PPC / ppc

text_structure.xml 636 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Ryszard Terlecki i Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ElżbietaWitek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ElżbietaWitek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Marcina Duszka, Konrada Frysztaka, Martę Kubiak i Karolinę Pawliczak.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Marta Kubiak i Marcin Duszek.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ElżbietaWitek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marta Kubiak i Karolina Pawliczak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ElżbietaWitek">Protokół 71. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ElżbietaWitek">Wysoka Izbo! 27 stycznia br. zmarł Aleksander Krawczuk — profesor nauk humanistycznych, w latach 1986–1989 minister kultury i sztuki, poseł na Sejm I i II kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ElżbietaWitek">29 stycznia zmarł Piotr Waśko — działacz samorządowy, poseł na Sejm VI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ElżbietaWitek">Uczcijmy ich pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech odpoczywają w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Posłowie: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ElżbietaWitek">Przy okazji witam serdecznie górników obecnych na galerii, świadków wydarzeń z 2015 r. i uczestników otwarcia wystawy „Luty 2015”, z Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA. Witamy państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ElżbietaWitek">Na 71. posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowania nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2952.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ElżbietaWitek">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw;</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o obligacjach, ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ElżbietaWitek">Projekty to odpowiednio druki nr 2990 i 2992.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące pierwsze czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ElżbietaWitek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdanie to druk nr 2998.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2962.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ElżbietaWitek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdania o projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ElżbietaWitek">— w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika,</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ElżbietaWitek">— dotyczących upamiętnienia 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to druki nr 2997 i 2996.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach na sprawozdaniami komisji o projektach uchwał rocznicowych.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach na pozostałymi punktami porządku dziennego wymagającymi dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie efektów programów rządowych dedykowanych wspieraniu samorządów w realizacji zadań na rzecz rodzin, seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#ElżbietaWitek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia Sejmu rozpatrywane będą zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#ElżbietaWitek">Informacja w tej sprawie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#ElżbietaWitek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, czy można prosić państwa o to, żeby przyciszyć jednak rozmowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarcinDuszek">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MarcinDuszek">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Obrony Narodowej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MarcinDuszek">— Etyki Poselskiej — godz.10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MarcinDuszek">— Zdrowia — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MarcinDuszek">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MarcinDuszek">— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MarcinDuszek">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MarcinDuszek">— Administracji Spraw Wewnętrznych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MarcinDuszek">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MarcinDuszek">— Finansów Publicznych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MarcinDuszek">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MarcinDuszek">— Spraw Zagranicznych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MarcinDuszek">— Infrastruktury — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MarcinDuszek">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wspólnie z Komisją Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#MarcinDuszek">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#MarcinDuszek">— Infrastruktury — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#MarcinDuszek">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#MarcinDuszek">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#MarcinDuszek">— Polityki Społecznej i Rodziny wspólnie z Komisją Zdrowia — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#MarcinDuszek">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#MarcinDuszek">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#MarcinDuszek">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#MarcinDuszek">— Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#MarcinDuszek">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#MarcinDuszek">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#MarcinDuszek">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#MarcinDuszek">— Polityki Senioralnej — godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#MarcinDuszek">Szanowni Państwo! W imieniu prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karola Nawrockiego zapraszamy na pokaz filmu „Czarny sufit”. Jest to pierwszy w historii film fabularny ukazujący postać Józefa Mackiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy XX w.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#MarcinDuszek">Akcja filmu jest zapisem rozmowy z jego wieloletnim znajomym korespondencyjnym Jerzym Giedroyciem na temat ówczesnej sytuacji międzynarodowej oraz istoty systemu komunistycznego. Pokaz filmu odbędzie się 7 lutego o godz. 19 w sali im. Jacka Kuronia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ElżbietaWitek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pani poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oto wniosek o wotum nieufności wobec ministra Przemysława Czarnka. To wniosek o odwołanie człowieka, który zabiera dzieciom, żeby dać kolegom, który nauczycielom każe tyrać za najniższą krajową, ale pierwszej lepszej fundacji kumpla z partii albo parafii kupuje willę w centrum Warszawy. Willa+ to zalegalizowane złodziejstwo, to gorzej niż kradzież, bo złodziej, kiedy kradnie, wie, że może go za to spotkać kara. Czarnek czuje się bezkarny. Pyta, o co nam chodzi. Nam, panie ministrze, chodzi o dzieci, na których szkolne posiłki nie ma pan pieniędzy, o nauczycieli na płacy minimalnej, o rodziców, którzy uczciwie płacą podatki i dziś widzą, na co wydaje pan ich pieniądze. O Polskę nam chodzi, panie ministrze, i o polską szkołę, którą pan niszczy, grabi i traktuje jak prywatny folwark. Dość tego.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Składam wniosek o przerwę, w czasie której każdy przyzwoity poseł i posłanka będą mieli szansę podpisać się pod wnioskiem o odwołanie Przemysława Czarnka z funkcji ministra edukacji i nauki.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaWitek">Ponieważ padł wniosek o przerwę, przegłosujemy ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 436 posłów. 207 — za, 227 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pani poseł Krystyna Szumilas z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nowy program pana ministra Czarnka: willa dla każdego związanego z PiS.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#KrystynaSzumilas">5 mln zł mogły dostać organizacje, w których władzach jest europoseł PiS, człowiek z Kancelarii Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Zamykają i kradną…)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#KrystynaSzumilas">Jak możecie spojrzeć w oczy ludziom, którzy dzisiaj płacą wysokie czynsze? Jak możecie spojrzeć w oczy nauczycielom, którzy zarabiają minimalną pensję? A wy rozdajecie pieniądze, rozdrapujecie resztę pieniędzy na wille dla swoich.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#KrystynaSzumilas">Żądamy wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#KrystynaSzumilas">Panie Premierze! Nie audyt, ale kontrola w ministerstwie edukacji…</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Co premier może…)</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#KrystynaSzumilas">…zabezpieczenie dokumentów przed mataczeniem, pokazanie ludziom, jak naprawdę wyglądał ten proceder rozdawania willi.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#komentarz">(Głos z sali: To wy rozdajecie.)</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#KrystynaSzumilas">Złożyliśmy wniosek do prokuratury, złożyliśmy wniosek do NIK-u…</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho tam, agencie.)</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#KrystynaSzumilas">…ale żądamy, żeby pan premier zajął stanowisko w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, bardzo proszę. Panie pośle Kasprzak, rezygnuje pan?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MieczysławKasprzak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnioskuję o przerwę, aby w tym czasie PiS mógł zastanowić się i zdecydować, czy jest za ustawą wiatrakową, czy przeciw, czy ma nastąpić liberalizacja 10H, czy nie. Dzisiaj są ogromne problemy, ludzie czekają na decyzje. Proponujemy, aby to nie pojedynczy poseł na podstawie odręcznej notatki decydował o tym, gdzie będą stać wiatraki, ale obywatele, mieszkańcy, których ten temat dotyczy. Chodzi o to, żeby to mieszkańcy mieli korzyści z tego tytułu, aby mogli oni skorzystać z taniej energii, z tego, co jest produkowane trzykrotnie taniej niż to, co dostarczają nam koncerny polskie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MieczysławKasprzak">A więc zgłaszamy takie poprawki. Oczekujemy, że Zjednoczona Prawica zdecyduje się, czy jest za, czy jest przeciw, bo to jest bardzo ważne i istotne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, nad wnioskiem o przerwę już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o odroczenie tego posiedzenia i zwołanie Konwentu Seniorów, by wezwać panów premierów Morawieckiego i Kowalczyka. Chodzi o to, by wytłumaczyli oni, dlaczego pozwolili na zalew rynku zbożem z Ukrainy i skazali tym samym rolnictwo na ruinę i proszenie o jałmużnę w Warszawie albo, co gorsza, w Brukseli. Co zrobili premier i wicepremier? Przypomnę tylko, że import zboża z Ukrainy wzrósł w zeszłym roku pięćdziesięciokrotnie. Rolnicy dzisiaj protestują na granicach, a już niedługo te protesty mogą rozlać się po całym kraju. Przypominam tylko, że Polska miała być korytarzem. A co się okazało? Ziarno zostało u nas. Dzisiaj mamy pełne magazyny, spadek cen skupu i wzrost kosztów produkcji. Co wyście zrobili w tej sprawie? Co zamierzacie zrobić?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MichałUrbaniak">Wicepremier Kowalczyk mówił, że wszystko jest w porządku, że rolnicy nie stracą na transporcie ukraińskiego zboża, że nie ma strat w rolnictwie, że nie ma poszkodowanych rolników. To może rolnicy sobie coś ubzdurali w tym momencie? Zdradziliście i zawiedliście.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, zwołanie Konwentu Seniorów należy do mnie, a nie do Sejmu, w związku z czym informuję, że nie będę zwoływała Konwentu, bo się odbył.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#ElżbietaWitek">Pan Robert Gontarz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: To wniosek o odroczenie, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RobertGontarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: Wniosek o odroczenie, pani marszałek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ElżbietaWitek">Powiedział pan: w celu zwołania Konwentu Seniorów, więc panu mówię, że zwołanie Konwentu Seniorów należy do mnie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RobertGontarz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka tygodni temu sformułowaliśmy 10 pytań do Donalda Tuska…</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O, na pewno nie.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#RobertGontarz">…ale zamiast odpowiedzi pojawiają się kolejne pytania…</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdziwiony pan poseł?)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#RobertGontarz">…chociażby związane z tym, skąd wzięły się tak duże pieniądze i tak duże dochody pana Radosława Sikorskiego w kontekście jego skandalicznych słów.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#RobertGontarz">Dlaczego blokowaliście przekop Mierzei Wiślanej? Tak, pani marszałek, przekop się sam nie przekopie.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Siadaj, złodzieju!)</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#RobertGontarz">Ale proszę państwa, gdybyśmy określili relacje pewnymi słowami: ciepłe słowa, uściski, drogie prezenty, bezgraniczne zaufanie…</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#RobertGontarz">…ktoś mógłby powiedzieć: doskonały opis relacji zakochanych osób.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, pani słyszy?)</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#RobertGontarz">Ale problem polega na tym, że dokładnie tymi samymi słowami możemy określić relacje pomiędzy Donaldem Tuskiem a Władimirem Putinem. Drogie prezenty? 1200 mln przekazane od tak, od serca, dla Gazpromu. Bezgraniczne zaufanie.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Chcesz willę, nie dostałeś willi? Chcesz willę, tak?)</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#RobertGontarz">Donald Tusk tak bardzo zaufał rosyjskim służbom, tak bardzo zaufał Putinowi, panu Szojgu, że podjął decyzję o tym, żeby śledztwo w sprawie śmierci pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#RobertGontarz">…zostało oddane stronie rosyjskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RobertGontarz">Ciepłe słówka, spacery po molo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#RobertGontarz">Pani marszałek, być może przydałaby się przerwa, żeby…</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań bełkotać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#RobertGontarz">…znalazła się choć jedna odważna osoba, która będzie w stanie powiedzieć, dlaczego tak bardzo prorosyjscy jesteście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pani marszałek, wniosek przeciwny do tego.)</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#ElżbietaWitek">Nie uznałam tego wniosku, więc nie ma głosu przeciwnego, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Zimoch.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, ale tak jest cały czas, więc proszę mówić, bo ten szum jest cały czas na sali, na okrągło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tysiące lekarzy w Polsce zostało surowo ukaranych. Żąda się od nich zapłaty ogromnych kwot, od pani doktor Jolanty Tyczyńskiej nawet 161 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#TomaszZimoch">CBA ma przeglądać każdą wypisaną receptę.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Za mleko, a oni wille biorą.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#TomaszZimoch">Na mleko, na mleko ratujące życie niemowlakom i dzieciom.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#TomaszZimoch">W Polsce dzieje się wiele ważnych spraw, ale są domy, gdzie problem wyłącznie jednej listy opozycji czy zamków schodzi niestety na dalszy plan, bo walczy się w nich o zdrowie, a nawet życie niedawno narodzonego dziecka.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Za mleko nie, za willę trzeba płacić.)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#TomaszZimoch">Czym kieruje się minister zdrowia, uznając, że mleko początkowe dla dzieci z alergią nie może być refundowane, kiedy ukończą one 18. miesiąc życia, tylko muszą przyjmować kolejne, bo jest refundowane, mimo że mu nie służy? Jedno i drugie mleko kosztuje tyle samo. Nie ma naruszenia interesu Skarbu Państwa, a są drakońskie kary dla lekarzy. Naprawdę ich recepty mają być sprawdzane przez pracowników CBA?</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Już są.)</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#TomaszZimoch">Lekarz ma być notariuszem, prawnikiem, księgowym?</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Zgłaszam wniosek formalny o 5-minutowe odroczenie obrad, bo pan premier i pan minister, i szef NFZ-etu naprawdę w 5 minut mogą z pełnym rozsądkiem załatwić tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, ale już głosowaliśmy nad wnioskiem o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ale, ale…)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#ElżbietaWitek">5-minutowe odroczenie, oczywiście. Oczywiście, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#ElżbietaWitek">Ponieważ padł wniosek o odroczenie na 5 minut, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia na 5 minut?</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Niech się pani nie stresuje, też będzie willa.)</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#ElżbietaWitek">Na razie mieszkanie na czwartym piętrze bez windy, panie pośle, nie wiem jak pan. Nie wiem jak pan.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: W przeciwieństwie do kolegów Czarnka.)</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Troszeczkę kultury.)</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#ElżbietaWitek">Niech pan się przyjrzy swoim.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 211 — za, 229 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#ElżbietaWitek">O głos poprosił minister edukacji i nauki pan prof. Przemysław Czarnek.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji się poda.)</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Poda się do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-24.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzemysławCzarnek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy Szanowni Państwo! Proszę państwa, od tygodnia, dokładnie od tygodnia trwa festiwal nienawiści, chamstwa, hejtu.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Od 7 lat.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 7. rok.)</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzemysławCzarnek">Nie przeciwko nam, nie przeciwko mnie, nie przeciwko rządowi Zjednoczonej Prawicy. Festiwal hejtu przeciwko zarządom organizacji pozarządowych, które od lat wykonują znakomitą pracę edukacyjną.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzemysławCzarnek">Z tego miejsca chcę bardzo serdecznie państwa przeprosić — zarządy czterdziestu kilku organizacji, hejtowane niemiłosiernie. Pod adresem ludzi z zarządów tych organizacji płyną groźby karalne w mediach społecznościowych, płyną groźby w TVN-ie. Płyną groźby z waszych ust. Szanowni państwo, bardzo was przepraszamy.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do prezesa mów.)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PrzemysławCzarnek">Będziemy dalej budować społeczeństwo obywatelskie i prosimy państwa o to, żebyście dalej z nami byli. Bardzo was przepraszamy za ich hejt.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Do więzienia!)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PrzemysławCzarnek">A teraz, proszę państwa, na czym polega ten hejt? Porozmawiajmy spokojnie, szanowni państwo. Wylaliście tu z siebie mnóstwo pomyj, również w tych przemówieniach dwóch pań poseł. Wcześniej przez tydzień…</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Spokojnie, będziesz zeznawał w prokuraturze.)</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PrzemysławCzarnek">To posłuchajcie te kilka minut. Posłuchajcie kilka minut.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji się podaj.)</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Słuchajcie, jak gra.)</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, zanim zdemaskuję wszystkie kłamstwa i wszystkie pomówienia…</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Sam się zdemaskuj.)</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Będziesz siedział.)</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PrzemysławCzarnek">…żądam od was — nie macie prawa mierzyć nas swoją brudną, nieuczciwą miarą.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#PrzemysławCzarnek">Nie wszyscy są tacy jak wy.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#PrzemysławCzarnek">Nie wszyscy są tacy jak wy.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji!)</u>
          <u xml:id="u-25.24" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-25.25" who="#PrzemysławCzarnek">Wykażę te kłamstwa i te hejty, i te pomyje na trzech płaszczyznach, w oparciu o trzy rzeczy, które państwo przeinaczacie przez ostatni tydzień.</u>
          <u xml:id="u-25.26" who="#PrzemysławCzarnek">Po pierwsze, niezależni eksperci.</u>
          <u xml:id="u-25.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Negatywne opinie.)</u>
          <u xml:id="u-25.28" who="#PrzemysławCzarnek">Kiedy ustanowiliśmy program, w ramach którego 40 mln zł przekazaliśmy organizacjom pozarządowym, fundacjom i stowarzyszeniom, ogłosiliśmy komunikat na stronie internetowej ministerstwa, dostępny dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-25.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Macie sukces.)</u>
          <u xml:id="u-25.30" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak jak ze szwalniami.)</u>
          <u xml:id="u-25.31" who="#PrzemysławCzarnek">W tym komunikacie jest napisane, że minister edukacji i nauki może — może — powołać ekspertów. Może powołać ekspertów, ale to on podejmuje decyzje. Bo ekspert przekazuje opinię, nie podejmuje decyzji. Decyzję podejmuje minister.</u>
          <u xml:id="u-25.32" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa…</u>
          <u xml:id="u-25.33" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kłamie, kłamie, kłamie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, zgodnie z regulaminem może pan wyjść z sali, jeżeli nie chce pan słuchać. Pańskie prawo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale jakby pani wyszła, toby było lepiej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, kiedy powołałem ekspertów, to co państwo mówiliście? Będę cytował, to są państwa zdania: „Czarnek powołał PiS-owskich ekspertów, ekspertów od ryzyka, którzy będą mu sprzyjać i oceniać jego wnioski tak, jak on chce”. I co? Tak byście wy zrobili, bo tak robicie zawsze…</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Winny się tłumaczy.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzemysławCzarnek">…rozdając miliardy złotych swoim organizacjom pozarządowym, bez żadnych weryfikacji. Tymczasem ci PiS-owscy eksperci, eksperci od ryzyka, wydali w połowie negatywną opinię. Wiecie państwo, dlaczego? Dlatego że my ekspertów nie ustawiamy.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy obstawiacie.)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PrzemysławCzarnek">Nam są eksperci potrzebni do tego, żeby pokazać ewentualne braki we wnioskach.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Co tam eksperci!)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PrzemysławCzarnek">Co się działo dalej? Proszę państwa, przekażę państwu informacje na temat tego najważniejszego, dzisiaj podnoszonego tematu, tej tzw. willi.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest jakaś kompromitacja.)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PrzemysławCzarnek">Nazwaliście państwo ten program willa+ wyłącznie dlatego, że jedna, zasłużona organizacja, prężnie działająca w Polsce od lat, nabyła nieruchomość, która jest nazywana willą. Od tego nazwaliście cały program willa+, obrażając wszystkie inne stowarzyszenia, tę fundację również.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, karta oceny merytorycznej wniosku Fundacji Polska Wielki Projekt.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ręce ci się trzęsą od kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PrzemysławCzarnek">Uwaga, powiedzieliście, proszę państwa, że jest ona negatywna. Tu wszędzie są plusy.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale tu nie widać ich.)</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PrzemysławCzarnek">Tylko w ostatnim punkcie jest napisane, że trzeba zweryfikować koszty. Po to jest ekspert, żeby wskazał pewne niedostatki wniosku. I co? W wyniku tego Fundacja Polska Wielki Projekt dostarczyła dodatkowe dokumenty, operat szacunkowy. I tak się działo ze wszystkimi fundacjami.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PrzemysławCzarnek">W przypadku wszystkich wniosków, w których były jakiekolwiek braki, był kontakt z fundacjami i każda fundacja dostarczyła dodatkowe dokumenty weryfikujące jej wniosek.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Pokaż tę willę. Ile ma metrów?)</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#PrzemysławCzarnek">Tylko że my, proszę państwa, robimy to uczciwie, a wy mierzycie nas swoją brudną, złodziejską miarą.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile metrów ma willa, powiedz.)</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego taka mała?)</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#PrzemysławCzarnek">Nie wszyscy są tacy jak wy.</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, druga rzecz: nieruchomości. W 12 przypadkach z 45 przypadków organizacje pozarządowe wystąpiły o nabycie nieruchomości na siedzibę fundacji.</u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Aż ci się ręce od kłamstwa trzęsą, złodzieju!)</u>
          <u xml:id="u-27.28" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, chwilkę się zastanówcie. 5 mln zł na siedzibę w centrum Warszawy dla Fundacji Polska Wielki Projekt.</u>
          <u xml:id="u-27.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Uwłaszczają się jak komuniści.)</u>
          <u xml:id="u-27.30" who="#PrzemysławCzarnek">5 mln zł, z których nawet jedna złotówka nie trafia do tej fundacji. One w całości są przeznaczone na nieruchomość. Nie idą do kieszeni na wynagrodzenia, na ekspertyzy, na jakieś fałszywe projekty, na miękkie projekty. Ile miliardów wydaliście na tego typu rzeczy? Ile miliardów jest w waszych kieszeniach?</u>
          <u xml:id="u-27.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Tłumacz się! Tłumacz!)</u>
          <u xml:id="u-27.32" who="#PrzemysławCzarnek">Całe 5 mln idzie na nabycie nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-27.33" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-27.34" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, w umowie, która jest zawarta z tą fundacją, tak jak z 12 innymi, jest zobowiązanie do prowadzenia w tej nieruchomości działalności edukacyjnej na potrzeby konkretnego projektu edukacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-27.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Pokaż tę willę.)</u>
          <u xml:id="u-27.36" who="#PrzemysławCzarnek">Nie można tego przeznaczyć na cokolwiek innego. To nie idzie w prywatne ręce. Nawet jeśli po zakończeniu projektu — a trwałość projektu we wszystkich unijnych konkursach jest 5-letnia — ktoś chciałby zbyć tę nieruchomość, to nie idzie to do prywatnych kieszeni, tylko na cele statutowe fundacji, bo tak stanowi prawo fundacji, i wy to wiecie.</u>
          <u xml:id="u-27.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.38" who="#PrzemysławCzarnek">Ale nie, wy macie inne praktyki. Dla was byłoby lepiej… Gdybyście to robili, tobyście kupili za te 5 mln jedno z mieszkań naszego posła, który ma dziewięć mieszkań i który zarobił na te mieszkania ciężką pracą w spółce miejskiej w niewielkim mieście. Są też tacy cwaniacy.</u>
          <u xml:id="u-27.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak tam rada nadzorcza?)</u>
          <u xml:id="u-27.41" who="#PrzemysławCzarnek">Ale — uwaga, uwaga — gdzie idą te pieniądze Fundacji Polska Wielki Projekt? Do Skarbu Państwa. Pieniądze na siedzibę fundacji z Ministerstwa Edukacji i Nauki idą do Skarbu Państwa. Gdzie tu jest jakikolwiek skandal, jakakolwiek afera? Ze Skarbu Państwa do Skarbu Państwa. Nie do waszych prywatnych kieszeni.</u>
          <u xml:id="u-27.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie do Sikorskiego.)</u>
          <u xml:id="u-27.44" who="#PrzemysławCzarnek">Ale poruszone tym faktem organizacje same o to zawnioskowały…</u>
          <u xml:id="u-27.45" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale się utuczyłeś…)</u>
          <u xml:id="u-27.46" who="#PrzemysławCzarnek">Uwaga, to jest ważne. Niech pan posłucha, bo później pan będzie mówić, że pan czegoś nie wie.</u>
          <u xml:id="u-27.47" who="#PrzemysławCzarnek">…i już dzisiaj podpisują aneksy do umów, zgodnie z którymi nie będzie można zbyć tych nieruchomości przez 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-27.48" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.49" who="#PrzemysławCzarnek">Przez 15 lat. Bo one uczciwie do tego podchodzą. One będą je wykorzystywać wyłącznie na cele projektów edukacyjnych. Znacie państwo takie projekty?</u>
          <u xml:id="u-27.50" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Przyznałeś się! Przyznałeś rację!)</u>
          <u xml:id="u-27.51" who="#PrzemysławCzarnek">Przez 15 lat nie można zbyć tej nieruchomości. Gdzie tu jest afera? Gdzie tu jest afera?</u>
          <u xml:id="u-27.52" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, 40 mln zł dla 45 organizacji.</u>
          <u xml:id="u-27.53" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Na przedszkola daj!)</u>
          <u xml:id="u-27.54" who="#PrzemysławCzarnek">Wiecie państwo, ile wydaje Rafał Trzaskowski, wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej, w ciągu tylko jednego roku na organizacje pozarządowe w Warszawie? Blisko 300 mln zł, rocznie.</u>
          <u xml:id="u-27.55" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Caritas ci się nie podoba.)</u>
          <u xml:id="u-27.56" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, nasi radni we wszystkich miastach wojewódzkich składają do prezydentów z Platformy Obywatelskiej pytanie, ile środków finansowych, nie na nieruchomości, tylko do kieszeni, na wynajem band ulicznych, które są wynajęte w konkretnych godzinach tylko po to, żeby hejtować…</u>
          <u xml:id="u-27.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-27.58" who="#PrzemysławCzarnek">Ile milionów rocznie na to przeznaczacie? Wiecie, ile tego będzie? Blisko 1 mld. Jeżeli tylko w Warszawie to jest 300 mln zł, policzcie sobie państwo wszystkie te miasta wojewódzkie zarządzane przez Platformę.</u>
          <u xml:id="u-27.59" who="#PrzemysławCzarnek">Zapytamy również jak to jest, że te fundacje nie potrzebują siedziby. A wiecie państwo, dlaczego nie potrzebują? Dlatego że prezydenci tych miast wynajmują sto kilkadziesiąt metrów w centrum wielkiego miasta, np. na Nowym Świecie, za cenę wielokrotnie niższą niż wartość rynkowa wynajmu takich nieruchomości. Zapytamy, komu wynajmują i za jaką cenę, i będziemy o wszystkim informować opinię publiczną. Tu się zdziwicie.</u>
          <u xml:id="u-27.60" who="#komentarz">(Głos z sali: Złodziejstwo!)</u>
          <u xml:id="u-27.61" who="#PrzemysławCzarnek">300 mln zł tylko w Warszawie. 40 mln na 45 organizacji pozarządowych, które zobowiązały się do realizacji konkretnych projektów edukacyjnych, i to przez konkretne, długie, długie lata.</u>
          <u xml:id="u-27.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Do programów, jak zdobyć willę.)</u>
          <u xml:id="u-27.63" who="#PrzemysławCzarnek">I następna rzecz, proszę państwa. Zwracam się teraz…</u>
          <u xml:id="u-27.64" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Lex Czarnek nie wyszło, to trzeba wille dawać.)</u>
          <u xml:id="u-27.65" who="#PrzemysławCzarnek">Szanowni państwo, proszę mi nie przeszkadzać, bo to będzie bardzo ważny głos. Zwracam się, proszę państwa, do przywódcy opozycji pana Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-27.66" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Donaldzie Tusku! Przywódco całej opozycji bez względu na liczbę list! Zechciał pan nagrać w swoim stylu chamski filmik…</u>
          <u xml:id="u-27.67" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.68" who="#komentarz">(Głos z sali: Odezwał się.)</u>
          <u xml:id="u-27.69" who="#PrzemysławCzarnek">…o 40 mln zł, które pana zdaniem spowodowały, że nie ma pieniędzy na szkoły.</u>
          <u xml:id="u-27.70" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: No bo nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-27.71" who="#PrzemysławCzarnek">Słyszeliśmy tu panią Dziemianowicz-Bąk — że jest bieda w szkołach, że nie ma inwestycji, że nie ma inwestycji w nieruchomości, że nie ma pieniędzy na podwyżki, że po prostu jest katastrofa.</u>
          <u xml:id="u-27.72" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeproś prezesa, bo się wkurzy.)</u>
          <u xml:id="u-27.73" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z mównicy, durniu.)</u>
          <u xml:id="u-27.74" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Donaldzie Tusku! Oto pierwsza plansza. Tylko poprzedni rok — 5200 mln zł inwestycji z Polskiego Ładu w infrastrukturę edukacyjną samorządową.</u>
          <u xml:id="u-27.75" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.76" who="#komentarz">(Głos z sali: A wille pokażesz?)</u>
          <u xml:id="u-27.77" who="#PrzemysławCzarnek">Plus 170 mln zł w edukację niesamorządową.</u>
          <u xml:id="u-27.78" who="#PrzemysławCzarnek">Plansza nr 2. To jest, proszę państwa, podsumowanie za 2 lata. 7,5 mld zł przez 2 lata od polskiego rządu na inwestycje w infrastrukturę edukacyjną, także informatyczną.</u>
          <u xml:id="u-27.79" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.80" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie te pieniądze?)</u>
          <u xml:id="u-27.81" who="#komentarz">(Głos z sali: Na wille, na wille.)</u>
          <u xml:id="u-27.82" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Donaldzie Tusku! Pani Szumilas! Pani Hall! Powiedzcie państwo, kiedy, w którym roku zbliżyliście się chociaż do połowy tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-27.83" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.84" who="#komentarz">(Głos z sali: Nigdy. Nigdy.)</u>
          <u xml:id="u-27.85" who="#PrzemysławCzarnek">I macie czelność mówić, że 40 mld zł na organizacje pozarządowe cokolwiek tu zmieniają.</u>
          <u xml:id="u-27.86" who="#komentarz">(Głos z sali: Boimy się.)</u>
          <u xml:id="u-27.87" who="#PrzemysławCzarnek">7,5 mld zł — w życiu takich pieniędzy nie inwestowaliście w szkołę.</u>
          <u xml:id="u-27.88" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale cienka ta linia obrony.)</u>
          <u xml:id="u-27.89" who="#PrzemysławCzarnek">Plansza nr 3. Zechcieliście powiedzieć, że w polskich szkołach nie ma pieniędzy na porady psychologiczne, na opiekę psychologiczną.</u>
          <u xml:id="u-27.90" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Powtórzysz to w mowie końcowej przed sądem.)</u>
          <u xml:id="u-27.91" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Donaldzie Tusku! Szanowna Opozycjo! Oto 2,5 mld zł — tylko w ciągu tego roku. Tylko w ciągu tego roku. 18 tys. dodatkowych etatów psychologów, pedagogów specjalnych w polskich szkołach.</u>
          <u xml:id="u-27.92" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.93" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Donaldzie Tusku! Powiedzcie, kiedy zbliżyliście się chociaż do połowy tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-27.94" who="#komentarz">(Głos z sali: Nigdy.)</u>
          <u xml:id="u-27.95" who="#PrzemysławCzarnek">Macie czelność mówić, że 40 mln zł na znakomite organizacje pozarządowe to jest jakaś willa+. To jest chamstwo, a nie willa+.</u>
          <u xml:id="u-27.96" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.97" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-27.98" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa, kolejny slajd. Panie Donaldzie Tusku, szanowna opozycjo, oto subwencja oświatowa, 64,4 mld zł w tym budżecie. To jest o ponad 11 mld więcej niż w zeszłym roku. Kiedy zbliżyliście się chociaż do połowy podwyżki takiej subwencji oświatowej, chociaż do 1/4? Nigdy, nigdy, nigdy.</u>
          <u xml:id="u-27.99" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-27.100" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nigdy, nigdy.)</u>
          <u xml:id="u-27.101" who="#PrzemysławCzarnek">I wy macie czelność mówić, że w polskich szkołach nie ma pieniędzy? Bo 40 mln poszło na znakomite projekty edukacyjne dla świetnych organizacji.</u>
          <u xml:id="u-27.102" who="#PrzemysławCzarnek">Ostatnia rzecz, szanowni państwo, to jest skala waszej zdrady polskiej edukacji. To potraficie robić. 1786 zlikwidowanych szkół — to jest wasze dzieło w edukacji.</u>
          <u xml:id="u-27.103" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.104" who="#komentarz">(Głos z sali: Tyle przejęliście nowych nieruchomości.)</u>
          <u xml:id="u-27.105" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-27.106" who="#PrzemysławCzarnek">To jest wasze dzieło w edukacji.</u>
          <u xml:id="u-27.107" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Hańba! Hańba! Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-27.108" who="#PrzemysławCzarnek">Na koniec, proszę państwa, jeszcze przypomnienie kilku kłamstewek, które nawijane, nawijane powodują potężny hejt przez tydzień.</u>
          <u xml:id="u-27.109" who="#komentarz">(Głos z sali: Rząd polskiej…)</u>
          <u xml:id="u-27.110" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: 7 tys. gimnazjów zlikwidowaliście.)</u>
          <u xml:id="u-27.111" who="#PrzemysławCzarnek">Oto jedna z osób z Platformy Obywatelskiej, jedna z pań poseł stwierdziła, że w zarządzie i we władzach, konkretnie w radzie programowej Fundacji Polska Wielki Projekt, zasiadają europosłowie Prawa i Sprawiedliwości. Otóż, proszę państwa, problem polega na tym, że ta fundacja nie ma rady programowej.</u>
          <u xml:id="u-27.112" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.113" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-27.114" who="#PrzemysławCzarnek">Więc jak mogą zasiadać w radzie programowej fundacji, jak jej nie ma?</u>
          <u xml:id="u-27.115" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale kłamca.)</u>
          <u xml:id="u-27.116" who="#PrzemysławCzarnek">Ale kto się tym przejmuje? Kłamać, kłamać i nawijać.</u>
          <u xml:id="u-27.117" who="#PrzemysławCzarnek">Inna pani poseł stwierdziła, że finansowanie otrzymały projekty, które nie spełniały kryteriów, i otrzymały, uwaga, najmniejszą punktację.</u>
          <u xml:id="u-27.118" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto jest fundatorem?)</u>
          <u xml:id="u-27.119" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Fundator.)</u>
          <u xml:id="u-27.120" who="#PrzemysławCzarnek">Problem polega na tym, szanowni państwo, że nie było żadnej punktacji. Więc jak mogą mieć najmniejszą punktację, jak nie było żadnej punktacji?</u>
          <u xml:id="u-27.121" who="#komentarz">(Głos z sali: Szumilas, siadaj, nie kompromituj się.)</u>
          <u xml:id="u-27.122" who="#komentarz">(Głos z sali: Ze złotej ręki rozdane.)</u>
          <u xml:id="u-27.123" who="#PrzemysławCzarnek">Kolejne kłamstwo, nawijane i nawijane.</u>
          <u xml:id="u-27.124" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.125" who="#PrzemysławCzarnek">Trzecia rzecz. Proszę państwa, to, co zrobiliście z jednym z najlepszych i największych opozycjonistów polskich, przedstawicieli polskiej opozycji antykomunistycznej, człowiekiem niezwykle zasłużonym, który 3 lata temu uzyskał nagrodę od Kongresu Polska Wielki Projekt i zasiadał w radzie programowej kongresu, wydarzenia… Stwierdziliście, że z tego powodu — i to powtarzaliście w swoim medium, w swojej tubie propagandowej, w TVN — ta fundacja do niego należy. To jest chamstwo i wstyd. Kłamiecie, kłamiecie i kłamać będziecie.</u>
          <u xml:id="u-27.126" who="#komentarz">(Głos z sali: Piotrowicz?)</u>
          <u xml:id="u-27.127" who="#PrzemysławCzarnek">Na koniec jeszcze jedna rzecz, ostatnia. Nie macie prawa — w związku z tym, że kłamiecie i zmyślacie — mierzyć nas swoją bandycką, złodziejską miarą, bo nie wszyscy są tacy jak wy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.128" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.129" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-27.130" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-27.131" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nie będzie willi.)</u>
          <u xml:id="u-27.132" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamczuchy, kłamczuchy!)</u>
          <u xml:id="u-27.133" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To jest kompromitacja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#ElżbietaWitek">2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa…</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Uciekacie?)</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Zarzucił nam kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, w drodze sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#ElżbietaWitek">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KrystynaSzumilas">Ten, kto kradnie, woła: łapać złodzieja.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#KrystynaSzumilas">To pan minister…</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Co to jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, pani podejdzie tutaj do mnie, proszę podejść tutaj do mnie. Pani poseł, pani chciała sprostować źle zrozumiane, wypowiedziane przez panią słowa.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#ElżbietaWitek">Nie. To proszę powiedzieć, które słowa zostały źle zrozumiane, bo inaczej odbiorę pani głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#KrystynaSzumilas">Proszę państwa, we wniosku, który złożyła Fundacja Polska Wielki Projekt, fundacja podała radę programową.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Kłamczucha! Kłamczucha! Kłamczucha!)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#KrystynaSzumilas">Fundacja napisała… 5,2 mld zł z panią poseł Katarzyną Lubnauer szukamy do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#KrystynaSzumilas">Wystąpiliśmy do kancelarii, do ministerstwa edukacji. Minister odpisał. Nie ma tych pieniędzy. Napisaliśmy do kancelarii premiera, nie dostałyśmy informacji. Gdzie są te 5,2 mld zł, które pan pokazuje na sztandarach? Mamy pismo od was. Nie pokazaliście tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#ElżbietaWitek">To nie było sprostowanie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, przystępujemy do rozpatrzenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzemysławCzarnek">Proszę państwa… Pani minister…</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chaos.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzemysławCzarnek">Pani minister…</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Co jest? Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PrzemysławCzarnek">Pani minister…</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PrzemysławCzarnek">…czy mogę prosić o powtórzenie pytania o 2,5 mld? Bo nie słyszałem,…</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PrzemysławCzarnek">…bo zakrzyczeli panią.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest minister.)</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: 5,2 mld. Pytaliśmy się…)</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#PrzemysławCzarnek">A, oczywiście. Proszę państwa, już wiem, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#PrzemysławCzarnek">Szanowna pani minister Krystyna Szumilas…</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka minister?)</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#PrzemysławCzarnek">…skierowała do Ministerstwa Edukacji i Nauki pismo z wnioskiem, żebyśmy dokładnie pokazali inwestycje za 5200 mln zł. Pani minister, pani jest politykiem od kilkunastu lat czy nawet od kilkudziesięciu, nie chcę wypominać wieku. Ale pani wie, że to jest z Polskiego Ładu, a Polski Ład nie jest prowadzony w Ministerstwie Edukacji i Nauki. Proszę się zwrócić…</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#PrzemysławCzarnek">…do KPRM-u, to pani wyliczą. 5200 mln zł na inwestycje edukacyjne. Mogę dawać przykłady.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Czym się chwalisz?)</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#PrzemysławCzarnek">Jakubowice Konińskie, gmina prowadzona przez PSL-owskiego wójta, bardzo dobrze prowadzona, gratuluję, panie przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#PrzemysławCzarnek">…15 mln zł, całe 15 mln zł na rozbudowę szkoły samorządowej. To jest jeden z przykładów, z tych 5200 mln. Tylko niech pani zwraca się pod właściwym adresem.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie umiecie powiedzieć…)</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#PrzemysławCzarnek">Ministerstwo Edukacji i Nauki niestety nie dysponuje takimi pieniędzmi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze tydzień o willi+.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#ElżbietaWitek">Będzie głosowanie, proszę państwa, głosowanie będzie.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę posłów o powrót na salę.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2952) — kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#ElżbietaWitek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#ElżbietaWitek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 2952, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Przepraszam, nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#ElżbietaWitek">U kogo nie działa?</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#ElżbietaWitek">Proszę podejść do pana posła, sprawdzić, czy nie działa.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#ElżbietaWitek">Działa?</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, może pan zmienić czytnik na chwilę?</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale włóż legitymację.)</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#ElżbietaWitek">Działa?</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 435 posłów. 11 — za, przeciw — 417, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby Sejm, na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu, wyznaczył termin przedłożenia sprawozdania umożliwiający rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, nie zakończyliśmy głosowań. Bardzo proszę. Zawsze podaję formułkę: Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#ElżbietaWitek">Chyba że państwo nie chcecie brać udziału w głosowaniu?</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale proszę nie krzyczeć na marszałka Terleckiego.)</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#ElżbietaWitek">Usłyszałam sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-34.26" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.27" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, pan się odwróci i zobaczy, kto wychodzi.</u>
          <u xml:id="u-34.28" who="#ElżbietaWitek">Mówię to do wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-34.29" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania w związku ze…</u>
          <u xml:id="u-34.30" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.31" who="#ElżbietaWitek">Krzyczcie państwo jeszcze głośniej, jeszcze głośniej, jeszcze głośniej.</u>
          <u xml:id="u-34.32" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, jeszcze głośniej, bo nie słychać.</u>
          <u xml:id="u-34.33" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji przedstawienia przez komisję sprawozdania w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.34" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani jest tą słynną inwestycją w edukację Czarnka.)</u>
          <u xml:id="u-34.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.36" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-34.38" who="#ElżbietaWitek">U kogo znowu nie działa?</u>
          <u xml:id="u-34.39" who="#ElżbietaWitek">Działa.</u>
          <u xml:id="u-34.40" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 434 posłów. 224 — za, 208 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-34.41" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-34.42" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest magiel.)</u>
          <u xml:id="u-34.43" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.44" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-34.45" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 42 do godz. 10 min 47)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej (druki nr 2953 i 2972).</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Roberta Telusa o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#RobertTelus">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 25 stycznia 2023 r. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej, druk nr 2953.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#RobertTelus">Projekt ma na celu stworzenie podstaw prawnych do realizacji Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej na lata 2023–2027, co umożliwi ubieganie się o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wsparcie skierowane będzie głównie do rolników, ale także do innych mieszkańców obszarów wiejskich, przedsiębiorców oraz samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#RobertTelus">Komisja odrzuciła wniosek posłów opozycji o powołanie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia ww. projektu. Komisja rozpatrzyła również kilka poprawek, ale to były poprawki drobne, bardziej legislacyjne niż merytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#RobertTelus">A przy okazji, bo o tym mówiono na posiedzeniu komisji, chciałbym Wysoką Izbę i wszystkich, którzy nas oglądają, interesują się tym, poinformować, że dziękuję bardzo serdecznie panu premierowi Henrykowi Kowalczykowi za pracę nad tym planem strategicznym. Jest to najważniejszy, tak jak mówi sama nazwa, dokument, jeżeli chodzi o nową perspektywę 2023–2027. Jest to dokument, który będzie służył, będzie dotyczył każdego rolnika w Polsce. Były przeprowadzane bardzo duże, szerokie konsultacje, jeżeli chodzi o ten dokument. Wpłynęło ponad 3 tys. uwag do tego dokumentu. Te uwagi zostały w nim uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#RobertTelus">Drodzy państwo, tu jest bardzo ważna rzecz. Chcę tu podziękować panu komisarzowi Januszowi Wojciechowskiemu za współpracę z naszym rządem w tej kwestii i za uchwalenie, zatwierdzenie tego planu strategicznego w Unii Europejskiej. Byliśmy jednymi z siedmiu, którym został ten plan zatwierdzony. Tak że jest to plan, który był szybko konsultowany, nad którym były przeprowadzane prace, ale również był bardzo szybko przez komisarza zatwierdzony. To jest dopasowanie dopłat unijnych do naszego gospodarstwa, do struktury gospodarstwa polskiego. Przede wszystkim skierowaliśmy go do tych średnich i małych gospodarstw. Drodzy państwo, to jest bardzo ważna informacja — 97% gospodarstw na tym planie strategicznym skorzysta. 97% skorzysta. To będą większe dopłaty, będą to dopłaty wyższe niż średnia Unii Europejskiej do tej pory. Tak że to, co obiecywaliśmy w kampanii wyborczej, jest w tym dokumencie zawarte. Ten plan jest dopasowany do naszego polskiego gospodarstwa. Nasza struktura jest inna niż w innych krajach, a szczególnie w tych zachodnich, gdzie gospodarstwa są wielkie, wielkoobszarowe, u nas przede wszystkim są gospodarstwa średnie i małe. O tym było mówione, o tym już dzisiaj mówiłem. Tak że to jest bardzo ważne, że to dostosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#RobertTelus">Ekoschematy to jest takie hasło, które bardzo mocno dotyczy tego dokumentu. Są to ekoschematy, które, tak jak już powiedziałem, również są dostosowane do naszego polskiego rolnictwa. Wymienię takie może trzy najprostsze ekoschematy, które każdy rolnik może zastosować: dopłata do przyorania obornika, dopłata do planu nawozowego, tutaj mówimy również o wapnowaniu. To są proste rzeczy, które rolnicy i tak robią, i tak, i do tego są dopłaty. Jeżeli spełnią tylko wymagania dotyczące dwóch ekoschematów, tych najprostszych ekoschematów, a jest ich oczywiście więcej i można wtedy więcej środków dostać, ale jeżeli spełnią wymagania dotyczące tylko dwóch ekoschematów, które i tak do tej pory spełniali, to dostaną dopłaty, tak jak powiedziałem, średniounijne, a nawet wyższe, tak że to jest ważna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#RobertTelus">Chciałbym, żeby takie hasło przyświecało każdemu rolnikowi szczególnie dzisiaj, bo dziś tymi ekoschematami powinniśmy zainteresować wszystkie strony polityczne, zainteresować rolników. Ekoschematy, większe dopłaty to hasło, o którym powinniśmy mówić, bo jest to korzyść dla polskiego rolnika. Chodzi o to, żeby z tych ekoschematów skorzystało jak najwięcej rolników, żeby się tym zainteresowali, dlatego ośrodki doradztwa rolniczego już rozpoczęły szkolenia. Najbliższe szkolenie w moim mieście, w Opocznie, będzie przeprowadzone przez ośrodek doradztwa rolniczego 16 lutego. Zachęcam do udziału wszystkich rolników. O tym też mówiliśmy na posiedzeniu komisji, drodzy państwo, to nie jest tylko ode mnie, ale również od wszystkich członków komisji, od pana ministra. Zachęcam wszystkich rolników do zainteresowania się szkoleniami prowadzonymi przez ośrodki doradztwa rolniczego, bo jest to wielka szansa dla polskiego rolnika na to, żeby zdobyć jak największe środki. To dotyczy opłacalności i korzyści dla polskiego rolnictwa, ale też szansa na to, by pozyskać środki na modernizację. Ale tak jak powiedziałem, dobrze jest również skorzystać ze szkoleń, które są prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#RobertTelus">Drodzy Państwo! Tak jak mówiłem na początku, jest to jeden z najważniejszych dokumentów nowej perspektywy, który nie dotyczy tylko roku 2023, ale lat 2023–2027. Są duże środki na polskie rolnictwo i trzeba to uregulować, dlatego zachęcam wszystkich do zainteresowania się tym ważnym dokumentem, jak również szkoleniami, żebyśmy my jako polscy rolnicy jak najwięcej z tego skorzystali.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#RobertTelus">Wysoka Izbo! Proszę Państwa! Panie Marszałku! Proszę, abyśmy jak najszybciej przeprocedowali ten projekt, żeby jak najszybciej wszedł w życie, bo tego oczekują polscy rolnicy. Mam nadzieję, że nie będzie wielkich zmian odnośnie do projektu, który w tej chwili jest wprowadzany, takich zmian merytorycznych, daleko idących, dlatego że — tak jak powiedziałem — niektóre ośrodki doradztwa rolniczego już organizują szkolenia, żeby zachęcić rolników. Proszę państwa o jak najszybsze procedowanie nad tą ustawą, żebyśmy ją wyprocedowali dla polskiego rolnictwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jerzy Małecki, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JerzyMałecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość ponownie mam zaszczyt przedstawić oświadczenie wobec rządowego projektu ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej, druki nr 2953 i 2972.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JerzyMałecki">Celem rządu jest stworzenie ram prawnych do realizacji Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027. Jest to niezbędne dla terminowego oraz zgodnego z prawem krajowym oraz z prawem Unii Europejskiej wydatkowania i rozliczenia środków finansowych w wysokości ponad 25 mld euro. Środki te trafią do rolników i innych beneficjentów, mieszkańców obszarów wiejskich, przedsiębiorców oraz samorządów. Projektowane przepisy powinny wejść w życie w jak najszybszym, najkrótszym czasie, ponieważ zbliża się termin rozpoczęcia naboru wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich, przejściowego wsparcia krajowego oraz niektórych płatności w ramach II filaru wspólnej polityki rolnej. Termin ten zaplanowany jest na 15 marca 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JerzyMałecki">Panie Marszałku! W związku m.in. z tym terminem będę składał kilka poprawek. Jedna z nich dotyczy wejścia w życie tej ustawy. Oprócz poprawki dotyczącej terminu wejścia chciałbym złożyć inne poprawki, które były uzgodnione, były przedyskutowane na posiedzeniu komisji rolnictwa i zasugerowane przez Biuro Legislacyjne Sejmu. Myślę, że nie powinny budzić większych kontrowersji. Na posiedzeniu komisji będę prosił o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#JerzyMałecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę powyższe, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje przedstawiony projekt ustawy oraz opowiada się za jego jak najszybszym przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę panią poseł Annę Wojciechowską, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawić opinię o rządowym projekcie ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej, druk nr 2953.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#AnnaWojciechowska">Bardzo kontrowersyjny jest okres, bowiem ten plan już powinien być wdrażany, a my jeszcze, proszę państwa, procedujemy nad tą ustawą. Ustawa jest bardzo obszerna, liczy 169 artykułów. Wsparcie zaproponowane w planie strategicznym będzie realizowane ze środków Unii Europejskiej wraz ze współfinansowaniem ze środków krajowych. To ponad 25 mld euro. Proszę państwa, od tej złej Unii mamy 25 mld euro na rolnictwo. To są bardzo duże pieniądze, pieniądze publiczne, i powinny być wydane w sposób przejrzysty, ale po tych wszystkich aferach i chociażby ostatnich konkursach w naszym ministerstwie zaufanie społeczeństwa i nas wszystkich do rządu zostało, delikatnie mówiąc, bardzo zachwiane.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#AnnaWojciechowska">Zgodnie z planem strategicznym przyjęto system wdrażania. Instytucja zarządzająca to minister do spraw rozwoju wsi i akredytowana agencja płatnicza, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, znana nam wszystkim, natomiast instytucja pośrednicząca oraz wdrażająca tę strategię to samorządy województw. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zajmowała się tym wcześniej, na pewno ma doświadczenie. Ale czy to się przekłada na dobre efekty? Mamy bardzo różne opinie o pracy agencji. Jeśli chodzi o samorządy, to one bardzo dobrze radzą sobie z funduszami unijnymi, mają doskonałych, dobrze przygotowanych fachowców. Problemem jest jednak bardzo małe wynagrodzenie pracowników i dlatego dobrze przygotowani pracownicy odchodzą ze sfery budżetowej. Podobnie jest z pracownikami Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ludzie odchodzą bardzo szybko, zmieniają pracę przy pierwszej okazji. Należy zweryfikować ten problem.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#AnnaWojciechowska">Wnioski o dofinansowanie powinny być w miarę proste, z wykorzystaniem prostego, jak najmniej urzędowego słownictwa. Wiem o tym z własnego doświadczenia zawodowego. Ludzie bardzo często nie rozumieją skomplikowanego słownictwa urzędników i odchodzą, rezygnując z załatwienia swojej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#AnnaWojciechowska">Jeśli chodzi o składanie wniosków w formie elektronicznej, to są jeszcze w kraju miejsca, gdzie nie ma zasięgu Internetu. Myślę o rolnikach, o obszarach wykluczonych informatycznie. Ponadto przy rozliczaniu tych wniosków obowiązują wówczas skany dokumentów, a to też jest problem. Proszę to wziąć pod uwagę. To są drobne sprawy, ale są bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#AnnaWojciechowska">Jest tu bardzo wiele dyskusyjnych zapisów, np. zapis o powoływaniu zewnętrznych organów opiniodawczo-doradczych przez agencję płatniczą w sprawach należących do jej zadań. Proszę państwa, gdzie są te szkolenia? To są dodatkowe ekspertyzy, które kosztują potężne pieniądze, a nie wiadomo, w jaki sposób będą zlecane.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#AnnaWojciechowska">Mam jeszcze kilka uwag o przygotowywaniu tej ustawy. Bardzo trudno czyta się tę ustawę i uzasadnienie — cechuje ją chaotyczny język pozaprawniczy, użycie słów i konstrukcja zdań bez refleksji nad ich przejrzystością i zrozumiałością. Nie przyjęto jednolitej formy przyznawania płatności — raz płatności przyznawane są rolnikowi, a raz do gruntów. Brak tu niektórych definicji albo w ogóle pojawia się nieprawidłowe definiowanie. Brak tu rozdziału, podziału na zadania instytucji i podstawy prawne ich działania. Chodzi o warunki przyznania pomocy, przepisy karne i przepisy dotyczące niezgodności.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#AnnaWojciechowska">Klub Koalicji Obywatelskiej składa poprawki dotyczące płatności do biologicznej ochrony upraw, niedopuszczenia do dofinansowywania zabiegów chemicznymi środkami ochrony roślin w systemie płatności do biologicznej uprawy roślin, sprzecznego z założeniami systemu wsparcia unijnego, zmiany terminu składania wykazu producentów na 15 grudnia, dopiero po zakończeniu sezonu wegetacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#AnnaWojciechowska">I jeszcze jedno — od początku członkostwa w Unii Europejskiej otrzymaliśmy ponad 224 mld euro, a wpłaciliśmy niecałe 75 mld euro. Zysk, czysty zysk Polski to 150 mld, więc współpraca z Unią Europejską jest chyba dobra.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#AnnaWojciechowska">Klub Koalicji Obywatelskiej składa poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pan poseł Arkadiusz Iwaniak przedstawi stanowisko klubu poselskiego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście, że ta ustawa jest niezwykle ważna i wszyscy czekają na to, co się wydarzy, na te pieniądze, które idą za tą ustawą i za kolejnymi ustawami, ale jak się naprawdę przyjrzymy tej ustawie, bo bardzo często w ostatnim czasie mówimy o transparentności, o wyprowadzaniu pieniędzy bokiem, to widać, jaki cymes został wymyślony przez Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#ArkadiuszIwaniak">Otóż okazuje się, że mamy tutaj podobną sytuację jak w przypadku ustawy o wsparciu psychologicznym, w której pan minister Czarnek wprowadził jeden zapis i w ten sposób pieniądze mogły powędrować tam, gdzie powędrowały. Pokażę to na przykładzie lokalnych, nowych, bo to warto podkreślić, grup z terenu łódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#ArkadiuszIwaniak">Dziwnym trafem w I kwartale 2022 r. na terenie Łodzi powstało 11 nowych lokalnych grup działania, choć funkcjonowało tam 17 sprawdzonych, dobrze działających lokalnych grup, które w czasie, gdy funkcjonowały, rozdysponowały ponad 300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#ArkadiuszIwaniak">Halo, halo, nie śpimy tam, panie pośle. Nie? Dobra.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#ArkadiuszIwaniak">I powstały te grupy. Jeśli przyjrzymy się osobom, które wchodzą w skład tych lokalnych grup, to okaże się, że dziwnym trafem będą to przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości, a nawet przedstawiciele biura pana posła.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#ArkadiuszIwaniak">Dlaczego powstały w I kwartale 2022 r.? Bo nabór trwał, proszę państwa, do kwietnia przyszłego roku. Problem polega na tym, chociaż oczywiście Prawo i Sprawiedliwość nie zwraca uwagi na przepisy prawa, że przed złożeniem wniosku konieczny jest wpis do KRS. Z tego powodu pan marszałek z Prawa i Sprawiedliwości wystąpił do ministra rolnictwa z wnioskiem o to, aby pozwolił tym nowym, PiS-owskim lokalnym grupom uczestniczyć w konkursie pomimo tego, że nie mają wpisu do KRS. To ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#ArkadiuszIwaniak">Ponadto te lokalne grupy tak naprawdę mają być taką oddolną inicjatywą związaną z lokalnymi strategiami, lokalnym działaniem, angażowaniem itd. Jak to jest, że na spotkaniu założycielskim tych lokalnych grup było 10, 13, 15 osób? Przecież tak naprawdę skupiają one po kilkanaście samorządów. Zgodnie z przepisami powinno tam być 50, 45 osób itd., itd. Jaka to jest reprezentacja, zważywszy na to, że te osoby, które przyszły na to spotkanie założycielskie, weszły w struktury zarządu czy też komisji rewizyjnej? To jest właśnie działanie Prawa i Sprawiedliwości. Żeby to podbić, jeden z wójtów z terenu łódzkiego powiedział: Byliśmy wczoraj na spotkaniu drugiej nowej grupy. Dlaczego to robimy? Ponieważ taki jest zamysł urzędu marszałkowskiego, a dokładnie pana marszałka. Widać tutaj te intencje.