text_structure.xml
62.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselJanZaciura">Serdecznie witam na posiedzeniu Komisji poświęconemu pierwszemu czytaniu poselskiego projektu ustawy o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego, zgodnie ze skierowaniem marszałka Sejmu z dnia 17 listopada 1993 r.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselJanZaciura">Chcielibyśmy zaproponować, aby na początku wystąpili przedstawiciele czterech bardzo ważnych podmiotów. Po pierwsze żeby się zaprezentował poseł sprawozdawca w imieniu posłów, którzy się podpisali pod projektem ustawy - będzie to poseł J. Wiatr. Później prosimy o wystąpienie przewodniczącego Komitetu Społecznego do powołania Uniwersytetu Opolskiego ks. prof. A. Nossola, przedstawicielkę Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i na zakończenie wiceministra edukacji narodowej prof. K. Przybysza. Po tych prezentacjach rozpoczniemy dyskusję plenarną. Gdyby były duże rozbieżności powołamy na zakończenie posiedzenia podkomisję do opracowania ostatecznego brzmienia projektu ustawy po to, aby projekt można było przyjąć i skierować do Laski Marszałkowskiej. W najbardziej pesymistycznym wariancie zakładamy, że podkomisja zakończy prace do 15 stycznia, a całość Komisji do 15 lutego, by Sejm mógł rozpatrzyć projekt ustawy do 15 marca.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselJanZaciura">Teraz proszę o zabranie głosu posła sprawozdawcę J. Wiatra.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselJerzyWiatr">Wniosek, który będziemy rozpatrywali jest wnioskiem postępu, złożonym z inicjatywy posłów wszystkich głównych ugrupowań Sejmu. Jesteśmy parlamentarnym poparciem dla inicjatywy lokalnej, wyrastającej bezpośrednio ze środowiska opolskiego. W marcu 1988 r. został zawiązany Społeczny Komitet ds. powołania Uniwersytetu Opolskiego, następnie z jego inicjatywy powstała fundacja dla tego celu. Społeczny Komitet przygotował sprawę powołania Uniwersytetu Opolskiego, zgłaszając wniosek do Ministerstwa Edukacji Narodowej w 1992 r. Był on pozytywnie rozpatrzony przez Senaty: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersystetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Warszawskiego. Był również pozytywnie zaopiniowany 13 stycznia 1993 r. przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Gdy powstał projekt ustawy Rada Główna Szkolnictwa Wyższego ponownie pozytywnie go zaopiniowała, zaś 16 września 1993 r. Komitet Społeczny znowu pozytywnie zaopiniował wniosek o powołanie Uniwersystetu Opolskiego.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselJerzyWiatr">W minionych latach ukształtowała się niesłuszna i nie odpowiadająca światowym tendencjom koncepcja niezwykle ograniczonego kreowania uniwersytetów. Wyrastało to jeszcze z modelu przyjętego w latach 50, w którym dominowała niewielka liczba uniwersytetów wobec dużej liczby szkół wyższych o prawach uniwersyteckich. Liczba uniwersytetów jaka powstała w Polsce po wojnie jest niewielka i nasz kraj pozostaje w tyle w stosunku zarówno do Europy Zachodniej, jak i niektórych krajów naszego regionu, np. w Czechach kreuje się uniwersytety we wszystkich ośrodkach administracyjnych i silnych środowiskach akademickich.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselJerzyWiatr">Czynnikiem regionalnym sprzyjającym powstaniu Uniwersystetu Opolskiego jest wzmocnienie życia akademickiego - ważne dla kultury w rejonie opolskim tym bardziej, że fakt ten budzi duże zainteresowanie środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PoselJerzyWiatr">Środowisko intelektualne Opola jest bardzo mocne i dojrzało do utworzenia tutaj uniwersytetu, na terenie WSP w Opolu pracuje 32 profesorów i 63 doktorów habilitowanych, w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym 10 profesorów i doktorów habilitowanych. Dorobek naukowy jest niemały i liczący się zarówno w regionie jak i w skali całego kraju. Inicjatorzy uniwersytetu wskazują ponadto, że możliwe jest jego utworzenie bez środków inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PoselJerzyWiatr">Byłby to pierwszy uniwersytet w kraju, gdzie jako część integralna pojawiłby się wydział teologiczny, co stanowiłoby eksperyment dla pozostałych uczelni. Połączenie w ramach uczelni dwóch instytucji /Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Instytutu Teologiczno-Pastoralnego/ jest inicjatywą o szczególnej wadze. Sposób ukształtowania wydziału teologicznego gwarantuje zwierzchność państwa, a z drugiej strony zapewnia władzom kościelnym wpływ w takim zakresie, jaki powinien on być. Jest to więc wzorcowe rozwiązanie problemu - integrowanie wydziału teologicznego w ramach uniwersytetu państwowego.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PoselJerzyWiatr">Pozostaje kwestia zmian, które Komisja powinna rozstrzygnąć w stosunku do istniejącego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PoselJerzyWiatr">Pierwsza zmiana, jaką proponuję w formie poprawki dotyczy art. 1 par. 1, w którym jest napisane, że "Tworzy się z dniem 1 stycznia 1994 r. Uniwersytet Opolski...". Tego dnia uniwersytet powstać nie może. Możliwe są dwa rozwiązania: albo usunięcie słów "z dniem 1 stycznia 1994 r." i pozostawienie kwestii konkretnej daty powołania uniwersytetu Ministerstwo Edukacji Narodowej, które zrobi to w trybie wykonawczym, albo zmiana daty.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PoselJerzyWiatr">Druga zmiana dotyczy art. 2, gdzie z zakresu badań naukowych proponuję wyłączyć wyraz "technicznych", bowiem do uniwersytetu nie włączamy Wyższej Szkoły Inżynierskiej.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PoselJerzyWiatr">Projekt ustawy zakłada, że w zakresie nauk humanistycznych znajdą się nauki teologiczne, toteż nie są one w art. 2 wyliczone. Jest to jednakże daleko idąca interpretacja, która wzbudziłaby wiele wątpliwości. Wydaje mi się, że byłoby sprawą trafniejszą, gdyby umieścić jednak nauki teologiczne. Wtedy art. 2 brzmiałby: "Podstawowym kierunkiem działalności Uniwersytetu jest kształcenie kadr oraz prowadzenie badań naukowych w zakresie nauk teologicznych, humanistycznych, ekonomicznych oraz matematyczno-przyrodniczych".</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AlfonsNossol">Sprawa powołania Uniwersytetu Opolskiego już długo żyje. Decydujące są względy naukowe, odnośnie których wypowiedziała się Rada Główna Szkolnictwa Wyższego w dniu 12.VI.1992 r. Okazuje się, że spełniamy wszystkie naukowe wymogi, by uniwersytet powstał, np. wymaganych jest 60 profesorów i doktorów habilitowanych, a my mamy 104. Jest warunek 6 kierunków - my mamy 12. Ponadto są u nas 3 kierunki z habilitacjami. Aspekt wymogów naukowych jest w pełni zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#AlfonsNossol">Istnieje na naszym terenie problem odpływu kadr do innych uniwersytetów, dlatego też dążyć musimy do utworzenia naszego własnego uniwersytetu, aby to zjawisko wyeliminować i dać możliwość środowisku naukowemu do rozwoju na miejscu.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#AlfonsNossol">O powstaniu uniwersytetu na naszym terenie decydują również względy społeczne. Opolszczyzna jest w Polsce regionem, gdzie odsetek młodzieży z wyższym wykształceniem jest najniższy w kraju. Utworzenie uniwersytetu byłoby jakimś elementem dopingującym, nadzieją na zmianę tej niekorzystnej sytuacji. Może również w środowisku rdzennych Ślązaków większy procent młodzieży starałaby się podjąć studia.