyba tak jest - na gruncie r贸wno艣ci wyzna艅. Mo偶e wi臋c doj艣膰 do paradoksalnej sytuacji istnienia kilkudziesi臋ciu niemal jednobrzmi膮cych ustaw, nie mo偶e tu by膰 bowiem istotnych r贸偶nic w podstawowych kwestiach statusu prawnego. Czy wi臋c nie by艂oby lepiej w przysz艂o艣ci, mo偶e niedalekiej, uczyni膰 pewn膮 pr贸b臋 stworzenia jednego aktu stanowi膮cego zasadnicz膮 podstaw臋 prawa wyznaniowego w Polsce i reguluj膮cego jednakowo status wszystkich Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych. Pewnym precedensem jest tu ustawa z 1989 r. o gwarancjach wolno艣ci sumienia i wyznania, dotycz膮ca wszystkich wyzna艅, bo og贸艂u obywateli. Oczywi艣cie dostrzegamy nie艂atwy kontekst rozmaitych uwarunkowa艅 i trudno艣ci w ustosunkowaniu si臋 do fakt贸w ju偶 dokonanych i tych, kt贸re mog膮 nast膮pi膰 w najbli偶szej przysz艂o艣ci. Ustaw臋 tak膮 musz膮 poprzedzi膰 tak偶e rozstrzygni臋cia konstytucyjne - to trzeba sobie jasno powiedzie膰. Niemniej jednak trzeba o niej my艣le膰 i d膮偶y膰 do takich rozwi膮za艅.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PoselStanislawRogowski">Nie umniejsza to w niczym woli pos艂贸w klubu Unii Pracy uchwalenia niniejszej ustawy, bo takie s膮 obecne uwarunkowania i stan prawny. Tre艣膰 ustawy i jej forma s膮 w zasadzie poprawne i nie nasuwaj膮 wi臋kszych w膮tpliwo艣ci. Nie b臋dziemy wi臋c wnosi膰 偶adnych szczeg贸艂owych poprawek, tym bardziej i偶 taki w艂a艣nie kszta艂t ustawy jest efektem wsp贸艂pracy organ贸w pa艅stwa i w艂adz Ko艣cio艂a, uczestnicz膮cych w pracach komisji i podkomisji i zgadzaj膮cych si臋 na jej tre艣膰. Oczywi艣cie m贸g艂bym zaznaczy膰, 偶e w tek艣cie projektu ustawy s膮 takie uregulowania, kt贸rych brak by niczego nie zmieni艂; po prostu - moim zdaniem - s膮 zb臋dne, na przyk艂ad zapis art. 3 i art. 11. Ale mo偶na zrozumie膰 racje zainteresowanych, kt贸rzy woleli, aby w ustawie by艂o nawet o kilka artyku艂贸w i ust臋p贸w za du偶o ani偶eli za ma艂o. Tote偶 klub Unii Pracy b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem omawianej ustawy, przede wszystkim w wyniku niezmiennego popierania zasady r贸wnouprawnienia Ko艣cio艂贸w i wyzna艅, zar贸wno w teorii, jak i w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo. Panie po艣le, prosz臋 chwileczk臋 pozosta膰. Czy mam rozumie膰 pa艅sk膮 wypowied藕 jako wniosek o przyst膮pienie do prac nad swoistym kodeksem prawa wyznaniowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselStanislawRogowski">Tak, taka w艂a艣nie by艂a moja intencja, panie marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To jest jakby wyzwanie rzucone komisji, kt贸ra przygotowa艂a t臋 ustaw臋, aby przyst膮pi艂a do ewentualnej pracy nad...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselStanislawRogowski">Tak, panie marsza艂ku, jest to w艂a艣nie intencj膮 moj膮 i mojego klubu, 偶eby si臋 tym zaj臋艂a ta komisja, jak r贸wnie偶 te kluby i komisje, kt贸re czuj膮 si臋 kompetentne w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu uprzejmie za wyg艂oszenie przem贸wienia.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Kazimierza Wilka z Konfederacji Polski Niepodleg艂ej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselKazimierzWilk">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wyst膮pi膰 w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodleg艂ej jako pose艂 ze 艢l膮ska Cieszy艅skiego.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselKazimierzWilk">Ustaw膮 o unormowaniu stosunk贸w prawnych mi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂em Ewangelicko-Augsburskim otwieramy - oby tak si臋 sta艂o - now膮 kart臋 polskiej tolerancji.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PoselKazimierzWilk">Ustawa dotyczy Ko艣cio艂a ewangelickiego, kt贸ry zapisa艂 si臋 w historii Polski czterema wiekami istnienia. Prze偶ywa艂 okresy wielko艣ci i upadku. Ju偶 od zarania swego istnienia w naszym kraju ewangelicyzm by艂 zaczynem wielu dzia艂a艅, dzi臋ki kt贸rym wiek XVI sta艂 si臋 z艂otym wiekiem. Ustawa ta jest potrzebna dla jasnego i jednoznacznego okre艣lenia wzajemnych relacji mi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂em Ewangelicko-Augsburskim, dla okre艣lenia zasad dzia艂ania tego Ko艣cio艂a w warunkach demokratycznego pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PoselKazimierzWilk">Uchwalenie tej ustawy b臋dzie dowodem zwyci臋stwa ducha demokracji i wsp贸艂pracy wszystkich Polak贸w, bez wzgl臋du na r贸偶nice wyznaniowe. Wszyscy jeste艣my obywatelami Rzeczypospolitej i chcemy j膮 budowa膰 sprawiedliw膮 i demokratyczn膮. W dziele tym nie mo偶e zabrakn膮膰 ewangelik贸w (tutaj najlepszym przyk艂adem jest 艢l膮sk Cieszy艅ski), kt贸rzy wsp贸lnie z chrze艣cijanami innych wyzna艅 chc膮 pracowa膰 dla dobra naszej ojczyzny. Do tej wsp贸艂pracy zaprasza艂 papie偶 Jan Pawe艂 II, kiedy podczas pobytu w Polsce przemawia艂 w ewangelickim ko艣ciele 艢wi臋tej Tr贸jcy w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PoselKazimierzWilk">Panie i Panowie Pos艂owie! Chcia艂bym bardzo kr贸tko ustosunkowa膰 si臋 do spraw maj膮tkowych: Dla Ko艣cio艂a pierwszoplanowe s膮 sprawy dotycz膮ce mo偶liwo艣ci prowadzenia dzia艂alno艣ci zwi膮zanej z jego misj膮, natomiast sprawy materialne, cho膰 wa偶ne, powinny by膰 drugorz臋dne.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PoselKazimierzWilk">W imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodleg艂ej chcia艂bym o艣wiadczy膰 i zapewni膰, 偶e b臋dziemy g艂osowa膰 za przyj臋ciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Henryka Dyrd臋 z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselHenrykDyrda">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej opracowany zosta艂 przez zesp贸艂 roboczy, w sk艂ad kt贸rego weszli przedstawiciele konsystorza Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego oraz przedstawiciele Urz臋du Rady Ministr贸w. Projekt rz膮dowy w listopadzie 1993 r. skierowany zosta艂 do Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych i obecnie w poprawionej wersji przedstawiony jest Wysokiej Izbie. Nale偶y podkre艣li膰, 偶e projekt dotyczy uregulowa艅, kt贸re w powojennej historii Polski by艂y niejednokrotnie pomijane, utrzymywane w tymczasowo艣ci, poddawane r贸偶nym ideologicznym naciskom, zwykle ze szkod膮 dla wiernych skupionych w Ko艣cio艂ach czy zwi膮zkach wyznaniowych. W III Rzeczypospolitej konieczno艣膰 uregulowa艅 prawnych w tym zakresie jest odczuwana zar贸wno przez pa艅stwo polskie, jak i Ko艣cio艂y oraz wiernych. Proces normowania wzajemnych stosunk贸w mi臋dzy Ko艣cio艂ami i pa艅stwem ju偶 si臋 zreszt膮 rozpocz膮艂. Klub Parlamentarny BBWR popiera regulacje dokonywane z mocy ustaw sejmowych, nie wykluczaj膮cych, rzecz jasna, innych przewidzianych w nich form wsp贸艂pracy.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PoselHenrykDyrda">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy podzielony zosta艂 na sze艣膰 rozdzia艂贸w zawieraj膮cych, jak czytamy w uzasadnieniu (druk nr 69), regulacje dotycz膮ce najwa偶niejszych dziedzin dzia艂alno艣ci Ko艣cio艂a. Pomin臋 tu prezentacj臋 tre艣ci poprawionego projektu, dost臋pnego obywatelom pos艂om i zreferowanego przez pani膮 pose艂 sprawozdawc臋, cho膰 zamierzam jeszcze odwo艂a膰 si臋 do uzasadnienia za艂膮czonego do projektu pierwotnego.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PoselHenrykDyrda">Przede wszystkim nale偶y wyrazi膰 zadowolenie z uko艅czenia prac nad projektem ustawy prowadzonych przez przedstawicieli Urz臋du Rady Ministr贸w i przedstawicieli Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego oraz prac komisji. Zmiany, jakie proponuje Komisja Administracji i Spraw Wewn臋trznych, dotycz膮 przede wszystkim trybu regulowania roszcze艅 maj膮tkowych Ko艣cio艂a, a tak偶e zwi臋kszenia stopnia precyzji niekt贸rych sformu艂owa艅.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PoselHenrykDyrda">Przekszta艂cenia w艂asno艣ciowe, jakie dokona艂y si臋 na ziemiach Polski po 1945 r., w wyniku politycznych przemian po II wojnie 艣wiatowej b膮d藕 te偶 zmiany ustroju Polski, i ich skutki s膮 obecnie do艣膰 trudn膮 materi膮 prawn膮. By艂o wiele krzywd, kt贸re, jak si臋 wydaje, s膮 trudne do naprawienia. Decyzj膮 aliant贸w z 1945 r. usta艂a ci膮g艂o艣膰 ustawodawstwa niemieckiego na Ziemiach Zachodnich i P贸艂nocnych Polski. Decyzje te zosta艂y nast臋pnie potwierdzone w traktatach mi臋dzynarodowych mi臋dzy Polsk膮 a Republik膮 Federaln膮 Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PoselHenrykDyrda">W tej sytuacji roszczenia Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego dotycz膮ce m.in. nieruchomo艣ci po艂o偶onych na Ziemiach Zachodnich i P贸艂nocnych, kt贸re by艂y przed 1945 r. w艂asno艣ci膮 niemieckich podmiot贸w prawnych, nie dzia艂aj膮cych po 1945 r., w brzmieniu ustawy winny opiera膰 si臋 na ustawach Rzeczypospolitej Polskiej zgodnych z normami prawa mi臋dzynarodowego, prawami cz艂owieka i ustawami o wolno艣ci religijnej.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PoselHenrykDyrda">W tym kierunku w艂a艣nie, jak si臋 wydaje, id膮 poprawki wniesione przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych w zakresie trybu regulacji maj膮tkowych, kt贸re nie mog膮 by膰, rzecz jasna, bezpo艣redni膮 konsekwencj膮 wcze艣niejszych tytu艂贸w prawnych obowi膮zuj膮cych w pa艅stwie niemieckim. W tym wzgl臋dzie Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform popiera przeprowadzone zmiany w brzmieniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PoselHenrykDyrda">Pewne niejasno艣ci w projekcie ustawy mo偶na zauwa偶y膰 natomiast, je艣li chodzi o mo偶liwo艣膰 tworzenia i znoszenia jednostek organizacyjnych Ko艣cio艂a poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Jednostki takie mog艂yby by膰 tworzone i znoszone na podstawie przepis贸w prawa wewn膮trzko艣cielnego (art. 8). Mog艂yby uzyskiwa膰 osobowo艣膰 prawn膮 w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 7 pkt 1), na mocy rozporz膮dzenia, ewentualnie powiadomienia ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w. Si艂膮 rzeczy, jednostki takie musia艂yby podlega膰 przepisom prawa pa艅stwa, na kt贸rego terytorium si臋 znajduj膮, co zawarte jest w art. 4 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PoselHenrykDyrda">Ustalenia powy偶sze s膮 niejasne nie tylko w kontek艣cie og贸lnego tytu艂u dokumentu reguluj膮cego stosunki wzajemne pa艅stwa i Ko艣cio艂a w Rzeczypospolitej Polskiej, ale te偶 w kontek艣cie wyja艣nie艅 zawartych w uzasadnieniu, kt贸re nie dotycz膮, w gruncie rzeczy, brzmienia artyku艂贸w w projekcie ustawy. Przede wszystkim nie dotycz膮 tworzenia nowych jednostek administracyjnych poza krajem, a jedynie ju偶 istniej膮cej struktury potwierdzonej dekretem prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 grudnia 1952 r. Nie wyja艣niaj膮 r贸wnie偶 trybu znoszenia lub przekszta艂cenia takich jednostek przez Ko艣ci贸艂, co zawiera projekt ustawy. Precyzuj膮 jedynie, i偶 po powrocie w艂adz konstytucyjnych do wyzwolonej Polski duchowy zwierzchnik polskiego Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego na obczy藕nie z艂o偶y swe funkcje na I Synodzie Ko艣cio艂a. Zapis taki jest zawarty w dekrecie prezydenta Rzeczypospolitej. Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski, podobnie jak wszystkie Ko艣cio艂y i zwi膮zki wyznaniowe w Rzeczypospolitej Polskiej, podlega polskiej konstytucji i ustawodawstwu zwyk艂emu, kt贸re w ostatnich zw艂aszcza latach coraz wyra藕niej potwierdzaj膮 wolno艣ci religijne i swobod臋 sprawowania kultu.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#PoselHenrykDyrda">Projekt ustawy cz臋sto powo艂uje si臋 na odno艣ne ustawy dotycz膮ce wolno艣ci religijnej, co jest rzecz膮 zrozumia艂膮. Jest to jednak偶e tylko cz臋艣膰 polskiego ustawodawstwa og贸lnego. Nieuwzgl臋dnienie go wprost w brzmieniu ustawy mo偶e prowadzi膰 do r贸偶norodnych b艂臋d贸w w interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#PoselHenrykDyrda">Klub Parlamentarny BBWR uwa偶a, i偶 wyja艣nienie podniesionych tu niejasno艣ci w projekcie ustawy przyczyni si臋 do wi臋kszej precyzji dokumentu, kt贸ry ma wszak przez lata s艂u偶y膰 dobru pa艅stwa polskiego i wiernych Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Klub Parlamentarny BBWR poprze taki projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W imieniu k贸艂 parlamentarnych nikt si臋 nie zg艂osi艂.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka sprawozdawczyni nie pragnie zabra膰 g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A zatem zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Do trzeciego czytania projektu ustawy przyst膮pimy w ko艅cowej cz臋艣ci posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 4 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych o rz膮dowym projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 75 i 276).</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 ponownie o zabranie g艂osu sprawozdawczyni臋 komisji pani膮 pos艂ank臋 Ma艂gorzat臋 Winiarczyk-Kossakowsk膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W drugiej cz臋艣ci swojego wyst膮pienia chcia艂abym przedstawi膰 stanowisko Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych dotycz膮ce rz膮dowego projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 75).</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Komisja po rozpatrzeniu tego projektu na posiedzeniu w dniach 7 grudnia 1993 r., a tak偶e 8 i 16 lutego 1994 r. oraz na dw贸ch posiedzeniach podkomisji postanowi艂a wyst膮pi膰 do Wysokiej Izby z wnioskiem, aby raczy艂a uchwali膰 projekt w brzmieniu przedstawionym przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych (druk nr 276).</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Okre艣lenie sytuacji prawnej zwi膮zk贸w wyznaniowych w nowej sytuacji polityczno-spo艂ecznej wychodzi naprzeciw jednej z g艂贸wnych zasad ustrojowych naszego pa艅stwa, jak膮 jest zasada wolno艣ci sumienia i wyznania. Zachowane w mocy przepisy konstytucyjne po wej艣ciu w 偶ycie 藵ma艂ej konstytucji藵 z 1992 r. stwierdzaj膮, 偶e nasi obywatele maj膮 r贸wne prawa bez wzgl臋du na wyznanie. Naruszenie tej zasady przez jakiekolwiek po艣rednie lub bezpo艣rednie uprzywilejowanie albo ograniczenie w prawach ze wzgl臋du na wyznanie podlega u nas karze. Wszystkie legalnie istniej膮ce Ko艣cio艂y i zwi膮zki wyznaniowe mog膮 swobodnie wype艂nia膰 swoje funkcje religijne. Przepisy konstytucyjne utrzymuj膮c w mocy rozdzia艂 Ko艣cio艂a od pa艅stwa stwierdzaj膮, 偶e sytuacj臋 prawn膮 i maj膮tkow膮 zwi膮zk贸w wyznaniowych okre艣laj膮 ustawy. Odnosi si臋 to w pe艂ni do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Ustawowa droga regulacji prawnej zosta艂a w tym wypadku zastosowana podobnie jak w odniesieniu do innych tradycyjnych Ko艣cio艂贸w dzia艂aj膮cych od wiek贸w w Polsce. Konieczno艣膰 przygotowania projektu ustawy jest te偶 oczywista z innego powodu, a mianowicie lakoniczno艣ci dekretu z dnia 5 wrze艣nia 1947 r., kt贸ry do tej pory obowi膮zuje w stosunku do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego. Ponadto dekret ten dotyczy r贸wnie偶 dw贸ch innych zwi膮zk贸w wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W II Rzeczypospolitej Polskiej ewangelicy reformowani skupiali si臋 w dw贸ch o艣rodkach: wile艅skim i warszawskim. Odr臋bno艣膰 organizacyjna utrzyma艂a si臋 do ko艅ca istnienia II Rzeczypospolitej. Rz膮d carski utrzymywa艂 odr臋bno艣膰 organizacyjn膮 Jednoty Wile艅skiej ze wzgl臋d贸w politycznych, pragn膮c oddzieli膰 polskie 艣rodowiska ewangelicko-reformowane ziem litewskich od 艣rodowisk ewangelickich w centralnej Polsce. W okresie mi臋dzywojennym Ko艣ci贸艂 wile艅ski liczy艂 ok. 10 tys. wiernych i nie doczeka艂 si臋 regulacji swego bytu prawnego na nowych podstawach. Przez ca艂y okres dwudziestolecia mi臋dzywojennego obowi膮zywa艂y go przepisy z czas贸w zabor贸w, zawarte w art. 984 i art. 986 ustawy 藵wyzna艅 obcych藵, kt贸re nada艂y temu Ko艣cio艂owi ustr贸j synodalny. Natomiast Ko艣ci贸艂 Reformowany, zwany Jednot膮 Warszawsk膮 (liczy艂a ona ok. 20 tys. wiernych), podlega艂 ukazowi carskiemu z 1849 r. i posiada艂 ustr贸j synodalno-prezbiteria艅ski. W 艣wietle tych przepis贸w organa ko艣cielne mia艂y du偶膮 samodzielno艣膰 i niezale偶no艣膰 od w艂adz pa艅stwowych, ograniczon膮 jedynie powszechnie obowi膮zuj膮cymi ustawami i wynikaj膮cymi z art. 986 wymienionej ustawy uprawnieniami rz膮du do zatwierdzania wyboru prezesa i wiceprezesa kolegium synodu. Zachowanie odr臋bno艣ci obu Ko艣cio艂贸w, tzn. wile艅skiego i warszawskiego, spowodowa艂o, 偶e niezale偶nie od siebie zabiega艂y one o uregulowanie swojej sytuacji prawnej na nowych podstawach. Projekty ustaw z 1921 i 1927 r. nie doczeka艂y si臋 uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Sytuacj臋 prawn膮 Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego reguluje obecnie dekret z 5 wrze艣nia 1947 r. o uregulowaniu po艂o偶enia prawnego Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego, Ko艣cio艂a Mariawickiego i Ko艣cio艂a Starokatolickiego. Przyznaje on omawianemu Ko艣cio艂owi prawo dzia艂ania na terenie ca艂ego kraju oraz rz膮dzenia si臋 w艂asnymi przepisami. Dekret z 5 wrze艣nia 1947 r. jest lakoniczny. W odniesieniu do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego stwierdza, 偶e Ko艣ci贸艂 ten - jak wspomnia艂am - uzyska艂 charakter zwi膮zku religijnego prawnie uznanego na terenie ca艂ego kraju i 偶e zwi膮zki wewn臋trzne b臋dzie m贸g艂 okre艣la膰 na podstawie swego prawa wewn臋trznego, podlegaj膮cego zatwierdzeniu przez Rad臋 Ministr贸w. Dekret nie uregulowa艂 wi臋c kwestii organizacji Ko艣cio艂a, nie postanawia艂 o osobowo艣ci prawnej tego podmiotu prawa ani nie regulowa艂 spraw maj膮tkowych.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Uprawnienie Rady Ministr贸w do zatwierdzania praw wewn臋trznych zwi膮zk贸w wyznaniowych zosta艂o nie opublikowan膮 uchwa艂膮 Rady Ministr贸w z dnia 10 lipca 1965 r. przekazane dyrektorowi 贸wczesnego Urz臋du ds. Wyzna艅. Dyrektor wymienionego urz臋du decyzj膮 z dnia 10 pa藕dziernika 1968 r. zatwierdzi艂 prawo wewn臋trzne Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego, przyj臋te przez synod tego Ko艣cio艂a w dniu 28 stycznia 1968 r.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Reformowany ma 10 parafii, 12 ko艣cio艂贸w i kaplic oraz ponad 4 tys. wyznawc贸w. Ko艣ci贸艂 ten nale偶y do Polskiej Rady Ekumenicznej, podobnie jak i Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Augsburski. Ponadto nale偶y do 艢wiatowej Federacji Ko艣cio艂贸w Reformowanych i 艢wiatowej Rady Ko艣cio艂贸w. Kandydaci na duchownych kszta艂c膮 si臋 w Chrze艣cija艅skiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Duchownych jest obecnie 7. Ko艣ci贸艂 ten ordynuje tylko m臋偶czyzn jako duchownych. Na synodzie Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w RP, kt贸ry odby艂 si臋 w maju 1991 r., nast膮pi艂o przy艂膮czenie do niego polskich parafii ewangelicko-reformowanych na obczy藕nie z r贸wnoczesnym rozwi膮zaniem ich dotychczasowego emigracyjnego Ko艣cio艂a.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Prace nad projektem ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego rz膮d podj膮艂 we wrze艣niu 1992 r., opieraj膮c si臋 na wcze艣niejszych rozmowach z konsystorzem tego Ko艣cio艂a. Rz膮dowy projekt zosta艂 zaakceptowany przez obie strony, tj. przez stron臋 rz膮dow膮 i stron臋 ko艣cieln膮. W pracach Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych brali udzia艂 przedstawiciele Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego. Projekt ustawy sk艂ada si臋 z 29 artyku艂贸w. Komisja Administracji i Spraw Wewn臋trznych uchwali艂a kilkana艣cie zmian, kt贸re s膮 zawarte w druku nr 276.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 2 zosta艂 rozszerzony przez dodanie ust. 3, 4 i 5. Podobnie jak w obowi膮zuj膮cych ju偶 ustawach wyznaniowych dotycz膮cych ko艣cio艂贸w, kt贸rych byt prawny zosta艂 uregulowany w drodze ustawowej po 1989 r., stwierdza si臋, 偶e Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Reformowany jest samodzielny i niezale偶ny od jakiejkolwiek pozakrajowej w艂adzy duchownej i 艣wieckiej.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W ust. 4 Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Reformowany uzyskuje potwierdzenie mo偶liwo艣ci wsp贸艂dzia艂ania z innymi ko艣cio艂ami w kraju i za granic膮 oraz uzyskuje prawo przynale偶no艣ci do organizacji mi臋dzyko艣cielnych i mi臋dzynarodowych organizacji wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Podobnie jak i inne ko艣cio艂y, r贸wnie偶 Ko艣ci贸艂 Reformowany b臋dzie mia艂 nie tylko faktycznie, ale te偶 formalnie prawo do otaczania opiek膮 duszpastersk膮 wsp贸艂wyznawc贸w spo艣r贸d os贸b innych narodowo艣ci zamieszka艂ych lub przebywaj膮cych w Polsce, o czym m贸wi ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Zmiany te nie budz膮 偶adnych w膮tpliwo艣ci komisji.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 8 zosta艂 rozszerzony przez dodatnie ust. 3 w brzmieniu niekontrowersyjnym dla komisji: 藵Parafie maj膮 prawo posiadania, zarz膮dzania oraz zak艂adania i poszerzania cmentarzy grzebalnych藵.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 11 w ust. 2 zamiast zwrotu 藵radiofonii i telewizji藵 jest zwrot 藵radiofonii lub telewizji藵. Lepiej oddaje to sens przepisu, poniewa偶 radiofonia i telewizja nie s膮 jedno艣ci膮.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 12 zosta艂 rozszerzony z trzech do pi臋ciu ust臋p贸w. Dotychczasowy ust. 2 podzielono na dwie cz臋艣ci jako ust. 2 i 3. W przepisie tym osobno uregulowano mo偶liwo艣膰 korzystania z praktyk religijnych w przypadku os贸b tymczasowo aresztowanych i osobno, je艣li chodzi o osoby skazane. Przepisy te s膮 paralelne do tych, kt贸re zawiera projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego.W art. 12 zosta艂 dodany ust. 5 w brzmieniu: 藵Dzieciom i m艂odzie偶y, korzystaj膮cym ze zorganizowanych form wypoczynku wakacyjnego zapewnia si臋 prawo uczestniczenia w nabo偶e艅stwach i wykonywania innych praktyk religijnych藵. Przepis ten jest formalnym wyrazem wolno艣ci wyznania, kt贸re w naszym pa艅stwie obejmuje r贸wnie偶 t臋 cz臋艣膰 naszego spo艂ecze艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-83.16" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art.13 dodano ust. 2 w brzmieniu analogicznym, jak w art. 29 ust. 2 ustawy o Ko艣ciele katolickim.</u>
          <u xml:id="u-83.17" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 15 zosta艂 przeredagowany i brzmi obecnie poprawniej, jego tre艣膰 jest teraz nast臋puj膮ca: 藵Instytucje pa艅stwowe i ko艣cielne wsp贸艂dzia艂aj膮 w dokumentacji, ochronie, konserwacji, udost臋pnianiu i upowszechnianiu zabytk贸w architektury ko艣cielnej i sztuki sakralnej, muze贸w, archiw贸w i bibliotek b臋d膮cych w艂asno艣ci膮 ko艣cieln膮, a tak偶e dzie艂 kultury i sztuki o motywach religijnych, stanowi膮cych wa偶n膮 cz臋艣膰 dziedzictwa kultury polskiej藵. W poprzedniej wersji artyku艂 ten m贸wi艂, 偶e instytucje pa艅stwowe i ko艣cielne wsp贸艂dzia艂aj膮 w ochronie konserwacji, co by艂o nielogiczne.</u>
          <u xml:id="u-83.18" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 16 po s艂owach 藵zbywania innych praw藵 dodano przymiotnik 藵maj膮tkowych藵, poniewa偶 o zbywanie takich praw w艂a艣nie chodzi艂o.</u>
          <u xml:id="u-83.19" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Chcia艂abym jeszcze powt贸rzy膰, 偶e panie i panowie pos艂owie otrzymaj膮 tekst autopoprawki, kt贸r膮 uchwali艂a Komisja Administracji i Spraw Wewn臋trznych. Autopoprawka dotyczy艂a w przypadku Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego art. 34, ale poniewa偶 analogicznie dotyczy r贸wnie偶 art. 19 ust. 5 omawianej ustawy, wnosimy o skre艣lenie tego ust臋pu. Nie b臋d臋 ju偶 powtarza艂a argumentacji, kt贸ra za tym przemawia.</u>
          <u xml:id="u-83.20" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Odno艣nie do art. 19, zmieniono jego tre艣膰 nadaj膮c mu form臋 podobn膮 do art. 34 ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Argumentacja merytoryczna jest tutaj podobna.</u>
          <u xml:id="u-83.21" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 20 jest powt贸rzeniem art. 35 ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. W projekcie omawianej ustawy dodano jeszcze pkt 2 stwierdzaj膮cy, 偶e wolne od op艂at celnych s膮:</u>
          <u xml:id="u-83.22" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">藵2) wysy艂ane przez ko艣cielne osoby prawne za granic臋 dary:</u>
          <u xml:id="u-83.23" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">a) na rzecz zagranicznych i mi臋dzynarodowych organizacji ewangelickich,</u>
          <u xml:id="u-83.24" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">b) przeznaczone dla ofiar kl臋sk 偶ywio艂owych i os贸b znajduj膮cych si臋 w szczeg贸lnej potrzebie藵.</u>
          <u xml:id="u-83.25" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W tej sprawie nie by艂o 偶adnych kontrowersji na forum komisji.</u>
          <u xml:id="u-83.26" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 21 ust. 2 dodano brakuj膮ce s艂owo, mianowicie po zwrocie 藵kaplic oraz藵 dodano s艂owo 藵miejsc藵. W obecnej formie przepis jest jasny i brzmi: 藵kaplic oraz miejsc zwyczajowo przyj臋tych w danej okolicy藵.</u>
          <u xml:id="u-83.27" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 24 ust. 6 odno艣nie do podmiot贸w, kt贸rych grunty nie mog膮 by膰 przedmiotem przywr贸cenia w艂asno艣ci na rzecz ko艣cio艂a, zosta艂 dodany zwrot: 藵rolnik贸w indywidualnych藵.</u>
          <u xml:id="u-83.28" who="#PoselMalgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 27 stwierdza tylko, 偶e wykaz jednostek organizacyjnych, b臋d膮cych osobami prawnymi, w dniu wej艣cia w 偶ycie ustawy, stanowi za艂膮cznik do ustawy. Za艂膮cznik taki zosta艂 do艂膮czony, podobnie jak i w przypadku Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Zmiana ta zosta艂a dokonana na wniosek Ko艣cio艂a, poniewa偶 nie minister - szef Urz臋du Rady Ministr贸w b臋dzie ustala艂 w drodze rozporz膮dzenia, kt贸re jednostki Ko艣cio艂a s膮 osobami prawnymi, ale sprawa ta zosta艂a poddana pod kontrol臋 Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-83.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance sprawozdawczyni.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm postanowi艂 o ograniczeniu debaty nad tym punktem porz膮dku dziennego do 5- minutowych wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do wys艂uchania tych偶e wyst膮pie艅.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszy zabierze g艂os pan pose艂 Jerzy Pistelok z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJerzyPistelok">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Rozpatrywana dzisiaj ustawa o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego dotyczy niewielkiej grupy wyznawc贸w, bo jest ich tylko oko艂o 4,5 tys. Nie oznacza to, 偶e ze wzgl臋du na ma艂膮 liczebno艣膰 prawa ich mia艂yby by膰 mniejsze lub w znacznym stopniu ograniczone. Podstaw膮 uregulowa艅 prawnych odnosz膮cych si臋 do ludzi wierz膮cych jest prawo do godno艣ci b臋d膮cej 藕r贸d艂em prawa i do wolno艣ci religijnej, nale偶nej ka偶demu cz艂owiekowi i ka偶dej religijnej spo艂eczno艣ci. S膮 to warto艣ci podstawowe dla wszystkich ludzi, zar贸wno chrze艣cijan, jak i niechrze艣cijan, wierz膮cych i niewierz膮cych. Jest rzecz膮 s艂uszn膮, aby Ko艣cio艂y mniejszo艣ciowe i zwi膮zki wyznaniowe mia艂y takie same lub analogiczne gwarancje wolno艣ciowe jak zapisane w konkordacie. Mam pewne w膮tpliwo艣ci, czy istotnie zapisy w obu dzisiaj przedstawianych ustawach daj膮 takie same gwarancje. Niekt贸re zapisy budz膮 pewne w膮tpliwo艣ci, m.in. art. 2 pkt 3, kt贸ry m贸wi, 偶e: 藵Ko艣ci贸艂 jest samodzielny i niezale偶ny od jakiejkolwiek pozakrajowej w艂adzy duchownej i 艣wieckiej藵. Mia艂bym pytanie: Czy w takim razie ten Ko艣ci贸艂 jest zale偶ny od krajowej w艂adzy duchownej i 艣wieckiej?</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PoselJerzyPistelok">Mam r贸wnie偶 mam pewne w膮tpliwo艣ci co do art. 12 pkt 2, kt贸ry m贸wi, 偶e: 藵Osoby tymczasowo aresztowane wyznania ewangelicko-reformowanego mog膮 wykonywa膰 praktyki religijne i wys艂uchiwa膰 nabo偶e艅stw transmitowanych przez 艣rodki masowego przekazu oraz za zgod膮 organu, do kt贸rego dyspozycji pozostaj膮, korzysta膰 z indywidualnej opieki duszpasterskiej藵. Oznacza to ni mniej, ni wi臋cej, 偶e aresztowany wyznawca tego Ko艣cio艂a mo偶e mie膰 kontakt z osob膮 duchown膮 wy艂膮cznie za zgod膮 szefa aresztu, w kt贸rym przebywa. Nie ma takich uregulowa艅 przyj臋tych w konkordacie. S膮dz臋, 偶e w ten spos贸b prawa tych os贸b s膮 ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PoselJerzyPistelok">Chcia艂bym jeszcze zwr贸ci膰 uwag臋 na to, 偶e ustawa, co wcze艣niej ju偶 by艂o powiedziane, d艂ugo czeka艂a na uregulowanie, poniewa偶 pierwotne rozstrzygni臋cia zapad艂y na mocy dekretu z 1947 r. Ustawa ta nie ma charakteru konwencji mi臋dzynarodowej z powodu braku po stronie Ko艣cio艂a podmiotowo艣ci publicznoprawnej. Jednak偶e w pa艅stwach Europy Zachodniej, takich jak Niemcy, Hiszpania czy W艂ochy, powsta艂a ju偶 praktyka zawierania um贸w z przedstawicielami Ko艣cio艂贸w innych ni偶 rzymskokatolickie. Umowy te s膮 藕r贸d艂em prawa do tworzenia prawa krajowego.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PoselJerzyPistelok">Ustawy dotycz膮ce zar贸wno Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego, jak i Reformowanego rozpatrywane s膮 dzisiaj w dosy膰 specyficznym momencie - na par臋 tygodni przed uchwaleniem konkordatu. S膮dz臋 wi臋c, 偶e wiele z uregulowa艅, kt贸re nie znalaz艂y si臋 w tych ustawach, powinno znale藕膰 si臋 w ustawie o ratyfikowaniu konkordatu - je偶eli zostanie to przyj臋te - nadaj膮cej tym mniejszo艣ciom religijnym takie same prawa, jakie przys艂uguj膮 wyznawcom obj臋tym konkordatem.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PoselJerzyPistelok">Mimo tych zastrze偶e艅 klub Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa膰 za przyj臋ciem ustawy, maj膮c na uwadze dopilnowanie, aby w ustawie o konkordacie te niejasno艣ci zosta艂y uregulowane.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Krzysztofa Budnika z Unii Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi膰 stanowisko Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna w sprawie projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Unia Demokratyczna przywi膮zuje du偶膮 wag臋 do realizacji konstytucyjnej zasady r贸wno艣ci wszystkich Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych istniej膮cych w Polsce. Wyrazem tego jest fakt, 偶e w listopadzie ubieg艂ego roku do Sejmu wp艂yn膮艂 projekt omawianej ustawy, b臋d膮cej inicjatyw膮 grupy pos艂贸w Unii Demokratycznej, zawarty w druku nr 47. Zosta艂 on wycofany po wp艂yni臋ciu tak samo brzmi膮cego rz膮dowego projektu tej ustawy, zawartego w druku nr 75. Uwa偶amy bowiem, 偶e waga spraw podlegaj膮cych regulacji omawianego projektu nakazuje, by by艂 on przedmiotem inicjatywy rz膮dowej.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PoselKrzysztofBudnik">Uczestnicy prac legislacyjnych nad projektem kierowali si臋 przede wszystkim ch臋ci膮 dostosowania postanowie艅 projektu do zapis贸w obowi膮zuj膮cych ju偶 innych tzw. ko艣cielnych ustaw partykularnych, a w szczeg贸lno艣ci ustaw o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego oraz Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PoselKrzysztofBudnik">Nale偶y stwierdzi膰, 偶e mechaniczne przenoszenie zapis贸w z ustaw dotycz膮cych innych Ko艣cio艂贸w nie zawsze jest jedyn膮 mo偶liwo艣ci膮 realizacji konstytucyjnej zasady r贸wno艣ci Ko艣cio艂贸w, a cz臋sto nie s艂u偶y budowaniu nowoczesnych rozwi膮za艅 systemowych, odpowiadaj膮cych wymogom prawid艂owej techniki legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna jest za szybkim uchwaleniem ustawy reguluj膮cej stosunki pa艅stwa i Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego. Jest to wa偶ne cho膰by ze wzgl臋du na sprawy maj膮tkowe, gdy偶 dalsze oddalanie w czasie realizacji roszcze艅 windykacyjnych tego Ko艣cio艂a mo偶e spowodowa膰 utrat臋 realnej mo偶liwo艣ci ich zaspokojenia.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#PoselKrzysztofBudnik">Maj膮c na uwadze przysz艂e prace legislacyjne nad projektami ustaw dotycz膮cych innych Ko艣cio艂贸w, a w przysz艂o艣ci, by膰 mo偶e, nad regulacjami ustawowymi o charakterze powszechnym, uniwersalnymi i wsp贸lnymi dla wszystkich Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych, pozwol臋 sobie przedstawi膰 kilka uwag i propozycji innej formy regulacji prawnej niekt贸rych spraw.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#PoselKrzysztofBudnik">W art. 1 ust. 3 projektu stanowi si臋, 偶e zmiany tej ustawy b臋d膮 wymaga艂y uprzedniej opinii konsystorza. Przepis ten sankcjonuje utrwalon膮 ju偶 w wolnej Rzeczypospolitej praktyk臋 i jest analogiczny do podobnych zapis贸w zawartych w innych ko艣cielnych ustawach partykularnych. Wydaje si臋, 偶e jest to materia, kt贸ra winna by膰 zawarta raczej w ustawie konstytucyjnej, gdy偶 w istocie dotyczy ona trybu uchwalania ustaw.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#PoselKrzysztofBudnik">G艂臋bokiego zastanowienia wymaga r贸wnie偶 ustalony system uzyskiwania osobowo艣ci prawnej przez jednostki organizacyjne poszczeg贸lnych Ko艣cio艂贸w. W szczeg贸lno艣ci w膮tpliwo艣ci budzi art. 4 ust. 2 projektu, zgodnie z kt贸rym nowo utworzone parafie osobowo艣膰 prawn膮 uzyskuj膮 z chwil膮 powiadomienia w艂a艣ciwego wojewody.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#PoselKrzysztofBudnik">Skoro przymiot osobowo艣ci prawnej ma ogromne znaczenie w obrocie prawnym, po偶膮dane wydaje si臋 wprowadzenie odpowiednich rejestr贸w prowadzonych przez w艂a艣ciwe organy s膮dowe lub cho膰by pozas膮dowe. W贸wczas osobowo艣膰 prawn膮 uzyskiwa艂oby si臋 z chwil膮 dokonania odpowiedniego wpisu do rejestru na mocy ostatecznego rozstrzygni臋cia uprawnionego organu. Tymczasem art. 4 ust. 2 jest nieprecyzyjny i w praktyce mog膮 powstawa膰 w膮tpliwo艣ci, na przyk艂ad co do okre艣lenia daty 藵chwili powiadomienia藵.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#PoselKrzysztofBudnik">Nie mo偶na r贸wnie偶 wykluczy膰 konieczno艣ci wydania decyzji o odmowie przyj臋cia powiadomienia, je偶eli nie b臋dzie ono spe艂nia膰 wymog贸w art. 4 projektu. Obecne brzmienie tego przepisu nie rozwi膮zuje wskazanych wy偶ej problem贸w.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#PoselKrzysztofBudnik">Projekt ustawy zawiera wiele postanowie艅 b臋d膮cych powt贸rzeniem podobnych zapis贸w obowi膮zuj膮cych ustaw dotycz膮cych innych Ko艣cio艂贸w. Nale偶膮 do nich regulacje odnosz膮ce si臋, na przyk艂ad, do opieki duszpasterskiej nad osobami przebywaj膮cymi w zak艂adach karnych czy ustalaj膮ce zakres obowi膮zk贸w podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#PoselKrzysztofBudnik">Za bardziej nowoczesne i zbli偶one do rozwi膮za艅 systemowych nale偶a艂oby uzna膰 umieszczenie odpowiednich regulacji we w艂a艣ciwych ustawach merytorycznych. Wskazane przyk艂ady winny wi臋c znale藕膰 swoje miejsce w Kodeksie karnym wykonawczym oraz w odpowiednich ustawach podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#PoselKrzysztofBudnik">Inne w膮tpliwo艣ci budzi art. 16 projektu. Skoro o statusie osoby prawnej rozstrzyga przede wszystkim Kodeks cywilny, powstaje pytanie, czy powo艂any art. 16 projektu jest przepisem szczeg贸lnym, wy艂膮czaj膮cym regulacje Kodeksu cywilnego, a przypisuj膮cym ko艣cielnej osobie prawnej jedynie te prawa maj膮tkowe, kt贸re s膮 w nim enumeratywnie wymienione? Wydaje si臋, 偶e nie takie s膮 intencje ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Liczne uwagi krytyczne, wskazane wy偶ej, nie odnosz膮 si臋 wy艂膮cznie do omawianego projektu, lecz raczej do pewnej utrwalonej praktyki legislacyjnej. Nie stanowi膮 one przeszkody do przyj臋cia projektu ustawy przed艂o偶onego przez komisj臋 z uwzgl臋dnieniem autopoprawki.