text_structure.xml 36.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselJerzySzteliga">Otwieram posiedzenie Komisji. Chciałbym na wstępie powitać wszystkich obecnych na sali.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselJerzySzteliga">Zgodnie z porządkiem obrad dzisiejsze posiedzenie Komisji poświęcone będzie problemom oświaty oraz kształceniu dzieci i młodzieży, należących do mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselJerzySzteliga">Chciałem państwa zapytać, czy są zgłaszane jakieś uwagi odnośnie do dzisiejszego porządku obrad. Nie słyszę uwag. W takim razie uznajemy iż porządek dzienny obrad został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselJerzySzteliga">Chciałem państwa poinformować, iż jest to kolejny etap naszej pracy, związanej z głębokim spenetrowaniem wszystkich problemów dotyczących funkcjonowania tych najistotniejszych sfer życia mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej. Siłą rzeczy, próbując sumować pewne działania podeszliśmy do tych problemów, które dotyczą spraw oświaty oraz kształcenia dzieci i młodzieży należących do mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PoselJerzySzteliga">Równocześnie pragnę zwrócić uwagę państwa na fakt, iż Komisja jest bogatsza o doświadczenia związane z bezpośrednim oglądem tej rzeczywistości w skali kraju, ponieważ członkowie Komisji obejrzeli część szkolnictwa na ziemi białostockiej, ziemi suwalskiej, ziemi olsztyńskiej i w związku z tym mamy już pewien pogląd na potrzeby w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PoselJerzySzteliga">Wobec powyższego proponuję teraz, aby informacje na ten temat przedstawiły panie z Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Na poprzednim posiedzeniu Komisji zostaliśmy poproszeni o uzupełnienie naszych danych, dotyczących oświaty o szczegółowe materiały dotyczące inwestycji, programów i podręczników oraz dwa dezyderaty - nr 6 i 7 zgłoszone przez Komisję. Odpowiedź została przekazana drogą pisemną. W uzupełnieniu informujemy państwa, że przekazaliśmy dodatkowo wykaz inwestycji planowanych i realizowanych w roku 1996 szkół przeznaczonych dla dzieci i młodzieży mniejszości narodowych i etnicznych. Obecnie omówiliśmy w naszych materiałach 9 pozycji - 9 szkół z podaniem kwot wydatkowanych na realizację tych inwestycji. Został też podany plan zaawansowania robót i planowane terminy przekazania tych szkół. Jest to 9 szkół:  4 szkoły podstawowe, 4 licea ogólnokształcące i 1 zespół Szkół ogólnokształcących. W sumie inwestycje w 1995 r. pochłonęły 5 mliardów 410 tysięcy starych złotych, a na rok 1996 zaplanowaliśmy 6 miliardów 300 tysięcy starych złotych. Tak przedstawia się sprawa dodatkowej informacji odnośnie do planów inwestycyjnych - jest to załącznik nr 1.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Druga informacja wyjaśniająca dotyczy planów finansowania programów druku podręczników dla mniejszości narodowych na lata 1996-1997. Jest to załącznik nr 2 uzupełniającego materiału.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">W 1996 r. zaplanowano 6 pozycji podręczników dla uczniów. Łączny koszt za-planowaliśmy na kwotę 550 tys. 114 nowych złotych,  kwota przeznaczona dla recenzentów i opiniodawców wynosi ok. 10 tys. nowych złotych, a więc łączny koszt to kwota 560 tys. nowych złotych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Materiał ten został uzupełniony o pismo Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych, które realizują sprawę wydawania podręczników dla mniejszości narodowych. W uzupełnieniu pragnę poinformować, iż niektóre pozycje zostały przeniesione w planach wydawniczych na rok 1996 ze względu na kłopoty, jakie ma wydawnictwo z autorami, recenzentami itp. W związku z powyższym cykl wydawniczy wydłuży się. Tak więc w 1995 r. ukażą się tylko 3 tytuły:</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">1/ Szkolna gramatyka dla dzieci uczących się języka ukraińskiego;</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">2/ Podręcznik języka słowackiego dla początkujących dla klas V;</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">3/ Zeszyt ćwiczeń w języku słowackim.