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#AlfonsNossol">Sama nazwa "universitas" oznacza, że powinniśmy integrować środowisko. Nie należy wyciągać pochopnie wniosku, że będziemy to robić na siłę, pragniemy pozostać przede wszystkim otwarci. Integracja ma aspekt społeczny i narodowościowy. Dotychczas elementem integrującym na naszym terenie był kościół. Mamy nadzieję, że uniwersytet właśnie włączy się w element scalania, integrowania i narodowościowego pojednania tak, żebyśmy doszli do swoistego ubogacenia w znaczeniu pojednanej różnorodności, która w ten sposób mogłaby służyć całemu krajowi. Jestem przekonany, że uniwersytet zastopowałby w dużej mierze tragiczny eksodus rodzimej ludności śląskiej z naszych ziem. Nie wszyscy o tym wiedzą, że w ogóle studia, a zwłaszcza polonistyczne, humanistyczne nie bardzo "leżą" Ślązakom - taka jest ich natura.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#AlfonsNossol">Była u nas swoista tradycja, pewien pragmatyzm, zgodnie z którym myślało się tutaj o szybkim zdobyciu zawodu i zarabianiu. Wiele młodzieży nie zdobywa się na to, by studiować na miejscu. Uniwersytet mógłby sprawić, aby ci ludzie tutaj się zadomowili.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#AlfonsNossol">Powstanie wydziału teologicznego w uniwersytecie jako rozwiązania eksperymentalnego, byłoby elementem wzorcowym dla sceny szkolnictwa wyższego w kraju.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#AlfonsNossol">Budżet Ministerstwa Edukacji Narodowej nie byłby nadwerężony. Wszystkie koszty związane z wydziałem teologicznym poniesie diecezja - przynajmniej teraz, w kryzysie gospodarczym. Natomiast po ożywieniu gospodarczym chcemy być pod tym względem równoprawnym wydziałem uniwersyteckim.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#AlfonsNossol">Istnieje w tej chwili wola posiadania uniwersytetów na terenie naszego kraju i ten fakt powinniśmy wykorzystać. Także w krajach ościennych - Czechach, Słowacji, krajach nadbałtyckich powstają na uniwersytetach wydziały teologiczne i to jest element twórczy i wzbogacający.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WiceprzewodniczacaRadyGlownejSzkolnictwaWyzszegoJadwigaRadomska">Rada pozytywnie przyjęła projekt ustawy o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego. Prosimy jednak o uwzględnienie następujących uwag. W art. 2 ustawy po wyrazach: "w zakresie nauk humanistycznych" dodać "teologicznych". Przedłożony projekt ustawy przewiduje bowiem włączenie do Uniwersytetu Opolskiego Instytutu Teologiczno-Pastoralnego w Opolu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WiceprzewodniczacaRadyGlownejSzkolnictwaWyzszegoJadwigaRadomska">W art. 2 ustawy proponujemy skreślić wyrazy: "oraz technicznych". Przedłożony projekt ustawy nie przewiduje włączenia do Uniwersytetu Opolskiego Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WiceministeredukacjinarodowejKazimierzPrzybysz">Nasze stanowisko wobec projektu ustawy o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego jest pozytywne, zgadzamy się z uzasadnieniem ustawy. Powinniśmy tylko rozstrzygnąć kwestie porządkowe dotyczące zapisu ustawy.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#WiceministeredukacjinarodowejKazimierzPrzybysz">Pierwsza sprawa, to problem podmiotów tworzących nową uczelnię. My uważamy, że nowy uniwersytet powinien być jakby zwieńczeniem dorobku w zakresie szkolnictwa wyższego, nauki i techniki tego regionu. Ten dorobek jest niekwestionowany i powszechnie znany.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#WiceministeredukacjinarodowejKazimierzPrzybysz">Nie podzielam stanowiska, że uniwersytet będzie bezinwestycyjny. Przecież uczelnia musi mieć pieniądze ponieważ kształciła będzie 12 tys. studentów - tj. o 50 % więcej niż dotychczas, a więc trzeba będzie zwiększyć również o 50 % środki finansowe. A my tego w resorcie nie udźwigniemy. W projekcie budżetu na przyszły rok inwestycje w szkolnictwie wyższym zaplanowano na 280 mld zł, jest to niezbędne minimum. Żeby zakończyć rozpoczęte inwestycje potrzeba 450 mld zł. Nie bądźmy tymi optymistami, że te środki nagle się znajdą.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#WiceministeredukacjinarodowejKazimierzPrzybysz">Jeśli chodzi o datę utworzenia uniwersytetu to sądzimy, że takim terminem bezpiecznym jest 1 października 1994 r. Pozostały czas można wykorzystać na przygotowanie się do funkcjonowania uniwersytetu.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#WiceministeredukacjinarodowejKazimierzPrzybysz">Uważamy, że zapis "nauki techniczne" powinien zostać, jest dzięki temu szansa na integrację w przyszłości. Natomiast myślimy, że powinny być wyodrębnione nauki teologiczne, bo to jest odrębna dziedzina nauki.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselJanZaciura">Widzimy, że zarysowały się różnice między Radą Główną Szkolnictwa Wyższego a Ministerstwem Edukacji Narodowej dotyczące sformułowania art. 2 ustawy. Za chwilę rozpoczniemy dyskusję. Chciałbym także zwrócić uwagę na aspekt ekonomiczny, o którym mówił minister edukacji. Przecież m.in. nasza Komisja będzie rozpatrywała projekt budżetu. Jeżeli jest więc apel abyśmy szukali środków poza budżetem, to trzeba ten projekt budżetu znać.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselJanZaciura">Rozpoczynamy dyskusję, prosimy o zwięzłe uwagi i propozycje do ustawy, uzasadnień, konsekwencji ekonomicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselMarekMazurkiewicz">Chciałbym z ogromną radością odnotować pierwsze czytanie tego projektu.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PoselMarekMazurkiewicz">Nawiązując do wypowiedzi ks. bp. A. Nossola, posła referenta i ministra chciałbym przypomnieć, że inicjatywa tworzenia tego uniwersytetu jest dłuższa niż od 1988 r., na który powołujemy się w uzasadnieniu. Chcę przypomnieć, że już w połowie lat 70 powstał bardzo prężny ruch na rzecz utworzenia uniwersytetu wokół Wyższej Szkoły Pedagogicznej i władz lokalnych Opolszczyzny oraz Instytutu Śląskiego oraz Instytutu ówczesnej Akademii Papieskiej, a także filii zorganizowanych tam uczelni. Powstało też swego rodzaju konsorcjum, które chciało wspierać inicjatywę powołania Uniwersytetu Opolskiego ze środków lokalnych. Wspominam o tym dla historii i wzmocnienia tej argumentacji, chociaż już wtedy środowisko naukowe i potencjał ludzki i kulturowy były znacznie silniejsze aniżeli w innych regionach starających się o prawo stworzenia u siebie uniwersytetów. Niestety tak się wówczas stało, że inicjatywa w pełni uzasadniona przegrała z Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Szczecińskim.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PoselMarekMazurkiewicz">Wydaje się, że w tej chwili całe środowisko jest zintegrowane wokół tej inicjatywy i można przewidywać pozytywne zakończenie sprawy.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PoselMarekMazurkiewicz">Chciałbym także wyrazić satysfakcję, że w przeciwieństwie do dawnego, starego Uniwersytetu Wrocławskiego, który mając edykt Władysława IV Jagiellończyka, czekał 150 lat na zatwierdzenie dekretem dla powołania Collegium Leopoldyjskiego w 1701 r., ponieważ istniała kolizja interesów pomiędzy Jagiellonką a Karoliną Pruską, tutaj oczekiwanie trwa niewiele ponad 15 lat. Mam nadzieję, że będziemy mogli odnotować w nowym roku akademickim otwarcie tej uczelni - w nowym kształcie i zintegrowanej postaci.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselJanZaciura">Rozumiem, że w Komisji Ustawodawczej projekt uzyskałby dużą przychylność, gdyby tam trafił.