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#ArkadiuszIwaniak">Ba, żeby pokazać, że to zorganizowana akcja, te wszystkie lokalne grupy posługiwały się jednym pismem, szablonem. Pewnie każdy działałby według szablonu, ale to są takie grupy, które np. zapomniały, żeby wykreślić to, co napisała tam osoba dająca im ten szablon: wpisz nazwę LGD. Nie wykreślili tego. To pokazuje, jak to funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, proszę o planie strategicznym.)</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#ArkadiuszIwaniak">Ja panu nie przeszkadzałem.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest w ogóle nie na temat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, to jest wystąpienie klubowe i mieści się to w ramach wystąpienia klubowego. Pan poseł mówi bardzo ciekawe rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#ArkadiuszIwaniak">To jest na temat, bo jest o lokalnych grupach działania.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#ArkadiuszIwaniak">Mało tego, wiedzieli, że łamią prawo, bo jedna z lokalnych grup działania wystąpiła do sądu z prośbą o przyspieszenie terminu, przyspieszenie terminu wpisania do KRS, bo jak piszą: przedmiotowy nabór wniosków przewidziany jest w terminie 6–29 kwietnia 2022 r. Wystąpili o to 21 marca, jeszcze przed tym, jak urząd marszałkowski przedstawił nabór.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#ArkadiuszIwaniak">Skąd wiedzieli? Może z biura pana posła?</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#ArkadiuszIwaniak">Ba, te niewpisane do KRS-u lokalne grupy otrzymały tzw. wstępne wsparcie, żeby tworzyć strategię, bo my mówimy: minister Czarnek tu dał 5 mln, tam ileś, ale tutaj te lokalne grupy, 11 tych grup będzie miało, jak już wiemy, do dyspozycji 16 mln. To jest dopiero wał stulecia. Trzeba to jasno powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#ArkadiuszIwaniak">To pokazuje, że jak przyjrzymy się tak naprawdę każdej ustawie, szczególnie ważnej… My tę ustawę poprzemy, bo oczywiście nie można jej blokować, ale tej kwestii będziemy dalej pilnować.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#ArkadiuszIwaniak">Mam tutaj, jak ktoś chce się zapoznać, wykaz tych nowych PiS-owskich lokalnych grup działania i tych przedstawicieli PiS-u, którzy startowali, są, pracują itd. Ewidentny skok na kasę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Mirosław Maliszewski, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MirosławMaliszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Plan strategiczny jest jednym z ważniejszych dokumentów, który będzie determinował oddziaływanie na polskie rolnictwo, na polskich rolników, gospodarstwa i całą politykę żywnościową do roku 2027, więc jego znaczenie jest ogromne. Stąd zapisy, które w nim się znajdują albo powinny się znaleźć, powinny odzwierciedlać to, co w tych latach może dotknąć polskie rolnictwo zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MirosławMaliszewski">Na pewno tym czynnikiem, który dotknie polskie rolnictwo, jest to, co w ostatnich latach miało miejsce, szczególnie w ostatnich 2 latach, czyli wzrost kosztów produkcji. Plan strategiczny powinien w tym sensie oddziaływać na zminimalizowanie wzrostu kosztów produkcji albo na ich ograniczenia, albo wręcz na zmniejszenie kosztów produkcji.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MirosławMaliszewski">Jeżeli plan strategiczny ma być kompatybilny z polityką europejską w zakresie odnawialnych źródeł energii i podniesienia konkurencyjności energetycznej samej Unii Europejskiej także w obszarze rolnictwa, to powinno być większe, niż jest zakładane w obecnym planie strategicznym, wsparcie w zakresie produkcji w gospodarstwach energii elektrycznej z odnawialnych źródeł na własne potrzeby, ale także powinna być możliwość uzyskania przez gospodarstwa wsparcia, pieniędzy na to, aby wytwarzana w nich energia elektryczna mogła być z gospodarstw sprzedawana, co mogłoby zasilać budżet gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MirosławMaliszewski">Takie plany strategiczne przedstawiły inne kraje członkowskie, zwłaszcza kraje tzw. starej Unii Europejskiej, Europy Zachodniej, gdzie przewidziano m.in. dochodowość rolnictwa w przyszłości z tytułu sprzedaży energii elektrycznej, ale także chociażby w zakresie eliminowania śladu węglowego poprzez to, że rośliny eliminują dwutlenek węgla z atmosfery. Takiego wparcia w polskim planie strategicznym niestety na wystarczającym poziomie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MirosławMaliszewski">Powinniśmy także pomyśleć o tym — mówię o tym w imieniu klubu — jak będzie wyglądała konkurencja dla polskiego rolnictwa w ciągu najbliższych kilku lat. Po pierwsze, konkurencja światowa. My jesteśmy w trakcie zmiany geopolitycznej w tej części Europy. W Europie i w Unii Europejskiej jeszcze wzrosną koszty wytwarzania, koszty produkcji i nie tylko energii elektrycznej, ale też koszty nawozów z tytułu chociażby wzrostu kosztów surowców energetycznych. Inaczej to będzie w krajach, które są położone gdzie indziej, czyli w krajach azjatyckich, w krajach Afryki Północnej czy w krajach Ameryki Północnej i Ameryki Południowej, które w przypadku wielu produktów stanowią dla polskiego rolnictwa ogromną konkurencję. Tam koszty energii już dzisiaj są niższe i za chwilę będą jeszcze niższe niż w Polsce, co będzie oznaczało, że polski produkt na arenie międzynarodowej będzie się stykał z produktem, który będzie taniej wytworzony niż u nas.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MirosławMaliszewski">To samo w samej Unii Europejskiej. Mówiłem przed chwilą o tym, że wiele krajów europejskich wspiera w swoich planach strategicznych odnawialne źródła energii i możliwość uzyskiwania przez rolników także dochodów z tego tytułu dla swojego gospodarstwa, co wzmocni ich pozycję dochodową.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MirosławMaliszewski">Ale zwróćmy też uwagę na to, co według mnie wydarzy się w ciągu najbliższych lat. Otóż konkurencja z takich krajów jak Ukraina, Mołdawia i Serbia dla polskich rolników na wspólnotowym rynku, ale także na rynku zewnętrznym, pozaunijnym bardzo mocno wzrośnie. Nawet jeżeli te kraje nie wejdą w tym okresie do Unii Europejskiej, co nie jest wykluczone albo nawet, powiedziałbym, jest bardzo prawdopodobne, to te kraje przy niższych kosztach wytwarzania będą miały produkty, które będą dużo bardziej konkurencyjne dla produktów polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MirosławMaliszewski">Ostatnia sytuacja związana z importem taniego ukraińskiego zboża to jest tylko przedsmak tego, co może nas za kilka lat czekać. Dzisiaj jeszcze granica jest, ale za kilka lat tej granicy może nie być i to zboże nie będzie podlegało jakiejkolwiek kontroli. Jeżeli jego wytworzenie będzie tańsze niż w Polsce, to ono będzie wypierało polskie zboże nie tylko z naszego kraju, ale także z tych rynków, na które dużo eksportujemy. Teraz pytanie, czy w planie strategicznym są środki i mechanizmy, aby tę konkurencyjność polskiego rolnictwa wesprzeć w tym aspekcie. W naszej ocenie, w ocenie naszego klubu takich działań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#MirosławMaliszewski">Nie sposób też nie powiedzieć o Europejskim Zielonym Ładzie, a więc o tej rewolucji, która w wielu aspektach czeka polskie rolnictwo w zakresie spełniania wymagań odnośnie do redukcji nawożenia mineralnego, redukcji stosowania środków ochrony roślin, zwiększenia powierzchni upraw ekologicznych. To wszystko będzie dla polskiego rolnictwa ogromnym wyzwaniem. Nie wystarczy tylko umieścić tego w planie strategicznym jako schematów, jako elementu, który pozwoli uzyskać trochę większe dopłaty do 1 ha, bo te schematy tak w zasadzie powinny pomóc rolnikom w spełnianiu obowiązku nałożonego przez strategię Europejskiego Zielonego Ładu, żeby wytrzymać z produkcją, aby ta produkcja była konkurencyjna.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#MirosławMaliszewski">Można by powiedzieć, że plan strategiczny — zresztą pan poseł powiedział to między wierszami — realizuje pewne aspekty polityczne, ale w mojej ocenie bardzo słabo realizuje aspekty ekonomiczne polskiego rolnictwa i polskiej wsi. Te pieniądze są polskim rolnikom potrzebne i my jako partia, która wielokrotnie negocjowała bardzo dobre dla polskich rolników warunki związane z programem odbudowy, Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich zagłosujemy i poprzemy ten projekt, bo mimo że te pieniądze dla wielu są trudne do wzięcia, niewystarczające, to jednak one na polską wieś powinny być skierowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże producentom rolno-spożywczym, polskiej wsi, polskiemu rolnikowi, który nie jest dla nas, dla Konfederacji, skansenem, reliktem, jakąś dekoracją, która może budzi sentymenty, ale musi odejść w przeszłość, bo my tu idziemy z eurokołchozowym postępem.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#GrzegorzBraun">Nie, wieś polska — taka, jaka jest dzisiaj — jest dla nas potencjalnym punktem oparcia i punktem, z którego postęp i nowoczesność mogą wychodzić i szerzyć się na cały kraj. Dlatego że, szanowni państwo, rolnik w Polsce, jeśli ma dziś do czynienia z techniką i technologią niezbędną do wykonywania swojego zawodu, to wie o nowoczesnych technikach i technologiach więcej niż niejeden miastowy akademik. Obsługa narzędzi, którymi się posługuje także polskie rolnictwo, tego wymaga.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#GrzegorzBraun">Więc nie postulujemy wsi na kształt skansenu, cepelii, antykwariatu przeszłości, natomiast stanowczo sprzeciwiamy się zapędzaniu polskiego chłopa do kołchozu w wersji XXI-wiecznej. Cóż, że to eurokołchoz, to nie zmienia faktu, że wieś polska ginie, znika. To jest widoczne po prostu w cyfrach: gospodarstwa, hodowle, sadownictwo — zdążyliście to wszystko zredukować, zniszczyć i w niektórych przypadkach całkiem wykorzenić pod rozmaitymi pretekstami, pod pretekstem walki z telewizyjnymi chorobami bydła, trzody chlewnej i ptactwa. To były bardzo dobre preteksty, żeby rolnictwo polskie zamykać. A teraz proponujecie jakiś Generalplan Ost — świadome nawiązanie do polityki narodowych socjalistów niemieckich — realizowanej na polskim terytorium w XX w. Proponujecie taki generalny plan, tak jakbyście nie widzieli, że to wszystko jest zagłada, jakbyście nie widzieli tego, że wieś polska, realizując te plany, wdrażając eurokołchozowe normy, kończy się, że przemysłowi przetwórczemu, mleczarskiemu brakuje mleka. Ponieważ w tych wsiach, w których jeszcze w poprzedniej dekadzie mogły być setki krów, teraz jest ich parę sztuk, a w niektórych miejscach dziatwa szkolna oglądała mleko w sklepie w łaciatym kartonie, a kury w telewizji. I my się temu sprzeciwiamy i my żadnych wielkich strategicznych planów nie będziemy popierać, bo to jest polityka zmierzająca do zaniku wsi polskiej, oczywiście za jakieś paciorki, za jakieś dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#GrzegorzBraun">Zawsze się znajdą chętni, tak jak się znaleźli chętni z biurokracji postPRLowskiej, żeby zarabiać na wiatrakach, tak się teraz znajdą chętni, żeby zarabiać na robakach, i będą z tej mównicy argumentowali, że to jest zdrowe, pożywne źródło białka — wszyscy jedzcie robaki. Konfederacja jedna się temu sprzeciwia.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Naszym obradom przysłuchują się dzisiaj bardzo wyjątkowi goście. Są to przedstawiciele Fundacji SOS — na ratunek oraz GOPR Bieszczady.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Na ratunek polskiej wsi.)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PiotrZgorzelski">Panie Pośle! Trochę więcej szacunku i powagi dla tych, którzy pomagają w potrzebie. Ci dzielnicy ratownicy od początku rosyjskiej agresji prowadzą intensywne działania pomocowe, wraz z obecną także wśród nich panią wicemarszałek Małgorzatą Gosiewską, której także za tę aktywność bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PiotrZgorzelski">Są oni zawsze gotowi nieść pomoc potrzebującym w górach. Miło nam państwa gościć w Sejmie. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Mirosława Suchonia o przedstawienie stanowiska Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jest mi tym bardziej miło, że jako mieszkaniec Beskidów na co dzień mam okazję również obcować… i wspierać naszych dzielnych ratowników, którzy pomagają obywatelom w górach.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#MirosławSuchoń">Natomiast mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej po przedstawieniu sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#MirosławSuchoń">Celem tej ustawy jest stworzenie podstaw prawnych realizacji właśnie Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027. Warto przy tym zauważyć, że środki na realizację tego planu wynoszą ponad 25 mld euro. To bardzo duża kwota i z pewnością pozytywnie wpłynie na kondycję polskiego rolnictwa i polskiej wsi. Oczywiście ta ustawa jest bardzo potrzebna. Główne cele omawialiśmy podczas pierwszego czytania, podczas prac komisji. Oczywiście ta ustawa gwarantuje mechanizmy dotyczące rozdziału środków, jest potrzebna i projekt powinien zostać przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#MirosławSuchoń">No ale Plan Strategiczny to też konkretny program na przyszłość, konkretny plan na przyszłość, a niestety w myśleniu rządu widać ślady poprzednich czasów. Tak jak powiedziałem, Plan Strategiczny powinien wychodzić w przyszłość, odpowiadać na przyszłe trendy, uwzględniać megatrendy, które w przyszłości będą decydować o tym, jak wygląda świat. Tymczasem przygotowany przez rząd Plan Strategiczny to co najwyżej rozwinięcie poprzednich polityk, a rządowi brakuje tutaj przyszłościowego myślenia o polskim rolnictwie. Dotyczy to choćby kwestii udziału rolnictwa w procesie transformacji energetycznej, tutaj już ktoś o tym wspominał. Nie wspomnę o zielonym ładzie, ale rzeczywiście trzeba powiedzieć, że rząd nie widzi podstawowych zalet udziału rolnictwa w produkcji energii. To może być bardzo silny element, który stabilizuje dochody rolników. Ale rząd uparcie twierdzi, że tę energię będą produkować wielkie polityczne koncerny. A przed nami spodziewany wzrost kosztów produkcji i ten udział w produkcji energii przez rolnictwo mógłby znakomicie to wypełniać, odpowiadać na problemy, które się pojawią.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#MirosławSuchoń">Rolnictwo europejskie przestawia się na bardziej zrównoważone. Polska jest w bardzo dobrym położeniu, ale znowu brak tu zdecydowanych działań, które pozwoliłyby polskim rolnikom skorzystać na unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności oraz strategii „Od pola do stołu”. Warto przy tym pamiętać, że unijny łańcuch rolno-spożywczy przekłada się na bezpieczeństwo żywnościowe dla ponad 400 mln ludzi. Te ważne elementy gospodarki, np. kwestia ekologicznych upraw, ograniczanie stosowania pestycydów i nawozów, dbanie o dobrostan zwierząt, oznaczają potencjalnie wyższe dochody dla rolników, a rząd uparcie nie chce tego zauważyć.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#MirosławSuchoń">Zagłosujemy za tą ustawą, natomiast apelujemy do rządu, żeby wyjść z tych ograniczeń wynikających z poprzednich polityk i naprawdę popatrzeć w przyszłość. Przed polskim zdrowym rolnictwem jest wielka szansa, tylko trzeba ją dostrzec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MirosławSuchoń">A jeżeli nie potraficie jej dostrzec, to zostawcie, opuśćcie ministerstwo rolnictwa i dajcie wykazać się tym, którzy wiedzą, jakie będzie rolnictwo przyszłości i co trzeba zrobić, żeby polskie rolnictwo na tym wygrało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Jarosław Sachajko, który przedstawi stanowisko koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JarosławSachajko">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła parlamentarnego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JarosławSachajko">Projekt ma na celu wykonać prawo unijne, tak abyśmy mogli z tych wspólnych środków, do których się dokładamy jako Polska, skorzystać — w tym wypadku mówimy o rolnictwie. Czyli ta ustawa tworzy podstawy prawne do realizacji polskiego planu strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027, co umożliwi nam później, tak jak powiedziałem, skorzystanie z naszych wspólnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JarosławSachajko">Ogólnie trzeba powiedzieć, że ta perspektywa jest pierwszą perspektywą, w ramach której wspólna polityka rolna jest kształtowana przez poszczególne rządy. Do tej pory założenia wspólnej polityki rolnej przychodziły z Brukseli i trzeba było realizować poszczególne rozwiązania, które były suflowane. W tej chwili pierwszy raz przyszły tylko ogólne ramy, a my do tych ogólnych ram mieliśmy się dostosować. Polski plan strategiczny wielokrotnie — co najmniej dwukrotnie — był konsultowany publicznie. Organizacje pozarządowe, organizacje rolnicze składały do niego poprawki, plan się zmieniał. Później się okazało, że trzeba było dokonać kolejnych uproszczeń, i bardzo dobrze, że w ostatniej chwili polski rząd zdecydował się na te uproszczenia.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JarosławSachajko">Co trzeba w tej chwili zaznaczyć, co jest pozytywne: w końcu po wielu latach polscy rolnicy, a właściwie ponad 97% polskich rolników, będą mieli dopłaty bezpośrednie na poziomie średniej unijnej. To jest o tyle ważne, że polscy rolnicy będą mieli podstawy do równej konkurencji z rolnikami z pozostałych państw. Tylko przypomnę tutaj obecnym posłom Prawa i Sprawiedliwości, że to była obietnica z 2015 r. Trochę to trwało, ale została w końcu spełniona.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JarosławSachajko">Jeżeli chodzi o pewne absurdy, które zostały nam niestety narzucone, to jednym z nich jest ugorowanie 4%… Oczywiście w tym roku polskiemu premierowi udało się to zablokować, ale taka powinna być normalna zasada, bo ugorowanie jest marnowaniem czasu i niszczeniem ziemi. Zamiast ugorowania powinno się zazieleniać, powinny tam być zasiewane rośliny wysokobiałkowe. Później, po przyoraniu chociażby tego łubinu, w kolejnym roku mamy o 80% mniejszą dawkę azotu w glebie dla roślin następczych. Ugorowanie jest absurdem, który niestety pozostał. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PiotrZgorzelski">Zakończyliśmy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze się dopisać na liście?</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PiotrZgorzelski">Jest na razie 18 osób.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam ją.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy — pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#GrzegorzBraun">Słyszymy, panie ministrze, że rząd chce się przyczynić do powstania pierwszej fabryki, która będzie przemysłowo produkować paszę dla ludzkiego bydła z robactwa. Robactwo ma być prefabrykatem. Pytanie: Czy to jest jakiś wasz wewnętrzny plan strategiczny dla polskiego rolnictwa i dla polskiego konsumenta? Czy chcecie dokonywać rewolucji nie tylko na polskiej wsi przez jej anihilację — na początek przez 4-procentowe ugorowanie? Przecież perspektywy są szerokie. Co by tutaj jeszcze zamknąć w Polsce? Jaką branżę by tutaj jeszcze postawić w stan likwidacji? Czy chcecie również rewolucji na polskim talerzu?</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#GrzegorzBraun">Konfederacja, nie ukrywamy tego, opowiada się za wolnym dostępem do schabowego, wołowego i tego, co tam jeszcze można wyhodować czy upolować. Pytanie: Czy żywienie Polaków robactwem należy do strategicznych planów rządu Mateusza Morawieckiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Urbaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam takie wrażenie, że rząd PiS-u, ale także centrolew, zgadza się na ujednolicenie polityki rolnej, czyli de facto ograniczenie zarówno hodowli, jak i całego rolnictwa ze względu na absurdalne, umówmy się, ekoograniczenia. Wyższe dopłaty mają tutaj rekompensować rolnikom przymusowe zmniejszenie wydajności ich gospodarstw. Jest to jednak fałsz, bo dopłatami ludzi nie nakarmimy. Dopłaty ominą również tych, którzy nie spełniają bardzo restrykcyjnych ekoschematów. Ponadto może to uderzyć także w producentów mleka, a biorąc pod uwagę to, jak spadły teraz ceny mleka w skupach, nie wierzę, że odbije się to pozytywnie na portfelach rolników, bo ceny w sklepach nie spadły.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MichałUrbaniak">Widzimy, że państwo będą wdrażać wspólną politykę rolną za wszelką cenę. Jak wy w ogóle chcecie zapobiegać tym negatywnym procesom?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Arkadiusza Iwaniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie odnośnie do lokalnych grup działania. Kontynuuję wątek z mojego wystąpienia związany z tym projektem. To jest element funkcjonujący w tej ustawie. Lokalne grupy mają być jak gdyby wsparciem czy też tymi organizacjami, które mają współdziałać lokalnie, stworzyć lokalny system. Mam pytanie, czy w związku z tym, że są lokalne grupy, które przed ogłoszeniem naboru nie zostały zarejestrowane w KRS, nie uzyskały jeszcze wpisu do KRS, gdy kończył się czas na podpisywanie umów… Czy im też zostaną wypłacone środki? Jeśli tak, to pokazuje to tak naprawdę właściwe podejście Prawa i Sprawiedliwości nie tylko do rolnictwa i rolników — to już wielokrotnie, nie tylko dzisiaj, udowadniali moi przedmówcy — lecz także do lokalnego działania. Po prostu widzicie w tym tylko i wyłączenie złoty interes. Chciałbym się dowiedzieć, czy te grupy, które nie zostały jeszcze wpisane do KRS, mogą uczestniczyć w procesie ubiegania się o środki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Artura Łąckiego.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PiotrZgorzelski">Zatem pani poseł Anna Wojciechowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Plan Strategiczny dla wspólnej polityki rolnej to projekt rządowy. Jak rządowy, to wiadomo, że zawsze będą jakieś pieniądze, unijne pieniądze od tej złej Unii Europejskiej, od której na razie mamy 150 mld czystego zysku. Pieniądze na realizację projektów i działań, w tym pieniądze na pomoc techniczną, o której się tutaj bardzo niewiele mówi. Proszę państwa, to są potężne pieniądze — prawdopodobnie kilka miliardów złotych — które są do wzięcia na zarządzanie i które nie będą rozliczane. To są po prostu pieniądze dla pracowników. Proszę o sprawiedliwy podział tych środków, bo Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa znana jest z nepotyzmu. Kierownicze stanowiska przeznaczone są dla znajomych i rodziny. To oni najprawdopodobniej dostaną wysokie dodatki, a pomoc techniczna powinna trafić do osób, które rzeczywiście się tym zajmują i nad tym pracują. Bardzo proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Fabisiak.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Grzyb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rzeczywiście Plan Strategiczny to unikalny dokument, jeżeli chodzi o WPR, który był wielokrotnie konsultowany. Powiem szczerze, że konsultacje zostały zakończone uzgodnieniami już we wrześniu ubiegłego roku, więc mieliśmy dużo czasu, aby debatować nad tą ustawą. Mogliśmy to zrobić zdecydowanie wcześniej niż miesiąc przed rozpoczęciem przyjmowania wniosków o płatności bezpośrednie. To jest mankament.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#AndrzejGrzyb">Druga rzecz, na którą chciałbym zwrócić uwagę, to polski eksport rolno-spożywczy. Kwota jest wysoka — sięga 40 mld — ale zauważmy, że w strukturze tego eksportu 30% stanowią papierosy i czekolada. Uważam, że to jest problem, przed którym staje WPR, również obecna WPR.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Zawsze.)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#AndrzejGrzyb">Mamy poprawić produktywność przez ekoschematy i obniżyć koszty, a widzimy, co się stało chociażby na rynku wieprzowiny. Zostaliśmy z 60 tys. stad, a było ich 250 tys. Trzeba…</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#AndrzejGrzyb">…to odbudować, bo w tym jest potencjał. Rolnicy nie mogą być tylko odtwórcami czy — jak byśmy my powiedzieli — tylko nakładcami w produkcji rolniczej, w szczególności zwierzęcej. Mówię to jako przedstawiciel Wielkopolski, gdzie było zlokalizowane 25% produkcji trzody chlewnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Tracz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej będzie swoistą konstytucją określającą zasady ubiegania się o środki finansowe z Unii przez polskich rolników. Wy tę najważniejszą dla polskiego rolnictwa ustawę napisaliście chaotycznie, kolokwialnym językiem i bez przejrzystości. Tak naprawdę jest to otwarcie furtki do nadużyć. Przykładem jest art. 34, zgodnie z którym płatności do biologicznej ochrony upraw będą przyznawane już po jednym zabiegu tylko jednym biologicznym środkiem ochrony roślin. A gdy ten zabieg okaże się nieskuteczny, to dopuszczona będzie możliwość kolejnego zabiegu z użyciem środków chemicznych. To jest naprawdę pozbawione logiki. Będziemy przyznawać płatność za jednorazowe skorzystanie z biologicznego środka ochrony roślin, by na koniec wszystko i tak spryskać chemią. To jest po prostu szerokie otwarcie drzwi do wyłudzeń płatności.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MałgorzataTracz">Panie Ministrze! Czy ma pan świadomość wad projektu i poprze nasze poprawki, które wyeliminują te wady i po prostu wykluczą z ustawy możliwość dokonywania wyłudzeń?</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeśli pan poseł Dariusz Joński się nie pogniewa, to na prośbę pani poseł Fabisiak chcielibyśmy dopuścić ją teraz do głosu, ponieważ musi być na bardzo ważnym posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy uprawy roślin w pobliżu dróg, autostrad, dróg szybkiego ruchu, po których przejeżdżają dziennie tysiące samochodów. Pytam o to, czy istnieją zasady — i jakie one są — regulujące te kwestie w prawie europejskim, czy też są to kwestie regulowane w kraju, lokalnie. Jeśli tak, to mam drugie pytanie. Jak te kwestie regulowane są w kraju? Niech państwo przejadą drogą miedzy Grójcem — to bardzo blisko, na Mazowszu, kilkadziesiąt kilometrów stąd — a Białobrzegami. Tam sad dotyka autostrady.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#JoannaFabisiak">Takie jabłko, jabłuszko to jest jabłuszko królowej śniegu, po zjedzeniu którego dziecko, wydaje mi się, może być na pewno ciężko chore, jeśli nie zatrute skutecznie. Zatem pytam: Jakie zasady regulują, czy są to zasady dające bezpieczeństwo spożywania produktów, które są tuż przy autostradzie… Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pan poseł Dariusz Joński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#DariuszJoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#DariuszJoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest też o lokalnych grupach działań. Chodzi o, dla przykładu województwa łódzkiego, 130 mln zł. Do tej pory lokalne grupy działań przez ostatnie kilka lat działały prężnie, były budowane oddolnie, nie było tam polityków, dostawały pieniądze z Unii Europejskiej m.in. na wspieranie lokalnych inicjatyw na terenach wiejskich. Ku zdziwieniu w ostatnich tygodniach i miesiącach pojawiło się w województwie łódzkim dokładnie tyle samo, 12 grup z działaczami Prawa i Sprawiedliwości, np. w powiecie radomszczańskim nową lokalną grupę działań założyło siedmioro powiatowych radnych PiS. W całym województwie jest już 12 takich nowych grup, które mają przejąć blisko 130 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#DariuszJoński">Jest na sali pan poseł Telus. W Opocznie, jak czytam, dyrektor biura poselskiego pana posła jest członkiem zarządu nowej lokalnej grupy działań. Ale mam też listę członków założycieli stowarzyszenia i, jak się nie mylę, panie pośle, tu widzę pana nazwisko. Robert Telus jest założycielem m.in. lokalnej grupy działań. Kto dzieli te pieniądze? Dzieli marszałek województwa, oczywiście z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#DariuszJoński">Biję na alarm dlatego, że to jest skok na 130 mln i te pieniądze powinny być przekazane dla tych, którzy faktycznie je wydają na terenach wiejskich, a nie dla działaczy Prawa i Sprawiedliwości. Biorąc pod uwagę to, kto zakładał w ostatnich tygodniach te lokalne grupy działań, nie mam wątpliwości, że to jest skok na kasę w czasie kampanii wyborczej przez polityków PiS-u. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Jednym z programów, który cieszy się dużym uznaniem, dotyczącym wspólnej polityki rolnej, jest premia dla młodych rolników. Rozwiązania przyjęte w obecnej ustawie, można powiedzieć, dają więcej możliwości i więcej szans. Po pierwsze, zwiększają premię do 200 tys. zł, po drugie, ta premia w pierwszej fazie 70% wypłaty musi być również przeznaczona na inwestycje i modernizacje gospodarstwa. Ale też przewiduje się taką możliwość, i proszę tutaj o odpowiedź, że wnioskodawca będzie mógł przed rozpoczęciem tej działalności nie być ubezpieczony w KRUS-ie, ale pracować, z tym że musi spełnić określone warunki, że 60% jego dochodów musi pochodzić z rolnictwa. Chciałbym prosić o odpowiedź w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#TadeuszTomaszewski">Drugie pytanie dotyczy tego, z jakich instrumentów tej wspólnej strategii polityki rolnej mogą korzystać gospodarstwa skarbowe, gospodarstwa Skarbu Państwa, a więc te, które mają powyżej 300 ha. Prosiłbym o odpowiedź na piśmie w tej sprawie, jeśli chodzi o wszystkie instrumenty, z których w nowej perspektywie będą mogły korzystać gospodarstwa Skarbu Państwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W tym jakże ważnym dla polskiego rolnictwa dokumencie możemy przeczytać, że minister właściwy do spraw rozwoju wsi może powołać organy opiniodawczo-doradcze. Dzisiaj byliśmy świadkami w tej Izbie skandalicznego i niemającego nic wspólnego z ustrojem demokratycznym wystąpienia ministra Czarnka w sprawie obdarowania wybranych podmiotów setkami milionów złotych z budżetu państwa. Minister, który nieopatrznie powołał stosowne komisje, które wydały niewłaściwe z jego punktu widzenia opinie, stwierdza, że żaden z przepisów nie obliguje go do brania takich opinii pod uwagę. W związku z tym może dzielić środki według własnego widzimisię. Czy aby w przyszłości uniknąć takich sytuacji, nie należy zmienić treści tego projektu, i czy nie powinny znaleźć się tam zapisy obligujące ministra do powołania organów doradczych i konieczności uwzględniania ewentualnie negatywnych opinii tych organów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pan posła Zbigniewa Ziejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Przewodniczący Komisji Rolnictwa! Chciałbym się dowiedzieć, tak żeby rolnicy w Polsce usłyszeli, co to jest ta średnia unijna, ile oni w tym roku otrzymają tych euro, żeby wiedzieli, czy jest wyższa, niższa, jak to się ma do rolników europejskich. Bo na dziś wiemy, że bazą jest 118 euro, a reszta to są ekoschematy. Co będzie w przypadku rolników, nawet tych małych? Bo program jest skierowany do małych i średnich gospodarstw, a zapomina się całkowicie o gospodarstwach towarowych, które produkują tyle na eksport. Co zrobimy w przypadku bydła mlecznego? Jak poprawić dobrostan w przypadku bydła mlecznego, gdzie 70%, panie ministrze, krów jest na uwięzi? Jak my w ciągu tak krótkiego czasu poprawimy dobrostan? Jak zrobimy, wykonamy retencję wody w tak krótkim czasie? Czy rząd nie przewiduje okresu przejściowego, żeby wykonać te wszystkie zalecenia, które są? Bo według mnie jeżeli nie wprowadzimy okresu przejściowego, ODR nie będzie w stanie przeszkolić rolników z 2,5 tys. gmin. Będzie to jeden wielki niewypał. Dlatego apeluję do pana ministra o zrobienie roku 2023 rokiem przejściowym, żeby właściwie przeszkolić polskich rolników, żeby mogli podnieść pieniądze z tego schematu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Maciej Górski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MaciejGórski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. W związku z nowymi formami dotacji jak ministerstwo zaplanowano schemat i terminarz szkoleń, żeby rolnicy pozyskali tę wiedzę? Drugie pytanie. To zawsze był postulat rolników, którzy żyją ze swoich gospodarstw, żeby dopłaty trafiały do faktycznych użytkowników. Jaka część z tej przewidzianej kwoty trafia do hodowców zwierząt? Wiadomo, że hodowcy nie spacerują po Marszałkowskiej, tylko zajmują się swoimi zwierzętami. Jaki odsetek z tych 25 mld trafi do hodowców? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Jarosława Sachajko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam dwa krótkie pytania. Jedno dotyczy tego ugorowania. Co zrobi rząd, aby skończyć z absurdalnym ugorowaniem? Mamy braki żywności na całym świecie, żywność drożeje, a Polsce są narzucane jakieś normy ugorowania.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JarosławSachajko">I drugie pytanie: Jak ministerstwo zabezpieczy tych prawdziwych rolników przed pseudorolnikami z Wiejskiej? Jak zmieni te zasady dopłat bezpośrednich, tak aby posiadacze gruntu, którzy nic z nim nie robią, którzy go często w ogóle nie uprawiają, tylko najczęściej ugorują, bo po co pracować, jak można mieć pieniądze za samo posiadanie gruntu, nie dostawali tych pieniędzy, a dostawali ci rolnicy, którzy rzeczywiście produkują i sprzedają swoją żywność? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Kretkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W Polsce systematycznie rośnie zapotrzebowanie na żywność ekologiczną. Widać to w sklepach, widać poszerzający się asortyment produktów ekologicznych. Niestety większość z nich bardzo często pochodzi z zagranicy. Rośnie świadomość społeczna, że rolnictwo ekologiczne, żywność ekologiczna ma korzystny wpływ na nasze zdrowie, na środowisko, na całe społeczeństwo. Natomiast w tym rozpatrywanym dokumencie odnośnie do polityki europejskiej w ciągu następnych 10 lat obszar unijny rolnictwa ekologicznego ma zwiększyć się do 25% wszystkich użytków rolnych. Obecnie stanowi w Unii 8,5%. Tymczasem w Polsce te grunty stanowią 3,3%.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#KatarzynaKretkowska">Moje pytanie: Jak rząd zamierza promować rolnictwo ekologiczne? Największym narzędziem byłoby finansowe wsparcie oraz włączenie edukacji rolników w przypadku produkcji żywności ekologicznej do edukacji rolniczej. Nie widzimy wystarczającego wsparcia dla rolnictwa, dla produkcji żywności ekologicznej, na którą jest rosnące zapotrzebowanie społeczne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Grabczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polscy rolnicy czekają na fundusze europejskie. Mimo dość negatywnego stosunku rządzących do Unii Europejskiej te fundusze wspierają Polskę we wszystkich obszarach. Również powinny w znacznie większym stopniu wspierać polskie rolnictwo, i to z wielu powodów, przede wszystkim po to, żeby zwiększyć konkurencyjność polskiego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Raz jeszcze upomnę się o rolnictwo ekologiczne. Proszę państwa, tu jest wielka luka, tu wciąż jest wiele do zrobienia i to jest wciąż niedowartościowane. Jeśli chodzimy po sklepach i kupujemy artykuły ekologiczne, bardzo często widzimy, że duża część tych artykułów jest sprowadzana z zagranicy. Uważam, że należy to zmieniać i wspierać polskich rolników, którzy zajmują się ekologią.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#KrzysztofGrabczuk">I ostatnia rzecz. Proszę państwa, o LGD słyszymy w wielu województwach. Nie mogą powstawać podwójne LGD. Uczciwość, jeśli chodzi o LGD i dofinansowanie poszczególnych grup, będzie miała szczególne znaczenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PiotrZgorzelski">Pana posła Czesława Siekierskiego na razie nie ma, ale pewnie jeszcze się pojawi.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PiotrZgorzelski">Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mieszkam na terenach górskich, na terenach, gdzie są małe gospodarstwa rolne, jeżeli chodzi o obszary, gdzie ziemia jest bardzo niskiej klasy. Praca w tych gospodarstwach jest bardzo ciężka. Żeby te gospodarstwa były dochodowe, naprawdę rolnik musi wcześnie rano wstawać — nie o godz. 6 czy 5, tylko nawet wcześniej — często bardzo późno musi się kłaść. Naprawdę wielkie podziękowania dla rolników z mojego terenu, że wciąż chcą uprawiać polską ziemię, że wciąż chcą nas żywić.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#BarbaraBartuś">I pytanie do pana ministra: Czy w planie strategicznym, o którym dzisiaj tutaj mówimy, są przewidziane jakieś specjalne środki, jakaś pomoc dla takich gospodarstw jak moje gospodarstwa na terenach górskich, gospodarstw niedużych, gospodarstw, które mają niską klasę ziemi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska znalazła się wśród pierwszych siedmiu państw członkowskich Unii Europejskiej, których plany strategiczne wspólnej polityki rolnej zostały zatwierdzone. Niewątpliwie będzie to dodatkowy element sprzyjający pewności i stabilności odnośnie do sytuacji gospodarstw rolnych niezależnie od sytuacji międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MałgorzataPępek">W ustawie zapisano, że wsparcie zaproponowane w planie strategicznym będzie realizowane ze środków unijnych. Natomiast w II filarze przewiduje się także współfinansowanie krajowe. Biorąc pod uwagę fakt, iż projekt ma służyć przede wszystkim rolnikom, proszę o odpowiedź na pytania: W jakiej wysokości będą zaangażowane te środki krajowe? Z jakich programów będą realizowane? Na jakie konkretne cele mają być przeznaczone? Bardzo proszę o pisemną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PiotrZgorzelski">Lista osób zapisanych do pytań została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Ryszarda Bartosika.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PiotrZgorzelski">Następnie pan przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: A nie sprawozdawca?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#RyszardBartosik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo podziękować poszczególnym klubom parlamentarnym za rzeczową dyskusję na temat jakże ważny dla naszych rolników, bo związany z wypłatą środków unijnych i krajowych w związku z nowym finansowaniem w ramach wspólnej polityki rolnej, wynegocjowanym w zeszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#RyszardBartosik">Polska jako jeden z pierwszych krajów miała zatwierdzony taki krajowy plan strategiczny. Te przepisy, ten projekt nastawione są na to, aby jak najwięcej środków trafiło do rolników, którzy prowadzą małe i średnie gospodarstwa. W związku z tym oprócz tych płatności podstawowych mamy stworzone i zaakceptowane ekoschematy, które mają służyć takim gospodarstwom. Każdy rolnik, każdy, kto prowadzi gospodarstwo rolne, może sobie wybierać poszczególne ekoschematy, które najbardziej mu pasują, które będą dostosowane do jego gospodarstwa, a jednocześnie spowodują wzrost dochodów tych gospodarstw. Zależy nam na zrównoważonym rolnictwie, na tym, aby rolnicy dbali o środowisko, dbali o polską wieś — i właśnie ten postulat realizowany jest przez rolników, którzy prowadzą małe i średnie gospodarstwa — ale nie zapominamy oczywiście o gospodarstwach towarowych, które również korzystają i będą korzystały z tego planu strategicznego.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#RyszardBartosik">Chcę prosić Wysoką Izbę o jak najszybsze uchwalenie naszego planu strategicznego, bo — jak wszyscy wiemy — z dniem 15 marca rolnicy będą mogli w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa składać wnioski o dopłaty, a także wnioski o korzystanie z ekoschematów. To uchwalenie jest dla nas bardzo istotne, a przed nami jeszcze Senat. Jak widzimy, zgłoszone zostały też poprawki, które — mam nadzieję — w komisji rolnictwa za przyzwoleniem pana przewodniczącego przeprocedujemy bardzo szybko, po czym wrócimy tutaj na trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#RyszardBartosik">Było mnóstwo pytań, szanowni państwo. Na te, na które będę w stanie, postaram się odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#RyszardBartosik">Pytanie posła Brauna dotyczyło jakichś pasz z robaków czy żywności z robaków. Nic takiego nie ma miejsca, żadnego takiego programu nigdzie się nie wprowadza. Polecam państwu kurczaka, schabowego, ale jeśli ktoś lubi, to wszystkie potrawy z roślin, warzyw i owoców też są bardzo smaczne, do wyboru, do koloru. Ważne, abyśmy korzystali z żywności wyprodukowanej przez polskich rolników, bo ona jest najlepsza. Tak bym podsumował odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Michał Urbaniak mówił o ujednoliceniu polityki rolnej, o tym, że ekoschematy, wspólna polityka rolna przyczyniają się do zmniejszenia wydajności plonów z hektara czy też uderzają w producentów mleka. Naszym zdaniem jest dokładnie odwrotnie. Te środki, środki unijne, jak również krajowe, mają wspierać, uzupełniać, zwiększać dochody rolników, szczególnie w wypadku, kiedy oni je tracą ze względu na jakieś przepisy czy obwarowania środowiskowe. Dopłaty są rekompensatą strat stosowaną od wielu lat w ramach wspólnej polityki rolnej. Jeśli jesteśmy w Unii Europejskiej, zgodziliśmy się na pewne rozwiązania, to winniśmy z tej wspólnej polityki rolnej czerpać najwięcej, jak się da, bo przecież to przyczynia się do rozwoju naszego rolnictwa, i temu służy krajowy plan strategiczny i rozwiązania, które przyjmujemy.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Iwaniak z Lewicy pytał o LGD. Padło wiele takich szczegółowych pytań. Po pierwsze, w ustawie nie podejmuje się tych tematów związanych z wyborem danej grupy. To już są rozwiązania szczegółowe, to ma miejsce w trakcie konkursu, ale rzeczywiście do konkursów są dopuszczone nowe grupy, daliśmy taką możliwość. Nie widzę w tym nic złego, ponieważ wszystko dzieje się zgodnie z ustalonymi zasadami: są komisje konkursowe, poszczególni marszałkowie, w tym marszałek łódzki, są zobligowani do tego, aby takiego wyboru dokonać zgodnie z regulaminami i przepisami. Wszystko będzie jawne i oczywiste. Przy okazji chylę czoła przed tymi z państwa, którzy w takie grupy się angażują, bo to jest przede wszystkim wielki wysiłek z państwa strony, który ma przysłużyć się rozwojowi gminy, powiatu czy danego regionu.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#RyszardBartosik">Jeśli ktoś angażuje się w powstanie takiej grupy, to działa prorozwojowo dla regionu, dla gminy, dla powiatu, dla województwa. I wielkie ukłony w kierunku tych, którzy mają siłę, mają czas i chęć tego typu grupy zakładać.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#RyszardBartosik">Tylko chciałbym jeszcze powiedzieć, że tak jak przy każdym naborze jest możliwość uzupełnień do czasu podpisania umowy. Natomiast nie można podpisać umowy z grupą, która nie jest w Krajowym Rejestrze Sądowym. I to są kwestie, myślę, oczywiste i nie potrzeba ich dłużej tutaj wyjaśniać.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#RyszardBartosik">Pani poseł Anna Wojciechowska pytała o pomoc techniczną. To jest 4% puli, całości środków. I wbrew temu, co padło tutaj, wbrew sugestii w pytaniu, te środki trzeba dokładnie rozliczyć.</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Andrzej Grzyb mówił o tym, że zbyt późno zabraliśmy się za procedowanie nad tą ustawą. Niestety jesteśmy uzależnieni od Komisji Europejskiej, a niektóre przepisy wykonawcze Komisji Europejskiej nie weszły jeszcze w życie bądź mają wejść w najbliższym czasie. W związku z tym, kiedy tylko było to możliwe, podjęliśmy prace legislacyjne, w najszybszym możliwym terminie.</u>
          <u xml:id="u-90.12" who="#RyszardBartosik">Było pytanie pani poseł Małgorzaty Tracz dotyczące art. 34 i stosowania środków biologicznych. Chciałbym wyjaśnić, że środki na ten cel przeznaczone są na pokrycie kosztów użycia właśnie środków biologicznych i ten wydatek jest jak najbardziej zasadny. Rzeczywiście jest taki zapis, że jeśli taki środek by nie zadziałał, to rolnik ma prawo stosować środek chemiczny zgodnie z logiką, zdrowym rozsądkiem i postulatami środowisk rolniczych. Takie rozwiązanie jest, moim zdaniem, właściwe.</u>
          <u xml:id="u-90.13" who="#RyszardBartosik">Było pytanie dotyczące LGD. Myślę, że już na to pytanie odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-90.14" who="#RyszardBartosik">Pytanie dotyczące młodego rolnika zadał pan poseł Tadeusz Tomaszewski. Rzeczywiście podnieśliśmy finansowanie w tym działaniu i jest możliwość, aby rolnicy, którzy nie są ubezpieczeni w KRUS, mogli z tego korzystać. O to wnioskowano w ostatnim czasie i to jest ukłon w kierunku środowisk wiejskich. Są takie przypadki. Jest obowiązek, aby było to 60% dochodu, czyli osoba ubezpieczona w ZUS, pracująca jeszcze gdzieś poza gospodarstwem, musi uzyskiwać 60% dochodu z gospodarstwa rolnego i wtedy może się o takie środki ubiegać, natomiast poza tym w stosownym czasie musi spełnić warunki wynikające z tego programu, działania.</u>
          <u xml:id="u-90.15" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Jan Szopiński pytał o komisje, ciała doradcze, które pilnowałyby całego przebiegu prowadzenia wspólnej polityki rolnej, planu strategicznego w naszym kraju. Otóż takie ciało istnieje, jest to komitet monitorujący przy ministrze rolnictwa i rozwoju wsi. Ten komitet ma możliwość, i tak robi, podejmowania uchwał dotyczących poszczególnych problemów związanych z Krajowym Planem Strategicznym. Komitet funkcjonuje, działa i jest to jak najbardziej ciało uprawnione do tego, aby z jednej strony być aktywnym i proponować pewne rozwiązania, a z drugiej strony mieć jakąś funkcję kontrolną. Zresztą wszystko jest oparte na bazie przepisów i zaleceń zarówno Komisji Europejskiej, jak i krajowych.</u>
          <u xml:id="u-90.16" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Ziejewski pytał o wysokość dopłat bezpośrednich. Rzeczywiście 97% naszych gospodarstw, a to jest znakomita większość wszystkich gospodarstw, będzie miała zwiększone dopłaty. Oprócz tych kwot, które pan podał w euro, są też płatności związane, ONW i inne płatności, które dopiero stanowią całość wypłat. I do tego dodajemy środki z ekoschematów. Rok przejściowy, panie pośle, nie jest możliwy ze względu na przepisy wspólnej polityki rolnej, nie jest możliwe odkładanie tych działań. A po drugie, najważniejsze jest to, aby rolnicy jak najszybciej ze środków unijnych korzystali. Ale zapewniam pana posła, że wszyscy zainteresowani zostaną przeszkoleni, poradzą sobie. Podobne obawy mieliśmy w sytuacji, kiedy przechodziliśmy na elektroniczny system składania wniosków o dopłaty bezpośrednie, i rolnicy sobie znakomicie poradzili. Myślę, że i w tym przypadku sobie poradzą.</u>
          <u xml:id="u-90.17" who="#RyszardBartosik">Ośrodki doradztwa rolniczego są przygotowane, ponad 3 tys. doradców zostało przeszkolonych. Takie spotkania, szkolenia już się odbywają w niektórych województwach, a gros tych spotkań odbędzie się w lutym, także w marcu. Każdy, kto będzie chciał i będzie zainteresowany, każdy rolnik będzie mógł uzyskać dokładną informację.</u>
          <u xml:id="u-90.18" who="#RyszardBartosik">Z tym pytaniem wiązało się również pytanie pana posła Górskiego. Te szkolenia są zaplanowane w każdym województwie, w każdym powiecie, a jak będzie potrzeba, będziemy docierać do poszczególnych gmin w porozumieniu z samorządami i te szkolenia się odbędą.</u>
          <u xml:id="u-90.19" who="#RyszardBartosik">Pan poseł Górski pytał również o dopłaty do hodowli zwierząt. One stanowią 70% wszystkich dopłat. Do tego jeszcze mamy płatności związane, a także płatności dobrostanowe i związane z inwestycjami.</u>
          <u xml:id="u-90.20" who="#RyszardBartosik">Jeśli chodzi o ugorowanie, którego dotyczyło pytanie pana posła Sachajki, to w tej chwili Komisja Europejska odstąpiła od tego. Będziemy się starać, aby dalej tak było. Czy tak będzie? Zobaczymy. Będzie to bardzo trudne, ale być może w obliczu wojny na Ukrainie, potrzeb żywnościowych to nam się uda.</u>
          <u xml:id="u-90.21" who="#RyszardBartosik">Panie Marszałku! Jeszcze dwa pytania, jeśli pan pozwoli. Chciałbym skończyć, jeśli to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-90.22" who="#RyszardBartosik">Było pytanie dotyczące wsparcia dla gospodarstw ekologicznych. To pan poseł Grabarczyk, Grabarczuk, przepraszam bardzo, jeśli pomyliłem, i pani poseł Kretkowska o to pytali. Mamy wsparcie dla tych gospodarstw. Nie ma obowiązku, abyśmy w jakimś określonym czasie musieli mieć tych gospodarstw 25%. Zmierzamy w kierunku 7%. To wszystko zależy od tego, jak nasi rolnicy zechcą się angażować w to działanie, ale także od rynku konsumenta, bo musi być na te produkty odbiorca. Myślę, że w związku z tym, że nasze dochody rosną, choć pewnie część sali się z tym nie zgodzi, taki rynek się tworzy i rośnie.</u>
          <u xml:id="u-90.23" who="#RyszardBartosik">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Barbary Bartuś o pomoc dla rejonów górskich, to oczywiście jest ONW. Jest pomoc z drugiego filaru, pomoc dla małych gospodarstw. Zresztą małe gospodarstwa, a takimi są gospodarstwa górskie, są preferowane we wszystkich tych programach, a więc ta pomoc jest.</u>
          <u xml:id="u-90.24" who="#RyszardBartosik">Myślę, że odpowiedziałem na wszystkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#RyszardBartosik">Jeśli któreś pytanie pominąłem, spróbuję odpowiedzieć na piśmie. Panie marszałku, Wysoka Izbo, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PiotrZgorzelski">Do głosu jeszcze chciałby się zapisać, a właściwie ma prawo zabrać głos poseł sprawozdawca, który teraz właśnie to czyni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#RobertTelus">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister odpowiedział bardzo konkretnie na wszystkie pytania. Chciałem tak ogólnie się odnieść do niektórych uwag, szczególnie tych, które wypowiadali posłowie, ale też tych wygłoszonych w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#RobertTelus">Najbardziej mnie zabolała — może nie zabolała, ale była kontrowersyjna — wypowiedź pana posła z Konfederacji dotycząca tego, że w polskim rolnictwie jest bardzo źle, że jesteśmy tak bardzo do tyłu, że jesteśmy prawie zacofanym rolnictwem — tak było tu powiedziane. Chcę powiedzieć, że to nie jest prawda. Powiedziano tu, że brakuje mleka. Mleka nie brakuje. Jesteśmy prawie najlepsi w hodowli kur, drobiu w Europie. Mamy najlepszy produkt, jeżeli chodzi o produkcję zboża. Tu też jesteśmy w czołówce. Tak że nie jest w tym rolnictwie tak bardzo źle, jak powiedział pan poseł. Polskie rolnictwo jest naprawdę bardzo mocno rozwinięte, rozwija się coraz lepiej. Oczywiście, że są problemy, teraz np. związane ze zbożem, ale to są problemy, które występowały zawsze. One zawsze były i od tego jest rząd, żeby sobie z tymi problemami radzić. Ale jeżeli wychodzi poseł Rzeczypospolitej Polskiej na mównicę w polskim Sejmie i mówi, że jest tak bardzo źle, że rolnictwo jest zacofane i nie dorównuje rolnictwu europejskiemu, to tą wypowiedzią szkodzi polskiemu rolnictwu.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#RobertTelus">Chcę bardzo mocno, stanowczo powiedzieć, że polskie rolnictwo jest bardzo dobrze rozwijającym się rolnictwem. To widać, jak się rozwija polska wieś. Do tego wszystkiego produkty polskie są najlepsze. Nie jest tak, jak tutaj było mówione, że chcemy żywić Polaków robactwem. Taka wypowiedź polskiego parlamentarzysty w polskim Sejmie uwłacza polskiemu rolnictwu. Nikt nawet nie myśli o takich rzeczach, chyba że w Unii Europejskiej, ale w takim razie proszę kierować uwagi do Unii Europejskiej. W niektórych lewackich wypowiedziach w Unii Europejskiej znajdują się takie stwierdzenia, ale na pewno nie w polskim Sejmie i na pewno nie w Polsce. Gdy będzie rządziło Prawo i Sprawiedliwość, gdy odpowiedzialność za Polskę i za polskie rolnictwo będzie ponosiło Prawo i Sprawiedliwość, takich rzeczy na pewno nie będzie. My wzmacniamy polskie rolnictwo, nasze, polskie produkty, bo to dla nas jest bardzo ważne. Dlatego prosiłbym, żebyśmy nie szkodzili polskiemu rolnictwu swoimi wypowiedziami z mównicy, bo to nie przystoi.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#RobertTelus">Było tutaj mówione o bezpieczeństwie żywności. Niejednokrotnie o tym mówiłem. Bardzo często mówiono o bezpieczeństwie energetycznym, teraz mówi się o militarnym, bo jest wojna. My, polski rząd i pan minister, chcemy podkreślić, że bezpieczeństwo żywności Polaków jest bardzo ważne. To pokazała również pandemia. Wtedy okazało się, że niektóre rynki, tzn. niektóre łańcuchy dostaw zostały zerwane, bo przez moment gdzieś tam w supermarketach, w sklepach, w koncernach brakowało towaru. Ale to dlatego, że była pandemia.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#RobertTelus">Dlatego to jeszcze bardziej zmusza nas do tego, żebyśmy bardzo poważnie traktowali bezpieczeństwo żywnościowe Polaków. To jest bardzo ważne. Plan strategiczny na to zwraca bardzo mocno uwagę, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo żywnościowe Polaków. Myślę, że musimy robić wszystko, żeby Polak mógł zaopatrzyć się w towary spożywcze, nazwijmy to kolokwialnie, za rogiem. Dlatego bardzo mocno podkreślamy tutaj handel detaliczny, rolniczy handel detaliczny. To jest bardzo ważna rzecz, żeby każdy mieszkaniec, każdy Polak mógł kupić również bezpośrednio od polskiego rolnika dobrą żywność, naszą, polską, najlepszą w Europie. Drodzy państwo, jeżeli ktoś w Sejmie polskim myśli, że jest inaczej, albo, nie daj Boże, wypowiada się na polskiej mównicy, że jest inaczej, że polska żywność nie jest najbezpieczniejsza, to znaczy, że nie życzy dobrze polskiej żywności.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#RobertTelus">Jedna z pań poseł bardzo krytycznie odniosła się do tego, mówiąc, że ta ustawa zrobiona jest chaotycznie, że ta ustawa pozwala na nadużycia rolników i wyłudzenia płatności, tak sobie dokładnie zapisałem. Pani poseł, jeżeli znowu polski poseł wychodzi na mównicę i polskich rolników ma za tych, którzy wyłudzają i nadużywają, to jest to ten sam mechanizm szkodzenia polskiemu rolnikowi. I na pewno nie jest to ustawa robiona chaotycznie. To jest ustawa, która była wielokrotnie konsultowana, i o tym mówiliśmy. To nie jest tak, że ona była konsultowana raz. Ona była wielokrotnie konsultowana i wielokrotnie poprawiana. Na wniosek rolników, organizacji rolniczych szczególnie, wielokrotnie plan strategiczny był poprawiany. Nawet w ostatniej chwili, gdy już był składany, to jeszcze były poprawki, po to żeby go jak najbardziej dostosować do polskiego systemu, do polskiego rolnictwa. Jeżeli znowu polski poseł wychodzi na polską mównicę w polskim Sejmie i mówi takie rzeczy, że ta ustawa może pozwala na wyłudzenia płatności, to jest po prostu w błędzie.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#RobertTelus">Pan poseł Ziejewski, tu wymienię z nazwiska, dwie rzeczy poruszył i pan minister nie odpowiedział na to. Po pierwsze, że ODR-u nie zdążą. Panie pośle, jest pan posłem wiele lat, zresztą politykiem wiele lat i rolnikiem, zna się pan na tym. Pan wie o tym, że każdego roku ośrodki doradztwa rolniczego prowadzą szkolenia z płatności — każdego roku, nie tylko w tym roku. W tym roku mamy nowości i one robią to nie tylko w powiatach, ale robią to również w gminach, i dają radę. Nie wątpmy w to, że ośrodki doradztwa rolniczego dadzą radę. Dadzą radę. My powinniśmy je wspierać, tutaj wszyscy powinniśmy je wspierać, bo jeśli chodzi o sprawę ekoschematów, to jest nasza rzecz, bardzo ważna, żeby rolników tym zaszczepić — ekoschematami. To jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#RobertTelus">Druga rzecz, o którą pan pytał, to średnia europejska. To jest bardzo trudno określić, ale w tej chwili średnia europejska to ok. 260 euro. Pan mówił mi tam w ławie, że podstawa to 118 euro. Tak, prawda. A ile było za PSL-u? 117 czy nawet 114. Było mniej więcej tyle samo. Ja nie mówię tego, żeby wyrzucać, ale mniej więcej. Ale reszta to są dopłaty. Reszta to właśnie młody rolnik i te wszystkie dopłaty, które są do podstawy. I my ekoschematami dajemy szansę, żeby to było nawet więcej niż 260. Jeżeli rolnicy do tego podejdą poważnie, to będzie to więcej niż 260, niż ta średnia europejska. Przecież o to chodzi nam wszystkim, także panu posłowi, bo wiem, że pan poseł również jest rolnikiem, i to czynnym rolnikiem — nie tylko rolnikiem z Marszałkowskiej, jak niektórzy koledzy z pana partii, ale czynnym rolnikiem, który pracuje. I to się ceni, to się naprawdę ceni.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#RobertTelus">Też było tu mówione o energii odnawialnej. Nie mogę przeboleć tego, drodzy panowie, drodzy państwo z PSL-u, że wy wychodzicie na mównicę i mówicie: jak najszybciej przywrócić, chodzi o 10H, ustawę wiatrakową. Przecież to jest działanie przeciwko polskiemu rolnikowi, mieszkańcowi polskiej wsi. Przecież tamta ustawa… Ta, którą myśmy wprowadzili, oczywiście ma wiele wad i trzeba ją poprawić, i to robimy. Ale tutaj na mównicy pana kolega z PSL-u mówił: wróćmy do tej ustawy sprzed 10H. To jest budowanie wiatraków prawie na podwórkach u rolników. Tak było do tej pory robione. 200 m od budynku, od mieszkalnego budynku. Tak było robione. I my chcemy to zabezpieczyć ustawą. Oczywiście źródła energii odnawialnej są bardzo ważne i idźmy w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#RobertTelus">Pani poseł! Proszę nie krzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#RobertTelus">To jest bardzo ważne…</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: Jesteście niepoważni.)</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#RobertTelus">…żeby te odnawialne źródła energii uruchomić — ale uruchomić je poważnie, nie tak, jak to było do tej pory, że budowano, nawet nie pytając mieszkańców, budowano starszym osobom…</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: Zablokowaliście…)</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#RobertTelus">…prawie na podwórkach, bo 200 m od domu to jest prawie na podwórku. Dlatego chcemy to zrobić, chcemy wprowadzić…</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#RobertTelus">To jest właśnie kultura pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.18" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-94.19" who="#RobertTelus">To jest właśnie kultura pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.20" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-94.21" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł, ciszej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#RobertTelus">Jeszcze mam czas, 6 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#RobertTelus">Kolejna rzecz tutaj była poruszona, bardzo ważna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: Poprawka po konsultacjach…)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#RobertTelus">Panie marszałku…</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: Wy wszystko robicie źle w tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#RobertTelus">Już? Już? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#RobertTelus">Wracam do…</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Panie marszałku, czy pan zareaguje?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, jeszcze momencik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#RobertTelus">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#RobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#RobertTelus">Kolejny punkt, kolejny temat, który był poruszony, to ekorolnictwo, bardzo ważna sprawa rolnictwa ekologicznego. My w tym kierunku idziemy. Tutaj było pytanie, czy to wspieramy. Oczywiście, od samego początku. Też jest to w ekoschematach bardzo mocno podkreślone. Są dopłaty do gospodarstw ekologicznych, są dopłaty, bo chcemy to uruchomić, bo to jest bardzo ważna kolejna rzecz, którą powinniśmy robić. Dzisiaj na posiedzeniu komisji rolnictwa mieliśmy piękny temat, bardzo rozbudowany — pani profesor ze Skierniewic, z instytutu, mówiła o bionawozach, że one są dużo lepsze i potrzeba, żeby je wprowadzać do naszego, polskiego rolnictwa. Oczywiście one nie zastąpią w 100% azotowych nawozów, mineralnych nawozów, ale chodzi o to, żeby je po prostu wprowadzać, bo to jest ekologia, o którą powinniśmy dbać. I my dbamy o to. To nie jest tak, jak tutaj niektórzy mówią, że nic w tym zakresie nie robimy.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#RobertTelus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz chcę powiedzieć: to jest bardzo ważna ustawa, to jest taki katechizm, jeżeli chodzi o polskie rolnictwo, a szczególnie jeżeli chodzi o dopłaty. Dlatego proszę państwa, żebyśmy jak najszybciej ją uchwalili. Oczywiście poprawki, które wpłynęły — oczywiście za nie dziękujemy — rozpatrzymy jutro o godz. 8.30 na posiedzeniu komisji rolnictwa i skierujemy tę ustawę do dalszego procedowania. Za wszystkie państwa głosy dziękuję. Oby to były głosy, które wzmacniają polskie rolnictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2932 i 2998).</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Bożenę Borys-Szopę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#BożenaBorysSzopa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2932.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#BożenaBorysSzopa">Sejm na 71. posiedzeniu 26 stycznia 2023 r. zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#BożenaBorysSzopa">Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej, m.in. poprzez wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Europy: pierwsza — 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej; druga — 2019/1158 z tego samego dnia, a mianowicie z 20 czerwca 2019 r., w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, która jednocześnie uchyla dyrektywę Rady nr 2010/18. Dyrektywa ta ustanawia minimalne wymagania w celu osiągnięcia równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy, przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z rodzinnym. Projekt zakłada pozytywne rozwiązania rozszerzające zarówno prawną ochronę stosunku pracy, jak i propozycje dodatkowych uprawnień pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#BożenaBorysSzopa">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu 6 lutego 2023 r. wnosi do Wysokiego Sejmu wniosek o uchwalenie projektu ustawy zgodnie z drukiem nr 2998. Dodam tylko, że projekt ten na posiedzeniu komisji został przyjęty jednogłośnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Adam Śnieżek, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#AdamŚnieżek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiany rządowy projekt ustawy, druki nr 2932 i 2998, duża nowelizacja Kodeksu Pracy, wprowadza zgodnie z dwiema dyrektywami Unii Europejskiej szereg zmian korzystnych dla pracowników, m.in. wydłużenie urlopów rodzicielskich, wprowadzenie urlopu opiekuńczego, rozszerzenie elastycznej organizacji i rozkładu czasu pracy, a także zwiększenie uprawnień pracowniczych do pełniejszej i uaktualnionej informacji o warunkach zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#AdamŚnieżek">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, rozpatrując ustawę, wprowadziła do niej poprawki wzmacniające ochronę pracowników przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę w okresie urlopów związanych z rodzicielstwem. Zostały również przyjęte poprawki ujednolicające przepisy dotyczące uprawnień rodzicielskich funkcjonariuszy służb mundurowych. Nowelizacja przyniesie ułatwienie możliwości łączenia pracy zawodowej z wychowaniem dzieci oraz z życiem rodzinnym, spowoduje podniesienie przewidywalności i stabilności warunków pracy, umożliwi zwiększenie zatrudnienia kobiet oraz osób mających pod opieką członków rodziny.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#AdamŚnieżek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera ten projekt ustawy i będzie głosował za jej uchwaleniem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Aleksandra Gajewska, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 100-procentowo płatny urlop dla matek i ojców i wsparcie dla samodzielnych rodziców, którzy też potrzebują pomocy. Ale przede wszystkim rekompensata dla tych rodzin, które straciły przez wasze ponadpółroczne opóźnienie. Kropka. Tego się domagamy. Bez tych zmian ten projekt to jest po prostu pokazówka.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#AleksandraGajewska">Wydawałoby się, że są takie rzeczy, których po prostu nie da się zepsuć. Mamy przecież implementować dobrą unijną dyrektywę. Ta dyrektywa jest oparta na mądrej idei wspierania partnerstwa w wychowywaniu dzieci. Zawiera praktyczne rozwiązania dla wszystkich europejskich pracowników. Nic, tylko wdrożyć i pomagać naszym polskim rodzinom. I wtedy pojawia się rząd PiS-u. I najpierw tak: przez swoją nieudolność opóźniacie wprowadzenie tego prawa o ponad pół roku.