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Kolejna sprawa dotycząca oświaty dla mniejszości narodowych to odpowiedź na 2 dezyderaty zgłoszone przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">I tak Dezyderat nr 6 - dotyczy dofinansowania budowy szkoły w Kleszczelach, woj. białostockie;</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Dezyderat nr 7 - dotyczy uwzględnienia mniejszości narodowych i etnicznych w sposobie naliczania subwencji oświatowych w gminach, w których występują mniejszości narodowe i etniczne.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Szczegółowe odpowiedzi na wszystkie dezyderaty zawarte są w tekście pism, do których państwa odsyłam.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejGrazynaPloszajska">Nie wiem, czy będą jeszcze jakieś pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselJerzySzteliga">Pozwolę sobie zapoznać kolegów posłów z odpowiedziami na te dezyderaty, które dotyczyły konkretnych pobytów wyjazdowych i konkretnych wniosków zgłoszonych przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselJerzySzteliga">Jeżeli chodzi o dezyderat nr 6, to jest to sprawa budowy szkoły w Kleszczelach, którą oglądaliśmy i znacząca inicjatywa gminy, która zrezygnowała z Ośrodka Kultury i zdecydowała się przebudować go na szkołę. To z Ministerstwa Edukacji Narodowej wpłynęło pismo z odpowiedzią ministra o przyznaniu dodatkowego dofinansowania budowy szkoły w Kleszczelach w kwocie 400 tys. nowych złotych. Jest to oczywiście kwota przeznaczona z wydzielonego w budżecie resortu edukacji funduszu na rzecz dofinansowania inwestycji szkolnictwa dla mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PoselJerzySzteliga">Do chwili obecnej Kuratorium Oświaty w Białymstoku, które jest bezpośrednim dysponentem środków przekazało na budowę tejże szkoły 325 tys. nowych złotych z zamiarem uzupełnienia do końca 1995 r. pozostałej kwoty. W tej sprawie wniosek - dezyderat Komisji został w połowie uwzględniony.  Jeśli chodzi o dezyderat nr 7, zgłoszony przez posła Jana Wyrowińskiego /UW/ na poprzednim posiedzeniu Komisji, dotyczącym wprowadzenia do algorytmu ustalania kwot subwencji oświatowych dla gmin począwszy od 1996 r., składnika uwzględniającego  potrzeby nauczania języka mniejszości narodowych. W odpowiedzi mówi się tylko o 9 gminach, a więc problemu niewielkiego obszaru kraju, dotyczącego mniejszości narodowych i etnicznych. Tymczasem według naszych informacji problem ten jest co najmniej wielokrotnie większy.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PoselJerzySzteliga">Ze względu na to, iż odpowiedź podpisana przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - Kazimierza Derę jest co najmniej mało satysfakcjonująca, zapytuję panów posłów, czy przyjmiejmy tę odpowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMiroslawCzech">W czasie dyskusji nad informacją rządu dotyczącej przejęcia szkół podstawowych przez organy samorządowe z dniem 1 stycznia 1996 r., co wiąże się z kwestią subwencji dla gmin, zapytałem również i o tę sprawę i otrzymałem podobną odpowiedź, że to dotyczy 9 gmin. Ale z tego wyliczenia wynika, iż nie został uwzględniony tutaj cały szereg miejscowości i wiele szkół, w których te problemy występują.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselMiroslawCzech">Oprócz spraw związanych ze szkołami są też takie formy jak międzyszkolne zespoły, tzw. punkty nauczania, które wymagają również określonych środków.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselMiroslawCzech">Z tego, co wiem, są kłopoty - np. w Warszawie, w gminie Śródmieście z nauczaniem języka ukraińskiego. Należy wobec tego powrócić do sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJerzySzteliga">Zwracam się do przedstawicielek Ministerstwa Edukacji Narodowej. Komisja jest bogatsza o doświadczenia, ponieważ zwiedzała wiele gmin, wiele jednostek. Próba ograniczenia przez pana ministra tego problemu tylko do 9 gmin nie jest dla nas przekonująca, tym bardziej że nie ma tutaj dzisiaj pana posła Henryka Krolla /MN/, ale poseł wręczył mi gazetę środowisk niemieckich, gdzie w komentarzu redakcyjnym także strona mniejszości niemieckiej zwraca uwagę mówiąc, że w dalszym ciągu popełniane są błędy w nauczaniu języków i że właściwie brak tego systemu. Później paniom przekażę, tym bardziej iż jest to oficjalne stanowisko Zarządu Towarzystw Niemieckich w Polsce. Wydaje mi