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselLudwikTurko">Popieram inicjatywę powołania Uniwersytetu Opolskiego. Nie chcę powtarzać argumentów, jakie w tej sprawie zgłoszono. Nie chcę zabierać również głosu w sprawach szczegółowych, dotyczących struktury wydziałów i kierunków. Tym powinna zająć się Rada Główna Szkolnictwa Wyższego.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PoselLudwikTurko">Natomiast chcę wyrazić swoje ubolewanie, że utworzenie uniwersytetu nie stało się podstawą do całkowitej integracji środowiska naukowego. Dlaczego pozostaje poza uniwersytetem Instytut Śląski? Olbrzymią szansą dla nowego uniwersytetu dotychczas nie istniejącego w Polsce byłoby włączenie Wyższej Szkoły Inżynierskiej w jego struktury.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PoselLudwikTurko">Jako Komisja, popierając pomysł powołania Uniwersytetu Opolskiego, powinniśmy zadbać o właściwe warunki jego rozwoju. Nie mogę się zgodzić z filozofią zaprezentowaną przez posła sprawozdawcę, że tworzymy uniwersytet bezinwestycyjny. Przecież sprawa nie polega na zmianie jednego szyldu na drugi. Tworzymy nową jednostkę, która musi mieć nowe zaplecze ludzkie i materialne. Owa bezinwestycyjność nie wytrzymuje konfrontacji z faktami, jeżeli weźmiemy pod uwagę okoliczności powołania uniwersytetu. Przecież dochodzą nowi studenci z Instytutu Pastoralno-Teologicznego /500 osób/ oraz osoby, które stają się studentami i pracownikami uniwersytetu, co zwiększa odpowiednio kwotę kosztów budżetowych. Przykładowo na Uniwersytecie Wrocławskim na 1 studenta wydaje się rocznie 5,5 mln zł /chodzi o utrzymanie - pomoc materialną, akademiki, stołówki/ w Opolu jest podobnie. A więc mamy już kwotę 2,5 mld zł do wydania. Dodajmy do tego wydatki na ochronę zdrowia i inne.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PoselLudwikTurko">Nie mówię tego dlatego, że jestem przeciwny powołaniu uniwersytetu - wprost przeciwnie. Ale na pewno jestem przeciw kreowaniu fikcji. Nowy uniwersytet to jest dodatkowe obciążenie budżetu i my jako Komisja musimy zwrócić na to uwagę. Poza tym nowa uczelnia powinna mieć wydzielone środki na nowe etaty celem ściągnięcia nowych pracowników.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PoselLudwikTurko">Nieodłącznym elementem tej ustawy byłoby wyodrębnienie funduszu rozwojowego uniwersytetu. Bo jeśli włożymy wszystko do wspólnego worka, tj. Ministerstwa Edukacji Narodowej, to powstanie raczej twór rachityczny. Podam przykład Uniwersytetu Szczecińskiego, który miał trudności z narodzinami. Nie mogę się zgodzić z wypowiedzią pana wiceministra, który apelował o środki pozabudżetowe. To muszą być środki budżetowe - nie ma innej możliwości finansowania państwowej uczelni w sensowny sposób.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejLipski">Stwierdzam, że nie widzę pod tym projektem ustawy swojego nazwiska, tymczasem jestem gorącym zwolennikiem powstania Uniwersytetu Opolskiego. Jestem osobiście związany z tamtejszym środowiskiem naukowym. Znam doskonale i cenię sobie pana prof. Seredyka - znakomitego specjalistę ds. parlamentaryzmu.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PoselAndrzejLipski">Słyszeliśmy argumenty dotyczące zwiększenia wydatków z uwagi na dwukrotny wzrost studentów - z 6 tys. do 12 tys. osób. Proszę państwa, ale w uzasadnieniu projektu jest napisane, że uniwersytet ma kształcić 10 do 12 tys. studentów docelowo, a nie już w przyszłym roku. Na razie bazę dla akademików mamy. Nie rozumiem dlaczego mamy ściągać pracowników naukowych. Z uzasadnienia wnioskodawców prezentujących ideę powołania uniwersytetu wynika inny problem - pracownicy uciekają z uczelni opolskich do innych uniwersytetów.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PoselAndrzejLipski">Mój przedmówca powiedział także, że musi być fundusz rozwojowy, bo inaczej powstanie twór rachityczny. Ja pracuję w Uniwersytecie Warszawskim i jaki tam fundusz rozwojowy byłby potrzebny, to tylko my wiemy. Właściwie można powiedzieć, że wszystkie nasze uniwersytety są tworami rachitycznymi. Ja gorąco popieram pana ministra, że 1 października byłby idealnym terminem, bo to jest początek roku akademickiego.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PoselAndrzejLipski">W sprawie innowacji w art. 2 zgadzam się z panią J. Radomską. Jednak humanistyka to jest szersza definicja niż teologia. Ja bym napisał tak: "prowadzenie badań naukowych w zakresie nauk humanistycznych, teologicznych, ekonomicznych...". Nie wykreślałbym jednak nauk technicznych, bo w ten sposób zakłada się kaganiec - niech uniwersytet też się rozwija.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PoselAndrzejLipski">Reasumując wydaje mi się, że ten projekt jest legislacyjnie absolutnie przygotowany, a te drobne poprawki, o których tutaj mówimy można śmiało rozstrzygnąć na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselJanZaciura">Od członka Komisji posła K. Dołowego wpłynął list z przeprosinami, że nie może uczestniczyć w naszym posiedzeniu. List zawiera stanowisko posła wobec projektu ustawy o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego. Pan poseł sugeruje, że najpierw powinno się zapisać, ustalić jasne kryteria, jakie powinny spełniać uniwersytety, a dopiero potem je tworzyć. Zdaniem posła K. Dołowego takie minimalne wymogi pod względem obsady kadrowej spełnia WSP w Opolu, jest tam odpowiednia liczba profesorów i doktorów habilitowanych. Niemniej jednak potrzebny jest zapis o kryteriach dla uniwersytetów.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Z entuzjazmem przyjmuję projekt ustawy o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego. Niemniej jednak chciałabym zgłosić do projektu dwie uwagi.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Po pierwsze nie zgadzam się z panią prof. J. Radomską, która proponuje wykreślić w art. 2 ustawy wyrazy "oraz technicznych". Otóż może przecież i tak się zdarzyć, że w uniwersytecie będziemy chcieli stworzyć takie kierunki jak: podstawowe problemy techniki, fizykę techniczną, matematykę stosowaną. Wtedy powstaje problem, czy to jest matematyczno-przyrodnicze, czy już techniczne. A więc byłby to pewnego rodzaju gorset, prowadzący w niedalekiej przyszłości do nowelizacji ustawy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Po drugie - pan wiceminister K. Przybysz wyraził niepokój, że utworzenie Uniwersytetu Opolskiego spowoduje uszczuplenie środków budżetowych i apelował o ewentualne środki pozabudżetowe. Mam uprzejmą prośbę do biskupa A. Nossola, aby przybliżył nam możliwości płynące z utworzonej przez niego fundacji na rzecz uniwersytetu. Być może są tam jakieś środki, które wsparłyby środki budżetowe, które oczywiście też muszą się znaleźć na rzecz tej potrzebnej inicjatywy.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselJerzyZdrada">Jestem zwolennikiem wszelkich działań integracyjnych. W innych środowiskach trzeba też stworzyć takie uczelnie wyższe, których status byłby niepodważalny. Powstanie Uniwersytetu Opolskiego jest bardzo ważnym czynnikiem społecznym i politycznym dla tego regionu, wynikającym z potrzeb zarówno społecznych jak i kulturowych. Współczynnik skolaryzacji na Opolszczyźnie jest wyjątkowo niski, bo wynosi 6 %, podczas gdy na terenie Polski wynosi on 10 %, a w Europie 20 %. Wyższa Szkoła Pedagogiczna ma kierunki nienauczycielskie, wzrosła ostatnio o kilkanaście procent kadra doktorów habilitowanych. Poseł K. Dołowy mówi, że Wyższa Szkoła Pedagogiczna ma trzy instytuty, które mają kategorię "B" - psychologię, historię i polonistykę. Kierunek działań integracyjnych wynika z dwóch elementów na przyszłym uniwersytecie - istnienia wydziału teologicznego oraz nauk technicznych.