</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#PoselKrzysztofBudnik">Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna, widz膮c konieczno艣膰 szybkiego uchwalenia przez Wysok膮 Izb臋 tej ustawy, jest za jej przyj臋ciem. Wierzymy, 偶e dyskryminacyjna polityka pa艅stwa wobec Ko艣cio艂贸w, naruszaj膮ca ich prawa do niezale偶no艣ci, a tak偶e obywatelskie prawa wolno艣ci sumienia i wyznania oraz wolno艣ci sprawowania kultu i praktyk religijnych, nale偶e膰 b臋dzie wy艂膮cznie do historii PRL.</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana Stanis艂awa Rogowskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselStanislawRogowski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Omawiany dzi艣 drugi ju偶 projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a, tym razem Ewangelicko-Reformowanego, wykazuje wiele podobie艅stw do rozpatrywanego w poprzednim punkcie porz膮dku dziennego projektu ustawy dotycz膮cej Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego. Podobie艅stwa dotycz膮 g艂贸wnie strony merytorycznej, chocia偶 nie brak te偶 identycznych, jednobrzmi膮cych zapis贸w. Niemniej, z czysto legislacyjnego punktu widzenia, niniejszy projekt wydaje si臋 nieco lepszy od poprzedniego, mimo i偶 podzielam uwagi mojego przedm贸wcy, 偶e rzeczywi艣cie, mo偶na by si臋 w nim doszuka膰 pewnych nie艣cis艂o艣ci. Dlaczego lepszy? G艂贸wnie ze wzgl臋du na sw膮 zwarto艣膰 i brak zb臋dnych tre艣ci. By膰 mo偶e wp艂yn膮艂 na to fakt, 偶e czas jego powstania by艂 p贸藕niejszy ani偶eli poprzedniego projektu, i to pozwoli艂o na cz臋艣ciowo dos艂owne odwzorowanie, a jednocze艣nie unikanie nadmiernego rozbudowania tre艣ci.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselStanislawRogowski">Ko艣ci贸艂 Ewangelicko-Reformowany w Polsce jest mniej liczny od Ewangelicko-Augsburskiego. St膮d te偶 zapewne, godne zreszt膮 uwagi i uznania, rezygnacje z niekt贸rych uprawnie艅, jakie maj膮 ju偶 inne Ko艣cio艂y, np. z odr臋bnego duszpasterstwa wojskowego. Dobrze to 艣wiadczy o w艂adzach i cz艂onkach tego Ko艣cio艂a, 偶e pragn膮 dostosowa膰 status prawny do swoich ch臋ci i mo偶liwo艣ci, a nie chc膮 odwzorowania statusu prawnego ze wszystkimi punktami. Nasuwaj膮 si臋 jednak refleksje, prezentowane ju偶 przeze mnie przy okazji omawianej poprzednio ustawy. Czy nale偶y w przysz艂o艣ci kontynuowa膰 w艂a艣nie tak膮 polityk臋 stanowienia ustaw dla poszczeg贸lnych Ko艣cio艂贸w? Przecie偶 bez wzgl臋du na ich liczebno艣膰 i zasi臋g oddzia艂ywania, podstawa prawna powinna by膰 w pa艅stwie prawa identyczna, a wi臋c zgrupowana w jednej ustawie. R贸偶nice wynikaj膮ce z woli zainteresowanych mog艂yby by膰 wyartyku艂owane cz臋艣ciowo w samej takiej ustawie, a cz臋艣ciowo za艣 w aktach ni偶szego rz臋du, albo w ustawach szczeg贸艂owych, reguluj膮cych poszczeg贸lne dziedziny 偶ycia, w ustawach podatkowych, Kodeksie post臋powania karnego - na co zwr贸ci艂 uwag臋 r贸wnie偶 pan pose艂 Budnik.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PoselStanislawRogowski">Ze wzgl臋du na znaczne podobie艅stwo omawianych dzi艣 projekt贸w, wszystkie uwagi szczeg贸艂owe wypowiedziane przeze mnie w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy, w debacie nad poprzednim punktem porz膮dku dziennego, s膮 aktualne r贸wnie偶 i teraz. Nie b臋d臋 wi臋c zabiera艂 czasu Wysokiej Izbie ich powtarzaniem.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PoselStanislawRogowski">Chcia艂bym jednak zasygnalizowa膰 pewien problem, kt贸ry stanie przed nami, by膰 mo偶e ju偶 nied艂ugo. Ot贸偶 w perspektywie ewentualnego uchwalenia ustawy upowa偶niaj膮cej prezydenta do ratyfikacji konkordatu musimy by膰 przygotowani na nowelizacj臋 uchwalonych wcze艣niej ustaw, r贸wnie偶 tych, kt贸re - mam nadziej臋 - uchwalimy ju偶 dzisiaj. Trudno bowiem wyobrazi膰 sobie, aby w pa艅stwie deklaruj膮cym konstytucyjn膮 r贸wno艣膰 wyzna艅 i Ko艣cio艂贸w m贸g艂 istnie膰 - 艣wiadomie w chwili obecnej wprowadzany, a nie wynikaj膮cy z zasz艂o艣ci historycznych - stan nier贸wno艣ci praw i obowi膮zk贸w. Nie wyobra偶amy sobie wr臋cz, aby rz膮d przesy艂aj膮c do Sejmu tekst konkordatu nie przedstawi艂 jednocze艣nie projekt贸w odpowiednich zmian w istniej膮cych ju偶 ustawach, stwarzaj膮cych stan r贸wnouprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PoselStanislawRogowski">Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze, oczywi艣cie, w g艂osowaniu niniejszy projekt. Jest w nim przejaw owej zasady r贸wno艣ci Ko艣cio艂贸w i wyzna艅, o kt贸rej przed chwil膮 m贸wi艂em, r贸wno艣ci bez wzgl臋du na liczebno艣膰, stan organizacyjny i mo偶liwo艣ci dzia艂ania.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Kazimierza Wilka z Konfederacji Polski Niepodleg艂ej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselKazimierzWilk">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodleg艂ej nie wnosi zastrze偶e艅 do sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych o rz膮dowym projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego. Nie b臋d臋 pa艅stwu zabiera艂 czasu. B臋dziemy g艂osowa膰 za przyj臋ciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako ostatniego prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Henryka Dyrd臋 z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselHenrykDyrda">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej wraz z projektem podstawowego aktu wykonawczego dotyczy stosunkowo niewielkiej, bo licz膮cej ok. 4,5 tysi膮ca wyznawc贸w, wsp贸lnoty maj膮cej charakter zwi膮zku wyznaniowego, uznanego na obszarze ca艂ego pa艅stwa na mocy dekretu z 1947 r. Podobnie jak w stosunku do innych zwi膮zk贸w wyznaniowych i Ko艣cio艂贸w w Polsce istnieje i w tym przypadku potrzeba regulacji maj膮cych rang臋 norm ustawowych. Rz膮dowy projekt takiej regulacji zosta艂 opracowany przez zesp贸艂 roboczy, w sk艂ad kt贸rego weszli przedstawiciele Biura do Spraw Wyzna艅 Urz臋du Rady Ministr贸w oraz przedstawiciele w艂adz Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego, i przedstawiony Wysokiej Izbie w listopadzie 1993 r. Po rozpatrzeniu projektu przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych wspomniany projekt ponownie zostaje przedstawiony Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselHenrykDyrda">Za podstaw臋 do opracowania niniejszego projektu ustawy uznano - jak czytamy w uzasadnieniu - uchwalone wcze艣niej ustawy wyznaniowe o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a katolickiego i o stosunku pa艅stwa do Polskiego Autokefalicznego Ko艣cio艂a Prawos艂awnego. Z uwagi jednak na specyfik臋 Ko艣cio艂a - szczeg贸lnie do艣膰 niewielk膮 liczb臋 wyznawc贸w - projekt nie zawiera niekt贸rych ustale艅 obecnych we wcze艣niejszych ustawach, na przyk艂ad odno艣nie kapelan贸w wojskowych czy wy偶szych uczelni teologicznych. Pewn膮 jednolito艣膰 w brzmieniu ustaw dotycz膮cych Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych nale偶y uzna膰 za rzecz pozytywn膮. Umacnia bowiem przekonanie o wolno艣ci religijnej i wolno艣ci sprawowania kultu - potwierdzonej zreszt膮 w ustawach - i niedyskryminacji os贸b z uwagi na przekonania religijne (zgodnie z konstytucyjnymi zasadami pa艅stwa polskiego). Ma to obecnie du偶e znaczenie, bowiem praktyka ostatnich kilkudziesi臋ciu lat narusza艂a istotne dobra Ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych tak w dziedzinie maj膮tkowej, jak i sprawowania kultu. O ile naprawienie krzywd maj膮tkowych wynikaj膮cych z funkcjonowania poprzedniego systemu jest czasem trudne, o tyle w innych dziedzinach nale偶y zmierza膰 do szybkiego usuwania dotychczasowych niejasno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselHenrykDyrda">Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform popiera projekt ustawy w wersji przedstawionej przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych wraz z projektem podstawowego aktu wykonawczego dotycz膮cego ustalania wykazu os贸b prawnych Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 uprzejmie panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">By艂o to ostatnie wyst膮pienie w imieniu klub贸w.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka sprawozdawczyni nie zamierza przemawia膰.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A zatem prosz臋 o zabranie g艂osu ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w pana Micha艂a Str膮ka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Pozwol臋 sobie przede wszystkim podzi臋kowa膰 Wysokiej Izbie i cz艂onkom komisji za 偶yczliwy stosunek do projekt贸w ustaw przedstawionych przez rz膮d. Ze swej strony chc臋 zg艂osi膰 tylko dwie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Po pierwsze, projekty te powstawa艂y od 1991 r. Z jednej strony mo偶na krytycznie oceni膰 szybko艣膰 prac nad tymi projektami, ale z drugiej strony - to tempo 艣wiadczy o tym, 偶e polityka wyznaniowa w Polsce jest niezmienna. Rz膮dy si臋 zmieniaj膮, a nawet ustroje - ustawa, do kt贸rej tutaj wracali艣my, pochodzi z 1989 r. - a w sprawach dotycz膮cych stosunk贸w pomi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂em zachowujemy si臋 w spos贸b stabilny i konsekwentny. Spok贸j tej dyskusji jest r贸wnie偶 dowodem na to, 偶e stosunki pomi臋dzy pa艅stwem a Ko艣cio艂em w Polsce uk艂adaj膮 si臋 w spos贸b prawid艂owy.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Po drugie, projekty powstawa艂y w 艣cis艂ej wsp贸艂pracy administracji rz膮dowej, Urz臋du Rady Ministr贸w z przedstawicielami zainteresowanych Ko艣cio艂贸w. Wszystkie uwagi, kt贸re komisja zechcia艂a wnie艣膰 do tego projektu, akceptujemy. Pozostaje mi w tej chwili tylko prosi膰 Wysok膮 Izb臋 o uchwalenie przedstawionych projekt贸w.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusj臋, skoro nikt si臋 wi臋cej nie zg艂asza.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Do trzeciego czytania projektu ustawy przyst膮pimy w ko艅cowej cz臋艣ci posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Obecnie prosz臋 pos艂a sekretarza o odczytanie komunikat贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji RP, zapowiedziane na przerw臋 obiadow膮 w sali nr 118, zostaje odwo艂ane.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#SekretarzPoselMiroslawCzech">Zebranie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odb臋dzie si臋 w sali nr 14 na p贸艂 godziny przed zako艅czeniem przerwy obiadowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Nast臋pnym punktem porz膮dku dziennego b臋d膮 interpelacje i zapytania, kt贸re rozpoczn膮 si臋 o godz. 15 i potrwaj膮 do godz. 17. Po godz. 17 pani pos艂anka Wies艂awa Zi贸艂kowska przed艂o偶y nam sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pose艂 Trzci艅ska pragnie udzieli膰 jakiej艣 informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselMariaTrzcinskaFajfrowska">Prosi艂abym, 偶eby pos艂owie 艣l膮scy pozostali na sali na kilka minut w przerwie obiadowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pose艂.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a sekretarza o odczytanie jeszcze jednego komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Bezpo艣rednio po og艂oszeniu przerwy, po interpelacjach i zapytaniach, w sali nr 22 w budynku G, odb臋dzie si臋 posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw o ustroju samorz膮dowym Warszawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zarz膮dzam przerw臋 do godz. 15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 58 do godz. 15 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia interpelacji i zapyta艅, kt贸re otrzymuj膮 oznaczenie punktu 5 porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Odpowiedniej zmianie ulegn膮 oznaczenia pozosta艂ych punkt贸w porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informuj臋, 偶e w dniu dzisiejszym rozpatrzymy tylko zapytania.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e postawienie zapytania mo偶e trwa膰 nie d艂u偶ej ni偶 jedn膮 minut臋, udzielenie za艣 odpowiedzi nie d艂u偶ej ni偶 5 minut. Nad zapytaniem i udzielon膮 odpowiedzi膮 nie przeprowadza si臋 dyskusji. Marsza艂ek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia pyta艅 dodatkowych, przy czym uprawnienie to w pierwszej kolejno艣ci przys艂uguje sk艂adaj膮cemu pytanie. Postawienie dodatkowego zapytania nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 30 sekund, a 艂膮czna uzupe艂niaj膮ca odpowied藕 na dodatkowe zapytanie nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! W tych zapytaniach nast膮pi, na pro艣b臋 pana ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w, pewne przesuni臋cie. Poniewa偶 pan minister si臋 spieszy i bardzo mu zale偶y na czasie, jako pierwsze postawi pytanie pan pose艂 Krzysztof Wieche膰 z Unii Pracy w sprawie stanu pracy nad przebudow膮 administracji centralnej, odpowie za艣 minister - szef Urz臋du Rady Ministr贸w pan Micha艂 Str膮k.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Krzysztofa Wiechecia o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselKrzysztofWiechec">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PoselKrzysztofWiechec">Panie ministrze, jednym ze szczeg贸lnie wa偶nych zada艅, przed kt贸rymi stoi rz膮d i parlament, jest przebudowa administracji centralnej. W ci膮gu ostatnich czterech lat wyst膮pi艂a tendencja do zwi臋kszania stanu zatrudnienia tej administracji. 艢wiadczy o tym chocia偶by fakt, i偶 zatrudnienie w administracji centralnej wzros艂o w stosunku do 1989 r. o 50%. Taki by艂 stan 藵na wej艣ciu藵 rz膮du premiera Pawlaka. Chc臋 jednak zauwa偶y膰, 偶e jak dotychczas rz膮d nie zaproponowa艂 jakiejkolwiek koncepcji, je艣li chodzi o te sprawy. Odnotowa膰 jedynie mo偶na jednostkowe deklaracje przedstawicieli rz膮du, np. o potrzebie utworzenia urz臋du ministra gospodarki, grupowe inicjatywy maj膮ce na celu odebranie ministrowi przekszta艂ce艅 w艂asno艣ciowych uprawnie艅 w艂a艣cicielskich i nadzorczych nad przedsi臋biorstwami niekt贸rych resort贸w, a wi臋c krok w kierunku Polski resortowej. Znana te偶 jest inicjatywa Parlamentarnej Grupy Kobiet 偶膮daj膮cej utworzenia kolejnego urz臋du - pe艂nomocnika ds. kobiet i rodziny. Moim zdaniem, problem jest znacznie szerszy i bardzo wa偶ny. Musimy dopracowa膰 si臋 ca艂o艣ciowej koncepcji struktury organizacyjnej rz膮du z okre艣leniem zada艅 i kompetencji poszczeg贸lnych resort贸w, struktur ponadresortowych, uprawnie艅 koordynacyjnych wicepremier贸w itd.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PoselKrzysztofWiechec">Uprzejmie prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi na nast臋puj膮ce pytanie: Jaki jest stan prac koncepcyjnych i stopie艅 zaawansowania prac legislacyjnych w zakresie organizacji administracji centralnej? Kiedy pierwsze projekty ustaw wp艂yn膮 do Sejmu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o odpowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chc臋 panu pos艂owi podzi臋kowa膰 za postawienie tego pytania, bo to umo偶liwia mi odpowiedzenie na fragment pana pytania, dlaczego do tej pory rz膮d nie przedstawi艂 tej koncepcji. Ot贸偶 sta艂o si臋 tak dlatego, 偶e nikt rz膮du o to nie pyta艂. Tak si臋 jako艣 dziwnie sk艂ada, 偶e w rozmowach z r贸偶nymi go艣膰mi z zagranicy, kt贸re mia艂em przyjemno艣膰 prowadzi膰, by艂 to na og贸艂 jeden z g艂贸wnych temat贸w, natomiast naszych dziennikarzy te sprawy nie interesuj膮. Komisja administracji r贸wnie偶 nie zg艂osi艂a takiego zapotrzebowania, w zwi膮zku z tym nie mia艂em mo偶liwo艣ci zaprezentowania tego, co robimy, a robimy, wydaje mi si臋, sporo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Przede wszystkim chc臋 powiedzie膰, 偶e na pocz膮tku grudnia rozes艂a艂em do wszystkich koleg贸w ministr贸w pismo z zapytaniem, jak oceniaj膮 struktur臋 organizacyjn膮 ministerstw, w kt贸rych pracuj膮, i czy s膮 sk艂onni podj膮膰 prace zwi膮zane z porz膮dkowaniem tych struktur. Nie u偶ywamy s艂owa reforma, bardziej nam odpowiada s艂owo porz膮dkowanie. Ku mojemu zadowoleniu uzyska艂em pozytywne odpowiedzi, to znaczy, 偶e sk艂onno艣膰 Rady Ministr贸w do tego, aby przyjrze膰 si臋 w spos贸b racjonalny, spokojny strukturom, kt贸re odziedziczyli艣my, jest, jak mi si臋 wydaje, du偶a, co powinno dobrze rokowa膰 dla dalszych prac.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Prowadzili艣my intensywne prace nad czterema projektami ustaw, kt贸re dzisiaj powinny znale藕膰 si臋 na moim biurku ju偶 w wersji ostatecznej, a mam nadziej臋, 偶e we wtorek rozdam je wojewodom i ministrom, kt贸rzy w tym dniu b臋d膮 mieli spotkanie. Jakie to s膮 ustawy?</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Po pierwsze, jest to ustawa o Radzie Ministr贸w, po drugie, ustawa o terenowych organach administracji rz膮dowej, po trzecie, ustawa o pa艅stwowej s艂u偶bie cywilnej i po czwarte, ustawa nowelizuj膮ca ustaw臋 o pracownikach urz臋d贸w pa艅stwowych. Nie chcia艂bym o nich zbyt d艂ugo m贸wi膰, poniewa偶 materia tych czterech ustaw jest do艣膰 obszerna i mam nadziej臋, 偶e w niezbyt odleg艂ym terminie wp艂yn膮 one do Sejmu, po uzyskaniu akceptacji na posiedzeniu rz膮du. Mog臋 powiedzie膰, 偶e dotykaj膮 one r贸wnie偶 tej sprawy, o kt贸rej m贸wi艂 pan pose艂, to znaczy sprawy pe艂nomocnik贸w rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Chcieliby艣my przyj膮膰 tak膮 zasad臋, 偶e pe艂nomocnikami rz膮du mog膮 by膰 wy艂膮cznie podsekretarze b膮d藕 sekretarze stanu zatrudnieni w kt贸rym艣 z ministerstw. Chodzi o to, 偶eby nie tworzy膰 struktur ponadministerialnych i w zwi膮zku z tym chc臋 przeprosi膰 pos艂anki, kt贸re dopingowa艂y nas do powo艂ania pe艂nomocnika rz膮du do spraw kobiet - r贸wnie偶 ten pe艂nomocnik rz膮du b臋dzie usytuowany w ministerstwie, w tym przypadku w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Chcieliby艣my, 偶eby ustawa o Radzie Ministr贸w by艂a punktem wyj艣cia do okre艣lenia w miar臋 stabilnej struktury merytorycznej rz膮du, stabilnej struktury urz臋d贸w ministerialnych, aby okre艣la艂a tryb tworzenia takich cia艂, jak komisja wsp贸lna rz膮du i samorz膮du, komisja wsp贸lna rz膮du i episkopatu czy komisje wsp贸lne, jakie w tej chwili tworzymy ze zwi膮zkami zawodowymi i z pracodawcami, to znaczy komisje wsp贸lne dla pracy rz膮du razem z okre艣lonymi grupami spo艂eczno-zawodowymi.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Jest to regulacja, kt贸ra, w moim przekonaniu, zniesie r贸偶norodno艣膰 podstaw prawnych funkcjonowania poszczeg贸lnych ministerstw, powinna wp艂yn膮膰 r贸wnie偶 na uporz膮dkowanie ich struktury organizacyjnej i przez to zwi臋kszy膰 sterowno艣膰 ca艂ego tego uk艂adu.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Je偶eli chodzi o ustaw臋 o terenowych organach administracji rz膮dowej, to dwie sprawy s膮 dla nas bardzo istotne. Po pierwsze, wzmocnienie pozycji wojewod贸w - w tej chwili s膮 oni do艣膰 szczelnie odgrodzeni od administracji specjalnych, i po drugie, uporz膮dkowanie struktur organizacyjnych w urz臋dach wojew贸dzkich - w tej chwili te struktury organizacyjne w zbyt du偶ym stopniu s膮 skutkiem b艂臋d贸w w ustawie o pracownikach urz臋d贸w pa艅stwowych, kt贸ra to ustawa wprowadza instytucj臋 mianowania na stanowisko. W zwi膮zku z tym kolejne rz膮dy, kolejne administracje by艂y zmuszone przy rotacjach personalnych - kt贸re by nast臋powa艂y niezale偶nie od tego, jaki jest rz膮d - po prostu demolowa膰 uk艂ady organizacyjne po to, 偶eby wprowadza膰 zmiany.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Ustawa o pa艅stwowej s艂u偶bie cywilnej z kolei b臋dzie oznacza艂a wprowadzenie rozgraniczenia pomi臋dzy apolityczn膮 cz臋艣ci膮 aparatu administracyjnego a jego polityczn膮 cz臋艣ci膮, powi膮zan膮 z kolejnymi ekipami, przy czym chcemy wprowadza膰 t臋 apolityczno艣膰 nie dla wszystkich urz臋dnik贸w, lecz dla tych, kt贸rzy spe艂ni膮 kryteria okre艣lone w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">To tyle, bo chyba przekroczy艂em czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy kto艣 pragnie zada膰 pytanie dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przede wszystkim pan pose艂 Wieche膰 jest do tego uprawniony, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselKrzysztofWiechec">Panie ministrze, ciesz臋 si臋 z tego, 偶e - jak wspomnia艂 pan minister - jest w艂a艣ciwy stosunek w terenie do przeprowadzenia tej dosy膰 rozleg艂ej operacji. Wracam jeszcze do pytania o termin. Kiedy, czy w tym p贸艂roczu jeszcze, te projekty jednak wp艂yn膮 do Sejmu? Chodzi mi o to, 偶eby pan minister w miar臋 precyzyjnie zechcia艂 si臋 wypowiedzie膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie wiem, kto z pa艅stwa by艂 pierwszy. Zdaje mi si臋, 偶e pani...</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wiadomo, 偶e od maja 1989 r. do maja 1993 r. zatrudnienie w administracji centralnej wzros艂o o 50%. Czy ten pakiet przed艂o偶e艅, o kt贸rych pan minister by艂 艂askaw wspomnie膰, dokonuje r贸wnie偶 racjonalizacji zatrudnienia w administracji centralnej? Na marginesie, panie ministrze, uwaga. Gdyby - to jest nawi膮zanie do pytania, kt贸re pada艂o w tej Izbie - gdyby pan minister zgadza艂 si臋 z konieczno艣ci膮 prowadzenia polityki informacyjnej, to by艂aby mo偶liwo艣膰 pochwalenia si臋 tym, co rz膮d robi r贸wnie偶 i w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂...</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie wiem, kt贸ry z pan贸w by艂 pierwszy, zgubi艂em si臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselJacekKasprzyk">Jacek Kasprzyk, SLD. Panie ministrze, coraz wi臋cej uprawnie艅, zada艅 przekazujemy samorz膮dom, a coraz bardziej wzrasta administracja centralna, czy to szczebla wojew贸dzkiego, czy w centrali. Czy w programach pa艅skiej dzia艂alno艣ci przewiduje si臋 jakie艣 ruchy w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">(Mo偶e jeszcze raz, poniewa偶...)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PoselJacekKasprzyk">Zwi臋kszamy coraz bardziej kompetencje i zadania samorz膮d贸w, natomiast nie ma odzwierciedlenia tego w jakich艣 ograniczeniach centrali czy te偶 urz臋d贸w wojew贸dzkich. Czy w projektach, o kt贸rych pan m贸wi艂, b臋dzie to w jaki艣 spos贸b racjonalnie rozwi膮zane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselWladyslawAdamski">W艂adys艂aw Adamski, SLD. Panie ministrze, rz膮d funkcjonuje dopiero od kilku miesi臋cy, trudno wi臋c stanowczo domaga膰 si臋 ju偶 teraz reform w zakresie zatrudnienia, w sensie dokona艅 przynajmniej. Z pa艅skiej odpowiedzi nie wynika jednak - na co jeden z pos艂贸w zwr贸ci艂 uwag臋 - kiedy mo偶na oczekiwa膰 pierwszych efekt贸w porz膮dkowania w sferze administracyjnej oraz jakie to poci膮gnie za sob膮 konsekwencje finansowe w sensie - chc臋 na to liczy膰 - pewnych oszcz臋dno艣ci. Prosi艂bym o odpowiedzi na te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy kto艣 jeszcze pragnie zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselStanislawKowolik">Stanis艂aw Kowolik. Panie ministrze, administracja publiczna sk艂ada si臋 z cz臋艣ci rz膮dowej i samorz膮dowej. Pan pozytywnie oceni艂 stan prac nad przebudow膮 administracji rz膮dowej. Czy zechcia艂by pan kr贸tko odnie艣膰 si臋 do stanu prac nad przebudow膮 administracji samorz膮dowej i jej perspektyw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Jan Wyrowi艅ski jeszcze pragnie zabra膰 g艂os.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselJanWyrowinski">W jakim zakresie poddany zostanie zmianom Urz膮d Rady Ministr贸w? Czy w projektach ustaw ta kwestia zostanie r贸wnie偶 podj臋ta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pa艅stwa, czy to s膮 wszystkie pytania? Bo mno偶y ich si臋 tyle, 偶e minister nie zd膮偶y w czasie regulaminowym na nie odpowiedzie膰.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Rozumiem, 偶e wi臋cej pyta艅 nie ma.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o odpowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">W sprawie terminu nie chcia艂bym sk艂ada膰 konkretnych deklaracji. Mog臋 pa艅stwa zapewni膰, 偶e pracuj臋 nad tym tak szybko, jak jest to mo偶liwe, i zajmuj臋 si臋 tym osobi艣cie. Nie s膮 to prace wykonywane przez urz臋dnik贸w, kt贸rzy traktuj膮 to jako kolejne zadanie, jedno z wielu, tylko jest to sprawa, kt贸r膮 si臋 osobi艣cie zajmuj臋. My艣l臋, 偶e termin b臋dzie zale偶a艂 od liczby uwag, kt贸re pojawi膮 si臋 w trakcie uzgodnie艅 mi臋dzyresortowych. Rozmawia艂em ju偶 w trybie konsultacyjnym z przedstawicielami wielu ministerstw. By艂a to rozmowa do艣膰 obiecuj膮ca, nie by艂o jakich艣 zasadniczych kontrowersji. My艣l臋 tak偶e, 偶e przed wakacjami powinno to trafi膰... Chcia艂bym, 偶eby maj - nie wiem, mo偶e pierwsza po艂owa maja - by艂 tym terminem, w kt贸rym spotkaliby艣my si臋 w tej sprawie, w tej sali. Projekt ustawy o nowelizacji ustawy o pracownikach urz臋d贸w pa艅stwowych powinien by膰 gotowy wcze艣niej. Jest w tej chwili w trakcie uzgodnie艅 mi臋dzyresortowych i tu nie powinno by膰 jakich艣 zasadniczych rozbie偶no艣ci.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Nast臋pne pytanie dotyczy zatrudnienia. Musz臋 pa艅stwu powiedzie膰, 偶e z rozm贸w, jakie przeprowadzam z lud藕mi znaj膮cymi r贸偶ne administracje, wynika, 偶e w Polsce problemem nie jest wielko艣膰 zatrudnienia, tylko z艂a organizacja administracji. Odpowiadam za ten dzia艂 i by艂bym ostro偶ny, nie odwa偶y艂bym si臋 sk艂ada膰 tutaj deklaracji, 偶e g艂贸wnym celem prowadzonych prac jest zmniejszenie zatrudnienia. Powiedzia艂bym, 偶e g艂贸wnym celem powinno by膰 lepsze zorganizowanie. Jednym z g艂贸wnych zada艅 pa艅stwa s膮 prace zwi膮zane z integracj膮 europejsk膮, natomiast w wielu resortach w og贸le nie ma nikogo, kto by si臋 tym zajmowa艂. G艂贸wny problem to lepsza organizacja. Je偶eli to nast膮pi, wtedy prawdopodobnie mog膮 si臋 ujawni膰 pewne nadwy偶ki, ale r贸wnocze艣nie luki. Tak wi臋c nie g艂osi艂bym tutaj czy nie przyjmowa艂 takiego zobowi膮zania, 偶e b臋dziemy zmniejszali zatrudnienie. Natomiast je偶eli chodzi o skutki finansowe, to powiedzia艂bym tak. Do niedawna by艂em pracownikiem Kancelarii Sejmu, teraz jestem szefem URM. Mog臋 powiedzie膰, 偶e z punktu widzenia materialnych warunk贸w pracy w tych dw贸ch instytucjach, niestety, Kancelaria Sejmu - m贸wi臋 niestety jako szef URM - wypada zdecydowanie lepiej. Podczas prac nad nast臋pnym bud偶etem postaramy si臋 sparametryzowa膰 wydatki na administracj臋 rz膮dow膮, mi臋dzy innymi w stosunku do Kancelarii Sejmu. Jako by艂y pracownik Kancelarii Sejmu, obecnie szef URM m贸wi臋, 偶e od strony wyposa偶enia technicznego itd. ta firma, za kt贸r膮 w tej chwili odpowiadam, znajduje si臋 w znacznie gorszej sytuacji. Proponowa艂bym tak偶e, 偶eby nie rozpatrywa膰 tego obszaru w kategoriach czy za pomoc膮 kryteri贸w ekonomicznych, ale raczej od strony sprawno艣ci funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Czy b臋dziemy ograniczali kompetencje na rzecz samorz膮d贸w? Przedstawi臋 pa艅stwu ten problem na przyk艂adzie bezrobocia. M贸j osobisty pogl膮d jest taki, 偶e nale偶a艂oby zwi臋kszy膰 kompetencje samorz膮d贸w w zakresie przeciwdzia艂ania bezrobociu. Na lu藕nych spotkaniach z samorz膮dowcami ta teza spotyka si臋 z przychylnym przyj臋ciem. Natomiast gdy pojechali艣my wsp贸lnie z panem ministrem Millerem do S艂upska, 偶eby podyskutowa膰 na ten temat z przedstawicielami samorz膮d贸w, urz臋d贸w pracy i wojewodami, to okaza艂o si臋, 偶e ch臋tnych do 藵przejmowania藵 bezrobocia jest niewielu. Inaczej to wygl膮da wtedy, kiedy prowadzimy ideologiczn膮 dyskusj臋 o znaczeniu, roli samorz膮d贸w i o tym, 偶e powinny si臋 wszystkim zajmowa膰, a zupe艂nie inaczej, gdy m贸wimy o bardzo konkretnych sprawach, wi膮偶膮cych si臋 z odpowiedzialno艣ci膮 za bezrobocie (np. 45%) w gminie. Powinni艣my poszerza膰 kompetencje samorz膮d贸w, natomiast musi si臋 to odbywa膰 w spos贸b stopniowy, bez zb臋dnego po艣piechu; przejmowanie zada艅 jest czym艣 prostym, natomiast p贸藕niejsze ich wykonywanie o wiele bardziej skomplikowane. Obecne k艂opoty z pilota偶em te偶 s膮 cedowane na konto rz膮du, ale mo偶na powiedzie膰, 偶e tempo wprowadzania tych zmian jest jedn膮 z przyczyn pojawiaj膮cych si臋 trudno艣ci. Trzeba zwi臋ksza膰 rol臋 samorz膮d贸w i ich kompetencje, natomiast nie mo偶na tego robi膰 w spos贸b mechaniczny i scentralizowany.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Je偶eli chodzi o administracj臋 samorz膮dow膮, to nie przerwali艣my, nie zaprzestali艣my prac prowadzonych w tym zakresie przez poprzedni rz膮d. Skierowali艣my, bez 偶adnej zw艂oki, ustaw臋 o samorz膮dowych komisjach odwo艂awczych; jest, jak pa艅stwo wiedz膮, w Sejmie. Chyba jeszcze nie zosta艂a przes艂ana, ale rz膮d ju偶 przyj膮艂 ustaw臋 o zam贸wieniach publicznych. Tak wi臋c prace nad ustawami, kt贸re wi膮偶膮 si臋 z dope艂nianiem 藵oprzyrz膮dowania藵 samorz膮d贸w gminnych, s膮 kontynuowane. My艣l臋, 偶e nie ma 偶adnych podstaw do tego, 偶eby czyni膰 zarzuty rz膮dowi.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Natomiast mamy klarowne, cho膰 odmienne ni偶 poprzedni rz膮d zdanie w sprawie reformy samorz膮dowej na szczeblu powiat贸w. Uwa偶amy, 偶e trzeba w pierwszej kolejno艣ci wprowadzi膰 w 偶ycie te ustawy, o kt贸rych m贸wi艂em, tzn. uporz膮dkowa膰 administracj臋 centraln膮, i dopiero wtedy popatrze膰 na szczebel drugi, tzn. czy rzeczywi艣cie potrzebne nam s膮 powiaty. Odpowiada艂em dzisiaj na pytanie tygodnika 藵Polityka藵, kt贸ry przeprowadzi艂 sonda偶 w艣r贸d swoich czytelnik贸w. Wp艂yn臋艂o 33 tys. odpowiedzi, z czego 53% by艂o przeciw powiatom, a 47% - za. Czyli mo偶na powiedzie膰, 偶e nawet przy tego typu weryfikacji tezy o potrzebie powiat贸w wynik jest nieznacznie z korzy艣ci膮 dla stanowiska, kt贸re my prezentujemy.W sprawie powiat贸w mamy zatem odmienne zdanie i na razie b臋dziemy przy nim obstawa膰.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Natomiast chcieliby艣my, 偶eby samorz膮dy gminne mia艂y coraz lepsze warunki do pracy, do rozwoju. Jak powiedzia艂em, obarczanie ich dodatkowymi obowi膮zkami nie jest proste, bo one same maj膮 w wielu wypadkach w膮tpliwo艣ci, czy mog膮 podejmowa膰 nowe zadania.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#MinisterSzefUrzeduRadyMinistrowMichalStrak">Je偶eli chodzi o URM, jest on traktowany tak, jak inne resorty. Je偶eli ustawa wejdzie w 偶ycie, to b臋dzie powodowa艂a skutki r贸wnie偶 dla Urz臋du Rady Ministr贸w. Natomiast nie przewidujemy w tych rozwi膮zaniach parcelacji URM na kilka niezale偶nych firm, tak jak to by艂o przewidziane w projektach przygotowanych przez rz膮d pani Suchockiej. Now膮 instytucj膮, kt贸r膮 przewidujemy, jest Urz膮d Zam贸wie艅 Publicznych, ale jest to zwi膮zane z ustaw膮 o zam贸wieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo panu ministrowi za udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Rozumiem, 偶e nie ma pyta艅, zreszt膮 czas ju偶 si臋 wyczerpa艂.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, przechodzimy do pytania, kt贸re pragnie zada膰 pan pose艂 J贸zef Grabek z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Prawie identyczne w tre艣ci jest pytanie pana pos艂a Stanis艂awa Kowolika z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform, tote偶 pan minister b臋dzie 艂askaw zaj膮膰 si臋 obiema sprawami, by rzecz upro艣ci膰.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo pana pos艂a J贸zefa Grabka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselJozefGrabek">Panie ministrze, obwieszczenie prezesa Trybuna艂u Konstytucyjnego z 21 grudnia 1993 r. m贸wi o utracie mocy obowi膮zuj膮cej art. 43 ust. 2 ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci. Zapytanie brzmi nast臋puj膮co: Czy decyzje zarz膮d贸w gmin o aktualizacji ceny gruntu oddanego w u偶ytkowanie wieczyste, wydane w formie o艣wiadczenia i dostarczone u偶ytkownikom wieczystym przed dniem 29 grudnia 1993 r., to jest przed utrat膮 mocy obowi膮zuj膮cej art. 43 ust. 2, a dotycz膮ce roku 1994, s膮 prawomocne i skuteczne, czy te偶 nie? Czy i kiedy ministerstwo zamierza uregulowa膰 w spos贸b jednoznaczny powy偶sz膮 kwesti臋 prawn膮? Informuj臋, i偶 powoduje ona trudno艣ci interpretacyjne i realizacyjne w samorz膮dach gminnych i instytucjach administracji pa艅stwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pytanie pana pos艂a Stanis艂awa Kowolika r贸偶ni si臋 bardzo od tego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselStanislawKowolik">Jest dok艂adnie takie samo, z tym 偶e mo偶e uzupe艂ni臋 je pytaniem dodatkowym, kt贸re odnosi si臋 do drugiej cz臋艣ci sformu艂owanego przeze mnie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy chce pan je zada膰 teraz, czy po odpowiedzi pana ministra?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselStanislawKowolik">Je偶eli mog臋, wola艂bym teraz, panie marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A czy panu ministrowi b臋dzie na r臋k臋 odpowiedzie膰 na dwa pytania od razu?</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaAndrzejUrban">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselStanislawKowolik">W my艣l uchylonego przepisu aktualizacji ceny gruntu oddanego w wieczyste u偶ytkowanie dokonywa艂y w drodze o艣wiadczenia rejonowe organy administracji og贸lnej. Powodem uznania art. 43 ust. 2 za niezgodny z ustaw膮 zasadnicz膮 by艂 spos贸b aktualizacji cen, a co za tym idzie wysoko艣ci op艂aty, za pomoc膮 jednostronnego arbitralnego o艣wiadczenia urz臋du. Przyj臋cie takiej niejasnej formy spowodowa艂o, 偶e u偶ytkownicy wieczy艣ci nie mieli w zasadzie 偶adnej prawnej drogi kwestionowania wyceny.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PoselStanislawKowolik">Druga cz臋艣膰 mojego pytania odnosi si臋 do trybu umo偶liwiaj膮cego odwo艂anie si臋 u偶ytkownik贸w wieczystych od omawianych decyzji. Czy taki tryb jest przewidywany w projektach legislacyjnych podejmowanych przez rz膮d?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaAndrzejUrban">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Jest faktem, 偶e Trybuna艂 Konstytucyjny zakwestionowa艂 przepis art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci, kt贸ry dotyczy艂 aktualizacji w drodze o艣wiadczenia ceny grunt贸w oddanych w u偶ytkowanie wieczyste. Wobec niezaj臋cia przez Sejm stanowiska w tej kwestii w ustawowym terminie przepis ten utraci艂 moc prawn膮 z dniem 28 grudnia 1993 r. W zwi膮zku z zaistnia艂ym stanem prawnym aktualizacji ceny gruntu mo偶na by艂o dokonywa膰 do 28 grudnia 1993 r. Natomiast gdyby Trybuna艂 Konstytucyjny nie wyda艂 przedmiotowego orzeczenia, to aktualizacji cen grunt贸w mo偶na by dokonywa膰 do 31 grudnia 1993 r., je偶eli op艂ata roczna za 1994 r. mia艂aby by膰 naliczona od nowej ceny. Zatem termin dotycz膮cy aktualizacji ceny gruntu zosta艂 skr贸cony tylko o trzy dni. O艣wiadczenia o aktualizacji ceny gruntu, mog膮ce stanowi膰 podstaw臋 do egzekwowania wskazanych w nich nale偶no艣ci wy偶szych ni偶 za 1993 r., zachowa艂y moc prawn膮, je偶eli zosta艂y dor臋czone u偶ytkownikom wieczystym gruntu do 27 grudnia 1993 r. w艂膮cznie; jest to odpowied藕 na zapytanie pana pos艂a: je艣li te o艣wiadczenia by艂y z艂o偶one do 27 grudnia 1993 r. w艂膮cznie, s膮 one prawomocne. Je偶eli o艣wiadczenia o aktualizacji ceny grunt贸w nie zosta艂y wydane i dor臋czone przed dniem 28 grudnia, w贸wczas u偶ytkownik wieczysty wnosi op艂at臋 roczn膮 ustalon膮 wcze艣niej lub na podstawie ostatnio dokonanej aktualizacji ceny gruntu.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaAndrzejUrban">W tej chwili w ministerstwie trwaj膮 prace legislacyjne zwi膮zane z unormowaniem problemu aktualizacji cen grunt贸w w zwi膮zku z utrat膮 mocy prawnej art. 43 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci. Nie chcia艂bym w tej chwili deklarowa膰, w jakim czasie ta sprawa zostanie unormowana, ale najprawdopodobniej w kwietniu te prace w ministerstwie zostan膮 zako艅czone i poddane oczywi艣cie post臋powaniu legislacyjnemu.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaAndrzejUrban">Natomiast je艣li chodzi o zapytanie pana pos艂a Kowolika: to, o co pan pose艂 pyta, rzeczywi艣cie by艂o m.in. przyczyn膮 faktu, 偶e Trybuna艂 Konstytucyjny obwieszczeniem uchyli艂 akurat ten zapis ustawy o gospodarce gruntami. W zwi膮zku z powy偶szym istotnie w tej chwili nie przys艂uguje ju偶 偶aden tryb odwo艂awczy, dlatego 偶e w og贸le nie ma zapisu ustawowego, natomiast wcze艣niej Trybuna艂 Konstytucyjny stwierdzi艂, 偶e on jest niejasny, bo rzeczywi艣cie on nie funkcjonowa艂, dlatego 偶e o艣wiadczenie nie by艂o uznawane za decyzj臋 administracyjn膮. Chcemy to w艂a艣nie uregulowa膰 w poprawce czy w noweli do ustawy (o czym m贸wi艂em przed chwil膮), kt贸r膮 w najbli偶szym czasie, w kwietniu przygotujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 jakie艣 pytania dodatkowe, zwi膮zane z t膮 spraw膮?