się, iż Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno ten problem potraktować znacznie szerzej. Po wnikliwych dyskusjach trzeba znaleźć wyjście z tej sytuacji. Dotychczas działa się wyłącznie doraźnie i często jest tak, iż dopiero po naszej interwencji poszczególne kuratoria zaczynają dostrzegać wagę problemu. Wpływają do nas także pisma z różnych środowisk, które skarżą się na niemożność nauczania w ich języku ojczystym. Dlatego oczekujemy od ministra edukacji narodowej bardziej wnikliwego i poszerzonego rozpatrzenia sprawy, a co za tym idzie nie możemy odpowiedzi pana ministra na dezyderat nr 7 uznać za w pełni satysfakcjonujący Komisję i nie będą w pełni zadowolone środowiska mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselSiergiejPlewa">Szanowni państwo, na poprzednim posiedzeniu Komisji mieliśmy informację z Ministerstwa Edukacji Narodowej, że w szkołach z ojczystym językiem mniejszości narodowych i etnicznych koszt utrzymania tych szkół jest o 10% wyższy niż w szkołach tylko z językiem polskim. Moim zdaniem co najmniej dziwna wydaje mi się odpowiedź na ten dezyderat podpisana przez pana ministra Derę z Ministerstwa Edukacji Narodowej. Uważam, że nie jest ona satysfakcjonująca nas i wobec tego Komisja nie powinna przyjąć tej odpowiedzi i dać ten temat do ponownego szczegółowego przeanalizowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WicedyrektorDepartamentuOgolnegoiNadzoruPedagogicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejWladyslawaPiwonska">Chcę poinformować państwa w sprawie tego algorytmu. Wzory były tworzone bardzo długo. W tym roku np. prace nad podziałem środków, jakie posiadał minister edukacji narodowej na poszczególne gminy, trwały od kwietnia, zebrania z przedstawicielami gmin były raz w miesiącu, a dyskusje były bardzo burzliwe. Problem szkół specyficznych, a więc z językiem ojczystym mniejszości narodowych i etnicznych, czy np. sportowych lub z rozszerzonym programem nauczania różnych przedmiotów był podnoszony w kontekście, czy uwzględniać go w algorytmie i jak ewentualnie, i niestety większość osób opowiedziała się za pozostawieniem wzoru w uzgodnionej już formie i postanowiła nie wprowadzać dodatkowo spraw, które dotyczą ich zdaniem niewielu gmin. Natomiast postanowiono zostawić u ministra pewną rezerwę z przeznaczeniem tych pieniędzy właśnie na dodatkowe sfinansowanie zadań w tych poszczególnych gminach. Liczby, które przedstawiono w tym piśmie odpowiadającym na dezyderat są chyba liczbami dotyczącymi prawdopodobnie tylko tych gmin, które w tym roku wystąpiły o dodatkowe środki i takowe otrzymały. Nastąpiło tutaj pewne nieporozumienie. Pani Filipowicz jest specjalistką - współtwórczynią tego wzoru i zaraz ustosunkuje się do tematu. Natomiast ja jestem zdziwiona zarzutem, jakoby niewłaściwie planujemy formę nauczania języka mniejszości, że są skargi skierowane do Komisji, iż dzieci nie mogą uczyć się danego języka.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WicedyrektorDepartamentuOgolnegoiNadzoruPedagogicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejWladyslawaPiwonska">Muszę stwierdzić, iż do nas nie wpływają tego typu skargi. W tym roku do Ministerstwa Edukacji Narodowej nie wpłynęła ani jedna skarga związana z wyżej wymienionym problemem. Jeżeli są jakieś problemy, to wyłącznie lokalne związane być może z brakiem nauczyciela odpowiedniego języka lub natury finansowej, bo przecież cała oświata - jak wiemy - jest nie doinwestowana. Pragnę zapewnić, iż środki formalnoprawne są, bo nawet jeżeli zgłoszą się 3 osoby, to już można organizować naukę danego języka mniejszości. W moim odczuciu są one wystarczające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselJerzySzteliga">Pani dyrektor, nie był to jakiś kuriozalny zarzut w stosunku do ministerstwa. My napisaliśmy tylko bardzo generalnie w dezyderacie nr 7, iż Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do pana ministra z wnioskiem o wprowadzenie do algorytmu ustalania kwot subwencji oświatowych dla gmin począwszy od 1996 r. składnika, uwzględniającego potrzeby nauczania w językach mniejszościowych.