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselJerzyZdrada">Szkoda, że Wyższa Szkoła Inżynierska nie przystępuje do tej integracji. W każdym razie ja nie wykreślałbym nauk technicznych z art. 2 projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselJerzyZdrada">Mówimy tutaj o różnych czynnikach uniemożliwiających integrację, mając na myśli przede wszystkim algorytmy finansowe. Przecież wydziały mogą być odpowiednio finansowane - istnieje tylko potrzeba stworzenia opracowań w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselJerzyZdrada">Jeśli chodzi o Uniwersytet Jagielloński, to w jego poparciu dla idei utworzenia Uniwersytetu Opolskiego wyrażono też żal z powodu wycofania się z integracji Wyższej Szkoły Inżynierskiej.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselJerzyZdrada">Mam przy sobie pismo rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, który deklaruje pomoc Uniwersytetowi Opolskiemu, gdy tylko uczelnia zwróci się o nią bezpośrednio.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselJerzyZdrada">W zapisie o dacie utworzenia uniwersytetu można podać dzień 1 października. Niemniej jednak trzeba wyraźnie powiedzieć w ustawie, że wcześniej - w czerwcu nastąpi nabór nie do Wyższej Szkoły Pedagogicznej, lecz nowego Uniwersytetu Opolskiego.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselJerzyZdrada">Jeżeli mówimy o działaniach integracyjnych, to jest to rozwiązanie z różnych względów korzystne dla środowiska. Tutaj opinia Ministerstwa Edukacji Narodowej ma określić, co z proceduralnego, finansowego punktu widzenia będzie lepsze. Musimy wiedzieć od którego momentu będzie funkcjonowała administracja.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PoselJerzyZdrada">Jeśli chodzi o zapis art. 2 ustawy, to jestem za wpisaniem wśród nauk na pierwszym miejscu teologii, a nie nauk humanistycznych. Taka bowiem jest tradycja uniwersytecka.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PoselJerzyZdrada">W sprawie działania fundacji na rzecz utworzenia uniwersytetu prosiłbym o przedstawienie jakichś bliższych danych.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PoselJerzyZdrada">Powiedziane jest również, że mogą w tym partycypować budżety gmin. Są na tej sali przedstawiciele władz lokalnych, którzy być może zechcą coś na ten temat powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PoselJerzyZdrada">W zapisie ustawowym mówi się, że część kosztów związanych z utworzeniem uczelni weźmie na siebie kościół. Jest to pewna gwarancja.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselZygmuntCybulski">Muszę powiedzieć, że z ogromną radością oczekujemy powstania Uniwersytetu Opolskiego.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselZygmuntCybulski">Podzielam zdanie, że Instytut Śląski, któremu najbliżej do tego typu uczelni powinien tam znaleźć się nieodzownie. Jestem za tym, aby znalazł się w ustawie zapis o studiach technicznych. Środowisko nie ma innego wyjścia - albo się zintegruje, albo stworzą się dwa ośrodki studiów technicznych. Jeżeli dotychczas nie doszło do integracji z Wyższą Szkołą Inżynierską, to jest w ustawie potrzebny zapis o studiach technicznych.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PoselZygmuntCybulski">Statystyczny wiek polskiego profesora jest urągająco wysoki, co wcale nie znaczy, że Uniwersytet Opolski będzie miał na dzisiaj za starą kadrę. Jestem przekonany, że ten uniwersytet dzięki różnym, sprzyjającym warunkom kształcenia, szybko dorobi się zmiany pokoleniowej wśród uczonych, jak to się dzieje obecnie na innych uczelniach.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PoselZygmuntCybulski">Jeśli chodzi o sprawę pozyskiwania kadry z zewnątrz, to muszę państwa uspokoić, że w tym kierunku środowiska potrafią zrobić bardzo dużo. Ale chciałbym usłyszeć odpowiedź środowiska opolskiego, czy pomyślało ono o mieszkaniach dla kadry uniwersytetu, dla profesorów. Jeżeli nie, to w ogóle nie mamy o czym mówić. A na co będzie przeznaczony fundusz rozwoju uczelni, czy fundusz organizacyjny.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PoselZygmuntCybulski">Chciałbym jeszcze zająć stanowisko wobec problemu, czy utworzenie uniwersytetu będzie miało charakter bezinwestycyjny, czy też inwestycyjny. Ja uważam, że na dziś inwestycje będą niewielkie. Natomiast będziemy je rozwijać w przyszłości ze środków, które się pozyska. Uniwersytet Opolski śmiało możemy tworzyć ze stanu faktycznego, jaki tam ma miejsce.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PoselZygmuntCybulski">Koniecznie trzeba wpisać teologię do zestawu nauk - tak jest w większości uniwersytetów na całym świecie. Niech to więc będzie taki zaczyn współczesnego uniwersytetu w naszym kraju, czego życzę przyszłemu uniwersytetowi opolskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselIreneuszSkubis">Ja właściwie po tych głosach w dyskusji powinienem zrezygnować z zabrania głosu. Ale dotychczas dyskutowało środowisko naukowe, zainteresowane.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PoselIreneuszSkubis">Jestem ze środowiska sąsiedniego - z Częstochowy. U nas również toczy się dyskusja, już od dwóch lat wokół sprawy utworzenia uniwersytetu. Uważam, że decyzja o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego jest bardzo ważna. Myślę, że w tej sprawie istotny jest też głos człowieka, który pracuje w szkolnictwie średnim, a wcześniej studiował.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PoselIreneuszSkubis">Popieram wszystkie argumenty, jakie przemawiają za utworzeniem Uniwersytetu Opolskiego. Przemawiają do mnie sprawy regionu, który sobie na to zasłużył, kreowania polityki tworzenia uniwersytetów na terenie całego kraju, idea odpływu kadr z wyższych uczelni do biznesu, marketingu, za granicę, kwestia integracji środowiska. Ale przy tej ostatniej tezie mam pytanie do Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Dlaczego nie razem? Pozostawiam je bez komentarza.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PoselIreneuszSkubis">Pragnę przy okazji poinformować, że inicjatorem powstania uniwersytetu w Częstochowie jest właśnie uczelnia techniczna - politechnika. Z kolei nie chciałbym umniejszać roli WSP w Częstochowie, ale jej osiągnięcia nie są tak wielkie, jak to ma miejsce w przypadku WSP w Opolu. My również myślimy o stworzeniu wydziału teologicznego, przykład Opola jest dla nas wzorcem.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PoselIreneuszSkubis">Teraz chciałbym powiedzieć panu posłowi M. Mazurkiewiczowi, że mam nadzieję, iż na utworzenie uniwersytetu nie będziemy czekali 150 lat. Natomiast decyzję musimy podjąć co najmniej w ciągu 150 dni. W środowisku częstochowskim i mojego klubu poselskiego jesteśmy za podjęciem szybkiej decyzji w sprawie powołania Uniwersytetu Opolskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselTomaszNalecz">Ja oczywiście gorąco popieram wniosek o utworzenie Uniwersytetu Opolskiego, jako że moje nazwisko figuruje w grupie posłów wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselTomaszNalecz">Chcę tylko powiedzieć, że "universitas" oznacza oczywiście wspólnotę z tą jednak różnicą, że nie różnych uczelni, a pracowników. Nie rozumiem po co wywierać presję na tych, którzy chcą pracować, funkcjonować na innej uczelni. Dlaczego mamy się trzymać zasady jedno miasto - jeden uniwersytet. Jeżeli w Opolu środowiska pedagogiczne i teologiczne chcą razem funkcjonować, to bardzo dobrze. Ale nie musimy naprawdę dążyć do tego na siłę. To byłoby zabicie idei wolności w nauce, samorządności i uniwersyteckości.