</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">A zatem dzi臋kuj臋, panie ministrze, za udzielenie odpowiedzi na oba pytania.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Maria Zaj膮czkowska i pan pose艂 Jan Wyrowi艅ski z Unii Demokratycznej pragn膮 zada膰 pytanie w sprawie usuni臋cia odpad贸w toksycznych ze sk艂adowiska w Che艂mnie.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Odpowie na nie pan minister ochrony 艣rodowiska, zasob贸w naturalnych i le艣nictwa Stanis艂aw 呕elichowski.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie Ministrze! Na terenie bazy magazynowej w Che艂mnie, w woj. toru艅skim, sp贸艂ka Ekoservice z 艁odzi sk艂aduje niezgodnie z obowi膮zuj膮cymi przepisami odpady niebezpieczne i toksyczne - I kategoria szkodliwo艣ci - kt贸re zagra偶aj膮 偶yciu i zdrowiu mieszka艅c贸w. Odpady przenikaj膮 do gleby i spowodowa膰 mog膮 zanieczyszczenie uj臋膰 wody pitnej. Przedstawiony stan rzeczy istnieje od po艂owy ubieg艂ego roku. W艂a艣ciwe organy administracji pa艅stwowej podj臋艂y w tej sprawie stosowne dzia艂ania, jednak ich skuteczno艣膰 jest niewielka. Sk艂adowisko istnieje nadal. Rada Miejska Che艂mna na nadzwyczajnej sesji po艣wi臋conej wy艂膮cznie tej sprawie, wyrazi艂a 11 lutego 1994 r. sw贸j zdecydowany sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie Ministrze! Uwa偶amy, 偶e Che艂mno stanowi wierzcho艂ek g贸ry lodowej problem贸w zwi膮zanych z istnieniem tego typu sk艂adowisk w Polsce i dlatego pytamy: Jakie dzia艂ania zamierza pan podj膮膰, aby sk艂adowisko w Che艂mnie przesta艂o zagra偶a膰 uj臋ciu wody pitnej? Czy nie nale偶y w trybie pilnym tak znowelizowa膰 obowi膮zuj膮cego prawa, aby tego typu bezkarne i gro偶膮ce katastrof膮 ekologiczn膮 dzia艂ania nie mog艂y mie膰 miejsca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Przed udzieleniem odpowiedzi pani pose艂 pozwol臋 sobie na refleksj臋 natury og贸lnej. Dosta艂em zapytanie pani pose艂 dzi艣 w godzinach po艂udniowych. Chcieliby艣my - ca艂y rz膮d pana premiera Pawlaka, minister ochrony 艣rodowiska r贸wnie偶 - bardzo powa偶nie traktowa膰 sygna艂y nap艂ywaj膮ce od pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w, i dobrze by艂oby, 偶eby艣my mieli mo偶liwo艣膰 zapoznania si臋 z konkretnymi przyk艂adami w d艂u偶szym okresie ni偶 jedna czy dwie godziny - to tylko taka uwaga pod adresem Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Natomiast odpowiadaj膮c na pytanie pani pose艂 pragn臋 potwierdzi膰 to, co pani pose艂 poda艂a, 偶e w sierpniu kontrola wojew贸dzkiego inspektora ochrony 艣rodowiska w tych偶e zak艂adach, to jest w Zak艂adach Sprz臋tu Mechanicznego 藵Ursus藵 w Che艂mnie, stwierdzi艂a istnienie oko艂o 104 ton odpad贸w, w wi臋kszo艣ci wypadk贸w niebezpiecznych. Odpady te by艂y gromadzone przez dwie sp贸艂ki 艂贸dzkie: sp贸艂ki z o.o. Europol i Ekoservice, kt贸rych prezesem jest ta sama osoba.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Po przeprowadzonej kontroli wojew贸dzki inspektor ochrony 艣rodowiska w Toruniu wyda艂 jeszcze w sierpniu, kilka dni potem, zarz膮dzenie pokontrolne, w kt贸rym zobowi膮za艂 obie sp贸艂ki do natychmiastowego zaprzestania gromadzenia odpad贸w oraz usuni臋cia ich w celu utylizacji lub unieszkodliwienia. Jednocze艣nie wszcz臋te zosta艂o post臋powanie administracyjne w celu wydania decyzji wymierzaj膮cych ju偶 w tym wypadku kary dobowe za gromadzenie odpad贸w w miejscach nie przeznaczonych na ten cel. Sp贸艂ki, oczywi艣cie, z艂o偶y艂y odwo艂anie od dobowych kar, kt贸re zosta艂y na nie na艂o偶one, ale odwo艂ania nie uwzgl臋dni艂 g艂贸wny inspektor ochrony 艣rodowiska. W tym stanie rzeczy sp贸艂ki odwo艂a艂y si臋 do Naczelnego S膮du Administracyjnego i sprawa aktualnie znajduje si臋 w Naczelnym S膮dzie Administracyjnym. Ponadto zosta艂a wydana decyzja o karze 艂膮cznej - od sierpnia do stycznia - w kwocie oko艂o 250 mln z艂. Od tej decyzji r贸wnie偶 zosta艂o z艂o偶one odwo艂anie, kt贸re obecnie jest w trakcie rozpatrywania.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">W wyniku kontroli przeprowadzonej w styczniu tego roku stwierdzono dalsze gromadzenie odpad贸w, czyli odpady te nie tylko nie zosta艂y unieszkodliwione i wywiezione, ale w chwili obecnej znajduje si臋 tam oko艂o 314 ton odpad贸w niebezpiecznych; przypomnijmy, 偶e w czasie kontroli w siepniu by艂y to 104 tony.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Uznaj膮c fakt, 偶e - jak pani pose艂 s艂usznie zaznaczy艂a - prowadzona dzia艂alno艣膰 stanowi potencjalne zagro偶enie dla 艣rodowiska i jednocze艣nie w tej chwili ma ju偶 znamiona przest臋pstwa, w pa藕dzierniku 1993 r. wojew贸dzki inspektor ochrony 艣rodowiska skierowa艂 spraw臋 do prokuratury wojew贸dzkiej i obecnie prowadzi t臋 spraw臋 Prokuratura Rejonowa w Che艂mnie.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Dzia艂alno艣膰 prowadzona na terenie bazy magazynowej narusza w spos贸b ra偶膮cy przepisy ustawy o ochronie i kszta艂towaniu 艣rodowiska, czyli do za艂atwienia tej sprawy kompetentne s膮 organy 艣cigania. Niezale偶nie od wszystkiego w najbli偶szych dniach minister ochrony 艣rodowiska skieruje pismo do wojewody toru艅skiego, aby w trybie art. 82 ustawy o ochronie i kszta艂towaniu 艣rodowiska wyda艂 on decyzj臋 ustalaj膮c膮 zakres dzia艂ania maj膮cego na celu usuni臋cie przyczyn szkodliwego wp艂ywu na 艣rodowisko i przywr贸cenie go do stanu w艂a艣ciwego. Tak stanowi art. 82 ustawy. Natomiast chc臋 pani膮 pose艂 zapewni膰, 偶e z chwil膮 podj臋cia pracy w ministerstwie powo艂a艂em kilka zespo艂贸w roboczych do nowelizowania prawa ekologicznego, m贸wi膮c w du偶ym uproszczeniu. W po艂owie kwietnia mamy przewidziane ostatnie konsultacyjne spotkanie na ten temat z dyrektorami wydzia艂贸w ochrony 艣rodowiska i przedstawicielami Pa艅stwowej Inspekcji Ochrony 艢rodowiska. Po tym spotkaniu przedstawimy nasze propozycje komisjom sejmowej i senackiej. W tym kierunku zmierzamy. W najbli偶szym czasie podamy szczeg贸艂y; o tych szczeg贸艂ach niezr臋cznie mi m贸wi膰 dzisiaj, poniewa偶 cz臋sto przynosi to wi臋cej z艂ego ni偶 dobrego. Dlatego tylko tyle mog臋 pani pose艂 powiedzie膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 dodatkowe pytania w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, pani pose艂 Maria Zaj膮czkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie ministrze, ta sprawa ma jeszcze jeden aspekt. Je偶eli odpady pochodzi艂y z importu, to w jaki spos贸b znalaz艂y si臋 na terenie kraju? Je偶eli za艣 s膮 to odpady krajowe, dlaczego dopuszczono do produkcji bez rozwi膮zania sprawy utylizacji odpad贸w? Przepisy o ochronie 艣rodowiska takiej mo偶liwo艣ci nie daj膮. Chcia艂abym, 偶eby pan minister spowodowa艂 uzyskanie wyja艣nienia, kto wyda艂 zgod臋 na uruchomienie produkcji bez rozwi膮zania sprawy utylizacji niebezpiecznych odpad贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, g艂os ma pan pose艂.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselJanWyrowinski">Panie ministrze, sp贸艂ka Ekoservice znana jest ze swej dzia艂alno艣ci nie tylko na terenie Che艂mna. W 藵呕yciu Warszawy藵 z 23 lutego br. ukaza艂 si臋 artyku艂 藵Beczki czarnoksi臋偶nika藵, w kt贸rym wymieniono inne miejscowo艣ci, w podobny spos贸b 藵uszcz臋艣liwione藵 przez t臋 sp贸艂k臋, kt贸ra pod pokrywk膮 dzia艂alno艣ci sprzyjaj膮cej 艣rodowisku de facto prowadzi dzia艂alno艣膰 niezgodn膮 z ochron膮 艣rodowiska.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PoselJanWyrowinski">Sytuacja wygl膮da w ten spos贸b, 偶e od p贸艂 roku odpady s膮 sk艂adowane bezkarnie i prawo jest bezsilne. Ludzie to widz膮 i w zasadzie nie ma wyj艣cia z tej sytuacji, panie ministrze. W zwi膮zku z tym my艣l臋, 偶e w b艂yskawicznym tempie nale偶y podj膮膰 dzia艂ania zmierzaj膮ce do tego, by takich sk艂adowisk w Polsce nie by艂o albo 偶eby by艂o ich jak najmniej. W tej chwili, jak stwierdza prokurator wojew贸dzki w swym pi艣mie do pani pose艂, prokuratura nie ma mo偶liwo艣ci prawnych unieruchomienia zak艂adu i zabronienia sp贸艂ce Ekoservice i firmie ADG, kt贸ra jest tam po艣rednikiem, dalszej dzia艂alno艣ci tego typu. Po prostu nie ma mo偶liwo艣ci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, bardzo przepraszam, ale ju偶 przekroczony jest czas.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o odpowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Podzielam zdanie pani pos艂anki i pan贸w pos艂贸w. Jak powiedzia艂em, sprawa zosta艂a przekazana organom 艣cigania. Jednocze艣nie w szybkim tempie wprowadzamy zmiany prawa ekologicznego z my艣l膮 o tym, by prawo to pozwala艂o chroni膰 艣rodowisko.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Za chwil臋 b臋d臋 odpowiada艂 na nast臋pne pytanie, dotycz膮ce le艣nictwa. No c贸偶, stworzyli艣my w tym zakresie prawo; to prawo, takie a nie inne, wysz艂o z tej Izby, tote偶 jako pos艂owie - a m贸wi臋 to bardziej jako pose艂 ni偶 minister - powinni艣my si臋 uderzy膰 we w艂asne piersi. Prawo, kt贸re uchwalamy, kt贸re opuszcza mury tego gmachu, powinno by膰 takie, jakie by膰 powinno. A nie powinno doj艣膰 do tego, co sta艂o si臋 po uchwaleniu ustawy o lasach - dzi艣 mamy wiele tysi臋cy hektar贸w las贸w zdewastowanych. Tak wi臋c przyjmuj臋 uwagi pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Jak powiedzia艂em pa艅stwu, w po艂owie kwietnia przeka偶emy ju偶 poszczeg贸lnym komisjom dok艂adne informacje o zmianach prawa ekologicznego. Czy mo偶na to by艂o zrobi膰 szybciej? S膮dz臋, 偶e prawo jest tak膮 dziedzin膮, w kt贸rej po艣piech nie zawsze jest wskazany - trzeba by艂o wys艂ucha膰 r贸偶nych stron, rozwa偶y膰 wszystkie elementy po to, by prawo, kt贸re b臋dzie obowi膮zywa艂o po nowelizacji ustawy, by艂o dobre dla 艣rodowiska. W takim kierunku zmierzamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam, czy jeszcze pani pos艂anka chce co艣 wyja艣ni膰?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Nie dosta艂am odpowiedzi na moje pytanie. W jaki spos贸b nie dopu艣ci膰, skoro prawo nie przewiduje takiej mo偶liwo艣ci, do uruchomienia produkcji bez zabezpieczenia utylizacji odpad贸w?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Pani pose艂, ja tylko zasygnalizowa艂em, 偶e sprawa jest przekazana organom 艣cigania. One ustal膮, jaki jest zakres zagro偶enia, czy odpady pochodz膮 z zagranicy, czy te偶 jest to produkcja krajowa. I do tej sprawy powr贸cimy. Nie znam dzi艣 wszystkich odpowiedzi na to pytanie. Zbadamy t臋 spraw臋 bardzo dok艂adnie, obiecuj臋 to pani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie ministrze, skoro jest pan w samokrytycznym nastroju, to chc臋 panu powiedzie膰, 偶e i pan, i ja i wiele os贸b na tej sali wsp贸lnie uchwalili艣my regulamin Sejmu, kt贸ry powiada, 偶e pose艂 na 12 godzin przed rozpocz臋ciem posiedzenia informuje Prezydium Sejmu o og贸lnej tematyce pytania i o jego adresacie. Pytania s膮 sk艂adane do godz. 21. Nast臋pnego dnia rano Prezydium Sejmu ustala, kt贸re pytania wejd膮 pod obrady, i Kancelaria Sejmu pana o tym zawiadamia. Uchwalili艣my to razem i nie mo偶emy tutaj nic zrobi膰, bo takie jest w tej chwili prawo sejmowe. Ale nie mo偶emy tego op贸藕ni膰, bo pos艂owie maj膮... Prosz臋 sobie wyobrazi膰, 偶e je偶eli posiedzenia Sejmu odbywaj膮 si臋 po po艂udniu, to do trzeciej siedzi pracownik Sejmu i przyjmuje zapytania. Trwa nocny dy偶ur, by zosta艂y spe艂nione wymogi regulaminu Sejmu. Niestety on nas obowi膮zuje. Nie mo偶emy tu panu pom贸c. Wiemy, 偶e to jest trudne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Jest to, panie marsza艂ku, przyk艂ad, 偶e nie tylko prawo ekologiczne trzeba zmieni膰, ale i regulamin Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Pani pose艂 Krystyna Sienkiewicz z Unii Pracy pragnie zada膰 pytanie w sprawie narkomanii w Polsce panu ministrowi zdrowia i opieki spo艂ecznej, odpowie za艣 podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej pan minister Wies艂aw Jaszczy艅ski.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pani膮 pose艂 o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Przed kilkoma tygodniami, 18 lutego, Sejm Rzeczypospolitej upowa偶ni艂 prezydenta do ratyfikacji Konwencji Narod贸w Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu 艣rodkami odurzaj膮cymi i substancjami psychotropowymi. Jest to odpowiedni czas, 偶eby w sytuacji konieczno艣ci adaptacji prawa wewn臋trznego do tej偶e konwencji, a tak偶e codziennych, zmasowanych informacji o narastaniu zjawiska narkomanii, poprosi膰 pana ministra o jedn膮 odpowied藕 na kilka bardziej szczeg贸艂owych pyta艅.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Ot贸偶 bardzo prosz臋 o oszacowanie liczby uzale偶nionych od 艣rodk贸w psychoaktywnych - oczywi艣cie na podstawie posiadanych przez ministerstwo danych, bo takimi danymi dysponuje i Policja, i inne instytucje. Prosz臋 uprzejmie o diagnoz臋 zjawiska ze wskazaniem miejsc o najwy偶szym jego rozpowszechnieniu oraz o informacj臋 o sytuacji epidemiologicznej. Mam te偶 nadziej臋, 偶e na zako艅czenie tej informacji us艂yszymy przynajmniej o projekcie programu przeciwdzia艂ania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Ministerstwo Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej w swych szacunkach zjawiska narkomanii opiera si臋 na badaniach epidemiologicznych Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Dane statystyczne zbierane przez s艂u偶b臋 zdrowia i Policj臋 pozwalaj膮 艣ledzi膰 wieloletnie tendencje rozwoju tego uzale偶nienia. Po okresie stabilizacji zjawiska narkomanii w latach 1985-1989 od 1990 r. notuje si臋 wysoki wzrost wska藕nik贸w liczby os贸b leczonych na 100 tys. mieszka艅c贸w. Tak wi臋c wska藕nik z 1990 r. wynosi艂 7,99, z 1991 r. - 10,1, z 1992 r. - 10,74. Dane lecznictwa pokazuj膮 znaczne zr贸偶nicowanie terytorialne narkomanii. Podam tylko skrajne warto艣ci: w Jeleniog贸rskiem notujemy 42 osoby na 100 tys. mieszka艅c贸w, w Nowos膮deckiem najmniej - 0,85. W艣r贸d os贸b leczonych stacjonarnie dominuj膮 pacjenci uzale偶nieni od opiat贸w produkowanych domowym sposobem, wstrzykiwanych do偶ylnie. Ci pacjenci stanowili w 1992 r. ok. 80% leczonych. Spo艣r贸d pozosta艂ych najwi臋ksz膮 grup臋 stanowili uzale偶nieni od 艣rodk贸w wziewnych (tzw. w膮chacze) - 6,3%, uzale偶nieni od 艣rodk贸w mieszanych (bez opiat贸w) - 3,4%, od lek贸w uspokajaj膮cych i nasennych - 2,7. Na podstawie statystyk dotycz膮cych pacjent贸w leczonych stacjonarnie liczb臋 os贸b uzale偶nionych szacowa膰 mo偶na na 20-40 tys., przyjmuj膮c, i偶 w danym roku leczeniu stacjonarnemu poddawanych jest 10-20% uzale偶nionych.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Informacji o sytuacji epidemiologicznej dostarczaj膮 te偶 wyniki bada艅 ankietowych. Rejestry os贸b leczonych pozwalaj膮 na szacowanie liczby os贸b uzale偶nionych, natomiast badania ankietowe mog膮 s艂u偶y膰 do szacowania liczby os贸b nadu偶ywaj膮cych 艣rodk贸w oraz os贸b znajduj膮cych si臋 w kr臋gu subkultury lekowej.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Badaniami obejmuje si臋 m艂odzie偶 szkoln膮 w wi臋kszych miastach. Og贸lny obraz, jaki wy艂ania si臋 z analizy wynik贸w tych bada艅, wskazuje na znaczny wzrost u偶ywania substancji psychoaktywnych w latach dziewi臋膰dziesi膮tych. Szybko rozpowszechnia si臋 marihuana, na szersz膮 skal臋 pojawia si臋 amfetamina.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">W skali kraju, na podstawie wyrywkowych danych pochodz膮cych z bada艅 ankietowych, liczb臋 uczni贸w - podejmuj膮cych co najmniej jednorazowe pr贸by u偶ycia 艣rodk贸w odurzaj膮cych - szacowa膰 mo偶na na 60-80 tys., podobnie te偶 ocenia si臋 liczb臋 student贸w. Wzrost zainteresowania amfetamin膮 prawdopodobnie spowoduje wi臋ksz膮 liczb臋 psychoz lekowych, bowiem u偶ywanie amfetaminy cz臋sto prowadzi do powstania psychozy.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Charakterystyczny staje si臋 w dzisiejszych czasach przekaz telewizyjny, reklama uliczna, a wi臋c agresywny marketing zwi膮zany z u偶ywaniem 艣rodk贸w przeciwb贸lowych. Model jest taki: boli ci臋 - za偶yj pigu艂k臋. Na pewno wszyscy pa艅stwo widzieli to w telewizji - boli g艂owa, trzeba wi臋c wzi膮膰 tabletk臋. Du偶e znaczenie ma te偶 przep艂yw wzorc贸w kulturowych z Zachodu.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Program przeciwdzia艂ania narkomanii. Dnia 8 marca 1993 r. kierownictwo Ministerstwa Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej zaakceptowa艂o Krajowy Program Zapobiegania Narkomanii. Zawiera on cztery podstawowe kierunki dzia艂a艅:</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">- promowanie zdrowego stylu 偶ycia w艣r贸d m艂odzie偶y;</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">- aktywizacj臋 dzia艂a艅 profilaktycznych oraz edukacj臋 kadry do pracy zwi膮zanej z profilaktyk膮;</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">- reorganizacj臋 systemu rehabilitacji os贸b uzale偶nionych w Polsce;</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">- dzia艂alno艣膰 naukowo-badawcz膮.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Programy te s膮 finansowane i nadzorowane merytorycznie przez Biuro ds. Narkomanii. W 1993 r. w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Narkomanii zapocz膮tkowano dzia艂ania tworz膮ce system wsparcia dla promocji zdrowego stylu 偶ycia w艣r贸d m艂odzie偶y. W g艂贸wnej mierze oparto si臋 na programie 藵r贸wie艣niczym藵, kt贸ry wymaga przygotowania lider贸w m艂odzie偶owych. W zwi膮zku z tym na terenie ca艂ego kraju przeprowadzono kilkadziesi膮t szkole艅 adresowanych do s艂uchaczek i absolwentek pomaturalnych szk贸艂 medycznych. Poza tymi oddzia艂ywaniami w roku ubieg艂ym podj臋to edukacj臋 psychologiczn膮 dotycz膮c膮 promocji zdrowia dzieci i m艂odzie偶y. Zadania te realizowano poprzez cykle zaj臋膰 w szko艂ach 艣rednich oraz obozy 艣r贸droczne. Wyniki bada艅 ewaluacyjnych potwierdzaj膮 potrzeb臋 kontynuowania prac tego typu.</u>
          <u xml:id="u-150.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">W zwi膮zku z obni偶aniem si臋 wieku inicjacji tytoniowej, narkotycznej i alkoholowej przyst膮piono do realizacji pilota偶owego programu edukacji dzieci w wieku przedszkolnym oraz uczni贸w m艂odszych klas szk贸艂 podstawowych. Wyniki zach臋caj膮 do podejmowania i wzbogacania tej oferty szkoleniowej.</u>
          <u xml:id="u-150.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">W 1993 r. Biuro ds. Narkomanii przyj臋艂o do realizacji programy 19 organizacji pozarz膮dowych o og贸lnopolskim zasi臋gu oddzia艂ywa艅 profilaktycznych. Jednym z g艂贸wnych element贸w tych dzia艂a艅 by艂o tworzenie zespo艂贸w 艣rodowiskowych do pracy z m艂odzie偶膮 zagro偶on膮 narkomani膮. W pi臋ciu regionach Polski charakteryzuj膮cych si臋 du偶ym stopniem zagro偶enia narkomani膮 powsta艂y 44 zespo艂y 艣rodowiskowe, kt贸re obj臋艂y oddzia艂ywaniami profilaktycznymi ok. 10 tys. os贸b. Efektywno艣膰 program贸w profilaktycznych wymaga specjalistycznego przygotowania profesjonalist贸w. W sumie ze 艣rodk贸w Biura ds. Narkomanii przeszkolono ok. 5300 os贸b pracuj膮cych z dzie膰mi.</u>
          <u xml:id="u-150.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Reorganizacj臋 systemu rehabilitacji os贸b uzale偶nionych od narkotyk贸w w Polsce przeprowadzono w dw贸ch fazach. W pierwszej fazie po艂o偶ono g艂贸wny nacisk na przekszta艂cenie o艣rodk贸w d艂ugoterminowych w o艣rodki kr贸tkoterminowe. Kr贸tkoterminowe, to znaczy okres pobytu pacjenta ograniczono do jednego roku. W drugiej fazie podj臋to przede wszystkim dzia艂ania postrehabilitacyjne, a wi臋c wspomagaj膮ce osoby, kt贸re uko艅czy艂y cykl leczenia i rehabilitacji w plac贸wkach i chc膮 znale藕膰 swoje miejsce w spo艂ecze艅stwie oraz samodzielnie w nim funkcjonowa膰.</u>
          <u xml:id="u-150.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Raporty z przeprowadzonych bada艅 s膮 do wgl膮du w Biurze ds. Narkomanii. Pe艂ny raport, oceniaj膮cy sytuacj臋 epidemiologiczn膮 w Polsce, zostanie dostarczony do kwietnia 1994 r. Obecnie biuro dysponuje tylko jego skr贸con膮 wersj膮. Wykorzystuj膮c wyniki bada艅 programu 藵Oszacowanie rozmiar贸w zjawiska narkomanii w Polsce藵, biuro prowadzi polityk臋 wspierania finansowanych przez siebie stowarzysze艅 i zleca im rozszerzanie dzia艂a艅 profilaktycznych w rejonach i wojew贸dztwach najbardziej zagro偶onych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 jakie艣 dodatkowe pytania w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂. Przepraszam, panie po艣le, nie pami臋tam pa艅skiego nazwiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselJacekKasprzyk">Jacek Kasprzyk, SLD.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselJacekKasprzyk">Panie ministrze, by艂 pan uprzejmy powiedzie膰 o profilaktyce, a czy resort zdrowia jest zainteresowany zapobieganiem przyczynom powstawania narkomanii i alkoholizmu w艣r贸d dzieci i m艂odzie偶y. Czy ministerstwo ma rozeznanie na temat przyczyn powstawania tych zjawisk?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jeszcze s膮 pytania dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pani pose艂 Krystyna Sienkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Profilaktyka to jest mniej wi臋cej to samo, co zapobieganie, ale to pan minister wyja艣ni. Natomiast ministerstwo zdrowia, jak us艂ysza艂am, likwiduje skutki r贸偶nych innych niekorzystnych zjawisk, a wi臋c kryzysu rodziny, szko艂y, upadku autorytetu, braku celu w 偶yciu i agresywnej mody, r贸wnie偶 w reklamie, o czym m贸wi艂 pan minister.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Ko艅cz膮c, chcia艂abym zapyta膰, czy ministerstwo podejmuje jakie艣 艣rodki przeciwdzia艂aj膮ce tej modzie w reklamie lek贸w i paralek贸w?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Za odpowied藕 dzi臋kuj臋, bo nie mog艂a by膰 inna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, jeszcze pan pose艂 W艂adys艂aw Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Panie ministrze, niedawno w 偶ycie wesz艂a nowa ustawa. Stanowi ona na pewno platform臋 prawn膮, s艂u偶膮c膮 do przeciwstawienia si臋 omawianym przez nas zjawiskom. Chcia艂bym jednak r贸wnie偶 zwr贸ci膰 uwag臋 na stron臋 praktyczn膮 problemu i zapyta膰, czy polskie s艂u偶by medyczne maj膮 w wystarczaj膮cej liczbie kadry wyspecjalizowane w walce z t膮 patologi膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy kto艣 jeszcze chce zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Wysoka Izbo! Prowadzone s膮 badania nad przyczynami tych zjawisk. Ustalenie dok艂adne nie jest proste, s膮 one bardzo z艂o偶one. Jak wiemy, na Zachodzie te偶 to jest olbrzymim problemem. Prawdopodobnie nasze obecne transformacje ustrojowe wp艂ywaj膮 na nasilanie si臋 tych zjawisk.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejWieslawJaszczynski">Je艣li chodzi o konkretne dzia艂ania. W tej chwili opracowywany jest w ministerstwie zdrowia, uzgadniany mi臋dzy poszczeg贸lnymi departamentami, projekt ustawy o zapobieganiu narkomanii i my艣l臋, 偶e ta legislacyjna podstawa da nam jak膮艣 bro艅 do r臋ki. Na pocz膮tku lutego odby艂a si臋 specjalna konferencja mi臋dzyministerialna w Strasburgu. Konferencja, na kt贸rej by艂o wielu ministr贸w z kraj贸w europejskich, ministr贸w zdrowia, ministr贸w spraw wewn臋trznych i ministr贸w sprawiedliwo艣ci - i te wszystkie sprawy by艂y tam omawiane. Z naszej strony by艂 tylko przedstawiciel ministerstwa zdrowia, w mojej osobie. Po powrocie dane i szczeg贸艂owe sprawozdania z tej konferencji rozes艂a艂em do zainteresowanych resort贸w i dzisiaj musz臋 powiedzie膰, 偶e by艂 u mnie wiceprezes Urz臋du Celnego, z kt贸rym nawi膮zali艣my te偶 艣cis艂膮 wsp贸艂prac臋, dlatego 偶e Unia Europejska propaguje w艂a艣nie kooperacj臋 tych wszystkich urz臋d贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy kto艣 z pa艅stwa jeszcze pragnie zada膰 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kujemy bardzo panu ministrowi za przybycie i udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Pan pose艂 Kazimierz Wilk z Konfederacji Polski Niepodleg艂ej zrezygnowa艂 z zadania pytania poselskiego. Sprawa ta wr贸ci, je艣li Wysoka Izba to potwierdzi, zapewne pod obrady 17 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Natomiast w tej chwili prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Henryka Krolla z Parlamentarnego Ko艂a Mniejszo艣ci Niemieckiej w sprawie dzia艂a艅 przeciwko przedstawicielom i organizacjom mniejszo艣ci niemieckiej na 艢l膮sku Opolskim, odpowie za艣 na to pytanie podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewn臋trznych Jerzy Zimowski.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselHenrykKroll">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Na 艢l膮sku Opolskim nast臋puje eskalacja dzia艂a艅 przeciwko przedstawicielom i organizacjom mniejszo艣ci niemieckiej. Cz臋ste s膮 wypadki wybijania szyb, pisania na murach obra藕liwych hase艂 g艂osz膮cych nienawi艣膰 narodow膮, gr贸藕b wzywaj膮cych do wyp臋dzenia moich wyborc贸w z ziemi ojczystej.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselHenrykKroll">Szereg akt贸w wandalizmu, jak oblewanie farbami, skierowanych by艂o przeciwko pomnikom ofiar I i II wojny 艣wiatowej. Noc膮 z 16 na 17 marca dwa z tych pomnik贸w - we wsiach Wi臋kszyce i Pr贸szk贸w - zniszczono przez ob艂o偶enie ich oponami samochodowymi, oblanie benzyn膮 i podpalenie. Wszystko to wzmaga poczucie zagro偶enia w艣r贸d moich wyborc贸w, uzasadnione dodatkowo tym, 偶e sprawcy tych czyn贸w pozostaj膮 nie wykryci i bezkarni.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PoselHenrykKroll">W zwi膮zku z tym zwracam si臋 do pana ministra z nast臋puj膮cymi pytaniami: Czy policja oraz Urz膮d Ochrony Pa艅stwa podejmuj膮 dzia艂ania operacyjne przeciwko organizacjom i ugrupowaniom stwarzaj膮cym te zagro偶enia? Czy cele statutowe i dzia艂alno艣膰 organizacji o nazwie Polski Zwi膮zek Zachodni - Ruch Polskiego 艢l膮ska s膮 zgodne z konstytucj膮 i ustawodawstwem Rzeczypospolitej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o zabranie g艂osu i udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W imieniu ministra spraw wewn臋trznych chcia艂bym wyrazi膰 oburzenie w zwi膮zku z zaistnia艂ymi w miejscowo艣ciach Pr贸szk贸w i Wi臋kszyce aktami wandalizmu, kt贸re polega艂y na zniszczeniu pomnik贸w upami臋tniaj膮cych ofiary, jakie ponios艂a spo艂eczno艣膰 niemiecka w czasie I i II wojny 艣wiatowej.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Czyny takie, celowe albo bezmy艣lne, gro偶膮 w konsekwencji niebezpiecze艅stwem podsycania nastroj贸w nienawi艣ci, szowinizmu i wzajemnej agresji. Na 艢l膮sku Opolskim, gdzie od wiek贸w 偶yj膮 razem spo艂eczno艣ci o polskich i niemieckich korzeniach narodowych, istnieje wi臋ksze ni偶 gdzie indziej ryzyko incydent贸w. Nie one jednak, my艣l臋, wyznaczaj膮 poziom wzajemnych stosunk贸w i tolerancji. Chc臋 powiedzie膰, 偶e co艣 si臋 z艂ego sta艂o w naszym spo艂ecze艅stwie. Niszczenie pomnik贸w, profanacje cmentarzy nie s膮 czym艣 charakterystycznym tylko dla Opolszczyzny. Nie ma dnia, bym nie dosta艂 na biurko informacji o tym, 偶e gdzie艣 w kraju taki czyn mia艂 miejsce.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Chcia艂bym tak偶e powiedzie膰, 偶e stykamy si臋 z jakim艣 dziwnym nowym zjawiskiem. Chc臋 pana zapewni膰, panie po艣le, 偶e w sprawach podpalenia pomnik贸w we wsi Pr贸szk贸w i Wi臋kszyce policja wykona艂a niezb臋dne czynno艣ci procesowe - przeprowadzono ogl臋dziny miejsc zdarze艅, sporz膮dzono stosown膮 dokumentacj臋, przes艂uchano 艣wiadk贸w, materia艂y z tych czynno艣ci zosta艂y przekazane prokuraturze. Pozwalam sobie mie膰 nadziej臋, 偶e sprawcy zostan膮 ustaleni. Wst臋pnie ju偶 mo偶na powiedzie膰, 偶e oba te czyny zosta艂y pope艂nione przez t臋 sam膮 grup臋 os贸b.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Musz臋 natomiast stwierdzi膰, 偶e minister spraw wewn臋trznych oraz szef Urz臋du Ochrony Pa艅stwa nie maj膮 w tej chwili informacji, by za tymi aktami wandalizmu kry艂y si臋 jakie艣 ugrupowania czy organizacje polityczne. Je艣li dochodzenie ujawni znamiona dzia艂a艅 z inspiracji i motywacji politycznych, a tak偶e oka偶e si臋, 偶e nie s膮 to zwyk艂e czyny chuliga艅skie, akty pewnego zdziczenia, lecz 偶e celem tych czyn贸w by艂o podwa偶enie porz膮dku konstytucyjnego, to oczywi艣cie w艂膮czy si臋 w spraw臋 Urz膮d Ochrony Pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Pan pose艂 pyta mnie tak偶e, czy dzia艂alno艣膰 Polskiego Zwi膮zku Zachodniego Ruch Polskiego 艢l膮ska jest zgodna z konstytucj膮 i ustawodawstwem Polski. Nie mog臋 na to pytanie odpowiedzie膰 w tej chwili w pe艂ni, a nawet w og贸le nie mog臋 odpowiedzie膰, bo o prawie do dzia艂ania, o statutach tego rodzaju organizacji, o realizacji przez nie w艂asnych program贸w, decyduje u nas w艂a艣ciwy s膮d rejestrowy. I minister spraw wewn臋trznych nie ma w tej chwili formalnych uprawnie艅, aby ingerowa膰 i, powiedzmy, bada膰 zgodno艣膰 tego typu czynno艣ci i dokument贸w z konstytucj膮. Chcia艂bym te偶 zaapelowa膰 do pana pos艂a Krolla, aby podzieli艂 pogl膮d, 偶e mniejszo艣膰 niemiecka formuje si臋 dopiero jako mniejszo艣膰. Jest to zjawisko nowe, jest to zjawisko nie tylko nowe dla tej grupy obywateli polskich, ale tak偶e dla ich s膮siad贸w pochodzenia polskiego. Ten proces rodzenia si臋 mniejszo艣ci, rodzenia si臋 wzajemnych, nowych stosunk贸w - bo to na pewno jest pewna nowa jako艣膰 - jest procesem trudnym. B臋dzie dochodzi艂o w nim do incydent贸w. Generalnie uwa偶am, 偶e ten proces przebiega niezwykle spokojnie w por贸wnaniu z sytuacjami w innych krajach; powiedzia艂bym nawet, 偶e przebiega wzorowo i modelowo. Drobne incydenty, drobne przest臋pstwa z obu stron, wydaje mi si臋, nie mog膮 zak艂贸ci膰 tego, w gruncie rzeczy pozytywnego procesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jeszcze s膮 jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Henryk Kroll pragnie jeszcze o co艣 zapyta膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselHenrykKroll">Panie ministrze, dzi臋kuj臋 za s艂owa oburzenia. Wola艂bym jednak, 偶eby by艂o wi臋cej czyn贸w z waszej strony. Jest dla mnie troch臋 niezrozumia艂e, 偶e organy pa艅stwowe akurat nie zajmuj膮 si臋 badaniem statut贸w organizacji o - nazwijmy to - radykalnym czy nacjonalistycznym nastawieniu, a badanie statutu cho膰by naszej organizacji bywa bardzo szczeg贸艂owe. Prosi艂bym w zwi膮zku z tym o ewentualne skierowanie, obci膮偶enie takim zadaniem innych resort贸w, kt贸re maj膮 prawo badania tych statut贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan minister zechce jeszcze odpowiedzie膰?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychJerzyZimowski">Na pewno wszelki radykalizm, tak偶e radykalizm organizacji, o kt贸rych wspomina tutaj pan prezes Kroll, budzi niepok贸j. Mo偶e on budzi膰 niepok贸j. Je偶eli tylko b臋d臋 mia艂 sygna艂 - m贸wi臋 to w imieniu ministra spraw wewn臋trznych - 偶e podj臋te zosta艂y radykalne dzia艂ania - by膰 mo偶e wyjdzie to w tej sprawie, a mo偶e w innej, bo w tej chwili nie potrafimy powiedzie膰 - wtedy uzyskam instrumenty prawne, aby to zbada膰. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby mniejszo艣膰 niemiecka poprzez swoje organizacje wyst膮pi艂a do wojewod贸w, do wydzia艂贸w spraw obywatelskich czy do s膮du z wnioskami o skonfrontowanie statutu z praktyk膮 spo艂eczn膮 i polityczn膮 tych organizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 pytania nast臋pne?</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi za przybycie i za udzielenie wyja艣nie艅.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Pan pose艂 Roman Nowicki z Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnie zada膰 pytanie w sprawie wyr臋bu las贸w prywatnych, skierowane do ministra ochrony 艣rodowiska, zasob贸w naturalnych i le艣nictwa, na kt贸re odpowie pan minister Stanis艂aw 呕elichowski.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselRomanNowicki">W trakcie spotka艅 poselskich w Przasnyszu zosta艂em poinformowany o wr臋cz rabunkowym wyr臋bie las贸w prywatnych. Zwraca si臋 przy tym uwag臋 na prawie ca艂kowity brak nadzoru ze strony s艂u偶b le艣nych oraz zaniechanie w wi臋kszo艣ci wypadk贸w powszechnie stosowanej przed wojn膮 zasady cechowania drzew przeznaczonych do wyr臋bu. W Przasnyszu zosta艂em jednocze艣nie poinformowany, 偶e temu rabunkowemu wyr臋bowi las贸w towarzyszy zanieczyszczanie las贸w, kt贸re jest gro藕ne chocia偶by ze wzgl臋d贸w po偶arowych.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselRomanNowicki">Podaj膮c powy偶sze, zwracam si臋 do pana ministra z zapytaniem: Jakie konkretne dzia艂ania podj臋艂o ministerstwo w celu przeciwdzia艂ania niszczeniu coraz skromniejszych zasob贸w le艣nych w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Odpowiadaj膮c na pytanie pana pos艂a Nowickiego pragn臋 potwierdzi膰 informacje ze spotkania poselskiego, 偶e dewastacja las贸w w艂asno艣ci prywatnej, i nie tylko prywatnej, ma jeszcze, niestety, miejsce. Zwi膮zane jest to z funkcjonowaniem nowego prawa, kt贸re zosta艂o uchwalone przez parlament w 1991 r., a wesz艂o w 偶ycie z dniem 1 stycznia 1992 r. Zmiany, kt贸re nast膮pi艂y w samym rz膮dzie, 艂atwiej jest przeprowadzi膰 ni偶 zmiany ustawowe, kt贸re wymagaj膮 sporo czasu.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Dzi艣 dewastacja las贸w ma dwie przyczyny. Jedna - to wycinanie las贸w przez samych w艂a艣cicieli, poniewa偶 do ustawy o lasach nie wprowadzono przepis贸w karnych, w zwi膮zku z tym formalnie, zgodnie z zapisami ustawowymi, w艂a艣ciciel nie mo偶e niszczy膰 swojego lasu, ale nie jest zapisane, co si臋 stanie, je偶eli las zniszczy. Po wt贸re, nasilaj膮 si臋 olbrzymie kradzie偶e drewna. Zorganizowane grupy przest臋pcze wycinaj膮 drzewa g艂贸wnie z las贸w prywatnych, chocia偶 nie tylko prywatnych - r贸wnie偶 pa艅stwowych. Na dzie艅 dzisiejszy, wed艂ug bada艅 Najwy偶szej Izby Kontroli, wskutek funkcjonowania nowego prawa le艣nego zosta艂o zniszczonych oko艂o 15 tys. hektar贸w las贸w prywatnych w ca艂ej Polsce, a jedynie w ubieg艂ym roku skradziono oko艂o 60 tys. m3 drewna z las贸w pa艅stwowych.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Dodam do tego, 偶e sytuacja ekonomiczna le艣nictwa tak si臋 pogorszy艂a, 偶e do wykonania zada艅 sprzed obowi膮zywania obecnego prawa brakuje obecnie oko艂o 2 bln z艂.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Co w tym stanie rzeczy ministerstwo zamierza w najbli偶szym czasie zrobi膰? Troch臋 boj臋 si臋 o tym m贸wi膰, bo ju偶 po posiedzeniu Komitetu Spo艂ecznego Rady Ministr贸w, kiedy poinformowano, 偶e ministerstwo wprowadza kary za nielegalny wyr膮b, ten nielegalny wyr膮b znacznie si臋 nasili艂. W zwi膮zku z tym moja rola jest dosy膰 trudna, panie po艣le, ale postaram si臋 bardzo skr贸towo to przedstawi膰, prosi艂bym o wyrozumia艂o艣膰.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Jak ju偶 m贸wi艂em, wsp贸lnie z ministrem sprawiedliwo艣ci wprowadzamy zmiany do Kodeksu wykrocze艅 dotycz膮ce kar za nielegalny wyr膮b. Ten wniosek ministra ochrony 艣rodowiska zosta艂 ju偶 przedyskutowany w Komitecie Spo艂ecznym Rady Ministr贸w, w nied艂ugim czasie zostanie przedstawiony na posiedzeniu Rady Ministr贸w i b臋dzie przed艂o偶ony Wysokiej Izbie. Nast臋pn膮 spraw膮 jest nowelizacja Kodeksu wykrocze艅. Ponadto decyzj膮 z 6 stycznia zosta艂y powo艂ane zespo艂y robocze do nowelizacji r贸wnie偶 prawa le艣nego. W ramach tej nowelizacji przewiduje si臋 wprowadzenie obowi膮zku legalizacji drewna pozyskanego w lasach prywatnych. Pan m贸wi艂 o cechowaniu drzewa, sprawa ta ma i taki aspekt, 偶e na mocy ustawy praktycznie zlikwidowano wszystkie s艂u偶by. Czyli dzi艣 nawet wprowadzenie obowi膮zku cechowania niewiele rozwi膮zuje, bo nie ma ju偶 ludzi, kt贸rzy si臋 tym cechowaniem zajmowali. Trzeba zatem odbudowa膰 struktur臋, kt贸ra tak dog艂臋bnie zosta艂a zniszczona.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Na marginesie pytanie: Jak to si臋 mog艂o sta膰, 偶e do takiej sytuacji dosz艂o w naszym parlamencie? Wydaje mi si臋, 偶e jest to spowodowane tym, 偶e postanowiono w Polsce w tym okresie zmieni膰 wszystko, co by艂o w 45-leciu - czy by艂o dobre, czy z艂e. I chocia偶 tu akurat funkcjonowa艂o dobrze, tak si臋 niestety sta艂o. By艂a taka zasada podawana przez pracownik贸w ministerstwa, przez wysokich funkcjonariuszy ministerstwa na paru spotkaniach z le艣nikami: kto si臋 nie zgadza ze zmianami - zostanie wyrzucony z pracy. I wielu le艣nik贸w zosta艂o wyrzuconych z pracy. Rozumiem, 偶e panie pos艂anki i panowie pos艂owie maj膮 z tym do czynienia na co dzie艅, kiedy ci pokrzywdzeni w straszny spos贸b ludzie, kt贸rzy s艂usznie wskazywali, 偶e to prowadzi do katastrofy, dzi艣 zwracaj膮 si臋 do was o interwencj臋. Te sprawy te偶 musimy rozwi膮zywa膰.