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#AleksandraGajewska">To prawo powinno funkcjonować od 2 sierpnia. Nikt z państwa się nawet nie zająknie, że macie takie opóźnienie, a przez to, że tak opóźniliście wprowadzenie tego prawa, tracą konkretni rodzice.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#AleksandraGajewska">Pani Przewodnicząca! Pani powinna stać na straży praw tych rodziców i o nie się ubiegać. Ponad 90 tys. rodziców traci. Później przynosicie do Sejmu przepisy, które są po prostu jawnie niesprawiedliwe, i mówmy wprost, dyskryminujące. One nijak odnoszą się do rzeczywistości polskich rodzin. Jak to nazwać? Pokazówka, atrapa? A może hipokryzja? Bo przecież wy odmieniacie słowo „rodzina” przez wszystkie przypadki. Każde wasze hasło wyborcze nawiązuje do rodziny.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To źle?)</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#AleksandraGajewska">Źle, bo jak przychodzi do rozmowy o konkretach, pani poseł, to przychodzicie z takimi fikcyjnymi rozwiązaniami. Fikcyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Dla Platformy to źle rozmawiać o rodzinie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AleksandraGajewska">W dobie wszechobecnego kryzysu, galopującej inflacji, w czasach, kiedy rodzinom trudno jest związać koniec z końcem…</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Ale populizm kłamliwy.)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#AleksandraGajewska">…mówicie: mamy dla was urlop, panowie, możecie pójść na ten urlop, ale dostaniecie ze swojego wynagrodzenia tylko 70%.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: A ile jest w przepisach unijnych?)</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#AleksandraGajewska">Przecież państwo muszą wiedzieć, że ojcowie na urlopach rodzicielskich to jest rzadkość. Przecież NGOs wskazują na dane, że tylko 1% ojców z tego korzysta. Wzięcie takiego urlopu na waszych zasadach i przy, powiedzmy sobie wprost, średnio wyższych zarobkach mężczyzn będzie dla rodzin po prostu nierealne, bo rodziny sobie usiądą, policzą i z tej codziennej kalkulacji im wyjdzie, że stworzyliście przepisy i prawa, na które ich nie stać. Po prostu polskich rodzin na to nie stać.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#AleksandraGajewska">I to opóźnienie, powiedzmy sobie to wprost. Przez waszą nieudolność, przez waszą opieszałość, przez waszą złą wolę konkretni ludzie stracili. Są ich dziesiątki tysięcy. To jest pani Ania i pan Karol — rodzice Dorotki, pani Emilia i pan Jarosław — rodzice Inki, pani Mariola i pan Tomasz — rodzice Uli, pani Karolina i pan Grzegorz — rodzice Mikołaja, który urodził się z niepełnosprawnością. Mogłabym tak długo wymieniać i przytaczać takie historie, tylko państwo nie są nimi zainteresowani. Widzę to po paniach posłankach.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: My też.)</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#AleksandraGajewska">A to są historie konkretnych polskich rodzin. Rodzice walczą dzisiaj o odebrane im przez was prawo, by spędzić czas ze swoimi dziećmi w warunkach równości, w warunkach szacunku i bezpieczeństwa finansowego, o które to wy powinniście zabiegać jako resort rodziny i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#AleksandraGajewska">Wraz z tymi rodzicami walczymy o te wszystkie prawa. Walczymy razem z nimi. I będziemy składać poprawki dotyczące w 100% płatnego urlopu dla matek i ojców oraz wsparcia dla samodzielnych rodziców, których po raz kolejny w ogóle nie uwzględniliście w tych rozwiązaniach. Będziemy żądali rekompensaty dla tych, którzy stracili przez was szansę przez ponadpółroczne opóźnienie. Ja wiem, że mieliście państwo znacznie ważniejsze sprawy i przede wszystkim ważniejsze rodziny do wspierania — męża pani sędzi Przyłębskiej, męża pani posłanki Stachowiak-Różeckiej. Ich przybudówkom daliście wille, a zwykłym polskim rodzinom oczekiwania, a potem atrapę, bo to nie są rozwiązania, które pozwolą rozwijać w Polsce rodzinę w warunkach równości i bezpieczeństwa finansowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Katarzynę Kotulę, która przedstawi stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#KatarzynaKotula">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z pierwszego czytania zostawiłam sobie głównie pierwsze zdanie: za późno, za mało ambitnie i trochę po linii najmniejszego oporu. Ale dobrze, że mogliśmy pracować nad tą ustawą wdrożeniową w komisji.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#KatarzynaKotula">Warto cały czas przypominać, że założenia dyrektywy przewidują wspieranie uczestnictwa kobiet w rynku pracy oraz równy podział obowiązków opiekuńczych między mężczyzn i kobiety. Ten duch dyrektywy mówi o partnerstwie. Czego mi brakuje z mojego punktu widzenia? Mam wrażenie, że Prawo i Sprawiedliwość i Zjednoczona Prawica zmarnowały te ostatnie 7 lat, bo nie przypominam sobie naprawdę żadnej dobrej kampanii, która miałaby zachęcać mężczyzn do tego, żeby to partnerstwo stało się rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#KatarzynaKotula">Zgodnie z preambułą unijnych przepisów celem dyrektywy jest zwiększenie równowagi pomiędzy życiem prywatnym i życiem zawodowym poprzez zaangażowanie kobiet w życie zawodowe, a mężczyzn w życie prywatne, i w tym zakresie w projekcie implementującym tę dyrektywę w mojej ocenie nie widać dostatecznie rewolucyjnych i ambitnych rozwiązań. Bo jeśli straciliśmy 7 lat, to oczekiwałam, że takie rewolucyjne rozwiązania się pojawią. Upieram się, że ten pomysł na politykę społeczną Prawa i Sprawiedliwości, Zjednoczonej Prawicy to jednak jest pozbawienie Polek prawa do wyboru własnej ścieżki rodzicielstwa i kariery zawodowej oraz usilne wpychanie w ich patriarchalny model rodziny czy może bardziej zostawienie ich w tym modelu.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#KatarzynaKotula">To wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn ma zwiększyć zaangażowanie mężczyzn w opiekę nad dziećmi. I to jest zdecydowanie coś, co Polacy popierają, nie ma tutaj żadnych kontrowersji. Natomiast nie jest to możliwe bez prawdziwego partnerstwa w związku. Mamy sondaże — ponad 58%, czyli większość Polaków uważa ten partnerski model rodziny za optymalny.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#KatarzynaKotula">Przyszłam tu z całą listą poprawek. Wracamy z poprawkami, przynajmniej częścią tych poprawek, które wczoraj upadły w komisji. Wśród tych poprawek jest propozycja możliwości wykorzystania przez matkę 9 tygodni urlopu nieprzenaszalnego, czyli tego nieprzechodniego, niewykorzystanego przez ojca. Jesteśmy przekonane, że samotne matki, które ponoszą większy trud wychowywania dziecka, powinny mieć możliwość wykorzystania tego urlopu. Rozumiemy, znamy argumenty strony rządowej, ale jesteśmy przekonane, że można było wypracować jakieś mechanizmy kompensujące.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#KatarzynaKotula">W toku prac komisji nie przyjęto niestety propozycji 100% wynagrodzenia na urlopie opiekuńczym, więc wychodzimy z kompromisem i dzisiaj proponujemy w poprawkach 80%. Zacznijmy traktować pracę opiekuńczą jako pracę. To jest głównie praca kobiet. Wiemy przecież, że z tych urlopów będą korzystać głównie kobiety, to one pełnią te funkcje opiekuńcze, tym bardziej wtedy, kiedy one są nieodpłatne. Tymczasem jest to praca jak każda inna.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#KatarzynaKotula">Kolejna propozycja Lewicy to poszerzenie katalogu osób, które mogą skorzystać z urlopu opiekuńczego. Jest to zgodne z propozycją zawartą w preambule dyrektywy, a wczoraj na posiedzeniu komisji widzieliśmy, że Służba Celno-Skarbowa postanowiła skorzystać z tej możliwości i zaproponowała taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#KatarzynaKotula">Składamy poprawkę dotyczącą poszerzenia katalogu informacji przekazywanych przez pracodawcę o informacje o istniejących i nowo powstałych związkach zawodowych. Pracownicy mają prawo się zrzeszać, ale muszą także posiadać wiedzę w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#KatarzynaKotula">Chcieliśmy dołączyć poprawkę o prawie do odłączenia, ale upadła ona wczoraj na posiedzeniu komisji. Strona rządowa tłumaczyła nam tutaj, że czekamy na zapisy z Brukseli. To ciekawe, że polski rząd podpiera się dzisiaj tymi zapisami z Brukseli, zapisami z Unii Europejskiej, tłumacząc nam, że w kwestii luki płacowej też czekamy na zapisy i, jak rozumiem, dyrektywy unijne. Chyba po raz pierwszy słyszę takie informacje od strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#KatarzynaKotula">Wracam do kwestii urlopów ojcowskich. Te statystyki, zgodnie z którymi 28% mężczyzn korzysta z urlopów ojcowskich, nie dziwią, bo mówimy tutaj o 100%, natomiast jeśli zestawimy to z tym 1% mężczyzn, ojców korzystających z urlopów rodzicielskich i dodamy do tego te skandynawskie statystyki, zgodnie z którymi 77% polskich ojców w Skandynawii decyduje się na urlopy rodzicielskie, to okazuje się, że pieniądze mają znaczenie. Będę się przy tym upierać.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#KatarzynaKotula">Gdzieś tam w sferze publicznej cały czas krąży ta informacja o tym, że mężczyźni są tutaj w jakiś sposób dyskryminowani. Niezależnie od tego, że strona rządowa upiera się, że nie, ja będę się upierała, że nie są do tego zachęcani. Musimy nadrobić te ostatnie zmarnowane 7 lat i sprawić, żeby polscy mężczyźni angażowali się w wychowanie dziecka, bo skorzystają na tym przede wszystkim polskie dzieci. Kto jak nie rząd Prawa i Sprawiedliwości powinien to najlepiej rozumieć i wspierać? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Naszym obradom przysłuchują się członkowie młodzieżowej drużyny pożarniczej z gminy Łabowa koło Nowego Sącza, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Edwarda Siarki. Bardzo serdecznie ich pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pani poseł Bożena Żelazowska, która także jest druhną, strażaczką ochotniczką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#BożenaŻelazowska">Pozdrawiam młodych strażaków. Brawo!</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#BożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw to bardzo obszerny projekt. Był on wczoraj omawiany na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny przez wiele godzin. Wprowadzono wiele zmian i poprawek. Niestety wiele dobrych poprawek nie uzyskało akceptacji, dlatego będziemy je wprowadzali dzisiaj w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#BożenaŻelazowska">W ustawie zaproponowano wprowadzenie zmian dotyczących umów o pracę, urlopów wypoczynkowych, czasu pracy oraz uprawnień rodziców i opiekunów. Wśród rozwiązań dotyczących urlopów i czasu pracy znalazły się m.in. dwie dodatkowe przerwy wliczone do czasu pracy. Zwracam na to uwagę, bo to bardzo ważne i dobre rozwiązanie. Znalazł się tam też urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym oraz nowy rodzaj zwolnienia od pracy z powodu działania sił wyższych, czyli bezpłatny urlop opiekuńczy, który pracownik będzie mógł wykorzystać, aby zapewnić opiekę bądź wsparcie krewnym lub osobom pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym, które wymagają opieki bądź wsparcia ze względów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#BożenaŻelazowska">Tak jak mówiłam, ta ustawa wprowadza również dobre rozwiązania. Ten projekt wypełnia prawo Unii Europejskiej, lecz jest wprowadzany zdecydowanie zbyt późno. Te rozwiązania powinny obowiązywać już co najmniej od II kwartału ub.r. Projekt poprawia też warunki pracy. Nowe przepisy przewidują również minimalne wynagrodzenie mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#BożenaŻelazowska">Poprzez tę ustawę wprowadzane są dyrektywy Unii Europejskiej i w ten sposób chcecie państwo wypełnić prawo unijne — to dobrze. Jest to poniekąd jeden z kamieni milowych, które powinny być zrealizowane, ale te rozwiązania powinny, jak już wspomniałam, obowiązywać w Polsce co najmniej od II kwartału ub.r. Na te rozwiązania, choć nie są one do końca takie, jak oczekiwano, rodzice małych dzieci czekają od ponad pół roku. Prawie półroczne opóźnienie we wdrażaniu dyrektywy w Polsce spowodowało pozbawienie części rodziców prawa do dodatkowych 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla ojców, rodziców, z których część liczyła na wejście dyrektywy w terminie i planowała kwestie zawodowo-opiekuńcze przy założeniu wydłużenia urlopu rodzicielskiego o te właśnie 9 tygodni.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#BożenaŻelazowska">Proponowane zmiany dotyczą warunków funkcjonowania polskich rodzin po urodzeniu dziecka, dlatego uważam, że ta ustawa powinna być poprawiona w taki sposób, aby służyła polskim rodzinom. Chodzi o wysokość zasiłku dla ojców za 9 tygodni nieprzenoszalnego urlopu rodzicielskiego. Zasiłek na poziomie 70% jest niezgodny nawet z zapisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 20 czerwca 2019 r., dlatego postulujemy, aby zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w części przysługującej drugiemu rodzicowi dziecka, o którym jest mowa w art. 182 § 4 Kodeksu pracy, wynosił 100% podstawy wymiaru zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#BożenaŻelazowska">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska i Polskiego Stronnictwa Ludowego składam poprawkę dotyczącą tego zakresu. Te rozwiązania, które proponujemy, są relatywnie proste w realizacji, drodzy państwo, i nie wymagają tylu zmian w obszarze zasiłków, ile zaproponował rząd w swoim projekcie. Dlatego jeżeli te poprawki zostaną uwzględnione, to klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze rozwiązania zawarte w tej ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł, za przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#DobromirSośnierz">Po raz kolejny do prawa pracy wprowadzamy kolejne wynalazki, dodatkowe urlopy, przerwy, obowiązki, rozpatrzenia tego, tamtego, obowiązki informowania o wolnych stanowiskach, ścieżkach awansu i oczywiście znowu jest to w większości na koszt, na ryzyko, na odpowiedzialność pracodawcy. Kto ma to wszystko zapewnić? No jak zawsze pracodawca na własne ryzyko. Przecież znowu w ten sposób odstraszacie ludzi od bycia pracodawcami. Nie dziwcie się, gdy za rok okaże się, że będzie jeszcze mniej małych firm, a jeszcze większą część rynku zawłaszczą korporacje, bo je stać jest na to, żeby te wszystkie normy wypełniać. Tego wszystkiego w ogóle nie trzeba i nie powinno się regulować. Tu jest cały pies pogrzebany. Nie trzeba całego życia, pogódźcie się z tym, opisywać ustawami od kołyski do grobu.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#DobromirSośnierz">Już chyba po raz trzeci czy czwarty w tej kadencji grzebiemy przy zmianach rozszerzających możliwość pracy zdalnej. Ale tego nie trzeba nigdzie wpisywać do ustawy, ludzie już się dawno tak poumawiali. Ameryka już odkryta, już naprawdę nie musicie tego robić. Jedyne, czego potrzebujemy, to ewentualnie skasowania zbędnych przepisów, które do tej pory to uniemożliwiały, a nie dopisywania nowych, np. że pracodawca ma tam w ciągu iluś dni odpowiedzieć na wniosek pracownika. To się samo dzieje, ludzie się dogadują i nie potrzebują pisania do tego ustaw, że im wolno. To jest tak, jakby PiS teraz odkrył nagle, że ludzie ze sobą np. rozmawiają, i w związku z tym nie ma na ten temat żadnej, o zgrozo, ustawy. No to trzeba napisać jakieś prawo konwersacyjne. Trzeba napisać, że ludziom wolno ze sobą rozmawiać na dowolne tematy, w tym przez komunikatory elektroniczne, chyba że namawiają się na przestępstwo, to wtedy nie wolno. Tak, trzeba by to napisać. Ale któryś z kolegów z PiS-u usłyszał od kolegi, że jest taki problem, że ludzie czasem nie odpisują na wiadomości, bo on ma taką koleżankę, kolegę, którzy mu nie odpisują, on nie wie, czy może się z tą drugą osobą umówić, że to jest denerwujące. Więc trzeba by to wpisać do jakiejś ustawy, że w takim razie jest poprawka: rozmówca ma obowiązek udzielić w ciągu tygodnia odpowiedzi na zadane mu pytanie albo wyjaśnić, dlaczego nie chce tej odpowiedzi udzielić. Ale ktoś inny mówi: może być na wakacjach. No tak, to musimy dopisać, że chyba że jest na wakacjach. Albo że musi być taka opcja, że komunikator pokazuje, czy wiadomość jest odczytana. Dobrze, ale ktoś może nie chcieć, żeby pokazywać, że wiadomość była odczytana. No dobrze, to musimy zrobić, chyba że nie chce, że jest odczytana, wtedy na początku rozmowy trzeba kliknąć w takie wyskakujące okienko, czy się zgadzamy na to, że wiadomość jest odczytana czy nieodczytana. Ale ktoś może w ogóle nie chcieć odpowiadać na korespondencję, która jest niechciana. No dobrze, to musimy napisać, że chyba że jest odpowiedź na korespondencję niechcianą, to musimy stworzyć taki urząd moderacyjny, żeby ktoś rozstrzygał, czy to jest korespondencja chciana czy niechciana. I tak wygląda nasze regulowanie rynku pracy. To jest nieustanne gonienie króliczka, którego nie da się złapać. Gdybyśmy zaczęli pisać prawo komunikacyjne, to tak by właśnie to wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Hanna Gill-Piątek przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze, że się posuwamy do przodu w kwestii pracy nad tak istotnymi rozwiązaniami. Szkoda jednak, że czynimy to w taki sposób, który jest dość chaotyczny, niechlujny i legislacyjnie kontrowersyjny. Prace w komisji przebiegały w sposób chaotyczny.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Stara śpiewka — chaotyczny i niechlujny.)</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#HannaGillPiątek">Najlepszym tego dowodem było odkrycie przez Biuro Legislacyjne, że Krajowa Administracja Skarbowa zapisała sobie w ustawie szersze uprawnienia do urlopów opiekuńczych, niż mają pracownicy w Kodeksie pracy i inne służby w swoich pragmatykach służbowych. To dobrze, dlatego proponujemy rozszerzenie uprawnień do urlopu opiekuńczego w Kodeksie pracy analogicznie do opieki nad ojczymem, macochą, teściami, dziadkami i wnukami. Dlaczego tylko funkcjonariusze KAS mieliby prawo zajmować się w ramach urlopu opiekuńczego wnukiem albo babcią. To byłoby pogwałcenie konstytucyjnej zasady równości.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#HannaGillPiątek">Nie przekonują nas również argumenty strony rządowej, że jest dobrym rozwiązaniem to, aby matka mogła otrzymywać zasiłek za urlop rodzicielski w wysokości 81,5% podstawy, zaś ojciec tylko 70%. Rząd konsekwentnie uważa, że mylą się w tej sprawie i rzecznik praw obywatelskich, i eksperci, i działacze zaangażowani w kwestię równości praw ojców i matek. My się z tym nie zgadzamy. Uważamy, że to jest zapis dyskryminujący, który będzie zniechęcał mężczyzn do tego, żeby opiekować się swoimi dziećmi, i absolutnie antyrównościowy, dlatego proponujemy bonus. Jeśli ojciec i matka wykorzystają oboje w całości 9-tygodniowy nieprzenoszalny urlop rodzicielski, powinni za ten okres otrzymać zasiłek w wysokości 100% podstawy. Nagradzajmy za dzielenie się opieką. Rząd pozostaje również głuchy na krzywdę rodziców, których dzieci urodziły się od 2 sierpnia 2022 r., gdy upłynął termin wdrożenia dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#HannaGillPiątek">Szanowni Państwo! Rodziców polskich dzieci naprawdę nie interesuje to, że inne kraje też nie wdrożyły dyrektywy. Wyjdźcie im naprzeciw, pozwólcie skorzystać z dobrodziejstw nowej nowelizacji. Składamy w tej kwestii odpowiednie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#HannaGillPiątek">I na koniec. Wczoraj zostaliśmy zarzuceni ścianą tekstu nowych poprawek dotyczących szczegółowych regulacji odnośnie do Straży Marszałkowskiej, w tym dotyczących stopni służbowych i postępowań dyscyplinarnych. O ile uznajemy ważność tej służby, o tyle można by rzec, że ustawa powinna zmienić nazwę i nazywać się w tej chwili: o zmianie ustawy o Straży Marszałkowskiej oraz niektórych innych ustaw, bo obecnie objętość zmian przepisów dotyczących tej służby przekracza objętość zmian przepisów kodeksu. To jest absolutny absurd, to powinna być tak naprawdę oddzielna ustawa.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#HannaGillPiątek">W imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 składam poprawki do ustawy i liczę na to, że w drugim czytaniu po refleksji znajdą one szerokie poparcie. Zróbmy realny, a nie pozorowany krok w kierunku równouprawnienia rodziców.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PiotrZgorzelski">Przekazuję poprawki.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#PiotrZgorzelski">Zachęcam państwa posłów do dopisywania się na liście, na której są na razie 24 osoby.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie ma chętnych, to zamykam ją.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#GrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy przy wtórze totalnej opozycji implementuje normy eurokołchozowe stanowiące w istocie ingerencję w swobodę zawierania umów między pracodawcami a pracobiorcami.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#GrzegorzBraun">Pytanie. Jako że ta implementacja to jeden z kamieni milowych, chciałbym zapytać o następne, gdzie tam w przyszłości najbliższej czai się ten kamień, który nakaże nam wszystkim poddać się opodatkowaniu umów cywilnoprawnych, umów o dzieło, umów-zleceń. Macie to, zdaje się, w planie na I kwartał bieżącego, 2023 r. Chcielibyśmy to wiedzieć, chcielibyśmy się do tego przygotować.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#GrzegorzBraun">Oczywiście żałosna jest ta cała polityka, która nawet nie owija w bawełnę tego, że robicie to, co wam Bruksela w teczce przyśle. I problem tylko w tym, że to się kładzie ciężarem nieznośnego fiskalizmu na życiu, przedsiębiorczości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#GrzegorzBraun">…pracy Polaków. Wara wam od tego, co ludzie pracowici i zapobiegliwi wspólnym wysiłkiem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#GrzegorzBraun">…chcą robić dla Polski. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Beata Maciejewska.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#BeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 33 konstytucji mówi o tym, że kobieta i mężczyzna w Polsce mają równe prawa…</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Koryguję. Chodzi o oskładkowanie, a nie o opodatkowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PiotrZgorzelski">Już pan brał udział w dyskusji, panie pośle. Proszę teraz spokojnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#BeataMaciejewska">…w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym. Ważne jest, żeby przy przyjęciu tej ustawy ta równowaga pomiędzy życiem rodzinnym a życiem w pracy była rzeczywiście wprowadzona. Jeśli do tej pory ulegano stereotypom, jeśli do tej pory tej równowagi nie było, to powinien być wprowadzony mechanizm kompensacyjny, który sprawi, że ojcowie i matki będą mieli poczucie, że rzeczywiście im obojgu to się opłaca, jeśli akurat ojciec i matka są w danej rodzinie. Nie może być tak, że mężczyźni mają poczucie, że oni tracą na tym, że idą na urlop ojcowski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Maciej Konieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsza nowelizacja Kodeksu pracy pokazuje, że w kwestii równowagi miedzy życiem a pracą, w kwestii godnych warunków pracy dla Polek i Polaków rząd robi tylko to, co musi, absolutne minimum i na ostatnią chwilę…</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MaciejKonieczny">…a potrzeba dużo, dużo więcej, szczególnie że obowiązujące w Polsce prawo pracy często okazuje się dziurawe i nieegzekwowane.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#MaciejKonieczny">Dlatego chętnie pomożemy i dlatego jako Lewica i jako partia Razem we współpracy z posłanką Agnieszką Dziemianowicz-Bąk złożyliśmy projekt ustawy, który realnie gwarantuje działaczom związkowym i innym osobom chronionym ochronę przed represjami, przed zwolnieniem za działalność związkową z miejsca pracy. Chcemy, aby w tym przypadku to zwolnienie wchodziło w życie dopiero z momentem prawomocnego wyroku sądu. Co więcej, te rozwiązania udało nam się uzgodnić z „Solidarnością”, udało nam się sprawić, żeby te rozwiązania stały się ponadpartyjnym projektem całej komisji. I jak słyszymy, obecnie dokładnie ten sam pomysł jest dyskutowany, jest konsultowany w ministerstwie rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#MaciejKonieczny">Stąd nasz apel: odwagi, zróbmy tę jedną rzecz dobrze, zabezpieczmy pracowników chronionych, związkowców przed represjami i zwolnieniami za działalność związkową. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Marcelina Zawisza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wychodzi poseł Konieczny i mówi, że Prawo i Sprawiedliwość robi tylko to, co każe Bruksela. Posłanka Prawa i Sprawiedliwości krzyczy: nieprawda! A więc sprawdźmy. Prawo do odłączenia. Co usłyszeliśmy na posiedzeniu komisji, kiedy zgłaszaliśmy stosowną poprawkę? Nie będzie wprowadzona, ponieważ Unia Europejska dopiero nad tym dyskutuje, będzie przygotowywała zapisy, w związku z czym nie wprowadzimy jej do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MarcelinaZawisza">Sytuacja, w której pracownicy pracują z domu, co działo się notorycznie w pandemii, i nowa sytuacja, w której znaleźliśmy się już po pandemii, gdy łączy się opiekę nad dziećmi z pracą, opiekę nad bliskimi z pracą i przynosi się tę pracę do domu, to sytuacja patologiczna. Dlatego prawo do odłączenia powinno znaleźć się w tej ustawie, prawo do tego, żeby pracodawca nie mógł do nas dzwonić, nie mógł na nas wywierać presji ani nie mógł siłowo wymuszać tego, żebyśmy pracowali po godzinach pracy, kiedy zajmujemy się dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#MarcelinaZawisza">To nie są jakieś rewolucyjne zmiany. To jest podstawa, która powinna się tam znaleźć, ale Unia tego nie wymaga, więc PiS tego nie wprowadzi.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałabym poruszyć temat i przedstawić rozwiązanie, które pojawia się w tym projekcie, mianowicie propozycję urlopu opiekuńczego. Propozycja jest jasna: 5 dni urlopu dla tych osób, które będą opiekowały się swoimi bliskimi, osobami, które potrzebują wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PaulinaMatysiak">Natomiast ja mam pytanie, panie ministrze: Dlaczego ten urlop jest urlopem bezpłatnym? Dlaczego te osoby, które będą zajmować się bliskimi, tak naprawdę przecież wykonując pracę, wyręczając w tej sprawie państwo, nie dostaną wynagrodzenia? Była poprawka Lewicy w tym zakresie złożona wczoraj na posiedzeniu komisji, żeby to wynagrodzenie wynosiło 100%. Nie, została odrzucona. Dzisiaj składamy taką poprawkę dotyczącą obniżonej stawki 80%. Myślę, że należy się nad tym pochylić, zwłaszcza że najczęściej to właśnie bliscy wyręczają państwo, nie ma odpowiedniej ilości instytucji i tutaj ta zmiana jest naprawdę potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Wanda Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo długo czekaliśmy na implementację przez rząd polski dyrektywy o równowadze między życiem zawodowym a życiem prywatnym. Nie mogłam się tego doczekać i w imieniu Lewicy już 1,5 roku temu złożyłam projekt ustawy o wydłużeniu urlopu ojcowskiego. Przypominam, czemu ma służyć ta dyrektywa. Poza tym, żeby ojcowie mieli większą szansę na opiekę nad własnym dzieckiem we wczesnej fazie życia, chodzi również o eliminację bądź zmniejszenie dyskryminacji kobiet na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WandaNowicka">No ale dobrze. Rząd już w tej chwili… Pracujemy nad tą ustawą. Ale niestety zapisy ustawy nie dają żadnej gwarancji, że ojcowie będą mogli w realny sposób korzystać z uprawnienia i dłuższego urlopu. W związku z tym nie będą się zajmowali swoimi dziećmi, tak jak dyrektywa to zaleca. Mam pytanie, panie ministrze. Co zrobicie, żeby w realny sposób zachęcić ojców do tego, żeby korzystali z zasiłku ojcowskiego, żeby nie było tak, że to będzie kolejny paragraf, który będzie tylko na papierze, a nie w życiu?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Łącki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To pewnie jest bardzo ważna dyrektywa i pewnie wszyscy tutaj, na tej sali, Polacy i Polki czekali na tę dyrektywę. Ale chciałbym zwrócić uwagę na jedną rzecz, jeśli chodzi o tę dyrektywę — żeby łącznie z dyrektywami Unii Europejskiej przyjmować też dobre praktyki krajów położonych na zachód od Polski czy na południe od Polski. Bo jest też druga strona tego medalu. Ktoś za to będzie musiał zapłacić. A znając polski rząd, za te wydłużone urlopy zapłaci przedsiębiorca, który znowu dostanie następną daninę. Chciałbym więc, żebyście państwo rządzący zastanowili się nad tym, jak zrekompensować przedsiębiorcy dłuższe urlopy ojcowskie i dłuższe urlopy macierzyńskie, które są naprawdę ważne. Ale trzeba to zrekompensować, nie można tego znowu zwalać na kark przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Dwugłos w Platformie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie tak dawno temu wdrożyliśmy do systemu przepisy, które regulują pracę zdalną. I to jest bardzo dobre, dlatego że to jest znak czasów i wymóg naszych czasów. Praca zdalna będzie teraz dużo bardziej i łatwiej dostępna. Ale w tym przedłożeniu pojawia się art. 261. Pracodawca nie może zakazać pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy, więcej niż jednym, albo w stosunku świadczenia usług. Czy państwo nie obawiają się konsekwencji takiego sformułowania tego przepisu? No bo tak: pogorszy on sytuację pracodawców, dlatego że zwiększy ryzyko prowadzenia przez nich działalności, w szczególności w sektorach IT, ale może też pogorszyć sytuację pracowników. Zwracam uwagę, że jedyną formą kontroli nad pracownikiem przy pracy zdalnej, jaką ma pracodawca, jest monitoring, a monitoring może być dość daleko posunięty. To może naprawdę wkraczać w jakiś sposób w prywatność pracownika. Nawet nie wspominam o kwestiach zdrowia czy wypalenia zawodowego pracowników, którzy pracują jednocześnie na kilku etatach, chociaż pewnie powinienem, zważywszy na nazwę tej dyrektywy: work-life balance.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#MichałGramatyka">Jeszcze jedno pytanie. Jak tam ma się dyrektywa o sygnalistach, która w Polsce w dalszym ciągu nie jest uregulowana? Chcielibyście walczyć z korupcją tak jak w Parlamencie Europejskim, ale nie ma przepisów dotyczących ochrony sygnalistów w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Rosa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Realne wdrożenie zapisów dyrektywy da nam trzy rzeczy. Po pierwsze, wyrówna szanse kobiet na rynku pracy. Po drugie, da szansę ojcom na pobyt z dziećmi w bardzo ważnym okresie pierwszych miesięcy życia. Po trzecie, da szansę dzieciom, aby być z matką i ojcem w tym jakże ważnym dla nich czasie rozwoju. Ale tylko realne wdrożenie. Przy 70% odpłatności za urlop dla mężczyzn niewielu z nich zdecyduje się na to, aby zrezygnować z pracy zawodowej przy tak trudnej sytuacji, jeśli chodzi o inflację, gospodarkę, wysokie rachunki.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#MonikaRosa">Mówią państwo, że tylko 28% ojców korzysta z ustawowego 2-tygodniowego urlopu ojcowskiego. Ale jeśli policzymy… W 2021 r. urodziło się 330 tys. dzieci, 185 tys. ojców wzięło urlop ojcowski. Jaki wychodzi nam współczynnik? 56%. Tylko wysoka, realna odpłatność, 100%, da szansę ojcom, dzieciom i matkom na to, aby wyrównać ich szanse.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Zembaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, w zeszłej kadencji spotkaliśmy się w podobnych okolicznościach. Też chodziło o zmianę w Kodeksie pracy. Chodziło konkretnie o ustawę: jasne zarobki, o obowiązku informacji o wysokości wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę. Pan wtedy stwierdził, że jest to interesujący kierunek. Dzisiaj mamy taką sytuację, że również europejskie dyrektywy skupiają się na tym, aby zacząć publikować widełki wynagrodzeń, ponieważ jest to istotny czynnik zmniejszający lukę płacową. Według badań Eurostatu luka płacowa w Unii dzisiaj wynosi średnio 14,4%, ale ona przekłada się bardzo wyraźnie również na dysproporcję wysokości późniejszych emerytur, gdzie ta różnica wynosi już 30%. Stąd moje pytanie, panie ministrze. Kiedy rząd, kiedy pani marszałek Sejmu Witek ruszy druk nr 135, czyli moją ustawę, ustawę Nowoczesnej o obowiązku informowania o wysokości wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę, aby w dalszym ciągu doskonalić polski Kodeks pracy, aby zmniejszać lukę płacową i aby dać szansę młodym ludziom podjąć decyzję w oparciu o siatkę płac, jaką drogę kariery zawodowej wybrać? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, chciałem zapytać o kwestie, które są zgłaszane przez branżę transportową. Tam są wątpliwości dotyczące tego, czy szkolenia, które nie są obowiązkowo przeprowadzane przez pracodawcę na mocy ustawy o transporcie drogowym, będą wliczane w czas pracy.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#MirosławSuchoń">Gdyby tak miało być, oznaczałoby to nagły spadek poziomu zatrudnienia i potrzebę zatrudnienia dodatkowych prawdopodobnie kilkunastu tysięcy kierowców, przy dzisiejszych brakach chodzi nawet o ponad 100 tys. kierowców. Niechybnie wywołałoby to problem dla naszej branży transportowej. Bardzo bym zatem prosił o doprecyzowanie, odpowiedź, czy te obawy rzeczywiście są słuszne, są czy one bezpodstawne.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#MirosławSuchoń">Drugie pytanie dotyczy tego, o czym mówili pracodawcy, chodzi o kwestie dokumentowania szczególnych potrzeb w przypadku udzielania urlopu choćby przeznaczonego na opiekę, tak żeby rzeczywiście nie stało się to dodatkowym sposobem np. wydłużania długiego weekendu. Bardzo proszę o wyjaśnienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Jest pan posłem w Sejmie od sześciu kadencji, działaczem związkowym, jak również sekretarzem stanu. Od 14 miesięcy w Sejmie w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny jest przetrzymywany obywatelski projekt ustawy o emeryturach stażowych. W Sejmie znajdują się także trzy inne projekty, w tym klubu Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#TadeuszTomaszewski">Ludzie piszą do nas wszystkich, mówią o sprawiedliwości społecznej, o możliwości przejścia na tę emeryturę. Pan Sławek, który ma 63 lata i 48 lat stażu pracy, pisze tak: Wprowadzenie emerytur stażowych pozwoliłoby na zwiększenie sprawiedliwości społecznej i zapewnienie godności emerytom i emerytkom. Jest to rozwiązanie, które zostało wprowadzone w wielu krajach świata.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Ministrze! Chciałem zapytać, kiedy rząd wyda stanowisko wobec obywatelskiego projektu ustawy o emeryturach stażowych. Takie było zobowiązanie wasze i prezydenta Dudy. Czy jest aktualne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zastanawiam się, dla kogo prezentem ma być ta ustawa. Ktoś musi być przecież jej beneficjentem. Tymczasem rodzice takimi beneficjentami nie będą, bo urlop bezpłatny na ogół biorą w sytuacjach, kiedy dziecko jest jeszcze chore, a lekarz nie daje już zwolnienia, bo nie jest aż takie bardzo chore, ale nie powinno wrócić jeszcze do szkoły, do przedszkola czy do żłobka. Nie wiem, czy w tej sytuacji będzie ich na to stać. Dla pracodawców jest to znaczące obciążenie, bo chodzi o pięć dni bez pracownika. Kto za to zapłaci? Czy to będzie jakoś refundowane? To pytanie już tu padało. Zatem kto właściwie ma skorzystać na tym zapisie ustawowym?</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JoannaFabisiak">Bardzo proszę o odpowiedź, jaką filozofię tworzy tu rząd, jak sobie to wyobraża. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kotula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#KatarzynaKotula">Panie Marszałku! Panie Ministrze! A ja chcę zapytać, jak rząd zamierza zachęcić polskich mężczyzn i polskich ojców do większego zaangażowania w życie rodzinne poprzez korzystanie z tych urlopów. Chcę zapytać już teraz bardzo poważnie, panie ministrze, czy jest planowana jakaś ogólnopolska kampania informacyjna. Czy partnerski model rodziny, który bardzo popieram, z którego korzystam, do którego, jak uważam, powinniśmy dążyć, być może też ujrzy światło dzienne, znajdzie odbicie w podręcznikach proponowanych przez np. ministra Czarnka? Musimy faktycznie mówić o prawdziwej zmianie kulturowej. Jestem przekonana, że to jest kierunek, w którym powinniśmy iść.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#KatarzynaKotula">Dlaczego? Dlatego, że jeśli tego nie robimy, to tracą na tym polskie kobiety, polskie matki, bo dzisiaj np. jest tak, że w zdecydowanej większości to matki korzystają z urlopów, odchodzą na dłuższy czas z pracy i konsekwencje tego ponoszą przez całe życie. To znaczy postrzegane są jako gorsze pracownice, pracownicze podwyższonego ryzyka, mają mniejsze szanse na awans i podwyżkę. Zarabiają mniej nie tylko od mężczyzn, ale też od kobiet bezdzietnych. A później żyją, pobierając głodowe emerytury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zarówno dyrektywa w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, jak i dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów miały zostać wdrożone do 1 sierpnia ub.r., a mamy styczeń 2023 r. Co jest powodem tak znacznego opóźnienia?</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#MałgorzataPępek">Jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że projekt ustawy to dość obszerna nowelizacja Prawa pracy, kluczową kwestią powinno być zagwarantowanie pracodawcom odpowiedniego okresu na przygotowanie się do wdrożenia tej ustawy. Jak zauważa Konfederacja Lewiatan, okres ten powinien wynosić co najmniej 4 miesiące. Wynika to z konieczności zmiany procedur, opracowania stosownej dokumentacji czy dostosowania systemów płacowych do nowych zasad rozliczania. Jaka jest zatem szansa na wydłużenie tego okresu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Nie zgodzę się tutaj z tym, co przed chwilą mówiła pani poseł, że ministerstwo jest zobowiązane wprowadzać te zmiany kulturowe.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Ta dyrektywa tak naprawdę ma zapewnić większy dostęp ojcom do urlopu tacierzyńskiego. Mam pytanie. Czy nie jest tak, że w Polsce te prawa, poprzez stosowanie, wydłużenie urlopów macierzyńskich, tak naprawdę zostały przez rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadzone i są już realizowane? Skąd tyle hejtu?</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#BarbaraBartuś">I pytanie do opozycji. Czy jeżeli według dyrektywy unijnej będzie tak, że w czasie, gdy ciąża jest zagrożona, ojciec ma skorzystać z tzw. L4, to też będziemy musieli to wdrożyć? A jeżeli Parlament Europejski czy Komisja Europejska pójdą dalej — bo chyba w tym kierunku to zmierza — i za chwilę powiedzą, że to mężczyźni mają rodzić dzieci, to my też wprowadzimy taką zasadę w polskim parlamencie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy w związku z nie do końca jasnym zapisem mówiącym, że pracodawca nie może zabronić pracownikowi pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, z wyjątkiem przypadku, gdy narusza to zasady konkurencyjności lub jeśli inne specjalne przepisy nie stanowią inaczej, fakt, że nie może zabronić, jest równoważny z faktem, że pracownik nie ma obowiązku zgłaszania takiego przypadku? Czy zbieranie informacji przez pracodawców o zatrudnieniu pracowników w innych podmiotach w sytuacji, gdy wiedza ta w świetle przepisów staje się informacją zbyteczną, nie jest naruszeniem przepisów o ochronie danych osobowych? Czy projekt przewiduje wydanie interpretacji wskazującej wszystkie obowiązujące w polskim prawie przypadki owych przepisów specjalnych? Pytam, gdyż obawiam się, że zapis taki otwiera bardzo szeroko drzwi dla pracowników instytucji państwowych zatrudnionych na umowę o pracę do podejmowania dodatkowych płatnych zajęć na rzecz innych podmiotów. Uprzejmie proszę, panie ministrze o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam świadomość, że moje wątpliwości są mniejszego kalibru. Otóż w art. 25 § 1 opisano umowy o pracę na okres próbny, stanowiąc, że strony mogą uzgodnić, że umowa przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. To miękkie sformułowanie, że strony mogą uzgodnić, jest kontrowersyjne, jako że dyrektywy unijne i wiele krajów Unii Europejskiej wskazują na bardzo konkretne rozwiązanie, żeby uniknąć różnych nieprawidłowości — a pracownik z reguły jest w gorszej sytuacji w tych uzgodnieniach — i ujednolicają to w sposób konkretny, czyli usprawiedliwiana nieobecność z automatu wydłuża okres próbny. Proszę o wyjaśnienie tego, bo tak jak mówię, mam wątpliwości, czy ten zapis jest korzystny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Był taki czas, kiedy w województwie wałbrzyskim 30% ludzi nie miało pracy. Sam chodziłem po Wałbrzychu i szukałem pracy, i to była tragedia. Za wszelką cenę ludzie chcieli pracować. Był taki czas i widziałem takie miejsca, gdzie ludzie przez pracodawców byli upadlani i pracowali po kilkanaście godzin za małe pieniądze i w złych warunkach. Był taki czas, który przeżyliśmy niecałe 2 lata temu, gdy była pandemia i dla wielu ludzi zmieniły się warunki pracy, bo po prostu byli w domach. To zjawisko, o którym specjalnie mówię — chcę to podkreślić — stwarza okoliczność, nową sytuację i zawsze do takiej sytuacji trzeba się dostosować. Ale jeden punkt jest zasadniczy: wszystkie świadczenia, o których tu mówimy, i te, które powinny być, żeby ludzie godnie pracowali, muszą być realizowane przy udziale państwa.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MarekDyduch">Chciałem zapytać, ile dodatkowych środków — po wprowadzeniu tej ustawy — będzie musiało wydać państwo na ten cel. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#DobromirSośnierz">Państwo za każdym razem przy tym grzebaniu w Kodeksie pracy mówią, że robią to w interesie pracowników, a zwracam uwagę, że nie nauczyliście się państwo chyba jeszcze, że prędzej czy później te pomysły zwracają się przeciwko pracownikom. Bo np. zgodnie z normami BHP w tej chwili pracownik nie może pracować przy laptopie, tak? To nadal nie jest zmienione. Albo nie może mieć biurowego stanowiska pracy przy pracy na stojąco, chociażby chciał. Więc to wcale nie jest oczywiste i regulowanie wszystkiego na sztywno jest po prostu bez sensu. Ale oprócz tego jest to, tak jak powiedziałem, cały czas skierowane tylko w jedną stronę. Ludzie mogą swoją pracę oczywiście sprzedać na rynku pracodawcy, a mogą też ją zainwestować w to, żeby założyć własną działalność, tak? Wtedy dają pracę nie tylko sobie, ale też innym. I na pierwszy rzut oka widać, że ta druga działalność jest bardziej ryzykowna i bardziej wymagająca, ale mimo to ciągle coraz większe ciężary nakładamy na tych, którzy podejmują większe ryzyko. Więc nie możemy się dziwić, że w takim razie tych ludzi jest coraz mniej, tych, którzy chcieliby to ryzyko podejmować, bo nakładamy na nich nieproporcjonalnie duże obowiązki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdego roku rodzi się coraz mniej dzieci. W ostatnim roku, kiedy rządziła Platforma, w 2015 r., urodziło się 370 tys. dzieci, a przypomnę, że w ubiegłym roku, za rządów PiS-u, urodziło się ich tylko 305 tys. Państwo bardzo często mówicie: rodzina, rodzina, rodzina, niemal w każdym wystąpieniu, ale nie wystarczy mówić, trzeba działać. Dzisiaj rodziny potrzebują całej opieki systemowej, bezpieczeństwa pracy, dłuższego urlopu — ale takiego, który nie będzie obciążał bezpośrednio pracodawców — a także żłobków i tego całego schematu, który jest związany generalnie z rodziną. Uważam, że jeśli państwo będziecie wdrażać te projekty, które proponuje państwo, opozycja, to wyniki będą znacznie, znacznie lepsze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#RyszardTerlecki">Na galerii naszym obradom przysłuchują się uczniowie, rodzice i opiekunowie ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Gromadzicach w powiecie wieluńskim, zaproszeni przez pana posła Pawła Rychlika. Witamy.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#RyszardTerlecki">Teraz pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#UrszulaRusecka">Zastanawiające słowa padły z tej mównicy, jeśli chodzi o Platformę Obywatelską. Z jednej strony wprowadzanie dyrektyw unijnych nazywacie hucpą, fikcją, z jednej strony mówicie, że za mało dajemy ojcom, a z drugiej strony wychodzi wasz poseł i mówi: Ale kto za to zapłaci, co na to przedsiębiorcy? Zupełnie to nie dziwi, ponieważ wasza polityka prorodzinna została zmiażdżona w raporcie NIK-u z 2015 r., a wasz lider… Może zapomnieliście, ale padły takie słowa odnoszące się do rodziny, że dla państwa najtańszą jest rodzina bez dzieci. Te słowa miały paść podczas dyskusji o wieku emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#UrszulaRusecka">Tak, szanowni państwo, wasza polityka prorodzinna to było 1,7% PKB. Wtedy nawet zabraliście… W roku 2009 wprowadziliście regulację utrudniającą dostęp do becikowego, więc wasze słowa na temat polityki prorodzinnej brzmią zupełnie niewiarygodnie.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: To miało być pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JoannaBorowiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JoannaBorowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawo i Sprawiedliwość na każdym kroku mówi o rodzinie, przy każdym wystąpieniu powtarza: rodzina, rodzina, rodzina. Proszę państwa, to nie jest pochwała, ale zarzut, który posłowie Platformy czynią w stosunku do rządu Prawa i Sprawiedliwości. Trudno się dziwić, bo za rządów Platformy kompletnie nie myślano o rodzinie. Dzisiaj dopiero państwo posłowie się budzą — pewnie dlatego, że jest rok wyborczy — i zaczynają mówić o rodzinie, ale to są oczywiście puste słowa.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#JoannaBorowiak">Opozycja twierdzi, że dyrektywy unijne wprowadzamy w minimalnym zakresie. To nieprawda. Dyrektywy unijne to jest minimum, a my idziemy dużo dalej, wprowadzamy idące dalej, dobre dla rodziców rozwiązania w zakresie opieki nad dziećmi, które zwiększają poziom ochrony kobiet w ciąży i wydłużają do 9 tygodni okres opieki taty nad dzieckiem. Dodatkowo tata będzie mógł wybrać ten czas. 116 mld zł przeznaczamy w bieżącym roku na wsparcie dla rodzin. To są pieniądze, które rząd Prawa i Sprawiedliwości przeznaczył dla rodzin, ale Platforma kompletnie o rodzinach nie myślała. Z rozbrajającą szczerością państwo mówiliście: Pieniędzy nie ma i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy rozmawiamy o Kodeksie pracy, powinniśmy rozmawiać też o nowych technologiach, które coraz mocniej na Kodeks pracy rzutują i pojawiają się jako element budowania odpowiedzialnego państwa. Te zmiany przyspieszyła pandemia, która doprowadziła do tego, że pracownik często jest wykorzystywany przez pracodawcę — chodzi o jego dostępność — nie tylko w miejscu pracy, nie tylko w godzinach pracy, ale również poza godzinami. Czas poświęcony na odpowiedź na e-maila, SMS czy odebranie telefonu był liczony w godzinach, a dzisiaj ma być liczony w minutach. Dlatego, panie ministrze, chciałem upomnieć się o wdrożenie tzw. dyrektywy offline, czyli wyłączenia pracownika z możliwości wykonywania pracy poza miejscem i czasem jego pracy. Rezolucja Parlamentu Europejskiego w tej sprawie została przyjęta w styczniu 2021 r. Prosiłbym o informację, jak wygląda to obecnie w Polsce. Chodzi o to, żeby przyjąć te przepisy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#RyszardTerlecki">Lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#RyszardTerlecki">Teraz proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pana Stanisława Szweda.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#RyszardTerlecki">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem podziękować za dyskusję, choć niektóre wystąpienia trochę mnie zmroziły. Myślę, że zapomnieliśmy o jednej bardzo ważnej rzeczy: mamy bardzo dobre rozwiązania, jeśli chodzi o urlopy macierzyńskie, urlopy rodzicielskie w naszym kraju i powinniśmy się z tego cieszyć. Jeżeli mówimy o urlopie macierzyńskim i o urlopie rodzicielskim, to trzeba powiedzieć, że mamy w tej chwili łącznie roczny urlop macierzyński i urlop rodzicielski oraz 2-tygodniowy urlop ojcowski.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#StanisławSzwed">Często w tej dyskusji padał zarzut, że coś komuś zabieraliśmy. Nie, nikomu nic nie zabieramy, wręcz przeciwnie — dodajemy 9 tygodni urlopu nieprzenoszalnego. O tym mówi dyrektywa dotycząca równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Ta dyrektywa wprowadza to rozwiązanie, jednocześnie uchylając wcześniejszą dyrektywę dotyczącą m.in. kwestii urlopów wychowawczych. Oczywiście ten przepis, który jest w tej chwili — chodzi o nieprzenoszalny urlop… Trzeba wyjaśnić, że nie ma możliwości, jeżeli mówimy o urlopie nieprzenoszalnym, żeby z tego urlopu korzystały dwie osoby. Jeżeli matka korzysta z urlopu rodzicielskiego, to z urlopu nieprzenoszalnego może skorzystać ojciec. Jeżeli mówimy o jakiejś stracie, to nie ma możliwości, żeby ktoś stracił, bo w większości z urlopu rodzicielskiego — chodzi o ponad 90% — korzystają matki, czyli nawet jeżeli ta dyrektywa wchodziłaby czasowo, to ojcowie by z tego nie skorzystali. Mamy dzisiaj 2-tygodniowy urlop ojcowski, który jest 100-procentowo płatny, a jest wykorzystywany w niespełna 30%. Czyli ojcowie nie korzystają nawet z tego rozwiązania, które jest dla nich korzystne. Często były pytania, w jaki sposób ich to tego zachęcać. Zachęcamy ich przez rozwiązania, które wprowadzamy. Z jednej strony jest 2-tygodniowy 100-procentowo płatny urlop ojcowski. Teraz dodatkowo można będzie wykorzystać 9-tygodniowy urlop. Chodzi głównie o to, aby z tego urlopu mogli korzystać ojcowie. Myślę, że jeżeli wszyscy będziemy mówić pozytywnie o tych rozwiązaniach, to będzie to miało również przełożenie na ojców. Niestety, jeżeli niektórzy ojcowie słuchali tej debaty, to mogą wyciągnąć zupełnie odwrotne wnioski. Mam nadzieję, że tak nie będzie, bo te rozwiązania, które wprowadzamy, są rozwiązaniami korzystnymi. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#StanisławSzwed">Druga kwestia dotyczy dyrektywy. Dyrektywa zakłada, że minimalna odpłatność za urlop powinna być na poziomie 18 tygodni. My mamy w tej chwili 41 tygodni. Więc jeżeli my nie mamy korzystnych rozwiązań, to nie wiem, jakie jeszcze korzystniejsze rozwiązania możemy zastosować. Mamy 41 tygodni płatnego urlopu i mamy rozwiązanie, które funkcjonuje w tej chwili, czyli 100-procentowy zasiłek opiekuńczy. Urlop rodzicielski to jest 60–80%. Po zmianie będzie to 70%. Jeżeli byśmy to uśrednili, to w tej chwili jest to 68,5%, czyli dodatkowo średnia, jeśli chodzi o te rozwiązania, będzie większa. To też będą większe wpływy.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o środki, o które padały pytania, to w tej chwili, jeśli chodzi o wypłatę zasiłków macierzyńskich — w tym rodzicielskich — w 2022 r. łączny koszt wynosił ponad 9 mld zł. W 2021 r. było podobnie — koszt na poziomie 9 mld zł z funduszu chorobowego. Fundusz chorobowy w tej chwili jest deficytowy, czyli składka pobierana na fundusz chorobowy nie wystarcza na pokrycie tego. Stąd też jest dofinansowanie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w tym funduszu chorobowego, z budżetu państwa. Czyli jeśli chodzi o to rozwiązanie, nie pokrywa tego pracodawca, tylko to jest składka pracownika z funduszu. Jeżeli w funduszu jest za mało, to pokrywa to budżet państwa. Szacujemy, że dodatkowy koszt w ramach tych rozwiązań, które w tej chwili wprowadzamy, będzie na poziomie ok. 17 mld zł w przeciągu 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#StanisławSzwed">Była też tutaj podnoszona kwestia związana z tzw. urlopem opiekuńczym. To 5-dniowy urlop opiekuńczy. Oczywiście w tym wniosku musi być podana przyczyna, to, na co ten urlop chcemy wykorzystać. To nie jest tak, że jest dowolność. Wprowadzamy urlop bezpłatny, aby nie ponosić kosztów. Zarówno jeżelibyśmy obciążali pracodawcę… Nie było zgody na to, żeby pracodawcy płacili za dodatkowe 5 dni urlopu. Nie mamy również środków z budżetu, żeby wprowadzić takie rozwiązanie, ale dajemy tę szansę: jeżeli jest potrzeba wykorzystania w ciągu roku tych 5 dni na opiekę nad osobą starszą, osobą niepełnosprawną, to z tego rozwiązania będzie można skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#StanisławSzwed">Przypomnę, że w naszym ustawodawstwie mamy 60 dni płatnej opieki nad dzieckiem do 8. roku życia. Jeżeli dziecko jest starsze, można skorzystać z płatnego zasiłku do 14 dni bądź też 30 dni w przypadku dzieci niepełnosprawnych. Te rozwiązania funkcjonują i są bardzo korzystne. To, co dokładamy, to są dodatkowe działania, które podejmujemy. Myślę, że to jest korzystne i że jest potrzeba, żebyśmy to rozwiązanie wprowadzili. Przypomnę, że wprowadzamy jeszcze 2 dni dodatkowego urlopu, jeśli chodzi o siłę wyższą. Z tego też będzie można skorzystać i pracodawca będzie musiał w tym partycypować. Te rozwiązania — 9 tygodni nieprzenoszalnego urlopu plus 5-dniowy urlop opiekuńczy plus jeszcze 2 dni — to są dodatkowe rozwiązania, które będą działały obok tych bardzo korzystnych rozwiązań, które mamy w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#StanisławSzwed">Oczywiście jest kwestia tego, na ile z tego urlopu nieprzenoszalnego będą korzystali ojcowie. Bo ojcowie też mogą wykorzystywać urlop rodzinny, a wtedy matka będzie mogła jeszcze skorzystać z urlopu nieprzenoszalnego. Były wcześniej propozycje, i dyrektywa nam na to pozwalała, żeby wprowadzić inne rozwiązania, czyli wprowadzić tych 9 tygodni nieprzenoszalnych do urlopu rodzicielskiego. Nie zrobiliśmy tego, tylko dołożyliśmy dodatkowe rozwiązanie korzystne dla matek, dla ojców, którzy z tego korzystają.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#StanisławSzwed">Wracając jeszcze do urlopu opiekuńczego: mimo że on jest bezpłatny, to policzyliśmy skutki nieodprowadzania składek. Te skutki są na poziomie 3,7 mld zł — czyli to też nie jest całkowicie bezkosztowe rozwiązanie, mimo że ten urlop jest bezpłatny. Pracownik nie otrzymuje za niego wynagrodzenia, ale nie odprowadza składek, więc są ponoszone koszty, jeśli chodzi o kwestię z tym związaną.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#StanisławSzwed">Bardzo ważnym rozwiązaniem, na które tutaj praktycznie nikt nie zwrócił uwagi, a warto o tym przypomnieć, jest to, że urlop rodzicielski — w przypadku prawa do urlopu rodzicielskiego — będzie w tej chwili uniezależniony od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu. Dzisiaj jest taka sytuacja, że jeżeli matka nie jest zatrudniona, to nie ma możliwości skorzystania z urlopu macierzyńskiego czy z urlopu rodzicielskiego. Po wprowadzeniu tej zmiany ten warunek zostanie wyłączony i można będzie z tego skorzystać. Z dyrektywy również wynika, że jeśli chodzi o zatrudnienie w innych miejscach pracy, pracodawca nie będzie mógł występować, jeżeli to nie wynika z zakazu konkurencji… Chodzi o to, czy ktoś pracuje jeszcze w innym miejscu czy na innym etacie. Ta kwestia też jest zapisana w tym rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#StanisławSzwed">Myślę — bo tutaj mało mówiono o tej drugiej dyrektywie, w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy — że warto zwrócić też uwagę na te rozwiązania, które dotyczą urlopu w przypadku umowy na czas próbny, czyli tej zależności długości urlopu przy umowie na czas próbny i umowie na czas określony, żeby nie było tak jak… Dzisiaj często dochodzi do sytuacji, że ten urlop przy umowie na czas próbny jest po prostu nadużywany. To też jest regulowane.</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#StanisławSzwed">Kwestia informacji o warunkach zatrudnienia pracowników. Rozszerzamy zakres. Również to rozwiązanie umożliwi pracownikom… Myślimy głównie o matkach. Jeżeli ktoś jest zatrudniony i ma umowę na co najmniej 6 miesięcy, to będzie mógł wystąpić do pracodawcy o to, aby tę umowę mu zmienić, bądź to na umowę na czas nieokreślony, bądź też na inną formę zatrudnienia czy na lepsze warunki. Pracodawca będzie musiał na piśmie odnieść się do tych rozwiązań, które tego dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#StanisławSzwed">Było też pytanie dotyczące szkoleń. Jeśli chodzi o szkolenia obowiązkowe, to oczywiście powinny się one odbywać na koszt pracodawcy i w czasie pracy. Jeżeli te szkolenia nie są obowiązkowe, to pracodawca nie jest zobowiązany do tego, żeby wliczać to do czasu pracy. Myślę, że tutaj też jest ważne to porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#StanisławSzwed">Myślę, że jeszcze na jedną rzecz warto zwrócić uwagę. Kodeks pracy wprowadza w naszym kraju normy, które zapewniają minimalną ochronę i minimalne rozwiązania, co nie oznacza, że pracodawcy nie mogą stosować lepszych rozwiązań. Tak jest w przypadku tych rozwiązań, o których tu była mowa, dotyczących m.in. różnych pragmatyk służbowych. Np. urzędnicy mają inne rozwiązania dotyczące urlopów, mogą mieć dodatkowe urlopy, pracownicy cywilni też mogą je mieć. Takie rozwiązania mogą być też w innych dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-174.13" who="#StanisławSzwed">To dotyczy również Krajowej Administracji Skarbowej, która w swojej pragmatyce ma szerszy zakres ułatwień, jeśli chodzi o wykonywanie pracy i łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym. Stąd podobne rozwiązanie zastosowaliśmy w przepisie dotyczącym urlopu opiekuńczego. Czyli nie ma tutaj nic nowego. Musielibyśmy po prostu odbierać te uprawnienia, które wynikają z pragmatyk służbowych. Czyli Kodeks pracy zapewnia nam to minimum. A jeśli chodzi o te rozwiązania, które można… Tak samo jak pracodawca dzisiaj może też zastosować lepsze rozwiązania, jeżeli porozumie się ze związkami zawodowymi czy z pracownikiem w sprawie różnych rozwiązań, które w tym zakresie się pojawiły.</u>
          <u xml:id="u-174.14" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o prawo do odłączenia, które tutaj też występowało, to przypomnę, że w tej chwili są finalizowane prace nad dyrektywą w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości. Nasz rząd poparł tę dyrektywę i ona w tej chwili jest już na etapie końcowym — przyjęcia przez Komisję Europejską. Po przyjęciu tej dyrektywy również w naszym kraju będziemy wdrażać to w życie. Ważne jest to, że tutaj bardzo mocno nad tą dyrektywą i wspólnym wypracowaniem rozwiązań toczą się prace w ramach porozumienia między partnerami społecznymi, europejskimi partnerami społecznymi, w których uczestniczą też nasze reprezentacje, zarówno związków zawodowych, jak i pracodawców. Stąd też czekamy na te ostateczne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-174.15" who="#StanisławSzwed">Tutaj przypomnę, że jeśli chodzi o lukę płacową i nasz kraj, to mamy jedną z najniższych luk płacowych między płacami kobiet a płacami mężczyzn, czyli też to nie jest coś takiego w czym tutaj, w tym zakresie, jesteśmy w jakiś sposób do tyłu. Wręcz odwrotnie, nasze rozwiązania tutaj są korzystne.</u>