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PoselTomaszNalecz">Data utworzenia uczelni jest jej świętem. Dlatego nie byłoby najlepiej, gdyby decydowały o niej takie czynniki, jak np. względy administracyjne. Proponuję, aby datą utworzenia uniwersytetu był np. 3 maja, co nie przeszkadza, by sprawy administracyjne biegły wedle rozkładu i planu wygodnego dla administracji.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PoselTomaszNalecz">W art. 2 ustawy proponuję utrzymać zapis o naukach technicznych - po co ten kaganiec. Mój wniosek formalny jest taki, aby zmienić w projekcie ustawy datę założenia Uniwersytetu Opolskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WojciechWrzesinski">Chciałbym przypomnieć, że wniosek o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego został zaaprobowany przez Uniwersytet Warszawski oraz z pewnymi uwagami przez Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet Wrocławski. Tymczasem ks. bp. A. Nossol załamał ręce, że Uniwersytet Wrocławski jest przeciwny tej inicjatywie. A przecież to nieprawda. Senat Uniwersytetu Wrocławskiego jednogłośnie poparł ideę powołania Uniwersytetu Opolskiego.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WojciechWrzesinski">Zdecydował o tym ogląd infrastruktury przyszłego uniwersytetu i to jest od razu odpowiedź na pytanie dotyczące możliwości inwestycyjnych nowej uczelni. Sam oglądałem niektóre pomieszczenia i zrobiło mi się żal, że nie należą one do Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#WojciechWrzesinski">Druga sprawa jaka różni organizatorów uniwersytetu w Opolu od stanowiska w Szczecinie, to jest sprawa kształcenia kadr. O ile uniwersytet w Szczecinie i uniwersytet w Katowicach bazował na kadrze, którą trzeba było sprowadzić, o tyle w Opolu zupełnie nie ma takiej potrzeby - kadra jest kształcona na miejscu.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#WojciechWrzesinski">Są jednak pewne elementy, które zaniepokoiły mnie w wystąpieniu posła sprawozdawcy. Jeżeli inicjatywa opolska miałaby być torowaniem drogi do tworzenia innych uniwersytetów, to jest to nieporozumienie. Każdą taką sprawę trzeba rozpatrywać w sposób indywidualny - nie na płaszczyźnie emocjonalnej, ale realnej oceny sytuacji. W Opolu są potrzeby środowiska i możliwości ich zaspokojenia. Stąd Senat Uniwersytetu Wrocławskiego popiera samą inicjatywę.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#WojciechWrzesinski">Druga sprawa, która budzi wątpliwości, to program rozwoju. Jeżeli ja słyszę, że w 1994 r., czy 1995 r. mówi się o konieczności zorganizowania na Uniwersytecie Opolskim wydziału architektury, a nie mówi się o prawie gospodarczym, to jest coś nie tak. Ponieważ te zespoły, które są obecnie w Opolu nie dysponują takimi możliwościami. Jeżeli to miałaby być zapowiedź przyszłych działań związanych z Opolem, to jest to sprawa, która wymagałaby jakiegoś uważnego prześledzenia przede wszystkim przez Radę Główną, która będzie zezwalała na uruchamianie poszczególnych kierunków.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#WojciechWrzesinski">Data założenia uniwersytetu jest sprawą umowną i mało istotną. Natomiast ważne jest, aby w przyszłym roku akademickim Opole zaczęło funkcjonować jako uniwersytet.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#WojciechWrzesinski">Przedmiotem sporu była kwestia konieczności pieniędzy. Powstanie uniwersytetu to nie jest sprawa tylko zmiany szyldu. Czy się chce, czy nie jest to związane z poważnymi wydatkami. I trzeba w tej sprawie podjąć jakieś decyzje.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#WojciechWrzesinski">Mnie się wydaje, że uzasadnienie dla powołania Uniwersytetu Opolskiego nie wiąże się z całą historią, sytuacją etniczną, wpływami niemieckimi, ale ze sprawą kadry i odpowiedniej infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#WojciechWrzesinski">Była propozycja wzięcia kurateli nad tworzącym się uniwersytetem. My stanowczo to odrzuciliśmy. jeżeli tworzy się nowy uniwersytet, to jest niepoważne, aby inna uczelnia sprawowała nad nim jakąś kuratelę. Natomiast z wielką przyjemnością doprowadziliśmy do podpisania umowy o współpracy, także i w zakresie kształcenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselAdamDobronski">Reprezentuję region pod wieloma względami zbliżony do Opolszczyzny, mianowicie pochodzą z Białegostoku. Bardzo możliwe, że w niedalekiej przyszłości będziemy chcieli podjąć inicjatywę utworzenia uniwersytetu na naszym terenie. Gratuluję tych wszystkich możliwości, jakie istnieją w Opolu dla utworzenia uniwersytetu. Nam ciągle jeszcze brakuje pewnych argumentów.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselAdamDobronski">Natomiast mam uwagi do uzasadnienia ustawy powołującej Uniwersytet Opolski. Byłoby dobrze, aby znalazły się tam te bloki tematyczne, które będą indentyfikatorem naukowym tej przyszłej uczelni. Uważam, że na mapę uniwersytecką Polski trzeba wchodzić z odpowiednią wizytówką. Czy wystarczy tylko odpowiednia kadra? Czy środowisko opolskie nie mogłoby nas przekonać o tym, że posiada oryginalny program badawczy.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PoselAdamDobronski">Podobieństwo między Opolszczyzną a Białostocczyzną polega również na tym, że mamy u siebie mniejszości narodowe. My także myślimy o tym, aby dzięki uniwersytetowi doszło do współistnienia odmiennych racji, bowiem i my mamy trochę problemów ze swoimi Białorusinami. Ale powinno paść pytanie, na ile idea powołania uniwersytetu jest akceptowana przez Ślązaków? Bo to, co do nas dociera, nie napawa optymizmem.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PoselAdamDobronski">My oczywiście popieramy wniosek o utworzeniu Uniwersytetu Opolskiego i nie chcę już powtarzać tych wszystkich argumentów "za". Sam ze swej strony zazdroszczę środowisku opolskiemu, że będzie miało nową uczelnię. A tak na marginesie, jak wrócę do siebie, to podpowiem swojemu rektorowi, aby znalazł takiego nobliwego człowieka, obdarzonego autorytetem, jak jest biskup A. Nossol, który stanie na czele naszego komitetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselWladyslawMedwid">Wypadałoby, abym w tej dyskusji przedstawił grupę posłów opolskich, ponieważ ją reprezentuję. Cieszę się, że w środowisku humanistów, historyków, teologów ważne jest powiedzenie, żeby po pierwsze nie szkodzić i prawie 100 % głosów jest za utworzeniem uniwersytetu.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PoselWladyslawMedwid">Ja w środowisku opolskim żyję już ponad 45 lat i wiem, co nam jest potrzebne i co możemy, co nas może konsolidować oraz na co nas stać. Potrzeba stworzenia uniwersytetu trwa już ponad 10 lat, ale w międzyczasie funkcjonowały różne nieporozumienia, które obecnie znikają. Następuje integracja środowisk, ludzi pochodzenia niemieckiego, tarnopolskiego, rzeszowskiego, kieleckiego itp. Jesteśmy po prostu ludźmi Opolszczyzny. A więc to nie jest tylko sprawa odpowiedniej kadry, o czym wspominał rektor Uniwersytetu Wrocławskiego. Ten stan rzeczy musimy wykorzystać. Dlatego cieszę się, że mamy na naszym terenie autorytet, jakim jest biskup A. Nossol. Mamy też inne autorytety, co doprowadziło, że działamy w sposób sprzężony, jednokierunkowy. Jako nie naukowiec widzę inne przyczyny, które uniemożliwiają integrację z uniwersytetem Instytutu Śląskiego. Są to sprawy techniczne, które z czasem ulegną zmianie. Dlatego jestem za dopisaniem w projekcie ustawy nauk technicznych. Przyszłość pokaże, że problem ten zostanie rozstrzygnięty.