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Wspomina艂em o wprowadzeniu legalizacji, wprowadzeniu obowi膮zku posiadania 艣wiadectwa legalno艣ci dla drewna b臋d膮cego w obrocie, czego te偶 dzisiaj nie ma. Drewno ze wszystkich 藕r贸de艂 dociera do zak艂adu przemys艂owego i nikt nie pyta, sk膮d ono pochodzi. Dlatego m.in. 60 tys. m3 drewna skradziono w lasach pa艅stwowych. Staramy si臋 zaliczy膰 specjalist贸w ds. las贸w niepa艅stwowych do s艂u偶by le艣nej, no i d膮偶ymy do uregulowania prawnego mo偶liwo艣ci organizowania si臋 w艂a艣cicieli las贸w. Bo w wielu wypadkach w艂a艣ciciele las贸w zmierzaj膮 w tym kierunku. My艣l臋, 偶e nowelizacja prawa le艣nego spowoduje przeciwdzia艂anie tym wszystkim negatywnym zjawiskom. Ponie艣li艣my olbrzymi膮 strat臋. Jest takie polskie przys艂owie, 偶e m膮dry Polak po szkodzie. Szkoda ju偶 jest, teraz pora na m膮dro艣膰. My艣l臋, 偶e ta m膮dro艣膰 w nied艂ugim czasie zapanuje w naszym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselWojciechSzczesnyZarzycki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Wojciech Zarzycki - PSL. To, o czym pan minister m贸wi艂 na temat rabunkowej gospodarki, dzieje si臋 r贸wnie偶 w woj. sieradzkim. Chcia艂bym prosi膰 pana ministra o odpowied藕 na takie pytanie: Czy rozporz膮dzeniem nie mo偶na by by艂o wprowadzi膰 tego trybu, o kt贸rym pan m贸wi艂, znakowania drzew po to, 偶eby w obrocie mo偶na by艂o zidentyfikowa膰 w艂a艣ciciela drewna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselGrzegorzFigura">Grzegorz Figura - Unia Demokratyczna. Chcia艂bym nawi膮za膰 do poprzedniego pytania. Ot贸偶 w woj. nowos膮deckim prawie dwa lata temu wojewoda wprowadzi艂 takie rozporz膮dzenie. Efekt by艂 taki, 偶e w woj. bielskim pojawi艂y si臋 samochody z rejestracj膮 nowos膮deck膮 i teraz rzeka drewna p艂ynie z woj. bielskiego. Czy ministerstwo lub wojewodowie maj膮 mo偶liwo艣ci, 偶eby to przerwa膰, nie czekaj膮c na nowelizacj臋 ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie ministrze, sprawa wydaje mi si臋 bardzo pilna, dlatego chcia艂bym zapyta膰, kiedy rz膮d wyst膮pi z t膮 nowelizacj膮 do Sejmu i kiedy ta sprawa zostanie w spos贸b ostateczny rozstrzygni臋ta, poniewa偶 te instrumenty wydaj膮 si臋 by膰 w艂a艣ciwe. Sprawa wymaga dzia艂a艅 bardzo szybkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jeszcze s膮 pytania? Je艣li nie, to prosz臋 uprzejmie pana ministra o odpowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Czy samym rozporz膮dzeniem mo偶na uregulowa膰 te sprawy? Cechowanie drzew mo偶na uregulowa膰 rozporz膮dzeniem. Problem natomiast polega na tym, 偶e ustawa zlikwidowa艂a pewne s艂u偶by, czyli samo rozporz膮dzenie o cechowaniu niewiele zmieni. To si臋 wi膮偶e z pytaniem, kt贸re zada艂 pan pose艂. Wojewodowie w wielu wypadkach, widz膮c ten kataklizm - 偶e u偶yj臋 takiego s艂owa - w lasach, pr贸bowali temu przeciwdzia艂a膰, i chwa艂a im za to. Prosili艣my, wnioskowali艣my. S膮 pewne mo偶liwo艣ci prawne, aby w tym zakresie dzia艂a膰. Ale przedtem jeden pracownik s艂u偶by le艣niej przypada艂 mniej wi臋cej na 350 ha las贸w, natomiast potem, zza biurka w Warszawie, wprowadzili艣my przepis, 偶e na jednego pracownika przypada 700 ha las贸w, czyli te s艂u偶by zosta艂y tym sposobem zdziesi膮tkowane. Tych 700 ha las贸w niekiedy jest w trzech gminach, a pracownik s艂u偶by le艣nej najcz臋艣ciej je藕dzi rowerem. Kradzie偶e drewna odbywaj膮 si臋 po nocach, w zwi膮zku z tym nawet trudno wys艂a膰 tego pracownika, aby szarpa艂 si臋 z wszystkimi, kt贸rzy to czyni膮.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Jest tu pole do wsp贸lnego dzia艂ania z ministrem spraw wewn臋trznych. Chcemy w nied艂ugim czasie powo艂a膰 co艣 w rodzaju lotnych brygad, bo nawet Polski Zwi膮zek 艁owiecki zaoferowa艂 okre艣lon膮 kwot臋 na powstrzymanie k艂usownictwa, co wi膮偶e si臋 r贸wnie偶 z kradzie偶ami drewna. Chcemy to rozwi膮za膰. Nie chcia艂bym zdradza膰 wszystkich tajemnic, poniewa偶 to powoduje od razu przystosowanie si臋 nielegalnie dzia艂aj膮cych ludzi do proponowanych zmian. My艣l臋, 偶e sprawa ta zostanie za艂atwiona w nied艂ugim czasie.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Pan pose艂 Jaskiernia pyta艂, kiedy to si臋 stanie. Stwierdzam, 偶e sprawa ta by艂a rozpatrywana ju偶 dwa tygodnie temu w Komitecie Spo艂ecznym Rady Ministr贸w, a w najbli偶szym czasie trafi pod obrady Rady Ministr贸w, no i do parlamentu. My艣l臋, 偶e to jest sprawa najbli偶szych dni, po Wielkanocy na pewno, s膮dz臋, 偶e w kwietniu stanie to si臋 faktem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselWladyslawTomaszewski">Tomaszewski, PSL.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselWladyslawTomaszewski">Ja odno艣nie do nadmiernego pozyskiwania drewna z gospodarstw ch艂opskich. Zgadzam si臋, 偶e jest to naprawd臋 rzecz gang贸w z艂odziejskich, kt贸re kradn膮, ale trzeba wzi膮膰 pod uwag臋 r贸wnie偶 jeszcze inn膮 poprawk臋 co do tej nadmiernej eksploatacji. To naprawd臋 z braku 艣rodk贸w finansowych na wsi; wielu rolnik贸w, kt贸rzy by nigdy chojaka nie 艣ci臋li, musz膮 go 艣ci膮膰, sprzeda膰 drewno na sp艂at臋 kredytu, bo to grozi wyprowadzeniem ostatniego bydl臋cia z obory za odsetki itd. 艢cinaj膮 r贸wnie偶 na opa艂. W臋giel jest drogi. Dawniej nie widzia艂o si臋, 偶eby opalano drewnem. Dzisiaj furki je偶d偶膮 z drewnem. Pal膮. I to jest ta g艂臋boka pauperyzacja wsi, kt贸ra r贸wnie偶 wkracza w gospodark臋 le艣n膮.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PoselWladyslawTomaszewski">Prosz臋 pa艅stwa, mnie si臋 wydaje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, przepraszam, ale regulamin Sejmu ju偶 skraca pana wypowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselWladyslawTomaszewski">Przepraszam, panie marsza艂ku. Wobec tego pomys艂y zg艂osz臋 ju偶 w debacie na ten temat. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jest jeszcze jakie艣 pytanie, 偶eby od razu to rozwi膮za膰? Nie ma. Przepraszam pana pos艂a, ale niestety, s膮 r贸wne prawa dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Podzielam tu zdanie pana pos艂a, 偶e jest to zwi膮zane z okre艣lon膮 bied膮 na wsi. Natomiast chc臋 zauwa偶y膰, 偶e w wielu pa艅stwach afryka艅skich w odleg艂o艣膰i 7 czy 10 km od miast nie ma niczego co jest zielone, bo to zosta艂o wyci臋te do cel贸w energetycznych. S膮dz臋, 偶e my zmierzamy do Europy nie do Afryki, w zwi膮zku z tym ten proces trzeba powstrzyma膰. I tylko to chcia艂em powiedzie膰. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi za przybycie i za udzielenie wyja艣nie艅.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Pani pos艂anka Anna Ba艅kowska z Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnie zada膰 pytanie w sprawie rozlicze艅 mi臋dzy jednostkami wojew贸dzkimi s艂u偶by zdrowia a s艂u偶bami resortowymi. Jest to pytanie do ministra zdrowia i opieki spo艂ecznej, odpowie za艣 na nie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej pan Jacek Buchacz.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pani膮 pos艂ank臋 o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Brak uregulowa艅 prawnych, kt贸re pozwala艂yby szpitalom rozlicza膰 si臋 z ponoszonych wydatk贸w mi臋dzy sob膮, doprowadza w ca艂ym kraju cz臋sto do konfliktowych sytuacji. Niekt贸re plac贸wki domagaj膮 si臋 ju偶 od pacjent贸w spoza swojego rejonu, by prywatnie p艂acili za leczenie. Uwa偶am, 偶e istnieje pilna potrzeba utworzenia przejrzystych podstaw prawnych do dokonywania rozlicze艅 mi臋dzy jednostkami wojew贸dzkimi podleg艂ymi wojewodzie i kolejno rozlicze艅 mi臋dzy jednostkami wojew贸dzkimi a s艂u偶bami resortowymi Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych, Polskich Kolei Pa艅stwowych oraz akademii medycznych.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PoselAnnaBankowska">Zapytuj臋: Czy ministerstwo rozpocznie prace nad tymi uregulowaniami? W jaki spos贸b i kiedy zamierza si臋 rozwi膮za膰 ten problem?</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PoselAnnaBankowska">Uwa偶am, 偶e mo偶liwie szybkie rozwi膮zanie tej sprawy i wprowadzenie nowych przepis贸w w 偶ycie mo偶e spowodowa膰 obni偶enie koszt贸w utrzymania publicznych zak艂ad贸w opieki zdrowotnej, zracjonalizowanie us艂ug medycznych i zahamowanie rosn膮cych zad艂u偶e艅 w s艂u偶bie zdrowia, nie wspominaj膮c ju偶 o sytuacji pacjent贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Zapytanie pani pose艂 Anny Ba艅kowskiej dotyczy bardzo istotnych problem贸w rozlicze艅 mi臋dzy jednostkami bud偶etowymi w ramach jednego resortu, ale r贸wnie偶 rozlicze艅 jednostek podporz膮dkowanych r贸偶nym dzia艂om bud偶etowym. Odpowied藕 jednak powinna by膰 艂膮czna, bowiem wszystkie te jednostki obowi膮zuj膮 jednakowe zasady funkcjonowania. Z definicji jednostki bud偶etowej wynika, i偶 jest to jednostka pokrywaj膮ca swoje wydatki bie偶膮ce wy艂膮cznie z zatwierdzonych kredyt贸w bud偶etowych, nie ma wi臋c uprawnie艅 do rozlicze艅 za 艣wiadczone us艂ugi na rzecz innej jednostki bud偶etowej. Potwierdzenie tej definicji znajduje sw贸j wyraz w art. 15 ust. 1 ustawy Prawo bud偶etowe, a w stosunku do resortu zdrowia tak偶e w art. 49 ustawy o zak艂adach opieki zdrowotnej. Taki jest stan faktyczny. I teraz nasuwa si臋 pytanie, czy my ten stan faktyczny powinni艣my akceptowa膰. Na to pytanie nale偶y odpowiedzie膰 w kontek艣cie sytuacji, w jakiej znajduje si臋 s艂u偶ba zdrowia w Polsce - kiedy niewystarczaj膮ce s膮 艣rodki bud偶etowe. Nie jest to tylko kwestia bie偶膮cego roku, ale r贸wnie偶 lat ubieg艂ych.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Minister zdrowia uznaje, 偶e umo偶liwienie jednostkom bud偶etowym dokonywania wzajemnych rozlicze艅 by艂oby znacz膮cym czynnikiem motywacyjnym. Tym bardziej by艂oby to istotne w roku bie偶膮cym, kiedy uleg艂a zmianie zasada konstrukcji bud偶etu pa艅stwa. Do roku ubieg艂ego w艂膮cznie minister zdrowia, przydzielaj膮c 艣rodki na poszczeg贸lne bud偶ety wojew贸dzkie, stosowa艂 w miar臋 ujednolicone lub jednakowe regu艂y, uwzgl臋dniaj膮ce zar贸wno struktur臋 zatrudnienia, jak posiadan膮 baz臋 i inne istotne elementy. Od roku bie偶膮cego struktura wydatk贸w wewn膮trz wojew贸dztwa, w tym oczywi艣cie i na ochron臋 zdrowia, kszta艂towana jest wy艂膮cznie przez wojewod臋.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Poniewa偶 wielko艣膰 tych wydatk贸w, zar贸wno w jednostkach bud偶etu terenowego, jak bud偶etu centralnego, jest bardzo zr贸偶nicowana, co nie zawsze wydaje si臋 uzasadnione metodologicznie, problem umo偶liwienia jednostkom bud偶etowym - mo偶e szczeg贸lnie w dziale ochrony zdrowia - wzajemnych rozlicze艅 uwa偶amy za pilny i podj臋li艣my w tym zakresie prace, mi臋dzy innymi przygotowuj膮c si臋 do nowelizacji ustawy o zak艂adach opieki zdrowotnej. Zagadnienie to jest jednak bardzo skomplikowane z punktu widzenia prawnego i b臋dzie wymaga艂o odpowiedniego czasu na realizacj臋. Wymaga ono r贸wnie偶 wielu uzgodnie艅 mi臋dzyresortowych, w tym g艂贸wnie na linii, w pocz膮tkowym etapie, Ministerstwo Finans贸w - Ministerstwo Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Ostatecznie decyzj臋 musi w tej sprawie podj膮膰 rz膮d. My wyra偶amy przekonanie, 偶e ten punkt widzenia znajdzie zrozumienie w innych resortach i zostanie to rozstrzygni臋te tak, by umo偶liwi膰 takie rozliczenia. Poniewa偶 w perspektywie mamy dokonanie g艂臋bokiej reformy w funkcjonowaniu samej s艂u偶by zdrowia, chcieliby艣my r贸wnie偶 przedstawi膰 problem ubezpiecze艅 zdrowotnych. Chcieliby艣my uzyska膰 tutaj akceptacj臋, a wi臋c takie rozliczenia wcze艣niej czy p贸藕niej b臋d膮 niezb臋dne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 jakie艣 dodatkowe pytania?</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pani pos艂anka Anna Ba艅kowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselAnnaBankowska">Musz臋 powiedzie膰, 偶e nie do ko艅ca zrozumia艂am intencje, kt贸re pan minister chcia艂 wyrazi膰. Chcia艂abym zapyta膰, kiedy i czy z determinacj膮 ministerstwo zdrowia b臋dzie d膮偶y膰 do tego, 偶eby przysz艂e rozwi膮zania spowodowa艂y znikni臋cie niezrozumia艂ych obecnie dla pacjent贸w sytuacji. Mianowicie: jest nie wykorzystany tomograf w klinice wojskowej, a obok Akademia Medyczna ma kolejk臋 na 3-4 miesi膮ce, i nie mo偶na kierowa膰 pacjent贸w z tej publicznej s艂u偶by zdrowia do resortowej s艂u偶by zdrowia na badania, gdy偶 w og贸le nie istnieje system wzajemnych rozlicze艅.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PoselAnnaBankowska">Ma艂o tego - dawniej obowi膮zywa艂a zasada, 偶e resortowe s艂u偶by zdrowia mog艂y przyjmowa膰 okre艣lony limit, nazw臋 to tak, pacjent贸w cywilnych. W tej chwili odesz艂o si臋 od takiego limitowania, w zwi膮zku z tym jedne 艂贸偶ka - bo to resortowa s艂u偶ba zdrowia - stoj膮 puste, inne s膮 przeci膮偶one. Zmiany tego stanu rzeczy domagaj膮 si臋 w tej chwili ju偶 nie tylko pacjenci, ale i szefowie poszczeg贸lnych jednostek s艂u偶by zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PoselAnnaBankowska">Ponadto istnieje w tej chwili zjawisko zupe艂nie niezrozumia艂e: np. jedna akademia medyczna kieruje na badania pacjenta do innej akademii medycznej w innym wojew贸dztwie, bo sama nie ma jakiej艣 aparatury, i w jednym wojew贸dztwie 偶膮da si臋 od pacjenta zaopatrzenia si臋 w 艣rodki niezb臋dne do przeprowadzenia bada艅, a w innym nie. Dlatego pyta艂am: czy, w jakim kierunku i kiedy - ja wiem, 偶e rz膮d musi to zatwierdzi膰, pan minister nie musi mi tego u艣wiadamia膰 - b臋dzie to uregulowane. Ja aktualny stan prawny znam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Jerzy Jaskiernia prosi o g艂os.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Ministrze! W wojew贸dztwie tarnobrzeskim cz臋sto spotykam si臋 ze stwierdzeniem, 偶e aktualny system naliczania 艣rodk贸w na s艂u偶b臋 zdrowia w wojew贸dztwie dyskryminuje to wojew贸dztwo, poniewa偶 obowi膮zuje wska藕nik liczby 艂贸偶ek na 1000 mieszka艅c贸w, a nie bierze si臋 pod uwag臋 wska藕nika wykorzystania tych 艂贸偶ek.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czy pa艅skim zdaniem aktualny system jest w艂a艣ciwy i czy w tych planach zmian, kt贸re pan tutaj referowa艂, dotycz膮cych zak艂ad贸w opieki zdrowotnej, rozwa偶a si臋 kwesti臋 sprawiedliwszego naliczania 艣rodk贸w, 偶eby te wojew贸dztwa, kt贸re maj膮 ni偶szy wska藕nik 艂贸偶ek, nie by艂y strukturalnie dyskryminowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jeszcze jakie艣 pytania dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂 Bronis艂aw Komorowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselBronislawKomorowski">Panie Ministrze! Chcia艂em, nawi膮zuj膮c do wypowiedzi pani pose艂 Ba艅kowskiej, zada膰 pytanie: Czy zmiana w systemie rozlicze艅 b膮d藕 rekompensat dla Ministerstwa Obrony Narodowej z tytu艂u leczenia os贸b nieuprawnionych, a wi臋c os贸b cywilnych, wprowadzona przez obecnego ministra, uniewa偶niaj膮ca wcze艣niejsze zarz膮dzenie Rady Ministr贸w z roku 1991, nie wywo艂a przypadkiem likwidacji szeregu szpitali wojskowych, kt贸re jednak lecz膮 tak偶e osoby cywilne, b膮d藕 te偶 likwidacji znacznej liczby 艂贸偶ek, i to w spos贸b jak gdyby nie kontrolowany, bez wcze艣niej przyj臋tego planu rozmieszczenia szpitali na terytorium pa艅stwa polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie widz臋 wi臋cej zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Anna Ba艅kowska jeszcze raz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselAnnaBankowska">O艣mielam si臋 zada膰 uzupe艂niaj膮ce pytanie, nawi膮zuj膮c do problemu, kt贸ry poruszy艂 pan pose艂 Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselAnnaBankowska">Ot贸偶 chc臋 powiedzie膰, 偶e gdyby艣my mieli opr贸cz tego mojego pytania rozwa偶a膰 kwestie dotycz膮ce w og贸le limitowania 艣rodk贸w, to trzeba zwr贸ci膰 uwag臋 na problem podnoszony przez lekarzy wojew贸dzkich, kt贸rzy chc膮 co艣 nowego zrobi膰 na terenie wojew贸dztwa w zakresie gospodarki funduszami, a nie mog膮 na przyk艂ad przerzuca膰 艣rodk贸w z leczenia podstawowego na leczenie specjalistyczne, co w spos贸b, ich zdaniem, znakomity utrudnia sensown膮 gospodark臋 bud偶etem i uniemo偶liwia na przyk艂ad zobowi膮zywanie lekarzy ze specjalizacj膮 pierwszego stopnia do kontrolowania wydatk贸w na badania specjalistyczne. I czy w tej dziedzinie te偶...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anko, komputer si臋 denerwuje. Czy jeszcze s膮 pytania?</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Jeste艣my zdeterminowani i chcemy doprowadzi膰 do rozliczania pomi臋dzy jednostkami s艂u偶by zdrowia w r贸偶nym uk艂adzie: podstawowymi, specjalistycznymi, mi臋dzywojew贸dzkimi, klinicznymi wr臋cz. Problemy te jednak nie s膮 takie proste. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Po pierwsze, ten system musi zosta膰 okre艣lony, a do tej pory okre艣lony nie zosta艂. Nie ma wielu element贸w ekonomicznych, kt贸re pozwoli艂yby w inny spos贸b podzieli膰 艣rodki bud偶etowe, ni偶 one s膮 dzielone do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Jeste艣my na pierwszym etapie, to znaczy b臋dziemy pr贸bowali w tym roku zmieni膰 zasady rozlicze艅 mi臋dzy jednostkami wewn膮trz s艂u偶by zdrowia; je偶eli b臋dzie na to zgoda, b臋dziemy pr贸bowali wprowadzi膰 to r贸wnie偶 w pozosta艂ych resortach. Do tego potrzebny jest nam system pilota偶owy i naprawd臋 to jest problem, kt贸rego nie rozwi膮偶emy, nawet przy najwi臋kszym udziale woli, w stosunkowo kr贸tkim czasie, dop贸ki nie b臋dziemy mieli okre艣lonego modelu docelowego, co stara艂em si臋 przekaza膰 wcze艣niej, czyli systemu funkcjonowania ubezpiecze艅 zdrowotnych w Polsce. Je偶eli to okre艣limy, nie precyzuj膮c daty jego wprowadzenia, bo z wielu wzgl臋d贸w mo偶e to by膰 niemo偶liwe, mo偶emy ma艂ymi krokami p贸j艣膰 w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Dwa nast臋pne pytania s膮 ze sob膮 powi膮zane. Nie bardzo rozumiem zarzuty lekarza wojew贸dzkiego, kt贸ry m贸wi, 偶e nie ma mo偶liwo艣ci przep艂ywu 艣rodk贸w pomi臋dzy leczeniem podstawowym a specjalistycznym. W tej chwili jest to wy艂膮cznie jego domena. On, wsp贸lnie z wojewod膮, konstruuje bud偶et na terenie wojew贸dztwa i on mo偶e te 艣rodki, oczywi艣cie w ramach przyznanych limit贸w, ale w spos贸b dosy膰 dowolny kszta艂towa膰. 艁膮czy si臋 z tym pytaniem pytanie pana pos艂a Jaskierni o dyskryminacj臋 niekt贸rych wojew贸dztw. Niestety, nie mo偶emy przyj膮膰 tylko jednego wska藕nika, najprostszego, jak by si臋 wydawa艂o - 偶e liczba mieszka艅c贸w wojew贸dztwa powinna decydowa膰 o tym, ile 艣rodk贸w powinno by膰 zaplanowanych i przydzielonych temu wojew贸dztwu, mi臋dzy innymi z uwagi na to, 偶e nier贸wnomiernie przecie偶 jest rozlokowana baza szpitalna. I podam przyk艂ad wojew贸dztwa gorzowskiego, kt贸re posiada du偶y szpital psychiatryczny, obs艂uguj膮cy teren trzech wojew贸dztw. Oczywi艣cie mo偶na sobie wyobrazi膰 takie rozwi膮zanie, 偶e wojew贸dztwa b臋d膮 w tym szpitalu wykupowa艂y us艂ugi dla swoich pacjent贸w, jednak, jak m贸wi臋, praktycznie oznacza to, 偶e ten system konstrukcji bud偶etu, jaki obowi膮zywa艂 do tej pory, powinien zosta膰 ca艂kowicie zaniechany. Czyli powinna nast膮pi膰 zmiana metodologii, filozofii jego naliczania.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Teraz kolejny problem - wsp贸艂praca pomi臋dzy resortami, g艂贸wnie chodzi tutaj o szpitale nadzorowane, prowadzone przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Nikt nie zawiesi艂 wykonania takiego porozumienia, natomiast ono wygas艂o niejako na mocy systemu, kt贸ry wi膮偶e si臋 z konstrukcj膮 bud偶etu pa艅stwa. Obecnie minister zdrowia nie ma najmniejszych uprawnie艅 do zapewniania jakichkolwiek 艣rodk贸w (na szczeblu centralnym) poszczeg贸lnym szpitalom Ministerstwa Obrony Narodowej. Musi to by膰 czynione tylko i wy艂膮cznie na szczeblu wojew贸dzkim. Chcemy porz膮dkowa膰 te sprawy. W drugiej po艂owie bie偶膮cego roku zamierzamy uruchomi膰 w Szczecinie program pilota偶owy obejmuj膮cy swoim zasi臋giem szpitale wszystkich resort贸w. Je偶eli nam si臋 uda, by艂oby to zaprzestanie podzia艂u na cz臋艣膰 nadzorowan膮 przez resort obrony narodowej, spraw wewn臋trznych czy transport. Je偶eli przygotowywany program zyska poparcie, te do艣wiadczenia na pewno zostan膮 rozszerzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Jerzy Jaskiernia pragnie zada膰 jeszcze jedno pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie ministrze, pan ustosunkowa艂 si臋 do sytuacji szczeg贸lnej - szpitalnictwa specjalistycznego - na przyk艂adzie Gorzowa. Natomiast mnie chodzi o to, 偶e obecnie bierzecie pod uwag臋 wska藕nik liczby miejsc na tysi膮c mieszka艅c贸w, a nie kryterium liczby mieszka艅c贸w. Dlaczego nie uwzgl臋dnicie wska藕nika wykorzystania 艂贸偶ek szpitalnych? W tej sytuacji, je艣li wojew贸dztwo ma ma艂o tych miejsc, to w dalszym ci膮gu b臋dzie mia艂o ma艂o, bo otrzymywane 艣rodki s膮 adekwatne do liczby 艂贸偶ek. Czy tutaj nie szukacie rozwi膮za艅, by te biedniejsze wojew贸dztwa mog艂y jednak stopniowo dochodzi膰 do wska藕nika innych wojew贸dztw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Tak, oczywi艣cie pan pose艂 ma racj臋. Chcia艂bym jednak zauwa偶y膰 historyczno艣膰 procesu konstrukcji bud偶etu i ci膮g艂e pos艂ugiwanie si臋 wska藕nikami. Obecnie wska藕nikiem inflacyjnym korygowany jest limit konkretnie przyznawany wojewodzie, kt贸ry musi ten bud偶et podzieli膰 na wszystkie swoje dzia艂y. Natomiast odr臋bnym problemem jest wykorzystanie 艂贸偶ek szpitalnych, oczywi艣cie my to w ministerstwie widzimy. I pr贸bujemy, mo偶e nie tyle pr贸bujemy, co mamy ju偶 dok艂adne wyliczenia, jak s膮 one wykorzystywane w poszczeg贸lnych wojew贸dztwach; staramy si臋 r贸wnie偶 mie膰 rozeznanie, jak to jest w szpitalach nadzorowanych przez inne resorty. Temu r贸wnie偶 s艂u偶y pr贸ba jakiej艣 racjonalnej polityki inwestycyjnej, by kierowa膰 艣rodki (szczeg贸lnie z inwestycji centralnych) w艂a艣nie w rejony, gdzie te 艂贸偶ka s膮 wykorzystywane w najwi臋kszym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">My艣l臋, 偶e dzi艣 m贸g艂bym tyle powiedzie膰 na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy kto艣 pragnie jeszcze zada膰 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂 Bronis艂aw Komorowski, nie usatysfakcjonowany, zdaje mi si臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselBronislawKomorowski">Tak, zdecydowanie, panie marsza艂ku, nie jestem usatysfakcjonowany.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PoselBronislawKomorowski">Pozwol臋 sobie, panie ministrze, nie zgodzi膰 si臋 z panem, 偶e s膮 wykonywane uzgodnienia pomi臋dzy resortami. Ta umowa by艂a zawarta na pro艣b臋 premiera Mazowieckiego w 1990 r. Polega艂a na tym, 偶e szpitale wojskowe zobowi膮zano do leczenia... do wielko艣ci 40% posiadanej bazy 艂贸偶kowej, z zobowi膮zaniem ministra zdrowia do rekompensowania koszt贸w poniesionych przez resort obrony narodowej na ten cel. O ile wiem, 偶adne zarz膮dzenie Rady Ministr贸w w tej sprawie, anuluj膮ce to wcze艣niejsze, nie zosta艂o wydane. Tymczasem w bud偶ecie znik艂a pozycja, kt贸ra oznacza艂a, 偶e by艂y pieni膮dze na rekompensowanie tych koszt贸w, a zatem pozosta艂o nie wykonywane, ale obowi膮zuj膮ce zarz膮dzenie. Pieni膮dze na ten cel przeznaczone po prostu znik艂y.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PoselBronislawKomorowski">Powstaje sytuacja, w kt贸rej szpitale wojskowe mog膮 wybra膰: albo nie przyjmowa膰 os贸b cywilnych do leczenia, co jest oczywi艣cie strat膮 nie tylko dla szpitali, ale - i to przede wszystkim - dla pacjent贸w, albo mog膮 leczy膰, ale na w艂asny koszt, na koszt bud偶etu resortu obrony narodowej, kt贸ry jest co najmniej skromny.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PoselBronislawKomorowski">W ten spos贸b powstaje sytuacja taka, jak np. w Toruniu, 偶e problem ten bulwersuje opini臋 publiczn膮, 偶e, by膰 mo偶e, zapadn膮 decyzje o likwidacji szpitala, kt贸ry trudno b臋dzie czymkolwiek innym zast膮pi膰. Zapadn膮 decyzje, kt贸re mo偶na by艂o przewidzie膰, daj膮c pewien czas na przystosowanie si臋 szpitali wojskowych do nowych regu艂 gry. Nie neguj臋 samej potrzeby przesuni臋cia kwot do u偶ytku wojewod贸w, decydowania na ni偶szym szczeblu o wydatkowaniu pieni臋dzy na leczenie, ale sam spos贸b podj臋cia tej decyzji, bez rozstrzygni臋cia kwestii, czy jest znany plan rozmieszczenia szpitali wojskowych na terytorium pa艅stwa polskiego i czy jest czas na przystosowanie si臋 ich do nowych regu艂 gry, w moim przekonaniu spowoduje straty spo艂eczne, a tak偶e, by膰 mo偶e, likwidacj臋 tych przydatnych i dobrych szpitali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy jeszcze kto艣 z pa艅stwa chce zada膰 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Anna Ba艅kowska, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselAnnaBankowska">Musz臋 powiedzie膰, 偶e nie w pe艂ni podzielam, a w艂a艣ciwie nie podzielam zdania, kt贸re pan minister sformu艂owa艂, 偶e najpierw potrzebny jest system ubezpiecze艅 zdrowotnych, a potem dopiero mo偶na b臋dzie regulowa膰 te kwestie, o kt贸rych m贸wi艂am.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselAnnaBankowska">Jestem g艂臋boko przekonana, 偶e problem, kt贸ry poruszy艂am, jest do rozwi膮zania od dzisiaj. Utrzymywanie obecnego stanu rzeczy, przy braku 艣rodk贸w finansowych na dalszy rozw贸j s艂u偶by zdrowia, utrzymywanie takiego stanu, 偶e jeden obiekt jest zabezpieczony w 艣rodki i stoi pusty - oczywi艣cie w przeno艣ni, bo nie w pe艂ni pusty - a w drugim miejscu tworzy si臋 kolejka pacjent贸w, kt贸rzy niejednokrotnie doczeka膰 si臋 nie mog膮 na badania, jest po prostu niezrozumia艂e dla lekarzy, dla mnie, a tym bardziej dla wszystkich pacjent贸w, kt贸rzy w zale偶no艣ci od tego, w jakim wojew贸dztwie przychodzi im 偶y膰, tak s膮 obs艂ugiwani, kt贸rzy w zale偶no艣ci od tego, w jakim wojew贸dztwie przychodzi im si臋 leczy膰, albo p艂ac膮 za to z w艂asnej kieszeni, albo musz膮 zrezygnowa膰 z badania, bo po prostu nie sta膰 ich na to. Np. do badania magnetycznego m贸zgu potrzebny jest kontrast, za kt贸ry pacjent musi zap艂aci膰 4 mln z艂. S膮 to rzeczy straszne. Panie ministrze, system ubezpiecze艅 zdrowotnych to jest sprawa przed nami, a te bie偶膮ce regulacje w ramach tego bud偶etu, bo tylko o tym m贸wimy, jak偶e mog艂yby ten stan rzeczy, to niezadowolenie, w tym momencie zmieni膰. My艣l臋, 偶e nad tym rz膮d powinien ju偶 pracowa膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anko, ca艂膮 t膮 debat膮 naruszamy regulamin - pan dyrektor mi zwraca uwag臋. Prosz臋 pana ministra o udzielenie odpowiedzi i na tym spraw臋 musimy zamkn膮膰, bo ju偶 naruszyli艣my regulamin w wielu punktach.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Panie po艣le Komorowski, ministrowi zdrowia odebrano instrumenty, kt贸re umo偶liwia艂y w ubieg艂ym roku dokonywanie jakichkolwiek rozlicze艅 na szczeblu lecznictwa w dziale 85, dotycz膮cym bud偶etu wojewod贸w. W wytycznych przekazanych wojewodom przez ministra finans贸w przy konstrukcji bud偶etu problemy te zosta艂y dosy膰 kompleksowo przedstawione, czyli to nie tak, 偶e wojewodowie o tym nie wiedzieli, 偶e taka b臋dzie sytuacja. I w wi臋kszo艣ci wojew贸dztw u艂o偶y艂o si臋 to dosy膰 korzystnie. Akurat wypadek Torunia mamy rozpoznany. Jest to wojew贸dztwo, kt贸rego procentowy udzia艂 w ca艂o艣ci wydatk贸w na s艂u偶b臋 zdrowia w globalnym bud偶ecie jest stosunkowo niski. Z wojewod膮 i lekarzem wojew贸dzkim odbywali艣my ju偶 rozmowy na temat, co doprowadzi艂o do takiego stanu i - jak si臋 okaza艂o - m. in. by艂a to kwestia tego, 偶e wojewoda nie zaplanowa艂 faktycznie takich wydatk贸w na szpital wojskowy. Nie znaczy to, 偶e minister zdrowia nie chce i nie mo偶e nic w tej sprawie zrobi膰. Poniewa偶 rozwi膮zania systemowe mog膮 by膰 trudne, podj臋li艣my dora藕nie kroki, kt贸re maj膮 na celu likwidacj臋 zator贸w na liniach: akademie medyczne-wojew贸dzka s艂u偶ba zdrowia, szpitale tzw. kolejowe-og贸lnodost臋pna s艂u偶ba zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Jak ju偶 m贸wi艂em, chcemy po艂膮czy膰 w ca艂o艣膰 poszczeg贸lne szpitale w woj. szczeci艅skim. Widzimy te problemy. Niemniej minister zdrowia nie ma takich 艣rodk贸w, nie ma 偶adnej rezerwy na ten cel, czyli pozwalaj膮cej mu na podj臋cie takiej decyzji, kt贸ra umo偶liwi艂aby niejako finansowy wykup 艣wiadcze艅 dla mieszka艅c贸w woj. toru艅skiego w szpitalu w tym konkretnym mie艣cie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Je艣li mo偶na prosi膰, to jeszcze kr贸tko na pytanie pani pos艂anki Ba艅kowskiej, bo regulamin wyra藕nie m贸wi, 偶e nad odpowiedzi膮 nie przeprowadza si臋 debaty. A my tu urz膮dzili艣my sobie ma艂膮 debat臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaIOpiekiSpolecznejJacekBuchacz">Pani pose艂, to jest kwestia tego, czy w bie偶膮cym roku mo偶emy sobie pozwoli膰 na ca艂kowite rozbicie bud偶etu s艂u偶by zdrowia. Jakiekolwiek wprowadzenie mo偶liwo艣ci rozlicze艅 mi臋dzy wojewodami praktycznie likwiduje dost臋pno艣膰 s艂u偶by zdrowia dla pacjent贸w z r贸偶nych wojew贸dztw. Zaczyna si臋 rozliczanie finansowe i 艣cis艂e 藵zamykanie藵 wojew贸dztw. I to nie jest tak, 偶e mo偶emy z dnia na dzie艅 powiedzie膰, 偶e wprowadzamy rozliczanie w s艂u偶bie zdrowia, bo tak b臋dzie efektywniej. Owszem, b臋dzie efektywniej. Ale najpierw musimy stworzy膰 pe艂ne zabezpieczenie tych mechanizm贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi za przybycie i udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PoselAnnaBankowska">(Panie marsza艂ku, jeszcze chwileczk臋...)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie, pani pos艂anko. Prosz臋, porozumcie si臋 pa艅stwo mi臋dzy sob膮.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#PoselAnnaBankowska">(Panie marsza艂ku, prosz臋...)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anko, nie ma debaty. Przepraszam bardzo. Prosz臋 si臋 porozumie膰 z panem ministrem ju偶 bezpo艣rednio. Nie mog臋 przed艂u偶a膰 tej wymiany zda艅. Prosz臋 wnie艣膰 t臋 spraw臋 do porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Jerzego Jaskierni臋 o zadanie pytania w sprawie zobowi膮za艅 Pa艅stwowego Funduszu Rehabilitacji Os贸b Niepe艂nosprawnych, na kt贸re odpowie pani sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej Gra偶yna Andrzejewska-Sroczy艅ska.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Jerzego Jaskierni臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Jest rzecz膮 zrozumia艂膮, 偶e dzia艂alno艣膰 Pa艅stwowego Funduszu Rehabilitacji Os贸b Niepe艂nosprawnych wzbudza zainteresowanie zar贸wno tych, kt贸rych dotyczy, jak i szerszej opinii publicznej. Ostatnio mamy tutaj do czynienia z szeregiem pyta艅, szeregiem w膮tpliwo艣ci; mam liczne interwencje w woj. tarnobrzeskim. W zwi膮zku z tym kieruj臋 do pani minister nast臋puj膮ce pytanie: Jaki jest stan zobowi膮za艅 Pa艅stwowego Funduszu Rehabilitacji Os贸b Niepe艂nosprawnych oraz jakie s膮 skutki tych zobowi膮za艅 dla dzia艂alno艣ci funduszu w 1994 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Ustawa z 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej os贸b niepe艂nosprawnych zawiera systemowe uregulowania nakierowane przede wszystkim na zwi臋kszenie aktywno艣ci zawodowej i spo艂ecznej os贸b niepe艂nosprawnych oraz integracj臋 ich ze spo艂ecze艅stwem. Na mocy tej ustawy zosta艂 powo艂any Pa艅stwowy Fundusz Rehabilitacji Os贸b Niepe艂nosprawnych jako 藕r贸d艂o finansowania dzia艂a艅 zwi膮zanych z rehabilitacj膮 zawodow膮, spo艂eczn膮 i lecznicz膮 os贸b niepe艂nosprawnych. Ze wzgl臋du na brak czasu przejd臋 mo偶e zaraz do zobowi膮za艅. Chcia艂abym powiedzie膰 dwa s艂owa na temat bilansu dzia艂a艅 zrealizowanych w ci膮gu 1992 r., poniewa偶 to rzutuje na stan 艣rodk贸w finansowych. Zatem tylko kr贸tkie dane. Ot贸偶 w 1992 r. utworzono og贸艂em 9644 miejsca pracy dla bezrobotnych os贸b niepe艂nosprawnych, w tym 927 miejsc poprzez udzielenie po偶yczek na rozpocz臋cie samodzielnej dzia艂alno艣ci gospodarczej. Przeszkolono i przekwalifikowano 1892 osoby niepe艂nosprawne i - na zasadzie eksperymentu - utworzono trzy warsztaty terapii zaj臋ciowej, b臋d膮ce plac贸wkami rehabilitacji dla os贸b niepe艂nosprawnych uznanych za ca艂kowicie niezdolne do pracy zarobkowej. Udzielono po偶yczek prawie 300 zak艂adom pracy chronionej, g艂贸wnie na cele zwi膮zane z restrukturyzacj膮 produkcji.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">W wy偶ej wymienionym okresie wp艂ywy funduszu wynios艂y 4,1 bln z艂. Wydatkowano 艂膮cznie 2 bln z艂. Jak z powy偶szego wynika, na koniec 1992 r. wp艂ywy przewy偶szy艂y wydatki o 2,1 bln z艂. Powy偶szy stan, przy r贸wnoczesnym wysokim niedoborze 艣rodk贸w w bud偶ecie pa艅stwa, wywo艂a艂 siln膮 presj臋 na fundusz, zmierzaj膮c膮 do przej臋cia cz臋艣ci jego 艣rodk贸w. W konsekwencji 14.12.1992 r. za zgod膮 Rady Nadzorczej Zarz膮d PFRON udzieli艂 Ministerstwu Finans贸w po偶yczki w wysoko艣ci 700 mld z艂, oprocentowanej wed艂ug stopy kredytu refinansowego. Po偶yczka zostanie sp艂acona ze 艣rodk贸w bud偶etu pa艅stwa w czterech ratach w ci膮gu 1994 r. R贸wnie偶 w 1993 r. podejmowane by艂y pr贸by przej臋cia 2 bln z艂 ze 艣rodk贸w Pa艅stwowego Funduszu Rehabilitacji Os贸b Niepe艂nosprawnych z zamiarem skierowania ich na Fundusz Pracy.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Mit o ogromnych pieni膮dzach, kt贸rych kolejni gestorzy PFRON nie potrafi膮 wykorzysta膰, oraz pr贸by przej臋cia cz臋艣ci 艣rodk贸w pozostaj膮cych w gestii funduszu spowodowa艂y podejmowanie inicjatyw i uruchomienie program贸w nakierowanych na szybkie wykorzystanie 艣rodk贸w. Opr贸cz zada艅 ustawowych orientowanych na rynek pracy os贸b niepe艂nosprawnych podj臋to dzia艂ania - no艣ne w odczuciu spo艂ecznym - maj膮ce charakter rehabilitacji spo艂ecznej i leczniczej. Niew膮tpliwie na zaktywizowanie wydatkowania 艣rodk贸w w 1993 r. mia艂a r贸wnie偶 wp艂yw skala potrzeb finansowych artyku艂owanych przez 艣rodowisko os贸b niepe艂nosprawnych, kt贸ra ros艂a w miar臋 docierania do spo艂ecze艅stwa informacji o funduszu. W efekcie w roku 1993 fundusz wykorzysta艂 nie tylko bie偶膮ce wp艂ywy, ale si臋gn膮艂 po rezerwy powsta艂e w latach ubieg艂ych.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Najwi臋cej 艣rodk贸w - co jest zgodne z intencj膮 ustawy - wydatkowano na:</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- utworzenie 27 192 nowych miejsc pracy (w tym 2024 przez udzielenie po偶yczek na rozpocz臋cie samodzielnej dzia艂alno艣ci gospodarczej) i refundacj臋 wynagrodze艅 (wraz ze sk艂adk膮 ZUS) - 2029,8 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- likwidacj臋 barier architektonicznych - 901,9 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- budow臋 i modernizacj臋 obiekt贸w s艂u偶膮cych rehabilitacji - 300 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie zak艂ad贸w pracy chronionej, organizacji pozarz膮dowych, jednostek bud偶etowych i innych - 847 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie wynagrodze艅 i ubezpiecze艅 spo艂ecznych dla os贸b psychicznie chorych i umys艂owo upo艣ledzonych w celu utrzymania ich zatrudnienia - 200 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie oprocentowania kredyt贸w bankowych dla zak艂ad贸w pracy chronionej - 77,5 mld z艂;</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- utworzenie i utrzymanie 84 warsztat贸w terapii zaj臋ciowej - 80,3 mld z艂.</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Nale偶y podkre艣li膰, 偶e podpisane w 1993 r. przez wojew贸dzkie o艣rodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji os贸b niepe艂nosprawnych porozumienia i umowy dotycz膮ce tworzenia nowych miejsc pracy, refundacji wynagrodze艅, szkole艅 i przekwalifikowa艅, likwidacji barier architektonicznych, funkcjonowania warsztat贸w terapii zaj臋ciowej oraz po偶yczek na podj臋cie dzia艂alno艣ci gospodarczej stanowi膮 zobowi膮zania w wysoko艣ci 3292 mld z艂, obci膮偶aj膮ce dochody funduszu uzyskiwane w 1994 r. Centrala funduszu r贸wnie偶 podj臋艂a w 1993 r. decyzj臋 o skutkach finansowych przechodz膮cych na 1994 r. Tylko z tytu艂u programu 藵Premia dla aktywnych藵 zobowi膮zania szacuje si臋 na ok. 800 mld z艂.</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Istnieje tak偶e konieczno艣膰 zapewnienia 艣rodk贸w na kontynuowanie takich zada艅, jak:</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie utrzymania stanu zatrudnienia os贸b psychicznie chorych i umys艂owo upo艣ledzonych;</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- budowa i modernizacja obiekt贸w s艂u偶膮cych rehabilitacji;</u>
