text_structure.xml
20.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, poświęcone zaopiniowaniu przepisów karnych zawartych w projektach trzech ustaw: o odpadach, o zapobieganiu powstawaniu zanieczyszczeń i odpadów oraz o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Projekty te w tym celu skierował do naszej Komisji marszałek Sejmu.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Zaznajomiłem się z tymi projektami i - moim zdaniem - nie ma poważniejszych uwag do przepisów karnych w projektach rządowych. Proponuję jedynie zwrócenie uwagi na art. 10 ust. 1 projektu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który rozszerza w sposób niewłaściwy odpowiedzialność za nieprzestrzeganie porządku, ciążącą na mieszkańcach gminy i podmiotach usytuowanych w gminie także na podmioty inne niż komunalne, świadczące usługi usuwania i unieszkodliwiania odpadów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dla usunięcia tej nieprawidłowości proponowałbym rozważyć możliwość skreślenia wyrazów: "oraz narusza przepisy gminy wydane na podstawie art. 4" z ust. 1 art. 10.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Więcej uwag nasuwa projekt poselski o zapobieganiu powstawaniu zanieczyszczeń i odpadów. Proponuje on, by rozdział nie nazywał się "przepisy karne", jak to jest przyjęte w ustawach, lecz "kary pieniężne".</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dalej stanowi on w art. 24, że wojewoda wymierza karę pieniężną, a w art. 25 - że karę pieniężną wymierza za inne przewinienia wojewódzki inspektor ochrony środowiska, nie podając ani w jednym, ani w drugim przypadku jej wysokości.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">Art. 26 projektu proponuje określenie przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia wysokości, zasad i trybu nakładania kar pieniężnych, o których mowa w art.art. 24 i 25.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">Moim zdaniem, stanowi to naruszenie podstawowej zasady, że tak ważne przepisy karne regulowane są ustawą, a tutaj pozostawia się je do regulacji rozporządzeniem. Przepis ten należy zmienić i określić w ustawie wysokość przewidywanej kary, jak również koniecznie należy dodać przepis mówiący o tym, że stosuje się w zakresie orzekania tryb i zasady przewidziane w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">Tyle uwag z mojej strony. Proszę posłów o przedstawienie własnych uwag do trzech projektów, będących przedmiotem naszego opiniowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Mam pytanie odnośnie do pierwszej z wymienionych kwestii - czy dobrze zrozumiałem, że w projekcie rządowym ma się znajdować zapis, że karze podlega ten, kto narusza przepisy wydane przez gminę?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dla pełnej jasności zacytuję przedmiotowe przepisy.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">"Art. 10 ust. 1. Kto prowadzi działalność określoną w art. 7 bez wymaganego zezwolenia lub nie przestrzega ustalonych w zezwoleniu warunków oraz narusza przepisy gminy, wydane na podstawie art. 4 - podlega karze aresztu lub karze grzywny".</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">"Art. 7 ust. 1. Na prowadzenie przez podmioty inne niż komunalne jednostki organizacyjne działalności polegającej na usuwaniu, wykorzystywaniu i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych, prowadzeniu działalności ochronnej przed bezpańskimi zwierzętami oraz prowadzeniu schronisk dla bezpańskich zwierząt - wymagane jest uzyskanie zezwolenia.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Ust. 2. Komunalne jednostki organizacyjne prowadzące działalność, o której mowa w ust. 1, muszą spełniać warunki wymagane przy uzyskaniu zezwolenia.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">Ust. 3. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, udziela w drodze decyzji wójt, burmistrz lub prezydent miasta każdemu podmiotowi, który dysponuje odpowiednimi środkami do wykonania usług oraz zapewnia należyty ich poziom".