          <u xml:id="u-174.16" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o kwestie związane z wejściem w życie, to też już tłumaczyłem na posiedzeniu komisji. Ten projekt wielokrotnie był omawiany zarówno z partnerami społecznymi, jak też jest, jak myślę, doskonale w tej chwili znany pracodawcom, którzy są zrzeszeni w organizacjach, które uczestniczyły w pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-174.17" who="#StanisławSzwed">Też chcemy, żeby ten projekt jak najszybciej został przyjęty. Mam nadzieję, że będą prace w Senacie i później szybki podpis pana prezydenta, i ten 21-dniowy okres wejścia w życie ustawy, jak myślę, jest do przyjęcia zarówno przez pracodawcę, jak i przez związki zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-174.18" who="#StanisławSzwed">Jeszcze raz wszystkim dziękuję za dyskusję. Oczywiście poprawki jeszcze będziemy rozpatrywać na posiedzeniu komisji, ale większość z tych poprawek omówiliśmy już w czasie wczorajszego posiedzenia komisji sejmowej. Również odnosiłem się na posiedzeniu komisji do tych refleksji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2938 i 2962).</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Marka Suskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o projektach ustaw, bo tutaj podstawowym projektem, jaki został przyjęty do prac nad zmianą w inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, jest projekt rządowy, ale, szanowni państwo, mieliśmy kilka projektów zgłoszonych i te projekty zgłoszone przez opozycję zostały odrzucone, a przyjęty został jako podstawa projekt rządowy. Otóż wynika to z procedur sejmowych. Żeby móc pracować nad jakimś projektem i żeby to szło sprawnie przy ośmiu projektach, należało projekty pozostałe odrzucić i podjąć pracę nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach wiatrowych. A ewentualne uwagi czy też pomysły z tych ustaw, które były ustawami zgłoszonymi wcześniej przez opozycję, można było, i myślę, że i teraz tak się stanie, zgłaszać jako poprawki podczas pierwszego czytania i teraz podczas drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Projekt ma na celu umożliwienie, a właściwie zwiększenie możliwości inwestycji wiatrowych elektrowni lądowych głównie, ponieważ dotychczasowe przepisy w Polsce były dość restrykcyjne i inwestorzy mówili, że nie są w stanie na podstawie tych przepisów takich elektrowni postawić, stąd też propozycja rządu, która łagodzi nieco te obostrzenia. Mówię, że łagodzi nieco, ponieważ nie jest to powrót do tych praktyk, które były na początku, kiedy te elektrownie wiatrowe były czymś nowym na polskim rynku gospodarczym i rynku energetycznym. Wtedy były sytuacje takie, że takie elektrownie były stawiane w bardzo niewielkich odległościach od zabudowań, co wywoływało sprzeciw, a różne naukowe ekspertyzy mówiły o szkodliwości tych wiatraków dla życia ludzi i zwierząt. Stąd też zostało to uporządkowane. Ale okazało się, że przyjęte rozwiązania były na tyle szczelne, że tych elektrowni w zasadzie budować nie można było. W tej chwili, kiedy mamy do czynienia z kryzysem energetycznym, wywołanym głównie wojną na Ukrainie i rosyjskimi działaniami wymierzonymi przeciwko Unii Europejskiej, a my jesteśmy jednym z krajów, które są najbardziej na celowniku Rosji jako jeden z krajów najbardziej udzielających pomocy Ukrainie, stało się potrzebą, żeby przyspieszyć prace nad odnawialnymi źródłami energii. Mamy tutaj bardzo duże osiągnięcia, jeśli chodzi o fotowoltaikę, natomiast jeśli chodzi o elektrownie wiatrowe, to można powiedzieć, że tempo tych instalacji bardzo spowolniło, stąd też rząd postanowił zmienić przepisy.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#MarekSuski">Ale, tak jak powiedziałem, w trakcie prac nad tą ustawą, po licznych dyskusjach uwzględniono też różne uwagi dotyczące tego, że nasi obywatele obawiają się, że powrócą wiatraki tuż przy ich domach i przy ich gospodarstwach. Stąd też początkowo zaproponowana odległość 500 m od zabudowań mieszkalnych została zwiększona poprawką do 700 m. To oczywiście budzi kontrowersje, szanowni państwo, bo z jednej strony…</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: To nie było konsultowane.)</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#MarekSuski">Będzie pani mogła się wypowiedzieć, nie musi pani mi wchodzić w słowo.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#komentarz">(Poseł Beata Maciejewska: Mówi pan nieprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#MarekSuski">Faktem jest, że poprawka została zgłoszona, i mówię o tym, że budzi kontrowersje, co też jest prawdą. Nie wiem, dlaczego pani tu pokrzykuje.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#MarekSuski">Otóż szanowni państwo, z jednej strony mieliśmy na sali też przedstawicieli inwestorów, którzy mówili, że ta poprawka w dużym stopniu ograniczy możliwości posadowienia inwestycji elektrowni wiatrowych, a z drugiej strony, nawet teraz podczas spotkań, które się odbywają w terenie, były liczne głosy mieszkańców, którzy się obawiają, że nawet 700 m to będzie za blisko.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#MarekSuski">Na posiedzeniu komisji mieliśmy również wypowiedzi przedstawicieli obrońców przyrody, którzy podkreślali, że wiatraki, ich działalność jest szkodliwa dla zwierząt. I proponowali, żeby nie zmniejszać tej odległości, wręcz przeciwnie, żeby utrzymać dotychczasowe przepisy. Były też głosy mówiące — pan poseł Robert Winnicki to podkreślał — że jeżeli przedstawiciele środowisk ochrony zwierząt mówią, że dla zwierząt jest to szkodliwe, i mówią, żeby utrzymać dotychczasowe przepisy, to dbając o ludzi, tym bardziej powinniśmy te przepisy utrzymać, bo powinniśmy bardziej dbać o naszych obywateli. Ale w drodze pewnego kompromisu odległość 700 m została przyjęta. Również rząd wyraził aprobatę zwiększenia tej odległości.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Dzisiaj będziemy debatować nad ewentualnymi poprawkami. Myślę, że ten projekt ma na celu umożliwienie inwestorom przystąpienia do inwestycji, ale w sposób cywilizowany, żeby ważyć interesy, można powiedzieć, przeciwne interesy grup społecznych. Z jednej strony inwestorów, którzy chcieliby, tak jak było w niektórych projektach, stosować minimalne odległości albo nawet wręcz nie stosować zachowania odległości od ludzkich domostw, a z drugiej strony tych, którzy mieszkają w okolicach, gdzie te inwestycje mogą być posadowione, i bardzo się obawiają, że będzie to szkodziło ich zdrowiu, że nie będą mogli budować domów w okolicy, że nie będą mogli funkcjonować, że np. ich miejscowości, które mają walory wypoczynkowe, te walory stracą. Poszukując złotego środka, zaproponowaliśmy takie rozwiązania. Ale jednocześnie w ustawie i również w poprawkach jest zaproponowana możliwość budowania budynków w mniejszej odległości, jeżeli przyjmują to jako fakt, który nie będzie krępował możliwości inwestycji. Również budynki gospodarcze mogą być budowane właściwie bez ograniczeń odległościowych, czyli jeżeli to jest na terenach wiejskich, a przecież jest to głównie na terenach wiejskich, i jeżeli budynki gospodarcze miałyby tam powstać, to nie ma co do nich ograniczenia odległości. To jest też wyjście naprzeciw postulatom różnych środowisk samorządowych, które mówiły, że jeżeli na ich terenie są postawione wiatraki, to blokuje im to możliwość inwestycji, blokuje możliwość budowy domów mieszkalnych czy budynków gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#MarekSuski">Ta ustawa oczywiście z każdej strony jest krytykowana: z jednej strony przez inwestorów i tych z państwa, którzy mają bardzo liberalne podejście do tego rodzaju inwestycji, a z drugiej strony jest krytykowana przez tych, którzy obawiają się, że będą znowu przeżywać koszmar budowania wiatraków tuż przy ich domach. Stąd, tak jak powiedziałem, ten kompromis, jak zwykle przy kompromisach, trochę nie podoba się jednym, trochę nie podoba się drugim, ale jest gdzieś pośrodku, pomiędzy interesami obu tych grup. Szacuje się, że jednak spore tereny w Polsce odblokuje. A też dużym problemem jest to, że w miejscach, gdzie wiatraki można usadowić, nie ma dostępu do sieci, bo sieci są oddalone od tych miejsc, w których w tej chwili nie ma infrastruktury. I to też jest dużą przeszkodą. Stąd Polska jako kraj w kryzysie energetycznym, otwierając drogę do inwestycji, zastanawia się też, w jaki sposób zabezpieczyć na przyszłość nasze energetyczne potrzeby i bezpieczeństwo. Myślę, że jeszcze wiele różnych innych pomysłów na odnawialne źródła energii będzie musiało być w Polsce realizowanych. Bardzo dziękuję pani minister Annie Moskwie, która bardzo intensywnie pracuje ze swoim resortem nad takimi ustawami, które pozwolą z jednej strony budować naszą niezależność energetyczną, a z drugiej strony robić to w taki sposób, żeby było to jak najmniej dokuczliwe i szkodliwe dla naszych obywateli. To jest obowiązek rządu, żeby dbać o interesy wszystkich stron i żeby poszukiwać kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#MarekSuski">Dziękuję, szanowni państwo, w imieniu komisji i proszę o przyjęcie projektu wraz z poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#EwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić opinię o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 2938 i 2962.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#EwaMalik">Projekt ustawy z jednej strony został napisany, aby stworzyć możliwość upodmiotowienia lokalnych społeczności w obszarze planowania przestrzennego gmin, na których terenach jest zaplanowana budowa elektrowni wiatrowych. Projekt ma wprowadzić szereg obowiązków gwarantujących przejrzystość i wieloetapowość procesu planowania przestrzennego w odniesieniu do energetyki wiatrowej z myślą nie tylko o mieszkańcach gmin, w których planowane są nowe inwestycje, ale także o mieszkańcach gmin, które już posiadają farmy wiatrowe w związku z dotychczas obowiązującą zasadą 10H. Z drugiej strony omawiany projekt jest realizacją tzw. kamienia milowego w ramach reformy B2.2 — Poprawa warunków dla rozwoju odnawialnych źródeł energii w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Konieczność opracowania tej regulacji to również efekt toczącej się od wielu lat debaty publicznej w związku z warunkami lokalizacji elektrowni wiatrowych przyjętymi w poprzedniej ustawie z 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#EwaMalik">Aktualnie przyjęte rozwiązania zawarte w projekcie rządowym z druku nr 2938 są odwzorowaniem tych, które obowiązują w wielu krajach europejskich. W przyjętym sprawozdaniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zawarto przepisy, które liberalizują poprzednie zapisy ustawy z roku 2016 i wprowadzają odległość 700 m pomiędzy wiatrakami a zabudowaniami mieszkalnymi. Jest to efekt pewnego kompromisu społecznego, o którym właśnie mówił sprawozdawca pan Marek Suski. Mieszkańcy dostaną też większe uprawnienia związane z możliwością decydowania o lokalizacji farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#EwaMalik">Ustawa z druku nr 2962 z jednej strony odblokowuje proces planowania i budowy wiatraków, a z drugiej strony uwzględnia także interesy społeczne. Dystans 700 m od wiatraków nie dotyczy budynków gospodarczych, zabudowań rolniczych lub podobnych. Te można będzie budować w mniejszej odległości od turbin wiatrowych. Projekt ustawy przewiduje, że nowe turbiny wiatrowe będą mogły być budowane tylko na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dodatkowo przepisy w procedowanej ustawie zakazują budowy wiatraków w odległości mniejszej niż 10H od parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów, obszarów Natura 2000, leśnych kompleksów promocyjnych, a limit odległości w przypadku rezerwatów przyrody to 500 m.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#EwaMalik">Rząd dodatkowo zaproponował do ustawy autopoprawkę, która została przyjęta na posiedzeniu obu komisji, dotyczącą tego, że inwestor będzie oferował mieszkańcom gminy co najmniej 10% mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej. Wtedy mieszkańcy będą mogli korzystać z tego rozwiązania jako prosumenci wirtualni.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#EwaMalik">Przyjęte rozwiązania spotkały się z pozytywną oceną Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, w związku z czym rekomenduję Wysokiemu Sejmowi przyjęcie tej ustawy wraz z propozycją poprawki wychodzącą z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, którą właśnie w tej chwili wnoszę do Sejmu na ręce pana marszałka. Będzie ona rozpatrzona prawdopodobnie na dzisiejszym posiedzeniu obu połączonych komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka to poprawka?)</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Czego dotyczy ta poprawka?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Co to za poprawka?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#EwaMalik">Proszę państwa, to jest poprawka — jeśli mogę, panie marszałku — która jest tylko konsekwencją przyjęcia poprawki nr 1, mówiącej właśnie o tych 700 m. Po prostu okazało się, że w przepisach, w innych dwóch miejscach, w art. 1 w pkt 6 w lit. c, a także w innych miejscach należy po prostu zamienić wyrazy „500 m” na wyrazy „700 m”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#EwaMalik">Czyli to jest po prostu doprecyzowanie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Marna to satysfakcja, że po 7 latach od zabicia energetyki wiatrowej w Polsce przyznajecie rację naszemu stanowisku z 2016 r. Ponad 99% kraju wykluczyliście z zabudowy wiatrakowej. Od 7 lat wprowadzenie zasady 10H kosztuje 7 mld zł rocznie. O tyle miliardów więcej Polacy płacą za prąd.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MałgorzataChmiel">Zielona energia jest korzystna nie tylko dla płuc, ale także dla naszych portfeli. PiS nie troszczy się jednak o kieszenie Polaków i liberalizuje ustawę dopiero w obliczu zagrożenia pieniędzy z KPO, bo to jeden z kamieni milowych przedstawionych Polsce przez Komisję Europejską, na które zresztą nasz rząd się zgodził.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#MałgorzataChmiel">Dzisiaj zmagamy się z kryzysem energetycznym i olbrzymimi podwyżkami cen prądu. Upadają też przez to firmy. Energia z wiatru na lądzie jest czysta i najtańsza, co jest ważne, jeśli chodzi o rachunki Polaków. Oczywiście potrzebny jest miks energetyczny — OZE, atom, gaz, biogaz, zielony wodór czy projekty na morzu, bo teraz nasz system to monolit oparty na trującym węglu. Smog zabija rocznie ok. 50 tys. Polaków.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#MałgorzataChmiel">Ustawa 10H zablokowała ludziom możliwość budowy domu w odległości mniejszej niż 10H od wiatraków nawet wtedy, gdy mają działki budowlane. Wójtowie, burmistrzowie zwracają się do nas, do posłów o odblokowanie tych zapisów, bo dotyczy to dużych powierzchni gmin. Rząd wygłasza wzniosłe hasła o tym, jak bardzo chce pomagać ludziom w pozyskiwaniu mieszkań, a jednocześnie blokuje ich budowę. Co za hipokryzja.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#MałgorzataChmiel">Przedstawiony projekt ustawy zawiera w większości nasze postulaty, postulaty Koalicji Obywatelskiej, które były zawarte w projekcie złożonym przez nas prawie 2 lata temu, ale błędem jest zwiększenie odległości wiatraka od domu z 500 m do 700 m. Skąd taka odległość? Gdzie są wyliczenia? Gdzie są konsultacje? Uginacie się pod presją Solidarnej Polskiej Zbigniewa Ziobry. 500 m to odległość, przy której nie ma negatywnego oddziaływania wiatraków, a odległość 700 m zmniejszy o 50% powierzchnię terenów, na których możliwe są inwestycje wiatrowe. Do tego 84% powierzchni Polski straci plany zagospodarowania, bo stracą one ważność.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#MałgorzataChmiel">Uważamy też, że należy skasować zapis o 10H. Czy pozostawiacie go po to, żeby okłamywać mieszkańców, że likwidujecie 10H? Specjalny tryb konsultacji z mieszkańcami w procedurze uchwalania planu zagospodarowania dla elektrowni wiatrowej również jest rozwiązaniem, które było zawarte w naszym projekcie ustawy, bo to mieszkańcy powinni decydować o lokalizacji wiatraków.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#MałgorzataChmiel">Według przedstawionego projektu co najmniej 10% prądu wyprodukowanego przez elektrownie wiatrowe przez 15 lat będzie przekazywane na rzecz mieszkańców, tzw. prosumentów wirtualnych. Dlaczego przez 15 lat? Lokalna społeczność powinna móc korzystać z taniej energii przez cały czas działania wiatraka. Składamy w tej kwestii poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#MałgorzataChmiel">Wysoka Izbo! Przedkładamy poprawki do ustawy i wnosimy o jak najszybsze ich przyjęcie, bo oprócz realizacji tzw. kamienia milowego w celu pozyskania pieniędzy z KPO chodzi o odnawialne źródło energii, a elektrownie wiatrowe obniżą rachunki Polaków za prąd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Tracz wykorzysta resztę czasu Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! 2 tygodnie temu poprzez tę poprawkę o zmianie minimalnej odległości od wiatraków z 500 m na 700 m, która dosłownie została napisana na kolanie przez posła Suskiego, PiS pokazał, że nie chce rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Tylko szeroko konsultowana i zaakceptowana przez rząd, opozycję, samorządy, organizacje społeczne i branżowe odległość 500 m gwarantowała nowe megawaty z wiatru już w ciągu 2 lat. Ta zmiana odległości na 700 m jest tragiczna dla energetyki wiatrowej. Zamiast kilkunastu gigawatów przyniesie tylko kilka gigawatów mocy z wiatru i stanie się to za 10 lat, a nie za 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MałgorzataTracz">Tą jedną poprawką blokujecie rozwój energetyki wiatrowej na lądzie, a być może także wypłatę środków z KPO. Nie idźcie tą drogą. Przestańcie walczyć z wiatrakami. Poprzyjcie złożoną przez Koalicję Obywatelską poprawkę przywracającą odległość 500 m. To właśnie ta odległość 500 m zapewni bezpieczeństwo energetyczne i tańsze rachunki za energię. Nie walczcie z wiatrakami. Uwolnijcie wiatraki.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Beata Maciejewska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#BeataMaciejewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! PiS okrada, okradał i zamierza okradać Polki i Polaków z energii odnawialnej. W 2016 r. PiS zablokował wiatraki na lądzie, ponieważ po prostu nie radził sobie z regulacjami. W tym czasie zaczął sprowadzać coraz więcej węgla z Rosji i budować oligarchię, budować monopol, którego głównym szefem jest dzisiaj Obajtek. Tak działacie na rzecz rozwoju energetyki w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#BeataMaciejewska">Wojna na Ukrainie spowodowała, że przestaliście sprowadzać węgiel z Rosji, który za waszych rządów był sprowadzany w coraz większych ilościach. Zaczęliście go sprowadzać z różnych stron świata. Gdańsk, który mógłby być stolicą energii odnawialnej, tak samo jak inne miasta na polskim Pomorzu stał się miastem zapylonym od węgla przywożonego do portów z różnych stron świata. To jest wasz pomysł na rozwój Polski.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#BeataMaciejewska">Położyliście tę ustawę na stole po 3 latach mówienia o tym, że ta ustawa jest już prawie gotowa, po zablokowaniu przez marszałek Sejmu jedynej rządowej ustawy — to były właśnie wiatraki, to one trafiły do zamrażarki na wiele miesięcy. Położyliście na stole ustawę i ustami minister Moskwy mówiliście: Tylko nasza ustawa jest regulacją kompleksową, naprawdę mało jest projektów ustaw, które były tak szeroko konsultowane. Możecie sobie państwo przeczytać, że w 30 dni mieliśmy 36 instytucji.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#BeataMaciejewska">Pani minister Moskwa prowadziła rozległe wywody na temat tego, jak bardzo profesjonalna jest to ustawa. 2 dni później szef komisji energetyki położył na stole nabazgraną, pokreśloną poprawkę, która zmieniała odległość z 500 m na 700 m i powiedział zupełnie szczerze: jeszcze wczoraj nie wiedziałem, że będę składał poprawkę. A pani minister Moskwa zapytana o to, czy wie, jaki skutek będzie miała ta zmiana z 500 m na 700 m, powiedziała: trudno mi ocenić, jaka to będzie zmiana, przypomnę, że to jest różnica tylko 200 m.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#BeataMaciejewska">To pokazuje dokładnie, jakimi jesteście szkodnikami. To pokazuje dokładnie, że to, o czym mówiła pani poseł z PiS-u, że poprawka dotycząca 700 m to jest efekt kompromisu społecznego… Nie, to nie jest efekt żadnego kompromisu. To jest efekt kompromisu wewnątrz tzw. Zjednoczonej Prawicy. Jeden powiedział: Dobra, słuchaj, musimy coś zrobić. To zmień to 500 m na 700 m. A jaki to będzie miało skutek? Nie wiem, ale ważne, żeby to zwiększyć, bo my tego potrzebujemy.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla ludzi.)</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#BeataMaciejewska">Czego tak naprawdę chce Zjednoczona Prawica? Na pewno nie chce tego, żeby ludzie mieli w Polsce tanią, bezpieczną i dobrą dla środowiska energię, bo przypomnę, że energia z wiatru jest najtańszą energią, jaką można dzisiaj w Polsce uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdury!)</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Jest najdroższa.)</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#BeataMaciejewska">Przypomnę też, że farmy wiatrowe są stawiane najczęściej w małych gminach, dla których podatki — 1 mln, 2 mln, 3 mln — z tych wiatraków, które mogą stanąć na ich gruncie, to są pieniądze na drogi, to są pieniądze na szkoły, to są pieniądze na rozwój gmin. Idźcie i zapytajcie się ludzi. Byli też na posiedzeniu komisji i mówili o tym: chcemy tych wiatraków, bo dzięki tym wiatrakom nasza miejscowość się rozwija. A co robi PiS? Rozwija interes Obajtka. I taka jest różnica pomiędzy tym, co proponowały Lewica i inne ugrupowania opozycyjne, a tym, co proponuje zgniły kompromis PiS-u i Solidarnej Polski. Znowu proponujecie zablokowanie wiatraków. Tylko udajecie, że robicie to dzisiaj w białych rękawiczkach i gadacie cały czas o kompromisie, o tym, że myślicie o ludziach. To jest nieprawda. Nie macie żadnego pomysłu na to, jak to powinno się rozwijać. Myślicie tylko o własnych stołkach.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#BeataMaciejewska">Aha, jeszcze składam, panie marszałku, poprawki. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! 7 lat minęło i dzisiaj wracamy do punktu wyjściowego, bo taka dyskusja tutaj odbywała się 7 lat temu. Tamta ustawa, tamte warunki budowania elektrowni wiatrowych nie były może doskonałe, nie były najlepsze, ale trzeba było siąść, dyskutować i ustalić racjonalne warunki. Nikt tego nie słuchał. 7 lat straconych, jeżeli chodzi o elektrownie wiatrowe, rozwój energii wiatrowej na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MieczysławKasprzak">2 lata dyskusji, co dla mnie i dla mojego klubu jest przerażające. 2 lata dyskusji w różnych środowiskach, z samorządowcami, komisja wspólna, z przedsiębiorcami. I co? Okazuje się, że to wszystko można przekreślić jedną dwuzdaniową czy jednozdaniową notatką. To po co było ludzi oszukiwać, że chcemy, że dyskutujemy, że ustalamy, że dobre warunki, że poprawimy? To przecież można było tę notatkę napisać 2 lata wcześniej, puścić w obieg i uchwalić ustawę.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MieczysławKasprzak">Jeżeli chodzi o wiatraki, to 7 lat zostało straconych, ale dzisiaj możemy próbować to w jakiś sposób nadrobić i takie poprawki będziemy zgłaszać, bo to, co jest w tej ustawie po autopoprawce dotyczącej zmiany z 500 m na 700 m, to praktycznie status quo, nic się nie zmienia, bo tak jak do tej pory 0,28% polskich terenów nadawało się pod inwestycje, gdzie można było zgodnie z obowiązującą ustawą budować elektrownie wiatrowe, tak teraz to się minimalnie zmieni. Kiedy byłaby możliwość postawienia przy tych wynegocjowanych 500 m, bo to było negocjowane przez 2 lata, żeby było 500 m, to byłoby to w granicach 10–12 GW mocy zainstalowanej, a w tej chwili pozostanie tak 3–4 GW.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#MieczysławKasprzak">A więc pytanie: Czy angażujemy się w to, aby było coraz więcej energii odnawialnej? Pan poseł tutaj mówi: tak, wojna na Ukrainie, musimy stawiać na energię odnawialną. My to słyszymy, tylko że działanie jest odwrotne.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#MieczysławKasprzak">Polskie Stronnictwo Ludowe już od lat 90. stawiało na energię odnawialną. Biopaliwa. Pamiętacie państwo, jaką trzeba było stoczyć batalię o to, żeby wprowadzić biopaliwa na polski rynek, żeby polskie samochody mogły jeździć na biopaliwach. Jeżdżą? Jeżdżą. 1 mln t rzepaku idzie do przeróbki na biopaliwa? Idzie. Kukurydza idzie. Ale chcę przypomnieć, że i to chciano zniszczyć latem br., bo chciano wykasować nasze biokomponenty i polscy rolnicy mogliby sprzedać 1 mln t rzepaku mniej.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#MieczysławKasprzak">Szanowni Państwo! Jeżeli mamy podejmować działania w zakresie wiatraków, trudnej ustawy, to dajmy głos ludziom, niech ludzie decydują o tym. Niech nie decyduje jeden poseł czy jeden minister o tym, czego ludzie oczekują na dole.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#MieczysławKasprzak">Ludzie są mądrzy, ludzie podejmą mądrą decyzję w referendum. Pokażmy im, jakie mogą mieć korzyści. Proponujemy, aby to mieszkańcy korzystali bezpośrednio z taniego prądu. Chodzi o referendum, które zostanie przeprowadzone na terenie lokalnym, na terenie gminy. Te korzyści mogą być ogromne. Nie straszmy mieszkańców, że będą wszystkie klęski i wszystkie nieszczęścia, nie przywołujmy wszystkich zabobonów. Oczywiście, mogą być jakieś negatywne skutki, ale niech ludzie powiedzą, czego chcą, czego oczekują. Nie ograniczajmy im: 1000 m, 500 m, 700 m. Niech oni sami zadecydują. A może powiedzą: 400 m, bo będziemy mieć połowę taniego prądu? Prąd z wiatraków produkowany przez miejscowego przedsiębiorcę jest dużo tańszy. Przy tej drożyźnie prądu, która jest i która będzie, czy to nie jest dla mieszkańców określona korzyść? Niech samorządy wypowiedzą się, czy chcą budować drogi, czy nie. Dlatego proponujemy takie poprawki, panie marszałku, a poparcie tej ustawy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MieczysławKasprzak">…warunkujemy, panie marszałku…</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A proszę powiedzieć, co to za poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przywrócenie 500 m.)</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Robert Winnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówimy: sprawdzam, panie pośle, tym pomysłom PSL-u. Mamy przygotowaną poprawkę, przeciwko której głosowaliście na posiedzeniu komisji, o obligatoryjnym referendum lokalnym w przypadku stawiania wiatraków. Tak że zachęcamy do poparcia tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Ja zgłosiłem taką poprawkę.)</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#RobertWinnicki">Dobrze, będziemy się temu przyglądać w komisji, panie pośle, będziemy się tym pomysłom przyglądać.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#RobertWinnicki">Natomiast chciałem zwrócić uwagę, że tak, decyzja powinna być w rękach lokalnej społeczności, ale nie mogę tutaj, szanowni państwo, nie wspomnieć o tym, co działo się podczas obrad komisji w kwestii tej ustawy. Zgadzam się, oczywiście, że PiS nie ma żadnego pomysłu na energetykę, miotają się od ściany do ściany, 8 lat krew w piach, jeśli chodzi o budowę elektrowni jądrowej, zmarnowane miliardy w Ostrołęce, bo chyłkiem, tchórzliwie wycofują się pod naporem Unii Europejskiej, klimatycznej polityki Unii Europejskiej. Ale, proszę państwa, jeśli na posiedzeniu komisji poświęconemu ustawie wiatrakowej z jednej strony mamy godzinę przekonywania przez centrolew, przez PiS, przez ministerstwo, przez organizacje ekologiczne, że wiatraki są bezpieczne, nie szkodzą nikomu i w ogóle można je stawiać blisko domów ludzkich, a potem, kiedy mówimy o odległościach od rezerwatów, od parków narodowych, od obszarów krajobrazu chronionego, od obszarów Natura 2000, występują ci sami ludzie z organizacji ekologicznych i mówią, że jeśli stawianie farm wiatrowych dotyczy tych obszarów chronionych przyrodniczo, to nie można blisko tego stawiać — no to co to jest? W miejscach, gdzie ludzie mieszkają, można stawiać wiatraki, ale tam nie można, bo będą zagrażały nietoperzom czy ptakom? Proszę państwa, to jest absurd. Jeśli mają być zmniejszane normy, to bądźcie, na litość boską, konsekwentni, zmniejszcie też normy we wszystkich obszarach, które przylegają do parków narodowych, do obszarów chronionych przyrodniczo. Bądźcie konsekwentni. Nie stawiajcie ptaków i nietoperzy ponad ludźmi.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#GrzegorzBraun">Poprawki, tak. Panie marszałku, składamy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#GrzegorzBraun">Ustawy nie popieramy w takim kształcie. Nie popieramy, szanowni państwo, przedsięwzięcia, które jest poronione od samego początku, ponieważ nie byłoby w ogóle takiej reakcji, gdyby nie programy eurokołchozowe, gdyby Niemcy nie produkowali wiatraków do mielenia ptaków, Duńczycy — silników, i gdyby post-PRL-owska, ZSL-owska biurokracja prowincjonalna nie dostrzegła w tym szerokich perspektyw do kręcenia lodów, co skończyło się dewastacją wielu społeczności lokalnych, pejzażu polskiego. I dlatego trzeba powiedzieć: klatka stop, niech decydują społeczności lokalne. Stąd nasz wniosek o obligatoryjne referenda w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Trzeba powiedzieć to wprost. Każdy, kto dzisiaj blokuje odblokowanie rozwoju farm wiatrowych na lądzie, w gruncie rzeczy chce dalej skazywać Polaków na drogą i brudną energię, która pochodzi z węgla, w dużej mierze w Polsce importowanego, zwłaszcza jeżeli chodzi o gospodarstwa domowe — z brudnego, drogiego, importowanego z niedemokratycznych krajów węgla. Jednocześnie odcina możliwość dorabiania zarówno obywatelom, jak i samorządom, bo właśnie na rozwoju tej energetyki obywatele mogą zarabiać na dzierżawach, a samorządy — na wypracowanych podatkach.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PaulinaHennigKloska">Zmiana odległości wiatraka od zabudowań z proponowanych 500 m na 700 m — to, z czym mieliśmy do czynienia w trakcie obrad komisji — szacuje się, że redukuje potencjał rozwoju o 50–60% w stosunku do pierwotnych planów rządu. Eksperci szacują, że do 2030 r. powstaną co najwyżej 4 GW nowych mocy energii, a mogło w zasadzie, w oparciu o pierwotne przepisy ustawy, powstać 10 GW. A 10 GW, szanowni państwo, to — według dzisiejszego przeliczenia, jeśli chodzi o turbiny, ich możliwości wytwarzania — 30 TWh energii pochodzącej z wiatru. Jeżeli tę energię mamy wyprodukować z węgla, to potrzebujemy 10 mln t węgla. Z Rosji przed wojną importowaliśmy niewiele powyżej 8 mln t węgla. To pokazuje, czyich interesów bronią ludzie, którzy dalej blokują rozwój energetyki z wiatru na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PaulinaHennigKloska">Blokują to po to, żeby dalej uzależniać nas od importowanych paliw kopalnych. Oczywiście że ludzie mieszkający na terenach, gdzie powstają wiatraki, mają prawo zachować komfort życia i jako Polska 2050 pokazaliśmy rozwiązania systemowe, które pozwalają racjonalnie odblokować wiatr na lądzie, jednocześnie pozwalając ludziom zachować wysoką jakość i komfort życia. Pokazaliśmy, że hałas, który pochodzi z turbiny, powinien być mierzony w decybelach, a nie w metrach i dokładnie taki system był zawarty w naszej ustawie, która została odrzucona. Dzisiaj składam poprawkę, abyśmy powrócili do tych rozwiązań. W naszej ocenie są one najbardziej racjonalne, najbardziej systemowe, dbają zarówno o komfort życia mieszkańców mieszkających na terenach wiejskich, jak i rozwój energetyki z wiatru, a głównym wyznacznikiem jest to, by hałas, który dociera do domów osób mieszkających na wsiach, był mniej więcej na poziomie szumu lodówki, która stoi w naszych kuchniach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw. Projekt dotyczy możliwości decydowania lokalnych społeczności o lokalizacji nowych inwestycji dotyczących lądowych elektrowni wiatrowych, a także odblokowania możliwości rozwoju budownictwa mieszkalnego w sąsiedztwie tych elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Rozmawiamy o bardzo ważnej w tej chwili kwestii, czyli rozbudowie, uwolnieniu energetyki odnawialnej. Jest taki trend w Europie, trzeba przyznać, jest taki trend w świecie i z tego powinniśmy skorzystać, z tego powinny skorzystać lokalne społeczności i w tym projekcie takie rozwiązanie jest, czyli że minimum 10% energii ma zostać w lokalnej społeczności. Podkreślam słowo „minimum”, bo jeżeli lokalna społeczność się zorganizuje i wynegocjuje z inwestorem, to będzie mogła mieć 15%, 20%, a może i 30%. To jest bardzo ważny element w tej ustawie. Nie tylko zarabia przedsiębiorca, nie tylko zarabia gmina, nie tylko zarabia ten czy inny właściciel pola, ale cała lokalna społeczność. To naprawdę bardzo ważne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#JarosławSachajko">W tej chwili słyszymy w Wysokiej Izbie, a tak naprawdę w mediach wielki lament dotyczący energetyki wiatrowej, że ona została zablokowana. Tak, to jest prawda, została zablokowana. Ale dlaczego została zablokowana? Bo wcześniej ci, którzy w tej chwili krzyczą, jaka ta energetyka wiatrowa jest ważna, doprowadzili do masowych protestów społecznych. W Polsce było 600 protestów społecznych, lokalna społeczność nie godziła się na to, żeby za płotem stawiano im wiatraki i zyskiwała gmina, zyskiwał właściciel tego pola, a tracili wszyscy inni, którzy widzieli ten wiatrak. W tej chwili mamy zupełnie inne rozwiązania, zarówno rozwiązania proobywatelskie, jak i proekologiczne.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#JarosławSachajko">Trzeba wspomnieć o tym, że jest możliwość, aby lokalna społeczność przeprowadziła referendum, czy chce z tego skorzystać, czy nie. Bo jest różnica między drogą, autostradą czy szybką koleją, które muszą przebiegać przez jakiś teren i nie da się tego przesunąć 2 km w prawo czy w lewo. Tutaj lokalna społeczność musi mieć możliwość, by móc zdecydować. Jeżeli chce skorzystać z dobrodziejstw energetyki odnawialnej, to może to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#JarosławSachajko">Ważne jest to, że trzeba zmienić ustawę o referendum lokalnym, i mam nadzieję, że jutro jako Wysoka Izba podejmiemy debatę na ten temat. W tej chwili 98% referendów lokalnych jest nieważnych, bo tak wysokie są progi referendalne, dlatego uważam, że tę ustawę należy poprzeć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisali się posłowie.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#RyszardTerlecki">Czekam na listę zgłoszonych.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#RyszardTerlecki">Jest już lista.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 20 posłów Solidarnej Polski składa poprawkę — 1000 m lokalizacji wiatraka od zabudowań. Wspieramy OZE, ale OZE stabilne, a więc ze źródeł biomasowych i takich, które gwarantują dochody rolnikom indywidualnym. Energia z wiatraków jest najdroższa. Kłamcy z Platformy Obywatelskiej nie mówią, że dzisiaj już koszt stabilizacji OZE to 5,5 mld zł. Za to płacimy w naszych rachunkach. Kolejne wiatraki, które tylko pracują przez 1/5 dni w roku, to jeszcze droższa energia elektryczna. W związku z tym my chcemy taniej energii, z polskiej biomasy, a nie drogiej energii z niemieckich czy z duńskich wiatraków. Wiatraki pracują tylko 2 tys. godzin z 8760 godzin, a źródła biomasowe pracują cały rok. Lobbyści wiatraków to są lobbyści importowanego gazu, bo tylko gaz może te wiatraki stabilizować. Tak dla polskiej biomasy, nie dla niemieckich wiatraków — jako Solidarna Polska składamy taką poprawkę. Tak dla taniej energii, nie dla najdroższej energii, takiej jak w Niemczech. Niemcy mają pełno wiatraków i jest tam energia najdroższa.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Spasibo, Janusz.)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: To wasz język. Zawsze kochaliście rosyjski gaz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Analiza ekspertów jasno wskazuje, że zwiększenie odległości dla postawienia wiatraków od najbliższego zabudowania z 500 m na 700 m spowoduje redukcję możliwej mocy zainstalowanej o 60–70%. Przypomnę tylko, że to Zjednoczona Prawica doprowadziła do zastopowania tych inwestycji, elektrowni wiatrowych. Dzisiaj m.in. przez to płacimy większe rachunki. W związku z tym mam pytanie: Dlaczego w dalszym ciągu stopujecie inwestycje, dzięki którym nasze społeczeństwo mogłoby płacić mniej za prąd? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Pan poseł Kowalski, można mu powiedzieć, niech idzie już na całość — 1 tys. m, to już niech da 5 tys. m, niech da 10 tys. m. Co to ma w ogóle za znaczenie?</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Na jedno wychodzi.)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#DariuszWieczorek">To najlepiej pokazuje, jak poważnie to ugrupowanie podchodzi do kwestii związanych z bezpieczeństwem energetycznym i z inwestycjami związanymi z bezpieczeństwem energetycznym w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#DariuszWieczorek">Moje pytanie dotyczy tego, jak są przygotowane sieci przesyłowe i sieci dystrybucyjne do tego, ażeby ewentualnie te nowe inwestycje można było realizować. Pytanie dotyczy nakładów inwestycyjnych na realizację tych inwestycji, i tu kolejne pytanie do pani minister: Jak pani minister ocenia — zakładając, że będzie te 700 m — ile to przez najbliższe 4 lata może uruchomić nowych farm wiatrowych w Polsce i o jakiej mocy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#RyszardTerlecki">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Władzo Szanowny! Panie Ministrze! Ma pan do powiedzenia jeszcze przez parę miesięcy to i owo w państwie polskim. Czy sytuacja nie dojrzała do tego, żeby zaproponować Wysokiej Izbie ustawę, która nie punktowo, specjalistycznie, zajmowałaby się np. minimalizowaniem dewastacji pejzażu przez niemieckie wiatraki do mielenia ptaków, ale ustawę, która zajmowałaby się wszystkimi możliwymi uciążliwościami, które skutkują np. obniżeniem wartości nieruchomości i w niektórych przypadkach skutkują dramatem ludzkim, tak jak np. w przypadku odorów produkowanych przez rozmaite fabryczki, rozmaite biznesy, które są poza zasięgiem polskich służb, polskiej administracji? Ustawa antyodorowa, antyhałasowa, również ujmująca problem ekspozycji na pola elektromagnetyczne, ustawa, która broniłaby człowieka…</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Pani Ministro! Wysoka Izbo! Jesteśmy chyba jedynym krajem na świecie, gdzie uciążliwość hałasu dla mieszkańców mierzy się metrach, a nie w decybelach. Posłuchajcie czasem ekspertów. Hałas elektrowni wiatrowej wiążecie z jej wysokością, ale analizy mówią, że takiego prostego związku nie ma. Na stole macie poprawkę Polski 2050 Szymona Hołowni. Na gruncie nauki jest oczywiste oczywiście, że to hałas, jaki generuje turbina, jest główną dolegliwością, ale ten hałas inaczej rozchodzi się w terenie otwartym, jeszcze inaczej w terenie częściowo zabudowanym, a jeszcze inaczej w terenie zalesionym. Ten hałas zależy od rodzaju turbiny. Dlaczego nie chcecie myśleć takimi kategoriami? Dlaczego odręcznie napisane przez pana posła Suskiego 700 m jest dla was bardziej przekonujące niż mędrca szkiełko i oko?</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, na posiedzeniu komisji pani pięknie nas informowała: 2 lata konsultacji nad tą ustawą, ponad 1 tys. uwag, opinii do tej ustawy, materiał, dokument jest elegancko przygotowany. Ja chciałem panią zapytać, ile trwała ta konsultacja. To ile trwała ta konsultacja nad zmianą wnoszoną przez pana posła Suskiego, pisaną na kolanie? Szybciutko, na pokaz, nie wiem dla kogo.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Na biurku, nie na kolanie.)</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#KrzysztofGadowski">Ile organizacji się wypowiedziało na ten temat? Ile wprowadzenie tej poprawki będzie kosztowało Polaków? Ile kolejnych wiatraków zlikwiduje pani, gdy ta poprawka wejdzie w życie? Pani minister, po raz kolejny okłamujecie Polaków. Po raz kolejny kłamiecie i oszukujecie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mieliście jedno zadanie, jedno proste zadanie: przyjąć ustawę, którą sami napisaliście, którą trzymaliście od 2 lat i która była gotowa do przyjęcia. Jedno zadanie, proste. Ale nie, musieliście wprowadzić tam zmianę, która była niekonsultowana, która zmniejsza o 50% obszar dostępny do stawiania wiatraków, czyli o połowę mniej taniej energii dla mieszkańców i mieszkanek Polski. O 50% mniej.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MarcelinaZawisza">7 lat zajęło wam rozpoczęcie projektu budowy elektrowni jądrowej w Polsce. 7 lat. Mam pytanie, co jest nie tak z ugrupowaniem Zjednoczonej Prawicy. Dlaczego nie chcecie taniej, bezpiecznej, dostępnej energii dla Polek i Polaków, szczególnie w tej sytuacji, w której znajdujemy się obecnie? To powinien być wasz priorytet, a to, że nie jest, to jest hańba i skandal.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! No i mamy cud — najdroższa energia jest z wiatraków, jak tutaj jeden z mówców powiedział. Pani minister, prosiłbym o wyjaśnienie, jakie ceny uzyskuje energia z wiatraków na aukcjach i czy państwo dopłaca w takim razie producentom tej najdroższej energii z wiatraków. Czy państwo dopłaca, bo co, czy wszystkie wiatraki produkują charytatywnie tę drogą energię i później sprzedają tanio? Pan premier Morawiecki powiedział, że jest to jedna z najbardziej restrykcyjnych ustaw…</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W Europie.)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MieczysławKasprzak">…jeżeli chodzi o energetykę wiatrową w Europie, w świecie pewnie też.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#MieczysławKasprzak">Ale już nie wnikajmy w to. Moje pytanie: Jak ta zmiana, którą zaproponowano, 700 m czy 1 tys. m — już w tej chwili mamy 1 tys. m — wpłynie na to, że ustawa będzie bardziej racjonalna, nie będzie tak restrykcyjna i umożliwi uzyskiwanie większej ilości energii z wiatru? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Niektórzy oburzają się na poprawkę zgłoszoną przez pana posła Suskiego dotyczącą odległości 700 m pomiędzy wiatrakiem a domem, w którym mieszkają ludzie. Ale to nie jest szczyt absurdu. Koło 2014 r. Prawo i Sprawiedliwość złożyło projekt ustawy, w którym tę odległość proponowało ustalić na 3 km. 3 km odległości — to oznacza, że żaden wiatrak w Polsce nie miałby szans na to, żeby powstać. Później z ramienia Ministerstwa Infrastruktury ustawę o OZE konsultował znany przeciwnik w ogóle energii wiatrowej, i to też jest dorobek Prawa i Sprawiedliwości. Korzystał na tym ten, kto przesyłał węgiel rosyjski do Polski. Przez wiele lat sponsorowaliście ten system.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#MirosławSuchoń">Pani Minister! Dlaczego rząd chce, żeby ludzie płacili więcej za energię elektryczną…</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Wielce Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Chciałem powiedzieć, że w styczniu w Polsce wyprodukowano 2% energii z wiatraków. Nie zwalnia to nas od myślenia, że główną istotą mocy w Polsce nigdy nie będą wiatraki. Chyba że ktoś na Śnieżce, bo tam najbardziej wieje, chce zamontować turbinę.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#GrzegorzLorek">Teraz pytanie. Pani minister, w trakcie prac w komisji został nam zaprezentowany materiał o patologiach w samorządzie związanych z wiatrakami. Jak ta ustawa, przepisy tej ustawy mają chronić Polaków przed ewentualnymi patologiami, których było bardzo dużo do roku 2014? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, ta ustawa to jest jedna wielka hucpa. Wcale nie chodzi o to, czy to będzie 500 m, 700 m, czy — jak teraz słyszałem, nowa poprawka — 1 tys. m. Ta ustawa wprowadza też to, że wiatraki mogą powstać w gminach, które mają uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego. 3/4, jak nie więcej, gmin polskich, a szczególnie gmin wiejskich, nie ma planu zagospodarowania i mieć nie będzie przez najbliższe lata. Dlatego że jest to wydatek ponad ich siły teraz, kiedy państwo zabiera im wszystkie pieniądze, które może, i nie dotuje tych obowiązków, które na nie składa. Powiedzmy sobie jasno: nie jest to żaden kamień milowy, który państwo z panem premierem Morawieckim wypełniają wobec Unii Europejskiej. Jest to następna kłoda rzucona pod nogi Polek i Polaków, żeby płacić więcej za prąd. Znaleźliście sobie dwa podmioty, które płacą za waszą politykę. Za rozdawnictwo — to są przedsiębiorcy, a za resztę płacą samorządy. Wy nic nie potraficie sami zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Konieczny, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chaos, bałagan, nieporządek, brak planu. Tak wygląda polityka energetyczna rządu i naprawdę trzeba mieć spore nerwy, żeby ją śledzić. Jeszcze nie otrząsnęliśmy się po tym, jak znienacka minister Sasin ogłosił, że wybuduje sobie w środku Polski jeszcze jedną dodatkową elektrownię jądrową, nieuwzględnioną w żadnych rządowych planach, a już na posiedzeniu komisji energii mierzymy się z sytuacją, w której przez lata przygotowywana ustawa uwalniająca energetykę wiatrową na lądzie jest wywracana do góry nogami przez przewodniczącego Suskiego, który na ostatnią chwilę zgłasza poprawkę, która sprawia, że ta ustawa jest o połowę słabsza, umożliwia budowę wiatraków na o połowie mniejszym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MaciejKonieczny">Wlecze się program budowy energetyki jądrowej. Wciąż w Polsce nie budujemy na lądzie elektrowni wiatrowych. Tymczasem polityka energetyczna rządu jest powodowana wewnętrznymi walkami w Zjednoczonej Prawicy, przepychankami i jest prowadzona w kompletnym chaosie.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rząd PiS-u niestety ulega Solidarnej Polsce i oto w wyniku tej uległości mamy 700 m, które tak naprawdę paraliżują energetykę wiatrową. Ale paraliżują coś jeszcze, paraliżują rynek mocy. Bowiem, szanowni państwo, my wszyscy wiemy, że gazówki nie wejdą, musimy przedłużyć żywotność elektrowni węglowych, ale w związku z tym musimy zmienić współczynnik 550 g. A to oznacza, że musimy wydłużyć funkcjonowanie rynku do roku 2030. Ale tutaj Komisja Europejska stawia warunek: możemy się zgodzić pod warunkiem, że będzie więcej energii odnawialnej. A wy swoim ruchem w wyniku działania Solidarnej Polski likwidujecie sobie możliwość odblokowania rynku mocy od roku 2025 i przedłużenia tego do 2030 r. Naprawdę chaos, chaos i brak konsekwencji.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WandaNowicka">No i nie udało się, panie pośle Suski, dogadać z własnym koalicjantem. Poprawka o 700 m psu na budę się zdała, bo i tak nie przekonaliście Solidarnej Polski. I tak są przeciw i proponują 1 tys. m, czyli powrót do stanu sprzed. A zatem, panie pośle Suski, wam się nie udało dogadać, i z tym wy macie problem. Ale ludzie mają problem z wami, ponieważ przez was energia będzie droższa, energia odnawialna będzie mniej dostępna i po prostu działacie na szkodę ludzi, na szkodę społeczeństwa. Ale, panie pośle Suski, jest jeszcze szansa i okazja, żeby pan wycofał swoją poprawkę. Bo jeżeli i tak nie przekonacie Solidarnej Polski, to po co te 700 m?</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WandaNowicka">Poproszę też o przedstawienie ekspertyz, na podstawie których pan zgłosił te poprawki. Na jakiej podstawie podjęliście w tej sprawie właśnie taką decyzję?</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Truskolaski: Tak mu kazali.)</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WandaNowicka">A najlepiej byłoby, gdybyście w ogóle tę poprawkę wycofali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#RyszardTerlecki">Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AleksanderMiszalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Cena prądu w 2019 r. a cena prądu teraz — to jest różnica o jakieś 70%. O tyle podrożał prąd w Polsce. Prąd, energia z wiatru, wbrew temu, co powiedział pan poseł Kowalski, jest tymczasem najtańsza: w Hiszpanii według ostatnich aukcji — 25 euro/MWh. W Polsce natomiast średnia cena prądu, energii z węgla to 600 zł/MWh, czyli wychodzi sześć razy drożej. Gdybyście utrzymali tempo inwestowania w farmy wiatrowe, takie jak za czasów rządów Platformy Obywatelskiej, chodzi o wzrost z 11 GW do 15 GW, to mielibyśmy w tej chwili 15 GW mocy energii wiatrowej, co przekładałoby się na 30% całości zużycia.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#AleksanderMiszalski">Ale wy zrobiliście co innego, zablokowaliście jedną ustawą energetykę wiatrową na 99% powierzchni Polski. Czemu? Bo minister Zalewska bała się, że śmigło jej spadnie na głowę. Chciałem się zapytać, czy minister Zalewskiej, panu posłowi Suskiemu i posłowi Kowalskiemu już to śmigło nie spadło na głowę, ponieważ niestety przez tą waszą poprawkę dotyczącą 700 m znowu zblokujecie energetykę wiatrową, tym razem na 50% terenów do zabudowy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Oprócz energii odnawialnej z wiatraków ważne też są inne instalacje OZE, farmy fotowoltaiczne. Tutaj rząd informował, że pracuje nad reformą planowania i zagospodarowania przestrzennego. Chciałbym zapytać, na jakim etapie znajduje się ta ustawa, bo to też jest jeden z kamieni milowych KPO, a tam może być dookreślenie relacji dotyczących paneli fotowoltaicznych. Jak ważna jest dzisiejsza debata oraz uchwalenie tej ustawy, świadczą m.in. takie przykłady jak z gminy Rychwał w powiecie konińskim. Podano, że gdyby zafunkcjonowały przepisy dotyczące odległości 12 ha, to wówczas przychody do budżetu gminy zwiększą się o 50% tych przychodów, które mają dzisiaj, czyli szanse na przyspieszenie rozwoju poszczególnych społeczności lokalnych są o 50% większe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dobrze, że w ustawie jest zakaz lokalizowania elektrowni wiatrowych na terenach parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i obszarów Natura 2000. To są ważne zapisy, realizują konstytucyjną zasadę o ochronie dziedzictwa narodowego i środowiska. Są także kluczowe z punktu widzenia naczelnej zasady: do no significant harm, czyli nieczynienia znaczącej szkody środowisku, na której oparte są fundusze unijne i fundusz odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MałgorzataTracz">Ta ochrona zaproponowana przez rząd wymaga jednak rozszerzenia. Dlatego jako Koalicja Obywatelska złożyliśmy poprawki w tej sprawie: jedną — obejmującą zakazem lokalizowania elektrowni wiatrowych również otuliny parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz drugą — ustalającą zasadę odległości 500 m od granicy obszarów Natura 2000, gdzie przedmiotem ochrony są ptaki lub nietoperze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MałgorzataTracz">Te zmiany mają wielkie znaczenie dla ochrony przyrody, a minimalne dla potencjalnych inwestycji wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#RyszardTerlecki">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izba! Uzależnienie energetyki wiatrowej od planów miejscowego zagospodarowania przestrzennego wydaje się logiczne, ale — pomijam ułomności tej ustawy, nad którą debatujemy — jesteśmy w trakcie wprowadzania wielkich zmian w prawie planistycznym. Mają wejść w życie na początku 2026 r. i są fundamentalne.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#ZdzisławWolski">Szybkie pytania. Kolejność znamy: musi być studium, plan przestrzennego zagospodarowania i potem dopiero warunki zabudowy — to są kolejne etapy. Co z gminami, które mają plany przestrzennego zagospodarowania, które zawsze zakładały odległość 500 m dla elektrowni, nie 700 m czy nie wiadomo jaką? Co z gminami, które w ogóle nie mają planów przestrzennego zagospodarowania? Za co, za jakie pieniądze, w jakim czasie i w oparciu o jakie prawo mają to zrobić? To przejściowe? Jest tu wielka niepewność. Jest to poważna przeszkoda. Tu dojdzie do formalnego rozjechania się planistyki i energetyki wiatrowej. Może oznaczać to wielką przeszkodę i opóźnienie w budowie elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W obozie tzw. Zjednoczonej Prawicy toczy się bezsensowna walka o przyjęcie zmian w ustawie wiatrakowej. Przypomnę tylko, że już po przejęciu przez was władzy doprowadziliście do szkodliwej zmiany prawa, które zablokowało budowę nowych elektrowni. I nawet jak poszliście po rozum do głowy i przygotowaliście pod presją nie tylko Brukseli, ale i mieszkańców oraz opozycji rządowy projekt zmiany ustawy, to nie potraficie dojść do porozumienia. Ba, nawet teraz, kiedy dopuściliście ustawę pod obrady Sejmu, poseł Suski pisze do niej poprawkę na kolanie.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#TomaszOlichwer">Chciałbym zapytać, w jaki sposób rząd wytłumaczy swoje wcześniejsze i obecne zaniedbania, jakich użyjecie państwo argumentów, by wytłumaczyć to mieszkańcom małych miejscowości, np. Wielowsi w moim okręgu wyborczym, gdzie mieszkańcy od lat w związku z tym całym zamieszaniem nie mogą wybudować nowych domów.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anita Sowińska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#AnitaSowińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jedną poprawką zepsuliście całkiem dobry projekt. Zwiększenie odległości z 500 m do 700 m oznacza, że energii z przyłączenia nowych mocy z wiatru będzie nawet o 70% mniej. Kto straci? Stracą wszyscy odbiorcy prądu, ponieważ więcej zapłacą za energię. Stracą samorządowcy, bo pozbawia się ich wpływów z podatków. Stracą rolnicy, bo rząd zabiera im dodatkowe pieniądze z dzierżawy. Straci cała gospodarka, ponieważ wiatraki oznaczają najtańszą energię, nowe miejsca pracy i rozwój gospodarczy Polski.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#AnitaSowińska">A kto zyska? Zyskają płaskoziemcy, którzy żerują na dezinformacji. Anna Zalewska, Janusz Kowalski, Grzegorz Braun — to osoby, które żerują na szerzeniu fake newsów. Zyskają również dostawcy gazu, bo zablokowanie wiatraków to uzależnienie…</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak możemy być pewni stanowionego prawa, skoro jedną poprawką znowu blokujecie rozwój energii z wiatru, a co za tym idzie — nie chcecie zadbać o bezpieczeństwo energetyczne Polski? Od 8 lat blokujecie zieloną energię. Prezes partii rządzącej zachęca do palenia wszystkim w piecach. 2 mld zł zmarnowaliście na nieczynną Ostrołękę, a teraz, zamiast uwolnić wiatraki, wciąż z nimi walczycie.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#KlaudiaJachira">Kto po tym wszystkim wam zaufa? Jaki inwestor zainwestuje tutaj w nowe zielone technologie? Kiedy zaczniemy oddychać czystym polskim powietrzem, mieć tani prąd, skoro jeden poseł może odręcznie, na kolanie w każdej chwili to przekreślić i zdecydować, że będzie nawet o 70% mniej czystej energii z polskiego, narodowego wiatru?</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Energetyka wiatrowa to technologia wolności i pokoju. Udowodniła to wojna na Ukrainie, po której wybuchu zwariowały ceny energii na całym świecie. 6 lat zaniedbań w polityce energetycznej to również brak bezpieczeństwa energetycznego. Jeżeli poszukujemy dzisiaj tych źródeł energii, które mogą sprawić, że Polacy będą mniej płacili, a jednocześnie energetyka będzie się szybciej rozwijała, to powinniśmy inwestować właśnie w farmy wiatrowe, odpowiedzialnie i z czynnikiem społecznym. To znaczy, że powinniśmy słuchać ludzi, którzy chcą mieć farmy, i rozumieć tych, którzy nie chcą ich mieć, ale powinno to pozostawać w kwestii ludzi decydujących we wspólnotach lokalnych. Blokowanie ustawowe, odległości, które cały czas się zwiększają, powodują, że energetyki wiatrowej na wysokim poziomie w Polsce nie będzie. Ale ona będzie wcześniej czy później, jak Lewica wygra wybory i będzie mogła takie prawo wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#UrszulaZielińska">Pani Minister! Dlaczego rząd Prawa i Sprawiedliwości walczy z wiatrakami? Czy dlatego, że nie chcecie obniżyć cen energii w Polsce? Cena energii z wiatru na lądzie jest dziś nawet pięciokrotnie niższa niż cena energii z gazu czy węgla. Czy może dlatego, że nie chcecie krajowego prądu z polskiego wiatru, bo preferujecie import energii z Niemiec i Norwegii, a ropy — z Rosji? Za rządów PiS-u w latach 2016–2021 import energii do Polski pobił rekord trzydziestolecia. Czy może dlatego, że wolicie państwo zapłacić dodatkowe 12 mld za gaz, który po poprawce 700 m trzeba będzie sprowadzić do Polski z drogiej Norwegii?</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#UrszulaZielińska">Blokowanie wiatraków przez rząd PiS-u jest tak konsekwentnie antypolskie jak oddanie części udziałów polskiej Rafinerii Gdańskiej Arabom za frakcję ceny, prawie za bezcen. Polska energia z wiatru, pięć razy tańsza…</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Panie marszałku, może tak do przecinka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pozwolę sobie zacytować wicepremiera: „Nie ma wolności bez własności. To oznacza, że zapewnienie niezależności energetycznej kraju jest możliwe, ponieważ spółki energetyczne są własnością państwa, co pozwala podejmować Polsce samodzielne decyzje gospodarcze”. Teraz pytanie do pani minister, a myślę, że do całego rządu: Ile w okresie od 2015 r. do końca 2022 r. spółki Skarbu Państwa, którymi zarządzacie, zainwestowały w sieci elektroenergetyczne? Ile wybudowały nowych sieci elektroenergetycznych? Można podawać w kilometrach, chyba że nie ma kilometrów. Ile tych sieci zostało zmodernizowanych lub wyremontowanych? Również prosiłbym o podanie ilości w kilometrach. Myślę, że pani poseł ma wiedzę i pewnie z głowy powie, ile to jest kilometrów. Prosiłbym o podanie tego w rozbiciu na poszczególne lata i o pisemną odpowiedź w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu komisji pan poseł Suski nabazgraną na kartce poprawką…</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na kolanie.)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#MałgorzataChmiel">…zwiększa odległość od wiatraków z 500 m do 700 m. Czy pan w ogóle zdaje sobie… Nie mam wątpliwości, że jest to za zgodą pana Kaczyńskiego i premiera Morawieckiego. Czy zdajecie sobie sprawę, że 84% planów zagospodarowania w Polsce przez tę poprawkę traci ważność? Czy może pan Suski i państwo z rządu nie wiecie, że przed 2016 r. gminy uchwalały plany zagospodarowania z odległością od wiatraków wynoszącą przeciętnie 500 m, jako że eksperci uznali, że jest to odległość bezpieczna? Ważność tracą te wszystkie plany, jak również te plany, które teraz były konsultowane. Gminy uwierzyły w te 500 m, uchwalały plany i teraz te…</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#RyszardTerlecki">Był przecinek.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#RyszardTerlecki">Poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt ten jest dowodem na działanie w naszym kraju sił nadprzyrodzonych. Jak bowiem inaczej wytłumaczyć fakt, że wiatrak, który ma być wybudowany przez prywatnego przedsiębiorcę na jego terenie, jest budowlą stanowiącą poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego, a na jego łopatach gromadzą się substancje szkodliwe obejmujące swoim zakresem połowę tablicy Mendelejewa, jak twierdziła pani poseł Zalewska, była minister oświaty rządu PiS?</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#JanSzopiński">Jednocześnie ten sam wiatrak wpisany w gminny plan zabudowy, nawet gdyby miał stanąć o kilka metrów dalej, wolny jest od tych wszystkich wad, jego łopaty lśnią czystością, a wody gruntowe cudownym zbiegiem okoliczności zaczynają płynąć w inną stronę. Dla mnie jest to dowodem na działanie sił nadprzyrodzonych albo na stworzenie kolejnego bubla prawnego znoszącego z rządu odpowiedzialność za niedorzeczność poprzednich przepisów i jednocześnie obarczającego samorządy odpowiedzialnością za wszelkiego typu konsekwencje tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchuję się tej debacie od początku i nie usłyszałam odpowiedzi na fundamentalne pytanie: Jaki był powód zwiększenia tej odległości? Kompromis? Bezpieczeństwo? Jakie bezpieczeństwo? Zapoznałam się z opinią WHO. Energia wiatrowa jest najbardziej bezpieczną wśród różnych źródeł energii. W ubiegłym roku Komitet Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk wydał podobną, jeszcze bardziej kategoryczną decyzję, kategoryczną w sensie pozytywnym, to znaczy, że jest to energia zdrowa, nieszkodliwa dla ludzi. Zatem kompromisem chyba było te 500 m.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#JoannaFabisiak">Proszę o odpowiedź, jaki był powód zgłoszenia tej poprawki. Nie wnikam w sposób przekazania, choć on też jest istotny, ale po co to jest zrobione, po cóż cała ta dyskusja, skoro okazuje się, że było tysiąc argumentów, że jest to niekorzystne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Rosati, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#DariuszRosati">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy zdaje sobie pani sprawę, że wasza ustawa z 2016 r. blokująca rozwój energetyki wiatrowej spowodowała, że zamiast 17–18 GW zainstalowanej energii wiatrowej, którą moglibyśmy mieć teraz w Polsce, mamy tylko 7,8, a rachunki za prąd Polaków mogłyby być nawet o połowę niższe. To jest koszt dla gospodarki kilkanaście miliardów złotych. Czy zdaje sobie pani sprawę, jakie koszty nałożyliście na nas wszystkich, na mieszkańców tego kraju, na przedsiębiorstwa, na samorządy? I teraz przychodzi pani z projektem ustawy do Sejmu, który jeden, pojedynczy poseł, ważny, bo ważny oczywiście, postanawia zmieniać, wpisując 500 m, zamiast 700 m.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#DariuszRosati">Pytanie jest takie do pani: Czy pani zna konsekwencje tej poprawki i może nam przedstawić analizę, która pokaże nam wszystkim, dlaczego tracimy na tym wszystkim jako osoby płacące rachunki? A do pana Suskiego mam…</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powszechnie wiadomo, wiatrakowy kamień milowy w ramach KPO wymaga takiej zmiany ustawy, która usunie formalne bariery dla inwestycji w infrastrukturę lądową. Z jednej strony mówicie o działaniach mających na celu korzystanie z zielonej energii, a z drugiej strony wprowadzacie poprawki, które zwyczajnie stopują ten rozwój. Jeśli chodzi o odległości 700 m od zabudowań i pomiędzy wiatrakami, to proszę wskazać, gdzie i kiedy odbyły się konsultacje społeczne i czy jest raport z tych konsultacji. Zmarnowaliście 7 lat. Liberalizacja ustawy jest tylko i wyłącznie w związku z zagrożeniem otrzymania pieniędzy z KPO.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MałgorzataPępek">Mam pytanie: Ile wynoszą na dzień dzisiejszy kary finansowe ze strony Unii Europejskiej, które są naliczane dla Polski?</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WojciechSaługa">Jak słuchałem pana posła Suskiego, jak tak pięknie o tych wiatrakach opowiadał, to mało się nie popłakałem, bo to naprawdę duża troska o rozwój energetyki wiatrowej, o bezpieczeństwo energetyczne i o interes Polaków.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Dać chusteczkę?)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WojciechSaługa">Zapomniał pan jedynie powiedzieć, że w 2016 r. pan, pani poseł Zalewska, pani premier Szydło zabiliście rozwój wiatraków w Polsce, uchwalając odpowiednie przepisy. Zwyciężył wtedy zabobon, strach, lęk, konsultacje może u ks. Rydzyka, bo na pewno nie u fachowców, nie u energetyków, nie u tych, którzy troszczą się o kraj. To ekspertyza, a nie totolotek — 500, 700, 1000 m. 2 lata konsultacji, pani minister, i co z tego wynikło? Dzisiaj wszystko zostało obrócone wniwecz. Rozmawiamy i decydujemy o gospodarce 38-milionowego kraju, o jego przyszłości. Rządzenie to nie propaganda, tylko praca. Pani minister, proszę o refleksję w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2016 r. PiS jedną ustawą zabił energetykę wiatrową w Polsce. Pozbawiliście Polki i Polaków możliwości produkowania taniej i ekologicznej energii. Teraz na szczęście Unia Europejska wymusza na was zmianę tego chorego prawa. I pan premier Morawiecki złożył projekt ustawy, w którym napisał, że jest ona pilna i ważna. I ta pilna i ważna ustawa leżała 6 miesięcy w szafie u pani marszałek Witek. Podczas obrad komisji, kiedy zajmowaliśmy się tą ustawą, zmieniliście państwo z 500 na 700 m odległość od zabudowań, w jakiej wiatraki będą mogły powstawać. Chcecie przyjąć projekt ustawy, który tak naprawdę nie rozwiąże problemów. Chcecie przyjąć projekt ustawy, który ładnie będzie wyglądał na papierze, ale nie odblokuje energetyki wiatrowej w Polsce. I to przez was Polacy będą płacić horrendalne ceny za energię w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Energia wytwarzana z wody, ze słońca i z wiatru to bez wątpienia przyszłość. O tym musimy pamiętać i to powinniśmy bardzo konsekwentnie realizować.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#MateuszBochenek">Zdaję sobie sprawę, że pan poseł Suski zapewne złożył poprawkę, ponieważ ma przeświadczenie o swojej eksperckiej wiedzy w zakresie energetyki, ja jednak pozwolę sobie przytoczyć wyliczenia ekspertów, którzy od lat zajmują się tym obszarem. Eksperci mówią, że odległość 700 m o ok. 50 m zredukuje ogólny potencjał lokalizacyjny farm wiatrowych, bo skasuje możliwość korzystania z istniejących planów zagospodarowania. W związku z tym istotne moce wiatrowe pojawią się za 6, 7 lat, a nie za 2, 3 lata, tak jak mogłoby być. Skąd taki opór przed zieloną i tanią energią ze strony Prawa i Sprawiedliwości?</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Witold Zembaczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odkąd pan Marek Suski wyciągnął i rozwinął swoją 700-metrową halabardę wymierzoną prosto w wirniki wiatraków, stał się prawdziwym Don Kichotem polskiej polityki walczącym z odnawialnymi źródłami energii. Dzisiaj dołączył do niego Sancho Pansa, czyli poseł Kowalski, ze swoją 1000-metrową poprawką. Wiatraki naprawdę mają przeciwników wagi ciężkiej.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Oni mają kompleks długości.)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WitoldZembaczyński">Oto dowód. Zobaczcie, drodzy państwo: Pożary wiatraków to olbrzymie zagrożenie dla ludzi. Płonące elementy mogą stanowić źródło kolejnych pożarów. Janusz Kowalski na tle płonącego wirnika.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WitoldZembaczyński">Panie Marku! Uważam, że dzisiaj trzeba wprowadzić kolejne poprawki. Trzeba wprowadzić poprawkę o wycinaniu lasów, bo przecież one też mogą płonąć. Trzeba w ogóle zburzyć substancję miejską, bo budynki stanowią zagrożenie. Płonący budynek, Janusz Kowalski… Naprawdę, macie panowie mnóstwo roboty.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Janusz Kowalski…)</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#WitoldZembaczyński">Tylko jedna poprawka, tylko 1 tys. m dzisiaj z waszej strony? To jest mało. Pan ze swoją 700-metrową poprawką sprawił, że według niektórych źródeł 70% terenu będzie poza OZE. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 200 m — wydaje się, że to tak niewiele. Chodzi o zmianę z 500 m na 700 m. Zakładam, wierząc w inteligencję pana przewodniczącego Suskiego, że to nie była kwestia jakiegoś dealu politycznego, tylko wyliczeń. Może pan przewodniczący Suski opowie mi, jak wyliczyliście realne inwestycje i stworzenie nowych istotnych mocy wiatrowych w energetyce w przypadku odległości 500 m, a jak w przypadku 700 m. Jak w ciągu lat rozłoży się tworzenie nowych mocy? Może pani minister opowie mi w takim razie — rząd pewnie musi wyrazić jakąś aprobatę wobec tej zmiany — w jaki sposób inwestycje wiatrowe będą rozwijały się w Polsce po zmianie z 500 m na 700 m? Przecież wszyscy doskonale wiemy, że o połowę ograniczy się potencjał rozwoju energetyki wiatrowej. W dobie zagrożenia energetycznego Polski, w dobie kryzysu międzynarodowego pytanie brzmi: Czy wybieracie patriotyczną, biało-czerwoną energię z wiatraków, czy wybieracie zagrożenia wynikające z importu węgla z zagranicy?</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#RyszardWilczyński">Mam pytanie do posła sprawozdawcy Marka Suskiego. Czy pan pamięta wzór na pole koła? Jest pan specjalistą od historii, w szczególności od carycy Katarzyny, więc ja panu powiem: pr?. Zwiększenie promienia z 500 do 700 m zwiększy prawie o 100% powierzchnię koła. Jeden dom w tym układzie wyeliminuje 154 ha. Chcę panu również powiedzieć, że przeciętna miejscowość na obszarach wiejskich — odliczam lasy — ma mniej niż 5 km2.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#RyszardWilczyński">Bardzo upokorzył pan tą poprawką panią minister Moskwę. Widziałem zaskoczenie, zdumienie w jej oczach. Tak wyglądały konsultacje społeczne? Trzeba było skonsultować się z własnym ministrem.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#RyszardWilczyński">Pytanie do pani minister: O ile zmniejszy się dostępny obszar Polski przez tę poprawkę? Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie i przedstawienie ekspertyz, bo państwo od dłuższego czasu nie jesteście w stanie w ogóle powiedzieć, jakie będą konsekwencje przyjęcia poprawki nabazgranej przez Marka Suskiego.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządzących cechuje podejmowanie pozornych działań, jeśli chodzi o realizację kamieni milowych. Przykładem jest ustawa o Sądzie Najwyższym. Wprowadzacie w niej test niezawisłości, który będzie wymagał zgody całego składu orzekającego. Wymyśliliście, że ten skład to będzie pięciu i siedmiu sędziów. W większości przypadków przepis nie będzie mógł być zastosowany. Kolejny przykład pozornych działań, jeśli chodzi o realizację kamieni milowych, to ustawa wiatrakowa. Zmieniacie odległość minimalną z 500 m na 700 m. To oznacza, że 84% polskich gmin będzie musiało zmienić plany zagospodarowania przestrzennego, a to oznacza zablokowanie realizacji budowy wiatraków na co najmniej 2 lata. Mało tego, brak urbanistów, a także brak pieniędzy, jeżeli chodzi o gminy, na realizację zmian planów zagospodarowania przestrzennego przesuwa budowę wiatraków na kolejne lata. To jest właśnie przykład pozornego działania. Chcecie tylko stworzyć wrażenie, że działacie.