text_structure.xml
17.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji. Dzisiejszy porządek obrad obejmuje rozpatrzenie uchwały Senatu RP o stanowisku w sprawie ustawy - o zmianie Kodeksu postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselAndrzejGaberle">Senat uchwalił trzy poprawki. Uważam, że pierwsza i druga nie są ze sobą zsynchronizowane. Pierwsza poprawka brzmi:</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselAndrzejGaberle">"W art. 1 w pkt. 3, w art. 164a w par. 1-3 i par. 5-6 użyte w odpowiednich przypadkach wyrazy "dane osobowe" zastępuje się odpowiednio użytymi w tych samych przypadkach wyrazami "dane umożliwiające ujawnienie tożsamości".</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PoselAndrzejGaberle">Poprawka ta zmierza do objęcia tajemnicą innych danych umożliwiających ujawnienie tożsamości poza danymi osobowymi, które już jej podlegają. Takie rozwiązanie grozi niebezpieczeństwem, że do danych nie podlegających ujawnieniu będą wchodziły fragmenty zeznań świadków.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PoselAndrzejGaberle">Powracamy zatem do dyskusji nad problemem, czy można orzekać na podstawie materiału, który nie był ujawniony na rozprawie głównej, mimo takiego nakazu, zawartego w przepisach Kodeksu postępowania karnego. Trzeba rozważyć, czy należy wprowadzać do kodeksu przepisy niezgodne z innymi w nim zawartymi aktualnymi przepisami.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PoselAndrzejGaberle">Druga poprawka brzmi:</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PoselAndrzejGaberle">"W art. 1 w pkt. 3, w art. 164a par. 4 otrzymuje brzmienie:</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PoselAndrzejGaberle">par. 4. Oskarżony lub obrońca mogą zadawać pytania świadkowi bezpośrednio, z zachowaniem jednak środków wyłączających możliwość ujawnienia tożsamości świadka. Minister sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, środki wyłączające możliwość ujawnienia tożsamości świadka".</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PoselAndrzejGaberle">Pozornie, poprawka ta wychodzi naprzeciw procesowej zasadzie kontradyktoryjności rozprawy głównej. Zapis, który umożliwia zadawanie pytań bezpośrednio przez oskarżonego lub jego obrońcę świadkowi utajnionemu jest niezgodny z ideą tej ustawy, ponieważ zadając odpowiednie pytania bez trudu można ustalić tożsamość świadka. Co więcej, nadanie nowego brzmienia par. 4, jakie zaproponował Senat, jest niezgodne z par. 3, w którym napisano, że "świadka przesłuchuje prokurator lub sąd, który może zlecić wykonanie tej czynności sędziemu wyznaczonemu ze swojego składu, w miejscu zapewniającym zachowanie danych osobowych w tajemnicy. Przy przesłuchaniu przez sąd lub sędziego może być obecny prokurator". Natomiast par. 4 przewiduje bezpośrednie przesłuchanie na rozprawie.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PoselAndrzejGaberle">Wskazałem państwu pewne niekonsekwencje w projekcie Senatu.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PoselAndrzejGaberle">Proszę przedstawiciela ministerstwa o przedstawienie swojego stanowiska w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WicedyrektorDepartamentuPrawnegowMinisterstwieSprawiedliwosciRobertCzapiewski">Zgodzę się ze stwierdzeniem, że wprowadzenie pewnych rozwiązań i umiejscowienie ich w całości projektu jest sprawą dyskusyjną.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WicedyrektorDepartamentuPrawnegowMinisterstwieSprawiedliwosciRobertCzapiewski">Natomiast, jeżeli chodzi o par. 4, podnoszono już zarzuty, że samo nieujawnienie danych osobowych nie musi prowadzić do zachowania w tajemnicy tożsamości świadka. Chciałbym zwrócić państwa uwagę na jeden szczegół techniczny. Senat proponuje w poprawce nr 2 nałożenie na ministra sprawiedliwości obowiązku wydania rozporządzenia określającego środki wyłączające możliwość ujawnienia tożsamości świadka. Wydaje mi się, że nie powinno być dwóch rozporządzeń, dwóch podstaw prawnych do takiego rozwiązania. Upoważnienie do wydania rozporządzenia przez ministra sprawiedliwości w tej sprawie znajduje się w par. 6.