</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">"Art. 4. Rada Gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego terenowego inspektora sanitarnego ustala w drodze uchwały szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">1/ wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości,</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">2/ rodzaju urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także zasad ich rozmieszczania,</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PoselAleksanderBentkowski">3/ częstotliwości, zasad i sposobu usuwania odpadów komunalnych z nieruchomości oraz z innych terenów przeznaczonych do użytku publicznego,</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PoselAleksanderBentkowski">4/ obowiązków osób, utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku,</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PoselAleksanderBentkowski">5/ zasad utrzymywania zwierząt hodowlanych na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach,</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PoselAleksanderBentkowski">6/ wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzenia".</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Zgadzam się z poprawką dotyczącą art. 10 ust. 1 i wykreśleniu podanego fragmentu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Mam jednak jeszcze na uwadze inną kwestię. Art. 10 ust. 2 przewiduje karę grzywny dla tego, kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1. W pkt. 3 tego ustępu jest nałożony na właściciela nieruchomości obowiązek oczyszczania ze śniegu i lodu oraz usuwanie błota i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, a więc nie należących do niego, tylko do gminy.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PoselKrzysztofBudnik">Właściciel zobowiązany do oczyszczania nie swojej nieruchomości, lecz przyległej, może być ukarany za niewykonanie tego obowiązku; ustalenie tej zasady jest kwestionowane co do jej słuszności i zgodności z normami konstytucyjnymi.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PoselKrzysztofBudnik">Skoro to jest wątpliwe, wydaje mi się zasadne zasugerowanie właściwym komisjom sejmowym sprawdzenia, czy słuszne jest tutaj przyjmowanie konsekwencji karnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Pan poseł Budnik ma rację. Jeżeli taki chodnik ma kilka metrów szerokości, to przy większych wymiarach nieurchomości jego oczyszczanie może przysparzać wiele pracy właścicielowi nieruchomości, a nie chodnika. Jest to zrzucenie odpowiedzialności gminy czy miasta na właściciela, od którego pobiera się podatki od nieruchomości. Jest to z pewnością przepis kontrowersyjny, a można sobie wyobrazić jeszcze próbę narzucenia utrzymywania porządku na przylegającej części jezdni.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Znany mi jest nawet precedens z Wałbrzycha, dotyczący próby narzucenia na właścicieli sąsiednich nieruchomości obowiązku utrzymania w odpowiednim stanie drzew. Tak więc jest tendencja rozszerzania tego obowiązku. Chciałbym podkreślić, że była poważnie rozważana możliwość zakwestionowania rozporządzenia wykonawczego ministra - obecnie ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa - nakładającego obowiązek utrzymywania porządku na chodnikach, ale jest ono poza właściwością Trybunału Konstytucyjnego, gdyż wydane zostało w 1970 r. czy 1971 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Chciałbym uspokoić nas wszystkich, bo kwestia ta jest szczególnie wnikliwie rozpatrywana na posiedzeniach Komisji rozpatrujących projekty tych ustaw. Proponuję jednak, by zaznaczyć w naszej opinii, że kwestionujemy karanie za niewykonanie tego rodzaju obowiązku, chociaż nie jest naszym zadaniem, zajmowanie się meritum ustawy, a odniesienie się tylko do przepisów karnych, do ich strony formalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Chcę dodać, iż Rzecznik Praw Obywatelskich, ponieważ nie może tego dawnego przepisu zaskarżyć, rozważał poważnie sprawę zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego o wykładnię tej części rozporządzenia ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa oraz uzyskanie odpowiedzi o zasadności obowiązywania tego przepisu. Moim zdaniem, należy więc zwrócić szczególną uwagę na samą zasadność merytoryczną nakładania takiego obowiązku.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselJacekKasprzyk">Jak sobie przypominam, w projekcie jest uregulowanie pozwalające gminie na ustalenie swego rodzaju monopolu na wywóz zanieczyszczeń na wysypiska. Ja uważam, że nie można dopuścić do monopolizowania takich usług, bowiem właściciel może mieć możność wywiezienia śmieci własnym transportem i wtedy płaciłby tylko koszty ich składowania na wysypisku śmieci. Byłoby to dla niego mniej kosztowne i nie powinno się go zmuszać do ponoszenia wyższych kosztów. Moim zdaniem, powinien być monopol składowania śmieci, lecz nie ich wywozu.