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozwijanie OZE jest kierunkiem, który rząd Prawa i Sprawiedliwości w Polsce realizuje od wielu lat. Wbrew temu, co państwo mówicie, wbrew tym kłamstwom i insynuacjom, moc zainstalowana z farm wiatrowych wzrosła ponad 2,5-krotnie. W 2015 r. było to 3,5 GW, teraz jest to ponad 8 GW. W dobie kryzysu energetycznego i wojny w Ukrainie ważne jest, aby uzyskiwać niezależność energetyczną. Obecny rząd do tego dąży, ale te inwestycje muszą uwzględniać też dobro i komfort życia mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">W moim województwie istnieją farmy wiatrowe, w związku z tym mam pytanie: Jaki wpływ na siedliska ludzkie będą miały zapisy tego projektu ustawy? Jak będzie wyglądała sytuacja gruntów, które są położone w otoczeniu istniejących już wiatraków po wejściu w życie powyższej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Poprawka zwiększająca odległość od elektrowni wiatrowej do zabudowy z 500 m do 700 m paraliżuje rozwój energii wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#AndrzejSzewiński">Jakie przesłanki skłoniły przedstawicieli partii rządzącej do zahamowania rozwoju energii odnawialnej pozyskiwanej z wiatru? Dlaczego polski rząd nie jest zainteresowany rozwojem energii odnawialnej i nawet po zmianie architektury bezpieczeństwa w naszym regionie i na świecie nie dąży do niezależności i dywersyfikacji energetycznej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#JanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałem zadać kłam tym wszystkim twierdzeniom, że poprawka była pisana na kolanie. Była pisana na biurku. Pisaliśmy razem z posłem Markiem Suskim, przewodniczącym, i złożyliśmy parafki, zastępując liczbę wyrazami, stąd są te parafki takie trochę niezbyt estetyczne. Ale poprawka jest jak najbardziej odpowiednio sporządzona.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#JanWarzecha">Ale chciałem państwu następny kłam zadać. Nie zahamowaliśmy energetyki wiatrowej i państwo dobrze o tym wiecie. To, że wprowadzona została ustawa 10H, to był wynik raportu Najwyższej Izby Kontroli pod kierownictwem Krzysztofa Kwiatkowskiego, waszego senatora, i protestów społecznych. I to był właśnie wynik — wprowadzenie ustawy 10H. Dzisiaj liberalizujemy ją. Ja wiem, że się wam podoba ta ustawa, tylko musicie tutaj swoje wygadać. To jest właśnie przykre, że mimo że ustawa jest dobra, to potraficie oskarżać o różne nieprzyzwoite rzeczy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: 500 m, a nie 700.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jacek Czerniak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JacekCzerniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy na posiedzeniu połączonych komisji pani minister uzasadniała projekt rządowy, mówiła, że te 500 m to jest odległość optymalna, ona została uzgodniona w trakcie szerokich konsultacji i chyba wszystkie siły polityczne przyjęły z zadowoleniem te 500 m. Później okazało się, że te 500 m stało się inną wielkością — 700 m. A dzisiaj okazuje się, że nawet nie 700 m, a 1000 m, co powoduje, że przyjęcie tego projektu nie zmieni nic w ustawie 10H. Ja się zastanawiam. Jeżeli nawet nie chcemy realizować kamienia milowego dotyczącego Krajowego Planu Odbudowy, to zastanówmy się. Czy jeżeli przyjmiemy odległość 500 m, prąd będzie tańszy? Będzie tańszy. Czy będą wpływy do samorządów? Będą wpływy. Czy PKB Polski się zwiększy? Zwiększy się. Czy liczba miejsc pracy się zwiększy? Zwiększy się. To, na litość boską, o co chodzi? Te 500 m naprawdę jest optymalne i nie zmieniajmy tej odległości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzając tę poprawkę, chcecie po prostu znowu łupić Polaków, tak jak łupicie od 7 lat. Chciałbym tylko zauważyć, że od 2019 r. ceny prądu dla gospodarstw indywidualnych wzrosły aż o 70%. Polacy za wasz chłam PiS-owskiej ustawy z 2016 r. płacą o 70% więcej za prąd. A można by było tego uniknąć. Gdybyście w 2016 r. nas posłuchali i nie wprowadzali tej ustawy, która praktycznie eliminowała wiatraki z powierzchni Polski, nowe wiatraki z powierzchni Polski, dzisiaj mielibyśmy dużo niższe ceny prądu. Ale, jak widać, jedyny program, który realizujecie, to jest drożyzna PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#EwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Chciałabym przypomnieć, że ta ustawa otwiera pewne zupełnie nowe możliwości przed społeczeństwem. Mianowicie rząd zaproponował w niej, aby lokalni mieszkańcy mogli w 10% czerpać z mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej, która znajdzie się na ich terenie.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#EwaMalik">W związku z tym mam pytania do pani minister: Kto będzie od strony formalnej zarządzał taką możliwością i na podstawie jakich przepisów, gdzie to jest opisane w tej chwili? Jak od strony praktycznej będzie wyglądał proces czerpania tej mocy w indywidualnych domostwach? Czy w praktyce jest to prosty mechanizm takiego podłączenia się, jak on wygląda? I czy formalności dotyczące tego podłączenia się, aby czerpać z tej mocy, będą dopełniane przy pomocy władz gminy? W jaki sposób można się…</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym zadać pytanie. Zanim przeczytam fragment raportu NIK-u, chciałam spytać, czy ta ustawa gwarantuje, że takie patologie, jakie były opisane w raporcie NIK-u w roku 2014, zostaną wyeliminowane. Proszę bardzo, co czytamy: Władze gminy decydowały o lokalizacji farm wiatrowych, ignorując społeczne sprzeciwy. Budową wielu elektrowni wiatrowych zainteresowane były pełniące funkcje lub zatrudnione w gminach osoby, na których ziemi farmy powstawały. Zgody lokalnych władz na lokalizację elektrowni wiatrowych zostały w większości przypadków uzależnione od przekazania na rzecz gminy darowizny przez firmy. NIK uważa, że proces powstawania farm przebiegał często w warunkach zagrożenia konfliktem interesów, brakiem przejrzystości i korupcją.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#AnnaKwiecień">Mam pytanie: Pani minister, czy ta ustawa eliminuje te patologie, które były w roku 2014? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#GabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Mamy przed sobą kamienie milowe. Bo tak naprawdę w tej ustawie w ogóle nie chodzi o odblokowanie wiatraków. Ona służy tylko temu, żeby formalnie wypełnić kamienie milowe. A jaki jest ten kamień milowy? Otóż chodzi o złagodzenie zasady 10H, udostępnienie tych decyzji samorządom i złagodzenie tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#GabrielaLenartowicz">Czyli nawet jeśli zasada 10H zostanie ograniczona, to nie tylko odległość do 700 m, ale także odległość do 950 m, a w przypadku dużych wiatraków być może nawet odległość 1300 m od zabudowań też będzie spełniała ten kamień milowy. Ba, możliwe będzie nawet osiągnięcie rezultatów, jeśli chodzi o udział odnawialnych źródeł energii, bo tak sprytnie zapisaliście ten kamień milowy, że w jednym worku są wszystkie odnawialne źródła energii. Otóż w 2023 r. już mamy spełnione…</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A te inne instalacje są złe czy tylko wiatraki?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#RyszardTerlecki">Trudno powiedzieć, co to jest za koło, kolejna zmiana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#JoannaSenyszyn">Kiedy uchwalaliście ustawę zwaną 10H, wyeliminowaliście ponad 99% powierzchni Polski z możliwości produkcji energii wiatrowej. Nie było żadnego merytorycznego uzasadnienia ustalenia takiej odległości od zabudowań.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Było, raport wyników.)</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#JoannaSenyszyn">W projekcie rządowym nie ma uzasadnienia odległości 500 m, w poprawce Suskiego nie ma uzasadnienia odległości 700 m, a w kolejnej nie ma uzasadnienia odległości 1 km. Skąd, jeśli nie z sufitu, wzięte są te odległości?</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Z kolana.)</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#JoannaSenyszyn">Jaki jest prawdziwy cel tych poprawek? Dlaczego postanowiliście uniemożliwić Polakom korzystanie z taniej energii wiatrowej? Czyje szemrane interesy za tym stoją? PiS udaje, że reprezentuje interesy Polski i Polaków, więc dlaczego wprowadzacie poprawki, które szkodzą Polsce i Polakom? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MariaKurowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po co chcemy zmieniać ustawę wiatrakową, skoro przy obecnej ustawie 10H energetyka wiatrowa w Polsce ma się dobrze? Przecież od 2018 r. do 2022 r. produkcja energii z farm wiatrowych wzrosła o 40%. Problemem nie jest liczba wiatraków, problemem jest to, że aby wiatraki mogły pracować, muszą być włączone do systemu energetycznego. Maksymalne moce z OZE, jakie może przyjąć system, to ok. 15 GW, a zainstalowane już obecnie moce z OZE to ponad 22 GW i już zaczynają się wyłączenia wiatraków, bo nadwyżka wynosi 7 GW. Koszt wyłączenia wiatraka to 600 zł za 1 MWh. Ten koszt będą płacić odbiorcy w opłacie przesyłowej.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#MariaKurowska">Zniesienie ograniczenia 10H spowoduje inwestycje w wiatraki, które i tak nie będą pracować, a trzeba będzie płacić właścicielom za niedostarczoną energię. W tej ustawie…</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Ale tylko rząd może zlecić realizację sieci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł twierdzi, że był wpisany, ale z jakiegoś powodu jego nazwisko zniknęło, więc w drodze wyjątku zapraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Prosiłbym o chwilę ciszy, bo chciałem zapytać o tę część dotyczącą społeczności lokalnej. Bardzo dobrze, że przedstawiono to rozwiązanie, zgodnie z którym co najmniej 10% zysków będzie trafiać do społeczności lokalnej. Chciałem zapytać się, czy powstanie jakiś program dla tej społeczności lokalnej po to, żeby mogła być tym prosumentem wirtualnym, żeby mogła wykupić sobie ten swój udział. Może powstanie coś podobnego do fotowoltaiki po to, żeby to rzeczywiście społeczność lokalna korzystała z dobrodziejstwa tej ustawy, a nie tylko korporacje?</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#JarosławSachajko">Chciałem jeszcze zwrócić uwagę Wysokiej Izby, a przede wszystkim wszystkich nas oglądających, na to, że wcześniej słyszeliśmy o poprawce Koalicji Obywatelskiej. Na posiedzeniu komisji słyszeliśmy o tym, jak to dobrze, że parki narodowe są chronione tą częścią ustawy 10H. Padła propozycja, żeby rozszerzyć ochronę właśnie tych terenów, które są chronione tą częścią ustawy 10H. Dzisiaj słyszeliśmy o tym, jak ważne są nietoperze. A gdzie są w tym wszystkim ludzie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pani minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#AnnaMoskwa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnawialne źródła energii mają się w Polsce bardzo dobrze. Na dzisiaj mamy 22 GW mocy zainstalowanej. Przypomnę, że cel OZE ustalany z Komisją Europejską na 2020 r. to było 15% w odnawialnych źródłach energii. Osiągnęliśmy więcej niż 15%. Przypomnę też, że w każdym państwie Unii Europejskiej określanie miksu energetycznego jest niezależną i samodzielną kompetencją każdego państwa członkowskiego. Jest tak również w przypadku, gdy chodzi o odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#AnnaMoskwa">W ostatnich latach mamy rekordowy rozwój fotowoltaiki, czyli źródła słonecznego. Dzięki bardzo dobremu programowi, jakim jest „Mój prąd”, dzięki uldze termomodernizacyjnej, a także dzięki dobremu wykorzystaniu środków z ETS-u, bo głównym źródłem finansowania obu tych źródeł były środki z ETS-u, mamy ponad 1,2 mln prosumentów. Wiele państw europejskich, w tym nasi południowi sąsiedzi, którzy nie mają takiego rozwoju fotowoltaiki, pyta nas dzisiaj, jak skonstruowaliśmy ten program. Próbują skonstruować u siebie podobny program, aby rozwój fotowoltaiki nastąpił u nich w takim samym tempie i w takim samym stopniu, przy takim samym poziomie akceptacji społecznej, jak to się stało w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#AnnaMoskwa">Jesteśmy też liderem, jeżeli chodzi o morską energetykę wiatrową. Nasze projekty rozwijają się najszybciej i dzięki temu już w 2026 r. będzie miała miejsce pierwsza produkcja energii z tego źródła. Mimo 10H w ostatnim czasie było 5 GW w aukcjach z lądowej energetyki wiatrowej. Następuje też stabilny, spokojny rozwój biogazu, biomasy, a także geotermii, w której również jesteśmy liderem.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#AnnaMoskwa">Dużo państwo tutaj opowiadali o korzyściach płynących z lądowych wiatraków. Niewątpliwie są one istotne, ale np. przed chwilką sprawdziłam na stronie PSE, każdy może to sprawdzić, że przy zapotrzebowaniu 25 tys. MW, wiatr produkuje 388 MW. To malutko.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#AnnaMoskwa">A co oznacza ta reszta? Ta reszta oznacza, że muszą funkcjonować stabilne źródła. Te stabilne źródła muszą dostarczać energię. 25 391 minus 388, czyli ok. 25 tys. MW. Niewiele słońca, dzisiaj też dzień niekorzystny, jeśli chodzi o słońce. Oznacza to, że te wszystkie stabilne źródła na rynku mocy muszą w tle funkcjonować w dyspozycyjności, a teraz w dyspozytywności aktywnej, czyli muszą być aktywnie używane. Bez względu na to, ile tych źródeł odnawialnych będziemy mieć, musimy to utrzymywać, tak żeby zabezpieczyć potrzeby gospodarstw indywidualnych, rolnictwa, przemysłu i tych wszystkich, którzy energii potrzebują bez względu na to, czy wieje, czy świeci.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#AnnaMoskwa">Kolejny mit. Tutaj dziękuję pani poseł Kwiecień za przywołanie tego raportu NIK-u. To jest raport z 2014 r., potem był jeszcze kolejny, z 2016 r. Było wiele pytań na posiedzeniu komisji, wiele pytań tutaj, skąd się wzięło 10H. A więc chciałam troszkę na tę amnezję zareagować, skąd się wzięło 10H. Chętnie byśmy tę ustawę, którą wprowadzamy dzisiaj, wprowadzili w 2016 r., gdyby nie te patologie, które miały miejsce w latach 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, będące wynikiem poprzednio obowiązującej ustawy, 2013, 2014, 2015, aż do 2016 r., kiedy pojawiła się nowa ustawa.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#AnnaMoskwa">Pewnie państwo też jeździcie po terenie, spotykacie się z Polakami, chociaż po dzisiejszej debacie mam poważne wątpliwości. Jeżeli mówimy: wiatrak, mamy bardzo różne reakcje i pierwszym skojarzeniem w Polsce nie do końca jest czysta energia. Pierwszym skojarzeniem jest to, co się działo przed 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#AnnaMoskwa">NIK negatywnie ocenia proces powstawania lądowych farm wiatrowych w Polsce. Właściwe organy administracji publicznej nie w pełni przestrzegały ograniczeń związanych z lokalizacją i budową tego rodzaju elektrowni, czyli nawet nie przestrzegały prawa, które obowiązywało, mimo tego, że było słabe. Żadna ze skontrolowanych gmin, nawet w sytuacji licznych protestów dotyczących lokalizacji farm wiatrowych, nie zdecydowała się na zorganizowanie referendum w tej sprawie. Referendum było i jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Tacy jesteście demokraci.)</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#AnnaMoskwa">I tak jak pani poseł wspominała: było to skandaliczne.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#AnnaMoskwa">W części gmin, w ok. 30%, czyli w takiej dużej części tych kontrolowanych, bo pewnie ich było więcej, elektrownie wiatrowe zlokalizowane były na gruntach należących do osób pełniących funkcję organów gminy bądź zatrudnionych w gminnych jednostkach organizacyjnych, m.in. do radnych, burmistrzów, wójtów czy też pracowników urzędów gmin, tj. osób, które jednocześnie w imieniu gminy uczestniczyły w podejmowaniu decyzji bądź podejmowały decyzje co do miejsca inwestycji. Sytuacje takie stwarzały zagrożenie wystąpienia zjawisk o charakterze korupcyjnym, a także nosiły znamiona niedopuszczalnego lobbingu. W dalszym komentarzu czytamy, że żadna z tych osób nie wyłączała się z procesu podejmowania decyzji we własnych sprawach z konkretnymi złotówkami.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#AnnaMoskwa">W zdecydowanej większości skontrolowanych gmin, w 80%, zgoda organów gmin na lokalizację elektrowni wiatrowych była uzależniona od sfinansowania przez inwestorów dokumentacji planistycznej. I tutaj dalej NIK ocenia to jako mechanizm korupcjogenny.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#AnnaMoskwa">Przepisy prawa nie określały w jednostkach długości bezpiecznego usytuowania, czyli można było wszędzie, nawet za płotem, a służby dozoru technicznego nie interesowały się bezpieczeństwem funkcjonowania urządzeń technicznych. Dlaczego się nie interesowały? Dlatego że w przepisach z zakresu Prawa budowlanego elektrownie wiatrowe nie zostały przypisane do żadnej kategorii obiektów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#AnnaMoskwa">I tutaj jeszcze ważny wątek, bo to wszystko dotyczy tak naprawdę szacunku dla społeczeństwa, dla obywateli, słuchania ich głosu. Nigdzie ten głos nie został uwzględniony, mimo tego, że było ich więcej, minimum 600.</u>
          <u xml:id="u-298.14" who="#AnnaMoskwa">Państwo tutaj dużo mówicie o trosce o środowisko. Proszę bardzo. Lokalizacja elektrowni wiatrowych była warunkowo możliwa na obszarach poszczególnych form ochrony przyrody. Przepisy zezwalały inwestorom na lokalizowanie elektrowni wiatrowych w takich miejscach jak np. na obszarze chronionego krajobrazu, pomimo że wzbudzało to kontrowersje i protesty. W efekcie turbiny wiatrowe na wiele lat staną się elementem krajobrazu Pojezierza Suwalskiego, w tym Doliny Rospudy, która niejednokrotnie była na tej sali broniona. A więc nie dość, że nie ma uwzględnienia żadnego interesu społecznego, to jeszcze i środowisko jakoś z różnych powodów nie było najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-298.15" who="#AnnaMoskwa">Nasza ustawa adresuje to wszystko, co w pierwszym raporcie NIK-u i drugim raporcie NIK-u się znalazło, to wszystko, co usłyszeliśmy w terenie. Tak, ustawa była bardzo długo i dobrze konsultowana i kluczem tych konsultacji niekoniecznie była tylko odległość, ale kluczem były te wszystkie mechanizmy, które ustawa na dzisiaj zawiera. Na dzisiaj upodmiotawia społeczności lokalne w postaci tych kryteriów lokalizowania elektrowni wiatrowych, wprowadza zasadę obowiązkowej lokalizacji za pomocą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, czyli też z udziałem obywatela, z udziałem wojewody, z koniecznymi konsultacjami osobistymi, z konsultacjami on-line. Zasada współpracy pomiędzy gminami, czyli jeżeli mamy wiatrak położony na pograniczu gmin, sąsiednia gmina musi wykonać ten sam proces, również połączony z konsultacjami. I korzyści dla mieszkańców, których przed 2016 r. na pewno nie było: 10% mocy w formie wirtualnego prosumenta. Odrębna ustawa te zasady wirtualnego prosumenta opisuje. Te przepisy wchodzą w życie w 2024 r. Przeciętnie to będzie 2 kW na licznik, mniej więcej ok. 6500 zł za 1 kW, jeśli chodzi o fotowoltaikę, będzie dużo korzystniej niż w przypadku każdej innej formy indywidualnego przyłączenia się do odnawialnych źródeł energii. Zasada gwarantowanej odległości minimalnej i zasada wzajemności.</u>
          <u xml:id="u-298.16" who="#AnnaMoskwa">Na dzisiaj ta ustawa odblokowuje nie tylko możliwość budowania wiatraków między 700 m a 10H, ale też w lustrzanym odbiciu pozwala budować przede wszystkim domy indywidualne bez ograniczeń, oczywiście poza przepisami ogólnymi, a przepisy budowlane takie bezpieczeństwo zapewniają wszędzie tam, gdzie wiatraki już dzisiaj stoją, tam gdzie Polacy mają swoje grunty i chcą np. dla swoich dzieci pobudować dom, taka możliwość będzie. Oczywiście pozwolenie na budowę i przepisy ogólne wystarczająco to regulują, ale ta zasada wzajemności wchodzi w pełni w życie.</u>
          <u xml:id="u-298.17" who="#AnnaMoskwa">Zasada bezpieczeństwa sieci. Tu uspokoję państwa. Zarówno OSD, jak i PSE w najbliższych latach planują 130 mld na rozwój sieci, tak żeby równocześnie kroczyć nie tylko wraz z rozwojem odnawialnych źródeł energii, ale w ogóle ze wzrastającym zapotrzebowaniem na energię w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-298.18" who="#AnnaMoskwa">Zasada bezpieczeństwa sieci — przed 2016 r. też tego nie było. Minimalna odległość od sieci najwyższych napięć to jest 3D, czyli trzykrotność średnicy wirnika, i 2H, czyli dwukrotność wysokości.</u>
          <u xml:id="u-298.19" who="#AnnaMoskwa">Zasada ochrony przyrody — parki narodowe, rezerwat przyrody, ale też, przypomnę, strategiczna ocena oddziaływania na środowisko przy planie zagospodarowania przestrzennego. To bardzo dobre narzędzie oceniające hałas, oceniające wszystkie gatunki, ale też oceniające estetykę terenu, co jest niezwykle istotne, bo mieszkańcy mają prawo nie chcieć wiatraków, dlatego że zaburzają one taką czy inną estetykę w danym regionie.</u>
          <u xml:id="u-298.20" who="#AnnaMoskwa">Zasada bezpieczeństwa technicznego elektrowni wiatrowej — już dzisiaj jest to zdefiniowana budowla z bardzo aktywną rolą UDT-u, z pełnym systemem certyfikacji również tych przedsiębiorców, którzy będą prowadzili obowiązkowe przeglądy techniczne, bo te obowiązkowe przeglądy techniczne wprowadza ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-298.21" who="#AnnaMoskwa">I tak jak państwo widzą, jest tutaj przytaczany kamień KPO. Dziękujemy za komplement, że go dobrze skonstruowaliśmy. KPO dotyczą de facto dwa artykuły tej długiej ustawy. Chodzi o tę odległość. KPO nie mówi o parametrach technicznych, nie mówi o partycypacji społecznej, nie mówi o tych wszystkich mechanizmach korzyści społecznych, które wprowadzamy. To wszystko to jest wynik ewaluacji, refleksji ostatnich lat, ale też bardzo wnikliwej analizy tego raportu i głosów społecznych. Czyli tylko te trzy właściwie artykuły, jeden i w konsekwencji dwa, tj. KPO i kamień milowy, a cała reszta to jest bardzo dobre, rozsądne rozwiązanie, które z jednej strony odblokowuje tę czystą energię, bo jak wskazał pan prezes Krzysztof Kwiatkowski w raporcie i w komentarzu do tego raportu: czysta energia musi być czysta we wszystkich jej aspektach, a z drugiej strony zapewnia wystarczający poziom, bardzo wysoki poziom partycypacji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-298.22" who="#AnnaMoskwa">Ceny energii — kolejne mity. Raport Eurostatu na razie dotyczy ostatniego kwartału 2022 r., czyli podsumowuje 2021 r. i 2022 r. Średnia cena w Danii — 0,45 eurocenta za 1 kWh, w Belgii — 0,33, w Danii 0,31, w Polsce 0,14. W tym samym czasie najwyższy wzrost cen energii nastąpił w Estonii. Lata 2021–2022, do października: Estonia, Holandia, Włochy, Austria, Dania — dokładnie w takiej kolejności. Dlaczego? Ponieważ tę cenę energii wyznaczają źródło stabilne i system kształtowania cen energii, ale też system troski o obywateli i to, w jaki sposób wspieramy obywateli w zakresie cen energii. Jak państwo wiecie, zresztą w tej Izbie było dużo dyskusji na ten temat, zamroziliśmy ceny energii w tym roku dla obywateli na poziomie cen z ubiegłego roku. Zamroziliśmy również ceny dla całej grupy szkół, szpitali, żłobków, ale też samorządów w odniesieniu do tych strategicznych działalności, które samorządy prowadzą. Zamroziliśmy do 2 tys. kW, dla określonych grup adekwatnie więcej: 2600 kW, 3600 kW, 3000 kW. W ubiegłym roku również był szeroki pakiet wsparcia dla obywateli i grup wrażliwych. Wielokrotnie to powtarzałam, ale skoro mamy już gotowy pakiet wszystkich rozwiązań, mogę to z całą odpowiedzialnością pokreślić: wszystkie te rozwiązania mają najszerszy zakres spośród rozwiązań we wszystkich państwach europejskich, w odniesieniu zarówno do energetyki, ciepła, gazu, jak i innych form wsparcia, które pomagają obywatelom przetrwać tę zimę i czuć się bezpiecznymi i zaopiekowanymi.</u>
          <u xml:id="u-298.23" who="#AnnaMoskwa">Mam nadzieję, że w przypadku tego kolejnego rozwiązania, mimo że na posiedzeniu komisji i tu, na sali, bardzo często słyszeliśmy: branża, sektor, państwo jednak staną po stronie obywateli. To jest sprawdzian dla opozycji. Chodzi o to, czy będą chcieli państwo poprzeć tę ustawę…</u>
          <u xml:id="u-298.24" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do Solidarnej Polski może pani mówić.)</u>
          <u xml:id="u-298.25" who="#AnnaMoskwa">…która wspiera głos społeczności lokalnej, która wspiera racjonalny rozwój odnawialnych źródeł energii w oparciu o jasne przepisy dotyczące parametrów technicznych, bezpieczeństwo sieci, ochronę przyrody i w efekcie czystszą, tanią i na pewno akceptowaną społecznie energię. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-298.27" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To do kolegi z rządu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Marek Suski.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#MarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Państwo! Padło tutaj bardzo wiele pytań pod moim adresem, pod adresem kolegów. Postaram się przynajmniej na niektóre odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: No pan jest gwiazdą absolutną.)</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#MarekSuski">Otóż, szanowni państwo, pierwsza sprawa to kwestia mojego kolana, na którym rzekomo była pisana poprawka. Kolega wyjaśniał, że ta poprawka była pisana na stole, nie na kolanie. Kolega pisał, a ja, prowadząc posiedzenie komisji, podyktowałem koledze tę poprawkę. Ona jest po prostu pisana odręcznie.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Nabazgrana, nabazgrana.)</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#MarekSuski">Jeżeli się komuś nie podoba charakter pisma posła, to spieszę wyjaśnić, szanowni państwo, bo być może poza tą salą są osoby, które nie wiedzą, jak wygląda proces legislacyjny. Otóż poprawki w komisjach posłowie piszą odręcznie. I to nie tylko w tej komisji, ale we wszystkich komisjach. Państwo posłowie doskonale o tym wiecie, sami piszecie poprawki…</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W życiu nie napisałam odręcznie, to byłby brak szacunku.)</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#MarekSuski">Wszyscy państwo również na posiedzeniach komisji piszecie poprawki odręcznie i nikt nie robi z tego żadnej sensacji, ponieważ nie mamy komputerów i drukarek podczas posiedzeń komisji.</u>
          <u xml:id="u-300.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Piękne jest odręczne pismo.)</u>
          <u xml:id="u-300.8" who="#MarekSuski">Jeżeli państwo będziecie chcieli, to możemy z każdego sekretariatu poprosić o poprawki pisane przez was. A więc zostawmy to, bo czepianie się tego, że poprawka jest pisana odręcznie, jest po prostu czymś zupełnie absurdalnym.</u>
          <u xml:id="u-300.9" who="#MarekSuski">Chciałbym też powiedzieć, że ta poprawka nie była pisana w ostatnim momencie, tylko w pierwszym momencie. W pierwszym czytaniu przy rozpatrywaniu art. 1 poprawka została zgłoszona do pkt 6, kiedy ten pkt 6 był omawiany. To jest pierwszy moment w procesie legislacyjnym, kiedy poprawkę można zgłosić, a nie ostatni. Ostatni jest dziś, kiedy podczas wystąpień czy właśnie pytań posłowie zgłaszają poprawki. To jest ostatni moment. A więc kolejne kłamstwo. Myślę, że chodziło o to, żeby w jakiś sposób przekłamać sytuację i pokazać, że tutaj się dzieje coś niezwykłego. Otóż to jest zwykła procedura.</u>
          <u xml:id="u-300.10" who="#MarekSuski">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące zmiany 500 m na 700 m, to, szanowni państwo, jest troska o obywateli. Na tej sali z lewej strony, ze strony Platformy mieliśmy prezentację tylko jednego punktu widzenia, w gruncie rzeczy punktu widzenia inwestorów, którzy chcieliby jak najszerszego otwarcia możliwości inwestowania i jak najmniejszej odległości, a może w ogóle, żeby nie było żadnych ograniczeń. Otóż gdyby było tak, że tylko w Polsce uważa się, że wiatraki mają jakąś szkodliwą rolę, to w innych krajach Unii Europejskiej nie byłoby żadnych ograniczeń, a właściwie prawie we wszystkich krajach są ograniczenia i są kraje, w których obowiązują nawet większe odległości niż 700 m, więc to jest ogólna zasada troski o swego rodzaju balans pomiędzy interesami inwestorów a ochroną obywateli, którzy w pobliżu tych wiatraków będą mieszkać, żyć i funkcjonować. Są ekspertyzy, które jednak stwierdzają, że wiatraki mają pewną dozę szkodliwości dla ludzi. A skoro słyszymy, że trzeba chronić zwierzęta, ptaki, przyrodę, to człowiek też jest elementem przyrody. Jeżeli przyrodzie szkodzi, to i człowiekowi też szkodzi. Nie ma tutaj żadnych słów do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-300.11" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Rząd czy parlament powinien starać się znajdować możliwie najlepsze rozwiązania dla wszystkich stron udziału procesu legislacyjnego i później dla korzystających z tych rozwiązań, czyli nie możemy tylko patrzeć na interes inwestorów, a musimy też patrzeć na interes tych, którzy w pobliżu wiatraków będą żyć i mieszkać. Rozumiem, że część państwa mówi tak: my mieszkamy w miastach, chcemy mieć czyste powietrze, w miastach się wiatraków nie postawi, więc nam to nie zaszkodzi. Stawiajmy ludziom, którzy mieszkają gdzieś tam w gminach wiejskich, bo będziemy mieli czyste powietrze, a oni będą mieli zatrute życie.</u>
          <u xml:id="u-300.12" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Nikt tak nie myśli.)</u>
          <u xml:id="u-300.13" who="#MarekSuski">Otóż, szanowni państwo, wy patrzycie tylko z jednego punktu widzenia, a trzeba patrzeć z każdego punktu widzenia i trzeba chronić wszystkich obywateli. Znalezienie tego, powiedzmy, złotego środka leży w rękach parlamentu, a jeżeli już parlament jest bardzo w tych sprawach podzielony, to rząd musi to stabilizować i stabilizuje. Ta ustawa jest wynikiem pewnego…</u>
          <u xml:id="u-300.14" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Kompromisu.)</u>
          <u xml:id="u-300.15" who="#MarekSuski">…kompromisu pomiędzy inwestorami i pomiędzy tymi, którzy będą żyć w otoczeniu tych wiatraków. I to jest wyjaśnienie, dlaczego chroni się odległością od zabudowań mieszkalnych. Natomiast otwieramy drogę możliwości inwestycji budynków gospodarskich, które nie mają tutaj ograniczenia.</u>
          <u xml:id="u-300.16" who="#MarekSuski">Zgadzam się z panem posłem, który wyliczał, że jeśli chodzi o średnicę koła, zwiększenie na 700 m z 500 m rzeczywiście zwiększy obszar ochrony. To jest prawda, jeżeli chodzi o geometryczne wyliczenia, to jest prawidłowe wyliczenie. Właśnie o to chodzi, żeby dookoła tego wiatraka chronić strefę, w której mogłyby się znaleźć budynki mieszkalne, nie tylko w jednym kierunku, tylko w okręgu. Tutaj się zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-300.17" who="#MarekSuski">Jeżeli chodzi o propagandę i mówienie o tym, że nie chcemy chronić obywateli, to tutaj rządzenie, jak to mówił poseł z Platformy, to nie propaganda, tylko zabezpieczanie interesów obywateli. Tak, zgadzam się, tylko że tak naprawdę to wy rządziliście przez 8 lat propagandą. To było mistrzostwo, jeśli uprawialiście taką propagandę. Można powiedzieć, że trochę tego PR-u nauczyliśmy się od was. Ale swoją drogą, szanowni państwo, podchodzimy do tego tematu niezwykle poważnie, z troską o wszystkich uczestników polskiego rynku. Rozumiem, że Unia stawia pewne zasady i że w Unii nie zależy urzędnikom na jakości życia Polaków. Nie dziwię się, cóż ich tam obchodzą jacyś polscy rolnicy, ale nas to powinno interesować i dziwię się, że parlamentarzystów polskich nie interesuje los Polaków, którzy tam mieszkają i mówią: a cóż to tam, oni mają zabobony. To jest takie obraźliwe dla…</u>
          <u xml:id="u-300.18" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: O czym pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-300.19" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale tutaj poseł Miszalski powiedział o zabobonach. Użył takiego słowa.)</u>
          <u xml:id="u-300.20" who="#MarekSuski">Tak. No takie tu wypowiedzi padały, że to są zabobony. Otóż, szanowni państwo, to nie są zabobony. To jest właśnie ten temat.</u>
          <u xml:id="u-300.21" who="#MarekSuski">Pan poseł Bochenek, zdaje się, cytował właściwie tylko lobbystów, że przez tę poprawkę 700 m proces inwestycji z 2 lat wydłuży się do 7 lat. Nie wiadomo, na czym to opiera, bo jeżeli inwestor będzie chciał wybudować, a uwolnią się tereny, to tylko dlatego, że będą jakieś tereny chronione, to będzie budował dłużej na tym terenie, który się uwolnił? To są absurdy po prostu. Państwo atakujecie ustawę rządu absurdalnymi argumentami.</u>
          <u xml:id="u-300.22" who="#MarekSuski">Tutaj mówiła też pani poseł Małgorzata Tracz, że trzeba chronić przyrodę. Oczywiście trzeba chronić przyrodę, ale trzeba też chronić ludzi. Rozumiem, że bardziej wam zależy na ochronie przyrody niż na ochronie ludzi, ale nam zależy bardziej na ochronie ludzi. Przyrodę też chronimy, ta ustawa to wprowadza.</u>
          <u xml:id="u-300.23" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Były też elementy, można powiedzieć, nieco kabaretowe. Pan poseł Miszalski zapytał, czy spadło mi śmigło na głowę.</u>
          <u xml:id="u-300.24" who="#MarekSuski">Panie Pośle! Odpowiadam. Nie spadło.</u>
          <u xml:id="u-300.25" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Można powiedzieć, tutaj też padały takie wypowiedzi: niemieckie wiatraki do mielenia ptaków. Kolejny argument, ale można powiedzieć, że z drugiej strony sceny politycznej, mówi, że jeśli nawet zdarzy się taki wypadek, bo to jest możliwe, że jakiś ptak wpadnie w orbitę kręcących się śmigieł, może rzeczywiście zostać poraniony albo nawet stracić życie.</u>
          <u xml:id="u-300.26" who="#MarekSuski">Tylko tyle, że takie sytuacje zdarzają się również w lotnictwie, przy śmigłowcach, ptak może wpaść nawet w silnik odrzutowca, ale z tego powodu nie likwidujemy całej branży. Zdarzają się takie rzeczy, z tego powodu jest nam pewnie przykro, ale to też nie jest powód, żeby zlikwidować całkowicie możliwości odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-300.27" who="#MarekSuski">I kwestia wynikająca z pewnego doświadczenia. Była tutaj mowa o tym, że to jest najtańsza energia, że energia z wiatraków jest energią najtańszą. Pani minister mówiła o tym, jakie są ceny energii w tych krajach, w których jest już bardzo rozwinięta energetyka wiatrowa i słoneczna; tam ta cena energii jest wyższa niż u nas. Ponieważ nie jest prawdą, że ta energia jest taka tania.</u>
          <u xml:id="u-300.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Fakty.)</u>
          <u xml:id="u-300.29" who="#MarekSuski">Mamy doświadczenie właśnie z ubiegłego roku. Kiedy wybuchł kryzys energetyczny wywołany wojną Rosji z Europą, wojną energetyczną i nie tylko, tą wojną tam, na froncie, mieliśmy posiedzenie komisji. I otóż, szanowni państwo, byli tam przedstawiciele firm wiatrakowych i mówili, że tak, to jest trudna sytuacja. Gdy zapytaliśmy, po jakiej cenie przez giełdę energii sprzedawali energię odnawialną z wiatraków, okazało się, że sprzedawali ją po takiej samej cenie, po jakiej sprzedawały elektrownie węglowe. To ja zapytałem: Szanowni państwo, to jak to, wiatr nic nie kosztuje, słońce nic nie kosztuje, a okazuje się, że koszty wytworzenia energii z energetyki odnawialnej są takie same jak z węgla? I cena dla obywateli jest taka sama? To pokazuje, szanowni państwo, że fikcją jest, że zwiększenie liczby wiatraków spowoduje spadek kosztów dla odbiorcy końcowego. Przy takim podejściu tych firm, które chcą nadmiernych zysków — bo to u nich się pojawiły nadmierne zyski, wynikające właśnie ze skoku cen energii — to na pewno obywatele na tym nie zyskają.</u>
          <u xml:id="u-300.30" who="#MarekSuski">Natomiast, szanowni państwo, my również pewną ustawą rządową znieśliśmy obligo handlu energii poprzez towarową giełdę i wtedy okazało się, że ceny diametralnie spadły, bo skończyły się manipulacje na tejże giełdzie i wiele miliardów złotych — które były wyprowadzane do zagranicznych firm poprzez tę giełdę, bo to zagraniczne firmy głównie operowały i obracały na tej giełdzie — zostało w Polsce. To spowodowało znaczący spadek cen energii i ulgę dla naszych obywateli. Więc, szanowni państwo, rząd wykonał ogromną, gigantyczną pracę, żeby pomóc naszym obywatelom, firmom i obniżyć ceny energii. Ta ustawa jest kolejnym dobrym krokiem, a jeśli będzie ona funkcjonować, to zawsze istnieje możliwość nowelizacji. Przyjrzyjmy się: uwalniamy znaczną część terenów i jeżeli będzie za mało, to wtedy oczywiście będzie można ją zwiększyć. Natomiast mówienie o tym, że energia z wiatraków jest lekiem na całe zło… Otóż, szanowni państwo, wydajność wiatraków lądowych to nawet nie jest 30%. Więc nawet gdybyśmy całą Polskę pokryli wiatrakami, to i tak one nie zabezpieczą nam zapotrzebowania na energię, ponieważ ona jest tylko wtedy, kiedy wieje wiatr. A na razie jeszcze nie ma takich magazynów energii, w których można by było…</u>
          <u xml:id="u-300.31" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Można zbudować. Przez 7 lat mogliście.)</u>
          <u xml:id="u-300.32" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale nie ma technologii, kobieto.)</u>
          <u xml:id="u-300.33" who="#MarekSuski">Nie ma, szanowni państwo, nie ma takiej technologii.</u>
          <u xml:id="u-300.34" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Mogliście budować wy.)</u>
          <u xml:id="u-300.35" who="#MarekSuski">Więc mówienie o tym, że gdyby było dużo wiatraków, to byśmy mieli energię… Otóż nie, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-300.36" who="#MarekSuski">Pani minister mówi o tym, że musi być energetyka w podstawie i taką energetyką jest energetyka z węgla, który mamy. Taką energetyką jest energetyka gazowa i energetyka jądrowa, być może biogazownie też są dobrym rozwiązaniem. Ale na pewno nie energia z wiatru, bo ona jest tylko wtedy, kiedy pan Bóg dmuchnie wiatrem.</u>
          <u xml:id="u-300.37" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję. Proszę o przyjęcie tego projektu, nawet jeśli macie państwo zastrzeżenia, bo przecież to otwiera drogę, może nie tak szeroko, jak byście chcieli, ale otwiera drogę do inwestycji wiatrowych i rozwoju polskiej energetyki odnawialnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (druki nr 2948 i 2974).</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#RyszardTerlecki">Proszę panią poseł Katarzynę Czocharę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#KatarzynaCzochara">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, druki nr 2948 i 2974.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#KatarzynaCzochara">Projekt jest związany z koniecznością nowelizacji ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Ma on na celu poprawę skuteczności wdrażania dostępności cyfrowej na stronach internetowych i w aplikacjach mobilnych podmiotów publicznych. Coraz więcej informacji i usług ma bowiem formę elektroniczną, a część z nich dostępna jest tylko w tej formie, dlatego powinny być przyjazne dla każdego, również dla osób z niepełnosprawnościami. Najważniejsze rozwiązanie, jakie przewiduje projekt, to obowiązek udostępnienia także tych informacji, które podmiot publiczny umieszcza na nienależących do niego e-stronach i w aplikacjach mobilnych. W projekcie doprecyzowane zostały wymagania dotyczące dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#KatarzynaCzochara">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 18 stycznia br. powyższy projekt ustawy do komisji cyfryzacji do pierwszego czytania. Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 25 stycznia br. wnosi, by Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy z druku nr 2948.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#KatarzynaCzochara">Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców, a zwłaszcza mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców. Podkreślenia wymaga, że nie jest konieczne dodawanie przepisów przejściowych, ponieważ nowelizacja ustawy nie wprowadza nowych obowiązków dla podmiotów publicznych, a jedynie poszerza katalog możliwości realizacji obowiązków zapewnienia dostępności cyfrowej. Poszerzenie zakresu art. 5 na zarządzane elementy strony internetowej lub aplikacji mobilnej nie jest także nowym wymogiem, a jedynie wzmocnieniem obowiązującego już obowiązku określonego w art. 6.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#KatarzynaCzochara">Na uwagę zasługuje fakt doprecyzowania terminu, który podmiot publiczny będzie miał na dodanie napisów do opublikowanego wcześniej nagrania audio. Projektodawca dał podmiotom publicznym 14 dni na udostępnienie transkrypcji z myślą o osobach niesłyszących. Dlatego w imieniu komisji cyfryzacji uprzejmie wnoszę, aby Sejm uchwalić raczył przedmiotowy projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Dariusz Stefaniuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#DariuszStefaniuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedmiotowy projekt ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych de facto porządkuje przepisy i tak jak powiedziała pani poseł sprawozdawca, to ustawa, która chyba nie budzi żadnych kontrowersji. Można pochwalić zapis wprowadzający napisy np. do relacji z sesji rady gminy, miasta czy powiatu, które będą pomagały osobom, które nie są w stanie usłyszeć tego dźwięku, nie są w stanie wiedzieć, co się dzieje na tych zgromadzeniach, dowiedzieć się, jakie prawo jest ustanawiane.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#DariuszStefaniuk">Pozwolę sobie, panie marszałku, w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość złożyć poprawkę do ww. ustawy, która dotyczy kwestii e-płatności. Projektowana nowelizacja tworzy możliwość dokonania e-płatności na rzecz podmiotów publicznych oraz innych niż organy KAS przez osoby obowiązane do ich dokonania. Nadaje ona uprawnienie ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji do udostępniania na określony czas usługi on-line umożliwiającej dokonywanie płatności elektronicznych na rzecz podmiotu publicznego. Zaproponowane rozwiązanie ułatwi i uprości sposób dokonywania płatności elektronicznych na rzecz podmiotów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#DariuszStefaniuk">O co w tym wszystkim chodzi? Szanowni państwo, chcielibyśmy, aby za pomocą najpierw strony internetowej, a później samej aplikacji mObywatel każdy obywatel naszego kraju mógł dokonać płatności, np. jeżeli chodzi o podatki lokalne. Nie mówimy o płatnościach do urzędów skarbowych, ale te wszystkie lokalne, które chcielibyśmy opłacić i załatwić, moglibyśmy docelowo opłacić przez komórkę. Mam nadzieję, że również ZUS będzie postrzegał tego typu rozwiązanie jako pożyteczne i dołączy do aplikacji mObywatel. Temu ma służyć ta poprawka. Rekomendujemy przyjęcie całej ustawy przez państwa posłów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Arkadiusz Marchewka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#ArkadiuszMarchewka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#ArkadiuszMarchewka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na początku warto zwrócić uwagę na to, czym w ogóle jest dostępność cyfrowa. To właśnie dostępność cyfrowa sprawia, że z serwisów internetowych czy z aplikacji mobilnych mogą w sposób wygodny korzystać osoby z różnymi niepełnosprawnościami, np. wzroku, słuchu, ruchu, czy też z zaburzeniami poznawczymi. Dostępność cyfrowa jest tak bardzo istotna właśnie dla nich. Jest jedną z takich cech, które powinny zawierać rozwiązania cyfrowe, aby umożliwić tym osobom wygodne korzystanie ze stron internetowych czy aplikacji realizowanych czy proponowanych przez instytucje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#ArkadiuszMarchewka">W Polsce jest ok. 60 tys. podmiotów publicznych. Wiele z nich prowadzi nawet kilkadziesiąt stron i aplikacji mobilnych, dlatego niezwykle istotne jest wprowadzenie takich rozwiązań, które będą służyć ułatwieniu korzystania z tych zasobów. Należy zwrócić uwagę na to, że projekt ustawy nowelizuje już obowiązujące przepisy, niektóre porządkuje i wyjaśnia pewne rzeczy, które przez ostatnie 3 lata wywołały wiele wątpliwości czy też były niemożliwe do wyegzekwowania. Warto powiedzieć, że coraz więcej informacji, usług, które są oferowane przez podmioty publiczne, ma formę elektroniczną i ze względu na publiczny charakter te podmioty powinny te działania wspierać i dostarczać to obywatelom, aby mogli z tego dobrze korzystać. Oczywiście te zapisy są zagwarantowane w związku z wdrożeniem dyrektywy unijnej w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego. Celem, jak zostało wskazane, jest przede wszystkim poprawa skuteczności wdrażania tej dostępności.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#ArkadiuszMarchewka">Warto zauważyć, że w projekcie tej ustawy zwrócono uwagę na to, że niektóre przepisy powinny zostać usunięte z obowiązującego prawa, bo są niemożliwe do wyegzekwowania. Np. złożone schematy czy dokumentacje techniczne w formie nietekstowej zostają wyłączone spod przepisów ustawy, dlatego że nie jest możliwe zapewnienie czy też dostarczenie ich alternatywy w formie tekstowej, która pokazywałaby pełną, analogiczną treść.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#ArkadiuszMarchewka">Zapisy tutaj zaprezentowane składają się także na doprecyzowanie przepisów, które reguluje obecna ustawa. Określony zostaje m.in. obowiązek zapewnienia przez podmioty publiczne dostępności cyfrowej nie tylko całości stron internetowych i aplikacji danego podmiotu, ale również treści publikowanych na innych stronach internetowych i w innych aplikacjach mobilnych. Poza tym zostaje doprecyzowany, uproszczony opis sposobu dokonania oceny tego, co nazywa się nadmiernymi kosztami. To sprawiałoby, że niemożliwe byłoby dostosowanie tych zapisów. Co więcej, zostaje jasno wskazany język treści deklaracji dostępności, która powinna być przygotowana właśnie w tym języku, w którym prowadzona jest strona internetowa. Jeżeli jest ona prowadzona w kilku językach — też ta kwestia zostaje doprecyzowana — to ta deklaracja będzie dostępna w tych językach. Co więcej, przepisy tutaj zaproponowane sprawiają, że np. obrady jednostki samorządu terytorialnego… To, co będzie transmitowane na stronach internetowych w ramach transmisji na żywo, np. obrady jakiegoś organu gminy, będzie musiało zostać później, po jakimś czasie uzupełnione napisami, tak żeby osoby z niepełnosprawnościami mogły z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#ArkadiuszMarchewka">Jeśli chodzi o całościową ocenę tego projektu ustawy, to trzeba jasno powiedzieć, że w nim po prostu doprecyzowuje się rozwiązania wprowadzone już kilka lat temu, w sposób znaczący się je wyjaśnia i wyklucza się działania czy zapisy niemożliwe do wyegzekwowania. Jeżeli ten projekt ustawy będzie służył realizacji działań, które poprawiają dostępność cyfrową, aby osoby z różnymi niepełnosprawnościami miały łatwiejszy dostęp do treści publikowanych przez podmioty publiczne, to jako klub Koalicji Obywatelskiej będziemy za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Adrian Zandberg, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Zgaduję, że ustawa, o której dzisiaj rozmawiamy, zapewne nie przyciągnie uwagi mediów. A szkoda, bo mówimy o zasadach, od których zależy jakość życia milionów ludzi. W Polsce mieszka 2 mln osób niedowidzących i niewidomych, kolejne 0,5 mln to społeczność osób z niepełnosprawnością słuchu. Ci obywatele mają pełne prawo na równych zasadach uczestniczyć w życiu publicznym i korzystać z usług polskiego państwa, a że życie publiczne jest dziś w dużym stopniu życiem cyfrowym, to ten brak dostępności oznacza coraz bardziej dojmujące wykluczenie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#AdrianZandberg">Trzeba sobie powiedzieć bardzo otwarcie, że nasze państwo niezbyt dobrze zdaje obecnie egzamin z empatii i z równości. Dzisiaj rano wszedłem na stronę rządową i odnalazłem tam deklarację, skądinąd opublikowaną 4 lata temu, zgodnie z którą strona rządu nie jest w pełni zgodna z ustawą o dostępności. To jest tylko jeden, choć dosyć spektakularny przykład tego, jak wiele jest jeszcze do zrobienia. Niestety w tym, co zrobić, żeby zaoszczędzić kosztem dostępności, jak te wymogi pomijać, jak o nich zapomnieć, wiele instytucji państwowych jest dosyć biegłych.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#AdrianZandberg">Ten projekt, który mamy dzisiaj przed sobą, nie stawia przesadnie wysoko poprzeczki tym instytucjom publicznym. W niektórych sprawach wręcz tę poprzeczkę obniża. Jak można przeczytać, strona rządząca liczy na to, że dzięki tym zmianom instytucje zaczną w końcu przestrzegać ustalonych przez państwo zasad. Muszę przyznać, że nie do końca podzielam ten optymizm i nie do końca wierzę w to, że zmiana ustawy położy kres tym patologicznym praktykom ignorowania prawa przez instytucje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#AdrianZandberg">W tym projekcie zapisaliście państwo, że podmiot publiczny może nie dostosować strony internetowej do potrzeb np. osób z niepełnosprawnością wzroku, jeżeli wiąże się to z nadmiernymi kosztami. Pytanie, co to tak konkretnie będzie znaczyć. Definicji nie ma. Oczywiście jest wiele sytuacji, w których ten zapis jest racjonalny, jak wspomniana już tutaj audiodeskrypcja schematów technicznych — trudno ją sobie w sensowny sposób wyobrazić — ale w obecnym kształcie tego przepisu jest to jednak wytrych, którego pewnie da się użyć w niemal każdej sytuacji. I to nie jest tylko moja opinia. Jeżeli spojrzycie państwo na uwagi, które w dyskusji nad tym projektem zgłosił Główny Urząd Statystyczny… Zwrócił uwagę właśnie na to, że trzeba by ustalić, co oznaczają te nadmierne koszty, pewnie nie tylko na potrzeby tej ustawy, bo z jednej strony jest to kwestia uniknięcia niepotrzebnych wydatków, ale z drugiej strony — szkodliwe skąpstwo kosztem osób z niepełnosprawnościami, a niestety większość partii politycznych na tej sali ma na sumieniu takie oszczędności za swoich rządów.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#AdrianZandberg">W trakcie konsultacji strona rządowa mówiła, że stworzenie pełnego katalogu takich sytuacji, w których koszty są nadmierne, jest niemożliwe i że dyrektywa unijna go nie zawiera. Ale to, że dyrektywa unijna ich nie zawiera, nie znaczy, że z automatu powinniśmy sami zdejmować z siebie wszelkie obowiązki. Ale jestem nawet skłonny uznać ten argument. Tyle że nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w związku z tym ministerstwo opublikowało katalog praktyk, których należy unikać, nawet niekompletny, i przekazało go instytucjom publicznym w formie komunikatu. Inaczej obawiam się, że może skończyć się jak zwykle, tzn. instytucje będą używać tego wytrychu tam, gdzie tylko będą mogły, i znowu za jakiś czas spotkamy się na tej sali przy kolejnej nowelizacji, i kolejny minister ze zdziwieniem odkryje, że zmiana niewiele dała.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#AdrianZandberg">Wreszcie rozmawiamy tu o podmiotach publicznych, i dobrze. Ale nie tylko podmioty publiczne muszą ponieść koszty większej dostępności, bo w praktyce strona rządu, o której mówiłem, jest pewnie mniej ważna dla ludzi niż strona PKP czy aplikacja bankowa. Dzisiaj są problemy ze sprawdzeniem w Internecie rozkładu pociągów czy zakupem biletów, mimo że dla osób z niepełnosprawnościami kolej tak naprawdę często jest bezalternatywnym środkiem komunikacji. To jest duża luka, na którą zwracały uwagę organizacje społeczne. Te argumenty na razie nie zostały wysłuchane. Podobnie ma się sprawa z bankami. Otóż do profilu zaufanego najłatwiej zalogować się właśnie przy pomocy aplikacji bankowej i używamy tego, żeby zarejestrować się na szczepienie, żeby rozliczyć podatki. To jest ścisłe powiązanie państwa i banków. To jest wielki przywilej dla instytucji takich jak banki i za tym przywilejem powinny iść obowiązki, a więc także dostosowanie do potrzeb całego społeczeństwa, w tym prawie 2 mln osób niewidomych i niedowidzących.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#AdrianZandberg">Zdaję sobie sprawę — dosłownie dwa zdania, panie marszałku — że wielu z tych problemów zakres tej ustawy nie rozwiązuje, ale trzeba się nimi w końcu zająć, jeżeli chodzi o sektor prywatny. Naprawdę dobrze byłoby to zrobić już, a nie jak zwykle czekać, aż przyjdzie unijna dyrektywa i ją po paru latach implementować. Bo to są potrzeby ludzi tu i teraz, które nie powinny czekać na implementację aktu, do czego ministerstwo oczywiście się przygotowuje, ale pewnie lata zajmie, zanim te przygotowania faktycznie się zmaterializują. Róbmy to już teraz. Nie czekajmy na Unię. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawić nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, druki nr 2948 i 2974.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#StefanKrajewski">Zdaniem rządu projekt ustawy ma poprawić skuteczność wdrażania dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych przedłożony przez ministra cyfryzacji. Rząd chce poprawić skuteczność wdrażania dostępności cyfrowej na stronach internetowych i w aplikacjach mobilnych podmiotów publicznych. Coraz więcej informacji i usług przyjmuje bowiem właśnie formę elektroniczną, a część z nich dostępna jest tylko w tej formie. Dlatego powinny one być przyjazne dla każdego, także dla osób z niepełnosprawnościami. Jak wskazano, najważniejsze rozwiązanie, jakie przewiduje projekt, to obowiązek udostępniania także tych informacji, które podmiot publiczny umieszcza na nienależących do niego e-stronach i w aplikacjach mobilnych.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#StefanKrajewski">Doprecyzowane zostały wymagania dotyczące dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych. Wskazano, że projektowana ustawa przewiduje również możliwość niezapewnienia dostępności cyfrowej ze względu na nadmierne koszty. Można będzie to stosować do poszczególnych elementów stron internetowych i aplikacji mobilnych.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#StefanKrajewski">Deklaracja dostępności będzie mogła być opublikowana w innym miejscu niż strona. To wszystko to są pozytywne zmiany. Tutaj widzimy kwestię publikacji napisów do publikowanego nagrania, wcześniej nadawanego na żywo — będzie to musiało zostać umieszczone w ciągu 14 dni. W czasie obrad też wskazywano, że niektóre przepisy obecnie obowiązującej ustawy były błędnie interpretowane, tzn. niezgodnie z intencją ustawodawcy. Dlatego też trzeba było to doprecyzować, wyjaśnić. W związku z tym projekt określa przepisy bardzo precyzyjnie. Ponadto zaktualizowano regulacje odnoszące się do zapisów, które w obecnym kształcie są niemożliwe do wyegzekwowania. Chodzi o takie elementy, których w praktyce nie da się doprowadzić do dostępności cyfrowej, np. gry, części aplikacji.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#StefanKrajewski">Uzasadniając projekt ustawy, przedstawiciel KPRM wskazał, że w deklaracji dostępności wprowadzona jest możliwość podania kontaktu do jednostki organizacyjnej zajmującej się dostępnością cyfrową, a nie tylko do konkretnej osoby. W efekcie ma to sprawić, że kontakt z podmiotami publicznymi będzie prostszy. Warto także podkreślić, że nowe prawo zakłada usunięcie przepisów, których w żaden sposób wyegzekwować nie idzie, a projekt ustawy ma to wszystko doprecyzować. Dodatkowo nowe prawo wskazuje, że strony internetowe, aplikacje mobilne oraz ich elementy, których utworzenie było finansowane przez podmiot publiczny, będą musiały być dostępne cyfrowo.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#StefanKrajewski">Projekt ustawy ma charakter czysto techniczny. W związku z tym Klub Parlamentarny Koalicja Polska poprze ten projekt, mając nadzieję, że nadzorować tego nie będzie minister Dworczyk. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#DobromirSośnierz">Jeszcze nie wybrzmiały dobrze echa dyskusji sprzed kilku godzin, gdy śmialiśmy się z przeregulowania rynku pracy, gdy prosiłem, żebyście przestali w formie ustawy opisywać wszystkie relacje między pracownikiem a pracodawcą, a już wjeżdża pod obrady jeszcze śmieszniejszy przykład regulacjonizmu. Drodzy PiS-owcy, szanowny rządzie, na litość boską, jeśli chcecie zrobić strony dostępne dla niepełnosprawnych, strony podmiotów publicznych, to po prostu zróbcie. Nie musicie pisać ustawy. Po jaką cholerę nam ustawa o tym, jakie odnośniki mają być gdzie umieszczone? Ustawa o tworzeniu stron internetowych. Serio?</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#DobromirSośnierz">Zobaczcie państwo, jakie są perły regulacjonizmu w tej ustawie. Jest ustalane, że każda strona musi być dostępna cyfrowo. Potem ustalamy, że strona musi informować o tym, że jest dostępna cyfrowo. Teraz dodajemy, że informacja, że strona jest dostępna cyfrowo, też musi być dostępna cyfrowo. To może dodajmy informację, że potrzebna jest informacja o dostępności cyfrowej informacji, że jest dostępna cyfrowo. Jak się bawić, to na całego.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#DobromirSośnierz">To nie wszystko. Przepis mówi, że deklaracja dostępności nie musi być na tej samej stronie, ale może być tam po prostu łącze do tej deklaracji dostępności. Coś takiego, ustawodawca odkrył istnienie łączy internetowych, lex linkorum — brawo my. Przecież to jest jakaś paranoja. Nie widzicie, że jesteście w tym śmieszni? Przecież odpowiedni ministrowie mogą wydać jakieś polecenia w swoim podwładnym, a do tych instytucji, które nie podlegają ministrowi, można po prostu zaapelować, niech one według własnego uznania przyjmą, czy to ma w ich przypadku sens, czy nie. Bo może np. nie ma sensu zrobienie strony jakiejś galerii narodowej dla niewidomych albo transkrypcji nagrania narodowej orkiestry symfonicznej dla niesłyszących. Może więcej zdrowego rozsądku, a mniej przepisów, przepisików, załączników i rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#DobromirSośnierz">Naprawdę nic mnie to nie obchodzi, że to Unia tego wymaga. Nie może być uzasadnieniem dla głupich ustaw w Polsce, że ktoś z zewnątrz wymaga od nas robienia głupot. To wy nam ciągle wmawiacie, jedni, drudzy, trzeci, że Unia jest nam potrzebna, a potem, jak przychodzi co do czego, to się okazuje, że jest potrzebna właśnie do tego, żeby pisać ustawy o czcionkach na stronach rządowych.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#DobromirSośnierz">Swoją drogą, to jeśli już nawet piszemy w ustawie takie rzeczy, to dlaczego musimy tam wrzucać jakieś bezsensowne makaronizmy z języka angielskiego? Czy w polskim języku urzędowym, a przypominam, że to nadal jest język polski, jak ostatnio sprawdzałem, brakuje słów oddających angielskie określenie: link? Chyba nie. Jest w języku polskim takie słowo jak: łącze albo bardziej precyzyjnie: hiperłącze, albo odsyłacz, albo odnośnik, albo odnośnik hipertekstowy. Czy naprawdę musimy zaśmiecać ustawy pisane w Polsce językiem angielskim? Czy naprawdę musimy operować jakimś slangiem korporacyjnym w ustawach?</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#DobromirSośnierz">Ta ustawa nadaje się do muzeum regulacjonizmu, a nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Odnosząc się do wszystkich tych słusznych uwag, które zostały tutaj wypowiedziane, chcę powiedzieć, że koło poselskie Polska 2050 również poprze tę ustawę, uważa, że to jest dobry kierunek, że to jest dobre prawo. Przy okazji wyrażamy uznanie dla poprawki zgłoszonej przez kolegę posła reprezentującego PiS, dotyczącej płatności. To również bardzo dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MichałGramatyka">Chciałbym powiedzieć tylko o dwóch aspektach, które zostały pominięte. Pierwszy z nich to kwestia audiodeskrypcji, czyli tworzenia napisów dla treści audio-wideo umieszczanych na stronach. Na posiedzeniu komisji toczyła się dyskusja nad tym, żeby może dać dostęp organom administracji rządowej czy organom administracji samorządowej do narzędzi, które w automatyczny sposób, korzystając ze sztucznej inteligencji, taką audiodeskrypcję produkują i implementują do zamieszczanych na stronach treści. Mam nadzieję, że kiedyś to się stanie. Tego typu narzędzia są, ale one niestety nie są darmowe. Natomiast wydaje mi się, że strona rządowa na pewno uznałaby zasadność zaoferowania tego typu narzędzi np. samorządom.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#MichałGramatyka">Druga rzecz, o której również dyskutowaliśmy podczas posiedzenia komisji cyfryzacji. Skoro ta ustawa zmierza do zapewnienia cyfrowej dostępności wszystkiego, wszystkich materiałów publikowanych w Internecie, to musimy wziąć pod uwagę, że coraz częściej tego typu treści są konsumowane na urządzeniach przenośnych, a ustawa nie stanowi obowiązku tzw. responsywności stron WWW, czyli skalowalności tych stron. Każdy, kto kiedykolwiek próbował na komórce skorzystać ze stron polskiego Sejmu, wie, jaka to jest droga przez mękę, dlatego że ta sama strona, która na desktopie na komputerze biurkowym wygląda dobrze, na komórce w zupełności się nie sprawdza. To nie jest nic nadzwyczajnego, nawet wyszukiwarki internetowe stosują taką zasadę Mobile-First Index, która polega na tym, że strony, które są responsywne, indeksują się w pierwszej kolejności, jako pierwsze pojawiają się w wynikach wyszukiwania.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#MichałGramatyka">Reasumując, powiem, że oczywiście zagłosujemy za. Oczywiście mamy nadzieję, że wskazywane przez nas luki zostaną poprawione na etapie pisania rozporządzeń do tej ustawy. Nie wydaje mi się zasadne składanie w tym momencie poprawek. A te poprawki o płatnościach elektronicznych oczywiście również poprzemy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy obowiązku zapewnienia dostępności cyfrowej informacji, które podmiot publiczny umieszcza na niezależnych od niego stronach internetowych. Doprecyzowano wymagania dotyczące dostępności cyfrowej w aplikacjach mobilnych i wprowadzono obowiązek, aby w ciągu 14 dni do nagrań na żywo były dostarczone napisy, tak aby osoby z upośledzeniami wzrokowymi czy słuchowymi mogły korzystać z tego.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#JarosławSachajko">Właściwie trzeba powiedzieć, że Wysoka Izba powinna być zażenowana, że nad taką ustawą trzeba procedować w stosunku do podmiotów publicznych. Tak jak jest w przypadku podmiotów prywatnych, że to jest ich biznes i mogą sobie robić strony mało czytelne, tak w przypadku instytucji publicznych z założenia powinny one tak pisać swoje strony, tak je przedstawiać, aby one były dostępne dla wszystkich. Aczkolwiek jeżeli trzeba podmiotom publicznym wydawać ustawy, aby duża część społeczeństwa, która ma upośledzenia, mogła z nich korzystać, to uchwalmy kolejną 6526 ustawę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">14 osób zdecydowało się na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby się dopisać?</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Brauna z Konfederacji o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże, rodacy!</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#GrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy troszczy się o dostępność cyfrową stron i aplikacji rządowych i instytucji publicznych. Jak wiadomo, wszystko, co rząd zrobi w Internecie, zrobi maksymalnie nieintuicyjnie, żeby jak najtrudniej było poruszać się w tym labiryncie. Z drugiej strony wpuszcza nas w ten labirynt, ponieważ to wszystko robi się tutaj pod hasłem uprzystępniania tego osobom potrzebującym o pewnych deficytach psychofizycznych. To brzmi nieźle, ale rezultat jest taki, że w ten labirynt wpuszczeni będą wszyscy. Pytanie o koszty tej operacji. Czy rzeczywiście ze wszystkich posiedzeń rad gmin, powiatów, sejmików będzie trzeba sporządzić sprawozdanie stenograficzne i do 2 tygodni trzeba będzie… Jakie będą koszty przetłumaczenia na język migowy stron w języku ukraińskim, które tak chętnie wszyscy pootwierali w ostatnich kwartałach? Jakie będą tego koszty? Czy każdy urząd gminy będzie musiał mieć swojego pisarza stenografa wklepującego to w Internet? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Wanda Nowicka.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście wszelkiego rodzaju publikatory internetowe dla obywateli to bardzo ważna sprawa, natomiast rozmawiamy o tym w momencie, kiedy znowu nie odpowiada strona internetowa Sejmu Rzeczypospolitej. Pomijam to, że nie jest responsywna, ale dobrze by było, gdyby rzeczywiście było jakieś minimum, jeśli chodzi o funkcjonowanie stron urzędów państwowych. To jest pierwsza rzecz. Druga rzecz, rzeczywiście, panie ministrze, to responsywność. Trudno korzysta się w sposób, powiedziałbym, kompleksowy z takich rozwiązań jak strony internetowe, jeśli ciężko jest znaleźć informacje.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#MirosławSuchoń">Drugie pytanie dotyczy kwestii zmieniania wersji słownej na wersję pisaną, żeby osoby o ograniczonych możliwościach mogły się z nią zapoznać. Jakie koszty w skali państwa będą z tym związane? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, mam sprawę regulaminową dotyczącą następnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, druk nr 3001.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo. To dotyczy następnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Uważam, że to jest ważny projekt, bo dotyczy osób z niepełnosprawnościami, ich udziału w życiu publicznym, czyli m.in. dostępność do stron internetowych instytucji publicznych. Gdy dzisiaj rozpocząłem zadawanie pytań poszczególnym ministrom w ramach interpelacji i zapytań poselskich, odnośnie do tego, ile osób z niepełnosprawnościami zatrudniają, to okazało się, że w niektórych ministerstwach wygląda to bardzo źle. Łatwiej z pieniędzy podatników płacić kary za niezatrudnianie osób niepełnosprawnych, niż tworzyć stanowiska pracy, a praca to jeden z elementów, które umożliwiają udział w życiu publicznym.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#TadeuszTomaszewski">Drugie pytanie jest związane z funkcjonowaniem, panie marszałku, naszej przestrzeni w Sejmie. Przed chwilą byliśmy świadkami sytuacji, kiedy minister Wdówik, podsekretarz stanu do spraw osób z niepełnosprawnościami, nie mógł przejść na salę sejmową z nowego budynku, bo były zamknięte wszystkie drzwi poza drzwiami obrotowymi, a z drzwi obrotowych osoba z niepełnosprawnością, w dodatku ze swoim psem przewodnikiem, nie może skorzystać. W związku z powyższym minister zaapelował do Wysokiej Izby, żeby zrobiła z tym porządek, żeby można było bezpiecznie poruszać się po obiektach sejmowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już w 2010 r. zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej uchwalona została ustawa dotycząca równego traktowania osób z niepełnosprawnościami i zabezpieczania ich przed nierównym traktowaniem. Dotyczyła ona dostępności do rynku pracy, kształcenia zawodowego, natomiast nie obejmowała dostępu do usług i informacji. Polska uzyskała bardzo dużo krytycznych ocen ze strony odpowiedniego komitetu ONZ, jeżeli chodzi o te dziedziny i o prawa osób niepełnosprawnych. Przepisy art. 18 i 32 ustawy, o której w tej chwili dyskutujemy, w zasadzie wykluczają możliwość złożenia skutecznej skargi, uniemożliwiają ewentualne wejście na drogę sądową, zwrócenie się do sądu powszechnego, jeżeli osoba niepełnosprawna nie ma zapewnionej dostępności. Czy to nie pora, żeby to zmienić? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa ma charakter czysto techniczny. Z jednej strony doprecyzowuje niektóre obowiązujące przepisy, z drugiej strony zakłada usunięcie problematycznych zapisów, których nie można w chwili obecnej wyegzekwować, np. obowiązku zachowania zgodności z siedmioma kryteriami sukcesu, które nie odnoszą się do dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych, czy też obowiązku bezwzględnego zapewnienia dostępności cyfrowej niektórych kluczowych elementów, gdyż ograniczają się tylko do witryn.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#MałgorzataPępek">Regulacja nie porusza kwestii skalowania strony podmiotu publicznego z wersji desktopowej do mobilnej. Co jest tego powodem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Niektóre organizacje pozarządowe zgodnie z projektem ustawy muszą mieć własne strony internetowe, odpowiednio dostosowane, jeżeli chodzi o ochronę i promocję zdrowia osób niepełnosprawnych czy też osób w wieku emerytalnym. Pytanie. Są podmioty, które posiadają takie strony, chociaż nie mają takiego obowiązku, i te organizacje pozarządowe będą musiały te strony dostosować, jeżeli jeszcze tego nie zrobiły. Czy jest szansa na to, żeby pozyskać środki rządowe na wprowadzenie zmian, które są zapisane w tym projekcie ustawy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Golbik, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-329.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-329.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest i biegnie.</u>