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PoselWladyslawMedwid">Optymistycznie też patrzę na problem uruchomienia nowych kierunków. Nie mamy się czego bać, że tam się utworzy prawo gospodarcze, czy coś innego związanego z Uniwersytetem Wrocławskim. Nie będzie żadnych antagonizmów. Nie było do tej pory w Opolu ekobiologii. W tej chwili ma ona ogromną liczbę chętnych i musimy drogą konkursu wybierać studentów. Jest to w tej chwili związane z potrzebą ochrony środowiska na Opolszczyźnie. Na pewno nie będziemy antagonistą Częstochowy, uruchomimy linie pociągów i autobusów - chętni dojadą do Opola.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PoselWladyslawMedwid">Myślę, że mimo wszystko racje integracyjne, humanitarne powinny tutaj odgrywać znaczącą rolę.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PoselWladyslawMedwid">Namówię swojego przyjaciela, posła z Wrocławia, aby pewne sprawy zostały w sposób jasny poparte.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PoselWladyslawMedwid">Gorąco popieram termin utworzenia uniwersytetu, zaproponowany przez posła T. Nałęcza. Byłby on związany z terenem Opolszczyzny, jak i ze sprawami techniczno-administracyjnymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Barierą rozwoju naszego regionu jest czynnik ludzki. Nie ma takiego drugiego regionu w Polsce, gdzie zjawisko emigracji występowałoby na tak wielką skalę.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Dzięki powstaniu wydziału ekonomii i restrukturyzacji przemysłu będziemy mieli do czynienia ze zjawiskiem symbiozy nauki i potrzeb regionu.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Otrzymujemy wciąż kolejne obiekty na potrzeby uniwersytetu. Niedawno otrzymaliśmy koszary, gdzie już odbywają się zajęcia.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Jeżeli jest potrzeba przyjęcia dobrego profesora, to zostanie on przyjęty - jesteśmy na to przygotowani.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Chciałbym powiedzieć, że doskonale układa się współpraca WSP z uniwersytetami zagranicznymi - zwłaszcza czeskimi i Uniwersytetem Europejskim w Tours.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Jeśli idzie o włączenie Wyższej Szkoły Inżynierskiej do uniwersytetu to uważam, że jest to dyskusyjne - przecież nie powinno się tworzyć nowej uczelni na gruzach starej. Instytut Śląski wyraża sprzeciw wobec wchłonięcia go przez nową uczelnię. Gdyby miał się zintegrować, to tylko na zasadzie utrzymania jego tożsamości w badaniach naukowych.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Jak mniejszość niemiecka postrzega problem utworzenia Uniwersytetu Opolskiego? Chcę państwu powiedzieć, że nie jest on odpowiednią ofertą dla chcących studiować we własnym języku. Jak tylko powstaną szkoły dwujęzyczne, to absolwenci będą mogli korzystać z sieci uniwersytetów europejskich. Bowiem w Uniwersytecie Opolskim wykładowym będzie język polski, więc nie będzie możliwości studiowania w języku niemieckim.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#WojewodaopolskiRyszardZebaczynski">Nasze starania o utworzenie Uniwersytetu Opolskiego ciągle napotykały na niezrozumienie problemu. Dzisiaj stopiliśmy już bryłę lodu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JerzyPospiech">Chciałbym rozpocząć moje wystąpienie od słów podziękowania państwu za czas i życzliwość.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JerzyPospiech">W Polsce mamy 11 uniwersytetów, a zamieszkuje nasz kraj 40 mln ludzi. U sąsiadów w Niemczech, funkcjonuje 98 uniwersytetów oraz 300 innych wyższych uczelni.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#JerzyPospiech">Chciałbym powiedzieć, że względy polityczne nie są tak mało ważne na naszej ziemi, ale też nie są najistotniejszą sprawą. Natomiast względy merytoryczne, jakie przemawiają za utworzeniem Uniwersytetu Opolskiego, pozwalają na słuchanie życzliwych głosów ze środowisk naukowych.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#JerzyPospiech">Tam, gdzie powstała nasza uczelnia, nigdy nie było wyższej szkoły - ani Niemcy nie chcieli mieć uczelni, ani też Polska Ludowa.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#JerzyPospiech">Jest naszą intencją, aby do przyszłego uniwersytetu przyłączył się Instytut Teologiczno-Pastoralny. Odniesiemy w ten sposób wspólne korzyści, nie tylko naukowe, badawcze, ale i integracyjne, na poziomie etycznym, ideowym, kształcenia studentów wspólnie dla oświaty, nauki i potrzeb kulturalnych. Jestem przekonany, że przyłączenie się Instytutu Teologiczno-Pastoralnego wzbogaci wizerunek przyszłego uniwersytetu. Jego powstanie będzie ponadto zwieńczeniem naszych dotychczasowych, wspólnych działań i osiągnięć. Chcę powiedzieć, że krępuje nas garnitur szkoły pedagogicznej, utrudnia on dalszy, bardziej wszechstronny rozwój nauki.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#JerzyPospiech">Chcemy nie tylko poszerzać ofertę kształcenia, ale i możliwości bardziej uniwersalnego rozwoju. Dzisiaj cały świat zmierza do umacniania i budowy uniwersytetów. Nawet politechniki chcą przekształcać się w uniwersytety techniczne. W ogóle słowo "universus" jest nośne. Jest to także prestiż dla ośrodka i szkoły. Myślę, że niepowołanie Uniwersytetu Opolskiego dzisiaj na pewno nie będzie polską racją stanu. Uczelnia dorosła do tego faktu ze względów merytorycznych. Prosimy zatem dać nam możliwości.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#JerzyPospiech">Prosilibyśmy bardzo Komisję o niewykreślanie nauk technicznych. Chcemy bowiem mieć inżynierę środowiska. Uniwersytet nie powinien być z góry krępowany przepisami.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#JerzyPospiech">Nie wyciągamy rąk po dodatkowy budżet, choć chcielibyśmy być od początku silnym uniwersytetem. W rządzie pani premier H. Suchockiej była rozpatrywana sprawa Uniwersytetu Opolskiego. Niestety, upadła ze względów finansowych, bowiem namówiono nas, abyśmy stworzyli dodatkowy plan inwestycyjny. Ale my dalej uważamy, że wystarczy nam na razie to, co otrzymuje WSP.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#JerzyPospiech">Jeśli idzie o termin powstania uniwersytetu, to nie jest najważniejsza sprawa, najistotniejsza jest dla nas ustawa. Nasza fundacja pragnęła prowadzić działalność gospodarczą. Wpadliśmy na pomysł produkcji tablic rejestracyjnych dla całej Polski. Niestety, jednak zablokowano nam tę inicjatywę. Teraz zakłady pracy na Śląsku Opolskim gromadzą w fundacji pieniądze.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#JerzyPospiech">Chcę uspokoić Komisję, że nasza uczelnia jako jedna z nielicznych w kraju nie ma długów, wręcz przeciwnie - posiada oszczędności, które zamierzamy wykorzystać na inwestycje, to też nie są nam potrzebne środki z ministerstwa.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#JerzyPospiech">Być może Senat trochę się pospieszył z propozycjami uruchomienia nowych kierunków, ale Rada Główna będzie kontrolować te sprawy. Przecież nie będziemy występować o zgodę bez spełnienia podstawowych warunków. Chciałbym państwu powiedzieć, że mamy na piśmie akces 8 profesorów - architektów, którzy z chwilą powstania uniwersytetu chcieliby u nas zbudować architekturę środowiskową.