          <u xml:id="u-212.15" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie oprocentowania kredyt贸w bankowych;</u>
          <u xml:id="u-212.16" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie turnus贸w rehabilitacyjnych;</u>
          <u xml:id="u-212.17" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">- dofinansowanie zaopatrzenia os贸b niepe艂nosprawnych w sprz臋t rehabilitacyjny i medyczny (z powodu niewydolno艣ci bud偶etu resortu zdrowia).</u>
          <u xml:id="u-212.18" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">艁膮cznie na ich realizacj臋 przewidziano 1096 mld z艂. Zobowi膮zania o skutkach przechodz膮cych na 1994 r. nie znalaz艂y odzwierciedlenia w planie finansowym funduszu na rok 1994, przygotowanym przez poprzedniego prezesa zarz膮du i przekazanym we wrze艣niu ub. roku Ministerstwu Finans贸w.</u>
          <u xml:id="u-212.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Te i inne decyzje 艣wiadcz膮ce o braku pe艂nego rozeznania co do skali niezb臋dnych 艣rodk贸w by艂y przyczyn膮 odwo艂ania na pocz膮tku listopada 1993 r. prezesa Zarz膮du PFRON. Nowy prezes zarz膮du, powo艂any 11.11.1993 r., dokona艂 bilansu zobowi膮za艅, jakie zaci膮gn膮艂 fundusz w latach poprzednich. Bilans ten by艂 podstaw膮 do skorygowania projektu planu finansowego funduszu na rok 1994 i ta skorygowana wersja w dniu 25 stycznia zosta艂a uchwalona przez Rad臋 Nadzorcz膮 PFRON i przyj臋ta przez sejmow膮 Komisj臋 Polityki Spo艂ecznej na pocz膮tku lutego br. Powy偶szy plan przewiduje wydatki w kwocie 6192 mld z艂, wobec planowanych wp艂yw贸w w wysoko艣ci 5500 mld z艂. R贸偶nica pomi臋dzy wydatkami i dochodami zostanie sfinansowana z rezerw pochodz膮cych z lat ubieg艂ych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani minister, przepraszam, ale przekroczy艂a ju偶 pani znacznie limit czasu. Prosi艂bym o zmierzanie do ko艅ca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">W zwi膮zku z tym mo偶e powiem, jakie dzia艂ania podj臋to, by utrzyma膰 p艂ynno艣膰 finansow膮 PFRON. Powstrzymano proces zaci膮gania nowych zobowi膮za艅 bez zabezpieczenia finansowego. Dokonano szczeg贸艂owego przegl膮du ju偶 zaci膮gni臋tych zobowi膮za艅, uruchomiono mechanizm kontroli prawid艂owo艣ci wykorzystania dotychczas wydatkowanych 艣rodk贸w i rozpocz臋to prace zmierzaj膮ce do poprawy organizacji dystrybucji 艣rodk贸w.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Mimo 偶e te dzia艂ania zosta艂y podj臋te, w dw贸ch pierwszych miesi膮cach tego roku utworzono 1803 nowe miejsca pracy, w trakcie tworzenia jest przesz艂o 7300 nowych miejsc pracy. Przeszkolono 350 os贸b, a 150 os贸b niepe艂nosprawnych otrzyma艂o po偶yczki na rozpocz臋cie dzia艂alno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Prosz臋 Pa艅stwa! Wydaje mi si臋, 偶e olbrzymie potrzeby, jakie ma to 艣rodowisko, s膮 w艂a艣nie dowodem na to, 偶e 艣rodki pa艅stwowego funduszu musz膮 by膰 kierowane na r贸偶ne dzia艂ania. Poniewa偶 艣rodki te okaza艂y si臋 jednak wyczerpywalne, i - wbrew pozorom - nie jest to studnia bez dna, musz膮 by膰 kierowane w tej chwili przede wszystkim na aktywizacj臋 zawodow膮 i tak te偶 zostan膮 skierowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani minister.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zadawanie pyta艅 dodatkowych. Pan pose艂 Jerzy Jaskiernia jako pierwszy, bo ma takie uprawnienie regulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e zasada jest taka: seria pyta艅 i podsumowuj膮ca odpowied藕 pani minister. Nie mo偶emy prowadzi膰 debat, 艂ami膮c regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pan pose艂 Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pani minister, czy orientuje si臋 pani, jak ta sprawa mo偶e si臋 kszta艂towa膰 w 1995 r.? Interesuj膮 nas r贸wnie偶 perspektywy, to znaczy wielko艣膰 kwoty, z kt贸r膮 si臋 pa艅stwo liczycie, i planowane kierunki wydatkowania, je艣li chodzi o polityk臋, kt贸r膮 tutaj pani minister reprezentuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pani pos艂anka Anna Ba艅kowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselAnnaBankowska">Pani prezes by艂a 艂askawa powiedzie膰, 偶e niew艂a艣ciwa gospodarka funduszem w 1993 r. by艂a przyczyn膮 odwo艂ania poprzedniego prezesa funduszu. Ja bym chcia艂a skromnie zwr贸ci膰 uwag臋 pani minister, 偶e jest pani r贸wnocze艣nie prezesem Rady Nadzorczej PFRON, a to chyba zobowi膮zuje do brania odpowiedzialno艣ci za to, co si臋 tam dzia艂o.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PoselAnnaBankowska">Chcia艂abym w zwi膮zku z tym zapyta膰, ile by艂o - zdaniem szef贸w funduszu - nietrafionych decyzji o tworzeniu nowych miejsc pracy. W jaki spos贸b fundusz zabezpieczy艂 si臋 przed nieuczciwymi pracodawcami, kt贸rzy za p贸艂tora roku, jak wszystko na to wskazuje, nie zechc膮 zatrudnia膰 dalej niepe艂nosprawnych, a wzi臋li bardzo du偶e kwoty na tworzenie nowych miejsc pracy? Dlaczego nie by艂o obowi膮zku og艂aszania przetargu przy usuwaniu barier architektonicznych? Mo偶na odnie艣膰 wra偶enie, i odnosz膮 je r贸wnie偶 niepe艂nosprawne osoby, 偶e cz臋sto bardziej s艂u偶y艂o to cwanym przedsi臋biorcom, a mniej - rozwi膮zywaniu problem贸w niepe艂nosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PoselAnnaBankowska">Musz臋 powiedzie膰, 偶e bolej臋 nad niew艂a艣ciw膮 gospodark膮 funduszem i nad doprowadzeniem do takiego stanu, 偶e w tym roku niepe艂nosprawni czuj膮, i偶 jak gdyby fundusz przesta艂 funkcjonowa膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anko, przepraszam, ale to dodatkowe pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselAnnaBankowska">Zada艂am tyle pyta艅, ile mog艂am w tym czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie, na pytanie dodatkowe przewiduje si臋 30 sekund. Mo偶na by艂oby zada膰 du偶o wi臋cej pyta艅, gdyby pa艅stwo pilnowali czasu. Ja ju偶 nie chc臋 by膰 tym 藵z艂ym psem藵 w ka偶dej debacie.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Wanda Soko艂owska, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PoselWandaSokolowska">Pani minister, dwa kr贸tkie pytania. Kiedy konkretnie b臋d膮 uruchomione 艣rodki na premie dla aktywnych? W wojew贸dztwach trwa stan oczekiwania. Ja wiem, 偶e b臋dzie zmieniony system itd. Musi by膰 zmieniony, doskonale to rozumiemy, tylko kiedy 艣rodki te b臋d膮 mog艂y by膰 uruchomione? Co m贸wi膰 ludziom, kt贸rzy na nie czekaj膮?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PoselWandaSokolowska">I jeszcze jedno: m贸wiono ju偶 tu, zar贸wno pani, jak i moja kole偶anka, o wydatkach na likwidowanie barier architektonicznych. Poniewa偶 by艂o wiele zastrze偶e艅 do sposobu wydawania tych pieni臋dzy w poprzednim roku, chcia艂am zapyta膰, czy s膮 prowadzone kontrole przez fundusz czy przez inne osoby, kto prowadzi te kontrole i jakie pa艅stwo macie ju偶 do艣wiadczenia na temat celowo艣ci wydania tych偶e 艣rodk贸w w poprzednim roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy s膮 jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pani pos艂anka Maria Trzci艅ska-Fajfrowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselMariaTrzcinskaFajfrowska">Pani minister, rozumiem, 偶e fundusz przede wszystkim jest przeznaczony na tworzenie miejsc pracy, na likwidowanie barier, adaptacj臋 pomieszcze艅. Mam obserwacje z wojew贸dztwa katowickiego i z Katowic - w zasadzie jestem bardzo zadowolona z dzia艂alno艣ci funduszu.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PoselMariaTrzcinskaFajfrowska">Pytam natomiast, czy fundusz bierze pod uwag臋 dzieci niepe艂nosprawne, dzieci, kt贸re wymagaj膮 rehabilitacji. Czy tam jest jaki艣 przepis lub furtka... Bardzo si臋 wszyscy dopominamy o to, 偶eby by艂a r贸wnie偶 mo偶liwo艣膰 wsparcia z tego funduszu rehabilitacji m艂odzie偶y czy dzieci, a wi臋c potencjalnych przysz艂ych pracownik贸w. Od tej rehabilitacji w wieku szkolnym zale偶y ich kondycja, ich mo偶liwo艣膰 przystosowania si臋 do pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jak rozumiem, pyta艅 wi臋cej nie ma.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pani膮 minister o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To b臋dzie koniec omawiania tej sprawy, prosz臋 pa艅stwa. Nie mo偶emy, powtarzam jeszcze raz, 艂ama膰 regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Pan pose艂 Jaskiernia zapyta艂 o kierunki wydatkowania 艣rodk贸w w roku 1995. Jest to rzeczywi艣cie zadanie Rady Nadzorczej PFRON, kt贸ra w trzecim kwartale zajmie si臋 tym tematem. Na pewno natomiast po tych pierwszych naszych rozmowach na temat kierunku wydatkowania, stwierdzamy, 偶e poniewa偶 wp艂aty zak艂ad贸w pracy stanowi膮 g艂贸wne 藕r贸d艂o dochod贸w funduszu, powo艂anego na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej os贸b niepe艂nosprawnych,wi臋c te 艣rodki powinny by膰 kierowane g艂贸wnie tak, by mo偶na by艂o dzi臋ki nim realizowa膰 podstawowe zadania: tworzenie miejsc pracy, utrzymanie istniej膮cych miejsc pracy. I tak b臋d膮 te偶 wydatkowane, oczywi艣cie w miar臋 mo偶liwo艣ci, na rehabilitacj臋 spo艂eczn膮 i sprz臋t rehabilitacyjny, w tym roku - 80 mld z艂. B臋d膮 to na pewno podstawowe kierunki, zgodne zreszt膮 z ustaw膮. Wydatki te b臋d膮 jednak na pewno musia艂y by膰 limitowane ze wzgl臋du na taki, a nie inny stan 艣rodk贸w.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Pani pose艂 Ba艅kowska przypomnia艂a mi, 偶e jestem prezesem Rady Nadzorczej. Tak, pani pose艂. Oczywi艣cie, doskonale o tym pami臋tam. Dlatego w艂a艣nie, kiedy si臋 zorientowa艂am, 偶e nie mamy prawid艂owych informacji o dzia艂alno艣ci zarz膮du funduszu i 偶e decyzje cz臋sto s膮 podejmowane przez jedn膮 osob臋, a nie przez ca艂y zarz膮d (co spowodowa艂o nawet rezygnacj臋 wiceprezesa z funkcji, bo nie mia艂 wp艂ywu na dzia艂alno艣膰 funduszu) , wyst膮pi艂am do pana ministra pracy o odwo艂anie prezesa zarz膮du.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">My艣l臋, 偶e to, o czym tu powiedzia艂am, nie wynika艂o z jakiej艣 nieprawid艂owo艣ci w tej dzia艂alno艣ci. Po prostu by艂 to brak rozeznania, moim zdaniem, w sprawie zobowi膮za艅, kt贸re fundusz podj膮艂. Mieli艣my informacj臋 o stanie 艣rodk贸w finansowych, ale nie by艂a przeprowadzona kontrola zobowi膮za艅. Brak kolegialno艣ci w zarz膮dzaniu, o czym m贸wi艂am, brak rzeczywistego wp艂ywu Rady Nadzorczej i prezesa Rady Nadzorczej spowodowa艂y, 偶e wyst膮pi艂am o odwo艂anie prezesa zarz膮du. Je偶eli chodzi o moj膮 odpowiedzialno艣膰, to chc臋 tu powiedzie膰: Zrobi艂am to za p贸藕no - tak jest, to na pewno.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Czy by艂y nietrafne decyzje, pani pose艂? W tej chwili trudno mi jest odpowiedzie膰, poniewa偶 w艂a艣nie mija p贸艂tora roku od momentu gdy pracodawcy podj臋li te zobowi膮zania. S膮 sporadyczne sygna艂y o niesumiennych pracodawcach, ale, niestety, my, to znaczy fundusz, nie mamy w tej chwili mo偶liwo艣ci kontrolowania - takie s膮 przepisy. Na pewno b臋d臋 wnosi艂a o to, a偶eby struktury funduszu mog艂y mie膰 wp艂yw na mechanizm kontrolny, jako te, kt贸re te 艣rodki przekazuj膮. Dlatego, mimo braku odpowiednich przepis贸w, jak pa艅stwo wiecie, w uzgodnieniu z Urz臋dem Pracy przeprowadzona zosta艂a kontrola zobowi膮za艅 i to nam r贸wnie偶 pozwoli艂o na okre艣lenie, jakie to s膮 zobowi膮zania. Niemniej by艂o to przeprowadzone tylko za zgod膮 Urz臋du Pracy, bez formalnych umocowa艅 legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Je艣li chodzi o przetargi na usuwanie barier architektonicznych... Rzeczywi艣cie, takie zalecenia by艂y kierowane do wojew贸dzkich o艣rodk贸w, a偶eby te bariery by艂y usuwane. Przede wszystkim chcia艂am powiedzie膰, 偶e wojew贸dzkie o艣rodki powinny zaj膮膰 si臋 g艂贸wnie ustalaniem plan贸w usuwania barier architektonicznych. Natomiast spad艂y na nie - ze wzgl臋du na olbrzymie zainteresowanie samorz膮d贸w terytorialnych oraz r贸偶nych organizacji budynkami u偶yteczno艣ci publicznej - r贸wnie偶 sprawy zwi膮zane z realizacj膮. A na pewno nie s膮 to struktury, kt贸re powinny zajmowa膰 si臋 realizacj膮 usuwania barier. Urz膮d Pracy zreszt膮 r贸wnie偶 zaprotestowa艂 przeciwko tym dzia艂aniom i dlatego w tej chwili s膮 jasno okre艣lone regu艂y - musz膮 by膰 og艂aszane przetargi.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Pani pose艂 Soko艂owska pyta, kiedy uruchomione zostan膮 艣rodki. Pani pose艂, do ko艅ca marca b臋d膮 rozpatrzone wszystkie wnioski z艂o偶one w terminie na oryginalnych wzorach, kt贸re zosta艂y skierowane do ch臋tnych zainteresowanych. W dalszej kolejno艣ci b臋d膮 rozpatrywane wnioski przys艂ane na kartkach pocztowych i w listach, przez osoby, kt贸re spe艂niaj膮 warunki, jednak nie dope艂ni艂y formalnych spraw. W zwi膮zku z powy偶szym, wnioski os贸b, kt贸re spe艂ni艂y wymogi formalne, b臋d膮 na pewno rozpatrzone do ko艅ca marca.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSocjalnejGrazynaAndrzejewskaSroczynska">Pani pose艂 Trzci艅ska poruszy艂a wielki problem. Jak pani pose艂 wiadomo, w zesz艂ym roku, decyzj膮 Rady Nadzorczej przeznaczyli艣my 艣rodki funduszu na rehabilitacj臋, a przede wszystkim na profilaktyk臋 dla dzieci niepe艂nosprawnych i m艂odzie偶y niepe艂nosprawnej, i to w zakresie budowy i modernizacji o艣rodk贸w s艂u偶膮cych rehabilitacji, na organizowanie turnus贸w rehabilitacyjnych, na sprz臋t rehabilitacyjny. My艣l臋, 偶e te dzia艂ania b臋dziemy prowadzi膰 wsp贸lnie z resortem zdrowia, dlatego 偶e - jak powiedzia艂am - g艂贸wnym 藕r贸d艂em dochod贸w funduszu s膮 wp艂aty zak艂ad贸w pracy, nastawionych przede wszystkim zw艂aszcza na aktywizacj臋 zawodow膮. Uwa偶am, 偶e wszystkie rezerwy, jakie zaistniej膮, powinny by膰 przeznaczane na ten cel. A wi臋c wsp贸lnie z ministerstwem zdrowia b臋dziemy realizowali programy zwi膮zane z rehabilitacj膮 dzieci i m艂odzie偶y niepe艂nosprawnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani minister.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anko, niestety, sformu艂owali艣my ju偶 zasady tej debaty: odpowied藕 - pytania - odpowied藕. Nie mog臋 zrobi膰 ju偶 nic wi臋cej. Prosz臋 porozumie膰 si臋 z pani膮 minister bezpo艣rednio.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan贸w pos艂贸w sekretarzy prosz臋 o przeczytanie komunikat贸w.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, czas przeznaczony na zapytania zosta艂 wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ko艅czymy rozpatrywanie tego punktu porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Chc臋 powiedzie膰, 偶e po przerwie mamy dwie powa偶ne sprawy, a mianowicie sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej, co zreferuje pani pos艂anka Zi贸艂kowska, oraz sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poprawkach Senatu do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy, kt贸re przedstawi pan pose艂 Andrzej Wielowieyski. Obie sprawy s膮 bardzo wa偶ne. Potrwa to, jak przypuszczam, do oko艂o godziny 20, tak 偶e wtedy odb臋dzie si臋 blok g艂osowa艅, a mo偶e troszk臋 wcze艣niej. Prosz臋 艣ledzi膰 obrady przez telewizj臋 wewn臋trzn膮.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#GlosZSali">(Przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przerwa b臋dzie og艂oszona za chwil臋, p贸艂 godziny, czyli do 17.35.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Posiedzenie klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odb臋dzie si臋 w sali nr 102 po g艂osowaniach.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Bezpo艣rednio po og艂oszeniu przerwy odb臋dzie si臋 posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projekt贸w ustaw o ustroju samorz膮dowym Warszawy w sali nr 22, budynek 3.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich odb臋dzie si臋 bezpo艣rednio po zarz膮dzeniu przerwy w sali nr 301a.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Bezpo艣rednio po zarz膮dzeniu przerwy odb臋dzie si臋 posiedzenie Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna w sali nr 106.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pa艅stwa, polecam szczeg贸lnie komisj臋 regulaminow膮, bo bez tego nie zako艅czymy sprawy ustawy konstytucyjnej. To jest jednak problem powa偶niejszy, ni偶 s膮dzili艣my. Zosta艂o zwo艂ane posiedzenie komisji regulaminowej w tej sprawie, zatem prosz臋 jej cz艂onk贸w, aby zechcieli tam p贸j艣膰.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zarz膮dzam przerw臋 do godz. 17.35.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 05 do godz. 17 min 36)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pa艅stwa o zajmowanie miejsc. Czas przerwy dobiega ko艅ca. Pani pos艂anka sprawozdawczyni ju偶 jest na stanowisku.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 6 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej na rok 1994 (druki nr 324 i 326).</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawczyni臋 komisji, pani膮 pos艂ank臋 Wies艂aw臋 Zi贸艂kowsk膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Senat zg艂osi艂 do bud偶etu na rok 1994 trzy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Poprawka nr 1 dotyczy art. 17 - cz臋艣ci tekstowej ustawy bud偶etowej. Poprawka ta nie wnosi 偶adnych istotnych merytorycznych zmian do bud偶etu, a jej przyj臋cie oznacza li tylko, 偶e b臋dzie doprecyzowane, kto ma decydowa膰 i w jaki spos贸b o dysponowaniu kwot膮 297 210 mln z艂 przeznaczon膮 na regionalne programy restrukturyzacyjne. Kwota ta jest ju偶 uj臋ta w bud偶ecie, kt贸ry przyj臋艂a Wysoka Izba, w cz臋艣ci 83 Rezerwy celowe, pt. 藵Regionalne programy restrukturyzacyjne藵. Zapisanie jej ponownie w tre艣ci tekstowej oznacza, 偶e ust. 2 art. 17, kt贸ry m贸wi, 偶e zasady dysponowania tymi pieni臋dzmi, przyznawania dotacji na te regionalne programy restrukturyzacyjne okre艣li Rada Ministr贸w w drodze rozporz膮dzenia. Celem tej poprawki jest wi臋c po prostu ni mniej, ni wi臋cej tylko doprecyzowanie tego偶 zapisu, a konkretnie tego, kto i w jaki spos贸b b臋dzie t膮 kwot膮 dysponowa艂. Ta poprawka uzyska艂a w komisji ca艂kowit膮 akceptacj臋. Wszyscy pos艂owie g艂osowali za jej przyj臋ciem.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Poprawka nr 2 dotyczy art. 36 cz臋艣ci tekstowej ustawy bud偶etowej. Jest to poprawka ju偶 znacznie bardziej kontrowersyjna. Senat proponuje powr贸t do propozycji rz膮dowej brzmienia art. 36. Przypominam, 偶e Wysoka Izba, zgodnie z sugesti膮 komisji przyj臋艂a rozstrzygni臋cia, i偶 kwota 3 718 900 mln z艂, uj臋ta w bud偶ecie Ministerstwa Obrony Narodowej i przeznaczona na zakup sprz臋tu i wyposa偶enia, ma by膰 przeznaczona na zakupy krajowej produkcji zbrojeniowej. Czyli Wysoka Izba zaw臋zi艂a dysponowanie t膮 kwot膮 do wydania jej na krajow膮 produkcj臋 zbrojeniow膮, w tym 300 mld z艂 przeznaczono na zakup samolot贸w 藵Iryda藵 w Wytw贸rni Sprz臋tu Komunikacyjnego PZL Mielec. Komisja ponownie przeprowadzi艂a debat臋 na temat zaproponowanego przez siebie zapisu i zasadno艣ci tego uszczeg贸艂owienia, kt贸re Wysoka Izba przyj臋艂a w trakcie drugiego czytania. Komisja wys艂ucha艂a ponownie uwag przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej, a konkretnie pana wiceministra Kuriaty, z kt贸rych to informacji wynika, 偶e ministerstwo jest zainteresowane zakupem samolot贸w 藵Iryda藵. Komisja r贸wnie偶 zapozna艂a si臋 z opiniami ekspert贸w, kt贸rzy opracowali specjaln膮 ekspertyz臋 dla Komisji Obrony Narodowej. Po wys艂uchaniu opinii Ministerstwa Obrony Narodowej i zapoznaniu si臋 z t膮 ekspertyz膮, a tak偶e opini膮 pos艂贸w, komisja postanowi艂a podtrzyma膰 zapis zawarty w art. 36 w brzmieniu, w jakim Wysoka Izba przyj臋艂a art. 36 w trakcie drugiego czytania. Wynik g艂osowania w komisji by艂 nast臋puj膮cy: tylko 4 osoby by艂y za przyj臋ciem poprawki Senatu, 14 os贸b g艂osowa艂o przeciw poprawce Senatu, 6 os贸b wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. Efektem takiego g艂osowania jest propozycja komisji, aby poprawk臋 Senatu nr 2 odrzuci膰.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Poprawka nr 3 dotyczy cz臋艣ci 11 bud偶etu, a konkretnie bud偶etu Kancelarii Senatu, w kt贸rym to bud偶ecie od paru lat wyst臋puje w dziale 99 pozycja nazywana 藵pozosta艂ymi wydatkami藵. Kwota w tej pozycji wynosi w tym roku 68 700 mln z艂, a w nawiasie podano, 偶e jest ona przeznaczona na Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵. Senat proponuje, aby s艂owa: Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵 zast膮pi膰 wyrazami: 藵opieka nad Poloni膮 i Polakami za granic膮藵. Oznacza to, i偶 Senat dopuszcza tak膮 ewentualno艣膰: je偶eli inne stowarzyszenia ni偶 藵Wsp贸lnota Polska藵 zaoferuj膮 艣wiadczenie prac w zakresie opieki nad Poloni膮 i Polakami za granic膮, to - po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez Senat - one r贸wnie偶 b臋d膮 mog艂y z tych pieni臋dzy korzysta膰. To oznacza, 偶e nie eliminuje si臋 absolutnie mo偶liwo艣ci finansowania tej dzia艂alno艣ci poprzez Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵, ale jedynie dopuszcza si臋 - pod warunkiem, 偶e te wnioski pozytywnie zaopiniuje Senat - mo偶liwo艣膰 korzystania z tej formy dotacji r贸wnie偶 innych stowarzysze艅 i organizacji, kt贸re zajmuj膮 si臋 opiek膮 nad Poloni膮 i Polakami za granic膮. Komisja postanowi艂a oceni膰 pozytywnie, a wi臋c zarekomendowa膰 Wysokiej Izbie poprawk臋 nr 3. Wynik g艂osowania by艂 nast臋puj膮cy: 16 os贸b g艂osowa艂o za przyj臋ciem poprawki, 6 - przeciw, 5 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Reasumuj膮c, komisja proponuje Wysokiej Izbie przyj膮膰 poprawki nr 1 i 3, a odrzuci膰 poprawk臋 nr 2.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm ograniczy艂 debat臋 nad tym punktem porz膮dku dziennego do 10-minutowych wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do wys艂uchania wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszy zabierze g艂os pan pose艂 Mieczys艂aw Czerniawski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w ca艂o艣ci podzieli艂 argumenty Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w. Pragn臋 o艣wiadczy膰, i偶 klub b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem poprawki nr 1 oraz poprawki nr 3, gdy偶 podziela w pe艂ni te argumenty, kt贸re przed chwil膮, w bardzo rzeczowy spos贸b, przedstawi艂a pani pose艂 sprawozdawczyni Wies艂awa Zi贸艂kowska.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Je偶eli chodzi o poprawk臋 nr 2, klub r贸wnie偶 podzieli艂 argumenty komisji. Chcia艂bym tylko doda膰, i偶 - po ponownej debacie klubowej - przewa偶y艂a opinia, 偶e zapis ten, na poz贸r bardzo szczeg贸艂owy, daje jednak szans臋 i gwarancje pe艂nej ochrony polskiego przemys艂u zbrojeniowego oraz lotniczego. Dlatego te偶, panie marsza艂ku, Wysoka Izbo, chc臋 o艣wiadczy膰, i偶 g艂osowa膰 b臋dziemy zgodnie z sugesti膮 komisji.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Leszka Bugaja z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselLeszekBugaj">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Zdaniem Polskiego Stronnictwa Ludowego poprawka nr 1 Senatu do ustawy bud偶etowej na 1994 r. stwarza du偶e mo偶liwo艣ci realizowania przez samorz膮dy lokalne w艂asnych zada艅 inwestycyjnych, na kt贸re dotychczas brak by艂o gminom funduszy. Dotychczasowe formy pomocy bezrobotnym - a szczeg贸lnie brak aktywnych metod zmniejszania zasi臋gu tego wysoce szkodliwego spo艂ecznie i ekonomicznie zjawiska - wzbudzaj膮 zrozumia艂e niezadowolenie w spo艂ecze艅stwie. 艢rodki kierowane do biur pracy w przewa偶aj膮cej cz臋艣ci wydawane s膮 na zasi艂ki dla bezrobotnych, a na tworzenie nowych miejsc pracy i regionalnych program贸w restrukturyzacyjnych brak pieni臋dzy. Cz臋sto zdarzaj膮 si臋 przypadki, 偶e gminy maj膮 materialne i techniczne mo偶liwo艣ci prowadzenia rob贸t publicznych (np. budowy lokalnych dr贸g czy prac melioracyjnych), co pozwoli艂oby na zatrudnienie setek czy tysi臋cy ludzi i poprawi艂o infrastruktur臋 danego regionu, ale brak na to funduszy.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PoselLeszekBugaj">Wspomniana poprawka Senatu - m贸wi膮ca o docelowym kierowaniu funduszy z rezerw bud偶etu na dotacje do inwestycji infrastrukturalnych, realizowanych jako zadania w艂asne gmin, i na tworzenie regionalnych program贸w restrukturyzacyjnych - stwarza mo偶liwo艣膰 aktywnej walki z bezrobociem poprzez tworzenie nowych miejsc pracy i poprawy warunk贸w 偶ycia lokalnej spo艂eczno艣ci. Jest to zgodne z za艂o偶eniami programowymi naszego stronnictwa i dlatego opowiadamy si臋 za przyj臋ciem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PoselLeszekBugaj">Poprawka nr 2 przywracaj膮ca rz膮dowy zapis art. 36 jest, naszym zdaniem, mo偶liwa do przyj臋cia w 艣wietle nowych okoliczno艣ci. Przypomnie膰 tu nale偶y, 偶e g艂贸wn膮 kontrowersj臋 stanowi艂o zabezpieczenie 300 mld z艂 dla PZL Mielec przez zobowi膮zanie resortu obrony narodowej do zakupu samolotu 藵Iryda藵. Obecnie Komisja Obrony Narodowej dysponuje raportem zespo艂u specjalist贸w, powo艂anego przez Ministerstwo Obrony Narodowej oraz ministerstwo przemys艂u, pozytywnie oceniaj膮cego program 藵Iryda藵. Wydaje si臋, 偶e w tej chwili zapis art. 36 zapewnia wydatkowanie kwoty przeznaczonej na zakupy sprz臋tu i wyposa偶enia produkcji krajowej wy艂膮cznie na te cele. Boimy si臋 precedensu - opr贸cz Mielca jest Radom, Starachowice, Skar偶ysko, 艁ab臋dy i par臋 innych miast. Obawiamy si臋, by nie zacz臋to w tej Izbie dyktowa膰 armii rozpiski na zakupy w poszczeg贸lnych zak艂adach zbrojeniowych. Zreszt膮 jest to temat szerszy dla tej Izby. Prawdopodobnie w Komisji Obrony Narodowej b臋dziemy 偶膮dali szczeg贸艂owego programu kompleksowego rozwoju polskiego przemys艂u zbrojeniowego.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#PoselLeszekBugaj">R贸wnie偶 za zasadn膮 uwa偶amy poprawk臋 nr 3. Sformu艂owania proponowane przez Senat pozwol膮 na kierowanie odpowiednich 艣rodk贸w bud偶etowych na opiek臋 nad ca艂膮 Poloni膮 i Polakami za granic膮, przebywaj膮cymi pod r贸偶nymi szeroko艣ciami geograficznymi.</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pani膮 pos艂ank臋 Helen臋 G贸ralsk膮 z Unii Demokratycznej o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PoselHelenaGoralska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Zawsze w dyskusjach nad projektem bud偶etu pa艅stwa, a tak偶e nad absolutorium, w Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w sporo czasu po艣wi臋ca si臋 sprawom dyscypliny bud偶etowej - czy dane wydatki zosta艂y dokonane zgodnie z przeznaczeniem, czy niezgodnie z przeznaczeniem. I od tego bardzo cz臋sto zale偶y udzielenie absolutorium b膮d藕 taki czy inny przepis w ustawie bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PoselHelenaGoralska">Poprawka nr 1, kt贸r膮 wprowadzi艂 Senat, obliguj膮ca Rad臋 Ministr贸w do okre艣lenia trybu sk艂adania wniosk贸w i zasad przyznawania dotacji z rezerw na regionalne programy restrukturyzacyjne, zmierza w艂a艣nie do wzmocnienia dyscypliny bud偶etowej. W formie, w jakiej Sejm uchwali艂 ustaw臋 bud偶etow膮, ta kwota by艂a zapisana tylko w rezerwach celowych - tak naprawd臋 nie by艂oby wiadomo, kto i w jakim trybie mo偶e wyst膮pi膰 o uruchomienie tych pieni臋dzy. W zwi膮zku z tym bardzo dobrze si臋 sta艂o, 偶e Senat skorygowa艂 ustaw臋 uchwalon膮 przez Sejm i doprecyzowa艂, 偶e podobnie jak pieni膮dze, kt贸re b臋d膮 przeznaczane na inwestycje infrastrukturalne, realizowane w systemie rob贸t publicznych, r贸wnie偶 w tym przypadku musi by膰 okre艣lony 艣cis艂y tryb i procedury sk艂adania wniosk贸w i przyznawania dotacji.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PoselHelenaGoralska">Klub Parlamentarny Unii Demokratycznej poprze poprawk臋 nr 1 Senatu.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#PoselHelenaGoralska">Niestety, poprawka nr 3, kt贸ra dotyczy zmian w bud偶ecie Kancelarii Senatu, idzie w zupe艂nie przeciwnym kierunku, to znaczy zmierza do rozlu藕nienia dyscypliny bud偶etowej. Od czterech lat, od czasu kiedy istnieje Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵, wiadomo, jakimi kieruje si臋 ono regu艂ami, kto przyznaje pieni膮dze, kto za to odpowiada, czyli wypracowano tryb i procedury przyznawania dotacji i wydawania pieni臋dzy. Je艣li, rozpatruj膮c wykonywanie bud偶etu, pos艂owie s膮 niezadowoleni z jakiego艣 rozwi膮zania, wiadomo, kto za to odpowiada.Taki tryb obowi膮zywa艂 dotychczas. Tymczasem Senat proponuje rozlu藕ni膰 t臋 dyscyplin臋 i zamiast: Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵 wpisa膰 po prostu: 藵Opieka nad Poloni膮 i Polakami za granic膮藵. Nie by艂oby wiadomo, kto ma przyznawa膰 te dotacje i w jakim trybie: czy Senat jako ca艂o艣膰, czy szef Kancelarii Senatu, czy Prezydium Senatu. Tak wi臋c w tym przypadku b臋dziemy g艂osowa膰 przeciw poprawce wprowadzonej przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#PoselHelenaGoralska">Natomiast je艣li chodzi o poprawk臋 dotycz膮c膮 bud偶etu Ministerstwa Obrony Narodowej, to jest spraw膮 dyskusyjn膮, jak dalece Sejm - czy w og贸le w艂adza ustawodawcza - ma ingerowa膰 w bud偶et poszczeg贸lnych resort贸w. Je艣li dobrze pami臋tam - odnosz臋 si臋 do moich kilkuletnich do艣wiadcze艅 w pracy nad bud偶etem - propozycja, by dok艂adnie 300 mld z艂 przeznaczy膰 na zakup okre艣lonego sprz臋tu, mianowicie samolot贸w 藵Iryda藵, by艂a pierwszym tego typu przypadkiem w ustawie bud偶etowej. Nigdy w bud偶ecie nie by艂y okre艣lane tak szczeg贸艂owo wydatki ani Ministerstwa Obrony Narodowej, ani 偶adnego innego ministerstwa, np. Ministerstwa Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej. Przecie偶 Senat nie okre艣la, jakiego typu aparatura USG czy EKG mia艂aby by膰 zakupiona.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#PoselHelenaGoralska">Je偶eli wiceminister obrony narodowej sk艂ada艂 w komisji deklaracj臋, 偶e MON jest zainteresowane tym typem samolot贸w, to oczywi艣cie nic nie stoi na przeszkodzie, 偶eby takich zakup贸w ministerstwo dokona艂o. Natomiast wydaje nam si臋 niew艂a艣ciwe usztywnianie w ten spos贸b bud偶etu MON czy te偶 bud偶etu ka偶dego innego ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#PoselHelenaGoralska">Je艣liby艣my pozostali przy wersji sejmowej, to zachodzi艂aby r贸wnie偶 obawa, 偶e gdyby te samoloty nie zosta艂y wyprodukowane, to wtedy - w艂a艣nie z powodu dyscypliny bud偶etowej - owych 300 mld z艂 nie mo偶na by艂oby przeznaczy膰 na 偶adne inne cele. Znaczy艂oby to po prostu, 偶e pieni膮dze te nie zosta艂yby wydatkowane. I dlatego je艣li chodzi o poprawk臋 nr 2 klub Unii Demokratycznej poprze art. 36 w brzmieniu zaproponowanym przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Pytanie pani pos艂anki G贸ralskiej jest dosy膰 istotne - kto mianowicie tymi pieni臋dzmi ma dysponowa膰? W zwi膮zku z tym prosz臋, 偶eby pos艂owie Unii Pracy odnale藕li pani膮 pos艂ank臋 Zi贸艂kowsk膮, kt贸ra, zdaje mi si臋, wysz艂a z sali, albo 偶eby pan pose艂 Eysymontt b膮d藕 kt贸ry艣 z pos艂贸w wiceprzewodnicz膮cych komisji zechcia艂 udzieli膰 odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Ryszarda Faszy艅skiego, Unia Pracy Klub Parlamentarny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PoselRyszardFaszynski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! O poprawce nr 1 Senatu do ustawy bud偶etowej niewiele ju偶 da si臋 powiedzie膰. Skwituj臋 j膮 wobec tego kr贸tko - zdaniem Unii Pracy Klubu Parlamentarnego jest ona korzystna dla sprawy jasno艣ci zapis贸w ustawy bud偶etowej i b臋dziemy g艂osowa膰 za jej przyj臋ciem.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PoselRyszardFaszynski">Je艣li chodzi o poprawk臋 nr 2 Senatu, to naszym zdaniem s膮 to w istocie dwie poprawki w jednej. Ot贸偶 zmieniaj膮 one dwa zapisy ustawy bud偶etowej. Pierwszy - to zapis o zakupie sprz臋tu i wyposa偶enia krajowej produkcji zbrojeniowej, drugi - to 300 mld z艂 z tej kwoty na zakup samolot贸w 藵Iryda藵. Natomiast w uzasadnieniu Senatu czytamy, 偶e poprawka ta ma na celu wykre艣lenie obowi膮zku wydatkowania kwoty 300 mld z艂, tak jakby Senat nie mia艂 na celu dokonania pierwszej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PoselRyszardFaszynski">Wok贸艂 tej poprawki wywi膮za艂a si臋 dyskusja i tutaj Sejm oczywi艣cie nie mo偶e ingerowa膰 w redakcj臋 tej poprawki. Nie mo偶emy jej rozdzieli膰 na dwie r贸偶ne merytorycznie poprawki. Musimy g艂osowa膰 艂膮cznie. Wskutek w膮tpliwo艣ci, jakie ma Unia Pracy co do gospodarno艣ci w wydatkowaniu 艣rodk贸w finansowych w Ministerstwie Obrony Narodowej, po namy艣le postanowili艣my g艂osowa膰 za odrzuceniem tej poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PoselRyszardFaszynski">Tutaj pani pose艂 G贸ralska m贸wi艂a, jak daleko Sejm, jako w艂adza ustawodawcza, mo偶e ingerowa膰 w bud偶ety ministerstw. Jest to zasadnicza w膮tpliwo艣膰. Jest to problem, kt贸ry wymaga rozstrzygni臋cia i dobrze by艂oby, 偶eby Sejm ma艂o ingerowa艂. Ale z drugiej strony ta Izba (i ca艂y parlament) odpowiada za stan pa艅stwa, bo to ta Izba uchwala bud偶et, bo to ta Izba okre艣la, jaki mo偶e by膰 deficyt bud偶etowy, bo to w ko艅cu ta Izba dokonuje ci臋膰 w bud偶ecie, 偶eby go zr贸wnowa偶y膰, i ta Izba odpowiada tak偶e za to, 偶e na wiele rzeczy brakuje pieni臋dzy. Wi臋c je偶eli mamy w膮tpliwo艣ci, czy kto艣 te pieni膮dze wydaje celowo, czy kto艣 ich nie marnuje, to musimy r贸wnie偶 zaakceptowa膰 to, 偶e czasami b臋dziemy, powiem mo偶e niezbyt 艂adnie, trzyma膰 za r臋k臋.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#PoselRyszardFaszynski">I poprawka nr 3 Senatu dotycz膮ca 藵Wsp贸lnoty Polskiej藵. Ot贸偶 zapisy w ustawie bud偶etowej od pocz膮tku budzi艂y w膮tpliwo艣ci na posiedzeniach komisji regulaminowej Sejmu, na posiedzeniach komisji polityki gospodarczej. Czy te wydatki s膮 zapisane we w艂a艣ciwym miejscu, czy s膮 na w艂a艣ciwym miejscu w bud偶ecie Kancelarii Senatu? Przed uchwaleniem tej ustawy, opiniuj膮c te cz臋艣ci bud偶etu, przedstawiciel senackiej komisji bardzo mocno obstawa艂 za tym, 偶eby 藵Wsp贸lnota Polska藵 pozosta艂a. Po uchwaleniu przez Sejm ustawy bud偶etowej dosta艂a si臋 ona pod obr贸bk臋 innej komisji senackiej i ta komisja senacka wprowadzi艂a do niej poprawk臋, uzna艂a jakby, 偶e zdanie Kancelarii Senatu, zdanie przedstawiciela Senatu przy opiniowaniu tej cz臋艣ci nie by艂o w艂a艣ciwe. Poprawka w istocie zmierza do odej艣cia od podmiotowego charakteru dotacji na rzecz dotacji przedmiotowej, zdaniem Unii Pracy w艂a艣ciwszej. W zapisie ustawy bud偶etowej okre艣lono, kto ma zu偶y膰 te 艣rodki jako 藵wa偶niejszy藵 - 偶e to ma wyda膰 藵Wsp贸lnota Polska藵. Natomiast poprawka Senatu z艂o偶ona do ustawy m贸wi, na co te 艣rodki maj膮 by膰 wydane. To rozwi膮zanie, naszym zdaniem, jest lepsze.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#PoselRyszardFaszynski">Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem poprawki nr 3 Senatu, zw艂aszcza 偶e szczeg贸艂owy plan wydatk贸w zawiera艂, chyba na 12 stronach, taki zakres dzia艂alno艣ci, kt贸rym nie tylko 藵Wsp贸lnota Polska藵 si臋 zajmuje. Unia Pracy nie widzi r贸wnie偶 uzasadnienia, dlaczego ten konkretny podmiot ma by膰 uprzywilejowany w dost臋pie do 艣rodk贸w pa艅stwowych.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#PoselRyszardFaszynski">Wysoki Sejmie! Podsumowuj膮c, Unia Pracy Klub Parlamentarny b臋dzie g艂osowa膰 nad wszystkimi trzema poprawkami zgodnie z przed艂o偶eniem Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Wojciecha B艂asiaka z Konfederacji Polski Niepodleg艂ej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselWojciechBlasiak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie! Z trzech zg艂oszonych przez Senat poprawek m贸j klub poprze tylko poprawk臋 nr 1, gdy偶 jest to u艣ci艣lenie sposobu wydatkowania przez rz膮d cz臋艣ci rezerwy bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PoselWojciechBlasiak">Je偶eli chodzi o poprawk臋 nr 3, kt贸ra zmienia instytucj臋 przyznaj膮c膮 pomoc dla Polak贸w za granic膮, to uwa偶amy, 偶e poprawka ta wprowadza zamieszanie ze wzgl臋du na brak precyzacji decydenta przy przyznawaniu tej偶e pomocy. Poprawka pozostawia w zasadzie jako otwart膮 spraw臋, kto ostatecznie t臋 pomoc ma przyznawa膰. Wprowadza, jak m贸wi臋, zamieszanie, a nie reguluje systemowo sprawy. Dlatego nie mo偶emy jej poprze膰.