          <u xml:id="u-329.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Niech pan nie biegnie, nie było tylu osób, że może pan podejść spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-329.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie. Każdą ustawę czy każde regulacje, jakie wprowadzamy, dobrze byłoby zaczynać od siebie. Rozmawiamy o instytucjach publicznych, więc chciałbym się dowiedzieć, ile instytucji publicznych — oprócz Sejmu, bo Sejm rzeczywiście ma źle napisaną, bardzo źle skalującą się aplikacje mobilną — nie ma wprowadzonych rozwiązań odnoszących się do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dlaczego państwo muszą wprowadzać takie rozwiązania aż za pośrednictwem regulacji sejmowej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Świat się zmienia. Rewolucja cyfrowa, której byliśmy, jesteśmy i wciąż będziemy świadkami, stawia przed nami nowe wymagania, ale również daje nam wielkie szanse. Rola Internetu w ogóle, mediów społecznościowych będzie się zmieniała i będzie się to działo w bardzo szybkim tempie. Zatem obowiązkiem, zwłaszcza instytucji rządowych, jest to, żeby strony internetowe były dostosowane do potrzeb wszystkich odbiorców, nie tylko tych, którzy dość biegle posługują się mediami społecznościowymi, mediami cyfrowymi, ale również osób niepełnosprawnych i tych, które po raz pierwszy czy może po raz tam… które początkują, jeśli chodzi o ten sposób informowania.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Oczekuję, że media rządowe będą wzorem i pokażą również innym instytucjom, w jaki sposób należy to prowadzić, żeby to było łatwe i zrozumiałe dla wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#GrzegorzLorek">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Szanowni Państwo Ministrowie! Panie i Panowie! Ustawa jest bardzo potrzebna. Tak jak była mowa w przedłożeniu, na tę ustawę czekają osoby niepełnosprawne, osoby, które będą mogły przez działania elektroniczne, internetowe sprostać różnym zadaniom i bardziej zintegrować się ze społeczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#GrzegorzLorek">Natomiast ja chciałem zwrócić uwagę na centra elektroniczne, które powstają. Takie dobre praktyki są stosowane w moim powiecie, w Moszczenicy. Dlaczego o tym mówię? Otóż mamy bardzo poważny problem hakerski. I tu jest pytanie do rządu: Czy centra działań elektronicznych, internetowych, które powstają lokalnie, nie powinny uzyskać większego wsparcia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pana ministra Pawła Lewandowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PawełLewandowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PawełLewandowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Cieszę się, że sama idea i koncepcja ustawy spotkała się z tak szerokim poparciem, niezależnie od opcji politycznej, których to opcji reprezentanci tutaj zasiadają. Bierzemy sobie oczywiście do serca także uwagi i wnioski racjonalizatorskie, które się również pojawiły w trakcie tej dyskusji. Odniosę się tylko do kilku kwestii, bo wydaje się, że wymagają wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PawełLewandowski">Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę na zmiany, o które państwo pytaliście. Czy ustawa zapewnia dodatkowe finansowanie dla podmiotów w zakresie dostosowania ich stron internetowych? Trzeba pamiętać, że ponieważ ona dotyczy wszystkich podmiotów publicznych, których naliczyliśmy ok. 60 tys., w dużej mierze dotyczy samorządów i stron małych gmin, małych powiatów, które mają stosunkowo ograniczone środki, to oczywiście będziemy starali się znajdować jakiś rodzaj wsparcia dla tych podmiotów, aby również one mogły udostępniać swoje treści cyfrowo.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#PawełLewandowski">Niemniej zwrócono tutaj uwagę na tzw. nadmierne koszty, które mogą powodować wyłączenia z realizacji tego obowiązku. Otóż ta procedura jest opisana w ustawie, w art. 18 tejże nowelizowanej ustawy, gdzie jest dokładnie wskazane, że istnieje cały algorytm opisujący, w jaki sposób należałoby określić takie koszty, więc to nie jest też tak, że podmioty, które są do tego zobowiązane, będą mogły się po prostu, mówiąc wprost, wykręcić od realizacji postanowień tej ustawy tylko dlatego, że będą mówiły o nadmiernych kosztach.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#PawełLewandowski">Druga kwestia dotyczy tego, o to pytał pan poseł Braun, czy wszystko ma być poddane audiodeskrypcji. Oczywiście wszystko to, co jest publikowane w Internecie, musi być poddane audiodeskrypcji w ciągu 2 tygodni od opublikowania w Internecie. Jeśli koszty będą za duże, to podmioty mają 2 miesiące na to, żeby poddać takiej audiodeskrypcji obiekty internetowe, które wymagają tej audiodeskrypcji.</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#PawełLewandowski">Pojawił się też zarzut pana posła Sośnierza, że ustawa jest nadregulacją czy też przeregulowuje różne rzeczy. Pan poseł Sośnierz ewidentnie nie doczytał tej ustawy. Zwrócił uwagę na takie drobnostki jak słowo: link zamiast pięknego polskiego słowa: hipertekst. Wydaje mi się, że słowo: hipertekst pochodzi w całości z greki, oba człony tego słowa pochodzą z greki, ale przyjmijmy, że funkcjonuje ono w języku polskim lepiej niż słowo: link. Oczywiście zachęcam pana posła do złożenia poprawki w tej sprawie. Jeśli pan poseł złoży poprawkę, która miałaby zmienić słowo: link na słowo: hiperłącze czy jakieś podobne, to jestem przekonany, że to rozwiązanie uzyskałoby akceptację komisji i Wysokiego Sejmu wszędzie tam, gdzie jest ono potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#PawełLewandowski">Jeśli zaś chodzi o dostępność narzędzi do audiodeskrypcji, to oczywiście docelowo chcielibyśmy, bo to jest chyba najtrudniejsza kwestia do rozwiązania, ponieważ jest to stosunkowo drogie, żeby takie narzędzia były jak najszerzej stosowane. Będziemy dążyli do tego, żeby były one dostępne dla każdego podmiotu, który wyrazi taką chęć.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#PawełLewandowski">Czy moglibyśmy sami, bez tych przepisów zmusić wszystkie podmioty do stosowania zmian, które miałyby ułatwić działanie obywatelom? Ustawa zawsze ma to do siebie, że zwraca pewną uwagę. Czasami niektóre rzeczy moglibyśmy regulować programami rządowymi czy też poleceniami, jeżeli ustawa na to pozwala, ale na samym końcu ustawa jest najdonioślejszym aktem prawnym, dlatego wiele rzeczy regulujemy w tej ustawie. Dodatkowo konieczność regulowania tego w ustawie wynika także z konieczności wdrożenia dyrektywy unijnej, która nie może być wdrażana w inny sposób niż ten.</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#PawełLewandowski">Została podniesiona kwestia tego, czy osoba niepełnosprawna może się skarżyć, jeśli strona nie jest dostosowana do jej potrzeb. Oczywiście — w art. 18 ust. 7 ustawa określa procedurę składania takiej skargi. Można składać na to skargę, a podmioty są zobowiązane odpowiedzieć w zależności od tego, czego dotyczy bezpośrednia skarga. Jeśli podmioty uporczywie uchylają się od obowiązku dostosowania, to na takie podmioty mogą być nałożone kary pieniężne, chyba że, tak jak wspomniałem na początku, wiąże się to z procedurą nadmiernych kosztów. Wtedy taki podmiot musi wykazać w ramach tej procedury, że w tym momencie rzeczywiście nie może podjąć takiego wydatku finansowego. Cały czas tutaj podkreślam, że jest to przede wszystkim ukłon w stronę małych miejscowości i gmin, które nie mają takich budżetów, żeby od samego początku wdrożyć wszystko w ramach tej dostępności.</u>
          <u xml:id="u-336.9" who="#PawełLewandowski">Jeśli zaś chodzi o skalowanie stron internetowych, to oczywiście jest to pewna kwestia do rozwiązania, natomiast chciałem zwrócić uwagę na to, że zgodnie z wymogami prawa unijnego zarówno strona internetowa, jak i aplikacja mobilna, która ją w jakimś sensie symuluje, są uznawane za strony internetowe. To znaczy, że np. nasza aplikacja mObywatel, o której już dzisiaj mówiliśmy w kontekście poprawki, która została złożona przez klub Prawa i Sprawiedliwości, ze względu na to, że funkcjonuje również w formie aplikacji, w tym kontekście czyni zadość konieczności skalowania tejże strony. Ostatecznie, na samym końcu będziemy dążyć do tego, żeby strony urzędów państwowych funkcjonowały właśnie w ten sposób, bo zdajemy sobie sprawę, że najczęściej stosowaną formą komunikacji, wykorzystywaną nawet przez osoby z niepełnosprawnościami są jednak aplikacje na urządzeniach mobilnych, które są dużo wygodniejsze w użyciu dla osób z pewnymi niepełnosprawnościami niż standardowa strona internetowa, z której można korzystać za pomocą komputera i klawiatury.</u>
          <u xml:id="u-336.10" who="#PawełLewandowski">Padły tutaj jeszcze pewne absurdalne tezy, że należałoby tłumaczyć stronę internetową za pomocą języka migowego. Przypominam, że język migowy jest przeznaczony dla osób niesłyszących, a domyślam się, że osoby, które np. widzą, nie potrzebują, żeby ta strona była tłumaczona w ten sposób. Inna kwestia dotyczy tego, czy dzieła sztuki miałyby być opisywane za pomocą tłumaczenia czy dostosowania do pewnych rodzajów niepełnosprawności. Gdyby pan poseł przeczytał ustawę, to by się pan doczytał, że tego typu kwestie są wyłączone spod tej ustawy, np. konieczność dostosowania stron internetowych, na których zawarte są galerie, to dokładnie taki przykład, jaki podał pan poseł Braun.</u>
          <u xml:id="u-336.11" who="#PawełLewandowski">Pan poseł Zandberg podniósł kwestię tego, że dobrze byłoby stworzyć pewien katalog dobrych praktyk w formie komunikatu, który, jak słusznie zauważył pan poseł, pewnie nie byłby wyczerpujący, ale mógłby być uzupełniany. Przychylam się do takiego pomysłu. Jestem przekonany, że będziemy w stanie wypróbować taki katalog, przygotować go i opublikować gdzieś w formie komunikatów, żeby była to jakaś referencja dla każdego, kto próbuje dostosować strony internetowe.</u>
          <u xml:id="u-336.12" who="#PawełLewandowski">Jeśli zaś chodzi o zatrudnienie osób niepełnosprawnych w urzędzie, to przy tej ustawie pracowały dwie osoby z niepełnosprawnościami — jedna niedowidząca, jedna z niepełnosprawnością wymagającą korzystania z wózka. Są to pracownicy naszego departamentu, departamentu, który brał udział w opracowaniu tej ustawy, dlatego korzystamy z ich doświadczeń, wiedzy i ekspertyz także przy opracowywaniu aktów prawnych. Są u nas zatrudniani bez żadnej formy dyskryminacji. Nasz budynek jest w pełni dostosowany do tego, by osoby z różnymi niepełnosprawnościami mogły w nim funkcjonować i pracować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania…</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Poproszę o sprostowanie. Zostałem błędnie zacytowany przez pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#DobromirSośnierz">W ramach sprostowania. Pan minister błędnie przytoczył moje propozycje tłumaczenia. Ani jedna z tych propozycji, przytoczyłem ich bodajże pięć czy sześć, ani jedna nie brzmiała: hipertekst. Mówiłem co najwyżej o odnośniku hipertekstowym. A pierwsze, które podałem, były czysto polskie: łącze, odnośnik, odsyłacz. Zwracam uwagę, że słowo: hipertekst wbrew błędnie podanej etymologii nie jest z greki. Cząstka: hiper — tak, ale cząstka: tekst — to z łaciny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (druki nr 2951 i 3001).</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Zdzisława Sipierę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: A czy mamy pana ministra?)</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy pani widzi pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-339.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Nie, nie widzę.)</u>
          <u xml:id="u-339.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Odpowiadam pani: ponieważ nie widzi pani pana ministra, to znaczy, że go nie ma.</u>
          <u xml:id="u-339.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#ZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, druk nr 2951.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#ZdzisławSipiera">Sejm na 71. posiedzeniu w dniu 25 stycznia 2023 r., zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia. W dniu dzisiejszym obydwie komisje obradowały na wspólnym posiedzeniu i po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#ZdzisławSipiera">Jedna uwaga. Rzadko się zdarza, żeby w trakcie bardzo spokojnego, merytorycznego procedowania głosowanie dwóch komisji zakończyło się wynikiem 54:0, czyli wszyscy członkowie obydwu komisji byli za.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Była to poprawka opozycji.)</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#ZdzisławSipiera">Dlatego jako poseł sprawozdawca chciałem podkreślić tak zgodne procedowanie nad tą ustawą. Wydaje się, że to było oczywiste, ale podkreślam, że tak się to udało do Wysokiego Sejmu skierować.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#ZdzisławSipiera">Komisje wnioskują o uchwalenie tej ustawy. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Piotra Kaletę z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Za sprawę mojej Ojczyzny w potrzebie krwi własnej ani życia nie szczędzić”. To słowa z roty przysięgi, którą składają funkcjonariusze, którą składają żołnierze w momencie, kiedy obejmują swoją służbę. Jak się okazuje, w niektórych sytuacjach, w niektórych trudnych czy dramatycznych okolicznościach te słowa roty przysięgi się sprawdzają. Żołnierz, funkcjonariusz poświęca to, co ma najcenniejsze, najpiękniejsze, poświęca swoje życie dla ojczyzny, dla bezpieczeństwa tych wszystkich, dla których obrony, ochrony został niejako ustanowiony. To jego zawód, jego powołanie, jego profesja, także jego własny wybór.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PiotrKaleta">Dzisiaj mamy okazję, proszę państwa, dyskutować czy debatować nad tym, czy w końcu w ostatecznym kształcie, w ostatecznym momencie przyjąć ustawę, która ze strony państwa w formie materialnej wyraża swojego rodzaju wdzięczność za to, że tak godny, tak wspaniały czyn miał miejsce. Jest to wdzięczność dla rodzin poległych policjantów, poległych funkcjonariuszy, poległych żołnierzy. Jest to taka chwila, kiedy, jak powiedział pan poseł sprawozdawca, nie było i być nie powinno jakichkolwiek dyskusji, wątpliwości, jeśli chodzi o istotę czy sens tej ustawy. Oczywiście można by było spierać się o szczegóły czy te szczegóły doprecyzowywać, jeszcze przedstawiać nowe, które by ulepszały tę ustawę, ale kierunkowo jest ona dobra, jest ona szlachetna, jest ona potrzebna. Myślę, że zgodzą się państwo ze mną, z taką opinią, że ta ustawa jest może bardziej potrzebna nam, polskiemu państwu, tym osobom, które stanowią w Polsce prawo, żeby w ten sposób, tym gestem zabezpieczyć godne życie, godną przyszłość tym, którzy po nich pozostali, czyli ich żonom, dzieciom, ale także rodzicom, ich najbliższym. Bardzo dobrze, że podczas posiedzenia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej ten konsensus został wypracowany. Wiem, że on był szczery, on był prawdziwy. To bardzo dobrze wróży.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#PiotrKaleta">Nie ma, proszę państwa, słów takich, które by mogły określać, jak należy wypowiadać słowa wdzięczności za to, że podejmując tak ciężkie wyzwanie, tak ciężką pracę, ci ludzie czasami wiedzą, że idą w miejsca niezwykle niebezpieczne, są tego świadomi, a jednak podejmują to wyzwanie, podejmują to działanie właśnie po to, aby wszyscy mogli czuć się w Polsce bezpiecznie, żeby wszyscy mogli mieć przekonanie, że w razie trudnych sytuacji, w razie bardzo niedobrych czy nieszczęśliwych sytuacji jest ktoś, kto własną piersią zasłoni tych najbardziej potrzebujących. Dzisiaj przyjęcie tej ustawy, wydaje mi się, jest spłaceniem swego rodzaju długu — długu państwa wobec tych wspaniałych ludzi, wobec bohaterów. Bo przecież chyba nikt nie ma większej miłości niż ten, kto własne życie poświęca dla dobra innych, dla dobra własnej ojczyzny. Myślę, że przez te wszystkie sprawy, które zostały przez nas przyjęte i przedyskutowane, niejako oddajemy hołd, okazujemy właśnie funkcjonariuszom, żołnierzom wdzięczność w imieniu Rzeczypospolitej. Dzisiaj jest, wydaje mi się, bardzo ważny dzień. Dzień, gdy polskie państwo będzie mogło z podniesionym czołem stanąć właśnie w obliczu tych, którzy pozostali, i tych, których funkcjonariusze, policjanci pozostawili, i powiedzieć w taki sposób: dziękujemy wam za waszą piękną, wspaniałą służbę. Dziękujemy wam za ofiarę z życia. Za to, że nie zawahaliście się tak postąpić i że pokazaliście to bohaterstwo, które może być przykładem także dla innych.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PiotrKaleta">Myślę, że również jest to element, który pokazuje wszystkim funkcjonariuszom, wszystkim żołnierzom, policjantom, którzy pełnią dzisiaj służbę, że nawet gdyby, nie daj Boże, to jeszcze raz trzeba podkreślić, nie daj Boże coś złego się stało, to państwo polskie nie zapomni o ich rodzinach. Nie zapomni o ich najbliższych i będzie tak funkcjonowało, będzie postępowało w taki sposób, żeby ich rodziny mogły czuć się zabezpieczone, żeby ich rodziny wiedziały, że jest ktoś, kto o tych wspaniałych czynach pamięta i na swój sposób im za to dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#PiotrKaleta">Wysoka Izbo! W imieniu mojego środowiska politycznego oczywiście deklaruję w pełni poparcie przedmiotowego projektu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Kluzik-Rostkowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ten projekt ustawy to nie tylko zadośćuczynienie wszystkim rodzinom, które do tej pory straciły swoich bliskich, ale mam przeświadczenie, że tu jest również bardzo ważny kontekst ukraiński i że tak naprawdę musimy liczyć się z tym, że wojna hybrydowa, która w moim odczuciu już w Polsce ma miejsce, może mieć swoje bardzo różne oblicza i nie ograniczać się tylko do sfery dezinformacji, ale, jeżeli będzie pewna eskalacja, może dotyczyć różnych innych rzeczy, np. napaści na infrastrukturę krytyczną, porwań czy zabójstw. To wszystko jest klasyka wojny hybrydowej, z którą w moim odczuciu musimy się liczyć.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">W związku z tym uważam, że ten projekt ustawy jest bardzo ważny właśnie w tym kontekście, żeby osoby, które z racji służby, funkcji mają specyficzne przygotowanie, predyspozycje, odwagę do ratowania życia, wtedy kiedy ono jest ono zagrożone… Jak rozumiem, taka też jest intencja tej ustawy, żeby ci, którzy są do tego przygotowani, są w stanie nieść pomoc w sytuacji zagrożenia, bez względu na to, czy akurat są na służbie, czy też są po służbie, mogli liczyć na to, że jeżeli to się dla nich skończy dramatycznie, to wtedy w sytuacji dramatycznej przynajmniej będą zabezpieczone rodziny. I stąd pula poprawek, które zaproponowaliśmy. Stąd poszerzenie nie tylko o ratowników górskich, ale również o…</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#JoannaKluzikRostkowska">Są, ale ratownicy wodni i ratownictwo morskie już nie jest. O tyle się zmieniła sytuacja od porannego posiedzenia komisji, że zgłosili się również do nas ratownicy górniczy, więc przygotowałam tę poprawkę państwu pod rozwagę. W każdym razie naprawdę chodzi o to, żeby stworzyć sytuację, która w Polsce może mieć miejsce. Wiem, że na razie to brzmi jak bajka o żelaznym wilku, ale im lepiej się przygotujemy do różnych zagrożeń hybrydowych, tym po prostu skuteczniej będziemy mogli z nimi walczyć. I dlatego uważam, że wszyscy ci ludzie, którzy pełnią specyficzną służbę i są do tego w specyficzny sposób przygotowani, powinni być objęci ochroną tej ustawy. Dziękuję bardzo, przekazuję poprawki.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Rozmawiamy dzisiaj o ustawie, która dotyczy przede wszystkim świadczeń pieniężnych przysługujących członkom rodziny, funkcjonariuszy, żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia i zdrowia ludzkiego. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, że życia ani zdrowia ludzkiego nie da się wymierzyć finansowo, ale wszystkie grupy zawodowe, wszystkie osoby, które ujęte są, oczywiście w dużej części, w tym projekcie ustawy, powinny mieć wolną głowę, jeżeli chodzi o myślenie o zabezpieczeniu finansowym swoich rodzin, dzieci, małżonków.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#RafałAdamczyk">W trakcie posiedzenia komisji, dzisiejszego oczywiście, padały propozycje rozszerzenia grupy zawodowej osób m.in. o straże miejskie. Wyjaśniliśmy postępowanie i sprawy związane ze strażakami ochotnikami, w konsensusie oczywiście. Ale zostało jeszcze kilka rzeczy, które można by było dodać do tej ustawy, m.in. poprawka, którą dzisiaj składam na ręce pana marszałka klubu Lewicy, która dotyczy ratowników wodnych. Ratownicy wodni, jak doskonale wiemy, na akwenach otwartych bardzo często ratują życie ludzkie. Też ryzykują własne życie. Dobrze by było, gdyby ta grupa osób, które nie bacząc na swoje życie czy zdrowie, ratują osoby trzecie, również była zabezpieczona finansowo, a przede wszystkim ich rodziny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przed momentem mój kolega z klubu Rafał Adamczyk w imieniu klubu Lewicy złożył w ramach wniosków, które w tej debacie mogą paść, poprawkę, która w taki sam sposób ma potraktować ratowników wodnych. Chcemy, aby ratownicy wodni zostali w tej ustawie potraktowani podobnie jak strażacy ochotnicy z ochotniczych straży pożarnych. Nie może być tak, że są grupy zawodowe ratujące codziennie życie ludzkie czy też mienie, a ich los nie będzie zabezpieczony w ten sam sposób. Chcemy poprzez złożenie owej poprawki dopisać do ustawy ratowników wodnych, aby ich los, jak również możliwości ich zabezpieczenia przez państwo polskie były dostrzeżone finansowo. Szczególnie dotyczy to rzecz jasna rodzin ratowników wodnych, którzy ponieśliby ofiarę, ratując mienie, zdrowie, a przede wszystkim życie innych naszych obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Bejda, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PawełBejda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! To ustawa jakże bardzo potrzebna i wyczekiwana przez rodziny tych, którzy polegli na służbie, wykonując swoje zadania i przysięgając wierność ojczyźnie. Ta ustawa to jest takie świadectwo ciągłości, trwałości i odpowiedzialności państwa. To dobrze, że zostali włączeni w nią strażacy ochotnicy, ale oczywiście to nie jest też ustawa doskonała, ale od czegoś trzeba zacząć. Zdaję sobie z tego sprawę.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PawełBejda">Moim zdaniem, naszym zdaniem, zdaniem klubu Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, powinni w to być również włączeni oczywiście ci, którzy ratują życie, czyli Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. To również ludzie, którzy narażają swoje życie i zdrowie, żeby ratować życie innych. Wszyscy ci, którzy są objęci tą ustawą, to są funkcjonariusze, którzy wyjeżdżając na służbę, wykonując swoje obowiązki służbowe, nie są pewni, czy wrócą szczęśliwie do domu. Było wiele takich przykładów, kiedy nawet i po służbie… Zostało to ujęte w tym projekcie ustawy. I dobrze. Nawet jeżeli funkcjonariusz, żołnierz jest po służbie, a naraża swoje życie i zdrowie, żeby ratować życie i zdrowie innych, to rodziny też podlegają temu zadośćuczynieniu finansowemu. Jest to niejako taki gest państwa w stronę tych rodzin, które nie powinny po wypadku, po zdarzeniu martwić się o swój byt, bo szanowni państwo, same pośmiertne odznaczenia i wyróżnienia nie zapewnią budżetów domowych, jeżeli tej ustawy by nie było.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PawełBejda">Koalicja Polska popiera ten projekt ustawy i będzie głosowała za tym, aby jak najszybciej ta ustawa weszła w życie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Konfederacja jest, była i będzie zawsze za wszystkimi projektami, które wzmacniają polskie bezpieczeństwo i wewnętrzne, i zewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#KrzysztofTuduj">W tym kontekście przedłożenie, o którym rozmawiamy w drugim czytaniu, nie budzi żadnych wątpliwości. Wysoka Izba też jest zgodna, co świadczy o tym, że te świadczenia powinny być wprowadzone. I słusznie.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#KrzysztofTuduj">Natomiast korzystając z okazji, chciałem zwrócić uwagę na to, że jest potrzeba realnego wzmacniania bezpieczeństwa, szczególnie naszego zewnętrznego, szczególnie naszego militarnego, i wyrazić ubolewanie, że PiS w ogromnym stopniu, minister Błaszczak w ogromnym stopniu dokonuje wzmacniania propagandowego. Słyszymy o budowie największej armii Europy.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#KrzysztofTuduj">Szanowni Państwo! Potężne słowa, wielkie sformułowania, ale niestety obawa jest taka, że to są tylko słowa. Jeżeli patrzeć na liczbę zdjęć, jakie minister Błaszczak robi sobie przy obiektach militarnych, przy urządzeniach techniki wojskowej, to w tej liczbie na pewno pokonał już Władimira Putina. Rzeczywiście w propagandzie jest mocny. Ale to, co leży nam na sercu i co powinno leżeć całej Wysokiej Izbie, to nie propaganda PiS-owska dotycząca bezpieczeństwa, tylko realny stan naszego bezpieczeństwa. Witanie 10 czołgów przez premiera…</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Dwa razy.)</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#KrzysztofTuduj">…dwukrotne witanie czołgów to to są żarty, szanowni państwo. Dowiadujemy się, że jeśli chodzi o armatohaubice, które kupujemy od Koreańczyków, ta pierwsza część jest jednak nie nowym produktem, tylko modernizowanym. Rzeczywistość trzeszczy. Tak że stop propagandzie. Jesteśmy za tym, żeby wzmacniać realne bezpieczeństwo, i o to apelujemy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Koło Parlamentarne Polska 2050 oczywiście popiera ten projekt, zdecydowanie popiera. Ta ustawa jest bardzo potrzebna. Przypomnę, bo mówiłem o tym przed miesiącem, że od dawna powinna już obowiązywać. Podkreślam raz jeszcze, że zdecydowanie popieramy ten projekt. I to dzięki m.in. naszym głosom było 54:0, o czym wspomniał poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#TomaszZimoch">Nie ma najmniejszych wątpliwości co do konieczności wsparcia finansowego rodzin funkcjonariuszy, żołnierzy, druhów ochotniczych straży pożarnych, ratowników górskich, którzy podczas realizowania swoich obowiązków stracili życie. Zgadzamy się, że konieczne jest symboliczne zadośćuczynienie.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#TomaszZimoch">Pierwszy artykuł projektu ustawy określa zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty świadczenia pieniężnego przysługującego członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#TomaszZimoch">Zdajemy sobie sprawę, że projekt dotyczy formacji mundurowych, ale zgodnie z zapowiedzą ministra spraw wewnętrznych w dyskusji w tej sali przed miesiącem chcemy ten katalog rozszerzyć o Straż Gminną. Dlatego składamy poprawkę. Uzasadniając, uważamy, że uzupełnienie katalogu funkcjonariuszy także o funkcjonariuszy Straży Miejskiej i Gminnej jest zasadne, bowiem ich praca również wiązać się może z narażeniem zdrowia lub życia. Nieuzasadnione według nas jest różnicowanie tego typu uprawnień, podczas gdy kierowani są oni do wspólnych zadań np. ze Strażą Graniczną czy też Policją. Podejmują wspólne interwencje w zakresie ochrony osób, mienia, porządku publicznego, ratowania życia lub zdrowia ludzkiego czy też uczestniczenia w akcjach ratowniczych.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#TomaszZimoch">Panie Ministrze! Raz jeszcze proszę pochylić się nad tą poprawką. Nie zapominajmy o Straży Gminnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam nieukrywany zaszczyt przedstawić stanowisko koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia w sprawie sprawozdania komisji dotyczącego rządowego projektu ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodzin funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy wprowadzenia świadczenia pieniężnego dla członków rodzin poległych funkcjonariuszy i żołnierzy. Myślę i tak słyszałem, że ta ustawa nie budzi tutaj żadnych kontrowersji. Żołnierze i funkcjonariusze to są osoby, które z jednej strony świadomie i dobrowolnie podjęły taką decyzję, że chcą taki zawód uprawiać, chcą służyć zarówno społeczności lokalnej, jak i całemu narodowi, a z drugiej strony są to ojcowie, synowie, mężowie, którzy mają swoje obowiązki wobec rodziny. I bardzo dobrze, że ta ustawa została przygotowana i w tak dużym konsensusie jest w tej chwili poprawiana. Cieszę się, że właściwie cała Izba docenia tę ustawę, docenia przygotowanie tej ustawy. Myślę, że jednogłośnie tę ustawę przyjmiemy. Do rozważenia jest rozszerzenie tej ustawy o ratowników wodnych, którzy również czasami ponoszą śmierć, ratując życie innym.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#JarosławSachajko">Koło Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia poprze ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">12 osób zgłosiło się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Brauna z Konfederacji o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże żołnierzom, funkcjonariuszom, wszystkim, którzy mają w kontrakcie nie szczędzić zdrowia, życia, po to żeby nam, cywilom, zwiększać poczucie bezpieczeństwa! Wam: szczęść Boże, ale też słowo przestrogi. Czytajcie dobrze przysięgi, które składaliście, bo może zdarzyło się komuś zapomnieć, może to się zaciera w pamięci. Przysięgaliście Rzeczypospolitej, a nie panu ministrowi Wąsikowi czy komukolwiek innemu z tego składu.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#GrzegorzBraun">Do pana, panie ministrze, pytanie: Czy my idziemy na wojnę, czy my idziemy na stan wojenny? To nadskakiwanie żołnierzom, policjantom, bezpiece, oczywiście dobrze umotywowane, bo to ryzykowne zawody, jest zastanawiające. To, że jest rok wyborczy, wydaje mi się, jest niedostatecznym tłumaczeniem. Więc proszę mi nie odpowiadać publicznie, jawnie. Proszę skierować do mnie korespondencję przez kancelarię tajną. Wojna czy stan wojenny? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Bezpieczeństwo publiczne, a zwłaszcza ten element bezpieczeństwa publicznego zabezpieczany przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, to w ciągu roku 580 tys. zdarzeń. Wśród tych 580 tys. zdarzeń 49% zabezpieczają strażacy ratownicy, strażacy ochotnicy z ochotniczych straży pożarnych, zwłaszcza ci skupieni w 4800 jednostkach włączonych do krajowego systemu ratowniczego. Właśnie ta ustawa przewiduje nowelizację ustawy o ochotniczych strażach pożarnych i wprowadzenie tego świadczenia pieniężnego również dla strażaków, którzy zginęli, biorąc udział w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej albo ćwiczeniach.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#TadeuszTomaszewski">Podczas pierwszego czytania zwróciłem uwagę na zawężenie tego zapisu i muszę powiedzieć, że pan minister Kamiński wówczas zasygnalizował gotowość rozmowy. Dziękuję panu ministrowi Wąsikowi, że w czasie prac udało się znaleźć wspólnie szersze rozwiązanie, które powoduje, że w sposób komplementarny strażaków tutaj zabezpieczamy.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#TadeuszTomaszewski">To jest istotne, bo to jest gwarancja państwa dla tych wszystkich, którzy uczestniczą w działaniach ratowniczych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Świadczenia dla osób, które zginęły na służbie, to fundament odpowiedzialności państwa za te wszystkie osoby, które często z poświęceniem służą ojczyźnie, ale równie często poświęcają życie lokalnej społeczności. W województwie kujawsko-pomorskim mieliśmy w ostatnich latach dużo przypadków różnego rodzaju sytuacji kryzysowych, które wpływały na bezpieczeństwo, na pracę, na warunki pracy, ale też na rodziny ludzi, którzy pracują w służbach. Zwracam się do pana ministra z prośbą o zainteresowanie tymi konkretnymi przypadkami często uszczerbków na zdrowiu funkcjonariuszy, funkcjonariuszy straży, Policji, którzy w województwie kujawsko-pomorskim na służbie walczyli o to, żeby nikomu krzywda się nie działa. Poświęcenie im szczególnej uwagi na pewno będzie służyło też temu, że ich rodziny będą objęte szczególną opieką. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Życie ludzkie jest najcenniejsze i nie sposób go zastąpić żadnymi pieniędzmi. Jednak w chwili, kiedy funkcjonariusz, żołnierz czy strażak poświęca swoje życie podczas służby, istotne jest, aby jego rodzina miała zabezpieczenie finansowe. Szkoda tylko, że trochę trwało, zanim Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przedstawiło odpowiednie ku temu rozwiązania prawne. W projekcie zapisano, że świadczenie będzie przysługiwało także członkom rodziny ratowników górskich, których śmierć nastąpiła w związku z wykonywaniem działań ratowniczych. Natomiast zabrakło odniesienia do WOPR-owców, którzy ratują życie ludzkie na akwenach. W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie, czy możliwe jest przyznanie przedmiotowego świadczenia również członkom rodzin tej grupy zawodowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-365.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Co do zasadności regulacji, które przynosi ta ustawa, nikt nie powinien mieć i chyba nikt nie ma wątpliwości. Każdy z Polaków odpowiedzialnych za swój kraj powinien robić wszystko, aby rodziny osób, które oddały swoje życie w obronie demokratycznych wartości, na których zbudowana jest nasza ojczyzna, oddały życie w obronie naszego życia i zdrowia, miały zagwarantowany byt, byt na poziomie pozwalającym im na godne funkcjonowanie w trudnych okolicznościach, gdy zabraknie wśród nich jednego z ich członków. To jest ustawa, która idzie w bardzo dobrym kierunku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niedawno przyjmowaliśmy ustawę, która mobilizowała do dłuższej służby żołnierzy i funkcjonariuszy mundurowych różnych jednostek, bo żołnierze zawodowi zaczęli opuszczać swoją służbę, wykształceni i przygotowani do tej służby. Tutaj zwiększamy świadczenia dla rodzin w sytuacji, gdy żołnierz bądź jakaś osoba mundurowa objęta tą ustawą zginie na służbie bądź ratując inne życie. Rozumiem, że jest to kolejna motywacja do tego, żeby te służby wzmocnić. W tym kontekście chciałem zapytać, jak duży jest problem. Bo ok. 6 tys. brakuje… W Policji nieobsadzonych jest ok. 6 tys. miejsc funkcjonariuszy. Jak jest w innych służbach? Bo jest to, jak widać, jakiś problem, skoro cały czas zwiększamy te świadczenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ta ustawa faktycznie realizuje obowiązek państwa polskiego względem tych, którzy chroniąc Polskę, broniąc mienia i obywateli, tracą życie, wojskowych, policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, funkcjonariuszy innych służb. Dobrze, że udało się do tych formacji dodać także Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, a także strażaków ochotniczej straży pożarnej. My wnioskujemy o to, aby dodać do tych formacji także ludzi, którzy ryzykują swoje życie, Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe czy też m.in. ratowników górniczych, którzy także poświęcają często swoje zdrowie, ratując innych. Te wszystkie formacje chronią bardzo często nie tylko obywateli, ale także sytuację newralgiczną, krytyczną. Chodzi m.in. także o kopalnie. O nich chcieliśmy się w tej ustawie także upomnieć.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PiotrBorys">Przy tej okazji chciałem podziękować ogromnie strażakom z Lubina, którzy wraz z nami ochraniali grupę posłów i przedstawicieli NGO w drodze do Bachmutu, po drodze ratowali życie Ukraińców rannych w wypadku, także uczestniczyli w tej misji. Ogromne podziękowania dla naszych świetnie wyszkolonych strażaków z OSP. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JarosławSachajko">Dokładnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałem zapytać pana ministra o to, w czym jego zdaniem ratownicy Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego czy ratownicy górniczy są gorsi od pozostałych ratowników. Jedni i drudzy mają ryzyko utraty życia. Chciałem zapytać konkretnie, jaki to by był koszt dla budżetu państwa, jeżelibyśmy te dwie grupy dołączyli do tej ustawy, tak żeby rodziny ratowników górniczych i ratowników Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego również korzystały z dobrodziejstw tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To bardzo dobrze, że dzisiaj Wysoka Izba proceduje nad tym projektem ustawy, który ma zagwarantować wsparcie finansowe dla rodzin tych, którzy ponieśli śmierć w wyniku akcji ratowania ludzkiego życia. To nasz obowiązek jako państwa polskiego, jako parlamentu, z tym że faktycznie brakuje w tym projekcie takiego kompleksowego podejścia do sprawy. Powinna być w nim uregulowana kwestia zarówno wspomnianych ratowników wodnych, jak i ratowników górniczych czy strażników miejskich. Oni także często wspólnie z policjantami patrolują, narażają swoje życie i wydaje się, że te uregulowania nie wiązałyby się z jakimiś wielkimi nakładami finansowymi dla budżetu państwa. Z drugiej strony mamy nadzieję, że one faktycznie nie będą ponoszone, bo ludzie nie będą ginęli. Ale naszym obowiązkiem jest uregulowanie kompleksowo tego zagadnienia w ustawie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Krótkie pytanie, na które nie uzyskałem odpowiedzi, a dyskutujemy po raz kolejny. Dlaczego rząd nie reagował wcześniej na apele środowiska weteranów i rodzin, które straciły najbliższych? Przypomnę, że to jest niewielka grupa — 44 osoby w Afganistanie, 22 w Iraku, a od 1953 r. — mam nadzieję, że nie mylę tych danych — na misjach zginęło lub zmarło 121 żołnierzy, funkcjonariuszy i pracowników. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obowiązkiem państwa jest troska o wszystkich obywateli, ale w sposób szczególny o tych, którzy są gotowi poświęcić zdrowie, a czasami życie na rzecz ratowania życia drugiego człowieka. I nie jest ważne, czy to się dzieje w Polsce czy poza granicami naszego kraju. Funkcjonariusz bez względu na to, w jakiej formacji służy, czy generalnie każdy człowiek, w jakiej organizacji funkcjonuje, jeśli ratuje życie, jeśli jest świadomy tego, że dana akcja może spowodować to, że będzie miał uszczerbki na zdrowiu albo straci życie, musi być w sposób szczególny zabezpieczony.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Cieszę się, że dzisiaj ponad podziałami politycznymi, partyjnymi wszystkie kluby pochylają się nad tymi osobami. Czasy, proszę państwa, nie są łatwe i ci ludzie muszą mieć pewność, że w każdej sytuacji państwo stanie w ich obronie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Kierunek dobry. Pamiętam, jak przed 2015 r. wyrównywaliśmy strażakom ochotnikom szanse związane m.in. z uszczerbkiem na zdrowiu, z odszkodowaniami, z leczeniem. Ten kierunek jest w tym zakresie dobry. Pan minister może nie przypomina sobie, bo pan wtedy nie był ministrem, ale ja byłam przewodniczącą zespołu poselskiego strażaków i takie rozwiązanie wdrożyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#KrystynaSkowrońska">Mam inne pytanie: Jak państwo do tego dopiszecie m.in. działalność takich ratowników jak ze stowarzyszenia STORAT, które działa w Rzeszowie, ratowników z psami, aby również takim osobom, które biorą udział w akcjach ratowniczych, można było dać tego rodzaju zapewnienie świadczeń? I drugie. Dla bezpieczeństwa w ogóle, bo mówimy… Ilu pracowników, m.in. Policji, wojska, straży pożarnej, szczególnie Policji, odchodzi na świadczenia emerytalne, odchodzi ze służby w bieżącym roku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam bardzo krótkie pytanie, które dotyczy świadczeń dla ratowników. Otóż bardzo często akcje są wywoływane z powodu braku odpowiedzialności osób, których one dotyczą. Czy tego typu świadczenia, jak to ocenia ministerstwo, nie powinny być finansowane np. z tytułu OC osób, które zawiniły w tej konkretnej sytuacji? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Czy to było rozważane i czy ewentualnie jest przestrzeń do takiego działania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Macieja Wąsika o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MaciejWąsik">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#MaciejWąsik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strzec bezpieczeństwa państwa i jego obywateli nawet z narażeniem życia — to fragment przysięgi, którą składają funkcjonariusze służb mundurowych dbający o nasze bezpieczeństwo: żołnierze, policjanci, strażnicy graniczni, funkcjonariusze SOP, funkcjonariusze Służby Więziennej, ale także członkowie formacji ochotniczych takich jak GOPR, TOPR czy ochotnicza straż pożarna. Dzisiaj państwo mówi, że ci, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo, mają prawo też czuć się bezpiecznie, idąc na akcję, tzn. każdy z nich, który wchodzi w ogień, który widzi przestępcę mającego broń, który widzi po drugiej stronie granicy z Białorusią pogranicznika białoruskiego, który celuje do niego z karabinu, ma prawo wiedzieć, że jeżeli dojdzie do nieszczęścia, jeżeli wypełni tę przysięgę, to państwo zadba o jego najbliższą rodzinę, państwo zadba o jego rodziców. Żyjemy w kraju, gdzie obowiązkiem dzieci jest opieka nad rodzicami, dlatego też — pierwszy raz — mamy tego typu świadczenie. Przyznam, że jest to poparte różnymi sytuacjami. Kiedyś do mojego biura poselskiego przyszła kobieta, której syn zginął w Magdalence, i opowiadała o sytuacjach, jakie ją w życiu spotkały, związanych ze świadczeniem bądź z koniecznością zwrotu świadczenia, które otrzymała w związku ze śmiercią syna.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#MaciejWąsik">Szanowni Państwo! Bardzo się cieszę, że w Wysokiej Izbie jest tak duże zrozumienie dla intencji tej ustawy, i cieszę się z tych deklaracji poparcia. Myślę, że to dobry sygnał dla naszych służb mundurowych. Ale chciałbym też powiedzieć jasno i klarownie, że oczywiście wiele grup zawodowych można dopisać do tej ustawy, ale gdzieś ta granica musi być. Kierowaliśmy się granicą przysięgi. Ci, którzy składają przysięgę, którzy ratują życie i zdrowie, nawet z narażeniem własnego życia — to nami kierowało. Wcale nie lekceważę służby WOPR-owców, wcale nie lekceważę strażników miejskich czy ratowników górniczych, ale to nie jest ten porządek prawny, w którym tego typu świadczenia powinny się znajdować. Traktuję te uwagi troszkę jako działanie kosztem właśnie strażników miejskich — dawanie im nadziei, że zgłosi się takie poprawki — kosztem WOPR-owców. Uważam, że to nie jest gorsza służba, ale to jest inny porządek.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#MaciejWąsik">Chciałbym także powiedzieć, bo też badaliśmy te sprawy, że w pamięci instytucji, w której pracujemy, MSWiA, nie ma ani jednego przypadku śmierci WOPR-owca ratującego życie lub zdrowie. W przypadku policjantów mamy 120 rodzin. Podobna jest liczba rodzin żołnierzy. Jest trochę rodzin ochotników górskich i członków OSP. Także funkcjonariusze SOP-ów, którzy chociażby w Iraku zasłaniali… Zginął jeden funkcjonariusz, którzy własnym ciałem zasłaniał polskiego ambasadora. Dzisiaj ich rodziny będą mogły czuć się bezpiecznie pod względem ekonomicznym. Nikt nie zwróci życia najbliższej osobie, ale przynajmniej jest taka podstawowa pamięć państwa. Państwo dba o wdowy i sieroty. Myślę, że to ważne przesłanie tej ustawy i całej Wysokiej Izby, która dzisiaj mówi jednym głosem. Dziękuję państwu z wszystkich klubów za te deklaracje.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#MaciejWąsik">Odpowiem na szczegółowe pytania, które tutaj padły.</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#MaciejWąsik">Pan poseł Dyduch pytał o wakaty. Tak źle nie jest, bo mamy 101 tys. policjantów. Więcej było tylko w 1996 r., kiedy bezrobocie było całkiem spore i rzeczywiście te nabory szły zupełnie inaczej — czyli mamy największy stan polskiej Policji od mniej więcej 25 lat. Wakatów jest ok. 5 tys., ale to dlatego, że w ostatnich latach dynamicznie zwiększaliśmy liczbę etatów. Gdyby nie to zwiększenie, tobyśmy mieli w zasadzie 100% naboru. Najmniej wakatów jest w Państwowej Straży Pożarnej, jakieś 2%, w Straży Granicznej — ok. 7%. Sporo, powyżej 20%, wakatów jest w Służbie Ochrony Państwa, pomimo że generalnie wynagrodzenia w Służbie Ochrony Państwa są wyższe niż w pozostałych służbach. To jest inna specyfika, ale także oczekiwania wobec kandydatów są wyjątkowe.</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#MaciejWąsik">Szanowni Państwo! Chciałem powiedzieć jedną rzecz. Słyszę postulaty dotyczące np. wciągnięcia do tej ustawy funkcjonariuszy WOPR-u. Przypomnę, że ustawa o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych powstała w 2011 r., kiedy premierem był Donald Tusk. Można było te świadczenia wprowadzić. Dzisiaj jest poprawka Lewicy, żeby świadczenia, które przysługują strażakom ochotnikom, które wprowadziliśmy ustawą o ochotniczych strażach pożarnych, przysługiwały też WOPR-owcom. To nie jest miejsce do dyskusji na ten temat. To te same argumenty, o których mówiliśmy. Koszt takiej poprawki jest przeogromny, zakładając, że mamy 40 tys. WOPR-owców działających sezonowo, przypomnę: sezonowo, na obszarach wodnych.</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#MaciejWąsik">Dlaczego tak późno? Nie tak późno, pani poseł. Rząd pracuje, realizuje swoje zadania, wprowadza programy modernizacyjne. Przypomnę, że państwo rządziliście 8 lat i w żaden sposób nie pomyśleliście o takiej ustawie, chociaż te sytuacje też były. Nie chciałem tego mówić, ale zostałem wywołany przez pytania, w których zarzuca się opieszałość prac rządu. Jestem przekonany, że na dalszych etapach legislacyjnych te pytania nie będą padać, bo to jest po prostu nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-384.8" who="#MaciejWąsik">Panie Marszałku! Wydaje się, że odniosłem się do najważniejszych spraw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wydaje się, panie ministrze. Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2990).</u>
          <u xml:id="u-385.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pana Tomasza Chróstnego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-385.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#TomaszChróstny">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#TomaszChróstny">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, który mam zaszczyt dzisiaj zaprezentować, wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2018 r., mającej na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#TomaszChróstny">Dyrektywa zwana dyrektywą ECN+ zakłada ujednolicenie kompetencji krajowych organów ochrony konkurencji i wyposażenie ich w najważniejsze instrumenty proceduralne służące skutecznemu wykrywaniu naruszeń prawa ochrony konkurencji. Podkreślić należy, że UOKiK już obecnie bardzo aktywnie i, co najważniejsze, skutecznie podejmuje działanie mające na celu ochronę konkurencji. Tylko w tym obszarze w latach 2021–2022 wszczęliśmy 23 postępowania w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, wydaliśmy 21 decyzji oraz nałożyliśmy kary na przedsiębiorców w łącznej kwocie ponad 350 mln zł. Jest to wyłącznie część zadań realizowanych przez urząd. Prowadzone przez nas postępowania czy wydawane decyzje wpływają wprost na poprawę sytuacji konsumentów, przedsiębiorców czy rolników. Skuteczny urząd, szybko wykrywający niedozwolone działania przedsiębiorców, zniechęca do stosowania zakazanych przez prawo praktyk, ponadto pozwala na poprawę sytuacji konsumentów i tego, jak funkcjonuje rynek. Szczegółowa analiza przeprowadzona przez urząd wykazała, że większość rozwiązań wymaganych przez dyrektywę jest już obecna w polskim prawie, jednak wymaga ujednolicenia ich na poziomie europejskim, stąd m.in. konieczność przedstawienia projektu zmiany ustawy.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#TomaszChróstny">Zgodnie z dyrektywą ECN+ skuteczne jednolite stosowanie unijnych przepisów prawa konkurencji wymaga jednolitego stosowania pojęcia „przedsiębiorstwo” zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Obecne orzecznictwo Trybunału rozumie przedsiębiorstwo w szerszym kontekście, tj. jako jednostkę gospodarczą mogącą składać się nawet z kilku powiązanych ze sobą jednostek. Projekt wprowadza niezbędne doprecyzowania w tym zakresie do polskiego porządku prawnego.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#TomaszChróstny">Ponadto proponowane przepisy wdrażają rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku naruszenia przez przedsiębiorcę zakazu zawierania niedozwolonych porozumień lub nadużywania pozycji dominującej naruszenia dopuszcza się również przedsiębiorca wywierający decydujący wpływ na tego przedsiębiorcę. Projekt przewiduje również, że odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy lub przepisów Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ponosi również osoba fizyczna, która będąc przedsiębiorcą, dopuściła się tego naruszenia, a następnie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#TomaszChróstny">Ważnym obszarem dyrektywy są przepisy dotyczące kar. Analiza potrzeb nowelizacyjnych wykazała konieczność doprecyzowania przepisów krajowych w dwóch obszarach: przede wszystkim jeżeli chodzi o kary nakładane na związki przedsiębiorców, ale też jeżeli chodzi o obliczanie kar stosownie do światowego całkowitego obrotu przedsiębiorstw. Na wstępie należ podkreślić, że już obecnie możemy nakładać kary na związki przedsiębiorców i korzystamy z tego uprawnienia. Obecnie związek przedsiębiorców jest traktowany na potrzeby stosowania przepisów ustawy jako przedsiębiorca. Wprowadzane przepisy nie zmieniają zakresu odpowiedzialności związków przedsiębiorców, mają na celu jedynie wprowadzenie szczegółowych regulacji proceduralnych wymaganych właśnie przez dyrektywę.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#TomaszChróstny">Dyrektywa przewiduje również, że kary pieniężne nałożone za naruszenia, do których doszło w trakcie kontrolnego przeszukania bądź w związku z nim, oraz wynikłe z niezastosowania się do decyzji wydawanych przez organ ochrony konkurencji powinny być nakładane proporcjonalnie do światowego całkowitego obrotu przedsiębiorstw. Projekt przewiduje, że kara pieniężna nakładana za tego typu naruszenia nie będzie mogła być większa niż 3% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Określenie maksymalnego poziomu kary proporcjonalnie do osiąganego przychodu zapewni z jednej strony, że kary nakładane na mniejszych przedsiębiorców nie będą nieproporcjonalnie wysokie. Umożliwi to również nakładanie proporcjonalnych i zapewniających efekt odstraszający kar na największych przedsiębiorców, w tym graczy globalnych.</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#TomaszChróstny">Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej również obowiązek przyjmowania regulacji zapewniających niezależność osobom pełniącym funkcję organów ochrony konkurencji zarówno w zakresie jasno określonych kryteriów powołania i odwoływania tychże osób, jak i w odniesieniu do sposobu sprawowania tej funkcji. Obecne regulacje, mimo że zapewniają prezesowi UOKiK-u niezależność instytucjonalną, wymagają uzupełnienia stosownie do dyrektywy. Zaproponowane rozwiązania wzorowane na przepisach ustrojowych dotyczących regulatorów takich jak URE, UKE, UTK przewidują m.in. 5-letnią kadencję organu, ustawowe przesłanki odwołania, a także konkretne regulacje prawne mające na celu przeciwdziałanie konfliktowi interesów.</u>
          <u xml:id="u-386.8" who="#TomaszChróstny">Rozwiązaniem wychodzącym naprzeciwko oczekiwaniom przedsiębiorców jest wprowadzenie obligatoryjnego uzasadnienia zarzutów, które będzie wydawane już na etapie wszczęcia postępowania właściwego. Rozwiązanie to wzmocni pozycję przedsiębiorców w toku postępowania, w szczególności poprzez poszanowanie prawa przedsiębiorstwa do obrony, którego zasadniczym elementem jest prawo do bycia wysłuchanym. Przedsiębiorca będący stroną takiego postępowania już na jego wczesnym etapie zapozna się z zarzutami dotyczącymi stosowanych praktyk rynkowych i dzięki temu będzie mógł skuteczniej bronić się przed tymi zarzutami w toku postępowania.</u>
          <u xml:id="u-386.9" who="#TomaszChróstny">Wymogi dyrektywy w zakresie dysponowania przez UOKiK efektywnymi narzędziami gromadzenia materiału dowodowego wymagają przyznania urzędowi kompetencji prawa do żądania informacji na piśmie we wskazanej formie od przedsiębiorców oraz od innych podmiotów. Nakładając obowiązek udzielenia informacji na osoby fizyczne, projekt gwarantuje tym osobom wolność od samooskarżania, tj. nieobciążanie ich ryzykiem, że na skutek przedstawionych przez siebie informacji zostaną pociągnięci do odpowiedzialności. Projekt zawiera szereg szczegółowych zmian dotyczących kontroli przeszukania i pomocy Policji.</u>
          <u xml:id="u-386.10" who="#TomaszChróstny">Obecna regulacja jest w dużej mierze spójna z wymogami dyrektywy, jednakże wymaga drobnych modyfikacji mających na celu pełne dostosowanie przepisów. Ponadto wobec pojawiąjących się w doktrynie i w praktyce wątpliwości interpretacyjnych dotyczących uregulowania instytucji tzw. LPP — chodzi o ochronę komunikacji między prawnikiem a klientem — projekt zawiera szczegółowe rozwiązania dotyczące tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-386.11" who="#TomaszChróstny">Projekt, dokonując wdrożenia przepisów dyrektywy, dokonuje również szeregu szczegółowych zmian programu łagodzenia kar mających na celu zwiększenie atrakcyjności i skuteczności programu będącego niezwykle cennym źródłem wiedzy o naruszeniach występujących na rynku.</u>
          <u xml:id="u-386.12" who="#TomaszChróstny">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na upływ terminu na transpozycję dyrektywy zwracam się uprzejmie z prośbą o procedowanie przez Wysoką Izbę nad projektem. Przyjęcie przedłożonego projektu pozwoli urzędowi na jeszcze skuteczniejsze podejmowanie działań na rzecz ochrony konkurencji, zwiększając w ten sposób dobrobyt konsumentów na rynku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Marka Zagórskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw zawartego w druku nr 2990.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#MarekZagórski">Tak jak już wspomniał pan prezes, przedstawiony projekt w swej zasadniczej części stanowi wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2018 r. Ponadto przepisy projektu zakładają m.in. dostosowanie się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 stycznia 2019. Dyrektywa — to jest ważne, bo większość przepisów tej ustawy bazuje na przepisach dyrektywy — zakłada, iż krajowe organy ochrony konkurencji państw Unii Europejskiej uzyskają niezbędne gwarancje niezależności, zasoby i uprawnienia w zakresie egzekwowania praw oraz nakładania kar, tak aby były one w stanie skutecznie zapobiegać porozumieniom lub praktykom ograniczającym konkurencję. Obejmuje także sytuacje, w których postanowienia dotyczące zakazanych porozumień antykonkurencyjnych, jak kartele i nadużycie pozycji dominującej, są stosowane jako samodzielne podstawy prawne lub równolegle z krajowymi przepisami Prawa konkurencji. Przewiduje ponadto, że organy ochrony konkurencji mają udzielać sobie wzajemnie pomocy, tak aby przedsiębiorstwa nie mogły uniknąć odpowiedzialności za przekroczenie przepisu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#MarekZagórski">Wśród proponowanych w ustawie rozwiązań, które bazują na przepisach dyrektywy, na szczególną uwagę zasługuje wzmocnienie niezależności organów ochrony konkurencji przez wprowadzenie kadencyjności sprawowania urzędu prezesa UOKiK. Warto przy tym podkreślić, że postulat wzmocnienia niezależności prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, niezależnie od konieczności implementacji wymogów dyrektywy, wysuwany jest już od wielu lat. Wynika to z kluczowej roli, jaką ten organ pełni dla zapewnienia konkurencyjności na rynku, jak i w zakresie ochrony praw konsumentów, dlatego ustanowienie 5-letniej kadencji prezesa UOKiK należy uznać za rozwiązanie właściwe i konieczne.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#MarekZagórski">W projektowanej ustawie znajdują się m.in. przepisy, o których mówił już pan prezes, zwiększające uprawnienia organu chociażby do tego, żeby przeprowadzać kontrole przedsiębiorstwa. Wprowadzone zostanie rozszerzone pojęcie przedsiębiorcy i możliwość wszczęcia postępowania w sytuacji, gdy naruszenia dopuszcza się również przedsiębiorca wywierający decydujący wpływ na tego przedsiębiorcę. Taka konstrukcja pozwoli na podjęcie działań przez prezesa UOKiK zarówno w sytuacji, gdy decydujący wpływ wywierać będzie zarówno jeden podmiot, jak i większa liczba podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#MarekZagórski">Przewiduje się, że odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy będzie mogła być rozciągnięta na osobę fizyczną, która, będąc przedsiębiorcą, dopuściła się tego naruszenia, a po dokonaniu naruszenia zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. Takie rozwiązanie pozwoli uniknąć nierzadkich sytuacji, w których osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, chcąc uniknąć odpowiedzialności przed prezesem UOKiK, decydowała się na często chwilowe zaprzestanie działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#MarekZagórski">Z drugiej strony trzeba wskazać, że przepisy dyrektywy, a w ślad za nimi przepisy omawianego projektu ustawy, normują zasady łagodzenia kar dla przedsiębiorców, w tym zwalniania z nich. W dużej mierze odpowiadają one już obecnym w polskim prawie mechanizmom leniency, natomiast planowane zmiany mają uczynić to narzędzie jeszcze efektywniejszym, w tym zwłaszcza mają służyć ułatwieniu gromadzenia dowodów i prowadzenia postępowania w sprawie zmowy.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#MarekZagórski">Ponadto pojawiła się konieczność, o czym mówił też pan prezes Chróstny… Z uwagi na to, że jest możliwość żądania informacji od osób fizycznych, należy im zagwarantować wolność od samooskarżania się, przy okazji wprowadzając rozróżnienie między informacjami na korzyść i niekorzyść osoby fizycznej. Ustanawia się zasadę, aby w każdym przypadku pozwolić na wykorzystanie tej pierwszej kategorii informacji.</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#MarekZagórski">Jak już wspomniałem wcześniej, projekt reguluje także współpracę między krajowymi organami ochrony konkurencji i konsumentów. Z jednej strony prezes UOKiK będzie mógł podejmować działania w celu ustalenia, czy przedsiębiorca dostosował się do zaleceń i decyzji innych organów ochrony konkurencji, ale jednocześnie w drugą stronę zasada wzajemności będzie obejmowała także współpracę w przypadku egzekucji kary nałożonej przez prezesa UOKiK.</u>
          <u xml:id="u-388.8" who="#MarekZagórski">Podsumowując, chcę powiedzieć, że proponowana nowelizacja przez wdrożenie przepisów dyrektywy pozwoli na bardziej kompleksowe oddziaływanie stworzonego w Unii Europejskiej systemu instytucjonalnego ochrony konkurencji i praw konsumentów, a jednocześnie wzmocni już istniejące rozwiązania w tej sprawie. Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożony projekt i będzie głosowało za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Aziewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#TadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, druk nr 2990.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#TadeuszAziewicz">Wysoki Sejmie! Omawiany projekt dotyczy transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego nazywanej potocznie ECN+, która ma na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich nowych uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#TadeuszAziewicz">Państwa członkowskie zostały zobowiązane do przyjęcia wynikających z niej regulacji do 4 lutego 2021 r. Dzisiaj mamy 7 lutego 2023 r., czyli termin ten upłynął 2 lata temu. W Polsce rządowe prace nad projektem implementującym dyrektywę, czyli dyskutowaną dzisiaj nowelizacją ustawy o ochronie ustawy i konkurencji i konsumentów, ślimaczyły się. Rada Ministrów zajęła się nim po raz pierwszy w październiku 2021 r., podejmując decyzję o ponownym rozpatrzeniu po dodatkowych uzgodnieniach, m.in. z ministrem sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#TadeuszAziewicz">Uzgodnienia trwały, a czas mijał. We wrześniu 2022 r. zniecierpliwiona Komisja Europejska formalnie wezwała Polskę do pełnego wdrożenia dyrektywy ECN+, oczekując satysfakcjonującej odpowiedzi w terminie 2 miesięcy. Wysłała też sygnał, że sprawa może zostać skierowana do Trybunału Sprawiedliwości w Strasburgu. W efekcie rząd przyspieszył prace, przyjmując w dniu 3 stycznia 2023 r. dyskutowany dzisiaj projekt ustawy. W dniu 31 stycznia 2023 r., czyli tydzień temu, został on skierowany do Sejmu. Wczoraj dowiedzieliśmy się o tym, że pierwsze czytanie odbędzie się w dniu dzisiejszym. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, tłumacząc się z ogromnych opóźnień, podkreślał wysoki poziom skomplikowania projektu i konieczność przeprowadzenia szeregu uzgodnień. Trudno z tym polemizować, wszak pełna wersja sejmowego druku liczy 643 strony. W tej sytuacji oczywiste wydaje się, że Sejm powinien dysponować wystarczająco długim czasem na przeanalizowanie i spokojne rozpatrzenie projektu, wysłuchanie ekspertów i zainteresowanych podmiotów. Jakość pracy parlamentu nie może obniżać się w efekcie rządowej ślamazarności.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#TadeuszAziewicz">Jednym z ważniejszych zapisów omawianego projektu jest zwiększenie niezależności prezesa UOKiK poprzez wprowadzenie 5-letniej kadencji wraz z określeniem zamkniętego katalogu przesłanek, na podstawie których będzie on mógł być odwołany. Takie rozwiązanie obowiązywało już w polskim prawie antymonopolowym. Nie zauważyłem, aby spowodowało ono jakościową zmianę, ale zasadniczo nie jestem mu przeciwny. Kluczem jest jakość otoczenia zewnętrznego. Zgodnie z projektem nowy, kadencyjny prezes ma być powoływany w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nikt w to nie wierzy.)</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#TadeuszAziewicz">Wysoka Izbo! W czasie, kiedy spółki Skarbu Państwa zostały opanowane przez następców Misiewicza, ponoć wybranych w konkursach, a minister Czarnek rozdaje wille podmiotom związanym z PiS — pewnie też w otwartym i konkurencyjnym trybie — do takich rozwiązań trzeba podchodzić z dużą ostrożnością. Może okazać się, że powstaje kolejna przestrzeń do zagospodarowania w ramach handlu stanowiskami, szalejącej politycznej korupcji. Kadencja Sejmu kończy się; myślę, że dobrym testem na czystość intencji rządu będzie zgoda na wprowadzenie tych rozwiązań po wyborach. Taką poprawkę przedstawimy w ramach dalszych prac parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-390.7" who="#TadeuszAziewicz">Wysoki Sejmie! Implementacja dyrektywy ECN+ jest potrzebna uczciwym przedsiębiorcom, potrzebna jest także konsumentom, bo to oni są największymi beneficjentami wolnego, ale chronionego przez instytucje i prawo antymonopolowe rynku. Jest ona także poważnym zobowiązaniem wynikającym z uczestnictwa w europejskiej wspólnocie.</u>