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#JerzyPospiech">Chcę zapewnić, że nie mamy zamiaru stworzyć kalekiego uniwersytetu. Z bardzo dobrej uczelni pedagogicznej powstanie regionalny, nieduży uniwersytet. będzie on zapewne borykał się z jakimiś problemami, ale który z uniwersytetów w Polsce nie miał trudności. Bardzo prosimy zatem o dalszą życzliwość i przychylną decyzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PiotrWach">Pan poseł J. Wiatr mówił o eksperymencie związanym z powołaniem na uniwersytecie wydziału teologicznego. Gdyby do tego jeszcze dołączyć uczelnię techniczną, to powstałby eksperyment podwójny - bardzo trudny i właściwie przekraczający możliwości nowo powstałej jednostki. Jednak różnice w finansowaniu i zarządzaniu politechniką znacznie różnią się od uniwersyteckich. Dlatego nie ma co na razie propagować takiego eksperymentu. Sprawy finansów odgrywają tutaj dość znaczną rolę. Każdy kierunek studiów w Polsce jest praktycznie inaczej finansowany. W zależności od tego, co student studiuje przeznacza się na niego inną kwotę. Problem też polega na zarządzaniu, czy w ogóle włączaniu jednostek o różnej wielkości. Otóż jak powstaje samodzielna jednostka, w której stosunek pracowników, czy wielkości jest dwa do jednego, to powstają z tego tytułu same problemy.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PiotrWach">W wyborach zupełnie otwartych stosunek zarządu /czyli rektorów lub senatu/ może się podzielić nie w stosunku dwa do jednego, ale zupełnie inaczej. Włączanie uczelni technicznych do uniwersytetów jest może dobre, ale musi to być zrobione na szerszą skalę, a nie egzemplarycznie - jak w przypadku Opola. Cała sprawa wymaga głębszego przemyślenia - zarówno od strony zarządzania, jak i finansów.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PiotrWach">Tradycja kształcenia inżynierów w politechnikach jest uzasadniona i może być podtrzymana bez żadnej szkoły, jakkolwiek stopniowe, z biegiem czasu, włączenie kierunków technicznych do uniwersytetów też może być pożyteczne.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PiotrWach">Chcę powiedzieć, że naszą ambicją jest przekształcenie się w politechnikę, o co z czasem będziemy występować. Reprezentuję niewielką uczelnię techniczną o wyraźnym dorobku. Pragnę dodać, że generalnie uczelnie techniczne w Polsce mają już akredytację międzynarodową. W wyniku wizytacji Wyższa Szkoła Inżynierska znalazła się w rejestrze Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Inżynierskich. W rezultacie tego nasi absolwenci będą uzyskiwali tytuł euroinżyniera. Jesteśmy jednostką, która ma szanse rozwojowe. W tej chwili mamy 3 tys. studentów na 7 kierunkach studiów. Ostatnio zwiększyliśmy bazę materialną.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PiotrWach">Rada Główny Szkolnictwa Wyższego ma rację, żeby skreślić w ustawie zapis "technicznych". Zaraz wyjaśnię dlaczego. Otóż w projekcie ustawy pisze się: "Podstawowym kierunkiem działalności Uniwersytetu jest kształcenie kadr oraz prowadzenie badań naukowych w zakresie nauk... oraz technicznych". To nie jest podstawowym kierunkiem działalności. Można różne kierunki otwierać na uniwersytetach, czy gdziekolwiek, ale żaden uniwersytet nie ma jako podstawowego kierunku działalności prowadzenia badań naukowych w zakresie nauk technicznych. Dlatego pozostawienie takiego zapisu mogłoby jedynie być odczytane jako wywieranie nacisku na Wyższą Szkołę Inżynierską. Sprawa jest trudna, ale powinna dojrzewać w inny sposób. Trudno zaprzeczyć racji łączenia na przyszłość. Jednak zdecydowanie prosiłbym szanownych posłów o odrzucenie tego zapisu w ustawie, ponieważ byłby to jednak element wspomnianego nacisku. Natomiast gdyby to był element konkurencji, to zgoda. W końcu budujemy gospodarkę rynkową.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#PiotrWach">Na zakończenie chciałbym jeszcze powiedzieć, że popieram ustawę o powołaniu Uniwersytetu Opolskiego. Zresztą dał temu wyraz w uchwale senat naszej uczelni. Natomiast mam zastrzeżenia do zapisu "technicznych", bo to nie jest podstawowy kierunek działania, aczkolwiek nie jest to sprawa najbardziej zasadnicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#StanislawWiergus">Chcę przy tej okazji zgłosić ze strony mojej uczelni daleko idącą pomoc, jeśli tylko okaże się potrzebna. Nie chodzi tutaj o pomoc w postaci kurateli, ale współpracy.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#StanislawWiergus">Najczęściej zgadzam się z tym, co pan rektor W. Wrzesiński mówił. Nie zgadzam się jedynie z tym, gdy stwierdził, że uzasadnieniem powołania Uniwersytetu Opolskiego nie jest czynnik integracyjny. Nie chodzi nam tutaj o polonizację tego regionu, w powrót do wpaniałej tradycji I Rzeczypospolitej. Była to tradycja tolerancji, gdzie wszyscy, bez względu na narodowość i wyznanie mogli się czuć jak u siebie w domu.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#StanislawWiergus">Ważne jest też powołanie Uniwersytetu Opolskiego również z innych względów. Otóż żadna instytucja pedagogiczna nie kształci młodego człowieka tak dobrze pod względem formalnym. Materializm dydaktyczny polega na tym, aby wbić maksymalną ilość wiadomości encyklopedycznych. Natomiast formalizm praktyczny polega na tym, aby umysł człowieka tak kształtować i uelastycznić, by dawał on sobie radę w najbardziej intelektualnie trudnych sytuacjach.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#StanislawWiergus">Uniwersytet skupia wiele kierunków i ma szanse dania takiego formalnego wykształcenia. My często za bardzo zwracamy uwagę na to, jaki ktoś ukończył kierunek. Tymczasem ludzie, którzy skończyli klasykę zostają ministrami finansów i robią to wspaniale, bo są dobrze przygotowani od strony formalnej. Tylko uniwersytet daje takie możliwości.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#StanislawWiergus">Najważniejszym problemem, przed którym stoi nasz naród jest problem mentalności. Właśnie w tym względzie społeczeństwo poniosło olbrzymie straty przez dziesiątki minionych lat. Jakakolwiek reforma musi się zacząć od reformy świadomości. U podstaw wszystkich kryzysów - ekonomicznych społecznych, politycznych - tkwi zawsze jakiś kryzys świadomości, moralny.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#StanislawWiergus">Włączenie wydziału teologicznego do uniwersytetu nie będzie eksperymentem, bo to jest powrót do wspaniałej tradycji. Postęp bowiem nie polega na czymś nowym, jest to coś lepszego.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#StanislawWiergus">jestem pełen uznania dla słów, jakie wypowiedział pan poseł J. Wiatr na ten temat - mówiąc właśnie o tradycji europejskiej. Sądzę, że wydział teologiczny odegra dużą rolę w kształtowaniu nowej mentalności w społeczeństwie polskim.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrezydentOpolaJacekKucharzewski">Opolszczyzna jako region wymaga dowartościowania, które powinno się przejawić w uznaniu jej roli gospodarczej, politycznej i kulturalnej dla całego kraju. Decyzja o utworzeniu uniwersytetu jest właśnie wyrazem uznania państwa dla naszego środowiska. Kiedyś uniwersytety europejskie były znane ze swoich miast. Dopiero później miasta znano z ich uniwersytetów. Opole również było znane jako miasto uniwersyteckie. Długoletnie oczekiwanie na utworzenie Uniwersytetu Opolskiego nie było okresem bezproduktywnym. Wyższa Szkoła Pedagogiczna przygotowała się do rozszerzenia potencjału naukowego, zwiększyła też swoją bazę materialną.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrezydentOpolaJacekKucharzewski">Myślę, że władze samorządowe miasta będą sprzyjać i pomagać w sytuacjach, które będą tego wymagały. Mówię o tym dlatego, ponieważ jesteśmy w trakcie przebudowy państwa. Samorząd ma problem przejęcia szkół podstawowych i średnich, które wymagają dofinansowania. Akceptacja idei Uniwersytetu Opolskiego i pozytywna opinia Komisji w sprawie powołania uczelni powinna gwarantować jej godziwe finansowanie. Nie może być tak, że ten uniwersytet będzie kołatał na wszystkie strony o pieniądze. Natomiast Sejm, jako najwyższa władza ustawodawcza powinien tak zarządzić budżetem, aby każdy uniwersytet w Polsce miał pieniądze na naukę, a studenci mogli spokojnie studiować. Chciałbym zresztą odwołać się do expose wygłoszone przez pana premiera W. Pawlaka, który powiedział, że ten rząd będzie inwestował w naukę.