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WicedyrektorDepartamentuPrawnegowMinisterstwieSprawiedliwosciRobertCzapiewski">Uważam, że należy, jeżeli jest to możliwe w świetle obowiązującej procedury wykreślić z par. 4 wyrazy zawierające upoważnienie i przenieść je po przekształceniu merytorycznym do par. 6. Można wprawdzie wydać rozporządzenie na podstawie dwóch przepisów upoważniających, ale to też nie jest poprawne rozwiązanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Proponowana zmiana jest w świetle regulaminu niemożliwa. Tego rodzaju zabiegi, jeśli chodzi o poprawki Senatu, są niedopuszczalne. Poprawki można przyjąć albo odrzucić, nie można ich korygować.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselStanislawRogowski">Chciałbym nawiązać jeszcze do poprawki 1. Moim zdaniem, biorąc pod uwagę celowość ustawy, należy ocenić tę poprawkę pozytywnie. Mając na celu zachowanie anonimowości świadka uważam, że zwrot "dane umożliwiające ujawnienie tożsamości" lepiej wypełni tę funkcję. Sformułowanie "dane osobowe" jest zbyt wąskie i działa w innej płaszczyźnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WicedyrektorRobertCzapiewski">Problem ten był konsultowany z prof. Tylmanem, który uznał, że zwrot "dane osobowe" należy zastosować w par. 1, a później używać drugiego, dłuższego sformułowania. Jest to sprawa dyskusyjna.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Wracamy tutaj do dyskusji, którą prowadzimy już dość długo. Jeżeli zaistnieje sytuacja, że część protokołu została utajniona, to na co ma się powołać sąd uzasadniając wyrok? Jak taki wyrok może być zaskarżony przez stronę, jeżeli nie zna ona pewnych dowodów i jak instancja rewizyjna ma skontrolować trafność takiego wyroku? Wprowadzanie takich przepisów jest rozbijaniem systemu procedury karnej.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselAndrzejGaberle">W polskim procesie karnym zbyt szeroko operuje się pojęciem "danych osobowych" świadka. Są takie procedury, w których w aktach w ogóle nie ujawnia się danych osobowych świadka. Natomiast jego zeznania muszą być dostępne, ponieważ stanowią podstawę orzeczenia. Uważam, że przepisy, które się aktualnie proponuje, są niedopuszczalne.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Chciałem dodać coś w kwestii podniesionej przez posła Rogowskiego. Pojęcia "dane osobowe" i "dane umożliwiające ujawnienie tożsamości" nie są tożsame. To drugie pojęcie jest nieostre. Uważam, że w instytucjach o charakterze wyjątkowym nie powinniśmy wprowadzać sformułowań, które mogą być dowolnie interpretowane.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Rodzi się tutaj pewne niebezpieczeństwo dowolności i arbitralności podejmowania decyzji co do zakresu materii mającej być utajnioną, co do możliwości bezpośredniego wskazywania danej osoby, pośredniego wskazywania na tożsamość świadka w sytuacji, gdy nie jest to poddane właściwej kontroli na płaszczyźnie procedur kontradyktoryjnych. Z tych względów może to prowadzić do sytuacji, o jakich mówił poseł Gaberle, uchybiających istocie procesu karnego. Dlatego uważam, że poprawka Senatu nie jest zasadna.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Chciałbym poprzeć posła Rogowskiego. Rozumiem zastrzeżenie, jakie przedstawili moi przedmówcy, ale uważam, że zeznania świadka - z reguły - nie są jedynym dowodem w sprawie, poza tym powinniśmy mieć minimum zaufania do sądu, który decyduje, które fragmenty zeznań należy utajnić. Myślę, że utajnianie fragmentów zeznań nie uniemożliwia przeprowadzania procedury odwoławczej.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Prosty przykład: adres nie jest daną osobową świadka, a jego ujawnienie powoduje natychmiastową możliwość identyfikacji osoby. Senat słusznie zauważył, że "dane osobowe" są terminem nieostrym i nie spełniającym funkcji koniecznej do zachowania anonimowości świadka. Dlatego popieram propozycję Senatu pomimo jej niewątpliwych ułomności.