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselJerzySzteliga">Postawiliśmy więc problem generalny. Rzeczywiście, prawdopodobnie skala naszych doświadczeń jest różna. My spotykamy się często z faktami, że do nas zwraca się spora grupa ludzi. Na przykład ostatnio 2 tygodnie temu podpisałem prośbę do kuratora słupskiego, nie chcąc zawracać głowy ministerstwu, ażeby znalazł środki i umożliwił nauczanie języka mniejszości w miejscowościach Miastków i Bytów. To są tego rodzaju zjawiska, które mają częste potwierdzenie w naszej korespondencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselSiergiejPlewa">Nie podzielam poglądu na to, iż dodatkowe pieniądze dla gmin po przejęciu szkół od dnia 1 stycznia 1996 r. na naukę języków mniejszościowych miałyby być dzielone z rezerwy, ponieważ wtedy zawsze to będzie problem marginalny. Chciałbym, żeby był to konkretny wzór, konkretne prawo, które będzie reprezentować Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMiroslawCzech">Dopracuję ten wzór. Otóż co to jest nauczanie w szkole w języku ojczystym mniejszości narodowych?  Otóż - zgodnie z wykazem inwestycji Ministerstwa Edukacji Narodowej - jest tylko 9 gmin z językiem ojczystym mniejszości narodowych. Stwierdzam, iż tak nie jest. Takich gmin i takich szkół jest kilkaset i to należy sobie uświadomić. Jeżeli przyjmiemy więc taką opcję, to w świetle faktów odpowiedź pana ministra Dery na dezyderaty rozmija się absolutnie z rzeczywistością. Problem ten dotyczy przecież nie tylko mniejszości narodowych, ale i takich grup etnicznych jak np. Kaszubi. Dotyczy to przecież, o ile pamiętam, np. faktu, iż z językiem białoruskim jest ponad 50 szkół w ponad 50 miejscowościach, szkół z językiem ukarińskim również jest ponad 50 w ponad 50 miejscowościach, dalej są jeszcze z językiem niemieckim, kaszubskim itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJerzySzteliga">Chciałbym przypomnieć państwu, iż nie jest to jakaś radosna twórczość Komisji, która wysmażyła ten dezyderat, albowiem my już 2 lata temu z dyrektorem Sawickim dyskutowaliśmy o tych sprawach i oczekiwaliśmy bardziej gwałtowniejszego i bardziej realnego podejścia do sprawy. Niestety, nic takiego się nie stało. Proszę mi wierzyć, że Komisja jest pod obstrzałem tych wszystkich środowisk w których ostatnio była. Byliśmy w przeciągu paru miesięcy u Ukraińców w Przemyślu, byliśmy w olsztyńskim, słupskim, białostockim. Problem ten wszędzie jest wciąż powtarzany. Choćby ostatnie spotkanie z wójtami i burmistrzami gmin na terenie ziemi olsztyńskiej bardzo wyraźnie ten problem uwypukliło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJanBudkiewicz">W uzupełnieniu tej dyskusji chciałbym państwa poinformować iż ostatnio byłem w Lidzbarku Warmińskim i Górowie Iłoweckim na wyjazdowych posiedzeniach Komisji. Miałem materiały, o których mowa na dzisiejszym posiedzeniu, ze sobą i na ich temat rozgorzała dyskusja. Wszędzie były uwagi krytyczne. Mówiono, iż nie może to być na zasadzie łaski, problemu marginalnego, ale że środki na te cele muszą być przyznawane indywidualnie według rzeczywistych potrzeb i możliwości. Na przykład w Górowie Iłoweckim stoi w stanie surowym gmach ponadlokalny szkoły podstawowej i liceum plus internat, a więc zapotrzebowanie jest większe, a np. w białostockim są te możliwości rozłożone na poszczególne miejscowości dla mniejszości białoruskiej. Jeszcze raz podkreślam, iż musi to być szczegółowo dopracowane co, komu, ile, według konkretnych możliwości i zapotrzebowań oraz pewnej kolejności i zaawansowania danej inwestycji. Musi to być ściśle określone, a nie na zasadzie łaski, czy bocznej ławki.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselJanBudkiewicz">Dlatego przychylam się do poglądów moich przedmówców iż odpowiedź ministra edukacji narodowej na dezyderat Komisji jest również w opinii moich rozmówców z wyjazdowego posiedzenia Komisji po prostu niewystarczająca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanByra">Chciałem na chwilę powrócić do sprawy podręczników szkolnych. Otóż 2 tygodnie temu grupa posłów z Komisji Kultury i Komisji Edukacji była w Wilnie i Kownie. Tam podczas spotkania w Ministerstwie Kultury skierowano do nas konkretne oczekiwanie, że dzieci i młodzież litewska w Polsce będą mogły się uczyć za pomocą podręczników litewskich przetłumaczonych na język polski na nasz koszt. Litwini poinformowali nas, iż właśnie w ten sposób postępują z dziećmi polskimi na Litwie i wobec tego oczekują wzajemności.