          <u xml:id="u-390.8" who="#TadeuszAziewicz">W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej stwierdzam, że omawiany projekt nadaje się do dalszych prac w sejmowej komisji, wierzę, że bez zbędnego pośpiechu, w trybie umożliwiającym rzetelną robotę. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-390.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adrian Zandberg, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Sama dyrektywa, a co za tym idzie, także jej transpozycja zawiera zmiany, które są warte aprobaty, które powinny utrudnić życie oszustom i wzmocnić Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pójście w stronę wzmocnienia niezależności urzędu jest oczywiście kierunkiem dobrym, podobnie jak danie urzędowi do ręki narzędzi, by poradzić sobie z tymi, którzy bezczelnie przerzucają na spółki córki odpowiedzialność, żeby jej w praktyce unikać. Bardzo dobrą i ważną zmianą jest wprowadzenie odpowiedzialności podmiotu wywierającego decydujący wpływ na porozumienia ograniczające konkurencję lub za nadużycie pozycji dominującej przez przedsiębiorstwa, nad którymi sprawuje kontrolę dany podmiot. To jest sensowny kierunek. Podobnie jak odpowiedzialność fizyczna — gdy ktoś oszukuje, sprzedając magiczne garnki w pseudopromocji, a potem szybko zamknie spółkę, to oczywiście wciąż powinien odpowiadać za naruszenie praw konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#AdrianZandberg">Myślę, że na poparcie zasługują także zmiany dotyczące sposobu naliczania kar z uwzględnieniem łącznego obrotu spółek grupy kapitałowej z proporcjonalnością do światowego, całkowitego obrotu w tych rajach gospodarczych, w których funkcjonujemy, kiedy naruszenia konkurencji często są naruszeniami ze strony podmiotów potężnych. Potrzebne są też adekwatne środki zaradcze.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#AdrianZandberg">Warto niewątpliwie nad tą ustawą dalej pracować. Ale muszę powiedzieć, że trochę mnie zdziwiły opinie przedstawione przez organizacje takie jak Business Centre Club czy Międzynarodowa Izba Handlowa. To są organizacje, które zazwyczaj twierdzą, że występują w obronie przedsiębiorców, a zarazem w obronie wolnego rynku i w obronie wolnej konkurencji, a tymczasem z ich uwag wynika, że bardzo im się ta wolna konkurencja chyba nie podoba, skoro tak narzekają na wysokość kar za praktyki monopolowe. Więc trochę to stawia pod znakiem zapytania, do jakiego stopnia te podmioty faktycznie reprezentują — tak jak często mówią — drobnych przedsiębiorców, uczciwych przedsiębiorców, a do jakiego tych, którzy mają praktyki monopolowe na sumieniu.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#AdrianZandberg">To taka uwaga na marginesie, ale myślę, że warto te głosy ze strony organizacji biznesowych czy też może raczej lobbystycznych zapamiętać.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#AdrianZandberg">Druga sprawa, drugie pytanie: Dlaczego dopiero teraz? Nie mam tu na myśli tylko tego, o czym wspominał mój poprzednik, czyli opóźnienia, jeżeli chodzi o transpozycję. Wiele z tych działań mogliśmy podjąć równie dobrze także bez nacisku ze strony Unii Europejskiej. Część z tych zmian dotyczących spółek zależnych była dosyć oczywista i rozmawiało się o nich w budynku parlamentu już jakiś czas temu, panie prezesie. Jest to zatem trochę otwarte pytanie, dlaczego rząd nie zajął się tym sam, dlaczego potrzebował do tego dyrektywy, dlaczego potrzebował Komisji Europejskiej do mobilizacji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-392.5" who="#AdrianZandberg">I to jest dosyć uniwersalny problem, proszę państwa. Dzisiaj parę godzin temu, podczas debaty na temat nowelizacji prawa pracy takie pytanie zadawał stronie Prawa i Sprawiedliwości poseł Maciej Konieczny. Tam była podobna sytuacja: rząd, żeby wprowadzić oczywiste zmiany na lepsze, czekał na realizację prawa unijnego. Patrzę na ławy PiS-u i chcę państwu zadać pytanie: Jak to jest, że bez Komisji Europejskiej państwo sobie nie radzicie? I powiedziałbym, że to dosyć zabawne w kontekście waszego wiecznego machania szabelką w stronę Brukseli, że koniec końców po prostu wypełniacie unijne dyrektywy, ale trochę nie ma tego do kogo powiedzieć, bo ławy Prawa i Sprawiedliwości są podczas tej debaty mocno pustawe.</u>
          <u xml:id="u-392.6" who="#AdrianZandberg">Podsumowując, koalicyjny klub Lewicy popiera transpozycję dyrektywy. Jesteśmy zwolennikami silnego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, bo jeżeli konkurencja ma coś realnie znaczyć, to musi to być uczciwa konkurencja, na straży której stoją silne instytucje. Bez tego rynek staje się po prostu tylko i wyłącznie narzędziem najsilniejszych podmiotów. Popieramy także wyższe kary dla nieuczciwych firm i dla monopolistów. Będziemy za dalszą pracą nad tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To jest bardzo ważna ustawa z punktu widzenia konsumentów. Konkurencja i ochrona praw konsumentów jest bardzo istotna i ważna. Często mamy do czynienia z przypadkami, kiedy wydaje nam się, że jednak tej uczciwej konkurencji brakuje czy została naruszona, kiedy budzą się wątpliwości. Wtedy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien wkraczać, musi wkraczać i podejmować zdecydowane działania. Tak się składa, że u nas w kraju coraz częściej mamy do czynienia z monopolizacją różnych urzędów, władzy, i to też budzi wątpliwości, i to też wymaga zdecydowanej ingerencji niezależnego urzędu. Podkreślam: niezależnego, bo chodzi tu o instytucję, która powinna być niezależna, powinna stać na straży interesu słabszych, czyli konsumentów. Bo konsument zawsze będzie w starciu z instytucją czy w otoczeniu instytucji państwowej lub instytucji, która go obsługuje, tą stroną słabszą.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#MieczysławKasprzak">Będziemy popierać dalsze prace nad tym projektem. Projekt jest dość obszerny. Projekt wynika z konieczności implementacji prawa unijnego, więc musi być przyjęty przez Polskę. Szczegóły, jak myślę, w czasie pracy komisji zostaną przeanalizowane i będziemy intensywnie pracować nad tym, aby przygotować jak najlepsze rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#MieczysławKasprzak">Dlatego Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe jest za tym, aby skierować projekt do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże konkurującym uczciwie przedsiębiorcom i konsumentom, o których względy w normalnym świecie ci producenci ubiegają się!</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#GrzegorzBraun">Ale świat jest postawiony na głowie. Przynosicie tutaj państwo ustawę, którą włożyli wam pod pachę brukselscy komisarze. Procedujemy nad tym tylko dlatego, że matka Unia każe. Cóż znajduję w tym projekcie? Znajduję, szanowni państwo, projekt wprowadzenia nowej bezpieki. Bo jeżeli Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma mieć takie prerogatywy jak, uwaga, proszę państwa, przeszukanie… Szukałem w tej ustawie odpowiedniej definicji, tego, czy szef urzędu, oczywiście za zgodą sądu, będzie mógł dokonywać rewizji osobistej i czy w związku z tym będą uwzględnione 54 płcie wyróżnione przez lewą Lewicę. Ciekawe, czy prawa Lewica uwzględni to w tych, że tak powiem, warunkach przeszukiwania.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#GrzegorzBraun">Ochrona konkurencji i konsumentów to właściwie jest jedna, jedyna rzecz, do której państwo w naszym pojęciu jest wezwane, nie tylko powołane, ale i nagląco wezwane, to jedyna rzecz, którą państwo ma do roboty w sferze gospodarczej: zapobiegać zmowom kartelowym. I to w teorii bardzo dobrze brzmi, ale chciałbym ja widzieć, jak sąd na prośbę prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wysyła ekipę celem przeprowadzenia przeszukania w warszawskiej siedzibie wielkiego brata Google’a albo w jakiejś innej agendzie, jednej z tych piramid monopolistów medialnych, komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#GrzegorzBraun">I chciałbym widzieć, jak rząd Zjednoczonej łże-Prawicy pociąga przed polskie sądy te firmy matki i firmy babki. Ale wy ich nigdy nie pociągniecie do odpowiedzialności, bo przecież ich siedziby są z drugiej strony globusa, i tam premier i prezydent jeżdżą dzisiaj i składają wizyty ad limina, i w Nowym Jorku, i w Kalifornii, i tam, jak rozumiem, nikogo nie przeszukują, tylko przyjmują do akceptującej wiadomości, jaka chmura ma nadpłynąć nad Polskę i komu mamy oddać w depozyt nasze życie, to znaczy wszystkie dane osobowe. Przecież to są praktyki monopolistyczne. Czy pokrewieństwo, dalibóg, nie wiem, czy powinowactwo premiera Morawieckiego z jedną z istotnych postaci pełniących ważne funkcje w tych tam agendach Wielkiego Brata ma z tym coś do czynienia czy nie? Tego się może dowiemy.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#GrzegorzBraun">A więc walka z monopolem, walka ze zmowami kartelowymi — tak, ale nie tworzenie nowej bezpieki, która słaba wobec silnych, silna wobec słabych będzie poniewierać polskim przedsiębiorcą, tym, o którym pogardliwie lewica z lewej mówi, że handluje garnkami. A niech sobie handluje. Uczciwie handluje, nie kradnie.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedstawiony przez rząd projekt ustawy dokonuje transpozycji dyrektywy 2019/1 z 11 grudnia 2018 r. Celem tej dyrektywy jest, jak czytamy w uzasadnieniu, zwiększenie skuteczności egzekwowania unijnych reguł konkurencji na rynku wewnętrznym przez krajowe organy do spraw konkurencji państw członkowskich. Oczywiście to jest niezwykle ważny obszar. Z jednej strony dotyczy ochrony konsumentów. Ale też jest druga bardzo ważna rzecz, o której mało mówi się w parlamencie — dotyczy zapewnienia jasnych reguł konkurencji pomiędzy różnymi przedsiębiorstwami, tak żeby każdy, kto wchodzi na rynek, miał warunki konkurencji dokładnie takie same i żeby nie dochodziło do sytuacji, w których silniejsze grupy, które ze sobą dogadują się, kolokwialnie mówiąc, gdzieś tam na boku, poza rynkiem, dyktują warunki konkurencji, zwłaszcza tym małym, średnim czy też wręcz mikrofirmom, które próbują na te rynki wchodzić. A więc oczywiście cele dyrektywy są jak najbardziej słuszne i droga do tego, aby zapewnić warunki konkurencji równe dla wszystkich, jest jak najbardziej pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#MirosławSuchoń">Polski system prawny w dużej części odpowiada tym warunkom, które są przedstawione w dyrektywie. Te prace były prowadzone, więc pewnie o konkretach będziemy mówić podczas posiedzeń komisji. Natomiast na co warto zwrócić uwagę?</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#MirosławSuchoń">Po pierwsze, termin wdrożenia tej dyrektywy już minął w lutym 2021 r. i trudno uznać słowa rządu, że to skomplikowana materia, za słowa poważne, ponieważ komisja prawnicza zakończyła prace w okolicy września 2021 r. i do stycznia tego roku nic się nie działo. Chyba że gdzieś na boku trwały jakieś targi, ustalenia — ale to by było sprzeczne z ideą, dla której został powołany urząd. Jeżeli rzecz dotyczy konkurencji na rynku i dbania o właściwe warunki konkurencji i ochrony konsumentów, to dyskusja powinna być prowadzona w sposób absolutnie transparentny.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#MirosławSuchoń">Druga rzecz to niezależność prezesa UOKiK-u. To jest temat rzeka. Sami pamiętamy np. decyzję, która pozwoliła Orlenowi wchłonąć, zlikwidować Lotos, co wywołało efekt prosty, jasny i czytelny dla wszystkich — powstał monopol. Mieliśmy przykład tego, jak ten monopol zadziałał, na koniec grudnia 2022 r., kiedy spółka Orlen pozostawiła ceny wysokie, pomimo że na rynku ceny ropy spadały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#MirosławSuchoń">A więc tutaj oczekujemy bardzo precyzyjnej dyskusji, bardzo dogłębnej dyskusji, bo rzeczywiście temat jest ważny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MirosławSuchoń">W imieniu Polski 2050 wnoszę o skierowanie projektu do dalszych prac w Komisji Gospodarki i Rozwoju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">12 osób się zgłosiło do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby się dopisać na tej liście?</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-403.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-403.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-403.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#GrzegorzBraun">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#GrzegorzBraun">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Czy jak dostaniecie tę ustawę, którą tutaj przynieśliście, podbitą przez Sejm, Senat, podpisaną przez prezydenta, to wtedy prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie mógł ujawnić, a najpierw zlokalizować w trybie przeszukania te dokumenty, których prezes Orlenu Obajtek nie pozwolił odszukać i przeanalizować prezesowi Najwyższej Izby Kontroli Banasiowi? To mnie ciekawi, bo fakt, że ten moloch, monstrum państwowo-biznesowe, któremu prezesuje pan Obajtek, jest quasi-monopolistą na polskim rynku, właśnie chyba należy do sfery faktów niespornych. I pytanie: Czy za pomocą tej ustawy, czy z tą cegłą będziecie polować dalej na muchy w Polsce…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#GrzegorzBraun">…czy zabierzecie się za Google’a, YouTube’a, Facebooka i innych monopolistów?</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Prezesie! Rzeczywiście jest problem w tym, w jaki sposób w Polsce administracja traktuje spółki Skarbu Państwa i firmy, które nie mają udziału państwowego i w których nie zasiadają nominaci polityczni. Widzieliśmy to choćby już we wspomnianym Orlenie, ale także w przypadku decyzji dotyczących choćby rynku węgla — wtedy kiedy Polacy nagle odczuli drastyczny wzrost cen węgla — gdzie państwowe spółki są de facto monopolistą. Sam prosiłem pana prezesa o reakcję. Tej reakcji nie było. Urząd się uchylił.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#MirosławSuchoń">Pytanie jest takie: Czy zmiana w ustawie, która dotyczy umocowania prezesa, zmieni coś w tej sprawie? Wszyscy mamy poczucie, że spółki państwowe traktowane są inaczej niż spółki prywatne. Te horrendalne kary, które są zapisane w ustawie, mogą zabić działające przedsiębiorstwo, polskie przedsiębiorstwo, małą, średnią firmę. Mam pytanie: Czy urząd zacznie w końcu traktować firmy prywatne i spółki Skarbu Państwa tak samo?</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać o art. 10 ust. 5, który przewiduje możliwość ingerencji w strukturę przedsiębiorcy lub przedsiębiorców środkami innymi niż wymienione w pkt 1–4 służącymi realizacji celu, o którym mowa w ust. 4. To rozwiązanie może dać prezesowi UOKiK-u kompetencje do nałożenia środka ingerującego w strukturę przedsiębiorcy lub przedsiębiorców, który może nie został do końca zdefiniowany lub ja dokładnie, szczegółowo nie poznałam tej definicji, ale nie wskazano też w tym projekcie środków, które byłyby ingerujące w strukturę przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Z perspektywy UOKiK-u to rozwiązanie niewątpliwe należy uznać za atrakcyjne. Czy jednak jest ono zgodne z zasadą niezbędnych standardów gwarancyjnych, jakie powinny spełniać tego typu normy? Taka treść przepisu nie daje przedsiębiorstwu nawet rozeznania, nie mówiąc o pewności co do tego, jaki środek może zostać wobec niego zastosowany. Proszę wziąć pod uwagę wszelkie możliwości, środki ingerencji, które jednak powinny znaleźć się w tym projekcie, aby to dookreślić. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niezależność organu antymonopolowego jest kluczowym zabezpieczeniem gospodarczych wolności jednostek wobec uznaniowej władzy. W naszym kraju prezes UOKiK-u nie ma takiego statusu. Procedowany projekt ustawy ma szansę zmienić ten stan rzeczy. Szkoda tylko, że aby mogło dojść do tej zmiany, musieliśmy zostać pogonieni przez Unię Europejską, bo dyrektywa ECN+ powinna zostać wdrożona do lutego 2021 r., a zajmujemy się nią dopiero teraz. Zresztą w tej sprawie toczy się postępowanie przeciwko Polsce o naruszenie prawa unijnego.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#MałgorzataPępek">Proszę o wyjaśnienie, co jest powodem tak dużego opóźnienia we wprowadzaniu tych przepisów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie znane mi przepisy określają jednoznacznie, że szeroko rozumianym przedsiębiorcą posiadającym decydujący wpływ na innego przedsiębiorcę jest podmiot lub osoba posiadająca więcej niż 50% udziałów w majątku tego drugiego. Dlaczego zatem ten projekt określa, że domniemanie decydującego wpływu zachodzi jedynie w przypadku posiadania więcej niż 90% udziałów?</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#JanSzopiński">Chciałem zapytać: Czemu ma służyć taki zapis? Czy przykładowo prezes Orlenu, korzystając z prawa większościowego udziału, będzie mógł nakazać określone postępowanie podmiotom podległym, ale ani zarządzana przez niego spółka, ani on sam nie poniosą za to żadnej odpowiedzialności? Chciałem zapytać: Kogo ma chronić zapis tego typu? Czy właśnie Orlen? Uprzejmie poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Aziewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#TadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Moje pytanie również dotyczy przyczyn owego ślimaczenia się prac nad projektem ustawy. Chciałem zapytać: Kto był głównym hamulcowym? Czego dotyczyły rozmowy z ministrem sprawiedliwości? Jakie argumenty były używane? Z tego, co mi wiadomo, UOKiK dosyć wcześnie przygotował projekt ustawy, a spotykamy się i rozmawiamy na ten temat dopiero teraz. Jakie były tego przyczyny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Prezesie! Dyrektywa ECN+ jest potrzebna, ważna, ale ważniejsze jest to, żeby dzisiaj powiedział pan z tej trybuny: od września Orlen zawyżał ceny paliwa.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#KrystynaSkowrońska">W związku z tym, ile przysporzył sobie dodatkowego dochodu, chciałabym zapytać: Jaki jest wynik finansowy?</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#KrystynaSkowrońska">Dlaczego pan jako osoba, która w interesie konsumentów powinna czuwać nad rynkiem, tak późno podjął postępowanie z własnej inicjatywy? Dopiero wtedy, gdy sprawa stała się gorąca, publiczna, wszyscy to krytykowali, łaskawie wypowiedział się pan w telewizji. Nie takiego rzecznika ochrony konkurencji i konsumentów potrzebujemy. Prezes urzędu powinien być osobą niezależną. Dzisiaj tego nie widzimy. Obajtek ma nad panem przewagę, a powinno być odwrotnie. Pan występuje w imieniu 38 mln ludzi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#KrystynaSkowrońska">…a Obajtek robi to dla swojego biznesu i portfela. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo i instytucje państwowe powinny chronić konsumenta, ale mam wrażenie, że niektóre instytucje, a zwłaszcza spółki Skarbu Państwa, czego najlepszym przykładem jest Orlen, wykorzystują swoją pozycję monopolistyczną. Popatrzcie państwo na to, co działo się w ostatnich miesiącach. Orlen, który jest monopolistą, Orlen, który jest spółką Skarbu Państwa, pomimo tego, że właścicielem tego podmiotu są de facto wszyscy Polacy, łupi Polaków na marży, maksymalnie zarabia na Polakach.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#KrzysztofGrabczuk">Taka sytuacja nie powinna mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Prezesie! To również dotyczy wykorzystywania swojej funkcji, siły monopolistycznej przez duże koncerny międzynarodowe, ale również przez niektóre sieci sklepów, które wręcz dyktują producentom i rolnikom ceny. Sądzę, mam nadzieję, że pan będzie miał odwagę, zresztą ma pan przepisy prawa, które do tego upoważniają, żeby z tymi największymi walczyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tutaj ludzie narzekają na UOKiK,…</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#JanuszKorwinMikke">…ale wszyscy nie dotykają najważniejszego punktu. Otóż mamy walczyć z monopolami, a Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest monopolem. Należy się zastanowić, czy nie warto stworzyć trzech urzędów, które by ze sobą konkurowały, podzielić ten fundusz na trzy i ten z tych trzech urzędów, który złoży więcej ingerencji w sprawie konsumentów, dostanie więcej pieniędzy, a ten, który zrobi mniej, dostanie ich mniej, bo to ma być konkurencja. Wy jesteście monopolistą po prostu i zwyczajnie. Co więcej, nie ma monopolu, do którego by się nie wtrąciło państwo. Gdyby nie państwo, nie byłoby żadnego monopolu, tylko państwo może tworzyć monopol, np. wspominane tutaj przez wielu Facebooki i Twittery dostały od państwa, amerykańskiego konkretnie, specjalny przywilej, że mogą być słupami ogłoszeniowymi, a jednocześnie nie muszą ponosić odpowiedzialności za treści tam publikowane. To państwo stworzyło ten monopol, a nie powstał sam z siebie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie przepisów dających możliwość prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów również przeszukiwania nieruchomości, domów lub pojazdów, oczywiście przy zastosowaniu stosownej procedury, gdzie występuje również sąd i odwołanie. Chciałbym zapytać właśnie, czy prezes urzędu korzystał do tej pory z tych instrumentów i jakie są tego rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#TadeuszTomaszewski">Po drugie, czy dzisiaj wprowadzenie kadencyjności prezesa jest elementem wdrażania dyrektywy, bo w uzasadnieniu jest takie określenie, że dzisiejsza pozycja prezesa jest względnie niezależna czy coś takiego? W związku z powyższym chciałbym zapytać, dlaczego pan prezes czekał tak długo, żeby pełnić tę funkcję względnie niezależną. W takim układzie powstaje pytanie: Wobec jakiej instytucji i jakiej osoby był pan osobą zależną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasza Chróstnego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#TomaszChróstny">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#TomaszChróstny">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się odpowiedzieć na te pytania, które zostały zadane, dość syntetycznie, ale jednak wyczerpująco.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#TomaszChróstny">Jeżeli chodzi o procedowanie nad przepisami, o których dzisiaj dyskutujemy, to tak jak państwu wspomniałem i od tego zacząłem wystąpienie, to gros z tych przepisów, które już są tutaj również zawarte w dyrektywie, tych regulacji my mamy wdrożone w zakresie, który w dużej części pokrywa się z dyrektywą. Niemniej jednak mówimy o pewnym ujednoliceniu regulacji na poziomie europejskim, regulacji niezwykle złożonych. Przykładem takiej regulacji, która m.in. jest tutaj doprecyzowana, co do której pojawiały się pytania, jest m.in. instytucja przeszukań. Przypomnę państwu, że zawsze za zgodą sądu po wcześniejszym uzyskaniu i przedstawieniu materiału, który uzasadnia tego typu podjęcie działań i interwencji, jednocześnie tego typu działania podejmujemy przy wsparciu Policji, działając na podstawie prawa i w granicach prawa. Od ponad 2 dekad jest możliwość przeszukiwania siedzib przedsiębiorstw, a od ok. 15 lat mamy możliwość realizowania przeszukań również w miejscu zamieszkania. Służy to przede wszystkim temu, i musi to być uprawdopodobnione na etapie uzyskania zgody na dokonanie przeszukania, aby zabezpieczyć materiały, które są istotne z punktu widzenia praktyki. A jeżeli zatem okazałoby się, że przedsiębiorca czy menadżer posiada tego typu dowody np. na dyskach czy dokumenty zlokalizowane w miejscu zamieszkania, wówczas za zgodą sądu możemy realizować tego typu czynności po to, żeby zebrać odpowiedni materiał dowodowy. Przypomnę, również na etapie wniosku o przeszukanie musimy wyraźnie wskazać, jaka to jest lokalizacja, kogo dotyczy i dlaczego chcemy podjąć tego typu czynności. Nie jest to zatem instytucja nowa, ona funkcjonuje od lat i ma na celu przede wszystkim zebranie wysokiej jakości materiału dowodowego. Są to czynności niezwykle pracochłonne, po białym wywiadzie, również z poszanowaniem praw przedsiębiorców, w tym prawa do prywatności, prawa do obrony, również jeżeli chodzi o LPP, a zatem dokumentację i korespondencję pomiędzy przedsiębiorcą a jego zewnętrznym prawnikiem.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#TomaszChróstny">Działamy zatem na podstawie prawa i w granicach prawa. Niekiedy przypisuje nam się kompetencje, których nie mamy, m.in. jeżeli chodzi o możliwość podejmowania działań względem podmiotów niebędących przedsiębiorcami, ale też m.in., proszę państwa, jeżeli chodzi o ochronę konsumentów. Tutaj też pojawił się ten argument, jeżeli chodzi o ceny. Tam, gdzie mówimy o cenach nadmiernie wygórowanych, tam prawo antymonopolowe stwarza przestrzeń, aby w pewnych granicach podejmować interwencje i ta interwencja w przypadku, o którym tutaj była mowa, w przypadku Orlenu, została podjęta. Mamy postępowanie wyjaśniające. Badamy dwa wątki. To jest przede wszystkim kwestia mechanizmu marż. Te marże były wcześniej obserwowane. W pierwszej połowie roku one wynikały wprost z sytuacji geopolitycznej, globalnej, głównie też z tych implikacji wynikających z wojny w Ukrainie, z drugiej strony przyglądamy się tym działaniom pod koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#TomaszChróstny">I drugi aspekt, któremu przyglądamy się w toku postępowania, to jest mechanizm ustalania cen na rynku hurtowym pod kątem niedozwolonych porozumień.</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#TomaszChróstny">Natomiast chciałbym bardzo mocno podkreślić — dotyczy tego m.in. jedno z pytań, które się pojawiły — że to nie jest tak, że jakakolwiek instytucja prawna może wyjść i ex cathedra wypowiedzieć się bez analizy materiału dowodowego, bez szczegółowego przeanalizowania, czy mamy do czynienia z praktyką, czy tego typu działania mieszczą się poza swobodą prowadzenia działalności gospodarczej, czy naruszają przepisy prawa antymonopolowego. To zawsze musi być bardzo gruntowna, bardzo wnikliwa analiza w oparciu o określony stan prawny. Inaczej stanowiłoby to nieakceptowane przekroczenie uprawnień. Wielu z państwa również wówczas podnosiłoby głos w obronie tego typu przedsiębiorców. Dzisiaj jest to w tym przypadku Orlen, który jak każda ze stron postępowania ma zagwarantowane określone prawa, ale dotyczy to wszystkich przedsiębiorców, którzy są stroną postępowania przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-428.6" who="#TomaszChróstny">Jeżeli chodzi o kwestię spółek, o to, co z tego miejsca padało, żebyśmy byli silni względem silnych, to ostatnie lata są właśnie wzmacnianiem urzędu, tak abyśmy mogli względem tych największych podmiotów podejmować konkretne interwencje. Decyzja grudniowa względem Allegro — 206 mln zł za nadużycie pozycji dominującej, 723 mln zł za nadużycie i niedozwolone wykorzystanie przewagi kontraktowej przez Jeronimo Martins Polska, 115 mln, jeżeli chodzi o tego samego przedsiębiorcę, za wprowadzenie konsumentów w błąd, jeśli chodzi o różnicę między ceną a ceną na półce. Szereg decyzji, które były wydawane również względem spółek Skarbu Państwa, w tym m.in. względem banków. Jeśli chodzi o Bank Pekao SA i PKO BP, to tutaj nastąpiło naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i sankcje wynikające z tego tytułu to 60 mln zł. Podejmujemy działania względem przedsiębiorców bez względu na to, skąd pochodzą, kto jest właścicielem kapitału, kto sprawuje kontrolę nad tego typu przedsiębiorcami. Stąd postępowania, która mamy, a którymi są objęci Dell, Amazon, PayPal. Chodzi też o wiele innych międzynarodowych firm, które mają określoną pozycję na rynku, które działają w Polsce bardzo szeroko. Bez względu na to, skąd działają, jeżeli naruszają zbiorowe interesy konsumentów bądź nadużywają swojej pozycji dominującej, bądź zawierają niedozwolone porozumienia umowne, porozumienia rynkowe, jesteśmy w stanie i jesteśmy w pełni zdeterminowani do tego, żeby tego typu nieuczciwe praktyki z rynku eliminować.</u>
          <u xml:id="u-428.7" who="#TomaszChróstny">Jeżeli chodzi o czas… Przepraszam bardzo, jeszcze odniosę się do pytania pani poseł Kozłowskiej, jeżeli chodzi o środki strukturalne. One już są obecne w ustawie. Przede wszystkim jest jeden środek strukturalny, na mocy dyrektywy te środki strukturalne są rozszerzone. Chciałbym tylko bardzo wyraźnie wskazać, że z jednej strony dotychczas ani razu urząd nie skorzystał ze środka strukturalnego. To jest bardzo mocna ingerencja w działalność przedsiębiorcy. Z drugiej strony dyrektywa bardzo wyraźnie wskazuje, że z dwóch możliwych do zastosowania środków, jeżeli takie by istniały, powinniśmy zastosować czy jakikolwiek urząd antymonopolowy powinien zastosować ten środek, który jest najmniej dotkliwy dla danego przedsiębiorcy. Stąd jest ten mechanizm, który ma też zabezpieczać prawa przedsiębiorców. Pamiętamy przy tym o tym, że każde działanie po stronie organów, również proces decyzyjny, jest niezależne. O tym też jest wyraźnie mowa w ustawie, że jakakolwiek instytucja czy jakikolwiek podmiot nie może mieć wpływu na proces decyzji wydawanych m.in. przez organ ochrony konkurencji i konsumentów. Stąd ta niezależność jest również dzisiaj zapewniona.</u>
          <u xml:id="u-428.8" who="#TomaszChróstny">To, co się zmienia… Tutaj odpowiadam m.in. na pytanie pana posła Aziewicza. Nie zmienia się zakres powoływania. Kryteria są dokładnie te same. Nie weryfikowałem tego, ale śmiem twierdzić, że są to podobne kryteria, jeżeli nie te same, do tych, w oparciu o które był powoływany pan poseł Aziewicz, gdy przeszło dwie dekady temu zajmował stanowisko prezesa UOKiK-u. Natomiast to, co się zmienia, to to, że na wzór UKE i URE, gdzie jest rzeczywiście ten mechanizm zagwarantowania, są mechanizmy odwołania. Tutaj one się zmieniają po to, żeby zapewnić jeszcze tę dodatkową niezależność instytucji. Ktoś może powiedzieć — wspomniał o tym też tutaj pan poseł Korwin-Mikke — że jesteśmy monopolistami. Tak to jest ułożone na poziomie europejskim, że w każdym państwie członkowskim jest jeden urząd antymonopolowy, ale nie jesteśmy przedsiębiorcami, więc chciałbym pana też uspokoić. Stąd tutaj o monopolu nie może być mowy.</u>
          <u xml:id="u-428.9" who="#TomaszChróstny">Jeżeli chodzi o opóźnienia, bo tutaj również pojawiały się pytania z tym związane, to, proszę państwa, mówimy o przepisach niezwykle technicznych. Tak jak wspomniał m.in. pan poseł Aziewicz, mamy 47 stron samych przepisów, ale w toku konsultacji, w toku dyskusji, także jeżeli chodzi o głosy przedsiębiorców… Gros głosów z kolei, o czym wspomniał pan poseł Zandberg, to rzeczywiście gra o interesy, o zachowanie interesów największych korporacji, żeby wpłynąć i gdzie się da, poluzować te nasze kompetencje, żeby sprawnie eliminować nieuczciwe praktyki z rynku.</u>
          <u xml:id="u-428.10" who="#TomaszChróstny">Natomiast te konsultacje ze względu na to, iż mówimy o przepisach, które działają na gruncie trzech różnych stanów prawnych, bo mamy z jednej strony tryb cywilny, z drugiej strony tryb administracyjny i tryb karny, te dyskusje, które prowadziliśmy m.in. z ministrem sprawiedliwości, prokuratorem generalnym, bardzo mocno dotykały właśnie kwestii karnych ze względu na to, że tutaj również w procesie wnioskowania i w programie leniency są pewne zmiany i ten element również w przypadku pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej był takim elementem, który był najdłużej dyskutowany. To nie jest tylko stwierdzenie wynikające z moich obserwacji, bo również nie tak dawno z Komisją Europejską dyskutowaliśmy, że rzeczywiście ten obszar najczęściej spotyka się z taką wzmożoną dyskusją, jeżeli chodzi o zakres implementacji tej dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-428.11" who="#TomaszChróstny">Odpowiadając jeszcze na pytanie pana posła Szopińskiego, jeżeli chodzi o 90% kapitału i decydujący wpływ, to chcę powiedzieć, że wynika to wprost z orzecznictwa i w konsekwencji wprost z dyrektywy, a zatem jest to wpisane w dyrektywę po to, aby już nie bazować na orzecznictwie, tylko żeby rzeczywiście już było jasne kryterium, kiedy mówimy o decydującym wpływie. Nie zmienia się oczywiście w tym zakresie domniemanie pozycji dominującej. Ono dalej, co do zasady, jest przy 40% udziału w rynku. Jeżeli chodzi o te relacje kapitałowe, to tutaj mamy pewne doprecyzowanie właśnie po to, aby wyjść naprzeciw potrzebom rynku i potrzebom przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-428.12" who="#TomaszChróstny">Jest to zmiana, która rzeczywiście bardzo mocno porządkuje przepisy, ujednolica je tak, aby poszczególne urzędy antymonopolowe, urzędy ochrony konkurencji w państwach członkowskich Unii Europejskiej dysponowały minimalnymi regulacjami i narzędziami na bardzo podobnych poziomach, a tak naprawdę na jednym poziomie. Ta zmiana, przedyskutowana, przepracowana, jest dzisiaj przed państwem i aby móc dalej sprawnie nad nią procedować, prosiłbym o wyrażenie zgody na dalsze procedowanie, tak aby był ten jeden poziom konkurencji, który powinien być na jednolitym rynku europejskim, ale też aby był zapewniony jeden poziom narzędzi, tych minimalnych, posiadanych przez urzędy antymonopolowe, w trosce o konkurencyjność, o uczciwych przedsiębiorców i o konsumentów. Ze swojej strony mogę państwa zapewnić, że cały zespół UOKiK-u naprawdę nad tym czuwa i podejmuje bardzo wiele działań, aby tę uczciwą konkurencję na polskim rynku zapewnić. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 2990, do Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 6 marca 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku Prokuratora Okręgowego w Warszawie…</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przeszkadzacie mi państwo. Halo!</u>
          <u xml:id="u-429.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Przepraszamy, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-429.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłuchajcie. Naprawdę, to przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-429.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku Prokuratora Okręgowego w Warszawie z dnia 26 marca 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Sławomira Nitrasa (druk nr 2980).</u>
          <u xml:id="u-429.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przeszkadzacie mi. Jeżeli będę to prowadził pół godziny, to o godz. 19 będzie to prowadził kto inny, więc proszę o rozsądek w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-429.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-429.14" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: W sprawie Ostrołęki pan będzie po drugiej stronie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku prokuratora okręgowego w Warszawie przedstawiam sprawozdanie, w którym komisja zwraca się o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej pana posła Sławomira Nitrasa.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#KrzysztofTchórzewski">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 7c ust. 1b ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, skierowała w dniu 12 kwietnia 2021 r. powyższy wniosek do Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w celu rozpatrzenia. Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych po rozpatrzeniu tego wniosku na dwóch posiedzeniach, w dniach 10 i 24 stycznia 2023 r., na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie wniosku prokuratora okręgowego w Warszawie…</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#KrzysztofTchórzewski">…z dnia 26 marca 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Sławomira Nitrasa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pamiętaj, chłopie, o Ostrołęce.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Bardzo niegrzecznie i nieuczciwie.)</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Nitrasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#SławomirNitras">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Staram się wszystko, co dzieje się na tej sali, traktować naprawdę z należytą powagą i za każdym razem — a jest to enty raz, ja już nie jestem w stanie tego zliczyć — kiedy państwo próbujecie odebrać mi immunitet, zresztą czasami nawet wasza większość parlamentarna się na to nie zgadza, przychodzę tu i grzecznie, spokojnie staram się wam tłumaczyć, że w waszym imieniu politycy, politycy: pan Ziobro, pan Dubowski, próbują walczyć ze swoimi przeciwnikami politycznymi, ale wy nie chcecie słuchać. I zastanawiam się przy tym kolejnym wniosku, który jest wyjątkowo absurdalny, który po prostu zaprzecza faktom, o czym za chwilę powiem… Cieszę się, że pan Dolata, który pokazał w komisji wyjątkową klasę, taką IIIb, tutaj siedzi.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Dbaj o swoją klasę.)</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#SławomirNitras">Zachowuje się pan bardzo podobnie jak w komisji. Jest pan pyskaczem i nie ma pan nic mądrego do powiedzenia. Ale teraz jest mój czas i musi pan mnie posłuchać.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#SławomirNitras">Szanowni Państwo! Ten wniosek to jest po prostu żart. To jest kolejna próba wikłania mnie tylko po to, żebyście mogli chodzić i mówić, że jestem oskarżony, że mam zarzuty. Po raz kolejny. Ja naprawdę nie robię w tym Sejmie… Znaczy robię wiele rzeczy, ale po prostu cały czas muszę się tłumaczyć z tych absurdalnych zarzutów, które państwo mi stawiacie. Poziom dyskusji z wami w komisji jest tak żenujący, że słuchając pana Dolaty, pana Zielińskiego, tego od Policji, tak naprawdę miałem przez chwilę takie poczucie, że to dobrze, że oni zajmują się moją sprawą.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#SławomirNitras">Bo gdyby dać im prawo do zajmowania się poważnymi sprawami, gdyby mieli sądzić w poważnych sprawach, gdyby mieli decydować o wolności człowieka, to strach się bać. To sądy ludowe, takie jakie znamy z czasów bolszewickich. Sądy ludowe, czyli ludzie kompletnie bez wyobraźni, bez wiedzy, bez umiejętności, dający popis chamstwa i braku kultury, braku wiedzy. Ich nie interesuje, czy ktoś jest winny, tylko z jakiego jest obozu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#SławomirNitras">Panie Pośle Dolata! Naprawdę, jeśli chodzi o to, co pan wyprawiał na posiedzeniu komisji, to powiem, że przebił pana tylko pan poseł Zieliński, który tak stał i mówił: jaką ja mam satysfakcję, że mogę za tą sprawą głosować. I pomyślałem sobie, że może wreszcie koniec z tłumaczeniem wam, jak było, tylko po prostu trzeba wam palcem pokazać, czym się powinniście zająć. Wyobraźcie sobie, jak się czuje człowiek, który jest absolutnie niewinny, który nie zrobił nic złego i udowodni to w sądzie, bo o tym zapomniałem powiedzieć. Wyście mi już immunitet uchylali, a sądy te sprawy oddalały bez rozpatrzenia, mówiąc, że to jest jakiś żart. Sędziowie w ogóle nie prowadzili sprawy, tylko popatrzyli i powiedzieli: to się nie nadaje do spraw karnych.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#SławomirNitras">Wy uchylacie immunitety tylko po to, żeby pognębić człowieka. Ale kto to w waszym imieniu robi? Na posiedzenie komisji po raz kolejny przychodzi pan Dubowski, prokurator okręgowy za czasów Ziobry. Za każdym razem mówię mu to w twarz, że ja bym mu takie Z tutaj napisał, Z od Ziobry, bo jest po prostu człowiekiem, który jest w stanie każdego zniszczyć tylko i wyłącznie na polecenie. Przecież to jest członek grupy Kasta. A do czego została ona powołana w Ministerstwie Sprawiedliwości? Do tego, żeby kłamać, żeby oszukiwać. Przeczytam wam, co tu, w Sejmie, mówili sędziowie, którzy znają tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-432.7" who="#SławomirNitras">Z czego się pan cieszy, panie Dolata? Skończą się czasy sądów ludowych, kiedyś naprawdę będzie sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-432.8" who="#SławomirNitras">Ci sędziowie mówili tak: w grupie Kasta powstał plan oczernienia prezesa Iustitii, sędziego Krystiana Markiewicza. W grupie Kasta tworzono maile zawierające paszkwile na prezesa Iustitii i byłych członków KRS-u. To robił pan Dubowski. On, prokurator okręgowy, był członkiem tej grupy. To mówił w Sejmie sędzia Cichocki, pod swoim nazwiskiem. Podobne paszkwile, nieprawdziwe informacje, wykorzystując dostęp do teczek personalnych, tworzono na sędziego Żurka. I ci ludzie mają śmiałość przychodzić do Sejmu i na posła na Sejm, na którego głosowało 80 tys. ludzi, tworzyć nieprawdziwe dokumenty, pisać nieprawdziwe rzeczy. Przecież w tym wniosku są napisane nieprawdziwe rzeczy. Do czego wy doprowadzacie? Do tego, że byle chłystek, który sam powinien stanąć przed sądem, może tu przyjść i każdego posła, który wam się nie podoba, postawić przed sądem.</u>
          <u xml:id="u-432.9" who="#SławomirNitras">Na szczęście są wolne sądy. Wierzę w uczciwe sądy, bo w sądach są ludzie, którzy wam się nie poddają. Ale jak to o was świadczy? Przeczytam wam coś, panu Dubowskiemu, którego tutaj nawet nie ma w tej chwili, bo nie miał odwagi tu przyjść, zresztą mu się nie dziwię: Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okoliczności poczucia zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. To jest o was wszystkich. Chodzi o to, co się robi wobec mnie, wobec innych posłów: chodzenie po domach, nękanie współpracowników, przeglądanie telefonów, używanie Pegasusa. To jest o was. To jest o tobie, panie Dolata, to jest o tobie panie Dubowski, to jest o tobie, panie Ziobro. To jest uporczywe nękanie ludzi, którzy są niewinni.</u>
          <u xml:id="u-432.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.11" who="#SławomirNitras">Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. To jest o was. Kto znieważa inną osobę w jej obecności lub choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga tej osoby dotarła do opinii publicznej, podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności. To jest o was, bo wy kłamiecie w tych wnioskach. Jedni kłamią, a drudzy karnie podnoszą ręce, po to żeby karać niewinnych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-432.12" who="#SławomirNitras">Panie Tchórzewski! Jaki pan musi mieć tupet, pan, który odpowiada za cały proces w przypadku Ostrołęki, straty Skarbu Państwa idące w miliardy, żeby mieć czelność tu wychodzić i mówić, że mi pan odbierze immunitet. Za co? Przez 4, 5 lat trzymacie moje telefony, moich współpracowników, macie dostęp do wszystkiego. I jaki zarzut jesteście w stanie mi postawić? Taki, że wam się moje słowo nie podoba? Taki, że wam się moje zachowanie w Sejmie nie podoba? A kiedy pan będzie miał zarzuty, panie Tchórzewski?</u>
          <u xml:id="u-432.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.14" who="#SławomirNitras">Kiedy się zamienimy rolami i nie pan będzie mi formułował zarzuty, tylko ja będę pytał pana o Ostrołękę? Przecież wszyscy widzieliśmy, jak pana kolega z tej ławy miał mieć zarzuty, bo wyszedł z PiS-u, a gdy wrócił do PiS-u, to się okazało, że wyszedł prezes i powiedział, że on jest uczciwy.</u>
          <u xml:id="u-432.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Z pana okręgu, tak? Czartoryski?)</u>
          <u xml:id="u-432.16" who="#SławomirNitras">Dlaczego? Bo głosuje jak Tchórzewski, jak Dolata, jak Ziobro i jak Kaczyński. A ja nie będę głosował, tak jak wy byście tego chcieli.</u>
          <u xml:id="u-432.17" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Według Komisji Europejskiej…)</u>
          <u xml:id="u-432.18" who="#SławomirNitras">Niech mi pan teraz nie przerywa.</u>
          <u xml:id="u-432.19" who="#SławomirNitras">I nic mi nie zrobicie. Będę głosował przeciwko wam, bo nie macie racji i nic mi nie zrobicie.</u>
          <u xml:id="u-432.20" who="#SławomirNitras">A pan, panie Tchórzewski, będzie przed niezależnym prokuratorem odpowiadał za Ostrołękę, a nie formułował zarzuty wobec niewinnych posłów.</u>
          <u xml:id="u-432.21" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Co pan o tym wie?)</u>
          <u xml:id="u-432.22" who="#SławomirNitras">Pani marszałek Witek powinna tu siedzieć. Pamiętacie maile pani marszałek Witek do pana Dworczyka? Funkcjonariusz publiczny, który przekraczając swoje uprawnienia lub niedopełniając obowiązków działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Gdzie jest pani Witek? Pani Witek, pani marszałek, pani grożą 3 lata więzienia za to, że w pandemii, kiedy wszyscy się martwiliśmy, czy przeżyjemy, pani załatwiała swoim kumpelom z polskich szwalni kontrakty rządowe. Zresztą te maseczki, chodzi o dobre maseczki, chyba nigdy nie powstały. To pani powinna być tutaj sądzona, a nie ja, bo ja nic złego nie zrobiłem. Postawcie mi zarzut, że ukradłem, że w oświadczeniu majątkowym jak Morawiecki coś źle napisałem. Nie możecie. Możecie tylko nękać, nękać, nękać. Tylko nikt się was nie boi, jak to wam tutaj pokazuję.</u>
          <u xml:id="u-432.23" who="#SławomirNitras">Panie Dolata! Jak już pan się tak uśmiecha, to chciałbym pana zapytać, z czym się panu kojarzy PCK.</u>
          <u xml:id="u-432.24" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-432.25" who="#SławomirNitras">Bo mi zawsze PCK kojarzyło się z organizacją…</u>
          <u xml:id="u-432.26" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Panie marszałku, ta forma debaty nie jest w porządku.)</u>
          <u xml:id="u-432.27" who="#SławomirNitras">…która pracuje na rzecz ludzi biednych, wykluczonych, która karmi ludzi.</u>
          <u xml:id="u-432.28" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-432.29" who="#SławomirNitras">Niech mi pan, panie Tchórzewski… Panie Tchórzewski, ja z moich pieniędzy… Jestem klientem Enei, monopolisty w moim okręgu.</u>
          <u xml:id="u-432.30" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Ja nie obraziłem pana, a pan mnie obraża.)</u>
          <u xml:id="u-432.31" who="#SławomirNitras">Ja z pieniędzy Enei musiałem jako klient płacić za pana elektrownię w Ostrołęce, za te kikuty, a pan nie ma cierpliwości.</u>
          <u xml:id="u-432.32" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Pan mnie obraża.)</u>
          <u xml:id="u-432.33" who="#SławomirNitras">Pan stracił miliardy w Ostrołęce, pan mi stawia niesłuszne zarzuty, a nie ma siły wytrzymać, nie ma siły spokojnie wytrzymać i posłuchać kilku słów prawdy.</u>
          <u xml:id="u-432.34" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Przedstawiłem sprawozdanie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-432.35" who="#SławomirNitras">To niech pan siedzi i słucha, bo to o waszej władzy mówię.</u>
          <u xml:id="u-432.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.37" who="#SławomirNitras">PCK, organizacja, która latami była wspierana przez nas wszystkich. Przecież ja dzisiaj, wyrzucając czy wkładając niepotrzebne ubrania do jakiegokolwiek kontenera, zastanawiam się, czy jutro w nich nie będą chodzić Brudziński albo Zalewska, a nie ktoś potrzebujący. To wyście do tego doprowadzili.</u>
          <u xml:id="u-432.38" who="#SławomirNitras">Wiecie co, ja wam coś przeczytam. 1,2 mln zł. Jak donoszą media, taka kwota miała być wyprowadzona od stycznia 2015 r. z dolnośląskiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża. W tym czasie kierowali nim członkowie PiS. Według mediów, z zeznań oskarżonych wynika, że pieniądze miały zasilić kampanię wyborczą PiS na Dolnym Śląsku, w tym kampanię minister edukacji Anny Zalewskiej. Gdzie są oskarżenia w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-432.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-432.40" who="#SławomirNitras">Panie Dubowski, kiedy działacze PiS, którzy ukradli ponad 1 mln zł z PCK, dostaną jakiekolwiek zarzuty?</u>
          <u xml:id="u-432.41" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Tam siedzą złodzieje.)</u>
          <u xml:id="u-432.42" who="#SławomirNitras">Kiedy? Pytam się. Jaką wy macie czelność tu przychodzić i normalnym ludziom za to, że po pasach przeszli, za to, że coś się wam w Sejmie nie podobało, za to, że wam prawdę w oczy mówią, stawiać zarzuty? Podsłuchiwać, stawiać zarzuty, inwigilować Policję, Policję wykorzystywać. Ponad 1 mln zł. Okraść ludzi, instytucję, która daje ludziom ciepłą zupę, kurtkę na zimę, pozwoli przespać się, gdy jest zimno i nie ma gdzie, która opiekuje się dziećmi, dziećmi z ulicy. Ta organizacja na co dzień dzieciom, które biegają niezaganiane, bez rodziców, bez opieki, daje, uczy je, pozwala im odrabiać lekcje, ubiera w ciepłe ubrania. A co wyście zrobili z tymi ubraniami? Ukradliście je i wydaje się wam, że będziecie bezkarni.</u>
          <u xml:id="u-432.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.44" who="#SławomirNitras">Fundusz… Pan Dubowski awansowany przez pana Ziobrę, Najwyższa Izba Kontroli. Ja pamiętam — wy teraz tak się śmiejecie z Najwyższej Izby Kontroli — jak kiedyś SLD-owska większość śmiała się, gdy prezydent Lech Kaczyński, wtedy prezes Najwyższej Izby Kontroli, przedstawiał tu raporty. I posłowie mówili: He, he, co to w ogóle jest, co pan tutaj wypisuje? Po latach okazało się, że to NIK, ci kontrolerzy NIK mieli rację, i Kaczyński miał wtedy rację, a ci posłowie, którzy się rechotali z raportów NIK, tak jak wy dzisiaj, racji nie mieli.</u>
          <u xml:id="u-432.45" who="#SławomirNitras">Co mówi NIK? I to nie jest raport z tego roku, to jest raport sprzed 2 lat: że 33 mln zł z Funduszu Sprawiedliwości zostało wydane na cele partyjne, że Ziobro, Jaki, Kaleta i wszyscy inni, nie pamiętam ich nazwisk, do celów partyjnych używali Funduszu Sprawiedliwości. Podobnie jak z PCK. Zobaczcie, jaką wy macie tendencję do okradania najsłabszych. Fundusz Sprawiedliwości, czyli fundusz, który służy ofiarom przestępstw, który jest po to, żeby im wyrównać straty, żeby im pomóc. I okazuje się, że to jest na kampanię wyborczą — na kampanię wyborczą Ziobry, na kampanię wyborczą Solidarnej Polski. To nie ja mówię, to mówi Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-432.46" who="#SławomirNitras">Zapytam z tej mównicy: Gdzie są zarzuty dla tych regularnych złodziei, którzy okradają Fundusz Sprawiedliwości?</u>
          <u xml:id="u-432.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.48" who="#SławomirNitras">Gdzie są zarzuty? Co wy myślicie, że będziecie nas nękać, że będziecie nam stawiać zarzuty z byle błahych powodów, a my nie będziemy tej mównicy wykorzystywać do tego, żeby wam mówić o waszych kradzieżach? Nie będziemy mówić?</u>
          <u xml:id="u-432.49" who="#komentarz">(Głos z sali: Będziemy.)</u>
          <u xml:id="u-432.50" who="#SławomirNitras">Pan, panie Dolata, stracił prawo jazdy. Przypomni pan za co?</u>
          <u xml:id="u-432.51" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.52" who="#SławomirNitras">Za co pan stracił prawo jazdy, panie Dolata?</u>
          <u xml:id="u-432.53" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Dawaj, dawaj.)</u>
          <u xml:id="u-432.54" who="#SławomirNitras">To są sprawy karne, to są sprawy poważne, a nie że wam się czyjeś wypowiedzi w Sejmie nie podobają.</u>
          <u xml:id="u-432.55" who="#SławomirNitras">Panie Dolata, pan już sobie świadectwo wystawił.</u>
          <u xml:id="u-432.56" who="#SławomirNitras">Ostatnia rzecz, o której chciałem powiedzieć. Wy macie poczucie tak totalnej bezkarności, że nawet wyroki sądowe nie robią na was wrażenia. Wszyscy ubolewają nad biednym panem Kaczyńskim, że musiał zapłacić czy miał zapłacić 700 tys. zł, ale nikt nie pamięta, że wcale nie musiałby tego robić, gdyby wykonał wyrok sądowy. Miał przeprosić. Wykonałby wyrok sądowy, nie byłoby 700 tys. zł, tylko byłaby normalna kwota.</u>
          <u xml:id="u-432.57" who="#SławomirNitras">Wy wykorzystujecie prokuraturę, próbujecie zniszczyć ludzi, którzy stają wam na drodze, a jak na końcu sąd nie przyznaje wam racji, to mówicie, że ten sąd was nie obowiązuje, że wy jesteście ponad prawem. Więc chciałbym wam z tego miejsca powiedzieć jako ten, który dzisiaj wydaje się wam, że jest waszym podsądnym: nie, nie jesteście w stanie nam nic zrobić.</u>
          <u xml:id="u-432.58" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ty jesteś naszym sojusznikiem.)</u>
          <u xml:id="u-432.59" who="#SławomirNitras">Wiecie dlaczego? To ja wam teraz powiem dlaczego. Dlatego że za nami stoi prawda, za nami stoi uczciwość, za nami stoją ludzie i za nami stoi ogromna determinacja. I cokolwiek byście chcieli nam zrobić — mówię to nie w swoim imieniu, tylko wszystkich moich koleżanek i kolegów, którym chcielibyście zrobić tego typu krzywdę albo którym tego typu krzywdę robicie — po pierwsze, was się nie boimy, po drugie, damy sobie z wami radę…</u>
          <u xml:id="u-432.60" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Oj, chyba trochę się boisz.)</u>
          <u xml:id="u-432.61" who="#SławomirNitras">…a po trzecie, obiecuję to bardzo solennie wszystkim Polakom, że przywrócimy w Polsce prawdziwą, uczciwą, niezależną prokuraturę, która będzie sądzić złodziejów, a nie ścigać przeciwników politycznych. Złodziei, tak.</u>
          <u xml:id="u-432.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.63" who="#SławomirNitras">Dziękuję bardzo. Bez tłumaczenia się.</u>
          <u xml:id="u-432.64" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.65" who="#SławomirNitras">Teraz jest czas na tłumaczenie się przez was.</u>
          <u xml:id="u-432.66" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Wyraźne nieprawdy zostały powiedziane i mi się należy sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Czasami, pani posłanko, lepiej się nie odzywać.)</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku Komendanta Głównego Policji z dnia 10 listopada 2020 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie poseł Magdaleny Filiks (druk nr 2981).</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#ZbigniewDolata">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku komendanta głównego Policji z dnia 10 listopada 2020 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie pani poseł Magdaleny Filiks.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#ZbigniewDolata">Marszałek Sejmu na podstawie art. 7c ust. 1b w związku z art. 10b ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora skierowała w dniu 17 grudnia 2020 r. powyższy wniosek do naszej komisji w celu rozpatrzenia. Komisja regulaminowa po rozpatrzeniu tego wniosku na posiedzeniach w dniach 14 listopada 2022 r. oraz 24 stycznia 2023 r. na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora przedkłada propozycję przyjęcia wniosku komendanta głównego Policji…</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Tego od granatnika?)</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#ZbigniewDolata">…z dnia 10 listopada 2020 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie pani poseł Magdaleny Filiks w zakresie zarzutów wymienionych w punktach 1, 2 i 3. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przypominam, że Sejm zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Magdalenę Filiks.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#MagdalenaFiliks">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba najpierw muszę przyznać, że jestem naprawdę w ciężkim szoku po tym wszystkim, co się wydarzyło, że tutaj jestem. W ciężkim szoku. I może zacznę od tego, że gdybyśmy żyli naprawdę w demokratycznym, pełni demokratycznym, normalnym kraju, w którym prawo by znaczyło prawo, a sprawiedliwość by znaczyła sprawiedliwość, to nie ja bym tutaj dzisiaj stała, tylko Wysoka Izba zajmowałaby się, i to w trybie pilnym, tym, żeby wyjaśnić aferę korupcyjną w resorcie ministra Czarnka.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#MagdalenaFiliks">To jest jakiś chichot losu, bo minister Czarnek staje dzisiaj na tej mównicy i śmieje się Polkom i Polakom w twarz.</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#MagdalenaFiliks">Powiem wam, dlaczego tutaj jestem i muszę bronić swojego immunitetu. Mam zarzut o współudział w akcji wieszania prześcieradła z napisem: Minister Czarnek równa się mrok polskiej edukacji.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#MagdalenaFiliks">I naprawdę, naprawdę ten dzień jest dla mnie wyjątkowo szokujący.</u>
          <u xml:id="u-436.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: To rzeczywiście wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-436.8" who="#MagdalenaFiliks">Myślę, że ci aktywiści, którzy przygotowali to prześcieradło i je wysprejowali, dzisiaj tak naprawdę wysprejowaliby tam zupełnie inne hasło i nie byliby tak łaskawi dla ministra Czarnka. Bo dzisiaj mijają prawie 2 lata i to hasło, że to jest mrok średniowiecza czy mrok w polskiej edukacji — bo tak ono brzmiało — wydaje się już bardzo nie na miejscu, po prostu przeminęło z wiatrem. Minister Czarnek doszedł już dużo dalej. Mam takie poczucie i nawet nie chciałam tutaj przyjść, ale uważam, że to jest jakaś polityczna hucpa. Gdyby nie było takie tragiczne to, co robi Policja i co robi władza, to byłoby śmieszne — bo można się śmiać z tego baneru, można się śmiać z tego współudziału w akcji zaczepiania prześcieradła przez aktywistów. Problem polega na tym, że tak naprawdę władza używa dzisiaj Policji jako narzędzia, politycznego narzędzia do wywierania… właściwie do opresji, do ścigania opozycji, do gnębienia opozycji, jak powiedział poseł przede mną, i nie tylko opozycji, ale też całego społeczeństwa obywatelskiego. W tym momencie to po prostu przestaje być śmieszne.</u>
          <u xml:id="u-436.9" who="#MagdalenaFiliks">Drugi powód, dla którego tutaj jestem, równie kuriozalny, ale bardzo groźny, jest taki, że komendant Policji w Szczecinie — który miał pełną świadomość tego, że podlegli mu funkcjonariusze złamali prawo, przekroczyli uprawnienia i mogliby zostać pociągnięci do odpowiedzialności — postanowił przeciwdziałać temu i oskarżyć mnie za te wydarzenia, szokujące wydarzenia, które w Szczecinie miały miejsce. Właściwie dlatego ja dzisiaj tutaj jestem, żeby kryć to, co robili w Szczecinie policjanci, a o czym wiele osób w Polsce nie wiedziało.</u>
          <u xml:id="u-436.10" who="#MagdalenaFiliks">Powiem wam, że te zarzuty, w skrócie, to jest właśnie umieszczenie wraz z innymi osobami w miejscu publicznym plakatu o treści: Czarnek — mrok w polskiej edukacji, a drugi to umyślne niestosowanie się do poleceń, tj. utrudnianie przeprowadzenia legitymowania, samowolne oddalenie się z miejsca interwencji oraz użycie nieprzyzwoitych słów. Odniosę się do tych zarzutów, ponieważ uważam, że warto.</u>
          <u xml:id="u-436.11" who="#MagdalenaFiliks">To jest prawda, ja się tego nie wstydzę i jestem dumna z tego, że szczecińskich aktywistów podwiozłam swoim samochodem na miejsce, gdzie w Szczecinie na bardzo znanym wiadukcie różne grupy społeczne, aktywiści, również kibice umieszczają różne bannery z różnymi napisami. One czasem wiszą tydzień i nikomu nie przeszkadzają. Naprawdę zawiozłam tam aktywistów z tym wysprejowanym prześcieradłem. Kiedy oni już powiesili je na tym wiadukcie i wracaliśmy do mojego samochodu — bo miałam ich oboje odwieźć do domu, było wpół do pierwszej w nocy — w tym momencie przybiegło w naszą stronę dwóch policjantów, policjant i policjantka, i bez żadnej rozmowy wyjęli broń.</u>
          <u xml:id="u-436.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-436.13" who="#MagdalenaFiliks">Policjant wyjął broń na amunicję ostrą, a pani policjantka wyjęła, jak się później dowiedziałam od komendanta, sztucer i oboje mierzyli do nas z tej broni. Podnieśliśmy ręce do góry i staliśmy tam, nie ruszając się. Nikt nas nie zapytał, kim jesteśmy, co tutaj robimy, po prostu mierzyli do nas z broni. Przyznaję, że byłam wtedy w ciężkim szoku, naprawdę dużo większym niż dzisiaj, że tutaj stoję. Kiedy opuścili broń, również nie powiedzieli do nas niczego. W międzyczasie nadjechało radiowozami dużo więcej policjantów, kilkunastu, potem kilkudziesięciu. Poprosili nas o wylegitymowanie się, co jest nagrane na policyjnych kamerach. W ciągu jednej sekundy, bez żadnej dyskusji, cała trójka — wyjęliśmy swoje dokumenty, nie było między nami nawet wymiany zdań, a przypominam, że mam zarzut utrudniania przeprowadzenia legitymowania. Policjanci zabrali moją legitymację i zabrali dokumenty dwóch osób, które ze mną były.</u>
          <u xml:id="u-436.14" who="#MagdalenaFiliks">Tu już się zaczyna cała reszta tej przygody, ponieważ przez jakieś kilkadziesiąt minut policjanci, a było ich wielu, nie chcieli mi oddać tej legitymacji. Nie pozwolili oddalić mi się z tego miejsca, nie udzielali mi odpowiedzi, czy jestem zatrzymana, a kiedy szłam w stronę swojego auta — mam to wszystko nagrane na mojej komórce i to nagranie jest zabezpieczone — wchodzili we mnie ciałami w czterech, w pięciu i zatrzymywali mnie siłą, szarpali mnie i mówili, że nie mam prawa nigdzie pójść. Oni się bawili, że nie oddadzą mi tej legitymacji. Podawali ją sobie między sobą. Nie powiedzieli mi w ogóle, o co jestem oskarżona. I tak wyglądała ta sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-436.15" who="#MagdalenaFiliks">I trzeci mój zarzut, o użycie brzydkiego słowa. Powiem wam, z czego wynika. Gdyż wyjęłam komórkę, żeby rejestrować to zdarzenie i chciałam nagrać policjanta, który mierzył do mnie z ostrej broni, żeby udokumentować, że on tę ostrą broń ma przy sobie, bo on się w ogóle wyparł. Powiedział: ja do pani nie mierzyłem. Kiedy to nagrywałam, podszedł do mnie inny policjant i uderzył mnie w plecy po to, żeby mi wytrącić komórkę, która wypadła, jak on mnie uderzył, co też jest nagrane. I tak, to jest prawda. Użyłam wtedy brzydkiego słowa, pytając, co się tutaj, w skrócie, do cholery, dzieje. I to było w ogóle jedyne brzydkie słowo, którego tam użyłam w stosunku do policjantów, którzy, myślę, przekroczyli wszelkie… Nie wiem, prędkość światła po prostu przekroczyli. I to jest tak naprawdę tyle, co zrobiłam.</u>
          <u xml:id="u-436.16" who="#MagdalenaFiliks">Tak, byłam obecna przy wieszaniu tego baneru. I chciałam państwu powiedzieć, że komendant Policji w Szczecinie próbował ukryć te wydarzenia, ponieważ poszłam do niego, żeby mu o tym opowiedzieć, i złożyłam pismo, informując go o przekroczeniu uprawnień przez Policję. Ale pan komendant zaprzeczył i powiedział, że nikt do mnie nie mierzył z broni ostrej. Więc mu wysłałam mój nagrany filmik z tą bronią i z tym policjantem i wtedy wystosował do mnie pismo, w którym przyznaje się po kolei do wszystkiego, ale w piśmie stwierdza, że Policja mierzyła do mnie z broni ostrej, ponieważ uważali, że gdzieś kawałek dalej był napad i pomylili mnie z osobami,…</u>
          <u xml:id="u-436.17" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-436.18" who="#MagdalenaFiliks">…które być może brały udział w tym napadzie, gdzie cały czas w trakcie interwencji policjanci mówili, że stoją tutaj, bo widzieli, jak ktoś wiesza baner. Ale jak się okazało, że jestem posłanką i że była użyta broń, to się okazało, że być może pomylili nas z gangsterami.</u>
          <u xml:id="u-436.19" who="#MagdalenaFiliks">Komendant komendy w Szczecinie przyznaje również, że zostałam popchnięta, że telefon został mi wytrącony dlatego, że policjant, który stał za mną, uznał, że stoję w zbyt bliskiej odległości od policjanta, który do mnie mierzył i którego kręcę, i że to jest za bliska odległość, więc wytrącił mi telefon, uderzając mnie.</u>
          <u xml:id="u-436.20" who="#MagdalenaFiliks">Szanowni Państwo! Jako posłanka doznałam właśnie takiej sytuacji. Ktoś mi zabrał legitymację, ktoś mnie zatrzymywał, ktoś mnie uderzył, ktoś mnie popychał i ktoś mierzył dzisiaj z broni i ja tutaj dzisiaj stoję za współudział w wieszaniu prześcieradła…</u>
          <u xml:id="u-436.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.22" who="#MagdalenaFiliks">…i za użycie tego brzydkiego słowa.</u>
          <u xml:id="u-436.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Gówniarze.)</u>
          <u xml:id="u-436.24" who="#MagdalenaFiliks">Mam na piśmie to wszystko i przedstawiłam to na posiedzeniu komisji, do czego przyznał się komendant komendy w Szczecinie.</u>