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PoselWojciechBlasiak">Ale kluczow膮 poprawk膮, kt贸rej przyj臋cie lub odrzucenie mo偶e wed艂ug nas mie膰 decyduj膮ce znaczenie dla przysz艂o艣ci cz臋艣ci polskiego przemys艂u zbrojeniowego i si艂y obronnej polskiego pa艅stwa, jest senacka poprawka nr 2, kt贸rej chcia艂bym przy tej okazji po艣wi臋ci膰 troch臋 wi臋cej miejsca ze wzgl臋du na znaczenie polskiego przemys艂u obronnego dla ca艂ej naszej sytuacji. Ot贸偶 celem tej poprawki jest zwolnienie Ministerstwa Obrony Narodowej z obowi膮zku wydatkowania w tym roku 300 mld z艂 na zakup samolot贸w szkolno-bojowych I-22 藵Iryda藵. Celem tej poprawki w jej drugiej cz臋艣ci jest r贸wnocze艣nie zwolnienie MON z obowi膮zk贸w wydatkowania kwoty 3700 mld z艂 na zakup sprz臋tu i wyposa偶enia krajowej produkcji, wy艂膮cznie zbrojeniowej. Obowi膮zek zakupu przez MON 藵Iryd藵, za kt贸rym to zapisem bud偶etowym g艂osowali艣my, by艂 i jest przez nas motywowany do艣膰 dwuznacznym zachowaniem kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PoselWojciechBlasiak">Przypomn臋 fakty. Ot贸偶 przez 14 lat MON akceptowa艂 prace nad nowym samolotem szkolno-bojowym i wsp贸艂pracowa艂 z Instytutem Lotnictwa i WSK PZL Mielec. W 1992 r., a wi臋c zaledwie 2 lata temu, komisja ekspert贸w wojskowych i cywilnych powo艂anych przez ministra obrony narodowej oraz ministra przemys艂u i handlu, po pr贸bach naziemnych i powietrznych prototypu, zaakceptowa艂a 藵Iryd臋藵 do produkcji i wdro偶enia w lotnictwie si艂 zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PoselWojciechBlasiak">W trakcie prac nad bud偶etem tegorocznym nieoczekiwanie upowszechniono w 艣rodkach masowego przekazu wypowiedzi oficjeli MON dezawuuj膮ce walory techniczno-u偶ytkowe 藵Irydy藵. Te wypowiedzi jako 偶ywo przypominaj膮 nam czynione przed paru laty publiczne pr贸by dezawuowania przez niekt贸re osoby walor贸w techniczno-u偶ytkowych doskona艂ego, jak si臋 okaza艂o, polskiego 艣mig艂owca 藵Sok贸艂藵. Co gorsza przypomn臋, 偶e dezawuowano jego walory na rzecz ameryka艅skiego 艣mig艂owca koncernu Bella - tu偶 przed promocj膮 藵Soko艂a藵 na rynku ameryka艅skim. W dzie艅 po zaakceptowaniu przez komisj臋 bud偶etow膮 zapisu o obowi膮zku wydatkowania kwoty 300 mld z艂 na 藵Iryd臋藵 - i tutaj nasz uk艂on w stron臋 pana pos艂a Janasa i pana pos艂a Ciesielskiego, jako inicjator贸w tego zapisu - kierownictwo MON po raz drugi w spos贸b zaskakuj膮cy zmieni艂o swoje zdanie. Potwierdzi艂o mianowicie zakup 藵Iryd藵 i ich walory. Teraz ponownie, ale ju偶 w spos贸b bardziej dyskretny, za pomoc膮 tej偶e poprawki Senatu, pr贸buje si臋 znale藕膰 furtk臋 umo偶liwiaj膮c膮 rezygnacj臋 z zakupu 藵Iryd藵.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#PoselWojciechBlasiak">Dla naszego klubu takie post臋powanie kierownictwa MON i ludzi odpowiedzialnych jest niezrozumia艂e. My nie mamy w膮tpliwo艣ci o tyle, 偶e opieramy si臋 na fachowych i kompetentnych analizach najwybitniejszych specjalist贸w. Zacytuj臋 kr贸tko jedn膮 opini臋 - 偶eby nie by艂o w膮tpliwo艣ci, chodzi o opini臋 zespo艂u ekspert贸w pod kierownictwem prof. Tadeusza So艂tyka: 藵Program 藵Iryda藵 nie ma realnej alternatywy w okresie 10 lat. Za艂o偶enia o imporcie samolot贸w tej klasy s膮 nierealne, gdy偶 trzeba by艂oby wyda膰 w przeci膮gu paru lat kilka miliard贸w dolar贸w藵. Sprawa jest jednak powa偶niejsza, gdy偶 dotyczy przysz艂o艣ci zak艂ad贸w WSK PZL Mielec i samego miasta, a tak偶e ca艂ego polskiego przemys艂u zbrojeniowego. W ci膮gu ostatnich kilku lat ten przemys艂 zosta艂 nie z w艂asnej winy - g艂贸wnie dzi臋ki nierealizowaniu zobowi膮za艅 finansowych rz膮du - doprowadzony do stanu zapa艣ci finansowej; jego zad艂u偶enie si臋ga obecnie kilkunastu bilion贸w z艂otych. Brak minimalnych zam贸wie艅 zbrojeniowych MON na polskie uzbrojenie oznacza gro藕b臋 ostatecznej destrukcji ca艂ego przemys艂u zbrojeniowego, natomiast brak zam贸wie艅 na 藵Irydy藵 to zasadnicza mo偶liwo艣膰 likwidacji ca艂ego WSK PZL Mielec, to zwolnienie 1500 os贸b w sytuacji, gdy ju偶 teraz zwalnia si臋 1300.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PoselWojciechBlasiak">Wed艂ug nas przysz艂o艣膰 polskiego przemys艂u zbrojeniowego i si艂a militarna polskiej armii to zbyt powa偶na sprawa, aby zostawia膰 j膮 wy艂膮cznie w r臋kach polskich wojskowych. Sprawa jest jeszcze bardziej powa偶na r贸wnie偶 dlatego, 偶e nikt odpowiedzialny nie mo偶e lekcewa偶y膰 nap艂ywaj膮cych sygna艂贸w o bezwzgl臋dnej walce konkurencyjnej na 艣wiatowych rynkach uzbrojenia. Takim sygna艂em mo偶e by膰 cho膰by 藵afera karabinowa藵 Ronalda Hendrona z udzia艂em polskich mened偶er贸w tego przemys艂u. Nie mo偶na lekcewa偶y膰 stwierdze艅 Hendrona - wypowiedzianych w trakcie rozpraw s膮dowych, kiedy by艂 oskar偶ony - o tym, 偶e jeden z kraj贸w planowa艂, cytuj臋: 藵przej臋cie przez swych inwestor贸w tych polskich fabryk zbrojeniowych, kt贸re mia艂y k艂opoty finansowe i mog艂yby zgodzi膰 si臋 na zastrzyk obcego kapita艂u, a nast臋pnie wyeliminowanie z rynku pozosta艂ych藵. Dotyczy膰 to mia艂o, wg zezna艅 Hendrona, zak艂ad贸w w Niewiadowicach, radomskiej fabryki 藵艁ucznik藵, warszawskiego 藵Radwaru藵, 藵Bumaru-艁ab臋dy藵 i zak艂ad贸w 藵Mesko藵.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#PoselWojciechBlasiak">Nie tak dawno Wysoka Izba zaakceptowa艂a poprawk臋 do bud偶etu, zg艂oszon膮 przez rz膮d, o wykre艣leniu obowi膮zkowego przeznaczenia z bud偶etu ministerstwa przemys艂u kwoty 1077 mld z艂 wy艂膮cznie na cele modernizacji technicznej, sp艂aty zobowi膮za艅 i tworzenia nowych miejsc pracy w g贸rnictwie w臋gla kamiennego. Ten obowi膮zkowy zapis zg艂oszony przez pos艂贸w KPN, w tym i mnie osobi艣cie, mia艂 uniemo偶liwi膰 zatopienie i zasypywanie ca艂kowicie lub cz臋艣ciowo 7 z 15 kopal艅 w臋gla przeznaczonych do likwidacji, a wykazuj膮cych pozytywny wynik finansowy. Ta rz膮dowa poprawka mia艂a wi臋c w istocie taki sam sens i charakter jak obecna poprawka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#PoselWojciechBlasiak">I chc臋 Wysokiej Izbie u艣wiadomi膰, jak ta poprawka mo偶e zadzia艂a膰 na przyk艂adzie miasta, w kt贸rym si臋 wychowywa艂em, D膮browy G贸rniczej w wojew贸dztwie katowickim, gdzie jest kopalnia o zanikaj膮cym wydobyciu...</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam pana pos艂a. Prosz臋 pa艅stwa, jest taki gwar na sali, 偶e g艂os pana pos艂a ju偶 nawet do mnie z trudem dochodzi. Bardzo prosz臋 o umo偶liwienie mu wyst膮pienia.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 kontynuowa膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PoselWojciechBlasiak">Chcia艂em u艣wiadomi膰 Wysokiej Izbie, jak ta poprawka zg艂oszona przez Senat mo偶e zadzia艂a膰 na przyk艂adzie poprawki ju偶 przyj臋tej, zg艂oszonej przez rz膮d, a dotycz膮cej g贸rnictwa w臋gla kamiennego. Ot贸偶 na skutek decyzji podpisanej przez wiceministra przemys艂u pana Eugeniusza Morawskiego kopalnia 藵Pary偶藵 ma zako艅czy膰 eksploatacj臋 w臋gla z dniem 1 lipca tego roku, co oznacza zatopienie wyrobisk i zasypanie szyb贸w. Wykonanie tej decyzji za 3,5 miesi膮ca oznacza bezpowrotne zatopienie 5150 tys. t w臋gla, zasob贸w przemys艂owych mo偶liwych do eksploatacji. Ta decyzja oznacza zatopienie bogactwa o warto艣ci rynkowej - obecnie - 3347 mld z艂, przy obecnych cenach zbytu tego w臋gla w wysoko艣ci 650 tys. za ton臋 i przy kosztach wydobycia 460 tys. za ton臋. Wykonanie tej decyzji oznacza zatopienie ponad 1,5 mln t w臋gla ze z艂贸偶 ju偶 藵zainwestowanych藵 i przygotowanych do eksploatacji. Wykonanie tej decyzji oznacza zatopienie i zasypanie ponad 2 tys. miejsc pracy, rentownych - podkre艣lam - miejsc pracy w mie艣cie, w kt贸rym stopa bezrobocia wynosi 20%, a z 12,5 tys. bezrobotnych ju偶 2/3 nie pobiera zasi艂ku. Ta kopalnia zgodnie z ekspertyzami naukowymi mo偶e jeszcze przez co najmniej 4-5 lat dawa膰 dochody i miejsca pracy. To tylko jeden z przyk艂ad贸w tak zwanej restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PoselWojciechBlasiak">Chcemy w tym miejscu stwierdzi膰, 偶e powinni艣my mie膰 wszyscy 艣wiadomo艣膰 faktu, i偶 dzi臋ki zaakceptowanej, g艂贸wnie g艂osami koalicji, poprawce rz膮du do bud偶etu ministerstwa przemys艂u taka sytuacja w og贸le jest mo偶liwa. Miejmy te偶 pe艂n膮 艣wiadomo艣膰 faktu, 偶e je偶eli zaakceptujemy poprawk臋 Senatu do bud偶etu MON, mo偶emy stworzy膰 podobne problemy. Dlatego m贸j klub b臋dzie g艂osowa艂 za odrzuceniem poprawki Senatu do bud偶etu Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako ostatni w imieniu klub贸w zabierze g艂os pan pose艂 Jerzy Eysymontt z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, poniewa偶 wr贸ci艂a pani pos艂anka Zi贸艂kowska, nie ma pan ju偶 obowi膮zku wyja艣niania sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PoselJerzyEysymontt">Ale mam obowi膮zek wyst膮pienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako sprawozdawczyni pos艂anka Zi贸艂kowska odpowie pani pos艂ance G贸ralskiej na ko艅cu.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PoselJerzyEysymontt">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim, warto chyba sobie u艣wiadomi膰, 偶e poprawki Senatu - trzy literalnie - maj膮 charakter absolutnie marginesowy i nie wp艂yn膮 na to, 偶e ten bud偶et b臋dzie zdecydowanie gorszy czy zdecydowanie lepszy. Tyle wst臋pu.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PoselJerzyEysymontt">Przechodz臋 do sprawy najbardziej kontrowersyjnej, kt贸ra budzi emocje. Ot贸偶 wydaje mi si臋, 偶e tutaj s膮 dwie kwestie. Po pierwsze, trzeba sobie odpowiedzie膰 na pytanie, jak maj膮 wygl膮da膰 bud偶ety, ustawy bud偶etowe w og贸le. Tworzenie precedensu zapis贸w bardzo szczeg贸艂owych by膰 mo偶e spowoduje, 偶e w przysz艂ej ustawie takich zapis贸w b臋dziemy mieli bardzo wiele. Mo偶na wprawdzie przytoczy膰 przyk艂ady kraj贸w, kt贸rych ustawy bud偶etowe id膮 w takim kierunku, ale jak dotychczas nie przyjmowali艣my tego w naszej praktyce. Powstaje wtedy dosy膰 zasadnicza kwestia: W jaki spos贸b Izba, dysponuj膮c takimi si艂ami, jakimi dysponuje, r贸wnie偶 je艣li chodzi o zaplecze eksperckie, ma kompetentnie ocenia膰 tak bardzo szczeg贸艂owe podzia艂y, to znaczy dyktowa膰 na przyk艂ad wojsku, 偶e ma zakupi膰 konkretny typ samolotu? By膰 mo偶e 藵Iryda藵 jest najlepszym samolotem, jaki dla tych cel贸w polskie wojsko mo偶e zakupi膰. Przyznam szczerze, 偶e by艂bym z tego bardzo zadowolony. Wiadomo, 偶e polski przemys艂 lotniczy ma chlubn膮 tradycj臋 mi臋dzywojenn膮, cz臋艣ciowo jedynie podtrzymywan膮 w okresie powojennym. Ale jest te偶 druga strona medalu. O co tu w艂a艣ciwie chodzi? Rozumiem, 偶e jest obowi膮zkiem Ministerstwa Obrony Narodowej za 艣rodki, kt贸re Izba przyznaje, a wi臋c za pieni膮dze z kieszeni podatnika, zakupi膰 taki sprz臋t, kt贸ry jest sprz臋tem najlepszym, kt贸ry ma najlepiej s艂u偶y膰 obronie Polski i przygotowaniu do tej obrony. Dlatego, maj膮c r贸wnie偶 sympati臋 do producent贸w 藵Irydy藵, uwa偶am, 偶e tak szczeg贸艂owe zapisy przy obecnej metodologii s膮 niedobrymi wyj膮tkami. Z tego wzgl臋du nasz klub b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PoselJerzyEysymontt">Je艣li chcemy promowa膰 przemys艂 zbrojeniowy w ramach posiadanych przez pa艅stwo 艣rodk贸w, co jest mo偶e celem szlachetnym, to s膮 na to, jak s膮dz臋, lepsze i skuteczniejsze metody.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PoselJerzyEysymontt">Co do poprawki nr 1, rzeczywi艣cie ona co艣 tam u艣ci艣la. Tylko, przyznam szczerze, moje w膮tpliwo艣ci dotycz膮 przede wszystkim definicji - co to w艂a艣ciwie s膮 te programy restrukturyzacji regionalnej? Dotychczasowa praktyka wskazuje, w moim przekonaniu, 偶e naprawd臋 nie wiemy, na co te pieni膮dze s膮 faktycznie przeznaczane. Dlaczego wydatkowanie kilkunastu, kilkudziesi臋ciu lub kilkuset miliard贸w w jakim艣 wojew贸dztwie ma przynie艣膰 konkretny skutek? S膮dz膮c na przyk艂ad po wojew贸dztwie wa艂brzyskim, kt贸rego pos艂em mia艂em przyjemno艣膰 by膰 w Sejmie poprzedniej kadencji, skuteczno艣膰 tych program贸w jest dotychczas znikoma. I to jest problem najwa偶niejszy. Jednak przyjmuj膮c, 偶e jest to pr贸ba jakiego艣 uszczeg贸艂owienia, b臋dziemy g艂osowa膰 tak, jak proponuje Senat.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PoselJerzyEysymontt">I wreszcie trzecia poprawka. Prosz臋 pa艅stwa, to jest troch臋, moim zdaniem, dzielenie w艂osa na czworo. Nie wiem, jakiej odpowiedzi udzieli pani pos艂anka Zi贸艂kowska w sprawie postawionej tutaj przez pana marsza艂ka. By膰 mo偶e mo偶na okre艣li膰 dok艂adniej, kto decyduje o tych, zreszt膮 niewielkich, pieni膮dzach, jakie s膮 przeznaczane na pomoc naszym licznym rodakom za granic膮, za r贸偶nymi granicami. Wydaje mi si臋 jednak, 偶e istnieje co najmniej r贸wnie du偶o argument贸w za przyj臋ciem poprawki, poniewa偶 odniesienie tego wy艂膮cznie do jednej organizacji, cho膰by najszlachetniej dzia艂aj膮cej, jest jakim艣 monopolem, jak gdyby potwierdzaniem monopolu. A dlaczego mamy uwa偶a膰, 偶e w艂a艣nie ta organizacja w najlepszy spos贸b wydatkuje pieni膮dze? Bior膮c to pod uwag臋, b臋dziemy i w tym wypadku g艂osowa膰 za przyj臋ciem poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#PoselJerzyEysymontt">Na zako艅czenie chc臋 jeszcze raz podkre艣li膰, 偶e - doceniaj膮c trosk臋 lobby przemys艂u zbrojeniowego i szlachetne intencje przedstawicieli wojew贸dztwa, w kt贸rym znajduj膮 si臋 te zak艂ady, b臋d膮ce rzeczywi艣cie w trudnej sytuacji - mimo wszystko dalej potwierdzam swoj膮 opini臋, 偶e poprawki wniesione przez Senat istotnie bud偶etu nie zmieni膮, bez wzgl臋du na to, jak b臋dziemy nad nimi g艂osowa膰.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">By艂o to ostatnie wyst膮pienie w imieniu klub贸w.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do wys艂uchania wyst膮pienia w imieniu Ko艂a Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a Piotra Ikonowicza o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PoselPiotrIkonowicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Zanim merytorycznie ustosunkuj臋 si臋 do tych trzech poprawek, wypada si臋 zgodzi膰 tutaj ze zdaniem pos艂a Eysymontta, 偶e te poprawki nie s膮 specjalnie istotne. Stwierdzam to z du偶ym rozczarowaniem. Pos艂owie Polskiej Partii Socjalistycznej zwracali si臋 z pisemnym apelem do Senatu o dokonanie g艂臋bszych poprawek, zw艂aszcza o uwzgl臋dnienie pewnych wniosk贸w dotycz膮cych dochod贸w, pozwalaj膮cych m.in. na to, aby te szczup艂e 艣rodki przeznaczone na restrukturyzacj臋, na programy regionalne, na tworzenie nowych miejsc pracy mog艂y zosta膰 zwi臋kszone i rzeczywi艣cie by艂y w stanie wp艂yn膮膰 na restrukturyzacj臋, na uratowanie i na tworzenie nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PoselPiotrIkonowicz">Znikomo艣膰 i w膮ski zakres tych poprawek daj膮 mi r贸wnie偶 asumpt do uwagi dotycz膮cej w og贸le pracy Senatu. Znalaz艂em w skrytce zaproszenie na jutrzejsze seminarium dotycz膮ce dwuizbowo艣ci parlamentu. Ot贸偶 kiedy si臋 przygl膮dam tym wszystkim poprawkom wnoszonym przez Senat do poszczeg贸lnych ustaw, a zw艂aszcza wniesionym teraz, do ustawy bud偶etowej, to dochodz臋 do wniosku, 偶e praca Senatu poza wyd艂u偶eniem procesu legislacyjnego zbyt wiele nie wnosi do efekt贸w naszego wysi艂ku. Zauwa偶am to ze smutkiem, bo w bardzo wielu wypadkach mieli艣my nadziej臋, 偶e pewne sprawy, kt贸re Izba 藵zaba艂agani艂a藵 czy te偶 rozwi膮za艂a nie do艣膰 dobrze, b臋dzie mo偶na tam poprawi膰. Na razie s膮 to p艂onne nadzieje.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PoselPiotrIkonowicz">Przyst臋puj膮c do omawiania tych poprawek chcia艂bym bardzo kr贸tko uzasadni膰 zdanie, kt贸re z tej m贸wnicy nie zabrzmi ju偶 oryginalnie. Mianowicie jeste艣my za przyj臋ciem pierwszej poprawki i odrzuceniem drugiej. Za przyj臋ciem pierwszej dlatego, 偶e daje ona rz膮dowi pewn膮 samodzielno艣膰 i zapewnia operatywno艣膰 w pracach restrukturyzacyjnych, daje wp艂yw poszczeg贸lnym ministrom, ze szczeg贸lnym uwzgl臋dnieniem ministra najbardziej tutaj kompetentnego - mam na my艣li ministra pracy - na prace nad restrukturyzacj膮 regionaln膮. Jeste艣my natomiast za odrzuceniem poprawki drugiej, dlatego 偶e idzie ona jak gdyby po linii takiego oto rozumowania. Przez bardzo wiele lat zaopatrywali艣my si臋, tzn. nasza armia zaopatrywa艂a si臋 w Zwi膮zku Radzieckim - je偶eli nie b臋dziemy aktywnie inwestowa膰 w polski przemys艂 zbrojeniowy, bardzo szybko si臋 oka偶e, 偶e ten monopol, ta monokultura po prostu zmieni tylko adresata i zaopatrywa膰 si臋 b臋dziemy u Amerykan贸w. Tymczasem program budowy 藵Irydy藵 jest r贸wnie偶 programem aktywizacji zawodowej, jest programem utrzymania miejsc pracy, jest programem, moim zdaniem, niezb臋dnym.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PoselPiotrIkonowicz">Chcia艂bym powiedzie膰, 偶e w tej chwili ko艅czymy prac臋 nad bud偶etem, ustawa bud偶etowa trafi do pana prezydenta, kt贸ry w r贸偶nych enuncjacjach prasowych nie wypowiada si臋 jeszcze zdecydowanie, czy podpisze t臋 ustaw臋, czy jej nie podpisze. U pana prezydenta le偶y wiele ustaw jeszcze nie podpisanych; wprawdzie ustawowe terminy jeszcze nie up艂yn臋艂y, ale do pana prezydenta chcia艂bym wystosowa膰 apel, zw艂aszcza dotycz膮cy ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu - kt贸ra w艂a艣nie w kontek艣cie du偶ego bezrobocia strukturalnego jest w tej chwili niezb臋dna i ka偶dy dzie艅 zwlekania z podpisaniem jej kosztuje wiele nerw贸w naszych wyborc贸w, cho膰by z takich miejscowo艣ci jak Starachowice - o szybkie jej podpisanie.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#PoselPiotrIkonowicz">Jeszcze co do ustawy bud偶etowej. Bardzo d艂ugo pr贸bowali艣my przekona膰 Izb臋 wszelkimi sposobami, tak偶e w komisjach, 偶e nale偶y ten bud偶et uchwali膰 w innym kszta艂cie, 偶e powinien on by膰 odwa偶niejszy, bardziej ofensywny. Niestety, nie przekonali艣my Wysokiej Izby, ale my艣l臋, 偶e w systemie demokratycznym, w systemie parlamentarnym ostateczna decyzja nale偶y do pos艂贸w. Tote偶 my jako pos艂owie podporz膮dkowujemy si臋 jej i apelujemy do pana prezydenta, 偶eby te偶 si臋 jej podporz膮dkowa艂. Je偶eli tak wielu ludzi, reprezentuj膮cych tak r贸偶ne opcje, wyda艂o taki, a nie inny werdykt, to my艣l臋, 偶e jedna osoba takiego werdyktu nie powinna przekre艣la膰 dla dobra demokracji.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu sekretarza stanu kieruj膮cego Ministerstwem Finans贸w Henryka Chmielaka. Prosz臋, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHenrykChmielak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W toku prac nad projektem ustawy bud偶etowej na 1994 r. zar贸wno w celu zabezpieczenia minimalnych potrzeb resortu obrony narodowej, jak i celem skierowania maksymalnych 艣rodk贸w na zam贸wienia w przemy艣le krajowym Rada Ministr贸w zwi臋kszy艂a dodatkowo 艣rodki dla resortu obrony narodowej, przeznaczone na ten cel, o kwot臋 800 mld z艂. Uj臋ta w rz膮dowym projekcie ustawy bud偶etowej kwota 3718 mld z艂 wynika艂a z analizy mo偶liwo艣ci realizacji potrzeb resortu gwarantuj膮cych prawid艂owe funkcjonowanie si艂 zbrojnych. W ramach kwoty 3718 mld z艂, przeznaczonej na zakup sprz臋tu i wyposa偶enia produkcji krajowej, przewidziano m.in. zakupy nowego uzbrojenia i sprz臋tu wojskowego za kwot臋 2326 mld, cz臋艣ci zamiennych za 507 mld, amunicji i 艣rodk贸w bojowych za 376 mld, a tak偶e niezb臋dnego do funkcjonowania si艂 zbrojnych sprz臋tu i wyposa偶enia o charakterze powszechnym za 512 mld (sprz臋t informatyczny, samochody ci臋偶arowe i dostawcze, sprz臋t in偶ynieryjny, ogumienie czy akumulatory). Jednocze艣nie w bud偶ecie Ministerstwa Obrony Narodowej przewidziano kwot臋 846 mld na zakupy importowe. Zagwarantowanie tych 艣rodk贸w wynika z konieczno艣ci utrzymania w eksploatacji zakupionego w poprzednich latach uzbrojenia i sprz臋tu produkcji kraj贸w by艂ego Uk艂adu Warszawskiego, co wymaga importu cz臋艣ci zamiennych nie produkowanych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHenrykChmielak">Wprowadzenie zapisu, kt贸ry zaw臋偶a przeznaczenie kwoty 3718 mld tylko do zakup贸w sprz臋tu i wyposa偶enia krajowej produkcji zbrojeniowej, uniemo偶liwia zakup sprz臋tu i wyposa偶enia o innym charakterze, jak ogumienie, akumulatory, samochody (ci膮gniki artyleryjskie) czy inny sprz臋t specjalistyczny. Ponadto w przypadku braku pozytywnych wynik贸w bada艅 kwalifikacyjnych samolotu 藵Iryda藵 w wersji szkolno-bojowej - kt贸r膮 to wersj膮 szkolno-bojow膮, a nie wersj膮 szkoln膮, zainteresowany jest resort obrony narodowej - a tym samym braku mo偶liwo艣ci zakupu tych samolot贸w w 1994 r., mo偶e powsta膰 sytuacja, kt贸ra uniemo偶liwi wykorzystanie tych 艣rodk贸w na dostawy innego niezb臋dnego sprz臋tu i wyposa偶enia w roku bie偶膮cym.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHenrykChmielak">Pragn臋 poinformowa膰 ponadto, i偶 WSK PZL-Mielec pozyska 艣rodki finansowe w wysoko艣ci 50 mld na przeprowadzenie bada艅 kwalifikacyjnych samolotu 藵Iryda藵, kt贸re s膮 uj臋te w programach celowych finansowanych przez Komitet Bada艅 Naukowych.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHenrykChmielak">Wychodz膮c naprzeciw propozycjom WSK PZL-Mielec i komisji sejmowych minister obrony narodowej deklaruje gotowo艣膰 z艂o偶enia - poza planowanymi zam贸wieniami - zam贸wienia na dostaw臋 2, 3 sztuk samolot贸w szkolno-bojowych 藵Iryda藵 pod warunkiem uzyskania pozytywnych wynik贸w bada艅, kt贸rych zako艅czenie przewidziane jest na prze艂om III i IV kwarta艂u br.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHenrykChmielak">Bior膮c to wszystko pod uwag臋, wnosz臋 o przyj臋cie poprawki nr 2 Senatu. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 komisji pani膮 pos艂ank臋 Wies艂aw臋 Zi贸艂kowsk膮 o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Za prawid艂owe gospodarowanie pieni臋dzmi uj臋tymi w bud偶ecie Kancelarii Senatu - a jest to kwota prawie 260 mld z艂 - odpowiada Prezydium Senatu. W zwi膮zku z tym za prawid艂owe wydatkowanie kwoty uj臋tej w pozycji 藵Pozosta艂a dzia艂alno艣膰藵 odpowiada tak偶e Prezydium Senatu i ono jest w艂adne do okre艣lenia zasad wydatkowania tych pieni臋dzy.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie s艂ysz臋 偶adnych zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W zwi膮zku z tym zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Do g艂osowania przyst膮pimy w ko艅cowej cz臋艣ci posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 7 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poprawkach Senatu do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy (druki nr 334 i 335).</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 komisji pana pos艂a Andrzeja Wielowieyskiego o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Senat w dniu wczorajszym wprowadzi艂 swoj膮 uchwa艂膮 do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy 12 poprawek, kt贸re przekazuj臋 Sejmowi. Trzy z tych poprawek maj膮 znaczenie merytoryczne, dziewi臋膰 ma charakter redakcyjno-legislacyjny, wyja艣niaj膮cy lub uzupe艂niaj膮cy. Komisja Nadzwyczajna rozpatrzy艂a poprawki Senatu i przedstawia Wysokiej Izbie swoje stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 1 dotyczy art. 2, kt贸ry m贸wi o zadaniach sto艂ecznych samorz膮du warszawskiego i w odpowiednim punkcie przewiduje, wed艂ug ustawy sejmowej, nadz贸r nad projektowaniem, lokalizacj膮, ustalaniem wzor贸w i kszta艂tu plastycznego oraz symboliki pomnik贸w. Chodzi o nadz贸r nad budow膮 pomnik贸w.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Senat proponuje skre艣li膰 s艂owo 藵projektowanie藵, uzasadniaj膮c to tym, 偶e w poj臋ciach: lokalizacja, ustalanie wzor贸w czy kszta艂tu plastycznego zawiera si臋 r贸wnie偶 poj臋cie projektowania.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja stan臋艂a na stanowisku, 偶e to nie wyczerpuje poj臋cia, procesu projektowania i jest s艂uszniejsze, 偶eby zapewni膰 pe艂ny nadz贸r nad budowaniem pomnik贸w, a przedtem projektowaniem - i w zwi膮zku z tym w owym wyszczeg贸lnieniu s艂owo 藵projektowanie藵 powinno pozosta膰.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje odrzucenie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 2. W art. 7 jest stwierdzenie, 偶e rada sto艂eczna wybiera ze swego sk艂adu przewodnicz膮cego.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Senat proponuje, 偶eby uzupe艂ni膰 to okre艣leniem, 偶e r贸wnie偶 wybiera wiceprzewodnicz膮cych (co jest zgodne z ustaw膮 samorz膮dow膮).</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje przyj膮膰 poprawk臋 Senatu.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 3 dotyczy wykonywania zada艅 przez Zarz膮d m.st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Senat proponuje, aby do dw贸ch zada艅 wyszczeg贸lnionych (to znaczy przygotowywania projekt贸w i wykonywania uchwa艂 rady Warszawy oraz prowadzenia bie偶膮cych spraw) do艂膮czy膰 wykonywanie bud偶etu miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Po d艂u偶szej dyskusji doszli艣my do wniosku, 偶e zamieszczone w tek艣cie ustawy sejmowej te dwa punkty - m贸wi膮ce o przygotowywaniu projekt贸w i wykonywaniu uchwa艂 rady oraz prowadzeniu bie偶膮cych spraw - wyczerpuj膮 zadania zarz膮du i wykonywanie bud偶etu w pe艂ni si臋 mie艣ci w tych dw贸ch punktach, poniewa偶 bud偶et musi by膰 i przygotowany, i uchwalony, i p贸藕niej zarz膮d go wykonuje.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje zatem odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-256.12" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 4 zmierza do usuni臋cia w art. 11 dw贸ch s艂贸w, kt贸re dotycz膮 opracowywanego projektu bud偶etu. Projekt bud偶etu powinien r贸wnie偶 zawiera膰 informacje o stanie mienia miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-256.13" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Senat proponuje, 偶eby wykre艣li膰 s艂owa: 藵pozostaj膮cego w zarz膮dzie藵 - mienia pozostaj膮cego w zarz膮dzie - poniewa偶 chodzi o wszelkie mienie miasta sto艂ecznego Warszawy, a to dodatkowe wyja艣nienie wprowadza tylko pewien zam臋t.</u>
          <u xml:id="u-256.14" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja podziela to stanowisko i proponuje przyj膮膰 poprawk臋 Senatu, czyli skre艣li膰 s艂owa o mieniu pozostaj膮cym w zarz膮dzie. Chodzi w og贸le o mienie miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-256.15" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 5 dotyczy drobnej zmiany redakcyjnej w art. 12. Senat proponuje, a偶eby, gdy mowa o dochodach miasta, s艂owa 藵wp艂ywy z ofiarno艣ci publicznej藵 zosta艂y zast膮pione s艂owami 藵wp艂ywy ze zbi贸rek publicznych藵, co jest okre艣leniem precyzyjnym, odnosz膮cym si臋 nie tylko do tre艣ci, ale r贸wnie偶 do formy zbierania, uzyskiwania tych pieni臋dzy.</u>
          <u xml:id="u-256.16" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje przyj膮膰 poprawk臋 nr 5.</u>
          <u xml:id="u-256.17" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 6 jest poprawk膮 merytoryczn膮. Dotyczy art. 16 ustawy. W artykule tym ustala si臋 sk艂ad rady gminy Warszawa-Centrum na 60 radnych. Senat proponuje, by usun膮膰 ust. 2, kt贸ry ustala liczb臋 radnych na 60 os贸b. Jest to motywowane tym, 偶e przy przyj臋ciu tej zasady by艂yby istotne trudno艣ci z przeprowadzeniem wybor贸w, nie m贸wi膮c o tym, 偶e liczba 60 radnych odbiega od zasad przyj臋tych w ustawie samorz膮dowej. Przy zastosowaniu ustawy samorz膮dowej rada gminy Warszawa-Centrum powinna liczy膰 85 radnych i w贸wczas nie b臋dziemy mieli problemu ze stworzeniem okr臋g贸w wyborczych. Gdyby by艂o tylko 60 radnych, nie mo偶na by - co najmniej w jednej dzielnicy - utworzy膰 okr臋gu wyborczego, poniewa偶 brakowa艂oby tam pi臋ciu mandat贸w, co jest niezb臋dne zgodnie z odpowiednim artyku艂em Ordynacji wyborczej do rad gmin. W zwi膮zku z tym Senat proponuje, by usun膮膰 zapis o 60 radnych, po prostu odnie艣膰 to do ustawy samorz膮dowej, i w贸wczas rada gminy Centrum b臋dzie mia艂a 85 radnych.</u>
          <u xml:id="u-256.18" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje przyj膮膰 poprawk臋 Senatu.</u>
          <u xml:id="u-256.19" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 7 dotyczy art. 17. Art. 17 m贸wi o przypadkach zwo艂ywania posiedze艅 Rady m.st. Warszawy na wniosek rady lub na 偶膮danie prezesa Rady Ministr贸w. Senat proponuje, by usun膮膰 wyrazy 藵na 偶膮danie藵, czyli przewodnicz膮cy zwo艂uje rad臋 na wniosek rady lub prezesa Rady Ministr贸w; bez wyraz贸w 藵na 偶膮danie藵.</u>
          <u xml:id="u-256.20" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje przyj膮膰 poprawk臋 Senatu.</u>
          <u xml:id="u-256.21" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 8 dotyczy art. 36. Jest to poprawka wy艂膮cznie legislacyjno-redakcyjna, polegaj膮ca na ja艣niejszym, precyzyjniejszym przedstawieniu dylematu zwi膮zanego z przekazywaniem mienia komunalnego przez gminy - z gmin dawnych do gmin nowych - z uwzgl臋dnieniem trybu porozumienia, kt贸re mo偶e czy powinno nast膮pi膰 mi臋dzy tymi gminami w sprawach spornych, i decyzji wojewody jako rozstrzygaj膮cej w przypadku tego sporu. Merytorycznie nic tutaj nie uleg艂o zmianie. Poprawka Senatu, kt贸ra jest do艣膰 d艂uga - nie b臋d臋 jej tutaj cytowa艂 - zosta艂a przez komisj臋 przyj臋ta jako, podkre艣lam, poprawka redakcyjna.</u>
          <u xml:id="u-256.22" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Proponujemy Izbie przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-256.23" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 9 dotyczy art. 38. W tym wypadku musz臋 pana marsza艂ka i Wysok膮 Izb臋 przeprosi膰, dlatego 偶e w dokumencie przekazanym paniom i panom pos艂om przez nasz膮 komisj臋 (druk nr 335), jest b艂膮d stwierdzony przez Biuro Legislacyjne i z kolei skorygowany przez komisj臋. Mianowicie Senat proponuje w art. 38, kt贸ry m贸wi o sprawie skutk贸w przekazywania mienia przez gminy i mo偶liwo艣ci dokonywania odpowiednich wpis贸w w ksi臋gach wieczystych, w przypadku decyzji podejmowanej w tym zakresie przez wojewod臋 u偶ycie wyraz贸w nie 藵prawomocna decyzja藵, ale 藵ostateczna decyzja藵. Ta poprawka nie mo偶e by膰 przyj臋ta z uwagi na to, 偶e w tej samej sprawie w art. 36 jest wyra藕nie powiedziane, 偶e przy tych decyzjach jest mo偶liwo艣膰 odwo艂ania si臋 do prezesa Rady Ministr贸w, a wi臋c powzi臋ta decyzja na pewno nie jest jeszcze ostateczna. Jest to decyzja prawomocna, natomiast mo偶na si臋 od niej odwo艂a膰 i w zwi膮zku z tym nie mo偶na wprowadza膰 s艂owa 藵ostateczna藵.</u>
          <u xml:id="u-256.24" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Komisja proponuje Wysokiemu Sejmowi odrzucenie poprawki nr 9.</u>
          <u xml:id="u-256.25" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 10 do art. 41 zawiera dwie propozycje: redakcyjn膮 i merytoryczn膮. W poprawce redakcyjnej pod lit. a Senat proponuje, a偶eby wyra藕nie zapisa膰, 偶e wyborca g艂osuj膮cy na kandydat贸w do rady dzielnicy otrzymuje od obwodowej komisji wyborczej dodatkow膮 kart臋 do g艂osowania. Senat uzasadnia to tym, 偶e w art. 33 jest wyra藕nie powiedziane, i偶 wyborca otrzymuje dwie karty: jedn膮, kt贸ra s艂u偶y do g艂osowania w wyborach do rady sto艂ecznej, i drug膮 - w wyborach do rady gminy. Natomiast w wypadku tych gmin, gdzie istniej膮 dzielnice, a dotyczy to w tej chwili gminy Centrum, trzeba by jeszcze tej trzeciej, dodatkowej, o kt贸rej tam nie by艂o mowy. Proponujemy jednak nie przyj膮膰 tej poprawki Senatu z uwagi na to, 偶e takie okre艣lenie 藵dodatkowa karta do g艂osowania藵 mo偶e wprowadza膰 pewien zam臋t, a w ka偶dym razie jest niejasne; nie stosuje si臋 takich formu艂. Natomiast jest spraw膮 ewidentn膮, oczywist膮, 偶e - zgodnie z ordynacj膮 wyborcz膮 - komisje wyborcze musz膮 da膰 trzeci膮 kart臋. Art. 41, kt贸ry okre艣la wszystkie warunki wybor贸w, zawiera dostateczn膮 liczb臋 wytycznych i przepis贸w, tak 偶e wyborca na pewno otrzyma t臋 trzeci膮 kart臋 do g艂osowania. Formu艂y dodatkowej karty nie nale偶y wi臋c stosowa膰.</u>
          <u xml:id="u-256.26" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Proponujemy zatem odrzucenie poprawki nr 10 lit. a.</u>
          <u xml:id="u-256.27" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Natomiast je偶eli chodzi o poprawk臋 nr 10 lit. b i c, kt贸ra jest poprawk膮 merytoryczn膮, proponujemy j膮 przyj膮膰. Dotyczy ona art. 41 ust. 3, kt贸ry w ustawie sejmowej brzmi: Wybory przeprowadza si臋 w okr臋gach wyborczych utworzonych dla wybor贸w do rady gminy Warszawa-Centrum. Chodzi o wybory do rad dzielnicowych, kt贸re przeprowadza si臋 w takich samych okr臋gach, jak do gminy Warszawa-Centrum. Senat proponuje skre艣lenie tego ust臋pu i uznajemy to za s艂uszne. Dlaczego? To niew膮tpliwie by艂 brak tej ustawy. Albo trzeba by艂oby tutaj dopisa膰, 偶e w zwi膮zku z tym, w przypadku gdy liczba mandat贸w w okr臋gu by艂aby wi臋ksza ni偶 10, to mo偶na to dopu艣ci膰 - liczba 10 jest maksymaln膮 liczb膮 mandat贸w w okr臋gu wed艂ug ordynacji do rad gmin, trzeba by wi臋c wprowadzi膰 tutaj lex specialis, skorygowa膰 Ordynacj臋 wyborcz膮 do rad gmin i powiedzie膰, 偶e w centrum Warszawy wybory do dzielnic mog膮 by膰 organizowane przy liczbie 25 mandat贸w na okr臋g, tak jak to sk膮din膮d jest zdecydowane, dzielnice warszawskie wybieraj膮 25 radnych - albo, zgodnie z obyczajem, przyzwyczajeniami dotychczasowymi, a chyba tak偶e zasad膮 samorz膮dno艣ci, kt贸ra wymaga, 偶eby radny jako reprezentant spo艂ecze艅stwa by艂 jak najbli偶ej swoich wyborc贸w, nale偶y utrzyma膰 zasady ordynacji samorz膮dowej, tzn. ma艂e okr臋gi wyborcze od 5 do 10 mandat贸w, czyli na ka偶d膮 dzielnic臋 warszawsk膮 przypada艂oby od 2 do 4 czy od 2 do 3 okr臋g贸w wyborczych. Poniewa偶 wyda艂o si臋 to s艂uszniejsze, Senat to zaproponowa艂, a komisja proponuje poprawk臋 przyj膮膰.</u>
          <u xml:id="u-256.28" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poprawka nr 11, merytoryczna, wa偶na, dotyczy art. 42. W art. 42 w ust. 6 jest mowa o tym, 偶e z dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy organy wykonawcze zwi膮zku i dzielnic-gmin mog膮 rozporz膮dza膰 mieniem komunalnym wy艂膮cznie w ramach zwyk艂ego zarz膮du. Chodzi o to, 偶eby nie dokonywa艂y czynno艣ci maj膮tkowych. Senat uzna艂, 偶e ust臋p ten wymaga uzupe艂nienia i proponuje dodanie zdania: 藵Wykonaniu podlegaj膮 jednak uchwa艂y Rady Warszawy i rad dzielnic-gmin dotycz膮ce konkretnych spraw maj膮tkowych, podj臋te przed dniem og艂oszenia ustawy藵.</u>
          <u xml:id="u-256.29" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Wprowadzenie tego zapisu ma dwojaki skutek. Po pierwsze, oznacza to uszanowanie praw nabytych os贸b, kt贸re np. zawar艂y umow臋 z gmin膮 - jaka艣 decyzja zosta艂a ju偶 podj臋ta, a jej realizacja jest zablokowana, poniewa偶 trzeba czeka膰 do wyniku wybor贸w. Po drugie, co mo偶e by膰 jeszcze wa偶niejsze, staje si臋 zupe艂nie jasne, 偶e wszystkie decyzje organ贸w stanowi膮cych, czyli rad samorz膮du warszawskiego, dotycz膮ce spraw maj膮tkowych po og艂oszeniu ustawy nie mog膮 by膰 przez organy wykonawcze realizowane. (By艂oby to wyra藕nie sprzeczne z tym punktem.) W zwi膮zku z tym komisja proponuje poprawk臋 nr 11 przyj膮膰.</u>