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselJanByra">Chciałem prosić przedstawicielki Ministerstwa Edukacji Narodowej o ustosunkowanie się do tego tematu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicedyrektorMENWladyslawaPiwonska">U nas jest taka zasada, że podręcznik wybiera nauczyciel, jeżeli są podręczniki równoległe, a więc uczniowie mogą uczyć się z wybranego, jeżeli tylko chcą. Do tej pory nikt nam takiego problemu nie zgłaszał. Raczej były takie sugestie, aby podręczniki opracować tutaj, a nie brać stamtąd. Być może obecnie stanowisko strony litewskiej zmieniło się. Zobaczymy. Być może, jeżeli będą takie postulaty to sprowadzimy podręczniki z Litwy i postaramy się je dostosować do naszego systemu. Dotychczas powiedziałabym, iż każda chęć sprowadzenia stamtąd czegokolwiek była przyjmowana z dużą niechęcią przez stronę litewską. Może obecnie Litwa ma tak doskonałe podręczniki, że chętnie będziemy z nich korzystać, ale na razie było odwrotnie. Jak dotychczas nic mi nie wiadomo w tej sprawie. W każdym bądź razie mają prawo wyboru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#GlownyspecjalistaDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaFilipowicz">Może ja przybliżyłabym państwu ideę algorytmu. Algorytm w obecnym kształcie funkcjonuje drugi rok. W roku 1994 stworzyliśmy go po raz pierwszy na bazie bardzo wstępnego algorytmu roku 1993.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#GlownyspecjalistaDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaFilipowicz">Jak powiedziała pani dyr. Piwońska, prace nad nim trwają, a od kwietnia działa w Ministerstwie Edukacji Narodowej Zespół ds. Przekazywania Szkół Podstawowych Gminom.  Działają w nim przedstawiciele wszystkich organizacji samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#GlownyspecjalistaDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaFilipowicz">Trzeba zaznaczyć, że wykonaliśmy ogrom pracy przedstawiając między innymi wiele wariantów, wiele symulacji, naliczenia subwencji. Ponieważ nie można rozbudowanym algorytmem obdzielić 2,5 tysiąca gmin, zdecydowano się, iż algorytm służyć będzie wyłącznie środkom z budżetu, to jest 6,6 procent, które są planowane. Postanowiono wydzielić z tego rezerwę, która się tak panu posłowi nie podoba i z tej puli rezerwy zapłacimy gminom za zadania nie objęte algorytmem. Pragnę nadmienić, że wchodzą tu oprócz szkolnictwa związanego z mniejszościami językowymi również sprawy szkolnictwa specjalnego, integracyjnego itp.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#GlownyspecjalistaDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaFilipowicz">Dlatego zwróciliśmy się pismem z dnia 2 listopada 1995 r. do kuratorów oświaty, aby na naradę, która jest organizowana w Warszawie w dniach 20 i 21 listopada br. przywieźli ze swoich kuratoriów wnioski, które nie obejmują czystych algorytmów. Spodziewamy się że kuratorzy wyliczą nam jaki jest przewidywany koszt prowadzenia innych zadań nie objętych czystym algorytmem i po prostu gminy otrzymają na nie stosowne środki.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#GlownyspecjalistaDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaFilipowicz">Teraz druga sprawa. Jeżeli chodzi o to, o czym mówił pan przewodniczący, to nasza odpowiedź odnośnie do dezyderatu dotyczyła rzeczywiście tylko tych gmin, które zwróciły się do nas z wnioskami o subwencję i na to otrzymały stosowne środki. Ogółem to dotyczy 9 gmin w 6 województwach poprzez zwiększenie kwoty bazowej subwencji oświatowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzySzteliga">Trudno zgodzić się z takim stanowiskiem. My od początku istnienia jako Komisja zwracamy się wciąż do Ministerstwa Edukacji Narodowej wręcz błagalnym tonem, aby ten porządek finansowania usystematyzować, żeby to było przejrzyste i zrozumiałe. Bardzo trudno nam się zgodzić z tym, że ten problem nauczania w językach ojczystych mniejszości będzie jednym z wielu problemów gdzieś tam usadowionych. To nie dotyczy tylko Ministerstwa Edukacji Narodowej. My jako Komisja próbujemy kreować politykę państwa względem mniejszości. Jeśli my podnosimy głos, piszemy dezyderaty, to protestujemy jako Komisja przeciwko wtłoczeniu problemów mniejszości narodowych w poszczególne ministerstwa między różne teczki, wiele papierów i wiele zadań.