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Mam krótką uwagę, która abstrahuje od wartości merytorycznej tej poprawki. W par. 2 powstanie taki kalambur słowny: protokoły zeznań, świadka wolno udostępniać oskarżonemu lub obrońcy w sposób uniemożliwiający odczytanie danych umożliwiających ujawnienie tożsamości. Ze stylistycznego punktu widzenia to brzmi bardzo źle, ale nie ma znaczenia interpretacyjnego. Na pewno będzie odczytywany prawidłowo.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Mam uwagę prostującą. Nie tyle adres, co miejsce zamieszkania świadka zalicza się do danych osobowych. Każda ustawa, mówiąca o ochronie dóbr osobistych czy też danych osobistych, wymienia ten element.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WicedyrektorRobertCzapiewski">Chciałbym państwa poinformować, że projekt Kodeksu postępowania karnego, który przeszedł już fazę obrad Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów zawiera przepis, który jest odpowiednikiem par. 4 i w nim stwierdza się: "z zastosowaniem środków wyłączających możliwość ujawnienia tożsamości świadka".</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Projekt kodeksu zupełnie inaczej tę sprawę przestawia, dlatego że pozwala utajnić dane osobowe świadka - i to jest prawidłowe. Natomiast na rozprawie, wtedy kiedy mamy do czynienia z technicznymi środkami uniemożliwiającymi ujawnienie tożsamości, mamy zupełnie inną sytuację, ponieważ chodzi o to, żeby - w drodze pytań i przez sposób ich zadawania - nie można było ustalić tożsamości świadka, i dlatego dzieje się to za pośrednictwem sądu. To jest zupełnie inne rozwiązanie niż to, o którym tutaj mówimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselWitMajewski">Dzisiejsza dyskusja toczy się już od dawna i każdy ma wyrobione zdanie w tej kwestii. Proponuję zatem przejść do głosowania, chyba że są jeszcze jakieś głosy popierające stanowisko Senatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoelAndrzejGaberle">Przechodzimy do głosowania poprawki nr 1 zaproponowanej przez Senat.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoelAndrzejGaberle">Za jej przyjęciem głosowało 11 posłów, przeciw - 9, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Poprawka będzie rekomendowana przez Komisje na posiedzeniu Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselStanislawRogowski">W sprawie poprawki nr 2 wnoszę o jej odrzucenie. Uważam, że w jakiś sposób wypacza ona ideę ustawy. Nie wyobrażam sobie bezpośredniego zadawania pytań i jednoczesnego zachowania środków wyłączających możliwość ujawnienia tożsamości. Przy obecnych środkach technicznych jest to niemożliwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Głosujemy poprawkę nr 2.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselAndrzejGaberle">Nikt nie głosował za przyjęciem poprawki, przeciw 20 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu. Komisje odrzuciły poprawkę.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PoselAndrzejGaberle">Poprawka nr 3 dotyczy okresu vacatio legis. Sejm proponuje 14 dni, a Senat 3 miesiące.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WicedyrektorRobertCzapiewski">Wystąpiliśmy z wnioskiem o termin 3-miesięczny, ponieważ wydanie koniecznego rozporządzenia nie jest sprawą prostą i wymaga czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Ministerstwo Sprawiedliwości jest za dłuższym terminem. Nie ma innych głosów w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselAndrzejGaberle">Głosujemy poprawkę nr 3.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PoselAndrzejGaberle">15 posłów głosowało - za, głosów przeciwnych nie było, 6 posłów wstrzymało się od głosu. Poprawka została przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselJerzyCiemniewski">Chciałem wyrazić ubolewanie, że ministerstwo dopiero teraz informuje nas o potrzebie dłuższego okresu na wydanie rozporządzenia. Akt ten stanowi o istocie poprawki nr 3 i, wiedząc o tym, należało wcześniej rozpocząć przygotowania do jego wydania. Natomiast, celem samej ustawy jest jak najszybsze jej wejście w życie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Pozostała jeszcze kwestia wyboru posła sprawozdawcy. Czy są jakieś kandydatury?