          <u xml:id="u-436.25" who="#MagdalenaFiliks">Szanowni Państwo! To jest tak, że sprawa mojego immunitetu zupełnie nieistotna tak naprawdę, jeżeli PiS…</u>
          <u xml:id="u-436.26" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-436.27" who="#MagdalenaFiliks">Ja bym prosiła, żeby pan się teraz nie odzywał.</u>
          <u xml:id="u-436.28" who="#MagdalenaFiliks">Jeżeli PiS postanowi mi ten immunitet odebrać, właściwie do końca życia będę z tego megadumna, dlatego że ja ten baner powiesiłam i jeszcze nieraz powieszę. To nie jest PZPR, jest 2023 r., komuna się skończyła i zamykanie czy stawianie zarzutów posłom opozycji za rozdawanie politycznych ulotek czy wieszanie politycznych banerów to jest absolutna kompromitacja tego rządu. To jest po prostu PZPR bis, to jest masakra, to jest po prostu jakieś polityczne szambo.</u>
          <u xml:id="u-436.29" who="#MagdalenaFiliks">Ale nie jest to śmieszne, tak jak powiedziałam, bo ta sprawa właściwie jest obrazem strasznie smutnej, przykrej i przygnębiającej rzeczywistości stanu polskiego państwa i naprawdę służb w polskim państwie. I wy od przejęcia władzy, od 2015 r. zaczęliście tak naprawdę od tego. I to był postępujący proces upadku, degradacji służb, do której doprowadziliście, dlatego że na potęgę, w tysiącach odwoływaliście doświadczonych policjantów ze stanowisk, komendantów policji. Nie będę przytaczała tych danych, bo one są zatrważające. I zastępowaliście tych ludźmi takimi policjantami, którzy gotowi będą przez następne lata służyć władzy. Pozbawiliście stanowisk i pracy ludzi, którzy służyli obywatelom, bo Policja przez wiele lat, nieważne, kto rządził w Polsce, służyła obywatelom i obywatele to wiedzieli, że mogą bezpiecznie na Policję pójść, że nie muszą się Policji bać, a jak trzeba będzie…</u>
          <u xml:id="u-436.30" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Zwłaszcza na Śląsku.)</u>
          <u xml:id="u-436.31" who="#MagdalenaFiliks">Dalej proszę, żeby pan mi nie przerywał. A jak trzeba będzie, to pójdą na prokuraturę. A dzisiaj prokurator i komendant główny, który prawie wysadził komendę i pół Warszawy granatnikiem, razem z prokuratorem tak naprawdę pod pachę spowodowali, że ludzie, których prześladujecie — wcale nie chodzi o mnie, tylko o społeczeństwo obywatelskie — nie mają dokąd pójść. Dlatego że to razem jest jakaś ekipa, która działa dokładnie tak, jak zorganizowana grupa przestępcza, która nie podejmuje żadnych działań, kiedy ludziom dzieje się krzywda, a sądy, wyroki… Są tysiące wyroków dotyczących tego, że to polska Policja, odkąd nią zarządzacie, na wasze polityczne rozkazy wychodzi na ulice, przekracza swoje uprawnienia i łamie prawo. Dotyczą tego po prostu nie dziesiątki, nie setki, tylko już tysiące wyroków przez ostatnie lata.</u>
          <u xml:id="u-436.32" who="#MagdalenaFiliks">Wy po prostu wymusiliście na policjantach służalczość wobec władzy, bo jednych zwolniliście, a drugim daliście do zrozumienia, że jak nie będą robić tego, co chcecie, to ich również zdegradujecie albo zwolnicie, albo nie wiem, może postawicie zarzuty, bo skoro ja mam zarzuty, to czemu jakiś policjant nie mógłby mieć zarzutów. Właściwie każdy w tym kraju mógłby mieć zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-436.33" who="#MagdalenaFiliks">Tak naprawdę to po prostu wy zhańbiliście polski mundur. Nie tylko ośmieszyliście, bo co można powiedzieć o Policji, która na jakimś podnośniku wjeżdża i szuka aktywistów przez okno, żeby nie przeszkadzali w obchodach rocznicy, których strzeże 200 radiowozów. I normalni policjanci tam nie chodzą, bo mówią, że się tego wstydzą i mówią: pani poseł, to jest żenada. Nam jest po prostu wstyd. My nie możemy tego powiedzieć, ale my mamy rodziny, my mamy kredyty, my nie możemy tego powiedzieć. Więc macie po prostu służbę. Zdegradowaliście i zhańbiliście polski mundur.</u>
          <u xml:id="u-436.34" who="#MagdalenaFiliks">Ale wy też ośmieszacie polski mundur. To jest normalne, żeby w normalnym kraju wzywać techników kryminalistyki tylko dlatego, że dzieci malowały kredą na chodniku jakieś hasła polityczne? Pan naprawdę uważa, że to jest normalne, żeby technicy kryminalistyki do tych dzieci przyjeżdżali i zmywali to, co dzieci namalowały kredą na chodniku? To jest dzisiaj obraz polskiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-436.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.36" who="#MagdalenaFiliks">Wiem, jak działa Policja od wielu lat, bo zanim zostałam posłanką, to też byłam aktywistką. I nigdy nie zapomnę tego, dzisiaj panu mogę powiedzieć, bo szukaliście 3 lata inicjatorki akcji z wieszaniem koszulek z napisem: konstytucja. To ja wymyśliłam tę akcję i to ja zorganizowałam tych ludzi, którzy te koszulki powiesili. Ale wie pan, co z tej akcji wyszło? Że państwo wysłaliście policję do człowieka, który powiesił koszulkę na pomniku, o godz. 6 rano wpadła do niego do domu Policja, gdzie była żona, dziecko i chora matka i zatrzymaliście aktywistę na 48 godz. za powieszenie koszulki, a z pomników ściągaliście DNA. To jest normalne państwo? To jest normalna Policja?</u>
          <u xml:id="u-436.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.38" who="#MagdalenaFiliks">Właściwie po to była wam potrzebna Policja, ta jej służalczość, ten strach i zdegradowanie wszystkich normalnych policjantów. Postawiliście sobie na czele Policji faceta, który strzela z granatnika na komendzie, żebyście mogli się czuć bezkarnie. Na to, że wy prześladujecie ludzi, że prześladujecie opozycję, ja, stojąc tutaj, jestem dowodem. To pokazuje, do czego służy wam dzisiaj Policja i jak bardzo czuje się bezkarna. Tak naprawdę ta Policja razem z tą prokuraturą są też po to, żeby wam zapewnić pełną bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-436.39" who="#MagdalenaFiliks">Nie będę prosiła, Wysoka Izbo, o to, żeby mi nie ściągać immunitetu, dlatego że ja uważam, że to głosowanie jest farsą, ta sprawa jest farsą. To jest po prostu polityczna hucpa. To jest naprawdę po prostu polityczna zemsta na aktywistach. Natomiast ujmę się jeszcze… Właściwie może nawet gdyby nie to, co wiem od aktywistów, to nie wiem, czy bym tutaj dzisiaj wyszła. Tak naprawdę mówię tutaj dzisiaj w ich imieniu, bo ja jestem posłanką, mnie stać na to, żeby wziąć adwokata i pójść do sądu. Jedyne, czego nie udało wam się zrobić… Po to właśnie był zamach na sądownictwo, żebyście mieli Policję, prokuraturę, żebyście na koniec mogli skazywać, kogo będziecie chcieli. Kogo wskaże Kaczyński na ul. Nowogrodzkiej, ten będzie siedział. Ale zostały jeszcze wolne sądy, o które ci wszyscy aktywiści przez te wszystkie lata walczyli.</u>
          <u xml:id="u-436.40" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Sienkiewicz: Już sobie z nimi nie poradzicie.)</u>
          <u xml:id="u-436.41" who="#MagdalenaFiliks">Wy sobie z nimi nie poradzicie. Jak zdejmiecie mi immunitet, to z godnością i dumą stanę przed sądem. Problem polega na tym, że w Polsce prześladowanych jest tysiące ludzi. Mój kolega miał, słuchajcie, 100 procesów. 97 z nich wygrał, a trzech nie, dlatego że był źle powiadomiony i nie przyszedł do sądu. 97 procesów wygrał. Za każdym razem dostał odszkodowanie za niezgodne z prawem zatrzymanie. To wszystko po prostu się w Polsce dzieje. Problem polega na tym, że wy zastraszacie ludzi. Kobiety z małych miejscowości, które protestowały na tych protestach w obronie praw kobiet, to były kobiety, które były przerażone, bo Policja przychodziła do ich domów, do ich sąsiadów i do ich miejsc pracy. One nie miały środków na adwokata. To nie są prawniczki. One nie wiedziały, czy obronią się w sądzie. To jest skandal. Słuchajcie, to powinien być temat debaty w Sejmie. Tysiące ludzi w Polsce boi się władzy, boi się…</u>
          <u xml:id="u-436.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.43" who="#MagdalenaFiliks">…wyjść na ulice w obronie swoich praw. Wy do tego doprowadziliście.</u>
          <u xml:id="u-436.44" who="#MagdalenaFiliks">Nie będę powtarzała rzeczy oczywistych po pośle Nitrasie, bo prawda jest taka, że my się tutaj spotkamy jesienią i sytuacja będzie dokładnie odwrotna. Przywrócimy niezależną prokuraturę.</u>
          <u xml:id="u-436.45" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-436.46" who="#MagdalenaFiliks">Nie wiem, z czego pan się śmieje, bo pan będzie akurat bardzo stratny w wyniku tego, że w Polsce zostaną przywrócone prawo i sprawiedliwość. Zapłacicie też za to, że dzisiaj państwo polskie wypłaca odszkodowania w setkach tysięcy złotych ludziom, których wasza Policja bezprawnie zatrzymywała i wyłapywała na ulicach.</u>
          <u xml:id="u-436.47" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie strasz, nie strasz.)</u>
          <u xml:id="u-436.48" who="#MagdalenaFiliks">Coś panu powiem. Byłam świadkiem — mam to zarejestrowane — jak na Krakowskim Przedmieściu do piętnasto-, szesnasto-, siedemnastoletnich dzieci po zakończeniu protestu wybiegła Policja. Słyszałam, jak policjant powiedział: Łapcie, kogo się da. Wyście wyłapywali dzieci i wsadzali je do radiowozów. Wszystkie te dzieci wygrywają sprawy w sądzie, wszystkie. Ta dziewczyna, której trzech policjantów stało na kręgosłupie, też wygrała wszystkie sprawy, a wobec policjantów, którzy na niej stali, toczy się postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-436.49" who="#MagdalenaFiliks">Dokładnie tak skończy się wasza władza. Każdy po kolei z tego zielonego fotelika będzie odpowiadał za to, co zrobił, a każdą ukradzioną złotówkę, za każdą korupcję, której się dopuścił. Wszyscy jesienią za to odpowiecie.</u>
          <u xml:id="u-436.50" who="#MagdalenaFiliks">Składam hołd wszystkim aktywistom w Polsce, którzy dzisiaj mają jeszcze odwagę wyjść i protestować przeciwko autorytarnym rządom Prawa i Sprawiedliwości, skorumpowanym i złodziejskim.</u>
          <u xml:id="u-436.51" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mamy problem z posłem sprawozdawcą.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Z całą większością mamy problem, a nie z jednym.)</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Co teraz?)</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Do domu.)</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: A kto miał być sprawozdawcą?)</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Poczekamy sekundę i najwyżej ogłosimy przerwę.</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Albo punkt się nie odbędzie.)</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">A co się dzieje z tym posłem?</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydzi się.)</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ze wstydu zapadł się pod ziemię.)</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, pół minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto jest sprawozdawcą?)</u>
          <u xml:id="u-437.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprawozdawcą jest pan poseł Jarosław Zieliński.</u>
          <u xml:id="u-437.15" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pół minuty przerwy, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-437.16" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 54 do godz. 18 min 56)</u>
          <u xml:id="u-437.17" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobry wieczór. Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-437.18" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Łukasza Konrada Piebiaka z dnia 8 września 2020 r., przedłożonego przez adwokata Krzysztofa Wąsowskiego, uzupełnionego w dniu 8 października 2020 r., o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej poseł Joanny Scheuring-Wielgus (druk nr 2982).</u>
          <u xml:id="u-437.19" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Hejtera obrzydliwego.)</u>
          <u xml:id="u-437.20" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jarosława Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-437.21" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Będzie konfetti?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#JarosławZieliński">Byś zmądrzał.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#JarosławZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przepraszam za lekkie spóźnienie, ale uczestniczyłem w posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu, na którym były omawiane bardzo ważne sprawy. Miałem akurat głos, byłem przy mikrofonie, kiedy dowiedziałem się, że przyspieszenie obrad jest takie, że trzeba być na sali.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#JarosławZieliński">Mam obowiązek…</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańbiący obowiązek.)</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#JarosławZieliński">…taka rola mi przypadła — przedstawić sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Łukasza Konrada Piebiaka z dnia 8 września 2020 r., przedłożonego przez jego adwokata Krzysztofa Wąsowskiego, uzupełnionego w dniu 8 października 2020 r., o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej poseł Joanny Scheuring-Wielgus.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#JarosławZieliński">Pani marszałek Sejmu, na podstawie art. 7c ust. 1b ustawy z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, skierowała 28 października 2020 r. powyższy wniosek do Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w celu rozpatrzenia. Komisja zajmowała się tym wnioskiem na dwóch posiedzeniach, 10 i 24 stycznia 2023 r., i na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora przedkłada Wysokiemu Sejmowi propozycję przyjęcia wniosku oskarżyciela prywatnego Łukasza Konrada Piebiaka o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej pani poseł Joanny Scheuring-Wielgus.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#JarosławZieliński">Sprawa ta wiąże się z…</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Aferą hejterską.)</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#JarosławZieliński">…pozwem, jaki skierował pan Łukasz Konrad Piebiak przeciwko pani poseł. Został on wniesiony w dniu 8 września 2020 r. w formie prywatnego aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia…</u>
          <u xml:id="u-438.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Fakty.)</u>
          <u xml:id="u-438.10" who="#JarosławZieliński">Jestem posłem sprawozdawcą i przedstawiam fakty.</u>
          <u xml:id="u-438.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie o panu…)</u>
          <u xml:id="u-438.12" who="#JarosławZieliński">Ale my rozmawiamy o mandacie poselskim pani Scheuring-Wielgus.</u>
          <u xml:id="u-438.13" who="#komentarz">(Głos z sali: O Piebiaku.)</u>
          <u xml:id="u-438.14" who="#JarosławZieliński">Nie atakujcie mnie, bo ja jestem posłem sprawozdawcą. Jeszcze żadnej swojej opinii nie wyraziłem.</u>
          <u xml:id="u-438.15" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: My pana nie atakujemy.)</u>
          <u xml:id="u-438.16" who="#JarosławZieliński">Tak.</u>
          <u xml:id="u-438.17" who="#JarosławZieliński">…w formie prywatnego aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, Wydział Karny. Oskarża panią poseł właśnie pan Łukasz Konrad Piebiak o to, że w dniu 15 lipca 2020 r. w Warszawie publicznie z mównicy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, czyniąc to zarazem za pomocą środków masowego komunikowania, nieprawdziwie pomówiła sędziego Łukasza Konrada Piebiaka o to, że pełniąc funkcję wiceministra sprawiedliwości, był on głową układu, którego celem było szukanie haków na sędziów i prokuratorów, tj. o takie postępowanie, które może poniżyć go w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania publicznego do pełnienia urzędu sędziego. To jest przestępstwo z art. 212 § 2 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-438.18" who="#JarosławZieliński">W dniu 15 lipca 2020 r. w Warszawie podczas 14. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej był rozpatrywany wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry i wtedy pani poseł Joanna Izabela Scheuring-Wielgus wypowiedziała właśnie te słowa, które pan sędzia Łukasz Piebiak uznał za obraźliwe. I stąd ten właśnie pozew sądowy.</u>
          <u xml:id="u-438.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To jest immunitet…)</u>
          <u xml:id="u-438.20" who="#JarosławZieliński">Komisja po rozpatrzeniu tego wniosku, po wysłuchaniu argumentów, po wysłuchaniu zarówno oskarżenia, jak i obrony, chociaż komisja nie jest przecież sądem, tylko wydaje swoją opinię, po głosowaniu postanowiła rekomendować Wysokiemu Sejmowi przyjęcie wniosku o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie pani poseł Scheuring-Wielgus do odpowiedzialności karnej. Stosunek głosów 9:7. Takim stosunkiem głosów komisja przegłosowała ten wniosek, który przedkładam Wysokiemu Sejmowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.21" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#ElżbietaWitek">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#ElżbietaWitek">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Scheuring-Wielgus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja się trochę czuję jak w „Dniu świstaka”, bo stoję tutaj z powodu odebrania mi immunitetu po raz trzeci i w zasadzie po raz trzeci związane jest to ze sprawą jakąś totalnie absurdalną. Zresztą moi koledzy — czy Sławomir Nitras, czy Magdalena Filiks, którzy tutaj występowali — też pokazywali absurd odbierania nam immunitetów. Zwrócę też uwagę, że ośmioro posłów z Lewicy ma odbierane immunitety, dlatego że państwo po prostu, nie wiem, znaleźliście sobie jakąś taką taktykę na nękanie opozycji. Ale tak jak powiedział Sławomir Nitras przed chwilą, i tutaj się podpisuję pod tymi słowami, my naprawdę się was nie boimy. Możecie mi ten immunitet jeszcze odbierać w stu innych sprawach. Ja zawsze tutaj przyjdę, opowiem, dlaczego tutaj jestem, a później stawię się przed sądem. I też jestem dumna z tego, że mogę stawać tutaj przed państwem, przed pustą salą PiS-owską, z moimi kolegami z klubów opozycyjnych i z mojego klubu i mówić, dlaczego władza, dlaczego Prawo i Sprawiedliwość dokonuje takich absurdalnych i dziwnych akcji w stosunku do posłów opozycji.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#JoannaScheuringWielgus">Więc dlaczego dzisiaj tutaj jestem, tak? Nie jestem Andie MacDowell, ale w „Dniu świstaka” ona grała jedną z głównych ról, tak?</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#JoannaScheuringWielgus">Tak mi się zawsze ten film kojarzy, jak tu wchodzę za każdym razem, jak wchodzę tutaj na tę scenę i muszę znowu bronić swojego immunitetu.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#JoannaScheuringWielgus">Tym razem ten immunitet chce mi odebrać sławny, wymieniany już tutaj przez pana przewodniczącego pan Łukasz Piebiak. Ale właśnie, panie sprawozdawco, panie Zieliński, pan o jednej rzeczy zapomniał opowiedzieć, sprawozdając kwestie poruszone przez tę komisję. Wcale nie było tak, jak pan powiedział, że było 8:9. Pan powinien również powiedzieć, że wcześniej było głosownie 8:8 i mi tego immunitetu nie zabrano.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-440.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do skutku.)</u>
          <u xml:id="u-440.7" who="#JoannaScheuringWielgus">I to się państwu nie spodobało, więc stwierdziliście, że musicie to jeszcze raz zrobić, żeby wam się spodobało. Teraz wam się spodobało, więc sobie tutaj teraz rozmawiamy i się spotykamy, okej.</u>
          <u xml:id="u-440.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek ma wprawę.)</u>
          <u xml:id="u-440.9" who="#JoannaScheuringWielgus">Lubię mówić bardzo często do tej pustej sali, mówić, że was nie ma, że nie jesteście tym zainteresowani.</u>
          <u xml:id="u-440.10" who="#JoannaScheuringWielgus">Ale wróćmy do Piebiaka. Łukasz Piebiak, były wiceminister sprawiedliwości, były podwładny pana Zbigniewa Ziobry, poczuł się urażony, że z tej mównicy 15 lipca 2020 r. podczas debaty, w której zabierałam głos w imieniu klubu Lewicy w sprawie wotum nieufności właśnie wobec pana Ziobry, powiedziałam, że pan Piebiak był, i tu cytat: głową układu, którego celem było szukanie haków na sędziów i prokuratorów.</u>
          <u xml:id="u-440.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-440.12" who="#JoannaScheuringWielgus">Dziękuję bardzo. To jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-440.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-440.14" who="#JoannaScheuringWielgus">Przypomnę teraz, na czym polegał ten układ znany jako tzw. afera hejterska w Ministerstwie Sprawiedliwości. Szanowni państwo, może wy nie wiecie, bo nie czytacie tych portali i dzienników, ale 19 sierpnia 2019 r. na portalu Onet ukazał się artykuł „Farma trolli w Ministerstwie Sprawiedliwości”. Według Onetu, jednego z największych i najbardziej rzetelnych portali w Polsce, Łukasz Piebiak, ówczesny wiceminister sprawiedliwości, korespondował z kobietą o imieniu Emilia. Miał jej zlecać działania mające na celu skompromitowanie m.in. szefa Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia prof. Krystiana Markiewicza. Rozpętała się burza. Onet napisał i twierdził, że to właśnie Łukasz Piebiak i jego grupa „Kasta”, bo tak się nazywali, rozprowadzali paszkwile na sędziów, którzy otwarcie sprzeciwiali się niszczeniu praworządności przez Zbigniewa Ziobrę i rządy PiS-u. Pani Emilia to pani Emilia Szmydt, znana w świecie również jako „Mała Emi”, ówczesna żona sędziego, który był w tej grupie „Kasta”, Tomasza Szmydta. I ten pan Tomasz Szmydt teraz — zaraz do tego wrócę — też przyznaje, że taka grupa istniała, więc to wszystko potwierdza. Do pani Emilii wrócę za chwilę, ale jeszcze o panu Piebiaku.</u>
          <u xml:id="u-440.15" who="#JoannaScheuringWielgus">Co ciekawe, 20 sierpnia pan Łukasz Piebiak złożył dymisję z funkcji wiceministra sprawiedliwości. Ciekawe dlaczego, nie? Dlaczego złożył tę dymisję? Bo tak fajnie się pracowało czy dlatego, że ktoś napisał o tym, że prowadził grupę hejterską? Czy poddał się… A może wiedział, że media ogólnopolskie piszą prawdę, bo chyba nikt się nie podaje do dymisji bez powodu. I teraz: ukazały się kolejne artykuły, czy pisane przez „Gazetę Wyborczą”, czy przez OKO.press, czy przez Wirtualną Polskę.</u>
          <u xml:id="u-440.16" who="#JoannaScheuringWielgus">Ale chciałabym zwrócić uwagę na jeden artykuł, który ukazał się w „Gazecie Wyborczej”: „Kasa za hejt. Jak ludzie od Ziobry płacili ’Emi’ za oczernianie sędziów”. Artykuł zawierał rozmowy sędziów odpowiedzialnych za internetowy hejt ze strony „Emi”. Według „Gazety Wyborczej” z rozmów wynikało, że pani Emilia miała otrzymywać pieniądze za działalność hejterską, tak? Czym zatem była wspomniana już grupa „Kasta”? Zarówno media, które o tym pisały, jak i pani Emilia Szmydt poinformowały, że ta grupa powstała na WhatsAppie w 2016 r. I kto przewodził tej grupie? „Herszt”. Kto powiedział, że jest tym „Hersztem”? Sędziowie, którzy też należeli do tej grupy, jak również pani Emilia. To zostało też potwierdzone przez dziennikarzy. Co powiedziała Emilia Szmydt? Powiedziała, że miała być białymi rękawiczkami, którymi można coś załatwić, coś, czyli puścić w eter, a konkretnie na Twittera. Czyli co? Materiały i paszkwile dotyczące niewygodnych sędziów, którzy byli niewygodni dla Zbigniewa Ziobry. I robiła to na zlecenie, i dostawała za to pieniądze. I to nie są moje słowa, to są słowa Emilii Szmydt, która była w grupie „Kasta”, którą utworzył pan Łukasz Piebiak, o której pisały wszystkie media.</u>
          <u xml:id="u-440.17" who="#JoannaScheuringWielgus">Teraz wracamy do mojego przemówienia, bo ja w moim przemówieniu, szanowni państwo — też była o tym mowa w komisji regulaminowej — odwoływałam się do tekstów medialnych, które też pokazywały screeny z grupy „Kasta”, te wszystkie informacje. Ja po prostu powiedziałam, że Łukasz Piebiak, tak jak pisały media, był głową układu. Mało tego, mówiłam to tu, z mównicy. To było moje oświadczenie klubu i miałam prawo to powiedzieć. Miałam prawo opierać się na doniesieniach medialnych i miałam prawo to powiedzieć. To nie były moje słowa wymyślone, tylko słowa, które były potwierdzone w tekstach dziennikarzy, którzy to upublicznili.</u>
          <u xml:id="u-440.18" who="#JoannaScheuringWielgus">No co by tu jeszcze powiedzieć? Może by powtórzyć, że Łukasz Piebiak po opublikowaniu tych tekstów podał się do dymisji. I co się później stało? Pan Łukasz Piebiak chciał również należeć do Krajowej Rady Sądownictwa, ale nie wiem, czy państwo wiecie, państwo z PiS-u, że nie dostał tej fuchy. Ciekawe dlaczego? To taki zdolny minister.</u>
          <u xml:id="u-440.19" who="#JoannaScheuringWielgus">No, ale idźmy dalej. W zeszłym roku we wrześniu pani Emilia Szmydt, czyli Emilia, wystąpiła w programie telewizji TVN i udzieliła również szerokiego wywiadu portalowi OKO.press. Z twarzą, pod nazwiskiem powiedziała, że grupa Kasta istniała, że grupa Kasta grzebała w teczkach personalnych sędziów, że zbierała haki na sędziów, czyli wrogów władzy PiS-u. Pani Emilia potwierdziła, że afera hejterska miała miejsce, mówiła, że konsultowała paszkwile na temat prywatnego życia sędziego Markiewicza m.in. z panem Piebiakiem. Powtórzę to jeszcze raz — to nie są moje słowa, to są słowa pani Szmydt, czyli tzw. pani Emilii.</u>
          <u xml:id="u-440.20" who="#JoannaScheuringWielgus">Mało tego, w TVN24 wystąpiło również dwóch sędziów, którzy należeli do tej Kasty i oni również to potwierdzili, więc to nie ja wrzucałam te informacje na grupę Kasta, to nie ja zbierałam paszkwile na sędziów i to nie ja byłam głową układu, który zbierał haki i hejtował innych sędziów. Był to Łukasz Piebiak i wszyscy państwo o tym wiecie.</u>
          <u xml:id="u-440.21" who="#JoannaScheuringWielgus">W zasadzie mam jeszcze 7 minut, ale myślę, że nie ma sensu państwa do tego przekonywać, bo państwo i tak zrobią to, co powie Jarosław Kaczyński, ale powtórzę to, co powiedziałam na początku. Czuję się dosłownie jak w „Dniu świstaka”. Przychodzę tutaj i muszę udowadniać totalnie absurdalne historie. Powiem wam jeszcze więcej — 3 marca mam proces w sądzie związany z wejściem z kartonem do kościoła i bardzo się z tego powodu cieszę, bo w sądzie będę mówiła właśnie o tych wszystkich waszych złych działaniach, o tym jak nękacie ludzi, obywateli, o czym mówiła Magda Filiks. Naprawdę bardzo się z tego cieszę.</u>
          <u xml:id="u-440.22" who="#JoannaScheuringWielgus">Wiem już, że jest kolejny wniosek o odebranie mi immunitetu za jakieś wykroczenie, za przylepienie kartki. Magda przylepiała prześcieradła, a ja przylepiłam kartkę i znów chcecie mi odebrać immunitet. Przecież to, co robicie, jest jakąś parodią, totalnym absurdem, naprawdę się tym ośmieszacie.</u>
          <u xml:id="u-440.23" who="#JoannaScheuringWielgus">Serdecznie dziękuję za to, że mogłam dzisiaj wystąpić, ponownie powiedzieć o Łukaszu Piebiaku, że był głową układu hejterskiego i że doprowadził do tego, że sędziowie i prokuratorzy byli nękani. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-440.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, pan poseł poprosił…</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie ma trybu.)</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#ElżbietaWitek">Z wnioskiem formalnym, rozumiem, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, co tu się dzieje?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#JarosławZieliński">Niech pan marszałek usiądzie.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Czarzasty: Nie będzie pan marszałkowi mówił, co ma robić. Nie ma takiego trybu.)</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#JarosławZieliński">Pani poseł powiedziała, że nie podałem ważnej informacji. Powiedziałem, że komisja zajmowała się tym dwukrotnie…</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Czarzasty: Jak prowadziłem obrady, nie udzielałem głosu. To jest skandal, pani marszałek. Nie powinna pani tego robić.)</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#JarosławZieliński">Proszę nie wrzeszczeć.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Czarzasty: Niech pan nie macha ręką na marszałka Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#JarosławZieliński">Komisja nie dokonywała reasumpcji. Pierwszy raz był remis, w związku z powyższym komisja musiała wydać opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję za to wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, nie ma takiego trybu.)</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pani wygląda?)</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#ElżbietaWitek">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 7 lutego.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#ElżbietaWitek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-443.7" who="#ElżbietaWitek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-443.8" who="#ElżbietaWitek">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-443.9" who="#ElżbietaWitek">Głos ma pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-443.10" who="#ElżbietaWitek">Proszę, 3 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#GrzegorzBraun">Pustoszejąca Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Dobry wieczór. Chciałbym podyktować do protokołu tego posiedzenia, że upłynął już szereg tygodni od dnia, kiedy dziennikarz śledczy Leszek Szymowski poinformował opinię publiczną o istnieniu w niemieckich archiwach sowieckiej niemieckojęzycznej tajnej służby Stasi zapisów, w których ma pojawiać się imię i nazwisko identyczne z imieniem i nazwiskiem urzędującego premiera Rzeczypospolitej Polskiej Mateusza Jakuba Morawieckiego. Z tym imieniem, z tymi imionami i nazwiskiem mają być połączone pseudonimy tajnego współpracownika: „Jakob”, „Student”.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#GrzegorzBraun">Otóż mijają tygodnie i o ile mi wiadomo, nikt nie jest pod śledztwem i nikt nie siedzi, a wszakże tertium non datur. Albo Szymowski rozpowszechnia informacje, które nie są prawdziwe, a mogą skutkować destabilizacją państwa polskiego, poderwaniem autorytetu rządu premiera na arenie międzynarodowej, albo też podaje do wiadomości publicznej informacje prawdziwe i wówczas, o zgrozo, premier Rzeczypospolitej Polskiej może być obiektem działań, kombinacji operacyjnych, w których owe zapisy niemieckiej służby byłyby wykorzystane jako tzw. kompromaty.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#GrzegorzBraun">Otóż mijają tygodnie i, powtarzam, nikt nie siedzi. Do tych informacji sprzed tygodni dziennikarz śledczy, pan redaktor Leszek Szymowski dodaje informacje o możliwych, nazwijmy to, barwnych komplikacjach życia osobistego urzędującego premiera Mateusza Jakuba Morawieckiego, co nie miałoby tu nic do rzeczy, gdyby Mateusz Morawiecki pozostawał osobą prywatną, ale jeśli prawdą jest, jak twierdzi Leszek Szymowski, że nominacje w tak istotnych dla państwa punktach jak np. Bank Gospodarstwa Krajowego czy fundusz COVID-owy to nominacje, które spotkały osoby blisko związane w przeszłości z Mateuszem Morawieckim, to mielibyśmy tu materiał dla CBA, tak jak w poprzedniej sprawie dla ABW.</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#GrzegorzBraun">Pani Marszałek! Ja dowiedziałem się tego w czasie wolnym od mojej pracy, pani zaś dowiaduje się tego w godzinach urzędowania, a zatem, jak sądzę, ma pani obowiązek zawiadomić odpowiednie służby o możliwości popełnienia rozlicznych przestępstw w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle. Rozumiem, że pan to zrobi, panie pośle, skoro powziął pan taką informację.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#GrzegorzLorek">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Panie, Panowie Posłowie! W dniu dzisiejszym obchodzimy dwie rocznice. Jedna z nich to smutna rocznica śmierci pierwszego premiera Rzeczypospolitej, premiera, który pomagał ludziom, który był z ludźmi i tworzył rząd przez tylko 100 dni — Jana Olszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#GrzegorzLorek">Druga jest z tym bardzo związana, chodzi o powołanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, zwane później „Sokołem — Macierzą” to najstarsze polskie towarzystwo gimnastyczne, którego członkowie przyczynili się m.in. do popularyzacji gimnastyki w społeczeństwie polskim, powstania wielu klubów sportowych i Związku Harcerstwa Polskiego. To właśnie w dniu dzisiejszym obchodzimy rocznicę powstania pierwszego gniazda towarzystwa, które zostało założone 7 lutego 1867 r. we Lwowie.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#GrzegorzLorek">Przez okres pierwszych 17 lat działało jako jedyne na ziemiach polskich. Jego kolejne gniazda powstawały pierwotnie w Galicji, gdyż to właśnie w zaborze austriackim Polacy posiadali największą swobodę działania. I tak m.in. powstało gniazdo w Jaworznie. Jako pierwsze poza Lwowem zawiązały się w 1884 r. gniazda i filie w Tarnowie i Stanisławowie. Rok następny wzbogacił sokolstwo o cztery nowe placówki: w Przemyślu, Krakowie, Kołomyi i Tarnopolu.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#GrzegorzLorek">W 1887 r. powstała filia w Nowym Sączu, w tym samym roku — w Jaśle, w 1889 r. — w Sanoku, w 1892 r. — w Gorlicach. Szczególnie ważne okazało się powstanie silnej organizacji sokolskiej w Krakowie, która zaczęła aktywnie oddziaływać na powstanie nowych gniazd w zachodniej Galicji. W 1892 r. powstała jednolita organizacja pn. Związek Polskich Gimnastycznych Towarzystw Sokolich w Cesarstwie Austriackim, którego siedzibą był Lwów.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#GrzegorzLorek">Podczas drugiego zlotu, który odbył się w 1894 r. we Lwowie, związek otrzymał sztandar. Projekt przygotował Stanisław Dębicki, a haft wykonano w Stowarzyszeniu Pracy Kobiet we Lwowie pod kierunkiem Bronisławy Czajkowskiej. Sokoła, za którym wstaje słońce wolności, wyszyła Nowakowa. Otaczały go herby miast siedzib towarzystw związkowych. W momencie wręczenia miał tylko jedno lico, na drugiej stronie miał znaleźć się wyhaftowany na białym tle obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#GrzegorzLorek">W 1894 r. podjęto decyzję o podziale obszaru na siedem okręgów technicznych. Towarzystwo przygotowało podwaliny zarówno pod późniejsze organizacje młodzieżowe, jak i legiony. Kształtowało ciało i hart ducha, ale nade wszystko było na wskroś organizacją patriotyczną. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#PaulinaMatysiak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy rząd po nagłośnieniu sprawy przez partię Razem i klub Lewicy zorientował się, że w nadzorowanej przez siebie spółce PKP Intercity wprowadza się dotkliwe dla pasażerów podwyżki cen biletów, uprzytomnił sobie, że warto coś z tym zrobić. Niestety, słuch rządzących jest bardzo wybiórczy, bo głos niezadowolenia dochodzi także od pasażerów kolei regionalnych, którzy w codziennych podróżach też borykają się z podwyżkami, a woli pomocy ze strony rządu czy samorządu na horyzoncie nie widać.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#PaulinaMatysiak">Dzisiaj chciałabym przywołać przykład Kolei Śląskich, które każdego roku przewożą od 13 mln do nawet 20 mln pasażerów. Ten przewoźnik w ciągu ostatnich miesięcy podniósł ceny już kilka razy, co wywołało uzasadniony sprzeciw zarówno podróżnych, jak i działaczy lokalnych. Śląskie struktury partii Razem wręczały podróżnym na dworcach w ubiegłym roku złote bilety, bo z każdą kolejną podwyżką jazda pociągiem stawała się coraz bardziej luksusowa, a — zgodzimy się tu chyba wszyscy — tak nie powinno być.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#PaulinaMatysiak">Mieszkańców Śląska stawia się w trudnej sytuacji, kiedy transport, który jest niezbędny do codziennego funkcjonowania, dotarcia do pracy, szkoły czy lekarza, staje się coraz większym obciążeniem domowego budżetu. Jak mamy ich zachęcić do przesiadki z samochodu, kiedy różnica między kosztem podróży własnym autem a kosztem podróży śląskim pociągiem zaciera się coraz bardziej, a za droższymi biletami nie idzie w parze lepsza jakość połączeń? Czy tak się buduje odpowiedzialną politykę transportową w czasach kryzysu? Chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#PaulinaMatysiak">Dla ministra czy marszałka województwa kilka złotych pewnie nic nie znaczy, ale dla wielu taka różnica w cenie codziennego biletu staje się olbrzymim problemem. Warto na pewne sprawy spojrzeć z perspektywy zwykłego pasażera. Koleje Śląskie ponadto wprowadzają dziwne taryfy, faworyzują kupowanie biletów on-line i w automatach, a podnosząc opłaty za wydanie biletu u konduktora w pociągu o 100%, kiedy nie można albo nie zdąży się kupić biletu w kasie, np. kiedy stoi za długa kolejka, denerwują po prostu podróżnych. Podniesienie tej ceny z 5 zł do 10 zł zaskoczyło podróżnych, zwłaszcza że o zmianie dowiedzieli się z tygodniowym wyprzedzeniem. Nie było także żadnej akcji informacyjnej zachęcającej do korzystania z biletomatów i wyjaśniającej w ogóle, jak z nich korzystać. Koleje Śląskie wycofały się także z wielu ofert, które były korzystne dla podróżnych.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#PaulinaMatysiak">Do mnie docierają natomiast sygnały o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu spółki, które dotyczą traktowania pracowników, rozpoczynania postępowań wyjaśniających względem tych osób, które zabierają głos na temat spółki i wprowadzanych podwyżek, np. w mediach społecznościowych. W tej sprawie będę interweniować w Kolejach Śląskich z posłem Maciejem Koniecznym. Nie można powielać błędów, przez które cierpią pasażerowie. Transport publiczny nie powinien być miejscem, w którym szuka się oszczędności czy kosztem pasażerów, czy kosztem pracowników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W grudniu 2020 r. dyrektorem bielskiego Studia Filmów Rysunkowych został nominat Prawa i Sprawiedliwości Tomasz M. Kilka dni po tym, kiedy został delegowany do pełnienia tej funkcji, rozpoczął wyprowadzanie pieniędzy z tego zasłużonego studia. Zaalarmowany złożyłem doniesienie do prokuratury, złożyłem doniesienie do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#MirosławSuchoń">Przeprowadziłem również kontrolę w ministerstwie kultury mającą na celu weryfikację tego, jak ten nominat PiS został powołany na to stanowisko. Okazało się, że nie było żadnego konkursu, że rozmowa odbyła się bardzo szybko, w warunkach sprzyjających powołaniu tej wskazanej, nominowanej politycznie osoby. Niemniej jednak po kilku tygodniach i przeprowadzeniu kontroli przez ministerstwo, którą sprowokowałem, został on odwołany ze swojego stanowiska. Niestety studio poniosło konkretne straty. W sprawie tego nominata politycznego toczyło się postępowanie i prokuratura skierowała akt oskarżenia do sądu. Niestety od wielu miesięcy ten nominat polityczny PiS unika sprawiedliwości, przedstawia w sądzie kolejne zwolnienia lekarskie. Pomimo że był widziany wielokrotnie w różnych miejscach, gdzie przyjemnie spędzał czas i nie wyglądał na osobę chorą, schorowaną, niemogącą stawić się przed wysokim sądem, to jednak cały czas unika odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#MirosławSuchoń">Dzisiaj apeluję o to, aby rząd Prawa i Sprawiedliwości, w szczególności minister sprawiedliwości, nie chronił politycznych nominatów przed odpowiedzialnością. Żądam, aby ta osoba została niezwłocznie doprowadzona przed oblicze wymiaru sprawiedliwości, tak żeby sąd mógł wymierzyć odpowiednią karę, bo to człowiek działający najprawdopodobniej w warunkach recydywy, a tacy są szczególnie groźni. Choć, jak widać, nie przeszkodziło to panu ministrowi Glińskiemu powołać takiego człowieka na pełniącego obowiązki dyrektora tej ważnej i zasłużonej instytucji kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę, pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prześledźmy jeszcze raz, krok po kroku, jak wyglądał proceder willa+. Najpierw osoby powiązane z PiS-em pozakładały katolickie i konserwatywne fundacje. Następnie ministerstwo edukacji rozdało tym zaprzyjaźnionym fundacjom, swoim znajomym, 40 mln zł z pieniędzy podatników i podatniczek na warte miliony wille. A za kilka lat PiS-owscy właściciele tych fundacji będą mogli dowolnie sprzedać te wille i zostaną milionerami. Decyzje, komu przyznać te milionowe dotacje, podejmował sam minister Czarnek, pomimo negatywnych ocen komisji dla tych organizacji. Co więcej, minister Czarnek chwalił się i chwali nadal tym, że nie dał i nie da, cytuję, lewactwu.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#komentarz">(Poseł Fryderyk Kapinos: Pani minister…)</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#KlaudiaJachira">Czy tym mianem określa fundacje, które realnie wspierają edukację, osoby z niepełnosprawnościami, fundacje, które działają na rzecz zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży, bo także takie fundacje nie dostały środków z tego funduszu? Czy minister Czarnek uważa, tak samo jak kurator Nowak, jego podwładna, że edukacja włączająca dla dzieci z niepełnosprawnością to lewacka utopia?</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#KlaudiaJachira">Żeby lepiej unaocznić skalę, o jak dużych kwotach mówimy, to przykład pierwszy z brzegu. Radni z warszawskiej Woli przyznali właśnie 1 mln zł na budowę nowoczesnej szkoły na Odolanach dla 500 dzieci — 1 mln, czyli 40 razy mniej niż minister Czarnek przekazał na luksusy dla swoich znajomych.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#KlaudiaJachira">Cały proceder willa+ dzieje się w rzeczywistości, gdy rząd nie chce przekazać pieniędzy na wsparcie psychologiczne dla tysięcy nastolatek i nastolatków będących w krytycznej sytuacji psychicznej, gdy państwo ściga lekarkę, która przepisywała recepty na mleko dla dzieci; w rzeczywistości, gdy wielu młodych nie stać nawet na zakup kawalerki, gdy płacimy rekordowe ceny za mieszkania. W tym samym czasie kasta związana z PiS-em dostaje ot tak po 5 mln zł na willę. Władza już od dawna traktuje państwo jak prywatny folwark, a publiczne, nasze pieniądze — jak swoje kieszonkowe.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzaskowski 300 mln.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#ElżbietaWitek">Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#ElżbietaWitek">To pan poseł Jacek Kurzępa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#JacekKurzępa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wspominamy dzisiaj w serdecznej pamięci narodu postać śp. pana premiera Jana Olszewskiego. Sądzę, że dla wielu z nas, współczesnych Polaków, to postać, którą pamiętamy również z czasów, kiedy jako mecenas niezłomnych, sam niezłomny, pokazywał kunszt prawniczy najwyższej próby. Piękny charakter, wspaniała postać. Postać wzorotwórcza również dla współczesnego młodego pokolenia Polaków. Rocznik 30., rocznik Polaków zahartowanych w trudzie walki o ledwo co odzyskaną niepodległość i kształtowania swoich biografii na wymiar marzeń o tym, jaka ta Polska ma być.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#JacekKurzępa">Ma zaledwie 9 lat, gdy wybucha II wojna światowa. Potem młody Janek Olszewski, warszawiak z rodziny kolejarskiej, wstępuje do Szarych Szeregów. W czasie powstania warszawskiego łącznik oddziałów powstańczych. Potem całe jego dorosłe życie i biografia naznaczone przede wszystkim tętnem spójnym z tętnem narodu i ojczyzny. Prawnik dobrze wykształcony na Uniwersytecie Warszawskim, ofiaruje swoje kompetencje, wiedzę, umiejętności tym, którzy byli najbardziej gnębieni, niszczeni, wymazywani z historii Rzeczypospolitej. Na samym początku, będąc współredaktorem „Po prostu”, pisze artykuł „Na spotkanie ludziom z AK”, starając się i troszcząc o to, żeby rehabilitować żołnierzy Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#JacekKurzępa">Potem jest cała jego biografia, naznaczona wieloma doświadczeniami walki o Polskę, w KOR-ze, potem w „Solidarności”. Przecież pamiętamy, że to on troszczył się o to, żeby dojść prawdziwych powodów śmierci Stasia Pyjasa, a potem był oskarżycielem pomocniczym w procesie w sprawie zabójstwa św. Jerzego Popiełuszki. Wielka postać.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#JacekKurzępa">Pamiętamy o tobie, panie premierze. Zachęcamy młodych Polaków do tego, żeby szli twoim tropem.</u>
          <u xml:id="u-454.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#ElżbietaWitek">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#ElżbietaWitek">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj, 7 lutego mija 38 lat od zakończenia procesu sądowego sprawców porwania i zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki. Funkcjonariusze Departamentu IV MSW zamordowali duszpasterza ludzi pracy i kapelana „Solidarności” 19 października 1984 r. Za bezpośrednich sprawców uprowadzenia, torturowania i zabójstwa ks. Jerzego uznano kpt. Grzegorza Piotrowskiego, por. Leszka Pękalę i por. Waldemara Chmielewskiego. Oskarżony został także ich przełożony, wiceszef Departamentu IV MSW płk Adam Pietruszka. W przypadku wszystkich mężczyzn zapadły wyroki skazujące. Otrzymali oni kary 14–25 lat pozbawienia wolności. Wystąpienie prokuratora w tzw. procesie toruńskim wyglądało jednak bardziej jak oskarżenie ks. Jerzego Popiełuszki o czyny wrogie ustrojowi. Jednocześnie ten prokurator zawnioskował o karę śmierci dla Piotrowskiego. Sprzeciwili się temu pełnomocnicy rodziny księdza mecenasi Jan Olszewski, Edward Wende, Krzysztof Piesiewicz i Andrzej Grabiński. Jak mówili, kapłan nigdy nie zaakceptowałby kary śmierci. Dla wszystkich było jasne, że proces zabójców ks. Jerzego Popiełuszki był reżyserowanym przez władze spektaklem.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#BarbaraBartuś">Dzisiaj jest też rocznica, o czym mówił pan poseł występujący przede mną, śmierci pana mecenasa, premiera Jana Olszewskiego, który w mowie oskarżycielskiej, wtedy transmitowanej przez radio, przedstawił swoją wersję wydarzeń, dowodząc, że morderstwo związanego z „Solidarnością” księdza było polityczną prowokacją mającą na celu rozpętanie w kraju zamieszek. Jego zdaniem zbrodni dokonano na skutek nacisków Kremla. W opinii Jana Olszewskiego, późniejszego premiera, zlecenie zabicia księdza przez KGB nie nastąpiło w drodze wydania takiego polecenia Jaruzelskiemu lub Kiszczakowi, ale raczej poprzez bezpośrednie kontakty z oficerami SB. Wersję tę uwiarygadniały częste podróże wszystkich trzech morderców do Moskwy.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#BarbaraBartuś">Wszyscy sprawcy zbrodni już od dawna są na wolności. Nie odbyli kar w całości; skróciła je amnestia. Najdłużej w więzieniu był Piotrowski, który w 1995 r. wrócił na dokończenie wyroku, ale ostatecznie wyszedł w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Śp. pan Jan Olszewski był też inicjatorem przeprowadzenia dezubekizacji. W lutym 1992 r. wpłynął pierwszy projekt dotyczący obniżenia — a właściwie pozbawienia prawa do nich — emerytur mundurowych funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa. 19 grudnia ta ustawa została przyjęta przez Sejm, ale została zawetowana przez ówczesnego prezydenta Lecha Wałęsę. W głosowaniu 6 lutego, więc te daty 6, 7 lutego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#BarbaraBartuś">Sejmowi nie udało się utrzymać tej ustawy. Kolejną zawetował Kwaśniewski. Te daty niech będą też okazją do zastanowienia się nad dzisiejszymi słowami o przywróceniu tych emerytur…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#BarbaraBartuś">…esbeckich tym, którzy niszczyli takich ludzi jak m.in. ks. Jerzy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Agnieszka Soin, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#AgnieszkaSoin">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#AgnieszkaSoin">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z początkiem lutego br. odbyło się kolejne webinarium poświęcone branży rolniczej. Jako przewodnicząca zespołu sejmowego nie ukrywam satysfakcji, że nasza wspólna praca przynosi zamierzone efekty. Docierają do mnie pozytywne sygnały, że wielu rolników skorzystało z programów pomocowych oferowanych przez Zjednoczoną Prawicę, co przyczyniło się do jeszcze większego rozwoju ich gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#AgnieszkaSoin">Rozwój polskiej wsi i jej produktów jest jednym z priorytetów naszego rządu. Jednocześnie pragnę przypomnieć, że rząd Zjednoczonej Prawicy przeznacza coraz więcej środków na dopłaty do ubezpieczeń rolnych. Mają one służyć obniżeniu ryzyka utraty dochodów przez rolników z powodu strat spowodowanych klęskami żywiołowymi. W 2022 r. producenci rolni wykorzystali w ramach dopłat 760 mln zł. W roku bieżącym na ten cel przeznaczono 1120 mln zł. Rząd przeznaczy także 1 mld zł na dofinansowanie odnawialnych źródeł energii dzięki programowi „Energia dla wsi”. Rolnicy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie budowy biogazowni, instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych oraz elektrowni wodnych. Nasze działania pozwolą rolnikom obniżyć koszty produkcji i uzyskiwać dodatkowe dochody. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jutro, 8 lutego będziemy obchodzić Święto Służby Więziennej. To polskie święto wyznaczone w 2011 r. na 8 lutego na mocy zapisów ustawy o Służbie Więziennej z 9 kwietnia 2010 r. Dzień 8 lutego nawiązuje do ogłoszenia dekretu Józefa Piłsudskiego z 7 lutego 1919 r., który dał początek więziennictwu w odrodzonej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Służba Więzienna to polska umundurowana i uzbrojona formacja realizująca zadania w zakresie wykonywania kar pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania. Podlega ministrowi sprawiedliwości i ma własną strukturę organizacyjną. Służba Więzienna realizuje swoje zadania na zasadach określonych w Kodeksie karnym wykonawczym. Należy do nich m.in. prowadzenie działalności resocjalizacyjnej wobec osób skazanych na kary pozbawienia wolności przede wszystkim przez organizowanie pracy sprzyjającej zdobywaniu kwalifikacji zawodowych, nauczania oraz zajęć kulturalno-oświatowych. To święto jest dla mnie okazją do podziękowania funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym Zakładu Karnego w Chełmie za realizowaną wspólnie od 3 lat zbiórkę darów dla podopiecznych hospicjum im. Małego Księcia w Lublinie w ramach #OrszakwChełmie. Hospicjum to sprawuje opiekę hospicyjną nad dziećmi z naszego regionu — województwa lubelskiego. Podziękowania składam na ręce Andrzeja Warenki, który pełnił obowiązki dyrektora Zakładu Karnego w Chełmie do stycznia 2023 r., a obecnie jest na emeryturze.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie podpułkowniku, na was, funkcjonariuszy i pracowników cywilnych Zakładu Karnego w Chełmie, zawsze można liczyć. Z okazji święta Służby Więziennej wszystkim funkcjonariuszom oraz pracownikom cywilnym bardzo dziękuję za codzienną pracę. Życzę dużo zdrowia, powodzenia w życiu zawodowym i prywatnym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#ElżbietaWitek">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#FryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nierozwiązana sprawa reparacji wojennych ze strony Niemiec dla Polski kładzie się cieniem na relacjach naszej ojczyzny z zachodnim sąsiadem. Tylko uczciwe jej zakończenie będzie gwarantem budowy dobrych stosunków między obydwoma państwami w przyszłości. Straty naszej ojczyzny wynikające z rozpętania przez Niemcy II wojny światowej są bezdyskusyjne i nie do podważenia. Jeśli się spojrzy na te sprawę z moralnego punktu widzenia, trudny jest do zrozumienia opór rządu niemieckiego. Smutny jest fakt, że w tak istotną sprawę wkradają się czynniki kalkulacji politycznych i kwestii finansowych.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#FryderykKapinos">Obowiązkiem nas, Polaków, jest dbałość o prawdę historyczną i symboliczne zadośćuczynienie za lata krzywd wojennych, których doświadczyli nasza umiłowana ojczyzna i nasi rodacy. Nie możemy ustawać w staraniach, aby sprawa reparacji wojennych została doprowadzona do końca.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#FryderykKapinos">Jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej czuję się w obowiązku, aby w tym miejscu, na sali plenarnej polskiego Sejmu, przekazać ważny apel w tej sprawie od pana Krzysztofa Bzdyla — działacza opozycji antykomunistycznej w czasach PRL, członka kapituły Medalu „Niezłomnym w Słowie”, odznaczonego przez śp. prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego w 2009 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Apel ten został przez niego wygłoszony podczas uroczystości wręczenia medali „Niezłomnym w Słowie” w dniu 10 grudnia 2022 r., a dotyczył on propozycji, aby polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego swoje wystąpienia na forum Parlamentu Europejskiego niezależnie od przedmiotu sprawy kończyli słowami: A poza tym uważam, że Niemcy muszą wypłacić Polsce reparacje wojenne. Jego ojciec żołnierz Armii Krajowej mówił — bardzo to podkreślał — że jest to obowiązek nas, Polaków. Myślę, że to przesłanie powinno towarzyszyć wszystkim polskim patriotom.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#FryderykKapinos">A poza tym uważam, że Niemcy muszą wypłacić Polsce reparacje wojenne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z tego miejsca pragnę podziękować komendantowi głównemu Państwowej Straży Pożarnej gen. brygadierowi Andrzejowi Bartkowiakowi, Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz polskiemu rządowi, którzy jak zwykle okazali błyskawiczny i międzynarodowy gest solidarności, tym razem z Turcją. Kraj ten dotychczas stracił 5 tys. swoich mieszkańców, ale, jak wiemy, statystyki dotyczące trzęsień ziemi są nieubłagane. To, co najbardziej zagraża naszym strażakom, którzy już jako trzecia jednostka dotarli do rejonu kataklizmu w Turcji, to wstrząsy wtórne i mróz. Pragnę przypomnieć, że skierowana na misję jednostka USAR to specjalistyczna grupa poszukiwawczo-ratownicza, w ramach której funkcjonują dwie sekcje: MUSAR — średnia grupa i HUSAR — grupa ciężka. Pod dowództwem Polaków będą służyć ratownicy z Cypru i Algierii.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WaldemarAndzel">Jako poseł zaangażowany w sprawy pożarnictwa, ratownictwa i szeroko pojętego bezpieczeństwa jestem dumny z pomocy, którą dzisiaj niesiemy pogrążonej w chaosie Turcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Już za kilka dni, a dokładnie 11 lutego 2023 r., będziemy obchodzić światowy dzień chorych. Z tego miejsca wszystkim, którzy na co dzień walczą o coś bezcennego — zdrowie, życzę przede wszystkim dużo zdrowia i optymizmu. Wszystkiego najlepszego!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#KrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo! Polskie lasy dla nas to nie tylko część ekosystemu, ale też ważny element polskiej pamięci i tradycji. Dlatego m.in. z takim oburzeniem spotkała się w Polsce propozycja przekazania ich pod zarząd UE. W czasach gdy polska suwerenność była zagrożona, polskie lasy były ostoją polskiego czynu niepodległościowego.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#KrzysztofGłuchowski">W rezerwacie Jata na ziemi łukowskiej za czasów niemieckiej i sowieckiej okupacji były bazy oddziałów AK i NSZ. W czasie powstania styczniowego swoją bazę wypadową miał w tych lasach oddział ks. Stanisława Brzóski. Tu ukrywał się on po rozbiciu jego oddziału przez rosyjskie wojsko. Polskie lasy chroniły polskich patriotów w czasie powstania styczniowego i po nim. Po 1939 r. były schronieniem dla ludności polskiej przed niemieckim i sowieckim terrorem. Do rangi symbolu utraconej wolności urastały rabunkowe wycinki lasów czynione przez okupacyjne wojska rosyjskie i niemieckie.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#KrzysztofGłuchowski">Polskie lasy to zaplecze naszej suwerenności. Pamiętajmy o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#JarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie obchodzonego 7 lutego Dnia Bezpiecznego Internetu</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#JarosławGonciarz">Od 2004 r. 7 lutego obchodzony jest Dzień Bezpiecznego Internetu. Wraz z upowszechnieniem się dostępu do Internetu wzrosła potrzeba inicjowania i propagowania działań na rzecz bezpiecznego oraz świadomego dostępu do sieci dzieci i nastolatków oraz szkolenia nauczycieli i wychowawców w zakresie bezpieczeństwa on-line i potrzeby pozytywnego korzystania z dobrodziejstw Internetu. Między innymi na powyższą okoliczność z inicjatywy Komisji Europejskiej dzień ten obchodzony jest od 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#JarosławGonciarz">Ze względu na pilną potrzebę zwiększania świadomości oraz poziomu bezpieczeństwa użytkowników w całej Europie organizowanych jest mnóstwo inicjatyw mających za na celu określenie zagrożeń płynących z Internetu, ale także niesienie realnej pomocy w walce z nimi.</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#JarosławGonciarz">Internet daje nieograniczone możliwości rozwoju, pogłębiania wiedzy, zaspokajania swoich potrzeb czy nawet pracowania z dowolnego miejsca na świecie, co jest zjawiskiem coraz powszechniejszym. Niestety, w ślad za tymi szansami zawsze stoją zagrożenia w postaci złośliwego oprogramowania, ataków hakerskich, kradzieży danych osobowych, dostępu do nieodpowiednich treści czy kontaktów z niechcianymi i niepożądanymi osobami.</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#JarosławGonciarz">Zachęcam państwa do włączenia się w inicjatywy podejmowane tego dnia, a także do codziennego zwracania uwagi na to, jaki ślad zostawiamy po sobie w sieci oraz z jakich zasobów korzystamy. Dziś edukacja na temat cyfrowych nawyków i bezpieczeństwa w Internecie ze szczególnym naciskiem na zagrożenia ma bardzo duże znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#JoannaJaśkowiak">Oświadczenie w sprawie zmian w Kodeksie wyborczym wprowadzonych przez Prawo i Sprawiedliwość</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#JoannaJaśkowiak">26 stycznia 2023 r. podczas posiedzenia Sejmu posłowie Zjednoczonej Prawicy przegłosowali swoje propozycje dotyczące zmian w Kodeksie wyborczym. Projekt został zgłoszony jako projekt poselski, dzięki czemu ominięto wymagany dla projektów rządowych etap konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#JoannaJaśkowiak">Eksperci alarmują, że zmiany w Kodeksie wyborczym, które tak bardzo chwalą posłowie PiS, zawierają szereg przepisów, które mogą utrudnić proces wyborczy. Ułatwienia dotyczyć mają przede wszystkim grup, w których partia rządząca ma wysokie poparcie — mieszkańców wsi i mniejszych miejscowości oraz seniorów.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#JoannaJaśkowiak">Wątpliwości wokół nowelizacji Kodeksu wyborczego dotyczą nie tylko intencji projektodawców. Część zapisów może uderzyć w zasadę tajności wyborów, ponieważ będzie możliwość nagrywania przez mężów zaufania przebiegu głosowania. Poza tym zwiększenie liczby lokali wyborczych doprowadzi do problemów w ich obsadzie. Wprowadzone zmiany nie rozwiązują z kolei problemów komisji obwodowych, które obłożone są większą ilością pracy z powodu dużej ilości uprawnionych do głosowania. Nowelizacja wręcz może dodatkowo utrudnić jej pracę — nowe przepisy wymagają, by każdy głos przed policzeniem był okazywany wszystkim członkom komisji. Ustawa przewiduje także finansowanie z budżetu pracy mężów zaufania, którzy zgłaszani są przez komitety wyborcze, co w skali kraju oznacza milionowe wydatki na wynagrodzenia osób, które w procesie wyborczym uczestniczą z nadania politycznego.</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#JoannaJaśkowiak">To jest zamach na demokrację, przejrzystość, równość i uczciwość wyborów. Zmiany, które zaproponowali posłowie PiS w roku wyborczym, nie powinny wejść w życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#JanSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Dzisiaj, 7 lutego 2023 r., mieszkańcy Bydgoszczy i województwa kujawskopomorskiego uroczyście pożegnali Leonarda Pietraszaka — Honorowego Obywatela Bydgoszczy, bydgoszczanina z urodzenia, wspaniałego i niezapomnianego aktora teatralnego i filmowego, miłośnika sztuki, konesera i artystę.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#JanSzopiński">Leonard Pietraszak ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWSTiF w Łodzi w 1960 r., ale debiutował już w 1959 r. w roli Alguasila w „Zielonym Gilu” Tirso de Moliny w reżyserii Czesława Staszewskiego, w Teatrze Powszechnym w Łodzi. Od lat 60. był aktorem teatrów w Poznaniu i Warszawie, a najdłużej, bo aż do roku 2008 — w Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza. Najchętniej występował w teatrze.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#JanSzopiński">Wielką popularność zdobył w latach 70. ubiegłego stulecia znakomitymi kreacjami w serialach telewizyjnych. Grał doktora Karola Stelmacha, przyjaciela Stefana Karwowskiego w „Czterdziestolatku”, pułkownika Krzysztofa Dowgirda w serialu „Czarne chmury” i pułkownika Waredę w „Karierze Nikodema Dyzmy”. Wystąpił także jako Gustaw Kramer w kultowych filmach Juliusza Machulskiego „Vabank” i „Vabank II”.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#JanSzopiński">Od dziecka zafascynowany był także malarstwem; zgromadził własną kolekcję dzieł sztuki, którą ofiarował rodzinnej Bydgoszczy.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#JanSzopiński">Drogi i Niezapomniany Panie Leonardzie! Dzięki Twoim kreacjom aktorskim i dzięki Twojej artystycznej duszy pozostaniesz na zawsze w naszej pamięci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie w sprawie trudnej sytuacji w rolnictwie</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowna Pani Marszałek! Otrzymałem stanowisko XII Walnego Zgromadzenia Wielkopolskiej Izby Rolniczej VI kadencji z dnia 13 grudnia 2022 r. w sprawie aktualnych problemów rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#TadeuszTomaszewski">Sprawy przedstawione w stanowisku dotyczyły:</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#TadeuszTomaszewski">— Tempa prac związanych z wdrożeniem reformy wspólnej polityki rolnej.</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#TadeuszTomaszewski">Pomimo że reforma ma zacząć obowiązywać od stycznia 2023 r., do chwili obecnej nie ma jeszcze ustawy dotyczącej wdrażania tego planu, a projekt tej ustawy zawiera bardzo ogólne zapisy. Na podobnym, bardzo ogólnym poziomie prowadzone są szkolenia doradców rolniczych, w tym doradców pracujących w izbach rolniczych. Problemem jest także stan cyfryzacji działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-475.5" who="#TadeuszTomaszewski">— Sytuacji rynkowej, związanej szczególnie z przepływem przez Polskę zboża, rzepaku oraz kukurydzy z Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-475.6" who="#TadeuszTomaszewski">Apelują o wzmocnienie kontroli nad przepływem płodów rolnych z Ukrainy i budowanie wspólnie z Komisją Europejską korytarzy dystrybucyjnych dla tych surowców.</u>
          <u xml:id="u-475.7" who="#TadeuszTomaszewski">— Prac Komisji Europejskiej nad wdrożeniem dyrektywy związanej z ograniczeniem stosowania pestycydów.</u>
          <u xml:id="u-475.8" who="#TadeuszTomaszewski">Uważają, że jakieś cele redukcyjne powinny zostać narzucone, jednak muszą one uwzględniać ilość zużywanych środków ochrony roślin w danym kraju członkowskim, cel — zablokowanie tej dyrektywy w postaci proponowanej przez Komisję. Nie zgadzają się również z pomysłem wprowadzenia rejestru zabiegów i dokonywania w nim wpisu na 2 tygodnie przed planowanym zabiegiem.</u>
          <u xml:id="u-475.9" who="#TadeuszTomaszewski">— Sytuacji energetycznej rolników.</u>
          <u xml:id="u-475.10" who="#TadeuszTomaszewski">Brak wiedzy dotyczącej cen energii, gazu i nawozów sztucznych w przyszłym roku, nie pozwala to racjonalnie planować produkcji rolniczej i kontrolować kosztów. Zwracają się również o podjęcie działań mających na celu odblokowanie funduszy z Krajowego Planu Odbudowy. Powinny one zostać wykorzystane m.in. na budowę sieci i systemów energetycznych, które pozwolą na przyjęcie i akumulację energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych, w tym produkowanych przez gospodarstwa rolne.</u>
          <u xml:id="u-475.11" who="#TadeuszTomaszewski">— Zapowiedzi dotyczącej powołania rzecznika rolników.</u>
          <u xml:id="u-475.12" who="#TadeuszTomaszewski">Przypominają, że zgodnie z ustawą o izbach rolniczych to właśnie samorząd jest ustawowym i finansowanym przez rolników rzecznikiem tej grupy zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-475.13" who="#TadeuszTomaszewski">W związku z powyższym proszę o zainteresowanie się pana ministra rolnictwa i rozwoju wsi poruszonymi w oświadczeniu problemami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#ElżbietaWitek">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do dnia 8 lutego 2023 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 43)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>