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzySzteliga">Chcemy, żeby ten problem został wyraźnie wydzielony. Nad tym wszystkim góruje chyba dezyderat Komisji, z którym zwróciliśmy się do rządu Rzeczypospolitej, aby tego rodzaju polityka w odniesieniu do mniejszości została stworzona. Stąd ta nasza nieustępliwość. Mamy mapę mniejszości i znamy ją. Chcemy, aby ten system był czytelny i przejrzysty także w odniesieniu do problemów oświaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMiroslawCzech">Chcę polemizować z panią dyrektor i jak gdyby kontynuując głos pana przewodniczącego chcę podkreślić, iż te wszystkie problemy są dobrze znane Ministerstwu Edukacji Narodowej, ponieważ ich przedstawiciele uczestniczą w posiedzeniach Komisji, także wyjazdowych. Nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniem, że jedynym kryterium jest przebojowość tych 9 gmin, które zwróciły się z pismem do Ministerstwa Edukacji Narodowej. Uważam iż jest to niewłaściwe załatwienie sprawy, najkrócej rzecz ujmując.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselMiroslawCzech">Jeżeli natomiast chodzi o statystykę, to mamy Biuletyn Biura ds. Mniejszości Narodowej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki za rok 1993 wydany przez to ministerstwo i na jego koszt. Z niego możemy wyczytać, że język ojczysty był wykładany w 150 szkołach. Przy tym jest:</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselMiroslawCzech">11 szkół z ojczystym językiem nauczania,</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselMiroslawCzech">1 szkoła dwujęzyczna,</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselMiroslawCzech">123 szkoły z dodatkową nauką języka ojczystego, a więc nie jest to 9 gmin, jak sugeruje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Jest to duży problem, z którym poszczególne gminy będą się borykały i należy tę sprawę rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PoselMiroslawCzech">Chodzi o ustalenie zasad. I nie jest tak, pani dyrektor, że nie można wyliczyć, ile nauczanie jednego dziecka kosztuje. Na jednym z posiedzeń Komisji ministerstwo przedstawiło nam dokładne wyliczenia, że nauczanie jednego dziecka w języku mniejszości jest droższe i o ile jest droższe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJerzySzteliga">Wciąż z uporem maniaka wracam do tego, że problem Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych w kontakcie ze stroną rządową nie jest problemem nowym. Pragnę państwu przypomnieć, że półtora roku temu odbyło się na ten temat posiedzenie Komisji z udziałem przedstawicieli wszystkich znaczących mniejszości narodowych w skali kraju. I te problemy wówczas podnosiliśmy. Stąd wzięły się te dezyderaty. Są przecież protokoły z tego posiedzenia, do których zawsze można sięgnąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MniejszosciNarodowychwMinisterstwieKulturyiSztukiJerzyBisiak">Dane w biuletynie są z roku 1993. Natomiast obecnie jest znacznie więcej szkół z językiem mniejszości narodowych, zwłaszcza z językiem niemieckim. A przecież i z innymi językami liczba szkół wzrosła. Wszystkie te dane można korygować tylko znacznie w górę a nie w dół bo ilość tego typu szkół znacznie wzrosła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJerzySzteliga">Kto z państwa chce jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicedyrektorMENWladyslawaPiwonska">Proszę państwa, chyba żeśmy się nie zrozumieli. Jeżeli chodzi o te 9 gmin o których była tutaj mowa, to są tylko te gminy, które prowadzą samorządy, natomiast nie dotyczy to tych gmin, które są jeszcze w gestii kuratoriów. To dotyczy tylko tych 9 gmin spośród obszaru 716, które są subwencjonowane i dotowane w roku 1995, a nie w odniesieniu do obszaru całej Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselJerzySzteliga">Chcę stwierdzić, iż my się bardzo dobrze rozumiemy. Posłowie wiedzą, że część szkół jest jeszcze u kuratorów, a część jest w gminach. Stąd nasza troska o globalne uporządkowanie tego bałaganu, który jest obecnie, począwszy od 1 stycznia 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselJerzySzteliga">Posłowie tę troskę uwypuklili w dezyderacie nr 7 i taka była jego idea. Autorem