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselLucynaPietrzyk">Proponuję posła S. Rogowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Nie ma innych propozycji. Poseł S. Rogowski zgadza się przyjąć tę funkcję?</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PoselAndrzejGaberle">Posłowie jednogłośnie zaakceptowali kandydata.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PoselAndrzejGaberle">Na tym kończymy wspólne posiedzenie trzech Komisji. Proszę posłów z Komisji Sprawiedliwości o pozostanie na sali. Mamy jeszcze jedną sprawę do omówienia.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PoselAndrzejGaberle">W porządku obrad mamy zaopiniowanie kandydatur pani J. Skórzewskiej-Łosiak i pana L. Wiśniewskiego na sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Pierwszą kandydaturę rekomendować będzie poseł J. Ciemniewski, drugą - poseł Rogowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselJerzyCiemniewski">Pani Jadwiga Skórzewska-Łosiak jest wybitnym prawnikiem, o czym mogli się państwo przekonać wielokrotnie współpracując z nią. Urodzona 24 stycznia 1943 r. w Piotrkowie Trybunalskim, ukończyła Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1971 r. była sędzią Sądu Powiatowego w Warszawie, oprócz tego zajmowała się pracami legislacyjnymi, będąc delegowaną do Ministerstwa Sprawiedliwości. Od 1975 r. pracowała jako sędzia Sądu Wojewódzkiego w Warszawie, a w latach 1987-1989 wykonywała zawód adwokata. Od 1.07.1989 r. była dyrektorem Biura Prawnego Kancelarii Senatu. Uczestniczyła w koncepcyjnych opracowaniach nowelizacji Konstytucji z grudnia 1989 r. Od 1990 r. była podsekretarzem stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Zakres jej obowiązków obejmował problematykę funkcjonowania sądów, a do 1994 r. również sprawy legislacyjne. Pani Skórzewska-Łosiak przewodniczyła delegacji polskiej w Komitecie Praw Człowieka w Genewie podczas rozpatrywania sprawozdania rządu RP z realizacji Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselJerzyCiemniewski">Podsumowując, jest to osoba, która - działając w różnych instytucjach i współpracując z różnymi ministrami - wykazała umiejętność zachowania bezstronności i apolityczności w każdej sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselStanislawRogowski">Nie będę przedstawiał państwu życiorysu kandydata. Życiorys ten mają państwo w dostarczonym druku. Chcę tylko podkreślić, że prof. Leszek Wiśniewski jest specjalistą w zakresie prawa konstytucyjnego. Jest pracownikiem naukowym, zatrudnionym w Centrum Praw Człowieka w Poznaniu. Interesuje się szczególnie zagadnieniami związanymi z prawami człowieka w prawie polskim i zagranicznym. Ma uprawnienia radcy prawnego, pracował zarówno jako radca, jak i pracownik państwowy. Posiada szerokie doświadczenie w stosowaniu prawa i jego teorii. Jest doktorem habilitowanym prawa.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PoselStanislawRogowski">Jest stałym i jednym z najbardziej aktywnych ekspertów Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. Jest człowiekiem skromnym, pracowitym, o niekwestionowanym poczuciu prawa i sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PoselAndrzejGaberle">Nie ma innych głosów w tej sprawie?</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PoselAndrzejGaberle">Kto z państwa jest za pozytywnym zaopiniowaniem kandydatury pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PoselAndrzejGaberle">Kandydaturę zaakceptowano jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PoselAndrzejGaberle">Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem kandydatury pana Leszka Wiśniewskiego?</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PoselAndrzejGaberle">Również jednomyślnie wyrażono zgodę na pozytywne zaopiniowanie.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#PoselAndrzejGaberle">Zamykam posiedzenie i dziękuję państwu.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>