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwCentralnymUrzedziePlanowaniaMariaLubera">W interesie Opolszczyzny leży silny Uniwersytet Opolski, dlatego potrzebne jest wsparcie. Cieszy mnie bardzo deklaracja biskupa S. Wiergusa, który obiecał współpracę z Uniwersytetem Opolskim. Natomiast samo przemianowanie Wyższej Szkoły Pedagogicznej na uniwersytet nie załatwi problemu, choćby wyjazdów za granicę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselJanZaciura">Wysłuchajmy jeszcze opinii przedstawicielki Biura Legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuIwonaReykowska">Redakcja art. 3 ust. 3 jest niejasna i niezgodna ze stosowaną techniką legislacyjną. Starając się uwzględnić cele inicjatorów, przygotowałam następujące sformułowanie: "Minister edukacji narodowej w porozumieniu z biskupem opolskim określi w drodze rozporządzenia zasady współpracy w zakresie nadzoru, o którym mowa w ust. 1 i 2, nad wydziałem teologicznym".</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselJanZaciura">Macie państwo przed sobą tekst ustawy. Ten element nie pojawił się w dyskusji, jakoś nikt go nie zauważył. Musimy jako Komisja, dostać te teksty dobrze opracowane na piśmie, abyśmy nie popełnili jakiegoś błędu, który wyniknąć może z pośpiechu. Chciałbym, aby strona rządowa uzgodniła z Komisją jednoznaczne stanowisko w tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKSIwonaReykowska">Nie będę się upierała przy zaproponowanej przeze mnie redakcji. Natomiast prosiłabym stronę rządową o nową redakcję, która nie będzie tak precedensowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Koncepcja pani I. Reykowskiej jest zupełnie na miejscu.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PoselJanZaciura">Wprawdzie nie jest to projekt rządowy lecz poselski, niemniej jednak strona rządowa jest zobowiązana do wyrażenia swojego stanowiska na piśmie, jeśli Biuro Legislacyjne proponuje określone zmiany redakcyjne.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PoselJanZaciura">Chcielibyśmy również osiągnąć consensus ze stanowiskiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Ktoś może powiedzieć, że to jest spór o jeden wyraz - chodzi o wyraz "oraz". Ale jest to jednak sprawa istotna.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselJerzyWiatr">Myślę, że nasza dzisiejsza dyskusja wykazała poparcie dla samego projektu, za co w imieniu wnioskodawców serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselJerzyWiatr">Przy okazji odczytania listu posła K. Dołowego chciałbym sprostować pewne informacje. Otóż rzeczywiście z każdym rokiem wszyscy zbliżamy się do emerytury. Ale jeżeli chodzi o grono kadry przyszłego uniwersytetu w Opolu, to jedynie 12 osób z niego przejdzie na emeryturę przed 2000 r., z tego tylko 2 osoby przejdą w ciągu najbliższych 3 lat, natomiast 24 osoby spośród profesorów i doktorów habilitowanych urodzone są po 1943 r. Wydaje się więc, że z punktu widzenia wieku nie jest to środowisko starsze niż inne środowiska naukowe w kraju.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PoselJerzyWiatr">Jest oczywiste, że rozstrzyganie kwestii finansowych nie może odbywać się wycinkowo, tzn. odrębnie dla Uniwersytetu Opolskiego i innych uniwersytetów. Przewidywany wzrost kosztów nieinwestycyjnych ściąganych poprzez dotacje jest niewielki. Według szacunków wnioskodawców wynosi on poniżej 5 mld zł, a według ministerstwa - ok. 8 mld zł. Nie są to wielkie sumy. W najbliższym czasie nie ma potrzeby inwestowania, co oczywiście nie oznacza, że sytuacja zmieni się w dalszej przyszłości. Ale tymi sprawami nie zajmujemy się obecnie.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PoselJerzyWiatr">Ponieważ jest to projekt poselski, a nie rządowy, chciałbym powiedzieć, że w art. 3 pkt 3 redakcja zaproponowana przez przedstawicielkę Biura Legislacyjnego odpowiada intencji wniosku. Dlatego nie mam nic przeciwko temu, aby zostało to w ten sposób sformułowane.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#PoselJerzyWiatr">Jeżeli chodzi o datę utworzenia Uniwersytetu Opolskiego, to można ten problem rozwiązać następująco. Albo nie umieszczać żadnej daty w ustawie, albo jakąś umieścić. Jest to rozważenia propozycja posła T. Nałęcza, który mówił o 3 maja.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#PoselJerzyWiatr">Dla obowiązku tylko deklarowałem wcześniej stanowisko Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego dotyczące kierunku nauk technicznych. Wydaje się, że nie ma konieczności przychylenia się do zastrzeżenia Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Po tej dyskusji będziemy podtrzymywali, żeby nauki techniczne znalazły się w wykazie dyscyplin, w których uniwersytet prowadziłby badania, obok oczywiście nauk teologicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselJanZaciura">Zakończyliśmy w ten sposób dyskusję w ramach pierwszego czytania projektu ustawy. Chciałbym jeszcze przypomnieć, że zgodnie z art. 37 regulaminu Sejmu projekty ustaw kierowane są do właściwych komisji. Proponowałbym, aby teraz powołać podkomisję. Różnice w naszej dyskusji nie były tak znaczne. Myślę, że w związku z tym uda się uzyskać consensus między stronami, a tym samym dość szybko zakończyć prace w podkomisji. Proponuję państwu następujący 9-osoby skład podkomisji. Są to posłowie: K. Dołowy, A. Lipski, K. Łybacka, T. Nałęcz, L. Turko i J. Zdrada.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PoselDorotaDancewicz">Ja proponuję posła J. Wiatra, skoro jest posłem referentem.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PoselJanZaciura">Ale pan poseł J. Wiatr nie jest członkiem naszej Komisji. Będzie jednak zapraszany na posiedzenia podkomisji.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PoselJanZaciura">Nie słyszę głosu sprzeciwu co do składu osobowego podkomisji. Bardzo prosimy wszystkich posłów z podkomisji o możliwe przyspieszenie prac.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PoselJanZaciura">Na zakończenie chciałbym powiedzieć, że nasza dyskusja była bardzo owocna - dotyczyła bowiem nie tylko Uniwersytetu Opolskiego, ale w ogóle kreowania placówek typu uniwersyteckiego.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PoselJanZaciura">Chciałbym zadeklarować w imieniu prezydium Komisji, że będziemy bardzo pytali ministra edukacji narodowej, w trakcie prac nad projektem, na ile będzie dowartościowywał, zmieniał te algorytmy w ramach traktowania poszczególnych szkół wyższych. Będziemy pytali o możliwości realizacji oczekiwań ekonomicznych uniwersytetów.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PoselJanZaciura">Dodam od siebie, że spodziewałem się od władz Opola większych deklaracji, a nie tylko przekazania samych koszar na użytek przyszłej uczelni. Apelowalibyśmy do państwa o wsparcie w postaci czystej gotówki. Chcielibyśmy, żeby Uniwersytet Opolski rzeczywiście nie był uczelnią rachityczną, ale też by nie wystawał pod bramami Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Edukacji Narodowej po te grosze, bo to byłoby zbyt upokarzające.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PoselJanZaciura">Na tym zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>