tego pomysłu był dyr. Sawicki, kiedy to po raz pierwszy w sposób tak fundamentalny podeszliśmy do tego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicedyrektorMENWladyslawaPiwonska">Pragnę poinformować państwa, iż pan dyrektor Sawicki nie opracowuje algorytmów. U nas prace są jednak ściśle podzielone na różne osoby, które mają określone zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselSiergiejPlewa">Pani dyrektor, to jest przecież jeden resort. Nie można się więc w ramach tego resortu między sobą porozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJerzySzteliga">Po wysłuchaniu wyjaśnień pani dyrektor muszę uczciwie przyznać, iż czarno widzę los tego ministerstwa, skoro między poszczególnymi departamentami nie ma porozumienia i komunikacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselSiergiejPlewa">W zasadzie pan przewodniczący mnie wyręczył. Nie wyobrażam sobie, aby w ramach jednego ministerstwa nie było porozumienia i były różne stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselSiergiejPlewa">Panie przewodniczący, postuluję, aby na następne posiedzenie Komisji zaprosić pana ministra Czarnego i przywołać go do porządku. Niech zrobi w swoim ministerstwie porządek, żebyśmy mieli w końcu jednakową i konkretną informację, nie składając później winy na edukacjalistów i ekonomistów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJerzySzteliga">Panie pośle. Od porządkowania w rządzie jest pan premier, a nie nasza Komisja, choć sprawę będziemy dalej rozważać.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselJerzySzteliga">Chciałem podziękować Ministerstwu Edukacji Narodowej za szybkie zareagowanie na dezyderaty Komisji i odniesienie się do nich. Również państwo odnieśli się w odpowiedzi na dezyderaty do spraw dotyczących Kleszczeli, Przemyśla i do tych wszystkich konkretnych wymiernych działań i inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselJerzySzteliga">Dziękuję również za wspomożenie groszem środowisk lokalnych. Z pewnością te pieniądze przydadzą się tam tym poszczególnym środowiskom.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselJerzySzteliga">Jeżeli chodzi natomiast o dezyderat nr 7, to wnoszę i pytam kolegów posłów o to, żeby odpowiedź ministra edukacji narodowej uległa poszerzeniu i pogłębieniu.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PoselJerzySzteliga">Następna sprawa. Na wyjazdowym posiedzeniu Komisji zostały przekazane nam postulaty środowisk słowackich do ministra edukacji narodowej, a dotyczące uwzględnienia i uzgodnienia ze stroną słowacką stypendystów w polskich szkołach zawodowych w Słowacji. Podkreślam, że chodzi tu o szkoły zawodowe. Chcieliśmy się dowiedzieć, czy sprawa ta znalazła już jakieś rozwiązanie materialne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicedyrektorMENWladyslawaPiwonska">Niestety, w tej sprawie nie mam jeszcze rozwiązań. Trwały rozmowy, ale konkretnych uzgodnień jak dotychczas jeszcze nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJerzySzteliga">Pani dyrektor, proszę w imieniu Komisji i w imieniu Słowaków, u których byliśmy, o zajęcie się tym problemem. Jest to problem kilkunastu stypendiów w skali roku dla szkół zawodowych. Podkreślam to wyraźnie, aby ministerstwo o tej sprawie nie zapomniało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJanBudkiewicz">Chciałem uzupełnić jeszcze to, co pan powiedział, panie przewodniczący, i co przyjęliśmy bardzo zgodnie w sprawie dezyderatu nr 7.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselJanBudkiewicz">Pragnę podkreślić pilność tej odpowiedzi. Jesteśmy za pięć dwunasta przed uchwaleniem budżetu, w związku z czym jest ostatni moment, żebyśmy mieli pogląd, co dalej oraz mieli jakąkolwiek możliwość wpłynięcia na to, aby poszło to w lewo, w prawo, czy bardziej prosto. Dlatego zgłaszam nadanie tej sprawie pilności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJerzySzteliga">Panie pośle, w piśmie przewodnim skierowanym do pana marszałka Sejmu zwrócimy się z prośbą o nadanie temu szczególnego trybu kalendarzowego.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselJerzySzteliga">Kto z państwa jeszcze w tej sprawie chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PoselJerzySzteliga">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PoselJerzySzteliga">Chciałbym ustosunkować się jeszcze do wypowiedzi posła Byry w sprawie podręczników.