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Sprawa wymaga rozważenia, czy zostawić dotychczasowe rozwiązanie, nakładające na właściciela nieruchomości zachowanie jej w czystości, co właściciel obecnie czyni, tylko śmieci wywozi gdziekolwiek, byle tylko nikt nie widział.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Z brzmienia przytoczonego wcześniej przepisu art. 7 wynika, że co prawda zezwolenie na wywóz jest udzielane przez wójta czy burmistrza, ale udziela on go każdemu podmiotowi, który dysponuje środkami do wykonania usług oraz zapewnia należyty ich poziom. Jeżeli więc ktoś ma własny beczkowóz do wywożenia gnojownicy, wójt nie może mu odmówić zezwolenia na wywóz.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselKatarzynaPiekarska">Zgadzam się ze stanowiskiem posła J. Kasprzyka, że słuszny byłby monopol składowania śmieci, a nie wywozu. Obecnie np. ośrodki wczasowe wywożą własnym transportem śmieci, co je kosztuje kilkakrotnie taniej, niż gdyby musiały korzystać z usług obcych. Obowiązek korzystania z takich usług podniesie ceny w ośrodkach.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselJacekKasprzyk">Myślę, że powinien zostać zachowany proponowany zapis, bardziej racjonalny z punktu widzenia samorządu, który pragnie kontrolować, w jaki sposób są śmieci wywożone i gdzie składowane. Samo składowanie nie rozwiąże problemu, bo część firm wywozi śmieci na nielegalne składowiska, a zmonopolizowanie sprawę tę pozwala unormować. Zapis ten był dyskutowany z samorządami i jest wynikiem kompromisu stanowisk.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselBeataSwierczynska">Moim zdaniem, nasze niepokoje związane z omawianym zapisem wiążą się w pewnej mierze z niezrozumieniem jego istoty, bo nie chodzi tutaj o monopolizację, tylko o swoisty rodzaj koncesji udzielanej przez gminy na prowadzenie tego typu działalności.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselBeataSwierczynska">Problem polega tylko na tym, czy odpowiednie warunki wykonywania tych czynności są określone w ustawie. Jeżeli są, to po ich spełnieniu koncesja musi być udzielona i nie ma problemu z monopolizacją, a niewątpliwie dla zachowania porządku i czystości w gminach jest to sprawa priorytetowa; byłoby to należycie zorganizowane i pozostawałoby pod kontrolą społeczności lokalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Jest to przejaw dużego zaufania dla samorządu lokalnego ze strony ustawodawcy i myślę, że taki był sens tego zapisu.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Mam pytanie, czy ktoś ma jeszcze uwagi do przepisów karnych rozpatrywanych projektów, bo taka jest tematyka posiedzenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Do art. 10 ust. 1 projektu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach mam jeszcze sugestię, iż zbędna jest zastosowana konstrukcja "piętrowa", że gmina wydaje jakieś przepisy nieznane ustawodawcy, a ustawodawca określa dla nich sankcje, ponieważ administracja terenowa sama ma możliwość wydawania przepisów karnych, np. rozporządzeniem wojewody. W proponowanej konstrukcji piętrowej przepisy stają się nieczytelne dla obywateli.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselJacekTaylor">Oczywiste jest, że czyn zakazany musi być wyraźnie i ostatecznie w przepisie określony, a w omawianym projekcie tak nie jest, co powinno zostać zmienione.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselMarekDyduch">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że z art. 5 ust. 1 projektu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, iż w mieście, w przypadku budynku komunalnego i chodnika wzdłuż tego budynku, wynajmujący np. sklep w takim budynku będzie miał obowiązek sprzątania chodnika wtedy, gdy gmina zawrze z nim o taką usługę umowę, zmniejszając mu choćby odpowiednio czynsz. Inaczej takie chodniki muszą być utrzymywane w czystości przez gminę, bo ona jest ich właścicielem.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Oczywiście kontrowersyjność tego zapisu wymaga zwrócenia nań uwagi Komisji merytorycznie rozpatrujących projekty, o jakich dziś mowa i to w opinii naszej Komisji będzie ujęte.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Przedstawię państwu teraz jej projekt do akceptacji.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">"W odpowiedzi na skierowanie Marszałka Sejmu informuję, że Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka nie widzi przeszkód w przyjęciu rozwiązań dotyczących przepisów karnych zaproponowanych w ustawach.