          <u xml:id="u-256.30" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Wreszcie poprawka nr 12 dotycz膮ca art. 52 wskazuj膮cego na wyj膮tkowo艣膰 sytuacji gminy Ursus, do kt贸rej nie trzeba stosowa膰 r贸偶nych przej艣ciowych wymog贸w i tylko przez pomy艂k臋 pozostawiono tam spraw臋 radnych, poniewa偶 jest to zwi膮zane z art. 40. Przypominam Wysokiej Izbie, 偶e postanowili艣my skre艣li膰 art. 40 z pierwotnego projektu i nie przerywa膰 dzia艂ania rad warszawskich a偶 do wybor贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam pana pos艂a, na sali znowu powstaje klub dyskusyjny, kt贸ry zebra艂 si臋 przy drugich drzwiach. Bardzo prosz臋 pan贸w pos艂贸w PPS o umo偶liwienie nam spokojnych obrad.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">U艂atwiam spraw臋 panu marsza艂kowi, poniewa偶 sko艅czy艂em i nie b臋d臋 przeszkadza艂 panom pos艂om. To jest wszystko, co przedstawia Komisja Nadzwyczajna do spraw ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 uprzejmie panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, Wysoka Izbo, 偶e Sejm postanowi艂 o ograniczeniu debaty nad tym punktem porz膮dku dziennego do 10-minutowych wyst膮pie艅 w imieniu klub贸w i k贸艂 parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwsza zabierze zatem g艂os pani pos艂anka Irena Petryna z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy nie ma pani pos艂anki?</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#GlosyZSali">(Jest.)</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Tylko spok贸j mo偶e nas uratowa膰. Prosz臋 si臋 nie denerwowa膰.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, pani pos艂anko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PoselIrenaPetryna">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przepraszam najmocniej, ale pow贸d by艂 taki, 偶e siedzia艂am przy panu ministrze, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PoselIrenaPetryna">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wi臋kszo艣膰 przedstawionych przez Senat poprawek do ustawy o ustroju samorz膮dowym Warszawy ma na celu poprawienie czytelno艣ci ustawy i sprecyzowanie niekt贸rych postanowie艅. Dotyczy to pkt. 2, 4, 5, 6, 7, 8, 10b, 10c, 11 i 12 uchwa艂y Senatu. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem tych poprawek. Pozosta艂e poprawki nale偶y odrzuci膰, gdy偶 stanowi膮 powt贸rzenie przepis贸w zawartych w ustawie o samorz膮dzie terytorialnym (dotyczy to pkt. 3), s膮 niepoprawnie sformu艂owane pod wzgl臋dem prawnym (pkt 10a) lub powoduj膮 u艂omno艣膰 pozosta艂ych przepis贸w ustawy (pkt 1). Dlatego te偶 Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa艂 zgodnie z propozycjami Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W imieniu klubu Unii Demokratycznej zabierze g艂os pan pose艂 Jan Rokita.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pana pos艂a.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy do pana pos艂a Rokity dotar艂o zaproszenie do zabrania g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali)</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Jak s艂usznie zauwa偶yli panowie pos艂owie, te偶 siedzia艂em ko艂o ministra i w zwi膮zku z tym nie zdo艂a艂em doj艣膰.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PoselJanRokita">Prosz臋 Wysokiej Izby, chcia艂em podkre艣li膰 jedn膮 rzecz, m贸wi膮c o poprawkach Senatu do ustawy warszawskiej w imieniu klubu. Praca nad ustaw膮 warszawsk膮 (mia艂em zaszczyt bra膰 w niej udzia艂 w Komisji Nadzwyczajnej) jest jednym ze znakomitszych, w moim przekonaniu, w tym parlamencie przyk艂ad贸w wsp贸艂pracy ponad podzia艂ami partyjnymi i tak偶e ponad podzia艂ami rz膮d - opozycja w kwestii, w istocie rzeczy, ca艂kowicie niepartyjnej, ale dotycz膮cej pewnego elementarnego wsp贸lnego dobra, jakim jest prawid艂owy ustr贸j stolicy. Owocem tej bardzo dobrej ponadpartyjnej, ponadklubowej wsp贸艂pracy w tej materii jest to, 偶e - podobnie jak kluby wi臋kszo艣ci parlamentarnej, wi臋kszo艣ci rz膮dz膮cej - klub Unii Demokratycznej opowiada si臋 w ca艂o艣ci za stanowiskiem zaj臋tym przez komisj臋, tak偶e w sprawie poprawek Senatu. Chc臋 podkre艣li膰 to, 偶e spo艣r贸d tych poprawek jedna wydaje nam si臋 szczeg贸lnie wa偶na, mianowicie ta, w kt贸rej doprecyzowuje si臋 sytuacj臋 okresu przej艣ciowego w Warszawie tak, i偶by nie by艂o w膮tpliwo艣ci, 偶e decyzje dotycz膮ce dyspozycji maj膮tkiem gmin warszawskich wydane w okresie do wej艣cia w 偶ycie ustawy - czyli do jej promulgacji w Dzienniku Ustaw - podlegaj膮 normalnemu wykonaniu przez organy wykonawcze poszczeg贸lnych gmin. Natomiast wszelkie decyzje przekraczaj膮ce ramy zwyk艂ego zarz膮du podj臋te po tym terminie nie mog膮 ju偶 by膰 wykonane w tym okresie przej艣ciowym. Wydaje si臋, 偶e poprawka Senatu doprecyzowuj膮ca ten stan rzeczy, t臋 cezur臋, s艂u偶y interesowi Warszawy i s艂u偶y klarowno艣ci zasad, kt贸re maj膮 regulowa膰 sytuacj臋 stolicy w okresie przej艣ciowym.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PoselJanRokita">Chc臋 tak偶e na koniec wyrazi膰 satysfakcj臋 mojego klubu zar贸wno z tego, 偶e wsp贸艂praca w kwestii ustawy warszawskiej w Komisji Nadzwyczajnej wygl膮da艂a tak, jak wygl膮da艂a (m贸wi艂em o tym na pocz膮tku), jak r贸wnie偶 z tego, 偶e - w naszym przekonaniu, w przekonaniu mojego klubu - ustawa tworzy z Warszawy pierwsz膮 modelow膮 metropoli臋. Metropoli臋, kt贸ra pozostaje otwarta na swoje okolice, na suburbia, metropoli臋, kt贸ra w swoim ustroju nie dyskryminuje nikogo z obywateli dotychczasowej Warszawy, metropoli臋, kt贸ra stanowi pewien model, o kt贸ry b臋dziemy si臋 stara膰 tak偶e dla innych miast polskich. My艣l臋, 偶e b臋d臋 si臋 wkr贸tce stara艂 w Wysokiej Izbie tak偶e o podobny model ustrojowy dla mojego miasta, dla Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ufam, 偶e pan pose艂 Tomasz Na艂臋cz z Unii Pracy nie ma powi膮za艅 ministerialnych i szybko zabierze g艂os.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PoselTomaszNalecz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Chcia艂em - jako pose艂 partii nie wchodz膮cej w sk艂ad tej 藵warszawskiej藵 wi臋kszo艣ci - potwierdzi膰 z tej trybuny, 偶e rzeczywi艣cie nie widzia艂em jeszcze tak bliskiej partyjnej wsp贸艂pracy Unii Demokratycznej, SLD i PSL, jak w pracach nad ustaw膮 warszawsk膮. Tylko nie podzielamy w klubie Unii Pracy zdania o pozytywnych efektach tej wsp贸艂pracy, poniewa偶 i po poprawkach Senatu go nie zmieniamy: ta ustawa ogranicza warszawsk膮 samorz膮dno艣膰 i dlatego pozostajemy przy bardzo krytycznym zdaniu o niej.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PoselTomaszNalecz">Poprawki Senatu, jak m贸wi艂 pan pose艂 sprawozdawca, maj膮 w swojej wi臋kszo艣ci charakter legislacyjno-formalny. Pracowali艣my nad t膮 ustaw膮, cho膰 w zgodnej wsp贸艂pracy trzech klub贸w, bardzo po艣piesznie i nie bez potkni臋膰, i Senat s艂usznie kilka takich potkni臋膰 wychwyci艂 i poprawi艂. I w tych kwestiach klub Unii Pracy, nie zmieniaj膮c swojego krytycznego stosunku do ca艂ej ustawy, b臋dzie g艂osowa艂 zgodnie z opini膮 Komisji Nadzwyczajnej - skoro Warszawa ma ju偶 mie膰 nie sprzyjaj膮c膮 samorz膮dno艣ci ustaw臋, to niech przynajmniej ma ustaw臋 bez legislacyjnych niedor贸bek.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PoselTomaszNalecz">W jednej jednak kwestii pozostajemy odmiennego zdania - jest to kwestia, o kt贸rej m贸wi艂 obszerniej pan pose艂 Rokita. Senat tutaj, prosz臋 pa艅stwa, niczego nie doprecyzowa艂. Pozosta艂 w ustawie pewien niejasny zapis, b臋d膮cy reliktem po nies艂awnej pami臋ci art. 40. Art. 40, je艣li pa艅stwo pami臋tacie, rozwi膮zywa艂 rady warszawskie z dniem og艂oszenia ustawy. To by艂a ta wyj艣ciowa propozycja koalicji SLD-PSL i Unii Demokratycznej, przepraszam, z wyj膮tkiem Unii Demokratycznej. Uda艂o si臋 Unii Demokratycznej i nam... S艂usznie pan mi, panie po艣le, grozi palcem, pomyli艂em si臋 rzeczywi艣cie, ale tak pan pi臋knie m贸wi艂 o harmonijnej wsp贸艂pracy, 偶e was ju偶 na zawsze po艂膮czy艂em. Natomiast pan pose艂 Wielowieyski z tej trybuny bardzo obszernie i gor膮co o tym m贸wi艂; mia艂em przyjemno艣膰 w imieniu Unii Pracy popiera膰 ten g艂os, to by艂o bardzo niesprawiedliwe, to by艂o krzywdz膮ce dla radnych warszawskich i Wysoki Sejm niemal jednomy艣lnie art. 40 skre艣li艂.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PoselTomaszNalecz">Przez pewne przeoczenie pozosta艂 jednak w tek艣cie ustawy zapis, kt贸ry nadal regulowa艂 sprawy zarz膮du maj膮tkiem Warszawy przez zarz膮dy dzielnic i rady gmin, poniewa偶 art. 40 pozbawia艂 Warszaw臋 prawnego cia艂a mog膮cego dysponowa膰 maj膮tkiem, jakim by艂y rady. W 艣wietle bowiem ustawy samorz膮dowej o maj膮tku gmin i o maj膮tku Warszawy maj膮 prawo decydowa膰 - i tylko one maj膮 prawo decydowa膰 - rady. Senat tutaj niczego wi臋c nie poprawi艂, niczego nie udoskonali艂, tylko przywr贸ci艂 antysamorz膮dowy zapis w ustawie, kt贸ry Wysoka Izba, skre艣laj膮c niechlubnej pami臋ci art. 40, zlikwidowa艂a.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PoselTomaszNalecz">Ot贸偶 pozostawiono rady warszawskie do momentu rozpisania i odbycia nowych wybor贸w, natomiast pozostawiono je ze sp臋tanymi r臋koma, to znaczy bez prawa decydowania o w艂asno艣ci. Wraca Senat i wraca, niestety, w poprawkach wi臋kszo艣ci cz艂onk贸w komisji owa sytuacja, naszym zdaniem niestety niedobra, niedobra w tym sensie, 偶e jedni mandatariusze spo艂ecze艅stwa, to znaczy pos艂owie, odbieraj膮 innym mandatariuszom spo艂ecze艅stwa, to znaczy radnym, prawo do wykonywania ich ustawowych czynno艣ci. I tego faktu nie da si臋, niestety, 偶adnymi pi臋knymi s艂owami o poprawkach udoskonalaj膮cych tre艣膰 ustawy zagmatwa膰.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PoselTomaszNalecz">Wydaje nam si臋 tak w Unii Pracy i chcia艂em gor膮co do pa艅stwa zaapelowa膰, wierz膮c, 偶e ten nastr贸j sprzed tygodnia, kt贸ry spowodowa艂 usuni臋cie art. 40, nie min膮艂, 偶eby艣my pozostawili ocen臋 warszawskich radnych tak, jak to reguluje praworz膮dno艣膰, samorz膮dno艣膰 i ustawa o samorz膮dno艣ci, to znaczy ich wyborcom w zbli偶aj膮cych si臋 wyborach samorz膮dowych. 呕eby艣my nie czynili samos膮du nad radami warszawskimi, bo niestety ta poprawka senacka, poprawka nr 1, jest poprawk膮 czyni膮c膮 samos膮d nad radami warszawskimi.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Zapisanych do g艂osu jest jeszcze 2 m贸wc贸w - pan pose艂 Marek Wielgus i pan prof. Micha艂 Kulesza, podsekretarz stanu w Urz臋dzie Rady Ministr贸w. Po tych dw贸ch wyst膮pieniach og艂osz臋 przerw臋 na zebranie si臋 kworum. My艣l臋, 偶e oko艂o 7.15 - 7.20 b臋dziemy mogli rozpocz膮膰 blok g艂osowa艅, kt贸rym zako艅czymy nasze dzisiejsze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Marka Wielgusa z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PoselMarekWielgus">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! My艣l臋, 偶e jeszcze pan pose艂 Gorzela艅czyk podsumuje nasze wyst膮pienia.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PoselMarekWielgus">Przysz艂o mi si臋 dzisiaj ustosunkowa膰 do poprawek Senatu. Uwa偶am, 偶e tak naprawd臋 s膮 to niewielkie zmiany. Poprawki, kt贸re wni贸s艂 Senat, jak ju偶 m贸wili moi przedm贸wcy, s膮 to w zdecydowanej wi臋kszo艣ci poprawki redakcyjne. 呕adnych poprawek merytorycznych. A szkoda.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PoselMarekWielgus">Z jednej strony Senat mia艂 niewiele czasu, ze wzgl臋du na nadanie ogromnego tempa pracy nad t膮 ustaw膮, ale z drugiej strony dziwi臋 si臋 bardzo, bo dosta艂 bardzo szczeg贸艂owy materia艂 dotycz膮cy sprzeczno艣ci legislacyjnych oraz uwagi dotycz膮ce samej ustawy od wszystkich przewodnicz膮cych rad dzielnic-gmin Warszawy. Niestety, jak Komisja Nadzwyczajna, w kt贸rej mia艂em przyjemno艣膰 pracowa膰, tak r贸wnie偶 Senat g艂osu samorz膮du do ko艅ca nie wys艂ucha艂. My艣l臋, 偶e ten po艣piech wyjdzie nam nied艂ugo... Najpierw jednak przekonaj膮 si臋 o tym mieszka艅cy Warszawy. A nam pewnie w nied艂ugim czasie przyjdzie pracowa膰 nad nowelizacj膮 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#PoselMarekWielgus">W 艣rodowiskach samorz膮dowych Warszawy jest ogromna determinacja. Do tego stopnia, 偶e przedstawiciele samorz膮du zwracaj膮 si臋 do prezydenta o niepodpisywanie tej ustawy. My艣l臋, 偶e pan prezydent we藕mie to pod uwag臋. W ko艅cu przedstawiciele samorz膮du Warszawy - to przedstawiciele mieszka艅c贸w ca艂ej stolicy, to ludzie, kt贸rzy maj膮 ogromne do艣wiadczenie.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#PoselMarekWielgus">W tym miejscu mog臋 i chc臋 w imieniu ca艂ej komisji podzi臋kowa膰 wszystkim tym przedstawicielom samorz膮d贸w, kt贸rzy bardzo intensywnie pracowali nad ustaw膮 i wnosili swoje merytoryczne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#PoselMarekWielgus">Szkoda, 偶e do dnia dzisiejszego nie wiemy, jaki b臋dzie koszt wprowadzenia tej ustawy, bo kwota, o kt贸rej m贸wi艂 pan minister Kulesza, jest ma艂o prawdopodobna. Wszyscy wiemy, 偶e koszt b臋dzie o wiele, wiele wi臋kszy. My艣l臋, 偶e przekonaj膮 si臋 o tym w pierwszej kolejno艣ci mieszka艅cy stolicy.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#PoselMarekWielgus">G艂osowanie za poprawkami czy przeciw nim jakby nie ma wi臋kszego znaczenia, s膮 to bowiem, jak ju偶 powiedzia艂em, poprawki redakcyjne. Ustawa w tym kszta艂cie nie mo偶e by膰 dobra i takie by艂o stanowisko Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#PoselMarekWielgus">B臋dziemy g艂osowali zgodnie z propozycjami komisji, poza jedn膮 poprawk膮 - jedenast膮. Nie b臋d臋 si臋 jednak powtarza艂, bardzo szczeg贸艂owo uzasadni艂 to przede mn膮 pan pose艂 Na艂臋cz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu podsekretarza stanu w Urz臋dzie Rady Ministr贸w pana profesora Micha艂a Kulesz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowMichalKulesza">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Chc臋 zabra膰 g艂os tylko w jednej sprawie, o kt贸rej na ko艅cu m贸wi艂 pan pose艂 Wielgus, a tak偶e pan pose艂 Na艂臋cz, to znaczy w sprawie poprawki do art. 42 ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowMichalKulesza">Nieprzyj臋cie tej poprawki Senatu oznacza膰 b臋dzie, wbrew temu, co panowie m贸wi膮, dalsze ograniczenie suwerenno艣ci rad dzielnic-gmin. W takim brzmieniu, jaki ten artyku艂 ma dzisiaj, 偶adne uchwa艂y rad gmin podj臋te przed wej艣ciem w 偶ycie tej ustawy, a nie wykonane z przyczyn r贸偶nych, bo by艂a np. kolejka w notariacie, nie zostan膮 wykonane.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowMichalKulesza">Wprowadzenie poprawki Senatu oznacza, 偶e wszystkie uchwa艂y rad gmin, kt贸re b臋d膮 podj臋te do dnia wprowadzenia tej ustawy w 偶ycie, czy raczej kt贸re by艂y podj臋te do dnia og艂oszenia tej ustawy w Dzienniku Ustaw, b臋d膮 mog艂y by膰 nadal swobodnie wykonywane. Nie rozumiem wi臋c, dlaczego panowie prezentuj膮cy stanowiska klubowe chcieliby g艂osowa膰 przeciwko tej poprawce Senatu. To jest jedyna merytoryczna uwaga, kt贸r膮 chcia艂bym tutaj zg艂osi膰. Poza tym prosz臋 pozwoli膰 mi r贸wnie偶 na podzi臋kowanie za intensywn膮, trudn膮 prac臋 nad t膮 ustaw膮 w trybie pilnym. By艂a to niezmiernie anga偶uj膮ca praca. Dzi臋kuj臋 bardzo wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, i偶 lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca pragnie na zako艅czenie zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PoselRyszardGrodzicki">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusj臋, a do g艂osowania przyst膮pimy w ko艅cowej cz臋艣ci posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o przeczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Przewodnicz膮ca Zespo艂u Poselskiego Stra偶ak贸w informuje, 偶e w skrytkach dolnej palarni zosta艂y wy艂o偶one materia艂y dotycz膮ce wyjazdowego posiedzenia w Olsztynie, i prosi cz艂onk贸w zespo艂u o pobranie tych materia艂贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zarz膮dzam przerw臋 do godz. 19.30. Prosz臋 wszystkich pos艂贸w obserwuj膮cych...</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#GlosZSali">(Panie marsza艂ku, 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Chwileczk臋, przecie偶 nie ma kworum. C贸偶 b臋dziemy robi膰, w tej chwili nie mo偶emy...</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#GlosZSali">(10 minut.)</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To nie wystarczy. Normalnie powinna by膰 przerwa. Prosz臋 wszystkich pos艂贸w obserwuj膮cych obrady przez telewizj臋 wewn臋trzn膮 o przybycie na sal臋 w ci膮gu 20 minut.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#GlosZSali">(10 minut wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Boj臋 si臋, 偶e to nie wystarczy. Do艣wiadczenie uczy, 偶e b臋dziemy tu siedzie膰 i czeka膰 na zebranie si臋 kworum. Dajmy od razu t臋 szans臋.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Spotykamy si臋 o godz. 19.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 03 do godz. 19 min 35)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wydaje mi si臋, 偶e ju偶 mamy kworum na sali.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o pilnym rz膮dowym projekcie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania komisji przedstawionego przez pos艂a Jerzego Jankowskiego oraz przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Rozpatrywanie pilnych projekt贸w ustaw odbywa si臋 w dwu czytaniach.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przechodzimy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisje: Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Ustawodawcza wnosz膮 o przyj臋cie projektu ustawy w brzmieniu zaproponowanym w sprawozdaniu, kt贸re wszyscy otrzymali.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem pilnego projektu ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci w brzmieniu proponowanym przez Komisj臋 Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisj臋 Ustawodawcz膮, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 343 pos艂贸w. Za projektem opowiedzia艂o si臋 340 pos艂贸w, przeciw - 2, wstrzyma艂 si臋 od g艂osu 1 pose艂.</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 ustaw臋 zmieniaj膮c膮 ustaw臋 o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wyw艂aszczaniu nieruchomo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-273.14" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskich projektach ustaw konstytucyjnych o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-273.15" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-273.16" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, prosz臋 o ni偶szy poziom szumu na sali, bo to jest bardzo istotna sprawa, w kt贸rej toczy艂o si臋 wiele spor贸w. Pod nieobecno艣膰 licznych pos艂贸w toczyli艣my tutaj skomplikowane spory prawne i trzeba przyst膮pi膰 do wyja艣nienia.</u>
          <u xml:id="u-273.17" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania o projekcie ustawy przedstawionego przez pos艂a Zbigniewa Siemi膮tkowskiego i przeprowadzi艂 dyskusj臋. W dyskusji zg艂oszono poprawki, a tak偶e w膮tpliwo艣ci w sprawie zakresu przedmiotowego projektu ustawy. W tej sprawie Prezydium Sejmu zwr贸ci艂o si臋 o opini臋 do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Opini臋 komisji obecnie przedstawi臋.</u>
          <u xml:id="u-273.18" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jest to opinia Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich uchwalona na posiedzeniu komisji w dniu 25 marca 1994 r. i skierowana do Prezydium Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-273.19" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich na posiedzeniu w dniu 25 marca 1994 r. rozpatrzy艂a skierowane przez Prezydium Sejmu do komisji pismo o wyra偶enie opinii dotycz膮cej dopuszczalnego zakresu przedmiotowego projektu ustawy konstytucyjnej przed艂o偶onej w druku nr 297. Zgodnie z przepisami regulaminu Sejmu komisja nie jest ograniczona zakresem propozycji nowelizacyjnych w ramach nowelizacji ustawy, w tym i ustawy konstytucyjnej. Wprost przeciwnie, art. 39 ust. 1 regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej nakazuje komisji bra膰 pod uwag臋 opinie przedstawione przez inne komisje sejmowe i pos艂贸w. Wszystkie propozycje zmian zawarte w druku nr 297 mieszcz膮 si臋 w zakresie przedmiotowym ustawy, okre艣lonym w jej tytule. Regulamin Sejmu nie zabrania podejmowania przez komisj臋 w膮tk贸w zawartych w odrzuconych wcze艣niej projektach ustaw. Zakres przedmiotowy projektu ustawy konstytucyjnej przed艂o偶onego w druku nr 297 jest zgodny - zdaniem komisji - z regulaminem i praktyk膮 Sejmu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-273.20" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W 艣wietle opinii komisji Prezydium Sejmu postanowi艂o, i偶 przyst膮pimy do dalszego procedowania.</u>
          <u xml:id="u-273.21" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Janusz Szyma艅ski zg艂osi艂 wniosek o przyst膮pienie do trzeciego czytania projektu ustawy, bez odsy艂ania do komisji, pomimo zg艂oszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-273.22" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-273.23" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem wniosku o przyst膮pienie do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej bez odsy艂ania do komisji, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.24" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.25" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.26" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 355 pos艂贸w. Za przyj臋ciem wniosku opowiedzia艂o si臋 285 pos艂贸w, przeciw - 55, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 15 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.27" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wniosek przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-273.28" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, przechodzimy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-273.29" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Tekst poprawek zosta艂 pos艂ankom i pos艂om dor臋czony.</u>
          <u xml:id="u-273.30" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informuj臋, 偶e na podstawie art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu nad wnioskami w sprawie odrzucenia cz臋艣ci proponowanych przez komisj臋 przepis贸w g艂osowa膰 b臋dziemy wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w, natomiast przyj臋cie pozosta艂ych wniosk贸w, a tak偶e uchwalenie ustawy konstytucyjnej nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.31" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W pierwszej kolejno艣ci g艂osowa膰 b臋dziemy nad poprawk膮 nr 1, polegaj膮c膮 na skre艣leniu w art. 1 w zmianie pierwszej art. 2a i 2b. Przepisy te reguluj膮 instytucje obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w zakresie przed艂o偶enia projektu nowej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-273.32" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyj臋cie tej poprawki spowoduje, 偶e wniosek mniejszo艣ci oraz poprawka nr 2 stan膮 si臋 bezprzedmiotowe. Przyj臋cie tej poprawki nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.33" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca zechce zabra膰 g艂os w tej sprawie? Nie. Moim obowi膮zkiem jest zapyta膰.</u>
          <u xml:id="u-273.34" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-273.35" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem poprawki polegaj膮cej na skre艣leniu art. 2a i 2b, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.36" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.37" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.38" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 349 pos艂贸w. Za przyj臋ciem poprawki opowiedzia艂o si臋 49 pos艂贸w, przeciw - 279, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 21 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.39" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm poprawk臋 odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-273.40" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">We wniosku mniejszo艣ci dotycz膮cym art. 2 ust. 1 ustawy konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1992 r. o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wnioskodawcy proponuj膮 doda膰 nowy pkt 4 stanowi膮cy, 偶e inicjatywa ustawodawcza w zakresie przedstawienia projektu konstytucji przys艂uguje grupie obywateli, kt贸rzy dla swojego projektu uzyskaj膮 poparcie co najmniej 100 tys. os贸b. Komisja natomiast zaproponowa艂a, aby taki projekt uzyska艂 poparcie 500 tys. os贸b. W razie przyj臋cia tej poprawki nale偶y w art. 2a w ust. 1 wyrazy 藵500 tys. wyborc贸w藵 zast膮pi膰 wyrazami 藵100 tys. wyborc贸w藵.</u>
          <u xml:id="u-273.41" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W tej sprawie zg艂oszono r贸wnie偶 poprawk臋 do art. 2a, polegaj膮c膮 na zmniejszeniu liczby obywateli mog膮cych skutecznie wnie艣膰 projekt konstytucji z 500 tys. do 200 tys.</u>
          <u xml:id="u-273.42" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W pierwszej kolejno艣ci b臋dziemy g艂osowa膰 nad wnioskiem mniejszo艣ci, a w wypadku jego odrzucenia nad poprawk膮. Przyj臋cie wniosku mniejszo艣ci albo poprawki nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.43" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca pragnie zabra膰 g艂os w tej sprawie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-273.44" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania nad wnioskiem mniejszo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-273.45" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem wniosku mniejszo艣ci do art. 2 ust. 1 ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, polegaj膮cego na dodaniu nowego pkt. 4, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.46" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.47" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.48" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 353 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 236. Za przyj臋ciem wniosku mniejszo艣ci opowiedzia艂o si臋 60 pos艂贸w, przeciw - 287, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 6 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.49" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wniosek mniejszo艣ci do art. 2 ust. 1 ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, polegaj膮cy na dodaniu nowego pkt. 4, odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-273.50" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania nad poprawk膮.</u>
          <u xml:id="u-273.51" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem poprawki do art. 2a, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.52" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.53" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.54" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 355 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 237. Za przyj臋ciem poprawki opowiedzia艂o si臋 74 pos艂贸w, przeciw - 259, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 22 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.55" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm poprawk臋 odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-273.56" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Do art. 2c zg艂oszono dwie poprawki. Pierwsza z nich, oznaczona numerem 3, polega na skre艣leniu tego przepisu. Artyku艂 ten przewiduje fakultatywne referendum w sprawie zasad, na kt贸rych ma si臋 opiera膰 konstytucja. Przyj臋cie tej poprawki nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.57" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W drugiej poprawce do artyku艂u 2c, oznaczonej numerem 4, wnioskodawcy proponuj膮 w nowym brzmieniu ust. 1 obligatoryjne referendum w sprawach dotycz膮cych podstawowych zasad ustroju pa艅stwa, na kt贸rych ma si臋 opiera膰 konstytucja. Przyj臋cie tej poprawki nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.58" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyj臋cie pierwszej poprawki do art. 2c spowoduje bezprzedmiotowo艣膰 drugiej.</u>
          <u xml:id="u-273.59" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca chcia艂by co艣 doda膰, czy kto艣 z pa艅stwa ma pytania?</u>
          <u xml:id="u-273.60" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nikt nie zg艂asza takiej potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-273.61" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad pierwsz膮 poprawk膮 do art. 2c.</u>
          <u xml:id="u-273.62" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem poprawki polegaj膮cej na skre艣leniu art. 2c, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.63" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.64" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.65" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 348 pos艂贸w. Za poprawk膮 opowiedzia艂o si臋 59 pos艂贸w, przeciwko - 286, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.66" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm poprawk臋 odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-273.67" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania nad drug膮 poprawk膮 do art. 2c.</u>
          <u xml:id="u-273.68" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem poprawki do art.2c ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-273.69" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-273.70" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-273.71" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 350 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 234. Za poprawk膮 opowiedzia艂o si臋 53 pos艂贸w, przeciwko - 280, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 17 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.72" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm poprawk臋 odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-273.73" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W ostatniej poprawce wnioskodawcy proponuj膮 w nowej zmianie doda膰 art. 11a stanowi膮cy, 偶e w razie nieprzyj臋cia konstytucji w referendum konstytucyjnym Sejm i Senat ulegaj膮 rozwi膮zaniu z mocy prawa. Przyj臋cie tej poprawki nast臋puje wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-273.74" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca w tej sprawie pragnie zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-273.75" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo pan pose艂 Zbigniew Siemi膮tkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PoselZbigniewSiemiatkowski">Wysoka Izbo, chcia艂em tylko zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e ta propozycja pad艂a w dyskusji, i p贸藕niej tak sformu艂owana na pi艣mie dotar艂a do komisji. By艂y pewne w膮tpliwo艣ci, 偶e w trakcie debaty nie by艂a ona w spos贸b dobitny stwierdzona, ale to jest potwierdzone.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem poprawki polegaj膮cej na dodaniu art. 11a, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 351 os贸b. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 234. Za poprawk膮 opowiedzia艂o si臋 77 pos艂贸w, przeciw - 266, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 8 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm poprawk臋 odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad ca艂o艣ci膮 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem w ca艂o艣ci projektu ustawy o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu zaproponowanym przez Komisj臋 Nadzwyczajn膮, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.10" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.11" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 353 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 236.</u>
          <u xml:id="u-275.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.13" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski"> Prosi艂bym o umo偶liwienie mi odczytania wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.14" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Za przyj臋ciem projektu ustawy g艂osowa艂o 241 pos艂贸w, przeciwko - 70, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 42 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.15" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 ustaw臋 o zmianie ustawy konstytucyjnej o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.16" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych o projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.17" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-275.18" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, stenografowie nie us艂ysz膮 tego, co czytam.</u>
          <u xml:id="u-275.19" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania komisji przedstawionego przez pose艂 Ma艂gorzat臋 Winiarczyk-Kossakowsk膮 i przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-275.20" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W dyskusji nie zg艂oszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-275.21" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-275.22" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pani pose艂 sprawozdawca pragnie co艣 tutaj powiedzie膰?</u>
          <u xml:id="u-275.23" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisje w sprawozdaniu wnosz膮 o uchwalenie przed艂o偶onego projektu ustawy. Sprawozdanie pa艅stwo otrzymali.</u>
          <u xml:id="u-275.24" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.25" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem w ca艂o艣ci projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu proponowanym przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych wraz z autopoprawk膮, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.26" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.27" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.28" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 353 pos艂贸w. Za przyj臋ciem projektu ustawy opowiedzia艂o si臋 345 pos艂贸w, przeciw - nikt, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 8 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.30" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 ustaw臋 o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.31" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych o projekcie ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.32" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania komisji przedstawionego przez pani膮 pose艂 Ma艂gorzat臋 Winiarczyk-Kossakowsk膮 i przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-275.33" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W dyskusji nie zg艂oszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-275.34" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-275.35" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pani pos艂anka sprawozdawczyni pragnie zabra膰 g艂os? - nie.</u>
          <u xml:id="u-275.36" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisje w sprawozdaniu, kt贸re Wysoka Izba otrzyma艂a, wnosz膮 o uchwalenie przed艂o偶onego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-275.37" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.38" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem w ca艂o艣ci projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu proponowanym przez Komisj臋 Administracji i Spraw Wewn臋trznych wraz z autopoprawk膮, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.39" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.40" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.41" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 351 pos艂贸w. Za ustaw膮 opowiedzia艂o si臋 345.</u>
          <u xml:id="u-275.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.43" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski"> Przeciw nikt si臋 nie wypowiedzia艂. Wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 6 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.44" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 ustaw臋 o stosunku pa艅stwa do Ko艣cio艂a Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.45" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Bud偶etu i Finans贸w o poprawkach Senatu do ustawy bud偶etowej na rok 1994.</u>
          <u xml:id="u-275.46" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania przedstawionego przez pani膮 pose艂 Wies艂aw臋 Zi贸艂kowsk膮 i przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-275.47" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przechodzimy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.48" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r. Sejm odrzuca poprawk臋 Senatu bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej po艂owy og贸lnej liczby pos艂贸w. Je偶eli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w, to w贸wczas uwa偶a si臋 j膮 za przyj臋t膮.</u>