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PoselJerzySzteliga">Dotychczas jako Komisja w sprawie podręczników szkolnych, kiedy opiniowaliśmy, to skłanialiśmy się jednak ku temu, aby zawsze były to podręczniki - jako twór odpowiadający realiom Rzeczypospolitej - pisane przez autorów z naszych środowisk, w tym także mniejszościowych i żeby to odbywało się tutaj, w tej naszej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PoselJerzySzteliga">Tak to się do tej pory działo, co wcale nie oznacza, że nie mogą być zadośćuczynione inicjatywy innych środowisk.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PoselJerzySzteliga">Rozumiem proszę państwa, że nie wnosimy uwag co do trybu przygotowania podręczników. Nie pierwszy raz przyglądamy się temu i jako Komisja nie kwestionujemy działań resortu w tej dziedzinie. Natomiast z maniakalnym uporem powracać będziemy do spraw przejrzystego, czytelnego finansowania i organizowania nauczania w językach mniejszości narodowych i etnicznych na terenie Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PoselJerzySzteliga">Jeśli nie ma uwag do tej sprawy, to ten punkt zamykam.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#PoselJerzySzteliga">Sprawa fundamentalna ciągle nam się tutaj przewija i wobec tego teraz chciałbym prosić panią dyrektor Dudę o przybliżenie obecnego stanu prac nad tymi zmianami systemowymi, dotyczącymi problemu umocowania mniejszości narodowych i etnicznych w strukturach rządowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AleksandraDuda">Obawiam się, że jest to powiedziane na wyrost, ponieważ muszę się przyznać iż stan prac nad tym problemem nie jest zaawansowany.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#AleksandraDuda">Natomiast pragnę państwa poinformować o decyzji jaka zapadła na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 10 października br.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#AleksandraDuda">1. Tą decyzją Rada zobowiązała wicepremiera Aleksandra Łuczaka do koordynowania działań administracji państwowej i samorządowej związanych z osiedlaniem się w Polsce osób i narodowości pochodzenia polskiego.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#AleksandraDuda">2. Opracowania zasad polityki repatriacyjnej państwa.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#AleksandraDuda">3. Opracowania we współpracy z ministrem - szefem Urzędu Rady Ministrów całości rozwiązań organizacyjnych dotyczących umiejscowienia problematyki mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w istniejącej i projektowanej strukturze administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#AleksandraDuda">I tak to przedstawia się na dzień dzisiejszy, albowiem jest to dopiero sam początek spraw, którymi zajęliśmy się.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#AleksandraDuda">Tyle mam właściwie do powiedzenia w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#AleksandraDuda">Pragnę również nadmienić, iż stoimy w przededniu dużej reorganizacji poszczególnych ministerstw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJerzySzteliga">Pragnę wszystkich państwa poinformować, że my jako Komisja będziemy jednak konsekwentnie postulować wydzielenie sprawy mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, aby nie był to przysłowiowy groch z kapustą służący jako dodatek do innych spraw.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselJerzySzteliga">Czy macie państwo jakieś pytania do pani dyrektor?</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselJerzySzteliga">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselJerzySzteliga">Czy są inne sprawy, które chcielibyście państwo postawić tu dzisiaj pod obrady Komisji?</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselJerzySzteliga">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselJerzySzteliga">W związku z tym, że nie ma uwag, rozumiem, że problematyka ta w dniu dzisiejszym została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PoselJerzySzteliga">Dziękuję wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PoselJerzySzteliga">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>