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Proszę jednak o rozważenie następujących uwag:</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">1. Projekt ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach /druk nr 1463/</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">a/ w art. 10 ust. 1 przewiduje się odpowiedzialność karną za prowadzenie działalności określonej w art. 7 bez zezwolenia lub nieprzestrzeganie ustalonych w zezwoleniu warunków - i to nie budzi żadnych wątpliwości. Natomiast należy rozważyć zasadność pozostawienia wyrazów "oraz narusza przepisy gminy wydane na podstawie art. 4". Art. 4 określa zasady postępowania i obowiązki, które w drodze uchwały gminy mogą narzucić podmiotom powodującym ewentualne zanieczyszczenia środowiska.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">Uchwała taka z natury rzeczy kierowana będzie do mieszkańców oraz podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie gminy i nie będzie dotyczyć podmiotu gospodarczego, który będzie świadczył usługi określone w art. 7. Natomiast gdyby uchwała gminy nakładała obowiązki również na wykonujących usługi, to niedopuszczalne jest określenie sankcji w ustawie, skoro obecnie nie wiem, jakie obowiązki będą określone w uchwale gminy. Dodać należy, że ewentualne niewykonanie przez usługodawcę warunków umowy może rodzić jedynie konsekwencje cywilnoprawne, a nie karne.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">b/ dla porządku legislacyjnego w redakcji przepisu należy wyraźnie umieścić poniżej jego treści - zapis o karze.</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#PoselAleksanderBentkowski">c/ art. 10 ust. 2 przewiduje karę za niewykonanie obowiązku określonego w art. 5 ust. 1. W pkt. 3 tego przepisu nakłada się na właścicieli nieruchomości obowiązek oczyszczania ze śniegu i lodu oraz usuwania błota i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości. Zwracam uwagę na pewną niekonsekwencję między zdaniem pierwszym ust. 1, który dotyczy właścicieli nieruchomości a pkt. 3, który mówi o obowiązku sprzątania chodników położonych "wzdłuż nieruchomości", a więc należy domniemywać, że znajdujących się poza nieruchomością właściciela. Pomijając bardzo dużą uciążliwość, jaką autor projektu nakłada na właścicieli nieruchomości, jestem zdania, że ewentualnie obowiązek taki może pozostać jedynie w przypadku, gdy chodnik jest częścią nieruchomości właściciela posesji.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#PoselAleksanderBentkowski">2. Projekt ustawy o odpadach /druk nr 1424/ w części dotyczącej przepisów karnych nie budzi wątpliwości, poza uwagą zamieszczoną w pkt. 1 lit. b/ opinii.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#PoselAleksanderBentkowski">3. Projekt ustawy o zapobieganiu powstawania zanieczyszczeń i odpadów /druk nr 1524/.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#PoselAleksanderBentkowski">W naszym przekonaniu, posiada podstawową wadę w niewłaściwym określeniu sankcji:</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#PoselAleksanderBentkowski">a/ rozdział 6 nazywany "Kary pieniężne" powinien raczej mieć nazwę "Przepisy karne", ponieważ taka nomenklatura przyjęta jest w legislacji.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#PoselAleksanderBentkowski">b/ art. 24 i 25 stwierdzają, że czyny określone w tych artykułach zagrożone są karą pieniężną w nieokreślonej wysokości, natomiast art. 26 stwierdza, że Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi wysokości, zasady i tryb nakładania tych kar. Odesłanie do rozporządzenia tak istotnych kwestii jak zasady i wysokość nakładania kar jest niedopuszczalne, ponieważ te kwestie mogą być regulowane wyłącznie przez ustawę.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#PoselAleksanderBentkowski">c/ w przypadku pozostawienia tych przepisów konieczne jest określenie wysokości kary zarówno w art. 24, jak i art. 25 oraz ewentualne określenie podmiotu uprawnionego do orzekania kary.</u>
<u xml:id="u-18.15" who="#PoselAleksanderBentkowski">d/ bezwzględnie konieczne jest również umieszczenie dodatkowego artykułu stwier-dzającego, że orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 24 i 25 następuje na zasadach i w trybie określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.</u>
<u xml:id="u-18.16" who="#PoselAleksanderBentkowski">Czy ktoś z państwa ma dalsze uwagi lub zastrzeżenia do przedstawionych w projekcie spraw merytorycznych? Skoro nie ma, przyjmuję, iż Komisja akceptowała treść projektu opinii.</u>
<u xml:id="u-18.17" who="#PoselAleksanderBentkowski">Na tym zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>