          <u xml:id="u-275.49" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa膰 b臋dziemy zatem nad wnioskiem o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-275.50" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce nr 1 lit. a dotycz膮cej art. 17 ust. 1 Senat proponuje dotychczasowy ust. 1 oznaczy膰 jako pkt 1, a tak偶e aby przewidziane w nim dotacje dotyczy艂y gmin w rejonach zagro偶onych wysokim bezrobociem strukturalnym, a nie, jak Sejm uchwali艂, wysokim bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-275.51" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W nowym pkt. 2 Senat proponuje przepis dotycz膮cy rezerwy przeznaczonej na regionalne programy restrukturyzacyjne, a tym samym Rada Ministr贸w b臋dzie mog艂a w drodze rozporz膮dzenia okre艣li膰 zasady przyznawania dotacji r贸wnie偶 z tych rezerw.</u>
          <u xml:id="u-275.52" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Z t膮 poprawk膮 艂膮czy si臋 poprawka nr 1 lit. b do art. 17 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-275.53" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nad tymi poprawkami g艂osowa膰 b臋dziemy 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-275.54" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-275.55" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pani pos艂anka sprawozdawczyni pragnie zabra膰 g艂os, czy kto艣 ma pytanie do pos艂anki sprawozdawczyni, czy sprawa jest jasna?</u>
          <u xml:id="u-275.56" who="#GlosZSali">(Jasna.)</u>
          <u xml:id="u-275.57" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.58" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 17 ust. 1 i ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.59" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.60" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.61" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 354 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 178. Za odrzuceniem poprawek opowiedzia艂o si臋 5 pos艂贸w, przeciw - 347, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 2 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.62" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawki Senatu do art. 17, ust. 1 i ust. 2 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.63" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce nr 2 Senat w nowym brzmieniu art. 36 proponuje, aby kwota uj臋ta w bud偶ecie Ministerstwa Obrony Narodowej przeznaczona by艂a na zakup sprz臋tu i wyposa偶enia produkcji krajowej. Sejm natomiast uchwali艂, 偶e kwota ta ma by膰 przeznaczona na zakup jedynie zbrojeniowej produkcji krajowej, w tym 300 mld na zakup samolot贸w 藵Iryda藵.</u>
          <u xml:id="u-275.64" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.65" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powtarzam pytanie do pani pos艂anki spawozdawczyni, ale nie zamierza zabra膰 g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-275.66" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.67" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.68" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.69" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.70" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 350 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 176. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 258 pos艂贸w, przeciw - 74, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 18 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.71" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 36 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.72" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 3, dotycz膮cej cz臋艣ci 11 bud偶etu: Kancelaria Senatu - Senat proponuje wyrazy 藵Stowarzyszenie 藵Wsp贸lnota Polska藵藵, zast膮pi膰 wyrazami 藵opieka nad Poloni膮 i Polakami za granic膮藵.</u>
          <u xml:id="u-275.73" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.74" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka sprawozdawczyni nie wyra偶a ochoty zabrania g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-275.75" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujmy wi臋c do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-275.76" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do cz臋艣ci 11, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.77" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.78" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.79" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 348 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 175. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 66 pos艂贸w, przeciw - 275, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 7 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.80" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do cz臋艣ci 11 bud偶etu przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.81" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Na tym zako艅czyli艣my rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy bud偶etowej na rok 1994. Tym samym parlament wykona艂 obowi膮zek uchwalenia bud偶etu w terminie.</u>
          <u xml:id="u-275.82" who="#komentarz">(D艂ugotrwa艂e oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.83" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poprawkach Senatu do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-275.84" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, 偶e Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania przedstawionego przez pana pos艂a Andrzeja Wielowieyskiego i przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-275.85" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przechodzimy zatem do g艂osowania zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-275.86" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 1 do art. 2 ust. 2 pkt 6 Senat proponuje, aby gminy warszawskie by艂y zobowi膮zane m.in. do nadzoru nad lokalizacj膮, ustalaniem wzor贸w i kszta艂tu plastycznego oraz symboliki pomnik贸w. Sejm natomiast uchwali艂, 偶e gminy warszawskie s膮 zobowi膮zane tak偶e do nadzoru nad projektowaniem pomnik贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.87" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.88" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca zechce zabra膰 g艂os? Nie.</u>
          <u xml:id="u-275.89" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 1.</u>
          <u xml:id="u-275.90" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 2 pkt 6, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.91" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.92" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.93" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 340 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 171. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 238 pos艂贸w, przeciw - 79, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 23 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.94" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 2 ust. 2 pkt 6 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.95" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 2 do art. 7 ust. 3 Senat proponuje, aby Rada miasta sto艂ecznego Warszawy wybiera艂a ze swojego sk艂adu przewodnicz膮cego i wiceprzewodnicz膮cych. Sejm natomiast uchwali艂, 偶e rada wybiera ze swojego sk艂adu przewodnicz膮cego.</u>
          <u xml:id="u-275.96" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.97" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan pose艂 sprawozdawca chce zabra膰 g艂os? Pytanie do pos艂a Wielowieyskiego.</u>
          <u xml:id="u-275.98" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie, wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-275.99" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 2.</u>
          <u xml:id="u-275.100" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.101" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.102" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.103" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 339 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 170. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 6 pos艂贸w, przeciw - 328, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 5 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.104" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 7 ust. 3 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.105" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nad poprawkami oznaczonymi nr 3 lit. a i b g艂osowa膰 b臋dziemy 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-275.106" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 3 lit. a do art. 10 ust. 1 Senat proponuje dodanie nowego pkt. 2, na mocy kt贸rego do zada艅 Zarz膮du nale偶a艂oby wykonywanie bud偶etu miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-275.107" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 3 lit. b Senat proponuje, aby dotychczasowy pkt 2 oznaczy膰 jako pkt 3.</u>
          <u xml:id="u-275.108" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e do zada艅 Zarz膮du nale偶y w szczeg贸lno艣ci przygotowywanie projekt贸w i wykonywanie wszystkich uchwa艂 Rady miasta sto艂ecznego Warszawy, a wi臋c tak偶e bud偶etu.</u>
          <u xml:id="u-275.109" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-275.110" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Patrz臋 wymownie na pos艂a sprawozdawc臋, ale on si臋 nie zg艂asza.</u>
          <u xml:id="u-275.111" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawkami oznaczonymi nr 3 lit. a i b.</u>
          <u xml:id="u-275.112" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 10 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.113" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.114" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.115" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 343 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 172. Za odrzuceniem poprawek opowiedzia艂o si臋 308 pos艂贸w, przeciwko - 20, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 15 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.116" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawki Senatu do art. 10 ust. 1 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.117" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 4 do art. 11 ust. 4 Senat proponuje, aby prezydent miasta sto艂ecznego Warszawy przedk艂ada艂 radzie wraz z projektem bud偶etu informacj臋 o stanie mienia m.st. Warszawy. Sejm natomiast uchwali艂, 偶e przedmiotem tej informacji jest stan mienia pozostaj膮cego w zarz膮dzie m.st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-275.118" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.119" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ju偶 nie pytam, bo pose艂 sprawozdawca nie chce tutaj wyst臋powa膰.</u>
          <u xml:id="u-275.120" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 4.</u>
          <u xml:id="u-275.121" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 4, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.122" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.123" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.124" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 347 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 174. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 4 pos艂贸w, przeciw - 340, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.125" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 11 ust. 4 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.126" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 5 do art. 12 ust. 2 pkt 5 Senat proponuje, aby dochodami miasta sto艂ecznego Warszawy mog艂y by膰 wp艂ywy ze zbi贸rek publicznych.</u>
          <u xml:id="u-275.127" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e dochodami tymi mog膮 by膰 wp艂ywy z ofiarno艣ci publicznej.</u>
          <u xml:id="u-275.128" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.129" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 5.</u>
          <u xml:id="u-275.130" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12 ust. 2 pkt 5, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.131" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.132" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.133" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, i偶 g艂osowa艂o 347 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 174. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 5 pos艂贸w, przeciw - 338, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 4 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.134" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 12 ust. 2 pkt 5 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.135" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 6 w nowym brzmieniu art. 16 Senat proponuje, aby radni wszystkich gmin warszawskich byli wybierani w liczbie ustalonej zgodnie z art. 17 ustawy o samorz膮dzie terytorialnym. W sk艂ad rady wyodr臋bnionej gminy Warszawa-Centrum wchodzi艂oby wi臋c 85 radnych.</u>
          <u xml:id="u-275.136" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e w sk艂ad rady wyodr臋bnionej gminy Warszawa-Centrum wchodzi 60 radnych.</u>
          <u xml:id="u-275.137" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.138" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 6.</u>
          <u xml:id="u-275.139" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.140" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.141" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.142" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, i偶 g艂osowa艂o 339 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 170. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 7 pos艂贸w, przeciw - 326, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 6 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.143" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 16 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.144" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 7 do art. 17 Senat proponuje, aby przewodnicz膮cy rady zwo艂ywa艂 rad臋, poza przypadkami okre艣lonymi w art. 20 ustawy o samorz膮dzie terytorialnym, tak偶e na wniosek prezesa Rady Ministr贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.145" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm uchwali艂, 偶e rad臋 zwo艂uje si臋 na 偶膮danie prezesa Rady Ministr贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.146" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.147" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 7.</u>
          <u xml:id="u-275.148" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.149" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.150" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.151" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, i偶 w g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 345 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 173. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 2 pos艂贸w, przeciwko - 337, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 6 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.152" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 17 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-275.153" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 8 do art. 36 ust. 1 i 2 Senat proponuje, aby cz臋艣膰 zapisu ust. 2 w art. 36, dotycz膮c膮 porozumienia gmin w sprawie przekazania mienia, przenie艣膰 do ust. 1 w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-275.154" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Poprawka ma charakter redakcyjny. W razie przyj臋cia tej poprawki zmianie ulegnie powo艂anie w art. 38 ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-275.155" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-275.156" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 8.</u>
          <u xml:id="u-275.157" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36 ust. 1 i 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-275.158" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-275.159" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-275.160" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 336 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 169. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 4 pos艂贸w, przeciw - 330, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 2 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-275.161" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w przyj膮艂 poprawk臋 Senatu do art. 36 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-275.162" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 9 do art. 38 ust. 2 Senat proponuje, aby jedn膮 z podstaw do wpis贸w w ksi臋dze wieczystej stanowi艂a ostateczna decyzja wojewody.</u>
          <u xml:id="u-275.163" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm natomiast uchwali艂, aby jedn膮 z podstaw wpisu w ksi臋dze wieczystej by艂a prawomocna decyzja wojewody.</u>
          <u xml:id="u-275.164" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W tej sprawie odby艂o si臋 dodatkowe posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-275.165" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pos艂a sprawozdawc臋 o zreferowanie wyniku tego posiedzenia. Wreszcie uda艂o mi si臋 pana pos艂a sk艂oni膰 do dzia艂ania.</u>
          <u xml:id="u-275.166" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">W zwi膮zku z art. 36 i stwierdzeniem tam, o ile pami臋tam, w ust. 2, nie mam go przed sob膮, w ust. 3 chyba, 偶e od tej decyzji przys艂uguje odwo艂anie do prezesa Rady Ministr贸w, nie jest to decyzja ostateczna i dlatego nale偶y pozostawi膰 sformu艂owanie 藵prawomocna藵.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, rozumiem, 偶e komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki, tak?</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 9.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 329 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 319 pos艂贸w, przeciw - 6, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 4 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 38 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 10 lit. a do art. 41 ust. 2 Senat proponuje, aby w wyborach do rad wyborca zamieszka艂y w gminie Warszawa- Centrum otrzyma艂 dodatkow膮 kart臋 do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sejm uchwali艂, 偶e w wyborach do rad dzielnic stosuje si臋 odpowiednio przepisy Ordynacji wyborczej do rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-277.11" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 sprawozdawca nie chce dzia艂a膰.</u>
          <u xml:id="u-277.12" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania nad poprawk膮 oznaczon膮 nr 10 lit. a.</u>
          <u xml:id="u-277.13" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 41 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.14" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.15" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.16" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 337 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 169. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 279 pos艂贸w, przeciw - 50, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 8 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.17" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 41 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.18" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nad poprawkami oznaczonymi nr 10 lit. b i c g艂osowa膰 b臋dziemy 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-277.19" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce oznaczonej nr 10 lit. b Senat proponuje skre艣lenie ust. 3 w art. 41. Przepis ten stanowi, 偶e wybory do rad dzielnic gminy Warszawa-Centrum przeprowadza si臋 w okr臋gach wyborczych utworzonych dla wybor贸w do rady tej gminy. Konsekwencj膮 przyj臋cia tej poprawki b臋dzie zwi臋kszenie liczby okr臋g贸w wyborczych dla wybor贸w do rad dzielnic zgodnie z Ordynacj膮 wyborcz膮 do rad gmin oraz zmiana oznaczenia pozosta艂ych ust臋p贸w w art. 41, co jest zgodne z tre艣ci膮 poprawki Senatu oznaczonej nr 10 lit. c.</u>
          <u xml:id="u-277.20" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-277.21" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 sprawzdawca chce zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-277.22" who="#PoselAndrzejWielowieyski">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-277.23" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawkami oznaczonymi nr 10 lit. b i c.</u>
          <u xml:id="u-277.24" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 41, polegaj膮cych na skre艣leniu ust. 3 i zmianie oznaczenia ust. 4 i 5, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.25" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.26" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.27" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 330 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 166. Za odrzuceniem poprawek opowiedzia艂o si臋 4 pos艂贸w, przeciw - 324, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 2 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.28" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawki Senatu do art. 41 polegaj膮ce na skre艣leniu ust. 3 i zmianie oznaczenia ust. 4 i 5 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-277.29" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce nr 11 do art. 42 ust. 6 Senat proponuje, aby z dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy do czasu wybor贸w organ贸w miasta sto艂ecznego Warszawy wykonaniu podlega艂y uchwa艂y rady Warszawy i rad dzielnic-gmin dotycz膮ce konkretnych spraw maj膮tkowych, podj臋te przed dniem og艂oszenia ustawy. Natomiast uchwalona przez Sejm ustawa nie reguluje tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-277.30" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-277.31" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 nr 11.</u>
          <u xml:id="u-277.32" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 42 ust. 6, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.33" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.34" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.35" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 329 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 57 pos艂贸w, przeciw - 265, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 7 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.36" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 42 ust. 6 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-277.37" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W poprawce nr 12 do art. 52 Senat proponuje skre艣lenie wyrazu 藵radnych藵. Poprawka ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-277.38" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Komisja wnosi o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-277.39" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 nr 12.</u>
          <u xml:id="u-277.40" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 52, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.41" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.42" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.43" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 325 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki opowiedzia艂o si臋 3 pos艂贸w, przeciw - 319, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.44" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 52 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-277.45" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Na tym Sejm zako艅czy艂 rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o ustroju miasta sto艂ecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-277.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-277.47" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Zmierzamy ju偶 do ko艅ca. Niewiele ju偶 spraw zosta艂o, formalne tylko. Prosz臋 jeszcze o chwil臋 cierpliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-277.48" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 8 porz膮dku dziennego: Zmiany w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-277.49" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prezydium Sejmu, po wys艂uchaniu opinii Konwentu Senior贸w, przed艂o偶y艂o proponowane zmiany w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego w dor臋czonym pos艂ankom i pos艂om druku nr 322.</u>
          <u xml:id="u-277.50" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy w tej sprawie kto艣 z pos艂贸w pragnie zabra膰 g艂os? Nikt si臋 nie zg艂asza.</u>
          <u xml:id="u-277.51" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-277.52" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem zmian w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego w brzmieniu proponowanym w druku nr 322, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.53" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.54" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.55" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e g艂osowa艂o 300 pos艂贸w. Za wnioskiem opowiedzia艂o si臋 274 pos艂贸w, przeciwko - 1, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 25 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.56" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 zmiany w sk艂adzie osobowym pos艂贸w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-277.57" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 9 porz膮dku dziennego: Zmiany w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-277.58" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prezydium Sejmu, po wys艂uchaniu opinii Konwentu Senior贸w, przed艂o偶y艂o proponowane zmiany w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych w dor臋czonym paniom pos艂ankom i panom pos艂om druku nr 337.</u>
          <u xml:id="u-277.59" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy w tej sprawie kto艣 z pos艂贸w pragnie zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-277.60" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nikt si臋 nie zg艂asza.</u>
          <u xml:id="u-277.61" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-277.62" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto z pa艅 pos艂anek i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem zmian w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych w brzmieniu proponowanym w druku nr 337, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-277.63" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-277.64" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-277.65" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o wynik.</u>
          <u xml:id="u-277.66" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">G艂osowa艂o 296 pos艂贸w. Za wnioskiem opowiedzia艂o si臋 277 pos艂贸w, przeciwko - 4, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 15 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-277.67" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, 偶e Sejm uchwali艂 zmiany w sk艂adzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-277.68" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Na tym wyczerpali艣my porz膮dek dzienny 16 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-277.69" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 pos艂a sekretarza o odczytanie komunikatu i prosz臋 o niewychodzenie gromadne z sali, aby艣my mogli spokojnie zako艅czy膰 obrady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#SekretarzPoselMarekRojszyk">Bezpo艣rednio po g艂osowaniach w sali nr 188 odb臋dzie si臋 zebranie klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informuj臋, 偶e zg艂osili si臋 pos艂owie w celu z艂o偶enia o艣wiadcze艅.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyst臋pujemy zatem do wys艂uchania o艣wiadcze艅 poselskich.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o chwilow膮 przerw臋 na uciszenie gwaru na sali, a pana pos艂a Henryka Krolla prosz臋 o zabranie g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Chwileczk臋, panie po艣le, ale jak pan widzi i s艂yszy, jest dosy膰 g艂o艣no na sali, musi wi臋c pan zaczeka膰, a偶... Prosz臋 pa艅stwa o szybsze opuszczanie sali i umo偶liwienie pos艂owi Krollowi z艂o偶enia o艣wiadczenia. Prosz臋 bardzo o przerwanie rozm贸w.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋, panie po艣le, my艣l臋, 偶e jak ju偶 pan zacznie m贸wi膰, to sala to uszanuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PoselHenrykKroll">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Pragn臋 wyrazi膰 zaniepokojenie w zwi膮zku z trwaj膮cymi od wielu miesi臋cy, a obecnie nasilaj膮cymi si臋 na 艢l膮sku Opolskim dzia艂aniami przeciwko przedstawicielom oraz organizacjom mniejszo艣ci niemieckiej. Niszczone jest mienie, wybijane szyby w mieszkaniach, lokalach organizacji, biurach parlamentarzyst贸w, w gablotach og艂oszeniowych, na murach wypisywane s膮 obra藕liwe has艂a oraz gro藕by g艂osz膮ce nienawi艣膰 narodow膮, wzywaj膮ce do wyp臋dzenia moich wyborc贸w z ziemi ojczystej, skierowane nawet przeciwko ksi臋dzu biskupowi Nosolowi. Przez oblewanie farb膮 bezczeszczone by艂y pomniki ofiar I i II wojny 艣wiatowej. Noc膮 z 16 na 17 marca pomniki we wsiach Wi臋kszyce oraz Pruszk贸w zosta艂y zniszczone - ob艂o偶ono je oponami samochodowymi, oblano benzyn膮 i podpalono. Ze wzgl臋du na bliskie s膮siedztwo budynk贸w mieszkalnych i gospodarczych spowodowa艂o to zagro偶enie po偶arowe. Moi wyborcy s膮 zastraszeni, szczeg贸lnie dotyczy to ludzi starszych, kt贸rzy pami臋taj膮 jeszcze czasy powojennego bezprawia, cz臋sto organizowanego i realizowanego przez 贸wczesne w艂adze b膮d藕 te偶 za ich przyzwoleniem. Poczucie zastraszenia uzasadnione dodatkowo tym, 偶e sprawcy wskazanych czyn贸w pozostaj膮 prawie zawsze nie wykryci i zawsze bezkarni. Przemoc lub totalitaryzm nie znalaz艂y nigdy podatnej gleby w艣r贸d rodzimej ludno艣ci 艢l膮ska. Jest to nam z gruntu obce. Jeste艣my spokojnymi lud藕mi codziennej mozolnej pracy, 偶yjemy w przyja藕ni z naszymi polskimi s膮siadami. Naszym najg艂臋bszym pragnieniem jest utrzymanie tego stanu rzeczy. Nie mog膮 si臋 z tym jednak pogodzi膰 ekstremistyczne ugrupowania nacjonalist贸w polskich, niekt贸re o zabarwieniu faszystowskim, kt贸re przemoc zak艂adaj膮 programowo i stosuj膮 w praktyce. Dzi艣 podpalaj膮 pomniki, a jutro - by膰 mo偶e - b臋d膮 podpala膰 domy. To jest niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PoselHenrykKroll">Pan minister Milczanowski jeszcze jako szef Urz臋du Ochrony Pa艅stwa udzieli艂 kiedy艣 wywiadu tygodnikowi 藵Polityka藵. W艣r贸d preferencyjnych kierunk贸w penetracji tej policji politycznej wskaza艂 tam obok organizacji postkomunistycznych tak偶e mniejszo艣ci narodowe i ich organizacje jako potencjalne 藕r贸d艂a zagro偶enia dla pa艅stwa. Mamy nadziej臋, 偶e zainteresowania te nie ograniczaj膮 si臋 艣ci艣le do naszej mniejszo艣ci, a obejmuj膮 te偶 wspomniane 艣rodowiska 偶ywi膮ce nienawi艣膰 narodow膮 i s艂awi膮ce przemoc jako spos贸b rozwi膮zywania kwestii narodowo艣ciowych; 偶e w rezultacie zostan膮 podj臋te kroki prawne. Nadzieja ta jest dotychczas s艂aba. Wskaza艂em ju偶 na niewykrywalno艣膰 i bezkarno艣膰 sprawc贸w. Mamy te偶 inne z艂e do艣wiadczenia. Przyk艂adem jest historia trzech obywateli Republiki Federalnej Niemiec, przedstawicieli ekstremistycznej, obcej nam ideowo i zakazanej w Niemczech, organizacji Nationale Offensive, kt贸rzy dzia艂ali w 1992 r. na terenie jednej ze wsi opolskich. Za ten stan rzeczy winiono so艂tysa, kt贸ry przecie偶 nie mia艂 w艂adzy w tym zakresie. Rozwi膮zanie sprawy nale偶a艂o do obowi膮zk贸w wojewody, kt贸ry powinien by艂 i m贸g艂 te osoby niezw艂ocznie wydali膰 z terytorium Rzeczypospolitej, jednak przez ponad rok nie podejmowa艂 偶adnych dzia艂a艅 w tym zakresie. Ten stan by艂 wygodnym pod艂o偶em dla niech臋tnej lub wrogiej nam propagandy.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#PoselHenrykKroll">Jeste艣my lojalnymi obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej i mamy prawo 偶膮da膰 podj臋cia przez powo艂ane do tego s艂u偶by dzia艂a艅 uniemo偶liwiaj膮cych kontynuacj臋 zagro偶e艅; zmierzaj膮cych szczeg贸lnie do ukarania sprawc贸w bezprawia oraz ustalenia legalno艣ci zrzesze艅, kt贸re organizuj膮 wrogie nam dzia艂ania.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">My艣l臋, 偶e pana postulaty w tej sprawie s膮 s艂uszne. Wypada wyrazi膰 ubolewanie, 偶e takie rzeczy maj膮 miejsce. Ufajmy, 偶e w艂adze policyjne ukr贸c膮 tego rodzaju wyczyny. Dzi臋kuj臋 zatem panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Kazimierza Wilka z Konfederacji Polski Niepodleg艂ej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PoselKazimierzWilk">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! Moje o艣wiadczenie poselskie b臋dzie 艣ci艣le zwi膮zane z o艣wiadczeniem pana pos艂a Krolla i zapytaniem poselskim, kt贸re zada艂 dzisiaj pan pose艂 Kroll do ministra spraw wewn臋trznych. Ot贸偶 nie b臋d臋 powtarza艂 tego, co pan pose艂 Kroll ju偶 powiedzia艂: zada艂 mianowicie dwa pytania. Drugie pytanie brzmia艂o w ten spos贸b: Czy cele statutowe i dzia艂alno艣膰 organizacji o nazwie Polski Zwi膮zek Zachodni s膮 zgodne z konstytucj膮 i ustawodawstwem Rzeczypospolitej?</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PoselKazimierzWilk">Jako przewodnicz膮cy Polskiego Zwi膮zku Zachodniego chcia艂em zaprotestowa膰 przeciwko wi膮zaniu akcji wandalizmu i podpale艅 z Polskim Zwi膮zkiem Zachodnim. Chcia艂bym pana pos艂a zapewni膰, 偶e je偶eliby dzia艂alno艣膰 Polskiego Zwi膮zku Zachodniego nie by艂a zgodna z konstytucj膮, to w艂adze Rzeczypospolitej ju偶 dawno by zdelegalizowa艂y Polski Zwi膮zek Zachodni. Chcia艂bym te偶 pana pos艂a zapewni膰, 偶e celem Polskiego Zwi膮zku Zachodniego na pewno nie jest sianie nienawi艣ci.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Na tym zako艅czyli艣my o艣wiadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informacja o wp艂ywie interpelacji oraz odpowiedzi na interpelacje znajduje si臋 w dor臋czonym pos艂om druku nr 325.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo, na tym ko艅czymy 16 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Protok贸艂 posiedzenia b臋dzie wy艂o偶ony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedze艅 Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Porz膮dek dzienny nast臋pnego posiedzenia Sejmu, zwo艂anego na dni 7 i 8 kwietnia 1994 r., zosta艂 paniom pos艂ankom i panom pos艂om dor臋czony do imiennych skrytek poselskich w dolnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#GlosyZSali">(呕yczenia 艣wi膮teczne, 偶yczenia 艣wi膮teczne!)</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ach, rzeczywi艣cie, bo przecie偶 nie ma tego posiedzenia, kt贸re by艂o planowane w dniu 28 marca. Wobec tego w imieniu Prezydium Sejmu wypada wszystkim paniom pos艂ankom i panom pos艂om z艂o偶y膰 serdeczne 偶yczenia rado艣ci i spokoju w Dniach Zmartwychwstania. Dzi臋kuj臋 serdecznie. Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi za zwr贸cenie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-283.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-283.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-283.10" who="#komentarz">(Wicemarsza艂ek trzykrotnie uderza lask膮 marsza艂kowsk膮)</u>
          <u xml:id="u-283.11" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 20 min 34)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>